PPC / ppc

text_structure.xml 770 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089 2090 2091 2092 2093 2094 2095 2096 2097 2098 2099 2100 2101 2102 2103 2104 2105 2106 2107 2108 2109 2110 2111 2112 2113 2114 2115 2116 2117 2118 2119 2120 2121 2122 2123 2124 2125 2126 2127 2128 2129 2130 2131 2132 2133 2134 2135 2136 2137 2138 2139 2140 2141 2142 2143 2144 2145 2146 2147 2148 2149 2150 2151 2152 2153 2154 2155 2156 2157 2158 2159 2160 2161 2162 2163 2164 2165 2166 2167 2168 2169 2170 2171 2172 2173 2174 2175 2176 2177 2178 2179 2180 2181 2182 2183 2184 2185 2186 2187 2188 2189 2190 2191 2192 2193 2194 2195 2196 2197 2198 2199 2200 2201 2202 2203 2204 2205 2206 2207 2208 2209 2210 2211 2212 2213 2214 2215 2216 2217 2218 2219 2220 2221 2222 2223 2224 2225 2226 2227 2228 2229 2230 2231 2232 2233 2234 2235 2236 2237 2238 2239 2240 2241 2242 2243 2244 2245 2246 2247 2248 2249 2250 2251 2252 2253 2254 2255 2256 2257 2258 2259 2260 2261 2262 2263 2264 2265 2266 2267 2268 2269 2270 2271 2272 2273 2274 2275 2276 2277 2278 2279 2280 2281 2282 2283 2284 2285 2286 2287 2288 2289 2290 2291 2292 2293 2294 2295 2296 2297 2298 2299 2300 2301 2302 2303 2304 2305 2306 2307 2308 2309 2310 2311 2312 2313 2314 2315 2316 2317 2318 2319 2320 2321 2322 2323 2324 2325 2326 2327 2328 2329 2330 2331 2332 2333 2334 2335 2336 2337 2338 2339 2340 2341 2342 2343 2344 2345 2346 2347 2348 2349 2350 2351 2352 2353 2354 2355 2356 2357 2358 2359 2360 2361 2362 2363 2364 2365 2366 2367 2368 2369 2370 2371 2372 2373 2374 2375 2376 2377 2378 2379 2380 2381 2382 2383 2384 2385 2386 2387 2388 2389 2390 2391 2392 2393 2394 2395 2396 2397 2398 2399 2400 2401 2402 2403 2404 2405 2406 2407 2408 2409 2410 2411 2412 2413 2414 2415 2416 2417 2418 2419 2420 2421 2422 2423 2424 2425 2426 2427 2428 2429 2430 2431 2432 2433 2434 2435 2436 2437 2438 2439 2440 2441 2442 2443 2444 2445 2446 2447 2448 2449 2450 2451 2452 2453 2454 2455 2456 2457 2458 2459 2460 2461 2462 2463 2464 2465 2466 2467 2468 2469 2470 2471 2472 2473 2474 2475 2476 2477 2478 2479 2480 2481 2482 2483 2484 2485 2486 2487 2488 2489 2490 2491 2492 2493 2494 2495 2496 2497 2498 2499 2500 2501 2502 2503 2504 2505 2506 2507 2508 2509 2510 2511 2512 2513 2514 2515 2516 2517 2518 2519 2520 2521 2522 2523 2524 2525 2526 2527 2528 2529 2530 2531 2532 2533 2534 2535 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2561 2562 2563 2564 2565 2566 2567 2568 2569 2570 2571 2572 2573 2574 2575 2576 2577 2578 2579 2580 2581 2582 2583 2584 2585 2586 2587 2588 2589 2590 2591 2592 2593 2594 2595 2596 2597 2598 2599 2600 2601 2602 2603 2604 2605 2606 2607 2608 2609 2610 2611 2612 2613 2614 2615 2616 2617 2618 2619 2620 2621 2622 2623 2624 2625 2626 2627 2628 2629 2630 2631 2632 2633 2634 2635 2636 2637 2638 2639 2640 2641 2642 2643 2644 2645 2646 2647 2648 2649 2650 2651 2652 2653 2654 2655 2656 2657 2658 2659 2660 2661 2662 2663 2664 2665 2666 2667 2668 2669 2670 2671 2672 2673 2674 2675 2676 2677 2678 2679 2680 2681 2682 2683 2684 2685 2686 2687 2688 2689 2690 2691 2692 2693 2694 2695 2696 2697 2698 2699 2700 2701 2702 2703 2704 2705 2706 2707 2708 2709 2710 2711 2712 2713 2714 2715 2716 2717 2718 2719 2720 2721 2722 2723 2724 2725 2726 2727 2728 2729 2730 2731 2732 2733 2734 2735 2736 2737 2738 2739 2740 2741 2742 2743 2744 2745 2746 2747 2748 2749 2750 2751 2752 2753 2754 2755 2756 
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 9 min 04)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Maciej Płażyński oraz wicemarszałkowie Stanisław Zając, Franciszek Jerzy Stefaniuk i Jan Król)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#MaciejPłażyński">Otwieram posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#MaciejPłażyński">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panie posłanki Dorotę Arciszewską-Mielewczyk, Zdzisławę Kobylińską i Joannę Sosnowską oraz pana posła Jerzego Jankowskiego.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#MaciejPłażyński">Protokół i listę mówców prowadzić będą pani posłanka Dorota Arciszewska-Mielewczyk oraz pan poseł Jerzy Jankowski.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#MaciejPłażyński">Proszę wyznaczonych posłów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#MaciejPłażyński">Protokół 116. posiedzenia Sejmu uważam za przyjęty wobec niewniesienia zastrzeżeń.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#MaciejPłażyński">Wysoka Izbo! Informuję, że w związku z wygaśnięciem mandatu pana posła Andrzeja Urbańczyka, na podstawie art. 132 ust. 1 ustawy Ordynacja wyborcza do Sejmu, postanowiłem o wstąpieniu na jego miejsce pana posła Janusza Lemańskiego, który zgłosił się do ślubowania poselskiego.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#MaciejPłażyński">Proszę pana posła Janusza Lemańskiego o zbliżenie się do stołu prezydialnego, a panie posłanki i panów posłów proszę o powstanie.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#komentarz">(Zebrani wstają)</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#MaciejPłażyński">Odczytam rotę ślubowania.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#MaciejPłażyński">Uroczyście ślubuję rzetelnie i sumiennie wykonywać obowiązki wobec narodu, strzec suwerenności i interesów państwa, czynić wszystko dla pomyślności ojczyzny i dobra obywateli, przestrzegać konstytucji i innych praw Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#JanuszLemański">Ślubuję.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że pan poseł Janusz Lemański złożył ślubowanie poselskie.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#MaciejPłażyński">Wysoka Izbo! Witam serdecznie w gmachu Sejmu żołnierzy Armii Polskiej na Wschodzie, którzy przybyli do nas w 60. rocznicę jej powstania.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#MaciejPłażyński"> Witam również przybyłą na dzisiejszą uroczystość żonę ich dowódcy, gen. Władysława Andersa, panią Irenę Anders. </u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#MaciejPłażyński">Wysoka Izbo! Przypominam, że na 114. posiedzeniu Sejmu marszałek prowadzący obrady przerwał trzecie czytanie projektu ustawy o nabywaniu przez byłych pracowników państwowych gospodarstw rolnych lub rybackich oraz pracowników gospodarstw rolnych Polskiej Akademii Nauk udziałów w spółkach rolnych.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#MaciejPłażyński">Wskutek błędu sprawozdanie komisji przedstawiała pani poseł Elżbieta Barys, do czego nie była upoważniona przez komisję, bowiem sprawozdawcą komisji z jej wyboru został pan poseł Stanisław Kopeć.</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#MaciejPłażyński">W zaistniałej sytuacji Prezydium Sejmu, mając na uwadze dyspozycje przepisów art. 40 ust. 5, w związku z art. 43 ust. 2 oraz art. 45 regulaminu Sejmu, podjęło decyzję o uznaniu czynności przeprowadzonych na 114. posiedzeniu w tej sprawie za prawnie wadliwe, a tym samym za nieważne.</u>
          <u xml:id="u-4.9" who="#MaciejPłażyński">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący przeprowadzenie trzeciego czytania tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-4.10" who="#MaciejPłażyński">Rozpatrywanie tego punktu rozpocznie się od przedstawienia sprawozdania komisji przez sprawozdawcę pana posła Stanisława Kopcia.</u>
          <u xml:id="u-4.11" who="#MaciejPłażyński">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o stanowiskach Senatu w sprawie ustaw:</u>
          <u xml:id="u-4.12" who="#MaciejPłażyński">— o zmianie ustawy o systemie oświaty, ustawy Przepisy wprowadzające reformę ustroju szkolnego, ustawy Karta nauczyciela oraz niektórych innych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-4.13" who="#MaciejPłażyński">— o restrukturyzacji hutnictwa żelaza i stali,</u>
          <u xml:id="u-4.14" who="#MaciejPłażyński">— o zmianie ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa,</u>
          <u xml:id="u-4.15" who="#MaciejPłażyński">— oraz — o ochronie przed przywozem na polski obszar celny towarów po cenach dumpingowych.</u>
          <u xml:id="u-4.16" who="#MaciejPłażyński">Sprawozdania te zostały paniom posłankom i panom posłom doręczone odpowiednio w drukach nr 3302, 3332, 3337 i 3322.</u>
          <u xml:id="u-4.17" who="#MaciejPłażyński">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-4.18" who="#MaciejPłażyński">Proponuję, aby w przypadku sprawozdań z druków nr 3332, 3337 i 3322 Sejm wyraził zgodę na zastosowanie klauzuli z art. 50 ust. 5 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-4.19" who="#MaciejPłażyński">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.20" who="#MaciejPłażyński">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-4.21" who="#MaciejPłażyński">Komisja nadzwyczajna - Komisja Prawa Europejskiego przedłożyła sprawozdania o stanowiskach Senatu w sprawie ustaw:</u>
          <u xml:id="u-4.22" who="#MaciejPłażyński">— o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami,</u>
          <u xml:id="u-4.23" who="#MaciejPłażyński">— o czasie pracy kierowców,</u>
          <u xml:id="u-4.24" who="#MaciejPłażyński">— oraz — o zmianie ustawy o ochronie danych osobowych.</u>
          <u xml:id="u-4.25" who="#MaciejPłażyński">Sprawozdania te zostały paniom posłankom i panom posłom doręczone w drukach nr 3334, 3335 i 3333.</u>
          <u xml:id="u-4.26" who="#MaciejPłażyński">W związku z tym, na podstawie art. 56zf regulaminu Sejmu, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-4.27" who="#MaciejPłażyński">Właściwe komisje przedłożyły dodatkowe sprawozdania o projektach ustaw:</u>
          <u xml:id="u-4.28" who="#MaciejPłażyński">— o zmianie ustawy Kodeks pracy,</u>
          <u xml:id="u-4.29" who="#MaciejPłażyński">— oraz —o zmianie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji.</u>
          <u xml:id="u-4.30" who="#MaciejPłażyński">Sprawozdania te zostały paniom posłankom i panom posłom doręczone odpowiednio w drukach nr 2981-A i 3219-A.</u>
          <u xml:id="u-4.31" who="#MaciejPłażyński">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące przeprowadzenie trzecich czytań tych projektów ustaw.</u>
          <u xml:id="u-4.32" who="#MaciejPłażyński">Komisja Nadzwyczajna do spraw zmian w kodyfikacjach przedłożyła sprawozdania o projektach ustaw:</u>
          <u xml:id="u-4.33" who="#MaciejPłażyński">— Kodeks morski,</u>
          <u xml:id="u-4.34" who="#MaciejPłażyński">— oraz — Przepisy wprowadzające ustawę Kodeks morski.</u>
          <u xml:id="u-4.35" who="#MaciejPłażyński">Sprawozdania te zostały paniom posłankom i panom posłom doręczone odpowiednio w drukach nr 3269 i 3270.</u>
          <u xml:id="u-4.36" who="#MaciejPłażyński">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-4.37" who="#MaciejPłażyński">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o projektach ustaw:</u>
          <u xml:id="u-4.38" who="#MaciejPłażyński">— o organizowaniu zadań na rzecz obronności i bezpieczeństwa zewnętrznego państwa wykonywanych przez przedsiębiorców,</u>
          <u xml:id="u-4.39" who="#MaciejPłażyński">— o zmianie ustawy Kodeks pracy,</u>
          <u xml:id="u-4.40" who="#MaciejPłażyński">— oraz — o ratyfikacji umowy między Rzecząpospolitą Polską a Mongolią o pomocy prawnej i stosunkach prawnych w sprawach cywilnych, rodzinnych, pracowniczych i karnych.</u>
          <u xml:id="u-4.41" who="#MaciejPłażyński">Sprawozdania te zostały paniom posłankom i panom posłom doręczone odpowiednio w drukach nr 3246, 3199 i 3245.</u>
          <u xml:id="u-4.42" who="#MaciejPłażyński">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-4.43" who="#MaciejPłażyński">Komisja Odpowiedzialności Konstytucyjnej przedłożyła sprawozdanie w sprawie pociągnięcia do odpowiedzialności konstytucyjnej byłego ministra spraw wewnętrznych pana Andrzeja Milczanowskiego.</u>
          <u xml:id="u-4.44" who="#MaciejPłażyński">Sprawozdanie to zostało paniom posłankom i panom posłom doręczone w druku nr 3272.</u>
          <u xml:id="u-4.45" who="#MaciejPłażyński">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-4.46" who="#MaciejPłażyński">Rada Ministrów przedłożyła projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym.</u>
          <u xml:id="u-4.47" who="#MaciejPłażyński">Projekt ten został paniom posłankom i panom posłom doręczony w druku nr 3289.</u>
          <u xml:id="u-4.48" who="#MaciejPłażyński">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący przeprowadzenie pierwszego czytania tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-4.49" who="#MaciejPłażyński">Grupy posłów przedłożyły projekty uchwał w sprawie uczczenia 60. rocznicy powstania Armii Polskiej na Wschodzie oraz w sprawie powszechnej dostępności obywateli do Programu I Polskiego Radia.</u>
          <u xml:id="u-4.50" who="#MaciejPłażyński">Projekty te zostały paniom posłankom i panom posłom doręczone odpowiednio w drukach nr 3319 i 3318.</u>
          <u xml:id="u-4.51" who="#MaciejPłażyński">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych projektów uchwał.</u>
          <u xml:id="u-4.52" who="#MaciejPłażyński">Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 47 pkt 1 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-4.53" who="#MaciejPłażyński">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.54" who="#MaciejPłażyński">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-4.55" who="#MaciejPłażyński">Prezydium Sejmu, po wysłuchaniu opinii Konwentu Seniorów, proponuje, aby Sejm przeprowadził łączną debatę krótką nad rządowymi dokumentami „II polityka ekologiczna państwa” oraz „Strategia rozwoju energetyki odnawialnej”, a także wysłuchał 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół w łącznej dyskusji nad sprawozdaniami komisji o projektach ustaw: Kodeks morski oraz Przepisy wprowadzające ustawę Kodeks morski.</u>
          <u xml:id="u-4.56" who="#MaciejPłażyński">W dyskusji nad sprawozdaniem komisji w sprawie pociągnięcia do odpowiedzialności konstytucyjnej byłego ministra spraw wewnętrznych pana Andrzeja Milczanowskiego Prezydium Sejmu proponuje oświadczenia 15-minutowe dla klubów i 5-minutowe dla kół.</u>
          <u xml:id="u-4.57" who="#MaciejPłażyński">Prezydium Sejmu proponuje jednocześnie 5-minutowe oświadczenia w imieniu klubów i kół nad pozostałymi punktami porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-4.58" who="#MaciejPłażyński">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycje przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.59" who="#MaciejPłażyński">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-4.60" who="#MaciejPłażyński">Za chwilę rozpatrzymy projekt uchwały w sprawie uczczenia 60. rocznicy powstania Armii Polskiej na Wschodzie.</u>
          <u xml:id="u-4.61" who="#MaciejPłażyński">Po rozpatrzeniu tego punktu porządku dziennego przystąpimy do rozpatrywania rządowych dokumentów „II polityka ekologiczna państwa” oraz „Strategia rozwoju energetyki odnawialnej”.</u>
          <u xml:id="u-4.62" who="#MaciejPłażyński">Następnie przeprowadzimy pierwsze czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym.</u>
          <u xml:id="u-4.63" who="#MaciejPłażyński">W dalszej kolejności rozpatrzymy sprawozdania komisji o stanowiskach Senatu w sprawie ustaw: o środkach żywienia zwierząt, o zmianie ustawy o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych, o zmianie ustawy o rachunkowości, o zmianie ustawy o systemie oświaty, ustawy Przepisy wprowadzające reformę ustroju szkolnego, ustawy Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-4.64" who="#MaciejPłażyński">Następnie rozpatrzymy sprawozdanie komisji o projekcie deklaracji solidarności Sejmu z narodem tybetańskim.</u>
          <u xml:id="u-4.65" who="#MaciejPłażyński">Po zakończeniu dyskusji nad tym punktem porządku dziennego przeprowadzimy pierwsze czytanie poselskiego projektu uchwały w sprawie powszechnej dostępności obywateli do Programu I Polskiego Radia.</u>
          <u xml:id="u-4.66" who="#MaciejPłażyński">W dalszej kolejności rozpatrzymy sprawozdania komisji o projektach ustaw: Kodeks morski oraz Przepisy wprowadzające ustawę Kodeks morski, o organizowaniu zadań na rzecz obronności i bezpieczeństwa zewnętrznego państwa wykonywanych przez przedsiębiorców, o zmianie ustawy Kodeks pracy, o ratyfikacji umowy między Rzecząpospolitą Polską a Mongolią o pomocy prawnej i stosunkach prawnych w sprawach cywilnych, rodzinnych, pracowniczych i karnych.</u>
          <u xml:id="u-4.67" who="#MaciejPłażyński">W godzinach wieczornych rozpatrzymy sprawozdania komisji o stanowiskach Senatu w sprawie ustaw: o działalności ubezpieczeniowej, o pośrednictwie ubezpieczeniowym, o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-4.68" who="#MaciejPłażyński">Planowane jest również rozpatrzenie stanowisk Senatu w sprawie ustaw: o nabywaniu byłych mieszkań zakładowych przez ich aktualnych najemców oraz o zmianie ustawy o zasadach zbywania mieszkań będących własnością przedsiębiorstw państwowych, niektórych spółek handlowych z udziałem skarbu państwa, państwowych osób prawnych oraz niektórych mieszkań będących własnością skarbu państwa.</u>
          <u xml:id="u-4.69" who="#MaciejPłażyński">Przerwa w dniu dzisiejszym nie zostanie zarządzona.</u>
          <u xml:id="u-4.70" who="#MaciejPłażyński">Jutro rano, po głosowaniach nad punktami rozpatrzonymi dzisiaj, przeprowadzimy głosowania nad poprawkami Senatu do ustawy o zmianie ustawy Prawo bankowe.</u>
          <u xml:id="u-4.71" who="#MaciejPłażyński">W bloku głosowań przeprowadzimy także trzecie czytania projektów ustaw: o nabywaniu przez byłych pracowników państwowych gospodarstw rolnych lub rybackich oraz pracowników gospodarstw rolnych Polskiej Akademii Nauk udziałów w spółkach rolnych oraz o zmianie ustawy Kodeks pracy.</u>
          <u xml:id="u-4.72" who="#MaciejPłażyński">Następnie planowane jest rozpatrzenie sprawozdań komisji o stanowiskach Senatu w sprawie ustaw: o ochronie przed przywozem na polski obszar celny towarów po cenach dumpingowych, ustawy Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia, ustawy Przepisy wprowadzające Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia, o zmianie ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora, o zmianie ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego „Polskie Koleje Państwowe”, o restrukturyzacji hutnictwa żelaza i stali, o zmianie ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, o Żandarmerii Wojskowej i wojskowych organach porządkowych, o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami, o czasie pracy kierowców, o zmianie ustawy o ochronie danych osobowych oraz ustawy Prawo lotnicze.</u>
          <u xml:id="u-4.73" who="#MaciejPłażyński">Do rozpatrywania pytań w sprawach bieżących przystąpimy bezpośrednio po zakończeniu przerwy, tj. o godz. 16.</u>
          <u xml:id="u-4.74" who="#MaciejPłażyński">W dniu jutrzejszym będzie rozpatrywane sprawozdanie komisji w sprawie pociągnięcia do odpowiedzialności konstytucyjnej byłego ministra spraw wewnętrznych pana Andrzeja Milczanowskiego. Planujemy, że punkt ten będzie rozpatrywany około godz. 13.</u>
          <u xml:id="u-4.75" who="#MaciejPłażyński">W piątek rano przeprowadzimy głosowania nad punktami rozpatrzonymi wcześniej.</u>
          <u xml:id="u-4.76" who="#MaciejPłażyński">W bloku głosowań planowane jest również dokonanie zmian w składach osobowych komisji sejmowych, a także trzecie czytanie noweli ustawy o komornikach.</u>
          <u xml:id="u-4.77" who="#MaciejPłażyński">Po głosowaniach planowane jest rozpatrzenie sprawozdań komisji o stanowiskach Senatu w sprawie ustaw: o zmianie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym, o zmianie ustaw: o podatku dochodowym od osób fizycznych, o podatku dochodowym od osób prawnych oraz o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym, o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, o zmianie ustawy o zakładach opieki zdrowotnej i ustawy o szkolnictwie wyższym, o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, o materiałach i wyrobach przeznaczonych do kontaktu z żywnością, o chorobach zakaźnych i zakażeniach, o rybołówstwie morskim, o zmianie ustawy o rezerwach państwowych oraz zapasach obowiązkowych paliw.</u>
          <u xml:id="u-4.78" who="#MaciejPłażyński">W godzinach wieczornych w piątek przeprowadzimy drugą turę głosowań.</u>
          <u xml:id="u-4.79" who="#MaciejPłażyński">Informuję, że Senat przyjął bez poprawek ustawy: o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego, ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz ustawy o komornikach sądowych i egzekucji, o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, ustawy Prawo wodne, o zmianie ustawy o kulturze fizycznej oraz ustawy Prawo działalności gospodarczej, o utworzeniu Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej, o ratyfikacji umowy między Rzecząpospolitą Polską a Rumunią o pomocy prawnej i stosunkach prawnych w sprawach cywilnych oraz o zmianie ustawy o finansach publicznych, ustawy o organizacji i trybie pracy Rady Ministrów oraz o zakresie działania ministrów, ustawy o działach administracji rządowej oraz ustawy o służbie cywilnej.</u>
          <u xml:id="u-4.80" who="#MaciejPłażyński">Proszę posła sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#JerzyJankowski">Informuję, że w dniu dzisiejszym, za zgodą marszałka Sejmu, odbędą się posiedzenia następujących Komisji:</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#JerzyJankowski">- Regulaminowej i Spraw Poselskich bezpośrednio po głosowaniach;</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#JerzyJankowski">- Sprawiedliwości i Praw Człowieka o godz. 10;</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#JerzyJankowski">- Obrony Narodowej o godz. 11;</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#JerzyJankowski">- nadzwyczajnej - Komisji Prawa Europejskiego o godz. 11;</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#JerzyJankowski">- Kultury i Środków Przekazu o godz. 12;</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#JerzyJankowski">- Finansów Publicznych wspólnie z Komisją Zdrowia o godz. 12;</u>
          <u xml:id="u-5.7" who="#JerzyJankowski">- Spraw Zagranicznych o godz. 12.30;</u>
          <u xml:id="u-5.8" who="#JerzyJankowski">- Zdrowia o godz. 13;</u>
          <u xml:id="u-5.9" who="#JerzyJankowski">- Finansów Publicznych wspólnie z Komisją Gospodarki o godz. 13;</u>
          <u xml:id="u-5.10" who="#JerzyJankowski">- Kultury Fizycznej i Turystyki o godz. 14;</u>
          <u xml:id="u-5.11" who="#JerzyJankowski">- Polityki Społecznej o godz. 14;</u>
          <u xml:id="u-5.12" who="#JerzyJankowski">- Skarbu Państwa, Uwłaszczenia i Prywatyzacji wspólnie z Komisją Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej o godz. 14;</u>
          <u xml:id="u-5.13" who="#JerzyJankowski">- Etyki Poselskiej o godz. 15;</u>
          <u xml:id="u-5.14" who="#JerzyJankowski">- Edukacji, Nauki i Młodzieży wspólnie z Komisją Zdrowia o godz. 15;</u>
          <u xml:id="u-5.15" who="#JerzyJankowski">- Regulaminowej i Spraw Poselskich o godz. 16;</u>
          <u xml:id="u-5.16" who="#JerzyJankowski">- Skarbu Państwa, Uwłaszczenia i Prywatyzacji wspólnie z Komisją Edukacji, Nauki i Młodzieży o godz. 16;</u>
          <u xml:id="u-5.17" who="#JerzyJankowski">- Finansów Publicznych wspólnie z Komisją Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o godz. 17;</u>
          <u xml:id="u-5.18" who="#JerzyJankowski">- Edukacji, Nauki i Młodzieży wspólnie z Komisją Rodziny o godz. 18. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#MaciejPłażyński">Pani poseł Tomaszewska - prośba o krótkie wnioski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#EwaTomaszewska">Panie Marszałku! W imieniu Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność wnoszę o wprowadzenie do porządku obrad jeszcze drugiego czytania rządowego projektu ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (sprawozdanie zostało złożone na poprzednim posiedzeniu Sejmu) i poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. To sprawozdanie również zostało złożone na poprzednim posiedzeniu, a co do tekstu ustawy po pracach komisji, to przedstawiciel rządu nie zgłaszał zastrzeżeń. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#MaciejPłażyński">Proszę państwa, jesteśmy na jednym z ostatnich posiedzeń w tej kadencji, w związku z tym oczywiście nie zakończymy wszystkich prac.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#MaciejPłażyński">Rząd przedłożył prośbę o dokończenie prac nad kilkoma projektami ustaw. Akurat tych projektów, o których pani poseł mówiła, nie było w tym wykazie, w związku z tym nie zostały też uwzględnione. Nie da rady zrobić tego wszystkiego, co każdy z państwa chciałby zrobić. Po prostu zostaje jeszcze następna kadencja do pracy.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#MaciejPłażyński">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#komentarz">(Poseł Ewa Tomaszewska: Właśnie ten projekt o minimum był wśród tych ustaw.)</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#MaciejPłażyński">Nie da rady.</u>
          <u xml:id="u-8.7" who="#MaciejPłażyński">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#LeszekPiotrowski">Panie Marszałku! Jeśli dobrze usłyszałem, to decyzji w sprawie włączenia do porządku dziennego trzecich czytań Kodeksu karnego, Kodeksu postępowania karnego i Kodeksu karnego wykonawczego do tej chwili nie ma.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#MaciejPłażyński">Formalnej nie ma.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#LeszekPiotrowski">Nie ma, i moim zdaniem, gdyby trzymać się regulaminu, to już być nie może, bo o porządku dziennym Sejmu decydują właściwe organy, z marszałkiem na czele, przed rozpoczęciem tego posiedzenia. Jakieś warunkowe, uzależnione od prac komisji, przyjmowanie porządku dziennego jest, moim zdaniem, niedopuszczalne. Jeżeli pan marszałek zapytałby Izbę, czy się godzi na rozpoznanie tych trzech ważnych projektów w trzecim czytaniu w trybie art. 50 ust. 5 regulaminu, to już teraz mówię, że wyrażam sprzeciw i będę prosił o głosowanie w tym przedmiocie całej Izby. Rzecz jest bardzo poważna. Mam w dalszym ciągu zarzuty do pracy komisji. Komisja wczoraj zakończyła obrady, nie rozpoznając wszystkich wniosków zgłoszonych na swoim posiedzeniu. Po prostu zakończono obrady bez rozpoznania wniosków i w sytuacji, gdy minister sprawiedliwości oświadczył, że nie jest w stanie odpowiedzieć na pytania posłów dotyczące kosztów wprowadzenia tych trzech kodeksów w życie. Nie wiadomo, jakie będą koszty zmiany tych trzech kodeksów, a dzisiaj pan marszałek w „Sygnałach dnia” powiedział, ku mojemu bezgranicznemu zdumieniu, że te nowelizacje nie rodzą skutków finansowych.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#LeszekPiotrowski">Panie marszałku, nie mam innej możliwości panu się sprzeciwić, jak w tej chwili powiedzieć, że ta zmiana Kodeksu karnego polega przede wszystkim na ograniczeniu wymierzania kary grzywny, a więc na ograniczeniu wpływu pieniędzy do budżetu, i na zwiększeniu wydatków, bo w miejsce kary grzywny będzie w szerszym zakresie stosowana kara pozbawienia wolności, a więźnia trzeba utrzymać. 30 tys. osób nie jest osadzonych w zakładach karnych, bo nie ma na to pieniędzy. Można wyliczyć, ilu więźniów będzie więcej...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#MaciejPłażyński">Panie pośle...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#LeszekPiotrowski">Panie marszałku, to jest temat dotyczący owej dziury budżetowej...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#MaciejPłażyński">Ale to nie jest temat na tę chwilę, panie pośle. Będzie ten punkt, będzie pan wypowiadał swoje zdanie. Nie wszyscy je podzielają, a poza tym zobaczymy, jaka będzie większość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#LeszekPiotrowski">Teraz zwalczam pogląd pana marszałka - zdaje się, że to wyraźnie powiedziałem - i to mi wolno. Te trzy kodeksy...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#MaciejPłażyński">Ale nie wolno panu w tej chwili.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#LeszekPiotrowski">... ich nowelizacja pociąga daleko idące skutki dla budżetu państwa. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#MaciejPłażyński">Porządek będzie uzupełniony, jeśli zostanie przedstawione sprawozdanie, o tym decyduje Konwent Seniorów, a nie pan poseł, niestety, i będzie pan mógł wyrazić swoje zdanie, kiedy będzie ten punkt obrad.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#MaciejPłażyński">Pani poseł Teresa Liszcz, proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#MaciejPłażyński">Prosiłbym jednak o niekorzystanie z czasu telewizyjnego dla prowadzenia własnych kampanii, tylko o przedstawianie wniosków.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#MaciejPłażyński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#TeresaLiszcz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Jako członek komisji ds. zmian w kodyfikacjach chcę stanowczo zaprotestować przeciwko temu, co powiedział przed chwilą pan poseł Piotrowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#MaciejPłażyński">Pani poseł, prosiłbym o...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#TeresaLiszcz">Pracowaliśmy nad tymi projektami bardzo ciężko przez cały rok, z udziałem bardzo wielu ekspertów, było wiele pisemnych opinii. Bardzo starannie na kilku posiedzeniach rozpatrzyliśmy poprawki zgłoszone w drugim czytaniu, bardziej starannie i bardziej dokładnie niż dzieje się to normalnie, bo chodzi o kodeksy. Cały czas przy rozpatrywaniu poprawek byli obecnie co najmniej dwaj eksperci, profesorowie, specjaliści prawa karnego. Zakończyliśmy prace wczoraj w spokoju, bez pośpiechu. Nie było żadnych podstaw do respektowania wniosków, które pan poseł Piotrowski zgłaszał,...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#MaciejPłażyński">Pani poseł...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#TeresaLiszcz">... ponieważ nie ma końcowego głosowania. Głosując za konkretnymi poprawkami lub przeciw nim, wykonaliśmy swoją pracę. O skutkach finansowych była mowa w uzasadnieniu. Nie widzę żadnych przeszkód. Czuję się obrażona jako członek tej komisji komisji tym, co powiedział pan poseł na temat trybu jej pracy. Bardzo proszę o poddanie wyników ciężkiej pracy komisji do trzeciego czytania ostatecznemu głosowaniu w celu uchwalenia bardzo potrzebnych kodeksów. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#MaciejPłażyński">Pani poseł, niech pani przekona pana posła Piotrowskiego w kuluarach, a nie nas wszystkich, bo w ogóle nad tym nie głosujemy. Ten punkt będzie dlatego, że jest zgoda Konwentu Seniorów i moja. Jeśli będzie sprawozdanie, to uzupełnimy porządek obrad również o ten punkt.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#MaciejPłażyński">Proszę, pan poseł Janiak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#KazimierzJaniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Akcji Wyborczej Solidarność wielokrotnie zwracałem się do pana marszałka i do Prezydium Sejmu o wprowadzenie do porządku tego posiedzenia Sejmu drugiego czytania ustawy o Inspekcji Sanitarnej. Uważamy, że ta kwestia powinna zostać rozstrzygnięta jeszcze w tym parlamencie i dlatego też proszę pana marszałka poddanie pod głosowanie wprowadzenia tego punktu bądź o uwzględnienie go w porządku dziennym. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#MaciejPłażyński">Głosować niestety nie będziemy.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#MaciejPłażyński">Pani poseł jeszcze raz w tej samej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#EwaTomaszewska">Tak.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#EwaTomaszewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przepraszam, ale ustawa o minimalnym wynagrodzeniu była wśród wśród tych wymienionych przez rząd, które należy uchwalić. Nie dość na tym, istnieje wymóg konstytucyjny uchwalenia ustawy w tej kwestii. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#MaciejPłażyński">Proszę skonsultować to z rządem.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#MaciejPłażyński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PawełNowok">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W związku z tragedią w Hucie Baildon, gdzie od miesiąca trwa głodówka hutników - kilku z nich hospitalizowano, z objawami krańcowego wyczerpania organizmu, co nie pozwoli im wrócić do normalnego stanu zdrowia - wnoszę o uzupełnienie porządku obecnego posiedzenia Sejmu o debatę, która pozwoliłaby rozwiązać problemy i tragedie tych ludzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#MaciejPłażyński">Pan poseł Wójcik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#TomaszFeliksWójcik">Panie Marszałku! Chciałbym prosić o wyjaśnienie sprawy kontynuacji głosowania nad ustawą o spółkach rolnych dla byłych pracowników PGR, ponieważ sprawozdanie zostało sporządzone prawidłowo i, o ile mi wiadomo, błąd leżał wyłącznie po stronie prowadzącego marszałka. Bardzo prosiłbym o podanie, na jakiej podstawie, w oparciu o jaki przepis regulaminu mamy rozpoczynać głosowanie od początku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#MaciejPłażyński">Podstawę podałem, a błąd chyba nie leżał po stronie marszałka prowadzącego, tylko osoby, która nie była sprawozdawcą, a przedstawiała sprawozdanie. W związku z tym powtarzamy i zaczynamy od sprawozdawcy, który był wyznaczony przez komisję, czyli od pana posła Kopcia. Takie jest uzasadnienie tej rzeczywiście bezprecedensowej sytuacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#TomaszFeliksWójcik">Panie Marszałku! Pani poseł została zaproszona do złożenia sprawozdania przez pana marszałka.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#MaciejPłażyński">Dobrze, to marszałek został wprowadzony w błąd, tym gorzej dla całej tej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#MaciejPłażyński">Proszę bardzo, pan poseł Śleziak.</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#MaciejPłażyński">Prosiłbym jednak o kończenie tych wolnych wniosków, bo nie są one w żaden sposób zgodne z regulaminem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#CzesławŚleziak">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#CzesławŚleziak">Za kilkanaście minut Sejm odbędzie drugą debatę ekologiczną w tej kadencji. Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa stosownym pismem, jak również w trakcie rozmów z panem marszałkiem, zwracała się z prośbą o to, aby przedmiotem tej debaty, oprócz dwóch punktów, które są dzisiaj w porządku dziennym, mianowicie „II polityki ekologicznej państwa” i „Strategii odnawialnych źródeł energii” uczynić „Strategię zrównoważonego rozwoju Polski do roku 2025”. Przypomnę, że ten rządowy dokument powstał na wniosek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. Komisja zwracała się również, aby przedmiotem debaty uczynić coroczną informację o stanie lasów, raport o lasach i krajowy program zwiększania lesistości. Wreszcie komisja zaproponowała projekt uchwały o wdrażaniu strategii zrównoważonego rozwoju. Dopiero spójne podejście do pięciu wymienionych przeze mnie punktów miało sens. Rozpatrywanie „II polityki ekologicznej państwa” bez odniesienia jej do „Strategii zrównoważonego rozwoju” jest po prostu ułomne, jest merytorycznie i logicznie niewłaściwe.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#CzesławŚleziak">Panie Marszałku! Co się zmieniło od tygodnia, od ostatnich naszych rozmów, że te kluczowe punkty w tej debacie nie zostały ujęte w porządku dziennym? Bardzo proszę o wyjaśnienie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#MaciejPłażyński">Jest to przede wszystkim kwestia czasu. Taki był wybór Prezydium Sejmu. Być może trzeba było lepiej skonsultować z komisją. Jest taki stan, jaki jest i teraz tego już nie zmienimy. Mamy jedną z ostatnich okazji, żeby w ogóle na ten temat dyskutować.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#MaciejPłażyński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#JózefLassota">Panie marszałku, mam pytanie w imieniu klubu Unii Wolności związane z porządkiem obrad.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#JózefLassota">W porządku obrad nie znalazł się punkt dotyczący trzeciego czytania obywatelskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Karta nauczyciela, druk nr 2803. Dodatkowe sprawozdanie po drugim czytaniu zostało oddane 10 sierpnia.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#JózefLassota">Przypomnę, że pod koniec ubiegłego roku Sejm znowelizował ustawę Karta nauczyciela, naprawiając oczywisty błąd, który powstał z winy MEN, dotyczący ust. 5 pkt. 1 w art. 30 mówiącego, że średnia minimalna stawka wynagrodzenia zasadniczego stanowi co najmniej 75% średniego wynagrodzenia nauczycieli, co z dodatkami wynikającymi z karty znacznie przekraczało 100%. Pozostawienie tego zapisu narastająco rujnowałoby budżet w kolejnych latach - wówczas SLD i PSL, stosując zapewne zasadę „im gorzej tym lepiej”, ostro protestowały.</u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-37.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Kto to powiedział?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#MaciejPłażyński">Panie pośle...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#JózefLassota">W konsekwencji pod patronatem Związku Nauczycielstwa Polskiego powstał obywatelski projekt, pod którym zebrano 600 tys. podpisów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#MaciejPłażyński">Panie pośle, proszę o pytanie lub wniosek, a nie o oświadczenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#JózefLassota">Panie marszałku, istota sprawy polega na tym... Trzeba to wyjaśnić. Pozwolił pan przemawiać innym znacznie dłużej, więc niech pan pozwoli również mówić o tej sprawie. Projektu, pod którym zebrano 600 tys. podpisów, nie można tak sobie zlekceważyć i odrzucić...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#MaciejPłażyński">Niech pan nie powtarza złego zachowania poprzedników.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie zabieraj czasu.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#JózefLassota">Istotą tego projektu było przywrócenie błędnego, wykreślonego wcześniej zapisu. Projekt uzyskał akceptację komisji, ale w czasie drugiego czytania, po cichu SLD zgłosiło poprawkę o wykreślenie tego zapisu, gdyż zapewne zdało sobie sprawę, że w obliczu bardzo prawdopodobnego niedługo już przejęcia władzy trzeba także wziąć odpowiedzialność za...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#MaciejPłażyński">Panie pośle...</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Teraz nie ma oświadczeń. Co to jest?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#JózefLassota">Myślę, panie marszałku, że projekt, pod którym zebrano 600 tys. podpisów, powinien być do końca rozpatrzony podczas tej kadencji. Niech ci, którzy przez prawie rok bezkarnie i fałszywie łudzili środowisko nauczycielskie możliwością otrzymywania zarobków przekraczających możliwości budżetu, obnażą swoje prawdziwe intencje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#MaciejPłażyński">Panie pośle, proszę już skończyć...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#JózefLassota">Nauczyciele, którzy już za parę dni rozpoczynają - zapewne z nadzieją - nowy rok szkolny na własnej skórze, niestety, przekonają się, jak wygląda realizacja obiecanek przewodniczącego Leszka Millera, owych gruszek na wierzbie.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#MaciejPłażyński">Panie pośle, proszę już zakończyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#JózefLassota">Mam pytanie, panie marszałku, jakie są pana zamiary wobec tego projektu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#MaciejPłażyński">Zamienił pan swoje wystąpienie w oświadczenie.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#MaciejPłażyński">Proszę, pan poseł Macierewicz, ale prosiłbym już bez oświadczeń, przechodzimy do porządku obrad.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#AntoniMacierewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym powrócić do sprawy poruszonej przez pana posła Wójcika, chodzi o spółki byłych pracowników pegeerów. Głosowanie nad tą ustawą ponad 2 tygodnie temu bezprawnie przerwano, w tej sprawie jest absolutny konsensus wszystkich prawników. Nie było żadnych podstaw regulaminowych, żeby przerwać to głosowanie. Chodzi o rekompensatę dla kilkuset tysięcy ludzi, którzy żyją w najgorszej sytuacji w Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#komentarz">(Głos z sali: To nie jest kampania wyborcza.)</u>
          <u xml:id="u-51.3" who="#AntoniMacierewicz">Bardzo proszę, żeby pan marszałek umożliwił Wysokiej Izbie dokończenie tego głosowania i załatwienie tej palącej sprawy. Inaczej pan marszałek, a pośrednio i cała Izba, będzie odpowiedzialny za nieszczęście kilkuset tysięcy ludzi. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#MaciejPłażyński">Prezydium miało inne zdanie.</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#MaciejPłażyński">Proszę państwa, muszę przerwać, ponieważ wykorzystują państwo cały czas telewizyjny na pytania pozornie dotyczące porządku obrad, a w rzeczywistości na kampanię wyborczą.</u>
          <u xml:id="u-52.3" who="#MaciejPłażyński">Pan poseł w tej samej sprawie, co poprzednicy, tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#RyszardCzarnecki">Mamy do czynienia z naprawdę żenującą kampanią wyborczą w Sejmie. Naszymi gośćmi są bohaterowie Armii Polskiej na Wschodzie. Proponuję, żebyśmy przeszli do uchwały, bo ci ludzie czekają, a oni naprawdę nie powinni czekać. Dosyć tego.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#MaciejPłażyński">Ostatni głos i koniec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#RyszardUlicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem się wypowiedzieć w sprawie, która - moim zdaniem - ma fundamentalne znaczenie dla wizerunku naszej Izby. To, co dzieje się w tej chwili wokół NIK, wokół Najwyższej Izby Kontroli, jest żenujące. Proszę państwa, NIK próbowano w tej kadencji poniżać i wyrzucać z różnych ministerstw. Mówiono, że jest instytucją nieskuteczną i pewnie niepotrzebną.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#RyszardUlicki">Nie powstała jeszcze strategia NIK, ale już mamy projekt statutu Najwyższej Izby Kontroli,...</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#komentarz">(Głos z sali: To jest skandal.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#MaciejPłażyński">Panie pośle, to już w ogóle nie dotyczy porządku obrad.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#RyszardUlicki">... który jest niczym innym, tylko skokiem na kasę, autentycznym skokiem na kasę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#MaciejPłażyński">Panie pośle, przesadził pan zdecydowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#RyszardUlicki">Proszę państwa, to próba załatwienia jakichś prywatnych interesów, to deprecjacja NIK, a także specjalnej komisji. Stworzyliśmy w parlamencie Komisję do Spraw Kontroli Państwowej, aby...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#MaciejPłażyński">Jeszcze chwila i wyłączę panu mikrofon, bo to w ogóle nie dotyczy porządku obrad.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#RyszardUlicki">... pielęgnować tę instytucję, która powinna być najbliższa parlamentowi polskiemu.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#RyszardUlicki">Chciałem zapytać, jakie jest pana zdanie w tej sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#MaciejPłażyński">Będą pytania w sprawach bieżących, wtedy niech pan o to pyta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#RyszardUlicki">Komisja do tej pory nie została oficjalnie powiadomiona o rozwiązaniach, które mają kształtować strukturę i organizację pracy tej instytucji. Protestuję przeciwko takiemu stanowi rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#MaciejPłażyński">Ostatni głos i naprawdę kończymy. Państwo w ewidentny sposób nadużywają swoich wypowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#KrzysztofBaszczyński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ponieważ przed chwilą poseł Unii Wolności próbował wprowadzić w błąd Wysoką Izbę oraz 600 tys. nauczycieli, którzy podpisali się pod inicjatywą obywatelską, chciałem wyjaśnić, że zanim się wprowadzi w błąd, trzeba poznać istotę inicjatywy obywatelskiej. Mam przed sobą projekt i inicjatywę, pod którą podpisało się 600 tys. nauczycieli. Istota tej inicjatywy dotyczy tego, aby to minister edukacji narodowej określał elementy wynagrodzenia nauczycieli. Mówienie o 75% jest wobec tego nadużyciem. Najpierw trzeba poznać inicjatywę, a później starać się być obrońcą nauczycieli. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#komentarz">(Oklaski, poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 1. porządku dziennego: Poselski projekt uchwały w 60. rocznicę powstania Armii Polskiej na Wschodzie (druk nr 3319).</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#MaciejPłażyński">Proszę o zabranie głosu przedstawiciela wnioskodawców pana posła Bronisława Komorowskiego w celu przedstawienia uzasadnienia projektu uchwały.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#BronisławKomorowski">Panie Marszałku! Szanowni Kombatanci! Wysoka Izbo! Przypadł mi zaszczyt przedłożenia Wysokiej Izbie w imieniu grupy parlamentarzystów projektu uchwały Sejmu RP w 60. rocznicę powstania Polskich Sił Zbrojnych w Związku Radzieckim.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#BronisławKomorowski">Wysoka Izbo! Najnowsze dzieje państwa i narodu polskiego - szczególnie okres II wojny światowej - obfitują w wiele ważnych wydarzeń, których skutki są odczuwane po dzień dzisiejszy. My, parlamentarzyści mamy prawo i moralny obowiązek podejmowania spraw trudnych, często bolesnych, mających na celu wyrównanie historycznych rachunków krzywd. Przed sześćdziesięciu laty 14 sierpnia 1941 r. na mocy umowy rządu polskiego z rządem Związku Radzieckiego rozpoczęło się formowanie armii polskiej na nieludzkiej ziemi. Rozpoczęła się wielka epopeja żołnierzy generała Andersa, ich długi marsz ku wolności, ku Polsce.</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#BronisławKomorowski">Żołnierze Władysława Andersa złotymi zgłoskami zapisali swe imiona na kartach historii polskiego oręża, ich droga w szeregi tej armii była jednak długa i tragiczna. To nie byli po prostu obywatele zaciągający się do wojska. Byli to ludzie, którzy niemal 2 lata spędzili na obcej ziemi w łagrach, obozach pracy, w więzieniach. Były wśród nich osoby deportowane w głąb Rosji po zajęciu we wrześniu 1939 r. wschodnich obszarów Rzeczypospolitej, byli jeńcy wojenni, niedoszłe ofiary, ludzie, którzy cudem uniknęli katyńskich dołów śmierci. Szli po to, by znów stać się żołnierzami Wojska Polskiego.</u>
          <u xml:id="u-67.3" who="#BronisławKomorowski">Na mocy decyzji sojuszniczej żołnierze generała Andersa opuścili terytorium Rosji. Wraz z nimi to terytorium opuściło ponad 100 tys. obywateli polskich, głównie dzieci i kobiet. Stanowili oni zbrojną siłę suwerennego państwa polskiego, szli walczyć o Rzeczpospolitą z daleka od jej granic. Nie oszczędziła ich jednak oszczercza stalinowska propaganda, zarzucając ucieczkę przed walką z Niemcami.</u>
          <u xml:id="u-67.4" who="#BronisławKomorowski">Nie ma dziś sensu polemizować z tamtym poglądem, z tamtym oszczerstwem. Swoje bohaterstwo i wolę walki żołnierze ci udowodnili wkrótce potem, pod Monte Cassino, pod Ankoną, pod Bolonią i w wielu, wielu innych miejscach. Byli najlepszymi, wiernymi synami swojej ojczyzny, potwierdzili to własną krwią przelaną na polu walki.</u>
          <u xml:id="u-67.5" who="#BronisławKomorowski">Po wojnie nie znaleźli należnego im miejsca w ojczyźnie. Niektórych, jak generała Władysława Andersa i wyższych dowódców, pozbawiono polskiego obywatelstwa, oskarżono o zdradę narodowych interesów. Wielu żołnierzy pozostało więc na emigracji. Ci, którzy wrócili, traktowani byli jak obywatele gorszej kategorii, często trafiali do więzień. Dopiero suwerenna III Rzeczypospolita doceniła ich bohaterstwo i żołnierski honor oraz przywróciła im należne miejsce w panteonie narodowej chwały. Pozostały jednak liczne rany i blizny, pozostało poczucie krzywdy. Losy polskie zawsze były skomplikowane. I dlatego dzisiaj, rozważając zasługi tych, którzy szli do Polski przez Monte Cassino i pamiętając, że kiedyś próbowano im przeciwstawić tych, którzy szli do Polski od Wschodu, może warto wspomnieć i o tym, że ci, którzy docierali do Polski z ludowym Wojskiem Polskim, to najczęściej byli po prostu żołnierze czy jeńcy, którzy nie zdążyli przedostać się do generała Andersa.</u>
          <u xml:id="u-67.6" who="#BronisławKomorowski">Wysoka Izbo! Są dzisiaj wśród nas uczestnicy i świadkowie tamtych wydarzeń. To im przede wszystkim winni jesteśmy oddanie chociażby namiastki zwykłej ludzkiej sprawiedliwości. Właśnie my, parlamentarzyści wolnej i suwerennej Rzeczypospolitej. Niech chociaż w ten sposób sprawiedliwości stanie się zadość.</u>
          <u xml:id="u-67.7" who="#BronisławKomorowski">Zwracam się z tego miejsca także do was, panowie kombatanci. Byliście i jesteście najlepszymi synami swojej ojczyzny. Rzeczpospolita nigdy nie zapomni waszej krwi, służby pełnej poświęcenia.</u>
          <u xml:id="u-67.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-67.9" who="#BronisławKomorowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wnoszę o uchwalenie przez aklamację uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w 60. rocznicę powstania Armii Polskiej na Wschodzie. Pozwolę sobie odczytać projekt uchwały.</u>
          <u xml:id="u-67.10" who="#BronisławKomorowski">„W 60. rocznicę powstania Armii Polskiej na Wschodzie Sejm Rzeczypospolitej Polskiej składa hołd żołnierzom, którzy mimo ciężkich fizycznych i moralnych cierpień doznanych w łagrach i na zesłaniu zachowali ducha ofiarności oraz miłość do kraju ojczystego i pospieszyli ze wszystkich stron nieludzkiej ziemi pod sztandary wolnej, niepodległej i suwerennej Polski.</u>
          <u xml:id="u-67.11" who="#BronisławKomorowski">Składamy hołd pamięci Wodza Naczelnego gen. Władysława Sikorskiego i dowódcy armii polskiej na Wschodzie gen. Władysława Andersa.</u>
          <u xml:id="u-67.12" who="#BronisławKomorowski">Wyrażamy szacunek dla patriotyzmu i bohaterstwa żołnierzy i ich dowódców. Podziwiamy solidarność i pomoc, którą okazywali tysiącom obywateli Rzeczypospolitej Polskiej zgromadzonym wokół obozów wojskowych i ewakuowanym ze Związku Radzieckiego.</u>
          <u xml:id="u-67.13" who="#BronisławKomorowski">Sejm RP stwierdza, że żołnierze Armii Polskiej na Wschodzie zapisali chwalebną kartę oręża polskiego i z honorem wypełnili swój obywatelski i żołnierski obowiązek”. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-67.14" who="#komentarz">(Zebrani wstają, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#MaciejPłażyński">Proponuję, aby Sejm podjął uchwałę w 60. rocznicę powstania Armii Polskiej na Wschodzie.</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#komentarz">(Długotrwałe oklaski)</u>
          <u xml:id="u-68.3" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję. Oklaski upoważniają do stwierdzenia, że Sejm podjął uchwałę w 60. rocznicę powstania Armii Polskiej na Wschodzie.</u>
          <u xml:id="u-68.4" who="#komentarz">(Długotrwałe oklaski)</u>
          <u xml:id="u-68.5" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do rozpatrzenia punktów 2. i 3. porządku dziennego:</u>
          <u xml:id="u-68.6" who="#MaciejPłażyński">2. Rządowy dokument „II polityka ekologiczna państwa” (druk nr 2095) wraz ze stanowiskiem Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa (druk nr 2898).</u>
          <u xml:id="u-68.7" who="#MaciejPłażyński">3. Rządowy dokument „Strategia rozwoju energetyki odnawialnej” (druk nr 2215) wraz ze stanowiskiem Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa (druk nr 2767).</u>
          <u xml:id="u-68.8" who="#MaciejPłażyński">Proszę o zabranie głosu ministra środowiska pana Antoniego Tokarczuka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#AntoniTokarczuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! „II polityka ekologiczna państwa”, która dzisiaj jest przedmiotem obrad Wysokiej Izby, jest kontynuacją polityki ekologicznej państwa wprowadzonej w życie uchwałą Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 10 maja 1991 r. Był to dokument historycznej wagi, zainspirowany obradami „okrągłego stołu”, w którym po raz pierwszy wyrażono wolę społeczeństwa polskiego odejścia od źle realizowanej i tradycyjnie wąsko rozumianej ochrony środowiska na rzecz trwałego, zrównoważonego rozwoju, czyli zharmonizowania potrzeb oraz aspiracji społeczeństwa i państwa z możliwościami, jakie daje środowisko, w którym żyjemy. Wyznaczając zasady postępowania wobec środowiska i ustalając priorytety w jego ochronie, polityka ekologiczna państwa dała podstawy do zmiany podejścia do ochrony środowiska w naszym kraju. Zaowocowało to w ostatnim dziesięcioleciu znaczącą poprawą stanu środowiska. Zmniejszono emisję zanieczyszczeń do atmosfery i wód, powiększono powierzchnię obszarów objętych ochroną prawną, zdecydowano o przystąpieniu do szeregu międzynarodowych konwencji ekologicznych.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#AntoniTokarczuk">Mimo recesji towarzyszącej pierwszemu okresowi transformacji gospodarczej i niedofinansowania wielu dziedzin życia społeczno-gospodarczego na ochronę środowiska wydawano z roku na rok coraz większe środki finansowe. W roku 1998 wzrosły one do rekordowej kwoty ponad 9 mld zł, tj. ok. 2,6 mld dolarów, co stanowiło ponad 1,6% udziału w wartości produktu krajowego brutto.</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#AntoniTokarczuk">Istnieje zapewne kilka przyczyn składających się na powstanie tego trendu. Do pozytywnych czynników należy niewątpliwie zaliczyć proces urynkowienia i prywatyzacji gospodarki, co wprowadza potrzebę oszczędzania i szanowania zasobów naturalnych, a w konsekwencji popyt na inwestycje proekologiczne. Dodatkowo wzmagają go procesy integracyjne z Unią Europejską i przystąpienie Polski do OECD. Wymuszają one bowiem w większym stopniu spełnianie zachodnioeuropejskich i światowych standardów w dziedzinie ochrony środowiska oraz dostosowanie się do wymagań międzynarodowych konwencji i umów.</u>
          <u xml:id="u-69.3" who="#AntoniTokarczuk">Rezultaty osiągane w ochronie środowiska są w głównej mierze efektem stworzenia i skutecznego działania w Polsce zintegrowanego systemu finansowania ochrony środowiska, umożliwiającego szerokie wspomaganie działań proekologicznych zgodnie z zasadami przyjętymi w polityce ekologicznej państwa.</u>
          <u xml:id="u-69.4" who="#AntoniTokarczuk">Wiodącą rolę w tym systemie pełnią fundusze ekologiczne, działające obecnie na 4 szczeblach: krajowym - Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, regionalnym - wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej oraz lokalnym - powiatowym i gminnym - powiatowe i gminne fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej. Fundusze te gromadzą wpływy z opłat i kar za emisję zanieczyszczeń do środowiska oraz dofinansowują, w formie dotacji i preferencyjnych pożyczek, podejmowane w całym kraju przedsięwzięcia służące ochronie środowiska.</u>
          <u xml:id="u-69.5" who="#AntoniTokarczuk">System funduszy ekologicznych w coraz większym stopniu wspomagany jest przez banki, z Bankiem Ochrony Środowiska na czele, i różne fundacje, w tym przez Ekofundusz, dysponujący środkami pochodzącymi z zamiany zagranicznego długu na środki budżetowe przeznaczone na ochronę środowiska w Polsce, tzw. ekokonwersja, a także przez inne środki budżetowe i zagraniczne, w ramach których coraz większą rolę odgrywają środki pomocowe Unii Europejskiej, szczególnie uruchomiony już fundusz przedakcesyjny ISPA.</u>
          <u xml:id="u-69.6" who="#AntoniTokarczuk">Wzrost wydatków na ochronę środowiska przyniósł w konsekwencji zdecydowane ograniczenie emisji zanieczyszczeń i poprawę stanu środowiska w naszym kraju. Na przykład w ostatnim dziesięcioleciu zredukowano emisję pyłów aż o 84%, emisję dwutlenku siarki o 53%, a tlenku azotu o 42%. W latach 1990–2000 pobór wody w Polsce zmniejszył się o ok. 23%, a ilość nieoczyszczonych ścieków spadła o ponad 78%. Utrzymuje się korzystna tendencja wzrostu powierzchni obszarów prawnie chronionej przyrody - od 3,5% powierzchni kraju w 1980 r., przez 19,4% w roku 1990, do 32,5% w roku 2000.</u>
          <u xml:id="u-69.7" who="#AntoniTokarczuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mimo tak znaczących efektów w realizacji polityki ekologicznej państwa podjęto decyzję o jej nowelizacji. Potrzeba taka wynika z kilku powodów. Realizowana dotychczas polityka ekologiczna państwa uległa już w znacznym stopniu dezaktualizacji na skutek istotnych zmian politycznych, gospodarczych i społecznych w naszym kraju oraz zmian w sposobie postrzegania problemów ekologicznych w Europie i na świecie. Przede wszystkim dotychczasowa polityka ekologiczna nie uwzględnia uzyskanego, choć nadal niewystarczającego, zmniejszenia presji polskiej gospodarki na środowisko, rozwoju prawa ochrony środowiska, dokonanych oraz podjętych reform instytucjonalnych w sferze zarządzania środowiskiem, gospodarką i państwem, postępów prywatyzacji i urynkowienia, w tym urealnienia kosztów i cen, a także wzrostu świadomości ekologicznej społeczeństwa i decydentów. W zbyt małym stopniu w stosunku do aktualnych potrzeb kładła ona nacisk na zintegrowane rozwiązywanie problemów ochrony środowiska i na realizowanie wszelkich działań w tym zakresie zgodnie z zasadami i filozofią rozwoju trwałego i zrównoważonego (ekorozwoju) i przy aktywnym udziale wszystkich zainteresowanych grup społecznych, które to założenia stanowią dzisiaj podstawę polityk ekologicznych krajów wysoko rozwiniętych i podstawę polityki ekologicznej w skali globalnej.</u>
          <u xml:id="u-69.8" who="#AntoniTokarczuk">Z uwagi na wieloletnie zaniedbania wciąż jeszcze stan naszego środowiska znacznie odbiega od pożądanego i zmusza do przyspieszenia działań w niektórych obszarach ochrony środowiska. Przykładem tego może być fakt, że mamy jeden z najniższych wskaźników obsługiwania ludności przez oczyszczalnie ścieków (47% całej ludności kraju, a 6% ludności wsi), co jest jedną z przyczyn nadal wysoce niezadowalającego stanu czystości naszych rzek, szczególnie pod względem sanitarnym. Polska nadal należy do krajów o największej w Europie ilości wytwarzanych odpadów przemysłowych i niskim stopniu obsługiwania ludności przez komunalne służby oczyszczania (55% - podczas gdy w krajach Unii Europejskiej wskaźnik ten przekracza na ogół 90%). Podstawowy problem, jakim jest usuwanie odpadów komunalnych w Polsce, rozwiązują nadal wysypiska odpadów, w tym niestety bardzo często dzikie. Nadrobienie olbrzymich zaniedbań z lat ubiegłych wymaga więc zmiany mało skutecznych i wprowadzenia nowych rozwiązań prawnych, zmian organizacji zarządzania ochroną środowiska oraz zwiększenia wysiłku finansowego w zakresie inwestycyjnym.</u>
          <u xml:id="u-69.9" who="#AntoniTokarczuk">Polityka ekologiczna państwa, którą Polska będzie się legitymowała w następnych latach, musi być ściślej zharmonizowana z polityką ekologiczną organizacji międzynarodowych, do których Polska należy (np. ONZ, jej agendy i OECD), oraz Unii Europejskiej, do której Polska aspiruje i do której ma nadzieję dołączyć w roku 2003. Polska polityka ekologiczna powinna być więc bardziej zbliżona do oryginalnej Agendy 21, a w kontekście trwających negocjacji o przystąpienie do Unii Europejskiej niezbędne jest zapewnienie jej pełnej spójności z polityką ekologiczną Unii.</u>
          <u xml:id="u-69.10" who="#AntoniTokarczuk">Głównym zadaniem II Polityki Ekologicznej Państwa na najbliższe lata jest transformacja i wdrożenie przepisów Unii Europejskiej do naszego systemu ochrony środowiska. Od 1999 r. trwały w tym zakresie intensywne prace, które doprowadziły do uchwalenia przez Sejm kilkunastu nowych ustaw. Wśród nich znalazły się tak istotne ustawy, jak Prawo ochrony środowiska, ustawa o odpadach, ustawa Prawo wodne czy ustawa o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej. Ustawy te wprowadzają prawdziwą rewolucję w systemie zarządzania środowiskiem, w oparciu o zasadę decentralizacji decyzji, przy pełnym udziale społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-69.11" who="#AntoniTokarczuk">Jeszcze półtora roku temu musiałem w Brukseli wysłuchiwać oskarżeń, że Polska nic nie zrobiła w zakresie tworzenia nowego Prawa ochrony środowiska. Zapewniałem, że zrealizujemy zobowiązania. Teraz z satysfakcją możemy powiedzieć, że cały pakiet ustaw związanych z ochroną środowiska będzie przyjęty; pakiet, który dostosowuje również nasze prawo do wymogów Unii Europejskiej. Za to chciałbym serdecznie podziękować wszystkim parlamentarzystom, a szczególnie Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa. Bez życzliwej współpracy, bez wytężonej pracy, bez pełnej mobilizacji nie byłoby tego naszego wspólnego sukcesu. Jeżeli chodzi o Prawo wodne - przecież krążyły już legendy - to było ono przygotowywane od ponad 10 lat; tym razem udało się parlamentowi również uchwalić tę ustawę.</u>
          <u xml:id="u-69.12" who="#AntoniTokarczuk">Oprócz działań legislacyjnych wykreowano szereg lokalnych i regionalnych programów decentralizujących działania na rzecz poprawy stanu środowiska, takich jak program zagospodarowania dorzecza Odry „Odra 2006” czy też „Kontrakt dla Białowieży”, w ramach którego nie tylko opracowano ideę powiększenia Białowieskiego Parku Narodowego, ale także skierowano środki finansowe na potrzeby gmin puszczańskich.</u>
          <u xml:id="u-69.13" who="#AntoniTokarczuk">Duże znaczenie przywiązujemy także do drugiego dokumentu będącego przedmiotem dzisiejszych obrad Wysokiej Izby, jakim jest „Strategia rozwoju energetyki odnawialnej”. Dokument ten jest uzupełnieniem II Polityki Ekologicznej Państwa w zakresie rozwoju energetyki odnawialnej, mającym doprowadzić do znacznego ograniczenia emisji zanieczyszczeń do powietrza w sektorze energetyki, w tym także redukcji emisji gazów cieplarnianych.</u>
          <u xml:id="u-69.14" who="#AntoniTokarczuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na zakończenie tej krótkiej prezentacji II Polityki Ekologicznej Państwa chciałbym podziękować Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej za wnikliwe rozpatrzenie projektu i przedstawienie Wysokiej Izbie wniosku o jego przyjęcie. Dziękuję również za zgłoszone uwagi dotyczące tego dokumentu, które w pełni przyjmuję. Chciałbym zapewnić, że wszystkie uwagi zostaną uwzględnione w programie wykonawczym do II Polityki Ekologicznej Państwa, nad którym obecnie trwają prace w Ministerstwie Środowiska. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-69.15" who="#AntoniTokarczuk">Jeżeli można, panie marszałku, to prosiłbym pana ministra Radziejowskiego i pana ministra Michalika o przybliżenie poszczególnych dokumentów.</u>
          <u xml:id="u-69.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-69.17" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Stanisław Zając)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Środowiska pana Janusza Radziejowskiego w celu przedstawienia dokumentu rządowego zawartego w druku nr 2095.</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#StanisławZając">Proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#JanuszRadziejowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym, nie omawiając oczywiście dokładnie tego obszernego dokumentu, przedstawić jego główne przesłanki i założenia. II Polityka Ekologiczna Państwa — o czym mówił w swoim wystąpieniu pan minister — jest kontynuacją I polityki, która obchodzi swoje 10-lecie i która — trzeba to podkreślić, bo jest to wielkim sukcesem naszego państwa — została zrealizowana. Chciałbym to bardzo mocno jeszcze raz podkreślić, ponieważ w tym czasie na świecie powstawały różne inne projekty — można tutaj wymienić 5. program działań Unii Europejskiej — które w opinii tamtejszych specjalistów tak naprawdę nie zostały zrealizowany, jeśli chodzi o swoje zasadnicze cele. Nasza polityka została zrealizowana i jest to na pewno powód do dumy dla wszystkich sił politycznych, dla wszystkich rządów i oczywiście dla całego społeczeństwa. Ta II polityka jest oczywiście dostosowana do nowych wyzwań, przed którymi stoimy, i ma też za zadanie zintegrować — i to może jest głównym jej celem — działalność naszego kraju w zakresie ochrony środowiska z politykami przede wszystkim Unii Europejskiej, a także z innymi działaniami o charakterze międzynarodowym. Trzeba tutaj jednak też podkreślić, że naczelnym celem, nadrzędną wartością, którą chcemy mieć przed oczyma, jest człowiek, są jego warunki życia, jego środowisko, zapewnienie przyszłości, odpowiednich, godnych warunków pod względem środowiskowym również następnym pokoleniom. Bardzo ważne jest stwierdzenie, że tym celem zgodnie z zasadą wyrażoną w konstytucji jest właśnie zasada zrównoważonego rozwoju. Chciałbym podkreślić, że ta nasza II polityka ekologiczna — przedstawiona teraz Wysokiej Izbie, została przyjęta przez Sejm — wyraża to, co jest w projekcie 6. programu działań Unii Europejskiej, który się nazywa „Towards sustainability”, czyli „W kierunku stałego i zrównoważonego rozwoju”, czyli ten dokument, tę zasadę mamy zapisaną normatywnie w naszej konstytucji i w tej chwili rozpisaną w tym programie. Chciałbym również podkreślić, że II Polityka Ekologiczna Państwa nie jest dokumentem — mimo swojej obszerności — który ma rozwiązywać wszystkie szczegółowe problemy, które przed nami stoją. Otóż zasada jest taka — w tej chwili jest opracowywany program wykonawczy w ministerstwie, będzie on prawdopodobnie gotowy już w październiku — że istotna jest koordynacja działań w zakresie ochrony środowiska między sektorami, między poszczególnymi resortami. Mogę powiedzieć, że np. opracowana w ministerstwie transportu nowa polityka transportowa państwa już jest tutaj w pełni zgodna z założeniami naszej polityki ekologicznej. Również w resorcie powstały inne dokumenty, jak np. dokument wykonawczy do narodowego programu edukacji ekologicznej, w tej chwili w uzgodnieniach międzyresortowych jest strategia realizacji ochrony różnorodności biologicznej w Polsce. I są przygotowane następne dokumenty, nie tylko w resorcie środowiska, ale także w innych resortach. Czyli mówimy w tej chwili o polityce, o pewnej idei, która nam tutaj przyświeca.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#JanuszRadziejowski">Polityka ekologiczna państwa opiera się na wszystkich najbardziej uznanych zasadach, którymi kierujemy się co najmniej od 1991 r. w przekroju światowych działań w zakresie ochrony środowiska. Chodzi o zasadę zrównoważonego rozwoju, zasadę przezorności, czyli zapobiegania potencjalnym zagrożeniom środowiska, zasadę integracji polityki ekologicznej z politykami sektorowymi, zasadę równego dostępu do środowiska przyrodniczego i szereg innych zasad, jak ta, że zanieczyszczający płaci - jedna z kluczowych, którą kierujemy się w naszych działaniach od dziesięciu lat. I właśnie ta zasada jest chyba w Polsce bardzo dobrze realizowana dzięki systemom funduszy ekologicznych, sprawnemu mechanizmowi przetransponowania opłat i kar ekologicznych na inwestycje w dziedzinie ochrony środowiska. Jak mówił w swoim wystąpieniu pan minister, to, że w dziedzinie ochrony środowiska cały czas mamy do czynienia z dynamiką inwestycji, zawdzięczamy między innymi konsekwentnemu stosowaniu zasady, że zanieczyszczający płaci. Oczywiście w przyszłości na pewno należy to wszystko doskonalić, ale ta zasada - jak dotychczas - się sprawdza.</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#JanuszRadziejowski">Mówimy też o zasadzie uspołecznienia polityki ekologicznej. I znowu poczyniliśmy kolejne kroki, choćby w postaci ustaw przyjętych przez Wysoką Izbę, dzięki której w znacznym stopniu rozszerzyła się sfera wpływu społeczeństwa na różne działania w zakresie ochrony środowiska.</u>
          <u xml:id="u-71.3" who="#JanuszRadziejowski">Wprowadzamy też szereg innych rozwiązań, dotyczących ukierunkowania przemysłu na działalność sprzyjającą środowisku, czyli zasadę stosowania najlepszych technik, która już jest wpisana do naszego prawodawstwa i będzie głównym mechanizmem nazwijmy to ekologizacji naszego przemysłu, naszej gospodarki w ciągu następnych dziesięciu lat.</u>
          <u xml:id="u-71.4" who="#JanuszRadziejowski">I to są te podstawowe zasady, którymi się kierujemy, powszechnie uznane za poprawne z punktu widzenia realizacji polityki ekologicznej kraju. Chciałbym również powiedzieć, że ta polityka została rozpisana na jak gdyby trzy horyzonty czasowe: krótkookresowy, średniookresowy i długookresowy.</u>
          <u xml:id="u-71.5" who="#JanuszRadziejowski">Horyzont krótkookresowy to jest ten, w który obecnie intensywnie wchodzimy i prawdopodobnie zakończy się naszym członkostwem w Unii Europejskiej. Obejmuje on wysiłek, którego również Wysoka Izba dokonała, czyli transpozycję prawa europejskiego do naszego systemu prawnego oraz wszelkie inne działania, które prowadzi administracja w zakresie ochrony środowiska, a więc likwidację różnych, istniejących jeszcze w naszym kraju, gorących punktów, które degradują środowisko.</u>
          <u xml:id="u-71.6" who="#JanuszRadziejowski">Cele średniookresowe to implementacja tego dorobku prawnego, przestawianie działań i administracji, i gospodarki na kierunki związane z ochroną środowiska, z jego racjonalnym wykorzystaniem.</u>
          <u xml:id="u-71.7" who="#JanuszRadziejowski">No i cel długookresowy, czyli mający charakter pewnych naszych życzeń na przyszłość, pewnej zmiany filozofii myślenia o środowisku, o rozwoju gospodarczym, czyli praktyczne wdrażanie zrównoważonego rozwoju we wszystkich aspektach funkcjonowania kraju.</u>
          <u xml:id="u-71.8" who="#JanuszRadziejowski">Bardzo ważne jest podkreślenie, że elementem warunkującym powodzenie wdrażania zasad zrównoważonego rozwoju jest ekologizacja polityk sektorowych, czyli kwestia stosowania i dobrych praktyk gospodarowania, i systemów zarządzania środowiskiem we wszystkich aspektach, a także ekologizacja przemysłu, energetyki, transportu oraz wprowadzanie programów rolnośrodowiskowych do działalności rolniczej. Oczywiście istotny jest również sektor gospodarki komunalnej, budownictwa. Jest bardzo ważny problem, moim zdaniem obecnie naprawdę jeden z ważniejszych, zagospodarowania przestrzennego. W tej dziedzinie naprawdę dzieje się bardzo źle i sukcesy w naszej ekologii będą zależały również od uporządkowania całego systemu planowania przestrzennego, który obecnie, niestety, jest antyekologiczny, po prostu pozwala na pełną dowolność, a czegoś takiego nie ma w żadnym kraju o wyższym standardzie organizacji administracyjnej. Tak więc to są bardzo ważne rzeczy, o których należy pamiętać.</u>
          <u xml:id="u-71.9" who="#JanuszRadziejowski">Jak powiedziałem, na pewno główną przesłanką - panie i panowie posłowie mogą to znaleźć w tym dokumencie - jest nasza integracja z Unią Europejską, programy, które już są nie tylko europejskie, lecz także nasze, bo wpisane do poszczególnych dokumentów. Nakładają one na państwo, administrację rządową i samorządową różnych szczebli obowiązek przygotowania różnego rodzaju programów poprawy środowiska i gospodarowania zasobami. To są bardzo istotne sprawy, które będą pewnymi obligatoryjnymi rozwiązaniami, sprzyjającymi w przyszłości ochronie środowiska, polepszeniu jakości życia człowieka, jak też wykorzystaniu zasobów naturalnych, czyli korzystaniu z dóbr natury i zapewnieniu bezpieczeństwa ekologicznego wszystkim Polakom.</u>
          <u xml:id="u-71.10" who="#JanuszRadziejowski">Ta strategia mówi o konkretnych celach polityki ekologicznej w zakresie racjonalnego użytkowania zasobów. W dyskusji pojawiają się czasami tezy, że błędem jest, iż nie ma hierarchii celów. Otóż naprawdę trudno mówić o hierarchii, kiedy pewne zadania są równoważne, to znaczy trudno powiedzieć, co jest ważniejsze: czy poprawa jakości powietrza, czy poprawa jakości wody. To są chyba jednak równoważne cele i po prostu nie można zrezygnować z pewnych działań, na przykład z ochrony gleb czy kontynuacji racjonalnego wykorzystania zasobów leśnych, na rzecz, na przykład, wyłącznie ochrony wód. Są to sprawy sprzężone i dlatego tutaj wymieniane jako równoważne zadania.</u>
          <u xml:id="u-71.11" who="#JanuszRadziejowski">Dla tych wszystkich zadań zostały opisane już bardziej szczegółowe cele z rozpisaniem na okresy, w których będą one realizowane, czyli jest termin krótkookresowy, średniookresowy i okres perspektywiczny. To wszystko jest tutaj opisane, są również podane pewne wartości, które powinniśmy osiągnąć, a w tej chwili wynikają one nie tylko z analiz teoretycznych czy naszego dobrego mniemania o sobie, lecz także z zobowiązań, które nakładają na administrację ustawy i regulacje prawne przyjęte przez Wysoką Izbę. Mówimy tutaj o całym środowisku, łącznie, oczywiście, z różnorodnością biologiczną, z wszystkimi zagadnieniami gospodarowania zasobami przyrody żywej, nieożywionej, wody, powietrza itd.</u>
          <u xml:id="u-71.12" who="#JanuszRadziejowski">Kolejny rozdział, który chciałbym tylko zasygnalizować, to: Narzędzia i instrumenty polityki ekologicznej. Tak więc tutaj przede wszystkim prawo. I powtarzam jeszcze raz, że możemy mówić o sukcesie, o całkowitej transpozycji prawa europejskiego do naszego systemu prawnego. Obecnie wydaje się wiele rozporządzeń wykonawczych, rządowych, resortowych i możemy z całą pewnością powiedzieć, że na początku przyszłego roku nasza administracja już będzie funkcjonowała zgodnie z regułami, które są w Unii Europejskiej. Oczywiście, później jakieś szczegóły, dobra praktyka działań administracyjnych będą wymagały czasu, ale podstawy prawne już są.</u>
          <u xml:id="u-71.13" who="#JanuszRadziejowski">Mamy istotną sprawę związaną z rozwojem obywatelskiego dostępu do informacji o środowisku, mamy nowy system ocen oddziaływania na środowisko, bardzo przecież istotny element przy racjonalnym planowaniu działań inwestycyjnych, i to w tej chwili już funkcjonuje w naszym kraju, bo funkcjonuje według nowych zasad od początku tego roku. Zakłada się oczywiście dużą rolę tych organizmów gospodarczych, mówimy o tym zresztą, to jest w niektórych ustawach już zapisane, czyli te różnego rodzaju dobrowolne porozumienia ekologiczne, branżowe, mające wspólnie dopracować pewne mechanizmy, które będą służyły na przykład racjonalizacji gospodarki odpadami w naszym kraju, uczynią ją opłacalną dla podmiotów gospodarczych. Oczywiście mechanizmy finansowania ochrony środowiska, jak mówiłem, które są realizowane od ponad 10 lat, sprawdzają się i funkcjonują, natomiast w przyszłości na pewno będziemy musieli mówić o pewnych zmianach, m.in. na pewno o przekształcaniu obecnego systemu funduszy w fundusze o charakterze bardziej komercyjnym.</u>
          <u xml:id="u-71.14" who="#JanuszRadziejowski">Jest cały problem wzmocnienia instytucjonalnego i mówmy tutaj otwarcie, że nasza administracja ochrony środowiska w porównaniu z innymi administracjami europejskimi jest na pewno bardzo słaba, słaba ilościowo. Po prostu musimy się liczyć z realiami państwa, stąd, powiedzmy, wszystkie działania związane z rozwojem administracji, towarzyszące nowym ustawom, są naprawdę sprowadzone do niezbędnego minimum, żeby te nowe nieraz instytucje, które trzeba było powołać, mogły zacząć funkcjonować. Mówimy też o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w edukacji ekologicznej, jest to przedmiotem dokumentu, który został przyjęty przez Sejm poprzedniej kadencji, a w tej chwili jest program wykonawczy przyjęty przez rząd, będący podstawą działań czy też wytycznymi dla działań różnych instytucji w zakresie edukacji ekologicznej.</u>
          <u xml:id="u-71.15" who="#JanuszRadziejowski">Chciałem również wspomnieć o współpracy międzynarodowej: to nie tylko Unia, jesteśmy przecież aktywnym uczestnikiem wszystkich porozumień, działań, konwencji w ramach systemu Narodów Zjednoczonych, jesteśmy aktywnym uczestnikiem, i będziemy w przyszłości, różnych porozumień międzynarodowych o charakterze bilateralnym czy regionalnym i to są też bardzo ważne działania, które warunkują jakość środowiska, możliwość wpływania na stan środowiska w naszym kraju, ponieważ w Europie jest tak, że pewne negatywne procesy w zakresie ochrony środowiska są zwykle związane z szerszym oddziaływaniem nie tylko na obszar jednego kraju.</u>
          <u xml:id="u-71.16" who="#JanuszRadziejowski">Na zakończenie chciałbym jeszcze raz podkreślić, że to, czy ta polityka ekologiczna będzie realizowana, zależy od wielu dokumentów wykonawczych, na przykład w ustawie prawo o środowisku ustawodawca nakłada na rząd m.in. obowiązek przedstawiania co 4 lata programów działań w zakresie polityki dotyczącej środowiska. Można powiedzieć, że ten okres będzie można również wykorzystać dla pełniejszej integracji naszej polityki, już tej polityki wykonawczej, działań wykonawczych, z poszczególnych programami Unii Europejskiej czy też innymi programami wykonawczymi. Na pewno przyszłość realizacji, jak już mówiłem i jeszcze raz podkreślam, zależy od tych wszystkich programów szczegółowych, sektorowych, obejmujących całą sferę funkcjonowania państwa, nie tylko administracji rządowej, ale tych lokalnych, regionalnych, gdzie też ustawy nakładają obowiązki przygotowania pewnych programów wykonawczych, zarówno ogólnych, jak i sektorowych. Resztę informacji panie i panowie posłowie znajdziecie w tym dokumencie, a ja chciałbym na tym zakończyć. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-71.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Czesława Śleziaka w celu przedstawienia stanowiska komisji zawartego w druku nr 2898.</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#StanisławZając">Panu ministrowi udzielę głosu, bo usystematyzowaliśmy to dokumentami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#CzesławŚleziak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie rządowego dokumentu „II polityka ekologiczna państwa” (druk nr 2095).</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#CzesławŚleziak">Nim zaprezentuję to stanowisko, jeszcze raz w imieniu Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa pragnę wyrazić protest przeciw takiemu potraktowaniu tej debaty ekologicznej. Miał to być bardzo ważny dzień dla Sejmu Rzeczypospolitej, dla środowisk ekologicznych. Byłby ważny, gdyby w porządku obrad znalazły się dwa inne dokumenty: „Strategia zrównoważonego rozwoju Polski do roku 2025”, przypomnę, dokumentu, który powstał z inspiracji sejmowej komisji ochrony środowiska, przyjętego przez Sejm, bo tylko odniesienie się do tego dokumentu, odniesienie „II polityki ekologicznej” i całej debaty miało logiczny i merytoryczny sens. Niestety, tak się nie stało. Po raz pierwszy również od 4 lat stało się tak, że ważne informacje o stanie lasów, raport o stanie lasów, informacja o realizacji „Krajowego programu zwiększenia lesistości kraju” nie znalazły się w porządku obrad tego Sejmu. To spłyca naszą debatę.</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#CzesławŚleziak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sejm Rzeczypospolitej skierował „II politykę ekologiczną państwa” do komisji 20 lipca 2000 r. Formalne przyjęcie stanowiska, na posiedzeniu komisji w dniu 8 maja, zostało poprzedzone pracami studialnymi, ekspertyzami, opiniami oraz seminaryjnym posiedzeniem komisji w dniu 27 lutego 2001 r., zorganizowanym wspólnie z Biurem Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu. Opinie i ekspertyzy przygotowali m.in. prof. Kazimierz Górka, prof. Marek Górski, prof. Jerzy Kołodziejski, prof. Maciej Nowicki, prof. Franciszek Piontek, prof. Józef Zegar, prof. Tomasz Żylicz i prof. Bazyli Poskrobko i in. Dokument został oceniony przez przedstawicieli organizacji pozarządowych, samorządów, praktyków, przedstawicieli środowisk gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-73.3" who="#CzesławŚleziak">„II polityka ekologiczna państwa” jest dokumentem, który ma zastąpić obowiązującą dotychczas politykę ekologiczną państwa, przyjętą przez rząd w 1990 r., a następnie zaakceptowaną przez Sejm w 1991 r. „I polityka ekologiczna państwa” była przez ostatnie lata najważniejszym państwowym, strategicznym programem w ochronie środowiska i przyrody, określającym podstawowe cele i kierunki działania, narzędzia służące osiąganiu tych celów oraz odpowiedzialne za nie instytucje.</u>
          <u xml:id="u-73.4" who="#CzesławŚleziak">W polityce ekologicznej państwa przyjętej w 1991 r. uznano, że nadrzędną wartością polityki ekologicznej państwa jest człowiek. Oznaczało to, że zdrowie społeczeństwa, komfort środowiska, w którym żyją i pracują społeczności lokalne, są głównymi, niepodważalnymi kryteriami w realizacji polityki ekologicznej na każdym szczeblu. Uznano wtedy, że głównym celem polityki ekologicznej państwa jest bezpieczeństwo ekologiczne, które wymaga wprowadzenia zabezpieczeń przed niekorzystnym oddziaływaniem na środowisko działalności gospodarczej, ale także zabezpieczenia odpowiednich zasobów dyspozycyjnych wody, zachowania rolniczej przestrzeni produkcyjnej o pożądanych parametrach, zwiększenia lesistości kraju oraz zwiększenia powierzchni obszarów chronionych.</u>
          <u xml:id="u-73.5" who="#CzesławŚleziak">Uznano, że człowiek wraz ze swoją działalnością jest ściśle sprzężony z systemem przyrodniczym. Zachowanie równowagi w tym systemie wymaga spójnego i łącznego zarządzania zarówno dostępem do zasobów środowiska oraz likwidacją i zapobieganiem powstawaniu negatywnych dla środowiska skutków działalności gospodarczej, jak i racjonalnym użytkowaniem zasobów przyrodniczych. Powinno to znaleźć odzwierciedlenie w odpowiednich strukturach zarządzania na szczeblu państwowym, regionalnym i lokalnym oraz przejrzystym podziale kompetencji, zadań i procedur.</u>
          <u xml:id="u-73.6" who="#CzesławŚleziak">Nowatorstwo przyjętej w 1991 r. polityki polegało na tym, że po raz pierwszy w dokumencie tej rangi stwierdzono, że podstawą polityki ekologicznej będzie trwały, zrównoważony rozwój. Dokument ten, choć lakoniczny i w wielu miejscach deklaratywny, odegrał ogromną rolę, stymulującą działania na rzecz środowiska i przyrody. W istotny sposób przyczynił się także do podniesienia świadomości ekologicznej społeczeństwa. W wyniku jego realizacji nastąpiło istotne zmniejszenie presji na środowisko i poprawa stanu środowiska w Polsce. Poprawa stanu środowiska w Polsce, o której również był uprzejmy mówić pan minister Tokarczuk, jest faktem, który ma wpływ zarówno na poprawę społecznego samopoczucia, jak i na poprawę wizerunku Polski na arenie międzynarodowej. Ale w czasie odbytej 19 lutego 1999 r. debaty ekologicznej na 44. posiedzeniu Sejmu posłowie wskazywali na fakt, że środowisko nadal odczuwa silną presję powodowaną przez różne zanieczyszczenia. Wskazywano m.in. na niekontrolowany, gwałtowny rozwój motoryzacji i jego konsekwencje, niski stopień wykorzystania i utylizacji odpadów, wzrost zanieczyszczenia środowiska -powietrza - spowodowany niską emisją, na nasilający się wzrost zagrożenia hałasem, wibracjami, promieniowaniem, zmianę wzorców konsumpcyjnych społeczeństwa, na zagrożenia dla różnorodności biologicznej czy niekorzystne przemiany w strukturze zagospodarowania przestrzennego. Wskaźniki zużywania zasobów naturalnych i stanu środowiska w Polsce, szczególnie w odniesieniu do liczby ludności, dochodu narodowego i powierzchni obszarów zagrożonych, nadal są znacznie gorsze niż w wysoko rozwiniętych państwach Europy Zachodniej.</u>
          <u xml:id="u-73.7" who="#CzesławŚleziak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dziś mamy jakże inną niż na początku lat 90. sytuację. Zaistniałe od początku lat 90. i wymagające uwzględnienia w polityce ekologicznej zmiany uwarunkowań wewnętrznych i zewnętrznych dotyczą przede wszystkim zmienionej sytuacji gospodarczej kraju, decentralizacji podejmowania decyzji i rozwoju samorządności, widocznej, choć niewystarczającej, jak mówiłem, poprawy stanu środowiska, nowej sytuacji międzynarodowej Polski, w tym zaawansowanego procesu integracji z Unią Europejską i naszej aktywności na arenie międzynarodowej, postępu wiedzy o zagrożeniach dla środowiska i sposobach przeciwdziałania tym zagrożeniom czy wreszcie o wiele lepszej świadomości ekologicznej Polaków.</u>
          <u xml:id="u-73.8" who="#CzesławŚleziak">W ciągu ostatnich dwóch lat parlament, o czym również była mowa, dokonał olbrzymiego wysiłku gruntownej zmiany prawa ochrony środowiska, dostosowując je do naszych potrzeb, do wymagań Unii Europejskiej. Warto i trzeba w tym miejscu przypomnieć, że w krótkim, dwuletnim okresie Sejm przyjął ustawy: o nawozach i nawożeniu, o dostępie do informacji o środowisku, jego ochronie oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, Prawo atomowe, o zmianie ustawy o ochronie przyrody, o substancjach i preparatach chemicznych, o postępowaniu z substancjami zubożającymi warstwę ozonową, o rolnictwie ekologicznym, o odpadach, o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej, o opakowaniach i odpadach opakowaniowych, o przeznaczeniu gruntów rolnych do zalesienia, o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, o leśnym materiale rozmnożeniowym, o organizmach genetycznie zmodyfikowanych czy wreszcie konstytucję polskiego prawa ochrony środowiska: Prawo ochrony środowiska, a także Prawo geologiczne i górnicze, dalej, o zachowaniu narodowego charakteru strategicznych zasobów naturalnych kraju, „Program dla Odry - 2006”, o ratyfikacji Konwencji o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępie do sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska, Prawo wodne i kilka drobniejszych ustaw. To był olbrzymi wysiłek, zarówno rządu, jak i parlamentu, mający na celu dostosowanie naszego prawa do prawa Unii Europejskiej. Ale dzisiaj też trzeba powiedzieć, że jesteśmy w takiej oto nowej sytuacji, iż Unia Europejska finalizuje prace nad wdrożeniem szóstego programu działań w dziedzinie ochrony środowiska. To również określa nasze spojrzenie i potrzebę dostosowania do tego „II polityki ekologicznej państwa”.</u>
          <u xml:id="u-73.9" who="#CzesławŚleziak">W porównaniu z tekstem obecnie obowiązującej polityki nowa polityka ekologiczna jest dokumentem znacznie bardziej rozbudowanym objętościowo, trzykrotnie większym, z czego czyni się bardzo często w środowiskach fachowych zarzut. Tym samym poszczególnym problemom polityki ekologicznej oraz zalecanym kierunkom działań poświęca się tu więcej uwagi. Nieco inna jest struktura tego dokumentu, co wynika z konieczności uwzględnienia nowych zagadnień i odmiennych uwarunkowań, a zapewne także z dotychczasowych doświadczeń w realizacji polityki. Odnosi się to szczególnie do innej prezentacji celów polityki ekologicznej, które w nowej polityce ekologicznej państwa zostały oddzielnie potraktowane w odniesieniu do racjonalnego użytkowania zasobów naturalnych i oddzielnie w zakresie jakości środowiska. Pojawił się tu również odrębny rozdział dotyczący programów wykonawczych i sposobów oceny skuteczności polityki (to ważny rozdział). Niemniej jednak wzorem dotychczasowej polityki zakłada się również trzy etapy osiągania nakreślonego w II polityce ekologicznej celu.</u>
          <u xml:id="u-73.10" who="#CzesławŚleziak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! „II polityka ekologiczna państwa” składa się z 6 rozdziałów rozpisanych na 87 stronach. W rozdziale 1 przedstawia założenia wyjściowe (tło, zasady polityki ekologicznej, cele ogólne polityki ekologicznej), podejmuje problem ekologizacji polityk sektorowych i nowe wyzwania. Rozdział 2 dotyczy celów polityki ekologicznej w sferze racjonalnego użytkowania zasobów naturalnych, m.in. chodzi o racjonalizację użytkowania wody, zmniejszenie materiałochłonności i odpadowości produkcji, zmniejszenie energochłonności gospodarki i wzrost wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych, ochronę gleb, wzbogacanie i racjonalną eksploatację zasobów leśnych i ochronę zasobów kopalin. Rozdział 3 formułuje cele polityki ekologicznej w zakresie jakości środowiska dotyczące gospodarowania odpadami, stosunków wodnych i jakości wód, jakości powietrza i zmian klimatu, hałasu i promieniowania, bezpieczeństwa chemicznego i biologicznego, nadzwyczajnych zagrożeń środowiska i wreszcie różnorodności biologicznej.</u>
          <u xml:id="u-73.11" who="#CzesławŚleziak">Rozdział 4. przedstawia narzędzia i instrumenty polityki ekologicznej, w tym prawo ochrony środowiska, mechanizmy ekonomiczno-finansowe, problemy instytucjonalne, planowanie przestrzenne, dostęp do informacji, udział społeczeństwa i edukację ekologiczną, badania naukowe i postęp techniczny oraz kontrolę i monitoring.</u>
          <u xml:id="u-73.12" who="#CzesławŚleziak">Rozdział 5. poświęcony jest współpracy międzynarodowej, w tym problemom globalnym i udziałowi Polski w ich rozwiązywaniu.</u>
          <u xml:id="u-73.13" who="#CzesławŚleziak">Rozdział 6. dotyczy programów wykonawczych i kontroli realizacji polityki i uwzględnia nakłady na realizację i mierniki skuteczności ekologicznej.</u>
          <u xml:id="u-73.14" who="#CzesławŚleziak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W ocenie komisji, przedstawiony dokument zawiera braki i błędy. Do najważniejszych z nich komisja zalicza: brak określonej hierarchii ważności problemów związanych z ochroną środowiska; niewskazanie instytucji odpowiedzialnych za wdrożenie poszczególnych zadań; brak wskazania sposobów i narzędzi oraz źródeł finansowania niezbędnych do osiągnięcia celów; niedostateczne skoordynowanie wszystkich programów i strategii związanych z realizacją celów ekologicznych, w tym branżowych strategii gospodarczych; wewnętrzną sprzeczność niektórych przyjętych w dokumencie koncepcji i zasad (BAT, zasady „zanieczyszczający płaci”, porozumienia dobrowolne z przemysłem oraz opłaty produktowe) z deklarowanymi zasadami skuteczności ekologicznej i efektywności ekonomicznej przy wyborze przedsięwzięć z zakresu ochrony środowiska czy wreszcie zbyt ogólnikowe potraktowanie niektórych zagadnień, które - zdaniem komisji - zasługiwały na większą uwagę. Dotyczy to edukacji ekologicznej, nauki, planowania przestrzennego, ochrony dziedzictwa przyrodniczego czy problematyki aktywnego ograniczania gazów szklarniowych. W niewystarczającym stopniu potraktowano również, zdaniem komisji, problem mechanizmów ekonomiczno-finansowych w ochronie środowiska.</u>
