text_structure.xml 660 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089 2090 2091 2092 2093 2094 2095 2096 2097 2098 2099 2100 2101 2102 2103 2104 2105 2106 2107 2108 2109 2110 2111 2112 2113 2114 2115 2116 2117 2118 2119 2120 2121 2122 2123 2124 2125 2126 2127 2128 2129 2130 2131 2132 2133 2134 2135 2136 2137 2138 2139 2140 2141 2142 2143 2144 2145 2146 2147 2148 2149 2150 2151 2152 2153 2154 2155 2156 2157 2158 2159 2160 2161 2162 2163 2164 2165 2166 2167 2168 2169 2170 2171 2172 2173 2174 2175 2176 2177 2178 2179 2180 2181 2182 2183 2184 2185 2186 2187 2188 2189 2190 2191 2192 2193 2194 2195 2196 2197 2198 2199 2200 2201 2202 2203 2204 2205 2206 2207 2208 2209 2210 2211 2212 2213 2214 2215 2216 2217 2218 2219 2220 2221 2222 2223 2224 2225 2226 2227 2228 2229 2230 2231 2232 2233 2234 2235 2236 2237 2238 2239 2240 2241 2242 2243 2244 2245 2246 2247 2248 2249 2250 2251 2252 2253 2254 2255 2256 2257 2258 2259 2260 2261 2262 2263 2264 2265 2266 2267 2268 2269 2270 2271 2272 2273 2274 2275 2276 2277 2278 2279 2280 2281 2282 2283 2284 2285 2286 2287 2288 2289 2290 2291 2292 2293 2294 2295 2296 2297 2298 2299 2300 2301 2302 2303 2304 2305 2306 2307 2308 2309 2310 2311 2312 2313 2314 2315 2316 2317 2318 2319 2320 2321 2322 2323 2324 2325 2326 2327 2328 2329 2330 2331 2332 2333 2334 2335 2336 2337 2338 2339 2340 2341 2342 2343 2344 2345 2346 2347 2348 2349 2350 2351 2352 2353 2354 2355 2356 2357 2358 2359 2360 2361 2362 2363 2364 2365 2366 2367 2368 2369 2370 2371 2372 2373 2374 2375 2376 2377 2378 2379 2380 2381 2382 2383 2384 2385 2386 2387 2388 2389 2390 2391 2392 2393 2394 2395 2396 2397 2398 2399 2400 2401 2402 2403 2404 2405 2406 2407 2408 2409 2410 2411 2412 2413 2414 2415 2416 2417 2418 2419 2420 2421 2422 2423 2424 2425 2426 2427 2428 2429 2430 2431 2432 2433 2434 2435 2436 2437 2438 2439 2440 2441 2442 2443 2444 2445 2446 2447 2448 2449 2450 2451 2452 2453 2454 2455 2456 2457 2458 2459 2460 2461 2462 2463 2464 2465 2466 2467 2468 2469 2470 2471 2472 2473 2474 2475 2476 2477 2478 2479 2480 2481 2482 2483 2484 2485 2486 2487 2488 2489 2490 2491 2492 2493 2494 2495 2496 2497 2498 2499 2500 2501 2502 2503 2504 2505 2506 2507 2508 2509 2510 2511 2512 2513 2514 2515 2516 2517 2518 2519 2520 2521 2522 2523 2524 2525 2526 2527 2528 2529 2530 2531 2532 2533 2534 2535 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2561 2562 2563 2564 2565 2566 2567 2568 2569 2570 2571 2572 2573 2574 2575 2576 2577 2578 2579 2580 2581 2582 2583 2584 2585 2586 2587 2588 2589 2590 2591 2592 2593 2594 2595 2596 2597 2598 2599 2600 2601 2602 2603 2604 2605 2606 2607 2608 2609 2610 2611 2612 2613 2614 2615 2616 2617 2618 2619 2620 2621 2622 2623 2624 2625 2626 2627 2628 2629 2630 2631 2632 2633 2634 2635 2636 2637 2638 2639 2640 2641 2642 2643 2644 2645 2646 2647 2648 2649 2650 2651 2652 2653 2654 2655 2656 2657 2658 2659 2660 2661 2662 2663 2664 2665 2666 2667 2668 2669 2670 2671 2672 2673 2674 2675 2676 2677 2678 2679 2680 2681 2682 2683 2684 2685 2686 2687 2688 2689 2690 2691 2692 2693 2694 2695 2696 2697 2698 2699 2700 2701 2702 2703 2704 2705 2706 2707 2708 2709 2710 2711 2712 2713 2714 2715 2716 2717 2718 2719 2720 2721 2722 2723 2724 2725 2726 2727 2728 2729 2730 2731 2732 2733 2734 2735 2736 2737 2738 2739 2740 2741 2742 2743 2744 2745 2746 2747 2748 2749 2750 2751 2752 2753 2754 2755 2756 2757 2758 2759 2760 2761 2762 2763 2764 2765 2766 2767 2768 2769 2770 2771 2772 2773 2774 2775 2776 2777 2778 2779 2780 2781 2782 2783 2784 2785 2786 2787 2788 2789 2790 2791 2792 2793 2794 2795 2796 2797 2798 2799 2800 2801 2802 2803 2804 2805 2806 2807 2808 2809 2810 2811 2812 2813 2814 2815 2816 2817 2818 2819 2820 2821 2822 2823 2824 2825 2826 2827 2828 2829 2830 2831 2832 2833 2834 2835 2836 2837 2838 2839 2840 2841 2842 2843 2844 2845 2846 2847 2848 2849 2850 2851 2852 2853 2854 2855 2856 2857 2858 2859 2860 2861 2862 2863 2864 2865 2866 2867 2868 2869 2870
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godz. 9 min 02)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą wicemarszałkowie Jerzy Szmajdziński, Ewa Kierzkowska, Stefan Niesiołowski i Krzysztof Putra)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panie i panów posłów Beatę Bublewicz, Monikę Wielichowską, Adama Rogackiego i Radosława Witkowskiego.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">W pierwszej części obrad sekretarzami będą pani poseł Beata Bublewicz i pani poseł Monika Wielichowska.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Protokół i listę mówców prowadzić będą pani poseł Monika Wielichowska i pan poseł Radosław Witkowski.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Wyznaczone osoby zajęły właściwe miejsca.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Proszę panią poseł Bublewicz o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#SekretarzPosełBeataBublewicz">Informuję, że w dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia Komisji:</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#SekretarzPosełBeataBublewicz">- Etyki Poselskiej - godz. 9.30,</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#SekretarzPosełBeataBublewicz">- Infrastruktury - godz. 9.30,</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#SekretarzPosełBeataBublewicz">- Kultury i Środków Przekazu - godz. 9.30,</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#SekretarzPosełBeataBublewicz">- Edukacji, Nauki i Młodzieży - godz. 10,</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#SekretarzPosełBeataBublewicz">- Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki - godz. 10,</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#SekretarzPosełBeataBublewicz">- Skarbu Państwa - godz. 10,</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#SekretarzPosełBeataBublewicz">- Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach - godz. 10.30,</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#SekretarzPosełBeataBublewicz">- Nadzwyczajnej „Przyjazne Państwo” do spraw związanych z ograniczaniem biurokracji - godz. 10.30,</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#SekretarzPosełBeataBublewicz">- Finansów Publicznych - godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#SekretarzPosełBeataBublewicz">- Obrony Narodowej - godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#SekretarzPosełBeataBublewicz">- Polityki Społecznej i Rodziny - godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-3.12" who="#SekretarzPosełBeataBublewicz">- Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej - godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-3.13" who="#SekretarzPosełBeataBublewicz">- do Spraw Służ Specjalnych - godz. 13,</u>
          <u xml:id="u-3.14" who="#SekretarzPosełBeataBublewicz">- Skarbu Państwa - godz. 13,</u>
          <u xml:id="u-3.15" who="#SekretarzPosełBeataBublewicz">- Spraw Zagranicznych - godz. 14,</u>
          <u xml:id="u-3.16" who="#SekretarzPosełBeataBublewicz">- Nadzwyczajnej „Przyjazne Państwo” do spraw związanych z ograniczaniem biurokracji - godz. 14.30,</u>
          <u xml:id="u-3.17" who="#SekretarzPosełBeataBublewicz">- Infrastruktury wspólnie z Komisją Sprawiedliwości i Praw Człowieka - godz. 15,</u>
          <u xml:id="u-3.18" who="#SekretarzPosełBeataBublewicz">- Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki - godz. 15,</u>
          <u xml:id="u-3.19" who="#SekretarzPosełBeataBublewicz">- Rolnictwa i Rozwoju Wsi - godz. 15,</u>
          <u xml:id="u-3.20" who="#SekretarzPosełBeataBublewicz">- Infrastruktury - bezpośrednio po zakończeniu wspólnego posiedzenia z Komisją Sprawiedliwości i Praw Człowieka - godz. 15.30,</u>
          <u xml:id="u-3.21" who="#SekretarzPosełBeataBublewicz">- Odpowiedzialności Konstytucyjnej - godz. 15.30,</u>
          <u xml:id="u-3.22" who="#SekretarzPosełBeataBublewicz">- do Spraw Kontroli Państwowej - godz. 16.30,</u>
          <u xml:id="u-3.23" who="#SekretarzPosełBeataBublewicz">- Polityki Społecznej i Rodziny - godz. 16,</u>
          <u xml:id="u-3.24" who="#SekretarzPosełBeataBublewicz">- Administracji i Spraw Wewnętrznych - godz. 18. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 5. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz zmianie niektórych innych ustaw (druki nr 1898, 1898-A i 2554).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">O zabranie głosu proszę sprawozdawcę komisji pana posła Bronisława Dutkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełSprawozdawcaBronisławDutka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej przedstawić sprawozdanie komisji o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełSprawozdawcaBronisławDutka">Projekt ten był poddany pierwszemu czytaniu w komisji samorządu terytorialnego 4 listopada 2009 r., powołano również podkomisję, która na trzech swoich posiedzeniach w dniach 4, 17 i 18 listopada ustaliła tekst przyjęty w dniu 1 grudnia przez całą komisję.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełSprawozdawcaBronisławDutka">Istotą proponowanej przez nas zmiany jest umożliwienie pracy radzie powiatu, gminy czy sejmikowi wojewódzkiemu w sytuacji, gdy z jakiegokolwiek powodu te rady zostały pozbawione przewodniczących i nie ma kto zwołać posiedzenia. Tak jest w tej chwili w gminie Parysów, w której kompletny pat powoduje, że rada nie może się zebrać, uchwalić budżetu, a gmina nie pracuje. Tych przypadków w kraju nie ma wiele, ale się zdarzają i wspomniana tu gmina nie jest jedyną, w której taki problem istnieje. Proponujemy, aby w takiej sytuacji sesję mógł zwołać wojewoda, który jej prowadzenie przekazywałby najstarszemu w danym momencie na sesji radnemu, jeżeli ten zgodziłby się przyjąć to prowadzenie. Zatem organ nadzoru prawnego nad samorządami nie będzie prowadził sesji, co było zapisane w pierwszym projekcie, w druku nr 1898, natomiast będzie prowadziła ją już sama rada, a więc nie można mówić o jakiejś ingerencji, o tym, że organ nadzorczy włącza się w działalność merytoryczną rady.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełSprawozdawcaBronisławDutka">W toku dyskusji były też przedstawiane propozycje, aby tym, który zwołuje posiedzenie, był komisarz wyborczy. Wyszliśmy jednak z założenia, że jeżeli przekażemy to zadanie komisarzowi wyborczemu, który ze swojej natury jest sędzią, może być problem z egzekwowaniem tego zapisu, a przecież wprowadzając taki zapis do projektu ustawy, z góry wiemy, że jest to działanie wymagające określonego czasu. Tak więc wojewoda będzie miał miesiąc na to, aby zwołać sesję. Tam, gdzie już dzisiaj nie ma przewodniczących rad, wojewoda będzie miał termin 14-dniowy. Zmieniliśmy też zapis o wejściu w życie. Otóż ustawa nie będzie wchodziła w życie z dniem ogłoszenia, ale po 14 dniach, aby był czas na to, żeby dopracować sprawy związane z jej przyjęciem.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#PosełSprawozdawcaBronisławDutka">Trzeba jeszcze zaznaczyć, że w naszych pracach cały czas uczestniczyło Krajowe Biuro Wyborcze, jak również przedstawiciele korporacji samorządowych.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#PosełSprawozdawcaBronisławDutka">Nie wprowadziliśmy większych zmian, część zmian wynikała z autopoprawek czy poprawek posłów, część z sugestii rządu. Generalnie zapisy ustawy nie należą do skomplikowanych i nie powodują trudności interpretacyjnych, w związku z tym w imieniu komisji proszę o przyjęcie zaproponowanych zapisów ustawy oraz niezwłoczne przejście do trzeciego czytania, abyśmy mogli jak najszybciej przekazać samorządom ustawę i umożliwić im korzystanie z tego zapisu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">O zabranie głosu proszę panią poseł Halinę Rozpondek w imieniu Platformy Obywatelskiej.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełHalinaRozpondek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej przedstawić opinię w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełHalinaRozpondek">Przedstawiony projekt ustawy zakłada zmianę w art. 19 ustawy o samorządzie gminnym, polegającą na dodaniu ust. 7 i 8. Podobnie jest w przypadku art. 20 ustawy o samorządzie województwa i art. 14 ustawy o samorządzie powiatowym.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełHalinaRozpondek">Nowy ust. 7 reguluje sytuację, w której nie można zwołać sesji rady gminy z powodu odwołania bądź przyjęcia rezygnacji przewodniczącego i wiceprzewodniczących oraz niewybrania w ich miejsce w ciągu 30 dni osób pełniących te funkcje. Proponuje się tu zapis, aby sesję rady gminy w celu wybrania nowego przewodniczącego zwoływał w ciągu 7 dni po upływie wspomnianego terminu wojewoda. Podobne zmiany są uwzględniane w ustawach o samorządzie powiatowym i samorządzie województwa.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#PosełHalinaRozpondek">W praktyce samorządowej dość rzadko zdarza się sytuacja, żeby jednocześnie zrezygnowali lub zostali odwołani przewodniczący i wiceprzewodniczący rady gminy, powiatu czy sejmiku województwa i nie zostali na tej samej sesji wybrani nowi. Jednakże jeżeli dojdzie do takiego precedensu, to skutecznie paraliżuje to prace organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego, bowiem w ustawach samorządowych nie ma zapisu wprost mówiącego, kto powinien zwołać następną sesję i kto ma ją prowadzić. W przedstawionym projekcie ustawy instytucją zwołującą nową sesję będzie wojewoda. Zapis ten budzi kontrowersje, czy aby nie jest to zbytnia ingerencja administracji rządowej w niezależność samorządu terytorialnego w Polsce. Z pewnością tak, jest to ingerencja w funkcjonowanie organów stanowiących. Należałoby unikać takiej zależności i zachować jak najdalej idącą autonomię i odpowiedzialność samorządów w Polsce, ale ta odpowiedzialność powinna dotyczyć obu stron, tzn. organy stanowiące samorządów i ich radni nie mogą doprowadzać do sytuacji, w której skutecznie zablokują działalność swojego organu. Nie można pozostawiać rad gmin, powiatów czy sejmików bez przewodnictwa. Czasami dzieje się tak zarówno z przyczyn politycznych, jak i z powodu osobistych waśni. Rozwaga i odpowiedzialność przed wyborcami winny przyczynić się do rozstrzygnięcia takich spornych sytuacji zgodnie z dotychczas obowiązującym prawem, bez uciekania się do ingerencji zewnętrznej. Jeśli tej rozwagi brakuje, to organy państwa, aby nie doprowadzać do postępującego paraliżu organów samorządów, są zobowiązane do działania. Zastosowanie przez prezesa Rady Ministrów środka nadzorczego polegającego na ustanowieniu zarządu komisarycznego nie jest możliwe, bowiem obligatoryjnie powinno być poprzedzone przeprowadzeniem procedury sanacyjnej. Polega ona na przedstawieniu zarzutów organom gminy, powiatu czy województwa i wezwaniu ich do niezwłocznego przedłożenia programu poprawy sytuacji. W przypadku niefunkcjonowania rad samorządowych jest to w zasadzie niemożliwe do wykonania.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#PosełHalinaRozpondek">W podobnym stopniu trudno jest tu zastosować art. 96 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym - i analogiczne w ustawach o samorządzie powiatowym i samorządzie województwa - mówiący, że w razie powtarzającego się naruszania przez radę gminy konstytucji lub ustaw Sejm, na wniosek Rady Ministrów, może rozwiązać organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego. W przypadku rozwiązania rady prezes Rady Ministrów wyznacza osobę, która do czasu wyboru pełni jej funkcję. Jednak jednorazowe naruszenie konstytucji lub ustaw wydaje się niewystarczające do zastosowania wobec organów gminy takich sankcji prawnych. Propozycja projektodawców, aby kolejną sesję zwoływał wojewoda, jakkolwiek niedoskonała, w obecnej sytuacji prawnej winna być przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#PosełHalinaRozpondek">Nowy ust. 8 zakłada, że sesję rady zwołanej w przywołanym trybie poprowadzi, do czasu wyboru nowego przewodniczącego, najstarszy wiekiem radny, o ile wyrazi zgodę. Dodanie w ust. 8 wyrazów: „który wyraził zgodę na prowadzenie sesji” jest ważne, żeby niewyrażenie zgody przez najstarszego wiekiem radnego nie spowodowało kolejnego zastoju w pracach organu stanowiącego. Podobne zapisy znajdują się w art. 20 ustawy o samorządzie województwa i art. 14 ustawy o samorządzie powiatowym.</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#PosełHalinaRozpondek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Proponowane w projekcie ustawy zmiany z pewnością nie są rozwiązaniem idealnym. Wszystkie problemy związane z funkcjonowaniem organy samorządu terytorialnego winny rozstrzygać same na podstawie ustaw samorządowych i swojego statutu. Jednakże w tak powstałym pacie zdecydowanie lepszym rozwiązaniem jest zwołanie sesji przez wojewodę niż zachowanie stanu, w którym rada...</u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-9.8" who="#PosełHalinaRozpondek">‍...nie ma osoby uprawnionej do zwołania sesji, a tym samym nie może wykonywać swych obowiązków.</u>
          <u xml:id="u-9.9" who="#PosełHalinaRozpondek">Klub Parlamentarny Platformy Obywatelskiej poprze poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz zmianie niektórych innych ustaw. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-9.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">O zabranie głosu proszę panią poseł Teresę Wargocką, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełTeresaWargocka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość wobec poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełTeresaWargocka">Projekt ustawy wypełnia istniejącą lukę prawną w przepisach o samorządzie gminnym, powiatowym i wojewódzkim, polegającą na braku wskazania właściwego organu odpowiedzialnego za zwołanie posiedzenia rady gminy, powiatu lub sejmiku wojewódzkiego w przypadku jednoczesnego odwołania lub rezygnacji przewodniczących i niepowołania przed zamknięciem sesji kolejnych osób do pełnienia tych funkcji.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#PosełTeresaWargocka">Sytuacje, tak jak wspomniał pan poseł sprawozdawca, są różnego typu. Sytuacja, o której mogę państwu powiedzieć kilka zdań więcej, wystąpiła w gminie Parysów. Chciałabym zwrócić uwagę na to, jak bardzo ważna jest likwidacja tej luki prawnej w przypadku skonfliktowanego samorządu. Taka sytuacja powstaje tylko wtedy, gdy nie ma woli politycznej czy woli radnych do współpracy i do prowadzenia spraw gminy w dobrym kierunku. Okazało się, że od 30 grudnia 2007 r. praktycznie organy samorządu nie funkcjonują zgodnie z obowiązującym w Polsce prawem. Tak jak wspomniała moja poprzedniczka, są dwa instrumenty prawne, jeśli chodzi o ingerencję, a także nadzór, wojewody i prezesa Rady Ministrów w działalność statutową organów samorządu. I w tej konkretnej gminie przez dwa lata w zawieszeniu jest organ stanowiący, uchwałodawczy i wykonawczy, a sprawy gminy prowadzi komisarz. I wyobraźcie sobie państwo, że w wyniku konfliktu politycznego organ wykonawczy, wójt, prezydent, burmistrz lub marszałek województwa, może być odwołany, znaczy, może nie mieć możliwości pełnienia swojej funkcji. Oznacza to, że zgodnie z prawem w zasadzie mamy tylko możliwość odwołania tych osób w drodze referendum, czyli za pomocą bardzo trudnego instrumentu, który angażuje całą społeczność lokalną do tego, żeby wyraziła wolę zmiany osób na tych stanowiskach. Przez wykorzystanie tej luki prawnej organy nadzorcze mogły podjąć decyzję o zawieszeniu i rady, i wójta. Dlatego pomimo wątpliwości, czy organ nadzorujący samorząd, jakim jest wojewoda, może mieć uprawnienie do zwołania sesji, uważamy, że jest to organ najbardziej do tego odpowiedni. I takie działanie wojewody rozumiemy nie jako ingerencję, ale jako pomoc, bo wojewoda będzie tylko wyznaczał termin, w którym rada ma się zebrać. Dalsze postępowanie, dalsze działania rady należą do kompetencji rady gminy, powiatu lub województwa, prowadzi to najstarszy wiekiem radny, który wyrazi zgodę, rada ponownie może się ukonstytuować.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#PosełTeresaWargocka">Dlatego serdecznie dziękujemy za współpracę wszystkim posłom komisji samorządu terytorialnego, panu ministrowi spraw wewnętrznych, ponieważ w wyniku wspólnej pracy udało nam się wypracować projekt - co oddala groźby, o których mówiłam - który jest czytelny, posiada przepisy przejściowe pozwalające na przywrócenie praworządności w tych gminach i w tych jednostkach samorządu terytorialnego, w których doszło do rażącego naruszenia prawa i narażenia samorządów na dysfunkcję.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#PosełTeresaWargocka">Klub Prawa i Sprawiedliwości poprze przedłożony projekt ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Stanowisko klubu Lewica przedstawi, jak się okazuje, pan poseł Jan Kochanowski.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełJanKochanowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu klubu Lewica przedstawić stanowisko w sprawie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz zmianie niektórych innych ustaw (druki nr 1898 i 1898-A).</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełJanKochanowski">Chciałbym podkreślić, że życie przynosi wiele niespodzianek. Zdawało się nam, że takie sytuacje nie powinny mieć miejsca, ale fakt, iż w ustawie nie wskazano jednoznacznie osoby, która powinna zwoływać sesje rady w wypadku, gdy nie ma przewodniczącego, rzeczywiście doprowadził do tego, że przez wiele miesięcy organ stanowiący nie mógł funkcjonować należycie. Można nawet powiedzieć, że w ogóle nie funkcjonował, bo sesje nie były zwoływane.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#PosełJanKochanowski">Co prawda, nasze zastrzeżenia budzi fakt, że sesje ma zwoływać wojewoda, jakby ingerując. Jako organ nadzorujący prace powinien tylko sprawować kontrolę nad pracami, natomiast zwołanie sesji jest już, można powiedzieć, wkroczeniem. Naszym zdaniem chyba lepszym rozwiązaniem byłoby, gdyby tę funkcję pełnił komisarz wyborczy, który rzeczywiście mógłby zwoływać sesje. Wtedy organy administracji państwowej nie wkraczałby.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#PosełJanKochanowski">Natomiast zauważyliśmy parę niespójności także w ustawie o samorządzie terytorialnym. W jednym artykule organowi stanowiącemu, czyli radzie gminy, nadajemy bardzo wysoką rangę i określamy, że może go rozwiązać tylko Sejm na wniosek prezesa Rady Ministrów, a w następnym artykule stanowimy, że jeżeli organ nie sprawuje należycie swoich czynności, czyli nie zwołuje sesji, nie pracuje, to premier może go zawiesić i powołać na jego miejsce na dwa lata komisarza. Tak więc jest to duża dysproporcja, jeżeli weźmie się pod uwagę to, jaką rangę nadajemy tej radzie, oraz to, jak łatwo można ją zawiesić i powołać komisarza, po to aby sprawował jej zadania.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#PosełJanKochanowski">Klub Lewica, Sojusz Lewicy Demokratycznej, poprze te rozwiązania, dlatego że wpłyną one na sprawność działania rady gminy, a w związku z tym na działanie jej struktur. Poprzemy ten projekt ustawy i nadal będziemy pracowali nad udoskonalaniem prawa samorządowego. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">O zabranie głosu w imieniu Polskiego Stronnictwa Ludowego proszę pana posła Bronisława Dutkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełBronisławDutka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Poselskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu w sprawie sprawozdania Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#PosełBronisławDutka">W przekonaniu Klubu Poselskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego reforma samorządowa jest reformą, która powiodła się najlepiej. Jednak, tak jak w wielu innych przypadkach, również w tym przypadku prawo nie reguluje wszystkich możliwości, które stwarza życie. Przykładem tego jest problem, który dzisiaj rozstrzygamy, dodając do ustawy zapisy. Zawsze uważaliśmy, że ustawodawstwo samorządowe powinno cechować się przede wszystkim zasadą pomocniczości, która określa, iż ingerencji należy dokonywać tylko wtedy, kiedy jest to konieczne. Jak jednak pokazuje życie, dynamika stosunków politycznych nawet na poziomie gminy potrafi być taka, że, niestety, rada może zostać wyłączona z działalności, a przecież do takiej sytuacji jako Sejm nie możemy dopuścić. Są wprawdzie pewne kategoryczne rozwiązania, o których już była mowa, czyli likwidacja rady, powołanie komisarza, jednak zanim to się stanie, będzie można zastosować przepisy zawarte w projekcie ustawy, nad którym dzisiaj debatujemy, umożliwiające odłożenie podjęcia takich ostatecznych kroków.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#PosełBronisławDutka">Jeżeli chodzi o alternatywę dotyczącą komisarza i wojewody, to chcielibyśmy, żeby prawo było skuteczne. Jeżeli bowiem komisarz wyborczy nie zwołałby sesji, to w zasadzie niewiele moglibyśmy zrobić. Natomiast wojewoda jest urzędnikiem państwowym, podległym premierowi i, krótko mówiąc, on wykonać te zadania musi. Jeżeli tego nie zrobi, to zostanie zastąpiony, wykona to zaraz jego następca lub wicewojewoda, który go zastąpi. Tak że nie ma możliwości, aby ten przepis nie był realizowany. Te wszystkie przepisy w sposób oczywisty powodują, że - jak można dzisiaj przypuszczać - ustawa będzie skutecznie stosowana w praktyce. Zawsze będziemy bronić niezależności samorządów, jednak w tym wypadku jesteśmy za tym, aby wprowadzić to rozwiązanie, bo będzie ono skuteczne.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#PosełBronisławDutka">Oczywiście podstawę funkcjonowania samorządów zawsze stanowią zgoda na działanie oraz chęć działania i rozwoju. Wszelkiego rodzaju działania oportunistyczne winny być przez społeczeństwo eliminowane, co powinno mieć przełożenie na wyniki kolejnych wyborów. Po prostu ci ludzie, którzy nie potrafią pracować w samorządzie na rzecz postępu, a jedynie hamują rozwój swojej małej ojczyzny, nie powinni być wybierani. Myślę, że wzrost poziomu świadomości demokratycznej naszego społeczeństwa być może wyeliminuje sytuacje, o których dzisiaj mówimy, ale na dzisiaj wprowadzenie tego przepisu jest konieczne.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#PosełBronisławDutka">Dlatego też klub Polskiego Stronnictwa Ludowego poprze projekt, nie zgłaszając do niego uwag. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">To były wystąpienia w imieniu klubów.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Do zadania pytania zgłosiło się 6 osób.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Wyznaczam czas na zadanie pytania na jedną minutę.</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-16.5" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Jako pierwsza wystąpi pani poseł Anna Paluch, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-16.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-16.7" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Pan poseł Kazimierz Gwiazdowski, Prawo i Sprawiedliwość, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełKazimierzGwiazdowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W związku z omawianym projektem ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz zmianie niektórych innych ustaw w brzmieniu zaproponowanym przez Komisję Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej chciałbym zapytać, co stanie się w sytuacji, gdy na sesji, o której mowa w nowym art. 19 ust. 7 i 8 ustawy o samorządzie gminnym, nie zostaną wybrani przewodniczący lub przewodnicy rady gminy. Czy prowadzący sesję radny ma zamknąć sesję, czy też ją przerwać, wyznaczając kolejny termin posiedzenia rady, na którym sesja będzie kontynuowana? Jak długo może trwać tak przerywana sesja? Czy w porządku obrad sesji zwołanej przez wojewodę w trybie art. 19 ust. 7 ustawy o samorządzie gminnym mogą znaleźć się inne punkty porządku obrad i czy na ich wprowadzenie będzie musiał wyrażać zgodę podmiot zwołujący sesję, czyli wojewoda? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Głos zabierze pan poseł Jan Kulas, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PosełJanKulas">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Samorząd terytorialny, jak wiadomo, należy do głównych zdobyczy ustroju naszego kraju, ale jak widać, czasem i w tym obszarze mogą się pojawić problemy i trudności. Jednakże ustawa o samorządzie terytorialnym, o samorządzie gminnym z 8 marca 1990 r. to jeden z kanonów polskiego prawa.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PosełJanKulas">Dziś rozmawiamy o dość szczególnej i wyjątkowej sytuacji, bo trzeba wyraźnie powiedzieć, że blisko 2,5 tys. gmin funkcjonuje dobrze, a nawet bardzo dobrze. Ta sytuacja jest dość szczególna i wyjątkowa. Pomyślałem sobie, że w tym momencie najważniejszy jest wybór ludzi uczciwych i kompetentnych, bo jeżeli taka sytuacja zaistnieje w 100%, to ta nowelizacja będzie stanowić tylko dodatkowe zabezpieczenie.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#PosełJanKulas">Ponieważ za pół roku będziemy obchodzili 20-lecie funkcjonowania samorządu gminnego, mam pytanie i do pana ministra, i do posła sprawozdawcy. Czy przewiduje się w tym okresie wprowadzenie jakiejś obszerniejszej nowelizacji ustawy o samorządzie, szczególnie gminnym, w kontekście dorobku tego 20-lecia, które będziemy obchodzili w maju 2010 r.? Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Głos zabierze pan poseł Lech Kołakowski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełLechKołakowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Projekt dotyczy sytuacji, w której jednocześnie zostaną odwołani lub złożą rezygnację przewodniczący i wiceprzewodniczący rady gminy i odpowiednio rady powiatu lub sejmiku województwa. Projektodawcy proponują, aby w takiej sytuacji w celu wyboru nowych władz rady gminy, rady powiatu lub sejmiku województwa posiedzenie zwoływał odpowiedni wojewoda.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#PosełLechKołakowski">W czasie konsultacji społecznych została wysunięta między innymi teza, że organy stanowiące mogą rozwiązać wyżej wskazaną sprawę we własnym zakresie, na przykład poprzez zwołanie sesji przez najstarszego wiekiem radnego, czyli bez absorbowania wojewody. Pytanie: Czy wnioskodawca rozważał taki wariant? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Głos zabierze pan poseł Jerzy Gosiewski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PosełJerzyGosiewski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#PosełJerzyGosiewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W przedstawionym projekcie ustawy w znacznej części rozwiązuje się problemy dotyczące funkcjonowania samorządów gminnych, których praca organizacyjna niejednokrotnie bywa wyjątkowo burzliwa. Pomimo występujących trudności urząd musi pracować. Projektodawcy ustawy proponują w znacznej mierze udrożnić ten system. Przypadki bywały różnorakie. W moim powiecie zdarzył się na początku obecnej kadencji przypadek, że przez ponad 3 miesiące niemożliwy był wybór starosty i władz powiatu, ponieważ kolejne propozycje nie uzyskiwały poparcia większości radnych. Stąd moje pytanie, panie ministrze: Czy rząd rozważa możliwość wprowadzenia kolejnych rozwiązań, które umożliwiłyby terminowy wybór władz w radach gmin, powiatów oraz województw? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Ostatni pan poseł Mirosław Pawlak, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PosełMirosławPawlak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Czy zlecenie zadania z zakresu samorządu jest najszczęśliwszym rozwiązaniem bez wskazania osoby, która tej sesji będzie przewodniczyć?</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#PosełMirosławPawlak">Pytanie drugie. Czy nie wydaje się zasadne użycie w art. 1, 2 i 3 terminu „sesja” zamiast terminu „posiedzenie”? Na marginesie, termin „posiedzenie” można odnieść do komisji rady.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#PosełMirosławPawlak">I ostatnie pytanie. W jakim terminie wojewoda byłby zobowiązany do zwołania sesji tych organów stanowiących? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">O zabranie głosu proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji pana Tomasza Siemoniaka.</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiTomaszSiemoniak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Stanowisko rządu wobec projektu poselskiego zawierało różne uwagi do tego projektu, które zostały w toku pracy komisji i podkomisji uwzględnione. Zostało to odzwierciedlone w sprawozdaniu i w związku z tym chciałbym powiedzieć, że stanowisko rządu wobec projektu jest pozytywne. Wątpliwość, jaką mieliśmy, która była też wyrażana tutaj przez wielu z państwa posłów, dotyczy tego, czy wojewoda jest najwłaściwszym organem. W toku dyskusji w komisji wspólnie uznaliśmy, że tak naprawdę nie ma jakiegokolwiek innego organu, który byłby w stanie taką rolę odgrywać. Chciałbym zwrócić uwagę państwa posłów na to, że sytuacje paraliżu rad niekoniecznie występują na początku kadencji, kiedy można by rozważać udział Państwowej Komisji Wyborczej czy komisarza wyborczego. Często występują one w środku bądź pod koniec kadencji, więc w dużym oddaleniu od procesu wyborczego. W związku z tym podkreślam to, że rząd nie był inicjatorem tego, aby akurat wojewodowie mieli taką kompetencję. Zwracam też uwagę, że w toku pracy komisji kompetencje wojewody zostały ograniczone tylko i wyłącznie do zwołania sesji, nie dotyczą one prowadzenia sesji. Do prowadzenia sesji jest wyznaczony z mocy przyszłej ustawy najstarszy wiekiem radny, który wyrazi na to zgodę. W związku z tym wojewoda nie ma żadnej innej kompetencji poza uporządkowaniem pracy organu.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiTomaszSiemoniak">Odpowiadając na wątpliwość pana posła Gwiazdowskiego z tym związaną, chcę powiedzieć, że sesja może służyć tylko i wyłącznie wyborowi przewodniczącego. Jeśli zaś to nie nastąpi - pan poseł pytał o przerwy - to pozostają inne możliwości prawne, aż do wprowadzenia przez prezesa Rady Ministrów komisarza bądź rozwiązania rady gminy. Bez dalej idących ingerencji, co do których woli nie mają ani państwo posłowie, ani rząd, nie da się tego uregulować. Należy założyć - zresztą padał ten argument - że w znakomitej większości gmin, powiatów, sejmików wojewódzkich wszystko przebiega dobrze. Mówimy tylko i wyłącznie o wyjątkowych sytuacjach, których jest kilka w skali kraju. One są dotkliwe i przykre najbardziej dla obywateli, bo rzeczywiście cierpią na tym samorządy i to dla nich jest przewidziana ta regulacja.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiTomaszSiemoniak">Pan poseł Kulas zapytał o planowaną w ciągu najbliższych miesięcy większą nowelizację. Chciałbym powiedzieć, że wciąż pracujemy, widząc potrzebę uporządkowania relacji między miastami, gminami i powiatami, i w planie pracy Rady Ministrów jest umieszczony projekt ustawy o współpracy jednostek samorządu terytorialnego. Nie chciałbym mówić, kiedy ten projekt zostanie skierowany do Sejmu, bo nie został jeszcze przyjęty przez żadne struktury Rady Ministrów, natomiast oczywiście rząd dostrzega problem pewnego deficytu współpracy poszczególnych rodzajów samorządu. Jak państwo wiedzą, są one konstytucyjnie suwerenne. Nie jest tak, że gmina w jakikolwiek sposób podlega powiatowi lub powiat podlega województwu, natomiast wiele kompetencji nakład się na siebie i w związku z tym istnieje potrzeba rozważenia mechanizmów współpracy. Są problemy związane ze związkami komunalnymi. Pewnie warto przyjrzeć się po 20 latach funkcjonowania samorządu - na tę różnicę tutaj wskazywano - takim sprawom. Oczywiście w najmniejszym stopniu intencją tych prac nie jest wkraczanie rządu czy administracji rządowej w jakiekolwiek kompetencje samorządu. Chodzi o dobre mechanizmy, dobre narzędzia takiej współpracy.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiTomaszSiemoniak">Pan poseł Kołakowski pytał, czy rozważano wariant zwołania sesji przez radnego. Rozumiem, że to jest pytanie kierowane raczej do wnioskodawców, niemniej jednak chciałbym powiedzieć, że z przyczyn techniczno-organizacyjnych byłoby to bardzo, bardzo skomplikowane. W tych praktycznych przypadkach, o których mówiła także pani poseł, elementem tego paraliżu jest też oczywiście to - o czym znający samorząd dobrze wiedzą - że wójt nie jest stroną obojętną, a to wójt dysponuje aparatem do tego, żeby taką sesję zwoływać. Trudno sobie wyobrazić radnego seniora, który za własne pieniądze, z domu, zawiadamia listownie wszystkich radnych w skrajnej sytuacji. Uważamy, że lepszy w tym wypadku jest wojewoda, który dysponuje aparatem i wiedzą, kto jest radnym i jak może powiadomić radnych o sesji.</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiTomaszSiemoniak">Pan poseł Gosiewski zapytał o terminowy wybór. Rozumiem, że pan poseł pytał szerzej, też o gminy. W gminach nie ma tego problemu, ponieważ wójt (burmistrz, prezydent) jest wybierany bezpośrednio, więc musi być po prostu wybrany. Chyba jedyną skrajną sytuacją, ale przewidzianą w ustawach, jest taka sytuacja, kiedy nikt nie zgłasza się do wyboru, natomiast w każdej innej sytuacji procedura doprowadza do wyboru takiej osoby. W przypadku powiatu i województwa, wydaje się, musi działać demokracja. Znane są sytuacje, nawet i z tej kadencji, w których sejmik nie doprowadził do wyboru zarządu województwa, co w konsekwencji prowadziło do ponownych wyborów. Nie wyobrażam sobie innej sytuacji niż ponowne wybory. Presja opinii publicznej jest zawsze istotnym elementem i w większości przypadków do takiego wyboru dochodzi. Sądzę, że nie ma skutecznego narzędzia dyscyplinowania samorządu przez kogokolwiek poza wyborcami, jak powiedziałem.</u>
          <u xml:id="u-27.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiTomaszSiemoniak">Myślę, że na wątpliwości pana posła Pawlaka, dotyczące terminów, też odpowiedziałem. Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-27.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Zamykam...</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Jeszcze poseł sprawozdawca.)</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">A, pan poseł sprawozdawca, tak.</u>
          <u xml:id="u-28.4" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Proszę bardzo, pan poseł Dutka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PosełBronisławDutka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie zajmę dużo czasu, ale czuję się zobowiązany odpowiedzieć na pytania, które były kierowane do mnie bądź na które nie zostały udzielone odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#PosełBronisławDutka">Co się stanie, gdy na zwołanej sesji nie zostanie wybrany przewodniczący? Otóż w zasadzie, jeżeli istnieje wola rady, aby pracować, będzie wybrany przewodniczący. Gdyby były jakieś powody, aby przedłużyć sesję, odłożyć, to oczywiście najstarszy prowadzący ma taką możliwość. Natomiast jeżeli rada nie będzie wykonywała swoich obowiązków, to niestety włączy się komisarz.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#PosełBronisławDutka">Czy mogą być przewidziane inne punkty w ramach takiej sesji? Nie mogą, ponieważ tę sesję zwołuje się wyłącznie w celu wyboru przewodniczącego.</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#PosełBronisławDutka">Pan poseł Kulas zapytał, czy przewidujemy generalną nowelizację. Pan minister Siemoniak odpowiedział za rząd, natomiast ja odpowiem za komisję. W komisji jest w tej chwili kilka projektów zmian różnych ustaw związanych z samorządem, niemniej jednak wspólnie z korporacjami samorządowymi przymierzamy się do ustawy czyszczącej, lecz nie z okazji 20-lecia, ale w ogóle z tego powodu, że trzeba to zrobić. Z okazji 20-lecia Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, pod patronatem marszałka, chce zorganizować stosowne obchody w Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-29.4" who="#PosełBronisławDutka">Czy rozważano takie rozwiązanie, że najstarszy radny zwołuje sesję z mocy ustawy? Pan minister odpowiedział już tutaj na te wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-29.5" who="#PosełBronisławDutka">Czy dobrym pomysłem jest zlecenie bez wskazania prowadzącego? Otóż właśnie na tym polega zasada pomocniczości tej ustawy, że nie wskazujemy. Rada sama wybiera prowadzącego, choć my podpowiadamy. Jest to zawsze najstarszy, który się zgadza. Teoretycznie jest możliwe, że w rzeczywistości będzie to najmłodszy, bo wszyscy mogą się nie zgodzić, ale jednak sesja się odbędzie, bo oni będą na sesji. Nie chcieliśmy stworzyć takiej sytuacji, że ten najstarszy, bojąc się prowadzić, nie przyjdzie, w związku z czym nie będzie miał kto rozpocząć tej sesji i dalej mamy pat.</u>
          <u xml:id="u-29.6" who="#PosełBronisławDutka">Jeśli chodzi o terminy, czy „sesja”, czy „posiedzenie”, to myślę, że jest to kwestia do rozważenia i na takie pytanie trudno odpowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-29.7" who="#PosełBronisławDutka">Termin zwołania zapisano w ustawie. Jest to 1 miesiąc na wybór oraz 7 dni od podjęcia tej decyzji na zwołanie sesji, czyli termin jest 7-dniowy.</u>
          <u xml:id="u-29.8" who="#PosełBronisławDutka">W tym miejscu bardzo dziękuję wszystkim za współpracę przy tworzeniu tej ustawy, a przede wszystkim za budowanie zgody politycznej w Sejmie, jeśli chodzi o ustawę o samorządzie terytorialnym. To jest w tej ustawie naprawdę najpiękniejsze. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-29.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Dziękuję wszystkim za udział w debacie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 6. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Skarbu Państwa o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne oraz ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji (druki nr 2483 i 2551).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">O zabranie głosu proszę sprawozdawcę komisji pana posła Józefa Rackiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PosełSprawozdawcaJózefRacki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! W imieniu Komisji Skarbu Państwa mam zaszczyt przedłożyć sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne oraz ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji, druk nr 2483.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#PosełSprawozdawcaJózefRacki">Komisja Skarbu Państwa na posiedzeniu 1 grudnia 2009 r. rozpatrzyła przedłożony projekt. W ustawie z dnia 8 maja 1997 r. o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne zmieniono tytuł rozdziału 6. W rozdziale tym uregulowane są zasady tworzenia zasobu majątkowego Skarbu Państwa i środki przeznaczone na zaspokojenie roszczeń z tytułu poręczeń i gwarancji udzielanych przez Skarb Państwa. Wnioskodawca proponuje nowy zapis ust. 3 w art. 25 definiujący zasób majątkowy. Na zasób majątkowy Skarbu Państwa składają się akcje i udziały uzyskane w wyniku dochodzenia przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych wierzytelności z tytułu udzielanych poręczeń i gwarancji. Na zasób składać się będą również wyodrębnione do 31 grudnia 2009 r. akcje i udziały w spółkach stanowiących własność Skarbu Państwa. Środki pochodzące z przychodów z prywatyzacji minister właściwy do spraw Skarbu Państwa przekaże po raz pierwszy w 2010 r.</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#PosełSprawozdawcaJózefRacki">Proponowane zmiany mają na celu zniesienie obowiązku ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa, polegającego na corocznym wskazywaniu akcji i udziałów Skarbu Państwa, które następnie Rada Ministrów wyodrębnia z zasobu. W wyniku przyjęcia powyższych zmian minister do spraw Skarbu Państwa będzie przekazywał z przychodów z prywatyzacji środki finansowe na cele, na które były dotychczas przeznaczone środki uzyskane ze zbycia akcji i udziałów składających się na zasób. Pierwszym rokiem, w którym minister właściwy do spraw Skarbu Państwa przekaże środki finansowe na rachunek rezerw poręczeniowych i gwarancji Skarbu Państwa, będzie rok 2010. Wysokość środków pieniężnych przekazywana będzie na rachunek rezerw poręczeniowych i gwarancji Skarbu Państwa w wysokości 0,5% łącznej kwoty poręczeń i gwarancji udzielonych w roku poprzednim. Projektowane zmiany spowodują stałe zasilanie rachunku rezerw poręczeniowych i gwarancji Skarbu Państwa środkami pozostającymi do dyspozycji w razie konieczności pilnego wykonania ciążących na Skarbie Państwa zobowiązań z tytułu poręczeń i gwarancji.</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#PosełSprawozdawcaJózefRacki">Projekt ustawy zmienia również podmiot uprawniony do zbycia akcji składających się na zasób. Obecnie akcje i udziały zbywa Bank Gospodarstwa Krajowego na zlecenie ministra skarbu państwa. W proponowanej zmianie Bank Gospodarstwa Krajowego jest wyłączony w zakresie zbywania akcji. Na skutek tej zmiany koszty wykonywania czynności związanych ze zbyciem akcji ponosił będzie minister skarbu państwa. Spowoduje to zmniejszenie wydatków wypłacanych w formie prowizji Bankowi Gospodarstwa Krajowego z tytułu sprzedaży akcji.</u>
          <u xml:id="u-33.4" who="#PosełSprawozdawcaJózefRacki">W celu zachowania spójności systemu prawnego zaszła konieczność dokonania zmian w ustawie z 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji. Zmiana ta nakazuje przekazywanie uzyskanych z prywatyzacji środków na rachunek rezerw poręczeniowych i gwarancji Skarbu Państwa.</u>
          <u xml:id="u-33.5" who="#PosełSprawozdawcaJózefRacki">Przyjęcie ustawy przyczyni się do usprawnienia procesów prywatyzacji, co wpłynie znacząco na zwiększenie wpływów do budżetu z tytułu zbycia akcji i udziałów.</u>
          <u xml:id="u-33.6" who="#PosełSprawozdawcaJózefRacki">W imieniu Komisji Skarbu Państwa wnoszę o przyjęcie przedłożonego projektu ustawy, zawartego w druku nr 2551. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-33.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-34.3" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Pan poseł Zbigniew Konwiński przedstawi stanowisko klubu Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-34.4" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PosełZbigniewKonwiński">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska wobec projektu ustawy z druku nr 2483 oraz w kształcie, który przyjął po pracach w komisji, druk nr 2551.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#PosełZbigniewKonwiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projektowana ustawa dotyczy zmiany sposobu zabezpieczania roszczeń z tytułu poręczeń i gwarancji udzielanych przez Skarb Państwa. Wprowadza zmiany w ustawie o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne i w ustawie o komercjalizacji i prywatyzacji.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#PosełZbigniewKonwiński">Obecnie obowiązujący stan prawny przewiduje, iż Skarb Państwa wyodrębnia do tzw. zasobu majątkowego Skarbu Państwa akcje lub udziały stanowiące własność Skarbu Państwa. Przychody pochodzące ze sprzedaży akcji lub udziałów, składające się na zasób majątkowy, przeznaczane są na zaspokojenie roszczeń z tytułu poręczeń i gwarancji udzielanych przez Skarb Państwa.</u>
          <u xml:id="u-35.3" who="#PosełZbigniewKonwiński">Doświadczenia ostatnich lat skłaniają do wniosku, że ten system jest mało efektywny i w wielu przypadkach trudny do realizacji. Chodzi głównie o problemy dotyczące wyodrębnienia akcji i udziałów. Utrudnia również przeprowadzenie procesów prywatyzacyjnych. Stąd propozycja rządu dotycząca uproszczenia systemu, tak aby był on bardziej efektywny. Proponowane zmiany w ustawie o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa przewidują przekazywanie na rachunek rezerw poręczeniowych i gwarancyjnych środków, które są rodzajem ekwiwalentu pieniężnego w wysokości 0,5% łącznej kwoty poręczeń i gwarancji udzielonych w poprzednim roku. To oznacza, że do zasobu majątku Skarbu Państwa nie będą przekazywane udziały lub akcje, ale pewien ekwiwalent pieniężny, który będzie pochodził z procesów prywatyzacyjnych spółek, dokonywanych zgodnie z przyjętym przez rząd planem.</u>
          <u xml:id="u-35.4" who="#PosełZbigniewKonwiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z roku na rok coraz trudniej jest znaleźć akcje i udziały spółek, które można by włączyć do zasobu majątkowego. Coraz więcej spółek Skarbu Państwa jest objętych planem prywatyzacji. Obecnie ta liczba akcji i udziałów jest mniejsza, ponieważ postępują procesy prywatyzacji. Istotą tych zmian jest to, aby minister skarbu państwa nie musiał wnosić akcji, ponieważ posiada ich coraz mniej i chce nimi w pełni dysponować. Coraz mniej jest zatem wolnych pakietów, które można by wnosić do zasobu i w pewien sposób blokować. Spółkę, która nie jest obciążona zobowiązaniami, można sprywatyzować, albo też przyjąć wobec niej pewną strategię zarządzania. Gdy zostanie wniesiona do zasobu, staje się to dużo trudniejsze.</u>
          <u xml:id="u-35.5" who="#PosełZbigniewKonwiński">Warto podkreślić, że obecnie w skład zasobu wchodzą dwa rodzaje akcji: akcje, które otrzymuje minister finansów w wyniku działań windykacyjnych podejmowanych na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów, oraz akcje przekazywane przez ministra skarbu państwa, których wartość była skorelowana z wysokością wygenerowanych w danym roku zobowiązań, i to było nie mniej niż 0,5%.</u>
          <u xml:id="u-35.6" who="#PosełZbigniewKonwiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mój klub parlamentarny popiera projekt ustawy. Traktujemy go jako pewien sposób dostosowania prawa do zmieniającej się rzeczywistości, m.in. chodzi o szybszą prywatyzację, i przede wszystkim jako projekt ustawy, który upraszcza system poręczeń i czyni go bardziej efektywnym. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-35.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Stanowisko klubu Prawo i Sprawiedliwość przedstawi pan poseł Józef Rojek.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PosełJózefRojek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Projekt ustawy, o którym mówimy, o zmianie ustawy o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne oraz ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji to projekt rządowy (druk nr 2483). Po pierwsze, nowelizuje on zapisy rozdziału 6 ustawy z dnia 8 maja 1997 r. o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne, po drugie, w celu zachowania spójności systemu prawnego nowelizuje ustawę z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji. Ta zmiana zawarta jest w art. 2 projektu ustawy (druk nr 2551) przedstawionego w sprawozdaniu i zaprezentowanego przez pana posła sprawozdawcę.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#PosełJózefRojek">Proponowane zmiany ustawy mają na celu zniesienie obowiązku ministra właściwego do spraw skarbu państwa polegającego na corocznym wskazywaniu akcji i udziałów Skarbu Państwa, które następnie Rada Ministrów wyodrębnia do zasobu majątkowego Skarbu Państwa przeznaczonego na zaspokojenie roszczeń z tytułu poręczeń i gwarancji udzielanych przez Skarb Państwa, zwanego po prostu zasobem.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#PosełJózefRojek">W konsekwencji proponowanych zmian minister właściwy do spraw skarbu państwa będzie przekazywał z przychodów z prywatyzacji corocznie środki finansowe na rachunek rezerw poręczeniowych i gwarancyjnych Skarbu Państwa na stałym poziomie 0,5% łącznej kwoty poręczeń i gwarancji udzielonych w roku poprzednim do dnia 30 czerwca. Według zapisów obecnej ustawy środki uzyskiwane na ten rachunek pochodziły ze sprzedaży akcji i udziałów składających się na zasób i wyodrębnianych do niego do dnia 30 czerwca każdego roku, określając ich liczbę i łączną wartość. Dokonywała tego Rada Ministrów w drodze rozporządzenia na wniosek ministra skarbu państwa w uzgodnieniu z ministrem finansów.</u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#PosełJózefRojek">Obecnie akcje i udziały zasobu zbywa Bank Gospodarstwa Krajowego na zlecenie ministra skarbu państwa wydane wspólnie z ministrem finansów. Wiąże się to z koniecznością wypłacania prowizji bankowi z tytułu sprzedaży akcji i udziałów. W myśl nowelizowanej ustawy koszty wykonywania czynności związanych ze zbyciem akcji i udziałów ponosiłby minister skarbu państwa, a to pozwoli Ministerstwu Finansów zmniejszyć wydatki na wypłacaną prowizję.</u>
          <u xml:id="u-37.4" who="#PosełJózefRojek">Na zasób, o którym mowa w art. 1 ustawy, składają się również wyodrębnione do dnia 31 grudnia 2009 r. akcje i udziały w spółkach stanowiące własność Skarbu Państwa. Tak jak pan poseł sprawozdawca powiedział, pierwszym rokiem, w którym Ministerstwo Skarbu Państwa przekaże środki finansowe na rachunek rezerw poręczeniowych i gwarancyjnych Skarbu Państwa, będzie rok 2010.</u>
          <u xml:id="u-37.5" who="#PosełJózefRojek">Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość poprze przedstawiony Sejmowi przez sprawozdawcę projekt ustawy (druk nr 2551) i będzie głosował za jego przyjęciem. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-37.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Stanowisko klubu Lewica przedstawi pan poseł Jan Kochanowski - ponownie.</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PosełJanKochanowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu klubu Lewica przedstawić stanowisko wobec projektu ustawy o zmianie ustawy o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne oraz ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji (druki nr 2483 i 2551).</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#PosełJanKochanowski">Tak jak poprzednio moi przedmówcy mówili, m.in. poseł sprawozdawca, projektowana ustawa dotyczy zmiany sposobu zabezpieczenia roszczeń z tytułu poręczeń i gwarancji udzielanych przez Skarb Państwa. Ona rzeczywiście wprowadza zmiany w ustawie o poręczeniach i gwarancjach, bo obecnie obowiązujący stan prawny przewiduje, iż Skarb Państwa wyodrębnia do tzw. zasobu majątkowego akcje i udziały stanowiące własność Skarbu Państwa. Natomiast przychody pochodzące ze sprzedaży akcji i udziałów składają się na zasób majątkowy przeznaczony na zabezpieczenie roszczeń z tytułu poręczeń i gwarancji.</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#PosełJanKochanowski">W trakcie prac komisji przedstawiciele rządu stwierdzali, że system ten jest mało efektywny i czasami trudny do zastosowania. Mówili również, że występujące problemy dotyczą wyodrębnienia akcji i udziałów, a system utrudnia przeprowadzenie procesów prywatyzacyjnych. To może być zrozumiałe. Zmiany w proponowanej ustawie polegać mają na przekazywaniu na rachunek rezerw poręczeniowych i gwarancyjnych środków, które są rodzajem ekwiwalentu pieniężnego w wysokości 0,5% łącznej kwoty poręczeń i gwarancji udzielanych w poprzednim roku. Mówiąc wprost, oznacza to, że do zasobu majątkowego Skarbu Państwa nie będą przekazane udziały i akcje, ale ekwiwalent pieniężny, który będzie pochodził z procesów prywatyzacyjnych spółek zgodnie z przyjętym przez rząd planem do 2011 r.</u>
          <u xml:id="u-39.3" who="#PosełJanKochanowski">Chciałbym zwrócić uwagę państwa i Wysokiej Izby, iż poprzednio zasób, a obecnie rachunek rezerw doręczeniowych jest tylko uzupełniającym źródłem ewentualnych płatności z tytułu udzielonych przez Skarb Państwa gwarancji i poręczeń. Musimy jednoznacznie stwierdzić, iż podstawowym źródłem finansowania są części 78 i 79 budżetu państwa, w których corocznie zapisuje się kwoty przeznaczone na wypłaty z tytułu udzielenia poręczeń i gwarancji. Stąd też można stwierdzić, iż przedstawiona ustawa stanowi niejako bezpiecznik dla zaplanowanej w budżecie państwa rezerwy na ten cel. Jeżelibyśmy przeprowadzili analizę wydatków w tym zakresie w okresie ostatnich lat i dokonali trafnego zapisu w ustawie budżetowej, to śmiem twierdzić, że ustawa byłaby niepotrzebna.</u>
          <u xml:id="u-39.4" who="#PosełJanKochanowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Biorąc pod uwagę jednak sprawność funkcjonowania, bieżącą działalność zarówno Ministerstwa Skarbu Państwa, jak i Ministerstwa Finansów, i szybsze przekazywanie środków, to klub Lewicy poprze te rozwiązania. Jednocześnie uważamy, że docelowo będą one zbędne, gdyż nie znajdą zastosowania w późniejszej praktyce, dlatego że to w budżecie państwa jednoznacznie trzeba określić środki, które powinny być wystarczające na poręczenia i gwarancje udzielane w imieniu Skarbu Państwa. Stąd też, tak jak powiedziałem, klub Lewicy poprze ustawę. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-39.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Stanowisko klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego przedstawi pan poseł Józef Racki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PosełJózefRacki">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Poselskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego mam zaszczyt przedstawić oświadczenie tym razem w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne oraz ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji (druk nr 2483).</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#PosełJózefRacki">Komisja Skarbu Państwa na posiedzeniu 1 grudnia 2009 r. przyjęła w całości przedłożony projekt ustawy. Wejście w życie projektowanych zmian umożliwi zasilenie rachunku rezerw poręczeniowych i gwarancji Skarbu Państwa przez ministra skarbu państwa. Projekt przyczyni się również do usprawnienia prywatyzacji.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#PosełJózefRacki">Mając na uwadze stanowisko Komisji Skarbu Państwa, Klub Poselski Polskiego Stronnictwa Ludowego będzie głosował za przyjęciem przedłożonego projektu ustawy, zawartego w druku nr 2551. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-41.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Dziękuję bardzo za syntetyczne przemówienie.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Proszę państwa, do zadania pytań zgłosiło się 6 osób.</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Czy ktoś jeszcze?</u>
          <u xml:id="u-42.3" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-42.4" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Czas na zadanie pytania - 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-42.5" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Józef Rojek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-42.6" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PosełJózefRojek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#PosełJózefRojek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Niby wszystko jasne, ale przejdę do konkretnych pytań, bez wstępu. Dlaczego tryb uchwalania tej ustawy jest prawie tak szybki, jak ustawy hazardowej? Przy uchwalaniu tej ustawy panuje nawet podobna atmosfera.</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#PosełJózefRojek">Minister obecny na posiedzeniu Komisji Skarbu Państwa, nie pan, stwierdził, że cała ta procedura wyodrębniania i zbywania tego, co w zasobie, mówię o akcjach i udziałach, jest procesem mało efektywnym. Co prawda to nie pan powiedział, tylko tamten minister, ale proszę wyjaśnić, z czym to się wiąże.</u>
          <u xml:id="u-43.3" who="#PosełJózefRojek">Następne pytanie: Jak duże kwoty minister finansów, jak sądzę, rezerwuje na zabezpieczenie tych gwarancji i poręczeń? Może nam się tylko wydaje, że są to małe kwoty, może są to kwoty ogromne.</u>
          <u xml:id="u-43.4" who="#PosełJózefRojek">Na jakiej podstawie do określenia wielkości wydatków został wyliczony ten współczynnik 0,5? O ile zmniejszą się koszty obsługi, gdy Bank Gospodarstwa Krajowego nie będzie wykonywał tych operacji? Jak duże koszty obciążą jedno i drugie ministerstwo? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-43.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Pan poseł Jan Kulas, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PosełJanKulas">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Dość rzadko w naszym Sejmie zdarza się, panie ministrze, że w kontekście procesów prywatyzacyjnych wszystkie kluby zajmują zgodne, harmonijne stanowisko. Taka sytuacja przed chwilą zaistniała. Myślę, panie ministrze, że jest to przykład myślenia o państwie w kategoriach najwyższej odpowiedzialności.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#PosełJanKulas">Panie ministrze, ponieważ jest to sekwencja pytań, chciałbym zapytać o konsultacje społeczne. Nasz rząd zawsze się z tego wywiązuje, konsultacje takie zawsze się odbywają. Czy w ostatnim czasie coś się w tym zakresie zmieniło? Z informacji wynika, że poddano to konsultacjom społecznym.</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#PosełJanKulas">Druga kwestia. Nie zgadzam się z moim poprzednikiem, bo wydaje mi się, że jeżeli w roku 2010 mamy bardzo ważne zobowiązania finansowe, budżetowe, myślimy o ambitnym programie prywatyzacji, procesie przekształceń społecznych, realizacji ważnych świadczeń społecznych, w tym także o wzroście środków na rozwój nauki, to trzeba ten proces prywatyzacji ułatwić. Moje pytanie brzmi: W jakim sensie ta ważna nowelizacja wpłynie na przebieg procesów prywatyzacyjnych? Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-45.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Pan poseł Stanisław Stec z klubu Lewica.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Pan poseł Lech Kołakowski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PosełLechKołakowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Proponowane zmiany ustawy mają na celu zniesienie obowiązku ministra właściwego do spraw skarbu państwa polegającego na corocznym wskazywaniu akcji i udziałów Skarbu Państwa, które następnie Rada Ministrów wyodrębnia z zasobu majątku Skarbu Państwa przeznaczonego na zaspokojenie roszczeń z tytułu poręczeń i gwarancji udzielanych przez Skarb Państwa.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#PosełLechKołakowski">Moje pytania. Po pierwsze, w jaki sposób będzie można zweryfikować poprawność przeprowadzonej procedury wyodrębniania akcji i udziałów do zasobu? Drugie pytanie. W uzasadnieniu do projektu jest napisane, że obowiązująca dotychczas procedura corocznego wyodrębniania akcji i udziałów może utrudniać lub wręcz blokować proces prywatyzacji niektórych spółek. Czy wnioskodawca może przybliżyć, o jakie spółki tu chodzi? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Pan poseł Mirosław Pawlak, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PosełMirosławPawlak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Mam trzy pytania dotyczące tej ważnej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#PosełMirosławPawlak">Pierwsze: Czy proponowana nowelizacja prowadzi wprost do zniesienia obowiązku nałożonego na ministra właściwego do spraw skarbu państwa polegającego na corocznym wskazywaniu akcji i udziałów Skarbu Państwa?</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#PosełMirosławPawlak">Pytanie drugie: Ustalenie wysokości środków pieniężnych przekazywanych na rachunek rezerw poręczeniowych i gwarancyjnych Skarbu Państwa na 0,5% łącznej kwoty poręczeń i gwarancji ma mieć charakter sztywny. Skąd wziął się wskaźnik 0,5%, jak w dotychczasowym stanie prawnym wskaźnik ten się kształtował i jakie dawało to kwoty na przestrzeni lat 2004–2008?</u>
          <u xml:id="u-49.3" who="#PosełMirosławPawlak">Ostatnie pytanie: W jakim zakresie i czy w ogóle proponowane zmiany będą miały wpływ na przebieg procesów prywatyzacji oraz na rynek pracy? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-49.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Jako ostatni pan poseł Jan Religa, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PosełJanReliga">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Mam dwa pytania. Pierwsze: Ministerstwo skarbu zazwyczaj rozmija się z rzeczywistością, jeżeli chodzi o planowanie i uzyskiwanie wydatków budżetowych. Mam wobec tego pytanie, na ile jest to rozwiązanie pewne, bo rząd szuka pieniędzy w budżecie, ma do tego prawo, a nawet jest to jego obowiązek. Chodzi mi o to, w jaki sposób to rozwiązanie, ujęte w formie tej ustawy, pomoże w uzyskaniu tych środków, aby było to pewne, bo dotychczasowe doświadczenia w tej dziedzinie są różne.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#PosełJanReliga">Druga sprawa. O jakiej kwocie mówimy, jeżeli banki nie będą dokonywać tych operacji, tylko, powiedzmy, oszczędności uzyskuje ministerstwo skarbu? Jaka kwota wchodzi w grę i skąd się wziął ten współczynnik 0,5, o którym koledzy już tutaj mówili? Czy on wynika ze średniej uzyskiwanej statystycznie, czy z czegoś innego, jakie są założenia? Chciałbym to wiedzieć, proszę to uzasadnić. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Lista osób zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">O zabranie głosu proszę podsekretarza stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa pana Krzysztofa Łaszkiewicza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaKrzysztofHubertŁaszkiewicz">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Ta ustawa, właściwie propozycja zmiany dotychczasowego systemu, to przede wszystkim kwestia techniczna. Chodzi o to, co zresztą panowie przedmówcy akcentowali, aby stworzyć system bardziej racjonalny, w sytuacji kiedy procesy prywatyzacyjne idą cały czas do przodu i coraz mniej akcji i udziałów można zablokować.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaKrzysztofHubertŁaszkiewicz">Propozycja, jaką przedstawił minister skarbu państwa, sprawi, że we wszystkich spółkach, które w kolejnych latach stanowiły gwarancję dla udzielanych poręczeń, akcje będą mogły być sprzedawane i procesy prywatyzacji będzie można przeprowadzić.</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaKrzysztofHubertŁaszkiewicz">Często bywało tak, że spółka znalazła się na liście zasobu, natomiast gdy zjawiał się inwestor, okazywało się, że niestety w tej sytuacji nie można było tego przeprowadzić, bo konieczna byłaby czasochłonna procedura zamiany akcji jednej spółki na drugą. Ta propozycja ujednolica to, daje możliwość przeprowadzania procesu udzielania gwarancji co roku, pozwala na szybką reakcję. Ten fundusz tak naprawdę jest pewnym amortyzatorem dla budżetu.</u>
          <u xml:id="u-53.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaKrzysztofHubertŁaszkiewicz">Jeśli chodzi o ustawę budżetową, na ogół w roku wartość udzielonej gwarancji na poręczenia wynosi od 500 do 800 mln zł. Jedno z pytań dotyczyło tego, jakie są wypływy. Są one różne, w zależności od roku. Mniej więcej można powiedzieć, że było to od 20 mln do 170 mln. Teraz, w dobie kryzysu, może się to zwiększać. Do tej pory, mimo że w ustawie było zapisane, że do 0,5, naprawdę zawsze było to sztywno 0,5. Nigdy nie było mniej. W związku z tym uznano, że nie ma co utrzymywać fikcji, lepiej zapisać to zobowiązanie, 0,5% tych środków. Oblicza się to od wypłaconych gwarancji w roku poprzednim. Mogę powiedzieć, że mniej więcej - rok jest jeszcze niezamknięty, minister finansów jeszcze udziela jakiejś gwarancji - zamknie się to na poziomie ok. 150 mln zł w tym roku, z tym że, ze względu na kryzys, trzeba się spodziewać, że być może będzie to w jakiś sposób zwiększane.</u>
          <u xml:id="u-53.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaKrzysztofHubertŁaszkiewicz">Pan poseł pytał, dlaczego był szybki tryb uchwalenia ustawy. Nie porównywałbym tutaj tego do ustawy hazardowej, bo ma to całkowicie inny charakter, to jest ustawa techniczna. Dlaczego szybki tryb? Dlatego że minister skarbu chciałby w przyszłym roku skorzystać już z tego rozwiązania. Jeżeli to zostanie uchwalone w tym roku, minister skarbu już w roku 2010 będzie mógł zastosować ten odpis i uwolni się od dawania tych akcji i udziałów pod gwarancje.</u>
          <u xml:id="u-53.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaKrzysztofHubertŁaszkiewicz">Dlaczego tamten system był mało efektywny? Właśnie powiedziałem dlaczego. Dlatego że na początku roku trzeba było te akcje i udziały wyodrębnić, do końca czerwca wstawić je do zasobu, a później okazywało się, że jest okazja, jest możliwość zbycia i niestety to przeszkadzało. Jednocześnie w tej ustawie był też taki zapis, że minister skarbu sprzedaje akcje i udziały płynne na rynku regulowanym, natomiast pozostałe zbywa Bank Gospodarstwa Krajowego. Tu oczywiście trzeba było też dawać - któryś z panów posłów pytał o te koszty - to była prowizja. Ta prowizja była gdzieś tam mniej więcej na poziomie od 0,6 do 1,8%. W tej sytuacji tej prowizji już nie będzie, te środki zostają u ministra finansów.</u>
          <u xml:id="u-53.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaKrzysztofHubertŁaszkiewicz">Pan poseł Kulas zadał z kolei pytanie o konsultacje społeczne. Otóż, proszę zauważyć, że to dotyczyło wielu konkretnych spółek. Co roku bowiem były podstawiane inne akcje i udziały. Te konsultacje były przeprowadzane. De facto one nawet nie musiały być przeprowadzane, ponieważ spółki występowały o to. Kiedy był inwestor, widziano, że jest możliwość dobrej prywatyzacji, sprzedania akcji bądź udziałów za dobrą cenę, nie można było tego szybko bądź w ogóle przeprowadzić, dlatego że akcje i udziały były w zasobie. W związku z tym to jest również wyjście naprzeciw spółkom.</u>
          <u xml:id="u-53.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaKrzysztofHubertŁaszkiewicz">Pan poseł Kołakowski pytał o to, co będzie dawało możliwość weryfikacji. Proszę państwa, właściwie jeśli chodzi o taką możliwość zweryfikowania co jest lepsze, trudno mówić o czymś takim. Normalnie weryfikuje to życie, które pokazało, że ten obecny system, kiedy zasób prywatyzacyjny się zmniejsza, staje się niewydolny. Kiedy było bardzo dużo spółek, gdy uchwalano te przepisy, było to w ówczesnym czasie racjonalne. Dzisiaj sprawia to kłopoty. To tyle, jeśli chodzi o kwestię weryfikacji.</u>
          <u xml:id="u-53.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaKrzysztofHubertŁaszkiewicz">Natomiast odnośnie do pytania, jakie to spółki, powiem, że właściwie wszystkie, które były w zasobie. Co roku były inne. To tak jakby się kumuluje i w tej sytuacji uwolnienie pozwoli na racjonalne przeprowadzenie procesów prywatyzacji.</u>
          <u xml:id="u-53.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaKrzysztofHubertŁaszkiewicz">Pytanie pana posła Pawlaka dotyczyło tego, czy nowelizacja zdejmuje to z ministra. Tak się dzieje. Minister ma po prostu obowiązek przekazać ten 1,0% liczony w taki sposób, jak przed chwilą powiedziałem, od kwoty wypłaconych gwarancji na koniec poprzedniego roku.</u>
          <u xml:id="u-53.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaKrzysztofHubertŁaszkiewicz">Pan poseł Religa pytał o obowiązek skierowania środków. W tym roku wyniesie to mniej więcej ok. 150 mln zł. Przy założeniu, że wypłaty były od 20 do 170, w wyjątkowej sytuacji - bo taki rok też kiedyś był - to daje gwarancję, że ten fundusz będzie w sposób właściwy zabezpieczał ewentualne zobowiązania Skarbu Państwa, a jednocześnie będzie to też dawało jakąś amortyzację w przypadku ewentualnych zobowiązań budżetowych.</u>
          <u xml:id="u-53.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaKrzysztofHubertŁaszkiewicz">I właściwie to jest tyle, jeżeli chodzi o odpowiedzi na pytania.</u>
          <u xml:id="u-53.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Głos ma pan poseł sprawozdawca Józef Racki.</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PosełJózefRacki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu pana przewodniczącego Aziewicza i w swoim własnym dziękuję sprawozdawcom wszystkich klubów, które pracowały nad projektem ustawy, druk nr 2483, i zgodnie przyjęły zawarte w nim zapisy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w bloku głosowań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 7. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw (druki nr 2002 i 2561).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">O zabranie głosu proszę sprawozdawcę komisji pana posła Krzysztofa Tyszkiewicza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PosełSprawozdawcaKrzysztofTyszkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu komisji, jako jej sprawozdawca, chciałbym przedstawić sprawozdanie o projekcie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#PosełSprawozdawcaKrzysztofTyszkiewicz">Nad rządowym projektem ustawy o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw pracowaliśmy od lipca 2009 r. Pierwsze czytanie odbyło się 15 lipca 2009 r. Ustawa została skierowana do podkomisji. Podkomisja pracowała do 27 listopada 2009 r. Odbyło się kilka, ok. 10 posiedzeń. Sprawozdanie podkomisji zostało rozpatrzone podczas posiedzenia komisji 2 grudnia 2009 r.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#PosełSprawozdawcaKrzysztofTyszkiewicz">Projekt ustawy dotyczy m.in. wprowadzenia procedury umożliwiającej zamknięcie z urzędu składowisk odpadów, zakazu składowania odpadów palnych selektywnie zebranych, zakazu składowania odpadów ulegających biodegradacji selektywnie zebranych oraz zakazu zbierania określonych grup odpadów. Projekt wprowadza także możliwość uzyskania jednej decyzji administracyjnej dla wytwórcy odpadów prowadzącego działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usług w zakresie budowy, rozbiórki, remontu obiektów budowlanych, czyszczenia zbiorników lub urządzeń, a także sprzątania, konserwacji i napraw, która byłaby ważna w całym kraju i zatwierdzałaby program gospodarki odpadami.</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#PosełSprawozdawcaKrzysztofTyszkiewicz">Projekt ustawy zawarty w drukach nr 2002 i 2561 - po pracach przeprowadzonych w komisjach - zakłada zmiany w następujących ustawach: ustawie Prawo ochrony środowiska, ustawie o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, ustawie o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji, ustawie o międzynarodowym przemieszczaniu odpadów, ustawie o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, a także w ustawie o odpadach wydobywczych.</u>
          <u xml:id="u-59.4" who="#PosełSprawozdawcaKrzysztofTyszkiewicz">W związku z koniecznością osiągnięcia celów zawartych w dyrektywie Rady w sprawie składowania odpadów i w traktacie akcesyjnym oraz innych, wynikających z członkostwa Polski w Unii Europejskiej, w „Krajowym planie gospodarki odpadami 2010” w nowelizacji ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach został zawarty szereg zadań, w szczególności właśnie zamykanie składowisk odpadów niespełniających wymagań prawnych z urzędu, zakaz składowania odpadów palnych selektywnie zebranych, zakaz składowania odpadów ulegających biodegradacji selektywnie zebranych, wprowadzenie środków dyscyplinujących przedsiębiorców, aby wywiązywali się z obowiązku składania zbiorczych zestawień danych.</u>
          <u xml:id="u-59.5" who="#PosełSprawozdawcaKrzysztofTyszkiewicz">W projekcie ustawy zaproponowano również: wprowadzanie decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami dla świadczących usługi w zakresie budowy, rozbiórki, remontu obiektów budowlanych, czyszczenia zbiorników lub urządzeń oraz sprzątania, konserwacji i napraw, co powinno ułatwić działalność przedsiębiorcom prowadzącym działalność na terenie całego kraju, a także dostosowanie podziału kompetencji organów do obowiązujących przepisów Prawa ochrony środowiska, ujednolicenie przepisów w sprawie wstrzymywania działalności i ustanowienie przepisów dotyczących wznowienia wstrzymywanej działalności, korektę przepisów dotyczących sprawozdawczości i baz danych w zakresie gospodarki odpadami, wprowadzenie odrębnych wymagań dla przewoźnych urządzeń służących do przetwarzania odpadów zawierających azbest, doprecyzowanie niektórych przepisów dotyczących międzynarodowego przemieszczania odpadów.</u>
