text_structure.xml 527 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089 2090 2091 2092 2093 2094 2095 2096 2097 2098 2099 2100 2101 2102 2103 2104 2105 2106 2107 2108 2109 2110 2111 2112 2113 2114 2115 2116 2117 2118 2119 2120 2121 2122 2123 2124 2125 2126 2127 2128 2129 2130 2131 2132 2133 2134 2135 2136 2137 2138 2139 2140 2141 2142 2143 2144 2145 2146 2147 2148 2149 2150 2151 2152 2153 2154 2155 2156 2157 2158 2159 2160 2161 2162 2163 2164 2165 2166 2167 2168 2169 2170 2171 2172 2173 2174 2175 2176 2177 2178 2179 2180 2181 2182 2183 2184 2185 2186 2187 2188 2189 2190 2191 2192 2193 2194 2195 2196 2197 2198 2199 2200 2201 2202 2203 2204 2205 2206 2207 2208 2209 2210 2211 2212 2213 2214 2215 2216 2217 2218 2219 2220 2221 2222 2223 2224 2225 2226 2227 2228 2229 2230 2231 2232 2233 2234 2235 2236 2237 2238 2239 2240 2241 2242 2243 2244 2245 2246 2247 2248 2249 2250 2251 2252 2253 2254 2255 2256 2257 2258 2259 2260 2261 2262 2263 2264 2265 2266 2267 2268 2269 2270 2271 2272 2273 2274 2275 2276 2277 2278 2279 2280 2281 2282 2283 2284 2285 2286 2287 2288 2289 2290 2291 2292 2293 2294 2295 2296 2297 2298 2299 2300 2301 2302 2303 2304 2305 2306 2307 2308 2309 2310 2311 2312 2313 2314 2315 2316 2317 2318 2319 2320 2321 2322 2323 2324 2325 2326 2327 2328 2329 2330 2331 2332 2333 2334 2335 2336 2337 2338 2339 2340 2341 2342 2343 2344 2345 2346 2347 2348 2349 2350 2351 2352 2353 2354 2355 2356 2357 2358 2359 2360 2361 2362 2363 2364 2365 2366 2367 2368 2369 2370 2371 2372 2373 2374 2375 2376 2377 2378 2379 2380 2381 2382 2383 2384 2385 2386 2387 2388 2389 2390 2391 2392 2393 2394 2395 2396 2397 2398 2399 2400 2401 2402 2403 2404 2405 2406 2407 2408 2409 2410 2411 2412 2413 2414 2415 2416 2417 2418 2419 2420 2421 2422 2423 2424 2425 2426 2427 2428 2429 2430 2431 2432 2433 2434 2435 2436 2437 2438 2439 2440 2441 2442 2443 2444 2445 2446 2447 2448 2449 2450 2451 2452 2453 2454 2455 2456 2457 2458 2459 2460 2461 2462 2463 2464 2465 2466 2467 2468 2469 2470 2471 2472 2473 2474 2475 2476 2477 2478 2479 2480 2481 2482 2483 2484 2485 2486 2487 2488
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godzinie 17 minut 00)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Obradom przewodniczy marszałek Adam Struzik)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Otwieram siedemdziesiąte dziewiąte posiedzenie Senatu Rzeczypospolitej Polskiej trzeciej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#MarszałekAdamStruzik">Na sekretarzy posiedzenia powołuję senator Wandę Kustrzebę oraz senatora Krzysztofa Borkowskiego. Listę mówców prowadzić będzie pani senator Wanda Kustrzeba. Proszę senatorów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#MarszałekAdamStruzik">Informuję, że Sejm na 84. posiedzeniu, które odbyło się w dniach 3, 4 i 5 lipca 1996 r., rozpatrzył poprawki wniesione przez Senat do następujących ustaw:</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#MarszałekAdamStruzik">— ustawy o zmianie ustaw o podatku rolnym, o lasach, o podatkach i opłatach lokalnych oraz o ochronie przyrody, Sejm w dniu 4 lipca przyjął 11 poprawek Senatu;</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#MarszałekAdamStruzik">— ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej, Sejm w dniu 5 lipca przyjął 8 poprawek Senatu;</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#MarszałekAdamStruzik">— ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o samorządzie terytorialnym oraz niektórych innych ustaw, Sejm w dniu 5 lipca przyjął 6 poprawek Senatu;</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#MarszałekAdamStruzik">— ustawy o doradztwie podatkowym, Sejm w dniu 5 lipca przyjął 34 poprawki Senatu;</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#MarszałekAdamStruzik">— ustawy o Służbie Cywilnej, również 5 lipca Sejm przyjął 38 poprawek Senatu.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#MarszałekAdamStruzik">Doręczony państwu senatorom porządek dzienny siedemdziesiątego dziewiątego posiedzenia obejmuje:</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#MarszałekAdamStruzik">1. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#MarszałekAdamStruzik">2. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rybactwie śródlądowym.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#MarszałekAdamStruzik">3. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie nazw niektórych wyższych szkół inżynierskich.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#MarszałekAdamStruzik">4. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie nazw niektórych wyższych szkół artystycznych.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#MarszałekAdamStruzik">5. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o nadaniu Akademii Rolniczej w Poznaniu nazwy „Akademia Rolnicza imienia Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu”.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#MarszałekAdamStruzik">6. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy „Prawo budowlane”.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#MarszałekAdamStruzik">7. Drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#MarszałekAdamStruzik">8. Pierwsze czytanie przedstawionego przez grupę senatorów projektu ustawy o zmianie ustawy o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu państwa polskiego.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#MarszałekAdamStruzik">9. Wybór członka Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#MarszałekAdamStruzik">Prezydium Senatu proponuje rozpatrzenie przedstawionych punktów porządku dziennego, pomimo że druki do tych punktów zostały dostarczone w terminie późniejszym niż termin zawarty w art. 31 ust. 2 Regulaminu Senatu.</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#MarszałekAdamStruzik">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Senat przyjął propozycję Prezydium Senatu rozpatrzenia przedstawionego porządku obrad. Nie słyszę sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#MarszałekAdamStruzik">Stwierdzam, że Senat przyjął propozycję przedstawioną przez Prezydium Senatu.</u>
          <u xml:id="u-2.22" who="#MarszałekAdamStruzik">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zabrać głos w sprawie przedstawionego porządku dziennego? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-2.23" who="#MarszałekAdamStruzik">W związku z tym stwierdzam, że Senat przyjął przedstawiony porządek dzienny siedemdziesiątego dziewiątego posiedzenia Senatu Rzeczypospolitej Polskiej trzeciej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-2.24" who="#MarszałekAdamStruzik">Chciałbym jeszcze poinformować państwa, iż Prezydium Senatu w porozumieniu z Konwentem Seniorów ustaliło, że głosowania w sprawie rozpatrywanych ustaw zostaną przeprowadzone bezpośrednio po przerwie obiadowej… - właściwie to już będzie przerwa kolacyjna - lub pod koniec posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-2.25" who="#MarszałekAdamStruzik">Przypominam, że oświadczenia senatorów są składane na końcu posiedzenia, po wyczerpaniu porządku dziennego. Zgodnie z art. 42 ust. 5 Regulaminu Senatu, oświadczenie takie nie może dotyczyć spraw będących przedmiotem porządku obrad bieżącego posiedzenia Senatu i nie może trwać dłużej niż 5 minut.</u>
          <u xml:id="u-2.26" who="#MarszałekAdamStruzik">Przystępujemy do punktu pierwszego porządku dziennego: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.</u>
          <u xml:id="u-2.27" who="#MarszałekAdamStruzik">Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 84. posiedzeniu w dniu 4 lipca 1996 r. Do Senatu została przekazana w dniu 8 lipca 1996 r.</u>
          <u xml:id="u-2.28" who="#MarszałekAdamStruzik">Zgodnie z art. 55 ust. 1 Regulaminu Senatu marszałek Senatu skierował ustawę w dniu 8 lipca do Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych, Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia, Komisji Praw Człowieka i Praworządności oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej.</u>
          <u xml:id="u-2.29" who="#MarszałekAdamStruzik">Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie. Przypominam, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 403, natomiast sprawozdania komisji są w drukach nr: 403A, 403B i 403C.</u>
          <u xml:id="u-2.30" who="#MarszałekAdamStruzik">O zabranie głosu proszę sprawozdawcę Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych oraz Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia, pana senatora Jerzego Cieślaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#SenatorJerzyCieślak">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#SenatorJerzyCieślak">Uchwalona przez Sejm w dniu 4 lipca ustawa o zmianie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi była omawiana na wspólnym posiedzeniu Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia oraz Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych w dniu 10 lipca bieżącego roku. Nowelizacja ta jest efektem inicjatywy poselskiej i rządowej.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#SenatorJerzyCieślak">Do 1989 r. Polska należała do grupy krajów europejskich o najwyższych wskaźnikach spożycia alkoholu w przeliczeniu na statystycznego mieszkańca. W latach 1989–1992 nastąpił szybki wzrost konsumpcji napojów alkoholowych z ogólnie znanymi negatywnymi skutkami dla zdrowia narodu, naszego życia społecznego i gospodarki. Alkoholizm jest również jednym z istotnych czynników kryminogennych. W środowiskach młodzieżowych nadużywanie alkoholu prowadzi do uzależnień od substancji narkotycznych.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#SenatorJerzyCieślak">W opinii członków połączonych komisji nowelizowana ustawa spełnia oczekiwania społeczeństwa na skuteczne regulacje prawne podaży i konsumpcji napojów alkoholowych. Wprowadzone zmiany usprawniają współpracę administracji rządowej z samorządem i tworzą podstawy finansowania działań profilaktycznych oraz ograniczenia lub likwidowania skutków alkoholizmu.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#SenatorJerzyCieślak">Na mocy tej ustawy powołuje się Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, jako jednostkę budżetową podlegającą ministrowi zdrowia i opieki społecznej, koordynującą realizację Narodowego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#SenatorJerzyCieślak">Działania profilaktyczne i rozwiązywanie istniejących już problemów alkoholowych stają się zadaniami własnymi gmin. W celu ochrony rynku przed nieuczciwymi i nierzetelnymi podmiotami gospodarczymi znacznie rozszerzona zostaje kontrola państwa nad hurtowym obrotem napojami alkoholowymi.</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#SenatorJerzyCieślak">Uznając, że nowelizacja ustawy została starannie przygotowana przez Sejm, komisje nasze skoncentrowały swoją uwagę na jej doskonaleniu. W tym celu proponujemy dwie poprawki przedstawione w druku nr 403A.</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#SenatorJerzyCieślak">Poprawka pierwsza polega na dodaniu w art. 3 w ust. 3 nowelizowanej ustawy pktu 7 w brzmieniu: „zlecanie i finansowanie zadań związanych z rozwiązywaniem problemów alkoholowych” i pktu 8 w brzmieniu: „współpraca z organizacjami i instytucjami międzynarodowymi prowadzącymi działalność w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych”. Poprawka ta przede wszystkim rozszerza zakres zadań realizowanych przez Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, dzięki czemu zapobiega ewentualnej potrzebie kolejnej jej nowelizacji.</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#SenatorJerzyCieślak">Poprawka druga polega na skreśleniu art. 3 nowelizowanej ustawy, jako niewłaściwego pod względem formalnym. Do artykułu tego przeniesiono bowiem zapisy nie publikowanych aktów prawnych niższego rzędu, które były dotychczas podstawą działania struktur nieformalnych. Jest to sprzeczne z zasadami legislacji.</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#SenatorJerzyCieślak">W imieniu dwóch połączonych komisji uprzejmie proszę Wysoki Senat o przyjęcie tych poprawek zaproponowanych przez członków połączonych komisji jednogłośnie. Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#MarszałekAdamStruzik">O zabranie głosu proszę sprawozdawcę Komisji Praw Człowieka i Praworządności, pana senatora Grzegorza Woźnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#SenatorGrzegorzWoźny">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#SenatorGrzegorzWoźny">Z upoważnienia Komisji Praw Człowieka i Praworządności pragnę przedstawić Wysokiej Izbie stanowisko do ustawy z 4 lipca 1996 r. o zmianie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#SenatorGrzegorzWoźny">W ciągu ostatnich kilku lat ustawa o wychowaniu w trzeźwości była kilkakrotnie nowelizowana inicjatywami rozluźniającymi kontrolę nad rynkiem alkoholowym. W okresie tym spożycie alkoholu w Polsce wzrosło o około 50%. Wzrosły również rozmiary problemów alkoholowych. Szkody wynikające z nadużywania napojów wyskokowych ponosi co najmniej milion osób uzależnionych, 3–4 milionów członków ich rodzin oraz 2–3 milionów osób, które z powodu nadmiernego picia doznają szkód zdrowotnych.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#SenatorGrzegorzWoźny">Przyjęta przez Sejm ustawa wprowadza szereg istotnych zmian zmierzających do usprawnienia działania zarówno rządowej, jak i samorządowej administracji w zakresie rozwiązywania tego problemu, a także profilaktyki oraz kontroli rynku wyrobów alkoholowych. Ważnym założeniem ustawy jest włączenie - obok organów władzy i administracji państwowej - samorządu terytorialnego do realizacji zadań z tego zakresu, a także ustanowienie źródeł finansowania tej działalności przez gminę. Ponadto ustawa usprawnia formy organizacyjne oraz działania merytoryczne administracji rządowej poprzez obligatoryjność sporządzania i realizacji założeń polityki społeczno-gospodarczej w postaci narodowego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych zatwierdzanego przez Radę Ministrów. Zobowiązuje także wojewodów do realizacji i koordynacji wojewódzkich programów tego typu.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#SenatorGrzegorzWoźny">Dzięki usystematyzowaniu zasad i reguł koncesjonowania państwo będzie miało kontrolę nad hurtowym obrotem napojami alkoholowymi. Na posiedzeniu komisji senatorowie podnosili kwestię wysokości opłat za zezwolenia na sprzedaż napojów wysokoprocentowych, szczególnie przez małe wiejskie sklepy, które mogą ulec likwidacji, jeśli te opłaty będą wysokie. Przedstawiciele rządu biorący udział w posiedzeniu komisji takich zagrożeń nie widzą, dlatego w tej sprawie komisja poprawki nie wnosi. Proponuje natomiast dwie inne poprawki, podobnie jak komisja inicjatyw.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#SenatorGrzegorzWoźny">Pierwsza to skreślenie art. 3, druga zaś jest konsekwencją tego skreślenia i dotyczy uzupełnienia art. 1 w pkcie 3 i art. 3 w ust. 3 poprzez dodanie pktów 7 i 8. Pozwolę sobie krótko uzasadnić potrzebę wprowadzenia tych poprawek, choć senator Cieślak już to zrobił.</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#SenatorGrzegorzWoźny">Utworzenie nowej jednostki organizacyjnej, jaką jest Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych podlegająca Ministrowi Zdrowia i Opieki Społecznej, określone zostało w zmianie zawartej w art. 1 pkcie 3 ustawy nowelizującej. W tym artykule zawarto także sprawy związane z zakresem jej działalności oraz z powoływaniem i odwoływaniem jej dyrektora.</u>
          <u xml:id="u-5.7" who="#SenatorGrzegorzWoźny">Określony w art. 1 pkcie 3 i w art. 3 ust. 3 ustawy nowelizującej zakres przedmiotowy ustawy rozszerzono o dwa dodatkowe punkty dotyczące finansowania i zlecania zadań związanych z rozwiązywaniem problemów alkoholowych oraz współpracy z organizacjami i instytucjami międzynarodowymi prowadzącymi działalność w zakresie rozwiązywania tych problemów. Uzupełnienie zakresu działań agencji podyktowane było chęcią ukazania go w pełni. Jeśli chodzi o zakres szczegółowy, to ma on wynikać z art. 3 ustawy nowelizującej. Artykuł ten określa zadania tworzonej ustawą Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych poprzez przekazanie jej dotychczasowych uprawnień pełnomocnika do spraw profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, wynikających z aktów prawnych nie publikowanych w „Dziennikach Ustaw” oraz „Monitorze Polskim”. Zgodnie z obowiązującymi zasadami, techniki prawodawczej, które wyraźnie określają, że niedopuszczalne jest odsyłanie do przepisów aktów normatywnych nie publikowanych w podanych wyżej dziennikach, zamieszczenie w tekście ustawy takiego przepisu nie wywołuje żadnych skutków prawnych. Utrzymanie w ustawie przepisu martwego jest - z punktu widzenia poprawności techniki legislacyjnej - zabronione. Doktryna ocenia te przepisy jako zjawiska przynoszące ujmę prawodawcy.</u>
          <u xml:id="u-5.8" who="#SenatorGrzegorzWoźny">Stąd komisja wnosi o skreślenie art. 3 ustawy nowelizującej. Ponieważ tylko normy prawa mogą określać zakres działania jednostki organizacyjnej, muszą one wynikać z przepisów zamieszczonych w przepisach merytorycznych ustawy. Powinny być więc zamieszczone w art. 1 ustawy nowelizującej, tak jak komisja proponuje.</u>
          <u xml:id="u-5.9" who="#SenatorGrzegorzWoźny">Wychodząc naprzeciw zasadzie odnoszącej się do ustawowej regulacji zakresu przedstawionego agencji, przyjęto dodatkowe dwa pkty 7 i 8 w art. 3 ust. 3. Te dwie poprawki, które przedstawiłem w imieniu Komisji Praw Człowieka i Praworządności, zawarte są w druku nr 403B.</u>
          <u xml:id="u-5.10" who="#SenatorGrzegorzWoźny">Proszę Wysoką Izbę o ich przyjęcie. Chciałbym jeszcze poinformować Wysoką Izbę, że komisja przyjęła te poprawki jednomyślnie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, pana senatora Zdzisława Jarmużka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#SenatorZdzisławJarmużek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#SenatorZdzisławJarmużek">Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej rozpatrywała ustawę sejmową z dnia 4 lipca 1996 r. o zmianie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, której inicjatorami byli posłowie sejmowej komisji zdrowia. Senatorowie w dniu 10 lipca bieżącego roku dwukrotnie dyskutowali nad proponowanymi zmianami do ustawy z dnia 26 października 1982 r. i późniejszymi zmianami. Głównymi przedmiotami dyskusji były cel i zadania powołanej nowelą ustawy Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz finansowanie nowych zadań gmin w zakresie profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#SenatorZdzisławJarmużek">Agencja nie jest organizacją nową. Istnieje od 1993 r. w strukturze Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej na mocy zarządzenia ministra zdrowia z 29 czerwca 1993 r. i zdołała już zebrać wiele pozytywnych i negatywnych doświadczeń, które wykorzystano przy określaniu jej zadań w ustawie dziś omawianej. Środki finansowe dla gmin na zadania nadane im nową ustawą dotyczącą walki z alkoholizmem są zagwarantowane w ustawie w art. 11.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#SenatorZdzisławJarmużek">Komisja przyjęła dwie poprawki. Są one identyczne jak zgłoszone przez moich poprzedników sprawozdawców. Zostały przez nich obszernie uzasadnione i dlatego nie widzę powodu, aby je omawiać.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#SenatorZdzisławJarmużek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! O skutkach biologicznych, społecznych i obyczajowych alkoholizmu wszyscy wiedzą tak wiele, że truizmem byłoby mówienie o nich w dniu dzisiejszym. Na temat walki z nim zawsze było za dużo gadania, a za mało skutecznego działania. Było wiele działań pozornych i może będzie tak nadal dopóty, dopóki zyski z picia alkoholu będą liczącą się pozycją w dochodach skarbu państwa i niektórych grup społecznych - podobnie jak to się ma z tytoniem. I tak będzie przez następne dziesięciolecia, a pewnie i wieki. Nie da się bowiem - przynajmniej do tej pory nie znaleziono sposobu - przekonać producentów do rezygnacji z krociowych zysków, tak samo jak nie da się zlikwidować działania alkoholu na organizm ludzki.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#SenatorZdzisławJarmużek">Wniesione zmiany konkretyzują, upraszczają i - mam nadzieję - zwiększają skuteczność rozwiązywania problemów alkoholowych pojedynczych ludzi, rodzin i społeczeństwa, a także państwa.</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#SenatorZdzisławJarmużek">Proszę Wysoką Izbę o przyjęcie ustawy z poprawkami, które zgłosili moi poprzednicy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Czy ktoś z państwa senatorów chciałby zadać pytanie senatorom sprawozdawcom?</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#MarszałekAdamStruzik">Pan senator Gibuła, bardzo proszę. Później pan senator Adamiak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#SenatorRyszardGibuła">Mam pytanie do kolegów sprawozdawców. Czy w czasie posiedzenia poszczególnych komisji dyskutowano nad tym, iż obecnie, kiedy mamy gospodarkę rynkową, limitowanie czegokolwiek - w tym przypadku punktów sprzedaży alkoholu - nie jest sytuacją normalną? Przyznanie uprawnień do sprzedaży alkoholu w gminie nie jest niczym innym, jak pewnego rodzaju rentierstwem, które zapewnia uprzywilejowaną pozycję w gospodarce. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto chciałby odpowiedzieć na to pytanie? Pan senator Cieślak, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#SenatorJerzyCieślak">Panie Senatorze, nie obawiam się koncesjonowania obrotu hurtowego alkoholem ani limitowania sprzedaży detalicznej w gospodarce wolnorynkowej, jaką w Polsce staramy się rozszerzyć, ponieważ mamy do czynienia z towarem niecodziennym, który w polskiej obyczajowości jest groźny w sensie społecznym. Rozumiem, że pan senator ma na myśli możliwość rozszerzenia sfery korupcji z powodu koncesji czy limitów, ale od tego są odpowiednie organy czuwające nad przestrzeganiem prawa i porządku. Poza tym jest jeszcze jedna bardzo istotna sprawa - ta ustawa daje dosyć szerokie uprawnienia gminom, a więc samorządom. W środowiskach gminnych ludzie dużo o sobie wiedzą, mogą się wzajemnie dość dokładnie kontrolować, nawet bez udziału organów ścigania. Ponadto władze samorządowe przez ostatnich kilka lat dawały sobie radę ze znacznie poważniejszymi problemami, sądzę więc, że i z tym sobie poradzą. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Czy któryś z panów… Pan senator Woźny, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#SenatorGrzegorzWoźny">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#SenatorGrzegorzWoźny">Chciałbym tylko powiedzieć, że ustawa jest zatytułowana: „o wychowywaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi”. Sprawa limitowania jest jednym z elementów przeciwdziałania alkoholizmowi. To jest zadanie gminy. Tam najlepiej wiedzą, ile punktów potrzeba. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję. Pan senator Adamiak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#SenatorJanAdamiak">Panie Marszałku! Kieruje swoje pytanie do pana senatora Cieślaka, chociaż wszystkie komisje proponują skreślenie art. 3. Mam co do tego pewne wątpliwości. Jak sądzę, uzasadnienie, które państwo podawaliście, odnosi się tylko do ust. 1. Tutaj jest natomiast ust. 2, który daje nakaz przygotowania projektu statutu agencji jej dyrektorowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Który z panów odpowie? Pan senator Cieślak, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#SenatorJerzyCieślak">Panie Senatorze, rzeczywiście w art. 3 ust. 1 odwołuje się i przenosi zapisy aktu prawnego nie publikowanego, i to jest błąd legislacyjny. W pkcie 2 natomiast jest zapis, który nie jest konieczny do regulacji ustawowej, ponieważ można to rozstrzygnąć aktami niższego rzędu, na przykład rozporządzeniami. To już jest raczej sprawa struktury i operacyjnego działania niż ram ustawowych, które powinny być dosyć szerokie, chociaż dokładnie zakreślone.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję. Czy któryś z panów… Pan senator Woźny, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#SenatorGrzegorzWoźny">Dodam tylko jedno zdanie. Chciałbym powiedzieć, dlaczego został skreślony art. 3. Otóż artykuł ten określa zadania utworzonej ustawą Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych przez przekazanie jej dotychczasowych uprawnień i zadań pełnomocnika do spraw profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, uprawnień wynikających z aktów prawnych nie publikowanych w „Dzienniku Ustaw” i „Monitorze Polskim”. Jest to niedopuszczalne. Dlatego art. 1 uzupełniono o dwa punkty, a art. 3 skreślono. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję. Proszę bardzo, pan senator Adamski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#SenatorJerzyAdamski">Panie Marszałku! Panowie Sprawozdawcy! Powstał nowy art. 11. W ust. 3 jest napisane:</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#SenatorJerzyAdamski">„Opłatę, o której mowa w ust. 2, podwyższa się o 50% dla punktów sprzedaży, których wartość sprzedaży wyrobów alkoholowych w roku poprzednim przekroczyła równowartość 10 tysięcy ECU…”, następnie podwyższa się o 100%. Czy komisje zajmowały się tym, kto to ma zarządowi miasta przedstawiać? Czy to ma robić zarząd miasta? Bo opłaty od środków finansowych będzie pobierała gmina. I kiedy to ma robić? Jak to ma robić?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę bardzo, pan senator Cieślak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#SenatorJerzyCieślak">Obroty i zyski znane są…</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Urzędowi skarbowemu.)</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#SenatorJerzyCieślak">… organom fiskalnym. Nie chciałbym zakładać, że zeznania składane w urzędach skarbowych są nierzetelne. Właśnie z oświadczeń i wpłat podatku znamy wysokość obrotu i zysku.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#komentarz">(Senator Jerzy Adamski: Czy mogę?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Tak, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#SenatorJerzyAdamski">Zgadzam się z tym. Ale czy urzędy skarbowe otrzymają nakaz wydawania takich informacji? Jak wiemy, informacje o obrotach firmy nie mogą być wszystkim ujawniane. Nie udziela się ich nawet urzędnikom gminy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę, pan senator Cieślak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#SenatorJerzyCieślak">Stroną zainteresowaną ujawnieniem swoich obrotów jest ten, kto się zwraca o koncesję na obrót lub zezwolenie na sprzedaż. Można oczywiście nie ujawniać obrotów i dochodów, ale wtedy nie można też występować o koncesję.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#komentarz">(Senator Jerzy Adamski: Tam jest o podwyższeniu.)</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#SenatorJerzyCieślak">To jest warunek sine qua non.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#komentarz">(Senator Jerzy Adamski: Powtarzam, że tam jest mowa o podwyższeniu.)</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#SenatorJerzyCieślak">To jest dokładnie to samo. Jeżeli ktoś chce otrzymać koncesję, musi złożyć rzetelną informację na temat obrotów i zysków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Pan senator Woźny jeszcze raz, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#SenatorGrzegorzWoźny">Panie Marszałku! Przecież istnieje podatek akcyzowy, który określa, ile alkoholu zostało sprzedane, i z tego wynikają potem opłaty, prawda?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Oczywiście.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę bardzo, pan senator Gibuła jeszcze ma pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#SenatorRyszardGibuła">Mam pytanie do kolegów sprawozdawców, być może przede wszystkim do senatora Cieślaka. Nie przypuszczam, żeby odpowiedź na nie była łatwa. Panie Senatorze, pan przed chwilą bronił zapisu, o którym wspomniał senator Adamski - że o 50% czy 100% podwyższa się opłatę dla punktów, które przekroczyły jakąś wartość sprzedaży - mówiąc o tym, że gminy sobie poradzą, że to można skontrolować, że jest to obowiązkiem starającego się o koncesję. Ale proszę pomyśleć o sytuacji zwykłego sklepu miejskiego lub wiejskiego, gdzie alkohol jest tylko jednym z towarów. Czy wartość sprzedaży napojów alkoholowych da się w sposób jasny i czytelny wyodrębnić z całego obrotu? Jakie to spowoduje komplikacje? Czy przypadkiem nie będzie konieczne uruchomienie w gminach osobnego aparatu kontrolnego? Proponowane rozwiązanie jest więc, po pierwsze, trudne do wyegzekwowania, a po drugie, przez to że podwyższeniu ulegnie oplata, czyni wręcz ze sklepikarza potencjalnego przestępcę, który nie będzie zainteresowany tym, żeby wykazać zwyżkę obrotów. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#SenatorJerzyCieślak">Panie Senatorze, powtórzę jednak, że najbardziej czułym miernikiem obrotów, jeśli chodzi o alkohol, jest podatek akcyzowy.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#SenatorJerzyCieślak">Pan senator zaczął jednak od wstępnego pytania o to, czy w komisji ten problem był dyskutowany. Uważam za swój obowiązek sprawozdawcy poinformować pana, że nie był. Może lepiej zatem będzie skierować to pytanie do przedstawiciela rządu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Nie ma więcej pytań. Przepraszam, pani senator Kempka zgłaszała się wcześniej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#SenatorDorotaKempka">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku, za udzielenie głosu.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#SenatorDorotaKempka">Moje pytanie jest z jednej strony bardzo proste, a z drugiej - bardzo skomplikowane. Interesuje mnie taka rzecz. W projekcie ustawy są określone zadania Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Mówi o tym art. 3, szczególnie ust. 3 pkt 4, który brzmi następująco: „udzielenie merytorycznej pomocy samorządom, instytucjom i osobom fizycznym, realizującym zadania związane z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych, oraz zlecanie i finansowanie realizacji tych zadań”. Pytam: dlaczego pominięto stowarzyszenia? Moim zdaniem, stowarzyszenia odgrywają bardzo ważną rolę w realizacji tego zadania. Przypisano im to zadanie, określając zadania gmin. Przy tej okazji właśnie wymieniono stowarzyszenia i zapisano, że należy z nimi współpracować. Czym zostało podyktowane to, że nie uwzględnia się ich w ustępie, w którym określa się zadania Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Czy ktoś ze sprawozdawców odpowie pani senator?</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#MarszałekAdamStruzik">Obawiam się, że poczekamy na przedstawiciela rządu. Zdaje się, że senatorowie nie umieją odpowiedzieć na pani pytanie.</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#MarszałekAdamStruzik">Otwieram debatę.</u>
          <u xml:id="u-36.4" who="#MarszałekAdamStruzik">Przypominam o jej zasadach i o konieczności zapisywania się, by zabrać głos. W tej chwili zapisanych jest już osiem osób.</u>
          <u xml:id="u-36.5" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o zabranie głosu pana senatora Mieczysława Bilińskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#SenatorMieczysławBiliński">Panie Marszałku! Państwo Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#SenatorMieczysławBiliński">Ustawa uchwalona przez Sejm na 84. posiedzeniu w dniu 4 lipca bieżącego roku dotyczy największej plagi społecznej, czyli alkoholizmu. Szczególnie niebezpiecznym zjawiskiem, zaobserwowanym w ostatnich latach, jest wzrost alkoholizmu wśród nieletnich i kobiet. Liczba przestępstw spowodowanych przez alkoholików stale rośnie. Zwiększa się rozkład moralny tej grupy społecznej, która też najczęściej wchodzi w konflikt z prawem.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#SenatorMieczysławBiliński">Nawiązując do zadawanych tu pytań, chcę mówić o skutkach. Alkohol etylowy jest głównym składnikiem każdego napoju alkoholowego. Ze względu na swoje właściwości chemiczne nie wymaga trawienia i przedostaje się szybko do krwi, a z krwią do wszystkich tkanek i narządów ludzkiego ciała. Stężenie alkoholu w tych narządach zależy od zawartej w nich wody. Ponieważ mózg ludzki zawiera około 70% wody, więc stężenie alkoholu jest w nim największe. Stąd też u pijących szybko dochodzi do zakłóceń w funkcjonowaniu narządów mowy, a nawet - do utraty przytomności.</u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#SenatorMieczysławBiliński">We współczesnym społeczeństwie alkoholizm stwarza wiele problemów natury zdrowotnej, ekonomicznej i społecznej, które mają już zasięg światowy. Wyrazem zaniepokojenia tym faktem są postanowienia europejskiej deklaracji w sprawie alkoholu. W czasie konferencji w Paryżu w dniach 12–14 grudnia 1995 r. przyjęto deklarację dotyczącą zasad etycznych i metod wdrażania konkretnych programów. Europejski program działania w sprawie alkoholu przewiduje wezwanie wszystkich krajów członkowskich do prowadzenia odpowiedniej polityki wdrażania programów przewidzianych w deklaracji zasad etycznych.</u>
          <u xml:id="u-37.4" who="#SenatorMieczysławBiliński">Przedmiotowa ustawa o zmianie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi uwzględnia główne cele i założenia europejskiej deklaracji narodowego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. Polska jest jednym z pierwszych krajów, które nowelizują ustawę, dostosowując ją do norm europejskich w zakresie profilaktyki i kontroli podaży wyrobów alkoholowych. Jest to zgodne z oczekiwaniami społeczeństwa na rozwiązanie narastającego problemu, ponieważ nadmiar alkoholu na rynku jest źródłem rozkładu moralnego. Interwencjonizm państwa w zakresie koncesjonowania obrotu napojami alkoholowymi na rynku usprawni rozwiązywanie trudnych problemów alkoholowych. Jeżeli radykalnie nie zahamujemy narastającej fali pijaństwa, to grozi nam biologiczna zagłada przypominająca efekty działania broni masowego rażenia, lecz powolniejsza i grożąca wielu następnym pokoleniom.</u>
          <u xml:id="u-37.5" who="#SenatorMieczysławBiliński">Działalnością profilaktyczną i leczeniem uzależnionych, według art. 3 ust. 1, zajmie się powołana Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, podległa Ministerstwu Zdrowia i Opieki Społecznej. Wprowadzone w ustawie zmiany wyczerpują w zasadzie założenia polityki przeciwdziałania alkoholizmowi.</u>
          <u xml:id="u-37.6" who="#SenatorMieczysławBiliński">W ustawie przewidziano stosowne formy organizacji i koordynacji działań na poziomie centralnym i lokalnym. Moje wątpliwości budzi jednakże art. 4 ust. 1 pkt 4. Jest tam mowa o ustalaniu szczegółowych zasad wydawania i cofania zezwolenia na prowadzenie sprzedaży napojów alkoholowych. Tego rodzaju przepis proceduralny powinien być jednolity i bardziej zwięzły. Dlatego proponuję poprawkę do art. 4 ust. 1 pktu 4, polegającą na zastąpieniu wyrazów: „ustalenie szczegółowych zasad wydawania i cofania” wyrazami: „wydawanie i cofanie”. Dalszy ciąg zdania bez zmian.</u>
          <u xml:id="u-37.7" who="#SenatorMieczysławBiliński">Podobnie treść art. 9 ust. 9 wymaga większej precyzji. Mówi się tam, że podmiot gospodarczy pozbawiony zezwolenia może wystąpić z wnioskiem o ponowne wydanie zezwolenia nie wcześniej niż po upływie trzech lat od dnia wydania decyzji o jego cofnięciu. Zważywszy, że skutki prawne biegną nie od dnia wydania decyzji, ale od dnia jej uprawomocnienia się, proponuję, by w art. 9 ust. 9 skreślić wyraz: „wydania” i zastąpić go wyrazem: „uprawomocnienia się”.</u>
          <u xml:id="u-37.8" who="#SenatorMieczysławBiliński">Ustawa porządkuje i rozszerza akty prawne na rzecz rozwiązywania problemów alkoholowych na szczeblu lokalnym w gminie. Jest to bardzo istotne w małych ośrodkach, w mieście i na wsi, ponieważ uwzględnia możliwości różnych metod działania, dostosowując je do warunków panujących w danym środowisku. Proponowany w nowelizacji system opiera się na korelacji działań prowadzonych przez administrację rządową, samorządową i jednostki społeczne. Liczące się w działalności profilaktycznej różne towarzystwa trzeźwości nie są w ustawie należycie wyeksponowane, a ich społeczna działalność nie została doceniona.</u>
          <u xml:id="u-37.9" who="#SenatorMieczysławBiliński">W nowelizacji gwarantuje się pomoc członkom rodzin osób uzależnionych. Przewiduje się warunki bezpłatnej formy pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla członków rodzin. Źródłem finansowania są opłaty roczne za wydawane zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych.</u>
          <u xml:id="u-37.10" who="#SenatorMieczysławBiliński">Nowelizacja dotyczy również usunięcia z ustawy zapisu o karze aresztu i pozbawienia wolności do lat dwóch. Przepisy karne dotyczące naruszenia ustawy ujęte są w dodatkowym art. 451-3. Traktują one o postępowaniu w sprawach o wykroczenia. Przepisy te są wystarczająco surowe i przewidują karę grzywny do 500 tysięcy złotych.</u>
          <u xml:id="u-37.11" who="#SenatorMieczysławBiliński">Panie Marszałku! Proszę Państwa Senatorów! Nowelizacja ustawy z 1982 r. odzwierciedla deklarację zasad etycznych, którą podpisał rząd w grudniu ubiegłego roku, a proponowane rozwiązania problemów alkoholizmu są oczekiwane i bardzo pożądane przez społeczeństwo.</u>
          <u xml:id="u-37.12" who="#SenatorMieczysławBiliński">Będę głosował za przyjęciem ustawy o zmianie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi wraz ze zgłoszonymi przez komisję poprawkami. Proszę również o przyjęcie moich poprawek. Wówczas nowelizacja w pełni przyczyni się do pozytywnego rozwiązania nabrzmiałych problemów alkoholizmu, zgodnie z deklaracją zasad etycznych. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję bardzo. Poprawki proszę złożyć na piśmie, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Poproszę teraz pana senatora Wyględowskiego, następny będzie pan senator Stypuła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#SenatorMieczysławWyględowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#SenatorMieczysławWyględowski">Generalnym założeniem ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi jest przekonanie, że alkohol szkodzi zdrowiu. A zdrowie publiczne jest niezmiernie istotnym zagadnieniem dla społeczeństwa, narodu i państwa. Jednym z czynników, które je destabilizują, jest nadmierne spożywanie alkoholu i następstwa związane z jego nadużywaniem. Niech o skali problemu, o którym mówimy, świadczą podane liczby. Liczba osób z problemami alkoholowymi i ich rodzin jest w Polsce wyższa niż 3 miliony osób. W latach 1992–1993 spożycie stuprocentowego alkoholu szacowano na poziomie 10–11 litrów na głowę rocznie. Dane za rok 1995 mówią o wielkości rzędu 8–8,5 litra alkoholu na głowę. W skali światowej Polska plasuje się w trzeciej dziesiątce krajów o najwyższym spożyciu napojów alkoholowych. Całe szczęście, że nie jest to tylko nasz problem. Występuje on we wszystkich krajach świata, oczywiście w różnym nasileniu i przy różnym stopniu zagrożenia. Wszakże nie chodzi o statystyczną ilość alkoholu, ale o skutki zjawiska. Skutki zarówno w sferze materialnej, psychologicznej, w sferze patologii społecznej, kryminogennych zachowań alkoholików, jak i całego obszaru nieszczęścia, w którym znajdują się dzieci i rodziny osób dotkniętych chorobą alkoholową.</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#SenatorMieczysławWyględowski">Na postawione pytanie, dlaczego człowiek pije alkohol, po dzień dzisiejszy nie ma odpowiedzi. Argumentacja ludzi nauki, iż spożycie alkoholu ma pomóc w odreagowaniu stresu, ułatwia oderwanie się od rzeczywistości, jest dużym uproszczeniem zagadnienia. Na odpowiedź na to pytanie pozostanie nam jeszcze długo poczekać, a być może nie znajdzie ono odpowiedzi. W naszym społeczeństwie na ogół nikt nie kwestionuje potrzeby zmniejszania spożycia alkoholu, jak również zmniejszenia negatywnych skutków jego nadużywania. Trudno ocenić wynikające z tego szkody. Związane są one z kosztami leczenia, opieki zdrowotnej, utraty zdolności zarobkowania, przedwczesnej umieralności, a także kosztami wynikającymi z przestępstw popełnionych po nadużyciu alkoholu. A już na pewno nie da się określić ceny ludzkich dramatów i tragedii, jeśli chodzi o osoby zarówno nadużywające alkohol, jak i ich rodziny.</u>
          <u xml:id="u-39.3" who="#SenatorMieczysławWyględowski">Parlament i rząd odpowiada za wybór najlepszych dróg i sposobów wiodących do zmniejszenia spożycia alkoholu i poprawy zdrowia społeczeństwa, a także je organizuje. W przedłożonym projekcie do procesu realizacji ustawowych zadań włącza się organy władzy, administracji państwowej oraz samorządu terytorialnego. W myśl art. 1 ust. 1, art. 41 ust. 1 określono te zadania jako zadania własne gmin. Profilaktyka i rozwiązywanie problemów alkoholowych to cele Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, której działalność reguluje art. 3 ustawy. Agencja, jako jednostka budżetowa, podlega ministrowi zdrowia i opieki społecznej, który powołuje i odwołuje jej dyrektora. Do zadań agencji należy między innymi: przygotowywanie projektu narodowego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych: opiniowanie i przygotowywanie projektów aktów prawnych w zakresie polityki przeciwdziałania problemom alkoholowym; prowadzenie działalności informacyjno-edukacyjnej; współpraca z wojewodami, samorządami, organizacjami pozarządowymi w zakresie profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, w tym zlecanie i finansowanie realizacji wyżej wymienionych zadań. Za realizację narodowego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych odpowiedzialni są wojewodowie, którzy w myśl art. 4 ustawy ujmują w swoich budżetach środki na jego realizację. Wojewoda może w tym celu powołać swojego pełnomocnika. Komisja Polityki Społecznej i Zdrowia miała sposobność zapoznać się z projektem wspomnianego tu narodowego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych na lata 1997–1999, przygotowanego zgodnie z wytycznymi europejskiego planu działań dotyczących alkoholu, przyjętego przez europejskie biuro regionalne Światowej Organizacji Zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-39.4" who="#SenatorMieczysławWyględowski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Omawiana dzisiaj przez Wysoką Izbę ustawa, chociaż precyzyjnie przemyślana i powstała na podstawie wieloletnich doświadczenia ludzi zajmujących się tym tematem, niestety, nie rozwiąże nabrzmiałego problemu alkoholizmu i jego skutków. Tego problemu nie rozwiąże się poprzez ustawy. Problem nadmiernego spożycia alkoholu wymaga wspólnego działania wszystkich sił, od rodziny, poprzez szkołę, środowisko, kościoły, zakłady pracy do rządu i parlamentu włącznie. Na wyniki tej działalności będzie miała wpływ poprawa kultury materialnej i kultury społeczeństwa w ogóle. Niech pomyślne informacje, mówiące o obniżeniu spożycia alkoholu w Polsce w ostatnim roku, będą dobrymi zwiastunami zmiany struktury picia alkoholu w polskim społeczeństwie oraz jego wejścia na drogę rozsądku i odpowiedzialności. Będę głosował za przyjęciem omawianej ustawy w całości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę pana senatora Stypułę, następna będzie pani senator Maria Łopatkowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#SenatorJanStypuła">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Spożywanie napojów alkoholowych kojarzy się przeważnie z przyjemnymi momentami zabawy i biesiadowania. Wiele osób potrafi z tego korzystać w sposób rozsądny i umiarkowany. Jednak trzeba powiedzieć, że obecność alkoholu w naszym życiu codziennym jest źródłem wielu problemów i tragedii. Jego nadużywanie jest jednym z kilku najpoważniejszych problemów społecznych w naszym kraju. Nadal mamy ogromną liczbę osób uzależnionych od alkoholu, niszczących własne życie i życie członków swoich rodzin. Alkoholikami są w Polsce nie tylko ludzie bez wykształcenia, ludzie z marginesu społecznego, ale także osoby z dyplomami naukowymi. W tej sytuacji trzeba położyć jak największy nacisk na szeroką profilaktykę.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#SenatorJanStypuła">Obecny projekt ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi został przygotowany w trosce o zdrowie i porządek publiczny. Do najistotniejszych zmian należy zaliczyć przede wszystkim powierzenie gminom konkretnych zadań związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych oraz określenie nowych źródeł finansowania ich realizacji. Są to również: usprawnienie formy realizacji ustawy przez administrację rządową, zapewnienie bezpłatnych form pomocy terapeutycznej, rehabilitacji i socjoterapii członków rodzin alkoholików. Nowością jest przewidywana kwota opłat za wydawanie zezwoleń na prowadzenie punktów sprzedaży wyrobów alkoholowych, w wysokości odpowiadającej urzędowej cenie detalicznej 5 litrów spirytusu luksusowego za każdy rok zezwolenia na sprzedaż napojów zawierających do 18% alkoholu i odpowiednio - cenie 20 litrów spirytusu luksusowego za każdy rok zezwolenia na sprzedaż napojów zawierających powyżej 18% alkoholu. Istotne znaczenie, moim zdaniem, ma zapis art. 14 ust. 6, w myśl którego rada gminy może wprowadzić czasowy lub stały zakaz sprzedaży, podawania, spożywania oraz wnoszenia napojów alkoholowych. Ważnym rozwiązaniem jest to, że członkowie rodzin osób uzależnionych od alkoholu będą mogły uzyskać w publicznych zakładach opieki zdrowotnej bezpłatne świadczenia zdrowotne w czasie terapii czy rehabilitacji współuzależnienia oraz profilaktyki. Mówi o tym art. 23 ust. 1 projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#SenatorJanStypuła">Uwzględnienie zadań w zakresie przeciwdziałania alkoholizmowi w założeniach polityki społeczno-gospodarczej, w zatwierdzonym przez Radę Ministrów narodowym programie profilaktyki rozwiązywania problemów alkoholowych, powinno dać możliwość skoordynowanego ogólnokrajowego zapisu działań polegających na wzajemnej pomocy w realizacji tych zadań od szczebla centralnego - przez województwa - do gmin. Musimy walczyć z funkcjonującym wśród cudzoziemców wizerunkiem wyrażającym się w powiedzeniu, że ktoś jest pijany jak Polak. Należy ten obraz odwracać i pokazywać, że Polak potrafi być trzeźwy i nie spożywa przy każdej okazji alkoholu lub spożywa go z umiarem, zachowując kulturę i godność.</u>
          <u xml:id="u-41.3" who="#SenatorJanStypuła">Egzekwowanie przez gminy warunków sprzedaży, kontrola prowadzonej działalności i możliwość nakładania kar, a także cofnięcia zezwoleń, to pozytywne instrumenty walki z nieuczciwą konkurencją. Jest to również ogromne zadanie dla samorządowych komisji do spraw rodzin, jak również dla wymaganych ustawą komisji samorządowych do spraw rozwiązywania problemów alkoholowych. Nowelizacja obowiązującej ustawy jest ze wszech miar zasadna. Ważny jest również art. 11, który daje gminom możliwość uzyskania dodatkowych środków finansowych, co pozwoli im na planowanie odpowiednich działań, w zależności od potrzeb na danym terenie. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#komentarz">(Senator Jan Sęk: Czy można ad vocem, Panie Marszałku?)</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#MarszałekAdamStruzik">Ad vocem wypowiedzi? Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#SenatorJanSęk">Oczywiście, powinniśmy walczyć ze złym stereotypem Polaka, ale akurat nie powinniśmy się z tego powodu sami biczować. Użyty zwrot: „pijany jak Polak”, wedle powszechnych relacji i mniemań, pochodzi, stąd, że w czasach napoleońskich Polacy, mimo że dużo wypili, byli w stanie prowadzić walkę. I Napoleon wskazywał ich jako przykład. Powiedzenie: „pijany jak Polak”, znaczyło tyle, że móc jeszcze działać, podczas gdy inni nie byli już w stanie kontynuować dzieła. Oczywiście, popieram w pełni to, co powiedział pan senator Stypuła, ale nie powinno to prowadzić do samobiczowania. Jeśli mamy do czynienia z prawdą historyczną, powinniśmy podkreślać również cechy pozytywne. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze. To właśnie ciekawy przyczynek historyczny do pojawienia się pewnych pojęć.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Bardzo proszę panią senator Łopatkową, jako następny…</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#komentarz">(Senator Tadeusz Rewaj: Czy można ad vocem?)</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#MarszałekAdamStruzik">Nie, myślę, że nie powinniśmy tego przedłużać, Panie Senatorze, bo naprawdę zaraz dojdziemy do czasów napoleońskich i będziemy prowadzili dysputy o wyższości…</u>
          <u xml:id="u-44.4" who="#komentarz">(Senator Tadeusz Rewaj: To jest anegdota, a nie przyczynek historyczny.)</u>
          <u xml:id="u-44.5" who="#MarszałekAdamStruzik">Pani senator Łopatkowa ma głos. Następny będzie pan senator Henryk Maciołek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#SenatorMariaŁopatkowa">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#SenatorMariaŁopatkowa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#SenatorMariaŁopatkowa">Zgłaszam poprawkę do ustawy polegającą na dodaniu do art. 23 ust. 3 w brzmieniu: „Pomoc niesioną dzieciom przez osoby lub instytucje może być udzielona wbrew woli rodziców lub opiekunów będących w stanie nietrzeźwym”. „Może być”, bo nie zawsze taka pomoc jest potrzebna. Są alkoholicy łagodni, upijający się na smutno i oni dziecku nie zagrażają. Ale są też alkoholicy agresywni i ci są bardzo niebezpieczni, bo dziecko jest przecież kruche, a pijany ojciec nie kontroluje siły swoich ciosów. W tej poprawce chodzi więc o to, żeby każdy z nas miał prawo przyjść dziecku z pomocą, kiedy znęcają się nad nim pijani rodzice, żeby na przykład do czasu, gdy rodzice wytrzeźwieją, dzieckiem mogli się zaopiekować dziadkowie, nauczycielka czy sąsiadka. Jest przeszkoda, bo zazwyczaj pijani rodzice nie wyrażają na to zgody, dysponują wszak władzą rodzicielską. Dlatego człowiek słyszący płacz dziecka za ścianą jest bezsilny. Ludzie piszą do gazet, zadając pytanie, co mają robić?</u>
          <u xml:id="u-45.3" who="#SenatorMariaŁopatkowa">Chciałam przytoczyć bardzo wymowny cytat z prasy. Czytelniczka piszę: „Mój sąsiad bije swoje dzieci. Nie mogę wytrzymać. Czy mogę coś zrobić?”. I oto znany psycholog, Andrzej Samson, odpowiada na łamach prasy: „Niestety, nie jest pani w stanie niczego zrobić, ani nikt z nas. Nasze prawodawstwo rodzinne jest tak ustawione, że w zasadzie ingerencja w sprawy rodzinne, w momencie kiedy nie nastąpiło jaskrawe naruszenie prawa, jest niemożliwa, także dla powołanych ku temu organów. Dlatego dopóki coś się naprawdę nie wydarzy, dopóki pani sąsiad nie złamie dziecku szczęki albo nogi, dopóki nie wybije mu zębów lub nie zabije, nikt nie będzie ingerował. Tym sposobem nie tylko dzieci pani sąsiada, ale i setki tysięcy innych dzieci w tym kraju są codziennie maltretowane przez własnych rodziców, zupełnie bezkarnie. Jedyne co mnie pociesza w sytuacjach takich jak ta, to przekonanie i pewność, że już one dadzą popalić tym swoim tatusiom, w momencie kiedy trochę podrosną”. Moja poprawka ma na celu choć drobną zmianę takiego stanu rzeczy. I proszę o jej uchwalenie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję bardzo. Poprawkę proszę złożyć na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę pana senatora Henryka Maciołka. Jako następny głos zabierze pan senator Jan Orzechowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#SenatorHenrykMaciołek">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#SenatorHenrykMaciołek">Omawiając ustawę o zapobieganiu alkoholizmowi i o wychowaniu w trzeźwości, warto sobie uprzytomnić, że zachodzące procesy transformacji, obok pozytywnych cech, mają i tę negatywną stronę, że sprzyjają narastaniu różnego rodzaju zagrożeń społecznych. Patologie społeczne, w tym alkoholizm, zajmują wśród nich ważne miejsce. Obecne rozmiary i skutki tego zjawiska w Polsce muszą budzić poważny niepokój całego społeczeństwa. Nie zatrzymując się dłużej nad jego przyczynami - wydawałoby się, że jest paradoksalne, iż człowiek dysponujący wspaniałym mózgiem, gdy tylko nadarzy się sposobność, chętnie się otępia, zmniejsza swą wydajność myślową i fizyczną - z całą pewnością musimy dostrzec fakt, że alkohol ma zdolność niszczenia zarówno pijących, jak i osób postronnych. Z nadużywaniem alkoholu wiążą się najczęściej zaburzenia psychiczne i szereg różnych chorób, począwszy od marskości wątroby, a skończywszy na niedorozwoju umysłowym dzieci urodzonych w rodzinach alkoholików. A problemem ogólnoświatowym, groźnym również w Polsce staje się kryminogenne oddziaływanie alkoholu. Badania jednoznacznie pokazują, że poważny jest udział przestępstw popełnionych pod wpływem upojenia alkoholowego. Alkohol jest także główną przyczyną większości zabójstw, gwałtów, samobójstw, kradzieży, wypadków drogowych. Im więcej w kraju spożywa się alkoholu - a Polska należy do krajów z najwyższym spożyciem - tym więcej dramatycznego spustoszenia w rodzinach, więcej pacjentów w szpitalach, tym wyraźniejsze pomniejszanie zdolności ludzkiego potencjału do wytwarzania dóbr zarówno społecznych, jak i osobistych.</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#SenatorHenrykMaciołek">Szczególnie bolesnym następstwem alkoholizmu jest krzywda dziecka. Za niezwykle niebezpieczną należy uznać rosnącą liczbę dzieci z wadami psychicznymi i fizycznymi, mającymi swe przyczyny między innymi w alkoholu. Nie wolno również pozostać obojętnym na fakt rosnącej liczby przypadków, gdzie w rodzinach, w środowiskach zagrożonych patologią społeczną, dzieci stają się ofiarami przestępstw - nie mówiąc już o braku przyzwoitych, należnych dziecięcemu wiekowi warunków do sytości, do nauki, do zabawy, do wszechstronnego rozwoju.</u>
          <u xml:id="u-47.3" who="#SenatorHenrykMaciołek">Tak więc wiedząc, że przemysł spirytusowy przynosi duże dochody, musimy mieć również pełną świadomość następstw nadużywania efektów jego produkcji, a są one przerażające. Myślę, że koszty wydatków i wypadków, przestępstw przeciw życiu, zdrowiu i mieniu, pożarów, opieki lekarskiej przewyższają wpływy z produkcji alkoholu. Do tego jeszcze niemożliwe do wycenienia, a niszczące niebezpiecznie tkankę społeczną, są straty moralne. Skutkiem choroby alkoholowej jest psychodegeneracja człowieka polegająca na zaniku uczuć wyższych, takich jak: honor, patriotyzm, odpowiedzialność - na zaniku wszelkich zasad etycznych.</u>
          <u xml:id="u-47.4" who="#SenatorHenrykMaciołek">Wysoka Izbo! Powstrzymanie zagrożeń, jakie niesie alkoholizm, ograniczenie jego tragicznych skutków w obecnej chwili staje się naszą żywotną koniecznością. Groźna sytuacja wymaga, aby z problematyki przeciwdziałania alkoholizmowi, z wychowania w trzeźwości uczynić ważny i trwały składnik polityki społecznej. Niezbędne staje się podjęcie równoległych działań w wielu dziedzinach z potrzebą generalnego wsparcia ze strony Kościoła, organizacji społecznych i innych. Musimy też mieć przekonanie, że obecny stan wymaga wielu jednoznacznych działań interwencyjnych państwa. Na alkoholizm trzeba spojrzeć z pozycji i potrzeby ochrony całego społeczeństwa, jego obrony przed skutkami brutalnych reakcji ludzi upojonych alkoholem, u których przestają działać wszelkie hamulce etyczne i poczucia prawne - kiedy bezpośrednio zagrożone staje się nasze życie, zdrowie i mienie. Musimy konsekwentnie dążyć do takiego stanu powszechnej świadomości, a również stanu prawnego, w którym człowiek pijący bierze na siebie całe ryzyko, całą odpowiedzialność za skutki, do których doprowadził w sposób świadomie zawiniony, a stan wyhamowania jego intelektu nie będzie okolicznością usprawiedliwiającą nie tylko dla prawa, ale i dla opinii społecznej. Nie wolno nam też rezygnować z terapii alkoholików, z poszukiwania środków, które zobowiązują i zmuszają do innego postępowania. Nie unikniemy też dalekosiężnych przedsięwzięć obejmujących sferę edukacji, zaspokojenie potrzeb kulturalnych dotyczących infrastruktury, spędzania czasu wolnego.</u>
          <u xml:id="u-47.5" who="#SenatorHenrykMaciołek">Z nadzieją, że omawiana dzisiaj ustawa spowoduje nie pozorowane ale rzeczywiste działania, które zmobilizują nas wszystkich: państwo i jego strukturę, Kościół, organizacje społeczne, całe społeczeństwo do walki z alkoholizmem. Do walki, której efektem będzie mniejsza liczba krzywd, chorób, nieszczęść i zagrożeń. Będę głosował za jej przyjęciem. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę pana senatora Jana Orzechowskiego, jako następny zabierze głos pan senator Ryszard Gibuła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#SenatorJanOrzechowski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#SenatorJanOrzechowski">Podnoszę zarzut, że przepis art. 9 ust. 6 pktu 5, strona czwarta tekstu ustawy, został sformułowany w sposób wadliwy. Wadliwość ta polega na tym, że przepis jest bardzo rozwlekły i mało zrozumiały, a ponadto zagadnienie cofnięcia zezwolenia na handel hurtowy napojami alkoholowymi łączy z popełnieniem przestępstwa przewidzianego w ustawie z dnia 12 października 1994 r. o ochronie obrotu gospodarczego i zmianie niektórych przepisów prawa karnego - chociaż zgodnie z zasadami logicznego rozumowania bezpośredniego związku między jednym a drugim nie ma.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#SenatorJanOrzechowski">I żeby wykazać to na konkretnym przykładzie, pozwolę sobie zacytować Wysokiemu Senatowi przepis art. 2, § 1 tej ustawy: „Kto w celu osiągnięcia korzyści majątkowej udaremnia lub utrudnia przetarg publiczny, na szkodę właściciela mienia albo osoby lub instytucji, na rzecz której przetarg jest dokonany, podlega karze pozbawienia wolności do lat trzech”. Pytam, jaki jest bezpośredni związek między tym przepisem a prowadzeniem działalności handlowej na skalę hurtową, jeśli chodzi o sprzedaż alkoholu? Otóż z całą pewnością możemy powiedzieć, że takiego bezpośredniego związku nie ma. Jest jedna okoliczność, którą prawdopodobnie miał na uwadze Sejm i autorzy tego projektu, że zarówno to przestępstwo, jak i pozostałe przestępstwa przewidziane w ustawie z dnia 12 października 1994 r. charakteryzują się tym, że są popełniane z reguły w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, czyli inaczej mówiąc, popularnie, z chęci zysku. I tu ewentualnie możemy dopatrywać się potrzeby cofnięcia zezwolenia na handel hurtowy artykułami spirytusowymi - jeśli ktoś popełnił przestępstwo z chęci zysku. Z takim sposobem rozumowania gotów jestem się zgodzić. Ale jeśli idziemy tą drogą i uznajemy taki kierunek rozumowania za prawidłowy, to trzeba powiedzieć, że nie ma żadnych powodów ku temu, aby przestępstwa z chęci zysku, skutkujące cofnięciem zezwolenia na handel, ograniczać jedynie do przestępstw przewidzianych w tej ustawie.</u>
          <u xml:id="u-49.3" who="#SenatorJanOrzechowski">Uważam, że jeśli już mówimy w ten sposób - że u tego, kto prowadzi handel, chęć zysku jest nadmierna i gotów jest posunąć się do naruszenia prawa, co na pewno dyskwalifikuje go jako uczciwego kupca - to, powiedzmy sobie wyraźnie, we wszystkich przypadkach, kiedy ktoś popełnił przestępstwo z chęci zysku, powinien ponieść podobną konsekwencję.</u>
          <u xml:id="u-49.4" who="#SenatorJanOrzechowski">Dlatego zgłaszam poprawkę w tym zakresie, żeby przepis art. 9 ust. 6 pktu 5 został sformułowany inaczej, żeby był prostszy i uzależnił cofnięcie zezwolenia od popełnienia przestępstwa z chęci zysku. Poprawkę złożę. Zamiast tego długiego, rozwlekłego zapisu proponujemy zapis następujący: „zezwolenie, o którym mowa w ust. 1, cofa się w przypadku popełnienia przestępstwa w celu osiągnięcia korzyści majątkowej przez osobę odpowiedzialną za działalność podmiotu gospodarczego posiadającego zezwolenie”. Tak więc każdy, kto posiada zezwolenie - czy to będzie osoba prawna, czy osoba fizyczna… bo przestępstwo może popełnić tylko osoba fizyczna. Tam, gdzie chodzi o osobę fizyczną, nie ma wątpliwości. Jeżeli mamy natomiast do czynienia z zezwoleniem udzielonym osobie prawnej, to odpowiedzialność będzie ponosiła ta osoba fizyczna, która jest odpowiedzialna za ten podmiot gospodarczy. Wydaje mi się, że przepis będzie i jasny, i chyba bardziej ogólnie ujmujący problem.</u>
          <u xml:id="u-49.5" who="#SenatorJanOrzechowski">Ten sam zarzut należy podnieść przeciwko przepisowi art. 18 ust. 6 pktu 6. Jest to identyczna sytuacja, z tym, że art. 18 dotyczy cofnięcia zezwolenia na prowadzenie sprzedaży detalicznej, nie hurtowej, tak jak w art. 9. I poprawkę w tym zakresie również zgłaszam.</u>
          <u xml:id="u-49.6" who="#SenatorJanOrzechowski">Następny problem, który chciałbym podnieść i który uważam również za wadliwie ujęty w ustawie, dotyczy tego, że dolna granica kary grzywny przewidziana w art. 452 i granica przewidziana w art. 453, są różne. I ta różnica jest rażąca. Mianowicie zgodnie z art. 452 ten, kto prowadzi legalnie hurtową sprzedaż alkoholu, a nieopatrznie naruszy zakaz reklamy alkoholu, zapłaci grzywnę rozpoczynającą się od kwoty 10 tysięcy nowych złotych. Ten natomiast, kto prowadzi nielegalnie, wbrew przepisom, hurtową sprzedaż alkoholu, zapłaci grzywnę zaczynającą się od 100 nowych złotych.</u>
          <u xml:id="u-49.7" who="#SenatorJanOrzechowski">Chyba państwo zgodzicie się, że jest tutaj ogromna dysproporcja, między 10 tysiącami nowych złotych a 100 nowymi złotymi.</u>
