text_structure.xml
59.1 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PoselPawelZalewski">Otwieram posiedzenie Komisji. Witam posłów i zaproszonych gości.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#PoselPawelZalewski">Porządek dzienny otrzymali państwo na piśmie. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że porządek obrad został przyjęty. Sprzeciwu nie słyszę, zatem przystępujemy do realizacji porządku dziennego.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#PoselPawelZalewski">Przypominam, że punkt dotyczący przesłuchania kandydata na ambasadora składa się z części jawnej oraz zamkniętej, podczas której będziemy obradowali w gronie członków Komisji oraz przedstawicieli Ministerstwa Spraw Zagranicznych. W ramach części zamkniętej można formułować pytania do pani minister oraz kontynuować dyskusję.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#PoselPawelZalewski">Przystępujemy do omówienia pkt I porządku obrad. Przypominam, że wszyscy posłowie otrzymali materiał przygotowany przez MSZ na temat stosunków polsko-rosyjskich.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#PoselPawelZalewski">Proszę minister Barbarę Tuge-Erecińską o zabranie głosu i przedstawienie pokrótce stanowiska rządu w sprawie stosunków polsko-rosyjskich.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychBarbaraTugeErecinska">Gdybym chciała najkrócej scharakteryzować stosunki między Polską a Rosją, to powiedziałabym, że odzwierciedlają one całą długą, skomplikowaną i pokrętną historię relacji dwustronnych. Niekiedy tak pokrętną ze strony rosyjskiej, że na myśl przychodzą słowa rosyjskiego poety Fiodora Tiutczewa: „Nie pojmie się Rosji rozumem”.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychBarbaraTugeErecinska">Uważam jednak, że nieźle sobie radzimy ze zrozumieniem rosyjskich intencji i celów w polityce zagranicznej. Uważnie obserwujemy proces ewolucji systemu politycznego w Rosji, prowadzący do kształtowania się w tym kraju – jak to określiła wnikliwa badaczka Lidia Szewcowa – państwowości typu przejściowego, z właściwymi jej sprzecznościami i dylematami; przede wszystkim ze sprzężeniem formalnie demokratycznych instytucji i mechanizmów z autorytarną praktyką.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychBarbaraTugeErecinska">Deklarując, że idzie do przodu ku nowej, demokratycznej tożsamości, Rosja co jakiś czas ogląda się do tyłu na swoją imperialną schedę. Uznając niepodległość sąsiednich państw postradzieckich, Moskwa uważa jednocześnie, że ma szczególne prawa w odniesieniu do nich.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychBarbaraTugeErecinska">Dążąc do strategicznej współpracy z Zachodem, nierzadko wspiera czy zgoła rozbudza nastroje antyzachodnie w społeczeństwie rosyjskim. Podkreślając wspólnotę interesów z Zachodem w sprawach kluczowych, kontakty i wsparcie państw zachodnich dla innych krajów postradzieckich, postrzega w kategoriach geopolitycznej rywalizacji i gry o sumie zerowej.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychBarbaraTugeErecinska">Starając się zbudować swój wizerunek wiarygodnego partnera i dostawcy nośników energii dla Zachodu, pretenduje do pozycji mocarstwa energetycznego i zdarza jej się szantażować ukróceniem dostaw dla tych odbiorców, którzy politycznie nie odpowiadają Moskwie.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychBarbaraTugeErecinska">To tylko niektóre przejawy rosyjskich paradoksów. Uwidaczniają się one również w stosunkach polsko-rosyjskich. Dały o sobie znać podczas ukraińskiej „pomarańczowej rewolucji”, kiedy to Rosja uznała nasze wsparcie dla sił demokratycznych na Ukrainie za działanie mające na celu uszczuplenie jej szczególnych praw w tym kraju.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychBarbaraTugeErecinska">W ślad za tym ruszyła rosyjska kampania politycznego i dyplomatycznego dyskredytowania Polski wśród naszych unijnych i natowskich partnerów, jako kraju opętanego rusofobią. Kampania ta nie przyniosła jednak oczekiwanego przez Moskwę odzewu. Co więcej, Moskwa zaczęła się przekonywać, że wiele krajów zachodnich z niepokojem obserwuje tendencje zachodzące w Rosji i z uwagą wsłuchuje się w opinie Polski na ten temat.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychBarbaraTugeErecinska">W tej sytuacji strona rosyjska zaczęła wyciszać antypolską kampanię. W ostatnich miesiącach obserwujemy wyraźną poprawę atmosfery w stosunkach polsko-rosyjskich. Zwiastowały ją sygnały po obu stronach o gotowości przywrócenia dobrego dialogu politycznego.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychBarbaraTugeErecinska">Szczególną rolę odegrała lutowa wizyta Siergieja Jastrzembskiego w Warszawie, będąca potwierdzeniem wcześniejszej ważnej deklaracji prezydenta Rosji w sprawie stosunków rosyjsko-polskich.</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychBarbaraTugeErecinska">Naprzeciw temu wychodziły także działania podejmowane przez polską stronę, zwłaszcza naszą dyplomację. Liczymy, że powyższe sygnały i gesty są zwiastunem trwalszej tendencji w podejściu Rosji do Polski i w bliskiej perspektywie przyniosą rzeczywistą poprawę w dziedzinie stosunków politycznych oraz współpracy gospodarczej.</u>
<u xml:id="u-2.10" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychBarbaraTugeErecinska">W stosunku do Rosji kierujemy się tymi założeniami polskiej polityki zagranicznej, które zostały zawarte w odnośnym dokumencie rządowym, przyjętym w lutym br., a następnie przedstawionym przez ministra spraw zagranicznych Stefana Mellera na forum Sejmu w dniu 15 lutego br.</u>
<u xml:id="u-2.11" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychBarbaraTugeErecinska">Dotyczy to zarówno celów polskiej polityki wobec Rosji, zasad, na których chcemy oprzeć współpracę dwustronną, jak i form oraz metod współpracy, a także ocen dotyczących sytuacji wewnętrznej w Rosji.</u>
<u xml:id="u-2.12" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychBarbaraTugeErecinska">Jesteśmy świadomi międzynarodowej rangi i wagi Rosji, w tym zwłaszcza jako członka ważnych gremiów globalnych, takich jak: Rada Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych czy też grupy G-8, istotnego członka światowej koalicji antyterrorystycznej, kraju przeciwdziałającego proliferacji broni masowego rażenia, liczącego się producenta i dostawcy surowców energetycznych.</u>
<u xml:id="u-2.13" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychBarbaraTugeErecinska">Rosja pozostaje istotnym czynnikiem dynamiki światowej, nawet jeżeli zasięg oddziaływania tego mocarstwa znacznie się zmniejszył w stosunku do okresu zimnej wojny.</u>
<u xml:id="u-2.14" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychBarbaraTugeErecinska">Skuteczność polskiej polityki wobec Rosji zależy przede wszystkim od naszej umiejętności właściwego rozpoznania celów rosyjskiej aktywności międzynarodowej i podjęcia stosownych działań w wymiarze dwu– i wielostronnym.</u>