          <u xml:id="u-59.6" who="#PosełSprawozdawcaKrzysztofTyszkiewicz">Podczas prac zarówno podkomisji, jak i komisji wiele czasu, wiele uwagi poświęciliśmy kilku sprawom, które często budziły kontrowersje. Mowa przede wszystkim o odpadach medycznych i weterynaryjnych. Ten temat - głównie chodzi o nowelizację art. 42 - rozpatrywaliśmy podczas kilku posiedzeń podkomisji. Obecny kształt art. 42 został uchwalony na posiedzeniu komisji w dniu 2 grudnia 2009 r., również po długiej i mam nadzieję, że wyczerpującej temat dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-59.7" who="#PosełSprawozdawcaKrzysztofTyszkiewicz">Jeżeli chodzi o inne sprawy, dyskutowaliśmy również na temat zasady bliskości, o której również wielu dyskutowało, także strona społeczna zgłaszała wiele problemów związanych z tym kształtem tego artykułu. Pozostał zapis z przedłożenia rządowego.</u>
          <u xml:id="u-59.8" who="#PosełSprawozdawcaKrzysztofTyszkiewicz">Nie będę odnosił się do wszystkich szczegółowych zapisów. Moglibyśmy dosyć długo dyskutować na ten temat. Dlatego będę czekał na pytania.</u>
          <u xml:id="u-59.9" who="#PosełSprawozdawcaKrzysztofTyszkiewicz">Jeszcze jedna kwestia, o której rozmawialiśmy, a która pojawiła się podczas prac zarówno podkomisji, jak i komisji, mianowicie sprawa osuszonych osadów ściekowych. Właśnie w związku z zasadą bliskości była kontrowersja, czy osuszone osady ściekowe mogą być wykorzystywane np. w cementowniach jako dodatkowe paliwo, jako zielone paliwo. Uzyskaliśmy zapewnienie, że interpretacja tego przepisu, zasady bliskości będzie taka, iż osuszone osady ściekowe będą mogły być wykorzystywane właśnie w ten sposób, czyli będą mogły być transportowane w formie granulatu do instalacji, które będą mogły je wykorzystać.</u>
          <u xml:id="u-59.10" who="#PosełSprawozdawcaKrzysztofTyszkiewicz">Temat, który też pojawił się podczas prac komisji, dotyczył czystości w lasach. Została zgłoszona poprawka odnośnie do sprzątania lasów i odpowiedzialności za zaśmiecanie lasów, co jest bardzo ważnym problemem. W związku z brakiem konsultacji ze stroną samorządową musieliśmy jednak wycofać tę poprawkę. Mamy nadzieję, że ta poprawka czy temat czystości lasów znajdzie swoje odniesienie podczas prac nad nową ustawą o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. To wszystko. Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-59.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-60.3" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">O zabranie głosu proszę pana posła Krzysztofa Brejzę, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#PosełKrzysztofBrejza">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#PosełKrzysztofBrejza">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska mam zaszczyt przedstawić stanowisko naszego klubu dotyczące rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw, zawartego w drukach nr 2002 i 2561.</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#PosełKrzysztofBrejza">W związku z tym, że przedmiotowy projekt ustawy jest bardzo obszerny i zawiera bardzo szczegółowe zmiany, a mamy ograniczony czas, skupię się głównie na przedstawieniu zakresu niniejszej nowelizacji, bez zagłębiania się w konkretnych postulatach wnioskodawcy.</u>
          <u xml:id="u-61.3" who="#PosełKrzysztofBrejza">Zawarty w druku sejmowym nr 2002 rządowy projekt ustawy zakłada, poza zmianą ustawy o odpadach, nowelizację Prawa ochrony środowiska, ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji, ustawy o międzynarodowym przemieszczaniu odpadów, ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko i ustawy o odpadach wydobywczych.</u>
          <u xml:id="u-61.4" who="#PosełKrzysztofBrejza">Potrzeba znowelizowania materii zawartej w ustawie o odpadach związana jest z konieczności wykonania zadań nałożonych dyrektywą Rady w sprawie składowania odpadów i traktatem akcesyjnym oraz innymi aktami prawnymi wynikającymi z członkostwa Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej. Ponadto ustawę należy dostosować do założeń „Krajowego planu gospodarki odpadami 2010”.</u>
          <u xml:id="u-61.5" who="#PosełKrzysztofBrejza">Przedłożony przez rząd projekt ustawy przewiduje zamykanie z urzędu składowisk odpadów niespełniających wymagań określonych przepisami prawa, a także zakazanie składowania odpadów palnych selektywnie zebranych oraz selektywnie zebranych odpadów ulegających biodegradacji. Wprowadza się również środki dyscyplinujące przedsiębiorców, aby wywiązywali się z obowiązku składania zbiorczych zestawień danych.</u>
          <u xml:id="u-61.6" who="#PosełKrzysztofBrejza">Projekt nowelizacji proponuje również rozwiązania ułatwiające działalność przedsiębiorcom zajmującym się budowami, rozbiórkami, remontami obiektów budowlanych, czyszczeniem zbiorników, urządzeń oraz sprzątaniem, konserwacją i naprawą poprzez wprowadzenie decyzji zatwierdzającej gospodarkę odpadami, obejmującej obszar całego kraju.</u>
          <u xml:id="u-61.7" who="#PosełKrzysztofBrejza">Postuluje się także ujednolicenie przepisów dotyczących wstrzymywania i wznawiania działalności, jak również dostosowanie podziału kompetencji organów do obowiązujących przepisów Prawa ochrony środowiska. Projekt zakłada także poprawki do przepisów regulujących sprawozdawczość i baz danych dotyczących gospodarki odpadami.</u>
          <u xml:id="u-61.8" who="#PosełKrzysztofBrejza">Uchwalenie przedmiotowej nowelizacji spowoduje wprowadzenie odrębnych wymagań dla przewoźnych urządzeń służących do przetwarzania odpadów zawierających azbest.</u>
          <u xml:id="u-61.9" who="#PosełKrzysztofBrejza">W projekcie ustawy znalazły się także rozwiązania mające na celu doprecyzowanie norm określających międzynarodowe przemieszczanie odpadów, co jest związane z tym, że od 2007 r. obowiązuje ustawa o międzynarodowym przemieszczaniu odpadów. Z kolei w związku z ustawą o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji uszczegółowiono definicję odpadów komunalnych.</u>
          <u xml:id="u-61.10" who="#PosełKrzysztofBrejza">Nowelizacja zawarta w druku nr 2002 dotyka również postępowania z komunalnymi osadami ściekowymi oraz uszczegóławia obowiązki posiadaczy odpadów.</u>
          <u xml:id="u-61.11" who="#PosełKrzysztofBrejza">Wysoka Izbo! Zmiany zaproponowane w rządowym projekcie ustawy, zawartym w druku nr 2002, są uzasadnione i zasługują na aprobatę, dlatego też Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska postuluje ich przyjęcie oraz skierowanie nowelizacji do dalszych prac legislacyjnych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-61.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Proszę o zabranie głosu panią poseł Mirosławę Masłowską z klubu Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#PosełMirosławaMasłowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2002).</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#PosełMirosławaMasłowska">Ustawa ta miała na celu wprowadzenie wymagań unijnych do prawodawstwa krajowego. Jednym z najważniejszych założeń miało być osiągniecie określonych poziomów w zakresie zbierania, odzysku i recyklingu odpadów. Dotyczyło to m.in. wycofanych z eksploatacji pojazdów, odpadów elektrycznych, opakowań wielkogabarytowych, utylizacji azbestu, a także chodziło o to, by składowiska odpadów spełniały wymagania Unii Europejskiej. Jednym z najważniejszych celów tej ustawy miała być redukcja odpadów ulegających biodegradacji, kierowanych na składowiska odpadów. W 2010 r. do 75%, a w 2013 r. do 50% masy odpadów w stosunku do bazowego roku 1995. Już dziś wiadomo, że Polska tych poziomów nie osiągnie i z tego tytułu będzie musiała płacić olbrzymie kary nałożone przez Europejski Trybunał Sprawiedliwości w Luksemburgu.</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#PosełMirosławaMasłowska">Przepisy unijne także jasno określają warunki, jakie muszą spełniać składowiska odpadów. Ponieważ nie zdołano dostosować do tych wymagań wszystkich składowisk, część z nich trzeba będzie zamknąć. W zamian niestety nie zaproponowano żadnej innej metody niszczenia odpadów czy ich zagospodarowania, czyli segregacji i recyklingu.</u>
          <u xml:id="u-63.3" who="#PosełMirosławaMasłowska">Największe kontrowersje w trakcie prac nad tą ustawą dotyczyły kwestii unieszkodliwiania zakaźnych odpadów medycznych i weterynaryjnych metodami alternatywnymi, jak sterylizacja i autoklawowanie. Jako główny argument za dopuszczeniem metod alternatywnych podawano czynnik ekonomiczny. Jest to tylko jednak prawda z pozoru. Trzeba bowiem pamiętać o tym, że nawet po prawidłowo przeprowadzonej sterylizacji, zgodnie z wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia, otrzymany odpad medyczny, pozbawiony właściwości zakaźnych, nie może być jednak składowany na składowiskach odpadów. Mówi o tym prawo Unii Europejskiej, chodzi o wymagania tzw. dyrektywy składowiskowej oraz traktatu akcesyjnego. Mówi o tym także prawo polskie, rozporządzenie ministra gospodarki z dnia 7 września 2005 r. w sprawie kryteriów oraz procedur dopuszczania odpadów do składowania na składowisku odpadów danego typu. Istnieje również formalny zakaz poddawania odpadów medycznych procesom odzysku. Nieodpowiednie zabezpieczenie odpadów medycznych będących potencjalnymi nośnikami wektorów zakaźnych oraz możliwość dostępu do materiału zakaźnego mogą być przyczyną powstawania wtórnych ognisk zakaźnych. W żadnym kraju Unii Europejskiej nie jest dozwolone składowanie odpadów medycznych i weterynaryjnych na składowiskach odpadów bez uprzedniej sterylizacji oraz pozbawienia ich właściwości zakaźnych. Zatem metoda alternatywna jak autoklawowanie może być metodą pośrednią, wstępną w miejscu produkcji odpadów, ale w żadnym wypadku nie metodą ostateczną.</u>
          <u xml:id="u-63.4" who="#PosełMirosławaMasłowska">Dla zapewnienia bezpieczeństwa sanitarnego i epidemiologicznego kraju przyjęto w podkomisji i komisji poprawkę, która zakazuje unieszkodliwiania zakaźnych odpadów medycznych lub zakaźnych odpadów weterynaryjnych innymi metodami niż te, które prowadzą do obniżenia zawartości ogólnego węgla organicznego do 5% w tych odpadach. Istnieje szereg metod spełniających warunki skutecznego i ostatecznego unieszkodliwiania zakaźnych odpadów medycznych i weterynaryjnych, jak np. działanie mikrofalami, proces plazmowy, piroliza, zgazowanie i termiczne unieszkodliwianie odpadów.</u>
          <u xml:id="u-63.5" who="#PosełMirosławaMasłowska">Dziwi mnie fakt, że w pracach nad tak ważnym zagadnieniem, jakim jest utylizacja odpadów medycznych, nie procedowała Komisja Zdrowia. Wiadomo, że ewentualne zagrożenie epidemiologiczne wynikające z nieprawidłowości tej ustawy naraża zdrowie i życie Polaków. Dodam, iż bardzo ponaglano prace komisji ze względu na narzucone przez Unię Europejską terminy, jednak podczas głosowania nad całością rządowego projektu ustawy tylko posłowie Platformy Obywatelskiej wstrzymali się od głosu. Proponowana nowelizacja...</u>
          <u xml:id="u-63.6" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-63.7" who="#PosełMirosławaMasłowska">‍...przepisów kompetencyjnych organów administracyjnych może ułatwić kontrolę realizacji przepisów o odpadach. Bardzo proszę, jeszcze chwila, już kończę. W związku z tym Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość poprze tę ustawę w obecnym kształcie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-63.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Pan poseł Henryk Milcarz w imieniu klubu Lewica.</u>
          <u xml:id="u-64.2" who="#komentarz">(Poseł Romuald Ajchler: Przyjdzie, przyjdzie. Jest na posiedzeniu komisji.)</u>
          <u xml:id="u-64.3" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Przyjdzie, będziemy czekać.</u>
          <u xml:id="u-64.4" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">A zatem pan poseł Adam Krzyśków w imieniu PSL.</u>
          <u xml:id="u-64.5" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#PosełAdamKrzyśków">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Poselskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego pragnę przedstawić stanowisko klubu w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#PosełAdamKrzyśków">Wysoki Sejmie! Problem gospodarki odpadowej należy do najbardziej złożonych dziedzin ochrony środowiska. Z jednej strony mamy w tym zakresie wieloletnie zaniedbania, stąd pilny tryb pracy nad koniecznymi zmianami dostosowującymi nasze prawo do prawa unijnego, a z drugiej strony polskie samorządy od lat borykają się z problemem zagospodarowywania odpadów, z tą najtrudniejszą sferą gospodarki komunalnej. Jest to wszystko zrozumiałe, bo takie są wymogi unijne, do których chcemy dostosowywać prawo. Jednocześnie jednak próbuje się to wykorzystać jako okazję do tzw. różnych wrzutek. Pierwotny projekt wbrew założeniom rozrasta się w sposób niekontrolowany i stąd być może przedłużający się czas procedowania nad tą ustawą i te kontrowersje, które wywołuje.</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#PosełAdamKrzyśków">Dobrze, że przedłożony projekt zawiera szereg potrzebnych regulacji z zakresu postępowania administracyjnego z odpadami. To doprecyzowanie było potrzebne, w tym wiele potrzebnych zmian w zakresie recyklingu pojazdów. Ta ustawa nadal jest niedoskonała, jeśli chodzi o recykling pojazdów. Problemów z recyklingiem pojazdów bynajmniej nie ubywa.</u>
          <u xml:id="u-65.3" who="#PosełAdamKrzyśków">Największe kontrowersje i gorące dyskusje wywołała sprawa utylizacji odpadów medycznych i weterynaryjnych. Tutaj pani poseł Masłowska dokonała obszernej analizy tego zagadnienia. Faktem jest, że dyskusja ta ma już charakter publiczny i angażuje coraz szersze grono zainteresowanych, w tym również media, które nie do końca rzetelnie, obiektywnie przekazują ten problem.</u>
          <u xml:id="u-65.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-65.5" who="#PosełAdamKrzyśków">Podkomisja, która pracowała nad omawianym przedłożeniem, poświęciła wiele czasu na wypracowanie kompromisu co do sposobu utylizacji odpadów, bo zdajemy sobie sprawę z tego, że nie tylko chodzi o spalarnie, ale także o nowe metody. Wydaje się, że wypracowane przez podkomisję i zaproponowane w sprawozdaniu komisji rozwiązanie jest na dzisiaj optymalne. Dziwi tylko upór Ministerstwa Zdrowia w dążeniu do wprowadzenia metody autoklawowania jako cudownego środka na uzdrowienie sytuacji finansowej polskich szpitali. Praktyka pokazuje, że odpady szpitalne powinny być utylizowane poza szpitalem, w specjalnych instalacjach podlegających stałemu monitoringowi, bo najważniejsze jest, żeby ten system gospodarki odpadowej był hermetyczny. Wystarczy, że będzie taka jedna instalacja w województwie. Wolny rynek w zakresie gospodarki odpadami medycznymi to duże ryzyko, szczególnie w sytuacji ograniczonych możliwości służb kontrolnych i wielości podmiotów zajmujących się utylizacją. Przykre jest również to, że resort środowiska w ciągu 6 miesięcy zmienił swoje stanowisko w tej sprawie o 180 stopni. Najpierw usłyszeliśmy opinię resortu, że należy utrzymać spalanie jako podstawową metodę utylizacji, a teraz niestety - pod presją resortu zdrowia, jak się należy domyślać - Ministerstwo Środowiska prezentowało bardziej spolegliwą opinię w tej sprawie. Wydaje mi się - jeszcze raz powtórzę - że to, co wypracowała komisja i przedstawiła w swoim sprawozdaniu, jest wynikiem kompromisu i zasługuje na poparcie. W związku z tym posłowie Polskiego Stronnictwa Ludowego poprą przedłożony projekt ustawy o odpadach zgodnie ze sprawozdaniem komisji.</u>
          <u xml:id="u-65.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-65.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo Adaś, jesteś prawdziwym ekologiem.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Głos zabierze pani poseł Grażyna Ciemniak, SDPL.</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#PosełGrażynaCiemniak">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! W imieniu Koła Poselskiego Socjaldemokracji Polskiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw zawartego w druku nr 2002 i w sprawozdaniu Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z druku nr 2561.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#PosełGrażynaCiemniak">O kompleksowości, o złożoności regulacji będącej przedmiotem projektu ustawy świadczy fakt, że ma ona na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej poprzez wdrożenie uzupełniających regulacji zawartych aż w trzynastu dyrektywach Wspólnot Europejskich, a także wprowadza zmiany w sześciu ustawach. Podkreślenia wymaga to, iż gospodarka odpadami jest jednym z najbardziej obszernych i rozwijających się wciąż działów unijnego prawa ochrony środowiska. Troska o środowisko i zobowiązania akcesyjne wymagają wciąż szerokiej edukacji ekologicznej i ogromnego wysiłku samorządowców, społeczności lokalnych, przedsiębiorstw, wszystkich podmiotów zaangażowanych w gospodarkę odpadami, aby osiągnąć wymagany poziom odzysku, recyklingu oraz redukcji składowania odpadów, a także spełnić wymagania dotyczące budowy i eksploatacji instalacji do zagospodarowania odpadów w wyznaczonych terminach.</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#PosełGrażynaCiemniak">Warto przytoczyć niektóre z nich. Do 31 grudnia 2008 r. w Polsce powinno się zbierać rocznie 4 kg sprzętu elektronicznego i elektrycznego na mieszkańca. Zebrano niestety tylko 0,96 kg na mieszkańca. W 2010 r. upływa termin uzyskania o 25% redukcji składowanych odpadów ulegających biodegradacji w stosunku do masy odpadów wytworzonych w 1995 r. Do 1 stycznia 2012 r. składowiska odpadów muszą spełnić wymagania związane z emisją zanieczyszczeń. Dlatego potrzebny jest skuteczny system gospodarki odpadami oparty na selektywnej zbiórce odpadów oraz bezpiecznym dla środowiska ich unieszkodliwianiu.</u>
          <u xml:id="u-67.3" who="#PosełGrażynaCiemniak">Ze względu na czas wystąpienia chciałabym zwrócić uwagę na pięć istotnych uregulowań zawartych w projekcie ustawy. Zdefiniowano pojęcie odpadów komunalnych, którymi są odpady powstające w gospodarstwach domowych, z wyłączeniem pojazdów wycofanych z eksploatacji, a także odpady niezawierające odpadów niebezpiecznych, pochodzące od innych wytwórców odpadów, które ze względu na swój charakter lub skład są podobne do odpadów powstających w gospodarstwach domowych.</u>
          <u xml:id="u-67.4" who="#PosełGrażynaCiemniak">Zakazane będzie poddawanie odzyskowi lub unieszkodliwianiu niesegregowanych odpadów komunalnych, pozostałości sortowania odpadów komunalnych oraz komunalnych osadów ściekowych poza obszarem województwa, na którym zostały wytworzone. Będą one mogły być poddawane odzyskowi lub unieszkodliwianiu na obszarze innego województwa, jeśli zostały wytworzone, jeżeli odległość od miejsca wytarzania odpadów do instalacji lub miejsca przeznaczonego do odzysku lub unieszkodliwiania jest mniejsza niż odległość do instalacji lub miejsca położonego na obszarze tego samego województwa.</u>
          <u xml:id="u-67.5" who="#PosełGrażynaCiemniak">Wytwórca odpadów prowadzący działalność w zakresie m.in. rozbiórki, remontu obiektów, czyszczenia zbiorników lub urządzeń będzie zobowiązany do uzyskania decyzji zatwierdzającej plan gospodarki odpadami.</u>
          <u xml:id="u-67.6" who="#PosełGrażynaCiemniak">Plan gospodarki odpadami powinien zawierać wyszczególnienie odpadów przewidzianych do wytworzenia, informacje o sposobie zapobiegania negatywnemu oddziaływaniu na środowisko, opis sposobu gospodarowania odpadami, sposób magazynowania, obszar i czas prowadzenia działalności związanej z wytwarzaniem odpadów.</u>
          <u xml:id="u-67.7" who="#PosełGrażynaCiemniak">Projekt ustawy zakazuje unieszkodliwiania zakaźnych odpadów medycznych lub zakaźnych odpadów weterynaryjnych innymi metodami niż te, które prowadzą do obniżenia zawartości ogólnego węgla organicznego do 5% w tych odpadach. Zakazuje się także unieszkodliwiania tych odpadów przez ich współspalanie. To jest najlepsze i naszym zdaniem też optymalne rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-67.8" who="#PosełGrażynaCiemniak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Koło Socjaldemokracji Polskiej poprze projekt ustawy z druku nr 2561. Ustawa powinna sprzyjać spełnieniu polskich zobowiązań akcesyjnych w zakresie odpadów, ale co najważniejsze - przyczynić się do poprawy stanu środowiska, zapobiec jego naruszaniu i przyczynić się do ochrony zdrowia Polaków. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-67.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Głos zabierze pan poseł Władysław Szkop, niezrzeszony.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#PosełWładysławSzkop">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dzisiejsza debata poświęcona przedłożeniu rządowemu zawartemu w drukach nr 2002 i 2561 według opinii rządu miała się właściwie ograniczyć do uzupełniania narzędzi, które umożliwiałyby likwidację składowisk niespełniających wymogów określonych w przepisach Unii Europejskiej i stanowiących zagrożenie dla środowiska. Dodatkowo w tej regulacji pojawiły się, o czym moi przedmówcy wspominali, zapisy dotyczące odpadów medycznych. Wnioskodawcą było Ministerstwo Zdrowia. Jako argument podano względy ekonomiczne, że to jest ścieżka łatwiejszego zagospodarowania i niższe koszty zakładów opieki zdrowotnej, w ten sposób chroniąc środki finansowe przeznaczone na potrzeby udzielania świadczeń zdrowotnych. Osobom, które nie są związane ze służbą zdrowia, warto przypomnieć, panie i panowie posłowie, czym są te odpady medyczne. Proszę nie traktować tego jako mojej ekspiacji. To są tkanki i części tkanek ludzkich, to są materiały biologiczne, to są różnego rodzaju materiały naturalne, zanieczyszczone wydzielinami, wydalinami i różnego rodzaju substancjami, związanymi z udzielonymi świadczeniami zdrowotnymi. To jest coś, co jest albo zakaźne, albo potencjalnie zakaźne, czyli jest to grupa, w odniesieniu do której musimy sobie odpowiedzieć na pytanie, czy jakikolwiek element z tej grupy pozostawiamy nietknięty, czy też prowadzimy do finalnego unicestwienia tego, całkowitej utylizacji, całkowitego unieszkodliwienia. Jeżeli przyjmiemy tę drugą filozofię unieszkodliwienia, to nie ma innego wyjścia, to trzeba tak postępować, aby człowiek nigdy nie spotkał się z tym po raz drugi, bo jak to powstawało, to się z tym spotkał, ale już zdrowy na to nie musi być narażony.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#PosełWładysławSzkop">Czy informacje, które nam przekazywano na posiedzeniach komisji i podkomisji były do końca rzetelne, czy ci, którzy toczyli bój o taką czy inną metodę unieszkodliwiania tych odpadów, mówili zawsze prawdę? Bezpardonowa walka, która się toczyła w czasie obrad podkomisji i później komisji, była właściwie dyskusją o wyższości świąt Bożego Narodzenia nad świętami Wielkiej Nocy, albowiem część metod może być stosowana do totalnego ich zniszczenia, a część metod, jak mówiła moja przedmówczyni, do pośredniego unieszkodliwiania. Jeżeli w wysokich Alpach w Austrii nie można budować spalarni, to nie ma innego wyjścia, trzeba sterylizować te materiały po to, żeby zwieźć je do spalarni jako materiał już nieszkodliwy dla przewoźnika, dla dostarczyciela. W Polsce taka rzecz nie istnieje. Istnieje coś innego. My nie mamy komunalnych spalarni, w których można byłoby materiał wysterylizowany, poddany procesowi autoklawowania, umieścić.</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#PosełWładysławSzkop">Myślę, że Wysoka Izba nie jest dobrym miejscem na używanie argumentów wysokospecjalistycznych - zamieranie szczepów, krzywa logarytmiczna rozwoju drobnoustrojów - ale jest doskonałym miejscem na wskazanie zagrożeń, które płyną z braku utylizacji. Musimy się zastanowić, co chcemy wybrać: Czy chcemy wybrać mniejsze zło, czy chcemy wybrać rozwiązania, które będą dla nas bezpieczne i bezpieczne dla środowiska? Jeżeli generalną zasadą jest zrównoważony rozwój i prowadzenie takiej działalności gospodarczej, żeby środowisko pozostało w stanie nienaruszonym, to odpowiedzmy sobie na pytanie. Jeżeli podpisaliśmy dokumenty dotyczące obniżenia, o czym mówiła pani poseł Masłowska, ilości składowanych odpadów w przedziałach czasowych - ja się nie boję akurat o te odszkodowania, o których pani mówiła - to może warto zastanawiać się nad takim unieszkodliwianiem odpadów, że gdyby ktoś stosował przepisy Światowej Organizacji Zdrowia, jeśli chodzi o autoklawowanie tych odpadów, to nigdy nie otrzymałby 80% pierwotnej ich wagi i objętości, bowiem wysokie ciśnienie, stężona para...</u>
          <u xml:id="u-69.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-69.4" who="#PosełWładysławSzkop">...nasycona para powodują wzrost wagi o 20% i tyle wraca na składowiska, na których nie mamy miejsca.</u>
          <u xml:id="u-69.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-69.6" who="#PosełWładysławSzkop">Panie marszałku, proszę jeszcze o minutę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Kończmy, kończmy, koncentrujmy się na sporze ideowym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#PosełWładysławSzkop">Propozycje przedstawione Wysokiej Izbie w sprawozdaniu komisji nie ograniczają stosowania żadnej metody, ale zakładają, że na końcu postępowania z odpadem medycznym zostanie on poddany procedurze zmniejszającej ilość substancji organicznej i węgla organicznego do 5%. To mogą być różne procedury i zachęcam Wysoką Izbę do racjonalnego podejścia do tych rzeczy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Bardzo ładnie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Jako ostatni pan poseł Henryk Milcarz z klubu Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#PosełHenrykMilcarz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#PosełHenrykMilcarz">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Przypadł mi w udziale zaszczyt przedstawienia stanowiska Klubu Poselskiego Lewica wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2002).</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#PosełHenrykMilcarz">Projekt ten wprowadza głębokie zmiany w ustawie do tej pory obowiązującej, a także w wielu ustawach, które z tą ustawą są koherentne. Moi przedmówcy dość szeroko mówili na temat wszelkich zmian, które odnoszą się w dużej mierze do uporządkowania pewnego ładu dotyczącego gospodarki odpadami, jak również uporządkowania ładu administracyjnego. W swoim wystąpieniu to pominę, żeby nie powtarzać tych fraz po raz kolejny. Chciałbym skoncentrować się na trzech artykułach.</u>
          <u xml:id="u-73.3" who="#PosełHenrykMilcarz">Wysoka Izbo! Ogromne emocje wzbudzały zapisy art. 42. Spotykały się i ścierały różne oczekiwania wielu stron. Chcę powiedzieć, że w wyniku kilkukrotnej pracy podkomisji, a także spotkań komisji ochrony środowiska udało nam się, uważam, wypracować możliwie najlepszy zapis, jaki był do osiągnięcia w wyniku tych prac. Mówi on, że zakazuje się unieszkodliwiania zakaźnych odpadów medycznych lub zakaźnych odpadów weterynaryjnych innymi metodami niż te, które prowadzą do obniżenia zawartości ogólnego węgla organicznego do 5% w tych odpadach. Zakazuje się również - słusznie - unieszkodliwiania tych opadów przez ich współspalanie. Nie będę tego dalej omawiał, bo już powiedziałem, że ten zapis jest możliwie najlepszy, jaki mogliśmy wypracować.</u>
          <u xml:id="u-73.4" who="#PosełHenrykMilcarz">Szanowni państwo, żyjemy w czasach, gdy w Kopenhadze odbywa się szczyt klimatyczny, gdzie debatuje się o przyszłości świata i ludzkości. Naukowcy twierdzą, że woda to będzie jeden z najważniejszych produktów w najbliższych dekadach, o który będą prowadzone wojny pomiędzy różnymi narodami. Stąd należy podkreślić i pochwalić, że komisja ochrony środowiska zaproponowała w art. 43 w ust. 6 dodatkowy pkt 8, który poszerza dotychczasową ochronę strefy bezpośredniej wód podziemnych i nakłada taki obowiązek również na obszarach ochronnych zbiorników wód śródlądowych, o ile miejscowe akty prawne wydane na podstawie artykułów to przewidują. Najwyższa pora, abyśmy zaczęli o to dobro niewątpliwie narodowe dbać, tym bardziej że Polska nie jest superpaństwem bogatym w zasoby wodne.</u>
          <u xml:id="u-73.5" who="#PosełHenrykMilcarz">Szanowni państwo, mam wiele uwag do propozycji zapisu art. 43 ust. 1 pkt 1b, który nakłada na wytwórcę osadów obowiązek bezwzględnej odpowiedzialności za ich dalsze losy. Kilka słów, dlaczego. Szanowni państwo, do tej pory jest taka praktyka, że wytwórca, a są to firmy komunalne, najczęściej zagospodarowuje te osady poprzez ogłoszenie przetargu i wyłania podmiot, który jest uprawniony do takiej działalności. Te podmioty, jak praktyka dowodzi, różnie postępują. Są podmioty solidne, które w sposób właściwy i zgodny z prawem to czynią, ale jest wielu ludzi, którzy liczą na łatwy zysk i w związku z tym nic sobie z tego nie robią. W tej ustawie nie ma żadnego zapisu dotyczącego odpowiedzialności tych podmiotów. Wręcz jest sytuacja taka, że firma wygra, weźmie pieniądze, a i tak na wytwórcy, czyli na firmach komunalnych, będzie ciążyć obowiązek naprawy szkody. Może bym sobie darował akcentowanie tego, ale firmy komunalne żyją z obywateli. To obywatele za to zapłacą.</u>
          <u xml:id="u-73.6" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-73.7" who="#PosełHenrykMilcarz">Nie będę rozwijał dalej tematu, bo już mnie pan marszałek dyscyplinuje.</u>
          <u xml:id="u-73.8" who="#PosełHenrykMilcarz">Chcę powiedzieć, że pomimo tych uwag mój klub, Klub Poselski Lewica, będzie głosował za przyjęciem tej ustawy. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-73.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Nie wiemy tylko, jaka ta ustawa będzie, bo liczba zgłoszonych poprawek oznacza, że mówimy o dwóch ustawach.</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Proszę państwa, do zadania pytań zgłosiło się tylko 19 osób.</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Czy ktoś jeszcze chciałby się zgłosić?</u>
          <u xml:id="u-74.4" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-74.5" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Listę zamykam.</u>
          <u xml:id="u-74.6" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">W tej sytuacji ustalam czas na zadanie pytania na 1,5 minuty.</u>
          <u xml:id="u-74.7" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Pan poseł Jerzy Rębek, Prawo i Sprawiedliwość, jako pierwszy.</u>
          <u xml:id="u-74.8" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#PosełJerzyRębek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! W projekcie omawianej ustawy jedną z najistotniejszych kwestii jest przetwarzanie odpadów zawierających azbest. Według projektodawcy ma się to odbywać w urządzeniach przewoźnych. Przyczyną proponowanych zmian jest potrzeba przyspieszenia procesu usuwania wyrobów zawierających azbest oraz potrzeba wprowadzenia ułatwień dla nowych technologii służących przetwarzaniu azbestu, które mogą być stosowane w urządzeniach przewoźnych. Rozwiązanie to ma także ograniczyć potrzebę budowania kolejnych składowisk odpadów niebezpiecznych.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#PosełJerzyRębek">W związku z tym mam pytanie: Czy takie urządzenia funkcjonują już na naszym rynku? Czy znane są szacunkowe koszty przetwarzania na przykład 1 m3 opadów zawierających azbest przy zastosowaniu tej metody? Czy rząd rozważa wprowadzenie specjalnego programu, a tym samym zaangażowanie stosownych środków budżetowych, co umożliwi przyspieszenie procesu utylizacji wyrobów zawierających azbest? Czy według rządu i pana ministra realne jest zakończenie całego procesu utylizacji odpadów azbestowych do roku 2032...</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-75.3" who="#PosełJerzyRębek">.‍..przy zaangażowaniu środków wojewódzkiego funduszu ochrony środowiska i środków osób prywatnych bezpośrednio zainteresowanych tym procesem?</u>
          <u xml:id="u-75.4" who="#PosełJerzyRębek">I jeszcze tylko jedno krótkie pytanie. Panie ministrze, chciałbym uzyskać informację, czy samorządy na dzień dzisiejszy będą mogły finansować przedsięwzięcia osób prywatnych, które zechcą utylizować odpady zawierające azbest. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-75.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Oczywiście nie mogło zabraknąć pana posła Jerzego Gosiewskiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#PosełJerzyGosiewski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo, Jurek!)</u>
          <u xml:id="u-77.3" who="#PosełJerzyGosiewski">Pierwsze pytanie jest skierowane do pana marszałka. Kto zgłosił te poprawki, albowiem wszystkie kluby pozytywnie wypowiedziały się w sprawie sprawozdania komisji ochrony środowiska?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Poprawki zgłosił klub Platformy Obywatelskiej z osobistym podpisem pod nimi wiceprzewodniczącego Grzegorza Dolniaka.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#PosełJerzyGosiewski">To oznacza kolejny problem i kolejne przepychanki w sprawie tej ustawie.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#PosełJerzyGosiewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W zaproponowanej ustawie o odpadach w pierwotnej wersji problematyczne są rozwiązania dotyczące unieszkodliwiania odpadów medycznych. Poza tym część zadań wynikających ze skutków dotychczasowych zaniedbań przenosi się na samorządy, które będą musiały zamykać składowiska. Najgorsze jest to, że w przedstawionym projekcie ustawy nie przyjęto żadnych rozwiązań w zakresie odpadów komunalnych, z którymi borykają się gminy. Dlaczego więc już od przeszło roku przeciąga się procedowanie nad propozycją Prawa i Sprawiedliwości, by rozwiązać ten problem? I dlaczego dąży się do tego, by opóźnić wprowadzenie właściwych rozwiązań?</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#PosełJerzyGosiewski">Panie ministrze, czy przed złożeniem tak istotnej dla zdrowia i życia ludzi propozycji metod unieszkodliwiania odpadów medycznych nie powinno się dużo wcześniej przeprowadzić niezależnych badań naukowych, które obiektywnie wskazywałyby warunki unieszkodliwiania tych odpadów całkowicie zabezpieczające przed groźbą epidemii i innymi zagrożeniami?</u>
          <u xml:id="u-79.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-79.5" who="#PosełJerzyGosiewski">I ostatnie pytanie: Kto konkretnie będzie odpowiadał za ewentualne kary, które Polska prawdopodobnie będzie płaciła w przyszłości za niedotrzymanie terminów i wskaźników poziomów recyklingu, do których Polska zobowiązała się w traktacie akcesyjnym? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-79.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Pan poseł w trybie sprostowania?</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Rębek: Panie marszałku, proszę wybaczyć. Chciałbym tylko prosić o to, aby odpowiedź na moje pytanie została mi udzielona na piśmie. Bardzo proszę o to.)</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Dobrze. OK.</u>
          <u xml:id="u-80.3" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Jest prośba, aby na pytanie pana posła była odpowiedź na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-80.4" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">A teraz pan poseł Witold Sitarz, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-80.5" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PosełWitoldSitarz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do ministerstwa, do pana ministra. Otóż w art. 9 w ust. 4 wprowadzono zapis, że niesegregowane odpady komunalne, pozostałości z sortowania odpadów komunalnych oraz komunalne osady ściekowe mogą być poddane odzyskowi itd. na obszarze województwa innego niż te, na którym zostały wytworzone, jeśli odległość od miejsca wytwarzania odpadów do instalacji lub miejsca przeznaczonego do odzysku jest mniejsza niż odległość do instalacji lub takiego miejsca położonego na obszarze tego samego województwa.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#PosełWitoldSitarz">Obecnie istnieje wiele związków międzygminnych, związków komunalnych lub innych takich tworów formalnych, które prowadzą wybudowane za wielkie pieniądze, w znacznej części unijne, instalacje do odzysku i unieszkodliwiania odpadów stałych i obsługują gminy z dwóch lub trzech województw. Przy takim zapisie, jeżeli pojawi się jakakolwiek instalacja na terenie województwa, która będzie bliżej podmiotu odsyłającego odpady od instalacji prowadzonej przez istniejący związek komunalny, to ta instalacja...</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#PosełWitoldSitarz">‍...może zostać na podstawie tego przepisu bardzo łatwo pozbawiona znacznej części strumienia odpadów. I co w takiej sytuacji należałoby czynić, skoro trzeba się wykazać odpowiednim efektem ekologicznym w funkcjonującej instalacji? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Pan poseł Tadeusz Arkit, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Nie widzę, nie dostrzegam.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Pan poseł Jarosław Żaczek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-82.3" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Nie widzę... A, jest, zmierza do mównicy.</u>
          <u xml:id="u-82.4" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#PosełJarosławŻaczek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Moje pytanie dotyczy nie tej ustawy, ale nowego tematu, chyba bardzo ważnego. Coraz częściej mówi się o budowie elektrowni atomowej w Polsce. Rząd wciąż nie wie, gdzie ta elektrownia atomowa powstanie. Nie jest jeszcze znana jej ostateczna lokalizacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Panie pośle, mowa jest o odpadach. Aha, panu chodzi o odpady uranowe, w sytuacji kiedy jeszcze nie ma decyzji o elektrowni.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#PosełJarosławŻaczek">Jednak podobno już jest lista miejscowości, do których mogą trafić radioaktywne odpady. Odpady te nie mogą trafić tam, gdzie do tej pory zakopywane są radioaktywne odpady chociażby ze szpitali czy instytutów naukowych, bo te wysypiska, jak na przykład w Różanie, są zbyt płytkie i znajdują się za blisko Warszawy. Powinny one być zlokalizowane podobno co najmniej na głębokości 600 m pod powierzchnią, tam gdzie wstępuje granit lub glina, a najlepiej w pobliżu pokładów soli. Takie są opinie ekspertów w tej sprawie. Gdzie w takim razie to wysypisko ewentualnie powstanie? Czy taka lista miejscowości już rzeczywiście jest, panie ministrze? Wymienia się szereg miejscowości, chociażby Kłodawę, Domasław, Jarocin, Rydzew na Suwalszczyźnie, czy Kruszyniany na Podlasiu. Oczywiście naukowcy uspokajają, że nie ma się czego bać, że obecnie stosowane technologie są w pełni bezpieczne, nie zagrażają ani społeczeństwu, ani środowisku. Czy pan minister może w pełni podzielić tego rodzaju opinie? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Jednak jest różnica między odpadami medycznymi a tymi, naprawdę. Proszę w innym trybie o to pytać. Są tryby na to przewidziane: zapytanie poselskie, informacje.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Pani poseł Mirosława Masłowska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#PosełMirosławaMasłowska">Panie Marszałku! Z bardzo wielkim niepokojem stwierdzam, że Platforma Obywatelska wniosła jednak jakieś poprawki. Bardzo się obawiam, że zmieni całą strukturę tej ustawy. Jeden raz się wstrzymała z tym w pracach nad rządowym projektem, teraz zgodziła się i wnosi poprawki. Ja się tego bardzo obawiam, i chyba mam powody, żeby się obawiać.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#PosełMirosławaMasłowska">Tak samo jak dziwiło mnie, i to jest pytanie, dlaczego w tej ustawie znalazł się art. 42, a wiadomo było, że wymaga on bardzo wielu wyjaśnień. On zajął 99% czasu debaty nad tą ustawą, bardzo obszerną ustawą. Dlaczego wepchnięto kolanem jak gdyby akurat do tej ustawy sprawę odpadów medycznych i nie dopuszczono do głosu Komisji Zdrowia, która jest tu najważniejsza? A chodzi przecież o przyszłość naszych dzieci. To nie jest tylko nasza sprawa. Jak będzie wyglądała kwestia odpadów i jakie będzie zagrożenie epidemiologiczne kraju, to jest niezwykle ważne. Usiłowano nas zniszczyć w podkomisji, w komisji, a nawet sięgnięto po szantaż telewizyjny. A przecież najważniejsze są merytoryczne sprawy. Mieliśmy opinię wielu profesorów z różnych ośrodków, krakowskich, łódzkich, katowickich, którzy mówili o tym, jak olbrzymie jest zagrożenie epidemiologiczne, jeżeli te odpady tylko autoklawowane znajdą się na składowiskach odpadów. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Pan poseł Kazimierz Gwiazdowski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#PosełKazimierzGwiazdowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam pytanie związane z art. 12 ust. 1 i 2 projektu ustawy o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw. Przepis ten mówi, że zarządzający składowiskiem odpadów jest obowiązany do dostosowania posiadanych zezwoleń, pozwoleń, decyzji w zakresie gospodarki odpadami, w tym zezwoleń na odzysk na składowisku odpadów oraz decyzji zatwierdzających instrukcję eksploatacji składowiska, do przepisów omawianej ustawy w terminie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie omawianej ustawy. Jeżeli zarządzający nie dostosował posiadanych zezwoleń, pozwoleń i decyzji, to one tracą ważność po upływie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy. Chciałbym zapytać, dlaczego ten termin jest tak krótki, zwłaszcza w odniesieniu do składowisk odpadów komunalnych. Wiele gmin przystąpiło już do realizacji programów kompleksowego zagospodarowania odpadów, ale w tzw. rejonach funkcjonalnych gospodarki odpadami. Rozpoczęcie przyjmowania odpadów przez te rejony nastąpi jednak w wielu przypadkach nie wcześniej niż w roku 2011, a do tego czasu obecnie istniejące składowiska odpadów komunalnych powinny nadal funkcjonować. Pragnąłbym zwrócić uwagę pana ministra na to, że mniejsze straty dla środowiska naturalnego spowoduje funkcjonowanie dotychczasowych gminnych składowisk odpadów niż niekontrolowane wyrzucanie śmieci na łąki, do lasów, przydrożnych rowów odwadniających, cieków wodnych, bagien i rzek. Gdzie mają być składowane odpady komunalne do roku 2011, jeżeli gminne składowiska odpadów przestaną je przyjmować?</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#PosełKazimierzGwiazdowski">Podobne pytanie chciałbym zadać w odniesieniu do art. 12 ust. 3 omawianej ustawy. Dlaczego zarządzający składowiskiem odpadów, który przed dniem wejścia w życie ustawy uzyskał decyzję wyrażającą zgodę...</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-89.3" who="#PosełKazimierzGwiazdowski">‍...na zamknięcie składowiska odpadów - decyzję, w której był określony dłuższy termin zamknięcia składowiska - może przyjmować odpady do składowania...</u>
          <u xml:id="u-89.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-89.5" who="#PosełKazimierzGwiazdowski">‍...nie dłużej niż 30 dni od dnia wejścia w życie ustawy, bez względu na termin określony w posiadanej przez niego decyzji? Czy również w tym przypadku ten termin nie jest zbyt krótki? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-89.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Pan poseł Zenon Durka, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#PosełZenonDurka">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#PosełZenonDurka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam takie oto pytanie: Czy w Polsce funkcjonują już spalarnie plazmowe odpadów - chodzi mi o spalarnie odpadów komunalnych, a nie o te przyszpitalne - i ile procent środków z Unii Europejskiej można uzyskać na uruchomienie takiego obiektu? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Pan poseł Kazimierz Moskal, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#PosełKazimierzMoskal">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam pytania dotyczące art. 42 ustawy o odpadach. Chodzi o odpady medyczne i weterynaryjne. Są to pytania do trzech ministrów.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#PosełKazimierzMoskal">Pierwsze pytanie kieruję do ministra zdrowia: Jakie jest stanowisko ministra zdrowia w sprawie wspomnianego artykułu? Która metoda jest najbezpieczniejsza? Możemy mówić o przetargach i o konkurencji, ale najważniejsze są życie i zdrowie. Dlatego też minister zdrowia powinien wypowiedzieć się w kwestii, która z tych metod jest najbezpieczniejsza.</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#PosełKazimierzMoskal">Pytanie drugie kieruję do ministra ochrony środowiska. Ono wiąże się z apelem mieszkańców osiedla Słoneczne w Dębicy, który to apel jest kierowany do naczelnych organów władzy, administracji państwowej i samorządowej, oraz do posłów i senatorów. Szanowny panie ministrze, jak to się stało, że minister ochrony środowiska w 2008 r. przy pewnej procedurze dotyczącej uzyskiwania zezwolenia przez firmę Serwimed wydał trzy różne decyzje? Ta ostatnia decyzja jest zaprzeczeniem poprzednich decyzji. Mieszkańcy pytają: Jak to się mogło stać w przypadku firmy, która stosuje alternatywne formy utylizacji?</u>
          <u xml:id="u-93.3" who="#PosełKazimierzMoskal">Pytanie trzecie kieruję do ministra sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-93.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-93.5" who="#PosełKazimierzMoskal"> Przedstawię m.in. pytanie mieszkańców Dębicy, którzy mówią, że rodzi się pytanie o fundamentalnym znaczeniu z punktu widzenia interesu publicznego: Komu należy pomóc, czy grupce lobbystów, którzy podstępnie i bezpardonowo będą usiłować, po ewentualnym uchwaleniu ustawy akceptującej tzw. metody alternatywne, zachłannie zagarniać publiczne pieniądze, powołując się obłudnie na wprowadzanie zasad zdrowej konkurencji i bardziej sprzyjających środowisku metod, czy też kilku tysiącom osób takich jak my?</u>
          <u xml:id="u-93.6" who="#komentarz">(Poseł Mirosława Masłowska: Milionom.)</u>
          <u xml:id="u-93.7" who="#PosełKazimierzMoskal">Milionom. To mówią mieszkańcy Dębicy. Pragnąłbym też, aby przy tej okazji minister sprawiedliwości powiedział, jak było z lobbingiem w komisji „Przyjazne Państwo”. Pan Palikot zaatakował ludzi...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Czy pan nie za długo mówi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#PosełKazimierzMoskal">...którzy pracowali w komisji, a to, co sam robił w 2008 r., było żenujące i tragiczne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Panie pośle...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#PosełKazimierzMoskal">On, który sam jest winny nieuprawnionego lobbingu, atakuje innych. Prosiłbym bardzo, żeby minister sprawiedliwości zajął się też sprawą pana Palikota. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#komentarz">(Poseł Mirosława Masłowska: Odwracanie kota ogonem.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Pan poseł Zbigniew Chmielowiec, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#PosełZbigniewChmielowiec">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Mam parę krótkich pytań: Czy na składowiskach odpadów mogą być składowane odpady niebezpieczne? Czy gdziekolwiek w Europie istnieją tego typu składowiska? Ile składowisk odpadów w Polsce zgodnie z przedstawionym projektem ustawy musi być natychmiast zamkniętych, bo nie spełnia warunków technicznych obowiązujących w Unii Europejskiej? Co rząd proponuje w zamian? Czy nie obawiacie się państwo zwiększenia i tak już dużej liczby dzikich wysypisk śmieci? W proponowanej ustawie znacznie podwyższa się kary, np. jeżeli zarządzający składowiskiem odpadów pomimo decyzji o zamknięciu składowiska przyjmuje odpady, to podlega karze w wysokości 20 tys. zł. Jakie będą kary za dzikie wysypiska śmieci, bo z pewnością ich przybędzie, i kto je będzie płacił? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Pan poseł Lech Kołakowski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#PosełLechKołakowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Wszyscy zdajemy sobie doskonale sprawę z tego, że procedowana ustawa jest bardzo trudna. Ścierają się tu interesy wielu grup. Dlatego też musimy dołożyć wszelkich starań, aby była ona jak najbardziej wyważona. Chciałbym się odnieść do pewnej kwestii. Grupa przedsiębiorców skupiona wokół stowarzyszenia na rzecz bezdioksynowych metod unieszkodliwiania zakaźnych odpadów, choćby medycznych, dąży do usunięcia art. 42 z ustawy, a tym samym dopuszczenia metod alternatywnych, np. poprzez sterylizację odpadów w autoklawach. I pytanie: Czy posiadamy odpowiednie ekspertyzy, które potwierdziłyby, że bez zastosowania metody termalnej odpady będą całkowicie unieszkodliwiane? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Pan poseł Jan Religa, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#PosełJanReliga">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Omawiana ustawa dotyczy oczywiście zamknięcia składowisk odpadów z urzędu. I pierwsze pytanie: O jakie składowiska odpadów chodzi? Czy chodzi o zamknięcie składowisk odpadów przed upływem terminu zamknięcia, czyli tych, które są w trakcie eksploatacji i nie dotrzymują wymogów unijnych? Ile jest takich składowisk i jakie to są składowiska? Ustawa oczywiście tego nie precyzuje, a to jest przecież istotne. Chciałbym, żeby na to pytanie padła pełna i wyczerpująca odpowiedź.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#PosełJanReliga">Drugie pytanie. Dlaczego dotychczas nie uporządkowano spraw dotyczących zbierania, selekcji, magazynowania i utylizacji odpadów komunalnych? Potwierdzeniem jest chociażby to, że mamy masę terenów miejskich zaśmieconych butelkami szklanymi i z tworzywa sztucznego. Nie ma punktów skupu, gdzie można byłoby zbierać takie odpady. Tereny miejskie są często zaśmiecane tego typu odpadami. Dlaczego do tej pory nie zostało to uporządkowane i do końca rozwiązane?</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#PosełJanReliga">Kwestia trzecia. Nie uporządkowano również sprawy odpadów niczyich, tzw. dzikich wysypisk. Te dzikie wysypiska są siedliskami różnych bakterii i stanowią zagrożenie zarówno epidemiologiczne, jak i pożarowe.</u>
          <u xml:id="u-103.3" who="#PosełJanReliga">I sprawa ostatnia. Chodzi mi głównie o to, że większość naszych składowisk odpadów, że tak powiem, już przepełnia się...</u>
          <u xml:id="u-103.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-103.5" who="#PosełJanReliga">...a nie mamy spalarni. Jak ministerstwo zamierza w przyszłości rozwiązać tę kwestię, bo mimo wszystko musimy zbudować spalarnie, w przeciwnym razie po prostu udusimy się na obecnych składowiskach. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Pan poseł Władysław Szkop.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#PosełWładysławSzkop">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W medycynie każda procedura powinna być - i tak jest - opisana krok po kroku. Z odpadem medycznym powinno być tak samo jak z innymi rzeczami w medycynie. Regulacje prawne dotyczące tego, co zrobić z odpadem medycznym, powinny być opisane krok po kroku, żeby nie stanowiły niebezpieczeństwa. W związku z tym mam trzy pytania: dwa do pana ministra, a jedno do posła sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#PosełWładysławSzkop">Panie ministrze, czy regulacje dotyczące odpadów medycznych powinny znaleźć się w tej propozycji, którą przedłożył rząd? Czy one są z nią spójne? Czy jest jakaś wspólna koncepcja zmiany? Czy Unia Europejska tego oczekuje? Jak wygląda sytuacja w związku z nową dyrektywą, która ma wejść w życie w grudniu 2010 r.? Jak zaawansowane są prace nad tym dokumentem w resorcie, którym państwo kierujecie?</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#PosełWładysławSzkop">Pytanie drugie. Czy prawdą jest, że ustawa składowiskowa ogranicza prawo do składowania odpadów, które zawierają więcej niż 5% węgla organicznego w całkowitej ilości?</u>
          <u xml:id="u-105.3" who="#PosełWładysławSzkop">I pytanie do pana posła sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-105.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-105.5" who="#PosełWładysławSzkop"> To jest jakby taka konsekwencja naszych wspólnych gier komisyjnych. Panie pośle, czy przyjęta przez podkomisję regulacja dotycząca art. 42 w połączeniu z rozporządzeniem ministra zdrowia i ministra ochrony środowiska dotyczącego zasad i kryteriów likwidacji odpadów medycznych upoważnia do stosowania metod innych niż termiczne unieszkodliwienie odpadów? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-105.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Pani poseł Gabriela Masłowska.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#PosełGabrielaMasłowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Przysłuchuję się tej debacie jako członek sejmowej Komisji Zdrowia. Muszę powiedzieć, że informacje, które są tutaj przekazywane, są porażające. Bardzo dobrze się stało, że w posiedzeniu podkomisji brali udział lekarze, kompetentne osoby, jak wynika z wypowiedzi - mam tu na myśli pana posła Szopa i panią poseł Mirosławę Masłowską.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#PosełGabrielaMasłowska">Wobec tego mam pytanie: Dlaczego ta ustawa, tak bardzo ważna dla zdrowia przyszłych pokoleń Polaków, nie była procedowana w Komisji Zdrowia? Wiadomo mi, że są bardzo negatywne opinie profesorów, którzy podnoszą niekorzystne konsekwencje ewentualnego zagrożenia epidemiologicznego dla zdrowia i życia ludzi w przypadku pozostawienia odpadów medycznych i weterynaryjnych na poziomie autoklawowania. Dlaczego wobec tego tak ważna debata nie jest... Popatrzcie państwo, z Platformy Obywatelskiej jest sprawozdawca i 3–4 osoby, pusta sala. Tak ważna debata, tak kontrowersyjna, gdzie ścierają się poprawki. Pytam: Dlaczego, panie marszałku, ta ustawa nie była skierowana do Komisji Zdrowia, gdzie są specjaliści w tych sprawach? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-107.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Pan poseł Romuald Ajchler z klubu Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#PosełRomualdAjchler">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#PosełRomualdAjchler">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Polska, a szczególnie polska wieś pokryta jest azbestem. Będzie to więc nie tylko ogromny problem związany z ochroną środowiska, ale także ogromny i gigantyczny wręcz wydatek.</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#PosełRomualdAjchler">W związku z powyższym chciałbym zapytać, panie ministrze, czy nie powinien powstać specjalny fundusz, który by dopingował, zwiększał środki, które dzisiaj można pozyskać, aby przyspieszyć sprawę. Nas gonią terminy, szczególnie jeśli chodzi o pokrycie dachów na budynkach gospodarczych i nie tylko, także mieszkalnych, azbestem. Czy jesteśmy dzisiaj przygotowani technicznie, aby temu podołać? Bo wiadomo, że z reguły w ostatnich latach następuje takie, można powiedzieć, nasilenie. To jest jedna sprawa.</u>
          <u xml:id="u-109.3" who="#PosełRomualdAjchler">Druga sprawa. Chciałbym zapytać o zagospodarowanie odpadów, a szczególnie opakowań po środkach ochrony roślin. Jak jest na dzień dzisiejszy? Czy państwo przedyskutowaliście ten temat? Kto odpowiada za zagospodarowanie opakowań po środkach ochrony roślin: czy ten, kto kupuje te środki chemiczne, czy ten, kto je sprzedaje? Bo to jest istota rzeczy. Jeżeli ten, kto kupuje, to ja już wiem, jak one są czy mogą być zagospodarowane. Inną kwestią jest to, czy i w jaki sposób...</u>
          <u xml:id="u-109.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-109.5" who="#PosełRomualdAjchler">.‍..jest tutaj zaangażowany sprzedający. Czy jest kontrola tychże sprzedających lub używających środków ochrony roślin, co się dzieje z tymi odpadami? Jak to wygląda, jeśli chodzi o kary?</u>
          <u xml:id="u-109.6" who="#PosełRomualdAjchler">I ostatnia sprawa, panie marszałku, bardzo szybko. Składowanie odpadów i zamykanie składowisk. Była już o tym mowa. Ale czy to jest, panie ministrze, rozwiązanie sprawy? Bo możemy zrobić tak: składowisko nie odpowiada przepisom unijnym, zamykamy je. I jeżeli nie zaproponujemy alternatywy, to wynik będzie prosty: wszystkie odpady trafią tam, gdzie nie powinny trafić. Nie będę pouczał czy przypominał, gdzie trafiają. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-109.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Pan poseł Wojciech Kossakowski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#PosełWojciechKossakowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Obligatoryjne zamknięcie do 31 grudnia 2009 r. funkcjonujących składowisk śmieci, które nie są dostosowane do obowiązujących przepisów, może spowodować więcej szkód niż korzyści. Istnieje obawa, iż gminom nie starczy środków finansowych, aby jednocześnie finansować budowę nowego zakładu unieszkodliwiania odpadów oraz pokrywać koszty transportu odpadów do odległych miejsc.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#PosełWojciechKossakowski">Stąd moje pytanie. Jakie pan, panie ministrze, widzi rozwiązanie dla gmin, które muszą 1 stycznia zamknąć wysypiska śmieci? Drugie pytanie. Samorządy zwracają się do starostów o tymczasowe pozwolenia na składowiska odpadów. Czy to właściwa droga i zgodna z prawem? I trzecie pytanie. Czy nie obawia się pan, panie ministrze, zwiększenia dzikich wysypisk śmieci? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-111.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Pan poseł Leszek Deptuła, PSL.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#PosełLeszekDeptuła">Panie Marszałku! Panowie Ministrowie! Przez 25 lat prowadziłem praktykę lekarsko-weterynaryjną i tworzyłem odpady weterynaryjne. Miałem podpisaną stosowną umowę i wiem, co w tych odpadach się znajdowało. Stąd też, gdy widzę, że Ministerstwo Środowiska nagle zmienia swoje zainteresowanie o 360 stopni...</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Arkit: 180 stopni.)</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#PosełLeszekDeptuła">180, nie kłóćmy się o gradację stopniową. To budzi we mnie wewnętrzny sprzeciw. Ministerstwo Środowiska, którego podstawowym zadaniem jest ochrona naszego środowisko. Dlatego też proszę, aby ministerstwo na piśmie mi odpowiedziało, co było powodem, jaka cudowna, złota ekspertyza spowodowała zmianę stanowiska Ministerstwa Środowiska? Oczywiście wiem, że minister Zaleski najmniej miał z tą kwestią do czynienia i podejrzewam, że dyżurny...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Nie jest z Ministerstwa Środowiska?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#PosełLeszekDeptuła">Z Ministerstwa Środowiska, ale...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Jest, tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#PosełLeszekDeptuła">Ale pan minister tak naprawdę nie uczestniczył w pracach komisji nad tym projektem i podejrzewam, że został tylko służbowo oddelegowany z ministerstwa, a powinien być ktoś inny.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#PosełLeszekDeptuła">Puentuję: nie można stosować zasad rynku do bezpieczeństwa sanitarnego kraju. Państwo musi ponieść pewne koszty związane z ochroną środowiska i ochroną sanitarną naszego kraju.</u>
          <u xml:id="u-117.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-117.3" who="#PosełLeszekDeptuła"> Dla mnie jako ludowca zdrowe środowisko jest kanonem politycznym i my jako ludowcy nigdy nie będziemy wspierać...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Dobrze, już bez ideologii, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#PosełLeszekDeptuła">...rozwiązań, które są niedobre dla środowiska.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-119.2" who="#komentarz">(Poseł Henryk Milcarz: Ja będę mówił krócej...)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Pan poseł Henryk Milcarz z klubu Lewica.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#WicemarszałekJerzySzmajdziński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#PosełHenrykMilcarz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#PosełHenrykMilcarz">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Emocje, jakie towarzyszą zapisom art. 42 procedowanej ustawy, są bardzo widoczne. Od dawna nie przypominam sobie, żeby były takie emocje na posiedzeniach podkomisji i komisji dotyczących jednego artykułu. Natomiast jak gdyby nie zauważone zostały przepisy, które są również bardzo ważne, gdyż dają one delegację do stanowienia w postaci rozporządzeń dla ministra środowiska i ministra zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#PosełHenrykMilcarz">Chciałbym powiedzieć tak: panie ministrze, pan jest bardzo porządnym człowiekiem.</u>
          <u xml:id="u-121.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-121.4" who="#PosełHenrykMilcarz"> Pragnę po ludzku zapytać: Czy pan się nie boi tej władzy, jaką Sejm panu daje? Czy pan się tego nie boi?</u>
          <u xml:id="u-121.5" who="#PosełHenrykMilcarz">I kolejna rzecz. Szanowni państwo, mówiłem w wystąpieniu klubowym, jak wyglądają prawa i obowiązki podmiotów świadczących odbiór i utylizację odpadów. W świetle przepisów, które proponuje obecna ustawa - nie będę tego powtarzał - nadal są nakładane obowiązki na wytwórcę. Podmiot, który bierze pieniądze, nie jest odpowiedzialny za nic, czyli może robić z tym, co chce. Jak pan widzi możliwość rozwiązania tego problemu, panie ministrze? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-121.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-121.7" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Ewa Kierzkowska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Pytanie zadaje pan poseł Andrzej Szlachta, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#PosełAndrzejSzlachta">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! W uzasadnieniu do projektu omawianej ustawy przy analizie wpływu ustawy na sektor finansów publicznych stwierdzono, że nie można ocenić wysokości wpływów pochodzących z wprowadzenia kar pieniężnych. Nie ulega wątpliwości, że wprowadzone wysokie kary pieniężne przyniosą dodatkowe wpływy do budżetu, zważywszy, że kara może wynosić nawet 20 tys. zł za przyjmowanie odpadów do składowania mimo decyzji o zamknięciu składowiska, a za nieterminowe lub niezgodne ze stanem rzeczywistym prowadzenie ewidencji odpadów przez posiadacza odpadów lub transportującego odpady kara pieniężna może wynosić 10 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#PosełAndrzejSzlachta">Moje pytanie, panie ministrze, dotyczy wysokości wpływów z kar ustawowych wynikających z zapisów obecnie obowiązującej ustawy z 27 kwietnia 2001 r. Ile wynosiły roczne wpływy do budżetu państwa z tytułu kar pieniężnych i opłat sankcyjnych przewidzianych w ustawie o odpadach z 2001 r.? Pozwoli to oszacować skalę wzrostu wpływów finansowych do budżetu państwa z tytułu kar i opłat. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-123.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Głos ma pan poseł Tadeusz Arkit, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-124.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#PosełTadeuszArkit">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#PosełTadeuszArkit">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Chciałbym zapytać o zapisy art. 9 ust. 4, w którym proponuje się zakaz unieszkodliwiania odpadów komunalnych, w skrócie mówiąc, poza obszarem województwa, z wyjątkiem sytuacji, kiedy po prostu będzie bliżej do odpowiedniej instalacji utylizacji odpadów. Zasada bliskości oczywiście jest zasadą podstawową i dobrą, ale myślę, że dobrze byłoby, gdybyśmy do niej nie podchodzili bezkrytycznie, ponieważ podpowiada to doświadczenie. Tu powiem, że mamy związek międzygminny na granicy województwa śląskiego i województwa małopolskiego, i oczywiście może być tak, że gmina z województwa śląskiego będzie miała 5 km bliżej do innej instalacji. W tym momencie, zgodnie z tym zapisem, nie będzie mogła brać udziału w związku międzygminnym i składować odpadów w tych instalacjach, które wspólnie postanowiono zbudować. Sądzę, że lepszy byłby zapis dopuszczający wyjątek w sytuacji, kiedy w wojewódzkich planach gospodarki odpadami dwóch województw została uzgodniona konkretna instalacja - by wtedy można było odstąpić od wymogu, że tylko na terenie województwa można utylizować te odpady. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-125.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Głos ma pan poseł Franciszek Jerzy Stefaniuk, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
          <u xml:id="u-126.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Proszę, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#PosełFranciszekJerzyStefaniuk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Ja w zasadzie chciałem zadać pytanie, które już zostało zadane przez pana posła Romualda Ajchlera, dotyczące utylizacji i składowania eternitu. Dlatego nie będę konsumował czasu, wystarczy mi odpowiedź na pytania pana posła Ajchlera dotyczące eternitu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Głos zabierze podsekretarz stanu w Ministerstwie Środowiska pan Janusz Zaleski.</u>
          <u xml:id="u-128.3" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszZaleski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszZaleski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Rzeczywiście, jak powiedział jeden z panów posłów, jestem tutaj służbowo, bo nie brałem udziału w pracach, ale ten obowiązek łączy się z przyjemnością odpowiedzenia na pytania, co spróbuję uczynić.</u>
          <u xml:id="u-129.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszZaleski">Pytania, kilka ich było, dotyczące programu usuwania azbestu. Jest oczywiście taki program, do 2032 r., opracowany w Ministerstwie Gospodarki. Gminy, wojewódzkie fundusze mogą wspomagać realizację tego programu. Może ona się również odbywać przy użyciu sprzętu czy też urządzeń mobilnych, o których tutaj mówiono. Nie ma ich, z tego, co wiemy, jeszcze w kraju, ale gdyby takie możliwości i chęci były, takie urządzenia mogą być stosowane.</u>
          <u xml:id="u-129.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszZaleski">Przechodząc do kwestii zasady bliskości - były tutaj wątpliwości, czy nie będzie to zakłócało zgodnej pracy związków gminnych. Otóż w wojewódzkich planach gospodarki odpadami można już dzisiaj, prawo na to pozwala, zawrzeć ustalenia, które będą mówiły o tym, gdzie te odpady mają trafiać, czyli określić konkretne instalacje. Myślę, że tutaj będzie działało prawo w połączeniu z logiką i zasada bliskości nie będzie powodowała zaburzeń w zakresie przewożenia odpadów między różnymi instalacjami. Zresztą jest to problem, z tego, co wiemy, jednego czy dwóch związków gminnych.</u>
          <u xml:id="u-129.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszZaleski">Pytanie o art. 42. Rząd jest przekonany o tym, że obydwa sposoby unieszkodliwiania odpadów są jednakowo skuteczne. Ministerstwo Zdrowia posiada na ten temat stosowną wiedzę. Jeśli chodzi o uregulowania unijne, to zabraniają one jedynie magazynowania odpadów zakaźnych, a po obróbce termicznej te odpady już nie są przecież odpadami zakaźnymi, tak że nie wchodzimy tutaj w konflikt z prawem unijnym.</u>
          <u xml:id="u-129.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszZaleski">Jeśli chodzi o nielegalne wysypiska, które mogłyby czy, nie daj Boże, będą powstawać pod rządami ustawy, to myślę, że jest to w odpowiedni sposób penalizowane i zabezpieczone w przepisach, są stosowne kary. Mamy nadzieję, że te kary, jak również rosnąca świadomość społeczna, czy samorządów, spowodują, że takich wysypisk nie będzie.</u>
          <u xml:id="u-129.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszZaleski">Jeśli chodzi o zamykanie składowisk, do czego jesteśmy zobowiązani, to trzeba powiedzieć, że trudno tutaj operować jakimiś liczbami. Przecież do tej pory, do dzisiaj, 15% ogólnej masy odpadów trafia na składowiska niespełniające wymogów. Jesteśmy pewni i przekonani, że istnieje odpowiednia ilość składowisk i miejsc, do których odpady dotychczas trafiające na składowiska niespełniające warunków będą mogły trafiać.</u>
          <u xml:id="u-129.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszZaleski">I pytanie o 30-dniowy termin, który chcielibyśmy wprowadzić. On po prostu pozwala na to, żeby składowiska, które nie spełniają warunków, a mają decyzje na znacznie dłuższy okres, dostosowały się, bo w innym przypadku zostaną zamknięte. Po to jest zresztą ten zapis, który mówi o tym, że z urzędu będą mogły być zamykane składowiska. Taki jest wymóg unijny, ale myślę, że wszyscy rozumiemy konieczność tego, żeby składowiska niespełniające wymogów, a zatem szkodzące środowisku, zamykać. I te cele, o których tutaj mówiono, które powinniśmy osiągnąć - dzisiaj mamy przecież tylko 75%, albo aż 75%, odpadów biodegradowalnych trafiających na składowiska. Musimy ten poziom radykalnie obniżać. Te wszystkie decyzje zmierzają do tego, żeby osiągnąć standardy unijne. Również to, że z urzędu będziemy zamykać składowiska, sprzyja osiąganiu tych standardów.</u>
          <u xml:id="u-129.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszZaleski">Było również pytanie o to, kto za to zapłaci. Najlepiej by było, gdybyśmy mogli dotrzymać tych zobowiązań akcesyjnych. Jeżeli nie, wówczas będzie płacił za to rząd, budżet, czyli my wszyscy. Nie ma dzisiaj takiej opcji, żeby przerzucać to na przykład na samorządy.</u>
          <u xml:id="u-129.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszZaleski">Pytanie o komunalne odpady ściekowe, o to, kto będzie ponosił za to odpowiedzialność, czy jest to w odpowiedni sposób zabezpieczone. Tak; otóż ten, kto będzie zlecał zagospodarowanie tych odpadów, będzie musiał w umowie zawrzeć wszelkie uregulowania dotyczące tego, jak mają być zagospodarowane, kto ponosi odpowiedzialność, jak również kar, które będą przewidziane za niestosowanie się do zapisów umowy. Ustawa to zapewnia.</u>
          <u xml:id="u-129.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszZaleski">Pytanie, nieco obok ustawy, o odpady jądrowe. Nie ma w tej chwili jeszcze ściślej określonej listy miejsc, gdzie można by je składować. Myślę, że jest na to jeszcze za wcześnie. Natomiast możemy zapewnić, że i minister środowiska, i rząd będą robili wszystko, co należy, aby te odpady były bezpiecznie zagospodarowane. Mamy czas do 2020 r. Wtedy elektrownia ma zacząć funkcjonować. W najbliższym czasie będzie się toczyła zapewne długa i gorąca dyskusja na temat miejsca i sposobu zagospodarowania, ale - co trzeba podkreślić - decyzje będą podejmowane w sposób transparentny i publicznie, i tylko przy otwartej kurtynie.</u>
          <u xml:id="u-129.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszZaleski">Podobna procedura dotyczy spalarni, o które również panie i panowie posłowie pytali. Na liście indykatywnej Programu Operacyjnego „Infrastruktura i środowisko” znajduje się kilkanaście projektów dotyczących spalarni. Mamy około 1 mld euro, przeznaczonych na ich budowę. Trwają procedury uzgadniające. Wszędzie toczą się bardzo trudne konsultacje ze społecznościami lokalnymi, ale tak jest na całym świecie. To gwarantuje, że takie inwestycje będzie realizowane za zgodą społeczności lokalnych, a jednocześnie z zachowaniem wszelkich procedur, które sprawią, że nie będą one szkodziły środowisku.</u>
          <u xml:id="u-129.12" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszZaleski">Myślę, pani marszałek, że w zarysie odpowiedziałem na część pytań. Na pozostałe pytania udzielimy odpowiedzi na piśmie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-129.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">W trybie sprostowania zgłosiły się 2 osoby.</u>
          <u xml:id="u-130.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Bardzo proszę, pani poseł Mirosława Masłowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#PosełMirosławaMasłowska">Dziękuję bardzo, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#PosełMirosławaMasłowska">Pan minister powiedział, że obie metody są przebadane i jednakowe, jeżeli chodzi o zagrożenie epidemiologiczne. Dlatego mam pytanie: Dlaczego na posiedzeniu komisji nie zgodzono się na propozycję jednego z profesorów dotyczącą badania wsadu w autoklawie i po spaleniu za 2 tys. zł? To miało kosztować tylko 2 tys. zł. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-131.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Pan poseł Władysław Szkop, też w trybie sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-132.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#PosełWładysławSzkop">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#PosełWładysławSzkop">Pani Marszałek! Chcę się wpisać w tę filozofię, o której mówił pan poseł Wilk, że jest pan bardzo porządnym człowiekiem.</u>
          <u xml:id="u-133.2" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-133.3" who="#PosełWładysławSzkop">Mam dwie sprawy. Panie ministrze, nie ma żadnego dowodu naukowego, że metoda sterylizacji i metoda termicznego przekształcania są takie same. Nie ma takiego dowodu, bowiem pierwsza metoda tylko i wyłącznie pozbawia zakaźności w określonym niepełnym zakresie, a druga niszczy. To jest pierwsza sprawa.</u>
          <u xml:id="u-133.4" who="#PosełWładysławSzkop">I druga sprawa. Panie ministrze, myślałem, że Ministerstwo Środowiska chce obniżyć ilość składowanych biodegradowalnych odpadów - ilość - w drodze przekształcenia ich przed skierowaniem na składowiska, a tu się dowiedziałem, że zamkniemy składowiska i też obniżymy ilość.</u>
          <u xml:id="u-133.5" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-133.6" who="#PosełWładysławSzkop"> Dobra logika, ale pokrętna. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-133.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Panie ministrze, czy będzie pan uprzejmy odpowiedzieć?</u>
          <u xml:id="u-134.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Bardzo proszę, podsekretarz stanu w Ministerstwie Środowiska pan Janusz Zaleski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszZaleski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dlaczego komisja nie zgodziła się na przeprowadzenie ekspertyzy? Rząd, minister, nie miał tutaj nic do powiedzenia. To nie jest pytanie czy też zarzut do nas.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszZaleski">Jeśli chodzi o dowody naukowe, to oczywiście te metody nie są identyczne, bo inny jest efekt, prawda? W jednym wypadku następuje całkowite unicestwienie, a w drugim tylko pozbawiamy zakaźności, jak powiedział pan poseł. Ale ja nie mówiłem, że te metody są takie same, tylko mówiłem, że dają dobre efekty, jeśli chodzi o pozbawienie zakaźności. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#komentarz">(Oklaski, poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-135.3" who="#komentarz">(Poseł Władysław Szkop: Nie dają.)</u>
          <u xml:id="u-135.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-135.5" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Pałys: Minister ma rację.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska Janusz Zaleski: Dziękuję, pani marszałek.)</u>
          <u xml:id="u-136.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Głos zabierze sprawozdawca komisji pan poseł Krzysztof Tyszkiewicz.</u>
          <u xml:id="u-136.3" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#PosełKrzysztofTyszkiewicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Padło wiele pytań. Większość skierowano do pana ministra, natomiast kilka było skierowanych do mnie albo mam wrażenie, że były skierowane do mnie, chociaż nie wymieniano bezpośrednio mojego nazwiska.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#PosełKrzysztofTyszkiewicz">Pan poseł Jerzy Rębek, pan poseł Romuald Ajchler, a także pan poseł, marszałek Franciszek Jerzy Stefaniuk pytali o sprawy związane z azbestem. Wydaje mi się, że to jest poza kontrowersyjnymi sprawami, które się pojawiały podczas prac komisji i podkomisji. Przy okazji tej ustawy udało nam się przygotować bardzo rozsądne rozwiązania, które pomogą utylizować odpady zawierające azbest. Rzeczywiście, według ekspertyz i informacji, które posiadała podkomisja i komisja - to jest odpowiedź częściowa na pytanie posła Rębka - koszt utylizacji tych odpadów będzie podobny do kosztu ich składowania, co oznacza, że faktycznie te rozwiązania są bardzo ciekawe, nie mówiąc o tym, że są innowacyjne.</u>
