text_structure.xml 851 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089 2090 2091 2092 2093 2094 2095 2096 2097 2098 2099 2100 2101 2102 2103 2104 2105 2106 2107 2108 2109 2110 2111 2112 2113 2114 2115 2116 2117 2118 2119 2120 2121 2122 2123 2124 2125 2126 2127 2128 2129 2130 2131 2132 2133 2134 2135 2136 2137 2138 2139 2140 2141 2142 2143 2144 2145 2146 2147 2148 2149 2150 2151 2152 2153 2154 2155 2156 2157 2158 2159 2160 2161 2162 2163 2164 2165 2166 2167 2168 2169 2170 2171 2172 2173 2174 2175 2176 2177 2178 2179 2180 2181 2182 2183 2184 2185 2186 2187 2188 2189 2190 2191 2192 2193 2194 2195 2196 2197 2198 2199 2200 2201 2202 2203 2204 2205 2206 2207 2208 2209 2210 2211 2212 2213 2214 2215 2216 2217 2218 2219 2220 2221 2222 2223 2224 2225 2226 2227 2228 2229 2230 2231 2232 2233 2234 2235 2236 2237 2238 2239 2240 2241 2242 2243 2244 2245 2246 2247 2248 2249 2250 2251 2252 2253 2254 2255 2256 2257 2258 2259 2260 2261 2262 2263 2264 2265 2266 2267 2268 2269 2270 2271 2272 2273 2274 2275 2276 2277 2278 2279 2280 2281 2282 2283 2284 2285 2286 2287 2288 2289 2290 2291 2292 2293 2294 2295 2296 2297 2298 2299 2300 2301 2302 2303 2304 2305 2306 2307 2308 2309 2310 2311 2312 2313 2314 2315 2316 2317 2318 2319 2320 2321 2322 2323 2324 2325 2326 2327 2328 2329 2330 2331 2332 2333 2334 2335 2336 2337 2338 2339 2340 2341 2342 2343 2344 2345 2346 2347 2348 2349 2350 2351 2352 2353 2354 2355 2356 2357 2358 2359 2360 2361 2362 2363 2364 2365 2366 2367 2368 2369 2370 2371 2372 2373 2374 2375 2376 2377 2378 2379 2380 2381 2382 2383 2384 2385 2386 2387 2388 2389 2390 2391 2392 2393 2394 2395 2396 2397 2398 2399 2400 2401 2402 2403 2404 2405 2406 2407 2408 2409 2410 2411 2412 2413 2414 2415 2416 2417 2418 2419 2420 2421 2422 2423 2424 2425 2426 2427 2428 2429 2430 2431 2432 2433 2434 2435 2436 2437 2438 2439 2440 2441 2442 2443 2444 2445 2446 2447 2448 2449 2450 2451 2452 2453 2454 2455 2456 2457 2458 2459 2460 2461 2462 2463 2464 2465 2466 2467 2468 2469 2470 2471 2472 2473 2474 2475 2476 2477 2478 2479 2480 2481 2482 2483 2484 2485 2486 2487 2488 2489 2490 2491 2492 2493 2494 2495 2496 2497 2498 2499 2500 2501 2502 2503 2504 2505 2506 2507 2508 2509 2510 2511 2512 2513 2514 2515 2516 2517 2518 2519 2520 2521 2522 2523 2524 2525 2526 2527 2528 2529 2530 2531 2532 2533 2534 2535 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2561 2562 2563 2564 2565 2566 2567 2568 2569 2570 2571 2572 2573 2574 2575 2576 2577 2578 2579 2580 2581 2582 2583 2584 2585 2586 2587 2588 2589 2590 2591 2592 2593 2594 2595 2596 2597 2598 2599 2600 2601 2602 2603 2604 2605 2606 2607 2608 2609 2610 2611 2612 2613 2614 2615 2616 2617 2618 2619 2620 2621 2622 2623 2624 2625 2626 2627 2628 2629 2630 2631 2632 2633 2634 2635 2636 2637 2638 2639 2640 2641 2642 2643 2644 2645 2646 2647 2648 2649 2650 2651 2652 2653 2654 2655 2656 2657 2658 2659 2660 2661 2662 2663 2664 2665 2666 2667 2668 2669 2670 2671 2672 2673 2674 2675 2676 2677 2678 2679 2680 2681 2682 2683 2684 2685 2686 2687 2688 2689 2690 2691 2692 2693 2694 2695 2696 2697 2698 2699 2700 2701 2702 2703 2704 2705 2706 2707 2708 2709 2710 2711 2712 2713 2714 2715 2716 2717 2718 2719 2720 2721 2722 2723 2724 2725 2726 2727 2728 2729 2730 2731 2732 2733 2734 2735 2736 2737 2738 2739 2740 2741 2742 2743 2744 2745 2746 2747 2748 2749 2750 2751 2752 2753 2754 2755 2756 2757 2758 2759 2760 2761 2762 2763 2764 2765 2766 2767 2768 2769 2770 2771 2772 2773 2774 2775 2776 2777 2778 2779 2780 2781 2782 2783 2784 2785 2786 2787 2788 2789 2790 2791 2792 2793 2794 2795 2796 2797 2798 2799 2800 2801 2802 2803 2804 2805 2806 2807 2808 2809 2810 2811 2812 2813 2814 2815 2816 2817 2818 2819 2820 2821 2822 2823 2824 2825 2826 2827 2828 2829 2830 2831 2832 2833 2834 2835 2836 2837 2838 2839 2840 2841 2842 2843 2844 2845 2846 2847 2848 2849 2850 2851 2852 2853 2854 2855 2856 2857 2858 2859 2860 2861 2862 2863 2864 2865 2866 2867 2868 2869 2870 2871 2872 2873 2874 2875 2876 2877 2878 2879 2880 2881 2882 2883 2884 2885 2886 2887 2888 2889 2890 2891 2892 2893 2894 2895 2896 2897 2898 2899 2900 2901 2902 2903 2904 2905 2906 2907 2908 2909 2910 2911 2912 2913 2914 2915 2916 2917 2918 2919 2920 2921 2922 2923 2924 2925 2926 2927 2928 2929 2930 2931 2932 2933 2934 2935 2936 2937 2938 2939 2940 2941 2942 2943 2944 2945 2946 2947 2948 2949 2950 2951 2952 2953 2954 2955 2956 2957 2958 2959 2960 2961 2962 2963 2964 2965 2966 2967 2968 2969 2970 2971 2972 2973 2974 2975 2976 2977 2978 2979 2980 2981 2982 2983 2984 2985 2986 2987 2988 2989 2990 2991 2992 2993 2994 2995 2996 2997 2998 2999 3000 3001 3002 3003 3004 3005 3006 3007 3008 3009 3010 3011 3012 3013 3014 3015 3016 3017 3018 3019 3020 3021 3022 3023 3024 3025 3026 3027 3028 3029 3030 3031 3032 3033 3034 3035 3036 3037 3038 3039 3040 3041 3042 3043 3044 3045 3046 3047 3048 3049 3050 3051 3052 3053 3054 3055 3056 3057 3058 3059 3060 3061 3062 3063 3064 3065 3066 3067 3068 3069 3070 3071 3072 3073 3074 3075 3076 3077 3078 3079 3080 3081 3082 3083 3084 3085 3086 3087 3088 3089 3090 3091 3092 3093 3094 3095 3096 3097 3098 3099 3100 3101 3102 3103 3104 3105 3106 3107 3108 3109 3110 3111 3112 3113 3114 3115 3116 3117 3118 3119 3120 3121 3122 3123 3124 3125 3126 3127 3128 3129 3130 3131 3132 3133 3134 3135 3136 3137 3138 3139 3140 3141 3142 3143 3144 3145 3146 3147 3148 3149 3150 3151 3152 3153 3154 3155 3156 3157 3158 3159 3160 3161 3162 3163 3164 3165 3166 3167 3168 3169 3170 3171 3172 3173 3174 3175 3176 3177 3178 3179 3180 3181 3182 3183 3184 3185 3186 3187 3188 3189 3190 3191 3192 3193 3194 3195 3196 3197 3198 3199 3200 3201 3202 3203 3204 3205 3206 3207 3208 3209 3210 3211 3212 3213 3214 3215 3216 3217 3218 3219 3220 3221 3222 3223 3224 3225 3226 3227 3228 3229 3230 3231 3232 3233 3234 3235 3236 3237 3238 3239 3240 3241 3242 3243 3244 3245 3246 3247 3248 3249 3250 3251 3252 3253 3254 3255 3256 3257 3258 3259 3260 3261 3262 3263 3264 3265 3266 3267 3268 3269 3270 3271 3272 3273 3274 3275 3276 3277 3278 3279 3280 3281 3282 3283 3284 3285 3286 3287 3288 3289 3290 3291 3292 3293 3294 3295 3296 3297 3298 3299 3300 3301 3302 3303 3304 3305 3306 3307 3308 3309 3310 3311 3312 3313 3314 3315 3316 3317 3318 3319 3320 3321 3322 3323 3324 3325 3326 3327 3328 3329 3330 3331 3332 3333 3334 3335 3336 3337 3338 3339 3340 3341 3342 3343 3344 3345 3346 3347 3348 3349 3350 3351 3352 3353 3354 3355 3356 3357 3358 3359 3360 3361 3362 3363 3364 3365 3366 3367 3368 3369 3370 3371 3372 3373 3374 3375 3376 3377 3378 3379 3380 3381 3382 3383 3384 3385 3386 3387 3388 3389 3390 3391 3392 3393 3394 3395 3396 3397 3398 3399 3400 3401 3402 3403 3404 3405 3406 3407 3408 3409 3410 3411 3412 3413 3414 3415 3416 3417 3418 3419 3420 3421 3422 3423 3424 3425 3426 3427 3428 3429 3430 3431 3432 3433 3434 3435 3436 3437 3438 3439 3440 3441 3442 3443 3444 3445 3446 3447 3448 3449 3450 3451 3452 3453 3454 3455 3456 3457 3458 3459 3460 3461 3462 3463
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godz. 9 min 04)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Józef Zych oraz wicemarszałkowie Marek Borowski, Olga Krzyżanowska i Aleksander Małachowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#Marszałek">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#Marszałek">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panią poseł Beatę Świerczyńską i panią poseł Renatę Szynalską oraz panów posłów Witolda Firaka i Adama Rychliczka.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#Marszałek">W pierwszej części obrad sekretarzami będą pani poseł Beata Świerczyńska i pan poseł Witold Firak.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#Marszałek">Protokół i listę mówców prowadzić będą panowie posłowie Witold Firak i Adam Rychliczek.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#Marszałek">Proszę wyznaczonych posłów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#Marszałek">Proszę posła sekretarza o odczytanie komunikatu o posiedzeniach komisji, które odbędą się w dniu dzisiejszym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#SekretarzPosełWitoldFirak">Informuję, że w dniu dzisiejszym, za zgodą marszałka Sejmu, odbędą się następujące posiedzenia komisji:</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#SekretarzPosełWitoldFirak">— Komisji Systemu Gospodarczego i Przemysłu wspólnie z Komisją Transportu, Łączności, Handlu i Usług oraz Komisją Ustawodawczą — bezpośrednio po zakończeniu głosowań;</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#SekretarzPosełWitoldFirak">— Komisji Systemu Gospodarczego i Przemysłu — bezpośrednio po zakończeniu wspólnego posiedzenia komisji;</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#SekretarzPosełWitoldFirak">— Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych wspólnie z Komisją Ustawodawczą — o godz. 11;</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#SekretarzPosełWitoldFirak">— Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich — o godz. 12;</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#SekretarzPosełWitoldFirak">— Komisji Spraw Zagranicznych — o godz. 13;</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#SekretarzPosełWitoldFirak">— Komisji Edukacji, Nauki i Postępu Technicznego wspólnie z Komisją Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisją Ustawodawczą — o godz. 14;</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#SekretarzPosełWitoldFirak">— Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa wspólnie z Komisją Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej oraz Komisją Ustawodawczą — o godz. 14;</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#SekretarzPosełWitoldFirak">— Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw dotyczących reformy systemu ubezpieczeń społecznych — o godz. 14;</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#SekretarzPosełWitoldFirak">— Komisji Obrony Narodowej wspólnie z Komisją Sprawiedliwości i Praw Człowieka, Komisją Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisją Ustawodawczą — o godz. 15;</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#SekretarzPosełWitoldFirak">— Komisji Edukacji, Nauki i Postępu Technicznego — o godz. 15;</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#SekretarzPosełWitoldFirak">— Komisji Młodzieży, Kultury Fizycznej i Sportu — o godz. 17;</u>
          <u xml:id="u-3.12" who="#SekretarzPosełWitoldFirak">— Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów wspólnie z Komisją Ustawodawczą — o godz. 18.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#Marszałek">Wysoki Sejmie! Komisja Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej przedłożyła wniosek o rozpatrzenie na bieżącym posiedzeniu sprawozdania o projekcie ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych. Komisja wnosi jednocześnie, aby skreślić ze względów czasowych punkty dotyczące założeń polityki budowlanej państwa.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#Marszałek">Prezydium Sejmu, po porozumieniu z Konwentem Seniorów, proponuje uwzględnić przedłożone wnioski i w konsekwencji:</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#Marszałek">— skreślić dotychczasowe punkty 32 i 33 dotyczące założeń polityki budowlanej państwa,</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#Marszałek">— dodać punkt porządku dziennego w brzmieniu: Sprawozdanie Komisji Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej oraz Komisji Ustawodawczej o prezydenckim projekcie ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#Marszałek">Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm wysłuchał w debacie nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 2 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Ustawodawczej o pilnym rządowym projekcie ustawy o ochronie osób i mienia.</u>
          <u xml:id="u-4.9" who="#Marszałek">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Jerzego Ciemniewskiego oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-4.10" who="#Marszałek">Przypominam, że zgodnie z art. 56c regulaminu Sejmu rozpatrywanie pilnych projektów ustaw odbywa się w dwóch czytaniach.</u>
          <u xml:id="u-4.11" who="#Marszałek">Przechodzimy zatem do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.12" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu.</u>
          <u xml:id="u-4.13" who="#Marszałek">Komisje przedstawiają również wnioski mniejszości, nad którymi będziemy głosować zgodnie ze wzrastającą numeracją artykułów.</u>
          <u xml:id="u-4.14" who="#Marszałek">We wniosku mniejszości nr 1 do art. 1 pkt 3 wnioskodawcy proponują, aby ustawa określała jedynie warunki prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie obowiązkowej ochrony obszarów, obiektów i urządzeń, a nie, jak proponują komisje, zasady prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie wszelkich usług ochrony osób i mienia.</u>
          <u xml:id="u-4.15" who="#Marszałek">Konsekwencją przyjęcia tego wniosku mniejszości będzie zmiana tytułu i szereg zmian w przepisach ustawy.</u>
          <u xml:id="u-4.16" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.17" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 1 pkt 3, wraz z konsekwencjami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.18" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.19" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-4.20" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 394 posłów. Za przyjęciem wniosku mniejszości głosowało 93 posłów, przeciw - 286, 15 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.21" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-4.22" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-4.23" who="#Marszałek">Panowie, mam prośbę, skróćcie tę dyskusję, bo w tej chwili jest głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-4.24" who="#Marszałek">We wniosku mniejszości nr 2 do art. 26 ust. 3, polegającym na zmianie brzmienia pkt. 3 oraz skreśleniu pkt. 4, wnioskodawcy proponują, aby licencja pracownika ochrony fizycznej I stopnia była wydawana osobie, która legitymuje się odpowiednim dyplomem lub świadectwem placówki oświatowej, a nie, jak proponują komisje, szkoły lub innej placówki oświatowej, potwierdzającym uzyskanie specjalistycznego wykształcenia.</u>
          <u xml:id="u-4.25" who="#Marszałek">Wnioskodawcy proponują ponadto, aby wymóg zdania egzaminu przed właściwą komisją był zawarty w pkt. 3, a nie w osobnym pkt. 4.</u>
          <u xml:id="u-4.26" who="#Marszałek">Konsekwencją przyjęcia tego wniosku mniejszości będzie zmiana w art. 27 ust. 3 prowadząca do analogicznego określenia warunków wydania licencji pracownikowi ochrony fizycznej II stopnia.</u>
          <u xml:id="u-4.27" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 26 ust. 3, polegającego na zmianie brzmienia pkt. 3 i skreśleniu pkt. 4, wraz z konsekwencjami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.28" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.29" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-4.30" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 397 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 254 posłów, przeciw - 137, 6 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.31" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.32" who="#Marszałek">We wniosku mniejszości nr 3 wnioskodawcy proponują, aby skreślić art. 31 stanowiący, że określone w ustawie licencje dla pracowników ochrony mogą być wydawane byłym funkcjonariuszom Policji, Urzędu Ochrony Państwa oraz Straży Granicznej, jeżeli od dnia zwolnienia ze służby upłynęły co najmniej 2 lata.</u>
          <u xml:id="u-4.33" who="#Marszałek">Konsekwencją przyjęcia tego wniosku mniejszości będzie zmiana w art. 32 oraz zmiana numeracji artykułów ustawy i zawartych w niej powołań.</u>
          <u xml:id="u-4.34" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości polegającego na skreśleniu art. 31, wraz z konsekwencjami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.35" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.36" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-4.37" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 396 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 263 posłów, przeciw - 127, 6 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.38" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.39" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-4.40" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o ochronie osób i mienia, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Administracji i Spraw Wewnętrznych, Komisję Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisję Ustawodawczą, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.41" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.42" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-4.43" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 398 posłów. Za przyjęciem ustawy głosowało 307 posłów, przeciw - 84, 7 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.44" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o ochronie osób i mienia.</u>
          <u xml:id="u-4.45" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 3 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, Komisji Młodzieży, Kultury Fizycznej i Sportu oraz Komisji Ustawodawczej o pilnym rządowym projekcie ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych.</u>
          <u xml:id="u-4.46" who="#Marszałek">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Tadeusza Tomaszewskiego oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-4.47" who="#Marszałek">Przypominam, że zgodnie z art. 56c regulaminu Sejmu rozpatrywanie pilnych projektów ustaw odbywa się w dwóch czytaniach.</u>
          <u xml:id="u-4.48" who="#Marszałek">Przystępujemy zatem do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.49" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu.</u>
          <u xml:id="u-4.50" who="#Marszałek">Komisje przedstawiają również wnioski mniejszości, nad którymi głosować będziemy zgodnie ze wzrastającą numeracją artykułów.</u>
          <u xml:id="u-4.51" who="#Marszałek">We wniosku mniejszości nr 1 do art. 3 pkt 1 wnioskodawcy, przez skreślenie z definicji wyrazu „odpłatną”, proponują, aby przez pojęcie „imprezy masowej” rozumieć każdą, a nie tylko odpłatną imprezę sportową, artystyczną lub rozrywkową, spełniającą warunki określone w tej definicji.</u>
          <u xml:id="u-4.52" who="#Marszałek">Konsekwencją przyjęcia tej propozycji będą odpowiednie zmiany w art. 19 i 20 ust. 1.</u>
          <u xml:id="u-4.53" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 3 pkt 1, do art. 19, polegającego na dodaniu nowego ustępu, oraz do art. 20 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.54" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.55" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-4.56" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 399 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 168 posłów, przeciw - 223, 8 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.57" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-4.58" who="#Marszałek">We wniosku mniejszości nr 2 do art. 8 ust. 1 wnioskodawcy proponują, aby wydanie albo odmowa wydania zezwolenia na przeprowadzenie imprezy masowej stanowiły zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej.</u>
          <u xml:id="u-4.59" who="#Marszałek">Konsekwencją przyjęcia tej propozycji będą odpowiednie zmiany w art. 11 ust. 1 i 2.</u>
          <u xml:id="u-4.60" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 8 ust. 1 oraz do art. 11 ust. 1 i 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.61" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.62" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-4.63" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 403 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 87 posłów, przeciw - 307, 9 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.64" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-4.65" who="#Marszałek">We wniosku mniejszości nr 3 do art. 8 ust. 2 wnioskodawcy proponują, aby dodać warunek, że odmowa wydania zezwolenia na przeprowadzenie imprezy masowej następuje również, jeżeli przeprowadzenie imprezy naruszyłoby powagę miejsca kultu religijnego lub pamięci narodowej.</u>
          <u xml:id="u-4.66" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 8 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.67" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.68" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-4.69" who="#Marszałek">W głosowaniu udział wzięło 390 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 94 posłów, przeciw - 279, 17 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.70" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-4.71" who="#Marszałek">We wniosku mniejszości nr 4 wnioskodawcy proponują, aby skreślić art. 10 stanowiący, że wójt, burmistrz albo prezydent miasta wydaje decyzję o zakazie przeprowadzenia imprezy masowej w przypadku zmiany warunków bezpieczeństwa decydujących o wydaniu zezwolenia na jej przeprowadzenie.</u>
          <u xml:id="u-4.72" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości, polegającego na skreśleniu art. 10, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.73" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.74" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-4.75" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 402 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 43 posłów, przeciw - 354, 5 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.76" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-4.77" who="#Marszałek">We wniosku mniejszości nr 5 do art. 19 wnioskodawcy proponują, aby organizator imprezy masowej był obowiązany także do zwrotu kosztów, które poniosły: Policja, straż pożarna i służba zdrowia, a nie, jak proponują komisje, tylko do zwrotu równowartości rzeczywistych szkód poniesionych przez te jednostki.</u>
          <u xml:id="u-4.78" who="#Marszałek">Konsekwencją przyjęcia tego wniosku będzie dodanie nowego artykułu stanowiącego, że zasada zwrotu kosztów wchodzi w życie od 1 stycznia 1999 r., natomiast zasada zwrotu poniesionych szkód ma zastosowanie od dnia wejścia ustawy w życie, a nie, jak proponują komisje, od dnia 1 stycznia 1999 r.</u>
          <u xml:id="u-4.79" who="#Marszałek">Przyjęcie tego wniosku uczyni bezprzedmiotowym wniosek mniejszości nr 6.</u>
          <u xml:id="u-4.80" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 19, wraz z konsekwencjami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.81" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.82" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-4.83" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 401 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 84 posłów, przeciw - 303, 14 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.84" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-4.85" who="#Marszałek">We wniosku mniejszości nr 6 do art. 28 wnioskodawcy proponują, aby cała ustawa weszła w życie po 6 miesiącach od dnia ogłoszenia.</u>
          <u xml:id="u-4.86" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 28, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.87" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.88" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-4.89" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 401 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 102 posłów, przeciw - 280, 19 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.90" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-4.91" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-4.92" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Administracji i Spraw Wewnętrznych, Komisję Młodzieży, Kultury Fizycznej i Sportu oraz Komisję Ustawodawczą, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.93" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-4.94" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-4.95" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 404 posłów. Za przyjęciem ustawy głosowało 316 posłów, przeciw - 69, 19 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.96" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o bezpieczeństwie imprez masowych.</u>
          <u xml:id="u-4.97" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 9 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Ustawodawczej o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie ustawy o działalności ubezpieczeniowej (druki nr 2317, 2419 i 2419-A) - trzecie czytanie.</u>
          <u xml:id="u-4.98" who="#Marszałek">O zabranie głosu proszę sprawozdawcę komisji pana posła Aleksandra Bentkowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełAleksanderBentkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Są to zmiany bardzo istotne dla ustawy ubezpieczeniowej. Po 2 latach istnienia tej ustawy konieczne było uzupełnienie braków, jakie powstały w czasie procesu legislacyjnego. Są to braki dotyczące nadania uprawnienia egzekucyjnego tytułem egzekucyjnym wydawanym przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny. Jest to wzmocnienie pozycji pełnomocnika ubezpieczonych oraz jest to w końcu poprawienie sytuacji finansowej biura zielonej karty i wprowadzenie podobnych zasad rozliczeń, jak to ma miejsce w stosunku do innych instytucji, które są zwolnione od płacenia podatku dochodowego. W związku z tym komisja wystąpiła z taką inicjatywą. W czasie drugiego czytania zgłoszono 3 poprawki, które zostały w całości zaakceptowane przez komisje. Proszę Wysoki Sejm o przyjęcie tych poprawek. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#Marszałek">Komisje przedstawiają również poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#Marszałek">W poprawce nr 1 wnioskodawca proponuje zmianę polegającą na innej redakcji przepisu proponowanego przez komisję oraz na umieszczeniu go w art. 52, a nie w art. 90e.</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 52, polegającej na dodaniu ust. 2 i 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.8" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-6.9" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 395 posłów. Za przyjęciem poprawki głosowało 327 posłów, przeciw - 62, 6 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.10" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-6.11" who="#Marszałek">W poprawce nr 2 do art. 66 wnioskodawca proponuje, aby w ust. 7 wyrazy „z przekazaniem portfela” zastąpić wyrazami „z przeniesieniem portfela”, a także aby dodać ust. 9, stanowiący, że organ nadzoru może w uzasadnionych przypadkach określić wartość przekazywanych środków finansowych lub wyrazić zgodę na przeniesienie portfela ubezpieczeń bez przekazania tych środków.</u>
          <u xml:id="u-6.12" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.13" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 66 ust. 7 oraz polegającej na dodaniu ust. 9, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.14" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.15" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-6.16" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 395 posłów. Za przyjęciem poprawki głosowało 389 posłów, przeciw - 5, 1 poseł wstrzymał się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.17" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-6.18" who="#Marszałek">W poprawce nr 3 do art. 84 ust. 2 wnioskodawca proponuje, aby koszty funkcjonowania działalności rzecznika ubezpieczonych stanowiły 3% wysokości kosztów nadzoru, a nie, jak dotychczas, nie mogły przekroczyć 2% wysokości tych kosztów.</u>
          <u xml:id="u-6.19" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.20" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 84 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.21" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.22" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-6.23" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 402 posłów. Za przyjęciem poprawki głosowało 329 posłów, przeciw - 69, 4 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.24" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-6.25" who="#Marszałek">W poprawce nr 4 wnioskodawca w dodawanym art. 2 projektu ustawy nowelizującej, zawierającym zmianę do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, proponuje, aby wolne od podatku były także dochody z działalności rzecznika ubezpieczonych oraz Polskiego Biura Ubezpieczeń Komunikacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-6.26" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-6.27" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki polegającej na dodaniu art. 2 projektu ustawy nowelizującej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.28" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.29" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-6.30" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 398 posłów. Za przyjęciem poprawki głosowało 316 posłów, przeciw - 73, 9 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.31" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-6.32" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-6.33" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o działalności ubezpieczeniowej, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisję Ustawodawczą, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.34" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.35" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-6.36" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 399 posłów. Za przyjęciem projektu ustawy głosowało 338 posłów, przeciw - 7, 54 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.37" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o działalności ubezpieczeniowej.</u>
          <u xml:id="u-6.38" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 10 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług, Komisji Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej oraz Komisji Ustawodawczej o rządowym projekcie ustawy o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich oraz obrocie tymi wyrobami (druki nr 1881, 2395 i 2395-A) - trzecie czytanie.</u>
          <u xml:id="u-6.39" who="#Marszałek">O zabranie głosu proszę sprawozdawcę komisji pana posła Andrzeja Aumillera.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełAndrzejAumiller">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym na wstępie przypomnieć w paru słowach idee ustawy. Ustawa ta: po pierwsze, wprowadza wymóg uzyskiwania koncesji na podjęcie działalności gospodarczej w zakresie wyrobu i rozlewu win; po drugie, określa zasady udzielania koncesji i jej cofania; po trzecie, porządkuje, klasyfikuje nazewnictwo win, napojów fermentowanych z uwzględnieniem uregulowań stosowanych w Unii Europejskiej. Ustawa zapewnia stabilność i dobrą jakość wyrobów winiarskich przez sprecyzowanie zasadniczych wymagań technologicznych, określa również katalog zabronionych zabiegów prowadzących do fałszerstwa w procesach wytwarzania win. Ustawa obliguje do stosowania przedmiotowych polskich norm, co zapewni utrzymanie stabilnej jakości wyrobów pod względem cech organoleptycznych, fizykochemicznych i zdrowotnych, a także właściwe oznakowanie wyrobów winiarskich.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełAndrzejAumiller">Poprawka nr 1 jest wprowadzona po to, żeby zachować spójność stylistyczną. Ponieważ w ust. 2 użyliśmy słów: „otrzymywanymi w wyniku fermentacji alkoholowej”, w związku z tym komisje proponują tę poprawkę przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełAndrzejAumiller">Poprawki nr 2–7 są typowo stylistyczne, ich przyjęcie spowoduje to, że do ustawy będzie chyba mniej zastrzeżeń w Senacie, jeśli chodzi o stylistykę.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełAndrzejAumiller">Jeśli chodzi o poprawkę nr 8, wnioskodawca proponuje wprowadzenie ust. 3: „Na wniosek zainteresowanego organ koncesyjny wydaje promesę koncesji”. Ponieważ art. 9 mówi, że podjęcie działalności gospodarczej w zakresie wyrobu i rozlewu wyrobów winiarskich wymaga koncesji i zasady wydawania koncesji są uregulowane w ustawie o działalności gospodarczej, w związku z tym komisje proponują tę poprawkę odrzucić.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#PosełAndrzejAumiller">Poprawka nr 9 dotyczy art. 11 ust. 1 i mówi o skreśleniu pkt. 4. Punkt ten stanowi, że wniosek o udzielenie koncesji powinien zawierać określenie środków finansowych, jakimi dysponuje przedmiot ubiegający się o koncesję, w celu zagwarantowania prawidłowości procesu wytwarzania win. Komisje przychyliły się do tego, żeby ten punkt pozostał, żeby go nie wykreślać, toteż proponują, żeby tę poprawkę odrzucić.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#PosełAndrzejAumiller">W poprawce nr 10 proponuje się zmianę w art. 11 ust. 2, a mianowicie skrócenie zapisu komisyjnego do sformułowania: „zaświadczenie banku o prowadzeniu podstawowego rachunku bankowego wnioskodawcy”. Zapis poprzedniego punktu stanowi konkretnie, że chodzi o określenie środków finansowych, jakimi dysponuje podmiot ubiegający się o koncesję w celu zagwarantowania prawidłowego wykonania działalności objętej koncesją, a zapis komisyjny ust. 2 pkt 1, że należy dołączyć: „zaświadczenie banku, w którym prowadzony jest podstawowy rachunek bankowy wnioskodawcy, stwierdzające wielkość posiadanych przez wnioskodawcę środków finansowych”. Komisje proponują poprawkę nr 10 odrzucić i pozostawić zapis komisyjny.</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#PosełAndrzejAumiller">Poprawka nr 11 jest też, można powiedzieć, uściślająca; po słowie „podmiotu” dodaje się słowa: „ubiegającego się o koncesję”. Komisje proponują tę poprawkę przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-7.7" who="#PosełAndrzejAumiller">Poprawka nr 12 do art. 11 polega na dopisaniu ust. 3. Jest to bardzo słuszna poprawka, w której proponuje się, że minister rolnictwa i gospodarki żywnościowej określi w drodze rozporządzenia warunki, jakie należy spełnić dla uzyskania pozytywnej opinii techniczno-technologicznej. To jest bardzo ważne, bo można by było wymagać opinii bardzo wątpliwych.</u>
          <u xml:id="u-7.8" who="#PosełAndrzejAumiller">W poprawce nr 13 proponuje się dopisać do art. 12 pkt 1: „po spełnieniu warunków określonych w art. 11 wnioskodawcy udziela się koncesji na wyrób i rozlew wyrobów winiarskich”. Komisje proponują ją przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-7.9" who="#PosełAndrzejAumiller">Poprawka nr 14 znowu dotyczy wydania promesy. Komisje proponują głosować nad tą poprawką jednocześnie z poprawką nr 8 i też proponują ją odrzucić.</u>
          <u xml:id="u-7.10" who="#PosełAndrzejAumiller">Natomiast poprawkę nr 15 komisje proponują przyjąć. Poprawka ta zmierza do tego, żeby we wszystkich przypadkach w ustawie, w których są wyrazy „podmiot gospodarczy”, wpisać wyraz „przedsiębiorca”.</u>
          <u xml:id="u-7.11" who="#PosełAndrzejAumiller">To są wszystkie poprawki, które zostały zgłoszone w czasie drugiego czytania i na temat których przedstawiłem opinie komisji. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#Marszałek">Komisje przedstawiają również wniosek mniejszości oraz poprawki, nad którymi głosować będziemy zgodnie ze wzrastającą numeracją artykułów.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#Marszałek">W poprawce nr 1 do art. 2 pkt 1 wnioskodawca proponuje zmianę redakcyjną polegającą na zastąpieniu sformułowania „otrzymywanymi przez fermentację alkoholową” sformułowaniem „otrzymywanymi w wyniku fermentacji alkoholowej”.</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 2 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-8.7" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-8.8" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-8.9" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 391 posłów. Za przyjęciem poprawki głosowało 387 posłów, przeciw - 1 poseł, 3 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.10" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-8.11" who="#Marszałek">W poprawce nr 2 do art. 2 pkt 2 lit. d wnioskodawca proponuje, aby za napoje winopochodne uważać napoje zawierające nie mniej niż 50% objętościowych wina lub miodu pitnego oraz 4,5–15% objętościowych alkoholu.</u>
          <u xml:id="u-8.12" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-8.13" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 2 pkt 2 lit. d, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-8.14" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-8.15" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-8.16" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 396 posłów. Za przyjęciem poprawki głosowało 389 posłów, przeciw - 2, 5 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.17" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-8.18" who="#Marszałek">W poprawce nr 3 do art. 2 pkt 2 lit. f wnioskodawca proponuje poprawkę redakcyjną, zastępując sformułowanie „przez częściowe lub całkowite usunięcie alkoholu” sformułowaniem „uzyskiwanymi w wyniku częściowego lub całkowitego usunięcia alkoholu”.</u>
          <u xml:id="u-8.19" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-8.20" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 2 pkt 2 lit. f, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-8.21" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-8.22" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-8.23" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 398 posłów. Za przyjęciem poprawki głosowało 391 posłów, przeciw - 3, 4 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.24" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-8.25" who="#Marszałek">W poprawkach nr 4 i 5 do art. 3 ust. 1 i 2 wnioskodawca proponuje zmianę redakcyjną polegającą na zastąpieniu wyrazu „dla” wyrazami „w wypadku”.</u>
          <u xml:id="u-8.26" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-8.27" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-8.28" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek do art. 3 ust. 1 i 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-8.29" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-8.30" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-8.31" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 397 posłów. Za przyjęciem poprawek głosowało 395 posłów, przeciw - 1 poseł, 1 poseł wstrzymał się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.32" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-8.33" who="#Marszałek">W poprawce nr 6 do art. 3 ust. 3 wnioskodawca proponuje zmianę redakcyjną, zastępując wyraz „dla” wyrazem „do”.</u>
          <u xml:id="u-8.34" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-8.35" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 3 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-8.36" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-8.37" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-8.38" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 393 posłów. Za przyjęciem poprawki głosowało 381 posłów, przeciw - 5, 7 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.39" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-8.40" who="#Marszałek">W poprawce nr 7 do art. 9 ust. 2 wnioskodawca proponuje, aby wyraz „udzielenia” zastąpić wyrazem „udzielania”.</u>
          <u xml:id="u-8.41" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-8.42" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 9 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-8.43" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-8.44" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-8.45" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 401 posłów. Za przyjęciem poprawki głosowało 393 posłów, przeciw - 3, 5 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.46" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-8.47" who="#Marszałek">W poprawce nr 8 do art. 9 polegającej na dodaniu ust. 3 wnioskodawca proponuje, aby organ koncesyjny na wniosek zainteresowanego wydawał promesę koncesji.</u>
          <u xml:id="u-8.48" who="#Marszałek">W poprawce nr 14 wnioskodawca proponuje, aby po art. 12 dodać art. 12a określający przepisy, jakie stosuje się w sprawach o wydanie promesy koncesji.</u>
          <u xml:id="u-8.49" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-8.50" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o odrzucenie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-8.51" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek do art. 9, polegającej na dodaniu ust. 3 oraz polegającej na dodaniu art. 12a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-8.52" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-8.53" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-8.54" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 403 posłów. Za przyjęciem poprawek głosowało 79 posłów, przeciw - 321, 3 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.55" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-8.56" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełMariaZajączkowska">Mam pytanie do pana posła sprawozdawcy. W art. 11 ust. 1 pkt 4 zobowiązuje się osobę ubiegającą się o koncesję do określenia środków finansowych, jakimi dysponuje podmiot, żeby zagwarantować prawidłowe wykonywanie działalności objętej koncesją. Koncesjonowaniu będzie podlegała produkcja, rozlewanie i obrót hurtowy winami. Proszę mi odpowiedzieć, kto będzie ustalał wysokość tych prawidłowych kwot, którymi ma dysponować ten podmiot, i kto będzie decydował o tym, kto dostanie, a kto nie dostanie, w zależności od wysokości, którymi dysponuje. Bo to jest tak, że nie ma tutaj żadnej delegacji dla ministra, który mógłby ustalić reguły gry. Tak więc, jakie to będą kwoty i kto będzie to ustalał?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełAndrzejAumiller">Odpowiem koleżance tak, jak na posiedzeniu komisji odpowiedzieli eksperci. Wniosek o udzielenie koncesji składa zainteresowana osoba, a udziela jej minister. Teraz reguły gry - ustawa o obrocie gospodarczym wyraźnie mówi, na jakich warunkach udziela się koncesji, a w związku z tym tej ustawie nie przypisywaliśmy artykułów tamtej ustawy. Sprawa wysokości środków finansowych - tu chodzi również o to, żeby ubiegający się o koncesję miał zaświadczenie z banku, że otrzyma kredyt na wznowienie czy uruchomienie działalności gospodarczej tego typu. Nie można ubiegać się o zgodę na koncesję na wyrób i rozlew wyrobów winiarskich, nie mając pieniędzy, nie mając żadnych środków, tym bardziej że jest to produkcja obwarowana akcyzą. Komisje doszły do przekonania, że jednak w produkcji winiarskiej - to jest produkcja alkoholi - trzeba mieć środki i wykazać się nimi w organie koncesyjnym. Komisje to odrzuciły.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełMariaZajączkowska">Ponieważ pan poseł sprawozdawca odesłał do ministra, prosiłabym, aby pan minister powiedział, jakimi środkami trzeba będzie dysponować przy ubieganiu się o koncesję na produkcję, rozlewanie i hurtowy handel tymi wyrobami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#Marszałek">Bardzo przepraszam, pani poseł. Ponieważ już w czasie poprzednich głosowań były pytania ciągle kierowane do ministrów, zapowiedziałem, że pytania mogą być kierowane tylko do posła sprawozdawcy. Jest mi bardzo przykro.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#Marszałek">Panie pośle, proszę bardzo, niech pan spróbuje odpowiedzieć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełAndrzejAumiller">Nie powiem, jakie to będą kwoty, ale trzeba mieć wyobraźnię. Minister, który będzie udzielał koncesji, musi wiedzieć: produkcja win to nie są bardzo tanie urządzenia. To są kadzie fermentacyjne, tłocznie, urządzenia do rozlewu. Wiadomo, że z malutką kwotą nie można zwrócić się o koncesję na wyrób win. Koleżance minister rolnictwa odpowiada. Nie zatrzymujmy się nad tym, przecież o tę koncesję nie będzie się zwracał każdy obywatel, tylko parę firm. W związku z tym muszą być spełnione pewne warunki.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#PosełAndrzejAumiller">W poprawce, którą koleżanka wprowadziła, a komisja przyjęła, że warunki techniczne, jakie powinny być spełnione, określi minister - co dana wytwórnia win musi posiadać, żeby mogła otrzymać koncesję. Przecież produkt ten spożywa społeczeństwo, musi więc być dobrej jakości.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Syryjczyk: Mam pytanie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełTadeuszSyryjczyk">Proponowałbym, żeby jednak sprawozdawca odpowiedział na pytanie: Jaki będzie limit? Wiemy o tym, że trzeba mieć majątek do działalności, zapewne i wnioskodawca, i minister o tym też będą wiedzieli. Jakie jednak będą zasady doprowadzające do równości wobec prawa starających się podmiotów? Co spowoduje, że w granicach uznania administracyjnego nie będzie leżało to, że jeden dostanie koncesję wykazując się majątkiem 100 zł, drugi 1000 zł, trzeci - 10 tys. zł i nie będzie kryterium określającego, kiedy te decyzje będą zgodne lub niezgodne z prawem. Teraz proponujemy przepis, wprowadzający do koncesjonowania działalności gospodarczej kryterium kompletnie nieostre, uznaniowe. Mamy jednak konstytucyjny wymóg równości wobec prawa starających się o działalność gospodarczą, mamy też zasadę, że ograniczenie działalności gospodarczej musi być spowodowane ochroną interesu publicznego, a obie te przesłanki mówią, że będzie jakieś kryterium: albo ustalone w przepisach wykonawczych, albo w ustawie. Nie może być tak, że to kryterium w każdym postępowaniu będzie inaczej ustalane albo go w ogóle nie będzie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#Marszałek">Ale, panie pośle, proszę o pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PosełTadeuszSyryjczyk">Pytam, skąd to kryterium będzie wynikało i w jaki sposób nastąpi zapewnienie równości wobec prawa podmiotów ubiegających się o koncesję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#Marszałek">Z tym że, Wysoki Sejmie, ja jeszcze nie zreferowałem tej poprawki, a zaczęła się dyskusja. W poprawce przecież chodzi o skreślenie pkt. 4, który wymaga określenia warunków finansowych, a komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. No więc ja nie wiem...</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#Marszałek">Ale bardzo przepraszam, panie pośle, proszę bardzo. Nie będziemy robić debaty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełAndrzejAumiller">Jeszcze raz powtarzam: było to dyskutowane w pierwszym i w drugim czytaniu. W drugim czytaniu została zgłoszona ta poprawka, która została odrzucona w komisji. Pan minister w czasie obrad komisji powiedział, że zasady wydawania koncesji są uregulowane w ustawie o działalności gospodarczej. Jeszcze raz podkreślam: jest to specyficzna ustawa o produkcji win i rozlewie produktów winiarskich. Ja nie odpowiem i nikt w tej Izbie nie odpowie, jakie środki finansowe trzeba posiadać, żeby uruchomić zakład produkcji win.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PosełJanKról">Panie Marszałku! Pan poseł sprawozdawca, jeszcze powołując się na ministra, wprowadza Wysoką Izbę w błąd, ponieważ ustawa o działalności gospodarczej nie reguluje trybu udzielania koncesji. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#Marszałek">W poprawce nr 9 do art. 11 ust. 1, polegającej na skreśleniu pkt. 4, wnioskodawca proponuje, aby we wniosku o udzielenie koncesji nie określać środków finansowych, jakimi dysponuje podmiot ubiegający się o koncesję.</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#Marszałek">Konsekwencją przyjęcia tej poprawki będzie zmiana w art. 11 ust. 2 pkt 1, polegająca na dołączeniu do wniosku o udzielenie koncesji zaświadczenia banku tylko o prowadzeniu podstawowego rachunku bankowego wnioskodawcy, a nie, jak proponują komisje, stwierdzającego wielkość posiadanych przez wnioskodawcę środków finansowych, co jest treścią poprawki nr 10.</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-24.5" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-24.6" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek do art. 11 ust. 1 i 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-24.7" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-24.8" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-24.9" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 391 posłów. Za przyjęciem poprawek głosowało 104 posłów, przeciw - 270, 17 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-24.10" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-24.11" who="#Marszałek">W poprawce nr 11 do art. 11 ust. 2 pkt 2 wnioskodawca proponuje, aby po wyrazie „podmiotu” dodać wyrazy „ubiegającego się o koncesję”.</u>
          <u xml:id="u-24.12" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-24.13" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 11 ust. 2 pkt 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-24.14" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-24.15" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-24.16" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 389 posłów. Za przyjęciem poprawki głosowało 377 posłów, przeciw - 2, 10 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-24.17" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-24.18" who="#Marszałek">W poprawce nr 12 do art. 11 w dodawanym ust. 3 wnioskodawca proponuje, aby minister rolnictwa i gospodarki żywnościowej określał w drodze rozporządzenia warunki, jakie należy spełnić, by uzyskać pozytywną opinię techniczno-technologiczną.</u>
          <u xml:id="u-24.19" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-24.20" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 11, polegającej na dodaniu ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-24.21" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-24.22" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-24.23" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 392 posłów. Za przyjęciem poprawki głosowało 386 posłów, przeciw - 4, 2 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-24.24" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-24.25" who="#Marszałek">W poprawce nr 13 do art. 12 wnioskodawca proponuje, aby dodać ust. 1 stanowiący, że po spełnieniu warunków określonych w art. 11 wnioskodawcy udziela się koncesji na wyrób i rozlew wyrobów winiarskich, a dotychczasową treść art. 12 oznaczyć jako ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-24.26" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-24.27" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 12, polegającej na dodaniu nowego ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-24.28" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-24.29" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-24.30" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 395 posłów. Za przyjęciem poprawki głosowało 390 posłów, przeciw - 2, 3 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-24.31" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-24.32" who="#Marszałek">We wniosku mniejszości do art. 13, polegającym na oznaczeniu dotychczasowej treści jako ust. 1 i nadaniu nowego brzmienia jego pkt. 1 oraz na dodaniu ust. 2, wnioskodawcy proponują, aby podmiot gospodarczy, który uzyskał koncesję na wyrób i rozlew wyrobów winiarskich, był zobowiązany między innymi do stosowania przy wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich norm wymienionych w rozporządzeniu ministra rolnictwa i gospodarki żywnościowej, które zostanie wydane w ciągu miesiąca od dnia wejścia w życie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-24.33" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 13 oraz polegającego na dodaniu ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-24.34" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-24.35" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-24.36" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 398 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 97 posłów, przeciw - 291, 10 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-24.37" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-24.38" who="#Marszałek">W poprawce nr 15 wnioskodawca proponuje, aby użyte w tekście ustawy w odpowiednich przypadkach wyrazy „podmiot gospodarczy” zastąpić użytym odpowiednio wyrazem „przedsiębiorca”.</u>
          <u xml:id="u-24.39" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-24.40" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki dotyczącej wprowadzenia do tekstu ustawy określenia „przedsiębiorca”, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-24.41" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-24.42" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-24.43" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 398 posłów. Za przyjęciem poprawki głosowało 392 posłów, przeciw - 2, 4 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-24.44" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-24.45" who="#Marszałek">Obecnie przystąpimy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-24.46" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich oraz obrocie tymi wyrobami, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Transportu, Łączności, Handlu i Usług, Komisję Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej oraz Komisję Ustawodawczą, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-24.47" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-24.48" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-24.49" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 397 posłów. Za przyjęciem ustawy głosowało 307 posłów, przeciw - 75, 15 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-24.50" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich oraz obrocie tymi wyrobami.</u>
          <u xml:id="u-24.51" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-24.52" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 11 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług oraz Komisji Ustawodawczej o poselskim projekcie ustawy o koncesjonowaniu krajowego zarobkowego przewozu osób pojazdami samochodowymi (druki nr 2177, 2391, 2391-A i 2391-B) - trzecie czytanie.</u>
          <u xml:id="u-24.53" who="#Marszałek">O zabranie głosu proszę sprawozdawcę komisji pana posła Tadeusza Moszyńskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PosełTadeuszMoszyński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W trakcie drugiego czytania poselskiego projektu ustawy o koncesjonowaniu krajowego zarobkowego przewozu osób pojazdami samochodowymi zostało zgłoszonych 19 poprawek i 1 wniosek mniejszości. Komisja Transportu, Łączności, Handlu i Usług oraz Komisja Ustawodawcza, po rozpatrzeniu tych poprawek na posiedzeniu w dniach 24 i 25 czerwca br., proponują przyjąć 6 poprawek, a 13 odrzucić. Jeżeli będą wątpliwości, jestem gotów do udzielenia wyjaśnień.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu.</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#Marszałek">Komisje przedstawiają również wnioski mniejszości oraz poprawki, nad którymi głosować będziemy zgodnie ze wzrastającą numeracją artykułów.</u>
          <u xml:id="u-26.4" who="#Marszałek">We wniosku mniejszości nr 1 do art. 1 wnioskodawca proponuje, aby ustawa nie określała warunków używania prywatnych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów do celów służbowych.</u>
          <u xml:id="u-26.5" who="#Marszałek">Konsekwencją przyjęcia tego wniosku mniejszości będzie skreślenie rozdziału 4.</u>
          <u xml:id="u-26.6" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-26.7" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-26.8" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-26.9" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 383 posłów. Za przyjęciem wniosku mniejszości głosowało 85 posłów, przeciw - 285, 13 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-26.10" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-26.11" who="#Marszałek">We wniosku mniejszości nr 2 do art. 2 pkt 2 wnioskodawcy proponują, aby przewozy regularne odbywały się według rozkładu jazdy, a nie - jak proponują komisje - według uzgodnionego rozkładu jazdy.</u>
          <u xml:id="u-26.12" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PosełTadeuszSyryjczyk">Mam pytanie następujące: W jaki sposób zamierza się zapewnić zgodność z konstytucją trybu udzielania zezwoleń, skoro konferencje uzgodnionych rozkładów jazdy w ogóle nie mają określonego trybu postępowania? Działają na podstawie Prawa przewozowego i ustawy budżetowej i są w istocie powołane w wyniku subdelegacji, tzn. minister ma prawo powołać organ i wskazać, kto to robi. A faktycznie robi to izba zrzeszająca istniejących przewoźników, bo te izby już działają. Czyli to są konkurenci tych nowych, którzy ewentualnie by chcieli wejść na rynek.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale oni już działają.)</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#PosełTadeuszSyryjczyk">Bo one już działają, bo decydują o rozdziale dotacji z budżetu.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#PosełTadeuszSyryjczyk">Praktyka w moim okręgu jest taka, że wejście do tej konferencji zaczyna się od takiej dyskusji: zmniejszyć liczbę kursów, podnieść ceny. Takie jest wejście nowego przewoźnika, który się stara o te dotacje. Teraz ta sama konferencja będzie decydowała o koncesji, czyli o wpuszczeniu w ogóle przewoźnika na rynek. Według tego przepisu, który jest w ustawie, warunkiem udzielenia koncesji jest uzgodnienie rozkładu jazdy przez tę konferencję. I nie ma żadnego trybu odwoławczego. Czyli jeśli nawet gmina będzie uważała (czy wojewoda), że trzeba dać koncesję, przewoźnik będzie chciał jeździć i pasażerowie będą chcieli jeździć, to jak konferencja powie nie, to koncesji się wydać legalnie nie da. Więc ja mam pytanie: Jak się zabezpieczy konstytucyjność postępowania w tej sprawie i czy istotnie ten tryb spełnia wymogi nowej konstytucji w tej części, która mówi, że koncesjonowanie czy ograniczenie działalności gospodarczej może być uwarunkowane wyłącznie interesem publicznym? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PosełTadeuszMoszyński">Pan poseł ma rację, że w Prawie przewozowym jest zawarta delegacja dla ministra transportu, który ma wyznaczyć koordynatora obszarowego przewozów pasażerskich, koordynatora rozkładów jazdy. I faktycznie tak się dzieje w tej chwili, że są powołani koordynatorzy obszarowi i robi to, że tak powiem, organizacja zrzeszająca transportowców i spedytorów, przy czym nie są to transportowcy i spedytorzy wyłącznie państwowi, czyli z PKS. Jest około 200 podmiotów gospodarczych tam zrzeszonych. Ponieważ ci koordynatorzy obszarowi są powoływani na podstawie delegacji zawartej w Prawie przewozowym, minister ma prawo powoływania koordynatorów również w miastach, w gminach, jeżeli taka potrzeba zajdzie.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Syryjczyk: Ale jakie jest postępowanie wobec nich? Jaka obowiązuje procedura?)</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#PosełTadeuszMoszyński">Kodeks postępowania administracyjnego obowiązuje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#Marszałek">Pan poseł Aumiller.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PosełAndrzejAumiller">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Miałbym takie pytanie do posła sprawozdawcy: Czy jest dopuszczalne, jeśli jest rozkład jazdy, że podmioty, które chcą wejść na rynek, będą jeździć tylko w godzinach szczytu? A kto będzie jeździł w godzinach tzw. martwych? Ten zapis nie reguluje tej sprawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PosełTadeuszMoszyński">Oczywiście taka była idea tego przepisu zawartego w projekcie ustawy. Chodziło o uzgodnienie między przewoźnikami rozkładu jazdy właśnie po to, żeby na równych prawach ci przewoźnicy mogli przewozić ludzi, a nie na zasadzie wybranych kursów, w wybranych godzinach, na wybranych trasach. Taka była idea ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PosełKrzysztofBudnik">Przepraszam, ale w formie pytania muszę sprostować informację, że uzgodnienia podejmowane na tych konferencjach podlegają trybowi administracyjnemu. Otóż tak nie jest. Problem polega właśnie na tym, że przewoźnikowi, który chce podjąć taką działalność gospodarczą, nie przysługuje prawo do jakiegokolwiek odwołania, nie mówiąc już o kontroli sądowej, od takiej odmowy dopuszczenia do konferencji uzgodnieniowej. I w tym właśnie tkwi problem. Obecnie obowiązujące przepisy konstytucyjne, jak i konstytucja, która niedługo wejdzie w życie, wyraźnie stanowią, że ograniczenie wolności podejmowania działalności gospodarczej może następować wyłącznie w drodze ustawy, a te przepisy, o których pan poseł sprawozdawca mówi, mają charakter przepisów wykonawczych do ustawy i do tego nie określają ani trybu, ani organu, który jest uprawniony do podejmowania tych decyzji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 2 pkt 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-36.4" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 375 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 166 posłów, przeciw - 179, 30 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-36.5" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-36.6" who="#Marszałek">We wniosku mniejszości nr 3 do art. 3 wnioskodawcy proponują, aby przepisów ustawy nie stosować do przewozów nieodpłatnych na potrzeby prowadzenia przedsiębiorstw.</u>
          <u xml:id="u-36.7" who="#Marszałek">Komisje natomiast wnoszą, aby przepisów ustawy nie stosować do przewozu osób na potrzeby własne przedsiębiorstw i własnymi pojazdami.</u>
          <u xml:id="u-36.8" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-36.9" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-36.10" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-36.11" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 370 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 153 posłów, przeciw - 199, 18 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-36.12" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-36.13" who="#Marszałek">We wniosku mniejszości nr 4 wnioskodawcy proponują, aby skreślić art. 4, stanowiący, że działalność gospodarcza polegająca na wykonywaniu krajowego zarobkowego przewozu osób pojazdami samochodowymi wymaga zezwolenia.</u>
          <u xml:id="u-36.14" who="#Marszałek">Przyjęcie tego wniosku mniejszości spowoduje skreślenie art. 5, co jest treścią wniosku mniejszości nr 6, oraz bezprzedmiotowość wniosku mniejszości nr 5.</u>
          <u xml:id="u-36.15" who="#Marszałek">We wniosku mniejszości nr 7 wnioskodawcy proponują, aby art. 6, 7 i 8, dotyczące zasad udzielania zezwolenia i warunków, jakim powinien odpowiadać wniosek o udzielenie zezwolenia, przenieść po art. 9, a więc do rozdz. 2: Krajowy zarobkowy przewóz osób pojazdami samochodowymi nie będącymi taksówkami.</u>
          <u xml:id="u-36.16" who="#Marszałek">Nad wnioskami mniejszości nr 4, 6 i 7 głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-36.17" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosków mniejszości, polegających na skreśleniu art. 4 i 5 oraz przeniesieniu art. 6, 7 i 8, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-36.18" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-36.19" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-36.20" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 382 posłów. Za przyjęciem wniosków mniejszości głosowało 89 posłów, przeciw - 287, 6 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-36.21" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wnioski mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-36.22" who="#Marszałek">We wniosku mniejszości nr 5 do art. 4 wnioskodawcy proponują, aby dodać ust. 3, stanowiący, że do przewoźników krajowych, którzy posiadają zezwolenie na przewozy międzynarodowe, nie stosuje się w zakresie przewozów nieregularnych przepisów dotyczących zezwolenia na działalność gospodarczą polegającą na wykonywaniu krajowego zarobkowego przewozu osób pojazdami samochodowymi.</u>
          <u xml:id="u-36.23" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 4, polegającego na dodaniu ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-36.24" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-36.25" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-36.26" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 378 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 85 posłów, przeciw - 283, 10 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-36.27" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-36.28" who="#Marszałek">W poprawce nr 1 do art. 7 pkt 4 wnioskodawca proponuje zmianę reakcyjną polegającą na zastąpieniu słowa „udzielane” słowem „udzielone”.</u>
          <u xml:id="u-36.29" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-36.30" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 7 pkt 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-36.31" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-36.32" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-36.33" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 375 posłów. Za przyjęciem poprawki głosowało 350 posłów, przeciw - 16, 9 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-36.34" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-36.35" who="#Marszałek">W poprawce nr 2 do art. 8 ust. 1 wnioskodawca proponuje zmianę stylistyczną, polegającą na wykreśleniu występującego w zdaniu po raz drugi wyrazu „zezwolenia”.</u>
          <u xml:id="u-36.36" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-36.37" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 8 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-36.38" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-36.39" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-36.40" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 386 posłów. Za przyjęciem poprawki głosowało 384 posłów, przeciw - 1 poseł, 1 poseł wstrzymał się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-36.41" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-36.42" who="#Marszałek">We wniosku mniejszości nr 8 do art. 9 ust. 1 wnioskodawcy przez skreślenie pkt. 2 proponują, aby na przewozy nieregularne osób pojazdami samochodowymi nie będącymi taksówkami nie były wymagane zezwolenia.</u>
          <u xml:id="u-36.43" who="#Marszałek">Przyjęcie tego wniosku mniejszości spowoduje skreślenie ust. 5 w art. 9.</u>
          <u xml:id="u-36.44" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 9 ust. 1, polegającego na skreśleniu pkt. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-36.45" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-36.46" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-36.47" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 386 posłów. Za przyjęciem wniosku mniejszości głosowało 163 posłów, przeciw - 214, 9 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-36.48" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-36.49" who="#Marszałek">We wniosku mniejszości nr 9 do art. 10 ust. 1 wnioskodawcy proponują, aby skreślić pkt. 2 i 3, które określają warunki, jakie musi spełnić właściciel przedsiębiorstwa dla uzyskania zezwolenia na zarobkowy przewóz osób pojazdami samochodowymi nie będącymi taksówkami.</u>
          <u xml:id="u-36.50" who="#Marszałek">Przyjęcie tych propozycji spowoduje bezprzedmiotowość poprawki nr 3 lit. a i b oraz poprawki nr 4 lit. b.</u>
          <u xml:id="u-36.51" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PosełKrzysztofBudnik">Uprzejmie proszę pana posła sprawozdawcę o wyjaśnienie, czy w przypadku odrzucenia wniosku mniejszości sprawca nieumyślnego lekkiego wypadku drogowego nie będzie mógł prowadzić działalności gospodarczej w zakresie przewozu osób, jak również nie będzie mógł wykonywać zawodu kierowcy, także kierowcy taksówek. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PosełTadeuszMoszyński">Panie Pośle! Wysoki Sejmie! Jeżeli zapadnie wyrok sądowy skazujący w sprawie lekkiego niegroźnego wypadku drogowego, to sprawca nie będzie mógł prowadzić działalności. Ale musi zostać spełniony warunek wydania wyroku sądowego za ten niegroźny wypadek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PosełKrzysztofBudnik">Wiemy, że w katalogu środków karnych przewidzianych w Kodeksie karnym mamy karę dodatkową zakazu wykonywania określonego zawodu, w tym również prowadzenia pojazdów mechanicznych. Jeżeli sąd, skazując sprawcę lekkiego nieumyślnego wypadku drogowego odstąpi od orzeczenia kary dodatkowej zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych, to czy w trybie tej ustawy organ koncesyjny de facto nie będzie orzekać analogicznej kary, tożsamej w konsekwencjach z postanowieniami Kodeksu karnego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PosełTadeuszMoszyński">Tak, panie pośle, jeżeli sprawca będzie skazany prawomocnym wyrokiem sądowym. Bez względu na to, jakie to było przestępstwo - czy umyślne, czy nieumyślne - nie będzie mógł prowadzić działalności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku...</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#komentarz">(Głosy z sali: Uuu...)</u>
          <u xml:id="u-44.4" who="#Marszałek">Panowie, są bardziej parlamentarne sposoby sygnalizowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PosełWłodzimierzPuzyna">Bardzo przepraszam, ale ja siedzę w ostatnim rzędzie, a pan marszałek zwykle wzrokiem tam nie sięga.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#Marszałek">Panie pośle, sięgam, oprócz tego są sekretarze, którzy obserwują, co się dzieje na sali, i w razie czego mi sygnalizują.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PosełWłodzimierzPuzyna">Przepraszam. W każdym razie w świetle odpowiedzi pana posła sprawozdawcy chciałbym zapytać, czy nie przeczy to zasadzie podwójnego niekarania za to samo przestępstwo. Czy logika tego zapisu nie jest sprzeczna z tą zasadą?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#Marszałek">Bardzo przepraszam, ale to już wykracza poza zakres materii. To jest problem Kodeksu karnego i w związku z tym pan poseł nie musi udzielać odpowiedzi na to pytanie.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-48.3" who="#Marszałek">Panie pośle, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PosełJanKról">Mam pytanie do pana posła. Jak długo będzie obowiązywał zakaz wykonywania zawodu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#PosełTadeuszMoszyński">Do czasu zatarcia skazania.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#PosełTadeuszMoszyński">Jeżeli można, to odpowiem jeszcze na pytanie, czy nie jest to dodatkowa stygmatyzacja środowiska przestępczego, czy nie jest to podwójne karanie. Owszem, były takie głosy na posiedzeniu komisji i bardzo poważnie to rozważaliśmy. Decyzja komisji była taka, jaką przedstawiono w sprawozdaniu. Pragnę tylko powiedzieć, że również w innych ustawach znajdzie się wymóg niekaralności. W niedawno uchwalonym kodeksie drogowym wobec egzaminatorów i instruktorów obowiązuje wymóg niekaralności, w ustawie o kolejach państwowych jest kwestia sokistów - że muszą być nie karani, i w szeregu innych, tak że nie jest to jedyny przypadek, gdy żądamy niekaralności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pan poseł Bentkowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#PosełAleksanderBentkowski">Przepraszam bardzo, panie marszałku, może pomogę panu posłowi sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#PosełAleksanderBentkowski">Różnica polega na tym, że orzeczenie zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych przez sąd karny powoduje zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów. Natomiast ten przypadek wywołuje takie skutki, że jeżeli ktoś zostanie skazany za popełnienie przestępstwa komunikacyjnego, to nie będzie mógł wykonywać działalności usługowej w postaci przewozu osób.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#Marszałek">Panie pośle, dziękuję panu za pomoc, ale zwracam uwagę, że nie było to w trybie regulaminowym.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pan poseł Gaberle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#PosełAndrzejGaberle">Panie Marszałku! Panie Pośle! Ponieważ powiedział pan, że w kodeksie drogowym mamy taką samą sytuację, chciałbym zapytać, czy pana zdaniem jest taka sama sytuacja, kiedy zakazuje się wykonywania pewnego określonego zawodu, który wymaga szczególnych kwalifikacji, bo jeśli chodzi o instruktora, to jest jednak coś zupełnie innego, a daje się zakaz generalny prowadzenia wszelkich pojazdów. Czy to jest to samo?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PosełTadeuszMoszyński">Przypomnę może, panie pośle, brzmienie artykułu, o którym dyskutujemy. Jednym z wymogów jest to, aby właściciel przedsiębiorstwa, a w przypadku osoby prawnej członkowie organu zarządzającego nie byli karani za przestępstwa karne skarbowe, przeciwko bezpieczeństwu w ruchu lądowym, przeciwko zdrowiu i życiu oraz przeciwko mieniu lub dokumentom. Nie ma nic o zakazie prowadzenia pojazdów. Tak że to nie tego dotyczy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#Marszałek">Wysoki Sejmie, teraz debaty już nie można prowadzić. To samo zaczyna się powtarzać i dziwię się, gdzie są nasze komisje.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#Marszałek">Jeżeli pytanie, panie pośle, to proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PosełKrzysztofBudnik">Mam pytanie do pana posła sprawozdawcy, bo pan poseł sprawozdawca ograniczył się tylko do jednego przepisu, w którym mowa rzeczywiście o podmiotach prowadzących przedsiębiorstwo przewozowe. Natomiast inne mówią o kierowcach zatrudnianych przez przedsiębiorcę, jak również o kierowcach prowadzących przewóz taksówkowy. A więc ten zakaz do czasu zatarcia skazania karnego obowiązuje również kierowców. Jaki interes publiczny przemawia za takim ograniczeniem prawa nie tylko do prowadzenia działalności gospodarczej, ale do wykonywania zawodu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#PosełTadeuszMoszyński">Mogę stwierdzić tylko tyle, że ten wniosek został odrzucony 16 głosami przeciwko 4. Była to decyzja komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 10 ust. 1, polegającego na skreśleniu pkt. 2 i 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-59.4" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-59.5" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 373 posłów. Za przyjęciem wniosku mniejszości głosowało 110 posłów, przeciw - 238, 25 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-59.6" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-59.7" who="#Marszałek">W poprawce nr 3 lit. a do art. 10 ust. 1 pkt 2 lit. a wnioskodawca proponuje, aby co najmniej jeden z właścicieli przedsiębiorstwa lub członków organu zarządzającego legitymował się ukończeniem szkoły o kierunku ekonomicznym, technicznym lub prawniczym, a nie, jak proponowały komisje, szkoły wyższej o jednym z tych profilów.</u>
          <u xml:id="u-59.8" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-59.9" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 10 ust. 1 pkt 2 lit. a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-59.10" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-59.11" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-59.12" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 376 posłów. Za przyjęciem poprawki głosowało 365 posłów, przeciw - 4, 7 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-59.13" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-59.14" who="#Marszałek">W poprawce nr 4 lit. a do art. 10 wnioskodawca proponuje, aby skreślić ust. 2, odnoszący wymóg niekaralności za przestępstwa określone w ust. 1 pkt 3 do kierowców zatrudnionych w przedsiębiorstwie.</u>
          <u xml:id="u-59.15" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-59.16" who="#Marszałek">Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmiotowość poprawki nr 4 lit. b.</u>
          <u xml:id="u-59.17" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 10, polegającej na skreśleniu ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-59.18" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-59.19" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-59.20" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 384 posłów. Za przyjęciem poprawki głosowało 88 posłów, przeciw - 288, 8 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-59.21" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-59.22" who="#Marszałek">W poprawce nr 3 lit. b do art. 10 ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby skreślić pkt 3, określający wymóg niekaralności właściciela przedsiębiorstwa jako warunek uzyskania zezwolenia na zarobkowy przewóz osób.</u>
          <u xml:id="u-59.23" who="#Marszałek">W poprawce nr 4 lit. b do art. 10 ust. 2 wnioskodawca proponuje, aby wymogowi niekaralności za przestępstwa przeciwko zdrowiu, życiu, mieniu i dokumentom podlegali kierowcy zatrudnieni przez przedsiębiorcę.</u>
          <u xml:id="u-59.24" who="#Marszałek">Nad poprawkami tymi głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-59.25" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-59.26" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek do art. 10 ust. 1 i 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-59.27" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-59.28" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-59.29" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 377 posłów. Za przyjęciem poprawek głosowało 89 posłów, przeciw - 279, 9 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-59.30" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-59.31" who="#Marszałek">W poprawce nr 5 do art. 10 ust. 4 wnioskodawca proponuje, aby w art. 10 ust. 4 dodać zdanie zakazujące właścicielom przystanków odmówienia przewoźnikowi korzystania z przystanków.</u>
          <u xml:id="u-59.32" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-59.33" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#PosełKrzysztofBudnik">Jest to analogiczna sytuacja jak przy uzgadnianiu rozkładu jazdy.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#PosełKrzysztofBudnik">Uprzejmie proszę pana posła sprawozdawcę o wyjaśnienie, czy odmowa udostępniania przystanków na drogach publicznych jest poddana jakiejkolwiek kontroli i w czyjej gestii z reguły pozostają te przystanki, bo wydaje się, że przede wszystkim w gestii obecnie już funkcjonujących monopolistycznych przewoźników. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#Marszałek">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#PosełTadeuszMoszyński">Panie pośle, faktem jest, że komisja chętnie by zamieściła takie zdanie w art. 10 ust. 4. Wyszliśmy jednak z założenia, że nie możemy ingerować aż tak silnie we własność, jaką są przystanki. Często przystanki te są własnością gminy, zarządcy drogi bądź nawet osób prywatnych. Narzucanie im obowiązku udostępniania przystanków byłoby, naszym zdaniem, zbyt daleko idącą ingerencją we własność prywatną.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#PosełTadeuszMoszyński">Jest natomiast pewne zabezpieczenie. Otóż w art. 10 ust. 4 zapisaliśmy, że opłaty za korzystanie z przystanków i dworców powinny być ustalane dla przewoźników na równoprawnych warunkach. Jest to wentyl bezpieczeństwa, który powinien być wystarczający. Zapisanie natomiast, że muszą udostępniać przystanki, byłoby, naszym zdaniem, zbyt daleko posuniętą ingerencją.</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Budnik: Ale chodziło wyłącznie o przystanki na drogach publicznych.)</u>
          <u xml:id="u-62.3" who="#PosełTadeuszMoszyński">Tak. Tylko że przystanki na drogach publicznych również mają różnych właścicieli. Jest to nie tylko PKS, ale równie zarządcy drogi itd. Poza tym jeżeli jest właściciel przystanku, to będzie on zainteresowany tym, żeby przystanek był wykorzystywany w jak największym, a nie w jak najmniejszym stopniu, a jeżeli nie udostępni tego przystanku, to w każdym innym dowolnym miejscu, tam gdzie zezwalają na to przepisy, taki przystanek można zrobić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-63.3" who="#Marszałek">No proszę, nawet sekretarzy nie ma, i to bez zgody.</u>
          <u xml:id="u-63.4" who="#Marszałek">Nie ma kto pomagać.</u>
          <u xml:id="u-63.5" who="#Marszałek">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#PosełJerzyCiemniewski">Chciałbym spytać pana posła sprawozdawcę, w jakim trybie nabywa się własność przystanku.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-64.2" who="#PosełJerzyCiemniewski">I jakim to aktem, od kogo? Bo muszę powiedzieć, że nie słyszałem o takim pojęciu jak „własność przystanku”, więc chciałbym się dowiedzieć, jak to jest regulowane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#PosełTadeuszMoszyński">Panie pośle, być może przyzwyczaił się pan do tego, że przystanki to są te, które są przy trasach przelotowych, wyraźnie oznakowane i eksploatowane przez MPK bądź PKS. Ale przystanki są również umieszczane na placach dworcowych, na parkingach i w różnych innych miejscach, więc tam już łatwiej sobie wyobrazić nabycie takiego prawa do korzystania z przystanku.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#PosełJerzyCiemniewski">Panie pośle, ale w jaki sposób nabywa się prawo własności do przystanku?</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#PosełJerzyCiemniewski"> Pan posługuje się pojęciem prawa własności. Chciałem się dowiedzieć, w jaki sposób uzyskuje się tytuł własności do przystanku?</u>
          <u xml:id="u-66.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Kupuje się.)</u>
          <u xml:id="u-66.4" who="#PosełJerzyCiemniewski">Od kogo?</u>
          <u xml:id="u-66.5" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#Marszałek">Wysoki Sejmie, przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#Marszałek">Jest mi bardzo przykro, proszę państwa, ale nie możemy robić na sali egzaminu dla sprawozdawców. Jest komisja, która powinna jednak zastanowić się i w tym momencie trzeba...</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-67.3" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-67.4" who="#Marszałek">Panie pośle, bardzo mi przykro...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#PosełJerzyCiemniewski">Ja tej sprawy nie podnosiłem, panie marszałku, na początku tego sprawozdania. Ale jeżeli pan marszałek mówi o komisji, to chciałem oświadczyć, o czym informowałem Prezydium Sejmu, że udział Komisji Ustawodawczej w rozpatrzeniu tej ustawy był wątpliwy. Zwołano posiedzenie Komisji Ustawodawczej i komisji transportu poza wiedzą i z naruszeniem prawa podpisu wiceprzewodniczącego Komisji Ustawodawczej. Ta sprawa nie była podnoszona i nie otrzymałem odpowiedzi od Prezydium Sejmu, jak to się stało. Jeżeli pan marszałek w tej chwili powołuje się na fakt, że komisja rozpatrywała, to ja bym powiedział, że rezultaty są m.in. wynikiem nieformalnego postępowania przewodniczącego Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług przy zwoływaniu tego posiedzenia, o czym, jak mówię, informowałem Prezydium Sejmu i na to nie otrzymałem żadnej odpowiedzi. A rezultaty, panie marszałku, są takie, jak widzimy na tej sali.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#Marszałek">Wysoki Sejmie, chwileczkę. Ponieważ pan poseł poruszył sprawę, chciałbym wyjaśnić, że Prezydium Sejmu zajmowało się tą sprawą, zażądało wyjaśnień na piśmie i z wyjaśnień tych - co akurat pamiętam dokładnie - wynika, że wiceprzewodniczący komisji, pan poseł Rogowski, podpisał.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#Marszałek">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-69.3" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#PosełJerzyCiemniewski">Chciałem odpowiedzieć na to. Przepraszam bardzo, to był zespół pierwszy. W Komisji Ustawodawczej jest podział na zespoły. To była właściwość zespołu pierwszego. Jestem...</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#PosełJerzyCiemniewski"> W zespole pierwszym przewodniczącym jest pan poseł Jaskiernia, który był nieobecny tego dnia w Sejmie ze względu na inne obowiązki poselskie. Ja wykonywałem funkcje przewodniczącego zespołu pierwszego i nie udzieliłem zgody na odbycie się tego posiedzenia. Pan poseł Rogowski wykonał te obowiązki wbrew regułom obowiązującym w Sejmie. </u>
          <u xml:id="u-70.3" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#Marszałek">Wysoki Sejmie, ja mam dokument podpisany: zastępca przewodniczącego Komisji Ustawodawczej Stanisław Rogowski. Proszę panów, nie miejsce w tej chwili... Prezydium Sejmu powróci do tej sprawy, wyjaśni ją wszechstronnie...</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-71.3" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Rogowski: Nie. Bardzo przepraszam, ale muszę to wyjaśnić.)</u>
          <u xml:id="u-71.4" who="#Marszałek">Proszę, panie pośle. Tylko mam prośbę o niemówienie nie, bo ktoś tu w tej Izbie przecież przewodniczy.</u>
          <u xml:id="u-71.5" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Rogowski: Nie, ja prosiłem pana marszałka.)</u>
          <u xml:id="u-71.6" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#PosełStanisławRogowski">Pan poseł Ciemniewski naruszył tu w pewnej mierze moje dobre imię, dlatego że stwierdził, że uzurpowałem sobie prawa, których nie miałem. Ja tylko przypominam panu posłowi Ciemniewskiemu, że właśnie w tym tygodniu kilkakrotnie prosił mnie z przyczyn rodzinnych o zastąpienie go.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#PosełStanisławRogowski"> Wtedy nie miał żadnych pretensji, że przewodniczyłem komisji. Robiłem to poza... Tak, panie pośle, prosił mnie pan, mówiąc o ślubie córki czy syna. I wtedy było wszystko w porządku, prawda?</u>
          <u xml:id="u-72.3" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-72.4" who="#PosełStanisławRogowski">Zwracano się do mnie jako do wiceprzewodniczącego, wykonywałem pewne obowiązki ponad to, co musiałem wykonać. Dziękuję bardzo za uznanie z tego powodu.</u>
          <u xml:id="u-72.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-72.6" who="#PosełStanisławRogowski"> Natomiast upoważnienie generalne miałem. Na początku posiedzenia, kiedy zwracano się do mnie, stwierdziłem, że bardzo proszę, czekam 10 minut na to, żeby ewentualnie Prezydium Sejmu czy marszałek Sejmu dyżurujący podjął inną decyzję. Takiej decyzji nie było. I wtedy prowadziłem posiedzenie komisji. Wiem tylko jedno, panie pośle, że już nigdy pana nie zastąpię w niczym, choćby pan mnie nie wiem jak prosił. Dziękuję bardzo. </u>
          <u xml:id="u-72.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Także chciałbym złożyć pewne wyjaśnienie, żeby nie pozostawiać tutaj wątpliwości, że zostało naruszone prawo do czyjegoś decydowania. Prowadziliśmy z panem posłem Ciemniewskim posiedzenie połączonych komisji o godz. 20 dnia poprzedniego. Padł wniosek o sprawdzenie kworum - nie było kworum. Prawda? Pan Ciemniewski zgodnie z regulaminem posiedzenie przerwał.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#PosełAndrzejSzarawarski">W obecności sekretarzy obu komisji my dwaj ustaliliśmy: posiedzenie komisji odbędzie się w pierwszym najbliższym możliwym terminie. Sekretarze ustalili, że o godz. 11 dnia następnego.</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Zgodnie z tym, co uzgodniliśmy dnia poprzedniego, zostały wypisane zawiadomienia. Frekwencja posłów z Komisji Ustawodawczej, z pana zespołu była wystarczająca, co można stwierdzić na podstawie podpisów na liście. Pan przyszedł i stwierdził, że pan nie ma czasu. W związku z tym zwróciliśmy się do pana posła Rogowskiego, żeby prowadził posiedzenie w imieniu Komisji Ustawodawczej. I wszystko się odbyło zgodnie z regulaminem. Proszę więc tu nie stwarzać wrażenia, jakoby zostało naruszone cokolwiek, bo wszystko zostało zrobione zgodnie z prawem.</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#Marszałek">Panie pośle, bardzo bym prosił... Prezydium Sejmu do końca wyjaśni tę sprawę.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 10 ust. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-75.3" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-75.4" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-75.5" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 376 posłów. Za przyjęciem poprawki głosowało 77 posłów, przeciw - 289, 10 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-75.6" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-75.7" who="#Marszałek">W poprawce nr 6 do art. 10 wnioskodawca proponuje, aby skreślić ust. 6, stanowiący o uprawnieniach ministra transportu i gospodarki morskiej do określenia dodatkowych warunków kwalifikacyjnych przedsiębiorców i kierowców, wymaganych przy udzielaniu zezwoleń, szkoleniach, a także opłatach za szkolenia i egzaminowanie.</u>
          <u xml:id="u-75.8" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-75.9" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 10, polegającej na skreśleniu ust. 6, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-75.10" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-75.11" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-75.12" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 379 posłów. Za przyjęciem poprawki głosowało 83 posłów, przeciw - 291, 5 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-75.13" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-75.14" who="#Marszałek">W poprawce nr 7 lit. a do art. 12 ust. 1 pkt 2 wnioskodawca proponuje, aby zezwolenie cofać tylko w sytuacji, kiedy przedsiębiorca nie dopełnia warunków określonych w zezwoleniu, a nie, jak proponują komisje, także wtedy, kiedy przekracza uprawnienia.</u>
          <u xml:id="u-75.15" who="#Marszałek">Z poprawką tą związana jest poprawka nr 11 lit. a do art. 16 ust. 1.</u>
          <u xml:id="u-75.16" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami będziemy głosować łącznie.</u>
          <u xml:id="u-75.17" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-75.18" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek do art. 12 ust. 1 pkt 2 oraz do art. 16 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-75.19" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-75.20" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-75.21" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 376 posłów. Za przyjęciem poprawek głosowało 81 posłów, przeciw - 290, 5 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-75.22" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-75.23" who="#Marszałek">W poprawce nr 7 lit. b do art. 12 ust. 1 pkt 6 wnioskodawca proponuje zmianę legislacyjną polegającą na zawężeniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, których naruszenie spowoduje cofnięcie zezwolenia, do przepisów ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.</u>
          <u xml:id="u-75.24" who="#Marszałek">Z poprawką tą związana jest poprawka nr 11 lit. b do art. 16 ust. 1 pkt 4.</u>
          <u xml:id="u-75.25" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami będziemy głosować łącznie.</u>
          <u xml:id="u-75.26" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-75.27" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek do art. 12 ust. 1 pkt 6 oraz do art. 16 ust. 1 pkt 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-75.28" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-75.29" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-75.30" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 377 posłów. Za przyjęciem poprawek głosowało 359 posłów, przeciw - 14, 4 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-75.31" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-75.32" who="#Marszałek">W poprawce nr 8 lit. a do art. 12 ust. 2 pkt 3 wnioskodawca proponuje, aby zezwolenie można było cofnąć, jeżeli przedsiębiorca rażąco narusza przepisy Prawa przewozowego, a nie, jak proponują komisje, jeżeli narusza przepisy ustawy albo Prawa przewozowego.</u>
          <u xml:id="u-75.33" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-75.34" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-75.35" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 12 ust. 2 pkt 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-75.36" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-75.37" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-75.38" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 380 posłów. Za przyjęciem poprawki głosowało 81 posłów, przeciw - 292, 7 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-75.39" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-75.40" who="#Marszałek">W poprawce nr 8 lit. b do art. 12 ust. 2 pkt 4 wnioskodawca proponuje skreślenie pkt. 4 stanowiącego, że zezwolenie można cofnąć, jeżeli przedsiębiorca nie usunie w wyznaczonym terminie uchybień stwierdzonych podczas kontroli.</u>
          <u xml:id="u-75.41" who="#Marszałek">Z poprawką tą związana jest poprawka nr 12 lit. b do art. 16 ust. 2 pkt 5.</u>
          <u xml:id="u-75.42" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami będziemy głosować łącznie.</u>
          <u xml:id="u-75.43" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-75.44" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 12 ust. 2, polegającej na skreśleniu pkt. 4, oraz poprawki do art. 16 ust. 2, polegającej na skreśleniu pkt. 5, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-75.45" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-75.46" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-75.47" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 381 posłów. Za przyjęciem poprawek głosowało 78 posłów, przeciw - 298, 5 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-75.48" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-75.49" who="#Marszałek">W poprawce nr 9 do art. 12 ust. 3...</u>
          <u xml:id="u-75.50" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Budnik: Przepraszam, wycofuję tę poprawkę.)</u>
          <u xml:id="u-75.51" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-75.52" who="#Marszałek">We wniosku mniejszości nr 10 do art. 13 wnioskodawcy proponują, aby zezwolenia na przewóz osób taksówką można było udzielać przedsiębiorcy na obszar, a nie, jak proponują komisje, także na pojazd.</u>
          <u xml:id="u-75.53" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 13, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-75.54" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-75.55" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-75.56" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 382 posłów. Za przyjęciem wniosku mniejszości głosowało 84 posłów, przeciw - 288, 10 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-75.57" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-75.58" who="#Marszałek">W poprawce nr 10 lit. a do art. 15 pkt 2 wnioskodawca proponuje skreślenie lit. a zawierającej wymóg niekaralności zatrudnionego kierowcy i przedsiębiorcy osobiście wykonującego przewozy.</u>
          <u xml:id="u-75.59" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-75.60" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 15 pkt 2 lit. a, polegającej na skreśleniu pkt. 2 lit. a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-75.61" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-75.62" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-75.63" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 384 posłów. Za przyjęciem poprawki głosowało 81 posłów, przeciw - 294, 9 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-75.64" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-75.65" who="#Marszałek">W poprawce nr 10 lit. b do art. 15 pkt 2 lit. c wnioskodawca proponuje zmianę legislacyjną polegającą na zawężeniu przepisów określających warunki udzielenia zezwolenia do przepisów ustawy.</u>
          <u xml:id="u-75.66" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-75.67" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 15 pkt 2 lit. c, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-75.68" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-75.69" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-75.70" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 382 posłów. Za przyjęciem poprawki głosowało 79 posłów, przeciw - 296, 7 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-75.71" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-75.72" who="#Marszałek">Nad poprawką nr 11 lit. a i b już głosowaliśmy.</u>
          <u xml:id="u-75.73" who="#Marszałek">W poprawce nr 12 lit. a do art. 16 ust. 2 pkt 2 wnioskodawca proponuje, aby po wyrazie „narusza”, dodać wyraz „rażąco”.</u>
          <u xml:id="u-75.74" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-75.75" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 16 ust. 2 pkt 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-75.76" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-75.77" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-75.78" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 380 posłów. Za przyjęciem poprawki głosowało 84 posłów, przeciw - 293, 3 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-75.79" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-75.80" who="#Marszałek">Poprawka nr 13 została wycofana.</u>
          <u xml:id="u-75.81" who="#Marszałek">W poprawce nr 14 do art. 16 wnioskodawca proponuje, aby skreślić ust. 4 stanowiący, że w przypadku cofnięcia zezwolenia nie może być ono ponownie udzielone wcześniej niż po upływie 3 lat od dnia, w którym decyzja o cofnięciu stała się ostateczna.</u>