<u xml:id="u-2.15" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychBarbaraTugeErecinska">W wymiarze bilateralnym dążymy do inicjowania takich przedsięwzięć, które ukazywałyby naszą dobrą wolę i zarazem determinację oraz konsekwencję w osiąganiu celów, a tym samym zmuszałyby Rosję do partnerskiego i racjonalnego traktowania Polski. Przedsięwzięcia te będą tym bardziej skuteczne, jeżeli osadzimy je na gruncie nie tylko racjonalnie pojmowanych interesów narodowych, ale i uznanych wartości.</u>
<u xml:id="u-2.16" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychBarbaraTugeErecinska">W polityce wobec Rosji wychodzimy z założenia, że nasze kraje łączy niemały potencjał bliskości etnicznej, historycznej i kulturalnej. Musimy go uruchomić i wesprzeć nim dialog na różnych szczeblach i w różnych środowiskach, w szczególności politycznych i opiniotwórczych.</u>
<u xml:id="u-2.17" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychBarbaraTugeErecinska">Można by postawić tezę, że w Europie nie ma innego państwa i narodu, który tak dobrze jak Polska, na podstawie wielowiekowych doświadczeń, rozumiałby, a nawet wczuwałby się w rosyjskie problemy i dylematy.</u>
<u xml:id="u-2.18" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychBarbaraTugeErecinska">Z tej umiejętności będziemy czynić użytek, gdy – w naszej ocenie – Rosja podejmować będzie działania godzące w interesy Polski oraz instytucji zachodnich, do których Polska przynależy, ale też gdyby stosunki polsko-rosyjskie rozwijały się nadal w kierunku dobrosąsiedzkiego zaufania, moglibyśmy naszą wiedzę i rozumienie Europy Wschodniej wykorzystywać do przyjaznego i skutecznego wspierania Rosji w jej zabiegach o zacieśnianie kontaktów z Unią Europejską oraz NATO.</u>
<u xml:id="u-2.19" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychBarbaraTugeErecinska">Z powyższych względów istotnym czynnikiem wspomagającym naszą działalność na kierunku rosyjskim jest to, w jakiej mierze potrafimy wpływać na politykę państw, zwłaszcza instytucji zachodnich, takich jak Unia i NATO, w odniesieniu do Rosji.</u>
<u xml:id="u-2.20" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychBarbaraTugeErecinska">Szczególną szansę upatrujemy w formułującej się wspólnej polityce unijnej wobec Europy Wschodniej. Będziemy dążyć do tego, by polityka ta wspierała tendencje modernizacyjne i demokratyzacyjne w Rosji, a równocześnie, gdy trzeba, wskazywała na negatywne zjawiska w tym kraju, nazywając je po imieniu.</u>
<u xml:id="u-2.21" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychBarbaraTugeErecinska">Tak bardzo ważne jest, by polityka unijna wobec Rosji była przejrzysta i jednoznaczna, oparta na wartościach i wspólnie uzgodnionych interesach. Polityka taka bowiem uzmysłowi Rosjanom, że nie uda jej się wygrywać specjalnych relacji przeciwko tym mniejszym i słabszym państwom, które Moskwa chciałaby z różnych względów karcić bądź podporządkować sobie.</u>
<u xml:id="u-2.22" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychBarbaraTugeErecinska">W interesie Polski i całego Zachodu jest, by na Wschód od polskich granic i na Wschód od granic Unii kształtowało się nowoczesne państwo rosyjskie, budujące tożsamość państwa wiarygodnego i kooperatywnego, a zwłaszcza dobrego sąsiada.</u>
<u xml:id="u-2.23" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychBarbaraTugeErecinska">Patrząc z perspektywy długofalowej, możemy już dzisiaj uznać, że Rosja staje się coraz bardziej państwem kooperatywnym, a przy tym wyraźnie dążącym ku Zachodowi. Jako członek Unii Europejskiej i NATO, Polska będzie wspierać rozwój strategicznego partnerstwa tej organizacji z Rosją. Duże znaczenie będzie miał przegląd postanowień umowy o partnerskiej współpracy Unia – Rosja, w związku z jej wygaśnięciem w 2007 r., i przygotowanie nowych ram prawnych dla stosunków unijno-rosyjskich.</u>
<u xml:id="u-2.24" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychBarbaraTugeErecinska">Prozachodnie ukierunkowanie polityki rosyjskiej to dla nas dobry prognostyk. Możemy to zdyskontować, współtworząc życzliwą i otwartą, ale także klarowną i pryncypialną politykę Zachodu wobec Rosji.</u>
<u xml:id="u-2.25" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychBarbaraTugeErecinska">Musimy zarazem uświadomić naszym zachodnim partnerom i sojusznikom, że prozachodnie ukierunkowanie polityki rosyjskiej pozwala intensywniej oddziaływać na Rosję, domagać się od niej polityki świadczącej o kooperatywnej postawie wobec instytucji Zachodu jako całości, nie zaś stosującej wspomniane wcześniej techniki selektywnego podchodzenia do wybranych mocarstw oraz skłócania wspólnoty zachodniej.</u>
<u xml:id="u-2.26" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychBarbaraTugeErecinska">Pozwala też na wyraźne kształtowanie krytyki wobec negatywnych tendencji w Rosji i nakłanianie jej władz do odwrócenia tych tendencji.</u>
<u xml:id="u-2.27" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychBarbaraTugeErecinska">Na zakończenie chcę sformułować następującą myśl. W naszych stosunkach z Rosją nie istnieją żadne obiektywne uwarunkowania i przesłanki, które przeszkadzałyby w dobrosąsiedzkiej współpracy, opartej na racjonalnie formułowanych interesach państwowych oraz na partnerskich zasadach i wartościach, wykluczających jakiekolwiek szczególne uprawnienia w stosunkach dwustronnych oraz wobec państw trzecich.</u>
<u xml:id="u-2.28" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychBarbaraTugeErecinska">Stojąc na tym gruncie, będziemy twórczo i konsekwentnie zmierzać do osiągnięcia i utrwalenia nowoczesnego, partnerskiego typu stosunków między Polską a Rosją.</u>
<u xml:id="u-2.29" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychBarbaraTugeErecinska">Tytułem wstępu dokonałam politycznej oceny naszych stosunków z Rosją, także osadzając je w kontekście naszego członkostwa w Unii Europejskiej. Jeśli Komisja będzie miała bardziej szczegółowe pytania dotyczące konkretnych aspektów naszych dwustronnych stosunków, jestem gotowa na nie odpowiedzieć.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PoselPawelZalewski">Dziękuję pani minister za bardzo interesujące wprowadzenie do dyskusji. Dziękuję również za bardzo obszerną notatkę informacyjną na temat relacji polsko-rosyjskich, w której uzgodnione zostały wszystkie aspekty naszych wzajemnych stosunków.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#PoselPawelZalewski">Otwieram dyskusję. Kto z państwa posłów chciałby zabrać głos?</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PoselTadeuszWozniak">Jaki jest postęp rozmów ze stroną rosyjską w sprawie zniesienia embarga na polską żywność?</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#PoselTadeuszWozniak">Czy istnieje możliwość, aby Ministerstwo Spraw Zagranicznych rozważyło propozycję utworzenia konsulatu RP bądź placówki kulturalnej na terenie Smoleńska? Smoleńsk leży w bezpośrednim sąsiedztwie Katynia. Coraz więcej Polaków wyjeżdża do Smoleńska. Miasto to położone jest również przy granicy z Białorusią.