          <u xml:id="u-73.15" who="#CzesławŚleziak">Komisja wyraziła pogląd, że niezbędne jest uwzględnienie w wymienionym dokumencie głównych zadań przedstawionych w projekcie „VI programu działań Wspólnoty Europejskiej w dziedzinie ochrony środowiska na lata 2001–2010”.</u>
          <u xml:id="u-73.16" who="#CzesławŚleziak">Mimo tych uchybień i braków, „II polityka ekologiczna państwa” jest dokumentem, który winien być szeroko wykorzystywany przez samorządy terytorialne, organizacje gospodarcze, organizacje pozarządowe, czyli przez wszystkie środowiska w celu zapewnienia zgodności polityk regionalnych i gospodarczych z zasadami zrównoważonego rozwoju i kierunkami polityki ekologicznej Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-73.17" who="#CzesławŚleziak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu sejmowej Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa wnoszę o przyjęcie dokumentu z druku nr 2095. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-73.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Środowiska pana Marka Michalika w celu przedstawienia dokumentu rządowego zawartego w druku nr 2215.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#MarekMichalik">Panie Marszałku! Szanowni Państwo Posłowie! W imieniu rządu pana premiera Jerzego Buzka chciałbym przedstawić przygotowany przez ministra środowiska, a przyjęty 5 września 2000 r. przez Radę Ministrów dokument „Strategia rozwoju energetyki odnawialnej”.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#MarekMichalik">Wspólnie z Wysoką Izbą przyjęliśmy kilkanaście ustaw i ta współpraca układała się rzeczywiście bardzo dobrze, co podkreślił w swoim wystąpieniu pan minister Tokarczuk. Teraz mamy do czynienia z dokumentem, w przypadku którego opinia rządu i Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa jest różna. Nie zmieniamy swojej opinii na temat wartości tego dokumentu. Jest on dobry i spójny. Jest to pierwszy dokument tego typu w regionie. W tej chwili jesteśmy liderem, jeżeli chodzi o kraje kandydujące, ponieważ jako pierwszy kraj przygotowaliśmy dokument nazwany „Strategią rozwoju energetyki odnawialnej”. Myślę, że powinniśmy być z niego dumni, mimo pewnych wadach, które oczywiście zawsze można znaleźć.</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#MarekMichalik">Dokument ten stanowi wypełnienie postanowienia rezolucji Sejmu z dnia 8 lipca 1999 r. w sprawie wzrostu wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych. Trzeba uczciwie powiedzieć, że ta rezolucja przyjęta przez Sejm stanowiła pewien przełom w naszym myśleniu na temat odnawialnych źródeł energii w Polsce i na pewno przyspieszyła nie tylko prace rządu, ale także dyskusję, która toczy się wokół, m.in. w środowiskach zajmujących się profesjonalnie wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii. Z tego punktu widzenia ta rezolucja niewątpliwie miała olbrzymie znaczenie.</u>
          <u xml:id="u-75.3" who="#MarekMichalik">Jest to dokument w sposób kompleksowy i rzetelny przedstawiający zarówno aktualny stan pozyskiwania energii odnawialnej w Polsce i jej zasobów, jak i możliwości rozwoju tej branży. Konkretyzuje on i wypełnia zapisy „II polityki ekologicznej państwa” oraz długookresowej strategii trwałego i zrównoważonego rozwoju kraju oraz daje podstawę do wypracowania prośrodowiskowego wariantu rozwoju polskiego sektora energetycznego z uwzględnieniem systematycznego zmniejszania presji na środowisko przez energetykę. Jak sądzę, umożliwia także obiektywną ocenę wielu mitów, które narosły wokół tego tematu.</u>
          <u xml:id="u-75.4" who="#MarekMichalik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ustalony w strategii udział energii ze źródeł odnawialnych w bilansie paliwowo-energetycznym kraju na poziomie 7,5% w 2010 r. i 14% w 2020 r. w strukturze zużycia nośników pierwotnych to cel polityczny. Jest on bardzo ambitny, ale możliwy do osiągnięcia. Dla realizacji tak nakreślonych w strategii celów, rząd określił niezbędne działania w tym zakresie oraz przypisał odpowiedzialność za ich realizację centralnym organom administracji. Chcę jeszcze raz podkreślić, że jedną z głównych osi strategii jest określenie tego celu politycznego, że w roku 2010 będziemy uzyskiwać z energetyki odnawialnej 7,5%, a w roku 2020 około 14%.</u>
          <u xml:id="u-75.5" who="#MarekMichalik">Realizacja celów strategii to nie tylko sprawa ochrony środowiska, w tym zachowania surowców naturalnych, ale także kwestia wprowadzenia wysoko zaawansowanych technik i technologii produkcji, rozwoju polskiego przemysłu i poprawy konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw związanych z tym sektorem energetyki zarówno na rynku krajowym, jak i międzynarodowym. To również możliwość włączenia szerokich grup społecznych, samorządowych i zawodowych w rozwój energetyki odnawialnej i, co bardzo istotne, stworzenie nowych miejsc pracy, w tym zwłaszcza wsparcie rozwoju lokalnego oraz obszarów wiejskich. W szczególności zwracałbym tutaj uwagę na szanse, jakie daje rozwój biomasy w kontekście prac w rolnictwie, na przykład poprzez produkcję etanolu.</u>
          <u xml:id="u-75.6" who="#MarekMichalik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na forum międzynarodowym przyjęcie strategii to bardzo ważny element procesu integracji z Unią Europejską. Polska jako pierwsza wśród krajów kandydujących przygotowała tego typu dokument, a jego przyjęcie przez rząd zostało z uznaniem i bardzo pozytywnie odebrane zarówno przez Komisję Europejską, jak i poszczególne kraje członkowskie. Dokument ten stanowi dobrą odpowiedź na zobowiązania nałożone przez Unię Europejską na kraje członkowskie. Struktura i zakres dokumentu oraz przyjęta metodyka jego opracowania odpowiadają analogicznym dokumentom krajów członkowskich Unii.</u>
          <u xml:id="u-75.7" who="#MarekMichalik">Chcę powiedzieć, że analizowaliśmy dokumenty duńskie, szwedzkie, niemieckie i brytyjskie. Muszę powiedzieć, że dokument przygotowany przez rząd i zaprezentowany Wysokiej Izbie niczym się od nich nie różni, a na pewno im nie ustępuje.</u>
          <u xml:id="u-75.8" who="#MarekMichalik">Przyjęcie i realizacja tego dokumentu to najprostsza droga do skutecznego przybliżenia Polski do wypełnienia zobowiązań, jakie czekają nasz kraj w związku z porozumieniami międzynarodowymi dotyczącymi przeciwdziałania zmianom klimatu, efektowi cieplarnianemu. Chodzi zwłaszcza o wypełnienie zobowiązań w zakresie redukcji emisji gazów cieplarnianych.</u>
          <u xml:id="u-75.9" who="#MarekMichalik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Strategia jest dokumentem kierunkowym, który nakłada obowiązek sporządzenia programów rozwoju dla wykorzystania poszczególnych rodzajów energii ze źródeł odnawialnych. Rząd planuje i w przyszłości będzie przyjmował takie programy wykonawcze dla energetyki wiatrowej, dla energetyki słonecznej, geotermalnej, wodnej, wreszcie biomasy. Kolejność ta nie jest taka, w jakiej rząd będzie to przyjmował; pierwszym programem jest w tej chwili program energetyki wiatrowej.</u>
          <u xml:id="u-75.10" who="#MarekMichalik">W październiku 2000 r. minister środowiska przekazał wymienionym w strategii ministrom oraz prezesom urzędów centralnych zadania wynikające z przyjętego dokumentu z prośbą o podjęcie działań mających na celu ich realizację. Tym samym rozpoczęty został proces wdrażania rozwiązań wspierających rozwój energetyki odnawialnej. Obowiązek przygotowania programów rozwoju poszczególnych rodzajów energii odnawialnej wymusił potrzebę opracowania scenariuszy rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce. Działania ministra środowiska są tu wspierane poprzez współpracę z krajami posiadającymi doświadczenie w tym zakresie i przy użyciu narzędzi wykorzystywanych w Unii Europejskiej do tego typu opracowań.</u>
          <u xml:id="u-75.11" who="#MarekMichalik">Na przełomie lat 2000 i 2001 z inicjatywy ministra środowiska ze środków British Know How Found zostały opracowane scenariusze rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce do roku 2020 z podziałem na poszczególne technologie wraz z oceną skutków finansowych, ekologicznych i społecznych związanych z ich wdrożeniem. Podstawą metodologiczną realizacji postawionego celu było wykorzystanie specjalistycznego programu funkcjonującego pod nazwą SAFIRE, parametrów wejściowych w postaci rzeczywistych danych statystycznych dla Polski oraz założeń makrogospodarczych i kryteriów politycznych sformułowanych na podstawie analizy istniejących dokumentów o charakterze politycznym i strategicznym. Program był wielokrotnie wykorzystywany do prognozowania rozwoju energetyki odnawialnej w Unii Europejskiej. W dokumentach Unii Europejskiej wymóg uzyskania 12% udziału energetyki odnawialnej w bilansie paliwowo-energetycznym w roku 2010 przyjęto właśnie na podstawie studium TERES II, którego podstawą metodologiczną był program SAFIRE. Zwracam uwagę na to, że Unia Europejska przyjęła 12% jako swój cel polityczny na rok 2010, Polska — 7,5%.</u>
          <u xml:id="u-75.12" who="#MarekMichalik">Bezpośrednim efektem tej pracy jest opracowanie najbardziej prawdopodobnych scenariuszy rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce do roku 2020 z dodatkowymi wskaźnikami takimi jak: przyrost nowych miejsc pracy, redukcja emisji zanieczyszczeń do atmosfery, nakłady inwestycyjne i niezbędne wydatki ze środków publicznych według różnych scenariuszy.</u>
          <u xml:id="u-75.13" who="#MarekMichalik">Obowiązkiem wynikającym bezpośrednio z przyjętej „Strategii rozwoju energetyki odnawialnej” jest przygotowanie oraz wdrożenie programów rozwoju poszczególnych rodzajów energii odnawialnej. W końcowej fazie opracowania jest pierwszy program z cyklu programów wykonawczych „Program rozwoju energetyki wiatrowej na lata 2002–2005”. Jest on przygotowywany przez Ministerstwo Środowiska. Program będzie służył wyznaczeniu racjonalnych i skutecznych ram rozwoju energetyki wiatrowej w ciągu najbliższych 4 lat, a zasady wypracowane przy jego tworzeniu będą odnosić się do wszystkich sektorów energetyki odnawialnej. Raport końcowy wraz z projektem programu wykonany zostanie do końca września br. Projekt programu po uzgodnieniach międzyresortowych w IV kwartale zostanie przekazany pod obrady Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-75.14" who="#MarekMichalik">Chciałbym się tu zatrzymać, by powiedzieć, że drugą osią, drugą ważną osią strategii są właśnie programy wdrożeniowe. Programy wdrożeniowe są kluczowe dla wypełnienia tej strategii. Każdy program wdrożeniowy dla poszczególnego komponentu odnawialnych źródeł energii będzie stanowił wypełnienie tego, co zostało zapisane w strategii.</u>
          <u xml:id="u-75.15" who="#MarekMichalik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pod patronatem ministra środowiska rozpoczęła się realizacja projektu „Planowanie energetyczne na szczeblu lokalnym z wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii - wykorzystanie programu SAFIRE”. Projekt ma na celu opracowanie modelowego systemu planowania energetycznego wspomaganego komputerowo na poziomie lokalnym wykorzystującego odnawialne źródła energii do sporządzenia planu energetycznego.</u>
          <u xml:id="u-75.16" who="#MarekMichalik">Zgodnie z ustawą z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne samorządy lokalne są zobowiązane do opracowania lokalnych planów energetycznych, które uwzględniają lokalnie dostępne odnawialne źródła energii. Główne cele realizowanego projektu są następujące: po pierwsze, opracowanie w wybranych powiatach opłacalnego ekonomicznie i zrównoważonego środowiskowo planu energetycznego uwzględniającego odnawialne źródła energii, po drugie, aktywne włączenie samorządów lokalnych, instytucji finansujących oraz inwestorów w projekt w celu zwiększania liczby inwestycji związanych z odnawialnymi źródłami energii na danym terenie, po trzecie, opracowanie takiej procedury sporządzenia planu energetycznego na przykładzie wybranych powiatów, która mogłaby być następnie wykorzystywana w innych gminach na terenie całego kraju. Projekt zostanie zakończony w przyszłym roku. W drodze konkursu wybrano powiat lidzbarsko-warmiński, dla którego zostanie opracowany plan energetyczny oraz inwestycyjny.</u>
          <u xml:id="u-75.17" who="#MarekMichalik">Ministerstwo Środowiska od wielu lat współpracuje ze stowarzyszeniami i organizacjami, które zajmują się energetyką odnawialną w naszym kraju. Z udziałem przedstawicieli tych instytucji, jak też projektantów, inwestorów i pracowników naukowych, organizowane są konferencje, seminaria oraz indywidualne spotkania, na których konsultowane są propozycje przepisów prawnych oraz metody działań mających na celu rozszerzenie możliwości wykorzystania odnawialnych źródeł energii. Przyjęto zasadę, że wszelkie działania związane z wdrażaniem strategii prowadzone są z udziałem stowarzyszeń i organizacji zajmujących się odnawialnymi źródłami energii. Bardzo ważne są konsultacje oraz wymiana doświadczeń przy opracowywaniu i realizacji programów rozwoju poszczególnych sektorów energii odnawialnej.</u>
          <u xml:id="u-75.18" who="#MarekMichalik">Ministerstwo Środowiska z uwagi na interdyscyplinarny charakter problemów w zakresie energetyki odnawialnej i potrzebę szerszej współpracy instytucji 13 lipca tego roku zorganizowało spotkanie z przedstawicielami Ministerstwa Gospodarki, Urzędu Regulacji Energetyki, Polskich Sieci Elektroenergetycznych, Krajowej Agencji Poszanowania Energii oraz Europejskiego Centrum Energii Odnawialnej, na którym dyskutowano nad kluczowymi zagadnieniami związanymi z mechanizmami wspierania energetyki odnawialnej. Uzgodniono potrzebę realizacji i wykonawców następujących zadań: wprowadzenie modelu rynkowego jako najlepszego mechanizmu wspierania energii odnawialnej w naszym kraju, opracowanie rozwiązań na okres przejściowy, które pozwolą na usunięcie barier, na jakie napotykają inwestorzy i producenci, wyłączenie z rozporządzenia ministra gospodarki z 15 grudnia 2000 r. w sprawie obowiązku zakupu energii elektrycznej ze źródeł niekonwencjonalnych i odnawialnych oraz wytwarzanej w skojarzeniu z wytwarzaniem ciepła, a także ciepła ze źródeł niekonwencjonalnych i odnawialnych oraz zakresu tego obowiązku, z obowiązku zakupu energii z elektrowni wodnych o mocy powyżej 10 MW, powołanie zespołu ds. ekonomiczno-organizacyjnych mechanizmów wspierania energii ze źródeł odnawialnych.</u>
          <u xml:id="u-75.19" who="#MarekMichalik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Reasumując, chciałbym podkreślić, że strategia, a zwłaszcza realizacja zadań z niej wynikających, dzięki poparciu zainteresowanych towarzystw oraz władz samorządowych i organów administracji centralnej już funkcjonuje, a jej wdrażanie nabiera tempa. Nieprzyjęcie przez Sejm tego dokumentu spowodowałoby nieodwracalne szkody w powszechnie pozytywnie odbieranym kierunku działań w zakresie energetyki odnawialnej i zdecydowane wyhamowanie zorganizowanych inicjatyw lokalnych czy też działań indywidualnych potencjalnych inwestorów. Znajduje to potwierdzenie w kierowanych na ręce ministra środowiska wystąpieniach różnych organizacji, stowarzyszeń, organizacji branżowych, np. Związku Powiatów Polskich. Konsekwencją byłby oczywiście i taki fakt, że strategii, tego dokumentu by po prostu nie było, że Polska nie miałaby żadnego dokumentu tego typu.</u>
          <u xml:id="u-75.20" who="#MarekMichalik">Panie Marszałku! Wysoka izbo! Trzecią niezwykle ważną osią strategii jest to - chcę to bardzo wyraźnie powiedzieć, jest to zapisane w tym dokumencie - że potencjał odnawialnych źródeł energii w Polsce jest 25 razy wyższy od tego, jaki dzisiaj wykorzystujemy. To oczywiście skłania do podjęcia pewnych decyzji, czy będziemy zmierzali w kierunku, by wykorzystywać je w większym stopniu, a nie tylko w 1/25, czy też działania takie nie zostaną podjęte.</u>
          <u xml:id="u-75.21" who="#MarekMichalik">I wreszcie kolejne dylematy. Czy Polska zechce być nadal liderem w swoim regionie i rozwijać dalej wykorzystywanie źródeł odnawialnych czy też będzie przechodzić bardzo powoli do roli outsidera, nie wybierając tej drogi, tzn. zgodnej z tym dokumentem? Czy wybierzemy wreszcie światowy trend i kierunek, bo tak jest na świecie, że zmierza się w kierunku większego wykorzystania odnawialnych źródeł energii, czy też Polska pozostanie na pozycjach wyczekujących? Czy wybierzemy działania na rzecz zmniejszenia efektu cieplarnianego, czy też zadowolimy się tym, że w tej chwili mamy zrealizowane nasze zobowiązania związane z protokołem z Kioto z nadwyżką?</u>
          <u xml:id="u-75.22" who="#MarekMichalik">Chciałbym w imieniu rządu powiedzieć tak, że chcemy być nadal liderem w regionie, jeżeli chodzi o wykorzystywanie odnawialnych źródeł energii i do tego jest nam potrzebna ta strategia. Chcemy się wpisać, jako Polska, w ten trend i w ten kierunek, który jest kierunkiem światowym. I wreszcie mimo że zrealizowaliśmy swoje zobowiązania z protokołu z Kioto, to chcemy je nadal realizować poprzez dalsze ograniczanie emisji CO2 i gazów cieplarnianych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-75.23" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Jerzego Stanisława Madeja w celu przedstawienia stanowiska komisji zawartego w druku nr 2767.</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#StanisławZając">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#JerzyStanisławMadej">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Występując w imieniu Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, która przedstawiła swoje stanowisko w druku nr 2767, mam obowiązek przedstawienia państwu powodów, dla których komisja w ostatecznym głosowaniu przyjęła negatywne stanowisko w stosunku do przedłożonego przez rząd dokumentu „Strategia rozwoju energetyki odnawialnej”. Mówię to na początek, żeby państwo w miarę mojego wystąpienia mogli zorientować się, jakie były przyczyny, które spowodowały właśnie taką a nie inną decyzję członków komisji w czasie głosowania. Dodam, że oprócz tych oficjalnych zarzutów stawianych dokumentowi, które są zawarte w stanowisku komisji w druku nr 2767, były jeszcze inne, które nie znalazły tu odbicia, ale które wpłynęły na stanowisko posłów w trakcie głosowania. Jeśli chodzi o przyczyny, które znajdują się w tym sprawozdaniu komisji, najistotniejsze to jest to, że strategia nie jest zharmonizowana z innymi rządowymi dokumentami, że nie przedstawiono mechanizmów ekonomiczno-finansowych i że nie ma harmonogramu i podziału zadań, które są niezbędne do osiągnięcia celu przedstawionego w tej strategii. A jak to było, to teraz państwu opowiem.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#JerzyStanisławMadej">Proszę Państwa! Szczęściem i nieszczęściem Polski jest to, że Polska leży na węglu kamiennym i węglu brunatnym. W związku z tym przez wiele lat nie mieliśmy problemów energetycznych czy mieliśmy niewielkie problemy energetyczne, mając świadomość tego, że zapasy węgla kamiennego i węgla brunatnego są teoretycznie czy praktycznie niewyczerpane w perspektywie najbliższych kilkudziesięciu lat. Tylko to wszystko było prawdą, dopóki nie mówiło się o środowisku, o wpływie człowieka na środowisko, a w naszym przypadku ten najistotniejszy wpływ ma właśnie szeroko pojęta energetyka. I wtedy okazało się, że to jest naszym problemem. I dlatego jeśli chodzi o odnawialne źródła energii, to w tej chwili nie to, że są one modne w krajach Unii Europejskiej czy w krajach rozwiniętych i wysoko uprzemysłowionych, ale po prostu wykorzystanie odnawialnych źródeł energii jest obowiązkiem wszystkich krajów rozwiniętych i rozwijających się, jeżeli mamy rzeczywiście nie tylko spełnić wymagania wielu konwencji, w tym na czele z protokołem z Kioto, który dotyczy ochrony klimatu, ale generalnie przestrzegać zasady zrównoważonego rozwoju.</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#JerzyStanisławMadej">„Strategia rozwoju energetyki odnawialnej”, którą przedstawił rząd w wyniku rezolucji podjętej przez Sejm, a zainicjowanej przez komisję ochrony środowiska, tak jak każdy dokument tego typu, ma kilka zasadniczych elementów. Pierwszy to jest ocena stanu istniejącego, w tym również ocena zasobów odnawialnych źródeł energii, drugi to jest prognoza rozwoju wykorzystania i wynikające z tego cele, jakie strategia sobie zakłada, no i trzeci to jest oczywiście sposób realizacji tych celów, gdzie mówimy już o harmonogramie, czyli o rozłożeniu tych działań w czasie, o różnego rodzaju mechanizmach, instrumentach zarówno finansowych, informacyjnych, szkoleniowych i wszystkich tych, które mają na względzie osiągnięcie tego założonego celu.</u>
          <u xml:id="u-77.3" who="#JerzyStanisławMadej">I już pierwszy element tej strategii, czyli ocena obecnego stanu wykorzystania odnawialnych źródeł energii, budził dyskusję w trakcie prac komisji ochrony środowiska. Tak jak w przypadku innych dokumentów komisja otrzymała prawie 10 różnego rodzaju ekspertyz, w których te tematy były poruszane i m.in. kładziono nacisk na rozbieżności. Dlaczego w strategii przyjęto, że obecnie wykorzystanie odnawialnych źródeł energii stanowi 2,5% całkowitej energii pierwotnej w Polsce, a nie na przykład 5%, jak to mówią dane, przynajmniej w 2000 r., podane przez Urząd Regulacji Energetyki, czy 4%, gdzie mówi się o innych elementach? To był ten pierwszy element dość kontrowersyjny, który wzbudzał wątpliwości i który wzbudzał dyskusję. Ale tu wyjaśnię, że przy opracowywaniu tej strategii wzięto pod uwagę nie tylko ogólne czy przybliżone dane statystyczne, ale wykorzystano wszystkie materiały na temat istniejących instalacji różnego rodzaju odnawialnych źródeł energii, na temat urządzeń, które zostały sprzedane, które zostały zainstalowane, które są wykorzystywane, informacje o stopniu wykorzystania tych wszystkich urządzeń i dopiero analiza czy bilans tych wszystkich źródeł stanowiły podstawę do stwierdzenia, że obecnie w Polsce odnawialne źródła energii zapewniają ok. 2,5% całkowitej energii pierwotnej. I to stało się punktem wyjścia do dalszych prac nad tą strategią.</u>
          <u xml:id="u-77.4" who="#JerzyStanisławMadej">Druga sprawa to jest ocena zasobów energii odnawialnej w Polsce. Według dokumentu rządowego szacunek jest taki, że biorąc pod uwagę obecne rozpoznanie i możliwości wykorzystania różnego rodzaju źródeł energii, można by zaspokoić ok. 60% całkowitego zapotrzebowania na energię pierwotną w Polsce ze źródeł odnawialnych, przy czym na pierwszym miejscu jest promieniowanie słoneczne, na drugim miejscu biomasa, przy czym biomasa to są nie tylko gazy ze składowisk odpadów, ale przede wszystkim jest to spalanie odpadów drewnianych, spalanie słomy, spalanie innych odpadów, które są już bezużyteczne, a które mogą być źródłem energii, na trzecim miejscu zasoby geotermalne, na czwartym miejscu energia wiatru i na piątym miejscu energia wodna.</u>
          <u xml:id="u-77.5" who="#JerzyStanisławMadej">Zasoby energii wodnej są najlepiej oszacowane, jako że analizy na ten temat prowadzone są od dziesiątków lat i wiadomo, że nie przekroczymy tych zasobów, bo takie jest położenie Polski. Również ocena zasobów energii wiatru oparta jest na analizie wiatrów, jakie w Polsce wieją, i te zasoby też się nie zmienią, chyba że zmieni się klimat w sposób istotny, jaki to ostatnio obserwujemy na terenie naszego kraju.</u>
          <u xml:id="u-77.6" who="#JerzyStanisławMadej">Zasoby biomasy można szacować na podstawie upraw rolnych, upraw leśnych, na podstawie ilości odpadków drzewnych, odpadów organicznych i innego rodzaju i również ten szacunek nie budzi wątpliwości. Promieniowanie słoneczne to jest też źródło energii, którego zasoby znamy od wielu lat, tylko tyle, że nie bardzo z niego możemy skorzystać.</u>
          <u xml:id="u-77.7" who="#JerzyStanisławMadej">I właśnie największe dyskusje i kontrowersje budziła ocena zasobów geotermalnych. Tu chodzi przede wszystkim o ciepłe wody, które znajdują się na dużych głębokościach, a w perspektywie mówi się również o cieple ziemi, które też będzie można wykorzystywać. Według opinii jednego z ekspertów zasoby geotermalne Polski stanowią ok. 150-krotność potrzeb energetyki pierwotnej w Polsce. I dlatego właściwie można by zrezygnować ze wszystkich odnawialnych źródeł energii, a tylko wykorzystać zasoby geotermalne, przy czym, proszę państwa, zwrócę uwagę na fakt, że z zasobami geotermalnymi to jest tak jak z promieniowaniem słonecznym. Jeśli chodzi o promieniowanie słoneczne, które dociera do kuli ziemskiej, i ziemia, i ludzie wykorzystują ułamek tej energii. Ta energia dociera do ziemi, tylko nie możemy jej wykorzystać. I to samo jest z zasobami energii geotermalnej. Są to zasoby wirtualne, można by rzec, one są rzeczywiście, tylko trudno je wykorzystać przy obecnym stanie techniki, przy obecnym stanie technologii i dostępności tych złóż. W przypadku tej oceny musimy uwzględnić po prostu realne warunki, jakie w tej chwili mamy, i te możliwości, które są. I na podstawie tych ocen - z jednej strony zasobów, z drugiej strony możliwości korzystania z tych zasobów - zostały opracowane prognozy i został wyznaczony cel, który jest najistotniejszym elementem strategii, o czym zresztą mówił pan minister Michalik w swoim wystąpieniu. Ten cel to osiągnięcie poziomu 7,5% odnawialnych źródeł energii w roku 2010 i 14% odnawialnych źródeł energii w roku 2020 w całkowitym bilansie energii pierwotnej kraju. To jest cel, który w zasadzie nie budzi wątpliwości, natomiast wątpliwości pojawiły się w trakcie dyskusji nad tą strategią i wynikały z pytania, czy sposób osiągnięcia tego celu, sposób zrealizowania tych wielkości jest w strategii opisany jednoznacznie. Można się zgodzić, że w przypadku tych elementów strategia, którą w tej chwili omawiamy, w niektórych miejscach rzeczywiście jest zbyt ogólna, ale ten sam argument przedstawiał pan przewodniczący Śleziak, mówiąc o polityce ekologicznej państwa, że też są pewne ogólne stwierdzenia, że brak jest bardziej konkretnych propozycji czy zaleceń, które pozwoliłyby na realizację polityki ekologicznej państwa.</u>
          <u xml:id="u-77.8" who="#JerzyStanisławMadej">Natomiast na pewno to, co jest w strategii istotne, to są - jest o tym mowa w 6. rozdziale tej strategii - bariery utrudniające rozwój odnawialnych źródeł energii. Mówi się tutaj o barierach technologicznych, o barierach prawnych i finansowych, o barierze informacyjnej, o barierze dostępności do urządzeń i nowych technologii, o barierze edukacyjnej i barierze wynikającej z potrzeby ochrony krajobrazu. Jak wiemy, w tej chwili nawet energetyka wiatrowa, o której mówi się jako o jednym z najbardziej obiecujących źródeł energii odnawialnej, stwarza jednak jakieś zagrożenie dla krajobrazu i środowiska. Nie tylko sam widok, ale i poziom hałasu, który wytwarzają elektrownie wiatrowe, może być w pewnym momencie niekorzystny i dla krajobrazu, i dla człowieka.</u>
          <u xml:id="u-77.9" who="#JerzyStanisławMadej">Następnie rozdział 7. „Działania mające na celu wsparcie rozwoju energetyki odnawialnej”. Również zgodzono się z tym, że te działania są prawidłowo określone, natomiast - jak powiedziałem - istotne wątpliwości zaczęły pojawiać się wtedy, kiedy była mowa o tym, że - co jest w tym dokumencie strategii - należy opracować projekt ustawy, należy przygotować program rozwoju poszczególnych rodzajów energii, należy wprowadzić krajowe normy, należy wprowadzić inwentaryzację źródeł wytwarzających energię odnawialną. I to rzeczywiście jest słaby element tej strategii.</u>
          <u xml:id="u-77.10" who="#JerzyStanisławMadej">Natomiast bilansując wszystkie plusy i minusy przedstawionego dokumentu rządowego, należy stwierdzić - tu też użyję zwrotu „należy stwierdzić” - że tych plusów jest znacznie więcej niż minusów. Przypomnę, proszę państwa - o czym też trzeba pamiętać - że w rezolucji, która stanowiła podstawę, która - użyję tego słowa - wymusiła na rządzie opracowanie „Strategii rozwoju energetyki odnawialnej”, napisaliśmy - mówię napisaliśmy, bo to Sejm w końcu tę rezolucję uchwalił - że wzywa się Radę Ministrów do podjęcia następujących działań:</u>
          <u xml:id="u-77.11" who="#JerzyStanisławMadej">1) przyjęcia zobowiązania do osiągnięcia w perspektywie średnioterminowej i długoterminowej określonego udziału energii ze źródeł odnawialnych w bilansie energetycznym państwa; jest to w tej strategii zapisane: 7,5% do roku 2010, 14% do roku 2020,</u>
          <u xml:id="u-77.12" who="#JerzyStanisławMadej">2) opracowania w terminie do końca 1999 r. strategii rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce wraz z programem działań krótko-, średnio- i długoterminowych, zapewniających odpowiedni wzrost wykorzystywania odnawialnych źródeł energii; strategię mamy, te działania krótko- i średnioterminowe rzeczywiście nie są do końca sprecyzowane w strategii,</u>
          <u xml:id="u-77.13" who="#JerzyStanisławMadej">3) zharmonizowania strategii rozwoju energetyki odnawialnej z polityką energetyczną i polityką ekologiczną państwa.</u>
          <u xml:id="u-77.14" who="#JerzyStanisławMadej">Tu jest problem, proszę państwa, jako że również z tego robiono zarzut w trakcie prac komisji, że strategię rozwoju odnawialnych źródeł energii opracowało Ministerstwo Środowiska, a nie Ministerstwo Gospodarki. Oczywiście powinna to opracować Rada Ministrów, a kwestia tego, kto to opracowuje, to jest już inna historia. Natomiast problemem jest — i to się ciągnie już od kilku lat — że z kolei w dokumencie pod nazwą „Założenia polityki energetycznej Polski do 2020 r.”, który został opracowany w Ministerstwie Gospodarki, przez kilka lat podawano, że z jednej strony obecny poziom wykorzystania odnawialnych źródeł energii wynosi około 5%, czyli jesteśmy w bardzo dobrej sytuacji, ale z drugiej strony w dokumencie tym była mowa o tym, że Polska nie posiada dużego potencjału energetyki odnawialnej i z tego względu źródła energii odnawialnej mają w Polsce niewielki bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo energetyczne i, mimo iż wykorzystanie energii ze źródeł odnawialnych stopniowo wzrasta, to jej udział w prognozowanym bilansie roku 2020 zmienia się niewiele i nie przekracza wartości 6,5%. I jak tu zharmonizować te dwa dokumenty, proszą państwa, jeżeli w założeniach polityki energetycznej Polski mówi się o 6,5% w roku 2020, a w strategii rozwoju wykorzystania odnawialnych źródeł energii mówi się o 7,5% w 2010 i o 14% w 2020? Natomiast zharmonizowanie jest — i tu trzeba to znowu podkreślić — z dokumentem, o który tu słusznie przed półgodziną upominał się pan poseł Śleziak, a którego nie omawiamy na dzisiejszym posiedzeniu Sejmu. Ten dokument to „Polska 2025 — długookresowa strategia trwałego i zrównoważonego rozwoju”, który też został wymuszony przez Komisję Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, o czym może nie wszyscy wiedzą. W tym dokumencie, proszą państwa, w którym jest mowa o polityce energetycznej, jest zapisane, że jednym z zadań jest zwiększenie do 2020 r. co najmniej do 14% udziału energii odnawialnej w krajowym bilansie energii pierwotnej, a także włączenie do tego bilansu co najmniej 1% energii odzyskiwanej z odpadów. Czyli jest już efekt tego, że mamy strategię rozwoju wykorzystania odnawialnych źródeł energii, bo w strategii zrównoważonego rozwoju mamy już zapisane 14% na rok 2020. I są to, proszę państwa, niewątpliwie plusy tego opracowania.</u>
          <u xml:id="u-77.15" who="#JerzyStanisławMadej">I wreszcie - wracając jeszcze do tej rezolucji, o której mówimy - czwartym punktem było stworzenie warunków prawnych i finansowych do aktywnego uczestnictwa podmiotów gospodarczych, samorządów i organizacji pozarządowych oraz osób fizycznych w rozwoju energetyki odnawialnej, z uwzględnieniem specyfiki tego sektora opierającego się głównie na instalacjach małych i rozproszonych. To jest oczywiście praca dopiero przed rządem, przed parlamentem, bo trzeba teraz te wszystkie mechanizmy stworzyć, to będą ustawy, a najważniejszą z nich powinna być oczywiście ustawa o wykorzystaniu odnawialnych źródeł energii. I dlatego na końcu tej rezolucji komisja zaproponowała, a Sejm przyjął nie bez powodu, takie zdanie: Sejm RP deklaruje udział w pracach nad stworzeniem warunków prawnych sprzyjających rozwojowi energetyki odnawialnej, a także w pracach nad opracowaniem projektu ustawy o wykorzystaniu odnawialnych źródeł energii. Oczywiście brak tego projektu ustawy jest istotnym mankamentem, ale nie jest istotnym mankamentem strategii. Strategia mówi o tym, że taka ustawa musi być jako podstawowy dokument, który powinien zapewniać realizację tej strategii.</u>
          <u xml:id="u-77.16" who="#JerzyStanisławMadej">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Te problemy, te wątpliwości, o których państwu mówiłem, dotyczące oszacowania zasobów źródeł energii odnawialnej w Polsce, prognozy możliwości wykorzystania poszczególnych rodzajów energii, były przedmiotem dyskusji na posiedzeniu komisji. Następnie sprawa harmonogramów działań: Czy ten harmonogram powinien być rozpisany szczegółowo do roku 2010 i mniej szczegółowo do roku 2020, czy powinien on przedstawiać tylko główne problemy, natomiast do dalszych szczegółowych określeń poszczególnych działań powinno dojść dopiero po pierwszych latach stosowania tej strategii? I ostatnia kwestia: Czy te mechanizmy, sposoby realizacji, sposoby osiągnięcia tego celu, które zostały zapisane w ostatnim rozdziale strategii, są wystarczające czy nie?</u>
          <u xml:id="u-77.17" who="#JerzyStanisławMadej">Wątpliwości powstające wokół tych tematów były powodem tego, że w ostatecznym głosowaniu komisja wypowiedziała się za odrzuceniem tej strategii. Natomiast ostateczna decyzja należy do państwa posłów. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-77.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-77.19" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Franciszek Jerzy Stefaniuk)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Sejm ustalił w łącznej dyskusji nad tymi punktami porządku dziennego podział czasu pomiędzy kluby i koła, w zależności od ich wielkości, w granicach od 4 do 39 minut, tj. debatę krótką.</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-78.3" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Czesława Śleziaka w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#CzesławŚleziak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej mam zaszczyt zaprezentować stanowisko wobec rządowego dokumentu „II polityka ekologiczna państwa”, druk nr 2095, wraz ze stanowiskiem Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, druk nr 2898. W sprawie „Strategii rozwoju energetyki odnawialnej”, druk nr 2215, wraz ze stanowiskiem Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, wypowie się w imieniu klubu mój kolega klubowy poseł Jan Sieńko.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#CzesławŚleziak">W imieniu klubu SLD chcę negatywnie ocenić fakt, że w dzisiejszej, drugiej w tej kadencji Sejmu debacie ekologicznej, zabrakło miejsca na kluczowy dokument tej kadencji: „Polska - 2025 - długookresowa strategia trwałego i zrównoważonego rozwoju”, jak również corocznych informacji, raportów o stanie lasów, jak również o realizacji programu zwiększenia lesistości kraju, czy wreszcie projektu uchwały Sejmu dotyczącego wdrażania strategii zrównoważonego rozwoju. Z tymi dokumentami debata ekologiczna byłaby o wiele pełniejsza.</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#CzesławŚleziak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej szczegółowo zapoznał się z omawianym dokumentem, z „II polityką ekologiczną państwa”. Poświęcił tej problematyce specjalne seminarium, w którym uczestniczyli wybitni eksperci, przedstawiciele nauki, samorządów, organizacji pozarządowych, środowisk gospodarczych. Wychodziliśmy i wychodzimy z założenia, że podstawowym celem polityki państwa jest wzrost zamożności, poczucia bezpieczeństwa i jakości życia obywateli. Jednym z czynników decydujących o jakości życia jest stan otaczającego nas środowiska i przyrody. Czyste jeziora i rzeki, nieskażone powietrze, zdrowa żywność i woda, bogactwo i harmonia krajobrazu są prawem i potrzebą każdego człowieka. Dlatego polityka ekologiczna państwa musi być nierozerwalnie powiązana z realizacją priorytetów społecznych i gospodarczych, powinna być elementem strategii społeczno-gospodarczej kraju, powinna być integralnym elementem strategii trwałego i zrównoważonego rozwoju.</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#CzesławŚleziak">Zasoby przyrody nie są nieskończone. Musimy korzystać z nich rozważnie, tak by nie ograniczać możliwości rozwoju przyszłym pokoleniom. Ta fundamentalna zasada jest istotną koncepcji trwałego i zrównoważonego rozwoju. Rozwoju łączącego w sposób harmonijny wzrost gospodarczy, społeczną wrażliwość i odpowiedzialność oraz troskę o stan środowiska i przyrody. Polska potwierdziła swą gotowość do kierowania się zasadami rozwoju zrównoważonego, trwałego, przyjmując odpowiednie postanowienia w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, w ustawodawstwie szczegółowym i w wielu przyjętych podpisanych porozumieniach międzynarodowych. Zasady trwałego i zrównoważonego rozwoju uzgodniono w obowiązującej dziś formie blisko 10 lat temu na Szczycie Ziemi w Rio de Janeiro. Polskie doświadczenia w adaptowaniu idei zrównoważonego rozwoju sięgają swymi korzeniami do początku lat 90. Przyjęta przez Sejm w 1991 r. „Polityka ekologiczna państwa” była prekursorem myślenia o rozwoju gospodarczym w kategoriach ekorozwoju.</u>
          <u xml:id="u-79.4" who="#CzesławŚleziak">Zmiany społeczne i gospodarcze, nowe zjawiska i trendy cywilizacyjne, w których Polska uczestniczyła i uczestniczy w minionej dekadzie, powodują, że wracamy dziś do idei z Rio, zadając pytanie: co z ówczesnych zamierzeń udało się zrealizować, czy dzisiaj polska gospodarka zbliża się do modelu rozwoju zrównoważonego, czy też się od niego oddala? Z potrzeby odpowiedzi na tak postawione pytanie bierze się dzisiejsza debata. Szkoda, jeszcze raz - szkoda, powtarzam, że ograniczono ją do tylko dwóch dokumentów.</u>
          <u xml:id="u-79.5" who="#CzesławŚleziak">Proces wdrażania trwałego zrównoważonego rozwoju w Polsce potrzebuje nowego impulsu. Podjęliśmy w trakcie tej kadencji znaczący wysiłek, by deklaracje o przywiązaniu do idei zrównoważonego rozwoju nie pozostały papierowymi obietnicami. Temu celowi służyło przyjęte prawodawstwo, kompleksowa reforma prawa ekologicznego czy wreszcie szereg działań, w tym działań podejmowanych przez członków sejmowej Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa.</u>
          <u xml:id="u-79.6" who="#CzesławŚleziak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Po prawie 10 latach dotychczasowej polityki ekologicznej można powiedzieć, że była ona w miarę skuteczna, zaś przyjęte przez rząd i parlament dokumenty z nią związane spełniły swoje zadanie. Nastąpiła poprawa stanu środowiska i przyrody w Polsce. Opublikowany w listopadzie 2000 r. przez Inspekcję Ochrony Środowiska raport na temat podstawowych problemów środowiska w Polsce i inne publikacje, chociażby Instytutu na Rzecz Ekorozwoju, potwierdzają tę tezę. Mówił zresztą również o tym pan minister Tokarczuk. Nie znaczy to, że w 10-leciu nie można było zrobić więcej, że nie popełniono błędów i zaniechań. Opisują to stosowne publikacje, ale prawda też jest taka, że poważne opracowanie naukowe na temat transformacji ustrojowej w Polsce w tym 10-leciu w wymiarze ochrony środowiska i przyrody czeka na swojego autora. Była już o tym dzisiaj mowa. U progu XXI w. mamy do czynienia z nową, inną niż na początku lat 90., sytuacją społeczno-gospodarczą i polityczną. Trzeba inaczej spojrzeć na politykę ekologiczną państwa, na rozwój Polski, na strategię społeczno-gospodarczą.</u>
          <u xml:id="u-79.7" who="#CzesławŚleziak">Wobec ogromnego zakresu zagadnień poruszonych w II polityce, które zresztą przedstawiałem również w imieniu komisji ochrony środowiska, ograniczę się do następujących uwag. „II polityka ekologiczna państwa” identyfikuje liczne obszary problemowe w ochronie środowiska, wskazuje kierunki pożądanych działań oraz cele do osiągnięcia w określonym horyzoncie czasowym. Trzeba mieć jednak świadomość, że sama w sobie nie będzie stanowić wystarczającej podstawy do wprowadzenia w życie proponowanych działań i zaleceń. Nie jest bowiem aktem prawnym ani programem operacyjnym. Musi zostać do niej opracowany, dostosowany, o czym była mowa, program wykonawczy. Szkoda, że równolegle z „II polityką ekologiczną” nie dostaliśmy właśnie projektu takiego programu.</u>
          <u xml:id="u-79.8" who="#CzesławŚleziak">Minister kiwa głową i wiem już, co mi chce powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-79.9" who="#CzesławŚleziak">Uzupełnieniem „II polityki ekologicznej państwa” muszą być również inne programy i strategie w poszczególnych sektorach gospodarki, a także programy na szczeblu wojewódzkim, powiatowym i gminnym, co zresztą zawarte jest w prawie ochrony środowiska. Z punktu widzenia oceny tego, co było słabością dziesięciu lat transformacji w zakresie ochrony środowiska, kluczowe znaczenie, jak sądzę, będzie miała ekologizacja polityk sektorowych.</u>
          <u xml:id="u-79.10" who="#CzesławŚleziak">Panie i Panowie Posłowie! Prawda jest taka, że kiedy mówimy o ekologii, stawiamy ją obok gospodarki, obok przemysłu, obok transportu, obok rolnictwa jako jeden z niepowiązanych z nimi działów. To jest zasadniczy błąd metodologiczny. Mimo że przez 10 lat wiele w tym względzie zrobiono, trzeba zmienić optykę. Ochrona środowiska musi być integralną częścią. Musi nastąpić ekologizacja polityk sektorowych. Za ochronę środowiska w Polsce nie może odpowiadać tylko minister środowiska, powinni odpowiadać za ochronę środowiska wszyscy ministrowie, cały rząd, samorządy itd. Kluczowe pytanie brzmi: Na ile proponowane w II polityce cele staną się integralną częścią polityki i programu w energetyce, w przemyśle, w transporcie czy w rolnictwie?</u>
          <u xml:id="u-79.11" who="#CzesławŚleziak">Decydującą rolę odgrywać będą - i zawsze odgrywały - wola polityczna, poziom świadomości ekologicznej decydentów oraz możliwości ekonomiczno-finansowe państwa. Rodzi się przy tych dyskusjach również pytanie: Skąd wziąć 160 mld zł na dostosowanie się do norm unijnych w ochronie środowiska, na realizację polityki ekologicznej, wdrożenie przyjętego prawa? Na to pytanie nie do końca mamy jasną odpowiedź. Jest to jeden z najbardziej skomplikowanych problemów na najbliższych kilka lat. Rząd w latach 1997–2001, mimo zapowiedzi nie podjął kwestii zasadniczej zmiany mechanizmów ekonomiczno-finansowych w ochronie środowiska. Inaczej chcę powiedzieć: podjął ten problem w ograniczonym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-79.12" who="#CzesławŚleziak">Realizacja polityki ekologicznej, jej finansowanie, bez zmiany mechanizmów ekonomiczno-finansowych w najbliższym czasie jest niemożliwa. Te mechanizmy były dobre przez 10 lat, sprawdziły się, ale wyczerpały swoje możliwości. Dzisiaj musimy przestać mówić tylko o handlu emisjami, o zbywalnych pozwoleniach, o ubezpieczeniach ekologicznych, o nowej polityce ekologicznej, polityce podatkowej, o zielonych podatkach. Trzeba się w którymś momencie zdecydować. Jeśli poważnie mamy realizować politykę, musimy pójść w kierunku mechanizmów rynkowych. Również w tym zakresie w coraz większym stopniu musi być egzekwowana zasada: zanieczyszczający płaci. Sądzę, że to zadanie, olbrzymie zadanie, stoi przed przyszłym parlamentem, przed przyszłym rządem.</u>
          <u xml:id="u-79.13" who="#CzesławŚleziak">Wątpliwości budzą niektóre z przyjętych priorytetów, jak również sposoby osiągania zakładanych celów. Cele zaproponowane w obrębie poszczególnych obszarów problemowych i horyzontów czasowych mają z reguły dość niejednorodny charakter, przypominają raczej luźny zbiór postulatów nieobjętych żadną hierarchią ważności, bez wskazania adresata, do którego się odnoszą. Sądzimy też, że omawiany dokument zbyt ogólnie, mało precyzyjnie, potraktował tak ważne zagadnienia, jak: edukacja ekologiczna, nauka i postęp techniczny, planowanie przestrzenne, ochrona dziedzictwa przyrodniczego. Mówi się o różnorodności biologicznej, ochronie krajobrazów, ale proszę prześledzić ten tekst z punktu widzenia określenia: ochrona dziedzictwa przyrodniczego i przyrody. To jest zdecydowana słabość tego dokumentu. Mało miejsca poświęcono również problematyce aktywnego ograniczania gazów szklarniowych.</u>
          <u xml:id="u-79.14" who="#CzesławŚleziak">Pewien niepokój mojego klubu budzi wewnętrzna sprzeczność niektórych przyjętych w polityce koncepcji - zasady najlepszych dostępnych technik i technologii, zasady: zanieczyszczający płaci, porozumień dobrowolnych z przemysłem, opłat produktowych - z deklarowanymi zasadami skuteczności ekologicznej i efektywności ekonomicznej przy wyborze przedsięwzięć z zakresu ochrony środowiska. Brak jest też wyważonych proporcji między proponowanymi instrumentami służącymi ograniczeniu wpływu na środowisko poszczególnych produktów bądź technologii - mam tu na myśli mechanizmy kontroli emisji - a instrumentami służącymi odpowiedniej jakości środowiska, ocenionej wskaźnikami imisji. Innego spojrzenia i dodatkowej analizy wymaga potencjalna sprzeczność niektórych celów polityki ekologicznej z zasadami wolnego handlu i wolnej konkurencji. Dotyczy to na przykład pomocy świadczonej przez państwo z funduszy ekologicznych.</u>
          <u xml:id="u-79.15" who="#CzesławŚleziak">Omawiany dokument - jak już tu mówiono - w znacznej części, jak sądzę, jest deklaratywny i - jak podkreślano w ekspertyzach - przegadany. Nawet na seminarium, które odbyło się w Sejmie, zwracano uwagę na to, aby na użytek powszechny dokonać pewnego streszczenia, przybliżenia do upowszechnienia, do potrzebnej edukacji ekologicznej. Jest poza dyskusją to, że wymaga szerszego przemyślenia problem wzmocnienia instytucjonalnego i kadrowego. Myślę również, że w wymiarze praktycznym trzeba się zastanowić nad odpartyjnieniem znacznej części instytucji i polityki kadrowej, bez względu na to, kto rządzi, kiedy rządzi.</u>
          <u xml:id="u-79.16" who="#CzesławŚleziak">Chcę wreszcie powiedzieć że „II Polityka ekologiczna państwa” była opublikowana rok temu, ale obecnie Unia Europejska finalizuje prace nad wdrożeniem VI programu działań w dziedzinie ochrony środowiska do roku 2010. Trzeba dokonać takich zmian w II polityce ekologicznej, aby była ona spójna z VI programem Unii Europejskiej, aby Polska była aktywniejsza w międzynarodowym życiu ekologicznym.</u>
          <u xml:id="u-79.17" who="#CzesławŚleziak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej mimo tych - czasami zasadniczych - braków i mankamentów w „II polityce ekologicznej państwa” opowie się za przyjęciem dokumentu z druku nr 2095, zgodnie z rekomendacją Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-79.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę pana posła Józefa Górnego o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#JózefGórny">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność wobec dwóch bardzo ważnych rządowych dokumentów, mianowicie „II polityki ekologicznej państwa” oraz „Strategii rozwoju energetyki odnawialnej”. Podzielę pogląd wyrażony tutaj przez pana przewodniczącego posła Śleziaka, że szkoda, iż nie dyskutujemy dzisiaj również nad pozostałymi dwoma dokumentami, które już zostały zaopiniowane przez komisję, są pozytywne opinie. Mianowicie chodzi o „Długookresową strategię zrównoważonego rozwoju - Polska 2025” oraz „Raport o stanie lasów”. Taka pełna debata ekologiczna byłaby, myślę, wspaniałym, bardzo dobrym dopełnieniem ogromnego wysiłku legislacyjnego Sejmu związanego z opracowaniem całego pakietu ustaw z zakresu prawa ekologicznego. Szkoda.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#JózefGórny">Przechodząc do meritum, pragnę stwierdzić, iż Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej w art. 5 stwierdza, iż Rzeczpospolita Polska zapewnia ochronę środowiska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju, zaś w art. 74, iż ochrona środowiska jest obowiązkiem m.in. władz publicznych, które poprzez swoją politykę powinny zapewnić bezpieczeństwo ekologiczne współczesnemu i przyszłym pokoleniom. Nowy porządek konstytucyjny wymaga więc, aby przygotować także dostosowaną do niego nową politykę ekologiczną państwa oraz dostosowane do tej polityki strategie branżowe i plany działania.</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#JózefGórny">Sytuacja społeczno-ekonomiczna naszego kraju zmienia się bardzo szybko. Ostatnie lata charakteryzowały się szybkim rozwojem gospodarczym, zaawansowaniem procesów prywatyzacyjnych i restrukturyzacyjnych, przeprowadzono reformę administracyjną państwa idącą w kierunku rozbudowy samorządności. Polska stała się członkiem wielu organizacji międzynarodowych, m.in. Rady Europy, NATO, OECD, trwają negocjacje o członkostwo Polski w Unii Europejskiej. Te wszystkie zmiany spowodowały potrzebę zweryfikowania i uzupełnienia polityki ekologicznej państwa tak, aby w pełni odzwierciedlała ona nowe uwarunkowania wewnętrzne i zewnętrzne, którym podlega nasz kraj.</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#JózefGórny">Wychodząc naprzeciw tym potrzebom, rząd przedstawił w czerwcu ub. r. „II politykę ekologiczną państwa” (druk nr 2095), która stała się przedmiotem wnikliwej analizy w Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa. Na zlecenie tej komisji wykonano szereg ekspertyz, zaś w lutym br. odbyła się debata nad tym dokumentem w czasie seminaryjnego posiedzenia komisji. W wyniku przeprowadzonej analizy sformułowano pod adresem polityki szereg uwag szczegółowych, lecz generalnie dokument ten oceniono pozytywnie.</u>
          <u xml:id="u-81.4" who="#JózefGórny">Jakie są najważniejsze tezy „II polityki ekologicznej państwa”? Otóż za zasadę wiodącą w polityce ekologicznej państwa przyjmuje się zasadę zrównoważonego rozwoju, uzupełnioną szeregiem zasad pomocniczych i konkretyzujących, takich jak: zasada przezorności, zasada integracji polityki ekologicznej z politykami sektorowymi, zasada równego dostępu do środowiska przyrodniczego, zasada uspołecznienia, zasada prewencji, zasada stosowania najlepszych dostępnych technik, zasada subsydiarności czy też zasada „zanieczyszczający płaci”. Ta ostatnia jest szczególnie brzemienna w skutki dla podmiotów gospodarczych oraz gospodarstw domowych. W pkt. 147 omawianego dokumentu jasno stwierdza się, iż szacowane na minimum 30 mld euro koszty niezbędne dla osiągnięcia w ciągu 10–15 lat unijnych standardów dotyczących jakości poszczególnych komponentów środowiska w zdecydowanej większości poniosą właśnie polskie podmioty gospodarcze oraz - co szczególnie podkreślono - gospodarstwa domowe. Dlatego też w dokumencie tym stwierdza się, iż należy dążyć do tworzenia lub zwiększenia, jeżeli już funkcjonują, mechanizmów wsparcia finansowego dla tych gospodarstw, które we własnym zakresie będą podejmować odpowiednie inwestycje ochronne.</u>
          <u xml:id="u-81.5" who="#JózefGórny">„II polityka ekologiczna państwa” jest dokumentem bardzo obszernym. Są stawiane zarzuty, że może nawet zbyt obszernym i należałoby opracować jego syntetyczne streszczenie. Charakteryzując ogólnie ten dokument, można stwierdzić, że głównym celem nowej polityki ekologicznej państwa jest zapewnienie bezpieczeństwa ekologicznego kraju, a więc mieszkańców, infrastruktury społecznej i zasobów przyrodniczych, a także racjonalizacja użytkowania wody, zmniejszenie materiałochłonności i odpadowości produkcji, zmniejszenie energochłonności gospodarki i wzrost wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych, ochrona gleby i zasobów kopalin, wzbogacanie i racjonalna eksploatacja zasobów leśnych.</u>
          <u xml:id="u-81.6" who="#JózefGórny">Zdaniem Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność „II polityka ekologiczna państwa” jest dokumentem spełniającym związane z nim oczekiwania i stawiane mu wymagania, chociaż posiadającym pewne mankamenty i braki, o których mówił, przedstawiając stanowisko Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, pan przewodniczący poseł Śleziak. Nie są to jednak istotne mankamenty i dlatego jesteśmy za przyjęciem tego dokumentu przez Wysoką Izbę.</u>
          <u xml:id="u-81.7" who="#JózefGórny">Drugim z omawianych dokumentów jest rządowy dokument „Strategia rozwoju energetyki odnawialnej” (druk nr 2215). Dokument ten jest realizacją rezolucji Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z 8 lipca 1999 r., która zobowiązywała Radę Ministrów do przygotowania strategii rozwoju energetyki odnawialnej. Strategia ta jest pierwszym w Polsce oficjalnym dokumentem, który jednoznacznie określając założone do osiągnięcia w tym zakresie cele, stwierdza, że rozwój energetyki odnawialnej jest bardzo ważnym i trwałym elementem społeczno-gospodarczego rozwoju kraju.</u>
          <u xml:id="u-81.8" who="#JózefGórny">Przyjęte w dokumencie cele to osiągnięcie 7,5-procentowego udziału energii ze źródeł odnawialnych w bilansie paliwowo-energetycznym kraju - a więc trzykrotnie więcej niż obecnie - w roku 2010 oraz 14-procentowego udziału w roku 2020. Założone cele należy uznać za bardzo ambitne, ale jednocześnie w świetle uzasadnień zawartych w strategii realne do osiągnięcia. Słusznie autorzy strategii nie starali się przyjąć wielkości planowanych w Unii Europejskiej, tj. 12-procentowego udziału tej energii w roku 2010, mając na uwadze fakt, że mechanizmy wspierające rozwój odnawialnych źródeł energii funkcjonują w Unii Europejskiej od lat kilkunastu, a my jesteśmy dopiero na początku tej drogi.</u>
          <u xml:id="u-81.9" who="#JózefGórny">Omawiana „Strategia rozwoju energetyki odnawialnej” jest dokumentem dużej wagi i dlatego, odmiennie niż w przypadku omawianej wcześniej „II polityki ekologicznej państwa”, nie możemy podzielić stanowiska Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa (druk nr 2767), która wnosi o jego odrzucenie. Nie podzielamy też stawianych temu dokumentowi zarzutów. Oczywiście nie uważamy, że jest to dokument idealny, gdyż jako pierwszy tego rodzaju dokument nie może nim być. Nie są to jednak uchybienia czy mankamenty na tyle istotne, aby nakazywały odrzucenie tegoż dokumentu.</u>
          <u xml:id="u-81.10" who="#JózefGórny">Uważamy, iż omawiany dokument, wbrew stwierdzeniom zawartym w stanowisku Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, spełnia zdecydowaną większość wymagań określonych w rezolucji Sejmu z 8 lipca 1999 r. w sprawie wzrostu wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych.</u>
          <u xml:id="u-81.11" who="#JózefGórny">Naszym zdaniem strategia ta jednoznacznie określa w perspektywie średnio- i długoterminowej udział energii ze źródeł odnawialnych w bilansie energetycznym państwa, a więc spełnia pierwszy wymóg określony w rezolucji.</u>
          <u xml:id="u-81.12" who="#JózefGórny">Spełniony jest także drugi wymóg, dotyczący opracowania samej strategii rozwoju energetyki odnawialnej, o czym świadczy dzisiejsza dyskusja nad tym dokumentem Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-81.13" who="#JózefGórny">Trzeci wymóg, dotyczący zharmonizowania strategii rozwoju energetyki odnawialnej z polityką energetyczną i polityką ekologiczną państwa, jest także w pełni spełniony. Owszem, pojawiają się głosy, że strategia zakłada znacznie ambitniejszy plan wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych, niż przewiduje to prognoza zapotrzebowania na energię odnawialną zawarta w „Założeniach polityki energetycznej Polski do roku 2020”. Są jednakże głosy zupełnie odmienne, stwierdzające, iż przyjęte poziomy udziału tej energii są zbyt niskie. Należy pamiętać, iż wzrost tego poziomu wymaga wielkich nakładów.</u>
          <u xml:id="u-81.14" who="#JózefGórny">Wreszcie wymóg ostatni. Strategia wyraźnie akcentuje, że osiągnięcie zakładanych celów wymaga stworzenia warunków prawnych i finansowych, aby umożliwić aktywne uczestnictwo w rozwoju energetyki odnawialnej. Przypisuje również obowiązki w tym zakresie poszczególnym resortom.</u>
          <u xml:id="u-81.15" who="#JózefGórny">Postawiony zarzut, mający skutkować odrzuceniem dokumentu dlatego, iż był on koordynowany przez ministra środowiska, a nie ministra gospodarki, wydaje się zupełnie chybiony. Rozpatrujemy bowiem dokument rządowy, a nie dokument ministerialny. Na marginesie warto jednak zauważyć, że jeżeli zadanie to koordynuje minister środowiska i udało mu się uzyskać konsensus Rady Ministrów co do tak ambitnego programu, to wydaje się, że wybór koordynatora był chyba trafny.</u>
          <u xml:id="u-81.16" who="#JózefGórny">Nieporozumieniem wydaje się być także zarzut mówiący o braku określenia w strategii zadań i odpowiedzialności przydzielonych poszczególnym podmiotom gospodarczym, samorządom, organizacjom pozarządowym czy osobom fizycznym. Zgodnie bowiem z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej obowiązki takie mogą być nakładane wyłącznie w drodze ustaw. Natomiast ten dokument rządowy określa bardzo konkretnie i precyzyjnie zadania dla poszczególnych ministrów, do czego władny był organ przyjmujący ten dokument, czyli Rada Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-81.17" who="#JózefGórny">Zarzut kolejny dotyczy braku szczegółowych zasad finansowania poszczególnych działań, w tym np. zakresu wsparcia dla instalacji wykorzystujących energię odnawialną. Tego typu informacje nie mogą być zawarte w dokumencie takim, jakim jest strategia. Dokument ten bowiem określa kierunkowo instrumenty ekonomiczne, wskazując ministra finansów jako odpowiedzialnego za ich doprecyzowanie i rozwinięcie. Jednocześnie instrumenty ekonomiczne będą istotnym elementem przygotowywanych, zgodnie z obowiązkiem wynikającym ze strategii, programów wykonawczych dla poszczególnych rodzajów energii odnawialnej.</u>
          <u xml:id="u-81.18" who="#JózefGórny">Niezrozumiałe jest również stawianie przedstawionemu dokumentowi zarzutu, że nie daje on gwarancji, iż środki na wspomaganie energetyki odnawialnej znajdą się w budżecie państwa. W żadnym stopniu ten dokument nie może zawierać tego typu gwarancji, jako że o kształcie budżetu decyduje jedynie i wyłącznie ustawa budżetowa.</u>
          <u xml:id="u-81.19" who="#JózefGórny">Zarzuca się również, iż dokument nie wskazuje możliwości wykorzystania takich mechanizmów, jak zwolnienia z cła i podatku granicznego, ulgi podatkowe czy rezygnacja z VAT. Proponowanie takich regulacji na poziomie strategii byłoby bardzo trudne, natomiast rozwiązania te powinny być dostosowane do konkretnych sytuacji występujących w poszczególnych sektorach energii odnawialnej. Z informacji przekazanych przez rząd wynika, że takie doprecyzowania są przewidziane przy sporządzaniu programów wykonawczych dla poszczególnych rodzajów energii odnawialnej, co w moim przekonaniu należy uznać za rozwiązanie prawidłowe.</u>
          <u xml:id="u-81.20" who="#JózefGórny">Duże zdziwienie budzi zarzut, że w ramach strategii nie przedstawiono projektu ustawy o odnawialnych źródłach energii. Nikt nie kwestionuje zasadności przygotowania takiej ustawy, uważamy, że jest to wręcz niezbędne, jest to jednak określone w strategii jako zadanie dla ministra gospodarki i należy wyraźnie stwierdzić, że oddzielnym dokumentem jest strategia, a zupełnie innym ustawa. W tej chwili Wysoki Sejm rozpatruje strategię i trudno stawiać zarzut dotyczący braku odrębnego dokumentu, jakim jest właśnie ustawa.</u>
          <u xml:id="u-81.21" who="#JózefGórny">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Przyjęcie strategii jest niezwykle ważnym elementem w integracji z Unią Europejską. Porównanie treści i struktury omawianego dokumentu z analogicznymi dokumentami Unii Europejskiej i państw członkowskich wskazuje, że ten nasz polski dokument stanowi dobrą odpowiedź na zobowiązania nałożone przez Unię na kraje członkowskie. Struktura i zakres dokumentu oraz przyjęta metodyka jego opracowania odpowiadają analogicznym dokumentom krajów zrzeszonych w Unii Europejskiej, takich jak Niemcy, Finlandia, Wielka Brytania czy Włochy. Należy podkreślić, że Polska jako pierwsza wśród krajów kandydujących przygotowała tego typu strategię. Już samo przyjęcie strategii przez rząd zostało bardzo pozytywnie odebrane przez Komisję Europejską. Z uznaniem o tym fakcie wypowiadają się poszczególne kraje członkowskie. Przyjęcie tego dokumentu przez Sejm będzie istotnym elementem wspomagającym proces naszych negocjacji o członkostwo w Unii Europejskiej w obszarze: Środowisko.</u>
          <u xml:id="u-81.22" who="#JózefGórny">Realizacja postanowień strategii przyniesie wiele korzyści nie tylko w zakresie ochrony środowiska, ale także o wymiarze gospodarczym i społecznym, m.in. takie jak: ochrona klimatu; zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego kraju poprzez decentralizację wytwarzania energii; rozwój krajowego przemysłu i poprawę konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw związanych z tym sektorem energetyki zarówno na rynku krajowym, jak i międzynarodowym; zmniejszenie bezrobocia poprzez tworzenie dużej ilości nowych miejsc pracy; wsparcie rozwoju lokalnego i rozwoju obszarów wiejskich czy też rolnicze wykorzystanie obszarów zanieczyszczonych poprzez np. produkcję biomasy.</u>
          <u xml:id="u-81.23" who="#JózefGórny">„Strategia rozwoju energetyki odnawialnej” jest dokumentem kierunkowym, który nakłada obowiązek sporządzenia programów rozwoju wykorzystania poszczególnych rodzajów energii ze źródeł odnawialnych. Według informacji przekazanych przez rząd w fazie uzgodnienia i opiniowania znajduje się pierwszy program z cyklu programów wykonawczych, a mianowicie „Program rozwoju energetyki wiatrowej na lata 2002–2005”. Jest on przygotowywany przez Ministerstwo Środowiska, ma mieć charakter modelowy, a zasady wypracowane przy jego tworzeniu będą odnosić się do wszystkich sektorów energetyki odnawialnej.</u>
          <u xml:id="u-81.24" who="#JózefGórny">Od momentu przyjęcia przez rząd we wrześniu 2000 r. „Strategii rozwoju energetyki odnawialnej” nastąpił istotny impuls w przyspieszeniu działań na rzecz rozwoju tej energetyki na wielu obszarach i płaszczyznach aktywności. Ewentualne nieprzyjęcie przez Sejm tego dokumentu mogłoby zahamować ten bardzo pozytywny proces i zaprzepaścić już osiągnięte dokonania. Byłoby również negatywnym sygnałem dla wszystkich potencjalnych inwestorów, którzy z rozwojem tej dziedziny gospodarki wiązali swą aktywność zawodową. Dlatego też uważamy, iż Sejm Rzeczypospolitej Polskiej winien przyjąć rządowy dokument „Strategia rozwoju energetyki odnawialnej”.</u>
          <u xml:id="u-81.25" who="#JózefGórny">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Kończąc, w imieniu Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność wnoszę o przyjęcie obu rozpatrywanych dziś dokumentów rządowych, tj. „II polityka ekologiczna państwa”, przedstawionego w druku nr 2095, oraz „Strategia rozwoju energetyki odnawialnej”, przedstawionego w druku nr 2225. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Radosława Gawlika w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#RadosławGawlik">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Szanowni Państwo! W imieniu klubu Unii Wolności chciałbym od razu zapowiedzieć, że obydwa te dokumenty Unia Wolności poprze i powiedzieć o następujących sprawach.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#RadosławGawlik">— Po pierwsze, o tym, do czego właściwie jest potrzebna polityka ekologiczna i taka strategia rozwoju odnawialnych źródeł energii;</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#RadosławGawlik">— po drugie, o stosunku do I polityki ekologicznej, chciałbym tutaj nawiązać do tego, co powiedział minister Radziejowski;</u>
          <u xml:id="u-83.3" who="#RadosławGawlik">— po trzecie, o problemie inflacji dokumentów rządowych;</u>
          <u xml:id="u-83.4" who="#RadosławGawlik">— po czwarte, o strategii zrównoważonego rozwoju i polityce ekologicznej w stosunku do tych dwóch dokumentów;</u>
          <u xml:id="u-83.5" who="#RadosławGawlik">— po piąte, o strategii rozwoju odnawialnych źródeł energii i zakończyć wnioskami.</u>
          <u xml:id="u-83.6" who="#RadosławGawlik">Ponieważ klub mój przewidział tylko 6 minut na moje wystąpienie, musi to być oczywiście w telegraficznym skrócie.</u>
          <u xml:id="u-83.7" who="#RadosławGawlik">Po pierwsze, do czego jest nam potrzebny taki dokument, mogą się zastanawiać ludzie, którzy się tym zajmują, tęsknią za czystym lasem, za czystym jeziorem. Każdy z nas chciałby, żeby to środowisko przyrodnicze na zewnątrz i wewnątrz aglomeracji było coraz piękniejsze, coraz ładniejsze. Do czego właściwie taki dokument jest potrzebny? Otóż stanowi on wytyczną dla władz różnych szczebli: dla organów rządowych, była o tym mowa, dla samorządu trzech szczebli, wreszcie dla funduszy ekologicznych co do tego, jakie kierunki, jakie cele mają być realizowane - i to się rzeczywiście w dużej mierze sprawdziło, jeśli chodzi o tę I politykę ekologiczną; stanowi wytyczną także dla organizacji pozarządowych i dla obywateli, którzy chcą się tym zajmować.</u>
          <u xml:id="u-83.8" who="#RadosławGawlik">I co do tej I polityki ekologicznej. Otóż to, co powiedział pan minister Radziejowski, że ona została zrealizowana, jest bardzo ładne, ale niestety, to jest stwierdzenie raczej polityczne. Można pokazać dziedziny, w których ta polityka została niezrealizowana albo słabo zrealizowana. Przykład: palenie zasiarczonych mułów węglowych, likwidacja niskiej emisji; wyeliminowaliśmy z dużych kominów, z elektrowni, a na Śląsku nadal się tymi 3–4-procentowymi mułami węglowymi opala i ludzie się tym trują, i to nie zostało zrealizowane. Przykład drugi: pierwsza klasa wód pitnych, to, co powinniśmy mieć w naszych kranach; z tego powinna być uzdatniana woda pitna. To prawda, że w dużej mierze jesteśmy bardzo odlegli od tej pierwszej klasy.</u>
          <u xml:id="u-83.9" who="#RadosławGawlik">Te dwa przykłady świadczą o tym, że brakowało właściwie i brakuje, proszę państwa, solidnego rozliczenia się z tym, co z celów krótko-, średnio- i długoterminowych z I polityki ekologicznej było zrealizowane. Wszyscy jakoś przeszli nad tym do porządku dziennego. Oczywiście sukcesy są, nie chcę ich negować, minister o nich mówił, ale być może takie solidne rozliczenie z tego, w jakim punkcie jesteśmy, byłoby dobre dla wytyczania tych nowych celów krótko-, średnio- i długoterminowych.</u>
          <u xml:id="u-83.10" who="#RadosławGawlik">Już mi tu koledzy pokazują, że muszę się pospieszyć.</u>
          <u xml:id="u-83.11" who="#RadosławGawlik">Proszę państwa, tu jedna dygresja, którą muszę wygłosić. Otóż absurdalne są pomysły likwidacji narodowego funduszu, wojewódzkich funduszy. W moim głębokim przekonaniu, jestem w stanie to udowodnić, oczywiście nie teraz, te fundusze dużo lepiej gospodarują groszem publicznym niż budżet państwa. To z budżetu państwa łatwiej zmarnotrawić pieniądze niż z tych funduszy, niezależnie od różnych afer, które się pojawiają, które są skutkiem działania ludzi i braku nadzoru nad tymi ludźmi.</u>
          <u xml:id="u-83.12" who="#RadosławGawlik">Punkt kolejny - inflacja dokumentów rządowych. Proszę państwa, urzędnicy i politycy zaczęli się gubić w tej ilości dokumentów rządowych, a co dopiero ludzie, którzy często nie rozumieją języka, którym my tutaj się posługujemy. Jestem przekonany, że w rezultacie strategia zrównoważonego rozwoju, ta długofalowa, do 2025 czy któregoś tam roku, musi być połączona z polityką ekologiczną państwa. I pewnie tak będzie przy okazji tworzenia III polityki ekologicznej, która będzie musiała być stanowiona choćby ze względu na konieczność zintegrowania naszych celów z Unią Europejską.</u>
          <u xml:id="u-83.13" who="#RadosławGawlik">O problemie relacji z innymi dokumentami i ustawami powie kolega Szczygielski, kwestie strategii zrównoważonego rozwoju i polityki ekologicznej rozszerzy poseł Madej, który tu mi wskazuje, ile minut już upłynęło. I przechodząc do problemu inflacji dokumentów, pogubienia się w tym właściwie, a więc strategia zrównoważonego rozwoju a polityka ekologiczna państwa. Być może lepiej, że nie dyskutujemy tu o tym, ale warto powiedzieć, że to powinno być jedno. W tej chwili możemy powiedzieć tylko tak, że polityka ekologiczna stanowi pewną wytyczną co do tego, jak właściwie równoważyć tę politykę w różnych resortach gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-83.14" who="#RadosławGawlik">Strategia rozwoju odnawialnych źródeł energii. W imieniu klubu chcę powtórzyć jeszcze raz - były tu przytaczane argumenty - że popieramy tę strategię. W tej chwili problem jest inny, myślę, że poseł Jerzy Zając to rozszerzy, dotyczy realizacji tego celu, który został na ten rok wytyczony na 2,5%. Na forum komisji okazało się, że Ministerstwo Gospodarki bardzo naciska, jeśli chodzi o rozwój energii odnawialnych, żeby 2,5% było zakupione przez zakłady energetyczne, natomiast Urząd Regulacji Energetyki niejako nie chce zastosować instrumentów finansowych, które ma; a zatem to jest w tej chwili rzeczywisty problem. Mamy rozporządzenie ministra gospodarki, jest cel wytyczony na ten rok i następne lata, to ma szansę zafunkcjonować. Wszystkie argumenty zostały tu przytoczone, nie chcę ich powtarzać; całkowicie zgadzam się z tym, co mówił minister Michalik o miejscach pracy, o wielkich szansach na miejsca pracy związane z lokalnymi energiami.</u>
          <u xml:id="u-83.15" who="#RadosławGawlik">Na zakończenie wnioski. „II polityka ekologiczna państwa” jest niezbędna dla zrównoważonego rozwoju Polski w najbliższych latach. Jest to główny dokument, do którego wszyscy będą się musieli ustosunkowywać. W przyszłości, jak powiedziałem, ta postulowana strategia zrównoważonego rozwoju musi być połączona z III polityką ekologiczną i z dokumentami, np. VI programem ochrony środowiska Unii Europejskiej. Przygotowanie takiego dokumentu musi być bardziej uspołecznione; mamy już ustawowe zobowiązania w tej sprawie. O strategii dotyczącej energetyki odnawialnej już mówiłem. A egzekucja szwankuje nie tylko u nas, nie powinno nas to pocieszać, lecz także w Unii Europejskiej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-83.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Żelichowskiego w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#StanisławŻelichowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Mój czas jest jeszcze krótszy niż czas pana posła Gawlika. Muszę się odnieść w imieniu mojego klubu, Polskiego Stronnictwa Ludowego, do dwóch bardzo ważnych dokumentów, stąd pozwolę sobie w związku z tym na przedstawienie jedynie pewnych tez, licząc, że nie będzie w moim wystąpieniu uproszczeń, które mogą spowodować pewne niejasności wypowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#StanisławŻelichowski">Zacznę od polityki ekologicznej państwa, tej uchwalonej jeszcze w 1991 r. Pan minister mówił, że spełniła ona swoje cele, zadania, że dzięki tej polityce Polska nie tylko zatrzymała proces degradacji środowiska naturalnego, to działo się na początku 1995 r., lecz odwróciliśmy ten trend, następuje systematyczna poprawa. Jest to niewątpliwie zasługa polityki, którą realizowaliśmy. Naszym zdaniem nie ma wielkiego sensu w nazywaniu II, III czy V polityki ekologicznej państwa, ponieważ polityka z 1991 r. zakładała cele długookresowe na lat 30, czyli do 2020 r., a w związku z tym powinna to być polityka ekologiczna państwa na lata 2000–2025, bez konieczności nazywania ją II czy III. Jeżeli bowiem będziemy tak czynili, to w jakimś sensie dajemy do zrozumienia, że odcinamy się od tej polityki, którą realizowaliśmy, a moim zdaniem spełniła ona swoje zadanie, osiągnięto założony cel.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#StanisławŻelichowski">Nasze zastrzeżenia, może mniej istotnej natury, ale ważne, dotyczą faktu, że celem, jaki sobie stawiamy w związku z tą polityką, jest dostosowanie jej do standardów Unii Europejskiej, do międzynarodowych zobowiązań Polski. Przypomnę, że dla nas nadrzędnym celem powinien być art. 5 Konstytucji RP, który stanowi, że Rzeczpospolita Polska zapewnia ochronę środowiska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju. Strategia zrównoważonego rozwoju powinna być uchwalona na bazie tego zapisu konstytucyjnego, a jeśli chodzi o realizację dyrektyw Unii czy zobowiązań międzynarodowych, powinno to wynikać z konstytucyjnej zasady, którą mamy obowiązek zrealizować; natomiast jeżeli przestawimy, przekręcimy te sprawy, może to wyglądać tak, że te dokumenty będą niespójne. Mamy przecież w końcu Narodowy program przygotowań do członkostwa w Unii Europejskiej, jest szereg zadań postawionych ochronie środowiska i w tym stanie rzeczy w jakimś sensie tu się powielamy. Dodam, że I polityka ekologiczna miała 14 stron i 31 priorytetów, ta ma 87 stron i 300 priorytetów. Jeżeli jest 300 priorytetów, to nie ma żadnego. Naszym zdaniem, jeśli się patrzy na ten dokument, wygląda na to, że autorom zapłacono od strony,...</u>
          <u xml:id="u-85.3" who="#komentarz">(0klaski)</u>
          <u xml:id="u-85.4" who="#StanisławŻelichowski">... bo np. ponad 20 razy znalazłem stwierdzenie najlepszych dostępnych technik i technologii, a wystarczyłoby 2–3 razy ten tytuł wymienić, natomiast to się tak powiela. Myślę, że następny rząd będzie musiał dokonać streszczenia tego dokumentu, tak by trafił on do decydentów, do samorządów, do przedsiębiorców, bo już wystarczy przeczytać pierwszy rozdział i człowiek ma dosyć tej polityki, tak zawile jest on napisany. Nie chciałbym, żeby na bazie pierwszego rozdziału zniechęcać do tegoż dokumentu. Ale myślę, że są to drobne mankamenty, które na pewno można naprawić. Jest tu także pewne rozmywanie odpowiedzialności, bo w odniesieniu do szeregu zadań nie zostało stwierdzone, kto to zadanie w konkretny sposób realizuje.</u>
          <u xml:id="u-85.5" who="#StanisławŻelichowski">Myślę, panie ministrze, że dziś może trochę brakuje takiego entuzjazmu, że uchwalamy dosyć ważny dokument; wynika to na bazie obserwacji tego, co się dzieje. Zakładamy tu nowe instrumenty, większe finansowanie zadań ekologicznych z budżetu państwa. Ale przypomnę, że jeszcze w 1997 r., uwzględniając inflację, dodawaliśmy z budżetu państwa blisko 1 mld zł rocznie na ekologię, a na rok bieżący jest 250 mln; to jest 1/4. Natworzyliśmy szereg dodatkowych ustaw, bo takie były oczekiwania Unii Europejskiej, ale skoro nie ma środków na realizację ustaw już istniejących, to następny rząd będzie w wyjątkowo trudnej sytuacji, bo to prawo trzeba zrealizować. Obecnie jeszcze przy tej dziurze budżetowej, na którą się zanosi, to finansowanie ochrony środowiska może być niezmiernie utrudnione.</u>
          <u xml:id="u-85.6" who="#StanisławŻelichowski">Obawiamy się również w Polskim Stronnictwie Ludowym, że dokonuje się na naszych oczach demontaż sprawnie funkcjonujących mechanizmów ochrony środowiska. Pan minister jeszcze 3–4 miesiące temu mówił przy okazji ustawy reprywatyzacyjnej, że Lasy Państwowe są w stanie zapłacić np. 1 mld zł w ciągu 10 lat na rzecz byłych właścicieli. Dziś dane statystyczne za pół roku wykazują, że zysk Lasów Państwowych wyniósł niecałe 10 mln zł; jeżeliby więc miały płacić 100 mln w ciągu roku, a dziś za pół roku jest niecałe 10 mln, to ktoś czegoś tu nie policzył. Pan minister wielokrotnie polemizował ze mną, twierdząc, że jest to możliwe do zrealizowania.</u>
          <u xml:id="u-85.7" who="#StanisławŻelichowski">Przeto skoro nie dyskutujemy dziś o programie zwiększania lesistości kraju, nie dyskutujemy o programie o lasach, chcę prosić pana ministra, żeby w najbliższym czasie przyjrzeć się temu, co się może stać, bo następny rząd tego nie naprawi, m.in. w zakresie zwiększania lesistości. Wiem, że narodowy fundusz, który został uwikłany w finansowanie zadań budżetowych - z uwagi na powódź jest to coraz większe finansowanie - odmówił finansowania sadzonek na tegoroczne nasadzenia. Żeby dokonać tych nasadzeń, trzeba przygotować glebę i już w tej chwili musi się te sadzonki odbierać. Naprodukowano potężną ich ilość w całej Polsce, bo ci, co produkowali, wiedzieli, że jest rządowy program, który będzie realizowany. Teraz się okazuje, iż się z tego rządowego programu wycofujemy. Trzeba spróbować przyjrzeć się kwestii, czy narodowy fundusz nie może zapłacić za te sadzonki lub przynajmniej za przygotowanie gleby. Przypomnę, że był czas w naszym kraju, kiedy Lasy Państwowe same dochodziły od poszczególnych trucicieli odszkodowań za lasy zniszczone wskutek działania dwutlenku węgla, tlenków azotu itd. Stworzyliśmy inne mechanizmy, to idzie do narodowego funduszu, w związku z tym nikt tu Lasom Państwowym łaski nie robi, tylko te środki powinny trafić.</u>
          <u xml:id="u-85.8" who="#StanisławŻelichowski">Poza tym, panie ministrze, niejasna dla mnie jest przyczyna, dla której Lasy Państwowe sprzedały swoje udziały w Banku Ochrony Środowiska. Ten system został zdemontowany. Tych udziałów było blisko 7%. W moim przekonaniu były to udziały na tzw. czarną godzinę, w razie gradacji szkodliwych owadów, klęski powodzi, pożaru. Nie wiem, czy pan minister chce się przyznać do tego, że za pana rządów nastała dla lasów czarna godzina, w związku z tym należało te akcje sprzedać; a miały one służyć np. w wypadku klęski czy innych zdarzeń. Natomiast co do argumentu, który się w tej chwili podaje, że sprzedano je, dlatego że za 1999 r. nie przyniosły dywidendy, przypomnę, że za prezesa Kozioła w 1998 r. Bank Ochrony Środowiska dał zysk netto 100 mln, a po wymianie prezesa 10 mln. Jeżeli było 10 mln, to nie było dywidendy. Czyli najpierw państwo sami wyrzuciliśmy człowieka, a później krzyczycie, że nie ma tym sposobem dywidendy i się jej nie wypłaca. W każdym razie ta sprawa lasów jest w moim przekonaniu - nie dyskutujemy o tym - niezmiernie istotna i musimy jak najszybciej zrobić wszystko, żeby nie wstrzymywać realizacji programu zwiększania lesistości kraju, bo byłaby to naszym zdaniem fatalna rzecz.</u>
          <u xml:id="u-85.9" who="#StanisławŻelichowski">Jeżeli chodzi o rozwój energetyki odnawialnej, jest ona niezbędna, natomiast dokumenty są niespójne. Obawiam się, że tak ślepo głosując za... Pan minister mówił: będą programy sektorowe, będą programy wykonawcze. Ja się z tym zgadzam, tylko że z drugiej strony, wiedząc, w jakiej sytuacji jest budżet państwa, jak to wszystko wygląda, boję się, że wzbudzimy wielkie nadzieje i wielkie oczekiwania, natomiast co do możliwości realizacji tych oczekiwań i nadziei, to będzie tak, jak może być. Przez to jeszcze wypalimy ten społeczny entuzjazm, który jest w tej chwili potężny. Stąd mój klub wstrzyma się od głosu w tym punkcie. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-85.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Krzysztofa Jurgiela w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Chciałbym powiedzieć...)</u>
          <u xml:id="u-86.3" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Zaraz pan poseł powie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#KrzysztofJurgiel">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość przedstawiam stanowisko w sprawie rządowego dokumentu „II polityka ekologiczna państwa” oraz w sprawie rządowego dokumentu „Strategia rozwoju energetyki odnawialnej”.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#KrzysztofJurgiel">Wyzwania w sferze ekonomicznej, politycznej i socjalnej, przed jakimi stanęło polskie społeczeństwo na przełomie XX i XXI wieku, mają wymiar historyczny. Problemy związane z koniecznością poprawy efektywności gospodarki, głębokiej reformy struktur państwa, reform społecznych spychają często na dalszy plan kwestie ochrony środowiska. Przed użytkownikami środowiska, czyli przed całym polskim społeczeństwem, pojawia się konieczność dalszego znaczącego ograniczania emisji do atmosfery zanieczyszczeń gazowych i pyłowych, oczyszczania ścieków przemysłowych i komunalnych oraz ograniczania ilości i zwiększania stopnia wtórnego wykorzystania wytworzonych odpadów. Realizacja tych zadań leży w naszym dobrze pojętym interesie, gwarantując Polakom życie w czystym i bezpiecznym dla zdrowia środowisku, umożliwiając równocześnie wypełnienie w ten sposób zobowiązań wynikających z rosnącego znaczenia i pozycji Polski na arenie międzynarodowej. Jako kraj należący do grupy państw OECD i starający się o przyjęcie do Unii Europejskiej powinniśmy sprostać obowiązującym w tym zakresie wymogom i standardom ochrony środowiska. Musimy dołożyć wszelkich starań, aby chronić przed degradacją i dewastacją obszary przyrodniczo cenne, o wspaniałych walorach krajobrazowych i bogatej florze i faunie, które stanowią jedno z najważniejszych bogactw naturalnych Polski. Coraz większe zagrożenie dla środowiska stwarza już nie przemysł, a rosnąca indywidualna konsumpcja energii, paliw i przedmiotów jednorazowego, krótkotrwałego użytku oraz niepohamowany rozwój motoryzacji. Szansa sprostania nowym zagrożeniom i wyzwaniom leży, jak się wydaje, w upowszechnieniu i przyjęciu do konsekwentnego stosowania zasad zrównoważonego i trwałego rozwoju. Pozwalają one harmonijnie łączyć i równoważyć zrozumiałe aspiracje ludzkie do poprawy warunków i komfortu życia z wymogami ochrony środowiska i racjonalnego gospodarowania jego zasobami.</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#KrzysztofJurgiel">Klub Prawo i Sprawiedliwość pozytywnie ocenia dokument „II polityka ekologiczna państwa” oraz podziela uwagi przedstawione przez Komisję Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa w druku nr 2898. „II polityka ekologiczna państwa” opracowana została dla nowych wyzwań, jakie pojawiły się u progu nowego stulecia i tysiąclecia. Dokument stara się te wyzwania podjąć i im sprostać. „II polityka ekologiczna państwa” odpowiada wymogom współczesnej teorii zarządzania. Cele polityki ekologicznej i zadania realizacyjne są kompatybilne ze strategicznymi celami rozwojowymi zawartymi w „Długookresowej strategii trwałego i zrównoważonego rozwoju - Polska 2025”.</u>
          <u xml:id="u-87.3" who="#KrzysztofJurgiel">Na podkreślenie zasługuje międzynarodowy, a zwłaszcza europejski aspekt II polityki. Autorzy posługują się pojęciami, które są powszechnie stosowane w międzynarodowych dyskusjach nad polityką ekologiczną. II polityka ekologiczna bardzo trafnie preferuje zapobieganie powstawaniu zanieczyszczeń i innych uciążliwości, to jest działanie na rzecz przebudowy modelu produkcji i konsumpcji w kierunku zmniejszania presji na środowisko. Dokument kwestionuje istnienie polskich funduszy ekologicznych w kontekście równości traktowania podmiotów na jednolitym rynku europejskim. Moim zdaniem przy obecnych przepisach unijnych system polskich funduszy ma rację bytu nawet w ramach członkostwa w Unii Europejskiej. Ewentualnie niezgodne z zasadami unijnymi są sposoby przyznawania przez fundusze pożyczek i dotacji, ale to jest problem wyłącznie techniczny.</u>
          <u xml:id="u-87.4" who="#KrzysztofJurgiel">Trudno się zgodzić z przedstawioną w dokumencie wizją zbywalnych pozwoleń na emisję. Autorzy piszą, że powinny być one dobrowolne.</u>
          <u xml:id="u-87.5" who="#KrzysztofJurgiel">II polityka stanowi krok naprzód w stosunku do dokumentów z lat 1990–1991 pod dwoma względami. Po pierwsze, bardziej szczegółowo identyfikuje priorytetowe zadania z zakresu ochrony środowiska w Polsce. Po drugie, aktualizuje wcześniejsze koncepcje, biorąc pod uwagę kontekst międzynarodowy, a zwłaszcza wymagania integracji z Unią Europejską. Opiniowany dokument jest bardzo obszernym katalogiem wszystkich możliwych problemów związanych z ochroną środowiska w Polsce, bez określenia jednak hierarchii ich ważności i bez wskazania instytucji odpowiedzialnych za wdrożenie każdego z tych zadań.</u>
          <u xml:id="u-87.6" who="#KrzysztofJurgiel">W dniu 8 lipca 1999 r. Sejm przyjął uchwałę w sprawie wzrostu wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych i zobowiązał rząd do przygotowania rozwiązań prawno-organizacyjnych w tym zakresie. Ustawa Prawo energetyczne oraz tocząca się w Polsce dyskusja nad ekologicznymi aspektami spalania paliw kopalnych doprowadziły do szybko postępującego wzrostu zainteresowania odnawialnymi źródłami energii. Ponadto np. w przypadku biomasy dochodzą do głosu aspekty ekonomiczne, jako że to źródło energii odnawialnej ma dawać użyteczną jednostkę ciepła o koszcie znacznie niższym od jednostki ciepła uzyskiwanej z paliw kopalnych. W porównaniu z krajami Unii Europejskiej, do której dążymy, wykorzystanie odnawialnych źródeł energii jest w Polsce za niskie. Tam bowiem kształtuje się według różnych źródeł na poziomie ok. 12%. Zwiększeniu odsetka wykorzystania energii odnawialnej w Polsce sprzyjać będzie powstanie rynku biopaliw, a więc drewna, słomy, estrów oleju rzepakowego, etanolu, bowiem jednym z czynników odstraszających potencjalnych inwestorów energetyki odnawialnej jest niska pewność dostaw tych paliw w porównaniu z bardzo rozwiniętym w Polsce rynkiem węgla kamiennego, olejów opałowych i gazu ziemnego oraz płynnego.</u>
          <u xml:id="u-87.7" who="#KrzysztofJurgiel">Skierowany w dniu 11 września ub. r. na ręce marszałka dokument zatytułowany „Strategia rozwoju energii odnawialnej” stanowi odpowiedź rządu na sejmową uchwałę. Trudno jednak uznać, by opracowanie to w pełni odpowiadało oczekiwaniom Sejmu. Przedstawiony dokument jest interesującym materiałem analitycznym i informacyjnym, nie ma jednak charakteru strategii. Istotnym mankamentem jest również brak spójności między strategią a założeniami polityki energetycznej państwa do 2020 r.</u>
          <u xml:id="u-87.8" who="#KrzysztofJurgiel">Podstawowym walorem przedłożonego dokumentu są deklaracje uznające istotną rolę, którą może odegrać energetyka odnawialna w realizacji takich celów polityki społeczno-gospodarczej, jak zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego kraju, tworzenie dodatkowych miejsc pracy czy realizacja zobowiązań wynikających z międzynarodowych porozumień ekologicznych, w tym zwłaszcza Konwencji klimatycznej. Uznanie tych faktów stanowić ma przesłankę uzasadniającą celowość większego zaangażowania się państwa w działania na rzecz zdecydowanego rozwoju energetyki odnawialnej, prowadzącego do kilkakrotnego zwiększenia wykorzystania odnawialnych źródeł energii.</u>
          <u xml:id="u-87.9" who="#KrzysztofJurgiel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Prawo i Sprawiedliwość proponuje przyjęcie tego dokumentu oraz zobowiązanie rządu do uzupełnienia braków określonych w stanowisku komisji. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Krzysztofa Oksiutę w imieniu Klubu Parlamentarnego SKL.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#KrzysztofOksiuta">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odnosząc się do tych dwóch dokumentów prezentowanych dzisiaj Wysokiemu Sejmowi, chciałbym powiedzieć kilka słów dotyczących zasadniczych rzeczy. Najpierw chciałbym coś wyjaśnić. Nie ma niestety sprawozdawcy, a pod koniec swojego wystąpienia pan poseł Czesław Śleziak powiedział, że komisja w sprawozdaniu wnosiła o przyjęcie projektu dotyczącego „Strategii rozwoju energetyki odnawialnej”. Mam tutaj sprawozdanie, w którym jest mowa o czymś zupełnie innym. Tak że należałoby tę kwestię wyjaśnić - przynajmniej żebyśmy wiedzieli, o co chodzi sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#KrzysztofOksiuta">Następna rzecz, taka generalna. Otóż uważam, że ta debata jest dowodem na to, że marnujemy czas po raz kolejny. Omawiamy dokumenty, które są dokumentami cząstkowymi, które tak naprawdę nic nie zmieniają. Bo co przeciętny Polak ma z tej dzisiejszej debaty: to, że usłyszy, co chce robić minister za 20 lat? Co ma z tego powodzianin, który czeka na pieniądze? Co ma z tego dziecko w szkole? Stwierdzamy w tych naszych sprawozdaniach, że te dokumenty mają charakter edukacyjno-informacyjny. Jeśli tak, to proszę te materiały wysłać do polskich szkół i nie zawracać nam nimi głowy. Mam nadzieję, że Sejm przyszłej kadencji nie będzie analizował tego typu dokumentów i nie będzie marnował czasu w tak ważnych chwilach, jak obecna, w tym roku chociażby z powodów budżetowych. Generalnie, dalej analizując przedłożone dokumenty, co je łączy? Łączy to, że nie ma tego bilansu, o którym była mowa w tej pierwszej polityce ekologicznej. Nic się nie mówi o tym, co było złe w tamtej polityce. Stwierdza się jednym zdaniem: dużo zrobiono dobrego, przechodzimy dalej, robimy swoje. Nic się nie mówi o odszkodowaniach dla byłych właścicieli obecnych Lasów Państwowych. Otóż miały one wypłacić odszkodowania właścicielom nieruchomości, które zostały im odebrane w czasach komunizmu. Nic się nie mówi o naprawianiu szkód wynikających z błędnych decyzji, przypomnę chociażby radosną twórczość niedawno zmarłego Edwarda Gierka, chodzi o tworzenie Kampinoskiego Parku Narodowego. Kilkakrotnie interweniowałem w ministerstwie, wszyscy mają, że tak powiem, wyrobione zdanie w tej sprawie, czyli nie robić nic. Kilka tysięcy ludzi czeka na odszkodowania, które nie są wypłacane. W tym raporcie, który został przedstawiony Wysokiej Izbie, nie ma ani słowa na ten temat, czyli przechodzimy do porządku dziennego nad tym, co było do tej pory. Nic się też nie mówi o upolitycznieniu struktur finansowych, które zajmują się ochroną środowiska. Kiełbasą wyborczą dzisiaj są dotacje Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska, szczególnie na poziomie województw. Byłem świadkiem sytuacji, gdy przyjeżdża przedstawiciel funduszu na otwarcie szkoły i mówi: co, nie macie gazetki ekologicznej, napiszcie pismo, to dam wam pieniądze. Tak wygląda dzisiaj praktyka. Te kwestie powinny być w jakiś sposób podsumowane i żałuję, że tego nie ma.</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#KrzysztofOksiuta">Idąc dalej, odnosząc się do obu dokumentów, przede wszystkim brak priorytetów, zarówno w jednym, jak i drugim. Bo czy nie powinno być tak, że nie mówimy o tym, co będzie za 30 lat, gdy mamy takie problemy, jak powódź, dopóki nie zajmiemy się gospodarką wodną, nie zamkniemy tego tematu. Co dalej z regulacją rzek? Co ze zbiornikami retencyjnymi? Co z kanalizacją, z wodociągowaniem Polski? To są istotne sprawy, panowie. Nie jakieś tam wiatrownie, nie jakieś odnawialne źródła energii, które są marginesem w Polsce. Zajmujecie się sprawami, które tak naprawdę nikogo nie interesują, przeciętnego obywatela to w ogóle nie interesuje.</u>
