text_structure.xml 19.6 KB
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">W dniu 25 marca 1966 r. na wspólnym posiedzeniu Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów oraz Komisji Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości Pracy rozpatrzono problemy rozwoju produkcji drobnej wytwórczości, usług i rzemiosła w latach 1966-1970. Obradom przewodniczyli kolejno posłowie: Józef Kulesza (PZPR) i Irena Sroczyńska (PZPR).</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W obradach udział wzięli:</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">- przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z zastępcą Przewodniczącego - Władysławem Jagusztynem, Komitetu Drobnej Wytwórczości z Przewodniczącym - Włodzimierzem Lechowiczem, Ministerstwa Finansów z podsekretarzem stanu - Janem Duszą, Państwowej Komisji Cen z wiceprezesem - Stanisławem Pawełczakiem oraz Urzędu Rady Ministrów;</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">- przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli z Wiceprezesem - Bolesławem Szlązakiem i dyrektorem Zespołu - Norbertem Radziwillerem;</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">- przedstawiciele Centralnego Związku Spółdzielczości Pracy z Prezesem Zarządu - Bogdanem Trąmpczyńskim, Centrali Rolniczej Spółdzielni „Samopomoc Chłopska” z wiceprezesem - Józefem Janczakiem;</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">- Prezes Związku Izb Rzemieślniczych - Julian Sadłowski.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Komisja otrzymała obszerne opracowania:</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">- Komitetu Drobnej Wytwórczości - „Informacja o rozwoju produkcji drobnej wytwórczości, usług i rzemiosła w latach 1966 - 1970”;</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">- Centralnego Związku Spółdzielczości Pracy - „Podstawowe zadania spółdzielczości pracy w obecnej 5-latce”;</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">- CRS „Samopomoc Chłopska” - „Program rozwoju działalności usługowej”;</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">- Ministerstwa finansów - „O wydanych ostatnio aktach prawnych w sprawach podatkowych rzemiosła”;</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">- Związku Izb Rzemieślniczych - „O sytuacji rzemiosła w 1965 r. „ i „Główne kierunki rozwoju rzemiosła w latach 1966- 1970”.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Informację o perspektywach rozwoju produkcji drobnej wytwórczości, usług i rzemiosła w latach 1966-1970 złożył Przewodniczący Komitetu Drobnej Wytwórczości - Włodzimierz Lechowicz.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Poseł Wacław Kiełczewski (bezp.) przedstawił w imieniu Komisji Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości Pracy wnioski wynikające z obrad Komisji w dniach 24 i 25 bm. w sprawie rzemiosła. (por. BPS nr 131 i 135)IV kad./. Wnioski te dotyczą m. in. zaopatrzenia rzemiosła w surowce i materiały do produkcji, dostaw, robót i usług na rzecz gospodarki uspołecznionej, lepszego przystosowania do aktualnej sytuacji rzemiosła przepisów o ubezpieczeniach rzemieślników.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">W dyskusji udział wzięli posłowie: Bolesław Bednarek (PZPR), Stanisław Ceberek (ZSL), Stanisław Cieślak (ZSL), Henryka Golińska (PZPR), Tadeusz Ilczuk (ZSL), Leon Kasman (PZPR), Wacław Kiełczewski (bezp.), Tadeusz Koślacz (SD), Wacław Kozubski (SD), Władysław Kuszyk (PZPR), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Barbara Natorska (PZPR), Ryszard Reiff (bezp. „PAX”), Zdzisław Siedlewski (SD), Feliks Starzec (ZSL), Ewa Trojanowska (bezp.), Bronisław Warowny (ZSL), Władysław Wiśniowski (SD), Eugeniusz Witek (ZSL), Wiesław Wołosz (PZPR); dodatkowych wyjaśnień udzielili: Przewodniczący Komitetu Drobnej Wytwórczości - Włodzimierz Lechowicz, zastępca Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Władysław. Jagusztyn, podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów - Jan Dusza, Prezes Centralnego Związku Spółdzielczości Pracy - Bogdan Trąmpczyński, wiceprezes CRS „Samopomoc Chłopska” - Józef Janczak, wiceprezes Państwowej Komisji Cen - Stanisław Pawełczak.