          <u xml:id="u-75.82" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-75.83" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 16 polegającej na skreśleniu ust. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-75.84" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-75.85" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-75.86" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 383 posłów. Za przyjęciem poprawki głosowało 81 posłów, przeciw - 293, 9 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-75.87" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-75.88" who="#Marszałek">We wniosku mniejszości nr 11 wnioskodawcy proponują, aby skreślić art. 17, który stanowi, że właściwe rady gmin i Rada Miasta Stołecznego Warszawy mogą określić na dany rok kalendarzowy limit wydawania nowych zezwoleń na zarobkowy przewóz osób taksówkami.</u>
          <u xml:id="u-75.89" who="#Marszałek">Przyjęcie tego wniosku mniejszości spowoduje bezprzedmiotowość poprawki nr 15.</u>
          <u xml:id="u-75.90" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości polegającego na skreśleniu art. 17, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-75.91" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-75.92" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-75.93" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 380 posłów. Za przyjęciem wniosku mniejszości głosowało 78 posłów, przeciw - 294, 8 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-75.94" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-75.95" who="#Marszałek">W poprawce nr 15 do art. 17 wnioskodawca proponuje, aby rady gmin i Rada Miasta Stołecznego Warszawy mogły określać limit wydawania nowych zezwoleń na dany rok w szczególnie uzasadnionych przypadkach, przy pełnym zaspokojeniu potrzeb mieszkańców gminy.</u>
          <u xml:id="u-75.96" who="#Marszałek">Komisje proponują odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-75.97" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 17, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-75.98" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-75.99" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-75.100" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 380 posłów. Za przyjęciem poprawki głosowało 154 posłów, przeciw - 208, 18 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-75.101" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-75.102" who="#Marszałek">W poprawce nr 16 do art. 19 wnioskodawca proponuje, aby skreślić ust. 5, stanowiący, że organ udzielający zezwolenia może powierzyć dokonanie kontroli innemu organowi państwowemu wyspecjalizowanemu w kontroli danego rodzaju działalności.</u>
          <u xml:id="u-75.103" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-75.104" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 19, polegającej na skreśleniu ust. 5, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-75.105" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-75.106" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-75.107" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 379 posłów. Za przyjęciem poprawki głosowało 79 posłów, przeciw - 297, 3 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-75.108" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-75.109" who="#Marszałek">W poprawce nr 17 wnioskodawca proponuje skreślenie art. 20, stanowiącego, że organ udzielający zezwolenia może zażądać od posiadacza zezwolenia dokumentacji potwierdzającej zgodność prowadzonej działalności gospodarczej z ustawą oraz zezwoleniem.</u>
          <u xml:id="u-75.110" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-75.111" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#PosełKrzysztofBudnik">Chcę wycofać tę poprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#Marszałek">Chce pan wycofać tę poprawkę. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#Marszałek">We wniosku mniejszości nr 12 wnioskodawcy proponują, aby skreślić rozdział 6, regulujący pobieranie opłat.</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#Marszałek">Przyjęcie tego wniosku mniejszości spowoduje bezprzedmiotowość poprawki nr 18.</u>
          <u xml:id="u-77.3" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości polegającego na skreśleniu rozdziału 6, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-77.4" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-77.5" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-77.6" who="#Marszałek">W głosowaniu udział wzięło 382 posłów. Za przyjęciem wniosku mniejszości głosowało 80 posłów, przeciw - 298, 4 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-77.7" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-77.8" who="#Marszałek">W poprawce nr 18 do art. 22 wnioskodawca proponuje, aby za udzielenie, zmianę zezwolenia lub wydanie wypisu zezwolenia pobierać opłatę skarbową, a nie - jak proponują komisje - określoną odrębnymi przepisami opłatę stanowiącą dochód budżetu państwa lub gminy.</u>
          <u xml:id="u-77.9" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-77.10" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 22, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-77.11" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-77.12" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-77.13" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 374 posłów. Za przyjęciem poprawki głosowało 153 posłów, przeciw - 209, 12 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-77.14" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-77.15" who="#Marszałek">W poprawce nr 19 do art. 27 wnioskodawca proponuje, aby termin wejścia w życie ustawy określić na dzień 1 stycznia 1998 r., a nie - jak proponują komisje - po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia.</u>
          <u xml:id="u-77.16" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-77.17" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 27, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-77.18" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-77.19" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-77.20" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 378 posłów. Za przyjęciem poprawki głosowało 270 posłów, przeciw - 100, 8 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-77.21" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-77.22" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-77.23" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o koncesjonowaniu krajowego zarobkowego przewozu osób pojazdami samochodowymi, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Transportu, Łączności, Handlu i Usług oraz Komisję Ustawodawczą, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-77.24" who="#Marszałek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-77.25" who="#Marszałek">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-77.26" who="#Marszałek">W głosowaniu wzięło udział 382 posłów. Za przyjęciem projektu ustawy głosowało 297, przeciw - 70, 15 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-77.27" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o warunkach wykonywania krajowego drogowego przewozu osób.</u>
          <u xml:id="u-77.28" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-77.29" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-77.30" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 12 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Ustawodawczej o senackim oraz rządowym projektach ustaw o:</u>
          <u xml:id="u-77.31" who="#Marszałek">1) zmianie ustawy o ochronie i kształtowaniu środowiska,</u>
          <u xml:id="u-77.32" who="#Marszałek">2) zmianie ustawy o ochronie i kształtowaniu środowiska oraz o zmianie niektórych ustaw (druki nr 1484, 1499, 2398 i 2398-A) — trzecie czytanie.</u>
          <u xml:id="u-77.33" who="#Marszałek">O zabranie głosu proszę sprawozdawcę komisji pana posła Radosława Gawlika.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#PosełRadosławGawlik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Postaram się ograniczyć w tej chwili swoje wystąpienie, później ewentualnie będę zabierał głos w celu objaśniania najbardziej kontrowersyjnych poprawek i wniosków mniejszości. Będą one dotyczyły podziału i ograniczania dochodów niektórych gminnych funduszy ochrony środowiska, podziału funduszu solnego i funduszu na tlenki azotu między wojewódzki fundusz i narodowy fundusz, wsparcia organizacji pozarządowych, czystszej produkcji, a także gminnej inspekcji ochrony środowiska.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#PosełRadosławGawlik">Myślę, że przystąpimy do głosowania i w jego trakcie ewentualnie będę odpowiadał na pytania z sali, jeśli zostaną zadane, i objaśniał najbardziej kontrowersyjne poprawki.</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Marek Borowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę państwa, proszę już o zajęcie miejsc, będziemy głosować.</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu.</u>
          <u xml:id="u-79.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Komisje przedstawiają również wnioski mniejszości oraz poprawki, nad którymi głosować będziemy zgodnie ze wzrastającą numeracją artykułów.</u>
          <u xml:id="u-79.5" who="#WicemarszałekMarekBorowski">W poprawce nr 1 do art. 1, art. 2 ust. 2, art. 7 ust. 1, 2, 3, 4 i 5, art. 8 ust. 1, 3 i 5 oraz do art. 10 wnioskodawcy proponują, aby użyte w ustawie w różnej liczbie i przypadkach wyrazy: „jednostka organizacyjna” zastąpić odpowiednio wyrazami: „osoby prawne i fizyczne prowadzące działalność gospodarczą”.</u>
          <u xml:id="u-79.6" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Konsekwencją przyjęcia tej propozycji będzie skreślenie pkt. 8 w art. 3 ustawy o ochronie i kształtowaniu środowiska, co jest treścią poprawki nr 2.</u>
          <u xml:id="u-79.7" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Nad poprawkami tymi głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-79.8" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Komisje wnoszą o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-79.9" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-79.10" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek: do art. 1, art. 2 ust. 2, art. 3 polegającej na skreśleniu pkt. 8, art. 7 ust. 1, 2, 3, 4 i 5, art. 8 ust. 1, 3 i 5 oraz do art. 10, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-79.11" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-79.12" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-79.13" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 327 posłów. Za opowiedziało się 6 posłów, przeciw - 319, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-79.14" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-79.15" who="#WicemarszałekMarekBorowski">W poprawce nr 3 do art. 37a ust. 2 wnioskodawcy proponują, aby pojęcie organizmów genetycznie zmodyfikowanych oznaczało organizmy, których struktura genomu została zmieniona przez dodanie jednego lub więcej genów pochodzących od innego gatunku - a nie, jak proponują komisje, przez usunięcie jednego lub więcej genów albo zmianę jednego lub więcej genów - a także w drodze hodowli organizmów hybrydowych.</u>
          <u xml:id="u-79.16" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-79.17" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-79.18" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 37a ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-79.19" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-79.20" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-79.21" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 334 posłów. Za opowiedziało się 9 posłów, przeciw - 319, wstrzymało się 6 posłów.</u>
          <u xml:id="u-79.22" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-79.23" who="#WicemarszałekMarekBorowski">W poprawce nr 4 przez skreślenie lit. b w zmianie 57 wnioskodawca proponuje, aby w art. 86 utrzymać obecne brzmienie przepisu ust. 3, stanowiącego, że opłaty za wprowadzanie substancji zanieczyszczających do powietrza oraz za składowanie odpadów w miejscach na ten cel wyznaczonych nalicza i pobiera wojewoda.</u>
          <u xml:id="u-79.24" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Komisje proponują natomiast, aby jednostki organizacyjne obowiązane były do uiszczania opłat za te czynności.</u>
          <u xml:id="u-79.25" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-79.26" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-79.27" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do zmiany 57, dotyczącej art. 86 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-79.28" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-79.29" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-79.30" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 333 posłów. Za opowiedziało się 3 posłów, przeciw - 325, wstrzymało się 5 posłów.</u>
          <u xml:id="u-79.31" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-79.32" who="#WicemarszałekMarekBorowski">W poprawce nr 5 do art. 86 wnioskodawcy proponują, aby dodać ust. 6, stanowiący, że osoby prawne i fizyczne prowadzące produkcję rolniczą nie uiszczają opłat za wprowadzanie substancji zanieczyszczających do powietrza.</u>
          <u xml:id="u-79.33" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-79.34" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-79.35" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 86, polegającej na dodaniu ust. 6, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-79.36" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-79.37" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-79.38" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 343 posłów. Za opowiedziało się 9 posłów, przeciw - 328, wstrzymało się 6 posłów.</u>
          <u xml:id="u-79.39" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-79.40" who="#WicemarszałekMarekBorowski">W poprawce nr 6 do art. 86g ust. 5 wnioskodawcy proponują, aby na uzasadniony sytuacją ekonomiczną wniosek osoby prawnej lub fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą wojewoda mógł odroczyć płatność lub rozłożyć opłatę na raty, a odsetki za zwłokę naliczane były w wysokości 50% pobieranych za nieterminowe regulowanie zobowiązań podatkowych.</u>
          <u xml:id="u-79.41" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Komisje proponują natomiast, aby wymierzone, a nie pobrane opłaty nie były objęte postępowaniem układowym.</u>
          <u xml:id="u-79.42" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-79.43" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-79.44" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 86g ust. 5, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-79.45" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-79.46" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-79.47" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 348 posłów. Za opowiedziało się 2 posłów, przeciw - 345, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-79.48" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-79.49" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Wniosek mniejszości nr 1 został wycofany.</u>
          <u xml:id="u-79.50" who="#WicemarszałekMarekBorowski">W poprawce nr 7 do art. 86g wnioskodawca proponuje, aby dodać ust. 6 i 7, stanowiące, że minister ochrony środowiska, zasobów naturalnych i leśnictwa w drodze decyzji i na wniosek danej jednostki może zwolnić z opłat za korzystanie ze środowiska jednostkę organizacyjną powołaną do działalności polegającej na likwidowaniu skutków korzystania ze środowiska w celu przyspieszenia likwidacji zagrożeń, szczególnie jeżeli jednostka ta korzysta z dotacji budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-79.51" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-79.52" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-79.53" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 7 do art. 86g, polegającej na dodaniu ust. 6 i 7, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-79.54" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-79.55" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-79.56" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 354 posłów. Za opowiedziało się 113 posłów, przeciw - 224, wstrzymało się 17 posłów.</u>
          <u xml:id="u-79.57" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-79.58" who="#WicemarszałekMarekBorowski">W poprawce nr 8 do art. 86g wnioskodawcy proponują, aby dodać ust. 6 i 7, stanowiące, że opłata za wprowadzanie substancji zanieczyszczających do powietrza lub za składowanie odpadów w miejscach na ten cel wyznaczonych może być za zgodą wojewody zaliczona na pokrycie inwestycji własnych realizowanych przez osoby prawne i fizyczne prowadzące działalność gospodarczą związaną z polepszaniem środowiska oraz że szczegółowe zasady zaliczania tych opłat ustali minister ochrony środowiska, zasobów naturalnych i leśnictwa w drodze rozporządzenia.</u>
          <u xml:id="u-79.59" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-79.60" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-79.61" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 8 do art. 86g, polegającej na dodaniu ust. 6 i 7, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-79.62" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-79.63" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-79.64" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 363 posłów. Za opowiedziało się 7 posłów, przeciw - 353, wstrzymało się 3 posłów.</u>
          <u xml:id="u-79.65" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-79.66" who="#WicemarszałekMarekBorowski">W poprawce nr 9 do art. 87 wnioskodawcy proponują, aby dodać ust. 4–10, stanowiące, iż uchwały rady nadzorczej narodowego funduszu lub wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej sprzeczne z prawem są nieważne oraz określające tryb orzekania o nieważności uchwały w całości lub w części, tok postępowania odwoławczego i możliwości wstrzymania wykonania takiej uchwały.</u>
          <u xml:id="u-79.67" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-79.68" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-79.69" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 87, polegającej na dodaniu ust. 4–10, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-79.70" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-79.71" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-79.72" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 363 posłów. Za poprawką opowiedziało się 341 posłów, przeciw - 17, 5 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-79.73" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-79.74" who="#WicemarszałekMarekBorowski">W poprawce nr 10 do art. 87b ust. 2 wnioskodawcy proponują, aby dochody narodowego funduszu, pochodzące z opłat i kar pieniężnych ustalanych na podstawie ustawy Prawo geologiczne i górnicze, przeznaczać na finansowanie wymienionych w tym przepisie potrzeb geologii, a nie, jak proponowały komisje, prac geologicznych.</u>
          <u xml:id="u-79.75" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-79.76" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-79.77" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 87b ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-79.78" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-79.79" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-79.80" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 362 posłów. Za poprawką opowiedziało się 168 posłów, przeciw - 182, 12 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-79.81" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-79.82" who="#WicemarszałekMarekBorowski">We wniosku mniejszości nr 2 do art. 87b wnioskodawcy proponują, aby dodać ust. 5c i 5d, stanowiące, że: roczne dochody gminnego funduszu ochrony środowiska, pochodzące z tytułu opłat i kar pieniężnych, przekazywane na rachunki wojewody i wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska, nie mogą przekraczać 30% dochodów własnych danej gminy uzyskanych w roku ubiegłym oraz że uzyskane roczne nadwyżki stanowią dochód właściwego wojewódzkiego funduszu i mogą być przeznaczone wyłącznie na wspomaganie działalności w zakresie ochrony środowiska prowadzonej przez gminy.</u>
          <u xml:id="u-79.83" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę bardzo, pan poseł sprawozdawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#PosełRadosławGawlik">To jest jedna z kontrowersyjnych poprawek. Stanowisko podkomisji i później części posłów, zawarte we wniosku mniejszości nr 2, sprowadza się do tego, że podkomisja i część posłów uznała, że należy ograniczyć dochody około 7 gmin odnośnie do gminnych funduszów ochrony środowiska, które czasami są niewspółmierne nawet do dochodów budżetowych tych gmin. Mamy takie sytuacje, że dochody niektórych gminnych funduszy ochrony środowiska trzykrotnie przewyższają dochody innych gminnych funduszy ochrony środowiska ze względu na usytuowanie np. dużego składowiska odpadów poflotacyjnych, tak jak ma to miejsce w woj. legnickim.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#PosełRadosławGawlik">Komisje uznały, że należy ograniczyć do 30% dochody gminnych funduszy, a nadwyżkę rada nadzorcza wojewódzkiego funduszu mogłaby przydzielić innym, sąsiednim gminom.</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#PosełRadosławGawlik">Mamy obecnie taką sytuację, która powoduje duże wzburzenie w gminach, pewnej niesprawiedliwości, można powiedzieć; część gmin od 1993 r. już za bardzo nie wie, co ma robić z tymi środkami, natomiast inne rzeczywiście nie mają tych środków. To rozwiązanie było przez niektórych posłów kwestionowane, że jest niekonstytucyjne. Muszę powiedzieć, że tutaj nasi eksperci, w tym profesorowie prawa, nie stwierdzali takiej niekonstytucyjności, i to jest uzasadnienie. Komisje niejako rekomendują odrzucenie, natomiast chciałem przedstawić argumenty przeciw odrzuceniu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 87b, polegającego na dodaniu ust. 5c i 5d, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-81.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-81.5" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 371 posłów. Za wnioskiem opowiedziało się 51 posłów, przeciw - 296, 24 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-81.6" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-81.7" who="#WicemarszałekMarekBorowski">We wniosku mniejszości nr 3 do art. 87b wnioskodawcy proponują, aby skreślić ust. 7, stanowiący, że wpływy z tytułu opłat i kar za zasolenie wód powierzchniowych przez kopalnię węgla kamiennego oraz z tytułu emisji tlenków azotu do powietrza w całości stanowią dochód Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.</u>
          <u xml:id="u-81.8" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-81.9" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 87b, polegającego na skreśleniu ust. 7, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-81.10" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-81.11" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-81.12" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 363 posłów. Za opowiedziało się 4 posłów, przeciw - 354, wstrzymało się 5 posłów.</u>
          <u xml:id="u-81.13" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-81.14" who="#WicemarszałekMarekBorowski">We wniosku mniejszości nr 4 do art. 88 wnioskodawcy w dodawanym nowym pkt. 7 proponują, aby środki gminnych funduszy przeznaczać również na wspomaganie organizacji społecznych i fundacji, które realizują zadania związane z ochroną środowiska.</u>
          <u xml:id="u-81.15" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-81.16" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 88, polegającego na dodaniu nowego pkt. 7, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-81.17" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-81.18" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-81.19" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 368 posłów. Za opowiedziało się 141 posłów, przeciw - 217, wstrzymało się 10 posłów.</u>
          <u xml:id="u-81.20" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-81.21" who="#WicemarszałekMarekBorowski">W poprawce nr 11 do art. 88b wnioskodawcy proponują, aby skreślić ust. 2, stanowiący, że środki narodowego funduszu można przeznaczać na wspieranie projektów inwestycji służących ochronie środowiska poza granicami kraju.</u>
          <u xml:id="u-81.22" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#PosełRadosławGawlik">Dodatkowe wyjaśnienie. Intencją oczywiście nie jest rozdrabnianie tych środków na jakieś nie przewidziane inwestycje, ale na inwestycje związane z poprawą stanu środowiska w naszym kraju. Na przykład w wypadku Bugu jesteśmy w stanie dzięki temu zapisowi dofinansować budowę oczyszczalni ścieków na Ukrainie. Wydaje się, że ma to znaczenie nie tylko dla poprawy stanu środowiska w naszym kraju, ale ma także duże znaczenie dla polepszania współpracy międzynarodowej, stąd propozycja głosowania także przeciwko tej poprawce, sprowadzającej się do skreślenie tego zapisu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-83.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 88b, polegającej na skreśleniu ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-83.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-83.5" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-83.6" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 362 posłów. Za opowiedziało się 73 posłów, przeciw - 276, wstrzymało się 13 posłów.</u>
          <u xml:id="u-83.7" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-83.8" who="#WicemarszałekMarekBorowski">We wniosku mniejszości nr 5 do art. 88c ust. 1 pkt 6 wnioskodawcy proponują, aby narodowy fundusz i wojewódzkie fundusze mogły przeznaczać posiadane środki również na wynagrodzenia i wydatki na realizację projektów i programów oraz działalności na rzecz ekorozwoju oraz ochrony środowiska i gospodarki wodnej nie związanej z wykonywaniem obowiązków pracowników administracji rządowej i samorządowej, a także na finansowanie innych uzasadnionych kosztów takiej działalności.</u>
          <u xml:id="u-83.9" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dotychczas obowiązujący przepis stanowi, że fundusze te mogą przeznaczać środki na wynagrodzenia i nagrody za działalność na rzecz ochrony środowiska i gospodarki wodnej nie związaną z wykonywaniem obowiązków pracowników administracji rządowej i samorządowej.</u>
          <u xml:id="u-83.10" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#PosełRadosławGawlik">Z pozoru nie ma wielkiej różnicy między tymi zapisami, natomiast było to szeroko konsultowane m.in. z Najwyższą Izbą Kontroli, która wnosiła zastrzeżenia do finansowania i wspierania organizacji pozarządowych. Podkomisja i później część posłów uznała, że ten zapis porządkuje całą sytuację wspierania sektora pozarządowego, gdzie określiliśmy, że mogą być także dofinansowywane wynagrodzenia osób, które realizują programy związane z ekologią. W tej chwili mamy taką sytuację, że, ponieważ jest tu niejasność, wiele programów zagranicznych, środków pomocowych zagranicznych może finansować właśnie wynagrodzenia osób, natomiast nasze środki publiczne takiej możliwości nie stwarzają, a przynajmniej było to kwestionowane przez NIK. Ta poprawka — w moim przekonaniu i w przekonaniu części posłów — porządkuje tę sytuację. Przy czym trzeba powiedzieć, że zastrzeżenia posłów, którzy byli przeciwko, sprowadzające się do tego, że może prowadzić to do nadużyć w wydatkowaniu środków, nie są do końca zasadne, gdyż jeśli chodzi o przydzielenie tych środków, decyzje zawsze będą podejmowane kolegialnie, istnieje też spora konkurencja organizacji pozarządowych, które na pewno wzajemnie patrzą sobie na ręce. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Panie pośle, zwracam tylko uwagę, że to nie jest poprawka, ale wniosek mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 88c ust. 1 pkt 6, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-85.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-85.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-85.5" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 358 posłów. Za opowiedziało się 70 posłów, przeciw - 278, wstrzymało się 10 posłów.</u>
          <u xml:id="u-85.6" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-85.7" who="#WicemarszałekMarekBorowski">W poprawce nr 12 do art. 88c ust. 1a wnioskodawcy proponują, aby przeznaczenie środków na finansowanie prac geologicznych wymagało zasięgnięcia opinii ministra ochrony środowiska, zasobów naturalnych i leśnictwa, a na finansowanie potrzeb górnictwa - opinii ministra gospodarki oraz prezesa Wyższego Urzędu Górniczego.</u>
          <u xml:id="u-85.8" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przepis obowiązujący stanowi ponadto, że środki pochodzące z opłat i kar, o których mowa w art. 83, 84 i 128 ustawy Prawo geologiczne i górnicze, przeznacza się na finansowanie zadań określonych w art. 87b ust. 2 w formie dotacji.</u>
          <u xml:id="u-85.9" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-85.10" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-85.11" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 88c ust. 1a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-85.12" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-85.13" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-85.14" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 360 posłów. Za opowiedziało się 272 posłów, przeciw - 77, 11 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-85.15" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-85.16" who="#WicemarszałekMarekBorowski">We wniosku mniejszości nr 6 do art. 88c wnioskodawcy proponują, aby dodać ust. 1b, stanowiący, że w wypadku pożyczek lub dotacji przekraczających równowartość 300 tys. ECU wnioskodawca jest zobowiązany do przedstawienia programu zapobiegania zanieczyszczeniom i odpadom, przewidującego harmonogram zmian zmierzających do wprowadzenia zasad czystszej produkcji.</u>
          <u xml:id="u-85.17" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-85.18" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 88c, polegającego na dodaniu ust. 1b, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-85.19" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-85.20" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-85.21" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 349 posłów. Za opowiedziało się 8 posłów, przeciw - 338, 3 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-85.22" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-85.23" who="#WicemarszałekMarekBorowski">We wniosku mniejszości nr 7 do art. 88c wnioskodawcy w dodawanym nowym ustępie proponują, aby przy przyznawaniu środków z narodowego, wojewódzkich i gminnych funduszy pierwszeństwo miały projekty oraz inwestycje zmierzające do wprowadzenia czystszej produkcji.</u>
          <u xml:id="u-85.24" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-85.25" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 88c, polegającego na dodaniu nowego ustępu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-85.26" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-85.27" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-85.28" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 355 posłów. Za opowiedziało się 40 posłów, przeciw - 313, 2 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-85.29" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-85.30" who="#WicemarszałekMarekBorowski">We wniosku mniejszości nr 8 do art. 88c ust. 7 wnioskodawcy proponują, aby obowiązek przedstawienia uzasadnienia zawierającego analizę ewentualnych alternatywnych rozwiązań mających na celu wyeliminowanie lub ograniczenie powstawania zanieczyszczeń i odpadów oraz wprowadzenie czystszej produkcji dotyczył wniosków o przyznanie pożyczek lub dotacji, których wartość jednostkowa przekracza 1 mln ECU, a nie, jak proponują komisje, 10 mln ECU.</u>
          <u xml:id="u-85.31" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#PosełRadosławGawlik">Bardzo krótko. Kontrowersja sprowadza się do tego, czy tego rodzaju opinia o alternatywnych rozwiązaniach powinna wiązać się z przyznawaniem środków, w przeliczeniu na złotówki od 3,5 mln zł, czy od 35 mln zł. Tutaj stanowisko podkomisji i autorów wniosku mniejszości było takie, że jednak analiza, której koszt będzie na pewno wielokrotnie mniejszy niż wysokość pożyczki czy dotacji, powinna wiązać się z progiem 1 mln ECU. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 88c ust. 7, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-87.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-87.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 357 posłów. Za opowiedziało się 42 posłów, przeciw - 307, 8 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-87.5" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-87.6" who="#WicemarszałekMarekBorowski">W poprawce nr 13 do art. 88e ust. 2 wnioskodawcy proponują, aby dodać, iż właściwy minister uwzględnia w składzie rady nadzorczej narodowego funduszu również przedstawiciela pozarządowych organizacji ekologicznych wybranego spośród zgłoszonych przez nie kandydatów „cieszących się poparciem największej liczby organizacji”.</u>
          <u xml:id="u-87.7" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Konsekwencją przyjęcia tej propozycji będzie nowe brzmienie pkt. 7 w art. 88e ust. 5, co jest treścią poprawki nr 14.</u>
          <u xml:id="u-87.8" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Nad poprawkami tymi będziemy głosować łącznie.</u>
          <u xml:id="u-87.9" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Komisje wnoszą o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-87.10" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#PosełRadosławGawlik">Proszę państwa, tylko króciutkie sprostowanie związane z tym, co zostało powiedziane, na użytek stenogramu. Do zapisu jednolitego tekstu w art. 88e ust. 1 wkradł się błąd: rada nadzorcza narodowego funduszu liczy od 13 do 15 osób. I to zostało powiedziane na posiedzeniu połączonych komisji, chcę to tylko tutaj powtórzyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dobrze, przyjmujemy to.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek do art. 88e ust. 2 i ust. 5 pkt 7, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-89.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-89.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-89.5" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 356 posłów. Za opowiedziało się 262 posłów, przeciw - 85, wstrzymało się 9 posłów.</u>
          <u xml:id="u-89.6" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-89.7" who="#komentarz">(Poseł Maria Zajączkowska: Mam pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-89.8" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pani poseł chce zadać pytanie? Chwileczkę, tylko odczytam, z czym mamy do czynienia.</u>
          <u xml:id="u-89.9" who="#WicemarszałekMarekBorowski">W poprawce nr 15 - w dodawanej nowej zmianie - wnioskodawcy proponują, aby w art. 89 skreślić ust. 2 stanowiący, że nadzór i kontrolę nad wykonywaniem zadań w dziedzinie ochrony środowiska przez organizacje spółdzielcze i społeczne sprawują: związki spółdzielni - w stosunku do zrzeszonych w nich spółdzielni; zarządy główne organizacji społecznych - w stosunku do podporządkowanych im jednostek organizacyjnych i zrzeszonych w nich organizacji.</u>
          <u xml:id="u-89.10" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#PosełMariaZajączkowska">Mam pytanie do pana posła sprawozdawcy. Ta poprawka odnosi się do trzech grup podmiotów, w tym do spółdzielni - to jest jasne, bo każda spółdzielnia ma osobowość prawną, odpowiada za swoje poczynania i niepotrzebne tutaj są związki spółdzielni, i do organizacji zrzeszonych w większe grupy - rozumiem, że każda odpowiada za swoje działania. Natomiast jeżeli skreślimy te zapisy, kto będzie odpowiadał, jeśli chodzi o te organizacje, bo tutaj odnosi się to do jednostek organizacyjnych podporządkowanych zarządom głównym organizacji społecznych. Kto będzie odpowiadał za działania jednostek organizacyjnych podległych zarządom głównym, jeżeli zarządy główne wyłączymy ze sprawowania kontroli? Wyobrażam sobie, że wtedy zarząd główny nie będzie odpowiadał za poczynania na przykład zarządu wojewódzkiego, a zarząd wojewódzki na ogół nie ma osobowości prawnej. W związku z tym, kto będzie odpowiadał?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#PosełRadosławGawlik">Ta poprawka, zgłoszona na sali, nie stała się przedmiotem pogłębionej analizy. Chodziło właśnie o te związki spółdzielni, które przestały istnieć, ale prawdą jest - na co zwraca uwagę pani posłanka - że pojawi się wtedy luka prawna związana z kwestią odpowiedzialności zarządów głównych, gdyż w pkt. 2 w tym ustępie mówi się: zarządy główne organizacji społecznych w stosunku do podporządkowanych im jednostek organizacyjnych. Wtedy nie będzie to regulowane ustawowo. Może istnieć tutaj rzeczywiście luka prawna. Tyle tylko mogę odpowiedzieć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Panie pośle, odnoszę wrażenie, że pan referuje swój pogląd, natomiast komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki. Czy pan mógłby powiedzieć, dlaczego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#PosełRadosławGawlik">Komisje uznały w świetle zapisu w pkt. 1: „nadzór i kontrolę nad wykonywaniem zadań w dziedzinie ochrony środowiska przez organizacje spółdzielcze i społeczne sprawują związki spółdzielni”, że, ponieważ te organy przestały istnieć zgodnie z obowiązującym prawem, ten zapis jest niecelowy. Z tego względu tak przegłosowano sprawę całego ustępu. Natomiast odnosi się to także do zarządów głównych organizacji społecznych, więc jest tu, można powiedzieć, wewnętrzna sprzeczność. Ale komisje przyjęły takie rozwiązanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pan poseł Jankowski - w trybie pytania wyłącznie, panie pośle, bo nie prowadzimy dyskusji w tej chwili.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#PosełJerzyJankowski">Panie marszałku, jest tu pewne nieporozumienie, więc pytanie: Skąd wzięło się stwierdzenie, że związki spółdzielcze przestały istnieć? Ustawa spółdzielcza mówi, że jest dobrowolność zrzeszania się, ale nikt ich nie zlikwidował. Uchwaliliśmy to 2 lata temu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#PosełRadosławGawlik">Przepraszam, może nieprecyzyjnie się wyraziłem. Chodzi o brak powiązania i brak ustawowej możliwości kontroli i nadzoru nad wykonywaniem zadań związków spółdzielni w stosunku do spółdzielni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 89, polegającej na skreśleniu ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-99.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-99.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-99.5" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 354 posłów. Za opowiedziało się 225 posłów, przeciw było 110, wstrzymało się 19 posłów.</u>
          <u xml:id="u-99.6" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-99.7" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Do art. 106a zgłoszono wniosek mniejszości nr 10 i poprawkę nr 16.</u>
          <u xml:id="u-99.8" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dalej idąca jest poprawka nr 16, w której wnioskodawcy proponują, aby skreślić dodawany art. 106a, stanowiący o odpowiedzialności karnej osób, które wbrew przepisom i ciążącemu na nich obowiązkowi utrudniają lub uniemożliwiają przeprowadzenie kontroli głównemu inspektorowi ochrony środowiska, wojewódzkim inspektorom ochrony środowiska oraz upoważnionym przez nich pracownikom Państwowej Inspekcji Ochrony Środowiska.</u>
          <u xml:id="u-99.9" who="#WicemarszałekMarekBorowski">We wniosku mniejszości nr 10 wnioskodawcy proponują, aby w art. 106a dodać ust. 2, stanowiący o odpowiedzialności osób utrudniających lub uniemożliwiających przeprowadzenie kontroli inspektorom gminnej inspekcji ochrony środowiska.</u>
          <u xml:id="u-99.10" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Propozycja ta jest konsekwencją wniosku mniejszości nr 9, w którym wnioskodawcy proponują, aby po art. 93 dodać nowe art. 94–96, stanowiące, że w drodze uchwały rady gminy dla zapewnienia kontroli przestrzegania przepisów o ochronie środowiska oraz o utrzymaniu czystości mogą być tworzone gminne inspekcje ochrony środowiska, określające uprawnienia funkcjonariuszy gminnej inspekcji ochrony środowiska podczas wykonywania obowiązków oraz tryb i warunki przeprowadzania kontroli.</u>
          <u xml:id="u-99.11" who="#WicemarszałekMarekBorowski">W pierwszej kolejności głosować będziemy nad poprawką nr 16, którą komisje proponują odrzucić.</u>
          <u xml:id="u-99.12" who="#WicemarszałekMarekBorowski">W przypadku jej odrzucenia poddam pod łączne głosowanie wnioski mniejszości nr 9 i 10.</u>
          <u xml:id="u-99.13" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Natomiast przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmiotowość wniosku mniejszości nr 10 i w konsekwencji będzie głosowanie tylko nad wnioskiem mniejszości nr 9.</u>
          <u xml:id="u-99.14" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 16.</u>
          <u xml:id="u-99.15" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki polegającej na skreśleniu art. 106a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-99.16" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-99.17" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-99.18" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 357 posłów. Za opowiedziało się 9 posłów, przeciw było 341, wstrzymało się 7 posłów.</u>
          <u xml:id="u-99.19" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-99.20" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy zatem do głosowania nad wnioskami mniejszości nr 9 i 10.</u>
          <u xml:id="u-99.21" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosków mniejszości: nr 9 polegającego na dodaniu art. 94–96 oraz nr 10 polegającego na dodaniu ust. 2 w art. 106a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-99.22" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-99.23" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-99.24" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 353 posłów. Za opowiedziało się 5 posłów, przeciw było 343, wstrzymało się 5 posłów.</u>
          <u xml:id="u-99.25" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wnioski mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-99.26" who="#WicemarszałekMarekBorowski">W poprawce nr 17 do art. 110 przez skreślenie w zmianie 89 lit. f i utrzymanie tym samym obowiązującego brzmienia ust. 4 wnioskodawcy proponują, aby kary pieniężne za wyliczone w ust. 1 i 1b naruszanie wymagań ochrony środowiska obciążały wyniki ekonomiczne, a nie zysk jednostek organizacyjnych po opodatkowaniu podatkiem dochodowym.</u>
          <u xml:id="u-99.27" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-99.28" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-99.29" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do zmiany 89 polegającej na skreśleniu lit. f dotyczącej ust. 4 w art. 110, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-99.30" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-99.31" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-99.32" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 357 posłów. Za opowiedziało się 271 posłów, przeciw było 79, wstrzymało się 7 posłów.</u>
          <u xml:id="u-99.33" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-99.34" who="#WicemarszałekMarekBorowski">We wniosku mniejszości nr 11 do art. 110c ust. 2 wnioskodawcy proponują, aby dodać warunek, zgodnie z którym decyzja o odroczeniu terminu płatności kar wymierzonych za naruszenie wymagań ochrony środowiska może być podjęta w razie stwierdzenia, że ukarana jednostka organizacyjna realizuje terminowo inwestycje, których zaawansowanie wynosi co najmniej 20% wartości kosztorysowej.</u>
          <u xml:id="u-99.35" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-99.36" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 110c ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-99.37" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-99.38" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-99.39" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 354 posłów. Za opowiedziało się 95 posłów, przeciw było 252, wstrzymało się 7 posłów.</u>
          <u xml:id="u-99.40" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-99.41" who="#WicemarszałekMarekBorowski">We wniosku mniejszości nr 12 do art. 110c ust. 6 wnioskodawcy proponują, aby wymierzoną za naruszanie wymagań ochrony środowiska karę, której termin płatności został odroczony, podwyższać o 100%, jeżeli inwestycje nie zostały wykonane i oddane do użytku w okresie odroczenia, a nie, jak stanowi przepis obowiązujący, o 50%.</u>
          <u xml:id="u-99.42" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-99.43" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 110c ust. 6, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-99.44" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-99.45" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-99.46" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 361 posłów. Za opowiedziało się 7 posłów, przeciw - 352, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-99.47" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-99.48" who="#WicemarszałekMarekBorowski">W poprawce nr 18 do art. 7 ust. 1 projektu ustawy nowelizującej wnioskodawcy proponują, aby wojewoda w drodze decyzji mógł odroczyć termin uiszczenia naliczonych, a nie pobranych do dnia 31 grudnia 1995 r. opłat wraz z należnymi odsetkami na okres nie dłuższy niż 3 lata, a nie, jak proponowały komisje, 2 lata.</u>
          <u xml:id="u-99.49" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-99.50" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-99.51" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 7 ust. 1 projektu ustawy nowelizującej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-99.52" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-99.53" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-99.54" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 358 posłów. Za opowiedziało się 282 posłów, przeciw - 65, wstrzymało się 11 posłów.</u>
          <u xml:id="u-99.55" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-99.56" who="#WicemarszałekMarekBorowski">W poprawce nr 19 do art. 11 projektu ustawy nowelizującej, zawierającego zmiany do ustawy o Państwowej Inspekcji Ochrony Środowiska, wnioskodawca proponuje, aby skreślić zmianę 2 polegającą na dodaniu art. 18a.</u>
          <u xml:id="u-99.57" who="#WicemarszałekMarekBorowski">W przepisie tym komisje proponują, aby przekazane przez wojewódzkich inspektorów ochrony środowiska środki finansowe w wysokości 20% pobranych kar pieniężnych wymierzonych w wyniku kontroli przestrzegania wymogów ochrony środowiska były przeznaczane na usprawnienie funkcjonowania Państwowej Inspekcji Ochrony Środowiska i na premie dla jej pracowników.</u>
          <u xml:id="u-99.58" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-99.59" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-99.60" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 11 projektu ustawy nowelizującej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-99.61" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-99.62" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-99.63" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 360 posłów. Za opowiedziało się 4 posłów, przeciw - 353, wstrzymało się 3 posłów.</u>
          <u xml:id="u-99.64" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-99.65" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-99.66" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie i kształtowaniu środowiska oraz o zmianie niektórych ustaw, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, Komisję Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisję Ustawodawczą, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-99.67" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-99.68" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-99.69" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 360 posłów. Za opowiedziało się 349 posłów, przeciw - 8, wstrzymało się 3 posłów.</u>
          <u xml:id="u-99.70" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o ochronie i kształtowaniu środowiska oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-99.71" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-99.72" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 13 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług oraz Komisji Ustawodawczej o rządowym projekcie ustawy o państwowym przedsiębiorstwie użyteczności publicznej Poczta Polska (druki nr 1314, 2400 i 2400-A) - trzecie czytanie.</u>
          <u xml:id="u-99.73" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Jacka Piechotę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#PosełJacekPiechota">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W toku drugiego czytania ustawy o Poczcie Polskiej wniesiono kilkanaście poprawek. Komisja Transportu, Łączności, Handlu i Usług i Komisja Ustawodawcza po ich rozpatrzeniu ostatecznie zarekomendowały przyjęcie 6 poprawek, część wniosków została wycofana przez wnioskodawców, część została uznana za ewidentne błędy w druku. 6 poprawek komisje rekomendują przyjąć. Z tego jedna, nr 5, ma charakter merytoryczny; uściśla ona i określa precyzyjnie sytuacje, przypadki, w których minister łączności ma prawo odwołać członka Rady Poczty Polskiej. Tym samym tylko w określonych precyzyjnie w ustawie przypadkach takie działanie może być przez ministra łączności dokonane. Odbieramy swobodę działania ministrowi w tym zakresie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pani poseł Góralska, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#PosełHelenaGóralska">Mam następujące pytanie. Wczoraj wieczorem kilka godzin Sejm obradował nad ustawą Prawo bankowe, gdzie m.in. jeszcze bardziej ograniczono możliwości wykonywania czynności bankowych przez instytucje nie będące bankami, a także wprowadzono bardzo istotne kary za prowadzenie działalności bankowej przez instytucje nie będące bankami. Tymczasem w przedkładanym nam projekcie ustawy o Poczcie Polskiej mamy art. 9, który w ust. 1 pkt 2 przewiduje, że przedmiotem działalności gospodarczej Poczty Polskiej jest wykonywanie niektórych czynności bankowych, nawet bez określenia, których czynności bankowych. Co więcej, w ust. 2 tego artykułu jest mowa, że działalność ta - czyli wykonywanie czynności bankowych - odbywa się na warunkach określonych w ustawie o łączności.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#PosełHelenaGóralska">Moim zdaniem te przepisy w ustawie, nad którą mamy zaraz przeprowadzić głosowanie, są w oczywisty sposób sprzeczne z ustawą Prawo bankowe. Przy tym do tych definicji banku i ograniczeń w prowadzeniu działalności bankowej nikt z posłów nie wnosił żadnych zastrzeżeń, wszyscy uważają, że akurat koncesjonowanie tego rodzaju działalności jest słuszne.</u>
          <u xml:id="u-102.2" who="#PosełHelenaGóralska">Prosiłabym, żeby w tej sprawie jednak zabrał głos minister finansów bądź jego przedstawiciel, ponieważ to on był upoważniony do przedstawiania w imieniu rządu ustawy Prawo bankowe. Po prostu obawiam się nie tylko tego, że to jest niedopatrzenie, że to jest błąd, lecz również tego, że na etapie uchwalania ustawy wprowadzamy rzecz zupełnie niedopuszczalną i karygodną. Prosiłabym więc ministra finansów o ustosunkowanie się do mojego pytania. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Zwracam jednak uwagę, że to jest trzecie czytanie tej ustawy i przed nami są tylko głosowania. Wyjaśnianie tego rodzaju kwestii powinno mieć miejsce w drugim czytaniu. Pani poseł zgłosiła zastrzeżenie, ale my w tym momencie nie jesteśmy w stanie nic zrobić.</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#PosełHelenaGóralska">Panie marszałku, czy na postawione pytanie minister finansów może czy nie może mi udzielić w tej chwili odpowiedzi? Wydaje mi się, że może.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie może.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pani poseł, w tej chwili, jak widać, pan minister nie może udzielić tej odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pani poseł Ziółkowska, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#PosełWiesławaZiółkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jako poseł referent ustawy Prawo bankowe informuję, że nowa regulacja dotycząca czynności bankowych mówi, że czynności bankowe są generalnie podzielone na czynności bankowe, które mogą być wykonywane tylko przez banki - te czynności są wymienione w art. 5 ust. 1- i czynności bankowe, które mogą być wykonywane nie tylko przez banki. Tak więc karane są te podmioty, które wykonują czynności bankowe zastrzeżone tylko dla banków. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Poza tym chcę powiedzieć, że rozpatrujemy regulacje, które przecież mają charakter ustawowy.</u>
          <u xml:id="u-107.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-107.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu.</u>
          <u xml:id="u-107.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Komisje przedstawiają wniosek mniejszości oraz poprawki, nad którymi głosować będziemy zgodnie ze wzrastającą numeracją artykułów.</u>
          <u xml:id="u-107.5" who="#WicemarszałekMarekBorowski">We wniosku mniejszości wnioskodawcy - w dodawanym artykule po art. 6 - proponują, aby utrzymać kategorię pracowników mianowanych.</u>
          <u xml:id="u-107.6" who="#WicemarszałekMarekBorowski">W przypadku przyjęcia tego wniosku należy dokonać odpowiedniej zmiany w art. 43 oraz zmiany numeracji artykułów w tej ustawie.</u>
          <u xml:id="u-107.7" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-107.8" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości polegającego na dodaniu artykułu po art. 6, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-107.9" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-107.10" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-107.11" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 338 posłów. Za opowiedziało się 5 posłów, przeciw - 329, wstrzymało się 4 posłów.</u>
          <u xml:id="u-107.12" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-107.13" who="#WicemarszałekMarekBorowski">W poprawce nr 1 do art. 19 ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby statut określał szczegółowy zakres i sposób działania Poczty Polskiej, a nie - jak proponowały komisje - szczegółowy zakres działania i funkcjonowania.</u>
          <u xml:id="u-107.14" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-107.15" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-107.16" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 19 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-107.17" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-107.18" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-107.19" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 338 posłów. Za opowiedziało się 327 posłów, przeciw - 5, wstrzymało się 6 posłów.</u>
          <u xml:id="u-107.20" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-107.21" who="#WicemarszałekMarekBorowski">W poprawce nr 2 do art. 23 ust. 3 wnioskodawca proponuje, aby wyraz „Funkcje” zastąpić wyrazem „Zadania”.</u>
          <u xml:id="u-107.22" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-107.23" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-107.24" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 23 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-107.25" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-107.26" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-107.27" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 335 posłów. Za opowiedziało się 329 posłów, przeciw nie głosował żaden poseł, wstrzymało się 6 posłów.</u>
          <u xml:id="u-107.28" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-107.29" who="#WicemarszałekMarekBorowski">W poprawce nr 3 do art. 25 ust. 3 wnioskodawca proponuje zmianę redakcyjną dotyczącą sposobu zgłaszania kandydatów na członków Rady Poczty Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-107.30" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-107.31" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-107.32" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 25 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-107.33" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-107.34" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-107.35" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 332 posłów. Za opowiedziało się 325 posłów, przeciw - 2, wstrzymało się 5 posłów.</u>
          <u xml:id="u-107.36" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-107.37" who="#WicemarszałekMarekBorowski">W poprawce nr 4 do art. 25 ust. 4 wnioskodawca proponuje zmianę redakcyjną.</u>
          <u xml:id="u-107.38" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Komisje wnoszą o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-107.39" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-107.40" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 25 ust. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-107.41" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-107.42" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-107.43" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 337 posłów. Za opowiedziało się 327 posłów, przeciw - 3, wstrzymało się 7 posłów.</u>
          <u xml:id="u-107.44" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-107.45" who="#WicemarszałekMarekBorowski">W poprawce nr 5 do art. 25 wnioskodawca - w dodawanym ust. 6 - proponuje, aby minister łączności mógł w określonych przypadkach odwołać członka Rady Poczty Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-107.46" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-107.47" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-107.48" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 25, polegającej na dodaniu ust. 6, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-107.49" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-107.50" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-107.51" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 337 posłów. Za opowiedziało się 333 posłów, przeciw - 2, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-107.52" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-107.53" who="#WicemarszałekMarekBorowski">W poprawce nr 6 do art. 27 ust. 3 wnioskodawca proponuje, aby Rada Poczty Polskiej mogła kontrolować działalność Poczty Polskiej, a nie - jak proponowały komisje - przeglądać każdy dział działalności.</u>
          <u xml:id="u-107.54" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-107.55" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-107.56" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 27 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-107.57" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-107.58" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-107.59" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 331 posłów. Za opowiedziało się 325 posłów, przeciw - 3, wstrzymało się 3 posłów.</u>
          <u xml:id="u-107.60" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-107.61" who="#WicemarszałekMarekBorowski">W poprawce nr 7 do art. 41 wnioskodawca proponuje zmianę legislacyjną.</u>
          <u xml:id="u-107.62" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Komisje wnoszą o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-107.63" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-107.64" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 41, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-107.65" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-107.66" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-107.67" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 335 posłów. Za opowiedziało się 324 posłów, przeciw - 2, wstrzymało się 9 posłów.</u>
          <u xml:id="u-107.68" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-107.69" who="#WicemarszałekMarekBorowski">W poprawce nr 8 do art. 43 wnioskodawca proponuje nową redakcję ust. 1.</u>
          <u xml:id="u-107.70" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Komisje wnoszą o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-107.71" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-107.72" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 43 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-107.73" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-107.74" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-107.75" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 334 posłów. Za poprawką opowiedziało się 322 posłów, przeciw - 2, 10 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-107.76" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-107.77" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-107.78" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o państwowym przedsiębiorstwie użyteczności publicznej Poczta Polska, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Transportu, Łączności, Handlu i Usług oraz Komisję Ustawodawczą, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-107.79" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-107.80" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-107.81" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Głosowało 341 posłów. Za przyjęciem projektu ustawy opowiedziało się 328 posłów, przeciw - 8, 5 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-107.82" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o państwowym przedsiębiorstwie użyteczności publicznej Poczta Polska.</u>
          <u xml:id="u-107.83" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-107.84" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 7 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Ustawodawczej o poselskim oraz rządowym projektach ustaw o ochronie danych osobowych (druki nr 1890, 1928 i 2462).</u>
          <u xml:id="u-107.85" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę państwa, 2 minuty przerwy.</u>
          <u xml:id="u-107.86" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 11 min 41 do godz. 11 min 43)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę państwa, proszę o zajmowanie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Marka Lewandowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#PosełMarekLewandowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę państwa, proszę przerwać rozmowy i zająć miejsca bądź udać się na obrady komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#PosełMarekLewandowski">Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić w imieniu połączonych Komisji: Administracji i Spraw Wewnętrznych, Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Ustawodawczej sprawozdanie o rządowym i poselskim projektach ustaw o ochronie danych osobowych (druki nr 1928 i 1890).</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#PosełMarekLewandowski">Wprowadzamy dzisiaj pod obrady projekt ustawy o ochronie danych osobowych. Jest to ustawa bez precedensu w polskim prawie. Reguluje ona zupełnie nowy obszar życia społecznego - obszar związany z dynamicznie rozwijającymi się komputerowymi bankami danych.</u>
          <u xml:id="u-111.2" who="#PosełMarekLewandowski">Skąd wynika konieczność zajęcia się tą sprawą przez organ ustawodawczy? Otóż w obecnej sytuacji przeróżne podmioty, zarówno publiczne jak i prywatne, mogą bez żadnych ograniczeń gromadzić w bazach komputerowych informacje o osobach, przetwarzać te informacje i wykorzystywać w dowolny sposób. Osobom, których te dane dotyczą, nie służą w zasadzie żadne prawne środki ochrony przed ingerencją w ich życie prywatne, poza oczywiście roszczeniem cywilnoprawnym, które może jednak być skuteczne tylko w niewielu przypadkach. Dlatego już od wielu lat kolejne państwa europejskie wprowadzały odpowiednie ustawy chroniące prywatność osób wobec automatycznego przetwarzania danych. Przypomnę, że wszystkie kraje Unii Europejskiej mają już odpowiednie akty prawne, mają również takie akty Norwegia, Słowenia, Węgry czy Litwa.</u>
          <u xml:id="u-111.3" who="#PosełMarekLewandowski">Istnieją też formalne powody wprowadzenia prawnej ochrony danych osobowych. Mimo kilkuletniego już członkostwa Polska nadal nie może ratyfikować konwencji nr 108 z 1981 r. o ochronie osób w związku z automatycznym przetwarzaniem danych osobowych. Planowane przystąpienie do Unii Europejskiej zobowiązuje też do przystosowania polskiego systemu prawnego do dyrektywy nr 95/46 w sprawie ochrony osób fizycznych ze względu na przetwarzanie danych o charakterze osobowym oraz swobodnego przepływu tych danych.</u>
          <u xml:id="u-111.4" who="#PosełMarekLewandowski">Wysoki Sejmie! Jesienią zeszłego roku wpłynęły do laski marszałkowskiej dwa projekty ustaw o ochronie danych osobowych. Był to projekt rządowy oraz projekt wniesiony przez grupę posłów z Klubu Parlamentarnego Unii Wolności. Powołana do rozpatrzenia tych projektów podkomisja, której miałem zaszczyt przewodniczyć, za podstawę swoich prac przyjęła obydwa projekty, chociaż według wskazań ekspertów projekt rządowy był lepiej dopracowany w szczegółach. Nie było konieczne dokonywanie zasadniczych rozstrzygnięć między projektami, gdyż w zgodnej opinii posłów i ekspertów pracujących nad ustawą obydwa projekty były w swoich podstawach legislacyjnych zbieżne.</u>
          <u xml:id="u-111.5" who="#PosełMarekLewandowski">Projekt ustawy przedłożony dziś Wysokiej Izbie do rozpatrzenia definiuje w art. 6 dane osobowe jako każdą informację dotyczącą osoby fizycznej, pozwalającą na określenie tożsamości tej osoby. Chodzi więc o te informacje, które pozwalają nawet w pośredni sposób zidentyfikować osobę, której dotyczą. Projekt ustawy obejmuje swoim zasięgiem szeroki zakres podmiotów. Stosować się będzie do organów państwowych, samorządu terytorialnego oraz innych instytucji publicznych, a także do podmiotów gospodarczych, osób fizycznych i prawnych, które przetwarzają dane osobowe w związku z działalnością zarobkową, zawodową lub w celu realizacji celów statutowych. Projekt reguluje przetwarzanie danych osobowych nie tylko w systemach informatycznych, lecz również w kartotekach, skorowidzach, księgach, wykazach i innych zbiorach ewidencyjnych. Dzięki temu za pomocą jednego aktu prawnego objęta będzie cała sfera gromadzenia danych osobowych, niezależnie od środków technicznych służących przetwarzaniu danych.</u>
          <u xml:id="u-111.6" who="#PosełMarekLewandowski">Przewidziane jest powołanie specjalnego organu, którego zadaniem będzie kontrola wykonywania przepisów tej ustawy. Organ ten nazwany generalnym inspektorem ochrony danych osobowych powoływany będzie przez Wysoki Sejm na czteroletnią kadencję. Przyjęto bardzo wysokie wymogi, zarówno zawodowe, jak i moralne, które będzie musiała spełniać osoba pełniąca tak ważną funkcję. Głównymi zadaniami generalnego inspektora będą: kontrolowanie zgodności przetwarzania danych z przepisami ustawy, wydawanie decyzji administracyjnych, rozpatrywanie skarg oraz prowadzenie ogólnie dostępnego rejestru zbioru danych osobowych. Oczywiście na decyzje generalnego inspektora przysługiwać będzie skarga do Naczelnego Sądu Administracyjnego.</u>
          <u xml:id="u-111.7" who="#PosełMarekLewandowski">Kolejne rozdziały ustawy, trzeci i czwarty, zawierają podstawowe prawa i obowiązki podmiotów przetwarzających dane osobowe, zwanych w ustawie administratorami danych, oraz prawa osób, których dane te dotyczą.</u>
          <u xml:id="u-111.8" who="#PosełMarekLewandowski">W przypadku zbierania danych od osoby, której one dotyczą, trzeba będzie podać cel zbierania danych, przewidywane przypadki przekazywania danych innym podmiotom oraz poinformować o prawie wglądu do swoich danych i ich poprawiania. Jeśli dane zbierane będą z innych źródeł, administrator danych będzie musiał poinformować osobę o tym fakcie, a zwłaszcza powiadomić o przysługującym jej prawie do sprzeciwu i żądania dalszego zaprzestania przetwarzania danych.</u>
          <u xml:id="u-111.9" who="#PosełMarekLewandowski">Szczególnej ochronie poddane będą dane ujawniające pochodzenie rasowe lub etniczne, poglądy polityczne, przekonania religijne lub filozoficzne, przynależność wyznaniową, partyjną lub związkową oraz dane o stanie zdrowia, kodzie genetycznym, nałogach lub życiu seksualnym. Ogólna norma ustawowa w art. 28 mówi o zakazie przetwarzania takich danych, ujmując 8 szczegółowych wyłączeń. Do wyłączeń tych należy np. sytuacja, gdy osoba wyrazi zgodę na piśmie lub poda swoje dane do publicznej wiadomości, albo gdy jest to niezbędne do prowadzenia działalności kościoła lub związku wyznaniowego, stowarzyszenia, innego związku, lecz tylko w stosunku do członków takich organizacji lub instytucji albo osób utrzymujących z nimi stałe kontakty. Wyłączony jest również przypadek prowadzenia dokumentacji medycznej lub zarządzania udzielaniem usług medycznych. Za złamanie zasad dotyczących ochrony tych szczególnie intymnych, sensytywnych, danych grozić będą wyższe kary, wyższe sankcje przewidziane w rozdz. 8.</u>
          <u xml:id="u-111.10" who="#PosełMarekLewandowski">Art. 33 szczegółowo opisuje prawo osoby do kontrolowania danych, które jej dotyczą. Będzie ona miała m.in. prawo do zyskania wyczerpującej informacji o celu, zakresie, sposobie przetwarzania danych, treści danych jej dotyczących, źródle uzyskania tych danych i podmiotach, którym dane te przekazano. Będzie też miała prawo do uzupełniania lub sprostowania danych, gdy są one nieprawdziwe. Ważnym prawem będzie prawo do sprzeciwu wobec wykorzystywania jej danych do celów np. marketingu bezpośredniego, a także wobec przekazywania jej danych innym podmiotom.</u>
          <u xml:id="u-111.11" who="#PosełMarekLewandowski">Ustawa przewiduje utworzenie jawnego rejestru zbiorów danych osobowych. Rejestr ten prowadzić będzie generalny inspektor. Dzięki tej instytucji każdy będzie mógł sprawdzić, jakie zbiory mogą zawierać dane osobowe jego dotyczące. Dla generalnego inspektora będzie to z kolei narzędzie umożliwiające wykonywanie jego funkcji kontrolnych. Nie wszystkie zbiory będą podlegać jednak rejestracji. W szczególności w myśl art. 44 będą wyłączone z rejestracji te zbiory, które są na tyle szeroko rozpowszechnione, że wiedzy o ich istnieniu nie trzeba będzie szukać w rejestrze zbiorów. Takimi zbiorami są np. zbiory kadrowe, które prowadzi każdy zakład pracy, zbiory klientów w sklepach, służące do wystawiania faktur, zbiory członków kościołów, związków wyznaniowych, stowarzyszeń itp.</u>
          <u xml:id="u-111.12" who="#PosełMarekLewandowski">Na wniosek Państwowej Komisji Wyborczej z obowiązku rejestracji wyłączono zbiory tworzone na podstawie ordynacji wyborczych i ustaw o referendach, gdyż są to zbiory tworzone na krótki czas, a procedura rejestracyjna utrudniałaby pracę zarówno podmiotom wyborczym, jak i organom administracji wyborczej.</u>
          <u xml:id="u-111.13" who="#PosełMarekLewandowski">Z rejestracji wyłączono również zbiory objęte tajemnicą państwową, odnośnie do których generalnemu inspektorowi przysługiwać będą jednak ograniczone uprawnienia. Stwierdzono mianowicie, że do kontroli zbiorów zawierających dane osobowe zawierające tajemnicę państwową powinny służyć inne wyspecjalizowane organy państwowe. Obarczenie generalnego inspektora tą funkcją zmieniłoby charakter jego urzędu, wymusiłoby wydzielenie z rejestru zbioru specjalnej części tajnej i spowodowało konieczność zatrudnienia specjalnie wyselekcjonowanych, dobranych według odpowiednich kryteriów pracowników itp. Biuro generalnego inspektora byłoby więc kolejnym miejscem, z którego niestety, jak praktyka wskazuje, mogłyby wydobywać się tajemnice państwowe. Ograniczenie liczby takich miejsc jest podstawowym warunkiem utrzymania w naszym państwie dyscypliny dotyczącej tajemnicy państwowej. I tutaj opinia komisji była zgodna.</u>
          <u xml:id="u-111.14" who="#PosełMarekLewandowski">Odrębny rozdział ustawy poświęcony jest przekazywaniu danych osobowych za granicę. Zapisana tu została norma przyjęta z dyrektywy Unii Europejskiej mówiąca o tym, że dane osobowe można przekazywać do krajów zapewniających przynajmniej taką samą ochronę prawną jak w Polsce lub gdy przewiduje to ratyfikowana umowa międzynarodowa. Wyjątki dotyczą m.in. sytuacji, gdy dane są ogólnie dostępne, gdy osoba wyrazi zgodę na przekazanie jej danych, gdy jest to niezbędne do zawarcia umowy itp., a więc typowych życiowych sytuacji. W pozostałych przypadkach na przekazanie danych za granicę zgodę wyrażał będzie generalny inspektor.</u>
          <u xml:id="u-111.15" who="#PosełMarekLewandowski">Panie i Panowie! W celu efektywnego wykonywania przepisów ustawy zaprojektowano odpowiednie przepisy karne. Najwyższym przewidzianym zagrożeniem jest kara 2 lat pozbawienia wolności. Kara ta grozi w przypadku bezprawnego przetwarzania tzw. danych intymnych, sensytywnych, o których już mówiłem, a także gdy osoba zobowiązana do ochrony danych udostępnia je lub umożliwia do nich dostęp nie upoważnionym podmiotom. W pozostałych przypadkach naruszenia przepisów ustawy przewidziano kary odpowiednio niższe.</u>
          <u xml:id="u-111.16" who="#PosełMarekLewandowski">Dokonano też kilku porządkujących nowelizacji w innych ustawach, związanych głównie z wprowadzeniem instytucji generalnego inspektora i jego biura.</u>
          <u xml:id="u-111.17" who="#PosełMarekLewandowski">Ustawa wejdzie w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia, oprócz artykułów powołujących instytucję generalnego inspektora, które — ze zrozumiałych względów — wejdą w życie po upływie dwóch tygodni od dnia ogłoszenia. Przewidziano też odpowiednio dłuższe vacatio legis dla informatycznych zbiorów danych osobowych, które już funkcjonują. Podmioty prowadzące takie zbiory będą musiały przystosować swoje systemy informatyczne do warunków ustawy w ciągu 18 miesięcy od dnia jej wejścia w życie. Okres ten jest potrzebny dla często kosztownych i długotrwałych modyfikacji tych systemów informatycznych, a także — w przypadku organów administracji publicznej — zmiany przepisów wykonawczych regulujących funkcjonowanie tych systemów.</u>
          <u xml:id="u-111.18" who="#PosełMarekLewandowski">Wysoka Izbo! Do sprawozdania, które przedstawiam paniom i panom, nie są dołączone wnioski mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-111.19" who="#PosełMarekLewandowski">Chciałbym tutaj serdecznie podziękować pani poseł Lipowicz, której wkład w tę ustawę, zresztą już od momentu pracy nad konstytucją, jest tak oczywisty, że ustawa ta rzeczywiście zajaśniała pełnym blaskiem.</u>
          <u xml:id="u-111.20" who="#PosełMarekLewandowski">Na zakończenie chciałbym zwrócić uwagę na jeszcze jeden znamienny fakt. Właśnie ta ustawa jako pierwsza w naszej praktyce parlamentarnej po uchwaleniu nowej konstytucji realizuje konstytucyjny przepis z rozdziału o wolnościach i prawach osobistych - art. 51, zawierający podstawowe zasady ochrony danych osobowych; przypomnę, w ust. 5 mówi się, że zasady i tryb gromadzenia oraz udostępniania danych osobowych określa ustawa. A więc w tym momencie rozpoczynamy również pewną praktykę konstytucyjną. Ustawa, którą mam zaszczyt przedstawić Wysokiemu Sejmowi, jest, jak powiedziałem, właśnie wykonaniem tego przepisu konstytucyjnego. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-111.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Sejm postanowił o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-112.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Mariana Marczewskiego z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#PosełMarianMirosławMarczewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Wynikiem niezwykle intensywnych, a zarazem wnikliwych i wszechstronnych prac podkomisji jest przedstawiony dzisiaj Wysokiej Izbie do drugiego czytania projekt ustawy o ochronie danych osobowych. W pracach podkomisji wykorzystano dwa projekty: rządowy i poselski, które w bardzo wielu zapisach proponowały podobne rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#PosełMarianMirosławMarczewski">W imieniu mojego klubu, klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej, pozwolę sobie wyrazić pogląd, że projekt, który dzisiaj omawiamy, regulując w sposób precyzyjny i zgodny z normami prawa kwestię ochrony danych osobowych, zapewnia obywatelom ochronę m.in. przed niezwykle w ostatnim czasie agresywnymi działaniami różnego rodzaju firm zbierających, przetwarzających i magazynujących dane o obywatelach. Dane te bez wiedzy i zgody zainteresowanych wykorzystywane są przez różnego rodzaju podmioty do celów i w sposób niezgodny z wolą osób, których dotyczą. Rozpowszechnienie technik informacyjnych powoduje gwałtowny wzrost liczby baz danych, prowadzonych przez różnych dysponentów, w tym i takich, którzy traktują te bazy jako wartość handlową wykorzystywaną np. jako podstawa marketingu bezpośredniego.</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#PosełMarianMirosławMarczewski">Wysoki Sejmie! Przyjęcie przez parlament proponowanego projektu ustawy to także dostosowanie naszego prawa do norm w tym zakresie obowiązujących w większości krajów europejskich, w tym także na Węgrzech, w Czechach, Słowacji i Słowenii. Przyjęcie ustawy stworzy także możliwość podpisania przez Polskę głównego aktu prawnego w skali międzynarodowej z dziedziny ochrony danych osobowych, jakim jest konwencja nr 108 Rady Europy z 28 stycznia 1981 r. o ochronie osób ze względu na elektroniczne przetwarzanie danych o charakterze osobowym. Konwencja weszła w życie 1 października 1985 r. Polska do tej pory nie podpisała konwencji, ponieważ jednym z warunków jej wejścia w życie w danym państwie - warunek ten jest określony w art. 4 tejże konwencji - jest istnienie odpowiedniej gwarancji ochrony prawnej danych osobowych.</u>
          <u xml:id="u-113.3" who="#PosełMarianMirosławMarczewski">Innym niezwykle ważnym aktem prawnym, przyjętym 24 października 1995 r. przez Parlament Europejski oraz Radę Unii Europejskiej, jest dyrektywa nr 95 w sprawie ochrony osób fizycznych ze względu na przetwarzanie danych o charakterze osobowym oraz swobodnego przepływu tych danych. Postanowienia tej dyrektywy mają wejść w życie w poszczególnych państwach w ciągu 3 lat od daty jej przyjęcia.</u>
          <u xml:id="u-113.4" who="#PosełMarianMirosławMarczewski">Podkomisja w toku swych prac wykorzystywała zapisy zawarte we wspomnianej konwencji i dyrektywie oraz doświadczenia innych państw w tym zakresie, szczególnie Norwegii, gdzie członkowie komisji mieli możliwość zapoznania się z pracami i z funkcjonowaniem podobnej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-113.5" who="#PosełMarianMirosławMarczewski">Wysoki Sejmie! Poseł sprawozdawca bardzo szeroko omówił proponowane w ustawie rozwiązania, nie ma więc potrzeby ponownego ich prezentowania. Ale jedną kwestię chciałbym podkreślić. Otóż ta ustawa, oprócz dostosowania naszego prawa do norm prawa europejskiego, o czym dość szeroko mówiłem, realizuje zapisy art. 51 konstytucji dotyczące właśnie ochrony danych osobowych. Jest to szybka i dobra zapowiedź, że i inne ustawy, gdzie zachodzi taka potrzeba, wypełnią treść konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-113.6" who="#PosełMarianMirosławMarczewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Nie zgłaszamy wniosków i poprawek. W imieniu mojego klubu, klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej, proponuję po wyczerpaniu dyskusji przejść do trzeciego czytania projektu ustawy. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-113.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Mirosława Pawlaka z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#PosełMirosławPawlak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Postęp technologiczny i rozwój informatyki zwiększają potrzebę właściwej ochrony danych osobowych. Istniejące dotychczas uregulowania prawne stwarzają ogromne pole do nadużyć, można także nieumyślnie wyrządzić znaczną szkodę przez nieprofesjonalne wprowadzenie i opracowanie danych. Zbieranie i opracowywanie danych osobowych może także stanowić zagrożenie dla dóbr osobistych obywateli.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#PosełMirosławPawlak">Istniejące u nas przepisy różnej rangi określające zakres zbierania danych osobowych, ich wykorzystanie i udostępnianie, są fragmentaryczne i niewystarczające. Za najważniejsze należy uznać księgi stanu cywilnego, ewidencję ludności, ewidencję paszportów, kont bankowych, dokumentację medyczną, rejestr skazanych i inne. Projekt, który dziś omawiamy, ma na celu zaproponowanie zunifikowanych rozwiązań w zakresie zbierania, przechowywania, opracowywania i udostępniania danych osobowych, a zatem wypełnia dotkliwą lukę w naszym systemie prawnym.</u>
          <u xml:id="u-115.2" who="#PosełMirosławPawlak">Zdaniem Klubu Parlamentarnego PSL, w imieniu którego mam zaszczyt występować, projekt w sposób właściwy określa prawa i obowiązki organów, instytucji i osób prowadzących zbiory danych osobowych oraz prawa osób, których dane są przechowywane w zbiorach. Zaproponowane przez komisje rozwiązania w tych kwestiach w maksymalny sposób zagwarantują ochronę praw i wolności osób fizycznych oraz poszanowanie ich życia prywatnego. Za niewątpliwą zaletę proponowanego projektu należy uznać jego zgodność z założeniami i regulacjami dyrektyw Unii Europejskiej w zakresie ochrony danych osobowych. Uchwalenie tej ustawy będzie więc kolejnym krokiem na drodze harmonizacji naszego ustawodawstwa z prawem europejskim. Chciałbym przy tej okazji podkreślić, że chociaż za projekt podstawowy komisje przyjęły projekt rządowy, to jednak wiele rozwiązań z projektu poselskiego znalazło się w wersji przedstawionej Wysokiej Izbie. Pewne wątpliwości może jedynie budzić przyjęta definicja „prywatności życia jednostki”.</u>
          <u xml:id="u-115.3" who="#PosełMirosławPawlak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Biorąc pod uwagę wady i zalety omawianego projektu, Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego będzie głosował za jego uchwaleniem w przekonaniu, że jest to regulacja niezbędna dla dobra nie tej czy innej grupy społecznej, ale każdego obywatela. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-115.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi Pawlakowi z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Irenę Lipowicz z Unii Wolności.</u>
          <u xml:id="u-116.2" who="#komentarz">(Poseł Jan Świrepo: Tempo, tempo.)</u>
          <u xml:id="u-116.3" who="#komentarz">(Poseł Irena Lipowicz: Przepraszam, zbyt daleko siedziałam.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#PosełIrenaLipowicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Omawiana dzisiaj ustawa ma fundamentalne znaczenie dla ochrony danych osobowych w naszym państwie. Jest to temat zbyt mało znany i zbyt mało jeszcze doceniany. W szczególności chodzi o zagwarantowanie każdemu obywatelowi naszego kraju sytuacji, w której będzie mógł liczyć na to, że to, czego dane przedsiębiorstwo handlowe czy organ państwowy dowie się o nim w związku z zawieraniem transakcji albo wypełnianiem władczych funkcji administracji, pozostanie jego tajemnicą.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#PosełIrenaLipowicz">Prawo do ochrony danych osobowych jest prawem każdej osoby fizycznej. Autonomia informacyjna uregulowana już w konstytucji z 2 kwietnia 1997 r. w treści omawianej ustawy zostaje skonkretyzowane. Klub Parlamentarny Unii Wolności od początku doceniał ważność tej sprawy. Powstający projekt stanowi wykorzystanie doświadczeń dwóch projektów, w tym projektu poselskiego mojego klubu. Na czym polega istota tej ustawy?</u>
          <u xml:id="u-117.2" who="#PosełIrenaLipowicz">Po pierwsze, sytuujemy ogólny obowiązek zachowania tajemnicy informacji dotyczącej życia prywatnego danej osoby, w tym również informacji dotyczących kodu genetycznego, stanu zdrowia, nałogów, szczegółowych informacji o poglądach religijnych lub politycznych. Z drugiej strony ustanawiamy nowy organ, którego ważność trudno przecenić, który będzie miał sprawować tak jak rzecznik praw obywatelskich szczegółową pieczę nad zachowaniem tajemnicy danych osobowych w naszym państwie.</u>
          <u xml:id="u-117.3" who="#PosełIrenaLipowicz">W miarę jak zmienia się stan techniki, jak następuje postęp informatyki, autonomia informacyjna staje się sprawą coraz ważniejszą. Jednocześnie mamy tu do czynienia ze stanem napięcia między dwoma wartościami wymagającymi ochrony. Z jednej strony jest dobrym prawem policji gromadzenie danych o przestępcach oraz gromadzenie takich danych, w tym również danych osobowych, które umożliwiają skuteczne ściganie przestępstw. Z drugiej strony jest jednak dobrym prawem obywatela, aby miał poczucie dobrego administrowania jego danymi, bezpiecznego zachowania ich w tajemnicy, a przede wszystkim pewność, że raz zebrane dane nie będą używane niezgodnie z celem, dla którego zostały zebrane.</u>
          <u xml:id="u-117.4" who="#PosełIrenaLipowicz">Chciałam podziękować posłowi sprawozdawcy za skierowane do mnie słowa uznania w zakresie prac nad tą ustawą. Rzeczywiście, wiele prac wstępnych wykonaliśmy podczas prac komisji, co pozwoli - jak sądzę - skrócić obecnie tok pracy nad ustawą. Omawiany tekst wymaga jednak wniesienia pewnych niewielkich poprawek, wynikających m.in. z konsultacji społecznych tego projektu oraz z odpowiedzi ekspertów na zapytania w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-117.5" who="#PosełIrenaLipowicz">W toku dyskusji nad przedłożonym już projektem sprawozdania podniesiono m.in., że mogą powstać wątpliwości na tle art. 7, określającego, na czym polegać ma zgoda osoby zainteresowanej, ponieważ rzeczywiście w art. 7 definiujemy pojęcie zgody, nie określamy jednak jej formy. W treści ustawy pojawiają się później pojęcia pisemnej formy tej zgody. Trafna jednak wydaje się uwaga ekspertów, aby to ujednolicić. Obawy, że forma pisemna może być czasami niemożliwa do spełnienia lub zbyt uciążliwa, usuwa uregulowanie odsyłające do Kodeksu postępowania administracyjnego. Jeżeli więc chodzi o osobę, która na przykład - ponieważ jest niewidoma - nie może złożyć oświadczenia na piśmie, to wówczas w tym zakresie stosujemy odpowiednie uregulowania Kodeksu postępowania administracyjnego. Proponuję więc, w imieniu mojego klubu, dodanie w ust. 5 art. 7 określenia, że kiedy mówimy o zgodzie osoby, której dane dotyczą, rozumie się przez to pisemne oświadczenie woli, którego treścią jest zgoda na przetwarzanie danych osobowych.</u>
          <u xml:id="u-117.6" who="#PosełIrenaLipowicz">Organ ochrony danych osobowych - zwany początkowo, jak sądzę bardziej fortunnie w naszym poselskim projekcie, rzecznikiem danych osobowych, rzecznikiem ochrony danych, ale w duchu konstruktywnej dyskusji nie wyrażamy sprzeciwu wobec nazwania go generalnym inspektorem ochrony danych osobowych - jest organem niezwykle ważnym. Sądzę, że obecna regulacja pozycji prawnej tego organu jest wystarczająca. Wymaga ona jedynie dwóch uzupełnień. Po pierwsze, należy przewidzieć, aby tak jak inne najwyższe organy w państwie - a jest to organ powoływany przez Sejm, o niezwykle istotnym znaczeniu - podlegał on obowiązkowi lustracji. Po drugie, aby również po zakończeniu sprawowania urzędu i w czasie jego trwania był obowiązany zachować w tajemnicy informacje - chodzi tutaj często o informacje o wielkim znaczeniu gospodarczym, o miliardowej wartości - w których posiadanie wszedł w trakcie sprawowania urzędu. Nie oznacza to - i taka powinna być redakcja pkt. 2 w ust. 5 art. 8 - by był zwolniony od doniesienia o przestępstwie, zgodnie ze swoimi obowiązkami; miałby również obowiązek wykorzystać informacje, gdyby zagrożony był konstytucyjny ustrój naszego państwa, demokratycznego państwa prawnego. W innych przypadkach powinien się po zakończeniu sprawowania urzędu powstrzymać od wygłaszania oświadczeń i przekazywania informacji, zwłaszcza informacji gospodarczych o wielkich wartościach, ale również informacji, które często nawet formalnie nie muszą mieć charakteru tajemnicy państwowej, musiałby po zakończeniu sprawowania urzędu powstrzymać się od wykorzystywania tych informacji.</u>
          <u xml:id="u-117.7" who="#PosełIrenaLipowicz">Kolejna niewielka zmiana, którą proponujemy i która, jak sądzę, w toku krótkiego posiedzenia komisji podczas tego jeszcze posiedzenia Sejmu będzie możliwa do wprowadzenia, to dodanie w ust. 3 art. 14 słowa „bezpośredni”. Chodzi bowiem o to, że generalny inspektor będzie miał prawo żądać okazania dokumentów i wszelkich danych mających związek z problematyką kontroli. Mówimy o olbrzymim nowym uprawnieniu generalnego inspektora. Trzeba zdać sobie sprawę, że będzie on mógł żądać dostępu do każdego komputera, w którym będzie znajdował się zarejestrowany zbiór danych osobowych, również wtedy kiedy będzie to zbiór danych osobowych nie przetwarzany automatycznie. Trzeba więc strzec się tego, aby zainteresowani nie odczuli zagrożenia, że taka kontrola będzie miała charakter szykany i że praktycznie będzie można żądać wszelkich dokumentów firmy. Chodzi więc o dane, które mają bezpośredni związek z problematyką kontroli.</u>
          <u xml:id="u-117.8" who="#PosełIrenaLipowicz">Chciałabym jednocześnie zwrócić uwagę na kolejną proponowaną zmianę. Chcielibyśmy podzielić czas przysługujący naszemu klubowi. Tak więc w zakresie przepisów karnych wypowie się krótko pan prof. Gaberle, a ja muszę skrócić moje wystąpienie do niezbędnego minimum. Uważam, że — ponieważ sądzimy, iż powołanie generalnego inspektora ochrony danych powinno nastąpić w czasie, który umożliwi mu stworzenie urzędu, ale pospieszne czynienie tego w obecnej kadencji, w sytuacji kiedy jeszcze przez 6 miesięcy ustawa nie wejdzie w życie, wydaje się zbędne — do art. 62 należałoby wprowadzić zmianę, iż art. 8–11, art. 13 wchodzą w życie po upływie 2 miesięcy od dnia ogłoszenia ustawy.</u>
          <u xml:id="u-117.9" who="#PosełIrenaLipowicz">Jeśli pan marszałek pozwoli, chciałabym poprosić pana prof. Gaberlego; jeśli potem zostanie jeszcze minuta, zabiorę głos. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#PosełAndrzejGaberle">Nie zabiorę wiele czasu. Po prostu chciałbym na ręce pana marszałka złożyć stosowny tekst poprawek. Odnoszą się one przede wszystkim do przepisów karnych, dlatego że te przepisy są sformułowane, powiedzmy sobie, niezręcznie, one zawierają odwołania do pewnych innych przepisów. Miałem nadzieję, że ta propozycja już wcześniej trafiła do podkomisji, w której ja, niestety, nie mogłem brać udziału z uwagi na prace przy innych ustawach. Z zaskoczeniem dowiedziałem się, że nie, w związku z czym składam to w ostatniej chwili. Mam nadzieję, że zdołamy to jeszcze rozpatrzyć. Dziękuję pięknie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Ja już dostałem poprawki. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Eugeniusza Janułę z Nowej Demokracji - Koła Poselskiego.</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#PosełEugeniuszJanuła">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Myślę, że mogę wyrazić wielkie zadowolenie, iż ustawa o ochronie danych osobowych będzie uchwalona jeszcze w tej kadencji, a wszystko wskazuje na to, że są pełne możliwości uchwalenia jej przez Sejm jeszcze na obecnym posiedzeniu. Ustawa ta bowiem jest bardzo potrzebna. Z jednej strony mieliśmy szereg przepisów i zarządzeń, które, gdyby to zebrać wszystko - jak to się mówi - do kupy, dawały jakąś kontrolę nad danymi osobowymi. Z drugiej strony jednak pojawiły się już - jak to normalnie bywa, jeżeli jest zapotrzebowanie - pewne, na razie drobne, przypadki nadużywania w celach marketingowych. Stąd też istnieje w naszym państwie po to, żeby ono było cywilizowane, potrzeba uchwalenia ustawy o ochronie danych osobowych. Jest to po prostu konieczność, wymóg przełomu XX i XXI w.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#PosełEugeniuszJanuła">Oczywiście zaletą tego projektu jest to, że określa on nie tylko prawa, lecz również obowiązki podmiotu, który będzie dane kompletował, uzupełniał, a w szczególności chronił. Tu są pewne drobne wątpliwości natury definicyjnej, jeżeli chodzi o problem zdefiniowania praw jednostki, ale należy sądzić, że nie sprawi to większego problemu w praktyce funkcjonowania ustawy.</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#PosełEugeniuszJanuła">Cóż można powiedzieć? Żeby system zbierania danych osobowych i system ochrony był szczelny, skuteczny. To będzie weryfikacją tej, jak również szeregu innych ustaw, które mają pewien - może niekiedy drobny - związek z tą ustawą.</u>
          <u xml:id="u-121.3" who="#PosełEugeniuszJanuła">Nowa Demokracja sądzi, że lepsze jest często wrogiem dobrego. Stąd też optujemy za uchwaleniem tej ustawy w wersji zgłoszonej przez posła sprawozdawcę, bez zbędnych poprawek, które może nawet nieco ulepszyłyby ustawę. Należy jednak sądzić, że ustawa, tak jak każda nowa ustawa w nowym systemie - bo wkraczamy w zupełnie nową materię - gdzieś po roku lub po dwóch latach będzie w naturalny sposób nowelizowana. Wtedy, już w oparciu o pewną praktykę, będzie można bardziej skutecznie niż teraz, optując tylko w kategoriach prawa, tę ustawę znowelizować. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Jak rozumiem, są pytania.</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Tymczasem jednakowoż stwierdzę, że lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-122.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Bardzo proszę, panie pośle Adamski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#PosełWładysławAdamski">Pytanie do pana ministra. Otóż, panie ministrze, ustawa mówi o utworzeniu funkcji głównego inspektora ochrony danych. Towarzyszyć tej funkcji musi odpowiednie zaplecze strukturalne i organizacyjne, co jest w pełni zrozumiałe i oczywiste, jeśli ustawa ma prawidłowo funkcjonować i spełniać swoją rolę. Chcę jednak, popierając cały projekt ustawy, spytać pana ministra o finansowe umocowanie tej struktury. Czy i jakie środki finansowe zabezpieczono w budżecie na rok przyszły? Od tego przecież zależy praktyczny wymiar działania tych aktów prawnych, które przyjmiemy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Czy są jeszcze jakieś pytania? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-124.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Wobec tego proszę podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji pana Janusza Szymańskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję za merytoryczną debatę. Nie wszystkie poprawki zdołałem zanotować; mam poprawki pana posła Gaberle na piśmie, część wniosków pani poseł Lipowicz, jak rozumiem, zostanie sformułowana w postaci poprawek na piśmie. Chciałbym się jednak najpierw odnieść generalnie do kilku kwestii.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Otóż, Wysoka Izbo, art. 51 nowej konstytucji przewiduje w ust. 1, że nikt nie może być obowiązany inaczej niż na podstawie ustawy do ujawnienia informacji dotyczących jego osoby. W ust. 2 konstytucja, która wejdzie niebawem w życie, stanowi, że władze publiczne nie mogą pozyskiwać, gromadzić i udostępniać innych informacji o obywatelach niż niezbędne w demokratycznym państwie prawnym. Każdy ma prawo dostępu do dotyczących go urzędowych dokumentów i zbiorów danych. Ograniczenie tego prawa może określić ustawa, co czynimy. Każdy ma prawo do żądania sprostowania oraz usunięcia informacji nieprawdziwych, niepełnych lub zebranych w sposób sprzeczny z ustawą. W art. 51 ust. 5 konstytucja przewiduje, że zasady i tryb gromadzenia oraz udostępniania informacji określa ustawa.</u>
          <u xml:id="u-125.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Otóż, panie marszałku, przygotowany przez Komisję Administracji i Spraw Wewnętrznych, Komisję Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisję Ustawodawczą projekt ustawy jest w pełni zgodny z tymi dyspozycjami, które przedstawiłem. Jeżeli pan marszałek i Wysoka Izba pozwolą, to chciałbym zacząć od sformułowania generalnej konstatacji, że gwałtowny w ostatnim czasie rozwój informatyki i związane z tym zjawisko masowego gromadzenia danych osobowych stworzyły i wciąż stwarzają nieznane dotychczas zagrożenia. Tym zagrożeniom ma przeciwstawiać się przygotowany przez wspomniane komisje projekt. Zdaniem rządu możliwa jest stała, głęboka ingerencja w prywatną sferę życia. Informacje gromadzone w tych systemach informatycznych dzięki automatycznym metodom wyszukiwania i analizy pozwalają bez wiedzy i zgody zainteresowanych osób charakteryzować ich zainteresowania, jak również poglądy, a przy tym ujawniać szczegóły ich życia osobistego.</u>
          <u xml:id="u-125.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Chcę podkreślić, że Rada Europy już w roku 1981 przyjęła konwencję nr 108, która określiła standardy, jakie mają być stosowane w dziedzinie ochrony danych osobowych, czyli sformułowała tym samym podstawowy katalog praw człowieka i rozszerzyła ten katalog o prawo do ochrony danych osobowych, jak również katalog standardów, które mają tej ochronie służyć i tę ochronę realizować. Z przykrością i z żalem mówię o tej luce, ale mam nadzieję, że właśnie w tej chwili zostanie ona uzupełniona przez projekt ustawy, który jest przedmiotem drugiego czytania, i będzie to stanowiło podstawę do ratyfikowania przez Polskę konwencji nr 108, która oczekuje na ratyfikację. Te wymogi formalne zostaną po przyjęciu niniejszej legislacji spełnione.</u>