          <u xml:id="u-49.8" who="#SenatorJanOrzechowski">Dlatego proponuję ujednolicić tę dolną granicę, podobnie jak jest z górną granicą, i wpisać w art. 453, że zapłaci grzywnę od 10 tysięcy do 0,5 miliona nowych złotych - tak, jak w art. 45. Poprawkę zgłaszam na piśmie. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę pana senatora Ryszarda Gibułę. Jako następny - pan senator Piotr Stępień.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#SenatorRyszardGibuła">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#SenatorRyszardGibuła">Również ja będę zgłaszał poprawki do przedmiotowej ustawy. W trakcie swojej wypowiedzi będę natomiast chciał jednak przedstawić może trochę inną optykę widzenia zagadnień gospodarczych poruszonych w tej ustawie.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#SenatorRyszardGibuła">Absolutnie nie kwestionując, a wręcz utożsamiając się w pełni z wystąpieniami przedmówców w zakresie ochrony społeczeństwa przed negatywnymi skutkami, jakie wywołuje spożywanie alkoholu - jak również przeciwko wszystkim patologiom społecznym, jakie są tego wynikiem - chcę zwrócić uwagę, że należałoby dostrzec w tym również kwestię patologii gospodarczej, o czym powiem za chwilę.</u>
          <u xml:id="u-51.3" who="#SenatorRyszardGibuła">Otóż przedstawiane dzisiaj w debacie stanowiska raczej ujmowały ten aspekt z punktu widzenia czy to lekarzy spotykających się już ze skutkami nadmiernego spożywania alkoholu, czy z punktu widzenia działaczy społecznych widzących krzywdę ludzką, która jest pochodną spożywania alkoholu. Prosiłoby się jednak o pewną racjonalność w nowelizowaniu tejże ustawy. Ta inna optyka spojrzenia może odnosić się chociażby do wątku, o którym tutaj była mowa, do kwestii dochodów gmin.</u>
          <u xml:id="u-51.4" who="#SenatorRyszardGibuła">Proszę państwa, pozwolę sobie odnieść się do propozycji nowelizowania kwestii opłat za pozwolenia na sprzedaż alkoholu. Jest to zaproponowane w art. 111. Proszę zauważyć, że przyjęcie tej nowej formuły - tak jak podkreślałem w wypowiedziach i zapytaniach kierowanych do sprawozdawców poszczególnych komisji - spowoduje konieczność zatrudniania nowych kontrolerów w gminach miejskich, w gminach wiejskich. Spowoduje konieczność zatrudniania nowych urzędników badających rzetelność sprawozdań czy też deklaracji sporządzanych przez ludzi, którzy występują o pozwolenie na sprzedaż detaliczną.</u>
          <u xml:id="u-51.5" who="#SenatorRyszardGibuła">Moja propozycja zmiany zapisu w art. 11 zmierzałaby nie do tego, aby uszczuplać, broń Boże, dochody gmin, ale by zracjonalizować postępowanie przy egzekucji tych opłat. I ja zaproponuję zwiększenie o 50% i 100% wysokości opłat podanych w ust. 2 pktach 1 i 2 w zamian za wykreślenie ust. 3. Bowiem, jak powiedziałem, ust. 3 powoduje, że będziemy musieli sprawdzać, czy wartość sprzedaży wyrobów alkoholowych w roku poprzednim przekroczyła równowartość 10 tysięcy ECU czy też nie przekroczyła - lub 30 tysięcy, jak jest w ust. 3 pkcie 2.</u>
          <u xml:id="u-51.6" who="#SenatorRyszardGibuła">A po cóż jest to nam potrzebne? Po co nam kontrolowanie tego czy przekroczyła, czy nie? Przecież chodzi o dochody gmin chociażby właśnie na program walki z alkoholizmem. Tak więc nie ma sensu zapisywanie takich sformułowań, które spowodują dodatkowe utrudnienia, a które mają w założeniu li tylko spowodować zwiększenie przychodów w dochodach gmin. Zatem byłaby to jedna z propozycji dotyczących zmiany dotychczasowych zapisów proponowanych w nowelizacji.</u>
          <u xml:id="u-51.7" who="#SenatorRyszardGibuła">Druga sprawa to kwestia art. 12. Myślę, że jest to najbardziej bulwersująca propozycja. Zresztą uczestniczyłem w pracach podkomisji sejmowej składającej się z reprezentantów pięciu komisji. I podnosiłem kwestię art. 12.</u>
          <u xml:id="u-51.8" who="#SenatorRyszardGibuła">Panie i Panowie, proszę spojrzeć… Wprawdzie w poprawce jedenastej proponuje się zmiany do art. 12, ale są to zmiany, powiedziałbym, kosmetyczne. Artykuł 12 w swoim dotychczasowym brzmieniu mówi w ust. 1 o tym, że rada gminy ustala w drodze uchwały liczbę punktów sprzedaży alkoholi zawierających powyżej 4,5%.</u>
          <u xml:id="u-51.9" who="#SenatorRyszardGibuła">I proszę popatrzeć, co się dzieje u nas w kraju w związku z tak sformułowanym i istniejącym dotychczas zapisem, który - o czym mówiłem już w pytaniach - nie ma nic wspólnego z regułami wolnego handlu. Tak samo nie musiałby mieć zastosowania, a jednak ma - w przypadku nałożenia wysokich opłat stanowiących dochody gmin za zezwolenie handlowcom na prowadzenie sprzedaży detalicznej.</u>
          <u xml:id="u-51.10" who="#SenatorRyszardGibuła">Otóż w Polsce istnieje dzisiaj, powiedzmy, około 200 tysięcy punktów sprzedaży alkoholu. Przyjmując, że przyznanie możliwości prowadzenia sprzedaży detalicznej alkoholu czy też wyszynku jest pewnym przywilejem gospodarczym, pewnym rentierstwem, powoduje mnożenie się wśród sklepikarzy, wśród ludzi prowadzących działalność gospodarczą, którzy często-gęsto zatrudniają również swoje rodziny, liczby osób zaangażowanych w proces uzyskania takiego pozwolenia. Jeśli do tego doda się radnych i aparat administracyjny, jeśli doda się do tego kwestie powstania lobby - że tym będziemy udzielać, a tym nie będziemy udzielać - to tworzy się w Polsce grupa, licząc z grubsza, około miliona ludzi zainteresowanych tym, żeby walczyć o przyznanie lub nieprzyznanie komuś pozwolenia na sprzedaż detaliczną alkoholu.</u>
          <u xml:id="u-51.11" who="#SenatorRyszardGibuła">To jest bardzo głęboka patologia społeczna, na udokumentowanie tego, że ma to potwierdzenie w rzeczywistości, mogę przytoczyć artykuły prasowe. Na przykład z lutego bieżącego roku, tytuł „Białostocki sposób walki z alkoholizmem”. A więc najpierw uchwała się tam całkowity zakaz, potem oczywiście uchwala się, że będzie można tu lub tam sprzedawać lub nie sprzedawać. Moim zdaniem, zachowanie art. 12 w dotychczasowym brzmieniu będzie dalej powodowało istnienie patologii gospodarczej i społecznej - co zresztą tu kolega Cieślak słusznie zauważył, ale nie rozwijał tego wątku - związanej ze skorumpowaniem, po to, żeby uzyskać ten dodatkowy przywilej. Sygnalizuję ten problem, bo uważam, że powinniśmy, nowelizując ustawę, podnieść opłaty za sprzedaż detaliczną alkoholi i za wyszynk gastronomiczny, ale nie powinniśmy utrzymywać sztucznej sytuacji, kiedy stwarza się jednym lepsze warunki gospodarowania, a innym nie. W ten sposób na pewno nie uleczymy tej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-51.12" who="#SenatorRyszardGibuła">Podobnie ma się rzecz z art. 12 ust. 2, w którym rada gminy określa w drodze uchwały zasady usytuowania na terenie gminy miejsc sprzedaży napojów alkoholowych. Ja tylko przypomnę koleżankom i kolegom śmieszne sytuacje z przeszłości, z którymi każdy z nas się spotkał zapewne w swoim miejscu zamieszkania czy pracy. To, czy dany punkt sprzedaży alkoholi znajdował się w odległości 100 lub 150 metrów, było mierzone w zależności od tego, kto decyzję podejmował - na wprost albo głównymi ulicami lub mniej głównymi. Te zapisy pochodzą z przeszłości, lecz wydaje mi się, że powinniśmy je zmienić. Toteż będę proponował poprawki polegające na tym, żeby skreślić ust. 1 i 2 art. 12.</u>
          <u xml:id="u-51.13" who="#SenatorRyszardGibuła">I jeszcze jedna kwestia dotycząca art. 14. Proszę spojrzeć na przykład na art. 14 ust. 4. Zapis jest taki - on istnieje i jego się dzisiaj nie rusza - „zabrania się sprzedaży i podawania napojów zawierających więcej niż 18% alkoholu w domach wypoczynkowych”. Każdy z nas, jak tutaj siedzi, jest w stanie podać taki przykład ze swojego terenu, gdzie w domach wypoczynkowych podaję się alkohol…</u>
          <u xml:id="u-51.14" who="#komentarz">(Marszałek sygnalizuje, że kończy się czas wypowiedzi)</u>
          <u xml:id="u-51.15" who="#SenatorRyszardGibuła">… o natężeniu większym niż 18%, co powoduje w konsekwencji notoryczne, permanentne łamanie tego zakazu.</u>
          <u xml:id="u-51.16" who="#SenatorRyszardGibuła">Kończąc, chciałbym jeszcze zwrócić uwagę panu senatorowi Orzechowskiemu, że postulowana w znowelizowanej ustawie kwestia ochrony obrotu gospodarczego jest jednak istotną kwestią. Pan senator Orzechowski przytoczył artykuł z ustawy o ochronie obrotu gospodarczego, który oczywiście pasuje jak pięść do nosa w kontekście nowelizacji tej ustawy. Ja natomiast pozwolę sobie przytoczyć jednak art. 6 z ustawy o ochronie obrotu gospodarczego, który mówi: „kto w razie grożącej mu niewypłacalności lub upadłości udaremnia lub uszczupla zaspokojenie swojego wierzyciela przez to, że usuwa, ukrywa, zbywa, uszkadza albo rzeczywiście lub pozornie obciąża składniki majątku, podlega karze…”. I jeszcze art. 7: „kto, będąc dłużnikiem kilku wierzycieli, udaremnia lub ogranicza zaspokojenie ich należności poprzez to, że tworzy w oparciu o przepisy prawa nową jednostkę gospodarczą i przenosi na nią składniki swojego majątku, podlega karze…” Chcę powiedzieć, że ogromne straty Polmosu z minionych lat, ogromne straty skarbu państwa, są między innymi spowodowane tym, że nie było właśnie takiej sankcji, że nieuczciwy hurtownik czy też detalista będzie pozbawiany prawa do wykonywania tejże sprzedaży. Wręcz przeciwnie, narażając skarb państwa na straty, mógł dalej z powodzeniem prowadzić swoją działalność gospodarczą w określonym punkcie sprzedaży detalicznej przyznanej mu przez radę gminy, ponieważ nikt nie był w stanie mu tego przywileju zabrać. A dobre układy z radą pozwalały mu istnieć i funkcjonować. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#MarszałekAdamStruzik">Poproszę pana senatora Stępnia. Jako następny, pan senator Jerzy Adamski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#SenatorPiotrStępień">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#SenatorPiotrStępień">Zabierając w tej chwili głos, nie będę mówił o sprawach oczywistych, mianowicie o szkodliwości spożywania alkoholu, o tragediach, jakie wynikają właśnie z tego faktu, o nieszczęściach ludzkich itd., itd., bo są to sprawy nam wszystkim znane, oczywiste i nawet nie wypada ich tutaj przytaczać. Na co dzień wszyscy przecież spotykamy się z tymi ogromnie trudnymi problemami. Nie będę również mówił o tym, że powinniśmy w Polsce robić wszystko, żeby właśnie z plagą alkoholizmu walczyć. A ona objawiła się w ostatnim czasie szczególnie w środowiskach wiejskich. Muszą być zaangażowane wszystkie instytucje i całe społeczeństwo, żeby ten problem stopniowo, powoli, lecz z określonymi efektami rozwiązywać.</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#SenatorPiotrStępień">Chcę jednak zwrócić państwa uwagę na tę właśnie ustawę, która stawia zadania do rozwiązania i cały ciężar walki z alkoholizmem przekazuje w zasadzie - w większości, w dziewięćdziesięciu, a może więcej, procentach - samorządom. I nie wiem, jak Wysoka Izba oceni, czy samorządy w Polsce - w tej sytuacji, przy tych możliwościach - będą w stanie rozwiązać te problemy. Zdaję sobie sprawę, że łatwo jest tutaj uchwalić ileś tam jeszcze kolejnych zapisów, że się przekaże zadania samorządom. Podkreślam, o czym już tu z tej trybuny mówiłem kilkakrotnie, jest to kolejna ustawa przekazująca ogrom zadań samorządom, a nie zapewniającą warunków, szczególnie finansowych, ich realizacji. I ciekaw jestem, czy na przykład projektodawca rozmawiał z jakąś instytucją samorządową w Polsce i czy jest opinia samorządów na temat możliwości realizacji tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-53.3" who="#SenatorPiotrStępień">Proszę państwa, kto się wczyta w te zadania i to, co jest w nich zapisane, i to, na co są przeznaczone środki, ten zauważy, śmiem twierdzić, że jeżeli tych środków wystarczy na 10% zadań, to będzie bardzo dobrze. Resztę znowu będą musiały dołożyć samorządy ze swojego budżetu. I nie wiem, czy my - po raz kolejny - robimy dobrą przysługę samorządowi? Otrzymaliśmy taki dokument - „Informacja o poselskim projekcie nowelizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałania alkoholizmowi”. I jeżeli ktoś z państwa tutaj mówi, że dobrze jest, że przekazujemy to właśnie samorządom, bo tam się ludzie znają, wszyscy wszystko wiedzą, wszystko rozwiążą, to proponowałbym, żeby przeczytać sobie parę stron tego dokumentu, od początku, czyli o podstawowych zadaniach dla gmin.</u>
          <u xml:id="u-53.4" who="#SenatorPiotrStępień">Jak to się wszystko przeczyta, co ta gmina dzisiaj ma zrobić, punkt po punkcie, ile ma zorganizować świetlic, ile środowisk itd., to w tej gminie musi być sztab ludzi, żeby to rozwiązywać, a żeby ten sztab ludzi był, to muszą być określone środki. To jest kilka ładnych stronic, to są ogromnie ważne punkty wynikające z tej zasady. I mam wątpliwości, boja obserwuję, przy takich właśnie ustawach, że jest to kolejna rzecz, którą się spycha na samorząd. Natomiast piękna instytucja, jaka została powołana, kolejna znowu w Polsce agencja… Niedawno przez kilka tygodni zastanawialiśmy się tutaj nad reformami w sprawie centrum, żeby zmniejszyć liczbę instytucji administracji, uprościć to, i co? Prawie większość ustaw powoduje tworzenie kolejnych instytucji. Ta agencja powstała już, jak się okazało, rok temu. Kolejna jednostka budżetowa, kolejne pieniądze.</u>
          <u xml:id="u-53.5" who="#SenatorPiotrStępień">Ciekaw jestem strasznie, jakim budżetem dysponuje taka agencja. Ilu pracuje w niej ludzi, ile ma eleganckich samochodów, gabinetów? A wszystkie zadania agencji zepchnęło się teraz właśnie do środowisk samorządowych. Proponuję, i bardzo proszę Wysoką Izbę, żeby naprawdę po raz kolejny to przemyśleć. Bo nie sztuka jest uchwalić zadania. Łatwo później prezesowi agencji czy ministrowi zdrowia powiedzieć: oczywiście, to nie są moje zadania, tylko to są zadania samorządu. Dlatego sygnalizuję to i mówię o tym od strony wykonawstwa. Twierdzę, że wszyscy musimy walczyć i nie może być to na zasadzie zepchnięcia zadań tylko i wyłącznie do samorządów.</u>
          <u xml:id="u-53.6" who="#SenatorPiotrStępień">Jeszcze raz chcę podkreślić, że samorządowcy czasami mają już dość naszych ustaw. Dość. Posłuchajmy i popytajmy, co się mówi w gminach na temat kolejnych dodatkowych zadań dla samorządu. A gminy są takie, jakie są. Są biedne, szczególnie w środowiskach wiejskich, nie mają pieniędzy, nie mają ich na podstawowe zadania. Tak więc jest to ogromny, społeczny problem.</u>
          <u xml:id="u-53.7" who="#SenatorPiotrStępień">Proszę państwa, nie przedłużając, ale ponieważ już były zgłoszone poprawki, chcę zgłosić jedną poprawkę wynikającą, można powiedzieć, z codziennego życia w środowiskach gminnych.</u>
          <u xml:id="u-53.8" who="#SenatorPiotrStępień">A mianowicie w art. 181, po słowach: „podmiotom gospodarczym posiadającym zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych”, proponuję zapisać: „oraz jednostkom Ochotniczych Straży Pożarnych mogą być wydawane jednorazowe zezwolenia na sprzedaż alkoholu”.</u>
          <u xml:id="u-53.9" who="#SenatorPiotrStępień">Proszę państwa, jak to w życiu wygląda? Straże pożarne organizują różnego rodzaju imprezy - siedemdziesięciolecie, dziewięćdziesięciolecie, dwudziestolecie itd., itd. Przecież to są organizacje społeczne. Chłopi chcą się spotkać, nawet i przyjąć panów senatorów. Potrzebny jest jakiś alkohol, potrzebny jest jakiś obiad.</u>
          <u xml:id="u-53.10" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-53.11" who="#SenatorPiotrStępień">Ja daję przykład, nie mówiąc akurat o nas. Daje tylko taki przykład z życia. Ludzie po prostu kombinują w różny sposób. Załatwiają ten alkohol, narażając się na lewo i na prawo. Być może to się wydaje śmieszne, ale to jest prawdziwe.</u>
          <u xml:id="u-53.12" who="#SenatorPiotrStępień">Wydaje mi się, że powinien być zapis, że jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej powinna dostać w jakichś szczególnych przypadkach jednorazowe legalne zezwolenie na sprzedaż alkoholu przy okazji jakiejś imprezy. Nie doprowadzimy akurat przez to ogromnego zwiększenia się w państwie spożycia alkoholu, a unikniemy różnego rodzaju tragedii działaczy społecznych i Ochotniczych Straży Pożarnych. Bo przecież było wiele procesów, było wiele wyroków, których można uniknąć w prosty sposób, tak rozwiązując ten problem. W związku z tym składam taką poprawkę. Właśnie już ją złożyłem. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Poproszę pana senatora Jerzego Adamskiego. Jako następny pan senator Ryszard Jarzembowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#SenatorJerzyAdamski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#SenatorJerzyAdamski">W pełni popieram wystąpienie mojego przedmówcy, pana senatora Stępnia.</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#SenatorJerzyAdamski">Panie Marszałku, moje wystąpienie w zasadzie będzie się składało z kilkunastu pytań. Chcę powiedzieć, że jeżeli panowie senatorowie mówili tutaj, że było mało czasu na dyskusję o reformie centrum, że nie można było dokładnie przeczytać poszczególnych ustaw, to ja chcę powiedzieć, że Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej zajmowała się niniejszym problemem przez minuty ledwie. Minuty. Mieliśmy chyba 15 czy 20 minut na zadawanie pytań panu ministrowi, wiceprezesowi PARPA, i nie wszystkie pytania zostały postawione. W związku z tym dzisiaj wykorzystuję tę sytuację.</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#SenatorJerzyAdamski">Proszę państwa, znowu dajemy samorządom władzę. Samorządy się cieszą, że mają tę władzę, ale już padło z tej trybuny kilkanaście razy stwierdzenie, że władza to też pieniądze, że trzeba dać władzę samorządom, ale trzeba dać też pieniądze. Przecież do tej pory nikt nie pomagał samorządom w przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Samorządy robiły to same. W budżetowych uchwałach gmin znajdują się pieniądze na komisje, urzędy wojewódzkie miały je na prowadzenie punktów konsultacyjnych, punktów Anonimowego Alkoholika.</u>
          <u xml:id="u-55.4" who="#SenatorJerzyAdamski">Chcę powiedzieć, że na terenie województwa piotrkowskiego w Zabłotach działał ośrodek odwykowy, w tym roku wojewoda z powodu braku środków finansowych, z powodu braku pomocy musiał ten ośrodek zlikwidować. Tam mieszkańcy województwa stanowili tylko około 50% leczących się, a pozostałe 50% stanowili mieszkańcy całego kraju… Nie starczyło środków.</u>
          <u xml:id="u-55.5" who="#SenatorJerzyAdamski">Proszę państwa, sprzeczność art. 3 i art. 4 jest widoczna. Bo profilaktyka i rozwiązywanie problemów alkoholowych jest celem działania Państwowej Agencji Rozwoju Problemów Alkoholowych, zwanej dalej agencją, a zgodnie z art. 41 prowadzenie działań związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych należy do zadań własnych gminy. Już nie rozumiem tego. Już tego nie rozumiem.</u>
          <u xml:id="u-55.6" who="#SenatorJerzyAdamski">Wojewoda realizuje zadania, o których mowa, w postaci wojewódzkiego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. Inspektor czy referent zajmuje się tymi sprawami. Ma jeszcze na dodatek, proszę państwa, sprawy związane z narkomanią, z AIDS i wszystkie możliwe problemy. To jest jeden człowiek w naszym województwie. Jeden człowiek, który się tym zajmuje w ramach swoich zadań.</u>
          <u xml:id="u-55.7" who="#SenatorJerzyAdamski">Proszę państwa, następna sprawa. Kieruję te wszystkie pytania do ministra.</u>
          <u xml:id="u-55.8" who="#SenatorJerzyAdamski">Jeżeli, Panie Marszałku, pan pozwoli, to nie chciałbym teraz zgłaszać swoich poprawek. Po odpowiedzi pana ministra lub pana prezesa złożę je.</u>
          <u xml:id="u-55.9" who="#komentarz">(Marszałek Adam Struzik: Proszę bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-55.10" who="#SenatorJerzyAdamski">Następna sprawa. Akty prawne wpływające na strukturę cen napojów alkoholowych powinny służyć ograniczaniu ich spożycia. Proszę państwa, przecież już chcieliśmy cenami obniżyć spożycie alkoholu. I ten art. 10 doprowadzi do tego, że będziemy podwyższali cenę artykułów wysokoprocentowych, a jednocześnie zwiększali spożycie napojów o niskiej zawartości procentowej alkoholu. Nie rozumiem tego artykułu.</u>
          <u xml:id="u-55.11" who="#SenatorJerzyAdamski">Artykuł 11 w ust. 1 otrzymuje brzmienie… Proszę państwa, chwileczkę, bo muszę wziąć poprzednią ustawę. „Na wydatki związane z realizacją narodowego programu… - itd. - … corocznie przeznacza się środki z budżetu państwa w wysokości 1% podatku akcyzowego od wyrobów alkoholowych”. Do tej pory zaś art. 11 brzmiał: „Na wydatki związane z przeciwdziałaniem alkoholizmowi przeznaczone są corocznie z budżetu państwa środki w wysokości 3% wartości sprzedaży napojów w skali rocznej”. Czyli zmniejszyliśmy środki na przeciwdziałanie alkoholizmowi, ale scedowaliśmy na gminę, żeby ściągnęła ona z podatnika te pieniądze, a PARPA ma zapisane, że ona tylko profilaktykę prowadzi. Ja tu pytam ministra o konkretne kwoty, jaka to była kwota w 1994 r., w 1995 r., i jaka w 1996 r., a jaka będzie po wejściu w życie ustawy? Jeżeli tu jest taka sytuacja, jeżeli podatek akcyzowy stanowi około, powiedzmy, 50% wartości sprzedanego alkoholu, to zmniejszyliśmy kilkakrotnie środki na profilaktykę. Kilkakrotnie. To jest moje zdanie.</u>
          <u xml:id="u-55.12" who="#SenatorJerzyAdamski">W związku z tym chciałbym wnieść poprawkę. Gdyby nawet zostawić ten dawny art. 11 — 3% wartości sprzedaży w skali rocznej - to proponowałbym, aby w ślad za uprawnieniami samorządu przeznaczyć 50% na przeciwdziałanie alkoholizmowi w gminie. Dać te pieniądze gminom. Gmina wie najlepiej, co z nimi zrobić.</u>
          <u xml:id="u-55.13" who="#SenatorJerzyAdamski">Pan senator Gibuła proponuje podwyższenie opłat za zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych. Proszę państwa, osoby otwierające dzisiaj sklep, w którym będą sprzedawane napoje alkoholowe, nie są jakimiś wybrańcami mającymi miliony, jak to było tutaj powiedziane. Sprzedaż napojów alkoholowych stanowi część ich działalności handlowej. Zapłacenie za wydanie zezwolenia na sprzedaż piwa około 2,5 miliona złotych, a około 10 milionów złotych za wydanie zezwolenia na sprzedaż alkoholu jest dla tego człowieka sporą kwotą.</u>
          <u xml:id="u-55.14" who="#SenatorJerzyAdamski">I kolejna sprawa, jak się będzie obliczało obroty i kiedy? Za trzy lata? Bo tu jest zapis, że: „Opłatę, o której mowa w ust. 2, podwyższa są o 50% dla punktów sprzedaży, których wartość sprzedaży wyrobów alkoholowym w roku poprzednim przekroczyła równowartość 10 tysięcy ECU”. Skoro staram się o zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych, to znaczy, że jeszcze ich nie sprzedawałem. Jeśli dostanę zezwolenie na 3 lata, to mam iść do urzędu miasta i powiedzieć, że mam obrót powyżej 10 tysięcy ECU, więc proszę mi podwyższyć opłatę? Podejrzewam, że tak może być przy ponownym zwróceniu się o wydanie zezwolenia. Przecież jest tu wyraźnie napisane: „których wartość sprzedaży wyrobów alkoholowych”, ale jeszcze tego alkoholu nie było w sprzedaży, a zezwolenie wydaje się na 3 lata. Być może ten mój wywód jest nie na miejscu, ale powtarzam, nie miałem możliwości zapytania o to ministra na posiedzeniu Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej.</u>
          <u xml:id="u-55.15" who="#SenatorJerzyAdamski">Następna sprawa, pan senator Gibuła proponuje skreślić w art. 12 tylko ust. 1 i 2. Ja proponuję skreślić cały artykuł. Dlaczego mamy znowu dyskryminować tych biednych żołnierzy? Co to, żołnierz nie człowiek, że dowódca ma decydować o tym, że kiosk, w którym sprzedają napoje alkoholowe, ma być 1000 metrów od jednostki, skoro w jednostkach wojskowych dzisiaj jest piwo?</u>
          <u xml:id="u-55.16" who="#komentarz">(Senator Józef Frączek: To skandal!)</u>
          <u xml:id="u-55.17" who="#SenatorJerzyAdamski">To jest pana zdanie. Ja uważam, że nie.</u>
          <u xml:id="u-55.18" who="#komentarz">(Senator Józef Frączek: Ja uważam, że tak.)</u>
          <u xml:id="u-55.19" who="#SenatorJerzyAdamski">Panie Marszałku! Proszę o…</u>
          <u xml:id="u-55.20" who="#komentarz">(Senator Tadeusz Rzemykowski: Ostrzeżenie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę mi nie zwracać uwagi, kogo mam upomnieć.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Panie Senatorze Frączek! Proszę wpisać się na listę osób chcących zabrać głos i nie prowadzić dialogu z miejsca.</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#komentarz">(Senator Józef Frączek: Przyjmuję ostrzeżenie do wiadomości, Panie Marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-56.3" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#SenatorJerzyAdamski">Skandalem jest właśnie zachowanie pana Frączka.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#SenatorJerzyAdamski">Proszę państwa, zgłoszę omówione przeze mnie poprawki w momencie, gdy odpowiedzi udzielą albo pan minister, albo pan prezes. Prosiłbym bardzo o szczegółowe wyjaśnienia odnośnie do art. 111, ponieważ zawarte tam zapisy są dla mnie niejasne. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę, pan senator Ryszard Jarzembowski. Następnie głos zabierze pan senator Stanisław Ceberek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#SenatorRyszardJarzembowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#SenatorRyszardJarzembowski">Uważam, że senator, który nie jest dystrybutorem alkoholu, nie powinien mówić na temat ustawy antyalkoholowej dłużej niż trwa przyzwoity toast. Myślę, że i ten czas wystarczy, abym naraził się - jak kiedyś Jerzy Urban doktorowi Marcinkowskiemu - doktorowi Wyględowskiemu, że już nie wspomnę o panu senatorze Bilińskim, ponieważ uważam, że pierwszy z panów, mimo że deklaruje światopogląd odideologizowany, jest jednak wyznawcą mitycznej wiary w cuda, to znaczy w to, że jakakolwiek ustawa, jakikolwiek papier czy przepis wpłynie na zmianę zachowań, kultury i obyczajów. Dziwię się też panu senatorowi Bilińskiemu, że deklarując tak wyraziście poparcie dla noweli do ustawy antyalkoholowej, legitymizuje w ten sposób prawo stanu wojennego. Przypomnę tu bowiem, że ustawa ta datowana jest rokiem 1982.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#SenatorRyszardJarzembowski">Dlatego chcę powiedzieć jasno, że - moim zdaniem - ustawodawstwo, o którym tutaj mówimy i które chcemy „usprawniać”, w najmniejszym stopniu nie spełniło swojej roli, mimo iż wtedy również wierzono, że uchwalenie ustawy, ze sławetną godziną 13.00, wpłynie na obniżenie poziomu spożycia alkoholu. Tymczasem, jak wiemy, nie tylko nie wpłynęło na zmniejszenie spożycia alkoholu, ale doprowadziło do erupcji prywatnej wytwórczości alkoholu. Spowodowało, że Polacy pili alkohol gorszy, bardziej szkodliwy dla zdrowia. Efekt był całkowicie odwrotny od intencji ustawodawcy, którego notabene wielce szanuję.</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#SenatorRyszardJarzembowski">Wydaje mi się, że tutaj idziemy jak gdyby pod prąd, próbując skodyfikować te sprawy wbrew oczywistej prawdzie, z jaką stykamy się codziennie od wieków, że zakazany owoc bardziej smakuje. Otóż zakazując coraz to nowych obszarów związanych właśnie z tym problemem, robimy dla ostatecznego rezultatu całej tej akcji przysługę iście niedźwiedzią.</u>
          <u xml:id="u-59.4" who="#SenatorRyszardJarzembowski">Chciałbym zwrócić uwagę na fakt, że pełna czy prawie pełna dostępność do alkoholu w ostatnich latach nie spowodowała wzrostu, ale - co można bardzo prosto skonstatować, przeglądając statystyki - wyraźne zmniejszenie spożycia alkoholu.</u>
          <u xml:id="u-59.5" who="#SenatorRyszardJarzembowski">Myślę, że również polityka cenowa nie jest działaniem skutecznym, bo wzrost ceny wcale nie musi powodować rzeczywistego zmniejszenia spożycia alkoholu. Może tylko wpłynąć na wzrost spożycia substytutów. Byłem niedawno w Bułgarii. gdzie - uwierzcie państwo - butelka Słonecznego Brzegu kosztuje mniej niż butelka wody mineralnej. U nas Słoneczny Brzeg kosztuje piętnaście razy drożej niż butelka wody mineralnej. W Bułgarii nie widziałem pijanych ludzi, w Polsce o zjawiskach patologii alkoholowej sami państwo mówiliście.</u>
          <u xml:id="u-59.6" who="#SenatorRyszardJarzembowski">Uważam także - i tutaj podzielam stanowisko przedstawione w wystąpieniach panów senatora Gibuły, Stępnia i Adamskiego - że ta nowelizacja jest w istocie szkodliwa dla sprawy, ponieważ niesie w sobie ziarno korupcji. Jest po prostu korupcjogenna. I ci, którzy uważają, że samorządy same rozstrzygną komu i. kiedy przydzielać koncesje, chyba są oderwani od rzeczywistości.</u>
          <u xml:id="u-59.7" who="#SenatorRyszardJarzembowski">Praktyka wykazuje, że w wielu miejscowościach, zwłaszcza w małych gminach, potworzyły się swoiste klany rodzinne, które osiągają bardzo duże zyski dzieląc te koncesje między siebie.</u>
          <u xml:id="u-59.8" who="#SenatorRyszardJarzembowski">Z tego względu nie uważam za pożyteczne nowelizowanie tej ustawy, tak jak nie uważam za pożyteczną ustawy-matki i nie zamierzam przyczyniać się do poprawy samopoczucia ludzi, którzy wierzą w pozory. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Czy pan senator składa jakiś wniosek?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#SenatorRyszardJarzembowski">Przeciwnie. Nie będę legitymował tej ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Rozumiem.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Prószę pana senatora Stanisława Ceberka. Następnie głos zabierze pani senator Zofia Kuratowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#SenatorStanisławCeberek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#SenatorStanisławCeberek">Rzeczywiście, temat, którym zajęła się Wysoka Izba, jest niezwykle trudny nie tylko dla Wysokiej Izby w Polsce, ale również jest to temat trudny dla całego świata. W żadnym państwie nie rozwiązano go siłą. Żadne państwo, w którym wprowadzono prohibicję, już jej nie utrzymuje.</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#SenatorStanisławCeberek">Jest to problem trudny, a zarazem zjawisko szkodliwe i niebezpieczne, na co zwracali uwagę moi przedmówcy. Muszę jednak powiedzieć, że jako człowiek światowy odwiedziłem wiele państw, gościłem w wielu parlamentach i wszędzie podejmowano nas alkoholem - nawet w państwach muzułmańskich, gdzie zakaz spożywania alkoholu jest wyjątkowo rygorystyczny.</u>
          <u xml:id="u-63.3" who="#SenatorStanisławCeberek">Mówimy tu cały czas o alkoholu, to znaczy o środku odurzającym, dającym człowiekowi jakieś przeżycia emocjonalne, senne, złudne. Czasem człowiek nawet pisze bajki, które nie mają nic wspólnego z rzeczywistością. Dzięki alkoholowi ludzie odrywają się od rzeczywistości, która jest dla nich trudna. Być może właśnie te trudy dnia codziennego powodują, że ludzie zaczynają pić.</u>
          <u xml:id="u-63.4" who="#SenatorStanisławCeberek">Ale ja tu chyba czegoś nie rozumiem. Jeżeli u kogoś, kto kieruje pojazdem, wykryje się we krwi alkohol, to jest karany, a jak ktoś odurzy się pastą do butów, to nie jest karany. Myśmy już mówili o różnych sposobach odurzania się. Może to być - ja tutaj tak pisałem - i wódka, i wino, i piwo, i samogon, i Royal, i różne soki pitne, które się robi… Znam ludzi - a szczególnie babcie mają taki zwyczaj - więc znam takie babcie, które wypijają parę litrów spirytusu co roku, raz z czosnkiem, raz z herbatką. Jak się takiej babci nie da spirytusu, to babcia umrze.</u>
          <u xml:id="u-63.5" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-63.6" who="#SenatorStanisławCeberek">Jako dorośli ludzie musimy sobie powiedzieć, że są takie sytuacje.</u>
          <u xml:id="u-63.7" who="#SenatorStanisławCeberek">Szanowny pan Jarzembowski mówił tu o różnych sposobach. Mieliśmy już wszystko: godziny, ilości sprzedawanej wódki itd. Ale przecież Wysoka Izba wie, że parę babek w każdym mieście załatwiało sprawę dostaw alkoholu. A więc to nas nie ratuje, nie ratuje nas przed nami samymi, że tak powiem. Zwycięstwo człowieka jest największe wtedy, gdy pokona sam siebie, gdy sam sobie potrafi postawić tamę. Byłem we Włoszech, gdzie upijają się winem. W Niemczech i w Danii - piwem. U nas jak ktoś pije piwo, to nie jest aż tak wyklęty jak ten, kto pije wódkę. A przecież to są różne rodzaje tego samego.</u>
          <u xml:id="u-63.8" who="#SenatorStanisławCeberek">Ja wiem, że się powtarzam, ale my żałujemy pieniędzy na kulturę. A czy to nie jest właśnie jeden z takich dobrowolnych i miłych sposobów walki z alkoholizmem? Za mało mamy na sport, a to przecież taki miły sposób, który wyzwala, szczególnie w młodym człowieku, wolę walki i zwycięstwa oraz pragnienie, żeby on wygrał, a ktoś inny przegrał. Albo inny sposób - umiar. Bo przecież narody zachodnie mają umiar. Piją więcej, a mają umiar. Czyli chodzi tu o kulturę.</u>
          <u xml:id="u-63.9" who="#SenatorStanisławCeberek">Kończąc chciałbym powiedzieć, że pewnie najlepiej byłoby społeczeństwu uświadomić skutki picia. Zająć się kulturą w życiu całych osiedli, gmin czy państwa i organizowaniem zabawy, żeby to wyeliminowało nadmierne spożywanie alkoholu. Wódka jest jak woda. Można się bawić płynąc, ale trzeba umieć pływać, nauczyć się tego. A kto nie potrafi, niech…</u>
          <u xml:id="u-63.10" who="#SenatorStanisławCeberek">Ja raczej nie będę za poprawką pana senatora Orzechowskiego, za grzywną od 10 tysięcy do 500 tysięcy nowych złotych. Myślę, że to nie pijak będzie płacił te pieniądze, ale żona czy mąż, może syn. Nie wiem, czy to w jakiś sposób pomoże w walce. Nie wiem też, czy te kary nie powinny być mniejsze. Bo przecież uderzenie rózgą dziecka daje jakiś efekt pozytywny, ale jeżeli ktoś uderza pięścią, to może ofiarę zabić.</u>
          <u xml:id="u-63.11" who="#SenatorStanisławCeberek">To są moje refleksje. Jeszcze nie wiem, jak postanowię ostatecznie. Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#SenatorAdamStruzik">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Kulak: Ad vocem poproszę, jeśli można.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Ad vocem? Proszę bardzo, Panie Senatorze. Myślałem, że pan senator chce się zapisać do głosu.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Kulak: Nie, chciałem od razu ad vocem wypowiedzi pana senatora Ceberka.)</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#MarszałekAdamStruzik">Nie zapisywać pana do głosu?</u>
          <u xml:id="u-65.3" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Kulak: Nie. Nie zapisuję się do głosu, tylko w tej chwili…)</u>
          <u xml:id="u-65.4" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#SenatorZbigniewKulak">Myślę, że te refleksje bardzo odbiegają od rzeczywistości, i jako lekarz czuję się zobowiązany do ich sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#SenatorZbigniewKulak">Panie Senatorze, ja nie znam żadnych naukowych dowodów na to, że brak czy niedobór alkoholu może zagrażać życiu. Nie ulega żadnej wątpliwości, że jest dokładnie odwrotnie i alkohol z całą pewnością zdrowiu szkodzi. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#komentarz">(Senator Stanisław Ceberek: Panie Senatorze, ja się nie siliłem na naukowe udowodnienia. To już pana wymysł.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę panią marszałek Zofię Kuratowską. Jako następny głos zabierze pan senator Jerzy Madej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#SenatorZofiaKuratowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#SenatorZofiaKuratowska">Chciałam się podzielić z państwem dwiema uwagami na temat ustawy, o której mówimy. Przede wszystkim pragnę powiedzieć, jakie widzę w niej zalety. Jeśli bowiem chodzi o to, czy ona przyniesie skutki, o jakie wszystkim nam chodzi, to jestem dość pesymistycznie do tego nastawiona. Zwracam jednak uwagę na bardzo ważną sprawę, czyli na zobowiązanie do działania w tej sprawie samorządów i władz gmin. Jest to więc zejście z tym wszystkim na dół, tam, gdzie jest już teraz coraz więcej ludzi rzeczywiście do tego przygotowanych. Bo przecież nie można mówić o zwalczaniu alkoholu czy działać w tej sprawie, jeśli nic się o tym nie wie, a ludzi przeszkolonych i zapalonych do przeciwdziałania tej pladze mamy już coraz więcej. Jest to zasługa Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, a więc wynik działania samorządów.</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#SenatorZofiaKuratowska">Teraz kolejna bardzo dla mnie ważna sprawa, która może nie została tu tak wyraźnie uwypuklona. Chodzi mi o działanie organizacji pozarządowych zajmujących się tymi sprawami. One również są już coraz bardziej profesjonalne czy nawet bardzo profesjonalne. Jestem głęboko przekonana, że pewne stowarzyszenia mają znacznie większe możliwości dotarcia do różnych środowisk czy grup ludzi, łatwiej też jest im przekonywać ich i edukować, niż czynnikom - nazwijmy to - oficjalnym.</u>
          <u xml:id="u-68.3" who="#SenatorZofiaKuratowska">Pragnę bardzo gorąco poprzeć wniosek złożony przez panią senator Łopatkową, dotyczący dzieci i możliwości przyjścia z pomocą tym spośród nich, które są po prostu katowane przez rodziców alkoholików. Alkoholizm jest chorobą. Ofiarami alkoholizmu są wszyscy alkoholicy, ale najbardziej cierpią dzieci i kobiety - ofiary alkoholizmu innych. Przemoc w rodzinie wynika w bardzo wielu przypadkach, jeśli nie w większości, z nadużywania napojów wysokoprocentowych. Dlatego musimy uczynić wszystko co w naszej mocy, aby te ofiary, a przede wszystkim dzieci i nieletnich uchronić przed przemocą ze strony rodziców. Nasze prawo słusznie chroni rodzinę, jako jednostkę samodzielną, jednak za bardzo ogranicza możliwość interwencji osób postronnych lub nawet osób z tej samej rodziny - oczywiście nie matki czy ojca. Uniemożliwia zabranie dziecka nawet w przypadku, gdy potrzebne jest mu bezpieczeństwo, nie tylko zresztą bezpieczeństwo. Przecież wiemy bardzo dobrze o tym, że rodzice alkoholicy - czy raczej ojciec alkoholik, bo to jest częstsze, choć niestety coraz więcej jest kobiet alkoholiczek w naszym kraju - wysyłają dzieci, żeby kupiły alkohol. Wszelkie przepisy nie pozwalające sprzedawać alkoholu dzieciom i młodzieży działają, ale tylko w pewnym stopniu. Pamiętają może państwo, że niedawno chyba w „Gazecie Wyborczej” był reportaż, mówiący o nieletnich chłopcach - oczywiście, to nie były dzieci, ale nieletni chłopcy - którzy kupowali alkohol, przy czym to był taki test, no i okazało się, że nie mieli z tym trudności, choć obowiązuje odpowiedni zakaz, również na mocy poprzedniej ustawy. W każdym razie musimy na to zwracać uwagę. Dzieci bardzo często nie tylko kupują alkohol czy dostarczają go, ale przede wszystkim kradną pieniądze dla ojca domagającego się tego, by mieć na kolejną butelkę wódki. Tak więc wszelkie możliwości ingerencji w tej sprawie i pomocy tym nieszczęsnym dzieciom są bardzo pożądane. Powiedziałabym nawet, że są konieczne. Zmiana proponowana przez panią senator Łopatkową jest wprawdzie bardzo łagodna, ale jest ona swoistym pierwszym wyłomem w tej bezwzględnej władzy rodzicielskiej, władzy sprawowanej przez człowieka, który właściwie nie odpowiada za swoje czyny, nie odpowiada w sensie psychicznym, bo jest pod wpływem alkoholu.</u>
          <u xml:id="u-68.4" who="#SenatorZofiaKuratowska">Bardzo gorąco proszę państwa o przyjęcie tej poprawki w głosowaniu, zarówno tym w komisjach, jak i tym na posiedzeniu plenarnym, prawdopodobnie w dniu jutrzejszym. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę pana senatora Jerzego Madeja, następny będzie pan senator Jerzy Cieślak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#SenatorJerzyMadej">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#SenatorJerzyMadej">Rozumiem, że te kilka westchnień, które się rozległy, kiedy pan marszałek powiedział, że ja będę zabierał głos, to potwierdzenie ze strony panów senatorów, którzy tak się zachowali, tego, o czym chcę powiedzieć, mianowicie, że mam minimalne doświadczenia, jeśli chodzi o alkohol, alkoholizm, stan upojenia alkoholowego i stan wskazujący na tak zwane spożycie. Tak więc rzeczywiście, będzie mi trudno dyskutować na ten temat z wieloma ludźmi w Polsce. Moje doświadczenia w tej dziedzinie, jak powiedziałem, są minimalne. Natomiast sam problem, jako taki, tak jak każdy z państwa czy większość z nas, napotykam na każdym kroku.</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#SenatorJerzyMadej">I nie wystarczy, żeby ustawa była najlepsza, żeby była najbardziej rygorystycznie przestrzegana. Moi przedmówcy odwoływali się właśnie do stanu wojennego, kiedy były zakazy, godzina 13.00 itd., kiedy jeszcze wódka była na kartki - nie wiem, czy państwo pamiętają taką sytuację, ja pamiętam, bo nie wiedziałem, co zrobić z tą wódką, tak więc pamiętam. Czyli nawet najlepsza ustawa nie rozwiąże problemu. Trzeba zacząć od zmiany stylu życia i stylu picia w ogóle. A więc od tego, na co zwracają nam uwagę i co można zaobserwować w wielu miejscach, mianowicie od tego, że duża część ludzi w cywilizowanych krajach pije dla przyjemności picia. W związku z tym oni są, jak to mówimy, na rauszu prawie przez cały dzień, z tym że wypijają jakiś - tak zwany po rosyjsku - soft drink, jakieś wino czy koktajl i po prostu czują się pobudzeni, ale nie pijani. Natomiast w Polsce pije się przeważnie po to, żeby się upić. Nie po to, żeby mieć przyjemność picia. Pije się po to, żeby stracić świadomość czy, nie wiem, po to żeby wprowadzić się właśnie w taki stan, może żeby wyłączyć się z rzeczywistości. To jeden element. I podejrzewam, że to jest najtrudniejsze do zmiany.</u>
          <u xml:id="u-70.3" who="#SenatorJerzyMadej">I teraz to, na co się często powołujemy. To samo mieliśmy w przypadku ustawy antynikotynowej i to samo dotyczy alkoholu. Dla mnie krajem, który rozwiązuje te problemy w sposób najbardziej racjonalny, są Stany Zjednoczone, gdzie wprowadza się po prostu modę na niepalenie, na niepicie, na niebranie narkotyków i innych używek, które doprowadzają do uzależnienia. Rozumiem, że reakcja państwa senatorów będzie taka: jak to zrobić? Wspomnę tu jeszcze raz stan wojenny i generała Jaruzelskiego, który usiłował akurat wprowadzić zwyczaj niepicia przy różnego rodzaju spotkaniach. I wszyscy mówili, że jest chyba nienormalny. Ja też się zastanawiam, że gdyby nie system, jaki wtedy był, to chyba generał Jaruzelski nie doszedłby tak wysoko, do takiej władzy, przy jego prawie całkowitej abstynencji. No cóż, tak na to patrzę, że to jest taki nasz styl. W tejże sali kilka lat temu senator, który powiedział, że kto pije i płaci, honoru nie traci, spotkał się, jeśli nie z aplauzem, to właściwie z powszechną aprobatą. A potem dziwimy się, że w Polsce jest moda na picie i jest picie w taki właśnie sposób, jak to obserwujemy, i z tymi wszystkimi skutkami, które obserwujemy. Ja uważam, że zgodnie z zasadą, iż ryba psuje się od głowy, kurację też należałoby zaczynać od głowy. Teraz wrzucę kamyczek do ogródka parlamentarnego. Immunitet poselski, immunitet parlamentarny pozwala właściwie każdemu parlamentarzyście po wypiciu każdej ilości alkoholu prowadzić samochód bez żadnych konsekwencji i, o ile pamiętam, nie wyciągnięto ich w stosunku do nikogo, jako że immunitet nie pozwala na zbadanie poziomu krwi w alkoholu…</u>
          <u xml:id="u-70.4" who="#komentarz">(Senator Zofia Kuratowska: Zbadanie poziomu alkoholu we krwi.)</u>
          <u xml:id="u-70.5" who="#SenatorJerzyMadej">Tak, wiem, przecież świadomie to powiedziałem, jako że w niektórych przypadkach to już właściwie chodziło o poziom krwi w alkoholu, a nie poziom alkoholu we krwi.</u>
          <u xml:id="u-70.6" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-70.7" who="#SenatorJerzyMadej">Proszę państwa, oczywiście, to mogłoby się wydawać śmieszne, gdyby to nie było prawdziwe i gdyby to nie było tragiczne. Proszę spojrzeć na taki czy inny przypadek, prasa jednak to podaje, ilu członków rządu czy wysokich urzędników państwowych poniosło konsekwencje prowadzenia samochodu w stanie, tak zwanym, wskazującym na spożycie i jeszcze po spowodowaniu wypadku? Nie ma żadnych konsekwencji. Więc jeżeli wprowadzamy taki styl życia, to potem dziwimy się, że mamy takie problemy? Zdaję sobie sprawę, że to nie jest jedyne ich źródło, ale jeżeli już coś naprawiamy, to może by tak zacząć od głowy.</u>
          <u xml:id="u-70.8" who="#SenatorJerzyMadej">Natomiast ta ustawa właściwie nie wprowadza obostrzeń, tylko to, na co zwrócił uwagę pan senator Stępień i co potem jeszcze powtórzył pan senator Adamski. Ustawa jest tak skonstruowana, że zgodnie z nią Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych tak naprawdę zajmuje się polityką, czyli programami, planami. I jak podejrzewam, na to idzie ów 1% dochodów z podatku akcyzowego od wyrobów alkoholowych, tak to rozumiem. Wojewoda, co jest zapisane w art. 4 ust. 1, realizuje zadania w postaci wojewódzkiego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, czyli znowuż uprawia sobie taką pozorowaną działalność. Bo co to jest wojewódzki program profilaktyki? Że będzie się jakieś plakaty rozwieszać czy coś takiego? No bo na tym to polega. A cały obowiązek spada na gminy, to jest zapisane w art. 41, mówili o tym pan senator Stępień i pan senator Adamski. Zrzuca się na nie wszystko: prowadzenie działań, zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej, udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe, pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrona przed przemocą w rodzinie. Proszę państwa, powtarzam, gdyby to nie był tragiczny problem, to zadania, jakie spadają na gminę, i to, co gmina ma robić w przypadku rodzin dotkniętych alkoholizmem, zarówno w odniesieniu do tych chorych ludzi, czyli alkoholików, jak i do ich rodzin, nadawałoby się do kabaretu.</u>
          <u xml:id="u-70.9" who="#SenatorJerzyMadej">Akurat tak się złożyło, że kilka tygodni temu byłem obecny na wojewódzkim zjeździe Koszalińskiego Towarzystwa Trzeźwości. I tam mówi się o takich problemach, jak na przykład świetlice dla dzieci z rodzin alkoholików. No i co się okazuje? Że są pieniądze tylko na objęcie opieką ułamka liczby dzieci, które jej wymagają. Takie świetlice są w kilku miastach województwa koszalińskiego, ale najbardziej są potrzebne akurat w tych wszystkich wsiach popegeerowskich, gdzie jest problem alkoholizmu. Dopiero tam jest problem z dziećmi, które dorastają w rodzinach alkoholików i wcześniej czy później przejmują wzorce wyniesione z domu rodzinnego. Tak więc zgadzam się z tymi z moich przedmówców, którzy twierdzili, że nawet najlepsza ustawa nie pomoże, jeżeli to będzie tylko zapis, do tego nie egzekwowany, o czym mówiła pani marszałek Kuratowska. Też pamiętam ową kwestię formalnego zakazu sprzedaży alkoholu nieletnim, podczas gdy dziecko, w końcu niemalże dziesięcioletnie, bez żadnego problemu może kupić alkohol w większości punktów sprzedaży. To są sprawy, których żadna ustawa, nawet najlepsza, nie załatwi.</u>
          <u xml:id="u-70.10" who="#SenatorJerzyMadej">Miałem także pytanie, które już zresztą powtórzył przede mną pan senator Adamski, ile tych pieniędzy będzie? Chodzi o art. 11 ust. 1, w którym mówi się o przeznaczeniu na tę działalność profilaktyczną 1% podatku akcyzowego od wyrobów alkoholowych. Jakie to będą kwoty i co za nie będzie można zrobić? Czy ograniczymy się tylko do kilu ulotek, kilkunastu plakatów i jeszcze jakichś akcji?</u>
          <u xml:id="u-70.11" who="#SenatorJerzyMadej">Na stronie ósmej jest zapis w art. 23, że członkowie rodziny osoby uzależnionej od alkoholu, dotkniętej następstwami nadużywania alkoholu przez osobę uzależnioną, uzyskują w publicznych zakładach opieki zdrowotnej bezpłatne świadczenia zdrowotne w zakresie terapii i rehabilitacji współuzależnienia oraz profilaktyki. Proszę państwa, nawet ci tak zwani normalni nie mogą uzyskać dostępu do świadczeń zdrowotnych w zakresie terapii psychicznej, a co dopiero mówić o tych, do których trzeba dotrzeć, bo sami nie przyjdą? Do nich trzeba dotrzeć, im trzeba pomóc, żeby to wszystko odniosło jakieś skutki. Niestety, w moim przekonaniu, większość tych artykułów okaże się zapisami bardzo dobrej ustawy, która w skutkach będzie taka jak ta dotychczasowa.</u>
          <u xml:id="u-70.12" who="#SenatorJerzyMadej">Miałem jeszcze wątpliwość, bo nie dosłyszałem tego, dotyczącą art. 45 tam gdzie się mówi o karach za przekraczanie zakazów. Czy kara grzywny od 10 tysięcy do 500 tysięcy złotych wyrażona jest w nowych złotych czy w starych?</u>
          <u xml:id="u-70.13" who="#komentarz">(Głosy z sali: W nowych.)</u>
          <u xml:id="u-70.14" who="#SenatorJerzyMadej">Bo jeśli w nowych, to rzeczywiście jest ona wysoka i można liczyć, że nikt nie będzie ryzykował. Ale z tego, co tu państwo mówili, i z tego, co się w ogóle mówi, wynika, że ci, którzy prowadzą sprzedaż alkoholu czy to hurtową, czy detaliczną, robią to w sposób jak najbardziej legalny, bo i tak im się opłaca. Bo w końcu jest to towar, który sprzedaje się 24 godziny na dobę. Podstawowym towarem, jaki sprzedają sklepy otwarte w godzinach nocnych, jest alkohol.</u>
          <u xml:id="u-70.15" who="#SenatorJerzyMadej">Ale i teraz, żeby już dokuczyć - ja nie wiem, kto jest autorem ustawy, czy to jest inicjatywa rządowa, czy poselska?</u>
          <u xml:id="u-70.16" who="#komentarz">(Senator Zdzisława Janowska: Poselska.)</u>
          <u xml:id="u-70.17" who="#SenatorJerzyMadej">Poselska, tak?</u>
          <u xml:id="u-70.18" who="#komentarz">(Marszałek sygnalizuje, że kończy się czas wypowiedzi)</u>
          <u xml:id="u-70.19" who="#SenatorJerzyMadej">Już kończę, Panie Marszałku. Otóż z ustawy wynika, że zezwolenie na obrót hurtowy wydaje się dla napojów. Ja myślałem, że zezwolenie wydaje się podmiotom gospodarczym, a tymczasem wydaje się je dla napojów o zawartości 3 punktów. Opłatę za zezwolenie na sprzedaż wydaje się też dla napojów. Tak że opłatę ustala się dla napojów, a nie dla podmiotów gospodarczych, które będą nimi handlować. I wreszcie, zezwolenie na prowadzenie sprzedaży napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia na miejscu lub poza miejscem sprzedaży, wydaje się tylko placówkom. Też myślałem, że to podmiot gospodarczy dostaje zezwolenie. Okazuje się, że dostaje placówka, która musi być zlokalizowana w odpowiednim miejscu. Złożę więc jeszcze te poprawki językowe, Panie Marszałku. Przy czym, niestety, mówię to z gorzką świadomością, są one przy tym wszystkim jedynie drobiazgiem. Te poprawki merytoryczne, które zgłaszają państwo senatorowie, nie dadzą żadnego efektu, jeżeli nie zmieni się w Polsce polityka państwa i styl życia, którego wzór idzie od góry. Dziękuje bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Poproszę pana senatora Jerzego Cieślaka. Jako następna wystąpi pani senator Dorota Kempka.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Senator Jerzy Cieślak.</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku. Moją poprawkę zgłosił już jeden z przedmówców. Dlatego uprzejmie dziękuję za oddanie mi głosu.</u>
          <u xml:id="u-71.3" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę bardzo panią senator Dorotę Kempkę, następny będzie pan senator Franciszek Bachleda-Księdzularz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#SenatorDorotaKempka">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#SenatorDorotaKempka">Zdaję sobie sprawę, że już dużo powiedzieliśmy dzisiaj na temat ustawy, którą nowelizujemy. W związku z tym chciałabym powiedzieć tylko jedno: opowiadam się za przedłożonym projektem ustawy i zgłoszonymi do niego poprawkami. Upoważnia mnie do tego wynik konferencji, która była zorganizowana w tej izbie w 1995 r. Poświęcono ją przemocy w rodzinie, a organizowała ją Parlamentarna Grupa Kobiet, pełnomocnik rządu do spraw rodziny i kobiet oraz agencja do spraw zwalczania problemów alkoholizmu. I dlatego zastanawiam się, czemu w art. 3 ust. 3 projektu ustawy nie uwzględniono organizacji pozarządowych? Na tej konferencji, i w wypracowanej koncepcji programu zwalczania przemocy w rodzinie, bardzo dużo się mówiło na temat udziału organizacji pozarządowych w zwalczaniu alkoholizmu. Uważam, że nie tylko gmina, co zostało zapisane w artykule, ale i agencja powinna przeznaczać swoje środki finansowe nie jedynie na opracowywanie programów, wydawanie materiałów propagandowych, ale również na wspieranie tych inicjatyw, które przynoszą pożądane skutki.</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#SenatorDorotaKempka">Dlatego też, Panie Marszałku, jeżeli pan pozwoli, chciałabym zgłosić konkretną krótką poprawkę. Dotyczy art. 3 ust. 3 pktu 4. Proponuję, żeby brzmiał następująco: „udzielanie merytorycznej pomocy samorządom, instytucjom, stowarzyszeniom i osobom fizycznym realizującym zadania związane z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych oraz zlecanie i finansowanie realizacji tych zadań”. To jest moja konkretna poprawka.</u>
          <u xml:id="u-72.3" who="#SenatorDorotaKempka">Chciałam powiedzieć jeszcze jedno, że apeluję również do pań i panów senatorów, by poparli poprawkę zgłoszoną przez panią senator Łopatkową. Bo zawarty w niej problem również był przedmiotem dyskusji na naszej konferencji. I myślę, że spotykamy się z tego typu problemami na co dzień, w trakcie naszych dyżurów senatorskich i w pracy w terenie. Dlatego, kończąc swoją wypowiedź, jeszcze raz proszę Wysoką Izbę o przyjęcie tej ustawy wraz z poprawkami. Gorąco proszę o przyjęcie mojej poprawki i poprawki pani senator Łopatkowej. Dziękuję bardzo. Poprawkę złożę na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę pana senatora Franciszka Bachledę-Księdzularza. Jako następna wystąpi pani senator Maria Berny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiędzularz">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiędzularz">Bardzo raduje to, że debatujemy nad tak ważnym problemem społecznym, tylko że za mało mówiliśmy o przyczynach jego powstania, a tymczasem było kilka wieków, kiedy on rzeczywiście narastał, nawarstwiał się, by stać się jedną z bardzo ważnych społecznych kwestii, które musimy tu rozwiązywać. I nie tylko my, wszyscy ludzie, którzy wiedzą, czym się mamy zająć. Dlaczego? Szkoda, że tego nie słyszę, a wszyscy ludzie mówiący o związaniu się z Europą, przystąpieniu do Europy, powinni wymieniać to na pierwszym miejscu, że właśnie zwalczenie tego ogromnego problemu to jeden z celów, które musimy osiągnąć, zanim wstąpimy do tej Europy. Tak mi się wydaje, że aby przyzwoicie znaleźć się w tym gronie, trzeba te rogi pijaństwa trochę przykrócić.</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiędzularz">Przytoczę jedną śpiewkę z naszego środowiska kulturowego, bo trzeba to powiedzieć. Otóż była taka śpiewka: „Nie pij gorzołecki bo cie z pola zmiecie lepiej ze sie napij zimnej wody w lesie”. „Z pola”, to znaczy z majątku. Czyli środowisko kulturowe zawsze się broni. Popieram więc wystąpienie pana Ceberka i wielu innych, że trzeba chwytać się różnych sposobów. Dlatego też zabieram głos. Różne drogi muszą prowadzić do tego, abyśmy byli społeczeństwem ludzi trzeźwych.</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiędzularz">Proszę państwa, ja nie wyobrażam sobie jednego… Tu pan senator Madej mówił o pijaństwie parlamentarzystów i w ogóle różnych ludzi. Pijaństwo jest plagą, wadą społeczną. I tak należy o nim mówić. Tymczasem my mówimy o nim, jakby to było coś chlubnego, honorowego. Nie wyobrażam sobie po prostu pijanego parlamentarzysty, chociaż zdarza mi się takich widzieć.</u>
          <u xml:id="u-74.4" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiędzularz">W zasadzie powinienem wnieść o odrzucenie tej ustawy. Zauważcie państwo, że jej tytuł mówi o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Wydawałoby mi się, że skoro tak, to 2/3 ustawy powinno być o wychowaniu w trzeźwości, a 1/3 o zwalczaniu alkoholizmu. Tymczasem jest odwrotnie, a nawet jeszcze gorzej, bo tylko maleńka część mówi o wychowaniu w trzeźwości, tego prawie w ogóle w projekcie nie ma. Ustawa zajmuje się przede wszystkim zwalczaniem.</u>
          <u xml:id="u-74.5" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiędzularz">To, co jeszcze mnie w niej przeraża, to język. Czasem dbam również o te sprawy. Przeraża mnie to, że program nazywa się tak strasznie, że nie będę nawet tego powtarzał. Moim zdaniem, jeżeli dajemy czemuś tytuł czy nazwę, powinna ona być możliwa do powtórzenia nawet dla dziecka. A proszę, niech ktoś odczyta nazwę programu i spróbuje ją powtórzyć. A my przecież dużo ćwiczymy, bardzo dużo czytamy… Takie nazewnictwo jest chore! Jeżeli już tytuł ustawy jest kosmiczny i przyprawia o zawrót głowy, to co dopiero dalszą część! Dlatego wnoszę, aby zmienić nazwę na; „program wychowania w trzeźwości oraz walki z pijaństwem i jego skutkami”.</u>
          <u xml:id="u-74.6" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiędzularz">W naszym języku odpowiednikiem obcego słowa „alkoholizm” jest wyraz „pijaństwo”. Dlaczego uciekamy od polskich słów? Rozumiem, że czasem brakuje jakiegoś wyrazu…</u>
          <u xml:id="u-74.7" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-74.8" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiędzularz">… ale tu akurat mamy odpowiednie słowo, które się odmienia, można je zdrabniać lub używać w formie zgrubionej. Przecież mamy wiele słów. Dlaczego ich nie używamy? Mówię już o teorii komunikacji w ogóle. Kiedy wyciągamy je z tego naszego zespołu językowego, uciekając do nazw obcych nam, to mamy wtedy pustą nazwę i ona już nie jest skuteczna. Pierwszą sprawą przy zwalczaniu czegokolwiek jest właśnie słowo. Przykład - w dalszej kolejności, przede wszystkim - słowo.</u>
          <u xml:id="u-74.9" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiędzularz">Następna sprawa - gmina. Wszystko teraz jest zrzucane na gminę, mamy kozła ofiarnego. Owszem, rozumiem, że działający w środowisku są najbliżej, że to najgorętsze oddziaływanie. Rzeczywiście tak jest. Czego jednak mamy za mało? Już wiele razy o tym mówiłem, a mam doświadczenie samorządowe, że za mało jest kontroli. Gdy pytam w jakiejkolwiek gminie: „czy wy coś tam kontrolujecie”, to mi wójt czy burmistrz odpowiada: „panie senatorze, a skąd wziąć pieniądze na kontrolę?” Dlatego przynajmniej w okresie przejściowym na pierwszym miejscu w działaniu gmin chciałbym postawić to, o czym mówi art. 41, a mianowicie przestrzeganie zasad obrotu napojami alkoholowymi przez cofanie wydanych przez gminę zezwoleń na prowadzenie sprzedaży napojów przeznaczonych do spożycia na miejscu lub poza miejscem sprzedaży. Samo użycie słowa: „cofanie” zrodzi u ludzi świadomość: „oni mi to dadzą, ale mogą mi to również zabrać”. A taka świadomość jest pożądana.</u>
          <u xml:id="u-74.10" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiędzularz">Powtarzam, że jeżeli gminom zlecamy tak duże zadania, to kontrola powinna być najważniejsza. Bo jak można inaczej to robić? Zauważcie, co się dzieje. Dlaczego znana z okresu stanu wojennego idea wprowadzenia zakazu sprzedaży alkoholu przez godziną 13.00 poniosła klęskę? Bo urzędnik pracuje do 15.00, a potem niech się dzieje, co chce. On sam idzie na piwo. I jak ma kontrolować? Kto ma kontrolować? Przecież policjant czy funkcjonariusz straży miejskiej… Widziałem sam, jako burmistrz miasta, że gdybym się nie pojawiał na głównej ulicy… W sklepach do 12.00 sprzedawano piwo. W witrynie wystawione były kwiaty, do godziny 18.00 sklep był kwiaciarnią, a od 18.00 do 24.00 „kwiaciarz” na chodniku przed sklepem sprzedawał piwo. Obok przechodzili funkcjonariusze służby porządkowej i nie podejmowali nawet próby kontroli czy interwencji. To jest najgorsze. U nas w tej chwili, zwłaszcza w gminach, zupełnie zaginął element kontroli. To, co kiedyś było w nadmiarze, co było narzędziem nacisku czy wręcz terroru, w tym momencie zostało usunięte. Wydaje się, że to były najgorsze wzory, ale jednak władza, państwowa czy samorządowa, nie może zrezygnować z kontroli. To jest podstawa. Dlatego, jeśli chodzi o cały zestaw uprawnień gmin, proponowałbym położyć wielki nacisk na kontrolę przestrzegania zasad obrotu napojami alkoholowymi.</u>
          <u xml:id="u-74.11" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiędzularz">Kolejna sprawa, o której chcę mówić, to agencja. Wydaje mi się, że jeżeli tworzymy agencję, to chodzi nam o rozwijanie czegoś, rozszerzanie. Tak się to kojarzy. Na przykład Agencja Rozwoju Przemysłu. Do tego jeszcze agencja ma za zadanie opracowywać program. Opracowywać, nie opracować, a zatem nie raz na zawsze, ale ciągle. To jest dla mnie zrozumiałe. Natomiast, jako osoba z doświadczeniem w pracy w gminie, powiem jeszcze, że powinien to być tylko zespół do spraw opracowania programu, tego o którym mówiłem - wychowania w trzeźwości oraz walki z pijaństwem i jego skutkami. Bo będziemy mieć zespół wielu agentów, którzy prawie do niczego nie doprowadzą. Natomiast pieniądze, które mieliśmy przeznaczyć na agencję, proponowałbym przekazać ośrodkom opieki społecznej. Tam są ludzie, którzy mają pełne rozeznanie środowiskowe.</u>
          <u xml:id="u-74.12" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiędzularz">W czym może pomóc wójt czy burmistrz? Może pomóc na przykład w takiej sytuacji: jest początek lutego, mróz piętnastostopniowy czy trzydziestostopniowy. Przychodzi żona alkoholika, czy nawet dziecko, i prosi: „Panie burmistrzu, my nie mamy jednego kawałka węgla”. Często nie ma na to pieniędzy. Czy są to przypadki pojedyncze?</u>
          <u xml:id="u-74.13" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiędzularz">Nie. Są tak częste, że włosy dęba stają. Jak się zachować? Co zrobić, kiedy przychodzą z ośrodka pomocy społecznej i mówią, że nie mają grosza, a mnie już wyczerpały się wszystkie pieniądze na ten cel? Wydaje mi się, że jest szansa na rozwiązanie problemu. Ale kiedy to będzie możliwe? Kiedy ośrodki pomocy społecznej będą mogły spełniać swoje zadanie? Mam nadzieję, że po reformie samorządu, gdy powstaną powiaty. Tam sztab ludzi będzie na miejscu organizował zwalczanie przejawów zła społecznego, tak to bowiem trzeba nazwać.</u>