          <u xml:id="u-89.3" who="#KrzysztofOksiuta">Następny problem to brak realnych źródeł finansowania tych wszystkich wymienionych zadań, które są powpisywane na siłę, co ktoś słusznie zauważył, bowiem oba projekty mają bardziej charakter publicystyczny niż prawny czy urzędowy. Nie ma wskazanego źródła finansowania danego czy innego zadania w perspektywie jakiegoś odcinka czasu. Nie nazywajmy więc tego strategią, są to poglądy pracowników Ministerstwa Środowiska na to, co ma być w przyszłości. One być może dają nam jakąś szerszą wiedzę na temat tego, o czym myślą urzędnicy, nie tworzą jednak żadnej nowej jakości w prawodawstwie ani też w życiu publicznym.</u>
          <u xml:id="u-89.4" who="#KrzysztofOksiuta">Nie chciałbym się odnosić szczegółowo do poszczególnych kwestii, powiem tylko tyle, że posłowie SKL będą głosować zgodnie z sumieniem. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Przechodzimy do wystąpień indywidualnych.</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Sieńkę z Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#JanSieńko">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dzisiejsza debata na temat przyjęcia strategii rozwoju odnawialnych źródeł energii jest bardzo szczególnym momentem w kształtowaniu oblicza polskiej energetyki w pierwszych dekadach trzeciego tysiąclecia. Nie było jeszcze w historii gospodarki świata ostatnich kilkudziesięciu lat takiej gałęzi przemysłu, może z wyjątkiem rewolucji w sferze komputerów osobistych, a ostatnio telefonii komórkowej, której dynamika stopy wzrostu produkcji przekraczałaby kilkadziesiąt procent w skali roku i przez kilka lat utrzymywała się na takim poziomie, a taką właśnie sytuację obserwujemy w czołowych państwach świata, członkach Unii Europejskiej, i wielu innych w dziedzinie odnawialnych źródeł energii.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#JanSieńko">Splotły się w tym wypadku dwie zasadnicze przyczyny, będące trwałym motorem napędowym dla rozwoju OZE w Unii Europejskiej i na świecie. Pierwsza z nich to fakt, że po bujnym, trwającym ponad 100 lat okresie złotego wieku cywilizacji, opartej w sferze energetyki na paliwach kopalnych, okazało się, iż wszelkie progi odporności środowiska przyrodniczego zostały mocno przekroczone, a dewastacja ekologiczna stała się jednym z największych kataklizmów XX wieku, tym groźniejszym, że jeszcze dziś podaje się w wątpliwość przyczyny powstania tzw. efektu cieplarnianego i ciągłych, przebiegających coraz bardziej gwałtownie, zmian klimatycznych, próbując nie łączyć ich z emisjami spowodowanymi spalaniem paliw kopalnych. Rozwój odnawialnych źródeł energii, tak mi się wydaje, to najtańsza metoda ograniczenia emisji zanieczyszczeń do atmosfery.</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#JanSieńko">Drugą przyczyną, dla której musi rozwijać się segment energetyki opartej na odnawialnych zasobach energetycznych, jest konieczność wzmocnienia bezpieczeństwa energetycznego dzisiejszego świata, który wraz ze wzrostem zapotrzebowania na energię nie jest w stanie zapewnić sobie nowych jej źródeł, przy jednoczesnym braku przyzwolenia społecznego na rozwój technologii przemiany jądrowej.</u>
          <u xml:id="u-91.3" who="#JanSieńko">Wszystkie czołowe kraje Europy już dawno zdecydowały się na długotrwały proces przemian w swych strukturach systemów wytwarzania energii, świadomie dążąc do skutecznego rozwoju źródeł odnawialnych, hamując jakiekolwiek inwestycje w technologie do niedawna, zdawałoby się, najpewniejsze, tzn. oparte na spalaniu paliw kopalnych. Są to niewątpliwie trudne problemy, niejednokrotnie blokowane przez naturalne monopole rynków krajowych, ale najważniejsze jest to, by wzrost wykorzystywania energii ze źródeł odnawialnych stał się, także w naszym kraju, elementem zrównoważonego rozwoju państwa. Tym większa jest rola parlamentów, panie pośle Oksiuta, i rządów poszczególnych państw, w tym i naszego parlamentu, by skutecznie kreować rynek energetyki z OZE i czynić tak, by, jeśli chodzi o odnawialne źródła i ich rozwój, przebiegało to bez zakłóceń. W wielu państwach europejskich, takich jak Niemcy, Dania, Holandia czy ostatnio Hiszpania i Włochy, proces ten udało się przeprowadzić wzorowo. Nowe moce zainstalowane w odnawialne źródła energii stanowią coraz większy procent w całkowitym bilansie energetycznym tych państw, a prognozy ich dalszego rozwoju przedstawiają się imponująco, podnosząc poziomy udziału energii z OZE w 2010 r. do ponad 25% całego bilansu energetycznego.</u>
          <u xml:id="u-91.4" who="#JanSieńko">Jak wspomnieli posłowie dzisiaj podczas obrad, 8 lipca 1999 r. Sejm Rzeczypospolitej, przyjmując znaczną większością głosów rezolucję o wzroście udziału OZE w gospodarce kraju, wezwał rząd do opracowania takiej strategii. Tekst strategii, jako dokument rządowy, został przedstawiony na posiedzeniu Rady Ministrów i przyjęty, a następnie przekazany komisji sejmowej, która, posiłkując się wieloma ocenami eksperckimi, wypowiedziami posłów, wyraziła się o nim krytycznie, zarzucając mu zbyt powściągliwe podejście do problemu konieczności rozwoju rynku OZE w Polsce. Tu chciałbym przypomnieć panu posłowi Górnemu, który występował w imieniu Akcji Wyborczej Solidarność, że to właśnie członkowie komisji z AWS zgłosili wniosek o nieprzyjęcie tego dokumentu. Może też powstać pytanie, czy to dzisiejsze wystąpienie to jest oficjalne stanowisko, czy po prostu tamci posłowie pomylili się, jeśli chodzi o wnioski. W każdym razie chcę powiedzieć, że ten dokument nie ma, że tak powiem, charakteru strategii, nie ma rozpracowanych celów cząstkowych, jest zbyt ogólnikowy, nie precyzuje mechanizmu budowy sektora energetyki odnawialnej ani też nie przedstawia rzetelnie technicznych zasobów poszczególnych rodzajów OZE. Istnieje zatem konieczność jego rychłej weryfikacji, a wydaje mi się, że jest to możliwe na podstawie zaproponowanego dokumentu. Tak jest dziś, a jutro? Sądzę, że jutro aktywność poselska powinna się skupić na dobrym przygotowaniu treści ustawy o odnawialnych źródłach energii, bo jedynie one mogą zapewnić trwałe i właściwe warunki rozwoju tego sektora energetyki. Zwłaszcza, że obszar negocjacji z Unią Europejską dotyczący ochrony środowiska jest bardzo trudny.</u>
          <u xml:id="u-91.5" who="#JanSieńko">W dokumencie tym wyraźnie priorytetowo potraktowano rynek biomasy, a rzecz przecież dotyczy i energetyki geotermalnej, i energetyki wiatrowej, i energii słonecznej, energii płynących wód i biomasy. Opierając się na oficjalnym stanowisku przedmiotowym, należy uczynić wszystko, aby czynności rządowe i pozarządowe wpływały na rozwój tego rynku w całości.</u>
          <u xml:id="u-91.6" who="#JanSieńko">Wydaje mi się, że brakuje koniecznego rozgraniczenia rynku energetyki odnawialnej na podsektor elektroenergetyczny i ciepłowniczy, co utrudnia zarówno ocenę istniejących zasobów, jak i uniemożliwia wypracowanie niezbędnych do osiągnięcia progów procentowych udziału OZE w rozbiciu na kolejne lata.</u>
          <u xml:id="u-91.7" who="#JanSieńko">W opracowaniu brakuje także propozycji form restrykcji stosowanych wobec uczestników krajowego rynku energetycznego uchylających się od zakupu energii OZE, aby obowiązek osiągnięcia poziomu udziału energii ze źródeł odnawialnych był rzetelnie realizowany. Jednym słowem, wydaje mi się więc, że charakter dokumentu jest zbyt zachowawczy, chodzi zarówno o możliwości techniczne, jak i ekonomiczne.</u>
          <u xml:id="u-91.8" who="#JanSieńko">Wysoka Izbo! Rozwój energetyki odnawialnej jest bardzo skomplikowanym zagadnieniem gospodarczym, w którym krzyżują się niezbędne działania różnych resortów: gospodarki, rolnictwa i finansów, nauki, środowiska, pracy. Myślę, że nie bez znaczenia jest tutaj także rola URE, Urzędu Regulacji Energetyki w kształtowaniu rynku OZE. Muszą być rozpisane zadania związane z rozwojem energetyki odnawialnej oraz trzeba określić odpowiedzialność poszczególnych podmiotów gospodarczych, samorządów, organizacji pozarządowych oraz osób fizycznych.</u>
          <u xml:id="u-91.9" who="#JanSieńko">Cieszy fakt, że tego typu zadania powierzono Ministerstwu Środowiska, co jest konsekwencją tego, że odpowiada ono za ochronę środowiska. Wydaje się jednak, że jest to wyraz daleko idącej wiary w jego siłę sprawczą w gospodarce kraju, a wiemy, że Ministerstwo Gospodarki i inne resorty - oczywiście przy wsparciu Ministerstwa Środowiska - mają wspólnie, w całości możliwość większego oddziaływania.</u>
          <u xml:id="u-91.10" who="#JanSieńko">Uważamy także, że ta strategia powinna być zharmonizowana z takimi rządowymi dokumentami, jak „Założenia polityki energetycznej Polski do 2020 roku”, „II polityka ekologiczna państwa”, „Polska 2025 - długookresowa strategia trwałego i zrównoważonego rozwoju”, o których m.in. mówił w imieniu komisji poseł Czesław Śleziak.</u>
          <u xml:id="u-91.11" who="#JanSieńko">Wysoka Izbo! Jednak najgorsze, wedle mnie - a ma to kluczowe znaczenie - jest to, że w strategii nie przedstawiono mechanizmów ekonomiczno-finansowych jej realizacji. Nie przedstawiono szczegółowych zasad finansowania działań niezbędnych do osiągnięcia założonych celów. Nie określono dokładnie źródeł pochodzenia środków finansowych przeznaczonych na poszczególne instalacje ani rodzaju ulg, jakie będą przyznawane producentom. Nie daje to więc żadnych gwarancji, że na ten cel znajdą się środki w budżecie państwa. Dzisiaj, kiedy deficyt w budżecie formułowanym na 2002 rok przewidywany jest na dziesiątki miliardów złotych, ma to szczególne znaczenie. Dlatego dobrze byłoby, aby wskazano na możliwość wykorzystania mechanizmów znajdujących się w gestii ministra finansów, takich jak zwolnienie z cła i podatku granicznego urządzeń do wykorzystania odnawialnych źródeł energii sprowadzanych z zagranicy, zwolnienie z podatku przedsiębiorstw podejmujących w Polsce produkcję urządzeń do wykorzystywania tych źródeł, ulgi podatkowe dla producentów energii odnawialnej czy rezygnacja z podatku VAT i akcyzy w przypadku biopaliw.</u>
          <u xml:id="u-91.12" who="#JanSieńko">Wychodząc z założenia, że każde przerwanie budowy czegokolwiek, w tym i ostatecznego kształtu strategii rozwoju OZE, może przesunąć w czasie dosyć istotne rozpoczęcie właściwych działań na polu legislacyjnym, wyrażamy przekonanie jako klub SLD, że dokument ten po niezbędnych nowelizacjach - być może wprowadzonych również przez przyszły rząd - mógłby stać się fundamentem właściwych działań, by proces budowy rynku OZE mógł się zacząć skutecznie rozwijać, by osiągnąć cel strategiczny, o którym była mowa, czyli w 2010 r. 7,5%, a w 2020 r. 14% OZE w strukturze zużycia nośników pierwotnych.</u>
          <u xml:id="u-91.13" who="#JanSieńko">Sojusz Lewicy Demokratycznej dawał już temu kilkakrotnie wyraz. Ma swój program, ma swoją strategię, którą będzie promować, a następnie wprowadzać w życie. Powiem uczciwie, że jako posłowie oczekiwaliśmy lepszego dokumentu, bo ten nie odpowiada nawet rezolucji. Skoro jednak rząd nie umiał przygotować innego, a przygotował słaby, nie pozostaje nam nic innego, jak pracować nad tym zagadnieniem, by tak ważny problem, jakim są OZE z całym dobrodziejstwem miał szansę na realizację i dał korzystne efekty ekonomiczne i środowiskowe.</u>
          <u xml:id="u-91.14" who="#JanSieńko">Musimy bowiem zdać sobie sprawę, że jeśli nie dzisiaj, to najdalej za kilka lat i tak będziemy zmuszeni do budowy nowych mocy opartych na OZE w polskiej energetyce. Już dzisiaj kapitał rodzimy, a także zagraniczny oczekuje na możliwość zaangażowania określonych środków finansowych, które przekroczą wiele miliardów, w budowę tego sektora polskiej gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-91.15" who="#JanSieńko">Będąc świadomymi licznych usterek merytorycznych omawianego dokumentu rządowego, na których istnienie niejednokrotnie wskazywaliśmy w naszych licznych wystąpieniach do rządu czy na posiedzeniach komisji sejmowych, uważamy jako klub, że kształt tego dokumentu - choć wymaga koniecznych weryfikacji - odpowiada wyzwaniu współczesnego świata. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-91.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu panią poseł Zofię Krasicką-Domkę z Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#ZofiaKrasickaDomka">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W dzisiejszej debacie ekologicznej, niezwykle ważnej dla jakości życia i zdrowia każdego człowieka, moi przedmówcy szczegółowo odnieśli się do dokumentów rządowych dotyczących polityki ekologicznej państwa. W swoim wystąpieniu pozwolę więc sobie zwrócić uwagę na kilka spraw podkreślających znaczenie energii ze źródeł odnawialnych w realizacji założeń polityki ekologicznej. Odnawialne źródła energii: wody, słońca, wiatru, wnętrza ziemi, biomasy są naturalną koniecznością rozwoju i przyszłością energetyki na świecie i w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#ZofiaKrasickaDomka">Zanieczyszczenie środowiska naturalnego związane jest z działalnością człowieka. Postęp techniczny ułatwia życie, ale wiąże się ze zwiększeniem emisji gazów cieplarnianych, przede wszystkim dwutlenku węgla, głównie ze względu na spalanie kopalnianych surowców energetycznych, takich jak węgiel i ropa naftowa.</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#ZofiaKrasickaDomka">Od początku XIX wieku koncentracja gazów cieplarnianych zwiększała się stopniowo, co spowodowało wzrost średniej globalnej temperatury w ubiegłym stuleciu o 0,3 do 0,6o Celsjusza. Przy założeniu, że nie zostaną podjęte żadne działania na rzecz redukcji emisji gazów cieplarnianych z końcem XXI w. prognozuje się podniesienie temperatury atmosfery od 1 do 3,5o Celsjusza. Skutki ocieplenia zaczynamy odczuwać w postaci zmian klimatu. Obserwuje się podniesienie poziomu mórz i oceanów, pustynnienie obszarów ziemi, zakłócenia rytmu i wielkości opadów, wymieranie gatunków i wiele innych zjawisk, a także pojawianie się cyklonów, ekstremalnych suszy oraz powodzi. Naukowcy ostrzegają, że ocieplenie globalne jest powolne, ale jego skutki mogą mieć charakter nieodwracalny. Cytuję z wspomnianego wcześniej raportu: ludzkość zostanie dotknięta w obecnym stuleciu zmianami ekologicznymi o niewyobrażalnych dotąd rozmiarach.</u>
          <u xml:id="u-93.3" who="#ZofiaKrasickaDomka">Międzynarodowa współpraca nad powstrzymaniem globalnych zmian klimatu zaowocowała przyjęciem konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu oraz protokołu z Kioto, których głównym celem jest ograniczenie emisji dwutlenku węgla i innych gazów szklarniowych, takich jak metan, tlenki azotu, sześciofluorek siarki, fluorowęglowodory i perfluorowęglowodory.</u>
          <u xml:id="u-93.4" who="#ZofiaKrasickaDomka">Podejmowanie globalnych negocjacji w sprawie zmian klimatu to obszerny temat. Nie ulega wątpliwości, że wobec alarmu klimatycznego konieczne staje się w sektorze energetycznym pozyskiwanie energii pochodzącej ze źródeł niekonwencjonalnych. Zgodnie z tymi założeniami w dokumencie opracowanym przez Radę Ministrów pt. „Polska 2025 - długookresowa strategia trwałego i zrównoważonego rozwoju” zakłada się, że udział energii ze źródeł odnawialnych w 2010 r. będzie wynosił do 7,5%, a w 2020 r. do 14% w strukturze zużycia nośników pierwotnych. Nadmienię, że obecnie w puli energetycznej naszego kraju energia ze źródeł odnawialnych stanowi ok. 2,5%, podczas gdy w bilansie światowym jest to ok. 18%. Eksperci Światowego Kongresu Energii Odnawialnej w Denver w 1996 r. przyjęli prognozę, zgodnie z którą w roku 2070 udział energii ze źródeł odnawialnych wynosić powinien od 60% według scenariusza pesymistycznego do 80% według scenariusza optymistycznego.</u>
          <u xml:id="u-93.5" who="#ZofiaKrasickaDomka">Przed dwoma laty, 8 lipca 1999 r. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej podjął rezolucję, uznając m.in., że wykorzystanie odnawialnych źródeł energii umożliwi osiągnięcie korzyści ekologicznych, gospodarczych i społecznych, co winno się stać integralnym elementem zrównoważonego rozwoju państwa. Równocześnie Sejm Rzeczypospolitej Polskiej zobowiązał rząd do stosownych działań - „do stworzenia programów działań i warunków prawnych oraz finansowych do aktywnego uczestnictwa podmiotów gospodarczych, samorządów, organizacji pozarządowych oraz osób fizycznych w rozwoju energetyki odnawialnej z uwzględnieniem specyfiki tego sektora, opierając się głównie na instalacjach małych i rozproszonych”.</u>
          <u xml:id="u-93.6" who="#ZofiaKrasickaDomka">Wychodząc niejako naprzeciw, a nie mogąc doczekać się projektu rządowego, grupa 50 posłów z Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność podjęła inicjatywę ustawodawczą. Przy ogromnym zaangażowaniu się ekspertów i społecznym podejściu do sprawy prof. Juliana Sokołowskiego z Polskiej Akademii Nauk i prof. Jacka Zimnego z AGH w Krakowie, za co niniejszym serdecznie im dziękuję, powstał projekt ustawy, któremu nadaliśmy tytuł „O racjonalnym wykorzystaniu odnawialnych zasobów energii”. Projekt trafił do laski marszałkowskiej 11 maja br., a w czerwcu został przekazany do skrytek poselskich. Z ubolewaniem stwierdzam, że natrafiliśmy na przeszkody w podjęciu dalszego procesu legislacyjnego, podczas gdy projekty innych mniej ważnych ustaw zostały uwzględnione w pracach sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-93.7" who="#ZofiaKrasickaDomka">W rozumieniu projektu ustawy odnawialne zasoby energii mogą być wykorzystane w postaci energii cieplnej, elektrycznej bądź energii mechanicznej. Odnawialne zasoby energii - jak już na wstępie wspomniałam - to zasoby energii geotermicznej zawarte w skałach, wodach i parach, zasoby energii słonecznej, wiatrowej, energii wód płynących, fal morskich i zasoby energii zawartej w biomasie. Pozwolę sobie krótko zatrzymać się nad problemami energetyki geotermalnej. Na podstawie badań geofizycznych oraz dokonanych wierceń poszukiwawczych, których wykonano w Polsce ok. 6 tys., polscy uczeni stwierdzili, że ponad 80% powierzchni naszego kraju leży - tak można to określić - na ogromnym morzu gorącej wody. Tam gdzie nie odkryto ropy naftowej lub gazu, dokonane w trakcie poszukiwań i zabezpieczone odwierty służyć mogą do wykorzystania energii z wód geotermalnych lub z gorących skał. Do tej pory powstały w Polsce 3 zakłady geotermalne: w Szaflarach na Podhalu, w Mszczonowie koło Warszawy oraz w Pyrzycach na północy Polski. Zakłady te dostarczają energii cieplnej na potrzeby ogrzewania budynków. Bardzo ekonomicznym systemem wykorzystania energii geotermalnej jest program kaskadowy, który daje możność zagospodarowania energii geotermalnej na potrzeby działalności rolniczej, jak np. suszenie produktów rolnych i drewna, zasilanie chłodni przeznaczonych do przechowywania płodów rolnych, ogrzewanie szklarni, hodowla ryb ciepłolubnych i raków. Można zwiedzić taki zakład doświadczalny w Szaflarach na Podhalu.</u>
          <u xml:id="u-93.8" who="#ZofiaKrasickaDomka">Wyliczenia wskazują, że zagospodarowanie energii ze źródeł geotermalnych zlikwidowałoby bezrobocie związane z obszarami wiejskimi, szacuje się bowiem możliwość pozyskania ok. 1,5 mln miejsc pracy. Gdybyśmy wzorem Węgrów zagospodarowali omawiane wody również dla celów balneologicznych, hydroterapii, rekreacyjnych, byłoby to istotne, jeśli chodzi o wzmocnienie lub przywrócenie zdrowia - na co wskazuje prof. Tomasz Karski z Lublina - oraz stworzenie kolejnych miejsc pracy.</u>
          <u xml:id="u-93.9" who="#ZofiaKrasickaDomka">Na zakończenie przytoczę wyliczenie polskich naukowców, iż zapotrzebowanie na energię w kraju wynosi rocznie ponad 4 tys. PJ, tymczasem roczny potencjał techniczny ze źródeł energii odnawialnej wynoszący ponad 600 tys. PJ jest 154 razy większy od rocznego zapotrzebowania na energię w Polsce, zaś teoretycznie możliwy do wykorzystania jest ponad 1000 razy większy. Zdaniem naszych uczonych energia z zasobów odnawialnych jest najważniejszym dla Polski ekologicznie czystym i najbardziej perspektywicznym źródłem energii mogącym zagwarantować pełną samowystarczalność energetyczną naszego kraju. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-93.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Jerzego Madeja z Klubu Parlamentarnego Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#JerzyStanisławMadej">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zabierając głos tym razem indywidualnie, chciałbym wyrazić podziękowanie, uznanie dla Prezydium Sejmu, że debata ekologiczna jednak znalazła się w programie jednego z ostatnich posiedzeń Sejmu i możemy mówić o sprawach bardzo istotnych dla środowiska. Wbrew temu, co mówił pan poseł Oksiuta, są to akurat problemy dotyczące wszystkich i nigdy nie jest za wiele mówienia na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#JerzyStanisławMadej">Mówimy, proszę państwa, o dwóch dokumentach rządowych: „Strategii rozwoju energetyki odnawialnej” i „II polityce ekologicznej państwa”, które powinny być jednym z elementów tego, o czym nie mówimy, ale o czym wspominamy, czyli strategii trwałego i zrównoważonego rozwoju do roku 2025. Jeszcze raz powiem, źle się stało, że owej strategii dziś nie omawiamy. Dobrze, że w ogóle o tym mówimy. Być może wreszcie nasze dyskusje doprowadzą do tego, że w świadomości decydentów utrwali się to, iż obecnie już nie polityka ekologiczna, ale właśnie polityka zrównoważonego rozwoju jest tym, co obowiązuje przy opracowywaniu wszystkich dalekosiężnych planów, oczywiście z podziałem na różnego rodzaju strategie resortowe.</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#JerzyStanisławMadej">Przypomnę obecnemu rządowi, również temu, który będzie w następnej kadencji, że w 1995 r. Sejm podjął uchwałę o polityce zrównoważonego rozwoju, w której stwierdza się, iż zasada zrównoważonego rozwoju nie może być naruszana, a w związku z tym Sejm wskazuje na fakt, że realizacja tej zasady przez rząd nie jest obowiązkiem jedynie resortu ochrony środowiska i dotyczy w równym stopniu wszystkich centralnych organów administracji państwowej. Dlatego, mówiąc o omawianych dzisiaj strategiach i o długookresowej strategii trwałego i zrównoważonego rozwoju, chciałbym zwrócić uwagę na fakt, że to muszą być spójne dokumenty. W przyszłości nie może być tak, że dokumenty rozpatrywane będą w oderwaniu od siebie, że nie będą ze sobą spójne, zharmonizowane. Mam nadzieję, że wyniki pracy Sejmu tej kadencji, który przyjął wiele ustaw związanych z ochroną środowiska wynikających również z naszego dostosowania do prawa unijnego, jak i dokumentów rządowych dotyczących strategicznych rozwiązań w wielu dziedzinach, będą z pożytkiem wykorzystane w następnych kadencjach. Mówiąc już o dwóch konkretnych dokumentach, nad którymi dziś debatujemy, czyli o „II polityce ekologicznej państwa” i „Strategii rozwoju energetyki odnawialnej”, z pełnym przekonaniem opowiadam się za ich przyjęciem, stanowią one bowiem - jak powiedziałem - element ogólnej całości.</u>
          <u xml:id="u-95.3" who="#JerzyStanisławMadej">Podsumowując moje wystąpienie i działalność w tej kadencji parlamentu jako wiceprzewodniczący Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, mówię z pełnym przekonaniem, że jakkolwiek ocenialibyśmy i rząd, i parlament, to przekazujemy parlamentowi i rządowi następnej kadencji nie tylko dziurę budżetową, ale pakiet ustaw i pakiet dokumentów legislacyjnych, które na pewno przyczynią się do poprawy jakości środowiska w Polsce. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Głos zabierze pan poseł Jan Rzymełka, poseł niezrzeszony.</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan Rzymełka przez „rz”, jak mi podpowiadają.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#JanRzymełka">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#JanRzymełka">Szanowny Panie Ministrze! Chciałbym zwrócić uwagę na „II politykę ekologiczną państwa” jako na dokument i potrzebny, i godny poparcia. Mówię to z perspektywy posła, który pracował 10 lat temu jako szef sejmowej Komisji Ochrony Środowiska nad pierwszym dokumentem, nad „I polityką ekologiczną państwa”.</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#JanRzymełka">Chcę zwrócić uwagę, że w ciągu 10 lat wiele z założeń poprzedniego dokumentu udało się zrobić. Powiem dlaczego. Dlatego że tam była hierarchia celów i było o wiele mniej priorytetów. Ten dokument, wydaje mi się, jest za bardzo rozwodniony, po prostu brak w nim priorytetów i brak w nim również hierarchii celów. W związku z tym jest on katalogiem prawie że wszystkich problemów do załatwienia w ochronie środowiska, o tych, które należałoby dodać, za chwilę powiem. W związku z tym pierwszą sprawą jest dokonanie syntezy tego dokumentu, bo strategia to nie jest katalog wszystkiego. Warto następnym pokoleniom, następnemu rządowi wskazać te rzeczy, które są głównymi priorytetami.</u>
          <u xml:id="u-97.3" who="#JanRzymełka">Otóż czego tutaj nie ma albo może: jakie akcenty należałoby jeszcze omówić. Otóż „II polityka ekologiczna państwa” nie jest tradycyjnym ujęciem ekologii, które było do tej pory, czyli podejściem konserwatorskim ochrony przyrody. Jest ten nowy cel - cel, który jest w Unii Europejskiej, cel zwany jakością życia. Mogę powiedzieć, że należałoby go dalej rozbudować. Komisja w Parlamencie Europejskim, w której miałem zaszczyt kilka razy pracować, Komisja Ochrony Środowiska, Zdrowia Publicznego i Polityki Konsumenckiej, łączy bardzo silnie problematykę zdrowia publicznego. W tym dokumencie, który pan minister czy rząd przedłożył, jest zbyt mała synchronizacja problematyki zdrowia publicznego rozumianego jako statystycznego zdrowia, które kosztuje... Przedwczesny zgon młodego wykształconego człowieka kosztuje nas jako mieszkańców, jako obywateli Polski sporo. To wszystko jest obecnie w Unii Europejskiej liczone. W związku z tym można wyliczyć ile, co kosztuje i wiadomo: przy inwestowaniu w jakość środowiska, w ochronę środowiska, mamy zyski po stronie zdrowia publicznego. Oczywiście nasz sektor medyczny jest nastawiony na coraz wyższe składki, na coraz droższe procedury i na świecie tak jest - chcą mieć więcej pieniędzy w swoim sektorze. Uważam, że w Polsce należy równie dużo inwestować w jakość środowiska, bo nie musimy wtedy wydawać na zdrowie. Warto jeszcze ten element w nowej polityce ekologicznej dopracować.</u>
          <u xml:id="u-97.4" who="#JanRzymełka">Druga sprawa. Wydaje mi się, że potrzebna jest informacja o prostych instrumentach informowania o stanie środowiska. W Polsce w ekologii bardzo dużo się robi, natomiast dla przeciętnego mieszkańca komunikaty ekologiczne są nieczytelne. Ludzie pytają mnie na zebraniach, szczególnie w aglomeracji katowickiej: panie pośle Rzymełka, o ile jest lepiej? Ja mówię, że zdecydowanie jest lepiej, jeśli chodzi o jakość powietrza. To proszę powiedzieć: o 5%, 20%, 30% w stosunku do okresu sprzed 8–10 lat itd. Brakuje tego instrumentu, który jest znany na świecie i w Polsce, tylko rząd czy ministerstwo go nie stosuje. Wtedy można byłoby wyraźnie powiedzieć, że w ciągu ostatnich 5 czy 7 lat poprawiła się jakość wody, środowiska, powietrza o tyle i tyle procent lub tyle punktów. Powinniśmy przejść na takie standardy, bo są one bardzo czytelne i jasne.</u>
          <u xml:id="u-97.5" who="#JanRzymełka">Chciałbym zwrócić uwagę na bardzo interesujący moment tego dokumentu, na tzw. sprawiedliwość międzyregionalną. Otóż jest to pojęcie światowe, europejskie. I w Polsce mamy dysproporcję jakości środowiska. Mamy piękne obszary zielonych płuc, Bieszczad i mamy bardzo zdegradowane obszary np. aglomeracji katowickiej, terenów po eksploatacji siarki czy terenów po eksploatacji górniczej węgla brunatnego. W związku z tym warto zastanowić się - w tym dokumencie i w strukturze ministerstwa tego mi brakuje - nad sprawą sektora, który zajmowałby się nowoczesną rewitalizacją środowiska, już nie konserwatorską ochroną, ale naprawą środowiska, czyli czymś, co w Unii Europejskiej nazywane jest zagospodarowaniem terenów poprzemysłowych. W Polsce w najbliższych 10 latach, nie tylko na Śląsku Górnym, czeka nas zintensyfikowanie działań w zakresie rewitalizacji środowiska, czyli naprawy terenów poprzemysłowych, bo już nie ma gdzie inwestować. Inwestor z zagranicy nie przyjdzie na dymiącą hałdę czy na stary osadnik, musimy mieć tereny godne przekazania. We wszystkich krajach unijnych są instytucje, a w Polsce nie mamy instytucji, która powinna być satelitą ministerstwa, instytucji, którą bym nazwał agencją zagospodarowania mienia poprzemysłowego czy mienia zdegradowanego. Kopalnie, huty, koksownie chcą się wyzbyć tego mienia, nie ma ich kto przejąć, gminy ich nie chcą, bo z tego jest podatek gruntowy. Ta sytuacja wymaga rozwiązania. Mamy Agencję Mienia Powojskowego, Agencję Mienia Rolnego, brakuje nam poważnej agencji mienia zdegradowanego albo terenów poprzemysłowych. W najbliższych latach powinniśmy wykreować taką instytucję, bo jest to jakby wymóg nie tylko unijny, ale wymóg presji społecznej mieszkańców mieszkających na przykład w rejonie Świętochłowic, Chorzowa, tam, gdzie mamy bardzo dużo terenów poprzemysłowych.</u>
          <u xml:id="u-97.6" who="#JanRzymełka">Chciałbym zwrócić jeszcze uwagę na problem, który tu jest przemilczany, problem pewnych fikcji z pogranicza ekologii i finansów. Sam konstruowałem przed wielu laty sposoby naliczania opłat i kar. Dzisiaj zauważamy pewien mechanizm, że stawki za korzystanie ze środowiska, szczególnie na przykład za wody słone, są nierealistyczne, już dziś wiemy, że te unijne normy są zdecydowanie niższe. Fikcja z pogranicza ekologii i finansów polega na tym, że nalicza się opłaty i kary, które później ustawowo umarzamy sektorowi górnictwa. Ten cykl powtarza się już kilka razy, co 3–4 lata, jesteśmy do tego zmuszeni. Warto więc podjąć trudną i odważną decyzję, aby urealnić stosownie do norm europejskich stawki za zrzut wód słonych i kopalnianych, tak aby rzeczywiście kopalnie i inne podmioty górnicze mogły płacić. Wtedy się okaże, że dochody narodowego funduszu, wojewódzkich funduszy i gminnych będą większe. To jest tak jak z podatkami: mamy wysokie stawki, tworzy się szara strefa, mamy u nas wysokie stawki za zrzut zasolonych wód dołowych do środowiska, korzystanie ze środowiska - tworzy się strefa fikcji, bo zakłady nie płacą, ze względów społecznych nie można ich zamknąć itd. Warto się nad tym poważnie zastanowić. Ułatwi to i udrożni cały system ochrony środowiska.</u>
          <u xml:id="u-97.7" who="#JanRzymełka">Na koniec chciałbym życzyć tym, którzy będą realizowali „II politykę ekologiczną państwa”, żeby była tak skutecznie zrealizowana i z takim wielkim sukcesem, jak ta pierwsza, 10 lat temu uchwalona przez parlament. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Bogumiła Andrzeja Borowskiego z Klubu Parlamentarnego SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#BogumiłAndrzejBorowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Zabierając głos w debacie nad dokumentem „II polityka ekologiczna państwa”, jako członek sejmowej Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa za szczególnie istotny jej rozdział uważam określenie celów polityki ekologicznej w zakresie jakości środowiska, a w nim gospodarowanie odpadami. Wynika to m.in. z faktu, iż miałem zaszczyt koordynować w imieniu Klubu Parlamentarnego SLD prace nad opublikowanymi już obecnie w Dzienniku Ustaw nr 62 i 63 ustawami: z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach, z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych, z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorstw w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#BogumiłAndrzejBorowski">Dlatego z uwagą przeanalizowałem określone w pkt. 84 rozdziału 3 dokumentu priorytety krótkookresowe na lata 2000–2002 w dziedzinie gospodarowania odpadami, do których, biorąc pod uwagę najważniejsze, i tu pozwolę sobie zacytować, należą:</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#BogumiłAndrzejBorowski">- przygotowanie strategii gospodarowania odpadami na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym,</u>
          <u xml:id="u-99.3" who="#BogumiłAndrzejBorowski">- opracowanie planów gospodarowania odpadami na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym oraz we współpracy z innymi krajami,</u>
          <u xml:id="u-99.4" who="#BogumiłAndrzejBorowski">- przygotowanie programów likwidacji odpadów niebezpiecznych zawierających metale ciężkie,</u>
          <u xml:id="u-99.5" who="#BogumiłAndrzejBorowski">- rozszerzenie mechanizmów rynkowych oraz przygotowanie skutecznych instrumentów ekonomicznych (kaucje, opłaty produktowe, system preferencji podatkowych zmierzający w kierunku rozwiązań obowiązujących w krajach Unii Europejskiej),</u>
          <u xml:id="u-99.6" who="#BogumiłAndrzejBorowski">- wdrożenie systemów pełnej i wiarygodnej ewidencji odpadów i metod ich zagospodarowania,</u>
          <u xml:id="u-99.7" who="#BogumiłAndrzejBorowski">- identyfikacja zagrożeń i rozszerzenie zakresu prac na rzecz likwidacji starych składowisk odpadów, modernizacji składowisk eksploatowanych oraz rekultywacji terenów zdegradowanych.</u>
          <u xml:id="u-99.8" who="#BogumiłAndrzejBorowski">Można powtórzyć starą prawdę, iż łatwiej opracować plany i zamierzenia na 7–10 lat niż konkretną, roczną: 2001–2002, ścieżkę wdrażania postanowień ustaw, o których wspominałem na wstępie. Zapisy tych ustaw zobowiązują stronę rządową do wydania określonych rozporządzeń oraz zasad wdrażania ich w życie w układzie komplementarnym, z postanowieniami ustawowymi. Odpowiednie akty wykonawcze muszą również przygotować i wdrożyć w życie organy wykonawcze jednostek samorządu terytorialnego, a zwłaszcza sejmiki wojewódzkie. Niestety, o nich nie wspomniano w omawianych krótkoterminowych priorytetach, a jeżeli nawet, to bardzo ogólnie. Na wdrożenie zaś krótkoterminowych priorytetów w założonym czasokresie pozostało tylko 16 miesięcy. Dostrzegam tu konieczność dopracowania omawianego dokumentu, co do którego jako do całości odnoszę się pozytywnie.</u>
          <u xml:id="u-99.9" who="#BogumiłAndrzejBorowski">Wydaje się, że należy wspomnieć o pkt. 88–92 rozdziału 3: Stosunki wodne i jakość wód. Pozwolę sobie przytoczyć treść pkt. 90: Do priorytetów krótkookresowych na lata 2000–2002 w dziedzinie poprawy stosunków wodnych i jakości wód należą - i tu w jednym z punktów napisano - zakończenie realizacji programu likwidacji skutków wielkiej powodzi w dorzeczu górnej Odry. Nasuwa się pytanie: Czy tegoroczna wielka powódź w dorzeczu Wisły została pominięta? W pkt. 90 tego nie dostrzegam. Trzeba bardzo uważnie przeczytać ten materiał, żeby właściwie go ocenić. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-99.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Leszka Szewca z Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#LeszekMarianSzewc">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Zacznę od tego, od czego rozpoczął pan poseł Madej. Mianowicie chciałbym podziękować Prezydium Sejmu za wprowadzenie pod obrady dzisiejszego posiedzenia Sejmu debaty ekologicznej. Myślę, że to jest zadośćuczynienie posłom tej kadencji Sejmu za to, że uchwaliliśmy drugą konstytucję w naszym państwie. Myślę, że uchwalona kilka miesięcy temu konstytucja ekologiczna była bardzo potrzebna, przygotowała dobry grunt dla dzisiejszej debaty.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#LeszekMarianSzewc">Przyznam szczerze, że nie wierzyłem, iż uda nam się dzisiaj dyskutować na temat „II polityki ekologicznej państwa”. Z wielką przyjemnością wysłuchałem dzisiaj - i to chcę podkreślić - wyliczanki, jaką przedstawił przewodniczący komisji ochrony środowiska pan poseł Czesław Śleziak co do liczby ustaw uchwalonych w tym parlamencie, a dotyczących problematyki ekologicznej. Stało się to chyba dzięki temu, że nasza komisja - komisja ochrony środowiska - była jedną z nielicznych, w których odrzuciliśmy podziały polityczne. Pracowaliśmy, bo wiedzieliśmy, że jest bardzo duża potrzeba uchwalenia tych ustaw. Dlatego w imieniu członków Akcji Wyborczej Solidarność zasiadających w komisji chciałbym panu przewodniczącemu podziękować za takie prowadzenie prac w komisji ochrony środowiska, że odbywały się one ponad podziałami.</u>
          <u xml:id="u-101.2" who="#LeszekMarianSzewc">Niestety nie mogę tego powiedzieć, panie pośle Żelichowski, o panu, dlatego że lasy zawsze panu przesłaniają wizję patrzenia na długoterminową problematykę ochrony środowiska. Ciągle jest problem lasów. Mam nadzieję, że Prezydium Sejmu - być może na ostatnim naszym posiedzeniu - wprowadzi pod obrady problematykę lasów, czyli ocenę zalesiania i problematykę Lasów Państwowych. Wtedy podyskutujemy nad rozpoczętymi przez pana pewnymi tezami, które miałyby negatywnie, przynajmniej tak to odebrałem, wpływać na opinię publiczną co do tego, że Lasy Państwowe są źle zarządzane. Tak nie uważam. Myślę, że poczekamy na tę debatę.</u>
          <u xml:id="u-101.3" who="#LeszekMarianSzewc">Wracając do polityki ekologicznej, pozwolę sobie przypomnieć, że pierwsza polityka ekologiczna była przedmiotem debaty parlamentu na przełomie lat 1990 i 1991. Trzeba powiedzieć, że od tamtego czasu Polska się zmieniła, a sama ekologia nie jest statyczna. Wręcz przeciwnie, jest dynamiczna i uwarunkowana wieloma, wieloma zagadnieniami, które dotyczą ekologii i dzieją się wokół niej. 10 lat, które nas dzielą od tamtego dokumentu, to czas wielkich zmian, jak już powiedziałem. Dla I polityki - to jest ważne - nie było konstytucyjnego oparcia. Dzisiaj artykuły, o których wspominali panowie posłowie, art. 5 i 75 konstytucji, są podstawą i fundamentem tworzenia narodowych strategii.</u>
          <u xml:id="u-101.4" who="#LeszekMarianSzewc">Taką narodową strategią jest „II polityka ekologiczna państwa”. „II polityka ekologiczna państwa” stanowi konkretyzację celów strategicznych. Jak wspomniał pan poseł Górny, głównym celem polityki ekologicznej państwa jest zapewnienie bezpieczeństwa ekologicznego naszego kraju. Według klasycznych definicji polityka jest w dużym skrócie sztuką rządzenia państwem. Polityka ekologiczna powinna być zatem polityką problemową, traktowaną na równi z polityką gospodarczą i polityką społeczną. Jakie metody i narzędzia znajdujemy w dokumencie dla realizacji nowej, „II polityki ekologicznej państwa”? Myślę, że jest to ważne, by powiedzieć bardzo skrótowo o metodach i narzędziach, które zostały określone w dokumencie.</u>
          <u xml:id="u-101.5" who="#LeszekMarianSzewc">Priorytet przyznano tzw. dobrym praktykom gospodarowania i systemom zarządzania środowiskowego, które pozwalają kojarzyć efekty gospodarcze z efektami ekologicznymi, w szczególności są to w następujących gałęziach naszej gospodarki:</u>
          <u xml:id="u-101.6" who="#LeszekMarianSzewc">- w przemyśle i energetyce: metody czystszej produkcji, poprawa efektywności energetycznej, stosowanie alternatywnych surowców i źródeł energii;</u>
          <u xml:id="u-101.7" who="#LeszekMarianSzewc">- w transporcie: wprowadzenie ekologicznych paliw i pojazdów, zmiany systemowe w transporcie, wspieranie kolei i publicznego transportu w miastach;</u>
          <u xml:id="u-101.8" who="#LeszekMarianSzewc">- w rolnictwie: stosowanie tzw. dobrych praktyk rolniczych, wprowadzenie Krajowego Systemu Atestowania Żywności;</u>
          <u xml:id="u-101.9" who="#LeszekMarianSzewc">- w leśnictwie: wzrost lesistości, o którą tak zabiega pan poseł Żelichowski, i słusznie, renaturalizacja obszarów leśnych;</u>
          <u xml:id="u-101.10" who="#LeszekMarianSzewc">- w gospodarce komunalnej: unowocześnienie systemów grzewczych, zmniejszenie strat w sieciach wodociągowych, oszczędzanie wody, ocieplanie budynków, segregacja śmieci i odzysk surowców, wykorzystywanie ciepła odpadowego.</u>
          <u xml:id="u-101.11" who="#LeszekMarianSzewc">Chciałbym, panie marszałku, na zakończenie krótko skupić się na najtrudniejszych przedsięwzięciach w zakresie ochrony środowiska w Polsce, które są wprost związane z dostosowaniem Polski do wymagań Unii Europejskiej. Przyszły parlament będzie musiał zagadnienia dotyczące tego działu, mam nadzieję, dobrze wynegocjować. W związku z powyższym jest istotne, by powiedzieć kilka zdań na temat przedsięwzięć w zakresie ochrony środowiska w Polsce wiążących się z dostosowaniem do wymogów Unii Europejskiej:</u>
          <u xml:id="u-101.12" who="#LeszekMarianSzewc">- w zakresie poprawy jakości wód: zrealizowanie wymogów dotyczących całkowitego wyeliminowania ze ścieków niektórych substancji niebezpiecznych oraz uzyskanie bezpiecznych wskaźników emisyjnych dla poszczególnych substancji zagrażających ekosystemom wodnym, a także pośrednio zdrowiu i życiu ludzi;</u>
          <u xml:id="u-101.13" who="#LeszekMarianSzewc">- w zakresie gospodarowania odpadami: stworzenie systemów bezpiecznej likwidacji bądź unieszkodliwiania odpadów i pozostałości zawierających najbardziej groźne dla życia i zdrowia ludzi substancje niebezpieczne;</u>
          <u xml:id="u-101.14" who="#LeszekMarianSzewc">- w zakresie jakości powietrza: wyeliminowanie emisji niektórych substancji niebezpiecznych zagrażających życiu i zdrowiu ludzi lub uzyskanie bezpiecznych wskaźników emisyjnych;</u>
          <u xml:id="u-101.15" who="#LeszekMarianSzewc">- w zakresie bezpieczeństwa biologicznego: stworzenie skutecznego systemu kontroli nad stosowaniem genetycznie zmodyfikowanych organizmów i wyeliminowanie możliwości ich przenikania do środowiska.</u>
          <u xml:id="u-101.16" who="#LeszekMarianSzewc">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Uważam, że przedstawiony i omawiany dokument zasługuje na pozytywną ocenę pań i panów posłów. Do takiej oceny - dobrej oceny - „II polityki ekologicznej państwa” również się dołączam. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-101.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Jerzego Zająca z Klubu Parlamentarnego Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#JerzyGrzegorzZając">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Skupię się tylko na jednym, drobnym fragmencie „Strategii rozwoju energetyki odnawialnej”, a mianowicie na braku harmonizacji tego dokumentu z innymi, o czym mówiło już wielu posłów przede mną. Charakterystyczne jest to, że dzisiaj w ławach rządowych siedzą tylko reprezentanci Ministerstwa Środowiska, nie ma natomiast nikogo z Ministerstwa Gospodarki. Mnie się wydaje, że to rząd Rzeczypospolitej powinien odpowiadać za całość polityki i strategii energetyki odnawialnej. To świadczy o pewnej branżowości. Chcę również zauważyć, że wszyscy moi przedmówcy rekrutowali się generalnie z Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa. Jestem pierwszym mówcą z Komisji Gospodarki, a to właśnie ta komisja, nowelizując ustawę Prawo energetyczne, wprowadziła obowiązek zakupu energii elektrycznej i ciepła ze źródeł odnawialnych. Ta nowelizacja miała miejsce 26 maja, w jej wyniku rząd Rzeczypospolitej, dokładnie minister gospodarki, wydał rozporządzenie z 15 grudnia 2000 r. w sprawie obowiązku zakupu energii. Wynosi ona 2,4% w 2001 r. i 7,5% - w 2010 r. Niepokój budzi niewielki i bardzo mały przyrost w najbliższych latach - z 2,4% w 2001 r. jest tylko 3,1% w 2005 r., 4,2% - w 2007 r., 6% - w 2009 r. i 7,5% - w 2010 r. To powoduje, że po prostu odkładamy na potem zakup energii elektrycznej i ciepła ze źródeł niekonwencjonalnych i odnawialnych. Myślę, że należałoby zmienić ten dokument, to rozporządzenie.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#JerzyGrzegorzZając">I jeszcze jeden drobny aspekt. W omawianej przeze mnie „Strategii rozwoju energetyki odnawialnej” na stronie 18 jest napisane m.in., że minister gospodarki podejmie pracę nad przygotowaniem projektu ustawy określającej politykę państwa w zakresie racjonalnego użytkowania energii, źródeł skojarzonych i odnawialnych, a projekt ustawy powinien być przygotowany do końca roku 2000. Nie ma, proszę państwa, takiego dokumentu, takiego projektu ustawy i wydaje mi się, że to bardzo źle, że nie wszystko jest zapisane w tej strategii, zresztą w ogólności dobrej. To już jest bardzo ważne.</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#JerzyGrzegorzZając">Chciałbym jeszcze zwrócić uwagę na jeden drobny aspekt. Gmina ma obowiązek planować i dobrze by było, żeby przestrzegała tego i robiła plan zaopatrzenia w energię. Gminy nie robią tego planu, a te, które go robią, nie uwzględniają źródeł odnawialnych, a szkoda. Myślę, że niebawem to się zmieni. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-103.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Misztala, niezrzeszonego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#StanisławMisztal">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W odniesieniu do dwóch przedłożonych, niezwykle ważnych, moim zdaniem, dokumentów dotyczących de facto zarówno polityki ekologicznej, jak i polityki energetycznej naszego państwa, nasuwa się szereg uwag i wątpliwości. Nie negują one jednak zasadniczych treści w nich zawartych, które uważam częściowo za słuszne.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#StanisławMisztal">Nie do końca zgadzam się ze stanowiskiem Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, proponującej przyjęcie, przy wielu zastrzeżeniach, dokumentu rządowego „Polityka ekologiczna państwa”, natomiast popieram odrzucenie, chociaż nie byłbym aż tak kategoryczny w ocenie, dokumentu „Strategia rozwoju energetyki odnawialnej”. Uważam bowiem, że wbrew pozorom opracowanie tej drugiej strategii wcale nie jest łatwiejsze niż tej pierwszej. Chodzi o to, że „Strategia rozwoju energetyki odnawialnej” dotyczy równie trudnych i złożonych kwestii, często wymagających dużych inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#StanisławMisztal">Trzeba pamiętać, że naturalne źródła energetyczne i ich pozyskiwanie wcale nie jest takie tanie, jak się pozornie wydaje. W pełni efektywne wykorzystywanie energii rzek, wiatru i słońca wymaga stworzenia odpowiedniej infrastruktury technicznej oraz organizacyjno-instytucjonalnej. I dlatego zgadzam się z dwoma wnioskami komisji, a mianowicie, po pierwsze, iż zadania w tym zakresie muszą być koordynowane na szczeblu rządowym przez Ministerstwo Gospodarki, a nie przez resort ochrony środowiska, i po drugie, osiągnięcie przez Polskę w 2010 r. 15-procentowego udziału energii ze źródeł odnawialnych, tak jak zakłada Unia Europejska, jest nierealne, a osiągnięcie o połowę niższego, 7,5-procentowego, udziału jest w obliczu braku środków inwestycyjnych i tak zadaniem bardzo ambitnym. Chyba że Unia Europejska nas znacząco wspomoże, wtedy możemy osiągnąć lepsze wskaźniki, gdyż, jak wskazują przykłady krajów skandynawskich, przy odpowiednich inwestycjach Polska również może osiągnąć dobre wyniki.</u>
          <u xml:id="u-105.3" who="#StanisławMisztal">Odnosząc się jednak do obu dokumentów rządowych łącznie, chciałbym wskazać na dwa problemy, na które wskazywała także komisja. Jeden to brak konkretnych mechanizmów, instrumentów oraz preferencji ekonomiczno-finansowych, zachęcających do wprowadzania rozwiązań proekologicznych. Drugi to niedocenianie dotychczas w naszym kraju całego sektora ochrony środowiska. Oczywiście można zaprzeczać, stwierdzając, iż przedłożone dokumenty świadczą o tym, że tak nie jest. Pamiętajmy jednak, że już 12 lat jesteśmy w okresie transformacji i do tej pory więcej się mówi na ten temat niż, niestety, realnie robi. A przecież należy podkreślić, że z Unii Europejskiej można uzyskać dużą pomoc na ochronę środowiska, rozwój regionalny oraz na cele socjalne.</u>
          <u xml:id="u-105.4" who="#StanisławMisztal">Wszystko to mówię jako poseł i lekarz, który dostrzega liczne bezpośrednie zagrożenia dla życia i zdrowia człowieka, wynikające przede wszystkim z coraz większego zanieczyszczenia środowiska w Polsce. Odczuwają to zwłaszcza większe miasta, gdzie zanieczyszczenie powietrza, tak jak w Zamościu, co stwierdzam jako okulista, powoduje, że wzmagają się choroby oczu, aż do utraty wzroku.</u>
          <u xml:id="u-105.5" who="#StanisławMisztal">Ochrona środowiska to warunek zdrowia mieszkańców. Niestety, na Zamojszczyźnie szczególnie brakuje środków na oczyszczanie rzek, ochronę lasów i powietrza. Wie o tym bardzo dobrze pan marszałek Stefaniuk, który często przebywa na ziemi zamojskiej i widzi te sprawy.</u>
          <u xml:id="u-105.6" who="#StanisławMisztal">W okresie, kiedy ministrem ochrony środowiska był pan profesor Jan Szyszko, specjalista w dziedzinie ochrony środowiska, na szczęście częściej pojawiały się finanse na oczyszczanie ścieków, na ścieżki zdrowia, zwłaszcza na terenie pięknego Roztocza. W późniejszym jednak okresie nastąpił chorobliwy regres w tej dziedzinie. Mam nadzieję, że pan poseł Żelichowski, rodem z Komorowa koło Zamościa, niedługo wpłynie leczniczo na ochronę środowiska na pięknej ziemi zamojskiej.</u>
          <u xml:id="u-105.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-105.8" who="#StanisławMisztal">Dlatego więc, panie marszałku, jestem bardzo niezadowolony z działań pana ministra środowiska. Powiaty Zamość, Biłgoraj, Tomaszów Lubelski i Hrubieszów często nie mogą doczekać się pomocy finansowej ministra na bardzo ważne cele ochrony środowiska, wody i powietrza, a przecież ma to wpływ na zdrowie mieszkańców ziemi zamojskiej. Zanieczyszczenia powodują m.in. wzrost zachorowań na nowotwory płuc i raka żołądka, a także groźne schorzenia oczu.</u>
          <u xml:id="u-105.9" who="#StanisławMisztal">Wobec zastrzeżeń do przedstawionych dokumentów składam, niestety, panie marszałku, wniosek o odrzucenie informacji w nich zawartych. Teoria bowiem bez praktycznego odnośnika jest, niestety, martwa. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-105.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Chojnackiego z Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Stasiu, zapisałeś się do PSL?)</u>
          <u xml:id="u-106.3" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan też znalazłby miejsce, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#JanChojnacki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Lata rządów w koalicji AWS i w dużym stopniu Unii Wolności w dziedzinie ochrony środowiska i gospodarki wodnej charakteryzowały się wyraźnym regresem działania struktur państwowych. Jest to wynik mało profesjonalnych działań rządu oraz słabości racjonalnego prognozowania efektów wprowadzonych przez ten rząd reform państwa. Przekazanie wielu istotnych zadań i kompetencji na szczebel administracji samorządowej bez stworzenia podstaw materialnych i kadrowych do ich realizacji zaowocowało wieloma nietrafnymi i szkodliwymi dla środowiska decyzjami. Nowy szczebel administracji - powiatowy oraz wojewódzki - wymusił powołanie dwóch płaszczyzn zarządzania na szczeblu wojewódzkim, co z kolei wymusiło dokonanie nowego podziału kompetencyjnego w dziedzinie zarządzania środowiskiem. Do istniejących struktur administracji specjalnej dołączono co najmniej kilka hierarchicznych lub równoległych struktur zarządzania, podejmujących różne decyzje, w wielu sprawach sprzeczne ze sobą, konfliktowe.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#JanChojnacki">Rząd, przygotowując projekty ustaw kompetencyjnych, zmuszony był obdzielić wszystkie szczeble i struktury jakimiś kompetencjami w dziedzinie ochrony środowiska. Dokonał tego bez symulacyjnej analizy skutków i na przykład marszałek województwa dubluje sprawozdawczość GUS. Reorganizacja Inspekcji Ochrony Środowiska pogorszyła skuteczność egzekwowania prawa w dziedzinie ochrony środowiska. Zaprzepaszczono dotychczasowy dorobek Państwowej Inspekcji Ochrony Środowiska, który w roku 1997 mógłby być wzorcem do stosowania i naśladowania przez kraje aspirujące do członkostwa w Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-107.2" who="#JanChojnacki">W trakcie prac parlamentarnych nad ustawami brak było analizy skutków gospodarczych, jakie wymuszą nowe instrumenty prawne. W tym kontekście szczególnie groźny jest brak precyzyjnego oszacowania kosztów oraz źródeł i harmonogramów dostosowania naszej gospodarki do norm i standardów istniejących w Unii Europejskiej, rażące niezdecydowanie rządu w negocjacjach z Unią Europejską w sprawie okresów przejściowych, czego przykładem jest niezakończenie negocjacji przedakcesyjnych w obszarze: środowisko w planowanym wcześniej terminie. Ograniczenia nakładów na inwestycje związane z ochroną środowiska i gospodarką wodną spowodowały to, że szereg ważnych inwestycji zostało przerwanych, a środki budżetowe nie wystarczają nawet na przysłowiowe stróżowanie w tych obiektach i w konsekwencji następuje ich systematyczna dewastacja.</u>
          <u xml:id="u-107.3" who="#JanChojnacki">W wyniku złej polityki rządu i złego zarządzania wystąpiły poważne nieprawidłowości w funkcjonowaniu ekologicznych funduszy celowych. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej odchodzi od podstawowej funkcji dystrybutora środków parabudżetowych, prowadząc politykę niekoniecznie proekologiczną, ale za to pewnych kredytów i intratnych lokat. Procedura uruchamiania tych środków staje się coraz bardziej skomplikowana, powodując, że te fundusze są coraz mniej dostępne dla inwestorów ochrony środowiska. Następujące rozproszenie funduszy sprzyja tworzeniu się obszaru szarej strefy.</u>
          <u xml:id="u-107.4" who="#JanChojnacki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Obniżenie poziomu kadr, szczególnie kierowniczych, w administracji rządowej oraz zmiany organizacyjne w resorcie ochrony środowiska, głęboko upartyjniona wymiana kadr przyniosły znacznie więcej strat aniżeli pożytku. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w roku 1997 zatrudniał 198 merytorycznych pracowników, zaś obecnie zatrudnia ich 318, przy czym środki funduszu się zmniejszyły. Ustępujący w 1997 r. rząd uzyskał od Banku Światowego środki przeznaczone na techniczne doposażenie systemu prognozowania i ostrzegania przed katastrofalnymi opadami deszczu oraz falami powodziowymi na południu Polski. Do dnia dzisiejszego tego ważnego systemu nie udało się uruchomić.</u>
          <u xml:id="u-107.5" who="#JanChojnacki">Niewiele zrobiono w zakresie porządkowania występujących na terenie kraju potencjalnych zagrożeń ekologicznych wynikających z wieloletnich zaniedbań, jeśli chodzi o gospodarowanie odpadami niebezpiecznymi, tzw. mogilniki, składowiska azbestu, laguny osadów przemysłowych itd. W wielu przypadkach wystąpił poważny regres i tym samym zwiększenie ryzyka katastrof ekologicznych. Przykładami są tutaj tereny po zlikwidowanych Zakładach Chemicznych „Tarnowskie Góry” czy Kopalni Siarki „Basznia”.</u>
          <u xml:id="u-107.6" who="#JanChojnacki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Jeśli rząd przygotował dobrą strategię rozwoju energetyki odnawialnej, to nie powinien prowadzić rozmów i podpisywać porozumień z Danią, z Norwegią w sprawie dostaw gazu, po prostu - w sposób zaplanowany i zapewniający środki budżetowe wprowadzać energię ze źródeł odnawialnych. A tak, panie ministrze, ilu ludzi w Polsce zabuduje instalację pomp cieplnych do ogrzewania domów, jeśli jej koszt wynosi powyżej 100 tys. zł? Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-107.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Antoni Tyczka z Klubu Parlamentarnego AWS.</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Niepełna minuta, panie pośle. Tyle czasu co skok o tyczce.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#AntoniTyczka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę wyrazić swoje zadowolenie, że doszło do debaty w sprawie rządowego dokumentu „Strategia rozwoju energetyki odnawialnej”. Martwi mnie natomiast fakt, że komisja ochrony środowiska przyjęła stanowisko, wnosząc o odrzucenie tego dokumentu. Zapoznając się z ww. stanowiskiem komisji, nie mogę zgodzić się z argumentami, jakie tam zawarto, które to zdecydowały o negatywnym zaopiniowaniu omawianego dokumentu. Mówił już o tym poseł Józef Górny, w związku z tym nie będę już tego powtarzał.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#AntoniTyczka">Odrzucenie tego dokumentu utrudni, wręcz uniemożliwi wdrażanie energetyki odnawialnej w Polsce, co nie jest w naszym interesie. Utrudni to również proces realizacji integracji z Unią Europejską, jak i realizację zobowiązań Polski w zakresie ochrony środowiska. Zwiększenie produkcji energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych w istotny sposób bezpośrednio przyczyni się do ochrony środowiska poprzez m.in. ograniczenie emisji gazów i innych ujemnych skutków oddziałujących na środowisko.</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#AntoniTyczka">Omawiany dokument „Strategia rozwoju energetyki odnawialnej” przyjęty przez Radę Ministrów we wrześniu 2000 r. określa m.in. stały wzrost wykorzystania energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych, określa niezbędne zadania, jak i urzędy centralne odpowiedzialne za ich realizację. Wzrost udziału odnawialnych źródeł energii przyczyni się również do poprawy efektywności wykorzystania i oszczędzania wyczerpywalnych zasobów surowców energetycznych, czego oczekują od nas przyszłe pokolenia.</u>
          <u xml:id="u-109.3" who="#AntoniTyczka">Kończąc - uważam, że powinna nastąpić pełna harmonizacja omawianego dokumentu z założeniami polityki energetycznej państwa do 2020 r. i powinny też być sprecyzowane mechanizmy finansowania źródeł odnawialnych, jak i systemowe rozwiązania co do zakupu energii z tychże źródeł. Przyjęcie tego dokumentu pozwoli realizować w racjonalny sposób rozwój energetyki odnawialnej w Polsce i w żadnym stopniu nie zagraża funkcjonującej obecnie energetyce, w znakomitej większości opartej na węglu kamiennym i brunatnym. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-109.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Kazimierz Szczygielski z Unii Wolności.</u>
          <u xml:id="u-110.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Panie pośle, Unia Wolności ma jeszcze 9 sekund.</u>
          <u xml:id="u-110.3" who="#komentarz">(Poseł Kazimierz Szczygielski: Dziewięć sekund?)</u>
          <u xml:id="u-110.4" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Tak.</u>
          <u xml:id="u-110.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-110.6" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dłużej panu zajmie dojście do mównicy niż czas występowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#KazimierzSzczygielski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W czasie 9 sekund rzeczywiście niewiele można zrobić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Ale niech pan to zrobi dostojnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#KazimierzSzczygielski">Zrobię tak, zgodnie z dyrektywą pana marszałka.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#KazimierzSzczygielski">Chciałem państwu przedstawić w takim razie tylko trzy kwestie.</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#KazimierzSzczygielski">Mówiąc czy dyskutując o polityce ekologicznej, o wszystkich tych kwestiach, które tak precyzyjnie moi poprzednicy omówili, chcę tylko wskazać, że nie tylko w sferze ściśle związanej z ekologią, ale także w ustawach poza obszarem ścisłej ekologii, nastąpiły procesy decyzyjne, legislacyjne w tym parlamencie. Chciałbym zwrócić uwagę na trzy ustawy. Mianowicie na ustawę, która mieści się w kategoriach czystej ekologii, czyli dotyczącą dostępu do informacji. Sądzę, że ta ustawa stanowi pewne dostrojenie do programów, które obowiązują czy są standardem demokratycznym w Unii Europejskiej, ale nie tylko. Chciałem zwrócić uwagę, że to dzięki stanowisku Wysokiej Izby podjęliśmy decyzję dotyczącą ustawy o gospodarce nieruchomościami, że do celów publicznych zaliczamy również działania związane z ochroną środowiska. To jest rozszerzenie katalogu, z tych 10 czy 9 elementów, które były do tej pory; rozszerzyliśmy to również na cele ekologiczne, stawiając to na równi z instrumentami dotyczącymi działania w zakresie celów publicznych, w zakresie infrastruktury technicznej, infrastruktury społecznej.</u>
          <u xml:id="u-113.3" who="#KazimierzSzczygielski">Ustawa, która tutaj też była wspominana - o termomodernizacji. Realnie wspomagamy tych ludzi, tych inwestorów, którzy korzystają ze źródeł niekonwencjonalnych, którzy redukują zużycie energii ze źródeł nieodnawialnych, inaczej mówiąc w ten sposób zmieniamy strukturę spożycia.</u>
          <u xml:id="u-113.4" who="#KazimierzSzczygielski">I na koniec, w ramach tych 9 sekund, za które dziękuję panu marszałkowi, chciałem wskazać na jedną rzecz, która być może umknęła uwagi państwa, może nie wszystkich. Mianowicie od ponad roku prowadzę pewien spór, oczywiście w ramach demokracji i elegancji, z Ministerstwem Finansów na temat podatków pośrednich od produkcji biodiesla z rzepaku. W moim przekonaniu jest to jedna z wielkich szans dla Polski, dla polskiego rolnictwa, dla polskiego przemysłu, dla ekologii także, w kategoriach źródeł odnawialnych, ekonomicznie opłacalnych. Dostrzegły to zarówno kraje Unii Europejskiej, do której zmierzamy, ale także dostrzegła to Republika Czech. Jeśli mamy mówić o całym tym segmencie, o którym debatujemy, o strategii polityki odnawialnej, chciałbym zwrócić uwagę właśnie na ten drobny, jak niektórzy twierdzą, a w moim przekonaniu wielki problem - produkcję z rzepaku, która może, jak powiedziałem, być szansą dla polskiego rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-113.5" who="#KazimierzSzczygielski">W ramach tych 9 sekund chciałem wskazać na niektóre elementy niewykorzystanych szans. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-113.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-114.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Zgłosili się panie i panowie posłowie do zadania pytań.</u>
          <u xml:id="u-114.3" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Czy jeszcze ktoś z pań posłanek i panów posłów chciał się zapisać?</u>
          <u xml:id="u-114.4" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Maniura.</u>
          <u xml:id="u-114.5" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-114.6" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Zamykam listę pytających.</u>
          <u xml:id="u-114.7" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Apeluję do pań posłanek i panów posłów, którzy zgłosili się do zadania pytań, o rzeczowe i szybkie ich zadawanie, ponieważ mamy już godzinę opóźnienia w realizacji porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-114.8" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zadanie pytania pana posła Stanisława Misztala, posła niezrzeszonego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#StanisławMisztal">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W związku z przedstawionymi przeze mnie problemami i dylematami chciałbym zadać dodatkowe pytania o charakterze uzupełniającym do panów ministrów ochrony środowiska.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#StanisławMisztal">Jak rząd wyobraża sobie koordynację polityki w dziedzinie ochrony środowiska w sytuacji, gdy jest to sfera interdyscyplinarna i tak ważna? Sam urząd ministra ochrony środowiska niewiele bowiem zdziała, jeśli nie będzie miał odpowiedniej rangi instytucjonalnej w strukturach rządowych.</u>
          <u xml:id="u-115.2" who="#StanisławMisztal">Po drugie, na jakie środki wspomagające ze strony Unii Europejskiej Polska może liczyć, jeśli chodzi o cele związane z ochroną środowiska? Chodzi mi nie tylko o środki po wejściu naszego kraju do Unii, ale także o środki przedakcesyjne, które w Polsce nie są w pełni wykorzystywane.</u>
          <u xml:id="u-115.3" who="#StanisławMisztal">Po trzecie - o czym już wspomniałem - jakie mechanizmy i instrumenty ekonomiczno-finansowe o charakterze proekologicznym zamierza się wprowadzić? Myślę zresztą, że instrumenty takie będzie już wprowadzał nie ten rząd i nie ta koalicja, ale pomysły i konkretne rozwiązania, również w tej ważnej dla państwa i narodu dziedzinie, jeśli będą dobre, powinien wykorzystać także przyszły rząd.</u>
          <u xml:id="u-115.4" who="#StanisławMisztal">Pytanie czwarte, ostatnie. Dlaczego ministerstwo nie dostrzega wielkich potrzeb Zamojszczyzny w dziedzinie ochrony zagrożonego tam niebywale środowiska, a zwłaszcza czystości rzek i zbiorników wodnych? Jak wiadomo, biedne, rolnicze gminy ziemi zamojskiej nie są w stanie finansować całkowicie ochrony środowiska. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Władysław Józef Skrzypek z klubu AWS zada pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#WładysławJózefSkrzypek">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Mam kilka pytań do pana ministra ochrony środowiska.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#WładysławJózefSkrzypek">Jedną z przedstawionych zasad w polityce ekologicznej państwa jest ukierunkowanie przemysłu umożliwiające podniesienie standardu ochrony środowiska. Przychodzą do mnie przedstawiciele drobnych przedsiębiorstw z Torunia, z Grudziądza i pytają: Panie pośle, jaka jest możliwość, aby unowocześnić nasze zakłady pod względem ekologicznym, czyli produkować tak, aby mniej zaśmiecać środowisko? Ale środki na to są mało dostępne. Jakie rząd środki stosuje i jaką pomoc, aby ci przedsiębiorcy mogli unowocześnić technologię?</u>
          <u xml:id="u-117.2" who="#WładysławJózefSkrzypek">Pytanie drugie. Padło tutaj z ust pana ministra ochrony środowiska Tokarczuka oraz sprawozdawcy Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa stwierdzenie, że od czasu uchwalenia przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w 1991 r. pierwszej polityki ekologicznej państwa nastąpiła wyraźna poprawa ochrony środowiska. Chciałbym prosić pana ministra, aby przedstawił główne dziedziny gospodarki, naszego życia, gdzie widać tę wyraźną poprawę ochrony środowiska. Chciałbym też, aby pan minister dokonał porównania stanu środowiska w Polsce w minionym dziesięcioleciu w stosunku do krajów Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-117.3" who="#WładysławJózefSkrzypek">W ramach rozwoju energetyki odnawialnej zakłada się udział energii odnawialnej, przewiduje się, że będzie to 5,5–6,3%. Unia Europejska zakłada wyższy standard. Chciałbym spytać: Jakie przyczyny spowodowały, że założyliśmy tylko 6,3%, a nie założyliśmy np. 10 czy 14%?</u>
          <u xml:id="u-117.4" who="#WładysławJózefSkrzypek">Pytanie ostatnie dotyczy tego, co już było tutaj poruszone. Zgłaszają się rolnicy z woj. kujawsko-pomorskiego, którzy chcieliby uprawiać rzepak odnośnie do produkcji paliwa ekologicznego. Jakie działania rząd podjął w tym kierunku, aby tym rolnikom czy dać preferencyjne kredyty, czy dopłacać do tego produkowanego paliwa? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Wiesław Woda z klubu PSL zada pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#WiesławWoda">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Biuro Studiów i Ekspertyz w opinii na temat dokumentu „Strategia rozwoju energetyki odnawialnej” stawia autorom zarzut braku spójności między strategią a założeniami polityki energetycznej oraz braku wiarygodnych instrumentów, które mogłyby służyć realizacji celów. Stąd też i mnie się nasuwa wiele wątpliwości i pytań.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#WiesławWoda">Pytam więc: Jak rząd widzi możliwość wykorzystania biopaliw, np. poprzez dodawanie do oleju napędowego oleju rzepakowego lub do benzyn alkoholu bezwodnego? Według wskazania Unii Europejskiej biopaliwa mogą stanowić do 12% zużywanych paliw. Dodawanie np. oleju rzepakowego we wspomnianej ilości pozwoliłoby uprawiać tę roślinę na znacznej powierzchni - według mojej wiedzy to ok. 1,5 mln ha. Stwarzałoby to również potrzebę budowy zakładów przetwórstwa oleju. Ograniczałoby to import paliw. Polska nie jest i pewnie nie będzie już Kuwejtem. Znacząco ograniczyłoby to emisję uciążliwych dla środowiska czynników. Wreszcie, co ogromnie ważne, tworzyłoby to nowe miejsca pracy. Jakie są więc przyczyny, że te propozycje są tak mgliście i niekonkretnie zapisane? To nie są tylko moje słowa, to są opinie Biura Studiów i Ekspertyz. Kiedy realne stanie się używanie biopaliw?</u>
          <u xml:id="u-119.2" who="#WiesławWoda">Ostatnie pytanie. Jakie instytucje państwowe będą odpowiedzialne za realizację tegoż programu? Bo również w ekspertyzie wspomnianej na początku postawiono zarzut, że po prostu jest to na tyle niekonkretne, iż nie wiadomo, kto będzie wdrażał ten program.</u>
          <u xml:id="u-119.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zadanie pytania panią poseł Ewę Tomaszewską z klubu AWS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#EwaTomaszewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Polska w zakresie wód geotermalnych ma największe zasoby w Europie. Wykorzystanie tych zasobów wymaga kosztownych inwestycji, trudnych do podjęcia przez samorządy. Ich efekty będą pozytywne, ale rozłożone w czasie. Stąd też moje pytanie o ułatwienia i zachęty ekonomiczne dla tych, którzy będą mieli zamiar i chęć wdrożyć w życie działania właśnie w tym kierunku, by wykorzystać zasoby naturalne, zasoby odnawialne energii. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Ryszard Brejza z klubu AWS zada pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#RyszardBrejza">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam kilka pytań do pana ministra ochrony środowiska.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#RyszardBrejza">Po pierwsze, jakie znaczenie w realizacji polityki ekologicznej, zdaniem pana ministra, ma przyjęty w Polsce system współfinansowania inwestycji proekologicznych opartych o fundusze ekologiczne?</u>
          <u xml:id="u-123.2" who="#RyszardBrejza">Po drugie, jaką rolę w tym zakresie pełni Bank Ochrony Środowiska, zdaniem pana ministra, jak można byłoby ocenić rolę tego banku, jego wpływ na realizację pokładanych w nim nadziei w świetle struktury własnościowej, jaka panuje w tym banku?</u>
          <u xml:id="u-123.3" who="#RyszardBrejza">I wreszcie: Jakie znaczenie miała reforma samorządowa we wdrażaniu założeń polityki ekologicznej? Czy zdaniem pana ministra pomogła w realizacji założeń polityki ekologicznej, czy też nie? Czy przez ostatnie lata Polska wykorzystała swoją szansę w odniesieniu do polepszenia stanu środowiska naturalnego, czy też wprost przeciwnie? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-123.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Wprost przeciwnie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Seweryn Kaczmarek z klubu SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#SewerynKaczmarek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam pytanie do pana ministra. Dobra polityka ekologiczna to m.in. właściwa polityka zrównoważonego rozwoju transportu. Jak może pan skomentować politykę rządu w zakresie funkcjonowania transportu kolejowego? Przez ostatnie lata kolej w Polsce podlega stałej likwidacji i degradacji, gdy w Europie i na świecie transport kolejowy przeżywa renesans. Czy Ministerstwo Środowiska podjęło działania np. wspólnie z ministerstwem transportu zmierzające do uratowania najbardziej ekologicznego środka transportu? Jeśli tak, to proszę powiedzieć, jakie to były działania, gdyż w przedstawionym dokumencie pod nazwą „II polityka ekologiczna państwa” nie mogę się tego doszukać. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Jan Sieńko z klubu SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#JanSieńko">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Zagadnienia są tak ważne dla gospodarki narodowej, dla ochrony środowiska, że pytań zapewne byłoby multum, ale ze względu na ograniczony czas chciałbym zadać po jednym pytaniu - chodzi o te, które mnie bardzo interesują - z poszczególnych dziedzin. Tak więc w przypadku dokumentu „II polityka ekologiczna państwa” chciałbym prosić, aby pan wskazał, panie ministrze, na praktyczne możliwości realizacyjne w przypadku tego dokumentu, bowiem w jednym z elementów tej polityki pisze się o doskonaleniu funkcjonowania państwowego monitoringu środowiska, a, jak wszyscy wiemy, od wielu lat, od wejścia w życie ustawy o inspekcji ochrony środowiska nie opracowano żadnych, podkreślam: żadnych prawnych rozporządzeń wykonawczych w tej sprawie. Niech pan, panie ministrze, odpowie, czy mamy uwierzyć w to, że ten problem będzie teraz od razu rozwiązywany, skoro nawet nie ma podstawowych aktów wykonawczych. Tym bardziej że robi się to akurat odwrotnie. Takim curiosum jest dla mnie np. porozumienie zawarte między głównym inspektorem ochrony środowiska a głównym inspektorem sanitarnym w sprawie współdziałania inspekcji, w którym proponuje się przejęcie części badań przez inspekcję sanitarną, a wiemy, że laboratoria IOŚ-ów są akredytowane - taki jest wymóg Unii - a tamte po prostu nie, są na gorszym poziomie. Jeżeli więc będziemy podpisywać takie porozumienia, to nigdy nie zrealizujemy tego, na czym nam zależy.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#JanSieńko">I kolejne pytanie dotyczące „Strategii rozwoju energetyki odnawialnej”. Panie ministrze, pytanie jest bardzo proste, może trudniej będzie z odpowiedzią. Kto właściwie opracował ten dokument? Ile kosztowało zlecenie tego opracowania, tej strategii? Ile wydatkowano na to i z jakich źródeł pochodziły pieniądze? Mam tu na myśli źródła łącznie ze środkami KBN, ministerstwa i temu podobne? Po prostu ile kosztowało zlecenie tej strategii? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Ryszarda Stanibułę z klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#RyszardStanibuła">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę skierować kilka pytań do pana ministra. Proszę o szczegółową odpowiedź: Dlaczego w dokumencie o charakterze strategicznym nie wskazano instytucji odpowiedzialnych za wdrożenie poszczególnych planowanych zadań? Kto i za pomocą jakich instrumentów będzie je wykonywał? Dlaczego w dokumencie niedostatecznie skorelowano wszystkie programy i strategie związane z realizacją celów ekologicznych, w tym branżowych strategii gospodarczych? Czy niewystarczające uwzględnienie mechanizmów ekonomiczno-finansowych nie stanie się ewidentną przeszkodą w realizacji zamierzeń w ochronie środowiska? Co legło, panie ministrze, u podstaw braku zawarcia w dokumencie harmonogramu realizacji poszczególnych etapów i zadań proponowanej strategii? Czy z uwagi na interdyscyplinarny charakter energetyki odnawialnej nie należało ustanowić Ministerstwa Gospodarki koordynatorem tych prac? Dlaczego w dokumencie nie wskazano na możliwość wykorzystania takich mechanizmów, jak zwolnienie z cła i podatku granicznego czy też zwolnienie z podatku przedsiębiorstw produkujących w Polsce urządzenia służące do wykorzystywania odnawialnych źródeł energii? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zadanie pytania panią poseł Ewę Sikorską-Trelę z klubu AWS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#EwaSikorskaTrela">Panie Marszałku! Państwo Ministrowie! Panie i Panowie Posłowie! Chciałabym zadać dwa pytania dotyczące dokumentu „II polityka ekologiczna państwa”. Pytania, a może nawet trochę więcej, bo chodzi mi o wyjaśnienia. Otóż w tym dokumencie wśród wielu zapisów znalazłam m.in. taki, który mówi o tym, że wśród metod realizacji polityki ekologicznej państwa priorytet w ochronie zdrowia będzie miało wprowadzenie klasyfikacji i systemu identyfikacji chorób uwarunkowanych niekorzystnym oddziaływaniem czynników. Chciałabym zadać panu ministrowi pytanie. Panie ministrze, według mnie to stanowczo za mało ambitny plan, w Polsce rośnie bowiem coraz bardziej liczba chorób związanych z zatruciem środowiska, chociażby powszechne już dziś alergie czy choroby nowotworowe. Należy, panie ministrze, koniecznie podjąć realizację wielkiego narodowego programu na rzecz ograniczenia tych chorób. Minister ochrony środowiska powinien ściśle współpracować w tej sprawie z ministrem zdrowia i pytanie jest bardzo konkretne. Jakie działania minister ochrony środowiska podejmie bezpośrednio na rzecz zdrowia w ramach ekologicznej polityki rządu? Pan minister przecież wie i rozumie, że człowiek jest najcenniejszym elementem środowiska naturalnego i jemu przede wszystkim powinno się w tym materiale poświęcić bardzo dużo uwagi, a nie znalazłam tego. Kolejne pytanie. Pisze się, że wśród metod realizacji polityki ekologicznej państwa priorytet będzie miało również w przypadku zagospodarowania przestrzennego korzystne dla środowiska przyrodniczego kształtowanie przestrzenne w osadnictwie i w poszczególnych dziedzinach działalności. Jak ten zapis ma się, panie ministrze, do zamierzeń budowania w Polsce coraz większej liczby supermarketów, i to często zlokalizowanych w centrach dużych miast? Ostatnio chociażby w Gdańsku Przymorzu - dużej dzielnicy mieszkaniowej - w samym centrum tej dzielnicy buduje się duży supermarket wbrew protestom lokalnej społeczności. Czy to jest trend zgodny z polityką ekologiczną państwa? Czy minister ochrony środowiska nie powinien wydać jakichś - oprócz obowiązujących uregulowań prawnych - dodatkowych wskazówek co do tego, jak władze lokalne powinny działać w zakresie ochrony środowiska, żeby dostrzegać również element ludzki jako ten najcenniejszy w środowisku naturalnym? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zadanie pytań pana posła Jerzego Zakrzewskiego z klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#JerzyZakrzewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam kilka pytań do przedstawiciela rządu. „Polskim elektrowniom wiatrowym grozi zamknięcie jeszcze przed oficjalnym otwarciem” - to tytuł artykułu bijącego na alarm, jaki ukazał się w tygodniku „Polityka”. W związku z tym artykułem chciałbym zadać pytania. Dlaczego nie jest wykonywane rozporządzenie ministra gospodarki o obowiązkowym zakupie energii ze źródeł odnawialnych? Co będzie ze środkami, które otrzymaliśmy w ramach tzw. ekokonwersji od zagranicznych wierzycieli? Przecież umorzyli oni nam część długów, pod warunkiem że pieniądze zainwestujemy w ochronę środowiska naturalnego, przede wszystkim w odnawialne źródła energii.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#JerzyZakrzewski">I pytania kolejne: Kiedy zostaną zakończone negocjacje z Unią Europejską w obszarze: Środowisko? Ile i jak długie będą przewidywane okresy przejściowe?</u>
          <u xml:id="u-133.2" who="#JerzyZakrzewski">Pytanie następne. Dlaczego „Strategia rozwoju energetyki odnawialnej” nie zawiera programu wykonawczego, w różnych skalach czasowych, i dlaczego zostały pominięte mechanizmy znajdujące się w gestii ministra finansów, jak np. zwolnienie z cła i podatku granicznego czy ulgi podatkowe dla producentów urządzeń związanych z energią odnawialną?</u>
          <u xml:id="u-133.3" who="#JerzyZakrzewski">Pytanie ostatnie. Kto byłby dysponentem środków publicznych - przewidywana jest tu kwota 200–300 mln zł rocznie - gdyż strategia tego nie przewiduje i ani słowa na ten temat nie mówi? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Grzegorz Woźny z klubu SLD, pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#GrzegorzWoźny">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam pytanie zasadnicze, pytanie o kapitalnym znaczeniu, bo chodzi oczywiście o finanse. Z jakich źródeł będzie finansowane wdrożenie „II polityki ekologicznej państwa” i „Strategii rozwoju energetyki odnawialnej” w latach 2001–2002 i oczywiście w latach następnych? Proszę powiedzieć, jakie było - w momencie kiedy Rada Ministrów zajmowała się tymi dwoma dokumentami, tymi dwoma ważnymi tematami - stanowisko ministra finansów w sprawach źródeł finansowania?</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#GrzegorzWoźny">Pytanie drugie. To pytanie na pewno interesuje wielu Polaków, chyba zresztą wszystkich Polaków. Jakich obciążeń z tytułów, które wymieniłem w pierwszym pytaniu, mogą spodziewać się, powinny spodziewać się gospodarstwa domowe? Jakie to będzie obciążenie dla gospodarstw domowych?</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#GrzegorzWoźny">I trzecie pytanie. Mówił o tym pan poseł Zakrzewski, chcę do tego nawiązać, bo jest to też istotne, zasadnicze pytanie. Czy Polsce, czy rządowi zależy na rozwoju ekologicznej energetyki? Jak to możliwe, żeby w Polsce, mimo że jest polecenie ministra gospodarki, zakłady energetyczne nie kupowały ekologicznego prądu? A przecież są to póki co przedsiębiorstwa państwowe. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Antoni Tyczka z klubu AWS zada pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#AntoniTyczka">Panie marszałku, mam pytanie do pana ministra. Moje pytanie wiąże się z odnawialnymi źródłami energii, a dotyczy otrzymywania energii z biomasy. Moim zdaniem istnieje duża szansa rozwoju w tym obszarze i w sposób oczywisty może to ulżyć w odniesieniu do trudnej sytuacji w rolnictwie, choć nie rozwiązuje problemu. Czy nie uważa pan minister, że w zbyt małym stopniu wykorzystujemy to rozwiązanie, produkcję energii w oparciu o biomasę? Czy nie byłoby zasadne bardziej promować to rozwiązanie? Czy nie byłoby zasadne uruchomienie specjalnego programu, który by to rozwiązanie promował?</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#AntoniTyczka">I pytanie drugie. Co było, co jest powodem, że tak późno omawiamy ten dokument? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Marcin Libicki z klubu Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#MarcinLibicki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałbym zadać pytanie panu ministrowi. Czy nie odnosi pan wrażenia, które wydaje się narzucać bardzo silnie, że nastąpiło pewne przechylenie całej polityki ekologicznej, tego stosunku społeczeństwa do sprawy ekologii, w kierunku przyrody, ale nie w kierunku człowieka? Mówi się, że właśnie dla człowieka, a z powodu abstrakcyjnych, wydumanych zasad ekologicznych to „dla człowieka” okazuje się szkodliwe i właśnie szkodzące człowiekowi.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#MarcinLibicki">Dam przykład. Jest zobowiązanie odnośnie do budowniczych autostrad, żeby budowali przejścia dla zwierząt, co podobno - jak prasa podawała - wynosi kilkanaście procent kosztów budowy autostrad. Chociaż autostrada jest najbezpieczniejszym sposobem poruszania się ludzi, opóźnia się budowę autostrad, żeby zwierzętom było wygodniej. Biorąc pod uwagę to, że w Polsce nie ma mowy o żadnej gęstej sieci autostrad, że sprawa się rozbija w gruncie rzeczy tylko o... w najśmielszych projektach mówi się o dwóch autostradach, Wschód-Zachód i Północ-Południe, co jest w ogóle w sferze marzeń, to wymagać w tej sytuacji, żeby budowniczy budował przejścia dla zwierząt, a jednocześnie tych autostrad nie budować i zmuszać ludzi do podróżowania niebezpiecznymi jednak drogami, jest nieporozumieniem. Podobnie jak fakt, że wydaje się pieniądze właśnie na przejścia dla zwierząt, a w Poznaniu np. główna trasa wyjazdowa na Piątkowo, na północ - wiadukt zlikwidowano, ludzie stoją w kilometrowych kolejkach na przejeździe kolejowym i nie ma pieniędzy na odbudowę tego wiaduktu. Czy pan minister nie uważa, że to jest nieporozumienie?</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#MarcinLibicki">Jednocześnie byliśmy świadkami tego czy też słyszeliśmy taką opinię, że powódź w 1997 r. była m.in. spowodowana tym, że ekolodzy uniemożliwili pracę urządzeń ostrzegawczych, które by mogły poinformować wcześniej, ostrzec o tym, że nadchodzi niebezpieczeństwo powodzi. Okazuje się, że dla dobra zwierząt czy przyrody, ponieważ rzekomo te urządzenia miały być szkodliwe, doprowadzono do powodzi.</u>
          <u xml:id="u-139.3" who="#MarcinLibicki">Chciałbym również spytać pana ministra, czy nie uważa pan, że argument, którego pan użył, iż trzeba się wpisywać w trendy światowe w sprawie efektu cieplarnianego, może być generalnym nieporozumieniem, bo nie ma takiego trendu światowego? Stany Zjednoczone nie aprobują protokołu z Kioto, który właśnie odnosi się do efektu cieplarnianego; jednym z argumentów jest to, że w dziejach naszej planety wielokrotnie następowały okresy ocieplenia i oziębienia, wtedy kiedy w ogóle nie było mowy o żadnym wpływie gospodarki. Ten efekt cieplarniany wcale nie jest tak oczywisty. Ja rozumiem, że z dostosowania się do tego może być jakaś „odwrotna” korzyść dla Polski, dlatego że można sprzedać, że tak powiem, ten swój „przydział” zanieczyszczenia. Ale myślę, że argument o trendach światowych jest argumentem dosyć niepewnym.</u>
          <u xml:id="u-139.4" who="#MarcinLibicki">Czy nie uważa również pan minister, że angażowanie się wprost państwa lub samorządów w jakąś gospodarkę dotyczącą tak zwanej energii odnawialnej lub nieodnawialnej jest nieporozumieniem? W to się powinny angażować osoby prywatne, prywatne przedsiębiorstwa. Jeżeli ktoś zanieczyszcza środowisko, powinien być karany, jeżeli zanieczyszcza je w stopniu przekraczającym pewną granicę, trzeba mu uniemożliwić to szkodliwe zanieczyszczanie. Natomiast to, żeby państwo miało udzielać jakichś kredytów na taką produkcję, a nie na inną... Energia jest towarem i towar powinien być kupowany przez odbiorcę wtedy, kiedy jest tani, a nie powinien być kupowany, kiedy jest drogi. Na jego cenę zaś powinny mieć wpływ względy rynkowe, a nie wydumana w ministerstwie polityka ekologiczna. W tych względach rynkowych będzie też na pewno się mieścił element szkodliwości, który nie powinien wynikać z jakichś „zielonych podatków” - są one zupełną fantazją socjalistyczną - tylko powinien wynikać ewentualnie z tego, że produkcja danej energii jest po prostu zakazana ze względu na jej szkodliwość - ale nie dlatego, że ktoś sobie wydumał, iż lepiej brać energię z wiatraków. Przypomnę, że to, co widzi wielu z nas i może tym się sugeruje - wiatraki w Niemczech - to po prostu zabawki dla ludzi zamożnych, a nie dla tych, którzy mają wielkie kłopoty finansowe. Kupujmy energię tańszą niezależnie od tego, z jakich źródeł pochodzi, a jeżeli pochodzi ze źródeł szkodliwych, wtedy powinna być zakazana.</u>
          <u xml:id="u-139.5" who="#MarcinLibicki">Tak więc pytam pana ministra, czy nie uważa pan, że rola państwa powinna się ograniczyć do zakazu, a nie do dotacji, niższych kredytów i jakiegoś własnego gospodarowania? Gospodarowanie, prowadzenie przedsiębiorstw nie jest rolą państwa, tylko rolą przedsiębiorców. Czy pan minister podziela taką opinię?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pani posłanka Zofia Krasicka-Domka z klubu AWS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#ZofiaKrasickaDomka">Panie Marszałku! Panowie Ministrowie! Panie i Panowie Posłowie! Pozwolę sobie zadać cztery pytania.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#ZofiaKrasickaDomka">Panie ministrze, jak wygląda faktycznie realizowanie rozporządzenia o obowiązku zakupu energii ze źródeł odnawialnych?</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#ZofiaKrasickaDomka">Drugie pytanie. W dzisiejszej debacie otrzymaliśmy informację o opracowywaniu programu w odniesieniu do energii wiatrowej jako programu modelowego do 2005 r. Czy są planowane programy z zagospodarowaniem innych zasobów energii odnawialnych, np. energii z wód geotermalnych czy z gorących skał?</u>
          <u xml:id="u-141.3" who="#ZofiaKrasickaDomka">Trzecie pytanie. Czy mogę prosić o interpretację, co znaczy zwrot: wirtualne zasoby energii ze źródeł odnawialnych? Czyżby podważane były wyniki badań udokumentowanych zasobów opracowane przez polskie autorytety naukowe? Takie stwierdzenie padło w czasie debaty z trybuny sejmowej.</u>
          <u xml:id="u-141.4" who="#ZofiaKrasickaDomka">Nawiązuję także do pytania pani poseł Sikorskiej-Treli. Jak pan minister ocenia budowanie właśnie supermarketów, szczególnie w ochronnej strefie B uzdrowisk, a także pomysły na budowę stacji paliw płynnych w strefie B uzdrowiska, czemu towarzyszy oczywiście wzmożony ruch samochodowy i emitowanie spalin? Ma to miejsce w Rabce Zdroju w uzdrowisku dziecięcym. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Jan Chmielewski z klubu AWS zada pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#JanChmielewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam pytanie do przedstawicieli rządu w związku z licznymi, według mnie tendencyjnymi, wręcz nieprawdziwymi wypowiedziami odnośnie do polskich lasów. Pytam: Czy wysokie noty wystawione polskiemu leśnictwu przez niezależne gremia międzynarodowe, o czym ostatnio pisała prasa, postęp procesu certyfikacji gospodarki leśnej, o czym mówiłem w wielu oświadczeniach, nie dowodzą tego, że polskie leśnictwo, dzięki pracy także w obecnej kadencji rządu prof. Jerzego Buzka, jest na właściwej drodze rozwoju i jest przygotowane do standardów rozwiniętych krajów Europy, w tym także członków Unii Europejskiej?</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#JanChmielewski">Następne pytanie. Jak nasza „II Polityka Ekologiczna Państwa” prezentuje się w porównaniu do innych krajów byłego bloku radzieckiego, gdzie, wiemy, do ochrony środowiska nie przykładano należytej wagi, mówiąc grzecznie?</u>
          <u xml:id="u-143.2" who="#JanChmielewski">Kolejne pytanie. Jak ta polityka, w sytuacji gdy mamy wieloletnie zapóźnienie cywilizacyjne, czego doświadczyliśmy na starcie transformacji ustrojowej naszego kraju, ma się do standardów rozwiniętych krajów Europy i świata?</u>
          <u xml:id="u-143.3" who="#JanChmielewski">Ostatnie pytanie. Jakie główne czynniki wpłynęły na zauważalną poprawę stanu środowiska po 1989 r. do chwili obecnej? Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pani posłanka Katarzyna Maria Piekarska z klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej - pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#KatarzynaMariaPiekarska">Szanowny Panie Marszałku! Koleżanki i Koledzy! Panie Ministrze! Chciałabym się skupić w swoich pytaniach na edukacji ekologicznej. Wydaje mi się to niezmiernie ważne, ponieważ do czego prowadzi brak edukacji ekologicznej, to widzieliśmy przed chwilą w wystąpieniu pana posła Libickiego. Rzeczywiście marginalnie potraktowano, panie ministrze, edukację ekologiczną, a powinien to przecież być ważki element w polityce ekologicznej państwa. Jeżeli tak się nie stanie, jeżeli nie będzie presji społecznej i udziału społeczeństwa w realizacji tego programu, to pozostanie on na papierze.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#KatarzynaMariaPiekarska">Oto moje pytania. Jak kształtuje się współpraca resortów edukacji narodowej i ochrony środowiska w zakresie edukacji ekologicznej? Czy zechciałby pan minister to przedstawić i ocenić, jak ta współpraca się kształtuje? Dlaczego Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej tak mało środków przeznacza na edukację ekologiczną, skoro każda złotówka zainwestowana w edukację ekologiczną przynosi konkretne zyski? Jak wygląda kwestia podręczników ekologii na różnych szczeblach nauczania?</u>