</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">W dyskusji zwrócono uwagę na poważne zadania, jakie w naszej gospodarce stoją przed drobną wytwórczością. Podkreślono, że wszystkie piony drobnej wytwórczości uzyskały znaczny stopień rozwoju, że, jak wynika ze wstępnego opracowania projektu planu 5-letniego, założone wskaźniki zakładają dalszy wzrost produkcji i usług, przy czym relacje między rozwojem produkcji a zatrudnieniem i funduszem płac są w zasadzie prawidłowe. Jednakże - zdaniem posłów - wskaźniki te kształtują się na stosunkowo niskim poziomie; drobna wytwórczość ma jeszcze wielkie niewykorzystane możliwości rozwojowe, których uruchomienie przyczyniłoby się do poprawy zaopatrzenia rynku w poszukiwane artykuły, do lepszego zaspokojenia potrzeb ludności miast i wsi w dziedzinie usług, do rozwoju chałupnictwa, a więc do rozwiązania szeregu problemów z dziedziny zatrudnienia, jak również do rozszerzenia eksportu.</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Poważnym zagadnieniem jest właściwa polityka inwestycyjna w stosunku do drobnej wytwórczości, a w szczególności koncentrowanie nakładów inwestycyjnych na kompleksowym rozwiązywaniu określonych problemów dotyczących całej drobnej wytwórczości.</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">Jednym z czynników, w istotny sposób limitującym rozwój produkcji w tym dziale, jest zaopatrzenie. Drobna wytwórczość w zasadzie powinna bazować na surowcu odpadowym, którego wykorzystanie wymaga rozwiązania szeregu problemów organizacyjnych. Posłowie wskazywali na szerokie możliwości rozwijania inicjatywy zmierzającej do wynajdywania dodatkowych źródeł surowcowych.</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">Usprawnienia wymaga kooperacja zakładów drobnej wytwórczości z przemysłem kluczowym. Zwracano uwagę na zdarzające się wypadki przejmowania przez przemysł kluczowy produkcji, w której wyspecjalizował się zakład przemysłu terenowego, czy spółdzielczości pracy.</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">Pozytywnie na ogół oceniono podjęte eksperymenty w dziedzinie planowania i zarządzania zmierzające do uelastycznienia wskaźników i stwierdzono potrzebę upowszechniania w poszczególnych branżach i dziedzinach wyników przeprowadzonych eksperymentów.</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">Zwracano uwagę na konieczność wyjścia naprzeciw inicjatywie drobnej wytwórczości, zmiany stosunku niektórych ogniw administracji terenowej i gospodarczej do drobnej wytwórczości. Nie wydaje się słuszne automatyczne przenoszenie wielu przepisów obowiązujących w przemyśle kluczowym do przemysłu drobnego, który ma swoją specyfikę.</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Drobnej wytwórczości udzielić również trzeba pomocy w dziedzinie zabezpieczenia dopływu kadr inżynieryjno-technicznych, co jest trudne z uwagi na rozrzucenie zakładów drobnej wytwórczości w małych miastach.</u>
          <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">Przewodniczący Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów - poseł Józef Kulesza (PZPR):</u>
          <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">Komisja wzięła na warsztat prac sprawy drobnej wytwórczości jako jedną z kolejnych dziedzin gospodarczych, której problematykę rozpatrzyć chce przed generalną debatą nad projektem planu 5-letniego.</u>