          <u xml:id="u-125.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Rząd przywiązuje dużą wagę do problematyki ochrony danych osobowych. Uchwalenie ustawy pozwoli, jak wspomniałem, nie tylko na ratyfikowanie konwencji nr 108 Rady Europy, lecz w pełni będzie implementowało standardy, które określa dyrektywa nr 95/46 Wspólnot Europejskich w sprawie ochrony osób fizycznych ze względu na przetwarzanie danych o charakterze osobowym oraz swobodnego przepływu tych danych. Będzie to więc stanowiło znaczne ułatwienie dla Polski w momencie aplikacji naszego państwa do Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-125.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Powiem państwu zupełnie prosto, że ustawa o ochronie danych osobowych jest jedną z zasadniczych legislacji, które Polska musi przyjąć dla realizacji avis w zakresie trzeciego filaru (bezpieczeństwo wewnętrzne i wymiar sprawiedliwości), obok ustawy o cudzoziemcach, a tę już parlament uchwalił i oczekuje ona na podpis prezydenta Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-125.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Chcę podziękować wszystkim państwu, którzy byli zaangażowani w proces przygotowania tej ustawy - a treść przedłożenia rządowego pojawiła się w Sejmie w październiku 1996 r., znalazła wówczas uzewnętrznienie w postaci druku sejmowego nr 1928 - za pracę, którą włożyliście państwo. I chcę podziękować panu posłowi Lewandowskiemu, który kierował od początku pracą podkomisji, za dobry legislacyjny produkt. Również chcę podziękować pani poseł Lipowicz za jej koncyliacyjny późniejszy wkład w przygotowanie tej ważnej regulacji prawnej. Rządowi zależy - i to podkreślam z całą mocą - aby w tej kadencji ta ustawa przeszła cały cykl postępowania legislacyjnego i mogła być opublikowana w Dzienniku Ustaw.</u>
          <u xml:id="u-125.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Chcę podkreślić z całą mocą, że ta wersja projektu ustawy, przedkładana dziś do drugiego czytania, stanowi w naszym przekonaniu bardzo spójny akt prawny, prawidłowo regulujący prawa i obowiązki podmiotów gromadzących dane osobowe, jak również gwarancje i prawa osób, których dane są zbierane i przetwarzane metodami informatycznymi.</u>
          <u xml:id="u-125.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Pragnę zwrócić uwagę na kilka zasadniczych instytucji, które przewiduje projekt ustawy. Pierwszą z nich jest niezależny organ podległy wyłącznie Sejmowi i kontrolujący wykonanie przepisów o ochronie danych osobowych. Organ ten, o nazwie generalny inspektor ochrony danych osobowych, będzie wybierany przez Sejm na czteroletnią kadencję. Jest zagwarantowana ustawowo niezależność tego organu, co, naszym zdaniem, stanowi podstawową gwarancję ochrony praw osób, których dane są przetwarzane zarówno w instytucjach publicznych, jak i prywatnych.</u>
          <u xml:id="u-125.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Pani posłanka Lipowicz sformułowała dwie grupy poprawek, które dotyczą uzupełnienia, regulacji statusu generalnego inspektora danych osobowych, o obowiązek lustracji - formułuję to ogólnie - jak również obowiązek zachowania w tajemnicy informacji, którą generalny inspektor posiadł w czasie pełnienia swojej funkcji. I takie propozycje pani posłanka sformułowała. Wydaje się, że propozycje te zasługują na poparcie i winny być przez Sejm uwzględnione.</u>
          <u xml:id="u-125.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Chcę również, panie marszałku, stwierdzić, że drugą ważną instytucją normowaną w tym projekcie jest prawo osoby, której dane dotyczą, do uzyskania informacji, czy i jakie dane jej dotyczące są przetwarzane? To jest bardzo ważna instytucja, która umożliwia skuteczną obronę przed bezprawnym lub nadmiernym i nie usprawiedliwionym zbieraniem danych osobowych. Na to pragnę zwrócić szczególną uwagę.</u>
          <u xml:id="u-125.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Projektowane przepisy mają również na uwadze dobro obrotu gospodarczego, równoważąc prawo osób do prywatności z prawem do swobody gospodarczej. Gwarantuje to instytucja sprzeciwu osoby wobec używania danych do celów innych niż te, dla których zostały one zebrane.</u>
          <u xml:id="u-125.12" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Została również przewidziana ochrona osób przed przekazywaniem ich danych za granicę, do krajów, w których nie istnieją adekwatne przepisy ochrony danych osobowych. Obserwujemy już problemy związane z przekazywaniem danych osobowych do Polski z krajów, w których obowiązuje ta zasada, ponieważ te państwa wprowadzają w obrocie zasadę wzajemności. Dotyczy to zarówno sektora gospodarczego, jak również współpracy międzynarodowej pomiędzy organami władzy państwowej; wskażę chociażby na Straż Graniczną, która podlega ministrowi spraw wewnętrznych i administracji, czy Policję. Uchwalenie ustawy zlikwiduje, zdaniem Rady Ministrów, ten problem, przyczyniając się zarówno do wzrostu międzynarodowego obrotu gospodarczego z Polską, jak i do bardziej efektywnej współpracy z administracjami innych krajów europejskich.</u>
          <u xml:id="u-125.13" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Chcę podkreślić, że ta regulacja jest nowatorskim rozwiązaniem, które, panie marszałku, Wysoki Sejmie, parlament powinien przyjąć jeszcze w tej kadencji, chociażby ze względu na tempo naszej aplikacji do Unii Europejskiej czy do Paktu Północnoatlantyckiego.</u>
          <u xml:id="u-125.14" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Chcę również poprzeć poprawki, które wcześniej otrzymałem od pana posła Gaberle, przy czym chciałbym nadmienić, że są to poprawki, które nie uwzględniają aktualnej numeracji, ponieważ numeracja się zmieniła, czyli są to poprawki do art. 21 i 23; nastąpi również przeskok w kolejnych propozycjach. Trzeba wprowadzić odpowiednią korektę tych poprawek, gdyż zasługują one, naszym zdaniem, na poparcie i szkoda, że późno dotarły do komisji, ponieważ komisja z pewnością by je uwzględniła w trakcie prac.</u>
          <u xml:id="u-125.15" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Pani posłanka Lipowicz zgłosiła kolejną grupę poprawek. Ja jestem w trudniejszej sytuacji przy ocenie tych poprawek. Sądziliśmy, że uda się w dobrym tempie uchwalić tę ustawę, jednak — jak się wydaje — słuszny jest wniosek pani poseł Lipowicz, aby, panie marszałku, ponownie skierować projekt ustawy do komisji i rozpatrzyć te poprawki. Natomiast zwracałbym się z gorącym apelem do pana marszałka i Wysokiej Izby, żeby jeszcze w toku tego posiedzenia plenarnego komisje mogły przedstawić dodatkowe sprawozdanie. Chcę podkreślić szczególny walor czy szczególną wagę tej legislacji dla naszego procesu aplikacji do Unii Europejskiej i wypełniania naszego avis w zakresie trzeciego filaru, czyli bezpieczeństwa wewnętrznego i wymiaru sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-125.16" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Jeśli pan marszałek pozwoli, to odpowiadając na pytanie pana posła Adamskiego chcę powiedzieć, że pan poseł Adamski ma tę informację w druku nr 1928 na str. 13, gdzie piszemy, że wejście w życie ustawy spowoduje nowe wydatki z budżetu państwa związane z jej wprowadzeniem - mówię o wstępnym szacunku, bo tylko szacunkowo możemy to określać. Mianowicie we wstępnym projekcie organizacyjnym Biura Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych zakłada się zatrudnienie 31 pracowników merytorycznych oraz 10 osób obsługi. Są - dalej - precyzyjne określenia wymogów rzeczowych, jak również wymogów lokalowych - biuro powinno mieć lokale, żeby sprawnie obsługiwać organ, jaki powołujemy. I należy się liczyć, w najgorszym przypadku, z koniecznością poniesienia jednorazowo wydatków rzędu 2364 tys. zł na koszty adaptacji. Ocenia się również, że około 4008 tys. zł, w tym wydawanie biuletynu, będzie kosztowało funkcjonowanie tego organu. Są to dane szacunkowe, które w tej chwili mogę przedstawić, zawarte w sprawozdaniu, i taką informację Wysokiej Izbie mogę podać.</u>
          <u xml:id="u-125.17" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Kończąc swoje wystąpienie, panie marszałku, chciałem podziękować jeszcze raz podkomisji i komisjom, które przygotowały finalne sprawozdanie, podkreślając szczególną rolę pana posła Lewandowskiego i pani poseł Lipowicz w przygotowaniu dobrego projektu. Projekt ten, jak rozumiem, w tej fazie wymaga jeszcze drobnych zmian, które nie mają charakteru ustrojowego czy też nie będą oznaczać generalnego przebudowania tej regulacji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-125.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę, pan poseł Adamski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#PosełWładysławAdamski">Panie ministrze, bardzo dziękuję za te bardzo szczegółowe informacje; one rzeczywiście znajdują się - jak pan wskazał - w odpowiednim miejscu tekstu. Ale moje pytanie dotyczyło w gruncie rzeczy jedynie zabezpieczenia w budżecie tychże środków finansowych, ponieważ zdajemy sobie sprawę, że mamy do czynienia z projektem. Stąd pańskie wyjaśnienie, że możemy mówić tylko o szacunkach, przyjmuję z akceptacją i ze zrozumieniem, aczkolwiek odwoływałem się jedynie do tych możliwości, jakie mogą wyniknąć przy konstrukcji budżetu. Zdajemy sobie sprawę, że jest powódź, że są pewne przesunięcia i moje pytanie było tylko i wyłącznie w tym kontekście usytuowane. Stąd, panie marszałku, wystąpiłem bardziej w trybie sprostowania aniżeli w trybie kolejnego pytania. Dziękuję, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Może chwileczkę, panie ministrze, bo zgłasza się jeszcze pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#PosełIrenaLipowicz">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Chciałabym wyjaśnić, że istotnie byłoby - jak sądzę - możliwe przejście nawet od razu do trzeciego czytania, ale pozostawaliśmy w przekonaniu, że uwagi pana prof. Gaberle w odniesieniu do przepisów karnych - a tutaj precyzyjne określenie możliwości zagrożenia karą i rodzaju kary w przypadku ochrony danych osobowych jest szczególnie ważne - zostały uwzględnione, bo takie było porozumienie w komisjach. Okazuje się jednak, że te uwagi, być może na skutek nieporozumienia, nie zostały uwzględnione, a przepisy karne są sprawą zbyt ważną, żebyśmy to w tej chwili na poczekaniu rozstrzygali. Jeżeli okaże się, że proponowane poprawki są popierane przez komisje i zmiany nie są zbyt głębokie, sądzę, że posiedzenie komisji będzie mogło się odbyć jeszcze w toku tego posiedzenia Sejmu i dla dobra obywateli, ochrony ich prywatności, tajemnicy ich danych osobowych i dla dobra sprawnego funkcjonowania państwa będzie można tę sprawę możliwie sprawnie i szybko zakończyć. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Janusz Szymański: Można, panie marszałku?)</u>
          <u xml:id="u-130.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Panie Marszałku! Chciałbym jednym zdaniem spuentować to, co powinienem odpowiedzieć na pytanie pana posła Adamskiego. Ta ustawa zakłada sześciomiesięczne vacatio legis, czyli nie trzeba być wybitnym myślicielem, żeby stwierdzić, że dotyczy to przyszłorocznego budżetu, mianowicie od 1 stycznia będziemy musieli założyć w budżecie również taki dział jak dział: generalny inspektor ochrony danych osobowych.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Panie Marszałku! Jeżeli mogę, to chciałbym odpowiedzieć na pytanie pani poseł Lipowicz tak, że dokonaliśmy przeglądu i analizy poprawek zgłoszonych przez pana posła Gaberle. Są to poprawki, które nie wprowadzają zasadniczych zmian, natomiast porządkują, systematyzują różne zapisy w różnych rozdziałach i przede wszystkim systematyzują pewien tryb, który jest zawarty w art. 21, mianowicie że strona może zwrócić się do generalnego inspektora z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy i na decyzje generalnego inspektora w przedmiocie wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy stronie przysługuje skarga do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Powstała wątpliwość, jaka jest sekwencja kolejnych czynności składających się na całe postępowanie.</u>
          <u xml:id="u-131.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJanuszSzymański">Również przepisy, które już są stricte przepisami karnymi, mają charakter porządkowy. I chcę powiedzieć, że nawet gdyby były tylko te poprawki, nie musielibyśmy przesyłać do komisji, natomiast nie znane są w ostatecznym sformułowaniu poprawki pani poseł. Dopiero teraz zostały przepisane i należy się zastanowić, czy nie powodują one jeszcze innych konsekwencji. Stąd w moim przekonaniu, panie marszałku, uzasadnione jest przekazanie w tej fazie tych poprawek do rozpatrzenia przez komisje i przedstawienie dodatkowego sprawozdania. Natomiast zwracam się z gorącym apelem do wszystkich uczestników postępowania ustawodawczego o to, żeby jeszcze dzisiaj czy jutro wyznaczyć posiedzenie, tak abyśmy w piątek mogli generalnie przejść do trzeciego czytania tego projektu ustawy, ponieważ ta ustawa jest uchwalana w normalnym trybie. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#komentarz">(Poseł Władysław Adamski: Zostałem obrażony, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-132.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Panie pośle, obraził pana pan minister?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#PosełWładysławAdamski">Panie Marszałku! Zgadzam się z tym, że nie trzeba być wybitnym myślicielem, aby odczytać to, co znajduje się w projekcie ustawy, ale wystarczy naprawdę odpowiadać konkretnie na postawione pytania, aby nie przekraczać pewnego minimalnego poziomu kultury. W związku z tym apelowałbym do pana ministra, aby wobec posłów nie używał tego typu sformułowań, lecz ograniczał się do odpowiedzi na pytania. Dziękuję, nie oczekuję już żadnej odpowiedzi ani wyjaśnień.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Janusz Szymański: Można, panie marszałku?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Nie, panie ministrze, już nie. Proszę w trybie indywidualnym sobie tę sprawę wyjaśnić, bo przestajemy powoli rozumieć, o co chodzi.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Zakończyliśmy wobec tego wyjaśnienia i pytania.</u>
          <u xml:id="u-134.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-134.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm ponownie skierował projekty ustaw do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz do Komisji Ustawodawczej w celu przedstawienia dodatkowego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-134.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-134.5" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-134.6" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 8 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu oraz Komisji Ustawodawczej o poselskim i rządowym projektach ustaw o Polskiej Agencji Prasowej (druki nr 546, 709 i 2430).</u>
          <u xml:id="u-134.7" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Jerzego Wenderlicha.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#PosełJerzyWenderlich">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Było rzeczą oczywistą, że nowa sytuacja na rynku mediów odmienić musi w jakiś sposób również i Polską Agencję Prasową, tworząc z niej element demokratycznego ładu informacyjnego w państwie. Prace nad przekształceniem agencji podjęto już w poprzedniej kadencji, ale naszym w Sejmie poprzednikom, mimo iż w owe prace włożyli ogrom trudu intelektualnego i wysiłku, nie udało się ustawy uchwalić. W sierpniu 1994 r. podjęliśmy tę pracę ponownie.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#PosełJerzyWenderlich">Do laski marszałkowskiej wpłynęły dwa projekty, pojawiły się niemal równocześnie projekt poselski i projekt rządowy. W swej warstwie merytorycznej były one bardzo rozbieżne. Nieeleganckie byłoby dziś roztrząsanie, który z projektów był bardziej szlachetny, a za którym kryła się chęć utrzymania jakiejś tam kurateli politycznej nad funkcjonowaniem agencji. Takie posądzenia o to, że marzy się jeszcze komuś ręczne sterowanie Polską Agencją Prasową, pojawiały się zarówno w kuluarowych rozmowach, jak też były upubliczniane w mediach. Sceptycy twierdzili, że dwa projekty - i to tak zróżnicowane - wróżyć mogą tylko jedno: wieczny impas w tej sprawie. A jednak nie. Ten impas udało się przełamać.</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#PosełJerzyWenderlich">Okazało się, że pracy legislacyjnej nie towarzyszy myślenie nadmiernie polityczne; nie ma takich różnic, które uniemożliwiałyby konsens. Dowodem na to, że ów konsens uzyskaliśmy - a wierzę, że to się potwierdzi w wyniku głosowania - jest to, że po długiej pracy, nie wolnej oczywiście od ostrych tonów w dyskusjach, przedkładamy dziś (może właściwiej byłoby powiedzieć - w związku z tym, że długo pracowaliśmy nad tymi projektami - nie: dziś, lecz: dopiero) Wysokiemu Sejmowi projekt ustawy o Polskiej Agencji Prasowej.</u>
          <u xml:id="u-135.3" who="#PosełJerzyWenderlich">Prace trwały długo. Po pierwsze dlatego, że, jak już wspomniałem, materia naszej debaty i sposób spoglądania na metodę oraz zakres przekształcenia Polskiej Agencji Prasowej były bardzo zróżnicowane. Drugim powodem — żeby nie powiedzieć nawet: powodem-hamulcem dużo trudniejszym — była taka rafa, która nas bardzo zaskoczyła. Otóż okazało się, że jaskinia lwa nie jest już wcale jaskinią lwa, bo w międzyczasie prawo własności do głównej siedziby Polskiej Agencji Prasowej uzyskał Bank Gospodarstwa Krajowego. Wówczas można było sądzić — a był to początek 1996 r. — że sytuacja znowu jest mocno patowa. Mimo że odbyliśmy do tamtej pory kilkanaście posiedzeń specjalnie powołanej podkomisji do spraw rozpatrzenia projektów (komisji tej miałem honor przewodniczyć), mimo że już w modelowej niemal współpracy stawialiśmy nad ostatecznym projektem niemal kropkę nad „i”, właśnie wówczas pojawiła się ta przeszkoda.</u>
          <u xml:id="u-135.4" who="#PosełJerzyWenderlich">Pomni grzechów historii i świadomi oczywiście reguł prawa, aby nie próbować naruszyć świętego prawa własności, zmuszeni byliśmy zawiesić prace podkomisji do czasu wyjaśnienia sporu. Nie tylko my w podkomisji możemy pochwalić się zdolnościami do uzyskania konsensu. Otóż ugodę co do przedmiotowego budynku - a, co godne podkreślenia, odbyło się to poza salą sądową - w dżentelmeńskich rozmowach zawarły między sobą Polska Agencja Prasowa i Bank Gospodarstwa Krajowego. Umożliwiło to podkomisji wznowienie prac.</u>
          <u xml:id="u-135.5" who="#PosełJerzyWenderlich">Myślę, że warto również albo że wręcz należy wyartykułować te zasadnicze kwestie sporne, merytoryczne kwestie sporne, o które w toku prac najdłużej kruszyliśmy kopie.</u>
          <u xml:id="u-135.6" who="#PosełJerzyWenderlich">Jeden z ważniejszych sporów rozwiązał czas. Przedmiotem sporu było to, kto po przekształceniu Polskiej Agencji Prasowej w jednoosobową spółkę reprezentować będzie skarb państwa: czy minister finansów, czy szef Urzędu Rady Ministrów. Dziś nie ma już URM, a reforma centrum obdarowała nas nowym resortem - Ministerstwem Skarbu Państwa - i ów resort reprezentować będzie w spółce właśnie skarb państwa.</u>
          <u xml:id="u-135.7" who="#PosełJerzyWenderlich">Wiele rozbieżności pojawiło się wówczas, kiedy dyskutowaliśmy o przychodach spółki. Pojawiły się pomysły, aby jakąś ich częścią były wpływy z abonamentów radiowo-telewizyjnych. Proponowano, aby była to delegacja ustawowa, na mocy której można by do 5% wpływów z tego tytułu przeznaczać na Polską Agencję Prasową. Miałoby to pewne uzasadnienie, gdybyśmy założyli, że przekształcenie PAP będzie tylko jednoetapowe. Założyliśmy jednak, że po 2 latach od dnia wejścia w życie ustawy akcje spółki udostępnione mogą być osobom trzecim. Nie brakowało opinii, że ten drugi etap przekształcenia Polskiej Agencji Prasowej jest ofertą za daleko idącą. Obawy te jednak zostały rozwiane i delegacja do takich zmian została zapisana w art. 7 przedkładanego projektu.</u>
          <u xml:id="u-135.8" who="#PosełJerzyWenderlich">Podwójnym ryglem, że tak to nazwę, który te obawy rozwiał - myślę, że u wszystkich, bo głosów sprzeciwu już w finalnej dyskusji nie było - jest zapis ust. 5 rzeczonego art. 7, który mówi, że osobom trzecim nie można udostępnić więcej niż 49% akcji, które nie mogą dawać więcej niż 49% głosów na walnym zgromadzeniu. Ten zapis, umożliwiający udostępnienie akcji spółki osobom trzecim, jest oczywiście jedynie możliwością, którą przedkładana legislacja stwarza, nie jest rzecz jasna żadnym pewnikiem. Kwestią bowiem dziś nie do przewidzenia jest to, czy Polska Agencja Prasowa będzie agencją na tyle atrakcyjną, że na zakup akcji znajdą się chętni. Wszystko więc teraz już w rękach Polskiej Agencji Prasowej. Ten projekt, jeśli przyjęty zostanie przez Wysoki Sejm, jest szansą dla agencji, szansą, którą można wygrać, i szansą, rzecz jasna, którą można przegrać, którą można zmarnować. I tu odpukam w tę sejmową mównicę, aby przegranie tej szansy nie stało się rzeczywistością. I ja, i inni posłowie, którzy nad tą ustawą pracowali, wierzymy jednak w sukces.</u>
          <u xml:id="u-135.9" who="#PosełJerzyWenderlich">Przedkładając projekt ustawy o Polskiej Agencji Prasowej, w imieniu Komisji Kultury i Środków Przekazu oraz w imieniu Komisji Ustawodawczej wnoszę, aby Wysoki Sejm raczył ją uchwalić. Tym aktem prawnym utrwalimy budowany od kilku lat demokratyczny ład informacyjny w państwie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-136.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-136.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Byrę z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#PosełJanByra">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W przypadku Polskiej Agencji Prasowej wygląda na to, że będziemy mieli do czynienia z pewnym rekordem, ponieważ wkrótce miną 3 lata od chwili przedłożenia obu projektów ustaw. Oczywiście tak długi okres procedowania trudno uznać za wynik chwalebny, ale chciałbym wyrazić opinię, że nie jest to efekt lenistwa posłów - po prostu powody leżały poza Sejmem. Pan poseł sprawozdawca już tutaj mówił o przebiegu sporów przy porządkowaniu kwestii majątkowych agencji, co wyjaśnia i chyba usprawiedliwia powstałą zwłokę.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#PosełJanByra">Szanowni Państwo! Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej, w imieniu którego przemawiam, będzie głosował za przyjęciem projektu ustawy o Polskiej Agencji Prasowej opracowanym przez komisję kultury oraz Komisję Ustawodawczą.</u>
          <u xml:id="u-137.2" who="#PosełJanByra">Przypomnę, że mieliśmy do czynienia z dwoma projektami. Otóż wedle projektu rządowego absolutnym zarządcą przyszłej, wyłącznie jednoosobowej spółki skarbu państwa miał być minister - szef Urzędu Rady Ministrów. To on zawiązywał spółkę, nadawał jej statut, dostawał nawet prawo odwoływania w każdej chwili członka rady nadzorczej. Nie ma już tego ministra, nie ma już także Urzędu Rady Ministrów, a podczas prac w podkomisji odrzucono, i słusznie, wszystkie te elementy, które składały się na anachroniczną, etatystyczną koncepcję agencji informacyjnej. Ale tak jak posłowie oparli się skutecznie rozwiązaniom, które mogły osłabić niezależność agencji, podobnie postawili szczelną tamę przed pełną prywatyzacją, a co było właśnie wyróżnikiem projektu zaprezentowanego przez grupę posłów.</u>
          <u xml:id="u-137.3" who="#PosełJanByra">W tej chwili Polska Agencja Prasowa formalnie funkcjonuje jako rządowa agencja prasowa podporządkowana premierowi, zaś faktycznie od kilku lat PAP dopracowała się już charakteru instytucji publicznej, niezależnej, dbającej o jakość i obiektywizm serwisów informacyjnych. Od kilku też lat agencja dynamicznie unowocześnia swoją bazę i wprowadza najnowsze systemy łączności. Wszystko to jednak dokonywało i dokonuje się w krępującym gorsecie prawnym. Wydaje się, że przedstawiony i omawiany dziś projekt, który zakłada przekształcenie PAP w spółkę akcyjną, jest w naszym przekonaniu rozwiązaniem akuratnym. Przede wszystkim dlatego, że wzmacnia autorytet niezależności agencji, co jest przecież standardem demokratycznego społeczeństwa. Istotne jest także założenie w przyszłości samodzielności ekonomicznej agencji, co z całą pewnością zaowocować powinno większą efektywnością finansową oraz wymusić wzbogacenie oferty serwisowej.</u>
          <u xml:id="u-137.4" who="#PosełJanByra">Art. 7 projektu ustawy przesądza, iż dwa lata po utworzeniu spółki będzie można rozpocząć prywatyzację, z tym jednak, że skarb państwa zachowuje pakiet kontrolny 51% akcji. Ten okres dwóch lat jest potrzebny po to, aby agencja mogła się przygotować do uzyskania samodzielności finansowej. Nie będzie to łatwe, bo w tej chwili agencja nie jest samodzielna finansowo i skarb państwa dopłaca ok. 25% dochodów ogółem. Wydaje się, że ta wersja ostateczna, choć może nieco ostrożna, jest właściwa, dlatego że Polskiej Agencji Prasowej nie można, nie powinno się traktować wyłącznie jako przedsięwzięcia czysto komercyjnego. PAP ma przecież do wypełnienia ogromną rolę społeczną, ogromną rolę publiczną. Sprawne działanie narodowej agencji prasowej ma zasadnicze znaczenie i dla wolności słowa, i dla dostępu obywateli do informacji. Jest po prostu jednym z fundamentów demokratycznego społeczeństwa. I właśnie na straży tego dobra publicznego powinien stać rząd i państwo.</u>
          <u xml:id="u-137.5" who="#PosełJanByra">Wysoka Izbo! Podobnie jak w ustawie o radiofonii i telewizji publicznej, także tutaj znalazł się zapis o radzie programowej. Co prawda nie ujęto tego w ustawie wprost, ale chyba nie ma wątpliwości, że w jej skład wejdą przede wszystkim przedstawiciele odbiorców, a więc wydawnictw, rozgłośni radiowych i stacji telewizyjnych. W naszym przekonaniu ważna jest także regulacja stanowiąca, iż wszyscy pracownicy, z wyjątkiem ścisłej kadry kierowniczej, wszyscy pracownicy zakładu budżetowego PAP z mocy prawa staną się pracownikami przyszłej spółki. Mamy świadomość, że nie jest to zapewne okoliczność wygodna, jeśli chodzi o prowadzenie polityki kadrowej, ale chyba słusznie przeważyła dbałość o ludzi. Dziennikarze mają wystarczająco stresującą pracę, abyśmy mieli im fundować jeszcze jedną niepewność. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-137.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Wystąpił pan poseł Jan Byra z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-138.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Wiesława Gołębiewskiego z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#PosełWiesławGołębiewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Prace nad projektami ustaw o Polskiej Agencji Prasowej, poselskim i rządowym, trwały prawie trzy lata. Były okresy przyspieszenia i zastoju prac. Prace podkomisji zatrzymały się na początku 1996 r. z powodu procedury ustalania praw właścicielskich dotyczących budynków zajmowanych i użytkowanych przez Polską Agencję Prasową. Podkomisja wznowiła swoje prace wiosną br. Nabrały one przyspieszenia, które wpłynęło negatywnie na wewnętrzną spójność projektu ustawy oraz spowodowało niedostrzeganie następstw finansowych wdrożenia jej w życie.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#PosełWiesławGołębiewski">Chcę przejść do omówienia stanowiska Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego w tej sprawie i zgłosić w jego imieniu poprawki do rozstrzyganego dziś projektu ustawy o Polskiej Agencji Prasowej.</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#PosełWiesławGołębiewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ustawa nie gwarantuje możliwości egzekwowania zapisów art. 1 ust. 2 o tym, iż Polska Agencja Prasowa ma obowiązek upowszechniać stanowiska Sejmu, Senatu, prezydenta Rzeczypospolitej i Rady Ministrów. Wymóg o egzekwowaniu tego zapisu jest bardzo istotny, w szczególności po prywatyzacji i możliwości udostępnienia aż 49% akcji osobom trzecim. W związku z brakiem możliwości egzekwowania tego zapisu wnoszę o skreślenie w całości art. 1 ust. 2 lub wykreślenie sformułowania „ma obowiązek”.</u>
          <u xml:id="u-139.3" who="#PosełWiesławGołębiewski">Art. 2 mówiący o niezależności agencji stoi w wyraźnej sprzeczności z art. 7 ust. 5, w którym istnieje możliwość udostępnienia aż 49% akcji osobom trzecim. Ten zapis pozwala zablokować wszelkie decyzje strategiczne, wymagające w myśl Kodeksu handlowego 2/3 głosów walnego zgromadzenia akcjonariuszy. Zgłaszam wniosek, aby zastąpić w art. 7 ust. 5 wartość „49%” wartością „30%”.</u>
          <u xml:id="u-139.4" who="#PosełWiesławGołębiewski">W trosce o niezależność agencji, aby zapobiec kumulacji akcji, należy określić maksymalny procent nabywania akcji przez jednego akcjonariusza. Wnoszę o uzupełnienie art. 7 ust. 5 zapisem: „jeden akcjonariusz nie może nabyć więcej niż 3% akcji, które nie mogą dawać więcej niż 3% głosów na walnym zgromadzeniu”.</u>
          <u xml:id="u-139.5" who="#PosełWiesławGołębiewski">Wnoszę o skreślenie art. 10 o radzie programowej, której powołanie mija się z celem w przypadku agencji prasowej, mającej zgodnie z art. 1 ust. 1 rzetelnie, obiektywnie i wszechstronnie przekazywać informacje z kraju i z zagranicy. Rada programowa nie może bowiem zaprogramować zdarzeń relacjonowanych przez agencję z życia kraju i z zagranicy.</u>
          <u xml:id="u-139.6" who="#PosełWiesławGołębiewski">Art. 11 - tworzona spółka nie może faktycznie wstąpić we wszystkie prawa i obowiązki Polskiej Agencji Prasowej z uwagi na brak odpowiednich zasobów finansowych, koniecznych chociażby do pokrycia zaległości finansowych z tytułu rozliczeń z budżetem. Wnoszę o uzupełnienie art. 11 zapisem zobowiązującym ministra skarbu państwa do przekazania stosownych środków na potrzeby tworzonej spółki, umożliwiających podjęcie przez nią działalności bez zadłużenia. Sama spółka nie będzie w stanie wypracować tak znaczących kwot. To rozwiązanie było proponowane w trakcie prac podkomisji, lecz nie znalazło poparcia większości.</u>
          <u xml:id="u-139.7" who="#PosełWiesławGołębiewski">Zapis art. 14 ust. 1 stanowi, że pracownicy Polskiej Agencji Prasowej stają się z mocy prawa pracownikami spółki. Uniemożliwia to przekształcenie spółki w określonym przez ustawę terminie 4 miesięcy na podstawie art. 13 ust. 2. Spółka nie będzie w stanie wypełnić zobowiązań pracowniczych bez dodatkowych, znaczących dotacji z budżetu.</u>
          <u xml:id="u-139.8" who="#PosełWiesławGołębiewski">Wnoszę o skreślenie art. 14 w całości lub uwzględnienie w projekcie ustawy o Polskiej Agencji Prasowej dotacji na ten cel. Chodzi tu o koszty przekształcenia i utrzymania w pierwszym etapie dotychczasowego stanu zatrudnienia.</u>
          <u xml:id="u-139.9" who="#PosełWiesławGołębiewski">Zapis art. 1 ust. 1 o publicznym charakterze PAP jest sprzeczny z art. 6 ust. 1, na mocy którego tworzona spółka zostaje jednoosobową spółką skarbu państwa. Statut nadaje jej minister skarbu państwa, nie będący instytucją publiczną. Ponadto możliwość udostępnienia aż 49% akcji osobom trzecim, bez ich sprecyzowania, również może wykluczyć publiczny charakter spółki.</u>
          <u xml:id="u-139.10" who="#PosełWiesławGołębiewski">Z definicji nadawca publiczny musi podlegać publicznej kontroli, której nie definiuje projekt ustawy. Chodzi o organ i sposób wykonywania przez niego czynności kontrolnych, np. jak to czyni Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji w stosunku do radiofonii i telewizji publicznej. Dla zgodności art. 1 ust. 1 z art. 6 ust. 1 wnoszę o skreślenie w art. 1 ust. 1 zapisu o publicznym charakterze Polskiej Agencji Prasowej.</u>
          <u xml:id="u-139.11" who="#PosełWiesławGołębiewski">W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego wnoszę o skierowanie projektu ustawy o Polskiej Agencji Prasowej do Komisji Kultury i Środków Przekazu oraz Komisji Ustawodawczej celem rozpatrzenia i ustosunkowania się do zgłoszonych w drugim czytaniu poprawek. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi Gołębiewskiemu z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Iwonę Śledzińską-Katarasińską z Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Okazuje się, o czym przed chwilą się przekonałam, że i trzech lat za mało, by wytrwać w jakimś jednym poglądzie, a czasem starcza tydzień, by zmienić go diametralnie. Ale, jeśli państwo pozwolicie, na razie powrócę do poglądu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności odnośnie do projektu zawartego w druku nr 2430.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W Polskiej Agencji Prasowej, podobnie jak w całym środowisku dziennikarskim, już na początku lat dziewięćdziesiątych krystalizowały się projekty przekształcenia instytucji w operatywną, niezależną i wiarygodną agencję informacyjną, działającą na wolnym i odpolitycznionym rynku prasowym. Szybciej jednak za sprawą ustaw uchwalonych przez Sejm X i I kadencji zmieniło się otoczenie medialne PAP niż ona sama. Przekazany do laski marszałkowskiej 8 sierpnia 1994 r. poselski projekt ustawy o Polskiej Agencji Prasowej miał tę wyrwę w nowym ładzie informacyjnym zlikwidować. Niestety, w tej kadencji Sejmu wolność i niezależność prasy nie zawsze mają dobrą passę.</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Pierwszą blokadą stał się zgłoszony Wysokiej Izbie zamiar rządu, wówczas kierowanego przez premiera Pawlaka - i to szczególnie polecam uwadze pana posła Gołębiewskiego - opracowania własnego projektu ustawy o Polskiej Agencji Prasowej. Formalnie nie było podstaw, by komisje sejmowe czekały na rządową inicjatywę, praktycznie za sprawą większości musiały czekać. Niestety, rządowy projekt z listopada 1994 r. zakładał dość specyficzne przekształcenie PAP - w instytucję scentralizowaną i zależną od rządu. W skrócie była to propozycja utworzenia jednoosobowej spółki akcyjnej skarbu państwa będącej w absolutnym władaniu ministra - szefa Urzędu Rady Ministrów. Oszczędzę Wysokiej Izbie relacji z batalii o odstąpienie rządu od tych pomysłów. Ówczesny rząd z ówczesnym kierownictwem właściwie od tych pomysłów nigdy nie odstąpił. Zmiana nastąpiła także z pewną zmianą na czele rządu.</u>
          <u xml:id="u-141.3" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Ale dziś nie mamy Urzędu Rady Ministrów, a podstawą prac podkomisji powołanej ze składu Komisji Kultury i Środków Przekazu oraz Komisji Ustawodawczej stała się swoista kompilacja projektu rządowego i poselskiego. Za nami więc 3 lata niepewności co do losów tej ustawy, wyraźnej niechęci poprzedniego kierownictwa agencji do głębokich zmian strukturalnych i ujawnionego dopiero w ubiegłym roku braku prawa własności do zajmowanej przez agencję siedziby, co mogło uniemożliwić jakiekolwiek przekształcenia. Mówili już o tym koledzy posłowie, poseł sprawozdawca także.</u>
          <u xml:id="u-141.4" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Projekt zawarty w druku nr 2430 jest efektem przełamania, tak mi się przynajmniej zdawało jeszcze 10 minut temu, wszelkich poważniejszych barier i wynikiem obustronnej tym razem woli samej agencji i rządu oraz większości pracujących nad nim posłów dostosowania kształtu Polskiej Agencji Prasowej do wymogów rynku prasowego, przy jednoczesnym zachowaniu jej obowiązku bronienia interesu publicznego. W tym przypadku tym interesem jest dostęp do rzetelnej i bezstronnej informacji.</u>
          <u xml:id="u-141.5" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Klub Unii Wolności, mając w pamięci zapisy własnego poselskiego projektu, nie do końca jest usatysfakcjonowany wszystkimi artykułami ustawy. W art. 1 zapis ust. 2, o którym tu także mówił pan poseł Gołębiewski, iż Polska Agencja Prasowa ma obowiązek upowszechniać stanowiska Sejmu, Senatu, prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej i Rady Ministrów, klubowi Unii Wolności też nie do końca się podoba, choć - jak sądzę - z zupełnie innych względów. Otóż wydaje nam się, że agencja informacyjna, która ma działać w otoczeniu konkurencyjnym, której podstawowym celem i zadaniem jest szybkie, rzetelne i wszechstronne dostarczanie informacji i której wartość na tym rynku prasowym zależy od oferty informacji, jaką przekaże, niekoniecznie musi być aż ustawowo obligowana do przekazywania aż tak ważnych informacji. To jest art. 1.</u>
          <u xml:id="u-141.6" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Ust. 5 w art. 7, mówiący, iż osobom trzecim nie można udostępniać więcej niż 49% akcji, które nie mogą dawać więcej niż 49% głosów na walnym zgromadzeniu, także budzi wątpliwości Klubu Parlamentarnego Unii Wolności, tylko znów z zupełnie innego powodu niż w przypadku klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego. Otóż w projekcie poselskim autorstwa posłów Unii Wolności zakładano o wiele dalej idące uspołecznienie Polskiej Agencji Prasowej i, powiedziałabym, głęboką prywatyzację. Nie było aż takich obostrzeń, wymogów; według tamtej koncepcji skarb państwa nie miał przewagi. Chodziło nam o stworzenie agencji, której właścicielami i osobami decydującymi o jej funkcjonowaniu i pomyślności byłyby osoby prawne i fizyczne, która byłaby w jakimś sensie własnością także tych, którzy są odbiorcami jej informacji. Wydawało się, że jest to rozwiązanie, które może dobrze służyć funkcjonowaniu tego organizmu. Ale powtarzam: Mamy w pamięci tamte nasze zapisy, stąd wskazałam na te dwa artykuły, niemniej jednak, uznając ten projekt za wynik kompromisu i efekt naprawdę bardzo długiego namysłu i wielu dyskusji, będziemy głosować za przyjęciem tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-141.7" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Najważniejsze jest to, by uczynić ten pierwszy krok, by wyzwolić PAP z zależności od środków budżetowych, by w jakimś sensie osłabić tę bezpośrednią podległość strukturom rządowym. Oczywiście biorąc pod uwagę te 51%, jest to stosunek władczy, jeśli można tak powiedzieć, ale mamy nadzieję, że po 2 latach, kiedy akcje będzie można zbywać osobom trzecim, także z tymi 49% akcjonariuszy skarb państwa będzie musiał się liczyć. W dalszym ciągu mamy także nadzieję, że właśnie ta rada programowa okaże się taką instytucją, która będzie strzegła tego uspołecznienia i demokratyzacji Polskiej Agencji Prasowej i jej publicznego charakteru.</u>
          <u xml:id="u-141.8" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Z tych powodów, jeśli jeszcze na zakończenie można się podzielić z kolegami posłami refleksją po wystąpieniu pana posła Gołębiewskiego, chcę powiedzieć, że nie rozumiem tego stanowiska. Nie mówię tak dlatego, że czuję się upoważniona do recenzowała wystąpień kolegów posłów z innych klubów, tylko dlatego, że czuję się upoważniona i odpowiedzialna za to, by ta kadencja parlamentu mogła się zakończyć uchwaleniem nowej ustawy o Polskiej Agencji Prasowej, bo taki jest interes publiczny, interes obywateli, którzy mają prawo do szybkiej, wszechstronnej, bezstronnej i rzetelnej informacji. Polska Agencja Prasowa w kształcie zakładu budżetowego skarbu państwa nie jest w stanie przetrwać na konkurencyjnym rynku. Jeśli zatem rzeczywiście zależy nam na narodowej, tak tu się czasem mówiło w podtekście, ale właściwie publicznej agencji prasowej, to jako Wysoka Izba powinniśmy zrobić wszystko, aby umożliwić jej szybkie przekształcenia.</u>
          <u xml:id="u-141.9" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Nie jestem także w stanie pojąć, skąd te zastrzeżenia do rady programowej w projekcie rządowym z 14 listopada 1994 r., kierowanym do Sejmu przez ówczesnego premiera Waldemara Pawlaka. Jak rozumiem, z tego środowiska wywodzi się cały art. 8, który bardzo obszernie omawia istnienie rady programowej. Nie bardzo potrafię sobie wyobrazić, jakie to miały być zabezpieczenia, jakie egzekucje, jeśli chodzi o to, że agencja będzie upowszechniała różne stanowiska albo że będzie agencją publiczną. Czy w tym projekcie mamy przywołać Kodeks karny? Nie rozumiem tego.</u>
          <u xml:id="u-141.10" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Wydaje mi się, że niestety mamy do czynienia z kolejną próbą zablokowania prac nad przekształceniem Polskiej Agencji Prasowej. Występując w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności, chcę powiedzieć zdecydowanie, że będziemy się przeciwstawiali takim próbom. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-141.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję pani poseł Śledzińskiej-Katarasińskiej z Unii Wolności.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Artura Smółko z Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#PosełArturSmółko">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To dobrze, że dzisiaj możemy, mam nadzieję, prawie zakończyć prace nad ustawą o Polskiej Agencji Prasowej, bo PAP i polski rynek mediów, polski rynek prasy tego potrzebują. PAP w swojej obecnej formule jest trudnym partnerem dla gazet, jest partnerem niekonkurencyjnym wobec innych tego typu agencji, które bądź funkcjonują na rynkach od dawna, bądź są wspomagane przez państwo - bo przecież są narodowe agencje prasowe, które są wspomagane przez budżety państw. Chcę powiedzieć, że my, parokrotnie pracując nad budżetem w Komisji Kultury i Środków Przekazu, zawsze mieliśmy pewien kłopot z Polską Agencją Prasową, bo nie mieliśmy poczucia, że środki na PAP będą przekazane na słuszny na pewno cel. Oczywiście wynikało to z tego, że wobec fatalnej starej struktury, wobec niejasności majątkowych trudno było wierzyć, że ta złotówka od podatnika, która jest przekazana na Polską Agencję Prasową, jest tam ulokowana dobrze. Mnie się wydaje, że także dlatego jest potrzebna ustawa o Polskiej Agencji Prasowej, by Sejm, pracując nad budżetem, miał świadomość, że dzisiaj złotówka łożona na PAP jest takim samym pieniądzem, jak np. pieniądze podatnika francuskiego, które są tam na narodową agencję prasową przeznaczane, ale, jak mówię, agencję z inną strukturą, przystosowaną do rynku wolnych mediów.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#PosełArturSmółko">PAP oczywiście potrzebuje dokapitalizowania, stąd my w Unii Pracy rozumiemy potrzebę prywatyzacji agencji. To z tego przede wszystkim wynika, jak sądzę, zapis, który jest kwestionowany przez pana posła Gołębiewskiego w imieniu PSL, o aż 49%. Mnie się wydaje, że 49%, panie pośle, wystarczy i gwarantuje publiczny charakter Polskiej Agencji Prasowej. Niekoniecznie natomiast ten charakter byłby gwarantowany w projekcie ustawy, o którym tutaj mówiła pani poseł Katarasińska. Bo ja pamiętam pewne kwiatki, które się pojawiały podczas czytania na posiedzeniu komisji tego projektu ustawy. Ze względu na szacunek dla pana posła pominę niektóre nowatorskie zapisy projektu przedstawionego wówczas przez pana ministra Strąka. Z szacunku tylko i wyłącznie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-143.2" who="#PosełArturSmółko">Chcę powiedzieć, że ważna jest dla nas, dla Unii Pracy, niezależność Polskiej Agencji Prasowej. PAP musi być agencją narodową, publiczną, nie może być agencją rządową. Gdy sobie przypominamy ostatni okres, to musimy sobie przypomnieć kilku prezesów Polskiej Agencji Prasowej, którzy wymieniali się razem ze zmianami koalicji, rządów, ministrów itd. Może lepiej niektórych z nich nie przypominać... Ale chcę powiedzieć jedno, że niezależności PAP nie da się zagwarantować przez proste wpisanie, że oto jest rada programowa, co do której zresztą nie wiadomo, kto wchodzi w jej skład, nie wiadomo, jak będzie powoływana, nie wiadomo, jakie konsekwencje przyniesie jej działanie. Stąd chcę powiedzieć, że będziemy pewnie sprzyjać panu posłowi Gołębiewskiemu, jeśli chodzi o ten wniosek, który mówi o skreśleniu artykułu o radzie programowej. Zresztą generalnie rady programowe powoływane przy telewizji publicznej, przy radiu publicznym też się bardzo różnie zasługują w różnych sprawach. Mnie się wydaje, że z tego też należy wyciągać wnioski i nie popełniać błędów, które już zostały popełnione. Raczej należy je korygować w innych ustawach, ale niekoniecznie w tej wracać do, jak mi się wydaje, złej drogi.</u>
          <u xml:id="u-143.3" who="#PosełArturSmółko">Rzecz kolejna, mówiła o tym pani poseł Katarasińska, to jest zapis ust. 2 w art. 1. Oczywiście, że Polska Agencja Prasowa powinna informować o stanowisku Sejmu, Senatu, prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Rady Ministrów. Tylko w tej dyskusji brali udział przede mną dziennikarze. Przecież wiedzą państwo doskonale, że to nie moje widzimisię jako dziennikarza sprawi, że Polska Agencja Prasowa na przykład i ja jako dziennikarz jakiejś gazety będę pisał o stanowisku Sejmu czy Senatu, tylko sam fakt, że jest to po prostu wydarzenie. Nie sposób nie pisać o stanowisku Sejmu, Senatu, ponieważ to żywotnie interesuje miliony Polaków. Wobec tego ten zapis, takie wymuszanie na PAP upowszechniania stanowiska Sejmu, Senatu właściwie nic dobrego nie daje na dzień dobry, bo i tak to stanowisko będzie upowszechniane, natomiast może służyć do wywierania różnych nacisków. I tutaj, jeżeli mówimy o niezależności, jest ta cienka kwestia według mnie.</u>
          <u xml:id="u-143.4" who="#komentarz">(Poseł Jan Bury: Tak, kupić albo nie kupić.)</u>
          <u xml:id="u-143.5" who="#PosełArturSmółko">Dodatkowo kłopot jest tu związany z tym, że pojawią się przecież osoby trzecie, które będą akcjonariuszami. Nadto konstrukcja będzie taka, że jest prezes Rady Ministrów, w porozumieniu z nim minister skarbu powołuje radą nadzorczą, pierwszy zarząd itd. A jeżeli będzie na przykład spór między ustępującym prezesem Rady Ministrów a następnym prezesem Rady Ministrów, to ze względu na konieczność informowania o stanowisku Rady Ministrów będzie pewien kłopot. Jest tu pewien kłopot - prawda? Mnie się wydaje, że lepiej po prostu takiego kłopotu uniknąć poprzez skreślenie ust. 2. Jest jasne, że obowiązkiem dziennikarzy jest informowanie o ważnych sprawach dla obywateli. Obywatela oczywiście interesuje, jaką decyzję podjął Sejm w obchodzącej go sprawie, obywatela interesuje, jakie stanowisko w jakiejś konkretnej sprawie zajął Senat, a już na pewno Rada Ministrów. Po co to dekretować? Nie ma takiej potrzeby, jak sądzę. Stąd będziemy wnosić o wykreślenie ust. 2 w art. 1.</u>
          <u xml:id="u-143.6" who="#PosełArturSmółko">Chcę powiedzieć jeszcze krótko o ust. 5 w art. 7. Otóż rzeczywiście jest tak, że również uważamy - podobnie jak Polskie Stronnictwo Ludowe - iż jeżeli PAP ma być agencją publiczną, narodową, to państwo powinno mieć pakiet kontrolny. Czy to znaczy, że to musi być 30%, tego właśnie nie jestem pewien; mnie się wydaje, że 49% już właściwie te interesy państwa skutecznie zabezpiecza. Wobec tego w tej akurat sprawie, panie pośle Gołębiewski, nie będziemy razem z Polskim Stronnictwem Ludowym, bo mamy nadzieję na to, że właśnie taka bariera - 49% - po pierwsze, wystarczy, po drugie, da też szansę na to, że dokapitalizowanie, które dokona się w Polskiej Agencji Prasowej wraz z prywatyzacją, będzie szybko odczuwalne. W ten sposób z budżetu będzie trzeba mniej pieniędzy na niezbędną restrukturyzację.</u>
          <u xml:id="u-143.7" who="#PosełArturSmółko">Chcę jeszcze na koniec podzielić się z państwem małą dygresją. Pani poseł Katarasińska powiedziała, że prywatyzacja to jest dobry sposób na uspołecznienie PAP. Otóż mnie się wydaje, że uspołecznienie idzie w inną stroną niż prywatyzacja, tak mnie zawsze uczono, ale wierzę, że nawet jeśli pani poseł mówi, że uspołecznienie ma polegać na tym, iż sprzedamy Polską Agencję Prasową, to nie chce pani powiedzieć nic złego. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-143.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi Arturowi Smółko z Unii Pracy.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Jerzego Wenderlicha.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#PosełJerzyWenderlich">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Żadne zgłaszane poprawki, zgłaszane wnioski wobec tych projektów - i poselskiego, i rządowego - oczywiście mnie nie zaskoczą, bo rozmawialiśmy przez długie miesiące o sprawach trudniejszych, i to - tak jak już mówiłem - w drapieżnej tonacji, a jednak dochodziliśmy do konsensu. Ale jedno, co mnie zaskoczyło, to nie merytoryczna treść tych poprawek, ale termin ich złożenia. Przecież pan poseł Gołębiewski, szczerze muszę to powiedzieć, był jednym z bardziej aktywnych członków podkomisji do spraw przekształcenia Polskiej Agencji Prasowej i okazuje się, że to, co dziś mu doskwiera, to, co dziś mu merytorycznie dokucza, nie dokuczało mu na żadnym z posiedzeń komisji. Otóż myślę, panie pośle, że chyba lepiej się działo, kiedy korzystał pan ze swojego bogatego w tej sprawie doświadczenia, aniżeli - tak mniemam - z późniejszych ekspertyz swoich doradców. Ale mniejsza o to, bo jak powiedziałem, merytorycznie nie z takich opałów i nie z takich opresji wychodziliśmy. Boję się tylko, że rzeczywiście nie z naszej winy musieliśmy wstrzymać prace tej komisji na długie miesiące ze względu na nie wyjaśnione sprawy, jak już mówiliśmy z tej trybuny, co do własności lokali Polskiej Agencji Prasowej. I teraz pojawia się kłoda, którą już nie za pięć dwunasta, a za pięć sekund dwunasta, zważywszy na schyłek pracy Sejmu w tej kadencji, rzuca nam pan poseł Gołębiewski. Postaramy się, panie pośle, mimo tej zapory, przeszkody, którą nam pan tutaj niespodziewanie rzucił, uporać się z tym i, podobnie jak pani poseł Katarasińska, wierzę, panie pośle, że mimo tego pozamerytorycznego, jak mniemam, problemu - a mam tu na myśli właśnie sposób wrzucenia nam tych poprawek, o których pan w ogóle nie mówił wcześniej - uporamy się z tym i mimo tych trudności przyjmiemy jednak jeszcze w tej kadencji projekt ustawy o przekształceniu Polskiej Agencji Prasowej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pan poseł Gołębiewski w jakim trybie?</u>
          <u xml:id="u-146.2" who="#komentarz">(Poseł Wiesław Gołębiewski: Sprostowania.)</u>
          <u xml:id="u-146.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#PosełWiesławGołębiewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Po pierwsze, każdy termin dla każdego posła, a tym bardziej dla klubu parlamentarnego, jest właściwy do wniesienia określonych poprawek i nie może go recenzować nikt, nawet poseł sprawozdawca. Ja bym bardzo prosił pana marszałka, żeby tej zasady przestrzegał i zwracał uwagę osobom, które to recenzują.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#PosełWiesławGołębiewski">Po drugie, chcę powiedzieć, że w trakcie prac sejmowych wielokrotnie pytałem wszystkich zainteresowanych, kto zmienił zapis, bo we wszystkich projektach rządu składanych przez trzy lata był zapis mówiący o tym, iż osobom trzecim można udostępnić do 30% akcji prywatyzowanej Polskiej Agencji Prasowej, natomiast w którejś fazie prac pojawił się zapis, bez autora, zmiany z 30% na 49%. Pomimo kilkakrotnych zapytań, kto jest autorem tego zapisu, żaden autor nie został ustalony.</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#PosełWiesławGołębiewski">Po trzecie, był również w projekcie rządowym zapis, by nie doprowadzić do monopolizacji. Ten zapis mówi, że jeden podmiot, w tym również z zagranicy, może wykupić aż 49% akcji, a tu był swego czasu zapis mówiący o rozdrobnieniu.</u>
          <u xml:id="u-147.3" who="#PosełWiesławGołębiewski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Panie pośle, nie wiem, skąd mi się to bierze, że jestem taki łagodny.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Czy pan poseł mógłby powiedzieć, co pan poseł sprostował? Konkretnie, jaką swoją myśl, a nie myśl pana posła Wenderlicha, pan sprostował?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#PosełWiesławGołębiewski">Sprostowałem po prostu wypowiedź pana posła sprawozdawcy, która mijała się w wielu kwestiach z prawdą oraz zapisami regulaminu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Panie pośle, odsyłam pana do regulaminu. Proszę, żeby pan poseł przestudiował ten artykuł. Dobrze? Bardzo byłbym wdzięczny.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#komentarz">(Poseł Jan Byra: Czy ja mogę jeszcze?)</u>
          <u xml:id="u-150.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Nie, nie, panie pośle, proszę, już nie polemizujmy. Tu była polemika w tej sprawie. Pan poseł oczywiście ma prawo zgłosić poprawki. Chcę panu posłowi powiedzieć, że pan poseł sprawozdawca ma prawo odnieść się do trybu zgłaszania poprawek, dlatego że jest szczególnie odpowiedzialny za ten projekt. Nic złego nie było w tej wymianie poglądów; po prostu miała ona miejsce.</u>
          <u xml:id="u-150.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję wszystkim zabierającym głos.</u>
          <u xml:id="u-150.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Jeszcze raz z poczuciem pewnej beznadziei apeluję o przestrzeganie regulaminu.</u>
          <u xml:id="u-150.5" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę państwa, zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-150.6" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Ponieważ w czasie drugiego czytania zgłoszono poprawki, Prezydium Sejmu proponuje ponownie skierować projekt ustawy do Komisji Kultury i Środków Przekazu oraz do Komisji Ustawodawczej w celu przedstawienia dodatkowego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-150.7" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-150.8" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-150.9" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Natomiast decyzję co do terminu muszą podjąć odpowiednie prezydia komisji.</u>
          <u xml:id="u-150.10" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Słucham pana posła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#PosełJanByra">Chciałbym prosić pana marszałka, żeby wpłynął na przewodniczących Komisji Kultury i Środków Przekazu oraz Komisji Ustawodawczej, aby to posiedzenie mogło się odbyć w takim terminie, byśmy mogli uchwalić tę ustawę w piątek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę państwa, ja nie bardzo mogę wpływać na przewodniczących...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#PosełJanByra">Chciałem nawet zgłosić taki formalny wniosek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Nie, nie ma takich formalnych wniosków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#PosełJanByra">Dlaczego nie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Panie pośle, w regulaminie nie ma takiego punktu formalnego, w którym marszałek może wpływać na przewodniczących.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#PosełJanByra">Ale Wysoka Izba może wyznaczyć komisjom termin przygotowania sprawozdania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proponuję takie rozwiązanie. Mianowicie zainteresowani posłowie skontaktują się z przewodniczącymi tych komisji i zorientują się, na ile jest możliwe odbycie posiedzenia, przejrzenie poprawek, sformułowanie opinii. Wówczas, jeśli byłoby to możliwe, nie ma przeszkód, żeby trzecie czytanie odbyło się jeszcze na tym posiedzeniu. Gdyby - mówię w tej chwili z punktu widzenia regulaminu - przewodniczący nie wyrażali takiej ochoty, to w takiej sytuacji może być zgłoszony do Prezydium Sejmu wniosek o to, aby Sejm zobowiązał komisje do przedstawienia takiego dodatkowego sprawozdania. To tyle.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Słucham pana posła.</u>
          <u xml:id="u-158.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Będzie posiedzenie komisji.)</u>
          <u xml:id="u-158.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dobrze, ale nie zarzucajcie mnie tymi informacjami, bo ja tego w tej chwili po prostu nie zrobię. To trzeba ustalić z przewodniczącymi komisji. Myślę, że nie ma złej woli w tej kwestii. W tej chwili jest naszą wolą, żeby ustawy, które weszły do porządku obrad, jak najszybciej uchwalić (oczywiście jak najszybciej, to nie znaczy byle jak) i przekazać do Senatu.</u>
          <u xml:id="u-158.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Czyli tak jesteśmy umówieni.</u>
          <u xml:id="u-158.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Dziś o godz. 18.30 jest zarezerwowany czas na posiedzenie komisji.)</u>
          <u xml:id="u-158.6" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Jest już ustalony termin? Zawsze się dogadujemy. Na 18.30 jest wyznaczony termin posiedzenia dotyczącego PAP, tak że proszę działać. Nie powinno być problemów.</u>
          <u xml:id="u-158.7" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 14 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Systemu Gospodarczego i Przemysłu, Komisji Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej, Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Ustawodawczej o poselskim i komisyjnym projektach ustaw o zmianie ustawy o zamówieniach publicznych i zmianie innych ustaw (druki nr 2107, 2228 i 2452).</u>
          <u xml:id="u-158.8" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Wiesława Andrzeja Szczepańskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu połączonych Komisji Systemu Gospodarczego i Przemysłu, Komisji Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej, Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Ustawodawczej mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie (druk nr 2452) o poselskim i komisyjnym projektach ustaw o zmianie ustawy o zamówieniach publicznych i zmianie innych ustaw (druki nr 2107 i 2228).</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">Sejm na posiedzeniu w dniu 8 maja br. skierował poselski i komisyjny projekty ustaw do wyżej wymienionych komisji. Spośród członków komisji wyłoniono w dniu 23 maja 1997 r. 14-osobową podkomisję pod moim przewodnictwem, która odbyła 5 posiedzeń, w wyniku czego wypracowała projekt nowelizacji (druk nr 2452). W dniu 19 czerwca 1997 r. połączone komisje przyjęły powyższy projekt nowelizacji ustawy, wnosząc o jego uchwalenie.</u>
          <u xml:id="u-159.2" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">Potrzeba nowelizacji ustawy o zamówieniach publicznych szeroko była omawiana podczas pierwszego czytania 8 maja br. Domagały się jej zarówno środowiska samorządowe, jak i gospodarcze, krótko mówiąc zarówno zamawiający, jak i oferenci. Potrzebę tej nowelizacji wykazuje również obecna sytuacja w kraju, spowodowana powodzią, co pociągnie za sobą konieczność szybkiego i nieskomplikowanego udzielania zamówień firmom, które na to zasługują i podołają zadaniom.</u>
          <u xml:id="u-159.3" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">Dotychczas funkcjonująca ustawa krytykowana była m.in. za długotrwałą procedurę postępowania, przypadki przetrzymywania wadium bez jakiegokolwiek oprocentowania, łatwość przedłużania procedur przetargowych przy minimalnych konsekwencjach, czasami nieadekwatnych do mogących powstać strat.</u>
          <u xml:id="u-159.4" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">Wysoka Izbo! Jeśli państwo pozwolą, chciałbym w swoim wystąpieniu przedstawić niektóre kierunki zmian w dotychczasowej ustawie. Nowelizacja swym zasięgiem objęła 57 artykułów, czyli blisko 60% obecnej ustawy. Część zmian ma charakter merytoryczny, natomiast większość ma charakter rzeczowy.</u>
          <u xml:id="u-159.5" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">W art. 2 pkt 1 nowelizacji sprecyzowana została definicja robót budowlanych jako roboty budowlane w rozumieniu ustawy z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane.</u>
          <u xml:id="u-159.6" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">W pkt. 7 lit. b sprecyzowane zostało pojęcie środków pozabudżetowych. Jednocześnie za środki publiczne uznano gminne fundusze celowe, opłaty abonamentowe i opłaty za używanie nie zarejestrowanych odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych, o których mowa w ustawie z 29 grudnia 1992 r., z późniejszymi zmianami, o radiofonii i telewizji. W punktach 8–11 tegoż artykułu zdefiniowano pojęcia: wartość zamówienia, surowce i produkty krajowe, jednostki zależne.</u>
          <u xml:id="u-159.7" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">Poszerzony został zakres podmiotowy stosowania ustawy o sejmiki samorządowe, jednostki wykonujące zadania o charakterze użyteczności publicznej oraz agencje państwowe.</u>
          <u xml:id="u-159.8" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">W art. 5, wychodząc naprzeciw m.in. oczekiwaniom samorządów, dopuszczono wyznaczanie komunalnych jednostek organizacyjnych właściwych do prowadzenia postępowania o zamówienie i dokonywania zamówienia wspólnego w imieniu tych jednostek.</u>
          <u xml:id="u-159.9" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">W art. 9 nowelizacji dodano ust. 3, dający prezesowi Urzędu Zamówień Publicznych możliwość, w przypadku naruszenia przepisów ustawy o zamówieniach publicznych, zawiadamiania właściwego organu orzekającego o naruszeniu dyscypliny budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-159.10" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">W nowelizacji ustawy komisje zaproponowały dodanie art. 14a i 14b, które precyzują w sposób jasny zasady i formy publikacji ogłoszeń o przetargach oraz rodzaje publikatorów.</u>
          <u xml:id="u-159.11" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">W znowelizowanym art. 15 ust. 2 komisje proponują, aby w postępowaniu o zamówienie publiczne, w którego finansowaniu udział środków publicznych nie przekracza 3 tys. ECU, nie stosować, z zastrzeżeniem art. 18 ust. 5, preferencji krajowych oraz przepisów art. 19 i art. 22–24 ustawy. Upraszcza to w znacznym stopniu postępowanie, o co często wnioskowano.</u>
          <u xml:id="u-159.12" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">W art. 17 doprecyzowano przedmiot zamówienia oraz sposób jego określenia.</u>
          <u xml:id="u-159.13" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">W art. 19 komisje proponują, aby z przetargów wykluczyć: pkt 1 - dostawców i wykonawców, którzy w ciągu ostatnich 3 lat przed wszczęciem postępowania wyrządzili szkodę, nie wykonując pracy z należytą starannością; pkt 3 - dostawców i wykonawców, którzy zalegają z uiszczeniem podatków, opłat lub składek na ubezpieczenie społeczne, z wyjątkiem przypadku, kiedy uzyskali oni przewidzianą prawem zgodę na zwolnienie, odroczenie lub rozłożenie na raty zaległych płatności.</u>
          <u xml:id="u-159.14" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">Art. 22 w nowym brzmieniu precyzuje zasady składania obligatoryjnych dokumentów i oświadczeń od oferentów stających do przetargu oraz możliwość wykluczenia tych osób z przetargu.</u>
          <u xml:id="u-159.15" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">Zobowiązano zamawiającego do przekazywania ministrowi spraw wewnętrznych i administracji informacji cenowych z postępowania na roboty budowlane oraz kopii oferty najkorzystniejszej. Jednocześnie, zgodnie z art. 26a, zamawiający zobowiązany jest do przetrzymywania ofert przez okres 3 lat od daty zakończenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego w sposób gwarantujący ich nienaruszalność. Komisje postanowiły też sprecyzować sytuację, kiedy zamawiający zobowiązany jest odrzucić ofertę oraz kiedy unieważnia się postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego.</u>
          <u xml:id="u-159.16" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">W nowelizowanym art. 35 ust. 2 i 3 połączone komisje proponują, aby przyjąć zasadę, że kosztorys inwestorski stanowi podstawę do określenia: szczegółowego zakresu przedmiotu zamówienia, wartości szacunkowej zamówienia oraz sposobu obliczenia ceny przedstawionej w ofercie.</u>
          <u xml:id="u-159.17" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">Jednocześnie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji zostało zobowiązane do określenia, w drodze rozporządzenia, metod i podstaw sporządzania kosztorysu inwestorskiego oraz kosztorysowych norm nakładów rzeczowych oraz do ustalenia cen jednostkowych robót budowlanych i cenników potrzebnych do sporządzania kosztorysu inwestorskiego.</u>
          <u xml:id="u-159.18" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">W nowelizacji komisje proponują w art. 38 ust. 3 możliwość wyznaczenia przez zamawiającego - do kwoty 50 tys. ECU - trzytygodniowego terminu w przetargu nieograniczonym, krótszego od obowiązujących 6 tygodni, w określonych przypadkach, to jest m.in. gdy wyznaczone terminy uniemożliwiłyby udzielenie i wykonanie zamówienia w danym roku kalendarzowym bądź uprzednio przeprowadzone postępowanie przetargowe nie doprowadziło do zawarcia umowy.</u>
          <u xml:id="u-159.19" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">Jednocześnie, wychodząc naprzeciw oczekiwaniom oferentów, skrócono termin związania ofertą z obowiązujących dotychczas 90 dni do 45.</u>
          <u xml:id="u-159.20" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">Dopuszczono w nowelizacji jako formę zabezpieczenia należytego wykonania umowy oraz wadium nową formę w postaci gwarancji ubezpieczeniowej, która winna w znacznym stopniu potanić koszty przetargu ponoszone przez oferentów. W art. 42 dokładnie sprecyzowano, kiedy zwraca się wadium oraz przypadki jego utraty. Ponadto komisje wnoszą do Wysokiego Sejmu o przyjęcie w ustawie zapisu mówiącego o zwrocie w razie należytego wykonania umowy wadium wraz z odsetkami wynikającymi z umowy rachunku bankowego, na którym było ono przechowywane, pomniejszonymi o koszty prowadzenia rachunku oraz prowizji bankowej za przelew pieniędzy na rachunek oferenta.</u>
          <u xml:id="u-159.21" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">W art. 63 komisje proponują zmienienie dotychczasowej liczby dostawców lub wykonawców, z którymi prowadzi się negocjacje, z zachowaniem konkurencji, z obowiązującej dotychczas liczby 3 do 2.</u>
          <u xml:id="u-159.22" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">Art. 68 nowelizacji w sposób jasny określa, czego winien żądać zamawiający od dostawcy w przypadku trybu zapytania o cenę. Zapis tego artykułu był wypadkową oczekiwań obu stron przetargu.</u>
          <u xml:id="u-159.23" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">W trybie zamówienia z wolnej ręki (art. 71) komisje proponują podnieść z 15 do 20% wartość robót dodatkowych, które zamawiający może wykonać w tym trybie oraz z tysiąca do 3 tys. ECU najniższy próg zakupu z wolnej ręki.</u>
          <u xml:id="u-159.24" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">Jako ważny uznać również należy wprowadzony przez komisję zapis w art. 72 ust. 2–4, które mówią, iż umowa w sprawie zamówienia publicznego jest nieważna, jeśli w postępowaniu o zamówienie publiczne poprzedzającym jej zawarcie doszło do naruszenia przepisów określonych w ustawie lub aktach wykonawczych. Stan ten daje możliwość prezesowi Urzędu Zamówień Publicznych wystąpienia do sądu o stwierdzenie nieważności umowy. Umowy nie mogą być zawierane na czas nieoznaczony, natomiast zawierane na okres powyżej 3 lat wymagają wcześniejszej zgody prezesa.</u>
          <u xml:id="u-159.25" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">W art. 75 ust. 2 zmniejszono krytykowane dotychczas zabezpieczenie należytego wykonania umowy z obowiązujących 80% do 10%.</u>
          <u xml:id="u-159.26" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">W art. 86 ust. 3 komisje proponują, aby złożenie odwołania w polskim urzędzie pocztowym było równoznaczne z wniesieniem go do prezesa urzędu. Postanowiono jednocześnie, że od odwołania pobierany będzie od strony odwołującej się wpis, nie większy od kosztów postępowania. Pozwoli to na zmniejszenie nieuzasadnionych odwołań.</u>
          <u xml:id="u-159.27" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">W art. 88 nadano arbitrom ochronę prawną przewidzianą dla funkcjonariuszy publicznych. Stronom arbitrażu według nowelizacji przysługuje skarga do sądu powszechnego na zasadach określonych w Kodeksie postępowania cywilnego. Skargę tę będzie można wnosić w ciągu tygodnia od dnia doręczenia orzeczenia. Komisje proponują, aby ustawa weszła w życie w ciągu 30 dni od daty ogłoszenia.</u>
          <u xml:id="u-159.28" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">W trakcie posiedzenia połączonych komisji zostały zgłoszone cztery wnioski mniejszości, nie zaakceptowane przez większość członków komisji, które pozwolę sobie przedstawić.</u>
          <u xml:id="u-159.29" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">W pierwszym wniosku mniejszości wnioskodawcy proponują, aby w zmianie 12 dotyczącej art. 17 w lit. a odnoszącej się do ust. 1 na końcu skreślić kropkę i dodać wyrazy: „a w odniesieniu do robót budowlanych dokumentacji projektowej oraz specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót” oraz dodać ust. 1a, który jest konsekwencją tego wcześniejszego zapisu, w brzmieniu: „Minister spraw wewnętrznych i administracji określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres i formę dokumentacji projektowej oraz specyfikację techniczną wykonania i odbioru robót, o których mowa w ust. 1”.</u>
          <u xml:id="u-159.30" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">W drugim wniosku wnioskodawcy proponują, aby pozostawić w dotychczasowym brzmieniu art. 63, tzn. aby w negocjacjach z zachowaniem konkurencji brało udział nie mniej niż trzech oferentów, a komisje proponują, aby było to dwóch oferentów.</u>
          <u xml:id="u-159.31" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">Trzeci wniosek mniejszości zmierza do tego, aby w zmianie 44 dotyczącej art. 71 dodać nową lit. c w brzmieniu: „dodaje się ust. 3 w brzmieniu: Zamówienia publiczne na twórcze prace projektowe oraz na prace z zakresu działalności twórczej w dziedzinie kultury i sztuki o wartości przekraczającej 20 tys. ECU udziela się w trybie zamówienia z wolnej ręki, poprzedzonego konkursem z zachowaniem przepisów art. 71 ust. 2”.</u>
          <u xml:id="u-159.32" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">Czwarty wniosek mniejszości dotyczy art. 3 i zmierza do tego, aby w postępowaniu rozpoczętym przed wejściem w życie ustawy zamawiający mógł stosować przepisy niniejszej ustawy, jeżeli żaden z dostawców lub wykonawców biorących udział w postępowaniu nie zgłosił sprzeciwu w terminie tygodnia od otrzymania w tej sprawie pytania zamawiającego.</u>
          <u xml:id="u-159.33" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">Jeśli Wysoki Sejm pozwoli, chciałbym tutaj stwierdzić, iż celowe wydawałoby się zgłoszenie jeszcze dwóch poprawek dotyczących art. 4 ust. 1. Proponuję, aby po pkt. 7, w którym wymienia się jednostki objęte ustawą o zamówieniach publicznych, dodać pkt 8 w brzmieniu: „Jednostki publiczne radiofonii i telewizji”. Poprawka ta wiąże się bezpośrednio z cytowaną już zmianą w art. 2 pkt 7 lit. f.</u>
          <u xml:id="u-159.34" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">Druga poprawka związana jest z ostatnimi wydarzeniami w kraju i nadal trwającą powodzią. Proponuję, aby w odniesieniu do zapisów nowelizowanych w art. 15 ust. 2, art. 19 ust. 1 pkt 3, art. 38 i art. 71 ust. 1 pkt 7 ustawa weszła w życie z dniem ogłoszenia. Cytowane artykuły mają zastosowanie do przetargów przeprowadzanych na terenach zalanych. Stosowne poprawki pozwolę sobie przekazać panu marszałkowi na piśmie, z tym że jeśli nie będzie możliwości zebrania się połączonych komisji, po prostu je wycofam.</u>
          <u xml:id="u-159.35" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Podkomisja pracowała przez 4 tygodnie przy stałym udziale ekspertów i przedstawicieli różnych środowisk oraz przedstawicieli rządu. Wszelkie uwagi, wnioski i propozycje poszerzenia były wnikliwie analizowane i w wielu przypadkach uwzględniane. Mam nadzieję, że Wysoka Izba uchwali przedłożony projekt z wniesionymi poprawkami, a nowelizacja ustawy służyć będzie dobrze zarówno zamawiającym, jak i oferentom w dobrze rozumianym interesie wydatkowania pieniędzy publicznych. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Panie pośle, pan niestety nie może poprawek zgłaszać jako poseł sprawozdawca. Tak że proponuję to w innym trybie zgłosić, w trakcie dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-160.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w debacie nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-160.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-160.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Wojciecha Nowaczyka z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#PosełWojciechNowaczyk">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zabierając głos w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej w dyskusji nad sprawozdaniem czterech komisji sejmowych o poselskim i komisyjnym projektach ustaw o zmianie ustawy o zamówieniach publicznych i zmianie innych ustaw, zawartym w druku nr 2452, biorąc pod uwagę limit czasowy i fakt, że pan poseł sprawozdawca Szczepański bardzo szeroko omówił tę problematykę, pragnę oświadczyć tylko tyle, że mój klub będzie głosował generalnie za przyjęciem sprawozdania, za przyjęciem pierwszego i trzeciego wniosków mniejszości, z poprawką, którą zgłaszam na piśmie w sprawie podniesienia progu z 20 tys. ECU do 100 tys. ECU. Uzasadniam to tym, że wprowadzenie tej poprawki umożliwi objęcie tą regulacją konkursów na twórcze prace projektowe zespołów urbanistycznych i architektonicznych. Zgłaszając tę poprawkę zwracam uwagę, że dla zapobieżenia nieprawidłowościom należy w rozporządzeniu wykonawczym do niniejszej ustawy wprowadzić zapis, że konkurs na twórcze prace projektowe, o którym mowa w art. 71 ust. 1 pkt 4 i ust. 2, jest ważny, o ile w konkursie uczestniczy co najmniej 2 oferentów.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#PosełWojciechNowaczyk">Klub mój będzie głosował za odrzuceniem poprawki drugiej i czwartej.</u>
          <u xml:id="u-161.2" who="#PosełWojciechNowaczyk">Ponadto na wniosek samorządowców zgłaszam poprawkę do art. 15 ust. 1 o zastąpieniu kwoty 20 tys. ECU kwotą 30 tys. ECU, licząc na rosnącą życzliwość Urzędu Zamówień Publicznych, na jej zaakceptowanie, z uzasadnieniem następującym: Od chwili wprowadzenia ustawy w życie, tj. od 1 stycznia 1995 r., realna wartość nabywcza towarów i usług jednostki ECU straciła w następstwie ruchów wartości złotego co najmniej 50%, a w niektórych wyliczeniach porównawczych nawet około 87%. Spowodowało to, że wartość nabywcza tożsamych towarów i robót budowlanych od 1 stycznia 1995 r. do 30 czerwca 1997 r. jest znacznie mniejsza, i podwyższenie wartości zamówienia o 10 tys. ECU w tym zapisie procedury urealni wartość zamówień do rzeczywistych relacji rynkowych. Pragnę zaznaczyć, że ustawodawca zobowiązał już w ustawie z 10 lipca 1994 r. Radę Ministrów do urealnienia kwot określonych w ust. 1 i 2 art. 15. Z przykrością jednak trzeba zaznaczyć, że w ciągu minionych 2 lat Rada Ministrów takiego rozporządzenia nie wydała. Podniesienie progu z 20 tys. ECU do 30 tys. ECU byłoby teraz tylko nadrobieniem zawinionych opóźnień.</u>
          <u xml:id="u-161.3" who="#PosełWojciechNowaczyk">Będąc przy tym, ośmielam się zwrócić uwagę, by w przyszłości corocznie, zgodnie ze zmianą cen rynkowych towarów i usług oraz robót budowlanych, Rada Ministrów zechciała dokonywać określonych regulacji wysokości kwot, o których mowa w ust. 1 i 2 art. 15.</u>
          <u xml:id="u-161.4" who="#PosełWojciechNowaczyk">Zgłaszam też poprawkę, by w art. 6 pkt 3 lit. a, który brzmi: gospodarstwom pomocniczym, zakładom budżetowym w zakresie bieżącej obsługi zamawiającego, po słowach „w zakresie” skreślić słowa „bieżącej obsługi” i zastąpić słowami „zadań własnych”. Uzasadniam to tym, że wprowadzenie tej zmiany spowoduje usunięcie wątpliwości interpretacyjnych określenia „bieżącej obsługi”. Faktem jest, że nawet w Urzędzie Zamówień Publicznych istnieją rozbieżności interpretacyjne tego pojęcia. I tak: Zespół Prawny Urzędu Zamówień Publicznych interpretuje pojęcie „bieżącej obsługi” odnosząc je do realizacji zadań finansowanych z budżetu przeznaczonego na wydatki bieżące. Natomiast Zespół Odwołań Urzędu Zamówień Publicznych w swych orzeczeniach wyraża pogląd, że jako bieżącą obsługę zamawiającego należy rozumieć realizację zadań wynikającą z ustaw i statutów, niezależnie od tego, z jakich pozycji budżetu zadanie to jest finansowane. Stosuje więc interpretacje rozszerzoną, tak jak wymaga tego życie. Wprowadzenie zgłoszonej poprawki spowoduje ujednolicenie pojęć i usunięcie wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-161.5" who="#PosełWojciechNowaczyk">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zgłoszone poprawki przedkładam na piśmie zgodnie z regulaminem Sejmu. Uprzejmie proszę o nadanie takiego trybu dalszym pracom nad tą ustawą, by jeszcze na bieżącym posiedzeniu Sejmu odbyło się trzecie czytanie, tak by ustawa była uchwalona w bieżącej kadencji. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-161.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Świrepo z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#PosełJanŚwirepo">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Istniejące rozwiązania prawne w zakresie zamówień publicznych coraz częściej stanowiły utrudnienie nie tylko w kontroli przepływu środków finansowych budżetowych i samorządowych, ale jednocześnie z postępującą inflacją, wprawdzie malejącą, i nowymi rozwiązaniami gospodarczymi coraz częściej stanowiły hamulec w szybkim podejmowaniu decyzji, szczególnie przez samorządy.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#PosełJanŚwirepo">Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego pozytywnie ocenił inicjatywę komisji budownictwa i grupy posłów, którzy zgłosili projekty nowelizacji ustawy o zamówieniach publicznych. Wprawdzie wielość proponowanych zmian upoważni do stworzenia nowej ustawy, to jednak potrzeba uchwalenia w tej kadencji Sejmu spowodowała, że mimo ogromu prac, jakie miała podkomisja, na dzisiejszym posiedzeniu możemy rozpatrywać sprawozdanie połączonych komisji.</u>
          <u xml:id="u-163.2" who="#PosełJanŚwirepo">Życie przynosi różne potrzeby. Kataklizm związany z powodzią spowodował, że na te tereny będą kierowane olbrzymie środki budżetowe; dlatego pilne uchwalenie tej ustawy staje się koniecznością. Dziś nie możemy pozwolić sobie na długotrwałą procedurę w postępowaniu. Dlatego Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego ma nadzieję, że mimo dużych kontrowersji występujących pomiędzy stroną rządową a samorządową w zakresie nie tylko proponowanych zmian i ich szczegółowych zapisów, ta ustawa zostanie uchwalona jeszcze na tym posiedzeniu.</u>
          <u xml:id="u-163.3" who="#PosełJanŚwirepo">Pozytywnie oceniamy zmianę w art. 15, gdzie podnosi się górną granicę udziału środków publicznych do 3 tys. ECU. Popieramy także wniosek zgłoszony przez klub SLD podnoszący kwotę z 20 tys. ECU do 30 tys. ECU. Przy tej kwocie będzie obowiązywał ten tryb uproszczony, co jest bardzo ważne, szczególnie w chwili obecnej w gminach, które zostały dotknięte klęską powodziową. Popieramy zmianę w art. 71, która zwiększa z 15% do 20% wartość zamówienia dodatkowego, chodzi o to, żeby było z wolnej ręki.</u>
          <u xml:id="u-163.4" who="#PosełJanŚwirepo">Wnioski mniejszości. Jesteśmy za przyjęciem wniosków mniejszości nr 1 i 3, a jednocześnie za odrzuceniem pozostałych.</u>
          <u xml:id="u-163.5" who="#PosełJanŚwirepo">Kończąc, mam nadzieję, że projekt ustawy przedstawiony przez komisję stanowi consensus, jaki został osiągnięty między stroną rządową a posłami reprezentującymi samorząd. Będziemy głosowali za przyjęciem tej ustawy. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-163.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi Świrepo z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Kracika z Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#PosełStanisławKracik">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Byłoby bardzo niedobrze, gdybyśmy się nawzajem przekonywali o tym, że tę ustawę trzeba pilnie na tym posiedzeniu kończyć, a to z powodu powodzi. Powinniśmy byli tę ustawę już dawno skończyć. Natomiast od kilkunastu miesięcy przecież trwa debata. Sądzę, że w tej chwili ważne jest to, że nie próbujemy rozmawiać już takim językiem, z którego by wynikało, że oto pojawili się posłowie majstrujący przy ustawie, chcący ją rozmontować, chcący osłabić jej antykorupcyjny charakter, bo taką przecież ustawą pierwszą w naszym ustawodawstwie ta ustawa dziś nowelizowana była i jest. Myślę, że taki bardzo koncyliacyjny charakter współpracy z Urzędem Zamówień Publicznych pozwolił na to, aby w tym projekcie w sposób dojrzały były dopracowane wszystkie te elementy, pojęcia, procedury i zasady, co do których mogliśmy nie mieć wyobraźni wtedy, kiedy tworzona była ta ustawa po raz pierwszy. Debata o progach, podejmowana z różnych pozycji, z pozycji różnych lobbingów, jest dla tej ustawy podstawowa. Wydaje się, że konsens osiągnięty na tym etapie, dotyczący tego, że 3 tys. ECU jest tym progiem, od którego zaczyna działać ustawa... Poniżej tego poziomu działa kontrola społeczna; myślę, że w samorządach działa wieloraka kontrola społeczna. Tam gdzie jest grosz publiczny, wiele oczu patrzy na to, jak jest wydawany. Natomiast w sprawach związanych z progiem dotyczącym kwot powyżej 3 tys. ECU — zwłaszcza jeśli chodzi o podpróg 50 tys. ECU, w wypadku którego tylko co do terminów i co do podejmującego decyzję o skróceniu ewentualnie tych terminów istnieje pewien wybór — jest dojrzały kompromis. Chcę powiedzieć otwarcie, że bardzo silnie optowałem za progiem 50 tys. stałym, ale z tego powodu, by wokół tej ustawy nie powstał zły klimat, Unia Wolności zgodziła się zrezygnować ze swoich w tej mierze ustaleń i ze swoich, powiedziałbym, nawet przekonań — po to, aby ustawa została i mechanizmy nie zostały zepsute. Myślę, że w sprawach związanych z podnoszonymi w tej chwili kwestiami dalszych poprawek... Tu dzisiaj ktoś mówił, że dobre jest wrogiem lepszego. Ktoś przed chwilą powoływał się na konieczność uchwalenia już ustawy, bo powódź, bo odbudowa. No to, na miły Bóg, nie trzeba zgłaszać poprawek, nie powodować konieczności zbierania się komisji, nie wydłużać procedury, bo jednego z drugim pogodzić się nie da! Jeżeli chcemy, żeby ustawa w tej kadencji weszła w życie, to wtedy nie zgłaszamy poprawek, nie wywołujemy dyskusji, zwłaszcza w sprawach związanych z działalnością twórczą w dziedzinie kultury i sztuki... 100 tysięcy, 20 tysięcy itd.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#PosełStanisławKracik">Chcę powiedzieć, dlaczego pryncypialnie nie zgadzamy się z propozycją zawartą w poprawce nr 3. Otóż chodzi o to, że intencja, która nam od samego początku przyświeca, to nie narażać inwestora na to, aby stawał się ofiarą projektanta. Inwestor, który chce mieć zaprojektowaną szkołę, placówkę służby zdrowia, dom kultury, centrum kultury czy jakikolwiek inny obiekt, jest naprawdę wobec architekta bezbronny. On nie ma wiadomości co do najnowszych technologii, kosztów produkcji, kosztów utrzymania. A system wynagradzania autorów projektu jest ściśle związany z wartością inwestycji, taka praktyka obowiązuje.</u>
          <u xml:id="u-165.2" who="#PosełStanisławKracik">Jesteśmy za tym, aby wchodzić w zupełnie inny styl, inny sposób inwestowania, europejski i światowy - zamówienia pod klucz. Jeżeli będzie to zamówienie pod klucz, to ogłaszam konkurs i wtedy wybieram, ale wybieram już wszystko, całe zaprojektowane dzieło, z technologią, z kosztorysem i z kosztami jego wykonania - i wręcz z wykonawcą. Coraz częściej pojawiają się przecież sytuacje, że znakomici architekci zaczynają tworzyć przy swoich biurach wielkie firmy wykonawcze lub takie firmy współpracują z nimi, bo to firmy startują w przetargach, a nie architekt. Wydaje nam się, że powinniśmy zrobić wszystko, żeby tego rodzaju praktykę wprowadzić, aby nie było sytuacji, w których gminy budują przewymiarowane oczyszczalnie. Aby nie było sytuacji, w których gminy budują 15-metrowej szerokości drogi, bo gdzieś były takie projekty i ktoś gdzieś tak zaprojektował. Aby nie było sytuacji, że buduje się przewymiarowane systemy kanalizacji, wodociągów, że się buduje bardzo drogie szkoły, drogie w przeliczeniu na metr kwadratowy, kiedy cała Europa i cały świat buduje znacznie taniej, choć w podobnych do nas strefach klimatycznych. Wydaje się, że wchodzenie, aplikacja nowych technologii jest możliwa tylko wtedy, kiedy będzie się zwiększał udział prac, które nazywamy skrótowo zamówieniami pod klucz.</u>
          <u xml:id="u-165.3" who="#PosełStanisławKracik">Nie zamierzam niczego w tej ustawie dodatkowo omawiać, ponieważ włożyliśmy w nią wiele pracy, wiele serca, przekonywaliśmy, musieliśmy wysłuchiwać pewnie nie do końca na serio wypowiadanych sądów o tym, że oto chcemy stępić ostrze tej ustawy albo że reprezentujemy lobby wyłącznie samorządowe. Jest rynek tych, którzy oferują usługi, jest rynek tych, którzy składają zamówienia. Interes i jednych, i drugich musi być chroniony. Ta ustawa lepiej go chroni. A tak naprawdę chroni mądre wydawanie grosza publicznego.</u>
          <u xml:id="u-165.4" who="#PosełStanisławKracik">To, co w tej ustawie jest, co da się z niej wyczytać - to taka oto zasada, aby w majestacie prawa, aby zgodnie z literą prawa nie marnotrawić grosza publicznego. Jeżeli tę ustawę przyjmiemy, ten mechanizm zacznie działać jeszcze lepiej niż do tej pory. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-165.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi Kracikowi z Unii Wolności.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Beatę Świerczyńską z Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#PosełBeataŚwierczyńska">Panie Marszałku! Panie Posłanki i Panowie Posłowie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy mam zaszczyt przedstawić dzisiaj państwu nasz stosunek do ustawy o zmianie ustawy o zamówieniach publicznych. Na wstępie chcę zgodzić się z moimi przedmówcami, że zmiana ta jest konieczna. Klub Unii Pracy popiera gros zmian i całą ideę zmian zawartą w tej ustawie. Niemniej jednak nie jesteśmy tak wielkimi optymistami jak chociażby mój przedmówca, nie sądzimy, że uchwalenie tych zmian rozwiąże problem ekonomicznego, efektywnego wydawania grosza publicznego. Te zmiany uściślają procedury, wypełniają wcześniejsze luki legislacyjne, niemniej istota sprawnego funkcjonowania instytucji zamówień publicznych opiera się nie tylko na samych przepisach ustawy, które oczywiście tworzą jej szkielet, ale również na innych przepisach szczególnych, które muszą się znaleźć w rozporządzeniach poszczególnych organów władzy centralnej, poszczególnych ministrów, ażeby ten system rzeczywiście zaczął sprawnie działać. W opinii większości osób, które korzystają z tegoż instrumentu, z zamówień publicznych, ten właśnie problem był nadrzędny, a mianowicie brak odpowiednich norm, np. co do nakładów rzeczowych. Te, które są w tej chwili, które obowiązują, nie przystają zarówno do obecnej gospodarki wolnorynkowej, jak i obecnego poziomu wiedzy technicznej. Przede wszystkim mam na myśli roboty budowlane i zamówienia na roboty budowlane - brakuje zasad np. sporządzania kosztorysu inwestorskiego. W związku z tym tak naprawdę jeśli chodzi o przetargi, zwłaszcza na roboty publiczne, nie ma obiektywnych instrumentów, które pozwoliłyby porównać oferty i wybrać najwłaściwszą spośród nich. To jest do dziś jeden z podstawowych mankamentów funkcjonowania tej ustawy i myślę, że jeżeli nie wprowadzimy istotnych zmian w tych szczególnych przepisach, w tych normach, bardzo rozbudowanych w każdym europejskim systemie zamówień publicznych, postępu na tej drodze, na drodze efektywniejszego wydawania grosza publicznego nie uzyskamy.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#PosełBeataŚwierczyńska">Jest jeszcze jedna kwestia, która budzi poważne wątpliwości klubu Unii Pracy, a mianowicie ten próg, który został w tej chwili podniesiony trzykrotnie, próg, do którego może nastąpić zamówienie z wolnej ręki. Tak naprawdę nie bardzo rozumiem, dlaczego zdecydowano się jednak podnieść tę sumę z 1000 ECU, to jest w tej chwili około 3 tys. zł, czyli 30 mln starych złotych, do aż 90 mln starych złotych, czyli 9 tys. Powiem, dlaczego. No tak już jest, każdy z nas zna to dokładnie z doświadczenia, że jeżeli planujemy swoje budżety, to na ogół bardzo dokładnie planujemy duże wydatki - i tutaj czynimy pewne oszczędności - natomiast najtrudniej nam opanować te drobne. To jest tak: ziarnko do ziarnka, zbierze się miarka. Tu podnosimy próg trzykrotnie i tracimy kontrolę nad tymi drobnymi wydatkami. I w gruncie rzeczy mogą się pojawić tutaj bardzo duże straty, dlatego że co prawda zamówienia są drobne, natomiast najprawdopodobniej ich jest najwięcej w funkcjonowaniu w ogóle sfery budżetowej i w wydatkowaniu środków publicznych. Ja bym tutaj jednak zalecała daleko idącą ostrożność, zwłaszcza jeżeli już padają argumenty odnośnie do tej sytuacji, w której się znaleźliśmy, a mianowicie wielkiej klęski powodzi. Każdy grosz w tej chwili jest na wagę złota. Dlatego myślę, że ta nowelizacja, ten pomysł jest w tej chwili nie na miejscu.</u>
          <u xml:id="u-167.2" who="#PosełBeataŚwierczyńska">Kolejna sprawa, którą chciałabym poruszyć. Nie ma niestety - od pierwszego momentu kiedy zaczęliśmy pracować nad systemem zamówień publicznych - zrozumienia dla bardzo istotnej kwestii, jaką jest rola władzy publicznej, całej władzy, i samorządowej, i centralnej, rządowej przede wszystkim dla kultury polskiej. Kulturę polską można oczywiście wspierać w bardzo różny sposób, zakładając różne fundacje, ale również właściwym instrumentem do wspierania tej wielkiej kultury, w tym przypadku kultury materialnej, są zamówienia publiczne. Mianowicie chodzi tutaj przede wszystkim o sprawę konkursów na twórcze prace projektowe. Chociaż istnieje taka możliwość w samej ustawie, można korzystać z tej drogi wyboru oferty na chociażby projekt architektoniczny czy projekt mostu, czy choćby projekt pamiątkowego medalu, jednak doświadczenia wskazują, że z tej drogi korzysta się niestety bardzo rzadko. Zważywszy na to, że niestety jakość polskiej przestrzeni, jakość polskiej architektury, zdaje się, sytuuje nas na jednym z ostatnich miejsc w Europie, tu bezradność i - powiedziałabym - leseferyzm państwa jest jak najbardziej nie na miejscu. To właśnie nawet najmniejsze szkoły, najmniejsze budynki użyteczności publicznej powinny oddziaływać swoim wyrazem architektonicznym, swoją jakością, żeby kreować również gusta wszystkich odbiorców i tych, którzy będą potem inwestować już na własny rachunek. Niestety, ten instrument wspierania polskiej kultury do tej pory całkowicie nie jest wykorzystywany i tak naprawdę nie ma w obecnie obowiązującym prawie narzędzia, które zmuszałoby inwestorów publicznych do zastosowania takiego rozwiązania. Jest wniosek mniejszości, który mówi, że konkursy na twórcze prace projektowe miałyby się odbywać obligatoryjnie, jeżeli wartość zamówienia, wartość tych prac, przekraczałaby 20 tys. ECU, czyli ok. 60 tys. zł, niemniej tutaj są poważne spory; twierdzi się, że jest to suma zbyt niska. To jest oczywiście sprawa interpretacji, czy ona jest zbyt niska, niemniej poprawka, którą w imieniu Sojuszu Lewicy Demokratycznej zgłosił przed chwilą pan poseł, postulująca wzrost tej kwoty aż do 100 tys. ECU, wydaje mi się bardzo przesadna. W tej chwili ze środków publicznych buduje się bardzo mało obiektów tej wielkości - obiektów, których opracowania projektowe generowałyby takie koszty. W związku z tym tak naprawdę zapis ten byłby w praktyce znowu martwy, ograniczony tylko do wielkich inwestycji. Jeżeli na przykład państwo w tej chwili przymierza się do realizacji chociażby budownictwa czynszowego, o czynszach regulowanych, to przecież jest to znowu znakomity moment na to, ażeby wybierać najlepsze rozwiązania. Nie tylko oczywiście w odniesieniu do kosztów w sensie eksploatacji i używanych materiałów, bo jeśli chodzi o cenę samego opracowania projektowego, może to być złudne - cena tutaj nie jest w każdym razie obiektywnym wykładnikiem wartości dzieła i pracy projektowej. To jest naprawdę wielka szansa dla polskiej kultury. Dlatego proponujemy zwiększenie kwoty, od której obligatoryjnie należałoby organizować konkursy, do 50 tys. ECU. Bardzo państwa posłów proszę o nielekceważenie tej sprawy. Taki system działa w każdym europejskim kraju. To jest najważniejszy instrument kreowania nowej myśli architektonicznej, kultury nie tylko materialnej, ale i duchowej. Myślę, że musimy tą sprawą wcześniej czy później się zająć, zwłaszcza że chcemy zmierzać do Europy. I chcielibyśmy czynić to tak, żeby nasze miasta, nasze ulice, nasze domy były coraz piękniejsze. Tak że polecam bardzo te poprawki.</u>
          <u xml:id="u-167.3" who="#PosełBeataŚwierczyńska">I jeszcze raz, kończąc już, pragnę w imieniu Unii Pracy powiedzieć, że poprzemy te zmiany, niemniej jednak, żeby ten system dobrze zafunkcjonował, żeby rzeczywiście przyczynił się do ograniczenia zjawisk korupcyjnych, potrzebne są przepisy szczególne, których od dwóch lat nie możemy się doczekać. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Czy pan poseł Szczepański chce jeszcze zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-168.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przepraszam bardzo, pan poseł Nowaczyk w jakim trybie?</u>
          <u xml:id="u-168.4" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Nowaczyk: Zapytania.)</u>
          <u xml:id="u-168.5" who="#WicemarszałekMarekBorowski">To może najpierw pytania.</u>
          <u xml:id="u-168.6" who="#komentarz">(Poseł Wiesław Andrzej Szczepański: Z tym że ja też mam pytanie do pana Urbankowskiego.)</u>
          <u xml:id="u-168.7" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Do pana ministra?</u>
          <u xml:id="u-168.8" who="#komentarz">(Poseł Wiesław Andrzej Szczepański: Tak, bo tu chodzi o wyjaśnienie tego, o czym pani poseł wspomniała, kwestii twórczych prac projektowych. Od tej odpowiedzi będzie zależał właściwie ten wniosek mniejszości.)</u>
          <u xml:id="u-168.9" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-168.10" who="#WicemarszałekMarekBorowski">A pan poseł Nowaczyk do kogo ma pytanie?</u>
          <u xml:id="u-168.11" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Nowaczyk: Właściwie nie pytanie, chcę zgłosić poprawkę w związku z moim wystąpieniem klubowym.)</u>
          <u xml:id="u-168.12" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Autopoprawkę, tak?</u>
          <u xml:id="u-168.13" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Nowaczyk: Autopoprawkę.)</u>
          <u xml:id="u-168.14" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę bardzo, może najpierw pan poseł przedstawi autopoprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#PosełWojciechNowaczyk">Wysoki Sejmie! Panie Marszałku! Wnoszę poprawkę dotyczącą uzupełnienia art. 71 ustawy o zamówieniach publicznych poprzez dodanie nowego ust. 3 w brzmieniu: „Zamówienia publicznego na twórcze prace projektowe oraz na prace w zakresie działalności twórczej w dziedzinie kultury i sztuki o wartości przekraczającej 100 tys. ECU udziela się w trybie zamówienia z wolnej ręki, poprzedzonego konkursem, z zachowaniem przepisów art. 71 ust. 2”. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Bardzo proszę, może pan poseł zapyta o to, o co chciał zapytać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">Mam pytanie, jako poseł Szczepański, do pana Urbankowskiego.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#PosełWiesławAndrzejSzczepański">Panie prezesie, pani poseł Świerczyńska kwestionuje art. 71, mówiący o nowelizacji ustawy, chodzi o wniosek mniejszości związany z twórczymi pracami projektowymi. Mam pytanie: Czy w opracowanym rozporządzeniu, które jest już w Radzie Ministrów, jest zapis dotyczący tego, ilu najmniej oferentów powinno brać udział w przetargu? Obawą komisji i wszystkich posłów, którzy nie przyjęli tego wniosku mniejszości, było to, że jeśli jest to zamówienie z wolnej ręki, to konkurs może dotyczyć tylko jednej osoby. W związku z tym mam pytanie: Czy w tym rozporządzeniu o twórczych pracach projektowych w konkursie jest określona minimalna liczba oferentów, którzy mogą uczestniczyć w konkursie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Czy są jeszcze pytania do prezesa Urzędu Zamówień Publicznych?</u>
          <u xml:id="u-172.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-172.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Bardzo proszę, panie prezesie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#PrezesUrzęduZamówieńPublicznychPiotrUrbankowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Występując z upoważnienia prezesa Rady Ministrów, chciałbym się odnieść do propozycji zgłoszonych jako wnioski mniejszości i zaprezentować stanowisko rządu.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#PrezesUrzęduZamówieńPublicznychPiotrUrbankowski">Jesteśmy przeciwni przyjęciu pierwszego wniosku mniejszości. Jego przyjęcie oznaczałoby określenie w ustawie o zamówieniach publicznych delegacji dla ministra spraw wewnętrznych i administracji do wydania rozporządzenia określającego formę dokumentacji projektowej. Ustawą właściwą w tej materii jest ustawa Prawo budowlane i nie wydaje się zasadne regulowanie w ustawie o zamówieniach publicznych spraw z zupełnie innej dziedziny prawa. Przyjęcie takiego rozwiązania doprowadziłoby do dualizmu rozwiązań w zakresie dokumentacji projektowej dla robót budowlanych.</u>
          <u xml:id="u-173.2" who="#PrezesUrzęduZamówieńPublicznychPiotrUrbankowski">Dodatkowo podnieść należy argument, iż tak sformułowane upoważnienie do wydania aktu wykonawczego określa sprawy odesłane do uregulowania w akcie wykonawczym w sposób ogólnikowy, bez precyzowania zasad w celu wydania aktu wykonawczego, a jest to sprzeczne z zasadami techniki prawodawczej.</u>
          <u xml:id="u-173.3" who="#PrezesUrzęduZamówieńPublicznychPiotrUrbankowski">W imieniu rządu zdecydowanie chcę poprzeć przyjęcie wniosku mniejszości nr 2. Odrzucenie tego wniosku i przyjęcie wersji zaproponowanej przez komisję oznacza zmniejszenie minimalnej liczby uczestników postępowania, prowadzonego w trybie negocjacji z zachowaniem konkurencji, z 3 do 2. Przedstawiciele rządu wspólnie z przedstawicielami Najwyższej Izby Kontroli podczas prac komisji bezskutecznie zgłaszali sprzeciw przeciwko tej zmianie. Zmniejszenie liczby uczestników negocjacji z 3 do 2 oznacza obniżenie konkurencyjności postępowania, zwiększa możliwość występowania nieprawidłowości.</u>