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#PoselTadeuszWozniak">Byłoby wskazane, aby funkcjonowała tam jakaś polska placówka, również ze względu na obecność polskiej mniejszości, która utrzymuje ścisłe kontakty z krajem. Ruch w obie strony jest dość duży.</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#PoselTadeuszWozniak">Chciałbym również zapytać, jaki jest stan zinwentaryzowania poloników na terenie Rosji. Mam na myśli wszystkie miejsca związane zarówno z eksterminacją narodu polskiego, jak i miejsca, gdzie żyli i działali znani Polacy. Dziś napotykamy pojedyncze kwatery bądź zbiorowe mogiły. Jaka jest szansa, aby wszystkie te obiekty zostały odrestaurowane?</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PoslankaBeataBublewicz">27 lutego 2005 r. Rosja złożyła propozycję ułatwień w ruchu wizowym, na wzór rosyjsko-niemieckiej umowy z grudnia 2003 r., która przewiduje uproszczoną procedurę wydawania wiz dla osób zaangażowanych w dialog polityczny, uczestników programów naukowych i kulturalnych, bezpłatnych wiz dla studentów, wielokrotnych wiz dla przedsiębiorców.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#PoslankaBeataBublewicz">Ułatwienia te powinny objąć jak najszerszą grupę obywateli obu krajów, szczególnie młodzież, przedstawicieli organizacji pozarządowych, kościołów, a także sportowców, dziennikarzy, zorganizowane grupy turystyczne, uczestników wymiany naukowej, kulturalnej, gospodarczej, samorządowców.</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#PoslankaBeataBublewicz">Mam pytanie do pani minister – jak daleko idące mają być ułatwienia ruchu wizowego?</u>
<u xml:id="u-5.3" who="#PoslankaBeataBublewicz">Drugą ważną kwestią jest realizowanie polsko-litewsko-rosyjskich projektów współpracy w zakresie dostosowania administracji, służb celnych, granicznych i społeczeństw do warunków funkcjonowania po rozszerzeniu Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-5.4" who="#PoslankaBeataBublewicz">Moje pytanie brzmi – jakie konkretnie projekty transgraniczne są realizowane przez rząd polski? W jaki sposób mogą włączyć się w te działania samorządy oraz organizacje pozarządowe z regionów przygranicznych?</u>
<u xml:id="u-5.5" who="#PoslankaBeataBublewicz">Istotną sprawą jest umożliwienie swobodnej żeglugi po Zalewie Wiślanym i Cieśninie Pilawskiej. Strona rosyjska nie zgadza się na dopuszczenie żeglugi po zalewie jednostek państw trzecich i blokuje podpisanie umowy o żegludze po Zalewie Wiślanym.</u>
<u xml:id="u-5.6" who="#PoslankaBeataBublewicz">Z tego powodu w 1996 r. zostały przerwane negocjacje. W grudniu 2004 r. Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP przekazało nowy projekt umowy. Mimo to nie posunięto sprawy naprzód. Problemem był przedmiot obrad dwustronnej grupy roboczej, której ostatnie posiedzenie odbyło się w dniach 12-15 września 2005 r. w Kaliningradzie.</u>
<u xml:id="u-5.7" who="#PoslankaBeataBublewicz">Moje pytanie brzmi – jakie jest uzasadnienie strony rosyjskiej dla blokowania żeglugi po Zalewie Wiślanym? Jeśli Rosjanie nie godzą się na wpuszczenie jednostek państw trzecich, to czy istnieje możliwość ograniczenia żeglugi tylko do jednostek polskich i rosyjskich.</u>
<u xml:id="u-5.8" who="#PoslankaBeataBublewicz">W związku z działaniami władz rosyjskich, wymierzonymi przeciwko rozwojowi społeczeństwa obywatelskiego – mam na myśli m.in. uchwalenie restrykcyjnych ustaw o organizacjach pozarządowych oraz partiach politycznych, a także ograniczanie wolności słowa – Polska powinna aktywnie zaangażować się w międzynarodową misję obserwacji wyborów parlamentarnych w 2007 r. oraz prezydenckich w 2008 r. w ramach OBWE, podobnie jak w przypadku ostatnich wyborów prezydenckich na Białorusi i parlamentarnych na Ukrainie.</u>
<u xml:id="u-5.9" who="#PoslankaBeataBublewicz">Nasuwa się zatem pytanie, czy są planowane takie działania.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PoselDariuszLipinski">Mam krótkie pytanie dotyczące stanowiska Ministerstwa Spraw Zagranicznych w sprawie przyjmowania uchodźców z Czeczenii. W materiałach informacyjnych, które otrzymaliśmy, podkreślacie państwo ciężką sytuację, jaka tam panuje.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#PoselDariuszLipinski">Moje zaniepokojenie budzi informacja, którą przeczytałem 2 dni temu. W „Rzeczpospolitej” opublikowany był spory artykuł opisujący problem wdowy po partyzancie czeczeńskim, wychowującej czwórkę dzieci, której grozi ekstradycja.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#PoselDariuszLipinski">Chciałbym uzyskać informacje na temat tego, w jaki sposób MSZ traktuje zarówno ten jednostkowy problem, jak i w ogóle problem przyjmowania uchodźców z północnego Kaukazu.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PoslankaDanielaChrapkiewicz">Dzisiejsza prasa donosi, że kanclerz Angela Merkel prowadzi rozmowy z prezydentem Władimirem Putinem na temat gazociągu północnego bez udziału Polski. Czy strona polska może mieć wpływ na to, aby nie pomijano nas w tej dyskusji?</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PoselZbyszekZaborowski">Interesuje mnie problem, który poruszyła moja przedmówczyni, a więc kwestia gazociągu bałtyckiego. Czy w tej sprawie – zdaniem rządu – wszystko jest przegrane?</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#PoselZbyszekZaborowski">Czy rząd nie podziela poglądu, że odrzucając wcześniej wszystkie propozycje rosyjskie, walcząc o całość, de facto nie uzyskaliśmy nic? Wszystko wskazuje na to, że gazociąg bałtycki stanie się realnością. Wówczas wykorzystanie polityki energetycznej Rosji wobec Ukrainy, Białorusi i Polski do celów politycznych będzie łatwiejsze.</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#PoselZbyszekZaborowski">Skoro Europa Zachodnia będzie miała bezpośrednie połączenie po dnie Bałtyku, to sytuacja będzie gorsza niż w przypadku wcześniejszych propozycji rosyjskich, które były przez stronę polską odrzucane.</u>
<u xml:id="u-8.3" who="#PoselZbyszekZaborowski">Jak na dzisiaj wygląda oferta strony polskiej w tej sprawie? Jakie są szanse zmiany tej decyzji inwestycyjnej podjętej przez rządy Niemiec i Rosji?</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PoselKrzysztofZaremba">Myślę, że sprawa jest już przesądzona. Jeśli chodzi o decyzję Niemiec i Rosji, została ona podjęta na najwyższym szczeblu. Jest to decyzja o charakterze strategicznym, polityczno-gospodarczym.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#PoselKrzysztofZaremba">Mam pytanie do rządu, czy przygotowany jest wariant zastępczy. Czy po wyczerpaniu wszystkich możliwości działań dyplomatycznych i politycznych strona polska rozważa rozwiązanie zapasowe? Czy jest rozważana poważnie przez rząd możliwość przyłączenia się do gazociągu, w myśl brytyjskiej zasady: „Jeśli nie możesz kogoś pokonać, to się z nim sprzymierz”?</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#PoselKrzysztofZaremba">Nikt nie ma chyba wątpliwości, że ten gazociąg powstanie, tym bardziej że w świetle doniesień poważnych mediów polska inicjatywa, skądinąd słuszna i poparta późniejszymi wydarzeniami – zaniepokojeniem Unii Europejskiej zawoalowanymi groźbami rosyjskimi, dotycząca paktu energetycznego dla Europy spotkała się z chłodnym przyjęciem.</u>