          <u xml:id="u-137.2" who="#PosełKrzysztofTyszkiewicz">Jeżeli chodzi o pytanie posła Jerzego Gosiewskiego o badania naukowe i ekspertyzy, to w trakcie prac podkomisja i komisja zamówiły kilkanaście ekspertyz, z których korzystano, nie mówiąc o tych, które wpływały do nas z zewnątrz. Wydaje mi się, że ekspertyz było dużo i często też eksperci byli obecni na posiedzeniu komisji.</u>
          <u xml:id="u-137.3" who="#PosełKrzysztofTyszkiewicz">Poseł Sitarz i poseł Arkit pytali o niesegregowane odpady komunalne, ich transport i zasadę bliskości, o której mówiłem już dzisiaj w swoim wystąpieniu. Te niesegregowane odpady komunalne nie mogą być transportowane poza teren województwa. Zasada bliskości obowiązuje w Polsce trochę bardziej restrykcyjnie niż w innych krajach Unii Europejskiej, jest to zawężone do terenu województwa. Myślę, że ze względu na pytania o związki międzygminne i ich problemy z utylizacją odpadów warto o tym porozmawiać w związku z kolejną nowelizacją ustawy o odpadach, która prawdopodobnie wpłynie niebawem do Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-137.4" who="#PosełKrzysztofTyszkiewicz">Udało się natomiast wyjaśnić, jak mówiłem wcześniej, jedną wątpliwość związaną z osuszonymi osadami ściekowymi i ich transportowaniem. Te odpady akurat będzie można transportować, one nie stanowią zagrożenia.</u>
          <u xml:id="u-137.5" who="#PosełKrzysztofTyszkiewicz">Zarówno pani poseł Mirosława Masłowska, jak i pani poseł Gabriela Masłowska pytały o to, dlaczego posłowie z Komisji Zdrowia, a właściwie Komisja Zdrowia nie obradowała wspólnie z nami nad tymi sprawami. Mówiłem zarówno podczas posiedzenia podkomisji, jak i podczas posiedzenia komisji, że mogliśmy przygotować ten projekt dokładniej, gdyby obradowały wspólnie 3 komisje: Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, Komisja Gospodarki i Komisja Zdrowia, dlatego że rzeczywiście dużo kontrowersji - tak mi się wydaje, często tak bywa w takich wypadkach -dotyczących wszystkich metod unieszkodliwiania odpadów jest związanych z dużymi pieniędzmi i ważne jest, żeby Komisja Gospodarki również uczestniczyła w pracach nad tego typu ustawami, które są de facto często regulatorami gospodarczymi.</u>
          <u xml:id="u-137.6" who="#PosełKrzysztofTyszkiewicz">Poseł Szkop zapytał mnie bezpośrednio, czy przepisy, które obecnie wprowadziła komisja - która zmieniła zapisy rządowe - dopuszczają stosowanie innych metod, zwanych alternatywnymi wobec metody spalania odpadów medycznych i weterynaryjnych. Tak dopuszczają, natomiast to nie jest taka prosta odpowiedź: tak, nie. Posłużę się może krótką metaforą. Panie pośle, jeżeli pan chce pojechać do Gdańska, do swojego okręgu wyborczego, do swojego miasta, wybiera pan autobus albo pociąg, albo samochód, albo samolot...</u>
          <u xml:id="u-137.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Pieszo idzie.)</u>
          <u xml:id="u-137.8" who="#PosełKrzysztofTyszkiewicz">...może ilość pieszo, może też jechać na rowerze, natomiast zapisy, które teraz zostały wprowadzone, powodują, że choć może pan pojechać samochodem, pociągiem, samolotem albo rowerem, albo pójść pieszo, i tak musi pan zapłacić za pociąg. Niezależnie od tego, czy pan pojedzie autobusem czy rowerem, za pociąg i tak pan musi zapłacić, więc to powoduje - i tak prawdopodobnie się stanie, jeżeli te zapisy zostaną utrzymane - że szpital nie będzie jednak wybierał tramwaju albo autobusu, albo roweru, tylko wybierze pociąg, bo to jest najprostsze, bo nie będzie chciał płacić za bilet dwa razy. To tak w formie metafory.</u>
          <u xml:id="u-137.9" who="#komentarz">(Poseł Mirosława Masłowska: Dlaczego dwa razy?)</u>
          <u xml:id="u-137.10" who="#PosełKrzysztofTyszkiewicz">Dlaczego dwa razy? Dobrze, wytłumaczę to bez metafory. Rzeczywiście najpierw będzie można unieszkodliwić odpad metodą alternatywną. Chciałbym zwrócić uwagę, że nie ma dwóch metod unieszkodliwiania odpadów medycznych i weterynaryjnych. Mówi się o dwóch, natomiast jest ich wiele. Wolałbym, żeby dzielono je na metody skuteczne i nieskuteczne.</u>
          <u xml:id="u-137.11" who="#komentarz">(Poseł Mirosława Masłowska: To wymieniałam.)</u>
          <u xml:id="u-137.12" who="#PosełKrzysztofTyszkiewicz">Te skuteczne metody powinny między sobą rywalizować ceną. Mam takie poglądy gospodarcze - nie mówiąc o tym, iż wolny rynek mamy zapisany w konstytucji - i uważam, że nie powinno się regulować żadnego rynku. Sejm nie powinien regulować ustawami żadnego rynku. Główny inspektor sanitarny i Ministerstwo Zdrowia oficjalnie wypowiadają się na temat bezpieczeństwa jakiejś metody. Główny inspektor sanitarny rzeczywiście jest od tego, żeby się wypowiadać na takie tematy. Jeżeli wypowiada się na ten temat w sposób jednoznaczny i kategoryczny, popiera to ekspertyzami, to wszystkie metody, które posiadają certyfikat, czyli akceptację głównego inspektora sanitarnego, powinny mieć możliwość konkurowania ze sobą, jeśli chodzi o cenę.</u>
          <u xml:id="u-137.13" who="#PosełKrzysztofTyszkiewicz">Nie będę tu wymieniał żadnych metod. Podczas tej dyskusji wymieniano tylko dwie metody, natomiast, jak mówię, powinniśmy odejść od tego typu rozumowania, że są tylko dwie dostępne metody. Są metody skuteczne albo nieskuteczne. Możliwe, że jest kilka skutecznych i kilka nieskutecznych. To nie posłowie powinni o tym decydować, ale właśnie eksperci. Polegam na tym, co mówi oficjalny, powołany ustawowo organ, czyli główny inspektor sanitarny. To tyle, jeśli chodzi o odpowiedź na pytanie posła Szkopa. Na pozostałe pytania odpowiadał pan minister. Dziękuję serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję uprzejmie panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Mam serdeczną prośbę, aby pan minister był uprzejmy na piśmie odpowiedzieć na pytanie pana posła Wojciecha Kossakowskiego i uzupełnić odpowiedź na pytanie pana posła Jerzego Gosiewskiego.</u>
          <u xml:id="u-138.2" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Gosiewski: Ale ja byłem wymieniony.)</u>
          <u xml:id="u-138.3" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Panie pośle, nie ma drugiej tury pytań.</u>
          <u xml:id="u-138.4" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-138.5" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm skierował ponownie ten projekt do Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-138.6" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-138.7" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 8. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji Umowy ustanawiającej Międzynarodową Organizację Rozwoju Rybołówstwa w Europie Wschodniej i Środkowej (EUROFISH), sporządzonej w Kopenhadze w dniu 23 maja 2000 r. (druki nr 2388 i 2550).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Michała Szczerbę.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#PosełSprawozdawcaMichałSzczerba">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam przyjemność w imieniu Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Spraw Zagranicznych przedstawić sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji umowy ustanawiającej Międzynarodową Organizację Rozwoju Rybołówstwa w Europie Wschodniej i Środkowej, druk nr 2388. Sprawozdanie zawarte jest w druku nr 2550.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#PosełSprawozdawcaMichałSzczerba">Marszałek Sejmu zgodnie z art. 37 ust. 1 i art. 40 ust. 1 regulaminu Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, w dniu 6 października 2009 r. skierował powyższy projekt ustawy do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz do Komisji Spraw Zagranicznych do pierwszego czytania.</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#PosełSprawozdawcaMichałSzczerba">Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisja Spraw Zagranicznych po przeprowadzeniu pierwszego czytania oraz po rozpatrzeniu tego projektu ustawy na posiedzeniu w dniu 2 grudnia 2009 r. wniosły, aby Wysoki Sejm przyjął projekt ustawy z druku nr 2388 bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-141.3" who="#PosełSprawozdawcaMichałSzczerba">Wysoka Izbo! Przedstawię teraz krótkie uzasadnienie. Pismem z dnia 24 września 2009 r. wiceprezes Rady Ministrów przedstawił marszałkowi Sejmu projekt ustawy wyrażającej zgodę na dokonanie przez prezydenta RP ratyfikacji umowy ustanawiającej EUROFISH. Celem przyjęcia ustawy upoważniającej prezydenta do ratyfikacji umowy jest przystąpienie Rzeczypospolitej Polskiej do Międzynarodowej Organizacji Rozwoju Rybołówstwa w Europie Wschodniej i Środkowej.</u>
          <u xml:id="u-141.4" who="#PosełSprawozdawcaMichałSzczerba">EUROFISH jest organizacją międzynarodową powołaną w 2000 r. w celu wzmocnienia współpracy państw w dziedzinie rybactwa w środkowej i wschodniej Europie poprzez koncentrację pomocy w zakresie handlu, marketingu, przetwórstwa rybnego oraz chowu i hodowli ryb. Dotychczas członkostwo w EUROFISH uzyskało 12 państw: Albania, Bułgaria, Chorwacja, Dania, Estonia, Hiszpania, Litwa, Łotwa, Norwegia, Rumunia, Turcja i Włochy. Polska współpracowała z EUROFISH w ograniczonym zakresie jako obserwator.</u>
          <u xml:id="u-141.5" who="#PosełSprawozdawcaMichałSzczerba">Zgodnie z art. 14 ust. 1 umowy państwa mogą stać się jej stronami poprzez podpisanie umowy na szczeblu ministerialnym, podpisanie umowy i złożenie dokumentu ratyfikacyjnego lub złożenie dokumentu przystąpienia. Umowa zawiera zatem klauzulę wielorakiego przyjęcia, pozostawiając przystępującym do niej państwom swobodę w tym zakresie. W takim stanie wymogi dotyczące związania się umową podlegają w odniesieniu do Rzeczypospolitej Polskiej regulacji prawa polskiego. Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 14 kwietnia 2000 r. o umowach międzynarodowych związanie Rzeczypospolitej Polskiej umową międzynarodową wymaga zgody wyrażonej w drodze ratyfikacji lub zatwierdzenia. Ratyfikacja umów międzynarodowych jest uprawnieniem prezydenta RP - art. 133 Konstytucji RP, natomiast te umowy międzynarodowe, które nie wymagają ratyfikacji, zatwierdzane są przez Radę Ministrów - art. 12 ust. 3 ustawy o umowach międzynarodowych.</u>
          <u xml:id="u-141.6" who="#PosełSprawozdawcaMichałSzczerba">Teraz jeszcze kilka informacji merytorycznych na temat organizacji EUROFISH. Celem powstania EUROFISH było wzmocnienie współpracy państw w dziedzinie rybactwa poprzez wsparcie rozwoju rybactwa w środkowej i wschodniej Europie, o czym już wspominałem. W szczególności chodzi tutaj o dostarczanie informacji na temat marketingu ryb i przyczynianie się do promocji handlu oraz rozwoju rybołówstwa zgodnie z obecnym i przyszłym popytem na rynku, a także czerpanie pełnych korzyści z potencjału, jaki oferują zasoby rybne. Celem EUROFISH jest także popieranie inwestycji w sektorze prywatnym i umów partnerskich w dziedzinie rybołówstwa i akwakultury.</u>
          <u xml:id="u-141.7" who="#PosełSprawozdawcaMichałSzczerba">Chciałbym zwrócić państwa uwagę na jeden z ważnych elementów tej organizacji. Mianowicie zajmuje się ona także ważnym zagadnieniem, jakim jest bezpieczeństwo żywności i ochrona konsumentów. Od badań naukowych, warsztatów, seminariów, konferencji, które odbywają się w ramach tej organizacji, zależy także jakość produktów, jakie są oferowane na rynku. W związku z tym przystąpienie Polski do tej organizacji będzie miało także bardzo wymierny wpływ na jakość polskich produktów.</u>
          <u xml:id="u-141.8" who="#PosełSprawozdawcaMichałSzczerba">Dla przykładu podam, że w 2007 r. organizacja EUROFISH przygotowała 5 międzynarodowych warsztatów związanych z następującymi tematami: bezpieczeństwo żywności, badania naukowe, handel produktami rybołówstwa i nowe technologie w zakresie opakowań produktów rybnych, a także konferencję na temat rynku produktów rybnych w środkowej i wschodniej Europie. W 2008 r. zorganizowała także projekt pomocowy dla Albanii w zakresie kontroli i identyfikowalności żywności pochodzenia morskiego oraz przygotowała aktualizację publikacji FAO.</u>
          <u xml:id="u-141.9" who="#PosełSprawozdawcaMichałSzczerba">Uzyskanie członkostwa w organizacji pozwoli na pełen udział w prowadzonych przez nią działaniach. Ponadto Rzeczpospolita Polska będzie zobligowana do przesyłania określonych informacji w celu zamieszczenia ich w bazach danych, a także do aktywnego włączenia się w projekty prowadzone przez tę organizację, co wiąże się z zaangażowaniem odpowiednich kadr i zasobów finansowych. Oprócz tego - oczywiście dyskutowaliśmy o tym na posiedzeniu połączonych komisji - Rzeczpospolita Polska zyska przedstawiciela w Radzie Zarządzającej EUROFISH, która m.in. zatwierdza program prac i budżet organizacji, a także monitoruje jej prace i działalność. Przystąpienie Rzeczypospolitej Polskiej do organizacji EUROFISH będzie kontynuacją i rozszerzeniem dotychczasowej współpracy oraz przyniesie korzyści w postaci udziału w prowadzonych przez organizację projektach, badaniach, seminariach, szkoleniach. Umożliwi też dostęp do baz danych, z których korzystać mogą wyłącznie kraje na prawach strony, będące członkami organizacji.</u>
          <u xml:id="u-141.10" who="#PosełSprawozdawcaMichałSzczerba">Teraz kilka informacji na temat skutków finansowych przyjęcia projektu. Na ten temat także toczyła się dyskusja na posiedzeniu połączonych komisji. Przystąpienie Rzeczypospolitej Polskiej do EUROFISH będzie miało również skutki finansowe. EUROFISH jest finansowany ze składek państw członkowskich. Około 50% budżetu organizacji stanowią właśnie składki członków. Wysokość składki państw członkowskich określa i zatwierdza jednomyślnie Rada Zarządzająca EUROFISH, biorąc pod uwagę produkt krajowy brutto na jednego mieszkańca, liczbę ludności, wartość całkowitą eksportu ryb, wartość importu ryb i wyniki produkcyjne. Po przyjęciu ustawy ratyfikacyjnej Rzeczpospolita Polska będzie zobowiązana do wpłaty składki członkowskiej za 2009 rok w kwocie 34 tys. euro w proporcji do upływu czasu, oczywiście pod warunkiem, że ustawa wejdzie w życie w tym roku.</u>
          <u xml:id="u-141.11" who="#PosełSprawozdawcaMichałSzczerba">Szanowni Państwo! W świetle powyższych uwag należy stwierdzić, że przyjęcie Umowy ustanawiającej Międzynarodową Organizację Rozwoju Rybołówstwa w Europie Wschodniej i Środkowej (EUROFISH), sporządzonej w Kopenhadze w dniu 23 maja 2000 r., w zaproponowanym trybie art. 89 ust. 1 pkt 3 Konstytucji RP, jest uzasadnione, a projekt ustawy wyrażającej zgodę na dokonanie jej ratyfikacji przez prezydenta RP nie budzi wątpliwości prawnych. Bardzo dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-141.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-142.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-142.3" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Głos zabierze pani posłanka Bożenna Buksiewicz, bardzo przepraszam, Bożenna Bukiewicz, Platforma Obywatelska. Przepraszam panią poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#PosełBożennaBukiewicz">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska przedstawić stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o ratyfikacji Umowy ustanawiającej Międzynarodową Organizację Rozwoju Rybołówstwa w Europie Wschodniej i Środkowej (EUROFISH), sporządzonej w Kopenhadze w dniu 23 maja 2000 r. (druk nr 2388).</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#PosełBożennaBukiewicz">Projekt ustawy wyraża zgodę na dokonanie przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej ratyfikacji Umowy ustanawiającej Międzynarodową Organizację Rozwoju Rybołówstwa w Europie Wschodniej i Środkowej (EUROFISH). Międzynarodowa Organizacja Rozwoju Rybołówstwa w Europie Wschodniej i Środkowej jest organizacją, która zaczęła działać w 2002 r. Głównym celem organizacji jest wzmocnienie współpracy państw w dziedzinie rybactwa poprzez wsparcie rozwoju rybołówstwa w Europie Środkowej i Wschodniej, polegające w szczególności na koncentracji pomocy w zakresie handlu, marketingu, przetwórstwa rybnego oraz chowu i hodowli ryb. Swoje cele organizacja realizuje m.in. poprzez publikacje, rozpowszechnianie informacji, rozwój rynku, konferencje, szkolenia i tworzenie możliwości rozwojowych, badania przemysłu i rynku. Ponadto organizacja jest włączona do sieci FISH INFOnetwork, w skład której wchodzą organizacje reprezentujące następujące regiony w dziedzinie rybactwa: Azja, Afryka Zachodnia, Afryka Południowa, kraje arabskie, Ameryka Łacińska oraz Chiny. Dzięki sieci Fish INFOnetwork możliwe jest informowanie poszczególnych regionów o bieżących wydarzeniach i istotnych problemach w sektorze rybołówstwa.</u>
          <u xml:id="u-143.2" who="#PosełBożennaBukiewicz">Dotychczas Rzeczpospolita Polska współpracowała z EUROFISH w ograniczonym zakresie jako obserwator. Współpraca ta polegała w szczególności na udziale w warsztatach i szkoleniach organizowanych przez organizację oraz wymianie informacji i doświadczeń. Przystępując do EUROFISH, Rzeczpospolita Polska zapewni sobie pełny udział w prowadzonych przez organizację działaniach. Będzie miała swojego przedstawiciela w Radzie Zarządzającej EUROFISH. Będzie miała zapewniony pełny udział w prowadzonych przez organizację projektach, badaniach, seminariach i szkoleniach, co umożliwi jej dostęp do baz danych, z których mogą korzystać wyłącznie państwa na prawach strony będące członkiem tej organizacji. Otworzą się przed nią dodatkowe perspektywy w zakresie wymiany informacji i doświadczeń, w szczególności dzięki publikacjom i wspólnemu udziałowi w targach. Ponadto EUROFISH wspiera państwa członkowskie w analizie potrzeb sektora, przygotowując raporty rynkowe i praktyczne przewodniki dotyczące sektora, a także inicjując projekty związane m.in. z kierunkami rozwoju rynku i przetwórstwa, a także higieną i jakością żywności.</u>
          <u xml:id="u-143.3" who="#PosełBożennaBukiewicz">Biorąc pod uwagę powyższe, należy podkreślić, że uczestnictwo Rzeczypospolitej Polskiej w Międzynarodowej Organizacji Rozwoju Rybołówstwa w Europie Wschodniej i Środkowej (EUROFISH) przyniesie wiele korzyści, jeśli chodzi o nasz sektor rybołówstwa, i zaowocuje wzmocnieniem współpracy międzynarodowej.</u>
          <u xml:id="u-143.4" who="#PosełBożennaBukiewicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska deklaruję pełne poparcie dla rozpatrywanego projektu ustawy o ratyfikacji Umowy ustanawiającej Międzynarodową Organizację Rozwoju Rybołówstwa w Europie Wschodniej i Środkowej (EUROFISH), sporządzonej w Kopenhadze w dniu 23 maja 2000 r. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-143.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję uprzejmie, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość głos zabierze pan poseł Krzysztof Jurgiel.</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-144.3" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość stanowisko przedstawi pan poseł Babalski.</u>
          <u xml:id="u-144.4" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#PosełZbigniewBabalski">Dziękuję, pani marszałek i przepraszam, bo pan poseł Jurgiel jest na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych. W związku z tym nie zdąży chyba technicznie dokonać tej zmiany.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#PosełZbigniewBabalski">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o ratyfikacji Umowy ustanawiającej Międzynarodową Organizację Rozwoju Rybołówstwa w Europie Wschodniej i Środkowej (EUROFISH). Myślę, że tak będzie to lepiej brzmiało.</u>
          <u xml:id="u-145.2" who="#PosełZbigniewBabalski">W uzasadnieniu do projektu ustawy czytamy m.in.: Celem przystąpienia Polski do Organizacji Rozwoju Rybołówstwa w Europie Wschodniej i Środkowej (EUROFISH) jest zwiększenie tempa rozwoju rybołówstwa w Polsce, głównie dzięki dostępowi do usług EUROFISH w zakresie międzynarodowego rynku informacyjnego i doradztwa technicznego. Istnieje potrzeba rozwoju rynku rybnego w Polsce - co do tego jest zgodna. Świadczą o tym dane makroekonomiczne, takie jak np. zaspokojenie popytu na surowce rybne. Produkcja ryb w Polsce w 2008 r. dostarczyła ponad 31,5% surowca ogółem na rynek krajowy. Zgodnie z danymi Morskiego Instytutu Rybackiego w 2008 r. podaż ryb konsumpcyjnych na rynek polski wyniosła ponad 491 tys. t masy żywej ryb, z czego, uwaga, 68,5% surowca pochodziło z importu. Również spożycie ryb pozostaje na niskim poziomie. Ocenia się, że w 2008 r. wyniosło ono około 13 kg na osobę, podczas gdy w Europie szacuje się na 22 kg na osobę. Ponad 40% Polaków deklaruje spożywanie ryb rzadziej niż raz w tygodniu, co jest niezgodne z zaleceniami żywieniowymi WHO. Przedstawione dane świadczą o potrzebie zwiększenia tempa. W tym miejscu nasuwa się kilka pytań, panie ministrze, na które nie otrzymaliśmy konkretnej odpowiedzi na posiedzeniu Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Mianowicie: Dlaczego tylko, a może aż dwanaście państw jest w tej tak mocno promowanej przez rząd organizacji, w tym, jeśli dobrze policzyłem, tylko osiem z Unii Europejskiej? Jakie efekty przewiduje pan minister w związku z przystąpieniem do tej organizacji? Jakie są powody czy też co legło u podstaw tego, że rząd w tej chwili doszedł do wniosku, iż Polska powinna stać się członkiem tej organizacji? Jak słyszeliśmy, Polska jest w tej chwili obserwatorem. Czy w związku z tym pan minister byłby uprzejmy powiedzieć, jakie dotychczas osiągnęliśmy korzyści z tego, że byliśmy obserwatorem w tej międzynarodowej organizacji? Jak pan widzi, panie ministrze, funkcjonowanie tej sieci w organizacji, bo jest to sieć organizacji działających na kilku kontynentach w ramach FAO? Jak w związku z tym wygląda funkcjonowanie EUROFISH na tle pozostałych struktur tego rodzaju? Panie ministrze, pytania retoryczne: Czy przystąpienie do tej organizacji wpłynie na tempo rozwoju rybołówstwa w Polsce?</u>
          <u xml:id="u-145.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-145.4" who="#PosełZbigniewBabalski"> Czy wpłynie na zwiększenie spożycia ryb w Polsce?</u>
          <u xml:id="u-145.5" who="#komentarz">(Głos z sali: To jest wątpliwe.)</u>
          <u xml:id="u-145.6" who="#PosełZbigniewBabalski">Jest to wątpliwe, mamy co do tego wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-145.7" who="#PosełZbigniewBabalski">Na koniec sprawy finansowe. Składka roczna wynosi około 140 tys. zł, czyli wydaje się, że na łączną kwotę wydatków budżetu państwa w wysokości ponad 300 mld zł to niewiele. Mając jednak w pamięci często dramatyczne dyskusje na posiedzeniach poszczególnych komisji i dyskusje na wczorajszym plenarnym posiedzeniu Sejmu podczas drugiego czytania projektu budżetu państwa na 2010 rok, można by chyba zastanowić się nad tym, czy nie należałoby tych pieniędzy przeznaczyć na inne potrzeby.</u>
          <u xml:id="u-145.8" who="#PosełZbigniewBabalski">Kolego Pośle Sprawozdawco! Jednym z argumentów, które pan przytoczył, była sprawa jakości. Jakość polskich produktów rybnych niezależnie od naszej obecności w tej organizacji musi podlegać ścisłej kontroli i musi być na najwyższym poziomie, niezależnie od tego, czy tam będziemy, czy nie. Dziękuję za uwagę, pani marszałek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">W imieniu klubu Lewica głos zabierze pan poseł Romuald Ajchler.</u>
          <u xml:id="u-146.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#PosełRomualdAjchler">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#PosełRomualdAjchler">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu klubu Lewica przedstawić stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o ratyfikacji Umowy ustanawiającej Międzynarodową Organizację Rozwoju Rybołówstwa w Europie Wschodniej i Środkowej, sporządzonej w Kopenhadze w maju 2000 r.</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#PosełRomualdAjchler">Pan poseł sprawozdawca dość wnikliwie przedstawił projekt ustawy i właściwie trudno jeszcze cokolwiek do tego dodać. Chodzi przede wszystkim o to, aby prezydent mógł ratyfikować umowę, która została podpisana przez ministra rolnictwa w styczniu 2009 r. Takie są wymogi prawne, takie są wymogi proceduralne.</u>
          <u xml:id="u-147.3" who="#PosełRomualdAjchler">W związku z powyższym, widząc, iż możemy jako Polska odnieść korzyści z przynależności do tej organizacji, klub Lewica poprze tę ustawę.</u>
          <u xml:id="u-147.4" who="#PosełRomualdAjchler">Wsłuchując się w argumentację pana posła Zbigniewa Babiarskiego...</u>
          <u xml:id="u-147.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Babalskiego.)</u>
          <u xml:id="u-147.6" who="#PosełRomualdAjchler">Przepraszam, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-147.7" who="#PosełRomualdAjchler">...Babalskiego, chciałbym z jednej strony po części zgodzić się z argumentacją, ale z drugiej strony uważam, że nie możemy ograniczać pewnych kwestii do środków finansowych. Pewnie, że jeśli chodzi o rolnictwo, o rybołówstwo, można byłoby wskazać wiele możliwości wydatkowania środków, być może lepszych. Nie sądzę, że jest tak w tym przypadku, bo głównym celem tej organizacji jest przede wszystkim informacja, panie pośle. Przede wszystkim informacja i nadążanie przez stronę polską za tą informacją, a problemem - co do tego w pewnym sensie zgodzę się z panem posłem - jest to, czy potrafimy wykorzystać tę informację i przynależność do tej organizacji.</u>
          <u xml:id="u-147.8" who="#PosełRomualdAjchler">Nie przypuszczam, aby rząd polski, a przede wszystkim minister rolnictwa, należał do organizacji i nie uczestniczył w niej aktywnie. W moim przekonaniu jest to niemożliwe i w ogóle, panie ministrze, nie dopuszczam takiej myśli, nie chcę podzielić w tej kwestii myśli pana posła Babalskiego.</u>
          <u xml:id="u-147.9" who="#PosełRomualdAjchler">Do tej pory byliśmy obserwatorem tejże organizacji. Oczywiście zawsze jest tak, że członkowie organizacji mają inne prawa niż obserwatorzy. Dlatego za udział w organizacji trzeba zapłacić jakąś kwotę. 120 tys. zł, a dokładnie 34 tys. euro nie jest kwotą powalającą, a korzyści z tego tytułu mogą w bardzo znaczący sposób wpłynąć na stan rybołówstwa, na nowe technologie, na informacje, co dzieje się na rynkach. Można te sprawy mnożyć. W związku z powyższym jest uzasadnienie tego. Do tej pory jeździliśmy jako obserwator, nie mając określonych praw. Dzisiaj będziemy mogli o tej organizacji także współdecydować.</u>
          <u xml:id="u-147.10" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-147.11" who="#PosełRomualdAjchler">Moje pytanie jest następujące: Czy poprzez to zwiększy się udział - już kończę, pani marszałek - spożycia przez Polaków mięsa, jeśli chodzi ryby? Ten wskaźnik jest dosyć niski, bo to jest chyba ok. 13 czy 14 kg na głowę Polaka. Być może w jakimś sensie tak. Jeżeli nawet nie, ale wpłynie to na poprawę ekonomiki w rybołówstwie, to warto do tej organizacji należeć.</u>
          <u xml:id="u-147.12" who="#PosełRomualdAjchler">Konkludując, panie ministrze, chciałbym zapytać. Skoro mamy należeć do tej organizacji, to powinny być zabezpieczone środki w budżecie państwa. To jest 2010 r. Jesteśmy w fazie przygotowywania budżetu. Czy w takim razie minister zadbał o to, żeby środki na taką pozycję, chociaż to niewielka wartość, biorąc pod uwagę 301 mld zł, jakie mamy w budżecie, zostały zabezpieczone na funkcjonowanie tej organizacji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#PosełRomualdAjchler">Kończąc, chcę powiedzieć, że klub Lewica poprze projekt ustawy, a tym samym wyrazi zgodę na ratyfikowanie tej umowy przez pana prezydenta. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Stanowisko klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego przedstawi pan poseł Stanisław Witaszczyk.</u>
          <u xml:id="u-150.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#PosełStanisławWitaszczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Poselskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego chciałbym przedstawić nasze stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o ratyfikacji Umowy ustanawiającej Międzynarodową Organizację Rozwoju Rybołówstwa w Europie Wschodniej i Środkowej (EUROFISH), sporządzonej w Kopenhadze w dniu 23 maja 2000 r.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#PosełStanisławWitaszczyk">Międzynarodowa Organizacja Rozwoju Rybołówstwa w Europie Wschodniej i Środkowej jest organizacją międzynarodową powstałą na mocy stosownej umowy sporządzonej podczas Konferencji Pełnomocników Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) w Kopenhadze w 2000 r.</u>
          <u xml:id="u-151.2" who="#PosełStanisławWitaszczyk">Powstanie EUROFISH miało na celu wzmocnienie i ujednolicenie współpracy państw członkowskich, a także zwiększenie tempa rozwoju rybołówstwa i akwakultury.</u>
          <u xml:id="u-151.3" who="#PosełStanisławWitaszczyk">Rzeczpospolita Polska podpisała umowę w dniu 12 stycznia 2009 r., lecz jak dotąd nie przeprowadziła procesu ratyfikacji.</u>
          <u xml:id="u-151.4" who="#PosełStanisławWitaszczyk">Strona polska współpracowała z EUROFISH w ograniczonym zakresie, jako obserwator, biorąc udział w warsztatach i szkoleniach oraz prowadząc wymianę informacji i doświadczeń. Obecnie nasze przystąpienie do wymienionej organizacji będzie kontynuacją tej współpracy, a także przyniesie wymierne korzyści sektorowi rybołówstwa.</u>
          <u xml:id="u-151.5" who="#PosełStanisławWitaszczyk">Należy podkreślić, że po ratyfikacji umowy Polska będzie miała przedstawiciela w Radzie Zarządzającej EUROFISH, która zatwierdza program prac i budżet organizacji. Również we wszystkich innych sprawach strona polska będzie mogła współdecydować, a szczególnie uczestniczyć w prowadzonych projektach i ich realizacji.</u>
          <u xml:id="u-151.6" who="#PosełStanisławWitaszczyk">Dotychczas członkostwo EUROFISH uzyskało dwanaście państw, zaś kolejnych jedenaście państw współpracuje z tą organizacją na zasadzie obserwatorów, deklarując przystąpienie do niej w najbliższej przyszłości.</u>
          <u xml:id="u-151.7" who="#PosełStanisławWitaszczyk">Należy również wskazać podstawowe cele realizowane przez EUROFISH w ramach swej działalności, z których na plan pierwszy wysuwają się: dostarczanie informacji marketingowych i promocja handlu, przyczynianie się do optymalizacji rozwoju rybołówstwa, polepszania jego jakości, rozbudowy infrastruktury, wykorzystywanie możliwości eksportowych w regionie i poza nim oraz równoważenie dostaw produktów rybnych.</u>
          <u xml:id="u-151.8" who="#PosełStanisławWitaszczyk">Główne cele będą realizowane poprzez działania marketingowe, szkoleniowe, doradcze oraz techniczne. Ważne w tym zakresie jest również prowadzenie badań naukowych związanych z krajowymi rynkami rolnymi.</u>
          <u xml:id="u-151.9" who="#PosełStanisławWitaszczyk">Przystąpienie do EUROFISH nie będzie wpływać na regulacje zawarte w polskich aktach prawnych dotyczących rybołówstwa.</u>
          <u xml:id="u-151.10" who="#PosełStanisławWitaszczyk">Naszym zdaniem ratyfikacja umowy zarówno przyniesie pozytywne skutki społeczne i gospodarcze przejawiające się w poszerzeniu wiedzy merytorycznej w tym temacie, jak i będzie prowadzić do zrównoważenia dostaw, stabilizacji cen i - co należy podkreślić - właściwego korzystania z zasobów rybnych. Skutki finansowe natomiast będą sprowadzać się do kosztów związanych z płaceniem składki członkowskiej. Przystąpienie Rzeczypospolitej Polskiej do organizacji EUROFISH nie będzie miało żadnych skutków politycznych ani prawnych.</u>
          <u xml:id="u-151.11" who="#PosełStanisławWitaszczyk">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mając na uwadze powyższe oraz wypracowaną wcześniej pozytywną opinię komisji, w imieniu Klubu Poselskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego wnoszę o podjęcie działań zmierzających do uchwalenia ustawy o ratyfikacji Umowy ustanawiającej Międzynarodową Organizację Rozwoju Rybołówstwa w Europie Wschodniej i Środkowej (EUROFISH), sporządzonej w Kopenhadze w dniu 23 maja 2000 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#PosełStanisławWitaszczyk">Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Do zadania pytań zapisało się dwóch posłów.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Czy ktoś z pań i panów posłów chciałby się jeszcze zapisać do zadania pytania?</u>
          <u xml:id="u-154.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-154.3" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-154.4" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Określam czas na zadanie pytania na 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-154.5" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Pierwszy pytanie zadaje pan poseł Zenon Durka, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-154.6" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#PosełZenonDurka">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#PosełZenonDurka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Z tego, co pamiętam, po ratyfikacji przedmiotowej umowy jesteśmy obowiązani do zapłacenia składki członkowskiej za rok 2009 w kwocie 34 tys. euro. Do końca roku zostały zaledwie dwa tygodnie. Czy w związku z powyższym nie lepiej byłoby przystąpić do umowy w roku 2010 lub na początku roku 2009? Dziękuję bardzo i proszę o odpowiedź na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Pytanie zadaje pan poseł Romuald Ajchler, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-156.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#PosełRomualdAjchler">Panie Ministrze! Zapytam o art. 11 umowy. Chodzi o źródła finansowania. Otóż źródłem finansowania EUROFISH będą coroczne składki członków. To jest pierwsza pozycja. Drugim źródłem dochodów są przychody uzyskane ze świadczonych odpłatnie usług, obejmujące opłaty dla konsultantów, za usługi techniczne etc. Z uwagi na upływający czas nie będę tego wymieniał.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#PosełRomualdAjchler">Chciałbym zapytać się: Czy w związku z tym, jeśli Polska stanie się członkiem, również będzie musiała płacić za te usługi, czy też te usługi organizacja będzie sprzedawać na zewnątrz, np. obserwatorom?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-158.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Proszę o zabranie głosu sekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi pana ministra Kazimierza Plocke.</u>
          <u xml:id="u-158.3" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKazimierzPlocke">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Na początku dziękuję wszystkim przedstawicielom klubów za poparcie rządowego projektu ustawy o ratyfikacji umowy dotyczącej ustanowienia Międzynarodowej Organizacji Rybołówstwa w Europie Wschodniej i Środkowej (EUROFISH), sporządzonej w Kopenhadze w dniu 23 maja 2000 r.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKazimierzPlocke">Jeżeli chodzi o sprawy podniesione w trakcie debaty, to chciałbym się odnieść do wypowiedzi pana posła Babalskiego, który zapytał, dlaczego tylko 12 państw, z tego 8 państw Unii Europejskiej, 4 kraje spoza Unii. Otóż informuję, że członkostwo jest dobrowolne, nie ma żadnego przymusu i każdy kraj decyduje o swojej drodze. Uważam, że Polska wybrała dobrze, gdyż ta organizacja będzie dobrze służyć polskiemu przetwórstwu rybnemu. Przypomnę też, że polskie przetwórstwo to ważna dziedzina gospodarki narodowej, która w ostatnich latach bardzo dynamicznie się rozwija: 17 tys. osób zatrudnionych w branży wytwarza 0,4 produktu krajowego brutto, to jest ok. 5 mld zł. Ta branża ma duże możliwości, duże szanse, żeby być jeszcze bardziej konkurencyjna na rynku europejskim i w państwach trzecich. Z tych powodów uznano, że polskie przetwórstwo ryb może być wielką konkurencją, a także branżą, która dostarcza do budżetu państwa stosowne środki finansowe w postaci podatków. Korzyści, jakie wynikają bądź będą wynikały z uczestnictwa Polski w tej ważnej organizacji, to przede wszystkim kwestia, która jest związana z wymianą doświadczeń pomiędzy poszczególnymi organizacjami nie tylko w Europie, ale także na całym świecie, to przede wszystkim realizacja programu w zakresie poprawy jakości produktów, certyfikacji produktów rybnych, wdrażania nowych technik i technologii, a także świadczenie pomocy przy realizacji określonych programów. Ważne jest, żeby pamiętać o tym, iż Polska będzie miała bezpośredni wpływ na kształtowanie określonych programów realizowanych w ramach organizacji, do której zamierzamy przystąpić. Wydaje się, że kwestia uczestnictwa z naszymi doświadczeniami w wymiarze europejskim jest niezwykle cenna, a równocześnie ważne jest to, żeby umieć pozyskiwać niezbędne informacje, potrzebne, jeżeli chodzi o rozwój marketingu. Należy się asymilować, a nie izolować. To jest podstawowa zasada, która towarzyszy rządowi, jeżeli chodzi o uczestnictwo w tej ważnej dla nas organizacji. Chciałbym też zwrócić uwagę, że sieć EUROFISH jest nadzorowana przez odpowiednie struktury FAO, znanej i uznanej organizacji międzynarodowej mającej siedzibę w Rzymie, stąd też w ramach programu rybołówstwa będziemy mieli możliwość uzyskiwania pomocy prawnej i doradczej ze strony FAO, gdzie jesteśmy czynnym uczestnikiem. Wydaje się, że to jest istota naszego programu.</u>
          <u xml:id="u-159.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKazimierzPlocke">Jeżeli chodzi o bezpośrednie korzyści, które wynikają z uczestnictwa w tym ważnym programie, to przede wszystkim zwracam uwagę na to, że mamy możliwości zdobywania nowych rynków, nie tylko w krajach Unii Europejskiej, ale także w państwach trzecich, co skutkuje większą produkcją. Chciałbym zwrócić uwagę, że polskie przetwórstwo ryb potrzebuje w ciągu roku około 600 tys. t ryb do przetwórstwa, a zwracam uwagę, że ok. 10% tej kwoty to są ryby pozyskiwane od polskich rybaków. Mamy więc określone rezerwy, które będziemy chcieli zagospodarować, a więc powiązać polskich rybaków bałtyckich i dalekomorskich z polskim przemysłem przetwórczym, żeby jak najlepiej wykorzystać kwoty przyznane Polsce, jak powiedziałem, na poziomie Bałtyku i na innych akwenach, które są nadzorowane czy też kontrolowane w ramach porozumień międzynarodowych przez Komisję Europejską. Wydaje się, że to rzeczywiście jest dla nas ogromna szansa.</u>
          <u xml:id="u-159.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKazimierzPlocke">Natomiast pan poseł Ajchler zwrócił uwagę na kwestię kluczową, mianowicie...</u>
          <u xml:id="u-159.4" who="#komentarz">(Poseł Romuald Ajchler: Tu jestem, panie ministrze. Jeszcze się nie przeniosłem, ale...)</u>
          <u xml:id="u-159.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale jest już coraz bliżej.)</u>
          <u xml:id="u-159.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKazimierzPlocke">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-159.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKazimierzPlocke">Pan poseł ma serce po lewej stronie, lewa strona jest zawsze bliżej, a teraz widzę, że na prawo pan przeszedł, to dobrze.</u>
          <u xml:id="u-159.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKazimierzPlocke">Jeżeli chodzi o kwestię dotyczącą konsumpcji ryb, chciałbym zwrócić uwagę, że to jest proces, który się rozpoczął, a poprzez organizację, do której chcemy przystąpić... To jest jedno z zadań, nie będzie to oznaczało, że w Polsce od razu nastąpi zwiększenie spożycia ryb. To jest jeden z elementów całości programu spożycia ryb. Jasne, że poprzez dobre informacje, poprzez wykorzystanie doświadczeń innych krajów chcemy osiągnąć to, żeby Polacy spożywali więcej ryb. Dzisiaj statystyki mówią, że spożycie wynosi ok. 13 kg, z tego 4 kg to panga, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-159.9" who="#komentarz">(Poseł Romuald Ajchler: Bo jest tania, panie ministrze.)</u>
          <u xml:id="u-159.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKazimierzPlocke">Jest tania i rzeczywiście zawojowała nie tylko rynki w Polsce, ale i w Unii Europejskiej. Tak zwany sum rekini jest bardzo popularną rybą na rynkach europejskich, gdyż świetnie nadaje się do przetwórstwa i konsumpcji na rynku gastronomicznym.</u>
          <u xml:id="u-159.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKazimierzPlocke">Zwracam uwagę, że są jeszcze dwa ważne, istotne programy. Przede wszystkim Fundusz Promocji Ryb w ramach dużej ustawy, która została przyjęta przez parlament i wdrożona w życie. Przetwórcy będą mieli możliwości organizowania swojej branży, pozyskiwania środków finansowych na promocję produktów na rynku krajowym i na rynku Unii Europejskiej poprzez szeroko rozumianą promocję - poprzez udział w targach rybnych w państwach Unii Europejskiej, w państwach trzecich. To jest kolejny dowód, że mamy ogromne możliwości w tym względzie.</u>
          <u xml:id="u-159.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKazimierzPlocke">Wreszcie chciałbym wrócić do Programu Operacyjnego „Rybołówstwo i przetwórstwo ryb” na lata 2007–2013, gdzie mamy do dyspozycji, przypomnę, na cały program prawie 1 mld euro i w osi drugiej są zapisane środki na chów i hodowlę, a więc szeroko rozumianą promocję ryb. Wydaje się, że proces został rozpoczęty, będzie kontynuowany. Jestem przekonany, że Polacy w najbliższej przyszłości będą konsumować więcej ryb, nie tylko bałtyckich, dalekomorskich, zależy nam na tym, żeby to były ryby pochodzące z akwakultury.</u>
          <u xml:id="u-159.13" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKazimierzPlocke">Jeśli chodzi o kwestie dotyczące źródeł finansowania, to chciałbym zwrócić uwagę na istotną kwestię, którą poruszył pan poseł, mianowicie składka jest rzeczywiście wpłacana do budżetu EUROFISH z budżetu krajowego, natomiast sama organizacja będzie miała możliwości pozyskiwania dodatkowych środków finansowych poprzez swoją działalność konsultacyjno-wystawienniczą, promocyjną itd. Mówimy o dwóch różnych poziomach finansowego wsparcia. To tyle, jeśli chodzi o kwestie, które zostały podniesione przez panów posłów w trakcie debaty.</u>
          <u xml:id="u-159.14" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKazimierzPlocke">Były też dwa istotne pytania. Pierwsze pytanie dotyczyło składki w wysokości 34 400 euro. Zwracam uwagę, że ta składka będzie uiszczana dopiero po ratyfikacji programu i po złożeniu listów uwierzytelniających, zostanie obliczona stosownie do upływu czasu według łacińskiej zasady pro rata temporis, a więc jeżeli zakładamy, że ratyfikacja będzie miała miejsce w przyszłym roku, to stosownie do upływu czasu ta składka będzie uiszczona przez Polskę.</u>
          <u xml:id="u-159.15" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKazimierzPlocke">Reasumując, pani marszałek, Wysoka Izbo, stwierdzam, że ten projekt jest ważny z punktu widzenia gospodarczego, jeśli chodzi o przetwórstwo ryb w Polsce, i mam nadzieję, że dołożymy wszelkich starań, żeby nasze produkty rybne, z polską marką, były jeszcze lepiej promowane, nie tylko w kraju, ale także na rynkach europejskich i w państwach trzecich. Jestem przekonany...</u>
          <u xml:id="u-159.16" who="#komentarz">(Głos z sali: A będziemy mogli łowić więcej dorsza?)</u>
          <u xml:id="u-159.17" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKazimierzPlocke">...że i dorszy będziemy mieli więcej w Bałtyku. Przypomnę, że w Bałtyku Wschodnim w 2010 r. ma ich być o 15% więcej, w Bałtyku Zachodnim - prawie o 9% więcej, a w rejonie Svalbardu w 2010 r. będziemy mieli ok. 1800 t dorszy. Tak więc, panie pośle...</u>
          <u xml:id="u-159.18" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Babalski: A w tym roku ile było?)</u>
          <u xml:id="u-159.19" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKazimierzPlocke">...staramy się w imieniu rządu dobrze negocjować z Komisją Europejską i nasze zadania są skutecznie realizowane. To tyle. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-159.20" who="#komentarz">(Burzliwe oklaski)</u>
          <u xml:id="u-159.21" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo, panie ministrze.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję panu ministrowi za to, że bardzo szczegółowo odpowiedział pan na wszystkie pytania, wyjaśnił pan wątpliwe kwestie.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">W związku z tym pan poseł sprawozdawca rezygnuje z zabierania głosu, ale dziękuje wszystkim, którzy pracowali przy tym projekcie.</u>
          <u xml:id="u-160.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-160.3" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w bloku głosowań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 9. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy Prawo o organizmach genetycznie zmodyfikowanych (druk nr 2547).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">O zabranie głosu proszę podsekretarza stanu w Ministerstwie Środowiska pana Janusza Zaleskiego w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-162.2" who="#komentarz">(Głos z sali: No a ryba do czego jest? Do wódki.)</u>
          <u xml:id="u-162.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Właśnie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszZaleski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przestawić projekt ustawy Prawo o organizmach genetycznie zmodyfikowanych, który zapewnia transpozycję przepisów prawa Unii Europejskiej w zakresie organizmów genetyczne zmodyfikowanych, wdraża postanowienia ramowego stanowiska Polski dotyczącego tych organizmów przyjętego przez Radę Ministrów w roku 2008.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszZaleski">Projekt ten doprecyzuje te przepisy, które w trakcie dotychczasowego okresu obowiązywania ustawy o organizmach genetycznie zmodyfikowanych budziły wątpliwości interpretacyjne. Ustawa ureguluje kwestie dotyczące: prowadzenia zakładów inżynierii genetycznej, zamkniętego użycia mikroorganizmów genetycznie zmodyfikowanych i zamkniętego użycia organizmów genetycznie zmodyfikowanych, zamierzonego uwolnienia organizmów genetycznie zmodyfikowanych do środowiska w celach doświadczalnych, wprowadzania do obrotu GMO, upraw roślin genetycznie zmodyfikowanych i udostępniania informacji.</u>
          <u xml:id="u-163.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszZaleski">Wprowadza się konkretne zmiany w przepisach dotyczących kompetencji organów kontrolnych. Precyzują one, jaki jest zakres zadań służb kontrolnych w ramach kontroli i nadzoru przestrzegania przepisów o organizmach GMO.</u>
          <u xml:id="u-163.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszZaleski">Ze względu na niechęć polskiego społeczeństwa w odniesieniu do organizmów genetycznie zmodyfikowanych i negatywne stanowisko rządu wobec wielu działań z GMO, za wyjątkiem jego zamkniętego użycia, w projekcie ustawy znajdują się jasno określone zakresy kontroli przewidziane dla siedmiu inspekcji, mające na celu uszczelnienie i zagwarantowanie skutecznego systemu kontrolnego.</u>
          <u xml:id="u-163.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszZaleski">Wypada dodać, że przepisy projektu ustawy nie mają zastosowania do żywności, produktów leczniczych oraz pasz genetycznie zmodyfikowanych. Przepisów ustawy nie stosuje się też do modyfikacji genetycznych istoty ludzkiej, w tym także w prenatalnej fazie jej rozwoju.</u>
          <u xml:id="u-163.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszZaleski">Biorąc pod uwagę fakt, że zamierzone uwolnienie organizmów genetycznie zmodyfikowanych do środowiska w celach doświadczalnych będzie przebiegało w środowisku naturalnym, zasadą przyświecającą opracowaniu przepisów było stworzenie maksymalnie surowego reżimu oceniania bezpieczeństwa danego eksperymentu polowego w kontekście jego bezpieczeństwa dla środowiska.</u>
          <u xml:id="u-163.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszZaleski">Zgodnie z przepisami projektu ustawy wprowadzenie do obrotu organizmu genetycznie zmodyfikowanego wymaga decyzji, którą wydaje minister właściwy do spraw środowiska, ale na obszarze Wspólnoty Europejskiej mogą znajdować się organizmy zmodyfikowane jako produkty lub w produktach, które zostały już wcześniej dopuszczone do obrotu decyzjami właściwych organów, innych niż Rzeczpospolita Polska. W takich przypadkach decyzje te będą obowiązywały w takim samym stopniu, jak decyzje ministra środowiska.</u>
          <u xml:id="u-163.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszZaleski">W ustawie, co jest istotne, określono przypadki, w których minister właściwy do spraw rolnictwa ma możliwość wprowadzenia czasowego ograniczenia lub zakazu uprawy określonych odmian roślin genetycznie zmodyfikowanych. Przewidziano też utworzenie stref wolnych od upraw roślin genetycznie zmodyfikowanych. Taka strefa może obejmować obszar kilku sąsiadujących ze sobą działek ewidencyjnych. Może być ona powołana na mocy porozumienia między właścicielami tych działek. W ten sposób tworzy się przejrzysty system gwarantujący rolnikom swobodę prowadzenia działalności gospodarczej, który jednocześnie umożliwia wyłączanie pewnych obszarów spod upraw roślin genetycznie zmodyfikowanych.</u>
          <u xml:id="u-163.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszZaleski">Aby umożliwić prowadzenie monitoringu, zostały określone w ustawie zasady dotyczące konieczności zgłaszania tych organizmów GMO, które zostały dopuszczone do obrotu lub mają być wykorzystywane w pracach zamkniętego użycia i zamierzonego uwolnienia.</u>
          <u xml:id="u-163.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszZaleski">W projekcie zamieszczono rozdziały regulujące kwestie odpowiedzialności cywilnej, zawierające przepisy karne i określające kary pieniężne. Wymieniono nowe kategorie czynów, których popełnienie będzie podlegać odpowiedzialności administracyjnej lub karnej, co zapewni większą skuteczność przepisów, przy jednoczesnym obniżeniu społecznych kosztów wymiaru sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-163.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszZaleski">Ustawa określa odpowiedzialność ministrów. Do kompetencji ministra środowiska będzie należało prowadzenie publicznych dostępnych rejestrów regulujących czy opisujących zamknięte użycie organizmów, zamierzone uwolnienie organizmów genetycznie zmodyfikowanych i wprowadzanie do obrotu organizmów genetycznie zmodyfikowanych. Minister środowiska będzie wydawał decyzje na prowadzenie zakładów inżynierii genetycznej, zamknięte użycie organizmów genetycznie zmodyfikowanych, zamierzone uwolnienie w celach doświadczalnych i wprowadzanie do obrotu.</u>
          <u xml:id="u-163.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszZaleski">Do kompetencji ministra rolnictwa będzie należała rejestracja odmian, sprawy związane z nasiennictwem, uprawą roślin transgenicznych i wprowadzaniem do obrotu pasz genetycznie zmodyfikowanych.</u>
          <u xml:id="u-163.12" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszZaleski">Za sprawy związane z wydawaniem decyzji na wprowadzanie do obrotu produktów leczniczych będzie odpowiadał minister zdrowia, a główny inspektor sanitarny będzie odpowiedzialny za wprowadzenie do obrotu żywności genetycznie zmodyfikowanej.</u>
          <u xml:id="u-163.13" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszZaleski">W naszym przekonaniu ustawa zapewnia bezpieczeństwo zdrowia obywateli, dobry stan środowiska, poddaje ścisłej kontroli badania naukowe, eksperymenty polowe, zamierzone uwolnienie, wprowadzanie do obrotu i w sposób wystarczający, zgodny ze standardami unijnymi, reguluje kwestie organizmów genetycznie zmodyfikowanych. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-164.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-164.3" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Głos zabierze poseł Leszek Korzeniowski, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-164.4" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#PosełLeszekKorzeniowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przemawiać w imieniu klubu Platforma Obywatelska. Projekt ustawy Prawo o organizmach genetycznie zmodyfikowanych uchyla obowiązującą obecnie ustawę z dnia 22 czerwca 2001 r. Podstawowym celem projektu ustawy jest dokonanie transpozycji do polskiego porządku prawnego dyrektyw Wspólnot Europejskich regulujących zagadnienia dotyczące organizmów genetycznie zmodyfikowanych, a także zapewnienie stosowania na terytorium Rzeczypospolitej przepisów rozporządzeń Wspólnot Europejskich w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#PosełLeszekKorzeniowski">Kształtując przepisy projektu ustawy, uwzględniono wytyczne zawarte w ramowym stanowisku rządu RP dotyczącym organizmów genetycznie zmodyfikowanych. Dodatkowo zamiarem projektodawcy jest doprecyzowanie tych przepisów dotyczących regulaminowej materii, które na gruncie ustawy z dnia 22 czerwca 2001 r. o organizmach genetycznie zmodyfikowanych budziły wątpliwości interpretacyjne.</u>
          <u xml:id="u-165.2" who="#PosełLeszekKorzeniowski">W projekcie ustawy wskazano organy właściwie w sprawach dotyczących organizmów genetycznie zmodyfikowanych na terytorium Polski. W szczególności projekt ustawy wprowadza zmiany w przepisach ustaw regulujących zasady i tryb działania organów kontrolnych, precyzując zakres zadań tych organów w ramach kontroli i nadzoru przestrzegania przepisów o organizmach genetycznie zmodyfikowanych. Ze względu na niechętne stanowisko polskiego społeczeństwa, które znamy, wobec...</u>
          <u xml:id="u-165.3" who="#komentarz">(Poseł Aleksander Chłopek: Polacy są mądrzy.)</u>
          <u xml:id="u-165.4" who="#PosełLeszekKorzeniowski">Czy miał pan wątpliwości?</u>
          <u xml:id="u-165.5" who="#komentarz">(Poseł Aleksander Chłopek: Słyszymy je.)</u>
          <u xml:id="u-165.6" who="#PosełLeszekKorzeniowski">Ze względu na niechętne stanowisko polskiego społeczeństwa wobec upowszechniania działań z organizmami genetycznie zmodyfikowanymi, z wyjątkiem ich zamkniętego użycia, a także uwzględniając będące jego konsekwencją stanowisko Rady Ministrów wobec wszystkich kategorii działań z organizmami genetycznie zmodyfikowanymi, wprowadzono zmiany dotyczące systemu kontrolnego będącego gwarantem bezpieczeństwa w tej dziedzinie. Dlatego projekt ustawy zakłada precyzyjne rozdzielenie kompetencji właściwych inspekcji co do zakresu przeprowadzanej kontroli. Zamiarem projektodawcy jest bowiem stworzenie szczelnego i skutecznego systemu kontrolnego w obszarze organizmów genetycznie zmodyfikowanych.</u>
          <u xml:id="u-165.7" who="#PosełLeszekKorzeniowski">Proszę państwa, ustawa powstała w toku wieloletnich prac. Pierwszy projekt powstał w roku 2004. W trakcie wielokrotnych zmian politycznych zmieniały się przepisy tego projektu. Po raz pierwszy od wielu lat zostały rozpoczęte prace parlamentarne nad tą ustawą. Projekt ustawy dwukrotnie podlegał notyfikacji technicznej Komisji Europejskiej. Pierwszy raz w roku 2006, kiedy projekt przygotowany przez poprzedni rząd został negatywnie oceniony przez Komisję Europejską. Po raz drugi projekt ustawy był oceniany przez Komisję Europejską w roku 2008. Projekt opracowany przez obecny rząd został oceniony jako restrykcyjny, ale zgodny z prawem wspólnotowym.</u>
          <u xml:id="u-165.8" who="#PosełLeszekKorzeniowski">Teraz chciałbym omówić w sumie najistotniejszą kwestię z punktu widzenia komisji, której mam przyjemność przewodniczyć, czyli Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Otóż najważniejszymi przepisami z punktu widzenia interesów rolnictwa i całego sektora rolnego są przepisy działu VI: Uprawy roślin genetycznie zmodyfikowanych. Zasad prowadzenia upraw roślin transgenicznych nie reguluje w tej chwili żadna ustawa. Obecnie istnieje realna szansa, aby po raz pierwszy wdrożyć te zagadnienia do prawa krajowego. Uregulowanie sprawy upraw roślin transgenicznych jest niezwykle istotne z kilku powodów. Po pierwsze, przepisy te nakładają obowiązek zgłaszania miejsc, gdzie mają być prowadzone takie uprawy, co w chwili obecnej jest poza kontrolą, a po drugie, przepisy wykonawcze do ustawy określają zasady techniczne prowadzenia upraw, w tym regulacje dotyczące izolacji przestrzennej oraz obowiązków rolnika w trakcie prowadzenia upraw.</u>
          <u xml:id="u-165.9" who="#PosełLeszekKorzeniowski">Bardzo ważną sprawą jest to, że wraz z wprowadzeniem nowych przepisów zostaną zmienione przepisy określające zadania kompetencyjne Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa. Wprowadzenie nowych przepisów umożliwi inspekcji kontrolę pól, pobranie prób i przeprowadzanie badań na obecność modyfikacji genetycznej. Nowe przepisy zawierają delegację dla ministra rolnictwa i rozwoju wsi do wydania rozporządzenia w sprawie wprowadzenia zakazu uprawy roślin GMO w przypadku uzyskania informacji świadczących o szkodliwości określonej modyfikacji dla zdrowia ludzi i środowiska. Tryb ten jest zgodny z prawem i w przypadku jego zastosowania Polska nie będzie ponosiła konsekwencji prawnych, jakie poniosła w wyniku wprowadzenia w ustawie o nasiennictwie w roku 2006 zakazu obrotu materiałem siewnym odmian genetycznie zmodyfikowanych oraz zakazu wpisu odmian genetycznie zmodyfikowanych do krajowego rejestru odmian. Zakazy te miały uchronić Polskę przed ekspansją produktów genetycznie zmodyfikowanych, szczególnie nasion, i tym samym umożliwić uniknięcie ich wysiewu. Okazało się jednak bardzo szybko, że wobec swobody wolnego rynku rolnicy na własny użytek zaczęli sprowadzać materiał siewny z innych krajów członkowskich i stosować go bez zgłaszania i ewidencjonowania tej działalności. Przypomnieć należy, że wprowadzenie do ustawy o nasiennictwie zakazu zakończyło się wydaniem przez Europejski Trybunał Sprawiedliwości w dniu 16 lipca tego roku wyroku przeciwko Polsce.</u>
          <u xml:id="u-165.10" who="#PosełLeszekKorzeniowski">Szybkie zakończenie prac nad przedmiotową ustawą jest istotne z dwóch powodów. Po pierwsze, ustawa ta w pełni implementuje przepisy dyrektyw Unii Europejskiej dotyczących zagadnień GMO w Polsce, przy czym za brak implementacji przepisów wspólnotowych w zakresie zamkniętego użycia GMO Komisja Europejska już wszczęła przeciwko Polsce następne postępowanie wyjaśniające. Odpowiedzialnym w tej kwestii uczyniono ministra środowiska. Po drugie, ustawa ta wprowadzi przepisy, które uporządkują obecny system, określą kompetencje i odpowiedzialność poszczególnych ministrów, jeżeli chodzi o kwestie dotyczące GMO. Określą one również warunki prowadzenia upraw, co nie jest tożsame z powszechnym zezwoleniem na prowadzenie upraw, o czym regularnie donoszą media. Stwarzają również brakujący system nadzoru i kontroli oraz przede wszystkim mogą stać się formalną podstawą do wprowadzenia w Polsce zakazu stosowania GMO bez ponoszenia konsekwencji prawnych, jeżeli zaistnieje taka konieczność.</u>
          <u xml:id="u-165.11" who="#PosełLeszekKorzeniowski">Ta ustawa zawiera wiele rozwiązań dotyczących polskiego problemu polskiego GMO, problemu, którego wszyscy się bali. Nigdy nie wiedzieliśmy do końca, jak zostanie on rozstrzygnięty. Uważam, że ta ustawa jest bardzo dobra. Kończy ona pewien etap dyskusji nad GMO. Dlatego też w imieniu mojego klubu deklaruję poparcie dla tej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-165.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość głos zabierze pan poseł Dariusz Bąk.</u>
          <u xml:id="u-166.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-166.3" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">W imieniu klubu Lewica stanowisko przedstawi pan poseł Henryk Milcarz.</u>
          <u xml:id="u-166.4" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#PosełHenrykMilcarz">Dziękuję bardzo. Pani marszałek tak mnie zaskoczyła, że chyba nawet nie zdążyłem poprawić krawatu.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#PosełHenrykMilcarz">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Przypadł mi w udziale zaszczyt przedstawienia stanowiska Klubu Poselskiego Lewica w sprawie projektu ustawy Prawo o organizmach genetycznie zmodyfikowanych (druk nr 2547).</u>
          <u xml:id="u-167.2" who="#PosełHenrykMilcarz">Wysoka Izbo! Nauka, postęp techniczny i technologiczny sprawiają, że świat rozwija się niezwykle dynamicznie. Biotechnologia jest jedną z dziedzin, która odgrywa ważną rolę w rozwoju światowej gospodarki. W wyniku procesów biotechnologicznych i inżynierii genetycznej powstają nowe organizmy, zwane organizmami genetycznie zmodyfikowanymi, które nie powstałyby w naturalnych warunkach. Z udziałem inżynierii genetycznej można dokonać zmian cech wielu organizmów, powodując tym samym zmianę ich wartości użytkowych. Organizmy genetycznie zmodyfikowane coraz częściej pojawiają się na rynku, budząc wiele kontrowersji. Niepokój wzbudza problematyka dotycząca poziomu bezpieczeństwa tych produktów dla zdrowia człowieka i ich wpływu na środowisko. Zachodzi więc pilna potrzeba dokonania oceny stopnia zagrożenia, jakie stwarzają te produkty dla zdrowia ludzi i dla środowiska. Procedury i mechanizmy dokonywania oceny ryzyka związanego z wykorzystaniem genetycznie zmodyfikowanych organizmów muszą być ciągle doskonalone. Działania te należy prowadzić zarówno na poziomie praktycznym, jak i legislacyjnym.</u>
          <u xml:id="u-167.3" who="#PosełHenrykMilcarz">Wysoka Izbo! Podstawowym aktem prawnym normującym w Polsce sprawy organizmów genetycznie zmodyfikowanych jest ustawa z dnia 22 czerwca 2001 r. o organizmach genetycznie zmodyfikowanych (Dz. U. Nr 76, poz. 811, z późn. zm.). Ustawa normuje sprawy związane z GMO, z wyłączeniem zagadnień, o których mowa w art. 2 ust. 1 oraz art. 4 ustawy, dotyczących modyfikacji genetycznych genomu ludzkiego oraz żywności i środków farmaceutycznych pochodzących z GMO.</u>
          <u xml:id="u-167.4" who="#PosełHenrykMilcarz">Zmieniające się prawo unijne, jak również zmiany, jakie niesie ze sobą czas, skłaniają do refleksji. Zakres zmian oraz ich liczba spowodowały konieczność opracowania projektu nowej ustawy, a nie nowelizacji obecnie obowiązującego aktu prawnego. Projekt ustawy dzieli się na 11 działów, które regulują zagadnienia w zakresie: prowadzenia zakładów inżynierii genetycznej, zamkniętego użycia mikroorganizmów genetycznie zmodyfikowanych, zamkniętego użycia organizmów genetycznie zmodyfikowanych innych niż mikroorganizmy genetycznie zmodyfikowane, zamierzonego uwolnienia organizmów genetycznie zmodyfikowanych do środowiska w celach doświadczalnych, wprowadzenia do obrotu organizmów genetycznie zmodyfikowanych jako produktów lub w produktach, upraw roślin genetycznie zmodyfikowanych, a także udostępnienia informacji o organizmach genetycznie zmodyfikowanych. W szczególności projekt wprowadza zmiany w przepisach regulujących zasady i tryb działania organów kontrolnych.</u>
          <u xml:id="u-167.5" who="#PosełHenrykMilcarz">Wysoka Izbo, Polska jest ewenementem pod względem bogactwa bioróżnorodności, a polskie rolnictwo może grać, dysponować niewątpliwym atutem, jakim jest zdrowa, ekologiczna żywność. Wprowadzenie GMO do środowiska spowoduje poważne zakłócenia w jego funkcjonowaniu. Ramowe stanowisko Polski dotyczące organizmów genetycznie zmodyfikowanych odnosi się do tego, że Polska dąży do bycia krajem wolnym od GMO. Proponowane rozwiązania zapisane w projekcie ustawy wydają się zbyt liberalne i nie przybliżają nas do celu.</u>
          <u xml:id="u-167.6" who="#PosełHenrykMilcarz">Wysoka Izbo, projekt ustawy, nad którą Wysoka Izba raczy procedować, musi być niezwykle starannie, w sposób przemyślany tworzony, aby pogodzić oczekiwania różnych środowisk. Podstawową rolą, jaką powinno spełnić prawo w sferze biotechnologii, jest ochrona życia i zdrowia ludzi oraz środowiska. Pamiętając o tym, mój klub - Klub Poselski Lewica - jest za tym, aby projekt skierować do Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, a także do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi celem dalszego procedowania nad nim. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-167.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość głos zabierze pan poseł Dariusz Bąk.</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#PosełDariuszBąk">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam przyjemność przedstawić stanowisko wobec rządowego projektu ustawy Prawo o organizmach genetycznie zmodyfikowanych wraz z projektami aktów wykonawczych (druk nr 2547).</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#PosełDariuszBąk">Wysoki Sejmie, dzięki ekstensywnemu, opartemu o prywatną własność rolną rolnictwu i wyśmienitemu polskiemu leśnictwu Polska to unikalny kraj pod względem bioróżnorodności. Jest to nasza największa wartość, dzięki której możemy promować jakość polskiej żywności i tym samym stwarzać warunki dla funkcjonowania polskiej wsi. Rząd powinien wiedzieć, że po wejściu naszego kraju do Unii Europejskiej i koniecznym podporządkowaniu się wolnemu rynkowi zaistniały duże szanse na uzyskanie przewagi konkurencyjnej naszego państwa na rynkach zdrowej żywności. Polscy rolnicy mają wielkie dokonania w tej dziedzinie. Zapewniają to zarówno nieskażone warunki przyrodnicze, jak również wypracowane przez pokolenia, tradycyjne metody upraw roślin, a także hodowla zwierząt żywionych naturalnymi paszami. Nasza przewaga nad krajami chociażby starej piętnastki nie opiera się na ilości produkowanej żywności, która wynika z wydajności, co podkreślają zwolennicy wprowadzenia GMO, ale na znakomitej jakości żywności. Rząd powinien też wiedzieć, że coraz powszechniejsze jest zdobywanie przez setki tysięcy gospodarstw ekologicznych w Polsce certyfikatów: producent zdrowej żywności. Nie można przez różne nieprzemyślane zapisy w oparciu o niesprawdzone teorie w proponowanym projekcie ustawy Prawo o organizmach genetycznie zmodyfikowanych zamazywać obrazu polskiego rolnictwa jako producenta zdrowej żywności.</u>
          <u xml:id="u-169.2" who="#PosełDariuszBąk">Prawo i Sprawiedliwość zdawało sobie z tego sprawę i dlatego przygotowało projekt ustawy o genetycznie zmodyfikowanych organizmach, który przeszedł proces legislacyjny i został złożony do Sejmu w roku 2007. Projekt ten był zgodny z ramowym stanowiskiem rządu Prawa i Sprawiedliwości całkowicie zabraniającym uwalniania genetycznie zmodyfikowanych organizmów bez sprawdzenia skutków ich wprowadzenia. Oznaczało to, że, decydując się na wprowadzenie GMO, musiano by udowodnić, że ich działanie nie wpłynie negatywnie na rodzime gatunki roślin i zwierząt. Obecnie prezentowany projekt ustawy stanowi kopię poprzedniej ustawy, z tym że zmieniono podstawowe jej zapisy. Główną rozbieżnością jest to, że projekt poprzedni wprowadzał możliwość wydzielenia stref, gdzie można było uwalniać genetycznie zmodyfikowane organizmy pod warunkiem zachowania bezpieczeństwa środowiska. Obecny projekt wprowadza zapis, że można wydzielić strefy wolne od GMO. Sprowadzi się to w praktyce do upowszechnienia organizmów genetycznie zmodyfikowanych w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-169.3" who="#PosełDariuszBąk">Według Prawa i Sprawiedliwości projekt ten w rażący sposób łamie konstytucję, a szczególnie jej art. 5 mówiący, że Rzeczpospolita Polska strzeże dziedzictwa narodowego oraz zapewnia ochronę środowiska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju. Projekt ten sprzeczny jest również z Konwencją o ochronie różnorodności biologicznej Organizacji Narodów Zjednoczonych z 1992 r. podpisaną i ratyfikowaną przez Polskę, która stanowi, że państwa mają suwerenne prawa do własnych zasobów biologicznych i że są odpowiedzialne i za ochronę swojej bioróżnorodności biologicznej, i za zrównoważone użytkowanie zasobów. Według niej ustawodawstwo krajowe winno respektować, chronić i utrwalać wiedzę, innowacje oraz praktyki stosowane przez tubylcze i lokalne społeczności prowadzące tradycyjny tryb życia sprzyjający ochronie i zrównoważonemu użytkowaniu różnorodności biologicznej.</u>
          <u xml:id="u-169.4" who="#PosełDariuszBąk">Według Prawa i Sprawiedliwości projekt ten jest sprzeczny także z dyrektywą Rady 79/409 EWG w sprawie ochrony dzikiego ptactwa i dyrektywą Rady 92/43 EWG w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory. Zapisy dyrektyw stanowią, że stan siedlisk przyrodniczych w Unii Europejskiej - dotyczy starej piętnastki - nadal się pogarsza i coraz większa liczba dzikich gatunków jest bardzo zagrożona. Dalej czytamy, że państwa członkowskie podejmą wszelkie niezbędne środki w celu zachowania populacji gatunków na poziomie, który odpowiada w szczególności wymogom ekologicznym, naukowym i kulturowym i że obowiązkiem państw jest wspieranie zachowania różnorodności biologicznej przy uwzględnieniu wymagań gospodarczych, społecznych, kulturowych i regionalnych dla zrównoważonego rozwoju. W konkluzji jest również stwierdzenie, że państwa członkowskie mogą wprowadzić bardziej rygorystyczne środki ochronne niż przewidziane w niniejszych dyrektywach.</u>
          <u xml:id="u-169.5" who="#PosełDariuszBąk">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Ile wysiłku kosztowało wyznaczenie sieci obszarów Natura 2000 w Polsce? Te obszary stanowią ok. 20% powierzchni naszego kraju. Potwierdzono poprzez dokładną inwentaryzację przyrodniczą, że występują u nas unikalne gatunki roślin i zwierząt. Czy ktoś jest w stanie odpowiedzieć, co nastąpi, jeżeli uwolnimy do środowiska organizmy genetycznie zmodyfikowane? Co się stanie z poszczególnymi chronionymi obszarami? Są poważne analizy naukowców, które wskazują, że wiele z gatunków może zginąć. Obszary Natura 2000 obwarowane są przecież różnymi restrykcjami na wypadek pogorszenia się na ich terenie stanu środowiska. Kto za to odpowie?</u>
          <u xml:id="u-169.6" who="#PosełDariuszBąk">W świetle powyższych faktów, kierując się zasadą przezorności, klub Prawa i Sprawiedliwości wnioskuje, aby niniejszy projekt przedstawić do prac w Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, a także w Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Jednocześnie klub Prawa i Sprawiedliwości apeluje o to, żeby projekt złożony do Sejmu w 2007 r. przez rząd Prawa i Sprawiedliwości był uwzględniony przy dalszym procedowaniu nad obecnym projektem ustawy. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-169.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Stanowisko klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego przedstawi pan poseł Stanisław Kalemba.</u>
          <u xml:id="u-170.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#PosełStanisławKalemba">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Przypadło mi w udziale zadanie zaprezentowania stanowiska Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego w pierwszym czytaniu rządowego projektu ustawy Prawo o organizmach genetycznie zmodyfikowanych.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#PosełStanisławKalemba">Projekt nowych uregulowań w zakresie GMO dotyczy zasadniczych warunków - w zakresie i przyszłości - bezpieczeństwa dla ochrony środowiska, życia i funkcjonowania świata roślin, zwierząt, bezpieczeństwa żywności, zdrowia zwierząt, ludzi, czyli naszej przyszłości. Dotyczy to zakresu spraw nie do końca zbadanych, sprawdzonych, działań, które istotnie naruszają niektóre elementy prawa naturalnego. Nasuwa się pytanie, czy to, co się dzieje w tym obszarze, znajduje się pod kontrolą, czy już się wymknęło spod kontroli, czy wielkie pieniądze i interesy nie wyprzedziły rozsądku, uczciwych, rzetelnych badań naukowych i gwarancji bezpieczeństwa działań dotyczących nowych organizmów genetycznie zmodyfikowanych, ze względu na następne pokolenia.</u>
          <u xml:id="u-171.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-171.3" who="#PosełStanisławKalemba"> Nikt rozsądny nie powie, że w tym zakresie jest pewny. Kolejny raz mówimy, że celem tego projektu jest dostosowanie polskiego prawa do dyrektyw Wspólnot Europejskich w zakresie GMO. O tym, jak to jest skomplikowane, świadczy fakt, że do uprawy w krajach Unii Europejskiej jest dopuszczona jedynie kukurydza MON 810. A już siedem krajów Unii Europejskiej: Węgry, Grecja, Austria, Luksemburg, Niemcy, Francja, Włochy, oficjalnie zakazało jej uprawy na swoim terenie. Do takiej decyzji przygotowuje się Belgia i Irlandia.</u>
          <u xml:id="u-171.4" who="#PosełStanisławKalemba">Panie ministrze, jakie jest w tym zakresie stanowisko rządu polskiego, pana ministra? Przecież w tej grupie są najwięksi producenci żywności, kluczowe państwa Unii Europejskiej, do których należy też Polska. Przecież rządy tych państw musiały mieć uzasadnione powody, decyzje podjęto na podstawie bardzo szczegółowych badań. Warto by było, żeby polskie społeczeństwo też poznało te powody. Warto tu podkreślić, że Europejski Urząd do Spraw Bezpieczeństwa Żywności zdecydował, żeby dopuścić to do uprawy, a te państwa na podstawie własnych badań zakazały tego. Proszę zwrócić uwagę, jak to jest istotne.</u>
          <u xml:id="u-171.5" who="#PosełStanisławKalemba">W Polsce też uprawia się tę kukurydzę. Najpierw 300 ha, teraz ok. 3000 ha. W związku z tym nasuwa się pytanie, czy prowadzi się w związku z tym badania. Jakie są nasze polskie wyniki? Skoro jest tyle wątpliwości, to dla Polski produkcja żywności wysokiej jakości metodami tradycyjnymi i ekologicznymi, żywności cenionej w Europie i świecie, ma fundamentalne znaczenie. Polska powinna być krajem wolnym od GMO.</u>
          <u xml:id="u-171.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-171.7" who="#PosełStanisławKalemba">W sytuacji rozdrobnionego rolnictwa, dużej ilości działek o dużej bioróżnorodności, różnorodności upraw, łatwo może nastąpić krzyżowanie roślin tradycyjnych z GMO, zanieczyszczenie upraw tradycyjnych i ekologicznych mimo stosowania zalecanych stref ochronnych. Czy to prawda, że pasze zawierające GMO, którymi są żywione zwierzęta, powodują zmiany w wątrobie, trzustce, układzie rozrodczym, obniżają płodność? Jaki jest wpływ żywności GMO na alergie, w tym u dzieci, choroby układu pokarmowego? Przecież oficjalnie o tym informują zachodnie instytuty badawcze, eksperci ze Stanów Zjednoczonych i z Europy.</u>
          <u xml:id="u-171.8" who="#PosełStanisławKalemba">Publicznie informuje się, że są próby wymuszenia na społeczeństwach upraw GMO, że te sposoby są niedemokratyczne. Czy to prawda, że interesy wielkich korporacji ponadnarodowych często są wyżej stawiane niż nasze zdrowie, niż naturalna i kulturowa bioróżnorodność? Chcę powiedzieć, że jeden z instytutów amerykańskich domaga się wprowadzenia moratorium na GMO w całym świecie. Chyba jeszcze będę miał możliwość mówić o tym. Nie można lekceważyć niezależnych badań wskazujących na potencjalne zagrożenie dla zdrowia i środowiska naturalnego. Musi budzić oburzenie fakt, że naukowcy, którzy prowadzili rzetelne badania, zostali usunięci z instytutów, jak na przykład dr Arpad Pusztai.</u>
          <u xml:id="u-171.9" who="#PosełStanisławKalemba">GMO - genetycznie zmodyfikowany organizm, to oznacza sztuczne wstawienie obcych genów do materiału genetycznego danego organizmu. Geny przenosi się, przekraczając granice między gatunkami, np. geny zwierząt przenosi się do roślin. Obecnie państwa członkowskie Unii Europejskiej mają zamiar jednak zakazać wysiewu i sprzedaży GMO na ich rynkach. Dotyczyć to ma sytuacji, kiedy wejdą w posiadanie informacji o istnieniu zagrożenia dla środowiska, zdrowia ludzi czy zwierząt. Na przykład produkowane przez kukurydzę MON 810 toksyczne białko Cry1Ab powoduje wyższą śmiertelność zwierząt. Takie są wyniki badań. Białko to ma też działać negatywnie na pszczoły miodne Apis mellifera, u których po spożyciu upośledzeniu ulega zdolność orientacji. Co to znaczy powrót pszczoły do ula i zdolność orientowania się? Jest faktem masowe ginięcie pszczół w wielu krajach na świecie, także w Europie.</u>