          <u xml:id="u-74.14" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiędzularz">Powinniśmy sprawić, aby ludzie w ośrodkach opieki społecznej nie byli bezradni. A oni często są bezradni, dlatego że brakuje im pieniędzy. Mówiłem tu już raz o tym, że, zauważcie państwo, ośrodek tylko jedną nogą podlega burmistrzowi, a drugą - wojewodzie. Pracownicy składają sprawozdanie, ale znowu nikt tego nie sprawdza. Bo kto ma to robić? Wojewoda czy jego zespół? Gdyby chciał skontrolować wszystkie gminy, które ma w województwie, musiałby mieć armię kontrolerów.</u>
          <u xml:id="u-74.15" who="#komentarz">(Marszałek sygnalizuje, że kończy się czas wypowiedzi)</u>
          <u xml:id="u-74.16" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiędzularz">Już kończę, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-74.17" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiędzularz">Kontrolą zajmuje się wielu ludzi, ale często skuteczność ich działania jest niewielka. Przychodzi moment, kiedy pieniądze się kończą. Co wtedy robią kierownicy ośrodków? Zostawiają tyle pieniędzy, ile potrzeba na wypłaty i na utrzymanie ośrodków. I to jest dramatyczne.</u>
          <u xml:id="u-74.18" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiędzularz">Za chwilę zaproponuję poprawki. Wcześniej powiem, że będę głosował za przyjęciem ustawy, zaznaczam jednak, że traktuję ją jako akt przejściowy, lepszy na pewno od poprzedniego, ale… Najwyższy czas, abyśmy zajęli się wychowaniem w trzeźwości, czyli realizowaniem pierwszego członu nazwy ustawy, zwłaszcza przez rozwój kultury i sportu oraz opracowanie odpowiedniego programu. To jest bardzo pilna sprawa. Tylko żebyśmy na przygotowanie się do debaty mieli więcej czasu niż ostatnio, kiedy musieliśmy to zrobić w ciągu tygodnia. Myślę, że sprawa jest na tyle ważna, że z dużym wyprzedzeniem powinniśmy wiedzieć o planowanej debacie.</u>
          <u xml:id="u-74.19" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiędzularz">Nie wiem, czy jeszcze w tej kadencji zdążymy wrócić do problemu wychowania w trzeźwości. W każdym razie serdecznie dziękuję za wysłuchanie i proszę senatorów o poparcie moich wniosków, jeżeli uważacie je państwo za słuszne. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#komentarz">(Senator Zofia Kuratowska: Panie Marszałku, czy można ad vocem?)</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#SenatorZofiaKuratowska">To nie będzie wypowiedź polemiczna w stosunku do wypowiedzi pana senatora. Pan senator zwrócił uwagę na bardzo ważne sprawy - językowe. Jest to istotne. Kiedy chcemy powiedzieć „program”, to musimy powiedzieć wyraźnie, jaki on ma być.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#SenatorZofiaKuratowska">Chciałabym tylko zwrócić uwagę na wyrazy: „alkoholizm” i „pijaństwo”, bo myślę, że mogą na tym tle powstać nieporozumienia wśród innych kolegów senatorów. Jest bardzo ważne, żeby sobie uświadomić, mówiłam już o tym, że alkoholicy są ofiarami, a alkoholizm to choroba. Używamy więc tego słowa nie po to, by uniknąć polskiego wyrazu. Jest tu różnica. Alkoholizm jest chorobą, a pijaństwo mniej więcej tym, o czym mówił pan senator Madej, czyli pewnym stylem życia, wybrykiem, w każdym razie nie chorobą, bo nie jest związane z uzależnieniem, po prostu pije się, bo się pije. To jest różnica. Ja jednak zgadzałabym się z tym, żeby w nazwie było właśnie pijaństwo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Pani senator Berny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#SenatorMariaBerny">Panie Marszałku! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#SenatorMariaBerny">Moja obecność na trybunie dowodzi słuszności przysłowia: „uderz w stół, a nożyce się odezwą”. Pan senator Ceberek był uprzejmy powiedzieć o babciach, a kiedy słyszę to słowo, natychmiast się podrywam. Uznałam za konieczne powiedzieć, że ani ja, ani znajome mi babcie, nie musimy wypijać kilku litrów spirytusu. Tak naprawdę na temat pijaństwa i alkoholizmu, bo rozdzielam te dwie sprawy, można mówić długo. I mówiliśmy o tym już długo. Można rozpatrywać wiele aspektów tej sprawy, nie tylko etyczno-moralny, ale także historyczny i ekonomiczny. Słuchając tego wszystkiego, wynotowałam sobie trzy zagadnienia. Pierwsze dotyczy momentu rozpoczęcia - zaczyna się pić, bo to taki szpan. Drugie dotyczy oddziaływania, przykładu elit. Trzecie - zaostrzenia przepisów kodeksu karnego. Jak państwo się domyślacie, nie będę długo rozwijała tych zagadnień.</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#SenatorMariaBerny">Chciałabym poprzeć gorąco poprawkę pani senator Łopatkowej, ponieważ wszystko, co zapobiega pijaństwu dzieci, jest bardzo ważne. Moment rozpoczęcia jednak, to nie zawsze kwestia alkoholizmu i choroby alkoholowej, czasem jest to zwykłe pijaństwo. Młody chłopak w ten sposób szpanuje. Na ekranie, w kinie widzi, że bohater co jakiś czas sięga po drinka. Dlaczego on też nie miałby sięgnąć po czystą? Postaram się, aby komisja kultury i środków przekazu bezpośrednio po zakończeniu przerwy urlopowej zwróciła na to uwagę i w obradach poruszyła temat pojawiania się w środkach przekazu pijaństwa jako wzoru pozytywnego.</u>
          <u xml:id="u-78.3" who="#SenatorMariaBerny">Drugie zagadnienie to oddziaływanie przykładów, zwłaszcza elit. Możemy wydawać najwspanialsze ustawy, najbardziej restrykcyjne, karzące najsurowiej sprzedaż alkoholu w niewłaściwych godzinach i w niewłaściwym czasie, ale jeżeli elity społeczne i polityczne będą sięgały po kielicha i jeżeli „walnięcie lufy” będzie należało do dobrego tonu, to niewiele zdziałamy. Trzeba zaapelować do wszystkich, którzy stoją na najwyższych szczeblach drabiny społecznej, do osób zajmujących stanowiska, o których marzy wielu ludzi. Skoro nie można się upodobnić do wojewody czy ministra lub senatora, podejmując taką jak oni działalność polityczną i społeczną, to bardzo często usiłuje się naśladować stojących na piedestale, „waląc sobie lufę”. Przepraszam bardzo, to bardzo prymitywne i wulgarne, ale tak jest.</u>
          <u xml:id="u-78.4" who="#SenatorMariaBerny">Wreszcie ostatnie zagadnienie, które sobie wynotowałam, zaostrzenie przepisów kodeksu karnego. Nie wiem, czy samo zapobieganie to wszystko, co niesie ustawa, będzie miało wystarczający skutek. W ogóle o wystarczającym skutku trudno mówić. Jak daleko sięgniemy pamięcią, zawsze mieliśmy i mamy nadal ogromnie liberalny stosunek do pijanego człowieka. Z tramwaju nie wyrzuca się pijanego, mimo że bluźni, bo to tylko pijany. W wielu sytuacjach zawsze się traktowało i wciąż traktuje się takiego człowieka jak kogoś, na kogo albo nie trzeba zwracać uwagi, albo z kogo można się pośmiać. Dlatego sądzę, że kiedy będziemy mieli do czynienia z nowelizacją kodeksu karnego, musimy zwrócić uwagę na to, żeby wszystkie, nawet najdrobniejsze przestępstwa popełniane w stanie upojenia alkoholowego były wyjątkowo surowo karane. Wydaje mi się, że tutaj także byłoby pole do działania dla samorządów, bo pijacy pętający się po uliczkach i po wsiach stanowią często zagrożenie dla życia kierowców przejeżdżających samochodów i nawet władza terenowa może ich ukarać, nie w momencie, kiedy się przewracają do rowu, ale w momencie, kiedy wytrzeźwieją. Tyle moich uwag. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję. Chciałem tylko powiedzieć ad vocem, że mam nadzieję, iż pani senator nie uważa za elity społeczne wyłącznie polityków.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#komentarz">(Senator Maria Berny: Powiedziałam „społeczne”, oczywiście chodzi też o środowiska artystyczne.)</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#MarszałekAdamStruzik">Właśnie. Myślę, że to jest znacznie szerszy obszar.</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#MarszałekAdamStruzik">Lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-79.4" who="#MarszałekAdamStruzik">Bardzo proszę przedstawiciela rządu, pana ministra Tadeusza Sorokę… Przepraszam, pomyliłem się.</u>
          <u xml:id="u-79.5" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Przemysłu i Handlu Tadeusz Soroka: Tak, ja też.)</u>
          <u xml:id="u-79.6" who="#MarszałekAdamStruzik">Bardzo proszę, pan Tadeusz Soroka, podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu i Handlu. Później pan minister Jaszczyński. Nie mylę się? Dobrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePrzemysłuiHandluTadeuszSoroka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePrzemysłuiHandluTadeuszSoroka">Nie wiem, czy powinienem zabierać głos, bo nie znam się zbyt dobrze na alkoholu, ale przyszło mi odpowiadać za tę dziedzinę w Ministerstwie Przemysłu i Handlu, oczywiście od strony gospodarczej. Chciałbym przede wszystkim serdecznie podziękować w imieniu rządu za tak wnikliwą i długą dyskusję na ten temat, ważny nie tylko ze względów gospodarczych, ale przede wszystkim ze społecznych. Jako przedstawiciel rządu chcę powiedzieć jednoznacznie, że nie wierzymy w cuda, nie wierzymy w to, że ustawa zlikwiduje problem. Wierzymy w to, co państwo powiedzieli, że musi powstać jak gdyby koalicja wszystkich sił społecznych w Polsce, żeby doprowadzić do stworzenia innej kultury picia, innej kultury bycia, innych stosunków społecznych. Podchodzimy do tej ustawy jak lekarze: po pierwsze nie szkodzić. Jeśli uważamy, że ona nie szkodzi, popieramy ją, zwłaszcza że wiele jej zapisów, wiele uregulowań w dużym stopniu ogranicza dostęp do alkoholu. Państwo o tym nie mówili.</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePrzemysłuiHandluTadeuszSoroka">Możliwe, że słusznie się twierdzi, że są w Polsce miejsca, gdzie alkohol kupują dzieci, chociaż ustawa mówi inaczej. Jest również dziesięć przykazań bożych, z których jedno mówi: nie kradnij. Czy dlatego, że ludzie kradną, przykazanie zostało zniesione? Nie. Po prostu jest to pewna formuła, do której wszyscy dążymy, i należałoby się spodziewać, że większość z nas będzie się do niej w przyszłości stosować. Polska jest krajem, w którym panuje troszeczkę inna kultura niż gdzie indziej. W Japonii, na przykład, stwierdzenie ministra przemysłu i handlu, że, załóżmy, Polska to niewiarygodny, kraj, jest jednoznaczne dla wszystkich podmiotów japońskich, wszyscy rozumieją przez to, że jeszcze w Polsce nie należy inwestować. Gdyby nasz minister przemysłu i handlu coś takiego powiedział, skutek mógłby być akurat odwrotny. Sądzę jednak, że jeśli normy stanowione przez państwo będą zmierzały ku temu, aby stworzyć przynajmniej ramy dla lepszej kultury, podstawy działań mających na celu zapobieganie tej pladze, to jest to najwłaściwsze, co może być. Źle by było, gdyby władza ustawodawcza tego tematu nie podjęła, gdyby go nie widziała. Samo ustawodawstwo jednak sprawy nie załatwi.</u>
          <u xml:id="u-80.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePrzemysłuiHandluTadeuszSoroka">Chciałem poprzeć w imieniu rządu poprawki wniesione przez komisje. Uważam, że są one słuszne, że doprecyzowują ustawę. Myślę, że przyjęcie ich przez Senat spowoduje, że ustawa będzie bardziej czytelna.</u>
          <u xml:id="u-80.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePrzemysłuiHandluTadeuszSoroka">Chciałbym również gorąco poprzeć poprawkę zgłoszoną przez panią senator Łopatkową. Kiedy pani senator mówiła o problemie dzieci, nasunęła mi się refleksja związana z pewnym przeżyciem, kiedy widziałem małą dziewczynkę idącą ze szkoły i prowadzącą pijaną matkę. Taki obraz zostaje na wieki w pamięci. I myślę, że jeśli jesteśmy w stanie przeciwdziałać takim przypadkom, należałoby to zapisać. Tak więc gorąco popieram w imieniu rządu tę poprawkę i proponuję ją uwzględnić.</u>
          <u xml:id="u-80.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePrzemysłuiHandluTadeuszSoroka">Jeśli chodzi o uwagi pana senatora Bilińskiego dotyczące tego „uprawomocnienia” zamiast „wydania”, to my się z tym zgadzamy, jeśli prawnicy uważają, że tak ma być. One nie wnoszą żadnych zmian, w każdym razie negatywnych.</u>
          <u xml:id="u-80.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePrzemysłuiHandluTadeuszSoroka">Jeśli chodzi o sprawę wpisania organizacji pozarządowych poza instytucjami, to według prawników sejmowych, senackich, ale również i naszych, z Ministerstwa Przemysłu i Handlu, słowo: „instytucja” załatwia wszystko. Ale jeśli. pojęcie: „instytucja” nie obejmuje także stowarzyszeń, organizacyjnych i innych podmiotów prawa publicznego i prawa handlowego, to stowarzyszenia należałoby dodać. Generalnie jesteśmy za tym.</u>
          <u xml:id="u-80.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePrzemysłuiHandluTadeuszSoroka">Większość poprawek, które były zgłaszane, jest według nas oczywiście do przyjęcia, one niejako bowiem doprecyzowują ustawę. Więcej powie na ten temat minister zdrowia. Również będzie on mógł odpowiedzieć na pytania dotyczące i pieniędzy, i nawet nazewnictwa, jest to już bowiem bardziej specjalistyczna dziedzina.</u>
          <u xml:id="u-80.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePrzemysłuiHandluTadeuszSoroka">Chciałbym tylko jeszcze, jeśli państwo pozwolicie, odnieść się do problemu podnoszonego zresztą przez wielu senatorów. Chodzi o to, że akurat rząd chciałby dzisiaj jak najwięcej zwalić na władze samorządu terytorialnego. Prawda jest taka, że nawet bez tego zapisu ten obowiązek spoczywa na samorządzie terytorialnym, nawet gdybyśmy tego nie chcieli.</u>
          <u xml:id="u-80.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePrzemysłuiHandluTadeuszSoroka">W Ministerstwie Przemysłu i Handlu - czyli w resorcie, który odpowiada za koncesjonowanie obrotu alkoholem - 12 osób rozdaje koncesje na cały kraj. I tych 12 osób jest jak gdyby odpowiedzialnych za to, żeby dać koncesje tym, którym to się należy. W związku z tym są odpowiedzialne za całą procedurę selekcjonowania wszystkich podmiotów, które o koncesje występują. Czyli można powiedzieć, że brak kontroli prowadzi do tego, że są tam pewne nadużycia. Ale z drugiej strony, gdybyśmy rozbudowali jeszcze bardziej aparat kontrolny, to w skrajnym przypadku doprowadzilibyśmy do państwa policyjnego. Nie o to chodzi. Trzeba by było domniemywać, że każdy obywatel, każdy podmiot w Polsce stara się przestrzegać prawa. Natomiast złapanie na gorącym uczynku kogoś, kto nie przestrzega prawa, powinno być mocno karane. I to jest jedyna metoda na to, żebyśmy byli krajem praworządnym, krajem cywilizowanym, krajem, w którym chcielibyśmy żyć.</u>
          <u xml:id="u-80.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePrzemysłuiHandluTadeuszSoroka">Myślę, że, generalnie rzecz biorąc, ustosunkowałem się do większości problemów podniesionych przez państwa senatorów. Do tych spraw ściśle medycznych ustosunkuje się pan minister zdrowia. Jeśli natomiast jest coś, do czego się nie ustosunkowałem, to… bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-80.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePrzemysłuiHandluTadeuszSoroka">W każdym razie chciałbym jeszcze raz, Panie Marszałku, serdecznie podziękować Wysokiej Izbie za podniesienie tego tematu. Uważam, że jest naprawdę bardzo ważny. I sądzę, że wspólnie będziemy pracowali przynajmniej nad zastosowaniem takich ram prawnych, aby prawo dla wszystkich było takim samym prawem. Polemizowałbym natomiast ze stwierdzeniem, że członkowie rządu są bezkarni, bo jeżdżą po alkoholu, bo my akurat immunitetu poselskiego nie mamy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Poproszę o zabranie głosu pana ministra Wiesława Jaszczyńskiego, podsekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejWiesławJaszczyński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejWiesławJaszczyński">Chciałbym powiedzieć kilka słów przede wszystkim o nazewnictwie: ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych… Dlaczego takie nazwy? Otóż, zrezygnowaliśmy już - i wszystkie kraje europejskie zrezygnowały - z retoryki wojennej. Było to modne w przeszłości, było: zwalczanie alkoholizmu, walka o plony, batalia o chleb itd. To była retoryka wojenna.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejWiesławJaszczyński">Chcemy położyć teraz większy nacisk przede wszystkim na profilaktykę. W ubiegłym roku, w grudniu, po raz pierwszy poruszono problemy wychowania w trzeźwości i przeciwdziałania alkoholizmowi w Paryżu na konferencji europejskiej. Problem jest nie tylko nasz. Problem widzimy w szerszym aspekcie, bo państwo wiedzą, że istnieje on zarówno we Włoszech, w Hiszpanii, w Niemczech, we Francji. Na tym tle, stosując tę retorykę, próbujemy budować nasze podejście do tych zagadnień.</u>
          <u xml:id="u-82.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejWiesławJaszczyński">Chciałbym tu podkreślić, już była o tym mowa, że właściwie już widać pierwsze oznaki pozytywne. Według bardzo ostrożnych - mówię, bardzo ostrożnych - obliczeń, w latach 1992–1993 spożycie alkoholu szacowano na 10–11 litrów stuprocentowego alkoholu na jednego mieszkańca, w tej chwili, w 1995 r., wychodzi 8,5 litra. Plasujemy się w tej chwili w trzeciej dziesiątce krajów o najwyższym w świecie spożyciu napojów alkoholowych ogółem.</u>
          <u xml:id="u-82.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejWiesławJaszczyński">Chodzi nam przede wszystkim o zmianę zwyczajów picia, ten problem był już poruszony przez panów senatorów. Bowiem około 8% badanych wypija ponad 50% całego alkoholu. Tak więc tu jest ten główny problem.</u>
          <u xml:id="u-82.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejWiesławJaszczyński">Najtrudniej jest zmieniać zwyczaje człowieka. Umysł człowieka jest bardzo bezwładny i próba wpływu na niego wymaga bardzo trudnego, długiego systemu szkolenia i działania oświatowego. Stąd też powstanie Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, która przede wszystkim ma położyć nacisk na szkolenie fachowej kadry na poziomie gmin. I mogę powiedzieć, że już mamy pewne sukcesy, wyszkoliliśmy w tej materii około 14 tysięcy ludzi. Pan poseł Jurgielaniec otrzymał ostatnio około tysiąca listów, właśnie od gmin, w których dopytują się one, kiedy właściwie ta nowelizacja ustawy będzie wprowadzona, jest to im bowiem koniecznie potrzebne do właściwego działania.</u>
          <u xml:id="u-82.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejWiesławJaszczyński">Proszę państwa, sama oświata nie daje dobrych wyników i sam przymus nie daje dobrych wyników. Amerykanie przed wojną, w czasach tej ostrej prohibicji, próbowali przymusem zwalczyć alkohol i też im się to nie udało. Użyłem tutaj już z przyzwyczajenia właśnie tej retoryki wojennej - zwalczenia. Natomiast umiejętne połączenie tych dwóch czynników, czynnika oświatowego i czynnika przymusu, dopiero daje właściwe wyniki. Powiedziałbym, że większy nacisk trzeba kłaść na oświatę, a mniejszy na przymus, ale ten przymus musi być skuteczny.</u>
          <u xml:id="u-82.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejWiesławJaszczyński">W naszym działaniu musi być wzajemna wymiana doświadczeń i poglądów. Staramy się przekazać w dół doświadczenia innych krajów europejskich, ze spotkań na arenie międzynarodowej, natomiast musimy być też czujni i słuchać tego, co mówią na dole o tych problemach.</u>
          <u xml:id="u-82.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejWiesławJaszczyński">Chcę powiedzieć, że wszystkie głosy, które padły na tej sali, są niezwykle cenne, bo oferują nam rozmaite poglądy i możliwość ustosunkowania się do nich. Wiele poprawek wprowadzonych do tej ustawy uważam za niezwykle cenne - szczególnie poprawkę pani senator Łopatkowej, bo rzeczywiście ta poprawka jest niezwykle ważna.</u>
          <u xml:id="u-82.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejWiesławJaszczyński">Chciałbym tutaj powiedzieć, że… Bo padło tu takie stwierdzenie, że wprowadzamy nowelizację ustawy, która była wprowadzona w 1982 r. Ta ustawa była przygotowywana w 1981 r. i była szeroko społecznie dyskutowana. Tu już padło nazwisko generała Jaruzelskiego, który był ostrym przeciwnikiem alkoholu, dlatego wprowadził takie ostre reżimy, których stosowanie, jak widzieliśmy, niezbyt zdało egzamin. Ale myślę, że dlatego, iż nie były chyba zbyt mocno poparte oświatą zdrowotną.</u>
          <u xml:id="u-82.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejWiesławJaszczyński">Mamy wykaz państw w Europie, wykaz ograniczeń, jakie w tych państwach obowiązują, jeśli chodzi o sprzedaż alkoholu - i to nie tylko godziny, ale miejsca, czas, limity wieku. Tak że to nie jest nasz wymysł. My staramy się współdziałać z innymi krajami europejskimi i korzystać również z ich doświadczeń.</u>
          <u xml:id="u-82.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejWiesławJaszczyński">Ustawa ta nie ma na celu - bo trudno taki cel przed sobą postawić - całkowitego wyeliminowaniu alkoholu z życia człowieka. Chodzi nam o obniżenie spożycia i obniżenie zachorowań, jeśli chodzi o używanie alkoholu, do rozsądnych poziomów. Zwykle jest tak, że ludzie piją za swoje, a leczą się za nasze pieniądze społeczne. Stąd też, staramy się w tej chwili, żeby te pieniądze z akcyzy zdobyć także na nasze programy.</u>
          <u xml:id="u-82.12" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejWiesławJaszczyński">Myślę proszę państwa… Ach, jeszcze jeden problem. Otóż pani senator Berny mówiła o przykładach elit - absolutnie się z tym zgadzam.</u>
          <u xml:id="u-82.13" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejWiesławJaszczyński">I teraz o kulturze, o filmach, na przykład. Popatrzmy na filmy, tam co chwilę się sięga po kieliszek. Muszę jednak powiedzieć, że jeśli chodzi o filmy zachodnie, to ten sposób przedstawiania rzeczywistości się zmienił. Popatrzcie państwo na filmy przedwojenne, czy powstałe zaraz po wojnie. Tam na filmie nie ma człowieka nie palącego, tam prawie każdy ma papierosa w ręku, już nie mówię o sięganiu po alkohol. Na współczesnych filmach natomiast, bardzo rzadko trafiają się sceny tego typu. Amerykanie w pewnym okresie, co jest zresztą praktykowane do dzisiaj, żeby zlikwidować różnice rasowe wprowadzili zasadę, że w filmie zawsze działają dwaj policjanci czy kowboje, czarny i biały jednocześnie. I to jest przyzwyczajanie do właściwej tolerancji wzajemnej.</u>
          <u xml:id="u-82.14" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejWiesławJaszczyński">Myślę, że ta ustawa ma być małym krokiem usprawniającym nasze działanie. Przejście na poziom gmin jest o tyle korzystne, że każda gmina jest inna, proszę państwa. Nie ma jednakowych gmin. W każdej gminie jest inna sytuacja. I one najlepiej wiedzą, jak rozwiązać własny problem. My, z punktu widzenia agencji i z punktu centralnego widzenia, będziemy starali się przekazać im jak najwięcej wiedzy.</u>
          <u xml:id="u-82.15" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejWiesławJaszczyński">Muszę powiedzieć, że uczestniczyłem w takim szkoleniu przedstawicieli gmin i zrobiło na mnie ogromne wrażenie, jak ci ludzie chłonęli wiedzę i jak byli wdzięczni nawet za spotkanie i mówienie im na te tematy.</u>
          <u xml:id="u-82.16" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejWiesławJaszczyński">Jeżeli będą jakieś pytania, to bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-82.17" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejWiesławJaszczyński">Myślę, że Wysoka Izba poprze tę ustawę i i będzie głosowała za jej przyjęciem. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Czy są pytania do panów ministrów?</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę bardzo, pani senator Stokarska, pani senator Janowska, pan senator Księdzularz. Ktoś jeszcze? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-83.3" who="#MarszałekAdamStruzik">Bardzo proszę, Pani Senator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#SenatorJadwigaStokarska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#SenatorJadwigaStokarska">Panie Ministrze, bardzo proszę o orientacyjne dane, o ile procent wzrosła liczba punktów sprzedaży alkoholu i w jakim stopniu wzrosło spożycie alkoholu w ostatnich pięciu latach? To jest pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#SenatorJadwigaStokarska">Drugie pytanie. Spotkałam się z następującą sytuacją. Rada miasta podjęła uchwałę zabraniającą spożywania alkoholu na placach, na ulicach, na skwerkach. Uchwałę uchylił wojewoda twierdząc, że godzi to w swobodę obywateli zamieszkałych w tym mieście. Czy było to zgodne z dotychczasowym ustawodawstwem? Jak taka decyzja wojewody wyglądałaby w świetle nowelizacji tej ustawy? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Wobec tego może zrobimy taką rundę pytań i wtedy panowie będą odpowiadać.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę bardzo, pani senator Janowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#SenatorZdzisławaJanowska">Jeśli można, chciałabym zapytać pana ministra o główne zadanie…</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#komentarz">(Marszałek Adam Struzik: Którego?)</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#SenatorZdzisławaJanowska">Pana ministra zdrowia. Chciałabym zapytać o główne zadanie, jakie spoczywa na agencji. Otóż nie bardzo widzę w ustawie integrację problemów w sprawach alkoholowych rozwiązywanych na szczeblu gminy, województwa i agencji. Każda z tych instytucji tworzy program walki z alkoholizmem. Jest jedna instytucja centralna, która buduje narodowy program.</u>
          <u xml:id="u-86.3" who="#SenatorZdzisławaJanowska">Chcę zapytać, jak będziecie państwo to wszystko razem integrować? Czy te lokalne programy będą cząstkami narodowego programu, czy odwrotnie? To jest mniej więcej tak jak z problemami z polityką przemysłową w kraju - polityka regionalna i przemysłowa, związek i integracja. Boję się, że szumne zadanie tejże agencji będzie głównie zadaniem na papierze, a faktyczne programy będą rzeczywiście tworzone i realizowane na szczeblu województwa i gminy. Stąd też nie zabierałam głosu w debacie, ale po prostu boję się tej czapki, która rośnie i tworzy pewną strukturę, głównie biurokratyczną. A więc moje pytanie dotyczy przede wszystkim związku programu narodowego, programów wojewódzkich, pełnomocników gminy - wszyscy mają robić to samo - i tej czapki, czyli agencji. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę, pan senator Bachleda-Księdzularz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiędzularz">Pytanie do pana ministra Jaszczyńskiego. Zgadzam się, że trzeba zapomnieć retorykę stanu wojennego. Jednakże retoryka stanu wojennego obowiązuje nas, ludzi już starszych, oraz tych, których z nałogu na pewno już nie wyprowadzimy. Natomiast językowo rzecz ujmując, w historii społeczeństw była nawet walka z samym sobą, a zwłaszcza walka ze złem. I dlatego ten chwyt jest, moim zdaniem, użyty w stosunku do pokolenia, które zupełnie nie zna retoryki stanu wojennego. Bo młodzi ludzie, mający dziś 19, 20 lat, zupełnie nie pamiętają stanu wojennego. Któryś z nich pamięta kolejkę, jeżeli z ojcem czy z matką stał po kawałek kiełbasy, i to wszystko.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiędzularz">Wydaje mi się, że ustawa jest skierowana w tej chwili zwłaszcza do ludzi młodych. Oczywiście, będzie też w jakimś sensie obowiązywała i docierała do ludzi starszych, ale niestety przede wszystkim powinna służyć młodym. Wychowanie w trzeźwości dotyczy przede wszystkim pokolenia ludzi młodych i dzieci. Ustawa powinna wchodzić stopniowo. Dlatego twierdzę, że słowo: „walka” jest dobre, ponieważ na każdym kroku musisz walczyć ze złem, musisz pokonać samego siebie itd., itd. Taki zwrot jest używany w historii języka, w historii społeczeństwa. Innego nie ma. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę może o odpowiedź na to pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejWiesławJaszczyński">Chciałbym odpowiedzieć na pierwsze pytanie: ile jest w tej chwili punktów sprzedaży alkoholu? Oblicza się, że około 150 tysięcy. Z tym że w ciągu ostatnich trzech lat ta liczba wzrosła około dwukrotnie. Jak już powiedziałem, według naszych najbardziej ostrożnych obliczeń, ilość wypitego alkoholu na mieszkańca spadła jednak o około, powiedzmy, 2,5 litra do 3 litrów. Chciałbym powiedzieć, że to jest dla nas jakiś pozytywny, w naszym odczuciu, wskaźnik, którym musimy się chyba dalej kierować.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejWiesławJaszczyński">Jeśli chodzi o agencję, jej działanie i programy, to ona w tym zakresie współdziała z przedstawicielami wojewodów. Przedstawiciele wojewodów zaś synchronizują plany gminne. I tak to sobie wyobrażamy. Przecież trudno inaczej to zorganizować.</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejWiesławJaszczyński">Kiedyś była administracja powiatowa i to funkcjonowało. I tutaj też musi być jakiś szczebel organizacyjny. Główne zadanie agencji to jest szkolenie, to jest czuwanie nad odpowiednimi programami i wpływanie chociażby na te sprawy, o których mówiła pani senator Berny, na tworzenie nowych specjalistycznych programów profilaktycznych, szczególnie nastawionych na szkoły, na młodzież, na, powiedzmy sobie, szkolenie policji w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-90.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejWiesławJaszczyński">Myślę, że jeśli chodzi o punkty sprzedaży, to rada gminy będzie mogła w tej chwili te sprawy regulować właściwie. Trudno żeby to robił ze swojej pozycji wojewoda. Chyba na wszystko odpowiedziałem. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Pan senator Adamski, proszę bardzo…</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#komentarz">(Senator Jerzy Adamski: Chciałem zabrać jeszcze raz głos po zakończeniu pytań.)</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#MarszałekAdamStruzik">Tak, tak, ja nie zamknąłem dyskusji. Tylko, czy uzyskał pan wszystkie odpowiedzi na wszystkie swoje pytania?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#SenatorJerzyAdamski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W związku z tym, że nie otrzymałem odpowiedzi na żadne moje pytanie, a w międzyczasie senator Miszczuk wyjaśnił mi moje wątpliwości dotyczące art. 111, stwierdzam, że ustawa jest wadliwa. Nie wnosi w zasadzie nic oprócz obowiązków narzuconych gminie, ogranicza dostęp do alkoholu poprzez cenę. W związku z tym, w imieniu senatora Adamiaka, Jarzembowskiego i swoim własnym składam wniosek o odrzucenie ustawy w całości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję. Czy są dalsze pytania?</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Panie Senatorze Sęk, czyżby pan jeszcze chciał zadać pytanie?</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#komentarz">(Senator Jan Sęk: Tak, chciałem zapytać.)</u>
          <u xml:id="u-93.3" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#SenatorJanSęk">Panie Marszałku! Chciałem zapytać pana ministra zdrowia o następujące rzeczy. Już któryś raz spotykam te dane, że od roku 1994 następuje diametralna zmiana - zmniejszenie spożycia alkoholu. Z czym to należy łączyć? Czy z jakimiś zmianami politycznymi, cywilizacyjnymi, czy innymi? To po pierwsze. Bo taka nagła, powiedzmy, zmiana zadziwia. A także to, że ten trend się utrzymuje. Czytam wnikliwie prasę i nigdzie nie spotykam uzasadnienia tego faktu. Gdyby pan był uprzejmy przybliżyć mi to. Na pewno w ministerstwie dysponujecie danymi, skąd to się bierze i jakie to będzie miało w przyszłości konsekwencje i czy ten trend będzie się utrzymywał?</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#SenatorJanSęk">I druga sprawa, o którą chciałem zapytać, Wiemy, że używki to w jakimś sensie choroba. Wiadomo również, że choroby wynikają z faktu nieprzestrzegania pewnych norm cywilizacyjnych, w których człowiek wyrósł, i to jest podstawa, która - skrótowo mówię - powoduje, że część spraw związanych ze środowiskiem, w którym człowiek żyje, powoduje, że staje się on podatny na pewne rzeczy. Pan tutaj rozpoczął bardzo ciekawy wątek związany ze strukturą spożycia. Chcę zapytać, dlaczego na przykład alkohol, który może być uznany za rdzennie wywodzący się z ziem polskich, czyli miód, nie ma pewnych preferencji? Dlaczego nie wyszczególnia się go, a jest on w sumie zaliczany do alkoholi lżejszych, w osobnej grupie? Jak również czy nie powinny mieć preferencji w nowelizowanej ustawie wina stołowe? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę bardzo. Nie wiem, czy pan minister poradzi sobie z tym miodem, Panie Senatorze, ale proszę bardzo. Może trzeba będzie się przygotować do tej odpowiedzi na posiedzenie komisji.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę bardzo, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejWiesławJaszczyński">Odpowiadając na to pytanie, chciałbym zaznaczyć, że ostatnio zmieniła się w ogóle struktura picia napojów alkoholowych. Może ja odczytam tutaj fragment o spożyciu alkoholu w Polsce, który wyjaśni to państwu: „W istotny sposób zmieniły się motywy picia alkoholu. W badaniach z 1985 r. wśród powodów sięgania po alkohol dominowały czynniki społeczne. Respondenci najczęściej wskazywali na takie stwierdzenia, jak: «lubię nastrój spotkań towarzyskich z alkoholem», «piję, bo inni piją», «piję, bo przy alkoholu ludzie się zbliżają, zaprzyjaźniają». Badanie z 1995 r. wykazało inny obraz motywów picia. Najbardziej rozpowszechniony okazał się tym razem czynnik psychologiczny, na który wskazywał co czwarty Polak. Na czynnik ten składały się takie stwierdzenia, jak: «alkohol dodaje mi pewności siebie», «alkohol dodaje mi energii i otuchy», «piję, gdy spotkało mnie coś złego» oraz «piję, by zapomnieć o codziennych troskach». Alkohol staje się tym samym jednym z elementów stanu zagrożenia i niepewności. Wiążę się z potrzebą oderwania się i odreagowania wobec. rosnących przeciwności życiowych”.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejWiesławJaszczyński">Myślę, że to w pewnej mierze wyjaśnia panu senatorowi kwestię zawartą w pana pytaniu.</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejWiesławJaszczyński">Co do miodu natomiast, to muszę stwierdzić, że trudno mi odpowiedzieć. Ja osobiście lubię od czasu do czasu napić się miodu, bo to jest dla mnie właśnie ów właściwy alkohol. Ale trudno mi odpowiedzieć na to pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Tak. Proszę państwa, widzę, że się zaczyna rozsypywać worek z pytaniami.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#komentarz">(Senator Piotr Stępień: W komisjach będziemy dyskutować.)</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#MarszałekAdamStruzik">Naprawdę, proszę państwa, będzie jeszcze dyskusja w komisjach.</u>
          <u xml:id="u-97.3" who="#komentarz">(Senator Mieczysław Biliński: Panie Marszałku, mam krótkie pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-97.4" who="#MarszałekAdamStruzik">Pan senator Biliński, proszę o krótkie pytanie. Wszystkie pytania mają być krótkie, proszę państwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#SenatorMieczysławBiliński">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Pytanie kieruję do pana ministra przemysłu i handlu.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#SenatorMieczysławBiliński">Posiadacz zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych jest odpowiedzialny za porządek publiczny w miejscu sprzedaży, a więc za utrzymanie porządku w lokalu. W ustawie w art. 18 ust. 6 pkcie 2 mamy słowa: „najbliższej okolicy”. Jak należy rozumieć tę najbliższą okolicę? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma ministra przemysłu.)</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#MarszałekAdamStruzik">Dobrze. W takim razie następne pytania.</u>
          <u xml:id="u-99.3" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę bardzo, pan senator Kruk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#SenatorWojciechKruk">Mam pytanie raczej do przedstawiciela ministra finansów. Ale sądzę, że w tym przypadku Ministerstwo Przemysłu i Handlu będzie może tak samo kompetentne.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#komentarz">(Marszałek Adama Struzik: Nie ma przedstawiciela.)</u>
          <u xml:id="u-100.2" who="#SenatorWojciechKruk">Prószę państwa, obecnie w art. 11 przewidziano na wydatki związane z realizacją programu profilaktyki itd., 1% podatku akcyzowego. Do tej pory było to 3% obrotu. Czyli, wedle prostej logiki, zwalnia to w budżecie państwa dosyć potężne środki, których nie będzie trzeba teraz asygnować. Gmina będzie musiała sama je sobie wygospodarować. W związku z tym byłbym ciekaw, na co będą przeznaczone te zwolnione w budżecie środki?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o dalsze pytania.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Pan senator Jarmużek, tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#SenatorZdzisławJarmużek">Panie Marszałku, chciałem, może raczej w dyskusji, odpowiedzieć na zadane panu ministrowi przez pana senatora Sęka pytania. Nie wiem, czy mi wolno. Nie bardzo bowiem zgadzam się z odpowiedzią pana ministra. Ja widzę zmniejszenie spożycia alkoholu w nieco innych czynnikach, a nie w tym, o czym mówił pan minister. Uważam, że przytoczone przez pana ministra odpowiedzi, z 1985 r. i z 1995 r., dotyczące przyczyn spożywania alkoholu, są w zasadzie takie same, są natury psychospołecznej. Ja natomiast widzę zasadniczą przyczynę zmniejszenia spożycia alkoholu w utrudnieniu dostępu do niego, poprzez niejako zmniejszenie siły nabycia tego alkoholu. Zmniejszenie dostępu do alkoholu jest zawsze podstawowym czynnikiem zmniejszenia jego spożycia. I stąd uważam, że ponieważ ludzie nie mają za co kupować alkoholu, dlatego kupują go mniej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję, proszę o pytania.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Pani senator Janowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#SenatorZdzisławaJanowska">Pytanie do pana ministra Soroki. Bardzo się cieszę, że spada spożycie alkoholu, chociaż meldunki mówią, że dzieci w szkole podstawowej zaczęły coraz więcej pić. Ale w związku z tym pytam pana ministra Sorokę, czy możemy mniej więcej być zorientowani w relacji przemysłu rodzimego i importu? Bo importowanego alkoholu mamy w bród, jak również alkoholu pojawiającego się u nas „na czarno”. Co chwila dowiadujemy się, a na pewno o części w ogóle nie wiemy, że przechodzą przez nasz kraj transporty alkoholu. Więc pytanie: jaki to stanowi procent? I w związku z tym, jeśli już mamy pić i to pić kulturalnie - na pewno nigdy nie zlikwidujemy picia - to co z naszymi polskimi przedsiębiorstwami? Dlaczego upadają polskie przedsiębiorstwa? Czy ma na to wpływ import? Czy rzeczywiście tak nagle spadło spożycie alkoholu? Czy też są inne elementy, na przykład zalanie naszego rynku, ale nie naszym alkoholem?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o odpowiedź na to pytanie.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę, może jeszcze pani senator Kustrzeba.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#SenatorWandaKustrzeba">Pozwolę sobie też na jedno pytanie w związku z poprawką pani senator Łopatkowej. Usłyszałam, że pan minister gorąco poparł tę poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#SenatorWandaKustrzeba">Ja zaś mam pewne wątpliwości. Proszę zauważyć, że art. 23 mówi o osobach uzależnionych od alkoholu i o dzieciach w takich rodzinach. Natomiast poprawka pani senator Łopatkowej dotyczy rodziców łub opiekunów będących w stanie nietrzeźwym. Stan nietrzeźwości, to - o ile się orientuję - jest 1,5 promila alkoholu we krwi, czyli około 200 gramów wódki. Może się zdarzyć tak, że wbrew woli rodziców ktoś będzie złośliwie zawiadamiał policję o jakichś sprawach dziejących się w danym domu. I wtedy będzie wkraczała ona albo jakieś inne instytucje czy nawet osoby fizyczne, tu jest to dopuszczone, i będą udzielały pomocy dzieciom wbrew woli rodziców będących w stanie nietrzeźwym. Podejrzewam, że taki zapis może prowadzić do pewnych nadużyć, a nawet patologii. Może być tak, że jakaś osoba o innej, powiedzmy, orientacji seksualnej będzie chciała wyrwać dane dziecko z domu i wykorzysta to, że akurat jest tam jakaś impreza, bankiet czy coś takiego i osoby są w stanie nietrzeźwym. Ja bym tę poprawkę bardzo zaostrzyła. Nie może być: „będących w stanie nietrzeźwym”. Moim zdaniem, to jest za „mały” warunek, żeby wbrew woli rodzicom zabierać dziecko z domu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Panie Ministrze, bardzo proszę o odpowiedzi na te pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePrzemysłuiHandluTadeuszSoroka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePrzemysłuiHandluTadeuszSoroka">Poruszono trzy bardzo trudne tematy. Pierwsza sprawa dotyczy pojęcia „najbliższa okolica”. W związku z tym, że znosimy z poziomu centralnego i odpowiedzialność za walkę, i całą profilaktykę, jeśli chodzi o alkoholizm, to również chcielibyśmy dostosować sytuację do, powiedzmy, uznaniowości władz lokalnych. Dlaczego nie określamy, ile metrów? Dlatego że - co jeden z panów senatorów powiedział wcześniej - te 150 metrów czy 100 metrów było mierzone różnie, w zależności od tego, jak się chciało. Natomiast określenie: „najbliższa okolica” jest, co prawda, bardzo nieostre, ale w małym miasteczku, w konkretnej miejscowości może być wystarczające, żeby akurat w danym miejscu nie uruchomić punktu sprzedaży alkoholu. Oczywiście, odwołujemy się tutaj do uznaniowości, która może rodzić pewne wątpliwości. Ale z drugiej strony uważamy, że jest to również powód do wzięcia odpowiedzialności za taką, a nie inną decyzję w danym mieście. Uważamy, że stawianie takich warunków jak w stanie wojennym, że tyle i tyle musi być metrów, jest dzisiaj po prostu nie do przyjęcia. Jeśli nakładamy obowiązki na samorząd terytorialny, to wierzmy, że on to zrobi dobrze, w związku z tym dajmy samorządom szansę wykazania się.</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePrzemysłuiHandluTadeuszSoroka">Spożycie alkoholu spadło, ale chciałbym podkreślić, że spadło również spożycie alkoholu nielegalnie sprowadzonego. Mówią o tym statystyki. Według statystyk, jego spożycie czy też sprzedaż spadły trzykrotnie. Dlaczego? Przede wszystkim dlatego, że chociaż możemy trochę narzekać i narzekamy na nieszczelność polskich granic, to jednak mimo wszystko wprowadzenie akcyzy w postaci banderoli na butelce spowodowało, że sprzedaż łatwiej skontrolować. Efekt pozytywny, o którym mówimy, między innymi z tego się bierze.</u>
          <u xml:id="u-108.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePrzemysłuiHandluTadeuszSoroka">Jeśli chodzi o ilość alkoholu importowanego w stosunku do polskiego, to jest ona określona mniej więcej na poziomie 20% w stosunku do całości. Czy to dużo, czy mało, trudno powiedzieć. Pamiętajmy, że bariery celne stosowane w stosunku do alkoholi wysokoprocentowych i niskoprocentowych powodują, że jest on stosunkowo mało dostępny dla klienta polskiego. Nie ubolewałbym nawet nad tym, że sporo jest alkoholu z importu, dlatego że jest on drogi i wcale nie trafia w niszę. Może źle się mówi na temat niszy rynkowej, ale w pojęciu handlowym jest to konieczne. A zatem importowanie alkoholu nie powoduje strat polskiego monopolu spirytusowego. Nie widzę tu problemu.</u>
          <u xml:id="u-108.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePrzemysłuiHandluTadeuszSoroka">Oczywiście istnieje szara strefa. My to widzimy, szczególnie w Polsce północno-wschodniej, wschodniej i południowo-wschodniej. Tam przywozi się alkohol, który w dużych ilościach jest odbierany prosto z autobusów. To, czego celnikom nie udało się zabrać, w jakiś sposób jest później rozlewane. Szara strefa jest i zawsze będzie. Trzeba się z tym liczyć. Uważam natomiast, że w tej chwili zjawisko to jest dużo mniejsze, niż było jeszcze 2–3 lata temu. Nie uważamy, że jest dobrze, ale na pewno jest dużo lepiej, niż było.</u>
          <u xml:id="u-108.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePrzemysłuiHandluTadeuszSoroka">Trzecie pytanie było skierowane do pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-108.6" who="#komentarz">(Senator Zdzisława Janowska: Nie, jeszcze do pana. Dlaczego upadają polskie przedsiębiorstwa?)</u>
          <u xml:id="u-108.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePrzemysłuiHandluTadeuszSoroka">Chodzi o Polmosy? Polmosy nie upadają. W tej chwili nie ma ministra Smolarka, który sprawuje funkcje założycielskie i nadzorcze w stosunku do nich.</u>
          <u xml:id="u-108.8" who="#komentarz">(Senator Zdzisława Janowska: Polmos lada dzień padnie.)</u>
          <u xml:id="u-108.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePrzemysłuiHandluTadeuszSoroka">Pani Senator, trudna sytuacja nie jest spowodowana tylko importem alkoholu, bo alkohol zawsze był importowany.</u>
          <u xml:id="u-108.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePrzemysłuiHandluTadeuszSoroka">O, jest pan minister Smolarek, który może więcej powiedzieć na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-108.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePrzemysłuiHandluTadeuszSoroka">Polmosy, tak jak inne przedsiębiorstwa, wpadły w pułapki zadłużeniowe. Mają kłopoty ze względu na to, że kupujący od nich alkohol nie płacą w terminie.</u>
          <u xml:id="u-108.12" who="#komentarz">(Głos z sali: I ceny surowców poszły w górę.)</u>
          <u xml:id="u-108.13" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePrzemysłuiHandluTadeuszSoroka">Ceny surowców też poszły w górę.</u>
          <u xml:id="u-108.14" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePrzemysłuiHandluTadeuszSoroka">Proszę państwa! Nie mówimy o ustawie dotyczącej produkcji alkoholu, jej opłacalności i wydolności polskich firm produkujących alkohol, lecz o innej rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-108.15" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePrzemysłuiHandluTadeuszSoroka">Bardzo proszę pana ministra zdrowia o udzielenie odpowiedzi na pytanie.</u>
          <u xml:id="u-108.16" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePrzemysłuiHandluTadeuszSoroka">Jeśli tak będzie dalej, będziemy mówić o wszystkim - o imporcie, o inspekcji celnej itd.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejWiesławJaszczyński">Chciałbym się ustosunkować do kwestii zmniejszenia się mocy nabywcy. Oczywiście, że to też jest czynnik… Może niewyraźnie to określiłem. W ostatnim zdaniu tego, co odczytałem, jest napisane: „odreagowanie wobec rosnących przeciwności życiowych”. Można pod tym rozumieć również brak odpowiednich finansów na te cele. Zmieniła się struktura picia. Pije się po prostu mniej procentowe alkohole, piwo czy wino, i to też wpływa na ogólną liczbę.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejWiesławJaszczyński">Poprawka pani senator Łopatkowej jest sformułowana następująco: „Pomoc niesioną dzieciom przez osoby lub instytucje może być udzielana wbrew woli rodziców lub opiekunów będących w stanie nietrzeźwym”. Myślę, że to byłyby jednostkowe sprawy, które można by było dokładnie rozpoznać. Myślę też, że dzieciom wtedy będzie udzielana pomoc, jeżeli będą uciekały z domu, krzyczały, bo będą bite. Mnie się wydaje, że nie ma większego zagrożenia, jeśli chodzi o styl poprawki. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Zamykam debatę.</u>
          <u xml:id="u-110.2" who="#MarszałekAdamStruzik">Informuję, że w trakcie debaty zostały zgłoszone nowe wnioski, dlatego zgodnie z art. 45 ust. 2 Regulaminu Senatu proszę Komisję Inicjatyw i Prac Ustawodawczych, Komisję Opieki Społecznej i Zdrowia, Komisję Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisję Praw Człowieka i Praworządności o ustosunkowanie się do przedstawionych w trakcie debaty wniosków i przygotowanie ich do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-110.3" who="#MarszałekAdamStruzik">Informuję, że zgodnie z wcześniejszą zapowiedzią głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi zostanie przeprowadzone po przerwie.</u>
          <u xml:id="u-110.4" who="#MarszałekAdamStruzik">Przystępujemy do…</u>
          <u xml:id="u-110.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Senator Adamski.)</u>
          <u xml:id="u-110.6" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#SenatorJerzyAdamski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jest to dwunasta godzina naszych obrad…</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#komentarz">(Głos z sali: No i dobrze.)</u>
          <u xml:id="u-111.2" who="#komentarz">(Głos z sal: No i co?)</u>
          <u xml:id="u-111.3" who="#SenatorJerzyAdamski">Mam gorącą prośbę, aby przerwać obrady. Jutro też jest dzień, zacznijmy jutro o 9.00.</u>
          <u xml:id="u-111.4" who="#komentarz">(Senator Piotr Stępień: Zgłaszam wniosek przeciwny.)</u>
          <u xml:id="u-111.5" who="#SenatorJerzyAdamski">Zdążymy, mamy czwartek, jutro jest piątek. Jesteśmy po ciężkim dniu. Zacznijmy o 9.00, nie o 11.00.</u>
          <u xml:id="u-111.6" who="#SenatorJerzyAdamski">Składam formalny wniosek, Panie Marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Przede wszystkim to ja odpowiadam za prowadzenie obrad. Rozumiem pański wniosek, ja też pracuję dwunastą godzinę, podobnie jak państwo, a może nawet dłużej. Chodzi tylko o to, za czym opowiadają się ci senatorowie, którzy są na sali. Ja przegłosować tego nie mogę z powodów oczywistych.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę bardzo, pan senator Stępień.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#SenatorPiotrStępień">Zgłaszam wniosek przeciwny - żebyśmy zakończyli drugi punkt, ponieważ na pewno będą zgłaszane poprawki. Później będzie można zorganizować komisje i jutro będziemy kontynuować. Nic nam się nie stanie, jeżeli na ostatnim posiedzeniu przed wakacjami popracujemy dwie czy trzy godziny dłużej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Problem polega rzeczywiście na tym, żeby dać czas…</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#komentarz">(Senator Piotr Stępień: O to właśnie chodzi.)</u>
          <u xml:id="u-114.2" who="#MarszałekAdamStruzik">Z trzema następnymi ustawami - trzecią, czwartą i piątą - nie będzie problemów. Gdybyśmy natomiast zrobili ustawę o rybactwie śródlądowym, wtedy byśmy rozpoczęli jutro nieco później i państwo, którzy nie będą uczestniczyć w pracach komisji, mogliby odpocząć. Komisje natomiast mogłyby się rano zebrać i rozpatrzyć wszystkie poprawki, które zgłoszono do ustawy, o której przed chwilą bardzo dużo mówiliśmy.</u>
          <u xml:id="u-114.3" who="#MarszałekAdamStruzik">Proponuję więc jeszcze trochę cierpliwości. „Przepracujemy” jedną ustawę i wtedy ogłosimy przerwę.</u>
          <u xml:id="u-114.4" who="#MarszałekAdamStruzik">Mam też do państwa prośbę. Powiedzmy sobie szczerze, że w wielu wypowiedziach powtarzały się te same tezy - podobnie było z pytaniami. Trzeba mieć trochę samodyscypliny! Ja nie mogę ograniczać aktywności senatorów, ale trochę wyobraźni też by się przydało.</u>
          <u xml:id="u-114.5" who="#MarszałekAdamStruzik">Przystępujemy do punktu drugiego porządku dziennego: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rybactwie śródlądowym.</u>
          <u xml:id="u-114.6" who="#MarszałekAdamStruzik">Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 84. posiedzeniu w dniu 5 lipca bieżącego roku, a do Senatu została przekazana w dniu 8 lipca. Marszałek Senatu w dniu 8 lipca 1996 r., zgodnie z art. 55 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych, Komisji Rolnictwa oraz Komisji Ochrony Środowiska. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały sprawozdania w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-114.7" who="#MarszałekAdamStruzik">Przypominam też, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 407, natomiast sprawozdania komisji są w drukach nr 407A, 407B i 407C.</u>
          <u xml:id="u-114.8" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę Komisji Rolnictwa, pana senatora Jana Adamiaka.</u>
          <u xml:id="u-114.9" who="#MarszałekAdamStruzik">Panom z ministerstwa przemysłu i z ministerstwa zdrowia bardzo dziękuję za udział w posiedzeniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#SenatorJanAdamiak">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#SenatorJanAdamiak">W imieniu Komisji Rolnictwa mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie z obrad komisji nad ustawą o zmianie ustawy o rybactwie śródlądowym, którą uchwalił Sejm w dniu 5 lipca 1996 r. Ogólnie można stwierdzić, że dokonana nowelizacja dostosowuje przepisy ustawy do zmieniających się stosunków własnościowych w gospodarce rybackiej.</u>
          <u xml:id="u-115.2" who="#SenatorJanAdamiak">W szczegółach nakłada na uprawnionych do rybactwa obowiązek prowadzenia racjonalnej gospodarki rybackiej, z zachowaniem ochrony środowiska, wprowadza zmiany w zasadach wydawania karty wędkarskiej, przy jednoczesnym obniżeniu wieku uprawnionych do jej posiadania z 16 do 14 lat. Wniesione zmiany doprecyzowują również przepisy dotyczące amatorskiego połowu ryb, posiadania narzędzi rybackich i urządzeń połowowych, a także przetwarzania i wprowadzania do obrotu ryb. W największym stopniu znowelizowano przepisy dotyczące Państwowej Straży Rybackiej. Nowelizacja ta polega na rozszerzeniu jej uprawnień oraz zmianie usytuowania i ma jej umożliwić skuteczniejsze działanie, a jednocześnie zapewnić bezpieczniejsze wykonywanie zadań i lepszą ochronę strażnikom przy zwalczaniu kłusownictwa.</u>
          <u xml:id="u-115.3" who="#SenatorJanAdamiak">Senatorowie Komisji Rolnictwa dwukrotnie zbierali się na obradach nad projektem ustawy. Teraz proponują przyjęcie jej wraz z przedłożonymi w druku nr 407A poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-115.4" who="#SenatorJanAdamiak">Ponieważ część naszych poprawek pokrywa się z poprawkami Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych, w moim wystąpieniu ograniczę się tylko do przedstawienia tych, które są odmienne od proponowanych przez tę komisję.</u>
          <u xml:id="u-115.5" who="#SenatorJanAdamiak">Poprawka pierwsza. Uważamy, że art. 5 niezbyt precyzyjnie określa upoważnienie do połowu ryb. Proponujemy skrócenie tego zapisu, zastępując słowa: „dokument stwierdzający upoważnienie uprawnionego do połowu ryb” słowami: „jego upoważnienie do połowu ryb”.</u>
          <u xml:id="u-115.6" who="#SenatorJanAdamiak">Poprawka trzecia. Wywołała ona najbardziej ożywione dyskusje w komisji. Jak zdołaliśmy się zorientować, intencją ustawodawcy było, aby cudzoziemcy mogli łowić zarówno na wodach osób prawnych, jak i na wodach osób fizycznych bez obowiązku posiadania karty wędkarskiej, ale posiadając zezwolenie. Druga część tego zapisu dotyczy osób polskiego pochodzenia czy mających polskie obywatelstwo, czyli naszych rodaków łowiących amatorsko, również nie posiadających karty. Ten zapis pozwała im łowić tylko na wodach osób fizycznych, oczywiście za ich zezwoleniem. Z zapisu sejmowego, niestety, takich możliwości nie wyczytaliśmy, dlatego proponujemy nowe brzmienie. Może być ono jeszcze kontrowersyjne, bo faktycznie trudno zmienić ten zapis.</u>
          <u xml:id="u-115.7" who="#SenatorJanAdamiak">Poprawka czwarta. Zmierza również do osiągnięcia większej precyzji. Jak można zdawać egzamin przed „społeczną organizacją”? W województwie często liczy ona 300, a nawet 500 osób. Żeby było kworum, należałoby zebrać przynajmniej ponad 50% członków. Proponujemy zastąpić wyrazy: „przed społeczną organizacją połowu ryb” wyrazami: „przed komisją powołaną przez Społeczną organizację amatorskiego połowu ryb.</u>
          <u xml:id="u-115.8" who="#SenatorJanAdamiak">Kolejny punkt również stanowi pewne doprecyzowanie. Mówi się tutaj wyraźnie, że w razie podejrzenia, iż popełniono wykroczenie, można zatrzymać kartę wędkarską i przekazać sprawę do kolegium wykroczeń. Kolegium to zajmuje się tylko sprawami wykroczeń.</u>
          <u xml:id="u-115.9" who="#SenatorJanAdamiak">Następna poprawka, dziewiąta. Napisano, co prawda, że nadaje się nowe brzmienie, ale to nowe brzmienie wykreśla z art. 27 ust. 5 fragment mówiący o małoletnim posiadającym kartę łowiectwa podwodnego. Niestety, małoletni nie mają prawa do posiadania karty łowiectwa podwodnego, gdyż mogą ją sobie wyrabiać dopiero osoby pełnoletnie. Ten zapis mógłby być właściwy, gdybyśmy przewidywali, że w przyszłości będziemy te karty dawać małoletnim.</u>
          <u xml:id="u-115.10" who="#SenatorJanAdamiak">Poprawka dziesiąta. Proponujemy nadać nowe brzmienie art. 2, ponieważ to zapisane w projekcie ustawy naprawdę jest mało czytelne i trudno zrozumiałe. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych, pana senatora Piotra Miszczuka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#SenatorPiotrMiszczuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#SenatorPiotrMiszczuk">Wobec tego, że pan senator Adamiak omówił założenia tej ustawy, ograniczę się tylko do przedstawienia poprawek, które zostały zgłoszone przez Komisję Inicjatyw i Prac Ustawodawczych. Komisja zgłosiła 5 poprawek, mają one w większości charakter legislacyjny.</u>
          <u xml:id="u-117.2" who="#SenatorPiotrMiszczuk">Poprawka pierwsza dotyczy art. 6. Dokonując zmian w tym artykule, zmieniono ust. 1 i 2, a ust. 4 oznaczono jako ust 3 i dodano ust. 4. Nie wiadomo natomiast, co zrobiono z ust. 3. Dlatego tutaj precyzuje się, że ust. 3 zostaje skreślony. On po prostu nie przystaje do gospodarki wolnorynkowej.</u>
          <u xml:id="u-117.3" who="#SenatorPiotrMiszczuk">W poprawce drugiej dotyczącej art. 13, również chodzi o sprecyzowanie zapisu. Artykuł 13 odnosi się do dawnego art. 8. Poprzednio faktycznie były tylko i wyłącznie zakazy. Teraz natomiast dodaje się do art. 20 ust. 2, gdzie znajduje się nakaz oznakowania i rejestracji sprzętu, zatem nie tylko o zakazy tutaj chodzi. Precyzujemy: „oraz nakaz określony w art. 20 ust. 2”.</u>
          <u xml:id="u-117.4" who="#SenatorPiotrMiszczuk">Poprawka trzecia dotyczy art. 17. Ma ona na celu sprostowanie błędu merytorycznego, ponieważ wojewoda nie może działać poprzez obwieszczenie. Obwieszczenie może być tylko formą rozporządzenia, które może wydać wojewoda. Stąd też proponujemy zastąpienie wyrazów: „w drodze obwieszczenia” wyrazami: „w drodze zarządzenia”. Chodzi tutaj o to, że wojewoda w drodze zarządzenia może wydać dodatkowe zakazy połowu ryb.</u>
          <u xml:id="u-117.5" who="#SenatorPiotrMiszczuk">Poprawka czwarta ma na celu sprecyzowanie zapisu, jest to lepsza redakcja. Chodzi o to, że strażnicy Państwowej Straży Rybackiej pełnią służbę w organach administracji państwowej i podlegają przepisom, a nie są nimi objęci.</u>
          <u xml:id="u-117.6" who="#SenatorPiotrMiszczuk">Poprawka piąta. Wywołała ona najwięcej dyskusji w czasie posiedzeń komisji. Muszę zresztą powiedzieć, że komisja zajmowała się przede wszystkim art. 23 i art. 23a. W przyjętym przez Sejm art. 23a w ust. 8 mówi się, że przysługuje prawo zgłaszania do prokuratora zażaleń na prowadzenie czynności, o których mowa w art. 23 ust. 1. Problem polega na tym, że art. 23 jest bezustępowy i wymienia po prostu różne czynności. Komisja stwierdziła, że powinno również przysługiwać prawo zgłaszania zażaleń do prokuratora na sposób przeprowadzenia czynności, co jest z kolei zawarte w art. 23a ust. 1. Dlatego zastępujemy wyrazy: „w art. 23 ust. 1” wyrazami: „w ust. 1 i w art. 23”.</u>
          <u xml:id="u-117.7" who="#SenatorPiotrMiszczuk">To byłoby wszystko, Panie Marszałku, co miałem do powiedzenia w imieniu Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych. Wnoszę o przyjęcie ustawy wraz z zasygnalizowanymi poprawkami. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę Komisji Ochrony Środowiska, pana senatora Ryszarda Ochwata.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#SenatorRyszardOchwat">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#SenatorRyszardOchwat">W zastępstwie wyznaczonego przez komisję do przedstawienia jej stanowiska pana senatora Józefa Fraczka, który musiał nas opuścić, spróbuję podołać temu odpowiedzialnemu zadaniu, mając na uwadze czas, frekwencję, zniecierpliwienie i aspekt ekologiczny tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-119.2" who="#SenatorRyszardOchwat">Mówiąc o rybactwie śródlądowym i o akwenach, w których to rybactwo się prowadzi, nie sposób nie uwzględnić aspektu ekologicznego. Akweny te w sposób nierozerwalny są związane z naturalnym środowiskiem. Ochrona wód, lasów, zwierzyny, wszystko to znajduje swoje odzwierciedlenie w nowelizowanej ustawie, chociażby w artykule, który próbuje nadać powoływanej służbie rybackiej uprawnienia porównywalne z tymi, jakie ma ustanowiona, ale jeszcze nie powołana, straż łowiecka. Myślę, że jest to przyczynek do tego, aby w przyszłości straże te ze sobą współdziałały i uzupełniały się - na co zwracano uwagę w czasie prac komisji, a co nie znalazło odzwierciedlenia w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-119.3" who="#SenatorRyszardOchwat">Przejdę jednak do poprawek, bowiem one są najistotniejsze, zważywszy na porę dnia.</u>