<u xml:id="u-9.3" who="#PoselKrzysztofZaremba">W tym przypadku mamy do czynienia z wyraźną dominacją interesów narodowych, interesów poszczególnych państw członkowskich Unii, nad spójną polityką Unii Europejskiej. Gdyby taka dominacja nie istniała, wspólna polityka energetyczna byłaby już dawno opracowana.</u>
<u xml:id="u-9.4" who="#PoselKrzysztofZaremba">W związku z tym pojawia się pytanie, czy rząd będzie prowadził rozmowy ze stroną niemiecką i rosyjską o ewentualnym uczestnictwie Polski w inwestycji, jeśli się okaże, że ten gazociąg powstanie. W moim przekonaniu tak się stanie, ponieważ Niemcy i Rosjanie nie zawieraliby porozumienia na najwyższym szczeblu, gdyby chodziło o zwykłe naciski dyplomatyczne. Jak wiemy doskonale, istnieje kilkadziesiąt lepszych i równie skutecznych sposobów na to, żeby wywrzeć wpływ na Unię Europejską w tym zakresie.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PoselPawelZalewski">Czy ktoś z państwa chciałby zabrać jeszcze głos w dyskusji? Nie ma zgłoszeń, zatem proszę panią minister o udzielenie odpowiedzi.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#SekretarzstanuwMSZBarbaraTugeErecinska">Zaczęłabym od ostatniego wątku, który był przez państwa poruszony, czyli kwestii gazociągu północnego. Polityka energetyczna nie powinna być postrzegana przez pryzmat relacji dwustronnych: Niemcy – Rosja, Polska – Rosja, Polska – Niemcy. Powinna natomiast wpisywać się w szerszy kontekst wspólnego myślenia o bezpieczeństwie energetycznym Unii Europejskiej i państw leżących w regionie.</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#SekretarzstanuwMSZBarbaraTugeErecinska">Myślę, że hasło potrzeby solidarności energetycznej, które było tak bardzo mocno formułowane przez Polskę, znalazło swoje odbicie w przedstawionej przez Unię Europejską tzw. zielonej księdze. Jest to cenny dokument, którego myślenie i kierunki w znacznej mierze są zgodne z myśleniem Polski.</u>
<u xml:id="u-11.2" who="#SekretarzstanuwMSZBarbaraTugeErecinska">Czy ten gazociąg powstanie? Bardzo możliwe, że tak. Jeśli przesłanki ekonomiczne pozwolą na zrealizowanie tego planu, to zapewne intencją obu umawiających się stron jest to, aby gazociąg powstał.</u>
<u xml:id="u-11.3" who="#SekretarzstanuwMSZBarbaraTugeErecinska">Polska w dalszym ciągu porusza sprawę budowy gazociągu w swoich rozmowach m.in. w ramach Unii Europejskiej, a zwłaszcza z partnerami leżącymi wokół Morza Bałtyckiego. Wskazujemy na bardzo poważne zagrożenia ekologiczne, związane z zatopieniem środków bojowych w czasie i po wojnie oraz na zagrożenia, które konstrukcja gazociągu może powodować dla środowiska naturalnego Bałtyku, który wcześniej i bez zagrożenia w postaci tak dużej budowy został uznany za akwen szczególnie wrażliwy i zagrożony.</u>
<u xml:id="u-11.4" who="#SekretarzstanuwMSZBarbaraTugeErecinska">Naszym partnerom w Unii Europejskiej wskazujemy również, że to połączenie nie oznaczałoby wzmocnienia energetycznego bezpieczeństwa Unii Europejskiej, a przeciwnie, uzależnienie od dostaw z jednego kierunku.</u>
<u xml:id="u-11.5" who="#SekretarzstanuwMSZBarbaraTugeErecinska">W tym kontekście sytuacja, do której doszło na przełomie roku, związana z zatrzymaniem dostaw na Ukrainę oraz do Mołdowy, a także naciski energetyczne wywierane na państwa Kaukazu Południowego oraz ostatnie pogróżki ze strony szefa GAZPROM pod adresem Unii Europejskiej wskazują, że myślenie o Rosji, jako jedynym bezpiecznym kierunku dostaw, nie jest oparte na mocnych podstawach.</u>
<u xml:id="u-11.6" who="#SekretarzstanuwMSZBarbaraTugeErecinska">Nie jest to temat, który zniknął z agendy rozmów. Czy nasze argumenty zostaną w sposób bardziej zdecydowany potraktowane przez naszych partnerów, czas pokaże. Pierwsze prace związane z konstrukcją gazociągu odbywają się na terenie Rosji. Na razie trudno jest przesądzać, czy ciąg dalszy przebiegający przez Bałtyk będzie budowany.</u>
<u xml:id="u-11.7" who="#SekretarzstanuwMSZBarbaraTugeErecinska">Kiedy na początku grudnia ubiegłego roku kanclerz Angela Merkel złożyła wizytę w Warszawie, uzgodniła z premierem Kazimierzem Marcinkiewiczem, że zostanie powołana polsko-niemiecka grupa robocza do dyskusji na tematy energetyczne. Pomysł zyskał akceptację prezydenta Lecha Kaczyńskiego.</u>
<u xml:id="u-11.8" who="#SekretarzstanuwMSZBarbaraTugeErecinska">Grupa taka zawiązała się i prowadzone są rozmowy na tematy energetyczne. Kierując się obawami wyrażanymi przez stronę polską, że ten gazociąg może służyć jako rodzaj presji wywieranej na Polskę, że zostaną wstrzymane bądź ograniczone dostawy gazociągiem jamalskim, strona niemiecka zaproponowała podłączenie się Polski do tego gazociągu już z terenu Niemiec, przy czym strona niemiecka gwarantowałaby wówczas Polsce bezpieczeństwo i trwałość dostaw.</u>
<u xml:id="u-11.9" who="#SekretarzstanuwMSZBarbaraTugeErecinska">Kwestia rozważania kierunków zapewnienia Polsce bezpieczeństwa energetycznego nie jest główną kompetencją Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Po prostu staramy się w miarę naszej wiedzy i informacji przekazywanych z naszych placówek o tę wiedzę poszerzać inne instytucje w kraju. Chciałam państwu przypomnieć, że istnieje powołany przez pana premiera pełnomocnik rządu ds. bezpieczeństwa energetycznego Polski i dywersyfikacji.</u>
<u xml:id="u-11.10" who="#SekretarzstanuwMSZBarbaraTugeErecinska">Polska stoi na stanowisku, że istotne dla nas jest zapewnienie Polsce alternatywnych źródeł energii. Mam na myśli zarówno zróżnicowane miejsca dostaw, jak i kierunek oraz typ energii. Z tego względu w tej chwili nie jesteśmy zainteresowani gazociągiem północnym.</u>
<u xml:id="u-11.11" who="#SekretarzstanuwMSZBarbaraTugeErecinska">Kiedy prace pełnomocnika rządu, który bierze pod uwagę różne alternatywne możliwości – dostawy z Norwegii, Azji Centralnej, Afryki Północnej, przybiorą konkretny kształt, jestem przekonana, że również parlament będzie miał okazję wyrażenia swojej opinii.</u>
<u xml:id="u-11.12" who="#SekretarzstanuwMSZBarbaraTugeErecinska">Nie rezygnując z poruszania wątku gazociągu północnego, bez większych obaw obserwujemy wizytę pani Angeli Merkel w Rosji i rozmowy z prezydentem Władimirem Putinem. Dobre są kontakty pomiędzy oficjalnymi czynnikami polskimi i niemieckimi. Prezydent Lech Kaczyński jest jednym z niewielu polityków światowych, którzy z panią kanclerz odbywają regularne rozmowy telefoniczne.</u>
<u xml:id="u-11.13" who="#SekretarzstanuwMSZBarbaraTugeErecinska">Na tym etapie uważam, że możemy wierzyć w przejrzystość postępowania strony niemieckiej.</u>
<u xml:id="u-11.14" who="#SekretarzstanuwMSZBarbaraTugeErecinska">Pozostając przy kwestiach gospodarczych, odpowiem na pytanie dotyczące embarga na polską żywność. Jak państwo wiedzą, odbyły się cztery spotkania ekspertów ze stroną rosyjską poświęcone temu problemowi.</u>