          <u xml:id="u-171.10" who="#PosełStanisławKalemba">W przyjętym dezyderacie komisji rolnictwa dotyczącym trudnej sytuacji w pszczelarstwie, ginięcia pszczół zwróciliśmy uwagę na konieczność zainteresowania się uprawami GMO. Cytuję ten fragment: „Należy powołać zespół specjalistów, który będzie prowadził badania dotyczące wpływu upraw roślin GMO na pszczołę miodną”.</u>
          <u xml:id="u-171.11" who="#PosełStanisławKalemba">Albert Einstein mówił bardzo wyraźnie, że kilka lat po wyginięciu pszczół czeka to ludzi. Czy jeśli chodzi o lukę prawną w dotychczas obowiązującej ustawie z 2001 r., gdzie jest zawarty zakaz handlu nasionami GMO, nie wprowadzono zakazu wysiewu, to był przypadek czy to było zaplanowane działanie? To powoduje, że rolnicy mogą kupować nasiona genetycznie zmodyfikowane kukurydzy za granicą i siać ją na swoich polach. Prawo jest nieprecyzyjne. To jest fakt, że to będzie uregulowane w nowej ustawie. Logiczne wydaje się zatem wprowadzenie zakazu obrotu i wysiewu kukurydzy MON 810 na terenie naszego kraju, tak jak we wcześniej wymienionych państwach.</u>
          <u xml:id="u-171.12" who="#PosełStanisławKalemba">Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego podchodzi do kwestii GMO z wielką odpowiedzialnością. Opowiadamy się za prowadzeniem profesjonalnych, rzetelnych badań, ale uwalnianie GMO do środowiska, stosowanie dla zwierząt musi być obecnie i ze względu na przyszłe pokolenia bezpieczne, musi być pewne.</u>
          <u xml:id="u-171.13" who="#PosełStanisławKalemba">I pytanie: Czy w Polsce istnieją instytucje badawcze, zakłady, które są w stanie wydać certyfikat w odniesieniu do tego, co nawet obecnie w kraju się uprawia? To jest nasz obowiązek. Z uwagi na kryzys finansowy, który powstał wiadomo gdzie, nie mamy podstaw, żeby ufać bezgranicznie tym decyzjom politycznym. Powinniśmy sami to podjąć, mamy taką naukę, że sami możemy do tego dojść.</u>
          <u xml:id="u-171.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-171.15" who="#PosełStanisławKalemba">Nie będę mówił o poszczególnych rozdziałach, ponieważ moi poprzednicy o tym mówili, ale przypomnę, że projekt ustawy dokonuje wdrożeń dwóch dyrektyw Rady oraz Parlamentu Europejskiego i Rady oraz pięciu rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady, a także Komisji. Należy wziąć pod uwagę niechęć polskiego społeczeństwa wobec upowszechniania działań prowadzonych z GMO, z wyjątkiem zamkniętego zużycia. Jeśli chodzi o zamknięte użycie, to należy prowadzić te badania. Ustawa czy rząd jest zobowiązany to uszanować. W związku z tym wprowadzono zmiany dotyczące systemu kontroli, wskazano właściwe organy, one są tu wymienione, ale w moim przekonaniu podczas prac w komisjach powinny być opracowane dodatkowe ekspertyzy, żeby mimo wszystko upewnić się, ponieważ w tym przypadku powinniśmy być podwójnie bezpieczni.</u>
          <u xml:id="u-171.16" who="#PosełStanisławKalemba">W projekcie ustawy jest zawarta definicja zakładu inżynierii genetycznej. Są to pomieszczenia, budynki, laboratoria i zespoły przystosowane i przeznaczone do dokonywania zamkniętego użycia organizmów. Tak dla ciekawości: parę miesięcy temu w Instytucie Ochrony Roślin w Poznaniu otwarto taki zakład zamknięty, który, powiedziałbym, jest w piątce, szóstce tego typu placówek w całej Europie, czyli ma podstawy, żeby to badać.</u>
          <u xml:id="u-171.17" who="#PosełStanisławKalemba">Wysoka Izbo! Na uwagę zasługuje dział IV ustawy dotyczący zamierzonego uwalniania GMO do środowiska naturalnego...</u>
          <u xml:id="u-171.18" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-171.19" who="#PosełStanisławKalemba">‍...w celach doświadczalnych.</u>
          <u xml:id="u-171.20" who="#PosełStanisławKalemba">Jak pani marszałek pozwoli...</u>
          <u xml:id="u-171.21" who="#PosełStanisławKalemba">Kluczowa sprawa to jest uprawa roślin z GMO. Są tu zaproponowane pewne rozwiązania, które to regulują, bo jak wprowadzimy rozwiązania, które są w omawianym projekcie, to minister będzie mógł zakazać między innymi tych upraw, które dzisiaj są stosowane. To jest fakt. Niemniej zwracamy uwagę, że powinniśmy tu mieć więcej naszych wewnętrznych badań i podchodzić do tego bardzo ostrożnie.</u>
          <u xml:id="u-171.22" who="#PosełStanisławKalemba">Co jest jeszcze istotne? Zdaniem naszego klubu - już taka sentencja - należy absolutnie zabezpieczyć to, żeby każdy produkt, żywność z udziałem GMO była wyraźnie oznakowana, żeby każdy miał świadomość, co kupuje, co konsumuje, włącznie z odżywkami dla dzieci. Należy zapewnić możliwość wyboru żywności z GMO i bez GMO. To jest fundament demokracji, podstawowe prawo. A wiemy, że dzisiaj ta żywność nie jest oznakowana. Mógłbym podawać tutaj setki pozycji. Należy wprowadzić rzetelne polskie badania. Na obecnym etapie, kiedy nie mamy własnych badań, powinniśmy postępować w sposób, który szczegółowo będzie zapisany w ustawie. Wiadomo, że zgodnie z przepisami może wprost nie zapiszemy zakazu, ale należałoby postawić warunek, że nie można wprowadzić niczego do uprawy, dopóki nie będziemy mieli polskich certyfikatów, gwarancji, że to jest bezpieczne, podpisanych imieniem i nazwiskiem. Na przyszłość, dla następnych pokoleń, a nie tylko na dzisiaj.</u>
          <u xml:id="u-171.23" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-171.24" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#PosełStanisławKalemba">Już kończę.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#PosełStanisławKalemba">Szansą dla Polski i szansą sprzedaży na zewnątrz polskiej żywności jest żywność tradycyjna, ekologiczna, bardzo smaczna, poszukiwana na wszystkich rynkach. To jest nasz kapitał i tego powinniśmy bronić.</u>
          <u xml:id="u-173.2" who="#PosełStanisławKalemba">Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego opowiada się za skierowaniem omawianego projektu do komisji. Jest wniosek formalny, żeby też komisja rolnictwa wzięła udział w dalszych pracach nad tym projektem. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-173.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">W imieniu koła Socjaldemokracji Polskiej głos zabierze posłanka Izabella Sierakowska.</u>
          <u xml:id="u-174.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#PosełIzabellaSierakowska">Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Teraz kij w mrowisko. W uzasadnieniu projektu napisano, że rząd RP dąży do tego, aby nasz kraj był krajem wolnym od GMO. Myślę, że bardziej rozsądne jest stwierdzenie - również w uzasadnieniu jest ono zawarte - że chodzi o stworzenie szczelnego i skutecznego systemu kontrolnego, precyzyjne rozdzielenie kompetencji właściwych inspekcji co do zakresu przeprowadzanej kontroli w obszarze GMO.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#PosełIzabellaSierakowska">Przypuszczenia, że wprowadzenie GMO do środowiska może spowodować poważne zakłócenia w jego funkcjonowaniu, nie znajdują do dziś potwierdzenia w badaniach prowadzonych na całym świecie od ponad 20 lat. Nieuzasadnione są również obawy o niekorzystny wpływ GMO na zdrowie ludzi. Nie ma na to dowodów. Jest strach przed nowym. Jest strach przed biotechnologią.</u>
          <u xml:id="u-175.2" who="#PosełIzabellaSierakowska">Nie ma dzisiaj krajów wolnych od GMO. Zmodyfikowane rośliny i zwierzęta są z nami od dziesiątek lat, nic nie jest takie samo. Jak mówią naukowcy, tylko grzyby i niektóre płazy zachowały się w niezmienionej postaci. Człowiek poprzez hodowlę, krzyżowanie zmienia przyrodę. Różne odmiany kwiatów, ryby bez łusek, smaczna panga, która kupowana jest we wszystkich supermarketach przez miliony ludzi...</u>
          <u xml:id="u-175.3" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-175.4" who="#PosełIzabellaSierakowska">...tak, dorodne owoce - przypominam profesora Pieniążka, który zmodyfikował, zrewolucjonizował nasze sady, dzięki temu można owoce przechowywać - pszenżyto, uprawy odporne na szkodniki, bogate plony, podnoszenie wartości odżywczej na przykład ryżu, złotego ryżu, który produkuje nawet 20 razy więcej beta-karotenu niż zwykły ryż, brak słoniny w tucznikach...</u>
          <u xml:id="u-175.5" who="#komentarz">(Poseł Józef Rojek: Ale to była słonina.)</u>
          <u xml:id="u-175.6" who="#PosełIzabellaSierakowska">Pamiętacie, jak kiedyś tuczniki wyglądały? Tyle tłuszczu. A dzisiaj? To też jest wszystko GMO.</u>
          <u xml:id="u-175.7" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: To jest kwestia żywienia.)</u>
          <u xml:id="u-175.8" who="#PosełIzabellaSierakowska">Nie tylko, proszę państwa. Poczytajcie troszeczkę więcej na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-175.9" who="#PosełIzabellaSierakowska">...redukowanie potrzeby stosowania substancji chemicznych do ochrony upraw, szczepionki, na przykład insulina, którą otrzymaliśmy w wyniku wszczepienia ludzkiego genu do bakterii, prace nad zwalczaniem raka - to wszystko biotechnologia. W ostatnim artykule w „Polityce”, który warto przeczytać, pan profesor Tomasz Twardowski mówi nawet o tym, że katastrofy ekologiczne staną się nam mniej straszne dzięki genetycznie zmodyfikowanym bakteriom, które żywią się węglowodorami, będącymi głównymi składnikami ropy naftowej. Obfitość bawełny, zbóż - to szansa na walkę z głodem.</u>
          <u xml:id="u-175.10" who="#PosełIzabellaSierakowska">Tak więc nie bójmy się genetyki. A boimy się, bo za mało o niej wiemy. Jesteśmy pod względem rozwoju biotechnologii daleko w tyle. Co robić w takim razie? Wspierać, rejestrować, kontrolować i pamiętać, że naszym strachem przed nieznanym bardzo łatwo manipulować.</u>
          <u xml:id="u-175.11" who="#PosełIzabellaSierakowska">Upowszechnienie upraw GMO jednych pozbawi dużych pieniędzy, na przykład producentów środków ochrony roślin, a innym ich przysporzy. Ścierają się bowiem interesy przepotężnych grup.</u>
          <u xml:id="u-175.12" who="#PosełIzabellaSierakowska">Proszę państwa, powszechna modyfikacja - to niemożliwe i na szczęście niemożliwe. Każde jabłko, każdy pomidor wyglądają inaczej, życie i jedzenie wiele straciłyby na uroku, aż tak nie można ingerować w naturę, bo spowoduje to zachwianie bioróżnorodności. A więc tylko to, co pomoże człowiekowi.</u>
          <u xml:id="u-175.13" who="#PosełIzabellaSierakowska">Na zakończenie, jeżeli pani marszałek pozwoli - chyba mam jeszcze trochę czasu - zacytuję jeszcze raz pana profesora Tomasza Twardowskiego, który jest między innymi również doradcą resortu ochrony środowiska: Inżynieria genetyczna, bez względu na nasz stosunek do niej, zmienia świat, a globalizacja powoduje, że te zmiany dotyczą również nas. Możemy się w ten proces włączyć i próbować na nim skorzystać, możemy też stać się jego ofiarą. Wybór należy do nas i powinien być dokonany świadomie, a nie pod wpływem strachu. Na razie uprawiamy politykę strusia. - Czy mamy jakieś szanse, panie profesorze? - Pan profesor Stefan Malepszy ze Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego już 10 lat temu otrzymał genetycznie zmodyfikowany ogórek, do którego genomu wprowadził gen odpowiedzialny...</u>
          <u xml:id="u-175.14" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-175.15" who="#PosełIzabellaSierakowska">‍...za biosyntezę białka słodkiego smaku. (Kończę, pani marszałek.) W ten sposób powstał bardzo słodki ogórek, do 20 tys. razy słodszy od cukru, a przy tym mało kaloryczny. To rewolucyjne odkrycie, pozwalające zastosować słodkie ogórki w produkcji deserów. Wynalazek został zgłoszony do opatentowania i, tak jak większość patentów w Polsce, do dnia dzisiejszego nie został zarejestrowany.</u>
          <u xml:id="u-175.16" who="#PosełIzabellaSierakowska">A więc, proszę państwa, myślę, że nie trzeba się bać. Trzeba więcej pieniędzy przeznaczyć na badania, nie bać się biotechnologii. Po prostu będziemy gdzieś tam w ogonie świata. I tak jesteśmy. A myślę, że jeżeli to ma służyć człowiekowi, to warto się nad tym zastanowić i, tak jak napisano w uzasadnieniu, kontrolować. Nie wolno niczego puścić na żywioł. Kłaniam się.</u>
          <u xml:id="u-175.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-175.18" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Szczęsny Zarzycki: Dlaczego Niemcy, Francuzi i inni wprowadzili zakaz, są mądrzejsi...)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję uprzejmie, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Do zadania pytań zapisało się 34 posłów.</u>
          <u xml:id="u-176.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Czy ktoś z pań i panów posłów chciałby się jeszcze zapisać do zadania pytania?</u>
          <u xml:id="u-176.3" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-176.4" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-176.5" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Mając na względzie wagę omawianego przedłożenia, emocje, jakie ono wzbudza, i wątpliwości, wyznaczam czas na zadanie pytania na 1,5 minuty.</u>
          <u xml:id="u-176.6" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Jako pierwsza pytanie zadaje pani poseł Grażyna Ciemniak, SDPL.</u>
          <u xml:id="u-176.7" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#PosełGrażynaCiemniak">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Mam cztery pytania.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#PosełGrażynaCiemniak">Pierwsze pytanie. Czy nowe prawo o organizmach genetycznie zmodyfikowanych zabezpieczy Polskę i Polaków przed niekontrolowanym rozprzestrzenianiem GMO?</u>
          <u xml:id="u-177.2" who="#PosełGrażynaCiemniak">Drugie pytanie: Czy projekt uwzględnia pełne wdrożenie dyrektyw Unii Europejskiej i czy uwzględnia zobowiązania międzynarodowe Polski?</u>
          <u xml:id="u-177.3" who="#PosełGrażynaCiemniak">Trzecie moje pytanie dotyczy tego, iż, jak wiadomo, projekt ustawy przewiduje możliwość wprowadzenia stref wolnych od upraw genetycznie modyfikowanych, a sejmiki województw, w tym Sejmik Województwa Kujawsko-Pomorskiego jako jeden z pierwszych, podjęły uchwały, aby ich obszary były wolne od upraw GMO. Czy rząd zamierza podjąć decyzję, aby Polska była krajem wolnym od upraw GMO np. na określony czas z tego względu, że nieznane są skutki związane z wprowadzaniem upraw GMO, a także ze względu na to, że w wynikach kontroli NIK, jeśli chodzi o funkcjonowanie ustawy dotychczas obowiązującej o organizmach genetycznie zmodyfikowanych, bardzo negatywnie oceniono zabezpieczenie przed niekontrolowanym rozprzestrzenianiem się GMO?</u>
          <u xml:id="u-177.4" who="#PosełGrażynaCiemniak">I moje czwarte pytanie: Czy będzie i kiedy będzie przygotowana krajowa strategia bezpieczeństwa biologicznego? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję uprzejmie pani poseł również za to, że jako pierwsza pokazała pani, że można zmieścić się z wypowiedzią w wyznaczonym czasie.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Bardzo proszę, pytanie zadaje pan poseł Szymon Stanisław Giżyński, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-178.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#PosełSzymonStanisławGiżyński">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Zwolennicy GMO używają dla obrony swoich materialnych interesów bardzo wyrafinowanych technik. Na przykład „szczerze” przyznają, że temat jest kontrowersyjny, że istnieją w przypadku GMO i „korzyści”, i zagrożenia. Wszystko po to, by domniemane korzyści uwypuklać, a ewidentne zagrożenia pomniejszać, bagatelizować i relatywizować. Pragnę uzyskać jednoznaczną odpowiedź na pytanie, czy czynniki rządowe mają pełną świadomość, iż w świetle wieloletnich, rzetelnych, wiarygodnych międzynarodowych badań pod względem kryteriów medycznych i sanitarnych GMO stanowi dla ludzkiego życia i zdrowia istotne i trwałe zagrożenie? Czy czynniki rządowe mają dostatecznie zinterioryzowaną świadomość, iż podobnie jak w przypadku BSE, która jest chorobą wielkich stad, GMO jest zatrważającym ze względu na bezpośrednie skutki, ale na nieporównywalnie większą skalę, zagrożeniem wielkich upraw i wielkich hodowli w przypadku choćby wielkopowierzchniowego tuczu trzody chlewnej? Czy czynniki rządowe są gotowe przyrzec, iż wszelkie inicjatywy ustawodawcze, akty wykonawcze, rozporządzenia i procedury, będą już zawsze od tej pory uwzględniać niezbity fakt, iż zagrożenia ze strony GMO dla ludzkiego życia i zdrowia oraz dla środowiska naturalnego człowieka są dzisiaj udowodnione na tyle dobrze, że, można powiedzieć, że ostatecznie? Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję panu posłowi również za dyscyplinę.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Bardzo proszę, pytanie zadaje posłanka Anna Paluch, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-180.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Proszę, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-180.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma pani poseł.)</u>
          <u xml:id="u-180.4" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Nie ma pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-180.5" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Proszę o zadanie pytania pana posła Zbigniewa Dolatę, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-180.6" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#PosełZbigniewDolata">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Ta ustawa ma tyle mankamentów, że naprawdę nie sposób, abyśmy odpowiedzialnie głosując, myśląc o zdrowiu Polaków, mogli ją poprzeć. Ale nawet jeżeli zastosujemy logikę, która jest w tej ustawie, czyli dopuścimy wprowadzenie do obrotu organizmów genetycznie modyfikowanych jako produktów lub w produktach, upraw roślin GMO, to pojawia się takie pytanie. Kto to będzie kontrolował? Czy w budżecie na rok 2010 zapisano środki, które pozwoliłyby na kontrolę procesów, które wy dopuścicie? Bo budżet Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa to jest 10 100 tys. zł. Jedna z poprawek do budżetu przewiduje, że 1 mln zł może być więcej. Środków na to, co wiemy na pewno, zabraknie. Przecież Niemcy na podobne działania wydali rocznie 1 mld euro. Panie ministrze, 1 mld euro wydali na kontrolę procedur dopuszczenia organizmów genetycznie modyfikowanych. My w porównaniu z Niemcami nie wydajemy nic, ani złotówki. To będzie znów wolna amerykanka. Zapisać można wszystko, natomiast jak zwykle będzie imposybilizm, będzie niemożność realizacji tych nawet sensownych przepisów, bo ich część jest sensowna.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-181.2" who="#PosełZbigniewDolata">I jeszcze jedna rzecz. Pani poseł Sierakowska wystąpiła z przemówieniem z pełną akceptacją dla GMO. Jeden z bardzo często używanych argumentów przez zwolenników GMO brzmi tak: nie ma pewnych dowodów świadczących o tym, że GMO szkodzi. Tak, nie ma pewnych dowodów, które by o tym świadczyły.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#PosełZbigniewDolata">I teraz jeśli ja do tej szklanki...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Panie pośle, dziękuję panu uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#PosełZbigniewDolata">Już, już, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#PosełZbigniewDolata">Jeśli ja tutaj naleję wody i wrzucę...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Ta demonstracja czas panu zabiera.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#PosełZbigniewDolata">...jakiś proszek, to nie ma pewnych dowodów, że to, co tutaj jest...</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#komentarz">(Poseł wsypuje do szklanki jakiś proszek i nią potrząsa)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję panu posłowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#PosełZbigniewDolata">...szkodzi.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#komentarz">(Głos z sali: To wypij.)</u>
          <u xml:id="u-189.2" who="#PosełZbigniewDolata">Proszę to wypić. Ja nie wypiję. Ja się boję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#PosełZbigniewDolata">Ja uważam, że to jest groźne dla naszego zdrowia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Panie pośle, dziękuję panu uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#PosełZbigniewDolata">Wiem, że jest groźne dla zdrowia Polaków.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#komentarz">(Głos z sali: To wypij.)</u>
          <u xml:id="u-193.2" who="#PosełZbigniewDolata">Kto jest odważny, proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-193.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Panie pośle, dziękuję panu uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Pytanie zadaje pan poseł Zbigniew Chmielowiec, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-194.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Proszę, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-194.3" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Chmielowiec: Teraz weź to, bo to ktoś wypije i co będzie?)</u>
          <u xml:id="u-194.4" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-194.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Jajco będzie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#PosełZbigniewChmielowiec">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Genetycznie zmodyfikowane organizmy, GMO, to organizmy, których materiał genetyczny, DNA lub NRA, zmieniono za pomocą technik biologii molekularnej. Najczęściej modyfikacja polega na włączeniu do genomu zmiennego organizmu obcego genu, np. pochodzącego od innego gatunku. W ten sposób powstaje zupełnie nowy gatunek wyposażony w nową cechą, w przypadku roślin może to być odporność na konkretne środki chwastobójcze lub na pasożyty. Z badań opinii publicznej wynika, że zdecydowana większość Polaków chce jeść żywność bez GMO.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#PosełZbigniewChmielowiec">I moje 4 pytania. Jaki wpływ będą mieć uprawy GMO na tradycyjne polskie rolnictwo? Czy rząd ma całkowitą pewność, że żywność genetycznie zmodyfikowana jest zdrowa dla ludzi? Czy i jak będzie monitorowana produkcja takiej żywności?</u>
          <u xml:id="u-195.2" who="#PosełZbigniewChmielowiec">I pytanie czwarte. Interesem narodowym Polski jest chronić model rolnictwa wolnego od żywności modyfikowanej genetycznie. Stoi przed nami szansa zbudowania polskiej marki na bazie żywności tradycyjnej, tej ekologicznej. Jest to nisza na europejskim rynku żywnościowym, która może być skutecznie zagospodarowana przez Polskę. Jakie działania podejmie ministerstwo, by wspierać rodzinne gospodarstwa ekologiczne i wykorzystać szansę, aby Polska stała się liczącym producentem i eksporterem zdrowej żywności? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-195.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Pytanie zadaje pan poseł Piotr Stanke, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-196.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-196.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma posła.)</u>
          <u xml:id="u-196.4" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-196.5" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Pytanie zadaje pani posłanka Jadwiga Wiśniewska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-196.6" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Nie ma pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-196.7" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Proszę o zadanie pytania panią poseł Ewę Malik, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-196.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-196.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Bałagan jest.)</u>
          <u xml:id="u-196.10" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Pytanie zadaje poseł Jerzy Rębek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-196.11" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#PosełJerzyRębek">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Projekt ustawy reguluje sprawy dotyczące organizmów genetycznie zmodyfikowanych, m.in. w zakresie wprowadzania ich do obrotu jako produktów lub w produktach, a także ich upraw. Należy przez to rozumieć, że projektodawca zakłada, że rośliny genetycznie modyfikowane będą uprawiane w Polsce. Jedyną odmianą genetycznie modyfikowanej rośliny, jaka może być uprawiana na terenie Unii Europejskiej, jest kukurydza o symbolu MON 810. Kolega poseł już mówił o tym. Część państw Unii Europejskiej, i to takie państwa, jak: Austria, Francja, Grecja, Luksemburg, Niemcy, Węgry i Włochy, wprowadziła zakaz wysiewu i sprzedaży kukurydzy MON 810. Inne kraje, takie jak Belgia i Irlandia, przygotowują się do wydania podobnego zakazu. Wszystkie te zakazy zostały wprowadzone na podstawie tzw. klauzuli bezpieczeństwa zawartej w art. 23 dyrektywy Unii z 2001 r. w sprawie zamierzonego uwalniania do środowiska organizmów zmodyfikowanych genetycznie. Czy rząd polski zamierza wziąć pod uwagę ten dobry przykład, przykład krajów unijnych, które przed chwilą wymieniłem, tak aby wprowadzić zakaz wysiewu i sprzedaży roślin genetycznie modyfikowanych?</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#PosełJerzyRębek">I chciałbym raz jeszcze jedną rzecz przytoczyć. Tutaj jest wykazywana wielka troska o to, aby te rośliny, które tak się mnożą, bardzo się mnożą, wykorzystać do walki z głodem. A ja mam pytanie: Czy nasz parlament i parlamenty innych państw europejskich poradziły sobie z racjonalnym zagospodarowaniem tego dobra, jakie ziemia daje na co dzień? Czy to jest zagospodarowane?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#PosełJerzyRębek">Nie jest zagospodarowane. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Pytanie zadaje pan poseł Jerzy Gosiewski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-200.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#PosełJerzyGosiewski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#PosełJerzyGosiewski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W przyjętym w 2008 r. przez Radę Ministrów stanowisku czytamy, że polski rząd będzie konsekwentnie dążyć do tego, by Polska uzyskała status kraju wolnego od GMO. Tymczasem furorę w Polsce robi modyfikowana genetycznie kukurydza. Z kolei genetycznie modyfikowana soja stanowi już podstawowe źródło białka w paszach. Producenci i konsumenci straszeni są natomiast wszem i wobec, że wycofanie GMO zagraża stabilności finansowej. Dobrze rozwinięte kraje europejskie zrozumiały już, że produkcja żywności wolnej od GMO w niedalekiej przyszłości może przynieść ogromne korzyści finansowe, a już teraz decydować może o zdrowiu ludzi. Konkretne działania w tym kierunku podjęte zostały w Austrii, Francji, Niemczech, Słowenii i Włoszech.</u>
          <u xml:id="u-201.2" who="#PosełJerzyGosiewski">Panie ministrze, na jakim etapie, jeśli chodzi o wprowadzenie zakazu upraw GMO, znajdują się wymienione przeze mnie państwa? Które z nich, podobnie jak nasz kraj w przedstawionym projekcie, zamierzają pozostawić swoich rolników bez pomocy w tworzeniu obszarów wolnych od GMO? Czy polski rząd zamierza kiedykolwiek spełnić obietnicę dążenia do tego, by Polska uzyskała status kraju wolnego od GMO, zarówno jeśli chodzi o uprawę roślin, pasze, jak i import żywności i produktów stosowanych do jej wytworzenia? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-201.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Pytanie zada poseł Jarosław Żaczek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-202.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#PosełJarosławŻaczek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam kilka pytań szczegółowych. Czy ministerstwo dysponuje pełnymi raportami o całkowitej powierzchni upraw kukurydzy MON 810 w Polsce? Czy te dane są zbliżone do raportów różnych producentów kukurydzy, według których w Polsce istnieje tylko 3 tys. ha takich upraw?</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#PosełJarosławŻaczek">Kolejna kwestia. Monsanto Polska dysponuje polami doświadczalnymi w różnych regionach kraju. Monitoruje praktyczną efektywność swoich produktów, zarówno środków ochrony roślin, jak i odmian, oraz przedstawia zalecenia dotyczące ich stosowania dostosowane do lokalnych warunków uprawy. Jak przebiega dotychczasowy monitoring i kontrola tych upraw przez ministerstwo? Jak przedstawiają się raporty z tych kontroli?</u>
          <u xml:id="u-203.2" who="#PosełJarosławŻaczek">Następne pytania. Jak wygląda monitoring produkcji roślin in vitro oraz hodowli z wykorzystaniem markerów molekularnych przez wspomniane wcześniej firmy na terenie Polski? W oparciu o jakie podstawy prawne prowadzone są te badania? Na jakich procedurach naukowych i prawnych ministerstwo dotychczas oparło ów monitoring, jeśli jest on prowadzony?</u>
          <u xml:id="u-203.3" who="#PosełJarosławŻaczek">Kolejna sprawa. Kukurydza MON 810 została zatwierdzona do uprawy i obrotu w Unii Europejskiej w 1998 r. Dotychczas upłynęło 11 lat. Zrozumiałe jest dla bezpieczeństwa obywateli Europy przedstawienie zgodnie z klauzulą bezpieczeństwa nowych wyników badań naukowych mogących...</u>
          <u xml:id="u-203.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-203.5" who="#PosełJarosławŻaczek">.‍..w znacznym stopniu podważyć bezpieczeństwo produktów genetycznie zmodyfikowanych. Dlaczego zatem dalej lobbuje się, przekonuje się rolników, że nie ma potrzeby przedstawienia żadnych nowych danych naukowych? Czy ministerstwo widzi ten problem?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję panu posłowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#PosełJarosławŻaczek">Ostatnie pytanie. W przypadku aprobaty dla GMO, jak będzie można udowodnić i prawnie wyegzekwować kary za działania lobbingowe producentów preparatów zwalczających chwasty?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję panu posłowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#PosełJarosławŻaczek">Jest to problem podobny do tego związanego z lobbingiem stosowanym w koncernach farmaceutycznych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Pytanie zada posłanka Mirosława Masłowska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-208.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#PosełMirosławaMasłowska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Czy rząd widzi realne szanse na porozumienie grup rolników, którzy będą mogli skutecznie wpływać na tworzenie stref wolnych od GMO? Kiedyś były możliwości tworzenia grup producenckich rolników, ale bez odpowiednich instrumentów i pomocy państwa nic z tego nie wyszło. Obawiam się, że obecny rząd prowadzi politykę: a po nas choćby potop.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#PosełMirosławaMasłowska">Dlaczego trzeba naukowo udowadniać wpływ GMO na zdrowie społeczeństwa i przyszłe pokolenia? Dlaczego nie może być odwrotnie - należy udowodnić, że GMO nie ma wpływu na przyszłe pokolenia? Ciągle mam wrażenie, że zdrowie i życie ma coraz mniejszą wartość w naszym kraju. Siłę przebicia w mediach w większości mają zwolennicy otwarcia wrót dla GMO. Czy to jednak nie jest zgubne dla naszych dzieci i wnuków? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-209.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Pytanie zada pan poseł Piotr Stanke, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-210.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#PosełPiotrStanke">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Zdaniem wielu organizacji pozarządowych o profilu ekologicznym czy rolniczym istnieje poważne zagrożenie dotyczące odpadów pochodzących z organizmów genetycznie zmodyfikowanych. Każda produkcja wiąże się z ich powstawaniem. Jakim zatem aspektem środowiskowym będą nowe odpady biologiczne pochodzące z GMO? Jakie będą następstwa wprowadzenia do łańcucha pokarmowego nowych organizmów, które do końca nie zostały zbadane? Ustawa przewiduje pewne regulacje w tym względzie, ale czy mamy pewność co do ich skuteczności? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Kilka pytań można też zadać w 30 sekund, jak był uprzejmy udowodnić pan poseł.</u>
          <u xml:id="u-212.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Pytanie zada pan poseł Kazimierz Gwiazdowski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-212.3" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#PosełKazimierzGwiazdowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Chciałbym zadać dwa pytania dotyczące art. 63 ust. 2. Przepis ten mówi, że minister właściwy do spraw środowiska wzywa zgłaszającego, o którym mowa w art. 4 pkt 26 lit. a ustawy, do uzupełnienia w wyznaczonym terminie dokumentacji potwierdzającej spełnienie warunków określonych w przepisach prawa, wymaganych do dokonywania zamkniętego użycia mikroorganizmów genetycznie zmodyfikowanych zaklasyfikowanych do I kategorii zagrożenia, oraz żąda od zgłaszającego przedłożenia dodatkowych danych niezbędnych dla wszechstronnego rozpatrzenia sprawy pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpoznania.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#PosełKazimierzGwiazdowski">Chciałbym zapytać, jaki może być ten wyznaczony przez ministra termin? Czy nie należałoby w tym przepisie określić minimalnego terminu na uzupełnienie przez zgłaszającego złożonej przez niego dokumentacji oraz przedłożenie żądanych przez ministra dodatkowych danych? Konsekwencją bowiem niewykonania przez zgłaszającego żądań ministra będzie pozostawienie jego wniosku bez rozpoznania.</u>
          <u xml:id="u-213.2" who="#PosełKazimierzGwiazdowski">Moje drugie pytanie dotyczy właśnie tego pozostawienia wniosku bez rozpoznania. Czy minister wyda w takiej sytuacji decyzję administracyjną? Jeżeli nie, to jakie możliwości zaskarżenia takiej czynności ministra będzie miał zgłaszający, np. w sytuacji, gdy jego zdaniem termin wyznaczony przez ministra był zbyt krótki? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-213.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję serdecznie panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Głos ma pan poseł Wojciech Szczęsny Zarzycki, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-214.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#PosełWojciechSzczęsnyZarzycki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Jestem zdecydowanym przeciwnikiem uwolnienia do produkcji i obrotu roślin i zwierząt genetycznie zmodyfikowanych. Zakaz uprawy roślin GMO wprowadziło już 7 krajów Unii Europejskiej, w tym nasi sąsiedzi Niemcy, którzy nie chcą eksperymentować na zdrowiu własnym i przyszłych pokoleń. Nie będę wymieniał niebezpieczeństw, bo są one powszechnie znane. Jednak nie znamy wszystkich tych zagrożeń, które mogą się ujawnić dopiero po latach.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#PosełWojciechSzczęsnyZarzycki">Trzeba uszlachetniać rośliny uprawne, tworzyć w sposób naturalny nowe odmiany, tak jak to robili rolnicy i naukowcy przez setki lat. Europa powraca do żywności ekologicznej, gdzie liczy się jakość, a nie ilość wytworzonego produktu. Dopuszczając do uprawy odmiany genetycznie zmodyfikowane, obieramy drogę na skróty, co w biologii, w przyrodzie zawsze kończyło się klęską.</u>
          <u xml:id="u-215.2" who="#PosełWojciechSzczęsnyZarzycki">Rząd wprowadzając projekt tej ustawy, powołuje się na dostosowanie polskiego prawa do prawa Unii Europejskiej. Jak zatem dostosowały się do tych wymagań te kraje, które zakazały uprawy GMO?</u>
          <u xml:id="u-215.3" who="#PosełWojciechSzczęsnyZarzycki">Czym kierują się lobbyści, jeśli chodzi o GMO, proponując wprowadzenie tych upraw? Chyba nie wydajnością.</u>
          <u xml:id="u-215.4" who="#PosełWojciechSzczęsnyZarzycki">Jak rząd zamierza ustosunkować się do stanowisk sejmików wojewódzkich, które opowiadają się przeciwko obrotowi i wysiewowi odmian zmodyfikowanych na swoim terenie?</u>
          <u xml:id="u-215.5" who="#PosełWojciechSzczęsnyZarzycki">Kto poniesie odpowiedzialność za szkody w środowisku, jak również w organizmach ludzkich i zwierzęcych, jakie może spowodować uprawa GMO?</u>
          <u xml:id="u-215.6" who="#PosełWojciechSzczęsnyZarzycki">Jak rząd chce w pełni zrealizować zapis art. 74 Konstytucji RP, który mówi: Władze publiczne prowadzą politykę zapewniającą bezpieczeństwo ekologiczne współczesnemu i przyszłym pokoleniom?</u>
          <u xml:id="u-215.7" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-215.8" who="#PosełWojciechSzczęsnyZarzycki"> Mówię to w kontekście GMO. Ochrona środowiska jest obowiązkiem władz publicznych.</u>
          <u xml:id="u-215.9" who="#PosełWojciechSzczęsnyZarzycki">Ostatnie pytanie. Dlaczego rząd nie uwzględnił w konsultacjach społecznych, w projekcie, w rozporządzeniu związków zawodowych rolników...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#PosełWojciechSzczęsnyZarzycki">...m.in. Krajowego Związku Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych i izb rolniczych? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Pytanie zadaje pan poseł Kazimierz Moskal, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-218.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#PosełKazimierzMoskal">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Były tutaj różne wypowiedzi, zwłaszcza ze strony pani poseł Sierakowskiej padły niepokojące słowa, że GMO to postęp, to wręcz ogromne korzyści, natomiast nie dostrzega się, że jeżeli robimy coś, co jest niezgodne z naturą, to często możemy doprowadzić do zagłady. Mamy postęp, możemy mieć zagładę. Prawdą jest, że modyfikowane rośliny często są tańsze, wydajne, niekiedy odporne na choroby czy szkodniki, natomiast w tym wszystkim musimy wiedzieć, że najważniejsze zawsze jest zdrowie i życie ludzi oraz środowisko, w którym funkcjonujemy. I w związku z tym mam kilka pytań, które kieruję do pana ministra. Czy doraźne korzyści w postaci obfitszych plonów i być może tańszych produktów zrekompensują szkody, które mogą one wyrządzić w organizmach konsumentów? Czy rząd ma całkowitą pewność, że możliwe jest współistnienie, sąsiadowanie upraw genetycznie modyfikowanych z uprawami tradycyjnymi? Ile obecnie państw w Unii Europejskiej nie wyraziło zgody na dopuszczenie do obrotu na własnych rynkach żywności...</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-219.2" who="#PosełKazimierzMoskal">‍...genetycznie modyfikowanej? I ostatnie pytanie: Czy rząd będzie prowadził jakiekolwiek działania na forum Unii Europejskiej w celu wyeliminowania organizmów genetycznie modyfikowanych? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-219.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Pytanie zadaje pan poseł Aleksander Chłopek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-220.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#PosełAleksanderChłopek">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Tytułem preambuły: dyrektor firmy Monsanto, która jest jednym z najważniejszych producentów roślin transgenicznych, w 2003 r. powiedział, że koncern nie powinien być zmuszony do zajmowania się bezpieczeństwem żywności transgenicznej. W interesie koncernu jest sprzedać tyle, ile się da. W zasadzie na tym powinienem skończyć, ale będę kontynuował. Niemcy w 2003 r. wprowadziły w życie ustawę podobną do tej, której projekt dzisiaj rozpatrujemy. Oczywiście mieli ogromne zaplecze techniczne, laboratoria, gdzie wydawano, jak tutaj poseł Zbyszek Dolata mówił, miliard euro rocznie na badanie skutków i przyczyn. W tym roku pani minister do spraw rolnictwa w Niemczech wydała zakaz. Pan minister kiwa głową, więc rozumiem, że ta sprawa jest znana. W związku z tym mam krótkie pytanie, ponieważ w gruncie rzeczy wszystkie pytania powtarzają się i zmierzają do tego samego: Jak pan minister chce zrealizować koncepcję współistnienia upraw transgenicznych i tradycyjnych w Polsce, skoro nie sprawdziło się to w żadnym innym kraju, a do wydania zakazu przygotowują się pozostałe ważne kraje Europy? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Pytanie zadaje pan poseł Lech Kołakowski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-222.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#PosełLechKołakowski">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Rozpoczynamy procedowanie nad ustawą, która wywołuje duże emocje społeczne, jak się okazuje, nie tylko w Polsce. Upowszechnienie działań związanych z organizmami genetycznie zmodyfikowanymi jest odbierane przez Polaków naprawdę bardzo niechętnie. Organizm genetycznie zmodyfikowany to taki, w którym materiał genetyczny został zmieniony w sposób niewystępujący w warunkach naturalnych. Niezależnie od tego, jak doskonałą kontrolę zapewnimy dla tego rodzaju produktów, i tak w dalszym ciągu będą to produkty, mówiąc kolokwialnie, mutanty. Przyszłość należy, jak pokazuje rynek, do produktów organicznych. Doskonałym tego przykładem są konsumenci amerykańscy. Systematycznie odnotowuje się wzrost zapotrzebowania na tego typu produkty. I moje pytanie jest zasadnicze: Dlaczego mamy działać wbrew woli polskiego społeczeństwa? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Pytanie zadaje pan poseł Jan Religa, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#PosełJanReliga">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Prosiłbym pana ministra o odpowiedź na piśmie na następujące pytania. Pytanie pierwsze: Jakie instytuty badawcze w Polsce prowadzą badania dotyczące roślin, organizmów genetycznie modyfikowanych? Głównie chodzi mi o pasze. Czy prawdą jest, że instytut w Puławach takie badania prowadził i prowadzi nadal? A jeśli tak, to z jakim skutkiem i ile wynoszą koszty tych badań? Proszę państwa, badania w tej dziedzinie są bardzo pracochłonne i kosztowne. To jest pewne.</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#PosełJanReliga">Pytanie drugie. Pasze wytworzone na bazie organizmów genetycznie modyfikowanych są tańsze i są bardziej atrakcyjne na rynku, dlatego są preferowane. Moje pytanie do rządu jest następujące: Czy mamy alternatywne rozwiązania, polskie technologie, które są oparte na tradycyjnej procedurze, zdrowej żywności, i czy jesteśmy w tej chwili przygotowani na to, aby produkować tego typu pasze i sprzedawać je na rynku? Czy możliwa jest realizacja tego w naszych warunkach krajowych?</u>
          <u xml:id="u-225.2" who="#PosełJanReliga">I trzecie, ostatnie pytanie. Jeśli chodzi o pasze, które importujemy, to czy każda z nich jest dokładnie oznakowana, chodzi o informację o tym, na bazie czego jest wyprodukowana, nazwę producenta, datę produkcji i ewentualnie pochodzenie. Czy to jest przestrzegane? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-225.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Głos ma pan poseł Józef Rojek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-226.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#PosełJózefRojek">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Prawo i Sprawiedliwość składało projekt dotyczący użycia GMO. Ale on zasadniczo różni się od tego, nad którym debatujemy dzisiaj. Nasz, Prawa i Sprawiedliwości, zakładał tworzenie enklaw uprawowych z możliwością użycia GMO, a ten zakłada tworzenie enklaw wolnych od GMO, czyli cała Polska z GMO. Pan poseł tutaj, z tej trybuny, powiedział, że polskie społeczeństwo jest niechętne GMO. To po co ta ustawa?</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Lobby.)</u>
          <u xml:id="u-227.2" who="#PosełJózefRojek">Czyżby po to, żeby wypełnić zapis znajdujący się na pierwszej stronie dokumentu: prawo ma na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej. To pytam: Po co przyjeżdżają nasi sąsiedzi zza Odry na stronę zachodnią i wykupują naszą żywność? Czy tylko dlatego, że ona jest troszkę tańsza? Nie, bo ona jest smaczna, gdyż zastosowano naturalny łańcuch pokarmowy: czyste gleby, piękne i czyste lasy, świeże powietrze, rośliny, pokarm, wolne od GMO.</u>
          <u xml:id="u-227.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Jeszcze.)</u>
          <u xml:id="u-227.4" who="#PosełJózefRojek">Drodzy państwo, zwróciłem uwagę na dział VI, rozdział 2 tej ustawy, gdzie mówi się o uprawach roślin genetycznie zmodyfikowanych. I tam jest przedstawiona cała procedura: co trzeba zrobić...</u>
          <u xml:id="u-227.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-227.6" who="#PosełJózefRojek">.‍..itd., gdzie pójść, jaki certyfikat uzyskać. Panie ministrze, czy pan się nie boi, że ci, którzy będą chcieli, machną ręką na to wszystko i zrobią, co zechcą? A proszę dzisiaj zapytać pszczelarzy, jak oni to oceniają. Dzisiaj pszczoły dostają już zawrotu głowy i czasem nie mogą do ula trafić...</u>
          <u xml:id="u-227.7" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-227.8" who="#PosełJózefRojek">...jak polecą tam, na tamtą stronę.</u>
          <u xml:id="u-227.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-227.10" who="#PosełJózefRojek"> Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Głos ma pan poseł Edward Siarka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-228.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#PosełEdwardSiarka">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Ustawa o organizmach genetycznie zmodyfikowanych jest przykładem gigantycznej schizofrenii rządzących, tak w przypadku Komisji Europejskiej, jak i polskiego rządu. Ta ustawa również jest przykładem podwójnej moralności całego środowiska ekologicznego. Nie słyszałem, żeby protestowało ono mocno w tej sprawie. Europa, jej przywódcy mienią się wielkimi obrońcami klimatu. Organizowane są kolejne propagandowe szczyty, przykładowo ostatni w Kopenhadze. Wyznaczono wielkie obszary Natura 2000, aby zachować ostatnie w Europie skarby natury, a tymczasem tworząc obszary chronionej przyrody, wydaje się zgodę na wprowadzenie w tę przyrodę organizmów genetycznie zmodyfikowanych. Mówi się, że obszary upraw genetycznie zmodyfikowanych mają być kontrolowane, w pewien sposób zamykane. I tu moje pytanie: Jak państwo, rządzący, generalnie wszystkie instytucje, które mają prowadzić tę kontrolę, chcą zatrzymać wiatr, wiatr wiejący na cztery strony świata? Chcę zapytać: Jak państwo chcecie zatrzymać pszczoły i wszystkie owady, które są bardzo ważne w procesie zapylania? Już dziś wiemy, że pyłek roślin modyfikowanych jest jednym z czynników śmierci pszczół.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-229.2" who="#PosełEdwardSiarka"> Kwitnienie kukurydzy przypada w okresie, kiedy brakuje pożytku pyłkowego. Pszczoła, która intensywnie oblatuje kukurydzę, nie ma szans na przeżycie, karłowacieje i traci orientację. Nie wiem, czy pan minister widział pszczelarzy, którzy stracili pszczoły. Widziałem w golczańskim związku pszczelarzy, w ostatnim roku...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#PosełEdwardSiarka">...kiedy okazało się, że pszczoły nie wróciły do ula. Nie było ich po prostu w ulu na jesieni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję panu posłowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#PosełEdwardSiarka">Ile to wszystko ma kosztować, ta kontrola, o której państwo mówicie? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Pytanie zadaje pan poseł Romuald Ajchler, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#PosełRomualdAjchler">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#PosełRomualdAjchler">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Otóż problemem, panie ministrze, jest chyba jedno - przede wszystkim wykonanie dyrektyw europejskich i grożący nam w przypadku nieuchwalenia tej ustawy proces. To mamy jak w banku, chyba że rząd, a także eurodeputowani i szef Komisji Europejskiej zaangażują się w te sprawy i Komisja Europejska zmieni dyrektywy. Przecież to jest możliwe, tylko trzeba nad tym popracować, tak jak się pracuje nad obsadzaniem stanowisk w Komisji Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-235.2" who="#PosełRomualdAjchler">Ale sprawa jest trochę bardziej skomplikowana, proszę państwa, bo mamy rzeczywisty konflikt interesów. Rząd, gdyby chciał, to z korzyścią dla polskiego rolnictwa mógłby wprowadzić program uprawy roślin strączkowych nie na takiej zasadzie, jak to robił do tej pory, bo zamiast 500 tys. ha wprowadza 180 tys., czyli właściwie zwiększa o 80 tys. ha uprawy, a żeby zastąpić na przykład soję genetycznie zmodyfikowaną, trzeba około 500 tys. ha obsiać łubinem, grochem, peluszką, wyką itd. No, ale potrzebne są na to środki finansowe. Te parę groszy, które rząd proponuje w tej chwili na ten program, to nie jest załatwienie sprawy. Gdyby była wola rządu, to natura pozwoliłaby sama tej sytuacji uniknąć.</u>
          <u xml:id="u-235.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-235.4" who="#PosełRomualdAjchler">‍To znaczy, mielibyśmy rośliny wysokobiałkowe uprawiane w Polsce, załatwilibyśmy problem rynku zbożowego, zdjęlibyśmy około 2–2,5 mln ton nadwyżki zboża poprzez uprawę własnych roślin strączkowych i nie mielibyśmy problemu, jeśli chodzi o sprawę używania soi genetycznie zmodyfikowanej do produkcji pasz. Ale czy jesteśmy przygotowani, czy będziemy?</u>
          <u xml:id="u-235.5" who="#PosełRomualdAjchler">Już kończę, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-235.6" who="#PosełRomualdAjchler">Nie, proszę państwa, bo ten program, który rząd prowadzi, w tym kierunku nie idzie.</u>
          <u xml:id="u-235.7" who="#PosełRomualdAjchler">Propozycja jest następująca, panie ministrze: rozmawiać z Komisją Europejską poprzez naszych eurodeputowanych, zmienić dyrektywy...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#PosełRomualdAjchler">Już kończę, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#PosełRomualdAjchler">...w przeciwnym wypadku będziemy tkwić w tym klinczu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję panu posłowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#PosełRomualdAjchler">Lewica jest za tym, żeby kraj był wolny od GMO, ale pewnych zobowiązań międzynarodowych musimy też przestrzegać.</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Pytanie zadaje pan poseł Henryk Milcarz, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-240.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#PosełHenrykMilcarz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#PosełHenrykMilcarz">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W ramowym stanowisku Polski dotyczącym organizmów genetycznie zmodyfikowanych (GMO) możemy m.in. wyczytać, że rząd polski opowiada się przeciwko wprowadzeniu zamierzonego uwolnienia GMO do środowiska w celach doświadczalnych na terytorium Rzeczypospolitej, rząd polski opowiada się przeciw wprowadzeniu do obrotu produktów GMO dopuszczanych na podstawie dyrektyw, rząd polski dopuszcza możliwość importu żywności, rząd polski opowiada się przeciw wprowadzeniu do obrotu pasz GMO.</u>
          <u xml:id="u-241.2" who="#PosełHenrykMilcarz">Panie ministrze, chciałbym zapytać: Jak to ramowe stanowisko Polski, które jest wytworem rządu Rzeczypospolitej, ma się do rządowego projektu, który Wysoka Izba w tej chwili proceduje? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-241.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Głos ma pan poseł Antoni Błądek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-242.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#PosełAntoniBłądek">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Proponowany projekt ustawy Prawo o organizmach genetycznie zmodyfikowanych jest obciążony wieloma sprzecznościami z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej oraz niesie ze sobą realne zagrożenie dla obywateli naszego kraju. Przepisy zawarte w tej ustawie nie gwarantują bezpieczeństwa obywateli narażonych na szkodliwe działania organizmów genetycznie zmodyfikowanych uwolnionych podczas eksperymentów polowych oraz samej uprawy tych roślin. Oprócz zagrożenia dla ludzi i zwierząt prowadzenie otwartych upraw roślin modyfikowanych zagrażać będzie naturalnym ekosystemom oraz konwencjonalnym uprawom roślin. Współistnienie upraw ekologicznych z genetycznie modyfikowanymi może doprowadzić do eliminacji naturalnych odmian roślin przystosowanych do swoich naturalnych warunków terenowych, gleby i klimatu. Naukowcy bezspornie uważają, że organizmy modyfikowane posiadają dużo większą odporność i są bardziej inwazyjne, rozprzestrzeniają się kosztem innych, co w dłuższej perspektywie czasowej może doprowadzić do zniszczenia środowiska naturalnego.</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#PosełAntoniBłądek">Trzeba podkreślić, że wprowadzenie upraw roślin modyfikowanych będzie prowadzić do skażenia upraw położonych w sąsiedztwie, co w dalszej kolejności doprowadzi do powszechnego skażenia polskiej biosfery materiałami genetycznie modyfikowanymi. Rolnicy prowadzący uprawy ekologiczne poniosą więc bardzo realne straty.</u>
          <u xml:id="u-243.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-243.3" who="#PosełAntoniBłądek"> Możliwość mieszania się gatunków ekologicznych z genetycznie modyfikowanymi w krótkim czasie doprowadzi do...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#PosełAntoniBłądek">...eliminacji w Polsce żywności wolnej od GMO.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#PosełAntoniBłądek">Wysoki Sejmie! Wiele krajów na świecie popełniło błąd, udzielając zgody na uprawy organizmów genetycznie modyfikowanych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Panie pośle, dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#PosełAntoniBłądek">Dziś próbuje się na polską tradycyjną żywność wydać wyrok - wyrok, który zapadł w Brukseli. W pełnej odpowiedzialności za Polskę, za przyszłe pokolenia, nie możemy dopuścić do degradacji polskiej ziemi przez organizmy modyfikowane genetycznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję panu, panie pośle. Czas na zadanie pytania minął.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#PosełAntoniBłądek">Jeszcze pytanie chcę zadać, jeśli pani pozwoli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">To nie jest czas na wygłaszanie oświadczeń. Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#PosełAntoniBłądek">Tylko pytanie. Dlaczego rząd polski tak bardzo dąży do wprowadzenia regulacji niekorzystnych i niebezpiecznych dla swoich obywateli?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Kalemba: Proszę podziękować pani marszałek za cierpliwość.)</u>
          <u xml:id="u-252.2" who="#komentarz">(Poseł Jan Rzymełka: To jest niepoważne. Pani marszałek już piąty raz prosi o zakończenie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#PosełAntoniBłądek">Dlaczego art. 205 ustawy przewiduje wyłączenie jakiejkolwiek odpowiedzialności za zniszczenia i straty spowodowane skażeniem środowiska przez GMO w przypadku zaistnienia siły wyższej?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#PosełAntoniBłądek">Przy tym siła wyższa nie została sprecyzowana, a więc można uznać, że każde działanie...</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Jakąś karę trzeba zastosować.)</u>
          <u xml:id="u-255.2" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Dziękujemy pani marszałek.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Panie pośle, proponuję, żeby kolejnym razem przy zadawaniu pytania zaczął pan od zadania pytania, a później wzmacniał je uzasadnieniem. Pięknie dziękuję panu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#PosełAntoniBłądek">Inni przeciągali bardziej.</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Bardzo proszę, głos ma pan poseł Zbysław Owczarski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#PosełZbysławOwczarski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-259.1" who="#PosełZbysławOwczarski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Jak państwo wiedzą, część państw Unii Europejskiej - pozwolę sobie je wymienić: Austria, Francja, Grecja, Luksemburg, Niemcy i Włochy, to są te kraje starej Unii Europejskiej, oraz Węgry - wprowadziła zakaz wysiewu i sprzedaży kukurydzy o symbolu MON 810. Inne kraje, tj. Belgia i Irlandia, przygotowują się do wydania podobnego zakazu na swoim terytorium. Ponieważ MON 810 to jedyna odmiana dopuszczalna na rynku europejskim, kraje te de facto zabezpieczyły swoje terytoria przed ekspansją organizmów genetycznie modyfikowanych. Mam w związku z tym trzy pytania.</u>
          <u xml:id="u-259.2" who="#PosełZbysławOwczarski">Czy rząd polski wie, z jakich powodów to uczyniono, i czy podziela argumenty tych krajów za niewprowadzaniem upraw i sprzedaży GMO?</u>
          <u xml:id="u-259.3" who="#PosełZbysławOwczarski">Drugie pytanie. Dlaczego tak często w różnych kwestiach powołujemy się na przykłady rozwiązań w innych państwach Unii Europejskiej, a w przypadku organizmów genetycznie modyfikowanych rząd chce iść w dokładnie przeciwnym kierunku?</u>
          <u xml:id="u-259.4" who="#PosełZbysławOwczarski">I trzecia kwestia. Czy rząd uwzględnił stanowiska sejmików wojewódzkich w sprawie upraw roślin genetycznie modyfikowanych?</u>
          <u xml:id="u-259.5" who="#PosełZbysławOwczarski">Bardzo proszę o odpowiedź, szczególnie na to trzecie pytanie, na piśmie, gdyż chciałbym przekazać ją m.in. samorządom wojewódzkim. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-259.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję panu posłowi, również za dyscyplinę czasową.</u>
          <u xml:id="u-260.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Pytanie zadaje pan poseł Mirosław Pawlak, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
          <u xml:id="u-260.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#PosełMirosławPawlak">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Ważna to rzecz, ważna jest ta sprawa dzisiaj dyskutowana. W związku z tym nasuwają mi się następujące pytania.</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#PosełMirosławPawlak">Pierwsze. Czy jedynym i wyłącznym celem niniejszego projektu ustawy jest dokonanie transpozycji do polskiego porządku prawnego dyrektyw Wspólnot Europejskich?</u>
          <u xml:id="u-261.2" who="#PosełMirosławPawlak">Pytanie drugie. W jakim konkretnym zakresie materia, nad którą dzisiaj procedujemy, zmieni ustawę z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne?</u>
          <u xml:id="u-261.3" who="#PosełMirosławPawlak">Pytanie trzecie. W jakich przypadkach i sytuacjach będzie ingerował minister w sprawach zamkniętego użycia mikroorganizmów genetycznie zmodyfikowanych zaklasyfikowanych do I kategorii zagrożenia?</u>
          <u xml:id="u-261.4" who="#PosełMirosławPawlak">I ostatnie pytanie. Który organ będzie odpowiedzialny za monitoring prac nad organizmami genetycznie zmodyfikowanymi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-261.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Pytanie zadaje pani posłanka Agnieszka Kozłowska-Rajewicz, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-262.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#PosełAgnieszkaKozłowskaRajewicz">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Słuchając naszej debaty, można odnieść wrażenie, że rozpoczynamy dzisiaj dyskusję nad decyzją, czy w ogóle dopuścić GMO w Polsce. To wrażenie byłoby bardzo fałszywe, ponieważ w Polsce od dawna jest GMO. Ta technologia nas otacza. Sensowniej byłoby zastanawiać się nad sposobami kontroli niż nad tym, czy dopuścić GMO, bo to jest pytanie zupełnie bezzasadne. Muszę powiedzieć, że mam trochę żal do kolegów z PIS, że straszą Polaków. Inżynieria genetyczna to nie jest czarna magia...</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-263.2" who="#PosełAgnieszkaKozłowskaRajewicz">...to jest normalna gałąź nauki, która od dawna jest powszechnie stosowana w przemyśle rolnym i stanowi integralną część przemysłu rolnego. Zaryzykuję tezę, że panowie codziennie jecie produkty z niewielką domieszką GMO.</u>
          <u xml:id="u-263.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Dlatego chorujemy na nowotwory.)</u>
          <u xml:id="u-263.4" who="#PosełAgnieszkaKozłowskaRajewicz">Chyba że kupujecie żywność ze specjalnych półek z produktami z gospodarstw ekologicznych, bo tylko taka żywność nie zawiera domieszki GMO. Chciałabym zwrócić uwagę, że ta żywność jest zdecydowanie droższa. Idea Polski wolnej od GMO jest dosyć romantyczna, atrakcyjna, natomiast wiąże się z dramatyczną podwyżką cen żywności. O tym, co jest po drugiej stronie, jaką mamy alternatywę, też trzeba mówić.</u>
          <u xml:id="u-263.5" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-263.6" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Proszę nie straszyć Polaków.)</u>
          <u xml:id="u-263.7" who="#PosełAgnieszkaKozłowskaRajewicz">Chciałabym zapytać pana ministra, czy były wyliczane ekonomiczne i społeczne konsekwencje zrealizowania projektu Polski wolnej od GMO. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-263.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Pytanie zadaje pan poseł Stanisław Kalemba, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
          <u xml:id="u-264.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#PosełStanisławKalemba">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-265.1" who="#PosełStanisławKalemba">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Nie chciałbym, żebyśmy wyszli stąd z odczuciem - tak jak mówiła pani poseł Sierakowska - że teraz są duże świnie, kiedy się stosuje GMO, a przedtem były mniejsze, takie małe jak prosięta.</u>
          <u xml:id="u-265.2" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-265.3" who="#PosełStanisławKalemba">To jest absolutnie nieprawda.</u>
          <u xml:id="u-265.4" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-265.5" who="#PosełStanisławKalemba"> Nie, były może nawet większe, i to nie jest zasługa GMO, ponieważ były one żywione genetycznie modyfikowaną soją.</u>
          <u xml:id="u-265.6" who="#PosełStanisławKalemba">Panie ministrze, mam następujące pytanie. Chodzi o badania naukowe. Czy znane jest panu ministrowi stanowisko Amerykańskiej Środowiskowej Akademii Medycznej, która zaapelowała o wprowadzenie natychmiastowego moratorium na GMO? Żywność genetycznie modyfikowana stanowi poważne ryzyko dla zdrowia związane z toksycznością, alergiami, systemem immunologicznym i rozrodczym...</u>
          <u xml:id="u-265.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-265.8" who="#PosełStanisławKalemba">.‍..oraz ze zdrowiem metabolicznym, fizjologicznym i genetycznym. Badania nad zwierzętami dowodzą, że związek między produktami zawierającymi GMO a niekorzystnymi skutkami zdrowotnymi nie jest przypadkowy, i przestrzega się, żeby ludzi nie traktować jak króliki doświadczalne. To jest naukowe stanowisko akademii amerykańskiej. Mówię do tych, którzy są bezkrytycznymi zwolennikami.</u>
          <u xml:id="u-265.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-265.10" who="#PosełStanisławKalemba">I drugie pytanie. Panie ministrze, Instytut Zootechniki Państwowy Instytut Badawczy w Krakowie prowadzi program badań dotyczących wpływu pasz GMO na produktywność i zdrowotność zwierząt, na DNA w przewodzie pokarmowym i tak dalej.</u>
          <u xml:id="u-265.11" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-265.12" who="#PosełStanisławKalemba"> Stawiam pytanie, czy są już znane wyniki tych badań, ponieważ do tej pory Polska nie posiada wyników badań naukowych. Chodzi o to, żeby prowadzić rzetelne badania. To też musicie państwo zrozumieć, że są potrzebne rzetelne badania.</u>
          <u xml:id="u-265.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-266.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Głos ma pan poseł Franciszek Jerzy Stefaniuk, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
          <u xml:id="u-266.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Bardzo proszę, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#PosełFranciszekJerzyStefaniuk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Czy rząd, resort, może zaręczyć, że na całym obszarze Unii Europejskiej rysuje się tendencja spójności przepisów chroniących przed GMO? Jeśli takiej spójności nie ma, to bez względu na to, jak jeden określony kraj chroniłby swoje środowisko przed genetyczną modyfikacją, rynek i tak będzie zasilany żywnością genetycznie zmodyfikowaną i społeczeństwo będzie podtruwane. To jest pierwsze pytanie i pierwsza sprawa.</u>
          <u xml:id="u-267.1" who="#PosełFranciszekJerzyStefaniuk">Drugie pytanie. Czy jest jakaś wiarygodna, autorytatywna wiedza naukowa na temat masowych upadków pszczół? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-267.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-268.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Pytanie zadaje pan poseł Jan Rzymełka, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-268.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#PosełJanRzymełka">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-269.1" who="#PosełJanRzymełka">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Proszę, aby pan, jako przyrodnik o znanym autorytecie, zechciał mi odpowiedzieć na następujące pytanie. Widzę na bazarze piękne pomidory. Jak konsument ma rozpoznać, kiedy działkowcy, którzy podróżowali po Stanach Zjednoczonych, wprowadzają na rynek mutanta przenawożonego czy jakiegoś super selekta, a kiedy wprowadza się pomidora GMO? Wiele osób pyta, w jaki sposób zwykli ludzie mogą uniknąć kupowania na naszych bazarach żywności, która jest w pewnym sensie modyfikowana. To jest dość poważna sprawa, bo tutaj mogą się spierać producenci soi, kukurydzy, pasz, natomiast na naszych bazarach jest żywność modyfikowana, którą jemy codziennie.</u>
          <u xml:id="u-269.2" who="#PosełJanRzymełka">Drugie pytanie dotyczy kwestii ekonomicznej. Marka polska wolna od GMO to jest bardzo silna marka gospodarcza. Jaka jest jej wartość? Czy rzeczywiście do tej pory polska żywność na rynkach unijnych dzięki tej marce zyskuje lepsze parametry cenowe i ile Polska w sumie z tego ma? Gdybyśmy tę markę zniszczyli, przekazując informację, że nasza żywność nie spełnia standardów kraju wolnego od GMO, to jakie straty poniosłaby polska gospodarka? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-269.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-270.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Głos ma pan poseł Leszek Korzeniowski, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#PosełLeszekKorzeniowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mówiliśmy wcześniej o tym, że Polska dwa razy notyfikowała ustawę o organizmach genetycznie zmodyfikowanych: pierwszy raz w roku 2006, drugi raz w roku 2008. Za pierwszym razem to była ustawa, którą przedstawił rząd Prawa i Sprawiedliwości, która nie uzyskała notyfikacji. Druga ustawa została przedstawiona przez obecną koalicję rządową i uzyskała notyfikację. Wspomniałem o tym, że nasza propozycja, nasza ustawa, jest kompromisem dwóch zasadniczych elementów: spełnienia oczekiwań społecznych Polski wolnej od GMO i pewnego rodzaju zabezpieczenia czy bardzo sprytnego wybrnięcia z sytuacji prawnej, którą przedstawiła nam Komisja Europejska. A więc spełniamy niejako te dwa elementy i nie widzę potrzeby przedstawiania tego ani w kategoriach fobii, ani w kategoriach innych. Mam natomiast pytanie, ile kosztował na przykład stronę polską czy jakie były konsekwencje dla strony polskiej braku notyfikacji poprzedniej ustawy i jakie byłyby ewentualne konsekwencje, gdyby nie było notyfikacji po raz drugi, w roku 2008. Jak przedstawiałaby się, w sensie finansowym, nasza sytuacja nie tylko na forum europejskim, ale i generalnie? Ile bylibyśmy, mówiąc kolokwialnie, językiem młodzieżowym, do tyłu w tej kwestii?</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Dbajmy o zdrowie Polaków. Zdrowia Polaków nie można zamienić na pieniądze.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#komentarz">(Poseł Leszek Korzeniowski: Ja nie zadawałem panu pytania, panie Zbyszku.)</u>
          <u xml:id="u-272.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję, dziękuję, panowie.</u>
          <u xml:id="u-272.3" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-272.4" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Pytanie zadaje pan poseł Piotr Cybulski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-272.5" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#PosełPiotrCybulski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Miałem przygotowane inne pytanie, ale jeden z posłów...</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Sprowokował.)</u>
          <u xml:id="u-273.2" who="#PosełPiotrCybulski">...tak, sprowokował mnie do zadania zupełnie innego pytania. Panie ministrze, czy są prowadzone kompleksowe badania na świecie, bo w Polsce raczej ich się nie prowadzi, które wskazują, w jaki sposób żywność modyfikowana wpływa na cały ekosystem? I ja, i pan jesteśmy przyrodnikami, więc wiemy. Mówiono tu dzisiaj o pszczołach, natomiast nie mówi się o innych owadach. Nie mówi się o grzybach, o bakteriach, o wirusach i o zależnościach w ekosystemie. Czy ktoś już takie badania prowadził? My, nie mając tych badań, wprowadzamy chociażby chów raka amerykańskiego. Proszę zwrócić uwagę, wyparliśmy naszego pospolitego raka i nie mamy nic. To jest klasyczny przykład. Chodzi o sytuację, gdy wprowadzamy, introdukujemy zwierzęta i rośliny, a potem się okazuje, że jest to szkoda, której tak naprawdę nie da się naprawić. Jeżeli nawet da się ją naprawić, to trzeba ponosić wielkie koszty. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-273.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Pięknie dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-274.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Pytanie zadaje pan poseł Zbigniew Kozak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-274.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#PosełZbigniewKozak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Powszechnie wiadomo, że w Unii Europejskiej, w szczególności w takich krajach, jak Polska, jest nadprodukcja żywności. Właśnie takie kraje rolnicze, jak Polska, mogą dostarczyć na rynek dobrą żywność, produkowaną metodami zrównoważonego rozwoju, lub trochę droższą, produkowaną metodami ekologicznymi. Polska stanowi przykład kraju, który ze względu na rozdrobnienie gospodarstw może być eksporterem żywności produkowanej metodami zrównoważonymi. Dodam, że gdy lokalni producenci łączą się na poziomie gminy w tzw. agrobiznes w celu zmniejszenia kosztów reklam, transportu i dostępu do sieci handlowej, to ich produkty lokalne są tańsze niż produkty markowe zawierające żywność genetycznie modyfikowaną. Pani poseł, z tą ekonomią nie jest do końca tak, jak się wydaje.</u>
          <u xml:id="u-275.1" who="#PosełZbigniewKozak">Stąd pierwsze pytanie o randze fundamentalnej: Jakie są przesłanki ekonomiczne do wprowadzenia na polski rynek żywności genetycznie modyfikowanej? Pytanie drugie: Dlaczego rząd RP, nasz rząd, wspiera produkcję żywności w Unii Europejskiej, a nie wspiera produkcji żywności metodami zrównoważonego rozwoju, tak korzystnej dla polskiej wsi? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-275.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-275.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo.)</u>
          <u xml:id="u-275.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Bardzo dobre pytanie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-276.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Głos ma pan poseł Kazimierz Gołojuch, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-276.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#PosełKazimierzGołojuch">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Polska produkuje zdrową, dobrą, tradycyjną żywność. Polska musi być krajem wolnym od GMO. Wprowadzenie GMO do środowiska powoduje zagrożenie dla człowieka. Sejmiki województw podjęły uchwały, aby obszary województw były wolne od upraw genetycznie modyfikowanych. Takie uchwały podjęły również rady gmin i powiatów. Czy Ministerstwo Środowiska wzięło pod uwagę apel naszych samorządów, które nie chcą upraw genetycznie modyfikowanych na swoich terenach, a także na terenie Polski?</u>
          <u xml:id="u-277.1" who="#PosełKazimierzGołojuch">Drugie pytanie. W Unii Europejskiej istnieje wolny przepływ towarów. Powoduje to, że na polskim rynku są produkty genetycznie zmodyfikowane. Czy wszystkie produkty genetycznie modyfikowane znajdujące się na polskim rynku są oznakowane? Jeżeli nie, to czy rząd zamierza pójść w tym kierunku, aby wszystkie, podkreślam, wszystkie produkty, które znajdują się na polskim rynku, były oznakowane?</u>
          <u xml:id="u-277.2" who="#PosełKazimierzGołojuch">GMO jest również zagrożeniem dla rolnictwa ekologicznego. Uprawy genetycznie zmodyfikowane powodują skażenie upraw znajdujących się w sąsiedztwie. Takie skażenie to zagłada rolnictwa ekologicznego. Czy rząd zamierza chronić i wspierać rolnictwo ekologiczne? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-277.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-278.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Głos ma posłanka Ewa Malik, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-278.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#PosełEwaMalik">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Szanowni Państwo! Faktem jest, że i tak już spożywamy zmodyfikowaną żywność, ale to nie oznacza, że się tym w ogóle nie interesujemy i nie niepokoimy. Chodzi o to, czy w Polsce w ogóle są prowadzone badania, jak żywność zmodyfikowana wpływa na organizm człowieka i zwierząt. To naprawdę ważne pytania. Jeżeli tak, to kto to robi i jakie koszty ponosi budżet na te cele? Kto da gwarancję, że np. grypa po spożyciu przez człowieka odpowiedniej dawki żywności zmodyfikowanej nie ulegnie modyfikacji i nie stanie się świńską grypą?</u>
          <u xml:id="u-279.1" who="#PosełEwaMalik">Ponadto mam jeszcze takie pytanie: Ile zboża spala się w Polsce na cele energetyczne? Jeżeli spala się zboże w dużych ilościach, to czy w ogóle jest sens dokonywać procedury zmiany ustawy i modyfikować tę żywność w Polsce? Jeżeli mamy znaczące nadwyżki tej żywności, to czy w ogóle jest to niezbędne? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-279.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-280.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Głos zabierze podsekretarz stanu w Ministerstwie Środowiska pan Janusz Zaleski.</u>
          <u xml:id="u-280.3" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszZaleski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Temat, co było do przewidzenia, budzi liczne kontrowersje i zadaliście państwo bardzo dużo pytań. Chciałbym zacząć od tego, że projekt ustawy rzeczywiście ma na celu dokonanie transpozycji prawa europejskiego, ale również, o czym mówiłem, ma uzupełnić pewne luki, które były w naszych dotychczasowych przepisach. Przede wszystkim ma zrealizować wytyczne przyjęte przez rząd w stanowisku ramowym. Trzeba podkreślić, że jest to stanowisko niezmienne, mówiące o tym, że Polska zgodnie z intencjami rządu powinna być krajem wolnym od GMO. Powinna być, ale to prawo powinno być również zgodne z prawem unijnym. Mamy przekonanie graniczące z pewnością, że projekt ustawy, który przedstawiamy, jest zgodny, ponieważ został poddany notyfikacji i komisja wypowiedziała się o nim pozytywnie w odróżnieniu od poprzedniego projektu z roku 2007. W tej sprawie możemy być spokojni. Jeżeli przyjmiemy ustawę w takiej lub zbliżonej formie, to będzie ona zgodna z prawem europejskim.</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszZaleski">Pytaliście państwo o tendencje umożliwiające ewentualną zmianę dyrektywy, jakie dzisiaj pojawiają się w Unii Europejskiej. Otóż prezydencja francuska podjęła taką próbę, ale państwa członkowskie nie wsparły jej starań. W związku z tym dyrektywa nie została zmieniona. Dzisiaj są podejmowane kolejne próby mające na celu pewną zmianę, która polegałaby na tym, że czynnik społeczno-gospodarczy może przesądzać o wprowadzeniu zakazu. Dawałoby to nieporównywalnie większe możliwości niż w przypadku opierania się tylko na badaniach naukowych, ponieważ zwykły brak zgody samorządu lokalnego mógłby przemawiać za tym, żeby taki zakaz wprowadzić. Chciałbym tutaj podać przykład dwóch niedawnych decyzji ministra środowiska, który odmówił zamierzonego uwolnienia organizmów, czyli rozpoczęcia eksperymentów polowych, dlatego że samorządy lokalne na danym terenie po prostu się nie zgodziły.</u>