          <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">Niepokój Komisji budzi fakt, że wskaźniki wzrostu produkcji i usług drobnej wytwórczości na lata 1966-1970 w obecnej fazie ich opracowania ustalane są na stosunkowo niskim poziomie. Stąd główną sprawą w dalszych pracach nad planem wszystkich organizacji koordynowanych przez Komitet Drobnej Wytwórczości oraz rad narodowych jest dołożenie wysiłków zmierzających do zapewnienia szybszego wzrostu produkcji i usług.</u>
          <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">Jak to stwierdziły Komisje, na poszczególnych terenach nie wykorzystano jeszcze szeregu możliwości rozwoju produkcji drobnej wytwórczości w oparciu o surowce i materiały pochodzenia miejscowego. A jest to problem centralny.</u>
          <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">Komisje wskazały na konieczność wydatnego zwiększenia wykorzystania surowców i materiałów odpadowych oraz surowców wtórnych - dla poprawy zaopatrzenia materiałowego.</u>
          <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">Rozdział środków inwestycyjnych przeznaczonych dla drobnej wytwórczości powinien uwzględniać odpowiednią koncentrację nakładów, tak by wydatnie rozszerzyć własną bazę surowcową i materiałowo-techniczną.</u>
          <u xml:id="u-1.29" who="#komentarz">Dotychczas opracowane wskaźniki rozwoju usług zakładają dużą nierównomierność w poszczególnych województwach. Konieczne jest przeanalizowanie tych założeń i odpowiednie skoncentrowanie wysiłków na terenach, które wymagają pomocy; rozwój usług powinien szerzej objąć przede wszystkim wieś i małe miasta. Odpowiednia praca organizatorska poszczególnych pionów drobnej wytwórczości powinna uwzględniać niezbędną pomoc dla tych terenów.</u>
          <u xml:id="u-1.30" who="#komentarz">Komisje stanęły na stanowisku, że we wszystkich plonach drobnej wytwórczości konieczne jest umocnienie rangi wskaźników ekonomiczno-technicznych. W słusznym dążeniu do ulepszania jakości, uszlachetniania wyrobów, nie mogą ulegać pomniejszeniu wysiłki na rzecz wzrostu wydajności pracy.</u>
          <u xml:id="u-1.31" who="#komentarz">Uznając w pełni rolę bodźców ekonomicznych (układ cen, równowaga podaży i popytu), Komisje wskazały na potrzebę umacniania działalności organizatorskiej w ramach województw i poszczególnych pionów drobnej wytwórczości - w celu konkretnego ustalania kierunków rozwoju produkcji i usług.</u>
          <u xml:id="u-1.32" who="#komentarz">Ponieważ na wielu terenach pojawiły się tendencje deglomeracji zakładów drobnej wytwórczości bez analizy faktycznych możliwości i potrzeb - niezbędne jest, by Komitet Drobnej Wytwórczości opracował bardziej precyzyjnie to zagadnienie z punktu widzenia potrzeb rozwojowych tej ważnej dziedziny, uwzględniając jednocześnie konkretną sytuację w dziedzinie zatrudnienia w poszczególnych rejonach.</u>
          <u xml:id="u-1.33" who="#komentarz">Komisje wskazały, że wśród rozlicznych źródeł wzrostu produkcji i usług drobnej wytwórczości, istotną sprawą jest pełniejsze wykorzystanie mocy zakładów produkcyjnych i usługowych w drodze pracy wielozmianowej.</u>
          <u xml:id="u-1.34" who="#komentarz">Komisje przyjęły także szereg wniosków dotyczących warunków dalszego rozwoju rzemiosła oraz uznały, że wszystkie rady narodowe powinny znacznie zwiększyć własne wysiłki dla szerszego jego rozwoju. Nie we wszystkich bowiem radach narodowych doceniona jest sprawa należytego zabezpieczenia najszerszego rozwoju rzemiosła i całej drobnej wytwórczości w oparciu o własne siły i środki, o inicjatywę terenu, o łączenie wysiłków podejmowanych przez poszczególne piony drobnej wytwórczości z wysiłkami rad narodowych. Waga takiego działania rad narodowych i wszystkich pionów drobnej wytwórczości wynikać powinna z uznania poważnej roli i znaczenia całej drobnej wytwórczości w zaspokajaniu potrzeb społecznych, w zwiększaniu produkcji i usług dla ludności, a także w podejmowaniu zadań eksportowych.</u>