          <u xml:id="u-145.2" who="#KatarzynaMariaPiekarska">Na koniec zadam pytanie, sprowokowana wystąpieniem pana posła Libickiego. Panie ministrze, czy prawdą jest, że to właśnie przepisy międzynarodowe zobowiązują nas do budowy przejść dla zwierząt przy autostradach, bo w Unii Europejskiej już dawno zrozumiano, że przyroda stanowi pewną całość i oszczędności w tym względzie po prostu się nie opłacają? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Tadeusz Wrona z klubu AWS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#TadeuszWrona">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Czas wyraźnie uświadomić sobie, co daje naszemu krajowi rozwój energetyki odnawialnej. To nowe miejsca pracy, miejsca tym cenniejsze, iż powstające na obszarach wiejskich. To impuls dla rozwoju krajowej myśli technicznej, to ochrona czystości atmosfery i wód. Nie bójmy się wielkich słów: to budowa bezpieczeństwa energetycznego, służąca utrwalaniu naszej suwerenności przez ochronę przed cenowym i politycznym dyktatem państw eksporterów tradycyjnych surowców energetycznych.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#TadeuszWrona">Energetyka wykorzystująca biomasę, gaz wysypiskowy, gaz uzyskany z oczyszczalni ścieków, a także energetyka oparta na małych elektrowniach wodnych może się rozwijać bez publicznych dotacji. Wystarczy znieść bariery prawne, wystarczy zagwarantować pewność zbytu produkowanej energii. Gdy brać pod uwagę potencjał Polski, jeśli chodzi o te źródła energetyczne, zbyt pesymistyczne wydaje się założenie, że w 2010 r. z OZE uzyskamy jedynie 7,5% energii pierwotnej. Uważam, że śmiało można postawić przed sobą cel ambitniejszy, uzyskanie do 2010 r. wskaźnika unijnego: 12% energii ze źródeł odnawialnych. Chciałbym zapytać pana ministra: Czy nie należałoby postawić sobie tego ambitniejszego celu i czy nie należałoby skorygować wskaźników?</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#TadeuszWrona">Kwestia druga. Żyjemy w kraju, w którym jest stały problem nadprodukcji rolniczej, stałej nadwyżki produkcji zbóż i ziemniaków, w kraju posiadającym duży, w małym stopniu wykorzystany, potencjał istniejących gorzelni. Jeśli co roku lokuje się środki publiczne w interwencyjny skup płodów rolnych i dotowanie eksportu tych płodów, dlaczego nie jest dla nas opłacalne przetwarzanie tych nadwyżek w biopaliwa?</u>
          <u xml:id="u-147.3" who="#TadeuszWrona">Kolejne pytanie. Co roku mamy w Polsce do czynienia z lokalnymi powodziami. Co 4 lata powodzie mają charakter katastrofy. Wiemy, że dla naszego bezpieczeństwa konieczne są inwestycje w system małej retencji. Pytam więc: Dlaczego nie tworzy się modelu inwestycji publiczno-prywatnych, łączących małe zbiorniki wodne z systemem małych elektrowni?</u>
          <u xml:id="u-147.4" who="#TadeuszWrona">Kolejna kwestia. W Polsce jest odłogowanych blisko 2 mln ha. Czemu nie stymulujemy wykorzystania tych obszarów pod plantacje roślin energetycznych? Społecznym nieszczęściem jest brak pracy na terenach wiejskich. Dlaczego zatem Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa nie wspiera rozwoju wiejskiej energetyki opartej na wykorzystaniu biomasy? Dlaczego na ten cel nie przeznaczamy środków z SAPARD?</u>
          <u xml:id="u-147.5" who="#TadeuszWrona">Kolejna kwestia. Polska ma największy w Europie zasób wód geotermalnych. To niewykorzystany skarb. Podhale, Pyrzyce to przykłady działań konkretnych. Energetyczne wykorzystanie zasobów geotermalnych może stać się specjalnością polskiej techniki. Dlaczego nie ukierunkowuje się odpowiednio środków na badania naukowe nad wykorzystaniem tego skarbu?</u>
          <u xml:id="u-147.6" who="#TadeuszWrona">Możemy i powinniśmy przyjąć ambitniejsze założenia dotyczące wykorzystania odnawialnych źródeł energetycznych. Konieczne jest jednakże skoordynowanie prac. Podstawą powinna być ustawa określająca zasady pomocy państwa w zakresie racjonalnego użytkowania energii oraz rozwoju energetyki opartej na źródłach odnawialnych. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Czesław Pogoda z klubu SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#CzesławPogoda">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Swoje pytania kieruję do pana ministra. Panie ministrze, za chwilę, w następnym punkcie, będziemy rozpatrywać poprawki Senatu do ustawy o środkach żywienia zwierząt. Jest między posłami duża kontrowersja w sprawie wykorzystywania przy produkcji pasz środków genetycznie zmodyfikowanych. W 2000 r. pan minister wydał zgodę na import do Polski śruty sojowej, która, jak wiemy, jest genetycznie zmodyfikowana. Co było podłożem takiej decyzji? Jakie kryteria pan, panie ministrze, zastosował w tej kwestii? Proszę jeszcze odpowiedzieć, jaki wpływ na środowisko naturalne, na łańcuch pokarmowy ma ta przywożona do Polski śruta sojowa. Bardzo proszę o odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Józef Bergier z klubu AWS.</u>
          <u xml:id="u-150.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Przepraszam, nie miałem zapisanego pana posła Maniury.</u>
          <u xml:id="u-150.3" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Teraz poseł Maniura, bo zanim pan poseł Bergier pozapina marynarkę, to jeszcze pan zada pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#EdwardManiura">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#EdwardManiura">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! 3 krótkie pytania.</u>
          <u xml:id="u-151.2" who="#EdwardManiura">Pierwsze pytanie chciałbym zadać w nawiązaniu do wypowiedzi tych posłów, którzy poruszali problem biopaliwa z rzepaku. Od roku pojawiają się dyskusje na ten temat, a naprawdę nie wiemy, gdzie leży przeszkoda. Czy ta przeszkoda jest po stronie Ministerstwa Gospodarki, czy po stronie Ministerstwa Finansów? Czy państwo w ogóle ten problem dostrzegacie i staracie się poprzeć program, który rozwiązałby wiele problemów?</u>
          <u xml:id="u-151.3" who="#EdwardManiura">Drugie pytanie dotyczy komunikacji zbiorowej. Nie doszukałem się w przedstawionym dokumencie jakiegoś kierunku preferencji komunikacji zbiorowej względem komunikacji indywidualnej. Myślę, że to jest bardzo istotne. W krajach wysoko rozwiniętych widzimy takie elementy w polityce transportowej, a to jest przecież również związane z ochroną środowiska.</u>
          <u xml:id="u-151.4" who="#EdwardManiura">Ostatnie pytanie wiąże się z powodzią. Czy w związku z zaangażowaniem się Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w usuwanie skutków powodzi jednostki samorządu terytorialnego, które w tym roku planowały rozpoczęcie inwestycji ekologicznych, mogą liczyć na wsparcie ze środków NFOŚiGW? Czy to wsparcie będzie ograniczone, czy też w takim zakresie, jak było przewidywane na bieżący rok? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Teraz proszę pana posła Józefa Bergiera.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#JózefBergier">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Swoje pytanie kieruję do pana ministra środowiska. Omawiany dokument rządowy „Strategia rozwoju energetyki odnawialnej” daje szansę zadania pytań dotyczących spraw regionalnych.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#JózefBergier">Panie ministrze, jedną z większych zapowiadanych inwestycji w naszym kraju jest propozycja tureckiego przedsiębiorcy związana z zagospodarowaniem lotniska w Białej Podlaskiej, związana z ewentualną koniecznością wycięcia znacznej ilości hektarów lasów. W mediach spotykamy się z informacjami o rzekomym małym zaangażowaniu rządu w przewidywaną inwestycję, która może być dużą szansą rozwoju gospodarczego dla Białej Podlaskiej i okolic.</u>
          <u xml:id="u-153.2" who="#JózefBergier">Panie ministrze, jakie jest stanowisko ministra środowiska w sprawie możliwości wykorzystania miejscowych lasów pod tak oczekiwaną w tym regionie Polski inwestycję?</u>
          <u xml:id="u-153.3" who="#JózefBergier">Dziękuję panu marszałkowi za możliwość zadania pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Wojciech Nowaczyk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#WojciechNowaczyk">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#WojciechNowaczyk">Wysoki Sejmie! Mam pytanie z pogranicza energetyki odnawialnej, ale na pewno mieszczące się w zakresie ekologii i ochrony środowiska.</u>
          <u xml:id="u-155.2" who="#WojciechNowaczyk">Jak informują mnie gazownicy, a jestem z nimi w bliskich kontaktach, w Polsce mamy duże zasoby odkrytych złóż gazu ziemnego, które zabezpieczają 30-letnie pokrycie potrzeb energetycznych, jeśli chodzi o gaz, dla Polski. Pytanie: Dlaczego się nie uruchamia ich eksploatacji, a, o dziwo, podejmuje się działania mające na celu sprowadzenie do Polski o 30% droższego gazu ziemnego ze Szwecji? Jest to tym bardziej ważne, godne zastanowienia, teraz, w tym okresie, gdy Polska przeżywa, i będzie przeżywać, ostry kryzys w gospodarce finansowej. Bardzo prosiłbym o odpowiedź. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Jan Kulas wypadł z kolejki. Proszę bardzo o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#JanKulas">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#JanKulas">Przepraszam, ale na posiedzeniu komisji finansów sprawozdawałem bardzo ważną ustawę o finansowym wspieraniu inwestycji. Nie ma w tej chwili ważniejszego imperatywu niż pomoc dla gospodarki, dla rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw.</u>
          <u xml:id="u-157.2" who="#JanKulas">Tylko dwa pytania. Panie ministrze, jak układa się współpraca Ministerstwa Środowiska z samorządami lokalnymi, z samorządami terytorialnymi w zakresie kształtowania lokalnej polityki ekologicznej? W jaki sposób Ministerstwo Środowiska wspiera samorządy, zachęca je do kształtowania dojrzałej, profesjonalnej polityki ekologicznej?</u>
          <u xml:id="u-157.3" who="#JanKulas">Drugie, ostatnie pytanie. Panie ministrze, zapytuję o królową polskich rzek, o Wisłę. Wisła, szczególnie delta Wisły, Nogat, Szkarpawa, to jest szczególny obszar, który wymaga ochrony i wsparcia. Panie ministrze, o jakich nakładach finansowych należałoby mówić, jakie działania organizacyjne i finansowe należałoby podjąć, aby Wiśle i jej dopływom przywrócić podstawowy stan czystości wód? A więc zapytuję, innymi słowy, o oczyszczalnie na Wiśle, szczególnie w dużych miastach, takich jak Warszawa i Kraków. Niektóre oczyszczalnie są już na ukończeniu, np.: w Grudziądzu, Toruniu; moje miasto Tczew podjęło taką wielką inwestycję w swoim czasie. Jakie działania podejmie resort ochrony środowiska, aby wesprzeć te miasta, aby rzeczywiście w najbliższych latach cały system ochrony rzeki Wisły został zakończony? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Były to pytania dodatkowe.</u>
          <u xml:id="u-158.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana ministra środowiska Antoniego Tokarczuka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#AntoniTokarczuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pan marszałek pozwoli, że podzielę się z zastępcami, jeżeli chodzi o odpowiedzi, zgodnie z naszymi wystąpieniami wstępnymi. Dlatego odpowiem na to pytanie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Jest taki obyczaj sejmowy, że ministrom zawsze pozwalamy.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#AntoniTokarczuk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#AntoniTokarczuk">Chciałbym się jeszcze krótko odnieść do wystąpień. Muszę powiedzieć, że pogląd pana posła Czesława Śleziaka jest mi bliższy niż pogląd pana posła Żelichowskiego, jeżeli chodzi o finansowanie. Pan poseł Żelichowski żałuje, że z budżetu nie przeznacza się coraz więcej pieniędzy, natomiast pan poseł Śleziak mówił, że nastąpiły za małe zmiany, jeżeli chodzi o samofinansowanie środowiska - ten pogląd jest mi bliższy. Chciałbym też, żeby to samofinansowanie odbywało się w większym zakresie. Myślę, że do tego będziemy stopniowo dochodzić. Z budżetu nie można wydawać coraz więcej pieniędzy przede wszystkim dlatego, że nastąpiła zmiana ustrojowa organizacji państwa, wiele zadań przekazano samorządom. Poza tym państwo bierze na siebie poręczenia za kredyty zagraniczne. Mało tego, najważniejsze jest to, żeby coraz więcej pieniędzy było przeznaczanych na inwestycje ekologiczne. Dobrze, że są źródła pozabudżetowe, bo jakie są kłopoty z budżetem, to widzimy. Dzięki temu mogę spać stosunkowo spokojnie, spokojniej niż inni ministrowie, dzięki temu, że mamy bardzo dobry system finansowania inwestycji ekologicznych w kraju.</u>
          <u xml:id="u-161.2" who="#AntoniTokarczuk">Odniosę się do uwag pana posła Żelichowskiego. Otóż, po pierwsze, panie pośle, jak już pan mi osobiście stawia zarzut, to niech pan mówi zgodnie ze stanem faktycznym. To nie ja odwołałem prezesa Banku Ochrony Środowiska. Po drugie, jeżeli chodzi o las. Dyrektor Lasów Państwowych na posiedzeniu komisji szczegółowo przedstawił, jakie było uzasadnienie. Nie chcę mówić o szczegółach, ale powiem, że nie mogłem zabronić Lasom Państwowym zrobienia dobrego interesu. Taką sumę, jaką dostały za te akcje, są w stanie dobrze spożytkować i nie uzyskałyby ich z dywidend, nawet gdyby te dywidendy były znaczące przez następne lata. Po drugie, panie pośle, w 1997 r. Najwyższa Izba Kontroli, której prezesem nie był członek AWS tylko PSL, zaleciła pozbywanie się udziałów i akcji w spółkach skarbu państwa, więc wykonały one to zalecenie i to był jeden z ważnych motywów. Mogę pana zapewnić, że Lasy Państwowe nie przeżywają kryzysu, kryzys przeżywa, o czym pan doskonale wie, gospodarka drzewna. Tu jest przyczyna kryzysu i pewnych trudności, również płatniczych, Lasów Państwowych, bo chodzi o to, że za sprzedane drewno trudno jest uzyskać odpowiednie pieniądze i w odpowiednim czasie. To był jeden z powodów, który skłonił Lasy Państwowe do sprzedaży, by mieć te pieniądze, które mogą spożytkować w jak najbardziej efektywny i dobry sposób.</u>
          <u xml:id="u-161.3" who="#AntoniTokarczuk">Jeżeli chodzi o cierpkie uwagi pana posła Oksiuty, to mam nadzieję, że nie wszyscy posłowie SKL mają taki stosunek do ochrony środowiska jak pan poseł. Myślę, że żaden dokument pana posła by nie zadowolił. Skoro jednak nie ma tam dyscypliny w głosowaniu, to sądzę, że wielu posłów SKL wyrazi prawdziwą troskę o ochronę środowiska w naszym kraju.</u>
          <u xml:id="u-161.4" who="#AntoniTokarczuk">Pan poseł Misztal pytał o pozycję ministra środowiska w rządzie, o koordynację. Myślę, że to już jest sprawa przyszłości. Byłem członkiem, czy nawet w ostatnim czasie zastępcą, komitetu zrównoważonego rozwoju. Członkowie komisji ochrony środowiska uważali, że to za mało. Osobiście nie starałem się dla siebie o funkcję wicepremiera, ale jeżeli minister środowiska, mój następca, zostanie wicepremierem, to pewnie dla ochrony środowiska będzie bardzo dobrze.</u>
          <u xml:id="u-161.5" who="#AntoniTokarczuk">Muszę zaprotestować przeciwko twierdzeniu, że nie wykorzystujemy środków przedakcesyjnych. Otóż Polska w ubiegłym roku i w tym roku wykorzystała co do jednego eurośrodki z funduszy ISPA i była pierwszym krajem, który w pełni wykorzystał te środki i wykorzysta.</u>
          <u xml:id="u-161.6" who="#komentarz">(Poseł Radosław Gawlik: Na papierze.)</u>
          <u xml:id="u-161.7" who="#AntoniTokarczuk">Tak, są pewne trudności, ale wykorzysta, panie pośle, wykorzysta. Są pewne bardzo trudne procedury, ale nie jest to nasza wina, strony polskiej, przecierane są szlaki, ale jest nadzieja, że stanie się to szybciej, w tym roku bowiem procedury te są już przyspieszone i pieniądze w następnym roku przyjdą szybciej.</u>
          <u xml:id="u-161.8" who="#AntoniTokarczuk">Pan poseł Władysław Skrzypek pytał o środki dla przedsiębiorstw. Takimi środkami - oczywiście dla przedsiębiorstw prywatnych, nie dla publicznych czy samorządowych - dysponuje Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, który uznając swoiste priorytety, wspiera preferencyjnymi kredytami pewne przedsięwzięcia inwestycyjne. Taka jest możliwość, zarówno Bank Ochrony Środowiska, jak i NFOŚ mogą pomóc tylko w tej formie.</u>
          <u xml:id="u-161.9" who="#AntoniTokarczuk">Jeżeli chodzi o dziedziny naszego życia, w których nastąpiła większa poprawa, najkrócej mówiąc, największe osiągnięcia mamy w zakresie ochrony powietrza. Ja podawałem już wskaźniki, nie będę do nich wracał. „Czarny trójkąt” jest tego najlepszym przykładem, „czarny trójkąt”, który obecnie jest już „zielonym trójkątem”. Dzięki międzynarodowej współpracy osiągnęliśmy tak znaczące sukcesy i możemy się tym nawet chwalić. Średnie postępy obserwujemy, jeżeli chodzi o ochronę czystości wód. Mówiłem - 78%, oczyszczamy więcej. O tym, jak ogromne są potrzeby, też już powiedziałem, ponad połowa mieszkańców naszego kraju nie korzysta jeszcze z oczyszczalni, trzeba tu wyłożyć ogromne sumy, niektórzy szacują, że dostosowanie tej dziedziny do wymogów Unii Europejskiej będzie kosztowało nas 15 mld euro. I to jest właśnie ta suma. Odpowiadając na pytanie pana posła dotyczące tego, jak my wyglądamy w porównaniu do innych krajów, wyrażę to kwotowo. Szacujemy, że żeby dorównać standardom Unii, która w praktyce także nie wszystkich przestrzega, bo z oczyszczalniami też tam różnie bywa, to musimy przygotować od 35 do 40 mld euro. Jest to ogromna suma, tylko - trzeba to zawsze podkreślać - że to nie jest haracz na rzecz Unii, to są pieniądze, które wydajemy na nasze potrzeby, na ochronę naszego środowiska, naszej przyrody; to nie jest haracz. Dlatego niech ta suma nie przeraża i będziemy się starać, w najbliższych latach zapewne wszyscy będziemy się starać, by znalazły się pieniądze na ten cel.</u>
          <u xml:id="u-161.10" who="#AntoniTokarczuk">Pan poseł Ryszard Brejza pytał, jakie znaczenie ma system finansowania funduszy ekologicznych w Polsce. Ostatnia sytuacja dowodzi, nawet właśnie kryzys budżetowy, że narodowy system finansowania przez narodowe i inne fundusze zdał egzamin. Dzięki temu ochrona środowiska broni się, bo zawsze istnieje niebezpieczeństwo - bez względu na to, kto rządzi - zabrania środków przeznaczonych na ochronę środowiska, bo drzewa, lasy nie przyjdą do Warszawy protestować, jak robią to górnicy czy pielęgniarki. Najłatwiejsze, najmniej ryzykowne jest podejmowanie takich decyzji. Tymczasem ten system jest autonomiczny. Zgadzam się z panem posłem Śleziakiem, że zaczyna on być niewystarczający, bo wpływy są coraz mniejsze, ale jest on na tyle dobry, proszę państwa, że Unia Europejska podsyła nam uczniów, małą Słowenię czy nawet wielkie Chiny, które zjawiły się po to, żeby podpatrzyć system finansowania ochrony środowiska w Polsce. System ten jest sprawdzony, ale trzeba oczywiście znajdować nowe źródła finansowania i urynkowiać rynek ochrony środowiska, zwłaszcza jeśli chodzi o odpady, gospodarkę odpadami, bo właśnie w tej dziedzinie - o czym mówiłem we wstępnym wystąpieniu - mamy ogromne zaległości, jesteśmy właściwie na początku drogi i w to chyba nie będziemy angażować budżetu, tu powinno być miejsce na inicjatywy przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-161.11" who="#AntoniTokarczuk">Rola BOŚ. Pan poseł Żelichowski mówił o ogromnych niegdyś zyskach BOŚ. To jest prawda, że kiedyś były one ogromne, tylko to nie może być tak, że BOŚ, będąc monopolistą, żeruje na NFOŚ. Mam nadzieję, zresztą to widać, że jak do tej pory współpraca się jakoś układa, mają być podpisane nowe umowy. Oczywiście jako minister środowiska chciałbym, by BOŚ wykorzystywał pewne atuty, nie może natomiast być monopolistą. Jeżeli NFOŚ musiałby kierować takie strumienie pieniędzy, jakich oczekuje bank w celu zapewniania mu wysokich zysków, to oczywiście byłoby to najłatwiejsze rozwiązanie, nie ma jednak powodów, by przeznaczać te pieniądze w pierwszym rzędzie na utrzymanie banków i na zyski banków, ale na ochronę środowiska. Stan pewnej równowagi musi być tu osiągnięty i w tym kierunku zmierzają intensywne prace prowadzone pod moim nadzorem, o tym chciałem pana posła zapewnić, jak również pana posła Brejzę. Większość akcji ma narodowy fundusz, jest to bank z przewagą kapitału polskiego i bank jest zainteresowany tą działalnością na niwie ochrony środowiska, a mając pewne atuty, lepsze rozeznanie, powinien je wykorzystywać.</u>
          <u xml:id="u-161.12" who="#AntoniTokarczuk">Jakie jest znaczenie reformy samorządowej? Jest pewne utrudnienie - o tym trzeba powiedzieć - bo samorządy dostały zadania, a nie zawsze dostały środki, nie zawsze mają przygotowane kadry. Niejednokrotnie musiałem tłumaczyć się z tego, że nie jest najlepiej, jeżeli chodzi o zarządzanie ochroną środowiska właśnie na niższych poziomach. To jest dla nas ogromne zadanie. Populizm nawołuje do ograniczania administracji, a w dziedzinie ochrony środowiska, gdy porównujemy się do innych krajów, to właściwie trudno to porównywać, bowiem 1 urzędnik u nas przypada na 10 czy 5 gdzie indziej i w tej sytuacji trudno nawet utrzymywać kontakty. Musimy tę współpracę zacieśniać, poprawiać. Reforma samorządowa natomiast dała świetne wyniki z tego powodu, że samorządy naprawdę zaangażowały się w ochronę środowiska, budując oczyszczalnie i nie tylko. Samorządom należą się wielkie słowa uznania za to, że tak poważnie potraktowały zadania z dziedziny ekologii.</u>
          <u xml:id="u-161.13" who="#AntoniTokarczuk">Pan poseł Kaczmarek pytał, czy ja pomagam ministrowi transportu, jeżeli chodzi o wspieranie transportu kolejowego. Oczywiście wspieram tak, jak mogę, tzn. my bardzo życzliwe odnosimy się do wszystkich propozycji legislacyjnych, rozporządzeń, wspieramy w tym ministra. Proszę sprawdzić, że jeżeli minister transportu podejmuje inicjatywy związane z koleją, zawsze ma we mnie sojusznika. Tyle mogę zrobić i tyle robię.</u>
          <u xml:id="u-161.14" who="#AntoniTokarczuk">Odniosę się teraz do jednego z pytań pana posła Jana Sieńki. Rzeczywiście jeżeli chodzi o rozporządzenia dotyczące monitoringu, są pewne opóźnienia, ale chciałbym pana uspokoić, panie pośle, dlatego że właśnie dzięki wejściu nowych ustaw nie będzie przeszkód przy wprowadzaniu rozporządzeń regulujących tę materię. Do tej pory były utrudnienia natury prawnej.</u>
          <u xml:id="u-161.15" who="#AntoniTokarczuk">Pan Marcin Libicki mówił o przechyleniu. Są organizacje skrajne, skrajniejsze, mogę natomiast powiedzieć, że jeśli o mnie chodzi, nie można chyba zarzucić przechyłu w żadną stronę. Ja zasady zrównoważonego rozwoju traktuję dosłownie i mocno, czego dowodem jest to, że za rzekomo nadmierną ochronę przyrody, chodzi o Białowieżę, dostałem jajami, a za ochronę ludzi, bezpieczeństwo ludzi i dostępność Tatr dostałem tortem.</u>
          <u xml:id="u-161.16" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Zakrzewski: Ale w torcie też są jaja, panie ministrze.)</u>
          <u xml:id="u-161.17" who="#AntoniTokarczuk">Chyba jako jedyny z ministrów czy polityków. Idę drogą zrównoważonego rozwoju i oczywiście na żadne przechyły nie można sobie tu pozwolić, bo trzeba chronić przyrodę. Mówiąc skrótowo...</u>
          <u xml:id="u-161.18" who="#komentarz">(Głos z sali: Na papierze.)</u>
          <u xml:id="u-161.19" who="#AntoniTokarczuk">... Tatry mają być nie tylko dla świstaków, ale również dla Polaków i innych turystów.</u>
          <u xml:id="u-161.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-161.21" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale zwierzęta przechodzą.)</u>
          <u xml:id="u-161.22" who="#AntoniTokarczuk">Jeżeli chodzi o przejścia dla zwierząt, to są standardy międzynarodowe, o czym...</u>
          <u xml:id="u-161.23" who="#komentarz">(Głos z sali: To co się robi?)</u>
          <u xml:id="u-161.24" who="#AntoniTokarczuk">... pani poseł mówiła. Jest to sprawa inwestorów i budowa dróg czy autostrad, dróg w Poznaniu ma się nijak do tego typu inwestycji. Trzeba chronić zwierzęta, nie są to nadmierne wydatki, inwestorzy budujący autostrady kalkulują i tu nic specjalnego się nie dzieje.</u>
          <u xml:id="u-161.25" who="#AntoniTokarczuk">Pan poseł Jan Chmielewski pytał, czy podzielam wysoką ocenę Lasów Państwowych, czy Lasy Państwowe są przystosowane do standardów Unii Europejskiej. Myślę, że Lasów Państwowych inne kraje, nawet unijne, mogą nam zazdrościć. Lasy mają określone problemy, ale te lasy istnieją, w innych bardziej rozwiniętych krajach lasów jest znacznie mniej. Osiągamy określone standardy, certyfikaty i mogę zgodzić się z wysoką oceną, dobrą opinią, jaką cieszą się lasy i w kraju, i za granicą.</u>
          <u xml:id="u-161.26" who="#AntoniTokarczuk">Pani poseł Katarzyna Piekarska pytała o współpracę z MEN. Ta współpraca jest dobra, mamy podpisane odpowiednie umowy, które przynoszą określone rozwiązania, jeżeli chodzi o edukację; zainteresowane osoby mogę z tym zapoznać przy pierwszej okazji. Nie podzielam obaw pani poseł, że narodowy fundusz za mało pieniędzy przeznacza na edukację; tych pieniędzy przeznacza się coraz więcej, ministerstwo też te środki przeznacza, ale oczywiście na edukację nigdy dość pieniędzy, bo wiadomo, że edukacja i świadomość ekologiczna jest rzeczą podstawową, natomiast te środki są zwiększane i to tyle na plus mogę zapisać.</u>
          <u xml:id="u-161.27" who="#AntoniTokarczuk">Pan poseł Maniura pyta, czy w związku z tym, że narodowy fundusz musi łożyć na usuwanie szkód popowodziowych nie ulegną zmniejszeniu środki przeznaczone na inwestycje ekologiczne samorządów. Mogę również uspokoić. Po pierwsze, jest przecież zgoda parlamentu na to, by narodowy fundusz mógł wydać sto milionów więcej, żeby nie uszczuplać środków na realizację innych celów, a sam narodowy fundusz ogłosił teraz teraz taki program czy właściwie zmienił zasady finansowania inwestycji i, rzeczywiście można to sprawdzić, jest bardziej przyjazny samorządom, oby chciały one w pełni z tego korzystać. Samorządy mają określone trudności, obawiam się, że mogą mniej chętnie korzystać ze środków narodowego funduszu. Natomiast tych środków zapewne wystarczy.</u>
          <u xml:id="u-161.28" who="#AntoniTokarczuk">Jeżeli chodzi o pytanie pana posła dotyczące Białej Podlaskiej, o te 1700 ha. Proszę się nie dziwić, że gdy pada pytanie, czy Lasy Państwowe za moją aprobatą zgodzą się na wycięcie 1700 ha, to ja oczywiście od razu staję na baczność i dokładnie badam, o co chodzi. Po pierwsze, ta sprawa będzie zbadana. Po drugie, jaki jest stan obecny? Oczywiście ta sprawa jest przedmiotem analiz prawników, bo, proszę państwa, co to znaczy, że inwestor oczekuje wydzierżawienia tychże lasów czy tych terenów na 35 lat, ma powstać tam uniwersytet, osiedle, tor wyścigowy formuły pierwszej, a po 35 latach co Lasy Państwowe z tym zrobią? Jest takie pytanie. To są bardzo złożone problemy i to jest dopiero początek analizy tego problemu. Tutaj nie można oczekiwać natychmiastowych nieprzemyślanych decyzji.</u>
          <u xml:id="u-161.29" who="#AntoniTokarczuk">Pan poseł Jan Kulas pytał też o współpracę z samorządami lokalnymi, już odpowiedziałem właściwie. Ta współpraca ma oczywiście charakter głównie finansowy, ale też i merytoryczny, spotykamy się w różny sposób. Myślę, że w przyszłości, kiedy już mamy wprowadzone nowe ustawodawstwo, ta współpraca musi być bardziej intensywna, bo do tej pory, kiedy jeszcze nie mieliśmy ustaw, trudno było edukować samorządy. Teraz następuje moment, że ta współpraca musi być bardzo intensywna.</u>
          <u xml:id="u-161.30" who="#AntoniTokarczuk">Jeżeli chodzi o pytanie pana o Wisłę, to mogę powiedzieć, że wczoraj rząd powołał pełnomocnika do spraw programu dla Wisły. Jest nim sekretarz czy podsekretarz stanu w moim ministerstwie, a chodzi o co? Chodzi o to, żeby przyspieszyć pewne działania, bo po tej wielkiej powodzi bardzo przejęliśmy się Odrą, i słusznie, Wisłę traktowaliśmy trochę po macoszemu, a Wisła pokazała, że też potrafi być groźna. Nie możemy czekać na zrealizowanie programu dla Odry i nie realizować programu dla Wisły. Już półtora roku temu podpisałem porozumienie ze Związkiem Miast Nadwiślańskich, z marszałkami, wojewodami w sprawie utworzenia programu dla Wisły do 2020 r., bo to jest przecież program wieloletni, a powołanie tego pełnomocnika i podjęcie działań ze strony rządu w najbliższym miesiącu powinno przyspieszyć stworzenie tego programu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-161.31" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-161.32" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Stanisław Zając)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#StanisławZając">Pan poseł Stanisław Żelichowski w trybie sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-162.2" who="#StanisławZając">Moment, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#StanisławŻelichowski">Panie Marszałku! Ponieważ czas mojego wystąpienia był niezmiernie krótki, stawiałem tezy, przypuszczam, że dlatego nie zostałem zrozumiany, stąd dwa, trzy krótkie sprostowania i to do pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#StanisławŻelichowski">Panie Ministrze! Mówiąc o tym, że został zniszczony czy osłabiony system finansowania ochrony środowiska, wskazałem, nie mówiłem tego, bo nie miałem czasu, że w Banku Ochrony Środowiska 44% akcji miał narodowy fundusz, 7% miały Lasy, czyli tym sposobem minister miał pośrednio wpływ na ten bank. Z chwilą kiedy sprzedał pan, czy wyraził na to zgodę, 7% akcji Lasów Państwowych, stracił pan możliwość wpływu na ten bank. I proszę nie mówić, że to była bardzo dobra cena, bo przypomnę, że blisko rok temu bank szwedzki kupił po 115 zł akcje chyba od Banku Handlowego, a po roku od Lasów kupił po 101, czyli interes być może był dobry, dla państwa jakby mniejszy. W każdym razie minister traci możliwość wpływania na ten bank, to daje na pewno szansę ministrowi, że ludzie z Bydgoszczy, którzy się znaleźli w zarządzie, w radzie banku, nie zostaną odwołani, bo nie mając wpływu, będzie to trudne, ale tak to się stało.</u>
          <u xml:id="u-163.2" who="#StanisławŻelichowski">Druga rzecz, pan minister zarzuca, że podałem, iż za duże jest finansowanie z budżetu państwa. Otóż do tej pory zawsze to było ok. 5% i te 5%, jak mówiłem, jeszcze w 1997 r. stanowiło około miliarda złotych. Teraz, jak popatrzymy na statystykę, to z 1,7 produktu krajowego brutto finansowanie ochrony środowiska spadło do poniżej 1, czyli i w budżecie państwa, i w innych środkach to finansowanie jest mniejsze, po prostu mniej wykonujemy inwestycji ekologicznych i to nam zarzucała również Unia Europejska, że tak się stało.</u>
          <u xml:id="u-163.3" who="#StanisławŻelichowski">I trzecia sprawa, pytałem pana ministra, czy będą środki z narodowego funduszu na przygotowanie gleby, bo są wyprodukowane sadzonki. Warto, żeby ktoś się w tym zakresie odniósł, bo wobec finansowania zadań budżetowych narodowy fundusz odmówił wsparcia tego; obawiam się, że to zostanie zmarnowane, więc to było główną treścią mojego pytania. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#StanisławZając">Zanim udzielę panom posłom głosu, chcę tylko stwierdzić, że panowie ministrowie dopiero rozpoczęli cykl odpowiedzi. A więc jeżeli ktoś nie otrzymał odpowiedzi na pytanie, kwestia będzie aktualna. Kiedy zabiorą głos wszyscy panowie ministrowie, być może wiele spraw zostanie wyjaśnionych. Dlatego udzieliłem głosu panu posłowi Żelichowskiemu, wierząc, że będzie to sprostowanie.</u>
          <u xml:id="u-164.2" who="#StanisławZając">Proszę bardzo, pan minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#AntoniTokarczuk">Jeżeli chodzi o środki na zalesianie, sprawa nie jest przesądzona i za wcześnie pan ogłosił tutaj poddanie się.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#AntoniTokarczuk">Jeżeli chodzi o ludzi z Bydgoszczy to nie są to gorzej przygotowani i kompetentni ludzie,...</u>
          <u xml:id="u-165.2" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Zakrzewski: A przynajmniej swoi.)</u>
          <u xml:id="u-165.3" who="#AntoniTokarczuk">... więc tej wycieczki nie rozumiem, panie pośle. Natomiast dziwię się, że nie było protestów, kiedy wojewódzkie fundusze wyzbywały się akcji na rzecz Kredyt Banku. Wtedy protestów nie było i rzeczywiście niestety ochrona środowiska straciła wiele procent; szkoda, że wtedy właśnie nikt nie protestował.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Środowiska pana Janusza Radziejowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#JanuszRadziejowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym dodać kilka uzupełnień do odpowiedzi, której udzielił pan minister w zakresie II polityki ekologicznej państwa, i problemów z nią związanych. Zacząłbym od uzupełnienia dotyczącego autostrad, żeby sprawę przeciąć. Jak dotychczas Ministerstwo Środowiska uzgadniało wszystkie odcinki autostrad, poza jednym przypadkiem Warszawy. I to właśnie ze względu na zdrowie ludzi, na protesty części społeczeństwa uznaliśmy, że dopóki te sprawy nie zostaną wyjaśnione, niezałatwione, jeśli chodzi o ich przebieg zgodnie z interesami mieszkańców, nie możemy tego uzgodnić. Natomiast jeśli chodzi o inne przypadki, tak jak pan minister mówił są to przypadki jednostkowe, zresztą również uzasadniające się gospodarczo, ponieważ część tych tzw. zielonych pomostów dotyczy migracji zwierząt łownych, a to na pewno na pieniądze da się przełożyć.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#JanuszRadziejowski">Były pytania dotyczące, powiedzmy, sfery planowania przestrzennego; chodzi mi tutaj o kwestię supermarketów i ich wpływ na jakość życia mieszkańców. Otóż, tak jak powiedziałem w swojej prezentacji, we wprowadzeniu do II polityki rzeczywiście jest dużym nieszczęściem, że planowanie przestrzenne w Polsce przeżywa głęboki kryzys. Problem polega na tym, że kompetencje w tym zakresie są, powiedzmy, lokalne i w gruncie rzeczy żaden minister nie może decydować o takiej czy innej lokalizacji jakiegokolwiek obiektu. Natomiast jest narzędzie, które w naszym kraju od lat istnieje, a w tej chwili uległo wzmocnieniu - jest to system ocen oddziaływania na środowisko, czyli pełna procedura ocen oddziaływania na środowisko, które zakłada partycypację czynnika społecznego. Jeśli rzeczywiście ta lokalizacja jest niezgodna z interesami lokalnej społeczności, można doprowadzić do jej powstrzymania; rząd może tutaj wykonać pewne działania, jeśli mimo wszystko jakaś lokalna władza będzie w tym momencie już łamała prawo. Natomiast w przypadku gdy odbywa się to zgodnie z planem zagospodarowania przestrzennego, ze wszystkimi procedurami, w zasadzie nikt nie jest w stanie tego zabronić.</u>
          <u xml:id="u-167.2" who="#JanuszRadziejowski">Następna sprawa, dotycząca związków między Ministerstwem Zdrowia a Ministerstwem Środowiska. Przede wszystkim chciałbym podkreślić, i dla mnie przynajmniej jest to całkowicie jasne, że wszelkie działania dotyczące ochrony środowiska, czyli wprowadzenie nowych ustaw i egzekwowanie, a także działanie inspekcji w zakresie np. poprawy jakości wody czy powietrza, są na pewno czynnikiem sprzyjającym zdrowiu, podobnie jak przepisy dotyczące ograniczenie hałasu - w tej chwili wchodzi nowe rozporządzenie w tym zakresie. Polityka w tym obszarze jest uzgadniana z ministrem zdrowia. W innych przypadkach, np. nowych zjawisk dotyczących organizmów genetycznie zmodyfikowanych, także przecież ściśle współpracujemy.</u>
          <u xml:id="u-167.3" who="#JanuszRadziejowski">Przy okazji odpowiedź na pytanie jednego z panów posłów dotyczące decyzji o sprowadzeniu do kraju śruty sojowej. Otóż chciałbym powiedzieć, że odbywało się to na podstawie przepisów wykonawczych do ustawy o ochronie środowiska, starej już w tej chwili. Tu oczywiście minister zobowiązywał do wydawania takiej zgody, ale po pełnej konsultacji z odpowiednim ministrem, czyli ministrem rolnictwa, który poprzez swoje służby stwierdził, że taka transakcja jest możliwa i że nie ma to widocznie negatywnego wpływu na zwierzęta, a taka żywność może zostać wprowadzona na nasz rynek. Jeśli państwo zechcecie to przeanalizować, naprawdę te zgody dotychczas były wydawane bardzo sporadycznie. Nowe prawo, które w tej chwili zostało wprowadzone, przewiduje dosyć skomplikowane procedury i pełną współpracę wszystkich służb odpowiedzialnych za sprawy weterynaryjne, dotyczące produkcji żywności, zdrowia ludzi itd. W proces decyzyjny są wprowadzone wszystkie możliwe inspekcje plus odpowiednie fachowe gremia i bez ich zgody nie ma możliwości wprowadzenia na polski rynek wyrobów zawierających organizmy genetycznie zmodyfikowane. Ta ustawa, państwo mieli okazję się z tym zapoznać, jest zresztą już w tej chwili krytykowana przez część fachowców za nadmierną restrykcyjność. Na pewno wszyscy będziemy obserwowali, jak będzie się ona sprawdzała w praktyce.</u>
          <u xml:id="u-167.4" who="#JanuszRadziejowski">Były też pytania dotyczące integracji Polski z Unią Europejską. Otóż rzeczywiście mieliśmy nadzieję, że uda się zamknąć w I półroczu, pod prezydencją szwedzką - czyli ten termin minął 1,5 miesiąca temu - negocjacje w zakresie ochrony środowiska. Okazało się, że sprawa jest znacznie bardziej skomplikowana; z różnych powodów. Powiedzmy też, że Unia przeszła na negocjacje bardzo techniczne, dotyczące szczegółów i praktycznie od 16 lutego do dzisiaj wymieniamy bardzo szczegółowe pytania i odpowiedzi dotyczące naszych problemów. Udało nam się w tym czasie mocno zawęzić obszar, do którego mają oni wątpliwości i mamy nadzieję, że w najbliższym raporcie przygotowanym dla krajów członkowskich komisja stwierdzi, że te negocjacje mogą być tymczasowo zamknięte. Być może uda się to zamknąć w czasie posiedzenia komitetu zastępców członków Unii Europejskiej, które jest planowane bodajże w październiku. Mamy taką nadzieję i sygnały, które nam na to pozwalają.</u>
          <u xml:id="u-167.5" who="#JanuszRadziejowski">Natomiast trzeba też powiedzieć, że jeśli chodzi o Polskę, jest to szczególnie trudny problem dla negocjacji, bo my bronimy swoich interesów, m.in. samorządów, przedsiębiorstw, które muszą naszym zdaniem mieć czas na dostosowanie się - w przeciwieństwie do innych krajów, które kierują się swoimi interesami i rezygnują z wielu okresów przejściowych czy też zgadzają się na pewne rozwiązania, które proponuje komisja, strona unijna. My uważamy, że musimy tu do końca załatwić sprawy, tak by były one do realizacji przez nasze samorządy i nasze przedsiębiorstwa, które przecież głównie ponoszą koszty, jeśli chodzi o ochronę środowiska. Dlatego te negocjacje powinny trwać, dopóki się ich nie zakończy również ku naszemu zadowoleniu. Jesteśmy krajem dużym, w stosunku do pozostałych, które już to zamknęły, są to jednak nieporównywalne wielkości i proszę o tym pamiętać.</u>
          <u xml:id="u-167.6" who="#JanuszRadziejowski">W tej chwili - było tu jeszcze takie pytanie - my występujemy o 11 okresów przejściowych i mamy sygnały, że są one do zaakceptowania, przynajmniej ze strony krajów członkowskich. Ale pamiętajmy, że tam są również pewne interesy wewnętrzne, w dodatku w sytuacji... Przepraszam, kontynuuję ten temat, ale były też pytania o porównywanie jakości stanu środowiska w Polsce i w innych krajach kandydujących, także w krajach, które są członkami. Oczywiście jest to bardzo obszerne zagadnienie, które można by było bardzo długo tłumaczyć, ale właśnie w tej sprawie dotyczącej integracji europejskiej mamy kolejne przykłady, że wiele krajów członkowskich, i to nawet takich, które były członkami założycielami Unii, po prostu nie wdrożyło tych przepisów, które tu nie tak dawno z woli naszego parlamentu zostały wprowadzone w Polsce. I po kolei wychodzi, że np. Belgia nie ma odpowiednich mechanizmów prawnych dla regulacji, także Luksemburg czy jakieś inne kraje, które piętnuje komisja. A jednocześnie można to traktować również jako ostrzeżenie dla krajów członkowskich - będziemy z wami negocjowali dopóty, dopóki będzie wszystko jasne. Są to sprawy, które się toczą. My jesteśmy gotowi i uważamy, że przedstawiliśmy takie materiały, takie informacje, że możemy to zamknąć w każdej chwili, ale nie tylko od nas to zależy.</u>
          <u xml:id="u-167.7" who="#JanuszRadziejowski">Była też mowa o kosztach. Pan minister mówił, że jest to ok. 40 mld zł; kwestia, czy są to realne sumy. Dotychczas zgodnie z wszystkimi przepisami, które tu powstały, zadania w ochronie środowiska to zadania samorządów, zadania przedsiębiorców. Oni będą ponosili koszty. Jest też system narodowych funduszy ekologicznych, który działa szalenie efektywnie. I teraz dyskutując np. o zmianach na tzw. podatki zielone, proszę pamiętać, że takie tezy są czasami lansowane przez ekspertów ekonomicznych, ale jednocześnie ci eksperci chętnie by zlikwidowali wszystkie fundusze celowe, w tym fundusz ochrony środowiska. I przed podjęciem takich decyzji, należy się mocno zastanowić, czy to będzie ekwiwalentna zamiana, czy nie okaże się, że z tych różnych podatków czy innych takich mechanizmów tych pieniędzy będzie po prostu znacznie mniej niż w przypadku tego mechanizmu, który w tej chwili posiadamy. W tej chwili dyskusja z każdym ministrem finansów na temat zwolnień podatkowych, importowych itd. w odniesieniu do różnych wyrobów związanych z poprawą jakości środowiska jest raczej, jak państwo doskonale wiecie, trudna, i nie tylko dla tego rządu czy obecnego ministra. Na pewno będzie trudna również w przyszłości.</u>
          <u xml:id="u-167.8" who="#JanuszRadziejowski">Chciałbym również — ponieważ padło pytanie dotyczące ekokonwersji i przeznaczenia środków na energię odnawialną — powiedzieć, że Fundacja Ekofundusz, która zajmuje się wykonywaniem tej ekokonwersji, traktuje bardzo poważnie problem energii odnawialnej. Proszę przejrzeć informacje, które na pewno bardzo chętnie udostępni kierownictwo fundacji, że ostatnio zaangażowano się w szereg profesjonalnych projektów dotyczących energii odnawialnej; są to profesjonalne kotłownie na biomasę, są to zarówno słoma, jak i drewno, są to elektrownie wiatrowe. Ekofundusz to realizuje, tak że na pewno, jeśli chodzi o to zobowiązanie, jest to również wykorzystywane.</u>
          <u xml:id="u-167.9" who="#JanuszRadziejowski">Ponieważ pan minister w zasadzie poruszył wszystkie ważniejsze problemy, myślę, że to chyba najważniejsze kwestie, które mógłbym dodać. Jeśli ktoś z państwa posłów uzna, że to za mało, będziemy oczywiście próbowali odpowiedzieć tutaj bezpośrednio lub w formie pisemnej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-167.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Środowiska pana Marka Michalika.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#MarekMichalik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym bardzo krótko odnieść się do pytań, na które nie padły jeszcze odpowiedzi. Przede wszystkim chcę powiedzieć, że strategia rozwoju odnawialnych źródeł energii w dużej części nakierowana jest na rolnictwo. W związku z tym, jak sądzę, będzie korzystna, jeśli chodzi o znalezienie nowych miejsc pracy w rolnictwie. Apelowałbym więc z tego miejsca w imieniu rządu o rozważanie tego przez Wysoką Izbę, bo dalsze losy tej strategii zależą od tego, jakie będzie głosowanie. Chodzi o uwzględnienie tego elementu, że z pewnością dla rolnictwa jest to niezwykle ważny dokument. Bez tego dokumentu, jak sądzę, będzie pewien chaos, a na pewno finansowanie, jeżeli chodzi o odnawialne źródła energii, będzie w dalszym ciągu dosyć, powiedzmy, chaotyczne, a nie usystematyzowane.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#MarekMichalik">Pan poseł Sieńko powiedział, że biomasa została potraktowana w tym dokumencie priorytetowo, inni posłowie mówili z tej trybuny jakby powątpiewając, czy to rzeczywiście z tą biomasą jest tak, jak jest zapisane w dokumencie, co pokazuje dosyć dużą rozbieżność w Wysokiej Izbie, jeśli chodzi o poglądy w tej kwestii. Ona jest potraktowana priorytetowo, jeżeli weźmie się pod uwagę, że biomasa to nie jest jakiś jeden element tylko po prostu bardzo wiele elementów. Przecież mówimy tutaj o biopaliwach, o gnojowicy, o gazie, o drewnie, o słomie, więc to jest bardzo skomplikowany program wykonawczy, który będzie dopiero przygotowywany przez rząd. Nie było najłatwiej ten program przygotować i dlatego nie zaczęliśmy od niego tylko od programu energetyki wiatrowej.</u>
          <u xml:id="u-169.2" who="#MarekMichalik">Strategia, o czym mówił pan poseł Sieńko, a ja chcę polemizować z tym, nie jest zachowawcza. Ta strategia nie jest zachowawcza, ona jest bardzo odważna w celu politycznym, jak również w tych zadaniach, które zostały przypisane poszczególnym ministrom, bo tam minister finansów, minister gospodarki, minister rolnictwa i inni ministrowie bądź szefowie urzędów centralnych mają zapisane bardzo konkretne zadania do wykonania. I oni za to odpowiadają, natomiast minister środowiska, jak Wysoka Izba to porówna, ma znacznie mniej tych zadań zapisanych po swojej stronie. Właściwie dlatego ta strategia jest taka bardzo, można powiedzieć, interdyscyplinarna, a zadania podzielone pomiędzy poszczególnych ministrów.</u>
          <u xml:id="u-169.3" who="#MarekMichalik">Padał tutaj zarzut, że ten dokument nie jest zharmonizowany z innymi dokumentami. Pojawiało się to w różnych wystąpieniach, także pana posła Sieńki, w szczególności że on nie jest zharmonizowany z założeniami polityki energetycznej państwa. I tak w istocie jest, że założenia polityki energetycznej państwa były przyjmowane wcześniej przed tym dokumentem i przed długookresową strategią zrównoważonego rozwoju, ale chcę powiedzieć, że jednocześnie minister gospodarki został zobowiązany do przygotowania tzw. wariantu ekologicznego, czwartego wariantu ekologicznego założeń polityki energetycznej państwa. Te prace w Ministerstwie Gospodarki trwają i ten wariant zostanie Radzie Ministrów przedstawiony. Ten wariant, jak sądzę, będzie już uwzględniał te dane. W związku z tym mogę chyba powiedzieć z tego miejsca, że w tym momencie kiedy ów wariant ministra gospodarki zostanie przyjęty, nastąpi pełna harmonizacja tego dokumentu ze wszystkimi innymi dokumentami.</u>
          <u xml:id="u-169.4" who="#MarekMichalik">Padał także taki zarzut, że właściwie tutaj mechanizmów ekonomicznych nie ma. Pan minister Tokarczuk wspominał z tego miejsca, że w Polsce finansowanie ochrony środowiska ma charakter bardzo autonomiczny, i dobrze, że ma charakter autonomiczny, dlatego że nie jest wystawione na różnego rodzaju trudności budżetowe. Rzeczywiście tak jest, ale przecież jeżeli mówimy, że nie ma finansowania, a my wskazujemy tutaj, że będą to finansowały w najbliższym czasie fundusze ekologiczne, to tak naprawdę jest to olbrzymie finansowanie na rzecz tej strategii. Takiego finansowania z pewnością nie mają Niemcy, Szwedzi i inne państwa Unii Europejskiej, dlatego że nie mają funduszy ekologicznych. Tam jest tak, że te środki płyną od inwestorów i pewnie częściowo z dotacji budżetu państwa, tak jak np. przy okazji akcji 100 tys. dachów w Niemczech.</u>
          <u xml:id="u-169.5" who="#MarekMichalik">Wiele państwa pytań dotyczyło terminu. Chcę powiedzieć, że to jest niezwykle trudny temat.</u>
          <u xml:id="u-169.6" who="#MarekMichalik">Tutaj zgadzam się z panią poseł Krasicką-Domką, która pyta o wirtualne zasoby. Oczywiście nie są to żadne wirtualne zasoby, tylko prawdziwe zasoby. Te zasoby są, tylko dotarcie do nich i wykorzystanie ich, i technologie, które trzeba zastosować, są bardzo drogie, stanowią one o tym, że jest pewien kłopot, jeżeli chodzi o finansowanie tych przedsięwzięć. Najlepszym przykładem jest największa geotermia, geotermia podhalańska, która przecież jest realizowana od kilku lat i jeszcze nie jest zakończenia. To są bardzo duże koszty, które trzeba ponieść. W momencie kiedy będzie przygotowywany program wdrożeniowy dla energetyki geotermalnej, właśnie trzeba będzie przeskoczyć ten najbardziej ważny moment - jak i skąd uruchomić środki, jakie zastosować mechanizmy finansowe, żeby przynajmniej były te środki na początek, bo później wiadomo, że już ten zwrot następuje i on jest znacznie łatwiejszy. Tu są potrzebne środki do uruchomienia. Budżet państwa ich nie ma i, jak sądzę, w najbliższym czasie nie będzie ich posiadał.</u>
          <u xml:id="u-169.7" who="#MarekMichalik">Jeśli chodzi o pytanie pana posła Władysława Skrzypka dotyczące 6,3% w założeniach polityki energetycznej, to chcę powiedzieć, że w tym dokumencie jest zapisane 7,5% i to jest znacznie więcej, to znacznie ambitniejszy cel aniżeli ten, który zakłada wariant najbardziej w tej chwili ekologiczny założeń polityki energetycznej państwa.</u>
          <u xml:id="u-169.8" who="#MarekMichalik">Z kolei pan poseł Tadeusz Wrona mówił o tym, że te 7,5% i 12% to jest zbyt mało jego zdaniem, że mogłoby to być więcej i wtedy to by był ambitny cel. Ale naszym zdaniem, biorąc pod uwagę fakt, że zainteresowanie energetyką odnawialną widoczne jest dopiero od początku lat dziewięćdziesiątych i że w tej materii poprzedni Sejm nie podjął rezolucji, a poprzedni rząd w związku z tym nie podjął żadnych działań i dopiero ten Sejm podjął rezolucję i ten rząd przygotował program, to tak naprawdę my rzeczywiście jesteśmy na początku drogi.</u>
          <u xml:id="u-169.9" who="#MarekMichalik">Pan poseł Woda pytał o harmonizację z innymi dokumentami, odpowiedziałem na ten temat. Pytał także o kwestię dotyczącą biopaliw. Chcę powiedzieć, że w tej strategii jest zapisany obowiązek komponowania paliw z etanolem, dolewania ich do benzyn. I to, jak sądzę, powinno być w dłuższej perspektywie bardzo korzystne, ten trend powinien się zwiększać. Tak samo jeżeli chodzi o paliwo dieslowskie, o paliwo rzepakowe, jest to jeden z elementów oczywiście biomasy.</u>
          <u xml:id="u-169.10" who="#MarekMichalik">Pan poseł Woda pytał, kto będzie odpowiedzialny za realizację tego programu dotyczącego biomasy. Odpowiedź brzmi - minister rolnictwa i minister gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-169.11" who="#MarekMichalik">Jeśli chodzi o dość prowokacyjne pytanie pana posła Sieńki, ile ten dokument kosztował, sugerujące, że ten dokument był przygotowywany na zewnątrz przez jakąś wyspecjalizowaną firmę, to odpowiadam, że on nic nie kosztował, dlatego że powstał w ministerstwie środowiska przy współpracy ze stowarzyszeniami zajmującymi się energetyką odnawialną. Owszem, były wcześniejsze ekspertyzy, ale robione gdzieś w połowie lat dziewięćdziesiątych, w 1997 r., które oczywiście były wykorzystane do przygotowania tego dokumentu.</u>
          <u xml:id="u-169.12" who="#MarekMichalik">Pan poseł Stanibuła także mówił o koordynatorze tego programu, twierdząc, że właściwie nie powinien to być minister środowiska. Sądzę, że ministrowi środowiska udało się zrobić dużą rzecz, udało się przekonać wszystkich ministrów i Radę Ministrów co do przyjęcia tej strategii. My sobie poczytujemy to za olbrzymi sukces, jak sądzę, nas wszystkich, wszystkich Polaków i za ochronę środowiska w ogóle. Dlaczego to minister środowiska się tym zajął? Dezyderat był komisji ochrony środowiska i w momencie kiedy trafił do rządu, oczywiście trafił jako dezyderat tej komisji do właściwego ministra i był to minister środowiska, i taka była decyzja, żeby tym zajął się minister środowiska.</u>
          <u xml:id="u-169.13" who="#MarekMichalik">Pan poseł Zakrzewski i pan poseł Woźny podjęli temat obowiązkowego zakupu energii, jak również pan poseł Gawlik mówił o tym, że są tutaj pewne problemy, jeżeli chodzi o ten obowiązkowy zakup energii. Zgadzając się z tym, że rzeczywiście tutaj te problemy są i one wynikają z tego, że oczywiście energia z odnawialnych źródeł ma inną cenę, aniżeli ta, która jest ze źródeł konwencjonalnych...</u>
          <u xml:id="u-169.14" who="#komentarz">(Poseł Marcin Libicki: Przepraszam, o ile droższa z odnawialnych?)</u>
          <u xml:id="u-169.15" who="#MarekMichalik">To jest bardzo różnie, trudno mi w tej chwili się odnosić, bo to trzeba byłoby po prostu porównać z poszczególnymi komponentami, ale jest droższa.</u>
          <u xml:id="u-169.16" who="#komentarz">(Poseł Marcin Libicki: Czyli my dopłacamy?)</u>
          <u xml:id="u-169.17" who="#MarekMichalik">To znaczy niektóre technologie nie są droższe. Jeżeli mówimy na przykład, które w tej chwili technologie mogą być konkurencyjne wobec konwencjonalnych, to trzeba powiedzieć, że np. spalanie drewnem, spalanie słomą, czy większe ciepłownie są absolutnie konkurencyjne wobec energetyki konwencjonalnej. Dotyczy to także gazu wysypiskowego. Natomiast jeżeli chodzi o inne źródła, takie jak geotermia czy źródła słoneczne, to one obecnie jeszcze nie są konkurencyjne z różnych przyczyn, między innymi ze względu na to, że obecnie rynek krajowy, na przykład rynek urządzeń, jest jeszcze bardzo wąski, bardzo skromny, niekonkurencyjny. Trzeba znaleźć mechanizmy, żeby to wspomóc.</u>
          <u xml:id="u-169.18" who="#komentarz">(Głos z sali: My dopłacamy.)</u>
          <u xml:id="u-169.19" who="#MarekMichalik">Pan poseł Antoni Tyczka zapytał, kiedy będzie przygotowany program dotyczący biomasy. Odpowiadam: będzie on w następnym roku, jest przygotowywany. Taki harmonogram został przyjęty w ministerstwie.</u>
          <u xml:id="u-169.20" who="#MarekMichalik">Pan poseł Libicki poruszył kwestię efektu cieplarnianego. Włączył się w nurt, w opinie prezentowane obecnie w Stanach Zjednoczonych, stwierdzające, że nie ma żadnego efektu cieplarnianego, że nic nam nie grozi, że nie żyjemy w szklarni i w związku z tym nie musimy podejmować działań, dlatego że wszystko toczy się obok nas i nie mamy na to żadnego wpływu. Sądzę, że ta teza bardzo słabo się broni. Nawet w Stanach Zjednoczonych bardzo słabo się broni. Jest to teza, która jest potrzebna temu dużemu krajowi dlatego, że ich emisja gazów cieplarnianych stanowi 38% emisji wszystkich gazów cieplarnianych, które są wypuszczane do atmosfery i w związku z tym ich zobowiązania wobec tego protokołu spowodowałyby głęboki krach gospodarki amerykańskiej. W ten sposób udowadnia się, że to nie jest efekt cieplarniany, lecz są to kwestie związane z długookresowymi zmianami klimatycznymi, które występują na ziemi. Sądzę, że ta teza się nie broni w żadnym z krajów Unii Europejskiej. Jest to sprawdzone, jest wiele ekspertyz, które wskazują na to, że zwiększona emisja CO2, metanu i innych gazów cieplarnianych ma wpływ na powstawanie efektu szklarniowego.</u>
          <u xml:id="u-169.21" who="#MarekMichalik">Jeśli chodzi o element, o który pan poseł zapytał: czy lepsze jest postępowanie administracyjne i kary: zanieczyszczasz - płacisz, czy lepiej jest stosować różnego rodzaju mechanizmy, takie jak dotacje na rzecz ochrony środowiska, to chcę powiedzieć, że przede wszystkim w Polsce mamy zupełnie inny system finansowania ochrony środowiska, z którego, jak sądzę, wszyscy powinniśmy być dumni. Polega on na tym, że są pożyczki, dotacje, wspomaganie, współfinansowanie, montaż finansowy, i to się w Polsce sprawdza. Dlatego wszyscy - zarówno poprzednie rządy, jak i ten rząd - jesteśmy w stanie osiągać tak dobre efekty.</u>
          <u xml:id="u-169.22" who="#MarekMichalik">Pan poseł Maniura zapytał o biopaliwa. Właściwie powiedziałem na ten temat. Będzie odpowiedzialny za wskazanie tych mechanizmów finansowych - czy to będą ulgi, czy to będą dotacje, czy to będą inne podatki graniczne, czy zmiany w VAT - i zaprezentuje je minister finansów. Komisja będzie działała pod jego przewodnictwem.</u>
          <u xml:id="u-169.23" who="#MarekMichalik">Ostatnia kwestia. Pan poseł Nowaczyk pytał o kwestie związane z gazem, dotyczące tego, że Polska jest w trakcie zawierania kontraktu na dostawy gazu droższego aniżeli dostarczany teraz. Sądzę, że w Polsce sytuacja jest następująca. Mamy paliwa kopalne, które są zinwentaryzowane. Wiemy ile ich jest. Obecnie są one najtańsze i powinniśmy z nich korzystać. Powinniśmy z nich korzystać w umiarkowany sposób. Tak jak powiedział na początku pan poseł Śleziak, właściwie zasoby przyrody w Polsce nie są niewyczerpane. One nie są niewyczerpane. To są źródła nieodnawialne. Dlatego też powinniśmy o nie dbać. Dzisiaj mówimy o źródłach odnawialnych. Możemy je w bardzo swobodny sposób wykorzystywać i powinniśmy wykorzystywać, bo to jest w interesie Polski. Gaz jest także źródłem nieodnawialnym i ma już swoje miejsce na rynku polskim. Sądzę, że najważniejszą kwestią jest tak naprawdę bezpieczeństwo energetyczne zarówno w skali kraju, całej Polski, jak i w skali lokalnej. Dla bezpieczeństwa w skali lokalnej jest bardzo ważne wykorzystywanie odnawialnych źródeł energii, a dla bezpieczeństwa kraju jest potrzebny kontrakt, o który pan poseł pytał. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-169.24" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-169.25" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Jan Król)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#JanKról">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#JanKról">Głos zabierze pan poseł Czesław Śleziak, przedstawiciel komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#CzesławŚleziak">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#CzesławŚleziak">Ponieważ wiem, że jest pewne zniecierpliwienie, jako że wyznaczony czas został przekroczony, wobec tego ograniczę się do przedstawienia dwóch uwag, tym bardziej że ani do mnie, ani do sprawozdawcy pana posła Madeja nie było pytań. Do mnie skierowana była prośba o wyjaśnienie. Pan poseł Oksiuta stwierdził, że komisja w sprawozdaniu wniosła o przyjęcie projektu dotyczącego „Strategii rozwoju energetyki odnawialnej”. Otóż nie. Byłem sprawozdawcą i wnosiłem o przyjęcie dokumentu „II polityka ekologiczna państwa”. To nie było moje zadanie. Natomiast rzeczywiście komisja wystąpiła, jeśli chodzi o „Strategię rozwoju energetyki odnawialnej”, z wnioskiem o odrzucenie, o czym pan poseł mówił. To pierwsza sprawa.</u>
          <u xml:id="u-171.2" who="#CzesławŚleziak">Po wysłuchaniu niektórych wystąpień chcę powiedzieć, że jestem dzisiaj bardziej niż kiedykolwiek przekonany, że musimy o wiele więcej zrobić w zakresie edukacji ekologicznej, w tym niektórych przedstawicieli polskich elit politycznych. Było kilka wystąpień niezgodnych z tą rzeczywistością, niewłaściwych w tym kraju i chyba nie na miejscu. Nawiasem mówiąc, byłem przekonany, że pan poseł Libicki jest nie do końca przyjazny ludziom. Dzisiaj się dowiedziałem, że jeszcze jest nieprzyjazny zwierzętom. Ale przepraszam, być może go źle zrozumiałem.</u>
          <u xml:id="u-171.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-171.4" who="#CzesławŚleziak">Szanowni Państwo! Panie i Panowie Posłowie! W imieniu komisji wyrażam zadowolenie, że ta, chociaż ograniczona, debata odbyła się. Jak sądzę, jest to nowy impuls u progu XXI wieku, skłaniający do myślenia w kategoriach trwałego, zrównoważonego rozwoju. Gdyby szukać kategorii, która najczęściej pojawiała się w wystąpieniach pań i panów posłów, to był to właśnie trwały, zrównoważony rozwój. I chyba większość była zgodna, że myślenie, działanie w kategoriach trwałego, zrównoważonego rozwoju, którego nieodłącznym elementem powinna być polityka ekologiczna państwa, jest szansą dla kraju.</u>
          <u xml:id="u-171.5" who="#CzesławŚleziak">Chcę pogratulować panu ministrowi i zespołowi, że mimo krytycznej dyskusji była to dyskusja merytoryczna, która, jak sądzę, wniosła wiele elementów uzupełniających zarówno „II politykę ekologiczną państwa”, jak i strategię dotyczącą odnawialnych źródeł energii. Panie marszałku, bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-171.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#JanKról">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#JanKról">Posłowie też mają swój udział w tej debacie i pan poseł o posłach nie zapomina. A ja dziękuję posłom.</u>
          <u xml:id="u-172.2" who="#JanKról">Pan poseł Misztal musi jeszcze coś powiedzieć, tak?</u>
          <u xml:id="u-172.3" who="#JanKról">Szybciutko, panie pośle, bo jesteśmy już 2,5 godziny opóźnieni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#StanisławMisztal">Panie marszałku, nie otrzymałem odpowiedzi na jedno pytanie: Dlaczego ministerstwo nie dostrzega wielkich potrzeb Zamojszczyzny w dziedzinie ochrony zagrożonego tam niebywale środowiska, szczególnie wód i zbiorników wodnych? Prosiłbym ewentualnie o odpowiedź na piśmie, jeżeli nie jest możliwa odpowiedź ustna. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#JanKról">Może pan minister powie o Zamojszczyźnie.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#JanKról">Mam jednak nadzieję, że nie będziemy w tej chwili przemierzali przez wszystkie regiony kraju.</u>
          <u xml:id="u-174.2" who="#komentarz">(Głos z sali: O Wielkopolsce niech pan coś powie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#AntoniTokarczuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie pośle, nie pamiętam, żeby pan zgłosił jakąś propozycję. Jeżeli chodzi o pomoc, to wnioski kierowałem w stronę narodowego funduszu. Jeżeli są tu jakieś nieprawidłowości i Zamojszczyzna jest traktowana gorzej, to proszę mi to zgłosić, a ja tym się zainteresuję. Chętnie też odwiedzę Zamojszczyznę, na pana zaproszenie, i zapoznam się bliżej z przedstawionymi przez pana problemami, z problemami pana środowiska. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Wiceministra utargowali. Gotówkę trzeba było dać.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#JanKról">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-176.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-176.3" who="#JanKról">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie rządowego dokumentu „II polityka ekologiczna państwa” zawartego w druku nr 2095.</u>
          <u xml:id="u-176.4" who="#JanKról">Do głosowania nad tym wnioskiem przystąpimy jutro rano.</u>
          <u xml:id="u-176.5" who="#JanKról">Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa wnosi o odrzucenie rządowego dokumentu „Strategia rozwoju energetyki odnawialnej”, zawartego w druku nr 2215, który to wniosek pokrywa się z wnioskiem jednego z posłów, który taki wniosek złożył.</u>
          <u xml:id="u-176.6" who="#JanKról">Do głosowania nad wnioskiem komisji przystąpimy jutro rano.</u>
          <u xml:id="u-176.7" who="#JanKról">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 4. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (druk nr 3289).</u>
          <u xml:id="u-176.8" who="#JanKról">Proszę o zabranie głosu sekretarza stanu w Ministerstwie Finansów pana Jana Rudowskiego w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#JanRudowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Celem inicjatywy ustawodawczej podjętej przez Radę Ministrów jest wyeliminowanie problemów, które powstały w związku z niektórymi rozwiązaniami wynikającymi z przyjętej przez Sejm w dniu 5 lipca ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym. Niektóre rozwiązania przyjęte w tej nowelizacji ustawy w praktyce są niemożliwe do wdrożenia lub rodzą skutki budżetowe w skali nieprzewidzianej podczas prac nad poselskim projektem nowelizacji.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#JanRudowski">Wysoka Izbo! Przypominam, iż inicjatywa poselska zmierzała do tego, aby wprowadzić preferencje przy zakupie sprzętu komputerowego przez placówki oświatowe na potrzeby pracowni internetowych oraz w drugiej kolejności, doprowadzić do kupowania na preferencyjnych zasadach usług polegających na łączeniu z Internetem przez placówki oświatowe wykorzystujące w celach dydaktycznych własne pracownie internetowe. Zmierzano więc głównie do wprowadzenia takich dwóch rozwiązań, ale w toku prac zakres nowelizacji został dość istotnie poszerzony.</u>
          <u xml:id="u-177.2" who="#JanRudowski">Wysoka Izbo! Zmiany proponowane przez rząd w zasadzie dotyczą tylko dwóch kwestii.</u>
          <u xml:id="u-177.3" who="#JanRudowski">Po pierwsze, takiego przekonstruowania zapisów w załączniku do ustawy, aby placówki szkolne mogły efektywnie korzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług z tytułu świadczenia na ich rzecz usług połączeń z Internetem. Nie jest to więc zmiana o charakterze merytorycznym, tylko o charakterze porządkującym.</u>
          <u xml:id="u-177.4" who="#JanRudowski">Po drugie, wykreślenia z wykazu stawek obniżonych - jest to załącznik 3. do ustawy - usług teleinformatycznych m.in. z uwagi na brak możliwości zinterpretowania przez podatników określenia i zakresu przedmiotowego pozwalającego na stosowanie preferencyjnej, obniżonej stawki. Fakt, że ustawa z 5 lipca weszła w życie 10 sierpnia spowodował lawinowy napływ do Ministerstwa Finansów zapytań o interpretację przepisów. Chodziło właśnie o te dwie kwestie, ze szczególnym naciskiem na interpretację zakresu przedmiotowego tzw. usług teleinformatycznych. Wobec pojawiających się problemów sygnalizowanych przez ministra gospodarki, minister finansów podjął inicjatywę i przedstawił Radzie Ministrów projekt nowelizacji, którym aktualnie zajmuje się Wysoka Izba.</u>
          <u xml:id="u-177.5" who="#JanRudowski">W przedłożonym pod obrady Wysokiej Izbie projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym proponuje się likwidację preferencyjnej 7-procentowej stawki na usługi teleinformatyczne.</u>
          <u xml:id="u-177.6" who="#JanRudowski">Wysoka Izbo! Już w trakcie sejmowych prac nad tą nowelizacją, jak również w trakcie prac w Senacie wskazywano, że z uwagi na brak jednoznacznej definicji usług teleinformatycznych powstaną poważne wątpliwości dotyczące zakresu czynności objętych na podstawie tego zapisu 7-procentową stawką.</u>
          <u xml:id="u-177.7" who="#JanRudowski">Jak się okazuje, wątpliwości interpretacyjne mają również podatnicy profesjonalnie trudniący się wykonywaniem usług telekomunikacyjnych i teleinformatycznych. Te podmioty zwróciły się aktualnie do ministra finansów o wydanie opierającej się na przepisach ordynacji podatkowej interpretacji, która mogłaby rozwiać te wątpliwości. Do wnioskodawców, którzy zwrócili się z takimi zastrzeżeniami i wątpliwościami do ministra finansów, należą: Telekomunikacja Polska SA, Polska Telefonia Cyfrowa, PTK Centertel, Netia Telekom SA. Są to tylko niektóre firmy, które potwierdzają wszystkie wątpliwości przedstawiane Wysokiej Izbie w trakcie prac nad tą nowelizacją. Ci wszyscy podatnicy żądają podania konkretnych kategorii usług mieszczących się w pojęciu „usługi teleinformatyczne” wraz z powołaniem symboli statystycznych tych usług.</u>
          <u xml:id="u-177.8" who="#JanRudowski">Z powodu wskazanego wyżej braku możliwości jednoznacznego sklasyfikowania czynności mieszczących się w usługach teleinformatycznych wydanie takiej wykładni przez ministra finansów jest praktycznie niemożliwe. Wydanie wykładni na podstawie art. 14 ordynacji podatkowej w istocie zmierzałoby do uregulowania zakresu przedmiotowego opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Pojęcie usług teleinformatycznych w ocenie ministra finansów nie jest oparte bezpośrednio na klasyfikacjach statystycznych wykorzystywanych przy wymiarze podatku VAT. W pojęciu tym mogą się mieścić zarówno usługi wykonywane między operatorami sieci telekomunikacyjnych, jak i na rzecz końcowych abonentów. Wśród tych ostatnich usług mogą to być na przykład usługi dostępu do Internetu, niektóre usługi telefonii komórkowej, takie jak poczta głosowa czy informacje pogodowe, usługi automatycznej informacji komputerowej objęte w dużej części szczegółowymi taryfami rozliczeniowymi, usługi monitoringu dozoru mienia.</u>
          <u xml:id="u-177.9" who="#JanRudowski">Brak jednoznacznej definicji pojęcia „usługi teleinformatyczne” będzie z całą pewnością powodować narastające trudności w prawidłowym określeniu stawek podatku VAT przy wykonywaniu usług świadczonych przez wszystkie firmy działające na rynku usług telekomunikacyjnych. Będzie ponadto z pewnością sprzyjał powstawaniu sporów interpretacyjnych pomiędzy podatnikami a organami podatkowymi i rodził konflikty, które ostatecznie będą rozstrzygane zapewne w drodze orzeczeń Naczelnego Sądu Administracyjnego w indywidualnych sprawach.</u>
          <u xml:id="u-177.10" who="#JanRudowski">Zastosowanie pojęcia „usługi teleinformatyczne” w formie uchwalonej w ustawie z 5 lipca w ocenie Ministerstwa Finansów jest również sprzeczne z art. 217 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, który stanowi, że nakładanie podatków, innych danin publicznych, określanie podmiotów, przedmiotów opodatkowania i stawek podatkowych powinno następować w drodze ustawy. Powyższa norma konstytucyjna nie zezwala na doprecyzowanie przedmiotu opodatkowania, czyli rodzaju usług teleinformatycznych, który byłby objęty stawką 7% na przykład w drodze interpretacji urzędowej ministra finansów. Przy tak dużych rozbieżnościach interpretacyjnych ewentualna wykładnia co do rodzaju usług mieszczących się w pojęciu „teleinformatyka” oznaczałoby, że wykładnia ministerialna musi zastąpić przepis ustawowy, co w ocenie rządu wchodziłoby w kolizję z normą art. 217 konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-177.11" who="#JanRudowski">Należy przy tym stwierdzić, iż operatorzy sieci w swoich wystąpieniach do resortu finansów, wnioskując o wydanie interpretacji, posunęli się nawet do postawienia tezy, iż można by przyjąć powszechne rozumienie przedmiotowego pojęcia. Branża teleinformatyczna powszechnie kojarzona jest z sektorem usług telekomunikacyjnych i informatycznych. W tym kontekście usługami teleinformatycznymi byłby wszelkie usługi telekomunikacyjne oraz informatyczne odpowiednio klasyfikowane. Przyjęcie tej opinii oznaczałoby zaliczenie do usług teleinformatycznych praktycznie wszystkich usług świadczonych przez operatorów telefonii. A to już prowadzi do wniosku, że tak naprawdę ta regulacja mogłaby doprowadzić do tego, iż do wszystkich usług telekomunikacyjnych byłaby stosowana stawka 7%, co zapewne nie było istotą tej nowelizacji. Przyjęcie takiej interpretacji, sugerowanej w wystąpieniach operatorów sieci telekomunikacyjnych, powodowałoby istotne ubytki dochodów budżetowych, bo obroty opodatkowanego dotychczas według stawki 22% rynku usług telekomunikacyjnych wynoszą około 15 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-177.12" who="#JanRudowski">W trakcie prac parlamentarnych Ministerstwo Finansów podawało skutki oparte na szacunkach opracowanych wspólnie z ministrem łączności w odniesieniu wyłącznie do sprzedaży usług internetowych przez TP SA. Przyjęto, iż byłaby to kwota około 50 mln zł. Biorąc pod uwagę fakt, że inni operatorzy również sprzedają tego rodzaju usługi, łączny skutek przedstawiany przez ministra finansów szacowano na około 300 mln zł. Interpretacje mówiące, iż całość usług telekomunikacyjnych mogłaby być sprzedawana ze stawką 7% prowadziłyby do daleko wyższych skutków budżetowych, przekraczających kwotę miliarda złotych.</u>
          <u xml:id="u-177.13" who="#JanRudowski">Należy podkreślić, iż ubytek dochodów budżetowych z tego tytułu - a ustawa weszła w życie siedem dni od daty ogłoszenia - nie był brany pod uwagę w budżecie na 2001 r., więc należałoby mieć również wątpliwości dotyczące tego, czy to rozwiązanie nie stoi w sprzeczności z treścią art. 220 konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-177.14" who="#JanRudowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na koniec tej części należy podkreślić, iż wprowadzone ustawą z 5 lipca obniżenie stawki do wysokości 7% dla usług teleinformatycznych jest niezgodne z przepisami Unii Europejskiej. Likwidacja stawki 7% na te usługi przywraca zgodność polskich przepisów z regulacjami unijnymi. W tej sytuacji, biorąc pod uwagę całość tej argumentacji, rząd przedkłada Wysokiej Izbie propozycję likwidacji zapisów ustawy wprowadzających stawki 7% dla bliżej nieokreślonej sfery usług teleinformatycznych.</u>
          <u xml:id="u-177.15" who="#JanRudowski">Druga część tej nowelizacji sprowadza się wyłącznie do usunięcia wady legislacyjnej zawartej w ustawie z 5 lipca, polegającej na włączeniu do usług w zakresie edukacji połączeń z Internetem w placówkach oświatowych, szkołach wyższych i wyższych szkołach zawodowych. Usługi połączeń z Internetem są bowiem świadczone przez różnych operatorów sieci teleinformatycznych i z tych względów nie są sklasyfikowane w usługach edukacyjnych, jak ujmuje to zapis ustawy, ale w grupie usług telekomunikacyjnych. W tej sytuacji obowiązujący zapis budzi poważne wątpliwości co do zastosowania zwolnienia z VAT przy świadczeniu tych usług przez operatorów na rzecz szkół.</u>
          <u xml:id="u-177.16" who="#JanRudowski">W związku z tym w projekcie nowelizacji proponuje się skreślenie z poz. 23 w załączniku nr 2 usług dotyczących połączeń z Internetem. Jednocześnie proponuje się dodanie nowej pozycji w tym załączniku, poz. 31, w brzmieniu: „Usługi dostępu do sieci Internet świadczone na rzecz szkół, zakładów kształcenia nauczycieli, placówek oświatowych, szkół wyższych, wyższych szkół zawodowych, placówek naukowych Polskiej Akademii Nauk”. Doprecyzowano przy tej okazji zapis, obejmując nim również placówki naukowe PAN, które działają w warunkach podobnych jak wyższe uczelnie.</u>
          <u xml:id="u-177.17" who="#JanRudowski">Trzeba również podkreślić, że zapisane w ustawie z 5 lipca zwolnienie dla szkół i placówek oświatowych w zakresie usług dostępu do Internetu będzie trudne do zastosowania w praktyce, jeżeli pozostawione zostaną zapisy dotyczące usług teleinformatycznych. Usługi te są bowiem zwolnione od VAT przez wpisanie ich do załącznika nr 2, stanowiącego wykaz usług uwolnionych z VAT, podczas gdy w tym samym akcie prawnym w załączniku nr 3 wprowadzono równolegle zapisy, bez stosownych wyłączeń, o powszechnym zastosowaniu stawki obniżonej w wysokości 7% dla usług teleinformatycznych. Tymczasem usługi teleinformatyczne obejmują również usługi w zakresie połączeń z Internetem. Taka konstrukcja prawna dla tych usług świadczonych na rzecz szkół i placówek oświatowych wprowadza jednocześnie obowiązek stosowania stawki VAT w wysokości 7% i zwolnienia od VAT. Realizacja tego przepisu w takim brzmieniu jest niewykonalna.</u>
          <u xml:id="u-177.18" who="#JanRudowski">Omówione w pierwszej kolejności skreślenie usług teleinformatycznych w załączniku nr 3 do ustawy oraz prawidłowe zapisanie zwolnienia z VAT dla połączeń z Internetem przez dodanie odrębnej poz. 31 w załączniku nr 2 do ustawy usuwa wymienione nieprawidłowości.</u>
          <u xml:id="u-177.19" who="#JanRudowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedkładając Wysokiej Izbie projekt nowelizacji ustawy i biorąc pod uwagę kalendarz prac sejmowych, rząd zdawał sobie sprawę z tego, iż skoro pierwsze czytanie odbywa się na dzisiejszym posiedzeniu, to pozostało niewiele czasu, aby ta nowelizacja mogła zostać przeprowadzona. Niemniej jednak zakłócenia w poborze podatku VAT od firm telekomunikacyjnych oraz wątpliwości w stosowaniu tych przepisów w ocenie rządu uzasadniały wystąpienie do Wysokiej Izby z projektem nowelizacji ustawy w tym zakresie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#JanKról">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#JanKról">Przechodzimy do 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-178.2" who="#JanKról">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-178.3" who="#JanKról">Pan poseł Stanisław Stec w imieniu klubu SLD, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#StanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej przedstawić stanowisko odnośnie do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#StanisławStec">Przedmiotem projektowanej ustawy jest dodanie do załącznika nr 2 ustawy o podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowym, w którym jest wykaz usług zwolnionych od tego podatku, poz. 31. Zapis ten ma dotyczyć usług dostępu do sieci Internetu, świadczonych na rzecz szkół, zakładów kształcenia nauczycieli, placówek oświatowych, szkół wyższych i placówek naukowych Polskiej Akademii Nauk. Usługi te byłby zwolnione z podatku VAT.</u>
          <u xml:id="u-179.2" who="#StanisławStec">Z powodu braku jednoznacznego sklasyfikowania usług dostępu do Internetu na podstawie przepisów o statystyce państwowej w projekcie ustawy rząd nie podaje symbolu klasyfikacji usług. Symbol ten jest wymagany przy sporządzaniu faktury VAT. Mam nadzieję, że ten wyjątek nie spowoduje nadużyć z tytułu wykorzystania zwolnienia w szerszym zakresie niż wynika to z treści poz. 31 załącznika nr 2 do ustawy o podatku od towarów i usług. Proponowany zapis jest faktycznie korektą ustawy z 5 lipca br., bowiem, zdaniem służb skarbowych, jest niemożliwy do zinterpretowania, czyli do właściwego wykorzystania.</u>
          <u xml:id="u-179.3" who="#StanisławStec">Drugą ważną zmianą jest propozycja zmiany stawki 7% na 22%, dotycząca usług teleinformatycznych. Stawka 7% została wprowadzona przepisami ustawy z 5 lipca 2001 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowym. Uzasadnieniem do nowelizacji ustawy w tym zakresie według rządu jest wątpliwość co do zakresu usług objętych stawką 7% podatku VAT. Według Głównego Urzędu Statystycznego, który ustala zakres czynności wchodzących w skład danych usług, w aktualnych klasyfikacjach statystycznych nie są wyszczególnione usługi teleinformatyczne.</u>
          <u xml:id="u-179.4" who="#StanisławStec">Wątpliwości interpretacyjne mają również podatnicy, którzy wykonują usługi telekomunikacyjne i informatyczne i występują do ministra finansów o interpretację. Dlatego zgodnie z art. 217 Konstytucji RP nie jest możliwa interpretacja przepisu dokonywana przez ministra finansów, gdyż zakres opodatkowania i stawki podatkowe muszą być regulowane w drodze ustawy.</u>
          <u xml:id="u-179.5" who="#StanisławStec">Biorąc pod uwagę fakt, że zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług powinien być bardzo precyzyjny, aby nie tworzył podstaw do różnych interpretacji, oraz potrzebę nowelizacji ustawy dotyczącą usług dostępu do Internetu, klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej będzie głosował za skierowaniem projektu ustawy do Komisji Finansów Publicznych.</u>
          <u xml:id="u-179.6" who="#StanisławStec">Na zakończenie chciałbym jednak zapytać pana ministra, dlaczego w tym projekcie nie ma części zapisów z rządowego projektu z 6 lipca, który ze względów merytorycznych został w pierwszym czytaniu odrzucony przez Sejm. Fakt odrzucenia minister finansów ocenia jako utrudnienie w dyscyplinowaniu podatników podatku VAT, a tym samym uważa to za przyczynę pogorszenia ściągalności. Projekt odrzucono głównie z powodu przedłużenia okresu zwrotu VAT z 25 do 70 dni oraz z tytułu obciążenia nabywców wyrobu akcyzowego tym podatkiem w przypadku, gdy producent lub importer zapłacił mniejszą sumę podatku lub w ogóle go nie zapłacił. Pozostałe rozwiązania nie były sporne i nawet były potrzebne do sprawnego funkcjonowania tej ustawy. W związku z tym bardzo proszę o odpowiedź. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#JanKról">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#JanKról">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Kulasa w imieniu klubu AWS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#JanKulas">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#JanKulas">Panie i Panowie! Przypominam, że naszą intencją, jak się wydawało jednoznaczną i prostolinijną, było zwolnienie z podatku VAT pracowni internetowych w zakresie użytku szkolnego. A więc intencja była dość klarowna, chodziło o to, aby pracownie internetowe w szkołach i placówkach oświatowych rzeczywiście były zwolnione z tego podatku.</u>
          <u xml:id="u-181.2" who="#JanKulas">Pragnę przypomnieć, że doceniamy to, iż w rezerwach celowych budżetu państwa jest uwzględniony ten szczególny rodzaj pomocy dla placówek edukacyjnych, a mianowicie konsekwentna realizacja programu pracowni internetowych. Na początku przynajmniej jedna pracownia internetowa w każdej gminie, pracownie internetowe w gimnazjum, chciałoby się powiedzieć, że docelowo pracownia internetowa w każdej szkole. I rzeczywiście, w ostatnich latach budżetowych przeznaczyliśmy na ten cel około 100 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-181.3" who="#JanKulas">I nie ma się co dziwić, że w tym roku zatroszczyliśmy się wspólnie, i z prawa, i z lewa, i ze środka, żeby te 100 mln zł praktycznie w całości zostało wykorzystane na rozwój pracowni internetowych. Podatek VAT był tu poważnym problemem, przeszkodą.</u>
          <u xml:id="u-181.4" who="#JanKulas">Naturalnie, że patrząc na budżet państwa, ze szczególną troską podchodzimy do tego głównego źródła finansowania dochodów, bowiem podatek VAT to kluczowe, zasadnicze źródło dochodów budżetu państwa. I dlatego zmiany w ustawie z 5 lipca tego roku spowodowały pewne komplikacje.</u>
          <u xml:id="u-181.5" who="#JanKulas">Przyjmujemy do wiadomości jako argument racjonalny przedłożony przez ministra finansów, że wątpliwości interpretacyjne są bardzo poważne, że nie da się jednoznacznie zdefiniować pojęcia „usługi teleinformatyczne”. Przy okazji pragnę zauważyć, że niektórzy posłowie AWS wskazywali na ową trudność. Mogłyby rzeczywiście być poważne trudności z egzekucją tego podatku, a skala ta, globalnie, mogłaby dotyczyć co najmniej 300 mln zł, a być może nawet 1 mld zł. A więc problem jest niezwykle ważny. Dlatego jako zasadną i potrzebną oczywiście przyjmujemy inicjatywę rządową dotyczącą zmiany ustawy o podatku od towarów i usług oraz oraz o podatku akcyzowym. Kładziemy nacisk na dwie kwestie. Przede wszystkim na to, żeby program pracowni internetowych był możliwie racjonalnie, w najszerszym wymiarze, realizowany. W pełni popieramy więc zapis, który mówi o tym, że w poz. 23 załącznik nr 2 do ustawy o podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowym zapisaliśmy: w tym połączenia z Internetem w placówkach oświatowych, szkołach wyższych i wyższych szkołach zawodowych, a w poz. 31 dodaliśmy, że zwolnienie od podatku VAT dotyczy usług: dostępu do sieci Internetu świadczonych na rzecz szkół, zakładów kształcenia nauczycieli, placówek oświatowych, szkół wyższych, wyższych szkół zawodowych i placówek naukowych Polskiej Akademii Nauk. Te usługi powinny być zwolnione z podatku VAT. Dobrze się stało, że ujęto tutaj nie tylko szkoły, zakłady kształcenia nauczycieli, placówki oświatowe, szkoły wyższe, wyższe szkoły zawodowe, ale również placówki naukowe Polskiej Akademii Nauk. Popierając jednoznacznie to sformułowanie, z taką samą troską odnosimy się do wykonania dochodów budżetu państwa za 2001 r. Dlatego przyjmujemy do wiadomości propozycje ministra finansów, więcej - propozycje rządu, jeżeli chodzi o przywrócenie podatku VAT w zakresie usług teleinformatycznych. A więc ta potrzebna nowelizacja zapewni zwolnienie dostępu do sieci Internetu świadczone na rzecz szkół i placówek informatycznych od podatku VAT, z kolei nie uszczupli realizacji dochodów budżetowych z tytułu podatku VAT i usług oraz podatku akcyzowego.</u>
          <u xml:id="u-181.6" who="#JanKulas">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! W imieniu klubu Akcji Wyborczej Solidarność oświadczam, że w pełni popieramy przedłożone stanowisko rządowe. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-181.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#JanKról">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#JanKról">W imieniu klubu Unii Wolności głos zabierze pana poseł Stanisław Kracik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#StanisławKracik">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam pewną trudność w odniesieniu się do wypowiedzi pana posła Kulasa w imię pewnej ustawowej prawdy. Otóż po pierwsze, inicjatywa rządowa to jest inicjatywa zmierzająca do zwolnienia z podatku VAT usług rzeczywiście dla tych jednostek i placówek, które były adresatami innej naszej inicjatywy, mianowicie 3% stawki VAT na zakup sprzętu. Inicjatywa zgłoszona przez pana posła Pawlaka rozszerzająca tamto pierwotne przedłożenie, niejako osobna, druga, połączona w jedną ustawę, sprawiała, że nie zwalnialiśmy z opłaty vatowskiej, ale obniżaliśmy tę opłatę z 22 do 7%. I teraz stan, w jakim się znajdujemy, jest następujący, że inicjatywa rządowa z całą pewnością powinna być przyjęta bez żadnych zastrzeżeń przez szkoły, placówki oświatowe, zakłady doskonalenia zawodowego czy placówki naukowe Polskiej Akademii Nauk. Powstaje jednak pytanie: jak zostanie przyjęta przez wszystkich pozostałych, którzy z usług teleinformatycznych korzystają. Trzeba powiedzieć, że Sejm całkiem niedawno przyjął ustawę o społeczeństwie informacyjnym, że mamy całkiem świeżo uchwaloną ustawę o podpisie elektronicznym, wprowadzamy zatem do praktyki dnia codziennego korzystanie z usług teleinformatycznych. Problem nasz, jeżeli chodzi o stanowisko Unii Wolności, jest taki: zasada stabilnych podatków, przejrzystych podatków, precyzyjnych zapisów jest zasadą niekwestionowaną.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#StanisławKracik">Trzeba również powiedzieć, że stawki 3%, 7% i 22% funkcjonują w systemie podatku VAT w Polsce. Trzeba również powiedzieć, że VI Dyrektywa Unii Europejskiej jest ważna, ale już wiele razy na tej sali konstatowaliśmy, że jeszcze nie jesteśmy w Unii Europejskiej, że nie wszystkie zapisy i nie wszystkie rozstrzygnięcia muszą być wprost stosowane. W ogóle można się zastanowić, czy nie będzie korzystne dla Polski gdybyśmy w tej chwili pracowali na obniżonej stawce vatowskiej na te usługi w stosunku do krajów Unii Europejskiej, czy ten mechanizm nie pozwoliłby na tworzenie nowych miejsc pracy w usługach informatycznych w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-183.2" who="#StanisławKracik">Wreszcie sprawa oceny skutków finansowych. Czytałem ostatnio w Internecie o jednej z inicjatyw, pokazujących jakby tu łatwo a bezboleśnie załatać dziurę budżetową. Otóż któryś z uczestników tej dyskusji powiedział, że warto byłoby podatkiem 50 zł opodatkować każdego, kto opuszcza w celach turystycznych granice Rzeczypospolitej i w związku z tym wyliczył z ruchu turystycznego, razy 50 zł, jaka to jest kwota. Powstaje tylko pytanie czy ruch turystyczny, zwłaszcza w przypadku wyjazdów bliskich, weekendowych, na Słowację itd., byłby również taki, żeby ten mnożnik „50 razy” owe miliony, funkcjonował. Mamy tu do czynienia z podobną sytuacją: VAT, zwłaszcza w korzystaniu z usług informatycznych niekoniecznie przez firmy, ale przez tych, którzy ten strumień przepływu informacji generują w największym stopniu, czyli tych kilka milionów użytkowników Internetu w Polsce, limitowany budżetami rodzinnymi. Czy można w związku z tym tak liczyć, że społeczeństwo jest dzisiaj zdolne przy stawce 22% wydać 300 mln więcej na opłaty za korzystanie z Internetu. Wydaje mi się, że rachunek jest, powiedziałbym, zrobiony trochę stronniczo. Podobnie, jak sądzę, jest z kryterium konstytucyjnym. Jest to argument zastosowany na siłę, a to dlatego, że jedno i drugie rozwiązanie jest nieprecyzyjne. Bo jeżeli nie ma symboli statystycznych, które precyzyjnie ustalałyby rodzaje tej usługi, jeżeli ani w jednym, ani w drugim rozwiązaniu tego nie ma, to możemy powiedzieć, że ta skądinąd słuszna inicjatywa rządowa też będzie obarczona tą wadą. W związku z tym, że najwyższa pora, żeby wyjaśnić wątpliwości z tym związane, należy, naszym zdaniem, skierować ten projekt do komisji. Jestem upoważniony do tego, aby zgłosić wniosek, aby to była Komisja Finansów Publicznych ze względów, powiedziałbym, czysto pragmatycznych. To znaczy, jeżeli będziemy uzgadniali spotkania trzech komisji, możemy mieć trudności, ale oczywiście jeżeli będą deklaracje takie, że zainteresowane komisje się w to włączą i wydyskutujemy rozstrzygnięcie ostatecznie precyzyjne i odpowiadające na podniesione przeze mnie wątpliwości, to niekonieczny jest to wniosek taki bardzo kategoryczny. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#JanKról">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#JanKról">Pan poseł Waldemar Pawlak zabierze głos w imieniu klubu PSL.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#WaldemarPawlak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przedstawiając stanowisko w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego chciałbym zwrócić uwagę, że rząd - i to jest niestety smutna uwaga - blokował prace nad tą ustawą praktycznie przez ponad pół roku, bo tylko za omyłkowe można potraktować wprowadzenie VAT 22% na sprzęt komputerowy dla oświaty, bo to jest mielenie pieniądza budżetowego zupełnie bez sensu i prowadzenie do tego, że najpierw się wydaje pieniądze, potem się 1/5 z tych pieniędzy z powrotem wprowadza do budżetu. I kolejny smutny wniosek związany z pracami nad tą ustawą to brak współpracy rządu z parlamentem. Jeżeli chodzi chociażby o te precyzyjne zapisy dotyczące dostępu do Internetu, to można to było zrobić w Sejmie, można to było zrobić w Senacie. Rząd, mówiąc potocznym językiem, rzeźbił jakieś wyjątkowo dziwne konstrukcje, które nie znalazły akceptacji parlamentu, a przecież te propozycje można było zgłosić od razu, bo chyba intencja była jasna, żeby na sprzęt komputerowy dla szkół, uczelni nie było podatku VAT, albo był w bardzo niskiej wysokości, na poziomie 3%. Na ten temat nie będę się więcej wypowiadał. Generalnie popieram propozycje rządowe dotyczące doprecyzowania zapisów w sprawie Internetu, dostępu do Internetu itd.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#WaldemarPawlak">Natomiast nieco szerzej chciałbym się odnieść do problemu usług teleinformatycznych, zaczynając od takiej niejasnej, niekonkretnej argumentacji rządu, gdyż w uzasadnieniu do projektu ustawy czytamy, że wydaje się, iż zastosowanie w praktyce ustawy może spowodować ubytek co najmniej 300 mln zł. To nie są zbyt przekonujące argumenty, jeżeli będziemy się posługiwać takimi nieostrymi pojęciami. Przechodząc zaś do dalszej części uzasadnienia i zarzutów co do tego, że mogą być dostępne tanie usługi przez Internet, także usługi łączności międzymiastowej i inne, to rząd powinien się cieszyć z tego, że konkurencja wzrasta i że dostęp do infrastruktury informatycznej staje się tańszy, staje się bardziej powszechny, dzięki temu bowiem gospodarka i obywatele mogą się lepiej rozwijać, lepiej mogą rozwijać także działalność gospodarczą, bo chyba nie jest intencją rządu, żeby popierać zachowania firm monopolistycznych prowadzące do tego, że w tej chwili wielu użytkowników telefonów stacjonarnych rozwiązuje umowę na korzystanie z usług telefonii stacjonarnej i kupuje sobie komórkę. Za pośrednictwem komórki nie udostępnimy niestety Internetu na poważnym, sensownym poziomie. I w odniesieniu do tego można zadać retoryczne pytanie: Ile rząd stracił na tym, że niezbyt szczęśliwie sformułowano umowy prywatyzacyjne o TP SA i np. dywidenda z tego roku nie została wypłacona, choć rząd występował z wnioskiem i przegrał w głosowaniu na walnym zgromadzeniu? Gdyby pan minister mógł odpowiedzieć na to pytanie, to zobaczylibyśmy, czy to będzie skala porównywalna z tymi ubytkami; przypuszczam, że chodzi o większe pieniądze niż te, które tutaj państwo szacujecie.</u>