          <u xml:id="u-173.4" who="#PrezesUrzęduZamówieńPublicznychPiotrUrbankowski">Odnośnie do wniosku mniejszości nr 3, opowiadamy się za odrzuceniem wniosku w zaproponowanej wersji. Natomiast gdyby została przyjęta poprawka zgłoszona przez pana posła Nowaczyka, a mianowicie podniesienie progu z 20 tys. do 100 tys. ECU, wniosek zgłoszony w autopoprawce nr 3 nie będzie budził naszych zastrzeżeń i wówczas opowiemy się za jego przyjęciem. Wniosek w wersji zgłoszonej w druku, gdzie jest podana kwota, powyżej której należałoby obligatoryjnie robić konkursy na podstawie art. 71, poprzedzające zamówienie z wolnej ręki, wynosząca ponad 20 tys., wydaje się nie do przyjęcia, natomiast w proponowanej wersji 100 tys. nie budzi naszych zastrzeżeń.</u>
          <u xml:id="u-173.5" who="#PrezesUrzęduZamówieńPublicznychPiotrUrbankowski">Jeżeli chodzi o wniosek mniejszości nr 4, z przyczyn legislacyjnych raczej niż merytorycznych opowiadamy się za odrzuceniem wniosku dotyczącego przepisów przejściowych. Podobne stanowisko wyraziło zresztą Biuro Legislacyjne Kancelarii Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-173.6" who="#PrezesUrzęduZamówieńPublicznychPiotrUrbankowski">Jeżeli chodzi o inne wnioski, m.in. zgłoszone przez sprawozdawcę pana posła Szczepańskiego czy zasygnalizowane Wysokiej Izbie odnośnie do potrzeby uzupełnienia zapisu dotyczącego objęcia przepisami tej ustawy jednostki radiofonii i telewizji i wpisania tego do jednego z punktów w art. 2, propozycja ta zyskuje zdecydowane poparcie rządu.</u>
          <u xml:id="u-173.7" who="#PrezesUrzęduZamówieńPublicznychPiotrUrbankowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym odnieść się również do innych wniosków zgłoszonych w trakcie dyskusji, m.in. do wniosku w sprawie podniesienia progu z 20 tys. do 30 tys. ECU. Kwestia ta była dosyć szeroko dyskutowana na posiedzeniu połączonych komisji. Komisje przyjęły taką koncepcję, aby stworzyć ten podpróg w przedziale 20–50 tys. ECU, z możliwością skracania przez zamawiającego terminu do 3 tygodni (nie może to być jednak krócej niż 3 tygodnie). Natomiast należy tu zauważyć, że podniesienie tego progu sprzyjałoby także obniżeniu konkurencyjności postępowania, jeśli chodzi o zamówienie publiczne. W imieniu rządu chcę wyrazić sprzeciw wobec tych propozycji, zaznaczając równocześnie, iż w trybie dotychczasowych rozwiązań prawnych, na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów, istnieje możliwość regulowania progów, nawet corocznego ich podnoszenia. Chcę przypomnieć jako argument to, że progi zostały ustalone w ECU i czynnik inflacyjny nie ma tu większego znaczenia, natomiast gdyby była taka potrzeba, to istnieje możliwość zmiany tego progu w ramach uprawnień, jakie posiada Rada Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-173.8" who="#PrezesUrzęduZamówieńPublicznychPiotrUrbankowski">Pragnę także odnieść się do wypowiedzi tych posłów, którzy mówili o pilnej potrzebie nowelizacji ustawy o zamówieniach publicznych w związku z aktualną sytuacją powodziową, z klęską, jaka nawiedziła nasz kraj. W pakiecie tzw. ustaw powodziowych była zgłaszana poprawka. Natomiast Komisja Ustawodawcza po przeanalizowaniu uznała, że dotychczasowe rozwiązania ustawowe, a mam tu na myśli przede wszystkim rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 20 sierpnia 1996 r., w zupełności pozwalają zamawiającym na działanie w przypadku potrzeby natychmiastowego konkretnego działania mającego na celu zapobieganie bezpośrednim skutkom klęsk żywiołowych bądź ich likwidację, także klęsk powodzi. Chcę również dodać, że jeżeli chodzi o stosowanie ustawy i tego rozporządzenia, to ma to ten walor, że mimo tego szczególnego trybu pozwalającego na realizację zamówień z pominięciem terminów, procedur odwoławczych, a więc w sposób uproszczony, dopuszcza się możliwość stosowania przez zamawiającego trybów konkurencyjnych, pozwala stosować takie konkurencyjne formy, jak chociażby zapytanie o cenę czy negocjacje z zachowaniem konkurencji. Ten walor jest bardzo istotny.</u>
          <u xml:id="u-173.9" who="#PrezesUrzęduZamówieńPublicznychPiotrUrbankowski">Odnosząc się do wniosku czy wątpliwości zgłoszonych przez panią poseł Świerczyńską, chcę powiedzieć, że w czasie prac nad ustawą rząd prezentował stanowisko, iż podniesienie tego pierwszego progu z 1 tys. ECU do 3 tys. ECU jest zbyt wysokie. Opowiadaliśmy się za progiem 2 tys. ECU, komisje natomiast przesądziły o propozycji progu 3 tys. ECU.</u>
          <u xml:id="u-173.10" who="#PrezesUrzęduZamówieńPublicznychPiotrUrbankowski">Odnośnie do sprawy konkursów. Pani poseł stwierdziła, że nie ma rozporządzeń i aktów wykonawczych. Chcę poinformować Wysoką Izbę, że Komitet Ekonomiczny Rady Ministrów już przed dwoma miesiącami przyjął projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie organizowania konkursów. Odpowiadając panu posłowi Szczepańskiemu, chcę powiedzieć, że tam również przewidzianych jest minimum 2 uczestników, czyli jest zachowany tryb konkurencyjny. Ze względu na bieżące prace związane chociażby z powodzią Rada Ministrów jeszcze tego projektu nie rozpatrzyła, ale chcę zapewnić, że na jednym z najbliższych posiedzeń to rozporządzenie w sprawie konkursów na prace twórcze i projektowe będzie przez Radę Ministrów rozpatrzone.</u>
          <u xml:id="u-173.11" who="#PrezesUrzęduZamówieńPublicznychPiotrUrbankowski">Panie Marszałku! Chciałbym serdecznie podziękować Wysokiej Izbie za bardzo intensywne prace nad projektem ustawy. Jeżeli można, chciałbym podziękować posłowi sprawozdawcy panu Szczepańskiemu za bardzo dobrą współpracę. Myślę, że ta nowelizacja ustawy o zamówieniach publicznych przyczyni się do lepszego funkcjonowania systemu zamówień publicznych, i to zarówno patrząc przez pryzmat zamawiających, jak i oferentów, ale przede wszystkim przez pryzmat pieniędzy wydawanych ze środków publicznych. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-173.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu prezesowi.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Czy sprawozdawca pan poseł Wiesław Szczepański chciałby jeszcze zabrać głos? Nie.</u>
          <u xml:id="u-174.2" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Nowaczyk: Mam pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-174.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pan poseł Nowaczyk ma pytanie, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#PosełWojciechNowaczyk">Dziękuję bardzo, panie marszałku. Mam pytanie do pana prezesa Urzędu Zamówień Publicznych. Czy dobrze odczytałem tę wypowiedź - deklarację w sprawie art. 15 ust. 1, o którego nowelizację wnosiłem - chodzi o podniesienie progu z 20 tys. do 30 tys. ECU - z wniosku samorządowców: czy można oczekiwać, że na mocy delegacji, jakie Rada Ministrów ma z mocy ustawy o zamówieniach publicznych, próg ten będzie podniesiony do tej kwoty realnej 30 tys. ECU? Dysponuję wyliczeniami w tym zakresie, by urealnić warunki rynkowe i cenowe. I następne pytanie z tego wynikające: Kiedy to nastąpi? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę bardzo, panie prezesie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#PrezesUrzęduZamówieńPublicznychPiotrUrbankowski">Panie pośle, chciałbym odpowiedzieć, że oczywiście, jeżeli takie wnioski by wpływały. Chcę przypomnieć, że ustawa funkcjonuje od ponad 2 lat i takie upoważnienie dla Rady Ministrów było. Jednak wnioski nie pojawiały się i w związku z tym problem nie był przez Radę Ministrów rozpatrywany. Nie mogę tu przyjmować zobowiązań, ponieważ jest to suwerenna decyzja Rady Ministrów, natomiast mogę powiedzieć, że jako urząd dokonamy również analizy wzrostu kosztów i wówczas wystąpimy z odpowiednimi propozycjami do Rady Ministrów. W ustawie są określone terminy, w jakich to należy robić. Jeżeli dobrze pamiętam, to do września każdego roku takie zmiany są możliwe do wprowadzenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-178.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">W związku z tym, że podczas drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm ponownie skierował projekty ustaw do Komisji Systemu Gospodarczego i Przemysłu, Komisji Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej, Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Ustawodawczej w celu przedstawienia dodatkowego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-178.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-178.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-178.5" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 15 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Obrony Narodowej oraz Komisji Ustawodawczej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustaw o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych i o wyższym szkolnictwie wojskowym (druki nr 2232 i 2425).</u>
          <u xml:id="u-178.6" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Włodzimierza Nieporęta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#PosełWłodzimierzNieporęt">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Komisji Obrony Narodowej oraz Komisji Ustawodawczej przedstawić sprawozdanie o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustaw o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych i o wyższym szkolnictwie wojskowym (druk nr 2425). Komisje: Obrony Narodowej oraz Ustawodawcza, działając na podstawie decyzji Sejmu podjętej w dniu 11 kwietnia 1997 r. na 104 posiedzeniu, rozpatrzyły projekt ustawy na posiedzeniach w dniu 7 maja i 17 czerwca. Komisje przedstawiają sprawozdanie, w którym wnoszą o uchwalenie przez Wysoki Sejm załączonego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#PosełWłodzimierzNieporęt">Wysoka Izbo! Art. 1 przedstawionego projektu ustawy nowelizuje ustawę o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych. Zawiera on regulacje, których celem jest zwiększenie elastyczności polityki kadrowej w siłach zbrojnych. Podstawowym instrumentem umożliwiającym realizację wymienionego celu jest ustawowe ograniczenie czasu zajmowania stanowiska służbowego:</u>
          <u xml:id="u-179.2" who="#PosełWłodzimierzNieporęt">— o stopniu etatowym do stopnia etatowego pułkownika włącznie od 2 do 5 lat,</u>
          <u xml:id="u-179.3" who="#PosełWłodzimierzNieporęt">— o stopniu etatowym generała - 3 lata.</u>
          <u xml:id="u-179.4" who="#PosełWłodzimierzNieporęt">Szczegółowa analiza projektu poselskiego i zgłoszonych uwag pozwoliła na sformułowanie wniosku, że zasadne jest, aby kadencyjnością byli objęci tylko oficerowie zawodowi. Duże zróżnicowanie stanowisk służbowych oficerów zawodowych, które jest związane z istniejącymi korpusami osobowymi, rodzajami służb, spowodowało, że ustawa upoważnia ministra obrony narodowej do określenia w drodze rozporządzenia modelu przebiegu służby oficera zawodowego. Model przebiegu służby oficera zawodowego określałby m.in. czas zajmowania poszczególnych stanowisk służbowych i jednocześnie uwzględniałby specyfikę stanowisk służbowych zajmowanych przez oficerów.</u>
          <u xml:id="u-179.5" who="#PosełWłodzimierzNieporęt">Przepisy ustawy zobowiązują do tego, aby oficera zawodowego z upływem określonego w ustawie lub rozporządzeniu okresu zajmowania stanowiska służbowego zwalniało się z tego stanowiska i wyznaczało na to samo lub na inne stanowisko służbowe. Przy czym ustawa wymaga, aby decyzja o wyznaczeniu na niższe stanowisko służbowe mogła być podjęta po uzyskaniu zgody zainteresowanego oficera.</u>
          <u xml:id="u-179.6" who="#PosełWłodzimierzNieporęt">W związku z potrzebą uszanowania niezawisłości sędziów i prokuratorów w ustawie proponuje się, aby w stosunku do oficerów zajmujących stanowiska sędziów w sądach wojskowych oraz prokuratorów w wojskowych jednostkach prokuratury nie stosowało się przepisów o wyznaczaniu na stanowisko służbowe na określony czas.</u>
          <u xml:id="u-179.7" who="#PosełWłodzimierzNieporęt">Nowelizacja art. 36 usuwa zasadniczą wadę poselskiego projektu ustawy, na co zwrócono uwagę w trakcie pierwszego czytania. Wada ta polegała na uniemożliwieniu podjęcia jakiejkolwiek decyzji kadrowej w stosunku do żołnierza zawodowego, którego wyznaczono na stanowisko służbowe na czas określony do momentu upływu tego okresu. W brzmieniu przedstawionym w projekcie art. 36 precyzuje warunki obligatoryjnego i fakultatywnego zwalniania żołnierza zawodowego z zajmowanego stanowiska służbowego oraz konsekwencji tych zwolnień. Pozostałe zmiany zawarte w art. 1 ustawy są konsekwencją przyjętych rozwiązań.</u>
          <u xml:id="u-179.8" who="#PosełWłodzimierzNieporęt">W art. 2 proponuje się dodanie do art. 10 ustawy o wyższym szkolnictwie wojskowym ust. 3a, który upoważnia ministra obrony narodowej do wyznaczania na stanowisko komendanta akademii wojskowej w wyjątkowych wypadkach oficera o wysokich kwalifikacjach, który posiada stopień generała, ale nie ma tytułu naukowego lub stopnia naukowego doktora habilitowanego. Traktujemy ten przepis rzeczywiście jako wyjątek od zasady.</u>
          <u xml:id="u-179.9" who="#PosełWłodzimierzNieporęt">Panie Marszałku! W czasie posiedzeń komisji rozpatrzone zostały wszystkie uwagi i wnioski zgłoszone w trakcie pierwszego czytania oraz inicjatywy przedstawione przez ministra obrony narodowej. Przebieg dyskusji w połączonych komisjach wskazuje, że zaproponowane rozwiązania usatysfakcjonowały zgłaszających wnioski. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-179.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-180.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-180.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Krystynę Łybacką z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#PosełKrystynaŁybacka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sojusz Lewicy Demokratycznej od początku procesu legislacyjnego popierał poselski projekt ustawy nowelizującej ustawę o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych. Nowelizacja ta wynika z potrzeby racjonalnego kształtowania polityki kadrowej w siłach zbrojnych. Do służby nie mogą trafiać ludzie nie mający stosownych predyspozycji, by ją pełnić. Równocześnie brak jasno sformułowanych zasad rozwoju zawodowego uniemożliwia osiągnięcie satysfakcji tym, którzy zostali oficerami powodowani głęboką wewnętrzną potrzebą.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#PosełKrystynaŁybacka">Sojusz Lewicy Demokratycznej z zadowoleniem przyjmuje wprowadzony w zmianie 1 lit. b pkt 4, definiujący pojęcie modelu przebiegu służby wojskowej żołnierza zawodowego. Oficerowie z racji swego wyszkolenia i funkcji są dumą i wizytówką sił zbrojnych. Oficerska kadra zawodowa musi więc być, z jednej strony, starannie przemyślana w aspekcie decyzji kadrowych, z drugiej zaś decyzje kadrowe winny być podejmowane przy współudziale żołnierza zawodowego, który, znając wymagania i oczekiwane predyspozycje, może współuczestniczyć i planować własną drogę zawodową.</u>
          <u xml:id="u-181.2" who="#PosełKrystynaŁybacka">Wprowadzenie w zmianie 2 zasady kadencyjności zwiększy zmienność na najwyższych stanowiskach w siłach zbrojnych, co w znacznym stopniu pozwoli przeciwdziałać nadmiernej rutynie i zastałym układom personalnym.</u>
          <u xml:id="u-181.3" who="#PosełKrystynaŁybacka">Sojusz Lewicy Demokratycznej popiera zapis w zmianie 2 lit. b, wyłączający spod zasady kadencyjności stanowiska sędziów w sądach wojskowych i prokuratorów w wojskowych jednostkach prokuratury. Są to stanowiska specyficzne i ich odrębność winna być zachowana.</u>
          <u xml:id="u-181.4" who="#PosełKrystynaŁybacka">W stosunku do przedłożenia poselskiego połączone komisje wprowadziły zapisy precyzujące wypadki, w których zarówno żołnierza zawodowego, jak i żołnierza w służbie kontraktowej zwalnia się z zajmowanego stanowiska, i wypadki, w których żołnierza zawodowego i żołnierza w służbie kontraktowej można zwolnić z zajmowanego stanowiska. Zapisy te zmniejszają relatywizm decyzji kadrowych, są więc niewątpliwie warte poparcia.</u>
          <u xml:id="u-181.5" who="#PosełKrystynaŁybacka">Sojusz Lewicy Demokratycznej będzie głosował za przyjęciem sprawozdania połączonych komisji, zawartego w druku nr 2425. Bardzo dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-181.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję pani poseł Krystynie Łybackiej z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Obecnie zabierze głos pan poseł Zygmunt Jakubczyk.</u>
          <u xml:id="u-182.2" who="#komentarz">(Poseł Jan Świrepo: Nie zabierze.)</u>
          <u xml:id="u-182.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Czy pan poseł Mączka jest gotów teraz zabrać głos, z marszu?</u>
          <u xml:id="u-182.4" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Mączka: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-182.5" who="#WicemarszałekMarekBorowski">To proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#PosełZbigniewMączka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Po raz kolejny rozmawiamy w tej sali o ustawach, które porządkują bardzo ważną część życia społecznego, a mianowicie o ustawach dotyczących armii, i po raz kolejny nie ma bardzo ostrych kontrowersji, nie ma też bardzo wielkiego - jak widać - zainteresowania tymi sprawami.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#PosełZbigniewMączka">Może to dobrze. Jednak sądzę, że czasem trzeba wyjaśnić nieco głębiej, czego dotyczą te uregulowania i dlaczego właśnie tak bardzo pilnie, kiedy brakuje nam już czasu na rozstrzyganie spraw krajowych, mówimy o rzeczach, co do których, wydaje się, nie ma potrzeby dialogu, dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-183.2" who="#PosełZbigniewMączka">Otóż polski parlament od początku, kiedy był w stanie podejmować decyzje suwerenne - a za taki uważam już parlament kontraktowy - prowadził dosyć konsekwentną pracę legislacyjną przystosowującą naszą armię do wymagań stawianych armiom we współczesnych demokracjach. I o ile na początku działalności towarzyszyło temu chyba mniej wiary, że ten kierunek ma trochę większe znaczenie niż tylko załatwienie spraw wewnątrzkrajowych, o tyle w tej chwili mamy już ten luksus, że doskonale wiemy, do jakiego celu mamy dojść. Celem tym jest zbudowanie państwa, które będzie rzeczywiście państwem demokratycznym, to znaczy takim, w którym oprócz przepisów demokratycznych w życiu społecznym będą funkcjonowały zasady demokracji (a jest to głęboko sprzeczne z tym, co w każdej armii jest oczywiste, to znaczy z zasadą siły i autorytetu). Kraje, które z sukcesem funkcjonowały w warunkach demokracji, rozwiązały tę sprawę i postawiły warunek dla tych krajów, które ewentualnie chcą dołączyć do tego grona, że podobne rozwiązania, podobny sposób umieszczenia armii jest niezbędny, aby można było ubiegać się np. o przyjęcie do NATO. Już padło to słowo, bo jest to cel przemian naszej armii, cel doraźny. Oczywiście wiadomo, że armię mamy po to, aby zachować niepodległość, ale aby zachować niepodległość, lepiej jest - prawie wszyscy w Polsce co do tego się zgadzamy - jeżeli naszą armię i naszą strukturę państwową włączymy w większy, stabilny system obronny, taki, który się dotychczas bardzo skutecznie sprawdził. Właśnie wymaganie, aby armia była podległa cywilnej kontroli, oznacza zastosowanie mechanizmów przełamujących tę z pozoru nie do rozwiązania sprzeczność między demokratyczną strukturą władzy społecznej, gdzie wybory i decyzje poszczególnych i bezbronnych w sumie obywateli decydują o tym, kto przejmie władzę, a istniejącą w tym społeczeństwie strukturą autokratyczną, uzbrojoną, silną, zdolną ewentualnie do wymuszenia posłuszeństwa. Rozwiązanie tej sprzeczności w praktyce widać na przykładzie Stanów Zjednoczonych, gdzie armia istniała od samego początku i jednocześnie od samego początku była tak wmontowana w system społeczny, że nigdy nie doszło tam do zamachu stanu, w wyniku którego podważone byłoby funkcjonowanie konstytucji czy podważone byłyby decyzje wyborców. Ten wzór niekoniecznie musi być przez nas dokładnie skopiowany, ale bardzo słuszna jest następująca zasada, że demokracja przetrwa w tych systemach, w których nie ma władzy pozostawionej na rzecz przypadku decydującego o tym, kto jaki ma charakter i w jaki sposób się zachowa sprawując tę władzę, gdzie jest trochę bardziej pesymistyczne podejście do ludzi. Wiemy, że są ludzie wybitni, obdarzeni ogromnymi talentami i są ludzie, którzy mogą wykorzystać miejsce, w którym się znajdują, w sposób odpowiadający ich ambicjom, a niekoniecznie temu, co w danym momencie jest potrzebne państwu. Stąd jest obudowanie strukturą prawną zasady podporządkowania siły, podporządkowania armii w zasadzie bezbronnej cywilnej strukturze państwa. Obudowanie prawami trwa u nas w Polsce od bardzo dawna. Ustawa, o której teraz mówimy, jest jednym z ważnych elementów.</u>
          <u xml:id="u-183.3" who="#PosełZbigniewMączka">W państwach NATO, zwłaszcza w Stanach Zjednoczonych, zasada kadencyjności na najwyższych stanowiskach wojskowych jest traktowana jako element zapewniający, że sprawujący władzę nad wojskiem obywatele w mundurach mają małe szanse na przejęcie takiej pozycji w państwie, aby wszyscy inni obywatele nie w mundurach byli podporządkowani kilku osobom czy jednej osobie - zwłaszcza jednej osobie - która może uznać, że ma trochę więcej władzy niż całe społeczeństwo.</u>
          <u xml:id="u-183.4" who="#PosełZbigniewMączka">Ponieważ zasada tej ustawy wbudowuje się w wizję przyszłościową, a celem jej jest doprowadzenie Polski do jak największej zgodności z tym, co we współczesnych demokracjach okazało się słuszne, mój klub będzie popierał jak najszybsze przyjęcie ustawy i jak najszybsze doprowadzenie do tego, aby ustawa zaczęła obowiązywać w praktyce. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-183.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przemawiał pan poseł Zbigniew Mączka z Unii Wolności.</u>
          <u xml:id="u-184.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Obecnie zabierze głos pan poseł Zygmunt Jakubczyk z Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#PosełZygmuntJakubczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W trakcie pierwszego czytania projektu ustawy o zmianie ustaw o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych i o wyższym szkolnictwie wojskowym (druk nr 2232) zwrócono w zasadzie uwagę na dwie kwestie. Pierwsza kwestia to kadencyjność na najwyższych szczeblach dowodzenia polskich sił zbrojnych. Druga sprawa to możliwość wykorzystania w akademiach wojskowych doświadczenia, wiedzy i umiejętności osób zajmujących kierownicze stanowiska w wojsku.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#PosełZygmuntJakubczyk">Co do drugiej kwestii była w Wysokiej Izbie pełna zgodność: tak, należy umożliwić przekazywanie swoich doświadczeń i wiedzy w akademiach wojskowych nie tylko oficerom posiadającym tytuł naukowy lub stopień naukowy doktora habilitowanego, lecz również przekazywanie tej wiedzy i umiejętności przez generałów z dużym doświadczeniem praktycznym, z zaznaczeniem, iż zastosowanie takiego przepisu powinno być ograniczone do wyjątkowych przypadków.</u>
          <u xml:id="u-185.2" who="#PosełZygmuntJakubczyk">Co do kwestii pierwszej, pozostającej, jak sądzę, w zgodności z intencją wnioskodawcy projektu ustawy — wprowadzenia kadencyjności — zdania były podzielone i w gruncie rzeczy dotyczyły dwóch aspektów:</u>
          <u xml:id="u-185.3" who="#PosełZygmuntJakubczyk">1) jeśli kadencyjność, to na jaki okres i jaka jej powtarzalność,</u>
          <u xml:id="u-185.4" who="#PosełZygmuntJakubczyk">2) trudność w określeniu stanowisk służbowych nie niższych niż poprzednio zajmowane.</u>
          <u xml:id="u-185.5" who="#PosełZygmuntJakubczyk">Niestety, zdaniem Klubu Parlamentarnego Unii Pracy, w imieniu którego mam zaszczyt przemawiać, propozycja rozwiązania zawarta w sprawozdaniu Komisji Obrony Narodowej oraz Komisji Ustawodawczej w druku nr 2425 nie odpowiada na zasadnicze pytanie postawione w trakcie pierwszego czytania. Co to bowiem znaczy — i tu powtarzam pytanie postawione w trakcie pierwszego czytania — że zgodnie z zapisem art. 35 ust. 7 pkt 2 żołnierza zawodowego wyznacza się na stanowisko służbowe o stopniu etatowym generała (admirała) na 3 lata? I dalej w dodanym ust. 7b: „Oficera zawodowego po upływie okresu, o którym mowa w ust. 7, wyznacza się na to samo lub na inne stanowisko służbowe”. Znaczy to przecież tyle, że choć mowa jest o czasie trwania kadencji, to nie ma tu mowy o jej ewentualnej krotności. Przecież istotą kadencyjności jest określenie nie tyle czasu trwania kadencji, ile także, a może przede wszystkim krotności. I zawsze w takim przypadku chodzi o czas „nie dłuższy niż”. Na przykład: nie dłuższy niż dwie kadencje.</u>
          <u xml:id="u-185.6" who="#PosełZygmuntJakubczyk">I to jest nasze zasadnicze zastrzeżenie do projektu ustawy. Powtórzę: To jest nasze zasadnicze zastrzeżenie. Chyba że chodziło o to, że zgodnie z zapisem art. 3 ust. 1 projektu ustawy uprawniony organ w ciągu 3 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy wyznaczy żołnierza zawodowego zajmującego w dniu wejścia w życie ustawy stanowisko służbowe o stopniu etatowym generała (admirała) na to samo stanowisko lub inne nie niższe niż poprzednio zajmowane. I to pozostawiam bez komentarza.</u>
          <u xml:id="u-185.7" who="#PosełZygmuntJakubczyk">Poddajemy to zastrzeżenie pod rozwagę wnioskodawcom projektu ustawy, tym bardziej że jest ono zgodne z intencją wnioskodawców, wyrażoną w uzasadnieniu do projektu ustawy. Dotyczy to wprowadzenia kadencyjności.</u>
          <u xml:id="u-185.8" who="#PosełZygmuntJakubczyk">Należałoby, jeśli pan poseł sprawozdawca przyjmie taką propozycję, wnieść poprawkę do art. 35 w dodanym ust. 7b w brzmieniu: Oficera zawodowego po upływie okresu, o którym mowa w ust. 7, wyznacza się na to samo lub inne stanowisko służbowe, jednak nie na dłużej niż na dwie kolejne kadencje. I to byłaby poprawka, jeśli pan poseł sprawozdawca zechciałby ją przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-185.9" who="#PosełZygmuntJakubczyk">Zdaniem Klubu Parlamentarnego Unii Pracy na uwagę zasługują zaproponowane rozwiązania określające tryb i przypadki zwalniania z zajmowanego stanowiska. Nie zachodzi bowiem groźba, że zwolniony z zajmowanego stanowiska generał, w związku ze złą oceną dotychczasowego przebiegu służby, ma zagwarantowane stanowisko nie niższe (lub równorzędne) niż poprzednio zajmowane. Jest to postawienie sprawy ostro, ale jasno i zdecydowanie. Nie ma taryfy ulgowej dla miernych, choć bywa, że wiernych. Co ważniejsze, uwzględnione tu zostały regulacje wynikające z wprowadzenia, przecież nie tak dawno, bo parę dni temu, ustawy o dyscyplinie wojskowej; choćby w części dotyczącej uprawomocnienia orzeczenia o wymierzeniu kary dyscyplinarnej wyznaczenia na niższe stanowisko służbowe.</u>
          <u xml:id="u-185.10" who="#PosełZygmuntJakubczyk">Klub Parlamentarny Unii Pracy głosować będzie za przyjęciem projektu ustawy o zmianie ustaw o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych i o wyższym szkolnictwie wojskowym. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Sądzę, że pańskie odnoszenie się do posła sprawozdawcy miało charakter grzecznościowy. Bo niezależnie od tego, czy pan poseł sprawozdawca przyjmie poprawkę, czy nie, może pan ją złożyć - i to tutaj, a nie posłowi sprawozdawcy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#PosełZygmuntJakubczyk">Rozumiem, panie marszałku. Jednak przed złożeniem poprawki skonsultuję się z posłem sprawozdawcą, bo nie chciałbym mu robić po prostu jakiegoś tam...</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Świństwa.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">No, dobrze, mamy różne przypadki, jak widać. Pan poseł to skonsultuje, z tym że prosiłbym o podjęcie decyzji w trakcie debaty, a nie później.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Mamy jeszcze pana posła Eugeniusza Janułę, Nowa Demokracja - Koło Poselskie.</u>
          <u xml:id="u-188.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#PosełEugeniuszJanuła">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Oczywiście Nowa Demokracja w pełni popiera przedłożoną nowelizację ustawy. Trzeba jednak powiedzieć, że ta nowelizacja nie idzie tak głęboko, jak byśmy oczekiwali.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#PosełEugeniuszJanuła">Pan poseł Mączka, na którego wystąpienie pozwolę sobie tutaj się powołać, stwierdził, bardzo zresztą słusznie, że armia służy do obrony niepodległości państwa; a dalej, idąc za myślą Clausewitza: ten, kto chce zachować pokój, musi przygotować się do wojny. W związku z tym armia musi być instrumentem niezwykle sprawnym - sprawnym również w kategoriach socjologii organizacji i w zakresie personalnym. I tutaj właśnie pragmatyka służby zawodowej, w szczególności żołnierzy zawodowych, w drugiej kolejności kontraktowych, musi być jednym z najlepszych instrumentów, jaki funkcjonuje wewnątrz armii.</u>
          <u xml:id="u-189.2" who="#PosełEugeniuszJanuła">Jeżeli chodzi o problemy, które nie zostały jak dotąd uwzględnione w ustawie, są one takie:</u>
          <u xml:id="u-189.3" who="#PosełEugeniuszJanuła">Nie uwzględniono w dostatecznym stopniu pewnych przesunięć personalnych, naturalnych w każdej armii, na linii: linia-administracja-szkolnictwo wojskowe. W wielu armiach NATO, na które się tutaj powołujemy, ten instrument funkcjonuje mniej więcej w ten sposób, że oficer - bo to dotyczy głównie oficerów - po pewnym okresie służby w linii przechodzi do administracji wojskowej, szeroko rozumianej oczywiście, czy do szkolnictwa wojskowego. W niektórych państwach zachodnich oficer, który jest kierowany do uczelni wojskowej jako wykładowca, niekoniecznie musi mieć określone tytuły, stopnie naukowe i tytuły naukowe; on po prostu przez pewien okres w swojej karierze, najczęściej przez 3 lata lub dwukrotność 3 lat, pracuje właśnie na uczelni wojskowej jako wykładowca. Tak samo praktyka wskazuje, że najszybciej awansuje się w sensie awansu pionowego właśnie w linii, natomiast pewien odpoczynek, że tak powiem, od awansów następuje w szeroko rozumianej administracji czy też szeroko rozumianej logistyce. I to też nie znalazło pełnego odzwierciedlenia w tej nowelizacji.</u>
          <u xml:id="u-189.4" who="#PosełEugeniuszJanuła">Kwestia kolejna. Obecnie funkcjonujące szkolnictwo wojskowe - też mówię o kształceniu oficerów - wskazuje wyraźnie, że jest tryb niższy kształcenia i jest tryb wyższy. Mianowicie oficerowie, którzy będą kształceni w trzyletnim cyklu szkoły oficerskiej, praktycznie do tych najwyższych stopni oficerskich, nie mówię o generalskich, nie mają specjalnie szans dojść, bo ich kariera może zamykać się na stopniu kapitana, w rozumieniu etatu, lub najwyżej na etacie majora. Oczywiście żeby dojść do stopnia pułkownika, trzeba odbyć kolejne, że tak powiem, przeszkolenia już wewnętrzne, na stopień generała trzeba mieć co najmniej PSOS. I to również nie zostało ujęte w tej nowelizacji ustawy, stąd przypuszczam, że za niedługi czas trzeba będzie w dalszym ciągu tę ustawę, być może głębiej, nowelizować.</u>
          <u xml:id="u-189.5" who="#PosełEugeniuszJanuła">Natomiast jest również pewien aspekt dobry, mianowicie jeżeli ta ustawa zostanie w pełni wdrożona, to być może kapelani wojskowi nie będą awansowani o dwa lub trzy stopnie - co budzi głębokie rozgoryczenie wśród kadry. Najskrajniejszym przypadkiem było awansowanie chorążego rezerwy na generała brygady, później na generała dywizji. No ale miejmy nadzieję, że to były przypadki skrajne.</u>
          <u xml:id="u-189.6" who="#PosełEugeniuszJanuła">Należałoby również w tej ustawie zbudować pewną delegację prawną w stosunku do żołnierzy zawodowych oddelegowanych do służby cywilnej, bo żołnierze zawodowi w służbie cywilnej przez pewien czas się jeszcze będą znajdowali. Na razie ta służba cywilna, obrona cywilna, nie jest za bardzo rozbudowana, a skutki tego mieliśmy w okresie ostatniej powodzi. Ale w każdym razie taka delegacja powinna być, bo nie jest określony status tych właśnie żołnierzy zawodowych, którzy są oddelegowani do obrony cywilnej.</u>
          <u xml:id="u-189.7" who="#PosełEugeniuszJanuła">Jeszcze jedna uwaga polemiczna do wystąpienia pana posła Mączki. Panie pośle, nie jest tak dobrze, nie ma kraju, gdzie nigdy siły zbrojne nie próbowały zagarnąć władzy czy coś w tym rodzaju. Nawet jeśli chodzi o Stany Zjednoczone, na których przykład pan się powoływał - podczas wojny secesyjnej olbrzymia część żołnierzy zawodowych z gen. Lee, gen. Longstreetem, gen. Stuartem itd. na czele, przeszła na stronę secesjonistów, nie stanęła po stronie unii. Zatem nawet i w tym państwie też są przykłady - mimo że było to dawno, ponad 100 lat temu - że armia próbuje czasem stanąć ponad społeczeństwem. Ale dlaczego to mówię? Po to, żebyśmy wszyscy mieli świadomość, że właśnie te mechanizmy cywilnej kontroli nad każdym systemem militarnym są szczególnie wrażliwe i w szczególności powinniśmy je budować również w naszej rzeczywistości politycznej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przepraszam, czy dla wygody stenografa mógłby pan jeszcze wyjaśnić, co to jest ten PSOS?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#PosełEugeniuszJanuła">Tak, oczywiście, już wyjaśniam. To jest kurs przeszkolenia wyższej kadry dowódczej, który odbywa się na Akademii Obrony Narodowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">To się nie zgadza ze skrótem, ale...</u>
          <u xml:id="u-192.2" who="#komentarz">(Poseł Eugeniusz Januła: Tak, ale ja to skróciłem.)</u>
          <u xml:id="u-192.3" who="#komentarz">(Poseł Jan Świrepo: Skrócił skrót.)</u>
          <u xml:id="u-192.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-192.5" who="#WicemarszałekMarekBorowski">To jest poprawka, jak rozumiem.</u>
          <u xml:id="u-192.6" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-192.7" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Są pytania.</u>
          <u xml:id="u-192.8" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pan poseł Jaskiernia, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym do pana posła sprawozdawcy i ewentualnie do przedstawiciela rządu skierować dwa pytania. Pierwsze pytanie nawiązuje do tego, o czym mówił również pan poseł Januła. Wielokrotnie stwierdzaliśmy, że jednym z probierzy, kryteriów postępu demokracji w Polsce jest cywilna kontrola nad armią. Chciałbym zapytać pana posła sprawozdawcę, czy te instrumenty, które już znajdują się w ustawodawstwie, bądź te, które wprowadzamy, tworzą standard porównywalny z tym, co obowiązuje w państwach demokratycznych.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#PosełJerzyJaskiernia">Drugie pytanie dotyczy ostatnich ważnych wydarzeń - mam na myśli decyzję szczytu w Madrycie, wizytę prezydenta Clintona, zaproszenie Polski do NATO. Chciałbym zapytać, czy - jeśli porównujemy instrumenty dotyczące służby wojskowej żołnierzy zawodowych, wyższego szkolnictwa wojskowego - te rozwiązania, które istnieją w Polsce, są skoordynowane z tymi (czy są im bliskie, czy też odległe od nich), które w chwili obecnej obowiązują w NATO. Moje pytanie wiąże się z tym, że mamy do czynienia z inicjatywą poselską. Niewątpliwie proces przyłączania, przystępowania Polski do NATO będzie wymagał szeregu dalszych, dalej idących działań, ale chciałbym pana posła sprawozdawcę i ewentualnie przedstawiciela rządu zapytać, czy kroki, które czynimy w tym konkretnym projekcie, w tej konkretnej ustawie, zbliżają nas do owych standardów oraz czy rząd pracuje nad rozwiązaniami prawnymi. Wiem, że to jest pewna antycypacja decyzji, ale chodzi mi o pewien model, bo model możemy koordynować, harmonizować bez względu na to, kiedy formalne członkostwo nastąpi, natomiast niewątpliwie w ramach tych konsekwencji, które przystąpienie do NATO wywołuje, strona prawna będzie miała znaczenie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Nie ma innych pytań.</u>
          <u xml:id="u-194.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Wobec tego proszę podsekretarza stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej pana Jerzego Sułka.</u>
          <u xml:id="u-194.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Tymczasem wyjaśniło się, że PSOS to jest Podyplomowe Studium Operacyjno-Strategiczne na AON, to znaczy, podejrzewam, na Akademii Obrony Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-194.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejJerzySułek">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Uprzejmie dziękuję za udzielenie mi głosu. Proszę pozwolić, że wyrażę na wstępie wdzięczność Wysokiej Izbie za bardzo wnikliwe potraktowanie projektu ustawy o zmianie ustaw o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych i o wyższym szkolnictwie wojskowym. Szczególnie gorąco i serdecznie chciałbym podziękować za duży wkład pracy i zaangażowanie pań i panów posłów z połączonych Komisji: Obrony Narodowej i Ustawodawczej, a zwłaszcza podkomisji kierowanej przez pana posła Włodzimierza Nieporęta.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejJerzySułek">Rada Ministrów, której stanowisko mam dziś zaszczyt prezentować, po zapoznaniu się z poselskim projektem ustawy w pełni popiera inicjatywę wprowadzenia nowych rozwiązań do istniejącego stanu prawnego. Przedstawiony projekt ustawy jest zgodny przede wszystkim z koncepcją reformy polityki kadrowej w siłach zbrojnych Rzeczypospolitej. Zapewnia on obowiązywanie tak szeroko, także tu dzisiaj, komentowanej zasady kadencyjności na stanowiskach oficerskich i określa jasno kryteria, które należy spełnić, aby móc zajmować dane stanowisko służbowe w wojsku. W wyniku takiego rozwiązania możliwe będzie - w większym stopniu niż było to dotąd możliwe - z jednej strony racjonalne wykorzystanie zasobów kadrowych wojska, z drugiej zaś zapewnienie demokratycznej przejrzystości i czytelności kariery zawodowej w wojsku, w tym także, w pewnym stopniu, planowanie i kierowanie własną karierą wojskową przez poszczególnych oficerów. Wydaje się również, że ustalenie 3-letniego okresu zajmowania stanowisk generalskich powinno zapobiec nadmiernej rutynie przy wykonywaniu obowiązków żołnierzy zajmujących najwyższe stanowiska w siłach zbrojnych Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-195.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejJerzySułek">Wysoka Izbo! Rada Ministrów w pełni podziela pogląd o celowości wyłączenia ze wspomnianej zasady kadencyjności sędziów i prokuratorów wojskowych. Warto też podkreślić, że omawiany dziś projekt likwiduje lukę w obecnym stanie prawnym dotyczącą zasad postępowania w stosunku do żołnierzy, którzy nie spełniają wymogów kwalifikacyjnych do zajmowania określonych stanowisk służbowych lub do zajmowania stanowisk w danym korpusie: w korpusie oficerów, w korpusie chorążych lub w korpusie podoficerów. W pełni zgadzamy się z proponowanym rozwiązaniem tej kwestii w projekcie nowej ustawy, która wprowadza możliwość - w zależności od konkretnej sytuacji - bądź przeniesienia na niższe stanowisko służbowe, bądź też zwolnienia ze służby wojskowej. Pozwolę sobie ponadto dodać, że Rada Ministrów z aprobatą odnosi się również do przewidzianej w art. 2 projektu nowelizacji ustawy z 31 marca 1965 r. o wyższym szkolnictwie wojskowym.</u>
          <u xml:id="u-195.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejJerzySułek">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pragnę mocno podkreślić, że Rada Ministrów z aprobatą odnosi się do projektu omawianej ustawy również z bardzo poważnych, podstawowych względów politycznych. Większość z nich był łaskaw poruszyć pan poseł Jaskiernia. Za chwilę chciałbym nieco bliżej i szerzej, również wyprzedzając troszkę pana posła sprawozdawcę, zająć stanowisko wobec dwóch poruszonych przez pana posła kwestii. W tym miejscu natomiast chciałbym jednoznacznie zaznaczyć, że Rada Ministrów z aprobatą odniosła się do projektu ustawy właśnie dlatego, że wychodzi ona naprzeciw podstawowej potrzebie dostosowania sił zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej do standardów obowiązujących i powszechnie stosowanych w armiach państw NATO, głównie w odniesieniu do polityki kadrowej i struktury stanowisk służbowych. Proponowana nowelizacja przyczyni się, jak sądzimy, również do ugruntowania wymogu demokratycznej i cywilnej kontroli nad armią w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-195.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejJerzySułek">W tym miejscu chciałbym nieco bliżej odnieść się do dwóch pytań, traktując je łącznie za przyzwoleniem pana posła Jaskierni, mianowicie do zasady cywilnej i demokratycznej kontroli nad siłami zbrojnymi i do tego, w jakim stopniu wprowadzane przez nas stopniowo rozwiązania przybliżają nas do tego zasadniczego celu. Chciałbym jednoznacznie powiedzieć, że dla kierownictwa Ministerstwa Obrony Narodowej sprawa cywilnej i demokratycznej kontroli nad siłami zbrojnymi Rzeczypospolitej traktowana jest jako naczelny, podstawowy wymóg, który powinniśmy spełnić, jeśli Polska jest i ma być postrzegana w kraju i za granicą jako państwo prawa i demokracji. Ta zasada od wielu lat na Zachodzie należy do niewzruszalnych kanonów demokracji, jest przyjęta i powszechnie z dobrymi skutkami stosowana w wielu państwach zachodnich. Oczywiście nie wolno jej utożsamiać z bezkrytycznym i automatycznym przenoszeniem wzorców zachodnich do Polski, ale trzeba też mieć świadomość, że nie jest to przemijająca czy dziś aktualna, a później mniej aktualna moda polityczna, nie jest to również działanie pod zamówienie z zewnątrz, spoza Polski. Jest to po prostu nasz życiowy podstawowy wymóg, jeśli chcemy stać się, a później uchodzić w kraju i za granicą za państwo prawa i demokracji. Wiemy zresztą wszyscy, że w Polsce zasada ta stała się już normą konstytucyjną. Chciałbym przywołać w tym miejscu art. 26 konstytucji, która wkrótce ma wejść w życie: „Siły Zbrojne zachowują neutralność w sprawach politycznych oraz podlegają cywilnej i demokratycznej kontroli”. Oczywiście — i tu przechodzę już konkretnie do odpowiedzi na pytanie pana posła Jaskierni — tak ujęty generalnie zapis w konstytucji powinien być i jest stopniowo konkretyzowany, powinien być i jest przekształcany, materializowany w poszczególnych ustawach, które raczył uchwalać Sejm Rzeczypospolitej. Jest — chciałbym to bardzo mocno podkreślić — stałym dążeniem kierownictwa MON i Rady Ministrów, by każda z nowo przyjętych ustaw wyrażała zasadę cywilnej i demokratycznej kontroli nad armią, w tej czy w innej formie — w zależności od tego, jakie możliwości będzie stwarzać dana ustawa.</u>
          <u xml:id="u-195.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejJerzySułek">W odniesieniu do dziś omawianej ustawy czy obu ustaw, które Sejm zamierza znowelizować, chciałbym wskazać, panie marszałku, bardzo skrótowo przynajmniej na dwa elementy. Po pierwsze, na sprawę polityki kadrowej w siłach zbrojnych, w tym na zasady i procedury mianowania na stanowiska służbowe w armii. W świetle nowej ustawy sprawa ta będzie dokładnie określona przez zawarte w niej normy prawne. Mianowanie nie będzie rezultatem dyskrecjonalnych i czasem subiektywnie pojmowanych uprawnień dowódców poszczególnych pododdziałów. Mówiąc wprost, panie pośle Jaskiernia, kariera żołnierza zawodowego w siłach zbrojnych Rzeczypospolitej zostanie oparta - w świetle tej ustawy, którą dzisiaj Sejm omawia - na obiektywnych i konkretnych przepisach prawa, a nie na subiektywnych kryteriach pozaprawnych. W tym względzie szczególnie istotne jest nowe zdefiniowanie w art. 7 modelu przebiegu służby oficera zawodowego oraz powiązanie go z wymaganymi predyspozycjami i wiekiem żołnierza. W tym kontekście ważne jest również wprowadzenie zasady kadencyjności, o której mówiliśmy. Notabene przyjęcie w polityce kadrowej przesłanek opartych na prawie, a nie na swobodnym widzimisię poszczególnych dowódców, powinno prowadzić do zwiększenia poczucia bezpieczeństwa i stabilności kadry zawodowej w armii.</u>
          <u xml:id="u-195.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejJerzySułek">Po drugie, z zasady cywilnej i demokratycznej kontroli nad siłami zbrojnymi w Rzeczypospolitej wynika także, co jest niezwykle ważne, iż do polskiej armii wprowadza się stopniowo, poprzez poszczególne regulacje uchwalane w kolejnych ustawach, mechanizm kontrolny. Wprawdzie mechanizm ten będzie oparty na procedurach obowiązujących w wojsku, ale będzie realizowany w praktyce przez podmioty cywilne, poczynając od prezydenta Rzeczypospolitej, poprzez premiera, ministra obrony narodowej, niezawisłe sądy wojskowe itp. - ważne instytucje w nowo tworzonym systemie prawnym.</u>
          <u xml:id="u-195.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejJerzySułek">Jeśli chodzi o regulacje zawarte w ustawie, o której dzisiaj mówimy, warto zwrócić uwagę na nowelizację art. 35: zasada kadencyjności stanowisk służbowych w wojsku przestaje obejmować sędziów i prokuratorów wojskowych. Wydaje mi się, i tym chciałbym zakończyć krótką odpowiedź na dwa pytania pana posła Jaskierni, że również poprzez dzisiejszą nowelizację przybliżamy się do celu, który postawiliśmy sobie po 1989 r. Podejmowany dzisiaj krok przybliża nas w sposób niezwykle konkretny do standardów NATO.</u>
          <u xml:id="u-195.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejJerzySułek">Na zakończenie, panie marszałku, Wysoka Izbo, chciałbym raz jeszcze w imieniu Rady Ministrów zwrócić się o przychylne rozpatrzenie ustawy o zmianie ustaw o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych i o wyższym szkolnictwie wojskowym. Uprzejmie dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-195.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Czy pan poseł sprawozdawca Nieporęt chciałby jeszcze zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-196.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#PosełWłodzimierzNieporęt">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Po pierwsze, uwaga następująca: To jest ustawa bardzo krótka, ale nie robimy jej pośpiesznie, ponieważ projekt nowelizacji został zgłoszony w styczniu i trwały bardzo długie dyskusje. Mówię o tym, ponieważ wytwarza się pewien pozór działania pośpiesznego. Akurat w tym przypadku nie ma to w ogóle miejsca.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#PosełWłodzimierzNieporęt">Drugie zagadnienie jest następujące. Otóż jestem przekonany i podzielam wielokrotnie wyrażany na tej sali pogląd, że cywilne i demokratyczne zarządzanie siłami zbrojnymi, a szerzej - sferą militarną, jest jednym z warunków funkcjonowania demokratycznego państwa. W tym sensie również i nasze działania zmierzają do ustanowienia takiego zarządzania. Chciałbym jednak powiedzieć, że cywilnego i demokratycznego zarządzania nie można zadekretować. Można opisać pewne ramy, można wprowadzić - i wprowadza się - system negocjacyjny. Warunkiem koniecznym natomiast funkcjonowania tego systemu jest wzajemne zaufanie stron negocjujących. Jeżeli nie będzie wzajemnego zaufania pomiędzy światem polityki a światem militarnym, mówienie o cywilnej i demokratycznej kontroli czy zarządzaniu będzie pewną fikcją.</u>
          <u xml:id="u-197.2" who="#PosełWłodzimierzNieporęt">Nie rozumiem wypowiedzianej tutaj uwagi na temat kapelana, ponieważ my mówimy o ustawie, której podmiotem jest żołnierz zawodowy, a dokładniej rzecz biorąc - oficer.</u>
          <u xml:id="u-197.3" who="#PosełWłodzimierzNieporęt">Panie marszałku, wnoszę o przejście do trzeciego czytania i ewentualne rozesłanie propozycji poprawki zgłoszonej przez pana posła Zygmunta Jakubczyka do projektu ustawy. Chciałbym jednak zwrócić uwagę, że już pobieżne przeczytanie tej poprawki wskazuje na jej błędy formalne i przypuszczam, że w takim brzmieniu nie mogłaby być poddana pod głosowanie, użyte są w niej bowiem pojęcia potoczne, a nie ustawowe, i w tym sensie nie korespondowałaby z innymi zapisami. Dlatego, gdyby pan poseł się zgodził, to w przyszłej nowelizacji uwzględnilibyśmy fakt ograniczenia liczby kadencji, a teraz przychylilibyśmy się do rozstrzygnięcia przedstawionego przez komisje - i bardzo bym prosił o wycofanie zgłoszonej poprawki. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Co na to pan poseł Jakubczyk?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#PosełZygmuntJakubczyk">Panie marszałku, poseł sprawozdawca postawił mnie w dosyć trudnej sytuacji, bo ja naprawdę nie chciałbym komplikować procesu legislacyjnego. Mnie również zależy na tym, żeby projekt ustawy był zatwierdzony przez ten parlament jeszcze przed zakończeniem kadencji. Uznaję za dosyć istotną sprawę zgłoszoną przez posła sprawozdawcę, a że naprawdę nie chcę utrudniać, wycofuję więc tę poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">O! To dziękujemy bardzo.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękujemy, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-200.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Gdyby było więcej takich przykładów.</u>
          <u xml:id="u-200.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę państwa, nie mamy więc w tej sytuacji żadnych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-200.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">W związku z tym do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w dniu jutrzejszym.</u>
          <u xml:id="u-200.5" who="#WicemarszałekMarekBorowski">A teraz czas na przerwę.</u>
          <u xml:id="u-200.6" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Ogłaszam przerwę do godz. 16.</u>
          <u xml:id="u-200.7" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 15 min 03 do godz. 16 min 04)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę państwa o zajmowanie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-201.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 16 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Ustawodawczej o:</u>
          <u xml:id="u-201.3" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">1) poselskim projekcie ustawy o zmianie rozporządzenia prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 października 1934 r. Prawo upadłościowe i niektórych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-201.4" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">2) rządowym projekcie ustawy o zmianie rozporządzenia prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 października 1934 r. Prawo upadłościowe i niektórych innych ustaw (druki nr 2246, 2315 i 2455).</u>
          <u xml:id="u-201.5" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Kazimierza Pańtaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#PosełKazimierzPańtak">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Przedstawione przez Komisję Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisję Ustawodawczą sprawozdanie (druk nr 2455) o poselskim i rządowym projektach ustaw o zmianie rozporządzenia prezydenta Rzeczypospolitej z 24 października 1934 r. Prawo upadłościowe i niektórych innych ustaw zawiera wniosek o uchwalenie przez Wysoką Izbę załączonego projektu ustawy. Projekt ten odpowiada w zasadzie w pełnym zakresie propozycjom zawartym w projekcie rządowym i projekcie poselskim.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#PosełKazimierzPańtak">Należy podkreślić, że Prawo upadłościowe należało w chwili jego przyjęcia do najnowocześniejszych aktów prawnych w Europie. Jednak od jego przyjęcia w 1934 r. zaszły radykalne zmiany w rzeczywistości gospodarczej. Z trudem można obecnie skutecznie stosować to prawo, zwłaszcza w odniesieniu do wielkich przedsiębiorstw. Przykładem trudności w efektywnym stosowaniu Prawa upadłościowego jest sytuacja Stoczni Gdańskiej. Postępowanie upadłościowe toczy się bardzo powoli, powstają trudności w zakresie zaspokajania różnych grup wierzycieli, w tym m.in. pracowników. Skomplikowane i niejasne okazały się przepisy dotyczące sprzedaży przedsiębiorstwa upadłościowego lub zakładów wchodzących w skład jego majątku. Ta sprawa unaoczniła w jaskrawy sposób, że ze względów związanych z polską gospodarką nie można pomijać konieczności unowocześnienia Prawa upadłościowego, regulującego postępowanie wobec przedsiębiorców zadłużonych, znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej czy wręcz bankrutujących.</u>
          <u xml:id="u-202.2" who="#PosełKazimierzPańtak">Przedstawiony przez komisje projekt wprowadza wiele zmian, które powinny: po pierwsze - usunąć, a w każdym razie złagodzić zasadnicze trudności w skutecznym prowadzeniu postępowania upadłościowego; po drugie - poprawić status syndyków i wreszcie wywołać bardziej skuteczne ich działanie; po trzecie - przyspieszyć uruchamianie procedur upadłościowych, tak aby obejmowały przedsiębiorców, dla których upadłość jest rozsądnym wyjściem z ich sytuacji gospodarczej; i wreszcie po czwarte - zwiększyć ochronę wierzycieli upadłego przez bardziej sprawiedliwy podział masy upadłości i wyeliminowanie konkurencji postępowań egzekucyjnych w stosunku do postępowania upadłościowego.</u>
          <u xml:id="u-202.3" who="#PosełKazimierzPańtak">Pozwolę sobie w tym miejscu omówić szczegółowo zasadnicze rozwiązania projektu, zawarte w jego art. 1.</u>
          <u xml:id="u-202.4" who="#PosełKazimierzPańtak">W zakresie przyspieszenia i poprawienia skuteczności procedur upadłościowych projekt przewiduje:</u>
          <u xml:id="u-202.5" who="#PosełKazimierzPańtak">1. Wymuszenie na niewypłacalnych przedsiębiorcach niezwłocznego występowania o ogłoszenie upadłości (dwa tygodnie od chwili stwierdzenia, że przedsiębiorca nie spłaca swych długów i nie będzie w stanie ich spłacić w przyszłości). Chodzi tu o powstrzymanie narastania zadłużeń, utrudnienie wyprowadzenia mienia przedsiębiorstwa bezpośrednio przed ogłoszeniem upadłości, zachowanie możliwie nienaruszonego majątku na zaspokojenie roszczeń wierzycieli oraz realność zawarcia układu w postępowaniu upadłościowym. Stanowi o tym nowy art. 5 Prawa upadłościowego. Uchybienie przez przedsiębiorcę temu terminowi będzie powodować zaostrzenie zakresu odpowiedzialności. Przewiduje się, że sąd upadłościowy może orzec wobec osób winnych zaniedbania zakaz prowadzenia działalności gospodarczej oraz pełnienia funkcji w spółkach kapitałowych na okres od 2 do 5 lat. Mówi o tym art. 172 Prawa upadłościowego. Osoby takie znajdą się w wykazie prowadzonym przez sąd oraz w ewidencji centralnej prowadzonej przez ministra sprawiedliwości i publicznie dostępnej. Te same rygory odnoszą się do osób, które nie wykonują obowiązków wydania syndykowi ksiąg i innych dokumentów, lub ukrywających majątek.</u>
          <u xml:id="u-202.6" who="#PosełKazimierzPańtak">2. Nałożenie na dłużnika (niewypłacalnego przedsiębiorcę) obowiązku przedstawienia sądowi, wraz z wnioskiem o ogłoszenie upadłości, niezbędnych dokumentów pozwalających sądowi na ocenę stanu przedsiębiorstwa i rokowań co do efektywności postępowania upadłościowego i na szybkie podjęcie decyzji co do dalszego ukierunkowania toku upadłości (decyzji o oddaleniu wniosku, o możliwości zawarcia układu, o zezwoleniu na dalsze prowadzenie przedsiębiorstwa przez syndyka); mówi o tym art. 9 nowego Prawa upadłościowego.</u>
          <u xml:id="u-202.7" who="#PosełKazimierzPańtak">3. Nałożenie na sąd obowiązku rozpoznania wniosku o ogłoszenie upadłości w terminie miesiąca po dokonaniu oceny materiału dołączonego do wniosku, z możliwością zasięgnięcia już na tym etapie opinii biegłego.</u>
          <u xml:id="u-202.8" who="#PosełKazimierzPańtak">4. Umożliwienie oddalenia przez sąd wniosku o upadłość wówczas, gdy majątek upadłego w znacznym stopniu jest obciążony hipoteką lub zastawem, a więc nie może służyć zaspokojeniu wierzytelności zwykłych.</u>
          <u xml:id="u-202.9" who="#PosełKazimierzPańtak">5. Wprowadzenie instytucji przyśpieszających dalszy tok postępowania:</u>
          <u xml:id="u-202.10" who="#PosełKazimierzPańtak">— krótki termin (maksymalnie jeden miesiąc) w odniesieniu do zobowiązania syndyka do sporządzenia inwentarza majątku masy upadłości i dokonania jego oszacowania;</u>
          <u xml:id="u-202.11" who="#PosełKazimierzPańtak">— umożliwienie korespondencyjnego głosowania przez wierzycieli na piśmie, a nie tylko osobiście;</u>
          <u xml:id="u-202.12" who="#PosełKazimierzPańtak">— stworzenie możliwości skutecznego dyscyplinowania uczestników postępowania upadłościowego przez podnoszenie wysokości grzywien do 10 tys. zł jednorazowo (obecnie grzywna może wynosić maksymalnie do 1 tys. zł - stanowi o tym art. 1052 Kodeksu postępowania cywilnego) oraz możliwości nakładania grzywny na syndyka i zarządcę, gdy zaniedbują swoje obowiązki;</u>
          <u xml:id="u-202.13" who="#PosełKazimierzPańtak">— ułatwienie syndykowi sprzedaży przedsiębiorstwa upadłego z wolnej ręki przez jednoczesne zwolnienie nabywcy z odpowiedzialności za wszelkie długi upadłego.</u>
          <u xml:id="u-202.14" who="#PosełKazimierzPańtak">W zakresie statusu syndyka projekt proponuje:</u>
          <u xml:id="u-202.15" who="#PosełKazimierzPańtak">— zmianę statusu syndyka przez stworzenie podstaw do ukształtowania się grupy zawodowej syndyków, grupy o szczególnych kwalifikacjach, w drodze upoważnienia ministra sprawiedliwości do określenia szczególnych kwalifikacji wymaganych od syndyków i poprzez uregulowanie ubezpieczenia społecznego osób wykonujących obowiązki syndyków;</u>
          <u xml:id="u-202.16" who="#PosełKazimierzPańtak">— określenie sposobu ustalania i wypłacania wynagrodzeń syndyków (i zarządców) według dokonanych czynności i wysokości funduszu masy. Przy małych upadłościach i znacznym nakładzie pracy wynagrodzenie może być ustalone jako wielokrotność przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia. Jeśli syndyk prowadzi przedsiębiorstwo upadłego, jego wynagrodzenie może być podwojone. Daje to możliwość elastycznego ustalania przez sąd wynagrodzenia syndyka w zależności od nakładu pracy i efektywności działań syndyka. Szczegółowy sposób ustalania wynagrodzenia syndyka (i zarządcy) będzie określał minister sprawiedliwości w drodze rozporządzenia.</u>
          <u xml:id="u-202.17" who="#PosełKazimierzPańtak">Szereg propozycji zawartych w projekcie ma, jak wcześniej wspomniałem, poprawić sytuację wierzycieli upadłego. Służą temu następujące rozwiązania:</u>
          <u xml:id="u-202.18" who="#PosełKazimierzPańtak">— wyłącza się dopuszczalność prowadzenia jakichkolwiek egzekucji indywidualnych po ogłoszeniu upadłości, także z tych składników majątku upadłego, które są obciążone hipoteką lub innym zabezpieczeniem rzeczowym, co było dopuszczalne w obowiązującym stanie prawnym;</u>
          <u xml:id="u-202.19" who="#PosełKazimierzPańtak">— obejmuje się postępowaniem upadłościowym wszystkie wierzytelności (także zabezpieczone rzeczowo) oraz wszystkie składniki majątku upadłego;</u>
          <u xml:id="u-202.20" who="#PosełKazimierzPańtak">— w związku z tym zmienia się kolejność zaspokojenia wierzycieli z funduszu masy, określoną w art. 204 Prawa upadłościowego, przyznając uprzywilejowaną pozycję wierzycielom posiadającym zabezpieczenie hipoteką i zastawem;</u>
          <u xml:id="u-202.21" who="#PosełKazimierzPańtak">— skraca się okres, za jaki zaspokaja się w tej kategorii należności podatkowe, z 2 lat do 1 roku.</u>
          <u xml:id="u-202.22" who="#PosełKazimierzPańtak">Przy sposobności zmian w Prawie upadłościowym proponuje się zmianę w Kodeksie cywilnym dotyczącą tzw. powództwa czy skargi pauliańskiej (art. 527 Kodeksu cywilnego). Proponowany przepis § 4 tego artykułu wprowadza domniemanie, że wszystkie czynności prawne dłużnika dokonane z pokrzywdzeniem wierzycieli, wskutek których korzyść majątkową uzyskał stały kontrahent dłużnika, były dokonane za wiedzą kontrahenta o zamiarze pokrzywdzenia wierzycieli. Takie rozwiązanie ułatwi praktyczne dochodzenie przez pokrzywdzonych wierzycieli roszczeń przewidzianych w art. 527 Kodeksu cywilnego, obecnie bardzo utrudnione. Stanowi o tym art. 2 projektu.</u>
          <u xml:id="u-202.23" who="#PosełKazimierzPańtak">W celu skoncentrowania postępowań upadłościowych w sądach o wysokim stopniu specjalizacji, przy doborze do tego przygotowanych sędziów, wprowadza się upoważnienie dla ministra sprawiedliwości do przekazywania tych spraw niektórym sądom gospodarczym i tworzenie w nich wydziałów do spraw upadłościowych. Stanowi tak art. 3 projektu.</u>
          <u xml:id="u-202.24" who="#PosełKazimierzPańtak">Realizując projekt poselski proponuje się (art. 4, 5 i 6) dokonanie zmian w ustawach o opłacie skarbowej, o podatku dochodowym od osób fizycznych i o podatku dochodowym od osób prawnych. Proponowane zmiany mają na celu zwolnienie od opłaty skarbowej sprzedaży rzeczy należących do dłużnika, czyli upadłego, w postępowaniu egzekucyjnym i upadłościowym (art. 4), wyłączenie z podstawy opodatkowania wszystkich przychodów uzyskiwanych z likwidacji majątku masy upadłości, gdy upadłość dotyczy osób fizycznych, indywidualnych przedsiębiorców (art. 5) oraz zwolnienie od podatku dochodów z likwidacji majątku masy, gdy upadłość dotyczy osób prawnych (art. 6).</u>
          <u xml:id="u-202.25" who="#PosełKazimierzPańtak">Należy podkreślić, że rząd poparł jedynie propozycję dotyczącą opłaty skarbowej (dotyczy to art. 4), opowiadając się przeciwko zwolnieniom dotyczącym podatku dochodowego. Zasadność opodatkowania podatkiem dochodowym podmiotów, wobec których ogłoszono upadłość, wynika z obowiązujących wszystkich podatników zasad opodatkowania, a upadły nie przestaje im podlegać.</u>
          <u xml:id="u-202.26" who="#PosełKazimierzPańtak">Został zgłoszony wniosek mniejszości o skreślenie z projektu art. 5 i 6 odnoszących się do kwestii podatkowych. Wnioskodawcy podzielają w tym zakresie argumenty rządu.</u>
          <u xml:id="u-202.27" who="#PosełKazimierzPańtak">Nie została również uwzględniona proponowana w projekcie poselskim zasada unormowania relacji między sądem a syndykiem na podstawie umowy zlecenia. Syndyk pełni w postępowaniu upadłościowym funkcję publicznoprawną i dostosowanie konstrukcji umowy zlecenia do jego relacji z sądem jest nie do pogodzenia z takim charakterem jego funkcji.</u>
          <u xml:id="u-202.28" who="#PosełKazimierzPańtak">Wysoka Izbo! Wnoszę o uchwalenie przedłożonego projektu po przegłosowaniu, podjęciu decyzji w sprawie zgłoszonego wniosku mniejszości. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przemawiał poseł sprawozdawca Kazimierz Pańtak.</u>
          <u xml:id="u-203.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Chcę przypomnieć, że Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w debacie nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-203.3" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-203.4" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę pana posła Marka Dyducha o zabranie głosu w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Następnym mówcą będzie pan poseł Aleksander Bentkowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#PosełMarekDyduch">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Rozpatrywane obecnie sprawozdanie dotyczące nowelizacji, projektu ustawy o zmianie rozporządzenia prezydenta Rzeczypospolitej z 1934 r. Prawo upadłościowe oraz innych ustaw obejmuje swym zakresem propozycje zmian wniesionych zarówno przez rząd, jak i grupę posłów. Ten fakt świadczy, że dokonanie nowelizacji przepisów regulujących proces upadłościowy jest niezbędne. Bardzo wiele instytucji i podmiotów gospodarczych oraz przedstawicieli wymiaru sprawiedliwości podkreśla, że obecne postępowanie upadłościowe jest nieco archaiczne, kosztowne, a często nie przynoszące pożądanych efektów, trwające w wielu przypadkach likwidowanych podmiotów kilkanaście miesięcy, a w niektórych nawet kilka lat.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#PosełMarekDyduch">Dużej krytyce poddany jest również sposób podziału funduszu masy upadłościowej, szczególnie zaspokojenie wierzytelności cywilnoprawnych, których realizacja następuje z reguły w minimalnym zakresie. Należy także zgodzić się z opinią, że wadliwe przepisy Prawa upadłościowego nie tylko nie przystają do tendencji prawa europejskiego, lecz bywają przyczynkiem do łamania zasad uczciwego obrotu gospodarczego. Niestety zbyt wielu pseudodziałaczy gospodarczych stosuje przepisy upadłościowe jako doskonały mechanizm na pozbycie się lub oszukanie swoich wierzycieli.</u>
          <u xml:id="u-204.2" who="#PosełMarekDyduch">Wysoka Izbo! Chociażby z powyższych powodów proponowane w nowelizacji zmiany należy uznać za prawidłowe. Powinny one bowiem ograniczyć nadużycia gospodarcze, przyspieszyć postępowanie upadłościowe, spowodować sprawiedliwszy podział funduszu masy upadłościowej.</u>
          <u xml:id="u-204.3" who="#PosełMarekDyduch">Wysoki Sejmie! Przechodząc do uwag szczegółowych, chcę skupić się na trzech zagadnieniach. Pierwsza uwaga dotyczy art. 5 ust. 1, który mówi, że przedsiębiorca jest zobowiązany nie później niż w terminie 2 tygodni od dnia zaprzestania płacenia długów zgłosić w sądzie wniosek o ogłoszenie upadłości. Wydaje się, że owe 14 dni to termin zbyt krótki na prawidłową ocenę sytuacji i faktycznej kondycji danej firmy oraz możliwości dalszego jej funkcjonowania, a także mogą istnieć okoliczności zewnętrzne, niezależne od firmy, które realnie będą wpływać na jej stan finansowy. Na przykład firma nie płaci długów, ponieważ z kolei jej nie płacą dłużnicy. Mamy takie przypadki w handlu z kopalniami, gdzie firmy systematycznie nie otrzymują zapłaty. Taki termin zgłaszania wniosków o upadłość może spowodować lawinę wniosków w tej sprawie do sądów, nadal obserwujemy bowiem bardzo dużo podmiotów gospodarczych mających notoryczne kłopoty z regulacją płatności w stosunku do innych firm lub instytucji czy osób. Poza tym rodzą się pytania, czy niepłacenie długów zgodnie z art. 5 ust. 1 musi nastąpić w stosunku do wszystkich wierzycieli łącznie, czy wystarczy niepłacenie tych długów tylko w stosunku do jednego wierzyciela. Jest to pytanie o powód. Czy już to wystarczy, żeby wnieść do sądu wniosek o ogłoszenie upadłości? Prosiłbym przedstawiciela rządu, aby ustosunkował się do wyrażonych przeze mnie wątpliwości. Być może poprzez przyjęcie stosownej poprawki należałoby ten przepis dopracować, na przykład przedłużyć termin z 14 dni do miesiąca.</u>
          <u xml:id="u-204.4" who="#PosełMarekDyduch">Po drugie, uważamy, że projektodawca dobrze zrobił, wprowadzając odpowiedzialność prawną w stosunku do osób, które nie dopełniły obowiązku zgłoszenia upadłości, mimo że taki obowiązek ciążył na nich prawnie, szczególnie gdy w konsekwencji zaniechania osoby te doprowadziły do szkody wyrządzonej danym wierzycielom.</u>
          <u xml:id="u-204.5" who="#PosełMarekDyduch">Nowy rozdz. 4, dotyczący odpowiedzialności cywilnej, prawidłowo wprowadza sankcje za niedopełnienie wyżej wymienionych obowiązków, zwłaszcza w stosunku do osób, które świadomie doprowadziły do niewypłacalności firmy, a nie zgłosiły w odpowiednim terminie wniosku o upadłość. Jednak nasuwa się w tym miejscu refleksja, czy wystarczająca jest ta sankcja w stosunku do osób, które świadomie zaniechały zgłoszenia upadłości firmy po to, aby z premedytacją narazić swoich wierzycieli na straty. Być może należałoby w przyszłości, po pewnych doświadczeniach praktycznych, proponowaną w przepisach sankcję rozszerzyć, a nawet zaostrzyć do dożywotniego zakazu prowadzenia działalności gospodarczej lub pełnienia funkcji reprezentacyjnych, np. w spółkach, dla wyżej wymienionych osób.</u>
          <u xml:id="u-204.6" who="#PosełMarekDyduch">Pani Marszałek! Odnosząc się do wniosku mniejszości, dotyczącego skreślenia art. 5 i 6 projektu ustawy, nadmieniam, że klub SLD po przeanalizowaniu tego problemu raczej będzie głosował za przyjęciem wniosku. Uważamy bowiem, że zmiany dotyczące podatków powinny odbywać się w drodze bezpośredniej regulacji w ustawach podatkowych. Są to zbyt poważne uregulowania prawne, aby przeprowadzać je w drodze omawianej teraz nowelizacji, tym bardziej że nie wiemy, czy nie naruszamy spójności ustaw podatkowych oraz nikt precyzyjnie nie określił, czy te zmiany przyniosą w praktyce pozytywne efekty. Takiej symulacji na posiedzeniach komisji, niestety, nie było.</u>
          <u xml:id="u-204.7" who="#PosełMarekDyduch">Być może argument zawarty w uzasadnieniu projektu poselskiego — cytuję: „doliczenie podatku do ceny sprzedawanego przez syndyka majątku często utrudnia lub wręcz uniemożliwia upłynnienie masy upadłościowej...” — jest argumentem istotnym, ale, póki co, Ministerstwo Finansów wypowiada się w tej sprawie negatywnie. Zatem, w naszym mniemaniu, problem ten należy rozważyć w innym trybie i dokonać ewentualnej nowelizacji poprzez odpowiednią ustawę podatkową.</u>
          <u xml:id="u-204.8" who="#PosełMarekDyduch">Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny SLD poprze powyższy projekt ustawy zawarty w przedłożonym sprawozdaniu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Marek Dyduch.</u>
          <u xml:id="u-205.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo pana posła Aleksandra Bentkowskiego o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#PosełAleksanderBentkowski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Ta ustawa ma, w moim przekonaniu, uregulować w pierwszym rzędzie kwestie postępowania upadłościowego, zwłaszcza to, w jaki sposób zdyscyplinować to postępowanie. I trzeba przyznać, że o ile teraz jest stosunkowo duża dowolność i możliwość w miarę łatwego przedstawiania wniosku o upadłość ze strony wierzyciela, tak ta ustawa, ta propozycja, przerzuca cały ten obowiązek w głównej mierze na przedsiębiorstwo, które znajduje się w trudnej sytuacji finansowej, czyli jest niewypłacalne. Zapis proponowany w art. 5 wręcz nakłada bezwzględny obowiązek zgłoszenia wniosku o upadłość w przypadku niemożności spłaty długów. I po raz pierwszy wprowadza się takie ostre sankcje za nieprzestrzeganie tego zapisu.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#PosełAleksanderBentkowski">Oczywiście i obecny Kodeks handlowy mówi, jakie są konsekwencje, jeżeli przedsiębiorca opóźnia postawienie się w stan upadłości bądź wprowadza, w różnoraki sposób, wierzyciela w błąd - tak by ten nie mógł takiego wniosku złożyć. Niemniej jednak tutaj ten zapis mówi wyraźnie, że to w zasadzie przedsiębiorca jest zobowiązany do występowania z tą inicjatywą, mówi też, jakie są tego konsekwencje.</u>
          <u xml:id="u-206.2" who="#PosełAleksanderBentkowski">Natomiast, w moim przekonaniu, zbyt duże są ograniczenia dotyczące możliwości dłużnika odnośnie do postawienia w stan upadłości przedsiębiorcy. W art. 9 przedstawione są wymogi, jakie musi spełnić dłużnik. I moim zdaniem dłużnik nie jest w stanie... Chciałbym usłyszeć, co powie o tym pan poseł sprawozdawca, jako doświadczony prawnik także i w tej materii. Czy dłużnik jest w stanie zdobyć takie dokumenty: sprawozdanie finansowe, spis wszystkich wierzycieli, spis podmiotów zobowiązanych majątkowo wobec dłużnika, spis określonych wierzytelności i terminów zapłaty? Jaki wierzyciel jest w stanie zdobyć takie dokumenty? Wprawdzie mówi się potem, że jeżeli wierzyciel nie może ich zdobyć, to może tylko wskazać, gdzie należy szukać tych informacji, niemniej jednak przyznam się szczerze, że jako praktyk też nie bardzo sobie wyobrażam, że taki wniosek o upadłość, przy spełnieniu takich wymogów, można przygotować. I tu jest kolejne pytanie, czy rzeczywiście naszą intencją jest to, ażeby wykluczyć pochopne wnioski ze strony wierzycieli, którzy rzeczywiście mogą niekiedy zrobić więcej szkody niż pożytku, na przykład przez złożenie takiego wniosku w stosunku do firmy notowanej na giełdzie. Stąd też jeżeli takie są z kolei nasze intencje, to jakoś nie bardzo mnie to przekonuje. Może by stworzyć bardzo wyraźne inne ograniczenia. Tutaj jednak są takie ograniczenia formalne, które naprawdę wykluczą możliwość złożenia wniosku także i wtedy, kiedy ten wniosek będzie absolutnie konieczny i winien być złożony przez wierzyciela. Wiemy bowiem, że odpowiedzialność za złożenie tego wniosku spada na przedsiębiorcę, ale raczej możemy przyjąć, że mimo wszystko będą to wypadki ciągle jeszcze nie tak częste. I tu ciekawa jest instytucja wprowadzenia rejestru takich nieuczciwych przedsiębiorców - rejestru, który będzie prowadził sąd, a w zasadzie odpowiedzialny za to będzie minister. Centralna ewidencja wykazów, którą poprowadzi minister, jest to kolejna instytucja, jaką należy stworzyć. Przyznam szczerze, nie bardzo widzę wskazówki - przynajmniej w uzasadnieniu - odnośnie do tego, jakie są tutaj konsekwencje finansowe. Są to kolejne obowiązki przerzucone na resort, znowu bez - powiedzmy - zabezpieczenia finansowego czy etatowego.</u>
          <u xml:id="u-206.3" who="#PosełAleksanderBentkowski">Niemniej jednak wydaje mi się, że Prawo upadłościowe, które jest jednym z najstarszych aktów prawnych, powinno być zmienione. Zmiany idą w dobrym kierunku i mam nadzieję, że moje wątpliwości, które zostaną - jak sądzę - rozwiane przez pana posła sprawozdawcę, nie spowodują, że ustawa ta miałaby być w jakiś sposób przekreślona, a w każdym razie, że nie miałaby być uchwalona przez nasz parlament. Postępowanie upadłościowe jest to, wydaje mi się, jeden z istotnych fragmentów naszego życia gospodarczego. Warto pamiętać, że w ciągu roku upada może nie kilka tysięcy, ale ponad tysiąc podmiotów gospodarczych i znaczna część z nich upada w postępowaniu upadłościowym nadzorowanym przez sąd. Dlatego też uważam, że ustawa jest niezbędna, konieczna dla naszego normalnego obrotu gospodarczego. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Aleksander Bentkowski.</u>
          <u xml:id="u-207.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Nie ma pani poseł Skowrońskiej-Łuczyńskiej, ostatniej na liście posłów zapisanych do głosu.</u>
          <u xml:id="u-207.3" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo o zabranie głosu sekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pana Grzegorza Ciecierskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościGrzegorzCiecierski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu rządu mam zaszczyt poprzeć przedstawione stanowisko obu komisji sejmowych, z uwzględnieniem wszakże wniosku mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościGrzegorzCiecierski">Obecny etap drogi legislacyjnej projektu zmian w Prawie upadłościowym stanowi finalizację długotrwałych prac rządowych. W pracach legislacyjnych nad przedstawioną Sejmowi nowelą Prawa upadłościowego ścierały się różne opinie środowisk gospodarczych, przedstawicieli środowiska sędziowskiego oraz syndyków i w efekcie projekt został wypracowany w wyniku wielu konferencji sędziów komisarzy prowadzących postępowanie upadłościowe, sędziów gospodarczych, syndyków oraz przedstawicieli organów założycielskich i przedsiębiorstw.</u>
          <u xml:id="u-208.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościGrzegorzCiecierski">Wydaje się, że nie wymagają szczegółowego omówienia poszczególne rozwiązania projektu. Przedstawił je precyzyjnie pan poseł sprawozdawca. Podkreślę tylko, że projekt noweli, wprawdzie częściowo, ale jednak usprawni pracę sądownictwa, a ponadto należy założyć, że rozwiąże niektóre problemy budzące wątpliwości i wywołujące rozbieżności w stosowaniu procedury upadłościowej, jak choćby problem, czy przy sprzedaży z wolnej ręki całości przedsiębiorstwa upadłego hipoteki wygasają, czy nie. Obecny projekt przesądza, że przedsiębiorstwo w całości zbywa się bez obciążeń.</u>
          <u xml:id="u-208.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościGrzegorzCiecierski">Oczekiwane przez środowiska syndyków postulaty poprawienia ich statusu zostały zrealizowane w projekcie, a jego rozwiązania w tym zakresie spotkały się z ich poparciem. W tym zakresie problemy były dostrzegane także przez posłów i adresowane do rządu w drodze interpelacji. Projekt stanowi zatem realizację zgłaszanych wcześniej postulatów.</u>
          <u xml:id="u-208.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościGrzegorzCiecierski">W imieniu rządu nie mogę jedynie poprzeć w sprawozdaniu komisji tej jego części, która odnosi się do zmian w zakresie prawa podatkowego. Rząd oponował przeciwko zaproponowanym tam rozwiązaniom w imię jednolitości zasad podatkowych odnoszących się do przedsiębiorców, zarówno będących osobami fizycznymi, jak i osobami prawnymi, bez względu na ich stan zadłużenia, objęcie egzekucją czy upadłością.</u>
          <u xml:id="u-208.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościGrzegorzCiecierski">Przygotowana zmiana Prawa upadłościowego nie usunie wszystkich kontrowersji i nie rozwiąże wszystkich problemów związanych z postępowaniem wobec niewypłacalnych przedsiębiorców. Dlatego działająca od niedawna Komisja Kodyfikacyjna Prawa Cywilnego, złożona z najwybitniejszych teoretyków i praktyków prawa, pracuje nad stworzeniem nowych, kompleksowych regulacji postępowania z niewypłacalnym przedsiębiorcą. Regulacja ta obejmie postępowanie naprawcze, układowe i upadłościowe oraz będzie rozwiązywać problemy dotychczas nie uregulowane - chodzi o zapewnienie ochrony miejsc pracy, w szczególności w dużych zakładach pracy będących w trudnej sytuacji finansowej i mających duże znaczenie, właściwie strategiczne, dla polskiej gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-208.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościGrzegorzCiecierski">Pragnę wyrazić w imieniu rządu podziękowanie paniom i panom posłom zaangażowanym w prace podkomisji nadzwyczajnej, jak i członkom obu komisji Wysokiej Izby rozpatrujących projekt, za jego udoskonalenie i wzbogacenie.</u>
          <u xml:id="u-208.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościGrzegorzCiecierski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wnoszę o uchwalenie projektu ustawy przedstawionego przez komisje, z uwzględnieniem wniosku mniejszości, to jest po skreśleniu art. 5 i 6 projektu.</u>
          <u xml:id="u-208.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościGrzegorzCiecierski">Jeżeli pani marszałek pozwoli, chciałbym przy okazji odpowiedzieć panu posłowi Dyduchowi, który skierował pod adresem rządu pytanie co do terminu 14 dni i tego, czy rzeczywiście nie jest on zbyt krótki. Wydaje się, że termin ten jest właściwy, bowiem dotychczasowe regulacje w Prawie upadłościowym posługują się pojęciem „niezwłocznie”. Dlatego to uporządkowanie jest, tak jak większość przepisów tego projektu, zdyscyplinowaniem postępowania upadłościowego. W stanie upadłości znajduje się bardzo dużo naszych przedsiębiorstw, a ich majątek jest ogromny, stąd też troska o to, żeby postępowania upadłościowe odbywały się szybko, sprawnie, nawet z nałożeniem na strony postępowania upadłościowego pewnych dodatkowych, uciążliwych obowiązków, jest chyba jednak uzasadniona.</u>
          <u xml:id="u-208.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościGrzegorzCiecierski">Chcę powiedzieć, że jeżeli chodzi o kwestie pojęcia „trwałe zaprzestanie płacenia długów”, to projekt uwzględnia sytuację trwałej niezdolności do płacenia długów, a więc gdy dłużnik zaprzestaje płacenia długów i zalega, bez względu na przyczynę, z zaspokojeniem wierzycieli. W tym wypadku terminy muszą być krótkie. Obecnie, tak jak już powiedziałem, termin ten nie jest wyraźnie określony i dlatego uściślenie jest uzasadnione.</u>
          <u xml:id="u-208.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościGrzegorzCiecierski">Jeżeli chodzi o kwestię zakazu prowadzenia działalności gospodarczej, to zakaz ten będzie stosowany, powiedzmy sobie, dożywotnio. Trudno sobie wyobrazić surowszą karę dla działacza gospodarczego, dla osoby, która zajmuje się działalnością gospodarczą i sprawuje funkcje kierownicze.</u>
          <u xml:id="u-208.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościGrzegorzCiecierski">Natomiast jeżeli chodzi o prowadzenie tego wykazu, rozumiemy, że będzie on prowadzony w Ministerstwie Sprawiedliwości. Wyprzedzając w pewnym sensie odpowiedź na pytanie, które zadał pan poseł Bentkowski posłowi sprawozdawcy, muszę powiedzieć, że tym razem resort nie przewiduje szczególnie dużych obciążeń finansowych, wykaz będzie bowiem prowadzony przy Centralnym Rejestrze Sądowym, i to będzie jedno z uzupełnień, które będą obejmowały również dane prowadzone w tym właśnie trybie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Kazimierza Pańtaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#PosełKazimierzPańtak">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Chcę odpowiedzieć - wezwany do odpowiedzi i do wypowiedzi przez pana posła Bentkowskiego. Przepis, który budzi wątpliwości pana posła, to jest art. 9 § 2, stanowiący, że jeżeli wniosek o ogłoszenie upadłości składa dłużnik, winien on oprócz tego, co powinno być złożone we wniosku o upadłość, przedstawić sprawozdanie finansowe, spis wierzycieli, oświadczenie o spłatach wierzytelności, spis podmiotów zobowiązanych majątkowo wobec dłużnika, z określeniem wierzytelności i terminów spłaty.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#PosełKazimierzPańtak">Po pierwsze, dłużnik ma często interes w tym, aby wystąpić o upadłość, albowiem wówczas może skorzystać czy usprawiedliwić swoje działanie wobec innych osób, uwolnić się od odpowiedzialności. To jest jedna sprawa.</u>
          <u xml:id="u-210.2" who="#PosełKazimierzPańtak">Po drugie, jest tu zawór bezpieczeństwa, mianowicie § 3 stanowi, że jeżeli dłużnik twierdzi, iż nie jest w stanie przedstawić dokumentów, o których mowa we wspomnianym § 2, jest zobowiązany wskazać tego przyczyny wraz z ich uprawdopodobnieniem. Czyli jest to poważna sprawa, jeśli chodzi o wystąpienie z wnioskiem o upadłość innej firmy, innego przedsiębiorcy; trzeba mieć na uwadze to, by ten przepis nie był nadużywany, ponieważ mógłby on być np. wykorzystywany w celach nieuczciwej konkurencji, po to by podważyć zaufanie do konkurencyjnej firmy, by np. móc negatywnie wpłynąć na jej dobre imię. Taki wniosek nie może być pochopny, muszą zatem być wymagane dokumenty. Sąd ma bardzo krótki termin, miesiąc, a często wnioski czekały wiele miesięcy. Wprowadzamy tę nowość i w ciągu miesiąca musi być wydane postanowienie o wszczęciu postępowania dotyczącego upadłości bądź odmowie wszczęcia tego postępowania. Dlatego dłużnik winien przedłożyć te dokumenty. Jeżeli nie jest w stanie tego zrobić, uprawdopodobni dlaczego, i wtedy sąd może w inny sposób zasięgnąć informacji o firmie, wobec której dłużnik ma zamiar wystąpić o upadłość. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł sprawozdawca Kazimierz Pańtak.</u>
          <u xml:id="u-211.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Rozumiem, że nie ma więcej zgłoszeń i pytań.</u>
          <u xml:id="u-211.3" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-211.4" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Poprawek nie zgłoszono.</u>
          <u xml:id="u-211.5" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy jutro rano.</u>
          <u xml:id="u-211.6" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 17 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej oraz Komisji Ustawodawczej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi skarbu państwa (druki nr 1339 i 2447).</u>
          <u xml:id="u-211.7" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Aleksandra Andryszaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#PosełAleksanderAndryszak">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Po 14 dniach pracy, po 10 posiedzeniach podkomisji i 4 posiedzeniach połączonych Komisji Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej oraz Komisji Ustawodawczej mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi skarbu państwa, zawartym w druku nr 1339. Komisje proponują, aby Wysoki Sejm raczył uchwalić załączony w sprawozdaniu projekt ustawy, przedstawiają też na żądanie wnioskodawców dwa wnioski mniejszości, które omówię na zakończenie sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#PosełAleksanderAndryszak">Przepisy ustawy z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi skarbu państwa oraz o zmianie niektórych ustaw były już kilkakrotnie nowelizowane, co może świadczyć o ułomności tworzonego prawa albo raczej o złożoności procesów restrukturyzacji i prywatyzacji państwowych przedsiębiorstw gospodarki rolnej. Przedkładany projekt wprowadza 23 zmiany w ustawie o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi skarbu państwa oraz zmiany w 4 innych ustawach: w ustawie z dnia 25 lipca 1991 r. Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi i funduszach powierniczych; w ustawie z dnia 14 czerwca 1991 r. o spółkach z udziałem zagranicznym, w ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych.</u>
          <u xml:id="u-212.2" who="#PosełAleksanderAndryszak">Komisje proponują, aby agencja, realizując zadania wynikające z polityki państwa, stwarzała warunki do racjonalnego i „produkcyjnego” wykorzystania potencjału produkcyjnego zasobu skarbu państwa.</u>
          <u xml:id="u-212.3" who="#PosełAleksanderAndryszak">Proponuje się wprowadzenie w art. 17b nowego ust. 5, który określałby obowiązek wniesienia na rzecz agencji opłaty z tytułu zbywania prawa wieczystego użytkowania przez jednostkę, na której rzecz prawo to zostało ustanowione nieodpłatnie w drodze ustawy (chodzi tu o jednostki badawczo-rozwojowe, Polską Akademię Nauk i szkoły wyższe). Z tytułu użytkowania wieczystego ww. jednostki będą wnosiły opłaty w wysokości ceny 0,5 q żyta rocznie z 1 ha przeliczeniowego.</u>
          <u xml:id="u-212.4" who="#PosełAleksanderAndryszak">Kolejne zmiany dotyczą modyfikacji i uzupełnień w rozdz. 4 ustawy (Gospodarka finansowa agencji). Wynikają one z potrzeby ustawowego uwzględnienia specyfiki działalności i związanej z tym gospodarki finansowej Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa. Gospodarkę finansową agencji charakteryzuje kilka zasad szczególnych, będących konsekwencją wykonywania z powiernictwa i na rzecz skarbu państwa prawa własności w stosunku do mienia Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa. Agencję od innych osób prawnych, w tym zwłaszcza prowadzących działalność gospodarczą, odróżnia brak bezpośredniego związku przyczynowo-skutkowego między ponoszonymi wydatkami a osiąganymi wpływami. Agencja nie ponosi bowiem kosztów nabycia lub wytworzenia poszczególnych składników majątkowych tworzących zasób (tym samym nie ma uzasadnienia dla zaliczania w koszty zarówno amortyzacji środków trwałych, jak też i nie umorzonej wartości środków trwałych sprzedawanych lub likwidowanych), a z kolei osiąga wpływy z ich sprzedaży lub dzierżawy i przeznacza je na realizację zadań określonych w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-212.5" who="#PosełAleksanderAndryszak">Agencja prowadzi wprawdzie samodzielną gospodarkę finansową, ale jednocześnie jest zobligowana do realizowania polityki państwa, wyrażającej się m.in. różnymi ulgami i preferencjami finansowymi dla nabywców i dzierżawców mienia zasobu (przede wszystkim rozkładania należności z tytułu sprzedaży składników majątkowych zasobu na nisko oprocentowane raty) oraz koniecznością ponoszenia wydatków, które w świetle przepisów o rachunkowości nie mogą być zaliczone w ciężar kosztów.</u>
          <u xml:id="u-212.6" who="#PosełAleksanderAndryszak">Z tych względów wydatki agencji w swej treści ekonomicznej są zasadniczo różne od kategorii „kosztów” występującej w ustawie o rachunkowości czy też kategorii „kosztów uzyskiwania przychodów”, która występuje w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych. Tak samo uzyskiwane przez agencje wpływy nie dają się utożsamić z powszechnie stosowaną kategorią „przychodów”. Tym samym finansowego rezultatu działalności agencji, a tym bardziej jej sytuacji finansowej nie oddawałby „wynik finansowy” ustalany zgodnie z zasadami „rachunku zysków i strat” określonymi w ustawie o rachunkowości. Trudno byłoby także zinterpretować sens ekonomiczny „dochodu” ustalanego w odniesieniu do agencji według zasad określonych w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych, zwłaszcza że nie uwzględniałby on jednej z najważniejszych pozycji — realnie ponoszonych i w stopniu zasadniczym determinujących sytuację finansową agencji wydatków — jaką stanowi spłata zadłużenia przejętego wraz z mieniem po zlikwidowanych państwowych przedsiębiorstwach gospodarki rolnej, a także faktu ratalnej realizacji przychodów (raty będą płatne w przyszłych latach).</u>
          <u xml:id="u-212.7" who="#PosełAleksanderAndryszak">Zastosowanie zatem w całości jednolitych zasad rachunkowości w agencji spowodowałoby, że jej księgi rachunkowe, a co za tym idzie i sprawozdawczość finansowa, nie odzwierciedlałyby finansowego wyniku działalności agencji.</u>
          <u xml:id="u-212.8" who="#PosełAleksanderAndryszak">Konsekwencją specyfiki gospodarki finansowej agencji jest konieczność stosowania szczególnych zasad w jej rachunkowości. Odstępstwa w tym zakresie od zasad powszechnie obowiązujących znajdują dotychczas formalnoprawne oparcie w § 33 statutu Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, nadanego rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 16 marca 1992 r. Ta podstawa prawna nie nasuwała wątpliwości, dopóki powszechnie obowiązujące zasady rachunkowości określane były rozporządzeniem ministra finansów. Obecnie gdy zasady te określa ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości, § 33 statutu agencji pozostaje w kolizji z tą ustawą.</u>
          <u xml:id="u-212.9" who="#PosełAleksanderAndryszak">W tej sytuacji staje się konieczne, by szczególne zasady rachunkowości agencji również miały umocowanie ustawowe, i temu celowi służy propozycja dodania art. 20b i art. 20c oraz uściślenia brzmienia art. 20 ust. 2. Warto zwrócić uwagę, że wprowadzenie do ustawy przepisu art. 20c ust. 3 pozwoliłoby wreszcie uregulować istotną sprawę - wprowadzenia do ksiąg rachunkowych agencji wartości gruntów zasobu, które dotychczas niemal w całości, z wyjątkiem gruntów, które były zakupione przez agencję, objęte są tylko ewidencją ilościową.</u>
          <u xml:id="u-212.10" who="#PosełAleksanderAndryszak">Kwestią od dawna podnoszoną przez środowiska rolnicze jest brak instrumentów prawnych umożliwiających agencji elastyczne działanie w razie pojawienia się lokalnie zwiększonego popytu na grunty Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa — przede wszystkim ze strony rolników albo byłych pracowników państwowych gospodarstw rolnych, którzy zamierzają utworzyć albo powiększyć gospodarstwo rodzinne. Dotychczasowa zasada organizowania przetargów nieograniczonych, ze wskazaniem pierwszeństwa tych osób tylko w razie złożenia równorzędnych ofert, była często przyczyną eliminowania w przetargach członków społeczności lokalnej przez dużych inwestorów. Prowadziło to też często do powstawania niezadowolenia, a nawet niepokojów społecznych, których uciążliwości nie może równoważyć istotna korzyść finansowa z dużej transakcji, bo i tak należność rozkładana byłaby na nisko oprocentowane raty.</u>
          <u xml:id="u-212.11" who="#PosełAleksanderAndryszak">Podnosi się także, że przeprowadzona w niektórych regionach kraju zbyt płytka restrukturyzacja mienia pozostałego po likwidacji PGR doprowadziła do powstania gospodarstw opierających swój byt na dzierżawie gruntów z zasobu o powierzchni przekraczającej czasami nawet znacznie potrzeby gospodarstwa. Brak w umowach (zwłaszcza zawieranych w pierwszym okresie działalności agencji) klauzul umożliwiających wyłączenie gruntu z przedmiotu umów powoduje zmniejszenie oferty dla rolników. Ażeby umożliwić agencji reagowanie w elastyczniejszy niż dotychczas sposób na potrzeby rolników i pracowników byłych państwowych gospodarstw rolnych w zakresie tworzenia i powiększenia gospodarstw rodzinnych, proponuje się:</u>
          <u xml:id="u-212.12" who="#PosełAleksanderAndryszak">— umożliwienie nabycia na własność nieruchomości przez jej wieczystego użytkownika, z zaliczeniem na poczet ceny dotychczas poniesionych opłat rocznych po ich waloryzacji (poprzez dodanie nowego ust. 4 w art. 17b);</u>
          <u xml:id="u-212.13" who="#PosełAleksanderAndryszak">— wprowadzenie możliwości zamiany gruntów zasobu na grunty stanowiące własność rolników, jeżeli pozwoli to na utworzenie nowego gospodarstwa rolnego (przez wprowadzenie w art. 24 w ust. 1 instytucji zamiany jako nowej formy gospodarowania zasobem);</u>
          <u xml:id="u-212.14" who="#PosełAleksanderAndryszak">— wprowadzenie możliwości pierwszeństwa kupna nieruchomości przez spółdzielnie produkcji rolnej faktycznie władające zbywaną nieruchomością, dzierżawcę zbywanej nieruchomości, jeżeli umowa dzierżawy została zawarta na okres dłuższy niż 3 lata lub dzierżawa trwa faktycznie co najmniej 10 lat, oraz byłego właściciela lub jego spadkobierców (to są zmiany zawarte w art. 29 ust. 1–1c);</u>
          <u xml:id="u-212.15" who="#PosełAleksanderAndryszak">— wprowadzenie możliwości organizowania przetargów ograniczonych, w których mogliby uczestniczyć wyłącznie rolnicy zamierzający powiększyć gospodarstwo rolne, pracownicy zlikwidowanych państwowych gospodarstw rolnych, osoby objęte programem osadnictwa rolniczego, rolnicy wywłaszczeni z nieruchomości, repatrianci w rozumieniu przepisów o obywatelstwie polskim, przybyli do Polski nie wcześniej niż 6 lat przed dniem przetargu, członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych, zamierzający utworzyć gospodarstwo rodzinne; przetargi mogłyby być ograniczone wyłącznie do jednej z tych grup, np. przetargi na sprzedaż okolicznym rolnikom gruntów wyłączonych z dużych dzierżaw postpegeerowskich lub dla kilku grup łącznie, np. dla rolników i dla byłych pracowników państwowych gospodarstw rolnych;</u>
          <u xml:id="u-212.16" who="#PosełAleksanderAndryszak">— dopuszczenie możliwości wypowiadania umów dzierżawy zawartych na czas oznaczony w części nie przekraczającej 20% powierzchni dzierżawionej nieruchomości z dzierżawy o powierzchni co najmniej 300 ha.</u>
          <u xml:id="u-212.17" who="#PosełAleksanderAndryszak">W przetargach ograniczonych nie mogłyby brać udziału osoby, którym wypowiedziano umowę dzierżawy w trybie i na zasadach określonych w art. 39 ust. 4 pkt 2.</u>
          <u xml:id="u-212.18" who="#PosełAleksanderAndryszak">Stworzono preferencje dla osób gwarantujących zorganizowanie miejsc pracy i ich utrzymanie przez 5 lat na terenie gmin zagrożonych bezrobociem strukturalnym.</u>
          <u xml:id="u-212.19" who="#PosełAleksanderAndryszak">Kolejną kwestią podnoszoną w środowisku pracowników oraz kadry zarządzającej jest stworzenie możliwości bezprzetargowego wydzierżawienia spółkom pracowniczym nieruchomości wchodzących dotychczas w skład gospodarstw oddanych do administrowania. Odpowiednie rozwiązanie prawne zawarte jest w części nowelizacji dotyczącej zmiany art. 39. Bezprzetargowa „zamiana administrowania na dzierżawę” byłaby możliwa jednak dopiero po łącznym spełnieniu ściśle określonych warunków. Przede wszystkim dzierżawa mogłaby dotyczyć tylko takiego gospodarstwa, które wykazało dodatni wynik finansowy i to przez trzy kolejne lata.</u>
          <u xml:id="u-212.20" who="#PosełAleksanderAndryszak">Kolejne warunki dotyczą spółki, która miałaby stać się dzierżawcą. Do spółki powinna przystąpić więcej niż połowa pracowników gospodarstwa albo tej jego części, która ma być przedmiotem dzierżawy. Ponadto spółka powinna dysponować kapitałem pozwalającym na sfinansowanie przynajmniej pierwszej wpłaty z tytułu wykupu majątku obrotowego i ruchomych środków trwałych, tj. 20% wartości tych składników. Wreszcie spółka powinna mieć silnego kapitałowo lidera posiadającego co najmniej 20% udziałów albo akcji, którym mógłby być administrator, pracownik gospodarstwa albo dysponujący kapitałem inwestor zewnętrzny.</u>
          <u xml:id="u-212.21" who="#PosełAleksanderAndryszak">Sformułowanie tego rodzaju warunków podyktowane jest dotychczasowymi negatywnymi doświadczeniami dotyczącymi dzierżawy nieruchomości z zasobu przez spółki pracownicze, które w chwili zawierania umowy nie dysponowały dostatecznymi środkami na rozpoczęcie działalności gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-212.22" who="#PosełAleksanderAndryszak">Niezbędne jest wreszcie wprowadzenie do ustawy szczegółowych rozwiązań prawnych porządkujących zasady i procedury gospodarowania mieniem Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa.</u>
          <u xml:id="u-212.23" who="#PosełAleksanderAndryszak">Postanawia się, przez skreślenie w art. 12 ust. 4–6, że całym mieniem zasobu agencja gospodaruje na zasadach określonych w ustawie, co oznacza, że przepisy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości będą stosowane tylko w razie wyraźnego do nich odesłania. Znikłby zatem dualizm proceduralny, w którym o tym, jakie przepisy mają zastosowanie, decydował „rolny” albo „nierolny” charakter mienia zasobu. Do przepisów o gospodarce gruntami odsyłałyby jedynie art. 30 i art. 42 — w zakresie sposobu ustalania wartości nieruchomości, a także art. 35 — w zakresie ustalania opłat rocznych z tytułu wykonywania zarządu. Proponuje się także uporządkowanie, wyliczenie w art. 39 tych przypadków, w których nie stosuje się przetargu na dzierżawy. Prawo do bezprzetargowego dzierżawienia miałby dotychczasowy dzierżawca, jednoosobowa spółka utworzona przez agencję, rolnicza spółdzielnia produkcyjna faktycznie władająca gruntami, pracownik byłych państwowych gospodarstw rolnych (tu prawo to dotyczy ogródka przydomowego), a także wspomniana już wyżej spółka pracowników administrowanego gospodarstwa.</u>
          <u xml:id="u-212.24" who="#PosełAleksanderAndryszak">Komisje proponują ustawowe uregulowanie opłat z tytułu czynszu dzierżawy jako sumy pieniężnej albo jej równowartości, jaką stanowiłaby odpowiednia ilość pszenicy. Czynsz ustalony w sumie pieniężnej z mocy prawa ulegałby podwyższeniu w stopniu odpowiadającym wskaźnikowi wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych. Możliwa byłaby zamiana miernika naturalnego na miernik pieniężny tylko jeden raz w ciągu okresu, na jaki umowa dzierżawy została zawarta.</u>
