PPC / ppc

text_structure.xml 878 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089 2090 2091 2092 2093 2094 2095 2096 2097 2098 2099 2100 2101 2102 2103 2104 2105 2106 2107 2108 2109 2110 2111 2112 2113 2114 2115 2116 2117 2118 2119 2120 2121 2122 2123 2124 2125 2126 2127 2128 2129 2130 2131 2132 2133 2134 2135 2136 2137 2138 2139 2140 2141 2142 2143 2144 2145 2146 2147 2148 2149 2150 2151 2152 2153 2154 2155 2156 2157 2158 2159 2160 2161 2162 2163 2164 2165 2166 2167 2168 2169 2170 2171 2172 2173 2174 2175 2176 2177 2178 2179 2180 2181 2182 2183 2184 2185 2186 2187 2188 2189 2190 2191 2192 2193 2194 2195 2196 2197 2198 2199 2200 2201 2202 2203 2204 2205 2206 2207 2208 2209 2210 2211 2212 2213 2214 2215 2216 2217 2218 2219 2220 2221 2222 2223 2224 2225 2226 2227 2228 2229 2230 2231 2232 2233 2234 2235 2236 2237 2238 2239 2240 2241 2242 2243 2244 2245 2246 2247 2248 2249 2250 2251 2252 2253 2254 2255 2256 2257 2258 2259 2260 2261 2262 2263 2264 2265 2266 2267 2268 2269 2270 2271 2272 2273 2274 2275 2276 2277 2278 2279 2280 2281 2282 2283 2284 2285 2286 2287 2288 2289 2290 2291 2292 2293 2294 2295 2296 2297 2298 2299 2300 2301 2302 2303 2304 2305 2306 2307 2308 2309 2310 2311 2312 2313 2314 2315 2316 2317 2318 2319 2320 2321 2322 2323 2324 2325 2326 2327 2328 2329 2330 2331 2332 2333 2334 2335 2336 2337 2338 2339 2340 2341 2342 2343 2344 2345 2346 2347 2348 2349 2350 2351 2352 2353 2354 2355 2356 2357 2358 2359 2360 2361 2362 2363 2364 2365 2366 2367 2368 2369 2370 2371 2372 2373 2374 2375 2376 2377 2378 2379 2380 2381 2382 2383 2384 2385 2386 2387 2388 2389 2390 2391 2392 2393 2394 2395 2396 2397 2398 2399 2400 2401 2402 2403 2404 2405 2406 2407 2408 2409 2410 2411 2412 2413 2414 2415 2416 2417 2418 2419 2420 2421 2422 2423 2424 2425 2426 2427 2428 2429 2430 2431 2432 2433 2434 2435 2436 2437 2438 2439 2440 2441 2442 2443 2444 2445 2446 2447 2448 2449 2450 2451 2452 2453 2454 2455 2456 2457 2458 2459 2460 2461 2462 2463 2464 2465 2466 2467 2468 2469 2470 2471 2472 2473 2474 2475 2476 2477 2478 2479 2480 2481 2482 2483 2484 2485 2486 2487 2488 2489 2490 2491 2492 2493 2494 2495 2496 2497 2498 2499 2500 2501 2502 2503 2504 2505 2506 2507 2508 2509 2510 2511 2512 2513 2514 2515 2516 2517 2518 2519 2520 2521 2522 2523 2524 2525 2526 2527 2528 2529 2530 2531 2532 2533 2534 2535 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2561 2562 2563 2564 2565 2566 2567 2568 2569 2570 2571 2572 2573 2574 2575 2576 2577 2578 2579 2580 2581 2582 2583 2584 2585 2586 2587 2588 2589 2590 2591 2592 2593 2594 2595 2596 2597 2598 2599 2600 2601 2602 2603 2604 2605 2606 2607 2608 2609 2610 2611 2612 2613 2614 2615 2616 2617 2618 2619 2620 2621 2622 2623 2624 2625 2626 2627 2628 2629 2630 2631 2632 2633 2634 2635 2636 2637 2638 2639 2640 2641 2642 2643 2644 2645 2646 2647 2648 2649 2650 2651 2652 2653 2654 2655 2656 2657 2658 2659 2660 2661 2662 2663 2664 2665 2666 2667 2668 2669 2670 2671 2672 2673 2674 2675 2676 2677 2678 2679 2680 2681 2682 2683 2684 2685 2686 2687 2688 2689 2690 2691 2692 2693 2694 2695 2696 2697 2698 2699 2700 2701 2702 2703 2704 2705 2706 2707 2708 2709 2710 2711 2712 2713 2714 2715 2716 2717 2718 2719 2720 2721 2722 2723 2724 2725 2726 2727 2728 2729 2730 2731 2732 2733 2734 2735 2736 2737 2738 2739 2740 2741 2742 2743 2744 2745 2746 2747 2748 2749 2750 2751 2752 2753 2754 2755 2756 2757 2758 2759 2760 2761 2762 2763 2764 2765 2766 2767 2768 2769 2770 2771 2772 2773 2774 2775 2776 2777 2778 2779 2780 2781 2782 2783 2784 2785 2786 2787 2788 2789 2790 2791 2792 2793 2794 2795 2796 2797 2798 2799 2800 2801 2802 2803 2804 2805 2806 2807 2808 2809 2810 2811 2812 2813 2814 2815 2816 2817 2818 2819 2820 2821 2822 2823 2824 2825 2826 2827 2828 2829 2830 2831 2832 2833 2834 2835 2836 2837 2838 2839 2840 2841 2842 2843 2844 2845 2846 2847 2848 2849 2850 2851 2852 2853 2854 2855 2856 2857 2858 2859 2860 2861 2862 2863 2864 2865 2866 2867 2868 2869 2870 2871 2872 2873 2874 2875 2876 2877 2878 2879 2880 2881 2882 2883 2884 2885 