          <u xml:id="u-281.2" who="#komentarz">(Poseł Piotr Cybulski: Za to zrezygnował ze stanowiska?)</u>
          <u xml:id="u-281.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszZaleski">Wielokrotnie pojawiało się tutaj pytanie o wyniki badań, jak również o to, czy badania w ogóle są prowadzone i jakiego typu są to badania. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego zleciły długoletnie badania dotyczące wpływu organizmów genetycznie zmodyfikowanych. Cząstkowe wyniki badań już się pojawiają, ale jest jeszcze za wcześnie, aby mówić o wynikach.</u>
          <u xml:id="u-281.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszZaleski">Jeśli chodzi o badania, na których opierały się państwa wprowadzające na swoich terytoriach zakazy, to Austriacy oparli się tutaj na wynikach badań mówiących o tym, że organizmy genetycznie zmodyfikowane mogą być szkodliwe dla organizmów niedocelowych. W tym wypadku chodziło o nicienie. Ma to pewien związek z pytaniem pana posła Cybulskiego, czy badano wpływ GMO w kontekście ekosystemów. Otóż takich badań jeszcze nikt nie robił, natomiast wyniki badań, na które powołują się Austriacy i które mówią, że organizmy GMO mogą oddziaływać na nicienie, które nie są bezpośrednio związane z daną rośliną, wskazują, że takie wpływy można byłoby w wyniku badań odkryć lub określić.</u>
          <u xml:id="u-281.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszZaleski">Czy ustawa daje obywatelom pewność, że organizmy genetycznie zmodyfikowane, jeżeli już się pojawią, będą kontrolowane i że będzie kontrolowany sam fakt, że się pojawiają, choć nie ma na to zgody? W naszym przekonaniu odpowiedź brzmi: tak. Proszę zauważyć, że ustanawiamy 8 inspekcji. Każda w swoim zakresie będzie zajmować się kontrolą i monitoringiem. Ustalamy też system kar dla tych, którzy nie będą się stosować do przepisów. Myślę, że daje nam to gwarancję. Zresztą minister środowiska zlecił w ostatnim roku kontrolę zamierzonego uwolnienia, czyli poletek, na których prowadzono eksperymenty. Na szczęście nie stwierdzono jakichś specjalnych, negatywnych skutków.</u>
          <u xml:id="u-281.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszZaleski">Pytanie o to, czy organizmy, rośliny genetycznie zmodyfikowane nie będą przedostawać się do środowiska, jeżeli już będą uprawiane. Jeżeli badania naukowe czy eksperymenty w ramach zamierzonego uwolnienia wykażą, że jakaś roślina może być uprawiana, lub jeżeli prawo europejskie stanowi o tym, że może być uprawiana, wówczas w rozporządzeniu, które będzie realizacją ustawy, o której dzisiaj mówimy, będą znajdowały się restrykcyjne zapisy mówiące o tym, w jaki sposób oddzielać takie rośliny i w jaki sposób stwarzać bariery. Oczywiście może się zdarzyć - było też tutaj pytanie o siłę wyższą - tornado w Stanach Zjednoczonych i przenieść nie tylko organizmy genetycznie zmodyfikowane, ale i całe drzewa na dość duże odległości. Tego oczywiście uniknąć się nie da i czynniki wyższe zawsze będą odgrywały jakąś niepokojącą czy burzącą rolę.</u>
          <u xml:id="u-281.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszZaleski">Czy na te czynności kontrolne, które będzie wykonywać osiem inspekcji plus minister środowiska, minister rolnictwa i minister zdrowia, są pieniądze? W projekcie czy w ocenie skutków regulacji jest zapisane ok. 3 mln zł na dodatkowe działania, ale...</u>
          <u xml:id="u-281.8" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Panie ministrze, trzy miliony.)</u>
          <u xml:id="u-281.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszZaleski">...myślę, że tutaj ten miliard euro, który przytoczył pan poseł, z Niemiec dotyczył badań, a nie kontroli. Poza tym wszystkie inspekcje, które dzisiaj funkcjonują, dokonują już teraz tych badań i kontroli, więc są to kwoty rzędu dziesięciu i więcej milionów, które będą przeznaczane na kontrole. To powinno naszym zdaniem wystarczać.</u>
          <u xml:id="u-281.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszZaleski">I kwestia wielokrotnie pojawiająca się tutaj to kwestia żywności. Otóż ustawa ta nie reguluje w ogóle kwestii żywności, bo to jest materia innej ustawy. Ona mówi o eksperymentach, ona mówi o instytutach genetycznych, ona mówi o uwalnianiu i mówi w końcu o dopuszczaniu do obrotu roślin. Jeśli chodzi o żywność, reguluje to - jak powiedziałem - inna ustawa, a Polak idący na bazar -tutaj odpowiedź na pytanie pana posła Rzymełki - nie musi umieć rozpoznawać organizmów genetycznie zmodyfikowanych, ponieważ ani w Polsce, ani w Europie warzywa i owoce występujące w sprzedaży oraz na polu nie są genetycznie zmodyfikowane, ponieważ nie pozwala na to prawo. Był jeden wyjątek. Chodziło o pomidory, których nie chciano kupować i które zniknęły z rynku europejskiego. Tak więc przynajmniej w zakresie dotyczącym warzyw i owoców możemy mieć dzisiaj spokój.</u>
          <u xml:id="u-281.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszZaleski">Jeśli chodzi o kwestię, którą poruszyła pani posłanka Sierakowska - szkoda, że jej nie ma - mówiąc o ogórku zmodyfikowanym i słodkim, którego nie wprowadziliśmy. I bardzo dobrze, dlatego że ten ogórek powoduje odporność na niektóre rodzaje antybiotyków. W tym przypadku mógłby rzeczywiście oddziaływać negatywnie na chorych leczonych na grypę niezależnie od pochodzenia tej grypy. Tak więc mamy tu ewidentny przykład na to, kiedy to minister nie zgodził się na próby wprowadzenia tego ogórka, a te próby miały być podjęte właśnie w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-281.12" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Szczęsny Zarzycki: Czyli jest potwierdzenie, że są szkodliwe.)</u>
          <u xml:id="u-281.13" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszZaleski">Zdecydowanie odmawia się kontynuacji prób, w przypadku gdy te organizmy GMO mogą w jakikolwiek sposób wchodzić w relacje z antybiotykami, bo wiadomo, że antybiotyki są nam również do życia potrzebne. Natomiast trzeba powiedzieć, że konieczne są i będą kontynuowane wszelkiego rodzaju badania nad GMO, które prowadzą do otrzymywania lekarstw. Jesteśmy bowiem zgodni co do tego, że tak jak insulina wiele innych leków jest wynikiem właśnie manipulacji genetycznych; nikt też tego zarzucić nie chce ani nie może.</u>
          <u xml:id="u-281.14" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszZaleski">Problem tworzenia stref wolnych od GMO. Mamy tutaj możliwość zapisaną w ustawie, że związek producentów rolnych czy związek rolników może dobrowolnie określić, że na swoim terenie nie chce uprawiać GMO, i wówczas jest to prawnie wiążące. Natomiast uchwały sejmików, aczkolwiek bardzo szlachetne w swoim wydźwięku, nie miały żadnej podstawy prawnej i dopiero teraz nasza ustawa umożliwi wprowadzanie takich zakazów, da ministrowi rolnictwa możliwość prawną wprowadzenia zakazu uprawy roślin w Polsce, której do tej pory nie miał. W ramach tej ustawy będzie też możliwe opracowanie krajowej strategii bezpieczeństwa biologicznego, do czego przystąpimy, jak tylko ustawa wejdzie w życie.</u>
          <u xml:id="u-281.15" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszZaleski">Odpowiadając na pytanie, czy rząd popiera rolnictwo ekologiczne i zdrową żywność, odpowiedź brzmi: zdecydowanie tak. Jest przecież ustawa o rolnictwie ekologicznym i mimo że rząd nie daje pieniędzy, jak pan poseł mówił, albo daje ich nie tyle, ile chcieliby rolnicy ekologiczni, to rolnictwo to rozwija się przecież dość intensywnie.</u>
          <u xml:id="u-281.16" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszZaleski">Kolejny raz, wracając do żywności, ale nie tylko do żywności, bo i do pasz, odpowiem na pytanie o znakowanie. Zarówno żywność, jak i pasze zgodnie z prawem już dzisiaj powinny być oznakowane w taki sposób, by informowały o tym, że zawierają substancje czy też organizmy genetycznie zmodyfikowane, a w ustawie, którą proponujemy, będzie obowiązek, by to oznakowanie było przynajmniej tej samej wielkości co nazwa produktu po to, by uniknąć maskowania tej informacji przed klientami.</u>
          <u xml:id="u-281.17" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszZaleski">Myślę, pani marszałek, że poruszyłem większość, jeśli nie wszystkie tematy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-281.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję uprzejmie panu ministrowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#PosełMariaZuba">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W odpowiedzi na interpelację, jaką złożyłam w sprawie zakazu wprowadzenia żywności modyfikowanej genetycznie w Polsce, otrzymałam informację, że rząd przyjął w dniu 18 listopada 2008 r. opinię, w której zadeklarował, że rząd RP będzie dążył do tego, aby Polska pozostała krajem wolnym od GMO, ale mając na uwadze członkostwo Polski w Unii Europejskiej, będzie przestrzegał obowiązującego prawa wspólnotowego w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-283.1" who="#PosełMariaZuba">W związku z tym stanowiskiem, w którym rząd wzoruje się na żabie, która chce być i z pięknymi, i bogatymi, proszę o odpowiedź, dlaczego i jakie uwarunkowania przesądziły o tym, że rząd nie opowiedział się stanowczo przeciw GMO, natomiast przyjmując tak miękkie stanowisko, tak naprawdę otwiera dla GMO wrota na polskie pola, do polskich sklepów i na stoły Polaków.</u>
          <u xml:id="u-283.2" who="#PosełMariaZuba">Dlaczego wprowadzenie całkowitego zakazu stosowania GMO rząd uważa za niezwykle trudne do przeprowadzenia w kontekście przepisów prawnych?</u>
          <u xml:id="u-283.3" who="#PosełMariaZuba">Dlaczego po wprowadzeniu do obrotu GMO na terytorium Wspólnoty państwa członkowskie UE mają bardzo ściśle określone możliwości prawne, jeśli chodzi o wprowadzanie ograniczeń w ich stosowaniu? Jeżeli możliwości są ściśle określone, to czy nasz rząd podjął działania, aby zmienić ich ramy?</u>
          <u xml:id="u-283.4" who="#PosełMariaZuba">Obecnie Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności dokonuje oceny 58 wniosków dotyczących wprowadzenia do obrotu GMO, które będą mieć zastosowanie jako żywność i pasze. Ilu z tych ocen EFSA dokonuje na wniosek polskiego rządu i jakich żywności i pasz one dotyczą?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował rządowy projekt ustawy Prawo o organizmach genetycznie zmodyfikowanych, zawarty w druku nr 2547, do Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-284.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">W dyskusji zgłoszono wniosek o skierowanie tego projektu ustawy dodatkowo do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi.</u>
          <u xml:id="u-284.3" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm obie te propozycje przyjął.</u>
          <u xml:id="u-284.4" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-284.5" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Jednocześnie marszałek Sejmu, na podstawie art. 95b regulaminu Sejmu, zaleca obydwu komisjom przedstawienie sprawozdania do dnia 9 lutego 2010 r.</u>
          <u xml:id="u-284.6" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Pani marszałek, w trybie sprostowania. Jedno zdanie tylko.)</u>
          <u xml:id="u-284.7" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Ale ja już zamknęłam dyskusję, panie pośle. Bardzo pięknie panu dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-284.8" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Pani marszałek, chciałbym tylko zauważyć, że nikt z biorących udział w dyskusji, również zwolennicy GMO, nie skosztował tej mikstury...)</u>
          <u xml:id="u-284.9" who="#komentarz">(Głos z sali: To nie jest guma do żucia.)</u>
          <u xml:id="u-284.10" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Panie pośle, pięknie panu dziękuję. Będzie pan uprzejmy zabrać ze sobą tę gumę do żucia. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-284.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Guma do żucia 810.)</u>
          <u xml:id="u-284.12" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktów 10. i 11. porządku dziennego: 10. Informacja rządu Rzeczypospolitej Polskiej o działaniach podejmowanych w 2007 roku na rzecz realizacji postanowień uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 1 sierpnia 1997 r. Karta Praw Osób Niepełnosprawnych (druk nr 757) wraz ze stanowiskiem Komisji Polityki Społecznej i Rodziny (druk nr 1543). 11. Informacja rządu Rzeczypospolitej Polskiej o działaniach podejmowanych w 2008 roku na rzecz realizacji postanowień uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 1 sierpnia 1997 r. Karta Praw Osób Niepełnosprawnych (druk nr 2287) wraz ze stanowiskiem Komisji Polityki Społecznej i Rodziny (druk nr 2559).</u>
          <u xml:id="u-284.13" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Proszę o zabranie głosu sekretarza stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej pana Jarosława Dudę w celu przedstawienia informacji zawartych w drukach nr 757 i 2287.</u>
          <u xml:id="u-284.14" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Mam zaszczyt przedstawić informację zbiorczą rządu Rzeczypospolitej Polskiej o działaniach podejmowanych w latach 2007 i 2008 na rzecz realizacji postanowień uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 1 sierpnia 1997 r. Karta Praw Osób Niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-285.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Uchwała Sejmu z dnia 1 sierpnia 1997 r. Kara Praw Osób Niepełnosprawnych jest jednym z podstawowych dokumentów dotyczących osób niepełnosprawnych w Polsce. Karta uznaje, że osoby niepełnosprawne mają prawo do niezależnego, samodzielnego i aktywnego życia oraz nie mogą podlegać dyskryminacji. Dokument zawiera ponadto katalog dziesięciu praw, wskazując tym samym obszary kluczowe dla polityki równych praw dla osób niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-285.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Podstawę przygotowanej informacji za rok 2007 stanowi materiał zebrany w drodze badania kwestionariuszowego z resortów i podległych im jednostek organizacyjnych, a także wybranych urzędów centralnych.</u>
          <u xml:id="u-285.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Informacja została uzupełniona o wyniki oddzielnego badania ankietowego, przeprowadzonego w 2008 r. przez pełnomocnika rządu do spraw osób niepełnosprawnych, dotyczącego dostosowania do potrzeb osób niepełnosprawnych ogólnodostępnych części budynków zajmowanych przez administracją rządową i niektóre urzędy centralne mieszczące się w Warszawie.</u>
          <u xml:id="u-285.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Segment dotyczący opieki medycznej oraz zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny, przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze. W informacji, którą państwo otrzymaliście, szeroko omówiono te działania zarówno w roku 2007, jak i w roku 2008. Chcę tylko powiedzieć, że przedstawiono obszerne omówienie tego tematu i opracowano podstawę prawną do przyjęcia i realizacji „Narodowego programu ochrony zdrowia psychicznego” oraz sam program, który ma na celu poprawę warunków życia osób niepełnosprawnych z zaburzeniami psychicznymi.</u>
          <u xml:id="u-285.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">W 2007 r. ponad 190 tys. osób niepełnosprawnych otrzymało z samorządów powiatowych dodatkowe dofinansowanie do zakupu sprzętu rehabilitacyjnego, przedmiotów ortopedycznych i środków pomocniczych przyznanych im na podstawie odrębnych przepisów.</u>
          <u xml:id="u-285.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">W ramach programu celowego Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych „Wyrównywanie różnic między regionami” wyposażono w sprzęt rehabilitacyjny ponad 164 obiekty służące rehabilitacji.</u>
          <u xml:id="u-285.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Segment dotyczący rehabilitacji społecznej. Chciałbym powiedzieć, że według wykazanego w sprawozdaniach stanu na koniec 2007 r. w kraju działało ogółem aż 643 albo, jak niektórzy twierdzą, tylko 643 warsztaty terapii zajęciowej z 21 825 uczestnikami, z czego 211 WTZ-ów było prowadzonych przez jednostki sektora finansów publicznych, a 432 warsztaty terapii zajęciowej były prowadzone przez organizatora spoza sektora finansów publicznych. W 2007 r. nie funkcjonował niestety żaden warsztat w 31 powiatach, co stanowi 8% ogólnej liczby powiatów.</u>
          <u xml:id="u-285.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Inną z podstawowych form aktywności wspomagającej proces rehabilitacji jest uczestnictwo osób niepełnosprawnych w tzw. turnusach rehabilitacyjnych. Wśród osób, które skorzystały z dofinansowania w tym roku, było 136 728 dorosłych osób niepełnosprawnych i 32 950 opiekunów dorosłych osób niepełnosprawnych oraz prawie 21 tys. dzieci i młodzieży niepełnosprawnej i 16,5 tys. opiekunów dzieci i młodzieży.</u>
          <u xml:id="u-285.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">W 2007 r. zakończyła się realizacja pilotażu programu rządowego dotyczącego wczesnej wielospecjalistycznej, kompleksowej i skoordynowanej pomocy dziecku zagrożonemu niepełnosprawnością lub niepełnosprawnemu oraz jego rodzinie. Celem tego pilotażu było zapobieganie izolacji społecznej i wypracowanie wniosków potrzebnych do stworzenia interdyscyplinarnego, zrównoważonego systemu pomocy małemu dziecku i jego rodzinie.</u>
          <u xml:id="u-285.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Rok 2007 to również rok, w którym Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych rozpoczął realizację nowatorskiego pilotażowego programu „Uczeń na wsi - pomoc w zdobyciu wykształcenia przez osoby niepełnosprawne zamieszkujące gminy wiejskie oraz gminy miejskie-wiejsko”.</u>
          <u xml:id="u-285.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Nastąpił również znaczny wzrost liczby osób niepełnosprawnych podejmujących naukę na uczelniach wyższych. Według danych GUS na dzień 30 listopada 2007 r. we wszystkich typach uczelni studiowało prawie 23 tys. osób niepełnosprawnych o różnych rodzajach niepełnosprawności. Dla porównania powiem, że w roku 2006 takich osób było tylko 19 900, co oznacza, że nastąpił wzrost o 15,38%. Ważną rolę w ułatwieniu dostępu do edukacji osób niepełnosprawnych odgrywa także pomoc udzielana ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w ramach programów „Pitagoras” i „Student”.</u>
          <u xml:id="u-285.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Rok 2007 był też kolejnym rokiem, w którym marszałkowie dofinansowywali koszty tworzenia i działania 39 zakładów aktywności zawodowej, których celem jest zatrudnianie osób niepełnosprawnych zaliczanych do osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności, przygotowanie ich do życia w otwartym środowisku oraz pomoc w realizacji pełnego i niezależnego życia.</u>
          <u xml:id="u-285.13" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">To, na co warto zwrócić uwagę, bo jest to dosyć znacząca różnica, to zatrudnienie w administracji publicznej. Mówię o znaczącej różnicy między latami 2007 a 2008. Wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych w ministerstwach i urzędach łącznie wyniósł w 2007 r. średnio 0,65% w przeliczeniu na etaty. Dane były i w dalszym ciągu są bardzo rozczarowujące, gdyż wskazują na brak istotnych zmian w sferze zatrudnienia osób niepełnosprawnych przez podmioty ze sfery finansów publicznych w stosunku do lat poprzednich. Żadne z obecnie istniejących ministerstw i badanych urzędów administracji centralnej, administracji publicznej nie wypełniło w 2007 r., wydawałoby się, niewygórowanego ustawowego wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych, przewidzianego dla jednostek budżetowych na poziomie 5%.</u>
          <u xml:id="u-285.14" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Mając to na uwadze, Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej zrealizowało w roku 2007 projekt pt. „Wdrożenie i realizacja programu szkoleń dla administracji publicznej w zakresie zatrudniania osób niepełnosprawnych”. Jego celem było promowanie zatrudniania osób niepełnosprawnych w administracji publicznej. W ramach tegoż projektu przeprowadzono cykl szkoleń dla szefów wydziałów kadr centralnych, szefów wydziałów kadr administracji rządowej oraz kierowników jednostek samorządu terytorialnego, promując zatrudnianie osób niepełnosprawnych w administracji publicznej.</u>
          <u xml:id="u-285.15" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Jeśli chodzi o kwestie dotyczące barier funkcjonalnych, chciałbym zwrócić uwagę, że w 2007 r. z dofinansowania do likwidacji barier funkcjonalnych skorzystało prawie 26 tys. dorosłych osób niepełnosprawnych oraz ponad 7,5 tys. dzieci i młodzieży niepełnosprawnej. Warto nadmienić, że 33% tych osób mieszka na wsi.</u>
          <u xml:id="u-285.16" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Co do kwestii związanej z dostępnością budynków administracji publicznej dla osób niepełnosprawnych, to rezultatem analiz wykonanych na postawie danych i badań ankietowych był raport, który został umieszczony, opublikowany przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej na stronie ministerstwa. Badanie wykazało przede wszystkim, że żadne z ministerstw ani urzędów centralnych nie jest w pełni dostosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych o zróżnicowanych rodzajach schorzeń narządów ruchu, wzroku i słuchu oraz o niepełnosprawności intelektualnej.</u>
          <u xml:id="u-285.17" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Rok 2007 był kolejnym rokiem, w którym środki Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych będące w dyspozycji samorządów powiatowych były przeznaczane na dofinansowanie organizacji sportu, kultury, rekreacji i turystyki dla osób niepełnosprawnych. Pomoc w tym zakresie była kierowana do podmiotów działających na rzecz osób niepełnosprawnych. W zorganizowanych różnych imprezach uczestniczyło 365 tys. osób niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-285.18" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Tyle, szanowni państwo, tytułem informacji z roku 2007. Teraz, jeśli pani marszałek i Wysoki Sejm pozwolą, przejdę do krótkiej prezentacji działań, które miały miejsce w roku 2008.</u>
          <u xml:id="u-285.19" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Kilka danych statystycznych, jeśli państwo pozwolicie. Otóż w 2008 r. zgodnie z badaniami BAEL prowadzonymi przez GUS liczba osób niepełnosprawnych, ale posiadających orzeczenie, w wieku 15 lat i więcej to ok. 3,7 mln ludności Polski. Jest to procentowo 11,8%, a więc liczba orzeczeń, które były wydawane przez zakłady ubezpieczeń społecznych, zmniejszyła się.</u>
          <u xml:id="u-285.20" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">W 2008 r. aktywnych zawodowo było 15,6% osób niepełnosprawnych prawnie w wieku 15 lat i więcej oraz prawie 24% w wieku produkcyjnym, dla porównania odpowiednio 59,4% i 74,7% osób sprawnych. W 2008 r. współczynnik aktywności zawodowej osób niepełnosprawnych w wieku produkcyjnym wzrósł w stosunku do roku 2007 o 1,4 punktu procentowego, a u osób sprawnych odnotowano wzrost o 0,7 punktu procentowego. W 2008 r. zatrudniano osoby niepełnosprawne głównie w zakładach pracy chronionej. Było ich 163,3 tys. Równocześnie obserwujemy stały, powiedziałbym, bardzo dynamiczny wzrost zatrudnienia na otwartym rynku pracy. Mam na myśli działania podejmowane przede wszystkim w roku 2009, ale tendencja jest rosnąca. Otóż obserwujemy wzrost zatrudnienia na otwartym rynku pracy - z 39,4 tys. wzrósł on o prawie 20%, czyli jest znaczna poprawa na otwartym rynku pracy w tym względzie. Okazuje się, że osoby niepełnosprawne nie muszą być aktywne tylko i wyłącznie w obszarach chronionego rynku pracy, co bardzo cieszy.</u>
          <u xml:id="u-285.21" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">W 2008 r. kontynuowano również działania mające na celu podniesienie poziomu skuteczności, jeżeli chodzi o funkcjonowanie instrumentów wspierających zatrudnienie i rehabilitację zawodową osób niepełnosprawnych. Opracowano m.in. projekt ustawy o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. W projekcie tym zawarto nowe zasady dotyczące udzielania pomocy publicznej w związku z zatrudnianiem osób niepełnosprawnych, zgodnie z rozporządzeniem Komisji Europejskiej uznającym niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu pozostałych artykułów z niego wynikających.</u>
          <u xml:id="u-285.22" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Te najważniejsze zmiany, które bardzo zaniepokoiły środowisko, a także mnie jako pełnomocnika rządu ds. osób niepełnosprawnych - czy będą one mogły zaistnieć w polskich realiach czy w polskim systemie w sposób ewolucyjny - dotyczyły m.in. zastąpienia pomocy w postaci miesięcznego dofinansowania do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych przez refundację składek na ubezpieczenie społeczne tych osób jednym instrumentem wsparcia, czyli dofinansowaniem do wynagrodzenia w wysokości 75% kosztów płacy dla pracodawców wykonujących działalność gospodarczą i w wysokości 90% kosztów płacy dla pracodawców niewykonujących tego typu działalności, np. organizacji pozarządowych.</u>
          <u xml:id="u-285.23" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Wprowadzono również nowe maksymalne kwoty dofinansowań do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych, tj. odpowiednio: 160%, 140% i 60% najniższego wynagrodzenia na pracownika ze znacznym, z umiarkowanym i z lekkim stopniem niepełnosprawności.</u>
          <u xml:id="u-285.24" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Rozszerzono też zakres podmiotowego stosowania pomocy w formie dofinansowania do wynagrodzenia o pracowników niepełnosprawnych mających ustalone prawo do emerytury.</u>
          <u xml:id="u-285.25" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">W 2008 r. przygotowano również nowelizację ustawy, której przepisy weszły w życie z dniem 1 lutego 2009 r. Zmiany te były adresowane do osób niepełnosprawnych zarejestrowanych w powiatowych urzędach pracy i zwiększyły m.in. zakres ich aktywności zawodowej. Urzędy pracy otwierają się na szersze grono osób, a nie tylko - tak jak to było wcześniej - ograniczają się do osób posiadających status bezrobotnego i poszukującego pracy.</u>
          <u xml:id="u-285.26" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">W ubiegłym roku samorządy powiatowe wykorzystały z ogólnej kwoty 154 782 tys. zł, tj. 17% ogółu środków, na realizację zadań z zakresu rehabilitacji zawodowej. W roku poprzednim, na co warto zwrócić uwagę, udział zadań rehabilitacji zawodowej stanowił zaledwie 3,8% łącznej kwoty wydatkowanych środków i wyniósł tylko 29 188 tys. zł. Zwracam uwagę, że zmienia się świadomość czy też decyzyjność w tym obszarze dotycząca nie tylko pójścia na łatwiznę, czyli organizowania tylko i wyłącznie np. turnusów rehabilitacyjnych, lecz również tworzenia i utrzymywania miejsc pracy, co w rehabilitacji jest najważniejszym elementem przywracania osób z niepełnosprawnością do otwartego społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-285.27" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Wydaje się bardzo istotne i warte podkreślenia to, że w 2008 r. wyraźnie wzrósł wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych w administracji. Wprawdzie on wzrósł tylko do 1,24%, ale, szanowni państwo, w 2007 r. to było, tak jak powiedziałem, 0,65%. W dużej mierze nastąpiło to wskutek kontynuowanych właśnie od 2007 r. działań ministra pracy i polityki społecznej na rzecz promocji zatrudniania osób niepełnosprawnych w administracji, w tym administracji samorządowej. Odbywało się to - tak jak już wspomniałem - poprzez cykl szkoleń dla dyrektorów tych urzędów. Osiągnęliśmy znaczny wzrost w tym względzie, co cieszy, ponieważ gdzie jak nie w administracji publicznej osoby niepełnosprawne powinny przede wszystkim znajdować swoje miejsce i być aktywnie funkcjonującymi w tejże administracji w ramach podejmowanych działań rehabilitacji poprzez pracę.</u>
          <u xml:id="u-285.28" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">W 2008 r. zdecydowanie uległo również poprawie dostosowanie instytucji publicznych i administracji do potrzeb osób niepełnosprawnych. W odpowiedzi na raport opisujący ten stan w 2007 r. podjęto liczne inicjatywy likwidujące bariery architektoniczne i funkcjonalne. Objęły one działania, podejmowane przez poszczególne resorty i urzędy centralne, mające na celu modernizację i dostosowanie obiektów do potrzeb osób niepełnosprawnych. Działania te były związane zarówno z prowadzonymi pracami remontowymi, jak i z otwieraniem nowych budynków i obiektów.</u>
          <u xml:id="u-285.29" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Szanowni Państwo! Ta krótka, syntetyczna informacja przeze mnie przedstawiona ma na celu, jak rozumiem, wywołanie też dyskusji dotyczącej nie tylko tego, co się już zdarzyło, lecz także tego, co przed nami, bo jeszcze wiele kwestii jest do zmiany w zakresie pełnego uczestnictwa osób niepełnosprawnych w życiu społecznym, szczególnie poprzez ich aktywizację zawodową. Chciałbym się jeszcze - wprawdzie to dotyczy 2008 r., ale jest tendencja wzrostowa - podzielić informacją, która z jednej strony rzeczywiście bardzo cieszy, z drugiej zaś powoduje, że zaczynamy się zastanawiać, czy nie należy dokonać jakichś określonych zmian w systemie. Myślę o bardzo gwałtownym przyroście zatrudnienia, co postrzegamy bardzo pozytywnie. Tylko w tym roku jest to przyrost na poziomie ponad 45 tys. osób, co powoduje, że niestety nie wystarcza środków na inne zadania w ramach tego budżetu, tak jak oczekiwalibyśmy czy życzylibyśmy sobie tego ze względu na dobre wykonanie zadań ustawowych. Z drugiej jednak strony wydaje się, że zatrudnienie, praca to najlepszy sposób rehabilitacji.</u>
          <u xml:id="u-285.30" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Bardzo dziękuję państwu za uwagę. Przedstawiłem informację rządu dotyczącą działań na rzecz realizacji Karty Praw Osób Niepełnosprawnych w latach 2007–2008. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-285.31" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-285.32" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Stefan Niesiołowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-286.1" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Mieczysława Kasprzaka w celu przedstawienia stanowisk komisji zawartych w drukach nr 1543 i 2559.</u>
          <u xml:id="u-286.2" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#PosełMieczysławKasprzak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#PosełMieczysławKasprzak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W wielu aktach prawnych prawa międzynarodowego i naszego prawa krajowego są zagwarantowane prawa dla osób niepełnosprawnych. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej w art. 32 mówi, że nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny.</u>
          <u xml:id="u-287.2" who="#PosełMieczysławKasprzak">Sejm Rzeczypospolitej Polskiej uchwalił w dniu 1 sierpnia 1997 r. Kartę Praw Osób Niepełnosprawnych. Wtedy to posłowie uznali, że osoby niepełnosprawne, czyli osoby, których sprawność fizyczna, psychiczna lub umysłowa trwale lub okresowo utrudnia, ogranicza lub uniemożliwia życie codzienne, naukę, pracę oraz pełnienie ról społecznych zgodnie z normami prawnymi i zwyczajowymi, mają prawo do niezależnego, samodzielnego i aktywnego życia oraz nie mogą podlegać z tytułu swojej niepełnosprawności dyskryminacji. Karta Praw Osób Niepełnosprawnych nie ma mocy prawnej, ale zawiera katalog dziesięciu praw, dziesięciu przykazań, które powinny być stosowane w odniesieniu do osób niepełnosprawnych, które wskazują nam kierunki, kluczowe obszary dla organów państwa i które powinny być stosowane w celu uniknięcia dyskryminacji tych osób. Te obszary m.in. to: dostęp do dóbr i usług umożliwiających pełne wykorzystanie ich w życiu społecznym, dostęp do leczenia i opieki medycznej, wczesnej diagnostyki, rehabilitacji i edukacji leczniczej, dostęp do wszechstronnej rehabilitacji mającej na celu przystosowanie społeczne, naukę w szkołach wspólnie z pełnosprawnymi rówieśnikami, jak również korzystanie ze szkolnictwa specjalnego, pomoc psychologiczną i pedagogiczną, pracę na otwartym rynku pracy zgodnie z wykształceniem, kwalifikacjami i możliwościami, zabezpieczenie społeczne uwzględniające konieczność ponoszenia zwiększonych kosztów ze względu na stopień niepełnosprawności, życie w środowisku wolnym od barier architektonicznych, posiadanie samorządnej reprezentacji swojego środowiska i konsultowanie z nim wszelkich rozwiązań legislacyjnych, pełne uczestnictwo w życiu społecznym, kulturalnym, artystycznym i rekreacji. To jest m.in. ta problematyka, ten zakres, który został określony przez Kartę Praw Osób Niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-287.3" who="#PosełMieczysławKasprzak">Zgodnie z dyspozycją Karty Praw Osób Niepełnosprawnych rząd został zobowiązany do corocznego przedstawiania Wysokiej Izbie informacji o realizacji, o inicjatywach związanych z problematyką osób niepełnosprawnych. Na dzisiejszym posiedzeniu Sejmu rozpatrujemy sprawozdania z dwóch lat, z roku 2007 i z roku ubiegłego.</u>
          <u xml:id="u-287.4" who="#PosełMieczysławKasprzak">Pomimo że Komisja Polityki Społecznej i Rodziny już w czerwcu na swym posiedzeniu dokonała analizy sprawozdania za 2007 r., to decyzją Prezydium Sejmu dopiero dziś Wysoka Izba będzie równocześnie rozpatrywać te sprawozdania. Zdaniem komisji istotny jest stan faktyczny za ubiegły rok, a nawet propozycje i rozwiązania, którymi rząd czy parlament zajmował się już w roku ubiegłym, chodzi o zamierzenia na przyszłość, o których mówił pan minister. Sprawozdania z lat ubiegłych mogą jedynie stanowić materiał porównawczy do obserwacji trendów w poszczególnych zagadnieniach, o których mówiłem.</u>
          <u xml:id="u-287.5" who="#PosełMieczysławKasprzak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawione sprawozdania to bardzo obszerny materiał analityczny, zebrany na wniosek pełnomocnika rządu do spraw osób niepełnosprawnych w 31 ministerstwach, instytucjach centralnych, które w pierwszej kolejności są zobowiązane do realizacji zapisów Karty Praw Osób Niepełnosprawnych. O części spraw, problemów pan minister powiedział, nie da się wszystkiego powiedzieć w krótkim czasie przeznaczonym na debatę na posiedzeniu Sejmu. Tych spraw jest bardzo wiele, wiele inicjatyw, które w ciągu roku są podejmowane tutaj, w tej Izbie, inicjatyw sejmowych, znajduje później odzwierciedlenie, chodzi o rozwiązywanie tych problemów. Materiał z dwóch lat, obszerny materiał, stanowi swoistą fotografię tego, co wydarzyło się w ostatnich latach, w niektórych przypadkach stanowi diagnozę tego, co może być w przyszłości, jak również ukazuje zamierzenia w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-287.6" who="#PosełMieczysławKasprzak">Kilka spraw rozstrzygniętych w roku ubiegłym jest bardzo istotnych. To ustawa o psach przewodnikach, która weszła już w życie, mieliśmy przyjemność o tym dyskutować w podkomisji, w komisji i w Wysokiej Izbie, która niewątpliwie zmienia obraz, stanowi przełomowe rozwiązanie, jeżeli chodzi o pomoc psa ludziom niepełnosprawnym w życiu codziennym. Ustawa rodziła się w bólach, ale myślę, że dobrze funkcjonuje, będziemy obserwować jej dalsze funkcjonowanie, jeżeli byłyby jakieś zacięcia, będziemy to zmieniać. Istotna kwestia to inicjatywa dotycząca zatrudniania osób niepełnosprawnych, to jest jedna z najważniejszych, najistotniejszych rzeczy, na której powinniśmy się skupić. Podobnie projekt ustawy podkomisji i komisyjny projekt ustawy, który dzisiaj będzie rozstrzygany na posiedzeniu komisji, czyli dawanie preferencji, jeśli chodzi o zatrudnianie osób niepełnosprawnych w instytucjach centralnych.</u>
          <u xml:id="u-287.7" who="#PosełMieczysławKasprzak">Myślę, że ta ustawa jest bardzo dobrą ustawą, budzi ona duże zainteresowanie w tych środowiskach, gdyż często osoby niepełnosprawne są eliminowane ze względu na dysfunkcje życiowe, na to, że są niepełnosprawne, nie bierze się natomiast pod uwagę ich przydatności, ich wykształcenia, zdolności. Bardzo często bywa, że osoba niepełnosprawna nie ma szansy wygrania konkursu na zatrudnienie, pomimo że posiada takie same kwalifikacje i zdolności, ale ze względu na to, że np. jeździ na wózku, ma mniejszą punktację. Sejm skierował ten projekt ustawy do dalszych prac w komisji, więc na razie w komisji chcemy dać, Wysoka Izbo, możliwość, aby taka osoba, pomimo dysfunkcji, mogła być oceniana na równi z innymi.</u>
          <u xml:id="u-287.8" who="#PosełMieczysławKasprzak">Jedną z istotnym spraw, na którą komisja zwróciła uwagę w pierwszym sprawozdaniu i tym za rok ubiegły, jest kwestia osób w podeszłym wieku i trudności, jakie zaczynają się pojawiać ze względu na starzenie się społeczeństwa, są to nowe problemy. Jest wiele osób niepełnosprawnych w rodzinach o niskich dochodach, osób starszych, zstępni też już bardzo często są na emeryturze, niekiedy też są osobami niepełnosprawnymi, to powoduje komplikacje i w przyszłości będą musiały być podejmowane istotne działania. Życie przynosi nowe problemy, jeżeli chodzi o społeczeństwo, jeżeli chodzi o niepełnosprawność.</u>
          <u xml:id="u-287.9" who="#PosełMieczysławKasprzak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym zakomunikować, że Komisja Polityki Społecznej i Rodziny jednomyślnie przyjęła sprawozdania przedstawione przez pełnomocnika rządu do spraw osób niepełnosprawnych, zarówno pierwsze sprawozdanie, jak i drugie, uznając, że są one pełne, że dostrzeżono wszystkie problemy. Oczywiście nie wszystkie sprawy mogą być rozwiązane, nie ma takiej możliwości, jak w każdej innej działalności, tak i tutaj będą się pojawiać problemy. Ważne jest, aby je dostrzegać na czas, aby szukać rozwiązań, eliminować je.</u>
          <u xml:id="u-287.10" who="#PosełMieczysławKasprzak">Dlatego chciałbym zwrócić się do Wysokiej Izby o przyjęcie sprawozdań za 2007 r. i za 2008 r. Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-287.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Dziękuję bardzo. Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-288.1" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Sejm ustalił, że w łącznej dyskusji nad tymi punktami porządku dziennego wysłucha 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-288.2" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-288.3" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Głos zabierze pani posłanka Janina Okrągły, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#PosełJaninaOkrągły">Panie Marszałku! Wysoka Izba! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Platformy Obywatelskiej dotyczące informacji rządu Rzeczypospolitej Polskiej o działaniach podejmowanych w 2007 r. i 2008 r. na rzecz realizacji postanowień uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 1 sierpnia 1997 r. Karta Praw Osób Niepełnosprawnych (druki nr 757 i 1543 oraz nr 2287 i 2559).</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#PosełJaninaOkrągły">Uchwalona 1 sierpnia 1997 r. Karta Praw Osób Niepełnosprawnych zawiera katalog 10 praw. Wskazuje kluczowe obszary dla polityki państwa, wymagające aktywnego wsparcia i ciągłego monitorowania, zapobiegające dyskryminacji osób niepełnosprawnych i pomocne w wyrównywaniu ich szans w społeczeństwie.</u>
          <u xml:id="u-289.2" who="#PosełJaninaOkrągły">Wysoka Izbo! W Polsce liczba osób prawnie niepełnosprawnych w wieku powyżej 15. roku życia wynosi 3750 tys., tj. ok. 12% ludności Polski, a wśród osób w wieku produkcyjnym prawne orzeczenie o stopniu niepełnosprawności miała prawie co dziesiąta osoba.</u>
          <u xml:id="u-289.3" who="#PosełJaninaOkrągły">Rząd bardzo obszernie i szczegółowo przedstawił działania podejmowane na rzecz osób niepełnosprawnych w latach 2007–2008. Chciałabym zwrócić uwagę tylko na niektóre aspekty przedstawione w tych informacjach.</u>
          <u xml:id="u-289.4" who="#PosełJaninaOkrągły">Głównym zainteresowaniem parlamentu i rządu w tym okresie było wzmacnianie mechanizmów stymulujących aktywność zawodową, wspierających zatrudnienie i rehabilitację osób niepełnosprawnych. W 2007 i 2008 r. prowadzone były w tym zakresie prace legislacyjne. W 2008 r. przygotowano i przeprowadzono nowelizację ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, której przepisy weszły w życie w lutym br. Zmiany w ustawie adresowane były do osób zarejestrowanych w urzędach powiatowych, w tym również do osób niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-289.5" who="#PosełJaninaOkrągły">5 grudnia 2008 r. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej uchwalił ustawę o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, która weszła w życie z dniem 1 stycznia br. Na podstawie danych już z tego roku można stwierdzić, że jest to ustawa stymulująca aktywność zawodową tej grupy osób.</u>
          <u xml:id="u-289.6" who="#PosełJaninaOkrągły">W okresie od stycznia do czerwca br. zaobserwowano znaczny wzrost liczby pracowników niepełnosprawnych zarejestrowanych w systemie obsługi dofinansowań PRFON-u. W porównaniu z grudniem 2008 r. zatrudniono 29 tys. osób niepełnosprawnych więcej, jest to wzrost o ponad 14%. Był on odnotowany we wszystkich grupach pracowników niepełnosprawnych, niezależnie od stopnia ich niepełnosprawności czy występowania schorzeń specjalnych.</u>
          <u xml:id="u-289.7" who="#PosełJaninaOkrągły">Co ważne, znaczącą dynamikę wzrostu liczby pracowników niepełnosprawnych odnotowano szczególnie na otwartym rynku pracy. W okresie do czerwca br. liczba pracowników niepełnosprawnych na otwartym rynku pracy wzrosła o 11 tys. osób, tj. o ok. 20%. W zakładach pracy chronionej liczba pracowników niepełnosprawnych wzrosła o 11%. Zakłady pracy chronionej pozostają i długo jeszcze pozostaną dla osób niepełnosprawnych głównym pracodawcą.</u>
          <u xml:id="u-289.8" who="#PosełJaninaOkrągły">Należy stwierdzić, że przygotowane i uchwalone w 2008 r., a zastosowane od 1 stycznia 2009 r. nowe rozwiązania prawne dotyczące wsparcia pracodawców spełniają bardzo wyraźną funkcję ochronną, jeśli chodzi o rynek pracy osób niepełnosprawnych, szczególnie teraz, w okresie trudnej sytuacji wywołanej skutkami ogólnoświatowego kryzysu. Przy utrzymującym się wzroście zainteresowania pracodawców uzyskaniem pomocy w związku z zatrudnianiem osób niepełnosprawnych, zmniejszającej się liczbie podmiotów dokonujących wpłaty na PFRON, utrzymanie dotychczasowego, wysokiego poziomu wsparcia może okazać się trudne i może wymagać wprowadzenia określonych zmian systemowych.</u>
          <u xml:id="u-289.9" who="#PosełJaninaOkrągły">W 2008 r. rząd przedstawił projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Został on uchwalony przez Sejm, ale niestety zawetowany przez pana prezydenta. Jedną z istotnych zmian zaproponowanych w tej ustawie było wprowadzenie zasady, że renta nie ulega zmniejszeniu ani zawieszeniu z tytułu osiąganych przychodów z pracy zarobkowej. Jeśli chodzi bowiem o te osoby, brak aktywności zawodowej często spowodowany jest lękiem przed utratą otrzymywanych świadczeń pieniężnych, gdyż chociaż często są one małe, stanowią stałe i pewne źródło utrzymania. Zniesienie barier dla rencistów byłoby działaniem na rzecz osób niepełnosprawnych i ich integracji ze społeczeństwem. Niestety, weto prezydenta nie zostało przez Sejm odrzucone.</u>
          <u xml:id="u-289.10" who="#PosełJaninaOkrągły">W 2007 r. minister pracy i polityki społecznej podjął działania na rzecz promocji zatrudnienia osób niepełnosprawnych w administracji. W ramach projektu „Wdrożenie i realizacja programu szkoleń dla administracji publicznej w zakresie zatrudniania osób niepełnosprawnych” zrealizowano cykl szkoleń promujących zatrudnianie tych osób. Były to działania prowadzone wspólnie z Kancelarią Prezesa Rady Ministrów. W wyniku tych działań w 2008 r. wyraźnie wzrósł wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych w administracji z 0,65% do 1,24% w 2008 r.</u>
          <u xml:id="u-289.11" who="#PosełJaninaOkrągły">W ubiegłym roku odnotowano postęp, jeśli chodzi o dostęp osób niepełnosprawnych do instytucji publicznych i administracji. Jest to wynik działania Biura Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych, które opracowało „Raport z badania na temat dostępności budynków administracji rządowej i urzędów centralnych dla osób niepełnosprawnych”. Wnioski z raportu zmobilizowały resorty i urzędy centralne do podjęcia licznych inicjatyw likwidujących bariery architektoniczne i funkcjonalne.</u>
          <u xml:id="u-289.12" who="#PosełJaninaOkrągły">Korzystnym zjawiskiem w 2008 r. było zwiększenie wykorzystania przez samorządy powiatowe środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych na zadania z zakresu rehabilitacji zawodowej. W 2007 r. udział tych zadań stanowił mniej niż 4% łącznej kwoty wydatkowanych środków, natomiast w 2008 r. samorządy powiatowe wykorzystały z tej ogólnej kwoty już 17%, ponad 150 mln zł, czyli o 120 mln zł więcej.</u>
          <u xml:id="u-289.13" who="#PosełJaninaOkrągły">W 2008 r. z inicjatywy pełnomocnika osób niepełnosprawnych znowelizowano rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 maja 2003 r. w zakresie zmiany w wysokości kwot środków PFRON-u przekazywanych na funkcjonowanie warsztatów terapii zajęciowej. Dofinansowanie kosztu pobytu uczestnika nie zmieniało się bowiem od 2003 r. Jednocześnie wprowadzono zmiany w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, w której samorząd powiatowy został zobowiązany do współfinansowania działalności warsztatów w wysokości co najmniej 10% ogółu kosztów. Przyczyniło się to do poprawy sytuacji finansowej tych warsztatów.</u>
          <u xml:id="u-289.14" who="#PosełJaninaOkrągły">W ubiegłym roku kontynuowano rozpoczęte w 2000 r. prace projektowe w zakresie rehabilitacji społecznej i zawodowej w ramach Programu Operacyjnego „Kapitał ludzki”, jak też wszystkie działania systemowe mające na celu zapewnienie dzieciom i młodzieży niepełnosprawnej możliwości kształcenia zgodnie z indywidualnymi potrzebami rozwojowymi, edukacyjnymi i predyspozycjami. Trzeba zaznaczyć, że osoby niepełnosprawne mają trudności w zdobyciu lub uzupełnieniu wykształcenia nie tylko na poziomie wyższym czy średnim, ale nawet podstawowym. Na uwagę zasługują przygotowane w 2008 r. materiały dla nauczycieli szkół podstawowych z cyklu „One są wśród nas”, poświęcone problemom i pomocy w szkole dzieciom przewlekle chorym.</u>
          <u xml:id="u-289.15" who="#PosełJaninaOkrągły">Państwowy fundusz rehabilitacji przygotował i przeprowadził program „Wczesna pomoc dziecku niepełnosprawnemu” oraz program „Uczeń na wsi - pomoc w zdobyciu wykształcenia przez osoby niepełnosprawne zamieszkujące gminy wiejskie oraz gminy miejsko-wiejskie”. Kontynuowano realizację programów celowych „Pitagoras” i „Student”.</u>
          <u xml:id="u-289.16" who="#PosełJaninaOkrągły">Na uwagę zasługuje to, że w zakresie szkolnictwa wyższego obserwuje się stały wzrost liczby studentów niepełnosprawnych podejmujących naukę. W 2003 r. było ich ok. 23 tys., natomiast w 2008 r. ponad 25 tys. Ponad 24 tys. studentów i doktorantów niepełnosprawnych wszystkich typów uczelni objętych jest wsparciem finansowym.</u>
          <u xml:id="u-289.17" who="#PosełJaninaOkrągły">W listopadzie ub.r. w ustawie o rehabilitacji zawodowej i zatrudnianiu osób niepełnosprawnych wprowadzono zmiany mające na celu umożliwienie dostępu do obiektów użyteczności publicznej osób niepełnosprawnych z psami asystującymi i przewodnikami. Przepisy te weszły w życie niedawno, bo dopiero w czerwcu br. Trzeba zaznaczyć, że była to inicjatywa poselska.</u>
          <u xml:id="u-289.18" who="#PosełJaninaOkrągły">W 2007 i 2008 r. Narodowy Fundusz Zdrowia realizował działania z zakresu rehabilitacji leczniczej, z tym że określenie dokładnej skali działań na rzecz osób niepełnosprawnych podejmowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia jest trudne do określenia, ponieważ fundusz gromadzi informacje dotyczące jedynie całkowitej liczby osób ubezpieczonych korzystających ze świadczeń medycznych, bez wyszczególnienia, czy są to osoby sprawne, czy też niepełnosprawne.</u>
          <u xml:id="u-289.19" who="#PosełJaninaOkrągły">Na szczególną uwagę zasługuje wprowadzenie rehabilitacji w warunkach domowych, a także nowe świadczenie, tj. kompleksowa rehabilitacja w ośrodku dziennym dzieci obejmująca: rehabilitację narządu ruchu, rehabilitację psychologiczną, logopedyczną i inne działania prowadzące w efekcie do usprawnienia dziecka niepełnosprawnego.</u>
          <u xml:id="u-289.20" who="#PosełJaninaOkrągły">Na uwagę zasługuje też realizowany w 2008 r. przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych „Program ograniczania skutków niepełnosprawności”, którego podstawowym celem jest przyspieszenie procesu adaptacji dorosłych i dzieci, które utraciły sprawność organizmu.</u>
          <u xml:id="u-289.21" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-289.22" who="#PosełJaninaOkrągły"> Program ten obejmował, obejmuje i może obejmować osoby, które nie posiadają jeszcze orzeczenia o stopniu niepełnosprawności.</u>
          <u xml:id="u-289.23" who="#PosełJaninaOkrągły">Wysoka Izbo! Można by bardzo dużo mówić na temat działań podjętych na rzecz osób niepełnosprawnych i konieczności dalszego ich podejmowania. Choć można zauważyć systematyczną poprawę sytuacji osób niepełnosprawnych, nadal pozostaje wiele do życzenia. W dalszym ciągu trzeba intensyfikować działania aktywizujące i przełamujące bierność zawodową tych osób, poprawiające dostęp do zdobywania przez nie wykształcenia, prowadzące do likwidacji barier architektonicznych, a przede wszystkim funkcjonalnych. Należy poprawić dostęp do rehabilitacji leczniczej, zawodowej, i co bardzo ważne, zapewnić niepełnosprawnym pełne uczestnictwo w życiu publicznym poprzez praktyczną możliwość korzystania z prawa wyborczego.</u>
          <u xml:id="u-289.24" who="#PosełJaninaOkrągły">Wysoka Izbo! Platforma Obywatelska rekomenduje przyjęcie informacji rządu Rzeczypospolitej Polskiej o działaniach podejmowanych w 2007 r. i 2008 r. na rzecz realizacji postanowień uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 1 sierpnia 1997 r. Karta Praw Osób Niepełnosprawnych. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-289.25" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Pan poseł Zbysław Owczarski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#PosełZbysławOwczarski">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-291.1" who="#PosełZbysławOwczarski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec informacji rządu o działaniach podejmowanych w latach 2007 i 2008 na rzecz realizacji postanowień uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 1 sierpnia 1997 r. Karta Praw Osób Niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-291.2" who="#PosełZbysławOwczarski">Zanim przejdę do meritum, chciałbym wyrazić żal, że w ławach rządowych nie ma przedstawiciela resortu edukacji narodowej, ponieważ jednak...</u>
          <u xml:id="u-291.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Jest.)</u>
          <u xml:id="u-291.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Jest pan minister.)</u>
          <u xml:id="u-291.5" who="#PosełZbysławOwczarski">Jest? Przepraszam bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-291.6" who="#PosełZbysławOwczarski">W takim razie bardzo się cieszę, ponieważ gros spraw kierowanych jest nie tylko pod adresem resortu pracy, ale także Ministerstwa Edukacji Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-291.7" who="#PosełZbysławOwczarski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Obowiązek wspierania osób niepełnosprawnych przez nasze państwo zawarty jest w najwyższym akcie prawnym, jakim jest Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Zobowiązanie to, określone w szczególności w art. 69, przekłada się na szereg ustaw, które normują poszczególne sfery pomocy organów państwa i samorządu terytorialnego na rzecz osób z czasową lub trwałą dysfunkcją.</u>
          <u xml:id="u-291.8" who="#PosełZbysławOwczarski">Przyjęta przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej uchwała z dnia 1 sierpnia 1997 r. Karta Praw Osób Niepełnosprawnych nie jest zbiorem przepisów powszechnie obowiązujących. Wskazuje ona jednak najistotniejsze obszary, które wymagają zdecydowanego wsparcia ze strony państwa oraz ciągłego monitorowania rezultatów tych działań. Zgodnie z postanowieniami § 3 karty rząd został zobligowany do składania corocznej informacji o stopniu realizacji praw osób niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-291.9" who="#PosełZbysławOwczarski">W dniu dzisiejszym Wysoka Izba dokonuje oceny informacji rządu o jego działaniach w tej materii w roku 2007 i 2008, zawartej w drukach nr 757 oraz 2287.</u>
          <u xml:id="u-291.10" who="#PosełZbysławOwczarski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Liczba osób niepełnosprawnych z orzeczeniami ZUS wynosiła w roku 2007 12%, podobnie było w roku 2008 - 11,8%, tj. ok. 3,7 mln naszych obywateli. W ostatnich latach zauważalny jest wzrost liczby osób ze znacznym i umiarkowanym stopniem niepełnosprawności i spadek liczby osób z lekkim stopniem niepełnosprawności.</u>
          <u xml:id="u-291.11" who="#PosełZbysławOwczarski">W ubiegłych trzech latach - to jest w 2006, 2007 i 2008 r. - nastąpił wzrost zatrudnienia i spadek stopy bezrobocia. Sytuacja na rynku pracy pogorszyła się jednak pod koniec 2008 r., co miało bezpośredni związek z kryzysem ekonomicznym, pomimo zaklinań premiera Tuska, że w Polsce kryzysu gospodarczego nie ma. Wszelkie dane statystyczne dotyczące aktywności zawodowej osób niepełnosprawnych, stopnia bezrobocia itp. są uzależnione od sytuacji ogólnej na rynku pracy, co może oznaczać, że wsparcie państwa w tej sferze jest jeszcze daleko niewystarczające. W najtrudniejszej sytuacji znajdują się osoby niepełnosprawne mieszkające na wsi niezwiązane z pracą w rolnictwie. Osoby niepełnosprawne z niskim wykształceniem mają niewielką szansę na znalezienie pracy. Najwyższą aktywnością zawodową cechują się osoby z wykształceniem wyższym. Edukacja, zdobycie wyższego wykształcenia jest niewątpliwie najskuteczniejszym sposobem na zdobycie pracy przez niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-291.12" who="#PosełZbysławOwczarski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przechodząc do kwestii kształcenia dzieci i uczniów niepełnosprawnych, należy stwierdzić, że system edukacji jest otwarty także w szkolnictwie specjalnym. Od kilku lat powoli, ale systematycznie rozwija się system wsparcia rozwoju dziecka od momentu wykrycia niepełnosprawności. W tym miejscu pragnę zwrócić uwagę Wysokiej Izby, że konieczne jest wprowadzenie dodatkowego zapisu w ustawie o systemie oświaty poszerzającego krąg dzieci uprawionych do tego rodzaju wsparcia także o dzieci zagrożone niepełnosprawnością, ponieważ wczesne wspomaganie rozwoju może być prowadzone po uzyskaniu opinii zespołu orzekającego przy poradni psychologiczno-pedagogicznej. W przypadku gdy nie można jednoznacznie u małego dziecka określić, czy stwierdzone dysfunkcje są już niepełnosprawnością, zespoły te odmawiają wydania opinii, głównie w obawie przed stygmatyzowaniem niepełnosprawnością. Jeżeli pojawi się możliwość wydania opinii dla dziecka z zaburzeniem rozwoju o zagrożeniu niepełnosprawnością, wówczas szybko i skutecznie będzie można eliminować różnego typu dysfunkcje i deficyty rozwojowe.</u>
          <u xml:id="u-291.13" who="#PosełZbysławOwczarski">W roku 2007 zakończono realizację pilotażowego programu rządowego „Wczesna, wielospecjalistyczna, kompleksowa, skoordynowana i ciągła pomoc dziecku zagrożonemu niepełnosprawnością lub niepełnosprawnemu oraz jego rodzinie”. To był bardzo dobry program. Niestety, rząd PO-PSL nie kontynuował go w roku 2008, nie wypracowano wniosków dla przyjęcia odpowiednich form organizacyjno-prawnych, aby połączyć różne źródła finansowania, jeśli chodzi o dzieci niepełnosprawne lub zagrożone niepełnosprawnością.</u>
          <u xml:id="u-291.14" who="#PosełZbysławOwczarski">Wiele zamieszania i wiele złego wprowadziła ostatnia nowela ustawy o systemie oświaty w zakresie definicji niepełnosprawności sprzężonej do celów edukacyjnych. Konieczna jest szybka zmiana tych niekorzystnych zapisów. W dalszym ciągu uczniowie niepełnosprawni mają utrudniony dostęp do odpowiednich do rodzaju niepełnosprawności szkół specjalnych, w szczególności w systemie stacjonarnym. Nie istnieje żaden zorganizowany system monitorowania ustawowego obowiązku gmin w zakresie dowożenia uczniów niepełnosprawnych do szkół i placówek specjalnych. Często dla tych dzieci jest to bariera nie do pokonania, tym samym uniemożliwia się realizację konstytucyjnego uprawnienia wyboru szkoły.</u>
          <u xml:id="u-291.15" who="#PosełZbysławOwczarski">Niewiele ułatwień na większości uczelni wyższych znajdują niepełnosprawni studenci. Pomimo uruchomienia w ostatnich kilku latach szeregu programów, w dalszym ciągu odsetek studentów niepełnosprawnych jest bardzo niski, stanowi 1,3% ogółu studiujących. W informacji - pan minister to podkreślał - czytamy o wzroście liczby studentów niepełnosprawnych. To pewnie cieszy, jednak jest to, można powiedzieć, proporcjonalne do wzrostu ogólnej liczby studiujących w Polsce. Przypomnę, że odsetek osób niepełnosprawnych to blisko 12%.</u>
          <u xml:id="u-291.16" who="#PosełZbysławOwczarski">Niewątpliwie największe wsparcie, jeśli chodzi o studentów, mają oni ze strony Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Z tego też względu, jak i w związku z szeregiem innych kwestii, należy zaprzestać mówienia co jakiś czas o likwidacji PFRON-u, nie proponując w zamian realnie lepszych rozwiązań systemowego wsparcia osób niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-291.17" who="#PosełZbysławOwczarski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! 13 grudnia 2006 r. Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych uchwaliło Konwencję o prawach osób niepełnosprawnych. W roku 2007 została ona podpisana przez Polskę, co było wyrazem poparcia dla respektowania wszelkich praw człowieka w odniesieniu do osób niepełnosprawnych oraz dla idei i zasad zapisanych w konwencji. Do dnia dzisiejszego nie została ona jednak ratyfikowana. Z informacji rządu wynika, że prace przygotowawcze do jej ratyfikowania trwają. Podobnie trwają prace nad projektem nowej ustawy o wyrównaniu praw osób niepełnosprawnych. Ma ona zagwarantować osobom niepełnosprawnym równe szanse w życiu społecznym.</u>
          <u xml:id="u-291.18" who="#PosełZbysławOwczarski">Z przedłożonej informacji wynika, że w 2008 r. podjęto intensywne systemowe działania na rzecz osób niepełnosprawnych, które zapowiedział w exposé wygłoszonym w Sejmie w listopadzie 2007 r. premier Donald Tusk. Rozumiem, że dwa lata nie wystarczyły, aby przedłożyć gotowy projekt Wysokiej Izbie. W ciągu kilku dni udało się uchwalić tzw. ustawę hazardową po tym, jak cała Polska dowiedziała się o rozmowach na ten temat na cmentarzu i stacji paliw pomiędzy prominentnymi politykami Platformy Obywatelskiej i biznesmenami. Mam nadzieję, że premier Tusk z równym zapałem i determinacją już niebawem przedłoży stosowny projekt ustawy systemowej, która skutecznie wesprze osoby niepełnosprawne.</u>
          <u xml:id="u-291.19" who="#PosełZbysławOwczarski">Niepokojącym zjawiskiem jest spadek w 2008 r. o 12% w porównaniu do roku 2007 liczby osób niepełnosprawnych, które otrzymały dofinansowanie do pobytu na turnusach rehabilitacyjnych. Turnusy te są najbardziej popularną wśród osób niepełnosprawnych formą rehabilitacji społecznej. Należy podjąć skuteczne działania, aby jak największa liczba osób zainteresowanych mogła korzystać z tej formy wsparcia.</u>
          <u xml:id="u-291.20" who="#PosełZbysławOwczarski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Prawo i Sprawiedliwość, mając świadomość istnienia szeregu niedoskonałości systemowych i finansowych, zagłosuje za przyjęciem informacji rządu Rzeczypospolitej Polskiej o działaniach podejmowanych w latach 2007 i 2008 na rzecz realizacji postanowień uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 1 sierpnia 1997 r. Karta Praw Osób Niepełnosprawnych. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-291.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-292.1" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szanowny Panie Ministrze! Dzisiaj omawiamy informację rządu o działaniach podejmowanych w roku 2007 i 2008 na rzecz realizacji postanowień uchwały Sejmu z dnia 1 sierpnia 1997 r. Karta Praw Osób Niepełnosprawnych. Jak omawianie sprawy dotyczącej roku 2008 jest zasadne, a mogłaby być omawiana jeszcze wcześniej, tak zbitka danych z roku 2007 ma aspekt ważny, zwłaszcza jeśli chodzi o porównywanie określonych tendencji, natomiast zapewne byłoby lepiej, gdyby wcześniej Wysoki Sejm rozpatrywał te informacje po to, żeby wnioski z dyskusji przekazywać stronie rządowej, ale także sami powinniśmy je wyciągać i wykorzystywać do pracy w legislacji, a także w kwestii określonych działań ze strony rządu.</u>
          <u xml:id="u-293.1" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Jak wynika z informacji zawartych w druku nr 2287, prawie 12% ludzi w Polsce powyżej 15. roku życia to są osoby, które posiadają prawnie orzeczony stopień niepełnosprawności, więc jest to znaczna grupa, której rząd, parlament, władza publiczna ze względu na zapisy w konstytucji i innych aktach prawnych powinny poświęcić szczególnie wiele uwagi i budować rozwiązania prawne, które będą ją wspierać na co dzień. Raport jeden i drugi czy informacja, moim zdaniem, odzwierciedla stan rzeczywisty, opisuje działania, które zostały podjęte, stan nakładów, natomiast tu są przedstawione dane i działania z punktu widzenia administracji, generalnie administracji rządowej. Za mało jest informacji o tym, gdzie człowiek niepełnosprawny żyje, czyli o miejscu jego zamieszkania, pracy, o funkcjonowaniu w życiu publicznym, jakie są podejmowane działania również ze strony władz samorządowych. Raport byłby pełniejszy, gdyby pojawiły się w nim także wyniki badań, jak wygląda stan realizacji polityki państwa w odbiorze samych osób niepełnosprawnych. Wtedy raport byłby pełniejszy. Polecam to. Myślę, że takim dobrym uzupełnieniem informacji jest raport „Polska droga do Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych ONZ” z 2008 r. Obraz jest pełniejszy, bo zawiera on też diagnozę, czyli co powinniśmy zrobić, żeby dążyć do wyeliminowania określonych zaniedbań czy podjęcia działań związanych z oczekiwaniami środowiska osób niepełnosprawnych. Pozwoliłem sobie w związku z tym poprosić moją asystentkę w dniu wczorajszym, żeby zadzwoniła do osób niepełnosprawnych, liderów organizacji pozarządowych, i poprosiła ich, aby każdy z nich powiedział o trzech najważniejszych dla siebie sprawach w życiu społecznym i publicznym, o tym, co dla nich jest ważne. Ułożyło się to w całość. Przede wszystkim, i to jest bardzo groźne, znaczna część tych ludzi uważa, że jest dyskryminowana i wykluczana społecznie. To na pierwszym miejscu. To mnie bardzo boli również jako człowieka władzy publicznej współdziałającego z tymi osobami i z ich organizacjami. Dlaczego tak mówią? Po pierwsze, dlatego że przez lata 2007–2008 zrobiliśmy już coś w parlamencie, ale mimo to m.in. w niewystarczającym stopniu prawo wyborcze pozwalało im na udział w wyborach. To jest podstawowa sprawa. Zrobiliśmy krok do przodu. Teraz pan przewodniczący Piechota z posłami z innych klubów parlamentarnych pracuje nad nowelizacją prawa wyborczego. Mam nadzieję, że rozwiążemy tę kwestię. Po drugie, podkreślają to wykluczenie społeczne z powodu ciągłego braku możliwości dostępu do kina, teatru, udziału w wypoczynku, w sporcie, szans na podjęcie zatrudnienia, zwłaszcza w małych miejscowościach i środowisku wiejskim. To podkreślają szczególnie. Nie mam powodu toczyć sporu z faktami, z tym, że wzrasta zatrudnienie osób niepełnosprawnych, bo to prawda. Zwłaszcza na otwartym rynku pracy zwiększa się liczba odpowiednich pracodawców.</u>
          <u xml:id="u-293.2" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Pan minister w końcu miał dylemat. W związku z tym, że to są zadania obligatoryjne, finansowane m.in. z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, to co zrobić, żeby była wystarczająca ilość środków albo więcej na rehabilitację społeczną. Myślę, panie ministrze, że po części jest na to odpowiedź. To jednak państwo, kiedy zdecydowano się reformować system dopłat do zatrudniania osób niepełnosprawnych, przyjęło na siebie określone zobowiązania. Stan finansów publicznych, niestety, spowodował dramatyczne zakłócenie wcześniej przyjętych przez państwo na siebie zobowiązań w tym zakresie. W 2009 r. zmniejszyliśmy dofinansowanie do PFRON-u, w 2010 r. zmniejszymy dofinansowanie z budżetu o kolejne 200 mln zł. Oznacza to tyle, w związku z tym, że PFRON finansuje - i dobrze - podstawowe zadania, czyli rehabilitację poprzez pracę, następnie funkcjonowanie stałych wydatków, jak WTZ czy zakłady aktywności zawodowej, natomiast ogranicza się bardzo stan środków, które są przeznaczane zwłaszcza przez powiatowe centra pomocy rodzinie na rehabilitację społeczną.</u>
          <u xml:id="u-293.3" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Na trzecim miejscu niepełnosprawni wskazali utrudniony dostęp do turnusów rehabilitacyjnych. 25 tys. mniej osób w tym raporcie już było do 2007 r., w 2009 r. kolejna grupa, jeszcze większa, była nieobecna na turnusach. Zgadzam się z panem ministrem, że powinniśmy równoważyć. Aby w większym stopniu korzystać z turnusów rehabilitacyjnych, trzeba byłoby mieć opiekę w miejscu zamieszkania, dopiero połączenie z rehabilitacją w formie wyjazdowej dałoby nam większe efekty, ale dla niepełnosprawnych, populacji blisko 12% obywateli, często jest to jedyna forma korzystania z pomocy państwa. Dlaczego? Wystarczy wspomnieć o chociażby pomocy w zakresie refundacji przyrządów ortopedycznych. Szanowni państwo, 30 zł - refundacja rurki tracheotomicznej. Osoba niepełnosprawna spotkała mnie na dyżurze w Trzemesznie w poniedziałek i powiedziała: Czekam od lipca na 30 zł. Muszę tam pojechać i wrócić, czyli z tego może zostanie mi 5 zł. To obrazuje - ten człowiek nie mógł mówić, pisał na kartce - jego olbrzymie zdenerwowanie. Pokazał mi odcinek, żeby wskazać, że wpłaca ze swojego świadczenia na NFZ, i zapytał: Gdzie są te pieniądze? Gdy zapisywał te pytania, to wyglądało to dramatycznie. Oczywiście można powiedzieć, że jest to przejaskrawienie całej sytuacji, ale pojawia się problem, ponieważ nie jesteśmy w stanie pomóc w sprawie podstawowych oczekiwań osób niepełnosprawnych w zakresie ich funkcjonowania w rodzinie, w środowisku lokalnym.</u>
          <u xml:id="u-293.4" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Następna kwestia to utrudniony dostęp do lekarzy specjalistów, długie kolejki, oczekiwanie. Pan przewodniczący Piechota, kiedy rok temu mówiłem o tym, że zmniejszamy dotacje z budżetu państwa, powiedział, że NFZ zwiększy środki finansowe m.in. na refundację przyrządów ortopedycznych. To prawda, panie przewodniczący, dziękuję za to, ale też jest prawdą to, co dzisiaj „Gazeta Prawna” napisała, że, niestety, kryzys dotyka również środowiska osób niepełnosprawnych i wydatki na nie się zmniejszają, a mieli być chronieni najsłabsi. Od 10 lat też nie udaje nam się wszystkim razem zmienić wysokości dofinansowania i czasokresu. Ktoś tutaj mówi, że, aby otrzymać aparat słuchowy, trzeba 10 razy pójść do specjalisty i oczekiwać A więc, jak mówią te osoby, biurokracja jest też dla nich bardzo uciążliwa.</u>
          <u xml:id="u-293.5" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Kolejna podnoszona kwestia to trudność w znalezieniu rehabilitantów, a jeśli już ich znajdą, to wiąże się to z wysokimi kosztami, niemożliwymi do pokrycia przez osoby, których źródłem utrzymania nie jest praca. Gdyby mieli pracę, byłoby im łatwiej, natomiast pokrycie kosztów ze świadczeń jest bardzo trudne.</u>
          <u xml:id="u-293.6" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Kwestia rodziny. Dzisiaj przed chwilą głosami Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego odrzucono poselski projekt nowelizacji ustawy o świadczeniach rodzinnych. Była tam mowa o tym, że od 5 lat nie podnosimy progu dostępu do świadczeń rodzinnych, również dla rodzin wychowujących dzieci niepełnosprawne. Próg na poziomie 583 zł od pięciu lat nie jest zmieniany. Czy budżet w takiej formule stać na to w całości? Pewnie nie, ale była możliwość sfinansowania części takich działań, zwłaszcza od 2011 r. czy później. Zdecydowano inaczej. Nie, bo nie. To nie ten projekt.</u>
          <u xml:id="u-293.7" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Kolejna sprawa mianowicie dotyczy przyznawania przez ZUS renty w taki sposób, że zmniejszenie się liczby osób niepełnosprawnych ma wymiar bardziej proceduralny w ich ocenie poprzez rygorystyczne wydawanie decyzji przez lekarzy orzeczników ZUS-u. Osoby niepełnosprawne podnoszą, jest mowa o tym w raporcie dotyczącym przygotowania polskiej drogi do przyjęcia konwencji ONZ, że mamy wielość systemu orzeczniczego.</u>
          <u xml:id="u-293.8" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-293.9" who="#PosełTadeuszTomaszewski"> Powoduje to, że jest to mało zrozumiane.</u>
          <u xml:id="u-293.10" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Kolejna kwestia to są warunki mieszkaniowe. Niestety budżet państwa przeznacza coraz mniej środków na tzw. mieszkania chronione, socjalne, nie wspomaga samorządów.</u>
          <u xml:id="u-293.11" who="#PosełTadeuszTomaszewski">I ostatnia kwestia, która była podnoszona, to sprawa dotycząca właśnie podjęcia...</u>
          <u xml:id="u-293.12" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Już kończę, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-293.13" who="#PosełTadeuszTomaszewski">...pracy w instytucjach publicznych. Pan minister ma rację, że ta liczba zwiększyła się, ale niestety, na 31 instytucji, które przedstawiły raport, a szkoda, że nie wszystkie pozostałe, w 19 jest to poniżej 0,5% zatrudnienia.</u>
          <u xml:id="u-293.14" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Szanowni państwo, my również, głosując nad budżetami tych instytucji, wyrażamy zgodę, żeby płacili karę. Sami nie podejmują żadnych działań...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Niech pan kończy, panie pośle. Proszę kończyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">To w szczególności rządowi i panu ministrowi dedykuję, żebyśmy zadbali o postęp w następnych latach. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-296.1" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Pan poseł Mieczysław Kasprzak, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#PosełMieczysławKasprzak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-297.1" who="#PosełMieczysławKasprzak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Zabierając głos w imieniu Polskiego Stronnictwa Ludowego w sprawie informacji rządu o działaniach pełnomocnika rządu do spraw osób niepełnosprawnych w zakresie realizacji Karty Praw Osób Niepełnosprawnych za ostatnie dwa lata, czyli za 2007 i 2008 r., pragnę na wstępie powiedzieć, że nasz klub opowie się w Wysokiej Izbie za przyjęciem tych sprawozdań. Ostatnie dane dotyczące osób niepełnosprawnych mówią o tym, że w Polsce żyje 5,5 mln osób niepełnosprawnych, z tego 4,5 mln ma prawnie potwierdzoną niepełnosprawność, a 4300 tys. osób to są osoby w wieku 15 i więcej lat. Osoby te stanowią 11,8% ogólnej populacji mieszkańców Polski. Ogólna częstość niepełnosprawności jest wyższa wśród mieszkańców wsi niż wśród mieszkańców miast. Wynika to m.in. z faktu, że na wsi zamieszkuje więcej osób starszych, jak również jest większy odsetek ludzi, mieszkańców, którzy mają orzeczenie o niezdolności do pracy w rolnictwie. To powoduje, że ten odsetek jest wyższy.</u>
          <u xml:id="u-297.2" who="#PosełMieczysławKasprzak">Główne przyczyny niepełnosprawności. Na pierwszym miejscu są to schorzenia układu krążenia, później choroby narządów ruchu, wzroku, schorzenia neurologiczne, schorzenia narządów słuchu.</u>
          <u xml:id="u-297.3" who="#PosełMieczysławKasprzak">Zagadnienie, które jest bardzo często przedmiotem analiz, dotyczy zatrudnienia tak na chronionym, jak otwartym rynku pracy. W 2008 r. po raz pierwszy od 2002 r. wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych przekroczył 20%. To jest znamienne. To stało się w roku 2008. To potwierdza te działania, o których tu była wcześniej mowa, że zwiększa się ilość osób zatrudnionych na otwartym rynku pracy, czyli ta tendencja jest pozytywna.</u>
          <u xml:id="u-297.4" who="#PosełMieczysławKasprzak">Aktywność zawodowa osób niepełnosprawnych jest niezmiernie istotna dla samych zainteresowanych. Możliwość podjęcia pracy to poczucie się potrzebnym w społeczeństwie, to integracja ze środowiskiem, to również poczucie, że można samemu zarobić na siebie, swoją rodzinę, nie starać się o jakąś łaskę, chodzić, korzystać z zasiłków, z innych świadczeń. Słuchając relacji osób niepełnosprawnych, którym udało się podjąć pracę, ma się takie wrażenie, że ci ludzie opowiadają o tym, jakby się na nowo narodzili. Mimo swoich ułomności, swoich schorzeń czują się szczęśliwi i potrzebni we własnym środowisku.</u>
          <u xml:id="u-297.5" who="#PosełMieczysławKasprzak">Wysoka Izbo! W najtrudniejszej sytuacji znajdują się osoby niepełnosprawne mieszkające na wsi, ale niezwiązane z rolnictwem. Jeżeli chodzi o osoby związane z rolnictwem zamieszkujące na wsi, to wskaźnik zatrudnienia tych osób wynosi 27%, czyli jest bardzo wysoki. Powtarzam, jest bardzo wysoki. Jeżeli natomiast weźmiemy pod uwagę osoby niezwiązane z rolnictwem, a zamieszkujące również na wsi, to ten wskaźnik wynosi tylko niewiele ponad 6%. W sumie to jest, tak jak powiedziałem wcześniej, ponad trzykrotnie niższy wskaźnik niż przeciętnie w kraju. To wynika niewątpliwie z utrudnień, które występują w środowisku wiejskim, z braku miejsc pracy. To jest też związane z barierami architektonicznymi i komunikacyjnymi na wsi.</u>
          <u xml:id="u-297.6" who="#PosełMieczysławKasprzak">Problemy wieku starczego to kwestie, o których już wstępnie zacząłem mówić w swoim sprawozdaniu wcześniejszym. Niestety, ten problem będzie się nasilał i musimy wszyscy być przygotowani na to, że tu coraz większe obciążenia będą spadać na społeczeństwo, gdyż bez środków finansowych nie da się tego rozwiązać.</u>
          <u xml:id="u-297.7" who="#PosełMieczysławKasprzak">Problem niskich świadczeń dla osób niepełnosprawnych też jest bardzo często podnoszony. Niskie emerytury, niskie renty, niskie dodatki. Na pewno wystąpią inne problemy, które bardzo często pojawiały się w ostatnich latach. Tego nie da się uniknąć. Dlatego chcę powiedzieć, że Polskie Stronnictwo Ludowe opowiada się za jak najlepszym rozwiązywaniem tych problemów, które są uciążliwe, trudne, wymagają na pewno dodatkowych środków fizycznych, i za racjonalnym rozwiązaniem tych problemów, bo gdybyśmy uwzględnili obecnie oczekiwania, to wydatki mogłyby być ogromne. W ramach systemu ubezpieczeń społecznych z roku na rok zwiększa się ilość środków wydatkowanych z budżetu państwa, natomiast nie widać tego w realnych wartościach rent i emerytur. To musi być racjonalne, przemyślane działanie, a jedną z metod, chyba najskuteczniejszą, jest dawanie ludziom pracy, tym, którzy mogą pracować, chcą pracować, chcą czuć się potrzebni społecznie.</u>