          <u xml:id="u-185.2" who="#WaldemarPawlak">Przechodząc zaś do argumentacji pozytywnej, chciałbym zwrócić uwagę na to, że wcale nie jest tak, że musimy być niewolnikami rozwiązań stosowanych w Unii Europejskiej. Unia Europejska w dziedzinie technik informatycznych, komputerowych jest nieco mniej dynamiczna niż np. Stany Zjednoczone, więc być może zastosowane w Polsce rozwiązanie polegające na obniżeniu stawki VAT do 7% na usługi teleinformatyczne sprawi, że Polska stanie się atrakcyjnym krajem dla inwestycji w tym obszarze, a firmy informatyczne mogą funkcjonować w dowolnym miejscu na świecie i dzięki temu może się okazać, że przypływ kapitału, inwestycji i różnego rodzaju usług świadczonych nie tylko w kraju, ale także za granicą zrekompensuje czy zwielokrotni nawet przychody skarbu państwa z tego tytułu, bo chyba nie będziemy powtarzać błędu, który popełniliśmy np. na rynku samochodowym, kiedy to wprowadzając akcyzę nawet na popularne samochody, doprowadziliśmy praktycznie do krachu gospodarczego i teraz z tej podwyższonej akcyzy są znacznie mniejsze dochody. Trzeba poszukiwać rozwiązań i szans na rozwój, na to, by Polska na serio mogła wykorzystać te propozycje, które są zapisane w rządowym planie e-Polska czy w sejmowej uchwale dotyczącej społeczeństwa informacyjnego. To mogą być szanse i mogą być nasze propozycje na najbliższe lata w zakresie gospodarski elektronicznej.</u>
          <u xml:id="u-185.3" who="#WaldemarPawlak">Na zakończenie pozwolę sobie na bardzo konkretną część dotyczącą propozycji poprawek. Po pierwsze, proponuję pierwszą poprawkę, aby odrzucić projekt ustawy w całości. Jeżeli ta poprawka nie zostanie przyjęta, to proponuję, żebyśmy bardzo konkretnie zapisali to, o jakie usługi teleinformatyczne chodzi, bo nie jest tak, jak pan minister tutaj powiedział, że nie można się doczytać usług teleinformatycznych w klasyfikacji prowadzonej przez Główny Urząd Statystyczny. Otóż w polskiej klasyfikacji wyrobów i usług pod pozycją 64–20 mamy właśnie użyte sformułowanie „usługi teleinformacyjnej” i proponuję, żeby, odpowiednio rozwijając te zapisy, dodać takie kategorie usług, jak 64–20-14, tzn. usługi sieci abonenckiej wyspecjalizowanej, i pod tym rozumie się dostęp do Internetu. Można wyraźnie posunąć się do następnej pozycji. Pod pozycją 15 są usługi sieci wydzielonej, dedykowanej, pod pozycją 16 — usługi transmisji danych, a pod pozycją 17 — usługi elektronicznej wymiany danych i wiadomości. Jeżeli minister finansów nie potrafi tego wskazać w polskiej klasyfikacji wyrobów i usług, to być może rzeczywiście trzeba będzie to w ustawie jednoznacznie, w sposób łopatologiczny napisać i wtedy sprawa będzie jasna. Prosiłbym bardzo pana ministra, żeby przedstawił na posiedzeniu Rady Ministrów także taką propozycję, opinię, że w tej dziedzinie powinniśmy poszukiwać takich obszarów, w których będziemy mieli punkty do rozwijania dynamicznego gospodarki. Wydaje się, że gospodarka elektroniczna, te wszystkie usługi teleinformatyczne mogą być dźwignią służącą rozkręceniu polskiej gospodarki, dla której nastał w tej chwili dosyć trudny czas.</u>
          <u xml:id="u-185.4" who="#WaldemarPawlak">Biorąc zatem pod uwagę sprawy formalne i merytoryczne, składam wniosek formalny o skierowanie projektu także do Komisji Transportu i Łączności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#JanKról">Pan poseł Marcin Libicki w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#MarcinLibicki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Warto zwrócić uwagę na kwestię dosyć specyficzną: mianowicie po 6 tygodniach od uchwalenia ustawy musimy już ją nowelizować. Okazuje się, że ustawa była uchwalona źle. W związku z tym nasuwa się kilka uwag. Po pierwsze, wydaje się, że państwo zanadto jednak wchodzi we wszystkie dziedziny życia. Za pomocą koncesji i za pomocą podatków państwo chce regulować absolutnie wszystko. Państwo... mam na myśli nie tylko rząd, ale właściwie cały aparat państwa, którego parlament jest istotnym elementem. Wydaje się, że przez to państwo staje się coraz bardziej totalitarne, ponieważ zajmuje się tym, czym powinno się zajmować życie. A państwo powinno się ograniczyć tylko do pewnego nadzoru nad tym, co robią obywatele, co robią tak zwane podmioty gospodarcze, czy nie naruszają bezpieczeństwa innych. Państwo za pomocą podatków, wchodząc we wszystkie dziedziny życia w gruncie rzeczy, ogranicza działalność w znacznym stopniu ludzi i przedsiębiorstw. Jesteśmy świadkami tego, że przed 6 tygodniami uchwaliliśmy tę ustawę, a teraz trzeba ją właśnie nowelizować, bo jeśli ktoś chce się zajmować wszystkim, to wtedy zaczyna się zajmować źle. Kolejna jednak uwaga jest taka, że ustawa z 5 lipca była z inicjatywy komisyjnej. W zasadzie od inicjatywy ustawodawczej w pierwszym rzędzie jest rząd. Inicjatywa poselska, dopuszczona oczywiście prawem, inicjatywa komisyjna jest właściwie inicjatywą, która powinna tylko uzupełniać, jeżeli rząd się z czegoś nie wywiązuje w wystarczającym stopniu. Tutaj trzeba zwrócić uwagę na to, że rząd od początku był krytycznie nastawiony do tej ustawy i jej nie popierał. Teraz okazuje się, że kiedy zajęli się tym tylko posłowie, to oczywiście nie było wystarczającego aparatu, którym dysponują ministerstwa, żeby ustawę przygotować dobrze. Tak więc dzisiaj jesteśmy w sytuacji, w której musimy naprawiać to, co sam Sejm niedawno zrobił źle. Problem jest trudny, gdyż nie ulega wątpliwości, że jeżeli przyjmiemy tę nowelizację rządu, to de facto w stosunku do stanu, który obowiązuje dzisiaj, podwyższamy podatki, podatki płacone przez zwykłych ludzi. Oczywiście rozumiem, że te podatki miały być zmniejszone tylko przez nieporozumienie i że nie to było inicjatywą posłów, którzy w komisji nad tym pracowali, przeprowadzili tę ustawę potem przez parlament, ale de facto podwyższamy podatki. Otóż podwyższanie w nieskończoność podatków jest, jak wiadomo, bardzo niedobre i w konsekwencji powoduje obniżenie sumy wpływów z tych podatków. Zwrócił zresztą na to uwagę przed chwilą pan poseł Pawlak, kiedy mówił o akcyzie na samochody i o tym, że w efekcie podwyższenia tej akcyzy w sumie zaczyna wpływać mniej podatków. To jest tzw. krzywa Laffera. Podwyższenie podatków w pewnym momencie powoduje zmniejszenie kwoty wpływającej z tych podatków. Z drugiej strony wiadomo, że w Polsce usługi internetowe są niesłychanie kosztowne, więc, jak mówię, podwyższając dziś podatek, który został tylko „przez przypadek” zmniejszony, w efekcie podwyższamy koszty tych usług i zmniejszamy możliwości korzystania z Internetu. Być może sytuacja jest rzeczywiście bez wyjścia. W sytuacji, w której finanse państwa są w złym stanie, być może nie stać nas na utrzymanie tego stanu, który wynikał z ustawy z 5 lipca. Niemniej musimy sobie z tych kilku okoliczności zdać sprawę, że usługi internetowe w Polsce są bardzo drogie i że jeżeli nawet, jak mówię, przez przypadek miała być ich cena obniżona, to szkoda, że dzisiaj na skutek błędów w ustawie przyjętej 5 lipca musimy koszt tych usług podnieść czy, inaczej mówiąc, przywrócić ten, który obowiązywał przed 5 lipca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#JanKról">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#JanKról">Pan poseł Edward Maniura zabierze głos w imieniu klubu SKL.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#EdwardManiura">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego przedstawić stanowisko wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym z druku nr 3289.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#EdwardManiura">Na wstępie chciałbym oświadczyć, że nasz klub poprze przedłożenie rządowe, choć nie zgadzamy się w pełni z uzasadnieniem dołączonym do projektu ustawy. Uważamy, że w ustawie uchwalonej przez Sejm 5 lipca znalazły się zapisy, które spowodowały poważne problemy nie tylko z wdrożeniem tej ustawy, ale również wprowadziły spory w obszarze zdefiniowania pojęcia usług teleinformatycznych. W ostatnich tygodniach do ministra finansów wpłynęły wnioski od operatorów telefonii stacjonarnej i komórkowej o wydanie wykładni urzędowej, co to jest usługa teleinformatyczna. W tych wystąpieniach operatorzy zwrócili się o podanie konkretnej kategorii usług mieszczących się w tym pojęciu. Minister finansów stwierdził, że wydanie takiej wykładni jest niemożliwe. Brak jednoznacznej definicji pojęcia „usługi teleinformatyczne” spowoduje olbrzymie trudności w prawidłowym określeniu stawki podatku VAT przy wykonywaniu usług świadczonych przez firmy telekomunikacyjne oraz innych podatników wykonujących usługi o podobnym charakterze.</u>
          <u xml:id="u-189.2" who="#EdwardManiura">Rządowe przedłożenie usuwa również wadę legislacyjną we wspomnianej wyżej ustawie, polegającą na włączeniu do usług w zakresie edukacji połączeń z Internetem w placówkach oświatowych i szkołach wyższych. W ustawie z 5 lipca zakwalifikowano zwolnienie dla szkół i placówek oświatowych w zakresie dostępu do Internetu w ramach usług edukacyjnych, a są to przecież usługi w zakresie łączności. Skreślenie usług teleinformatycznych z załącznika nr 3 do ustawy oraz prawidłowe zapisanie zwolnienia z VAT dla połączeń z Internetem usuwa powyższe nieprawidłowości.</u>
          <u xml:id="u-189.3" who="#EdwardManiura">Klub Parlamentarny Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego, biorąc pod uwagę przedłożone argumenty, zwraca się do pana marszałka o skierowanie projektu do Komisji Finansów Publicznych. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#JanKról">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#JanKról">Lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-190.2" who="#JanKról">Czy pan minister chce zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-190.3" who="#JanKról">Proszę bardzo, pan minister Jan Rudowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#JanRudowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym odnieść się do paru kwestii, które zostały podniesione w debacie, a które, myślę, są istotne z punktu widzenia dalszego procedowania nad tą ustawą.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#JanRudowski">Przede wszystkim pytanie pana posła Stanisława Steca. Otóż, panie pośle, jest to nowelizacja, która odnosi się wyłącznie do noweli z 5 lipca. Natomiast oczywiście jeśli chodzi o kwestie, co do których Wysoka Izba uzna, iż są to zmiany w ustawie niezbędne i potrzebne, takie jak chociażby uporządkowanie strony podmiotowej w podatku akcyzowym czy dostosowanie jeszcze niektórych przepisów do wymogów konstytucji, to minister finansów ma przygotowane odpowiednie poprawki i przy braku sprzeciwu Wysokiej Izby w tym zakresie, jeżeli nie będą to rozwiązania budzące jakiekolwiek wątpliwości, takie poprawki jesteśmy gotowi przedstawić w toku prac w komisji. Dziękuję zresztą za przypomnienie przez pana posła tej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-191.2" who="#JanRudowski">Kolejna sprawa dotyczy ważnych dokumentów rządowych związanych z budowaniem społeczeństwa informacyjnego w Polsce. Otóż oczywiście znam uchwałę Sejmu z 14 lipca 2000 r. Wysoka Izba zapoznała się również z dokumentami związanymi z kierunkami rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce. Chodzi o dokument z listopada 2000 r., przesłany do Sejmu. Kolejny dokument, nad którym trwają prace rządowe, jest związany z planem działań na rzecz rozwoju społeczeństwa informacyjnego w latach 2001–2006. Z tych dokumentów wynika, można powiedzieć, podstawowe zrozumienie przez rząd problemów budowy społeczeństwa informacyjnego. Natomiast sądzę, że tą nowelą zaczynamy jakby ten proces od końca, budując zmiany podatkowe, adresując je w tym zakresie i tak definiując, że są następnie olbrzymie problemy w ich stosowaniu, co może spowodować wyłącznie zakłócenie na rynku usług już nie teleinformatycznych, których nie jesteśmy w stanie określić, ale w ogóle usług telekomunikacyjnych. Te dokumenty, które rząd będzie, myślę, w dalszym ciągu opracowywał - bo ostatni dokument jest dopiero w fazie prac rządowych, jest to projekt przygotowany do dalszych prac rządowych, do rozpatrzenia przez komitety Rady Ministrów - będą na pewno zawierały również propozycje rozwiązań, które spowodują, iż m.in. takie pojęcia jak usługi teleinformatyczne będą mogły być zdefiniowane.</u>
          <u xml:id="u-191.3" who="#JanRudowski">Następna sprawa dotyczy klasyfikacji usług. Otóż z zapisów ustawy wyraźnie wynika - to jest art. 54 ust. 4 - iż do 31 grudnia 2002 r. dla celów poboru podatku od towarów i usług stosowane są klasyfikacje, które obowiązywały przed 1997 r. A zatem polska klasyfikacja wyrobów i usług nie została jeszcze wprowadzona do stosowania dla celów poboru podatku od towarów i usług. Ale nawet w tym zakresie, w jakim ta klasyfikacja mogłaby mieć zastosowanie w taki sposób, że odwołalibyśmy się do tej klasyfikacji, nawet pomocniczo, to pragnę podkreślić - z wypowiedzi w toku debaty wynika, że to stanowisko Głównego Urzędu Statystycznego znane jest Wysokiej Izbie - iż Główny Urząd Statystyczny dokonał identyfikacji w 15 różnych rozrzuconych pozycjach tych usług, które przypuszczalnie mogłyby być zaklasyfikowane jako usługi teleinformatyczne.</u>
          <u xml:id="u-191.4" who="#JanRudowski">Kolejna kwestia dotyczy konserwatywnych rozwiązań stosowanych przez Unię Europejską. Otóż jest tak, że kraje Unii Europejskiej - tu nie ma istotnych rozbieżności - nie tylko odwołują się do szóstej dyrektywy i załączników, ale w praktyce stosują stawki standardowe na usługi telekomunikacyjne. Stany Zjednoczone nie stosują zasad wynikających z poboru podatku od wartości dodanej. Stosują podatek obrotowy zróżnicowany w poszczególnych stanach, i to jest prawo wewnętrzne poszczególnych stanów. Gdyby Polska próbowała tego typu rozwiązania wprowadzać, jest to oczywiste złamanie zasad związanych z przygotowaniem nie tylko stanowiska negocjacyjnego, ale z deklaracją akcesji.</u>
          <u xml:id="u-191.5" who="#JanRudowski">Następna sprawa dotyczy postawy rządu w toku prac nad tą ustawą. Otóż, panie pośle, stanowisko rządu zostało formalnie przedstawione Wysokiej Izbie. Projekt komisyjny - jeszcze raz to podkreślam - zmierzał do wprowadzenia preferencyjnej stawki w odniesieniu do zakupu sprzętu komputerowego na potrzeby wyposażenia pracowni internetowych. To był główny postulat wywodzony z projektu komisyjnego. Już w trakcie prac nad tym projektem, wychodząc naprzeciw oczekiwaniom Wysokiej Izby, minister finansów w rozporządzeniu z 7 maja 2001 r. ustalił 7-procentową stawkę dla zakupu sprzętu komputerowego ze środków pochodzących z rezerwy budżetowej. Czy to jest niezrozumienie problemu przez Radę Ministrów? Myślę, że nie. Następnie w całym toku prac parlamentarnych, zarówno w Sejmie, jak i w Senacie, przedstawiane były wątpliwości ministra finansów, który reprezentował rząd, dotyczące zgłoszonych w trakcie drugiego czytania propozycji uzupełnienia tego projektu nowelizacji o zastosowanie stawki 7-procentowej dla usług teleinformatycznych. Podnoszone były zastrzeżenia zarówno dotyczące konstytucyjności, jak i wykonania tych przepisów, łącznie z formalnym wystąpieniem do pana marszałka informującym o problemach, które wystąpią w przypadku przyjęcia tego rozwiązania. W toku prac senackich zgłoszona została poprawka i w uchwale Senatu przyjęta została poprawka do tych zapisów, której jednak Wysoka Izba nie uwzględniła, nie podzielając poglądu Senatu pomimo poparcia przez rząd tych poprawek. Zatem nie można powiedzieć, że problem nie był sygnalizowany, nie był rozpoznawany i nie było przy pracach nad tą ustawą żadnej współpracy ze stroną rządową. Oczywiście czym innym jest pełne poparcie, a czym innym jest zwracanie uwagi na problemy, które mogą wystąpić w poborze podatku.</u>
          <u xml:id="u-191.6" who="#JanRudowski">Kolejna kwestia dotyczy akcyzy na samochody. Otóż to jest, panie pośle, zły przykład. Akcyza na samochody osobowe pobierana była według archaicznych zasad do 1999 r. Rzeczywiście była to akcyza powiązana z wartością pojazdu, z łatwą możliwością obchodzenia tych przepisów. Od 2000 r. wprowadzona została akcyza na zasadach jednolitych, niezależnie od tego, jaka jest wartość samochodu, w powiązaniu z pojemnością silnika.</u>
          <u xml:id="u-191.7" who="#JanRudowski">W 1999 r. wpływy z akcyzy samochodowej wyniosły 471 mln zł, natomiast w 2000 r. - 936 mln zł. Na podobnym poziomie będą utrzymywały się w 2001 r. A zatem ta zmiana, która została dokonana w 2000 r., bez wątpienia nie doprowadziła do spadku wpływów akcyzy samochodowej. Natomiast problem, i sądzę, że minister gospodarki w toku wielu debat informował o sytuacji w przemyśle motoryzacyjnym, dotyczy czegoś innego, tj. sprzedaży produkowanych nowych samochodów w kraju i konkurencyjności przywozu używanych samochodów z importu, głównie z krajów Unii Europejskiej. Jest to rzeczywiście istotny problem, co do którego również Rada Ministrów i poszczególne zainteresowane resorty wyrażały swoje opinie i poglądy, stąd też chociażby przyjęty w ostatnim okresie pakiet rozwiązań zmierzających do ograniczenia przywozu używanych samochodów z zagranicy tak, aby nie były konkurencją dla sprzedaży nowych pojazdów produkowanych w kraju.</u>
          <u xml:id="u-191.8" who="#JanRudowski">Myślę, że to są podstawowe kwestie poruszone w toku debaty. Pragnę na zakończenie podkreślić, że w przypadku podjęcia przez Wysoką Izbę decyzji o skierowaniu projektu ustawy do prac w komisjach, rząd będzie współpracował przy wypracowaniu jak najlepszego rozwiązania, które powstałe problemy będzie usuwać tak, aby pobór podatku od towarów i usług nie ulegał zakłóceniom. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#JanKról">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#JanKról">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-192.2" who="#JanKról">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-192.3" who="#JanKról">Do głosowania nad tym wnioskiem przystąpimy jutro rano.</u>
          <u xml:id="u-192.4" who="#JanKról">Komisja mogłaby pracować już dzisiaj, ale będzie pracować jutro, rozumiem.</u>
          <u xml:id="u-192.5" who="#JanKról">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 5. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o środkach żywienia zwierząt (druki nr 3235 i 3252).</u>
          <u xml:id="u-192.6" who="#JanKról">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Czesława Pogodę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#CzesławPogoda">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi przedstawię sprawozdanie do stanowiska Senatu w sprawie ustawy o środkach żywienia zwierząt (druk nr 3235).</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#CzesławPogoda">Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi na swoim posiedzeniu w dniu 26 lipca rozpatrzyła 21 poprawek zgłoszonych w uchwale Senatu. Komisja rekomenduje Wysokiej Izbie, aby 14 poprawek przyjąć, 7 poprawek odrzucić. Również komisja rekomenduje, aby poprawki: 1., 4., 10., 21, jak i również poprawki: 5., 6. i 8. głosować łącznie.</u>
          <u xml:id="u-193.2" who="#CzesławPogoda">Istotnym elementem przy rozpatrywaniu poprawek było stanowisko Komitetu Integracji Europejskiej. Pierwotne przedłożenie przez ministra Saryusza Wolskiego zostało wycofane i po rozpatrzeniu poprawek i po przyjęciu rekomendacji dla Wysokiej Izby przez komisję rolnictwa stanowisko ponownie zostało przez sekretarza Komitetu Integracji Europejskiej przedstawione. Mówi ono o tym, że w przypadku przyjęcia poprawek zaproponowanych przez Senat: 1., 4., 10. i 21. - przypomnę, że te poprawki dotyczą organizmów genetycznie zmodyfikowanych - ta ustawa w tej części będzie niezgodna z przepisami Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-193.3" who="#CzesławPogoda">Podobnie Komitet Integracji Europejskiej odnosi się do poprawek: 5., 6. i 8. To dotyczy produkcji pasz przez rolników i wykorzystania do tej produkcji premiksów. W tym wypadku również, gdybyśmy te poprawki przyjęli, ta ustawa będzie niezgodna z przepisami Unii Europejskiej. Podobnie Komitet Integracji Europejskiej odnosi się do poprawek 13. i 14.</u>
          <u xml:id="u-193.4" who="#CzesławPogoda">A jakie są rekomendacje dotyczące tych trzech najważniejszych pakietów poprawek komisji rolnictwa? Komisja rolnictwa, rozpatrując poprawki: 1., 4., 10. i 21., dotyczące organizmów genetycznie zmodyfikowanych rekomenduje Izbie ich przyjęcie. Co w tym wypadku przyjęcie tych poprawek spowoduje? Tu była dość ostra dyskusja na posiedzeniu komisji między posłami - oczywiście te poprawki zostały przyjęte i tak będą rekomendowane Wysokiej Izbie, lecz przyjęcie tych poprawek spowoduje, że do Polski nie będzie można importować śruty sojowej przeznaczonej do produkcji pasz. W bilansie paszowym w Polsce brakuje około miliona ton białka.</u>
          <u xml:id="u-193.5" who="#CzesławPogoda">Przypomnę również, że w wyniku problemów związanych z chorobą szalonych krów nie możemy również importować do Polski mączki kostno-mięsnej, która była wykorzystywana do produkcji pasz. W związku z tym w bilansie ogólnym tego białka po prostu będzie nam brak.</u>
          <u xml:id="u-193.6" who="#CzesławPogoda">Przyjęcie tych rozwiązań spowoduje - bardzo precyzyjnie w tej kwestii wypowiada się resort rolnictwa - głęboki deficyt białka paszowego w Polsce, zmniejszenie efektywności produkcji zwierzęcej, jak również zwiększenie cen środków spożywczych pochodzenia zwierzęcego. Takie jest stanowisko rządu, który również sugeruje, aby te poprawki Senatu odrzucić.</u>
          <u xml:id="u-193.7" who="#CzesławPogoda">Natomiast jeśli chodzi o poprawki z następnego pakietu: 5., 6. i 8., to w tym przypadku komisja rekomenduje ich odrzucenie. One dotyczą bardzo ważnej kwestii, budzącej duże wątpliwości i w opinii posłów, a zwłaszcza w części dotyczącej produkcji pasz na własny użytek w gospodarstwach rolnych.</u>
          <u xml:id="u-193.8" who="#CzesławPogoda">Każdy, kto produkuje pasze na własny użytek we własnym gospodarstwie rolnym, a wykorzystuje do tego premiksy, w skład których wchodzą antybiotyki, stymulatory wzrostu i kokcydiostatyki, to oczywiście tę produkcję pasz będzie musiał realizować przy nadzorze weterynaryjnym. To budzi wątpliwości producentów, przetwórców pasz, jak i producentów zwierząt gospodarskich, bo to w ich opinii spowoduje pewne utrudnienia w produkcji. Tu jest rekomendacja komisji, aby te poprawki odrzucić.</u>
          <u xml:id="u-193.9" who="#CzesławPogoda">I ostatni pakiet bardzo istotnych poprawek - to są poprawki 13. i 14. Te poprawki dotyczą składu i receptury. Posłużę się tu takim przykładem, że piekarz, który produkuje chleb, wymienia produkty, z których produkuje, ale nie precyzuje na winecie receptury, w jaki sposób ten chleb produkuje. Tu jest podobnie w przypadku pasz. Poprawki Senatu zmierzają do tego, żeby również ujawniać receptury. Produkcja pasz będzie się odbywać pod nadzorem bardzo szczegółowym, nadzorem weterynaryjnym, jednak producent stosuje określone procedury. Jest to nieraz jego słodka tajemnica. W związku z tym ujawnianie tych receptur spowoduje, że może z tego skorzystać nieuczciwa konkurencja czy też może to się wiązać z nierzetelnością kupiecką przy produkcji pasz w ogóle w Polsce. W związku z tym jest tu rekomendacja, żeby przyjąć poprawki Senatu.</u>
          <u xml:id="u-193.10" who="#CzesławPogoda">Ja informuję Wysoką Izbę, jaka była dyskusja i wymiana poglądów między posłami w komisji.</u>
          <u xml:id="u-193.11" who="#CzesławPogoda">Panie marszałku, to są najważniejsze kwestie, które dotyczą poprawek Senatu, będziemy nad nimi głosować jutro. Zwłaszcza pakiet poprawek dotyczących produkcji pasz i wykorzystania premiksów będzie istotny w dyskusji w wystąpieniach klubowych i oczywiście później w głosowaniu w dniu jutrzejszym. Dziękuję serdecznie za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#JanKról">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#JanKról">Przechodzimy do 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-194.2" who="#JanKról">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-194.3" who="#JanKról">W imieniu klubu SLD głos zabierze pani poseł Zofia Grzebisz-Nowicka, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#ZofiaGrzebiszNowicka">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić stanowisko mojego klubu w sprawie uchwały Senatu odnośnie do ustawy o środkach żywienia zwierząt.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#ZofiaGrzebiszNowicka">Przypomnę, że ustawę tę Wysoka Izba uchwaliła 20 czerwca br., Senat zgłosił do niej 21poprawek, sejmowa Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi na posiedzeniu w dniu 26 lipca 2001 r. rozpatrzyła je i, tak jak powiedział pan poseł sprawozdawca Czesław Pogoda, 14 z nich rekomenduje do przyjęcia, a 7 - do odrzucenia. Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej nie podziela stanowiska komisji w przypadku poprawek zawartych w pkt.: 1, 4, 10 i 21, dotyczących wprowadzenia zakazu stosowania organizmów genetycznie zmodyfikowanych w środkach żywienia zwierząt. Byłoby to nie tylko sprzeczne z prawem obowiązującym w Unii Europejskiej, ale pogorszyłoby także konkurencyjność polskich produktów na rynkach państw członkowskich. Zwraca na to uwagę również sekretarz Komitetu Integracji Europejskiej pan Jacek Saryusz-Wolski w przedłożonej opinii do uchwały Senatu w sprawie ustawy o środkach żywienia zwierząt. Z tych to powodów mój klub będzie głosował za odrzuceniem poprawek zawartych w pkt.: 1, 4, 10 i 21, wniesionych przez Senat, a dotyczących art. 1, 4, 21 i 48b. Uważamy, że regulacje prawne uchwalone przez Wysoką Izbę są dobre i nie trzeba ich poprawiać.</u>
          <u xml:id="u-195.2" who="#ZofiaGrzebiszNowicka">Natomiast poprawek Senatu zawartych w pkt.: 5, 6 i 8, których odrzucenie proponuje Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi, odrzucać nie będziemy, mimo iż budzą one nasze wątpliwości, o czym także mówił poseł sprawozdawca. Dotyczą one wytwarzania mieszanek paszowych nieprzeznaczonych do obrotu, zawierających premiksy, w skład których wchodzą określone dodatki paszowe. Uważamy, że poprawki zawarte w pkt. 13 i 14, które komisja proponuje przyjąć, należy odrzucić. Dotyczą one zmiany treści informacji wymaganej na opakowaniach środków żywienia zwierząt. Powodowałoby to niezgodność tych regulacji prawnych z przepisami prawa Unii Europejskiej. Klub mój będzie głosował za pozostawieniem treści przepisów art. 38 ust. 2 pkt. 6 i 7 ustawy w brzmieniu uchwalonym przez Wysoki Sejm.</u>
          <u xml:id="u-195.3" who="#ZofiaGrzebiszNowicka">W przypadku pozostałych 11 poprawek Senatu, zawartych w pkt.: 2, 3, 9, 11, 12, 15, 16, 17, 18, 19 i 20, głosować będziemy zgodnie z rekomendacją Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi.</u>
          <u xml:id="u-195.4" who="#ZofiaGrzebiszNowicka">Wysoki Sejmie! Podkreślenia wymaga fakt, że celem uchwalonej 20 czerwca br. przez Wysoką Izbę ustawy o środkach żywienia zwierząt było:</u>
          <u xml:id="u-195.5" who="#ZofiaGrzebiszNowicka">— po pierwsze, wprowadzenie do polskiego ustawodawstwa takich rozwiązań prawnych w zakresie wytwarzania i obrotu paszami, dodatkami paszowymi oraz premiksami, które uwzględniają dotychczasowy dorobek nauki, a także gwarantują, że nie będą one powodować zagrożenia dla zdrowia ludzi i zwierząt ani dla środowiska naturalnego;</u>
          <u xml:id="u-195.6" who="#ZofiaGrzebiszNowicka">— po drugie, harmonizacja przepisów zawartych w projekcie ustawy o środkach żywienia zwierząt z regulacjami prawa europejskiego.</u>
          <u xml:id="u-195.7" who="#ZofiaGrzebiszNowicka">Dlatego też wszystkie te poprawki Senatu, które powodują lepsze warunki prawne dla realizacji tych celów, klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej poprze, głosując za ich przyjęciem, pozostałe, które są sprzeczne z tymi celami, odrzuci bądź się wstrzyma. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#JanKról">Proszę o zabranie głosu pana posła Leszka Dziamskiego w imieniu klubu AWS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#LeszekFranciszekDziamski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym w imieniu Klubu Parlamentarnego AWS pokrótce wypowiedzieć się na temat poprawek Senatu do ustawy o środkach żywienia zwierząt (druk nr 3252). W czasie obrad Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi w trakcie omawiania przedłożonych przez Senat poprawek pojawiły się trzy węzłowe zagadnienia, istotne dla kształtu ustawy, nad którą procedujemy.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#LeszekFranciszekDziamski">Przede wszystkim Senat zaproponował w poprawkach 1., 4., 10., 21., aby wyeliminować z przyszłego obrotu paszami środki żywienia zwierząt zawierające organizmy genetycznie modyfikowane. Chciałbym zwrócić uwagę Wysokiej Izby na to, iż zagadnienia bezpieczeństwa żywności transgenicznej zostały już dokładnie uregulowane w ustawie o organizmach genetycznie zmodyfikowanych z dnia 22 czerwca 2001. Prawdą jest, że na żywność genetycznie modyfikowaną trzeba patrzeć ze szczególną ostrożnością, nie ma jednak potrzeby dublowania regulacji czy też - a z tym mamy do czynienia w przypadku poprawek senackich - wylewania dziecka z kąpielą. Uważam, że przywołana przeze mnie ustawa stanowi wystarczającą zaporę, jeśli chodzi o ewentualne wykorzystywanie szkodliwych dla zdrowia zwierząt i, co za tym idzie, dla zdrowia ludzi organizmów genetycznie zmodyfikowanych. Poza tym trzeba również mieć na uwadze to, że soja genetycznie modyfikowana może zbilansować globalny niedobór białka w paszy w Polsce, który jest aktualnie dodatkowo pogłębiony zakazami importu mączek zwierzęcych w związku z chorobą BSE. Jeżeli przyjmiemy poprawki Senatu, bilans ten będzie jeszcze bardziej zachwiany.</u>
          <u xml:id="u-197.2" who="#LeszekFranciszekDziamski">Warto też wspomnieć o tym, iż proponowane poprawki nie są zgodne z naszymi zobowiązaniami wobec Unii Europejskiej, jeśli chodzi o harmonizację prawa; mogłoby się to negatywnie odbić na negocjacjach akcesyjnych.</u>
          <u xml:id="u-197.3" who="#LeszekFranciszekDziamski">Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi proponuje Wysokiej Izbie przyjęcie poprawek 1., 4., 10. i 21, lecz trzeba zwrócić uwagę na to, że takie rozwiązanie przyjęte zostało w komisji zaledwie jednym głosem. Klub Parlamentarny AWS jest przeciwko powyższym poprawkom i będzie głosował za ich odrzuceniem.</u>
          <u xml:id="u-197.4" who="#LeszekFranciszekDziamski">Innym zagadnieniem, na które chciałbym zwrócić uwagę, jest proponowany przez Senat w poprawkach 13. i 14. obowiązek ujawniania przez producentów pasz receptury ich przygotowania na opakowaniach. Uważam, że poprawki te zmierzają wyraźnie do pogwałcenia praw własności przemysłowej podmiotów zajmujących się opracowywaniem i produkcją pasz dla zwierząt. Wprowadzenie takiego prawa byłoby ciosem poniżej pasa, gdyż producent, który chciałby sprzedawać na polskim rynku, musiałbym ujawniać informacje, które są często jedynym motorem jego sukcesu. Wobec tego Klub Parlamentarny AWS nie zgadza się co do tych punktów ze stanowiskiem Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz wnosi o odrzucenie powyższych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-197.5" who="#LeszekFranciszekDziamski">Chciałbym wspomnieć także o kolejnym ważnym problemie, jaki zaistniał w związku z poprawkami 5., 6. i 8. Ustawa w wersji uchwalonej przez Sejm miała nie dopuścić do używania premiksów paszowych przez podmioty, które nie uzyskały odpowiedniego zezwolenia z uwagi na potencjalne zagrożenie, jakie niesie ze sobą nieodpowiedzialne używanie premiksów, które zawierają antybiotyk, stymulator wzrostu i kokcydiostatyki. Nie doprowadziłoby to jednak do zakazu mieszania pasz przez indywidualnych rolników na potrzeby ich gospodarstw. Nie można dopuścić do sytuacji, gdy będą oni mogli stosować powyższe premiksy, ponieważ używanie ich na małą skalę, w drobnych gospodarstwach, również nie gwarantuje, że zwierzęta sprzedawane z tych gospodarstw będą żywnością bezpieczną dla konsumentów.</u>
          <u xml:id="u-197.6" who="#LeszekFranciszekDziamski">Zgodnie ze stanowiskiem Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi wnoszę o odrzucenie powyższych poprawek. Tak będziemy głosować. Co do reszty poprawek senackich, Klub Parlamentarny AWS zgadza się z opinią Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi.</u>
          <u xml:id="u-197.7" who="#LeszekFranciszekDziamski">Na koniec chcę wyrazić zadowolenie, że kończymy proces legislacyjny tworzący ustawę bardzo ważną dla polskiego rolnictwa, a szczególnie dla polskich hodowców. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#JanKról">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#JanKról">W imieniu klubu Unii Wolności głos zabierze pani poseł Maria Stolzman.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#MariaStolzman">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ustawa o środkach żywienia zwierząt, do której Senat zgłosił uwagi, kończy swój bieg w Sejmie. Tak, jak powiedział pan poseł Dziamski, mój klub również wyraża zadowolenie, że praca nad nią zostanie zakończona. Jednak na ostatnim etapie prac nad tą ustawą, czyli w czasie jej pobytu w Senacie, zostały wprowadzone przepisy, które powodują, że staje się ona absolutnie niezgodna z prawem europejskim. W tej sytuacji oczywiście nasz klub za tymi poprawkami głosować nie może. Będzie głosował za ich odrzuceniem.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#MariaStolzman">W ustawie w art. 1 ust. 2 jest zapis mówiący o tym, że ustawa nie narusza przepisów dotyczących organizmów genetycznie zmodyfikowanych, zwanych dalej GMO, w tym zwłaszcza przepisów o wprowadzeniu do obrotu produktów GMO oraz ich oznakowaniu. Czyli ta sprawa jest uregulowana w ustawie o GMO. Wprowadzenie dodatkowych zaostrzających przepisów, niezgodnych z prawodawstwem unijnym, jest zepsuciem tej ustawy i niestety nie będziemy mogli tego poprzeć. Dotyczy to poprawek Senatu 1., 4., 10. i 21., która próbują eliminować w ogóle pasze z GMO w żywieniu zwierząt, co jest nieuzasadnione w tym przypadku.</u>
          <u xml:id="u-199.2" who="#MariaStolzman">Będziemy również głosowali zgodnie ze stanowiskiem komisji za odrzuceniem poprawek 5., 6. i 8., czyli poprawek mówiących o tym, że można stosować premiksy i antybiotyki na własne potrzeby. Jaka jest gwarancja, że ten ktoś sam to zje, ten, kto to wyprodukuje, a nie zostanie tym uszczęśliwiony inny konsument; tu będziemy głosować zgodnie z rekomendacją komisji.</u>
          <u xml:id="u-199.3" who="#MariaStolzman">Jeśli chodzi o poprawki 13. i 14., to również będziemy za ich odrzuceniem z tego względu, że rzeczywiście receptury pasz nie mogą być przedmiotem ogólnie dostępnym, bo to jest tajemnica firm. Musi być na etykiecie powiedziane, że tam jest GMO, ale jaka jest receptura, jaki jest stosunek poszczególnych składników, to już jest tajemnicą firmy. To tak jakby ktoś chciał się dowiedzieć, jakie rasy kur są namieszane w handlowych ogólnych brojlerach, gdzie firmy się specjalizują w sprzedaży mięsnych czy nieśnych kurczaków, a skład genetyczny tych zwierząt jest tajemnicą wielkich firm światowych, które umieją się tym posługiwać. Oczywiście te zwierzęta się przeważnie nie nadają do dalszego rozmnażania, tylko w tym pokoleniu, w jakim się je kupuje, muszą zakończyć swój żywot, czy jako zwierzę mięsne, czy jako nieśne.</u>
          <u xml:id="u-199.4" who="#MariaStolzman">Proszę państwa, poważne obawy mojego klubu budzi również poprawka 21. dotycząca dodania art. 48b. W poprawce do art. 46 w ust. 1 w pkt. 3... Jest to poprawka, przepraszam, która?</u>
          <u xml:id="u-199.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Siedemnasta.)</u>
          <u xml:id="u-199.6" who="#MariaStolzman">Tak, przepraszam. To jest poprawka 17. W poprawce tej jest powiedziane, to są przepisy karne, kto wytwarza, wprowadza do obrotu lub stosuje w żywieniu zwierząt przeżuwających materiały paszowe, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 3, podlega jakieś tam karze. Senat zmienił to, wprowadzając zwierzęta gospodarcze, zamiast zwierząt przeżuwających. Czytając dosłownie tę ustawę, oznaczałoby to, że ani lisów, ani norek nie wolno karmić paszami mięsnymi, bo producent zapłaci karę. Wprawdzie resort tłumaczy, że nie jest to tak, bo to jest odwołanie do art. 4 ust. 1 pkt 3, w którym minister ma określić, które tkanki zwierząt mogą być używane na paszę, ale to nie załatwia tego przepisu karnego, który czytany dosłownie, a tak się czyta przepisy karne, mówi o tym, że każdy, kto da zwierzęciu gospodarskiemu paszę pochodzenia zwierzęcego, podlega karze. Dlatego uważamy, że wersja sejmowa mówiąca o tym, że dotyczy to zwierząt przeżuwających, co samo przez się jest zrozumiałe, bo walczymy z BSE, nie chcemy mieć go w kraju, wobec tego nie możemy żywić przeżuwaczy paszami zawierającymi materiały zwierzęce... Już kończę, panie marszałku. Będziemy popierali wersję sejmową, czyli będziemy głosować za odrzuceniem poprawki 17.</u>
          <u xml:id="u-199.7" who="#MariaStolzman">Nad pozostałymi poprawkami Senatu będziemy głosować zgodnie z zaleceniami komisji. Dziękuję państwu za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#JanKról">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#JanKról">Proszę pana posła Stanisława Masternaka o zabranie głosu w imieniu klubu PSL.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#StanisławMasternak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ustosunkowując się w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego do poprawek Senatu zgłoszonych do ustawy o środkach żywienia zwierząt, chcę powiedzieć, iż nie wszystkie one uzyskają nasze poparcie.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#StanisławMasternak">Było sporo czasu na przeprowadzenie konsultacji ze środowiskiem paszowym, możemy zaprezentować spójne stanowisko, aczkolwiek w jednej sprawie istnieją w naszym klubie pewne różnice zdań.</u>
          <u xml:id="u-201.2" who="#StanisławMasternak">Przechodząc do konkretów, chciałbym powiedzieć, że poprawki Senatu 2., 7., 9., 12., 17., 18., 19. i 20. zyskają naszą akceptację zgodnie ze stanowiskiem komisji. Mają one zresztą charakter redakcyjny i uściślający. Natomiast poprawki 3., 11., 15. i 16. zostaną odrzucone, i tu także rozstrzygająca jest rekomendacja komisji.</u>
          <u xml:id="u-201.3" who="#StanisławMasternak">W sprawie grupy poprawek 5., 6. i 8. opowiadamy się za przyznaniem rolnikom samodzielnie wykonującym paszę uprawnień wynikających z ustawy, w tym przypadku przekonujące są argumenty izb rolniczych, iż zahamowanie produkcji pełnowartościowych pasz na własne potrzeby przez rolników podroży koszty produkcji o około 20%. Rolnicy powinni mieć możliwość stosowania zgodnie z ustawą premiksów do pasz, a przecież trudno założyć, iż będą szkodzić sobie i w jakiś sposób pogarszać jakość własnej hodowli. Nie można przy tym wykluczyć zachowań nieodpowiedzialnych, ale ich margines byłby podobny jak w przypadku odrzucenia poprawek. Przyjęcie ich będzie oznaczać pełnię praw, a nie tylko obowiązków dla rolników samodzielnie wykonujących paszę.</u>
          <u xml:id="u-201.4" who="#StanisławMasternak">W kwestii poprawek 13., 14. opowiadamy się przeciwko stanowisku Senatu, gdyż przyjęcie tych poprawek grozi wprost naruszeniem tajemnicy handlowej, bo po analizie ustawy doszliśmy do wniosku, że dostęp do informacji o składzie paszy będzie gwarantować rozporządzenie ministra. Udział poszczególnych składników będzie m.in. zobrazowany w sposób malejący, jest to odpowiednia forma. Nie można narażać tak ważnej ustawy na zarzut niezgodności z konstytucją, a to zdaniem wielu specjalistów miałoby miejsce, gdyby przyjąć poprawki Senatu.</u>
          <u xml:id="u-201.5" who="#StanisławMasternak">Wreszcie poprawki 1., 4., 10. i 21., które dotyczą zagadnienia całkowitego zakazu używania do produkcji pasz organizmów genetycznie modyfikowanych, chodzi konkretnie o soję. Jak powiedziałem, w naszym klubie wywołało to największe kontrowersje, bowiem jest faktem, że brakuje nam blisko 1 mln ton komponentów białkowych. Rodzi się pytanie, czy nie można ich uzupełnić drogą popierania upraw krajowych, takich jak np. bobik? Czy musimy być skazani na import, skoro wytłoki rzepakowe mogą być alternatywnym źródłem białka? Jaki jest bilans paszowy naszego kraju, szczególnie w kontekście pojawienia się dużej ilości zboża paszowego? Tu pytanie do przedstawicieli rządu, do pana ministra rolnictwa. Czy możemy obecnie zrezygnować z importu soi, zastępując ją komponentami krajowej produkcji?</u>
          <u xml:id="u-201.6" who="#StanisławMasternak">Z drugiej strony mamy stanowiska izb i stowarzyszeń paszowych, a także poszczególnych hodowców. Twierdzą oni, że przyjęcie poprawek zburzy trudną równowagę na rynku białka paszowego. Uważają oni, że wprowadzenie poprawek Senatu radykalnie podroży koszty produkcji zwierzęcej. Wreszcie nie bez znaczenia jest kwestia, czy uda się w jakikolwiek sposób odróżnić soję modyfikowaną genetycznie od niemodyfikowanej, bo przecież nie wyobrażamy sobie, aby import tego komponentu ustał z dnia na dzień. Mogłoby to oznaczać, ni mniej ni więcej, ale sprowadzenie soi modyfikowanej genetycznie jako niemodyfikowanej, tylko że droższej nawet o kilkadziesiąt procent. Skoro więc jest procedura dopuszczenia soi modyfikowanej genetycznie do żywienia zwierząt, to w jakiś sposób pozwala to uniknąć tego typu nieuczciwości. Do tego typu oszustw nie można dopuścić, a izby i stowarzyszenia paszowe podkreślają, iż szanse na zdobycie certyfikatu na soję niemodyfikowaną genetycznie są bliskie zeru.</u>
          <u xml:id="u-201.7" who="#StanisławMasternak">Nie można również stosować mączek mięsno-kostnych i to też jest fakt, który poważnie należy brać pod uwagę. Chcę przypomnieć, że zasoby światowe soi, z których pewnie jeszcze przez dłuższy czas będziemy korzystać, już w ponad 70% są modyfikowane genetycznie.</u>
          <u xml:id="u-201.8" who="#StanisławMasternak">Dzieląc się tymi wątpliwościami, mój klub przychyla się dziś raczej do zdania izb i stowarzyszeń paszowych, ale wnosi o rozwianie tych wątpliwości, dlatego te pytania kieruję do rządu. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-201.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#JanKról">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#JanKról">Proszę pana posła Krzysztofa Jurgiela o zabranie głosu w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#KrzysztofJurgiel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Prawo i Sprawiedliwość będzie głosował za przyjęciem poprawek 1., 4., 10. i 21. dotyczących wprowadzenia zakazu stosowania organizmów genetycznie zmodyfikowanych i za przyjęciem poprawek 5., 6. i 8., które dotyczą kwestii wytwarzania mieszanek paszowych nieprzeznaczonych do obrotu, zawierających premiksy. Będzie także głosował za przyjęciem poprawek 2., 7., 9., 12., 17., 18., 19. i 20 oraz za odrzuceniem poprawek 3., 11., 15., 16., 13. i 14. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#JanKról">Pani poseł Halina Nowina-Konopka w imieniu koła Porozumienia Polskiego.</u>
          <u xml:id="u-204.2" who="#JanKról">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#HalinaNowinaKonopka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panowie Ministrowie! Ta ustawa, jedna ze strategicznych ustaw, jeżeli chodzi o rolnictwo, budziła wiele kontrowersji. Została uchwalona przez Sejm w formie szkodliwej dla polskiego rolnictwa i nieco polepszona poprawkami przez Senat.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#HalinaNowinaKonopka">Proszę państwa, chciałabym państwu powiedzieć - mówię to w kontekście poprawek dotyczących stosowania GMO w środkach paszowych, czyli poprawki 1., 4., 10. i 21. - że w sierpniu 2000 r. Włochy wykorzystały art. 12 ustawy o GMO do zakazania wszelkich produktów spożywczych na bazie składników zmienionej genetycznie kukurydzy. W październiku włoski zakaz został obroniony przez inne państwa członkowskie Unii wbrew życzeniom Komisji, która chciała go uchylić. A więc jest możliwość wprowadzenia na terenie Unii zakazu stosowania organizmów genetycznie zmodyfikowanych. W związku z tym zarzut, że jest to niezgodne z prawem Unii Europejskiej, jest zarzutem fałszywym. Natomiast tego rodzaju ostrożność jest potrzebna, pożyteczna. Prawo unijne w zakresie stosowania i wykorzystywania organizmów genetycznie zmodyfikowanych zmienia się. Jest w tej chwili w opracowaniu rozporządzenie Rady odnośnie do zmiany prawa paszowego właśnie w tym punkcie, w punkcie dotyczącym stosowania organizmów genetycznie zmodyfikowanych. Tyle na temat tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-205.2" who="#HalinaNowinaKonopka">Następne poprawki, 5., 6. i 8., dotyczą bardzo newralgicznego punktu tej ustawy, mianowicie uniemożliwienia produkcji pasz we własnym gospodarstwie, na własny użytek, przez rolnika. I tutaj również jest...</u>
          <u xml:id="u-205.3" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-205.4" who="#HalinaNowinaKonopka">Tak, panie pośle, tak. Pan nieuważnie czytał tę ustawę.</u>
          <u xml:id="u-205.5" who="#HalinaNowinaKonopka">I tutaj również jest zarzut Komitetu Integracji, że jest to niezgodne z dyrektywami unijnymi. A ja państwu powiem tyle - nie wierzę i po prostu neguję wiarygodność informacji, które otrzymujemy z Komitetu Integracji Europejskiej. I zaraz państwu powiem, dlaczego. Otóż dlatego, że mam przed sobą dwa tłumaczenia dyrektywy Rady WE nr 95/69 z 22 grudnia 1995 r. Jest tam wstęp, którego pkt 10... Dostaliśmy tłumaczenie bez aneksu, który jest istotną częścią tej dyrektywy i wiele wyjaśnia. Natomiast ja mam tłumaczenie z aneksem. Jedno tłumaczenie różni się od drugiego. Czym? Pkt 10: „zważywszy, że na podstawie zasad równouprawnienia zasadnicze zasady nowych przepisów muszą bez różnicy odnosić się zarówno do podmiotów trudniących się obrotem, jak i do producentów - rolników wytwarzających paszę tylko na potrzeby swojego gospodarstwa, zważywszy, że pewne zwolnienia - proszę to zdanie zauważyć - powinny przysługiwać tym ostatnim ze względu na szczególne warunki wykonywania przez nich działalności”. Ten sam punkt w tłumaczeniu, które dostaliśmy, brzmi identycznie, z tym że jest pozbawiony tego zdania wtrąconego - że pewne zwolnienia powinny przysługiwać tym ostatnim zważywszy na szczególne okoliczności, w jakich prowadzą oni swoją działalność. I nie ma nawet zająknięcia się o możliwości zmiany w wypadku podejścia do rolników indywidualnych.</u>
          <u xml:id="u-205.6" who="#komentarz">(Poseł Romuald Ajchler: Ale to jest 90%, pani poseł.)</u>
          <u xml:id="u-205.7" who="#HalinaNowinaKonopka">Czego 90%? Proszę pana, obojętne, jest to podważenie wiarygodności dokumentów, urzędowych dokumentów, które dostajemy. Po prostu ja nie wierzę temu, co mówi Komitet Integracji Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-205.8" who="#komentarz">(Głos z sali: To nie ma znaczenia.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#JanKról">Ale ma prawo pani poseł nie wierzyć. I proszę nie przeszkadzać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#HalinaNowinaKonopka">Tak jest, i oświadczam to publicznie. I chcę, żeby komitet to wiedział.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#JanKról">I dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#HalinaNowinaKonopka">I udowadniam, że kłamią, normalnie kłamią, bo to nie jest przeoczenie. To jest wyjęcie pewnego zdania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#JanKról">Dziękuję pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#HalinaNowinaKonopka">Otóż, proszę państwa, te poprawki...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#JanKról">Czas się skończył, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#HalinaNowinaKonopka">Moment.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#HalinaNowinaKonopka">Jeżeli te poprawki zostaną odrzucone, spowoduje to zachwianie rynku paszowego, spowoduje zachwianie rynku zboża paszowego. Jest to działanie zgodne z interesem wielkich wytwórców pasz, tych, którzy mają w ręku wielkie przetwórnie. To jest woda na ich młyn. Pytanie, czy wszyscy posłowie, którzy tak optują ochoczo za tymi rozwiązaniami, które rozłożą nasze średnie i małe wytwórnie pasz i rolników indywidualnych, robią to tak całkiem bezinteresownie? Nie wiem. Są różne sytuacje w Sejmie i można się różnych rzeczy domyślać.</u>
          <u xml:id="u-213.2" who="#HalinaNowinaKonopka">Proszę państwa, apeluję - obrońmy te poprawki, dlatego że one bronią polskich rolników. One bronią polskich producentów zwierząt, wszelkich zwierząt, bronią producentów zboża. One bronią producentów pasz. My niekoniecznie musimy działać zgodnie z interesem cudzym. W końcu te wielkie przetwórnie w większości są jednak w czyichś, niekoniecznie polskich, rękach. My nie musimy działać zgodnie z ich interesem. Działajmy zgodnie z interesem polskim.</u>
          <u xml:id="u-213.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-213.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#JanKról">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#JanKról">W związku z pytaniami - tylko poseł Ajchler się zapisał, dopuszczę więc pytanie. Inaczej nie dopuściłbym pytań, bo zasadniczo nie dopuszczamy pytań przy poprawkach Senatu i w czasie drugich czytań.</u>
          <u xml:id="u-214.2" who="#JanKról">Proszę bardzo, ale wyjątek robię.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#RomualdAjchler">Dziękuję, panie marszałku. Sprawa jest bardzo ważna, jeśli chodzi o polskie rolnictwo, polskich producentów nie tylko trzody, ale i zwierząt gospodarskich, dlatego też dziękuję bardzo, że pan dopuścił do tego pytania.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#RomualdAjchler">Otóż, panie marszałku, Wysoka Izbo, poprawki Senatu, jeśli zostaną przyjęte, wykluczą całkowicie w żywieniu zwierząt białko pozyskiwane z genetycznie modyfikowanej soi i innych roślin, w tym kukurydzy. Jak to się ma, panie ministrze - kieruję to pytanie do pana ministra - do obowiązującego w Polsce prawa, a w szczególności procedury dopuszczenia GMO na rynek?</u>
          <u xml:id="u-215.2" who="#RomualdAjchler">Drugie pytanie. Kieruję je również do pana ministra. Panie ministrze, czy mógłby pan podać Wysokiej Izbie, jaki jest bilans białka paszowego w kraju? Jeśli przyjęlibyśmy te poprawki Senatu, czym można by zastąpić importowane komponenty białkowe w chwili obecnej? Dalej, jeśli byłaby nawet taka techniczna możliwość, to jaki okres byłby wymagany do tego, aby ten bilans zrównoważyć białkiem wyprodukowanym w Polsce?</u>
          <u xml:id="u-215.3" who="#RomualdAjchler">Następne pytanie. Panie ministrze, jak decyzja Senatu wpłynie na ekonomikę produkcji hodowlanej, w szczególności w jaki sposób podniosą się koszty produkcji żywca w Polsce, a głównie chodzi mi tu o produkcję drobiarską, jak to się przeniesie, jeśli chodzi o produkt finalny.</u>
          <u xml:id="u-215.4" who="#RomualdAjchler">Następna sprawa. Proszę, panie marszałku, dopuszczamy taki oto paradoks. Gdyby te poprawki Senatu zostały przez Wysoką Izbę przyjęte, to dopuszczamy do tego, iż będzie obowiązywał zakaz stosowania np. soi zmodyfikowanej, ale jednocześnie nie mówimy nic o zakazie importu mięsa np. z krajów Unii Europejskiej, w których przy wykorzystaniu tej soi produkuje się 90% żywca.</u>
          <u xml:id="u-215.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Trzeba zakazać.)</u>
          <u xml:id="u-215.6" who="#RomualdAjchler">Z jednej strony mówimy o zakazie i polskim rolnikom mówimy, że nie mogą dodawać komponentów paszowych, czyli w tym przypadku soi, kukurydzy, bo są zmodyfikowane, a z drugiej strony dopuszczamy setki tysięcy innych rzeczy i nic nie wspominamy...</u>
          <u xml:id="u-215.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Kto dopuszcza?)</u>
          <u xml:id="u-215.8" who="#RomualdAjchler">... nie zmieniamy przy okazji tejże ustawy innych przepisów, które zabraniałyby sprowadzania do Polski żywca zwierzęcego, drobiu itd. wyprodukowanych właśnie na tej soi. Bądźmy konsekwentni. Jeśli dopuszczamy zakaz w jednej sytuacji, to pomyślmy również o innych sytuacjach.</u>
          <u xml:id="u-215.9" who="#RomualdAjchler">I ostatnie pytanie, panie ministrze. Czy w takiej sytuacji, w jakiej pozostaje nasz kraj, jeśli chodzi o białko, w razie przyjęcia tych poprawek nie uważa pan, że wracamy do tego, iż podstawową paszą przy produkcji żywca będzie tylko i wyłącznie ziarno zbóż? Czy wówczas wydłużenie okresu tuczu do jednego roku - to już przerabialiśmy przez kilkanaście lat - nie spowoduje, iż produkt finalny, czyli mięso, dla zwykłego śmiertelnika będzie praktycznie nie do kupienia? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#JanKról">Pan poseł Cymański, tylko jedno pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#TadeuszCymański">Bardzo dziękuję, panie marszałku, za umożliwienie zadania pytania, bo lista była już zamknięta.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#TadeuszCymański">Moje pytanie dotyczy wpływu modyfikowanych surowców na zdrowie. Czy rzeczywiście jest tak, że zwłaszcza długotrwały wpływ tego typu produkcji... Jest to dowiedzione, mówię o tym w kontekście pewnych zjawisk i protestów nie tylko ze strony organizacji ekologicznych, ale również poważnych badań, zwłaszcza jeżeli chodzi o odżywianie niemowląt, ponieważ myślę, zdając sobie sprawę z nieuchronności pewnych procesów, że pewien krytycyzm, którego w tej dyskusji trochę jednak brakuje, jest tutaj bardzo wskazany. Stąd też moje pytanie. Czy rzeczywiście sprawa neutralnego działania na zdrowie ludzkie, zwłaszcza w układzie wieloletnim, jest już zamknięta, czy jest to jednak temat otwarty i czy nie powinniśmy w tej sytuacji wykazać większej roztropności? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#JanKról">Lista mówców i pytających została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-218.2" who="#JanKról">Proszę o zabranie głosu pana ministra Roberta Gmyrka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#RobertGmyrek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Cieszy mnie to, że wszystkie kluby parlamentarne podkreśliły, iż ustawa ta jest bardzo potrzebnym i od dawna oczekiwanym aktem prawnym, że reguluje zagadnienia pasz, dodatków paszowych, premiksów. Przez wiele klubów podnoszona była również sprawa poprawek: 1., 4., 10. i 21., które dotyczą wprowadzenia zakazu stosowania w żywieniu zwierząt produktów zawierających organizmy genetycznie zmodyfikowane. Ministerstwo także otrzymało wiele protestów ze strony ministra środowiska, izby gospodarczej, Polskiego Związku Producentów Pasz, Polskiego Związku Hodowców i Producentów Zwierząt Futerkowych, Stowarzyszenia Producentów Żywności dla Zwierząt Towarzyszących, Rady Porozumienia Związków Izb Gospodarczych, handlowców, przetwórców zbóż oraz producentów pasz i produkcji zwierzęcej.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#RobertGmyrek">Na pewno wprowadzenie do projektu ustawy o środkach żywienia zwierząt zapisu zakazującego stosowanie organizmów genetycznie zmodyfikowanych w środkach żywienia zwierząt jest niezgodne m.in. z polskimi, jak i unijnymi przepisami, które już regulują te sprawy. Jeżeli chodzi o polskie ustawodawstwo - było to wspomniane - Wysoka Izba uchwaliła ustawę z dnia 22 czerwca o organizmach genetycznie zmodyfikowanych, która kompleksowo reguluje temat produktów GMO, jak również zasady ich stosowania w żywieniu zwierząt. Ustawa ta dotyczy zamkniętego użycia organizmów genetycznie zmodyfikowanych, zamierzonego uwalniania GMO do środowiska w celach innych niż wprowadzenie do obrotu, wprowadzania do obrotu produktów GMO, wywozu za granicę i tranzytu tych produktów, właściwości organów administracji rządowej do spraw GMO. Zgodnie z tą ustawą organem właściwym do spraw organizmów genetycznie zmodyfikowanych jest minister właściwy do spraw środowiska, do którego zadań należy m.in. wydawanie zezwoleń, jak również sprawowanie nadzoru oraz kontrolowanie przestrzegania przepisów tej ustawy. Każde wprowadzenie na rynek produktu GMO jest poprzedzone przeprowadzeniem oceny danego produktu w zakresie zagrożeń dla zdrowia ludzi i środowiska, a dokumentację tej oceny użytkownik jest obowiązany dostarczyć wraz z wnioskiem o wydanie zezwolenia na wprowadzenie danego produktu na teren kraju. Zezwolenie na zamknięte użycie GMO wydaje się na okres nie dłuższy niż 5 lat, natomiast na wprowadzenie do obrotu produktu GMO - nie dłuższy niż 10 lat. Bardzo ważnym elementem jest obowiązek znakowania produktów GMO oraz sposób tego znakowania. Obowiązek znakowania nie dotyczy produktu, który zawiera GMO lub ich części w ilości nieprzekraczającej 1% masy w sumie składników w tym produkcie.</u>
          <u xml:id="u-219.2" who="#RobertGmyrek">Należy wspomnieć, że obecnie w Polsce dopuszczonych jest wiele produktów, m.in. odtłuszczona mąka sojowa do celów kulinarnych, soja do celów paszowych, białka sojowe, izolaty czy koncentraty. Prowadzone są również okresowe doświadczenia nad zmodyfikowanymi genetycznie pomidorami, ogórkami, rzepakiem, ziemniakami, burakami cukrowymi, kukurydzą. Badania te, jak państwo wiecie, w świetle nowej ustawy w pewnym stopniu krytykowanej jako nadrestrykcyjnej, pokazują, że mimo wszystko te przepisy są zgodne z przepisami unijnymi i są bardzo restrykcyjne.</u>
          <u xml:id="u-219.3" who="#RobertGmyrek">Jeżeli chodzi o wprowadzenie całkowitego zakazu używania w produkcji pasz surowców pozyskiwanych tymi technikami, na pewno będzie to powodować głęboki deficyt białka paszowego, zmniejszenie efektywności produkcji zwierzęcej - wszystko to pan poseł Ajchler wyraźnie zaznaczył - zwiększenie cen środków spożywczych pochodzenia zwierzęcego. Jeszcze jedna sprawa, o co wielokrotnie pytano, w naszym bilansie paszowym brakuje około miliona ton białka paszowego, miliona ton uzupełnianego praktycznie przez dodatek importowanej śruty sojowej, która jest również importowana na rynek unijny od kwietnia 1996 r., czyli faktycznie Polska stosuje niejako ten sam mechanizm i bardzo ostrożnie się temu przygląda.</u>
          <u xml:id="u-219.4" who="#RobertGmyrek">Co jest ważne, warte podkreślenia, w większości przypadków modyfikacja soi jest modyfikacją odpornościową, czyli pozwala na ograniczenie stosowania również nieobojętnych, jeśli chodzi o jakość finalnego produktu, chemicznych środków ochrony roślin. Modyfikacja ta ogranicza całkowicie stosowanie tych środków ochrony roślin, czyli wpływa w pewien sposób na jakość finalnego produktu. W przypadku kukurydzy używanej do celów paszowych dostępnej na rynkach światowych również znaczna jej ilość jest genetycznie zmodyfikowana.</u>
          <u xml:id="u-219.5" who="#RobertGmyrek">Pragnę zwrócić uwagę, że obecnie ze względu na sprawę BSE i na zmniejszoną podaż mączek zwierzęcych, która wynika z zagrożeń związanych z BSE, również pewne problemy zostały zasygnalizowane ze strony hodowców. Także obecne tendencje, ukierunkowania w Unii Europejskiej wskazują, że Unia w dalszym ciągu będzie stosowała całkowity zakaz używania mączek mięsno-kostnych w żywieniu zwierząt gospodarskich, co jeszcze dodatkowo zwiększy to zagrożenie niedostatku bilansu paszowego.</u>
          <u xml:id="u-219.6" who="#RobertGmyrek">Jeżeli chodzi o pytanie pana posła Cymańskiego dotyczące wpływu na zdrowie, na niemowlęta, myślę, że przede wszystkim podstawowym uwarunkowaniem funkcjonowania rynku jest właściwa identyfikacja danego produktu. Owa identyfikacja jest elementem, który pozwala na świadomy wybór produktu, to jest element również bardzo wyraźnie podkreślany w krajach Unii Europejskiej czy w krajach Ameryki, że to jest świadomy wybór konsumenta, on decyduje, co chce wybrać. Jeżeli będzie miał pełną świadomość, będzie identyfikacja tego, co w produkcie...</u>
          <u xml:id="u-219.7" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Pytałem, czy zbadano szkodliwość.)</u>
          <u xml:id="u-219.8" who="#RobertGmyrek">Jeśli chodzi o zbadanie szkodliwości, myślę, że pytanie powinno być skierowane do ministra zdrowia, współpracujemy bowiem przy tego typu działaniach. Na pewno wszelkie dotychczasowe decyzje dotyczące dopuszczania produktów podejmowane były po głębokiej analizie, w przekonaniu, że te produkty w świetle obecnego stanu wiedzy nie stanowią zagrożenia. Popatrzmy zresztą na biologię, wielokrotnie - co podkreślają też naukowcy - biologia powoduje, że w ekosystemie następuje krzyżowanie obecnych gatunków wielokrotnie w środowisku naturalnym i w wyniku tego następują zmiany genetyczne, powstają samoistnie np. nowe odmiany jabłek.</u>
          <u xml:id="u-219.9" who="#RobertGmyrek">Jeżeli chodzi o sprawy podnoszone przez panią poseł Stolzman i m.in. przez klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej, to chciałbym zwrócić uwagę na art. 46, chodzi o poprawkę, która wprowadza sankcje karne za wytwarzanie i wprowadzanie do obrotu lub stosowanie w żywieniu zwierząt przeżuwających materiałów paszowych. Zmieniono to na „zwierzęta gospodarskie”, należy czytać ten artykuł łącznie z art. 4. Otóż w świetle tej ustawy w przypadku zwierząt gospodarskich, do których należą również zwierzęta futerkowe, nie zabrania się wytwarzania, wprowadzania do obrotu i stosowania w ich żywieniu praktycznie wszystkich tkanek zwierzęcych, o ile minister rolnictwa, wspólnie z ministrem właściwym ds. środowiska i ministrem właściwym ds. zdrowia, nie określi w drodze rozporządzenia wykazu materiałów paszowych pochodzących z tkanek zwierząt, które mogą być stosowane w żywieniu zwierząt gospodarskich. Polegać to będzie na tym, że ministrowie ci ustalą, że do żywienia bydła można stosować takie tkanki zwierząt, a w tym przypadku oczywiście nie ma mowy o jakichkolwiek tkankach, bo jest całkowity zakaz, np. w żywieniu świń nie można stosować takich tkanek zwierząt, w związku z tym zezwala się tylko na pewną grupę tych produktów. Co jest ważne, w chwili obecnej również w Unii Europejskiej mówi się o pewnym nowym podejściu zmierzającym do unikania kanibalizmu. Jeżeli mówimy o możliwości żywienia mączkami, tkankami zwierząt gospodarskich, unikać się będzie żywienia np. tkankami pochodzącymi od żywych świń. Ta ustawa daje pełną możliwość labilnego reagowania w tego typu sytuacjach i jednocześnie pokazuje, że każdy tego typu zakaz powoduje sankcje karne w przypadku jego niestosowania. Myślę, że tu nie ma żadnego zagrożenia, szczególnie dla producentów zwierząt futerkowych, jak również dla innych.</u>
          <u xml:id="u-219.10" who="#RobertGmyrek">Chciałbym tu również podkreślić bardzo ważny aspekt poruszony m.in. przez panią Nowinę-Konopczynę, jak również przez Sojusz Lewicy Demokratycznej, chodzi o sprawę wytwarzania mieszanek paszowych nieprzeznaczonych do obrotu. Jest to pewne nieporozumienie, bo jeżeli rolnik chce wytwarzać mieszanki paszowe na własne potrzeby, nie ma co do tego żadnych przeciwwskazań. Jeżeli jednak on w tych mieszankach paszowych chce używać antybiotyków, kokcydiostatyków i środków farmaceutycznych, stymulatorów wzrostu, to, na Boga, niechby ktokolwiek, przynajmniej powiatowy lekarz wiedział, że ten rolnik to stosuje, jak to przechowuje i w jakich ilościach to daje. Niczym on się w tym momencie nie różni od produkującego na szerszą skalę. Również tu może producent robić paszę dla ok. tysiąca świń, w związku z tym to zagrożenie jest realnie bardzo duże. Nadmierna ilość tych kokcydiostatyków i brak nad tym kontroli spowoduje, że do konsumenta trafią produkty finalne ze zwiększonymi ilościami hormonów czy innych stymulatorów wzrostu, które są praktycznie albo zakazane, albo w odniesieniu do których określono ścisłe limity stosowania.</u>
          <u xml:id="u-219.11" who="#RobertGmyrek">Myślę, że generalnie wyczerpałem te tematy. Oczywiście stanowisko rządu jest również jednoznaczne odnośnie do poprawek 13. i 14. Po prostu zobowiązania międzynarodowe strony polskiej również dotyczą ochrony informacji zastrzeżonych, ochrony własności intelektualnej, o takiej tu mówimy. Na pewno również byłoby to źle widziane przez inne kraje i traktowane jako nieuczciwa konkurencja ze strony Polski. Dziękuję, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#JanKról">Pan poseł Czesław Pogoda, sprawozdawca komisji.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#JanKról">Panie pośle Ajchler, już na posiedzeniu komisji trzeba było o tym wszystkim dyskutować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#CzesławPogoda">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze!</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#komentarz">(Poseł Romuald Ajchler: Ale ja mam pytanie, na które nie uzyskałem odpowiedzi.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#JanKról">Powie pan ministrowi, na jakie pytanie nie uzyskał pan odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#JanKról">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#CzesławPogoda">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Powiem jako poseł sprawozdawca i poseł, który miał przyjemność kierować podkomisją sejmową, która przygotowywała ten projekt ustawy. Przypomnę Wysokiej Izbie, paniom i panom posłom, że było to przedłożenie rządowe. Adresuję to do pani poseł Nowiny-Konopki - jeżeli się nie ma argumentów merytorycznych, to się opowiada różne niedorzeczności.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#komentarz">(Poseł Halina Nowina Konopka: Jakie?)</u>
          <u xml:id="u-223.2" who="#CzesławPogoda">Panie marszałku, mam prośbę do pana marszałka i do Prezydium Sejmu, bo na tej mównicy zostały użyte dość ostre słowa, że posłowie byli zainteresowani...</u>
          <u xml:id="u-223.3" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Mogli być. Różnica!)</u>
          <u xml:id="u-223.4" who="#CzesławPogoda">... mogli być, czy też byli zainteresowani. Jeżeli pani poseł ma na to dowody, to niech je niezwłocznie przedłoży marszałkowi Sejmu i prokuratorowi, bo to jest istotna informacja.</u>
          <u xml:id="u-223.5" who="#komentarz">(Poseł Halina Nowina Konopka: Jakie? O czym?)</u>
          <u xml:id="u-223.6" who="#CzesławPogoda">Natomiast chciałem poinformować Wysoką Izbę, panie marszałku, że w podkomisji pracował pan poseł Dziamski z AWS, pan poseł Masternak z PSL, ja jej przewodniczyłem. Pracowało w niej również prawie 50 ekspertów, nie cudzoziemców, tylko Polaków ze świata nauki, wytwórców pasz i rolników, którzy bardzo rzetelnie, z należytą starannością, starali się ten projekt rządowy przepracować. W związku z tym prosiłbym panią poseł o ważenie słów, bo one są po prostu krzywdzące dla ludzi, którzy pracowali. Pani poseł miała możliwość pracować w tej podkomisji i chciałem Wysokiej Izbie powiedzieć, że nie pracowała, w związku z tym jej uwagi tutaj są niestosowne.</u>
          <u xml:id="u-223.7" who="#CzesławPogoda">Wracam do tematu organizmów genetycznie zmodyfikowanych. Podjąłem działania, aby dociec, w jakim zakresie soja jest zmodyfikowana. Ona została zmodyfikowana pod kątem odporności na określone herbicydy i to nie zostało nigdzie stwierdzone w sposób naukowy, podczas badania ludzi czy też zwierząt, że ta zmodyfikowana soja, odporna tylko na określone herbicydy w procesie produkcyjnym, wpływa na organizmy ludzkie lub zwierzęce. Tyle wyjaśnień, to w literaturze można po prostu znaleźć.</u>
          <u xml:id="u-223.8" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Nie wykluczono też w przyszłości!)</u>
          <u xml:id="u-223.9" who="#CzesławPogoda">Panie Marszałku! Tyle wyjaśnień z mojej strony, dziękuję serdecznie. Jeszcze raz zwracam się do pani poseł, aby pani niezwłocznie przedstawiła dowody, które posiada.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#JanKról">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#JanKról">A pani poseł w jakiej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-224.2" who="#komentarz">(Poseł Halina Nowina Konopka: Chciałam odpowiedzieć.)</u>
          <u xml:id="u-224.3" who="#JanKról">Nie, nie ma już odpowiedzi, proszę pani. Pani nie była o nic pytana.</u>
          <u xml:id="u-224.4" who="#komentarz">(Poseł Halina Nowina Konopka: Ja zadałam pytanie...)</u>
          <u xml:id="u-224.5" who="#JanKról">Pani się dopuściła pewnego pomówienia, pani poseł, i to słyszeliśmy, więc posłowie, którzy prezentują inny pogląd niż pani, mają w tym interesy osobiste.</u>
          <u xml:id="u-224.6" who="#komentarz">(Poseł Halina Nowina Konopka: Ale zadałam pytanie następne...)</u>
          <u xml:id="u-224.7" who="#JanKról">Nie będziemy dalej mówić o pomówieniach. Jeżeli pani ma na ten temat dowody, proszę przedstawić je marszałkowi Sejmu na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-224.8" who="#JanKról">Już nie ma pytań.</u>
          <u xml:id="u-224.9" who="#JanKról">Proszę bardzo. Pan minister Gmyrek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#RobertGmyrek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przepraszam bardzo, chodzi o jedno zagadnienie poruszone przez posła Ajchlera. Faktycznie, jest to logiczne rozumowanie. W chwili obecnej, kiedy Polska zakaże stosowania białka genetycznie zmodyfikowanego w żywieniu zwierząt, nie ma takich przepisów, które zakazują sprowadzania do kraju zwierząt, które są żywione komponentami zawierającymi żywność genetycznie zmodyfikowaną. To też jest pokazanie pewnej niekonsekwencji i nierealności tego zapisu.</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#komentarz">(Poseł Halina Nowina Konopka: Wszystkiego od razu nie da się zrobić!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#JanKról">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#JanKról">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-226.2" who="#JanKról">Do głosowania nad uchwałą Senatu przystąpimy jutro rano.</u>
          <u xml:id="u-226.3" who="#JanKról">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 6. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych (druki nr 3236 i 3253).</u>
          <u xml:id="u-226.4" who="#JanKról">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Krzysztofa Jurgiela.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#KrzysztofJurgiel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi mam zaszczyt przedstawić stanowisko komisji w sprawie stanowiska Senatu do ustawy o zmianie ustawy o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych. Marszałek Sejmu skierował w dniu 24 lipca 2001 r. uchwałę Senatu w powyższej sprawie do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi w celu rozpatrzenia. Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi po rozpatrzeniu powyższej uchwały na posiedzeniu w dniu 26 lipca, po wysłuchaniu oświadczenia przedstawiciela Komisji Integracji Europejskiej o zgodności uchwały z prawem Unii Europejskiej, wnosi, aby Sejm raczył przyjąć dwie zgłoszone przez Senat poprawki. Przypomnę, że pierwsza poprawka dotyczy zmiany w art. 1, w którym upoważniono ministra właściwego ds. rolnictwa, aby w drodze rozporządzenia określił, jakie czynności z zakresu zadań lekarza weterynarii mogą być wykonywane przez osoby nieposiadające tytułu lekarza weterynarii oraz określił kwalifikacje tych osób. Senat proponuje, aby skreślić zdanie mówiące o tym, że rozporządzenie określi również tryb nadzoru sprawowany przez lekarza weterynarii przy niektórych czynnościach, natomiast w to miejsce wpisać: „uwzględniając konieczność sprawowania nadzoru przez lekarza weterynarii przy wykonywaniu niektórych czynności”. Druga zmiana dotyczy art. 2, w którym zmieniono termin wejścia w życie ustawy. Proponuje się 14-dniowy termin od dnia ogłoszenia. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#JanKról">Przechodzimy do wysłuchania 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-228.2" who="#JanKról">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-228.3" who="#JanKról">Pan poseł Seweryn Kaczmarek w imieniu klubu SLD, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#SewerynKaczmarek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej przedstawić stanowisko w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych. Klub SLD popiera stanowisko Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie przyjęcia obu poprawek Senatu. Ustawa zobowiązuje ministra właściwego do spraw rolnictwa do określenia czynności z zakresu zadań lekarza weterynarii, jakie mogą być wykonywane przez osoby nieposiadające tytułu lekarza weterynarii, czyli przez techników weterynarii. Ustawa nakłada również na ministra właściwego do spraw rolnictwa określenie kwalifikacji tych osób. Należy stwierdzić, że w poprawce 1. Senat proponuje uzupełnienie zdania pierwszego o wyrazy, które przedstawił przedmówca, w odniesieniu do konieczności sprawowania nadzoru przez lekarza weterynarii przy wykonywaniu niektórych czynności. Jest to słuszny zapis. Popieramy tę poprawkę, jak również skreślenie zdania drugiego w art. 68 ust. 1.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#SewerynKaczmarek">Druga poprawka ma charakter legislacyjny i znosi 14-dniowe vacatio legis. Jest to zasadna poprawka. Klub SLD popiera tę poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-229.2" who="#SewerynKaczmarek">Wysoki Sejmie! Omawiana ustawa jest niezwykle ważnym aktem prawnym, na który od 1998 r. czeka środowisko prawie 4 tys. techników weterynarii. Rozporządzenie ministra rolnictwa i gospodarki żywnościowej z dnia 24 grudnia 1998 r. wprowadziło radykalne ograniczenia w zakresie uprawnień do samodzielnego wykonywania zawodów między innymi przez techników weterynarii, jakich nie mają na przykład w medycynie pielęgniarki i felczerzy, którzy zajmują się zdrowiem i życiem ludzi. Technik weterynarii w obecnie obowiązującym systemie prawnym samodzielnie może nawet udzielić pierwszej pomocy weterynaryjnej zwierzęciu, które uległo nagłemu wypadkowi, np. psu, który został potrącony przez samochód, nie może samodzielnie wykonywać czynności takich jak mierzenie temperatury ciała zwierzęcia, doustne podawanie leków, iniekcje, tarnikowanie racic, kopyt, zębów, kolczykowanie i wiele innych nieskomplikowanych czynności dotyczących zabiegów higienicznych. Dlatego należało pilnie uchwalić przedstawiony Wysokiej Izbie projekt ustawy. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#JanKról">Pan poseł Leszek Dziamski zabierze głos w imieniu klubu AWS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#LeszekFranciszekDziamski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawione poprawki do omawianej nowelizacji ustawy nic nie wnoszą nowego. Wiadomo, że klub AWS - mówię to w celu przypomnienia - był zdecydowanie przeciwny nowelizacji tej ustawy. Myślę, że Sejm III kadencji nie może zapisać po stronie pozytywów uchwalenia takiej nowelizacji. Raczej powinien się wstydzić, bo ustawa nadaje się do zawetowania lub do zaskarżenia do Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#komentarz">(Poseł Piotr Krutul: Niecały klub.)</u>
          <u xml:id="u-231.2" who="#LeszekFranciszekDziamski">Cały...</u>
          <u xml:id="u-231.3" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-231.4" who="#LeszekFranciszekDziamski">Proszę mi nie przeszkadzać. Pan nie jest w klubie AWS już od dosyć dawna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#JanKról">Panie pośle Krutul, proszę nie przeszkadzać. Przecież pan by się też denerwował, gdyby ktoś panu przeszkadzał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#LeszekFranciszekDziamski">W związku z tym te dwie poprawki nic nie zmieniają, a nieco poprawiają i tak złą ustawę. Będziemy głosować za ich przyjęciem. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#JanKról">Pan poseł Jan Wyrowiński w imieniu klubu Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#JanWyrowiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W trakcie pracy nad ustawą, do której poprawki Senatu dzisiaj rozpatrujemy, stanowisko naszego klubu było zdecydowanie negatywne. Mój klub w pełni popiera stanowisko zawarte w uchwale Krajowej Rady Lekarsko-Weterynaryjnej z dnia 21 kwietnia 2001 r. dotyczące tej właśnie kwestii, jak również, co warto Wysokiej Izbie przypomnieć, zdecydowanie negatywna była opinia Komitetu Integracji Europejskiej odnośnie do projektu tej ustawy, która była zawarta w druku z 17 maja 2001 r. Również negatywna opinia towarzyszyła poprawce pana posła Rulewskiego, która zmierzała w tym kierunku, aby nieco przybliżyć się do rozwiązań, które obowiązują w tej sprawie w bardzo restrykcyjnych rozwiązaniach unijnych. Również opinia Komitetu Integracji Europejskiej jest tu zdecydowanie negatywna. Tak jak powiedział pan poseł Dziamski, w zasadzie poprawki Senatu nieco ulepszają tę złą ustawę. I tylko z tego powodu mój klub je poprze, podtrzymując swoje negatywne stanowisko co do ustawy, która już w tej chwili stała się rzeczywistością. Dziękuję, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#JanKról">Pan poseł Stanisław Masternak w imieniu klubu PSL.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#StanisławMasternak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego popiera poprawki zgłoszone przez Senat, a jeśli chodzi o całość ustawy, uważamy tę nowelizację za potrzebną, konieczną, ponieważ wyeliminowano dużą grupę zawodową z wykonywania prostych czynności, które im odebrano. Naprawia się krzywdy, które wyrządzono wcześniej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#JanKról">Pan poseł Krzysztof Jurgiel w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#KrzysztofJurgiel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Prawo i Sprawiedliwość popiera poprawki przedstawione przez Senat. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#JanKról">Pan poseł Piotr Krutul w imieniu koła Porozumienie Polskie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#PiotrKrutul">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Koło Porozumienia Polskiego od początku popierało zmianę i dopuszczenie możliwości wykonywania zawodu przez techników weterynarii. Na tej sali od początku umacniało się lobby weterynaryjne, które było reprezentowane między innymi przez pana posła Dziamskiego, który od początku twierdził, że to jest niezgodne z przepisami Unii Europejskiej, Polska nie zostanie przyjęta do Unii Europejskiej na podstawie tego. Takie stanowiska były przedstawiane zarówno w pracach sejmowej komisji rolnictwa, jak i we wszystkich wypowiedziach. Pragnę powiedzieć panu posłowi, że nie wszyscy posłowie z klubu Akcji Wyborczej Solidarność podzielają pańskie stanowisko w tej sprawie. Większość posłów będzie popierać poprawki senackie dotyczące uprawnienia techników weterynarii, żeby mogli pracować. Będziemy oczywiście głosować za poprawkami Senatu. Cieszymy się, że Sejm tej kadencji dokonał zmiany polegającej na tym, by technicy weterynarii mogli pracować w swoim wyuczonym zawodzie. Myślę, że jest jeszcze wiele innych ustaw, jeśli chodzi o dopuszczenie do pracy ludzi, którzy po to się uczyli, po to się kształcili, by wykonywać swój zawód. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-241.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#JanKról">Pan poseł Adam Szejnfeld, poseł niezrzeszony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#AdamStanisławSzejnfeld">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Omawiamy sprawozdanie komisji rolnictwa dotyczące uchwały Senatu z dnia 22 czerwca 2001 r. w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zawodzie lekarza weterynarii i izbach weterynaryjnych, a więc o zmianie ustawy z 1990 r. w art. 68 ust. 1, co będzie skutkowało uchyleniem rozporządzenia ministra rolnictwa z dnia 24 grudnia 1998 r. w sprawie kwalifikacji w zakresie uprawnień zawodowych osób nieposiadających tytułu lekarza weterynarii (DzU nr 3 z 15 stycznia 1999 r., poz. 24). Senat podzielił zdanie przytłaczającej większości Izby sejmowej i poparł proponowaną przez nas ustawę, wprowadzając jedynie drobne zmiany, w tym korygując przepis mówiący o wejściu ustawy w życie. Jest to dobra i bardzo potrzebna ustawa, a Senat nie zmienił jej sensu ani celu. Dlatego też sądzę, że Sejm powinien przyjąć poprawki Senatu.</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#AdamStanisławSzejnfeld">W celu przypomnienia warto podkreślić, że zmiana ustawy ma na celu przywrócenie możliwości wykonywania wyuczonego zawodu przez nielicznych już techników weterynarii, której to możliwości zostali pozbawieni, wskutek czego musieli zmienić pracę bądź powiększyli rzeszę osób bezrobotnych w naszym kraju. Ustawa jest zgodna z prawem wspólnotowym, co zostało stwierdzone w opinii Biura Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-243.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#JanKról">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-244.2" who="#JanKról">Do głosowania nad uchwałą Senatu przystąpimy jutro rano.</u>
          <u xml:id="u-244.3" who="#JanKról">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 7. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Małych i Średnich Przedsiębiorstw o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw (druki nr 3239 i 3264).</u>
          <u xml:id="u-244.4" who="#JanKról">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Adama Szejnfelda.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#AdamStanisławSzejnfeld">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Omawiamy w dniu dzisiejszym sprawozdanie połączonych Komisji: Finansów Publicznych oraz Małych i Średnich Przedsiębiorstw (druk nr 3264) o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw (druk nr 3239).</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#AdamStanisławSzejnfeld">Senat zgłosił 5 poprawek, z których połączone komisje proponują przyjąć 1. i 2. oraz 4. i 5., a odrzucić poprawkę nr 3.</u>
          <u xml:id="u-245.2" who="#AdamStanisławSzejnfeld">Poprawki nr 1 i 2 nie zmieniają sensu ani zasady i celu art. 1 ustawy uchwalonej przez Wysoką Izbę.</u>
          <u xml:id="u-245.3" who="#AdamStanisławSzejnfeld">Poprawka nr 3 w ocenie połączonych komisji jest zła, gdyż zmienia art. 3 sejmowego projektu w ten sposób, iż wprowadza pojedyncze i szczegółowe zmiany w Kodeksie spółek handlowych i, co gorsze, katalog, który wprowadza, nie jest wyczerpujący, co mogłoby tworzyć w przyszłości luki prawne, które utrudniałyby realizowanie norm zawartych w Kodeksie spółek handlowych w kontekście ustawy o rachunkowości. Rozwiązanie przyjęte przez Sejm, w którym uznano rozwiązanie generalne polegające na dodaniu do Kodeksu spółek handlowych art. 101, jest w ocenie komisji oraz prawników Biura Legislacyjnego Sejmu znacznie lepsze. Ponadto propozycja Senatu godziłaby w jeden z największych walorów nowego Kodeksu spółek handlowych, a mianowicie w instytucję łączenia i przekształcania się spółek. Spośród członków Komisji Finansów Publicznych i Komisji Małych i Średnich Przedsiębiorstw nikt nie poparł tej poprawki. Dwie osoby wstrzymały się, a pozostali członkowie obu komisji opowiedzieli się przeciwko jej przyjęciu.</u>
          <u xml:id="u-245.4" who="#AdamStanisławSzejnfeld">Poprawka nr 4 jest w mojej i komisji ocenie poprawką najciekawszą i bardzo dobrą, ponieważ przenosi ona zmiany dokonane przez Wysoką Izbę również do ustawy o rachunkowości z dnia 9 listopada 2000 r., która wejdzie w życie dopiero w przyszłym roku. Dodatkowo wprowadza ona również zmiany w zakresie leasingu poprzez umożliwienie małym jednostkom prowadzenie ewidencji dotyczącej leasingu zgodnie z przepisami podatkowymi, co spowoduje pozytywny efekt, chodzi o brak obowiązku prowadzenia oddzielnych ewidencji. Poprawka ta zwalnia również firmy z obowiązku zamykania i otwierania ksiąg rachunkowych w przypadku przekształcenia spółek osobowych i cywilnych w inne spółki osobowe. Wszystko to zmniejsza biurokrację i koszty pracy, a więc jest w pełni godne poparcia.</u>
          <u xml:id="u-245.5" who="#AdamStanisławSzejnfeld">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Podsumowując, w imieniu Komisji Finansów Publicznych i Komisji Małych i Średnich Przedsiębiorstw rekomenduję Wysokiej Izbie przyjęcie poprawek nr 1 i 2 oraz poprawek nr 4 i 5 oraz odrzucenie poprawki nr 3. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#JanKról">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#JanKról">Otwieram dyskusję polegającą na wygłaszaniu 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-246.2" who="#JanKról">Pan poseł Mieczysław Jedoń - nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-246.3" who="#JanKról">Pan poseł Kazimierz Kapera - jest pan poseł, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#KazimierzKapera">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt w imieniu klubu Akcji Wyborczej Solidarność przedstawić stanowisko dotyczące uchwały Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-247.1" who="#KazimierzKapera">Pragnę przypomnieć, że sedno zmian ustawy o rachunkowości dotyczyło zniesienia obowiązku prowadzenia pełnej rachunkowości przez dotychczasowe spółki cywilne, które zostały zobowiązane do zgłoszenia ich do rejestru handlowego przez Kodeks spółek handlowych, gdy ich przychody netto ze sprzedaży towarów lub świadczenia usług w każdym z dwóch kolejnych lat obrotowych osiągnęły równowartość w złotych co najmniej 400 tys. euro. Sejm przez określone zapisy zmienił brzmienie treści art. 2 ustawy o rachunkowości, a także zapisy w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, które to zapisy pozwoliły dotychczasowym spółkom cywilnym, które stały się spółkami jawnymi, handlować z tworzonymi przez osoby fizyczne... stosować uproszczoną księgowość. Również dodanie art. 10 w Kodeksie spółek handlowych zmierzało do tego samego.</u>
          <u xml:id="u-247.2" who="#KazimierzKapera">Senat do tak uchwalonej ustawy zaproponował 5 poprawek. Dwie pierwsze zawierają propozycję, aby inaczej sformułować zapisy w art. 1 i 2. Te sformułowania naszym zdaniem są trafniejsze niż użyte w wersji sejmowej. Dlatego opowiadamy się za przyjęciem poprawek Senatu 1. i 2.</u>
          <u xml:id="u-247.3" who="#KazimierzKapera">Poprawka 3. Senatu odnosi się do Kodeksu spółek handlowych i dodaje do niego nowe zapisy, które naszym zdaniem są mniej trafne niż zapisy sejmowe. Dlatego nasz klub optuje za odrzuceniem tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-247.4" who="#KazimierzKapera">Natomiast poprawki 4. i 5. to poprawki, które ingerują w ustawę z dnia 9 listopada 2000 r. o zmianie ustawy o rachunkowości, która jeszcze nie funkcjonuje, ma bowiem wejść w życie dopiero 1 stycznia 2002 r. Bardzo podoba nam się mechanizm, który przez prawników Senatu został uznany za prawidłowy, a mianowicie że można poprawić ewidentnie wadliwe zapisy ustaw, które jeszcze nie weszły w życie. Mamy tu do czynienia z takim właśnie przykładem. Senat wnosi poprawki 4. i 5., które wprowadzają prawidłowość zapisów w ustawie, która zacznie obowiązywać 1 stycznia 2002 r.</u>
          <u xml:id="u-247.5" who="#KazimierzKapera">Nasz klub popiera poprawki 4. i 5. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#JanKról">Pan poseł Stanisław Kracik w imieniu klubu Unii Wolności, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#StanisławKracik">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ponieważ nie ma obowiązku wyczerpywania limitu 5-minutowych oświadczeń, chcę zmieścić się w jednej minucie, stwierdzając, że klub Unii Wolności poprawki 1. i 2. popiera. Będzie przeciwny przyjęciu poprawki 3. W stosunku do poprawek 4. i 5. podzielam wszystkie komplementy, jakie pod adresem tych poprawek i pod adresem Senatu padły w dwóch poprzednich wystąpieniach: pana posła sprawozdawcy i pana posła...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#JanKról">Pan poseł Józef Gruszka w imieniu klubu PSL.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#JózefGruszka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Debatujemy nad poprawkami senackimi do ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw. Senat zgłosił 5 poprawek do tej nowelizacji. Połączone komisje, obradując, opowiedziały się za poparciem poprawek 1. i 2. oraz 4. i 5. Poprawka 3. została oceniona negatywnie.</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#JózefGruszka">W opinii naszego klubu, klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego, materia zawarta w 3. poprawce idzie w złym kierunku, natomiast poprawka 4. załatwia to, co negatywnego uczyniliśmy w Sejmie i może nie trzeba wypowiadać komplementów, ale pochwalić Senat za to, że przyczynił się do tego, żeby ta ustawa dobrze służyła polskim podmiotom gospodarczym, bo przecież po to tu jesteśmy.</u>
          <u xml:id="u-251.2" who="#JózefGruszka">Reasumując, chcę powiedzieć, że mój klub, Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego, głosował będzie za poprawkami 1., 2., 4. i 5., wypowiadając się przeciwko poprawce 3. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#JanKról">Pan poseł Jerzy Budnik w imieniu klubu SKL.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#JerzyFeliksBudnik">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt odnieść się w imieniu Klubu Parlamentarnego Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego do sprawozdania połączonych komisji, Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Małych i Średnich Przedsiębiorstw, o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#JerzyFeliksBudnik">Do uchwalonej przez Sejm ustawy Senat wniósł 5 poprawek, które omówił przed chwilą bardzo szczegółowo i wyczerpująco pan poseł sprawozdawca Adam Szejnfeld. Mój klub, klub Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego, podziela argumenty przedstawione przez pana posła sprawozdawcę, przemawiające za przyjęciem poprawek 1., 2. oraz 4. i 5., a także za odrzuceniem poprawki nr 3. W uzasadnieniu stanowiska mojego klubu musiałbym powtórzyć to, co już na ten temat powiedział pan poseł sprawozdawca i moi przedmówcy, ale wobec braku rozbieżności i niekontrowersyjności materii poprawek jest to całkowicie zbędne. Dlatego ograniczę się do stwierdzenia, że mój klub, klub Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego, będzie głosował zgodnie z rekomendacją komisji co do przyjęcia czterech poprawek i odrzucenia jednej.</u>