<u xml:id="u-11.15" who="#SekretarzstanuwMSZBarbaraTugeErecinska">W zespole, którym kieruje wiceminister rolnictwa, jest również przedstawiciel ministra spraw zagranicznych. Nasze ministerstwo jest w sposób aktywny włączone w tę sprawę. Strona polska – w naszej ocenie – zrealizowała wszystkie punkty, których oczekiwała od nas strona rosyjska. To, co w kontaktach bilateralnych mogło i powinno być zrobione przez polską stronę, zostało wypełnione.</u>
<u xml:id="u-11.16" who="#SekretarzstanuwMSZBarbaraTugeErecinska">Kwestia ta była również przedmiotem dyskusji w czasie pierwszego posiedzenia polsko-rosyjskiej komisji międzyrządowej ds. gospodarczych. Z naszej strony przewodniczy tej komisji minister Piotr Woźniak. Komisja odbyła posiedzenie w dniach 30-31 marca br. i wówczas mieliśmy pewne nadzieje, że do połowy kwietnia spotkają się eksperci. Strona polska wyraziła oczekiwanie, że do końca tego miesiąca embargo na polskie produkty zostanie zniesione.</u>
<u xml:id="u-11.17" who="#SekretarzstanuwMSZBarbaraTugeErecinska">Nasz optymizm okazał się przedwczesny. Wczoraj w Moskwie odbyła się kolejna runda rozmów. W Moskwie przebywał przewodniczący zespołu, wiceminister Marek Chrapek. Niestety, jego rozmowy ze stroną rosyjską nie doprowadziły do zniesienia embarga.</u>
<u xml:id="u-11.18" who="#SekretarzstanuwMSZBarbaraTugeErecinska">Strona rosyjska uznaje to, że oczekiwania dotyczące strony polskiej zostały przez nas zrealizowane. Jednocześnie wysunięto dwa oczekiwania, których Polska spełnić nie może, ponieważ wkraczają one w kompetencje Komisji Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-11.19" who="#SekretarzstanuwMSZBarbaraTugeErecinska">Rosjanie zażyczyli sobie, aby zarówno eksport polskiej żywności, jak i żywności z innych państw Unii, przejeżdżających tranzytem przez Polskę, był odprawiany na wskazanym przez Polskę przejściu granicznym, gdzie znajdują się służby celne polskie i rosyjskie.</u>
<u xml:id="u-11.20" who="#SekretarzstanuwMSZBarbaraTugeErecinska">W praktyce to oznacza, że jedynym takim przejściem jest przejście w Bezledach. Ponieważ postulat dotyczył nie tylko żywności wyprodukowanej w Polsce i która w Polsce uzyskała certyfikat, ale również żywności pochodzącej z innych państw unijnych, która przez Polskę przejeżdża tranzytem, oznaczałoby to narzucenie innym państwom Unii Europejskiej, że cały tranzyt produktów żywnościowych z Unii Europejskiej mógłby się odbywać wyłącznie przez przejście w Bezledach.</u>
<u xml:id="u-11.21" who="#SekretarzstanuwMSZBarbaraTugeErecinska">Drugim warunkiem strony rosyjskiej było, żeby również ponowna certyfikacja transportów, które przejeżdżają tranzytem przez Polskę z Unii, dokonywana była na tym przejściu granicznym przez stronę polską. Mogą sobie państwo wyobrazić zapewne stukilometrowe kolejki czekających na przejściu.</u>
<u xml:id="u-11.22" who="#SekretarzstanuwMSZBarbaraTugeErecinska">W dniu wczorajszym polski ambasador przy Unii Europejskiej pan Marek Grela poinformował osobiście komisarza Petera Mandelsona o zaistniałej sytuacji i nowych warunkach stawianych przez stronę rosyjską. Komisarz podzielił polski punkt widzenia, że są to wymogi wykraczające poza to, co Polska w wymiarze dwustronnym może zrobić i wkraczające w kompetencje Komisji Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-11.23" who="#SekretarzstanuwMSZBarbaraTugeErecinska">Takie oświadczenie złożył rzecznik komisarza. W tej sytuacji oczekujemy, że Komisja Europejska w sposób aktywny włączy się do rozwiązania tego problemu.</u>
<u xml:id="u-11.24" who="#SekretarzstanuwMSZBarbaraTugeErecinska">Jeśli chodzi o żeglugę przez Cieśninę Pilawską, ten temat również był poruszany podczas posiedzenia komisji międzyrządowej ds. gospodarczych w dniach 30-31 marca br. Uzyskaliśmy deklarację strony rosyjskiej o gotowości do podjęcia rozmów na ten temat. Z jakim skutkiem, to się okaże. Cieszymy się, że w zapisie protokolarnym znalazła się deklaracja strony rosyjskiej o gotowości do podjęcia rozmów.</u>
<u xml:id="u-11.25" who="#SekretarzstanuwMSZBarbaraTugeErecinska">Jeśli chodzi o sprawy wizowe, chciałam zwrócić uwagę na to, że dla Polski w stosunkach wizowych z Rosją istotny jest fakt naszego członkostwa w Unii Europejskiej. Unii Europejskiej udało się po długim czasie w kwietniu br. w Moskwie parafować umowę Unia – Rosja o ułatwieniach wizowych, wraz z umową o readmisji.</u>
<u xml:id="u-11.26" who="#SekretarzstanuwMSZBarbaraTugeErecinska">Wszystko wskazuje na to, że umowy te mają być podpisane na szczycie Unia Europejska – Rosja 25 maja br., po czym nastąpi ich proces ratyfikacji. W zapisach nowej umowy o ułatwieniach wizowych znajdują się także elementy, o których wspominała pani posłanka. Chodzi o wydawanie wiz wielokrotnych z ważnością do 5 lat w odniesieniu do członków krajowych i regionalnych rządów, parlamentów, wydawanie wiz wielokrotnych z ważnością do 1 roku członkom oficjalnych delegacji, biznesmenom.</u>
<u xml:id="u-11.27" who="#SekretarzstanuwMSZBarbaraTugeErecinska">Umowa przewiduje także możliwość zwolnień z opłat pewnych grup, o których mówiła pani posłanka. Sądzę, że te ułatwienia wizowe będą bardzo istotne. Trzeba odnotować, że w umowie zawarto pewnego rodzaju uproszczenia dotyczące procedury meldunkowej. Nie udało się stronie unijnej zapewnić zapisu ze strony rosyjskiej, żeby ten obowiązek został zupełnie zniesiony.</u>
<u xml:id="u-11.28" who="#SekretarzstanuwMSZBarbaraTugeErecinska">W kontekście umowy o readmisji sprawa przyjmowania przez Rosję obywateli państw trzecich będzie miała okres przejściowy trwający 3 lata.</u>
<u xml:id="u-11.29" who="#SekretarzstanuwMSZBarbaraTugeErecinska">Jeśli chodzi o kwestię miejsc pamięci na terenie Rosji, główną rolę w tym zakresie odgrywa Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa kierowana przez ministra Andrzeja Przewoźnika. Odbywa się to w bliskiej współpracy z polskimi konsulatami generalnymi.</u>
<u xml:id="u-11.30" who="#SekretarzstanuwMSZBarbaraTugeErecinska">Obecnie nie potrafię odpowiedzieć na pytanie pana posła, jak w sposób szczegółowy przedstawia się agenda upamiętniania tych miejsc na najbliższy rok. Wiem, że plany są konsekwentnie realizowane w sposób budzący szacunek. Nasze konsulaty na terenie Federacji Rosyjskiej wspierają też inicjatywy innych środowisk.</u>
<u xml:id="u-11.31" who="#SekretarzstanuwMSZBarbaraTugeErecinska">Osobiście są mi bliskie inicjatywy środowisk Sybiraków z regionu Borowicz, gdzie</u>