          <u xml:id="u-297.8" who="#PosełMieczysławKasprzak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jeszcze raz chcę powiedzieć, że Polskie Stronnictwo Ludowe poprze obydwa sprawozdania. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-297.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-298.1" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Przystępujemy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-298.2" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">W tej chwili jest zgłoszonych 21 osób.</u>
          <u xml:id="u-298.3" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Czy są jeszcze zgłoszenia?</u>
          <u xml:id="u-298.4" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Jeżeli nie ma, to zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-298.5" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Ustalam czas pytania na jedną minutę.</u>
          <u xml:id="u-298.6" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Pan poseł Szymon Giżyński, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#PosełSzymonStanisławGiżyński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Czy rząd potwierdza badania Eurobarometru i podziela międzynarodową opinię, iż Polska jest na szarym końcu wśród państw Unii Europejskiej pod względem sytuacji osób niepełnosprawnych?</u>
          <u xml:id="u-299.1" who="#PosełSzymonStanisławGiżyński">Proszę mi podać, panie ministrze, jakie najważniejsze, najdotkliwsze, negatywne skutki dotknęły 5 mln osób niepełnosprawnych wskutek ograniczenia możliwości zabezpieczenia ich potrzeb przez rząd tylko w tym roku o całe pół miliarda złotych? Czy prawdą jest, że tylko w przypadku jakże ważnych społecznie i gospodarczo środków celowych PFRON ich zasób w stosunku do roku ubiegłego jest w roku 2009 uszczuplony aż o 42%? Co rząd ma do zaproponowania niespełna 10 tys. niepełnosprawnych osób i ich rodzinom po znienacka zlikwidowanym pomocowym programie „Sprawny dojazd”? Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-299.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-300.1" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Pan poseł Piotr Stanke, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#PosełPiotrStanke">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Jak wspomniał pan minister na posiedzeniu Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, największe zaniedbania uniemożliwiające osobom niepełnosprawnym pełne uczestnictwo w życiu społecznym dotyczą młodzieży, która nie kontynuuje nauki na studiach. Te osoby nie mają perspektywy, nie mają żadnej oferty, która by się mogła pojawić. Często pozostawiane są same sobie. Wynika to, jak wskazuje pan minister, z mentalności społecznej, która na szczęście ulega przemianie.</u>
          <u xml:id="u-301.1" who="#PosełPiotrStanke">Moje pytanie dotyczy tego, jaką ofertę, wykorzystując doświadczenia minionych lat i wnioski płynące z omawianej dziś informacji, rząd planuje zaproponować młodym osobom niepełnosprawnym, jak zachęcić ich do kontynuowania nauki na studiach wyższych? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-301.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-302.1" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Pan poseł Andrzej Bętkowski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#PosełAndrzejBętkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Czyż nie jest rzeczą smutną i co najmniej zastanawiającą, że poziom zatrudnienia osób z orzeczonym stopniem niepełnosprawności...</u>
          <u xml:id="u-303.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-303.2" who="#PosełAndrzejBętkowski">.‍..będących w wieku produkcyjnym, który w 2008 r. wynosił 9,3%, to jest 2200 tys. Polaków, w żaden sposób nie przekłada się na proces aktywizacji zawodowej na przykład w ministerstwach i urzędach, gdzie osoby niepełnosprawne stanowią zaledwie 0,11 wobec 2,8% wszystkich zatrudnionych? Pan minister zresztą o tym wspomniał z nutką zawodu w głosie. Jak się to ma do licznych ułatwień kierowanych do niepełnosprawnej studiującej młodzieży, o której tyle w przedstawionym raporcie? I czy wobec tego rząd Rzeczypospolitej Polskiej ma jakieś bardziej efektywne i konkretne pomysły na rozwiązanie tego problemu? A jednocześnie co jest przyczyną takiego stanu rzeczy? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-303.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-304.1" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Przepraszam za zakłócenie tym sygnałem.</u>
          <u xml:id="u-304.2" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Pan poseł Romuald Ajchler, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#PosełRomualdAjchler">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam jedno pytanie. Dotyczy ono przejazdów osób niepełnosprawnych pociągami i autobusami, szczególnie pociągami regionalnymi. Wagony, które powinny być przystosowane do przewozu osób niepełnosprawnych, w ogóle nie spełniają żadnych warunków. Ba, jeśli się ogląda przepełnienie w tych wagonach, to już jest pełny tego obraz. Czy rząd w tej sprawie zamierza coś zmienić, względnie zaproponować, także przewoźnikom? Ten stan rzeczy bowiem jest nie do zaakceptowania. Tym bardziej że w przeszłości domy pomocy społecznej były wyposażone w tego typu środki przystosowane do przewozu osób niepełnosprawnych, zaś dzisiaj w wielu przypadkach z przyczyn typowo ekonomicznych to przestaje funkcjonować. A tym bardziej jeszcze smaczku dodaje fakt, iż środki na PFRON z roku na rok maleją. Zresztą pan poseł Tomaszewski mówił o tych sprawach. Prosiłbym w związku z tym o odpowiedź: Czy macie państwo...</u>
          <u xml:id="u-305.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-305.2" who="#PosełRomualdAjchler">.‍..jakieś plany dotyczące przewozu pociągami?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-306.1" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Pan poseł Sławomir Piechota, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#PosełSławomirPiechota">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Szanowni Państwo! Chciałbym spytać pana ministra o analizę efektywności wykorzystania środków, które organizacje pozarządowe zbierają z tytułu 1%. W wyniku dokonanego przed dwoma laty uproszczenia procedury w ciągu tych dwóch lat wpływy organizacji wzrosły ze 105 do 380 mln zł. Ponad 6 tys. organizacji w tym roku jest beneficjentami tych wpłat. 48 organizacji zebrało więcej niż 1 mln zł. A absolutna czołówka, czyli trzy pierwsze organizacje, jest wyraźnie zaangażowana w działalność na rzecz osób niepełnosprawnych: fundacja „Zdążyć z Pomocą” - 62 mln zł, fundacja „Mimo Wszystko” - prawie 12 mln zł, Fundacja Pomocy Osobom Niepełnosprawnym „Słoneczko” - ponad 7600 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-307.1" who="#PosełSławomirPiechota">Na ile pieniądze zbierane przez te organizacje przeznaczane są na wspieranie osób...</u>
          <u xml:id="u-307.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-307.3" who="#PosełSławomirPiechota">.‍..z niepełnosprawnością? Chciałbym spytać: Na ile te pieniądze są wydawane efektywnie? Czy nie leżą na kontach? Czy nie czekają na realizację jakichś przyszłościowych, a bardzo odległych inicjatyw? Tym bardziej to pytanie o racjonalność jest zasadne, gdy zauważymy, że zmniejszenie dofinansowania turnusów rehabilitacyjnych czy zakupu sprzętu spowodowało natychmiastowe obniżenie cen, często nawet o połowę. A więc te pieniądze z PFRON nie tyle były zapłatą za uczciwą cenę, ile były często bardzo bezwzględnie wykorzystywane przez ludzi prowadzących tylko zwyczajnie, cynicznie interesy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-307.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-308.1" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Pan poseł Zbysław Owczarski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#PosełZbysławOwczarski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Lekarze rehabilitanci, terapeuci, innych specjalności zgodnie twierdzą, że im wcześniej u dziecka będą wykryte deficyty rozwojowe i podjęte stosowne działania terapeutyczne, tym większa jest szansa na to, że zostaną one usunięte lub przynajmniej zminimalizowane. System wczesnego wspomagania rozwoju dziecka ma właśnie głównie to na celu. Czy zatem rząd planuje w tym zakresie zmianę ustawy o systemie oświaty, w ten sposób, aby wczesnym wspomaganiem rozwoju dziecka objąć nie tylko dzieci od momentu wykrycia niepełnosprawności, ale także od momentu wykrycia zagrożenia niepełnosprawnością?</u>
          <u xml:id="u-309.1" who="#PosełZbysławOwczarski">I drugie pytanie. Czy dokonano analizy, a jeśli tak, to czy wyciągnięto wnioski i jakie po zakończeniu realizacji rządowego pilotażowego programu tzw. wczesnej interwencji?</u>
          <u xml:id="u-309.2" who="#PosełZbysławOwczarski">W obu przypadkach proszę o odpowiedź na pytanie na piśmie. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-309.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-310.1" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Pan poseł Franciszek Jerzy Stefaniuk, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
          <u xml:id="u-310.2" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Proszę bardzo, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#PosełFranciszekJerzyStefaniuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wielką rolę w zakresie rozwoju opieki nad niepełnosprawnymi i wspomagania ich odegrał Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Chciałbym zadać pytanie, ponieważ często chodziły słuchy o ograniczeniu działalności lub nawet o całkowitej likwidacji PFRON: Czy w tej chwili w programowaniu pomocy osobom niepełnosprawnym PFRON-owi nic nie zagraża? To jest pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-311.1" who="#PosełFranciszekJerzyStefaniuk">Drugie pytanie. Warsztaty terapii zajęciowej dają możliwość samorealizacji osobom niepełnosprawnym, pełnią bardzo wielką rolę, często jednak osoby niepełnosprawne mieszkające dalej, dzieci w środowiskach wiejskich mają trudności z dostaniem się tam.</u>
          <u xml:id="u-311.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-311.3" who="#PosełFranciszekJerzyStefaniuk"> Ponieważ często likwiduje się bariery dla osób niepełnosprawnych w środowiskach miejskich, wieś jest w gorszej sytuacji. Czy w programowaniu opieki, pomocy dla osób niepełnosprawnych rozważa się ten temat, realizację tego tematu? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-312.1" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Pan poseł Leszek Aleksandrzak, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#PosełLeszekAleksandrzak">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Bardzo istotną rolę w rehabilitacji osób niepełnosprawnych odgrywają dwie instytucje. Myślę tu o warsztatach terapii zajęciowej i zakładach aktywności zawodowej. Rzeczywiście powstało ich w pewnym momencie bardzo wiele. Natomiast dzisiaj zaczyna się problem, ponieważ samorządy mają coraz mniej środków i zaczynają coraz mniej środków przeznaczać na istniejące na przykład warsztaty terapii zajęciowej, a nie ma w ogóle mowy o tworzeniu nowych, bo w ogóle nie ma środków. Ta sama sytuacja jest z zakładami aktywności zawodowej. Marszałkowie w zasadzie wydali już wszystkie środki i w chwili obecnej nie powstają zupełnie nowe warsztaty, a jest olbrzymie zapotrzebowanie na tę formę rehabilitacji. Czy są jakieś szanse, żeby te instytucje otrzymywały więcej środków, żeby mogły powstawać nowe i mogły rehabilitować osoby niepełnosprawne? Bardzo często są to te osoby, które nie mogą być zatrudnione w zakładach pracy. To jest zasadnicze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-313.1" who="#PosełLeszekAleksandrzak">I jeszcze jedna rzecz. Jakie są możliwości, kiedy w nowej ustawie planuje się przyjęcie, że zakłady aktywności zawodowej mają przejąć...</u>
          <u xml:id="u-313.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-313.3" who="#PosełLeszekAleksandrzak">.‍..instytucje pozarządowe, a nie mogą ich prowadzić gminy? Czy rzeczywiście jest to najlepsze rozwiązanie na chwilę obecną? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-313.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-314.1" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Pan poseł Marek Plura, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#PosełMarekPlura">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Bardzo się cieszę z wypowiedzi przedmówcy, ponieważ również chciałbym zapytać o kwestie związane z warsztatami terapii zajęciowej. Chciałbym zapytać pana ministra: Jak pan minister ocenia efektywność tego elementu polskiego systemu rehabilitacji zawodowej? Wspieranie warsztatów terapii zajęciowej, pełniących na ogół w bardzo dużym stopniu rolę analogiczną jak środowiskowe domy samopomocy, realizowane jest przy ponoszeniu kosztów co najmniej średnio w kraju o 1/3 wyższych. Z informacji, jakie można otrzymać, wynika też, że jeśli chodzi o przechodzenie na rynek pracy uczestników WTZ, to jest to zaledwie ok. 1% tych uczestników rocznie. Czy więc jest to dalej zdaniem pana ministra element rehabilitacji zawodowej i społecznej, który sprzyja uzawodowieniu, czy też raczej ze środków państwowego funduszu rehabilitacji...</u>
          <u xml:id="u-315.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-315.2" who="#PosełMarekPlura">...wspieramy w ten sposób zadania opiekuńcze gminy i powiatu?</u>
          <u xml:id="u-315.3" who="#PosełMarekPlura">Uprzejmie proszę o odpowiedź na piśmie, ponieważ muszę w tej chwili udać się na posiedzenie komisji polityki społecznej. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-315.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-316.1" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Pan poseł Antoni Błądek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#PosełAntoniBłądek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Z informacji o działaniach podejmowanych przez rząd w przedmiotowej sprawie wynika, że w ubiegłym roku z dofinansowania turnusów rehabilitacyjnych skorzystało tylko nieco ponad 181 tys. osób uprawnionych. W porównaniu z rokiem 2007 liczba ta zmniejszyła się o ponad 27 tys. W 2007 r. z możliwości takiego wsparcia skorzystało prawie 207 tys. zainteresowanych. A przypomnę tylko, że turnusy rehabilitacyjne są najbardziej popularną wśród osób niepełnosprawnych formą rehabilitacji społecznej. Ta metoda rehabilitacji odgrywa bardzo istotną rolę w wyrównywaniu ich szans życiowych. To pokazanie niepełnosprawnemu, że ze swoim problemem nie jest sam oraz że może liczyć na konkretną pomoc. Tak więc to nie tylko rehabilitacja zawodowa, ale także integracja środowiskowa niepełnosprawnych, poznanie osób, które żyją z takim samym lub zbliżonym problemem, wzajemne wspieranie się, tworzenie więzi środowiskowych.</u>
          <u xml:id="u-317.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-317.2" who="#PosełAntoniBłądek"> Dziwi mnie więc fakt, że obecny rząd w coraz mniejszym stopniu wspiera organizację turnusów rehabilitacyjnych. Moje pytanie: Dlaczego tak się dzieje? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-317.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-318.1" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Z tej informacji wynika również, że według badań prowadzonych przez GUS w 2002 r. było milion różnicy między liczbą tych, którzy posiadają formalne orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, a liczbą tych, którzy deklarowali swoją niepełnosprawność. Ten problem powstał w momencie pojawienia się pomocy europejskiej, czyli realizacji określonych programów. W tym raporcie, o którym wspominałem, dotyczącym polskiej drogi do ratyfikacji konwencji ONZ, jest mowa o tym, iż takie osoby powinny być również dopuszczone do udziału w tych programach, mimo że nie posiadają formalnego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności. Jak resort zabiega o to, żeby nie dyskryminować w dostępie do pomocy publicznej osób, które nie posiadają orzeczenia o stopniu niepełnosprawności?</u>
          <u xml:id="u-319.1" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Drugie pytanie.</u>
          <u xml:id="u-319.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-319.3" who="#PosełTadeuszTomaszewski"> Chodzi o zróżnicowanie ze względu na miejsce zamieszkania, czyli w małych środowiskach, na wsiach, w dostępie do pomocy publicznej dla osób niepełnosprawnych. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-319.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-320.1" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Pani posłanka Magdalena Kochan, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#PosełMagdalenaKochan">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Dwa pytania. Pierwsze: Czy pan jako pełnomocnik rządu do spraw osób niepełnosprawnych uważa za wystarczające wszystkie działania podejmowane na styku pana urzędu i Ministerstwa Edukacji Narodowej, które pozwalają dzieciom niepełnosprawnym i młodzieży niepełnosprawnej w pełni integrować się z ich pełnosprawnymi rówieśnikami? Mówię o tym nie bez kozery, bo dla jednych jest to empatia, umiejętność współpracy z kolegami niepełnosprawnymi, dla drugich nabywanie pewności siebie i zdobywanie przede wszystkim wykształcenia i doświadczeń, także takich, które ułatwiają potem walkę o miejsce pracy. A to z kolei jest bardzo istotne, bo choć cieszą te wskaźniki, z których wyraźnie wynika, że nastąpił wzrost zatrudnienia osób niepełnosprawnych w urzędach centralnych, to jednak są one na tyle niepokojąco niskie w dalszym ciągu, że obawiam się, że w dalszym ciągu mamy taki oto schemat, że planujemy w budżecie...</u>
          <u xml:id="u-321.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-321.2" who="#PosełMagdalenaKochan">‍...na kolejny rok...</u>
          <u xml:id="u-321.3" who="#PosełMagdalenaKochan">Już kończę, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-321.4" who="#PosełMagdalenaKochan">...budżetowy kary, które otrzymamy i zapłacimy PFRON-owi, choć utrzymujemy całość urzędu z podatków pracowników. Muszę powiedzieć, że w Polsce zaledwie dwa urzędy wojewódzkie, lubuski i warmińsko-mazurski, przekraczają wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych o 5%. Są takie urzędy, które są największymi płatnikami kar na PFRON, m.in. Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Sądy, szczególnie w wielkich miastach, sądy okręgowe w Warszawie, w Białymstoku, Szczecinie, nie zatrudniają w ogóle takich osób. Przypomnę, że pensje wszystkich tam pracujących są opłacane z naszych podatków, więc kary na PFRON także. W związku z tym naprawdę godna pochwały i godna jednocześnie podkreślenia z tej mównicy jest postawa Komendy Miejskiej w Poznaniu, która zadaje kłam twierdzeniu, że w Policji nie mogą pracować osoby niepełnosprawne. Stan zatrudnienia takich osób w tejże komendzie przekroczył 14%.</u>
          <u xml:id="u-321.5" who="#PosełMagdalenaKochan">Czy w tej kwestii pan minister zamierza coś zrobić? Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-321.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-322.1" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Pan poseł Mirosław Pawlak, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#PosełMirosławPawlak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W sprawie złożonej informacji mam cztery pytania. Pierwsze: Jak kształtuje się poziom zatrudnienia osób niepełnosprawnych w wieku produkcyjnym procentowo i najczęściej jakie osoby wykonują jakie prace? Drugie: Ile w roku sprawozdawczym 2008 funkcjonowało zakładów pracy chronionej? Pytanie trzecie: W ramach realizowanego projektu „Centra kształcenia na odległość na wsiach”, finansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego, dzięki któremu w tworzonych ośrodkach zapewni się dostęp mieszkańcom wsi do kształcenia ustawicznego, będzie kształciła się także populacja osób niepełnosprawnych. Jaką liczbę obejmie ta forma pomocy oraz czy zostały opracowane już odpowiednie do tych potrzeb programy? I ostatnie pytanie: W jakim stopniu dostosowano podejścia i podjazdy w budynkach sądów do potrzeb osób niepełnosprawnych? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-324.1" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Pan poseł Andrzej Szlachta, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#PosełAndrzejSzlachta">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W informacji rządu wymieniono m.in. działania Ministerstwa Infrastruktury w zakresie ogólnodostępnego przewozu osób, w tym osób niepełnosprawnych. Znowelizowano ustawę o transporcie kolejowym w związku z wdrażaniem przepisów rozdziału 5: Osoby niepełnosprawne i osoby o ograniczonej sprawności ruchowej, rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady z 23 października 2007 r. Nowelizacja wprowadza mechanizmy regulujące kwestię dostępu osób niepełnosprawnych m.in. do informacji na temat warunków dostępności taboru kolejowego i pomieszczeń w pociągach dla osób niepełnosprawnych. Fundusz Kolejowy w 2008 r. zrealizował zadania inwestycyjne dotyczące likwidacji barier architektonicznych dla osób z ograniczoną możliwością poruszania się poprzez właściwe zaprojektowanie ciągów komunikacyjnych na stacjach i przystankach. W związku z tym kieruję do pana ministra pytanie: Na ilu stacjach i przystankach kolejowych wykonano w latach 2008 i 2009 zadania inwestycyjne w zakresie likwidacji barier architektonicznych dla osób z ograniczoną możliwością poruszania się? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-325.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-326.1" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Pani posłanka Gabriela Masłowska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#PosełGabrielaMasłowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-327.1" who="#PosełGabrielaMasłowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Kiedy mówimy o niepełnosprawności, mamy na myśli najczęściej osoby niepełnosprawne fizycznie, osoby w wózkach inwalidzkich. Za mało mówi się o niepełnosprawnych umysłowo. Część z tych osób nie kwalifikuje się do zakładów zamkniętych, bo jest jeszcze za zdrowa, ale jednocześnie nie kwalifikuje się na przykład do domów chronionych, dlatego że nie jest już na tyle samodzielna, aby sobie tam poradziła. Przyszłość takich dzieci spędza sen z oczu rodzicom. Co będzie z nimi, kiedy nas zabraknie? Z moich kontaktów z rodzicami takich chorych dzieci wynika, że rozwiązaniem problemu byłyby domy rodzinne dla niepełnosprawnych. Rodzice ci, kończąc swoją aktywność zawodową lub nawet wcześniej, podjęliby się opieki nad kilkorgiem dzieci, pięcioma-sześcioma osobami, w takim domu założonym dla dzieci niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-327.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-327.3" who="#PosełGabrielaMasłowska"> Jest oczywiście problem dostępu do środków na funkcjonowanie i zdobycie tego typu pomieszczeń. Czy rząd w tej sytuacji ma coś do zaproponowania, by wyjść naprzeciw tego typu inicjatywom? Nadmienię tylko, że forma fundacji nie zdaje tutaj egzaminu, są one bowiem za małe, żeby były wiarygodne, jeżeli chodzi o dostęp do środków np. Unii Europejskiej czy do środków publicznych. A duże fundacje nie zawsze zdają tutaj egzamin. Czy rząd, czy pan minister mogliby mi wskazać konkretne sposoby zdobycia środków na założenie i utrzymanie takich domów? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-327.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-328.1" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Pan poseł Kazimierz Moskal, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#PosełKazimierzMoskal">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Wszelkiego rodzaju dyskryminacja jest haniebna, a dyskryminacja niepełnosprawnych jest szczególnie haniebna, dlatego też cieszą działania mające na celu likwidację różnych barier, zarówno architektonicznych, jak i tych związanych z naszą mentalnością. Informacja, którą pan minister przedstawił, na pewno cieszy, bo rzeczywiście wiele resortów, wiele instytucji podjęło wiele działań, które zmierzają do tego, żeby niepełnosprawnym było jak najlepiej.</u>
          <u xml:id="u-329.1" who="#PosełKazimierzMoskal">Zadam najpierw kilka pytań związanych z oświatą. W jakim stopniu nauczyciele w każdej szkole, zwłaszcza powszechnej, są przygotowani do tego, żeby prowadzić zajęcia z dziećmi niepełnosprawnymi? O jaki ewentualnie procent chodzi? Czy zdarzają się przypadki, że to przygotowanie jest jednak niewłaściwe?</u>
          <u xml:id="u-329.2" who="#PosełKazimierzMoskal">Druga sprawa dotyczy świadczeń zdrowotnych. W jakim stopniu świadczenia zdrowotne zapewnione w planie Narodowego Funduszu Zdrowia, w budżecie państwa są wystarczające?</u>
          <u xml:id="u-329.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-329.4" who="#PosełKazimierzMoskal">Kolejna kwestia jest także istotna. Czy były prowadzone takie badania, w których niepełnosprawni ocenialiby działanie instytucji rządowych, samorządowych? Czy ta ocena była dobra? W jakich województwach jest najlepiej? Czy da się określić, które województwa lub samorządy zrobiły w tym zakresie najwięcej, a które najmniej?</u>
          <u xml:id="u-329.5" who="#PosełKazimierzMoskal">Już kończę, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-329.6" who="#PosełKazimierzMoskal">Mam jeszcze jedno pytanie: Czy były prowadzone badania dotyczące uczestnictwa niepełnosprawnych w różnego rodzaju organach władzy uchwałodawczej czy ustawodawczej?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Proszę kończyć, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#PosełKazimierzMoskal">Jaki procent niepełnosprawnych pracuje w samorządach? Przy okazji, jeżeli kobiety dopominają się o swoje prawa, o parytety, to czy tutaj nie należałoby pomyśleć o parytetach dla niepełnosprawnych? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-331.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-332.1" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Pan poseł Zbigniew Chmielowiec, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#PosełZbigniewChmielowiec">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Chcę zadać kilka krótkich pytań, tak aby zmieścić się, zgodnie z sugestią pana marszałka, w jednej minucie.</u>
          <u xml:id="u-333.1" who="#PosełZbigniewChmielowiec">Po pierwsze, czy w budżecie państwa i w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia znajdują się środki finansowe zapewniające wystarczającą realizację Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego?</u>
          <u xml:id="u-333.2" who="#PosełZbigniewChmielowiec">Po drugie, czy na rehabilitację leczniczą, zaopatrzenie w przedmioty ortopedyczne przeznaczono środki w wysokości zapewniającej właściwe wykonanie tych świadczeń zdrowotnych dla osób niepełnosprawnych?</u>
          <u xml:id="u-333.3" who="#PosełZbigniewChmielowiec">Po trzecie, jaki był efekt organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dziecka? Jakie były sukcesy w tym zakresie i czy na tym etapie zauważono jakieś nieprawidłowości, które w przyszłości należałoby usunąć? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-333.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-334.1" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Pan poseł Jarosław Matwiejuk.</u>
          <u xml:id="u-334.2" who="#komentarz">(Poseł Jarosław Matwiejuk: Najpierw poseł Stec.)</u>
          <u xml:id="u-334.3" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Przepraszam, pan poseł Stanisław Stec.</u>
          <u xml:id="u-334.4" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Przepraszam pana posła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-335">
          <u xml:id="u-335.0" who="#PosełStanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam dwa pytania, panie ministrze. Po pierwsze, o prawie 80 mln zł środków mniej przeznaczono na rehabilitację osób niepełnosprawnych. Odczuły to powiatowe centra pomocy rodzinie. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Pile ma zamiar w ogóle zrezygnować z finansowania tej rehabilitacji. Jakie działania pan podejmie, żeby ta sytuacja się poprawiła, żeby rehabilitacja jednak odbywała się corocznie, zgodnie z planem?</u>
          <u xml:id="u-335.1" who="#PosełStanisławStec">Druga kwestia. Została uchwalona nowa ustawa o finansach publicznych. Likwiduje ona zakłady budżetowe, a w tej formie działały organizowane przez gminę zakłady aktywizacji zawodowej osób niepełnosprawnych. Pani minister Elżbieta Suchocka mówiła, że pan minister opracowuje normy prawne określające, jak te zakłady mają działać w przyszłości.</u>
          <u xml:id="u-335.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-335.3" who="#PosełStanisławStec"> Kiedy można spodziewać się efektów tych prac? Takie pytania padają ze strony zainteresowanych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-335.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-336">
          <u xml:id="u-336.0" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-336.1" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Jeszcze raz przepraszam za zamieszanie.</u>
          <u xml:id="u-336.2" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Pan poseł Jarosław Matwiejuk, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-337">
          <u xml:id="u-337.0" who="#PosełJarosławMatwiejuk">Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Wysłuchałem dylematów pana ministra, którymi był pan uprzejmy się podzielić, dotyczących statusu prawnego osób niepełnosprawnych w naszym kraju i chciałbym zapytać, czy prawdą jest, że w pana urzędzie toczą się prace nad zmianą obecnej sytuacji prawnej. Jeżeli tak, to byłbym wdzięczny, gdyby był pan uprzejmy przybliżyć opinii publicznej, czego dotyczyć będą te zmiany.</u>
          <u xml:id="u-337.1" who="#PosełJarosławMatwiejuk">Kolejna kwestia. Cieszy fakt, że tak wiele osób niepełnosprawnych studiuje, kształci się, podnosi swoje kwalifikacje. To pięknie wkomponowuje się z jednej strony w konstytucyjne prawo do kształcenia się, a z drugiej strony - w prawo do integracji osób niepełnosprawnych ze społeczeństwem. Chciałbym zapytać pana o ocenę systemu wsparcia dla studiujących osób niepełnosprawnych, który funkcjonuje obecnie. Czy są planowane zmiany również w tym zakresie? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-337.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-338">
          <u xml:id="u-338.0" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-338.1" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Pan poseł Ryszard Zbrzyzny, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-339">
          <u xml:id="u-339.0" who="#PosełRyszardZbrzyzny">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Chciałbym zadać pytanie w kontekście dzisiejszej decyzji komisji polityki społecznej o odrzuceniu projektu Lewicy dotyczącego dodatków i zasiłków rodzinnych. Proponowaliśmy odmrożenie czy urealnienie progów dochodowych, od których wysokości zależy uzyskanie prawa do otrzymywania tych świadczeń. Te progi są zamrożone od 5 lat. Po drodze odnotowano inflację, która spowodowała, że liczba uprawnionych do otrzymywania tego świadczenia z roku na rok malała i maleje. Decyzja o odrzuceniu projektu Lewicy powoduje, że w 2010 r. 1,5 mln dzieci, wśród których jest sto, a może sto kilkadziesiąt tysięcy dzieci niepełnosprawnych, nie otrzyma tego świadczenia. Tak więc nasuwa się pytanie, dlaczego rząd Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego prezentuje takie stanowisko? Myślę, że jest jeszcze czas na zreflektowanie się i naprawienie tego błędu.</u>
          <u xml:id="u-339.1" who="#PosełRyszardZbrzyzny">Druga sprawa. W Polsce rośnie - mam tu na myśli statystyki z lat 2004–2009 - liczba osób niepełnosprawnych (ok. 10%), a maleje liczba pracodawców, którzy tworzą miejsca pracy dla niepełnosprawnych (ok. 500 podczas ostatnich 2 lat).</u>
          <u xml:id="u-339.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-339.3" who="#PosełRyszardZbrzyzny"> Czym można wytłumaczyć ten fakt? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-339.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-340">
          <u xml:id="u-340.0" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-340.1" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Pan poseł Henryk Milcarz, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-341">
          <u xml:id="u-341.0" who="#PosełHenrykMilcarz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-341.1" who="#PosełHenrykMilcarz">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Jest takie powiedzenie: kiedy jesteś w obcym ci środowisku, a chcesz wiedzieć, z kim masz do czynienia, obserwuj bacznie, jak traktuje się niepełnosprawnych, a wtedy będziesz wiedział. W Polsce w zakresie likwidacji barier, wychodzenia naprzeciw oczekiwaniom osób niepełnosprawnych od pewnego czasu wiele się robi. Nawet u nas w Sejmie są tego dowody. Jednak w trakcie spotkań z wyborcami niepełnosprawni zgłaszają, panie ministrze, taki problem. Szkoły jazdy nie chcą, bo najprawdopodobniej nie są do tego przystosowane, prowadzić szkoleń dla osób niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-341.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-341.3" who="#PosełHenrykMilcarz">W związku z tym chciałbym zapytać pana ministra, co zamierza rząd, aby zmienić tę niewątpliwie niekorzystną dla niepełnosprawnych sytuację. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-341.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-342">
          <u xml:id="u-342.0" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-342.1" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-342.2" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">O zabranie głosu proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej pana ministra Jarosława Dudę.</u>
          <u xml:id="u-342.3" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-343">
          <u xml:id="u-343.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Bardzo dziękuję za pytania, które rozszerzają i zarazem doprecyzowują przedstawioną przez nas informację oraz poruszają problemy o charakterze systemowym, a nie tylko te zawarte w informacji. Za chwilę odniosę się pokrótce do każdego z pytań państwa posłów, ale najpierw chciałbym powiedzieć kilka zdań o charakterze ogólnym.</u>
          <u xml:id="u-343.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Szanowni państwo, oczywiście z tych informacji za 2007 i 2008 r. wynika, że stan „przyjazności” państwa polskiego w stosunku do osób niepełnosprawnych w porównaniu z poprzednimi latami poprawił się, ale z nie wynika tego, że niepełnosprawni w Polsce czują się bezpieczni i nie są dyskryminowani czy też że ich prawa są zawsze przestrzegane. Nawet dzisiaj są one zapisane w różnych aktach prawnych, a wiemy, że rzeczywistość dyktuje zupełnie inne warunki.</u>
          <u xml:id="u-343.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Mówię o tym po to, żeby uświadomić, iż jest to pewien proces, pewne krok po kroku dochodzenie w określonych obszarach, począwszy od rehabilitacji społecznej, leczniczej i zawodowej, do przynajmniej średniego stanu europejskiego. Zbliżamy się do niego. Odpowiadam w tym momencie na jedno z pytań, które zostało postawione - o ile pamiętam - przez pana posła Giżyńskiego. Pytanie dotyczyło tego, czy Polska znajduje się na szarym końcu. Panie pośle, nie jest na szarym końcu. Chcę pana zapewnić, że nasz wskaźnik, którym się posługujemy, szczególnie jeśli chodzi o aktywność zawodową niepełnosprawnych Polaków, jest na poziomie tych 21–22%, ale my inaczej liczymy, niż reszta Europy. Kiedy mam kontakty ze swoimi odpowiednikami w innych krajach europejskich - myślę o krajach zachodniej Europy - to wydaje się, że u nich aktywność jest na dużo większym poziomie, tylko że jeśli odnosimy to np. do badania baelowskiego, to okazuje się, że tam to jest zupełnie inaczej mierzone. A więc pod tym względem nie jest tak źle, jakby się mogło wydawać.</u>
          <u xml:id="u-343.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Co do środków pefronowskich, nie wiem, panie pośle Giżyński, skąd pan wziął te dane, że pefronowskie środki są niższe o 42%. Takich możliwości nie ma, bo Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych po prostu straciłby płynność finansową. Chcę powiedzieć, odpowiadając panu wprost, że jest to instytucja, jak pan wie, parabankowa, czyli żyje z tego, co zbierze - z tych wszystkich składek, ze środków z kar, które są zbierane przez państwowy fundusz, i z budżetu, z dotacji budżetowej. I gdybyśmy stracili 42%, to w takim układzie nie mielibyśmy szansy wypełnić ani jednego z zadań, które nam...</u>
          <u xml:id="u-343.4" who="#komentarz">(Poseł Szymon Stanisław Giżyński: A programy, panie ministrze?)</u>
          <u xml:id="u-343.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">...ustawowo powierzono.</u>
          <u xml:id="u-343.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Jeśli chodzi o programy, też nie mogę potwierdzić tych danych, szczególnie za lata 2007–2008. Szczegółowe dane chętnie przekażę panu posłowi na piśmie po to, żeby wyjaśnić tę kwestię, bo nie jest to po prostu teraz możliwe.</u>
          <u xml:id="u-343.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Jeśli pyta pan poseł o program „Sprawny dojazd”, to uważam, że był to jeden z najgorszych programów, jakie zostały stworzone kiedykolwiek w historii Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych - a mówię to też jako kilkuletni wiceprezes tej instytucji - dlatego że rozbudzono nadzieje niepełnosprawnych Polaków, które to nadzieje były związane z tym, że każdy z nich dostanie dofinansowanie. Był taki moment, kiedy chyba nie wiedziano, co zrobić z nadwyżką środków, i stworzono program, który się nazywa „Sprawny dojazd”. Poprzez to zrealizowaliśmy pewne działania w określonym sektorze, objęło to określony procent osób niepełnosprawnych, ale 99% osób, którym się należy samochód, pozostało poza nawiasem tego. Nie ma takiej możliwości, żeby jakikolwiek system było stać na takie finansowanie tego programu. Przypomnę, że w czasie, kiedy on funkcjonował, Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych miał 4% udziału w rynku motoryzacyjnym w Polsce. A więc nie na takie programy środki państwowego funduszu są przeznaczane, natomiast powinny być przeznaczane i są przeznaczane na dowóz osób z niepełnosprawnością do instytucji rehabilitacyjnych, do miejsc pracy itd. Ten projekt niestety był pomysłem nieudanym.</u>
          <u xml:id="u-343.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Pan poseł Stanke pytał o kontynuację nauki na studiach przez osoby niepełnosprawne. Są w tym zakresie określone programy celowe. Być może, tak dopowiadając jeszcze w nawiązaniu do pytania pana posła Giżyńskiego, nie jest to pomoc w takiej wysokości, w jakiej byłaby potrzebna, niemniej ta kontynuacja jest. Jak wykazaliśmy w naszym sprawozdaniu czy informacji, tych osób jest coraz więcej, co cieszy. To nie znaczy, że wszystkie mogą studiować, nie jest tak z różnych względów, chociażby z takich, że niektóre z nich nie są w stanie wydostać się z domu, bo różne bariery nie zostały przełamane. Jest jeszcze bardzo wiele takich sytuacji, przed nami są bardzo duże wyzwania w tym obszarze.</u>
          <u xml:id="u-343.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Pan poseł Bętkowski pytał o zatrudnienie osób niepełnosprawnych w urzędach. Administracja publiczna wykazała tu w ostatnim roku znaczący wzrost. Jest on dalece niezadowalający, a my odnotowujemy tylko tyle, że płatnikami na państwowy fundusz są instytucje publiczne. Już nie chcę tutaj wymieniać i piętnować z tego miejsca tychże instytucji, bo robiłem to wielokrotnie w innych miejscach, natomiast nie można pozwolić i nie pozwalamy na to, żeby w obszarze administracji publicznej... Mówiła o tym m.in. pani poseł Kochan na przykładzie którejś wojewódzkiej czy powiatowej komendy Policji. Okazuje się, że osoby niepełnosprawne pewne czynności mogą znakomicie wypełniać, szczególnie że za to Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych płaci. Czyli taka osoba jest atrakcyjnym pracownikiem.</u>
          <u xml:id="u-343.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">I teraz powiem o tych wszystkich niepokojach, którym państwo dzisiaj właśnie dajecie wyraz. To jest to, o czym mówił pan poseł Tomaszewski, to jest dylemat również pełnomocnika rządu do spraw osób niepełnosprawnych dotyczący tego, ile środków przeznaczyć na poszczególne zadania. Najważniejsza z punktu widzenia i pełnomocnika rządu, i Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych jest kwestia rehabilitacji poprzez zatrudnienie, szczególnie że jest to zadanie obligatoryjne. Jeśli mamy wzrost tylko w tym roku o prawie 45 tys. etatów, to te kwoty są naprawdę bardzo znaczące. I tutaj, szanowni państwo, dochodzimy do pytania kluczowego, systemowego, dylematu, który chciałbym w porozumieniu ze środowiskiem i oczywiście z Wysoką Izbą w roku 2010 rozstrzygnąć. Czy Polskę stać, jako jedyny kraj na świecie, na to, by w tak wysokim stopniu dofinansowywać lekki stopień niepełnosprawności? My wydajemy na to 1300 mln zł, to jest ogromna kwota, za którą można robić kreatywną politykę szczególnie w odniesieniu do środowisk osób z umiarkowanym i znacznym stopniem niepełnosprawności, bo po to są te instytucje. Osoba z lekkim stopniem niepełnosprawności - tutaj nie dokonuję jakichś analiz, bo ona też potrzebuje wsparcia, ale czy w takiej wysokości? I system orzecznictwa, który jest do zreformowania, ponieważ, jak państwo wiecie, jest 5 dużych systemów, a tak naprawdę 7 systemów orzekania w Polsce, ZUS i pozostałe pozarentowe, i bywa tak, że jedna osoba ma kilka orzeczeń - z jednego ma takie orzeczenie, z drugiego inne i znowu inne z trzeciego. Pracujemy nad tym, co nie jest proste, ponieważ jest też duże przywiązanie do, że tak powiem, resortowych zespołów do spraw orzekania, a w powiatowych centrach orzekania o niepełnosprawności w moim przekonaniu niejednokrotnie nie jest to jeszcze do końca proces prawidłowo przebiegający.</u>
          <u xml:id="u-343.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Poseł Ajchler pytał o usługi kolejowe. Odpowiem w ten sposób: te rozwiązania, o których pan poseł mówił, są projektowane w przepisach o wyrównywaniu szans osób niepełnosprawnych - o tym będę mówił później - ale głównie w rozporządzeniu Komisji Europejskiej w tym zakresie. One muszą być wcielone po prostu do polskiego prawodawstwa i to zostanie dokonane w najbliższym czasie.</u>
          <u xml:id="u-343.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">I pytanie pana posła Piechoty dotyczące wykorzystywania środków z przekazywanego 1% na rzecz osób niepełnosprawnych. Z naszych analiz wynika, że w roku 2008 był znaczący wzrost, czyli 380 mln. I to bardzo cieszy. Większość organizacji, które są zarejestrowane jako organizacje pożytku publicznego, to organizacje, które działają na rzecz osób z niepełnosprawnością w Polsce. Z tego wynika, szanowni państwo, że budżet państwa poprzez te systemowe rozwiązania wspiera kilkunastoma milionami złotych, kilkudziesięcioma tak naprawdę, te obszary właśnie związane z niepełnosprawnością. Natomiast pytanie jest tutaj inne, a mianowicie czy środki tam gromadzone są efektywnie wykorzystywane - pan poseł takie pytanie też zadał. Otóż w moim przekonaniu są one wykorzystywane w sposób bardzo przyzwoity, aczkolwiek znam organizacje, które gromadzą środki tylko po to, żeby potem wybudować np. swoją jakąś wymarzoną instytucję, czyli dzisiaj środki nie są wykorzystywane na bieżąco, tylko gromadzone na kontach po to, żeby stworzyć jakieś ośrodki, które potem ktoś będzie musiał utrzymać. A więc w moim przekonaniu też wymaga to pogłębionej analizy.</u>
          <u xml:id="u-343.13" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Pan poseł Owczarski pyta o kwestię też dla mnie bardzo istotną, a mianowicie funkcjonujący program rządowy dotyczący wczesnej interwencji. Ja chcę powiedzieć, że Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych - jestem prezesem jego rady nadzorczej - ma przeznaczone na to środki i w 2008 r. kontynuował takie działania poza programem. Natomiast ani państwowy fundusz, ani pełnomocnik nie byli inicjatorami tego programu. Razem z ministrem edukacji i Narodowym Funduszem Zdrowia byliśmy wspólnie w tym zakresie zaangażowani i będziemy ten program kontynuować, przygotowujemy jego wdrożenie, ponieważ środki na to są zarezerwowane. Chodzi o to tylko, żeby on był ujęty jako program o charakterze rządowym, a nie tylko program jednej czy drugiej, czy trzeciej instytucji.</u>
          <u xml:id="u-343.14" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Pan poseł Stefaniuk mówił o likwidacji państwowego funduszu i planach z tym związanych oraz planach związanych z warsztatami terapii zajęciowej, z dostępem do nich na terenach wiejskich. Nasycenie warsztatami terapii zajęciowej, bo od tego tematu rozpocznę, jest w naszym przekonaniu niewystarczające, ale to też postępuje, mocno jest zaawansowane, i właśnie na terenach wiejskich warsztaty terapii zajęciowej funkcjonują. Natomiast pytanie jest o to, czy nas, jako system, stać na taki duży procent wsparcia z budżetu dla warsztatów terapii zajęciowej. Pytanie, które sobie zadajemy w środowisku, brzmi, czym się różni warsztat terapii zajęciowej od środowiskowego domu samopomocy, szczególnie że z analiz wynika jednoznacznie, iż warsztaty terapii zajęciowej, mające wypełniać to miejsce pośrednie w aktywizacji, w drodze do chronionego czy otwartego rynku pracy, są zaangażowane czy też mają sukcesy tylko na poziomie 1%. A więc musimy sobie właśnie w najbliższym czasie odpowiedzieć na to pytanie. Powiem tak: warsztat terapii zajęciowej to jest miejsce, które zapewnia wsparcie osobom z niepełnosprawnością intelektualną lub ze schorzeniami psychicznymi. Pozwala odciążyć rodziny, ale nie spełnia wszystkich wymogów, jakie zostały nałożone, dotyczących aktywności, przyuczenia do wykonywania pracy i wypuszczenia - mówiąc kolokwialnie - na rynek pracy chroniony lub otwarty. Poza tym czy musimy te różnice - skoro środowiskowy dom samopomocy kosztuje o 1/3 mniej niż warsztat terapii zajęciowej - utrzymywać w sytuacji, gdy praktycy wiedzą, o czym mówią wielokrotnie na spotkaniach, że różnica między nimi jest prawie żadna lub żadna.</u>
          <u xml:id="u-343.15" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Nie odnotowujemy problemu, o którym mówił pan poseł Aleksandrzak, dotyczącego tego, że brak jest środków na nowe WTZ i ZAZ. One powstają w miarę posiadanych środków, ale nie jest tak, że w ogóle nie powstają. Powstają i są prowadzone zarówno przez samorządy, jak i przez organizacje.</u>
          <u xml:id="u-343.16" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Pan poseł Plura zapytał o reformę warsztatów terapii zajęciowej, o czym już powiedziałem. Rozważamy poważne zmiany w tym zakresie, o czym mówiłem wcześniej, po to, żeby nie tworzyć pewnej fikcji. Powiedzmy sobie otwarcie: warsztat terapii zajęciowej i miejsce wsparcia osoby z niepełnosprawnością w systemie dziennego pobytu, z tymi samymi uwarunkowaniami, jakie mają między innymi środowiskowe domy samopomocy.</u>
          <u xml:id="u-343.17" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Pan poseł Błądek pytał o turnusy rehabilitacyjne. To jest najbardziej kontrowersyjny temat, wzbudzający dużo emocji. Z naszych badań i z analiz wynika, że samorządy w poprzednich latach działały bardzo dobrze w tym zakresie. Tak jak powiedziałem, powstały programy typu: sprawny dojazd czy takie, które angażowały środki na wsparcie - może nie programowo, ale systemowo - w ramach turnusów rehabilitacyjnych. I chociaż jest to zadanie własne samorządów, to okazuje się, że te turnusy były głównym elementem działań na poziomie powiatów. Głównym elementem były powiaty, które w przeszło 90% procentach wykorzystywały swoje środki na wsparcie swoich podopiecznych w ramach turnusów rehabilitacyjnych, bo to było najłatwiejsze. Nie angażowano środków gdzie indziej. Teraz, gdy te środki nieco się zmniejszyły - a potwierdzam, że zmniejszyły się między innymi w obszarze turnusów, czyli w ogóle na poziomie samorządów, ze względu na konieczne zobowiązania wynikające z działań o charakterze obligatoryjnym - to sytuacja jest taka, że samorządy stwierdzają, iż zawalił się system. Szanowni państwo, turnus rehabilitacyjny - mówię to po głębokiej analizie - stał się miejscem wypoczynku takim, jakim są wczasy czy na przykład wyjazd do sanatorium. Przeformułowanie stało się niezbędne.</u>
          <u xml:id="u-343.18" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Turnus rehabilitacyjny powinien być kierowany przede wszystkim do dzieci i osób głęboko dotkniętych niepełnosprawnością, a nie do osób takich jak emeryci i renciści z lekkim stopniem niepełnosprawności, a takie osoby z niego korzystały. To nie znaczy, że chcemy zaniechać tego typu działań, ale chcę powiedzieć, że w sytuacji ograniczonego budżetu musimy skoncentrować się na tych, którzy najbardziej potrzebują wyjazdu na turnus rehabilitacyjny, czyli w tym wypadku na dzieciach najbardziej dotkniętych niepełnosprawnością, żeby mogły przynajmniej raz w roku wyjechać i rehabilitować się. Natomiast osoby starsze, emeryci i renciści muszą szukać możliwości wyjazdów rehabilitacyjnych między innymi poprzez Narodowy Fundusz Zdrowia i ewentualnie Zakład Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-343.19" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Pan poseł Tomaszewski - sprawa braku orzeczeń i braku możliwości udziału w projektach Unii Europejskiej, tak to zapisałem. Panie pośle, jeśli pan pozwoli, to prosiłbym, aby pan mi teraz podpowiedział, żebym mógł się do tego odnieść, bo nie bardzo zrozumiałem.</u>
          <u xml:id="u-343.20" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Tomaszewski: Chodzi o osoby, które nie mają orzeczeń, a badania potwierdzają.)</u>
          <u xml:id="u-343.21" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Aha, już wiem, przepraszam najmocniej. Rzeczywiście, tak, w pośpiechu zapisałem to hasłowo. Musimy się na czymś oprzeć. Orzeczenie jest jasnym stwierdzeniem, że dana osoba kwalifikuje się do wzięcia udziału w danym projekcie, danym programie. Musimy mieć jakieś potwierdzenie tego. Gdybyśmy chcieli wszystkim zagwarantować możliwość udziału w ramach takiego działania, to po prostu nie bylibyśmy w stanie zrealizować tych zadań dla tych, którzy naprawdę tego potrzebują. A zatem nie przewidujemy w tym zakresie liberalizacji. Musi być orzeczenie, żeby można było funkcjonować w dalszym procesie w projektach. Dlatego mówimy, że niezbędne jest potwierdzenie niepełnosprawności wynikającej z definicji osoby niepełnosprawnej, zawartej w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-343.22" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Niektóre pytania powtarzały się. Pani poseł Kochan zapytała o niewystarczający, powoli się zwiększający wskaźnik zatrudniania osób niepełnosprawnych w urzędach. Myślę, że mamy z panią minister Suchocką pewne rozwiązanie w tym zakresie, które będziemy chcieli wcielić, żeby nie było tak, że w budżety poszczególnych instytucji są już wkomponowane kary, bo w takiej sytuacji w ogóle nie wzrośnie zatrudnienie. Ale kwoty z kar nie będą wkomponowywane w kary, lecz będą musiały być wyasygnowane z funduszu płac. Mamy nadzieję, że ta sytuacja mocno usprawni tę kwestię w sensie zatrudniania.</u>
          <u xml:id="u-343.23" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Na pytania pana posła Pawlaka odpowiem na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-343.24" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Liczba osób niepełnosprawnych na rynku pracy. Mamy stosowne tabele, ale nie chcę teraz państwu przytaczać tych danych. Zostały one przedstawione w sprawozdaniu. Dotyczy to również liczby firm zatrudniających oraz dostępu osób niepełnosprawnych do sądów. W sądach różnie to wygląda, podobnie jak w pozostałych instytucjach administracji publicznej. Odpowiemy na to pytanie na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-343.25" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Pan poseł Szlachta zapytał o dostęp osób niepełnosprawnych do taboru kolejowego. Chciałby uzyskać odpowiedź na piśmie. Odpowiedziałem: to jest uwarunkowane między innymi rozporządzeniem Komisji Europejskiej oraz naszą ustawą, którą przygotowujemy, o wyrównywaniu szans osób niepełnosprawnych. Mam nadzieję, że ta ustawa w dużej mierze umożliwi respektowanie praw osób niepełnosprawnych w Polsce poprzez budzenie określonej wrażliwości. Ale to za mało. W sytuacji gdy te prawa nie będą respektowane, będzie stosowana sankcja o charakterze, powiedziałbym, karnym, przede wszystkim finansowym.</u>
          <u xml:id="u-343.26" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Pan poseł Moskal pytał o przygotowanie nauczycieli do pracy z osobami niepełnosprawnymi, o dostęp osób do świadczeń zdrowotnych, o ocenę osób niepełnosprawnych poszczególnych instytucji oraz udział w organach władzy ustawodawczej. Odpowiemy na piśmie na te pytania, szczególnie dotyczące przygotowania nauczycieli. Muszę to skonsultować z ministerstwem edukacji, jeśli pan poseł pozwoli, żeby mieć porównywalne dane, bo u nas, przynajmniej w moim obszarze działania, jeśli chodzi o dostęp osób niepełnosprawnych do świadczeń, nie ma tego typu danych. Myślę, że w tym zakresie nie jest najgorzej, dlatego że, przypomnę, wszystkie osoby, które są między innymi czynne zawodowo, pracują w zakładach pracy chronionej czy też w miejscach, w których jest koncentracja osób niepełnosprawnych. W ramach zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych jest prowadzona dodatkowa rehabilitacja i są zatrudniani lekarze, więc jeśli już te osoby są w systemie zatrudnieniowym, to ta opieka, w moim przekonaniu, jest, powiedziałbym, bardzo przyzwoita...</u>
          <u xml:id="u-343.27" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Tomaszewski: 20%.)</u>
          <u xml:id="u-343.28" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Okej, 20%, ale też do tego tylko się odnoszę.</u>
          <u xml:id="u-343.29" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">...w odróżnieniu od sytuacji innych, którzy pewnie mają te same kłopoty, a może większe niż pozostali Polacy, którzy ze służbą zdrowia mają takie, a nie inne perturbacje. Tak mógłbym to skomentować.</u>
          <u xml:id="u-343.30" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Jeśli chodzi o pytanie pana posła Chmielowca, to oczywiście są zagwarantowane wystarczające środki na program ochrony zdrowia. Nie widzę w tym zakresie problemu. Natomiast jest przygotowywany program wczesnej interwencji, o czym już powiedziałem.</u>
          <u xml:id="u-343.31" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Nie bardzo zrozumiałem pytanie pana posła Steca dotyczące braku środków.</u>
          <u xml:id="u-343.32" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Tomaszewski: ZAZ a ustawa.)</u>
          <u xml:id="u-343.33" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">A czy to było pytanie pana posła Steca?</u>
          <u xml:id="u-343.34" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Tomaszewski: Tak, prosił mnie, żebym przekazał.)</u>
          <u xml:id="u-343.35" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Nowa ustawa o finansach publicznych. Ale nie chodziło o ZAZ. Rozumiem, że chodziło o CIS. My nie mamy kłopotu z ZAZ.</u>
          <u xml:id="u-343.36" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Tomaszewski: Chodzi o obowiązek przekazywania z gminy do organizacji pozarządowych. Nakazuje to ustawa o finansach publicznych.)</u>
          <u xml:id="u-343.37" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Tak, jest taki obowiązek. Uważamy, że najlepszym partnerem do realizacji tego zadania są organizacje pozarządowe. Odpowiadam panu posłowi: nie widzimy potrzeby utrzymywania tego w systemie zarządzania centralnego.</u>
          <u xml:id="u-343.38" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Tomaszewski: Nie centralnego.)</u>
          <u xml:id="u-343.39" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">W sensie samorządowym, czyli przez instytucje samorządowe, bo i tańsze, i lepsze były, w moim przekonaniu - to wynika z dotychczasowych doświadczeń - organizacje pozarządowe. Ale to są zapisy, tak jak powiedziałem, które mają dopiero wejść w życie, podobnie jak zapis dotyczący - i chcę tutaj o tym powiedzieć - tak jak jeden z panów posłów powiedział, likwidacji Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Nie ma, szanowni państwo, takiego zamierzenia. Nikt nie zamierza likwidować Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Rzeczywiście w ramach porządkowania funduszy celowych jest zapis mówiący o tym, że Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych od 2012 r. miałby stracić osobowość prawną, pozostając dalej funduszem celowym. Mamy przygotowany projekt dwóch rozwiązań: albo będzie on w dalszym ciągu państwową osobą prawną, tak jak fundusz ochrony środowiska, albo będzie to agencja wykonawcza. Wiąże się z tym m.in. problem usytuowania pełnomocnika, bo też była o tym mowa między wierszami. Uważamy - jest to też moja opinia - że pełnomocnik rządu do spraw osób niepełnosprawnych powinien być umocowany na poziomie kancelarii premiera, żeby mieć możliwość działania horyzontalnego, żeby koordynować, a jego narzędziem byłby Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-343.40" who="#komentarz">(Poseł Gabriela Masłowska: Rodzinne domy dla niepełnosprawnych.)</u>
          <u xml:id="u-343.41" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Na pewno dojdę do pytań pani poseł Masłowskiej i będę na nie odpowiadał. No dobrze, odpowiadam od razu. Pani poseł, rozwiążemy to w następujący sposób. W nowelizowanej ustawie o pomocy społecznej jest mowa o czymś takim, jak rodzinne domy pomocy społecznej. Przy najbliższej nowelizacji dopiszemy tam rodzinne domy pomocy społecznej dla osób niepełnosprawnych. Rozwiążemy tę kwestię właśnie w ten sposób.</u>
          <u xml:id="u-343.42" who="#komentarz">(Poseł Gabriela Masłowska: Kiedy to będzie?)</u>
          <u xml:id="u-343.43" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Myślę, że w ciągu najbliższych trzech miesięcy powinniśmy się z tym uporać.</u>
          <u xml:id="u-343.44" who="#komentarz">(Poseł Gabriela Masłowska: A fundusze na funkcjonowanie?)</u>
          <u xml:id="u-343.45" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Tak jak w przypadku domu pomocy społecznej, czyli 70% świadczenia plus dotacja gminy, która taką osobę umieszcza. W ten sposób chcemy to zrobić.</u>
          <u xml:id="u-343.46" who="#komentarz">(Poseł Gabriela Masłowska: Tam czekają rodzice.)</u>
          <u xml:id="u-343.47" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Takie rozstrzygnięcie już zaproponowaliśmy.</u>
          <u xml:id="u-343.48" who="#komentarz">(Poseł Gabriela Masłowska: Dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-343.49" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-343.50" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Pan poseł Zbrzyzny wprawdzie zadał pytania nie do mnie, ale jako reprezentant Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej muszę się do nich odnieść. Chciałbym tylko przypomnieć panu posłowi, że po 6 latach znieśliśmy progi dochodowe, jeśli chodzi o świadczenie pielęgnacyjne, i po raz pierwszy od 6 lat podnieśliśmy to świadczenie. Wprawdzie o 100 zł, ale w skali budżetu jest to znacząca kwota. Walczymy - mówię o swoim resorcie - żeby na początku przyszłego roku znalazły się dodatkowe środki albo przynajmniej zapisy, które umożliwią rewaloryzację progów dochodowych. Zgadzam się z pana argumentacją, panie pośle, że wiele osób poprzez utrzymywanie tych progów na takim poziomie jest poza nawiasem i nie otrzymuje tego świadczenia. Jest to priorytet w ministerstwie, jeśli chodzi o te kwestie.</u>
          <u xml:id="u-343.51" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Jeśli chodzi o pytanie pana posła Milcarza dotyczące nauki jazdy dla osób niepełnosprawnych, to chciałbym odpowiedzieć, że przewidujemy następujące rozwiązanie. Osoby niepełnosprawne będą się mogły uczyć jeździć swoim dostosowanym samochodem i będą mogły zdawać nim egzamin. Przez to umożliwimy im szybsze zdobycie takiego uprawnienia.</u>
          <u xml:id="u-343.52" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJarosławDuda">Myślę, że pokrótce odpowiedziałem na wszystkie pytania. Bardzo dziękuję za uwagę. Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-343.53" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-344">
          <u xml:id="u-344.0" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-344.1" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-344.2" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Komisja Polityki Społecznej i Rodziny wnosi o przyjęcie informacji rządu Rzeczypospolitej Polskiej o działaniach podejmowanych w 2007 r. i 2008 r. na rzecz realizacji postanowień uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 1 sierpnia 1997 r. Karta Praw Osób Niepełnosprawnych, zawartych odpowiednio w drukach nr 757 i 2287.</u>
          <u xml:id="u-344.3" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm wnioski komisji przyjął.</u>
          <u xml:id="u-344.4" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-345">
          <u xml:id="u-345.0" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 12. porządku dziennego: Raport 2009 z wdrażania Krajowego Programu Reform na lata 2008–2011 na rzecz realizacji Strategii Lizbońskiej (druk nr 2428) wraz ze stanowiskiem Komisji Gospodarki (druk nr 2494).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-346">
          <u xml:id="u-346.0" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Proszę o zabranie głosu podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki panią Grażynę Henclewską w celu przedstawienia raportu.</u>
          <u xml:id="u-346.1" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Proszę bardzo, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-347">
          <u xml:id="u-347.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiGrażynaHenclewska">Szanowny Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Raport 2009 z wdrażania Krajowego Programu Reform na lata 2008–2011 na rzecz realizacji Strategii Lizbońskiej jest sprawozdaniem z pierwszego roku realizacji reform zawartych w programie przyjętym przez Radę Ministrów 18 listopada 2008 r. Działania rządu w okresie sprawozdawczym skoncentrowane były w dużej mierze na wypełnieniu otrzymanych od Komisji Europejskiej oraz Rady Europejskiej wytycznych i rekomendacji co do zakresu niezbędnych reform gospodarczych. Jednocześnie skoncentrowane były na tych działaniach, które zostały zapisane w dokumencie implementacyjnym do Krajowego Programu Reform na lata 2008–2011.</u>
          <u xml:id="u-347.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiGrażynaHenclewska">Ze względu na zmieniającą się pod wpływem kryzysowych czynników zewnętrznych sytuację gospodarczą kraju większość działań, które były podejmowane w tym okresie, dotyczyła przede wszystkim ograniczania skutków kryzysu.</u>
          <u xml:id="u-347.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiGrażynaHenclewska">W porównaniu do okresu 2005–2008 zmieniła się formuła raportu, który zgodnie z zaleceniami i oczekiwaniami Komisji Europejskiej miał być krótkim dokumentem politycznym, zawierającym informacje ogólne o postępie reform wraz z informacjami na temat wdrażania instrumentów antykryzysowych, wykorzystywania funduszy strukturalnych w celu łagodzenia skutków spowolnienia gospodarczego oraz zaangażowania partnerów społecznych w działania antykryzysowe.</u>
          <u xml:id="u-347.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiGrażynaHenclewska">Raport z realizacji Krajowego Programu Reform jest przedstawiany Komisji Europejskiej przez wszystkie państwa członkowskie co roku jesienią. Raport 2009 został zatwierdzony przez Radę Ministrów w październiku i przekazany do Komisji Europejskiej. Mamy obowiązek przekazywania go do 15 października w cyklach rocznych.</u>
          <u xml:id="u-347.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiGrażynaHenclewska">Chciałabym powiedzieć, że raport jest przygotowywany we współpracy ze wszystkimi resortami i urzędami centralnymi, które zobowiązują się do działań w Krajowym Programie Reform. Informacje, które zostały przygotowane w raporcie, dotyczą przede wszystkim bieżącej sytuacji ekonomicznej Polski, działań antykryzysowych podejmowanych w krótkim okresie i planowanych na długi okres, w tym wykorzystania funduszy strukturalnych na rzecz ograniczania skutków kryzysu gospodarczego.</u>
          <u xml:id="u-347.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiGrażynaHenclewska">Kolejny pakiet informacji dotyczy realizacji zaleceń i rekomendacji dla Polski w zakresie reform strukturalnych, czyli przede wszystkim dyscypliny budżetowej, sektora badań i innowacji, rozwoju infrastruktury energetycznej i transportowej oraz zwiększenia konkurencyjności w sektorach sieciowych, jak również wdrażania zintegrowanego modelu elastyczności rynku pracy z wysokim poziomem bezpieczeństwa zatrudnienia i dochodu, współpracy administracji centralnej z partnerami społecznymi.</u>
          <u xml:id="u-347.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiGrażynaHenclewska">Chciałabym podkreślić, że raport dotyczy okresu od czerwca 2008 r. do końca czerwca 2009 r., tak więc informacja o sytuacji ekonomicznej i podejmowanych działaniach obejmuje tylko tamten okres. Oprócz tego w cyklach kwartalnych przygotowujemy informację o realizacji, ale powstaje ona na nasze potrzeby i jest przekazywana do zatwierdzenia przez Radę Ministrów, aby na bieżąco monitorować, jak przebiegają działania zawarte w Krajowym Programie Reform.</u>
          <u xml:id="u-347.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiGrażynaHenclewska">Jeśli chodzi o działania antykryzysowe, to niektóre inicjatywy, które podkreśliliśmy w tym raporcie, dotyczyły głównie zwiększenia dostępu mikroprzedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw do finansowania zewnętrznego. Dotyczyły one również wsparcia średnich i dużych przedsiębiorstw. Zawarliśmy również informację o przyjęciu ustawy o łagodzeniu skutków kryzysu dla pracowników i przedsiębiorców. Kontynuowaliśmy działania na rzecz kształtowania przyjaznego otoczenia dla przedsiębiorczości, na rzecz ograniczenia barier administracyjnych, działania wspierające inwestycje i dotyczące zwiększenia popytu konsumpcyjnego.</u>
          <u xml:id="u-347.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiGrażynaHenclewska">Kolejne elementy, które zawarliśmy w tym raporcie zgodnie z zaleceniami, to informacja o podjętych działaniach w celu przyśpieszenia wydatkowania środków Unii Europejskiej, co jest szczególnie ważne w okresie spowolnienia gospodarczego i ograniczonego dostępu do finansowania zewnętrznego, a także konieczne do utrzymania pożądanego tempa rozwoju kraju. W tym celu uproszczono i przyspieszono wdrażanie środków Unii Europejskiej na różnych poziomach zarządzania. Podejmowane były działania dotyczące powiązania systemu funduszy unijnych z systemem finansów publicznych. Chodziło o zapewnienie dodatkowych wpływów do budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-347.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiGrażynaHenclewska">Kolejne działanie, o którym wspominamy w raporcie, to nowa ustawa o finansach publicznych, która zawiera szereg działań naprawczych oraz innowacyjnych instrumentów aktywnego zarządzania finansami publicznymi. Tutaj to działanie jest po części realizacją rekomendacji, które Komisja Europejska formułuje w stosunku do Polski. Informujemy również o śródokresowej aktualizacji strategii innowacyjności, której celem jest wskazanie obszarów gospodarki, w których interwencja publiczna przyniesie największą wartość dodaną. Kontynuowane są reformy w zakresie dotyczącym działania na rzecz wzmocnienia nakładów na B+R oraz innowacji, a także w celu zachęcania sektora prywatnego do podejmowania działań w obrębie badań i innowacji. Myślę tutaj o nowelizacji ustawy o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-347.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiGrażynaHenclewska">W ciągu ostatniego roku weszły w życie regulacje usprawniające prowadzenie procesu inwestycyjnego w dziedzinie infrastruktury transportowej. Wspominamy również o nowelizacji ustawy Prawo telekomunikacyjne oraz niektórych innych ustaw, łącznie z wyjaśnieniem, jakie zmiany wprowadza nowelizacja ustawy.</u>
          <u xml:id="u-347.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiGrażynaHenclewska">W zakresie polityki rynku pracy kontynuowane są działania na rzecz opracowania aktywnej polityki rynku pracy zgodnie z modelem flexicurity. Podejmowane są również działania w celu poprawy jakości edukacji. Pracujemy nad strategią uczenia się przez całe życie. To są niektóre tylko elementy, o których wspominamy w raporcie. Informujemy o podjętych przez rząd działaniach, które mają na celu zwiększenie potencjału partnerów społecznych oraz ułatwienie partycypacji podmiotów dialogu społecznego w procesie uzgadniania polityk publicznych. Jest to zalecenie w kontekście jakby może nadal niedostatecznej konsultacji w odniesieniu do dokumentów strategicznych czy dokumentów programowych z partnerami społecznymi na każdym etapie podejmowania decyzji i ich uzgadniania.</u>
          <u xml:id="u-347.12" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiGrażynaHenclewska">Chciałabym powiedzieć tyle o raporcie, bo jest to zgodne z harmonogramem. W przypadku natomiast krajowego programu reform, który został zaprogramowany na okres do 2011 r., mamy już określony harmonogram realizacji, więc te nasze działania są określone. Obecnie trwa dyskusja nad nową strategią gospodarczą po roku 2010. Polska chce aktywnie włączyć się do tej dyskusji. W tej chwili mamy wstępne, ogólne dokumenty, które określają nasze priorytety. Obecnie natomiast jest dokument roboczy Komisji Europejskiej dotyczący strategii gospodarczej Unii 2020. Jest on konsultowany na szeroką skalę we wszystkich krajach członkowskich i myślę, że w tym względzie też będziemy bardzo aktywni, bo dyskusja o strategii 2020 będzie się zbiegać z nową perspektywą finansową 2014–2020. Chcielibyśmy w związku z tym, aby głos Polski w tej dyskusji był bardzo silny. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-347.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-348">
          <u xml:id="u-348.0" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Bardzo dziękuję, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-348.1" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Janusza Cichonia w celu przedstawienia stanowiska komisji.</u>
          <u xml:id="u-348.2" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-349">
          <u xml:id="u-349.0" who="#PosełJanuszCichoń">Szanowny Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Pierwotne założenia strategii lizbońskiej przyjęto na szczycie Rady Europejskiej w Lizbonie w marcu 2000 r. Wówczas państwa członkowskie Unii potwierdziły intencję opracowywania długookresowych planów ekonomiczno-społecznych w celu zagwarantowania wzrostu konkurencyjności oraz poziomu zatrudnienia w Unii Europejskiej. Jedną z głównych przyczyn czy przesłanek stworzenia strategii lizbońskiej była stale pogłębiająca się różnica rozwojowa pomiędzy Stanami Zjednoczonymi oraz Japonią a krajami Unii Europejskiej. Ponadto stale rosnąca konkurencyjność takich krajów, jak Chiny, Indie czy Brazylia, implikowała potrzebę zwiększenia konkurencyjności europejskiej gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-349.1" who="#PosełJanuszCichoń">Na półmetku realizacji strategii zaistniała konieczność weryfikacji stopnia jej ambitnych założeń zarówno na poziomie poszczególnych państw członkowskich, jak i w wymiarze ogólnoeuropejskim. Stworzono raport, którego celem było przygotowanie wniosków, na bazie których określono przyszłe działania. Niestety ten raport w swej wymowie nie był optymistyczny. Brak determinacji i zaangażowania politycznego, zbyt duża liczba celów, zła koordynacja działań, występujące pomiędzy poszczególnymi działaniami sprzeczności to główne wady strategii.</u>
          <u xml:id="u-349.2" who="#PosełJanuszCichoń">Krajowy Program Reform na lata 2008–2011 uwzględnia wnioski zawarte w tym raporcie. Działania rządu w mijającym okresie sprawozdawczym skoncentrowane były na wypełnianiu otrzymanych od Komisji Europejskiej oraz Rady Europejskiej wytycznych i rekomendacji oraz wiązały się z ograniczaniem wpływu światowego kryzysu gospodarczego. To moim zdaniem najważniejsza, nawiasem mówiąc, część raportu, w którym wykazano szereg krótko- i długoterminowych działań antykryzysowych.</u>
          <u xml:id="u-349.3" who="#PosełJanuszCichoń">Wśród tych instrumentów krótkookresowych związanych bezpośrednio z kryzysem najważniejsze to: zwiększenie dostępu mikroprzedsiebiorców oraz małych i średnich przedsiębiorstw do finansowania zewnętrznego poprzez wzmocnienie systemu gwarancji i poręczeń oraz wykreowanie dodatkowej i bezpiecznej akcji kredytowej; zwiększenie możliwości zaliczania do kosztów podatkowych przez podatników rozpoczynających działalność i małych podatników wydatków na inwestycje w postaci jednorazowych odpisów amortyzacyjnych. Kryzysowi miały przeciwdziałać rozwiązania, które wprowadziliśmy w ramach ustawy antykryzysowej o łagodzeniu skutków kryzysu dla pracowników i przedsiębiorców. Kolejne działanie to wzmocnienie pozycji Banku Gospodarstwa Krajowego jako instytucji realizującej rządowe programy społeczno-gospodarcze, dekapitalizowanie tego banku kwotą 2 mld zł. Na podkreślenie zasługują działania oszczędnościowe naszego rządu. Przypominam nowelizację budżetu, w ramach której wprowadziliśmy dość poważne oszczędności, jeśli chodzi o wydatki budżetu państwa. Kolejne działania to wzmocnienie roli Komitetu Stabilności Finansowej, zwiększenie do 50 tys. euro poziomu depozytów bankowych objętych stuprocentową gwarancją wypłacalności, przyspieszenie realizacji inwestycji współfinansowanych także ze środków europejskich, o czym mówiła obszerniej pani minister. Celem łagodzenia negatywnych skutków uwolnienia gospodarczego podjęto również szereg działań średnio- i długookresowych, ukierunkowanych m.in. na kształtowanie przyjaznego otoczenia dla przedsiębiorczości w oparciu o nowelizację ustawy o swobodzie działalności gospodarczej i ustaw z tzw. pakietu na rzecz rozwoju przedsiębiorczości.</u>
          <u xml:id="u-349.4" who="#PosełJanuszCichoń">Kolejne działania to ograniczenie barier administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców, usunięcie z systemu prawa szeregu przeszkód pojawiających się w związku z zakładaniem i prowadzeniem działalności gospodarczej, także likwidacja zbędnych koncesji.</u>
          <u xml:id="u-349.5" who="#PosełJanuszCichoń">Wspieranie inwestycji w odnawialne źródła energii, przyspieszona realizacja inwestycji w infrastrukturę drogową. Wczoraj chociażby przy okazji budżetu obszernie o tym mówiliśmy.</u>
          <u xml:id="u-349.6" who="#PosełJanuszCichoń">Wreszcie zwiększenie popytu konsumpcyjnego poprzez wprowadzenie, począwszy od 2009 r., obniżonej, dwustopniowej skali podatku dochodowego od osób fizycznych, także zmniejszenie tzw. klina podatkowego, czyli obniżka składki rentowej. Tak na dobrą sprawę sprzyjało to wzrostowi konkurencyjności, ale i wzrostowi gospodarczemu w ogóle.</u>