          <u xml:id="u-253.2" who="#JerzyFeliksBudnik">Chcę jednocześnie dodać z satysfakcją, że zdążyliśmy uchwalić tę ustawę, na którą polscy przedsiębiorcy od pewnego czasu już czekali i która, co do tego jestem głęboko przekonany, będzie dobrze służyła rozwojowi szczególnie małych i średnich przedsiębiorstw. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#JanKról">Pan poseł Mieczysław Jedoń w imieniu klubu SLD, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#MieczysławJedoń">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej przedstawić stanowisko odnośnie do uchwały Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#MieczysławJedoń">Celem zmiany ustawy o rachunkowości jest uwzględnienie postanowień ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych. W wyniku postanowień nowelizujących ustawę o rachunkowości osoby prowadzące działalność gospodarczą w formie spółek jawnych i partnerskich będą mogły prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów, jeżeli roczne obroty nie przekraczają 8 tys. euro.</u>
          <u xml:id="u-255.2" who="#MieczysławJedoń">Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej będzie głosował zgodnie ze sprawozdaniem Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Małych i Średnich Przedsiębiorstw. Brak jest podstaw do akceptacji poprawki nr 3 Senatu, gdyż powoduje ona zmiany w Kodeksie handlowym w zakresie nieobjętym zmianami w ustawie przyjętej przez Sejm.</u>
          <u xml:id="u-255.3" who="#MieczysławJedoń">Wyrażamy przekonanie, że projekt ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości spełnia oczekiwania zainteresowanych przedsiębiorców. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#JanKról">Pan poseł Adam Szejnfeld, poseł niezrzeszony.</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#komentarz">(Poseł Adam Stanisław Szejnfeld: Rezygnuję, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-256.2" who="#JanKról">Rezygnuje pan poseł? Świetnie.</u>
          <u xml:id="u-256.3" who="#JanKról">Pan minister Rafał Zagórny chce dwa słowa jeszcze powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-256.4" who="#JanKról">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#RafałZagórny">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Chcę podziękować za współpracę i za zgodne opinie wszystkich właściwie klubów.</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#RafałZagórny">Chciałbym odnieść się tylko do jednej poprawki senackiej, to znaczy trzeciej. Jesteśmy - zgodnie zresztą ze stanowiskiem komisji sejmowych - przeciwni przyjęciu tej poprawki. Uważamy, że zapis bardziej ogólny, jaki zaproponował Sejm, mniej ingeruje w dość delikatną, ale ważną materię, jaką jest Kodeks spółek handlowych, i że właśnie taki bardziej ogólny zapis, mniej ingerujący, jest właściwy. Dlatego w imieniu rządu chciałbym prosić o to, aby - zgodnie ze stanowiskiem komisji - tę jedną poprawkę senacką odrzucić.</u>
          <u xml:id="u-257.2" who="#RafałZagórny">Jeśli chodzi o pozostałe poprawki, zgadzamy się z opiniami Senatu i prosimy o to, aby pozostałe cztery poprawki przyjąć. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#JanKról">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-258.2" who="#JanKról">Do głosowania nad uchwałą Senatu przystąpimy jutro rano.</u>
          <u xml:id="u-258.3" who="#JanKról">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 8. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty, ustawy Przepisy wprowadzające reformę ustroju szkolnego, ustawy Karta nauczyciela oraz niektórych innych ustaw (druki nr 3283 i 3302).</u>
          <u xml:id="u-258.4" who="#JanKról">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Mirosława Swoszowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#MirosławSwoszowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej przedstawić sprawozdanie o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty, ustawy Przepisy wprowadzające reformę ustroju szkolnego, ustawy Karta nauczyciela oraz niektórych innych ustaw z druku nr 3283.</u>
          <u xml:id="u-259.1" who="#MirosławSwoszowski">Komisje: Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej rozpatrzyły uchwałę Senatu na posiedzeniu w dniu 10 sierpnia.</u>
          <u xml:id="u-259.2" who="#MirosławSwoszowski">Senat zgłosił 44 poprawki, w tym dwie dzielone na lit. a i b. Połączone komisje proponują przyjąć 39 zmian, a odrzucić 7.</u>
          <u xml:id="u-259.3" who="#MirosławSwoszowski">Poprawki: 3., 7., 23. lit. b, 30., 32., 34., 40., 41. i 42. są poprawkami redakcyjnymi i należy nad nimi głosować łącznie.</u>
          <u xml:id="u-259.4" who="#MirosławSwoszowski">Poprawki: 2., 12. lit. b, 19., 21., 37., 39. i 44. dotyczą regulacji prawnych związanych z prowadzeniem szkół artystycznych przez ministra właściwego do spraw kultury i dziedzictwa narodowego oraz uwzględniają fakt, że część tych szkół już prowadzą samorządy. Te poprawki również będą poddane pod głosowanie łącznie.</u>
          <u xml:id="u-259.5" who="#MirosławSwoszowski">Trzecia grupa poprawek dotyczących ustroju szkolnego to poprawki 4., 5. i 13., nad którymi również należy głosować łącznie.</u>
          <u xml:id="u-259.6" who="#MirosławSwoszowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Omówię teraz niektóre z merytorycznych rozwiązań zaproponowanych przez Senat.</u>
          <u xml:id="u-259.7" who="#MirosławSwoszowski">Zmiana 4. dotyczy rzeczy fundamentalnej, mianowicie ustroju szkolnego. Poprawka Senatu przywraca przedłożenie rządowe, które zakłada, iż szkoły ponadgimnazjalne będą to 3-letnie licea profilowane, szkoły zawodowe 2–3-letnie, 2-letnie licea uzupełniające po tych 2-letnich czy 3-letnich szkołach zawodowych oraz szkoły policealne o czasie nauczania nie dłuższym niż 2 lata, z jednym wyjątkiem. Natomiast Sejm przyjął, że szkoły ponadgimnazjalne to 3-letnie licea ogólnokształcące, 3-letnie licea techniczne, 4-letnie technika, 2-letnie szkoły zawodowe, 2-letnie licea uzupełniające, co najmniej 2-letnie technika uzupełniające i szkoły policealne. Połączone komisje rekomendują przyjęcie poprawki Senatu.</u>
          <u xml:id="u-259.8" who="#MirosławSwoszowski">Druga zmiana, którą chciałbym omówić, to jest właściwie zespół czterech zmian, od 8. do 11., które dotyczą komisji konkursowej na dyrektora szkoły. Otóż Sejm przyjął, że w składzie komisji konkursowej będzie trzech przedstawicieli organu prowadzącego szkołę, dwóch organu sprawującego nadzór pedagogiczny, po jednym przedstawicielu rady pedagogicznej, rodziców i zakładowych organizacji związkowych. Poprawki, które proponuje Senat, po pierwsze, ograniczają liczbę przedstawicieli organu prowadzącego z trzech do dwóch, po drugie, proponują, aby przedstawiciel rodziców to był przedstawiciel rady rodziców albo rodziców, jeżeli rada nie została powołana. I te dwie poprawki komisje proponują odrzucić. Kolejna poprawka proponuje nieco inny zapis dotyczący zakładowych organizacji związkowych. Mianowicie Sejm przyjął zasadę, że przedstawiciel związku zawodowego nie może być zatrudniony w szkole lub placówce, której konkurs dotyczy, i mówi o zakładowych organizacjach związkowych w ogóle. Poprawka Senatu mówi zaś o przedstawicielu zakładowych organizacji związkowych wchodzących w skład ogólnokrajowych organizacji związkowych reprezentatywnych dla pracowników większości zakładów pracy, zrzeszających nauczycieli. Tę poprawkę również połączone komisje proponują odrzucić. Natomiast połączone komisje proponują przyjąć poprawkę 11., w której dodaje się drugie i trzecie zdanie do ust. 5a, a mianowicie takie, iż jeżeli zakładowych organizacji związkowych jest więcej niż dwie, to zakładowe organizacje związkowe wyłaniają dwóch wspólnych przedstawicieli.</u>
          <u xml:id="u-259.9" who="#MirosławSwoszowski">Kolejną poprawką, którą warto przypomnieć Wysokiej Izbie, jest poprawka 15. Mówi ona o powoływaniu rady szkoły. Otóż do tej pory zgodnie z rozwiązaniami przyjętymi przez Sejm radę szkoły można było powołać na wniosek rady rodziców.</u>
          <u xml:id="u-259.10" who="#MirosławSwoszowski">Natomiast poprawka 15. mówi o tym, że w gimnazjach i w szkołach ponadgimnazjalnych można powołać radę szkoły, ale na łączny wniosek samorządu uczniowskiego i rady rodziców. Jest to taka zmiana, która docenia bardziej samorząd uczniowski, natomiast chyba nieco utrudnia powstawanie rad szkół. Tę poprawkę połączone komisje proponują przyjąć. Warto również zwrócić uwagę na poprawki 17. i 18. Mianowicie poprawki te dotyczą udziału wolontariuszy, którzy pracowaliby w szkole, wspomagając szkołę w prowadzeniu zajęć dydaktyczno-wyrównawczych i specjalistycznych. Poprawka 18. mówi o określeniu warunków i zasad działania wolontariuszy przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania. Chciałbym jeszcze zwrócić uwagę na poprawkę 21. Otóż w tej poprawce w lit. g dodaje się ust. 4a-4f, w których bardzo dokładnie omawia się dotacje dla szkół artystycznych o uprawnieniach szkół publicznych, w których realizowany jest obowiązek szkolny lub obowiązek nauki. I tutaj jest podane, jak się te dotacje przedstawiają w przypadku szkół niepublicznych, które nie są wymienione w ust. 4b. Natomiast ust. 4f określa czy daje delegację ministrowi właściwemu do spraw kultury i dziedzictwa narodowego, który wspólnie z ministrem właściwym do spraw oświaty określi, w drodze rozporządzenia, tryb udzielania i rozliczania tych dotacji. Również poprawka 22. zasługuje na uwagę. Otóż poprawka ta ustawowo zapewnia uczniom bezpłatne dożywianie w szkołach oraz uzyskanie przez nich podręczników szkolnych, jeżeli dochód ich rodzin nie przekracza dochodu ustalonego na podstawie ustawy o pomocy społecznej ze środków, które zapewnia na ten cel budżet państwa. Natomiast szczegółowe zasady zapewnienia tego bezpłatnego dożywiania i uzyskania podręczników przez uczniów są określone w art. 91 lit. b. W poprawce 26., którą komisje proponują odrzucić, proponuje się, aby przedłużyć czas działania komisji egzaminacyjnych na stopnie awansu zawodowego na sierpień i wrzesień, gdyż istnieje poważne zagrożenie, że nie wszystkie wnioski nauczycieli zostaną przez te komisje rozpatrzone. W poprawce 38. natomiast minister właściwy ds. oświaty otrzymał delegację polegającą na tym, że do 31 grudnia br. będzie mógł, po zasięgnięciu opinii kuratora oświaty, w szczególnie uzasadnionych przypadkach zwalniać niektórych nauczycieli z odbywania stażu i postępowania egzaminacyjnego na stopień nauczyciela mianowanego. Wydaje się, że życie jest tak bogate, że nie wszystkie przypadki są uregulowane przez ustawę i taka delegacja na okres przejściowy dla ministra właściwego ds. oświaty jest uzasadniona. Ostatnia poprawka, którą chciałem jeszcze omówić, to poprawka 39. Jest ona bardzo ważną poprawką, dlatego że chociaż Wysoka Izba podjęła decyzję o tym, aby szkoły artystyczne były prowadzone przez ministra właściwego ds. kultury i dziedzictwa narodowego, to przecież część szkół jest w gestii samorządów, samorządy prowadzą te szkoły; tak więc gdyby tego zapisu nie było, to wszystkie one musiałyby „wrócić” z powrotem od samorządu do ministra kultury. Ta poprawka powoduje, że przepis o prowadzeniu szkół artystycznych przez ministra kultury nie dotyczy tych publicznych szkół artystycznych, które są prowadzone przez jednostki samorządu terytorialnego oraz inne osoby prawne lub fizyczne. Na tym chciałbym zakończyć swoją wypowiedź. Jeżeli będą w czasie debaty pytania, to bardzo chętnie na nie odpowiem. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#JanKról">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-260.1" who="#JanKról">Przechodzimy do dyskusji: 5-minutowe oświadczenia w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-260.2" who="#JanKról">Pana Potulskiego nie widzę, pan poseł Wojciech Hausner gdzieś tam się przechadzał...</u>
          <u xml:id="u-260.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie, to ja powinienem być.)</u>
          <u xml:id="u-260.4" who="#JanKról">Dobrze, że pan teraz to powiedział.</u>
          <u xml:id="u-260.5" who="#JanKról">Proszę bardzo, pan poseł Mirosław Swoszowski.</u>
          <u xml:id="u-260.6" who="#JanKról">Pan poseł ma teraz przemawiać, proszę, panie pośle Baszczyński, nie zagadywać posła, bo idzie na mównicę, jak skończy, to sobie pogadacie. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#MirosławSwoszowski">Przepraszam za zwłokę, ale musiałem wziąć notatki.</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#MirosławSwoszowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt w imieniu klubu Akcji Wyborczej Solidarność przedstawić stanowisko dotyczące proponowanych przez Wysoki Senat zmian, a zawartych w uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty, ustawy Przepisy wprowadzające reformę ustroju szkolnego, ustawy Karta nauczyciela oraz niektórych innych ustaw (druk nr 3283).</u>
          <u xml:id="u-261.2" who="#MirosławSwoszowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Senat przedstawił 44. poprawki, z których 9 jest redakcyjnych, 7 dotyczy szkół artystycznych, a 3 dotyczą ustroju szkolnego. Pozostałe doprecyzowują i uściślają inne zapisy przyjęte przez Wysoki Sejm. Akcja Wyborcza Solidarność chce zwrócić uwagę Wysokiej Izby na kilka zasadniczych, jej zdaniem, poprawek.</u>
          <u xml:id="u-261.3" who="#MirosławSwoszowski">Po pierwsze, na poprawkę 4. Poprawka ta przywraca strukturę ustroju szkolnego z przedłożenia rządowego. Ustrój szkolny zaproponowany przez rząd, począwszy od przedszkola, poprzez 6-letnią szkołę podstawową, 3-letnie gimnazja oraz 3-letnie licea profilowane, szkoły zawodowe z możliwością uzupełnienia wykształcenia w 2-letnich liceach uzupełniających oraz system szkół policealnych umożliwiających uzyskanie kwalifikacji zawodowych po zdaniu egzaminu, jest systemem spójnym, dobrze przemyślanym, uwzględniającym rozwój psychofizyczny ucznia, umożliwiającym kształcenie zawodowe szerokoprofilowe i elastyczne reagowanie na potrzeby rynku pracy. W związku z tym Akcja Wyborcza Solidarność opowiada się zdecydowanie za przyjęciem 4. poprawki Senatu i tym samym za powrotem do ustroju szkolnego, który został już w 1998 r. zaproponowany przez rząd Akcji Wyborczej Solidarność-Unii Wolności jako jeden z bardzo ważnych elementów reformy systemu edukacji. Poprawka 15. stanowi, iż rada szkoły będzie tworzona na łączny wniosek rady rodziców i samorządu uczniowskiego, oczywiście w gimnazjach i szkołach ponadgimnazjalnych. Nie umniejszając roli samorządu uczniowskiego, AWS opowiada się za pierwotnym przedłożeniem rządowym, które pozwalało powołać radę szkoły tylko na wniosek rady rodziców, co gwarantowało uproszczenie zasad powoływania rady szkoły i przyspieszone ich powstawania, a tym samym większy wpływ rodziców na prace szkoły. Rozwiązania zawarte w poprawkach 17. i 18., dotyczące udziału wolontariatu w zajęciach z uczniami mającymi trudności w nauce oraz w zajęciach wspomagających rozwój dzieci i młodzieży z zaburzeniami rozwojowymi, AWS będzie popierać, jak również rozwiązania zaproponowane przez Senat, a dotyczące szkół artystycznych.</u>
          <u xml:id="u-261.4" who="#MirosławSwoszowski">Poprawka 22. ma zapewnić najbiedniejszym uczniom dożywianie w szkole i umożliwić zakup podręczników dla nich. Akcja Wyborcza Solidarność uważa, że nie wolno oszczędzać na dzieciach, trzeba im zagwarantować przynajmniej minimalne warunki rozwoju fizycznego i intelektualnego. Wszystkie dzieci powinny mieć jednakowe szanse w systemie szkolnym. Dlatego też tę poprawkę Akcja Wyborcza Solidarność będzie popierała.</u>
          <u xml:id="u-261.5" who="#MirosławSwoszowski">I jeszcze o poprawce 26. Poprawka ta wydłuża czas pracy komisji zajmujących się kwestiami awansu zawodowego nauczycieli o dwa miesiące, a mianowicie o sierpień i wrzesień. Oczywiście, że przynosi to także - i to rozumiemy - pewne komplikacje w związku z tym, że oceny wniosków powinno się dokonać przed rozpoczynającym się nowym rokiem szkolnym. W tym roku jednak wniosków jest tak wiele, że tę poprawkę poprzemy, aby wszystkie wnioski o wyższy stopień awansu zawodowego, złożone przez nauczycieli do komisji egzaminacyjnych i kwalifikacyjnych, mogły być przez te komisje rozpatrzone. Oczywiście w następnych latach, jeżeli liczba wniosków się zmniejszy, nic nie stoi na przeszkodzie, aby czas pracy komisji skrócić.</u>
          <u xml:id="u-261.6" who="#MirosławSwoszowski">To były te najważniejsze sprawy. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#JanKról">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#JanKról">Pan poseł Józef Lassota zabierze głos w imieniu klubu Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#JózefLassota">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W sprawie 44 poprawek, których wprowadzenie do ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty, ustawy Przepisy wprowadzające reformę ustroju szkolnego, ustawy Karta nauczyciela oraz niektórych innych ustaw proponuje Senat, klub Unii Wolności generalnie popiera stanowisko komisji - z trzema wyjątkami. W trzech przypadkach klub Unii Wolności zamierza głosować przeciwnie, niż proponują komisje. Omówię króciutko pięć istotnych, moim zdaniem, propozycji, które zasługują na podkreślenie.</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#JózefLassota">Poprawka 4. - była o tym przed chwilą mowa - tworzy spójny system, system, który powoduje, iż daje się młodym ludziom bazę ogólną, a dopiero potem, na tej bazie, różne profilowane specjalizacje. Stąd też klub Unii Wolności będzie popierał poprawkę 4. jako pierwotne przedłożenie rządowe, uważając, że jest to system poprawny.</u>
          <u xml:id="u-263.2" who="#JózefLassota">Jeśli chodzi o poprawkę 6., klub Unii Wolności będzie głosował przeciwko jej przyjęciu, gdyż uważa, że określenie granic obwodów w przypadku publicznych szkół podstawowych i gimnazjów, prowadzonych przez inne organy, powinno następować co najwyżej po zaopiniowaniu przez te inne organy, a nie w uzgodnieniu z nimi. Zapis, który proponuje Senat, może spowodować, że nastąpi klincz, gdyż jeśli ktoś tego nie uzgodni, to oczywiście w tym przypadku liberum veto będzie skuteczne. Tak więc klub Unii Wolności będzie głosował przeciwko przyjęciu poprawki 6.</u>
          <u xml:id="u-263.3" who="#JózefLassota">W odniesieniu do poprawki 8. będziemy głosować tak, jak proponuje komisja, czyli przeciwko jej przyjęciu, gdyż uważamy, że zredukowanie z 3 do 2 liczby przedstawicieli organu prowadzącego w komisji konkursowej jest niedobrym rozwiązaniem. Organ prowadzący powinien mieć jednak mocny głos w komisji konkursowej.</u>
          <u xml:id="u-263.4" who="#JózefLassota">Poprawka 15. mówi o tym, że radę szkoły powołuje się na wyłączny wniosek samorządu uczniowskiego i rady rodziców. Uważamy, że wprawdzie nie jest to jakiś błąd, że proponuje się tu udział samorządu uczniowskiego, ale dla sprawniejszego działania, a myślę, że również pewnego uniezależnienia od decyzji czasem nauczycieli, czasem dyrektora, który być może nie byłby przychylny powołaniu rady szkoły - lepiej będzie, jeśli będzie ona powoływana tylko na wniosek rady rodziców.</u>
          <u xml:id="u-263.5" who="#JózefLassota">I ostatnia poprawka, poprawka 22., która mówi o bezpłatnym dożywianiu i uzyskaniu podręczników przez uczniów. Uważamy, że istnieje wprawdzie konieczność uwzględnienia potrzeb tych młodych ludzi, tych uczniów, których rodziców nie stać na pełne wyżywienie i podręczniki, ale nie powinno się to mieścić w tym zakresie, który dotyczy nauczania. To jest zakres działania pomocy społecznej, która jest również w gestii gminy; uważamy, że to powinno się znaleźć tam. W związku z tym klub Unii Wolności będzie głosował przeciwko przyjęciu tej poprawki, tak jak proponuje komisja. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#JanKról">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#JanKról">Proszę pana posła Stanisława Pawlaka o zabranie głosu w imieniu klubu PSL.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#StanisławPawlak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego, w którego imieniu mam zaszczyt przemawiać - a dotyczy to sprawozdania Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty, ustawy Przepisy wprowadzające reformę ustroju szkolnego, ustawy Karta nauczyciela oraz niektórych innych ustaw, zawartego w druku nr 3283 - popiera wszystkie poprawki z wyjątkiem poprawki 22. Grupę poprawek od 2. do 12. oraz 19., 21., 37., 39., 44., nad którymi będziemy głosować łącznie, popieramy z tego względu, że szkoły artystyczne, które są w resorcie oświaty, pozostają tam, co jest zgodne z naszym stanowiskiem, natomiast te szkoły artystyczne, które przejął samorząd, będą w dalszym ciągu prowadzone, jeżeli samorząd uzna to za stosowne, zgodnie z jego wolą.</u>
          <u xml:id="u-265.1" who="#StanisławPawlak">Generalnie więc popieramy wszystkie poprawki zawarte w sprawozdaniu, z wyjątkiem poprawki 22. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#JanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-266.1" who="#JanKról">Pan poseł Kazimierz Marcinkiewicz w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#KazimierzMarcinkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość chciałem poprzeć większość poprawek, które zostały zgłoszone przez Senat do ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz ustawy Przepisy wprowadzające reformę ustroju szkolnego, a także ustawy Karta nauczyciela oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-267.1" who="#KazimierzMarcinkiewicz">Tylko kilka poprawek budzi nasze wątpliwości - będziemy głosowali przeciwko nim. Ze względu na dość szczegółowe omówienie całości spraw przez pana posła sprawozdawcę, chciałbym zwrócić uwagę jedynie na najważniejszą poprawkę, na poprawkę 4., która przywraca wprowadzony już przez parlament nowy ustrój szkolny także w odniesieniu do szkół ponadgimnazjalnych. Ta kwestia budzi szerokie kontrowersje i wydaje się, że warto na jej temat parę słów powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-267.2" who="#KazimierzMarcinkiewicz">Otóż ponad dwa lata temu wprowadziliśmy nowy ustrój szkolny, w tym także nowe szkoły ponadgimnazjalne w miejsce dotychczasowych liceów ogólnokształcących, liceów zawodowych, liceów technicznych i techników. Zostały wprowadzone licea profilowane, pozostawiono zaś szkoły zawodowe, przeważnie dwuletnie, oraz możliwość dokształcania się zarówno po szkołach zawodowych, jak i po liceach - w szkołach policealnych, w celu zdobycia zawodu. Może warto przypomnieć, że ten ustrój szkolny był przyjęty przez parlament generalnie jako pewien konsensus. O ile dobrze pamiętam, klub opozycyjny, SLD, podzielił się wówczas dosyć równo na zwolenników takich zmian, na ich przeciwników i na osoby niezdecydowane - taki mniej więcej nastąpił podział. Można więc chyba powiedzieć, że ta propozycja zyskała wtedy większą przewagę w parlamencie niż wynosiła ówczesna większość rządowa. Nie może to dziwić. Dlaczego? Dlatego że do urzędów pracy po zasiłek dla bezrobotnych trafiają w pierwszej kolejności właśnie absolwenci szkół zawodowych, przede wszystkim zasadniczych szkół zawodowych, potem liceów zawodowych i techników, a dopiero na końcu liceów ogólnokształcących i technicznych. Dane są bardzo jasne i klarowne. Oto według rocznika statystycznego w 2000 r. 37% bezrobotnych stanowili absolwenci zasadniczych szkół zawodowych, 20,8% - osoby posiadające wykształcenie policealne oraz średnie zawodowe, a tylko 6,2% - ludzie z wykształceniem średnim ogólnokształcącym. W moim przekonaniu te dane są piorunujące, a jednak komuś przychodzi do głowy, by bronić ustroju szkolnego, z którym mamy dziś do czynienia.</u>
          <u xml:id="u-267.3" who="#KazimierzMarcinkiewicz">Można oczywiście założyć, że każdy z nas zna bardzo dobre, świetne technikum. Sam 20 lat temu ukończyłem świetne Technikum Chemiczne w Gorzowie, gdzie laboratoria, w których miałem zajęcia chemiczne, były dużo lepiej i nowocześniej wyposażone niż późniejsze laboratoria na Uniwersytecie Wrocławskim, gdzie studiowałem fizykę. Można powiedzieć, że rzeczywiście istnieją dobre, nawet nieźle wyposażone technika, ale one dzisiaj kształcą nam bezrobotnych. Można powiedzieć jeszcze więcej, otóż te dobre szkoły zawodowe już dzisiaj się przekształcają. Tak naprawdę one czekają na zmiany, a nawet w większości wykazują już cechy liceów ogólnokształcących. Taki charakter mają licea techniczne, bo przygotowanie ogólnozawodowe - już kończę - i ogólnokształcące daje dużo lepsze wyniki na dzisiejszym rynku pracy. Nowe licea profilowane zmierzają właśnie w tym kierunku i są odpowiedzią na wyzwania czasu, dzisiejszej gospodarki i administracji, dzisiejszego handlu, rynku pracy.</u>
          <u xml:id="u-267.4" who="#KazimierzMarcinkiewicz">Dlatego poświęcam tyle uwagi tylko tej jednej senackiej poprawce, bo uważam ją za niezmiernie istotną, ważną, wręcz kluczową dla zmian, które w tej chwili proponujemy. I, naprawdę, proszę o refleksję wszystkich, którzy chcieliby zachować, zakonserwować obecny system. Proszę ich o opamiętanie, bo będą odpowiadali za to, co stanie się na polskim rynku pracy z licznymi rocznikami kończącymi szkoły średnie, zdającymi matury. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-267.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#JanKról">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-268.1" who="#JanKról">Pan poseł Edward Maniura zabierze głos w imieniu klubu SKL.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#EdwardManiura">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pragnę przedstawić opinię Klubu Parlamentarnego Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego odnośnie do sprawozdania Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o stanowisku Senatu dotyczącym ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty, ustawy Przepisy wprowadzające reformę ustroju szkolnego, ustawy Karta nauczyciela oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-269.1" who="#EdwardManiura">Klub Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego będzie głosował za odrzuceniem następujących poprawek: 8., 9., 10., 23., 24. i 26. Pozostałe poprawki uzyskały akceptację naszego klubu, chciałbym zatrzymać się przy dwóch z nich.</u>
          <u xml:id="u-269.2" who="#EdwardManiura">Pierwsza to poprawka 39. Senat przewiduje tu możliwość pozostawienia szkół artystycznych w gestii jednostek samorządu terytorialnego. Wydaje się to bardzo słuszne, dlatego że w niektórych gminach czy innych jednostkach, powiatach, współpraca pomiędzy szkołami artystycznymi a samorządem, przez który zostały przejęte, układa się bardzo dobrze. Po prostu nie widzę konieczności zabierania i obligatoryjnego przekazywania tych szkół do resortu kultury.</u>
          <u xml:id="u-269.3" who="#EdwardManiura">Natomiast, jeżeli chodzi o poprawkę nr 8, nie rozumiem, dlaczego Senat chce zmniejszyć liczbę przedstawicieli samorządu terytorialnego w komisjach konkursowych. Jeżeli jest ich dziewięciu czy dziesięciu, a proponuje się, żeby było trzech - tak przynajmniej zaproponował Sejm, Senat zaś sugeruje zmniejszyć tę liczbę do dwóch członków komisji konkursowej - to wydaje mi się, że proporcje te są niewłaściwe. Jeżeli jednostka samorządu terytorialnego pełni funkcję właścicielską, można tak powiedzieć, to ma bardzo niewielki wpływ na to, z kim będzie współpracować. Myślę, że to dobrze, iż połączone komisje są za odrzuceniem właśnie tej poprawki. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#JanKról">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-270.1" who="#JanKról">Pan poseł Franciszek Potulski w imieniu klubu SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#FranciszekPotulski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przepraszam za zakłócenie toku tych wystąpień, ale równolegle obradują komisje samorządu i finansów w sprawie dochodów jednostek samorządu terytorialnego, co również wydaje się dosyć ważną sprawą. Zawiodła tu informacja, to stawia mnie w trochę innej sytuacji, ale postaram się mniej nawiązywać do poprzedników, nie nawiązywać do nich poza niezbędną konieczność.</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#FranciszekPotulski">W ogóle duża liczba poprawek Senatu zawsze budzi niepokój i refleksje nad jakością pracy Sejmu lub komisji. Nie jest to tematem dzisiejszej debaty, w związku z tym ominę tę sprawę.</u>
          <u xml:id="u-271.2" who="#FranciszekPotulski">Na 44 poprawki 40 prawie nie budzi kontrowersji. Mogę jedynie wyrazić żal, że Senat nie uchwalił części tych poprawek, których nie przyjął Sejm.</u>
          <u xml:id="u-271.3" who="#FranciszekPotulski">Ustosunkuję się do 3 poprawek. Pierwsza to poprawka nr 8, która przywraca, moim zdaniem, nieco normalniejszy skład komisji konkursowej przy wyborze dyrektora. Części kolegów posłów w ogóle nie rozumiem. Z jednej strony usta pełne frazesów o rodzicach, ich roli w procesie oświatowym, nawet dążenie w poselskim projekcie ustawy do ustanowienia rady nadzorczej rodziców nad dyrektorem, a z drugiej strony dążenie do ograniczenia roli czynnika społecznego w miejscu, które jest najważniejsze, czyli tam, gdzie wybiera się tego dyrektora. Logika działań jest zachwiana.</u>
          <u xml:id="u-271.4" who="#FranciszekPotulski">Samorząd, panie posłanki i panowie posłowie, ma służyć oświacie najlepiej jak umie, ale niekoniecznie musi nią rządzić. Tu różnią się nasze stanowiska, a decyzja, które z nich jest właściwe, należy do wyborców i podjęta zostanie za miesiąc. Będzie wiadomo, jak ma być.</u>
          <u xml:id="u-271.5" who="#FranciszekPotulski">Zadanie oświatowe jest konstytucyjnym zadaniem państwa. Państwo uchwałą Sejmu zabezpiecza środki na jego realizację, dlatego kurator a nie wójt musi mieć decydujący głos w ocenie kwalifikacji dyrektora szkoły. Kurator i czynnik społeczny, w najmniejszym stopniu zaś samorząd. Przy wyborze dyrektora rola czynnika społecznego jest dosyć ważna, z tym że potem musi on jednak mieć możliwości zarządzania szkołą. Sprzeciw wobec tej poprawki jest niezgodny z taką logiką. Czy ona jest słuszna, czy nie, okaże się, jak powiedziałem, za miesiąc.</u>
          <u xml:id="u-271.6" who="#FranciszekPotulski">Poprawka 11. z kolei jest niedobra, naszym zdaniem, z innych powodów. Wyłanianie reprezentacji związkowej do komisji konkursowej jest trudnym problemem. W końcu założenie związku jest dosyć łatwe i tak zresztą zawsze powinno być, nie może być przecież tak, że związek o małej liczbie członków decyduje wbrew woli większości. Wydaje się, że stan dotychczasowy jest w miarę dobry i tak to trzeba zostawić. Będziemy głosować za przyjęciem tej poprawki. Przyjęte przez Sejm rozwiązanie jest byle jakie i niedopracowane, może prowadzić do konfliktów, jeśli związki na przykład nie wyłonią reprezentacji.</u>
          <u xml:id="u-271.7" who="#FranciszekPotulski">I najistotniejsza poprawka dotycząca istnienia lub nie średnich szkół zawodowych, w których nauka kończy się maturą. Przede wszystkim administracyjna likwidacja czegokolwiek jest zła i musi napotkać opór społeczny, tym bardziej że chodzi o szkoły, uczniów i rodziców o wieloletnich tradycjach i przyzwyczajeniach. Rewolucja przeprowadzana na żywym organizmie przynosi zawsze szkodliwe skutki uboczne. I myślę, że spadek z 70% do niecałych 20% poparcia dla reformy oświatowej i wystąpienie przedstawiciela Unii Wolności dwa dni temu w Słupsku, który stwierdził, że reformę systemu oświaty trzeba poprawić, są tutaj ewidentnym dowodem na tę tezę. A poza tym koronny argument, że szkoły zawodowe szkolą bezrobotnych jest skrajnie infantylny i aż dziw, że inteligentne skądinąd osoby wygłaszają taką tezę. W jednym roczniku kończącym szkoły jest około 500 tys. uczniów, z czego połowa ze szkół zawodowych. Znaczna ich część nie znajduje pracy, bo kraj w ogóle jest w dosyć kiepskim stanie i bezrobocie sięga około 3 mln. Spośród absolwentów kończących wyższe uczelnie w pierwszym kwartale 2001 r. bezrobotnych było 73 tys. osób. Czy to oznacza, że wyższe uczelnie należy zlikwidować? Ale część z nich tę pracę znajduje i mając 19 lat może rozpocząć dorosłe życie. Natomiast spośród drugiej połowy absolwentów, tych co kończyli licea, 100% jest bezrobotnych, przecież oni w ogóle nie idą do urzędów pracy, bo na pytanie, co ty umiesz, nie mają co odpowiedzieć. Mogę przyjąć jedynie argument, że licea są tańsze i że trzeba zaoszczędzić na oświacie. Ale nie przyjmujemy takiej argumentacji i tych, co ją wygłaszają nawołujemy do opamiętania. Uważamy, że szkoły średnie zawodowe są potrzebne i ze względu na przeszłość znaczoną dużym dorobkiem, i ze względu na przyszłość, na co wskazuje analiza aktualnych zawodów w Europie Zachodniej, i ze względu na to, że w każdym procesie produkcji jest potrzebny średni szczebel techniczny niekoniecznie z wyższym wykształceniem. Zmiany w programach, profilach kształcenia - tak, i to też z dużym wyczuciem, likwidacja - nie.</u>
          <u xml:id="u-271.8" who="#FranciszekPotulski">Apelujemy do Sejmu o odejście od amoku likwidacji i pozostawienie na mapie oświatowej państwa tych szkół zawodowych, które kończą się maturą. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#JanKról">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#JanKról">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-272.2" who="#JanKról">Do głosowania nad uchwałą Senatu przystąpimy jutro rano.</u>
          <u xml:id="u-272.3" who="#JanKról">Wysoka Izbo! Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o stanowiskach Senatu w sprawie ustaw:</u>
          <u xml:id="u-272.4" who="#JanKról">- o zmianie ustawy o zasadach zbywania mieszkań będących własnością przedsiębiorstw państwowych, niektórych spółek handlowych z udziałem skarbu państwa, państwowych osób prawnych oraz niektórych mieszkań będących własnością skarbu państwa,</u>
          <u xml:id="u-272.5" who="#JanKról">- o zmianie ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora,</u>
          <u xml:id="u-272.6" who="#JanKról">- o zmianie ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego Polskie Koleje Państwowe oraz ustawy Prawo lotnicze.</u>
          <u xml:id="u-272.7" who="#JanKról">Sprawozdania te zostały paniom posłankom i panom posłom doręczone odpowiednio w drukach nr 3321, 3338, 3340 i 3339.</u>
          <u xml:id="u-272.8" who="#JanKról">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-272.9" who="#JanKról">Proponuję, aby w tych przypadkach Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 50 ust. 5 regulaminu Sejmu oraz aby w dyskusjach nad dodanymi punktami Sejm wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-272.10" who="#JanKról">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-272.11" who="#JanKról">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-272.12" who="#JanKról">Sprawozdanie komisji dotyczące poprawek do ustawy o zasadach zbywania mieszkań będących własnością przedsiębiorstw państwowych rozpatrzymy jako ostatni punkt porządku dziennego w dniu dzisiejszym.</u>
          <u xml:id="u-272.13" who="#JanKról">Pozostałe sprawozdania rozpatrzymy w dniu jutrzejszym w godzinach wieczornych.</u>
          <u xml:id="u-272.14" who="#JanKról">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 9. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o poselskim projekcie deklaracji solidarności Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z narodem tybetańskim (druki nr 2157 i 3092).</u>
          <u xml:id="u-272.15" who="#JanKról">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Jerzego Wierchowicza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#JerzyWierchowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z własnego historycznego doświadczenia wiemy, jaką wartość ma prawo do samostanowienia narodu i znamy cenę, jaką płaci się za jego urzeczywistnienie. Wiemy też ile znaczy solidarność rządów i narodów.</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#JerzyWierchowicz">Nowojorska organizacja Freedom House nieodmiennie uznaje Tybet za jedno z najgorszych miejsc pod względem poszanowania praw człowieka i obywatela. Rokrocznie ucieka z Tybetu do Indii i Nepalu około 3 tys. Tybetańczyków, także dzieci i młodzieży, które mogą otrzymać tybetańskie wykształcenie tylko poza granicami swego kraju. Tybetańczyków wtrąca się do więzień za każdą próbę sprzeciwu wobec komunistycznej władzy, chociażby za posiadanie flagi narodowej czy przekładu Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka. Mimo podpisania przez komunistyczne Chiny w 1986 r. Konwencji w sprawie zakazu stosowania tortur, w chińskich więzieniach nadal torturuje się, nadal giną ludzie. Wielu Tybetańczyków straciło życie pod chińską okupacją. W gruzach legło niemal 6 tys. klasztorów będących ośrodkami religii, kultury, nauki, medycyny i sztuki tybetańskiej. W ramach tzw. reedukacji patriotycznej usunięto ze świątyń ponad 12 tys. duchownych. Tybet stał się nuklearnym śmietnikiem chińskiego imperium.</u>
          <u xml:id="u-273.2" who="#JerzyWierchowicz">Podczas ubiegłorocznej wizyty w naszym parlamencie Dalajlama, duchowy i polityczny przywódca narodu tybetańskiego tak mówił o etosie obrony tybetańskiej tożsamości i wolności: Z jednej strony konsekwentne niestosowanie przemocy, z drugiej duch dialogu, duch pojednania, prawdy i otwartości. Tak staram się mówić o problemie Tybetu, póki co bezskutecznie, ale wydaje mi się, że na dłuższą metę ta szczerość i otwartość, które już zapewniły nam wiele sympatii na całym świecie, również wśród Chińczyków, choć nie ich rządu, muszą przynieść rezultaty.</u>
          <u xml:id="u-273.3" who="#JerzyWierchowicz">Jakże bliskie są nam te idee, były one przecież także fundamentem pamiętnego etosu „Solidarności”.</u>
          <u xml:id="u-273.4" who="#JerzyWierchowicz">Wysoka Izbo! Tak jak niegdyś naród polski, tak dziś naród tybetański czeka na głos solidarnych przeciw jego zniewalaniu. Dlatego też sejmowa Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka proponuje, by Sejm Rzeczypospolitej przyjął deklarację w następującym brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-273.5" who="#JerzyWierchowicz">Deklaracja Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie solidarności Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z narodem tybetańskim.</u>
          <u xml:id="u-273.6" who="#JerzyWierchowicz">„Sejm Rzeczypospolitej Polskiej wyraża solidarność z narodem tybetańskim w jego działaniach na rzecz respektowania elementarnych praw człowieka w Tybecie.</u>
          <u xml:id="u-273.7" who="#JerzyWierchowicz">Nigdy nie można godzić się na niesprawiedliwość, szczególnie wtedy, gdy dotyka one narody, które same chcą decydować o swoim losie i swojej przyszłości. W chwilach trudnych dla Polski inne narody nie godziły się na niesprawiedliwość i solidaryzowały się z narodem polskim. Dziś polscy parlamentarzyści, mając w pamięci otrzymywaną pomoc, nie mogą milczeć, gdy inne narody poddawane są opresji.</u>
          <u xml:id="u-273.8" who="#JerzyWierchowicz">Od lat docierają do nas informacje o tragedii narodu tybetańskiego. Władze chińskie brutalnymi metodami tłumią wszelkie dążenia Tybetańczyków do wolności oraz usiłują doprowadzić do zmiany struktury demograficznej w Tybecie. W konsekwencji Tybetańczycy mogą stać się mniejszością we własnej ojczyźnie.</u>
          <u xml:id="u-273.9" who="#JerzyWierchowicz">Sejm wolnej Polski będzie kontynuował zabiegi na arenie międzynarodowej o wykonanie wszystkich rezolucji ONZ dotyczących sytuacji w Tybecie, w tym rezolucji nr 1353 z 1959 r., nr 1723 z 1961 r. oraz nr 2079 z 1965 r., gdzie wyraźnie uznano prawo narodu tybetańskiego do samostanowienia, a komunistyczne Chiny wezwano do zaprzestania praktyk pozbawiających naród tybetański podstawowych praw człowieka i wolności.</u>
          <u xml:id="u-273.10" who="#JerzyWierchowicz">Koniecznym warunkiem porozumienia jest podjęcie przez rząd chiński rozmów z najwyższym autorytetem duchowym i politycznym Tybetańczyków Dalajlamą, który jest jedynym uznawanym przedstawicielem narodu tybetańskiego. Władze chińskie muszą uszanować tożsamość religijną Tybetańczyków oraz dziedzictwo ich cywilizacji liczącej kilka tysięcy lat.</u>
          <u xml:id="u-273.11" who="#JerzyWierchowicz">Jesteśmy przekonani, że tylko konsekwencja i determinacja w upominaniu się o ciemiężonych może doprowadzić do polepszenia losu narodu tybetańskiego”.</u>
          <u xml:id="u-273.12" who="#JerzyWierchowicz">Tak brzmi projekt deklaracji przedkładanej przez komisję Wysokiej Izbie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-273.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#JanKról">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-274.1" who="#JanKról">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-274.2" who="#JanKról">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-274.3" who="#JanKról">Proszę pana posła Antoniego Kobielusza o zabranie głosu w imieniu klubu SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#AntoniKobielusz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej, w imieniu którego mam zaszczyt przemawiać, przestrzeganie praw człowieka uznaje za standard. Powinni zatem z tych praw korzystać wszyscy ludzie i wszystkie narody. Na forum międzynarodowym, a zwłaszcza w organizacjach międzynarodowych Polska winna wspierać rozwój demokracji i przestrzeganie praw człowieka w każdym kraju. Wszystkie prawa człowieka, a więc osobiste, polityczne, socjalne, winny być przestrzegane równocześnie i w równym stopniu. Z drugiej strony w interesie Polski jest posiadanie dobrych stosunków z większością państw świata. Dobre stosunki z szybko rozwijającymi się pod względem gospodarczym Chinami mogą sprzyjać wzrostowi obrotów handlowych i rozwojowi współpracy gospodarczej między naszymi krajami. Spodziewamy się także, iż wprowadzana z powodzeniem przez Chiny gospodarka rynkowa sprzyjać będzie wewnętrznym przemianom politycznym i społecznym w tym kraju.</u>
          <u xml:id="u-275.1" who="#AntoniKobielusz">Uważamy, że projekt omawianej deklaracji zawiera wiele niedostatków i niezręczności, a odwołanie się do rezolucji ONZ dotyczących sytuacji w Tybecie, z 1959 r. i z 1961 r., może zostać odczytane przez społeczność międzynarodową jako niedostrzeganie zmian, które dokonały się w Chinach w ciągu ostatnich 40 lat. Również zapis o prawie narodu tybetańskiego do samostanowienia idzie dalej niż oczekiwania samego Dalajlamy, który mówi o autonomii i o wolności religijnej. Rdzenna ludność w Tybecie stanowi tak znaczącą większość, iż mało prawdopodobna jest zmiana struktury demograficznej Tybetu, czego obawiają się autorzy deklaracji.</u>
          <u xml:id="u-275.2" who="#AntoniKobielusz">W tej sytuacji Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej wstrzyma się w głosowaniu nad omawianą deklaracją. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-275.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-275.4" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Franciszek Jerzy Stefaniuk)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-276.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Czesława Bieleckiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#CzesławBielecki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rozmawiamy o tej deklaracji w momencie nieprzypadkowym. Tydzień temu wróciła z Chin, także z Tybetu i z Hongkongu, delegacja parlamentarna, która realizowała drugą część dialogu chińsko-polskiego, niełatwego, dotyczącego kwestii poszanowania prawa, rządów prawa, praw człowieka i wolności religijnych. Właśnie nasza delegacja w całym swoim pluralistycznym składzie mogła wprost, twarzą w twarz, i w Tybecie, i w Pekinie, i w innych miastach Chin mówić o tym, że Chiny Ludowe powinny kontynuować dialog z Dalajlamą. To właśnie w Tybecie i w Pekinie mówiłem naszym chińskim rozmówcom, że czym innym jest popieranie idei jednych Chin, co jest kanonem polskiej polityki zagranicznej — i to jest linia polskiej polityki zagranicznej kolejnych rządów — a czym innym jest poszanowanie autonomii, praw religijnych i praw człowieka. Oznacza to, że pałac dalajlamy w Lhasie nie powinien być muzeum religii, buddyzmu lamajskiego, lecz powinna to być siedziba żywego ruchu, ponieważ jest to, jak wskazywałem rozmówcom chińskim, prawdziwy przywódca duchowy Tybetańczyków. Mówiłem o Falungong, o tym, że to jest i powinna być dla komunistów chińskich pewna przestroga i przypomnienie, że przyjeżdżamy z kraju, gdzie niegdyś Jacek Kuroń rzucił hasło: Zamiast palić komitety, w domyśle partyjne, zakładajcie własne. Mówiliśmy wieloma głosami Chińczykom, że lepiej mieć partnera na wypadek kryzysu dialogu społecznego niż tego partnera prześladować.</u>
          <u xml:id="u-277.1" who="#CzesławBielecki">Czy te głosy były przez naszych rozmówców przyjęte jako prawdy do wierzenia? Nie; tak być nie może. Myśmy proponowali własną wersję wspólnego oświadczenia, Chińczycy na to odpowiedzieli swoją wersją, myśmy się na to nie zgodzili. Ale wydaje mi się, że Wysoka Izba powinna się zastanowić, czy jeśli prowadzimy dialog — stać nas na mówienie w Lhasie, Pekinie czy innych miastach chińskich, twarzą w twarz, o intencjach Jego Świątobliwości Dalajlamy, o losach XI Panczenlamy, o więźniu politycznym Czadrelu Rinpocze, o uwięzionych i prześladowanych mnichach i mniszkach buddyjskich — jeżeli o tym wszystkim mówimy, to powinniśmy jednocześnie mówić o tym takim językiem, którym mówi deklaracja zgłoszona przez inicjatorów. Otóż wydaje mi się, że jest tu jakiś rozziew; nieporozumieniem jest mówienie, jeśli się prowadzi ten niełatwy, typu helsińskiego, dialog z państwem, które formalnie podpisało wszystkie pakty międzynarodowe dotyczące praw człowieka i obywatela, ale wykładnia ich, podobnie jak niegdyś w PRL, dalece odbiega od sensu tych paktów i standardów... Powstaje pytanie, czy dialog ten powinniśmy prowadzić przez takie — moim zdaniem znacznie łatwiejsze niż dialog, który prowadziliśmy z Chin — deklaracje.</u>
          <u xml:id="u-277.2" who="#CzesławBielecki">Chciałbym zgłosić jedno zastrzeżenie, które powoduje, że pod tą wersją deklaracji moim zdaniem klub Akcji Wyborczej Solidarność podpisać się nie może.</u>
          <u xml:id="u-277.3" who="#komentarz">(Głos z sali: To się nie podpisze.)</u>
          <u xml:id="u-277.4" who="#CzesławBielecki">Mianowicie samostanowienie w tym ujęciu jest sprzeczne z kanonem polskiej polityki zagranicznej, ponieważ - jak wskazał mój przedmówca z opozycji - my idziemy dalej niż Dalajlama. Czym innym jest bowiem autonomia, zabezpieczająca prawa religijne, prawa ludzkie i prawa obywateli, a czym innym jest, w sytuacji, kiedy uznajemy jedne Chiny, podważanie tej zasady. Chciałbym zwrócić uwagę na to, że Chiny są państwem na tysiąc sposobów specyficznym; specyfiką tego kraju jest m.in. to, że na 55% jego powierzchni mieszka 7 czy 8% mniejszości narodowych, które stanowią większość na tych terenach. Uznając politykę i zasadę jednych Chin i przeciwstawiając się wszelkim próbom ograniczenia wolności czy inkorporacji tych prowincji, które są w tej chwili samodzielne (jak choćby Tajwan) czy tych, które zachowały w ramach formuły chińskiej „jedno państwo - dwa systemy” wolności demokratyczne w europejskim tego słowa znaczeniu (jak Hongkong czy Makao), opowiadając się za pokojową ewolucją i broniąc praw tych prowincji, moim zdaniem nie powinniśmy w tej deklaracji negować zasady, którą Rzeczpospolita Polska uznała za już przyjętą i przedyskutowaną.</u>
          <u xml:id="u-277.5" who="#CzesławBielecki">Pierwsze moje zastrzeżenie wiąże się z tym, że jeśli prowadzimy dialog, jeśli upominamy się o prawa Kościoła katolickiego, także mniejszościowego, jeśli upominamy się o wolność dla buddystów, jeśli upominamy się o prawa narodowe dla Tybetańczyków w ramach autonomii, którą formalnie Chińczycy im przyznają, a wiemy, że faktycznie nie jest ona egzekwowana, to nie powinniśmy jednocześnie w drugiej części tej deklaracji, mówiąc to wszystko, proponować taką formę samostanowienia, która oznacza, że my tę zasadę jednych Chin kwestionujemy.</u>
          <u xml:id="u-277.6" who="#CzesławBielecki">Wnioskuję, aby w tej kwestii ta deklaracja wróciła do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka i żeby została przynajmniej w tym jednym punkcie, który jest wyraźnie sprzeczny z kanonami polskiej polityki zagranicznej, zrewidowana i skorygowana. A wszystkim, którzy tak bojowo z łam polskiej prasy albo z trybuny sejmowej głoszą hasła, które są nie mniej mi bliskie niż im, chciałem powiedzieć, że wydaje mi się, że jest znacznie ważniejsze, żeby stanąć i mówić to wprost Chińczykom uparcie i żądać tego, ponieważ lawina bieg od tego zmienia, jak mówił poeta, po jakich toczy się kamieniach. Jednymi z tych kamieni jesteśmy my. Czy my uparcie żądamy pewnych standardów i nie godzimy się na formułę specyficznie chińskiej drogi interpretacji tych standardów praw człowieka i czy my upieramy się przy naszych standardach, czy robimy to tylko wysyłając z Warszawy do Tybetu deklaracje.</u>
          <u xml:id="u-277.7" who="#CzesławBielecki">Uważam, że nie wolno ani dać się tu manipulować przez stronę chińską, ani podlegać w tym miejscu takiej formule, formule dialogu, która jest najprostsza, ponieważ nie wprost walczy się z tymi, których trzeba zmuszać do chronienia naszych standardów, a robi się to z daleka śląc w ich stronę tylko deklarację. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-278.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Chciałem tylko zwrócić uwagę, panie pośle, że wniosek o odesłanie do komisji nie może być zrealizowany bez złożenia poprawek, bo celem odesłania do komisji mogą być tylko poprawki.</u>
          <u xml:id="u-278.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Potockiego w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#AndrzejPotocki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję mojemu serdecznemu przyjacielowi i przewodniczącemu Komisji Spraw Zagranicznych za pouczenia, jakich udzielił Wysokiej Izbie w kwestii odwagi.</u>
          <u xml:id="u-279.1" who="#AndrzejPotocki">Chcę powiedzieć, że od 1991 r. przy każdej możliwej okazji, przy każdej wizycie przedstawicieli władz chińskich w Warszawie starałem się brać udział w takim dialogu, tak długo, jak długo nie zorientowałem się, że jednym ze sposobów prowadzenia polityki zagranicznej przez naszych przyjaciół z Chińskiej Republiki Ludowej jest staranne dobieranie sobie rozmówców i dzielenie ich na wygodnych i niewygodnych i pomijanie tych wszystkich, którzy mają odwagę mówić prawdę.</u>
          <u xml:id="u-279.2" who="#AndrzejPotocki">Chyba efekt tego także był przy ostatniej wizycie polskiej delegacji w Chinach, bo zdaje się, że skład tej delegacji do ostatniej chwili dramatycznie się zmieniał i nie wszyscy, którzy byli przewidziani do tego, żeby mogli wziąć udział w tym wyjeździe, wzięli w nim udział. Także chcę przypomnieć, że jest przynajmniej kilku parlamentarzystów na tej sali, którzy wielokrotnie aplikowali o wizę Chińskiej Republiki Ludowej po to, żeby móc twarzą w twarz z Chińczykami omawiać problemy, które są przedmiotem debaty, móc zobaczyć na własne oczy, jaka jest sytuacja w Tybecie i nigdy tej wizy nie dostali. Jest przynajmniej jedna osoba, której z oczywistych powodów nazwiska nie mogę wymienić, która w rezultacie do Tybetu przyjechała nielegalnie z terytorium Nepalu na ciężarówce z robotnikami.</u>
          <u xml:id="u-279.3" who="#AndrzejPotocki">To też jest forma dialogu, ale to też świadczy o tym, w jaki sposób jesteśmy traktowani. Tak się składa, że w każdej debacie w sprawach chińskich podkreśla się ważność i wrażliwość dobrych stosunków z Chinami Ludowymi, zapominając tutaj jednak, że podstawowym warunkiem tych dobrych stosunków, tak jak je rozumie strona chińska, jest to, żeby słuchać jej we wszystkim, w każdych argumentach, a zwłaszcza, żeby powielać jedną z najbardziej nieludzkich, niefortunnych doktryn, które pojawiły się w XX wieku, gdziekolwiek na świecie, w dziedzinie praw człowieka, doktrynę o różnych standardach praw człowieka w różnych częściach świata.</u>
          <u xml:id="u-279.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-279.5" who="#AndrzejPotocki">Żadna religia, żaden system filozoficzny, żaden system światopoglądowy nie jest w stanie dowieść tego, że prawa Chińczyka, prawa Laotańczyka, prawa Kubańczyka są inne niż prawa Polaka, Niemca czy Francuza...</u>
          <u xml:id="u-279.6" who="#komentarz">(Poseł Stefan Niesiołowski: Prawa Tybetańczyka.)</u>
          <u xml:id="u-279.7" who="#AndrzejPotocki">... prawa Tybetańczyka także, ale to jest oczywiste. Każdy ma prawo do wolności, każdy ma prawo do tego, żeby nie był głodny, każdy ma prawo do tego, żeby jego godność i religijne poglądy były szanowane. Każdy ma prawo do tego, żeby budzić się bezpiecznie i zasypiać bezpiecznie w swoim własnym domu. Każdy ma prawo do tego, żeby nie być członkiem narodu, tak jak naród tybetański, który w ciągu 40 lat panowania Chińskiego w Tybecie utracił 20% swoich obywateli wskutek śmierci i 50% obywateli wskutek przymusowej emigracji do Indii i innych krajów Azji.</u>
          <u xml:id="u-279.8" who="#AndrzejPotocki">Żaden kraj tego nie może o sobie powiedzieć, a Polska, która jest krajem tak szczególnie doświadczonym przez ludobójstwo i przymusową emigrację, musi mieć w tej sprawie specjalną wrażliwość i nie da się tego przeliczyć na ilość sprzedanych czołgów, na ilość sprzedanych armat, czy na ilość kontraktów handlowych, tym bardziej że, jak się okazuje, nasze stosunki handlowe z Chinami kontynentalnymi, tj. zaledwie 110% tych stosunków handlowych, które mamy z Tajwanem, porównywalnym z Polską.</u>
          <u xml:id="u-279.9" who="#AndrzejPotocki">Wreszcie sprawa samostanowienia i sprawa niepodległości.</u>
          <u xml:id="u-279.10" who="#AndrzejPotocki">Tybet był państwem niepodległym. Nie ma autorytetu w dziedzinie prawa międzynarodowego, który nie stwierdzałby, że stan państwowy Tybetu przed rokiem 1950 to był stan państwa de facto niepodległego, aczkolwiek nieaspirującego do międzynarodowego uznania. Była to oczywiście teokratyczna republika, republika mnichów. W 1950 r. dokonano najazdu, którego skutkiem była śmierć, zniszczenie, którego skutki trwają do dzisiaj. Jeżeli mówimy tutaj o tym, co się stało w ciągu ostatnich 40 lat, to dodam, że z udokumentowanych tylko źródeł wiadomo, że co najmniej 18 osób, więźniów politycznych, zostało zamordowanych w ciągu ostatniego półtora roku w więzieniach w okolicach Lhasy, że pałac Potala, o którym tak pięknie mówił pan przewodniczący Bielecki właśnie w tej chwili jest plądrowany, a dziedzictwo narodowe Tybetu, i to co stanowiło własność dalajlamy jest wywożone do Szanghaju pod pretekstem wystaw związanych z tak zwaną olimpiadą, której przyznanie zorganizowania też jest wyjątkowym skandalem i wyjątkowym ugięciem się pod warunkami właśnie stawianymi przez Chiny. W ten sposób olimpiada będzie odbywała się pod hasłem Berlin 36, Moskwa 80, Pekin 2008.</u>
          <u xml:id="u-279.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-279.12" who="#AndrzejPotocki"> Też wypada pogratulować tym, którzy się na to zgodzili, którzy prowadzili dyplomatyczną akcję na rzecz tej bezprzykładnej propagandowej hucpy.</u>
          <u xml:id="u-279.13" who="#AndrzejPotocki">Trzeba przypomnieć tutaj 12-letniego panczenlamę, którego losy nie są znane, a który został aresztowany nie w związku z popełnieniem jakiegokolwiek przestępstwa, ale dlatego że samo jego istnienie zagrażało chińskiej dominacji w Tybecie, bo był symbolem.</u>
          <u xml:id="u-279.14" who="#AndrzejPotocki">Otóż, gdy ludzi się aresztuje za jakieś czyny, to można z tym dyskutować. Gdy się kogoś aresztuje tylko dlatego, że jest, to jest już zbrodnia w żaden sposób niewytłumaczalna.</u>
          <u xml:id="u-279.15" who="#komentarz">(Głos z sali: To już było mówione.)</u>
          <u xml:id="u-279.16" who="#AndrzejPotocki">Apeluję do Wysokiej Izby o przyjęcie tego apelu. Apeluję o zrozumienie, że nikt nie zamierza podważać polityki jednych Chin. Uznajemy, że są jedne Chiny i uznajemy też, że Tybet jest ich częścią. Samostanowienie to jest nic innego (już kończę, panie marszałku, ostatnie zdanie), Wysoka Izbo, jak prawo narodu do określenia swoich stosunków z innym narodem na zasadzie partnerstwa i wzajemności, jak prawo do tego, żeby przywódca Chin Ludowych, tak jak Hu Yaobang, który w 1980 r. przepraszał Tybetańczyków za krzywdy, których doznali, usiadł z dalajlamą i ustalił relację autonomii Tybetu względem Chin Ludowych.</u>
          <u xml:id="u-279.17" who="#AndrzejPotocki">Polityka jednych Chin nie ma tutaj nic do rzeczy, albowiem ani my, ani Pekin, ani Lhasa nie zamierzają Chin dzielić. Ktokolwiek się tym argumentem posługuje, dowodzi, że nie rozumie, o czym tutaj dzisiaj mówimy. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-279.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Janusza Dobrosza w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#JanuszDobrosz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Świat naszej epoki, jak chyba nigdy dotąd, ma dwie, może trzy twarze. Jedna to uroczyste deklaracje na międzynarodowych forach i zjazdach, gdzie reprezentanci większości państw i 6 kontynentów deklarują poszanowanie praw człowieka, poszanowanie dla odrębności narodowych, etnicznych, religijnych i kulturowych, druga - to bezwzględna walka o interesy strategiczne, o wpływy ekonomiczne, gdzie sentymenty i świetlane idee ustępują przed smutną rzeczywistością, wielką grą interesów najsilniejszych państw.</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#JanuszDobrosz">Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego zdaje sobie sprawę, że na naszym globie jest wiele niegodziwości, że wiele narodów i kultur nie może przebić się na niezależność. Naród tybetański — jego wielce oryginalna starożytna cywilizacja zasługuje na swobodny rozwój. O jej sile świadczy fakt, że zarówno w Europie, jak i w Stanach Zjednoczonych filozofia i religia Tybetu ma stałych zwolenników, a współczesna medycyna coraz częściej sięga do osiągnięć myślicieli z Lhasy i Hemis. Mamy jednak poważne wątpliwości, czy nawet najlepsze intencje przyświecające wnioskodawcom deklaracji Sejmu RP o solidarności Sejmu z narodem tybetańskim spełnią swe cele. Czy nie są to puste gesty, czy one pomogą Tybetańczykom realnie, w realnym układzie?</u>
          <u xml:id="u-281.2" who="#JanuszDobrosz">Zastanawia też fakt, dlaczego Sejm RP ma się zajmować losem wyłącznie Tybetu i narodu tybetańskiego, skoro podobny, a nawet znacznie gorszy los spotyka dziś naród kurdyjski i dziesiątki narodów Afryki i Azji. Państwo teokratyczne, które przez określony czas funkcjonowało na terenie Tybetu, to też nie jest przykład cywilizacji europejskiej czy przykład poszanowania praw człowieka. Ponadto nie ulega wątpliwości, że powoli, ale konsekwentnie mimo wszystko, mimo wszystkich tych zastrzeżeń, na lepsze zmieniają się stosunki w całych Chinach, a rozwój gospodarczy, coraz większe otwarcie się powoduje, że przejmowane są przez Chiny przynajmniej pewne uniwersalne elementy cywilizacji europejskiej czy amerykańskiej. Oczywiście za wolno, nie w pełni, ale czy inna władza chińska, załóżmy skrajnie prawicowa, również by nie sięgała do tych starych azjatyckich metod? Trzeba się nad tym zastanowić, obojętnie, jaki system by tam panował, a Tajwan nie może być tutaj odrębnym przykładem. Powoli widzimy, że na gruncie prawa, które w ogóle w innym wymiarze istniało w chińskiej państwowości, za cesarstwa chińskiego, zaczyna coś do Chin przenikać. Z naszego punktu widzenia oczywiście zmiany te nie są zadowalające, ale też zawarte w projekcie deklaracji stwierdzenia o zagrożeniach - iż władze chińskie usiłują doprowadzić do zmiany struktury demograficznej w Tybecie - nie wydają się zasadne. Choćby ze względów klimatycznych i tradycji, które tam funkcjonują, po prostu Chińczycy czy Europejczycy nie są w stanie normalnie funkcjonować w Tybecie, nie mogą się rozwijać demograficznie - co nie znaczy, że prześladowania będą popierane. Ale to jest jakby za daleko idące. To jest w moim przekonaniu rzecz, która nawet przy dobrych intencjach podważa wiarygodność tejże deklaracji.</u>
          <u xml:id="u-281.3" who="#JanuszDobrosz">Następnie zwrócić też trzeba zdecydowanie uwagę, że nasza oficjalna dyplomacja - to jest kwestia słowa: samostanowienie; jak do tego słowa interpretacyjnie, według prawa międzynarodowego, podejść - wyraźnie przyjmuje taką, a nie inną jurysdykcję na terenie Chińskiej Republiki Ludowej i nie kwestionuje takiej, a nie innej granicy. Zresztą jak rozmawiamy o mniejszościach w Chinach, to też można byłoby się zastanawiać, jaka jest sytuacja Ujgurów w Chińskiej Republice Ludowej.</u>
          <u xml:id="u-281.4" who="#JanuszDobrosz">Nie ulega wątpliwości, że my, Polacy, możemy pomagać Tybetowi, Tybetańczykom w formie działań humanitarnych, wspierania działań kulturalnych - choćby ta wizyta Dalajlamy swego czasu w naszym Sejmie. Są od tego organizacje i społeczne, i polityczne, i religijne. Ale zawarte w projekcie deklaracji oceny i myśli... Trzeba by się zastanowić, czy w ten sam sposób postępują tak bogate i cywilizowane kraje zachodnie, jak Stany Zjednoczone, Francja, Niemcy, Kanada. Ich społeczeństwa często popierają w określonym wymiarze takie, a nie inne dążenia Tybetańczyków, ale czy parlamenty, rządy tych państw podejmują uchwały? Nie słyszałem o takich uchwałach parlamentarnych. Współpracują i powoli, krok po kroku otwierają, właśnie poprzez rozwijający się rynek, „kraj środka”, który kiedyś był krajem zupełnie zamkniętym. Może ta droga ewolucyjna pozwoli Tybetańczykom się rozwijać, a nie to, że będziemy tego rodzaju deklaracjami wzbudzać ostrożność. Choć mówię: gdyby to zrobiły Stany Zjednoczone, może by to miało jakiś efekt, Rosja załóżmy - choć to już w ogóle przebrzmiała śpiewka - ale Polska? Czy naprawdę na wyrost nie składamy tutaj swoich deklaracji?</u>
          <u xml:id="u-281.5" who="#JanuszDobrosz">Dostrzegamy też zadziwiającą tendencję, że niektórzy politycy chcą pouczać czy w tym wypadku zabiegać o takie czy inne słuszne prawa innych, ale na własnym podwórku rzadko identyfikują się z podobnymi dążeniami tych, którzy u nas, w Polsce, potrzebują pomocy, są krzywdzeni, prześladowani.</u>
          <u xml:id="u-281.6" who="#JanuszDobrosz">Reasumując, Klub Parlamentarny PSL nie może poprzeć tego projektu deklaracji nie ze względów moralnych, ale z tych, które wcześniej przedstawiłem. Naprawdę na gorące głowy lepiej nieraz, od czasu do czasu, troszeczkę spokoju, bo wtedy można i Tybetańczykom pomóc, i ewolucyjnie sytuację zmienić. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-282.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Wiesława Walendziaka w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#WiesławWalendziak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Historia deklaracji solidarności polskiego Sejmu z narodem Tybetu jest typowa dla historii podobnych dokumentów przyjmowanych przez parlamenty wielu demokratycznych państw, i tych najsilniejszych ze Stanami Zjednoczonymi na czele, i tych bardzo niedużych państw europejskich. Już wiele z nich takie deklaracje przyjęło, łącznie z Parlamentem Europejskim, który nie tak dawno zajmował się tą sprawą. Podobne argumenty za i przeciw pojawiały się w tych debatach, podobne dylematy, bo tak naprawdę nikt o zdrowych zmysłach nie będzie przecież kwestionował faktów takich jak inwazja Tybetu przez komunistyczne Chiny czy stosowanie na masową skalę represji w Tybecie, dławienie wolności religijnych, obywatelskich na niespotykaną zgoła skalę. Trudno kwestionować udokumentowane przypadki torturowania mnichów, ludności cywilnej, znęcania się nad setkami więźniów sumienia. Spór dotyczy w gruncie rzeczy tego, jak zmienić ten dramatyczny stan rzeczy, jak zatrzymać politykę zmierzającą na oczach całego świata do likwidacji narodu i jego wielkiej kultury. Jedni mówią: rozwijajmy wymianę handlową, wspierajmy aspiracje komunistycznych Chin do odegrania istotnej roli na arenie międzynarodowej, choćby przez organizację igrzysk olimpijskich. Drudzy mówią: tak, wspierajmy - i to jest też mój pogląd - ale egzekwujmy to, do czego Chiny same się zobowiązywały w ostatnim czasie, podpisując rozliczne międzynarodowe traktaty odnośnie do ochrony praw człowieka; po to podpisując, żeby otwierać się na ów świat, na wymianę handlową, na organizację igrzysk olimpijskich. Nie może być tak, że na papierze Chiny świadczą jedno, a w tym samym czasie zupełnie coś innego, zabierając rdzennym Tybetańczykom ich ziemię, język, religię, historię, w końcu szacunek dla samych siebie. Na taką mistyfikację godzić się nie można. Taka polityka nie jest skuteczna, a może być wręcz groźna dla wolnego świata, jak każda polityka, która uznaje fikcję za rzeczywistość.</u>
          <u xml:id="u-283.1" who="#WiesławWalendziak">Narzucona agresją i podstępem Tybetowi w roku 1951 tzw. 17-punktowa ugoda upoważniała m.in. wojska chińskie do wejścia na teren Tybetu, a chiński rząd do prowadzenia tybetańskiej polityki zagranicznej. Ale w tej samej deklaracji, w tym samym dokumencie Chiny - przypominam, w napisanej przez nie same ugodzie - obiecywały Tybetańczykom autonomię oraz poszanowanie ich religii, obyczajów, podmiotowości, podmiotowości rządów Dalajlamy w końcu. Dzisiaj właśnie za to, że Tybetańczycy chcą autonomii, chcą wolności religii, za to, że uznają autorytet pozostającego na emigracji Dalajlamy, spotykają ich tak okrutne prześladowania.</u>
          <u xml:id="u-283.2" who="#WiesławWalendziak">11 maja 2000 r. gościliśmy w parlamencie Rzeczypospolitej oficjalnie, z pełnymi honorami, przywódcę Tybetu Dalajlamę. Polski parlament gościł przywódcę Tybetu oficjalnie. Spotykali się z nim marszałkowie, szefowie klubów - i tu przyznam, że z wyjątkiem Polskiego Stronnictwa Ludowego. Wszyscy poza PSL formułowali wówczas ważne deklaracje pomocy i solidarności. I właśnie dlatego, iżby nie były to tylko deklaracje, potrzebne jest oficjalne stanowisko polskiego Sejmu. To stanowisko dojrzewa od 1,5 roku i można je było cyzelować, można było je poprawiać, można było formułować wszelkie wątpliwości, bo ten dokument był i w Komisji Spraw Zagranicznych, i, potem, w Komisji Sprawiedliwości. Można było formułować owe wątpliwości, które dzisiaj podniósł przewodniczący Komisji Spraw Zagranicznych. Zgłaszanie dzisiaj poprawek, w czasie ostatnich posiedzeń w obecnej kadencji Sejmu, jest po prostu propozycją likwidacji tej deklaracji, bo - tak mi się wydaje - przyszły Sejm nie będzie miał już woli powrotu do tego tematu.</u>
          <u xml:id="u-283.3" who="#WiesławWalendziak">Wysoki Sejmie! W imię prawdy i solidarności, ale też w imię zdrowego rozsądku, troski o jakość relacji międzynarodowych, jako Prawo i Sprawiedliwość apelujemy o przyjęcie omawianego projektu. On jest powtórzeniem deklaracji przyjmowanych przez Organizację Narodów Zjednoczonych. Jest to dokument bardzo podobny do tych przyjmowanych przez parlamenty, wiele parlamentów czołowych zachodnich demokracji, jak również przez Parlament Europejski. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-283.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Krzysztofa Oksiutę w imieniu Klubu Parlamentarnego Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#KrzysztofOksiuta">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego mam zaszczyt poprzeć projekt tej uchwały, która solidaryzuje się z narodem tybetańskim. Po tym, co zostało tutaj powiedziane, mogę dodać tylko jedno, że naród polski był w podobnej sytuacji. Pamiętamy czasy komunizmu w Polsce, pamiętamy to, jak traktowano ludzi, którzy próbowali bić się tutaj o wolność. Sam swego czasu mogłem tego doświadczyć. Dlatego dziwię się, że z takiego klubu, jak klub Akcji Wyborczej Solidarność, padały dzisiaj słowa, które słyszeliśmy przed chwilą.</u>
          <u xml:id="u-285.1" who="#komentarz">(Poseł Marcin Libicki: Jesteście głusi, nic nie słyszeliście.)</u>
          <u xml:id="u-285.2" who="#KrzysztofOksiuta">Właśnie.</u>
          <u xml:id="u-285.3" who="#KrzysztofOksiuta">Mam nadzieję, że pan Czesław Bielecki zmieni swoje stanowisko po tej dyskusji, po wysłuchaniu naszych wystąpień i wycofa swoją zgłaszaną poprawkę, tak byśmy mogli tę uchwałę przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-285.4" who="#KrzysztofOksiuta">Wydaje mi się, że to, co powiedział tutaj Wiesiek Walendziak, jest istotne, że Dalajlama był w parlamencie polskim, że go tutaj przyjęliśmy i mamy pewien dług wdzięczności wobec wszystkich walczących na świecie, swego czasu też i o naszą wolność. Pamiętamy rezolucje w stanie wojennym, pamiętamy wystąpienia prezydentów Stanów Zjednoczonych, wówczas prezydenta Reagana, które dodawały nam otuchy, kiedy jej potrzebowaliśmy, dawały nam nadzieję. Taka nadzieja jest dzisiaj potrzebna narodowi tybetańskiemu.</u>
          <u xml:id="u-285.5" who="#KrzysztofOksiuta">Uważam, że czas zakończyć trwającą od dłuższego czasu w mediach dyskusję na temat „Tybet, laptop i sprawa chińska”. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-285.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-286.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-286.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Kazimierz Działocha zgłosił się do zadania pytania.</u>
          <u xml:id="u-286.3" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#KazimierzDziałocha">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę tylko określić adresata pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#KazimierzDziałocha">Nie zgadzając się głęboko z tym rozumieniem samostanowienia narodu, jakie przedstawił tutaj pan poseł Potocki, i mając na uwadze jednoznaczną, wrogą wobec Chińskiej Republiki Ludowej wymowę odpowiedniego fragmentu projektu rezolucji, tego właśnie dotyczącego samostanowienia narodu tybetańskiego, chciałbym panu posłowi sprawozdawcy, panu posłowi Wierchowiczowi, zadać pytanie. Ale wcześniej przeczytam pewien tekst, krótkie zdanie z autobiografii Dalajlamy, wydanej w Polsce półtora roku temu, zatytułowanej „Wolność na wygnaniu”. Autobiografii w dosłownym tego słowa znaczeniu, wydanej wraz z załączonymi dokumentami, których zawarcia w tym wydawnictwie życzył sobie autor.</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#KazimierzDziałocha">Otóż w orędziu Dalajlamy z dnia 10 marca 1999 r. znajduję taki passus: „Dyskutowałem z najbliższymi doradcami i ostatecznie określiłem główne zasady mojej drogi środka. Opowiedziałem się za takim rozwiązaniem kwestii Tybetu, które nie będzie oznaczać niepodległości naszego kraju ani oderwania od Chin. Głęboko wierzę, że można znaleźć rozstrzygnięcie polityczne, które zapewni podstawowe swobody i prawa narodu tybetańskiego w ramach Chińskiej Republiki Ludowej. Najważniejszą sprawą jest dla mnie przetrwanie i zachowanie jedynego w swoim rodzaju duchowego dziedzictwa Tybetu, którego istotą jest uczucie i niestosowanie przemocy”.</u>
          <u xml:id="u-289.2" who="#KazimierzDziałocha">Chciałem zapytać pana posła Wierchowicza, czy my naszą rezolucją nie chcemy kreować wielkiej postaci Dalajlamy w sposób, którego on by sobie nie życzył - na bojownika o niepodległość Tybetu, w znaczeniu oderwania Tybetu od Chińskiej Republiki Ludowej. Czy to jest przysługa, jaką mu chcemy oddać?</u>
          <u xml:id="u-289.3" who="#KazimierzDziałocha">Zgadzam się także z tym, co powiedział pan poseł Bielecki. Czy to jest zgodne z kanonami polskiej polityki międzynarodowej, polityki wobec Chińskiej Republiki Ludowej? Proszę mi odpowiedzieć na pytanie, jak pogodzić jednoznaczną wymowę odpowiedniego fragmentu tej rezolucji z tym, co tutaj powiedziałem i ze stanowiskiem samego Dalajlamy. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Jeszcze pan poseł Marcin Libicki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#MarcinLibicki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałem spytać pana posła sprawozdawcę, czy nie zgodzi się z tym, że o ile rządy mogą czasami nie podzielać w praktyce uzasadnionych aspiracji narodów i innych państw ze względów wyznaczanych przez swoje zasady i cele polityczne, a nie kanony, jak tu była mowa, bo kanony to jest podstawa, to parlamenty są bardziej odbiciem opinii publicznej i są zobowiązane w znacznie większym stopniu do realizacji pewnych fundamentalnych zasad moralnych bez żadnych kompromisów politycznych. Czy pan poseł sprawozdawca zgodzi się ze mną, że stanowisko zajęte w imieniu Klubu Akcji Wyborczej, mającego w nazwie „Solidarność”, jest wyjątkowo przykrym zgrzytem po wielu latach tradycji, w której słowo „Solidarność” w Polsce odgrywało specjalną rolę?</u>
          <u xml:id="u-291.1" who="#MarcinLibicki">Ponieważ z pnia „Solidarności” wyrasta nie tylko AWS, to chciałbym, korzystając z tej okazji, z satysfakcją i przyjemnością stwierdzić, że jednak w imieniu wszystkich hołdujących tradycji „Solidarności” padły tutaj słowa, i z ust przedstawiciela Unii Wolności, i Prawa i Sprawiedliwości. Obu tym przedstawicielom dawnej...</u>
          <u xml:id="u-291.2" who="#komentarz">(Głos z sali: i SKL-u.)</u>
          <u xml:id="u-291.3" who="#MarcinLibicki">Przepraszam bardzo, tak, przedstawiciele SKL-u, to było tylko przejęzyczenie się. Wszystkim trzem przedstawicielom gratuluję i uważam, że uratowali oni honor „Solidarności” i polskie go parlamentu, w przeciwieństwie do innych.</u>
          <u xml:id="u-291.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-292.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Mirosław Styczeń zada pytanie.</u>
          <u xml:id="u-292.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Teraz trudno się połapać, kto jest skąd, jeszcze się nie nauczyliśmy na pamięć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#MirosławAndrzejStyczeń">Bardzo prosto, panie marszałku, zarejestrowano zaledwie 8 komitetów wyborczych, także ogólnopolskich.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#MirosławAndrzejStyczeń">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem zadać trzy pytania posłowi sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-295.1" who="#MirosławAndrzejStyczeń">Pierwsze. Czy nie sądzi on, że jest istotna różnica semantyczna i merytoryczna między słowami „samostanowienie” a „niepodległość”? Mnie się wydaje, że w rezolucji, o której debatujemy, nie mówimy o niepodległości Tybetu, mówimy o samostanowieniu. Czy więc nie sądzi pan, panie pośle sprawozdawco, że samostanowienie to znaczy przyjęcie takiego stanowiska, jakie przyjmie naród tybetańskiego przywódcy - naturalnego i obdarzonego naturalnym autorytetem? Stąd sądzę, że to słowo jest właściwe i mam nadzieję, że taki pogląd podzieli również pan poseł sprawozdawca.</u>
          <u xml:id="u-295.2" who="#MirosławAndrzejStyczeń">Pytanie drugie. Czy wierzy pan w to, że komuniści chińscy kiedykolwiek, obojętnie, czy poddani jakimkolwiek naciskom, zgodzą się na wolność wyznawanej religii, na wolność sumienia, wolność prasy, wolność myśli, wolność idei i wolność samostanowienia o własnych losach Tybetańczyków, czy jakiegokolwiek podległego kraju, również Ujgurów? - tu zwracam się do obecnego pana posła Dobrosza. Moje zdanie jest takie być może jak pańskie, że Ujgurzy też zasługują na samostanowienie w ramach swojego życia w Chińskiej Republice Ludowej.</u>
          <u xml:id="u-295.3" who="#MirosławAndrzejStyczeń">I wreszcie pytanie trzecie. Czy nie sądzi pan, panie pośle sprawozdawco, że dotychczasowa polityka zagraniczna i gospodarcza realizowana przez kolejne rządy niepodległej III Rzeczypospolitej poniosła kompletne fiasko? Bo cóż nam dało tak wielokrotnie podkreślane przez posła Bieleckiego, szefa Komisji Spraw Zagranicznych, uprawianie polityki jednych Chin, popieranie tej polityki? Czy w związku z tym poprawiły się relacje między narodami, między Polską a Chińską Republiką Ludową? Czy poprawił się bilans handlowy? Z tego, co wiem, narasta on w tempie ok. 300 mln rocznie na niekorzyść Polski i polskiej gospodarki i będzie narastał. Wystarczy, żeby zobaczyć, jaki jest bilans handlowy daleko silniejszej gospodarki amerykańskiej, Stanów Zjednoczonych z zestawieniem z gospodarką Chińskiej Republiki Ludowej. Tak długo, proszę państwa, jak w Chinach Ludowych będzie laogaj, będą obozy pracy i fabryki, gdzie będzie się wykonywało pracę niewolniczą...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Panie pośle, pytanie, nie rozgadujmy się, ponieważ...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#MirosławAndrzejStyczeń">Słusznie.</u>
          <u xml:id="u-297.1" who="#MirosławAndrzejStyczeń">I na koniec jeszcze suplement do pytania trzeciego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Zabraknie kondycji fizycznej i będę musiał spowodować, żeby posiedzenie Sejmu trwało jeszcze w sobotę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#MirosławAndrzejStyczeń">Chciałem jeszcze zapytać pana posła sprawozdawcę - to już będzie taki ostatni suplement, bez komentarza - czy poprawka posła Bieleckiego jest poprawką posła Bieleckiego czy poprawką złożoną w imieniu klubu Akcji Wyborczej Solidarność? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-299.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu.</u>
          <u xml:id="u-300.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Andrzej Potocki, ale pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#AndrzejPotocki">Pytanie do pana posła sprawozdawcy. Po pierwsze, czy rezolucje Organizacji Narodów Zjednoczonych, na które powołuje się nasza rezolucja, projekt rezolucji Sejmu, zostały kiedykolwiek uchylone, unieważnione bądź poprawione, czy obowiązują do dzisiaj w formie, na jaką powołuje się ta uchwała?</u>
          <u xml:id="u-301.1" who="#AndrzejPotocki">Pytanie drugie. Czy prawdą jest, panie pośle sprawozdawco, że rezolucje identycznej treści, poszerzone tylko o kolejne przypadki łamania praw ludzkich i obywatelskich w całej Chińskiej Republice Ludowej, w tym także na terenie prowincji Tybetu, pojawiają się rokrocznie, są poddawane pod głosowanie w Komisji Praw Człowieka Narodów Zjednoczonych z różnym skutkiem, albowiem oczywiście trwają tam różne prace dyplomatyczne?</u>
          <u xml:id="u-301.2" who="#AndrzejPotocki">Po trzecie, czy w jakiejkolwiek rezolucji przyjętej przez inne parlamenty padają słowa o samostanowieniu i czy jakikolwiek fragment tej rezolucji albo jakiś fragment dyskusji nad tą rezolucją odnosił się do sprawy niepodległości Tybetu? Mam wrażenie, panie pośle sprawozdawco, że wywołano tutaj ducha, którego w ogóle nie ma, stawiając postulat, który nie istnieje.</u>
          <u xml:id="u-301.3" who="#AndrzejPotocki">Wreszcie ostatnie moje pytanie, panie pośle sprawozdawco. Czy prawdą jest, iż Chiny uprawiają reedukację przez pracę? Chiny uprawiają pozbawianie ludzi wolności słowa i wyznania. I że w Chinach dokonuje się najwięcej na świecie egzekucji? Wykonuje się karę śmierci — to wykonuje się ją publicznie. Że w Chinach nie ma wolności związkowych? Nie istnieją i nie mogą tam działać wolne, prawdziwe związki zawodowe. Że w Chinach nie istnieją demokratyczne wybory, nie istnieją organy samorządu lokalnego, które byłyby poddane demokracji. I czy te wszystkie stwierdzenia można rzeczywiście nazwać stwierdzeniami antychińskimi? Czy jest to po prostu opis rzeczywistości? Tak samo, panie pośle sprawozdawco, jak wtedy, gdy w Polsce nie było elementarnej wolności, choć przecież nie gwałcono nas, przynajmniej w latach 70., 80., na tę skalę co naród tybetański i inne narody zamieszkujące ChRL, czy wówczas uwagi krytyczne o tym nazywano antypolskimi? Czy był to tylko po prostu wymysł propagandowy? Proszę o odpowiedź na te pytania.</u>
          <u xml:id="u-301.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-302.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Jerzego Wierchowicza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#JerzyWierchowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wiele zdań tutaj padło, dlatego iż ci, którzy je wypowiadali, nie wczytali się w treść proponowanej deklaracji, a mianowicie Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka ani jednym słowem nie odnosi się do sprawy niepodległości czy też samostanowienia Tybetu. Proszę zważyć na to, że w akapicie czwartym komisja przytacza jedynie stwierdzenie, które jest zawarte w trzech rezolucjach Organizacji Narodów Zjednoczonych, które to rezolucje mówią o prawie do samostanowienia narodu tybetańskiego. Tylko tyle. Sama komisja takiego postulatu w propozycji deklaracji oczywiście nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-303.1" who="#JerzyWierchowicz">Odpowiadając na kilka pytań szanownych panów, gdyż panowie zadawali pytania, chciałbym tylko powiedzieć, iż wiele parlamentów niepodległych państw podjęło tego rodzaju deklaracje w formie rezolucji, w formie uchwał, m.in. ostatnimi czasy podjęły takie deklaracje parlamenty Niemiec, Francji, Szwecji, Stanów Zjednoczonych oraz krajów mniejszych, także Litwa. Tak że nie ma tu mowy o tym, że Polska jest państwem, które jako jedyne zabiera głos w tej sprawie. Gdyby nawet tak było, to sądzę, że byłby to powód do chwały, a nie do wstydu.</u>
          <u xml:id="u-303.2" who="#JerzyWierchowicz">Szanowni państwo, stwierdzenia, które zawieramy w naszej deklaracji, są stwierdzeniem stanu faktycznego. Nikt z państwa nie zaprzeczy, że w Chinach gwałci się prawa człowieka, nie tylko w Tybecie, że w Chinach są obozy pracy przymusowej, że w Chinach korzysta się z pracy dzieci, że w Chinach nie są przestrzegane podstawowe prawa obywatela, prawa obywatelskie. Jest to stan faktyczny. Nie są to twierdzenia, które zawarte zostały już w projekcie deklaracji bez jakiejkolwiek podstawy faktycznej. Rzeczywiście, szanowni państwo, jestem wdzięczny delegacji polskiego parlamentu na czele z panem posłem Bieleckim, iż delegacja ta prosto w oczy mówiła stronie chińskiej o tym, iż ten stan przestrzegania praw człowieka, a właściwie nieprzestrzegania praw człowieka jest czymś nie do pogodzenia w cywilizowanym świecie. Ale jeżeli stać było nas na mówienie tego prosto w oczy Chińczykom, to także powinno nas stać na uchwalenie tej uchwały. I dlatego też myślę, że to, co zostanie w tej deklaracji, będzie bardzo ważnym aktem polskiego parlamentu, aktem, który udokumentuje to, że pamiętamy o tym, co w naszym kraju tak niedawno się działo.</u>
          <u xml:id="u-303.3" who="#JerzyWierchowicz">Ja mogę zrozumieć stanowisko Polskiego Stronnictwa Ludowego. Być może kanony cywilizacyjne, kanony przestrzegania praw człowieka są inne w tym ugrupowaniu, być może niewiele się zmieniło przez dwanaście ostatnich lat w tym ugrupowaniu, jeżeli mówimy o tych bardzo ważnych kwestiach.</u>
          <u xml:id="u-303.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-303.5" who="#JerzyWierchowicz">Natomiast z wielkim smutkiem i żalem słuchałem wystąpienia przedstawiciela Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność. I tutaj smutek był chyba dominującym uczuciem. Nie wiem, czy rzeczywiście mówił to przedstawiciel klubu parlamentarnego, gdyż jeszcze na parę chwil przed wystąpieniem przedstawiciela Klubu Parlamentarnego AWS widziałem inne nazwisko na tablicy, która jest przed nami. I sądzę, że jest dziwnym chichotem historii, że przedstawiciel Akcji Wyborczej Solidarność dzisiaj kwestionuje taką deklarację, kiedy to Dalajlama, kiedy to Wałęsa, kiedy to Solidarność posługiwały się takimi samymi sposobami walki z reżimem totalitarnym i tej tożsamości dzisiaj nie widać. Jak straszliwie rozeszły się drogi, nie sądzę, że tych dwóch wielkich ruchów społecznych, ale jak dochodzi do dziwnych sytuacji, myślę, że z inicjatywy jednostkowej, a nie z inicjatywy całego klubu parlamentarnego. Mam nadzieję, że Klub Parlamentarny Akcji Wyborczej Solidarność, wybaczcie panowie, nie posłucha swojego przedstawiciela, zagłosuje zgodnie z tym, o czym mówili pozostali panowie posłowie związani z ruchem Solidarność i nie tylko zresztą.</u>
          <u xml:id="u-303.6" who="#JerzyWierchowicz">Szanowni państwo, myślę, że pytania pana posła Potockiego są oczywiste i jednocześnie sam pan poseł udzielił sobie odpowiedzi. Bo przecież nikt z nas nie zaprzeczy temu, że w Chinach nie dzieje się dobrze. Każdy z nas jest zbulwersowany tym, że w Chinach odbędzie się olimpiada w 2008 r., która będzie w jakiś sposób legitymizować totalitaryzm chiński i chyba nikt z nas z tego względu nie będzie głosował przeciwko deklaracji, o której dzisiaj rozmawiamy.</u>
          <u xml:id="u-303.7" who="#JerzyWierchowicz">Szanowni państwo, ja popieram w całej rozciągłości projekt deklaracji, który przedłożyłem, którą miałem zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie, a co do poprawki pana posła Bieleckiego, przyznaję, że w wystąpieniu pan poseł Bielecki tej poprawki nie zgłosił i nie sformułował.</u>
          <u xml:id="u-303.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Teraz dał kartkę.)</u>
          <u xml:id="u-303.9" who="#JerzyWierchowicz">Jeżeli złożył ją, to myślę, że można ją rozpoznać podczas jednego posiedzenia Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka i poddać pod głosowanie jeszcze w jutrzejszym porannym bloku głosowań, tak by przyjąć deklarację, gdyż sądzę, że jest to ważny akt prawny, jest to ważny akt solidarności z narodem, który cierpi, z narodem, który także oczekuje, szanowani panie, szanowni panowie, aktu solidarności.</u>
          <u xml:id="u-303.10" who="#JerzyWierchowicz">Ktoś z panów przemawiających wspomniał o tym, jakże Polacy byli wdzięczni wszystkim tym, którzy w stanie wojennym, czy też przed tym czy też po tym tragicznym wydarzeniu w naszej historii, wdzięczni byli wszystkim tym, którzy się z nami solidaryzowali na całym świecie. My mamy ten wielki dług wdzięczności wobec wszystkich tych, którzy nas nie zostawili wtedy w opresji, w jakiej się znajdowaliśmy. Jesteśmy to winni także narodowi tybetańskiemu i wszystkim tym narodom, które dzisiaj są niesamodzielne, które także cierpią pod różnego rodzaju tyraniami czy też dyktaturami. O tym winniśmy pamiętać w polskim parlamencie niezawisłej Rzeczypospolitej. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-303.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-304.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Janusz Dobrosz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#JanuszDobrosz">W formie sprostowania. Nie wiem, czy zabierający głos przed chwilą poseł Wierchowicz słuchał mojego wystąpienia. Zakwestionowałem dwa fragmenty rezolucji i wyraźnie stwierdziłem, co do kwestii samostanowienia, jaka powinna być wykładnia, i co do kwestii demograficznych zmian.</u>
          <u xml:id="u-305.1" who="#JanuszDobrosz">Nigdy natomiast nie pozwoliłem sobie, ani mój klub parlamentarny, na to, żeby kwestionować takie czy inne poglądy Unii Wolności.</u>
          <u xml:id="u-305.2" who="#JanuszDobrosz">Jeżeli tak ma wyglądać pochylenie się nad tematem Tybetańczyków i tworzenie wokół tego atmosfery walki politycznej, i zaprzeczanie temu, co tutaj wspólnie robimy, i tej idei, to zabierającemu głos panu Wierchowiczowi serdecznie gratuluję.</u>
          <u xml:id="u-305.3" who="#JanuszDobrosz">Jeszcze raz powtarzam: Nie chodziło o zasadę i nie chodziło o to, czy my nie jesteśmy wrażliwi na los Tybetańczyków, tylko o formę - czy ta forma im pomoże, czy nie. Były tutaj cytowane inne zdania. Ale jeżeli tak, to z głębokim smutkiem to odnotowuję i mogę tylko tyle stwierdzić: Jeżeli po wyborach nie spotkamy się w tym składzie, to chwała Bogu.</u>
          <u xml:id="u-305.4" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Oksiuta: Ale nie wiadomo, z kim się spotkamy...)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-306.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-306.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu deklaracji poprawki, proponuję, aby Sejm skierował ponownie ten projekt do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w celu rozpatrzenia zgłoszonych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-306.3" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-306.4" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-306.5" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 10. porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie powszechnej dostępności obywateli do Programu I Polskiego Radia (druk nr 3318).</u>
          <u xml:id="u-306.6" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Władysława Stępnia w celu przedstawienia uzasadnienia projektu uchwały.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#WładysławStępień">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-307.1" who="#WładysławStępień">Wysoki Sejmie! „Sejm RP w trosce o wywiązywanie się przez media publiczne z ich ustawowych obowiązków wzywa rząd Rzeczypospolitej Polskiej oraz Krajową Radę Radiofonii i Telewizji do zapewnienia technicznych warunków odbioru na terenie całego kraju Programu I Polskiego Radia”. Tak brzmi proponowana treść uchwały, którą dziś w imieniu 120 posłanek i posłów wnioskodawców z Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-307.2" who="#WładysławStępień">Prosimy Wysoką Izbę, aby w trosce o media publiczne, o Program I PR, Sejm niezwłocznie uchwalił projekt tej uchwały.</u>
          <u xml:id="u-307.3" who="#WładysławStępień">Debata sejmowa w sprawie zapewnienia dla Programu I PR stosownych częstotliwości w zakresie fal UKF jest konsekwentnym działaniem SLD w tej społecznie ważnej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-307.4" who="#WładysławStępień">Z inicjatywy dyrektora i dziennikarzy Programu I Polskiego Radia od maja trwa publiczna dyskusja na temat zasięgu Jedynki Polskiego Radia, misji społecznej, jaką radio ma spełniać i jaką spełnia.</u>
          <u xml:id="u-307.5" who="#WładysławStępień">Społeczeństwo zdecydowanie poparło inicjatywę przyznania Programowi I PR częstotliwości na falach UKF, aby wzrosła słyszalność i dostępność do tej stacji na terenie całego kraju.</u>
          <u xml:id="u-307.6" who="#WładysławStępień">9 maja zadeklarowaliśmy poparcie dla starań kierownictwa Jedynki Polskiego Radia. Zwróciliśmy się w specjalnym liście z prośbą do ministra łączności, aby podjął działania w celu przyznania częstotliwości dla Jedynki. Do dnia dzisiejszej debaty niestety minister nie odpowiedział, a ministerstwo przestało istnieć razem z panem ministrem.</u>