          <u xml:id="u-119.4" who="#SenatorRyszardOchwat">Senacka Komisja Ochrony Środowiska proponuje, aby w art. 1 w pkcie 3, w art. 6 oznaczonym literą „a” w ust. 2 na końcu dodać wyrazy: „oraz zgodnie z ratyfikowanymi przez Polskę konwencjami międzynarodowymi, a w szczególności z Konwencją o Ochronie Różnorodności Biologicznej”. Przypominam, że ustęp ten mówi o racjonalnej gospodarce rybackiej, która polega na wykorzystaniu produkcyjnych możliwości wód i zmierza jednocześnie do poprawy jakości naturalnego środowiska i jego zasobów. Konwencję o Ochronie Różnorodności Biologicznej ratyfikowaliśmy niedawno. Gdybyśmy nie umieścili tego zapisu, nie byłoby to być może rażącym błędem. Gdybyśmy jednak nie skorzystali z okazji, jaką jest nowelizacja tej ustawy, to byłaby to co najmniej niezręczność. Importowanie i próby zaszczepiania w środowisku polskim różnych osobników i gatunków, które swoim rodowodem sięgają innych kontynentów, zaczęły być zjawiskiem dosyć częstym, ale nie zawsze nieprzyjaznym dla naszego środowiska naturalnego. Dlatego proponujemy, aby wprowadzić ten zapis o respektowaniu Konwencji o Ochronie Różnorodności Biologicznej.</u>
          <u xml:id="u-119.5" who="#SenatorRyszardOchwat">Poprawka druga ma charakter redakcyjny. W art. 1 pkcie 4, w art. 7 ust. 4 otrzymuje brzmienie: „Uprawniony do rybactwa, z wyjątkiem Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, może wydać zezwolenie na połów ryb osobie nie posiadającej karty wędkarskiej lub karty łowiectwa podwodnego. Zezwolenie to może być również wydane cudzoziemcowi”. Na dobrą sprawę to poza jednym fragmentem - zapisem: „z wyjątkiem Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa” - proponowana treść jest zręczniejszą redakcją ust. 4 w art. 7 z przedłożenia sejmowego, zawiera bowiem zapis o możliwości udzielania przez uprawnionego zezwolenia do rybactwa cudzoziemcowi. Kładzie akcent na to, że to uprawniony do rybactwa ma prawo do wydawania zezwolenia. Uprawniony do rybactwa w przedłożeniu sejmowym był wymieniony w ostatnim akapicie, a jego rola, znaczenie czy nawet aspekt własnościowy schodziły niejako na plan dalszy.</u>
          <u xml:id="u-119.6" who="#SenatorRyszardOchwat">Dlaczego: „z wyjątkiem Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa”? Ano dlatego, że w gestii agencji pozostaje dziś około 300 tysięcy hektarów zarybionych akwenów. Istnieje niebezpieczeństwo, że przy ogromnym zainteresowaniu łowieniem na naszych akwenach - a przypominam, że ten ust. 4 art. 7 legalizuje praktyki odławiania przez cudzoziemców - będą one dla Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa dobrym źródłem dochodów i nie będzie się ona chciała ich pozbywać. Zważywszy na to, że agencja została powołana do tego, aby zagospodarować, a następnie zbyć będące w jej posiadaniu dobra, taki zapis byłby zapisem właściwym, wychodzącym naprzeciw nie tylko aspektowi poruszanemu w tejże ustawie, ale również wynikającemu z tak zwanych pryncypiów polityki rolnej. Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Czy są pytania do senatorów sprawozdawców? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#MarszałekAdamStruzik">Otwieram debatę.</u>
          <u xml:id="u-120.3" who="#MarszałekAdamStruzik">Zapisanych jest dwóch mówców. Trzeci złoży swą wypowiedź do protokołu.</u>
          <u xml:id="u-120.4" who="#MarszałekAdamStruzik">O zabranie głosu proszę pana senatora Eugeniusza Grzeszczaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#SenatorEugeniuszGrzeszczak">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Sytuacja nagminnego łamania prawa, polegająca na odławianiu ryb przez kłusowników, bardzo często w biały dzień, przy bezsilności strażników, jest nie do przyjęcia. Jest nie do przyjęcia przynajmniej z kilku powodów. Po pierwsze, jest to wysoce demoralizujące i niebezpieczne, również dla uprawiających ten proceder. Po drugie, powoduje bardzo wymierne straty finansowe dla budżetu państwa. Po trzecie, wyrządza olbrzymie szkody w środowisku naturalnym. Nawet, gdyby występował tylko jeden z tych trzech powodów, uzasadniałoby to podjęcie odpowiednich działań legislacyjnych. Tymczasem, jak wszyscy wiemy, występują wszystkie trzy łącznie. Liczby są bardzo wymowne. Kilkadziesiąt tysięcy ton nielegalnie odławianych ryb rocznie, a więc miliardy starych złotych strat z tego tytułu dla budżetu państwa. Kilkadziesiąt przypadków śmierci w roku podczas nielegalnych połowów, głównie na skutek porażenia prądem. To wszystko powoduje, że musimy dokonać stosownych zmian w obowiązującym ustawodawstwie.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#SenatorEugeniuszGrzeszczak">Szanowni Państwo! Jedenaście lat temu uchwalona została ustawa o rybactwie śródlądowym. Funkcjonowała z powodzeniem do momentu, w którym w Polsce doszło do gruntownych zmian ustrojowych, które dotknęły niemal wszystkie dziedziny życia gospodarczego i społecznego. Wówczas to ujawniło się wiele ułomności ustawy z 1985 r. Uchwalona przez Sejm w dniu 5 lipca bieżącego roku ustawa o zmianie ustawy o rybactwie śródlądowym ma na celu dostosowanie zapisów do naszej rzeczywistości. Sama idea zasługuje ze wszech miar na poparcie.</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#SenatorEugeniuszGrzeszczak">Przedstawiony nam do akceptacji akt prawny reguluje zasady i warunki ochrony, chowu, hodowli i połowu ryb w powierzchniowych wodach śródlądowych. Przypomnijmy, że wód tych jest około 600 tysięcy hektarów. Szczególny nacisk położono na spowodowanie wzrostu skuteczności działań funkcjonariuszy Państwowej Straży Rybackiej. Do tej pory bowiem była ona stosunkowo mała. Nastąpi to z jednej strony poprzez inne usytuowanie tej straży, z drugiej zaś strony poprzez wzmocnienie uprawnień jej funkcjonariuszy. Przyczyni się to do zauważalnego ograniczenia procederu kłusownictwa wodnego.</u>
          <u xml:id="u-121.3" who="#SenatorEugeniuszGrzeszczak">Oczywiście, o jego zupełnym wyeliminowaniu nie może być mowy.</u>
          <u xml:id="u-121.4" who="#SenatorEugeniuszGrzeszczak">Dobrze się stało, że w ustawie obok kwestii rybactwa śródlądowego uregulowano także problem wędkarstwa. Jest to bowiem jedna z form pozyskiwania ryb i w związku z tym powinna podlegać odpowiednim regulacjom prawnym.</u>
          <u xml:id="u-121.5" who="#SenatorEugeniuszGrzeszczak">Generalnie rzecz ujmując, ustawa przyczyni się nie tylko do poprawy sytuacji związanej z pozyskiwaniem ryb i innych organizmów wodnych, ale także do poprawy wiarygodności ustawodawcy. Uważam bowiem, że proponowane zapisy pozwolą właśnie na skuteczniejsze egzekwowanie obowiązującego prawa.</u>
          <u xml:id="u-121.6" who="#SenatorEugeniuszGrzeszczak">Można, a nawet trzeba dyskutować o poszczególnych zapisach. Trzeba się przyjrzeć i wyszukać te spośród nich, które mogą być nieżyciowe, które mogą się nie sprawdzać. Jest to obowiązek nasz, parlamentarzystów.</u>
          <u xml:id="u-121.7" who="#SenatorEugeniuszGrzeszczak">Wątpliwości niektórych senatorów może budzić między innymi kwestia nowego usytuowania Państwowej Straży Rybackiej, a zwłaszcza to, czy uzasadnione jest jej organizacyjne wyodrębnienie i podporządkowanie wojewodzie. Należy również zastanowić się nad zasadnością wprowadzenia ustawowego wymogu wobec uprawnionych do rybactwa i obowiązku trwałego oznakowania narzędzi rybackich i urządzeń połowowych w sposób umożliwiający ustalenie ich właściciela. Przepis ten może okazać się bowiem martwy przez to, że w praktyce trudno będzie uczynić mu zadość.</u>
          <u xml:id="u-121.8" who="#SenatorEugeniuszGrzeszczak">Kolejną sprawą jest to, czy strażnicy Państwowej Straży Rybackiej winni podlegać zapisom ustawy o pracownikach urzędów państwowych. Pomijam, że jest to akt prawny z odległej epoki, uważam, trzeba pomyśleć, czy ten zapis wraz z powiązaniem z organizacyjnym wyodrębnieniem Państwowej Straży Rybackiej i jej podległością wojewodzie jest słuszny.</u>
          <u xml:id="u-121.9" who="#SenatorEugeniuszGrzeszczak">Zapisów, nad którymi można by się zastanawiać, jest w przedstawionej nam przez Sejm ustawie nieco więcej. Są to jednak w gruncie rzeczy kwestie drobne i w związku z tym opowiadam się za uchwaleniem przez Wysoką Izbę tejże ustawy, oczywiście z uwzględnieniem szczegółowo, omówionych przez senatorów sprawozdawców poprawek Komisji Ochrony Środowiska, Komisji Rolnictwa i Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-121.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę pana senatora Jana Adamiaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#SenatorJanAdamiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#SenatorJanAdamiak">Chciałbym wnieść poprawkę do art. 1 pktu 4 w art. 7 i nadać nowe brzmienie ust. 4. Dlaczego?</u>
          <u xml:id="u-123.2" who="#SenatorJanAdamiak">Otóż - jak tutaj wczoraj zostało powiedziane - z ustawą i z poprawkami należy się przespać, żeby móc je dokładnie przemyśleć. Chociaż sam zgłosiłem poprawkę do tegoż ust. 4 w Komisji Rolnictwa i chociaż została ona przyjęta, to teraz mam wątpliwości i myślę, że ona nadal nie jest w pełni precyzyjna. To samo dotyczy, według mnie, poprawki zgłoszonej przez Komisję Ochrony Środowiska. Z tego, co zostało tutaj wyraźnie powiedziane, wynika bowiem, że ustawa ta pozwoli cudzoziemcom łowić na wszystkich wodach bez karty wędkarskiej, ale będą oni musieli posiadać zezwolenie, za które trzeba będzie dobrze zapłacić w dewizach - a więc jest to pewnego rodzaju interes. Komisja ochrony, proponując ten zapis, wyraźnie eliminuje wody Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa spośród tych, na których cudzoziemcy będą mogli wędkować. Ja przynajmniej tak to odczytuję i dlatego składam właśnie wniosek. Myślę, że jest on najbardziej precyzyjny. Mówi bowiem wyraźnie, że cudzoziemcy, jeśli nie mają karty wędkarskiej, mogą łowić na wszystkich wodach, ale muszą posiadać zezwolenie. To samo dotyczy rodaków uprawiających amatorski połów ryb na wodach uprawnionej do rybactwa osoby fizycznej, jeżeli uzyskały od tej osoby zezwolenie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Czy są pytania?</u>
          <u xml:id="u-124.2" who="#MarszałekAdamStruzik">Ad vocem? Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#SenatorRyszardOchwat">Pan senator Adamiak nie zrozumiał zasadniczej intencji Komisji Ochrony Środowiska. Jest to wynik grzechu skrótu, jaki popełniłem przy sprawozdawaniu. Cudzoziemiec może łowić na wszystkich wodach. Na akwenach prywatnych jest zobowiązany do posiadania zezwolenia, na pozostałych - musi mieć kartę wędkarską.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#SenatorRyszardOchwat">Co do naszej propozycji zmierzającej do wyłączenia Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa z tych akwenów, to wynika ona z tego, że w posiadaniu tejże agencji są setki tysięcy hektarów i trudno je uznać za akweny prywatne. W związku z tym, gdyby ta poprawka została zaakceptowana przez Wysoką Izbę, na akwenach należących do Agencji Rolnej Skarbu Państwa cudzoziemcy zobowiązani byliby do posiadania dokumentów takich jak na wszystkich pozostałych nieprywatnych akwenach. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Myślę, że będziemy mogli to jeszcze wyjaśnić dzięki…</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę bardzo, pan senator Madej. Ale o co chodzi, Panie Senatorze?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#SenatorJerzyMadej">Panie Marszałku, Chciałem tylko powiedzieć, że przygotowałem drobne poprawki. Żeby już nie zabierać głosu w debacie zasygnalizuję tylko, że zostaną one złożone za kilka minut na piśmie. Proszę, żeby komisje je uwzględniły. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję bardzo. Widzi pan, z jakim aplauzem pan się spotkał?</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Poproszę teraz…</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#komentarz">(Senator Jerzy Madej: Senatorowie zaczynają zmieniać zdanie na mój temat, Panie Marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-128.3" who="#MarszałekAdamStruzik">Tak jest.</u>
          <u xml:id="u-128.4" who="#komentarz">(Senator Jerzy Madej: Nareszcie.)</u>
          <u xml:id="u-128.5" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę teraz przedstawiciela rządu, którym jest pan minister Ryszard Smolarek, podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, o zabranie głosu i ewentualnie o odpowiedzi na pytania senatorów.</u>
          <u xml:id="u-128.6" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Ryszard Smolarek: Panie Marszałku! Wysoki Senacie!)</u>
          <u xml:id="u-128.7" who="#MarszałekAdamStruzik">Prosimy jednak pana tutaj. Takie są zwyczaje w Senacie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejRyszardSmolarek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejRyszardSmolarek">Jeżeli chodzi o omawianą dzisiaj ustawę o zmianie ustawy o rybactwie śródlądowym, to chciałbym powiedzieć, że resort rolnictwa przychyla się do poprawek zgłoszonych przez Komisję Rolnictwa. Ja tej argumentacji nie będę przytaczał, ponieważ została ona szczegółowo przedstawiona przez pana senatora Adamiaka, jeżeli się nie mylę. Jeżeli zaś chodzi o poprawki zgłoszone przez Komisję Inicjatyw i Prac Ustawodawczych, to naszym zdaniem one również kwalifikują się do przyjęcia. Nie mogę ze strony resortu podzielić jedynie zdania Komisji Ochrony Środowiska, która zgłosiła dwie poprawki. W art. 1 w pkcie 3, w art. 6 proponuje ona dodać na końcu wyrazy: „oraz zgodnie z ratyfikowanymi przez Polskę konwencjami międzynarodowymi, a w szczególności z Konwencją o Ochronie Różnorodności Biologicznej”. Uważam, że zapis byłby zręczniejszy, gdyby to się znalazło w art. 1 ust. 4. Jednak Sejm tego artykułu nie zmienił i w związku z tym nie mogę się zgodzić na tak otwartą formułę. Jest bardzo dużo konwencji międzynarodowych, więc można by było korzystać z tego ultymatywnego zapisu w różnoraki sposób, co byłoby szkodliwe dla intencji i ducha tejże ustawy. Dlatego resort rolnictwa uważa, że ta poprawka w formie, jaką przedstawiła Komisja Ochrony Środowiska, jest nie do przyjęcia w tejże ustawie.</u>
          <u xml:id="u-129.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejRyszardSmolarek">Jeżeli chodzi o drugą poprawkę Komisji Ochrony Środowiska, to jej również resort rolnictwa nie może poprzeć w takiej formie, w jakiej jest podana w druku. Uważamy bowiem, iż zręczniejsza jest redakcja dokonana przez senatora Adamiaka, która mówi, że z obowiązku posiadania karty wędkarskiej lub karty łowiectwa podwodnego są zwolnieni cudzoziemcy czasowo przebywający w Polsce, posiadający zezwolenie, o którym mowa w ust. 2. Z tego obowiązku zwolnione są także osoby uprawiające amatorski połów ryb w wodach uprawnionej do rybactwa osoby fizycznej, jeżeli uzyskały od niej zezwolenie na połów w tych wodach. Oczywiście argumentacja, która przemawia za przyjęciem tej poprawki, została już przedstawiona przez senatora Adamiaka. I resort rolnictwa podziela stanowisko, żeby to już wcześniej ograniczało uprawnienia nadane podmiotom, które mają do tego swój tytuł. Tyle ze strony resortu rolnictwa. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę jeszcze chwilkę pozostać. Bardzo krótkie pytania, proszę państwa. Naprawdę nie wystąpienia, a pytania.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Bardzo proszę, pani senator Stokarska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#SenatorJadwigaStokarska">Panie Ministrze, czy pan nie widzi różnicy merytorycznej między poprawką zgłoszoną przez Komisję Ochrony Środowiska a poprawką zgłoszoną przez Komisję Rolnictwa?</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#komentarz">(Marszałek Adam Struzik: Proszę bardzo.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejRyszardSmolarek">Jeśli można, jakiego artykułu to dotyczy, 7 ust. 4?</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#komentarz">(Senator Jadwiga Stokarska: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-132.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejRyszardSmolarek">Jeżeli chodzi o propozycje Komisji Rolnictwa, dotyczące zapisu art. 7 ust. 4, to są następujące: „z obowiązku posiadania karty wędkarskiej lub karty łowiectwa podwodnego są zwolnieni cudzoziemcy czasowo przebywający w Polsce oraz osoby uprawiające amatorski połów ryb w wodach uprawnionej do rybactwa osoby fizycznej, jeżeli uzyskały zezwolenie na połów”. I jak podkreśliłem, taką samą redakcję nowelizacji tej poprawki zgłosił pan senator Adamiak. I my do tej redakcji się przychylamy. Nie możemy natomiast podzielić zdania, że poprawka zgłoszona przez Komisję Ochrony Środowiska dywersyfikuje uprawnienia, że uprawnione do rybactwa są pozostałe osoby, z wyjątkiem Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa itd. Uważamy, że są to po prostu uprawnienia wcześniej nadane i w związku z tym nie należy tego w ten sposób dywersyfikować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Pan senator Ochwat, potem pan senator Madej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#SenatorRyszardOchwat">Bardzo przepraszam, Panie Marszałku, ale muszę zadać dwa pytania. Wynikają one z dwóch poprawek.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#SenatorRyszardOchwat">Pan minister był łaskaw powiedzieć, że Polska podpisuje dużo konwencji i w związku z tym uzupełnienie artykułu o zapis o konwencjach jest bardzo ryzykowny. Chyba nie należy z tego wnosić, że podpisujemy niekorzystne dla Polski konwencje, a tym bardziej dla jej środowiska przyrodniczego. Nie chciałbym tak myśleć.</u>
          <u xml:id="u-134.2" who="#SenatorRyszardOchwat">Pytanie drugie. Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa, którą proponuję wyłączyć… Jaki obszar akwenów znajduje się w dyspozycji Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa? I czy można te akweny traktować porównywalnie z akwenami prywatnymi czy uspołecznionymi, czy państwowymi, w zależności od tego, w jakim okresie transformacji jesteśmy? I czy zezwolenia na odłów, konsekwencje usługi dla cudzoziemców, są wartością porównywalną w przypadku Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa i prywatnych użytkowników lub też dzierżawców agencji? Przepraszam, ale to były trzy pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Były cztery. Pan senator Madej jeszcze nie zadał pytania. Potem odpowiemy.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Jeszcze pan senator Chronowski i pan senator Kucharski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#SenatorJerzyMadej">Panie Ministrze, moje pytanie dotyczy straży rybackiej. W zasadzie w art. 22 ust. 2 mówi: „zadaniem Państwowej Straży Rybackiej jest kontrola przestrzegania ustawy oraz przepisów wydanych na tej podstawie”. A potem jest art. 23, w którym jest mowa o tym, jakich sposobów i narzędzi może użyć strażnik, łącznie z psem służbowym, z bronią gazową i z bronią ostrą.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#SenatorJerzyMadej">Pytanie jest takie: na jakich wodach ten strażnik ma kontrolować przestrzeganie ustawy oraz przepisów na tej podstawie? Czy na wszystkich wodach, czy tylko na wodach, które są własnością skarbu państwa?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dalsze pytania, proszę państwa.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Pan senator Chronowski i pan senator Kucharski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#SenatorStanisławKucharski">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#SenatorStanisławKucharski">Moje pytanie było równoległe z pytaniem pana senatora Madeja. Tak więc odpowiedź na pytanie pana senatora Madeja będzie odpowiedzią dla mnie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Pan senator Chronowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#SenatorAndrzejChronowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Mam może banalne pytanie, ale muszę je zadać. Ta ustawa, ta nowelizacja, śmiem twierdzić, może obowiązywać w sumie przez rok. Dlatego że chyba prawdą jest, iż dość mocno zaawansowane są prace nad prawem wodnym, które musi znieść tę ustawę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejRyszardSmolarek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejRyszardSmolarek">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-142.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejRyszardSmolarek">Jeżeli można, odpowiem na pierwsze pytanie zadane przez pana senatora Ochwata, dotyczące Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa i tego, jak to wygląda.</u>
          <u xml:id="u-142.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejRyszardSmolarek">Chcę jeszcze raz powtórzyć, że uprawnione do rybactwa są zarówno osoby fizyczne, jak i prawne. I intencją ustawodawcy było zwolnienie z obowiązku posiadania karty wędkarskiej i karty łowiectwa podwodnego cudzoziemców czasowo przebywających w Polsce oraz osób dokonujących amatorskiego połowu ryb w wodach uprawnionej do rybactwa osoby fizycznej, a nie osoby prawnej. Takie były intencje.</u>
          <u xml:id="u-142.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejRyszardSmolarek">Jeżeli natomiast chodzi o akweny będące w posiadaniu Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, to ja bym poprosił o chwilę czasu, spróbujemy za moment na to pytanie odpowiedzieć, jeżeli mamy tak precyzyjne informacje. Jeżeli nie, to prosiłbym bardzo pana marszałka o zgodę na przedstawienie ich jutro.</u>
          <u xml:id="u-142.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejRyszardSmolarek">Zaś co do konwencji, to oczywiście nikt nie zakłada złej woli rządu polskiego w ich ratyfikowaniu. Niemniej różnorodność regulacji materii jest tak duża, że formuła otwarta ratyfikowanych przez Polskę konwencji międzynarodowych może powodować, że po prostu będą próby naginania ustawy do tych konwencji, które na styku będą kolidowały właśnie z ustawą o rybactwie śródlądowym. Pretekstem może być wszystko, co wynika ze styku otoczenia rybactwa śródlądowego, ochrony środowiska, ochrony ptaków czy, ewentualnie, zanieczyszczania środowiska, hałasu itd. W związku z tym wolelibyśmy, jeżeli chodzi o stronę rządową, zapis bardziej precyzyjny albo enumeratywne wymienienie konwencji, które chcieliby panie i panowie senatorowie tutaj uwzględnić. I oczywiście jest tu próba precyzyjniejszego zapisu, bo mówi się na końcu tej poprawki, że „w szczególności z Konwencją o Ochronie Różnorodności Biologicznej”. Wcześniejsza redakcja jest bardzo otwarta i tylko takie przesłanki przemawiają za tym, żeby tej poprawki, jeżeli chodzi o stroną rządową, nie poprzeć. Oczywiście decyzja należy do Wysokiej Izby i ze swej strony mogę tylko wyrażać zdanie rządu.</u>
          <u xml:id="u-142.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejRyszardSmolarek">Jeżeli chodzi o pytanie pana senatora Madeja, na jakich wodach Państwowa Straż Graniczna ma prawo wykonywać swoje obowiązki, to zgodnie z delegacją ustawową, ma ona prawo…</u>
          <u xml:id="u-142.7" who="#komentarz">(Senator Jerzy Madej: Straż rybacka.)</u>
          <u xml:id="u-142.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejRyszardSmolarek">Przepraszam, straż rybacka, nie graniczna. Przepraszam bardzo za złe zinterpretowanie pytania, które zadał pan senator Madej. Straż rybacka ma prawo wykonywania swoich obowiązków na wszystkich wodach.</u>
          <u xml:id="u-142.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejRyszardSmolarek">Jeżeli chodzi o sprawę podniesioną przez senatora Chronowskiego, że prawo wodne zniesie tę ustawę, to odpowiadam, że ono jej nie zniesie. Tylko trzeba mieć świadomość, że prace nad prawem wodnym trwają już długo i że z bardzo dużą dozą optymizmu można powiedzieć, iż w ciągu roku powstanie prawo wodne, które będzie regulowało całość tej materii. Oczywiście, prawo wodne reguluje szereg obszarów poruszanych w tej ustawie, które są tutaj ujęte bardzo wycinkowo, branżowo. Ale uważam, że lepiej, iż tę część obszaru gospodarki rybackiej regulujemy ustawowo już wcześniej, nie czekając na kompleksowe uregulowania prawa wodnego, co do którego szybkiego powstania nie podzielałbym takiego optymizmu. Jest to bowiem bardzo skomplikowana materia prawna i z pewnością chciałbym życzyć sobie, ze strony kierownictwa resortu i rządu, żeby ta regulacja szybko powstała, ale może się to trochę przedłużyć poza horyzont czasowy, który pan senator zechciał nakreślić.</u>
          <u xml:id="u-142.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejRyszardSmolarek">Chcę jednak sprostować, iż jedno nie wyklucza drugiego. Tamto jest uregulowaniem dużo szerszym, natomiast to jest uregulowanie cząstkowe. I uważam, że takie podejście jest prawidłowe. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Pan senator Chorąży.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#SenatorJerzyChorąży">Panie Ministrze, chciałem zapytać, czy jeżeli pozostawi się te uprawnienia agencji, nie zaistnieje sytuacja, że w odniesieniu do atrakcyjniejszych zbiorników agencja po prostu nie będzie zainteresowana ich sprzedażą? Będzie czerpała na tyle duże korzyści, że po prostu zatrzyma je dla siebie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Pan senator Ochwat jeszcze…</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę wyłączyć ten telefon komórkowy.</u>
          <u xml:id="u-145.2" who="#komentarz">(Senator Ryszard Ochwat: To nie pytanie. Czy jeszcze w tym momencie można zgłosić poprawkę?)</u>
          <u xml:id="u-145.3" who="#MarszałekAdamStruzik">Można. Tylko może po odpowiedzi na to pytanie.</u>
          <u xml:id="u-145.4" who="#komentarz">(Senator Ryszard Ochwat: Po odpowiedzi, przepraszam.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejJerzySmolarek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejJerzySmolarek">Panie Marszałku, jeżeli chodzi o sprawę podniesioną przez pana senatora Chorążego, to nie sądzę, żeby agencja miała tak dużą dozę woluntaryzmu w podejmowaniu decyzji. W ustawie o Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa zapisaliśmy, jako zadanie podstawowe, rozdysponowanie zasobów mienia skarbu państwa. I oczywiście można zakładać w złej woli, że ona będzie to czyniła długo, żeby jej żywot był bardzo długi. Ale wiemy, że w tej izbie do południa przyjęty został dzisiaj pakiet ustaw o reorganizacji administracji centrum, gdzie zakładamy pewną drogę ewolucji, konsolidacji Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa w nowy urząd. I oczywiście z mocy ustawy, która dzisiaj obowiązuje, agencja ma podstawowy cel: rozdysponowanie mienia zasobów skarbu państwa. W zależności od tego, jak to będzie czyniła - ale na dzisiaj uważam, że czyni to, wyłącznie kierując się przesłankami rachunku ekonomicznego i dążeniem do gospodarskiego podejścia odnośnie do rozdysponowania tego mienia, a nie woluntaryzmem, który by prowadził i prowokował do tego, iż agencja będzie żyła w nieskończoność, zatrzymując najlepsze kąski, jeżeli chodzi o wody - można by dalej sugerować, że jeżeli chodzi o pegeery… I tak w nieskończoność. Nie podzielam tej wątpliwości. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Pan senator Kwiatkowski, w drodze wyjątku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#SenatorMarianKwiatkowski">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#SenatorMarianKwiatkowski">Chciałem po prostu o coś zapytać. Dzisiaj jest rozpatrywana między innymi ustawa o zmianie ustawy o rybołówstwie śródlądowym. Panie Ministrze, ile zasobów rybnych jest w naszych akwenach? Kiedy będę wiedział, ile tej ryby jest w tych akwenach, to będę również głosował.</u>
          <u xml:id="u-148.2" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-148.3" who="#SenatorMarianKwiatkowski">Między innymi chodzi o straż rybacką, bo w tej chwili nie wiem, ile jest ryb i czy w ogóle trzeba tego bronić, chronić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Bronić i chronić trzeba, a ile jest, odpowie pan minister.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejRyszardSmolarek">Panie Marszałku, jeżeli pan marszałek pozwoli, muszę sięgnąć do materiałów źródłowych, żeby precyzyjnie odpowiedzieć i Wysokiej Izby nie wprowadzać w błąd. To pytanie ma charakter dość szczegółowy, a ja w związku z podziałem kompetencji w resorcie akurat nie nadzoruję rybactwa śródlądowego. Dzisiaj, w sytuacji wyjątkowej, z uwagi na to, że pozostali moi koledzy byli poza resortem, uczestniczę w posiedzeniu Wysokiej Izby. W związku z tym, jeżeli pan marszałek pozwoli, ja taką informację przedstawię Wysokiej Izbie jutro.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję. Proszę państwa, pytanie wcale nie jest śmieszne. To da się oszacować, pytanie jest prawidłowe. Zresztą jutro pan minister na nie odpowie.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Ryszard Smolarek: Sądzę, że mamy tę informację, tylko nie mam jej w tej chwili przy sobie, a nie chciałbym strzelać.)</u>
          <u xml:id="u-151.2" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-151.3" who="#MarszałekAdamStruzik">Pan senator Ochwat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#SenatorRyszardOchwat">Panie Marszałku, już sygnalizowałem wcześniej, że to nie będzie pytanie. Będąc natomiast pod urokiem ideałów przekonania pana ministra i w trosce o to, aby nie zginęła różnorodność biologiczna, chciałem zgłosić poprawkę do art. 6 ust. 2. Polegałaby ona na tym, że dodalibyśmy wyrazy: „tylko zgodnie” oraz: „zgodnie z ratyfikowaną przez Polskę Konwencją o Ochronie Różnorodności Biologicznej”. Po to by połączone komisje miały możliwość wyboru między przedłożeniem Komisji Ochrony Środowiska, a moim własnym, które zaprezentowałem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Rozumiem, że jest to poprawka, pan minister odniesie się do niej jutro podczas obrad komisji.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-153.2" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Ryszard Smolarek: Dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-153.3" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję państwu. Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-153.4" who="#MarszałekAdamStruzik">Ponieważ w trakcie debaty zostały zgłoszone nowe wnioski, dlatego zgodnie z art. 45 ust. 2 Regulaminu Senatu proszę Komisję Rolnictwa i Komisję Ochrony Środowiska oraz Komisję Inicjatyw i Prac Ustawodawczych o ustosunkowanie się do przedstawionych w trakcie debaty wniosków i przygotowanie ich do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-153.5" who="#MarszałekAdamStruzik">Oczywiście głosowanie odbędzie się po przerwie.</u>
          <u xml:id="u-153.6" who="#MarszałekAdamStruzik">Szanowni Państwo, ogłaszam przerwę do jutra, do godziny 11.00.</u>
          <u xml:id="u-153.7" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję państwu za wytrwałość, za bardzo uczciwą i dobrą pracę.</u>
          <u xml:id="u-153.8" who="#MarszałekAdamStruzik">Teraz jeszcze trzy komunikaty.</u>
          <u xml:id="u-153.9" who="#MarszałekAdamStruzik">Bardzo proszę panią senator Kustrzebę o ich odczytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#SenatorSekretarzWandaKustrzeba">Wspólne posiedzenie Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych, Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, Komisji Praw Człowieka i Praworządności oraz Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia w sprawie ustawy o zmianie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi odbędzie się jutro o godzinie 9.00 w sali obrad plenarnych.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#SenatorSekretarzWandaKustrzeba">Komunikat drugi. Posiedzenie wspólne Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych, Komisji Rolnictwa i Komisji Ochrony Środowiska w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rybactwie śródlądowym odbędzie się jutro o godzinie 10.00 również w sali obrad plenarnych.</u>
          <u xml:id="u-154.2" who="#SenatorSekretarzWandaKustrzeba">Komunikat trzeci. Państwu senatorom, członkom polsko-japońskiej grupy parlamentarnej, przypominam, że spotkanie z parlamentarzystami japońskimi rozpocznie się jutro, to jest w piątek, o godzinie 11.15 w sali nr 179. Podpisał senator Jerzy Madej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję bardzo. Dobranoc.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godzinie 21 minut 16)</u>
          <u xml:id="u-155.2" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godzinie 11 minut 02)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Bardzo proszę państwa o zajmowanie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-156.2" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Proszę drugiego senatora sekretarza o zajęcie miejsca przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-156.3" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Zanim zaczniemy obradować, proszę wszystkich państwa senatorów o sprawdzenie, czy mają państwo włożone swoje karty do głosowania, bo odbywały się tu posiedzenia komisji i mogą być jakieś przesunięcia, zmiany.</u>
          <u xml:id="u-156.4" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Przystępujemy do punktu trzeciego porządku dziennego: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie nazw niektórych wyższych szkół inżynierskich.</u>
          <u xml:id="u-156.5" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 84. posiedzeniu 4 lipca 1996 r. Do Senatu została przekazana 8 lipca 1996 r.</u>
          <u xml:id="u-156.6" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Marszałek Senatu 8 lipca 1996 r., zgodnie z art. 55 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ustawę do Komisji Nauki i Edukacji Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-156.7" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie. Przypominam, że tekst ustawy jest zawarty w druku nr 404 a sprawozdanie komisji w druku nr 404A.</u>
          <u xml:id="u-156.8" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Proszę obecnie o zabranie głosu sprawozdawcę Komisji Nauki i Edukacji Narodowej, panią Senator Wandę Kustrzebę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#SenatorWandaKustrzeba">Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#SenatorWandaKustrzeba">W imieniu Komisji Nauki i Edukacji Narodowej rekomenduję ustawę Senatu Rzeczypospolitej Polskiej zawartą w druku nr 404A. Pozwólcie państwo, że przytoczę treść całej ustawy, ponieważ jest niewielka, a ważne są wszystkie zawarte w niej słowa.</u>
          <u xml:id="u-157.2" who="#SenatorWandaKustrzeba">Ustawa o zmianie nazw niektórych wyższych szkół inżynierskich.</u>
          <u xml:id="u-157.3" who="#SenatorWandaKustrzeba">Artykuł 1. Wyższej Szkole Inżynierskiej w Koszalinie nadaje się nazwę Politechnika Koszalińska.</u>
          <u xml:id="u-157.4" who="#SenatorWandaKustrzeba">Artykuł 2. Wyższej Szkole Inżynierskiej w Opolu nadaje się nazwę Politechnika Opolska.</u>
          <u xml:id="u-157.5" who="#SenatorWandaKustrzeba">Artykuł 3. Wyższej Szkole Inżynierskiej imienia Kazimierza Pułaskiego w Radomiu nadaje się nazwę Politechnika Radomska imienia Kazimierza Pułaskiego.</u>
          <u xml:id="u-157.6" who="#SenatorWandaKustrzeba">Artykuł 4. Wyższej Szkole Inżynierskiej imienia Jurija Gagarina w Zielonej Górze nadaje się nazwę Politechnika Zielonogórska. „ Komisja Nauki i Edukacji Narodowej wnosi do przyjętej przez Sejm ustawy o zmianie nazw niektórych wyższych szkół inżynierskich poprawkę, skreślającą art. 2 ustawy i wynikającą stąd zmianę numeracji pozostałych artykułów. Artykuł 2 dotyczy Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Opolu.</u>
          <u xml:id="u-157.7" who="#SenatorWandaKustrzeba">Jest także wniosek mniejszości, który przedstawi senator sprawozdawca.</u>
          <u xml:id="u-157.8" who="#SenatorWandaKustrzeba">W trakcie debaty komisja szczegółowo rozpatrzyła propozycje Sejmu, aby cztery ostatnie istniejące w Polsce wyższe szkoły inżynierskie: w Koszalinie, Opolu, Radomiu i Zielonej Górze przemianować na politechniki.</u>
          <u xml:id="u-157.9" who="#SenatorWandaKustrzeba">Wysoka Izbo! Istnieją kryteria, uchwalone przez Radę Główną Szkolnictwa Wyższego 23 lutego 1995 r., dotyczące przekształcania wyższych uczelni technicznych w politechniki. Są to:</u>
          <u xml:id="u-157.10" who="#SenatorWandaKustrzeba">— po pierwsze, zatrudnienie na podstawie mianowania co najmniej 40 nauczycieli akademickich ze stopniem naukowym doktora habilitowanego, w tym co najmniej 15 z tytułem profesora;</u>
          <u xml:id="u-157.11" who="#SenatorWandaKustrzeba">— po drugie, kształcenie co najmniej na 6 kierunkach studiów, w tym na 3 kierunkach powinny być prowadzone studia magisterskie;</u>
          <u xml:id="u-157.12" who="#SenatorWandaKustrzeba">— po trzecie, posiadanie uprawnień do nadawania stopnia naukowego doktora w co najmniej w dwóch dyscyplinach.</u>
          <u xml:id="u-157.13" who="#SenatorWandaKustrzeba">Rada główna uważa także, że wnioski powinny zostać zaopiniowane przez trzy senaty autonomicznych uczelni technicznych. Wyższa Szkoła Inżynierska w Opolu spełnia tylko dwa pierwsze kryteria, ma natomiast uprawnienia do doktoryzowania tylko w jednej, nie zaś w dwóch dyscyplinach. Spowodowało to, iż projekt ustawy został negatywnie zaopiniowany przez Radę Główną Szkolnictwa Wyższego i nasza komisja przychyliła się do tej opinii, wyłączając z tej ustawy Wyższą Szkołę Inżynierską w Opolu.</u>
          <u xml:id="u-157.14" who="#SenatorWandaKustrzeba">Nikt nie kwestionował, że w ostatnich latach wszystkie te wyższe szkoły inżynierskie rozwijają się dynamicznie i zapewne nie są gorsze od tych, które już noszą miano politechniki, jednakże brak spełnienia przez Wyższą Szkołę Inżynierską w Opolu jednego z formalnych wymogów był powodem do skreślenia art. 2 tej ustawy. Podkreślam: wymogów formalnych, bowiem drugi wydział WSI w Opolu ma praktyczne warunki do uzyskania prawa do nadawania stopnia naukowego doktora. Zatrudnia bowiem 13 pracowników ze stopniem doktora habilitowanego, podczas gdy według ustawy potrzeba tylko 8. Brak jest jednak decyzji centralnej komisji. Wniosek ten został przyjęty, 8 głosów było za, 2 wstrzymujące się, głosów przeciwnych nie było.</u>
          <u xml:id="u-157.15" who="#SenatorWandaKustrzeba">Chciałabym poinformować Wysoką Izbę, że w pierwotnej wersji poselskiej była mowa o przekształceniu tych szkół inżynierskich w politechniki. Zgodnie z art. 10 ust. 5 ustawy o szkolnictwie wyższym, przekształcenie pociąga jednak za sobą konsekwencje w postaci mianowania po tym akcie władz uczelni przez ministra na rok działalności, a wiadomo, że nowe władze w uczelniach zostały już wybrane i rozpoczynają swoją kadencję od 1 września. Poza tym wymaga to zmiany statutu i wskazania źródeł finansowania. Dlatego też Sejm zdecydował, że będzie to tylko zmiana nazwy danej szkoły, a nie przekształcenie.</u>
          <u xml:id="u-157.16" who="#SenatorWandaKustrzeba">Wniosek mniejszości jest właśnie próbą powrotu do pierwotnego projektu. Niewątpliwie przyjęcie poprawki mniejszości przedłuży procedury i ustawa może nie wejść w życie od 1 września bieżącego roku, co pociągnie za sobą duże perturbacje, a także i koszty. Byłoby wskazane, aby te szkoły wyższe mogły zacząć działać jako politechniki, pod nowym szyldem, od początku roku akademickiego.</u>
          <u xml:id="u-157.17" who="#SenatorWandaKustrzeba">Jeszcze raz proszę o poparcie stanowiska komisji. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Dziękuję bardzo, Pani Senator.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę mniejszości Komisji Nauki i Edukacji Narodowej, pana senatora Tadeusza Rewaja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#SenatorTadeuszRewaj">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#SenatorTadeuszRewaj">W imieniu mniejszości Komisji Nauki i Edukacji Narodowej proponuję następującą poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-159.2" who="#SenatorTadeuszRewaj">Zwracam uwagę państwa na autopoprawkę, którą każdy z państwa ma przed sobą, została ona złożona przed chwilą przez Biuro Legislacyjne. Mianowicie we wnioskach mniejszości pierwszy punkt powinien brzmieć: „Tytuł ustawy otrzymuje brzmienie: o przekształceniu niektórych wyższych szkół inżynierskich w politechniki”. Złośliwy chochlik spowodował, że w druku podstawowym brzmi to trochę inaczej.</u>
          <u xml:id="u-159.3" who="#SenatorTadeuszRewaj">Wysoka Izbo, na posiedzeniu komisji głosowanie wyglądało następująco: 3 osoby za wnioskiem, 4 były przeciw, a 3 wstrzymały się od głosu. Wcześniej była dość burzliwa dyskusja.</u>
          <u xml:id="u-159.4" who="#SenatorTadeuszRewaj">W jej trakcie wyraźna większość miała obiekcje co do brzmienia tytułu ustawy w przedłożeniu sejmowym. Moim zdaniem, fakt, iż przeważył 1 tylko głos, a 3 osoby wstrzymały się od głosu, każe Wysokiej Izbie zastanowić się nad tą poprawką.</u>
          <u xml:id="u-159.5" who="#SenatorTadeuszRewaj">Jakie motywy legły u jej podstaw? Proszę państwa, oto główny powód: opinia Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego, w której stwierdza się z ubolewaniem, że nie dostrzeżono istotnej różnicy między przekształceniem wyższych szkół inżynierskich w politechniki, a zmianą nazwy. Zastąpienie terminu „przekształcenie” zwykłą „zmianą nazwy” deprecjonuje akt prawny, którego się dokonuje. Dla zmiany nazwy nie trzeba spełniać żadnych kryteriów. Senat uczelni może na przykład wystąpić z wnioskiem, aby Wyższą Szkołę Inżynierską w Zielonej Górze im. Jurija Gagarina przemianować na Wyższą Szkołę Inżynierską im. Sekretarza Stanu Mieczysława Wachowskiego. I żadnych przeciwwskazań tu nie będzie, żadnych kryteriów się nie rozpatruje. Sejm i Senat to zaakceptują. Żeby natomiast przekształcić jakąś wyższą szkołę inżynierską w politechnikę, trzeba spełnić określone kryteria. Mam przed sobą pierwszy projekt, druk nr 1546, w sprawie Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie. W tym druku, po pierwsze, mówi się o przekształceniu, a po drugie - w załączniku jest bogate uzasadnienie, jaka ma być liczba wydziałów, ile kierunków, jaka liczba profesorów i doktorów habilitowanych, informacje o kadrze naukowo-dydaktycznej, o dorobku, o kategoriach jednostek z punktu widzenia ocen KBN. To są merytoryczne powody, proszę państwa. Zmienia się charakter uczelni.</u>
          <u xml:id="u-159.6" who="#SenatorTadeuszRewaj">Nikt w Polsce nie ma wątpliwości, jaka jest różnica między wyższą szkołą pedagogiczna a uniwersytetem. Dlaczego miałyby być wątpliwości w wypadku wyższej szkoły inżynierskiej i politechniki? To zupełnie inne uczelnie, w sensie kategorii i w sensie kryteriów. Mówić tu o zmianie nazwy jest po prostu - ośmielę się to powiedzieć - nieprzyzwoitością. To nie zmiana nazwy, to przekształcenie, nadanie uczelni wyższej kategorii. Dlatego uważam, że nasz wniosek mniejszości jest merytorycznie mocno uzasadniony.</u>
          <u xml:id="u-159.7" who="#SenatorTadeuszRewaj">A argumenty przytaczane przez panią senator Wandę Kustrzebę w imieniu większości, że to przedłuży trochę czas… Laboga, jeśli czekali tyle lat, to dwa miesiące czy miesiąc nie zmieni sprawy! Gdybym to ja był pracownikiem którejkolwiek z tych uczelni, czułbym się poniżony, że tylko zmieniono nazwę, bo na to pracowałem, na to dawałem swój dorobek naukowy. I to jest przekształcenie, proszę państwa.</u>
          <u xml:id="u-159.8" who="#SenatorTadeuszRewaj">Chciałbym przypomnieć pewien osobisty fakt. W dniu 23 marca 1994 r. na siedemnastym posiedzeniu Senatu mocno popierałem utworzenie uniwersytetu opolskiego, naprawdę mocno. Ale opierałem się głównie - proszę spojrzeć do stenogramu - na opinii Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego, która bardzo wyraźnie podkreślała merytoryczne motywy. Tym razem również, jako wnioskodawca, oparłem się na opinii rady. Jestem konsekwentny. Rada Główna Szkolnictwa Wyższego jest to ciało najbardziej merytoryczne, ciało składające się z przedstawicieli wszystkich uczelni, które stoi na straży kategoryzacji uczelni, poziomu naukowego uczelni. I tego, proszę państwa, lekceważyć nie można. Powiem jeszcze inaczej. W pewnym momencie w Sejmie ktoś z opozycji złośliwie powiedział tak: wy macie taką większość, że gdybyście chcieli zadekretować, że w grudniu jest wiosna, to też potraficie to zrobić.</u>
          <u xml:id="u-159.9" who="#SenatorTadeuszRewaj">Proszę państwa, namawiam, aby Senat nie szedł tym torem, nie uchwalał zmiany nazwy tylko dlatego, że może to zrobić. Bo de facto jest to przekształcenie. Dziękuję państwu za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Zanim przejdziemy do pytań do senatorów sprawozdawców, chciałabym serdecznie przywitać na naszej sali posiedzeń przedstawicieli delegacji Izby Radców Japonii.</u>
          <u xml:id="u-160.2" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">I have the pleasure to welcome you on our meeting today.</u>
          <u xml:id="u-160.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-160.4" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Tak się nieszczęśliwie złożyło, że byliśmy wszyscy bardzo obciążeni przez te dni i nie mogliśmy poświęcić wystarczająco dużo czasu na tak niezwykle ciekawą wizytę.</u>
          <u xml:id="u-160.5" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Chciałam teraz spytać, czy ktoś z państwa ma jakieś krótkie, zadawane z miejsca pytania do senatorów sprawozdawców? Nie ma pytań. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-160.6" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Wobec tego otwieram debatę.</u>
          <u xml:id="u-160.7" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Nie będę przypominać państwu jej zasad, bo chyba wszyscy dobrze je pamiętają. Pierwszym zapisanym do głosu jest pan senator Zbyszko Piwoński, drugim pan senator Rajmund Szwonder.</u>
          <u xml:id="u-160.8" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#SenatorZbyszkoPiwoński">Pani Marszałek! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#SenatorZbyszkoPiwoński">Przykro mi, że jako członek Komisji Nauki i Edukacji Narodowej wbrew jej opinii zgłaszam formalny wniosek o przyjęcie ustawy sejmowej bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-161.2" who="#SenatorZbyszkoPiwoński">Może się to wydać dość dziwne, że jako senator z Zielonej Góry, w której Wyższa Szkoła Inżynierska uzyskała rekomendację w procesie legislacyjnym do uzyskania nazwy politechniki bez żadnych problemów - zarówno w Sejmie, jak i u nas w Senacie - upominam się swoją poprawką o Wyższą Szkołę Inżynierską w Opolu. Nie kieruję się zatem jakimiś względami lokalnymi. Czynię to jedynie w imieniu sprawiedliwości i równego traktowania tego typu jednostek.</u>
          <u xml:id="u-161.3" who="#SenatorZbyszkoPiwoński">Tak się złożyło, że od dwóch lat pozostaję w ścisłym kontakcie z kierownictwem czterech pozostałych jeszcze w kraju wyższych szkół inżynierskich, jak również ze wszystkimi instytucjami, które odgrywały znaczącą rolę w tych staraniach. Uczestniczyłem też w całym procesie legislacyjnym w Sejmie i stąd może trochę lepiej znam kulisy całej sprawy.</u>
          <u xml:id="u-161.4" who="#SenatorZbyszkoPiwoński">Ponad 2 łata temu cztery senaty tychże uczelni wystąpiły do ministra edukacji narodowej z wnioskiem o zmianę nazw, z wyższych szkół inżynierskich na politechniki. Są bowiem razem z politechnikami zaliczone do tej samej grupy szkół technicznych, realizują takie same programy dydaktyczne, prowadzą badania, podlegają tej samej kategoryzacji, wydają dyplomy, które są równoważne formalnie z dyplomami politechnik. Popatrzmy na nazwę „politechnika” z semantycznego punktu widzenia, te szkoły kształcą tak samo, w wielu kierunkach technicznych, na poziomie w pełni akademickim. Nie chcę wymieniać nazw i dewaluować w oczach Wysokiej Izby jakiekolwiek innej uczelni, ale wspomniane tu cztery wyższe szkoły inżynierskie, w wielu dziedzinach naprawdę skutecznie rywalizują z mniejszymi politechnikami w kraju. Na dobrą sprawę dziś nikt nie potrafiłby mi odpowiedzieć, dlaczego akurat ta, a nie inna wyższa szkoła inżynierska uzyskała już zmianę nazwy i nazywa się, teraz politechniką, bo nie stosowano do tej pory żadnego kryterium w tej materii. Dlatego też raz jeszcze zwracam się z prośbą o uwzględnienie wniosku, który za chwilę postaram się nieco szerzej udokumentować.</u>
          <u xml:id="u-161.5" who="#SenatorZbyszkoPiwoński">Temu, o czym mówię, niejakiej pikanterii dodaje fakt, że 2 lata temu, kiedy rozpoczynano te starania, akurat rektor Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Opolu, profesor Wach, przewodniczył kolegium rektorskiemu szkół technicznych. Jest to instytucja nieformalna, ale osobę na to stanowisko wybiera się w sposób demokratyczny z grona rektorów. Z natury rzeczy kryje się za tym formalne uznanie dla tej osoby, jak również dla instytucji, którą w tym momencie kieruje. Podam jeden jeszcze przykład: właśnie WSI w Opolu, jako jedna z czterech losowo wybranych szkół technicznych, w roku 1994 podlegała ocenie międzynarodowej organizacji, jaką jest Europejska Federacja Narodowych Stowarzyszeń Inżynierskich, tak zwana FEANI. I na podstawie czterech ocen dokonanych w Polsce absolwenci wszystkich tych uczelni technicznych mogą się od dziś ubiegać o tytuł euroinżyniera.</u>
          <u xml:id="u-161.6" who="#SenatorZbyszkoPiwoński">Teraz o dorobku wyższych szkół inżynierskich, tym razem na przykładzie z Zielonej Góry, który sprawił mi olbrzymią satysfakcję. Otóż niecały miesiąc temu uczestniczyłem w spotkaniu, podczas którego jeden z kierowników firmy będącej częścią koncernu Thomsona w Singapurze - od dość dawna współpracującego z instytutem automatyki tejże wyższej szkoły inżynierskiej, która na jego zlecenie opracowuje program telewizji cyfrowej mogącej w jednym kanale przekazać 500 programów - stwierdził, że nigdy nie przypuszczał, iż kiedykolwiek w stosunkowo tak małym ośrodku będą czynione tak ważne prace zlecone na rzecz innego państwa, znacznie bogatszego w myśl techniczną. Podałem ten przykład dla zilustrowania tezy, którą odnoszę do wszystkich tych szkół, mianowicie, iż naprawdę cieszą się one autentycznym dorobkiem, który w żaden sposób nie powinien być dewaluowany. Tak więc mój wniosek o przyjęcie tej ustawy bez poprawek jest w pełni uzasadniony.</u>
          <u xml:id="u-161.7" who="#SenatorZbyszkoPiwoński">Teraz - jak wyglądało postępowanie w Sejmie. To wszystko odbywało się w następujący sposób: jak już wspomniałem, senaty omawianych uczelni zgłosiły odpowiedni wniosek, Ministerstwo Edukacji Narodowej skierowało go do Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego, która z kolei ustanowiła trzy kryteria - wspominała o nich pani senator Kustrzeba - dotyczące liczby samodzielnych pracowników naukowych, liczby wydziałów, na których kształci na poziomie magisterskim i istnienia dwóch wydziałów nadających stopień naukowy doktora. Ponadto wymagana była jeszcze pozytywna opinia trzech senatów dużych politechnik w kraju. Wtedy jeszcze dwie uczelnie - zielonogórska i opolska nie miały drugiego wydziału, który miałby prawa do nadawania tego stopnia naukowego. W międzyczasie zielonogórska szkoła inżynierska uzyskała taki wydział, opolska zaś nie, ale chcę raz jeszcze podkreślić, że spełnia ona formalne warunki. Wniosek o przyznanie tego prawa został pozytywnie zaopiniowany przez Radę Główną Szkolnictwa Wyższego, bo ona kierowała go do centralnej komisji, zyskał też jedną pozytywną opinię eksperta czy recenzenta, druga opinia była jednak negatywna i szkoła otrzymała odpowiedź, bez głębszego uzasadnienia, że nie przyznaje się jej tego prawa. A więc właściwie niezbędne warunki zostały spełnione, bo tym podstawowym jest liczba samodzielnych pracowników naukowych na pierwszym etacie, a przekracza ona znacznie, prawie o 50%, wymaganą wielkość. Niestety, uczelnia nie otrzymała wspomnianego prawa. W tej sytuacji Rada Główna Szkolnictwa Wyższego ze zrozumiałych względów skierowała do owych trzech senatów tylko trzy wnioski, bez uwzględnienia uczelni opolskiej. Wyraziły one negatywną opinię w stosunku do uczelni radomskiej, no i była też negatywna opinia względem opolskiej, która właściwie nie spełniała warunków. Minister edukacji narodowej nie uwzględnił negatywnej opinii w stosunku do uczelni radomskiej i przesłał do Sejmu wniosek o uwzględnienie wszystkich trzech wniosków. W tym czasie zgłoszona została inicjatywa poselska o jednoczesne przekształcenie wszystkich czterech uczelni w politechniki. Jej pierwsze czytanie odbyło się na posiedzeniu połączonych komisji: Komisji Nauki i Edukacji Narodowej oraz Komisji Ustawodawczej, powołana też została podkomisja, której przewodniczył profesor Zdrada. Sięgnęła ona jeszcze raz do źródeł, a mianowicie do opinii Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego, centralnej komisji i trzech rektorów, zrodziły się bowiem wątpliwości. Zresztą ja je przytaczałem, zwłaszcza tę dotyczącą opinii Centralnej Komisji Kwalifikacyjnej do Spraw Kadr Naukowych.</u>
          <u xml:id="u-161.8" who="#SenatorZbyszkoPiwoński">Uczestniczyłem w tych wszystkich posiedzeniach, byłem świadkiem, jak na jednym z nich sekretarz centralnej komisji w ogóle nie był w stanie powiedzieć, dlaczego nie przyznano tego prawa. Pozostała tylko jedna odpowiedź: nie przyznano i nie wiadomo dlaczego. To właśnie legło u podstaw propozycji sejmowej podkomisji, by zmienić nazwy wszystkich tych uczelni, gdyż spełniają formalne warunki ilościowe, brak jedynie wymaganej decyzji ze strony centralnej komisji.</u>
          <u xml:id="u-161.9" who="#SenatorZbyszkoPiwoński">Chcę tu przytoczyć - rektorów nie było, byli w tym czasie zajęci, ale przysłali mi na piśmie swoje opinie - pismo rektora Politechniki Śląskiej w Gliwicach, pana profesora Winklera.</u>
          <u xml:id="u-161.10" who="#SenatorZbyszkoPiwoński">Jeżeli przekroczę czas, to bardzo proszę panią marszałek o dodatkowe 5 minut.</u>
          <u xml:id="u-161.11" who="#komentarz">(Wicemarszałek Zofia Kuratowska: To zasygnalizujemy.)</u>
          <u xml:id="u-161.12" who="#SenatorZbyszkoPiwoński">Oto jego brzmienie: „Wniosek Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Opolu nie był rozpatrywany przez nasz senat. Moja osobista opinia w tej sprawie jest następująca: w świetle planowanych przekształceń trzech wyższych szkół inżynierskich w politechniki, jedyną uczelnię w Polsce o dotychczasowym statusie wyższej szkoły inżynierskiej będzie uczelnia w Opolu. Uwzględniając, że w najbliższym czasie powstaną wyższe szkoły zawodowe, których rola i zadanie wyraźnie odbiegają od tych, jakie pełnią wyższe szkoły inżynierskie, proponuję rozważyć, czy celowe jest utrzymywanie w kraju trzystopniowej organizacji: politechnika, wyższa szkoła inżynierska - jedna, i wyższa szkoła zawodowa”. Chcę dodać, w Sejmie jest już w pierwszym czytaniu ustawa o wyższym szkolnictwie zawodowym. Będzie to zupełnie nowy typ wyższego szkolnictwa. Właściwie sama jego nazwa, jak gdyby, wyczerpuje tę treść nazewnictwa, która była do tej pory przynależna wyższym szkołom inżynierskim. To kolejny argument, którym chciałem potwierdzić moją tezę. W rezultacie w Sejmie przedstawiono te wnioski łącznie z wątpliwościami, które i tutaj legły u podstaw takiej, a nie innej opinii komisji.</u>
          <u xml:id="u-161.13" who="#SenatorZbyszkoPiwoński">Na 378 posłów 360 opowiedziało się za przyjęciem ustawy - bo to jest jedna ustawa, dotycząca wszystkich uczelni - 6 było przeciwnych, 12 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-161.14" who="#SenatorZbyszkoPiwoński">Chcę podkreślić jeszcze jedno. Otóż jakakolwiek poprawka zgłoszona dzisiaj z naszej strony, niezależnie od formalnego i merytorycznego uzasadnienia, które tu próbowałem paniom i panom senatorom przekazać, w znakomity sposób opóźni cały proces. Mamy przed sobą zbliżający się rok akademicki. Ustawa trafiłaby do Sejmu dopiero po przerwie wakacyjnej, a warunkiem wdrożenia jej w życie w przyszłym roku akademickim jest termin 1 września.</u>
          <u xml:id="u-161.15" who="#SenatorZbyszkoPiwoński">Chciałbym jeszcze raz prosić, żeby uwzględniając to, iż uczelnia w Opolu spełnia odpowiednie warunki, aczkolwiek nie zostało to do tej pory uznane przez Centralną Komisję Kwalifikacyjną do Spraw Kadr Naukowych, wziąć to wszystko pod uwagę i przyjąć ustawę bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-161.16" who="#SenatorZbyszkoPiwoński">I już tak na koniec powiem jeszcze o osobistych doświadczeniach w kontaktach z centralną komisją, której zasadność decyzji podważono nieco w Sejmie w trakcie postępowania dotyczącego przyznawania omawianego prawa uczelni w Zielonej Górze. Miałem okazję uczestniczyć w spotkaniu centralnej komisji, kiedy to jedynym „merytorycznym” argumentem, jaki usłyszeliśmy, uzasadniającym wątpliwość, czy nadać to prawo drugiemu wydziałowi uczelni w Zielonej Górze, była odpowiedź, że przecież z Zielonej Góry jest tak blisko do Poznania i Wrocławia, a tam istnieją tego typu możliwości. I tym właśnie motywowano wątpliwości. Wprawdzie zostały one później pokonane i Zielona Góra dostała uprawnienia, ale podkreślam to celowo, bo stąd w Sejmie wzięły się wątpliwości, czy decyzja centralnej komisji, pozbawiająca uczelnię opolską tego prawa, była w pełni zasadna.</u>
          <u xml:id="u-161.17" who="#SenatorZbyszkoPiwoński">Panie i Panowie Senatorowie! W pełni rozumiem zarówno stanowisko komisji, w której większości zasiadają przedstawiciele nauki odnoszący się z pełną aprobatą do opinii swego samorządu, jakim jest Rada Główna Szkolnictwa Wyższego. Trudno również oczekiwać ze strony resortu - wprawdzie nie dostrzegam tu nikogo…</u>
          <u xml:id="u-161.18" who="#komentarz">(Głosy z sali: Jest pan minister.)</u>
          <u xml:id="u-161.19" who="#SenatorZbyszkoPiwoński">Przepraszam bardzo, Panie Senatorze. Ponieważ zasiada pan w ławach senatorskich, wiec nie traktowałem pana jako ministra, przepraszam bardzo.</u>
          <u xml:id="u-161.20" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-161.21" who="#SenatorZbyszkoPiwoński">Trudno, żeby ministerstwo zmieniło dzisiaj swoje zdanie w stosunku do tego, jakie zostało wyrażone wcześniej. Szanuję również stanowisko Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego, szczególnie że z tak dużą estymą odnoszę się do jej przewodniczącego, pana profesora Osieckiego, który sekundował nam w tym wszystkim i sam miał wiele wątpliwości w czasie naszego postępowania. Jednak bardzo proszę panie i panów senatorów o to, żebyśmy w tej sytuacji przyjęli ustawę sejmową bez poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Dziękuję bardzo. Pan senator wyczerpał oba limity czasu: 10 minut plus 5 minut. Bardzo prosimy o złożenie wniosku na piśmie, bo jak dotąd nie mamy wniosku o przyjęcie ustawy bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Obecnie proszę o zabranie głosu pana senatora Rajmunda Szwondera. Następnym mówcą będzie senator Jerzy Cieślak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#SenatorRajmundSzwonder">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#SenatorRajmundSzwonder">Pan Zbyszko Piwoński dość dokładnie, być może już nadmiernie, naświetlił problem. Ja chciałbym się odnieść do spraw bardziej ogólnych.</u>
          <u xml:id="u-163.2" who="#SenatorRajmundSzwonder">Otóż Panie Profesorze Rewaj, mój nauczycielu z Politechniki Szczecińskiej - bo akurat byłem pańskim uczniem - ja rozumiem irytację niektórych ośrodków akademickich mających utrwaloną pozycję w hierarchii, ale powstanie i rozwój regionalnych ośrodków to nie tylko przejaw lokalnej ambicji, ale również coś, co wpisuje się w reformy, które uchwalamy w tej izbie. To pozwala rozwijać lokalne ambicje w zdrowym kierunku. I jeżeli nawet spełnienie przez którąś z uczelni - bo w tej chwili mowa tu o polskiej uczelni, przy czym ja nie chcę przesądzać sprawy, bo tak dokładnie nie znam tematu - jakichś tam drobnych kryteriów jest wątpliwe, to dajmy jej szansę. Koniec końców o wartości uczelni i tak świadczy wartość jej absolwentów.</u>
          <u xml:id="u-163.3" who="#SenatorRajmundSzwonder">Myślę, Panie Profesorze Rewaj, że do tej pory nie było tak źle i chyba wyszło stamtąd paru ludzi, którzy zaznaczyli się w Polsce, w budowaniu tego kraju. Więc popieram wniosek pana senatora Zbyszka Piwońskiego o przyjęcie tej ustawy bez poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Bardzo proszę pana senatora Jerzego Cieślaka. Następnym mówcą będzie pan senator August Chełkowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#SenatorJerzyCieślak">Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#SenatorJerzyCieślak">Artykuł 3 nowelizowanej ustawy nadaje Wyższej Szkole Inżynierskiej w Radomiu nazwę politechniki, zachowując nazwisko Kazimierza Pułaskiego jako jej patrona. W art. 4 natomiast, który nadaje Wyższej Szkole Inżynierskiej w Zielonej Górze nazwę Politechniki Zielonogórskiej, nazwisko patrona wykreślono. Szanując wolę senatu uczelni zielonogórskiej i wolę posłów, nie będę zgłaszał wniosku w tej sprawie. Chcę tylko przypomnieć, i w tej sytuacji uważam to za swój obowiązek, że Jurij Gagarin na zawsze wpisał się w historię rozwoju cywilizacyjnego świata, zginął w czasie ryzykownego eksperymentu naukowego. Skreślenie jego nazwiska, jako patrona Politechniki Zielonogórskiej, uważam za wyraz koniunkturalizmu politycznego, który nie przystoi ani naukowcom, ani parlamentarzystom. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-165.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora Chełkowskiego. Następnym mówcą będzie pan senator Religa, mam nadzieję, że nas słyszy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#SenatorAugustChełkowski">Pani Marszałek! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#SenatorAugustChełkowski">Jestem gorącym zwolennikiem rozwoju szkolnictwa wyższego, ale zdecydowanym przeciwnikiem traktowania tego jedynie w sposób czysto formalny, poprzez zmianę nazw. Prowadzi to donikąd, jest metodą, którą stosowano powszechnie z kiepskimi wynikami. Od 1952 r. mnożono uczelnie przez tworzenie wydziałów nowych uczelni - że wymienię medycynę, rolnictwo, ekonomię, wychowanie fizyczne - a nawet sekcji, rozpraszając niepotrzebnie niewielki potencjał profesorski, zdziesiątkowany zarówno przez najeźdźców hitlerowskich w okresie II wojny światowej, jak i komunistycznych tuż po niej. Równocześnie wykorzystywano niedoświadczony potencjał młodej kadry do niepotrzebnej, rozproszonej, rozdrobnionej, rozdętej działalności dydaktycznej, utrudniając tym samym konieczny rozwój naukowy i dydaktyczny tejże kadry. Zapłaciła ona za to znacznie opóźnionym rozwojem naukowym, a uczelnie opóźnionym rozwojem niezbędnej kadry naukowo-dydaktycznej. I niestety, w wielu miejscach dzieje się to nawet do dziś.</u>