          <u xml:id="u-349.7" who="#PosełJanuszCichoń">W raporcie wskazano szereg zaleceń i rekomendacji na rzecz wdrażania reform strukturalnych. To też bardzo istotna kwestia. Zidentyfikowano przyczyny niskiej efektywności. Zdaniem rządu leżą one po stronie zbyt wysokiego deficytu sektora publicznego wynikającego przede wszystkim z wysokich wydatków na cele społeczne. Warto zwrócić uwagę, że to kolejny dokument strategiczny wskazujący na to, że konieczna jest reforma finansów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-349.8" who="#PosełJanuszCichoń">W raporcie zaleca się przyspieszenie inwestycji w infrastrukturę energetyczną, opracowanie zintegrowanego modelu elastycznego rynku pracy oraz bezpieczeństwa socjalnego poprzez wdrażanie strategii na rzecz aktywności osób w starszym wieku.</u>
          <u xml:id="u-349.9" who="#PosełJanuszCichoń">Można się zastanawiać, czy podejmowane przez rząd działania są skuteczne. Obiektywną ocenę umożliwia raport Światowego Forum Ekonomicznego. W corocznym rankingu konkurencyjności na rok 2009–2010 gospodarka polska plasuje się na stosunkowo wysokim, 46. miejscu. Co więcej, Polska wśród nowych członków Unii Europejskiej odnotowała w tym roku największy postęp.</u>
          <u xml:id="u-349.10" who="#PosełJanuszCichoń">Analiza tego rankingu wykazuje, iż jest to efektem poprawy jakości instytucji publicznych oraz większego zaufania społecznego do instytucji państwa. Dla porównania ten globalny indeks konkurencyjności lokował w 2006 r. naszą gospodarkę na 48. miejscu, w 2007 r. odnotowaliśmy spadek o 3 miejsca, zajmując 51. miejsce, w 2008 r. miał miejsce spadek o kolejne dwa miejsca i zajmowaliśmy w rankingu 53. miejsce. Ten spadek w latach 2006–2008 był efektem niskiej sprawności i jakości instytucji państwa.</u>
          <u xml:id="u-349.11" who="#PosełJanuszCichoń">Przez ostatnie lata, także w 2009 r., którego raport dotyczy, poprawiono relacje z organizacjami pozarządowymi, ale także firmami, pomiędzy biznesem a instytucjami państwa. To niewątpliwie bardzo istotne z punktu widzenia budowania kapitału społecznego koniecznego do dalszego rozwoju i budowania konkurencyjności.</u>
          <u xml:id="u-349.12" who="#PosełJanuszCichoń">Szczegółowa analiza uwarunkowań konkurencyjności polskiej gospodarki wskazuje, że w dalszym ciągu jesteśmy gospodarką opartą na zasobach, czyli konkurujemy w oparciu o zasoby, a niestety dzisiaj jeszcze nie konkurujemy w oparciu o wiedzę. Świadczą o tym cząstkowe rankingi w poszczególnych filarach konkurencyjności. To dowód na to, że mamy jeszcze, jeśli chodzi o budowanie konkurencyjności, sporo do zrobienia.</u>
          <u xml:id="u-349.13" who="#PosełJanuszCichoń">Inne obiektywne źródło, po które sięgnąłem, to Europejski Monitor Wzrostu i Zatrudnienia, przygotowywany przez Lisbon Council i obejmujący 14 największych gospodarek Unii Europejskiej. Ten materiał wskazuje, że według wskaźnika konkurencyjności Polska zajęła 2. miejsce wśród 14 największych krajów europejskich, a to wszystko dzięki relatywnie wysokiemu tempu wzrostu PKB, a także zwiększającej się wydajności pracy. To doroczne badanie mierzy wzrost gospodarczy, wzrost produkcji, zatrudnienie, kapitał ludzki, a także inwestycje zorientowane na rozwój oraz stopień zrównoważenia finansów publicznych. To te czynniki decydują o pozycji poszczególnych krajów, jeśli chodzi o konkurencyjność.</u>
          <u xml:id="u-349.14" who="#PosełJanuszCichoń">Z tego raportu wynika również, że gdyby nawet nie doszło do globalnego kryzysu gospodarczego, to tylko 6 państw Unii Europejskiej, w tym Polska, spełniłoby w 2009 r. cele wyznaczone w Lizbonie.</u>
          <u xml:id="u-349.15" who="#PosełJanuszCichoń">Reasumując, Komisja Gospodarki, po rozpatrzeniu Raportu 2009 z wdrażania Krajowego Programu Reform na lata 2008–2011 na rzecz realizacji Strategii Lizbońskiej na posiedzeniach w dniach 17 i 19 listopada oraz 1 grudnia, rekomenduje Wysokiemu Sejmowi przyjęcie tego raportu, zawartego w druku nr 2428. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-349.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-350">
          <u xml:id="u-350.0" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-350.1" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-350.2" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-350.3" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Głos zabierze pan poseł Andrzej Czerwiński, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-350.4" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-351">
          <u xml:id="u-351.0" who="#PosełAndrzejCzerwiński">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowna Pani Minister! W imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska wygłoszę opinię odnośnie do Raportu 2009 z wdrażania Krajowego Programu Reform na lata 2008–2011 na rzecz realizacji Strategii Lizbońskiej.</u>
          <u xml:id="u-351.1" who="#PosełAndrzejCzerwiński">Jak już usłyszeliśmy ze sprawozdań pani minister, jak i pana posła sprawozdawcy komisji, jesteśmy w 10. roku funkcjonowania strategii lizbońskiej. Założenia były szczytne. Twórcy postawili przed sobą bardzo ambitny cel, aby do 2010 r. gospodarkę europejską uczynić silniejszą i bardziej konkurencyjną niż gospodarka amerykańska. W 10. roku wiemy, że nie udało się osiągnąć tego celu. Teraz należałoby rozstrzygnąć dlaczego.</u>
          <u xml:id="u-351.2" who="#PosełAndrzejCzerwiński">Pierwsza rzecz. Strategia była szansą dla Unii Europejskiej. Czy strategia osiąga sukces, zależy od sposobu wykorzystania okazji. Jeśli tworzą się pewne okazje, ktoś podchodzi do nich w pozytywny sposób, czasem ma trochę szczęścia, jest zaangażowanie osobiste, zewnętrzne, to osiąga cel.</u>
          <u xml:id="u-351.3" who="#PosełAndrzejCzerwiński">Trzeba też patrzeć na otoczenie. Otoczenie nie sprzyjało osiągnięciu założonego celu. Znaleźliśmy się w dobie międzynarodowego terroryzmu. Pamiętamy 2001 r., pamiętamy ceny nośników energii, że baryłka ropy kosztowała prawie 200 dolarów. Przetoczył się również kryzys finansowy, a za nim kryzys gospodarczy. Nadal są również problemy społeczne. Kryzys społeczny jest jeszcze przed nami i będzie trwał parę lat.</u>
          <u xml:id="u-351.4" who="#PosełAndrzejCzerwiński">Czy to znaczy, że twórcy się pomylili? Myślę, że nie. Trzeba tylko pamiętać o tym, czym jest strategia. Strategia jest planem długoletnim, nieopartym o konkretne projekty finansowe, o szczegółowe rozwiązania poszczególnych aktów prawnych. Jest pewną wizją do określonego czasu, sposobem określenia drogi do tej wizji, przygotowania swoistej misji osiągnięcia celu.</u>
          <u xml:id="u-351.5" who="#PosełAndrzejCzerwiński">I co stało się w Europie? Każdy kraj ma czasem swój interes i zaczął dawać o sobie znać pewien partykularyzm. Niektóre kraje chciały zachowywać się jak kule bilardowe: wszystko jest okej, tylko żeby te zalecenia, wytyczne nie musiały dotykać, dotyczyć mojego kraju. Zaczął się okres spowalniania podejmowania decyzji.</u>
          <u xml:id="u-351.6" who="#PosełAndrzejCzerwiński">Jeśli twórcy strategii przyjęli, że wiedza plus innowacje to jest rozwój, to każdy zdrowo myślący człowiek wie, że inwestycja w wiedzę, w nowe technologie to jest inwestycja w 10, 15 do 30 lat. Dobry pomysł, dobra technologia wymyślona dzisiaj jest wdrażana w życie najczęściej po 30 latach. Żeby osiągnąć sukces za 30 lat, dzisiaj jesteśmy obowiązani do gruntownych zmian.</u>
          <u xml:id="u-351.7" who="#PosełAndrzejCzerwiński">Są w strategii priorytety, o których nie będę mówił. Mamy je w dokumentach, też słyszeliśmy o nich. Przejdę teraz do Polski, bo zgodzimy się z tym, że znajdujemy się w kryzysie światowym. Ze wskaźników wynika, że kryzys gospodarczy maleje, wiemy również, że kryzys społeczny trwa i rośnie, również w Polsce, słyszymy, co się dzieje w Szczecinie, Gdańsku, w kopalnictwie, energetyce. Kryzys społeczny jeszcze trwa, zawsze trwa on dłużej niż kryzys gospodarczy. Jednak są wskaźniki i z tym nie powinniśmy dyskutować, możemy spierać się, jeśli chodzi o metodę oceny wskaźników. Jeśli weźmiemy pod uwagę produkt krajowy brutto, nasz kraj jest zieloną wyspą na mapie Europy. Jeśli weźmiemy pod uwagę proces spowolnienia gospodarczego, nasz kraj jest w światowej czołówce. Jeśli weźmiemy pod uwagę spadek produkcji sprzedanej, jest faktem, że u nas w pierwszym półroczu 2009 r. to było ponad 8%, mamy więc tendencję wzrostową, czyli spadek nie jest powiększany, w stosunku do 2008 r. jest progres, panie pośle. Pan jest dobrze wykształconym człowiekiem, będę z panem bardzo chętnie dyskutował, ale o metodzie pomiaru, ze wskaźnikami nie ma sensu dyskutować, bo one są sprawdzone. Tych wskaźników jest więcej: saldo obrotów towarowych jest ujemne, ale w porównaniu z zeszłym rokiem jest o ponad 4 mld, z różnych powodów, lepsze. Rynek pracy, przeciętne zatrudnienie w sektorze, oczywiście, zatrudnienie spadło. Stopa bezrobocia na koniec drugiego kwartału 2009 r. wyniosła 10,7, wcześniej mieliśmy 9,4. Deficyt budżetowy, oczywiście on jest coraz większy. To są fakty, z nimi też się nie dyskutuje. Jednak zamknięcie dyscypliny budżetowej teraz wiązałoby się ze zbyt dużym kosztem społecznym.</u>
          <u xml:id="u-351.8" who="#PosełAndrzejCzerwiński">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Już dziesiąty rok funkcjonuje strategia i nie możemy patrzeć tylko wstecz, bo jeśli ktoś będzie się koncentruje na drobiazgach, szczegółach, ważnych, bardzo istotnych, to zgubi docelowy plan; to jest jak wejście pod stromą górę, będzie się potykał o kamyczki na tej górze, a to jest uciążliwe. Poprzednie rządy, nie tylko polskie, nie wykonały pewnych zadań. Po prostu pokusa nieprzeprowadzania reform społecznych zwyciężyła nad chęcią zdynamizowania gospodarek, również w naszym kraju. Mieliśmy okres prosperity, który został zmarnowany, nie zostały podjęte reformy społeczne, które były konieczne, żeby stworzyć w naszym kraju konkurencyjną gospodarkę.</u>
          <u xml:id="u-351.9" who="#PosełAndrzejCzerwiński">Nie chciałbym mówić o szczegółach, ale podam kilka przykładów, jakie są szanse dla nas. Wykorzystanie funduszy europejskich. Obecnie możemy powiedzieć, że w 2009 r. wykorzystano co najmniej 16,8 mld zł z funduszy europejskich, że przygotowaliśmy oprzyrządowanie prawne umożliwiające etapowanie projektów, przygotowaliśmy rozwiązania umożliwiające przekazywanie zaliczek wykonawcom. To są rzeczy, które zostały wtłoczone w system, krwiobieg gospodarczy, i pozwoliły nam znaleźć się na czołowym miejscu na mapie gospodarczej Europy. Jeśli mówimy o dalszych przedsięwzięciach i szansach, mówimy o badaniach i innowacji. Nie utrzymamy konkurencyjności w przemyśle ciężkim, jeśli będziemy konkurować z krajami, które mają daleko mniejsze koszty produkcji. Naszą szansą jest postawienie na społeczeństwo wiedzy, zainwestowanie w kapitał ludzki, badania i innowacje. Czy potrafimy to zrobić? Czy wszyscy wiemy o tym, że misja sondy kosmicznej na Tytana, księżyc Saturna, miała aparaturę do pomiaru temperatury od początku do końca przygotowaną, zaprojektowaną i wykonaną przez naszych naukowców? Czy wiemy, że instytut miar już nie mierzy długości wzorcem, jaki przyjęto pod Paryżem, mierzy się czas przepływu fali światła na określoną odległość, to jest wzorcem. O czym to świadczy? Nowe technologie w Europie, to są dane sprawdzone przez naukowców, w tym tylko zakresie dają szanse na stworzenie 1,5 mln nowych miejsc pracy, trwałych, konkurencyjnych, niewymagających energochłonności, tworzonych z dbałością o stabilność i nasze środowisko. W wielu samorządach podjęto decyzje o dodatkowych środkach na programy nauczania, na naukę przedsiębiorczości od przedszkola do ostatniego etapu kształcenia.</u>
          <u xml:id="u-351.10" who="#PosełAndrzejCzerwiński">Jeśli mamy przygotowany pakiet naszych ustaw, chodzi o konkurencyjność rynku, Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, Instytut Badań Naukowych przekształcany w instytuty badawcze, Narodowe Centrum Nauki, wzmocnienie roli PAN, odmłodzenie kadry profesorskiej, tutaj są kierowane...</u>
          <u xml:id="u-351.11" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-351.12" who="#PosełAndrzejCzerwiński">‍...strumienie pieniędzy, to jest rzecz, która, jeśli będziemy się dobrze starali, może nam przynieść sukces.</u>
          <u xml:id="u-351.13" who="#PosełAndrzejCzerwiński">Na zakończenie, panie marszałku, chciałbym zadać sobie i nam wszystkim pytanie. Czy nam się to uda? Odpowiedź dla mnie jest jedyna: jeśli nam wspólnie się uda, to Polsce się uda. Jeśli wprowadzimy trwałe zmiany, za jakiś czas nikt nie będzie pamiętał, kto to rozpoczął. Będzie zespół mądrych, zaangażowanych ludzi, którzy wprowadzili te zmiany. Już nie zachęcam opozycji czy nieżyczliwych ludzi do wspierania tych zmian, proszę tylko o niepodkładanie nóg w najgorszej sytuacji. Przypomnę, że wiedza plus innowacja to rozwój, a strategia to nie szczegóły, że ta ustawa czy tamta się nie powiodła. Strategia to jest zespół działań ludzkich, finansowych, prawnych. W perspektywie nawet 30 lat może być ona oceniona jako sukces albo porażka. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-351.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-352">
          <u xml:id="u-352.0" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-352.1" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Pan poseł Maks Kraczkowski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-353">
          <u xml:id="u-353.0" who="#PosełMaksKraczkowski">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję, panie pośle, za pańską uprzejmość. Myślę, że zawsze w toku debaty o polskiej gospodarce powinniśmy starać się odwoływać do okresu prosperity polskiej gospodarki, mam na myśli na przykład lata 2005–2007, a nie do okresu, w którym cała Europa była dość mocno pogrążona w kryzysie, czyli odwoływać się do wskaźników z roku 2008. Faktycznie każdy progres, tak jak fundusze strukturalne, wtedy miliard, dzisiaj 16,8, jak pan powiedział, to progresja 17-krotna w stosunku do tych wskaźników, które były żenująco niskie. Możemy się cieszyć z tego, że mamy progres, ale powinniśmy zdawać sobie sprawę z tego, że równamy ciągle do najsłabszych ogniw, najsłabszych momentów, powołując się na to, jakie dzisiaj sukcesy odnosi rząd, a nie do czasu, który mógłby być dobrym probierzem sprawności gabinetu pana premiera Donalda Tuska.</u>
          <u xml:id="u-353.1" who="#PosełMaksKraczkowski">Przede wszystkim, panie marszałku, Wysoka Izbo, strategia lizbońska faktycznie, zgadzam się z panem posłem Czerwińskim, to była strategia obliczona na lata, która tak naprawdę w połowie okresu swojego obowiązywania wymagała głębokiej redefinicji, ponieważ praktycznie żaden z krajów członkowskich nie był w stanie sprostać jej założeniom. Od mniej więcej 2005 r. mówiło się o tym, że następuje renesans, już nie strategii lizbońskiej, ale strategii spójnego rozwoju gospodarki europejskiej. Oczywiście filary pozostały te same, czyli aktywne społeczeństwo, innowacyjna gospodarka, sprawne instytucje. Nie tylko w ramach programu, który był przygotowywany przez rząd, tylko generalnie te fundamenty, te probierze działania instytucji rządowych przyjmowane były praktycznie w całej Unii Europejskiej. Cóż, realizacją strategii, która jest wyznaczana przez Unię Europejską dla państw członkowskich i później kontrolowana za pośrednictwem sprawozdań z programu reform przez Komisję Europejską, jest mechanizm prawny. Krótko mówiąc, za pośrednictwem mechanizmów prawnych państwa członkowskie mają szanse wprowadzać strategię i ją realizować.</u>
          <u xml:id="u-353.2" who="#PosełMaksKraczkowski">Możemy zająć się sprawozdaniem, o którym mówiła pani minister, na dwóch płaszczyznach. Pierwsza płaszczyzna to ocena tego, jak wyglądała legislacja i jakie cele zostały zrealizowane. Zacznę może od pakietu antykryzysowego, ponieważ w tym okresie rzeczywiście najważniejsze były działania antykryzysowe rządu.</u>
          <u xml:id="u-353.3" who="#PosełMaksKraczkowski">Oto wycinek z jednej z gazet biznesowych sprzed kilku dni - dokonana przez ekspertów ocena działań pakietu antykryzysowego dla firm: Pakiet antykryzysowy jest zbyt skomplikowany dla firm, jak dotąd tylko jeden przedsiębiorca dostał zgodę na pomoc w ramach pakietu antykryzysowego.</u>
          <u xml:id="u-353.4" who="#PosełMaksKraczkowski">Inne wzmianki z prasy biznesowej? Bardzo proszę. Realizacja strategii lizbońskiej w zakresie państwa przyjaznego przedsiębiorcom, gospodarce, tytuł: „Jak (nie) działa jedno okienko”. Mowa jest o tym, że po wprowadzeniu proponowanych przez Ministerstwo Gospodarki nowych rozwiązań dla przedsiębiorców paradoksalnie wydłużył się czas na założenie działalności gospodarczej, trzeba dłużej czekać, zanim otworzy się biznes. Jest więc mowa o tym, jakie skutki przyniosła praca legislacyjna wiążąca się z kosztami.</u>
          <u xml:id="u-353.5" who="#PosełMaksKraczkowski">Kolejna sprawa to poręczenia udzielane przedsiębiorcom przez BGK, brak pieniędzy dla małych i średnich przedsiębiorstw. Pakiet antykryzysowy nie zadziałał również, jeżeli chodzi o dopłaty do wynagrodzeń. Właściwie nikt z tego nie skorzystał. Duża część tej puli pieniędzy, która miała być przeznaczona na poręczenia, nigdy nie trafiła do przedsiębiorców, ponieważ władze banku informowały ministerstwo, o czym zresztą donosiły media, że procedury przyjęte przez rząd w tym zakresie są tak skomplikowane, że praktycznie nikt nie jest w stanie przez nie przebrnąć, pokonać ich.</u>
          <u xml:id="u-353.6" who="#PosełMaksKraczkowski">Możemy powiedzieć, że o realizacji strategii mówią też takie rankingi, o jakich wspomniał pan poseł, które nie plasują polskiej gospodarki w czasie kryzysu na miejscu lidera europejskiego. Zastanówmy się, jak wygląda w Polsce chociażby system podatkowy. Rankingi pokazują, że system podatkowy w Polsce jest jednym z najbardziej skomplikowanych systemów podatkowych zarówno w Unii Europejskiej, jak też, nazwijmy to, w cywilizowanym świecie.</u>
          <u xml:id="u-353.7" who="#PosełMaksKraczkowski">Postawmy więc pytanie: Czy realizacja strategii lizbońskiej w tym zakresie miała miejsce, czy resorty przygotowały w tej sprawie rozwiązania pakietowe? Nie przygotowały, nic na ten temat nie wiemy. Oczywiście, możemy zastanawiać się nad tym, czy Krajowy Program Reform, a właściwie okres sprawozdania, powinien obarczać tylko resort gospodarki, który swoją drogą odpowiada za realizację istotnego elementu programu innowacyjnej gospodarki, czy może odpowiedzialność powinna być rozłożona na wszystkie resorty i ministrów.</u>
          <u xml:id="u-353.8" who="#PosełMaksKraczkowski">Pani minister ma, można powiedzieć pecha. Musi być jej przykro, że dzisiaj Wysoka Izba ocenia sprawozdanie, które pani minister przedkłada w imieniu całego rządu, nie mając tak naprawdę wpływu chociażby na system podatkowy, o którym przed chwilą mówiłem.</u>
          <u xml:id="u-353.9" who="#PosełMaksKraczkowski">Zastanówmy się, czy jesteśmy przygotowani, żeby w okresie wychodzenia ze stagnacji gospodarczej, w czasie przezwyciężania kryzysu, realizować strategię lizbońską? Otóż przygotowani nie jesteśmy, bo fundamenty strategii lizbońskiej to trwałe fundamenty rozwoju gospodarczego, który nie jest oparty tylko i wyłącznie na chwilowym prosperity kraju, ale na wykorzystywaniu środków pozyskiwanych przez budżet państwa ze środków europejskich czy trafiających do niego chociażby z poboru ciężarów publiczno-prawnych. Takim wykorzystywaniu, które gwarantuje przyszły rozwój gospodarczy Polski.</u>
          <u xml:id="u-353.10" who="#PosełMaksKraczkowski">Możemy wybudować odcinek autostrady, tak jak ma to miejsce, jeżeli pamięć mnie nie myli, w okolicach Łodzi, za pośrednictwem 25 firm funkcjonujących w ramach jednego, nie chcę powiedzieć konsorcjum, ale użyję słowa: przedsięwzięcia. Taka metoda realizacji strategii lizbońskiej, rozbudowy infrastruktury drogowej, nikomu nie będzie służyła.</u>
          <u xml:id="u-353.11" who="#PosełMaksKraczkowski">Możemy powiedzieć, że znowu będzie coś na papierze, zostaną wyprodukowane kolejne tony dokumentów, kolejne ustawy, takie jak ta ustawa, o której już mówiłem, pakiet antykryzysowy, ale powinniśmy mieć świadomość tego, jak bardzo ułomne są to instrumenty.</u>
          <u xml:id="u-353.12" who="#PosełMaksKraczkowski">Pan poseł był łaskaw odwoływać się do tego, że właściwie Polska nie jest tutaj wyjątkiem, bo wszystkie kraje Unii Europejskiej z małymi wyjątkami, są takie, miały duże kłopoty z realizacją nawet podstawowych wskazań przyjętej w Lizbonie strategii.</u>
          <u xml:id="u-353.13" who="#PosełMaksKraczkowski">Dla mnie nie jest to pocieszenie, naprawdę. Życzyłbym sobie, podobnie jak Prawo i Sprawiedliwość życzyłoby sobie tego, żeby przy przyjmowaniu strategii czy w trakcie realizacji strategii gospodarczej dla Unii Europejskiej, już nawet nie w kategoriach pierwszej Lizbony z 2000 r., ale w ogóle, można było mówić o działaniach systemowych i należytej legislacji.</u>
          <u xml:id="u-353.14" who="#PosełMaksKraczkowski">Jeżeli weźmiemy pod uwagę te kilka przykładów, do których się odwołałem, posiłkując się prasą fachową, dojdziemy do smutnej konstatacji, że na tym etapie rząd nie dysponuje odpowiednią kadrą, żeby wdrażać rozwiązania jakiejkolwiek strategii gospodarczej. Działania, które podejmowane są w ramach walki z kryzysem, chwała Bogu kończą się tym, że mamy w Polsce wzrost gospodarczy. Nie zawdzięczamy go jednak polityce rządu, wzrost wystąpił pomimo ułomności przyjmowanych rozwiązań.</u>
          <u xml:id="u-353.15" who="#PosełMaksKraczkowski">Miałbym pytanie do pani minister, jeżeli chodzi o dwie kwestie. Zadaję je w momencie, kiedy prezentuję stanowisko klubu, więc będzie to dobra wola pani minister, by odpowiedzieć. W jaki sposób działania antykryzysowe, które mają pomagać przedsiębiorcom w budowaniu fundamentów rozwoju gospodarczego państwa, będą realizowane w ramach instytucji wsparcia finansowego dla małych i średnich przedsiębiorstw w czasie, kiedy w Polsce brakuje pieniędzy i przedsiębiorcy nie mogą skorzystać z instrumentów wsparcia?</u>
          <u xml:id="u-353.16" who="#PosełMaksKraczkowski">Chciałbym również zapytać - choć być może i to pytanie będzie retoryczne - dlaczego z zapowiadanych jeszcze rok temu przez panią minister i przez innych członków rządu reform instytucjonalnych na etapie komisji sejmowych praktycznie nic nie jest realizowane. Pytam o reformę finansów publicznych, reformy związane z funkcjonowaniem instrumentów wsparcia gospodarczego.</u>
          <u xml:id="u-353.17" who="#PosełMaksKraczkowski">Krótko rzecz ujmując: strategia sobie, sytuacja w kraju sobie. Patrząc na jej realizację, można ze smutkiem, bo nie mówię tego z satysfakcją, powiedzieć, że łatwiej nam znaleźć tysiąc powodów, łącznie z kryzysem gospodarczym, finansowym i wieloma innymi powodami, dla których ta strategia nie jest realizowana, niż wskazać chociażby dwie, trzy płaszczyzny, na których strategia lizbońska, chociażby w okrojonej formie, tej z 2005 r., jest w Polsce realizowana. Bardzo dziękuję. Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-353.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-354">
          <u xml:id="u-354.0" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-354.1" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Pan poseł Ryszard Zbrzyzny, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-355">
          <u xml:id="u-355.0" who="#PosełRyszardZbrzyzny">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W dniu 23 listopada 2007 r. tutaj, z tej mównicy w Sejmie, premier Donald Tusk, przedstawiając program działania Rady Ministrów z wnioskiem o udzielenie jej wotum zaufania, powiedział za Norwidem: „Wolni ludzie, tworzyć czas!” Wygląda na to, że chciał być oryginalny, bowiem po 2 latach jego rządów widać, że słowa te nijak się mają do kreowanej polityki społecznej i gospodarczej. Musieliśmy czekać kolejnych 12 miesięcy, by dokładnie rok później, 18 listopada 2008 r., a więc rok 2008 jak gdyby nam wypadł, rząd premiera Donalda Tuska raczył przyjąć Krajowy Program Reform na lata, nomen omen, 2008–2011 na rzecz realizacji Strategii Lizbońskiej.</u>
          <u xml:id="u-355.1" who="#PosełRyszardZbrzyzny">Rząd Donalda Tuska swoim strategicznym planem działań obejmował wiele dziedzin, skupię się na kilku. Zapowiadał m.in. przeprowadzenie uczciwej i przejrzystej prywatyzacji, zmniejszenie deficytu budżetowego, długu publicznego, generalnie chodziło tutaj o kondycję finansów publicznych, mówił o zadbaniu o bezpieczeństwo energetyczne kraju, budowie nowego modelu dialogu społecznego, a także zapowiedział stanowczą walkę z naruszaniem praw pracowniczych oraz działania na rzecz umacniania szacunku dla ludzi.</u>
          <u xml:id="u-355.2" who="#PosełRyszardZbrzyzny">W swoim wystąpieniu skupię się tylko na tych elementach. Były to plany bardzo ambitne, jednak dzisiaj, po upływie tych kilkudziesięciu miesięcy od momentu ich ogłoszenia, usadowienia w Krajowym Programie Reform na lata 2008–2011, stwierdzić można, że w ogromnej części pozostały na etapie planów. Był to, okazuje się, wyłącznie zabieg propagandowy.</u>
          <u xml:id="u-355.3" who="#PosełRyszardZbrzyzny">Zacznijmy od prywatyzacyjnego gradobicia. Otóż wygląda na to, że jednym z następstw efektu cieplarnianego jest właśnie potęgujące się w naszym kraju gradobicie prywatyzacyjne rządu Donalda Tuska. Niewybaczalnym grzechem tego rządu jest to, że nie potrafi albo nie chce, jest to kwestia uznania, tworzyć atmosfery konkurencyjności pomiędzy potencjalnymi inwestorami w trakcie negocjacji prywatyzacyjnych. Wyprzedaż czołowych spółek polskiej gospodarki odbywa się w skandalicznie szybki i niezorganizowany sposób. Dowodów jest wiele, przedstawię tylko kilka. Jest to sprzedaż stoczni, fiasko prywatyzacyjne ENEA, czy też publiczna oferta akcji PGE, na której skorzystali wybrańcy, kupując akcje poniżej ich rynkowej wartości. Jeśli chodzi o stocznie, oczywiście pozostała wściekłość i rozpacz ludzi. Tego rodzaju obrazy były widoczne kilkadziesiąt godzin temu tutaj przed Sejmem i przed Kancelarią Prezesa Rady Ministrów. Ludzie stracili pracę i trudno im się dziwić, że są wściekli i zrozpaczeni. Skarb Państwa po drodze, na przestrzeni ostatniego 1,5 roku, wydał natomiast na tę operację stoczniową łącznie ponad 1,5 mld zł. Okazuje się, że pieniądze zostały wyrzucone w błoto.</u>
          <u xml:id="u-355.4" who="#PosełRyszardZbrzyzny">Nieuzasadnione korzyści z emisji akcji PGE uzyskali ci, którzy tak właściwie uzyskać ich nie powinni. Nasuwają się tutaj pytania, dlaczego ustalono cenę niższą niż akceptował rynek, dlaczego ostateczna pula akcji dla inwestorów indywidualnych wyniosła zaledwie 15% oferty. Myślę, że na te pytania trzeba będzie kiedyś publicznie odpowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-355.5" who="#PosełRyszardZbrzyzny">Premier zapowiadał jawność, przejrzystość, uczciwość przeprowadzanej prywatyzacji i zabezpieczanie interesów Skarbu Państwa, w tym przeznaczenie przychodów z prywatyzacji na istotne cele społeczne, a w szczególności na Fundusz Rezerwy Demograficznej, tak potrzebny dla przyszłych emerytów, rencistów. Miało się to stać podstawą odbudowania społecznego przyzwolenia na te procesy.</u>
          <u xml:id="u-355.6" who="#PosełRyszardZbrzyzny">Co mamy dzisiaj? Narastające konflikty społeczne przy prowadzonych i zapowiadanych prywatyzacjach; prywatyzacje bez pakietów socjalnych i zobowiązań inwestycyjnych, co było standardem za rządów SLD; wyzerowany Fundusz Rezerwy Demograficznej i fakt, że nie ma nawet śladu zapowiadanego projektu „Bezpieczna emerytura”. Prywatyzacja majątku narodowego nie będzie służyła finansowaniu emerytur tych, którzy ten majątek wypracowali. Przecież tak nie miało być. Kolejne kwestie to zmniejszone z 15% do 3% przychody z prywatyzacji przeznaczone na Fundusz Restrukturyzacji Przedsiębiorstw, nie będzie więc pieniędzy na reinwestowanie w gospodarkę; internetowe aukcje prywatyzacyjne, a więc swoiste Allegro prywatyzacyjne, multiprzyspieszenie w zbywaniu majątku państwowego wraz z pracownikami; a także polityka maksymalizacji wypłat dywidend ze spółek i wpłat z zysków z przedsiębiorstw pogarszająca konkurencyjność tych podmiotów w stosunku do spółek prywatnych.</u>
          <u xml:id="u-355.7" who="#PosełRyszardZbrzyzny">Okazuje się więc, że polityka gospodarcza państwa prezentowana przez koalicję Platforma - Polskie Stronnictwo Ludowe, zgodnie z ich liberalną doktryną, polega na wyprzedaniu za każdą oferowaną cenę wszystkiego, co ma jeszcze państwowe znamię. Nasi liberałowie nie zauważyli, dbając tylko o wysokość swoich statystycznych słupków, że świat zrezygnował już dawno z liberalnej doktryny gospodarczej, która jako metoda walki z kryzysem być może była skuteczna w XIX-wiecznym kapitalizmie, na rzecz interwencjonizmu państwowego rozumianego jako nakręcanie koniunktury przez państwo za cenę nieco większej inflacji. Tym sposobem można przecież walczyć z rosnącym bezrobociem sięgającym już w Polsce 11%, jednym z najwyższych w Unii Europejskiej. Tego, zdaje się, nie zauważa liberalny rząd Platformy Obywatelskiej, przyjmując strategię totalnej wyprzedaży majątku narodowego, by łatać dziurę budżetową, bo przecież nie chodzi tutaj o rozwój gospodarczy kraju.</u>
          <u xml:id="u-355.8" who="#PosełRyszardZbrzyzny">Kryzys gospodarczy to nie najlepszy czas na sprzedawanie. To jest najlepszy czas na kupowanie. Kupujący najlepsze polskie firmy, bo takie wystawił na sprzedaż rząd Platformy i Polskiego Stronnictwa Ludowego, zrobią złoty interes. My zostaniemy sługami we własnym domu. Wszystko wskazuje na to, że kolejny rząd liberałów, wzorem rządu Jerzego Buzka, zrobi złoty interes, tak jak złoty interes zrobił rząd Jerzego Buzka, sprzedając 30% pakietu PZU za 3 mld zł. Dzisiaj odkupienie, znacjonalizowanie tego pakietu będzie nas wszystkich kosztowało kilkanaście miliardów złotych.</u>
          <u xml:id="u-355.9" who="#PosełRyszardZbrzyzny">Czy powstaną więc nowe komisje śledcze i zatrudniony będzie wreszcie Trybunał Stanu? To jest pytanie retoryczne. Sądzę, że niewykluczone, że tak się stanie.</u>
          <u xml:id="u-355.10" who="#PosełRyszardZbrzyzny">Jeśli chodzi o bezpieczeństwo energetyczne, jest to najważniejszy element bezpieczeństwa gospodarczego. Rząd podjął tutaj kroki na rzecz poprawy bezpieczeństwa energetycznego poprzez powołanie do życia zespołu do spraw bezpieczeństwa energetycznego, na czele którego stanął premier, izolując przy tym wicepremiera Waldemara Pawlaka, który jest przecież odpowiedzialny za gospodarkę. Zespół ten przegląda i analizuje projekty dywersyfikacji źródeł i szlaków dostaw surowców energetycznych, a rząd deklaruje, że podjął działania mające na celu przeorientowanie energetyki na coraz bardziej innowacyjne technologie energetyczne. Efektów póki co nie widać.</u>
          <u xml:id="u-355.11" who="#PosełRyszardZbrzyzny">Za nieudaną należy uznać próbę dywersyfikacji dostaw gazu do Polski poprzez zawarcie 20-letniej umowy z Katarem na dostawę gazu skroplonego. Dostarczony 1 mln ton gazu skroplonego na rok stanowi tylko kilka procent rocznego zużycia, a przy rosnącej konsumpcji udział ten będzie malał. Poważne wątpliwości budzi też cena - 550 dolarów za tonę, w przeliczeniu oczywiście na m3 to jest ok. 160 albo może 200% więcej niż za gaz uzyskiwany z kontraktu rosyjskiego. Dodatkowo konieczne jest poniesienie kosztów rozbudowy infrastruktury gazowniczej na lądzie, a więc budowy terminalu na Bałtyku, oraz kosztów transportu, tym bardziej że Polska nie posiada floty metanowców. Koszt budowy terminala o przepustowości 5 mld m3 i zakup floty metanowców to ok. 3,5 mld zł. Czyżby za ten dywersyfikacyjny pomysł mieli znowu zapłacić polscy konsumenci? Czy czasami nie będzie tak, że rząd Donalda Tuska, nie potrafiąc zabezpieczyć polskich interesów w rozmowach ze stroną rosyjską i krajami Unii Europejskiej – mam tu na myśli budowę gazociągu bałtyckiego – doprowadzi do tego, że będziemy mieli najdroższy gaz w Unii Europejskiej albo nie będziemy mieli zabezpieczonych dostaw, jeśli chodzi o sensowne funkcjonowanie terminala LNG?</u>
          <u xml:id="u-355.12" who="#PosełRyszardZbrzyzny">Dobrym kierunkiem - i to trzeba zapisać in plus - jest przygotowanie realizacji strategii przechodzenia na energetykę jądrową poprzez planowaną budowę elektrowni atomowych, tak by w latach 2020 i 2025 z tych elektrowni popłynęła pierwsza energia elektryczna.</u>
          <u xml:id="u-355.13" who="#PosełRyszardZbrzyzny">Jeśli chodzi o opcje walutowe, jest to, a tak właściwie był to ważny problem. Rząd nie podjął żadnych działań osłaniających polską gospodarkę. W konsekwencji upadło wiele firm, w tym także te giełdowe. Straciliśmy tysiące miejsc pracy. Z polskiej gospodarki do zagranicznych instytucji finansowych wyparowało do dziś ponad 25 mld zł. To są słowa pana wicepremiera Waldemara Pawlaka wypowiedziane tutaj z tej mównicy. Proponowaliśmy zamianę opcji walutowych na regularne kredyty, które państwo będzie stopniowo wykupywać. Miało to uwolnić przedsiębiorstwa, które miały dobrą kondycję i były w dobrym stanie, od tych negatywnych konsekwencji. Było to realne do wykonania, jednak rozmijało się z liberalnym podejściem do gospodarki. Budżet stracił kilka miliardów złotych niezapłaconych podatków, gospodarka dwadzieścia kilka miliardów złotych środków inwestycyjnych, a tysiące osób swoje miejsca pracy.</u>
          <u xml:id="u-355.14" who="#PosełRyszardZbrzyzny">Jeśli chodzi o dialog społeczny, liberalny rząd Donalda Tuska, łamiąc zasady tego dialogu społecznego, odbiera prawa pracownicze obowiązujące od lat. Antypracownicza polityka ujawnia się drastycznie w walce z organizacjami związkowymi oskarżanymi publicznie i przy każdej okazji o paraliżowanie rozwijającej się przedsiębiorczości.</u>
          <u xml:id="u-355.15" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-355.16" who="#PosełRyszardZbrzyzny">Chwileczkę, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-355.17" who="#PosełRyszardZbrzyzny">Pałki, gaz pieprzowy i bezprawne zwalnianie z pracy działaczy związkowych to praktyczna realizacja zapowiedzi premiera, cytuję: Zadaniem władzy jest rozwiązywanie konfliktów, a nie żywienie się tymi konfliktami. Będziemy stanowczo zwalczać naruszanie praw pracowniczych i będziemy działać na rzecz umacniania szacunku dla ludzi.</u>
          <u xml:id="u-355.18" who="#PosełRyszardZbrzyzny">Deficyt i dług publiczny nie zostały ograniczone, wręcz odwrotnie. Zadłużenie Skarbu Państwa w momencie przejęcia władzy przez Platformę Obywatelską wynosiło 488 mld zł, dzisiaj to jest 670, a więc co roku 100 mld zł więcej.</u>
          <u xml:id="u-355.19" who="#PosełRyszardZbrzyzny">Jeśli chodzi o infrastrukturę, autostrady - na Euro 2012 nie dojedziemy. PKP jest na ślepym torze, potrzeby kapitałowe to ponad 2 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-355.20" who="#PosełRyszardZbrzyzny">Tak więc oceniając zawartość raportu 2009 z wdrażania programu reform na lata 2008–2011, należy stwierdzić, że ma on wyłącznie walor publicystyczny, że nadal pozostaje na poziomie deklaracji i zapowiedzi, a nie realnych działań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-356">
          <u xml:id="u-356.0" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Panie pośle, proszę kończyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-357">
          <u xml:id="u-357.0" who="#PosełRyszardZbrzyzny">Jeszcze jedno zdanie.</u>
          <u xml:id="u-357.1" who="#PosełRyszardZbrzyzny">Rząd skupił się na polityce medialnej i politycznych grach, tworząc medialną rzeczywistość. Oczywiście nie możemy przyjąć tego raportu. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-357.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-358">
          <u xml:id="u-358.0" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-358.1" who="#WicemarszałekStefanNiesiołowski">Pan poseł Jan Kamiński, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-359">
          <u xml:id="u-359.0" who="#PosełJanKamiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Strategia lizbońska była ustanowiona w 2000 r. Uważam, że cele, jakie wówczas zakładała, były zbyt wygórowane wobec naszych realiów gospodarczych. Wdrożenie strategii lizbońskiej miało uczynić Unię Europejską najbardziej konkurencyjną, dynamicznie rozwijającą się, opartą na wiedzy gospodarką zdolną do trwałego, zrównoważonego rozwoju, tworzącą nowe miejsca pracy oraz charakteryzującą się większą spójnością społeczną. Realia gospodarcze szybko zweryfikowały te, można powiedzieć, górnolotne cele. Mimo to należy zauważyć, że pozwoliła ona nam osiągnąć już wiele zauważalnych, pozytywnych efektów. Jestem zdania, że słusznie w połowie 10-letniego okresu dokonano redefinicji strategii lizbońskiej, postanowiono bardziej zaangażować w jej realizację kraje członkowskie. Odtąd odpowiadają one za przygotowanie krajowych programów reform, które same zobowiązują się realizować, po czym mają przedstawić Komisji Europejskiej sprawozdanie. Następnie odbywa się dyskusja na temat sprawozdań w ramach Komisji Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-359.1" who="#PosełJanKamiński">Raport, nad którym dziś dyskutujemy, został już zatwierdzony przez stronę rządową i wysłany w celu analizy do Komisji Europejskiej. Pierwsza jego część ocenia bieżącą sytuację gospodarczą, a druga odnosi się do działań antykryzysowych. Trzeci obszar, którego on dotyczy, to realizacja zadań i rekomendacje dla Polski w zakresie reform strukturalnych.</u>
          <u xml:id="u-359.2" who="#PosełJanKamiński">Przy okazji dyskusji nad raportem należy, moim zdaniem, pochylić się nad pytaniem: Jak powinna wyglądać dalej kwestia strategii lizbońskiej, a także na ile jest ona odpowiednia do sytuacji w Polsce, w jakim stopniu wzmocni ona jej pozycję? Dyskusja trwa w kontekście kryzysu gospodarczego, który niewątpliwie wpłynie na wnioski, które z niej wynikną.</u>
          <u xml:id="u-359.3" who="#PosełJanKamiński">Przypomnę, że strategia lizbońska obejmuje różnorodne cele szczegółowe dotyczące reform gospodarczych, rynku pracy, gospodarki opartej na wiedzy, trwałego, zrównoważonego rozwoju, spójności społecznej. Uważam, że powinniśmy dalej pracować wokół najważniejszych wytycznych, do których zaliczyłbym likwidowanie barier dla biznesu jako najlepszy sposób pobudzania gospodarki. Myślę, że choć usuwanie barier wciąż pozostaje istotne, to jeszcze lepsze rezultaty dla gospodarki może przynieść zachęcanie obywateli i firm do zmian.</u>
          <u xml:id="u-359.4" who="#PosełJanKamiński">Kolejną ważną wytyczną jest budowanie kultury innowacyjności. Korzystniejsze efekty dla gospodarki przyniesie praktyczne wykorzystanie nowych rozwiązań, a nie tylko zwiększanie wydatków na badania i rozwój. Do wytycznych zaliczyłbym także budowanie gospodarki niskoemisyjnej, czyli opartej na odnawialnych źródłach energii. Tylko w ten sposób będzie można próbować zapobiec zmianom klimatycznym. Bardzo istotne jest również inwestowanie w edukację i umiejętności Polaków. Ludzki kapitał będzie tworzył przyszłą rzeczywistość gospodarczą. Szczególnie ważne w realiach polskich jest skupienie się na efektywności sektora publicznego, który będzie musiał zmagać się z różnymi problemami zmieniającej się nadal Unii oraz jak najlepiej wykorzystać możliwości, jakie daje wspólny europejski rynek.</u>
          <u xml:id="u-359.5" who="#PosełJanKamiński">Uważam, że w przyszłości trzeba położyć większy nacisk na rezultaty działań, a nie na realizację poszczególnych celów. Trzeba zidentyfikować, co należy zrobić na szczeblu unijnym, a co mają wykonać państwa członkowskie. Potrzeba też lepszej koordynacji działań.</u>
          <u xml:id="u-359.6" who="#PosełJanKamiński">Klub Poselski Polskiego Stronnictwa Ludowego popiera stanowisko Komisji Gospodarki przedstawione przez pana posła sprawozdawcę. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-359.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-359.8" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Krzysztof Putra)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-360">
          <u xml:id="u-360.0" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-360.1" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Na tym zakończyliśmy wystąpienia w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-360.2" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-360.3" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Szymon Giżyński, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-360.4" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Czas - 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-360.5" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Po tym wystąpieniu lista mówców będzie zamknięta.</u>
          <u xml:id="u-360.6" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-361">
          <u xml:id="u-361.0" who="#PosełSzymonStanisławGiżyński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Jednym z celów przyjętej w marcu 2000 r. strategii lizbońskiej było uczynienie z Unii Europejskiej w perspektywie do 2010 r. wiodącej gospodarki świata. Wiadomo już, że to się nie powiodło. Zdaniem rządu, w jakim stopniu?</u>
          <u xml:id="u-361.1" who="#PosełSzymonStanisławGiżyński">Pytanie drugie. Czy gremia rządowe zechcą partycypować w poglądzie, iż przyczyna perturbacji w realizacji strategii lizbońskiej wynika z faktu, iż stanowi ona potężną dawkę niejednokrotnie sprzecznych ze sobą postulatów i interesów? Jednym bowiem tchem wymieniana jest kwestia liberalizacji gospodarki oraz integracji podstawowych rynków: energetyki, poczty, telekomunikacji, transportu, usług finansowych, wzrost zatrudnienia oraz rozwój najwyższych technologii, łatwiejszy dostęp do kapitału i technologii oraz ograniczenie pomocy publicznej. Jaki wpływ, zdaniem rządu, na realizację strategii lizbońskiej miał i ma światowy kryzys gospodarczy z silnie zaznaczonymi w obrębie Unii tendencjami do stagnacji i napięć budżetowych? Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-362">
          <u xml:id="u-362.0" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-362.1" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Pan poseł Jerzy Rębek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-362.2" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-363">
          <u xml:id="u-363.0" who="#PosełJerzyRębek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! W przedłożonym raporcie w pkt IV 1.1: Reforma systemu ubezpieczeń społecznych rolników czytamy: Celem podjętych działań jest racjonalizacja wydatków budżetowych na system ubezpieczeń społecznych rolników, w tym zniesienie generowanych przez obecny system antybodźców do podejmowania działalności pozarolniczej na terenach wiejskich. Mam takie oto pytanie: O jakich antybodźcach jest tutaj mowa?</u>
          <u xml:id="u-363.1" who="#PosełJerzyRębek">W pkt V 7.1 raportu czytamy: W świetle dokonanej przez Komisję oceny osiągniętych przez Polskę postępów Rada zaleca jej kontynuację wdrażania reform strukturalnych. W szczególności zaleca się utrzymanie dyscypliny budżetowej w perspektywie średnioterminowej oraz wprowadzenie kolejnych...</u>
          <u xml:id="u-363.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-363.3" who="#PosełJerzyRębek">‍...mechanizmów umożliwiających zwiększenie kontroli nad wydatkami, przede wszystkim poprzez reformowanie systemu ubezpieczeń społecznych rolników. Czy są już w opracowaniu założenia zmiany systemu ubezpieczeń społecznych rolników i w jakim terminie ma to nastąpić? Bardzo proszę o przekazanie mi odpowiedzi na piśmie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-363.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-364">
          <u xml:id="u-364.0" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-364.1" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Bardzo proszę, pan poseł Stanisław Stec, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-365">
          <u xml:id="u-365.0" who="#PosełStanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Najpierw refleksja. Czy za realizację strategii lizbońskiej jest odpowiedzialne tylko Ministerstwo Gospodarki? Uważam, że odpowiedzialni powinni być również: minister finansów, minister skarbu państwa, minister pracy i polityki społecznej. Stoją oni na czele resortów, które odpowiadają za to, żeby zwiększać zatrudnienie, bo przecież budżet stymuluje gospodarkę.</u>
          <u xml:id="u-365.1" who="#PosełStanisławStec">Ponieważ odpowiedzialne jest tylko Ministerstwo Gospodarki, to będę miał dwa krótkie pytania. Kiedy będzie nowelizacja pakietu antykryzysowego, aby faktycznie dopłaty do wynagrodzeń w przedsiębiorstwach, w których są kłopoty, zadziałały, by ograniczyć biurokrację i stworzyć warunki w celu umożliwienia korzystania przez przedsiębiorców z dopłat?</u>
          <u xml:id="u-365.2" who="#PosełStanisławStec">Drugie pytanie. Jak chcecie to zrobić, by poręczenia realizowane przez BGK faktycznie funkcjonowały? Obecnie jest tak, że banki lokują nadwyżkę swoich środków...</u>
          <u xml:id="u-365.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-365.4" who="#PosełStanisławStec">‍...w Narodowym Banku Polskim, a o poręczenia przedsiębiorstwa nie występują albo występują rzadko, ponieważ warunki są bardzo trudne do spełnienia. Trzeba to też zmienić, bo tylko udzielenie poręczeń i kredytowanie przedsiębiorstw daje szansę na inwestycje i wzrost zatrudnienia. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-366">
          <u xml:id="u-366.0" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-366.1" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Bardzo proszę, pan Piotr Stanke, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-366.2" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-367">
          <u xml:id="u-367.0" who="#PosełPiotrStanke">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoki Sejmie! Jak deklaruje rząd, istnieje potrzeba uruchomienia pierwszego bloku elektrowni jądrowej na początku III dekady roku 2020. Jak słusznie zauważa Ministerstwo Gospodarki, jest to niezwykle ambitny cel, zwłaszcza w obecnych realiach. Nie ma wątpliwości, że będzie to olbrzymie wyzwanie. Interdyscyplinarność projektu wymaga, żebyśmy dzisiaj bardzo starannie przygotowali się do takiej inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-367.1" who="#PosełPiotrStanke">Moje pytanie: Jak wyglądają owe przygotowania do pierwszego etapu, zwłaszcza jeśli chodzi o dostosowanie przepisów prawa polskiego, oraz czy rząd dysponuje już danymi dotyczącymi choćby szacunkowych kosztów tego przedsięwzięcia? Czy przewiduje się konsultacje społeczne w sprawie przyszłej lokalizacji elektrowni jądrowej? Jeśli tak, to jaką będą one miały formę?</u>
          <u xml:id="u-367.2" who="#PosełPiotrStanke">Drugie pytanie w tej materii: W których krajach europejskich rozpoczyna się obecnie budowę elektrowni jądrowych - z ok. 40 planowanych takich inwestycji na świecie? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-367.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-368">
          <u xml:id="u-368.0" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-368.1" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Pani poseł Maria Nowak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-368.2" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-369">
          <u xml:id="u-369.0" who="#PosełMariaNowak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Rozwoju nowoczesnej gospodarki nie będzie bez rozwoju nauki. W wielu krajach Unii Europejskiej właśnie w okresie kryzysu gospodarczego szczególny nacisk położono na rozwój nauki. Pani minister wspomniała wprawdzie, że rząd kładzie nacisk na B+R, czyli badania + rozwój, ale żadnych szczegółów nie poznaliśmy i nie ma także ich w raporcie. Są to bardzo ogólne zapisy. Dlatego pytam: O jaki procent zwiększyły się nakłady na badania naukowe w roku 2008? Czy opracowano plan dochodzenia do celu założonego w strategii lizbońskiej, tzn. 2% PKB na naukę i szkolnictwo wyższe? Do którego roku możemy to osiągnąć?</u>
          <u xml:id="u-369.1" who="#PosełMariaNowak">Następna sprawa. Na którym miejscu, wśród państw, które podpisały ten dokument, jesteśmy, jeżeli chodzi o nakłady na naukę? Wiem, że są takie rankingi, takie listy.</u>
          <u xml:id="u-369.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-369.3" who="#PosełMariaNowak">I ostatnia sprawa. Gospodarka oparta na wiedzy. Dzisiaj jest to ciągle w Polsce jedynie hasło. I dlatego pytam: Kiedy poznamy program i harmonogram działań zmierzających do jego realizacji? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-369.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-370">
          <u xml:id="u-370.0" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-370.1" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Pan poseł Stanisław Lamczyk, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-370.2" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-371">
          <u xml:id="u-371.0" who="#PosełStanisławLamczyk">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Małe i średnie przedsiębiorstwa odgrywają bardzo ważną rolę w gospodarce europejskiej. W związku z tym w strategii lizbońskiej mówiono o stworzeniu karty małych i średnich przedsiębiorstw. Toteż mam pytanie do pani minister: Jak ten problem wygląda u nas w Polsce? Jak zaawansowane jest pisanie tej karty?</u>
          <u xml:id="u-371.1" who="#PosełStanisławLamczyk">Drugie pytanie dotyczy 7. programu europejskiego, który jest skierowany na współpracę małych i średnich przedsiębiorstw ze światem nauki. Jak ten program jest u nas wykorzystany i czy coś się zmieniło, gdyż zaawansowanie bardzo było małe? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-371.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-372">
          <u xml:id="u-372.0" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-372.1" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Na tym zakończyliśmy zadawanie pytań.</u>
          <u xml:id="u-372.2" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Teraz głos zabierze podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki pani Grażyna Henclewska.</u>
          <u xml:id="u-372.3" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Bardzo proszę, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-373">
          <u xml:id="u-373.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiGrażynaHenclewska">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Bardzo się cieszę z tej dyskusji, z zainteresowania Krajowym Programem Reform i z realizacji tych działań, które zapisaliśmy. Odpowiadając na pytania, chciałabym podkreślić to, o czym mówił pan poseł Czerwiński, że to jest strategia. To jest strategia długookresowa, to jest realizacja pewnej wizji. Rozliczając się z przeszłością, na poziomie unijnym, jak każdy kraj członkowski, możemy powiedzieć, że cel, jaki został założony - potem nastąpiła redefinicja i ograniczenie jak gdyby tych celów cząstkowych i skupienie się przede wszystkim na wzroście gospodarczym i zatrudnieniu - ten początkowy cel z 2000 r., mimo że nie został osiągnięty, to jednak nie można mówić, że nie ma żadnych osiągnięć w realizacji strategii lizbońskiej w tak długim okresie. Myślę też, że dzięki elastyczności podejścia do strategii lizbońskiej, co nastąpiło po 2005 r., kiedy bardziej zaangażowano kraje członkowskie w realizację strategii, poprzez to, że przygotowują krajowe programy reform, że mają pewne własne wyobrażenie o tym i że zobowiązują się na własną odpowiedzialność do tego, jak będą realizować te cele, poprzez to uczestniczą bardziej w realizacji wspólnego celu. Chciałabym powiedzieć również to, że mimo nieosiągnięcia zamierzonych rezultatów na poziomie Unii i na poziomie państw członkowskich ta strategia pozwoliła na wytyczenie określonego kierunku działań, których realizacja jest niezbędna do przybliżenia się do tego celu.</u>
          <u xml:id="u-373.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiGrażynaHenclewska">Czy nam się to uda? Myślę, że jeśli założymy sobie pewien kierunek zmian i postęp na tej drodze, to nam się to uda. W tym wszystkim jest najważniejsze to, żeby dokonywać postępu na drodze do osiągania trwałych podstaw rozwoju. Myślę, że w dyskusji i w wystąpieniach klubów były wskazywane poszczególne działania antykryzysowe, czy to, w jaki sposób działania antykryzysowe będą podejmowane, czy też w którym miejscu jest Polska. Chciałabym powiedzieć, że Polska w połowie realizacji strategii lizbońskiej włączyła się w ten proces, przygotowując pierwszy Krajowy Program Reform w 2005 r. Wydaje mi się, że realizacja tych działań, które zaplanowaliśmy, przynosi efekty. Choćby obecna sytuacja naszej gospodarki jest potwierdzeniem, że jednak gospodarka wykazuje odporność na tę trudną sytuację, na kryzys światowy. Mówiąc o wskaźnikach, trzeba jednak wziąć pod uwagę różnice w rozwoju społeczno-gospodarczym regionów Unii Europejskiej, o co zawsze postulujemy we wszystkich wystąpieniach. Biorąc pod uwagę dystans, jaki nas dzielił w stosunku do krajów starej Unii, to przy okazji podsumowywania dwudziestu lat transformacji czy dziesięciu lat, jeśli chodzi o produkt krajowy brutto, trzeba powiedzieć, mimo że nie osiągnęliśmy tego poziomu, że dystans między wszystkimi krajami europejskimi a Polską się zmniejszył. Można tu mówić o sukcesie, o tym, że osiągnęliśmy postęp.</u>
          <u xml:id="u-373.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiGrażynaHenclewska">Proszę państwa, wiele pytań dotyczyło obszaru, nawet nie tylko obszaru, który obejmuje KPR - mam tu na myśli i prywatyzację, i opcje, i rozwiązywanie konfliktów. Tak że w tym zakresie Krajowy Program Reform bardziej koncentruje się na kwestiach społecznych i gospodarczych, takich jak innowacyjna gospodarka.</u>
          <u xml:id="u-373.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiGrażynaHenclewska">W jaki sposób będą realizowane działania antykryzysowe? I pytanie pana posła Kraczkowskiego, jeśli chodzi o instytucje wsparcia. Proszę państwa, w raporcie jest to częściowo wykazane, ale też chciałabym powiedzieć, że te instrumenty, które zostały zaplanowane w ramach „Planu stabilizacji i rozwoju”, są realizowane. Mam tu na myśli wzmocnienie systemu gwarancji i poręczeń dla małych i średnich przedsiębiorstw, wsparcie dla instytucji rynku finansowego, umożliwienie zaliczania do kosztów podatkowych wydatków na prace badawcze, wprowadzenie wyższej ulgi inwestycyjnej dla małych i średnich przedsiębiorstw oraz nowo zakładanych firm czy wzmocnienie funduszy poręczeniowo-pożyczkowych, zwiększenie kapitału pożyczkowego dla małych i średnich firm - to są działania, które są realizowane. Ale, jak mówię, to są działania, które są związane ze spowolnieniem gospodarczym.</u>
          <u xml:id="u-373.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiGrażynaHenclewska">Było pytanie pana posła Giżyńskiego o to, w jakim stopniu nam się nie powiodło, jak również pytanie pani poseł Nowak dotyczące wydatków i nakładów na B+R jako wskaźnika, który ma mówić o innowacyjności. W raporcie nie podajemy szczegółów, jako że, jak na początku powiedziałam, informacje mają mieć charakter ogólny. Mówimy tylko o ogólnym kierunku działań, które w danym okresie są podejmowane. Jeśli zaś chodzi o wydatki i nakłady na B+R, to jako procent PKB rzeczywiście ten wskaźnik nie wzrasta, co nie znaczy, że wydatki na B+R nie rosną. W miarę bowiem jak rośnie PKB, to ta relacja do PKB się nie poprawia, ale bezwzględna wartość nakładów wzrasta.</u>
          <u xml:id="u-373.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiGrażynaHenclewska">Proszę państwa, w dokumentach, które przygotowujemy w zakresie gospodarki opartej na wiedzy - mam na myśli strategię wzrostu innowacyjności gospodarki - są określone te kierunki. Biorąc pod uwagę sytuację i uwarunkowania, które się zmieniają - nawet w okresie pięciu lat od redefinicji strategii lizbońskiej te uwarunkowania i w świecie, i w Europie się zmieniły - ten dokument będziemy uaktualniać. Natomiast tam mamy określone kierunki działań dotyczących wzrostu innowacyjności gospodarki, co równocześnie jakby równa się zbliżaniu się do gospodarki opartej na wiedzy.</u>
          <u xml:id="u-373.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiGrażynaHenclewska">Chodzi nam o postęp. 2% rzeczywiście jest to dość duży udział. Bardzo nam chodzi również o to, żeby w nakładach na badania i rozwój poprawić proporcje między nakładami, które są ze środków publicznych, z budżetu, a nakładami ze strony przedsiębiorstw. U nas te proporcje należałoby odwrócić, tak jak jest w wielu innych gospodarkach, gdzie jedna trzecia jest z budżetu, a dwie trzecie są od przedsiębiorstw. U nas te proporcje póki co są odwrotne. To jest kierunek i to jest cel czy wyzwanie, któremu musimy sprostać.</u>
          <u xml:id="u-373.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiGrażynaHenclewska">Zadano wiele pytań, które nie dotyczą ministra gospodarki. Na te pytania przygotujemy odpowiedź w porozumieniu z innymi resortami. Jak powiedziałam, koordynatorem działań w zakresie strategii lizbońskiej jest minister gospodarki i ma on też bardzo duży obszar w ramach priorytetu: Innowacyjna gospodarka. Natomiast i minister finansów, i minister nauki, i minister infrastruktury, i inne resorty, minister spraw wewnętrznych i administracji oraz oczywiście Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej mają swoje obszary. Dzisiaj reprezentantem i koordynatorem całego procesu jest ten minister.</u>
          <u xml:id="u-373.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiGrażynaHenclewska">Jeśli chodzi o pytanie dotyczące karty małych i średnich przedsiębiorstw, to jest przedsięwzięcie, które jest realizowane na poziomie europejskim, natomiast z tego dokumentu wynikają dla poszczególnych krajów członkowskich działania i my przyłączamy się do tego, zobowiązując się do ich realizacji.</u>
          <u xml:id="u-373.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiGrażynaHenclewska">Proszę państwa, było pytanie o to, kiedy będzie nowelizacja pakietu antykryzysowego. Pakiet antykryzysowy, czyli pakiet stabilizacji i wzrostu, był przyjęty przez Radę Ministrów, więc wiele działań jest realizowanych. Czy będzie nowelizacja? Uważam, że na pewno niektóre działania - myślę o ustawach czy instrumentach, które zostały uchwalone - w trakcie realizacji, w trakcie stosowania wymagają pewnych zmian. W zależności od tego, czy będzie taka potrzeba, sądzę, że będą podejmowane działania.</u>
          <u xml:id="u-373.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiGrażynaHenclewska">Na wszystkie pytania, które zostały zadane, których nie poruszyłam, do których się nie odniosłam, będziemy udzielać informacji czy odpowiedzi na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-373.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiGrażynaHenclewska">Raz jeszcze chciałabym podziękować za dzisiejszą dyskusję. Chciałabym też bardzo zachęcić wszystkie środowiska, również państwa parlamentarzystów, do włączenia się do dyskusji nad nową strategią gospodarczą, nad naszymi polskimi priorytetami w przyszłej strategii Unii 2020. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-374">
          <u xml:id="u-374.0" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-375">
          <u xml:id="u-375.0" who="#PosełAndrzejSzlachta">Z Raportu 2009 z wdrażania Krajowego Programu Reform na lata 2008–2011 na rzecz realizacji Strategii Lizbońskiej wynika, że były podejmowane działania mające na celu wdrażanie zapisów strategii innowacyjności, głównie na podstawie instrumentów zawartych w PO IG oraz w ustawie o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej. Ponadto są kontynuowane reformy publicznego sektora badań w celu wzmocnienia B+R oraz innowacji.</u>
          <u xml:id="u-375.1" who="#PosełAndrzejSzlachta">W związku z tym kieruję pytanie: W jakiej wysokości przewidziano wzrost nakładów finansowych na działania innowacyjne w roku 2009? Jaki planowany jest wzrost tych nakładów na lata 2010–2012?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-376">
          <u xml:id="u-376.0" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-376.1" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Komisja Gospodarki wnosi o przyjęcie Raportu 2009 z wdrażania Krajowego Programu Reform na lata 2008–2011 na rzecz realizacji Strategii Lizbońskiej, zawartego w druku nr 2428.</u>
          <u xml:id="u-376.2" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm wniosek komisji przyjął.</u>
          <u xml:id="u-376.3" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-377">
          <u xml:id="u-377.0" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 13. porządku dziennego: Pierwsze czytanie komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania administracyjnego i ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (druk nr 2526).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-378">
          <u xml:id="u-378.0" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Hannę Zdanowską w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-379">
          <u xml:id="u-379.0" who="#PosełHannaZdanowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić państwu projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania administracyjnego i ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, zawarty w druku nr 2526. Nowelizację tę przygotowała Komisja Nadzwyczajna „Przyjazne Państwo”.</u>
          <u xml:id="u-379.1" who="#PosełHannaZdanowska">Szanowni Państwo! Zaproponowana zmiana jest bardzo istotna z punktu widzenia jednostek samorządu terytorialnego. Komisja „Przyjazne Państwo” zmierza do wprowadzenia zmiany do ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego i ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Projekt zakłada ustanowienie zasady, w myśl której jednostka samorządu terytorialnego będąca stroną postępowania lub podmiotem postępowania na prawach strony w przypadku postępowania sądowo-administracyjnego pozostaje nią nawet wówczas, gdy organem orzekającym w tym postępowaniu jest organ tej jednostki.</u>
          <u xml:id="u-379.2" who="#PosełHannaZdanowska">Dotychczasowe rozwiązania prawne są w tej mierze dalece nieścisłe i umożliwiały w praktyce sądom dokonanie interpretacji, która na etapie procedowania organów drugiej instancji odebrała jednostkom samorządu terytorialnego przymiot strony w sytuacji, gdy któryś z organów wydawał rozstrzygnięcie w postępowaniu administracyjnym w pierwszej instancji. Proceder taki nie ma żadnego bezpośredniego i wyraźnego umocowania w przepisach prawa. Prowadzi jednocześnie do sytuacji, w której jednostki samorządu terytorialnego pozbawione są możliwości ochrony swoich interesów. Muszą biernie obserwować poczynania drugiej strony, ponieważ nie mogą zaskarżyć zapadłego rozstrzygnięcia do sądu administracyjnego. Zdaniem komisji „Przyjazne Państwo” taki stan rzeczy jest dalece niekorzystny. W kolejnych instytucjach sytuacja jednostek samorządu terytorialnego jest słabsza w porównaniu z sytuacją drugiej strony. Mało tego, mimo że często chodzi o żywotny interes gminy, powiatu, województwa, chociaż problem najczęściej odnosi się do organów wykonawczych gminy, czyli wójta, burmistrza, względnie prezydenta miasta, to dana jednostka samorządu terytorialnego, a dokładniej mówiąc, organ będący jej przedstawicielem prawnym, nie może być nawet stroną w takim postępowaniu. Prowadzi to m.in. w praktyce do swoistego obchodzenia prawa, linii orzeczniczej sądów, w postaci kierowania próśb do prokuratury o wniesienie skargi do wyższej instancji. Dzieje się tak, ponieważ pozbawionej legitymacji procesowej jednostce samorządu terytorialnego nie przysługuje prawo do wniesienia skargi na decyzję organu odwoławczego.</u>
          <u xml:id="u-379.3" who="#PosełHannaZdanowska">Proponowana przez komisję „Przyjazne Państwo” zmiana prawa nie niesie ze sobą żadnych konsekwencji dla budżetu, jednocześnie wzmacnia pozycję jednostek samorządu terytorialnego, a co za tym idzie, lokalnych społeczności, które będą mogły dzięki temu lepiej dbać o swoje interesy. Jednocześnie nowelizacja jest indyferentna względem systemu prawa wspólnotowego.</u>
          <u xml:id="u-379.4" who="#PosełHannaZdanowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zważywszy na przytoczoną argumentację, w imieniu komisji „Przyjazne Państwo” wnoszę o skierowanie projektu do dalszych prac w komisji. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-380">
          <u xml:id="u-380.0" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-380.1" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-380.2" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-380.3" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Jako pierwsza głos zabierze pani poseł Agnieszka... Ag... Agnieszka Hanajczyk, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-380.4" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Bardzo proszę i przepraszam jednocześnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-381">
          <u xml:id="u-381.0" who="#PosełAgnieszkaHanajczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska chciałabym przedstawić stanowisko dotyczące projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania administracyjnego i ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (druk nr 2526).</u>
          <u xml:id="u-381.1" who="#PosełAgnieszkaHanajczyk">Projekt ustawy został przygotowany przez Komisję Nadzwyczajną „Przyjazne Państwo” do spraw związanych z ograniczeniem biurokracji. Celem przedłożonego projektu ustawy jest jednoznaczne i wyraźne zakończenie linii orzeczniczej sądów administracyjnych, a w konsekwencji sposobu procedowania organów drugiej instancji odbierających jednostkom samorządu terytorialnego przymiot strony, w sytuacji gdy któryś z ich organów wydawał rozstrzygnięcie w postępowaniu administracyjnym w pierwszej instancji.</u>
          <u xml:id="u-381.2" who="#PosełAgnieszkaHanajczyk">20 lat istnienia samorządu terytorialnego w Polsce pozwoliło na ugruntowanie roli samorządności lokalnej i określenie sfer, w których samorządność doznaje ograniczeń w swoim działaniu. Jedną z takich sfer jest rola gminy w postępowaniu administracyjnym i sądowo-administracyjnym w sprawach, w których organ gminy wydawał decyzje jako organ pierwszej instancji.</u>
          <u xml:id="u-381.3" who="#PosełAgnieszkaHanajczyk">Temat ten jest przedmiotem dyskusji, publikacji w piśmiennictwie prawniczym. Jednocześnie orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego przychyla się w kierunku uznania, iż jednostka samorządu terytorialnego, która wydała decyzję w określonej sprawie w pierwszej instancji, nie może być uczestnikiem postępowania sądowo-administracyjnego w sprawie skargi na wydaną decyzję, nie ma też kompetencji do wniesienia do sądu administracyjnego skargi na decyzję organu odwoławczego. Tym samym przyznanie gminom, ściślej rzecz biorąc, organom gmin, roli organu orzekającego w systemie organów administracji publicznej w praktyce ogranicza uprawnienia organów gminy do reprezentowania jej interesów prawnych. Niejako rola organów w gminie jako organów orzekających uzyskuje prymat nad rolą gmin jako jednostek wyposażonych w osobowość prawną, utworzonych w celu zaspokojenia interesów społeczności lokalnej. Pomimo iż niektóre sądy uznają, że przymiot strony ma charakter materialnoprawny i okoliczność, że organ gminy orzeka w pierwszej instancji w postępowaniu administracyjnym, nie niweczy tego przymiotu, to dominujący jest pogląd, iż ten sam podmiot nie może w tym samym postępowaniu kumulować roli organu prowadzącego postępowanie z rolą strony postępowania.</u>
          <u xml:id="u-381.4" who="#PosełAgnieszkaHanajczyk">W szeregu spraw, m.in. związanych z wykonywaniem prawa własności, kształtowaniem przestrzeni publicznej, ustalaniem wpływów podatkowych oraz wielu innych, w których gmina, a raczej organ gminy, orzeka w pierwszej instancji, ta sama gmina traci prawo do podnoszenia w dalszym postępowaniu administracyjnym i sądowo-administracyjnym argumentów mających na celu ochronę jej interesu prawnego.</u>
          <u xml:id="u-381.5" who="#PosełAgnieszkaHanajczyk">Zważyć w tym miejscu należy, iż aczkolwiek gmina jest odrębnym bytem prawnym, posiada osobowość prawną, to jej rolą jest zaspokajanie potrzeb mieszkańców wspólnoty. Ograniczenie prawa gminy do korzystania z uprawnień strony wpływa na ograniczenie interesu ogółu mieszkańców gminy.</u>
          <u xml:id="u-381.6" who="#PosełAgnieszkaHanajczyk">Z powyższych względów zasadne jest podejmowanie działań mających na celu ułatwienie gminom możliwości artykułowania argumentów w zakresie obrony ich interesu prawnego w postępowaniach, w których organ gminy orzekł w pierwszej instancji.</u>
          <u xml:id="u-381.7" who="#PosełAgnieszkaHanajczyk">W ostatnio wydanym wyroku z dnia 29 października 2009 r., sygn. akt K32/08, Trybunał Konstytucyjny stwierdził co prawda, iż art. 165 ust. 1 i 2 konstytucji nie wymaga zapewnienia jednostkom samorządu terytorialnego statusu strony w postępowaniu sądowo-administracyjnym w sytuacji, w której jednostka ta nie występuje jako adresat działań władczych innych organów władzy publicznej, ale sama podejmuje takie działania wobec innych podmiotów, jednakże, jak wynika z końcowej części uzasadnienia wyroku, nie jest wykluczone, aby ustawodawca w odmienny sposób unormował kwestię udziału jednostek samorządowych w postępowaniu sądowo-administracyjnym, z zastrzeżeniem, iż nie może wykroczyć poza zakres przysługującej mu z mocy konstytucji swobody regulacji.</u>
          <u xml:id="u-381.8" who="#PosełAgnieszkaHanajczyk">Przedstawiony projekt nie wymaga wydania nowych aktów wykonawczych ani zmiany już wydanych. Przedmiot projektu nie jest objęty prawem Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-381.9" who="#PosełAgnieszkaHanajczyk">W imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska rekomenduję Wysokiej Izbie przyjęcie projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania administracyjnego i ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi zawartego w druku nr 2526. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-382">
          <u xml:id="u-382.0" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-382.1" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">I bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Barbarę Bartuś w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-383">
          <u xml:id="u-383.0" who="#PosełBarbaraBartuś">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-383.1" who="#PosełBarbaraBartuś">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość dotyczące komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania administracyjnego i ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi zawartego w druku nr 2526.</u>
          <u xml:id="u-383.2" who="#PosełBarbaraBartuś">Przedłożony projekt zawiera propozycję dodania art. 29a w Kodeksie postępowania administracyjnego i dodania art. 33a w ustawie Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Celem przedłożonego projektu ustawy, jak można przeczytać w uzasadnieniu, jest jednoznaczne i wyraźne zakończenie niefortunnej linii orzeczniczej sądów administracyjnych, a w konsekwencji i sposobu procedowania organów drugiej instancji odbierających jednostkom samorządu terytorialnego przymiot strony, w sytuacji gdy któryś z ich organów wydał rozstrzygnięcie w postępowaniu administracyjnym w pierwszej instancji.</u>
          <u xml:id="u-383.3" who="#PosełBarbaraBartuś">Osobiście uważam jednak, że niefortunne to jest określenie w uzasadnieniu. Omawiając przedstawiony projekt, trzeba sobie odpowiedzieć na pytanie, czy można być sędzią we własnej sprawie. Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego wyrażonym w uchwale z 23 czerwca 1993 r. wójt, burmistrz lub prezydent miasta w jednej i tej samej sprawie nie powinien jednocześnie występować jako organ administracji publicznej, czyli z pozycji władczej, i jako organ osoby prawnej, strona stosunku cywilnoprawnego. Tego wymaga zasada równości stron stosunku cywilnoprawnego, a także konieczność zapewnienia prawa do udziału strony, a więc także niekiedy gminy jako osoby prawa cywilnego, we wszystkich fazach i rodzajach postępowań administracyjnych, a także sądowo-administracyjnych, których wynik może rzutować na sferę praw i obowiązków gminy jako strony stosunków cywilnoprawnych. Temu stanowisku Trybunału Konstytucyjnego towarzyszyło więc jednoznaczne przekonanie, że wójt gminy, burmistrz, prezydent miasta w zależności od fazy postępowania w tej samej sprawie administracyjnej nie może występować raz jako organ administracji publicznej realizujący swoje kompetencje władcze, a raz jako organ osoby prawnej.</u>
          <u xml:id="u-383.4" who="#PosełBarbaraBartuś">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Sąd Najwyższy w swojej opinii dokonał druzgocącej oceny przedstawionego projektu. Chociaż należy zauważyć, że sąd też dostrzega problem sygnalizowany w uzasadnieniu projektu. Jednak powinien on być inaczej rozwiązany, tak aby jednostki samorządu terytorialnego mogły być jednak stroną. Stąd też przedstawiona propozycja nowelizacji nie zasługuje na poparcie i zasadne byłoby jej odrzucenie. Kolejny raz okazuje się, że projekty wychodzące z komisji „Przyjazne Państwo” chcą psuć polskie prawo, chcą łamać zasady prawne wypracowane przez pokolenia. W tym przypadku chcą uprzywilejować organy jednostek samorządu terytorialnego kosztem obywateli.</u>
          <u xml:id="u-383.5" who="#PosełBarbaraBartuś">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość podziela stanowisko Sądu Najwyższego, że jest to zły projekt, ale wie, że problem istnieje, i dlatego też na tym etapie wnosimy nie o odrzucenie tego projektu, tylko o skierowanie go do dalszych prac w komisji. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-383.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-384">
          <u xml:id="u-384.0" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-384.1" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">O zabranie głosu w imieniu klubu Lewica bardzo proszę pana posła Stanisława Rydzonia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-385">
          <u xml:id="u-385.0" who="#PosełStanisławRydzoń">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Poselskiego Lewica przedstawiam stanowisko wobec komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania administracyjnego i ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (druk nr 2526).</u>
          <u xml:id="u-385.1" who="#PosełStanisławRydzoń">Komisja Nadzwyczajna „Przyjazne Państwo” przedstawiła kolejną propozycję nowelizacji obowiązującego prawa. Z jej propozycjami różnie bywało, raz były one przez posłów dobrze przyjmowane, innym razem spotykały się z krytyką, jak ostatnio, w przypadku zmiany Kodeksu wykroczeń dotyczącej handlu ulicznego.</u>
          <u xml:id="u-385.2" who="#PosełStanisławRydzoń">Projekt zawarty w druku nr 2526 można umieścić pośrodku wymienionych propozycji. Z jednej strony wychodzi on naprzeciw oczekiwaniom samorządu terytorialnego, z drugiej zaś strony wywołuje istotny opór judykatury i świata prawniczego. Co proponują autorzy tego bardzo krótkiego projektu ustawy? Proponują wprowadzenie zmian w dwóch ustawach: w K.p.a. oraz w ustawie Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, zmian polegających na nadaniu jednostce samorządu terytorialnego przymiotu strony w postępowaniu odwoławczym w trybie art. 28 K.p.a. nawet wtedy, gdy organem orzekającym w pierwszej instancji był organ tej jednostki.</u>
          <u xml:id="u-385.3" who="#PosełStanisławRydzoń">Uzasadniając projekt, autorzy stwierdzili, że według dotychczasowej praktyki oraz obowiązującego prawa po wydaniu decyzji przez organ samorządu terytorialnego w dalszych stadiach postępowania jest on zdany wyłącznie na bierne obserwowanie działań strony przeciwnej oraz sądu. Organ samorządu terytorialnego jest pozbawiony możliwości obrony interesu gminy oraz jej mieszkańców. Zaproponowana zmiana ma zlikwidować ten brak możliwości działania.</u>