<u xml:id="u-11.32" who="#SekretarzstanuwMSZBarbaraTugeErecinska">Jeśli chodzi o praktykę dotyczącą uchodźców z Czeczenii i ten jednostkowy przypadek, o którym była mowa, nie znam tej sprawy, ale zwracam się do dyrektora Tomasza Lisa z prośbą o wsparcie.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#DyrektorDepartamentuKonsularnegoiPoloniiwMSZTomaszLis">Rozpocznę od przypomnienia, że rządowym organem zajmującym się obywatelami obcych państw, którzy proszą o azyl polityczny czy o opiekę w państwie polskim, jest Urząd ds. Repatriacji i Cudzoziemców. Dlatego rola służby konsularnej i całego Ministerstwa Spraw Zagranicznych w tym procesie kończy się w momencie, kiedy dana osoba przekroczy polską granicę.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#DyrektorDepartamentuKonsularnegoiPoloniiwMSZTomaszLis">Rzeczywiście obecnie osoby narodowości czeczeńskiej stanowią ok. 90% wszystkich osób, które proszą o azyl w Polsce. Praktycznie nie ma sytuacji, w której odmówiono by komukolwiek przyjęcia wniosku i potem tego wniosku nie rozpatrywano.</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#DyrektorDepartamentuKonsularnegoiPoloniiwMSZTomaszLis">Ostateczne decyzje zapadają na szczeblach sądowych, rola urzędników kończy się na pewnym etapie. Dalej możemy przyglądać się temu z boku. Niekiedy jesteśmy proszeni o jakieś ekspertyzy i informacje, ale decyzja jest w gestii suwerennego sądu.</u>
<u xml:id="u-12.3" who="#DyrektorDepartamentuKonsularnegoiPoloniiwMSZTomaszLis">Z praktyki wiem, że definitywne wydanie polecenia opuszczenia terytorium kraju następuje niezwykle rzadko, dlatego budzi zainteresowanie mediów.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#SekretarzstanuwMSZBarbaraTugeErecinska">Było również pytanie dotyczące ewentualnego zaangażowania się Polski w obserwację wyborów parlamentarnych, które odbędą się w Rosji w 2007 r., oraz wyborów prezydenckich w 2008 r.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#SekretarzstanuwMSZBarbaraTugeErecinska">Podstawową kwestią jest, czy będzie wola, chęć i gotowość strony rosyjskiej do wystosowania zaproszenia do OBWE w celu zorganizowania takiej misji obserwacyjnej. Takie zaproszenie zostało wystosowane przez Ukrainę w czasie ostatnich wyborów parlamentarnych, a nawet przez Białoruś w czasie wyborów prezydenckich. Jeżeli takie zaproszenie zostanie wystosowane, jestem przekonana, że również obserwatorzy z Polski w tej grupie się znajdą.</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#SekretarzstanuwMSZBarbaraTugeErecinska">W dyskusji pojawiło się również pytanie dotyczące współpracy transgranicznej pomiędzy Polską, Litwą i Rosją. W obszarze współpracy transgranicznej występuje jedna zasadnicza słabość, polegająca na tym, że jakkolwiek główną intencją i koncepcją współpracy było działanie na rzecz lepszej kooperacji i zbliżenia ze stroną rosyjską, to akurat ta strona wykazuje najmniejsze zainteresowanie i dużą bierność.</u>
<u xml:id="u-13.3" who="#SekretarzstanuwMSZBarbaraTugeErecinska">Projekty, których miała dotyczyć współpraca, były skierowane na administrację lokalną, służby celne, ale poważną słabością jest brak aktywności po stronie rosyjskiej. Mamy nadzieję związaną z widoczną energicznością działania nowego gubernatora Okręgu Kaliningradzkiego, który być może nie tylko w formie deklaratywnej, ale poprzez działania zechce w sposób bardziej aktywny przyczynić się do zainteresowania rosyjskich partnerów.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PoselTadeuszWozniak">Chciałbym wrócić do sprawy Smoleńska, o którym pani minister nie wspomniała. Historycznie jest to dla nas dość ważne miasto, które wcześniej leżało w Wielkim Księstwie Litewskim. W XVII wieku na kilkadziesiąt lat wróciło pod panowanie polskie. Bitwa smoleńska to ostatnie wielkie zwycięstwo polskie w bitwie z Rosjanami.</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#PoselTadeuszWozniak">Kilkanaście kilometrów od Smoleńska jest położony Katyń, a na terenie Białorusi w stosunkowo niewielkiej odległości leży Lenino. Również z tych powodów Smoleńsk mógłby stać się dla nas ważnym ośrodkiem, także promocji kultury polskiej.</u>
<u xml:id="u-14.2" who="#PoselTadeuszWozniak">Polacy działają tam prężnie. Jest parafia katolicka, jest kościół neogotycki z końca XIX wieku, niestety, w stanie ruiny. Obecnie mieści się w nim archiwum rosyjskie.</u>
<u xml:id="u-14.3" who="#PoselTadeuszWozniak">Istnieją kontakty pomiędzy samorządami centralnej Polski i Smoleńska.</u>
<u xml:id="u-14.4" who="#PoselTadeuszWozniak">Zdaję sobie sprawę z trudności finansowych, ale można zastanowić się nad utworzeniem placówki polskiej na granicy Rosji i Białorusi, na trasie z Moskwy do Warszawy. Nie wiem, czy cztery konsulaty, jakie funkcjonują w Rosji – w Moskwie, Sankt Petersburgu, Kaliningradzie i Irkucku, wyczerpują nasze potrzeby w tym zakresie.</u>
<u xml:id="u-14.5" who="#PoselTadeuszWozniak">Proszę panią minister o ustosunkowanie się do tej kwestii.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#SekretarzstanuwMSZBarbaraTugeErecinska">Przepraszam za pominięcie tej kwestii. Naprawdę nie wynikało to z tego, że nie przywiązuję wagi do Smoleńska w wymiarze historycznym i obecnym.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#SekretarzstanuwMSZBarbaraTugeErecinska">Jeśli można, poprosiłabym dyrektora Tomasza Lisa, żeby przedstawił stanowisko MSZ w tej sprawie.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#DyrektordepartamentuwMSZTomaszLis">Oczywiście marzeniem każdego szefa służby konsularnej jest móc otwierać nowe placówki. Gdybym tylko miał takie możliwości, to znaczy stosowne finanse, zapewniam państwa, że poświęcilibyśmy się temu zajęciu z radością.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#DyrektordepartamentuwMSZTomaszLis">Rzeczywiście sieć naszych placówek na terenie Federacji Rosyjskiej może wydawać się szczupła, choćby ze względu na odległości między poszczególnymi miejscami. Stąd też w naszych marzeniach, bo jeszcze trudno jest mówić o konkretnych planach, widzielibyśmy jeszcze kilka placówek.</u>
<u xml:id="u-16.2" who="#DyrektordepartamentuwMSZTomaszLis">Chcieliśmy zaczynać nie od miejsc położonych blisko granicy białoruskiej, tylko od Uralu. Wydaje nam się, że Nowosybirsk i wielkie rosyjskie ośrodki gospodarcze oraz naukowe wymagają większego zainteresowania z naszej strony.</u>
<u xml:id="u-16.3" who="#DyrektordepartamentuwMSZTomaszLis">Co do Smoleńska byłaby tylko jedna wątpliwość. Przypominam, że zawsze potrzebna jest zgoda władz miejscowych, a z tego, co pamiętam, relacje pomiędzy lokalną władzą smoleńską a Polską nie zawsze układały się najlepiej. Oczywiście trzeba podejmować próby.</u>
<u xml:id="u-16.4" who="#DyrektordepartamentuwMSZTomaszLis">Nie ukrywam, że gdybym otrzymał w przyszłorocznym budżecie jakieś nowe środki, to opowiadałbym się przede wszystkim za wzmocnieniem opieki konsularnej nad Polakami, którzy udali się do nowo otwartych rynków pracy.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PoselPawelZalewski">Dziękuję pani minister za udzielenie odpowiedzi na pytania państwa posłów. Sądzę, że stanowi to doskonałe wprowadzenie do drugiego punktu, który teraz będziemy omawiali, czyli prezentacji kandydata na ambasadora RP w Federacji Rosyjskiej.</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#PoselPawelZalewski">Myślę, że szereg kwestii, o których mówiliśmy, będzie mogło być rozwiniętych w pytaniach szczegółowych do kandydata na ambasadora, pana Jerzego Bahra. Interesujące jest, jak kandydat wyobraża sobie realizację postulatów, które zostały sformułowane przez państwa posłów.</u>