          <u xml:id="u-167.2" who="#SenatorAugustChełkowski">Drugim błędem było przekształcanie dobrych przedwojennych zawodowych szkół technicznych w politechniki. Likwidowano tym samym bardzo dobre wyższe szkoły zawodowe, w których nauczali wybitni praktycy, dostarczając krajowi niezbędnych, wysoko kwalifikowanych pracowników potrzebnych gospodarce. Po zamianie owych szkół na uczelnie praktycy byli zmuszani do badań podstawowych - zapewne istotnych w szkołach akademickich, ale niekoniecznie w wyższych szkołach zawodowych, których zadaniem jest przygotowanie dobrych praktyków przez nauczycieli równie dobrych i sprawdzonych w praktyce rozwijającej się gospodarki. Przeważnie nie stali się oni uczonymi teoretykami, a praktykami być przestali lub zrezygnowali z posad uczelnianych.</u>
          <u xml:id="u-167.3" who="#SenatorAugustChełkowski">Szkody dla obu stron były ewidentne. Na uczelniach często pozostawali słabi praktycy i żadni czy bardzo słabi teoretycy, którzy nie mając przygotowania do pracy naukowej, często zajmowali się utrudnianiem swoim młodym i zdolnym asystentom działalności, a dobrze było, jeśli im w niej nie przeszkadzali. Nie podaję tu nie sprawdzonych informacji, bo obserwowałem to w różnych miejscach i dzisiaj to się często zdarza. Miałem, na szczęście, wątpliwą przyjemność przebywania w takich warunkach niedługo, bo tylko półtora roku, ale mogłem oglądać to z bliska. Jeśli dodać do tego wszystkiego jeszcze częste utrudnienia czy presje natury politycznej, to obraz rozwoju naszych uczelni jawi się jako bardzo złożony i bynajmniej nie sielankowy.</u>
          <u xml:id="u-167.4" who="#SenatorAugustChełkowski">Dziś mamy zmienić nazwy kilku szkół inżynierskich na politechniki. Tak, niestety, w głównej mierze chodzi tylko o zmianę nazwy dla lepszego samopoczucia i dodania powagi uczelni. Z przedstawionych uzasadnień wyłaniają się praktycznie takie właśnie argumenty, bo merytorycznych nie ma zbyt wiele. Uprawnienia akademickie, jakie mają te uczelnie, są niewielkie. Z tego, co wiemy, spełniają tylko minimum tego, co jest potrzebne, a w jednym wypadku nawet tego minimum nie ma. Liczba ich wydziałów mających uprawnienia do nadawania stopni doktorskich jest na razie mała, a habilitacyjnych - żadna. Tym samym nie mają one uprawnień do nadawania tytułów naukowych.</u>
          <u xml:id="u-167.5" who="#SenatorAugustChełkowski">W Polsce przez dziesięciolecia niewiele zrobiono dla podniesienia poziomu akademickiego uczelni znajdujących się poza wielkimi ośrodkami akademickimi. Winne są temu zdecydowanie władze państwowe, bo to one muszą dbać o rozwijanie ośrodków akademickich w danym kraju. Chodzi o racjonalny rozkład kadry mającej odpowiednie kwalifikacje i uprawnienia. Niestety u nas zbyt często bywało i nadal bywa, że muza swojego wybrańca trzyma w objęciach od egzaminu wstępnego na danej uczelni do śmierci albo do emerytury. Prowadzi to często do powstawała gett naukowych.</u>
          <u xml:id="u-167.6" who="#SenatorAugustChełkowski">W krajach, w których prowadzi się racjonalną politykę potencjałem ludzkim o wysokich kwalifikacjach, istnieje racjonalna polityka zatrudnienia. W RFN na przykład nie można było zatrudnić się na uczelni, którą się kończyło, nie było też możliwe doktoryzowanie się i zostanie profesorem na tej samej uczelni. W ten sposób dbano o racjonalny rozkład kadr i stwarzano możliwości poznania różnych ośrodków naukowych. Takie były wymagania władz. U nas działo się zupełnie inaczej. Władze stworzyły system sprzyjający tworzeniu się gett naukowych i nie robią wiele, aby zmienić tę sytuację. Mamy ośrodki naukowe zatłoczone fachowcami i takie, które zieją pustkami, a państwo od dziesięcioleci rozkłada ręce i udaje, że niczego nie może zrobić. Od kiedy Fenicjanie wynaleźli pieniądze, wiele spraw załatwia się w racjonalny sposób. Prawa rynkowe należy wprowadzić również na uniwersytetach. Zarobki fachowców trzeba uzależnić od popytu i podaży. Jeśli gdzieś występuje nadmiar fachowców specjalizujących się w jednej dziedzinie, powinno im się płacić odpowiednio do podaży, czyli mniej, jeśli zaś fachowców zaczyna brakować - więcej. Takie metody obowiązują w wielu krajach. Wtedy nie ma równocześnie problemów z nadmiarem i z niedoborem. Wymaga to tylko dobrej woli i ustalenia racjonalnych zasad działania. Mogą pojawić się pewne trudności natury, nazwijmy to, psychologicznej. Bywa, że dobrzy fachowcy nie są mile widziani w słabych ośrodkach. Ten problem jednak, przy dobrej woli i racjonalnych wymaganiach, jest prosty do rozwiązania. Z tego, co wiem, w tej chwili nie ma większych kłopotów tego rodzaju.</u>
          <u xml:id="u-167.7" who="#SenatorAugustChełkowski">Dodawanie natomiast prestiżu uczelniom przez sztuczną zmianę nazwy, na dłuższą metę, nikomu korzyści nie przyniesie i jest posunięciem szkodliwym. Na podobny pomysł, choć na innym polu, wpadły władze PRL w latach siedemdziesiątych. Postanowiły po prostu problemy finansowe rozwiązać przy pomocy papierków bez pokrycia. Wtedy na przykład, ze względu na lepsze brzmienie, kierowników przedszkoli mianowano dyrektorami, a inspektorów oświaty wiceprezydentami miast. Jeden z tak uhonorowanych wiceprezydentów pokazywał mi dokumenty, jakie wtedy otrzymał. Był to w miarę ozdobny mianowania na wiceprezydenta miasta, formatuA4, oraz drugi dokument, tym razem na zwykłym papierku, o wymiarze połowy tego aktu, lakonicznie stwierdzający, że uposażenie pozostaje na dotychczasowej wysokości. Sądzę, że z omawianymi dzisiaj pseudoawansami uczelni sprawy mają się podobnie. Szkoda, że rząd nic nie robi. Obawiam się, że także w najbliższym czasie niewiele zrobi, by zwiększyć rzeczywisty prestiż i merytoryczny poziom przemianowanych uczelni.</u>
          <u xml:id="u-167.8" who="#SenatorAugustChełkowski">Będą głosował za wnioskiem zgłoszonym przez naszą komisję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora Zbigniewa Religę. Następnym mówcą będzie pan senator Jerzy Madej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#SenatorZbigniewReliga">Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#SenatorZbigniewReliga">Nawiązując do wypowiedzi pana senatora Piwońskiego, chcę podkreślić, że jestem ze Śląska. Pan senator Piwoński mówił, że wprawdzie nie pochodzi z tych terenów, a z Zielonej Góry, ale jest zwolennikiem nazwania Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Opolu politechniką. Natomiast ja, choć wywodzę się ze Śląska, mam istotne wątpliwości, czy Wysoki Senat powinien nadać tę nazwę szkole w Opolu.</u>
          <u xml:id="u-169.2" who="#SenatorZbigniewReliga">Mogę powiedzieć to, co pan senator Rewaj. Rok temu byłem gorącym zwolennikiem stworzenia w Opolu uniwersytetu i głosowałem za tym, żeby on powstał. Tak się stało, że niedawno zostałem wybrany rektorem, jestem na razie rektorem elektem Śląskiej Akademii Medycznej. Mimo to, już rozmawiałem z wojewodą opolskim w sprawie powołania w Opolu filii Śląskiej Akademii Medycznej. Jej siedzibą byłby nowo otwarty szpital wojewódzki, wspaniały, być może w tej chwili najlepiej wyposażony w Polsce. Proponowałem utworzenie tam niektórych klinik Śląskiej Akademii Medycznej celem szkolenia podyplomowego lekarzy. Opole to środowisko rozwijające się bardzo dynamicznie, również pod względem naukowym.</u>
          <u xml:id="u-169.3" who="#SenatorZbigniewReliga">Wysoki Senat ma ogromną władzę: może przyznać nazwę Politechnika Opolska lub jej nie przyznać. Dlaczego jestem temu przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-169.4" who="#SenatorZbigniewReliga">Proszę państwa, pań i panów senatorów! Prezydent ma prawo przyznać tytuł profesora każdemu, nie pytając nikogo o zdanie. Po prostu ma takie prawo. Niemniej naprawdę tak się nie zdarza. Prezydent przyznaje tytuł profesora na wniosek specjalnej komisji kwalifikacyjnej komuś, kto przeszedł wszystkie niezbędne procedury i spełnił wszystkie niezbędne warunki, żeby zostać profesorem. Trzeba spełnić cały szereg warunków, żeby zostać profesorem.</u>
          <u xml:id="u-169.5" who="#SenatorZbigniewReliga">Uczelnia, by otrzymać nazwę politechniki, również musi spełnić odpowiednie warunki, musi się poddać specjalnej ocenie odpowiednich instytucji, instytucji samorządowych, musi odpowiadać pewnym kryteriom. Mam przed sobą uchwałę Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego z dnia 28 marca 1996 r. Przeczytam tylko dwa paragrafy tej uchwały: „Rada główna nie znajduje podstaw do pozytywnego zaopiniowania projektu przekształcenia Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Opolu w Politechnikę Opolską wobec niespełnienia przez szkołę warunków stawianych uczelniom technicznym, ubiegającym się o status politechniki, sformułowanych przez radę główną w dniu 23 lutego 1995 r”. Drugi paragraf: „Rada główna docenia dotychczasowe osiągnięcia Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Opolu i wyraża pogląd, że w niedalekiej przyszłości wyżej wymienione warunki zostaną spełnione i można będzie podjąć procedurę opiniowania wniosku przez senaty wybranych politechnik, jak to przewidują sformułowane przez radę główną kryteria z dnia 23 lutego 1995 r. W chwili obecnej rada uznaje wniosek za przedwczesny”. Proszę państwa, pań i panów senatorów! W głosowaniu możemy uznać Politechnikę Opolską lub jej nie uznać, ale proszę pamiętać, że w ocenie środowiska naukowego i jego najważniejszej części, jaką jest rada główna, odpowiednie warunki nie zostały spełnione. Czy nie jest słuszne, aby ta nazwa została przyznana za rok, za dwa, kiedy aktywność pracowników Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Opolu będzie na tyle duża, że wszystkie warunki zostaną spełnione?</u>
          <u xml:id="u-169.6" who="#SenatorZbigniewReliga">Chciałbym zwrócić uwagę na jeszcze jedną rzecz. Kryteria, które ustaliła rada główna, są kryteriami minimalnymi i powszechnie wiadomo, że w pewnym sensie są one naciągane, by niektóre wyższe szkoły inżynierskie otrzymały tytuł politechniki. Jeżeli zatem uczelnia nie spełnia takich super minimalnych kryteriów, to przyznanie jej tego tytułu, w moim przekonaniu, byłoby lekką nieprzyzwoitością. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-169.7" who="#SenatorZbigniewReliga">Chciałem zwrócić uwagę, Pani Marszałek…</u>
          <u xml:id="u-169.8" who="#komentarz">(Wicemarszałek Zofia Kuratowska: Dziękuję bardzo. Proszę, Panie Senatorze.)</u>
          <u xml:id="u-169.9" who="#SenatorZbigniewReliga">… na jedną rzecz. Gdyby panowie senatorowie mieli bardziej szczegółowe pytania, na które oczywiście nie będę potrafił odpowiedzieć, to na sali jest przedstawiciel rady głównej, pani wicedyrektor Jankowska. Nie wiem, czy pani marszałek pozwoliłaby…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Ze względów proceduralnych nie jest to możliwe. Na posiedzeniu komisji, oczywiście. Bardzo przepraszam panią dyrektor.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Religa: Przepraszam i bardzo dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-170.2" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-170.3" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora Madeja. Następnym mówcą będzie pan senator Artur Balazs.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#SenatorJerzyMadej">Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#SenatorJerzyMadej">Miło mi, że zabieram głos w tej dyskusji, ponieważ jestem akurat pracownikiem jednej z tych szkół, o których mówimy, czyli Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie. Jestem w tym łatwiejszej sytuacji, że w rankingu czterech szkół, które są przedmiotem rozpatrywanej ustawy, Wyższa Szkoła Inżynierska w Koszalinie znalazła się na pierwszym miejscu zarówno według ocen Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego, jak i, przede wszystkim, senatów. Każda bowiem z tych uczelni była oceniana przez trzy wybrane senaty. W ocenie tych senatów Wyższa Szkoła Inżynierska w Koszalinie uzyskała pozytywną opinię.</u>
          <u xml:id="u-171.2" who="#SenatorJerzyMadej">Nie bardzo chciałbym się zgodzić z tym, co przed chwilą powiedział pan senator Religa, że wymagania, które Rada Główna Szkolnictwa Wyższego postawiła przed uczelniami ubiegającymi się o uzyskanie statusu politechniki są zminimalizowane. Przecież jakiś próg zawsze trzeba postawić, a każdy próg to są kryteria minimalne. Bo jakikolwiek próg ustalamy, to mówimy, że aby go przekroczyć, trzeba osiągnąć kryteria minimalne. Pytanie, co należy uznać za minimum?</u>
          <u xml:id="u-171.3" who="#SenatorJerzyMadej">Głównym kryterium jest zatrudnianie przynajmniej 40 nauczycieli akademickich ze stopniem naukowym doktora habilitowanego, w tym co najmniej 15 z tytułem profesora. Więc to jest ten próg minimalny, który stawia się uczelniom. Następnym kryterium jest kształcenie studentów przynajmniej na 6 kierunkach, w tym na 3 kierunkach prowadzenie studiów magisterskich oraz posiadanie uprawnień do nadawania stopnia naukowego doktora przynajmniej w dwóch dyscyplinach. To są kryteria, które zostały ustalone przez Radę Główną Szkolnictwa Wyższego. Prawie wszystkie uczelnie, z wyjątkiem Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Opolu, kryteria te spełniają.</u>
          <u xml:id="u-171.4" who="#SenatorJerzyMadej">Przed podjęciem ostatecznej decyzji, czy poprzeć również wniosek dotyczący Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Opolu, czy nie, bo to - jak rozumiem - jest głównym problemem, należy sobie odpowiedzieć na kilka pytań.</u>
          <u xml:id="u-171.5" who="#SenatorJerzyMadej">Zacznę od wniosku, który przedstawiła Komisja Nauki i Edukacji Narodowej… i zacznę od pierwszego wniosku mniejszości. Jest on sformułowany w ten sposób, że chodzi nie o zmianę nazwy, lecz o przekształcenie wyższych szkół inżynierskich w politechniki. Otóż to nie jest przekształcenie. Kiedy powstawały wyższe szkoły inżynierskie - prawie 30 lat temu - były to można powiedzieć, szkoły zawodowe. Teraz mówimy o potrzebie uchwalenia ustawy o szkołach zawodowych. Wtedy, 30 lat temu, wyższe szkoły inżynierskie miały być rzeczywiście takimi szkołami zawodowymi. Powstałe w wielu miastach - kilkunastu czy poniżej dziesięciu, nie pamiętam - wyższe szkoły inżynierskie faktycznie w pierwszym okresie były szkołami zawodowymi kształcącymi tylko na poziomie inżynierskim, potem, w miarę rozwoju kadry, w miarę rozbudowy i doskonalenia się tych uczelni, przybywało pracowników, którzy spełniali wszystkie wymagania stawiane politechnikom. Szkoły najpierw uzyskały prawo nadawania tytułu zawodowego magistra, a nie tylko inżyniera. Następnie niektóre wydziały zaczęły uzyskiwać prawa akademickie, czyli prawa nadawania stopnia naukowego doktora, i właściwie te szkoły zaczęły się różnić od politechnik tylko nazwą.</u>
          <u xml:id="u-171.6" who="#SenatorJerzyMadej">Nie jest to więc ustawa o przekształceniu szkoły zawodowej w szkołę akademicką. Takiego podziału jeszcze nie mamy, chociaż się o tym mówi, i słusznie. Dojdziemy do tego, że będziemy mieli w Polsce uczelnie akademickie, które przede wszystkim będą miały prawo nadawania stopni naukowych i to one będą miały prawo prowadzenia studiów magisterskich. Będą też wyższe szkoły zawodowe kształcące ludzi przygotowanych do zawodu, takiego czy innego, na poziomie inżynierskim, jeżeli mówimy o szkołach technicznych.</u>
          <u xml:id="u-171.7" who="#SenatorJerzyMadej">Wniosek mniejszości Komisji Nauki i Edukacji Narodowej nie bardzo jest zasadny w świetle tego - jak powtarzam - że jest to naprawdę zmiana nazwy.</u>
          <u xml:id="u-171.8" who="#SenatorJerzyMadej">W moim przekonaniu, ustawa, którą uchwalił Sejm, powinna być zatytułowana: o zmianie nazw niektórych wyższych szkół technicznych. To by odpowiadało prawdzie. Tak jak jest w ustawie będącej następnym punktem porządku naszego posiedzenia, mianowicie: o zmianie nazw niektórych wyższych szkół artystycznych. Bo tak naprawdę o to chodzi. W tej chwili wyższe szkoły inżynierskie praktycznie stały się politechnikami, tyle że się tak nie nazywają.</u>
          <u xml:id="u-171.9" who="#SenatorJerzyMadej">Należy zwrócić uwagę, że w politechnikach, które oczywiście mają znacznie dłuższą tradycję, niektóre prawie stuletnią, też na wielu wydziałach następuje zmiana kadr. Niektóre wydziały tracą prawa doktoryzowania, a szczególnie prawa habilitowania. Nie jest tak, że jeżeli to jest politechnika, to ciągle jest odpowiednia liczba pracowników z tytułami i stopniami naukowymi, co gwarantuje utrzymanie praw akademickich. To jest zmienne. Mogę również powiedzieć, że na niektórych politechnikach niektóre wydziały są naprawdę słabsze niż odpowiednie wydziały w wyższych szkołach inżynierskich. O tym też trzeba pamiętać. Czyli ta ustawa naprawdę dotyczy zmiany nazwy.</u>
          <u xml:id="u-171.10" who="#SenatorJerzyMadej">Dlaczego to jest ważne? Od razu powiem, ponieważ w mojej uczelni też o tym wiedzą. Byłem przeciwnikiem tego, żeby Wyższa Szkoła Inżynierska w Koszalinie występowała o zmianę nazwy. Zawsze podaję tu argument, że jest taki uniwersytet w Stanach Zjednoczonych, zaliczany do czołówki, który się w skrócie nazywa MIT - Massachusetts Institute of Technology - co po polsku znaczy: Instytut Technologiczny Stanu Massachusetts. Jest to jeden z najbardziej renomowanych uniwersytetów amerykańskich, który ma największą liczbę noblistów ze wszystkich uczelni amerykańskich. A on się nazywa instytut technologiczny i nikomu to nie przeszkadza, że to jest uniwersytet. Mnie by zupełnie nie przeszkadzało, gdyby uczelnia w Koszalinie nazywała się nadal Wyższą Szkołą Inżynierską. Tylko że w odbiorze społecznym wyższa szkoła inżynierska kojarzy się właśnie z czymś gorszym. Stąd inicjatywa, żeby ostatnim wyższym szkołom inżynierskim, których jest w tej chwili dokładnie cztery, nadać nazwę politechnik, by całą procedurę ujednolicania nazw w ten sposób zakończyć.</u>
          <u xml:id="u-171.11" who="#SenatorJerzyMadej">Znam argumenty, o których mówił przede mną pan senator Religa, że przez Wyższą Szkołę Inżynierską w Opolu nie wszystkie warunki są spełnione. Ale, jak powiedziałem, wymogi te nie są określone w ustawie o szkolnictwie wyższym. Przecież w ustawie o szkolnictwie wyższym nie ma podziału na wyższe szkoły akademickie i wyższe szkoły zawodowe, nie ma ustalonych kryteriów określających różnice między jednymi i drugimi. Decyzje, które podejmowała Rada Główna Szkolnictwa Wyższego, opierają się oczywiście na uprawnieniach ustawowych. Ale możemy mówić, że są to kryteria - ciągle powtarzam - dotyczące zmiany nazwy, a nie dotyczące uprawnień.</u>
          <u xml:id="u-171.12" who="#SenatorJerzyMadej">Znowu wrócę do uprawnień. Sam byłem zaskoczony kilka razy… Nim jeszcze rozpocząłem działalność parlamentarną byłem dziekanem Wydziału Inżynierii Lądowej i Sanitarnej w Wyższej Szkole Inżynierskiej w Koszalinie. Dwukrotnie czy trzykrotnie dostałem pismo ze Stanów Zjednoczonych, z uniwersytetów amerykańskich, z prośbą o potwierdzenie danych zawartych w indeksach naszych studentów, którzy po drugim czy trzecim roku studiów w Wyższej Szkole Inżynierskiej w Koszalinie jechali do Stanów Zjednoczonych i tam byli przyjmowani na uniwersytety amerykańskie. Oceny i zakres wiadomości uzyskane w naszej uczelni były tam uznawane. Oni stawali się studentami amerykańskich uniwersytetów na takich prawach, jakby byli studentami politechniki.</u>
          <u xml:id="u-171.13" who="#SenatorJerzyMadej">To są te argumenty, które przemawiają za tym, żeby jednak przyjąć tę ustawę bez poprawek. Popieram wniosek złożony - jeżeli mam dobrą informację - przez pana senatora Piwońskiego, żeby ustawę o zmianie nazw niektórych wyższych szkół inżynierskich, uchwaloną przez Sejm, przyjąć bez poprawek, opierając się również na tych argumentach, które przed chwilą Wysokiej Izbie przedstawiłem. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Obecnie głos zabierze pan senator Artur Balazs…</u>
          <u xml:id="u-172.2" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Przepraszam, nie zauważyłam, ad vocem pan senator Religa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#SenatorZbigniewReliga">Argumenty senatora Madeja zupełnie mnie nie przekonują. To są argumenty, których nie mogę zaakceptować. To, że studenci szkoły w Koszalinie są znakomicie oceniani w Stanach Zjednoczonych, o niczym nie świadczy. Tak jak to, że pierwsza totalna resekcja trzustki została wykonana w szpitalu powiatowym przez znakomitego chirurga, wcale nie znaczy, że tam miałaby być akademia medyczna. W związku z tym nie jest to argument, który mogę przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#SenatorZbigniewReliga">Chcę powiedzieć, że się wcale nie dziwię, iż Wyższa Szkoła Inżynierska w Koszalinie jest na pierwszym miejscu w rankingu, ponieważ, proszę nie zapominać, ma najlepiej wykształconego człowieka w Polsce w gronie senatorów, senatora Madeja.</u>
          <u xml:id="u-173.2" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-173.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-173.4" who="#komentarz">(Senator Jerzy Madej: Dziękuję za uznanie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Bardzo proszę pana senatora Artura Balazsa, następnym mówcą będzie pan senator Orzechowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#SenatorArturBalazs">Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#SenatorArturBalazs">Na szczęście nie jestem profesorem, tylko rolnikiem i w tej sprawie takie sprzeczności mną nie targają, jak naukowcami. Myślę, Panie Senatorze Madej, że gdyby WSI w Opolu miało choć jednego noblistę, to też by nie zabiegało o zmianę nazwy i taka argumentacja byłaby zbędna. W całej tej sprawie dość istotny jest tytuł ustawy, czy ma być to ustawa o zmianie nazw niektórych wyższych uczelni, czy o przekształceniu niektórych wyższych szkół inżynierskich w politechniki? Określone przez Radę Główną Szkolnictwa Wyższego kryteria powodują, jak sądzę, że należy tu mówić o przekształceniu, a nie o zmianie nazwy. Zmiana nazwy jest działaniem zupełnie mechanicznym i istnieje tu istotna sprzeczność co do sugestii i propozycji pana senatora Rewaja. Przyjąłbym propozycję idącą w kierunku zmiany tytułu ustawy, tak by mówił o przekształceniu niektórych uczelni. Jeżeli przyjmujemy takie rozwiązanie, to równocześnie, Panie Senatorze, trzeba powiedzieć, że jednego z kryteriów WSI w Opolu nie spełniło i w takiej sytuacji nie możemy akceptować przekształcenia tej uczelni w politechnikę. Jest to swego rodzaju problem. Myślę, że komisja jeszcze będzie nad tym obradowała i będzie musiała bardzo poważnie rozważyć ten aspekt sprawy. Argumentacja, którą przedstawiał profesor Religa, do mnie osobiście trafia i gdyby to połączyć z propozycją mniejszości komisji o przekształceniu niektórych wyższych uczelni, to poprawka większościowa komisji mogłaby być utrzymana. WSI w Opolu, niestety, tych kryteriów nie spełnia i nie może zostać dokonana zmiana nazwy tej uczelni. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Dziękuję bardzo. Pan senator włożył kij w mrowisko.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#komentarz">(Senator Tadeusz Rewaj: Ad vocem.)</u>
          <u xml:id="u-176.2" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Ale już było właściwie ad vocem wcześniej.</u>
          <u xml:id="u-176.3" who="#komentarz">(Senator Jerzy Madej: Ad vocem.)</u>
          <u xml:id="u-176.4" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Proszę bardzo, pan senator Rewaj.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#SenatorTadeuszRewaj">Dziękuję za udzielenie mi głosu.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#SenatorTadeuszRewaj">Panie Senatorze Balazs, pan niedokładnie przeczytał treść poprawki mniejszości, zawiera ona w sobie niezgodę na kwestię Opola, proszę przeczytać, w art. 1 jest mowa o Wyższej Szkole Inżynierskiej w Koszalinie, w art. 2 o Wyższej Szkole Inżynierskiej w Radomiu, a w art. 3 o Wyższej Szkole Inżynierskiej w Zielonej Górze. I nie ma mowy o czwartej szkole, poprawka mniejszości konsumuje pierwszą poprawkę większości. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#komentarz">(Senator Jan Orzechowski: Można już?)</u>
          <u xml:id="u-178.2" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Tak, bardzo proszę, pan senator Orzechowski.</u>
          <u xml:id="u-178.3" who="#komentarz">(Senator Artur Balazs: Oczywiście, rozumiem, odniosłem się tak do tego, ponieważ ta poprawka jest samoistna, ale rozumiem, o co chodzi.)</u>
          <u xml:id="u-178.4" who="#komentarz">(Senator Tadeusz Rewaj: A poza tym dziękuję za poparcie).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#SenatorJanOrzechowski">Chciałbym poprzeć wywody pana senatora Rewaja, bo rzeczywiście w tym przypadku nie można mówić o zmianie nazw politechnik, bo najpierw musi coś istnieć, żeby można to było zmienić, a obecnie w Radomiu nie ma politechniki, politechnika dopiero powstanie po wejściu w życie tej ustawy. W związku z tym, jeśli już kierujemy się logiką, to powinniśmy przyjąć poprawki pana senatora Rewaja o przekształceniu wyższych szkół w politechniki. Dlatego tytuł ustawy też powinien być zmieniony i poprawki, które proponuje pan senator Rewaj, mieszczą się że tak powiem, w logice. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Pan senator Madej po raz drugi zabierze głos w dyskusji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#SenatorJerzyMadej">Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#SenatorJerzyMadej">Nie wykorzystam argumentu odnoszącego się do mojej wypowiedzi, którą przytoczył pan senator Religa przed kilkoma minutami. Natomiast, mówiąc poważnie, to naprawdę nie jest przekształcenie, bo to nie jest tak, jakby przekształcić szkołę zawodową w szkołę akademicką, chodzi tu o zmianę nazwy z: „wyższa szkoła inżynierska” na: „politechnika”. Wszystkie uprawnienia, jakie mają te szkoły, poczynając od studentów, absolwentów, poprzez pracowników uczelni, do wydziałów, są identyczne z uprawnieniami politechnik, nie ma między nimi żadnej różnicy. Wydaje się taki sam dyplom tym, którzy uzyskują tytuł zawodowy inżyniera i tym, którzy uzyskują tytuł zawodowy magistra inżyniera. Takie same uprawnienia wynikają z faktu, że ktoś jest absolwentem Politechniki Warszawskiej czy absolwentem Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Opolu. Wydział ma prawo nadawania stopnia doktora naukowego, takie same prawa ma Wydział Budownictwa Politechniki Warszawskiej, jak i Wydział Budownictwa Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie. Jeżeli idzie o stopnie i tytuły naukowe, to te same uprawnienia przysługują wydziałom na politechnice czy w szkole inżynierskiej. Proszę przyjąć, iż fakty są takie, że to nie to jest przekształcenie. Gdyby to było przekształcenie, to ja również popierałbym wniosek mniejszości, ale powtarzam, żadna z wyższych szkół inżynierskich nie jest wyższą szkołą zawodową, lecz jest wyższą szkołą akademicką, w takim samym stopniu jak jest nią Politechnika. Oczywiście możemy mówić o różnej randze tych szkół, i tu się zgadzam. Tak samo jest z przywołanym przeze mnie MIT, należącym do czołówki amerykańskich uniwersytetów. Wiem, że w Stanach Zjednoczonych są również uniwersytety, których poziom kształcenia, nauczania jest niższy niż w wyższych szkołach inżynierskich w Polsce. Też o tym wiem. Uniwersytet uniwersytetowi nierówny i politechnika politechnice też nierówna. Żeby nie wprowadzać antagonizmów, nie będę porównywał Politechniki Warszawskiej czy Politechniki Wrocławskiej czy Politechniki Gdańskiej czy krakowskiej uczelni, należących do krajowej czołówki, z innymi politechnikami. Nie będę tego robił. Natomiast proszę nie uwierzyć, ale przyjąć do wiadomości, że to nie jest przekształcenie, lecz zmiana nazwy. I w związku z tym argumenty, które przytaczał pan senator Rewaj czy pan senator Balazs, naprawdę nie odpowiadają stanowi faktycznemu, nie odpowiadają rzeczywistości. Kiedy powstanie ustawa o wyższych szkołach zawodowych, to wszystko będzie się zgadzało, bo będzie podział na wyższe szkoły zawodowe i wyższe szkoły akademickie i wtedy przejście z jednej grupy do drugiej będzie nie tylko zmianą nazwy, ale i statusu. Różnica między szkołami zawodowymi i akademickimi nie będzie polegała na tym, że się kształci innych absolwentów, tylko na tym, że pracownikami wyższych szkół zawodowych mogą być nauczyciele akademiccy, czyli nauczyciele bez stopni naukowych, a z doświadczeniem zawodowym, natomiast pracownikami dydaktycznymi szkół akademickich muszą być nauczyciele ze stopniami i tytułami naukowymi, które dają uprawnienia do nadawania tych stopni również młodym pracownikom naukowym. I to jest ta różnica, i proszę to brać pod uwagę przy podejmowaniu decyzji.</u>
          <u xml:id="u-181.2" who="#SenatorJerzyMadej">Wniosek mniejszości, jak powiedziałem, Wydaje się bardzo słuszny i uzasadniony, ale jednak nie znajduje oparcia w obecnym stanie prawnym, jeśli chodzi o wyższe szkoły techniczne. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-181.3" who="#komentarz">(Senator Artur Balazs: Czy można ad vocem?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Wiemy, są dwa ad vocem, może teraz senator Balazs.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#SenatorArturBalazs">Panie Senatorze Madej, według mnie, do zmiany nazwy wystarczy wola uczelni i akceptacja parlamentu. Natomiast kiedy do tego dodajemy jakiekolwiek kryteria, to wtedy już mówimy, niestety, o czym innym. Z tej kwalifikacji wynika, że te kryteria zostały dodane i że komisja senacka miała wątpliwości co do jednej z uczelni. Nie możemy, według mnie, mówić o zmianie nazwy, ale o przekształceniu, czy się nam to podoba, czy nie i czy to rozstrzyga całą gamę różnych wątpliwości, czy nie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Dziękuję bardzo. Pan senator Religa…</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Religa: Chciałbym zapytać panią marszałek, ad vocem oczywiście…)</u>
          <u xml:id="u-184.2" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Ma pan prawo do jeszcze jednego.</u>
          <u xml:id="u-184.3" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Religa: Nie wiem, czy zgodnie z regulaminem mogę zadać pytanie panu profesorowi Madejowi?)</u>
          <u xml:id="u-184.4" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Może pan, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#SenatorZbigniewReliga">Otóż moja prośba jest taka: chciałbym prosić pana profesora senatora Madeja, żeby podał definicję politechniki i wyższej szkoły inżynieryjnej. W zależności od treści tych definicji może zorientujemy się, czy to jest przekształcenie, czy zmiana nazwy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Myślę, że troszkę źle się stało i mam tutaj pewien żal do Komisji Nauki i Edukacji Narodowej, że te rzeczy nie zostały dostatecznie ściśle ustalone w czasie posiedzenia komisji. Chodzi właśnie o definicje. Co to jest przekształcenie, a co zmiana nazwy? Ja widzę różnice zdań, widzę teraz reakcję pani dyrektor, która właśnie to wszystko powinna wyjaśnić na posiedzeniu komisji. I przez to mamy taką dość żywą dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-186.2" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Widzę, że jeszcze ad vocem zgłasza pan senator Rewaj.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#SenatorTadeuszRewaj">Chciałbym na koniec tylko zadać wszystkim obecnym pytanie, przy czym nie czekam na odpowiedź, czy z równie lekkim sercem podchodziliby do propozycji zmiany nazwy: „wyższa szkoła pedagogiczna” na: „uniwersytet”?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Poproszę teraz pana senatora Lackorzyńskiego. Następnym mówcą będzie pan senator Adamiak. Taka była kolejność zapisu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#SenatorLeszekLackorzyński">Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#SenatorLeszekLackorzyński">Wydaje mi się, że powinienem się ustosunkować do wypowiedzi pana senatora Cieślaka, z której można wyciągnąć wniosek, wniosek nieprawdziwy, że społeczność Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Zielonej Górze może mieć jakieś uprzedzenia narodowościowe wobec słynnego Rosjanina, Jurija Gagarina. Sam również jestem przeciwnikiem dokonywania zmian nazw obecnych w świadomości społeczeństwa, w świadomości ludzkości od wieków. Zmiany takie są dokonywane z przyczyn wyłącznie politycznych. Chciałbym przypomnieć, że właśnie historycy radzieccy na fali głasnosti zakwestionowali fakt, że Jurij Gagarin był pierwszym człowiekiem w kosmosie. Twierdzili, że po kukuryźnianych eksperymentach Chruszczowa społeczeństwo radzieckie potrzebowało jakiegoś wydarzenia propagandowego. I faktycznie, po tym rzekomym locie prestiż międzynarodowy Związku Radzieckiego wzrósł niepomiernie. Radzieccy historycy - tak, radzieccy, to się działo jeszcze przed powstaniem Rosji - poruszali również fakt zdumiewający, że osoba tak powszechnie znana na świecie brała udział w eksperymentach lotniczych, podczas gdy każdy taki eksperyment to 99% niebezpieczeństwa utraty życia. Niejasne są okoliczności śmierci Gagarina.</u>
          <u xml:id="u-189.2" who="#SenatorLeszekLackorzyński">Jestem przeciwny dokonywaniu zmian nazw przez polityków. Ale w tym przypadku wydaje mi się, że zastrzeżenia pana senatora Cieślaka nie mają żadnego merytorycznego uzasadnienia. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Dziękuję bardzo. Nie chciałabym, żebyśmy prowadzili dyskusje, w których potrzebni byliby specjaliści. Wypowiem tu zupełnie osobiste zdanie, że podzielam opinię pana senatora Cieślaka.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Bardzo proszę pana senatora Adamiaka, który jest zapisany jak na razie ostatni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#SenatorJanAdamiak">Myślę, że pogodzę…</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#SenatorJanAdamiak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-191.2" who="#SenatorJanAdamiak">Środowisko naukowe zna takie pojęcie i wie, co to znaczy „uczelnia o statusie akademickim. Określa się to na podstawie wyraźnie sprecyzowanych kryteriów. Otóż uczelnia, o której można powiedzieć, że jest w pełni szkołą wyższą, to taka która nie tylko kształci studentów, ale ma również prawo nadawania stopnia doktora oraz doktora habilitowanego. To jest dopiero uczelnia o pełnym statusie akademickim. Wszystkie inne uczelnie, nie mające uprawnień do nadawania stopnia doktora habilitowanego, to w pojęciu środowiska naukowego uczelnie, ale nie o statusie akademickim.</u>
          <u xml:id="u-191.3" who="#SenatorJanAdamiak">W tym wypadku zgadzam z senatorem, że wymogi, jakie te uczelnie spełniają, by zmieni swój status, są naprawdę na poziomie minimalnym. Zgadzam się tu również z senatorem Rewajem, że jest to jednak przekształcenie. Bo faktycznie, gdy weźmiemy pod uwagę te kryteria, to nie jest to automatyczna zmiana nazwy, ale przekształcenie tych uczelni w politechniki. Bo politechniki mają właśnie status akademicki. Zgadzam się z senatorem Religą, że są to jednak minimalne kryteria. Panie Senatorze Madej, ja też pracuję w Akademii Rolniczo-Technicznej i dam panu taki krótki przykład: mój wydział rolniczy kształci studentów na trzech kierunkach. I ten sam wydział ma prawo nadawania stopnia doktora i stopnia doktora habilitowanego na dwóch kierunkach. I proszę sobie wyobrazić zastosowanie tych właśnie kryteriów, jakie tym szkołom postawiła Rada Główna Szkolnictwa Wyższego. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-192.2" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Zgodnie z art. 43 Regulaminu Senatu chciałam teraz udzielić głosu przedstawicielowi rządu, jako że ustawa, która była rozpatrywana, jest poselskim projektem ustawy. Chciałam spytać, czy pan minister Pastuszka, który jest upoważniony do wystąpienia w tej sprawie, pragnie zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-192.3" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Stefan Pastuszka: Chciałbym prosić o głos, jak najbardziej.)</u>
          <u xml:id="u-192.4" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Pragnie zabrać głos i chyba jest to potrzebne, by wyjaśnić ze strony resortu…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejStefanPastuszka">Pani Marszałek! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejStefanPastuszka">Wydawałoby się, że temat nie jest gorący. Ale jak się okazało w dyskusji, jest. Gdy chodzi o samo rozumienie pojęcia „zmiana nazwy” czy „przekształcenie” - wydaje mi się, że tu argumentacja pana senatora Religi i pana senatora Adamiaka jest prawidłowa. Jest to przeniesienie uczelni na wyższy stopień. Ale bardzo istotna będzie tu odpowiedź na pytanie, od którego kryterium zależy, by dana uczelnia była w pełni akademicka. Podobnego typu dyskusja toczyła przez ponad 2 dni w Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego i muszę powiedzieć, że nie do końca zaleźliśmy rozwiązanie. Rada Główna Szkolnictwa Wyższego, czyli najwyższy organ samorządowy uczelni, wypracowała kryteria, które mają służyć utrzymaniu odpowiedniego poziomu edukacji. Nie tylko edukacji, ale i przygotowania kadr dla uczelni. Może wyjaśnię to bliżej. Była tu mowa o Wyższej Szkole Inżynierskiej w Radomiu, mającej już 45 lat. Co prawda Rada Główna Szkolnictwa Wyższego wydała jej negatywną opinię, ale z tego względu, iż, jej zdaniem, za dużo studentów kształciło się na kierunku ekonomicznym. Zarazem jednak Wyższa Szkoła Inżynierska w Radomiu spełnia wszystkie kryteria formalne wypracowane przez radę. Dlatego też minister edukacji mógł podjąć decyzję pozytywną dla radomskiego środowiska naukowego. Ministerstwo Edukacji Narodowej realizuje politykę aktywizacji poszczególnych regionów Polski i niewątpliwie podniesienie statusu uczelni, bo tak to można określić, odgrywa tu istotną rolę. Dla absolwenta to jednak różnica - w sensie emocjonalnym, ale trochę i formalnym - czy skończył wyższą szkołę inżynierską, czy politechnikę. Pracobiorca zwraca coraz większą uwagę na ten element.</u>
          <u xml:id="u-193.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejStefanPastuszka">Jeśli chodzi o Wyższą Szkołę Inżynierską w Opolu, to spełnia ona tylko dwa kryteria. Nie spełnia natomiast bardzo ważnego kryterium, to znaczy nie ma prawa do nadawania stopnia naukowego - tytułu doktora. Jest to kryterium, którego nie można przeskoczyć.</u>
          <u xml:id="u-193.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejStefanPastuszka">Gotów natomiast byłbym polemizować z panem senatorem Chełkowskim, choć w tej chwili mi nie wypada. Wygodniej byłoby mi polemizować z pozycji senatora. Byłbym daleki od tego, by imputować rządowi, iż nie czuwa nad prawidłowym rozwojem systemu edukacji w Polsce. Pragnę zwrócić uwagę Wysokiej Izby, że ustawy, raporty Komitetu Polskiej Akademii Nauk, Sejm i Wysoka Izba nakładają na rząd obowiązek wyrównywania szans. Rząd zatem jest obowiązany troszczyć się o to, by wyższe uczelnie powstawały również w małych środowiskach. Jestem przekonany, że ustawa o wyższych szkołach zawodowych stanowi taką istotną szansę, tym bardziej że jest przewidziany konwent, w skład którego wchodzą przedstawiciele wojewody, samorządu terytorialnego, samorządów gospodarczych, przedstawiciel rektora i konwent. To ciało społeczne będzie decydowało o profilach kształcenia, rektor, senat będzie czuwał nad poziomem kształcenia, a kanclerz nad finansami.</u>
          <u xml:id="u-193.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejStefanPastuszka">Przykład choćby tej jednej ustawy, która jest w Wysokiej Izbie Poselskiej, świadczy o tym, iż Ministerstwo Edukacji Narodowej przywiązuje bardzo dużą wagę do tego problemu. Jest tu jeszcze drugi istotny problem, którego nie możemy zlekceważyć. Istnieje bardzo ścisła relacja między poziomem rozwoju edukacji a rozwojem poszczególnych regionów, i rząd bierze to pod uwagę.</u>
          <u xml:id="u-193.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejStefanPastuszka">Chciałbym uprzejmie poinformować Wysoką Izbę, iż Ministerstwo Edukacji Narodowej podtrzymuje swoje stanowisko w sprawie Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Opolu. Jestem głęboko przekonany, iż to ambitne środowisko naukowe szybko sprosta kryteriom stosowanym przez Radę Główną Szkolnictwa Wyższego. Wydaje mi się, że będzie to, może użyję argumentum ad hominem, źródłem większej satysfakcji dla tego środowiska. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Dziękuję bardzo. Panie Ministrze, bardzo proszę o pozostanie na miejscu.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Czy ktoś z państwa senatorów mą jakieś pytanie, z miejsca, do pana ministra? Tyle było wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-194.2" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Pan senator Rewaj, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#SenatorTadeuszRewaj">Panie Ministrze! Nie znalazłem w pana wypowiedzi odniesienia do poprawki mniejszościowej, to znaczy tego, czy pan jest za zmianą nazwy, czy za przekształceniem?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejStefanPastuszka">Wspomniałem o tym w sposób pośredni mówiąc, że z punktu merytorycznego jest to, w moim odczuciu, przekształcenie.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejStefanPastuszka">Wysoka Izbo! Jest tu drugi bardzo ważny problem, który poruszyła pani senator sprawozdawca Komisji Nauki i Edukacji Narodowej. Mianowicie, że przedłużenie terminu o dwa, trzy miesiące w życiu tych uczelni opóźni rekrutację. W moim odczuciu, z punktu merytorycznego… Jak to określić, żeby nie popełnić błędu, bo to jest niuans? W każdym razie, jeśli ta ustawa przejdzie w brzmieniu proponowanym przez większość, nie będzie to miało żadnych negatywnych konsekwencji, choć nie jest to nazwa w pełni adekwatna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Pan senator Miszczuk ma pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#SenatorPiotrMiszczuk">Panie Ministrze! Ministerstwo Edukacji Narodowej jest przeciwko temu, żeby wprowadzić zmianę nazwy Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Opolu. Możemy…</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Stefan Pastuszka: Nie, jeśli…)</u>
          <u xml:id="u-198.2" who="#SenatorPiotrMiszczuk">Nie, nie. Przepraszam, ale dokończę. Pan minister mówi, że przyjęcie wniosku mniejszości dotyczącego przekształcenia opóźni sprawę. Ale czy przyjmiemy wniosek Komisji Nauki i Edukacji Narodowej, czy wniosek mniejszości, to jest ta sama sprawa, bo zmienia ustawę, wykreśla Wyższą Szkołę Inżynierską w Opolu. Ustawa musi wrócić do Sejmu, i tu nic się nie zmieni - czy przyjmiemy ją bez poprawek i będzie Opole, czy z poprawkami, czyli wniosek mniejszości, to niestety musi ona wrócić do Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-198.3" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Stefan Pastuszka: Mogę odpowiedzieć, Pani Marszałek?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Tak, tak, niech pan odpowie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejStefanPastuszka">Nie zgadzam się ze sposobem postawienia pytania, bo pomylono przyczynę ze skutkiem. Ministerstwo Edukacji Narodowej nie jest przeciwne przekształceniu Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Opolu, jest za, lecz po spełnieniu określonych kryteriów. To jest ten niuans.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#komentarz">(Senator Jan Adamiak: Ale na dzień dzisiejszy nie spełnia.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#SenatorPiotrMiszczuk">Właśnie, na dzień dzisiejszy Wyższa Szkoła Inżynierska w Opolu nie spełnia tych kryteriów i przyjęcie ustawy bez poprawek znaczyło, że mimo to przekształcamy jednak tę uczelnię. W innym przypadku musimy przyjąć ustawę z poprawkami, tak więc - czy są to poprawki Komisji Nauki i Edukacji Narodowej, czy mniejszości - i tak ustawa wraca do Sejmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Pan senator Rewaj, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#SenatorTadeuszRewaj">Chciałem podziękować memu poprzednikowi za tę argumentację, bo rzeczywiście jest bezdyskusyjne, że ma szansę przejść pierwsza poprawka, gdyż komisja - stosunkiem głosów 1 do 9 - była za tymczasowym odsunięciem decyzji odnośnie do Opola. Wobec tego, jeśli to przejdzie, i tak do Sejmu wraca. Hiobowe wieści, przypuszczenia pana ministra, że to może pójść bardzo daleko…</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#SenatorTadeuszRewaj">Proszę państwa, Sejm zbiera się na pierwsze posiedzenie 6 sierpnia, następne będzie za tydzień, 13 sierpnia. Zatem ustawa ma szansę w sierpniu po raz drugi znaleźć się w Sejmie i być podpisana przez prezydenta jeszcze przed wrześniem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Stefan Pastuszka: Dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-204.2" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-204.3" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Ponieważ w trakcie debaty zostały zgłoszone nowe wnioski, zgodnie z art. 45 ust. 2 Regulaminu Senatu bardzo proszę Komisję Nauki i Edukacji Narodowej o ustosunkowanie się do przedstawionych w trakcie debaty wniosków i przygotowanie ich do głosowania. Głosowanie, zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami, odbędzie się pod koniec posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-204.4" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Przystępujemy do punktu czwartego porządku dziennego: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie nazw niektórych wyższych szkół artystycznych.</u>
          <u xml:id="u-204.5" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 84. posiedzeniu 4 lipca 1996 r., a do Senatu została przekazana 8 lipca 1996 r. Marszałek Senatu 8 lipca 1996 r. skierował ustawę do Komisji Nauki i Edukacji Narodowej, która po rozpatrzeniu ustawy przygotowała sprawozdanie w tej sprawie. Przypominam, że tekst ustawy jest zawarty w druku nr 405, a sprawozdanie komisji w druku nr 405A.</u>
          <u xml:id="u-204.6" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę Komisji Nauki i Edukacji Narodowej, pana senatora Wincentego Olszewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#SenatorWincentyOlszewski">Pani Marszałek! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#SenatorWincentyOlszewski">10 lipca bieżącego roku Komisja Nauki i Edukacji Narodowej rozpatrywała skierowaną przez pana marszałka Senatu, uchwaloną przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej na 84. posiedzeniu 4 lipca 1996 r., ustawę o zmianie nazw niektórych wyższych szkół artystycznych. Sprawozdanie komisji w tej sprawie zostało zawarte w druku senackim nr 405A.</u>
          <u xml:id="u-205.2" who="#SenatorWincentyOlszewski">Jako sprawozdawca informuję, że Komisja Nauki i Edukacji Narodowej rekomenduje Wysokiej Izbie przyjęcie ustawy bez poprawek. Za takim wnioskiem jednomyślnie głosowali wszyscy obecni na posiedzeniu komisji senatorowie.</u>
          <u xml:id="u-205.3" who="#SenatorWincentyOlszewski">Wysoka Izbo! Ustawa o zmianie nazw niektórych wyższych szkół artystycznych, uchwalona przez Sejm w dniu 4 lipca bieżącego roku, jest wynikiem prac nad poselskim i rządowym projektem w tym zakresie. W stosunku do zmiany Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Poznaniu to jest inicjatywa poselska, a w stosunku do wszystkich pozostałych wyższych szkół wymienionych w ustawie, w tym również szkoły w Poznaniu inicjatywa rządowa. Uchwały o zmianie nazwy przyjęły senaty pięciu uczelni artystycznych. Proponują zastąpić: Państwową Wyższą Szkołę Sztuk Plastycznych w Gdańsku - Akademią Sztuk Pięknych w Gdańsku; Państwową Wyższą Szkołę Sztuk Plastycznych im. Władysława Strzemińskiego w Łodzi - Akademią Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego w Łodzi; Państwową Wyższą Szkołę Sztuk Plastycznych w Poznaniu - Akademią Sztuk Pięknych w Poznaniu; Państwową Wyższą Szkołę Sztuk Plastycznych we Wrocławiu - Akademią Sztuk Pięknych we Wrocławiu i Państwową Wyższą Szkołę Teatralną imienia Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie - Akademią Teatralną imienia Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie.</u>
          <u xml:id="u-205.4" who="#SenatorWincentyOlszewski">Zmiana nazw jest uzasadniona spełnieniem przez wyżej wymienione szkoły kryteriów akademickich. Wszystkie te uczelnie kształcą mianowicie na poziomie magisterskim na wszystkich prowadzonych kierunkach artystycznych, a ponadto wydziały tych uczelni mają uprawnienia do przeprowadzania przewodów kwalifikacyjnych pierwszego i drugiego stopnia, odpowiednich do przewodów doktorskich i habilitacyjnych, zgodnie z art. 37 ustawy z dnia 12 września 1990 r. o tytule naukowym i stopniach naukowych. Państwowa Wyższa Szkoła Sztuk Plastycznych w Gdańsku może przeprowadzać przewody pierwszego stopnia ze wszystkich dyscyplin artystycznych odpowiadających prowadzonym kierunkom studiów, drugiego stopnia zaś - z trzech na pięć kierunków; Państwowa Wyższa Szkoła Sztuk Plastycznych w Łodzi - pierwszego i drugiego stopnia z trzech dyscyplin, na cztery kierunki studiów, odpowiadających dyscyplinom artystycznym; Państwowa Wyższa Szkoła Sztuk Plastycznych w Poznaniu - pierwszego i drugiego stopnia ze wszystkich, to jest pięciu, dyscyplin artystycznych odpowiadających kierunkom studiów; Państwowa Wyższa Szkoła Sztuk Plastycznych we Wrocławiu - pierwszego stopnia ze wszystkich, to jest sześciu, dyscyplin artystycznych odpowiadających kierunkom studiów, a drugiego stopnia z trzech dyscyplin; Państwowa Wyższa Szkoła Teatralna w Warszawie - pierwszego i drugiego stopnia - z dwóch dyscyplin artystycznych odpowiadających prowadzonym kierunkom i specjalnościom studiów artystycznych; trzeci kierunek, wiedza o teatrze, nie przeprowadza przewodów kwalifikacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-205.5" who="#SenatorWincentyOlszewski">Podział nazw sześciu istniejących w Polsce uczelni plastycznych na dwie akademie sztuk pięknych - przypominam, że to Akademia Sztuk Pięknych w Krakowie, Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie - i cztery państwowe wyższe szkoły sztuk plastycznych jest w chwili obecnej jedynie historyczny, a nie merytoryczny. Państwowe wyższe szkoły sztuk plastycznych kształcą kadrę artystów na tym samym poziomie oraz mają uprawnienia do przeprowadzania procedur awansowych kadry naukowo-dydaktycznej, zbliżone do akademii sztuk pięknych. Prowadzona przez nie współpraca międzynarodowa dostarcza dowodów na wysoki, porównywalny z uczelniami zagranicznymi, poziom, zarówno działalności artystycznej, jak i dydaktycznej.</u>
          <u xml:id="u-205.6" who="#SenatorWincentyOlszewski">Państwowa Wyższa Szkoła Teatralna imienia Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie to najstarsza z istniejących uczelni teatralnych, wywodząca swoją tradycję od Szkoły Dramatycznej powołanej w 1811 r. przez Wojciecha Bogusławskiego przy Teatrze Narodowym. Tym, co wyróżnia ją spośród istniejących w Polsce uczelni teatralnych, jest prowadzenie, oprócz kierunków z zakresu sztuki teatralnej, także kierunku teoretycznego - wiedzy o teatrze. Zatrudnia wybitnych teatrologów prowadzących w szkole działalność o charakterze naukowym, wzbogacającym kierunki artystyczne o wiedzę humanistyczną.</u>
          <u xml:id="u-205.7" who="#SenatorWincentyOlszewski">Zmiana nazw wymienionych pięciu wyższych szkół artystycznych na akademie podyktowana jest ponadto zamiarem odróżnienia ich nazw od państwowych wyższych zawodowych szkół artystycznych, które powstaną w przyszłości. Jak wiemy, prace nad tym projektem ustawy są w toku. Uczelnie zawodowe będą prawdopodobnie się nazywać państwowymi wyższymi szkołami plastycznymi lub teatralnymi. Posiadanie przez oba typy uczelni artystycznych - akademicki i zawodowy - zbliżonych nazw utrudniałoby rozróżnienie ich statusu.</u>
          <u xml:id="u-205.8" who="#SenatorWincentyOlszewski">Chcę również podkreślić, że w opinii Ministerstwa Kultury i Sztuki wejście w życie ustawy nie spowoduje negatywnych skutków finansowych dla budżetu państwa. Na zakończenie informuję, że Komisja Nauki i Edukacji Narodowej wysłuchała również pozytywnego stanowiska w tej sprawie pani doktor Anny Jankowskiej, wiceprzewodniczącej Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego.</u>
          <u xml:id="u-205.9" who="#SenatorWincentyOlszewski">W imieniu Komisji Nauki i Edukacji Narodowej jeszcze raz proszę Wysoką Izbę o przyjęcie rekomendowanej ustawy bez poprawek. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Czy ktoś z państwa, pań i panów senatorów, chciałby zadać jakieś pytanie panu senatorowi sprawozdawcy? Nie ma pytań. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-206.2" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Otwieram debatę.</u>
          <u xml:id="u-206.3" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Proszę uprzejmie o zabranie głosu pana senatora Zdzisława Kulaka.</u>
          <u xml:id="u-206.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Zbigniewa.)</u>
          <u xml:id="u-206.5" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Przepraszam. Proszę senatora Zbigniewa Kulaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#SenatorZbigniewKulak">Pani Marszałek! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#SenatorZbigniewKulak">Aby nie przedłużać tej debaty w sposób być może uniemożliwiający osiągnięcie kworum, pozwolę sobie skrócić moje wystąpienie i podać całość do stenogramu. W tej chwili wygłoszę natomiast tylko ostatni fragment, który chciałem przedstawić Wysokiej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-207.2" who="#SenatorZbigniewKulak">Nazwa państwowej wyższej szkoły sztuk plastycznych pochodzi z okresu tworzenia się szkolnictwa artystycznego w Polsce powojennej. Od lat sześćdziesiątych nastąpił rozwój wyższych szkół o charakterze projektowym oraz faktyczne zrównanie programów nauczania we wszystkich polskich uczelniach plastycznych. Starania o ujednolicenie nazewnictwa w obrębie uczelni państwowych podyktowane są nową sytuacją, związaną z tworzeniem uczelni i szkół prywatnych o zróżnicowanym statusie i randze. Zastosowanie jednolitego nazewnictwa w obrębie szkolnictwa państwowego wprowadziłoby pożądany ład i unormowało występujące obecnie zjawisko fluktuacji studentów i pedagogów między uczelniami. Nowa sytuacja stwarza możliwości bezpośredniej współpracy z uczelniami zagranicznymi posiadającymi taki sam status akademicki. Dotyczy to wymiany pedagogów i studentów. Celem uniknięcia nieporozumień w tłumaczeniu nazw uczelni na języki obce wskazane jest, aby już w samym tytule uwidoczniony został akademicki status szkoły, porównywalny do statusu uniwersyteckiego, uprawniający do nadawania tytułu magistra sztuki. Ma to istotne znaczenie w sytuacji tworzenia się nowych, prywatnych szkół, które samowolnie przyjmują nazwę akademii. Powoduje to niejasność, a nawet chaos nazewniczy, na czym cierpi poznańska uczelnia.</u>
          <u xml:id="u-207.3" who="#SenatorZbigniewKulak">Panie i Panowie Senatorowie! Mimo że jestem lekarzem, od wielu lat czuję się związany z poznańską uczelnią plastyczną. Jako student głęboko zaangażowany w działalność amatorskiego ruchu fotograficznego, wielokrotnie współpracowałem z kolegami, a dzisiaj niekiedy już wykładowcami i profesorami tej uczelni. Szczególnie sympatycznie wspominam wspólne działania w dziedzinie wizualnych środków przekazu na Festiwalach Artystycznych Młodzieży Akademickiej w Świnoujściu. Naprawdę szczerze żałuję, że tegoroczna FAMA odbyła się bez mojego udziału.</u>
          <u xml:id="u-207.4" who="#SenatorZbigniewKulak">Będę głosował za nadaniem Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Poznaniu nazwy Akademia Sztuk Pięknych w Poznaniu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Nie ma więcej zapisanych do głosu, wobec tego lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-208.2" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Zgodnie z regulaminem chcę poprosić teraz o zabranie głosu przedstawiciela rządu. Przypominam, że rozpatrywana ustawa była projektem rządowym i poselskim, a upoważniony do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac jest minister kultury i sztuki.</u>
          <u xml:id="u-208.3" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Uprzejmie proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki, pana ministra Janasa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKulturyiSztukiWacławJanas">Pani Marszałek! Panie i Panowie Senatorowie! Myślę, że wszystkie moje argumenty za przyjęciem projektu tej ustawy wyczerpał już pan senator Olszewski. Chciałbym więc tylko serdecznie podziękować Wysokiemu Senatowi za pozytywne odniesienie się do inicjatywy rządowej i poselskiej. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Może pan minister na moment zostanie, bo być może ktoś ma jakieś pytania czy wątpliwości, które mógłby pan wyjaśnić.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#komentarz">(Senator Jerzy Adamski: Wszystko jest jasne, wszystko jest jasne.)</u>
          <u xml:id="u-210.2" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Wszystko jest jasne? W takim razie dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-210.3" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-210.4" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Nie wpłynęły żadne wnioski legislacyjne, ale zgodnie z naszym ustaleniem głosowanie nad ustawą odbędzie się pod koniec posiedzenia wraz z innymi głosowaniami.</u>
          <u xml:id="u-210.5" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Przystępujemy obecnie do punktu piątego porządku dziennego: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o nadaniu Akademii Rolniczej w Poznaniu nazwy „Akademia Rolnicza imienia Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu”.</u>
          <u xml:id="u-210.6" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 84. posiedzeniu, w dniu 4 lipca 1996 r. Do Senatu została przekazana w dniu 8 lipca 1996 r. W tym samym dniu marszałek Senatu skierował ustawę do Komisji Nauki i Edukacji Narodowej. Komisja przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie. Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 406, natomiast sprawozdanie komisji w druku nr 406A.</u>
          <u xml:id="u-210.7" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę Komisji Nauki i Edukacji Narodowej, pana senatora Jana Adamiaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#SenatorJanAdamiak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#SenatorJanAdamiak">Przypadł mi zaszczyt przedstawienia sprawozdania Komisji Nauki i Edukacji Narodowej w sprawie uchwalonej przez Sejm w dniu 4 lipca ustawy o nadaniu Akademii Rolniczej w Poznaniu, nazwy „Akademia Rolnicza imienia Augusta Cieszkowskiego Poznaniu”. Jest tradycją środowisk akademickich przyjmowanie za patrona człowieka wielce zasłużonego dla nauki i kultury polskiej lub takiego, którego działalność silnie związana jest z rozwojem regionu. Przed chwilą państwo mieli tu przykłady, że niektóre wyższe szkoły plastyczne czy artystyczne mają już imiona, tak samo jest z politechnikami, o których przed chwilą dyskutowaliśmy. Jeśli chodzi o akademie rolnicze, to patronów mają już, między innymi, Akademia Rolniczo-Techniczna w Olsztynie - Michała Oczapowskiego, Akademia Rolnicza w Krakowie - Hugona Kołłątaja, Akademia Techniczno-Rolnicza w Bydgoszczy - braci Śniadeckich. Akademia Rolnicza w Poznaniu również chce mieć swojego patrona.</u>
          <u xml:id="u-211.2" who="#SenatorJanAdamiak">Związki Akademii Rolniczej w Poznaniu ze spuścizną i działalnością Cieszkowskich są oczywiste. Wyjaśnię, że zarówno ojciec, jak i syn nosili to samo imię: August, przy czym akademia przyjmuje jako patrona Augusta Cieszkowskiego - ojca, ale syn może również czuć się, że tak powiem, w pewnym stopniu usatysfakcjonowany, nosi bowiem takie samo imię.</u>
          <u xml:id="u-211.3" who="#SenatorJanAdamiak">Można tu wymienić choćby dwa powody, dla których akademia występuje z takim wnioskiem. Pierwszym jest działalność Cieszkowskich w zakresie edukacji rolniczej na poziomie wyższym. Drugim jest stworzenie przez nich podstaw dla rozwoju badań naukowych, wychowania młodzieży w duchu patriotyzmu i kształcenia wysoko kwalifikowanych kadr dla potrzeb rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-211.4" who="#SenatorJanAdamiak">Żeby to bliżej przedstawić, powiem, że dzięki staraniom Augusta Cieszkowskiego - ojca w Żabikowie pod Poznaniem powstała Wyższa Szkoła Rolnicza imienia Haliny. Jeśli dobrze pamiętam, było to w 1870 r. To była pierwsza szkoła wyższa na ziemiach polskich pod zaborem pruskim. Mimo krótkiej, niespełna siedmioletniej działalności wywarła znaczący wpływ na początki powstania dzisiejszej Akademii Rolniczej w Poznaniu. Gdy w 1919 r. powstała Wszechnica Piastowska, przemianowana następnie w 1920 r. na Uniwersytet Poznański, w jej strukturę wszedł, jako jeden z pierwszych, Wydział Rolniczo-Leśny, w znacznym stopniu bazujący na kadrze nauczycielskiej i dorobku naukowym oraz dydaktycznym Wyższej Szkoły Rolniczej w Żabikowie. Z kolei syn Cieszkowskiego, także August, przeznaczył na potrzeby uniwersytetu dobra żabikowskie. Z tejże fundacji w roku 1919 zakupiono w Poznaniu na Golęcinie tereny rolnicze, gdzie Wydział Rolniczo-Leśny prowadził prace doświadczalne i gdzie wybudowano później gmach Kolegium Cieszkowskich, do dzisiaj służący, między innymi, Akademii Rolniczej.</u>