          <u xml:id="u-212.25" who="#PosełAleksanderAndryszak">Następny ważny problem, który w projekcie proponuje się rozwiązać, dotyczy konsekwencji sprzedaży mieszkań najemcom przez agencję i prowadzenia przez agencję gospodarki mieszkaniowej, która powinna być dostosowana do rozwiązań przyjętych w nowych przepisach o najmie lokali i dodatkach mieszkaniowych oraz przepisach o własności lokali. Sprawą pierwszoplanową jest rozwiązanie kwestii źródła finansowania różnicy między kosztami dostawy ogrzewania i ciepłej wody do mieszkań a cenami urzędowymi, które płacą odbiorcy. Różnicę tę pokrywa w rezultacie agencja jako dostawca mediów mieszkaniowych, bo ani spółdzielnie utworzone przez nabywców mieszkań, ani gminy, nie mając zagwarantowanych źródeł dofinansowania, nie chcą przejmować infrastruktury technicznej osiedli mieszkaniowych. Proponuje się więc nadanie nowej treści art. 44 ustawy.</u>
          <u xml:id="u-212.26" who="#PosełAleksanderAndryszak">W myśl nowych przepisów spółdzielni mieszkaniowej przysługiwałaby dotacja z budżetu państwa na zasadach określonych dla spółdzielni mieszkaniowej na częściowe pokrycie kosztów dostawy ogrzewania i ciepłej wody do mieszkań. Drugą kwestią do rozwiązania w tym zakresie jest stworzenie możliwości nieodpłatnego przekazania alternatywnie gminie albo spółdzielni mieszkaniowej takich mieszkań i budynków mieszkalnych, których najemcy nie wyrazili chęci nabycia ich na własność. Dotychczas możliwe jest przekazanie wyłącznie na rzecz gminy. Wprowadzenie proponowanych rozwiązań powinno w zdecydowany sposób uporządkować gospodarkę mieszkaniową znajdującą się w obrębie zainteresowań agencji.</u>
          <u xml:id="u-212.27" who="#PosełAleksanderAndryszak">Komisje proponują wprowadzenie do ustawy nowego rozdz. 9a, określającego zasady udziału pracowników w prywatyzacji. Jak wiadomo, restrukturyzacja i prywatyzacja państwowych przedsiębiorstw gospodarki rolnej prowadzona jest w zupełnie inny sposób niż komercjalizacja i prywatyzacja wszystkich innych przedsiębiorstw państwowych. Mianowicie państwowe gospodarstwa rolne, w liczbie 1666, zostały zlikwidowane przez organy założycielskie. Pozostałe po pegeerach mienie przejęła Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa, która gospodaruje tym mieniem w formach przewidzianych w ustawie z 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi skarbu państwa, to znaczy sprzedaje, wydzierżawia, wnosi do spółek, oddaje do administrowania, przekazuje w zarząd. Stosowanie wobec pegeerów powyższego sposobu postępowania spowodowało, że pracownicy tam zatrudnieni nie mieli szansy skorzystania, na zasadach przewidzianych w ustawie z 1990 r. o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, z możliwości preferencyjnego zakupu akcji spółki powstałej w wyniku przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego w jednoosobową spółkę skarbu państwa, bo żadne z państwowych gospodarstw rolnych nie zostało w taką spółkę przekształcone.</u>
          <u xml:id="u-212.28" who="#PosełAleksanderAndryszak">Z tego samego względu pracowników państwowych gospodarstw rolnych nie obejmą postanowienia ustawy z 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, które przewidują nieodpłatne nabycie przez pracowników nie tylko części akcji spółki powstałej w wyniku przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego, ale także części należących do skarbu państwa akcji spółki, do której skarb państwa wnosi przedsiębiorstwo. Zresztą stosowanie tej ostatniej ustawy do państwowych gospodarstw rolnych nie będzie nawet formalnie możliwe, bo już wszystkie państwowe gospodarstwa rolne zostały zlikwidowane.</u>
          <u xml:id="u-212.29" who="#PosełAleksanderAndryszak">W tym miejscu należy wyjaśnić, że spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, do których zostało wniesione mienie pozostałe po zlikwidowanych pegeerach, są jednoosobowymi spółkami Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa tworzonymi na zasadach określonych w przepisach Kodeksu handlowego. Do spółek tych nie miały więc zastosowania ani przepisy ustawy o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, ani też nie mogą do nich stosować się przepisy ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych. Nie mają zatem uprawnień do nieodpłatnego nabycia części udziałów nawet ci pracownicy byłych PGR, którzy aktualnie są zatrudnieni w spółkach agencji utworzonych w oparciu o pozostałe po PGR mienie.</u>
          <u xml:id="u-212.30" who="#PosełAleksanderAndryszak">Wprawdzie ustawa o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi skarbu państwa przyznała pracownikom PGR nie znane w innych działach gospodarki, daleko idące preferencje przy nabywaniu mieszkań, których cena sprzedaży może być obniżona nawet o 90% przy długoletnim stażu pracy i rozłożona na dogodne raty, a także pierwszeństwo w razie złożenia równorzędnej oferty w przetargu organizowanym przez agencję, to jednak brak regulacji pozwalającej na nieodpłatne udostępnienie udziałów lub akcji odbierane jest przez środowiska pracownicze byłych PGR jako dyskryminowanie tego środowiska w porównaniu z innymi.</u>
          <u xml:id="u-212.31" who="#PosełAleksanderAndryszak">Wysuwany jest w związku z tym, przy okazji prac sejmowych nad nowelizacją ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi skarbu państwa, postulat ustawowego uregulowania udziału pracowników w prywatyzacji spółek agencji poprzez odwzorowanie w nowelizacji rozwiązania przyjętego w ustawie o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych. Proponowano więc, aby w każdej spółce agencji przedmiotem nieodpłatnego nabycia było 15% udziałów, z tym że łączna wartość nominalna udziałów przeznaczonych do nieodpłatnego nabycia nie mogłaby przekroczyć liczby uprawnionych pracowników oraz kwoty 18 średnich wynagrodzeń miesięcznych w sektorze przedsiębiorstw bez wypłaty z zysku. Uprawnienie do nieodpłatnego nabycia udziałów powstałoby z dniem zbycia przez agencję pierwszych udziałów osobom trzecim, czyli inwestorom zewnętrznym, i przysługiwałoby pracownikom zatrudnionym w spółce w dniu zawarcia umowy zbycia udziałów osobie trzeciej oraz emerytom i rencistom, którzy w spółce lub poprzednich formach organizacyjnych przepracowali co najmniej 10 lat. Propozycję tę można przyjąć, trzeba jednak sobie zdać sprawę z tego, że jej realizacja nie tylko nie usunie, ale nawet jeszcze wzmocni zarzut dyskryminowania większości środowisk pracowniczych byłych PGR. Agencja utworzyła bowiem 142 spółki, w których zatrudnionych jest około 22 tysiące pracowników. W tej liczbie mieszczą się także spółki, których prywatyzacji nie przewiduje się ze względu na ich szczególne zadania w zakresie uprawy roślin i hodowli zwierząt. Tak więc uprawnieniem do nieodpłatnego nabycia udziałów zostałaby objęta niewielka część byłych pracowników PGR.</u>
          <u xml:id="u-212.32" who="#PosełAleksanderAndryszak">Zdaniem połączonych komisji rozwiązania problemu należy poszukiwać w stworzeniu regulacji prawnych umożliwiających udział wszystkich byłych pracowników PGR w prywatyzacji spółek agencji. Osobami uprawnionymi byłyby:</u>
          <u xml:id="u-212.33" who="#PosełAleksanderAndryszak">— osoby zatrudnione co najmniej 10 lat na podstawie stosunku pracy w PGR, jeżeli pozostawały w stosunku z przedsiębiorstwem w dniu 1 stycznia 1990 r. lub w dniu podjęcia decyzji o likwidacji przedsiębiorstwa w trybie art. 15 tej ustawy;</u>
          <u xml:id="u-212.34" who="#PosełAleksanderAndryszak">— osoby zatrudnione na podstawie stosunku pracy przez tymczasowych zarządców lub tymczasowych administratorów mienia zasobów oraz przez jednoosobowe spółki agencji, jeżeli w zatrudnieniu wymienionym wyżej trwały co najmniej 10 lat;</u>
          <u xml:id="u-212.35" who="#PosełAleksanderAndryszak">— osoby zatrudnione co najmniej 10 lat w państwowych gospodarstwach rolnych na podstawie stosunku pracy, z którymi przed dniem 1 stycznia 1990 r. został rozwiązany stosunek pracy z powodu przejścia na emeryturę lub rentę.</u>
          <u xml:id="u-212.36" who="#PosełAleksanderAndryszak">Proponuje się utworzenie trzech spółek akcyjnych zwanych spółkami zarządzającymi, które stanowić będą rodzaj sektorowego funduszu inwestycyjnego, do którego agencja wniesie udziały ze swoich spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, z wyłączeniem udziałów w spółkach realizujących ważne zadania w zakresie hodowli. Może okazać się, że kapitał akcyjny nie wystarczy na pokrycie emisji akcji o odpowiedniej wartości dla wszystkich uprawnionych i wówczas agencja zasili spółki akcyjne innymi wkładami: pieniężnymi bądź w postaci gruntów. W każdej ze spółek agencja udostępni 67% liczby akcji do nieodpłatnego nabycia przez uprawnione osoby. Do spółek zarządzających zostaną wniesione wszystkie udziały agencji w 76 jednoosobowych spółkach skarbu państwa.</u>
          <u xml:id="u-212.37" who="#PosełAleksanderAndryszak">Proponowane rozwiązania zawierają, wzorem przepisów o narodowych funduszach inwestycyjnych, niezbędne odstępstwo od przepisów Kodeksu handlowego w zakresie wymogów dotyczących zawiązania spółki akcyjnej i prowadzenia przez nią działalności do czasu udostępnienia akcji.</u>
          <u xml:id="u-212.38" who="#PosełAleksanderAndryszak">Kolejnym problemem, do którego jednoznacznego rozstrzygnięcia zmierzają proponowane zapisy, jest sprawa podatku dochodowego od osób prawnych. To zagadnienie w przypadku agencji przedstawia się następująco. Po pierwsze, przychody z działalności rolniczej prowadzonej przez gospodarstwa agencji, stanowiące blisko połowę łącznych przychodów, są zwolnione z opodatkowania tym podatkiem na podstawie art. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Po drugie, dochody z tytułu sprzedaży całości lub części nieruchomości wchodzących w skład gospodarstwa rolnego podlegają zwolnieniu z podatku na podstawie przepisów art. 17 ust. 1 pkt 1 wyżej wymienionej ustawy. Po trzecie, nadwyżka finansowa realizowana przez oddziały terenowe i biuro prezesa podlega w części przekazaniu na rachunek budżetu państwa na podstawie art. 20a ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi skarbu państwa, a zatem ewentualne jej ujmowanie w podstawie opodatkowania podatkiem dochodowym oznaczałoby dwukrotne obciążenie na rzecz budżetu. Po czwarte, do opodatkowania podatkiem dochodowym pozostają tylko nieznaczne co do ich skali dochody z pozarolniczej działalności gospodarczej. Po piąte, dotychczasowe, czteroletnie łączne rozliczenia tego podatku w żadnym roku obrotowym nie wykazały podatku należnego, czyli zawsze występowała strata.</u>
          <u xml:id="u-212.39" who="#PosełAleksanderAndryszak">Powyższe argumenty w pełni uzasadniają całkowite, to jest podmiotowe zwolnienie agencji od podatku dochodowego od osób prawnych - tak jak to ma miejsce w przypadku Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa - tym bardziej że nie wiąże się to z utratą realnych dochodów budżetu państwa, ale pozwala uniknąć uciążliwego organizacyjnie i skomplikowanego merytorycznie comiesięcznego sporządzania zbiorczych dla wszystkich (w liczbie kilkuset) jednostek organizacyjnych agencji deklaracji podatkowych.</u>
          <u xml:id="u-212.40" who="#PosełAleksanderAndryszak">Na zakończenie omówię proponowane wnioski mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-212.41" who="#PosełAleksanderAndryszak">Wniosek pierwszy zmierza do skreślenia zmiany drugiej. Wnioskodawca uważa, że racjonalne zagospodarowanie mienia to nie zawsze musi być zagospodarowanie produkcyjne. Przy braku opłacalności można, a nawet trzeba wyłączyć mienie z produkcji. Komisje nie podzieliły przedstawionej argumentacji.</u>
          <u xml:id="u-212.42" who="#PosełAleksanderAndryszak">Wniosek drugi zmierza do tego, aby przychodami agencji były należne wpływy z tytułu sprzedaży mienia i należne opłaty z tytułu czynszu dzierżawnego, użytkowania, wieczystego użytkowania, najmu itp.</u>
          <u xml:id="u-212.43" who="#PosełAleksanderAndryszak">Komisje uznały, że przychodami są wpływy faktyczne, a nie wpływy należne. Nadwyżka środków finansowych agencji w części przekraczającej wielkość tej nadwyżki ustalanej w rocznych planach finansowych agencji przez ministra skarbu przekazywana jest na rachunek budżetu państwa. Przekazana może być faktyczna suma pieniędzy, a nie należne przychody. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przemawiał sprawozdawca komisji pan poseł Aleksander Andryszak.</u>
          <u xml:id="u-213.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w debacie nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-213.3" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-213.4" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Pierwszego o zabranie głosu proszę pana posła Tadeusza Matyjka, Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Następnym mówcą będzie pan poseł Ryszard Bondyra.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#PosełTadeuszMatyjek">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Wysoka Izba ma zadecydować o potrzebie nowelizacji ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi skarbu państwa, ustawy, której uchwalenie w 1991 r. zapoczątkowało proces restrukturyzacji i prywatyzacji państwowej własności rolnej pozostałej po zlikwidowaniu państwowych gospodarstw rolnych. Od początku też formułowane były w związku z tym procesem różne, często sprzeczne ze sobą oczekiwania. Rolnicy - zwłaszcza ci, których grunty przylegały do dużych majątków państwowych albo były położone w ich bezpośredniej bliskości - w likwidacji pegeerów upatrywali szansy na powiększenie swoich gospodarstw rodzinnych, załogi pracownicze i kadra zarządzająca byłych przedsiębiorstw dążyły natomiast do utrzymania integralności dużych gospodarstw, niezależnie od ich formy organizacyjnej i własnościowej, widząc w tym szansę na zachowanie miejsc pracy, dających utrzymanie im i ich rodzinom. W związku z tym Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa, której w ustawie powierzono wykonywanie prawa własności wobec majątku rolnego skarbu państwa, staje często wobec niełatwego zadania dokonania takiego wyboru sposobu restrukturyzacji i prywatyzacji, który pozwoliłby na zaspokojenie wszystkich oczekiwań i jednocześnie gwarantował racjonalne wykorzystanie potencjału produkcyjnego gruntów i innych składników majątkowych.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#PosełTadeuszMatyjek">Na przeszkodzie w podejmowaniu słusznych ze społecznego punktu widzenia decyzji stoją często rozwiązania prawne dotyczące dysponowania mieniem Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, które nie wystarczają na obecnym etapie przekształceń. Dostrzeżono to już w 1991 r., w którym powstał poselski projekt nowelizacji ustawy zgłoszony przez grupę posłów reprezentujących Sojusz Lewicy Demokratycznej oraz część posłów Polskiego Stronnictwa Ludowego. Po wielomiesięcznych pracach w komisjach sejmowych przedłożony został Wysokiej Izbie niniejszy projekt.</u>
          <u xml:id="u-214.2" who="#PosełTadeuszMatyjek">Sojusz Lewicy Demokratycznej Klub Parlamentarny udziela temu projektowi poparcia z następujących powodów. Przede wszystkim kwestią od dawana podnoszoną przez środowiska rolnicze jest brak instrumentów prawnych umożliwiających elastyczne działanie w razie pojawienia się lokalnie zwiększonego popytu na grunty Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, przede wszystkim ze strony rolników albo pracowników byłych pegeerów, którzy zamierzają utworzyć albo powiększyć gospodarstwo rodzinne. Dotychczasowa zasada organizowania tylko przetargów nieograniczonych była często przyczyną nieuzasadnionego eliminowania w przetargach członków społeczności lokalnej. Dlatego też za w pełni uzasadnione należy uznać wprowadzenie możliwości organizowania przetargów ograniczonych, przede wszystkim dla rolników zamierzających powiększyć gospodarstwo rodzinne, a także wprowadzenie możliwości zmiany gruntów zasobu na grunty stanowiące własność rolników, jeżeli pozwoli na to utworzenie nowego gospodarstwa rolnego.</u>
          <u xml:id="u-214.3" who="#PosełTadeuszMatyjek">Uzasadnione jest również dopuszczenie możliwości wyłączenia w drodze wypowiedzenia do 20% gruntów dużych dzierżawionych gospodarstw (powyżej 300 ha) i przeznaczenie ich do wydzierżawienia rolnikom powiększającym gospodarstwa rodzinne. Istotne jest także stworzenie możliwości nabycia na własność nieruchomości przez jej wieczystego użytkownika, z zaliczeniem na poczet ceny dotychczas wniesionych opłat rocznych, po ich waloryzacji.</u>
          <u xml:id="u-214.4" who="#PosełTadeuszMatyjek">Kolejną kwestią zasługującą na pełną aprobatę jest stworzenie w ustawie możliwości bezprzetargowego wydzierżawiania nieruchomości wchodzących dotychczas w skład gospodarstw oddanych do administrowania przez spółki pracowników zatrudnionych w tych gospodarstwach. Oczywiście taka bezprzetargowa zmiana administrowania na dzierżawę byłaby możliwa dopiero po łącznym spełnieniu ściśle określonych w ustawie warunków. Przede wszystkim dzierżawa mogłaby dotyczyć tylko takiego gospodarstwa, które wykazało dodatni wynik finansowy, i to przez 3 kolejne lata. Do spółki powinna przystąpić więcej niż połowa pracowników gospodarstwa, a ponadto spółka powinna dysponować kapitałem pozwalającym na sfinalizowanie przynajmniej pierwszej wpłaty z tytułu wykupu składników majątku obrotowego i ruchomych środków trwałych. W tym celu spółka powinna mieć silnego kapitałowo lidera, którym mógłby być administrator albo dysponujący kapitałem inwestor zewnętrzny. Rozwiązanie to łączy w sobie niezbędny przy zawieraniu umów o wydzierżawianiu mienia skarbu państwa wymóg racjonalności gospodarczej z oczekiwaniami załóg pracowniczych i ich liderów co do ułatwienia dostępu do tego mienia.</u>
          <u xml:id="u-214.5" who="#PosełTadeuszMatyjek">Niezbędne jest wprowadzenie w ustawie szczegółowych rozwiązań prawnych porządkujących zasady i procedury gospodarowania mieniem Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa.</u>
          <u xml:id="u-214.6" who="#PosełTadeuszMatyjek">Na uwagę zasługuje przede wszystkim przyjęcie, że całym mieniem zasobu agencja gospodaruje na zasadach określonych w ustawie. Oznacza to, że przepisy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości będą stosowane tylko w razie wyraźnego do nich odesłania. Zniknie zatem dualizm proceduralny, w którym o tym, jakie przepisy mają zastosowanie, decydował często niejednoznacznie określony rolny albo nierolny charakter mienia zasobu. W związku z tym uporządkowano wreszcie, co należy przyjąć z satysfakcją, całościowo i jednolicie pierwszeństwo nabycia nieruchomości zasobu, a więc bez przetargu. Ma to ogromne znaczenie, zwłaszcza w sytuacji gdy w skład dzierżawionego gospodarstwa wchodziły zarówno nieruchomości rolne, jak i inne.</u>
          <u xml:id="u-214.7" who="#PosełTadeuszMatyjek">Pozytywnie też należy ocenić zmiany przepisów w zakresie gospodarki finansowej agencji przez dostosowanie reguł tej gospodarki do specyficznego charakteru działalności agencji jako powiernika skarbu państwa. Projekt ustawy zawiera od dawna oczekiwane przez środowiska byłych pracowników PGR uprawnienia do kapitałowego uczestnictwa w produkcyjnym majątku rolnym skarbu państwa w formie bezpłatnych akcji w trzech spółkach zarządzających udziałami spółek agencji. Nadaje więc temu środowisku tytuł własności do części majątku, który swoją długoletnią i ciężką pracą tworzyło. Jest to odpowiedź na zarzut dyskryminacji środowisk pracowniczych byłych PGR w porównaniu z innymi środowiskami pracowniczymi w sferze przedsiębiorstw państwowych. Jak wiadomo, restrukturyzacja i prywatyzacja państwowych przedsiębiorstw gospodarki rolnej prowadzona jest w zupełnie inny sposób niż komercjalizacja i prywatyzacja wszystkich innych przedsiębiorstw państwowych. Mianowicie PGR - w liczbie 1666 - z pobudek politycznych zostały zlikwidowane. Mienie przejęła Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa, która je sprzedaje, wydzierżawia, wnosi do spółek, oddaje do administrowania, przekazuje w zarząd. Tak więc PGR nie miały szans skorzystania, na zasadach przewidzianych w ustawie z 1990 r. o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, z możliwości preferencyjnego zakupu akcji spółki powstałej w wyniku przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego w jednoosobową spółkę skarbu państwa, bo żaden PGR nie został w taką spółkę przekształcony. Z tego samego względu pracowników PGR nie objęły postanowienia ustawy z 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji państwowych przedsiębiorstw, które przewidują nieodpłatne nabycie przez pracowników nie tylko części akcji spółki powstałej w wyniku przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego, ale także części należących do skarbu państwa akcji spółki, do której skarb państwa wnosi przedsiębiorstwo. Do spółek utworzonych przez agencję nie miały więc zastosowania ani przepisy ustawy o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, ani też nie stosuje się do nich przepisów ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych.</u>
          <u xml:id="u-214.8" who="#PosełTadeuszMatyjek">Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej, w którego imieniu mam zaszczyt przemawiać, będzie głosował za przyjęciem w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi skarbu państwa. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Tadeusz Matyjek.</u>
          <u xml:id="u-215.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo pana posła Ryszarda Bondyrę o zabranie głosu w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego. Następnym mówcą będzie pani poseł Maria Zajączkowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#PosełRyszardBondyra">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przypadł mi zaszczyt zaprezentowania stanowiska klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego w sprawie projektu nowelizacji ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi skarbu państwa (druk nr 1339) i sprawozdania połączonych komisji (druk nr 2447). Proponowana nowelizacja jest piątą z kolei próbą poprawienia funkcjonującej od 6 lat ustawy, i zarazem piątą jej nowelizacją w parlamencie tej kadencji. O tym, jak niedoskonała była pierwotna forma tej ustawy, nie przystającej do realiów, do rzeczywistości, świadczy liczba i głębokość nowelizacji. Na bazie tak zmiennie funkcjonujących przepisów zmienia się stosunki własnościowe w zasobie Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, łącząc to jednocześnie z próbą uzyskania przychodów ze sprzedaży majątku należącego do skarbu państwa. Efekty rzecz jasna nie mogą być zadowalające - nie dało się tu uniknąć wielu nieprawidłowości wykazywanych w kolejnych raportach Najwyższej Izby Kontroli, na co klub nasz zwracał niejednokrotnie uwagę.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#PosełRyszardBondyra">Kolejna nowelizacja uwzględnia oczekiwania wielu rolników, pracowników byłych PGR, użytkowników, dzierżawców i administratorów gospodarujących w zasobach agencji, ale i samej agencji. Nie wszystkie jednak rozwiązania zaproponowane w kolejnej nowelizacji zdaniem naszego klubu są zgodne ze standardami europejskimi i oczekiwaniami osób gospodarujących lub zamierzających gospodarować oraz pracować przy wykorzystaniu majątku agencji. Ze względu na ograniczenie czasowe odniosę się do kilku elementów tej nowelizacji - tych, do których klub nasz pozwala sobie zgłosić poprawki usprawniające funkcjonowanie tej ustawy - mając nadzieję, że Wysoka Izba podzieli te uwagi.</u>
          <u xml:id="u-216.2" who="#PosełRyszardBondyra">Po pierwsze, z zadowoleniem przyjmujemy próbę rozszerzenia uprawnień odnośnie do częściowego uwłaszczenia byłych pracowników PGR na części majątku spółek należących do skarbu państwa w formie nieodpłatnych akcji. Należy tutaj przypomnieć, że klub nasz już przy pierwszej nowelizacji w tej kadencji parlamentu, jeszcze w 1994 r., zgłosił rozwiązanie, aby byłych pracowników PGR uwłaszczyć na części gruntów, na których pracowali i mieszkali. Niestety, potrzeba było upływu 3 lat, aby znaleźć zrozumienie dla potraktowania pracowników byłych przedsiębiorstw państwowych na równi z innymi pracownikami przedsiębiorstw, którzy mogli korzystać z przywilejów nadanych im przez ustawę o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, a obecnie przez ustawę o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych. Myślę, że wymóg przepracowania 10 lat na ziemiach pegeerowskich dotyczy okresu zbyt długiego i należy go skrócić do 5 lat - jest to jeden z elementów uprawniających do nabycia bezpłatnych akcji, umożliwiający objęcie szerszej grupy byłych pracowników PGR. Majątek, na którym można dzisiaj uwłaszczyć pracowników, w wyniku przebiegu przekształceń poprzez sprzedaż czy dzierżawę jest o wiele mniejszy niż 3 lata temu, gdy klub PSL proponował podobne rozwiązanie. Efekt nie będzie rewelacyjny, ale za następne 3 lata być może nie byłoby już tego tematu.</u>
          <u xml:id="u-216.3" who="#PosełRyszardBondyra">Drugim rozwiązaniem, które nasz klub w pełni popiera, jest spełnienie po części zapisów nowej konstytucji, w której dzięki uporowi klubu PSL zapisano, że podstawą ustroju rolnego Rzeczypospolitej Polskiej jest gospodarstwo rodzinne. Zmiana 10, mówiąca o ograniczonym przetargu dla zamierzających powiększyć lub utworzyć gospodarstwo rodzinne, jest wynikiem doświadczeń w przeprowadzaniu przetargów na grunty będące w zasobie Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, gdyż niejednokrotnie rolnicy odchodzili z niczym, przegrywając z osobami kupującymi kolejno wydzielone powierzchnie gruntów od dzierżawców, podzielone geodezyjnie przez agencję, nie mogąc ze względów finansowych sprostać ofercie nabywców niejednokrotnie traktujących ziemię jako jeszcze jeden towar, a nie warsztat pracy, mogący utrzymać całą rodzinę i następne pokolenia. Żądania rolników, aby ukrócić ten proceder, jako słabszych ekonomicznie, nie mogących konkurować z kapitałem niekoniecznie pochodzącym z legalnych dochodów - znalazły propozycję rozwiązań w nowelizacji. Grunty wyłączane - z wielkim trudem - z powierzchni dzierżawionych przez agencję nie trafiały do rolników, wzbudzając rozżalenie i rozgoryczenie z powodu tak przeprowadzonych transakcji. W zmianie 17 ust. 3 pkt 4 mówi się o możliwości wyłączenia gruntów z dzierżawionych obszarów do 20% tylko w stosunku do nieruchomości przekraczającej 300 ha; nie jest to poparte żadnym rachunkiem ekonomiczno-dochodowym funkcjonowania aż tak dużych gospodarstw. Żadna ze stron, które popierają tę propozycję, nie przedstawiła argumentów mających czy mogących uzasadnić taką powierzchnię jako podstawę. Opierając się na doświadczeniach europejskich, klub nasz opowiada się za zmniejszeniem tej powierzchni do 150 ha, jednocześnie mając na względzie już istniejące kierunkowe rozwiązania w prawodawstwie polskim, np.: w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa kredyt preferencyjny na powiększenie gospodarstw rodzinnych do 100 ha przeliczeniowych oraz postanowienie prezesa Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, że w niektórych województwach sprzedaż gruntów z zasobów agencji nie może przekraczać 100 ha.</u>
          <u xml:id="u-216.4" who="#PosełRyszardBondyra">Przy sprzedaży nieruchomości istotną rolę odgrywa cena. Klub nasz uważa, że już najwyższa pora, aby przepisy Kodeksu cywilnego oraz sytuacja budżetowa spowodowana powodzią wywołały refleksję w Wysokiej Izbie. Sprzedaż majątku narodowego, jakim są nieruchomości rolne skarbu państwa, bez uwzględnienia popytu i cen rynkowych, mija się z logiką ekonomiczną. Sprzedaż bez przetargu po cenie nie odzwierciedlającej faktycznej wartości nieruchomości... Posłużę się tu przykładem z woj. zamojskiego, gdzie kupując grunty z wyłączonej części dzierżawionego gospodarstwa rolnicy zapłacili 245 mln starych złotych za jeden hektar, a w tym samym czasie dzierżawca nabył grunty w trybie pierwokupu po 30 mln starych złotych za hektar — w tym samym gospodarstwie. Zdaniem naszego klubu, popartym stanowiskiem rzecznika praw obywatelskich, jest to naruszenie obecnie obowiązujących art. 596–602 Kodeksu cywilnego. Poprawka, którą zgłaszam w imieniu klubu PSL, nie neguje prawa pierwokupu, ale po cenie ustalonej na przetargu, faktycznie odzwierciedlającej wartość sprzedawanej nieruchomości. Przyjęcie tej poprawki przysłuży się nie tylko do poprawienia wyniku finansowego Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa i budżetu państwa w okresie zwiększonych wydatków związanych z likwidacją skutków klęski powodzi, lecz również może ktoś będzie miał gdzie mieszkać lub pracować.</u>
          <u xml:id="u-216.5" who="#PosełRyszardBondyra">Kończąc pragnę wyrazić zadowolenie, że omawiana nowelizacja ma szansę być uchwalona jeszcze w obecnym parlamencie, a jej rozwiązania zafunkcjonują w przepisach stosowanych pod rządami znowelizowanej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-216.6" who="#PosełRyszardBondyra">Klub nasz poprze zawarte rozwiązania z zastrzeżeniami wyrażonymi w poprawkach. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-216.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Ryszard Bondyra.</u>
          <u xml:id="u-217.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę panią poseł Marię Zajączkowską o zabranie głosu w imieniu klubu Unii Wolności. Następnym mówcą będzie pan poseł Andrzej Aumiller.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#PosełMariaZajączkowska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ustawa o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi skarbu państwa obrasta kolejnymi nowelizacjami. W miarę zdobywania doświadczeń w ustawie ujawniają się słabości i braki, co skłania do wprowadzania zmian. Dzisiaj omawiamy kolejną obszerną propozycję nowelizacji ustawy z dnia 19 października 1991 r. Tekst przedłożony Wysokiej Izbie w druku nr 2447 w sposób znaczący odbiega od projektu poselskiego. Żadna nowelizacja nie powinna zmieniać podstawowego celu, jakim jest prawidłowe gospodarowanie mieniem skarbu państwa powierzonym Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#PosełMariaZajączkowska">W ocenie przedkładanej nowelizacji Unia Wolności zwraca uwagę na dwa aspekty omawianego projektu:</u>
          <u xml:id="u-218.2" who="#PosełMariaZajączkowska">1) czy wprowadzone zmiany poprawią warunki gospodarowania mieniem skarbu państwa,</u>
          <u xml:id="u-218.3" who="#PosełMariaZajączkowska">2) czy zmiany odpowiadają przyjętej przez państwo polityce rolnej.</u>
          <u xml:id="u-218.4" who="#PosełMariaZajączkowska">Wiele zaproponowanych zmian ma charakter porządkujący lub uściślający dotychczasowe zapisy. O charakterze zmian decyduje jednak kilka zasadniczych propozycji. Niewątpliwie należą do nich zmiany zawarte w pkt. 10, odnoszące się do art. 29, to jest do przepisów regulujących prawo pierwokupu i zasady ustalania cen. Unia Wolności zgadza się z propozycjami dającymi pierwszeństwo kupna nieruchomości członkom spółdzielni produkcyjnej władającej nieruchomością, dotychczasowemu dzierżawcy lub byłemu właścicielowi.</u>
          <u xml:id="u-218.5" who="#PosełMariaZajączkowska">Przedkładana nowelizacja w sposób zdecydowany umacnia pozycję rolników zamierzających powiększyć swoje gospodarstwa przy wykorzystaniu możliwości zakupu ziemi od Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa. Temu celowi służą m.in. propozycje zawarte w zmianie 10 pkt d.</u>
          <u xml:id="u-218.6" who="#PosełMariaZajączkowska">Szczególny charakter nosi zmiana przepisów ujęta w pkt. 17, obejmująca zmianę art. 39, w tym pkt e. Nowy ust. 4 pkt 2 art. 39 daje możliwość wyłączenia z dzierżawionego gospodarstwa o powierzchni większej niż 300 ha do 20% powierzchni dzierżawionej nieruchomości.</u>
          <u xml:id="u-218.7" who="#PosełMariaZajączkowska">Propozycja przedłożona w druku sejmowym nr 2447 powinna pogodzić dwa sprzeczne interesy. Z jednej strony, w interesie dzierżawców jest utrzymanie trwałości dzierżaw. Przemawia za tym również konstytucyjna zasada zachowania stabilności gospodarowania. Z tych względów wprowadzenie omawianego zapisu nie byłoby wskazane. Z drugiej strony, dotychczasowe przepisy nie stwarzają agencji warunków do pozyskania ziemi na zaspokojenie potrzeb zgłaszanych przez rolników pragnących powiększyć swoje gospodarstwa, co gwarantuje im art. 6 pkt 5 dotychczasowej ustawy. Unia Wolności - zabiegająca o stabilne warunki gospodarowania dzierżawców - rozumie potrzeby rolników pragnących powiększyć swoje gospodarstwa. Proponujemy jednak uzupełnienie zapisu o stwierdzenie, że wyłączenie nie może naruszać podstaw ekonomicznych dzierżawionego gospodarstwa, i w tym duchu zgłaszamy poprawki.</u>
          <u xml:id="u-218.8" who="#PosełMariaZajączkowska">Akceptujemy zmianę sposobu ustalania czynszu dla Polskiej Akademii Nauk, szkół wyższych i jednostek badawczo-rozwojowych. Uznajemy potrzebę uporządkowania zasad prowadzenia gospodarki finansowej agencji. Jedna z podstawowych regulacji zawartych w tej ustawie dotyczy przetargów ograniczonych, z których mogliby korzystać dotychczasowi dzierżawcy, dzierżawcy ogródków przydomowych, spółki pracownicze - po spełnieniu określonych w ustawie warunków. Unia Wolności akceptuje zaproponowane rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-218.9" who="#PosełMariaZajączkowska">Zupełnym nieporozumieniem jest zmiana zaproponowana w pkt. 20 do art. 43 ust. 2. Unia Wolności nie może zgodzić się na ustawowe zmuszenie najemcy, wbrew jego woli, do wcielenia do spółdzielni mieszkaniowej. Propozycje zawarte w zmianie 20 traktują spółdzielnie i obywateli, tak jak traktowano ich przez wiele lat w PRL, nie ma na to zgody Unii Wolności.</u>
          <u xml:id="u-218.10" who="#PosełMariaZajączkowska">Odrębnego omówienia wymaga projektowany rozdział 9a. Proponowane unormowania mają umożliwić udział pracowników państwowych gospodarstw rolnych w prywatyzacji mienia po byłych pegeerach. Rozwiązania zaprezentowane w rozdziale 9a łączą w sobie rozwiązania ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych i ustawy o narodowych funduszach inwestycyjnych. Wydaje się celowe, tak jak miało to miejsce w przypadku innych analogicznych ustaw, które przed chwilą wymieniłam, ustawowe określenie osób uprawnionych do nabycia akcji i określenie trybu odwoławczego. Składamy poprawkę, w której proponujemy wprowadzenie tych zapisów.</u>
          <u xml:id="u-218.11" who="#PosełMariaZajączkowska">Obniżenie kapitału zakładowego spółki do 10%, czyli do 400 zł, ułatwi rejestrację spółek, spowoduje jednak obniżenie wartości spółek zarządzających. Nasuwa się pytanie, czy w tym przypadku do zarządów tych spółek nie będzie miał zastosowania art. 484 § 1 Kodeksu handlowego. Uważamy, że przed przejściem do trzeciego czytania ustawa powinna zostać skonsultowana z Komisją Przekształceń Własnościowych.</u>
          <u xml:id="u-218.12" who="#PosełMariaZajączkowska">Unia Wolności akceptuje propozycje uregulowania i jasnego określenia przypadków, w których do ustalenia ceny nieruchomości będą miały zastosowanie przepisy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości. Uważamy również, że w zmianie 10 do art. 29 w ust. 3d należy wzmocnić gwarancje egzekucji zobowiązań o utrzymaniu miejsc pracy przez 5 lat. Proponujemy, by gwarancje zatrudnienia były wprowadzane do umów dzierżawy. Pozwoli to na szybką i jasną egzekucję deklarowanych gwarancji. W imieniu Unii Wolności przedkładam przed chwilą sygnalizowane poprawki.</u>
          <u xml:id="u-218.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przemawiała pani poseł Maria Zajączkowska.</u>
          <u xml:id="u-219.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę teraz pana posła Andrzeja Aumillera o zabranie głosu w imieniu klubu Unii Pracy. Następnym mówcą będzie pan poseł Andrzej Gąsienica-Makowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#PosełAndrzejAumiller">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Unii Pracy przyjmuje z zadowoleniem sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej oraz Komisji Ustawodawczej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami skarbu państwa. Ustawa ta od samego początku wejścia w życie budziła wiele kontrowersji, co potwierdziły kolejne jej nowelizacje. A może zbyt szybko płynęło życie i ustawodawca nie przewidział tych zmian.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#PosełAndrzejAumiller">Wysoka Izbo! Dzisiejsza nowela obejmuje 32 zmiany w ustawie. Do najważniejszych z nich nasz klub zalicza to, że wreszcie uregulowano opłatę za wieczyste użytkowanie przez instytucje naukowo-badawcze powierzchni, która jest zagospodarowana, w wysokości pół kwintala z hektara przeliczeniowego. To jest opłata roczna. Następna sprawa, bardzo ważna dla nas, to wprowadzenie zapisu umożliwiającego organizowanie przez agencję przetargów ograniczonych dla rolników zamierzających powiększyć swoje gospodarstwo rodzinne - w tym przypadku dzierżawcy są wyłączeni z przetargu. Dobrze się stało, że z takiego prawa mogą również skorzystać repatrianci, są to osoby, które w rozumieniu ustawy o obywatelstwie polskim przybyły do Polski na sześć lat przed ogłoszeniem takiego przetargu. Lepiej, że ziemie północne i zachodnie będą zagospodarowywane przez naszych rodaków nie tylko ze wschodu, chodzi o repatriantów, ale również tych, którzy wyjechali na zachód.</u>
          <u xml:id="u-220.2" who="#PosełAndrzejAumiller">Następną sprawą, którą uważamy za godną podkreślenia, jest to, że agencja będzie mogła po uchwaleniu tej ustawy wyłączyć 20% powierzchni dzierżawy z gospodarstw o powierzchni przekraczającej 300 ha, które zostały do tej pory wydzierżawione dzierżawcom - jest to właściwie suma wszystkich wyłączeń, od momentu kiedy pierwsze takie wyłączenie nastąpiło. Jest to wyłączenie na powiększenie gospodarstw rodzinnych. Tak się stało, że kiedy powstawały pierwsze dzierżawy, nie było chętnych na ziemie po PGR. Gospodarstwa indywidualne, chłopskie miały tak minimalne dochody, że nie było popytu na ziemię. Dziś, kiedy ten popyt się pojawił, Sejm podchodzi do tego bardzo elastycznie i taki zapis w ustawie wprowadza, ale trzeba mieć świadomość, że jednak jest to pewne naruszenie instytucji dzierżawy i umowy, którą agencja zawarła z dzierżawcami.</u>
          <u xml:id="u-220.3" who="#PosełAndrzejAumiller">Sprawą zasługującą na podkreślenie jest również pierwszeństwo kupna przysługujące spółdzielniom produkcyjnym, które faktycznie władają ziemią, dzierżawcom, jeśli była z nimi zawarta umowa na okres dłuższy niż trzy lata, czy byłym właścicielom zbywanej nieruchomości lub ich spadkobiercom, gdy nieruchomość została przejęta na rzecz skarbu państwa przed 1 stycznia 1992 roku.</u>
          <u xml:id="u-220.4" who="#PosełAndrzejAumiller">Również bardzo ważnym zapisem jest to, że agencja będzie mogła bez przetargu wydzierżawiać ogródki przydomowe - to jest bardzo mała powierzchnia - jeśli te ogródki w swoim czasie były przydzielone pracownikom byłych PGR zgodnie ze zbiorowym układem pracy. Bardzo ważnym zapisem nowelizującym ustawę jest to, że agencja będzie mogła bezprzetargowo dzierżawić spółkom pracowniczym mienie, które jest do tej pory w administrowaniu przez administratorów, gdy zostaną spełnione łącznie następujące warunki: zostanie zebrany kapitał zakładowy na pokrycie 20% wartości majątku obrotowego i ruchomych środków trwałych, jeśli spółki mają - już poseł sprawozdawca to tłumaczył - silnego partnera w postaci czy pracownika, czy innego partnera, który wejdzie do spółki i będzie posiadał 20% udziałów w tej spółce, jeśli przez ostatnie trzy lata gospodarstwo będące w administrowaniu uzyskało dodatni wynik i jeśli do spółki przystąpi więcej niż 1/2 załogi. To też bardzo ważne ustalenia, które pomogą nam restrukturyzować ziemię i gospodarstwa po byłych PGR.</u>
          <u xml:id="u-220.5" who="#PosełAndrzejAumiller">Ostatnią sprawą, którą Unia Pracy wita z dużym zadowoleniem, jest naprawienie wreszcie, można powiedzieć, krzywd, które zostały wyrządzone byłym pracownikom PGR. Pracownicy ci - tak się złożyło - nie uczestniczyli w prywatyzacji ani w akcjach uprzywilejowanych, ani w bezpłatnym nabyciu akcji, jak to miało miejsce w innych sektorach gospodarki. W związku z tym ustawa ustanawia, że Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa utworzy trzy spółki akcyjne, zwane spółkami zarządzającymi, w których ci byli pracownicy będą mieli prawo uzyskać akcje bezpłatne. Tu warto podkreślić, że - nie będę już powtarzał po pośle sprawozdawcy - do nieodpłatnego nabycia akcji spółki zarządzającej uprawnione będą osoby, które zatrudnione były co najmniej przez dziesięć lat na podstawie stosunku pracy w państwowych przedsiębiorstwach gospodarki rolnej lub na podstawie stosunku pracy przez tymczasowego zarządcę lub administratora mienia zasobu i jeśli to zatrudnienie, łącznie z zatrudnieniem określonym w tym pierwszym punkcie, trwało co najmniej 10 lat i osoby zatrudnione co najmniej 10 lat w przedsiębiorstwach na podstawie stosunku pracy, z którymi przed dniem 1 stycznia 1990 r. został przez przedsiębiorstwo rozwiązany stosunek pracy z powodu przejścia na emeryturę, czyli emeryci byłych państwowych gospodarstw rolnych.</u>
          <u xml:id="u-220.6" who="#PosełAndrzejAumiller">Unia Pracy popiera zmiany w nowelizacji i będzie głosowała za przyjęciem tej noweli. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Andrzej Aumiller.</u>
          <u xml:id="u-221.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo o zabranie głosu pana posła Andrzeja Gąsienicę-Makowskiego w imieniu klubu BBWR. Jest to ostatni ze zgłoszonych mówców.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#PosełAndrzejGąsienicaMakowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! BBWR uważa, iż przedstawione sprawozdanie połączonych komisji o poselskim projekcie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi skarbu państwa rozwiązuje, choć nie do końca, wiele kwestii, które utrudniały gospodarowanie tak cennym majątkiem narodowym, jakim jest polska ziemia. Dotychczasowe uregulowania dawały agencji zbyt dużą swobodę w wyborze trybu sprzedaży lub dzierżawy, w zależności od tego, czy agencja dysponowała nieruchomością nierolną oddzielnie, czy łącznie z nieruchomością rolną.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#PosełAndrzejGąsienicaMakowski">Istotne zmiany wprowadzone zostały w gospodarce finansowej agencji. Nie wprowadzono jednak żadnych zmian związanych z wyodrębnieniem oddziałów terenowych i ich ochroną przed egzekucją za długi innych oddziałów. W takiej sytuacji nadal będzie możliwe dokonywanie egzekucji na przykład z konta jednego oddziału za długi innego oddziału, co w tej chwili ma miejsce i co powoduje zaspokojenie wierzycieli jednego regionu kosztem drugiego.</u>
          <u xml:id="u-222.2" who="#PosełAndrzejGąsienicaMakowski">Prawo pierwokupu z Kodeksu cywilnego ograniczone zostało właściwie do obrotu nieruchomościami rolnymi poza Zasobem Własności Rolnej Skarbu Państwa. W przypadku zasobu wprowadzone zostało prawo pierwszeństwa wieloletniego dzierżawcy nieruchomości rolnej silniejsze niż prawo dawnego właściciela za cenę rynkową, ustaloną jak w ustawie o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości.</u>
          <u xml:id="u-222.3" who="#PosełAndrzejGąsienicaMakowski">Pozytywnie oceniamy zapis art. 29 ust. 3 dotyczący prawa kupna nieruchomości rolnej w trybie bezprzetargowym, przysługującego dawnemu właścicielowi lub jego spadkobiercom. W tym miejscu warto przypomnieć, że w dyspozycji agencji znajduje się około 300 tys. starych dworków, pałacyków, które w obecnej chwili prawie całkowicie są zdewastowane. Szkoda, że nie znalazł się zapis zezwalający na odsprzedanie za symboliczną złotówkę dawnym właścicielom ich gniazd rodzinnych, które w ten sposób zostałyby uratowane od całkowitego unicestwienia. Zdajemy sobie sprawę z tego, że w wielu przypadkach mogą wystąpić trudności ze znalezieniem dawnego właściciela lub jego spadkobiercy, ale ten trud, w imię sprawiedliwości dziejowej, należy podjąć.</u>
          <u xml:id="u-222.4" who="#PosełAndrzejGąsienicaMakowski">Uważamy za słuszne i celowe wprowadzenie przetargów ograniczonych. Wiąże się jednak z koniecznością przygotowania bardzo precyzyjnych aktów wykonawczych. Trudno bowiem wskazać, na przykład na licytacji, jak komisja przetargowa ma ustalać, że ktoś jest repatriantem, który przybył do Polski nie wcześniej niż 6 lat przed dniem przetargu, albo co będzie stanowiło podstawę do uznania, że członkowie spółdzielni produkcyjnej zamierzają utworzyć gospodarstwo rodzinne i jaka będzie sankcja, gdy po zakupie tej nieruchomości takiego gospodarstwa nie utworzą.</u>
          <u xml:id="u-222.5" who="#PosełAndrzejGąsienicaMakowski">Naszym zdaniem, bardzo kontrowersyjne z punktu widzenia dotychczasowego orzecznictwa i praktyki są uregulowania dotyczące możliwości wypowiedzenia w części umowy dzierżawy, zawartej na czas oznaczony, w celu wyłączenia z przedmiotu dzierżawy 20% ogólnej dzierżawionej powierzchni. Uregulowanie to otwiera na pewno drogę do sprzedaży nieruchomości rolnikom indywidualnym w związku z ustawowym zadaniem Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, co jest słuszne, ale z drugiej strony narusza ono zasadę trwałości i nienaruszalności umów obowiązujących w kodeksie cywilnym. Należałoby tak sprecyzować ten tryb w rozporządzeniach, by nie powodować niepotrzebnych konfliktów między dzierżawcami a rolnikami i zachować stabilność gospodarowania.</u>
          <u xml:id="u-222.6" who="#PosełAndrzejGąsienicaMakowski">Korzystnym dla agencji jest uregulowanie dotyczące możliwości przekazania nie sprzedanych lokali mieszkalnych gminie lub administrującej zasobami mieszkaniowymi spółdzielni. Rozwiązanie takie umożliwiałoby nareszcie uregulowanie własności mieszkań, których najemcy nie chcą lub z jakichś przyczyn - najczęściej finansowych - nie mogą skorzystać, mimo preferencyjnych warunków, z oferty sprzedaży zajmowanego lokalu lub gdy nie przysługują im preferencje, a cena sprzedaży jest w takiej sytuacji dla nich zbyt wysoka.</u>
          <u xml:id="u-222.7" who="#PosełAndrzejGąsienicaMakowski">Interesujące, choć nie do końca dopowiedziane, są zasady udziału pracowników w prywatyzacji, wprowadzone jako oddzielny rozdział w ustawie. Dopowiedzenia wymagałyby cele gospodarcze, dla jakich powoływane miały być spółki zarządzające. Czy spółki te mają służyć wyłącznie prywatyzacji i czy nie podlegające nieodpłatnemu nabyciu przez pracowników 33% akcji w tych spółkach będzie podlegało dalszej prywatyzacji, na przykład poprzez sprzedaż akcji na giełdzie?</u>
          <u xml:id="u-222.8" who="#PosełAndrzejGąsienicaMakowski">Bardzo krótki jest okres vacatio legis, okres wejścia w życie tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-222.9" who="#PosełAndrzejGąsienicaMakowski">Z uwagi na konieczność wydania bardzo dużej ilości szczegółowych aktów wykonawczych okres ten może być zbyt krótki na ich przygotowanie. Szkoda, że nie zabezpieczono w tej ustawie odpowiedniego ustawowego areału ziemi na cele reprywatyzacji i załatwianie sprawy mienia zabużańskiego.</u>
          <u xml:id="u-222.10" who="#PosełAndrzejGąsienicaMakowski">BBWR uważa, że podniesione przez nas uwagi, a także propozycje poprawek zgłoszonych przez przedmówców należy dopracować w komisjach. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Andrzej Gąsienica-Makowski.</u>
          <u xml:id="u-223.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-223.3" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Pan poseł Siedlecki. Rozumiem, że pan poseł pragnie zadać pytanie.</u>
          <u xml:id="u-223.4" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-223.5" who="#komentarz">(Poseł Maria Dmochowska: Pani marszałek, jeszcze jedno zgłoszenie.)</u>
          <u xml:id="u-223.6" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Pani poseł, było przemówienie w imieniu klubu. To są tylko wystąpienia klubowe. Teraz mogą być tylko pytania, pani poseł, bardzo przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-223.7" who="#komentarz">(Poseł Maria Dmochowska: A w jaki sposób, pani marszałek, mogę złożyć poprawki?)</u>
          <u xml:id="u-223.8" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Na piśmie. Proszę bardzo, pani poseł, można złożyć na piśmie. Niestety nie mogę udzielić głosu. Teraz można tylko zadawać pytania.</u>
          <u xml:id="u-223.9" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo, panie pośle. Następnie pan poseł Stec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#PosełHenrykSiedlecki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam cztery pytania.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#PosełHenrykSiedlecki">Pierwsze pytanie do pana ministra. W zmianie 10 lit. d do art. 29 ust. 3b jest napisane, iż agencja może zastrzec, że w przetargu mogą uczestniczyć wyłącznie - jeśli chodzi o rolników - rolnicy zamierzający powiększyć gospodarstwo rodzinne. Mam pytanie do pana ministra: W jakim akcie prawnym jest sformułowana definicja gospodarstwa rodzinnego? Przystępując do przetargu, opierać się trzeba na aktach prawnych. Według mojej wiedzy nie ma definicji prawnej gospodarstwa rodzinnego. Czy tak sformułowany zapis nie utrudni realizacji tej preferencji dla rolników i czy wręcz nie utrudni rolnikom nabywania ziemi od Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa na tych właśnie preferencyjnych warunkach?</u>
          <u xml:id="u-224.2" who="#PosełHenrykSiedlecki">A tak na marginesie: Czy to się nie wiąże przypadkiem z decyzją o wstrzymaniu aktualnie w ogóle przetargów na nabywanie gruntów z Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa?</u>
          <u xml:id="u-224.3" who="#PosełHenrykSiedlecki">Prosiłbym uprzejmie pana ministra o odpowiedź: Kto wydał tę decyzję? Czy Ministerstwo Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, czy Ministerstwo Skarbu?</u>
          <u xml:id="u-224.4" who="#PosełHenrykSiedlecki">Następne pytanie. Do posła sprawozdawcy i do pana ministra; one się łączą. Otóż pan poseł Bondyra w swoim wystąpieniu stwierdził, że zapisana w projekcie nowelizacji ustawy granica 300 ha, gdy będzie można jedną piątą gruntu przeznaczyć na upełnorolnienie — tak to nazywam... Jest propozycja: do 150 ha. Pan poseł tego nie uszczegółowił. Mam pytanie, ponieważ pan poseł Bondyra powiedział: nie jest poparta żadnym rachunkiem ekonomicznym. Pan poseł Bondyra występował w imieniu klubu PSL, który jest współkoalicjantem, współtworzy rząd. Mam pytanie: A jaki jest rachunek ekonomiczny rządu? Bo ja rozumiem, że część rządu ma inną metodę liczenia. W Polsce, jak wiem, rachunkowość jest jednakowa. Prosiłbym o informację. Ponieważ tu chodzi generalnie o mienie zorganizowane, prawda? Jaki jest rachunek ekonomiczny przy 300 ha i 150 zatrudnionych ludziach itd. Prosiłbym o odpowiedź.</u>
          <u xml:id="u-224.5" who="#PosełHenrykSiedlecki">Jednocześnie mam w tej kwestii pytanie do posła sprawozdawcy. Czy należy rozumieć, że jeśli ktoś ma 301 ha, to jest mowa o zabraniu mu ewentualnie 20%, a jeśli ktoś ma 299 ha, to on temu nie podlega?</u>
          <u xml:id="u-224.6" who="#PosełHenrykSiedlecki">W myśl tego, co proponuje poseł Bondyra, byłoby tak, że 151 ha nie podlega, natomiast 149 ha... Chodzi o to, że byłoby 119 ha, czyli w Polsce rolnik mógłby mieć maksymalnie 119 ha, i wtedy nie można by mu zabierać. Czy ja dobrze rozumuję; czy tak ten zapis należy interpretować?</u>
          <u xml:id="u-224.7" who="#PosełHenrykSiedlecki">Najważniejsze pytanie - do pana ministra, a prosiłbym również, aby pan poseł sprawozdawca na to odpowiedział, bo jest to sprawa bardzo drażliwa. Prawo pierwokupu dla dzierżawców. W dotychczasowym brzmieniu ustawy był to jeden z najważniejszych zapisów, który dawał preferencje rolnikom indywidualnym. Występowali na przetargu o dzierżawę gruntów, często bardzo zaniedbanych, ponosili ogromne nakłady na doprowadzenie tych gruntów do jakiejś kultury, a robili to, ponieważ było zapisane, że mają prawo pierwokupu.</u>
          <u xml:id="u-224.8" who="#PosełHenrykSiedlecki">Pan poseł Bondyra proponuje, aby to prawo pierwokupu nazwać prawem pierwokupu po przetargu. Jest to ewenement, bo gdy robimy przetarg i w przetargu wygrywam, to mam prawo pierwokupu.</u>
          <u xml:id="u-224.9" who="#PosełHenrykSiedlecki">Chcę prosić, aby pan minister odpowiedział, jak w takim razie znaleźć kompromis między realizacją prawa nabytego, bo wszyscy dzierżawcy w umowach mają określone zasady, warunki i jest to prawo nabyte. Ta ustawa pewne prawa nabyte, na zasadach pewnego kompromisu, zmienia. Rozumiem, że w interesie państwa jest, aby te wielkoobszarowe gospodarstwa w jakiś sposób zmieniać. Bardzo przepraszam, ale proszę o to, aby pan minister był uprzejmy powiedzieć, jaki interes miałoby państwo, utrudniając w ten sposób rolnikom realizację zadań powiększenia gospodarstw rolnych. Bo to niewątpliwie będzie utrudnienie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo, pan poseł Stec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#PosełStanisławStec">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam jedno pytanie. Ponieważ nie ma prezesa agencji, to w związku z tym kieruję pytanie do pana ministra Jerzego Pilarczyka. Czy nowelizacja ustawy zapewnia prezesowi Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa pełną kontrolę właścicielską? Mam tu na myśli kontrolę dzierżaw w zakresie realizacji gwarancji zatrudnienia, realizacji poziomu produkcji przez właściwe wykorzystanie pomieszczeń gospodarczych i użytków rolnych oraz szybkiego rozwiązania umowy dzierżawy, w przypadku gdy zadania wynikające z umowy nie są realizowane przez dzierżawcę. Zdarzają się takie sporadyczne przypadki i to po prostu godzi w rolnictwo i w dobre imię własności rolnej skarbu państwa. Dlatego w takim wypadku reakcja powinna być szybka, a jak się orientuję, aktualnie w oddziałach terenowych Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa nie ma komórek kontroli, które by te zadania realizowały. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Czy są jeszcze jakieś pytania do pana ministra lub do posła sprawozdawcy?</u>
          <u xml:id="u-227.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Jeżeli nie, proszę bardzo o zabranie głosu sekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej pana Jerzego Pilarczyka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejJózefJerzyPilarczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Rząd zapoznał się ze sprawozdaniem Komisji Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej i Komisji Ustawodawczej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi skarbu państwa i, generalnie, ocenia pozytywnie poselską inicjatywę zmiany tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejJózefJerzyPilarczyk">Konieczność zmiany obowiązującej dotychczas ustawy wynika przede wszystkim z potrzeby wprowadzenia szczegółowych rozwiązań prawnych w zakresie zasad i procedur gospodarowania mieniem własności rolnej skarbu państwa. Jak wynika ze sprawozdania, celem zmiany jest przede wszystkim wprowadzenie nowych uregulowań umożliwiających Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa zagospodarowanie przejętego mienia oraz stworzenie nowych możliwości w zakresie jego prywatyzacji. Rząd stwierdza, że projekt został zsynchronizowany z rozwiązaniami prawnymi przyjętymi w rządowym projekcie ustawy o gospodarce nieruchomościami, która ma zastąpić dotychczasową ustawę o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości. Rządowy projekt ustawy o gospodarce nieruchomościami zakłada niestosowanie określonych w tej ustawie zasad do nieruchomości wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa. W szczególności rząd popiera projektowane zapisy dotyczące m.in. nabywania na własność nieruchomości przez jej wieczystego użytkownika, zasad gospodarki finansowej agencji, organizowania przetargów ograniczonych oraz bezprzetargowego wydzierżawiania nieruchomości. Rząd popiera inicjatywę poselską zmierzającą w kierunku odrębnego i całościowego uregulowania sprawy pierwszeństwa nabycia nieruchomości należących do zasobu.</u>
          <u xml:id="u-228.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejJózefJerzyPilarczyk">Niezależnie od rozwiązań przyjętych w projekcie, w tej kwestii rząd proponuje komisji i Wysokiej Izbie rozważenie możliwości zastąpienia funkcjonującego dotychczas trybu wykonywania prawa pierwokupu nieruchomości rolnych, określonego w przepisach ustawy, trybem określonym w art. 596–602 Kodeksu cywilnego. Przyjęcie kodeksowego trybu realizacji prawa pierwokupu stworzyłoby możliwość sprzedaży wydzierżawianych nieruchomości rolnych zasobu z uwzględnieniem relacji podaży i popytu. Ponadto stosowane byłyby jednolite zasady przy nabywaniu nieruchomości rolnych przez dzierżawców niezależnie od tego, czy sprzedającym jest agencja czy też inna osoba fizyczna lub prawna. Stanowisko rządu przede wszystkim jest podyktowane koniecznością przejrzystości prawa, a więc nadrzędności Kodeksu cywilnego nad ustawami zwykłymi. Rząd biorąc pod uwagę ten fakt daje Wysokiej Izbie pod rozwagę ewentualne wprowadzenie takiego zapisu.</u>
          <u xml:id="u-228.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejJózefJerzyPilarczyk">W tej sprawie również pan poseł Siedlecki zwracał się z pytaniem. Tak więc stanowisko rządu jest w tym zakresie właśnie takie, jak przedstawiłem, że prawo pierwokupu powinno przysługiwać po cenie przetargu, po to żeby o poziomie ceny nie decydowały inne prawa niż prawa podaży i popytu.</u>
          <u xml:id="u-228.4" who="#komentarz">(Poseł Henryk Siedlecki: Ale to jest chiński przepis.)</u>
          <u xml:id="u-228.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejJózefJerzyPilarczyk">Rząd popiera poselską inicjatywę zmierzającą do ustawowego uregulowania udziału pracowników byłych państwowych gospodarstw rolnych w prywatyzacji spółek Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa. Rząd proponuje w tej kwestii, aby Wysoka Izba rozważyła możliwości rozwiązań prawnych uwzględniających wszystkich pracowników byłych państwowych gospodarstw rolnych. Rząd proponuje utworzenie jednej spółki zarządzającej, do której wniesione byłyby udziały jednoosobowych spółek agencji. W spółce tej byli pracownicy państwowych przedsiębiorstw gospodarki rolnej mieliby prawo do nieodpłatnego nabywania akcji. Rząd uznaje, że trzy spółki o charakterze zarządzającym w zasadzie nie są potrzebne, że funkcję spółki zarządzającej w tym zakresie może wykonywać jeden podmiot.</u>
          <u xml:id="u-228.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejJózefJerzyPilarczyk">Jeśli chodzi o kwestię, którą w tej chwili chcę omówić, to wszystkie kluby wypowiedziały się w zasadzie pozytywnie, tak jak słyszałem. Natomiast niestety nie zadowolę na pewno wypowiadających się, bo rząd nie popiera propozycji zawartej w projekcie poselskim obligującej do wydzielenia ustawowych 20% nieruchomości z nieruchomości zagospodarowanych w formie dużych dzierżaw na upełnorolnienie indywidualnych gospodarstw rolnych. Rząd rozumie intencje wnioskodawców w komisji oraz stanowisko komisji, niemniej jednak chcę poinformować, że propozycje te nie są zgodne nie tylko z Kodeksem cywilnym, ale również z przepisami konstytucyjnymi i najprawdopodobniej, jeżeli zostaną te przepisy przyjęte, mogą być zakwestionowane przez Trybunał Konstytucyjny. Byłoby niedobrze, o tym również informuję, że wprowadzenie innych przepisów mogłoby być zablokowane przez to, że przepis ten może być uznany za niekonstytucyjny. Rząd docenia potrzebę powiększania gospodarstw rodzinnych. Rząd również jest zadowolony z zapisu konstytucyjnego o roli gospodarstw rodzinnych, popiera ten zapis, cały czas popierał, niemniej wprowadzenie tego zapisu w ustawie narusza trwałość umów, narusza prawa nabyte czy ingeruje w prawa nabyte, ingeruje również w przepisy konstytucji. W związku z tym rząd w swoim stanowisku nie może tego rozwiązania poprzeć.</u>
          <u xml:id="u-228.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejJózefJerzyPilarczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-228.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Rozumiem, że są jeszcze pytania do pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-229.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę, pan poseł Siedlecki, pan poseł Zieliński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#PosełHenrykSiedlecki">Pani Marszałek! Mam pytanie, bo jestem zaszokowany wypowiedzią. Prawo pierwokupu przysługuje po cenie wygranego przetargu, czyli ktoś użytkuje grunty, dzierżawi... W ogóle nie wiem, jak on będzie chciał kupić. Ma w umowie zapisane prawo pierwokupu, agencja ogłasza przetarg i jest licytacja, i ten, kto ma prawo pierwokupu, wygrywa ten przetarg, i rząd mówi, że łaskawie zgadza się na takie prawo pierwokupu. Przecież to nie jest żadne prawo pierwokupu. To jest wygrany przetarg. Nie rozumiem tego. Panie ministrze, chyba pan się przejęzyczył.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#PosełHenrykSiedlecki">Następna rzecz. Dotychczas było tak, że cena nieruchomości nie była ustalana na zasadach uznaniowych. Wyceny dokonywali rzeczoznawcy, na miłość Boga, według określonych zasad w Polsce stanowionych. Czyżby rzeczoznawcy to wyceniali nierzetelnie? Nie, bo to jest kryminalna sprawa, wyceniali to rzetelnie. To jest zapisane.</u>
          <u xml:id="u-230.2" who="#PosełHenrykSiedlecki">Pan mówi, panie ministrze, że zdaniem rządu te 20% z dzierżaw powyżej 300 ha czy też gruntów posiadanych na własność powyżej 300 ha narusza konstytucję. Otóż informuję pana, panie ministrze, że jestem dzierżawcą gruntów jako rolnik i mam w umowie, przepraszam za sformułowanie, jak byk napisane, że mam prawo pierwokupu. I doprowadzę jako członek związku do tego, że zaskarżymy również to do Trybunału, bo to jest niezgodne z konstytucją. Naruszamy prawa nabyte ludzi. Nie można tak interpretować przepisów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo, pan poseł Zieliński, następnie pan poseł Aumiller, pan poseł Bondyra.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Tylko w formie pytań, proszę państwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#PosełTadeuszJacekZieliński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przed chwilą pan minister przedstawił ciekawe sugestie rządu, jak to określił, między innymi co do stosowania do prawa pierwokupu przepisów kodeksowych. Chciałbym zapytać: W jaki przewidziany regulaminem sposób rząd chciałby spowodować wprowadzenie do projektu ustawy tych sugestii? Czy być może skorzysta z pomocy posłów koalicji w tej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo, pan poseł Aumiller.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#PosełAndrzejAumiller">Panie Ministrze! Chciałbym, żeby pan nam przybliżył zmianę stanowiska, bo na posiedzeniach komisji (było ich chyba dziesięć), w których pracowaliśmy, rząd popierał poprawkę, że będzie można wyłączyć 20% z gospodarstw powyżej 300 ha na upełnorolnienie gospodarstw indywidualnych. Przedstawiciele związku dzierżawców też się do tego przychylali i traktowali to z uznaniem i zrozumieniem. Wiedzieli, że jest to, co prawda, naruszenie praw nabytych, ale zgadzali się z tą nowelizacją. I dzisiaj się dowiadujemy, że rząd tej sprawy nie popiera. Czy podjęte zostały jakieś nowe decyzje? Prosiłbym o wyjaśnienie, bo to zupełnie inne światło rzuca na naszą pracę w komisji. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo, pan poseł Bondyra.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#PosełRyszardBondyra">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W kontekście pana wypowiedzi chciałbym zapytać: Z czego pan wywodzi wyższość ustawy Kodeks cywilny nad ustawą o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi skarbu państwa? Proszę podać podstawę prawną swego wywodu. To jest pierwsza sprawa.</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#PosełRyszardBondyra">Druga sprawa. Czy to prawda, że w obecnie obowiązujących przepisach ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi skarbu państwa, jeżeli mówimy o sprzedaży gruntów, pierwszym przepisem jest ustalanie ceny jako ceny rynkowej? Dopiero następne wyceny to są różnego typu wyceny szacunkowe przez rzeczoznawców, według tabelki. Czy jest tak w ustawie o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi skarbu państwa?</u>
          <u xml:id="u-236.2" who="#PosełRyszardBondyra">I trzecie pytanie odnośnie do pytania postawionego przed chwilą przez pana posła Aumillera. Chodzi o 20% wyłączenia gruntów z dzierżaw dotychczasowych. Chciałbym zapytać konkretnie: Czy jest to również stanowisko ministerstwa rolnictwa? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo, pan poseł Pawlak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#PosełStanisławPawlak">Wysoka Izbo! Chciałbym skierować dwa pytania do pana posła sprawozdawcy. Dotyczy to zmiany 10, odnoszącej się do art. 29, w którym mówi się w ust. 1 pkt 3, że pierwszeństwo kupna nieruchomości za cenę ustaloną w ustawie będzie miał były właściciel lub jego spadkobiercy. Chciałbym zapytać o możliwość praktycznego wykonania tego zapisu w sytuacji, gdy np. w kompleksie 500 ha znajdzie się działka gruntu przejęta w latach siedemdziesiątych-osiemdziesiątych na Państwowy Fundusz Ziemi, do której już zostały zlikwidowane drogi dojazdowe. Jak to będzie w praktyce? Czy będzie możliwość kupna gruntu zamiennego, czy tylko - według proponowanego zapisu - tej właśnie nieruchomości? Czy zapisem tym nie doprowadzimy do podziału nieruchomości, które stanowią pewne kompleksy?</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#PosełStanisławPawlak">Drugie pytanie dotyczy rozdziału 9a, a więc prywatyzacji, którą popieramy. Należy doprowadzić do tego, żeby pracownicy byłych państwowych gospodarstw rolnych otrzymali swój, chociaż już niewielki, udział. Chcielibyśmy usłyszeć, na jaką wartość udziałów mogą liczyć pracownicy zlikwidowanych byłych państwowych gospodarstw rolnych, ponieważ pytają nas o to na zebraniach, na spotkaniach. Na posiedzeniach komisji podawano bardzo rozbieżne szacunki i dlatego bym prosił o podanie przybliżonych kwot, które mogłyby być udostępnione byłym pracownikom. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Nie ma więcej pytań?</u>
          <u xml:id="u-239.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Czy pan minister byłby uprzejmy odpowiedzieć?</u>
          <u xml:id="u-239.3" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejJózefJerzyPilarczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jestem jeszcze winien odpowiedź panu posłowi Stecowi na temat nadzoru właścicielskiego. Sądzę, że pan poseł Stec się nie obrazi, jeżeli powiem, że ta kwestia nie jest nowelizowana w ustawie. Mam nadzieję, że będzie to mogło być omówione w niedalekiej przyszłości, wtedy gdy Wysoka Izba będzie rozpatrywać kwestię oceny działalności agencji na podstawie raportu. Z tego co wiem, nadzór właścicielski jest zorganizowany i w Ministerstwie Skarbu Państwa, i w Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa. Inna sprawa, jak oceniają ten nadzór posłowie czy instytucje powołane do oceny i kontroli. Ale myślę, że nie jest to w tej chwili przedmiotem dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejJózefJerzyPilarczyk">Chciałbym wszystkim występującym przypomnieć, że jest to przede wszystkim nowelizacja poselska, a rząd wobec propozycji poselskich - a w zasadzie propozycji komisji czy wcześniej podkomisji - wyraża tylko swoje stanowisko. To nie są propozycje rządowe. Jeden z panów posłów pytał, czy rząd chce wprowadzić swoje sugestie. A rząd właśnie w tych miejscach, w których dostrzega, że zaproponowane rozwiązania nie są spójne z obowiązującym prawem, proponuje Izbie ich rozważenie, przedstawia w tym zakresie swoje stanowisko. Nie jest to projekt rządowy, w związku z tym rząd nie jest władny w tej chwili cokolwiek zmieniać w tym sprawozdaniu. Tylko i wyłącznie Wysoka Izba może wprowadzić te zmiany.</u>
          <u xml:id="u-240.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejJózefJerzyPilarczyk">Chciałbym jeszcze poinformować, na czym ma polegać kodeksowe prawo pierwokupu. Otóż polegać będzie ono na tym, że cena nieruchomości zostanie ustalona w drodze rynkowej, czyli poprzez przeprowadzenie przetargu, natomiast osoba posiadająca prawo pierwokupu nie musi uczestniczyć w tym przetargu. Ale po odbyciu się przetargu osoba mająca prawo pierwokupu będzie zapytana, czy za cenę określoną w przetargu chce z prawa pierwokupu skorzystać. Tak formułuje to Kodeks cywilny.</u>
          <u xml:id="u-240.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejJózefJerzyPilarczyk">Czy Kodeks cywilny jest aktem wyższego rzędu, ponad ustawami zwykłymi? Pan poseł co prawda nie pytał, ale mówiłem o tym, że w zasadzie ustawy niższego rzędu powinny być zgodne z ustawami kodeksowymi i z konstytucją. Otóż nie jestem prawnikiem, nie chcę zajmować jednoznacznego stanowiska, ale z doświadczenia parlamentarnego wiem, że tworząc prawo w parlamencie zawsze staramy się to prawo porównywać z ustawami kodeksowymi, które są praktycznie wyznacznikiem porządku prawnego w państwie. W związku z tym chcę poinformować, że biorąc pod uwagę tę kwestię, rząd przede wszystkim opierał się na stanowisku ministra sprawiedliwości i Ministerstwa Sprawiedliwości, które w tym zakresie dokonało oceny i przedstawiło propozycje stanowiska.</u>
          <u xml:id="u-240.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejJózefJerzyPilarczyk">Padło pytanie, co się stało, że rząd do tej pory w pracy podkomisji i komisji pozytywnie to opiniował, akceptował czy też nie zgłaszał uwag w sprawie wyłączenia 20% wydzierżawionych nieruchomości w celu poprawy struktury w gospodarstwach indywidualnych. Otóż rząd i minister rolnictwa, który reprezentował rząd w tych podkomisjach, brali pod uwagę konieczność realizowania założeń polityki rolnej rządu, której jednym z priorytetów jest umacnianie gospodarstw rodzinnych i ich powiększanie. Niemniej jednak ciągle z boku pozostawały jednoznaczne rozstrzygnięcia prawne i w sytuacji, kiedy było już gotowe całościowe sprawozdanie podkomisji zostało ono poddane ekspertyzie prawnej i analizie zgodności z innymi przepisami, w tym również z Kodeksem cywilnym i z zapisami konstytucyjnym. Rząd po zapoznaniu się z tą ekspertyzą podzielił pogląd, że jest zagrożenie, że tego typu przepisy zostaną uznane za niekonstytucyjne i chciałbym o tym Wysoką Izbę poinformować.</u>
          <u xml:id="u-240.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejJózefJerzyPilarczyk">Pan poseł Siedlecki podawał przykład swojej dzierżawy, gdzie w umowie ma zapisaną możliwość wyłączenia 20% powierzchni. Otóż być może był to przykład teoretyczny, ale kiedy w umowie dzierżawy dzierżawca ma zastrzeżoną możliwość wyłączenia 20% nieruchomości, wtedy ten przepis można by było zrealizować. W tej chwili Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa ma kilka tysięcy umów dzierżawy, w których takiej klauzuli nie zawarto i w związku z tym w każdym wypadku należałoby, realizując ten ustawowy przepis, bo to jest ustawa, wypowiadać dotychczasowe umowy po to, żeby zastosować się do przepisu, który jest zawarty w tym projekcie ustawy. To jest właśnie naruszenie praw nabytych i eksperci prawni stwierdzają, że o takim przepisie rząd nie może wydać pozytywnej opinii. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-240.6" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Aleksander Małachowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo panu ministrowi Pilarczykowi.</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Aleksandra Andryszaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#PosełAleksanderAndryszak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym odnieść się do pytań, które zostały do mnie skierowane.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#PosełAleksanderAndryszak">Odpowiadam panu posłowi Siedleckiemu. Według zapisu, jaki jest w projekcie przedkładanym Wysokiej Izbie, jeżeli jest 301 ha, oczywiście obowiązuje 20% (bo jest powyżej 300 ha), jeżeli 299 ha, wówczas ten przepis tego nie dotyczy; jest to tylko sprawa wielkości dzierżaw.</u>
          <u xml:id="u-242.2" who="#PosełAleksanderAndryszak">Pan poseł Pawlak pytał o zmianę 10, czy były właściciel lub jego spadkobierca ma prawo kupna. Chciałbym zwrócić uwagę na jedną sprawę, że były właściciel jest trzeci w kolejności; najpierw rolnicza spółdzielnia produkcyjna, która faktycznie włada, dzierżawca, natomiast były właściciel, jeżeli chodzi o grunt, który podlega sprzedaży, ma prawo kupna, ale w trzeciej kolejności. Jeżeli chodzi o grunt skarbu państwa, który znajduje się w jakimś zwartym rozłogu, to można stosować zarówno grunty zamienne, jak i - jeżeli ktoś się uprze - można po prostu wytyczyć geodezyjnie drogę. W wypadku gdy kiedyś dana nieruchomość była nieruchomością odrębną często jest tak, że drogi istnieją, jeśli chodzi o wydzielenie geodezyjne, tylko nie istnieją w stanie fizycznym.</u>
          <u xml:id="u-242.3" who="#PosełAleksanderAndryszak">Sprawy podnoszone tu przez panią poseł Zajączkowską. Nie ma tu przymusu zapisania się do spółdzielni. Natomiast poprzez ten zapis chcemy stworzyć możliwość uporządkowania gospodarki mieszkaniowej agencji. Może się zdarzyć taka sytuacja, w której praktycznie wszyscy najemcy stali się właścicielami bloku, ale jedno mieszkanie nie zostało wykupione i praktycznie dalej administruje nim agencja. Proponujemy w nowym zapisie, że to mieszkanie zostanie przekazane spółdzielni mieszkaniowej do zasobu i obowiązkiem spółdzielni będzie zawarcie na tych samych zasadach umowy najmu z dotychczasowym najemcą, który w przyszłości, jeżeli wykupi to mieszkanie, będzie też członkiem tej spółdzielni.</u>
          <u xml:id="u-242.4" who="#PosełAleksanderAndryszak">Co do zgłoszonych poprawek, będzie to szczegółowo omawiane na forum komisji.</u>
          <u xml:id="u-242.5" who="#PosełAleksanderAndryszak">Pan poseł Gąsienica-Makowski podnosił sprawę prowadzenia egzekucji z kont agencji. Sprawy te zostały już uregulowane w 1996 r. Tam gdzie powstają długi, z tych kont prowadzone są egzekucje.</u>
          <u xml:id="u-242.6" who="#PosełAleksanderAndryszak">Jeżeli chodzi o dworki i pałacyki, to ustawa określa, że w wypadku gdy są to zabytki, a przeważnie tak jest, wycena, która została sporządzona, jest obniżana o 50%. Jeżeli dworki czy pałace są zdewastowane, to ich wycena jest stosunkowo niska. Natomiast jeżeli są to obiekty w bardzo dobrym stanie technicznym, znacznej wartości, teraz często jest to kilkadziesiąt miliardów starych złotych, to trudno mówić o tym, by obiekt, w którego odrestaurowanie czy utrzymanie zostały zainwestowane pieniądze skarbu państwa, był przekazywany za symboliczną złotówkę, ale istnieje możliwość obniżenia ceny. Jeżeli chodzi natomiast o cenę sprzedaży mieszkań, to przecież sprawy te są unormowane. I tu nie tylko dla byłych pracowników, ale także dla najemców są stosowane preferencje, dość znaczne, bo maksymalne obniżenie ceny może wynosić 90% wartości; czyli te preferencje są tutaj bardzo duże i komisja nie widziała konieczności stwarzania jeszcze większych preferencji dla użytkowników.</u>
          <u xml:id="u-242.7" who="#PosełAleksanderAndryszak">Jeśli chodzi o to, dlaczego zostały utworzone spółki zarządzające - propozycja rządu zmierza tu do tego, by to była jedna spółka zarządzająca, propozycje komisji mówią o trzech spółkach zarządzających - nie ma innej możliwości. Jest to może jakaś proteza jak gdyby, forma zadośćuczynienia byłym pracownikom pegeerów, w których gospodarstwa już zostały wydzierżawione, oddane dzierżawcom indywidualnym czy wręcz sprzedane. Zadośćuczynienie może więc być dane tylko z mienia, które pozostaje we władaniu skarbu państwa. Stąd propozycja wniesienia udziałów do tych spółek zarządzających i poprzez te spółki zarządzające rozdzielenia tych akcji między maksymalną liczbę pracowników. Zmniejszenie tych preferencji, które proponował tutaj pan poseł Bondyra - tę propozycję skrócenia okresu zatrudnienia rozumiem natomiast tak, że dotyczyłoby to okresu pracy bezpośrednio przed przejściem na emeryturę, do 5 lat - uważam, że wymaga rozważenia na posiedzeniach połączonych komisji. Do tej pory komisje przyjęły ten okres 10-letni na podobnych zasadach jak w ustawie o prywatyzacji i komercjalizacji przedsiębiorstw państwowych, czyli jest to jak gdyby częściowe odwzorowanie. Stąd przyjęto ten okres 10 lat. Oczywiście może być tak, że komisje przyjmą tę poprawkę, która mówi, że ma to być okres 5-letni, ale będziemy to rozstrzygać jutro.</u>
          <u xml:id="u-242.8" who="#PosełAleksanderAndryszak">Jeśli chodzi o podnoszoną przez pana posła Bondyrę kwestię proponowanego 3 lata temu uwłaszczenia - pan poseł zapomniał o jednym. Także 3 lata temu wysuwany był argument, że można zastosować to uwłaszczenie czy jakby uwzględnić udział pracowników w prywatyzacji -15% akcji - ale tylko w związku z tym mieniem, które było we władaniu skarbu państwa, tylko w tych przedsiębiorstwach. Trudno było to zastosować, jeżeli było to wydzierżawione indywidualnemu dzierżawcy czy sprzedane. Wówczas ta część pracowników byłych państwowych gospodarstw rolnych pozostałaby bez tego udziału.</u>
          <u xml:id="u-242.9" who="#PosełAleksanderAndryszak">To chyba wszystkie sprawy, które były do mnie skierowane.</u>
          <u xml:id="u-242.10" who="#PosełAleksanderAndryszak">Oczywiście poprawki, które panie i panowie posłowie zgłosili, na jutrzejszym posiedzeniu połączonych komisji zostaną rozpatrzone i przedłożone Wysokiej Izbie, by mogła zająć ostateczne stanowisko. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-242.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Czy są jeszcze jakieś pytania? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-243.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-243.3" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm ponownie skierował projekt ustawy do Komisji Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej oraz do Komisji Ustawodawczej w celu przedstawienia dodatkowego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-243.4" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-243.5" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-243.6" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Propozycja została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-243.7" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Był sprzeciw?</u>
          <u xml:id="u-243.8" who="#komentarz">(Poseł Maria Zajączkowska: Jedna sprawa. Zgłosiłam propozycję, żeby zasięgnąć opinii Komisji Przekształceń Własnościowych.)</u>
          <u xml:id="u-243.9" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Tak, proszę pani, ale to jest propozycja, którą komisja może zrealizować we własnym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-243.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Pani Mario, nie przesadzajmy!)</u>
          <u xml:id="u-243.11" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Musielibyśmy odkładać głosowanie w tej sprawie, gdyby pani zgłosiła sprzeciw. Musielibyśmy bowiem jako Sejm dokonać ponownego skierowania do komisji, ale przecież komisja może sama poprosić...</u>
          <u xml:id="u-243.12" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Aumiller: W drugim czytaniu? Tu chodzi o ostatnią kadencję Sejmu.)</u>
          <u xml:id="u-243.13" who="#komentarz">(Poseł Maria Zajączkowska: Panie marszałku, nie chodzi o to, żeby Komisja Przekształceń Własnościowych pracowała nad całą ustawą, tylko o to, żeby wydała opinię o rozdziale 9a, który odnosi się do prywatyzacji i tworzenia spółek. Nie trzeba więc kierować...)</u>
          <u xml:id="u-243.14" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Tak, rozumiem, ale komisja rolnictwa ma prawo i to jest wniosek, który komisja rolnictwa powinna uwzględnić.</u>
          <u xml:id="u-243.15" who="#komentarz">(Poseł Maria Zajączkowska: Komisja z własnej inicjatywy może to zrobić.)</u>
          <u xml:id="u-243.16" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Tak, komisja może to zrobić z własnej inicjatywy.</u>
          <u xml:id="u-243.17" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#PosełHenrykSiedlecki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani poseł, mam gorącą prośbę, aby pani tego wniosku nie zgłaszała, bo dodatkowo, jeśli komisja...</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#komentarz">(Poseł Maria Zajączkowska: Nie chcę przedłużać sprawy.)</u>
          <u xml:id="u-244.2" who="#PosełHenrykSiedlecki">Ale może pani wycofać te wniosek. Jeśli skierujemy do komisji, przedłuży nam się to. Musimy zrobić wszystko, aby tę ustawę uchwalić, i wydłużanie w czasie...</u>
          <u xml:id="u-244.3" who="#komentarz">(Poseł Maria Zajączkowska: Ja nie chcę wydłużać w czasie, ja tylko...)</u>
          <u xml:id="u-244.4" who="#PosełHenrykSiedlecki">Będzie to jednak wydłużone. W pracach nad tą ustawą Komisja Przekształceń Własnościowych nie uczestniczyła, ale komisja może poprosić o to prezydium czy przewodniczącego komisji przekształceń. Chodzi o niewydłużanie w czasie procedur.</u>
          <u xml:id="u-244.5" who="#komentarz">(Poseł Maria Zajączkowska: Jak dwóch prezesów się dogada, to wycofam, ale teraz...)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Rozumiem, pani posłanko, że to jest wniosek, który komisja rolnictwa weźmie pod uwagę.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Aumiller: Ale czy można kierować w drugim czytaniu?)</u>
          <u xml:id="u-245.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Nie, Sejm może to zmienić, tylko potrzebna by była decyzja, więc byłoby to... Ale rozumiem, że komisja rolnictwa weźmie wniosek pani posłanki Zajączkowskiej pod uwagę i porozumie się, bo rzeczywiście jeśli to jest sprawa przekształceniowa, to warto, żeby przewodniczący czy prezydium tej komisji wypowiedzieli się na ten temat. Myślę, że nic nie stoi na przeszkodzie, żeby panowie się spotkali i tę sprawę rozstrzygnęli czy też się skonsultowali.</u>
          <u xml:id="u-245.3" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-245.4" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Sądzę, że możemy przejść do następnego punktu porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-245.5" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 18 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Zdrowia oraz Komisji Ustawodawczej o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdrowia psychicznego (druki nr 2262 i 2446).</u>
          <u xml:id="u-245.6" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Marka Balickiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#PosełMarekBalicki">Panie Marszałku! Panie Posłanki i Panowie Posłowie! W imieniu Komisji Zdrowia oraz Komisji Ustawodawczej mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie sprawozdanie o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdrowia psychicznego zawartym w drukach nr 2262 i 2446.</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#PosełMarekBalicki">Sejm na 107 posiedzeniu, po przeprowadzeniu pierwszego czytania, skierował w dniu 22 maja 1997 r. projekt ustawy do Komisji Zdrowia i Komisji Ustawodawczej w celu rozpatrzenia. Komisje na wspólnym posiedzeniu w dniu 23 maja wyłoniły podkomisję, która po dwukrotnym zebraniu się przedstawiła sprawozdanie. Ostateczny kształt projektowi został nadany przez połączone komisje w dniu 19 czerwca 1997 r.</u>
          <u xml:id="u-246.2" who="#PosełMarekBalicki">Przypomnę tylko, że inicjatywa legislacyjna Komisji Zdrowia wynikała z dwukrotnego oceniania procesu wdrażania ustawy. Generalna ocena wdrażania była dobra. Ocena była oparta na podstawie monitorowania prowadzonego przez Instytut Psychiatrii i Neurologii. Jednakże niektóre przepisy ustawy zdaniem Komisji Zdrowia wymagały nowelizacji, tak aby usprawnić w szczególności tryb wnioskowy, czyli tryb kiedy do szpitala psychiatrycznego jest przyjmowany ktoś, kto bezpośrednio nie zagraża życiu i zdrowiu innych osób i życiu swojemu, ale jednakże wymaga leczenia szpitalnego, by jego stan zdrowia się nie pogorszył. Wynikiem tej oceny była inicjatywa legislacyjna. Połączone komisje podzieliły zdanie pierwotne Komisji Zdrowia i uznały nowelizację za konieczną.</u>
          <u xml:id="u-246.3" who="#PosełMarekBalicki">Zanim przejdę do omówienia zmian zawartych w sprawozdaniu połączonych komisji, a w szczególności tych zmian, które miały miejsce w stosunku do przedłożonego projektu, chciałbym zgłosić, panie marszałku, sprostowanie dotyczące trzech błędów dostrzeżonych w druku sprawozdania. Pierwszy błąd jest w art. 1 w zmianie 6 dotyczącej art. 30. W ust. 2 znalazły się słowa, które połączone komisje wykreśliły, mianowicie: „właściwego dla miejsca zamieszkania”. Komisje podjęły decyzję o wykreśleniu tych słów. Widocznie w trakcie druku komputerowego one ponownie „wyskoczyły”. Drugi błąd jest w ust. 4 w tej samej zmianie: w drugim wierszu jest: „w ust. 2a” — tu też nie została dostosowana numeracja — a powinno być: „w ust. 3”. Trzeci błąd jest w zmianie 11 lit. a: w nowym brzmieniu ust. 1 w art. 46 po wyrazie: „są” powinien być dwukropek.</u>
          <u xml:id="u-246.4" who="#PosełMarekBalicki">Przekażę to panu marszałkowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#PosełMarekBalicki">Wracając do sprawozdania. Połączone komisje w toku swoich prac uwzględniły większość propozycji zawartych w projekcie komisji. Odstąpiono od propozycji dotyczącej przedłożenia jednolitego tekstu; zresztą z debaty podczas pierwszego czytania wynikało, że jest to niezasadne, i komisje uznały te wnioski. Natomiast dodano kilka zmian. Najważniejsze dotyczą rozszerzenia zakresu oparcia społecznego i to jest zmiana 1 lit. a i b. Zmiana 2 dotyczy rozszerzenia możliwości przeprowadzania badania psychiatrycznego na zlecenie różnych organów - nie tylko w zakładach opieki zdrowotnej, ale również w rodzinnych ośrodkach diagnostyczno-konsultacyjnych, gdzie są gabinety lekarskie i takie badania powinny być przeprowadzane.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#PosełMarekBalicki">Ważną decyzją połączonych komisji była sprawa dotycząca zmiany 4, a mianowicie skrócenie okresu obserwacji w szpitalu psychiatrycznym z 14 dni, jak było w projekcie, do 10 dni. Komisje uznały, że tak znaczne przedłużenie okresu obserwacji, z 7 do 14 dni, może naruszać prawa obywatelskie osób z zaburzeniami psychicznymi, a nie jest konieczne z uwagi na funkcjonowanie szpitala psychiatrycznego i na możliwość ostatecznego wypowiedzenia się co do rozpoznania, czy przyjęta osoba jest chora psychicznie, czy nie jest.</u>
          <u xml:id="u-248.2" who="#PosełMarekBalicki">Zmiana 9 dodana przez połączone komisje dotyczy przebywania w domu pomocy społecznej. W obecnej ustawie jest jedynie możliwość zastosowania przymusu przy dowiezieniu danej osoby do domu pomocy społecznej, ale nie ma możliwości żadnego postępowania przymusowego w przypadku, kiedy ta osoba chce opuścić dom pomocy społecznej, a zgodnie z postanowieniem sądu powinna w tym domu - nawet jeśli nie wyraża na to zgody - przebywać. I tutaj jest możliwość rozszerzenia zastosowania tego przymusu.</u>
          <u xml:id="u-248.3" who="#PosełMarekBalicki">Warto też zwrócić uwagę na zmiany 14 i 15. Zostały one dodane w trakcie prac komisji, a wiążą się ze zwiększeniem zakresu, z pogłębieniem ochrony tajemnicy lekarskiej, tak żeby w dokumentacji dotyczącej badań lub przebiegu leczenia osoby, wobec której podjęto czynności wynikające z ustawy o ochronie zdrowia psychicznego, nie były utrwalane oświadczenia obejmujące jej przyznanie się do popełnienia czynu zabronionego - nie tylko wtedy, kiedy rozpoznano u tej osoby zaburzenie psychiczne, ale również wtedy, gdy nie rozpoznano u niej zaburzenia psychicznego (a część osób przebywających na obserwacjach sądowo-psychiatrycznych jest wypisywana bez rozpoznania jakiegokolwiek zaburzenia psychicznego). Tutaj więc ta ochrona tajemnicy jest głębsza. W zmianie 15 rozszerzono również zapis mówiący, że nie można przesłuchiwać lekarza, psychologa na okoliczność przyznania się do popełnienia czynu zabronionego nie tylko przez osoby z zaburzeniem psychicznym, ale również przez inne osoby, które były przez niego badane, także w sytuacji, kiedy one nie przyznały się do popełnienia czynu zabronionego.</u>
          <u xml:id="u-248.4" who="#PosełMarekBalicki">To tyle, jeśli chodzi o zmiany dodane w trakcie prac w komisjach.</u>
          <u xml:id="u-248.5" who="#PosełMarekBalicki">Kończąc, chciałbym powiedzieć, że najważniejsza zmiana w stosunku do obecnego stanu prawnego zawarta jest w zmianie 6, w zmianie 7 i dotyczy usprawnienia różnych etapów postępowania, które wiążą się z umieszczeniem osoby chorej psychicznie w szpitalu w tzw. trybie wnioskowym, kiedy wpierw jest decyzja sądu, a później chory jest umieszczony w szpitalu. Zmiany polegają na tym, że lekarz jeśli stwierdzi potrzebę wydania świadectwa lekarskiego, które jest dołączane do wniosku, i wezwie taką osobę na badanie lekarskie, a ona się nie zgłasza, w sposób uporczywy uchyla się od takiego badania, może zwrócić się do policji o doprowadzenie tej osoby na badanie w publicznym zakładzie psychiatrycznej opieki zdrowotnej, żeby ten cały tryb mógł być uruchomiony.</u>
          <u xml:id="u-248.6" who="#PosełMarekBalicki">Również mówi się o tym w zmianie 11 - chodzi o postępowanie przed sądem. Jeśli osoba chora psychicznie odmawia poddania się badaniu dokonywanemu przez biegłego, może być doprowadzona na to badanie przez policję, jeśli jest taka potrzeba.</u>
          <u xml:id="u-248.7" who="#PosełMarekBalicki">Kończąc, chciałbym powiedzieć, że połączone komisje oczekują, iż zaproponowane w sprawozdaniu zmiany w ustawie o ochronie zdrowia psychicznego przyczynią się do usprawnienia funkcjonowania trybu wnioskowego, przyspieszenia uzyskania pomocy psychiatrycznej przez, jak to szacuje Instytut Psychiatrii i Neurologii, około 3 tys. osób rocznie, a w szczególności przez kilkaset osób, w których wypadku przewlekanie się obecnie postępowania przed sądem i opóźnienie przyjęcia do szpitala powoduje, że i tak są one przyjmowane do szpitala, jednakże w sytuacjach dramatycznych - zagrożenia bezpośredniego dla życia własnego lub dla życia i zdrowia innych osób. Komisje podzielają zdanie, że przyjęcie tej nowelizacji spowoduje w tym obszarze, jak również w innych przeze mnie omówionych, znaczną poprawę sytuacji. Tym samym ustawa, generalnie dobrze oceniana, będzie oceniana jeszcze lepiej.</u>
          <u xml:id="u-248.8" who="#PosełMarekBalicki">Chciałbym też powiedzieć, że projekt nowelizacji powstawał kilka miesięcy, przy dużym udziale ekspertów, w szczególności z Instytutu Psychiatrii i Neurologii. Duży udział mieli przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej, Ministerstwa Sprawiedliwości, członkowie Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego czy izb lekarskich. Wszystkim osobom, które pracowały nad przygotowaniem projektu, zanim jeszcze Komisja Zdrowia go przyjęła, chciałbym podziękować, a w szczególności panu prof. Stanisławowi Dąbrowskiemu, który był głównym autorem ustawy o ochronie zdrowia psychicznego.</u>
          <u xml:id="u-248.9" who="#PosełMarekBalicki">Panie Marszałku! W imieniu Komisji Zdrowia i Komisji Ustawodawczej zwracam się o uchwalenie ustawy w przedłożonym w sprawozdaniu przez Komisję Zdrowia i Komisję Ustawodawczą brzmieniu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-248.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi Markowi Balickiemu za przedstawienie sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Przypominam, iż Sejm postanowił o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-249.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Otwieram debatę.</u>
          <u xml:id="u-249.3" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Pierwszego proszę pana posła Seweryna Jurgielańca z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#PosełSewerynJurgielaniec">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pan poseł sprawozdawca Marek Balicki przedstawił szczegółowo poprawki, które zostały zaproponowane w sprawozdaniu Komisji Zdrowia i Komisji Ustawodawczej w druku nr 2446. Chciałbym więc tylko zwrócić uwagę na kilka spraw. Otóż kierowano do mnie dość liczne pytania. Mianowicie w zmianie 3, w art. 21 jest propozycja, aby wyrazy „lub ratownika medycznego” zastąpić wyrazami „lub pielęgniarki”. Chciałbym wyjaśnić, że tak się składa, iż nie określono do tej pory prawa do wykonywania zawodu ratownika medycznego. W związku z tym akurat w tym przypadku, ale nie tylko w tym, powinien to być tylko i wyłącznie pracownik medyczny, który ma prawo wykonywania zawodu, a do takich należy lekarz i pielęgniarka. Cieszyć się trzeba, że — i to psychiatrzy wyrażają tę opinię — określono w tej chwili przymusowy pobyt w szpitalu na 10 dni, proponowano bowiem 14. Na posiedzeniach komisji doszliśmy jednak do wniosku, że 10 dni, praktycznie rzecz biorąc, jest okresem wystarczającym.</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#PosełSewerynJurgielaniec">Zapisy art. 30 są doskonałą propozycją i zostały przyjęte bez uwag.</u>
          <u xml:id="u-250.2" who="#PosełSewerynJurgielaniec">Nowe zapisy, takie jak zapis dotyczący bezpośredniego przymusu, który można stosować w celu zapobieżenia samowolnemu opuszczeniu domów pomocy społecznej, są bardzo ważne. Są dwa takie domy pomocy społecznej na terenie mojego województwa przeznaczone dla osób chorych psychicznie, i faktycznie był tu problem. Nie mogliśmy tego zrealizować, teraz natomiast będzie to sprawa prosta, jeżeli zmiana ustawy wejdzie w życie. Wydaje mi się bardzo rozsądne i potrzebne, iż sąd może zarządzić przeprowadzenie rozprawy w szpitalu dla wybranych pacjentów. Sądzę, że zostanie to przyjęte z zadowoleniem przez tych wszystkich, którzy mają problemy.</u>
          <u xml:id="u-250.3" who="#PosełSewerynJurgielaniec">Chciałbym, jeżeli pan marszałek pozwoli, wprowadzić jeszcze pewne drobne poprawki.</u>
          <u xml:id="u-250.4" who="#PosełSewerynJurgielaniec">Mianowicie, w art. 1 proponuje się, ażeby w art. 55 ust. 1 brzmiał tak, że minister zdrowia i opieki społecznej ustala w drodze rozporządzenia docelową sieć publicznych zakładów psychiatrycznych opieki zdrowotnej, o której mowa. Chcę podkreślić słowa „w drodze rozporządzenia”, bowiem w dotychczasowym zapisie art. 55 określono, iż w ciągu 6 miesięcy minister zdrowia jest obowiązany do opracowania docelowej sieci publicznych zakładów psychiatrycznej opieki zdrowotnej. Ona została opracowana i jest w każdej chwili do wglądu, natomiast w rachubę wchodziłoby rozporządzenie, które będzie aktem mobilizującym czy zmuszającym wojewodę do wdrożenia tych spraw, które dotyczą zakładów psychiatrycznych.</u>
          <u xml:id="u-250.5" who="#PosełSewerynJurgielaniec">Dlatego moja pierwsza poprawka wprowadza nowy art. 2 po art. 1 i zmierza do tego, aby rozporządzenie, o którym mowa w art. 55 ust. 1, zostało wydane w ciągu 3 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy. Wtedy oczywiście dotychczasowy art. 2 oznacza się jako art. 3.</u>
          <u xml:id="u-250.6" who="#PosełSewerynJurgielaniec">Druga moja poprawka dotyczy w art. 1 zmiany 11 lit. c do art. 36. Proponuję, aby w nowym ust. 2a wyrazy „do tego zakładu” zastąpić wyrazami „do publicznego zakładu psychiatrycznej opieki zdrowotnej”. Chodzi po prostu o to, żeby ta sprawa była jednoznaczna i jasna.</u>
          <u xml:id="u-250.7" who="#PosełSewerynJurgielaniec">Dotychczasowe doświadczenia w stosowaniu tej ustawy stanowiły podstawy do proponowanej nowelizacji.</u>
          <u xml:id="u-250.8" who="#PosełSewerynJurgielaniec">Klub SLD popiera konieczność nowelizacji ustawy i w jego imieniu, mimo poprawek zgłoszonych przez pana posła sprawozdawcę, mimo moich dwóch poprawek, jak również mimo poprawek, które będą wniesione, a których treść znam, proponuję, ażeby jak najszybciej przejść do trzeciego czytania. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-250.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi Sewerynowi Jurgielańcowi.</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę pana posła Tadeusza Józefa Kowalczyka z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#PosełTadeuszJózefKowalczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nowelizacja, nad którą dziś debatujemy w drugim czytaniu, a w pierwszym czytaniu debatowaliśmy 22 maja, jest ze wszech miar potrzebna i zasadna.</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#PosełTadeuszJózefKowalczyk">Pozornie zdawałoby się, że poprawek jest sporo. Pan poseł sprawozdawca powiedział, że wśród tych zmian, które zostały wprowadzone, niektóre są bardzo ważne, jak te zapisane w pkt. 6 i 7. Musimy jednak pamiętać o tym, że myśmy takiej ustawy nie mieli. Napisaliśmy ją jak gdyby od początku, od nowa. Po trzech latach jej działania jest taka potrzeba. Dobrze, że tak czynimy. Robimy to z myślą o dobru pacjenta, o dobru służby zdrowia. Dlatego też ta nowelizacja jest zasadna.</u>
          <u xml:id="u-252.2" who="#PosełTadeuszJózefKowalczyk">Ponieważ odnosiłem się w pierwszym czytaniu do poszczególnych zapisów dość szczegółowo, nie będę do nich wracał ze względu na czas. Powiem tylko kilka zdań odnośnie do poprawek wprowadzonych w czasie pierwszego czytania.</u>
          <u xml:id="u-252.3" who="#PosełTadeuszJózefKowalczyk">Podobnie jak pan poseł sprawozdawca, a także mój przedmówca, uważam, iż zasadne jest to, że znaleźliśmy rozwiązanie kompromisowe, jeśli chodzi o 10 dni pobytu pacjenta - nie 7, jak było w ustawie matce, czy 14, za czym optowałem w imieniu swojego klubu. Uważamy, że 10 dni wystarcza.</u>
          <u xml:id="u-252.4" who="#PosełTadeuszJózefKowalczyk">W pełnej rozciągłości popieram stwierdzenia pana posła sprawozdawcy dotyczące tego, że zmiany 6 i 7 są bardzo zasadne i ważne. Stąd nasz klub w pełni je popiera.</u>
          <u xml:id="u-252.5" who="#PosełTadeuszJózefKowalczyk">Poprawki w pkt. 7 i 8 właściwie dotyczą tylko pewnych sformułowań. Nie wyraża się zgody na przykład na skierowanie, tylko na przyjęcie. Je również popieramy i uważamy, że są zasadne.</u>
          <u xml:id="u-252.6" who="#PosełTadeuszJózefKowalczyk">Również popieramy to i uważamy, że jest to prawidłowe, że dla dobra pacjenta może być przeprowadzona rozprawa sądowa w szpitalu. Całkowicie również klub Polskiego Stronnictwa Ludowego popiera nowele zawarte w pkt. 12, 13, 14 i 15, tzn. nowe brzmienia pewnych zapisów w art. 46, 47, 51 i 52.</u>