          <u xml:id="u-1.35" who="#komentarz">Komisje powołały zespół do spraw dezyderatów, w skład którego weszli posłowie: Zdzisław Siedlewski (SD) (Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów) oraz Tadeusz Koślacz (SD) i Jerzy Domiński (PZPR) z Komisji Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości Pracy.</u>
          <u xml:id="u-1.36" who="#komentarz">PERSPEKTYWY ROZWOJU PRODUKCJI DROBNEJ WYTWÓRCZOŚCI, USŁUG I RZEMIOSŁA W LATACH 1966-1970</u>
          <u xml:id="u-1.37" who="#komentarz">Informacja złożona przez przewodniczącego Komitetu Drobnej Wytwórczości - Włodzimierza Lechowicza na wspólnym posiedzeniu Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów oraz Komisji Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości Pracy w dniu 25 marca 1966 r.</u>
          <u xml:id="u-1.38" who="#komentarz">W realizacji planu 1965 r. przez drobną wytwórczość jako pozytywne zjawisko należy podkreślić wysoki wzrost produkcji globalnej i ogólnie korzystniejsze relacje między wykonaniem zadań a zużytymi środkami w drobnej wytwórczości w stosunku do całego przemysłu krajowego. I tak np. o ile wartość produkcji globalnej przemysłu krajowego wzrosła w stosunku do 1964 r. o 9,1 proc., to w drobnej wytwórczości o 10,7 proc.; wydajność pracy w przemyśle krajowym wzrosła w 1965 r. w. stosunku do 1964 r. o 3,9 proc., a w drobnej wytwórczości - o 5,5 proc.</u>
          <u xml:id="u-1.39" who="#komentarz">W roku 1965 nastąpił również szybki wzrost usług dla ludności świadczonych przez drobną wytwórczość, sięgający 17,8 proc. w stosunku do 1964 r. Wzrosła również w omawianym okresie praca nakładcza oraz nastąpiło zahamowanie spadku udziału sprzedaży rynkowej. Wykorzystanie siły roboczej w drobnej wytwórczości kształtuje się prawidłowo w stosunku do uzyskiwanych efektów produkcyjnych i zaangażowania funduszu plac.</u>
          <u xml:id="u-1.40" who="#komentarz">Jako szczególnie pozytywne zjawisko działalności gospodarczej drobnej wytwórczości w 1965 r. uznać należy wysoki udział dostaw rynkowych i eksportowych oraz usług w całości obrotów.</u>
          <u xml:id="u-1.41" who="#komentarz">W obecnej 5-latce przed drobną wytwórczością jako podstawowe zadania wysuwają się następujące sprawy:</u>
          <u xml:id="u-1.42" who="#komentarz">- rozszerzenie działalności usługowej, przede wszystkim usług dla ludności i rolnictwa;</u>
          <u xml:id="u-1.43" who="#komentarz">- rozwijanie produkcji rynkowej o specjalistycznych cechach (krótkoseryjność, wyższy standard wykończenia, dostosowanie do mody itd.) nie dublującej produkcji przemysłu kluczowego;</u>
          <u xml:id="u-1.44" who="#komentarz">- wzrost produkcji eksportowej;</u>
          <u xml:id="u-1.45" who="#komentarz">- rozszerzenie związków kooperacyjnych z przemysłem kluczowym;</u>
          <u xml:id="u-1.46" who="#komentarz">- zagospodarowywanie, w większym niż dotychczas stopniu, surowców odpadowych.</u>
          <u xml:id="u-1.47" who="#komentarz">Dla wykonania zadań stojących przed drobną wytwórczością niezbędne jest wprowadzenie zmian w obowiązujących dotąd zasadach planowania i zarządzania, idących w kierunku zniesienia nadmiernej dyrektywności, jak również wprowadzenie na szeroką skalę takich bodźców ekonomicznych, które mobilizowałyby zakłady pracy do uwzględniania w większym stopniu potrzeb rynku przez rozwijanie produkcji wymagającej większego wkładu pracy przy mniejszej wartości i ilości surowca oraz wykorzystywaniu istniejących rezerw.</u>
          <u xml:id="u-1.48" who="#komentarz">W II półroczu 1965 r. na terenie kilku województw podjęte zostały eksperymenty planistyczne w państwowym przemyśle terenowym i spółdzielczości pracy, dały one pozytywne efekty ekonomiczne wyrażające się wzrostem ponadplanowej produkcji artykułów rynkowych, wprowadzeniem nowych asortymentów itd.</u>