          <u xml:id="u-211.5" who="#SenatorJanAdamiak">Z wnioskiem o nadanie Akademii Rolniczej imienia wystąpił jej Wydział Rolniczy, jako najstarszy i najbardziej związany z działalnością Cieszkowskich. Między innymi, właśnie ten wydział, a właściwie cała uczelnia w roku 1995 zorganizowała tak piękną uroczystość jak sesja naukowa: „August Cieszkowski - Wielkopolanin i Europejczyk”, dla uczczenia setnej rocznicy śmierci tego wybitnego Wielkopolanina. Jednocześnie było to jakby uczczenie siedemdziesięciopięciolecia akademickich studiów rolniczych i leśnych w Poznaniu. Tę inicjatywę Wydziału Rolniczego poparł Senat Akademii Rolniczej, poparła ją również Rada Główna Szkolnictwa Wyższego, a także Ministerstwo Edukacji Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-211.6" who="#SenatorJanAdamiak">Komisja Nauki i Edukacji Narodowej Senatu Rzeczypospolitej Polskiej jednomyślnie przyjęła tę ustawę bez poprawek. I taki właśnie wniosek kieruję do Wysokiego Senatu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze. Niech pan przez chwilę zostanie.</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Czy ktoś z państwa ma jakieś pytanie do senatora sprawozdawcy?</u>
          <u xml:id="u-212.2" who="#komentarz">(Senator Jan Adamiak: Myślę, że nie będzie, sprawa jest taka prosta.)</u>
          <u xml:id="u-212.3" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Otwieram debatę.</u>
          <u xml:id="u-212.4" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Pierwszą i, jak dotąd, jedyną osobą zapisaną do debaty jest pan senator Wojciech Kruk, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#SenatorWojciechKruk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#SenatorWojciechKruk">Ten temat jest chyba tak niekontrowersyjny, że fakt, iż wszedłem na mównicę, może nawet budzić państwa zdziwienie. Ale jednak jako przedstawiciel Wielkopolski, właśnie tego regionu, z którego pochodzi Akademia Rolnicza, występująca do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej z wnioskiem o nadanie jej imienia, chciałbym powiedzieć dwa zdania.</u>
          <u xml:id="u-213.2" who="#SenatorWojciechKruk">Sprawozdawca, pan senator Adamiak, powiedział już parę słów o Auguście Cieszkowskim. Ja chciałem zwrócić państwa uwagę na jeszcze jedną rzecz. Wiek XIX, szczególnie jego druga połowa, u nas w Wielkopolsce był czymś, co zostało tak ładnie opisane w tytule pewnego filmu: „Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy”. I August Cieszkowski jest właśnie bohaterem tejże wojny. Wojny toczonej nie na barykadach, ale w codziennej pracy, która musiała być dobrze zorganizowana i dobrze wykonana, która była walką konkurencyjną. Jest to właściwie przykład wyzwania, przed którym stoi dzisiaj cały nasz kraj. Kraj, który ma za jedną ze swoich granic państwa bardzo dobrze rozwinięte, od których wiele się możemy uczyć, do których możemy również wnieść pewne wartości. Sądzę, że właśnie August Cieszkowski jest takim przykładem pracy na rzecz regionu, przykładem walki o polski stan posiadania, o podniesienie poziomu rolnictwa i stworzenie warunków konkurencyjności. Jest to także przykład tego, jak uczelnie powinny wybierać swoich patronów.</u>
          <u xml:id="u-213.3" who="#SenatorWojciechKruk">Może jeszcze jedno zdanie drobnej polemiki z senatorem Cieślakiem odnośnie do jego poprzednich wątpliwości. Otóż uczelnie powinny wybierać sobie takich patronów, jakich chcą, jacy są zasłużeni dla danej uczelni i regionu. Cieszę się, że skończył się okres ideologicznego podejścia do tej kwestii. Bo tych ideologii czasami musimy się wstydzić. Potem nagle musimy wprowadzać gdzieś po cichu pewne zmiany. To jest złe zarówno wtedy, gdy ta ideologia idzie z jednej strony, jak i z drugiej. Powtarzam, każdy człowiek ma swoje miejsce w historii. To dotyczy także Gagarina. Nikt mu tego miejsca nie zabierze. Ja też byłbym wrogiem tego, żeby nagle Wyższa Szkoła Inżynierska w Zielonej Górze w demonstracyjny sposób traciła imię Gagarina. Bo to byłaby pewnie niepotrzebna krzywda. Ale w sytuacji, kiedy przekształcamy nazwę tej uczelni, kiedy właściwie Wyższa Szkoła Inżynierska imienia Gagarina przestaje istnieć, nie widzę żadnych przesłanek, żeby nowa szkoła, czyli Politechnika Zielonogórska, nadal je nosiła. Sądzę, że Senat Politechniki Zielonogórskiej czy mieszkańcy Zielonej Góry z czasem znajdą patrona dla swojej uczelni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Panie Senatorze, to nie jest na temat tego punktu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#SenatorWojciechKruk">Ja mówiłem o tych dwóch rzeczach, żeby nie zabierać trzy razy głosu w dyskusji. Na tym już kończę swoje wystąpienie.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#SenatorWojciechKruk">Gorąco apeluję o poparcie tej niekontrowersyjnej ustawy. Przy czym sądzę, że ten apel nie jest właściwie potrzebny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-216.2" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Rozpatrywana ustawa była poselskim projektem. Zgodnie z naszym regulaminem chciałbym udzielić teraz głosu przedstawicielowi rządu. Do prezentowania ustawy został upoważniony minister edukacji narodowej. Chciałem spytać, czy pan minister Pastuszka chciałby zabrać głos w tej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-216.3" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Stefan Pastuszka: Trzy zdania chciałbym powiedzieć.)</u>
          <u xml:id="u-216.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma potrzeby.)</u>
          <u xml:id="u-216.5" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Nie. Ale przepraszam…</u>
          <u xml:id="u-216.6" who="#komentarz">(Wesołość na sali).</u>
          <u xml:id="u-216.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-216.8" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">To dobrze, że jesteśmy zgodni, ale nie należy odbierać panu ministrowi głosu.</u>
          <u xml:id="u-216.9" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Stefan Pastuszka: Ale jeśli można, Pani Marszałek, ja tylko powiem z miejsca.)</u>
          <u xml:id="u-216.10" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejStefanPastuszka">Ministerstwo Edukacji Narodowej bardzo gorąco popiera ustawę, albowiem August Cieszkowski to typowy przykład pozytywisty, a jednocześnie ceniony filozof. Sądzę, że trudno o lepszego patrona, bardziej wszechstronnego. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-218.2" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Przypominam, że głosowanie nad ustawą odbędzie się razem z innymi głosowaniami, pod koniec posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-218.3" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Teraz punkt szósty porządku dziennego: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy „Prawo budowlane”. Wymaga ona już tylko głosowania.</u>
          <u xml:id="u-218.4" who="#komentarz">(Senator Jan Orzechowski: Rozpoczynamy dopiero.)</u>
          <u xml:id="u-218.5" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Ojej, pomyliłam się, przepraszam. Przepraszam bardzo, coś pokręciłam. To następny punkt wymaga tylko głosowania. A ja to sobie źle napisałam na kartce.</u>
          <u xml:id="u-218.6" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Przechodzimy do punktu szóstego porządku dziennego: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy „Prawo budowlane”.</u>
          <u xml:id="u-218.7" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Może już nie będę wszystkiego przypominać, tylko tyle że marszałek Senatu, w dniu 8 lipca, skierował ustawę do Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych i do Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej. Komisje przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie, przypominam, że tekst ustawy jest zawarty w druku nr 408, a sprawozdania komisji w drukach nr 408A i 408B. Bardzo przepraszam za moje roztargnienie.</u>
          <u xml:id="u-218.8" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Proszę obranie głosu sprawozdawcę Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych, pana senatora Orzechowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#SenatorJanOrzechowski">Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#SenatorJanOrzechowski">Ustawa „Prawo budowlane” z dnia 7 lipca 1994 r., która weszła w życie 1 stycznia 1995 r., zawiera przepis art. 48 nakazujący rozbiórkę obiektów wzniesionych, ogólnie mówiąc, bez zezwolenia. Przy uchwalaniu tej ustawy przyjęto, w art. 103 ust. 2, że ów nakaz rozbiórki nie będzie miał zastosowania do obiektów, których budowa została zakończona przed dniem wejścia w życie ustawy. Zdarzało się jednak, że niektóre obiekty były w trakcie budowy, ale nie została ona zakończona, w związku z tym powstał problem, czy powinny być rozebrane. Sprawa była na tyle istotna, że ów przepis został zaskarżony do Trybunału Konstytucyjnego, który uznał, że narusza on zasadę państwa prawnego. W związku z tym zaszła potrzeba skorygowania błędu popełnionego przez parlament. Ustawa z dnia 5 lipca 1996 r. będąca dziś przedmiotem obrad Wysokiego Senatu naprawia ten błąd.</u>
          <u xml:id="u-219.2" who="#SenatorJanOrzechowski">Nie ma żadnych wątpliwości zarówno względem celowości ustawy, jak i jej poprawności legislacyjnej, dlatego Komisja Inicjatyw i Prac Ustawodawczych wnosi o przyjęcie jej bez poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Teraz proszę o zabranie głosu sprawozdawcę Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, pana senatora Andrzeja Szczepańskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#SenatorAndrzejSzczepański">Pani Marszałek! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#SenatorAndrzejSzczepański">Poprawka jest na pozór bardzo drobna, niemniej jednak istotna. Ma ona kilka linijek, jeśli chodzi o długość zapisu. Pan senator Orzechowski właściwie powiedział wszystko. Wypadałoby mi tylko stwierdzić, że Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej była jednomyślna, i na 11 osób obecnych wszyscy opowiedzieli się za przyjęciem tej poprawki, nikt nie był przeciwny, nikt nie wstrzymał się od głosu. Niemniej jednak, żeby na tym nie zakończyć, pozwolą państwo, że dopowiem kilka zdań, starając się nie powtarzać tego, co powiedział senator Orzechowski.</u>
          <u xml:id="u-221.2" who="#SenatorAndrzejSzczepański">Otóż mamy do czynienia z ustawą „Prawo budowlane” z 1974 r., kilkakrotnie nowelizowaną, ostatni raz 7 lipca 1994 r. Poprawka dotyczy dwóch artykułów: art. 103 i art. 48. Najprościej mówiąc, dotychczasowy art. 48 jednoznacznie stwierdza, że jeżeli ktoś prowadził dziką inwestycję, to bez względu na to, czy starał się ją zalegalizować, czy nie, powinna ona jednoznacznie podlegać rozbiórce. Artykuł 103 mówi, że jeżeli ktoś zdążył przed wejściem w życie tej ustawy, czyli do 31 grudnia 1994 r., zakończyć tę inwestycję, to niby chwała mu za to. I Trybunał Konstytucyjny orzekł, że jest to nieuczciwe i niezgodne ze sprawiedliwością społeczną, narusza bowiem trzy artykuły Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-221.3" who="#SenatorAndrzejSzczepański">I słusznie, bowiem proszę zauważyć, że jeden miał więcej pieniędzy i zakończył do 31 grudnia 1994 r. inwestycję prowadzoną na dziko, a drugi ich nie miał albo też, przepraszam za wyrażenie, miał więcej pecha i nakryto go przed 31 grudnia 1994 r., po czym wszczęto postępowanie. I jest winien, że tak powiem, inwestycja podlega rozbiórce.</u>
          <u xml:id="u-221.4" who="#SenatorAndrzejSzczepański">Ta poprawka wnosi jedno. Działanie tych wszystkich, którzy zakończyli inwestycję lub starali się to zrobić, czyli ujawnili się w jakiś sposób czy też, po raz kolejny przepraszam za określenie, nakryto ich i wszczęto wobec nich postępowanie, ta poprawka sankcjonuje na zasadzie: inwestycja zakończona. Czyli krótko mówiąc: nie jest prowadzona na dziko. Niemniej jednak, jeżeli ktoś nie został nakryty, czy sam się nie starał ujawnić, a rozpoczął inwestycję po 1 stycznia 1995 r., podlega rygorom działania tego prawa wstecz.</u>
          <u xml:id="u-221.5" who="#SenatorAndrzejSzczepański">Na posiedzeniu komisji dyskutowaliśmy kwestię, ile inwestycji w kraju zostało wyburzonych na podstawie tej starej ustawy? Otóż okazuje się, że nie ma takich przypadków, bowiem w każdym, który został ujawniony, odwoływano się. A więc takich przypadków, kiedy to czyjąś inwestycję wyburzono, a istnienie czyjejś usankcjonowano, nie ma. Ta poprawka, o czym mówi orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego, winna wprowadzić pewną sprawiedliwość społeczną. I Sejm przyjął to z pokorą, wychodząc z obecną inicjatywą legislacyjną.</u>
          <u xml:id="u-221.6" who="#SenatorAndrzejSzczepański">Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej jednomyślnie zaakceptowała ten projekt zmiany, bez poprawiania czegokolwiek. I taki wniosek stawiam przed Wysoką Izbą. Proponuję przyjęcie ustawy zawartej w druku nr 408. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Dziękuję bardzo. Czy ktoś z państwa chciałby zadać pytanie senatorom sprawozdawcom? Nie.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Nikt nie zapisał się do debaty. Jeżeli ktoś z państwa chce się zgłosić w tej chwili, proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-222.2" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Bardzo proszę, pan senator Bachleda-Księdzularz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiędzularz">Pani Marszałek! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiędzularz">W pełni popieram zmianę projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-223.2" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiędzularz">Proszę sobie przypomnieć naszą ostatnią debatę na ten temat. Wtedy też mówiłem, że niedługo będziemy musieli nowelizować ustawę względu na ogromną liczbę rozpoczętych czy kończonych budynków, które nie mogą być rozebrane ze względu na to, że stanowią pewne dobra materialne, tak w obecnej, jak i poprzedniej sytuacji naszego budownictwa.</u>
          <u xml:id="u-223.3" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiędzularz">Z praktyki, jaką zdobyłem w moim regionie jako samorządowiec, wiem, że to ogromny problem dotykający naszej części Polski. I dlatego myślę, że akurat ta propozycja w pewien sposób wychodzi naprzeciw tym sprawom, że posłuży zarówno ludziom, którzy budowali i tworzyli określone dobra, jak wielu władzom gminnym, które nie wiedziały dotąd, co z tym fantem zrobić.</u>
          <u xml:id="u-223.4" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiędzularz">I dlatego w pełni popieram i wszystkich zachęcam do poparcia tej ustawy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Lista mówców została zatem wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-224.2" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Przypominam, że ta ustawa była projektem komisji sejmowych. Przedstawiciela rządu obecnie nie ma na sali, więc nie mogę go prosić o zabranie głosu.</u>
          <u xml:id="u-224.3" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-224.4" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami głosowanie nad tą ustawą odbędzie się pod koniec posiedzenia, wraz z głosowaniem nad innymi ustawami.</u>
          <u xml:id="u-224.5" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Obecnie przechodzimy do punktu siódmego porządku dziennego: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego.</u>
          <u xml:id="u-224.6" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Pierwsze czytanie projektu odbyło się na sześćdziesiątym dziewiątym posiedzeniu Senatu w dniu 22 marca 1996 r. Przypominam, że po przeprowadzonej debacie, zgodnie z art. 63 ust. 3 Regulaminu Senatu, Senat skierował projekt ustawy do Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych, Komisji Praw Człowieka i Praworządności oraz do Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia. Komisje na wspólnym posiedzeniu w dniu 9 lipca 1996 r. rozpatrzyły projekt ustawy i przygotowały sprawozdanie połączonych komisji w tej sprawie. Sprawozdanie zawarte jest w druku nr 339S.</u>
          <u xml:id="u-224.7" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Chciałabym jeszcze raz przypomnieć, że zgodnie z art. 63c Regulaminu Senatu drugie czytanie projektu ustawy obejmuje, po pierwsze, przedstawienie Senatowi sprawozdania komisji o projekcie ustawy; po drugie, głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-224.8" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Po tych wyjaśnieniach proszę o zabranie głosu sprawozdawcę Komisji Praw Człowieka i Praworządności, Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia oraz Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych, senatora Lecha Czerwińskiego, który przedstawi wspólne sprawozdanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#SenatorLechCzerwiński">Pani Marszałek, w sprawie formalnej. Chciałbym zapytać, czy po przeczytaniu sprawozdania mogą być jeszcze zadawane pytania do sprawozdawcy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Tak, oczywiście. Tylko odłożymy głosowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#SenatorLechCzerwiński">W takim razie chciałbym zastrzec sobie prawo do posiłkowania się w imieniu wnioskodawców panem senatorem Lackorzyńskim i panem senatorem Jarzembowskim, bo być może nie na wszystkie pytania będę mógł tak po prostu odpowiedzieć. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#komentarz">(Senator Ryszard Jarzembowski: Przeciwko kanibalizmowi protestuję. Pan senator chce się mną posiłkować, a to jest kanibalizm.)</u>
          <u xml:id="u-228.2" who="#komentarz">(Senator Lech Czerwiński: Panie Senatorze, gwarantuję, że tak daleko się nie posunę.)</u>
          <u xml:id="u-228.3" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Posiłkować to znaczy, że chce prosić o pomoc.</u>
          <u xml:id="u-228.4" who="#komentarz">(Senator Ryszard Jarzembowski: Pomocy udzielę mu chętnie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#SenatorLechCzerwiński">Pani Marszałek! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#SenatorLechCzerwiński">Na posiedzeniu plenarnym Senatu w dniu 22 lipca 1996 r. odbyło się pierwsze czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego, zawartego w druku nr 339.</u>
          <u xml:id="u-229.2" who="#SenatorLechCzerwiński">Na tym też posiedzeniu został zgłoszony wniosek senatora Jarmużka o wprowadzenie poprawki do przedstawionego projektu. Zmierza on do poszerzenia kręgu osób objętych uprawnieniami wynikającymi z ustawy o tych żołnierzy czynnej służby wojskowej pełnionej z poboru, którzy zostali poszkodowani w grudniu 1970 r. na Wybrzeżu.</u>
          <u xml:id="u-229.3" who="#SenatorLechCzerwiński">Marszałek Senatu skierował inicjatywę ustawodawczą oraz zgłoszony wniosek Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych, Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia oraz Komisji Praw Człowieka i Praworządności, do rozpatrzenia. Pierwsze posiedzenie połączonych komisji w tej sprawie odbyło się w dniu 31maja bieżącego roku. W czasie obrad postulowano odroczenie debaty w celu umożliwienia wystąpienia do właściwych organów rządowych o przedstawienie opinii o przygotowywany projekcie ustawy. Kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych oraz minister Urzędu Rady Ministrów i Osób Represjonowanych, wypowiedzieli się negatywnie o rozpatrywanym projekcie. Opinie środowisk kombatanckich przedstawili: zastępca kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, senator Ryszard Jarzembowski oraz przedstawiciel projektodawców ustawy, senator Leszek Lackorzyński. Kopie tych odpowiedzi otrzymali członkowie zainteresowanych komisji.</u>
          <u xml:id="u-229.4" who="#SenatorLechCzerwiński">W dniu 9 lipca odbyło się kolejne posiedzenie Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych, Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia oraz Komisji Praw Człowieka i Praworządności, na którym zajęły stanowisko przedstawione w druku nr 339S. W trakcie debaty wśród senatorów wykrystalizowały się dwa stanowiska: jedno popierające rozpatrywany projekt ustawy i drugie postulujące przygotowanie projektu ustawy uwzględniającego w szerszym aspekcie problem zadośćuczynienia ofiarom zakrętów historycznych czasu pokoju.</u>
          <u xml:id="u-229.5" who="#SenatorLechCzerwiński">Pierwsze stanowisko zmierza do znowelizowania ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego z 24 stycznia 1991 r. przez poszerzenie kręgu osób objętych uprawnieniami kombatanckimi. Drugie stanowisko to propozycja uszanowania wszystkich pokrzywdzonych w dziejach państwa polskiego, od II Rzeczypospolitej począwszy. Jedna i druga propozycja ma swoje wady. Pierwsza między innymi narusza w zdecydowany sposób rygor czasowy zawarty w ustawie z 1991 r., chodzi o rok 1956. Druga natomiast odkłada w czasie, ze względu na proces legislacyjny, możliwość szybkiego zadośćuczynienia zainteresowanym. Po dyskusji przeprowadzono głosowanie, w którego wyniku połączone komisje wnoszą o odrzucenie projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-229.6" who="#SenatorLechCzerwiński">Muszę tu powiedzieć, że wynik głosowania, który przedstawię za chwilę, chyba nie pokrywa się z głosami w dyskusji. Większość dyskutantów dostrzegała bowiem zalety propozycji Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych - czy też może pana senatora Jarzembowskiego, bo nie potrafiłem stwierdzić czy to urząd, czy pan senator składa propozycję zadośćuczynienia w szerszym zakresie. W głosowaniu wyszło natomiast, że powinniśmy mieć 7 głosów do 7 - bo taki był rozrzut - przy 3 wstrzymujących się, żeby uchwalić ustawę poszerzającą zakres osób objętych ustawą kombatancką.</u>
          <u xml:id="u-229.7" who="#SenatorLechCzerwiński">Jeśli wolno, to pozwolę sobie na bardziej osobisty wątek. Przyznaję, że jako przewodniczący posiedzenia głosowałem za opcją szerszego spojrzenia na problem naszych zakrętów dziejowych i zadośćuczynienia większej liczbie Polaków, którym to się należy. Byłem przeciwny popieraniu złośliwej opinii, która krąży w naszym społeczeństwie, że im dalej od wojny, tym więcej kombatantów. Mówię o tym z dużym zgorzknieniem, faktem jest, że taka opinia istnieje.</u>
          <u xml:id="u-229.8" who="#SenatorLechCzerwiński">Połączone komisje proponują odrzucenie tego projektu ustawy. Po spotkaniu mówiliśmy, że inicjatywa, którą przedstawił pan senator Jarzembowski, ma szanse dość szybko zaistnieć. Przy okazji tłumaczę, że sprzeciw wobec tego projektu wcale nie oznacza sprzeciwu wobec idei, którą zawarł pan senator Lackorzyński.</u>
          <u xml:id="u-229.9" who="#SenatorLechCzerwiński">Na posiedzeniu został zgłoszony wniosek mniejszości połączonych komisji o przyjęcie bez poprawek projektu inicjatywy, którego sprawozdawcą będzie pan senator Romaszewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Tutaj właśnie został popełniony w komisji, jak teraz rozumiem, pewien błąd. Zgodnie z naszym regulaminem, komisje przygotowują wspólne sprawozdanie i na posiedzeniu Senatu to sprawozdanie przedstawia senator sprawozdawca wybrany ze składu tych komisji. Jest również możliwość zadawania pytań do sprawozdawcy. Nie ma natomiast mowy w naszym regulaminie o sprawozdawcach wniosków mniejszości, które to wnioski powinny być i zostały zawarte we wniosku komisji. Myślę, że w związku z tym nieporozumieniem zgodzimy się wszyscy na odstępstwo od regulaminu, bo sam sprawozdawca już zapowiedział wystąpienie sprawozdawcy wniosku mniejszości. Zostało to również umieszczone na drukach zawierających porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-230.2" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Poproszę więc sprawozdawcę wniosku mniejszości, pana senatora Romaszewskiego, o zreferowanie. Później będą pytania do panów sprawozdawców.</u>
          <u xml:id="u-230.3" who="#komentarz">(Senator Lech Czerwiński: Dziękuję.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Z merytorycznego punktu widzenia problem ustawy o kombatantach ciągle powraca. Trzeba przyznać, że uregulowanie, które w jednej ustawie rozwiązuje problemy zarówno kombatantów, jak i osób represjonowanych, jest niewątpliwie niefortunne. Na pewno ustawa powinna podlegać nowelizacji i powinny zostać przyjęte inne uregulowania, ponieważ w przypadku osób represjonowanych zawsze powstaje problem, czy są kombatantami, czy nie, a jest to absurd. To powinno być jednoznacznie uregulowane. Na dzień dzisiejszy natomiast sytuacja wygląda tak, jak wygląda. Ustawa o kombatantach przewiduje uznanie za osoby represjonowane również poszkodowanych uczestników wydarzeń z czerwca 1956 r.</u>
          <u xml:id="u-231.2" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Proszę państwa cezura roku 1956 jest w pewnym sensie sztuczna, ponieważ dotyczy poglądów historyków, że były różne systemy: sprzed 1956 r. i po 1956 r. Można się z tym zgadzać bądź nie zgadzać. Trudno natomiast przyjmować jako podstawę prawną w ferowaniu orzeczeń dotyczących uczestnictwa ludzi w walce o niepodległość, a temu celowi ustawa służy. Nie widzę więc powodu, ażeby wraz z rozwijającą się historią do tej ustawy nie miały prawa być włączone inne grupy ludzi, których postawa na to zasługuje. Taką grupą na pewno są stoczniowcy z grudnia 1970 r., przeciwko którym użyto wojska, były ofiary śmiertelne, liczba osób poszkodowanych była ogromna. Na pewno te wydarzenia w jakiś sposób zadecydowały o kolejnym zakręcie polskiej historii.</u>
          <u xml:id="u-231.3" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Proszę państwa, nie tak dawno, dwa, trzy dni temu, mieliśmy do czynienia z aktem ekspiacyjnym wobec narodu żydowskiego za pogrom kielecki. Ekspiacja wobec stoczniowców, którzy polegli w 1970 r., chwilowo ciągle nie może jeszcze nastąpić. Mieliśmy już dwudziestą rocznicę tamtych wydarzeń. Pół roku trwa uchwalanie tej ustawy i dalsze przeciąganie jej przyjęcia. Zresztą musimy sobie zdawać sprawę, że nie jest to ustawa, ale projekt ustawy. Jeszcze będzie się wypowiadał Sejm, potem Senat, następnie będzie to podpisywał pan prezydent. Wyobrażam sobie jednak, że w tym kontekście odrzucenie ustawy przez Senat mogłoby być bardzo źle przyjęte przez opinię publiczną.</u>
          <u xml:id="u-231.4" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Na zakończenie chciałem powiedzieć o czymś, co zrobiło na mnie bardzo duże wrażenie. Otóż ostatnio ukazało się nowe wydanie „Aforyzmów” Stanisława Jerzego Leca. Bardzo je państwu polecam, bo prawie na każdej stronie można znaleźć jakieś niezwykle cenne, lapidarne przemyślenia. Jest taka myśl nieuczesana, która mi utkwiła w pamięci, że są ideologie, które czczą swoich męczenników i są ideologie, które czczą swoich katów. Z tą myślą chciałem państwa zostawić. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-231.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Ponieważ mieliśmy dwóch sprawozdawców, bardzo proszę - jeśli państwo mają jakieś krótkie, zadawane z miejsca pytania - mówić od razu, do którego z nich jest kierowane.</u>
          <u xml:id="u-232.2" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Pan senator Lackorzyński, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#SenatorLeszekLackorzyński">Pani Marszałek, konsultowałem wczoraj sprawę z panem marszałkiem Kurczukiem i on mnie zapewnił, że jako wnioskodawca też mam prawo zabrać głos. Przygotowałem krótkie wystąpienie na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Zrobiliśmy już jedno odstępstwo, argumentację wniosku mniejszości przedstawił pan senator Romaszewski. To naprawdę nie jest przewidziane. Jest nowy regulamin, art. 63c mówi dokładnie co dzieje się w czasie drugiego czytania. Już i tak zrobiliśmy odstępstwo. Niezależnie od tego, co obiecał panu senatorowi pan marszałek Kurczuk, nie zgadzam się.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#komentarz">(Senator Ryszard Jarzembowski: To może w debacie.)</u>
          <u xml:id="u-234.2" who="#komentarz">(Senator Piotr Stępień: Niech złoży do protokołu.)</u>
          <u xml:id="u-234.3" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Debaty już nie ma, proszę państwa, są pytania do sprawozdawców i odpowiedzi. Po serii pytań i odpowiedzi następuje głosowanie, które przekładamy, razem z innymi głosowaniami, ale to już jest sprawa czysto techniczna.</u>
          <u xml:id="u-234.4" who="#komentarz">(Senator Leszek Lackorzyński: Pani Marszałek, tak mnie zapewnił pan marszałek Kurczuk. Złożę to krótkie oświadczenie do protokołu.)</u>
          <u xml:id="u-234.5" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Oczywiście. Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-234.6" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Czy ktoś z państwa ma jakieś pytania do senatorów sprawozdawców?</u>
          <u xml:id="u-234.7" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Nie ma pytań. Skoro nie ma pytań…</u>
          <u xml:id="u-234.8" who="#komentarz">(Senator Ryszard Jarzembowski: Czy będę mógł zabrać głos, Pani Marszałek?)</u>
          <u xml:id="u-234.9" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Nie, też nie ma takiej możliwości. Nie na tym etapie, nie w drugim czytaniu. Panie Senatorze, niestety. Tu są tylko pytania.</u>
          <u xml:id="u-234.10" who="#komentarz">(Senator Ryszard Jarzembowski: Jako przedstawiciel rządu.)</u>
          <u xml:id="u-234.11" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Nie, też nie. Nie na tym etapie, nie w drugim czytaniu. Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-234.12" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Nie było pytań.</u>
          <u xml:id="u-234.13" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Zatem zamykam tę część posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-234.14" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Głosowanie nad ustawą odbędzie się zgodnie z naszym ustaleniem pod koniec posiedzenia, wraz ze wszystkimi innymi głosowaniami.</u>
          <u xml:id="u-234.15" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Przystępujemy do punktu ósmego porządku dziennego: pierwsze czytanie przedstawionego przez grupę senatorów projektu ustawy o zmianie ustawy o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu państwa polskiego. Projekt ten jest zawarty w druku nr 395.</u>
          <u xml:id="u-234.16" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Proszę o zabranie głosu i zaprezentowanie projektu ustawy przedstawiciela wnioskodawców, pana senatora Leszka Lackorzyńskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#SenatorLeszekLackorzyński">Panie Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#SenatorLeszekLackorzyński">Uzasadnienie naszej inicjatywy ustawodawczej jest zawarte w druku senackim nr 395. Chciałbym jednak dodać, że nasz projekt, oprócz bardzo ważnych aspektów moralnych, jakimi są: chęć dania patriotom z naszych dawnych wschodnich rubieży satysfakcji i częściowego zadośćuczynienia za doznane krzywdy i cierpienia ze strony radzieckich organów represji, ma również ważny aspekt międzynarodowy. Nasz rząd w trudnych rozmowach z rządem Rosji na temat naszych tragicznych stosunków po 17 września 1939 r., dysponuje w zasadzie opracowaniami historycznymi, dokumentacją faktograficzną w postaci filmów, fotografii, rozkazów itd., którym strona przeciwna jest zawsze w stanie przeciwstawić podobny materiał dowodowy. Wówczas rozmowy te utykają w martwym punkcie.</u>
          <u xml:id="u-235.2" who="#SenatorLeszekLackorzyński">Nasza ustawa otwiera możliwość dokonania obiektywnej, niezależnej weryfikacji zdarzeń sprzed 50 lat przez niezawisłe sądy. Co do rzetelności i obiektywizmu rozstrzygnięć sądowych badających indywidualne przypadki represji nie mam najmniejszych wątpliwości. Właśnie to, że sądy orzekają odszkodowania i zadośćuczynienia od skarbu naszego państwa, a nie obcego, zmusza je do maksymalnej ostrożności i obiektywizmu przy ustalaniu prawdziwości faktów i zdarzeń. Staranność ta jest podwójna, bo sądem pierwszej instancji w tego typu sprawach jest sąd wojewódzki.</u>
          <u xml:id="u-235.3" who="#SenatorLeszekLackorzyński">Pragnę nadmienić, że jako prokurator wojewódzki w Gdańsku śledziłem orzecznictwo sądu gdańskiego i muszę stwierdzić, że było ono bardzo rozważne i wyważone. Niekiedy nawet zmuszony byłem wnosić rewizję na korzyść osób represjonowanych, których żądania odszkodowawcze były przez sądy oddalone. Dlatego przypuszczam, że obiektywizm naszych sądów może nam tylko ułatwić dalsze prowadzenie rozmów z wielkim sąsiadem, a na pewno tym rozmowom w żadnym wypadku nie zaszkodzi.</u>
          <u xml:id="u-235.4" who="#SenatorLeszekLackorzyński">Pani Marszałek! Wysoki Senacie! Wydawało się, że nasza inicjatywa ustawodawcza, zważywszy na treść powszechnej wykładni Trybunału Konstytucyjnego, będzie zwykłą formalnością. Ale okazało się, że poprzez nią weszliśmy w pewien konflikt istniejący już od kilku lat między Trybunałem Konstytucyjnym a Sądem Najwyższym, co do znaczenia powszechnie obowiązującej wykładni Trybunału Konstytucyjnego. Chociaż powszechnie obowiązująca wykładnia Trybunału Konstytucyjnego ma taką nazwę i jest publikowana w „Dzienniku Ustaw”, tak jak ustawy, to zdaniem Sądu Najwyższego, nie jest wiążąca dla sądów. Zarówno Sąd Najwyższy, jak i podległe mu sądy, dość konsekwentnie do tego podchodzą. A zatem istnieje niebezpieczeństwo, że jeśli nawet przedłużymy osobom represjonowanym przez organa radzieckie możliwość dochodzenia czy zadośćuczynienia do końca 1999 r., to de facto, gdy sądy będą się nadał upierać przy swoim poprzednim stanowisku, wcale nie zmienimy sytuacji tych osób. Dlatego, oprócz proponowanego rozwiązania, przygotowałem jedną autopoprawkę. Konsultowałem ją z Biurem Legislacyjnym i w takiej formie chciałbym ją dzisiaj złożyć.</u>
          <u xml:id="u-235.5" who="#SenatorLeszekLackorzyński">Poprawka ta polega na wykreśleniu z tak ważnego art. 8 ust. 2a fragmentu, który naprawdę z niezrozumiałych względów został tu umieszczony. Chodzi o następujący fragment: „Na podstawie porozumienia zawartego w dniu 26 lipca 1944 r. między Polskim Komitetem Wyzwolenia Narodowego i rządem Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich o stosunkach między radzieckim wodzem naczelnym a polską administracją po wkroczeniu wojsk radzieckich”. Usunięcie tego fragmentu jest całkowicie niezbędne. Nie chcę tutaj snuć jakichś rozważań politycznych na temat tego, czym był PKWN, bo nie o to chodzi. Ale nie było porozumienia między PKWN a rządem radzieckim o jakichkolwiek represjach, a ustawa dotyczy właśnie represji, PKWN mógł się porozumiewać co do stosowania sprawiedliwości, ale nie co do represji. Wtedy samo wykreślenie tego fragmentu, który tu przedstawiłem, rozwiązuje sprawę. Bo sądy w swoim orzecznictwie będą musiały, zgodnie z intencją naszej izby, weryfikować zdarzenia sprzed 50 laty i przyznawać stosowne odszkodowania. Jest to bardzo trudna weryfikacja, ale bardzo rzetelna i solidna.</u>
          <u xml:id="u-235.6" who="#SenatorLeszekLackorzyński">Trzeba przyznać, że nasza inicjatywa wzbudziła dość duże zainteresowanie opinii publicznej. Ukazało się wiele artykułów. Czytając tę publicystykę, spotkałem się z sugestią jednego z naukowców, że odszkodowania powinny być przyznawane w drodze administracyjnej. Uważam, że byłoby to błędem. Wszystkie zdarzenia sprzed 50 lat są bardzo trudne do odtworzenia. Organem, który jest w stanie to uczynić w sposób rzetelny, obiektywny i wyważony, jest właśnie sąd. I to sąd wojewódzki, który orzeka w tych sprawach w pierwszej instancji. Dzisiaj składam tę autopoprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Dziękuję. Czy jeszcze pan senator zreferuje?</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#komentarz">(Senator Leszek Lackorzyński: Może będą jakieś pytania, zostałem zaskoczony zmianą porządku i nie mam tej ustawy.)</u>
          <u xml:id="u-236.2" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Nie było zmiany porządku. Idziemy dokładnie według porządku.</u>
          <u xml:id="u-236.3" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-236.4" who="#komentarz">(Senator Krzysztof Borkowski: Posiedzenie przebiega według planu.)</u>
          <u xml:id="u-236.5" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Proszę państwa, czy są pytania do senatora sprawozdawcy? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-236.6" who="#komentarz">(Senator Ryszard Jarzembowski: Oświadczenia osobiste)</u>
          <u xml:id="u-236.7" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Tak, oświadczenia osobiste za chwilę, ale jeszcze pan senator dokończy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#SenatorLeszekLackorzyński">Chciałbym dodać, że ustawa porusza kwestie związane z wydarzeniami, z represjami, które miały miejsce po 1 stycznia 1944 r. Nie odnosi się zatem do tych najtrudniejszych spraw, do Katynia czy innych zbrodni, które ta tragiczną nazwa symbolizuje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Dziękuję bardzo. Rozumiem, że nie ma pytań z miejsca do pana senatora sprawozdawcy. W związku z tym dziękuję panu bardzo.</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Do debaty również nikt się nie zapisał.</u>
          <u xml:id="u-238.2" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Jest oświadczenie osobiste pana senatora.</u>
          <u xml:id="u-238.3" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Bardzo proszę, może teraz pan je przedstawi. Potem powiem, co będzie dalej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#SenatorRyszardJarzembowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#SenatorRyszardJarzembowski">Od momentu reaktywowania Senatu wiele słów wypowiedziano w tej izbie na temat represji doznawanych w czasach pokoju przez ludność cywilną ze strony aparatu władzy. Nie pamiętani jednak, aby ktokolwiek przypomniał o krwawych wydarzeniach, jakie rozgrywały się w okresie II Rzeczypospolitej, gdy na rozkaz ówczesnej władzy bagnety i lufy karabinów, poświęcone pod rządami konkordatu z 1925 r., kierowano przeciwko robotnikom i chłopom domagającym się pracy i chleba.</u>
          <u xml:id="u-239.2" who="#SenatorRyszardJarzembowski">W połowie 1936 r., przed 60 laty, podniosła się gwałtownie fala ruchu strajkowego we Włocławku. Powodem było bezrobocie i nędza. W tych okolicznościach radykalizowały się szybko na stroje włocławskiej klasy robotniczej. Już w czerwcu 1936 r. włocławska organizacja Komunistycznej Partii Polski podjęła energiczne działania w celu przygotowania strajku robotników zatrudnionych przy pracach kanalizacyjnych w mieście. Przygotowania te zostały rozbite przez aresztowania i represje, które ogarnęły bezrobotnych. Między innymi, kilku aresztowanych zesłano do obozów w Berezie Kartuskiej, między innymi Stanisława Kilińskiego, Stanisława Włodarskiego i Stanisława Kurzawczyka. Dnia 6 lipca 1936 r. wybuchł we Włocławku strajk metalowców, kierowany przez Radę Klasowych Związków Zawodowych. Dnia 20 lipca do strajku okupacyjnego przystąpili robotnicy sezonowi, zatrudnieni w liczbie około tysiąca przy pracach kanalizacyjnych. Strajk ten wybuchł w związku z wypowiedzeniem pracy robotnikom sezonowym. Miał on również charakter solidarnościowy w stosunku do strajkujących metalowców. Według przewodniczącego komitetu strajkowego, mieszkającego po dziś dzień we Włocławku, Stanisława Lejmana, strajkujący robotnicy domagali się pełnego tygodnia pracy i podwyżki zarobków. Żądania te zostały przekazane staroście, prezydentowi Włocławka, inspektorowi pracy dziesiątego obwodu oraz premierowi Sławojowi-Składkowskiemu. Oczekując odpowiedzi, robotnicy sezonowi okupowali ulicę Królewiecką na czterech odcinkach. Do Włocławka przeciwko robotnikom ściągnięto oddziały policyjne z Torunia, Kutna i powiatu włocławskiego. Dnia 25 lipca wczesnym rankiem przed 60 laty, oddziały policyjne zaatakowały strajkujących robotników sezonowych. Do starcia doszło na barykadzie u zbiegu ulic Królewieckiej i Żabiej. Na nacierających policjantów posypały się kamienie i cegły. Strajkujący robotnicy zostali zmasakrowani przez atakujących policjantów, którzy zamordowali bestialsko sześciu robotników, a ranili kilkudziesięciu. Po masakrze policja i wojsko obsadziły całe miasto, nastąpiły masowe aresztowania strajkujących, część z nich została skierowana do obozu w Berezie Kartuskiej.</u>
          <u xml:id="u-239.3" who="#SenatorRyszardJarzembowski">Strajk robotników oraz walka z policją w dniu 25 lipca 1936 r. i krew bezbronnych robotników nie mogą zostać zapomniane. Nie przypadkiem przecież moje miasto nazywane jest „czerwonym Włocławkiem”. Pamiętajmy zarazem, że jest błędem powielanym raz po raz także w Senacie, że o tragicznych epizodach z naszej historii mówi się jednostronnie i wybiórczo. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Dziękuję bardzo za oświadczenie osobiste. Stwierdzam, że do debaty w sprawie pierwszego czytania inicjatywy zgłoszonej przez grupę senatorów nikt się nie zapisał. Nie wpłynęły też żadne wnioski.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Wobec tego proponuję w imieniu Prezydium Senatu, aby Senat skierował projekt ustawy do Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych i Komisji Praw Człowieka i Praworządności.</u>
          <u xml:id="u-240.2" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Nie ma sprzeciwu co do skierowania projektu ustawy do tych komisji, wobec tego uznaję, że Seat przyjął tę propozycję.</u>
          <u xml:id="u-240.3" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Przypominam, że zgodnie z art. 63a ust. 2 Regulaminu Senatu komisje obradują nad projektem wspólnie. W posiedzeniach tych komisji obowiązany jest uczestniczyć przedstawiciel wnioskodawców. Przypominam również, że prawo udziału w tych obradach, zgodnie z art. 53 ust. 2 Regulaminu Senatu, mają senatorowie nie będący członkami komisji, mogą oni zabierać głos w dyskusji i składać wnioski, ale nie mają prawa udziału w głosowaniach.</u>
          <u xml:id="u-240.4" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Chciałam również przypomnieć w związku z zaistniałą dzisiaj sytuacją, że w drugim czytaniu głos ma jedynie sprawozdawca połączonych komisji, który zobowiązany jest zreferować również wnioski mniejszości, gdyby takowe były. Potem następują pytania do sprawozdawcy i głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-240.5" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Teraz ogłaszam przerwę do godziny 16.00.</u>
          <u xml:id="u-240.6" who="#komentarz">(Głosy z sali: Za długo.)</u>
          <u xml:id="u-240.7" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Przecież mamy tylko głosowania.</u>
          <u xml:id="u-240.8" who="#komentarz">(Senator Zdzisław Jarmużek: Pani Marszałek, chcielibyśmy dzisiaj wcześniej wyjechać.)</u>
          <u xml:id="u-240.9" who="#komentarz">(Głosy z sali: Do godziny 15.00 wystarczy.)</u>
          <u xml:id="u-240.10" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Przepraszam bardzo, ale muszą się jeszcze zebrać komisje. Mam nadzieję, że będą to krótkie obrady. Bardzo chętnie ogłosiłabym krótszą przerwę, mnie to odpowiada.</u>
          <u xml:id="u-240.11" who="#komentarz">(Głosy z sali: Do godziny 15.00.)</u>
          <u xml:id="u-240.12" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Jeżeli państwo są przekonani, że skończą do godziny 15.00, to ogłaszam przerwę do godziny 15.00. W razie czego, przedłużymy ją. Zatem do godziny 15.00.</u>
          <u xml:id="u-240.13" who="#komentarz">(Głos z sali: A komunikaty?)</u>
          <u xml:id="u-240.14" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-240.15" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Panią sekretarz proszę o komunikaty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#SenatorSekretarzWandaKustrzeba">Bezpośrednio po ogłoszeniu przerwy członkowie Senatorskiego Koła Przyjaciół Harcerstwa zbierają się w sali obok.</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#SenatorSekretarzWandaKustrzeba">W 10 minut po ogłoszeniu przerwy odbędzie się, jak zwykle w sali nr 102, zebranie senatorów Sojuszu Lewicy Demokratycznej, jego treścią będzie spotkanie z kandydatem do Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.</u>
          <u xml:id="u-241.2" who="#SenatorSekretarzWandaKustrzeba">Posiedzenie Komisji Nauki i Edukacji Narodowej odbędzie się w sali nr 182, pół godziny po ogłoszeniu przerwy.</u>
          <u xml:id="u-241.3" who="#SenatorSekretarzWandaKustrzeba">Również pół godziny po ogłoszeniu przerwy, w sali nr 217, będzie miała posiedzenie Komisja Ochrony Środowiska.</u>
          <u xml:id="u-241.4" who="#SenatorSekretarzWandaKustrzeba">To już wszystkie komunikaty, Pani Marszałek. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#WicemarszałekZofiaKuratowska">Bardzo państwa proszę o punktualne przybycie. Mamy w planie również wybór członka Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.</u>
          <u xml:id="u-242.2" who="#komentarz">(Przerwa w obradach od godziny 13 minut 38 do godziny 15 minut 02)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Proszę o zajęcie swoich miejsc.</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Wznawiam posiedzenie. Proszę senatorów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym. Bardzo proszę sekretarzy, panów i panie, aby zajęli przy mnie miejsca.</u>
          <u xml:id="u-243.2" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Przystępujemy do punktu dziewiątego porządku dziennego: wybór członka Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.</u>
          <u xml:id="u-243.3" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Wysoka Izbo! Chciałbym przypomnieć, że Senat na siedemdziesiątym drugim posiedzeniu podjął uchwałę o odwołaniu pana Ryszarda Miazka z funkcji członka Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z powodu powołania go na prezesa zarządu Telewizji Polskiej SA. Przypominam, że Senat powołał pana Ryszarda Miazka do składu Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji uchwałą z dnia 1 kwietnia 1993 r. na okres czterech lat.</u>
          <u xml:id="u-243.4" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Przypominam, że zgodnie z art. 7 ust. 7 ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji w przypadku odwołania członka właściwy organ - w tej sytuacji Senat - powołuje nowego członka krajowej rady na okres do końca kadencji.</u>
          <u xml:id="u-243.5" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Przypominam, że przeprowadzone w dniu 19 czerwca 1996 r. na siedemdziesiątym szóstym posiedzeniu Senatu tajne wybory nie doprowadziły do powołania nowego członka Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.</u>
          <u xml:id="u-243.6" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Informuję, że zgodnie z art. 4 ust. 2 uchwały Senatu z dnia 9 września 1996 r. w sprawie zasad zgłaszania kandydatów oraz powoływania i odwoływania członków Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji w dniu 20 czerwca 1996 r. rozpoczął bieg czternastodniowy termin do zgłaszania kandydatów na nie obsadzone miejsce. Pisemne zgłoszenia należało składać do Komisji Kultury, Środków Przekazu, Wychowania Fizycznego i Sportu.</u>
          <u xml:id="u-243.7" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Proszę teraz o zabranie głosu sprawozdawcę Komisji Kultury, Środków Przekazu, Wychowania Fizycznego i Sportu, pana senatora Wacława Strażewicza, i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie wyboru członka Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.</u>
          <u xml:id="u-243.8" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#SenatorWacławStrażewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#SenatorWacławStrażewicz">Z upoważnienia Komisji Kultury, Środków Przekazu, Wychowania Fizycznego i Sportu pragnę złożyć sprawozdanie z posiedzenia komisji w dniu 3 lipca bieżącego roku. Tematem posiedzenia było wypracowanie opinii dotyczącej kandydata na stanowisko członka Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Jedynym kandydatem, który wyraził chęć ubiegania się o to stanowisko, jest pan Witold Knychalski. Aby przybliżyć paniom i panom senatorom sylwetkę kandydata, pragnę powiedzieć, że pan Witold Knychalski urodził się 13 stycznia 1954 r. w Chylinie, w województwie konińskim, w rodzinie nauczycieli miejscowej szkoły podstawowej. Ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Łódzkim. Po studiach pracował jako sędzia Sądu Rejonowego w Brzezinach, następnie rozpoczął i prowadzi do dziś samodzielną praktykę adwokacką, głównie, na terenie Łodzi. Ma żonę i dwoje dzieci.</u>
          <u xml:id="u-244.2" who="#SenatorWacławStrażewicz">W swej praktyce adwokackiej współpracował ze środkami masowego przekazu. Uczestniczył w powoływaniu do życia spółki wydawniczej i dziennika „Głos Poranny”. Współpracując z mediami, występował w procesach o ochronę wartości intelektualnej i naruszenie w publikacjach prasowych dóbr osobistych. Z tej racji interesował się aspektami prawnymi funkcjonowania mediów. Śledził przemiany prawodawstwa dotyczącego radiofonii i telewizji, prawa prasowego ochrony praw autorskich itp. Pracując na rzecz innych podmiotów, szczegółowo zapoznawał się z prawem gospodarczym, w tym odnoszącym się do spółek prawa handlowego, formy prawnej występującej bardzo często w podmiotach gospodarczych prowadzących działalność w zakresie radiofonii i telewizji oraz ubiegających się o koncesje na działalność w tym zakresie. W tym charakterze uczestniczył w wielu procesach zarówno przed sądami powszechnymi, jak i Naczelnym Sądem Administracyjnym. Z tej pozycji śledził procesy, jakie toczyły się w Naczelnym Sądzie Administracyjnym przeciwko Krajowej Radzie Radiofonii i Telewizji.</u>
          <u xml:id="u-244.3" who="#SenatorWacławStrażewicz">Biorąc pod uwagę zarówno wiedzę teoretyczną mecenasa Knychalskiego, jego bardzo bogate doświadczenie prawnicze, jak również charakter problemów, przed którymi stanęła w ostatnich miesiącach Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji, uważamy, że pan mecenas Witold Knychalski spełnia wymogi art. 7 ust. 1 ustawy o radiofonii i telewizji.</u>
          <u xml:id="u-244.4" who="#SenatorWacławStrażewicz">Posiedzenie komisji zakończyło się głosowaniem członków komisji, w wyniku którego 5 członków komisji, przy 1 głosie wstrzymującym się, wydali opinię pozytywną co do kandydatury pana Witolda Knychalskiego na członka Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Dlatego też w imieniu komisji zwracam się do pań i panów senatorów o akceptację zawartej w druku senackim nr 402 opinii. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Dziękuję panu senatorowi.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Czy ktoś z pań i panów senatorów chce zabrać głos w tej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-245.2" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Proszę bardzo, pan senator Kanicki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#SenatorHenrykKanicki">Powiedziano tak bardzo dużo na temat pana mecenasa. Ja chciałbym powiedzieć, że znam osobiście pana mecenasa od 15 lat i myślę, że zawsze w swoim życiu wykazywał pewną niezależność i to jest bardzo ważne. Uważamy, że…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Panie i Panowie Senatorowie! Bardzo bym prosił o spokój. Wysłuchajmy, co ma do powiedzenia pan senator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#SenatorHenrykKanicki">Myślę po prostu, że jest potrzebny radzie człowiek niezależny. Po co? Po to, żeby mieć nowe spojrzenie. Mamy po prostu, szczególnie z prasy, wiele doniesień, że tam są pewne nieprawidłowości. Chciałem powiedzieć, że kolega Knychalski jest wspaniałym prawnikiem. Ja go zapytałem… On ma wieloletnią praktykę adwokacką i on po prostu rezygnuje z pewnych rzeczy. Myślę, że jest to bardzo wartościowy człowiek i chciałbym, żeby państwo senatorowie go poparli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Dziękuję. Czy jeszcze ktoś z państwa?</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Bardzo proszę. Pan senator Kopaczewski.</u>
          <u xml:id="u-249.2" who="#komentarz">(Senator Jerzy Kopaczewski: Mam pytanie do kandydata, pana Witolda Knychalskiego, który kandyduje dzisiaj…)</u>
          <u xml:id="u-249.3" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Panie Senatorze, pytania do kandydata dopiero będą.</u>
          <u xml:id="u-249.4" who="#komentarz">(Senator Jerzy Kopaczewski: To przepraszam bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-249.5" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Myślałem, że ktoś chce w ogóle zabrać głos w debacie. Panu senatorowi udzielę głosu potem. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-249.6" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Czy ktoś jeszcze z państwa chce zabrać głos w tej sprawie? Nie ma chętnych. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-249.7" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Zgodnie z art. 2 ust. 3 uchwały Senatu z dnia 9 września 1994 r. w sprawie zasad zgłaszania kandydatów oraz powoływania i odwoływania członków Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji pragnę zapytać, czy ktoś z pań i panów senatorów chce zadać jakieś pytania kandydatowi na członka Krajowej Rady i Radiofonii, panu Witoldowi Knychalskiemu?</u>
          <u xml:id="u-249.8" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Proszę bardzo, pan senator Kopaczewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#SenatorJerzyKopaczewski">Chcę zadać następujące pytanie. W życiorysie pana Witolda Knychalskiego wyczytałem, że ma pan samodzielną praktykę adwokacką w indywidualnej kancelarii. Przede wszystkim chcę dowiedzieć się, gdzie pan ma tę kancelarię i czy pan w związku z tym zrezygnuje z wykonywania zawodu adwokata, biorąc pod uwagę pańską kandydaturę do Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Niech kandydat, pan Witold Knychalski, odpowie. Bardzo proszę, niech pan odpowie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#KandydatnaCzłonkaKrajowejRadyRadiofoniiiTelewizjiWitoldKnychalski">Wykonuję praktykę adwokacką w Łodzi, przy ulicy Piotrkowskiej. Jeżeli chodzi o nią, to gdybym stał się członkiem krajowej rady, komentarz mówi, że nie ma ustawowego wymogu, abym nie mógł jej wykonywać. Ale, w związku z tym, że ja tę praktykę prowadzę w Łodzi, nie widzę możliwości, żebym mógł robić to i to. Bo obie rzeczy robiłbym źle. Tak więc skoncentruję się na jednej rzeczy, tej, którą uważam teraz za bardziej doniosłą, bardziej ważną, czyli po prostu na pracy w krajowej radzie. Oczywiście w przypadku, gdy uzyskam uznanie Wysokiej Izby.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#SenatorRyszardGibuła">Miałem zadać kandydatowi pytanie, ale koledzy senatorowie z klubu SLD mitygowali mnie, żebym tego pytania nie zadawał. W związku z tym nie zadam go. Oczekiwałbym jednak od kandydata odpowiedzi na wcześniej już zadane pytanie, gdyż nie uzyskałem przekonywającej mnie odpowiedzi. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Dziękuję. Czy są jeszcze pytania do kandydata?</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Czy pan Witold Knychalski chce zabrać głos? Bardzo bym prosił tutaj na mównicę, jeśli pan chce coś powiedzieć do Wysokiej Izby. Bardzo proszę, Panie Mecenasie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#KandydatnaCzłonkaKrajowejRadyRadiofoniiiTelewizjiWitoldKnychalski">Wysoka Izbo! Udział, a właściwie członkostwo w takim gremium, jak krajowa rada, jest pewnym wyzwaniem. Tym bardziej że jest w ustawie w art. 7 zapis, który mówi, że osoba mająca być członkiem krajowej rady musi wykazywać się szczególnymi walorami. Z dużą pokorą stawiam sobie to pytanie, czy to właśnie mam być ja? Uważam jednak, że powinien to być prawnik, z tych względów, że krajowa rada będzie borykać się z wieloma problemami prawnymi i wchodzić nieuchronnie w procesy. Oczywiście, można postawić sprawę, że od tego jest obsługa prawna. Mnie się jednak wydaje, że ranga problemu wskazuje, że w tym gremium powinien być prawnik, bo tylko człowiek, który będzie koordynował pracę doradców, prawników - teoretyków i praktyków - może wnieść jakiś twórczy wkład do krajowej rady.</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#KandydatnaCzłonkaKrajowejRadyRadiofoniiiTelewizjiWitoldKnychalski">Ja sobie zdaje sprawę, że mój udział w krajowej radzie trwałby bardzo krótko - ta kadencja jest bardzo krótka - ale myślę, że nie będzie tylko i wyłącznie czczą obecnością, że jakoś postaram się zaznaczyć swój udział praktyczną pracą.</u>
          <u xml:id="u-256.2" who="#KandydatnaCzłonkaKrajowejRadyRadiofoniiiTelewizjiWitoldKnychalski">Uważam, że w skład krajowej rady muszą być powołani specjaliści z wielu dziedzin, bo są różne aspekty jej funkcjonowania. Muszą być ludzie, którzy zajmują się, na przykład, ekonomią mediów. Są ludzie, jak na przykład, pan Andracki, który jest specjalistą i wyrocznią, jeżeli chodzi o środki łączności. I też można by powiedzieć, że jest potrzebny tylko biegły. Nie. Ten człowiek od razu ukierunkowuje w jakiś sposób obrady. Uważam zatem z tych powodów, że powinien być właśnie prawnik, który spowoduje, że rozmowy mogą być bardziej merytoryczne i konkretne.</u>
          <u xml:id="u-256.3" who="#KandydatnaCzłonkaKrajowejRadyRadiofoniiiTelewizjiWitoldKnychalski">Teraz jeżeli chodzi o doświadczenie prawnicze, jeżeli chodzi o media. Krajowa rada nie funkcjonuje w ramach ustawy o radiofonii i telewizji. Ona funkcjonuje w szerszym aspekcie prawa - prawa cywilnego, prawa administracyjnego, prawa gospodarczego. Bo przecież podmioty, które się ubiegają o koncesję, są z reguły spółkami prawa handlowego. Tak więc tutaj trudno mówić o jakimkolwiek doświadczeniu tylko co do mediów. Te media są także częścią funkcjonowania naszej gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-256.4" who="#KandydatnaCzłonkaKrajowejRadyRadiofoniiiTelewizjiWitoldKnychalski">Jak mówiłem, Wysoka Izba może mieć wątpliwości, czy ten prawnik ma być w mojej osobie, ale nie powinna mieć wątpliwości, że to powinien być prawnik.</u>
          <u xml:id="u-256.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Dziękuję panu.</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Czy są jakieś jeszcze pytania?</u>
          <u xml:id="u-257.2" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Proszę bardzo, pan senator Lackorzyński. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#SenatorLeszekLackorzyński">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#SenatorLeszekLackorzyński">Panie Mecenasie, czy jest pan członkiem partii politycznej, a jeżeli tak, to jakiej i jakie pan pełni funkcje? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#KandydatnaCzłonkaKrajowejRadyRadiofoniiiTelewizjiWitoldKnychalski">Jestem członkiem Polskiego Stronnictwa Ludowego. Nie pełnię żadnych funkcji w stronnictwie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-260.1" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Proszę bardzo, pan senator Kanicki. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#SenatorHenrykKanicki">Najmocniej przepraszam, Panie Marszałku, bo ja chciałbym zapytać wprost. Po prostu, dlaczego przyszłego, ewentualnie, przedstawiciela…</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek Stefan Jurczak: Panie Senatorze, niech pan do mikrofonu mówi.)</u>
          <u xml:id="u-261.2" who="#SenatorHenrykKanicki">Pan powiedział, że pan chciałby być w radzie jako prawnik. Ja uważam, że tam są potrzebni po prostu ludzie. To nie o to chodzi, czy będzie prawnik, czy nie. Cały dowcip polega na tym, żeby ta rada tworzyła pewną całość. I dla mnie jest nie do przyjęcia, że przychodzi prawnik, który zmienia radę. Chciałbym, żeby pan to trochę wyjaśnił. Bo tak się mówi, że rada jest niedobra, że trzeba prawnika. Ja myślę, że cały dowcip polega na tym, żeby przyszedł człowiek, który rozumie pewne uwarunkowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Proszę bardzo, niech pan odpowie.</u>
          <u xml:id="u-262.2" who="#komentarz">(Senator Franciszek Bachleda-Księdzularz: Panie Marszałku, czy można ad vocem? Czy można prosić ad vocem?)</u>
          <u xml:id="u-262.3" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Można, Panie Senatorze. Tylko niech już kandydat odpowie na to pytanie.</u>
          <u xml:id="u-262.4" who="#komentarz">(Senator Franciszek Bachleda-Księdzularz: Nie, chcę najpierw ad vocem.)</u>
          <u xml:id="u-262.5" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiędzularz">Panie Marszałku! Dzisiaj będziemy rozpatrywać zmianę ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Uważam za skandal obecność na sali, w takim momencie ludzi nietrzeźwych. I wnoszę o 15 minut przerwy aby umożliwić im opuszczenie sali. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Panie Senatorze, ja patrzę na salę i mam wątpliwości co do tego. Jakie pan ma dowody, że ktoś jest na tej sali nietrzeźwy?</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#komentarz">(Senator Franciszek Bachleda-Księdzularz: Panie Marszałku, ja nie mam dowodów, ale nie mam wątpliwości.)</u>