          <u xml:id="u-307.7" who="#WładysławStępień">Współtwórcą tej inicjatywy i opracowania tekstu uchwały oraz jej uzasadnienia był pan poseł Andrzej Urbańczyk, nieodżałowany zmarły nasz kolega i przyjaciel mediów. Uchwalenie uchwały i przyznanie częstotliwości UKF dla Programu I PR było jego pragnieniem.</u>
          <u xml:id="u-307.8" who="#WładysławStępień">Wysoki Sejmie! Polskie Radio jest instytucją publiczną realizującą cele społeczne zgodnie z zapisami ustawy z 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji. Do zadań publicznego radia należy zaliczyć: odpowiedzialność za słowo, dbałość o dobre imię publicznej radiofonii i telewizji, rzetelne ukazywanie całej różnorodności wydarzeń i zjawisk, zarówno w kraju, jak i za granicą, sprzyjanie swobodnemu kształtowaniu się poglądów obywateli oraz formowaniu opinii publicznej, umożliwienie obywatelom i ich organizacjom uczestniczenia w życiu publicznym poprzez prezentowanie zróżnicowanych poglądów i stanowisk oraz wykonywanie prawa do kontroli i krytyki społecznej, służenie rozwojowi kultury, nauki i oświaty, ze szczególnym uwzględnieniem dorobku polskiego społeczeństwa, dorobku intelektualnego i artystycznego, służenie umacnianiu rodziny i respektowaniu chrześcijańskiego systemu wartości, pomoc w zwalczaniu patologii społecznych, ochrona polskiej tożsamości narodowej i kulturalnej.</u>
          <u xml:id="u-307.9" who="#WładysławStępień">Można śmiało stwierdzić, że Polskie Radio realizuje te cele wzorowo. Świadczy o tym fakt, że radio publiczne cieszy się w społeczeństwie największym zaufaniem. Badania opinii społecznej we wszystkich terminach, w jakich były przeprowadzane, potwierdzają, że Jedynka odgrywa tu znaczącą rolę. Wysoka pozycja Polskiego Radia w społeczeństwie to zasługa przede wszystkim Programu I. Program I realizuje audycje dla wszystkich grup społecznych. Z Programem I wychowały się pokolenia Polaków. Przecież był czas, kiedy poza Programem I Polskiego Radia dostęp do innych mediów w naszym kraju był bardzo ograniczony.</u>
          <u xml:id="u-307.10" who="#WładysławStępień">Obecnie, ze względu na zakłócenia słyszalności Programu I PR, na większości terenów kraju nie ma dostępu do Jedynki polska młodzież, mimo że Jedynka realizuje bardzo popularne audycje dla młodzieży i 40% programu to muzyka, której młodzież chętnie mogłaby słuchać. Nie mają dostępu do Jedynki na terenie całego kraju kibice piłkarscy, którzy śledzą w ramach studia S13 rozgrywki ligowe.</u>
          <u xml:id="u-307.11" who="#WładysławStępień">Nie mają dostępu do Jedynki obywatele, których los dotknął, a mogliby słuchać niedzielnej porannej mszy tylko w domu. Nie mogą słuchać Polskiego Radia fani „Lata z Radiem”, „Matysiaków” i innych popularnych audycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">„W Jezioranach”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#WładysławStępień">„W Jezioranach”, oczywiście, panie marszałku, również. To epokowe słuchowiska.</u>
          <u xml:id="u-309.1" who="#WładysławStępień">Niemożliwe jest również przekazywanie społeczeństwu za pośrednictwem Programu I PR, gdyby zaistniała taka nagła sytuacja, jakiegoś pilnego komunikatu do obywateli o nadzwyczajnym zagrożeniu. Na szczęście są inne media, ale radio publiczne ma również, ustawowo, postawione takie zadanie. Jest wręcz nienormalne to, że ustawodawca nakłada na publiczne radio zadania wobec społeczeństwa, a nie stwarza technicznych warunków realizacji tych celów.</u>
          <u xml:id="u-309.2" who="#WładysławStępień">Jedynka emitowana jest głównie na falach długich 225 kHz, które niestety nie tylko nie są niedostępne na terenie całego kraju, ale również poza jego granicami w ościennych państwach, gdzie Jedynki chce słuchać Polonia. Fale długie są również niedostępne w wielu nowoczesnych odbiornikach radiowych, w tym odbiornikach samochodowych.</u>
          <u xml:id="u-309.3" who="#WładysławStępień">Dostępność Programu I PR na falach UKF obejmuje 20 częstotliwości, przede wszystkim o małym zasięgu. Zasięg ten na UKF pokrywa około 15% powierzchni kraju.</u>
          <u xml:id="u-309.4" who="#WładysławStępień">Dla porównania, komercyjne stacje radiowe: Radio Zet, Radio Maryja, Radio RMF FM, dysponują częstotliwościami UKF na terenie około 80% powierzchni kraju. Docierają, mając taki potencjał, do 90% społeczeństwa. Przedstawiając powyższe porównania, nie mamy zamiaru kwestionować przyznanych wymienionym stacjom częstotliwości. Zależy nam na sprawiedliwym traktowaniu radia publicznego, które popularnością znacznie przewyższa wymienione rozgłośnie komercyjne.</u>
          <u xml:id="u-309.5" who="#WładysławStępień">Publiczna debata o sytuacji i dostępności do programu I wykazała, że zarówno politycy, jak i społeczeństwo są zgodni, iż ten stan należy zmienić. Dziwne zatem jest zachowanie rządu, który nie reaguje pomimo jednoznacznej opinii społecznej w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-309.6" who="#WładysławStępień">Dlatego w treści uchwały domagamy się zarówno od rządu, jak i Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, aby zapewnione zostały techniczne warunki do odbioru programu I na terenie całego kraju. Trzeba przyznać, że Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji podczas jednej z debat w Sejmie w związku z moim pytaniem w tej sprawie zadeklarowała gotowość podjęcia działań. Domagamy się budowy nadajników, które zapewnią, że radio publiczne będzie mogło konkurować na rynku mediów na równych warunkach. Nie chcemy specjalnych przywilejów dla radia publicznego, aczkolwiek można by się było ich w niektórych sytuacjach domagać.</u>
          <u xml:id="u-309.7" who="#WładysławStępień">Uważamy, że sprawa nowych częstotliwości na falach UKF dla Programu I Polskiego Radia powinna być podjęta przez nowy rząd, który powstanie po zbliżających się wyborach parlamentarnych. Jesteśmy przekonani, że tak się stanie.</u>
          <u xml:id="u-309.8" who="#WładysławStępień">Ponieważ uchwała Sejmu nie ma charakteru polecenia czy nakazu wobec rządu, uważamy, że politycy, którzy deklarowali pomoc Jedynce, będą konsekwentnie dążyć do realizacji niniejszej uchwały, jeśli Sejm ją przyjmie.</u>
          <u xml:id="u-309.9" who="#WładysławStępień">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zwracamy się do wszystkich klubów i kół parlamentarnych z uprzejmą prośbą o poparcie projektu niniejszej uchwały.</u>
          <u xml:id="u-309.10" who="#WładysławStępień">Zwracam się w imieniu wnioskodawców do Prezydium Sejmu o podjęcie decyzji umożliwiającej przeprowadzenie drugiego i trzeciego czytania projektu uchwały z druku nr 3318 podczas bieżącego posiedzenia Sejmu. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-310.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Rozumiem, że pan jednocześnie zgłasza wniosek o drugie czytanie.</u>
          <u xml:id="u-310.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-310.3" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Czy pan poseł...</u>
          <u xml:id="u-310.4" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Chwileczkę.</u>
          <u xml:id="u-310.5" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-310.6" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-310.7" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Czy ze strony SLD jest zmiana dyskutanta?</u>
          <u xml:id="u-310.8" who="#komentarz">(Poseł Piotr Gadzinowski: Tak, jestem w imieniu...)</u>
          <u xml:id="u-310.9" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Rozumiem.</u>
          <u xml:id="u-310.10" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Piotra Gadzinowskiego w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#PiotrGadzinowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej będzie głosował za przyjęciem tej uchwały. Nie tylko dlatego, że to posłowie SLD sygnują projekt, nad którym teraz debatujemy, ale dlatego, że treści tego projektu są słuszne i zasadne.</u>
          <u xml:id="u-311.1" who="#PiotrGadzinowski">Program I Polskiego Radia jest nie tylko pierwszy w rankingach popularności. To radio odbierane przez większość obywateli naszego kraju. To radio słuchane przez miliony obywateli naszego kraju za granicą. To radio według wielu ośrodków badań opinii publicznej obdarzone największym zaufaniem społecznym, zaś w rankingach zaufania i akceptacji instytucji publicznych cieszy się największą wiarygodnością. My, parlamentarzyści, powinniśmy zazdrościć takiego zaufania i takiej wiarygodności.</u>
          <u xml:id="u-311.2" who="#PiotrGadzinowski">Popularność Jedynki jednak nie wynika z obecnej i popularnej niestety w naszym kraju pogoni za słuchaczami. To nie jest takie proste łapanie słuchacza lekko brzmiącymi dżinglami i błyskotkami. Jedynka to radio, które naprawdę wypełnia misję radia publicznego. Zauważmy, że wielokrotnie na tej sali i w Komisji Kultury i Środków Przekazu dyskutowaliśmy o mediach elektronicznych. Wielokrotnie krytykowaliśmy media elektroniczne za to, że źle wypełniają misję publiczną, czy media komercyjne za to, że epatują słuchaczy czy widzów wulgarną komercją, za upolitycznienie tych mediów, czyli za stronniczość polityczną. Jedynka to radio, które potrafiło stworzyć taki model programu, zwłaszcza programów informacyjnych, iż żaden z poważnych polityków nie krytykuje Jedynki. Potrafiła ona stworzyć pewien model równowagi, taki, że najważniejsze i poważne siły polityczne zawsze mogą się wypowiedzieć, są wysłuchane i nie są stronniczo odbierane. Ta powaga, rzeczowość i brak manipulacji na pewno wpływa na to, że Jedynka i jej programy informacyjne są powszechnie szanowane. Ale Jedynka wypełnia misję kulturalną, misję rozgłośni publicznej. To radio, które potrafiło znakomicie połączyć propagowanie kultury wysokiej w opakowaniu masowym, docierając z treściami poważnymi i ważnymi do widzów masowych. Nie wstydźmy się tego, iż wielu z nas wychowało się na różnych audycjach Jedynki, nawet na „Lecie z Radiem”, które jest najpopularniejszą audycją w naszym kraju i które jest taką audycją właśnie, gdzie z treściami błahymi i rozrywkowymi łączy się propagowanie podstawowych dzieł naszej literatury narodowej. To dzięki Jedynce czy „Lecie z Radiem” wielu naszych obywateli wracało do „Ogniem i mieczem”, teraz do „Quo vadis”, wcześniej do „Potopu”. To dzięki takim audycjom jak „Strofy dla Ciebie” miliony słuchaczy w naszym kraju, zwłaszcza młodzieży, mogło zapoznać się z najpiękniejszą poezją stworzoną przez naszych twórców. To dzięki Jedynce to słowo mogło zabrzmieć zupełnie inaczej i wrócić do pierwowzoru - poezja zaczęła się właśnie od słowa, a Jedynka potrafiła tak to przygotować, że zaangażowała najlepszych mistrzów słowa, którzy to propagowali.</u>
          <u xml:id="u-311.3" who="#PiotrGadzinowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jedynka jest rozgłośnią, która, jak już wspominałem, nie tylko oddziaływuje na słuchaczy w naszym kraju, ale także jest często jedynym słowem żywym docierającym do milionów obywateli rozsianych po całym świecie. To świadectwo, że polska kultura jest ważna, bogata i obecna. Niestety, tak się zdarzyło, że ta rozgłośnia pozostała w starych warunkach technicznych. Ta rozgłośnia, która jest mostem między Wschodem i Zachodem, pokazującym, że polska kultura jest wtedy bogata, kiedy łączy właśnie wartości Wschodu i Zachodu.</u>
          <u xml:id="u-311.4" who="#PiotrGadzinowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dziennikarze Jedynki twierdzą, że nie chcą specjalnych wyróżnień, że chcą być traktowani jak wszystkie inne rozgłośnie w naszym kraju, zwłaszcza rozgłośnie komercyjne. Oczywiście tak być powinno, chociaż Jedynka - która jest głównym radiem w naszym kraju, która najlepiej wypełnia misję kulturalną - powinna mieć preferencje i powinna być traktowana priorytetowo. Jest parę kwestii do rozwiązania: kwestia tego, co jest zawarte w uchwale, czyli zapewnienia, aby Program I docierał do wszystkich obywateli w naszym kraju i za granicą, a także kwestia abonamentu, która niestety nie została rozwiązana, a która - mam nadzieję - zostanie wreszcie rozwiązana w następnej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-311.5" who="#PiotrGadzinowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jedynka to nasze narodowe dobro, chrońmy je. Tak, chrońmy je, bo naprawdę niewiele takich dóbr nam jeszcze zostało w tym skomercjalizowanym świecie. Chrońmy je. Liczę na to, że Wysoka Izba poprze projekt tej uchwały. Przyjmiemy ją i zapewnimy I Programowi, aby był też pierwszy, jeśli chodzi o warunki nadawania. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-312.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę pana posła Marka Markiewicza o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#MarekMarkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rozumiem, że w duchu art. 34 skierowanie tego projektu do pierwszego czytania na posiedzeniu Izby podyktowane jest ważnymi względami. Takim względem może być chyba tylko oczywistość owej uchwały - jest tylko pytanie, czy aby nie pozorna - albowiem jeżeli przeczytamy jej treść, to okaże się, że można by ją zmienić na proste sformułowanie, aby Jedynka rosła w siłę, a poezja docierała pod strzechy, by zrobić ukłon w stronę przedmówców, gdyby nie to, że ta uchwała stawia podstawowe pytania o ład w eterze w Polsce i zgodność z ustawą o radiofonii i telewizji.</u>
          <u xml:id="u-313.1" who="#MarekMarkiewicz">Podam przykład, by nie filozofować. Wnioskodawcy uważają, że konieczna jest inicjatywa rządu, która pozwoliłaby zagwarantować możliwość odbioru fal długich w sprzedawanych w Polsce odbiornikach fal długich oraz przyznać Programowi I przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji nowe częstotliwości UKF. Nie trzeba być wielkim filozofem, by wiedzieć, czym się różnią fale długie od fal ultrakrótkich. Program I Polskiego Radia nie od pewnego czasu - jak mówi uchwała - nadawany jest na falach długich 225 kHz, ale w istocie od początku swojego dojrzałego istnienia, przerwanego w roku 1991 tragedią budowlaną w postaci zawalenia masztu Programu I i przerwania emisji na tych falach, które docierają - tu zwracam się do pana posła wnioskodawcy - do Egiptu, a nawet dalej.</u>
          <u xml:id="u-313.2" who="#MarekMarkiewicz">Problem nie dotyczy fal, lecz nadajnika. W Konstantynowie bowiem zamontowany był nadajnik dużej mocy, który, zgodnie z polityką państwa, zapewniał emisję Programu I daleko, daleko poza obszarem Polski i wypełnianie pewnej misji, także kulturotwórczej, którą Program I miał niegdyś wypełniać. Nadajnik zainstalowany w Gąbinie pozwalał, by Program I był czynny w całej Europie. I oto tu, w tej Izbie, przedstawiano program rozwoju radiofonii w oparciu o fale długie i dzięki nim - tu zwracam się do pana posła Gadzinowskiego - nie opierając się na starej technologii, ale właśnie na nowym nadajniku wybudowanym w Solcu Kujawskim, i to przecież niedawno, po wielu latach i apelach Sejmu oddanym do użytku, nadawany jest Program I. Można zadać pytanie: Czy nie popełniono wtedy błędu, umieszczając w Solcu Kujawskim nadajniki o dużo mniejszej mocy, które nie pozwalają na to, by program ten był propagowany w takim zasięgu jak do roku 1991. Ale to pytanie pozostaje z boku.</u>
          <u xml:id="u-313.3" who="#MarekMarkiewicz">Natomiast istotą uchwały nie jest zapewnienie Programowi I takiego zasięgu, jaki on miał zawsze i jaki miał mieć według planów przedstawianych Wysokiej Izbie, ale stworzenie drugiej sieci nadawczej Programu I, równoległej do tej opartej na falach długich, a więc sieci opartej na falach ultrakrótkich. Jeżeli wnioskodawcy napisali, że w Polsce zanika używanie odbiorników odbierających na falach długich, to ja zapytam: A czy rośnie liczba odbiorników z RDS, a więc takich, które pozwalają w trakcie przemieszczania się samochodem dostosowywać się do kolejnych zmieniających się częstotliwości? Jeżeli rośnie, to gdzie zawarte są dane, na których ta uchwała się opiera? A jeżeli nie, to jest ona powierzchowna albo służy zupełnie innemu modelowi rozwoju radiofonii niż ten, o którym mówiła ustawa.</u>
          <u xml:id="u-313.4" who="#MarekMarkiewicz">Ustawa obowiązująca do tej pory przewiduje, że zapewnia się nadawanie czterech programów Polskiego Radia w sieciach ogólnokrajowych, i takie są nadawane: I, II, III i Radio Bis, w przypadku którego pokrycie Polski jest na razie niewielkie. W istocie zatem projekt uchwały proponuje, żeby obok ustawy wprowadzić jeszcze jedną sieć UKF, piątą, obok tych, które gwarantuje ustawa. Nasuwa się pytanie: Czy jest to model słuszny? Może i jest, ale należy rozstrzygnąć dwie sprawy: czy zmieniamy strategię na taką, że wszystkie nakłady na Solec są bez sensu i utrzymujemy niewydolną Jedynkę na falach długich i wprowadzamy nową sieć w UKF, a to jest bałagan, czy też doprowadzamy do kompletnej zmiany strategii i powiadamy: tak, zrezygnowaliśmy już w Polsce, na marginesie mówiąc, bez sensu, z fal średnich, rezygnujemy teraz z długich, opieramy cały rozwój na UKF, czyli inaczej niż robi się to w rozwiniętych państwach. Gdzie jest odpowiedź na to pytanie w uzasadnieniu do tej uchwały?</u>
          <u xml:id="u-313.5" who="#MarekMarkiewicz">Takich pytań można stawiać więcej. Postawię jeszcze tylko jedno pytanie. Ustawodawca przewidział, że program Polskiego Radia opiera się na czterech programach ogólnopolskich i 17 rozgłośniach lokalnych Polskiego Radia, które nadają w systemie UKF, to znaczy rozszerzenie nadawania Programu I w UKF ma zwiększyć konkurencję między rozgłośniami Polskiego Radia lokalnymi i ogólnopolską. To może by się znalazło gdzieś uzasadnienie i dla tej koncepcji, chyba że jest ona gdzieś głęboko ukryta i zakłada powrót do centralizacji i dominacji Polskiego Radia nadawanego tylko z Warszawy kosztem rozgłośni lokalnych, czyli zmiany całego systemu nadawania, zawartego zresztą w ustawie o radiofonii i telewizji?</u>
          <u xml:id="u-313.6" who="#MarekMarkiewicz">Panie marszałku, żeby nie przedłużać, chciałbym zapytać: Czy ten projekt, zgodnie z art. 31, rzeczywiście przedstawia stan w dziedzinie, która ma być unormowana, porównując to, co było modelem założonym przez Sejm, z tym, co tu się proponuje? Czy wskazuje różnice pomiędzy dotychczasowym a projektowanym stanem prawnym? Tu bowiem stan prawny także wchodzi w grę, jak powiedziałem. Czy przewiduje się skutki i przedstawia przewidywane skutki społeczne, gospodarcze, finansowe i prawne? Cytuję cały czas art. 31 ust. 2 regulaminu. Czy nie należałoby zastanowić się, czy pan marszałek, zgodnie z ust. 4 tego artykułu, nie powinien zażądać dołączenia uzasadnienia do projektu uchwały, jeżeli nakłada ona na określone podmioty obowiązki, skoro pan poseł sprawozdawca żądał budowy nowych nadajników? Od kogo żądał? Od radia, czyli odbiorców radia, które ma i tak duże problemy?</u>
          <u xml:id="u-313.7" who="#MarekMarkiewicz">Z tych względów, podnosząc zastrzeżenia, a nie występując przeciwko idei, którą by można skrótowo nazwać „aby Polskie Radio było słyszalne wszędzie”, zwracamy się, panie marszałku, Wysoka Izbo, o to, by projekt ten został rozpatrzony przez komisje, gdzie udzielone zostaną odpowiedzi na te fundamentalne, ustrojowe pytania. Nie sądzę, żeby na tym posiedzeniu komisji rozważano sprawy, które do tej pory nie były i nie będą przedmiotem zainteresowania Wysokiej Izby, a wiążą się z misją radia publicznego, jak choćby z takim drobiazgiem, który nie wzbudził - jak widać - żadnego zainteresowania i przerw w ruchu, gdy wczoraj radio w głównym swoim dzienniku zawiadomiło o znalezieniu zwłok należących do mężczyzny, niemających związku z zatonięciem kutra. I to nikomu nie przeszkadza. To może lepiej, by nie łamać pewnego pluralistycznego układu równoważącego się w mediach, zarówno jeśli chodzi o sferę UKF, jak i dominację Programu I radia. Naprawdę nie można tego nazwać dyskryminacją, o ile się zachowuje pewną perspektywę rozwoju radia, które funkcjonuje dłużej niż jedna kadencja. Z tych względów wnosimy, jak powiedziałem, o przekazanie projektu do komisji z prośbą, by Sejm użył tam tego, co do niego niewątpliwie należy, czyli mądrości zbiorowej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-313.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-314.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Niemniej jednak, panie pośle, pozwolę sobie zwrócić uwagę, że projekt mogę skierować do komisji po złożeniu poprawki.</u>
          <u xml:id="u-314.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Do jakiej komisji zatem wnioskuje pan skierować projekt?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#MarekMarkiewicz">Panie Marszałku! Odwołując się do art. 35, wnoszę oczywiście o przekazanie do komisji właściwej, tj. do Komisji Kultury i Środków Przekazu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dobrze, dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-316.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Marcina Zawiłę w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#MarcinZawiła">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Uchwała, o której dyskutujemy, dotyczy, jak sądzę, jednego bardzo jasno określonego problemu. Mianowicie tego, aby Program I Polskiego Radia docierał do odbiorców na terenie całego kraju, a Sejm Rzeczypospolitej Polskiej zwraca się do rządu i Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji o zapewnienie do tego technicznych warunków.</u>
          <u xml:id="u-317.1" who="#MarcinZawiła">Rozumiejąc zapis, który został tutaj przedstawiony, jestem przekonany, że owe techniczne warunki dotyczą następującego elementu. Program I wszędzie tam, gdzie jest dobrze odbierany na pasmach fal długich, nie musi być uzupełniany o fale UKF, wszędzie tam natomiast, gdzie jego słyszalność, odbiór jest żaden albo fatalny technicznie - a na antenie radia wielokrotnie miałem okazję o tym słyszeć - trzeba postarać się uzupełnić go falami ultrakrótkimi. Z tego, co wiem, to przy operacji, która nazywa się optymalizacją sieci, pojawiają się wolne częstotliwości, choć z moim przedmówcą muszę się zgodzić co do faktu, że Wysoka Izba, jak i instytucje państwowe odpowiedzialne za ład medialny, przyznając koncesję na UKF ponad miarę w sensie ilościowym, bez zapewnienia odpowiednich częstotliwości... Przypominam kilkakrotne, powtarzające się cyklicznie debaty w tej Izbie o jednej z rozgłośni radiowych, która otrzymywała te częstotliwości. W związku z tym rzeczywiście trzeba tu zachować ostrożność.</u>
          <u xml:id="u-317.2" who="#MarcinZawiła">O ile jednak mówimy o uchwale, która - jeszcze raz powtarzam - wzywa rząd i Krajową Radę Radiofonii i Telewizji do zapewnienia technicznych warunków dostępu, czyli rozumiem, że do uzupełnienia fal długich falami ultrakrótkimi... Proszę państwa, Klub Parlamentarny Unii Wolności uważa, że nasz kraj potrzebuje silnego Programu I Polskiego Radia, rozgłośni realizującej misję publiczną, wiarygodnej, opiniotwórczej, umiarkowanej w poglądach, wolnej od doraźnych wpływów politycznych, świadomej służby wobec słuchaczy, a nie jednej formacji politycznej. Myślę, że jest zgoda wszystkich sił politycznych co do tego, aby inicjatywę dotyczącą zasięgu i dotarcia do słuchaczy Programu I Polskiego Radia poprzeć, a uchwała zaproponowana przez polityków Sojuszu Lewicy Demokratycznej wypłynęła z tej strony, aczkolwiek nie słyszałem o ugrupowaniach politycznych, które byłyby temu przeciwne, więc być może rzeczywiście jest to zwieńczenie politycznego wsparcia dla tych cech, o których starałem się mówić wcześniej.</u>
          <u xml:id="u-317.3" who="#MarcinZawiła">Kolejny element. Proszę państwa, wielokrotnie przewijał się temat regulacji prawnej, która spowodowałaby, aby odbiorniki radiowe dostępne w handlu na terenie Rzeczypospolitej Polskiej zaopatrzone były w możliwość odbierania fal długich. Jest tu bowiem też problem utraty możliwości docierania do słuchaczy z powodu posiadania przez nich odbiorników, które odbierają tylko fale UKF. Wiem, że podobna regulacja jest na terenie Niemieckiej Republiki Federalnej i sądzę, iż u nas też można byłoby ją wprowadzić. Przypominam, że rozmawiamy dzisiaj o Jedynce. Kilkakrotnie rozmawialiśmy o Radiu Maryja, mamy jeszcze Program II Polskiego Radia, mamy Radio Bis - radio pełniące ważną misję społeczną i trzeba o tym pamiętać, aby nie stracić tych możliwości, ponieważ dostępność częstotliwości jest ograniczona.</u>
          <u xml:id="u-317.4" who="#MarcinZawiła">Niemniej w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności chciałbym stwierdzić, że klub Unii Wolności popiera uchwałę w przedstawionym brzmieniu, rozumiejąc, że chodzi tu o zbudowanie dostępu na falach długich i uzupełnienie ich zakresami fal ultrakrótkich wszędzie tam, gdzie fale długie są po prostu niewystarczające. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-317.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-318.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Zycha w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#JózefZych">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego stoi na stanowisku, że jeżeli jest potrzeba społeczna, jeżeli można poprawić, to trzeba poprawiać, jest to sprawa ewidentna i w tym duchu uchwałę oczywiście poprzemy.</u>
          <u xml:id="u-319.1" who="#JózefZych">Jednak podczas dotychczasowej debaty wyłoniło się kilka kwestii. Pozwoli pan poseł Markiewicz, że odniosę się do części jego wypowiedzi. Jako prawnik bardzo trafnie postawił tezę, że gdy jest uchwała, to i teza uchwały, i uzasadnienie. Co do tego były wątpliwości, dopóki Sąd Najwyższy nie rozstrzygnął kwestii, ale sprowadzając na ten grunt sprawę, rozumiemy, że istotą jest wezwanie rządu i Krajowej Rady, a w uzasadnieniu - jak powiedział pan poseł Zawiła - po prostu pokazanie, dlaczego chce się postąpić w określony sposób. My również tak tę sprawę postrzegamy.</u>
          <u xml:id="u-319.2" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Proszę jednak zauważyć, co się od kilku lat w Sejmie dzieje. Mamy uchwały Sejmu, które często niczego nie rozwiązują,...</u>
          <u xml:id="u-319.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-319.4" who="#JózefZych">‍... uchwały, które nie są realizowane, do których rząd się nie odnosi. Przywołam tu przykład. 10 maja 2000 r. Sejm ogromną większością wszystkich ugrupowań podjął uchwałę w sprawie prywatyzacji PZU, PKO BP, BGŻ i wyznaczył trzymiesięczny termin na przedłożenie informacji. Co robił rząd? Przedłożył informację w szóstym miesiącu, Sejm jej nie przyjął, rząd został zobowiązany do przedłożenia ponownej informacji i do dnia dzisiejszego przez półtora roku nic się nie dzieje. A zatem, myślę, że kwestią z punktu widzenia legislacyjnego i roli uchwał Sejmu jest jednak, aby Sejm bardzo poważnie zastanowił się nad tym, co się dzieje i jak jego uchwały są bagatelizowane.</u>
          <u xml:id="u-319.5" who="#JózefZych">I w tym duchu, podkreślając, że jesteśmy za uchwałą, uważamy, że nie spełnia ona jednak wszystkich wymogów, a zatem wnoszę, panie marszałku, poprawkę. Zdaniem klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego uchwałę tę należy podzielić na dwa paragrafy. W § 1 w ust. 1 powinna być dotychczasowa treść, a w § 1 w ust. 2 powinna być zawarta taka treść, że Sejm Rzeczypospolitej wzywa rząd i Krajową Radę Radiofonii i Telewizji, aby w terminie 3 miesięcy, licząc od daty podjęcia uchwały, przedstawiły Sejmowi informację o podjętych lub istniejących działaniach w celu realizacji uchwalonej uchwały sejmowej.</u>
          <u xml:id="u-319.6" who="#JózefZych">I tu całkowicie zgadzam się z panem posłem Markiewiczem, że to nie ma naruszać pewnej przyjętej już koncepcji, jest tylko jedna sprawa, jak to się dzieje, że przyjęliśmy w Sejmie pewną koncepcję i teraz trzeba poganiać, bo wezwanie przez tę uchwałę jest niczym innym jak popędzaniem rządu czy też Krajowej Rady do realizacji swoich zadań. Gdyby więc w porę informowano, na jakim jesteśmy etapie, co się robi, to pewnie Sejm nie musiałby podejmować uchwały. Rzecz jasna, z punktu widzenia legislacyjnego musi być § 2 stanowiący, że uchwała wchodzi w życie albo z dniem określonym, albo z dniem podjęcia i w związku z tym wnoszę taką poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-319.7" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Mówiono tu już o tym, było sprawozdanie Krajowej Rady i interpelacje, i różne inne okazje, i ciągle mówimy o tym samym. Trzeba się dopominać, ale to chyba nie jest rola Sejmu, żeby w nieskończoność zajmować się tym, czy Krajowa Rada, czy Ministerstwo Łączności mają tak czy inaczej dzielić, bo do czego wreszcie się sprowadzamy. Sejm powinien być do tworzenia prawa, do kontroli nad jego przestrzeganiem, a nie do tego, żeby każdorazowo zajmować się drobnymi sprawami. Ale to jest sprawa ważna z punktu widzenia społecznego i dlatego klub nasz będzie głosować za tą uchwałą pod warunkiem oczywiście, że ten projekt zostanie jednak przepracowany i w tym duchu, rzecz jasna, nie ma innego wyjścia jak skierowanie do komisji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-319.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-320.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Panie marszałku, ale poprawkę można zgłosić dopiero w drugim czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-320.2" who="#komentarz">(Poseł Józef Zych: Panie marszałku, to powtórzę w drugim czytaniu.)</u>
          <u xml:id="u-320.3" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dobrze, dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-320.4" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Cymańskiego w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#TadeuszCymański">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość poprzeć tę uchwałę. Myślę, że w swojej istocie nie wymaga ona komentarza, jest oczywista, bardzo szlachetna i jako taka uzyska zdecydowane poparcie z naszej strony; przy wszystkich zastrzeżeniach, bardzo słusznych uwagach będzie poparta, to chciałbym na wstępie powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-321.1" who="#TadeuszCymański">Natomiast bardzo istotne są jednak pewne uwagi i refleksje, które na tle, w kontekście tej inicjatywy się pojawiają. Chciałbym się odnieść do niektórych refleksji, a przede wszystkim do ostatniej wypowiedzi pana marszałka. Rzeczywiście to prawda, że w naszym Sejmie często powtarzane są pewne rzeczy i warto tutaj powiedzieć wyraźnie, że w czwartym akapicie uchwały Sejmu z 24 czerwca 1999 r., która dotyczy sprawozdania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, czytamy: Sejm Rzeczypospolitej wzywa Krajową Radę Radiofonii do niezwłocznego podjęcia pracy nad takimi rozwiązaniami, które przywrócą słuchaczowi, a więc płatnikowi abonamentu, pełny dostęp do wszystkich programów radia publicznego. To jest znak. Ale chciałbym powiedzieć o drugiej refleksji. Wsłuchałem się tutaj w piękne wystąpienia posłów Sojuszu Lewicy Demokratycznej, zwłaszcza posła Gadzinowskiego, który kończąc swoje wystąpienie powiedział: chrońmy to narodowe dobro, jakie wspaniałe jest. Tu cytował te audycje, mówił o tradycji. Poseł Stępień mówił o mszy świętej. A więc tradycja, rodzina, szlachetność, elegancja, poezja, brak przemocy, brak polityki. Wszystko to jest piękne. I rzeczywiście pod tym się podpisuję, bo niewiele zostało. Natomiast pan poseł osobiście i jego klub parlamentarny w szczególności ma wiele tutaj za skórą i na sumieniu, że niewiele zostało, a tylko patrzeć i naprawdę zostanie już tylko ta Jedynka. Tak, bo ta dyskusja i ta uchwała, to uzasadnienie, może powierzchowne, by nie powiedzieć niedbałe, to wszystko bardzo pięknie zostało wyłuszczone, ono w moim przekonaniu, być może to jest odbiór mój i mojego klubu, ma charakter trochę propagandowy. Tutaj jest pokazana inna twarz Sojuszu, który występuje w roli rzecznika takiego medium, które jest szlachetne, które właśnie realizuje misję publiczną, natomiast trzeba wyraźnie powiedzieć, że nasze wezwania i postawa zwłaszcza klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej, jeżeli chodzi o ochronę mediów najpotężniejszych, a więc telewizyjnych, niestety komentarza nie wymaga. I przy całej słyszalności właśnie Jedynki, przy jej sile, tradycji i potędze tego radia, bo rzeczywiście trzeba tutaj pochylić czoło, pochylić się nad pięknem i nad pozycją tego programu, to jednak oddziaływanie tego radia i wszystkich razem biorąc w porównaniu z tym, jak wielka jest siła telewizji, chyba nie trzeba w tym momencie tego podkreślać.</u>
          <u xml:id="u-321.2" who="#TadeuszCymański">Stąd bardzo ważna tutaj powinna być refleksja, żeby polski parlament, mając wiele pretensji i krytyki do rządu, zauważył, że od siebie zaczynając my sami musimy dbać o swój autorytet. I niestety nie może być praktyką, że co roku, co dwa lata wzywamy, bo tu powinniśmy dodać jedno słowo: ponownie wzywa Krajową Radę. I oczywiście jakie jest wytłumaczenie tej całej sprawy, można różnie to komentować. W przekonaniu mojego klubu jedną, jeżeli nie decydującą przyczyną tego stanu rzeczy, że są dwie polityki, dwie twarze i dwie praktyki, tutaj mocne słowa można by wziąć na język, ale z uwagi na szlachetność tego miejsca trzeba je pominąć, niestety interesy polityczne, interesy finansowe sprawiają, że praktyka, a zwłaszcza to, o co się dobijamy jako Komisja Rodziny, jako część tego parlamentu, aby przerwać ten pochód i promocję zła i przemocy, to w dalszym ciągu jest tematem niespełnionym. W dniu dzisiejszym było specjalne posiedzenie sejmowej Komisji Kultury i Środków Przekazu. I co? - Ponowne apele, wzywanie, i nic. Myślę, że ten parlament, nawet już zdominowany właśnie przez klub SLD, sam będzie te rzeczy wprowadzał, ale niestety nie pod wpływem apeli czy przemyśleń, tylko brutalnego nacisku opinii publicznej, która będzie się tutaj domagać swoich praw. Przykro mi tak kończyć to wystąpienie. Kończąc jednak w pozytywnym aspekcie, chciałbym podkreślić i w imieniu klubu wyrazić wielkie uznanie, złożyć również życzenia wszystkim pracownikom, bo to nie jest tak, że nie wstydźmy się, bo język też zdradza człowieka. Nie wstydźmy, że wychowani byliśmy na Jedynce, powinniśmy być dumni, ja jestem z tego dumny. Ale czasy są takie, że mówimy: nie wstydźmy się; bo już tak prawie jest, że trzeba się wstydzić tradycji i tej normy zwyczajowej. To pan poseł powiedział - słowo człowieka zdradza. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-322.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Krzysztofa Oksiutę w imieniu Klubu Parlamentarnego SKL.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#KrzysztofOksiuta">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Skoro mówimy o wychowywaniu się na danym programie radia, ja się wychowałem na Trójce. Natomiast odnosząc się do treści uchwały, niestety z przykrością muszę stwierdzić, że ta uchwała jest źle napisana, bowiem jeśli czytamy, że domagamy się od Krajowej Rady zapewnienia technicznych warunków odbioru na terenie całego kraju Programu I, możemy to rozumieć dwojako. Możemy rozumieć to w ten sposób, że chcemy, żeby wszyscy odbiorcy mieli np. odpowiednie radia. Z uzasadnienia uchwały można by wyczytać, że tego wnioskodawca się domaga; przeczytam to zdanie: Zagwarantowanie możliwości odbioru fal długich w sprzedawanych w Polsce odbiornikach. Co to ma oznaczać? - To, że w Polsce będziemy teraz na siłę wprowadzali przepisy, które nakażą importerom czy producentom produkować tylko takie radioodbiorniki? Można z tego wyczytać, że o to państwu chodzi.</u>
          <u xml:id="u-323.1" who="#KrzysztofOksiuta">Drugie rozumienie może być takie, jak mówił pan poseł, przedstawiciel klubu Unii Wolności, żeby te częstotliwości fal długich uzupełnić częstotliwościami UKF i być może o to chodzi i to wydaje mi się bardziej racjonalne i wykonywalne. Dlatego w pierwszym zdaniu słowo „odbioru” zamieniłbym raczej na słowo „nadawanie”; chodzi o to, żeby państwo wnioskodawcy w drodze autopoprawki jakoś tę kwestię doprecyzowali, o co tu chodzi. Pamiętamy w końcu czasy jak to było z tym nadajnikiem. Ostatnio w „Gazecie Wyborczej” był artykuł o jednym z posłów z PSL czy senatorze, który kiedyś budował nadajnik, był przeciwko, a potem był za budową tego nadajnika. Być może tutaj też jest jakaś przewrotność polityczna. Muszę głębiej się wczytać w tę uchwałę. Niemniej muszę państwu powiedzieć, że to jest przyczynek jakby do szerszej dyskusji, o której tutaj była mowa, czyli dyskusji o ładzie w mediach, o ładzie w częstotliwościach. Rozmawiamy co chwila o częstotliwościach dla tego czy innego radia i ciągle wracamy jakby do punktu wyjścia, że Krajowa Rada nie potrafi sobie poradzić z tym tematem. I była propozycja jakby porządkująca tę materię, żeby kwestię gospodarki częstotliwościami pozostawić jednemu podmiotowi, czyli URT. Po różnych dyskusjach, naciskach w Prawie telekomunikacyjnym tę kwestię jednak nadal pozostawiono w pewnej części w zasięgu oddziaływania Krajowej Rady. I tu jest podstawowy problem. Nie ma jednego gospodarza, który by zarządzał częstotliwościami w sposób efektywny. Był przygotowany, jest nadal aktualny, raport o tym, jak powinna być zoptymalizowana sieć radiowa w Polsce. Niewiele się z tego raportu korzysta i niewiele wyciąga się wniosków na przyszłość.</u>
          <u xml:id="u-323.2" who="#KrzysztofOksiuta">Wnioskodawcy, który mówił tak pięknie o młodzieży, która słucha muzyki, powiem, że nie wiem, gdzie ta młodzież jest. Jak spotykam młodzież, a mam 17-letnią córkę...</u>
          <u xml:id="u-323.3" who="#komentarz">(Poseł Piotr Gadzinowski: Ja mam 19-letnią.)</u>
          <u xml:id="u-323.4" who="#KrzysztofOksiuta">Tak? Cieszę się.</u>
          <u xml:id="u-323.5" who="#komentarz">(Poseł Marcin Zawiła: Ja też.)</u>
          <u xml:id="u-323.6" who="#KrzysztofOksiuta">Mam jeszcze młodsze.</u>
          <u xml:id="u-323.7" who="#KrzysztofOksiuta">Natomiast jeśli mówimy o młodzieży, to ma ona naprawdę wiele radiostacji lokalnych, ogólnopolskich, nie będę tu wymieniał nazw, które dostarczają takiej porcji tej muzyki, iż myślę - przepraszam, tu latają jakieś muchy - że Program I za bardzo konkurować nie ma po co, bo nie ma z kim. Inna była funkcja tego radia, wydaje mi się, publiczna misja; jest ona ważna, potrzebna i trzeba ją wspierać; natomiast argumentacja tego typu wydaje mi się mało trafiona.</u>
          <u xml:id="u-323.8" who="#KrzysztofOksiuta">Klub SKL popiera przekazanie tej uchwały do komisji; będziemy pracować dalej nad jej merytoryczną treścią. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-323.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-324.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">To znaczy, żeby Program I nie nadawał muzyki...</u>
          <u xml:id="u-324.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-324.3" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Zgłosili się panowie posłowie do zadania pytań.</u>
          <u xml:id="u-324.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie marszałku...)</u>
          <u xml:id="u-324.5" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Misztal i pan poseł Stec.</u>
          <u xml:id="u-324.6" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Czy jeszcze ktoś chciałby zadać pytanie?</u>
          <u xml:id="u-324.7" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę bardzo, pan poseł Osnowski.</u>
          <u xml:id="u-324.8" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Piotr Gadzinowski zgłosił się w trybie sprostowania. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#PiotrGadzinowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W trybie sprostowania. Pan poseł Cymański, mój wieloletni adwersarz, ma taką przypadłość, że słyszy to, co chce usłyszeć, a nie zawsze to, co mówiłem. A poza tym czasem z gorliwością czekisty chce wykryć we mnie diabła. Otóż powtarzam, panie pośle. Powiedziałem: Nie wstydźmy się nie całego Programu I, ale audycji uchodzącej za popularną, za komercyjną, czyli „Lata z Radiem”. Oczywiście program publiczny to nie tylko „Lato z Radiem”, to teatr radiowy, to Trójka, „Ilustrowany Magazyn Autorów” itd. Ale mimo audycji uważanych za wysokie, ta audycja, która była uważana za popularną, niestety była niedoceniana - nierzadko sądzi się, że wstyd tego słuchać - i spełniła olbrzymią misję kulturalną. O to mi chodziło, panie pośle. Dziękuję, prostuję i myślę, że to...</u>
          <u xml:id="u-325.1" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Poseł się nie wstydzi, a ja jestem dumny.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-326.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zadanie pytania pana posła Stanisława Misztala.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#StanisławMisztal">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Program I Polskiego Radia, z wieloletnią historią, cieszy się wielką popularnością na Zamojszczyźnie, zwłaszcza „Sygnały Dnia” i dzienniki informacyjne są chętnie słuchane przez wyborców, także przeze mnie. Dlatego też na apel Polskiego Radia zwróciłem się z zapytaniem poselskim do ministra łączności w sprawie przyznania większej częstotliwości pasm UKF dla Programu I oraz z interwencją poselską w sprawie zwiększenia ilości nadajników dla Programu I fal UKF, do szefa Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Program Jedynki bowiem pokrywa zaledwie 16% powierzchni Polski, zaś na falach długich z powodu zakłóceń przemysłowych nie jest dobrze słyszalny. Zwłaszcza na Zamojszczyźnie są źle słyszalne lub wcale nie słychać „Sygnałów Dnia”, o czym na pewno najlepiej wie pan marszałek Franciszek Stefaniuk, gdyż często przebywa na pięknej ziemi zamojskiej i dobrze widzi problemy jej mieszkańców.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Święte słowa, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#StanisławMisztal">Stąd moje pytania do pana posła sprawozdawcy Władysława Stępnia: Dlaczego do tej pory nie zwiększono liczby nadajników dla Programu I fal UKF?</u>
          <u xml:id="u-329.1" who="#StanisławMisztal">Drugie: Dlaczego nie uwzględnia się 75-letniej tradycji Programu I nawiązującej do najwspanialszych wzorców w historii naszego narodu?</u>
          <u xml:id="u-329.2" who="#StanisławMisztal">Czy nie lepszym rozwiązaniem od dodatkowych retransmisji w 19 dużych aglomeracjach miejskich jest ogólnopolska sieć UKF dla Programu I?</u>
          <u xml:id="u-329.3" who="#StanisławMisztal">I ostatnie pytanie. Jak pan poseł widzi wykorzystywanie radiofonii cyfrowej i zobowiązanie właścicieli sieci kablowych i operatorów telewizji kablowych do obowiązkowego umieszczenia Programu I? Mam na myśli retransmisje z nadajników naziemnych i satelity. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-329.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-330.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Stanisław Stec z klubu SLD zada pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#StanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przy takim aplauzie mam nawet tremę. Na wstępie chciałbym powiedzieć, że wychowałem się na Jedynce i nadal jestem jej wiernym słuchaczem.</u>
          <u xml:id="u-331.1" who="#StanisławStec">Panie Marszałku! Pierwsze pytanie będzie do pana. Dlaczego podczas takiej ważnej debaty nie ma przedstawiciela rządu lub Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji? Można by było zadać im pytanie, co zrobiono od czasu prowadzenia przez pracowników Programu I akcji dotyczącej zwiększenia dostępności tego programu w naszym kraju.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Odpowiem panu na to pytanie. Nie ma przedstawiciela rządu, dlatego że rząd nie przysłał przedstawiciela. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#StanisławStec">To znaczy, że rząd nie docenia problemu radia publicznego i nie pozostaje nic innego...</u>
          <u xml:id="u-333.1" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: To cios poniżej pasa, panie pośle.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę kontynuować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-335">
          <u xml:id="u-335.0" who="#StanisławStec">Nie pozostaje nic innego pracownikom Programu I, np. „Sygnałów Dnia”, jak tylko nie zapraszać przedstawicieli rządu, Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji do udziału w programach, a wówczas inaczej zareagują.</u>
          <u xml:id="u-335.1" who="#StanisławStec">Drugie pytanie kieruję do pana posła reprezentującego wnioskodawców. Dlaczego dopiero przyszły rząd ma ten problem załatwić? Tak pan był uprzejmy oświadczyć. Przecież aktualny rząd jeszcze będzie administrował przez 2 miesiące, więc ma trochę czasu, żeby się zająć nie tylko sobą, ale również problemami ludności reprezentującej nasz kraj. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-335.2" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: A Krajowa Rada?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-336">
          <u xml:id="u-336.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-336.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Andrzej Osnowski z klubu AWS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-337">
          <u xml:id="u-337.0" who="#AndrzejOsnowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Jedno pytanie kieruję do pana posła wnioskodawcy. Głód słowa, języka polskiego wśród Polonii; o tym właśnie chcę powiedzieć. Były czasy, kiedy Program I Polskiego Radia, nadawany na falach długich, docierał bardzo daleko, do Afryki, niemal do Uralu. I to zapotrzebowanie na język polski wśród Polonii było wypełniane właśnie przez Jedynkę na falach długich. Zapytuję zatem, czy przejście wyłącznie na fale UKF - bo rozumiem, że takie jest przesłanie, taka intencja projektu uchwały - utrudni czy wręcz uniemożliwi Polonii odbiór Programu I Polskiego Radia i kontakt z językiem, ze słowem polskim. Czy nie należałoby zatem podjąć działań na rzecz rozszerzenia zasięgu Programu I właśnie na falach długich? To jest moje główne przesłanie, w duchu Polonii europejskiej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-337.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-338">
          <u xml:id="u-338.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-338.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">A pan poseł Zawiła zabierał głos...</u>
          <u xml:id="u-338.2" who="#komentarz">(Poseł Marcin Zawiła: Mam jeszcze jedno pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-338.3" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę bardzo. Myślę, że jak klub...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-339">
          <u xml:id="u-339.0" who="#MarcinZawiła">Bardzo krótko; bo w tę wymianę zdań wkradło się chyba nieporozumienie. Chciałem zapytać pana posła sprawozdawcę o dwie rzeczy. Czy jest świadom tego, czy przedstawiciele Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji i Urzędu Regulacji Telekomunikacji zostali zaproszeni na posiedzenie Sejmu; czy został o tym poinformowany? To pierwsza kwestia.</u>
          <u xml:id="u-339.1" who="#MarcinZawiła">Druga. Chcę zwrócić uwagę, że w myśl nowego Prawa telekomunikacyjnego rząd nie przyznaje częstotliwości, a tryb jest następujący: Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji proponuje według częstotliwości udostępnionych przez Urząd Regulacji Telekomunikacji. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-339.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-339.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Bo rząd nie jest stroną. To agenda niezależna...)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-340">
          <u xml:id="u-340.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-340.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Panie pośle, udzielam odpowiedzi na pytanie. Sejm nie zaprasza; Sejm informuje o porządku obrad.</u>
          <u xml:id="u-340.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-340.3" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pytania zostały wyczerpane.</u>
          <u xml:id="u-340.4" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu przedstawiciela wnioskodawców pana posła Władysława Stępnia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-341">
          <u xml:id="u-341.0" who="#WładysławStępień">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałbym podziękować wszystkim występującym przedstawicielom klubów i kół za udzielone poparcie tej inicjatywie pomimo różnych uwag. Do niektórych się odniosę, ale na początku chciałbym zgłosić formalny wniosek, w którym wycofuję propozycję zgłoszoną pod adresem Prezydium Sejmu o niezwłoczne przekazanie projektu uchwały do drugiego i trzeciego czytania, ponieważ podczas wystąpień panowie posłowie zaproponowali zmiany i poprawki. Chciałbym uszanować te inicjatywy, w związku z tym proszę pana marszałka, aby mój wniosek został wycofany. Natomiast wnioskuję, aby przekazać projekt do Komisji Kultury i Środków Przekazu w trybie niezwłocznym.</u>
          <u xml:id="u-341.1" who="#WładysławStępień">Chciałbym podziękować bardzo serdecznie panom posłom Zawile i Zychowi, którzy właściwie zrozumieli intencje wnioskodawców. Panie pośle Zawiła, chciałbym potwierdzić, że ma pan rację. Tutaj chodzi właśnie o to, że jeżeli ustawodawca w 1992 roku zdecydował, jaką rolę ma wobec społeczeństwa realizować Polskie Radio publiczne, to powinien zrealizować również drugi element tej decyzji: stworzyć techniczne warunki. Tam, gdzie Jedynka jest dobrze słyszalna na falach długich 225 kHz, to pozostawić, a tam, gdzie nie jest słyszalna z różnych względów, dać fale UKF po to, żeby rozszerzyć możliwość słyszalności Programu I. Dokładnie takie są intencje wnioskodawców. Chciałbym zwrócić się do pana marszałka Zycha, którego w tej chwili nie ma, ponieważ pan marszałek wniósł bardzo konkretną poprawkę, w której proponuje, aby rząd po trzech miesiącach złożył informację z realizacji uchwały Sejmu, jeśli Wysoka Izba tę uchwałę przyjmie, a wszystko na to wskazuje, że tak będzie, bo wszystkie kluby taką deklarację złożyły. Mam pewną wątpliwość, czy za trzy miesiące rząd będzie mógł już zająć się tą sprawą, ponieważ będzie to listopad i nie wiadomo, czy rząd będzie do tego czasu sformułowany. Wybory mamy 23 września, w związku z tym zwrócę się do pana marszałka Zycha, żeby może swoją poprawkę zmodyfikował i zaproponował, żeby rząd odniósł się do tego np. do 31 grudnia tego roku. Ale to nie jest najważniejsza kwestia, o tym z panem marszałkiem Zychem będziemy dyskutować podczas posiedzenia komisji.</u>
          <u xml:id="u-341.2" who="#WładysławStępień">Chciałbym ustosunkować się do wielu wątpliwości, które zgłosił pan poseł Marek Markiewicz. Jestem nieco zdziwiony, że pan poseł domaga się od wnioskodawców, od parlamentarzystów odpowiedzi na tak szczegółowe technicznie pytania: Czy idziemy w kierunku całkowitej likwidacji fal długich, świat rozwija fale długie, my chcemy zlikwidować fale długie, czy na takich, czy na innych falach UKF należy realizować rozszerzenie dostępności Jedynki. Myślę, panie pośle Markiewicz, że ponieważ od 9 maja trwa publiczna debata w Jedynce Polskiego Radia, szczególnie w Sygnałach Dnia, a pan jest przecież wychowany na mediach, ma pan swój program w telewizji, mógł pan te pytania już dawno zadać, również nie tylko kierownictwu I programu, ale również przedstawicielom Ministerstwa Łączności, jak również Urzędowi Regulacji Telekomunikacji. Nie może być tak, żeby posłowie w sposób szczegółowy rozwiązywali i proponowali techniczne rozwiązania w uchwale Sejmu, bo to jest tylko uchwała. Jeszcze raz podkreślam, że uchwała nie może polecić rządowi, może tylko do rządu apelować i prosić, aby rząd szanował wolę Sejmu, a szczególnie wolę społeczeństwa, bo ona jest bez przerwy od wielu miesięcy wyrażana w sposób jednoznaczny. I zarówno parlament, jak i rząd ma obowiązek reagować na zachowanie społeczeństwa w konkretnej sprawie, i taką konkretną sprawą jest możliwość dostępu do I Programu Polskiego Radia.</u>
          <u xml:id="u-341.3" who="#WładysławStępień">Chciałbym również zauważyć, że debatowaliśmy niedawno w Sejmie nad sprawozdaniem Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Wcześniej debatowaliśmy nad tzw. dyskryminacją Radia Maryja i wtedy pan poseł Markiewicz, nie pamiętam, aby zgłaszał zastrzeżenia co do tego, że rozszerza się na UKF, właśnie dla tego radia, zakres częstotliwości, a teraz ma jakieś wątpliwości. Bardzo przepraszam, ale prosiłbym pana posła Markiewicza, aby w tych konkretnych sprawach... Komisja, podejrzewam, również na te tematy nie odpowie, chyba że na komisję będzie łaskaw przyjść kompetentny przedstawiciel stosownego urzędu, to wówczas na te pytania będziemy mogli odpowiadać.</u>
          <u xml:id="u-341.4" who="#WładysławStępień">Pan poseł Cymański udzielił poparcia w imieniu ugrupowania Prawo i Sprawiedliwość; jestem za nie wdzięczny. Pozwolę sobie powiedzieć, że uzasadnienie jest niedbałe, że inną twarz ma Sojusz, już nie wiem gdzie, a inną ma tu. Chcę poinformować pana posła Cymańskiego, że Sojusz Lewicy Demokratycznej ma twarz wiarygodną, to widać w sondażach społecznych. Uzasadnienie, które kwestionuje, zawiera istotę problemu, po prostu przypomina zapisy ustawy, panie pośle. Nic więcej. Zapisy ustawy z 29 grudnia 1992 roku, w których jasno jest napisane, jakie polecenia się wydaje i myślę, że w tym uzasadnieniu nie powinniśmy nic więcej pisać. Przypominamy tylko o tym. Natomiast istotą jest sama treść uchwały. Sejm domaga się...</u>
          <u xml:id="u-341.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Wybiórczo, bo w ustawie są też inne zapisy.)</u>
          <u xml:id="u-341.6" who="#WładysławStępień">Tak, panie pośle, ale nie chcieliśmy tworzyć wielkich dokumentów, które by przypominały całe treści ustawy. Ja rozumiem, że pan i wielu innych posłów interesuje się tego typu problemami, może rzeczywiście jest to troszkę za płytki materiał, dlatego przepraszam pana, oczekiwania pańskie były nieco głębsze.</u>
          <u xml:id="u-341.7" who="#WładysławStępień">Pan poseł Oksiuta stwierdził, że uchwała jest źle napisana, a następnie powiedział, że nie poznał jej treści. Prosiłbym więc, aby się zdecydował, jak to w końcu jest. Bo wgłębienie się w treść być może rozwieje pana posła wątpliwości. Będzie jeszcze możliwość ewentualnie zgłoszenia ich podczas posiedzenia komisji, ale dziękuję panu posłowi za to, że również uważa w imieniu ugrupowania, które reprezentował przemawiając z trybuny sejmowej, że to należy tak zdecydować.</u>
          <u xml:id="u-341.8" who="#WładysławStępień">Jeśli chodzi o moje stwierdzenie w kwestii, że aż 40% programu Jedynki to programy muzyczne, to chciałbym zauważyć, że młodzież rzeczywiście ma dostęp do różnych komercyjnych i bardzo dobrze słyszalnych stacji w układzie stereofonicznym, zapisy dźwiękowe są realizowane, Jedynka tylko w układzie monofonicznym może realizować zapis, to też jest ważna sprawa. Np. jeśli chcemy, żeby Polonia słuchała I programu radia, to układ monofoniczny wystarczy, ale do muzyki, której słucha młodzież, ta technika jest, niestety, za mała. Ale chcę również zwrócić uwagę, że młodzi ludzie nie tylko słuchają muzyki rozrywkowej, muzyki techno, ale również bardzo często sięgają do dzieł polskich kompozytorów, które Jedynka z powodzeniem wielokrotnie eksponuje.</u>
          <u xml:id="u-341.9" who="#WładysławStępień">Teraz pytania. Pan poseł Stanisław Misztal ma rację, mówiąc, że na Zamojszczyźnie program pierwszy jest słabo słyszalny, ponieważ od momentu, kiedy interesuję się tą sprawą, śledzę również wypowiedzi na forum Jedynki przedstawicieli różnych regionów Polski i słyszałem dwukrotnie przedstawicieli Zamojszczyzny, którzy udzielali poparcia inicjatywie i zwracali uwagę, że Jedynka w wielu regionach pięknej Zamojszczyzny jest słabo słyszalna. Na pytanie: dlaczego nie zwiększono limitów nadajników dla I programu, mogę odpowiedzieć tylko tyle, panie pośle Misztal, że Krajowa Rada Radiofonii, pan przewodniczący Juliusz Braun tu z trybuny sejmowej wyraził gotowość do podjęcia prac nad nowymi rozwiązaniami dla Jedynki Polskiego Radia, ale żeby tak było, to Urząd Regulacji Telekomunikacji musi rozpocząć działania, bo on jest niejako dysponentem wszystkich tych rozwiązań, które mogą poprawić dostępność do takiej czy innej rozgłośni radiowej. I tu nie ma żadnego ruchu ze strony tego urzędu. Chcę również podkreślić, odnosząc się innych pytań, że minister łączności w ogóle nie zareagował na list, z którym wystąpiliśmy 9 maja; również pan występował, panie pośle, w tej sprawie i nie ma żadnego odzewu. Dlatego sugerujemy, żeby tę uchwałę realizował już następny rząd, bo ten po prostu już nie reaguje, nie tylko na opinię społeczną, ale również na pismo największego klubu parlamentarnego, które zostało złożone 9 maja do pana ministra Szyszki.</u>
          <u xml:id="u-341.10" who="#WładysławStępień">Pan poseł Misztal pyta również, czy radiofonia cyfrowa nie powinna mieć obowiązku umieszczenia audycji Programu I w swoim programie. Myślę, panie pośle, że na to pytanie będzie można udzielić odpowiedzi podczas posiedzenia komisji. Mam nadzieję, że będzie tam kompetentny przedstawiciel Urzędu Regulacji Telekomunikacji, który na to pytanie będzie mógł odpowiedzieć. Tak w każdym razie powinno być. Ja jako przedstawiciel wnioskodawców nie czuję się na siłach, aby odpowiedzieć na to konkretne techniczne pytanie.</u>
          <u xml:id="u-341.11" who="#WładysławStępień">Pan poseł Stec pytał, dlaczego na sali nie ma przedstawicieli rządu. Panie pośle, nie ma ich na sali, ale w „Sygnałach Dnia” rzeczywiście są. Codziennie wykorzystują „Sygnały Dnia” do prezentowania swoich poglądów i są bardzo dobrze traktowani i obsługiwani przez Jedynkę i przez „Sygnały”. Myślę, że z tej sprawy trzeba również jakieś wnioski wyciągnąć, ale nie jest to zadanie dla posła wnioskodawcy. Mogę tylko ubolewać, że nie ma tu dzisiaj przedstawiciela rządu, który by na temat coś powiedział, ponieważ wszystkie kluby opowiadają się za koniecznością uregulowania tych problemów - za co jeszcze raz wyrażam wdzięczność - a „Sygnały Dnia” od dwóch dni informują społeczeństwo, że taka debata w Sejmie się odbędzie. Dziwię się, że żaden przedstawiciel urzędu, który ma kompetencje w tych sprawach, nie pofatygował się do złożenia wizyty w Wysokiej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-341.12" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: I krajowa rada też.)</u>
          <u xml:id="u-341.13" who="#WładysławStępień">I krajowa rada też. Tak jest, przyznajemy, że...</u>
          <u xml:id="u-341.14" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: I pan też, bo to jest pana rada. Za często pan o tym zapomina.)</u>
          <u xml:id="u-341.15" who="#WładysławStępień">Panie pośle, ale pan jest po to, żeby mi o tym przypominać, jak zapomnę. Dziękuję panu za to.</u>
          <u xml:id="u-341.16" who="#WładysławStępień">Pan poseł Osnowski bardzo słusznie zauważył problem dostępu dla Polonii. Tu rzeczywiście, panie pośle, Jedynka musi być utrzymana, fale 225 kHz czy też inne fale długie muszą być utrzymane, bo inaczej Polonia nie będzie mogła odbierać programów Polskiego Radia. W posiadanej przeze mnie analizie stanu dostępności do mediów publicznych i komercyjnych Jedynka w dalszym ciągu jest wymieniana jako fala niezbędna do utrzymywania kontaktów Polonii zagranicznej z Polskim Radiem. Tutaj zdecydowanie ma pan rację, że tak powinno być, bo UKF może tę sprawę znacznie skomplikować. Na pytanie, czy nie można rozszerzyć fal długich, mogę odpowiedzieć, że gdyby na terenach obecnie niedostępnych Jedynka utrzymała nadajniki UKF, to wtedy większość fal długich mogłaby przeznaczyć na realizację tego słusznego postulatu.</u>
          <u xml:id="u-341.17" who="#WładysławStępień">Pan poseł Zawiła pyta, czy Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji i Urząd Regulacji Telekomunikacji zostały poinformowane. Nie potrafię na to pytanie odpowiedzieć. Pan marszałek również wyraził tutaj zdecydowanie swój pogląd, że gdyby przedstawiciele tych ważnych instytucji wyrażali troskę o to rozwiązanie, nad którym dzisiaj w Sejmie debatujemy, na pewno by na to posiedzenie przybyli.</u>
          <u xml:id="u-341.18" who="#WładysławStępień">Chciałbym jeszcze raz podziękować serdecznie za to, że projekt ten uzyskał poparcie Wysokiej Izby. Mam nadzieję, panie marszałku, że sprawozdanie komisji - prosiłbym o to serdecznie członków komisji i pana marszałka - wkrótce będzie gotowe, tak aby jeszcze w tym tygodniu można było odbyć trzecie czytanie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-342">
          <u xml:id="u-342.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-342.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Od siebie chcę powiedzieć, że ja też mam nadzieję, iż ta uchwała zostanie poparta.</u>
          <u xml:id="u-342.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">A pan poseł Misztal?</u>
          <u xml:id="u-342.3" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Misztal: W trybie sprostowania.)</u>
          <u xml:id="u-342.4" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-343">
          <u xml:id="u-343.0" who="#StanisławMisztal">Panie marszałku, dziękując panu posłowi Władysławowi Stępniowi za zauważenie próśb mieszkańców Zamojszczyzny, chciałbym powiedzieć, że zadałem panu posłowi również specjalistyczne pytania, dlatego że były one przygotowane dla przedstawicieli Ministerstwa Łączności, Urzędu Regulacji Telekomunikacji i Krajowej Rady Radiofonii Telewizji, którzy jednak nie zauważyli, że dzisiaj się odbywa tak ważna debata, i wykazują, niestety — jako okulista muszę to stwierdzić — prawie całkowitą ślepotę na tak ważne sprawy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-344">
          <u xml:id="u-344.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Co stwierdzam jako okulista.</u>
          <u xml:id="u-344.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-344.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Z tym że, panie i panowie posłowie, chciałbym zwrócić uwagę na fakt, że jest to uchwała, a nie ustawa, która reguluje pewien tryb, stąd też nieobecność przedstawicieli rządu i instytucji merytorycznych. Sejm uchwałą wyraża wolę, rząd zaś powinien wziąć tę wolę pod uwagę. I jeszcze dorzucę słowo, godząc się z panem posłem Misztalem i z panami posłami, którzy zabierali głos na ten temat, że jest powszechna opinia społeczna, która też domaga się dobrej słyszalności Programu I Polskiego Radia. Myślę, że skoro Sejm akurat zgodnie wyraża wolę, często różniąc się w poglądach co do rzeczy już bardziej technicznych, to myślę, że rząd, każdy rząd, powinien wziąć to pod uwagę i problem powinien zostać szybko rozwiązany, oczywiście w miarę możliwości.</u>
          <u xml:id="u-344.3" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-344.4" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował poselski projekt uchwały w sprawie powszechnej dostępności obywateli do Programu I Polskiego Radia do Komisji Kultury i Środków Przekazu w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-344.5" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-344.6" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-344.7" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Przystępujemy do rozpatrzenia punktów 11. i 12. porządku dziennego:</u>
          <u xml:id="u-344.8" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">11. Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy Kodeks morski (druki nr 1989 i 3269).</u>
          <u xml:id="u-344.9" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">12. Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy Przepisy wprowadzające ustawę Kodeks morski (druki nr 1990 i 3270).</u>
          <u xml:id="u-344.10" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią poseł Elżbietę Pielę-Mielczarek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-345">
          <u xml:id="u-345.0" who="#ElżbietaPielaMielczarek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach mam zaszczyt przedstawić sprawozdania tej komisji dotyczące Kodeksu morskiego i Przepisów wprowadzających Kodeks morski. Przepisy ogólne Kodeksu morskiego określają zakres obowiązywania kodeksu, definiują pojęcie statku i statku w budowie, określają wyłączenia w stosowaniu przepisów do statków używanych wyłącznie do celów naukowo-badawczych, sportowych lub rekreacyjnych oraz pełniących specjalną służbę państwową. Jednym z najważniejszych uregulowań jest wprowadzenie w art. 8 możliwości przedłużania terminu przedawnienia roszczeń umową stron zawartą na piśmie po zaistnieniu zdarzenia, z którego wynikło roszczenie.</u>
          <u xml:id="u-345.1" who="#ElżbietaPielaMielczarek">Omawiając następne tytuły kodeksu, skupię się tylko na tych sprawach, które były przedmiotem głębszej dyskusji spowodowanej różnicą zdań i stanowisk między dyskutantami lub nie uwzględniały postulatów określonego środowiska stosującego kodeks. W tytule II utrzymano zasadę wykonywania kabotażu pomiędzy portami polskimi dla statku o polskiej przynależności, z tym że organ administracji morskiej może w uzasadnionych przypadkach zezwolić na uprawianie tej żeglugi przez statek o obcej przynależności. Zgodnie z dyrektywą z 1992 r. EWG zasada ta zostanie wyeliminowana z chwilą wejścia Polski do Unii Europejskiej, bo wtedy zacznie nas obowiązywać zasada swobody świadczenia usług w transporcie morskim. Specjalnie przywołuję tutaj tę zasadę - z tego względu, że Komitet Integracji Europejskiej krytycznie ocenia w tym punkcie nasze sprawozdanie, mówiąc, iż jest ono niezgodne właśnie z tą zasadą z 1992 r. Pełna liberalizacja kabotażu nastąpi w momencie wejścia naszego państwa do Unii Europejskiej, wtedy też ta zasada swobody będzie w pełni respektowana. Dzisiaj na tę liberalizację po prostu nas nie stać i dlatego na nią nie zezwalamy. Spowodowałaby bowiem nierówność stron - my nie mielibyśmy szans uprawiania takiej żeglugi w państwach Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-345.2" who="#ElżbietaPielaMielczarek">Nowym rozstrzygnięciem jest możliwość czasowego wpisu do rejestru okrętowego przez statek uzyskujący polską przynależność na czas określony, co może się przyczynić do uatrakcyjnienia polskiego rejestru, a także do zwiększenia oferty dla naszych marynarzy, gdyż armator statku jest obowiązany obsadzić statek załogą zgodnie z polskimi przepisami.</u>
          <u xml:id="u-345.3" who="#ElżbietaPielaMielczarek">Politykę w zakresie uznania, utraty uznania statku o czasowej przynależności prowadzi minister właściwy do spraw gospodarki morskiej i komisja zgodziła się, aby warunki tej decyzji były określone w kodeksie bardzo ogólnie - interes państwa - dając dużą swobodę kształtowania polityki w tym względzie ministrowi. Minister może również, korzystając z tych samych przesłanek, wydać decyzję o sprzeciwieniu się zawieszeniu polskiej przynależności statku lub ustaniu takiego zawieszenia.</u>
          <u xml:id="u-345.4" who="#ElżbietaPielaMielczarek">W dziale dotyczącym rejestru okrętowego komisja postanowiła wyodrębnić polski rejestr jachtów prowadzony wyłącznie dla statków stanowiących polską własność, używanych wyłącznie do celów sportowych lub rekreacyjnych o długości kadłuba do 24 metrów. Rejestr ten będzie prowadzony przez właściwy związek sportowy o zasięgu krajowym. Tym samym spełniony zostanie postulat wysuwany od lat przez środowiska żeglarskie dotyczący ułatwienia temu środowisku uprawiania jachtingu.</u>
          <u xml:id="u-345.5" who="#ElżbietaPielaMielczarek">Odnośnie do tytułu III komisja przeprowadziła bardzo długą dyskusję na temat roli i zadań kapitana statku, w szczególności jego roli dowódcy czy kierownika statku. Uznano, iż w dzisiejszych warunkach funkcje publicznoprawne kapitana są coraz bardziej ograniczane na rzecz funkcji gospodarczych, a więc zwrot „kieruje” jest najwłaściwszy. Zasadą postępowania kapitana przy wszystkich czynnościach zawodowych jest zasada staranności sumiennego kapitana.</u>
          <u xml:id="u-345.6" who="#ElżbietaPielaMielczarek">W dziale dotyczącym usług pilotowych komisja przyjęła odpowiedzialność pilota za szkodę wyrządzoną przy wykonywaniu umowy o usługę pilotową ograniczoną do wysokości kwoty równej 20-krotnej opłacie pilotowej należnej za usługę pilotową. Ograniczenie powyższe jest wyłączone w przypadku wyrządzenia szkody umyślnie albo wskutek rażącego niedbalstwa.</u>
          <u xml:id="u-345.7" who="#ElżbietaPielaMielczarek">Komisja nie podzieliła w tym przypadku opinii środowiska pilotów dążących do ograniczenia odpowiedzialności również powstałych z winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa wobec zagranicznego wierzyciela - przy stosowaniu zasady wzajemności. Komisja przychyliła się do wniosku pilotów, aby regulaminy tworzące stacje pilotów wydawane były przez dyrektora właściwego urzędu morskiego po zasięgnięciu opinii organizacji społeczno-zawodowej pilotów.</u>
          <u xml:id="u-345.8" who="#ElżbietaPielaMielczarek">Pozostałe zapisy Kodeksu morskiego nie odbiegają od tekstu przedłożenia rządowego szeroko omówionego w trakcie pierwszego czytania przez pana ministra Grzelakowskiego.</u>
          <u xml:id="u-345.9" who="#ElżbietaPielaMielczarek">Chcę na koniec stwierdzić, iż praca nad Kodeksem morskim, zakończona wiele miesięcy temu, nie mogła być sprawozdawana przed Wysoką Izbą z powodu opóźnień w ogłoszeniu dwóch konwencji: pierwszej o odpowiedzialności cywilnej za szkody spowodowane zanieczyszczaniem olejami oraz drugiej konwencji o utworzeniu międzynarodowego funduszu odszkodowań za szkody spowodowane zanieczyszczaniem olejami.</u>
          <u xml:id="u-345.10" who="#ElżbietaPielaMielczarek">Do sprawozdania nie zgłoszono wniosków mniejszości i chcę z przyjemnością poinformować Wysoką Izbę, iż komisja przyjęła sprawozdanie jednogłośnie.</u>
          <u xml:id="u-345.11" who="#ElżbietaPielaMielczarek">Jeżeli chodzi o drugi projekt, to bardzo krótko chcę stwierdzić, iż rządowy projekt ustawy Przepisy wprowadzające ustawę Kodeks morski również został jednogłośnie uzupełniony przez komisję w art. 5 o przepis będący wynikiem orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, a dotyczący upoważnienia Rady Ministrów w ustawie o obszarach morskich do określenia minimalnej i maksymalnej szerokości pasa technicznego i ochronnego brzegu morskiego.</u>
          <u xml:id="u-345.12" who="#ElżbietaPielaMielczarek">Ustawy Kodeks morski i przepisy wprowadzające wchodzą w życie 6 miesięcy od dnia ich ogłoszenia.</u>
          <u xml:id="u-345.13" who="#ElżbietaPielaMielczarek">Wnioskuję w imieniu komisji o przyjęcie obydwu sprawozdań. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-345.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-345.15" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Stanisław Zając)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-346">
          <u xml:id="u-346.0" who="#StanisławZając">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-346.1" who="#StanisławZając">Bardzo proszę o pozostanie, pani poseł zaraz zabierze głos ponownie.</u>
          <u xml:id="u-346.2" who="#StanisławZając">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w łącznej dyskusji nad tymi punktami porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-346.3" who="#StanisławZając">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-346.4" who="#StanisławZając">Przypominam, że zgodnie z art. 56s ust. 2 regulaminu Sejmu prawo wnoszenia poprawek do rozpatrywanych projektów ustaw przysługuje m.in. grupie co najmniej 15 posłów.</u>
          <u xml:id="u-346.5" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu panią poseł Elżbietę Pielę-Mielczarek w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-347">
          <u xml:id="u-347.0" who="#ElżbietaPielaMielczarek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej w pełni popieram treść sprawozdania przedłożonego przez komisję do spraw zmian w kodyfikacjach. Chcę stwierdzić, iż Kodeks morski jest konstytucją prawa morskiego. Jest tym aktem zasadniczym. Jest to kodyfikacja dobrze przez rząd przygotowana. No, niestety termin jej sprawozdawania, jak już wcześniej mówiłam, od komisji, od jej członków, od ich wytrwałości i pracy nie był zależny, a więc przychodzi nam na przedostatnim posiedzeniu Sejmu nad tą kodyfikacją debatować. Mam nadzieję, iż będzie szansa uchwalenia tego kodeksu jeszcze w tej kadencji Sejmu, co niewątpliwie przyczyni się do rozwoju gospodarki morskiej i uatrakcyjnienia również dla tych, którym wyszliśmy naprzeciw, m.in. żeglarzom, uprawiania ich sportu i rekreacji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-347.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-348">
          <u xml:id="u-348.0" who="#StanisławZając">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-348.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Syryjczyka w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-349">
          <u xml:id="u-349.0" who="#TadeuszSyryjczyk">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Kodeks morski, który jest przedmiotem naszych obrad w dniu dzisiejszym, jest efektem pracy specjalistów powołanych przez rząd, a następnie sejmowej komisji do spraw zmian w kodyfikacjach. To dobra zasada, albowiem jest to bardzo specjalistyczne prawo, które wymaga raczej namysłu merytorycznego, w mniejszym stopniu dotyczy sporów natury politycznej czy rozmaitych grup interesów. Stąd dobrze się stało, że w tym trybie nad tym kodeksem pracowano i że powstało sprawozdanie, które może być poparte także przez mój klub. Kodeks zachowuje ciągłość prawną z obowiązującym od 40 lat Kodeksem morskim, jest bowiem prawem tradycyjnym, w którym zmiany następują powoli. I słusznie. Obszar tego kodeksu jest jednak lepiej określony, gdyż ogranicza Kodeks morski do zagadnień cywilnoprawnych. Natomiast zagadnienia bezpieczeństwa i ratowania życia na morzu, które są powinnością publiczną państwa, są uregulowane w odrębnej ustawie, którą Sejm już uchwalił. Zagadnienia karne są przenoszone do ustawy o obszarach morskich. Tak więc otrzymujemy ustawę bardziej spójną od poprzedniej, a jednocześnie niezrywającą ciągłości prawnej z rozwiązaniami dotychczasowymi.</u>
          <u xml:id="u-349.1" who="#TadeuszSyryjczyk">Dzięki nowemu kodeksowi następuje uporządkowanie tego prawa, następuje skonsumowanie szeregu nowelizacji, które były przeprowadzane przez okres 40 lat obowiązywania kodeksu dotychczasowego. Kodeks dostosowuje to prawo do obecnej sytuacji prawnej i do przepisów Unii Europejskiej w takim zakresie, w jakim to jest możliwe i celowe obecnie. Jedyna luka dotyczy zagadnienia wzajemności przy kabotażu i rozsądną rzeczą będzie, gdy zostanie to wprowadzone wtedy, gdy także Unia Europejska dopuści kabotaż polskich statków na swoim terytorium, czyli prawdopodobnie wtedy, kiedy staniemy się jej członkiem.</u>
          <u xml:id="u-349.2" who="#TadeuszSyryjczyk">Na tle szerokiej problematyki specjalistycznej, która ma znaczenie bardziej prawnicze, dotyczy specjalistów, myślę, że warto podkreślić pewien fakt gospodarczy, mianowicie nowe przepisy dotyczące zastawu i hipoteki morskiej, które wychodzą, przynajmniej w części, naprzeciwko oczekiwaniom armatorów i stoczni, albowiem powinny one w swym założeniu ułatwić uzyskiwanie kredytów w okresie budowy statku, co jest jednym z czynników ułatwiających działania, zwłaszcza przemysłu stoczniowego. Zobaczymy, jaka będzie praktyka, czy istotnie to poprawi sytuację. Ale oczekiwania w tym zakresie były wielokrotnie wyrażane. Myślę też, że dobrze się stało, że uregulowano problematykę mniejszych statków sportowych, czyli jachtów. Był to postulat środowisk sportowych od dawna wyrażany. Myślę, że to trochę odciąży urzędy morskie od drobniejszych spraw. Odciąży nie tyle urzędy, co rejestr morski, izby morskie, natomiast wprowadzi to zasady, które, miejmy nadzieję, nie obniżą poziomu bezpieczeństwa, bowiem w tym wypadku nie mamy do czynienia z problematyką tak dużej skali bezpieczeństwa obrotu prawnego czy bezpieczeństwa technicznego, jaka występuje w przypadku statków większych, które będą podlegały normalnym przepisom rejestrowym. Jak wiadomo, generalnie zagadnienia bezpieczeństwa regulowane są w odrębnej ustawie, która zawiera również pewne specjalistyczne rozwiązania z tym związane.</u>
          <u xml:id="u-349.3" who="#TadeuszSyryjczyk">Unia Wolności popiera dwie przedłożone ustawy. Wydaje się, że byłoby dobrze, gdyby były one uchwalone w takim kształcie, w jakim przedstawili je merytoryczni kodyfiaktorzy rządowi i kodyfiaktorzy sejmowi. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-350">
          <u xml:id="u-350.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-350.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Cymańskiego w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-351">
          <u xml:id="u-351.0" who="#TadeuszCymański">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Z przyjemnością przychylam się do wypowiedzi poprzedników. Zabieram głos w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-351.1" who="#TadeuszCymański">Myślę, że - po bardzo starannym i, dodałbym, eleganckim przedstawieniu całej pracy i sprawozdania przez panią poseł Elżbietę Pielę-Mielczarek - trudno w tej chwili coś jeszcze tu dorzucić. Niemniej jednak chciałbym, podkreślając te akcenty, zwrócić uwagę na fragment wypowiedzi dotyczący i naszych prac, i ich efektów, które stwarzają, może niewielkie, ale jednak możliwości poprawy oferty dla polskich marynarzy.</u>
          <u xml:id="u-351.2" who="#TadeuszCymański">Również ważna jest, co znalazło tu wyraźne odbicie, kwestia rejestru dla jachtów, a także bardzo ściśle określone funkcje kapitana. Chciałbym powiedzieć, że mieliśmy tu inne zdanie. Byłem zwolennikiem tego, aby jednak była to funkcja dowodzenia, ale nasz żal z tego powodu, że w ostatecznym rozwiązaniu znalazła się jednak kwestia kierowania i zarządzania, nie jest na tyle silny, aby wnosić poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-351.3" who="#TadeuszCymański">Uważamy, że ta bardzo techniczna, profesjonalna ustawa jest niezwykle ważnym wydarzeniem dla naszego parlamentu. Wpisuje się ona w kolejną już ustawę dotyczącą problematyki morskiej, żeglugi. Nie tak dawno w Sejmie przyjęliśmy ustawę o ratyfikacji konwencji dotyczących praw marynarzy. Myślę, że jeżeli tematyka morska będzie tak w przyszłości traktowana przez polski parlament, być może w tym trudnym - tradycje mamy tu przecież piękne - obszarze naszej gospodarki zacznie się coś zmieniać na lepsze.</u>
          <u xml:id="u-351.4" who="#TadeuszCymański">Znamienny był tu również głos pana ministra Syryjczyka. Rzeczywiście, te rozwiązania być może nie są rewolucyjne, ale może będzie szansa ich zastosowania i poprawią one trudną sytuację również w dziedzinie przemysłu, której ta problematyka dotyczy.</u>
          <u xml:id="u-351.5" who="#TadeuszCymański">Na końcu chciałbym również wyrazić podziękowanie. Ten akcent może jest dość nietypowy, ale prace komisji z udziałem licznych ekspertów odbywały się w Świnoujściu. Był nawet taki pomysł, sformułowany pół żartem, pół serio, aby ten kodeks przyjął nazwę świnoujskiego. Chciałbym, korzystając z okazji, że zabieram tu głos, podziękować miastu, władzom miasta samorządowego. To była duża, intensywna praca, ale znalazł się również czas i miejsce na to, aby poznać pracę portu, ludzi morza, pilotów. Jest w tym także duża zasługa pani poseł, która oprócz profesjonalizmu wykazała się umiejętnością wytworzeniem właściwego klimatu pracy, jako że jest mieszkanką tego bardzo uroczego miasta. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-351.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-352">
          <u xml:id="u-352.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-352.1" who="#StanisławZając">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-352.2" who="#StanisławZając">Czy pani poseł chce zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-352.3" who="#StanisławZając">Nie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-352.4" who="#StanisławZając">Minister też nie chce.</u>
          <u xml:id="u-352.5" who="#StanisławZając">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-352.6" who="#StanisławZając">Do trzeciego czytania projektów ustaw przystąpimy jutro rano.</u>
          <u xml:id="u-352.7" who="#StanisławZając">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 13. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Gospodarki oraz Komisji Obrony Narodowej o rządowym projekcie ustawy o organizowaniu zadań na rzecz obronności i bezpieczeństwa zewnętrznego państwa wykonywanych przez przedsiębiorców (druki nr 2966 i 3246).</u>
          <u xml:id="u-352.8" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Andrzeja Osnowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-353">
          <u xml:id="u-353.0" who="#AndrzejOsnowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Komisji Gospodarki oraz Komisji Obrony Narodowej mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o organizowaniu zadań na rzecz obronności i bezpieczeństwa zewnętrznego państwa wykonywanych przez przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-353.1" who="#AndrzejOsnowski">Wśród licznych zadań i funkcji państwa są również i te, które polegają na organizowaniu zadań na rzecz obronności państwa realizowanych przez przedsiębiorców. Państwo pełni tu rolę kreującą, ale i nadzorującą. Kompetencją państwa w tym zakresie jest nakładanie na przedsiębiorców zadań na zasadzie decyzji administracyjnej i egzekwowanie tychże decyzji.</u>
          <u xml:id="u-353.2" who="#AndrzejOsnowski">Celem przedłożonego projektu ustawy jest określenie organów administracji rządowej w zakresie organizowania zadań na rzecz obronności i bezpieczeństwa państwa oraz sprawowania nadzoru nad ich realizacją, które to zadania będą wykonywane przez przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą na terytorium Polski. Projekt mówi o przedsiębiorcach o szczególnym znaczeniu gospodarczo-obronnym oraz o określeniu zasad organizowania i finansowania tych zadań. W obecnym stanie prawnym te kwestie, jednakże w sposób niepełny czy też nawet niedostateczny, normują dwie ustawy: pierwsza, o powszechnym obowiązku obrony RP, z 1967 r. i druga, o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, z 1996 r.</u>
          <u xml:id="u-353.3" who="#AndrzejOsnowski">Pierwsza ustawa, owszem, mówi o obowiązku obrony w odniesieniu do wszystkich organów administracji i właśnie do przedsiębiorców, jednakże nie określa jednoznacznie organów administracji rządowej odpowiedzialnych za organizowanie i nadzorowanie zadań gospodarczo-obronnych w odniesieniu do spółek handlowych. Rozwiązania zawarte w tej ustawie odnoszą się do przedsiębiorstw państwowych i odpowiadają realiom czasów, kiedy ją tworzono.</u>
          <u xml:id="u-353.4" who="#AndrzejOsnowski">W art. 20 ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych oraz w pkt. 67 strategii obronności RP, przyjętej przez Radę Ministrów w maju 2000 r., wymaga się od organów administracji nie tylko nadzoru nad realizacją wcześniej nałożonych zadań, ale przede wszystkim ich bieżącej aktualizacji. Zapis art. 20 tej ustawy nie daje takiej możliwości. Zatem brak stosownej ustawy, która kompleksowo regulowałaby zagadnienia obronności w warunkach na przykład kryzysu polityczno-militarnego, może utrudnić lub uniemożliwić realizowanie przez ogniwa gospodarcze zadań na rzecz sił zbrojnych RP, ale również na rzecz sił sojuszniczych NATO. Przedłożenie rządowe wychodzi naprzeciw tym zapotrzebowaniom.</u>
          <u xml:id="u-353.5" who="#AndrzejOsnowski">Przechodzę do omówienia szczegółowych rozstrzygnięć. Jeśli chodzi o tytuł ustawy, to projekt rządowy mówił o organizowaniu zadań na rzecz obronności i, co ważne, bezpieczeństwa zewnętrznego państwa, wykonywanych przez przedsiębiorców. Otóż komisje uznały, że sformułowanie: i bezpieczeństwa zewnętrznego, stanowi zawężenie katalogu przedsięwzięć, dlatego proponują w tytule jego skreślenie. Konsekwencją tego będzie skreślenie tych wyrazów odpowiednio w art. 1, 2, 4, 5 i 7.</u>
          <u xml:id="u-353.6" who="#AndrzejOsnowski">Komisje proponują zastąpić również w tytule wyraz „wykonywanych” wyrazem „realizowanych”. Wynika to bowiem z ustawy Prawo działalności gospodarczej. Analogiczne zmiany nastąpią w art. 1, 4 i 5.</u>
          <u xml:id="u-353.7" who="#AndrzejOsnowski">Długą dyskusję wywołał pkt 2 w art. 2. Dotyczy on przedsięwzięć w zakresie militaryzacji. Komisje uznały, że w stosunku do projektu rządowego należy poszerzyć je o uzupełnienie potrzeb kadrowych i sprzętowych w zakresie przygotowań organizacyjno-mobilizacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-353.8" who="#AndrzejOsnowski">Komisje proponują, by w ust. 3 art. 2 skreślić sformułowanie „planu operacyjnego”, a sformułowanie „kryzysu polityczno-militarnego” zastąpić wyrazami „zewnętrznego zagrożenia państwa”. Jest to dostosowanie do art. 229 konstytucji. Ta kwestia była szerzej omawiana w związku z dyskusją o stanach nadzwyczajnych: stanie wojennym, stanie wyjątkowym czy klęski żywiołowej. W ust. 4 wprowadzono drobne zmiany językowe, a także ważną zmianę, powiedziałbym: merytoryczną, polegającą na skreśleniu wyrazu „efektywnego”. Uznano bowiem, że po to prowadzi się szkolenia obronne załogi, aby właśnie efektywnie realizowała zadania obronne. W ust. 5 na początku punktu dodano wyrazy „wynikającym z”, pozwoli to na jego lepszą czytelność.</u>
          <u xml:id="u-353.9" who="#AndrzejOsnowski">Najwięcej dyskusji wywołał i czasu pochłonął art. 6. Daje on delegację Radzie Ministrów do sporządzenia wykazu przedsiębiorców o szczególnym znaczeniu gospodarczo-obronnym. Komisje zdecydowanie opowiedziały się za określeniem w tym rozporządzeniu organów organizujących i nadzorujących zadania poszczególnych przedsiębiorców. Dodam, że taki projekt rozporządzenia komisje otrzymały. Wymienia on 113 przedsiębiorców o szczególnym znaczeniu gospodarczo-obronnym oraz organy właściwe do organizowania oraz sprawowania nadzoru.</u>
          <u xml:id="u-353.10" who="#AndrzejOsnowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dekada lat 90. odsunęła niebezpieczeństwo konfliktu zewnętrznego, w który nasz kraj miałby, czy mógłby, być uwikłany. Mimo to potencjalne źródła zagrożeń zewnętrznych i wewnętrznych wciąż istnieją. Odpowiedzialni politycy nie mogą ich nie dostrzegać. Dlatego projektowana ustawa przyczyni się do zmniejszenia tych zagrożeń.</u>
          <u xml:id="u-353.11" who="#AndrzejOsnowski">Dołączona opinia Komitetu Integracji Europejskiej stwierdza, że przedłożony projekt jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-353.12" who="#AndrzejOsnowski">Z satysfakcją dodam, że do sprawozdania nie zgłoszono wniosków mniejszości, a połączone komisje jednogłośnie przyjęły rzeczone sprawozdanie. Dlatego ośmielam się w imieniu połączonych komisji wnosić, aby Wysoka Izba raczyła uchwalić prezentowany projekt ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-354">
          <u xml:id="u-354.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-354.1" who="#StanisławZając">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-354.2" who="#StanisławZając">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-354.3" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Nowickiego w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-355">
          <u xml:id="u-355.0" who="#JózefNowicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej przedstawić stanowisko w sprawie projektu ustawy o działaniu i organizowaniu zadań na rzecz obronności państwa wykonywanych przez przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-355.1" who="#JózefNowicki">Na podstawie licznych opinii odnośnie do tego projektu, które do mnie dotarły, chciałbym stwierdzić, że przez przedsiębiorców, a także przez organizacje przedsiębiorców ten projekt ustawy był od dawna oczekiwany. Pan poseł sprawozdawca wszelkie walory projektu podnoszone podczas prac podkomisji, a także komisji był uprzejmy zaprezentować, czuję się więc zwolniony z obowiązku mówienia o jego pozytywnych cechach. Niemniej jednak generalnie wszyscy, którzy opiniowali ten projekt, podkreślali, że wypełnia on lukę, która powstała w przepisach regulujących powinności przedsiębiorców i przedsiębiorstw na rzecz obronności kraju. Jest powszechna opinia, że ten projekt ustawy idzie w dobrym kierunku, mimo iż potwierdzają się opinie, które są również zawarte w uzasadnieniu rządu do tego projektu, że ta regulacja nie jest jeszcze kompletna, nie obejmuje wszystkich zagadnień dotyczących realizacji przez spółki handlowe zadań na rzecz obronności państwa.</u>
          <u xml:id="u-355.2" who="#JózefNowicki">Podkreślić należy dwie bardzo istotne zalety proponowanych rozwiązań. Mianowicie są w nim jasno określone kryteria i wymagania dotyczące możliwości realizowania zadań na rzecz obronności, a jednocześnie projekt tej ustawy ustanawia nadzór nad realizacją tychże zadań, co jest rzeczą niezwykle istotną, bo przesądzać może niejednokrotnie o tym, w jaki sposób te zadania zostaną wykonane, czy przedsiębiorca, czy firmy realizujące takie zadania są przygotowane do tego od strony technologicznej, organizacyjnej i technicznej. To jest pierwsza, bardzo istotna, podkreślana cecha. Druga to ta, że przedsiębiorcy na mocy przepisów tego projektu ustawy będą mogli co najmniej w cyklu rocznym planować przedsięwzięcia, które będą przekazywane im jako zadania. Jednocześnie z punktu widzenia przedsiębiorców istotne jest to, że istnieją zabezpieczenia budżetowe pokrycia kosztów wykonanych czy zrealizowanych zadań. Wreszcie chciałbym podkreślić, iż ta ustawa, oprócz tej porządkującej roli, jeśli chodzi o wskazanie organów wykonujących nadzór, w przekonaniu wielu przedsiębiorców ma jeszcze jedną niewątpliwą zaletę - powinna wyeliminować tzw. przypadkowe przedsiębiorstwa, którym przekazywane są do wykonania zadania z zakresu obronności, mimo iż ani kadra nie posiada odpowiednich kwalifikacji, ani też nie ma w nich odpowiednich warunków organizacyjnych i technicznych, by te zadania wykonać.</u>
          <u xml:id="u-355.3" who="#JózefNowicki">Konstatując, powiem tak: jest to krok w dobrym kierunku, projekt ten ma bardzo nowatorski charakter, zważywszy na stan przepisów, do których odwoływano się i odwołuje się do tej pory, dlatego też w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej zgłaszam poparcie dla tego projektu ustawy. Dziękuję, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-356">
          <u xml:id="u-356.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-356.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Adama Śnieżka w imieniu Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-357">