<u xml:id="u-17.2" who="#PoselPawelZalewski">Zamykam pkt I porządku obrad i przechodzimy do realizacji pkt II, obejmującego przesłuchanie kandydata na ambasadora RP w Federacji Rosyjskiej.</u>
<u xml:id="u-17.3" who="#PoselPawelZalewski">Jeśli państwo pozwolą, przypomnę proces kwalifikowania kandydata. Najpierw następuje uzgodnienie kandydata proponowanego przez ministra spraw zagranicznych z premierem i prezydentem. Następnie Ministerstwo Spraw Zagranicznych występuje do państwa przyjmującego o agrément. Otrzymanie agrément ze strony państwa przyjmującego pozwala ministrowi spraw zagranicznych na wystąpienie do prezydenta z formalnym wnioskiem o nominację ambasadorską.</u>
<u xml:id="u-17.4" who="#PoselPawelZalewski">Zwyczajowo ten moment jest poprzedzony przesłuchaniem kandydata na forum Komisji Spraw Zagranicznych.</u>
<u xml:id="u-17.5" who="#PoselPawelZalewski">Proszę panią minister o przedstawienie kandydatury pana Jerzego Bahra.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#SekretarzstanuwMSZBarbaraTugeErecinska">Czy teraz posiedzenie jest zamknięte?</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#PoselPawelZalewski">Nie. To jest część, w której obrady są otwarte. Odbywa się prezentacja kandydatury przez przedstawiciela MSZ oraz prezentacja koncepcji pracy na placówce dokonana przez kandydata, a także pytania posłów i odpowiedzi kandydata.</u>
<u xml:id="u-19.1" who="#PoselPawelZalewski">Następnie przejdziemy do części zamkniętej. Wówczas w dalszym ciągu będziemy mogli zadawać pytania i prowadzić dyskusję.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#SekretarzstanuwMSZBarbaraTugeErecinska">Mam zaszczyt i przyjemność przedstawić państwu w imieniu ministra spraw zagranicznych kandydata na ambasadora RP w Moskwie. Pan Jerzy Bahr urodził się w Krakowie. Jest magistrem socjologii, absolwentem Uniwersytetu Jagiellońskiego.</u>
<u xml:id="u-20.1" who="#SekretarzstanuwMSZBarbaraTugeErecinska">Ponadto pan Jerzy Bahr ukończył trzyletnie studia podyplomowe w zakresie politologii na tym samym uniwersytecie.</u>
<u xml:id="u-20.2" who="#SekretarzstanuwMSZBarbaraTugeErecinska">Jako socjolog pracował w Instytucie Nauk Społecznych Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie oraz w Instytucie Śląskim w Opolu. W 1974 r. podjął pracę w Ministerstwie Spraw Zagranicznych i Departamencie Informacji i Współpracy Kulturalnej. Następnie do 1980 r. był pierwszym sekretarzem w ambasadzie RP w Bukareszcie, a potem starszym ekspertem ds. Rumunii w Ministerstwie Spraw Zagranicznych.</u>
<u xml:id="u-20.3" who="#SekretarzstanuwMSZBarbaraTugeErecinska">Prezentując list otwarty w sprawie sytuacji w kraju, popadł w konflikt z władzami, a po wprowadzeniu stanu wojennego zrezygnował z pracy w MSZ. Wrócił do Krakowa, gdzie dzięki poparciu Solidarności zatrudniono go jako pomocniczego pracownika naukowego w Katedrze Prawa Międzynarodowego Uniwersytetu Jagiellońskiego.</u>
<u xml:id="u-20.4" who="#SekretarzstanuwMSZBarbaraTugeErecinska">W 1983 r., jako uczestnik wymiany międzyuczelnianej z Uniwersytetem Wiedeńskim, wystąpił i otrzymał azyl polityczny w Austrii. Od 1986 r. pracował jako ekspert od naszej części Europy w Szwajcarskim Instytucie Wschodnim w Bernie.</u>
<u xml:id="u-20.5" who="#SekretarzstanuwMSZBarbaraTugeErecinska">Wrócił do kraju na początku 1991 r. celem ponownego podjęcia pracy w Ministerstwie Spraw Zagranicznych. W latach 90. pan Jerzy Bahr pracował kolejno jako radca ambasady RP w Moskwie, konsul generalny – minister pełnomocny w Kaliningradzie, dyrektor Departamentu II, czyli obejmującego Europę Wschodnią, ambasador RP na Ukrainie, w Turkmenistanie i na Litwie.</u>
<u xml:id="u-20.6" who="#SekretarzstanuwMSZBarbaraTugeErecinska">W ubiegłym roku przez 9 miesięcy pan ambasador, jako sekretarz stanu, kierował Biurem Bezpieczeństwa Narodowego w Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
<u xml:id="u-20.7" who="#SekretarzstanuwMSZBarbaraTugeErecinska">Pan Jerzy Bahr jest stanu wolnego. Zna, co zostało potwierdzone egzaminem państwowym, język angielski, niemiecki, rosyjski i rumuński, a ponadto litewski i ukraiński. Wiem, że obecnie pan ambasador zgłębia tajniki języka czeskiego, by lepiej móc poznać problematykę naszych sąsiadów.</u>
<u xml:id="u-20.8" who="#SekretarzstanuwMSZBarbaraTugeErecinska">Pragnę raz jeszcze gorąco zarekomendować Komisji tę kandydaturę.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#PoselPawelZalewski">Panie ambasadorze, pan zna Rosję, kraj swojej przyszłej misji. Był pan tam dwukrotnie na placówce. Interesuje nas pana koncepcja pracy jako ambasadora RP w Federacji Rosyjskiej. W jaki sposób zamierza pan realizować oczywisty i bardzo pożądany przez nas postulat poprawy stosunków polsko-rosyjskich?</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#PoselPawelZalewski">Kandydat na ambasadora nadzwyczajnego i pełnomocnego RP w Federacji Rosyjskiej Jerzy Bahr:</u>
<u xml:id="u-21.2" who="#PoselPawelZalewski">Mamy do czynienia z państwem, które jest bardzo trudne do oceny. Trudne w tym sensie, że jest w nim wiele sprzeczności. To czyni pracę w Rosji przedsięwzięciem skomplikowanym.</u>
<u xml:id="u-21.3" who="#PoselPawelZalewski">Jest to państwo sąsiedzkie, co ma dla Polski istotne znaczenie. Jest moment historyczny, w którym mamy szansę na lepsze stosunki. Aby osiągnąć bardziej satysfakcjonujący stan stosunków, musimy wziąć pod uwagę instrumenty, którymi dysponujemy. Jeśli chodzi o stronę organizacyjną, jest chyba wystarczająco dużo ciał, które służą rozwojowi stosunków.</u>
<u xml:id="u-21.4" who="#PoselPawelZalewski">Co do instrumentów, jakimi dysponuje MSZ, mamy do czynienia z ambasadą i konsulatami znajdującymi się w Kaliningradzie, Irkucku, Sankt Petersburgu i Moskwie.</u>
<u xml:id="u-21.5" who="#PoselPawelZalewski">Spis spraw, które pozostają do załatwienia, zapewne otrzymaliście państwo w materiałach MSZ i nie chciałbym tego odtwarzać. Myślę, że katalog tych problemów jest znany. Istotne jest oddzielenie kwestii historycznych od tych, dotyczących dnia dzisiejszego.</u>
<u xml:id="u-21.6" who="#PoselPawelZalewski">Jeśli chodzi o dzień dzisiejszy, trzeba położyć nacisk na bardzo precyzyjny przegląd umów między obu państwami. W tym względzie są bardzo duże zaniedbania wynikłe z obiektywnych czynników, do których należy sam fakt rozpadnięcia się Związku Radzieckiego czy przystąpienie Polski do Unii Europejskiej. Konieczne jest podpisanie umów w wielu dziedzinach.</u>
<u xml:id="u-21.7" who="#PoselPawelZalewski">Jeśli chodzi o szerszą koncepcję dotyczącą naszych stosunków i tego, co chciałbym zrobić jako ambasador RP w Moskwie, w odniesieniu do samych Rosjan chciałbym prowadzić działalność, która sprzyjałaby przyzwyczajaniu tamtejszego establishmentu do tego, że Polska ma prawo i może w sposób ciekawy także dla Rosji mówić i zajmować się Wschodem Europy.</u>
<u xml:id="u-21.8" who="#PoselPawelZalewski">Uważam to za rzecz ogromnie ważną, ponieważ dotychczas mamy do czynienia z przekonaniem, że jest to dziedzina, w obszarze której monopol mają Rosjanie.</u>