          <u xml:id="u-1.49" who="#komentarz">W myśl wstępnych opracowań projektu planu 5-letniego na lata 1966-1970, produkcja towarowa drobnej wytwórczości wzrośnie w 1970 r. o 41 proc. w porównaniu z 1965 r.; produkcja globalna w analogicznym okresie wzrosnąć ma o 45,3 proc. Zatrudnienie wzrośnie o 17,7 proc., przy czym udział drobnej wytwórczości w ogólnym zatrudnieniu kraju w działalności produkcyjnej poza rolnictwem wyniesie w 1970 r. - 27,7 proc.</u>
          <u xml:id="u-1.50" who="#komentarz">Zakłada się poważny wzrost dostaw artykułów rynkowych oraz produkcji eksportowej drobnej wytwórczości.</u>
          <u xml:id="u-1.51" who="#komentarz">We wstępnych założeniach projektu planu 5-letniego szczególny nacisk położony został na rozwój usług dla ludności. Wartość tych usług w przeliczeniu na jednego mieszkańca wzrosnąć ma w 1970 r. w stosunku do 1965 r. o 58,3 proc. W celu dalszego rozwoju niektórych rodzajów usług niezbędne będzie podniesienie poziomu organizacyjnego systemu porozumień terenowo-branżowych i ogólnobranżowych. Chodzi tu m. in. o rozwiązywanie zagadnień wspólnych dla całej branży jak - zaplecze techniczne, podnoszenie kwalifikacji pracowników, badanie ekonomiki produkcji w poszczególnych branżach itd.</u>
          <u xml:id="u-1.52" who="#komentarz">Projekt planu zakłada również znaczną poprawę w zakresie uzyskiwania lokali dla działalności usługowej. Poprawie ulegnie też zaopatrzenie materiałowo-techniczne usług.</u>
          <u xml:id="u-1.53" who="#komentarz">Projekt planu inwestycyjnego na lata 1966-1970 zakłada wzrost nakładów inwestycyjnych w stosunku do minionej 5-latki o 20,4 proc. Najwyższy udział nakładów przypada na przemysły: spożywczy, metalowy, drzewny oraz chemiczny, a w przekroju terenowym na najsłabiej gospodarczo rozwinięte województwa. Istotną sprawą dla drobnej wytwórczości jest rozbudowa własnego zaplecza remontowego. Sytuacja w tej dziedzinie nie wygląda pomyślnie i park maszynowy, którym dysponują przedsiębiorstwa przemysłu terenowego i spółdzielnie pracy jest w przeważającej swej części wyeksploatowany i przestarzały. Kredyty na budowę sieci baz remontowych jakkolwiek jeszcze w niewystarczającej wysokości, zostały zabezpieczone, W wyniku szeroko przeprowadzonych ostatnio prac, mających na celu stworzenie najkorzystniejszych ram prawnych dla działania rzemiosła - stworzone zostały perspektywy rozwoju tego działu drobnej wytwórczości. W latach 1966-1970 nastąpi rozwój rzemiosła indywidualnego przede wszystkim jako czynnika uzupełniającego działalność innych pionów drobnej wytwórczości w zakresie usług dla ludności. Główna uwaga rzemiosła powinna się koncentrować się na aktywizacji gospodarczej małych ośrodków.</u>
          <u xml:id="u-1.54" who="#komentarz">Szacuje się, że w 1970 r. ilość zakładów rzemieślniczych wzrośnie do 163 tys. Wzrośnie też zatrudnienie w rzemiośle, szczególnie zatrudnienie uczniów. Podkreślić jednak trzeba, że rozszerzony zakres ulg i bodźców dla rzemiosła nie będzie działać automatycznie. Nieodzowne jest aktywne wcielanie go w życie przez terenowe ogniwa władzy państwowej, jak również intensyfikacja działania organizacji rzemieślniczych i samorządu rzemiosła.</u>
          <u xml:id="u-1.55" who="#komentarz">Bieżąca 5-latka, to dla drobnej wytwórczości okres wzmożonej działalności w kierunku uruchomienia wszystkich rezerw, wykorzystania możliwości tkwiących jeszcze w wielu dziedzinach życia gospodarczego. Chodzi bowiem o jak najlepsze i najpełniejsze zaspokojenie potrzeb ludzi pracy, zabezpieczenie im odpowiedniej puli artykułów rynkowych i szerokie zaspokojenie zapotrzebowania na usługi.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>