2886 2887 2888 2889 2890 2891 2892 2893 2894 2895 2896 2897 2898 2899 2900 2901 2902 2903 2904 2905 2906 2907 2908 2909 2910 2911 2912 2913 2914 2915 2916 2917 2918 2919 2920 2921 2922 2923 2924 2925 2926 2927 2928 2929 2930 2931 2932 2933 2934 2935 2936 2937 2938 2939 2940 2941 2942 2943 2944 2945 2946 2947 2948 2949 2950 2951 2952 2953 2954 2955 2956 2957 2958 2959 2960 2961 2962 2963 2964 2965 2966 2967 2968 2969 2970 2971 2972 2973 2974 2975 2976 2977 2978 2979 2980 2981 2982 2983 2984 2985 2986 2987 2988 2989 2990 2991 2992 2993 2994 2995 2996 2997 2998 2999 3000 3001 3002 3003 3004 3005 3006 3007 3008 3009 3010 3011 3012 3013 3014 3015 3016 3017 3018 3019 3020 3021 3022 3023 3024 3025 3026 3027 3028 3029 3030 
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 9 min 05)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Maciej Płażyński oraz wicemarszałkowie Stanisław Zając, Franciszek Jerzy Stefaniuk i Marek Borowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#MaciejPłażyński">Otwieram posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#MaciejPłażyński">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panią posłankę Joannę Sosnowską oraz panów posłów Andrzeja Folwarcznego, Mieczysława Jedonia i Zbigniewa Wawaka.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#MaciejPłażyński">W pierwszej części obrad sekretarzami będą panowie posłowie Andrzej Folwarczny i Mieczysław Jedoń.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#MaciejPłażyński">Protokół i listę mówców prowadzić będą panowie posłowie Mieczysław Jedoń i Zbigniew Wawak.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#MaciejPłażyński">Proszę wyznaczonych posłów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#MaciejPłażyński">Protokół 98. posiedzenia Sejmu uważam za przyjęty wobec niewniesienia zastrzeżeń.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#MaciejPłażyński">Wysoka Izbo! Przypominam, że na poprzednim posiedzeniu Sejm nie przeprowadził głosowań nad wnioskami o odrzucenie projektów uchwał dotyczących przyznawania koncesji radiowych, zawartych w drukach nr 2333 i 2434, oraz sprawozdania Rady Ministrów z realizacji w roku 1999 ustawy o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży, zawartego w druku nr 2136.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#MaciejPłażyński">W związku z tym podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący przeprowadzenie tych głosowań.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#MaciejPłażyński">Komisja Kultury i Środków Przekazu przedłożyła sprawozdanie o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o ochronie dziedzictwa Fryderyka Chopina.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#MaciejPłażyński">Sprawozdanie to zostało paniom posłankom i panom posłom doręczone w druku nr 2567.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#MaciejPłażyński">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#MaciejPłażyński">Proponuję, aby w tym wypadku Sejm wyraził zgodę na zastosowanie klauzuli z art. 50 ust. 5 regulamin Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#MaciejPłażyński">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#MaciejPłażyński">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#MaciejPłażyński">Właściwe komisje przedłożyły dodatkowe sprawozdania o projektach ustaw: o zmianie ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych i ustawy o Policji, o rolnictwie ekologicznym oraz o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#MaciejPłażyński">Sprawozdania te zostały paniom posłankom i panom posłom doręczone odpowiednio w drukach nr 2490-A, 2480-A i 2423-A.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#MaciejPłażyński">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące przeprowadzenie trzecich czytań tych projektów ustaw.</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#MaciejPłażyński">Komisja nadzwyczajna - Komisja Prawa Europejskiego przedłożyła sprawozdanie o projekcie ustawy o kosmetykach.