<u xml:id="u-21.9" who="#PoselPawelZalewski">Druga sfera, która wydaje mi się niezmiernie ciekawa, to działalność w regionie Bałtyku. Jeśli uwzględnimy sprawy gospodarcze, o których mówiliśmy, a także fakt, że nad Bałtykiem leży zarówno Petersburg ze swoimi możliwościami, jak i Kaliningrad oraz państwa bałtyckie ze swoją specyfiką, również specyfiką stosunków z Rosją, to jest ogromne wyzwanie.</u>
<u xml:id="u-21.10" who="#PoselPawelZalewski">Kaliningrad stanowi poligon tego, co można spróbować zrobić, tego, na co można się natknąć w sensie niebezpieczeństw i szans.</u>
<u xml:id="u-21.11" who="#PoselPawelZalewski">Chciałbym także sprawdzić, jak daleko działa czynnik współdziałania Unii Europejskiej z Moskwą w szeregu sprawach. Interesuje mnie, w jaki sposób placówki unijne reagują na wydarzenia w Rosji, na ile są uległe w stosunkach z tak ważnym gospodarzem.</u>
<u xml:id="u-21.12" who="#PoselPawelZalewski">W obszarze stosunków międzynarodowych będę przywiązywał wielką wagę do obserwacji stosunków rosyjsko-białoruskich i rosyjsko-ukraińskich. Można domyślać się, że te relacje będą charakteryzować się dużą dynamiką. To wymagać będzie z naszej strony czujności i precyzyjnej oceny.</u>
<u xml:id="u-21.13" who="#PoselPawelZalewski">Jeśli chodzi o samych Rosjan, jako społeczeństwo, obecnie jest mitem, że Rosjanie uczą się Europy przez Polskę. Chodzi o to, aby uniknąć sytuacji, w której Polska jest dla Rosjan krajem tranzytowym ku Europie Zachodniej, krajem, przez który się przejeżdża, którego się w ogóle nie poznaje. Powinniśmy działać w tym zakresie o wiele aktywniej.</u>
<u xml:id="u-21.14" who="#PoselPawelZalewski">Powinniśmy skierować działania informacyjne w te miejsca, w które kieruje się polski większy biznes. Jeśli mamy coraz więcej inwestycji w Rosji, to powinniśmy w ślad za inwestycjami tworzyć swoiste centra lepszego rozumienia Polski. To można robić bezpośrednio i przy pomocy tych firm, ale także wspólnie z miejscową administracją.</u>
<u xml:id="u-21.15" who="#PoselPawelZalewski">Zatrzymanie Rosjan w ich drodze do Europy Zachodniej i tworzenie klimatu propolskiego tam, gdzie obecny jest polski biznes, łączy się z tym, jak kształtować tematycznie i środowiskowo polsko-rosyjskie forum społeczne. Można odnieść wrażenie, że kanały oficjalne już zostały otwarte i obserwujemy coraz większą dynamikę kontaktów.</u>
<u xml:id="u-21.16" who="#PoselPawelZalewski">Jeśli chodzi o forum społeczne, powinniśmy wspomagać jego kształtowanie. Uważam, że powinniśmy poświęcać je takim tematom, które są charakterystyczne dla obu krajów i społeczeństw. Mam na myśli takie tematy, jak: rola kobiet w społeczeństwie przemian, problemy demograficzne, przemoc w szkole, bezpieczeństwo publiczne, ekologia i kwestie zanieczyszczenia środowiska naturalnego.</u>
<u xml:id="u-21.17" who="#PoselPawelZalewski">Nawet jeśli nie operujemy pojęciem „społeczeństwo obywatelskie”, którego w Rosji kompletnie się nie rozumie, można używać określenia „dyplomacja społeczna”.</u>
<u xml:id="u-21.18" who="#PoselPawelZalewski">Osobnym kierunkiem działań powinna być współpraca wyższych uczelni obu krajów. Jest to związane z faktem, że zarówno w Polsce, jak i w Rosji odnotowujemy gwałtowny wzrost liczby studentów. Mamy takie miasta, w których studenci stanowią istotną grupę mieszkańców.</u>
<u xml:id="u-21.19" who="#PoselPawelZalewski">We Wrocławiu na 700 tys. mieszkańców przypada 100 tys. młodzieży studenckiej. W Rosji również mamy do czynienia z tego typu zjawiskiem. Jest to bardzo ciekawa sfera do zagospodarowania, tym bardziej że dotyczy przyszłości, a nie przeszłości.</u>
<u xml:id="u-21.20" who="#PoselPawelZalewski">Jeśli mówię o przyszłości, to doskonale zdaję sobie sprawę z tego, że w stosunkach polsko-rosyjskich jest wiele kwestii związanych z przeszłością. Należy przykładać wagę do pewnych symboli.</u>
<u xml:id="u-21.21" who="#PoselPawelZalewski">Mamy symboliczny obszar naszych stosunków, związany ze zwrotem dóbr kultury. Jest to sfera, która najtrudniej poddaje się porozumieniom międzynarodowym, nie tylko w stosunkach polsko-rosyjskich, ale także i w relacjach z Niemcami oraz pomiędzy krajami zachodnioeuropejskimi.</u>
<u xml:id="u-21.22" who="#PoselPawelZalewski">Biorąc pod uwagę, że mamy naprzeciw siebie strukturę militaryzującą się, jaką jest współczesna Rosja, należałoby działać w tym kierunku, abyśmy symbolicznie oddali sobie nawzajem kilka sztandarów, które mamy.</u>
<u xml:id="u-21.23" who="#PoselPawelZalewski">Dziedziną, której powinniśmy się bliżej przyjrzeć, jest sport. Ponieważ w dniu dzisiejszym sport jest poddany w ogromnym stopniu nacjonalizmowi i nastrojom trudnym do opanowania, można to robić selektywnie.</u>
<u xml:id="u-21.24" who="#PoselPawelZalewski">Naszym kluczowym słowem w stosunkach polsko-rosyjskich jest pragmatyzm. Jeśli obie strony będą zachowywać się pragmatycznie, możemy się spodziewać, że w przyszłości uda się uzyskać społecznie akceptowalne dobre sąsiedztwo. Ze wszystkich naszych obserwacji wynika, iż w obu społeczeństwach nie ma wzajemnej niechęci. To jest coś, na czym można budować przyszłe stosunki.</u>
<u xml:id="u-21.25" who="#PoselPawelZalewski">Proszę państwa o zadawanie pytań. Czy są pytania w części jawnej? Nie ma zgłoszeń, zatem przechodzimy do części zamkniętej.</u>
<u xml:id="u-21.26" who="#PoselPawelZalewski">Proszę przedstawicieli mediów o opuszczenie sali.</u>
<u xml:id="u-21.27" who="#PoselPawelZalewski">[Po przerwie]</u>
<u xml:id="u-21.28" who="#PoselPawelZalewski">Panie ambasadorze, serdecznie gratuluję. Komisja jednogłośnie zaopiniowała pozytywnie pana kandydaturę. Jesteśmy przekonani, że pan jest bardzo dobrym kandydatem na to stanowisko, że pana doświadczenie, wiedza, umiejętności, jak również pewien umiar i zdecydowanie, gdy trzeba, będą służyły dobrym stosunkom polsko-rosyjskim.</u>
<u xml:id="u-21.29" who="#PoselPawelZalewski">Proszę pamiętać o tym, że Komisja Spraw Zagranicznych w ramach swoich kompetencji będzie współpracować z panem na rzecz poprawy i umacniania dobrych stosunków polsko-rosyjskich.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#KandydatnaambasadoraRPJerzyBahr">Chciałbym państwu bardzo serdecznie podziękować. Szczególnie cenię sobie tę jednomyślność, bo wiem, że od tego momentu mam moralne prawo także i w przyszłości zwrócić się do różnych sił politycznych w Polsce i reprezentantów różnych środowisk z prośbą o pomoc.</u>
<u xml:id="u-22.1" who="#KandydatnaambasadoraRPJerzyBahr">Komisja nie jest tak duża, żebym nie miał odwagi wszystkich zaprosić do tego miejsca, do którego mam jechać.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#PoselPawelZalewski">Mam nadzieję, że taka możliwość zaistnieje i będziemy mogli odbyć wizytę w Rosji po oficjalnej wizycie delegacji rosyjskiej w Sejmie.</u>
<u xml:id="u-23.1" who="#PoselPawelZalewski">Przechodzimy do pkt III – sprawy różne. Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos? Nie ma zgłoszeń.</u>
<u xml:id="u-23.2" who="#PoselPawelZalewski">Informuję, że wyczerpaliśmy porządek dzienny dzisiejszych obrad. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>