          <u xml:id="u-252.7" who="#PosełTadeuszJózefKowalczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego, który reprezentuję, mając na uwadze dobro pacjenta i pełną realizację ustawy o ochronie zdrowia psychicznego, w pełni popiera poprawki zgłoszone w czasie dzisiejszej debaty i mimo pewnych jeszcze małych proceduralnych niejasności będzie głosował za przyjęciem tych poprawek i jak najszybszym uchwaleniem omawianej dziś ustawy. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-252.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi Tadeuszowi Józefowi Kowalczykowi.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę pana posła Tadeusza Jacka Zielińskiego z Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#PosełTadeuszJacekZieliński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jak wynika z wystąpień moich przedmówców, prezentowana nowelizacja ustawy o ochronie zdrowia psychicznego nie budzi kontrowersji. Była ona postulowana zarówno przez środowiska naukowe, jak i przez środowiska praktyków w zakresie psychiatrii. Jak widać, również kręgi parlamentarne opowiadają się za szybkim jej przeprowadzeniem. W zestawieniu z projektem, który został poddany pierwszemu czytaniu, przedłożenie zawarte w sprawozdaniu jest nieco rozszerzone, a mimo to mieści się ono w zakresie proponowanej nowelizacji. Komisje dokonały pewnych uściśleń, doprecyzowań, tak aby tryb przymusowej hospitalizacji, który jest pod reżimem tych przepisów, był bardziej efektywnie przeprowadzany przy jednoczesnej realizacji konstytucyjnych wolności jednostki.</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#PosełTadeuszJacekZieliński">Klub Parlamentarny Unii Wolności akceptuje w całości proponowaną nowelizację, łącznie ze sprostowaniami przedłożonymi przez pana posła sprawozdawcę. Jedynie bardzo krótko wskażę ważne nowości, jakie pojawiły się w zestawieniu z projektem, który podlegał pierwszemu czytaniu. A więc ważnym dodatkiem jest umożliwienie przeprowadzania badań psychiatrycznych w rodzinnych ośrodkach diagnostyczno-konsultacyjnych. Racjonalnym rozwiązaniem jest skrócenie jednak okresu przymusowej hospitalizacji — do 10 dni, jest to termin w zupełności wystarczający, zresztą mają być uwzględniane tzw. martwe okresy związane ze świętami czy weekendami, kiedy nie przeprowadza się badań osoby przymusowo hospitalizowanej. Ważna jest też zmiana 8, która ujednolica terminologię zawartą w obowiązującej już ustawie, bo zamiast „zgody na skierowanie” wprowadza się pojęcie już tutaj użyte: „z wnioskiem o przyjęcie”. Zmiana 9 jest też istotna — dotyczy egzekwowania przymusowego pobytu, zezwala bowiem na stosowanie przymusu w wypadku samowolnego opuszczania domu pomocy społecznej przez osobę chorą. Zmiana 13, która być może przy pierwszym czytaniu sprawia wrażenie poważnej, jednak taką nie jest, polega jedynie na dostosowaniu cytowanych tutaj przepisów Kodeksu postępowania cywilnego do obecnie obowiązującej numeracji. I dalej dwie ważne zmiany — 14 i 15, zawierające gwarancje dla osób badanych, które, jak okazuje się po przeprowadzeniu badań, nie są osobami psychicznie chorymi. To ważne dwie nowe gwarancje, które bezwzględnie powinny się w nowelizacji znaleźć.</u>
          <u xml:id="u-254.2" who="#PosełTadeuszJacekZieliński">Na koniec chciałem przedstawić trzy poprawki, które zgłasza Klub Parlamentarny Unii Wolności. Są to poprawki nieskomplikowane, nie wymagające naszym zdaniem przekazania do prac komisyjnych, są one proste i w świetle przepisów można by uwzględnić je przechodząc do trzeciego czytania. Krótko je wyliczę. Pierwsza odnosiłaby się zmiany 11. Chcielibyśmy, aby w zmianie 11 zdanie, które brzmi: sąd może zarządzić doprowadzenie tej osoby do tego zakładu przez policję, co jest bardzo niezręczne - tej osoby do tego zakładu - zastąpić słowami: do publicznego zakładu psychiatrycznej opieki zdrowotnej.</u>
          <u xml:id="u-254.3" who="#PosełTadeuszJacekZieliński">Zmiana druga, o czym już mówił pan poseł Jurgielaniec, sygnalizowaliśmy tę zmianę, polegałaby na nałożeniu na ministra zdrowia i opieki społecznej zobowiązania do ustalenia w drodze rozporządzenia docelowej sieci publicznych zakładów psychiatrycznej opieki zdrowotnej. Obecnie minister jedynie ogłasza komunikat o docelowej sieci publicznych zakładów psychiatrycznej opieki zdrowotnej. Nam chodzi o to, aby akt, który wyda w tej sprawie, miał charakter stanowczy, władczy, tak aby wiązał on podległe ministrowi struktury rządowe.</u>
          <u xml:id="u-254.4" who="#PosełTadeuszJacekZieliński">I wreszcie trzecia poprawka, która wiąże się z pierwszą, dotyczy wskazania terminu, w którym minister ma się wywiązać z tego obowiązku. Przedkładam te poprawki.</u>
          <u xml:id="u-254.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo panu posłowi Tadeuszowi Jackowi Zielińskiemu.</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę obecnie panią posłankę Krystynę Sienkiewicz z Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#PosełKrystynaSienkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Już w pierwszym czytaniu Klub Parlamentarny Unii Pracy udzielił poparcia projektowi zmiany ustawy o ochronie zdrowia psychicznego, tym bardziej że komisyjny projekt był rezultatem dwuletniej obserwacji funkcjonowania ustawy i zmierzał do jej udoskonalenia. Był on racjonalny, merytorycznie przygotowany przy pomocy ekspertów, głównie z Instytutu Psychiatrii i Neurologii. Popieramy zatem zmiany art. 30 i 46 dotyczące trybu wnioskowego skierowań do szpitali psychiatrycznych, poszerzenia katalogu podmiotów uprawnionych do składania wniosku o umieszczenie osoby chorej psychicznie o organy do spraw pomocy społecznej. Zostały one w tej dziedzinie zrównane z administracją rządową i gminną. I chociaż nie jesteśmy programowo zwolennikami państwa policyjnego, to zaufaliśmy opinii i doświadczeniu ekspertów, lekarzy psychiatrów - zarówno naukowców, jak i praktyków - że niezbędna jest możliwość zwrócenia się do policji o doprowadzenie na badanie psychiatryczne osoby uchylającej się od tego badania, a podlegającej wnioskowemu trybowi skierowania. Opory nasze złagodził przepis art. 30a mówiący, że w tej sytuacji doprowadzenie następuje w obecności lekarza lub pielęgniarki publicznego zakładu opieki zdrowotnej. Uznaliśmy to za znaczną humanizację reżimu związanego z doprowadzeniem, tym bardziej że w uzasadnionych wypadkach badanie będzie mogło odbywać się w miejscu pobytu osoby dotkniętej chorobą psychiczną.</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#PosełKrystynaSienkiewicz">Konsekwentnie poprzemy, zgodnie z logiką, zmiany dotyczące art. 46, umożliwiające sądowi wydanie zarządzeń o doprowadzeniu na rozprawę sądową osoby, której dotyczy postępowanie. Wyeliminuje to dość powszechne dziś zjawisko polegające na tym, że część osób objętych trybem wnioskowym nie zgłasza się na rozprawę, przedłużając i przeciągając postępowanie. Jak podał pan poseł sprawozdawca, dotyczy to ok. 3 tys. osób rocznie.</u>
          <u xml:id="u-256.2" who="#PosełKrystynaSienkiewicz">Z istotnych, większych zmian popieramy dodanie ust. 1a w art. 45 - chodzi tu o sądowe zarządzenie rozprawy w szpitalu - czy też przepis uniemożliwiający samodzielne opuszczenie domu pomocy społecznej.</u>
          <u xml:id="u-256.3" who="#PosełKrystynaSienkiewicz">Klub Parlamentarny Unii Pracy będzie głosował za uchwaleniem zmiany ustawy zgodnie z projektem zawartym w druku nr 2446 i poprawkami zgłoszonymi przez posła sprawozdawcę pana Marka Balickiego. Po uważnym przyjrzeniu się poprawkom zgłoszonym podczas obecnego czytania postąpimy zgodnie z przekonaniem o ich racjonalności, zatem nie wnoszę o ponowne skierowanie do komisji, tylko o doręczenie posłom tekstu tych poprawek, tak by ustawa mogła zostać uchwalona podczas tego posiedzenia Sejmu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-256.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję pani posłance Krystynie Sienkiewicz.</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-257.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę obecnie o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej pana Wojciecha Rudnickiego.</u>
          <u xml:id="u-257.3" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Kowalczyk: Mam jeszcze pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-257.4" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-257.5" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">To jest pytanie, jak rozumiem, do pana ministra. Może pan minister będzie łaskaw się chwilę zatrzymać, żeby to pytanie usłyszeć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#PosełStanisławKowalczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym zwrócić uwagę na poprawkę w art. 21, w którym wykreśla się czy zmienia wyrazy, bo przedtem była mowa o ratowniku medycznym, a obecnie proponuje się zastąpić to wyrazami „lub pielęgniarki”. Czy nie byłby wskazany zapis, ponieważ szkolimy ratowników medycznych, że w doprowadzeniu może pomagać zarówno ratownik medyczny, jak i pielęgniarka. Dlatego wnoszę jeszcze dwie poprawki do art. 30a i do art. 46a.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-259.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Mówił pan poseł Stanisław Kowalczyk.</u>
          <u xml:id="u-259.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Jeśli nikt nie ma pytań, które by jeszcze warto zadać, proszę pana ministra o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejWojciechRudnicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rada Ministrów co do zasady opowiadała się za projektem nowelizacji. Było oczywiste, że 2-letni okres funkcjonowania ustawy zmuszał do tego, aby zmiany uzasadnione potrzebami praktyki znalazły również wyraz w zmianie treści samego aktu prawnego. Zgłaszając tego rodzaju stanowisko, Rada Ministrów wszelako uznała za zasadne nieco inne uregulowanie niektórych przepisów projektu. Proponowała dodatkowe zmiany niektórych przepisów ustawowych, które w większości - co z przyjemnością stwierdzam - zostały przez komisje przyjęte.</u>
          <u xml:id="u-260.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejWojciechRudnicki">Ze szczególną satysfakcją należy stwierdzić, że przyjęte zostało zastrzeżenie dotyczące wydłużenia okresu pobytu osoby chorej psychicznie w szpitalu do 14 dni w pierwotnej wersji nowelizacji i okres ten ograniczony został do dni 10, a było to jedno z głównych zastrzeżeń zgłaszanych w stanowisku rządu.</u>
          <u xml:id="u-260.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejWojciechRudnicki">Chciałbym również w tym miejscu wskazać na pewne kwestie, które zostały w projekcie i w zgłoszonych dzisiaj poprawkach uregulowane nieco odmiennie, niż zgłaszali to przedstawiciele rządu w czasie prac komisji sejmowych. W pierwszym rzędzie sprawa dotyczy możliwości doprowadzenia osoby chorej psychicznie przez policję, przy czym nie była tutaj kwestionowana sama zasada uczestnictwa policji w tego rodzaju działaniach, lecz miejsce, w którym sytuowano obowiązek policji do podejmowania działań mających na celu doprowadzenie chorego psychicznie do stosownego miejsca. Wskazywaliśmy bowiem, że źródłem tego rodzaju obowiązków jest ustawa o Policji i byłoby właściwsze, gdyby tam znalazło się uregulowanie, które wśród innych obowiązków policji znalazłoby bardziej stosowne miejsce.</u>
          <u xml:id="u-260.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejWojciechRudnicki">Również nie do końca jestem przekonany co do tej propozycji, która nakłada na ministra zdrowia obowiązek wydania rozporządzenia, w którym określi docelową sieć publicznych zakładów psychiatrycznej opieki zdrowotnej. Warto bowiem zwrócić uwagę na motywy tego rodzaju propozycji. Są one następujące. Mianowicie powiada się, iż to wzmocnienie tej instytucji będzie pewnym obligiem dla tych, którzy przekształcają, tworzą zakłady opieki zdrowotnej, albowiem w myśl autorów tej poprawki dotychczasowe uregulowania są niewystarczające, bo nie mówi się w ustawie, że sieć wprowadzona jest w drodze rozporządzenia.</u>
          <u xml:id="u-260.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejWojciechRudnicki">Otóż chciałbym zwrócić uwagę na to, że sama ustawa nakłada oblig, aby pełna realizacja sieci nastąpiła w ciągu 10 lat od dnia wejścia w życie ustawy. Zatem nie można mówić o tym, iż rozporządzenie, zwłaszcza przy tak brzmiącej delegacji, wzmocni ten oblig, o którym już dzisiaj odnośnie do tej ustawy możemy mówić, tym bardziej że treść delegacji jest taka: „minister ma określić docelową sieć publicznych zakładów opieki zdrowotnej”. Zatem ma ją tylko określić. Delegacja nie uprawnia — i trudno byłoby, aby uprawniała przy takiej treści ustawy — ministra do określenia w rozporządzeniu terminu, w którym ta docelowa sieć publicznych zakładów opieki zdrowotnej miałaby zostać wprowadzona.</u>
          <u xml:id="u-260.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejWojciechRudnicki">Przeciwko takiemu rozwiązaniu przemawia również prosta ekonomika, jeśli tak można powiedzieć, legislacyjna, dlatego że ta docelowa sieć została już opracowana, są to dwa pokaźne tomy, których grubość można porównać z wielkością tej publikacji Dziennika Ustaw, w której jest ustawa budżetowa. Konieczność określenia w drodze rozporządzenia tej sieci - którą, jak powiadam, już mamy - oznaczać będzie wydanie i rozpowszechnienie tej publikacji w pełnym nakładzie Dziennika Ustaw.</u>
          <u xml:id="u-260.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejWojciechRudnicki">I to chyba wszystko, co chciałem powiedzieć. Dziękuję za uwagę. Dziękuję, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję panu ministrowi Rudnickiemu.</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Kowalczyk: Jeszcze pan minister nie powiedział o ratownikach medycznych, a ta sprawa się ciągnie tyle czasu.)</u>
          <u xml:id="u-261.2" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej Wojciech Rudnicki: Przepraszam bardzo, jeśli można.)</u>
          <u xml:id="u-261.3" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejWojciechRudnicki">Proszę państwa, sprawa jest zbyt skomplikowana, żeby można ją było, jak sądzę, uregulować jednym krótkim zapisem w ustawie. Jest faktem, że ratownicy medyczni - o czym powiedział już tutaj zresztą pan poseł Jurgielaniec - są tą grupą pracowników ochrony zdrowia, która nie ma upoważnienia ustawowego do działań, które mogą podejmować, do wykonywania których są szkoleni. Proszę pamiętać, że lekarze, pielęgniarki, rehabilitanci i inne grupy zawodowe swoje uprawnienia do podejmowania określonych czynności wywodzą z ustawy. Ratownicy medyczni takiej ustawy, jeśli tak można powiedzieć, nie mają.</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Kowalczyk: To po co ich szkolimy?)</u>
          <u xml:id="u-262.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejWojciechRudnicki">Z innej strony należy pamiętać, że ustawa o zawodzie lekarza, którą Wysoka Izba uchwaliła w bieżącym roku, stanowi wyraźnie, iż podejmowanie działań, które mają charakter świadczenia zdrowotnego, przez osoby do tego nie uprawnione zagrożone jest wręcz odpowiedzialnością karną. A zatem trzeba również pamiętać o tym uregulowaniu i o wynikającym z niego ryzyku.</u>
          <u xml:id="u-262.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejWojciechRudnicki">Niewątpliwie istnieje potrzeba ustawowego uregulowania zasad funkcjonowania tego zawodu, jak również innych zawodów medycznych - poza lekarzami i poza pielęgniarkami - albowiem również te uregulowania, które dzisiaj istnieją, można ocenić jako nie w pełni odpowiadające obecnemu stanowi ochrony zdrowia i obecnym potrzebom oraz możliwościom wykonywania tych innych zawodów medycznych. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję panu ministrowi Rudnickiemu.</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę pana posła Marka Balickiego - jeśli pragnie pan zabrać głos, bo nie jest to obowiązek, często sprawozdawcy z tego rezygnują.</u>
          <u xml:id="u-263.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#PosełMarekBalicki">Panie Marszałku! Na wstępie chciałbym podziękować za wszystkie wypowiedzi i za zgłoszone poprawki. Do dwóch spraw tylko chciałbym się odnieść. Pierwsza to zgłoszona przez pana posła Kowalczyka kwestia ratowników medycznych. Trudno nie podzielić opinii czy intencji, które pan poseł Kowalczyk wyraził i które są zawarte w poprawkach przez niego zgłoszonych. Ale to, że w dotychczasowej ustawie w art. 21 ust. 3 jest napisane, że przewóz odbywa się w towarzystwie lekarza lub ratownika medycznego, było wyrazem optymizmu parlamentu w sierpniu 1994 r., kiedy ustawa była przyjmowana. Dlaczego mówię: optymizmu? Bo wówczas pierwsze roczniki absolwentów szkół, studiów medycznych o kierunku: ratownik medyczny opuszczały szkoły i wyglądało na to, że będą do tego dostosowane przepisy prawne związane z prawem wykonywania zawodu. Niestety, tak się nie stało i ten przepis stał się martwy. I tak jak powiedział pan minister czy pan poseł Jurgielaniec, ratownicy medyczni nie mają dzisiaj - co jest niedobre i co musi być zrobione - prawa wykonywania zawodu. W związku z tym nie można ich wpisywać do ustaw i nie można ich ustawami włączać do postępowania medycznego tam, gdzie są potrzebne pewne inne zasady wynikające z ustaw o zawodach medycznych, tak jak to jest w przypadku zawodu lekarza, zawodu pielęgniarki. Dlatego muszę powiedzieć, z pewną przykrością, podzielając intencje - sam zresztą wielokrotnie interpelowałem ministerstwo zdrowia w sprawie statusu prawnego ratowników medycznych - że jest niemożliwe, żeby wpisać teraz do tej ustawy ratownika medycznego, skoro on nie ma prawa wykonywania zawodu. Natomiast powinniśmy wszystko zrobić, żeby status prawny tego zawodu został uregulowany i wówczas nowelizacja ustawy o ochronie zdrowia psychicznego w tym kierunku, o jakim mówił pan poseł Kowalczyk, będzie jak najbardziej zasadna i zgodna z intencją zapisaną w art. 21. Dlatego chciałbym się zwrócić z apelem do pana posła Kowalczyka, żeby wycofał tę poprawkę, a przyłączył się do działań wspólnie z panem ministrem, na rzecz jak najszybszego ustalenia statusu prawnego zawodu ratownika medycznego, tak żeby wielu młodych ludzi mogło pracować zgodnie z tym, czego się uczyli, jak chcieli pracować.</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#PosełMarekBalicki">Druga sprawa wiąże się z poprawką zgłoszoną przez pana posła Jurgielańca i pana posła Zielińskiego odnośnie do propozycji wprowadzenia takiej zmiany w art. 55, aby minister zdrowia w drodze rozporządzenia ustalał docelową sieć publicznych zakładów psychiatrycznej opieki zdrowotnej. Ta sprawa była omawiana na posiedzeniach sejmowej komisji. Muszę powiedzieć, że argument, który przedstawił pan minister, że to trzeba będzie wydać jako część Dziennika Ustaw i że na to będzie potrzebny papier, to nie jest chyba rzecz najważniejsza, którą powinniśmy w tej sprawie brać pod uwagę. Tu chodzi, panie ministrze, o to, żeby warunki pobytu w szpitalach psychiatrycznych, warunki leczenia, czyli przestrzeganie praw człowieka w szpitalach psychiatrycznych, były lepsze i to daleko lepsze niż jest dzisiaj. Nie tak dawno, kilka tygodni temu, Helsińska Fundacja Praw Człowieka ogłosiła raport z kontroli przestrzegania praw człowieka w szpitalach psychiatrycznych i niestety ten raport nie cieszy. Docelowa sieć publicznych psychiatrycznych zakładów opieki zdrowotnej ma spowodować doprowadzenie w ciągu dziesięciu lat do zadowalającego poziomu warunków pobytu w szpitalach psychiatrycznych. Oczywiście nie mam takich kompetencji jako poseł sprawozdawca - to będzie decyzja Wysokiej Izby - ale z pewnością dyspozycja tego ustępu art. 55, który mówi, że pełna realizacja sieci następuje w ciągu 10 lat, będzie wykonana, jeśli wyjdzie takie rozporządzenie. A jeśli takiego rozporządzenia nie będzie i zostanie taka forma jak dzisiaj, czyli komunikat, to wtedy te 10 lat - obecnie to już jest 7 lat - może okazać się niewystarczające.</u>
          <u xml:id="u-264.2" who="#PosełMarekBalicki">I to wszystko, panie marszałku. W czasie dyskusji był zgłoszony wniosek, żeby nie kierować projektu do komisji, tylko od razu przystąpić do trzeciego czytania. Ja poparłbym ten wniosek, oczywiście pod warunkiem, że pan poseł Kowalczyk wycofa swoje poprawki. Jak już powiedziałem, treść i intencje tych poprawek są jak najbardziej zasadne, ale obecny stan prawny nie pozwala na ich wniesienie do ustawy. Jednakże gdyby pozostały, komisje musiałyby się zebrać. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-264.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-265.1" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Kowalczyk: Mam jeszcze pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-265.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę bardzo, pan poseł Kowalczyk jeszcze w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-265.3" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Zaraz udzielę głosu panu ministrowi, tylko wypowie się pan poseł Kowalczyk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#PosełStanisławKowalczyk">W związku z tym, żeby nie utrudniać, wycofam swoje poprawki. Chciałbym tylko zwrócić uwagę pana ministra na to, że szkolimy ludzi, wydajemy pieniądze społeczne naszych podatników na uczenie ratowników medycznych, a ustawy tyle czasu nie mamy. W związku z tym, panowie fachowcy, może weźmy się za ustawę o ratownikach? Pieniądze wydajemy, ludzie się kształcą, a nie mamy ustawy, to może wstrzymajmy szkolenie ludzi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-267.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę bardzo, pan minister Rudnicki.</u>
          <u xml:id="u-267.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Rozumiem, panie pośle, że pan oświadczył, iż pan wycofuje poprawki?</u>
          <u xml:id="u-267.3" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Kowalczyk: Wycofałem.)</u>
          <u xml:id="u-267.4" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-267.5" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">W ten sposób będziemy mogli przystąpić do głosowania, bo dwie poprawki pana posła Zielińskiego mogą być powielone i rozdane jutro i mogą być poddane pod głosowanie z marszu, nie muszą być przekazane do komisji.</u>
          <u xml:id="u-267.6" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejWojciechRudnicki">Ja w trzech kwestiach, panie marszałku. Oczywiście są prowadzone prace nad ustawą o zawodach medycznych, albowiem takich zawodów, które wymagają regulacji, jest więcej, nie chodzi tutaj tylko o ratownika medycznego. Niemniej jednak chciałem przypomnieć, że wiele ustaw opracowanych przez ministerstwo zdrowia, które zostały zgłoszone przez rząd pod obrady Wysokiej Izby w 1994 i 1995 r., doczekało się właściwie ostatecznego uchwalenia dopiero w roku bieżącym. Materia legislacyjna była na tyle obszerna, że - z przykrością to trzeba powiedzieć - nie udało się zakończyć prac nad tą, z całą pewnością niezbędną, ustawą.</u>
          <u xml:id="u-268.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejWojciechRudnicki">Natomiast jeśli chodzi o podany przeze mnie w kwestii docelowej sieci publicznych zakładów psychiatrycznej opieki zdrowotnej argument, iż kosztowne i związane z marnowaniem papieru byłoby ustalenie tej sieci w formie rozporządzenia, chciałbym przypomnieć, że nie był to żaden zasadniczy argument. Był to argument podany mimochodem, albowiem w moim najgłębszym przekonaniu wszystko, co jest potrzebne do tego, aby w ciągu 10 lat sieć została wdrożona, zawarte jest w ustawie w art. 55 ust. 3 - także to, co jest potrzebne, aby opracowana sieć została przekazana organom właściwym do dokonywania stosownych zmian, w szczególności wojewodom. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-269.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Rozumiem, że nie odsyłamy niczego do komisji, tylko przystępujemy do głosowania w dniu jutrzejszym.</u>
          <u xml:id="u-269.2" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Jaskiernia: Panie marszałku, czy można prosić jeszcze o wyjaśnienie?)</u>
          <u xml:id="u-269.3" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Spodziewałem się, jak tylko pana zobaczyłem, że będzie pytanie. Proszę bardzo, ma pan wszystkie prawa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym do pana ministra Rudnickiego skierować pytanie w związku z jego przemówieniem. Otóż stwierdził on, że w art. 55 ust. 3 zostały zawarte wszystkie instrumenty potrzebne do uruchomienia sieci. Czy pan minister mógłby określić, jak realnie...</u>
          <u xml:id="u-270.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Przepraszam bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Czy pan minister słyszy, że pod jego adresem pada pytanie? Pan poseł Jaskiernia kieruje pytanie pod pańskim adresem, więc byłbym wdzięczny za...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Panie Ministrze! Nawiązuję do pańskiego przemówienia i do tezy, że wszystkie instrumenty niezbędne do utworzenia sieci zawarte są w art. 55 ust. 3. Przyjmuję to do wiadomości, ale chciałbym zapytać o to, jak pan widzi realną perspektywę utworzenia tej sieci w takich granicach, w takich ramach i według takiej koncepcji, którą ministerstwo preferuje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Czy pan minister może jeszcze udzielić odpowiedzi?</u>
          <u xml:id="u-273.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">W zasadzie, panie pośle, jest to już trochę po czasie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejWojciechRudnicki">Przede wszystkim muszę powiedzieć, że nie jest to wyłączna inicjatywa ministerialna. Sieć została opracowana przy udziale wybitnych ekspertów Instytutu Psychiatrii i Neurologii, a także wojewodów odpowiadających za stan psychiatrycznej opieki zdrowotnej w terenie. A zatem nie mamy do czynienia z dokumentem, który, jak mógłby ktoś domniemywać, został wydumany za biurkiem, w oderwaniu od realiów. Wobec konkretnego zobowiązania ustawowego realia te są dostosowane do wymogów terminowych, które określa ustawodawca. Ten resort z całą pewnością podejmie wszelkie działania, aby termin, o którym w ustawie mowa, został dotrzymany. Mogę jednak mówić tylko o tym ministerstwie i o tym przedziale czasowym, który mu w tej chwili pozostał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-275.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-275.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Do głosowania przystąpimy w dniu jutrzejszym.</u>
          <u xml:id="u-275.3" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Wysoka Izbo! Na tym wyczerpaliśmy ten punkt porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-275.4" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 19 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Ustawodawczej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (druki nr 2303 i 2463).</u>
          <u xml:id="u-275.5" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Stanisława Steca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#PosełStanisławStec">Panie marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Ustawodawczej mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych.</u>
          <u xml:id="u-276.1" who="#PosełStanisławStec">Projekt ustawy przedstawiony Wysokiej Izbie w druku nr 2463 zmierza do zwolnienia z opłaty targowej podatników podatku od nieruchomości w związku z nieruchomościami lub obiektami budowlanymi nie złączonymi trwale z gruntem położonym na terenie targowiska, czyli chodzi o przywrócenie stanu, który obowiązywał do 31 grudnia 1996 r. W nowelizacji ustawy o podatkach i opłatach lokalnych z dnia 4 lipca ub. r. ograniczono zwolnienie z opłaty targowej do podatników podatku od nieruchomości w związku z nieruchomościami na terenie targowiska. W związku z powyższym w 1997 r. rady gmin i rady miejskie podjęły decyzję o obciążeniu opłatą targową podatników podatku od nieruchomości posiadających obiekty budowlane nietrwale złączone z gruntem położonym na terenie targowiska, np. kiosków i małych pawilonów handlowych. W konsekwencji z dniem 1 stycznia 1997 r. nastąpiło podwójne opodatkowanie, podatkiem od nieruchomości i opłatą targową, co ma bezpośredni wpływ na sytuację finansową podmiotów prowadzących działalność handlową na targowisku w obiektach budowlanych nietrwale złączonych z gruntem. W 1997 r. rady miast często uzasadniały decyzję o opodatkowaniu opłatą targową podmiotów prowadzących działalność handlową na targowiskach, w obiektach nietrwale złączonych z gruntem, decyzją Sejmu, który nowelizując ustawę, ograniczył zwolnienia z opłaty targowej. Objęcie obowiązkiem uiszczenia opłaty targowej części podatników opłacających podatek od nieruchomości spowodowało szereg lokalnych konfliktów między podmiotami prowadzącymi działalność handlową a organami gmin tam, gdzie organ gminy nie skorzystał z możliwości zwolnienia. Podkreślenia wymaga to, że rady gmin i miast w małym stopniu korzystały z uprawnień wynikających z art. 19 pkt 3 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych w celu wprowadzenia zwolnień od opłat lokalnych z uwagi na powiązanie tych zwolnień z wielkością otrzymywanych przez gminy subwencji.</u>
          <u xml:id="u-276.2" who="#PosełStanisławStec">Omawiany projekt ustawy nie likwiduje opłaty targowej, lecz zwalnia z niej te osoby, które płacą podatek od nieruchomości - czyli wszystkie podmioty prowadzące działalność handlową, które nie są płatnikami podatku od nieruchomości, będą płatnikami opłaty targowej niezależnie od zobowiązań za korzystanie z urządzeń targowych oraz innych usług świadczonych przez podmiot prowadzący targowisko.</u>
          <u xml:id="u-276.3" who="#PosełStanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałbym przypomnieć, że rząd w oficjalnym stanowisku z dnia 29 lipca 1997 r. skierowanym do pana marszałka pozytywnie ustosunkował się do projektu ustawy. W imieniu połączonych komisji wnoszę o uchwalenie projektu ustawy. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-276.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi Stanisławowi Stecowi.</u>
          <u xml:id="u-277.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Przypominam, iż Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w debacie nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-277.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-277.3" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Pierwszego proszę pana posła Wojciecha Nowaczyka z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#PosełWojciechNowaczyk">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Z upoważnienia klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej przedstawiam stanowisko dotyczące sprawozdania Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Ustawodawczej z druku nr 2463 o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych z druku nr 2303.</u>
          <u xml:id="u-278.1" who="#PosełWojciechNowaczyk">Pan poseł sprawozdawca Stanisław Stec, przemawiający przed chwilą, w swym obszernym wystąpieniu podał argumenty za i przeciw, omówił zakres nowelizacji. Mój klub ma świadomość, że nowelizacja ustawy o podatkach i opłatach lokalnych jest w pewnych środowiskach gminnych przyjmowana w sposób, który trudno kojarzyć z radością. Jednak kierując się zasadą poszanowania wyższych wartości prawnych, na przykład unikania podwójnego opodatkowania, mój klub podziela stanowisko trzech komisji, które poparły projekt poselski. Należy też zauważyć, że stanowisko komisji jest przedstawiane bez wniosków mniejszości, jak również to, że rząd popiera zgłoszoną nowelizację. Te stanowiska przekonują mój klub, że należy głosować za przyjęciem sprawozdania. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-278.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo panu posłowi Wojciechowi Nowaczykowi.</u>
          <u xml:id="u-279.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę pana posła Alfreda Domagalskiego z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#PosełAlfredDomagalski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ta bardzo krótka, można powiedzieć, niewiele znacząca zmiana w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych wywołała, wbrew pozorom, wcale niemałą dyskusję i emocje zarówno w Wysokiej Izbie, jak i w środowiskach samorządowych. Świadczy to o tym, jak bardzo istotna jest problematyka podatkowa, i o tym, że każda zmiana w tych regulacjach powinna być wnikliwie i starannie przygotowana i rozpatrzona. Tak się nie stało, kiedy w roku ubiegłym Wysoka Izba nowelizowała ustawy o podatku rolnym, o lasach i o podatkach i opłatach lokalnych. Wprowadzono tamtą nowelizacją nierówność podatkową, zwalniając z opłaty targowej wyłącznie tych podatników, którzy prowadzą działalność na targowiskach w obiektach związanych trwale z gruntem, podczas gdy obowiązek płacenia podatku od nieruchomości ciąży zarówno na nich, jak i na podatnikach prowadzących działalność w obiektach nie związanych trwale z gruntem.</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#PosełAlfredDomagalski">Nowelizacja w istocie rzeczy zmierza do przywrócenia stanu sprzed 1 stycznia 1997 r. Chodzi o równe traktowanie podatników prowadzących działalność na tym samym placu targowym i zapobieżenie przez to konfliktom, jakie tam występują. Z tych też względów klub Polskiego Stronnictwa Ludowego będzie głosował za uchwaleniem proponowanej nowelizacji zawartej w druku nr 2463, zgodnie z rekomendacją Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Ustawodawczej.</u>
          <u xml:id="u-280.2" who="#PosełAlfredDomagalski">Wydaje się jednak, że właściwą opłatą na targowiskach winna być opłata targowa niezależnie od tego, w jakim obiekcie jest prowadzona działalność. Uważamy, że w przyszłości i rząd, i Wysoka Izba powinny powrócić do rozpatrzenia tego problemu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-280.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi Alfredowi Domagalskiemu.</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę pana posła Czesława Fiedorowicza z Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#PosełCzesławFiedorowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Unia Wolności jest przeciwna tej nowelizacji, a jednocześnie proponujemy zmiany, które w tej chwili panu przekazuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#PosełCzesławFiedorowicz">Proponujemy, żeby skierować raz jeszcze ten projekt do komisji i tam, zgodnie też z intencjami wielu innych klubów i posłów, m.in. przewodniczącego klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej Jerzego Szmajdzińskiego, jeszcze raz przedyskutować ten problem. Opłaty targowe dla wszystkich 2,5 tys. gmin stanowią bardzo istotne źródło dochodów własnych. Są one oczywiście zróżnicowane. Większe są dla dużych miast i dla małych miasteczek i wsi w rejonach przygranicza, zarówno wschodniego, południowego, jak i zachodniego. Jednak zauważalne jest pewne pogorszenie koniunktury targowiskowej. Obniżeniu ulegają wpływy z tytułu działalności targowiskowej, jak również wpływy do budżetów gmin z tego tytułu. Powoduje to zmianę polityki gmin, a sprowadza się ona do tego, że na przykład opłaty targowe nie są podwyższane - mogę tu mówić o gminie Gubin, której jestem burmistrzem, o gminie Słubice. Mogę też mówić o opłatach targowych w gminie Zgorzelec, które zostały obniżone, mimo że koszty utrzymania targowisk wciąż wzrastają, a skala inflacji też jest coraz wyższa.</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#PosełCzesławFiedorowicz">Propozycja zmiany ustawy o podatkach i opłatach lokalnych zaprezentowana przez wnioskodawców zmierza do likwidacji rzekomego podwójnego opodatkowania stosowanego w gminach. W rzeczywistości nie są mi znane (ani większości środowisk samorządowych) przykłady sytuacji, poza miastem Poznaniem, by gminy nadużywały owego rzekomego podwójnego opodatkowania wynikającego z pewnej nieścisłości w dotychczasowej ustawie o podatkach i opłatach lokalnych. Wręcz przeciwnie - ta zmiana wywoła zdecydowany sprzeciw w środowiskach samorządowych, i to wielu gmin z terenu Polski, organizacji, instytucji samorządowych. Związek Miast Polskich w sposób zdecydowany wskazał na to, że ta ustawa jest niekorzystna dla gmin, gdyż uszczupla w sposób istotny ich dochody. A dlaczego - chciałbym zaraz o tym powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-284.2" who="#PosełCzesławFiedorowicz">Ta zmiana spowoduje w konsekwencji zastąpienie opłaty targowej czynszem dzierżawnym, czyli dzierżawa gruntu gminnego będzie podstawą prowadzenia działalności handlowej na targowisku. Wprowadzenie zatem w takim szerokim zakresie dzierżaw na targowiskach gminnych będzie niosło jeden zasadniczy skutek, a mianowicie to, że od każdej umowy dzierżawy gmina musi odprowadzać do budżetu państwa 22-procentowy VAT. A zatem w sytuacji, jaką będziemy mieli po tej zmianie, tak naprawdę handlujący na targowisku nic nie zyskają, będą ponosić takie same opłaty jak dotychczas, zamiast opłaty targowej będą wnosili opłatę w postaci czynszu dzierżawnego. Gmina przy tych samych wpływach będzie musiała odprowadzić do budżetu państwa bez żadnej rekompensaty 22-procentowy VAT.</u>
          <u xml:id="u-284.3" who="#PosełCzesławFiedorowicz">Dla sąsiedniej gminy Słubice, o której dzisiaj tak dużo się mówi, a która musiała zawiesić wszelką działalność i w której targowisko nie funkcjonuje, jest to ubytek roczny ok. 15 mld zł. Nie możemy mówić, że jest to jakaś błaha czy delikatna sprawa. Jest to w moim przekonaniu kwestia bytu wielu gmin. Nie nadużywam tutaj sprawy powodzi w tamtych województwach. Niestety, fala powodzi, która dotknęła Polskę południowo-zachodnią, dotknęła również wiele miast, które żyją z opłat targowych, ponieważ nie prowadzą innej działalności. Stąd ta zmiana spowoduje wielomiliardowe ubytki w dochodach gmin. Z drugiej zaś strony chciałbym wskazać na to, że są takie gminy, jak na przykład Łęgnica, jak na przykład Kostrzyn, które zastosowały już tę zmianę i tam na targowiskach oprócz podatku od nieruchomości płaci się też czynsz dzierżawny oraz równocześnie VAT. Z tym że to wprowadzono jednak w czasach boomu targowiskowego i wówczas te zmiany - ta dodatkowa opłata czy to dodatkowe świadczenie na rzecz budżetu państwa - nie były tak dotkliwe. W tym przypadku, niestety, to będzie miało miejsce.</u>
          <u xml:id="u-284.4" who="#PosełCzesławFiedorowicz">Chciałbym zatem, zwracając się o ponowne rozpatrzenie tego w trakcie prac w komisjach, by rzeczywiście tę nieścisłość w tym zapisie ustawy usunąć, ale by nie wylewać dziecka z kąpielą. Dlatego, że tym gminom - wszystkim, które wymieniłem - w żaden sposób nie można zrekompensować tych ubytków. Chciałem również zwrócić uwagę na istotną nieścisłość, czy w jakiejś mierze rozmijanie się z faktami, jeżeli chodzi o opinię rządu, który mówi o tym, że zmiana ustawy nie ma żadnego wpływu na jego działalność. Ma ogromny wpływ. Rząd uzyskuje ogromne dochody z tytułu 22% VAT od masowo zawieranych umów dzierżawnych, które będą wprowadzane w miejsce opłat targowych. Nie można również się zgodzić z tym, że to rozwiązanie spowoduje uspokojenie na targowiskach czy też w gminach targowiskowych. Jestem jednym z reprezentantów takiej gminy targowiskowej, od 7 lat burmistrzem, i wiem, że właśnie poprzednia zmiana wprowadziła uspokojenie. Wiem to, bo rozmawiam i jestem w stałym kontakcie zarówno z handlującymi, jak i zarządzającymi tymi gminami. Ta właśnie zmiana wprowadzi wielki ferment.</u>
          <u xml:id="u-284.5" who="#PosełCzesławFiedorowicz">Chciałbym przy tym zwrócić uwagę, że tutaj naprawdę nie ma korzystnej sytuacji, nie ma zysku ani po stronie tych, którzy handlują na targowisku, ani po stronie gminy. Jest jeden budżet państwa. Nie wiem, dlaczego to się ma po raz kolejny dziać kosztem gminy. Sądzę, że nie taka była intencja, jak również nie wierzę w to, by wnioskodawcy rozważali taką sytuację, żeby zrekompensować gminom straty czy też utrzymać w nich ten sam dochód w ten sposób, że gminy o ten konieczny do wprowadzenia podatek VAT podniosą właśnie pobierane opłaty - wcześniej opłaty targowe, a teraz - dzierżawne. Myślę, że nie taka była intencja wnioskodawców, żeby w tej trudnej sytuacji, jeśli chodzi o opłaty targowe, trudnej sytuacji targowisk jeszcze podwyższać o 22% opłaty wnoszone na targowiskach gminnych.</u>
          <u xml:id="u-284.6" who="#PosełCzesławFiedorowicz">Proszę zatem o to, byśmy mogli podczas prac komisji spokojnie rozważyć poprawki, które przedłożyłem. Mam takie przeświadczenie - są one skonsultowane bardzo szeroko z wieloma środowiskami samorządowymi - że one usuną ten mankament, który dziś tam jest: rozwiązanie, z którego tak naprawdę skorzystał w Polsce, z tego co mi wiadomo, tylko Poznań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-285.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Wobec tego, jak rozumiem, panie pośle, wnosi pan, żeby projekt odesłać z powrotem do komisji?</u>
          <u xml:id="u-285.2" who="#komentarz">(Poseł Czesław Fiedorowicz: Do komisji.)</u>
          <u xml:id="u-285.3" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">To znaczy nie z powodu tej, że tak powiem, krótkiej pańskiej poprawki, tylko dla przedyskutowania całości sprawy?</u>
          <u xml:id="u-285.4" who="#komentarz">(Poseł Czesław Fiedorowicz: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-285.5" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo. Rozumiem pana niepokój.</u>
          <u xml:id="u-285.6" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę panią posłankę Danutę Polak z Unii Pracy o zabranie głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#PosełDanutaPolak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nowelizacja ustawy o podatkach i opłatach lokalnych ma na celu zniesienie istniejącego od 1 stycznia br. podwójnego opodatkowania właścicieli nieruchomości lub obiektów nie złączonych trwale z gruntem, a położonych na terenie targowiska. Zamiarem wnioskodawców jest przede wszystkim przywrócenie stanu prawnego, który istniał do końca ubiegłego roku. Nie może być tak, że właściciel małego stoiska lub budki, sprzedający na przykład produkty rolne, był podwójnie opodatkowany, a właściciel stałego pawilonu był zwolniony z opłaty targowej. Taka regulacja prawna doprowadziła do powstania nierówności i podziału kupców na dwie kategorie. Jedni płacili tylko podatek od nieruchomości, a inni dodatkowo jeszcze opłatę targową, co powodowało kontrowersje i między kupcami, i między podatnikami a gminami. Różne też są wyrażone przez gminy opinie, które wpłynęły do komisji samorządu terytorialnego. Kierując się jednak zasadą sprawiedliwości społecznej, Klub Parlamentarny Unii Pracy będzie głosował za nowelizacją omawianej ustawy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję pani posłance Danucie Polak.</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę pana Piotra Buczkowskiego z Koła Konserwatywno-Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-287.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę bardzo, panie profesorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#PosełPiotrBuczkowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dzisiaj występuję jako przedstawiciel Koła Konserwatywno-Ludowego, ale jestem także przewodniczącym sejmowej Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej i zawsze w całej naszej pracy samorządowej starałem się kierować interesem gmin. Dzisiaj mamy do czynienia z sytuacją, gdy część gmin, głównie gminy przygraniczne - o czym zresztą mówił pan poseł Fiedorowicz - ale nie tylko one, rzeczywiście straci część swoich wpływów.</u>
          <u xml:id="u-288.1" who="#PosełPiotrBuczkowski">Chciałbym wszelako, zanim rozpocznę przedstawienie swojego stanowiska, wyrazić pewne zdziwienie powołaniem się przez pana posła Fiedorowicza na przewodniczącego klubu SLD, pana Szmajdzińskiego, który miałby uczestniczyć w pracach komisji samorządu. Pan Szmajdziński nie jest członkiem Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, ale oczywiście, jeżeli będzie zainteresowany tym problemem, to, jak każdy poseł, ma prawo uczestniczyć w jej posiedzeniu i wyrazić swoje przekonanie.</u>
          <u xml:id="u-288.2" who="#PosełPiotrBuczkowski">Chciałbym natomiast powiedzieć, że rozwiązanie, które w tej chwili poddane jest nowelizacji, obowiązuje niecały rok. Do tej pory system, który obowiązywał w zakresie pobierania opłaty targowej, był taki jak postulowany w tej chwili przez wnioskodawców. Oczywiście na tym tle w wielu gminach zrodziło się szereg kontrowersji. Znam przykłady, gdzie kupcy występowali do odpowiednich organów nadzoru, kwestionując wysokość stawek, kwestionując działania gmin w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-288.3" who="#PosełPiotrBuczkowski">Otóż ja się zgadzam z panem posłem Fiedorowiczem, że dla niektórych gmin będzie to znaczne uszczuplenie dochodów. Ale chciałbym odwołać się do jednego ze stanowisk, które zostało przesłane do Sejmu, do stanowiska burmistrza Cedyni. Zresztą na podstawie wszystkich stanowisk, które posłowie komisji samorządu otrzymywali na bieżąco, widać, że jest jednak dosyć dużo zróżnicowanych opinii. Natomiast w swoim piśmie burmistrz Cedyni pisze wprost, że opłata targowa służy pokryciu kosztów funkcjonowania targowiska, infrastruktury, utrzymaniu dróg itd. Ale za chwilę w tymże piśmie pisze, że opłata targowa stanowi 70% budżetu gminy. Proszę państwa, jeżeli jest taka sytuacja, to ja pytam: Jak wysokie muszą być opłaty w gminie Cedynia? Z informacji, które nie do końca potwierdziłem, wynika, że jest to prawie maksymalna stawka, wynosi to bowiem około 3 mln dziennie za możliwość uprawiania działalności kupieckiej. Jeżeli tak jest, to łatwo sobie policzyć, że w skali całego miesiąca jest to opłata w wysokości 100 mln, którą ponosi prywatny kupiec. Przy czym chciałbym powiedzieć, że są to ludzie, którzy budują w Polsce system kapitalistyczny, są to ludzie, którzy każde pieniądze inwestują w działalność gospodarczą. I tak naprawdę wiadomo, że nie są to pieniądze konsumowane, te pieniądze za chwilę będą zainwestowane w działalność gospodarczą i one częściowo wrócą do gminy. Tak więc tutaj musimy rozstrzygnąć, panie pośle, między interesem tych kilku czy kilkunastu gmin w kraju a interesem wielkiej rzeszy kupieckiej.</u>
          <u xml:id="u-288.4" who="#PosełPiotrBuczkowski">Co do tego, co pan zapowiadał, że trzeba będzie zamienić w tej chwili opłatę targowiskową na czynsz dzierżawny, to oczywiście takie możliwości istnieją, przy czym wcale nie musi być tak, że te 22% podatku będzie wpłacane do budżetu państwa, ponieważ można sobie spokojnie wyobrazić sytuację, w której targowisko prowadzone jest przez spółkę prawa handlowego, która z innej działalności, prowadzonej obok, będzie mogła sobie ten VAT z powrotem odliczać. Tak więc to wcale nie musi być tak, że idą w to wszystkie pieniądze. Osobiście uważam, że jest to dobry kierunek funkcjonowania gmin, gdzie takie działania, związane właśnie z prowadzeniem działalności gospodarczej, prowadzone są przez prywatne podmioty, nawet jednoosobowe spółki skarbu gminy.</u>
          <u xml:id="u-288.5" who="#PosełPiotrBuczkowski">Generalnie, podsumowując, rozstrzygnięcie tego problemu polega na wyborze: czy interes wielkiej rzeszy kupców, którzy w przyszłości będą budować kapitalizm - którzy już pokazali, że potrafili wyjść z okresu handlowania na łóżkach, na stołeczkach i zaczęli stawiać budowle - czy interes tych kilkunastu czy nawet kilkudziesięciu gmin (aczkolwiek z informacji, które posiadam, wynika, że nie jest to duża liczba gmin).</u>
          <u xml:id="u-288.6" who="#PosełPiotrBuczkowski">Koło Konserwatywno-Ludowe popiera proponowaną nowelizację i będzie głosowało za jej przyjęciem. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę pana posła Leszka Chwata z Koła Poselskiego „Porozumienie Prawicy”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#PosełLeszekChwat">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To uregulowanie, które dzisiaj jest proponowane Wysokiej Izbie do rozpatrzenia, to jest powrót do stanu prawnego sprzed 1 stycznia br. Niedobrze się stało i to jest w ogóle niedobra praktyka, że w wyniku wygranego przez kupców procesu sądowego doszło do nowelizacji ustawy, która jakby wyrok tego sądu uchyla. To jest bardzo niedobra praktyka.</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#PosełLeszekChwat">Obecny stan prawny jest szkodliwy nie tylko dla tej rzeszy kupców, o której mówił pan poseł Buczkowski, ale również dla bilansu płatniczego kraju, ponieważ nie jest tajemnicą, że deficyt w handlu zagranicznym był przez długie lata wyrównywany przez handel przygraniczny, bo to dotyczy głównie gmin przygranicznych. Takie rozwiązania, o których też mówił pan poseł Buczkowski... bo nie wszystkie gminy, tak jak pod światłym przywództwem pana posła Fiedorowicza gmina Gubin, utrzymały niskie opłaty targowe; są takie gminy, które wprowadziły natychmiast najwyższe dopuszczalne przez znowelizowaną w ubiegłym roku ustawę stawki, czyli ponad 3 mln dziennie, tj. ponad 100 mln miesięcznie. Stoisko czy mały sklep na targowisku nie jest w stanie wypracować takiego zysku, żeby to się w ogóle opłacało. Od jakiegoś czasu słyszymy, że handel przygraniczny siada, że źródło eksportu, gdzie głównie sprzedawało się towary, z którymi mamy kłopot ze sprzedażą w inny sposób, bo to są tekstylia i żywność i to, co jest objęte kwotami eksportowymi do Unii Europejskiej, że to nam siada. Dlaczego siada? No bo jak ktoś musi zapłacić 100 mln miesięcznie dodatkowej opłaty, to nie jest w stanie utrzymać siebie, rodziny i kilku osób, które dla potrzeb tego sklepu pracują w głębi w kraju, gdzieś tam w Łodzi czy w innych regionach, też mających kłopoty z zatrudnieniem.</u>
          <u xml:id="u-290.2" who="#PosełLeszekChwat">Chciałbym jeszcze zwrócić uwagę, że nie jest prawdą to, o czym mówił pan poseł Fiedorowicz, że natychmiast kupcy zostaną obciążeni wyższym czynszami, dlatego że opłatę targową zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego z 1993 r. pobiera się również z obiektów prywatnych. Jeżeli jest prywatna hala targowa, to z niej się też pobiera opłaty targowe. Gmina uzurpuje sobie prawo do tego, aby brać pieniądze od tego, w co nie włożyła ani złotówki - 3 mln dziennie.</u>
          <u xml:id="u-290.3" who="#PosełLeszekChwat">W związku z tym bardzo państwa proszę i apeluję, żeby w dobrze pojętym interesie, zarówno rzesz kupców w całym kraju, szczególnie handlujących wzdłuż granic i łatających dziurawy bilans płatniczy w handlu zagranicznym, jak i w interesie tych gmin - bo to też nie jest prawda, że gminy stracą, gminy nie stracą, stracą gminni urzędnicy, którzy będą mieli mniej pieniędzy do bardzo często bezsensownego wydawania - poprzeć projekt nowelizacji tej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-290.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi Leszkowi Chwatowi.</u>
          <u xml:id="u-291.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-291.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Pan minister Jan Kubik jest obecny, może odpowiedzieć na pytania.</u>
          <u xml:id="u-291.3" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Pawlak: Panie marszałku, mam pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-291.4" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Ale do kogo?</u>
          <u xml:id="u-291.5" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Pawlak: Do pana ministra.)</u>
          <u xml:id="u-291.6" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-291.7" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Pan minister nie chce przemawiać, ale jeśli są pytania, to odpowie.</u>
          <u xml:id="u-291.8" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#PosełStanisławPawlak">Na tle przeprowadzonej debaty nasunęło mi się podstawowe pytanie, gdyż tych kwestii nie podnoszono w czasie wystąpień.</u>
          <u xml:id="u-292.1" who="#PosełStanisławPawlak">Panie ministrze, w związku z uzasadnieniem do projektu i stanowiskiem rządu, które zacytuję: dla budżetów gmin nie będzie to miało istotnego znaczenia, ponieważ zostanie przywrócony stan prawny obowiązujący do 1996 r., który kształtował poziom dochodów z tego tytułu, chciałbym zapytać: Na jakiej podstawie takie zdanie się tu znalazło, na podstawie jakich szacunków? Czy w ogóle były prowadzone te szacunki odnośnie do gmin, które zyskały, z tego wynika, między 1 stycznia 1997 r. a obecną chwilą? A zapowiada się, że po wejściu w życie tej noweli one stracą. Czy taki szacunek był prowadzony? Ilu gmin to dotyczy i jaka będzie skala ubytku dochodów w tych gminach? Myślę, że te informacje dla dalszych losów tej nowelizacji są konieczne. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-293.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Czy jeszcze są pytania?</u>
          <u xml:id="u-293.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Pan poseł Wojciech Nowaczyk, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#PosełWojciechNowaczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Czuję się bardzo zobowiązany podziękować panu posłowi Czesławowi Fiedorowiczowi, posłowi Unii Wolności, za przekazanie stanowiska w omawianej sprawie szefa, przewodniczącego mojego klubu, klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej, pana posła Jerzego Szmajdzińskiego. Myślę, że jest to oznaka rodzenia się nowych kanałów informacyjnych, dobrych, moim zdaniem...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Panie pośle, przepraszam pana bardzo, to jest poza regulaminem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#PosełWojciechNowaczyk">....łamiących dotychczasowe uprzedzenia. Panie marszałku, ja tutaj dziękuję, to świadczy o tym, że jesteśmy zjednoczeni. Naprawianie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Panie pośle, regulamin przewiduje w tym momencie pytania. Pan nie zadał pytania, zawiódł pan w ten sposób moje zaufanie, że to będzie pytanie.</u>
          <u xml:id="u-297.1" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Pawlak: Zapytaj się, czy to jest prawda.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#PosełWojciechNowaczyk">Panie marszałku, to ja może uzupełnię to wprowadzenie pytaniem: Czy to jest prawda, tylko prawda i dobra, prawdziwa prawda?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Nie, to jest trochę... Pan żartobliwie traktuje...</u>
          <u xml:id="u-299.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Jeżeli nie ma więcej pytań, proszę pana ministra Jana Kubika, sekretarza stanu w Ministerstwie Finansów o wyjaśnienie tych problemów.</u>
          <u xml:id="u-299.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanKubik">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Odpowiadając na pytanie pana posła, czy w oparciu o istniejące zmiany prawne w zakresie pobierania opłat od tych samych podmiotów, które handlują na targach bądź też targowiskach, chcę wyjaśnić, że po wstępnej symulacji, która została przeprowadzona w oparciu o pierwsze półrocze, i po tej zmianie, co do której rząd przedstawił swoje stanowisko, że popiera ten projekt, nie widzimy powodów, żeby w budżetach samorządowych zmniejszyły się wpływy podatkowe. Oczywiście ta zmiana nie ma wpływu na budżet państwa jako taki, tylko na jego część. Panowie posłowie podnosili, że w różnych regionach kraju może się to różnie kształtować, ale w sumie powinno to się zamknąć w takich granicach, jak do tej pory. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo panu ministrowi Janowi Kubikowi.</u>
          <u xml:id="u-301.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę sprawozdawcę komisji pana posła Stanisława Steca.</u>
          <u xml:id="u-301.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę, żeby pan się ustosunkował do sprawy wniosku o odesłanie tego projektu do komisji. Tu chodzi o jeden artykuł co prawda, ale proponuje się, żeby to skreślić. Czy to jest sprawa, która musi być rozstrzygana w komisji? Proszę o zajęcie stanowiska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#PosełStanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Jeden z klubów podnosi problem, że zmiana ta uszczupla dochody gmin, pozostałe kluby po prostu akceptują propozycję nowelizacji ustawy. Czy zaproponowana zmiana uszczupla dochody gmin? Musimy sobie powiedzieć, że przez może niezbyt przemyślaną nowelizację z 4 lipca 1996 r. przysporzyliśmy okresowo dochodów gminom. Ale jestem przekonany, że interes gminy, interes zarządu, rady gminy winien być zbieżny z interesem mieszkańców. To jest podstawowa rola samorządu i jeżeli będziemy tak pojmowali sprawę, to myślę, że ta nowelizacja nie godzi w interes samorządu.</u>
          <u xml:id="u-302.1" who="#PosełStanisławStec">Pan poseł Fiedorowicz był uprzejmy powiedzieć, że nic na tym nie zyska handlujący, gdyż zapłaci czynsz dzierżawny, ale przecież nie zawsze targowisko jest własnością gminy, w większych miastach targowiska są umieszczone na terenach spółdzielni mieszkaniowych i tam już handlujący płacą czynsz spółdzielniom mieszkaniowym. Przeglądałem takie kwity, po prostu do mojego biura poselskiego przychodzili kupcy. Płacą czynsz dzierżawny, płacą podatek od nieruchomości i wnoszą opłatę targową. W związku z tym nie jest problemem to, że tu państwo zyska w postaci VAT, bo zgadzam się z panem przewodniczącym Buczkowskim, że gdy faktycznie gmina jest właścicielem, to żeby VAT zbyt nie obciążał, można powołać spółkę. Trzeba też podnieść to, że w 1997 r. faktycznie zmalał obrót na terenach przygranicznych, tzw. handel wymienny. Nie znam przyczyn, ale jedną z nich też chyba pan poseł Chwat był uprzejmy podkreślić.</u>
          <u xml:id="u-302.2" who="#PosełStanisławStec">Panie marszałku, ponieważ jest to jedna ze zmian - propozycja pana posła Fiedorowicza, proponuję, żeby jutro Wysoka Izba zdecydowała, czy przyjąć tę poprawkę czy propozycję przedstawioną przez połączone komisje w projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Tym bardziej, jeszcze raz podkreślam, że poza klubem Unii Wolności pozostali występujący poparli projekt nowelizacji ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-302.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję, panie pośle. Pan jest więc za tym, aby nie kierować projektu do komisji.</u>
          <u xml:id="u-303.1" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Stec: Nie kierować.)</u>
          <u xml:id="u-303.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Art. 43 regulaminu Sejmu mówi, że w razie zgłoszenia w drugim czytaniu nowych poprawek i wniosków projekt kieruje się ponownie do komisji, które go rozpatrywały, chyba że Sejm postanowi inaczej. Jestem w trudnej sytuacji. Mamy zgłoszony wniosek o skierowanie do komisji. Przedstawię wniosek Prezydium Sejmu przewidziany na taką okoliczność. Jeśli będzie sprzeciw, będziemy musieli to przegłosować.</u>
          <u xml:id="u-303.3" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-303.4" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">W czasie drugiego czytania, jak mówiłem, zgłoszono do przedłożonego projektu poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.5" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">W związku z tym Prezydium Sejmu proponuje, aby ponownie skierować projekt ustawy do Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Ustawodawczej w celu przedstawienia dodatkowego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-303.6" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.7" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Stec: Panie marszałku, ze względu na to, że jest tylko jedna poprawka, zgłaszam sprzeciw.)</u>
          <u xml:id="u-303.8" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Przegłosujemy to jutro, bo jakieś formalne rozwiązanie sprawy musi być. Są dwie poprawki - dwa artykuły ulegają zmianie. Ale musimy znaleźć jakieś zgodne z regulaminem Sejmu rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-303.9" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Rozumiem, że pan poseł zgłosił sprzeciw. Bo tu sekretariat pyta.</u>
          <u xml:id="u-303.10" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Stec: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-303.11" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Tak. Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-303.12" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 20 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Ustawodawczej o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie ustawy o samorządzie terytorialnym (druki nr 2374 i 2464).</u>
          <u xml:id="u-303.13" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Nie ma sprawozdawcy pana posła Rokity. Przepraszam bardzo, nie odnalazł się pan poseł Rokita. Zapomniałem o tym w nawale wniosków.</u>
          <u xml:id="u-303.14" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Musimy prosić pana posła Szarawarskiego. Mam nadzieję, że jest obecny na sali.</u>
          <u xml:id="u-303.15" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Zatem tamten punkt przekładamy na później - gdy się odnajdzie pan poseł Rokita.</u>
          <u xml:id="u-303.16" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 21 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług oraz Komisji Ustawodawczej o rządowym projekcie ustawy o usługach turystycznych (druki nr 2316 i 2466).</u>
          <u xml:id="u-303.17" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Andrzeja Szarawarskiego.</u>
          <u xml:id="u-303.18" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-303.19" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę bardzo nie prowadzić tutaj tak głośnej rozmowy, bo to przeszkadza.</u>
          <u xml:id="u-303.20" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług oraz Komisji Ustawodawczej mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie sprawozdanie o projekcie ustawy o usługach turystycznych, złożonym przez rząd RP.</u>
          <u xml:id="u-304.1" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Na wstępie kilka ogólnych refleksji.</u>
          <u xml:id="u-304.2" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Turystyka polska rozwija się żywiołowo mimo braku jakichkolwiek regulacji. Światowa Organizacja Turystyki szacuje, że zajmujemy szóste miejsce w świecie, co jest chyba najwyższym wskaźnikiem, jeśli chodzi o klasyfikację Polski w dziedzinie działalności gospodarczej. Natomiast w kraju mamy bardzo wiele problemów związanych z jednoznacznością przepisów, z ochroną klienta i przede wszystkim z działalnością sektora turystyki, który wyrasta, obok przemysłu, na jednego z głównych dostarczycieli dochodów państwa. Stąd krótko chciałbym przedstawić dwie kwestie.</u>
          <u xml:id="u-304.3" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Otóż potrzebne są w tym sektorze regulacje, których nie ma. Jednym z takich podstawowych zakresów regulacji jest kwestia stosunków biuro podróży - klient. I o tym mówi ustawa, którą za chwilę będę miał przyjemność jako sprawozdawca przedstawiać. Również bardzo ważnym problemem jest kwestia promocji turystyki - kto, jak, kiedy i na jakich zasadach powinien łożyć na rozwój turystyki, na promocję, ponieważ w Polsce na dzień dzisiejszy jedynie budżet państwa przewiduje określone środki na turystykę. W przyszłości należy w to zagadnienie włączyć także przedstawicieli branży turystycznej, a więc biur podróży oraz samorządów lokalnych, dla których turystyka staje się dzisiaj jednym z ważnych elementów rozwiązujących problemy dochodów gmin, lokalnego rynku pracy i, przede wszystkim, rozwoju gospodarczego. Stąd, panie marszałku, mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie pierwszą z regulacji, która dotyczy sektora turystyki, ale mam nadzieję, że Sejm następnej kadencji będzie w stanie przedstawić Wysokiej Izbie następne regulacje. Chodzi o ustawy, które ten bardzo ważny, bardzo dochodowy i sprywatyzowany sektor gospodarki uregulują tak, aby Polska mogła utrzymać swoje bardzo wysokie miejsce w świecie czy nawet walczyć o wyższą pozycję na tym polu.</u>
          <u xml:id="u-304.4" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Ustawa o usługach turystycznych, której projekt - rządowy - po opracowaniu przez Komisję Transportu, Łączności, Handlu i Usług oraz Komisję Ustawodawczą zostaje Wysokiej Izbie dzisiaj przedłożony, stanowi niezbędny element uporządkowania dynamicznie rozwijającego się i perspektywicznie ważnego rynku usług turystycznych. Korzystne położenie geograficzne, sąsiedztwo rynków kreujących ogromny popyt na usługi turystyczne, atrakcyjne kulturowo i przyrodniczo miejsca w Polsce powodują, że w ciągu kilku ostatnich lat obroty rynku usług turystycznych w ramach kontraktów zagranicznych osiągnęły wielkości liczone w miliardach dolarów. Obroty w turystyce w roku ubiegłym, 1996, szacuje się na ponad 6,5 mld dolarów. To duża kwota. Korzystna sytuacja gospodarcza, wzrost płac realnych i istotna poprawa sytuacji materialnej dużych grup ludności spowodowały także odrodzenie się popytu wewnętrznego na usługi turystyczne, ocenianego również na miliardy dolarów. To bardzo korzystne dla polskiej gospodarki, szczególnie w sferze usług. Turystyka przyczynia się do równomiernego rozwoju gospodarczego kraju, bowiem tereny atrakcyjne turystycznie są zazwyczaj słabo rozwinięte gospodarczo w sferze usług przemysłowych. Także dla wielu regionów dotkniętych dzisiaj wielkim bezrobociem, a atrakcyjnych turystycznie, turystyka jest szansą na tworzenie nowych miejsc pracy i ożywienie lokalnej koniunktury.</u>
          <u xml:id="u-304.5" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Rozwój rynku usług turystycznych nie jest jednak wolny od trudności i zagrożeń. Turystyka polska ma w warunkach ostrej międzynarodowej konkurencji swoje blaski i cienie. Dzisiejsze motywy przyjazdów turystów zagranicznych do Polski, to jest zainteresowanie krajem dotychczas uważanym za zamknięty czy atrakcyjnie niskie ceny towarów rynkowych i usług, szczególnie w wymianie przygranicznej, będą stopniowo traciły na znaczeniu na rzecz motywów najpowszechniej występujących w turystyce, takich jak poszukiwanie atrakcyjnych i komfortowych miejsc pobytu, ciekawej oferty kulturalnej i rekreacyjnej, a przede wszystkim poczucia osobistego bezpieczeństwa i przekonania o rzetelności usługodawcy oraz należytej jakości zamawianych usług. Specyficznym więc obszarem zagrożenia dla polskiego rynku turystycznego jest malejący udział rodzimych biur podróży w obsłudze turystów wyjeżdżających z kraju, a także ich niewielka aktywność w obszarze tworzenia polskiej oferty turystycznej zarówno na rynku krajowym, jak i za granicą.</u>
          <u xml:id="u-304.6" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Rozwiązania ustawy o usługach turystycznych sprzyjają eliminowaniu pojawiających się zagrożeń i powinny przyczyniać się do budowania korzystnego obrazu polskiej turystyki. Należy szczególnie podkreślić, że w pracach nad tą ustawą - od samego początku - uczestniczyła szeroka reprezentacja podmiotów gospodarczych i innych środowisk zainteresowanych rozwojem turystyki. Przedstawiciele izb gospodarczych i stowarzyszeń działających w turystyce byli licznie zapraszani do udziału w pracach nad tą ustawą, zarówno w podkomisji, jak i w komisjach sejmowych. Można zatem stanowczo stwierdzić, że jest to ustawa oczekiwana nie tylko przez konsumentów - bo ta ustawa, co trzeba podkreślić, ma charakter prokonsumencki - lecz także przez podmioty gospodarcze organizujące turystykę.</u>
          <u xml:id="u-304.7" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Ważnym argumentem przemawiającym za przyjęciem ustawy jest objęcie jej treścią postanowień odpowiednich regulacji Unii Europejskiej, w tym szczególnie dyrektywy 314/90 w sprawie imprez turystycznych. Rozwiązania tej dyrektywy, wymagające od państw członkowskich zapewnienia wiarygodności finansowej organizatorów imprez turystycznych oraz zapewnienia klientom odpowiednich zabezpieczeń przed niekorzystnym dla nich kształtowaniem przez biura turystyczne treści zawieranych umów, stanowią nowość w naszym systemie prawnym, a także są ważnym elementem harmonizacji naszego prawa z prawem Unii Europejskiej. Stąd mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie projekt ustawy, która jest zgodna z trendami, jakie panują w krajach Unii Europejskiej, i która pozwoli unormować polski rynek usług turystycznych w sposób wiarygodny dla klienta korzystającego z tych usług.</u>
          <u xml:id="u-304.8" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Ustawa, o której mowa w druku nr 2466, określa przedmiotowy zakres w taki sposób, aby szczególnie chronić klientów zawierających w kraju umowę o świadczenie usług turystycznych za granicą. Nie pozbawia tej kategorii osób opieki biura podróży lub zamówionych usług. Stwarza dla nich sytuację bezpieczną, w której klient zamawiający usługę wie, co zamawia, za co płaci i jakie ma gwarancje dochodzenia swoich roszczeń w wypadku niewykonania przez biuro podróży wymienionych w umowie usług.</u>
          <u xml:id="u-304.9" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Ustawa dopuszcza świadczenie usług turystycznych przez podmioty zagraniczne, jednak jej rozwiązania zmierzają do zapewnienia klientowi w każdej sytuacji możliwości dochodzenia roszczeń w kraju. Dochodzenie przez obywateli polskich roszczeń za granicą, niekiedy w odległych krajach, jest często nierealne ze względu na wysokość kosztów, jakie trzeba w tym układzie ponieść. W związku z tym przewiduje się świadczenie usług przez podmioty zagraniczne nie posiadające siedziby w kraju jedynie przez przedstawicielstwa, które winny spełniać takie same warunki jak podmioty krajowe.</u>
          <u xml:id="u-304.10" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Ustawa rozróżnia kilka rodzajów biur podróży, w zależności od ich roli w obsłudze turystów. Organizatorzy turystyki to podmioty organizujące imprezy turystyczne i ponoszące odpowiedzialność za wykonanie i należytą jakość wszystkich usług składających się na umowę zawartą z klientem o wykonanie usługi na tzw. imprezę turystyczną. Działalność tego rodzaju wymaga najwyższych kwalifikacji i ma decydujące znaczenie dla należytej jakości wykonania usług. W Polsce mamy do czynienia z bardzo dużą liczbą zawartych umów, w których jedynym ponoszącym koszty jest klient, jakość tych usług jest często niższa, zdecydowanie niższa niż oczekiwana przez klientów, a proces dochodzenia przez klienta swoich praw na podstawie Kodeksu cywilnego to obecnie procedura praktycznie niewykonalna, trwająca wiele lat i w zasadzie nie gwarantująca sukcesu.</u>
          <u xml:id="u-304.11" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Ustawa ta wprowadza również kategorię pośredników turystycznych. Pośrednicy turystyczni to podmioty zawierające w imieniu klientów i na ich zlecenie umowy o świadczenie usług turystycznych z bezpośrednimi usługodawcami. Ustawa ta wprowadza także pojęcie agentów turystycznych. Agenci turystyczni to osoby stale pośredniczące w zawieraniu umów o świadczenie usług turystycznych, działające w imieniu i na rzecz organizatorów turystyki lub ich usługodawców. Zarówno organizatorzy turystyki, jak i pośrednicy turystyczni zawierają umowę bezpośrednio z klientami, którzy powierzają im swoje pieniądze i mogą kierować do nich roszczenia w razie niewykonania umowy lub nieodpowiedniej jakości świadczeń. W związku z tym dla biur podróży tego rodzaju ustawa wprowadza m.in. obowiązek zatrudniania odpowiednio wykwalifikowanego kierownika oraz obowiązek posiadania odpowiedniego zabezpieczenia finansowego. Potwierdzeniem spełnienia tych wymagań jest koncesja organizatora turystyki lub pośrednika turystycznego wydawana na podstawie tej ustawy. Ustawa ta i wymagania z niej wynikające są zgodne z zasadami zawartymi w ustawie o działalności gospodarczej. Należy podkreślić, że ustalone w ustawie zasady wydawania koncesji eliminują w praktyce swobodne uznanie organu administracji i zapewniają uzyskanie koncesji każdemu, kto spełni odpowiednie warunki. Nie przewiduje się tutaj w żadnym stopniu limitowania dostępu do rynku - to bardzo ważne! Chcemy chronić klienta, ale nie chcemy bronić dostępu do rynku żadnemu z podmiotów, który spełnia warunki. Inaczej mówiąc: organ koncesyjny nie ma prawa odmówić wydania koncesji przedsiębiorstwu czy firmie, które spełniają warunki określone w ustawie. Jeszcze inaczej mówiąc: działamy na rzecz ochrony pewnego standardu, lecz nie blokujemy rynku dla kogokolwiek, kto ma odpowiednie możliwości, aby na tym rynku funkcjonować. Nie wymagamy natomiast w tej ustawie koncesji na działalność agentów turystycznych, którzy występują w imieniu i działają na rzecz innych usługodawców, głównie tych mających koncesje, bo skutki działania agenta obciążają podmiot, który tego agenta ustanowił, czyli biuro turystyczne posiadające koncesję - dzięki czemu interesy klienta są właściwie chronione.</u>
          <u xml:id="u-304.12" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Zaproponowany podział i zróżnicowanie wymagań ustawowych dla poszczególnych rodzajów biur podróży pozwalają oczekiwać, że małe, często jednoosobowe biura turystyczne pozostaną na rynku jako agenci turystyczni, a duże biura podróży, mające odpowiednie warunki, staną się tzw. hurtownikami usług turystycznych, ponoszącymi pełną odpowiedzialność za usługę turystyczną. Dzięki temu zrodzi się w Polsce sieć usług turystycznych złożona z agentów i hurtowników - jak to jest w wielu innych krajach przodujących w statystykach Światowej Organizacji Turystyki, gdzie klient jest bezpieczny, a rynek usług turystycznych rozwija się dobrze.</u>
          <u xml:id="u-304.13" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Ustawa ta w art. 6 wprowadza szczegółowe wymagania kwalifikacyjne dla osób kierujących działalnością organizatorów turystyki i pośredników turystycznych. O kwalifikacjach tych decyduje odpowiednia praktyka, której wymagany okres jest krótszy dla osób posiadających kierunkowe wykształcenie. Takie rozwiązanie wymagań kwalifikacyjnych nie godzi w interes klienta, dla którego fachowość osób prowadzących biuro podróży jest rękojmią dobrego przygotowania imprezy, nie godzi też w interesy osób podejmujących działalność gospodarczą w turystyce, dla których w każdym wypadku pozostaje otwarta możliwość uzyskania odpowiednich kwalifikacji, nawet jeżeli nie ukończyły specjalistycznych szkół w tym zakresie. Rozwiązanie, które proponujemy, jest zbieżne z podobnymi rozwiązaniami w innych przepisach i z generalną zasadą, która przewija się przez ustawę o działalności gospodarczej, w myśl której każdy podmiot może podjąć się działalności gospodarczej, jeżeli spełnia odpowiednie ustawowe obowiązki - w tym przypadku kierowanie przedsiębiorstwami turystycznymi powierzamy fachowcom, których kwalifikacje są gwarantowane odpowiednim wykształceniem i stażem pracy.</u>
          <u xml:id="u-304.14" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Podmioty ubiegając się o koncesję organizatora turystyki lub pośrednika turystycznego powinny przedstawić dowód zabezpieczenia finansowego kwot wpłacanych przez klientów na poczet świadczonych usług oraz zapewnienia powrotu turystów do kraju w przypadku niewypłacalności organizatora turystyki. To bardzo ważny punkt. Mieliśmy w nieodległej przeszłości wiele przypadków, kiedy niesolidność biur podróży powodowała aresztowanie ich klientów w hotelach za granicą, bez szansy powrotu do kraju. Klient nie może płacić za niesolidność, brak profesjonalizmu biura podróży. Stąd takie zabezpieczenia w różnych formach, jakie przewidziane są w ustawie, stwarzają klientowi jednoznaczne gwarancje, że w wypadku niewywiązania się przez biuro turystyczne z obowiązków organizowania pobytu, przelotu tam i z powrotem, odpowiednie gwarancje bankowe lub ubezpieczeniowe pozwolą temu klientowi wrócić do kraju w stosownym terminie. Koszty nieudolności obciążą biuro podróży, a nie klienta.</u>
          <u xml:id="u-304.15" who="#PosełAndrzejSzarawarski">W ustawie przewidujemy również uregulowanie problemu przewodników turystycznych. To szalenie ważna, wbrew pozorom, kwestia, świadcząca o poziomie usług turystycznych. Dziś mamy na rynku usług przewodnickich totalny chaos. Każdy, kto kończy 9-miesięczny kurs PTTK czy w innych podmiotach, np. eksternistyczny, bez konieczności przejścia jakiegokolwiek kursu, lub kilkutygodniowy, może być dziś przewodnikiem. Efekt jest taki, że często zdarza się, iż klienci biur podróży wiedzą o wiele więcej o zwiedzanym miejscu niż tak zwany przewodnik. Nierzadkie są przypadki, że przewodnikiem po mieście jest po prostu kierowca autobusu, który wozi klientów. Stąd w rozdz. 4 tej ustawy przewidujemy regulacje dotyczące przewodników turystycznych i pilotów wycieczek, określając zarówno kwalifikacje, wymagania, jak i zasady działalności tych przewodników koncesjonowanych, licencjonowanych i pilotów, którzy biorą na siebie ważny obowiązek zapewnienia prawidłowej realizacji programu zakupionej usługi. Nie może być tak, że klient płaci duże pieniądze, a następnie usługa jest realizowana przez przewodnika czy pilota nieprofesjonalnego, nie posiadającego odpowiedniego wykształcenia, nie znającego języka, kraju, obszaru, o którym powinien udzielać klientowi stosownych informacji. Rozdz. 4 tej ustawy praktycznie eliminuje te przypadki, które dzisiaj są jednym z głównych punktów reklamacji, sporów i - co najważniejsze - niezadowolenia klientów korzystających z usług turystycznych.</u>
          <u xml:id="u-304.16" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Rozdz. 5 mówi o usługach hotelarskich. Chodzi tu przede wszystkim o określenie standardów obiektów, które te usługi świadczą. Ustalenie takich standardów jest niezbędne do ułatwienia zawierania umów, jest dla klientów podstawą domagania się odpowiedniej jakości świadczeń, także z punktu widzenia turystyki międzynarodowej. Ustalenie standardów sprzyja budowaniu korzystnego obrazu polskiej oferty turystycznej, której standardy powinny być porównywalne do obowiązujących w krajach uznawanych za wiodące w turystyce, a głównie - poza Stanami Zjednoczonymi - są to kraje Unii Europejskiej, typu Francja, Hiszpania czy Włochy. Zgodnie z przedstawionym projektem, ustalenie rodzaju i kategorii hoteli, moteli, pensjonatów, campingów, domów wycieczkowych i schronisk następuje w trybie decyzji administracyjnej. Zasady podejmowania decyzji w tym obszarze zawarte są w rozdz. 5 ustawy. Uważamy, że jest to szalenie ważna regulacja, która leży w interesie klienta. Polega ona na tym, że wynajmując miejsce w hotelu odpowiedniej kategorii, klient z góry wie, jakie minimum usług zostanie mu zaoferowane.</u>
          <u xml:id="u-304.17" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Rozdz. 6 tej ustawy mówi o zmianach w przepisach obowiązujących oraz o przepisach przejściowych i końcowych. I tak: Art. 46 dokonuje zmian w Kodeksie wykroczeń, mówiąc o tym, że kto wykonuje bez wymaganych uprawnień zadania przewodnika lub pilota wycieczek, podlega karze; kto świadczy usługi hotelarskie, używa nazw rodzajowych lub określenia kategorii obiektów hotelarskich bez decyzji lub niezgodnie z zapadłą decyzją stosownych władz, podlega karze itd., itd. Art. 47 mówi o zmianach w ustawie o działalności gospodarczej. Art. 48 poprawia Prawo łowieckie, dostosowując je do wymogów tej ustawy. Art. 49 jest typowym przepisem przejściowym, mówiącym o tym, że osoby, które przed dniem wejścia w życie ustawy posiadały uprawnienia przewodnika lub pilota wycieczek krajowych, nadane im przez terenowe organizacje państwowe, osoby, które zdały egzamin na przewodnika turystycznego w PTTK albo u innego organizatora szkolenia itd., zachowują swoje uprawnienia w myśl nowej ustawy. Art. 50 mówi o zaszeregowaniu obiektów hotelarskich - do dnia dzisiejszego i od dnia wejścia ustawy. Art. 51 mówi o wpisach do ewidencji działalności gospodarczej w zakresie organizowania imprez turystycznych lub pośrednictwa w zawieraniu umów o świadczenie usług hotelarskich, które zostały wydane i zachowują ważność do 30 czerwca 1998 r. Po tym okresie wszyscy, którzy do tej pory uprawiali działalność w tym obszarze, muszą uzyskać odpowiednie koncesje lub zezwolenia, wymagane tą ustawą.</u>
          <u xml:id="u-304.18" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jeśli będzie taka wola polityczna Wysokiej Izby, ta ustawa wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 1998 r. Przemysł turystyczny w Polsce rozwija się bardzo żywiołowo. Dzisiaj już przynosi dochody większe niż przemysł. Jest to szansa dla wielu regionów objętych dzisiaj strukturalnym bezrobociem, które, dzięki walorom turystycznym, mają szanse stać się regionami o wysokiej koniunkturze gospodarczej. Dlatego wnoszę do Wysokiej Izby o to, aby przyjąć tę ustawę i stworzyć szansę przede wszystkim na prawidłowe uregulowanie stosunków pomiędzy organizatorem turystyki a klientem, którym często jest przeciętny obywatel oszczędzający przez cały rok po to, aby mógł przez dwa tygodnie zabezpieczyć sobie i swojej rodzinie właściwy wypoczynek. Tę ustawę należy też przyjąć po to, aby stworzyć gminom, przedsiębiorstwom turystycznym, biurom podróży odpowiednie warunki do organizowania turystyki w Polsce. Oprócz tej ustawy potrzeba nam innych ustaw, między innymi ustawy o promocji turystyki, o utworzeniu narodowej organizacji turystycznej, która wiązałaby wysiłek państwa reprezentowanego przez rząd, samorządów lokalnych i przedstawicieli branży turystycznych. To wszystko po to, aby przeciętny obywatel polski czy turysta zagraniczny mógł w każdej chwili, w każdym momencie dowiedzieć się, gdzie, jak, po jakiej cenie może skorzystać z dobrej usługi turystycznej świadczonej przez biura turystyczne w Polsce czy polskie lub zagraniczne biura turystyczne dla polskiego turysty za granicą.</u>
          <u xml:id="u-304.19" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Turystyka jest wielką szansą dla polskiej gospodarki. To dzięki wsparciu odpowiednimi regulacjami może sprawić, że polska turystyka obroni miejsce w dziesiątce najlepiej turystycznie rozwiniętych krajów świata. Dzięki tym regulacjom prawnym, które już podejmujemy i które musimy podjąć w przyszłości, można mieć nadzieję, że Polska będzie atrakcyjnym krajem dla turystów zagranicznych. Dzięki tym regulacjom prawnym, między innymi tej ustawie, będą bardzo czytelnie określone zasady korzystania z usług turystycznych przez obywateli polskich na terenie Polski.</u>
          <u xml:id="u-304.20" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Wnoszę więc w imieniu połączonych komisji, aby Wysoka Izba raczyła przyjąć projekt tej ustawy jako jeden z pilniejszych. Polska turystyka jest przecież pewnym fenomenem, od wielu lat rozwija się żywiołowo, bez żadnych regulacji prawnych, i świat z podziwem patrzy na nasze osiągnięcia. W roku 1991 Polski w ogóle nie notowano w statystykach Światowej Organizacji Turystyki, w roku 1995 zostaliśmy sklasyfikowani na szóstym miejscu w świecie. To bardzo wysoka pozycja.</u>
          <u xml:id="u-304.21" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Szlachectwo zobowiązuje, w związku z tym Polska powinna stworzyć zarówno dla polskich, jak i zagranicznych turystów takie regulacje prawne, które dają gwarancję wysokiej jakości usług, bezpieczeństwa pobytu turystów zagranicznych w Polsce i, co najważniejsze, powinna stworzyć warunki, aby turyści zagraniczni i polscy chcieli korzystać z polskiej oferty turystycznej. Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-304.22" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi Szarawarskiemu za przedstawienie sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-305.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Wysoka Izbo! Muszę na chwilę odroczyć debatę nad tym punktem porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-305.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Powracamy do rozpatrzenia punktu 19 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Ustawodawczej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (druki nr 2303 i 2463).</u>
          <u xml:id="u-305.3" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Otóż zaproponowałem w imieniu Prezydium Sejmu ponowne skierowanie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych do Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Ustawodawczej w celu przedstawienia dodatkowego sprawozdania. Pan poseł Stec złożył sprzeciw. W związku z tym zapowiedziałem, że przystąpimy do głosowania w dniu jutrzejszym. Następnie, po konsultacjach, pan poseł Stec sprzeciw wycofał. Pozostaje zatem w mocy wniosek Prezydium Sejmu. Projekt został skierowany do wymienionych komisji i przystąpimy do głosowania wtedy, kiedy komisja przedłoży sprawozdanie. Ufam, że to będzie możliwe jeszcze w czasie tego posiedzenia Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-305.4" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Powracamy do rozpatrzenia punktu 21 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług oraz Komisji Ustawodawczej o rządowym projekcie ustawy o usługach turystycznych (druki nr 2316 i 2466).</u>
          <u xml:id="u-305.5" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Przypominam, iż Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-305.6" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-305.7" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Jako pierwszą proszę o zabranie głosu panią posłankę Elżbietę Pielę-Mielczarek z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#PosełElżbietaPielaMielczarek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wynik prac nad rządowym projektem ustawy o usługach turystycznych połączonych Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług i Komisji Ustawodawczej, zawarty w sprawozdaniu (druk nr 2466), zdaniem klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej zasługuje na poparcie.</u>
          <u xml:id="u-306.1" who="#PosełElżbietaPielaMielczarek">Potrzebę regulacji prawnych w branży turystycznej odczuwali najbardziej klienci tej branży, zwłaszcza ci potraktowani nieuczciwie, dochodzący w toku długotrwałych procesów zwrotu należności za nie wykonane lub nienależycie wykonane usługi. Trzeba również stwierdzić, iż rozwój usług turystycznych jest w ostatnich kilku latach imponujący. Klientów branży turystycznej mamy setki tysięcy czy też miliony. Nie bez znaczenia więc dla działających w tym zakresie podmiotów gospodarczych jest zrównanie się z normami europejskimi, w tym zwrócenie większej uwagi na ochronę praw klienta.</u>
          <u xml:id="u-306.2" who="#PosełElżbietaPielaMielczarek">Mój klub jest w pełni przekonany co do konieczności takich uregulowań, jak i ich zakresu, ze szczególnym uwzględnieniem ochrony ubezpieczeniowej oraz gwarancji powrotu turystów do kraju w razie niewypłacalności organizatora turystyki. Uważamy również - zgodnie zresztą z rozwiązaniami europejskimi, z dyrektywą wydaną w tej sprawie w roku 1990 - iż pewne administracyjne rygory w zakresie ochrony konsumenta są uzasadnione wszędzie tam, gdzie w grę wchodzi osobiste bezpieczeństwo korzystającego z usługi, a także ochrona interesów finansowych klienta, płacącego w takich przypadkach z góry za usługę i pozbawianego możliwości kontroli podmiotu gospodarczego.</u>
          <u xml:id="u-306.3" who="#PosełElżbietaPielaMielczarek">Zdaniem klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej również obrót gospodarczy - poprzez standaryzację usług, uregulowanie spraw szkoleniowych, skonkretyzowanie zapisów dotyczących agroturystyki - zyska na sprawności. W toku prac komisyjnych zwracaliśmy szczególną uwagę na sprawę koncesjonowania; po pierwsze, organizowania imprez turystycznych, po drugie, pośrednictwa w zawieraniu na zlecenie klientów umów o świadczenie usług turystycznych. To ograniczenie swobody działalności gospodarczej jest dla nas do przyjęcia ze względu na troskę o życie i zdrowie klienta, powszechność takich uregulowań w innych krajach europejskich, a także przejrzystość kryteriów stanowiących podstawę udzielenia koncesji.</u>
          <u xml:id="u-306.4" who="#PosełElżbietaPielaMielczarek">Ze zdziwieniem więc przyjmujemy uzasadnienie dołączone we wtorek przez klub Unii Wolności do wniosku o wycofanie tej ustawy z porządku obrad, mówiące o naruszeniu konstytucyjnych zasad swobody gospodarczej. Taka argumentacja nie padała w toku działań podkomisji ani też połączonych komisji pracujących nad projektem tej ustawy. Zgłoszono tylko jeden wniosek dotyczący skreślenia art. 6, w którym określa się kryteria wykształcenia i praktyki zawodowej, jakie winny spełniać osoby świadczące usługi turystyczne wymagające koncesji. Wniosek ten nie uzyskał poparcia wysokich komisji, a argumenty zgłaszane w toku dyskusji w tej sprawie przedstawił pan poseł sprawozdawca.</u>
          <u xml:id="u-306.5" who="#PosełElżbietaPielaMielczarek">Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej uważa, że to właśnie odpowiednie przygotowanie zawodowe osoby kierującej wyodrębnioną działalnością w zakresie usług turystycznych daje gwarancję należytego wykonania tych usług. To nie starający się o koncesję winien posiadać odpowiednie wykształcenie i praktykę, tylko osoba, która w jego podmiocie gospodarczym kieruje wyodrębnioną działalnością w zakresie usług turystycznych lub działalnością oddziałów, filii i ekspozytur samodzielnie dokonujących czynności prawnych.</u>
          <u xml:id="u-306.6" who="#PosełElżbietaPielaMielczarek">Drugim, naszym zdaniem, bardzo ważnym elementem ochrony klienta jest warunek koncesyjny przedstawienia dowodu umowy gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej albo umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej na rzecz klientów z upoważnieniem dla organu koncesyjnego do wydania dyspozycji wypłaty środków na pokrycie kosztów powrotu klienta do kraju. Otrzymanie przez klienta dokumentu potwierdzającego ubezpieczenie będzie stanowiło dla niego uprawnienie do dochodzenia roszczeń bezpośrednio od zakładu ubezpieczeniowego, bez procesu sądowego, co, zdaniem klubu, jest najistotniejszą zaletą tej ustawy. A więc nie długie, skomplikowane i kosztowne procedury sądowe, ale wniosek do instytucji ubezpieczeniowej jest podstawą wypłaty szkody.</u>
          <u xml:id="u-306.7" who="#PosełElżbietaPielaMielczarek">Uznajemy za istotne i potrzebne również pozostałe rozwiązania projektu, jak: obowiązek pisemnego zawarcia umowy o świadczeniu usług, określenie warunków mogących być postawą zmiany ceny usługi, uregulowanie wymagań dotyczących przewodników turystycznych i pilotów wycieczek, a także kategoryzację obiektów hotelarskich i ustalenie systemu prowadzenia ewidencji w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-306.8" who="#PosełElżbietaPielaMielczarek">Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej, w którego imieniu mam zaszczyt występować, poprze ustawę w przekonaniu, że będzie ona dobrze służyła dalszemu rozwojowi branży turystycznej, lepiej chroniła klientów tej branży, a także pozwoli na wyeliminowanie z niej niesolidnych czy też nieuczciwych usługodawców. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-306.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję pani posłance Elżbiecie Pieli-Mielczarek.</u>
          <u xml:id="u-307.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Wysoka Izbo! Odnalazł się, co prawda jeszcze w odległym miejscu, pan poseł Rokita, tak że informuję, iż po zakończeniu tego punktu porządku dziennego, dotyczącego ustawy o usługach turystycznych, będziemy mogli powrócić do sprawozdania, które miał przedstawić pan poseł Rokita. Mówię: prawdopodobnie, ponieważ pana posła Rokity nie ma jeszcze na sali, ale...</u>
          <u xml:id="u-307.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">To jest ważne, panie pośle...</u>
          <u xml:id="u-307.3" who="#komentarz">(Poseł Jan Król: Powinien zostać napomniany.)</u>
          <u xml:id="u-307.4" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Panie pośle, dobrze, będzie napomniany, ale są posłowie, którzy czekają na ten punkt porządku dziennego i muszą się dowiedzieć, kiedy będzie on rozpatrywany, więc proszę nie poprawiać. Naprawdę, wiem, co robię, więc proszę ciągle tego nie krytykować, chodzi o to, żeby usprawnić obrady.</u>
          <u xml:id="u-307.5" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę bardzo, pan poseł Tadeusz Józef Kowalczyk z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#PosełTadeuszJózefKowalczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Uchwalenie ustawy o usługach turystycznych jest przełomem w zakresie ochrony konsumenta tych usług w Polsce. Ustawa ta w sposób nowoczesny, zgodnie z Dyrektywą europejską 314 z 1990 r. w sprawie imprez turystycznych, wprowadza mechanizmy zabezpieczające klientów biur podróży przed nadużyciami w zakresie wykorzystania wpłacanych przez nich pieniędzy, jednocześnie ustanawia korzystną dla klientów podstawę zawierania umów. Można oczekiwać, że wprowadzenie w życie tej ustawy położy kres umowom zawieranym byle jak, pomijającym informacje istotne dla klienta, a równocześnie ograniczającym odpowiedzialność biura podróży w razie niewykonania lub złego wykonania umowy. Przepisy wspomnianej dyrektywy wprowadziły do swojego ustawodawstwa wewnętrznego już prawie wszystkie kraje członkowskie Unii Europejskiej i można się spodziewać, że ich stosowanie stanie się jednym z ważnych kryteriów oceny wiarygodności osób oferujących usługi turystyczne w poszczególnych państwach. Wdrożenie dyrektywy o imprezach turystycznych jest także istotnym elementem programu dostosowania polskiego prawa do prawa Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-308.1" who="#PosełTadeuszJózefKowalczyk">Uchwalenie tej ustawy ma jednak znaczenie wykraczające poza wąsko rozumianą ochroną konsumenta. Jest to pierwszy akt prawny, który stwarza możliwość oceny wiarygodności podmiotów gospodarczych działających w turystyce i jakości świadczonych przez nie usług. W ostatnich latach wiele osób podjęło lub zamierza podjąć świadczenie usług turystycznych we własnym zakresie. Działalność polegająca na wynajmowaniu pokoju i prowadzeniu małych pensjonatów, pól namiotowych i kempingów, stołówek i kawiarenek, wynajmowaniu rowerów, łódek, koni pod wierzch i świadczeniu innych usług na rzecz turystów jest dla wielu osób atrakcyjną perspektywą uzyskania dodatkowych dochodów lub stworzenia nowych miejsc pracy dla siebie i najbliższych. Jednak rozwój tej działalności hamuje brak sprawnej sieci sprzedaży, brak informacji i niechęć do wiązania się umowami z biurami turystycznymi, których rzetelności nie sposób ocenić. Niechęć ta jest zrozumiała, bowiem niesolidny kontrahent, nie opłacający wykorzystanych świadczeń może doprowadzić takie niewielkie przedsiębiorstwo do ruiny. Jeżeli ustawa pomoże niechęć tę przełamać, można oczekiwać znaczącego postępu w rozwoju małych przedsiębiorstw turystycznych.</u>
          <u xml:id="u-308.2" who="#PosełTadeuszJózefKowalczyk">Mówiąc o usługach turystycznych, należy pamiętać, że działalność biur turystycznych to jedynie wierzchołek piramidy, na którą składa się praca ludzi zatrudnionych w hotelach, restauracjach, przedsiębiorstwach przewozowych, kulturze, rekreacji, handlu i administracji. Same biura turystyczne nie tworzą znaczącej liczby miejsc pracy i nie powodują ożywienia gospodarczego w poszczególnych miejscowościach. Jednak biura sprawnie i skutecznie działające pozwalają zapewnić klientów całej rzeszy wymienionych wcześniej usługodawców. Dlatego równomierny, zrównoważony rozwój turystyki wymaga dobrej współpracy usługodawców z biurami turystycznymi.</u>
          <u xml:id="u-308.3" who="#PosełTadeuszJózefKowalczyk">Ustawa zapewnia nie tylko wiarygodność biur podróży, ale i stwarza mechanizmy zapewnienia odpowiedniego standardu usług hotelarskich i przewodnickich. Określenie wymagań dotyczących wyposażenia obiektów świadczących usługi hotelarskie to nie tylko ochrona indywidualnego klienta korzystającego z tych usług, to także ogromne ułatwienie w zawieraniu umów pomiędzy biurami podróży.</u>
          <u xml:id="u-308.4" who="#PosełTadeuszJózefKowalczyk">Możliwość oficjalnego potwierdzenia należytej jakości oferowanych usług ma także znaczenie dla gmin, instytucji publicznych i samorządowych, które angażują się w promocję Polski jako kraju atrakcyjnego turystycznie, czyli w promocję turystyczną poszczególnych regionów i miejscowości. Informowanie w materiałach promocyjnych o usługodawcach, których rzetelności nie sprawdzono, powoduje nie tylko marnotrawienie środków przeznaczonych na promocję turystyczną, ale podważa także wiarygodność odpowiedzialnych za nią instytucji i całych społeczności zapraszających turystów.</u>
          <u xml:id="u-308.5" who="#PosełTadeuszJózefKowalczyk">Każda ingerencja administracyjna w sferę działalności gospodarczej rodzi zawsze obawy o ograniczenie tej działalności, o próby ręcznego sterowania czy ograniczenie mechanizmu konkurencji. W ustawie dziś omawianej o usługach turystycznych zagrożenia te zminimalizowano (jeżeli nie usunięto całkowicie), poprzez tworzenie przejrzystych kryteriów, których spełnienie gwarantuje uzyskanie koncesji, pozostawienie możliwości prowadzenia działalności agenta turystycznego bez uzyskiwania koncesji, stworzenie możliwości świadczeń usług hotelarskich bez obowiązku poddawania się kategoryzacji czy wyłączenie z obowiązku zgłaszania do ewidencji gospodarczej podejmowania przez rolników w ich gospodarstwach dodatkowych usług na rzecz turystów. Ustawa w szerokim zakresie uwzględnia także stan istniejący, szczególnie w odniesieniu do pilotów wycieczek i przewodników turystycznych, a także w odniesieniu do kategorii obiektów hotelarskich, ograniczając tym samym trudności związane z wejściem w życie jej postanowień.</u>
          <u xml:id="u-308.6" who="#PosełTadeuszJózefKowalczyk">W wypadku tej ustawy mamy do czynienia ze szczególnie długotrwałym procesem uzgadniania wszystkich jej postanowień z przedstawicielami biur podróży, hotelarzy, środowiskiem przewodników i pilotów wycieczek. Dzięki temu jest ona w swoich założeniach akceptowana, a jej uchwalenie oczekiwane przez zainteresowane środowiska, zwłaszcza zaś przez te podmioty działające już na rynku, posiadające odpowiednie doświadczenie i oczekujące ochrony przed nieuczciwością lub lekkomyślnością osób rozpoczynających działalność bez odpowiedniego przygotowania i warunków materialnych.</u>