          <u xml:id="u-264.2" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Proszę teraz o odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#KandydatnaCzłonkaKrajowejRadyRadiofoniiiTelewizjiWitoldKnychalski">Chciałem wyjaśnić, że oczywiście nie kandyduje z zamiarem robienia jakiejś rewolucji. Po prostu chciałbym współdziałać harmonijnie, służąc swoją wiedzą. Moja „działka” jest dość konkretna, mam się zajmować aspektami prawnymi funkcjonowania rady i tak właśnie widzę swój cel. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-265.1" who="#KandydatnaCzłonkaKrajowejRadyRadiofoniiiTelewizjiWitoldKnychalski">Panowie Senatorowie, naprawdę bardzo bym prosił o spokój, bo zarządzę przerwę. Jeżeli chcemy sobie pogadać, to zrobię piętnastominutową przerwę i będziemy rozmawiać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Proszę kontynuować…</u>
          <u xml:id="u-266.1" who="#komentarz">(Kandydat na Członka Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji Witold Knychalski: Skończyłem.)</u>
          <u xml:id="u-266.2" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Skończył pan, tak?</u>
          <u xml:id="u-266.3" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Czy są jeszcze pytania do kandydata?</u>
          <u xml:id="u-266.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-266.5" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Dziękuję panu.</u>
          <u xml:id="u-266.6" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Przechodzimy do głosowania w sprawie powołania.</u>
          <u xml:id="u-266.7" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: Czy można jeszcze zadać pytanie?)</u>
          <u xml:id="u-266.8" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Panie Senatorze, już pytałem, czy są pytania.</u>
          <u xml:id="u-266.9" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: Szukałem tych nietrzeźwych, Panie Marszałku, ale nie znalazłem.)</u>
          <u xml:id="u-266.10" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Panie Senatorze, będziemy szukać w czasie przerwy.</u>
          <u xml:id="u-266.11" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: Dobrze.)</u>
          <u xml:id="u-266.12" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Przechodzimy do głosowania w sprawie powołania członka Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.</u>
          <u xml:id="u-266.13" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Przypominam, że - zgodnie z uchwałą Senatu z dnia 9 września 1994 r. w sprawie zasad zgłaszania kandydatów oraz powoływania i odwoływania członków Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji - Senat podejmuje uchwałę o wyborze członków Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji w głosowaniu tajnym bezwzględną większością ważnie oddanych głosów w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby senatorów.</u>
          <u xml:id="u-266.14" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Czy ktoś z państwa senatorów ma jeszcze jakieś pytania w tej sprawie? Dziękuję. Przystępujemy do głosowania tajnego w sprawie wyboru pana Witolda Knychalskiego do składu Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.</u>
          <u xml:id="u-266.15" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Do przeprowadzenia głosowania tajnego powołuję sekretarzy: pana senatora Piotra Miszczuka, pana senatora Andrzeja Chronowskiego i pana senatora Eugeniusza Grzeszczaka. Listę senatorów będzie czytał pan senator Piotr Miszczuk.</u>
          <u xml:id="u-266.16" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Za chwilę zostaną paniom i panom senatorom rozdane karty do głosowania tajnego w sprawie wyboru pana Witolda Knychalskiego do składu Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Na karcie zostały umieszczone trzy możliwości głosowania: za wyborem pana Witolda Knychalskiego do składu Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, przeciw wyborowi oraz wstrzymanie się od głosu. Na jednej karcie można postawić tylko jeden krzyżyk. Postawienie dwóch lub więcej krzyżyków oraz niepostawienie żadnego znaku „x” spowoduje uznanie tego głosu za nieważny.</u>
          <u xml:id="u-266.17" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Proszę panów senatorów sekretarzy o rozdanie kart do głosowania, a panie i panów senatorów proszę o wypełnienie tych kart.</u>
          <u xml:id="u-266.18" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Mam pytanie, czy wszyscy państwo, panie i panowie senatorowie, otrzymali karty do głosowania?</u>
          <u xml:id="u-266.19" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Proszę senatora sekretarza o odczytanie kolejno nazwisk senatorów, a panie i panów senatorów po wyczytaniu ich nazwisk proszę o wrzucanie do urny wypełnionych kart do głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Jan Adamiak,</u>
          <u xml:id="u-267.1" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Jerzy Adamski,</u>
          <u xml:id="u-267.2" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Piotr Łukasz Juliusz Andrzejewski,</u>
          <u xml:id="u-267.3" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Jan Antonowicz,</u>
          <u xml:id="u-267.4" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Franciszek Bachleda-Księdzularz,</u>
          <u xml:id="u-267.5" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Artur Balazs,</u>
          <u xml:id="u-267.6" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Gerhard Bartodziej,</u>
          <u xml:id="u-267.7" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pani senator Maria Berny,</u>
          <u xml:id="u-267.8" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Mieczysław Biliński,</u>
          <u xml:id="u-267.9" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Krzysztof Borkowski,</u>
          <u xml:id="u-267.10" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Stanisław Ceberek,</u>
          <u xml:id="u-267.11" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator August Chełkowski,</u>
          <u xml:id="u-267.12" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Jerzy Chorąży,</u>
          <u xml:id="u-267.13" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Andrzej Chronowski,</u>
          <u xml:id="u-267.14" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pani senator Grażyna Ciemniak,</u>
          <u xml:id="u-267.15" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Jerzy Cieślak,</u>
          <u xml:id="u-267.16" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Ryszard Czarny,</u>
          <u xml:id="u-267.17" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Lech Czerwiński,</u>
          <u xml:id="u-267.18" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Adam Daraż,</u>
          <u xml:id="u-267.19" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Jerzy Derkacz,</u>
          <u xml:id="u-267.20" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Kazimierz Działocha,</u>
          <u xml:id="u-267.21" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Józef Frączek,</u>
          <u xml:id="u-267.22" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Sylwester Gajewski,</u>
          <u xml:id="u-267.23" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Aleksander Gawronik,</u>
          <u xml:id="u-267.24" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Ryszard Gibuła,</u>
          <u xml:id="u-267.25" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Witold Graboś,</u>
          <u xml:id="u-267.26" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Eugeniusz Grzeszczak,</u>
          <u xml:id="u-267.27" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pani senator Alicja Grześkowiak,</u>
          <u xml:id="u-267.28" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Paweł Jankiewicz,</u>
          <u xml:id="u-267.29" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pani senator Zdzisława Janowska,</u>
          <u xml:id="u-267.30" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Zdzisław Jarmużek,</u>
          <u xml:id="u-267.31" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Ryszard Jarzembowski,</u>
          <u xml:id="u-267.32" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan marszałek Stefan Jurczak,</u>
          <u xml:id="u-267.33" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Henryk Kanicki,</u>
          <u xml:id="u-267.34" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Roman Karaś,</u>
          <u xml:id="u-267.35" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Jan Karbowski,</u>
          <u xml:id="u-267.36" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pani senator Dorota Kempka,</u>
          <u xml:id="u-267.37" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Edward Kienig,</u>
          <u xml:id="u-267.38" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Zdzisław Kieszkowski,</u>
          <u xml:id="u-267.39" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Stanisław Kochanowski,</u>
          <u xml:id="u-267.40" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Zbigniew Komorowski,</u>
          <u xml:id="u-267.41" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Jerzy Kopaczewski,</u>
          <u xml:id="u-267.42" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Krzysztof Kozłowski,</u>
          <u xml:id="u-267.43" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Czesław Krakowski,</u>
          <u xml:id="u-267.44" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Wojciech Kruk,</u>
          <u xml:id="u-267.45" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Henryk Krupa,</u>
          <u xml:id="u-267.46" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Stanisław Kucharski,</u>
          <u xml:id="u-267.47" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Józef Kuczyński,</u>
          <u xml:id="u-267.48" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Zbigniew Kulak,</u>
          <u xml:id="u-267.49" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pani marszałek Zofia Kuratowska,</u>
          <u xml:id="u-267.50" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan marszałek Grzegorz Kurczuk,</u>
          <u xml:id="u-267.51" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pani senator Wanda Kustrzeba,</u>
          <u xml:id="u-267.52" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Marian Kwiatkowski,</u>
          <u xml:id="u-267.53" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Leszek Lackorzyński,</u>
          <u xml:id="u-267.54" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Władysław Lipczak,</u>
          <u xml:id="u-267.55" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pani senator Barbara Łękawa,</u>
          <u xml:id="u-267.56" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pani senator Maria Łopatkowa,</u>
          <u xml:id="u-267.57" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Henryk Maciołek,</u>
          <u xml:id="u-267.58" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Jerzy Madej,</u>
          <u xml:id="u-267.59" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Henryk Makarewicz,</u>
          <u xml:id="u-267.60" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Wojciech Matecki,</u>
          <u xml:id="u-267.61" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Bogusław Mąsior,</u>
          <u xml:id="u-267.62" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Ireneusz Michaś,</u>
          <u xml:id="u-267.63" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Marek Minda,</u>
          <u xml:id="u-267.64" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— senator Piotr Miszczuk,</u>
          <u xml:id="u-267.65" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Jan Mulak,</u>
          <u xml:id="u-267.66" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Zenon Nowak,</u>
          <u xml:id="u-267.67" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Ryszard Ochwat,</u>
          <u xml:id="u-267.68" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Janusz Okrzesik,</u>
          <u xml:id="u-267.69" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pani senator Anna Olejnicka,</u>
          <u xml:id="u-267.70" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Wincenty Olszewski,</u>
          <u xml:id="u-267.71" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Jan Orzechowski,</u>
          <u xml:id="u-267.72" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Stefan Pastuszka,</u>
          <u xml:id="u-267.73" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Eugeniusz Patyk,</u>
          <u xml:id="u-267.74" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Zbyszko Piwoński,</u>
          <u xml:id="u-267.75" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Mieczysław Protasowicki,</u>
          <u xml:id="u-267.76" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Zbigniew Religa,</u>
          <u xml:id="u-267.77" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Tadeusz Rewaj,</u>
          <u xml:id="u-267.78" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Tomasz Romańczuk,</u>
          <u xml:id="u-267.79" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Zbigniew Romaszewski,</u>
          <u xml:id="u-267.80" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Tadeusz Rzemykowski,</u>
          <u xml:id="u-267.81" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Jan Sęk,</u>
          <u xml:id="u-267.82" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Stanisław Sikorski,</u>
          <u xml:id="u-267.83" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pani senator Dorota Simonides,</u>
          <u xml:id="u-267.84" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pani senator Elżbieta Solska,</u>
          <u xml:id="u-267.85" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Piotr Stępień,</u>
          <u xml:id="u-267.86" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pani senator Jadwiga Stokarska,</u>
          <u xml:id="u-267.87" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Henryk Stokłosa,</u>
          <u xml:id="u-267.88" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Wacław Strażewicz,</u>
          <u xml:id="u-267.89" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan marszałek Adam Struzik,</u>
          <u xml:id="u-267.90" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Jan Stypuła,</u>
          <u xml:id="u-267.91" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Andrzej Szczepański,</u>
          <u xml:id="u-267.92" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Rajmund Szwonder,</u>
          <u xml:id="u-267.93" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Marcin Tyrna,</u>
          <u xml:id="u-267.94" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Mieczysław Włodyka,</u>
          <u xml:id="u-267.95" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Adam Woś,</u>
          <u xml:id="u-267.96" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Grzegorz Woźny,</u>
          <u xml:id="u-267.97" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Mieczysław Wyględowski,</u>
          <u xml:id="u-267.98" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Ireneusz Zarzycki,</u>
          <u xml:id="u-267.99" who="#SenatorSekretarzPiotrMiszczuk">— pan senator Ryszard Żołyniak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Dziękuję panu senatorowi.</u>
          <u xml:id="u-268.1" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Mam jeszcze pytanie, czy wszyscy z państwa senatorów oddali głosy?</u>
          <u xml:id="u-268.2" who="#komentarz">(Głosy z sali: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-268.3" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Wobec tego proszę panów senatorów sekretarzy o obliczenie głosów i sporządzenie protokołu z głosowania.</u>
          <u xml:id="u-268.4" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Zarządzam dwudziestominutową przerwę na obliczenie głosów przez senatorów sekretarzy.</u>
          <u xml:id="u-268.5" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Proszę senatora sekretarza o odczytanie komunikatu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#SenatorSekretarzKrzysztofBorkowski">Bezpośrednio po ogłoszeniu przerwy odbędzie się posiedzenie Klubu Senatorów Polskiego Stronnictwa Ludowego. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#WicemarszałekStefanJurczak">Dwadzieścia minut przerwy.</u>
          <u xml:id="u-270.1" who="#komentarz">(Przerwa w obradach od godziny 15 minut 30 do godziny 15 minut 52)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Pan senator Henryk Makarewicz, przewodniczący Klubu Senatorów Polskiego Stronnictwa Ludowego, prosił o udzielenie głosu w formie oświadczenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#SenatorHenrykMakarewicz">Panie Marszałku! Proszę Państwa Senatorów!</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#SenatorHenrykMakarewicz">Pragnę poinformować, że przed chwilą Klub Senatorów Polskiego Stronnictwa Ludowego podjął decyzję o wykluczeniu senatora Henryka Kanickiego z Klubu Senatorów Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-272.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Powracamy do punktu dziewiątego porządku dziennego: wybór członka Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.</u>
          <u xml:id="u-273.2" who="#MarszałekAdamStruzik">Informuję, że powołani do przeprowadzenia głosowania tajnego senatorowie sekretarze skończyli obliczanie głosów i sporządzili protokół z głosowania tajnego.</u>
          <u xml:id="u-273.3" who="#MarszałekAdamStruzik">Ogłaszam wyniki tajnego głosowania.</u>
          <u xml:id="u-273.4" who="#MarszałekAdamStruzik">„Protokół głosowania tajnego w dniu 12 lipca 1996 r. w sprawie wyboru Witolda Knychalskiego na członka Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.</u>
          <u xml:id="u-273.5" who="#MarszałekAdamStruzik">Powołani przez marszałka Senatu do przeprowadzenia głosowania senatorowie sekretarze: Piotr Miszczuk, Eugeniusz Grzeszczak i Andrzej Chronowski stwierdzają, że w tajnym głosowaniu w sprawie wyboru Witolda Knychalskiego na członka Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji oddano 73 głosy - głosów nieważnych nie było. Bezwzględna większość głosów wynosi 37. Za kandydaturą Witolda Knychalskiego głosowało 55 senatorów, przeciw - 14 senatorów, od głosu wstrzymało się 4 senatorów.</u>
          <u xml:id="u-273.6" who="#MarszałekAdamStruzik">Powołani przez marszałka Senatu do przeprowadzenia głosowania senatorowie stwierdzają, że w głosowaniu tajnym Witold Knychalski został wybrany bezwzględną większością głosów na członka Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji”.</u>
          <u xml:id="u-273.7" who="#komentarz">(Oklaski).</u>
          <u xml:id="u-273.8" who="#MarszałekAdamStruzik">Panie Mecenasie, gratuluję osobiście. Chciałbym wręczyć panu akt powołania.</u>
          <u xml:id="u-273.9" who="#komentarz">(Marszałek Adam Struzik wręcza nowo powołanemu członkowi Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji Witoldowi Knychalskiemu akt powołania)</u>
          <u xml:id="u-273.10" who="#MarszałekAdamStruzik">Przepraszam, czy pan chciałby zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-273.11" who="#komentarz">(Członek Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji Witold Knychalski: Bardzo proszę.)</u>
          <u xml:id="u-273.12" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#CzłonekKrajowejRadyRadiofoniiiTelewizjiWitoldKnychalski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-274.1" who="#CzłonekKrajowejRadyRadiofoniiiTelewizjiWitoldKnychalski">Dziękuję za wybór. Posadowienie krajowej rady w konstytucji jest wolą ustawodawcy, który chciał, aby spełniała ona szczególną rolę - strzegła wolności słowa. Jest to dla nas dobro najwyższej wartości.</u>
          <u xml:id="u-274.2" who="#CzłonekKrajowejRadyRadiofoniiiTelewizjiWitoldKnychalski">Pracując w krajowej radzie, będę pamiętał o tym przesłaniu i o tym, kto mnie powołał.</u>
          <u xml:id="u-274.3" who="#CzłonekKrajowejRadyRadiofoniiiTelewizjiWitoldKnychalski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-274.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-275.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Powracamy do punktu pierwszego porządku dziennego: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.</u>
          <u xml:id="u-275.2" who="#MarszałekAdamStruzik">Przypominam, że w przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych, Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia, Komisji Praw Człowieka i Praworządności oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, które ustosunkowały się do przedstawionych w trakcie debaty wniosków.</u>
          <u xml:id="u-275.3" who="#MarszałekAdamStruzik">Bardzo proszę o spokój.</u>
          <u xml:id="u-275.4" who="#MarszałekAdamStruzik">Przypominam też, że debata nad rozpatrywaną ustawą została zakończona i obecnie, zgodnie z art. 45 ust. 3 Regulaminu Senatu, głos mogą zabrać jedynie sprawozdawcy i wnioskodawcy.</u>
          <u xml:id="u-275.5" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych, Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia, Komisji Praw Człowieka i Praworządności oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, pana senatora Grzegorza Woźnego, i przedstawienie uzgodnionych na posiedzeniu wniosków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#SenatorGrzegorzWoźny">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-276.1" who="#SenatorGrzegorzWoźny">Komisja Inicjatyw i Prac Ustawodawczych, Komisja Polityki Społecznej i Zdrowia, Komisja Praw Człowieka i Praworządności oraz Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej w dniu dzisiejszym na posiedzeniu, po rozpatrzeniu wniosków zgłoszonych w trakcie debaty nad ustawą o zmianie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, przedstawia Wysokiemu Senatowi stanowisko, które zawarte jest w druku nr 403Z.</u>
          <u xml:id="u-276.2" who="#SenatorGrzegorzWoźny">Wyczerpująca dyskusja, która wczoraj miała miejsce, zarówno na posiedzeniach komisji, jak i na posiedzeniu plenarnym Senatu, zwalnia mnie od szczegółowego omawiania poprawek. Pozwolę sobie omówić jedynie kilka z nich, moim zdaniem, najważniejszych.</u>
          <u xml:id="u-276.3" who="#SenatorGrzegorzWoźny">Wniosku o odrzucenie ustawy, oznaczonego w zestawieniu rzymską jedynką, komisje nie poparły. Za odrzuceniem wniosku o odrzucenie ustawy głosowało 19 senatorów, 4 było przeciwnych, a 3 senatorów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-276.4" who="#SenatorGrzegorzWoźny">Wnioski o wprowadzenie poprawek do ustawy zostały oznaczone w zestawieniu rzymską dwójką. Przyjęte zostały te z nich, które rekomendowały wcześniej cztery komisje na posiedzeniu plenarnym. Są to w druku nr 403Z poprawki - druga, polegająca na dodaniu dwóch punktów w art. 1 pkcie 3, i ostatnia, czyli osiemnasta, w której chodzi o skreślenie art. 3.</u>
          <u xml:id="u-276.5" who="#SenatorGrzegorzWoźny">Poprawka proponowana przez pana senatora Bachledę-Księdzularza, dotycząca art. 1 pktu 4 w art. 4 w ust. 1, nie uzyskała poparcia komisji. Poprawka ta miała polegać na zamianie pktu 4 na pkt 1 i pktu 1 na pkt 4.</u>
          <u xml:id="u-276.6" who="#SenatorGrzegorzWoźny">Komisje poparły wszystkie poprawki pana senatora Madeja. Są to cztery poprawki gramatyczne związane z poprawnością językową.</u>
          <u xml:id="u-276.7" who="#SenatorGrzegorzWoźny">Komisje poparły również wnioski senatora Orzechowskiego. Są to poprawki: szósta i czternasta, które mają na celu uproszczenie przepisów. Wiążą one sprawę cofnięcia zezwolenia na handel wyrobami alkoholowymi z, ogólnie mówiąc, uczciwością kupiecką.</u>
          <u xml:id="u-276.8" who="#SenatorGrzegorzWoźny">Komisje nie poparły wniosków pana senatora Gibuły mających na celu podwyższenie opłat za wydanie zezwolenia na handel alkoholem w domach wczasowych.</u>
          <u xml:id="u-276.9" who="#SenatorGrzegorzWoźny">Poparcia połączonych komisji nie uzyskał również wniosek pani senator Łopatkowej, poprawka szesnasta, o którym mówiono tutaj sporo.</u>
          <u xml:id="u-276.10" who="#SenatorGrzegorzWoźny">Został zgłoszony wniosek mniejszości, o którym będzie mówiła pani senator Łopatkowa. Chciałbym jeszcze przedstawić wynik głosowania: 11 senatorów było za, 12 przeciw, 9 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-276.11" who="#SenatorGrzegorzWoźny">Proszę Wysoką Izbę o przyjęcie stanowiska połączonych komisji zawartego w druku nr 403Z. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-277.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę mniejszości połączonych komisji, pana senatora Zdzisława Jarmużka, i przedstawienie wniosków mniejszości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#SenatorZdzisławJarmużek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-278.1" who="#SenatorZdzisławJarmużek">Wniosek mniejszości obejmuje wniosek pani senator Marii Łopatkowej odnoszący się do art. 23 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.</u>
          <u xml:id="u-278.2" who="#SenatorZdzisławJarmużek">Wysoka Izbo! Poprawka ta mówi o tym, że z mocy prawa można udzielić pomocy dziecku, któremu grozi jakieś niebezpieczeństwo z powodu nietrzeźwości rodziców lub opiekunów. Jest to sytuacja szczególna. Zachodzi tylko i wyłącznie wtedy, kiedy rodzic jest pod wpływem alkoholu i istnieje uzasadnione podejrzenie, że dziecko może ponieść z tego powodu straty moralne, może być poszkodowane fizycznie.</u>
          <u xml:id="u-278.3" who="#SenatorZdzisławJarmużek">Poprawkę tę zdecydowanie poparł przedstawiciel Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej. Poprawka ta ma na celu danie osobie, która będzie świadkiem takiej sytuacji, upoważnienia do wystąpienia w obronie dziecka. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-279.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Czy senatorowie sprawozdawcy lub senatorowie wnioskodawcy chcieliby jeszcze zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-279.2" who="#MarszałekAdamStruzik">Przypominam, że wnioski o wprowadzenie poprawek zgłosili senatorowie: Mieczysław Biliński, Maria Łopatkowa, Jan Orzechowski, Ryszard Gibuła, Piotr Stępień, Dorota Kempka, Franciszek Bachleda-Księdzularz, Jerzy Madej.</u>
          <u xml:id="u-279.3" who="#MarszałekAdamStruzik">Wspólny wniosek o odrzucenie ustawy zgłosili senatorowie: Jarzembowski, Adamiak i Adamski. Sprawozdawcą Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych oraz Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia był pan senator Jerzy Cieślak.</u>
          <u xml:id="u-279.4" who="#MarszałekAdamStruzik">Czy ktoś z państwa chce zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-279.5" who="#MarszałekAdamStruzik">Bardzo proszę, pani senator Łopatkowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#SenatorMariaŁopatkowa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#SenatorMariaŁopatkowa">Aby sprawa była jasna, powtórzę za senatorem sprawozdawcą wniosku mniejszości: poprawka moja dotyczy tylko sytuacji zagrożenia dobra dziecka i tylko na czas nietrzeźwości rodziców. Nie udziela się pomocy, jeśli nie ma zagrożenia. Jeśli nietrzeźwy ojciec nie jest agresywny, a jego zachowanie nie zagraża dziecku, udzielanie pomocy nie jest potrzebne, nikt się nie będzie wtrącał. Natomiast jeśli nietrzeźwa matka czy ojciec są agresywni, a wiedzą o tym sąsiedzi, krewni czy nauczyciele, to moralnym obowiązkiem tych ludzi jest ochrona dziecka przed wyładowaniem na nim ojcowskiej czy matczynej agresji. Ale ten obowiązek moralny jest niewykonalny, bo nietrzeźwi rodzice nie pozwalają na wtrącanie się innych ludzi do ich dziecka.</u>
          <u xml:id="u-280.2" who="#SenatorMariaŁopatkowa">Przykładów znęcania się pijanych rodziców nad dziećmi mamy tysiące! Niedawno prasa donosiła o walce lekarzy o uratowanie życia dziewczynce, której pijani rodzice tak gorliwie pomagali w odrabianiu lekcji, że o mało jej nie zabili.</u>
          <u xml:id="u-280.3" who="#SenatorMariaŁopatkowa">Przecież my nie chcemy zabierać dzieci tym rodzicom! Pragniemy je jedynie chronić w czasie niepoczytalności rodziców!</u>
          <u xml:id="u-280.4" who="#SenatorMariaŁopatkowa">Podczas obrad połączonych komisji padały propozycje, aby ograniczyć moją poprawkę do rodziców uzależnionych od alkoholu. Tymczasem w konkretnych sytuacjach dziecku zagrażają nie tylko osoby uzależnione, lecz także takie, które reagują agresją po spożyciu nawet niewielkiej ilości alkoholu. Często bardziej agresywni są rodzice niedopici, niż przepici, którzy zazwyczaj idą spać.</u>
          <u xml:id="u-280.5" who="#SenatorMariaŁopatkowa">Wysoka Izbo! Faktem jest, że najwięcej krzywd, w tym: wykorzystywanie seksualne, spowodowanie kalectwa, nerwic sytuacyjnych, trwałych urazów psychicznych, wyrządzili rodzice lub opiekunowie będący w stanie nietrzeźwym.</u>
          <u xml:id="u-280.6" who="#SenatorMariaŁopatkowa">Parlament ma możliwość ograniczenia zjawiska i zmniejszenia tragedii dzieci. Proszę gorąco o wykorzystanie przez Wysoką Izbę tej możliwości. Będą nam za to wdzięczne dzieci i ich rodzice, gdy wytrzeźwieją i zrozumieją, że pomoc ich dziecku to także pomoc im samym w sprawowaniu funkcji opiekuńczej, zakłóconej chwilowo umysłową niedyspozycją. Proszę więc gorąco o poparcie tego wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję bardzo. O głos prosił pan senator Stępień.</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#SenatorPiotrStępień">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-282.1" who="#SenatorPiotrStępień">Chciałem serdecznie prosić Wysoką Izbę o poparcie wniosku piętnastego, mającego na celu danie możliwości wydawania jednorazowego, podkreślam, jednorazowego zezwolenia na sprzedaż alkoholu jednostkom Ochotniczych Straży Pożarnych.</u>
          <u xml:id="u-282.2" who="#SenatorPiotrStępień">Chciałbym, żeby Wysoka Izba spojrzała na tę sprawę nie przez pryzmat Warszawy, wielkiego miasta, ale przez pryzmat zwykłej polskiej wsi. Zdarza się, że jakaś zasłużona jednostka ma piękny jubileusz i wypadałoby, żeby urządziła jakąś uroczystość. I wtedy warto by było, żeby strażacy legalnie dysponowali jakąś ilością alkoholu. Chcę zauważyć, że poprawką tą naprawdę nie rozpijemy kraju. Proszę mi wierzyć, że strażacy należący do organizacji mającej ponad stuletnią tradycję, jeśli nawet zarobią jakieś pieniądze, to nie biorą ich do kieszeni, tylko kupują sprzęt, mundury itp.</u>
          <u xml:id="u-282.3" who="#SenatorPiotrStępień">Myślę, że przyjęcie tej poprawki nie będzie żadnym przestępstwem, żadnym dodatkowym powodem rozwoju alkoholizmu w Polsce. Unormujemy, ujmiemy w formę prawną to, co i tak występuje.</u>
          <u xml:id="u-282.4" who="#SenatorPiotrStępień">Na zakończenie, poza protokołem, chciałem powiedzieć, że strażacy bardzo interesują się wynikiem głosowania tej poprawki. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-282.5" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Była to bardzo interesująca argumentacja. Proszę bardzo, pan senator Adamski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#SenatorJerzyAdamski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#SenatorJerzyAdamski">Na posiedzeniu połączonych komisji moja sugestia, by odrzucić ustawę w całości, znalazła uznanie tylko wśród czterech senatorów. Mimo to chcę powiedzieć, że nie uzyskałem odpowiedzi na pytania nurtujące mnie i senatora Kruka odnośnie do zwiększenia lub zmniejszenia dotacji na przeciwdziałanie alkoholizmowi, na walkę z nim. Ani minister, ani dyrektor PARPA nie powiedzieli, jakie to są pieniądze - czy większe, czy mniejsze. Dochodzimy do wniosku, że oznacza to zwiększenie dochodu budżetu państwa poprzez zmniejszenie nakładów na przeciwdziałanie alkoholizmowi i zwiększenie odpowiedzialności gminy. Co prawda, będzie miała prawo zbierania pieniędzy do budżetu, ale nie ma gwarancji, że przeznaczy je na przeciwdziałanie alkoholizmowi. To taka sama sytuacja, jak z podatkiem od środków transportu, dawnym podatkiem drogowym. Przecież gmina nie przeznacza go w całości na reperację dróg, tylko na inne cele. Ale naprawdę ma ważniejsze potrzeby.</u>
          <u xml:id="u-284.2" who="#SenatorJerzyAdamski">Gdyby państwo przyjęli moją poprawkę, to trzeba będzie zwrócić uwagę kolegom posłom, żeby też tak zrobili. Żeby w przyszłości powstał pewien zespół, bo teraz to głównie pani senator Łopatkowa walczy o młodzież, o dzieci z rodzin patologicznych. Ustawa ma w nazwie wymienione wychowanie w trzeźwości, ale któryś z senatorów już powiedział: to nie o wychowaniu się mówi w tej ustawie, absolutnie, mówi się tylko o walce z alkoholizmem.</u>
          <u xml:id="u-284.3" who="#SenatorJerzyAdamski">W związku z tym namawiam gorąco do poparcia mojej poprawki, a w przyszłości - do stworzenia w jak najszybszym tempie nowej ustawy o wychowaniu w trzeźwości, o walce z alkoholizmem. Serdecznie proszę o poparcie naszej poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-285.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Pan senator Biliński prosił o głos?</u>
          <u xml:id="u-285.2" who="#komentarz">(Senator Mieczysław Biliński: Panie Marszałku, chciałbym mówić z miejsca. Można?)</u>
          <u xml:id="u-285.3" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#SenatorMieczysławBiliński">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Swoją poprawkę uzasadniam zwięzłością zapisu. Uważam, że przymiotniki i zbędne słowa czynią przepis budzącym wątpliwości, dlatego bardzo proszę panie i panów senatorów o przyjęcie mojej poprawki. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Pan senator Gibuła prosił o głos. Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#SenatorRyszardGibuła">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-288.1" who="#SenatorRyszardGibuła">Z przyjemnością podpisuję się pod wszystkimi zgłoszonymi tutaj wcześniej poprawkami. Chciałbym też zarekomendować swoje, które nie znalazły uznania w oczach senatorów połączonych komisji.</u>
          <u xml:id="u-288.2" who="#SenatorRyszardGibuła">Poprawka ósma, jak pozwolę sobie zwrócić uwagę, ma na celu nie umniejszenie - jak można by potraktować sens ogólny - przychodów gmin, ale ich podwyższenie. Proponuję, aby dotychczasowa opłata była podniesiona z 5 litrów czystego spirytusu za każdy rok objęty zezwoleniem do 10 litrów, a dla alkoholi wysokoprocentowych z 20 do 30 litrów - właśnie po to, żeby zwiększyć dochody gmin, proszę zauważyć.</u>
          <u xml:id="u-288.3" who="#SenatorRyszardGibuła">W zamian za to proponuję skreślenie ust. 3, który, moim zdaniem, jest nieracjonalny. Zgodnie z ust. 4 przy staraniu się czy wnoszeniu opłaty za pozwolenie trzeba będzie składać pisemne oświadczenia o wartości sprzedaży napojów alkoholowych w roku poprzednim, a starający się mogą różnie podchodzić do ich treści.</u>
          <u xml:id="u-288.4" who="#SenatorRyszardGibuła">I w konsekwencji powoduje to, że gmina miejska, gmina wiejska, aby sprawdzić ich prawdziwość, będzie musiała, co podkreślam, dodatkowo zatrudnić urzędników, kontrolerów rzetelności oświadczeń. Uważam, że jest to zbędne. Lepiej podwyższyć opłaty, a wyeliminować rzeczy niepraktyczne.</u>
          <u xml:id="u-288.5" who="#SenatorRyszardGibuła">I dwie kolejne poprawki. Zacznę od dwunastej, też spowodowanej racjonalnością. Otóż ona odnosi się do art. 14 ust. 4, w którym zabrania się sprzedaży i podawania napojów zawierających więcej niż 18% alkoholu w domach wypoczynkowych. Ten zakaz nie jest przestrzegany, o czym wszyscy wiemy, wobec tego utrzymywanie go nadal jest nieracjonalne. A jeśli już, to należy wprowadzić sankcje. Moja propozycja jest taka, żeby wyeliminować wspomniany zapis.</u>
          <u xml:id="u-288.6" who="#SenatorRyszardGibuła">I najbardziej bulwersująca poprawka, jedenasta, w której proponuję wykreślenie art. 12 z dotychczasowego brzmienia ustawy. Chcę zwrócić uwagę na fakt, że właśnie w art. 12 ust. 1 jest mowa o tym, że rada gminy ustala dla niej, w drodze uchwały, liczbę punktów sprzedaży napojów alkoholowych. Chcę powtórzyć to, co już mówiłem poprzednio. W Polsce jest około 200 tysięcy punktów sprzedaży napojów alkoholowych. Uwzględniając ich właścicieli z rodzinami, radnych gmin oraz urzędników gmin tworzy to armię około miliona ludzi, którzy w zależności od sytuacji albo starają się otrzymać, albo komuś nie dać tego pozwolenia. Rady gmin i radni opłacani z naszych podatków całymi godzinami tracą czas, debatując przez cale sesje, czy zwiększyć liczbę punktów, czy zmniejszyć. W Białymstoku wprowadzono nawet kiedyś całkowity zakaz, a potem go odwoływano. Uważam, że to ewidentna strata czasu. Należałoby stworzyć dla wszystkich warunki gospodarki wolnorynkowej, podnieść opłaty. Proszę bardzo, kupujcie sobie, ale wszyscy gospodarujcie i handlujcie na jednakowych zasadach.</u>
          <u xml:id="u-288.7" who="#SenatorRyszardGibuła">Artykuł 12 ust. 2 mówi, że rady gminy określają w drodze uchwały zasady usytuowania miejsc sprzedaży na terenie gminy. I tu jest podobna historia jak poprzednio. W zależności od tego, kto w danym momencie sprawuje władzę w gminie, w zależności od tego, czy chce dać pozwolenie, czy nie, tak są konstruowane zalecenia co do pomiaru odległości: 100 lub 150 metrów głównymi ulicami, albo w linii prostej, albo jeszcze inne. Proponuję wykreślić całkowicie art. 12. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Pan senator Jarzembowski, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#SenatorRyszardJarzembowski">Aktualne wydarzenia potwierdziły moją wczorajszą tezę, proszę państwa, że omawiana ustawa - nie tylko nowela, ale i ustawa matka - to Himalaje hipokryzji. Dlatego właśnie, jako jeden z czterech senatorów, zwróciłem się z prośbą o jej odrzucenie. Myślę, że my tu ciągle coś udajemy, odwracając głowę od rzeczywistości. Ponadto uważam jeszcze, że omawiana nowela jest niezwykle korupcjogenna, będą - zresztą już są - klany ludzi powiązanych ze sobą, zwłaszcza w małych gminach, dla których właśnie ta ustawa stanie się katalizatorem w powiększaniu dochodów. A co do wniosku pana senatora Stępnia, to uważam, że alkohol powinien być częścią stałego wyposażenia remiz strażackich. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-291.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Czy ktoś jeszcze z państwa senatorów chciałby zabrać głos? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-291.2" who="#MarszałekAdamStruzik">Przystępujemy do głosowania w sprawie ustawy o zmianie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.</u>
          <u xml:id="u-291.3" who="#MarszałekAdamStruzik">Może włączmy gong i chwilę poczekajmy.</u>
          <u xml:id="u-291.4" who="#MarszałekAdamStruzik">Przypominam, że w tej sprawie w trakcie debaty senatorowie: Jerzy Adamski, Ryszard Jarzembowski i Jan Adamiak wnosili o odrzucenie ustawy, natomiast komisje i senatorowie wnioskodawcy, o wprowadzenie poprawek do ustawy. Przypominam, że wszystkie przedstawione wnioski zawarte są w druku nr 403Z.</u>
          <u xml:id="u-291.5" who="#MarszałekAdamStruzik">Informuję, że zgodnie z art. 47 ust. 1 Regulaminu Senatu, w pierwszej kolejności zostanie przeprowadzone głosowanie nad wnioskiem o odrzucenie ustawy - jest to punkt oznaczony rzymską jedynką z druku nr 403Z, a następnie w razie odrzucenia wniosku, głosowania nad przedstawionymi poprawkami, według kolejności przepisów ustawy - punkt oznaczony rzymska dwójką z druku nr 403Z.</u>
          <u xml:id="u-291.6" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o ciszę, proszę państwa, Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-291.7" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-291.8" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie ustawy, proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-291.9" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-291.10" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-291.11" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję. Proszę o wynik.</u>
          <u xml:id="u-291.12" who="#MarszałekAdamStruzik">W obecności 69 senatorów za wnioskiem głosowało 25, przeciw - 34, wstrzymało się od głosu 10 senatorów.</u>
          <u xml:id="u-291.13" who="#komentarz">(Głosowanie nr 1).</u>
          <u xml:id="u-291.14" who="#MarszałekAdamStruzik">Wniosek nie uzyskał akceptacji.</u>
          <u xml:id="u-291.15" who="#MarszałekAdamStruzik">Przystępujemy do głosowania nad poprawkami. Poprawka pierwsza: „W art. 1 w pkcie 3, w art. 3 w ust. 3 w pkcie 4 po wyrazie: «instytucjom» dodaje się wyraz: «stowarzyszeniom»”. Jest to wniosek pani senator Kempki, poparty przez połączone komisje. Poprawka rozszerza o stowarzyszenia krąg podmiotów, którym agencja ma obowiązek udzielania merytorycznej pomocy przy realizacji przez te podmioty zadań związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych.</u>
          <u xml:id="u-291.16" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem tego wniosku, proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-291.17" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-291.18" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-291.19" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o wynik głosowania.</u>
          <u xml:id="u-291.20" who="#MarszałekAdamStruzik">W obecności 68 senatorów za wnioskiem głosowało 57, przeciw - 7, wstrzymało się od głosu 4 senatorów.</u>
          <u xml:id="u-291.21" who="#komentarz">(Głosowanie nr 2).</u>
          <u xml:id="u-291.22" who="#MarszałekAdamStruzik">Wniosek uzyskał akceptację.</u>
          <u xml:id="u-291.23" who="#MarszałekAdamStruzik">Nad poprawką drugą głosowaliśmy łącznie z poprawką osiemnastą. Poprawka druga: „W art. 1 w pkcie 3, w art. 3 w ust. 3 w pkcie 6 kropkę na końcu zastępuje się przecinkiem i dodaje się pkty 7 i 8 w brzmieniu: «pkt 7 - zlecanie i finansowanie zadań związanych z rozwiązywaniem problemów alkoholowych; pkt 8 - współpraca z organizacjami i instytucjami międzynarodowymi prowadzącymi działalność w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych»”. Jest to wniosek połączonych komisji poparty przez te komisje.</u>
          <u xml:id="u-291.24" who="#MarszałekAdamStruzik">Poprawka osiemnasta: „art. 3 skreśla się”. Celem poprawek jest zwiększenie przedmiotowego zakresu zadań Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych o zadania i kompetencje dotychczasowego pełnomocnika ministra zdrowia i opieki społecznej do spraw profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych oraz zadania Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych takich, jak: zlecanie i finansowanie zadań związanych z rozwiązywaniem problemów alkoholowych oraz współpracę z organizacjami i instytucjami międzynarodowymi prowadzącymi działalność w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych. Poprawka osiemnasta jest konsekwencją poprawki drugiej.</u>
          <u xml:id="u-291.25" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem tego wniosku, proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-291.26" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-291.27" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-291.28" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o wynik głosowania.</u>
          <u xml:id="u-291.29" who="#MarszałekAdamStruzik">W obecności 67 senatorów za wnioskiem głosowało 56, przeciw - 2, wstrzymało się od głosu 8, nie głosował 1 senator.</u>
          <u xml:id="u-291.30" who="#komentarz">(Głosowanie nr 3).</u>
          <u xml:id="u-291.31" who="#MarszałekAdamStruzik">Wniosek uzyskał akceptację Wysokiej Izby.</u>
          <u xml:id="u-291.32" who="#MarszałekAdamStruzik">Poprawka trzecia: „W art. 1 w pkcie 4, w art. 41 w ust. 1, pkt a - dotychczasowy pkt 4 oznacza się jako pkt 1 w brzmieniu: «kontrolę przestrzegania ustalonych przez gminę zasad obrotu napojami alkoholowymi poprzez cofanie wydawanych zezwoleń na prowadzenie sprzedaży tych napojów, przeznaczonych do spożycia na miejscu lub poza miejscem sprzedaży»: pkt b - dotychczasowy pkt 1 oznacza się jako pkt 4”. Jest to wniosek pana senatora Bachledy-Księdzularza. Poprawka ta zmienia kolejność szczególnych zadań gminy związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych. Jako pierwsze zadanie wymienia się kontrolę przestrzegania ustalonych przez gminę zasad obrotu napojami alkoholowymi. Przyjęcie poprawki trzeciej wyklucza głosowanie nad poprawką czwartą.</u>
          <u xml:id="u-291.33" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem tego wniosku, proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-291.34" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-291.35" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-291.36" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o wynik głosowania.</u>
          <u xml:id="u-291.37" who="#MarszałekAdamStruzik">W obecności 66 senatorów za wnioskiem głosowało 19, przeciw - 32, wstrzymało się od głosu 15 senatorów.</u>
          <u xml:id="u-291.38" who="#komentarz">(Głosowanie nr 4).</u>
          <u xml:id="u-291.39" who="#MarszałekAdamStruzik">Wniosek nie uzyskał akceptacji.</u>
          <u xml:id="u-291.40" who="#MarszałekAdamStruzik">Poprawka czwarta: „W art. 1 w pkcie 4, w art. 41 w ust. 1 w pkcie 4 skreśla się wyrazy: «szczegółowych zasad»”. Jest to wniosek pana senatora Bilińskiego. Poprawka wyłącza z zadań gmin prawo do ustalania szczegółowych zasad wydawania zezwoleń, pozostawiając prawo do ustalania wydawania zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych.</u>
          <u xml:id="u-291.41" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem tego wniosku, proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-291.42" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-291.43" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-291.44" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o wynik głosowania.</u>
          <u xml:id="u-291.45" who="#MarszałekAdamStruzik">W obecności 66 senatorów za wnioskiem głosowało 19, przeciw - 33, wstrzymało się 14 od głosu senatorów.</u>
          <u xml:id="u-291.46" who="#komentarz">(Głosowanie nr 5).</u>
          <u xml:id="u-291.47" who="#MarszałekAdamStruzik">Wniosek nie uzyskał akceptacji.</u>
          <u xml:id="u-291.48" who="#MarszałekAdamStruzik">Poprawka piąta: „W art. 1 w pkcie 6, w art. 9 w ust. 4 pkt a - w zdaniu wstępnym skreśla się wyrazy: «napojami alkoholowymi» pkt b - w pktach 1 i 2 wyrazy: «dla napojów» zastępuje się wyrazami: «napojami alkoholowymi»”. Poprawka ma charakter językowy, została zgłoszona przez pana senatora Madeja i poparta przez połączone komisje.</u>
          <u xml:id="u-291.49" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem tego wniosku, proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-291.50" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-291.51" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-291.52" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o wynik głosowania.</u>
          <u xml:id="u-291.53" who="#MarszałekAdamStruzik">W obecności 66 senatorów za wnioskiem głosowało 59, 1 senator był przeciwny, 6 senatorów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-291.54" who="#komentarz">(Głosowanie nr 6).</u>
          <u xml:id="u-291.55" who="#MarszałekAdamStruzik">Wniosek uzyskał akceptację.</u>
          <u xml:id="u-291.56" who="#MarszałekAdamStruzik">Nad poprawką szóstą będziemy głosować łącznie z poprawką czternastą. Poprawka szósta: „W art. 1 w pkcie 6, w art. 9 w ust. 6 pkt 5 otrzymuje brzmienie: «popełnienia przestępstwa w celu osiągnięcia korzyści majątkowej przez osobę odpowiedzialną za działalność podmiotu gospodarczego posiadającego zezwolenie»”.</u>
          <u xml:id="u-291.57" who="#MarszałekAdamStruzik">Poprawka czternasta: „W art. 1 w pkcie 14 lit. „c”, w art. 18 w ust. 6 pkt 6 otrzymuje brzmienie: «popełnienia przestępstwa w celu osiągnięcia korzyści majątkowej przez osobę odpowiedzialną za działalność podmiotu gospodarczego posiadającego zezwolenie»”. Jest to wniosek pana senatora Orzechowskiego, poparty przez połączone komisje. Poprawki zmierzają do określenia, w sposób generalny, kategorii przestępstw popełnionych przez osoby odpowiedzialne za działalność podmiotu gospodarczego posiadającego zezwolenie, których popełnienie skutkuje cofnięciem zezwolenia na obrót hurtowy i sprzedaż napojów alkoholowych.</u>
          <u xml:id="u-291.58" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem tego wniosku, proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-291.59" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-291.60" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-291.61" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o wynik głosowania.</u>
          <u xml:id="u-291.62" who="#MarszałekAdamStruzik">W obecności 66 senatorów za wnioskiem głosowało 59, 1 senator był przeciwny, a 6 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-291.63" who="#komentarz">(Głosowanie nr 7).</u>
          <u xml:id="u-291.64" who="#MarszałekAdamStruzik">Wniosek uzyskał akceptację.</u>
          <u xml:id="u-291.65" who="#MarszałekAdamStruzik">Poprawka siódma: „W art. 1 w pkcie 10, w art. 111 w ust. 2, pkt a - w zdaniu wstępnym wyrazy: «na sprzedaż napojów alkoholowych» zastępuje się wyrazami: «o której mowa w ust. 1; pkt b - w pktach 1 i 2 wyraz: «dla» zastępuje się wyrazami: «na sprzedaż» „. Poprawka ma charakter redakcyjny, została zgłoszona przez pana senatora Madeja i poparta przez połączone komisje.</u>
          <u xml:id="u-291.66" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem tego wniosku, proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-291.67" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-291.68" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-291.69" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o wynik głosowania.</u>
          <u xml:id="u-291.70" who="#MarszałekAdamStruzik">W obecności 66 senatorów za wnioskiem głosowało 60, wstrzymało się 6 senatorów.</u>
          <u xml:id="u-291.71" who="#komentarz">(Głosowanie nr 8).</u>
          <u xml:id="u-291.72" who="#MarszałekAdamStruzik">Wniosek uzyskał akceptację.</u>
          <u xml:id="u-291.73" who="#MarszałekAdamStruzik">Nad poprawką ósma będziemy głosowali łącznie z poprawką dziewiątą. Poprawka ósma: „W art. 1 w pkcie 10, w art. 111 w ust. 2, pkt a - w pkcie 1 wyrazy: «5 litrów» zastępuje się wyrazami: «10 litrów»; pkt b - w pkcie 2 wyrazy: «20 litrów» zastępuje się wyrazami: «30 litrów»”. Jest to wniosek pana senatora Gibuły.</u>
          <u xml:id="u-291.74" who="#MarszałekAdamStruzik">Poprawka dziewiąta: „W art. 1 w pkcie 10, w art. 111 skreśla się ust. 3”. Poprawki mają na celu zmianę wysokości pobieranych przez gminę opłat za zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych. Wnioskodawca proponuje podniesienie opłaty za zezwolenie na sprzedaż alkoholu i jednocześnie zrezygnowanie z zasady, która przewiduje podwyższenie opłat za wydane zezwolenie w odniesieniu do tych punktów sprzedaży, które osiągnęły szczególnie wysokie dochody w handlu alkoholem.</u>
          <u xml:id="u-291.75" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem tego wniosku, proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-291.76" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-291.77" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-291.78" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o wynik głosowania.</u>
          <u xml:id="u-291.79" who="#MarszałekAdamStruzik">W obecności 66 senatorów za wnioskiem głosowało 19, przeciw - 36, a 11 senatorów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-291.80" who="#komentarz">(Głosowanie nr 9).</u>
          <u xml:id="u-291.81" who="#MarszałekAdamStruzik">Wniosek nie uzyskał akceptacji.</u>
          <u xml:id="u-291.82" who="#MarszałekAdamStruzik">W związku z tym przystępujemy do głosowania nad poprawką dziesiątą: „W art. 1 pkcie 10, w art. 111 ust. 3 w pktach 1 i 2 wyraz: «dla» zastępuje się wyrazami: «w przypadku» „. Poprawka ma charakter redakcyjny, została zgłoszona przez pana senatora Madeja i poparta przez połączone komisje.</u>
          <u xml:id="u-291.83" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem poprawki, proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-291.84" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-291.85" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-291.86" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o wynik głosowania.</u>
          <u xml:id="u-291.87" who="#MarszałekAdamStruzik">W obecności 66 senatorów za wnioskiem głosowało 58, 7 wstrzymało się od głosu, a 1 senator nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-291.88" who="#komentarz">(Głosowanie nr 10).</u>
          <u xml:id="u-291.89" who="#MarszałekAdamStruzik">Wniosek uzyskał akceptację.</u>
          <u xml:id="u-291.90" who="#MarszałekAdamStruzik">Poprawka jedenasta: „W art. 1 pkt 11 otrzymuje brzmienie: «skreśla się art. 12»”. Jest wniosek pana senatora Gibuły. Poprawka poprzez skreślenie całego art. 12 wyklucza możliwość ustalania przez gminę liczby punktów sprzedaży napojów alkoholowych zawierających powyżej 4,5% alkoholu, zasad usytuowania na terenie gminy miejsc sprzedaży napojów alkoholowych.</u>
          <u xml:id="u-291.91" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem poprawki, proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-291.92" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-291.93" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-291.94" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o wynik głosowania.</u>
          <u xml:id="u-291.95" who="#MarszałekAdamStruzik">W obecności 65 senatorów za wnioskiem głosowało 6 senatorów, przeciw - 48, a 11 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-291.96" who="#komentarz">(Głosowanie nr 11).</u>
          <u xml:id="u-291.97" who="#MarszałekAdamStruzik">Wniosek nie uzyskał akceptacji.</u>
          <u xml:id="u-291.98" who="#MarszałekAdamStruzik">W poprawce dwunastej dotyczącej art. 1 pkt 12 otrzymuje brzmienie: „w art. 14: a - skreśla się ust. 4: b - ust. 6 otrzymuje brzmienie: «w innych nie wymienionych miejscach, obiektach lub na określonych obszarach gminy, ze względu na ich charakter, rada gminy może wprowadzić czasowy lub stały zakaz sprzedaży, podawania, spożywania oraz wnoszenia napojów alkoholowych»”. Jest to wniosek pana senatora Gibuły. Poprawka likwiduje przepis zabraniający sprzedaży i podawania napojów zawierających więcej niż 18% alkoholu w domach wypoczynkowych.</u>
          <u xml:id="u-291.99" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem poprawki, proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-291.100" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-291.101" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-291.102" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o wynik głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-291.103" who="#MarszałekAdamStruzik">W obecności 65 senatorów za wnioskiem głosowało 6 senatorów, przeciw - 49, 10 senatorów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-291.104" who="#komentarz">(Głosowanie nr 12).</u>
          <u xml:id="u-291.105" who="#MarszałekAdamStruzik">Wniosek nie uzyskał akceptacji.</u>
          <u xml:id="u-291.106" who="#MarszałekAdamStruzik">Poprawka trzynasta: „W art. 1 w pkcie 14 lit. „b”, w art. 18 w ust. 3 wyrazy: «dla placówek, które spełniają» zastępuje się wyrazami: «wtedy, gdy punkt sprzedamy spełnia»”. Jest to wniosek Pana senatora Madeja poparty przez połączone komisje. Poprawka ma charakter redakcyjny.</u>
          <u xml:id="u-291.107" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem poprawki, proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-291.108" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-291.109" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto wstrzymał się od głosu? proszę o wynik głosowania.</u>
          <u xml:id="u-291.110" who="#MarszałekAdamStruzik">W obecności 64 senatorów za wnioskiem głosowało 53, przeciw - 3, a 8 senatorów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-291.111" who="#komentarz">(Głosowanie nr 13).</u>
          <u xml:id="u-291.112" who="#MarszałekAdamStruzik">Wniosek uzyskał akceptację.</u>
          <u xml:id="u-291.113" who="#MarszałekAdamStruzik">Nad poprawką czternastą już głosowaliśmy.</u>
          <u xml:id="u-291.114" who="#MarszałekAdamStruzik">Poprawka piętnasta: „W art. 1 w pkcie 15, w art. 181 po wyrazach: «zezwolenia na sprzedaż alkoholowych» dodaje się wyrazy: «oraz jednostkom Ochotniczych Straży Pożarnych»”.</u>
          <u xml:id="u-291.115" who="#MarszałekAdamStruzik">Jest to wniosek pana senatora Stępnia poparty przez połączone komisje. Poprawka zmierza do rozszerzenia kręgu podmiotów, które mogą ubiegać się o wydanie jednorazowego zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych o jednostki Ochotniczej Straży Pożarnej.</u>
          <u xml:id="u-291.116" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem poprawki, proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-291.117" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-291.118" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-291.119" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o wynik głosowania.</u>
          <u xml:id="u-291.120" who="#MarszałekAdamStruzik">W obecności 65 senatorów za wnioskiem głosowało 47, przeciw - 12, a 6 senatorów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-291.121" who="#komentarz">(Głosowanie nr 14).</u>
          <u xml:id="u-291.122" who="#MarszałekAdamStruzik">Wniosek uzyskał akceptację.</u>
          <u xml:id="u-291.123" who="#MarszałekAdamStruzik">Poprawka szesnasta: „W art. 1 w pkcie 18, w art. 23 dodaje się ust. 3 w brzmieniu: «pomoc niesioną dzieciom przez osoby lub instytucje może być udzielona wbrew woli rodziców lub opiekunów będących w stanie nietrzeźwym»”. Jest to wniosek pani senator Łopatkowej poparty przez mniejszość połączonych komisji. Poprawka umożliwia niesienie pomocy dzieciom wbrew woli rodziców i opiekunów będących w stanie nietrzeźwym.</u>
          <u xml:id="u-291.124" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem poprawki, proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-291.125" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-291.126" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-291.127" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o wynik głosowania.</u>
          <u xml:id="u-291.128" who="#MarszałekAdamStruzik">W obecności 65 senatorów za wnioskiem głosowało 43, przeciw - 15, a 7 senatorów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-291.129" who="#komentarz">(Głosowanie nr 15).</u>
          <u xml:id="u-291.130" who="#MarszałekAdamStruzik">Wniosek uzyskał akceptację Wysokiej Izby.</u>
          <u xml:id="u-291.131" who="#MarszałekAdamStruzik">Poprawka siedemnasta:. „W art. 1 w pkcie 23, w art. 453 w ust. 1 wyrazy: «podlega karze grzywny do 500 tysięcy złotych» zastępuje się wyrazami: «podlega karze grzywny od 10 tysięcy do 500 tysięcy»”. Jest to wniosek pana senatora Orzechowskiego poparty przez połączone komisje. Poprawka podwyższa dolną granicę kary grzywny za obrót hurtowy napojami alkoholowymi bez wymaganego zezwolenia lub wbrew jego warunkom.</u>
          <u xml:id="u-291.132" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem poprawki, proszę nacisnąć przycisk „za” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-291.133" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-291.134" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-291.135" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o wynik głosowania.</u>
          <u xml:id="u-291.136" who="#MarszałekAdamStruzik">W obecności 66 senatorów za wnioskiem głosowało 58, przeciw- 3, a 5 senatorów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-291.137" who="#komentarz">(Głosowanie nr 16).</u>
          <u xml:id="u-291.138" who="#MarszałekAdamStruzik">Wniosek uzyskał akceptację Wysokiej Izby.</u>
          <u xml:id="u-291.139" who="#MarszałekAdamStruzik">Nad poprawką osiemnastą głosowaliśmy łącznie z poprawką drugą.</u>
          <u xml:id="u-291.140" who="#MarszałekAdamStruzik">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu uchwały w sprawie ustawy o zmianie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi wraz z przyjętymi przez Senat wnioskami.</u>
          <u xml:id="u-291.141" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-291.142" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem projektu uchwały w całości wraz z przyjętymi poprawkami, proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki?</u>
          <u xml:id="u-291.143" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-291.144" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-291.145" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o wynik głosowania.</u>
          <u xml:id="u-291.146" who="#MarszałekAdamStruzik">W obecności 67 senatorów za wnioskiem głosowało 51, przeciw - 10, a 6 senatorów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-291.147" who="#komentarz">(Głosowanie nr 17).</u>
          <u xml:id="u-291.148" who="#MarszałekAdamStruzik">Stwierdzam, że Senat przyjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.</u>
          <u xml:id="u-291.149" who="#MarszałekAdamStruzik">Powracamy do punktu drugiego porządku dziennego: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rybactwie śródlądowym.</u>
          <u xml:id="u-291.150" who="#MarszałekAdamStruzik">Przypominam, że w przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych, Komisji Ochrony Środowiska, Komisji Rolnictwa, które ustosunkowały się do przedstawionych w trakcie debaty wniosków.</u>