</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#MaciejPłażyński">Sprawozdanie to zostało paniom posłankom i panom posłom doręczone w druku nr 2563.</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#MaciejPłażyński">W związku z tym, na podstawie art. 56ze ust. 1 regulaminu Sejmu, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-2.22" who="#MaciejPłażyński">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o poselskim i rządowym projektach ustaw: o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym oraz o zmianie ustawy o zamówieniach publicznych i zmianie ustawy o ochronie informacji niejawnych.</u>
          <u xml:id="u-2.23" who="#MaciejPłażyński">Sprawozdania te zostały paniom posłankom i panom posłom doręczone odpowiednio w drukach nr 2395 i 2578.</u>
          <u xml:id="u-2.24" who="#MaciejPłażyński">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujący rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-2.25" who="#MaciejPłażyński">Proponuję, aby w przypadku sprawozdania z druku nr 2578 Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 47 pkt 3 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.26" who="#MaciejPłażyński">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.27" who="#MaciejPłażyński">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.28" who="#MaciejPłażyński">Wysoka Izbo! Informuję, że grupy posłów zgłosiły trzech kandydatów na rzecznika praw dziecka.</u>
          <u xml:id="u-2.29" who="#MaciejPłażyński">Lista kandydatów została paniom posłankom i panom posłom doręczona w druku nr 2543.</u>
          <u xml:id="u-2.30" who="#MaciejPłażyński">Proponuję, aby w tej sprawie Sejm przeprowadził głosowanie imienne.</u>
          <u xml:id="u-2.31" who="#MaciejPłażyński">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.32" who="#MaciejPłażyński">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.33" who="#MaciejPłażyński">Prezydium Sejmu, po wysłuchaniu opinii Konwentu Seniorów, proponuje, aby Sejm przeprowadził łączną debatę średnią nad sprawozdaniami komisji o projekcie ustawy budżetowej na rok 2001 oraz o projekcie ustawy o wykonywaniu budżetu państwa w roku 2001.</u>
          <u xml:id="u-2.34" who="#MaciejPłażyński">Prezydium Sejmu proponuje także, aby Sejm wysłuchał 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół w dyskusjach nad sprawozdaniami komisji o projektach ustaw: o kosmetykach, o postępowaniu z substancjami zubożającymi warstwę ozonową oraz o projektach ustaw dotyczących tzw. bonów paliwowych dla rolników, a także nad sprawozdaniem z działalności generalnego inspektora ochrony danych osobowych za rok 1999 oraz nad informacją rządu na temat sytuacji w służbie zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-2.35" who="#MaciejPłażyński">Prezydium Sejmu proponuje jednocześnie, aby Sejm wsłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół w dyskusjach nad pozostałymi punktami porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-2.36" who="#MaciejPłażyński">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.37" who="#MaciejPłażyński">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.38" who="#MaciejPłażyński">Za chwilę przeprowadzimy głosowania nad wnioskami zgłoszonymi podczas poprzedniego posiedzenia Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.39" who="#MaciejPłażyński">Następnie przeprowadzimy głosowanie imienne w sprawie powołania rzecznika praw dziecka.</u>
          <u xml:id="u-2.40" who="#MaciejPłażyński">W dalszej kolejności rozpatrzymy sprawozdania komisji o projekcie ustawy budżetowej na rok 2001 oraz o projekcie ustawy o wykonywaniu budżetu państwa w roku 2001.</u>
          <u xml:id="u-2.41" who="#MaciejPłażyński">W godzinach wieczornych rozpatrzymy sprawozdanie z działalności generalnego inspektora ochrony danych osobowych za rok 1999.</u>
          <u xml:id="u-2.42" who="#MaciejPłażyński">Ostatnim punktem porządku dziennego rozpatrywanym w dniu dzisiejszym będzie sprawozdanie komisji o projekcie ustawy o kosmetykach.</u>