          <u xml:id="u-385.4" who="#PosełStanisławRydzoń">Do projektu ustawy ustosunkował się Sąd Najwyższy. Co prawda, nie znam jeszcze opinii pana ministra sprawiedliwości, ale widzę pana ministra, więc rozumiem, że za chwilę ją usłyszę. W przywoływanej przez klub Prawo i Sprawiedliwość opinii Sądu Najwyższego z 3 listopada 2009 r. sąd ten, opierając się o wyrok trybunału z 1993 r., a także orzeczenia Sądu Najwyższego, stwierdził, że wójt gminy, również burmistrz, prezydent miasta, w zależności od fazy postępowania nie może w tej samej sprawie administracyjnej raz występować jako organ administracji publicznej realizujący swoje kompetencje władcze, a raz jako organ osoby prawnej.</u>
          <u xml:id="u-385.5" who="#PosełStanisławRydzoń">Należy podzielić uwagi Sądu Najwyższego dotyczące tego, że niedopuszczalne jest, aby sam organ orzekający w pierwszej instancji bronił swojej decyzji na etapie postępowania odwoławczego lub sądowo-administracyjnego. Zgadzamy się także z poglądem, że decyzja organu gminy winna być dobrze przemyślana, przygotowana, a także winna bronić się sama dowodowo i prawnie.</u>
          <u xml:id="u-385.6" who="#PosełStanisławRydzoń">Jednakże nie można wyrokować o przyszłości projektu w trakcie pierwszego czytania, bez bezpośredniego wysłuchania jego zwolenników i oponentów. Dlatego w imieniu Klubu Poselskiego Lewica wnoszę o przekazanie projektu do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach celem przeprowadzenia stosownych analiz i prac. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-385.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-386">
          <u xml:id="u-386.0" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-386.1" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">O zabranie głosu w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego bardzo proszę pana marszałka Józefa Zycha.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-387">
          <u xml:id="u-387.0" who="#PosełJózefZych">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Klub Poselski Polskiego Stronnictwa Ludowego zapoznał się bardzo dokładnie zarówno z projektem nowelizacji Kodeksu postępowania administracyjnego oraz ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, jak i z orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego oraz orzecznictwem i stanowiskiem Sądu Najwyższego.</u>
          <u xml:id="u-387.1" who="#PosełJózefZych">Po tych wszystkich dotychczasowych wypowiedziach można by krótko skwitować sprawę i powiedzieć, że klub również opowiada się za skierowaniem sprawy do prac w komisji. Są jednak pewne problemy, które budzą i muszą budzić niepokój. Otóż skoro orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, stanowisko Sądu Najwyższego, a także opinia pierwszego prezesa Sądu Najwyższego są tak jednoznaczne, to myślę, że zanim skierowano projekt do pierwszego czytania, trzeba było jednak najpierw przeprowadzić głęboką analizę, a uczynić to powinny odpowiednie służby prawne Sejmu. Chcę oświadczyć, że klub Polskiego Stronnictwa Ludowego całkowicie podziela pogląd pierwszego prezesa Sądu Najwyższego, iż konstrukcyjnie niedopuszczalne jest, aby sam organ pierwszej instancji bronił swej decyzji na etapie właściwego postępowania odwoławczego lub postępowania sądowo-administracyjnego.</u>
          <u xml:id="u-387.2" who="#PosełJózefZych">Procedura, szczególnie określona w kodeksach i dotycząca postępowania przed Naczelnym Sądem Administracyjnym, jest skomplikowana, ale jest także wyrazem wieloletnich doświadczeń. Dlatego jeżeli sięga się do zmian, to musi być istotnie bardzo mocne uzasadnienie i oparcie się nie tylko na doświadczeniach, ale także na orzecznictwie. Rozumiemy intencje, że chodziło o ułatwienie pewnej sytuacji, jednak to wymaga głębokiej analizy. Stąd też popieram wniosek o skierowanie projektu do Komisji Nadzwyczajnej w celu rozważenia zarówno dzisiaj zgłoszonych uwag, jak i opinii pierwszego prezesa Sądu Najwyższego. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-387.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-388">
          <u xml:id="u-388.0" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu marszałkowi.</u>
          <u xml:id="u-388.1" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Mam tu pewien problem, gdyż mam przed sobą wniosek pana posła Mirosława Pawlaka z Polskiego Stronnictwa Ludowego, który wpłynął na piśmie i który dotyczy odrzucenia w pierwszym czytaniu tego projektu ustawy. Tak że jeśli można byłoby prosić o wyjaśnienie...</u>
          <u xml:id="u-388.2" who="#komentarz">(Poseł Józef Zych: Panie marszałku, czy pan do mnie się zwraca?)</u>
          <u xml:id="u-388.3" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Nie, nie. Bo wystąpienia były w imieniu klubów.</u>
          <u xml:id="u-388.4" who="#komentarz">(Poseł Józef Zych: Tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-388.5" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">A tutaj jest członek klubu... Przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-388.6" who="#komentarz">(Poseł Józef Zych: Panie marszałku, proszę pozwolić, zostałem upoważniony przez klub PSL do przedstawienia takiego stanowiska.)</u>
          <u xml:id="u-388.7" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Bardzo dziękuję panu marszałkowi za to wyjaśnienie.</u>
          <u xml:id="u-388.8" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Na tym zakończyliśmy wystąpienia w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-388.9" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-388.10" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Jako pierwszy pan poseł Piotr Stanke.</u>
          <u xml:id="u-388.11" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Czas - 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-388.12" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Lista mówców będzie zamknięta po tym wystąpieniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-389">
          <u xml:id="u-389.0" who="#PosełPiotrStanke">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-389.1" who="#PosełPiotrStanke">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W swej negatywnej opinii dotyczącej przedmiotowego projektu Biuro Studiów i Analiz Sądu Najwyższego, krytykując zawarte tam tezy, proponuje alternatywne rozstrzygnięcie, niezwiązane z obecnie dopuszczalnym wyłączeniem organu administracji publicznej ze sprawy. Przynajmniej w teorii pozwoliłoby ono na zapewnienie gminie lub miastu właściwego udziału w sprawie załatwianej przez wydanie decyzji administracyjnej, w której gmina czy miasto, jako osoba prawna, jest stroną, o ile w takiej sprawie w roli organu administracji publicznej pierwszej instancji miałby nadal występować wójt, burmistrz lub prezydent danej gminy. Może należałoby zatem zastanowić się zgodnie z sugestią Sądu Najwyższego nad zmianą przepisów dotyczących reprezentacji gminy czy miasta jako osoby prawnej w sprawach podlegających załatwieniu przez wydanie decyzji administracyjnej, w której gmina lub miasto jest stroną. Moje pytanie dotyczy tego, czy autorzy projektu ustawy rozważali taką możliwość. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-389.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-390">
          <u xml:id="u-390.0" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-390.1" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Bardzo proszę, pan poseł Lech Kołakowski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-391">
          <u xml:id="u-391.0" who="#PosełLechKołakowski">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Niestety nie można odnieść się pozytywnie do przedłożonego projektu. To jest niedopuszczalne, aby sam organ pierwszej instancji bronił swej decyzji na etapie właściwego postępowania odwoławczego lub postępowania sądowo-administracyjnego. Należy zdać sobie sprawę z tego, że właściwa rola organu pierwszej instancji kończy się wraz z chwilą przekazania sprawy organowi odwoławczemu. Natomiast obroną decyzji podjętej w pierwszej instancji powinien być właściwie zebrany i utrwalony w aktach sprawy materiał dowodowy. Po analizie należałoby rozważyć wniosek o odrzucenie projektu ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-391.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-392">
          <u xml:id="u-392.0" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-392.1" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Pani poseł Barbara Bartuś, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-392.2" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-393">
          <u xml:id="u-393.0" who="#PosełBarbaraBartuś">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Chciałabym zapytać, czy jest stanowisko rządu dotyczące tego projektu, ponieważ analizując dokumenty, nigdzie nie zauważyłam, aby takie stanowisko było przedstawione. Co więcej komisja „Przyjazne Państwo” podczas swoich obrad wnosiła, żeby w sprawie projektu wypowiedziało się też Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji. Nie zauważyłem też, żeby poszczególne ministerstwa, czy to sprawiedliwości, czy spraw wewnętrznych i administracji, zabierały w tej sprawie głos.</u>
          <u xml:id="u-393.1" who="#PosełBarbaraBartuś">Kieruję następujące pytanie do pana ministra, ale i do pani wnioskodawcy, która przedstawiła projekt w imieniu komisji: Czy nie należałoby na etapie państwa prac, kiedy państwo podejmujecie kolejne inicjatywy ustawodawcze tak bardzo ingerujące w przepisy fundamentalne, w przepisy różnych kodeksów, włączyć do tego ministerstwa, rządu, aby zanim od państwa wyjdzie jakiś kolejny projekt, był on już skonsultowany z ministerstwem? Rozumiem, że państwo nie jesteście prawnikami, ale kolejne projekty ingerują w te sfery w taki sposób, w jak państwo to robicie, podczas gdy w ten sposób nie wolno ingerować. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-393.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-394">
          <u xml:id="u-394.0" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-394.1" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Pan poseł Andrzej Szlachta, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-394.2" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-395">
          <u xml:id="u-395.0" who="#PosełAndrzejSzlachta">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam krótkie pytania do pana ministra. Czy rząd podziela stanowisko komisji „Przyjazne Państwo”, wyrażone w projekcie tej ustawy, wobec jednoznacznego stanowiska Sądu Najwyższego, który stwierdza, że konstytucyjnie niedopuszczalne jest, aby sam organ pierwszej instancji bronił swej decyzji na etapie właściwego postępowania odwoławczego lub postępowania sądowo-administracyjnego? Czy rząd planuje przygotować własny projekt ustawy w przedmiocie omawianej sprawy? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-395.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-396">
          <u xml:id="u-396.0" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-396.1" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-396.2" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pana Zbigniewa Wronę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-397">
          <u xml:id="u-397.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościZbigniewWrona">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-397.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościZbigniewWrona">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Omawiany projekt ustawy przedstawiony przez komisję „Przyjazne Państwo” dotyczy sytuacji, w której organ samorządu terytorialnego rozstrzyga pewne kwestie mocą decyzji administracyjnych. Muszę przypomnieć, że organy samorządowe rozstrzygają różne sprawy administracyjne, wykonując zadania zarówno własne, jak i zlecone. Czasami są to zadania zlecone w drodze porozumienia albo w drodze ustawy, czasami zadania własne. Nie możemy jednak zapominać o głównej funkcji samorządu terytorialnego, jaką jest załatwianie spraw wspólnoty samorządowej, czyli ogółu ludności zamieszkującej dane terytorium. I z tej definicji jednostki samorządu terytorialnego, niezależnie od tego, czy mówimy o gminie, czy o powiecie, czy o województwie jako regionalnej wspólnocie, wynika fakt, że mogą być pewne interesy, które powinny być reprezentowane przez tę jednostkę na zasadach prawa strony w postępowaniu. Każdy, kto chociaż troszkę otarł się o sprawy samorządowe, o funkcjonowanie w Polsce instytucji samorządu terytorialnego, musi sobie z tego zdawać sprawę, że jednak pewne gwarancje prawne reprezentowania tych interesów są konieczne.</u>
          <u xml:id="u-397.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościZbigniewWrona">Postawione zostały pytania przez państwa posłów. Pani poseł Bartuś i pan poseł Szlachta zapytali o stanowisko rządu. Jest ono na etapie uzgodnień międzyresortowych. Uzgodnienia te nie zostały jeszcze zakończone. Szczerze powiem, że mieliśmy w Ministerstwie Sprawiedliwości wątpliwości, jak do tego się odnieść, ale stanowisko, które podlega uzgodnieniom i które nie zostało do tej pory zakwestionowane w ramach uzgodnień, jest stanowiskiem pozytywnym, z ważnym zastrzeżeniem, o którym tutaj była mowa, żeby jednak zastanowić się nad instytucją wyłączenia organu, jeżeli załatwia on swoje sprawy. I rzeczywiście, podstawowym brakiem, który dotyczy tej regulacji, jest nieistnienie jakichkolwiek przepisów, które dotyczyłyby wyłączenia organu. Można to załatwić od strony reprezentowania organu. Nie może być tak, że te same osoby, które były zaangażowane w wydanie decyzji, potem reprezentują ten organ przed sądem administracyjnym. Rzeczywiście, to są mankamenty i to są te kwestie, na które rząd w swoim stanowisku zwraca uwagę. Tak jak powiedziałem, jeszcze nie zostało ono formalnie przyjęte, ale jest na końcowym etapie przyjmowania przez Radę Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-397.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościZbigniewWrona">Wysoka Izbo! Stanowisko rządu co do zasady jest pozytywne, jednak z tymi zastrzeżeniami. Widzimy tutaj możliwość dopracowania właściwych rozwiązań w pracach komisji czy podkomisji i opowiadamy się za skierowaniem tego projektu do dalszych prac parlamentarnych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-397.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-398">
          <u xml:id="u-398.0" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-398.1" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Czy pani poseł pragnie zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-398.2" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-398.3" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Pani poseł Hanna Zdanowska, przedstawiciel wnioskodawców.</u>
          <u xml:id="u-398.4" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-399">
          <u xml:id="u-399.0" who="#PosełHannaZdanowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ponieważ dwa pytania były skierowane bezpośrednio do mnie, jeśli można, chciałabym odpowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-399.1" who="#PosełHannaZdanowska">Panie pośle Stanke, niestety, na etapie procedowania nad tym projektem nie mieliśmy jeszcze stanowiska prezesa Sądu Najwyższego, w związku z czym nie mogliśmy się do niego ustosunkować.</u>
          <u xml:id="u-399.2" who="#PosełHannaZdanowska">Jeśli chodzi o pytanie pani poseł o kolejne projekty, to chciałabym powiedzieć, że są one na takim etapie, na którym jest to możliwe. Jak powiedział pan minister, niekiedy nie ma stanowiska rządu. Są za to stanowiska poszczególnych ministerstw i staramy się procedować w oparciu o te stanowiska. Tutaj również nie było oficjalnych stanowisk, ale gdyby pani była uprzejma sprawdzić w stenogramach, to okaże się, że są tam stanowiska poszczególnych resortów wyrażone w trakcie procedowania. Jednak nie były one jednoznaczne, tu się z panią zgadzam. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-399.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-400">
          <u xml:id="u-400.0" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-401">
          <u xml:id="u-401.0" who="#PosełAndrzejBętkowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Dostrzegając konieczność wyraźnego i jednoznacznego przyzwolenia jednostce samorządu terytorialnego na to, żeby mogła być stroną postępowania, gdy organ tej jednostki był organem orzekającym w poprzedzającym postępowaniu, mam pytanie: Czemu służy tak długi okres vacatio legis zawarty w projekcie? Dwa miesiące to zastanawiająco dużo czasu jak na krótką i jasną treść zapisaną w projekcie, a jest to bardziej podkreślenie obowiązującego stanu prawnego niż wprowadzenie jakiegoś skomplikowanego zapisu. Poza tym, co podkreślają projektodawcy, nie istnieje tu konieczność wydawania nowych aktów wykonawczych ani zmiany już wydanych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-402">
          <u xml:id="u-402.0" who="#PosełMirosławPawlak">Szanowna Pani Poseł Sprawozdawco! Wczytując się bardzo uważnie w treść uzasadnienia projektu ustawy, już na wstępie widać ogromną nieścisłość. Otóż uzasadnienie powołuje się na „wyraźne zakończenie niefortunnej linii orzeczniczej sądów administracyjnych”. Po spotkaniu z kilkoma sędziami Sądu Najwyższego nasuwa się generalna uwaga: sądy administracyjne nie stosują żadnej linii orzeczniczej, nie stosują wykładni prawa, nie stosuje jej też Sąd Najwyższy. Przestała już dawno obowiązywać tzw. księga zasad prawnych. Stąd wstęp do uzasadnienia projektu ustawy wydaje się wyjątkowo nietrafiony, ale i nieuprawniony.</u>
          <u xml:id="u-402.1" who="#PosełMirosławPawlak">Czy Komisja Nadzwyczajna, w świetle stanowiska Sądu Najwyższego, nie widzi potrzeby przywrócenia uchylonego art. 27a Kodeksu postępowania administracyjnego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-403">
          <u xml:id="u-403.0" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-403.1" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">W związku z tym, że wpłynął pisemny wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu, do głosowania nad tym wnioskiem przystąpimy w bloku głosowań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-404">
          <u xml:id="u-404.0" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 14. porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego (druk nr 2425).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-405">
          <u xml:id="u-405.0" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Łukasza Zbonikowskiego w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-406">
          <u xml:id="u-406.0" who="#PosełŁukaszZbonikowski">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-406.1" who="#PosełŁukaszZbonikowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić w imieniu posłów wnioskodawców projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego, który jest odpowiedzią na zapotrzebowanie społeczne i na postulaty organizacji pozarządowych w sprawie rozwiązania na gruncie postępowania karnego jednego z istotnych problemów, to jest zbyt wąskiego kręgu podmiotów uprawnionych do złożenia zażalenia na postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania przygotowawczego oraz na postanowienie o umorzeniu postępowania przygotowawczego.</u>
          <u xml:id="u-406.2" who="#PosełŁukaszZbonikowski">Kwestia ta ma istotne znaczenie w sprawach dotyczących nieprawidłowości i nadużyć w instytucjach publicznych. W tego rodzaju sprawach, jeśli prokuratura odmówi wszczęcia postępowania lub je umorzy, nie ma właściwie podmiotu, który byłby zainteresowany i jednocześnie uprawniony do złożenia zażalenia, a więc do podważenia decyzji prokuratorskiej.</u>
          <u xml:id="u-406.3" who="#PosełŁukaszZbonikowski">W aktualnym stanie prawnym, zgodnie z art. 306 K.p.k., do złożenia zażalenia na odmowę wszczęcia postępowania uprawnione są następujące podmioty: instytucja państwowa, samorządowa lub społeczna, która zawiadomiła o przestępstwie, oraz pokrzywdzony, natomiast zażalenie na umorzenie postępowania mogą złożyć wyłącznie strony.</u>
          <u xml:id="u-406.4" who="#PosełŁukaszZbonikowski">W ocenie projektodawców wąskie ujęcie katalogu uprawnionych do zażalenia na odmowę wszczęcia lub umorzenie postępowania przygotowawczego istotnie przekłada się na skuteczność państwa w zwalczaniu nadużyć w instytucjach publicznych. Mianowicie osobami zawiadamiającymi o nieprawidłowościach w takich podmiotach często bywają ich pracownicy. W sytuacji, gdy prokuratura odmawia wszczęcia postępowania lub je umarza, pracownik, który zawiadomił o nieprawidłowościach, nie ma legitymacji do złożenia zażalenia na postanowienie prokuratury. Pokrzywdzonym jest bowiem w tym wypadku dana instytucja, a zażalenie w jej imieniu może złożyć jej kierownik. Jednakże z obserwacji organizacji pozarządowych wynika, że niezwykle rzadko dochodzi do złożenia zażalenia przez kierownika jednostki.</u>
          <u xml:id="u-406.5" who="#PosełŁukaszZbonikowski">Podobnie wygląda sytuacja mieszkańców gminy lub miasta, którzy zawiadamiają prokuraturę o nieprawidłowościach w jednostkach samorządu terytorialnego. Prokuratura odmawia mieszkańcom danej gminy statusu pokrzywdzonych i w konsekwencji odrzuca zażalenia na postanowienia o odmowie wszczęcia postępowania lub umorzeniu.</u>
          <u xml:id="u-406.6" who="#PosełŁukaszZbonikowski">Aktualny stan rzeczy ogranicza więc możliwości weryfikowania tych decyzji organu prowadzącego postępowanie przygotowawcze, które budzą wątpliwości, co w konsekwencji przekłada się na ograniczenie możliwości zwalczania nadużyć w instytucjach publicznych. Sytuacja ta rodzi w mieszkańcach gminy lub pracownikach instytucji publicznych rozgoryczenie i poczucie bezradności płynące z faktu, że nie mają wpływu na marnotrawienie ich własnego mienia, w wypadku samorządu terytorialnego, albo majątku instytucji publicznych, w wypadku ich pracowników. Dlatego też projektodawcy zdecydowali się na rozszerzenia katalogu osób uprawnionych do złożenia zażalenia na odmowę wszczęcia postępowania przygotowawczego lub jego umorzenie. Proponuje się, żeby w sprawach o przestępstwa przeciwko działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego, o których mowa w art. 222–231 Kodeksu karnego, w sprawach o przestępstwa przeciwko wiarygodności dokumentów, o których mowa w art. 270–277 Kodeksu karnego, w sprawach przeciwko mieniu, o których mowa w art. 278–295 Kodeksu karnego, oraz w sprawach o przestępstwa przeciwko obrotowi gospodarczemu, o których mowa w art. 296–309 Kodeksu karnego, prawo do złożenia zażalenia na postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania przygotowawczego lub jego umorzenie przysługiwało także osobom, które przestępstwo ujawniły lub wystąpiły o wszczęcie postępowania. Przyznaje się im również prawo do skargi na bezczynność organu procesowego.</u>
          <u xml:id="u-406.7" who="#PosełŁukaszZbonikowski">Przedmiotowy projekt nie rodzi skutków finansowych dla budżetu państwa ani budżetów jednostek samorządu terytorialnego. Projekt ustawy rodzi pozytywne skutki gospodarcze i nie jest objęty prawem Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-406.8" who="#PosełŁukaszZbonikowski">Do niniejszego projektu ustawy swoją opinię zgłosiło Biuro Studiów i Analiz Sądu Najwyższego. Generalnie po przeczytaniu tej opinii można przyjąć, że ten kierunek i sam pomysł zostały ocenione pozytywnie. Oczywiście są zgłoszone pewne uwagi szczegółowe; z niektórymi można się zgodzić, jak np. ujednolicenie terminologii, a z niektórymi nie do końca, ponieważ projekt zawiera zapis mówiący o tym, że dotyczy wyłącznie przestępstw przeciwko działalności instytucji publicznych, a nie przestępstw w odniesieniu do osób fizycznych, prywatnych. Wszelkie szczegółowe zastrzeżenia można przedyskutować i ewentualnie ustosunkować się do nich w trakcie prac komisji. W związku z tym w imieniu posłów wnioskodawców proszę o poparcie tego projektu ustawy i skierowanie go do dalszych prac w komisji. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-407">
          <u xml:id="u-407.0" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-407.1" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-407.2" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-407.3" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Pierwsza głos zabierze pani poseł Bożena Szydłowska w imieniu klubu Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-407.4" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-408">
          <u xml:id="u-408.0" who="#PosełBożenaSzydłowska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Platformy Obywatelskiej w sprawie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego (druk nr 2425). Celem proponowanej zmiany jest rozszerzenie katalogu podmiotów uprawnionych do złożenia zażalenia w przypadkach określonych w art. 306 K.p.k., a więc obejmujących prawo do złożenia zażalenia na postanowienie o odmowie wszczęcia śledztwa i postanowienie o jego umorzeniu w sprawach o przestępstwa przeciwko działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego. Prawo to w myśl proponowanej zmiany przysługiwać ma obok dotychczasowych podmiotów również osobom, które przestępstwo ujawniły lub wystąpiły o wszczęcie postępowania.</u>
          <u xml:id="u-408.1" who="#PosełBożenaSzydłowska">W świetle art. 306 § 1 zdanie drugie K.p.k. uprawnionym do złożenia zażalenia przysługuje prawo przejrzenia akt. Konsekwencją proponowanej nowelizacji byłoby rozszerzenie katalogu podmiotów uprawnionych do wglądu do akt postępowania także na osoby niebędące stronami postępowania. To rozwiązanie budzi w środowisku prawniczym spore kontrowersje. Z jednej strony zdaniem Krajowej Rady Sądownictwa udostępnienie akt sprawy osobom trzecim narusza prawa uczestników postępowania, a więc jedno z podstawowych dóbr objętych ochroną przepisów karnoprocesowych. Z drugiej natomiast strony w sprawach, które w świetle przepisów Kodeksu karnego chronią dobra o charakterze abstrakcyjnym i wykluczają istnienie pokrzywdzonego jako podmiotu indywidualnego, jak np. przestępstwa przeciwko wiarygodności dokumentów, proponowana zmiana mogłaby przyczynić się do polepszenia sytuacji prawnej osoby pokrzywdzonej faktycznie, a nie tylko w wąskim, kodeksowym rozumieniu. Autorzy projektu przekonują, że przedstawione zmiany miałyby dalekosiężne, pozytywne skutki w postaci zwiększonej skuteczności zwalczania nadużyć w instytucjach publicznych, jak również w postaci daleko idącej możliwości weryfikacji decyzji organów prowadzących postępowanie przygotowawcze.</u>
          <u xml:id="u-408.2" who="#PosełBożenaSzydłowska">Nie ulega wątpliwości, że poselski projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego zawiera interesujące rozwiązanie, którego możliwe pozytywne, jak i negatywne skutki wymagają jednak uważnej analizy pod względem prawnym. Istniejące w chwili obecnej sprzeczne opinie środowiska prawniczego co do rzeczonego projektu stanowią przesłankę uruchomienia dodatkowej procedury sprawdzającej celowość, zasadność i możliwe skutki proponowanej zmiany.</u>
          <u xml:id="u-408.3" who="#PosełBożenaSzydłowska">W imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska zwracam się z wnioskiem o skierowanie projektu ustawy do dalszego rozpatrzenia w komisji kodyfikacyjnej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-408.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-409">
          <u xml:id="u-409.0" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-409.1" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość pan poseł Łukasz Zbonikowski.</u>
          <u xml:id="u-409.2" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-410">
          <u xml:id="u-410.0" who="#PosełŁukaszZbonikowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość, ponieważ to posłowie tego klubu byli w większości posłami wnioskodawcami tego projektu, chciałbym poprzeć rozwiązanie zaproponowane w tej nowelizacji.</u>
          <u xml:id="u-410.1" who="#PosełŁukaszZbonikowski">Jak obserwujemy na podstawie doświadczenia naszego życia publicznego i funkcjonowania niektórych instytucji publicznych, w tym również samorządu terytorialnego, mamy pewną lukę. Otóż w wyniku wyborów jakaś konkretna osoba zarządza tym majątkiem w imieniu państwa, w imieniu danej jednostki publicznej, mimo że jest to majątek i własność grupy, pewnej lokalnej społeczności. Okazuje się, że często to właśnie ta osoba ma możliwość dokonywania pewnych przestępstw na tym majątku i na funduszach tej zbiorowości, a jednocześnie jest to jedyna osoba, która jest uprawniona do tego, żeby występować w procesach jako strona i występować w obronie. Nie ma więc dla takich osób absolutnie żadnej motywacji, żeby mogły, występując przed organami wymiaru sprawiedliwości, skutecznie dochodzić racji danej jednostki, czy to samorządowej, czy to terytorialnej, czy też innej instytucji publicznej.</u>
          <u xml:id="u-410.2" who="#PosełŁukaszZbonikowski">Dlatego wydaje się konieczne, że w sytuacjach, gdy mamy do czynienia z instytucjami publicznymi, majątkiem, funduszami publicznymi, w przypadku których właścicielami są tak naprawdę poszczególne osoby tworzące te jednostki, powinny one mieć również prawo, może nie w całości, ale przynajmniej na etapie postępowania przygotowawczego, skierowania sprawy przez prokuraturę do sądu, możliwość występowania również z zażaleniem i przypilnowania, żeby pewne przestępstwa czy patologie, jakie rodzą się właśnie w tych instytucjach publicznych, skutecznie śledzić.</u>
          <u xml:id="u-410.3" who="#PosełŁukaszZbonikowski">Dlatego z całą stanowczością klub Prawo i Sprawiedliwość popiera te rozwiązania i prosi o ich poparcie, aby dalej móc pracować nad nimi w komisjach. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-411">
          <u xml:id="u-411.0" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-411.1" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Bardzo proszę, pan poseł Stanisław Rydzoń w imieniu klubu Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-412">
          <u xml:id="u-412.0" who="#PosełStanisławRydzoń">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Poselskiego Lewica przedstawiam stanowisko wobec poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego, druk nr 2425.</u>
          <u xml:id="u-412.1" who="#PosełStanisławRydzoń">Zdaniem autorów projektu ustawy jest on odpowiedzią na postulaty organizacji pozarządowych domagających się poszerzenia ich zdaniem zbyt wąskiego kręgu podmiotów uprawnionych do złożenia zażalenia na postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania przygotowawczego lub o umorzeniu tego postępowania.</u>
          <u xml:id="u-412.2" who="#PosełStanisławRydzoń">Autorzy podają, że w aktualnym stanie prawnym do złożenia wymienionego zażalenia w sprawie odmowy wszczęcia postępowania są uprawnione następujące podmioty: instytucja publiczna, która zawiadomiła o przestępstwie, oraz pokrzywdzony, zaś w przypadku umorzenia postępowania wyłącznie strony. W związku z tym projektodawcy proponują, by także inne osoby, na przykład te, które przestępstwo ujawniły czy zgłosiły, miały prawo do złożenia przedmiotowego zażalenia. Osoby te nabyłyby także inne uprawnienia strony, m.in. prawo do wglądu do akt postępowania.</u>
          <u xml:id="u-412.3" who="#PosełStanisławRydzoń">Do projektu opinie zgłosili minister sprawiedliwości, Krajowa Rada Sądownictwa, a także Sąd Najwyższy i Naczelna Rada Adwokacka. Wszystkie te opinie mają wspólny mianownik, którym jest negatywny stosunek do projektu. Jedynie Naczelna Rada Adwokacka pozytywnie ustosunkowała się do tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-412.4" who="#PosełStanisławRydzoń">Opinie negatywne przejawiają się w następujących ocenach: nie ma potrzeby rozszerzania katalogu podmiotów uprawnionych do składania wymienionych zażaleń określonych w art. 306 K.k., gdyż przepis ten oraz inne, głównie Kodeksu postępowania karnego, dostatecznie chronią interesy stron. Poszerzenie uprawnień procesowych o podmioty inne niż pokrzywdzony jest sprzeczne z art. 2 § 1 pkt 3 K.p.k., który chroni tę osobę. Brak jest uzasadnienia, by zażalenia na postanowienia prokuratora składał nie pokrzywdzony, a na przykład jego sąsiad, który ujawnił kradzież. Przy przyjęciu propozycji posłów prokuratura musiałaby ustalać także listę osób ujawniających przestępstwo, co wywołałoby potrzebę doręczania im każdej decyzji o umorzeniu postępowania lub odmowie jego wszczęcia. Kolejna ocena. Przyjęcie propozycji posłów spowoduje wykorzystywanie instytucji zażalenia w sposób instrumentalny. Wreszcie ostatnia, nowelizacja mogłaby skutkować przyznaniem legitymacji do zaskarżania istotnych decyzji procesowych niepoliczalnej grupie osób, co spowodowałoby niebezpieczeństwo wydłużania postępowań karnych oraz zwiększenie obciążenia sądów nadzorujących postępowanie przygotowawcze.</u>
          <u xml:id="u-412.5" who="#PosełStanisławRydzoń">Przedstawione uwagi i zastrzeżenia co do zasady podzielane są przez nasz klub. Uważamy, że posłowie projektodawcy, kierując do Sejmu projekt ustawy zawarty w druku nr 2425, widzieli tylko jedną stronę problemu, zaś o drugiej zupełnie zapomnieli. Na obronę autorów projektu należy jednak stwierdzić, że Sąd Najwyższy co do zasady podzielił intencje projektodawców, jednakże skrytykował sposób realizacji. Nie wspomnę już o opinii Naczelnej Rady Adwokackiej. Gdyby zważyć plusy i minusy projektu, nadawałby się on do odrzucenia. Mając na uwadze zasadę audiatur et altera pars - wysłuchaj także drugiej strony, bo tutaj to wysłuchanie jest za skromne, oraz wymienioną ocenę Sądu Najwyższego, wnosimy o skierowanie projektu do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach, by móc szczegółowo wysłuchać autorów, ekspertów i zapoznać się z ich racjami. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-412.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-413">
          <u xml:id="u-413.0" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-413.1" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Bardzo proszę, pan marszałek Józef Zych w imieniu Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-414">
          <u xml:id="u-414.0" who="#PosełJózefZych">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Moja koleżanka z Platformy Obywatelskiej pięknie przedstawiła wątpliwości i uzasadnienie od strony prawnej. Kolega Rydzoń także podniósł pewne okoliczności, z którymi absolutnie się zgadzam. Chciałbym podnieść tylko jedną kwestię, że temat nie jest nam obcy. Wielokrotnie w poprzednich latach wysuwano to zagadnienie i są pewne negatywne doświadczenia, dotyczy to złośliwych zawiadomień o niepopełnionych przestępstwach. Jeżeli ta grupa osób dostałaby uprawnienia do wnoszenia zażaleń, to może dojść do różnych sytuacji. Równocześnie pan poseł będący przedstawicielem grupy posłów, którzy inicjują, odniósł się racjonalnie do tego, mówiąc, że w komisji można popracować nad innymi rozwiązaniami, zastanowić się.</u>
          <u xml:id="u-414.1" who="#PosełJózefZych">Przyjmując wszystkie argumenty, nie będę ich powtarzał, popieram wniosek o skierowanie do komisji. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-414.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-415">
          <u xml:id="u-415.0" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu marszałkowi.</u>
          <u xml:id="u-415.1" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Przystępujemy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-415.2" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Jako pierwszy pan poseł Lech Kołakowski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-415.3" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Czas - 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-415.4" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-415.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-415.6" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Pan poseł Stanisław Rydzoń, bardzo proszę, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-416">
          <u xml:id="u-416.0" who="#PosełStanisławRydzoń">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie ministrze, mam do pana krótkie pytanie. W kontekście uwag zgłoszonych przez Sąd Najwyższy i prezesa Naczelnej Rady Adwokackiej chciałbym pana zapytać, w tym momencie, tak na gorąco, jakie widzi pan możliwości działań komisji, żeby ten projekt uzdrowić? Z opinii ministerstwa nie wynika w zasadzie, jaka jest szansa, żeby ten projekt uzdrowić. Natomiast Sąd Najwyższy stwierdził, że należy co do zasady podzielić intencje projektodawców, nie będę tego rozwijał, mówiłem o tym w swoim wystąpieniu, jednak sposób realizacji tej intencji należy ocenić negatywnie. Naczelna Rada Adwokacka, praktycy, stwierdzają w ostatnim zdaniu: Projekt wart jest uwagi, może pozytywnie wpłynąć na praktykę prawa. Nie zaproponowano tu jednak rozwiązań.</u>
          <u xml:id="u-416.1" who="#PosełStanisławRydzoń">Chciałbym pana zapytać, panie ministrze, czy mógłby pan zaraz ustosunkować się do projektu, czy pan już teraz, na gorąco, widzi jakieś możliwości uzdrowienia tego projektu, bo z opinii ministerstwa to nie wynika. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-416.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-417">
          <u xml:id="u-417.0" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-417.1" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pana Zbigniewa Wronę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-418">
          <u xml:id="u-418.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościZbigniewWrona">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-418.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościZbigniewWrona">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na wstępie chciałbym zwrócić uwagę na pewien fakt, który jakby umknął wszystkim państwu, którzy występowali w tej sprawie. Otóż ten projekt powrócił, ponieważ był on już rozpatrywany...</u>
          <u xml:id="u-418.2" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Rydzoń: W ubiegłym roku.)</u>
          <u xml:id="u-418.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościZbigniewWrona">Tak, w ubiegłym roku. To identyczny projekt, którego celem jest rozszerzenie katalogu kręgu osób uprawnionych do składania zażaleń na postanowienia o odmowie wszczęcia postępowania i o umorzeniu postępowania, z czym łączy się oczywiście dostęp do akt postępowania. Kwestia jest chyba zatem rzeczywiście istotna, skoro kolejny raz wraca.</u>
          <u xml:id="u-418.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościZbigniewWrona">Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało stanowisko rządu, które jest na końcowym etapie uzgodnień międzyresortowych. Generalnie jest to stanowisko negatywne. Niemniej jednak rzeczywiście jest pewien problem prawny i społeczny - chodzi o możliwość sprawowania pewnej kontroli społecznej nad węzłowymi decyzjami postępowania karnego o odmowie wszczęcia postępowania i o umorzeniu postępowania.</u>
          <u xml:id="u-418.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościZbigniewWrona">Taka kontrola, musimy zdawać sobie z tego sprawę, zawsze wiąże się z przedłużeniem postępowania, z większą biurokratyzacją, z tym, o czym była tu mowa - wystąpieniem niepoliczalnego kręgu osób potencjalnie uprawnionych do zajrzenia do akt, do złożenia zażalenia, otrzymania decyzji. O tych kwestiach była mowa, na wszystkie te problemy rząd w projekcie swojego stanowiska zwraca uwagę i akcentuje je.</u>
          <u xml:id="u-418.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościZbigniewWrona">Padło tutaj również pytanie, czy jest jakaś możliwość racjonalnego określenia tego zakresu kontroli nad węzłowymi decyzjami o odmowie albo o wszczęciu, albo o umorzeniu postępowania, sprawowanej przez inne podmioty niż pokrzywdzony. Widzę taką możliwość. Pan poseł Rydzoń mnie o to pytał.</u>
          <u xml:id="u-418.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościZbigniewWrona">Rzeczywiście to, co jest tutaj jakby najbardziej rażące, to zupełna niezależność działań osoby, która nie jest pokrzywdzona, od stanowiska w tej sprawie osoby pokrzywdzonej. Padł tutaj w czasie dzisiejszej debaty przykład, że ktoś mógłby wymuszać akcję ścigania karnego w sprawie o kradzież czy jakieś inne przestępstwo przeciwko mieniu w sytuacji, gdy sam pokrzywdzony nie byłby tym zainteresowany. To sytuacja zupełnie nieracjonalna.</u>
          <u xml:id="u-418.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościZbigniewWrona">Jeżeli miałbym coś poprawić, to chciałbym tak uregulować te kwestie, żeby prawa pokrzywdzonego były tutaj na pierwszym miejscu. Tego w tym projekcie zabrakło.</u>
          <u xml:id="u-418.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościZbigniewWrona">Druga kwestia to bardzo ogólne określenie katalogu, kręgu osób, które ujawniły przestępstwo lub zawiadomiły o przestępstwie. Jest to rzeczywiście ogromnie pojemne określenie, które nie łączy charakteru tego przestępstwa z zakresem zadań realizowanych przez daną jednostkę czy dany podmiot. Jest to kwestia większego doprecyzowania tego katalogu osób, określenie, kto oprócz pokrzywdzonego mogłyby mieć prawo do składania zażaleń na decyzje w postępowaniu. Tutaj też komisja ma pole do pracy.</u>
          <u xml:id="u-418.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościZbigniewWrona">Tak że mimo generalnie negatywnego stanowiska Ministerstwa Sprawiedliwości wobec tego projektu, w tym kształcie, w jakim mamy go przed sobą, uważam, że istnieją pewne możliwości jego poprawy w trakcie dalszych prac legislacyjnych, dlatego nie składam wniosku o odrzucenie tego projektu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-418.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-419">
          <u xml:id="u-419.0" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-419.1" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Czy pan poseł Łukasz Zbonikowski chce zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-419.2" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Bardzo proszę, przedstawiciel wnioskodawców pan poseł Łukasz Zbonikowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-420">
          <u xml:id="u-420.0" who="#PosełŁukaszZbonikowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Co prawda nie było do mnie konkretnego pytania, ale skorzystam z okazji i podziękuję wszystkim przedstawicielom klubów, że nie wnioskowali o odrzucenie tego projektu, tylko mówili, że popracujemy nad nim w komisji.</u>
          <u xml:id="u-420.1" who="#PosełŁukaszZbonikowski">Chciałbym też, mimo braku pytania, odpowiedzieć. Sam, jako przedstawiciel wnioskodawców, widzę pewne możliwości. Jeżeli opinie naszej jurysprudencji pokazują pewne wątpliwości w związku z tymi zapisami, to sam widzę, że po pierwsze trzeba bardzo precyzyjnie w trakcie prac komisji rozdzielić, że ten rozszerzony katalog ma dotyczyć tylko i wyłącznie spraw o charakterze publicznym, majątku i mienia publicznego, żeby rzeczywiście nie było przypadku, że za prywatną kradzież wnioskować może ktoś inny. Wydawało nam się, że to jest precyzyjnie ujęte w tym zapisie, ale jeżeli to wymaga bardziej szczegółowego podejścia, to należy to zrobić w komisji.</u>
          <u xml:id="u-420.2" who="#PosełŁukaszZbonikowski">Oczywiście należy też ujednolicić terminologię, bo być może bardziej precyzyjne sformułowania już występują w Kodeksie postępowania karnego niż te, które są. Myślę, że poszłoby to w dobrym kierunku.</u>
          <u xml:id="u-420.3" who="#PosełŁukaszZbonikowski">Dziękuję też, że ministerstwo zauważyło możliwość wdrożenia tego projektu po wprowadzeniu poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-420.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-421">
          <u xml:id="u-421.0" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-422">
          <u xml:id="u-422.0" who="#PosełAndrzejBętkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Doceniając wysiłek i dobre chęci projektodawców ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego - w projektowanym art. 306 § la - chcę wyrazić pewną obawę dotyczącą omawianego projektu, a mianowicie: Czy takie poszerzenie katalogu podmiotów uprawnionych do poinformowania o wszczęciu albo odmowie wszczęcia postępowania nie przyczyni się do lawinowego wzrostu wszelkiego rodzaju odwołań, często bezzasadnych lub o znikomej wartości prawnej i faktycznej? W konsekwencji ten zapis może stać się uzasadnieniem do pieniactwa procesowego i wnoszenia wniosków, odwołań czy pism procesowych, które dołożą niepotrzebnej pracy i tak już obłożonej obowiązkami prokuraturze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-423">
          <u xml:id="u-423.0" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-423.1" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Marszałek Sejmu, na podstawie art. 87 ust. 2 w związku z art. 90 ust. 1 regulaminu Sejmu, kieruje poselski projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego, zawarty w druku nr 2425, do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-423.2" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów porządku dziennego zaplanowanych na dzień 16 grudnia br.</u>
          <u xml:id="u-423.3" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygłoszenia oświadczeń poselskich.</u>
          <u xml:id="u-423.4" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie jeszcze wygłosić oświadczenie?</u>
          <u xml:id="u-423.5" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-423.6" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Listę posłów zgłoszonych do oświadczeń uważam za zamkniętą.</u>
          <u xml:id="u-423.7" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Piotr Stanke, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-423.8" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-423.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Spóźnił się...)</u>
          <u xml:id="u-423.10" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Wobec powyższego pan poseł Andrzej Szlachta, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-423.11" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-424">
          <u xml:id="u-424.0" who="#PosełAndrzejSzlachta">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-424.1" who="#PosełAndrzejSzlachta">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Swoje oświadczenie pragnę poświęcić postaci Jana Stefana Kotowicza, żołnierza Legionów Polskich, oficera Wojska Polskiego, dowódcy 27. Wołyńskiej Dywizji Piechoty Armii Krajowej.</u>
          <u xml:id="u-424.2" who="#PosełAndrzejSzlachta">Jan Stefan Kotowicz urodził się w Rzeszowie 119 lat temu, 18 grudnia 1890 r. Uczęszczał do I Gimnazjum im. Stanisława Konarskiego w Rzeszowie, w którym zdał maturę w 1910 r. Następnie rozpoczął studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. W 1912 r. wstąpił do Związku Strzeleckiego w Rzeszowie.</u>
          <u xml:id="u-424.3" who="#PosełAndrzejSzlachta">8 sierpnia 1914 r. zgłosił się na ochotnika do 1. Pułku Piechoty I Brygady Legionów. Po ukończeniu kursu oficerskiego we wrześniu 1914 r. awansował na podporucznika. Walczył pod Laskami, Borzechowem oraz pod Krzywopłotami, gdzie został ciężko ranny. We wrześniu 1917 r. po kryzysie przysięgowym wcielony został do armii austriackiej i skierowany do szkoły oficerskiej. W listopadzie 1918 r. współorganizował pułk ziemi rzeszowskiej Wojska Polskiego. Szybko awansował na stopień porucznika, a następnie kapitana.</u>
          <u xml:id="u-424.4" who="#PosełAndrzejSzlachta">17 stycznia 1919 r. poprowadził na front ukraiński 1. batalion 17. Pułku Piechoty i wziął udział w walkach o Włodzimierz Wołyński. W czerwcu 1919 r. otrzymał stopień majora i jako oficer liniowy uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej 1919–1920 r. W styczniu 1920 r. otrzymał przydział do 17. Pułku Piechoty w Rzeszowie, gdzie przez wiele lat był zastępcą dowódcy tej jednostki. W styczniu 1932 r. został podpułkownikiem i objął dowództwo 67. Pułku Piechoty w Brodnicy. W latach 1935–1938 dowodził 6. Pułkiem Strzelców Pieszych w Samborze, a potem Brygadą Obrony Narodowej w Przemyślu.</u>
          <u xml:id="u-424.5" who="#PosełAndrzejSzlachta">W czasie kampanii wrześniowej w 1939 r. już jako pułkownik dowodził 3. Brygadą Górską, której pododdziały opóźniły wyjście Niemców z pasma Karpat w kierunku Lwowa, a następnie bronił regionu Starego Sambora. 18 września 1939 r. wraz z resztkami brygady przekroczył granicę węgierską. Został internowany i przeniesiony do Egeru, gdzie pełnił funkcję polskiego komendanta obozu. W lipcu 1943 r. zbiegł i przedostał się do Warszawy, gdzie został inspektorem Komendy Głównej Armii Krajowej. Wkrótce stanął na czele 27. Wołyńskiej Dywizji Piechoty Armii Krajowej, którą dowodził w czasie akcji „Burza” na Lubelszczyźnie. Jego dywizja AK 21 lipca 1944 r. wyzwoliła Lubartów i Kock. Po rozpoczęciu przez Armię Czerwoną akcji rozbrajania żołnierzy 27. Dywizji Piechoty AK podjął 26 lipca 1944 r. decyzję o rozwiązaniu tej jednostki. Sam próbował przedostać się do Warszawy. Wybuch powstania 1 sierpnia 1944 r. zatrzymał go na prawym brzegu Wisły.</u>
          <u xml:id="u-424.6" who="#PosełAndrzejSzlachta">W październiku 1944 r. został aresztowany w Kurowie i dopiero w sierpniu 1945 r. wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Lublinie został skazany na 10 lat więzienia. We wrześniu 1945 r. na podstawie amnestii został zwolniony z więzienia.</u>
          <u xml:id="u-424.7" who="#PosełAndrzejSzlachta">Po wyjściu na wolność podjął pracę magazyniera w Kijawie koło Nysy. W 1949 r. wrócił do swego rodzinnego miasta Rzeszowa, gdzie podjął pracę w Inwalidzkiej Spółdzielni Pracy. We wrześniu 1958 r. przeszedł na rentę. Zmarł 15 października 1963 r. w Rzeszowie. Został pochowany na cmentarzu na Pobitnem.</u>
          <u xml:id="u-424.8" who="#PosełAndrzejSzlachta">Za swoje męstwo i odwagę został odznaczony Krzyżem Orderu Virtuti Militari V klasy, orderem kawalerskim Polonia Restituta, czterokrotnie Krzyżem Walecznych, Krzyżem Niepodległości, Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921...</u>
          <u xml:id="u-424.9" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-424.10" who="#PosełAndrzejSzlachta">...Medalem 10-lecia Odzyskania Niepodległości.</u>
          <u xml:id="u-424.11" who="#PosełAndrzejSzlachta">Społeczeństwo Rzeszowa pamiętało o swoim bohaterze.</u>
          <u xml:id="u-424.12" who="#PosełAndrzejSzlachta">Panie marszałku, jeszcze dwa zdania.</u>
          <u xml:id="u-424.13" who="#PosełAndrzejSzlachta">W 2001 r. w czasie, gdy pełniłem funkcję prezydenta Rzeszowa, rada miasta nazwała plac przy ul. Słowackiego skwerem im. Jana Stefana Kotowicza, a członkowie Światowego Związku Armii Krajowej ufundowali pamiątkową tablicę poświęconą osobie pułkownika Jana Stefana Kotowicza, która została umieszczona na budynku przy skwerze jego imienia. Jako prezydent Rzeszowa brałem udział w uroczystości odsłonięcia tej tablicy, która upamiętnia postać bohaterskiego rzeszowianina. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-424.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-425">
          <u xml:id="u-425.0" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-425.1" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Pan poseł Jarosław Żaczek.</u>
          <u xml:id="u-425.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma pana posła.)</u>
          <u xml:id="u-425.3" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Wobec powyższego, skoro nie ma pana posła Żaczka, pan poseł Zbigniew Chmielowiec, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-425.4" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-425.5" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Chmielowiec: Teraz nie wiem, jak mam powiedzieć - panie marszałku czy pani marszałek?)</u>
          <u xml:id="u-425.6" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Pan poseł Zbigniew Chmielowiec, bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-425.7" who="#komentarz">(Głos z sali: To pani marszałek jest.)</u>
          <u xml:id="u-425.8" who="#WicemarszałekKrzysztofPutra">Pani marszałek, to jest oczywiste. To jest kobieta.</u>
          <u xml:id="u-425.9" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Ewa Kierzkowska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-426">
          <u xml:id="u-426.0" who="#PosełZbigniewChmielowiec">Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! W dniu 16 grudnia 2009 r. obchodzimy 87. rocznicę śmierci Gabriela Narutowicza, pierwszego prezydenta II Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-426.1" who="#PosełZbigniewChmielowiec">Urodził się 17 marca 1865 r. w Telszach na Litwie. Ukończył gimnazjum w Lipawie na Łotwie. Podjął studia na Wydziale Matematyczno-Fizycznym uniwersytetu w Petersburgu, ale z powodu choroby został zmuszony do ich przerwania. Dużą część życia spędził w Szwajcarii, gdzie w latach 1887–1891 studiował na politechnice w Zurychu.</u>
          <u xml:id="u-426.2" who="#PosełZbigniewChmielowiec">W czasie studiów pomagał Polakom, przez co był ścigany przez cara i co uniemożliwiło mu powrót do kraju, gdyż władze rosyjskie wydały nakaz jego aresztowania.</u>
          <u xml:id="u-426.3" who="#PosełZbigniewChmielowiec">Przyjął obywatelstwo szwajcarskie. Był wybitnym konstruktorem oraz inżynierem. W 1907 r. został profesorem w katedrze budownictwa wodnego na Politechnice w Zurychu. W latach 1913–1919 pełnił tam funkcję dziekana. Był również członkiem szwajcarskiej komisji gospodarki wodnej. W 1915 r. został przewodniczącym międzynarodowej komisji regulacji Renu.</u>
          <u xml:id="u-426.4" who="#PosełZbigniewChmielowiec">Podczas I wojny światowej był prezesem Polskiego Komitetu Społecznego w Zurychu i członkiem dyrekcji Szwajcarskiego Komitetu Generalnego Pomocy Ofiarom Wojny w Polsce. We wrześniu 1919 r. na zaproszenie polskiego rządu powrócił do kraju, gdzie aktywnie zaangażował się w odbudowę państwa polskiego. W latach 1920–1921 był ministrem robót publicznych, a w roku 1922 został ministrem spraw zagranicznych. W wyborach w 1922 r. poparł Unię Narodowo-Państwową związaną z Józefem Piłsudskim. Sam też kandydował z listy Państwowego Zjednoczenia na Kresach, jednak nie uzyskał mandatu poselskiego. Po przegranych w listopadzie 1922 r. wyborach Gabriel Narutowicz nadal pełnił funkcję ministra spraw zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-426.5" who="#PosełZbigniewChmielowiec">W grudniu zgłoszono jego kandydaturę na prezydenta. Wygrał wybory i 9 grudnia 1922 r. został pierwszym prezydentem II Rzeczypospolitej. Po wyborze stał się obiektem oszczerczych i bezpardonowych ataków, zwłaszcza ze strony endecji. Przemocą usiłowano nie dopuścić prezydenta elekta do złożenia przysięgi przewidzianej konstytucją. Jego zaprzysiężenie odbyło się jednak 11 grudnia 1922 r. Funkcję prezydenta II Rzeczypospolitej Polskiej Gabriel Narutowicz pełnił jedynie przez pięć dni. Zginął w zamachu 16 grudnia 1922 r. o godz. 12 podczas otwarcia wystawy w gmachu Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie. Został zastrzelony przez powiązanego z endecją malarza i fanatycznego nacjonalistę Eligiusza Niewiadomskiego. Śmierć prezydenta była wynikiem agresywnej krytyki wobec jego osoby.</u>
          <u xml:id="u-426.6" who="#PosełZbigniewChmielowiec">Gabriel Narutowicz został pochowany 22 grudnia 1922 r. w podziemiach Bazyliki Archikatedralnej św. Jana Chrzciciela w Warszawie, dokąd odprowadził go półmilionowy milczący tłum.</u>
          <u xml:id="u-426.7" who="#PosełZbigniewChmielowiec">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Przemawiając dziś w Sejmie Rzeczypospolitej Polskiej, pragnę złożyć hołd temu wielkiemu polskiemu patriocie w 87. rocznicę jego śmierci. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-426.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-427">
          <u xml:id="u-427.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję uprzejmie panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-427.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Oświadczenie wygłosi pan poseł Wojciech Kossakowski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-427.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-427.3" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Zapraszam zatem serdecznie pana posła Aleksandra Chłopka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-427.4" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-427.5" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">W związku z tym o zabranie głosu proszę pana posła Stanisława Lamczyka, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-427.6" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-428">
          <u xml:id="u-428.0" who="#PosełStanisławLamczyk">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dziś w Gdyni i Gdańsku obchodzona jest rocznica tragicznych wydarzeń z grudnia 1970 r. Przed 39 laty w Trójmieście rozpoczęły się demonstracje będące odpowiedzią na wprowadzenie przez ówczesne władze drastycznych podwyżek cen żywności. Wprowadzone zmiany dotkliwie uderzyły w i tak ubogie przecież społeczeństwo. Do strajku protestacyjnego podjętego przez stoczniowców przyłączyło się wiele załóg z innych zakładów Trójmiasta. Wkrótce strajkujący, chcąc przekazać rządzącym swoje postulaty, wyszli w pokojowym marszu na ulice Gdańska. Jednak władza nie zamierzała podjąć dialogu ze społeczeństwem. Przeciwko protestującym zostały wysłane oddziały milicji i wojska. Przeciwko bezbronnym demonstrantom zostały użyte broń palna, czołgi, transportery opancerzone. W ciągu kilkunastodniowych walk z rąk milicji i wojska śmierć poniosło ponad 40 osób, zaś ponad 1100 osób zostało rannych.</u>
          <u xml:id="u-428.1" who="#PosełStanisławLamczyk">W ramach ukrywania prawdy o rozmiarach masakry ówczesna władza pozwała jedynie na cichy pogrzeby ofiar. Uczestniczyli w nich jedynie członkowie najbliższych rodzin. Powszechne było fałszowanie aktów zgonu, a nawet stosowanie zakazu umieszczania właściwych dat śmierci na nagrobkach protestujących poległych na ulicach Gdańska i Gdyni.</u>
          <u xml:id="u-428.2" who="#PosełStanisławLamczyk">Dziś, po wielu latach prawda o wydarzeniach Grudnia '70 została ujawniona. Odtworzony został przebieg kilkudniowych walk w Trójmieście. Znane są nazwiska osób odpowiedzialnych za masakrę robotników Wybrzeża.</u>
          <u xml:id="u-428.3" who="#PosełStanisławLamczyk">Wydarzenia grudniowe w Trójmieście w 1970 r. były bardzo ważnym etapem w kształtowaniu się opozycji antykomunistycznej i jednym z wielu przystanków na drodze do odzyskania przez Polskę niepodległości.</u>
          <u xml:id="u-428.4" who="#PosełStanisławLamczyk">Dziś władze samorządowe oraz ludność Pomorza, uczestnicząc w licznych uroczystościach, składają hołd poległym w walce o demokratyczną, suwerenną Polskę.</u>
          <u xml:id="u-428.5" who="#PosełStanisławLamczyk">Pragnę przekazać wyrazy szacunku uczestnikom tamtych wydarzeń. Dzięki odwadze i poświęceniu wielu bezimiennych bohaterów Grudnia 70 - robotników z Pomorza możemy, my i nasze dzieci, w pełni cieszyć się wolnością. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-428.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-429">
          <u xml:id="u-429.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję uprzejmie panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-429.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Głos ma pan poseł Kazimierz Moskal, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-429.2" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-430">
          <u xml:id="u-430.0" who="#PosełKazimierzMoskal">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dzisiejsze moje oświadczenie poświęcę trudnej sytuacji szpitali i trudnej sytuacji powiatów.</u>
          <u xml:id="u-430.1" who="#PosełKazimierzMoskal">Na działalność szpitali Narodowy Fundusz Zdrowia zaplanował w bieżącym roku kwotę 25,9 mld zł, natomiast na rok 2010 planuje się 22,9 mld zł. To oznacza absolutną katastrofę i powrót do zapaści ekonomicznej szpitali. Dlatego też 10 grudnia 2009 r. Związek Powiatów Polskich zajął stanowisko: „Stop dla ograniczania dostępności do świadczeń medycznych! Stop dla lekceważenia dorobku samorządów terytorialnych, dyrekcji i pracowników szpitali powiatowych!”.</u>
          <u xml:id="u-430.2" who="#PosełKazimierzMoskal">W tym stanowisku przedstawiciele powiatów zaznaczają, że mimo wielu prób przekonywania ministra zdrowia i prezesa narodowego funduszu do konieczności zmian zasad finansowania świadczeń zdrowotnych z zakresu lecznictwa zamkniętego, a w szczególności wypłacania tzw. nadwykonań za lata 2008 i 2009 oraz zasad kontraktowania na 2010 r. - wobec braku jakiejkolwiek reakcji na te prośby rozpoczynają ogólnopolską akcję protestacyjną.</u>
          <u xml:id="u-430.3" who="#PosełKazimierzMoskal">Szpitale powiatowe odgrywają niezwykle istotną rolę w systemie ochrony zdrowia, a od sprawności ich działania zależy zdrowie i życie mieszkańców. Tymczasem do dnia dzisiejszego w niemal wszystkich województwach nie wypłaca się wynagrodzenia za świadczenia ponadlimitowe z zakresu lecznictwa zamkniętego. Nie zatwierdzono również planu finansowego Narodowego Funduszu Zdrowia na rok 2010, a projekty rozpatrywane w ostatnich dniach przez sejmową Komisję Zdrowia przewidują w skali kraju obniżenie nakładów na szpitale aż o 3 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-430.4" who="#PosełKazimierzMoskal">Związek Powiatów Polskich nie akceptuje tego typu działań, które spowodować mogą ograniczenie dostępu ubezpieczonych do świadczeń medycznych oraz pogarszanie się sytuacji finansowej szpitali. Kroki, jakie Związek Powiatów Polskich podejmie, to wstrzymanie się z aneksowaniem umów na leczenie szpitalne na rok 2010 do czasu zapewnienia środków, w skali poszczególnych województw, w wysokości nie niższej niż wynikających z planu na rok 2009. Związek Powiatów Polskich zobowiązał także dyrektorów szpitali do wystąpienia, w terminie miesiąca, na drogę sądową przeciwko Narodowemu Funduszowi Zdrowia w sprawie nieopłacania świadczeń ponadlimitowych. Związek Powiatów Polskich również występuje do stosownych organów o zbadanie prawidłowości postępowania prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia w kwestii kontraktowania i płatności za świadczenia. W najbliższych dniach starostowie i prezydenci miast na prawach powiatu przeprowadzą akcję protestacyjną w Warszawie przed siedzibą Narodowego Funduszu Zdrowia i Ministerstwem Zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-430.5" who="#PosełKazimierzMoskal">Jako osoby, które reprezentują lokalne wspólnoty mieszkańców, z pełną odpowiedzialnością podchodzą do ciążących na nich obowiązków, w tym także tych dotyczących ochrony zdrowia. Dlatego z ogromną determinacją walczyć będą o interes pacjentów, którzy nie mogą stać się ofiarami nieprawidłowości w funkcjonowaniu systemu ochrony zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-430.6" who="#PosełKazimierzMoskal">Jestem głęboko przekonany, że również parlamentarzyści i minister pozytywnie ustosunkują się do tego apelu Związku Powiatów Polskich. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-430.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-431">
          <u xml:id="u-431.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-431.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Głos ma pan poseł Romuald Ajchler, Lewica, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-432">
          <u xml:id="u-432.0" who="#PosełRomualdAjchler">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dzisiaj Trybunał Konstytucyjny umożliwił ubieganie się o świadczenia pieniężne osobom deportowanym w czasie II wojny światowej ze swych miejscowości do innych, wskazanych przez Niemców, ale położonych na terenie Polski.</u>
          <u xml:id="u-432.1" who="#PosełRomualdAjchler">Dotychczas obowiązywała zasada, że o świadczenia pieniężne mogły ubiegać się osoby deportowane do pracy przymusowej na tereny III Rzeszy lub do krajów okupowanych przez nią. Na tę decyzję Trybunału Konstytucyjnego oczekiwało kilka lub kilkanaście tysięcy osób, które w czasie II wojny światowej przeżyły tułaczkę i były wykorzystywane do wykonywania pracy niewolniczej, często w bardzo trudnych, urągających godności ludzkiej warunkach.</u>
          <u xml:id="u-432.2" who="#PosełRomualdAjchler">Za wydanie takiej decyzji chcę podziękować przewodniczącemu trybunału, a przede wszystkim całemu trybunałowi. Chciałbym również podziękować rzecznikowi praw obywatelskich, który wystąpił do trybunału i ujął się za deportowanymi.</u>
          <u xml:id="u-432.3" who="#PosełRomualdAjchler">Jednak, Wysoka Izbo, jest jeszcze jedna sprawa do załatwienia. Otóż sejmowa komisja polityki społecznej pracuje nad ustawą o tak zwanych dzieciach wojny. Jest to grupa osób, które pracowały w czasie II wojny światowej, a które do tej pory nie uzyskały żadnego zadośćuczynienia. Zdołały one przeżyć ten trudny dla siebie okres. Wszystkie grupy społeczne, w tym deportowani do pracy niewolniczej i ci, którzy mogą udokumentować przejście przez obozy przejściowe, myślę tutaj o obozach łódzkich, i obozy koncentracyjne, dostały jakieś środki, natomiast grupa dzieci, które w czasie II wojny światowej wykorzystywał okupant, czeka na to do tej chwili. Ta grupa liczy ok. 70 tys. osób. Dlatego zwracam się do członków sejmowej komisji polityki społecznej, w której ta ustawa zalega, aby przyspieszyli nad nią prace, powiem inaczej, aby odkurzyli tę ustawę i przekazali ją do dalszych prac, a być może niewielka grupa będzie mogła skorzystać z jej uchwalenia. Grupa osób, które czekają na przyznanie im dodatków emerytalnych, świadczeń pieniężnych, z roku na rok maleje. W przyszłym roku będzie ich na pewno już o ok. 10 tys.mniej, gdyż jest to grupa największego ryzyka, jeśli chodzi o śmiertelność.</u>
          <u xml:id="u-432.4" who="#PosełRomualdAjchler">Jednak za to wszystko, co się dzisiaj stało, jeszcze raz dziękuję rzecznikowi oraz Trybunałowi Konstytucyjnemu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-432.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-433">
          <u xml:id="u-433.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję uprzejmie panu posłowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-434">
          <u xml:id="u-434.0" who="#PosełWitoldNamyślak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Tegoroczne obchody Święta Niepodległości w Lęborku miały wyjątkowy charakter. W przeddzień tradycyjnych uroczystości niepodległościowych, 10 listopada, nastąpiło odsłonięcie tablicy pamiątkowej poświęcone członkom założycielom Polskiej Rady Ludowej w Lęborku.</u>
          <u xml:id="u-434.1" who="#PosełWitoldNamyślak">Ziemia lęborska, zgodnie z postanowieniami traktatu welawsko-bydgoskiego z 1657 r., została oddana jako dziedziczne lenno elektorowi brandenburskiemu i księciu Prus Fryderykowi Wilhelmowi. Od tego czasu związki ziemi lęborsko-bytowskiej z Polską stawały się coraz luźniejsze. Państwo brandenburskie, a szczególnie powstałe w 1701 r. państwo pruskie prowadziły proces wynaradawiania ludności polskiej zamieszkującej te ziemie.</u>
          <u xml:id="u-434.2" who="#PosełWitoldNamyślak">Pierwsza wojna światowa wzbudziła w Polakach nadzieje na odzyskanie niepodległości i zjednoczenie podzielonych pomiędzy zaborców ziem. We wszystkich trzech zaborach organizowały się zalążki przyszłej władzy polskiej. Jednym z nich była, powstała na terenie Wielkopolski, Górnego Śląska i Pomorza, Naczelna Rada Ludowa i Komisariat Naczelnej Rady Ludowej z oddziałem w Gdańsku, który zakresem swojej działalności objął Prusy Zachodnie oraz ziemie, na których miały się odbyć w przyszłości plebiscyty.</u>
          <u xml:id="u-434.3" who="#PosełWitoldNamyślak">Te patriotyczne nastroje udzieliły się także mieszkańcom Lęborka. W styczniu 1919 r. z inicjatywy Szczepana Gracza powstała tu Polska Rada Ludowa. W swojej krótkiej działalności wyraziła ona zdecydowany sprzeciw wobec niemieckiej zwierzchności nad ziemią lęborską i proklamowała chęć jej przyłączenia do odrodzonej Polski. Tuż po ogłoszeniu swojego programu członkowie rady zostali spacyfikowani i rozpędzeni przez miejscową policję. Wśród osób, które powołały do życia Polską Radę Ludową w Lęborku, byli także: Stefan Hazuka, Józef Kustusz, Józef Paszke, kupiec Gackowski, Bernard Werra i Jan Styp-Rekowski. Spotykali się oni m.in. w budynku przy ul. Targowej 48. Na budynku tym umieszczono pamiątkową tablicę.</u>
          <u xml:id="u-434.4" who="#PosełWitoldNamyślak">W uroczystości odsłonięcia tablicy uczestniczyło wielu mieszkańców Lęborka. Zgodnie z intencją organizatorów głównym bohaterem była młodzież, która licznie stawiła się w miejscu uroczystości. Obecne były także władze miasta i powiatu. Przybyły również delegacje służb mundurowych, kombatanci, harcerze, delegacje placówek oświatowych, stowarzyszeń, instytucji i firm.</u>
          <u xml:id="u-434.5" who="#PosełWitoldNamyślak">Odsłonięcia tablicy dokonał Konrad Król, laureat Ogólnopolskiej Olimpiady Tematycznej „Losy Żołnierza i Oręża Polskiego w latach 1921–1945”, uczeń Liceum Ogólnokształcącego nr l im. Stefana Żeromskiego, w towarzystwie uczniów innych lęborskich szkół. Poświęcenia tablicy dokonał ojciec dr Piotr Pawlik, proboszcz parafii św. Jakuba Apostoła. Porucznik Jarosław Heyka odczytał apel poległych, po którym kompania I Batalionu Zmechanizowanego oddała salwę honorową. Uroczystość uświetnił także występ artystyczny zorganizowany przez Młodzieżowy Dom Kultury, w którym przypomniano walkę o odzyskanie przez Polskę niepodległości.</u>
          <u xml:id="u-434.6" who="#PosełWitoldNamyślak">Ogromne podziękowania należą się inicjatorom odsłonięcia tablicy: senatorowi Kazimierzowi Kleinie, dr. Bogdanowi Libichowi, dyrektorowi Liceum Ogólnokształcącego nr l w Lęborku, oraz Markowi Stawskiemu, prezesowi Lęborskiego Klubu Przedsiębiorców. Klub przedsiębiorców był głównym fundatorem tablicy pamiątkowej, którą wykonał artysta rzeźbiarz dr Tomasz Sobisz. Jeszcze raz bardzo gorąco dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-434.7" who="#PosełWitoldNamyślak">Dziękuję wszystkim osobom, które zaangażowały się w organizację tej podniosłej uroczystości, a w szczególności pracownikom Wydziału Promocji Urzędu Miejskiego w Lęborku oraz dyrektorowi biura poselskiego panu Krzysztofowi Siwce.</u>
          <u xml:id="u-434.8" who="#PosełWitoldNamyślak">Uroczystość odsłonięcia tablicy pamiątkowej Polskiej Rady Ludowej w Lęborku była wzruszającą lekcją historii dla wszystkich lęborczan. Licznie zgromadzona młodzież pokazała, że pamięć o bohaterach i patriotach jest obecna wśród młodego pokolenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-435">
          <u xml:id="u-435.0" who="#PosełAndrzejPałys">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym przypomnieć wydarzenia, które dotyczyły sprzeciwu młodzieży szkolnej wobec antyreligijnej polityki władz PRL, a mianowicie obronę krzyży przez uczniów włoszczowskiego Zespołu Szkół Zawodowych, która miała miejsce 25 lat temu.</u>
          <u xml:id="u-435.1" who="#PosełAndrzejPałys">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Minister oświaty Władysław Bieńkowski, który od 13 listopada 1956 r. do 27 października 1959 r. był ministrem oświaty w rządach Józefa Cyrankiewicza, rozpoczął walkę z krzyżami w szkołach. 31 lipca 1958 r. w okólniku o świeckości szkoły pouczał kuratorów oświaty i kierowników wszystkich szkół o tym, że „izby lekcyjne i inne pomieszczenia szkolne nie powinny być dekorowane emblematami religijnymi”. W ustawie z 15 lipca 1961 r. o rozwoju systemu oświaty i szkolnictwa jednoznacznie określono świecki charakter szkolnictwa w Polsce. Na krótko krzyże zaczęły powracać do szkół w czasie strajków w sierpniu 1980 r., ale już w połowie 1983 r. w reżimowej ekipie Wojciecha Jaruzelskiego wydano potajemną dyrektywę dotyczącą „oczyszczania szkół i internatów z emblematów religijnych”. Dokonywano tego pod rozmaitymi pretekstami, najczęściej przy okazji remontów. Tego rodzaju praktyk nie zdołały powstrzymać protesty biskupów, kapłanów i wiernych. Uczniowie zaczęli protestować przeciwko usuwaniu krzyży z przestrzeni publicznej, domagając się należnego dla nich szacunku i ich obecności w szkołach oraz w innych instytucjach. Do największych protestów doszło w Miętnem i we Włoszczowie.</u>
          <u xml:id="u-435.2" who="#PosełAndrzejPałys">11 grudnia br. w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych we Włoszczowie odbyły się obchody 25. rocznicy strajku młodzieży w obronie krzyży zdjętych ze ścian. Wydarzenia te rozpoczęły się 3 grudnia 1984 r., kiedy to 300 młodych ludzi w odpowiedzi na usunięcie przez dyrekcję szkoły zakupionych przez uczniów krzyży rozpoczęło protest i 2-tygodniową okupację placówki. Oburzeni konfiskatą religijnych symboli uczniowie włoszczowskiego ZSZ (obecnie Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. Stanisława Staszica) podczas strajku bojkotowali lekcje i okupowali szkołę. Młodzież wspierali rodzice oraz ich opiekunowie duchowi, księża katecheci Marek Łabuda i Andrzej Wilczyński. Protest popierało blisko stu rodziców, uczniów wspierał także biskup Mieczysław Jaworski, który codziennie przyjeżdżał do Włoszczowy i odprawiał msze święte w kościele. Protestująca w obronie krzyży młodzież miała również ogromne wsparcie ze strony mieszkańców miasta oraz okolicznych wiosek, którzy dzień i noc czuwali przed szkołą, układali krzyż z kwiatów, palili świece, śpiewali pieśni religijne i patriotyczne, dostarczali żywność. W domach były zbierane koce i śpiwory. Wszystko to przekazywano uczniom przez okna budynku, bo „stróże prawa” zablokowali drzwi wejściowe. Wielu mieszkańców zbierało się również na modlitwie za strajkujących. 16 grudnia, na prośbę biskupa, zakończono okupację szkoły. Wielu uczniów za udział w strajku zostało dotkliwie ukaranych poprzez usunięcie ze szkoły i niedopuszczenie do matury. Księża katecheci również ponieśli negatywne konsekwencje tych wydarzeń. Obaj zostali skazani przez sąd w Jędrzejowie na l rok pozbawienia wolności i 100 tys. zł grzywny.</u>
          <u xml:id="u-435.3" who="#PosełAndrzejPałys">Na pamiątkę tych wydarzeń co roku wierni gromadzą się w kościele, by na nowo łączyć się w liturgicznych rozważaniach na temat krzyża. Po latach strajkujący wówczas uczniowie, nawet ci, których spotkały wówczas najbardziej dotkliwe represje, twierdzą, że niczego nie żałują i że warto było cierpieć w obronie krzyża.</u>
          <u xml:id="u-435.4" who="#PosełAndrzejPałys">Teraz, po 25 latach, uczestnicy strajku powrócili do dawnych murów szkolnych jako prawdziwi bohaterowie. Ich odwaga oraz przekonanie, że czynią dobrze i walczą w słusznej sprawie, zasługują, moim zdaniem, na pamięć i uznanie. Trzeba pamiętać o takich czynach i regularnie przypominać o nich. Jak napisał w swoim liście ksiądz Marek Łabuda: Krzyż jest symbolem, który skupia najważniejsze wartości - prawdę, miłość i oddanie. Nie należy zatem zapominać o ludziach, którzy byli gotowi walczyć o ten ważny dla nich symbol. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-436">
          <u xml:id="u-436.0" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
          <u xml:id="u-436.1" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Dziękuję kolegom posłom.</u>
          <u xml:id="u-436.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Dziękujemy.)</u>
          <u xml:id="u-436.3" who="#WicemarszałekEwaKierzkowska">Zarządzam przerwę w posiedzeniu do jutra, tj. do 17 grudnia 2009 r., do godz. 9.</u>
          <u xml:id="u-436.4" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 19 min 13.)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>