          <u xml:id="u-357.0" who="#AdamŚnieżek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dynamiczne zmiany w gospodarce, w tym przekształcenia własnościowe oraz jakościowa zmiana zadań ogniw gospodarczych w dziedzinie obronności spowodowały, że dotychczasowe przepisy regulujące obowiązki gospodarczo-obronne przedsiębiorców oraz nadzór nad ich realizacją nie przystają do obecnych potrzeb. Rządowy projekt ustawy o organizowaniu zadań na rzecz obronności państwa wykonywanych przez przedsiębiorców usuwa niedomogi i luki przestarzałych uregulowań. Określa on obowiązek realizacji zadań z zakresu obronności przez przedsiębiorstwa niezależnie od ich statusu własnościowego. Zadania te są nakładane decyzją administracyjną przez wskazane w ustawie organy administracji rządowej, a wykonywane na podstawie umowy zawartej z przedsiębiorcą oraz finansowane z budżetu państwa, z wyjątkiem prac przygotowawczo-planistycznych. Ustawa przewiduje określenie przez Radę Ministrów wykazu przedsiębiorców o szczególnym znaczeniu gospodarczo-obronnym oraz organów administracji organizujących i nadzorujących zadania obronne w tych przedsiębiorstwach.</u>
          <u xml:id="u-357.1" who="#AdamŚnieżek">Projekt ustawy poddany był w podkomisji powołanej przez Komisję Gospodarki i Komisję Obrony Narodowej dokładnej analizie przy udziale ekspertów. W toku prac zostały wprowadzone uściślenia niektórych sformułowań zapewniające spójność z systemem prawa.</u>
          <u xml:id="u-357.2" who="#AdamŚnieżek">Połączone komisje przyjęły tekst ustawy zaproponowany przez podkomisję bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-357.3" who="#AdamŚnieżek">Klub Akcji Wyborczej Solidarność popiera projekt ustawy w kształcie przyjętym przez Komisję Gospodarki i Komisję Obrony Narodowej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-358">
          <u xml:id="u-358.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-358.1" who="#StanisławZając">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-358.2" who="#StanisławZając">Nikt nie zgłasza uwag, a zatem zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-358.3" who="#StanisławZając">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy jutro rano.</u>
          <u xml:id="u-358.4" who="#StanisławZając">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 14. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druki nr 2916 i 3199).</u>
          <u xml:id="u-358.5" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią poseł Teresę Liszcz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-359">
          <u xml:id="u-359.0" who="#TeresaLiszcz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Z prawdziwą satysfakcją przedstawiam sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach o rządowym projekcie ustawy zmieniającej Kodeks pracy i niektóre inne ustawy. Sprawozdanie to zawarte jest w druku nr 3199.</u>
          <u xml:id="u-359.1" who="#TeresaLiszcz">Mówię o satysfakcji także z uwagi na przebieg pracy nad tym projektem, dosyć wyjątkowy jak na ten Sejm i na ten gorący okres przedwyborczy. W posiedzeniu komisji poza jej członkami, przedstawicielami ministerstwa, które jest rzeczywistym autorem tego projektu, uczestniczyli także przedstawiciele partnerów społecznych - związków zawodowych i pracodawców i wszyscy pracowaliśmy wyjątkowo zgodnie, chociaż była dyskusja. Być może sprawiła to materia tej nowelizacji, która nie dotyczy tak kontrowersyjnych tematów jak czas pracy, odbijających się na gospodarce.</u>
          <u xml:id="u-359.2" who="#TeresaLiszcz">Ten projekt ma na celu przede wszystkim dostosowanie naszego prawa do prawa Unii Europejskiej w trzech obszarach. Po pierwsze, chodzi o równość kobiet i mężczyzn w stosunkach pracy czy szerzej - w zatrudnieniu, po drugie - o warunki zatrudniania obywateli polskich kierowanych do pracy w krajach Unii Europejskiej i po trzecie, o warunki zatrudniania młodocianych w celach zarobkowych. Są jeszcze inne zmiany kodeksu; poza tym zmianom Kodeksu pracy w tych obszarach towarzyszą odpowiednie zmiany w innych ustawach, w szczególności istotna zmiana ustawy o związkach zawodowych oraz ustawy o zatrudnianiu i przeciwdziałaniu bezrobociu.</u>
          <u xml:id="u-359.3" who="#TeresaLiszcz">Podkreślam to, co stwierdza Komitet Integracji Europejskiej w swojej opinii, że ta nowelizacja ma przede wszystkim cel dostosowawczy. Niemniej nie jest tak, że ona jest tylko wymuszona przez potrzebę zharmonizowania z prawem Unii Europejskiej. To są zmiany, które są same w sobie niezwykle pożyteczne, także gdy chodzi o stronę merytoryczną, i nie powinniśmy czekać z wejściem w życie większości z nich do momentu uzyskania członkostwa w Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-359.4" who="#TeresaLiszcz">Komisja nie dokonała jakichś zasadniczych zmian w projekcie rządowym, bo projekt był przygotowany profesjonalnie, znakomicie, niemniej pewne zmiany, i to dosyć istotne, są.</u>
          <u xml:id="u-359.5" who="#TeresaLiszcz">Na pierwszy rzut oka one wydają się nawet większe, niż są w rzeczywistości, ponieważ komisja dokonała pewnego, powiedziałabym kolokwialnie, „przemeblowania” projektu ustawy, tzn. zmian w jej systematyce. Najważniejsza polega na tym, iż przepisy dotyczące równego traktowania kobiet i mężczyzn, które w projekcie rządowym były umieszczone w dziale ósmym, poświęconym dotąd szczególnej ochronie pracy kobiet, jako nowy rozdział, przenieśliśmy do działu pierwszego jako nowy rozdz. IIa pt. „Równe traktowanie kobiet i mężczyzn”.</u>
          <u xml:id="u-359.6" who="#TeresaLiszcz">Tę zmianę uzasadniamy tym, iż materia równego traktowania kobiet i mężczyzn jest bardzo szczegółowym rozwinięciem już wcześniej funkcjonujących w Kodeksie pracy zasad równego traktowania i niedyskryminacji - podstawowych zasad prawa pracy wyrażonych w art. 112 i w art. 113. Z uwagi na to, że ten rozdział o równym traktowaniu kobiet i mężczyzn bardzo ściśle wiąże się z tymi właśnie zasadami, postanowiliśmy zamieścić go w bliskości rozdz. II działu pierwszego o podstawowych zasadach prawa pracy. W związku z tym nie było potrzeby tworzenia dwóch odrębnych rozdziałów w dziale ósmym i takiej zmiany tytułu tego działu, jaką proponował rząd. My zaproponowaliśmy nieco inny tytuł, nawiązujący do uprawnień rodzicielskich.</u>
          <u xml:id="u-359.7" who="#TeresaLiszcz">Wprowadzamy to pojęcie, które pojawiło się już wcześniej w niektórych innych ustawach i które jest powszechnie przyjmowane w prawie Unii Europejskiej. Mówimy nie tylko o ochronie pracy kobiet, nie tylko o ochronie macierzyństwa, ale także o uprawnieniach pracowników związanych z rodzicielstwem, a więc zarówno z macierzyństwem, jak i z ojcostwem. To tyle o zmianach systematyki i terminologii, a teraz nieco o meritum zmian w poszczególnych obszarach.</u>
          <u xml:id="u-359.8" who="#TeresaLiszcz">Jeżeli chodzi o równe traktowanie kobiet i mężczyzn, mamy w tym projekcie bardzo szczegółowe rozwinięcie samej zasady równego traktowania. Wyszczególnia się tutaj równe traktowanie w momencie nawiązania i rozwiązania stosunku pracy, przy kształtowaniu warunków zatrudnienia, awansowania, dostępu do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych. Ja myślę, że to wyspecyfikowanie treści równego traktowania w warunkach polskich jest bardzo potrzebne, ponieważ dotychczasowa zasada jest sformułowana ogólnikowo i trochę traktowana jak taka ozdobna deklaracja.</u>
          <u xml:id="u-359.9" who="#TeresaLiszcz">Bardzo cennym rozwiązaniem, które wprowadza projekt, jest zdefiniowanie dyskryminacji pośredniej, które to pojęcie funkcjonuje w prawie Unii Europejskiej. U nas nie funkcjonuje pojęcie, natomiast występuje ewidentnie dyskryminacja pośrednia, częściej niż dyskryminacja bezpośrednia.</u>
          <u xml:id="u-359.10" who="#TeresaLiszcz">Otóż pragnę przypomnieć, że według projektu ustawy dyskryminowanie pośrednie zachodzi wtedy, gdy występują dysproporcje w zakresie warunków zatrudnienia na niekorzyść wszystkich lub znacznej liczby pracowników jednej płci, jeżeli te dysproporcje nie mogą być obiektywnie uzasadnione innymi względami niż płeć. Takim jaskrawym przykładem pośredniego zbiorowego dyskryminowania są moim zdaniem zaniżone płace pielęgniarek.</u>
          <u xml:id="u-359.11" who="#TeresaLiszcz">Jest w projekcie wyraźnie powiedziane, że nie ma naruszenia zasady równego traktowania kobiet i mężczyzn, jeżeli stosuje się środki, które różnicują wprawdzie sytuację prawną pracowników kobiet i mężczyzn, ale ze względu na ochronę macierzyństwa. I np. to, że urlop macierzyński do niedawna w Polsce przysługiwał tylko kobiecie, nie było według tych przepisów przejawem dyskryminacji. Nie stanowią także naruszenia zasady niedyskryminacji działania podejmowane przez określony czas, zmierzające do wyrównywania szans pracowników obu płci poprzez zmniejszenie na korzyść pracowników jednej płci rozmiarów faktycznych nierówności. Potocznie rozumie się przez to pewne uprzywilejowanie kobiet, chociaż coraz częściej można mówić także o dyskryminacji mężczyzn. Tak więc te przepisy działają w obydwu kierunkach i zostały bardzo zgodnie przez komisję zaakceptowane.</u>
          <u xml:id="u-359.12" who="#TeresaLiszcz">Ogromnie cennym rozwiązaniem, przyjętym w tym projekcie, jest wprowadzenie sankcji za naruszenia zasady równego traktowania. My przepisy o równości mamy od dawna i w konstytucji, i w Kodeksie pracy. Natomiast to, czego brakowało najbardziej, to sankcje. Brak sankcji sprawiał, że te przepisy często były martwe. Były próby ustanawiania różnych komisji ds. równości. Natomiast dotąd w żadnym projekcie nie pokuszono się o ustanowienie realnych sankcji za naruszenia zasady równego traktowania. Ten projekt takie sankcje przewiduje, i to dwojakiego rodzaju. Po pierwsze, przewiduje się wyraźnie nieważność postanowień umowy o pracę bądź innych aktów tworzących stosunek pracy, takich jak powołanie czy mianowanie, jeżeli naruszają one zasadę równego traktowania kobiet i mężczyzn w zatrudnieniu. Zamiast tych nieważnych postanowień stosowane mają być odpowiednie przepisy prawa pracy respektujące zasadę równości, a w przypadku braku takich przepisów należy nieważne postanowienia, mające dyskryminujący charakter, zastąpić odpowiednimi postanowieniami niemającymi charakteru dyskryminacyjnego. Jest to dosyć wierne odtworzenie zasady obowiązującej w prawie Unii Europejskiej, ale dobrze współbrzmiące z naszymi dotychczasowymi przepisami zawartymi w art. 18 § 1 i § 2 Kodeksu pracy.</u>
          <u xml:id="u-359.13" who="#TeresaLiszcz">W ujęciu projektu rządowego w jednym przepisie regulowano tę kwestię, którą przed chwilą przedstawiłam, nieważności postanowień umów o pracę i innych aktów powołujących do życia stosunek pracy z powodu naruszenia zasady równego traktowania oraz nieważności, czy raczej nieobowiązywania, postanowień układów zbiorowych pracy i innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych oraz regulaminów i statutów określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy, o ile naruszają one zasadę równego traktowania.</u>
          <u xml:id="u-359.14" who="#TeresaLiszcz">Komisja uznała, że należy te dwie sprawy rozdzielić i kwestie nieobowiązywania postanowień układów zbiorowych pracy i innych specyficznych źródeł prawa pracy z powodu naruszenia zasady równego traktowania postanowiliśmy uregulować w art. 9 dotyczącym specyficznych źródeł prawa pracy, dodając do niego nowy § 4, a kwestię nieważności dyskryminujących postanowień umów o pracę i innych aktów tworzących stosunek pracy - w art. 18.</u>
          <u xml:id="u-359.15" who="#TeresaLiszcz">Kolejna sankcja dotycząca przypadków naruszania zasady równego traktowania kobiet i mężczyzn w zatrudnieniu przez pracodawcę polega na tym, że ten, kto doznał dyskryminacji, ma prawo do odszkodowania w wysokości nie niższej niż najniższe wynagrodzenie za pracę i nie wyższej niż 6-krotność tego wynagrodzenia. Wysokość tego odszkodowania została przez komisję zmieniona. Przede wszystkim ustalono tutaj zasadę swoistych „widełek”, pewną swobodę dla sądu, o który zazwyczaj będzie się sprawa o odszkodowania opierać. Pracodawcy kwestionowali tę wysokość, uważając, że ta górna granica, 6-krotność najniższego wynagrodzenia, jest za wysoka. Ale wiążąca jest dolna granica, a ta górna będzie prawdopodobnie stosowana bardzo rzadko w przypadkach szczególnie drastycznego naruszenia zasady równości. Ostatecznie zgodzono się na takie rozwiązanie bez wniosku mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-359.16" who="#TeresaLiszcz">Kolejna grupa przepisów mających na celu, tu już w sposób szczególnie wyraźny, dostosowanie do prawa Unii Europejskiej to jest rozdział 2a w dziale 2 Kodeksu pracy, który dotyczy warunków zatrudniania pracowników skierowanych do pracy za granicą w państwach Unii Europejskiej. Przede wszystkim chodzi o to, żeby pracodawcy, którzy kierują pracowników do pracy w państwie członkowskim Unii Europejskiej, mieli obowiązek zapewnić tym pracownikom warunki zatrudnienia nie mniej korzystne niż obowiązujące w tym państwie Unii Europejskiej, w którym pracownik ma świadczyć pracę. Z tym że te minimalne warunki zatrudnienia dotyczą tylko norm i wymiaru czasu pracy, okresów odpoczynku dobowego i tygodniowego, minimalnego urlopu wypoczynkowego, minimalnego wymiaru urlopu wypoczynkowego, najniższego wynagrodzenia za pracę i minimalnej wysokości dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych, oczywiście bezpieczeństwa i higieny pracy, uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem i zatrudniania młodocianych oraz zakazu dyskryminacji. Z kwestią kierowania do pracy za granicę w krajach Unii Europejskiej wiąże się zmiana dotycząca ustawy z 1994 r. o zatrudnianiu i przeciwdziałaniu bezrobociu, w której ustanawia się dla organów zatrudnienia nowe zadanie - obowiązek informowania obywateli państw Unii Europejskiej o minimalnych warunkach zatrudnienia pracowników na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-359.17" who="#TeresaLiszcz">Trzeci obszar zmian ogromnie ważnych, nie tylko i nie głównie ze względu na potrzebę przystosowania do Unii Europejskiej, to jest nowa regulacja zasad zatrudniania młodocianych w innym celu niż przygotowanie zawodowe. Zatrudnianie w celu przygotowania zawodowego jest dobrze uregulowane w naszym prawie i nie było potrzeby zmian w tym zakresie. Natomiast bardzo kiepsko było uregulowane zatrudnianie w celach zarobkowych, zapewne dlatego że jeszcze kilka lat wstecz nie był to taki problem. Przypadki zatrudniania młodocianych, czyli osób między 15. a 18. rokiem życia, były sporadyczne - wakacyjne zatrudnienie przy jakichś lekkich pracach, w niewielkim zakresie. W ostatnim okresie - transformacji gospodarczej, ciężkiego położenia wielu rodzin, bezrobocia, coraz częściej jest wykorzystywana praca nawet nie tylko młodocianych w rozumieniu prawa pracy, ale i młodszych, nieletnich, dzieci w wieku szkoły podstawowej i to przy bardzo szkodliwych pracach. Często na barkach tych dzieci spoczywa wręcz ciężar utrzymania rodziny. Niekiedy rodzice przymuszają dzieci do tej pracy. Wobec tego problem uregulowania zasad zatrudniania zarobkowego dzieci stał się palący i dlatego szczególnie zależy nam, ze względu na ten rozdział, ażeby ta zmiana do Kodeksu pracy weszła jak najszybciej w życie.</u>
          <u xml:id="u-359.18" who="#TeresaLiszcz">W nowo wprowadzanym rozdziale 3a w dziale 9, poświęconym ochronie pracy młodocianych, ustanawia się zasadę, że młodociany może być zatrudniony na podstawie umowy o pracę przy wykonywaniu lekkich prac. Istota sprawy leży w tym, co to jest lekka praca. Dotychczasowe przepisy przewidywały wydanie przez odpowiednich ministrów ogólnokrajowego wykazu lekkich prac dozwolonych dla młodocianych. Nie sposób było takiego wykazu, ogólnego dla wszystkich pracodawców, sporządzić i taki wykaz w istocie nie powstał. Stąd była tutaj wyraźna luka regulacyjna. W projekcie przyjęto bardzo roztropną zasadę, że wykaz lekkich prac określa pracodawca po uzyskaniu zgody lekarza wykonującego zadania służby medycyny pracy. Obowiązek uzyskania zgody lekarza-specjalisty medycyny pracy to już jest wkład komisji. A więc u każdego pracodawcy powinien być indywidualny, jego dotyczący wykaz prac lekkich, które u niego występują, przy których wolno zatrudniać młodocianych. Ten wykaz ma być jeszcze zatwierdzony przez właściwego inspektora pracy. I w żadnym przypadku wykaz takich prac nie może zawierać takich prac, które figurują jako zabronione dla młodocianych w specjalnym odrębnym wykazie.</u>
          <u xml:id="u-359.19" who="#TeresaLiszcz">Ten wykaz powinien się znaleźć w regulaminie pracy, a jeżeli dany pracodawca nie jest obowiązany wydawać regulamin pracy, to ma ustanowić ten wykaz w odrębnym akcie. Z tym wykazem młodociany powinien być zapoznany przed rozpoczęciem pracy.</u>
          <u xml:id="u-359.20" who="#TeresaLiszcz">Zwróciłam szczególną uwagę na ten wykaz, bo to jest nowość, rzecz bardzo praktyczna i bardzo pożyteczna. Nie będę omawiała szczegółowo innych regulacji; one dotyczą zmian w zakresie czasu wypoczynku młodocianego, czasu pracy i wliczania czasu nauki do czasu pracy. Wszystkie zmiany są jednoznacznie korzystne dla młodocianych.</u>
          <u xml:id="u-359.21" who="#TeresaLiszcz">Zwrócę jeszcze tylko uwagę na jedną nowość, mianowicie na wprowadzany obowiązek pracodawcy przekazania informacji o ryzyku zawodowym, które wiąże się z pracą wykonywaną przez młodocianego, nie tylko młodocianemu pracownikowi, bo taki obowiązek już jest, ale przedstawicielowi ustawowemu młodocianego.</u>
          <u xml:id="u-359.22" who="#TeresaLiszcz">Wspomniałam jeszcze o tym, że bardzo istotna zmiana dotyczy ustawy z 1991 r. o związkach zawodowych. Chodzi mianowicie o wzmocnienie ochrony pracowników zakładu pracy, który zostaje przekazywany innemu pracodawcy. Obecnie obowiązuje zasada uprzedzania pracowników w odpowiednim terminie o przejściu zakładu na innego pracodawcę i o konsekwencjach z tym związanych. Zmiana do ustawy o związkach zawodowych polega na tym, że w razie przejścia zakładu pracy lub części zakładu na innego pracodawcę, dotychczasowy i nowy pracodawcy są obowiązani poinformować na piśmie o przekazaniu, także każdą z zakładowych organizacji związkowych, działających u tych pracodawców, o przewidywanym terminie przejęcia zakładu, o przyczynach oraz o prawnych, ekonomicznych i socjalnych skutkach przejścia zakładu dla pracowników, a także o zamierzonych działaniach dotyczących warunków zatrudnienia tych pracowników, warunków pracy, płacy i przekwalifikowania.</u>
          <u xml:id="u-359.23" who="#TeresaLiszcz">Ta informacja ma być przekazana przez pracodawców co najmniej na 30 dni przed przewidywanym terminem przejścia zakładu pracy lub jego części.</u>
          <u xml:id="u-359.24" who="#TeresaLiszcz">Zmiana wprowadzona w tym zakresie przez komisję polega na wydłużeniu tego terminu z 14 dni proponowanych przez rząd, do 30 dni, na co lekko „krzywili się” pracodawcy, ale wydaje się, że ostatecznie pogodzili się z nią, bo wydaje się, że jest to termin rozsądny, żeby związki zawodowe mogły zrobić jakikolwiek użytek z tej informacji. Termin 14-dniowy na to praktycznie nie pozwalał.</u>
          <u xml:id="u-359.25" who="#TeresaLiszcz">I jeszcze słowo na temat przewidywanej daty wejścia nowelizacji w życie. W zasadniczej części ustawa miałaby wejść w życie z dniem 1 stycznia 2002 r. Wyjątki dotyczyłyby przepisów dotyczących warunków zatrudnienia pracowników skierowanych do pracy w krajach Unii Europejskiej i związanej z nimi zmiany ustawy o zatrudnianiu i przeciwdziałaniu bezrobociu - wprowadzenia obowiązku informowania obywateli państw Unii Europejskiej o minimalnych warunkach zatrudnienia. Te grupy przepisów dotyczące warunków zatrudniania za granicą w krajach Unii Europejskiej i obowiązku informowania obywateli Unii Europejskiej o minimalnych warunkach zatrudnienia pracowników na obszarze Rzeczpospolitej Polskiej miałyby wejść w życie dopiero z dniem uzyskania przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej. Wydaje się, że to jest rozsądne rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-359.26" who="#TeresaLiszcz">Na koniec pozwolę sobie zaapelować do państwa posłów o poparcie tego projektu i o powściągliwość w zgłaszaniu poprawek czy wręcz o powstrzymanie się od zgłaszania poprawek, jeśli nie są one, zdaniem autorów, absolutnie konieczne, bo tylko w sytuacji niezgłoszenia poprawek jest szansa na uchwalenie tego bardzo pożytecznego projektu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-359.27" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-360">
          <u xml:id="u-360.0" who="#StanisławZając">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-360.1" who="#StanisławZając">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-360.2" who="#StanisławZając">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-360.3" who="#StanisławZając">Przypominam, że zgodnie z art. 56s ust. 2 regulaminu Sejmu prawo wnoszenia poprawek do rozpatrywanego projektu ustawy przysługuje m.in. grupie co najmniej 15 posłów.</u>
          <u xml:id="u-360.4" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Wita Majewskiego w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-361">
          <u xml:id="u-361.0" who="#WitMajewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej zarówno w pierwszym czytaniu, jak i w pracach komisji i podkomisji powołanej dla rozpatrzenia zmian nowelizujących Kodeks pracy oraz niektóre z nim związane ustawy, deklarował poparcie dla tych zmian i będzie konsekwentnie to poparcie podtrzymywał.</u>
          <u xml:id="u-361.1" who="#WitMajewski">Mówiła o tym pani poseł sprawozdawca, że mamy w tym przypadku do czynienia rzeczywiście z bardzo sprawnie i dobrze przygotowanym projektem rządowym, w miarę zgodna była też współpraca partnerów społecznych, i też trzeba to oddać, sprawne przewodniczenie podkomisji i referowanie na wszystkich etapach spraw przez panią poseł Teresę Liszcz.</u>
          <u xml:id="u-361.2" who="#WitMajewski">Jeżeli dodamy również, że zarówno materia jest niekontrowersyjna, jak i fakt, że większość naszego Sejmu podziela opinie, iż to, co wiąże się z wejściem do Unii, powinno być sprawnie i terminowo załatwiane, to te wszystkie względy powodują, że ten projekt, który dotyczy istotnych problemów związanych ze stosunkami pracy, o czym tu już była przed chwilą mowa w wystąpieniu pani poseł Liszcz, to znaczy zarówno zakazu dyskryminacji kobiet w stosunkach pracy, ochrony pracy młodocianych i tych przepisów, które wiążą się z warunkami pracy naszych pracowników kierowanych do pracy za granicą, przede wszystkim w Unii Europejskiej, ale również i w krajach poza Unią, musi być zgodny z wymogami, konwencjami i zasadami obowiązującymi w Unii Europejskiej z chwilą kiedy Polska do niej przystąpi.</u>
          <u xml:id="u-361.3" who="#WitMajewski">Klub parlamentarny również udziela poparcia tym zmianom, które na etapie prac komisji i podkomisji zostały do projektu wprowadzone, a więc przede wszystkim uważamy, że zmiany w systematyce wprowadzające zasadę równouprawnienia płci w zatrudnieniu, przenoszące ją do działu I ogólnych zasad prawa pracy jest pożądane, ponieważ z pewnością nada tym przepisom wyższą rangę w praktycznym stosowaniu prawa pracy.</u>
          <u xml:id="u-361.4" who="#WitMajewski">Również niewielkie zmiany wprowadzone do Kodeksu pracy na etapie prac komisyjnych, jak również do ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu, są zdaniem naszego klubu godne poparcia.</u>
          <u xml:id="u-361.5" who="#WitMajewski">Popieramy też ideę, aby przyspieszyć wejście w życie tych przepisów, które nie wiążą się bezpośrednio z naszą obecnością w Unii i żeby obowiązywały one począwszy od następnego roku, a te, które naturalną rzeczą będą nas obowiązywały z chwilą wejścia do Unii, mogą mieć to vacatio legis związane z procesem przystąpienia Polski do Unii.</u>
          <u xml:id="u-361.6" who="#WitMajewski">Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej po zapoznaniu się ze sprawozdaniem uważa, że ono jest godne poparcia, w imieniu klubu nie mamy żadnych uwag, nie będziemy wnosili żadnych poprawek. Jeżeli inne kluby zachowają się podobnie, to wnoszę, panie marszałku, o skierowanie projektu do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-361.7" who="#WitMajewski">W imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej deklaruję poparcie w trzecim czytaniu tego projektu. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-361.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-362">
          <u xml:id="u-362.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-362.1" who="#StanisławZając">Proszą o zabranie głosu pana posła Stanisława Szweda w imieniu Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-363">
          <u xml:id="u-363.0" who="#StanisławSzwed">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność przedstawiam stanowisko do rządowego projektu zmiany ustawy Kodeks pracy oraz o zmianie niektórych innych ustaw, której celem jest dostosowanie Kodeksu pracy i innych ustaw do przepisów prawa Unii Europejskiej, co jest związane z realizacją narodowego programu przygotowań do członkostwa w Unii Europejskiej na lata 2000–2002 w obszarach: Swobodny przepływ osób oraz Polityka społeczna i zatrudnienie. Są to ważne uregulowania, szczególnie w trakcie tak trudnych negocjacji dotyczących swobodnego przepływu osób.</u>
          <u xml:id="u-363.1" who="#StanisławSzwed">Poszczególne rozwiązania pani poseł sprawozdawca przedstawiła bardzo szczegółowo.</u>
          <u xml:id="u-363.2" who="#StanisławSzwed">Mój klub będzie popierał zmiany dotyczące równości traktowania kobiet i mężczyzn w zakresie zatrudniania, a szczególnie nawiązywania stosunku pracy, nowe, lepsze unormowania dotyczące uprawnień kobiet w ciąży i karmiących dziecko czy w zakresie zatrudniania młodocianych, szczególnie dotyczące czasu pracy.</u>
          <u xml:id="u-363.3" who="#StanisławSzwed">Nowością są uregulowania odnoszące się do warunków zatrudnienia pracowników skierowanych do pracy za granicą w państwach Unii Europejskiej oraz zatrudniania pracowników przez agencje pracy.</u>
          <u xml:id="u-363.4" who="#StanisławSzwed">Niezwykle istotne są wprowadzone do ustawy o związkach zawodowych zmiany, które mają służyć zapewnieniu ochrony pracowników w razie transferu przedsiębiorstwa lub jego części i które nakładają na pracodawcę obowiązek przekazywania zakładowym organizacjom związkowym informacji dotyczących przewidywanego terminu przejścia zakładu w gestię nowego pracodawcy, o przyczynach prawnych, ekonomicznych oraz socjalnych skutkach dla pracowników, a także o sprawach dotyczących warunków zatrudnienia.</u>
          <u xml:id="u-363.5" who="#StanisławSzwed">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt nowelizacji Kodeksu pracy i innych ustaw wprowadza do polskiego ustawodawstwa szeroką gamę unijnych rozwiązań korzystnych dla pracowników, jak również wypełnia spoczywający na Polsce obowiązek dostosowania prawa do prawa Unii Europejskiej w obszarach: Swobodny przepływ osób i Polityka społeczna i zatrudnienie. Dlatego Klub Parlamentarny Akcji Wyborczej Solidarność popiera przedstawione sprawozdanie i wnosi o przejście do trzeciego czytania i uchwalenie ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-363.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-364">
          <u xml:id="u-364.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-364.1" who="#StanisławZając">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-364.2" who="#StanisławZając">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-364.3" who="#StanisławZając">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy jutro rano.</u>
          <u xml:id="u-364.4" who="#StanisławZając">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 15. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji umowy między Rzecząpospolitą Polską a Mongolią o pomocy prawnej i stosunkach prawnych w sprawach cywilnych, rodzinnych, pracowniczych i karnych, podpisanej w Warszawie dnia 19 października 1998 r. (druki nr 3186 i 3245).</u>
          <u xml:id="u-364.5" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Franciszka Adamczyka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-365">
          <u xml:id="u-365.0" who="#FranciszekAdamczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Połączone Komisje: Spraw Zagranicznych oraz Sprawiedliwości i Praw Człowieka, w imieniu których mam zaszczyt przedłożyć sprawozdanie, na posiedzeniu w dniu 24 lipca rozpatrzyły przedłożony projekt ustawy sejmowej, która zezwoli na ratyfikowanie umowy przez pana prezydenta.</u>
          <u xml:id="u-365.1" who="#FranciszekAdamczyk">Połączone komisje były zgodne co do konieczności i potrzeby ratyfikowania tej umowy, jest to bowiem nowa umowa, a pozwoli ona na lepsze zabezpieczenie interesów obywateli Polski i Mongolii we wzajemnych ewentualnych postępowaniach. Należy stwierdzić, że umowa będzie stanowić podstawę do zwiększenia zakresu ochrony prawnej przyznawanej obywatelom jednego państwa na terytorium drugiego państwa. Umowa ta pozwoli również na szerszą i bardziej stabilną współpracę sądów i prokuratur obu państw, wyeliminowanie konfliktów jurysdykcyjnych i umocnienie walki z przestępczością. W zakresie pomocy prawnej umowa uszczegółowi, mające w zasadzie charakter ramowy, wynikający z treści art. 1130 i 1132 Kodeksu postępowania cywilnego i odpowiednio Kodeksu postępowania karnego, zapisy dotyczące pomocy prawnej. Będą one bardziej szczegółowe w porównaniu z regulacjami kodeksowymi.</u>
          <u xml:id="u-365.2" who="#FranciszekAdamczyk">Są tu również postanowienia umowy regulujące wydawanie osób. Umowa ta będzie stosowana głównie przez sądy i prokuratury obydwu państw i będzie się odnosić do osób fizycznych, jak i prawnych.</u>
          <u xml:id="u-365.3" who="#FranciszekAdamczyk">Umowa ta, ratyfikowana w trybie przewidzianym w art. 89 ust. 1 pkt. 2 i 5 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r., dotyczy praw i obowiązków określonych w konstytucji oraz praw uregulowanych w Kodeksie postępowania cywilnego i w Kodeksie postępowania karnego.</u>
          <u xml:id="u-365.4" who="#FranciszekAdamczyk">Wejście w życie umowy nie spowoduje zwiększenia wydatków w stosunku do wydatków ponoszonych podczas realizacji poprzedniej obowiązującej umowy z 14 września 1971 r., liczba bowiem spraw w zakresie obrotu prawnego z Mongolią od wielu lat jest stabilna.</u>
          <u xml:id="u-365.5" who="#FranciszekAdamczyk">Podkreślić należy, że zgodnie z treścią art. 14 umowy każda z umawiających się stron będzie ponosić w związku z udzieleniem pomocy prawnej wyłącznie koszty powstałe na jej terytorium. Takie samo rozwiązanie zostało przyjęte w art. 56 w stosunku do kosztów wydania osób w celu przeprowadzenia postępowania karnego lub wykonania wyroku.</u>
          <u xml:id="u-365.6" who="#FranciszekAdamczyk">Po ratyfikacji i ogłoszeniu umowa ta stanie się częścią krajowego porządku prawnego i będzie stosowana bez konieczności zmiany prawa wewnętrznego, tj. wydania ustawy bądź też rozporządzeń. Umowa zawiera bowiem przepisy samowykonalne i będzie mogła być stosowana bezpośrednio, mając pierwszeństwo przed ustawami Kodeks postępowania cywilnego i Kodeks postępowania karnego.</u>
          <u xml:id="u-365.7" who="#FranciszekAdamczyk">Było to krótkie uzasadnienie.</u>
          <u xml:id="u-365.8" who="#FranciszekAdamczyk">Chciałbym również podkreślić, że w trakcie prac połączonych komisji nie było żadnej kontrowersji co do słuszności i konieczności ratyfikowania umowy. Była tylko kwestia tego, że jest troszkę późno, w związku z tym, że umowa była podpisana w 1998 r. Jednak w związku z tym, że nasza konstytucja wskazuje kilka trybów ratyfikacyjnych, wymagało to uzgodnień międzyresortowych, by zdecydować się na taki tryb, jaki obecnie proponuje rząd.</u>
          <u xml:id="u-365.9" who="#FranciszekAdamczyk">Ten tryb ratyfikacji jest również zgodny ze stanowiskiem Biura Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-365.10" who="#FranciszekAdamczyk">W imieniu połączonych komisji wnoszę, aby Sejm uchwalić raczył projekt ustawy z druku nr 3186 bez poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-366">
          <u xml:id="u-366.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-366.1" who="#StanisławZając">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-366.2" who="#StanisławZając">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-366.3" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Longina Pastusiaka w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-367">
          <u xml:id="u-367.0" who="#LonginPastusiak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Umowa między Rzecząpospolitą Polską a Mongolią o pomocy prawnej i stosunkach prawnych w sprawach cywilnych, rodzinnych, pracowniczych i karnych, która podpisana została w Warszawie 19 października 1998 r., jest kolejną umową, jaką rząd polski nowelizuje, zawartą 30 lat temu, jeszcze przez Polską Rzeczpospolitą Ludową z dawnymi państwami bloku radzieckiego. Dotychczasowa umowa z Mongolią pochodziła z 1971 r. i, podobnie jak umowy o pomocy prawnej zawarte wówczas z innymi państwami, musi być dostosowana do nowych realiów politycznych, a także prawnych. Choć Mongolia jest krajem odległym, mamy z nią stosunki dyplomatyczne, konsularne, gospodarcze, a także ruch osobowy. Po niefortunnej i moim zdaniem pochopnej decyzji rządu polskiego w 1993 r. o zamknięciu naszej placówki dyplomatycznej i handlowej obecnie Polska ma swoje przedstawicielstwo w stolicy Mongolii. Umowa, która jest przedmiotem naszej debaty, wprowadza wiele ułatwień procesowych dla obywateli obu państw, m.in. zwolnienie od kaucji, zwolnienie od kosztów. Równocześnie umowa zrównuje pod względem ochrony prawnej obywateli jednego państwa na terytorium drugiego. Sądy i prokuratury jednego państwa są w myśl umowy zobowiązane do udzielenia pomocy prawnej obywatelom drugiego państwa na wniosek oczywiście organów właściwych drugiego państwa.</u>
          <u xml:id="u-367.1" who="#LonginPastusiak">Warto również podkreślić, że umowa reguluje kwestię ekstradycji obywateli. Pragnę poinformować, że obywatel polski albo obywatele polscy, mówiąc w liczbie mnogiej, którzy weszliby w konflikt z prawem na terenie Mongolii i zostaliby na przykład skazani na karę więzienia przez tamtejsze sądy, mogą liczyć na odbycie kary w Polsce. Regulują to właśnie odpowiednie artykuły omawianej tutaj umowy o pomocy prawnej.</u>
          <u xml:id="u-367.2" who="#LonginPastusiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Polsko-mongolska umowa o pomocy prawnej i stosunkach prawnych zwiększa zakres ochrony prawnej obywateli obu państw na terytorium drugiego państwa. Jej ratyfikowanie przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej leży w interesie naszych obywateli. Dlatego też i posłanki, i posłowie Sojuszu Lewicy Demokratycznej, Klubu Parlamentarnego SLD będą głosować za uchwaleniem ustawy w druku nr 3186, bez poprawek. I, podobnie jak pan poseł sprawozdawca, również chciałbym jednak wyrazić zdziwienie, że debata ratyfikacyjna odbywa się niespełna 3 lata od czasu podpisania tej umowy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-368">
          <u xml:id="u-368.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-368.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Szweda w imieniu Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-369">
          <u xml:id="u-369.0" who="#StanisławSzwed">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tak jak moi poprzednicy również Klub Parlamentarny Akcji Wyborczej Solidarność będzie głosował za ratyfikacją umowy między Rzecząpospolitą Polską a Mongolią o pomocy prawnej i stosunkach prawnych w sprawach cywilnych, rodzinnych, pracowniczych i karnych. Są to uregulowania pozytywne, które będą oddziaływać na normalne stosunki pomiędzy naszymi dwoma krajami i ułatwią kontakty pomiędzy obywatelami oraz rozwiązywanie trudnych spraw prawnych, czy cywilnych, czy rodzinnych, w kontaktach między dwoma naszymi zaprzyjaźnionymi krajami. Klub będzie popierał sprawozdanie i będzie głosował za.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-370">
          <u xml:id="u-370.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-370.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Janusza Dobrosza w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-371">
          <u xml:id="u-371.0" who="#JanuszDobrosz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Wbrew obopólnym interesom po zmianie systemu i uzyskaniu niepodległości zarówno przez Polskę, jak i Mongolię, której zresztą zależność od Związku Radzieckiego była nieporównywalnie większa niż Polski Ludowej, stosunki między oboma państwami zostały poważnie wygaszone. Już dzisiaj zostało to powiedziane. Za poważny błąd Klub Parlamentarny PSL uważał likwidację polskiej ambasady w Ułan Bator. W czasie gdy wielkie potęgi Zachodu dynamicznie intensyfikowały swe stosunki z Mongolią, krajem rozległym, posiadającym olbrzymie zasoby surowców i poważne możliwości rozwoju gospodarczego, my akurat żeśmy robili odwrotnie. Zatem wszelkie próby nadania odpowiedniej rangi stosunkom pomiędzy naszymi krajami uważamy za krok w dobrym kierunku.</u>
          <u xml:id="u-371.1" who="#JanuszDobrosz">Omawiana dziś ustawa o ratyfikacji umowy między Rzecząpospolitą Polską a Mongolią o pomocy prawnej i stosunkach prawnych w sprawach cywilnych, rodzinnych, pracowniczych i karnych, podpisanej 19 października 1998 r., będzie zapewne ułatwiała nasze wzajemne kontakty, będzie sprzyjać tym kontaktom i obywatelom obu państw nie tylko w obszarze, który sama reguluje, bo po prostu najzwyczajniej w świecie inspiruje tego rodzaju kontakty. Umowa charakteryzuje się precyzyjnymi rozwiązaniami dotyczącymi ochrony prawnej obywateli jednego państwa na terytorium drugiego państwa. Upraszcza znacznie i ułatwia obsługę prawną, zwalnia dokumenty do legalizacji. Znacznym udogodnieniem wynikającym z umowy są zwolnienia od kaucji od kosztów. Podobnie się ma sprawa w obszarze skuteczności orzeczeń jednego państwa na terytorium drugiego państwa. To trzeba wyraźnie zaznaczyć. Za rozsądne należy również uznać możliwości wykonywania nieprawomocnych jeszcze orzeczeń alimentacyjnych. Pewną wątpliwość budzą regulacje dotyczące ekstradycji, ale i na tym polu należy uznać zasadność tych rozwiązań.</u>
          <u xml:id="u-371.2" who="#JanuszDobrosz">Biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności towarzyszące umowie, w przeciwieństwie do posła Pastusiaka z Sojuszu Lewicy Demokratycznej, tylko posłowie Klubu Parlamentarnego PSL, gdyż posłanek nie mamy, będą w pełni popierali tę ratyfikację i przekazanie prezydentowi odpowiednich kompetencji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-371.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-372">
          <u xml:id="u-372.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-372.1" who="#StanisławZając">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-372.2" who="#StanisławZając">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-372.3" who="#StanisławZając">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy jutro rano.</u>
          <u xml:id="u-372.4" who="#StanisławZając">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 16. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o działalności ubezpieczeniowej (druki nr 3232 i 3325).</u>
          <u xml:id="u-372.5" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Kazimierza Kaperę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-373">
          <u xml:id="u-373.0" who="#KazimierzKapera">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Komisji Finansów Publicznych mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o działalności ubezpieczeniowej, druk nr 3232.</u>
          <u xml:id="u-373.1" who="#KazimierzKapera">Senat Rzeczypospolitej Polskiej po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 21 czerwca br. ustawy o działalności ubezpieczeniowej wprowadził do ustawy 53 poprawki.</u>
          <u xml:id="u-373.2" who="#KazimierzKapera">Komisja Finansów Publicznych po rozpatrzeniu powyższej uchwały Senatu na posiedzeniu w dniu 21 sierpnia 2001 r. wnosi, aby wysoki Sejm raczył przyjąć wszystkie poprawki Senatu, z wyjątkiem poprawki nr 2, którą komisja proponuje odrzucić.</u>
          <u xml:id="u-373.3" who="#KazimierzKapera">Komisja proponuje również, aby poprawki: 1., 3.-5., 8. - 10., 17., 20., 21., 24., 31., 32., 34., 37., 38., 40., 42., 43. i 53. głosować łącznie ze względu na ich redakcyjny charakter. Następnie poprawki: 11. i 47.; 23., 25. i 45.; 26. i 27.; 35. i 48. oraz 44., 51. i 52., tak jak je wymieniłem w zestawieniach, poddać pod głosowanie również łącznie ze względu na merytoryczną ich spójność. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-374">
          <u xml:id="u-374.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-374.1" who="#StanisławZając">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-374.2" who="#StanisławZając">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-374.3" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Mieczysława Jedonia w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-375">
          <u xml:id="u-375.0" who="#MieczysławJedoń">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej przedstawić stanowisko odnośnie do uchwały Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie ustawy o działalności ubezpieczeniowej, druk nr 3232.</u>
          <u xml:id="u-375.1" who="#MieczysławJedoń">Senat Rzeczypospolitej Polskiej do tekstu uchwalonej przez Sejm ustawy wprowadził 53 poprawki. Zdecydowana większość z nich to zmiany o charakterze legislacyjnym i redakcyjnym, korygujące i precyzujące brzmienie przepisów ustawy. Z poprawek merytorycznych należy wymienić poprawkę dotyczącą przepisów w zakresie biegłej znajomości języka polskiego przez dwóch członków, w tym prezesa zarządu krajowego zakładu ubezpieczeń.</u>
          <u xml:id="u-375.2" who="#MieczysławJedoń">Duże znaczenie dla dalszego rozwoju rynku ubezpieczeniowego w Polsce ma poprawka nr 44 dokonująca zmiany w ustawie z dnia 16 listopada 2000 r. o zmianie ustawy o funduszach inwestycyjnych w zakresie wejścia w życie regulacji ograniczającej dopuszczalność używania oznaczenia „fundusz inwestycyjny”.</u>
          <u xml:id="u-375.3" who="#MieczysławJedoń">Popieramy także poprawkę dotyczącą daty wejścia ustawy w życie w dniu 1 lipca 2002 r. Ustawy uchwalone przez Sejm zawierają szereg uregulowań, w wypadku których z wielu względów pożądane jest jak najszybsze ich obowiązywanie. Niemniej długotrwałe prace najpierw w rządzie, później w Sejmie, jak również konieczność uzgodnienia i opracowania dużej liczby aktów wykonawczych spowodowały konieczność przesunięcia daty wejścia ustawy w życie. Uzasadnieniem dla takiej propozycji jest przede wszystkim fakt, że ustawy regulują materię dotyczącą ogółu obywateli i powinien zostać przewidziany odpowiedni okres vacatio legis, który pozwoli na zapoznanie się z nowymi aktami. Dotyczy to również zakładów ubezpieczeń.</u>
          <u xml:id="u-375.4" who="#MieczysławJedoń">Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej będzie głosował zgodnie ze sprawozdaniem Komisji Finansów Publicznych zawartym w druku nr 3325. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-376">
          <u xml:id="u-376.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-376.1" who="#StanisławZając">Głos zabierze pan poseł Henryk Dykty w imieniu Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-377">
          <u xml:id="u-377.0" who="#HenrykDykty">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność do uchwały Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie ustawy o działalności ubezpieczeniowej. Tak jak już powiedział pan poseł Jedoń, większość poprawek ma charakter redakcyjno-techniczny, więc odniosę się tylko do niektórych z nich, które komisja finansów, jak stwierdził poseł sprawozdawca pan Kazimierz Kapera, uznała za merytoryczne.</u>
          <u xml:id="u-377.1" who="#HenrykDykty">Mój klub jest przeciwny poprawce 2. Uważamy, iż kwestie prowadzenia marketingu i reklamy w zakresie świadczonych usług ubezpieczeniowych nie powinny być zawarte w tej ustawie. Myślę, że to dobrze, iż rząd zmienił swoje stanowisko i opowiada się za dopisaniem pkt. 9a. Dodam, że w całej tej sprawie chodzi o zwolnienie z podatku VAT.</u>
          <u xml:id="u-377.2" who="#HenrykDykty">Kolejna poprawka merytoryczna - poprawka 6. - wiąże się z nieprecyzyjnym zapisem sejmowym. Propozycja Senatu jest właściwsza. Oczywiście zawsze można postawić pytanie, czy dane statystyczne, o czym była również mowa na posiedzeniu komisji, nie byłyby wystarczające do zbierania składek. Podczas dyskusji w klubie uznaliśmy, że na dzień dzisiejszy taka możliwość nie istnieje i ten przepis należy przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-377.3" who="#HenrykDykty">Opowiadamy się również za poprawką 11., którą należy łączyć z poprawką 47. Przypomnę, iż zapis rządowy mówił, że co najmniej dwóch członków powinno znać biegle język polski. W trakcie prac sejmowych rozszerzono ten przepis na wszystkich członków zarządu. Senat uznał, iż jest to zbyt restrykcyjne, dlatego też została wniesiona poprawka. Dodam, że sprawa jest w dalszym ciągu kontrowersyjna, budzi wiele emocji, formułowane są różne opinie. Sądzę, że zapis mówiący o tym, że w dwójce, która ma znać biegle język polski, jest prezes, jest bardziej restrykcyjny niż zapis zawarty w projekcie, który wniósł rząd. Rozwiązanie to jest bardziej restrykcyjne niż rozwiązane zawarte w Prawie bankowym.</u>
          <u xml:id="u-377.4" who="#HenrykDykty">Popieramy również poprawkę nr 16, która dotyczy małych towarzystw ubezpieczeniowych. Obecnie w Polsce jest jedno takie towarzystwo. Ten temat również jest w części kontrowersyjny. Taki zapis zawarty był w wersji rządowej, ale został wykreślony w procesie legislacyjnym w Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-377.5" who="#HenrykDykty">Poprawka 19. także wzbudza pewne emocje i są to emocje uzasadnione. Nie można odmówić Senatowi racji co do argumentacji, iż jest niemożliwe zebranie wszystkich uprawnionych do głosowania. Są firmy ubezpieczeniowe, które mają 100 tys. członków, i takie, które mają 50 tys. członków. Jest niemożliwe, żeby ich wszystkich zebrać. Mówiąc żartem, byłaby to okazja do tego, by pobudować wielkie hale i być może później wykorzystać do spraw sportowych, żeby można było to zrealizować. Podchodząc do tego poważnie, trzeba powiedzieć, że nasuwa się pytanie, czy nie powinny tu być zastosowane pewne zasady, które są zawarte w Prawie spółdzielczym oraz w innych rozwiązaniach dotyczących instytucji delegatów, instytucji pełnomocnictwa. Dokładnie analizowaliśmy ten problem i na dziś wydaje nam się, że jednak tę poprawkę należy przyjąć, ponieważ faktycznie nie znajdujemy rozwiązania pomimo pewnych zastrzeżeń, które podnosiłem. Szczególnie biorąc pod uwagę rolników, to jest bardzo wielki problem i zrealizowanie tego byłoby praktycznie niemożliwe.</u>
          <u xml:id="u-377.6" who="#HenrykDykty">Będziemy popierać również poprawkę nr 25. Słuszna wydaje się argumentacja Senatu, iż nagłe rozpoczęcie działalności po jakiejś dłuższej przerwie może spowodować określone skutki, nawet negatywne. Dlatego też te zakłady, które nie rozpoczynają swojej działalności, powinny liczyć się z tym, że wygaśnie możliwość ich działalności.</u>
          <u xml:id="u-377.7" who="#HenrykDykty">Kolejna istotna poprawka to poprawka nr 28, która precyzyjnie przedstawia prawo danego kraju w sytuacji, gdy wystąpi spór. Wydaje nam się, że ta poprawka normuje to w sposób wystarczający.</u>
          <u xml:id="u-377.8" who="#HenrykDykty">Na koniec chciałbym stwierdzić, że Klub Parlamentarny Akcji Wyborczej Solidarność będzie głosował zgodnie ze stanowiskiem Komisji Finansów Publicznych. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-378">
          <u xml:id="u-378.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-378.1" who="#StanisławZając">Proszę pana posła Mirosława Pietrewicza o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-379">
          <u xml:id="u-379.0" who="#MirosławPietrewicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego przedstawię stanowisko klubu dotyczące uchwały Senatu w sprawie ustawy o działalności ubezpieczeniowej. Senat w swojej uchwale wniósł 53 poprawki do ustawy o działalności ubezpieczeniowej, przyjętej przez Sejm. Komisja Finansów Publicznych zaopiniowała pozytywnie 52 poprawki, a jedną zaopiniowała negatywnie. Mój klub nie podziela trzech rekomendacji Komisji Finansów Publicznych dotyczących poprawek nr 6, 11 i 19.</u>
          <u xml:id="u-379.1" who="#MirosławPietrewicz">Jeśli chodzi o poprawkę nr 6, to ma ona charakter merytoryczny i polega na tym, że zakłada, iż dane statystyczne gromadzone przez zakłady ubezpieczeniowe powinny być podstawą do ustalania składek ubezpieczeniowych. W brzmieniu uchwalonym przez Sejm mowa jest, iż te dane statystyczne są gromadzone w celu wykorzystania ich przy ustalaniu składek ubezpieczeniowych. W naszym przekonaniu sformułowanie Sejmu zawarte w ustawie sejmowej jest prawidłowe, ponieważ te dane statystyczne nie są wystarczające, aby na ich podstawie ustalić składki ubezpieczeniowe, natomiast są pomocne do ustalania składek i w takim tylko zakresie powinny być gromadzone.</u>
          <u xml:id="u-379.2" who="#MirosławPietrewicz">Jeśli chodzi o poprawkę nr 11, reguluje ona kwestie kryteriów, którym powinni odpowiadać członkowie zarządów zakładów ubezpieczeniowych. Senat proponuje, aby w odniesieniu do wymogu posiadania biegłej znajomości języka polskiego to kryterium miało zastosowanie tylko do dwóch członków zarządu, w tym do prezesa. Otóż nie podzielamy tej opinii, uważamy, że brzmienie przyjęte przez Sejm jest prawidłowe, ponieważ w naszym przekonaniu wszyscy członkowie zarządu zakładów ubezpieczeniowych powinni biegle znać język polski.</u>
          <u xml:id="u-379.3" who="#MirosławPietrewicz">Trzecia poprawka, co do której nie podzielamy pozytywnej opinii Komisji Finansów Publicznych, to jest poprawka 19. Odnosi się ona do walnych zgromadzeń towarzystw ubezpieczeń wzajemnych i podejmowania przez nie uchwał. W przyjętej przez Sejm ustawie jest postanowienie, że te uchwały powinny być podejmowane większością 3/4 głosów, przy obecności co najmniej połowy uprawnionych do głosowania. Tu pan poseł Dykty stwierdza, że to jest niemożliwe do przeprowadzenia. Otóż ustawa, o której dzisiaj dyskutujemy, o działalności ubezpieczeniowej, w innym artykule stanowi, iż członkowie TUW mogą być reprezentowani przez swoich pełnomocników, czyli przez delegatów. Zatem nie ma potrzeby gromadzenia wszystkich członków towarzystw ubezpieczeń wzajemnych tylko może być odpowiednia ich reprezentacja. Do tego nie są potrzebne żadne stadiony, olbrzymie hale sportowe czy coś takiego, tylko normalne sale. Tak właśnie, panie pośle, jak w odniesieniu do spółdzielczości, na którą pan się powoływał. W związku z tym nie widzimy tutaj żadnego merytorycznego kontrargumentu, który by przesądzał o odrzuceniu dotychczasowego stanowiska Sejmu w tej materii. Uważamy, że nie można dopuścić do sytuacji, którą tworzyć może poprawka Senatu, iż nieliczna grupa osób związanych z zarządem TUW będzie mogła podejmować decyzje jako walne zgromadzenie TUW i jednocześnie jako walne zgromadzenie TUW.</u>
          <u xml:id="u-379.4" who="#MirosławPietrewicz">W pozostałych przypadkach podzielamy opinię Komisji Finansów Publicznych. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-380">
          <u xml:id="u-380.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-380.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Wielowieyskiego w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-381">
          <u xml:id="u-381.0" who="#AndrzejWielowieyski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mój klub akceptuje poprawki przyjęte przez komisję. Ogromna większość z nich, jak to zostało już przedstawione Wysokiej Izbie, są to poprawki redakcyjne czy legislacyjne czyszczące i poprawiające tekst. Tak się jednak składa, że muszę zabrać głos tylko w jednej sprawie. Chodzi właśnie o poprawkę 19. do ustawy o działalności ubezpieczeniowej, o której mówił mój przedmówca pan poseł Pietrewicz. Ta sprawa jest istotna, ważna. Mianowicie rzeczywiście są przepisy, jest możliwy tryb reprezentowania bardzo licznych, w niektórych przypadkach sięgających dziesiątków tysięcy, członków towarzystw ubezpieczeniowych przez odpowiednią liczbę delegatów. W niektórych przypadkach, właśnie tych 2 czy 3 towarzystw, które mają wiele tysięcy członków, oznacza to bardzo dużą liczbę delegatów, idącą co najmniej w setki. Jednakże w praktyce to nie zdaje egzaminu, w każdym razie powoduje duże trudności. W pełni rozumiem i uważam, że należy z całą powagą rozważyć problem, czy nie będzie tutaj ze strony zarządów jakiegoś nadużycia zaufania tych tysięcy członków i podejmowania decyzji sprzecznych z ich interesami.</u>
          <u xml:id="u-381.1" who="#AndrzejWielowieyski">Otóż w przypadku naruszenia obowiązujących przepisów dotyczących informowania członków o zebraniu czy problemach walnego zebrania, jeżeli nie zostały dopełnione formalności i odpowiedni tryb zawiadamiania, który jest ustalony, nie został wykonany, wtedy się skarży. Członkowie, jeden czy wielu, skarżą zarząd o złamanie prawa. Można tego dochodzić, sprawa w każdym razie jest tutaj dość bezpieczna. W każdym razie jest oczywiste, że muszą być przestrzegane zasady informowania i zapraszania członków na te walne zebrania. Natomiast jeśli chodzi o praktykę, to przecież to jest dość oczywiste, że jeżeli mam do czynienia z kilkudziesięcioma tysiącami członków - w przypadku tego wielkopolskiego towarzystwa jest to 25 tysięcy - dopilnowanie, żeby ta zwykła większość, połowa uprawnionych, stawiła się na głosowanie, jest rzeczywiście istotnie trudne i może blokować wszelką możliwość podejmowania decyzji przez organy zarządu tych instytucji.</u>
          <u xml:id="u-381.2" who="#AndrzejWielowieyski">Tak więc sądzę, że propozycja Senatu jest racjonalna i jestem przekonany, że istnieją dostateczne środki prawne, aby w przypadku zagrożenia jakimś nadużyciem ze strony zarządu czy tej mniejszości, która o czymś decyduje, sobie wyjaśnić, czy rzeczywiście była dokonana jakaś manipulacja, która uniemożliwiła członkom wzięcie udziału czy podejmowanie decyzji. Natomiast obawiam się, że przy pomocy takiego jednego czy drugiego rygorystycznego przepisu nie zmuszę tych członków nie tylko do przybycia na zebranie, ale również do powołania w odpowiednim trybie tych delegatów, którzy powinni reprezentować interesy większości. Sądzę więc, że ta poprawka Senatu powinna zostać przyjęta. Dziękuję za uwagę. Jeśli chodzi o wszystkie pozostałe poprawki, popieramy decyzje komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-382">
          <u xml:id="u-382.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-382.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Wojciecha Arkuszewskiego w imieniu Klubu Parlamentarnego Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-383">
          <u xml:id="u-383.0" who="#WojciechArkuszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zasadniczo popieramy poprawki Senatu i stanowisko komisji. Streściłbym to krótko, bo jest późna pora. Oczywiście Sejm zrobił błąd, usiłując skasować podstawy prawne do działalności małych towarzystw ubezpieczeń wzajemnych, które są bardzo ważną formą, chociaż być może mało w Polsce rozwiniętą, i Senat słusznie ten błąd poprawił.</u>
          <u xml:id="u-383.1" who="#WojciechArkuszewski">Oczywiście jedna poprawka Senatu jest także oczywistym błędem. Próba uznania marketingu i reklamy w zakresie ubezpieczeń za czynność ubezpieczeniową jest takim klasycznym nieporozumieniem. Podobne stanowisko przyjęła Komisja Finansów Publicznych, my się z nią zgadzamy.</u>
          <u xml:id="u-383.2" who="#WojciechArkuszewski">Tylko jedna rzecz wydała mi się dziwna w trakcie tej debaty, że, proszę państwa, być może nie można wprowadzać wymogu znajomości języka polskiego w stosunku do wszystkich członków zarządu, jednak nie jest to takie oczywiste. Myślałem, że w Wysokiej Izbie kogoś to jednak zdziwi, że ktoś uzna, że warto pobronić trochę języka polskiego. Tego głosu mi w tej debacie zabrakło. Jest tak, że oczywiście na całym świecie, w gospodarce i finansach szczególnie, zwycięża język angielski i oczywiście on jest bardzo potrzebny, ale obrona języka francuskiego przez Francuzów przy pomocy dość rygorystycznych przepisów prawnych okazała się jednak skuteczna. Upłynęło kilkanaście lat od roku 1989. Jest pytanie: Czy mamy wolę obrony języka polskiego? Mamy wątpliwości, czy ta sprawa powinna przejść przynajmniej bez znaku zapytania przez tę Izbę. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-384">
          <u xml:id="u-384.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-384.1" who="#StanisławZając">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-384.2" who="#StanisławZając">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-384.3" who="#StanisławZając">Do głosowania nad uchwałą Senatu przystąpimy jutro rano.</u>
          <u xml:id="u-384.4" who="#StanisławZając">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 17. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym (druki nr 3233 i 3326).</u>
          <u xml:id="u-384.5" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Kazimierza Kaperę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-385">
          <u xml:id="u-385.0" who="#KazimierzKapera">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Następną ustawą z grupy tzw. ustaw ubezpieczeń gospodarczych jest ustawa o pośrednictwie ubezpieczeniowym, która była rozpatrzona przez Senat dnia 19 lipca br. Senat po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 21 czerwca 2001 r. ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym wprowadził do ustawy 35 poprawek; druk nr 3233. Komisja Finansów Publicznych po rozpatrzeniu na posiedzeniu w dniu 21 sierpnia br. uchwały Senatu wnosi, aby Wysoki Sejm raczył przyjąć wszystkie poprawki Senatu do powyższej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-386">
          <u xml:id="u-386.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-386.1" who="#StanisławZając">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-386.2" who="#StanisławZając">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-386.3" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Mieczysława Jedonia w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-387">
          <u xml:id="u-387.0" who="#MieczysławJedoń">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej przedstawić stanowisko odnośnie do uchwały Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym, druk nr 3233.</u>
          <u xml:id="u-387.1" who="#MieczysławJedoń">Senat Rzeczypospolitej Polskiej do uchwalonej przez Sejm ustawy wprowadził do jej tekstu 33 poprawki, gdzie zdecydowana większość z nich to zmiany o charakterze legislacyjnym i redakcyjnym, korygujące i precyzujące zapisy ustawy. Z poprawek merytorycznych należy wymienić poprawkę dotyczącą sprecyzowania, jakie czynności wykonuje Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego po powzięciu informacji, że agent ubezpieczeniowy w czasie kontroli przez urząd skarbowy nie przedstawił dowodu zawarcia umowy ubezpieczenia OC. Również bardzo ważna jest poprawka 34. Przepis art. 10 wprowadza postanowienia projektu dyrektywy w sprawie pośrednictwa ubezpieczeniowego. Jego wejście w życie w stosunku do obowiązującego OC, o którym mowa, powinno nastąpić nie wcześniej niż w dniu wstąpienia Polski do Unii Europejskiej. Brak przepisu przejściowego spowoduje niemożność dalszego prowadzenia działalności agencyjnej przez ogromną liczbę podmiotów, które obecnie taką działalność prowadzą.</u>
          <u xml:id="u-387.2" who="#MieczysławJedoń">Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej będzie głosował zgodnie ze sprawozdaniem Komisji Finansów Publicznych, zawartym w druku nr 3326. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-388">
          <u xml:id="u-388.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-388.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Henryka Dyktego w imieniu klubu Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-389">
          <u xml:id="u-389.0" who="#HenrykDykty">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność do uchwały Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym. Odniosę się tylko do dwóch poprawek merytorycznych, które, według naszego klubu, są bardzo istotne, trzecia również, o której mówił pan poseł, poprawka nr 34, ale nie będę o niej mówił, ponieważ mamy podobne stanowisko.</u>
          <u xml:id="u-389.1" who="#HenrykDykty">Jeżeli chodzi o pierwszą poprawkę, poprawkę nr 5., będziemy ją popierać, jest to doprecyzowanie czynności, jakie ma wykonywać komisja. Uważamy również za słuszną poprawkę 21., gdzie jasno precyzuje się kto powołuje członków komisji egzaminacyjnej dla brokerów ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych. Tego brakowało w wersji sejmowej, w tej chwili Senat to uzupełnił. Nad pozostałymi poprawkami będziemy głosować zgodnie z tym, co przyjęła Komisja Finansów Publicznych, czyli przyjmujemy wszystkie poprawki. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-390">
          <u xml:id="u-390.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-390.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Mirosława Pietrewicza w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-391">
          <u xml:id="u-391.0" who="#MirosławPietrewicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego, w imieniu którego przemawiam, popiera rekomendację Komisji Finansów Publicznych odnośnie do poprawek Senatu do ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym, druk nr 3233.</u>
          <u xml:id="u-391.1" who="#MirosławPietrewicz">Spośród 35 poprawek olbrzymia większość to są poprawki redakcyjno-legislacyjne i nie budzą one żadnej wątpliwości. Jeśli chodzi natomiast o kilka poprawek merytorycznych, były one tutaj przedmiotem już prezentacji, nie ma właściwie potrzeby dodawania niczego nowego. Korzystając jednak z tego, że zabieram głos, chciałem zwrócić uwagę czy poinformować pana posła Arkuszewskiego, że w swoim wystąpieniu w poprzednim punkcie porządku obrad właśnie zakwestionowałem poprawkę Senatu zawężającą wymagania co do znajomości języka polskiego członków zarządów towarzystw ubezpieczeniowych i zapowiedziałem, że klub mój będzie głosował przeciwko tej poprawce, to znaczy za utrzymaniem większych wymogów sformułowanych w tekście ustawy przyjętej przez Sejm. Dziękuję, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-392">
          <u xml:id="u-392.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-392.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Wojciecha Arkuszewskiego w imieniu Klubu Parlamentarnego Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-393">
          <u xml:id="u-393.0" who="#WojciechArkuszewski">Tak, ja wiem, że pan poseł to powiedział, ale tak było miękko, że wydawało mi się, że być może warto to powiedzieć wyraźniej. Oczywiście w tym punkcie klub Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego będzie głosował razem z Komisją Finansów Publicznych. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-394">
          <u xml:id="u-394.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-394.1" who="#StanisławZając">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-394.2" who="#StanisławZając">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-394.3" who="#StanisławZając">Do głosowania nad uchwałą Senatu przystąpimy jutro rano.</u>
          <u xml:id="u-394.4" who="#StanisławZając">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 18. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych (druki nr 3234 i 3327).</u>
          <u xml:id="u-394.5" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Kazimierza Kaperę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-395">
          <u xml:id="u-395.0" who="#KazimierzKapera">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-395.1" who="#KazimierzKapera">Komisja Finansów Publicznych po rozpatrzeniu powyższej uchwały na posiedzeniu w dniu 21 sierpnia br. wnosi, aby Wysoki Sejm raczył przyjąć wszystkie poprawki zgłoszone przez Senat, a dotyczy to 19 poprawek. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-396">
          <u xml:id="u-396.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-396.1" who="#StanisławZając">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-396.2" who="#StanisławZając">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-396.3" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Mieczysława Jedonia w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-397">
          <u xml:id="u-397.0" who="#MieczysławJedoń">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej przedstawić stanowisko odnośnie do uchwały Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych (druk nr 3234).</u>
          <u xml:id="u-397.1" who="#MieczysławJedoń">Senat Rzeczypospolitej Polskiej do uchwalonej przez Sejm ustawy wprowadził 19 poprawek. Znacząca większość, bo aż 15 poprawek, to zmiany redakcyjne i korygujące. 4 poprawki są merytoryczne i dotyczą m.in. kwestii dopłat z budżetu państwa do składek płaconych przez rolników w ubezpieczeniu upraw rolnych od skutków zdarzeń losowych oraz poprawka nr 17, która ma na celu skorelowanie zapisu z art. 5 i 10 ustawy o usługach turystycznych.</u>
          <u xml:id="u-397.2" who="#MieczysławJedoń">Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej będzie głosował zgodnie ze sprawozdaniem Komisji Finansów Publicznych, zawartym w druku nr 3327. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-398">
          <u xml:id="u-398.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-398.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Henryka Dyktego w imieniu Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-399">
          <u xml:id="u-399.0" who="#HenrykDykty">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiam stanowisko Klubu Parlamentarnego Akcja Wyborcza Solidarność w sprawie uchwały Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-399.1" who="#HenrykDykty">Chciałbym na wstępie powiedzieć, że klub nasz będzie głosował zgodnie ze stanowiskiem Komisji Finansów Publicznych. Odniosę się tylko do dwóch poprawek - do poprawki 8. i do poprawki 18.</u>
          <u xml:id="u-399.2" who="#HenrykDykty">Jeżeli chodzi o poprawkę 8., to chciałbym przypomnieć, iż w Sejmie przepis ten wprowadzono pomimo sprzeciwu rządu. Rząd wtedy szacował, że koszty wprowadzenia tego zapisu będą wynosiły ok. 200 mln zł i będzie on przez to praktycznie niewykonalny. Poza tym ustawa w swoim tytule mówi o obowiązkowych ubezpieczeniach, dlatego też dodanie rozdziału o ubezpieczeniach nieobowiązkowych byłoby, myślę, wbrew duchowi tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-399.3" who="#HenrykDykty">Jeśli chodzi o zmianę 18., to polega ona na skreśleniu wyrazów „18 miesięcy” i wpisanie w to miejsce „12 miesięcy”. Jest to uzasadnione przesunięcie wejścia w życie ustawy o pół roku. Krótko mówiąc, dzięki takiemu zapisowi będziemy mogli po prostu równolegle wyjeżdżać za granicę i nie używać zielonych kart. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-400">
          <u xml:id="u-400.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-400.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Mirosława Pietrewicza w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-401">
          <u xml:id="u-401.0" who="#MirosławPietrewicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego, w którego imieniu mam zaszczyt przemawiać, popiera 18 spośród 19 poprawek Senatu do ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-401.1" who="#MirosławPietrewicz">Mój klub nie zgadza się natomiast na poparcie poprawki 8., która polega na wykreśleniu art. 72, wprowadzającego korzystne warunki ubezpieczenia upraw rolnych dla rolników, którzy zawieraliby kompleksowe umowy ubezpieczenia OC i ubezpieczenia budynków rolniczych. Uważamy, że to rozwiązanie, które proponuje Senat, jest dla rolników prowadzących produkcję roślinną wielce niekorzystne. Chciałem też poinformować Wysoki Sejm, że Federacja Związku Producentów Rolnych, zrzeszająca 18 krajowych rolniczych związków branżowych, wydała oświadczenie wyrażające dezaprobatę dla tej poprawki Senatu, dotyczącej zawierania umów ubezpieczenia dobrowolnego z tytułu szkód wyrządzonych w uprawach rolnych.</u>
          <u xml:id="u-401.2" who="#MirosławPietrewicz">Informując o tym, informuję jednocześnie, że uważamy za słuszne podtrzymanie stanowiska Sejmu w tym względzie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-402">
          <u xml:id="u-402.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-402.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Wojciecha Arkuszewskiego w imieniu Klubu Parlamentarnego Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-403">
          <u xml:id="u-403.0" who="#WojciechArkuszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Stronnictwo Konserwatywno-Ludowe będzie popierać stanowisko komisji we wszystkich punktach z wyjątkiem punktu 8. Jesteśmy za podtrzymaniem stanowiska Sejmu, jeżeli chodzi o dofinansowanie dobrowolnych ubezpieczeń upraw rolnych od skutków zdarzeń losowych.</u>
          <u xml:id="u-403.1" who="#WojciechArkuszewski">Chodzi o to, że sytuacja na wsi jest rzeczywiście ciężka, a nieubezpieczenie upraw naraża rolników na ryzyko bardzo poważnych strat. Ubezpieczenie jest kosztowne, a trzeba zachęcić rolników do ubezpieczania się, pewna pomoc budżetu jest więc w tym wypadku właściwa. Rozumiemy potrzebę cięć budżetowych, zasadniczo ją popieramy, dobrze byłoby jednak w pewnym zakresie chronić rolnictwo przed tymi cięciami i pamiętać, że sytuacja na wsi jest gorsza niż w mieście. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-404">
          <u xml:id="u-404.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-404.1" who="#StanisławZając">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-404.2" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów pana Rafała Zagórnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-405">
          <u xml:id="u-405.0" who="#RafałZagórny">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Spośród 107 poprawek zgłoszonych przez Senat do wszystkich trzech ustaw rząd, podobnie jak Komisja Finansów Publicznych, popiera 106 poprawek. W związku z tym pozwolę sobie powiedzieć kilka zdań o tej jednej jedynej, której zarówno komisja, jak i rząd nie popierają. Chodzi mianowicie o poprawkę, która spowodowałaby, że działalność marketingowa, działalność w zakresie promocji, reklamy i czynności ubezpieczeniowe byłyby traktowane tak samo, jak działalność ubezpieczeniowa. Tej poprawki nie popieramy i opinię tę podzieliła Komisja Finansów Publicznych. Chodzi o to, że poprawka Senatu spowodowałaby z jednej strony zwolnienie działalności promocyjnej, marketingowej z VAT, czyli sprowadzenie takiej działalności do pozycji czystej działalności ubezpieczeniowej, z drugiej strony zaś spowodowałaby ona nierówność - może inaczej - jednocześnie spowodowałaby nierówność podmiotów, które prowadzą marketing, promocję w każdym innym zakresie i równocześnie marketing, promocję w zakresie czynności ubezpieczeniowych. W tej sytuacji jedna działalność byłaby opodatkowana VAT, a druga - nie.</u>
          <u xml:id="u-405.1" who="#RafałZagórny">To powoduje, że rząd jest zdecydowanie przeciwny tej poprawce. Komisja Finansów Publicznych uznała argumentację rządu i przychyliła się do tego, aby jej nie przyjmować. Wszystkie pozostałe 106 poprawek, które w znaczącej części są poprawkami natury wyjaśniającej, legislacyjnej, prawnej, językowej, ale również gdzieniegdzie merytorycznej, rząd popiera i dziękuje posłom Komisji Finansów Publicznych oraz wszystkim innym posłom i senatorom, którzy byli zaangażowani w bardzo długie prace nad tymi trzema ustawami. Bardzo serdecznie dziękuję w imieniu rządu i mam nadzieję, że Wysoka Izba raczy uchwalić pakiet tych ustaw. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-406">
          <u xml:id="u-406.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-406.1" who="#StanisławZając">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-406.2" who="#StanisławZając">Do głosowania nad uchwałą Senatu przystąpimy jutro rano.</u>
          <u xml:id="u-406.3" who="#StanisławZając">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 19. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Skarbu Państwa, Uwłaszczenia i Prywatyzacji oraz Komisji Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zasadach zbywania mieszkań będących własnością przedsiębiorstw państwowych, niektórych spółek handlowych z udziałem skarbu państwa, państwowych osób prawnych oraz niektórych mieszkań będących własnością skarbu państwa (druki nr 3282 i 3321).</u>
          <u xml:id="u-406.4" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Stanisława Szweda.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-407">
          <u xml:id="u-407.0" who="#StanisławSzwed">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji: Skarbu Państwa, Uwłaszczenia i Prywatyzacji oraz Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej przedstawiam sprawozdanie o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zasadach zbywania mieszkań będących własnością przedsiębiorstw państwowych, niektórych spółek handlowych z udziałem skarbu państwa, państwowych osób prawnych oraz niektórych mieszkań będących własnością skarbu państwa.</u>
          <u xml:id="u-407.1" who="#StanisławSzwed">Senat zaproponował trzy poprawki, z czego komisja dwie proponuje przyjąć, a jedną odrzucić. Pierwsza poprawka dotyczy właściwie tylko kwestii zmiany zapisu w ustawie z PKP na PKP SA. Druga poprawka proponuje przywrócić przedłożenie z ustawy sejmowej. W Sejmie zaproponowaliśmy skreślenie w art. 6 ust. 2 mówiącego, że do okresu pracy, od którego zależy pomniejszenie ceny sprzedaży, wlicza się również okres pracy w podmiotach utworzonych z zakładów i jednostek organizacyjnych wydzielonych z przedsiębiorstw po 1 sierpnia 1990 r. W Sejmie zaproponowaliśmy skreślić ten przepis, żeby umożliwić szerszy zakres stosowania tej ustawy. W Senacie prawnicy jednak stwierdzili, że ta zmiana wpłynie niekorzystnie na rozwiązywanie spraw sprzedaży mieszkań, dlatego Senat proponuje, żebyśmy jednak utrzymali przedłożenie sejmowe i jest za skreśleniem tej zmiany.</u>
          <u xml:id="u-407.2" who="#StanisławSzwed">Trzecia zmiana dotyczy objęcia tą ustawą również zasobów mieszkań zakładowych Lasów Państwowych. Senat chciał tutaj zastosować podobne regulacje jak w ustawie o mieszkaniach zakładowych, czyli te same preferencje. Komisje jednak odrzuciły tę propozycję. Przyczyną było to, że wszyscy zgadzamy się, że powinny być podobne regulacje, Senat jednak nie zaproponował w tej ustawie zmiany przepisów w obecnie obowiązującej ustawie o Lasach Państwowych, która również reguluje kwestie sprzedaży mieszkań, tylko na gorszych warunkach. Stąd komisje zdecydowały się odrzucić poprawkę Senatu.</u>
          <u xml:id="u-407.3" who="#StanisławSzwed">W imieniu połączonych komisji wnoszę o przyjęcie dwóch poprawek i odrzucenie jednej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-408">
          <u xml:id="u-408.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-408.1" who="#StanisławZając">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-408.2" who="#StanisławZając">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-408.3" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu panią poseł Ewę Janik w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-409">
          <u xml:id="u-409.0" who="#EwaJanik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu SLD wobec poprawek Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zasadach zbywania mieszkań będących własnością przedsiębiorstw państwowych, niektórych spółek handlowych z udziałem skarbu państwa, państwowych osób prawnych oraz niektórych mieszkań będących własnością skarbu państwa.</u>
          <u xml:id="u-409.1" who="#EwaJanik">Tak jak mówił pan poseł sprawozdawca, są trzy poprawki. Dwie pierwsze, o charakterze czysto porządkowym, mój klub popiera. Co do trzeciej poprawki - podobnie jak przedkładają to komisje - będziemy wnosić o jej odrzucenie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-410">
          <u xml:id="u-410.0" who="#StanisławZając">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-410.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Szweda w imieniu Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-411">
          <u xml:id="u-411.0" who="#StanisławSzwed">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mój klub, klub Akcji Wyborczej Solidarność, będzie głosował za przyjęciem wszystkich trzech poprawek, również poprawki 3., czyli za przyznaniem możliwości zakupu po preferencyjnych cenach, na podobnych zasadach, mieszkań Lasów Państwowych. Uważamy, że ta ustawa, która wchodzi później w życie, stosuje równe zasady, zarówno w odniesieniu do mieszkań zakładowych, jak i mieszkań wojskowych. Znowelizowaliśmy to również w ustawie o PKP, gdzie też wprowadzamy te same zasady. Sądzimy, że jeśli chodzi o Lasy Państwowe, także powinniśmy podobną zasadę utrzymać. Uważamy, że zastrzeżenia prawne, że te ustawy będą się nakładać, nie są zasadne, dlatego mój klub będzie popierał wszystkie trzy poprawki. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-412">
          <u xml:id="u-412.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-412.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Pawła Bryłowskiego w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-413">
          <u xml:id="u-413.0" who="#PawełBryłowski">Szanowny Panie Marszałku! Szanowne Panie Posłanki i Szanowni Panowie Posłowie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności mam zaszczyt i przyjemność przedstawić nasze stanowisko w sprawie uchwały Senatu Rzeczypospolitej dotyczącej poprawek w ustawie pod nazwą: zmiana ustawy o zasadach zbywania mieszkań będących własnością przedsiębiorstw państwowych itd. (to dłuższa nazwa). Przedmiot tej sprawy, który wielokrotnie wraca pod obrady parlamentu, regulowany jest cząstkowo, ciągle okazuje się, że pojawiają się nowe problemy. Tak też się stało w przypadku tejże zmiany.</u>
          <u xml:id="u-413.1" who="#PawełBryłowski">Senat przedstawił, tak jak moi szanowni przedmówcy już informowali, trzy poprawki, z których pierwsza dotyczy formalnej konsekwencji zmiany statusu Polskich Kolei Państwowych i jako taka jest oczywistością.</u>
          <u xml:id="u-413.2" who="#PawełBryłowski">Druga poprawka wynika z konieczności naprawy naszej omyłki, to znaczy przywrócenia zasad dotyczących następców, pracowników tych firm, które po roku 1990 zmieniły swój status. Ta dzisiejsza zmiana polega na tym, aby ci pracownicy również mogli korzystać z dobrodziejstw naszej noweli.</u>
          <u xml:id="u-413.3" who="#PawełBryłowski">Trzecia zmiana dotyczy zapewnienia również pracownikom Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe możliwości skorzystania z dobrodziejstwa ustawy dotyczącej mieszkań zakładowych. Wątpliwości, o których mówił przed chwilą mój przedmówca, i które, jak myślę, spowodowały, że pani posłanka z SLD zgłosiła wniosek o odrzucenie tej poprawki, tzn. wątpliwości dotyczące nieuregulowania do końca sprawy w ustawie o lasach państwowych, naszym zdaniem, nie są tutaj aż tak wielką przeszkodą do tego, aby rozciągnąć również obowiązywanie tej ustawy na pracowników tegoż przedsiębiorstwa, uznając, że ustawa późniejsza według ogólnych zasad uchylałaby inne sprzeczne z tą ustawą postanowienia ustawy wcześniejszej. Stąd również będziemy głosowali za tą poprawką i w tej sytuacji mamy nadzieję, że nie będzie trzeba wracać po raz już trzeci do tej samej ustawy, aby ją udoskonalać. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-414">
          <u xml:id="u-414.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-414.1" who="#StanisławZając">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-414.2" who="#StanisławZając">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-414.3" who="#StanisławZając">Do głosowania nad ustawą Senatu przystąpimy jutro rano.</u>
          <u xml:id="u-414.4" who="#StanisławZając">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów porządku dziennego w dniu dzisiejszym.</u>
          <u xml:id="u-414.5" who="#StanisławZając">Informuję, że zgłosili się posłowie w celu ogłoszenia oświadczeń poselskich: pani Ewa Tomaszewska i panowie posłowie Jan Kulas i Tadeusz Wrona. Nikt więcej się nie zgłasza? Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-414.6" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Kulasa z Akcji Wyborczej Solidarność i wygłoszenie oświadczenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-415">
          <u xml:id="u-415.0" who="#JanKulas">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pragnę poświęcić dzisiejsze oświadczenie w mojej ocenie niezwykle ważnej ustawie, nad którą Sejm dzisiaj debatował, a mianowicie rządowemu projektowi ustawy Kodeks morski i jednocześnie rządowemu projektowi ustawy przepisy wprowadzające. Obowiązki w Komisji Finansów Publicznych uniemożliwiły mi zabranie głosu we wcześniejszym terminie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-415.1" who="#JanKulas">Panie i Panowie Posłowie! Tematyka morska dość często gościła podczas pracy, podczas obrad Sejmu tej kadencji. Pragnę przypomnieć, z wielu ważnych ustaw dla gospodarki morskiej, dla Pomorza Gdańskiego, te, które uchwalaliśmy w ostatnim okresie, a więc: ustawa o portach i przystaniach morskich, ustawa o bezpieczeństwie morskim i dwie ustawy prorybackie, tzn. ustawa o rybołówstwie i ustawa o regulacji rynku rybnego.</u>
          <u xml:id="u-415.2" who="#JanKulas">W dniu dzisiejszym parlament udzielił wsparcia dwom kolejnym ustawom. Ustawa Kodeks morski nie jest pospolitą ani zwykłą ustawą. Jest to rzeczywiście ustawa o charakterze w jakimś sensie zasadniczym, ustawa natury kodeksowej. Zawartość tej ustawy potwierdza tę opinię. Ustawa zawiera 360 artykułów, 10 tytułów, wiele działów i rozdziałów. Z ważniejszych części składowych tej ustawy, myślę, że warto wymienić właśnie te części główne, a więc tytuły, bo takie jest nazewnictwo w tej ustawie:</u>
          <u xml:id="u-415.3" who="#JanKulas">— tytuł I — przepisy ogólne,</u>
          <u xml:id="u-415.4" who="#JanKulas">— tytuł II — statek morski,</u>
          <u xml:id="u-415.5" who="#JanKulas">— tytuł III — kapitan statku,</u>
          <u xml:id="u-415.6" who="#JanKulas">— tytuł IV — prawa rzeczowe,</u>
          <u xml:id="u-415.7" who="#JanKulas">— tytuł V — ograniczenie odpowiedzialności za roszczenia morskie,</u>
          <u xml:id="u-415.8" who="#JanKulas">— tytuł VI — umowy.</u>
          <u xml:id="u-415.9" who="#JanKulas">Umowy to prawdopodobnie najważniejsza część tej ustawy. Jestem nawet o tym przekonany, bo ta część obejmuje blisko 146 artykułów, a więc niemalże połowę tekstu tejże ustawy Kodeks morski. Tytuł: Umowy zawiera określenie następujących kwestii: przewóz ładunków, przewóz pasażerów, czarter na czas, usługi agencyjne, usługi maklerskie, usługi holownicze, usługi pilotowe, ratownictwo morskie. Ratownictwo morskie zostało starannie opisane w 18 artykułach. Tytuł VII dotyczy wypadków morskich. Tej doniosłej kwestii poświęcono kolejne 41 artykułów. Tytuł VIII mówi o ubezpieczeniach morskich, jest to też jeden z ważniejszych rozdziałów tejże ustawy. Dział I tejże części mówi o umowie ubezpieczenia morskiego, dział II dotyczy wykonania umowy ubezpieczenia. Tytuł IX ustawy Kodeks morski określa postępowanie w sprawach związanych z ograniczeniem odpowiedzialności za roszczenia morskie i dochodzenia roszczeń z tytułu szkód spowodowanych zanieczyszczeniem przez statki. I ostatni, dziesiąty tytuł - przepisy kolizyjne.</u>
          <u xml:id="u-415.10" who="#JanKulas">Panie i panowie, miałem okazję przeprowadzić konsultacje w Klubie Parlamentarnym Akcji Wyborczej Solidarność na temat rangi i znaczenia Kodeksu morskiego. Kodeks morski cieszy się pełnym poparciem naszego klubu, ponieważ jest to jedna z kluczowych ustaw, która wpisuje się w ważną kwestię - w całokształt uregulowania prawnego spraw związanych z żeglugą morską, bo te kwestie generalnie są w ustawie określone. Spośród tylko nielicznych kwestii szczegółowych chciałbym zwrócić uwagę, że w kodeksie podano wiele definicji. Między innymi w art. 3 powiedziano, że Kodeks morski stosuje się do morskich statków handlowych. Przytoczono tutaj oczywiście najbardziej podstawową definicję, że statek morski jest to każde urządzenie pływające lub używane do żeglugi morskiej. Z innych definicji warto jeszcze zwrócić uwagę na określenie zawarte w art. 7: „armatorem jest ten, kto we własnym imieniu uprawia żeglugę statkiem morskim, własnym lub cudzym”. Może jeszcze przyjrzyjmy się art. 9: „żeglugę pod polską banderą może uprawiać tylko statek o polskiej przynależności”. W art. 11 konsekwentnie zapisano, że statek o polskiej przynależności jest obowiązany podnieść polską banderę.</u>
          <u xml:id="u-415.11" who="#JanKulas">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pragnę podkreślić, że do ustaw: Kodeks morski i Przepisy wprowadzające ustawę Kodeks morski nie zgłoszono żadnych poprawek i uwag. To pokazuje, że w sprawach najistotniejszych dla kraju jest możliwa zgoda i szeroko pojęta solidarność merytoryczna. Ufam, iż jutro, najdalej pojutrze ustawy: Kodeks morski i Przepisy wprowadzające (...) zostaną przyjęte. Dla mojego woj. pomorskiego to ustawy niezwykle ważne, bowiem woj. pomorskie, ziemia gdańska, to chyba najbardziej morskie ze wszystkich województw.</u>
          <u xml:id="u-415.12" who="#JanKulas">Na koniec chciałbym powiedzieć: Dziękuję tym wszystkim parlamentarzystom, którzy wyrazili poparcie i współdziałanie w tychże ustawach Kodeks morski i Przepisy wprowadzające ustawę Kodeks morski. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-416">
          <u xml:id="u-416.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-416.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu panią poseł Ewę Tomaszewską z Akcji Wyborczej Solidarność i wygłoszenie oświadczenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-417">
          <u xml:id="u-417.0" who="#EwaTomaszewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pismem z 16 lipca br. rząd zwrócił się do pana Macieja Płażyńskiego, marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, o podjęcie działań na rzecz sfinalizowania prac legislacyjnych nad najważniejszymi dla realizacji polityki rządu projektami ustaw. Na str. 7 przesłanego wykazu wyszczególniono projekt ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (druk nr 1434). Zaciemnione pole sygnalizowało szczególną wagę projektu. Przypomnę, że regulacja ustawowa w tym zakresie wymagana jest przez konstytucję. W trakcie spotkania w tej sprawie przedstawicieli prezydiów komisji z panem premierem, zorganizowanego u pana marszałka, pan premier wśród innych ustaw wskazał właśnie tę jako ważną, taką, która powinna być uchwalona w tej kadencji. Stąd dzisiejszą wypowiedź pana marszałka zaprzeczającą, że ustawa o minimalnym wynagrodzeniu za pracę jest na liście projektów rządowych, których uchwalenie uznano za niezbędne, i sprzeciw wobec skierowania jej do drugiego czytania, mimo przygotowania sprawozdania przez Komisję Polityki Społecznej (druk nr 3261), uważam za niezrozumiałe. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-418">
          <u xml:id="u-418.0" who="#StanisławZając">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-418.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Wronę z Akcji Wyborczej Solidarność i wygłoszenie oświadczenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-419">
          <u xml:id="u-419.0" who="#TadeuszWrona">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! 21 sierpnia tego roku w Lublinie rozpoczęło się polsko-litewskie forum samorządowe pod hasłem „Samorządy Polski i Litwy w obliczu integracji z Unią Europejską”. To ważne wydarzenie rozpoczęło się tuż przed oficjalnym 10-leciem wznowienia stosunków dyplomatycznych pomiędzy suwerenną Polską i suwerenną Litwą, co miało miejsce 5 września 1991 r. Już 2 lata temu z inicjatywy władz Lublina zorganizowano uroczystości 430-lecia Unii Lubelskiej pod znamiennym hasłem „Unia lubelska prekursorem Unii Europejskiej”. Obrady, które były zainicjowane przez Związek Miast Polskich, a także przez związek władz lokalnych Litwy odbywają się zarówno w Lublinie, jak i w miastach partnerskich. Pomiędzy miastami Polski i Litwy zostało podpisanych 51 umów partnerskich.</u>
          <u xml:id="u-419.1" who="#TadeuszWrona">W ramach obrad, wymiany doświadczeń samorządowych, a także w ramach poruszanych tematów, dotyczących procesu integracji Unii Europejskiej i współpracy miast partnerskich, ja również miałem zaszczyt przedłożyć referat związany z traktatem polsko-litewskim jako fundamentem rozwoju stosunków Polski i Litwy.</u>
          <u xml:id="u-419.2" who="#TadeuszWrona">Chcę tu wyrazić wielką radość, że te kontakty - dokonuje tego Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w ramach Zgromadzenia Poselskiego Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i Sejmu Republiki Litewskiej, a także grup parlamentarnych polsko-litewskiej i litewsko-polskiej - w sposób tak ważny przenoszą się na współpracę społeczności lokalnych, samorządów miast, jak również bezpośrednio mieszkańców Polski i Litwy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-420">
          <u xml:id="u-420.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-420.1" who="#StanisławZając">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
          <u xml:id="u-420.2" who="#StanisławZając">Zarządzam przerwę w posiedzeniu do jutra, to jest 23 sierpnia 2001 r., do godz. 9.</u>
          <u xml:id="u-420.3" who="#StanisławZając">Życzę państwu dobrej nocy.</u>
          <u xml:id="u-420.4" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 22 min 27)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>