          <u xml:id="u-291.151" who="#MarszałekAdamStruzik">Przypominam, że debata została zakończona i obecnie głos mogą zabrać jedynie sprawozdawcy i wnioskodawcy.</u>
          <u xml:id="u-291.152" who="#MarszałekAdamStruzik">Czy senatorowie wnioskodawcy lub sprawozdawcy chcą jeszcze zabrać głos? Przypomnę, że są to panowie senatorowie: Ochwat, Madej, Adamiak, a sprawozdawcy…</u>
          <u xml:id="u-291.153" who="#komentarz">(Poruszenie na sali).</u>
          <u xml:id="u-291.154" who="#MarszałekAdamStruzik">Dobrze. W tej chwili mają prawo zabrać głos jeszcze panowie senatorowie: Miszczuk i Frączek.</u>
          <u xml:id="u-291.155" who="#MarszałekAdamStruzik">Chciałbym zapytać, czy panowie chcieliby zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-291.156" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę bardzo, pan senator Ochwat.</u>
          <u xml:id="u-291.157" who="#komentarz">(Senator Jan Adamiak: Najpierw sprawozdanie połączonych komisji.)</u>
          <u xml:id="u-291.158" who="#komentarz">(Senator Ryszard Ochwat: Właśnie. Jeszcze sprawozdanie połączonych komisji.)</u>
          <u xml:id="u-291.159" who="#MarszałekAdamStruzik">Przepraszam bardzo, to wina technicznego błędu, który tu powstał.</u>
          <u xml:id="u-291.160" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych, Komisji Ochrony Środowiska, Komisji Rolnictwa, pana senatora Jana Adamiaka, i przedstawienie uzgodnionych na posiedzeniu wniosków.</u>
          <u xml:id="u-291.161" who="#MarszałekAdamStruzik">Przepraszam bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#SenatorJanAdamiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-292.1" who="#SenatorJanAdamiak">Trzy połączone komisje przedstawiają Wysokiemu Senatowi stanowisko zawarte w druku nr 407Z. Brzmi ono następująco: „Wysoki Senat raczy przyjąć poprawki: pierwszą, trzecią, czwartą, piątą, szóstą, dziewiątą, dziesiątą, jedenastą, dwunastą, trzynastą, czternastą, szesnastą, siedemnastą i osiemnastą”. W imieniu trzech połączonych komisji proszę Wysoki Senat o głosowanie za przyjęciem tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-292.2" who="#SenatorJanAdamiak">Gwoli wyjaśnienia chciałbym powiedzieć, że w trakcie obrad trzech połączonych komisji Komisja Rolnictwa wprowadziła autopoprawkę poprawki pierwszej, co poparły trzy połączone komisje.</u>
          <u xml:id="u-292.3" who="#SenatorJanAdamiak">Chciałbym jednocześnie stwierdzić, że wszystkie wnioski przyjęte przez połączone komisje - oprócz trzeciego - były przegłosowywane prawie jednomyślnie, ewentualnie przy 1 czy 2 głosach wstrzymujących się lub przeciwnych. Pewne ożywienie wzbudziła jedynie poprawka trzecia, którą przyjęto przewagą 2 głosów. Jednym głosem została natomiast odrzucona zgłoszona przez Komisję Rolnictwa poprawka piętnasta, która według niej zmierzała do wyraźnego sprecyzowania, że tylko w przypadku istnienia podejrzenia popełnienia wykroczenia dowód należy przekazywać bezpośrednio do kolegium wykroczeń. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-293.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Wymieniłem osoby, które mogą jeszcze zabrać głos.</u>
          <u xml:id="u-293.2" who="#MarszałekAdamStruzik">Nie widzę… A, pan senator, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#SenatorRyszardOchwat">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-294.1" who="#SenatorRyszardOchwat">Ja tym bardziej, po rekomendacji poprawki trzeciej przez pana senatora Adamiaka… Ale ona wynika chyba z pomyłki technicznej - że byłem bliżej mównicy wcześniej niż pan senator Adamiak.</u>
          <u xml:id="u-294.2" who="#SenatorRyszardOchwat">A teraz poważnie. Panie i Panowie Senatorowie! Konwencja o Ochronie Różnorodności Biologicznej została przyjęta i ratyfikowana przez parlament. Przedstawiciele resortu przyznali, że wpisanie jej w art. 1 ustawy zasadniczej byłoby najwłaściwsze. Niemniej jednak my tego artykułu nie zmieniamy. Próba uzupełnienia art. 1 zapisem o konwencji wychodziłaby poza materię naszej ustawy. Dlatego proponujemy, aby w art. 6 ustawy zasadniczej - jest to poprawka trzecia - uzupełnić zapis o słowa: „oraz zgodnie z ratyfikowaną przez Polskę Konwencją o Ochronie Różnorodności Biologicznej”.</u>
          <u xml:id="u-294.3" who="#SenatorRyszardOchwat">Wyjaśniam, że jestem na mównicy głównie dlatego, że w pkcie 2 mamy wniosek Ochrony Środowiska, w którym zaproponowano uwzględnianie ratyfikowanych przez Polskę konwencji dotyczących ochrony środowiska. Ministerstwo zgłosiło jednak zastrzeżenia. Dlatego zaproponowaliśmy - złożyłem taki wniosek - aby pozostał jedynie zapis dotyczący Konwencji o Ochronie Różnorodności Biologicznej. Zacytuję, o co głównie chodzi: „Każda ze stron przywróci i odnowi zniszczone ekosystemy oraz będzie promowała restytucję zagrożonych gatunków, między innymi przez opracowanie i wprowadzanie w życie odpowiednich planów i strategii, oraz będzie powstrzymywała wprowadzanie, ograniczała liczebność lub dążyła do wytępienia tych obcych gatunków, które zagrażają rodzimym ekosystemom, siedliskom lub gatunkom”. Nie rodzi to niebezpieczeństwa, tym bardziej że konwencja nie zobowiązuje stron, ale mówi o tym, że każda z nich uwzględni to w miarę możliwości.</u>
          <u xml:id="u-294.4" who="#SenatorRyszardOchwat">Jeśli prawodawstwo polskie uzgadniamy z ustawodawstwem Unii Europejskiej, to myślę, że tym bardziej powinniśmy uwzględnić Konwencję o Ochronie Różnorodności Biologicznej, o co serdecznie proszę. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-295.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Rozumiem, że nie ma więcej chętnych do zabrania głosu.</u>
          <u xml:id="u-295.2" who="#komentarz">(Senator Jerzy Madej: Jedno zdanie.)</u>
          <u xml:id="u-295.3" who="#komentarz">(Senator Krzysztof Borkowski: Senator Madej jeszcze.)</u>
          <u xml:id="u-295.4" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#SenatorJerzyMadej">Panie Marszałku! Już nie będę mówił o moich poprawkach. Chciałem tylko wyrazić lekkie zaniepokojenie tym, że wszystkie są popierane przez państwa senatorów. Mam nadzieję, że to nie dlatego, że państwo są zmęczeni, ale że państwo bardzo uważnie przeczytali moje poprawki, dlatego też wszystkie komisje je poparły. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Panie Senatorze! Pan reprezentuje niemalże postawę malkontenta. Jak nie przyjmujemy pańskich poprawek, to pan ma pretensję, jak przyjmujemy - to pan też ma pretensję.</u>
          <u xml:id="u-297.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-297.2" who="#MarszałekAdamStruzik">Przechodzimy do głosowania w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rybactwie śródlądowym.</u>
          <u xml:id="u-297.3" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o włączenie gongu.</u>
          <u xml:id="u-297.4" who="#MarszałekAdamStruzik">Musimy sprawdzić stan liczebny izby. Proszę jeszcze chwileczkę poczekać. Rozumiem, że atmosfera jest już urlopowa, ale jednak trzeba przegłosować jeszcze parę ustaw.</u>
          <u xml:id="u-297.5" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-297.6" who="#MarszałekAdamStruzik">Przypominam, że w tej sprawie w trakcie debaty komisja oraz senatorowie wnioskodawcy przedstawili wnioski o wprowadzenie poprawek do ustawy.</u>
          <u xml:id="u-297.7" who="#MarszałekAdamStruzik">Przypominam też, że połączone komisje na wspólnym posiedzeniu poparły większość zgłoszonych w trakcie debaty wniosków.</u>
          <u xml:id="u-297.8" who="#MarszałekAdamStruzik">Informuję, że zgodnie z art. 47 ust. 1 Regulaminu Senatu przeprowadzimy kolejne głosowania nad przedstawionymi poprawkami, według kolejności przepisów ustawy.</u>
          <u xml:id="u-297.9" who="#MarszałekAdamStruzik">Przystępujemy do głosowania nad przedstawionymi wnioskami o wprowadzenie poprawek do ustawy.</u>
          <u xml:id="u-297.10" who="#MarszałekAdamStruzik">Poprawka pierwsza: „W art. 1 pkt 2, w art 5 wyrazy: «upoważnienie uprawnionego» zastępuje się wyrazem: «upoważnienie»”. Jest to wniosek Komisji Rolnictwa poparty przez połączone komisje. Poprawka ma na celu doprecyzowanie dotychczasowego zapisu.</u>
          <u xml:id="u-297.11" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem wniosku?</u>
          <u xml:id="u-297.12" who="#MarszałekAdamStruzik">Pani senator Kustrzeba wnosi, żebym - ponieważ wszyscy mamy poprawki przed oczami - czytał tylko uzasadnienie.</u>
          <u xml:id="u-297.13" who="#komentarz">(Głosy z sali: Tak, tak.)</u>
          <u xml:id="u-297.14" who="#MarszałekAdamStruzik">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-297.15" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o wynik.</u>
          <u xml:id="u-297.16" who="#MarszałekAdamStruzik">Poprawka została uchwalona jednogłośnie.</u>
          <u xml:id="u-297.17" who="#komentarz">(Głosowanie nr 18).</u>
          <u xml:id="u-297.18" who="#MarszałekAdamStruzik">Poprawka druga zmierza do wprowadzenia obowiązku prowadzenia racjonalnej gospodarki rybackiej, nie tylko zgodnie z operatem rybackim, ale także zgodnie z ratyfikowanymi przez Polskę konwencjami międzynarodowymi, zwłaszcza z Konwencją o Ochronie Różnorodności Biologicznej. Jest to wniosek Komisji Ochrony Środowiska. Oczywiście, jeżeli poprawka zostanie przyjęta, nie będziemy głosować nad poprawką trzecią.</u>
          <u xml:id="u-297.19" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem wniosku?</u>
          <u xml:id="u-297.20" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-297.21" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-297.22" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję. Proszę o wynik.</u>
          <u xml:id="u-297.23" who="#MarszałekAdamStruzik">W obecności 60 senatorów za wnioskiem głosowało 10, przeciw - 48, wstrzymało się od głosu 2 senatorów.</u>
          <u xml:id="u-297.24" who="#komentarz">(Głosowanie nr 19).</u>
          <u xml:id="u-297.25" who="#MarszałekAdamStruzik">Wniosek nie uzyskał akceptacji.</u>
          <u xml:id="u-297.26" who="#MarszałekAdamStruzik">Poprawka trzecia została zgłoszona przez pana senatora Ochwata i poparta przez połączone komisje. Ma na celu wprowadzenie wymogu, w myśl którego racjonalna gospodarka rybacka winna być prowadzona zarówno zgodnie z operatem rybackim, jak i z ratyfikowaną przez Polskę Konwencją o Ochronie Różnorodności Biologicznej.</u>
          <u xml:id="u-297.27" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem wniosku?</u>
          <u xml:id="u-297.28" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-297.29" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-297.30" who="#MarszałekAdamStruzik">Dajemy szansę panu senatorowi Stypule. Dziękuję. Proszę o wynik.</u>
          <u xml:id="u-297.31" who="#MarszałekAdamStruzik">W obecności 62 senatorów za wnioskiem głosowało 56, przeciw - 6, nikt się nie wstrzymał od głosu.</u>
          <u xml:id="u-297.32" who="#komentarz">(Głosowanie nr 20).</u>
          <u xml:id="u-297.33" who="#MarszałekAdamStruzik">Poprawka uzyskała akceptację Wysokiej Izby. Poprawka czwarta ma charakter językowy.</u>
          <u xml:id="u-297.34" who="#MarszałekAdamStruzik">Zgłoszona została przez pana senatora Madeja i poparta przez połączone komisje.</u>
          <u xml:id="u-297.35" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto z państwa senatorów jest za jej przyjęciem?</u>
          <u xml:id="u-297.36" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-297.37" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-297.38" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję. Proszę o wynik.</u>
          <u xml:id="u-297.39" who="#MarszałekAdamStruzik">W obecności 62 senatorów za wnioskiem głosowało 53, przeciw - 2, wstrzymało się od głosu 7 senatorów.</u>
          <u xml:id="u-297.40" who="#komentarz">(Głosowanie nr 21).</u>
          <u xml:id="u-297.41" who="#MarszałekAdamStruzik">Wniosek uzyskał akceptację.</u>
          <u xml:id="u-297.42" who="#MarszałekAdamStruzik">Poprawka piąta zmierza do wyeliminowania błędu legislacyjnego i została poparta przez połączone komisje. Zaproponowana została przez Komisję Rolnictwa i Komisję Inicjatyw i Prac Ustawodawczych.</u>
          <u xml:id="u-297.43" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem wniosku?</u>
          <u xml:id="u-297.44" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-297.45" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-297.46" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję. Proszę o wynik.</u>
          <u xml:id="u-297.47" who="#MarszałekAdamStruzik">W obecności 61 senatorów poprawka została przyjęta jednogłośnie.</u>
          <u xml:id="u-297.48" who="#komentarz">(Głosowanie nr 22).</u>
          <u xml:id="u-297.49" who="#MarszałekAdamStruzik">Poprawka szósta ma na celu doprecyzowanie sytuacji, w których z posiadania karty wędkarskiej lub karty łowiectwa podwodnego zwolnieni są cudzoziemcy oraz osoby uprawiające amatorski połów ryb. Jest to wniosek pana senatora Adamiaka poparty przez połączone komisje.</u>
          <u xml:id="u-297.50" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem wniosku?</u>
          <u xml:id="u-297.51" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-297.52" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-297.53" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję. Proszę o wynik.</u>
          <u xml:id="u-297.54" who="#MarszałekAdamStruzik">W obecności 61 senatorów za wnioskiem głosowało 56, przeciw - 2, wstrzymało się od głosu 3 senatorów.</u>
          <u xml:id="u-297.55" who="#komentarz">(Głosowanie nr 23).</u>
          <u xml:id="u-297.56" who="#MarszałekAdamStruzik">Wniosek uzyskał akceptację.</u>
          <u xml:id="u-297.57" who="#MarszałekAdamStruzik">Poprawka dziewiąta precyzuje zapis dotyczący organu uprawnionego do przeprowadzenia egzaminu zmierzającego do uzyskania karty wędkarskiej lub karty łowiectwa podwodnego. To jest wniosek Komisji Rolnictwa poparty przez połączone komisje.</u>
          <u xml:id="u-297.58" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem tego wniosku?</u>
          <u xml:id="u-297.59" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-297.60" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-297.61" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o wynik.</u>
          <u xml:id="u-297.62" who="#MarszałekAdamStruzik">W obecności 61 senatorów za wnioskiem głosowało 56, przeciw - 3, wstrzymało się od głosu 2 senatorów.</u>
          <u xml:id="u-297.63" who="#komentarz">(Głosowanie nr 24).</u>
          <u xml:id="u-297.64" who="#MarszałekAdamStruzik">Wniosek uzyskał akceptację Wysokiej Izby.</u>
          <u xml:id="u-297.65" who="#MarszałekAdamStruzik">Poprawka dziesiąta ma charakter językowy Jest to wniosek pana senatora Madeja poparty przez połączone komisje.</u>
          <u xml:id="u-297.66" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem tego wniosku?</u>
          <u xml:id="u-297.67" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-297.68" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-297.69" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o wynik.</u>
          <u xml:id="u-297.70" who="#MarszałekAdamStruzik">W obecności 60 senatorów za wnioskiem głosowało 53, przeciw - 3, wstrzymało się od głosu 4 senatorów.</u>
          <u xml:id="u-297.71" who="#komentarz">(Głosowanie nr 25).</u>
          <u xml:id="u-297.72" who="#MarszałekAdamStruzik">Wniosek uzyskał akceptację.</u>
          <u xml:id="u-297.73" who="#MarszałekAdamStruzik">Poprawka jedenasta ma na celu wyeliminowanie błędnego odesłania, ponieważ art. 20 ust. 2 nie określa zakazu, co wynika z dotychczasowego zapisu, lecz obowiązek oznakowania i rejestracji sprzętu pływającego służącego do połowu ryb. Jest to wniosek dwóch komisji poparty przez połączone komisje.</u>
          <u xml:id="u-297.74" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem tego wniosku?</u>
          <u xml:id="u-297.75" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-297.76" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-297.77" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o wynik.</u>
          <u xml:id="u-297.78" who="#MarszałekAdamStruzik">W obecności 62 senatorów za wnioskiem głosowało 61, przeciw - 1 senator, głosów wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-297.79" who="#komentarz">(Głosowanie nr 26).</u>
          <u xml:id="u-297.80" who="#MarszałekAdamStruzik">Wniosek uzyskał akceptację.</u>
          <u xml:id="u-297.81" who="#MarszałekAdamStruzik">Poprawka dwunasta zmierza do korekty błędnie określonej formy wydawania przez wojewodę aktów prawnych. Prawidłowe jest wydanie przez wojewodę zarządzenia zakazującego połowu niektórych gatunków ryb w celu zapewnienia im swobodnego odbycia tarła. Jest to wniosek Komisji Rolnictwa oraz Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych poparty przez połączone komisje.</u>
          <u xml:id="u-297.82" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem tego wniosku?</u>
          <u xml:id="u-297.83" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-297.84" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-297.85" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o wynik.</u>
          <u xml:id="u-297.86" who="#MarszałekAdamStruzik">Wniosek przeszedł jednogłośnie w obecności 61 senatorów.</u>
          <u xml:id="u-297.87" who="#komentarz">(Głosowanie nr 27).</u>
          <u xml:id="u-297.88" who="#MarszałekAdamStruzik">Poprawka trzynasta ma charakter językowy. Jest to wniosek senatora Madeja poparty przez połączone komisje.</u>
          <u xml:id="u-297.89" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem wniosku?</u>
          <u xml:id="u-297.90" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-297.91" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-297.92" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o wynik.</u>
          <u xml:id="u-297.93" who="#MarszałekAdamStruzik">W obecności 62 senatorów za wnioskiem głosowało 56, głosów przeciwnych nie było, 4 senatorów wstrzymało się od głosu, 2 nie głosowało.</u>
          <u xml:id="u-297.94" who="#komentarz">(Głosowanie nr 28).</u>
          <u xml:id="u-297.95" who="#MarszałekAdamStruzik">Wniosek przeszedł.</u>
          <u xml:id="u-297.96" who="#MarszałekAdamStruzik">Poprawka czternasta również ma charakter językowy i została poparta przez połączone komisje.</u>
          <u xml:id="u-297.97" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem wniosku?</u>
          <u xml:id="u-297.98" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-297.99" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-297.100" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o wynik.</u>
          <u xml:id="u-297.101" who="#MarszałekAdamStruzik">W obecności 62 senatorów za wnioskiem głosowało 55, przeciw - 5, wstrzymało się od głosu 2 senatorów.</u>
          <u xml:id="u-297.102" who="#komentarz">(Głosowanie nr 29).</u>
          <u xml:id="u-297.103" who="#MarszałekAdamStruzik">Wniosek uzyskał akceptację.</u>
          <u xml:id="u-297.104" who="#MarszałekAdamStruzik">Poprawka piętnasta precyzuje, iż obowiązek pracowników Państwowej Straży Rybackiej do przekazania dokumentów do kolegium do spraw wykroczeń powstaje jedynie w przypadku podejrzenia popełnienia wykroczenia. To jest wniosek Komisji Rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-297.105" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem tego wniosku?</u>
          <u xml:id="u-297.106" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-297.107" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-297.108" who="#MarszałekAdamStruzik">Jeszcze trzech senatorów nie głosowało. Proszę poprawić karty, bo to jest bardzo istotne.</u>
          <u xml:id="u-297.109" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o wynik.</u>
          <u xml:id="u-297.110" who="#MarszałekAdamStruzik">W obecności 62 senatorów za wnioskiem głosowało 27, przeciw - 29, wstrzymało się od głosu 6 senatorów.</u>
          <u xml:id="u-297.111" who="#komentarz">(Głosowanie nr 30).</u>
          <u xml:id="u-297.112" who="#MarszałekAdamStruzik">Wniosek nie uzyskał akceptacji.</u>
          <u xml:id="u-297.113" who="#MarszałekAdamStruzik">Poprawka szesnasta zmierza do poszerzenia zakresu przypadków, w których na działania strażników Państwowej Straży Rybackiej przysługuje zażalenie do prokuratora, a ponadto ma na celu wyeliminowanie błędnego odesłania. To jest wniosek Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych poparty przez połączone komisje.</u>
          <u xml:id="u-297.114" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem wniosku?</u>
          <u xml:id="u-297.115" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-297.116" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-297.117" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o wynik.</u>
          <u xml:id="u-297.118" who="#MarszałekAdamStruzik">W obecności 62 senatorów 1 senator nie głosował, pozostali opowiedzieli się za przyjęciem wniosku.</u>
          <u xml:id="u-297.119" who="#komentarz">(Głosowanie nr 31).</u>
          <u xml:id="u-297.120" who="#MarszałekAdamStruzik">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-297.121" who="#MarszałekAdamStruzik">Poprawka siedemnasta zmierza do nadania nowego brzmienia zapisowi mówiącemu o sposobie ukarania osoby niepełnoletniej w przypadku popełnienia przez nią wykroczenia. To jest wniosek Komisji Rolnictwa poparty przez połączone komisje.</u>
          <u xml:id="u-297.122" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem tego wniosku?</u>
          <u xml:id="u-297.123" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-297.124" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-297.125" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o wynik.</u>
          <u xml:id="u-297.126" who="#MarszałekAdamStruzik">W obecności 62 senatorów za wnioskiem głosowało 57, głosów przeciwnych nie było, wstrzymało się od głosu 4 senatorów, nie głosował 1.</u>
          <u xml:id="u-297.127" who="#komentarz">(Głosowanie nr 32).</u>
          <u xml:id="u-297.128" who="#MarszałekAdamStruzik">Wniosek uzyskał akceptację.</u>
          <u xml:id="u-297.129" who="#MarszałekAdamStruzik">Poprawka osiemnasta ma charakter językowy i została poparta przez połączone komisje.</u>
          <u xml:id="u-297.130" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem tej poprawki?</u>
          <u xml:id="u-297.131" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-297.132" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-297.133" who="#MarszałekAdamStruzik">Uparcie jeden z senatorów nie głosuje.</u>
          <u xml:id="u-297.134" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o wynik.</u>
          <u xml:id="u-297.135" who="#MarszałekAdamStruzik">W obecności 61 senatorów za wnioskiem głosowało 59, głosów przeciwnych nie było, wstrzymał się od głosu 1 senator, nie głosował również 1.</u>
          <u xml:id="u-297.136" who="#komentarz">(Głosowanie nr 33).</u>
          <u xml:id="u-297.137" who="#MarszałekAdamStruzik">Wniosek uzyskał akceptację.</u>
          <u xml:id="u-297.138" who="#MarszałekAdamStruzik">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu uchwały w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rybactwie śródlądowym wraz z przyjętymi przez Senat wnioskami.</u>
          <u xml:id="u-297.139" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-297.140" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem uchwały w całości, proszę o naciśnięcie przycisku i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-297.141" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-297.142" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-297.143" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o wynik.</u>
          <u xml:id="u-297.144" who="#MarszałekAdamStruzik">W obecności 63 senatorów za wnioskiem głosowało 62, głosów przeciwnych nie było, wstrzymał się od głosu 1 senator.</u>
          <u xml:id="u-297.145" who="#komentarz">(Głosowanie nr 34)</u>
          <u xml:id="u-297.146" who="#MarszałekAdamStruzik">Stwierdzam, że Senat przyjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rybactwie śródlądowym.</u>
          <u xml:id="u-297.147" who="#MarszałekAdamStruzik">Powracamy do punktu trzeciego porządku dziennego: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie nazw niektórych wyższych szkół inżynierskich.</u>
          <u xml:id="u-297.148" who="#MarszałekAdamStruzik">Przypominam, że w przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Nauki i Edukacji Narodowej, która ustosunkowała się do przedstawionych w trakcie debaty wniosków.</u>
          <u xml:id="u-297.149" who="#MarszałekAdamStruzik">Przypominam też, że debata została zakończona. Obecnie głos mogą zabrać jedynie sprawozdawcy i wnioskodawcy.</u>
          <u xml:id="u-297.150" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę Komisji Nauki i Edukacji Narodowej, pana senatora Tadeusza Rewaja, i przedstawienie uzgodnionych wniosków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#SenatorTadeuszRewaj">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-298.1" who="#SenatorTadeuszRewaj">W przerwie odbyło się ponowne posiedzenie Komisji Nauki i Edukacji Narodowej. Podczas tego posiedzenia zapadły następujące decyzje.</u>
          <u xml:id="u-298.2" who="#SenatorTadeuszRewaj">Komisja większością głosów poparła poprzedni wniosek mniejszości zapisany w zestawieniu poprawek w punkcie oznaczonym rzymską dwójką. Wniosek ma na celu nie zmianę nazwy, a przekształcenie uczelni jednych w drugie, choć nie przewiduje takiego przekształcenia w przypadku szkoły w Opolu.</u>
          <u xml:id="u-298.3" who="#SenatorTadeuszRewaj">Wniosek zapisany w zestawieniu poprawek w punkcie oznaczonym rzymską jedynką, autorstwa senatora Zbyszka Piwońskiego, został na ostatnim posiedzeniu poparty przez mniejszość komisji i jako wniosek mniejszościowy figuruje w zestawieniu poprawek.</u>
          <u xml:id="u-298.4" who="#SenatorTadeuszRewaj">Chciałbym zauważyć, że w przypadku gdyby nie został przyjęty wniosek poparty na ostatnim posiedzeniu przez większość ani wniosek mniejszościowy pana senatora Piwońskiego, to głosowane będą poprawki: czwarta i piąta zawarte w zbiorczym zestawieniu poprawek w druku nr 404Z. Poprawka czwarta sprowadza się do wykreślenia z tego wykazu uczelni opolskiej. Tym samym zostanie zachowana nazwa ustawy: „Ustawa o zmianie nazw niektórych wyższych szkół inżynierskich”. Dziękuję państwu za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-299.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Czy pan senator Piwoński chciałby zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-299.2" who="#komentarz">(Senator Zbyszko Piwoński: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-299.3" who="#MarszałekAdamStruzik">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#SenatorZbyszkoPiwoński">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-300.1" who="#SenatorZbyszkoPiwoński">W druku zostało błędnie zapisane, bo nie jest to już mój wniosek, lecz wniosek mniejszości komisji, ponieważ podczas głosowania jeden głos przesądził o tym, że przeważył wniosek omawiany przez pana senatora Rewaja. Zarówno w moim wystąpieniu, w którym zgłaszałem ten wniosek, jak i w obszernym wystąpieniu pana senatora Madeja i innych senatorów zabierających głos uzasadniliśmy szeroko, dlaczego wnosimy o przyjęcie tej ustawy bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-300.2" who="#SenatorZbyszkoPiwoński">W świetle dyskutowanej obecnie ustawy o wyższym szkolnictwie zawodowym jest niczym nie uzasadnione pozostawienie jednej Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Opolu poza grupą tych, które zostaną zaliczone do politechnik. Wszystkie cztery wyższe szkoły inżynierskie pracują na tych samych zasadach co politechniki, a w porównaniu z mniejszymi politechnikami nie różnią się ani wynikami, ani osiągnięciami dydaktycznym i czy naukowymi. Realizują one analogiczne programy, wydają równorzędne dyplomy - aczkolwiek w odczuciu społecznym inaczej odbierany jest dyplom wyższej szkoły inżynierskiej niż dyplom politechniki. Politechnika to nic innego jak wyższa szkoła o statusie akademickim, kształcąca w wielu kierunkach technicznych. Warunek ten spełniają wszystkie te uczelnie i dlatego raz jeszcze bardzo proszę panie i panów senatorów o poparcie tego wniosku i przyjęcie ustawy w wersji sejmowej bez poprawek. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Głos chciała zabrać jeszcze raz pani senator Kustrzeba. Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-301.1" who="#komentarz">(Senator Jerzy Madej: Panie Marszałku! W czyim imieniu?)</u>
          <u xml:id="u-301.2" who="#MarszałekAdamStruzik">Jest członkiem komisji, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-301.3" who="#komentarz">(Senator Jerzy Madej: A czyim sprawozdawcą był senator Rewaj?)</u>
          <u xml:id="u-301.4" who="#MarszałekAdamStruzik">Pan senator Rewaj był sprawozdawcą połączonych komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#SenatorWandaKustrzeba">Po drugim posiedzeniu komisji sprawozdawcą był pan senator Rewaj, po pierwszym byłam ja.</u>
          <u xml:id="u-302.1" who="#SenatorWandaKustrzeba">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałam zwrócić uwagę państwa na to, że tym razem rzeczywiście na posiedzeniu komisji przeważył jednym głosem wniosek senatora Rewaja. Jednakże to…</u>
          <u xml:id="u-302.2" who="#komentarz">(Senator Tadeusz Rewaj: Mniejszości, a nie senatora Rewaja.)</u>
          <u xml:id="u-302.3" who="#SenatorWandaKustrzeba">Dobrze, poprawka senatora Rewaja zgłoszona jako wniosek mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-302.4" who="#SenatorWandaKustrzeba">Chciałabym zwrócić uwagę na to, że czym innym jest przemianowanie wyższej uczelni a czym innym jej przekształcenie.</u>
          <u xml:id="u-302.5" who="#SenatorWandaKustrzeba">Proszę państwa, w maju i w czerwcu odbyły się na wszystkich wyższych uczelniach wybory nowych władz rektorskich i dziekańskich. To, iż przemianujemy wyższe szkoły inżynierskie na politechniki spowoduje, że przez pierwszy rok ich funkcjonowania nie będą ważne te wybory. Władze uczelni powoła minister, a w ciągu roku odbędą się następne wybory i dopiero po roku demokratycznie wybrane władze będą mogły zapanować na tych uczelniach.</u>
          <u xml:id="u-302.6" who="#SenatorWandaKustrzeba">Tak więc uważam, że jest istotna różnica między ustawą, którą przesłano do nas z Sejmu, mianowicie ustawą o zmianie nazw niektórych wyższych szkół inżynierskich, a ustawą, którą proponuje wniosek mniejszości Komisji Nauki i Edukacji Narodowej. Proszę wziąć to pod uwagę, Wysoki Senacie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-303.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę państwa, wpłynął wniosek o dziesięciominutową przerwę dla klubu NSZZ „Solidarność”. Ogłaszam przerwę do godziny 17.20.</u>
          <u xml:id="u-303.2" who="#komentarz">(Przerwa w obradach od godziny 17 minut 06 do godziny 17 minut 23)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-304.1" who="#komentarz">(Senator Lech Czerwiński: Panie Marszałku, chciałbym jeszcze w trybie sprostowania.)</u>
          <u xml:id="u-304.2" who="#MarszałekAdamStruzik">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#SenatorLechCzerwiński">Chciałbym przestrzec izbę przed popełnieniem błędu legislacyjnego. Otóż według legislatorów, w przypadku przekształcenia i zmiany nazwy, bo o tym chcę mówić, w ustawie powinien być wyraźnie określony jego zakres, gdyż tylko wówczas ustawa mogłaby być głosowana. Ustawa określa jedynie zmianę nazwy. I tym wypełnia całą normę prawną. W związku z tym nie moglibyśmy głosować nad ustawą, która jest niepełna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Ale jaki jest z tego wniosek, Panie Senatorze?</u>
          <u xml:id="u-306.1" who="#komentarz">(Senator Lech Czerwiński: Że nie możemy głosować za przekształceniem tych politechnik.)</u>
          <u xml:id="u-306.2" who="#MarszałekAdamStruzik">Czyli chodzi o wnioski mniejszości, jak rozumiem?</u>
          <u xml:id="u-306.3" who="#komentarz">(Senator Lech Czerwiński: Tak, tak, to jest ujęte we wnioskach mniejszości, to nie wypełnia normy prawnej.)</u>
          <u xml:id="u-306.4" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę bardzo, pan senator Rewaj. To jest ważna kwestia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#SenatorTadeuszRewaj">Panie Marszałku! W obu posiedzeniach komisji uczestniczyła pani przedstawicielka Biura Legislacyjnego i ani słowem czegoś takiego nie stwierdziła, ani słowem. Nie wiem, skąd pan senator Czerwiński bierze tę pewność.</u>
          <u xml:id="u-307.1" who="#komentarz">(Głosy z sali: Głosujemy.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dobrze. Państwo senatorowie wiedzą, rozumiem, o co chodzi w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-308.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Przystępujemy do głosowania w sprawie ustawy o zmianie nazw niektórych wyższych szkół inżynierskich.</u>
          <u xml:id="u-308.2" who="#MarszałekAdamStruzik">Przypominam, że w tej sprawie w trakcie debaty przedstawiono następujące wnioski: senator Zbyszko Piwoński wnosił o przyjęcie ustawy bez poprawek i ten wniosek został poparty przez mniejszość komisji, komisja oraz mniejszość komisji wnosiła o wprowadzenie poprawek do ustawy.</u>
          <u xml:id="u-308.3" who="#MarszałekAdamStruzik">Informuję, że zgodnie z art. 47 ust. 1 Regulaminu, Senatu w pierwszej kolejności zostanie przeprowadzone głosowanie nad wnioskiem o przyjęcie ustawy bez poprawek - punkt oznaczony rzymską jedynką w druku nr 404Z, a następnie, w przypadku odrzucenia tego wniosku, nad przedstawionymi poprawkami, według kolejności przepisów ustawy - punkt oznaczony dwójką rzymską w druku nr 404Z.</u>
          <u xml:id="u-308.4" who="#MarszałekAdamStruzik">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem o przyjęcie ustawy o zmianie nazw niektórych wyższych szkół inżynierskich bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-308.5" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-308.6" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem tego wniosku?</u>
          <u xml:id="u-308.7" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-308.8" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-308.9" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o wynik.</u>
          <u xml:id="u-308.10" who="#MarszałekAdamStruzik">W obecności 62 senatorów za wnioskiem głosowało 36, przeciw - 20, 5 senatorów się wstrzymało od głosu, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-308.11" who="#komentarz">(Głosowanie nr 35).</u>
          <u xml:id="u-308.12" who="#MarszałekAdamStruzik">Stwierdzam, że Senat przyjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie nazw niektórych wyższych szkół inżynierskich.</u>
          <u xml:id="u-308.13" who="#MarszałekAdamStruzik">Powracamy do punktu czwartego porządku dziennego: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie nazw niektórych wyższych szkół artystycznych. Przypominam, że debata nad tą ustawą została zakończona.</u>
          <u xml:id="u-308.14" who="#MarszałekAdamStruzik">Przystępujemy do głosowania w sprawie ustawy o zmianie nazw niektórych wyższych szkół artystycznych.</u>
          <u xml:id="u-308.15" who="#MarszałekAdamStruzik">Przypominam, że Komisja Nauki i Edukacji Narodowej przedstawiła projekt uchwały o przyjęciu tej ustawy bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-308.16" who="#MarszałekAdamStruzik">Przypominam, że przedstawiony projekt zawarty jest w druku nr 405A.</u>
          <u xml:id="u-308.17" who="#MarszałekAdamStruzik">Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym projektem.</u>
          <u xml:id="u-308.18" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-308.19" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem ustawy bez poprawek?</u>
          <u xml:id="u-308.20" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-308.21" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-308.22" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o wynik.</u>
          <u xml:id="u-308.23" who="#MarszałekAdamStruzik">W obecności 60 senatorów za wnioskiem głosowało 59, 1 się wstrzymał, głosów przeciwnych nie było.</u>
          <u xml:id="u-308.24" who="#komentarz">(Głosowanie nr 36).</u>
          <u xml:id="u-308.25" who="#MarszałekAdamStruzik">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat przyjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie nazw niektórych wyższych szkół artystycznych.</u>
          <u xml:id="u-308.26" who="#MarszałekAdamStruzik">Powracamy do punktu piątego porządku dziennego: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o nadaniu Akademii Rolniczej w Poznaniu nazwy „Akademia Rolnicza imienia Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu”.</u>
          <u xml:id="u-308.27" who="#MarszałekAdamStruzik">Przypominam, że debata została zakończona.</u>
          <u xml:id="u-308.28" who="#MarszałekAdamStruzik">Przystępujemy do głosowania w sprawie ustawy o nadaniu Akademii Rolniczej w Poznaniu nazwy „Akademia Rolnicza imienia Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu”.</u>
          <u xml:id="u-308.29" who="#MarszałekAdamStruzik">Przypominam, że Komisja Nauki i Edukacji Narodowej przedstawiła projekt uchwały, w którym wnosi o przyjęcie tej ustawy bez poprawek. Jest on zawarty w druku nr 406A.</u>
          <u xml:id="u-308.30" who="#MarszałekAdamStruzik">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-308.31" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-308.32" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem ustawy bez poprawek?</u>
          <u xml:id="u-308.33" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-308.34" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-308.35" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o wynik.</u>
          <u xml:id="u-308.36" who="#MarszałekAdamStruzik">W obecności 62 senatorów za wnioskiem głosowało 61, przeciwnych głosów nie było, wstrzymał się od głosu 1 senator.</u>
          <u xml:id="u-308.37" who="#komentarz">(Głosowanie nr 37).</u>
          <u xml:id="u-308.38" who="#MarszałekAdamStruzik">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat przyjął uchwałę w sprawie ustawy o nadaniu Akademii Rolniczej w Poznaniu nazwy „Akademia Rolnicza imienia Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu”.</u>
          <u xml:id="u-308.39" who="#MarszałekAdamStruzik">Powracamy do punktu szóstego porządku dziennego: stanowisko Senatu w sprawie ustawy „Prawo budowlane”.</u>
          <u xml:id="u-308.40" who="#MarszałekAdamStruzik">Debata została zakończona.</u>
          <u xml:id="u-308.41" who="#MarszałekAdamStruzik">Przystępujemy do głosowania w sprawie ustawy o zmianie ustawy „Prawo budowlane”.</u>
          <u xml:id="u-308.42" who="#MarszałekAdamStruzik">Przypominam, że Komisja Inicjatyw i Prac Ustawodawczych oraz Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej przedstawiły jednobrzmiące projekty uchwał, w których wnoszą o przyjęcie ustawy bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-308.43" who="#MarszałekAdamStruzik">Projekt ten zostanie poddany pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-308.44" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-308.45" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem wniosku o przyjęcie uchwały bez poprawek?</u>
          <u xml:id="u-308.46" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-308.47" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-308.48" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję. Proszę o wyniki.</u>
          <u xml:id="u-308.49" who="#MarszałekAdamStruzik">W obecności 62 senatorów ustawa została przyjęta jednogłośnie.</u>
          <u xml:id="u-308.50" who="#komentarz">(Głosowanie nr 38).</u>
          <u xml:id="u-308.51" who="#MarszałekAdamStruzik">Wobec tych wyników stwierdzam, że Senat przyjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy „Prawo budowlane”.</u>
          <u xml:id="u-308.52" who="#MarszałekAdamStruzik">Powracamy do punktu siódmego porządku dziennego: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego.</u>
          <u xml:id="u-308.53" who="#MarszałekAdamStruzik">Obecnie, zgodnie z art. 93c ust. 1 pktem 2 Regulaminu Senatu, przystąpimy do głosowania w sprawie przedstawionego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-308.54" who="#MarszałekAdamStruzik">Przypominam, że połączone komisje po rozpatrzeniu tego projektu i zgłoszonych do niego wniosków postanowiły wnosić o jego odrzucenie, natomiast mniejszość komisji wnosi o jego przyjęcie. Przypominam jednocześnie, że senator Zdzisław Jarmużek wprowadził poprawkę do ustawy i tym samym nadał nowe brzmienie temu projektowi. Przypominam, że wszystkie te wnioski zawarte są w druku nr 339S.</u>
          <u xml:id="u-308.55" who="#MarszałekAdamStruzik">Przypominam, że zgodnie z art. 47 ust. 1 Regulaminu Senatu w pierwszej kolejności zostanie poddany pod głosowanie wniosek o odrzucenie projektu ustawy, a następnie, w przypadku odrzucenia tego wniosku, zostanie poddany pod głosowanie projekt ustawy przedstawiony przez wnioskodawcę. Wniosek senatora Zdzisława Jarmużka zostanie poddany pod głosowanie dopiero po odrzuceniu dwóch pozostałych wniosków.</u>
          <u xml:id="u-308.56" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-308.57" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem wniosku połączonych komisji o odrzucenie projektu ustawy o zmianie ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego?</u>
          <u xml:id="u-308.58" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-308.59" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-308.60" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o wynik.</u>
          <u xml:id="u-308.61" who="#komentarz">(Senator Jerzy Adamski: Pierwsze było za odrzuceniem, kto jest za odrzuceniem?)</u>
          <u xml:id="u-308.62" who="#MarszałekAdamStruzik">Wyraźnie powiedziałem: kto z państwa jest za przyjęciem wniosku połączonych komisji o odrzucenie projektu ustawy? Czyli pierwsze głosowanie jest za odrzuceniem. Czy jeszcze istnieje jakaś niejasność, bo nie skończyliśmy głosowania?</u>
          <u xml:id="u-308.63" who="#komentarz">(Senator Adam Woś: Wszystko jasne.)</u>
          <u xml:id="u-308.64" who="#MarszałekAdamStruzik">Pierwsze głosowanie jest za odrzuceniem. Kto chce, żeby ta ustawa weszła w życie, głosuje przeciw.</u>
          <u xml:id="u-308.65" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o wyniki.</u>
          <u xml:id="u-308.66" who="#MarszałekAdamStruzik">W obecności 62 senatorów za wnioskiem o o odrzucenie głosowało 18, przeciw 36, 8 osób się wstrzymało od głosu.</u>
          <u xml:id="u-308.67" who="#komentarz">(Głosowanie nr 39).</u>
          <u xml:id="u-308.68" who="#MarszałekAdamStruzik">Wniosek nie uzyskał akceptacji.</u>
          <u xml:id="u-308.69" who="#MarszałekAdamStruzik">Wobec odrzucenia wniosku o odrzucenie projektu ustawy przystępujemy do głosowania nad wnioskiem o przyjęcie przedstawionego przez wnioskodawców projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-308.70" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-308.71" who="#MarszałekAdamStruzik">Czy wszystko jest jasne, bo jest taki niepokój na sali? Tak? Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-308.72" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem przedstawionego przez senatorów wnioskodawców projektu ustawy o zmianie ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego wraz z projektem uchwały w sprawie wniesienia do Sejmu tego projektu ustawy?</u>
          <u xml:id="u-308.73" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-308.74" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-308.75" who="#MarszałekAdamStruzik">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-308.76" who="#MarszałekAdamStruzik">Jeszcze jedna osoba nie głosowała, proszę o wynik.</u>
          <u xml:id="u-308.77" who="#MarszałekAdamStruzik">W obecności 61 senatorów za wnioskiem głosowało 36, przeciw - 17, 8 osób wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-308.78" who="#komentarz">(Głosowanie nr 40).</u>
          <u xml:id="u-308.79" who="#MarszałekAdamStruzik">Wobec wyniku głosowania stwierdzam, że Senat przyjął uchwałę w sprawie wniesienia do Sejmu projektu ustawy o zmianie ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego wraz z tym projektem ustawy. Jednocześnie informuję, że Senat upoważnił senatora Leszka Lackorzyńskiego do reprezentowania stanowiska Senatu w dalszych pracach nad tym projektem.</u>
          <u xml:id="u-308.80" who="#MarszałekAdamStruzik">Informuję, że porządek dzienny siedemdziesiątego dziewiątego posiedzenia został wyczerpany.</u>
          <u xml:id="u-308.81" who="#MarszałekAdamStruzik">Przystępujemy do oświadczeń i wystąpień senatorów poza porządkiem dziennym.</u>
          <u xml:id="u-308.82" who="#MarszałekAdamStruzik">Przypominam, że oświadczenie nie może trwać więcej niż 5 minut. Do protokołu złożyli oświadczenia: pan senator Tadeusz Rzemykowski, pan senator Grzegorz Kurczuk, pan senator Jerzy Cieślak i pan senator Henryk Makarewicz. Do głosu zapisali się: pani senator Maria Berny, pan senator Zbigniew Romaszewski, Klub Senacki NSZZ „Solidarność”, nie wiemy, kto będzie jego przedstawicielem, i pan senator Tomasz Romańczuk.</u>
          <u xml:id="u-308.83" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę panią senator Marię Berny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#SenatorMariaBerny">Panie Marszałku! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-309.1" who="#SenatorMariaBerny">Ponieważ jestem wiceprzewodniczącą komisji kultury i środków przekazu oraz członkiem Rady Programowej Polskiego Radia, pozwolę sobie zabrać głos na temat bezpośrednio związany z pracą tych gremiów, jak również z interesami mojego elektoratu.</u>
          <u xml:id="u-309.2" who="#SenatorMariaBerny">W dniu 21grudnia 1994 r. na trzydziestym szóstym posiedzeniu Senatu prowadziliśmy bardzo szeroką debatę na temat przyjętej przez Sejm w dniu 14 grudnia 1994 r., ustawy o Radiofonicznym Ośrodku Nadawczym w Konstantynowie. Mówiąc prościej, debata dotyczyła odbudowy masztu w Gąbinie. Pamiętam, że debatę na sesji plenarnej poprzedziła gorąca dyskusja wieczorna w komisjach i że w dyskusji tej brało udział wielu zaproszonych gości, a stanowiska, które prezentowali senatorowie i goście, były nie tyleż kontrowersyjne, ile w sposób emocjonalny przez dyskutantów prezentowane. W debacie senackiej zwyciężył rozsądek, przynajmniej w mojej ocenie. Senat przyjął ustawę przy 54 głosach za, 10 przeciw i 3 wstrzymujących się. Przypominam, że oponenci odbudowy masztu przyjęli argumenty o szkodliwości promieniowania elektromagnetycznego na organizm ludzki, zaś zwolennicy odbudowy opierali się na ekspertyzach naukowych, które nie potwierdzały tej tezy.</u>
          <u xml:id="u-309.3" who="#SenatorMariaBerny">Minęło półtora roku, a masztu jak nie było, tak nie ma. Postępowanie procesowe w tej sprawie w Naczelnym Sądzie Administracyjnym trwa i nie widać jego końca. W tej sytuacji Polskie Radio nie może wywiązać się z ustawowego obowiązku, jaki na nim spoczywa, jako na nadawcy ogólnopolskich programów radiowych. Polskie Radio nie może ze swoimi programami dotrzeć do rodaków za granicą, ani zapewnić odbiorcom krajowym poprawnego odbioru emitowanych przez siebie programów.</u>
          <u xml:id="u-309.4" who="#SenatorMariaBerny">Wciąż nie wiadomo, czy i kiedy maszt zostanie odbudowany, nie wiadomo, czy i kiedy ośrodek nadawczy w Konstantynowie wznowi emisję, nie można więc zarysować wspólnej polityki nadawczo-programowej Polskiego Radia na najbliższe lata. Telekomunikacja Polska ponosi straty z tytułu utrzymania ośrodka nadawczego w Konstantynowie, poniosła stratę z tytułu uruchomienia kontraktu na odbudowę masztu zawartego z Mostostalem Zabrze. Mostostal zawarł umowy z dostawcami zagranicznymi na dostawę materiałów i urządzeń. Straty sięgają dziesiątków milionów nowych złotych. Dochodzą do tego straty wynikające z zamrożenia środków inwestycyjnych przeznaczonych na uruchomienie ośrodka, następnie straty zakładów wynikające z poniesionych w ostatnim roku wydatków na jego infrastrukturę - myślę o kosztorysach i pracach projektowych. Straty Mostostalu Zabrze wynikły z zamrożenia potencjału wykonawczego. Brak spodziewanego frontu robót dla załogi.</u>
          <u xml:id="u-309.5" who="#SenatorMariaBerny">Straty, straty i straty. I niemożność programowa. Żadnych szans na uzyskanie poprawnego odbioru programu pierwszego Polskiego Radia, emitowanego w paśmie fal długich. Truizmem będzie przypominanie, że jest to program najczęściej słuchany, mający najpełniejszą ofertę. Największa inwestycja Polskiego Radia, nowoczesne studio muzyczne S-1, nie może być w pełni wykorzystane. Nie ograniczone praktycznie możliwości nagrań, nowe cyfrowe nośniki, komputeryzacja, możliwości zapisów na dwudziestoczterośladowych taśmach magnetofonowych, to wszystko naprawdę daje nieograniczone perspektywy. Ale brak masztu ogranicza możliwości emisji.</u>
          <u xml:id="u-309.6" who="#SenatorMariaBerny">Czy rzeczywiście nie można się przez te ograniczenia przebić? Wiem, że liczba postępowań w Naczelnym Sądzie Administracyjnym jest ogromna. Wiem, że nie mogę nikogo ponaglać, czy usiłować wpłynąć na bieg tej jednej sprawy w niezawisłym i niezależnym sądzie. Mając jednak na uwadze interesy wielu milionów radiosłuchaczy, proszę pana marszałka o przekazanie tych skąpych i dalece niepełnych uwag Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu. Wierzę, że i tam są radiosłuchacze, więc w ich i naszym interesie będzie można jednak przyspieszyć bieg sprawy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-310.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Pani Senator, władza sądownicza jest władzą niezależną. Możemy tylko prosić o przyspieszenie terminu rozpatrzenia sprawy, ale o nic więcej.</u>
          <u xml:id="u-310.2" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę bardzo, pan senator Zbigniew Romaszewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-311.1" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">W dniu 10 lipca minister spraw wewnętrznych, pan Siemiątkowski, odbył konferencję prasową, na której wraz z komendantem głównym MO, panem Jerzym Stańczykiem, poinformował o spadku przestępczości w Polsce. „Rzeczpospolita” tak referuje tę konferencję.</u>
          <u xml:id="u-311.2" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">O spadku przestępczości z 464,8 tysiąca - dane za sześć miesięcy ubiegłego roku - do 412,1 tysiąca w pierwszym półroczu bieżącego roku, czyli o 11% - poinformowali wczoraj dziennikarzy Zbigniew Siemiątkowski, minister spraw wewnętrznych i generał Jerzy Stańczyk, komendant główny Policji. Zdaniem ministra Siemiątkowskiego, jest to efekt zmasowanych akcji policyjnych, wzmacniania dyscypliny oraz zmian organizacyjnych i kadrowych w komendach. Komendant Stańczyk pochwalił się natomiast, że policja rozbiła ponad 4 tysiące różnego rodzaju grup przestępczych, w tym 400 bardzo poważnych.</u>
          <u xml:id="u-311.3" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Niezmiernie ucieszyłem się z tego powodu, tylko mam troszeczkę lepszą pamięć. Uważam, że porównywanie tych danych jest absolutnie, ale to absolutnie nie uprawnione. A to z tego powodu, że 28 lipca 1995 r. przyjęliśmy ustawę, która zmienia klasyfikację wykroczeń i przestępstw. I o ile w pierwszym półroczu zeszłego roku wszystkie kradzieże do wysokości 25 złotych były wykroczeniami, o tyle w tej chwili kradzieże do 250 złotych są wykroczeniami. A ponieważ przy drobnych kradzieżach, w granicach 200–250 złotych, mieści się ogromna liczba przestępstw, to te 11% jest czystą, ale to czystą fikcją.</u>
          <u xml:id="u-311.4" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">W związku z tym mam prośbę do ministra spraw wewnętrznych, aby podał realny spadek przestępczości i nie manipulował sprawozdawczością, która nie odpowiada faktom. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-312.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Na liście mam zapisany klub NSZZ „Solidarność”. Domyślam się, że chodzi o panią senator Jadwigę Stokarską. Czy tak?</u>
          <u xml:id="u-312.2" who="#komentarz">(Senator Jadwiga Stokarska: Proszę o „przerobienie” klubu na Stokarską.)</u>
          <u xml:id="u-312.3" who="#MarszałekAdamStruzik">Nie zrobimy tak, jak pani proponuje. Będzie to oświadczenie pani senator Jadwigi Stokarskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#SenatorJadwigaStokarska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-313.1" who="#SenatorJadwigaStokarska">Oświadczenie składam w imieniu senatorów: Jadwigi Stokarskiej, Barbary Łękawy, Andrzeja Chronowskiego, Mieczysława Bilińskiego, Augusta Chełkowskiego, Piotra Andrzejewskiego i Zbigniewa Romaszewskiego.</u>
          <u xml:id="u-313.2" who="#SenatorJadwigaStokarska">Wyrażamy zdecydowany protest przeciwko uczestniczeniu w posiedzeniu Senatu senatorów w stanie nietrzeźwym.</u>
          <u xml:id="u-313.3" who="#SenatorJadwigaStokarska">Kiedy zapadają decyzje dotyczące całego społeczeństwa, podejmują ją w części pijani senatorowie. Szczególnego znaczenia nabiera ten fakt w związku z dzisiejszym głosowaniem nad ustawą o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Jest to skandal, który kompromituje całą Izbę Wyższą polskiego parlamentu.</u>
          <u xml:id="u-313.4" who="#SenatorJadwigaStokarska">Uprzejmie prosimy pana marszałka o wyciągnięcie zdecydowanych konsekwencji wobec nietrzeźwych senatorów. Solidaryzujemy się ze stanowiskiem pana senatora Franciszka Bachledy-Księdzularza. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-314.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Pani Senator, rozumiem, że to nie dotyczy dzisiejszego posiedzenia, gdyż oświadczenie nie mogłoby być wygłoszone.</u>
          <u xml:id="u-314.2" who="#MarszałekAdamStruzik">Chciałbym powiedzieć, że marszałek Senatu nie ma praktycznych możliwości zrealizować państwa wniosku. Po pierwsze, aby to uczynić, czyli ukarać, należałoby to stwierdzić, udowodnić. A po drugie, nie wiem, jaka jest możliwość, aby temu zapobiegać - chyba tylko alkomat przed wejściem do budynku Senatu.</u>
          <u xml:id="u-314.3" who="#MarszałekAdamStruzik">Każdy jest senatorem wybranym, samodzielnym, myślącym i powinien sobie zdawać sprawę z tego, gdzie pracuje i w jakim stanie powinien się znajdować. Ani ja, ani Prezydium Senatu, też Komisja Regulaminowa i Spraw Senatorskich nie mamy praktycznych możliwości zrealizowania pani apelu. Jest to niestety, także kwestia udowodnienia czy też stwierdzenia faktu.</u>
          <u xml:id="u-314.4" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę bardzo o zabranie głosu pana senatora Tomasza Romańczuka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#SenatorTomaszRomańczuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-315.1" who="#SenatorTomaszRomańczuk">Pochodzę z Krainy Wielkich Jezior, gdzie na wielu ciekach zbudowano ponad 60 małych elektrowni wodnych.</u>
          <u xml:id="u-315.2" who="#SenatorTomaszRomańczuk">Oświadczenie swoje kieruję do ministra przemysłu i handlu, a dotyczy ono likwidacji małych elektrowni wodnych w województwach, które należą do regionu Zielonych Płuc Polski.</u>
          <u xml:id="u-315.3" who="#SenatorTomaszRomańczuk">Na terenie województwa suwalskiego i olsztyńskiego pracowało, a być może jeszcze pracuje, ponad 60 małych elektrowni wodnych. Każda z tych elektrowni oszczędza tysiąc ton węgla lub miału węglowego, jak również nasze powietrze, ponieważ do atmosfery nie dostają się pyły. Elektrownia w Ostrołęce jest opalana miałem węglowym, a województwo to należy do Zielonych Płuc Polski.</u>
          <u xml:id="u-315.4" who="#SenatorTomaszRomańczuk">Częste zmiany warunków zakupu energii elektrycznej postawiły małe elektrownie wodne na skraju bankructwa. Przedsiębiorczy ludzie, którzy zaciągnęli wielomilionowe kredyty i uruchomili małe elektrownie wodne, pracują w ciągłej niepewności.</u>
          <u xml:id="u-315.5" who="#SenatorTomaszRomańczuk">Oto ostatni przykład z mojego województwa? 27 lutego 1996 r. zakład energetyczny „Białystok”, powołując się na pismo ministra przemysłu i handlu z dnia 31 stycznia 1996 r., zamiast zmienić warunki umowy, wypowiedział wszystkim producentom białej energii umowy. Zaznaczył, że do końca kwietnia wyśle projekt nowych umów. 10 czerwca przesłał nowe umowy, o wiele mniej korzystne od poprzednich, i dał termin 10 dni na ich podpisanie. Ogromna większość producentów białej energii nie podpisała tych umów i zakład przestał płacić za energię. Obecny stan jest taki, że właściciele małych elektrowni wodnych, nie mogąc spłacać kredytów, nie mogąc sprzedać wyprodukowanej energii, zostali postawieni w bardzo ciężkiej sytuacji - chociaż sprzedawali energię za cenę czterokrotnie niższą niż zakład energetyczny.</u>
          <u xml:id="u-315.6" who="#SenatorTomaszRomańczuk">Apeluję do ministra przemysłu i handlu, aby zobowiązał zakłady energetyczne do przestrzegania uchwały Rady Ministrów nr 192 z dnia 27 września 1981 r., która zobowiązuje ich do odbioru energii z małych elektrowni wodnych. Należy zobowiązać zakłady energetyczne do tego, aby zmiany sposobów rozliczania nie stanowiły podstawy do wypowiedzenia umów, lecz tylko do zmiany ich warunków. Należy zobowiązać zakłady energetyczne również do tego, aby następne umowy, jeżeli zajdzie taka konieczność, były konsultowane z Towarzystwem Rozwoju Małych Elektrowni Wodnych.</u>
          <u xml:id="u-315.7" who="#SenatorTomaszRomańczuk">Apeluję do ministra przemysłu i handlu, aby podjął męską decyzję i ocalił przed likwidacją zbudowane z takim trudem i wysiłkiem małe elektrownie wodne, a Zielone Płuca Polski uchronił przed emisją szkodliwych pyłów. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-316.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę pana senatora Bogusława Mąsiora.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#SenatorBogusławMąsior">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-317.1" who="#SenatorBogusławMąsior">Od kilku miesięcy otrzymuję w swoich biurach w Chrzanowie i w Katowicach pisemne interwencje pracowników dwóch rafinerii, w Trzebini i w Czechowicach, zaniepokojonych pogarszającą się sytuacją finansową ich zakładów pracy. Po bliższym zapoznaniu się z problemem natrafiłem na list, który został skierowany 29 kwietnia na ręce pana wicepremiera Kołodki, ministra finansów, przez pięć rafinerii południowych - rafinerię w Czechowicach-Dziedzicach, rafinerię w Jaśle, rafinerię w Gorlicach, rafinerię w Jedliczach i rafinerię w Trzebini. Zakłady wystąpiły o obniżenie akcyzy zawartej w paliwach, co pozwoliłoby na uzyskanie pozytywnych efektów finansowych przy rafinacji ropy, oczywiście przy uwzględnieniu znacznej podwyżki cen ropy na rynkach światowych. Do dnia dzisiejszego żadnej decyzji, żadnej odpowiedzi wymienione zakłady nie otrzymały.</u>
          <u xml:id="u-317.2" who="#SenatorBogusławMąsior">Zapytuję, ile potrzeba czasu, żeby zająć jakieś stanowisko?</u>
          <u xml:id="u-317.3" who="#SenatorBogusławMąsior">Oświadczenie kieruję również do pana ministra przekształceń własnościowych - który sprawuje funkcję organu założycielskiego dla tych spółek akcyjnych - w związku z brakiem zainteresowania pogarszającą się sytuacją właściwie wszystkich rafinerii. W konsekwencji powoduje to dzisiaj zatrzymanie programów inwestycyjnych i stanowi istotne zagrożenie dla przygotowania przemysłu rafineryjnego do otwarcia na napływ paliw z Europy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#MarszałekAdamStruzik">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-318.1" who="#MarszałekAdamStruzik">Informuję, że protokół siedemdziesiątego dziewiątego posiedzenia Senatu Rzeczypospolitej Polskiej trzeciej kadencji, zgodnie z art. 34 ust. 3 Regulaminu Senatu, będzie udostępniony senatorom w terminie 21 dni po posiedzeniu Senatu w Biurze Prac Senatorskich, pokój nr 253.</u>
          <u xml:id="u-318.2" who="#MarszałekAdamStruzik">Proszę państwa, o terminie zwołania następnego posiedzenia zostaną państwo poinformowani drogą pocztową lub telefoniczną. W tej chwili nie jestem w stanie, ani też Prezydium Senatu nie jest w stanie, określić tego terminu. To zależy od toku prac Sejmu i tego, co podczas swoich posiedzeń przyjmie.</u>
          <u xml:id="u-318.3" who="#MarszałekAdamStruzik">Życzę państwu miłego wypoczynku.</u>
          <u xml:id="u-318.4" who="#MarszałekAdamStruzik">To, że ostatnie posiedzenie, a właściwie dwa ostatnie trudne posiedzenia przyniosły również nieprzyjemne elementy było, myślę, spowodowane w dużym stopniu naszym zmęczeniem i psychicznym, i fizycznym. Mam nadzieję, że po wypoczynku wrócimy do pracy ze zdwojoną energią i może unikniemy takich przykrych faktów.</u>
          <u xml:id="u-318.5" who="#MarszałekAdamStruzik">Zamykam siedemdziesiąte dziewiąte posiedzenie Senatu Rzeczypospolitej Polskiej trzeciej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-318.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-318.7" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-318.8" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godzinie 17 minut 54)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>