          <u xml:id="u-308.7" who="#PosełTadeuszJózefKowalczyk">Specyfiką rynku usług turystycznych jest dbałość o korzystny wizerunek nie tylko pojedynczej firmy, ale całego regionu lub kraju. Niesolidność lub nieuczciwość jednego podmiotu oznacza często pogorszenie warunków działania dla pozostałych, na przykład utratę kredytu, odmowę rezerwacji, wymaganie wysokich przedpłat na zamawiane usługi itd. Zjawiska takie decydują o mniejszej konkurencyjności oferty polskich biur turystycznych w relacji między innymi do firm zagranicznych. Nie sposób zapewnić polskim organizatorom turystyki ochrony przed konkurencją zagraniczną, takiej, która wyrównałaby tego rodzaju straty. Ochrona taka godziłaby także w interes konsumenta poszukującego najlepszej oferty za najniższą cenę. Dlatego należy mieć świadomość, że o cenie usług turystycznych oferowanych konsumentom po wprowadzeniu w życie ustawy decydować będą nie tylko koszty związane ze spełnieniem nowych wymagań w zakresie ubezpieczenia organizatora turystyki i turystów, ale przede wszystkim zdolność polskich przedsiębiorców do przekształcania się w wyspecjalizowanych, sprawnych i wiarygodnych organizatorów turystyki, uzyskujących korzystne warunki w negocjacjach z kontrahentami zagranicznymi.</u>
          <u xml:id="u-308.8" who="#PosełTadeuszJózefKowalczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego, w imieniu którego zabieram głos, poprze omawianą ustawę, będzie głosował za jak najszybszym jej uchwaleniem dla dobra polskiej turystyki. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-308.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi Tadeuszowi Józefowi Kowalczykowi.</u>
          <u xml:id="u-309.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę pana posła Jana Okońskiego z Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#PosełJanOkoński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Niestety, w imieniu mojego klubu wyrażę stanowisko odmienne niż stanowisko klubów SLD i PSL. Zauważam jedną rzecz: ten parlament opanowała mania koncesjonowania, rzeczywiście zaczynamy koncesjonować prawie każdą działalność gospodarczą. Uważam, że jest to zjawisko ogromnie niebezpieczne. Przede wszystkim rodzi korupcję, urzędnicy będą decydować o prowadzeniu działalności gospodarczej, ogranicza dostęp do działalności gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-310.1" who="#PosełJanOkoński">Teraz chciałbym powiedzieć o ustawie. Polska turystyka w dużej mierze mogła się rozwinąć właśnie dzięki temu, że przestały obowiązywać koncesje. Mogła się rozwinąć, dlatego że małe i średnie podmioty gospodarcze, które się nią zajęły, wprowadziły na polskim rynku turystycznym element konkurencji. W pewnym sensie macie państwo rację - rzeczywiście jakość usług turystycznych jest różna. Ale jest ona różna zarówno w firmach, które pamiętają poprzedni czas i poprzedni system, jak i w firmach nowych. Według mnie polski parlament powinien przede wszystkim zająć się sprawniejszym oddziaływaniem sądownictwa, w którym należałoby się zajmować szybciej i skuteczniej umowami, bo każda umowa turystyczna jest umową, a każde oszustwo i nieuczciwość powinny być natychmiast ukarane. W moim odczuciu i w odczuciu członków mojego klubu tak być powinno.</u>
          <u xml:id="u-310.2" who="#PosełJanOkoński">Uważamy, że tej ustawy nie da się poprawić, nadaje się ona tylko do odrzucenia. Zaprzecza zasadom wolności gospodarczej, pomocniczości państwa, swobody umów, nakłada nowe niepotrzebne ciężary, utrudnia prowadzenie działalności gospodarczej, sprzyja biurokracji, otwiera pole nadużyć i korupcji. Frazesy o ochronie konsumentów są naprawdę tylko frazesami. Wystarczy przypomnieć wielkie afery turystyczne, np. w Niemczech, gdzie jest rzeczywista regulacja, obowiązuje ustawa, a afery jednak występują. Do ochrony klienta w turystyce i gdzie indziej potrzeba sprawnego systemu sądownictwa cywilnego i egzekucji roszczeń i tym powinien się zajmować Sejm, a nie mnożyć zbędne przepisy i koncesje. A gdzie ochrona obywatela przed nachalnym uszczęśliwianiem ze strony państwowej administracji? Jeśli turysta chce na przykład dokonać wyboru, to dajmy mu taką szansę. Przysługuje mu przecież na ogólnych warunkach Kodeksu cywilnego prawo zaskarżenia danej umowy, jeśli rzeczywiście biuro turystyczne jest nieuczciwe.</u>
          <u xml:id="u-310.3" who="#PosełJanOkoński">Mówi się, że ustawa zwiększy liczbę turystów zagranicznych, bo podniesie się standard. Standard może się podnieść tylko jako wynik konkurencji, nigdy dekretów. Mówi się, że ustawa ta poprawi pozycję polskich tour-operatorów w stosunku do zagranicznych. Wielkie firmy zagraniczne o wiele łatwiej poradzą sobie z wszystkimi rafami, mogą też sobie pozwolić na długotrwałą działalność ze stratą. Ustawa wyraźnie daje fory rekinom. My w tej ustawie chcemy małe i średnie podmioty gospodarcze doprowadzić do pełnego uzależnienia od wielkich organizacji turystycznych.</u>
          <u xml:id="u-310.4" who="#PosełJanOkoński">Wnioski, jakie można wysnuć z tej ustawy: turystyka nie powinna być koncesjonowana, to jest w ogóle podstawowy wniosek, głównym zadaniem urzędu turystyki powinno zaś być informowanie i edukowanie konsumenta i niewyręczanie go w jego roli, konsument ma prawo wyboru, a rynek powinien to weryfikować. Dlatego z pełnym przekonaniem mój klub będzie głosował przeciwko tej ustawie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-310.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi Janowi Okońskiemu.</u>
          <u xml:id="u-311.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę pana posła Andrzeja Aumillera z Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#PosełAndrzejAumiller">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Trudno mi będzie zabrać głos po tak miażdżącej krytyce tej ustawy, ale tego się spodziewałem, bo brałem udział w pracach komisji. Nieprawdą jest to, że na Zachodzie decyduje wolny rynek, bo tam usługi turystyczne są koncesjonowane.</u>
          <u xml:id="u-312.1" who="#komentarz">(Poseł Jan Okoński: Nie wszędzie.)</u>
          <u xml:id="u-312.2" who="#PosełAndrzejAumiller">W tych krajach, w których się dobrze dzieje, tak jest.</u>
          <u xml:id="u-312.3" who="#PosełAndrzejAumiller">Wracamy jednak do tematu wystąpienia. Muszę powiedzieć, że nasz klub z dużym zrozumieniem przyjmuje sprawozdanie Komisji Transportu, Handlu i Usług oraz Komisji Ustawodawczej o rządowym projekcie ustawy o usługach turystycznych. Turystyka, jak wykazała praktyka ostatnich lat, jest jedną z bardzo ważnych dziedzin życia gospodarczego, na przykład wpływy z przyjazdów zagranicznych turystów do Polski przekraczają ostatnio 5 mld dolarów, a na początku zmiany ustroju wynosiły raptem 0,5 mld dolarów...</u>
          <u xml:id="u-312.4" who="#komentarz">(Poseł Gwidon Wójcik: Bo nie mają koncesji.)</u>
          <u xml:id="u-312.5" who="#PosełAndrzejAumiller">Nie, nie chodzi o to, że nie mają koncesji, to zupełnie coś innego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Bardzo proszę nie prowadzić pozaregulaminowych debat na sali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#PosełAndrzejAumiller">...a działalność turystyczna nie jest do tej pory uregulowana ustawowo, czyli polska branża turystyczna jest pozbawiona regulacji prawnych gwarantujących minimum jakości świadczonych usług zabezpieczających podstawowe interesy konsumentów. W ostatnich latach słyszy się wiele o niepokojących zjawiskach nadużywania zaufania klientów przez nieudolnych i nieuczciwych czy nieuczciwych właścicieli biur podróży nie podlegających skutecznej kontroli Urzędu Kultury Fizycznej i Turystyki. Można by mieć zastrzeżenia, czemu te instytucje czy firmy turystyczne nie są należycie przez ten urząd kontrolowane, wtedy nie byłoby wielu z tych problemów, a zachęcanie obywateli do składania skarg, wniosków, pozwów do sądu... zdajemy sobie chyba sprawę z tego, jakie będą tego konsekwencje czasowe i koszt.</u>
          <u xml:id="u-314.1" who="#PosełAndrzejAumiller">Klub Parlamentarny Unii Pracy uważa, że ustawa zapewni ochronę finansowych interesów konsumenta, zapewni osobiste bezpieczeństwo, będzie chronić życie i zdrowie korzystających z usług turystycznych. Niejednokrotnie przecież transport odbywa się niesprawnymi autokarami, z niedoświadczonym lub nie mającym kwalifikacji pilotem wycieczki. Ostatnio moja rodzina tego doświadczyła, moja mama była na pielgrzymce w Fatimie autobusem, który miał być klimatyzowany, z wygodnymi siedzeniami, a nawet nawiew nie był sprawny. Nigdy nie zdążano na kolację, bo autokar zamiast na godz. 22 przyjeżdżał o godz. 12 czy 1 w nocy. No i co? Przejrzałem umowę, jaką te babcie, emerytki podpisały, to jest skandaliczna umowa. Gdzie się mają udać te osoby, do kogo? Tak że nie mówmy, że jest tak okay z tą naszą turystyką.</u>
          <u xml:id="u-314.2" who="#PosełAndrzejAumiller">Ustawa, co jest w naszym przekonaniu bardzo ważne, stanowi podstawę do stworzenia standardów jakości usług turystycznych, jakie istnieją w krajach Unii Europejskiej oraz pozwoli na eliminowanie zjawisk patologicznych, które zagrażają nie tylko interesom konsumentów, ale również polskiej, dobrze zorganizowanej i rzetelnej turystyki.</u>
          <u xml:id="u-314.3" who="#PosełAndrzejAumiller">Wysoka Izbo! Bardzo dobrze, że w projekcie ustawy, wzorem Dyrektywy Rady 90/314 EWG - warto zobaczyć, w uzasadnieniu jest opinia pani Hübner - w rozdz. 2 wprowadza się tryb udzielania koncesji organizatorom i pośrednikom turystycznym. Podyktowane jest to szeroko zrozumianą ochroną interesów klienta, którego właściwie zmusza się do płacenia z góry ceny usługi, bez możliwości sprawdzenia jej jakości. Świadczenie usług turystycznych wymaga kwalifikacji, doświadczenia oraz wyobraźni co do trudności i zagrożeń, jakie mogą wystąpić w czasie imprezy, wycieczki czy pobytu turystycznego. Dlatego tak ważne jest odpowiednie wykształcenie i praktyka stanowiąca jeden z warunków udzielenia koncesji.</u>
          <u xml:id="u-314.4" who="#PosełAndrzejAumiller">Ustawa przewiduje również wydawanie uprawnień dla pilotów wycieczek i przewodników turystycznych - ważne jest, żeby pilot zdał egzamin państwowy ze znajomości języka obcego. Ustawa wprowadza szczególne uregulowania chroniące interes konsumenta, formułując w sposób jednoznaczny obowiązek zawierania umów z klientem na piśmie. Ustawa w końcu wprowadza system ewidencjonowania i kategoryzowania obiektów świadczących usługi hotelarskie.</u>
          <u xml:id="u-314.5" who="#PosełAndrzejAumiller">Kończąc, wyrażam opinię Unii Pracy, że bardzo dobrze, iż ustawa przewiduje sankcje, również z Kodeksu wykroczeń; bez sankcji byłaby nieskuteczna. Klub Parlamentarny Unii Pracy będzie głosował za przyjęciem tej ustawy. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi Andrzejowi Aumillerowi.</u>
          <u xml:id="u-315.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę pana posła Andrzeja Gąsienicę-Makowskiego, BBWR.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#PosełAndrzejGąsienicaMakowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! BBWR pozytywnie ocenia projekt ustawy o usługach turystycznych. Komisja Ustawodawcza oraz Komisja Transportu, Łączności, Handlu i Usług dopracowały projekt ustawy, stwarzając podstawę wprowadzenia wielu potrzebnych i oczekiwaniach rozwiązań korzystnych dla rozwijającej się dynamicznie gospodarki turystycznej.</u>
          <u xml:id="u-316.1" who="#PosełAndrzejGąsienicaMakowski">Projekt ustawy czytelnie reguluje zasady funkcjonowania biur podróży. Klient korzystający z usług biura podróży musi mieć poczucie bezpieczeństwa i być przekonany, że za swoje pieniądze otrzyma usługi świadczone rzetelnie i zgodnie z przyrzeczeniem. Projekt ustawy przewiduje także wprowadzenie koncesji dla organizatorów turystyki, ale należy podkreślić, że przyznawanie tych koncesji naszym zdaniem wolne jest od uznaniowości administracji i oparte na jasnych kryteriach. Pozwoli to chronić podmioty wiarygodne i rzetelnie świadczące usługi przed nieuczciwą konkurencją. Działalność nieudolnych lub nieuczciwych usługodawców psuje reputację całej branży turystycznej, miejscowości i regionów.</u>
          <u xml:id="u-316.2" who="#PosełAndrzejGąsienicaMakowski">Ważnym działem gospodarki turystycznej jest świadczenie usług hotelarskich. Projekt ustawy stwarza podstawę wprowadzenia wymagań co do wyposażenia i zakresu świadczonych usług turystycznych w obiektach noclegowych. Jest to ważne dla klienta, bo informuje się go o poziomie świadczonych usług, którego ma prawo oczekiwać, a wręcz żądać. Jest też ważne dla usługodawcy, ponieważ wprowadza jednoznaczne zasady oceny jakości świadczonych usług.</u>
          <u xml:id="u-316.3" who="#PosełAndrzejGąsienicaMakowski">W dalszej części projekt odnosi się do przewodników i pilotów wycieczek. Opieka dobrze wyszkolonych przewodników, zwłaszcza górskich, i pilotów wycieczek jest jednym z filarów poczucia bezpieczeństwa turysty. Ustawa chroni również osoby, które poświęciły wiele czasu, pracy i zaangażowania w zdobycie uprawnień przewodników i pilotów wycieczek, urzędowo potwierdzając zdobyte kwalifikacje.</u>
          <u xml:id="u-316.4" who="#PosełAndrzejGąsienicaMakowski">Podsumowując, należy stwierdzić, że regulacje zawarte w projekcie ustawy o usługach turystycznych mają wprowadzić gwarancje prokonsumenckie, jednolity i klarowny system oceny turystycznej bazy noclegowej, zapewnić wysokie kwalifikacje kadr pracujących w turystyce oraz wiarygodność polskich podmiotów gospodarczych i zwiększyć ich konkurencyjność.</u>
          <u xml:id="u-316.5" who="#PosełAndrzejGąsienicaMakowski">Biorąc pod uwagę powyższe argumenty, BBWR opowie się za przyjęciem projektu ustawy. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-316.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo panu posłowi Andrzejowi Gąsienicy-Makowskiemu.</u>
          <u xml:id="u-317.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-317.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Czy pan poseł Michalski pragnie zadać pytanie skierowane do posła sprawozdawcy?</u>
          <u xml:id="u-317.3" who="#komentarz">(Poseł Marian Michalski: Do pana ministra lub do pana posła sprawozdawcy.)</u>
          <u xml:id="u-317.4" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Do pana ministra Błońskiego, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#PosełMarianMichalski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam dwa zasadnicze pytania. Obsługa turystyczna jest dość dobrze opracowana w projekcie ustawy, ale druga część, bardzo istotna w infrastrukturze turystycznej, a mianowicie obsługa hotelarsko-gastronomiczna jest potraktowana marginalnie. W związku z tym mam pytanie: Czy to zrobiono celowo, czy inna ustawa będzie to regulować? Wydaje mi się, jako profesjonaliście w tej mierze, że obsługa hotelarsko-gastronomiczna nie mniej wymaga kwalifikacji niż ta pierwsza część, która jest tu tak mocno rozbudowana. Na przykład w Ameryce są wyższe szkoły hotelarskie, które uczą sztuki hotelarstwa i między innymi sztuki kulinarnej, kultury kulinarnej, bo to jest ściśle związane z obsługą.</u>
          <u xml:id="u-318.1" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Aumiller: W Poznaniu też!)</u>
          <u xml:id="u-318.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę państwa o nierozmawianie głośne na sali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#PosełMarianMichalski">Pytanie dotyczy klasycznego podziału turystyki. Turystyka kwalifikowana wymaga...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Panie pośle, przepraszam, ale pan zamienia pytanie w wypowiedź polemiczną. Proszę o pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#PosełMarianMichalski">Dlaczego opuszczono ten ważny dział turystyki kwalifikowanej, który wymaga specjalistycznych kwalifikacji? Nie będę tu wyszczególniał, bo to dotyczy sprzętu i specjalnej kondycji, jak na przykład w turystyce wysokogórskiej. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-322.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-323.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Czy mogę prosić, żeby panowie posłowie nie prowadzili jednak tak głośnych rozmów na sali? To przeszkadza.</u>
          <u xml:id="u-323.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Pan poseł Kracik, jak rozumiem, pragnie zadać pytanie, proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-323.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Prosiłam o głos.)</u>
          <u xml:id="u-323.4" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Przepraszam, ale powiedziała to pani w momencie, kiedy już zaprosiłem posła, chociaż paniom przysługuje pierwszeństwo. Nie przedłużajmy, bo jest późna pora.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#PosełStanisławKracik">Panie Marszałku! Mam pytania do pana posła sprawozdawcy. Chcę powiedzieć, że najlepiej sprawdza się niektóre kwestie ustawowe, gdy się je do jakiegoś konkretnego przykładu przymierzy. Cieszę się bardzo, że pan poseł Gąsienica-Makowski popiera tę ustawę, ale chciałbym wiedzieć, czy baca w Zakopanem mający dorożkę, będzie musiał mieć koncesję. Krótko mówiąc, czy ta ustawa nie sprawi, że będzie musiał zamknąć konia do stajni? Chcę wiedzieć, panie przewodniczący, czy w Wieliczce, gdzie jest 700 tys. turystów rocznie, oprowadzanych przez iluś ludzi, przewodnicy, kopalnia, muzeum - bo tam dwie instytucje to obsługują - będą teraz musieli zdobywać koncesje? Kto im ich udzieli? Jakie będą kryteria?</u>
          <u xml:id="u-324.1" who="#PosełStanisławKracik">I najważniejsze pytanie, panie przewodniczący, które dla mnie ma nie tylko intelektualny wymiar. Otóż jeżeli prawdą jest to, co pan powiedział - a myślę, że pan mówił tylko prawdę z tej trybuny, dzisiaj szczególnie - mianowicie to, że mamy prawie 6,5 mld dolarów dochodu z turystyki (i podał pan bazę - przedtem było to 0,5 mld), to czy są zewidencjonowane zagrożenia dla tego dochodu wynoszącego 6,5 mld dolarów i dla rozwoju, skoro wprowadzamy pewne ustawowe obostrzenia na ów wolny, krytykowany rynek?</u>
          <u xml:id="u-324.2" who="#PosełStanisławKracik">Wreszcie, po czwarte, panie przewodniczący, panie pośle sprawozdawco: Czy jest pewność, czy pan ją posiada, czy posiadają ją autorzy ustawy, że przewidzieliście wszystko, co może zdarzyć się na świecie w turystyce? Czy przewidzieliście to, że w tej chwili europejskie trasy turystyczne dla Amerykanów obliczone są na trzy tygodnie; że zwiedzanie Krakowa zaczyna się o godz. 20; że się ma 2 godziny na Kraków, bo nie jesteśmy krajem turystycznie atrakcyjnym, i że w przemyśle turystycznym pojawiają się nowe trendy? Czy wasza ustawa jest otwarta, czy pozwala na elastyczne reagowanie na rynek? Czy koncesje, przepisy, wymagania nie zabiją tego rynku? To chciałbym wiedzieć, jeżeli mam jutro głosować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-325.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę panią posłankę Annę Skowrońską-Łuczyńską.</u>
          <u xml:id="u-325.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Proszę o głos.)</u>
          <u xml:id="u-325.3" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Tak, panie pośle, ale pani posłanka Skowrońska-Łuczyńska była pierwsza, już nie mówiąc o szlachetności wobec dam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#PosełAnnaSkowrońskaŁuczyńska">Chciałabym zapytać pana posła sprawozdawcę: Po co w tej ustawie definiuje się pojęcia powszechnie znane? Definiuje się je w sposób sprzeczny z powszechnym rozumieniem słów tu użytych. Jako przykład podam słowo „turysta”. Jego definicja obejmuje nie tylko turystę w takim znaczeniu, jak to powszechnie rozumiemy, obejmuje nie tylko każdego pielgrzyma, który udaje się na pielgrzymkę i nocuje po drodze, obejmuje każdego, kto jedzie w delegację i nocuje w czasie delegacji, mało — każdy z nas, zamiejscowych posłów, panie pośle, w tym i pan, i ja, jesteśmy turystami w rozumieniu tej ustawy. Ja nie mam nic przeciwko temu, żeby być turystą; osobiście wolałabym w innych warunkach, aniżeli tutaj w Sejmie, czy w innych okolicznościach. Po co więc się robi takie zabiegi?</u>
          <u xml:id="u-326.1" who="#PosełAnnaSkowrońskaŁuczyńska">Po co się definiuje słowa, które w tej ustawie w ogóle nie są używane, na przykład „odwiedzający”? Po co tego rodzaju definicja?</u>
          <u xml:id="u-326.2" who="#PosełAnnaSkowrońskaŁuczyńska">Dlaczego definiuje się pewne pojęcia, a potem używa się ich w sposób sprzeczny z tą definicją? Na przykład zdefiniowana tu „wycieczka” to wyłącznie taka wycieczka, która obejmuje również usługę przewodnika turystycznego lub pilota wycieczek. W tym rozumieniu wycieczki bez pilota lub przewodnika odbyć nie można. Natomiast według art. 30 tej ustawy przewodnik lub pilot jest tylko wtedy, jeżeli umowa nie stanowi inaczej — a więc jest to sprzeczne z definicją użytą na wstępie.</u>
          <u xml:id="u-326.3" who="#PosełAnnaSkowrońskaŁuczyńska">Chcę też zapytać o to, dlaczego przez „klientów” rozumie się według definicji tylko osoby, które prowadzą działalność gospodarczą. Bo tu jest napisane: które poza prowadzoną działalnością gospodarczą itd. A więc klient to jest tylko osoba prowadząca działalność gospodarczą. I tu panu posłowi Aumillerowi chcę powiedzieć — i zmartwić go — że mama, nad której losem ubolewał, wedle tej ustawy nie będzie miała poprawionego bytu, gdyż warunki umów, o których tu mowa, odnoszą się wyłącznie do klientów, a więc do osób prowadzących działalność gospodarczą.</u>
          <u xml:id="u-326.4" who="#PosełAnnaSkowrońskaŁuczyńska">Chcę też zapytać, dlaczego koncesja może być udzielana wyłącznie osobie, która już prowadzi tego typu działalność, w art. 5 ust. 1 pkt 1 mówi się bowiem, że koncesji udziela się osobie, która organizuje imprezy itd. Tak więc najpierw musi organizować imprezy, a potem otrzyma na to koncesję.</u>
          <u xml:id="u-326.5" who="#PosełAnnaSkowrońskaŁuczyńska">Dlaczego wymogi zawarte w art. 6 odnoszą się wyłącznie do tych, którzy prowadzą wyodrębnioną działalność, podczas gdy w art. 5 rozróżnia się dwie kategorie, tych, którzy prowadzą działalność turystyczną czy organizatorską jako podstawową lub jako wyodrębnioną, a więc dwa rodzaje. Natomiast wszystko co w art. 6 odnosi się wyłącznie do tych, którzy prowadzą wyodrębnioną działalność, a więc do tych, dla których turystyka jest podstawową czy nawet jedyną działalnością, w ogóle te warunki się nie odnoszą.</u>
          <u xml:id="u-326.6" who="#PosełAnnaSkowrońskaŁuczyńska">I na koniec już tylko jedno pytanie dotyczące tego, że wojewoda powołuje komisję egzaminacyjną, wojewoda właściwy ze względu na obszar uprawnień. Otóż chcę zapytać pana posła, który to wojewoda będzie powoływał komisję egzaminacyjną, która będzie przeprowadzać egzamin na przewodników na przykład po zabytkach techniki rozsianych po całej Polsce lub po jaskiniach znajdujących się w różnych województwach? A jeśli chodzi o przewodników po sanktuariach maryjnych w Polsce, to który wojewoda wyznaczy komisję egzaminacyjną? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję pani posłance.</u>
          <u xml:id="u-327.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Pani posłanko, mam pewną wątpliwość, czy poseł zawodowy przybywający do parlamentu, aby wykonywać swoje obowiązki, za co otrzymuje wynagrodzenie, jest rzeczywiście turystą. Może poseł niezawodowy, ale poseł zawodowy chyba jednak podlega pod kategorie pracownicze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#PosełAnnaSkowrońskaŁuczyńska">Panie marszałku, dlatego zadawałam to pytanie. Zapewniam, że ta definicja obejmuje posłów, którzy spoza miejsca swojego zamieszkania przyjeżdżają do Warszawy, stąd moja wątpliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Jednak nie w celach zarobkowych, ale dajmy spokój.</u>
          <u xml:id="u-329.1" who="#komentarz">(Poseł Anna Skowrońska-Łuczyńska: Nie przyjeżdżamy dla objęcia stałej pracy.)</u>
          <u xml:id="u-329.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Pan poseł Gąsienica-Makowski.</u>
          <u xml:id="u-329.3" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Nie wiem, czy pan w sprawie konia, czy chce pan zadać pytanie.</u>
          <u xml:id="u-329.4" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Gąsienica-Makowski: Chcę wyjaśnić.)</u>
          <u xml:id="u-329.5" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#PosełAndrzejGąsienicaMakowski">Panie marszałku, sprostowanie.</u>
          <u xml:id="u-330.1" who="#PosełAndrzejGąsienicaMakowski">Chciałem wyjaśnić koledze posłowi Kracikowi, że baca, to jest ten góral, ten gazda, który prowadzi działalność wypasową na hali, ale też ma specyficzną kulturowo koncesję wydawaną przez daną społeczność lokalną, przez daną wieś. Natomiast dorożkarze, dorożkarstwo funkcjonuje na Podhalu blisko 100 lat. Przed wojną, jeszcze za Franciszka Józefa w 1905 r. obowiązywały koncesje, dorożkarze mieli bardzo ścisły regulamin. W okresie międzywojennym również były koncesje, po wojnie nie było. Dorożkarstwo zaczęło umierać, dzisiaj powiem, że od 7 lat prowadzimy specyficzne przeglądy dorożkarzy, żeby podnieść jakość. Sami dorożkarze domagali się tego, domagają, bowiem pojawiają się na rynku dwaj, trzej tacy, którzy psują opinię wszystkich dorożkarzy. Mam nadzieję, że...</u>
          <u xml:id="u-330.2" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Kracik: Nie mają matury.)</u>
          <u xml:id="u-330.3" who="#PosełAndrzejGąsienicaMakowski">Do tego nie trzeba matury, trzeba być gazdą. Dobry gazda zawsze dobrze wygląda. Jeżeli jednak nie będzie jakiejś dyscypliny w zakresie prowadzenia tej działalności, to schodzi się na psy. Myślę, że w tym przypadku dorożkarstwo nie zginie i gazdowie będą jeździć i przyjmować godnie turystów. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-330.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-331.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Pan poseł Kracik będzie musiał jednak zostać przeszkolony w sprawach zakopiańskich, bo gazdę pan źle zakwalifikował.</u>
          <u xml:id="u-331.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę bardzo, pan poseł Wójcik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#PosełGwidonWójcik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem zadać pytanie, bardziej do protokołu niż dlatego, żeby to cokolwiek wyjaśniło i zmieniło, choć zdaję sobie sprawę z tego, że pan poseł na pewno mi na to pytanie odpowie. Ta radosna atmosfera, dzisiaj i wczoraj, powodująca to, że popełniamy masę błędów w ustawach, piszemy ustawy bzdurne, które trzeba będzie poprawiać, skarżyć do Trybunału Konstytucyjnego, no widocznie to taki koniec kadencji. Ręce już opadają, mnie przynajmniej, bo to jest tak różna wizja państwa od mojej i moich kolegów, i tych, z którymi przyszło mi przez ostatnie lata rozmawiać, że naprawdę te pytania będą pytaniami retorycznymi. Zdaję sobie sprawę, że państwo nie będziecie się wysilać, żeby takie bzdurne rzeczy, jak logikę, do tej ustawy wprowadzać. Bardzo ważną kwestię poruszył tutaj pan poseł Gąsienica-Makowski...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Pytanie proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#PosełGwidonWójcik">Właśnie do tego zmierzam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-335">
          <u xml:id="u-335.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Pytanie. Pan za bardzo to rozbudowuje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-336">
          <u xml:id="u-336.0" who="#PosełGwidonWójcik">Panie marszałku, ono dotyczy wykształcenia. W jednym z miast... znam legendę tego miasta, kominiarza, człowieka z zawodowym wykształceniem, który zna biegle język niemiecki, ponieważ w czasie wojny był zmuszony pracować w Niemczech. Z zamiłowania jest on historykiem, i jak nikt inny - jak żaden profesor historii - zna to miasto. I od dawna wszystkie wycieczki zabiegają o to, żeby właśnie on mógł je oprowadzać i przedstawiać zabytki. Czy w świetle tej ustawy ten człowiek będzie nadal mógł prowadzić tę działalność? Bo ja doczytałem się, że chyba nie.</u>
          <u xml:id="u-336.1" who="#PosełGwidonWójcik">I druga rzecz. Jest w ustawie taki kuriozalny zapis — rozumiem, że on nie jest dla państwa kuriozalny — który mówi, że aby prowadzić działalność turystyczną, trzeba mieć odpowiedni lokal. Co to znaczy „mieć odpowiedni lokal”? Czy pan Franek będzie decydował, że jest odpowiedni, czy pan Bolek? Kto i za ile będzie decydował o tym, że ten lokal jest odpowiedni lub nieodpowiedni? Ja się głównie tego obawiam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-337">
          <u xml:id="u-337.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-337.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Pan poseł Suszczewicz, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-338">
          <u xml:id="u-338.0" who="#PosełZygmuntSuszczewicz">Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pozwolę sobie zadać pytanie, mam bowiem pewne wątpliwości co do masowej turystyki szkolnej, jest to dosyć duża turystyka. Jak ją w tej naszej ustawie zorganizować?</u>
          <u xml:id="u-338.1" who="#PosełZygmuntSuszczewicz">I jeszcze jedno. Kto będzie utrzymywał, konserwował, prowadził oznakowanie szlaków turystycznych, czy samorząd, wojewoda, czy biura turystyczne, które z tych szlaków korzystają? Chodzi o to, żeby nie zostały one bezpańskie i zaniedbane. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-339">
          <u xml:id="u-339.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-339.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Pan poseł Jan Król.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-340">
          <u xml:id="u-340.0" who="#PosełJanKról">Mam pytanie do posła sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-340.1" who="#PosełJanKról">Czy nowa sytuacja, w której nasz kraj znalazł się po tragedii powodzi, również w rejonach turystycznych - która w tej chwili podcięła egzystencję wielu firm turystycznych - nie nasuwa refleksji, że jednak ta ustawa jest, delikatnie mówiąc, poza czasem i przestrzenią, w której żyjemy? I że za dwa lata autorzy tej ustawy przyznają się do jej uchwalenia...</u>
          <u xml:id="u-340.2" who="#PosełJanKról">To jest ta sprawa właściwych lokali. Ona wchodzi w życie, chcę zauważyć, od 1 stycznia. I proszę powiedzieć to tym ludziom, którzy dzisiaj walczą z żywiołem. I prowadzą firmy i tracą je. To jest to bezprzykładne uzależnienie możliwości prowadzenia działalności w zakresie zawierania umów turystycznych, a także w zakresie organizowania imprez turystycznych, od wykształcenia — nie tyle od wykształcenia, ile od stażu pracy. Ja też kiedyś miałem taką perspektywę kariery: 5 lat kierownik sekcji, 6 lat kierownik działu, a potem, może, wicedyrektor. Podziękowałem na wstępie, bo po prostu rzeczywiście jest to perspektywa dla nieuków, dla ludzi niezdolnych i dla tych, którzy właśnie będą się „załapywać” na staż pracy, a nie będą inwestować w określone umiejętności. I co z tego, że właściciel firmy będzie miał do wyboru młodego człowieka z praktyką zagraniczną i ze świetną znajomością dwóch czy trzech języków — a są tacy — kiedy z drugiej strony będzie ktoś z 6-letnią praktyką, kto ani me, ani be i może ledwo umie się podpisać.</u>
          <u xml:id="u-340.3" who="#PosełJanKról">I trzeba wyraźnie powiedzieć, że ta ustawa ogranicza możliwość wchodzenia w działalność turystyczną...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-341">
          <u xml:id="u-341.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Panie pośle, ale prosiłbym o pytanie, dlatego że pan narusza w tej chwili regulamin...</u>
          <u xml:id="u-341.1" who="#komentarz">(Poseł Jan Król: Nie, właśnie pytam.)</u>
          <u xml:id="u-341.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Chodzi o pytania, tu nie ma pytań, to są stwierdzenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-342">
          <u xml:id="u-342.0" who="#PosełJanKról">Właśnie pytam, panie marszałku, czy ta ustawa nie ogranicza możliwości młodych ludzi do wchodzenia w działalność turystyczną i obejmowania odpowiedzialnych stanowisk w firmach turystycznych? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-343">
          <u xml:id="u-343.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-343.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Bardzo proszę, pan poseł Tomaszewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-344">
          <u xml:id="u-344.0" who="#PosełWładysławTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym również zadać pytanie. Jak w świetle konstrukcji tejże ustawy będzie wyglądała sprawa gospodarstw rolników? Mówi się o ekoturystyce, wczasach pod gruszą itd. Powiedzmy, rolnik przyjmuje parę osób, one przyjeżdżają na tydzień, dwa, chcą wypocząć w naturalnych warunkach... Czy również w tym układzie ci rolnicy będą musieli zdawać egzaminy, przygotowywać się? Mówi się o ekoturystyce, o naturalnych sposobach. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-345">
          <u xml:id="u-345.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-345.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Jeszcze pan poseł Okoński, jak rozumiem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-346">
          <u xml:id="u-346.0" who="#PosełJanOkoński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem zadać pytanie, w jaki sposób ta ustawa będzie zabezpieczała właścicieli biur podróży przed uznaniowością urzędników - różnego zresztą szczebla, bo tutaj i wójt będzie podejmował decyzję o standaryzacji, i pan wojewoda, i UKFiT. Ustawa ta, jeśli w ogóle taka powstanie, o tym też powinna coś mówić. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-347">
          <u xml:id="u-347.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-347.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Czy są jeszcze pytania? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-347.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę w takim razie o zabranie głosu wiceprezesa Urzędu Kultury Fizycznej i Turystyki pana ministra Jana Błońskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-348">
          <u xml:id="u-348.0" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiJanBłoński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie ukrywam, że na dzisiejsze posiedzenie szedłem z przygotowanym tekstem. Wysłuchawszy jednak tej dyskusji i pytań, które zostały tutaj zadane, postanowiłem po prostu od tego tekstu odejść, ponieważ rzecz dotyczy spraw, które budzą emocje. Proste rozwiązania gospodarcze wprowadzają tutaj atmosferę gry w kategoriach wręcz wolności obywatelskich. Tak, oczywiście, miejsce wolności obywatelskich jest wszędzie, gdzie jest człowiek, także w gospodarce, z tym że gospodarka rządzi się swymi prawami. Po prostu regulacje te są właściwe ekonomii.</u>
          <u xml:id="u-348.1" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiJanBłoński">Jeśli chodzi o sprawę koncesji w tych zapisach ustawowych, to chciałbym zwrócić państwa uwagę na fakt, iż być może to sformułowanie, ta nazwa jest nie do końca adekwatna do treści przyjętej w języku polskim. Koncesja bowiem to generalnie zjawisko pewnej puli zamkniętych dóbr, które się dzieli. Chcę zwrócić państwa uwagę na fakt, że w tym wypadku takie zjawisko nie występuje. Uprawnienie do organizowania działalności gospodarczej, jakie określane jest tutaj, w tej ustawie, to uprawnienie nieuznaniowe. Ono się należy każdemu, kto spełni dwa podstawowe warunki. Pierwszy to zabezpieczenie klienta przed skutkami działalności organizatora turystyki. Proszę państwa, w tym wypadku pozwolę sobie od razu przejść do konkretów. Chcę państwu przypomnieć, iż tegoroczny sezon turystyczny zaczął się bardzo mocnym akcentem. Otóż organizator turystyki z Żoliborza w Warszawie zorganizował wycieczkę dla młodzieży szkolnej na Mazury. Impreza niewątpliwie w perspektywie, jeżeli ustawa zostanie przyjęta, komercyjna podlegająca rygorom regulacyjnym. Okazało się, proszę państwa, że po młodzież szkolną, po dzieci przyjechał kierowca mający ponad dwa promile alkoholu we krwi. Szanowni Państwo! W efekcie temu człowiekowi zabroniono świadczyć tę usługę, a organizator turystyki, człowiek, który był odpowiedzialny za zorganizowanie wycieczki, który wynajął autokar, dziwił się, że ktokolwiek ma do niego pretensje o to, iż do takiego wydarzenia doszło - przecież to kierowca był pijany! To nie wszystko. Chciałbym państwa poinformować, iż ten organizator turystyki nadal prowadzi działalność, nic się nie zmieniło. Oczywiście pytanie, czy to dobrze?</u>
          <u xml:id="u-348.2" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiJanBłoński">Sprawa słynnej Mazovii, sprzed trzech lat, trwa do dzisiaj. Osoby, które zainwestowały środki w tę usługę turystyczną, w wyjazd pod Monte Cassino, praktycznie do dnia dzisiejszego nie otrzymały satysfakcji.</u>
          <u xml:id="u-348.3" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiJanBłoński">Proszę Państwa! Aby zrekapitulować tę sprawę, chcę powiedzieć, iż turystyka jest jedną z nielicznych dziedzin działalności gospodarczej, gdzie klienta nie broni nic, co miałoby charakter gwarancji i rękojmi, i te rozwiązania, które zostały tutaj zaproponowane, mają de facto - jeśli chodzi o ich treść i charakter prawny - funkcję, jaką w normalnym obrocie towarowym spełniają właśnie gwarancja i rękojmia.</u>
          <u xml:id="u-348.4" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiJanBłoński">Kolejna sprawa dotycząca obszarów, o które pytano i co do których zgłaszano wątpliwości. Sprawy obsługi hotelarskiej w tym akcie normatywnym nie są regulowane wprost, natomiast są regulowane w aktach okołoustawowych. Regulacje te są zgodne z rozwiązaniami i standardami europejskimi oraz światowymi i — praktycznie rzecz biorąc — konsumują sprawy dotyczące standaryzacji, dziś powszechne w świecie. Konsumują one także niedawno podpisane akty normatywne w postaci konwencji międzynarodowej, chociażby konwencji dotyczącej ochrony klienta hotelowego.</u>
          <u xml:id="u-348.5" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiJanBłoński">Szanowni Państwo! Chcę zwrócić uwagę na fakt, iż ta ustawa dotyczy stricte działalności gospodarczej w turystyce. Nie dotyczy ona działalności o charakterze hobbystycznym, kulturowym czy takim, który łączy się chociażby z wędrowaniem rodzinnym. Dotyczy tylko tych spraw, gdzie w sposób profesjonalny prowadzona działalność jest przedmiotem funkcji gospodarczych, czyli sytuacji, kiedy ta działalność praktycznie powinna przynosić efekt w układzie producent usługi i klient.</u>
          <u xml:id="u-348.6" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiJanBłoński">Kwestia zagrożeń, jeżeli chodzi o sytuację dotyczącą uznaniowości decyzji urzędniczej i tej zmory, której boimy się wszyscy, w postaci biurokracji. Ta ustawa deklaruje merytoryczny zakres świadczenia usług, natomiast ochroną naturalną, jeżeli chodzi o skutki negatywne decyzji urzędniczej, jest po prostu Kodeks postępowania administracyjnego, który reguluje - tak jak w większości tego typu rozwiązań - relacje decyzji urzędniczej, czas jej wydania, uprawnienia urzędnika. I w takim razie tych regulacji po prostu nie było potrzeby wprowadzać do projektu.</u>
          <u xml:id="u-348.7" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiJanBłoński">Chciałbym też zwrócić uwagę na fakt, iż jednym z fundamentalnych rozwiązań tej ustawy jest zobowiązanie biura turystycznego do ubezpieczenia klienta i partnera turystycznego, czyli partnera gry gospodarczej, od skutków swojej działalności, a także od innych zjawisk. W kategoriach przydatności jest to odpowiedź na aktualną sytuację naturalną. Dzisiaj jestem uczestnikiem tej gry. My zwracamy się z apelem do kontrahentów umów turystycznych, hotelarzy, biur organizujących przejazdy czy sprzedających oferty turystyczne, a wreszcie do klientów o racjonalne i zdroworozsądkowe regulowanie relacji pomiędzy sobą, ponieważ niestety - mówię to z dużą przykrością - rejestrujemy zjawisko swoistego cwaniactwa, ujawnionego w obliczu tak totalnego nieszczęścia, jakim jest powódź. A wprowadzenie relacji ubezpieczeniowych w wielu przypadkach ułatwia nam - tak jak generalnie ubezpieczenia na życie - i daje szanse racjonalnej działalności.</u>
          <u xml:id="u-348.8" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiJanBłoński">Proszę Państwa! Niezmiernie istotną sprawą jest artykuł, o którym się dzisiaj nie mówi, a który wreszcie reguluje sprawy niezmiernie istotne z punktu widzenia interesu państwa i obywateli - nas jako członków tego państwa. Mianowicie turystyka w ostatnim czasie stała się obszarem penetracji przez obce podmioty gospodarcze w postaci różnych firm, szczególnie niemieckich, sprzedających tańsze usługi niż te, które są oferowane przez polskie biura. Pytanie: Czy nasi organizatorzy są słabsi, czy jest jakaś sytuacja obiektywna, która to powoduje? Niestety w tym przypadku mamy do czynienia z tym drugim zjawiskiem. Dlaczego? To bardzo proste, przedstawiciele obcych biur nie mający uprawnień do działalności gospodarczej, a nawet się o te uprawnienia nie starający, sprzedają ofertę, którą nasi klienci wykupują dzięki nim w Berlinie czy w innych miejscowościach, odliczają coś, co się nazywa na najbliższej granicy Mehrwertsteuer, i po prostu korzystają z tamtych usług.</u>
          <u xml:id="u-348.9" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiJanBłoński">Jeśli nadal będzie trwała taka sytuacja, przy nierównowadze polskiego rynku, po prostu staniemy się obszarem penetracji czy wysysania pieniędzy, czyli będzie to sytuacja absolutnie niekorzystna dla państwa. I regulacja tu proponowana ma po prostu na celu dbałość o interes państwa, ale państwa rozumianego jako nasz wspólny interes.</u>
          <u xml:id="u-348.10" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiJanBłoński">Kolejna sprawa, która tu została zgłoszona jako problem do załatwienia. Nie ma dziś potrzeby czy też nawet możliwości regulowania rodzących się problemów związanych z całą sferą agroturystyki. Są już dziś rozwiązania prawne, które stwarzają szansę prowadzenia tej działalności w sposób właściwy i racjonalny. One zostały tu potwierdzone jednym przepisem, jako że temat ten nie dotyczy organizacji działalności turystycznej. Jest to forma swoistej recepcji ze strony usługodawców. Regulacje wprowadzane tą ustawą korygują zapisy w ustawie dotyczącej generalnie działalności gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-348.11" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiJanBłoński">Czego one dotyczą? Dziś rolnik świadczący usługi turystyczne, jeśli liczba pokoi jest mniejsza niż 5, zwolniony jest z podatku dochodowego. Ale nie są uregulowane sprawy dotyczące innych form opodatkowania. Takich usług, jak na przykład umożliwienie rozstawienia namiotu na terenie gospodarstwa czy obejścia domowego, jazda konna, przejażdżka, inna oferta, nawet gastronomiczna. I w tym zakresie propozycje tutaj zawarte regulują to w sposób absolutnie korzystny, właściwy i tworzą perspektywę rozwoju tej dziedziny działalności gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-348.12" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiJanBłoński">Szanowni Państwo! Jeżeli chodzi o definicję, chcę powiedzieć, że my po prostu musimy, tworząc szereg aktów prawnych, także ten, dostosowywać pewne rozwiązania czy sformułowania do pewnych standardów, jakie obowiązują generalnie w świecie. Takim prawodawcą kreującym język turystyczny czy standardy językowe w świecie jest Światowa Organizacja Turystyki.</u>
          <u xml:id="u-348.13" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiJanBłoński">I odpowiadając na szczegółowe pytania, a jednocześnie operując przykładem, chcę poinformować, że istnieje w turystyce kategoria „odwiedzający”. Odwiedzający w odróżnieniu od turysty jest to osoba, która na terenie innego kraju niż własny przebywa niecałą dobę. W zeszłym roku było w Polsce ok. 63 mln odwiedzających, z tym że przybywali oni w różnych celach. Ale jednocześnie ich pobyt wiąże się z określonymi skutkami prawnymi, po prostu muszą być zauważeni, zarejestrowani.</u>
          <u xml:id="u-348.14" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiJanBłoński">Szanowni Państwo! Projekt tej ustawy rodził się bardzo długo. Problemem, który nastręczał najwięcej trudności, najwięcej wątpliwości, był właśnie problem koncesjonowania. Była na ten temat bardzo szeroka, bardzo ożywiona i wielowarstwowa dyskusja, zarówno z przedstawicielami biur podróży, jak i z hotelarzami, przewodnikami i pilotami. Chcę powiedzieć, iż projekt tej ustawy jest wynikiem swego rodzaju consensusu wszystkich tych środowisk. Chcę bardzo wyraźnie podkreślić, że rząd nie jest jedynym autorem tej ustawy, rząd jest tylko tym, który tę ustawę pod obrady parlamentu wnosi. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-349">
          <u xml:id="u-349.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję panu prezesowi Błońskiemu.</u>
          <u xml:id="u-349.1" who="#komentarz">(Poseł Anna Skowrońska-Łuczyńska: Mam pytanie do pana ministra.)</u>
          <u xml:id="u-349.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Pani posłanko, ale o czym...?</u>
          <u xml:id="u-349.3" who="#komentarz">(Poseł Anna Skowrońska-Łuczyńska: Mam pytania do pana ministra po jego wypowiedzi.)</u>
          <u xml:id="u-349.4" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę bardzo. Strasznie się to przeciąga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-350">
          <u xml:id="u-350.0" who="#PosełAnnaSkowrońskaŁuczyńska">Niestety, panie marszałku, ale ustawa jest ważna. Zanim będziemy głosować, chcielibyśmy mieć pełną informację. Pan minister powiedział, że ta ustawa stwarza korzystającym z usług turystycznych rękojmię i gwarancję należytego wykonania tych usług. Chciałam zapytać, jaki przepis daje taką rękojmię i gwarancję. I drugie pytanie: Jaki konkretnie przepis zwalnia agroturystykę spod rygorów tej ustawy? Proszę mi wskazać te przepisy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-351">
          <u xml:id="u-351.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Nie rozumiem tego pytania.</u>
          <u xml:id="u-351.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Jeśli pan minister je rozumie, proszę bardzo o odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-352">
          <u xml:id="u-352.0" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiJanBłoński">Panie Marszałku! Szanowne Posłanki! Szanowni Posłowie! Chciałbym poinformować, iż jest kilka przepisów, które te sprawy regulują. Natomiast to, o co pani posłanka raczyła zapytać, reguluje przepis określający warunki, na podstawie których biuro turystyczne może uzyskać prawo do prowadzenia działalności organizatorskiej w turystyce.</u>
          <u xml:id="u-352.1" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiJanBłoński">Szanowni Państwo! Chciałbym zwrócić uwagę na fakt, iż są dwa podstawowe warunki. Po pierwsze - wymóg posiadania kwalifikacji przez organizatora działalności takiego biura, i po drugie - ubezpieczenie turystów od negatywnych skutków tej działalności. Nie powiedziałem, że to jest to samo. Jest to sformułowanie w kategoriach odpowiedzialności porównywalnej z tym, jakie dają uprawnienia wynikające z przepisów o rękojmi i gwarancji. Krótko mówiąc, rękojmia i gwarancja daje mi szansę zwrócenia złych butów. Wycieczki nie zwrócę, dlatego to zabezpieczenie nie może być analogiczne do prawa o zwrocie butów, jeżeli mi one nie odpowiadają.</u>
          <u xml:id="u-352.2" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiJanBłoński">Jeżeli chodzi o artykuł dotyczący działalności agroturystycznej, chcę powiedzieć, iż generalnie ustawa nie reguluje w sposób szczegółowy poszczególnych kierunków działalności.</u>
          <u xml:id="u-352.3" who="#komentarz">(Poseł Anna Skowrońska-Łuczyńska: Reguluje.)</u>
          <u xml:id="u-352.4" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiJanBłoński">Reguluje jedynie działalność gospodarczą w turystyce jako takiej, a obszary działalności gospodarczej są wielorakie i wielopłaszczyznowe. Natomiast...</u>
          <u xml:id="u-352.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Również agroturystyka.)</u>
          <u xml:id="u-352.6" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiJanBłoński">Również agroturystyka, tak. Biuro sprzedające usługi agroturystyczne w Warszawie będzie musiało być odpowiedzialne wobec klienta za to, co sprzeda u posła Tomaszewskiego.</u>
          <u xml:id="u-352.7" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-353">
          <u xml:id="u-353.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Prosiłbym o spokój na sali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-354">
          <u xml:id="u-354.0" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiJanBłoński">Natomiast jeżeli poseł Tomaszewski będzie chciał prowadzić działalność i będzie chciał się promować, może wstąpić do stowarzyszenia agroturystycznego, które ma własny system kategoryzacji. Jeżeli zaś poseł Tomaszewski będzie chciał prowadzić działalność bez zrzeszania się, ma do tego pełne prawo, ustawa mu tego nie zabrania.</u>
          <u xml:id="u-354.1" who="#komentarz">(Poseł Anna Skowrońska-Łuczyńska: Na razie.)</u>
          <u xml:id="u-354.2" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiJanBłoński">Być może. Przepraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-355">
          <u xml:id="u-355.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-355.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Rozumiem, pani posłanko, że w tym jest różnica. Pan prezes używa tego pojęcia nie w kategoriach kodeksu prawa cywilnego, w jakim prawnicy używają pojęcia rękojmi. I stąd chyba ta różnica.</u>
          <u xml:id="u-355.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Czy pan poseł Okoński jeszcze w tej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-355.3" who="#komentarz">(Poseł Jan Okoński: Pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-355.4" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Myślę, że my już sprawy rękojmi i gwarancji nie posuniemy naprzód, po prostu jest pewna różnica w rozumieniu tego pojęcia. Prawnicy pojmują to inaczej, niż przedstawia to pan prezes.</u>
          <u xml:id="u-355.5" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-356">
          <u xml:id="u-356.0" who="#PosełJanOkoński">Panie marszałku, wydaje mi się, że ta ustawa jest bardzo ważna, bo to jest pewien przykład. Za chwilę różne siły lobbingowe, różne zawody przyjdą do parlamentu i zaproponują nam, byśmy koncesjonowali ich działalność. Zaczynam się tego bardzo obawiać i dlatego...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-357">
          <u xml:id="u-357.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Przepraszam, panie pośle, ale to nie jest pytanie, to jest stwierdzenie. Nie przewiduje się w tym punkcie obrad polemik, regulamin tego nie dopuszcza. Proszę o pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-358">
          <u xml:id="u-358.0" who="#PosełJanOkoński">Momencik, ja po prostu...To pan, panie marszałku, powiedział mi, żebym zadał pytanie. Uważam, że waga tej dyskusji jest ogromna, stąd to pytanie. Pan minister powiedział, że gros polskich turystów korzysta z biur podróży poza granicami kraju i następnie mają wypłacany podatek VAT na granicy. Przecież ta ustawa nie uchroni polskich przedsiębiorców, chyba że zakażemy w ogóle obywatelom polskim wyjazdów za granicę albo korzystania z usług biur zagranicznych. Bo ta ustawa nie zabezpieczy przed tym polskich przedsiębiorstw. Chciałbym spytać, w którym punkcie ustawa to zabezpiecza, jeśli w ogóle coś takiego jest. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-359">
          <u xml:id="u-359.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-359.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Czy pan minister jeszcze zechce odpowiedzieć, bo chciałbym przejść do odpowiedzi pana posła Szarawarskiego.</u>
          <u xml:id="u-359.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę Państwa! Wprowadzono do porządku dziennego tak wielką liczbę ustaw, że muszę dbać o to, by one zostały jednak rozpatrzone przez Sejm. Tu już niewiele się wyjaśni. Zgłoszono czterdzieści parę poprawek, więc państwo już dali wyraz swojej nieufności do tej ustawy. Teraz już zaczynają się toczyć takie seminaryjne debaty.</u>
          <u xml:id="u-359.3" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę, panie prezesie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-360">
          <u xml:id="u-360.0" who="#WiceprezesUrzęduKulturyFizycznejiTurystykiJanBłoński">Przepraszam, nie pamiętam w tej chwili numeru artykułu, ale znam treść. Chodzi o usługi świadczone przez organizatorów zagranicznych. Szanowni państwo, jest to kwestia równości szans. Zjawisko to w tej chwili występuje dość często. Po pierwsze, polski klient wyjeżdżający po zakupieniu takiej oferty turystycznej w ogóle nie jest chroniony. Po drugie, jest to prowadzenie działalności - sprzedaż oferty - na terytorium Polski bez podatku i bez żadnych innych elementów gry handlowej poza kupującym i nabywającym. Po prostu jest tak, że omija się zarówno polski system podatkowy, jak i zagraniczny. W tej ustawie zapisano, iż działalność gospodarczą w turystyce na terytorium Polski mogą prowadzić jedynie podmioty, które uzyskają czy posiadają uprawnienia do działalności gospodarczej na terytorium Polski. Dokładnie to.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-361">
          <u xml:id="u-361.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-361.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę pana posła Szarawarskiego.</u>
          <u xml:id="u-361.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Pan poseł sprawozdawca będzie łaskaw udzielić krótkiej odpowiedzi na postawione pytania, bo mamy dzisiaj jeszcze parę punktów porządku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-362">
          <u xml:id="u-362.0" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Panie Marszałku! Będę się starał bardzo krótko odpowiedzieć na wiele pytań i wątpliwości. Mam nadzieję, że je rozwieję. Po pierwsze, chciałbym rozwiać obawy pana posła Okońskiego. Jest dopiero wpół do dziesiątej, proszę się nie bać nocnych zmor typu swoboda działalności gospodarczej itd. Chciałem pana zapytać, gdzie jest ta swoboda działalności gospodarczej. Studiowałem ustawy dotyczące działalności gospodarczej w turystyce we Francji, we Włoszech, w Stanach Zjednoczonych, tam nie ma takiego pojęcia jak swoboda działalności gospodarczej. Są określone reguły gry: biuro ma spełniać określone obowiązki, klient ma określone gwarancje. Mam pytanie do pana posła, czy w Polsce są takie reguły gry? Odpowiadam: nie ma ich dzisiaj. Tą ustawą próbujemy je wprowadzić. Czy to źle, panie pośle? Ja uważam, że dobrze.</u>
          <u xml:id="u-362.1" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Państwo w ogóle nadużyliście trochę argumentacji w związku z odrzuceniem ustaw typu koncesjonowanie przewozów pasażerskich czy ustawy o usługach turystycznych, powołując się na prawo przemysłowe, które jest przeciwko koncesjonowaniu. Tak, tylko że prawo przemysłowe w tym wydaniu, w jakim jest projektowane, nie dotyczy usług transportowych i turystycznych. Natomiast na całym świecie są ograniczenia, będące gwarancją dla klientów wobec tak zwanej radosnej twórczości w obszarze turystyki. Państwo doskonale wiecie, że mieliśmy i mamy do czynienia w Polsce z takimi przypadkami, że człowiek oszczędza cały rok na urlop, wydaje 40 milionów i otrzymuje nie to, co mu oferowano. Było tak, chodzi o to, czy tak dalej ma być, pani poseł. Chyba się zgadzamy, że nie, czyli jakieś regulacje powinny być.</u>
          <u xml:id="u-362.2" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Tak zwana swoboda gospodarcza - tak, panie pośle, tak, panowie posłowie i panie posłanki z Unii Wolności - ale określona pewnymi ramami, pewnymi regułami zobowiązań i odpowiedzialności. Do tej pory takich reguł w Polsce nie ma i na co dzień mamy do czynienia z przypadkami, że ludzie przychodzą pod biuro podróży i siedzą na walizkach, bo ktoś właśnie splajtował i wpłacone pieniądze przepadły, a ludzie zostali na chodniku. Mamy alarmujące informacje, że grupa wyjechała i nie wraca, bo ktoś zapomniał zapłacić za jej pobyt za granicą. Mógłbym podawać wiele takich przykładów. A więc zgadzam się z państwem: swoboda działalności gospodarczej, ale w ramach określonych reguł gry między biurem podróży - organizatorem turystyki, mówiąc szerzej - a klientem, który za to wszystko płaci.</u>
          <u xml:id="u-362.3" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Jeżeli państwo uważacie, że dzisiejszy system dochodzenia roszczeń przez klienta jest właściwy, system polegający na tym, że zgłoszę to do sądu i za dwa lata sąd rozpatrzy, a może za trzy lata - po apelacji - otrzymam wynagrodzenie za to, że w roku 1994 spędziłem gdzieś urlop, natomiast w 1998 r. będę mógł żądać od zbankrutowanego biura, które mi niczego nie wypłaci, bo nie ma pieniędzy, odszkodowania - to dziękuję za taką ochronę prawną. I to jest jakby odpowiedź dla pana posła. Rozumiem, że pana intencje idą w tym samym kierunku, co nasze. A więc: biuro turystyczne ma określoną swobodę działalności w ramach istniejących przepisów, a klient biura turystycznego ma określoną ochronę prawną w ramach istniejących przepisów. Tak jest na całym świecie, także w Stanach Zjednoczonych, we Francji, we Włoszech, w innych krajach, które nas wyprzedzają w statystykach Światowej Organizacji Turystyki, jeśli chodzi o liczbę turystów odwiedzających dany kraj.</u>
          <u xml:id="u-362.4" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Pani poseł Skowrońska ma wątpliwości co do nomenklatury. Może jest ona trochę szokująca, zgadzam się, ale jest zgodna z tą klasyfikacją, jaką Światowa Organizacja Turystyki przyjmuje do oceny turystyki we wszystkich krajach świata, a według tych m.in. kryteriów oceniono, że Polska jest szóstym krajem turystycznym w świecie. Teraz jest pytanie: Czy - pani poseł, ja się zgadzam, może to jest szokujące: odwiedzający, turysta itd. - to są kryteria, które wymyśliliśmy, czy to są kryteria, które obowiązują w świecie? Informuję panią uprzejmie, z pełnym szacunkiem dla pani, że to są kryteria, które stosuje Światowa Organizacja Turystyki. W związku z tym zastosowaliśmy je w ustawie właśnie po to, żeby w Polsce wiedziano, że jak ktoś przyjedzie do Polski na 12 godzin, to nie jest turystą, a jak ktoś przyjedzie na okres powyżej 24 godzin, prześpi się po prostu, to jest to turystą - bo takie są kryteria Światowej Organizacji Turystyki. Pytanie: czy to jest dobre, czy złe? Myślę, że to nie podlega dyskusji. Po prostu jest to tak liczone w światowych statystykach, a my w nich m.in. dzięki temu korzystniej wychodzimy; uważam, że na wyrost. Ale dżentelmeni nie dyskutują o faktach, takie kryteria przyjęto w świecie. My zastosowaliśmy to właśnie w art. 3, wprowadzając w słowniczku ustawy takie kryteria, jakimi turystykę bilansuje się w świecie. Stąd oczywiście może to budzić takie czy inne wątpliwości merytoryczne w Polsce, ale w świecie wątpliwości to nie budzi.</u>
          <u xml:id="u-362.5" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Pan poseł Król pyta o powódź i biura turystyczne. Tak, panie pośle, to jest wyjątkowa sytuacja. Nie przygotowywaliśmy tej ustawy na okoliczność powodzi w Polsce. Myślę, że pan to merytorycznie bez zastrzeżeń przyjmie. Natomiast gdyby przyjąć pańskie kryterium myślenia, to oczywiście nie tylko w turystyce, ale w wielu innych dziedzinach gospodarki czy działalności przemysłowej zawalił się świat. Podałbym panu taki przykład: A co z Rafako w Raciborzu? Wielkie przedsiębiorstwo o światowej renomie, które do dziś nie produkuje. Zostało zalane, nie można go uruchomić. A co z Zakładami Elektrod Węglowych w Raciborzu? Polski i światowy producent elektrod węglowych. Świetna firma, nie można jej uruchomić. Mógłbym takich przykładów z Wrocławia, z Opola itd. podawać wiele. Po prostu jest to — chciałbym panu, przepraszam, odpowiadać nie w polemiczny sposób — sytuacja szczególna, której ta ustawa nie obejmuje. Tym przedsiębiorstwom trzeba pomóc. Mało — tym regionom turystycznym trzeba pomóc. Tu nie chodzi o to, że biuro turystyczne na przykład w Kłodzku zbankrutowało, gdyż nikt do Kłodzka nie przyjedzie, bo tam jest tragedia. Czy ktoś przyjedzie w tej chwili do Kotliny Kłodzkiej jako turysta? Nie przyjedzie. Nie ma tam infrastruktury, są zniszczone drogi itd. Pytanie: Jak tym firmom pomóc? Ale to jakby materia spoza tej ustawy. To jest kwestia programu pomocowego, który jako państwo musimy skonstruować dla gospodarki, w tym także dla turystyki. Rozumiem, że pan poseł nie miał pretensji o to, że ta ustawa nie uwzględniła powodzi. Problem jest — i tu się z panem zgadzam — trzeba tym biurom pomóc, bo to nie jest ich wina, że tak się stało. Natomiast te regulacje są jakby uniwersalne, ponadczasowe — sytuują się poniekąd poza sytuacją powodziową, pożarową czy jakąkolwiek inną, która się zdarzyła lub zdarzyć się może. I to, uważam, jest jakieś wyjaśnienie problemu. Zgadzam się z panem: trzeba tym biurom pomoc, ale nie w ramach tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-362.6" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Dalej, czy należy koncesjonować tę działalność, czy nie. Na świecie się ją koncesjonuje. Państwo z Unii Wolności mają taką fobię antykoncesyjną. To jest fobia według mnie i mówię to otwarcie, ponieważ na całym świecie koncesje funkcjonują. W gospodarce rynkowej nie ma przypadków. Jeśli państwo pojedziecie do Nowego Jorku, to żeby uzyskać koncesję na taksówkę, czasami trzeba czekać trzy razy dłużej niż w Polsce i kosztuje to znacznie więcej niż u nas. Żeby wykonywać transport drogowy w Stanach Zjednoczonych, to w każdym stanie trzeba uzyskać zezwolenie, uzyskać znak rejestracyjny. Jak państwo widzicie, w Stanach Zjednoczonych ciężarówki mają 10 znaków rejestracyjnych, i tylko w tych 10 stanach można jeździć, a jak się wjedzie do jedenastego, i nie ma się znaku rejestracyjnego, to policja zatrzymuje, konfiskuje, wymierza wysoką karę i dopóki się jej nie zapłaci, to się siedzi w areszcie. Takie są zwyczaje w bardzo rynkowym kraju, jak Stany Zjednoczone. Taka więc jest ta tzw. wolność gospodarcza. Kochani, wolność gospodarcza jest w określonych regułach gry, gdy się tego przestrzega, to jest wolność gospodarcza, gdy się nie przestrzega, to niestety są instytucje państwa, które jej chronią. Nie ma tak, że każdy robi co chce, a odpowiada za to klient, bo on zapłacił i potem może w sądzie dochodzić swoich spraw przez 10 lat. Nie. Od tego są instytucje państwowe. Dlatego ta ustawa określa pewne reguły gry między organizatorem turystyki, mówię generalnie, a konsumentem. I mówi o tym, jakie obowiązki ma spełniać organizator, a jakie obowiązki, obciążenia ma klient. Uważam, że ta sprawa jest załatwiona zgodnie z trendami, jakie w świecie obowiązują. My tu niczego nowego nie wymyślamy, czego już w świecie nie wymyślono. Państwo te rozwiązania znajdziecie we Francji, we Włoszech, w Hiszpanii, to są czołowe kraje turystyczne. Czy to nie są kraje gospodarki rynkowej? To są kraje o bardzo rozwiniętej gospodarce rynkowej, przodujące w turystyce, tylko że tam turystykę organizuje się tak: klient nasz pan, a organizator turystyki ma określone obowiązki. Jak je spełnia, to zarabia, to jest wszystko w porządku, jak ich nie spełnia, to płaci.</u>
          <u xml:id="u-362.7" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Chcemy doprowadzić w Polsce do takiej sytuacji, żeby klient nie był bezsilny, nie był nabijany w butelkę, przez amatorów, przez hochsztaplerów. Chcemy zapewnić warunki do rozwoju profesjonalnych firm turystycznych, które w moim odczuciu w Polsce mają wielką szansę.</u>
          <u xml:id="u-362.8" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Pan poseł Gąsienica-Makowski zwolnił mnie z wyjaśniania kwestii baców. Mnie się wydaje, że wielką rolę w rozwoju turystyki mają gminy, regulacje gmin, zwyczaje regionalne i to w tych przepisach uwzględniliśmy. Natomiast dowcip polega na tym, że oczywiście to się musi mieścić w jakichś ramach kultury regionalnej, w jakichś ramach tolerancji. Uważam, że ta ustawa stwarza szansę takiego załatwienia sprawy.</u>
          <u xml:id="u-362.9" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Pan poseł Tomaszewski pytał o gospodarstwa rolnicze, o agroturystykę. W Polsce istnieją precyzyjne przepisy dotyczące agroturystyki, zwolnień z podatków, jeśli chodzi o rolników prowadzących taką działalność. Uważam, że ta ustawa tego nie dotyczy i nie powinna dotyczyć. Na dzień dzisiejszy rolnik prowadzący dodatkową działalność w formie wynajmu swoich pomieszczeń na lokum dla turystów, żywiący tych turystów w określonych ramach, nie powinien być dodatkowo obciążany żadnymi innymi warunkami. Zajmuje się tym ministerstwo rolnictwa, są na to odpowiednie środki państwowe. Chciałem państwu zadać pytanie: Czy my musimy coś poprawiać w tej agroturystyce? Nie. To dobrze w Polsce się rozwija. Jest wiele gmin, które w to zainwestowały, jest wielu rolników, którzy w to zainwestowali. I teraz pytanie, czy mamy im jeszcze jakieś wędzidło zakładać, czy po prostu mówić: ludzie robicie dobrze, tak trzeba i zachęcajcie innych, żeby robili to samo.</u>
          <u xml:id="u-362.10" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Uważam, że na dzień dzisiejszy nie ma potrzeby, żeby coś w tej materii zmieniać. Wymyśliliśmy dobre przepisy, które są relatywne do tego, co jest w innych krajach europejskich. Jak się weźmie pod uwagę ostatnie kilka lat, to okazuje się, że agroturystyka „zaskoczyła”w środowisku rolniczym, wiele gmin rolniczych złapało jak gdyby bakcyla turystyki i inwestuje w ten system. Nie trzeba im przeszkadzać, nakładając jakieś dodatkowe obowiązki, jakieś obostrzenia. Nie ma sygnałów, chcę to podkreślić wyraźnie, nie ma skarg od turystów, że agroturystyka jest w jakimś sensie kryminogenna, że jest w jakimś sensie, mówiąc szczerze, niekorzystna dla klientów. Na dzień dzisiejszy jest wręcz odwrotnie, są sygnały, że jest to dobra forma wypoczynku, że ludzie, którzy się tego podejmują, robią to uczciwie i uważam, że tak powinno być. Czy państwo macie inne zdanie? Jeśli tak, to możemy podyskutować, bo jeśli chodzi o moje doświadczenia, to uważam, że agroturystyka w Polsce dzisiaj ma i wystarczające podstawy prawne, i wystarczającą motywację. Samorządy lokalne, gminne, wójtowie robią w tej sferze bardzo dużo. Kto nie wierzy, tego zapraszam na jakiekolwiek targi turystyczne polskie czy zagraniczne, gdzie polskie gminy przedstawiają swoją ofertę agroturystyki. Naprawdę jest już na co popatrzeć.</u>
          <u xml:id="u-362.11" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Inne pytania, które tu padły. Czy obsługa hotelarsko-gastronomiczna, kategoryzacja hoteli itd. muszą być regulowane tą ustawą i czy jest to dostatecznie regulowane? Stworzyliśmy tu pewną, nazwijmy to umownie, konstytucję kategorii hoteli i usług hotelarskich. Oczywiście nie idziemy za ciosem, nie regulujemy wszystkiego szczegółowo. Natomiast chcieliśmy tylko, aby Polska stała się krajem porównywalnym z innymi krajami europejskimi, jeśli chodzi o obyczajowość, o kategorie, żeby przeciętnie wyrobiony turysta mógł sobie wyobrazić standard w hotelu 4-gwiazdkowym, 2-gwiazdkowym w Polsce czy w Stanach Zjednoczonych. Temu służy ta ustawa. Oczywiście można się zastanawiać nad tym, czy jest to wystarczająca regulacja, czy nie trzeba tu zapisać wszystkiego od „a” do „z” i postawić kropki nad „i”. Jestem przeciwnikiem takiej metody. Natomiast można ewentualnie uznać, że jest to regulacja niewystarczająca, chociaż w moim odczuciu stwarza ona pewną konstytucję odnośnie do tego, co za ile można wycenić. Według mnie rozdział dotyczący usług hotelarskich trzeba czytać jako pewną konstytucję relacji między standardem, jaki oferują hotele, a tym, za co klienci są gotowi zapłacić. Natomiast jeżeli są potrzebne jakieś regulacje, to myślę, że ta ustawa powinna stworzyć jakby pole wyjścia do dalszych, precyzyjniejszych rozstrzygnięć.</u>
          <u xml:id="u-362.12" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Pan poseł Okoński martwi się tym, co z małymi, średnimi przedsiębiorstwami turystycznymi itd. Rynek jest nieubłagany, panie pośle. Gdyby pan przestudiował doświadczenia amerykańskie, kanadyjskie, francuskie, hiszpańskie, to zauważyłby pan, że rynek podzielił się na kategorie tzw. hurtowników, czyli przedsiębiorstw, które organizują ofertę turystyczną, i na kategorię tzw. agentów, pośredników, jakkolwiek ich nazwiemy, którzy sprzedają tę ofertę. Słabe kapitałowo biura typu pośrednik, nazwijmy to umownie, niczym nie ryzykują, bo sprzedają ofertę, którą podpisał hurtownik - potężne biuro, które stać na straty. I teraz pytanie: Czy mamy konserwować model turystyki, który jest nieekonomiczny? Małe biuro, które organizuje wycieczki, rekrutując 50% ludzi, może się bowiem wyłożyć na jednej wycieczce, a wielki hurtownik, któremu na 100 zorganizowanych imprez wyjdzie 99, ale na jednej się położy, oczywiście może to wpisać w straty, bo i tak osiągnie zyski. Dlatego ta ustawa służy pewnemu profilowaniu tego rynku, aby ukształtowały się duże przedsiębiorstwa, które kapitałowo są w stanie profesjonalnie obsłużyć dużą ofertę, i żeby byli ci, którzy mogą na tej ofercie zarobić dobre pieniądze na zasadzie, że nic nie ryzykują, a efekt ich działalności polega na aktywności w rekrutacji ludzi do wypełnienia tej oferty. I tak jest na świecie. W Stanach Zjednoczonych, we Francji, Włoszech tak funkcjonuje rynek turystyczny. Pojawia się pytanie: Czy mamy próbować ustawiać ten rynek inaczej, niż funkcjonuje on na świecie, według utartych modeli, czy też mamy ten rynek ustawić tak, by pomału mógł się on kształtować, tak by wyrośli ci wielcy i żeby przeżyli ci mali, z korzyścią dla klienta? Jestem za tym drugim modelem i uważam, że innej drogi po prostu nie ma. Bo inaczej wejdzie nam tu konkurencja zagraniczna, zagraniczne biura podróży. Polacy i tak już w dużej mierze korzystają z usług zagranicznych biur podróży, ponieważ są one tańsze dzięki temu, że hurtownik jest w stanie zapewnić znacznie niższą cenę, bo ma ofertę na cały rok, a nie na dwa wakacyjne miesiące. W związku z tym uważam, że powinniśmy stworzyć właściwe warunki ustawowe, aby tak zaczął się kształtować rynek turystyczny.</u>
          <u xml:id="u-362.13" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Jeśli chodzi o turystykę, oczywiście wielką rolę odegrają tu samorządy lokalne. Czy powinniśmy przeszkadzać samorządom tymi rozwiązaniami ustawowymi w kształtowaniu pewnych relacji, nawet lokalnych obyczajów, po to żeby można było iść w kierunku rozwoju turystyki? Dla takiego samorządu jest to więc szansa na rozwój gospodarczy. Jest pytanie: Czy regulować to w jakiś sposób i stawiać bariery, czy stworzyć tym ludziom, których wybiorą lokalne społeczności, szanse na to, żeby dzięki rozwojowi turystyki kształtowali rozwój gospodarczy gminy? Uważam, że trzeba im stworzyć taką szansę. Dlatego też nie stawiamy tu żadnych barier. Popatrzcie państwo, jak wiele samorządów dzisiaj funkcjonuje i w kraju, i za granicą, z jaką wielką pasją zabiegają o turystów, jak świetnie promują swoje gminy. Ja w ciągu 4 lat widzę jakościową zmianę - powiem szczerze - nie o 100, lecz może o 200, a może o 300%. To jest inna epoka. Dzisiaj wielu wójtom z gmin turystycznych nie trzeba tłumaczyć, że turystyka jest dla nich szansą. Od nich się można tylko uczyć. Oni przebrnęli przez wiele imprez międzynarodowych, takich jak targi berlińskie, londyński czy targi w Göteborgu. A to jest nie tyle popis stoisk narodowych, ile popis możliwości naszych gmin. Bardzo mocno chciałbym to podkreślić, ponieważ jest to wielki dorobek ostatnich lat. Czy mamy to ustawą blokować, kanalizować w jakiś sposób? Nie. Dajmy ludziom szansę na twórczość.</u>
          <u xml:id="u-362.14" who="#PosełAndrzejSzarawarski">I na koniec: Czy ta ustawa jest zagrożeniem dla biur turystycznych, czy nie jest? Nie jest zagrożeniem. Proszę państwa, chcemy stworzyć takie warunki, żeby na tym rynku przetrwali uczciwi, solidni, natomiast trzeba z tego rynku wyeliminować tych, którzy z walizką pieniędzy chcą na 1, 2 czy na 10 imprezach turystycznych zbić majątek i z tego rynku zniknąć. Stąd jesteśmy przeciwko „firmom w teczce”. Stąd ten zapis o lokalach i o innych rzeczach, które identyfikują firmę. Chodzi po prostu o to, żeby nie było takiej sytuacji, że zamawiam w firmie X pod adresem X usługę turystyczną, a jak jej biuro nie wykona, to okazuje się, że pod adresem X jest puste miejsce, a Kowalski, który jest właścicielem firmy, nie jest do zidentyfikowania i rok go szukamy. Takie przypadki są w Polsce dość częste i temu trzeba zapobiec.</u>
          <u xml:id="u-362.15" who="#PosełAndrzejSzarawarski">Nie wiem, czy odpowiedziałem na wszystkie pytania. Chciałbym jednak państwa gorąco przekonać do tego, że polska turystyka, która przeżywa wielki boom, wymaga regulacji prawnej. Ta ustawa jest chyba pierwszą i najważniejszą, którą Wysoka Izba powinna uchwalić, to znaczy unormować stosunki między organizatorem turystyki a klientem, który z tej turystyki korzysta, i zapewnić temu ostatniemu pewne gwarancje, że za swoje - często z wielkim trudem zebrane - pieniądze uzyska właściwą usługę, zostanie właściwie obsłużony. Taka jest idea tej ustawy i zachęcam państwa, także z Unii Wolności, abyście na nią popatrzyli w tych kategoriach i nie głosowali za jej odrzuceniem, tylko ewentualnie za jej udoskonaleniem. Nie twierdzę, że jest to doskonały produkt. Myślę, że można w nim jeszcze wiele w przyszłości zmienić. Trzeba jednak zrobić pierwszy krok, aby od radosnej twórczości, od żywiołu przejść do profesjonalizmu, do działalności gospodarczej, która służy i podmiotom gospodarczym, i klientom. I z tą nadzieją chciałbym swoje wystąpienie zakończyć, apelując jeszcze raz do posłów z Unii Wolności, aby się zastanowili, czy trzeba tę ustawę odrzucać. Może przyjąć ją z tą myślą przewodnią, że należy ją doskonalić i wprowadzić inne akty prawne, które uregulują sektor turystyczny, choćby ustawę o promocji, ustawę o narodowej organizacji turystycznej i wiele innych, uzupełniających ustawę o świadczeniu usług i regulujących sektor, który jest nadzieją polskiej gospodarki. I z tym przeświadczeniem chciałbym zakończyć. Dziękuję państwu.</u>
          <u xml:id="u-362.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-363">
          <u xml:id="u-363.0" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-363.1" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Wysoka Izbo, nie słyszę dalszych pytań.</u>
          <u xml:id="u-363.2" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-363.3" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">W czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki. Jest ich ponad 40. W związku z tym Prezydium Sejmu proponuje ponownie skierować projekt ustawy do Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług oraz do Komisji Ustawodawczej w celu przedstawienia dodatkowego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-363.4" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-363.5" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Sprzeciwu nie słyszę. Propozycja została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-363.6" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Powracamy do rozpatrzenia punktu 20 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Ustawodawczej o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie ustawy o samorządzie terytorialnym (druki nr 2374 i 2464).</u>
          <u xml:id="u-363.7" who="#WicemarszałekAleksanderMałachowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Jana Marię Rokitę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-364">
          <u xml:id="u-364.0" who="#PosełJanRokita">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisja Ustawodawcza, pracując nad projektem zmiany ustawy o samorządzie terytorialnym, w dwóch punktach osiągnęła pełną zgodność stanowisk. Jednomyślnie rekomendują Wysokiej Izbie dokonanie dwóch istotnych, jak się wydaje, niekontrowersyjnych zmian ustawy o samorządzie terytorialnym: art. 28a i art. 37b.</u>
          <u xml:id="u-364.1" who="#PosełJanRokita">Przypominam, że nowelizacja art. 28a ma na celu zagwarantowanie, by w warunkach podziału gmin czy zmian w podziale administracyjnym państwa, kiedy z mocy prawa następuje ustanie pracy zarówno rad gmin, jak i organów wykonawczych gmin, prezes Rady Ministrów mógł, tak jak w innych podobnych przypadkach, powołać osobę pełniącą funkcję organu gminy, do czasu nowych wyborów samorządowych.</u>
          <u xml:id="u-364.2" who="#PosełJanRokita">W nowelizacji art. 37b natomiast idzie o to, iżby przywrócić zasadę, w myśl której rada gminy nie ma zakazu ustanawiania diet bądź zasad zwrotu kosztów podróży członkom organów jednostek pomocniczych, czyli sołtysom, członkom rad sołeckich, członkom rad dzielnicowych. W wielu przypadkach w Polsce jest tak, że owe rady dzielnicy są organami pomocniczymi samorządu, ale obejmują znacznie większą liczbę ludności, na przykład w wielkich miastach, niż wiele normalnych rad gminnych. Paradoks polegał na tym, że nowela samorządowa wprowadziła niezrozumiały zakaz zwracania osobom pracującym w tych organach nawet kosztów podróży służbowej, co było absurdem.</u>
          <u xml:id="u-364.3" who="#PosełJanRokita">Proszę zatem Wysoką Izbę, ażeby przechodząc na mocy art. 44 regulaminu Sejmu niezwłocznie do trzeciego czytania, podjęła w dniu jutrzejszym głosowanie nad tym niekontrowersyjnym projektem.</u>
          <u xml:id="u-364.4" who="#PosełJanRokita">Chciałbym także, panie marszałku, poprosić o dokonanie sprostowania dość istotnego błędu pisarskiego, który wkradł się do tekstu sprawozdania między uchwaleniem go przez obie komisje a rozpowszechnieniem druku w Sejmie. Mianowicie bezsprzeczne jest to, że w art. 28a w ust. 7 ustawy o samorządzie terytorialnym ma być napisane: „organy gminy ulegają rozwiązaniu”, a nie „rada gminy ulega rozwiązaniu”, ponieważ gdyby miało chodzić o rozwiązanie rady gminy, w istocie rzeczy cała nowelizacja byłaby bez sensu i utrzymywałaby tę lukę, którą właśnie chcemy zlikwidować. Innymi słowy, w trybie sprostowania błędu pisarskiego, panie marszałku, bardzo proszę o to, ażeby dwa słowa w art. 28a ust. 7 zostały poprawione. Organy gminy ulegają rozwiązaniu, a nie rada gminy ulega rozwiązaniu.</u>
          <u xml:id="u-364.5" who="#PosełJanRokita">Myślę zatem, że - z tym sprostowaniem błędu drukarskiego - w dniu jutrzejszym pan marszałek mógłby, gdyby był tak łaskaw, przedłożyć projekt zmian do głosowania w trzecim czytaniu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-364.6" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Olga Krzyżanowska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-365">
          <u xml:id="u-365.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Zmieniłam marszałka Małachowskiego.</u>
          <u xml:id="u-365.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-365.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Jan Rokita.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-366">
          <u xml:id="u-366.0" who="#PosełJanRokita">Bardzo przepraszam, powinienem był zwracać się do pani marszałek, lecz myślałem, że jeszcze pan marszałek Małachowski prowadzi obrady. Przepraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-367">
          <u xml:id="u-367.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Z tyłu trudno jest widzieć, rozumiem to. To ja przepraszam, że w trakcie pana wystąpienia się zmienialiśmy.</u>
          <u xml:id="u-367.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-367.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przemawiał sprawozdawca komisji pan poseł Jan Maria Rokita.</u>
          <u xml:id="u-367.3" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Sejm postanowił o wysłuchaniu w debacie nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-367.4" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-367.5" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Pierwszego proszę pana posła Wojciecha Nowaczyka o zabranie głosu w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Następnym mówcą będzie pan poseł Marian Starownik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-368">
          <u xml:id="u-368.0" who="#PosełWojciechNowaczyk">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Zabierając głos w imieniu Sojuszu Lewicy Demokratycznej Klubu Parlamentarnego, z jego upoważnienia, w dyskusji nad sprawozdaniem Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Ustawodawczej, zamieszczonym w druku nr 2464, który jest opracowaniem stanowiska do projektu komisyjnego z druku nr 2374 o zmianie ustawy o samorządzie terytorialnym, oświadczamy, że projektowana nowelizacja wypełnia lukę w przedmiotowym zakresie. Pan poseł sprawozdawca Jan Maria Rokita omówił w swym wystąpieniu zakres tej nowelizacji wraz z poprawką.</u>
          <u xml:id="u-368.1" who="#PosełWojciechNowaczyk">Nie chciałbym się powtarzać, mając na uwadze czas i zakres prac, które są przed Wysokim Sejmem także na bieżącym posiedzeniu, oraz to, że rząd RP w swym stanowisku do omawianej nowelizacji, które otrzymaliśmy na piśmie 29 lipca br., również uznaje za zasadną potrzebę dokonania zaproponowanej nowelizacji. Mój klub, klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej, będzie głosował za przyjęciem sprawozdania, opowiadając się za przejściem do trzeciego czytania i za uchwaleniem projektu ustawy. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-369">
          <u xml:id="u-369.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-369.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Wojciech Nowaczyk.</u>
          <u xml:id="u-369.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę pana posła Mariana Starownika o zabranie głosu w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego. Następnym mówcą będzie pan poseł Stanisław Kracik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-370">
          <u xml:id="u-370.0" who="#PosełMarianStarownik">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego chciałbym na wstępie oświadczyć, że nasz klub popiera przedłożoną nowelizację ustawy o samorządzie terytorialnym i będzie głosował za jej przyjęciem. Tak jak było powiedziane przez posła sprawozdawcę, nie jest to zmiana ani zbyt głęboka, ani zbyt kontrowersyjna, jest to po prostu zmiana porządkowa, która uściśla pewne niedociągnięcia nie dostrzeżone w ustawie. Dotyczy to głównie przypadków, kiedy dokonuje się podziału gminy z mocy prawa. Chodzi o to, kto ma wypełniać pustkę od czasu podziału do wyłonienia nowych władz.</u>
          <u xml:id="u-370.1" who="#PosełMarianStarownik">Projekt komisyjny nieco różni się od przedłożonego przez posłów tym, że został rozszerzony art. 37b, który mówi, że rada gminy może ustanowić zasady, na jakich członkom organu wykonawczego jednostki pomocniczej oraz członkom rady dzielnicy (osiedla), rady sołeckiej, będzie przysługiwała dieta lub będzie przysługiwał zwrot kosztów podróży. Myślę, że jest to też jeden z zapisów porządkujących naszą ustawę. Na podkreślenie zasługuje to, że znaleźliśmy konsensus w komisji co do tego, że nie jest to zapis obligatoryjny, lecz fakultatywny dający możliwość wyboru przez radę gminy. Myślę, że jest to rozwiązanie słuszne, i za nim nasz klub się opowiada.</u>
          <u xml:id="u-370.2" who="#PosełMarianStarownik">Kończąc, chciałbym powiedzieć, że nasz klub popiera przedłożone propozycje i proponuje, tak jak mój przedmówca, przejście niebawem do trzeciego czytania. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-371">
          <u xml:id="u-371.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-371.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Marian Starownik.</u>
          <u xml:id="u-371.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę pana posła Stanisława Kracika o zabranie głosu w imieniu Unii Wolności. Następnym mówcą będzie pan poseł Krzysztof Wiecheć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-372">
          <u xml:id="u-372.0" who="#PosełStanisławKracik">Pani Marszałek! Szanowni Państwo! Klub Unii Wolności popiera tę nowelizację. Sądzimy, że ów błąd pisarski, jak go pan poseł Rokita nazwał, zwalnia mnie z tego, aby odnosić się do pierwszej części stanowiska rządu w tej sprawie, które otrzymaliśmy wczoraj. Myślę, że pkt 2 stanowiska rządu wypływa z jakiejś nadmiernej asekuracji. Sądzę, że jeżeli się radzie gminy daje możliwość, to nie działa art. 5 ustawy o finansowaniu gmin, w związku z tym nie rodzi to ustawowego zobowiązania rządu do pokrywania tych kosztów.</u>
          <u xml:id="u-372.1" who="#PosełStanisławKracik">Mam dużą satysfakcję z tego, że nowelizujemy art. 37, radni będą musieli bowiem umieć rozwiązać dylemat - do tej pory przyznawali diety wyłącznie sobie, teraz trzeba będzie powiedzieć, w jakim zakresie przyznawać je innym. Sądzę, że to jest dobre wyzwanie, przed którym stają rady gmin. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-373">
          <u xml:id="u-373.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-373.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Stanisław Kracik.</u>
          <u xml:id="u-373.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo pana posła Krzysztofa Wiechecia o zabranie głosu w imieniu klubu Unii Pracy. Następnym mówcą będzie pan poseł Piotr Buczkowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-374">
          <u xml:id="u-374.0" who="#PosełKrzysztofWiecheć">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Okazuje się po raz kolejny, że życie wyszło poza ramy ustawy, jest o wiele bogatsze. I cieszę się, że pan poseł Rokita jako poseł sprawozdawca poprowadził tę sprawę i że będziemy porządkowali ten zakres spraw, a są one, w moim odczuciu, ważne.</u>
          <u xml:id="u-374.1" who="#PosełKrzysztofWiecheć">Unia Pracy Klub Parlamentarny, w którego imieniu mam zaszczyt przemawiać, całkowicie popiera zmiany zawarte w sprawozdaniu przedłożonym w druku nr 2464. Popieramy również ten wniosek, który wcześniej padł, mówiący o tym, żebyśmy przeszli do trzeciego czytania. Myślę, że poprawka, o której tutaj mówił poseł sprawozdawca, pan poseł Rokita, i inni, dotycząca pierwszego punktu, mówiąca o organach zamiast radach gminy, jest całkowicie zasadna - popieramy także tę propozycję.</u>
          <u xml:id="u-374.2" who="#PosełKrzysztofWiecheć">Jeszcze raz chciałbym panu posłowi Rokicie podziękować za czujność w pracach nad tą ustawą. Myślę, że ta ustawa o samorządzie terytorialnym jest ustawą szczególną i że dzięki pracy również Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej będzie i teraz, i w najbliższym czasie nieustannie modyfikowana. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-375">
          <u xml:id="u-375.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-375.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Krzysztof Wiecheć.</u>
          <u xml:id="u-375.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę pana posła Piotra Buczkowskiego o zabranie głosu w imieniu Koła Konserwatywno-Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-376">
          <u xml:id="u-376.0" who="#PosełPiotrBuczkowski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Może najpierw jako przewodniczący komisji chciałbym w pełni poprzeć to, o co prosił pan poseł Rokita, mianowicie sprostowanie błędu drukarskiego. Jest to inicjatywa komisyjna i w takiej postaci ona z komisji nie wychodziła. Na skutek rozpatrywania tego w komisji i przygotowywania sprawozdania ten błąd się wkradł. Zresztą tę propozycję nowelizacji uzgadnialiśmy z rządem i myślę, że to późniejsze stanowisko rządu było wynikiem zdziwienia, które my sami także, czytając to sprawozdanie, okazaliśmy.</u>
          <u xml:id="u-376.1" who="#PosełPiotrBuczkowski">Koło Konserwatywno-Ludowe w pełni popiera przedłożoną nowelizację ustawy o samorządzie terytorialnym. Uważamy, że wypełnia ona ważną lukę w istniejącym ustawodawstwie, które do dnia dzisiejszego uniemożliwiało tak naprawdę dokonywanie podziału gmin. Podziały dotyczą szczególnie tych aglomeracji, jak np. katowicka, w której jest duża liczba ludności; rzeczywiście w niektórych przypadkach istnieją racje po temu, a także środki finansowe, żeby takie podzielone gminy mogły się utrzymać. To rozwiązanie, które proponujemy, umożliwi zrealizowanie szeregu wniosków, jakie wpłynęły do Urzędu Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-376.2" who="#PosełPiotrBuczkowski">Co do drugiej sprawy oczywiście zgadzamy się z tym, że trzeba wprowadzić zasadę fakultatywnej możliwości przyznawania diet także przedstawicielom samorządów pomocniczych, szczególnie w wielkich miastach, w których te samorządy bardzo dobrze funkcjonują. Mówił o tym poseł Rokita, że te samorządy w Krakowie od wielu lat funkcjonowały na takich zasadach i dopóki nie wprowadziliśmy nowelizacji w 1995 r., dopóty regionalne izby obrachunkowe ani Naczelny Sąd Administracyjny nie kwestionowały możliwości wypłacania diet także członkom samorządu pomocniczego. W momencie kiedy explicite w ustawie zawarliśmy możliwość przyznawania diet przewodniczącym organów wykonawczych, pojawił się problem, czy ustawodawca świadomie nie chciał wykluczyć tej możliwości. Tymczasem okazuje się, że samorządy pomocnicze niejednokrotnie o wiele intensywniej i o wiele aktywniej działają w swoich środowiskach lokalnych. Tak że tutaj ta możliwość nie stwarza żadnego niebezpieczeństwa, jest to suwerenna decyzja rady gminy i myślę, że nie stanowi ona żadnego zagrożenia ani dla budżetów samorządowych, ani dla budżetu państwa, o czym we wczorajszej opinii rządowej była mowa.</u>
          <u xml:id="u-376.3" who="#PosełPiotrBuczkowski">Natomiast osobiście chciałbym wyrazić przekonanie, że przynajmniej w odniesieniu do samorządów pomocniczych w tych wielkich miastach, które niejednokrotnie są tak duże jak wiele gmin w Polsce, być może trzeba wprowadzić o wiele szerszą nowelizację. Taką, która zarówno zwiększałaby uprawnienia samorządu pomocniczego, jak i wprowadzała obligatoryjny wymóg wypłacania diet i zwrotu kosztów podróży właśnie ze względu na zakres działań, jakie w tych dużych jednostkach wykonuje samorząd pomocniczy. Oczywiście jest to sprawa nie na dzisiaj, ponieważ kończy się ta kadencja, ale podejrzewam, że w następnej kadencji ten problem powróci.</u>
          <u xml:id="u-376.4" who="#PosełPiotrBuczkowski">Na zakończenie jeszcze raz chciałbym podkreślić, że Koło Konserwatywno-Ludowe w pełni popiera przedstawioną nowelizację i będzie głosować za jej przyjęciem. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-377">
          <u xml:id="u-377.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-377.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Piotr Buczkowski. Był to ostatni ze zgłoszonych mówców.</u>
          <u xml:id="u-377.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Bardzo proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji pana Józefa Winiarskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-378">
          <u xml:id="u-378.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJózefWiniarski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ja bardzo krótko. Pragnę przede wszystkim stwierdzić, iż po sprostowaniu wniesionym przez pana posła sprawozdawcę, pana posła Rokitę, sprostowaniu dotyczącym błędnego użycia w art. 28a pojęcia rady gminy zamiast organów gminy, w stanowisku rządu, które wczoraj zostało przyjęte, pozostaje - praktycznie rzecz biorąc - wyłącznie pełne poparcie dla projektu nowelizacji ustawy o samorządzie terytorialnym.</u>
          <u xml:id="u-378.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiJózefWiniarski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chciałbym serdecznie podziękować Komisji Samorządu Terytorialnego i przewodniczącemu tej komisji panu prof. Buczkowskiemu za współpracę. Uważam, że ta nowelizacja, choć dotyczy bardzo małego zakresu, jest istotną pomocą dla samorządu terytorialnego. Rzeczywiście, jak przed chwilą mówił pan prof. Buczkowski, w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji czeka wiele uzasadnionych wniosków jednostek samorządu terytorialnego o dokonanie ich podziału bądź połączenia od 1 stycznia 1998 r. Bez nowelizacji zmiany te nie byłyby możliwe. Proszę więc Wysoką Izbę o uchwalenie tej nowelizacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-379">
          <u xml:id="u-379.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-379.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-379.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w dniu jutrzejszym rano. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-379.3" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 22 porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o zrekompensowaniu okresowego niepodwyższania płac w sferze budżetowej oraz utraty niektórych wzrostów lub dodatków do emerytur i rent (druki nr 2487 i 2487-A).</u>
          <u xml:id="u-379.4" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę o zabranie głosu przedstawiciela wnioskodawców pana posła Krzysztofa Baszczyńskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-380">
          <u xml:id="u-380.0" who="#PosełKrzysztofBaszczyński">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! 6 marca 1997 r. Sejm przyjął ustawę o zrekompensowaniu okresowego niepodwyższania płac w sferze budżetowej oraz utraty niektórych wzrostów lub dodatków do emerytur i rent. Przyjmując tę ustawę, stwierdzaliśmy, iż naprawiamy stan wynikający z przeszłości. Byliśmy przekonani, że pracownikom sfery budżetowej oddajemy to, co Sejm I kadencji odebrał, a co jednocześnie pracownikom sfery budżetowej oraz emerytom i rencistom należy się w konsekwencji orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego z dnia 29 stycznia 1992 r. oraz 30 listopada 1993 r. Sejm przyjął te orzeczenia jako zadośćuczynienie z tytułu zaniechania waloryzacji płac, wzrostu emerytur oraz utraty niektórych dodatków branżowych.</u>
          <u xml:id="u-380.1" who="#PosełKrzysztofBaszczyński">Przyjmując tę ustawę jako spłatę długu wobec bez mała 1300 tys. emerytów oraz 2,5 mln pracowników sfery budżetowej, byliśmy przekonani - o czym zapewniano nas m.in. podczas pierwszego czytania - iż ustawa ta obejmuje swoim zasięgiem wszystkich pokrzywdzonych, w tym również całą sferę pracowników budżetowych, wobec których zaniechano waloryzacji płac w drugiej połowie roku 1991 i w pierwszej połowie 1992 r.</u>
          <u xml:id="u-380.2" who="#PosełKrzysztofBaszczyński">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Gdy zaczęto wprowadzać w życie uchwaloną w marcu 1997 r. ustawę, to znaczy sporządzać spisy osób uprawnionych do otrzymania świadectw rekompensacyjnych, okazało się, iż świadectwa rekompensacyjne nie przysługują pracownikom przedszkoli, niektórych szkół podstawowych, niektórych jednostek upowszechniania kultury czy opieki zdrowotnej. Kierownicy jednostek sfery budżetowej upoważnieni ustawą do sporządzenia list osób uprawnionych stwierdzali, że wyżej wymienieni przeze mnie pracownicy nie otrzymają należnych świadectw rekompensacyjnych, ponieważ ustawa ich nie obejmuje. Nie obejmuje, dotyczy bowiem tylko pracowników, którzy w tym czasie, to jest w latach 1991–1992, byli pracownikami państwowej sfery budżetowej, natomiast pracownicy przedszkoli, niektórych szkół podstawowych, zakładów opieki zdrowotnej czy upowszechniania kultury stali się w tym czasie w wyniku zapisów ustawy o samorządzie terytorialnym i ustawy kompetencyjnej pracownikami samorządowej sfery budżetowej, stąd świadectwa im się nie należą. To nieistotne, że było to zadanie zlecone samorządu, to nieistotne, że tak jak w przypadku pracowników oświaty — czy w przedszkolach, czy w szkołach — uposażenia tej grupy pracowników określano zarządzeniem ministra edukacji narodowej czy zarządzeniem ministra pracy i polityki socjalnej. Ustawa was nie obejmuje. Tak ze spokojem oświadczali rozgoryczonym ludziom urzędnicy — zarówno państwowi, jak i samorządowi.</u>
          <u xml:id="u-380.3" who="#PosełKrzysztofBaszczyński">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Jest jeszcze pora, ponieważ świadectwa nie są jeszcze wydane, aby naprawić to przeoczenie, aby nie pozwolić na dzielenie pracowników w ramach tej samej grupy zawodowej na lepszych i gorszych, tym bardziej że dwa orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, ze stycznia 1992 r. oraz z listopada 1993 r., odnosiły się do zaniechania zasad waloryzacji płac w sferze budżetowej zgodnie z ustawą z dnia 31 stycznia 1989 r. o kształtowaniu środków na wynagrodzenia w sferze budżetowej. Stąd pozwalam sobie w imieniu posłów wnioskodawców przedstawić projekt nowelizacji wraz z autopoprawką - projekt nowelizacji ustawy z dnia 6 marca 1997 r. o zrekompensowaniu okresowego niepodwyższania płac w sferze budżetowej oraz utraty niektórych wzrostów lub dodatków do emerytur i rent (druki nr 2487 i 2487-A).</u>
          <u xml:id="u-380.4" who="#PosełKrzysztofBaszczyński">Chcę przy okazji wyjaśnić, iż to, co zamieszczone jest w druku nr 2487-A, jest konsekwencją nowelizacji, którą dzisiaj Wysokiej Izbie przedstawiam, z tym że rozszerzamy tutaj krąg osób, które te rekompensaty powinny otrzymać. W druku nr 2487 ten krąg został zawężony do pracowników oświaty, natomiast w międzyczasie okazało się, że rekompensat nie otrzymali również, zgodnie z ustawą o kształtowaniu płac w państwowej sferze budżetowej z roku 1989, niektórzy pracownicy upowszechniania kultury i opieki zdrowotnej. W związku z tym w tej autopoprawce ci pracownicy czy ta grupa zawodowa została uwzględniona. Kolejne artykuły są prostą konsekwencją nowelizacji art. 3 czy też są efektem dostosowania ustawy do tej nowelizacji.</u>
          <u xml:id="u-380.5" who="#PosełKrzysztofBaszczyński">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Przedstawię teraz proponowane zmiany do omawianej przeze mnie ustawy. W art. 3 w pkt. 1 obowiązującej ustawy proponuję dodać lit. d w następującym brzmieniu: „Pracownicy zatrudnieni w samorządowych jednostkach sfery budżetowej w okresie od dnia 1 lipca 1991 r. do dnia 31 grudnia 1991 r. i w okresie od dnia 1 stycznia 1992 r. do dnia 28 czerwca 1992 r. przejętych przez gminy w latach 1991–1992 do prowadzenia jako zadania własne lub zlecone zgodnie z ustawą z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym (DU z 1996 r. nr 13, poz. 74 z późn. zm.) Wprowadzenie tego zapisu oznacza, iż ustawa ta obejmie wszystkich pracowników sfery budżetowej, zarówno tych w państwowych, jak i samorządowych jednostkach, wobec których zaniechano waloryzacji płac zgodnie z ustawą z 31 stycznia 1989 r. o kształtowaniu środków na wynagrodzenia w sferze budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-380.6" who="#PosełKrzysztofBaszczyński">Przyjęcie tego artykułu oznacza automatyczne zmiany w kolejnych artykułach nowelizowanej ustawy z dnia 6 marca 1997 r. Dotyczy to art. 5 obowiązującej ustawy, bowiem wprowadzając do art. 3 lit. d — mówiącą o pracownikach zatrudnionych w samorządowych jednostkach budżetowych — trzeba automatycznie wpisać tę lit. d do art. 5 ust. 1, aby osoby te mogły mieć zwiększoną podstawę wymiaru emerytury lub renty. Prostą konsekwencją wprowadzenia zapisów w art. 3 w lit. d są dodane nowe brzmienia art. 17 oraz art. 20. W art. 17 w ust. 1 w pkt. 3 należy ten artykuł rozszerzyć o następujący zapis. Art. 17 ust. 1 pkt 2 otrzymałby brzmienie: „kierowników samorządowych jednostek sfery budżetowej, które w okresie od dnia 1 lipca 1991 r. do dnia 31 grudnia 1991 r. oraz od dnia 1 stycznia 1992 r. do dnia 28 czerwca 1992 r. były państwowymi jednostkami budżetowymi, lub w latach 1991–1992 przejęli te jednostki do prowadzenia jako zadania własne lub zlecone zgodnie z ustawą z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym”. Oznacza to, iż sporządzenie spisów osób uprawnionych do świadectw rekompensacyjnych należy do kierowników samorządowych jednostek sfery budżetowej, również dla osób, których jednostki zostały przejęte przez gminę w latach 1991–1992 jako zadanie własne lub zlecone.</u>
          <u xml:id="u-380.7" who="#PosełKrzysztofBaszczyński">W art. 20 należy dodać automatycznie pkt 3, w którym kierownicy samorządowych jednostek sfery budżetowej przekażą właściwemu prezydentowi miasta, burmistrzowi lub wójtowi spisy oraz informacje o toczących się postępowaniach w sprawach dotyczących żądań oraz odmowy ich uwzględnienia. Mają oni również prawo, zgodnie z ust. 2 art. 20, tak jak ministrowie i wojewodowie, sprawowania nadzoru nad terminowością sporządzania spisów oraz wyrywkowej kontroli prawidłowości sporządzania.</u>
          <u xml:id="u-380.8" who="#PosełKrzysztofBaszczyński">Nowelizacja oznacza również nowe brzmienie art. 17 ust. 3 obowiązującej ustawy, co ma swój wyraz w art. 2 projektu. Pozwolę sobie zacytować. „Spisy, o których mowa w art. 17 ust. 3 ustawy wymienionej w art. 1, sporządza się w terminie miesiąca od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy”. W projekcie okres sporządzania spisów został skrócony do jednego miesiąca przede wszystkim dlatego, że krąg osób jest zdecydowanie mniejszy niż w przypadku brzmienia dotychczasowej ustawy; uczyniono to również z przyczyn społecznych, aby nie pogłębiać dysonansu między pracownikami w ramach tej samej grupy zawodowej, z których jedni znaleźli się na liście, a drudzy nie.</u>
          <u xml:id="u-380.9" who="#PosełKrzysztofBaszczyński">Kolejna poprawka została zapisana w art. 3 znowelizowanej ustawy i brzmi: „ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia”.</u>
          <u xml:id="u-380.10" who="#PosełKrzysztofBaszczyński">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Ufam, że projekt nowelizacji nie będzie miał przeciwników wśród Wysokiej Izby. Nie chcę wchodzić w meritum ustawy, ponieważ na ten temat powiedziano już bardzo wiele zarówno ze strony klubów parlamentarnych, poszczególnych posłów, jak i przedstawicieli rządu. Zabrakło jednak przysłowiowej kropki nad „i”. Dziś można tę kropkę postawić, tak aby zrealizować orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego i uczynić zadość krzywdzie pracowników, wobec których pogwałcono zasadę ochrony praw nabytych, wywodzącą się z konstytucyjnej zasady demokratycznego państwa prawa.</u>
          <u xml:id="u-380.11" who="#PosełKrzysztofBaszczyński">Chciałbym również, pani marszałek i szanowni posłowie, odnieść się do stanowiska rządu. To stanowisko zostało właściwie doręczone przed kilkunastoma minutami. Muszę powiedzieć, że jestem zaskoczony tym stanowiskiem, dlatego że ono nie odnosi się do projektu ustawy z druku nr 2487, ale przede wszystkim do druku nr 2487-A. Nie wiem, czy rząd nie analizował tej autopoprawki, która właściwie w całości konsumuje jeden z punktów uzasadnienia. Ale pozwolę sobie na bardzo krótką charakterystykę tego, co w uzasadnieniu się znalazło. Po przeczytaniu tego uzasadnienia w mojej głowie powstał mętlik. Sądzę, że twórcy tego uzasadnienia również pomieszali pewne pojęcia. W uzasadnieniu jest mowa o tym, iż w ustawie z roku 1989, czyli tej, która była przedmiotem orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, nie występuje pojęcie państwowa sfera budżetowa. Oczywiście, że nie występuje pojęcie państwowa sfera budżetowa. Chcę przypomnieć, że w momencie wprowadzenia znowelizowanego Kodeksu pracy, który wszedł w życie w czerwcu 1996 r., pracownicy sfery budżetowej zostali podzieleni jakby na dwie kategorie, mianowicie na pracowników państwowych i samorządowych jednostek budżetowych. Wobec tego to nie wnioskodawcy tej poprawki czy tej nowelizacji ustawy (czy autopoprawki) wprowadzają nowe pojęcie jakby dwóch grup pracowniczych. To pojęcie wprowadził znowelizowany Kodeks pracy z czerwca 1996 r. To jest jakby pierwsze stwierdzenie.</u>
          <u xml:id="u-380.12" who="#PosełKrzysztofBaszczyński">Kolejne stwierdzenie. W uzasadnieniu jest napisane, zresztą to uzasadnienie odnosi się tylko do druku nr 2487, iż nie można mówić o rekompensatach dla pracowników oświaty, ponieważ ci pracownicy w wyniku zmian ustrojowych stali się pracownikami samorządowymi i podlegają innym rozstrzygnięciom, zwłaszcza jeśli chodzi o sprawy płacowe. Wobec tego pytam przedstawicieli rządu, jak czytać list ministra Wiatra, członka rządu, z dnia 4 lipca do premiera rządu pana Włodzimierza Cimoszewicza, w którym minister edukacji narodowej stwierdza: „Nie ulega wątpliwości, że w okresie, w którym ustawa weszła w życie, wszystkie szkoły i placówki oświatowo-wychowawcze były jednostkami państwowej sfery budżetowej. Takie też założenia przyjęto przy realizacji uznanych za zasadne orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego w przedmiocie niezgodności ustaw wstrzymujących indeksację płac w sferze budżetowej w II półroczu 1991 r. i I półroczu 1992 r., zakładając, że ustalone przez Sejm formy rekompensat z tytułu zaniechania indeksacji dotyczyć będą pracowników zatrudnionych w jednostkach państwowej sfery budżetowej. Wprawdzie z datą przejęcia przedszkoli i szkół przez gminy przestały one być jednostkami państwowej sfery budżetowej, to jednak pracownicy tych szkół i placówek objęci byli jednolitymi dla wszystkich nauczycieli i pracowników szkół nie będących nauczycielami systemami wynagradzania, ustalonymi w oparciu o środki przyznawane na podstawie ustawy o kształtowaniu środków na wynagrodzenia w sferze budżetowej. Zasada ta wynikała bowiem, po pierwsze, z postanowień art. 1 Karty nauczyciela, określającego zakres podmiotowy karty, stanowiącego, że przepisom karty podlegają wszyscy nauczyciele publicznych przedszkoli, szkół i placówek opiekuńczo-wychowawczych oraz placówek oświatowo-wychowawczych. Po drugie, z przepisów kolejnych zarządzeń ministra pracy i polityki socjalnej w sprawie zasad wynagradzania pracowników ekonomicznych, inżynieryjno-technicznych, administracyjnych i pracowników obsługi szkół stanowiących, że przepisami zarządzenia objęci są pracownicy szkół i placówek państwowych i samorządowych”. Wobec tego z listu ministra edukacji narodowej do premiera rządu wynikałoby, iż minister edukacji narodowej podziela punkt widzenia posłów wnioskodawców, że części pracowników sfery budżetowej, konkretnie pracownikom oświaty stała się krzywda. To odnośnie do drugiego punktu uzasadnienia.</u>
          <u xml:id="u-380.13" who="#PosełKrzysztofBaszczyński">Trzeci punkt uzasadnienia, z przykrością stwierdzam, mija się z prawdą, ponieważ świadczy o tym, iż rząd, niestety, ubolewam nad tym, nie przeczytał autopoprawki zamieszczonej w druku nr 2487-A. Chcę poinformować przedstawicieli rządu, że te punkty, o których tutaj pan wicepremier Belka pisze, zostały uwzględnione w autopoprawce. Wyjątek stanowi art. 18 ust. 5. Sądzę jednak, że można automatycznie okres dochodzenia swoich roszczeń wydłużyć bądź zostawić zapis w pierwotnym brzmieniu, dlatego że przy szybkim wdrożeniu tej ustawy nie zostaną przekroczone terminy zapisane w art. 18 ust. 5.</u>
          <u xml:id="u-380.14" who="#PosełKrzysztofBaszczyński">Reasumując, pani marszałek, Wysoki Sejmie, jeżeli nie będzie poprawek, mimo że stanowisko rządu jest takie a nie inne, wnoszę o przejście do drugiego czytania. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-380.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-381">
          <u xml:id="u-381.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-381.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Baszczyński w imieniu wnioskodawców projektu.</u>
          <u xml:id="u-381.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Sejm postanowił o wysłuchaniu w tym punkcie porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-381.3" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-381.4" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo panią poseł Jadwigę Błoch o zabranie głosu w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Następnym mówcą będzie pan poseł Roman Edward Borek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-382">
          <u xml:id="u-382.0" who="#PosełJadwigaBłoch">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej, w którego imieniu mam zaszczyt wypowiadać się, pozytywnie ocenia propozycję nowelizacji ustawy z dnia 6 marca 1997 r. o zrekompensowaniu okresowego niepodwyższania płac w sferze budżetowej oraz utraty niektórych wzrostów lub dodatków do emerytur i rent.</u>
          <u xml:id="u-382.1" who="#PosełJadwigaBłoch">Poselska inicjatywa zmiany przedmiotowej ustawy dotyczy przepisu art. 3, określającego kategorię osób uprawnionych do nieodpłatnego otrzymania świadectw rekompensacyjnych, oraz konsekwentnie art. 5, 17 i 20. Według obecnie obowiązującego stanu prawnego organy sporządzające spisy osób uprawnionych do otrzymania świadectw rekompensacyjnych nie zamieszczają w tych spisach części pracowników oświaty, m.in. nauczycieli i pracowników niepedagogicznych przedszkoli i szkół przejętych do prowadzenia lub nowo utworzonych przez samorządy przed dniem 1 lipca 1991 r. oraz części pracowników upowszechniania kultury i ochrony zdrowia. Podstawową przesłanką powyższej praktyki działań organów spisowych jest interpretacja treści przepisu art. 3 pkt 1 lit. a ustawy: „Pracownicy zatrudnieni w państwowych jednostkach sfery budżetowej w okresie od 1 lipca 1991 r. do dnia 31 grudnia 1991 r. oraz w okresie od 1 stycznia 1992 r. do dnia 28 czerwca 1992 r.”. Dla nauczycieli i pracowników przedszkoli oraz szkół prowadzonych przez samorządy w okresie wymienionym w cytowanym przepisie niezbędne jest ustalenie ich faktycznego ówczesnego statusu pracowniczego. Byli pracownikami samorządowymi czy sfery budżetowej? Jeżeli sfery budżetowej to tej, o której jest mowa w art. 1 pkt 1 ustawy, a może jakiejś innej?</u>
          <u xml:id="u-382.2" who="#PosełJadwigaBłoch">Podkreślić należy, że dla nauczycieli szkół i placówek oświatowych prowadzonych zarówno przez administrację rządową, jak i samorządy, kwestie zatrudniania i wynagradzania uregulowane są w ustawie o systemie oświaty i w Karcie nauczyciela. Minister edukacji narodowej w porozumieniu z ministrem pracy i polityki socjalnej, zgodnie z dyspozycją art. 31 Karty nauczyciela, ustala dla nauczycieli, w tym także dla nauczycieli szkół i placówek prowadzonych przez samorządy, m.in. wysokość stawek wynagrodzenia zasadniczego, dodatków, wynagrodzenia za zajęcia dodatkowe. W tym okresie również minister pracy określał wynagrodzenia dla pracowników niepedagogicznych w placówkach oświatowych prowadzonych przez samorządy. W ocenie nauczycieli, pracowników, którym odmawia się prawa do otrzymania świadectw rekompensacyjnych, nie ma znaczenia fakt, że budżet państwa środki na ich wynagrodzenia przekazuje za pośrednictwem samorządów, a nie kuratoriów.</u>
          <u xml:id="u-382.3" who="#PosełJadwigaBłoch">Wysoka Izbo! Podczas 87 posiedzenia Sejmu w dniu 30 sierpnia ub. r. w trakcie pierwszego czytania rządowego projektu ustawy o zrekompensowaniu okresowego niepodwyższania płac w sferze budżetowej sygnalizowałam potencjalne wątpliwości środowiska oświatowego odnośnie do skutków określania statusu nauczycieli w zależności od zatrudnienia w tzw. państwowych bądź samorządowych jednostkach sfery budżetowej. Proponowałam wówczas, wzorując się na treści przepisów nowego Kodeksu pracy, uzupełnienie wzmiankowanego zapisu w art. 3 ustawy o sformułowanie „oraz samorządowych jednostek sfery budżetowej”. Wówczas to przedstawiciel rządu odpowiedział mi, że krąg osób uprawnionych definiowany był według formuł, które obowiązywały w latach 1991–1993. Jak pokazało życie, rzeczywistość była inna. Obecnie ponownie powraca problem sprecyzowania realiów stanu prawnego z przeszłości za pomocą aktualnie obowiązującej terminologii.</u>
          <u xml:id="u-382.4" who="#PosełJadwigaBłoch">Sojusz Lewicy Demokratycznej uznaje za niepodważalne prawo wszystkich pracowników oświaty, ochrony zdrowia oraz upowszechniania kultury, zatrudnionych w państwowych i samorządowych jednostkach sfery budżetowej w okresie zakreślonym w ustawie, do otrzymania nieodpłatnych świadectw rekompensacyjnych. W zaistniałej sytuacji propozycję zmiany ustawy w zakresie wskazanym w omawianym projekcie uznajemy za działanie najbardziej racjonalne i skuteczne.</u>
          <u xml:id="u-382.5" who="#PosełJadwigaBłoch">W imieniu klubu SLD wnoszę o przyjęcie wraz z autopoprawką omawianego projektu ustawy (druki nr 2487 i 2487-A) i przejście jeszcze na dzisiejszym posiedzeniu do drugiego czytania. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-382.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-383">
          <u xml:id="u-383.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-383.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przemawiała pani poseł Jadwiga Błoch.</u>
          <u xml:id="u-383.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę pana posła Romana Edwarda Borka o zabranie głosu w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego. Następnym mówcą będzie pan poseł Ludwik Turko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-384">
          <u xml:id="u-384.0" who="#PosełRomanEdwardBorek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wydaje mi się, że przyjmując orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego, ta Izba popełniła pewien błąd. Ale czy błąd ten wynika z samego ustawodawstwa, czy z innych przyczyn?</u>
          <u xml:id="u-384.1" who="#PosełRomanEdwardBorek">Myślę, że od 1990 r., od chwili powstania samorządów, w Polsce zaczęliśmy dokonywać podziałów na administrację państwową i samorządową. Jeśli chodzi o stronę państwa, rządu, zaczęliśmy pewne sprawy jakby odpychać - wszystko to, co oddane samorządom, to już nie nasze, jest to problem samorządów, problem gminy. Oczywiście z roku na rok tych zadań gminom przybywa i wszystko by było ładnie i pięknie, gdyby wraz z przekazywaniem zadań szły równomiernie środki finansowe. A w wielu dziedzinach akurat jest inaczej.</u>
          <u xml:id="u-384.2" who="#PosełRomanEdwardBorek">Tak też się stało właśnie w wypadku tych wszystkich pracowników sfery budżetowej, którzy w 1990 r. i potem zostali, czy to z mocy ustawy, czy też dobrowolnie, przejęci przez samorządy. Należałoby tu chyba zdefiniować kwestię, kto jest pracownikiem sfery budżetowej, i postawić pytanie, czy jest nim ten, kto faktycznie jest wynagradzany tylko bezpośrednio przez państwo, czy też jest nim ten, który jest rzeczywiście pracownikiem zatrudnionym przez jakiś organ państwowy, bo chyba właśnie tu wskazuje się na największą różnicę. Bo moim zdaniem pomimo przejęcia przez samorządy szkół, przejęcia pracowników placówek kultury, ci pracownicy - poza tym, że stali się z mocy ustawy pracownikami samorządowymi - faktycznie byli wynagradzani według taryfikatorów płacowych sfery budżetowej. I tu nic się właściwie nie zmieniło. Pomimo ustawy i pomimo zapisu w ustawie o samorządzie terytorialnym, że samorząd może wynagradzać dodatkowo, poza taryfikatorami płacowymi sfery budżetowej, to tak szczerze powiedziawszy chyba w bardzo niewielu samorządach zdarzało się, żeby np. nauczyciele byli dodatkowo wynagradzani, poza taryfikatorami płacowymi.</u>
          <u xml:id="u-384.3" who="#PosełRomanEdwardBorek">Dlatego klub Polskiego Stronnictwa Ludowego w pełni popiera projekt ustawy zamieszczony w drukach nr 2487 i 2487-A i sugerowalibyśmy, aby jeszcze na tym posiedzeniu Sejmu przejść do drugiego czytania. Jednak mam taką małą wątpliwość, którą pozwolę sobie przedstawić panu posłowi sprawozdawcy. Wspomniałem o tym, że ustawa o samorządzie terytorialnym daje możliwość wynagradzania, powiedzmy, pracowników oświaty poza taryfikatorami płacowymi, które były dyktowane i ustalane przez ministra edukacji narodowej. Załóżmy taki przypadek, że jest gmina, gdzie przejęto oświatę, przejęto pracowników kultury i wynagradzano dodatkowo w tym okresie. I tu mam właśnie pytanie: Czy w takim przypadku tym, którzy w okresie 1990–1991 byli wynagradzani dodatkowo poza taryfikatorami ministerstwa, należą się świadectwa rekompensacyjne? Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-384.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-385">
          <u xml:id="u-385.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-385.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Roman Borek.</u>
          <u xml:id="u-385.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo pana posła Ludwika Turko o zabranie głosu w imieniu klubu Unii Wolności. Następnym mówcą będzie pani poseł Danuta Polak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-386">
          <u xml:id="u-386.0" who="#PosełLudwikTurko">Pani Marszałek! Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Można powiedzieć, że projekt nowelizacji ustawy o rekompensowaniu okresowego niepodwyższania płac w sferze budżetowej oraz niektórych wzrostów lub dodatków do emerytur i rent wraca do Sejmu w ramach swoistej rękojmi legislacyjnej wystawionej nam przez społeczeństwo. I to trzeba sobie jasno powiedzieć. Trzeba sobie też jasno powiedzieć, że nad pracami nad tą ustawą zaciążył pośpiech, aby zmieścić się w terminie 6-miesięcznym, przewidzianym w ustawie o Trybunale Konstytucyjnym. Tak się stało, że problem ten nie wyniknął w trakcie prac komisji sejmowej, podówczas też nie było to sygnalizowane przez społecznych partnerów procesu legislacyjnego w postaci związków zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-386.1" who="#PosełLudwikTurko">Problem pracowników umownie nazywanych obecnie pracownikami samorządowej sfery budżetowej nie jest nowy i wraca regularnie do Sejmu przy różnych okazjach. I nie jest, proszę państwa, bynajmniej rzeczą przypadku, że jeżeli popatrzymy na Dziennik Ustaw nr 30 z 28 marca tego roku, w którym została opublikowana ustawa, którą teraz chcemy nowelizować, to sąsiadem tej ustawy jest ustawa o przekazaniu środków na jednorazowe wyrównanie poziomu wynagrodzeń pracowników szkół podstawowych. Była to też taka kolejna, w pośpiechu robiona „łata” na ustawie, która miała znowu naprawić niedoróbkę legislacyjną w Sejmie dotyczącą pracowników samorządowej sfery budżetowej, pracowników oświaty. I tutaj znowu okazało się, że pracownicy placówek oświatowych, bo o nich tu głównie chodzi, a więc pracownicy przedszkoli i szkół podstawowych, którzy zostali przejęci w 1990 r. i 1991 r. przez samorządy terytorialne — przedszkoli, które zostały w trybie ustawowym przekazane jako zadania własne gmin, oraz szkół podstawowych, które zostały przejęte w dobrej intencji przez samorządy terytorialne — otóż ci pracownicy mieliby cierpieć za nie swoje grzechy i mieliby być potraktowani jako gorsi pracownicy, nie objęci orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego. Przed chwilą miałem okazję odebrać ze skrytki druk zawierający stanowisko rządu, które wprawiło mnie, szczerze muszę powiedzieć, w osłupienie. Otóż rząd, reprezentowany przez pana wicepremiera Belkę, twierdzi... Tutaj cytat z ustawy o samorządzie terytorialnym: „że gmina wykonuje zadanie publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność...” — i potem jest komentarz rządowy — „... nie jest więc właściwe, aby odpowiedzialność za wysokość wynagrodzeń w sektorze samorządowym przerzucać na barki całego społeczeństwa”.</u>
          <u xml:id="u-386.2" who="#PosełLudwikTurko">Wysoka Izbo! Z całą odpowiedzialnością za słowa muszę powiedzieć, że jest to stwierdzenie oburzające, cyniczne. Traktowanie pracowników samorządów terytorialnych jako wyizolowanej grupy społecznej świadczy o całkowitym niezrozumieniu struktury społecznej w naszym kraju i o niedocenianiu roli, jaką odgrywają te sfery publiczne, które są w gestii samorządu terytorialnego. Jest to absolutnie niezrozumiałe. Co więcej, tego rodzaju sformułowanie nie wytrzymuje nawet elementarnej krytyki prawnej. Chciałbym tylko przypomnieć, że siatka płac pracowników oświaty nie jest dowolnie ustalana przez organ prowadzący placówki oświatowe, tylko - zgodnie z Kartą nauczyciela - stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatków są ustalane, w drodze rozporządzenia, przez ministra edukacji narodowej w porozumieniu z ministrem pracy i polityki socjalnej. Tak więc oczywiste jest, że pracownicy oświaty - bez względu na to, czy formalnie zaliczają się do tzw. państwowej sfery budżetowej, czy są pracownikami organów samorządowych - w gruncie rzeczy są pracownikami dokładnie tej samej sfery i nie mogą być traktowani na zasadzie: lepsi i gorsi.</u>
          <u xml:id="u-386.3" who="#PosełLudwikTurko">Wysoka Izbo! Sprawa, o której mówię, jest oczywista. W imieniu pracowników przedszkoli, w imieniu pracowników szkół podstawowych - którzy zwracali się również i do mnie - a których skrzywdzono, pragniemy, jako klub Unii Wolności, jak najszybciej naprawić ten ewidentny błąd legislacyjny, bo jest to błąd legislacyjny.</u>
          <u xml:id="u-386.4" who="#PosełLudwikTurko">W imieniu klubu Unii Wolności proponuję, ażeby przejść natychmiast do drugiego czytania, tak żebyśmy mogli jeszcze na tym posiedzeniu Sejmu uchwalić tę nowelizację. Mówiąc o przystąpieniu do drugiego czytania, mam na myśli tę wersję, która jest przedstawiona w druku nr 2487-A, łącznie z autopoprawką, ponieważ wydaje mi się, że jest to wersja możliwa do bezpośredniego stosowania i nie ma potrzeby kierowania projektu do komisji sejmowej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-387">
          <u xml:id="u-387.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-387.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Ludwik Turko.</u>
          <u xml:id="u-387.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę panią poseł Danutę Polak o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy.</u>
          <u xml:id="u-387.3" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Jest pani poseł ostatnim ze zgłoszonych mówców.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-388">
          <u xml:id="u-388.0" who="#PosełDanutaPolak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Nowelizacja ustawy o zrekompensowaniu okresowego niepodwyższania płac w sferze budżetowej oraz utraty niektórych wzrostów lub dodatków do emerytur i rent przede wszystkim jest inicjatywą posłów - członków Związku Nauczycielstwa Polskiego. Niedawno uchwalona ustawa o wymienionym tytule nie objęła pracowników oświaty oraz innych zatrudnionych w samorządowych jednostkach sfery budżetowej w okresie od dnia 1 lipca 1991 r. do dnia 28 czerwca 1992 r. Pozbawiono więc 2,5 mln pracowników prawa do waloryzacji płac i dodatków branżowych, nie uwzględniając ich w spisie osób uprawnionych do nieodpłatnego nabycia świadectw rekompensacyjnych. Środowiska te czuły się pokrzywdzone, bowiem ogólne zasady wynagradzania w oświacie są jednolite - niezależnie od tego, kto jest organem prowadzącym placówkę oświatową.</u>
          <u xml:id="u-388.1" who="#PosełDanutaPolak">W związku z interwencjami do mojego biura poselskiego skierowałam interpelację do ministra edukacji narodowej, który w odpowiedzi potwierdził niekorzystny stan prawny dla wymienionych pracowników. Podobne stanowisko zajął rzecznik praw obywatelskich.</u>
          <u xml:id="u-388.2" who="#PosełDanutaPolak">Zgłoszona do druku nr 2487 autopoprawka rozszerza zakres osób uprawnionych do otrzymania świadectw rekompensacyjnych o pracowników zatrudnionych w samorządowych jednostkach budżetowych, które na mocy odrębnych przepisów zostały przejęte przez gminy w latach 1991–1992 jako zadania własne lub zlecone. Automatycznie więc rozszerzona została liczba organów sporządzających spisy, za które odpowiedzialni są — oprócz ministrów i wojewodów — prezydenci miast, burmistrzowie i wójtowie. Od sprawności i kompetencji tych urzędów będzie zależało, czy wszyscy uprawnieni do rekompensat będą usatysfakcjonowani. Chociaż tak naprawdę to droga do rekompensat była długa i wyboista. Sądy wydawały korzystne wyroki, Trybunał Konstytucyjny uznał żądania za słuszne prawie 3 lata temu, a kolejne rządy miały dobrą wolę.</u>
          <u xml:id="u-388.3" who="#PosełDanutaPolak">Po zapoznaniu się z dzisiejszym stanowiskiem rządu wobec wymienionego projektu ustawy mam prawo mieć wątpliwości. Mój klub proponuje przejście do drugiego czytania i będzie głosował za nowelizacją tej ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-388.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-389">
          <u xml:id="u-389.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-389.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przemawiała pani poseł Danuta Polak.</u>
          <u xml:id="u-389.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Była ona ostatnim ze zgłoszonych mówców.</u>
          <u xml:id="u-389.3" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Rozumiem, że pytanie?</u>
          <u xml:id="u-389.4" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo, pan poseł Król.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-390">
          <u xml:id="u-390.0" who="#PosełMarianKról">Pani marszałek, mam pytanie do posła sprawozdawcy. Może nieuważnie słuchałem pana wystąpienia, ale czy został dokonany rachunek symulacyjny kosztów wprowadzenia tej ustawy? Jeżeli tak, to chciałbym, żeby pan ewentualnie ustosunkował się też do czwartego akapitu stanowiska rządu, dotyczącego tych kwestii finansowych. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-391">
          <u xml:id="u-391.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-391.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę pana posła Kracika o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-392">
          <u xml:id="u-392.0" who="#PosełStanisławKracik">Pani marszałek, moje pytanie kieruję do przedstawiciela rządu jeszcze przed jego wystąpieniem. Mianowicie, chciałbym się dowiedzieć, czy rząd brał pod uwagę taki fakt - wyłączamy na chwilę z tych rozważań nauczycielki zatrudnione w przedszkolach samorządowych, ale uwzględniamy nauczycieli szkolnych, bo powszechnie się uważa, że w różnych latach gminy przejmowały oświatę - że z subwencją oświatową jako subwencją, czyli pieniędzmi wypłacanymi w sposób dowolny przez gminy, mamy do czynienia od niedawna. Przedtem była to dotacja celowa. Krótko rzecz ujmując: ta grupa pracowników w sposób - w moim przekonaniu - kompletnie nieuzasadniony została wyłączona. To jest prawnie absolutnie fundamentalna różnica. I to jest pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-392.1" who="#PosełStanisławKracik">A drugie pytanie: czy z tego faktu, że pracownicy sfery budżetowej mieli relatywnie niskie zarobki - co jest w ogóle podstawą do wszczynania tego działania rekompensacyjnego - można rozumieć, iż kryterium była tu wysokość ich zarobków, czy też tylko to, co jest pensją podstawową? Pytanie jest takie: Czy jeżeli pracownik sfery budżetowej gdzieś dorabiał, to dostanie tę rekompensatę odliczoną od podstawowej pensji, czy nie? W moim przekonaniu dostanie, czyli nie chodzi o łączną wysokość zarobków, ale to jest moje domniemanie. Pytam o tzw. dodatek niby samorządowy. Chodzi mi o to, że przecież to nie samorządy, tylko minister edukacji (czytaj: rząd) ustalał owe pensje, wszystkie musiały być wypłacane na tym poziomie, na jakim były ustalone. Chodzi mi o to, czy nie mamy tu do czynienia z pewną mistyfikacją ze strony rządu, który odmawiał, nawet bez tej nowelizacji, owych rekompensat. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-393">
          <u xml:id="u-393.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-393.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Czy są jeszcze pytania?</u>
          <u xml:id="u-393.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo, pani poseł Błoch.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-394">
          <u xml:id="u-394.0" who="#PosełJadwigaBłoch">Mam dwa pytania do przedstawiciela rządu, pani marszałek, jeżeli można.</u>
          <u xml:id="u-394.1" who="#PosełJadwigaBłoch">Podążając za myślą pana posła Kracika, chcę zapytać, jaki był i jaki jest status prawny nauczycieli pracujących w szkołach prowadzonych przez samorządy.</u>
          <u xml:id="u-394.2" who="#PosełJadwigaBłoch">Drugie pytanie. W komunikacie Ministerstwa Skarbu Państwa mamy podane, że spisy osób uprawnionych organa spisowe powinny sporządzić do dnia 12 lipca 1997 r. Chciałabym wiedzieć, czy jest państwu na dzisiaj znana liczba pracowników sfery budżetowej, którzy te uprawnienia nabyli. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-395">
          <u xml:id="u-395.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-395.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Czy są jeszcze pytania?</u>
          <u xml:id="u-395.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Nie ma pytań.</u>
          <u xml:id="u-395.3" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo o zabranie głosu sekretarza stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa pana Andrzeja Pęczaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-396">
          <u xml:id="u-396.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaAndrzejPęczak">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chcę powiedzieć, że otrzymaliśmy tę autopoprawkę, nie zdążyliśmy niestety rozesłać państwu pełnej treści. Postaram się ustosunkować w swoim wystąpieniu do całości zagadnienia.</u>
          <u xml:id="u-396.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaAndrzejPęczak">Na wstępie jednak chcę powiedzieć, że zdaniem Rady Ministrów nie należy rozszerzać kręgu osób uprawnionych do nieodpłatnego nabycia świadectw rekompensacyjnych. Postaram się przedstawić pewne argumenty, które świadczyłyby o zasadności takiego postawienia sprawy.</u>
          <u xml:id="u-396.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaAndrzejPęczak">Otóż ustawa z dnia 6 marca 1997 r. o zrekompensowaniu okresowego niepodwyższania płac w sferze budżetowej oraz utraty niektórych wzrostów lub dodatków do rent i emerytur, jest wynikiem realizacji orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. Trybunał ogranicza się w treści swojego uzasadnienia wyłącznie do pracowników państwowej sfery budżetowej. Nie wydaje się więc zasadne odnoszenie tych samych reguł rekompensacyjnych do pracowników sfery samorządowej.</u>
          <u xml:id="u-396.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaAndrzejPęczak">Wprowadzenie do tzw. ustawy rekompensacyjnej projektowanej nowelizacji może wywołać różnego rodzaju skutki i następstwa.</u>
          <u xml:id="u-396.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaAndrzejPęczak">Po pierwsze, dopisanie w art. 3 pkt 1 lit. d fragmentu w brzmieniu: „pracownicy zatrudnieni w samorządowych jednostkach sfery budżetowej” przy braku ustawowej definicji samorządowych jednostek budżetowych wprowadzi duże zamieszanie w kwestii, które jednostki samorządowe są, a które nie są samorządowymi jednostkami budżetowymi. Jak na przykład potraktować przedsiębiorstwo oczyszczania miasta, które w 1990 r. stało się samorządowe? Czy pracownicy tego przedsiębiorstwa także zaliczają się do tej sfery?</u>
          <u xml:id="u-396.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaAndrzejPęczak">Po drugie, w okresie gdy wszystkie siły polityczne w naszym kraju są zgodne co do zasady decentralizacji państwa, tak pod względem politycznym, jak i gospodarczym, stwarzanie precedensu przerzucania z samorządów na państwo pewnych zobowiązań finansowych może stanowić sygnał, że to, do czego gminy są wobec swoich mieszkańców zobowiązane, tak czy inaczej, będzie można, odwołując się do różnych argumentów, scedować na organy administracji państwowej.</u>
          <u xml:id="u-396.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaAndrzejPęczak">Nie jest również prawdą, że pracownicy samorządów terytorialnych są lub będą pokrzywdzeni, jeżeli nie zostaną włączeni do grona osób uprawnionych do otrzymania świadectw rekompensacyjnych. Gminy miały i mają możliwość, w odróżnieniu od jednostek państwowych, ustanawiać dla swoich pracowników pobory przekraczające wysokością pobory osób zatrudnionych w jednostkach państwowych. Na przykład nauczyciele szkół podstawowych gminy Warszawa Centrum otrzymują wynagrodzenie zwiększone o kilkadziesiąt procent...</u>
          <u xml:id="u-396.7" who="#komentarz">(Głos z sali: O ile?)</u>
          <u xml:id="u-396.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaAndrzejPęczak">...o 45% w stosunku do siatki płac przygotowanej przez ministra edukacji narodowej. Sekretarka wójta gminy otrzymuje wynagrodzenie równe wynagrodzeniu głównego specjalisty w Ministerstwie Skarbu Państwa lub wyższe. A prezydent miasta Łodzi - nie powiem, o ile więcej zarabia od wojewody łódzkiego. Również akty prawne, np. ustawa o systemie oświaty, przewidują możliwość podwyższania wynagrodzenia (w tym przypadku) nauczycielom w szkołach i placówkach prowadzonych przez gminy. Jak więc widać z powyższych przykładów, słuszne być może pretensje części pracowników samorządów terytorialnych, dotyczące ich niskiego uposażenia, nie powinny być skierowane do posłów, parlamentu czy rządu, ale do radnych, rady gminy czy też do zarządu gminy. Było więc i jest możliwe, by pracownicy samorządowi byli należycie wynagradzani.</u>
          <u xml:id="u-396.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaAndrzejPęczak">Nowelizacja programu rekompensat, który już w tej chwili swoimi rozmiarami dorównuje wielkością majątkowi prywatyzowanemu w ramach programu NFI, a nawet na obecnym etapie go przewyższa, może doprowadzić do zwiększenia jego skali ponad miarę, co z kolei może zagrozić realności jego szybkiego wykonania.</u>
          <u xml:id="u-396.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaAndrzejPęczak">Wymianie świadectw rekompensacyjnych na akcje prywatyzowanych spółek musi towarzyszyć wiedza na temat wartości udostępnianych pakietów akcji, co wiąże się z koniecznością ich wyceny. Aby jednak uniknąć skomplikowanej i długotrwałej wyceny majątku, postanowiliśmy, że tylko ze względu na rekompensaty nie będziemy dokonywali specjalnie takich obliczeń. I dlatego do realizacji programu rekompensat mają być przeznaczone - niejako łącznie z realizacją innych programów - niewielkie pakiety akcji spółek prywatyzowanych przedsiębiorstw w ramach oferty publicznej lub w drodze prywatyzacji bezpośredniej. Uwzględniając tempo tych rodzajów prywatyzacji, może się okazać, że przy zwiększonej emisji świadectw rekompensacyjnych proces udostępniania akcji w zamian za świadectwa rozłoży się na lata i nie dorówna popytowi. Wiadomo bowiem, że uprawnieni w większości będą chcieli uzyskać środki pieniężne sprzedając swoje świadectwa. W ten sposób może dojść do załamania systemu i spadku wartości świadectw rekompensacyjnych. Rozszerzenie zakresu uprawnionych może zatem spowodować, że osoby te zamiast otrzymać od państwa należną rekompensatę, otrzymają niewiele warte papiery wartościowe, czemu będzie towarzyszyć powszechne rozgoryczenie. Podobny przypadek miał niestety miejsce w momencie prywatyzacji na Ukrainie.</u>
          <u xml:id="u-396.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaAndrzejPęczak">Projekt nowelizacji ustawy nie uwzględnia skutków finansowych związanych z wprowadzeniem projektu w życie. Nie wiadomo nawet w przybliżeniu, jak dużej grupy osób nowelizacja mogłaby dotyczyć i w jaki sposób program byłby finansowany. Bez znajomości tych danych nie sposób jest odpowiedzialnie dyskutować nad projektem. Gdyby jednak wolą szanownej Izby projekt został przyjęty, to mamy gorącą prośbę, aby został on gruntownie przeformułowany - zarówno sam projekt, jak i ustawa - tak aby zostały stworzone techniczne możliwości wykonalności zalecenia Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-396.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaAndrzejPęczak">Jeżeli można, skupię się teraz na tych przepisach, które naszym zdaniem wymagają dookreślenia ze strony pań i panów posłów.</u>
          <u xml:id="u-396.13" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaAndrzejPęczak">Art. 1 pkt 3 — oprócz konieczności wprowadzenia zmian stylistycznych, niezrozumiałe jest sformułowanie, że nowa grupa uprawnionych była zatrudniona w jednostkach przejętych przez samorządy w latach 1991–1992 „zgodnie z ustawą z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym”. Wydaje się bowiem, że przejmowanie państwowych jednostek budżetowych mogło następować również wcześniej, przy czym nie opierało się ono na zasadach ustawy o samorządzie terytorialnym, lecz na podstawie przepisów innych ustaw. Ponadto projekt nie precyzuje, kto sporządzi spisy, jeżeli „samorządowa jednostka sfery budżetowej” przestała istnieć. Gorąca prośba z naszej strony, by dokładnie określić, jeżeli można, co państwo posłowie rozumieją przez sformułowanie: sfera budżetowa.</u>
          <u xml:id="u-396.14" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaAndrzejPęczak">Art. 1 pkt 4 - brak jest informacji, w jaki sposób i w jakim terminie spisy trafią do emitenta po dokonaniu ich weryfikacji przez właściwych prezydentów, burmistrzów i wójtów. Niezbędne jest dodanie przepisu, który spowodowałby przesłanie spisów do wojewodów w celu ich połączenia przed przekazaniem emitentowi. W innym przypadku, jeżeli spisów nie zbada np. wojewoda, naruszona zostanie wiarygodność tych spisów.</u>
          <u xml:id="u-396.15" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaAndrzejPęczak">W art. 2 zbyt optymistycznie przewiduje się możliwość sporządzenia spisu w ciągu jednego miesiąca od dnia wejścia w życie nowelizacji i doprowadza do tego, że organy spisowe nie są traktowane jednakowo. Należy pamiętać, że część terminów ustawowych już upłynęła lub upłynie do momentu wejścia w życie nowelizacji, co w efekcie może uniemożliwić nowym grupom uprawnionych skuteczne wnoszenie reklamacji. W związku z tym należałoby przesunąć wszystkie terminy, o których mowa w ustawie o rekompensatach, bez ustanawiania specjalnych terminów dla nowej grupy uprawnionych. Byłoby to również wskazane ze względu na województwa objęte powodzią, gdyż nie ma gwarancji, że zdążą one na czas ze sporządzeniem spisów.</u>
          <u xml:id="u-396.16" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaAndrzejPęczak">W tym miejscu chciałbym odpowiedzieć pani poseł - minister skarbu państwa będzie posiadał do 12 września, zgodnie z zapisami ustawy, informacje na temat liczby osób, które są objęte spisami.</u>
          <u xml:id="u-396.17" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaAndrzejPęczak">W celu zapewnienia wykonywania ustawy po jej nowelizacji należałoby wprowadzić upoważnienie dla ministra skarbu państwa do wydania rozporządzenia określającego termin rozpoczęcia i zakończenia udostępniania świadectw rekompensacyjnych. Przy obecnych zapisach ustawy nie ma możliwości zakończenia dystrybucji wcześniej niż za dziesięć lat. Wobec braku środków budżetowych celowe byłoby jednoczesne znowelizowanie projektowaną ustawą art. 39 ustawy o narodowych funduszach inwestycyjnych w taki sposób, aby program rekompensat można było finansować z Funduszu Prywatyzacji, na który wpływały środki z opłat za powszechne świadectwa udziałowe narodowych funduszy inwestycyjnych. Byłoby to zgodne z pierwotnymi zasadami określającymi przeznaczenie Funduszu Prywatyzacji przed wyłączeniem zapisu dotyczącego rekompensat z ustawy o narodowych funduszach inwestycyjnych i ich prywatyzacji.</u>
          <u xml:id="u-396.18" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaAndrzejPęczak">Reasumując, chciałbym jeszcze raz powiedzieć, że z uwagi na taką argumentację i czas działania ustawy, która w tej chwili jest realizowana, stanowisko rządu jest następujące - nie należy rozszerzać kręgu osób uprawnionych do nieodpłatnego nabycia świadectw rekompensacyjnych. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-397">
          <u xml:id="u-397.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-397.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo, pan poseł Turko, następnie pan poseł Borek i pan poseł Zaciura.</u>
          <u xml:id="u-397.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Bardzo proszę, tylko w formie pytań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-398">
          <u xml:id="u-398.0" who="#PosełLudwikTurko">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Mam pytania po wystąpieniu pana ministra. Pierwsze pytanie: Czy rząd uważa, że nauczycielom przedszkoli i szkół nie należą się świadectwa rekompensacyjne, dlatego że prezydent miasta Łodzi zarabia więcej aniżeli wojewoda łódzki? Bo to był jeden z ostatnich czynników argumentacji pana ministra. To jest pierwsza kwestia, ale tu zwalniam z obowiązku odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-398.1" who="#PosełLudwikTurko">Drugie pytanie. Czy rządowi wiadomo, że w latach 1990–1991, a więc tych, których dotyczą te rekompensaty, gminy nie miały uprawnień do podwyższania płac nauczycieli placówek oświatowych przejętych przez samorządy terytorialne? Czy rządowi wiadomo, że również w tym okresie nie istniała subwencja oświatowa, tylko dotacja celowa i gminy nie miały żadnej swobody? Te argumenty były kamieniem węgielnym tej całej konstrukcji myślowej przedstawionej przez rząd. Czy rządowi wiadomo, że te rozwiązania, o których tutaj rząd tak długo mówił — iż gminy mają prawo zwiększania itd., podwyższania, polewania ptasim mleczkiem nauczycieli — istnieją dopiero od czasu nowelizacji ustawy o systemie oświaty, od 1993 r.? A więc w związku z tym: Czy rząd uważa, że gminy powinny wyemitować własne świadectwa rekompensacyjne za lata 1990–1991? To by doskonale pasowało do linii rozumowania rządu.</u>
          <u xml:id="u-398.2" who="#PosełLudwikTurko">Kolejne pytanie. Czy rząd uważa, że przy okazji tej nowelizacji należy poprawić wszelkie inne błędy i niedociągnięcia ustawy o świadectwach rekompensacyjnych? - bo też tutaj takie sugestie ze strony pana ministra padały, że można jeszcze co nieco ulepszyć.</u>
          <u xml:id="u-398.3" who="#PosełLudwikTurko">Następna sprawa. Czy rząd uważa, że jest zgodne z zasadami państwa prawa realizującego zasady sprawiedliwości społecznej to, że pracownicy prywatyzowanych przedsiębiorstw tylko z tego powodu, że są pracownikami tych przedsiębiorstw, otrzymują za darmo akcje o wartości dochodzącej nawet do kilkuset milionów starych złotych? Natomiast jedyne, co mogą dostać pracownicy sfery budżetowej, to uczestnictwo w programie powszechnej prywatyzacji, gdzie otrzymują świadectwa udziałowe, które obecnie są warte ok. 120 zł, czyli milion dwieście według obecnej ceny giełdowej, a jednocześnie znacznej części odmawia się tych świadectw rekompensacyjnych. Żebyśmy wiedzieli o czym mówimy, wartość takiego świadectwa to jest ok. 1500 zł. To jest tego rodzaju kwota. To jest kolejna sprawa.</u>
          <u xml:id="u-398.4" who="#PosełLudwikTurko">I jeszcze jedno pytanie. Czy rząd ma wątpliwości, że jeżeli sprawa trafiłaby do Trybunału Konstytucyjnego, to Trybunał Konstytucyjny by nie orzekł, iż pracownikom tych placówek, o których tutaj mowa, również należą się świadectwa rekompensacyjne? Bo ja takiej wątpliwości nie mam. Nie mam nawet najmniejszej wątpliwości. Zdając sobie sprawę z tych wszystkich ewentualnych usterek formalnych, uważam... przepraszam, bo to powinno być pytanie. Czy rząd nie uważa, że w imię owej sprawiedliwości społecznej państwa prawa nie należy jak najszybciej właśnie na tym posiedzeniu uchwalić tej nowelizacji, o której tutaj mówimy? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-399">
          <u xml:id="u-399.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-399.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo, pan poseł Borek, następnie pan poseł Zaciura.</u>
          <u xml:id="u-399.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Mam gorącą prośbę, żeby to jednak nie była debata. Proszę się naprawdę odnosić do problemów poruszonych tu przez przedstawiciela rządu i zawartych w ustawie. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-400">
          <u xml:id="u-400.0" who="#PosełRomanEdwardBorek">Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Pan minister właściwie zadał pytanie w swojej wypowiedzi, w związku z powyższym chciałbym, żeby i pan poseł sprawozdawca, i pan minister jasno sprecyzowali, czy faktycznie przyjęcie tej ustawy albo nowelizacji tej ustawy będzie oznaczało wydanie świadectw rekompensacyjnych wszystkim tym innym czynnikom i podmiotom, które zostały przejęte przez samorządy terytorialne, a o których tutaj dzisiaj z tej trybuny nie mówiliśmy, czyli poza sferą oświatową i sferą kultury. Czy faktycznie ten przykład, który pan minister podał w formie pytania, będzie dotyczył świadectw rekompensacyjnych?</u>
          <u xml:id="u-400.1" who="#PosełRomanEdwardBorek">I pytanie do pana ministra. Dlaczego pan, panie ministrze, twierdzi, że uprawnienie samorządów do przejmowania - generalnie to nazywam - oświaty, przed styczniem 1995 r. jest to zadanie własne gminy? To nigdy nie było zadanie własne gminy. To było zadanie powierzone gminie. Kwestia przerzutu środków pomiędzy administracją państwową, Ministerstwem Finansów a gminami polegała tylko na przesuwaniu środków przez kuratorów oświaty, więc dlaczego i w uzasadnieniu rządowym, i dzisiaj tutaj pan minister twierdzi, że jest to zadanie własne? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-401">
          <u xml:id="u-401.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-401.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo, pan poseł Zaciura.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-402">
          <u xml:id="u-402.0" who="#PosełJanZaciura">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Mam trzy pytania do pana ministra, nie przedstawiając oczywiście komentarza do wystąpienia.</u>
          <u xml:id="u-402.1" who="#PosełJanZaciura">Pierwsze pytanie jest następujące. Roszczenia, o których dzisiaj mówimy, wynikają z ustawy z roku 1989. W orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego wyraźnie jest mowa o tym, że nie rozróżnia się w ogóle państwowej i samorządowej sfery budżetowej i mówi się wyraźnie, że chodzi o roszczenia sfery budżetowej. Stąd też pytanie jest takie: Czy jeżeli negatywne stanowisko rządu pozostanie i Wysoki Sejm tej nowelizacji nie uchwali, to rząd ma zamiar objąć tych wszystkich pracowników sfery samorządowej ustawą o płacach pracowników samorządowych? To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-402.2" who="#PosełJanZaciura">Po drugie. Państwo w stanowisku rządu na ostatniej stronie powołują się na art. 5a ustawy o systemie oświaty. Ale nie wiem, czy pan minister wie, że w art. 5a jest też mowa o tym, że prawa i obowiązki nauczycieli publicznych przedszkoli, szkół i placówek oświatowo-wychowawczych określa Karta nauczyciela, a według Karty nauczyciela określa się poziom płac. Przy czym tłumaczenie wynikające z ustawy o systemie oświaty tutaj nie ma wielkiego znaczenia, bo rzecz jest związana z roszczeniami z poprzednich okresów. W tym stanie rzeczy, panie ministrze, absolutnie zgadzam się tutaj z panem posłem Ludwikiem Turko, że mamy tylko dwie drogi - chciałbym, żeby pan się na ten temat wypowiedział - albo drogę nowelizacji i określenia wszystkich równo wobec prawa, albo drogę postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym. Chciałbym wiedzieć, jakie stanowisko w tej kwestii ma rząd.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-403">
          <u xml:id="u-403.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo, pani poseł Błoch.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-404">
          <u xml:id="u-404.0" who="#PosełJadwigaBłoch">Mam pytania do pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-404.1" who="#PosełJadwigaBłoch">Panie ministrze, czy oprócz tego, że pan zna pensję sekretarki w Łodzi, zna pan pensję nauczycielki przedszkola czy też pracowników służby zdrowia? To też jest ważne. Poza tym nie udzielił mi pan odpowiedzi na pytanie, jaki był i jaki jest status prawny nauczycieli pracujących w szkołach i przedszkolach prowadzonych przez samorządy. Może pan powie, jaka jest definicja pracownika samorządowego?</u>
          <u xml:id="u-404.2" who="#PosełJadwigaBłoch">Nie bez kozery pytałam, czy na dzisiaj znacie państwo liczbę osób, które nabyły uprawnienia. Dlaczego o to pytałam? Tu kolejne pytanie: Czy pan minister zna wypowiedź przedstawiciela tegoż samego rządu z 1996 r., gdy omawialiśmy projekt ustawy o zrekompensowaniu okresowego niepodwyższania płac w sferze budżetowej oraz utraty niektórych wzrostów lub dodatków do emerytur i rent? Otóż ten przedstawiciel wówczas wyraźnie nam powiedział, że krąg osób uprawnionych definiowany jest według formuł obowiązujących w latach 1991–1993 i że łącznie uprawnionych jest do świadectw rekompensacyjnych 1,2 mln emerytów i rencistów oraz ok. 2,5 mln pracowników sfery budżetowej. Nie było w ogóle podziału ani na państwową sferę budżetową, ani na samorządową sferę budżetową. Uważam, że wówczas w sierpniu zostaliśmy wprowadzeni w błąd. Mówił to przedstawiciel też tego rządu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-405">
          <u xml:id="u-405.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-405.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Czy są jeszcze pytania? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-405.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Czy pan minister byłby uprzejmy odpowiedzieć?</u>
          <u xml:id="u-405.3" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-406">
          <u xml:id="u-406.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaAndrzejPęczak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo Posłowie! Rząd przedstawił swoje stanowisko, przeanalizował to, co się aktualnie dzieje z realizacją ustawy, która weszła w życie, z pewnymi parametrami finansowymi i parametrami określającymi zasób spółek, które musimy udostępnić. Z dalszych szacunków wynika, że 3,7 mln osób powinno się znaleźć na tych listach. Odpowiada to - powtarzam jeszcze raz - wielkości przekraczającej majątek rozdysponowany w ramach narodowych funduszy inwestycyjnych. Jeżeli dopiszemy takie brzmienie, jakie zostało zaproponowane, to rzeczywiście nie będą to tylko nauczyciele, wychowawcy przedszkoli i sfera związana z ochroną zdrowia. Będą to także wszyscy ci, którzy wówczas w oparciu o różne decyzje stali się pracownikami sfery samorządowej. Będzie to po prostu bardzo duża stosunkowo grupa ludzi i według naszych wyliczeń przekroczy rozmiary aktualnego programu zakładanego dla tej całej kwestii. Z naszej strony próba znalezienia końcówek akcji spółek giełdowych, ta próba znalezienia pewnych fragmentów spółek prywatyzowanych wynika stąd, że bardzo byśmy chcieli, aby świadectwo rekompensacyjne było rzeczywiście świadectwem wartościowym, żeby nie było takiej sytuacji, że będą to upadające spółki. Po prostu w tej sytuacji zaoferowaliśmy taką metodę liczenia i udostępnienia akcji.</u>
          <u xml:id="u-406.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaAndrzejPęczak">Może rzeczywiście w latach 1990–1991 — o czym już mówiono — nie można było podwyższać wynagrodzeń, później znalazłaby się taką możliwość. Natomiast dzisiaj w państwowej sferze budżetowej nie ma szansy na podwyższenie wynagrodzeń poza pewnymi sztywnymi regułami, czyli mamy także nierówność w stosunku do tego wyjścia. Dalej, kwestia dania 15% załogom prywatyzowanych zakładów jest realizacją decyzji Wysokiej Izby, natomiast wprowadzając projekt o funduszach przemysłowych założyliśmy, że ci, którzy skorzystają z akcji preferencyjnych lub skorzystają z akcji w ramach 15%, nie będą mogli korzystać z funduszy przemysłowych, czyli jest rozróżnienie, jest próba znalezienia konsensusu, który doprowadzi do pewnej równości. Jeżeli chodzi o wartość świadectwa, jest ono warte 1 zł. Tymczasem dzisiaj łączna wartość świadectw przypadających na jedną osobę, bez zwaloryzowania tej wielkości, wynosi 1700 zł plus waloryzacja, czyli znajdujemy się na pewno powyżej dosyć znaczącej sumy.</u>
          <u xml:id="u-406.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaAndrzejPęczak">Co do pytań pana posła Zaciury. Jeżeli chodzi o drugie pańskie pytanie, są to już przepisy szczegółowe, szczególne, nie chciałbym tutaj na ten temat dyskutować. Natomiast w trzecim punkcie jest to decyzja Sejmu. Po prostu gdybym miał o cokolwiek prosić - prosiłem o to w swoim wystąpieniu - to żeby przy okazji nowelizacji ustawy, jeżeli państwo się na nią zdecydują, jeżeli Wysoki Sejm podejmie taką decyzję, z naszej strony przedstawimy kilka próśb, które już dzisiaj powodują techniczne zadrażnienia przy realizacji tej ustawy. Jeżeli teraz na to nałożą się jeszcze pewne czasowe napięcia, będziemy mieli rzeczywiście do czynienia z sytuacją braku technicznych możliwości wywiązania się z zadań, jakie Wysoka Izba postawiła przed tymi, którzy mają zrealizować tę ustawę. Stąd nasza prośba dotycząca pewnych punktów - jeżeli państwo posłowie zechcą uwzględnić je w nowelizacji, w momencie kiedy będzie nowelizowana i wprowadzona poprawka, będziemy bardzo wdzięczni za takie potraktowanie sprawy.</u>
          <u xml:id="u-406.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaAndrzejPęczak">Jednocześnie na wiele pytań muszę odpowiedzieć sloganem, przepraszam, że na tej sali to powiem, ale Wysoka Izba decyduje, rząd realizuje. Jeżeli w pewnym momencie taka decyzja zapada, to z naszej strony nie widzę żadnych innych sądów ani zdań. Dziękuję bardzo. Przepraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-407">
          <u xml:id="u-407.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-407.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Czy pan poseł sprawozdawca... przepraszam, przedstawiciel wnioskodawców, bo to jest pierwsze czytanie, chciałby zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-407.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-408">
          <u xml:id="u-408.0" who="#PosełKrzysztofBaszczyński">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Sądzę, że jest najwyższa pora, żeby jednak zrealizować wniosek wszystkich klubów i przejść do drugiego czytania. Jeszcze można ewentualne poprawki wnieść w Senacie - poprawki, które uszczegółowią krąg osób, które powinny być objęte tą nowelizacją, zresztą tutaj zaproponował to pan poseł Zaciura, można przecież zrobić odniesienie do ustawy o kształtowaniu płac w państwowej sferze budżetowej. Jest metoda, dziś nie wolno nam czekać, bo sądzę, że popełnilibyśmy ogromny błąd, który został zapoczątkowany przez Sejm I kadencji. To jest pierwsza sprawa.</u>
          <u xml:id="u-408.1" who="#PosełKrzysztofBaszczyński">Druga sprawa. Boję się, że to, co powiedział pan minister Pęczak, to jest troszeczkę zły kierunek, ponieważ od posłów wnioskodawców oczekuje się oszacowania kosztów tej nowelizacji. Myślę, że to jest nieporozumienie. To przecież rząd już dziś powinien wiedzieć, jaki krąg osób został objęty w wyniku działania czy obowiązywania obecnej ustawy. Sądzę, że wszyscy posłowie wnioskodawcy byli przekonani po wystąpieniu ministra Kaczmarka rok temu, 30 sierpnia 1996 r., kiedy było pierwsze czytanie tej ustawy, że owe 2,5 mln pracowników to są właśnie wszyscy pracownicy. Zresztą, powtórzę to jeszcze raz, o to pytała poseł Błoch między innymi w imieniu zaniepokojonych posłów Związku Nauczycielstwa Polskiego, i odpowiedź była jednoznaczna: Proszę nie mieszać pojęć - tak powiedział minister Kaczmarek. Wobec tego odpowiadam tutaj na pytanie posła Turko, dlaczego tak późno: Dlatego, że wszyscy byliśmy przekonani, że ta ustawa obowiązuje całą sferę przejętą w wyniku tej ustawy, czyli nauczycieli szkół, przedszkoli, pracowników kultury i służby zdrowia, bo tak nas zapewniano i dopiero przy podpisywaniu, sporządzaniu list okazało się, że część osób, to jest około 200 tys... Sądzę, że te 200 tys. nie zburzy na pewno budżetu państwa, nie doprowadzi do krachu w budżecie państwa. Skutki społeczne nieuwzględnienia tych pracowników byłyby o wiele poważniejsze.</u>
          <u xml:id="u-408.2" who="#PosełKrzysztofBaszczyński">Poseł Borek zadał pytanie w sprawie osób uprawnionych. Chcę przypomnieć posłowi Borkowi, ale przede wszystkim ministrowi Pęczakowi, co mówi orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z 1993 r. Proszę bardzo, cytuję: Trybunał Konstytucyjny uznał ponadto, że zakwestionowane przez wnioskodawców przepisy, działając z mocą wsteczną, są niezgodne także z art. 7 przepisów konstytucyjnych utrzymanych w mocy przez ustawę konstytucyjną z dnia 17 października 1992 r. w części odnoszącej się do ochrony własności osobistej. Zaskarżone przepisy ustawy, znosząc z mocą wsteczną indeksację wynagrodzeń pracowników sfery budżetowej, zniosły w konsekwencji zaistniałe już prawo do zwaloryzowanego wynagrodzenia tych pracowników. Dlaczego to cytuję? Ponieważ tutaj niektórzy posłowie zadawali pytanie: No dobrze, a co się stanie, jeżeli w jakiejkolwiek gminie dano więcej niż wynikało to z siatki płac? Odpowiadam: Przecież orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego odnosiło się do nierealizowania ustawy o kształtowaniu płac w sferze budżetowej, która zakładała indeksację płac - zakładała, że w przypadku gdy płace w sferze produkcji materialnej wzrosną o pewien pułap, nastąpi automatyczna indeksacja. I można dzisiaj z pełną odpowiedzialnością stwierdzić, że takiej indeksacji w tym czasie nigdzie nie było. A zatem nie była realizowana ustawa o kształtowaniu płac w państwowej sferze budżetowej i żaden samorząd, nawet ten najbardziej rozumiejący potrzeby pracownicze w kwestii płac, tej sprawy nie realizował - nie realizował po prostu tej ustawy, czyli automatycznie to, co zostało zapisane w orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego, nie miało miejsca. Tak więc sądzę, że jest jeszcze miejsce na ewentualne dostosowanie autopoprawki i nowelizacji, tak żeby można było jeszcze w tym parlamencie tę ustawę przyjąć. Na to czeka około 200 tys. pracowników. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-408.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-409">
          <u xml:id="u-409.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-409.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Wysoki Sejmie! Padły wnioski o...</u>
          <u xml:id="u-409.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przepraszam, czy w formie pytania, panie pośle?</u>
          <u xml:id="u-409.3" who="#komentarz">(Poseł Marian Król: Nie uzyskałem odpowiedzi.)</u>
          <u xml:id="u-409.4" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-409.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Poseł sprawozdawca podaje tylko szacunek.)</u>
          <u xml:id="u-409.6" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przepraszam, panie pośle, czy w trybie pytania? Bo nie ma debaty, więc jeżeli, to w trybie pytania...</u>
          <u xml:id="u-409.7" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Pan poseł nie odpowiedział, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-410">
          <u xml:id="u-410.0" who="#PosełKrzysztofBaszczyński">Pani Marszałek! Przepraszam, było pytanie na temat symulacji kosztów, więc powiedziałem, że od symulacji kosztów jest rząd. Odpowiem inaczej: rząd te koszty oszacował przy pierwszym czytaniu tej ustawy i podał, że ta ustawa obejmuje 2,5 mln pracowników - wszystkich pracowników. Nie dzielono ich wtedy na tych w jednostkach samorządowych i tych w jednostkach państwowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-411">
          <u xml:id="u-411.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-411.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-411.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Wysoki Sejmie! Sytuacja jest taka, że padł wniosek o niezwłoczne przejście do drugiego czytania. Chciałam przedstawić Wysokiej Izbie propozycję, żeby w dniu dzisiejszym nie przystępować do drugiego czytania, żeby jednak skierować sprawę do komisji...</u>
          <u xml:id="u-411.3" who="#komentarz">(Poseł Marian Król: Oczywiście.)</u>
          <u xml:id="u-411.4" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">...dlatego że jednak - pomijając w tej chwili zastrzeżenia strony rządowej, bo o tym Wysoka Izba zadecyduje, czy to przyjmie i przegłosuje, czy nie - moim zdaniem są tu wątpliwości czysto legislacyjne, mianowicie odnośnie do tego, których pracowników to konkretnie dotyczy. Przepraszam, nie czytałam ustawy tak szczegółowo i nie brałam udziału w pracach nad jej projektowaniem. Jest tu mowa o pracownikach samorządowych jako takich, państwo ciągle mówicie o pracownikach służby zdrowia lub pracownikach oświaty...</u>
          <u xml:id="u-411.5" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-411.6" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przepraszam, chwileczkę, może państwo dacie mi powiedzieć, a potem spokojnie odpowiecie.</u>
          <u xml:id="u-411.7" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Wydaje mi się, że te wątpliwości warto byłoby rozstrzygnąć na posiedzeniu komisji w dniu jutrzejszym. Nie chodzi mi o zasadniczą kontrowersję między wnioskodawcami a rządem, bo tak jak mówię, w drugim czytaniu i potem Sejm o tym zadecyduje, chodzi mi natomiast o sprawy, które dotyczą precyzji legislacji. Jeżeli przejdziemy do drugiego czytania i tych rzeczy nie usuniemy, to już w trzecim czytaniu, w głosowaniu, nie będzie takich technicznych możliwości. Rozumiem, że czas nas goni, ale naprawdę, Wysoki Sejmie, nie możemy tworzyć prawa i mówić - przepraszam, usłyszałam dzisiaj takie zdanie - że Senat to poprawi. Jednak powinniśmy starać się tworzyć prawo precyzyjne.</u>
          <u xml:id="u-411.8" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Jeżeli tylko byłaby zgoda na przyjęcie mojej propozycji, żeby skierować to do komisji i żeby jutro te komisje się zebrały, to jutro przejdziemy do drugiego czytania i wyjaśnienia tych wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-411.9" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Pan poseł Zaciura, rozumiem, że w tej sprawie, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-412">
          <u xml:id="u-412.0" who="#PosełJanZaciura">Pani Marszałek! Mam pytanie i prośbę do pani marszałek. Pytanie jest następujące. Od strony formalnej w pierwszym czytaniu nie zgłoszono żadnych zastrzeżeń. Nie zgłoszono propozycji przekazania do komisji. Rząd przedstawił stanowisko, w którym odniósł się do projektu, który faktycznie nie istnieje, bo odniósł się do pierwszej wersji projektu, a w międzyczasie została doręczona wszystkim posłom autopoprawka dotycząca pełnego brzmienia ustawy. W związku z tym mam wątpliwości, na jakiej podstawie przekazujemy projekt do komisji, skoro stanowisko rządu nie odnosi się do treści tegoż projektu, a w czasie pierwszego czytania nie zostały zgłoszone żadne poprawki, żadne zastrzeżenia i żadne propozycje przesłania do komisji. To moje wątpliwości, pani marszałek, natomiast prośba jest taka. Gdyby pani marszałek zdecydowała - a pani marszałek ma takie prawo - żeby skierować sprawę do komisji, to należałoby jednak skierować ten projekt do Komisji Przekształceń Własnościowych i Komisji Ustawodawczej, bo to nie jest materia, którą zajmuje się komisja edukacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-413">
          <u xml:id="u-413.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Mam taką propozycję odnośnie do tych trzech komisji, które opracowywały poprzednią ustawę, którą Wysoka Izba dzisiaj chce znowelizować. Moja propozycja polega na tym, żebyście państwo odstąpili dzisiaj od przejścia do drugiego czytania, żebyście wycofali ten wniosek. Proponuję, żeby skierować projekt nowelizacji ustawy do trzech komisji, tych, które poprzednio opracowywały tę ustawę, tj. Komisji: Polityki Społecznej, Przekształceń Własnościowych i Ustawodawczej, z zaleceniem, żeby zebrały się one w dniu jutrzejszym i przedstawiły sprawozdanie, tak aby na tym posiedzeniu Sejmu przystąpić do drugiego czytania.</u>
          <u xml:id="u-413.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Czy wnioskodawcy podtrzymują wniosek o przejście do drugiego czytania, bo jeżeli tak, to będę musiała to poddać nie tyle pod głosowanie, co zadać państwu pytanie, że jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, przechodzimy do drugiego czytania, i w takim razie nie będzie żadnej możliwości poprawienia błędów legislacyjnych, nie mówię o istocie tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-413.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Czy jest zgoda ze strony wnioskodawców wycofania wniosku w sprawie przejścia w dniu dzisiejszym do drugiego czytania?</u>
          <u xml:id="u-413.3" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Jeżeli jest taka zgoda, to poddam do państwa decyzji skierowanie projektu do tych trzech komisji z zaleceniem, żeby w dniu jutrzejszym się zebrały i przedstawiły sprawozdanie.</u>
          <u xml:id="u-413.4" who="#komentarz">(Poseł Roman Edward Borek: Mam pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-413.5" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-414">
          <u xml:id="u-414.0" who="#PosełRomanEdwardBorek">Pani marszałek, naprawdę bardzo bym apelował o spokój. Nie jestem przeciwny uchwaleniu tej ustawy, a może jestem jednym z tych, którzy chcieliby, żeby faktycznie zrekompensować płace nauczycielom, natomiast chciałbym, żebyście mi państwo jasno z tej trybuny odpowiedzieli, czy ta ustawa dotyczy tylko nauczycieli i pracowników kultury przejętych przez samorządy, czy dotyczy pozostałych jednostek, które również zostały przejęte w latach 1990–1991. Pan minister twierdzi, że tak, pan poseł sprawozdawca się jednoznacznie nie wypowiada. A przecież, na miłość boską, nam w gminach, sam jestem wójtem, przyjdzie sporządzać te listy. No więc musimy w końcu jasno z tej trybuny powiedzieć: tak czy nie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-415">
          <u xml:id="u-415.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Moja propozycja skierowania tego do komisji jest po to właśnie, żebyśmy te wątpliwości przed drugim czytaniem i podjęciem decyzji rozstrzygnęli, żeby dokładnie sprecyzowano, o jakich pracowników chodzi.</u>
          <u xml:id="u-415.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo, tylko może ściśle w związku z tym tematem, żebyśmy już mogli podjąć decyzję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-416">
          <u xml:id="u-416.0" who="#PosełWitMajewski">Pani Marszałek! Ponieważ rzeczywiście dyskusja dowiodła, zwłaszcza wystąpienie rządowe, że są pewne problemy techniczne, sądzę, że jeżeliby pani marszałek zobowiązała trzy komisje do tego, żeby jutro przedłożyły sprawozdanie, to będzie na to zgoda. Bo chodzi nam o to, żeby na tym posiedzeniu tę ustawę uchwalić. Sądzę, że to byłby najbardziej rozsądny kompromis.</u>
          <u xml:id="u-416.1" who="#PosełWitMajewski">Zarazem apeluję do rządu, żeby wszystkie techniczne problemy na posiedzeniu połączonych komisji przedstawić, tylko że nie może to być zalecenie, ale zobowiązanie trzech komisji do przedłożenia sprawozdania w dniu jutrzejszym. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-417">
          <u xml:id="u-417.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-417.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Wysoka Izbo, w imieniu Prezydium Sejmu przedstawiam propozycję, żeby po zakończeniu pierwszego czytania skierować projekt ustawy o zmianie ustawy o zrekompensowaniu okresowego niepodwyższania płac w sferze budżetowej oraz utraty niektórych wzrostów dodatków do emerytur i rent do Komisji: Polityki Społecznej, Przekształceń Własnościowych i Ustawodawczej z zaleceniem przygotowania sprawozdania w ten sposób, żeby drugie czytanie mogło się odbyć praktycznie jutro, dlatego że piątek jest ostatnim dniem poświęconym na ogół ustawom związanym ze sprawami powodzi.</u>
          <u xml:id="u-417.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że...</u>
          <u xml:id="u-417.3" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Chwileczkę, pani poseł, może skończę chociaż swoją formułę.</u>
          <u xml:id="u-417.4" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będą uważała, że Sejm tę propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-417.5" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Czy to jest sprzeciw, pani poseł?</u>
          <u xml:id="u-417.6" who="#komentarz">(Poseł Jadwiga Błoch: Tak, pani marszałek.)</u>
          <u xml:id="u-417.7" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-418">
          <u xml:id="u-418.0" who="#PosełJadwigaBłoch">Nie wiem, w jakim charakterze występował poseł Wit Majewski. Występowali przedstawiciele w imieniu klubów i nie słyszałam takiej zgody ani jednego klubu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-419">
          <u xml:id="u-419.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przepraszam, pani poseł, ja też nie bardzo rozumiem, w jakim trybie pani występuje.</u>
          <u xml:id="u-419.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Bardzo proszę, czy to jest sprzeciw?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-420">
          <u xml:id="u-420.0" who="#PosełJadwigaBłoch">Zgłaszam sprzeciw, pani marszałek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-421">
          <u xml:id="u-421.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Jeżeli jest sprzeciw, to do głosowania nad tą propozycją przystąpimy w dniu jutrzejszym rano. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-421.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Wysoka Izbo, jutro przystąpimy do rozpatrzenia tego jako jednego z pierwszych punktów, żeby, jeżeli Wysoka Izba podejmie decyzję o skierowaniu do komisji, te trzy komisje mogły się jutro rano zebrać i przygotować sprawozdanie.</u>
          <u xml:id="u-421.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przechodzimy do ostatniego punktu w dniu dzisiejszym.</u>
          <u xml:id="u-421.3" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 26 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług, Komisji Zdrowia oraz Komisji Ustawodawczej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (druki nr 2258 i 2480).</u>
          <u xml:id="u-421.4" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Seweryna Jurgielańca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-422">
          <u xml:id="u-422.0" who="#PosełSewerynJurgielaniec">Pani Marszałek! Szanowni Państwo! Podkomisja nadzwyczajna do rozpatrzenia poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (druk nr 2258) została powołana i ukonstytuowana 21 maja 1997 r. Odbyły się dwa posiedzenia podkomisji. Na drugim, w dniu 4 czerwca br., przyjęto projekt nowelizacji i podkomisja zakończyła swoje prace, a w dniu 18 czerwca, a następnie 25 czerwca odbyły się dwa posiedzenia połączonych komisji, a więc Komisji Zdrowia, Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług oraz Komisji Ustawodawczej, na których rozpatrzono sprawozdanie. Projekt ustawy, którego jestem sprawozdawcą, został przyjęty na posiedzeniu w dniu 25 czerwca.</u>
          <u xml:id="u-422.1" who="#PosełSewerynJurgielaniec">Jeżeli Wysoki Sejm pozwoli, ustosunkuję się do poszczególnych zapisów projektu nowelizacji ustawy, porównując je niekiedy do zapisów, które obowiązują do tej pory. Chciałbym zwrócić uwagę na art. 111, gdzie wprowadzone zostało nowe w stosunku do poprzedniego zapisu określenie „za korzystanie”. Pozwolę sobie przeczytać ust. 1 tego artykułu. „W celu pozyskania dodatkowych środków na finansowanie zadań określonych w art. 41 ust. 1 gminy pobierają opłatę za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych”. W poprzednim zapisie tego określenia nie było. Jest to bardzo istotne.</u>
          <u xml:id="u-422.2" who="#PosełSewerynJurgielaniec">Co do opłaty, o której mowa w poprzednim zapisie, były właściwie dwa dotyczące jej punkty traktujące o opłacie w stosunku do napojów zawierających do 18% alkoholu i powyżej 18%, natomiast doświadczenia dnia codziennego spowodowały, iż zaistniała konieczność — i uwzględniliśmy to w tym zapisie — ażeby tę opłatę różnicować odnośnie do 5 litrów spirytusu w wypadku napojów alkoholowych, które zawierają do 4,5% alkoholu, i piwa, 5 litrów spirytusu luksusowego w wypadku napojów zawierających 4,5%–18% oraz 20 litrów w odniesieniu do napojów powyżej 18%. Bardzo istotne było to, iż określona została kwota ECU, na podstawie której podwyższało się opłatę za korzystanie z zezwolenia. W tym zapisie ustalono, iż obowiązuje tu kurs z 31 grudnia tego roku, ażeby nie było żadnych wątpliwości. W art. 111 ust. 4 jest dokładnie sprecyzowane, kiedy i w jaki sposób wnoszone są te opłaty — z każdym rokiem kalendarzowym objętym zezwoleniem i w terminie do dnia 31 stycznia. Konsekwencją tego zapisu jest sprecyzowanie w art. 18 ust. 8 pkt 5, że jeżeli ktoś nie dokona tej opłaty do 31 stycznia każdego roku, to po prostu zezwolenie wygasa.</u>
          <u xml:id="u-422.3" who="#PosełSewerynJurgielaniec">Proszę państwa, dość istotny jest w art. 111 ust. 5, w którym określa się, że w roku nabycia lub utraty ważności zezwolenia opłatę, o której mowa w ust. 1, uiszcza się w wysokości proporcjonalnej do okresu ważności zezwolenia.</u>
          <u xml:id="u-422.4" who="#PosełSewerynJurgielaniec">Uregulowana została także sprawa wydawania zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych podmiotom gospodarczym oraz jednostkom ochotniczych straży pożarnych, które mają jednorazowe zezwolenie, przy czym jest ono wydawane na 2 dni. Jest to zupełnie zrozumiałe, albowiem chodzi tu zwykle o spotkania, które zaczynają się, powiedzmy, w piątek, a kończą w sobotę czy z soboty na niedzielę, czyli są to minimum 2 dni.</u>
          <u xml:id="u-422.5" who="#PosełSewerynJurgielaniec">I wreszcie określenie, że opłata za jednorazowe zezwolenie jest wnoszona do kasy gminy i jej wysokość stanowi 1/12 opłaty za zezwolenia.</u>
          <u xml:id="u-422.6" who="#PosełSewerynJurgielaniec">Art. 2 wyjaśnia, co jest to bardzo istotne, i reguluje sprawy, z których powodu realizatorzy tej ustawy napotkali olbrzymie trudności. Mianowicie były tu kontrowersje, które spowodowały m.in. konieczność nowelizacji tej ustawy. W art. 2 jest bowiem mowa również o podmiotach, które już posiadały zezwolenia wydane na podstawie ustawy przed dniem 29 grudnia 1996 r. Jest to istotne, ponieważ podmioty wychodziły z założenia, iż ponieważ wpłaciły opłatę skarbową, to w związku z tym mają prawo nie wnosić tej opłaty. Art. 2 reguluje tę sprawę. Praktycznie rzecz biorąc, w wypadku gdy podmioty gospodarcze wniosły opłatę do gmin, mogą wycofać swoje pieniądze, natomiast jeżeli ktoś nie wycofał pieniędzy, to będzie miał to zaliczone na poczet opłaty za następny okres korzystania z zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych.</u>
          <u xml:id="u-422.7" who="#PosełSewerynJurgielaniec">Chciałbym powiedzieć, że rząd na wczorajszym spotkaniu przyjął ten poselski projekt ustawy. Oczywiście zwracam się do państwa z prośbą o przyjęcie tego projektu i przejście do trzeciego czytania. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-423">
          <u xml:id="u-423.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-423.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przemawiał sprawozdawca komisji pan poseł Seweryn Jurgielaniec.</u>
          <u xml:id="u-423.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w debacie nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-423.3" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-423.4" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo pana posła Andrzeja Piotrowskiego o zabranie głosu w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Następnym mówcą będzie pan poseł Stanisław Kracik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-424">
          <u xml:id="u-424.0" who="#PosełAndrzejPiotrowski">Pani Marszałek! Niestety, pusta Izbo! 12 września 1996 r. Sejm dokonał nowelizacji obowiązującej dotychczas ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Pan poseł sprawozdawca wyjaśnił szczegóły nowelizacji, skoncentruję się zatem tylko na dwóch kwestiach.</u>
          <u xml:id="u-424.1" who="#PosełAndrzejPiotrowski">Nowelizacja ta zawarła wiele nowych zadań, a w szczególności w zapisie dotyczącym pobierania opłat za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych. Zapisy te w praktyce okazały się nieprecyzyjne, wątpliwe interpretacyjnie i stały się przedmiotem kolejnej nowelizacji zawartej w druku nr 2258. Członkowie Komisji Zdrowia, Komisji Ustawodawczej oraz Transportu, Łączności, Handlu i Usług na posiedzeniach w dniach 21 maja, 18 i 25 czerwca dokonali stosownych zmian w zapisach ustawy, czyniąc je jednoznacznymi, racjonalnymi i precyzyjnymi w interpretacji.</u>
          <u xml:id="u-424.2" who="#PosełAndrzejPiotrowski">Nowelizacja określiła także precyzyjnie status prawny gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, nadając im stosowną rangę i zasady wynagradzania członków gminnych komisji. Usunięcie wymienionych niedoskonałości nowelizowanej ustawy czyni ją poprawną i dostosowaną do wymogów obowiązującego prawa.</u>
          <u xml:id="u-424.3" who="#PosełAndrzejPiotrowski">Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej wnosi o przyjęcie przez Sejm proponowanej nowelizacji określonej w druku nr 2258. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-424.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-425">
          <u xml:id="u-425.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-425.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Andrzej Piotrowski.</u>
          <u xml:id="u-425.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę teraz o zabranie głosu pana posła Budnika w imieniu klubu Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-426">
          <u xml:id="u-426.0" who="#PosełKrzysztofBudnik">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ustosunkowując się do proponowanej nowelizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, należy podnieść przede wszystkim, że nowa opłata ustalona od wydawanych zezwoleń na sprzedaż alkoholu cieszy się poparciem również Klubu Parlamentarnego Unii Wolności. Natomiast kontrowersje, które zrodziły się już w praktyce stosowania przepisów, na mocy których nakładano i pobierano te opłaty, były spowodowane interpretacją tych przepisów zastosowaną przez poszczególne organy gminy, a trzeba przyznać, że działo się tak również z inspiracji Ministerstwa Finansów i później Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej, która nie w pełni odpowiadała intencjom przynajmniej części posłów biorących udział w uchwalaniu tej ustawy. Kontrowersja sprowadza się do tego, czy nowe opłaty można było pobierać niejako z mocą wsteczną od tych przedsiębiorców czy handlowców, którzy uzyskali zezwolenie na sprzedaż alkoholu przed dniem wejścia w życie ustawy nowelizującej, tj. 28 grudnia 1996 r. Możliwa była taka interpretacja tych przepisów ustawy, że rok ważności zezwolenia można było traktować nie jako rok kalendarzowy, co wśród części prawników uzyskało poparcie, lecz jako kolejny rok ważności danego zezwolenia. Tutaj pragnę przypomnieć, że praktyka administracyjna sprowadza się do tego, że zezwolenia na sprzedaż alkoholu są wydawane na okresy kilkuletnie: dwu-, czteroletnie. Taka wykładnia jednak nie została przyjęta przez znaczną część samorządów terytorialnych. Według informacji przedstawianych przez stronę rządową w trakcie prac komisyjnych ok. 60% gmin, z reguły mniejszych, pobierało te opłaty od wszystkich, którzy w chwili wejścia w życie ustawy nowelizującej z września 1996 r. prowadzili sprzedaż, a ok. 40% gmin, głównie w większych miastach, odstąpiło od pobierania tej opłaty.</u>
          <u xml:id="u-426.1" who="#PosełKrzysztofBudnik">Ogromną wagę należy przywiązywać do uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego w składzie 5 sędziów. Sąd ten w odpowiedzi na pytanie prawne jednego z samorządowych kolegiów odwoławczych udzielił następującej wykładni: nowych opłat od sprzedaży napojów alkoholowych nie pobiera się od tych przedsiębiorców, którzy zezwolenie na sprzedaż alkoholu otrzymali czy uzyskali przed dniem wejścia w życie nowelizacji, i to za cały okres ważności danego zezwolenia. Taka interpretacja stała się konsekwencją dążenia do tego, by rozumieć rok ważności zezwolenia jako rok kalendarzowy.</u>
          <u xml:id="u-426.2" who="#PosełKrzysztofBudnik">W tym konkretnym przypadku, w którym Naczelny Sąd Administracyjny ustalał swoją wykładnię, podmiot, który prowadził sprzedaż alkoholu, miał zezwolenie ważne do połowy roku 1997, i doszło do rzeczywiście skrajnej sytuacji — ten podmiot został obciążony opłatą za cały rok ważności. Ta sytuacja jednak tylko podkreśla pewną absurdalność interpretacji ze strony rządowej.</u>
          <u xml:id="u-426.3" who="#PosełKrzysztofBudnik">W trakcie prac w komisji rzeczywiście takie stanowisko było bardzo mocno krytykowane, przede wszystkim z tego punktu widzenia, że nowa opłata jest rodzajem daniny publicznej zbliżonej do podatku celowego, a jako danina publiczna nie może być nakładana na podmioty z mocą wsteczną. Doszło jednak do pewnego kompromisu, który polega na tym, że nowelizacja wprowadza opłatę cząstkową, z mocą obowiązującą od 1 stycznia 1997 r. To ustalenie staje się o tyle nieaktualne, że już po posiedzeniu połączonych komisji została podjęta przedmiotowa uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego, przypominam, w składzie 5 sędziów.</u>
          <u xml:id="u-426.4" who="#PosełKrzysztofBudnik">Zgodnie z tą wykładnią, a wykładnia interpretuje stan prawny obowiązujący od chwili wejścia w życie ustawy, nowych opłat w ogóle nie należałoby pobierać. Oczywiście naraża to także niniejszą nowelizację na ewentualną skargę do Trybunału Konstytucyjnego, niezależnie od sporów toczonych wśród prawników. Z tych względów zgadzam się z ideą istnienia tej nowej opłaty, jako że udostępnianie napojów alkoholowych, towaru, którego sprzedaży nie można zakazać, wiąże się jednak z pewnymi negatywnymi skutkami społecznymi. A więc ci, którzy osiągają korzyść z takiej działalności, powinni partycypować przynajmniej częściowo w usuwaniu tych negatywnych skutków. Uważamy, i wnoszę to w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności, że taki obowiązek powinien być wprowadzany przy pełnym zachowaniu zasad konstytucyjnych, a więc bez obejmowania z mocą wsteczną jakiegokolwiek okresu prowadzenia danej działalności. Skoro w obecnym stanie prawnym, obowiązującym w dniu dzisiejszym, podmioty gospodarcze, które uzyskały zezwolenia na sprzedaż alkoholu, w ogóle nie są zobowiązane do uiszczenia nowej opłaty, jako że uzyskując te zezwolenia, uiszczały opłatę skarbową, nałożenie tej opłaty naszym zdaniem jest możliwe od 1 stycznia 1998 r.</u>
          <u xml:id="u-426.5" who="#PosełKrzysztofBudnik">Oczywiście powstaje kontrowersja, i to bardzo trudna, co uczynić w wypadku, gdy te opłaty zostały już pobrane, a dotyczy to ok. 60% gmin. Zgadzamy się, że samorządy terytorialne działały w dobrej wierze i z tego względu proponujemy, aby już uiszczone opłaty albo zaliczać na poczet przyszłych, które będą obowiązywały od 1 stycznia 1998 r., albo żeby podlegały zwrotowi na wniosek podmiotu, który nienależnie je uiścił. Niewątpliwie będzie to się wiązało z bardzo dużymi problemami finansowymi, ale jesteśmy zdania, że nie ma sensu brnąć dalej w kierunku regulacji niekonstytucyjnych, ponieważ im później będziemy próbowali rozwiązać ten problem (a więc chodzi o te fakty, które już zaistniały), tym skutki finansowe niekorzystne dla samorządów terytorialnych, dla budżetu państwa będą trudniejsze. Zanim przystąpiliśmy do rozpatrywania tego punktu, była omawiana inna ustawa, która również wiązała się z usuwaniem niekonstytucyjnych regulacji ustawowych i byliśmy świadkami tego, jakie kontrowersje to wywoływało właśnie z tego względu, że tak późno Wysoka Izba ten problem podjęła. Dziękuję bardzo. Składam stosowne poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-427">
          <u xml:id="u-427.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">To znaczy, że otrzymam je na piśmie, panie pośle?</u>
          <u xml:id="u-427.1" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Budnik: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-427.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-427.3" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Budnik.</u>
          <u xml:id="u-427.4" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę pana posła Jana Świrepo o zabranie głosu w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-428">
          <u xml:id="u-428.0" who="#PosełJanŚwirepo">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Obowiązująca ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi po ostatniej nowelizacji 12 września 1996 r. stwarzała warunki do gromadzenia w gminach dużych środków finansowych z przeznaczeniem na rozwiązywanie problemów społecznych związanych z nadużywaniem alkoholu. Środki finansowe miały wpływać do kas gmin z opłat za zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych. Mało precyzyjne zapisy spowodowały rozbieżności interpretacyjne, które doprowadziły do tego, że część gmin zamroziła zebrane środki, w obawie, że trzeba będzie je zwracać, gdyż wprowadzenie tych opłat zostało zaskarżone do Trybunału Konstytucyjnego. Pieniądze te w dużej części nie mogły więc zgodnie z intencją ustawodawcy aktywnie wpływać na rozwiązywanie problemów społecznych związanych z nadużywaniem alkoholu.</u>
          <u xml:id="u-428.1" who="#PosełJanŚwirepo">Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego bardzo często był informowany o tych problemach przez samorządy gmin, dlatego z zadowoleniem przyjęliśmy inicjatywę grupy posłów, która wniosła projekt ustawy z druku nr 2258. Pozytywnie oceniamy także sprawozdanie połączonych Komisji: Transportu, Łączności, Handlu i Usług, Zdrowia i Ustawodawczej (druk nr 2480). Projekt ustawy jednoznacznie wskazuje, że opłaty za zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych dotyczą wszystkich podmiotów gospodarczych, tych, co posiadały zezwolenie, i tych, co się o nie ubiegały. Projekt ustawy precyzuje także zasady wydawania jednorazowych zezwoleń na sprzedaż alkoholu dla podmiotów, które mają zezwolenia, oraz dla ochotniczych straży pożarnych. Wprowadzona zmiana mówi, że zezwolenie wydawane jest na okres do 2 dni, a opłaty wnoszone są do kasy gminy w wysokości 1/12 opłaty rocznej.</u>
          <u xml:id="u-428.2" who="#PosełJanŚwirepo">Zapisy zmiany 5 w art. 1 mówią, że zgromadzone w ten sposób środki mogą być wykorzystywane jedynie na realizację gminnych programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych.</u>
          <u xml:id="u-428.3" who="#PosełJanŚwirepo">Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego ma nadzieję, że część tych środków wzmocni działanie grup i klubów anonimowych alkoholików. To dzięki tym ludziom działającym społecznie - mimo że w swojej pracy bardzo często napotykają nie tylko niechęć i nieufność władz samorządowych, ale także trudności lokalowe i finansowe - przybywa codziennie osób, które na trwałe porzucają spożywanie alkoholu.</u>
          <u xml:id="u-428.4" who="#PosełJanŚwirepo">Kończąc, wyrażam nadzieję, że zgromadzone środki finansowe pozwolą na trwałe wspieranie ruchu AA i umożliwią także stworzenie społecznej profilaktyki przez włączenie rodzin alkoholików do zwalczania tego strasznego nałogu.</u>
          <u xml:id="u-428.5" who="#PosełJanŚwirepo">Będziemy głosowali za przyjęciem projektu tej ustawy, mimo zastrzeżeń wniesionych przez mojego przedmówcę. W przypadku przyjęcia projektu chcielibyśmy, żeby te opłaty - jeżeli będzie można - były od roku 1998. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-429">
          <u xml:id="u-429.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-429.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Jan Świrepo.</u>
          <u xml:id="u-429.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-429.3" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Czy pan poseł sprawozdawca chciałby zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-429.4" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-430">
          <u xml:id="u-430.0" who="#PosełSewerynJurgielaniec">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Muszę powiedzieć, że zaskoczył mnie pan poseł Budnik, dlatego że zapis, który został państwu przedstawiony w sprawozdaniu, był uzgodniony właśnie przede wszystkim z panem posłem Budnikiem, ponieważ miał on największe zastrzeżenia i zgłaszał uwagi, których nikt inny nie wnosił. Dzisiaj natomiast dowiaduję się, że niestety musi to być inaczej, ponieważ są jeszcze jakieś inne ustalenia, które spowodowały wniesienie poprawki. I oczywiście komisja, poprawka, za 2–3 tygodnie posiedzenie Sejmu, i wiadomo, że najprawdopodobniej to, o co wszystkim chodziło.</u>
          <u xml:id="u-430.1" who="#PosełSewerynJurgielaniec">Proszę państwa, przecież środki, o których mowa w tym art. 11 to nie jest żadna opłata skarbowa. To są po prostu źródła finansowania nowych zadań gmin, na które w art. 4 zostały narzucone określone obowiązki i nic więcej. To nie jest żadna dodatkowa opłata skarbowa ani nic takiego. Jest to partycypacja. Sam pan poseł Budnik był łaskaw powiedzieć „partycypacja”, właśnie w kontekście rozwiązywania problemów alkoholowych. Stanowisko Rady Ministrów mam przed sobą, proszę państwa, wszyscy je otrzymaliśmy. Jest ono absolutnie jednoznaczne, zgodne z propozycją zapisów, które zostały tutaj przyjęte. Tak więc jestem wyraźnie zdziwiony, ale trudno.</u>
          <u xml:id="u-430.2" who="#PosełSewerynJurgielaniec">Pani marszałek, szanowni państwo, niemniej jednak wnosiłbym o przejście do trzeciego czytania. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-430.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-431">
          <u xml:id="u-431.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-431.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Panie pośle, czy mogę otrzymać tę poprawkę? Jeżeli to jest krótka poprawka, która nie wymaga skierowania do komisji, to przed głosowaniem, trzecim czytaniem, byłoby możliwe jej rozdanie i przegłosowanie, tylko niestety ja jej jeszcze nie widziałam. Czy pan poseł byłby uprzejmy mi ją podać?</u>
          <u xml:id="u-431.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W jakim trybie, panie pośle?</u>
          <u xml:id="u-431.3" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Budnik: Sprostowania.)</u>
          <u xml:id="u-431.4" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W trybie sprostowania? Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-432">
          <u xml:id="u-432.0" who="#PosełKrzysztofBudnik">Przepraszam, że zabieram głos, ale pan poseł sprawozdawca wyraźnie powołał się na moją rolę przy uzgadnianiu treści sprawozdania. To wszystko prawda, tylko po tym uzgodnieniu - co próbowałem zaakcentować w swoim wystąpieniu klubowym - do naszej wiadomości dotarła treść uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego i to jest ten nowy fakt. Spowodował on, że propozycje, które próbujemy obecnie zawrzeć w treści nowelizacji - niekontrowersyjnej co do zasady - muszą ulec weryfikacji. To Naczelny Sąd Administracyjny, niewątpliwy autorytet przy wykładni obowiązujących przepisów prawnych, spowodował, że my, posłowie, pozostawaliśmy w błędzie, sądząc, iż możemy obowiązkiem nowej opłaty obciążyć podmioty, które uzyskały zezwolenie wcześniej, jeszcze pod rządem poprzedniego porządku prawnego od 1 stycznia 1997 r. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-433">
          <u xml:id="u-433.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-433.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Panie pośle, prosiłabym, jeśli można, o tę poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-433.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Pan poseł sprawozdawca, proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-434">
          <u xml:id="u-434.0" who="#PosełSewerynJurgielaniec">Pani Marszałek! Szanowni Państwo! Chciałbym tylko powiedzieć, że Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych wystąpiła do pana prof. Strzembosza, prezesa Sądu Najwyższego z ponowną interpretacją, nie zgadzając się z tym, co zrobił NSA. Chcę powiedzieć, że zostało to przyjęte i będzie rozpatrywane przez 7 sędziów Sądu Najwyższego. Czyli pytania skierowane do sądu były zasadne, jeżeli Sąd Najwyższy przyjął tę argumentację i będzie się o niej wypowiadał. Natomiast nieukazanie się ustawy w tym roku zrobi olbrzymią krzywdę naszej społeczności. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-435">
          <u xml:id="u-435.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-435.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Niestety, panie pośle, tu są poprawki...</u>
          <u xml:id="u-435.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Przepraszam, że dyskutuję z panem posłem wnioskodawcą, ale muszę wyjaśnić ich dalszy los.</u>
          <u xml:id="u-435.3" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Ust. 2 skreśla się, ust. 3 skreśla, ust. 4 skreśla się. Czy to dotyczy jakichś zasadniczych zmian w ustawie? Chwileczkę, może się zorientuję.</u>
          <u xml:id="u-435.4" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Budnik: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-435.5" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Nie dotyczy zasadniczych zmian w ustawie. Natomiast ust. 5 i ust. 3 mówią o tym, o czym pan poseł był uprzejmy powiedzieć, to znaczy o niezbieraniu opłat wstecz oraz o tym, iż ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.</u>
          <u xml:id="u-435.6" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Budnik: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-435.7" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Myślę, że to będzie jasne dla posłów przy głosowaniu.</u>
          <u xml:id="u-435.8" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">W związku z tym zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-435.9" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Nie stawiam przed Wysoką Izbą propozycji skierowania do komisji. Do trzeciego czytania przystąpimy w dniu jutrzejszym. Nie jestem pewna, czy rano, bo te poprawki muszą być wydrukowane, żeby posłowie głosując, zdawali sobie sprawę, nad czym głosują. Być może głosowanie odbędziemy dopiero w piątek. Jeżeli do jutra te poprawki będą wydrukowane, do głosowań przejdziemy w jutrzejszej turze głosowań. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-435.10" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Na tym kończymy rozpatrywanie punktów porządku dziennego w dniu dzisiejszym.</u>
          <u xml:id="u-435.11" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Czy są jeszcze komunikaty?</u>
          <u xml:id="u-435.12" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Co prawda, muszę to powiedzieć w przestrzeń, ale proszę bardzo. Są komunikaty o jutrzejszych posiedzeniach komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-436">
          <u xml:id="u-436.0" who="#SekretarzPosełAdamRychliczek">Informuję, że w dniu jutrzejszym, za zgodą marszałka Sejmu, odbędą się następujące posiedzenia Komisji:</u>
          <u xml:id="u-436.1" who="#SekretarzPosełAdamRychliczek">— Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej — o godz. 8,</u>
          <u xml:id="u-436.2" who="#SekretarzPosełAdamRychliczek">— Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej wspólnie z Komisją Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, Komisją Samorządu Terytorialnego oraz Komisją Ustawodawczą — o godz. 8.20.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-437">
          <u xml:id="u-437.0" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-437.1" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Zarządzam przerwę w obradach do dnia 31 lipca do godz. 9, a właściwie do dzisiaj, bo już jest pięć po dwunastej.</u>
          <u xml:id="u-437.2" who="#WicemarszałekOlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo, dobranoc.</u>
          <u xml:id="u-437.3" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 0 min 04)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>