          <u xml:id="u-2.43" who="#MaciejPłażyński">Przerwa w dniu dzisiejszym będzie zarządzona od godz. 16 do godz. 17.</u>
          <u xml:id="u-2.44" who="#MaciejPłażyński">Jutro rano, po ewentualnych głosowaniach nad punktami rozpatrzonymi dzisiaj, przeprowadzimy trzecie czytania projektów ustaw: o zmianie ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych, o zmianie ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych i ustawy o Policji, o rolnictwie ekologicznym oraz o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji.</u>
          <u xml:id="u-2.45" who="#MaciejPłażyński">Po głosowaniach rozpatrzymy sprawozdanie komisji o projekcie ustawy o postępowaniu z substancjami zubożającymi warstwę ozonową, a także sprawozdania komisji o stanowiskach Senatu w sprawie ustaw:</u>
          <u xml:id="u-2.46" who="#MaciejPłażyński">- o zmianie ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców, w związku z dostosowaniem do prawa Unii Europejskiej,</u>
          <u xml:id="u-2.47" who="#MaciejPłażyński">- o zmianie ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej,</u>
          <u xml:id="u-2.48" who="#MaciejPłażyński">- o zmianie ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego i ustawy o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez skarb państwa oraz niektóre osoby prawne,</u>
          <u xml:id="u-2.49" who="#MaciejPłażyński">- o ochronie dziedzictwa Fryderyka Chopina.</u>
          <u xml:id="u-2.50" who="#MaciejPłażyński">Następnie rozpatrzymy informację rządu na temat sytuacji w służbie zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-2.51" who="#MaciejPłażyński">W dalszej kolejności rozpatrzymy pytania w sprawach bieżących.</u>
          <u xml:id="u-2.52" who="#MaciejPłażyński">Ostatnim punktem porządku dziennego rozpatrywanym w dniu jutrzejszym będą sprawozdania komisji o projektach ustaw dotyczących tak zwanych bonów paliwowych dla rolników.</u>
          <u xml:id="u-2.53" who="#MaciejPłażyński">Informuję, że w przypadku doręczenia sprawozdania komisji o pilnym rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o ochronie informacji niejawnych rozpatrzymy je w dniu jutrzejszym bezpośrednio po głosowaniach.</u>
          <u xml:id="u-2.54" who="#MaciejPłażyński">Przerwa w dniu jutrzejszym nie zostanie zarządzona.</u>
          <u xml:id="u-2.55" who="#MaciejPłażyński">Proszę posła sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#MieczysławJedoń">Informuję, że za zgodą marszałka Sejmu odbędą się dziś posiedzenia następujących Komisji:</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#MieczysławJedoń">- Polityki Społecznej - o godz. 10.30,</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#MieczysławJedoń">- do Spraw Służb Specjalnych - o godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#MieczysławJedoń">- Kultury i Środków Przekazu - o godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#MieczysławJedoń">- Obrony Narodowej - o godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#MieczysławJedoń">- Odpowiedzialności Konstytucyjnej - o godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#MieczysławJedoń">- Mniejszości Narodowych i Etnicznych - o godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#MieczysławJedoń">- nadzwyczajnej - Komisji Prawa Europejskiego - o godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#MieczysławJedoń">- Sprawiedliwości i Praw Człowieka - o godz. 13,</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#MieczysławJedoń">- Edukacji, Nauki i Młodzieży - o godz. 14,</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#MieczysławJedoń">- Polityki Społecznej wspólnie z Komisją Rolnictwa i Rozwoju Wsi - o godz. 15,</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#MieczysławJedoń">- Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa - o godz. 16,</u>
          <u xml:id="u-3.12" who="#MieczysławJedoń">- Rodziny - o godz. 16,</u>
          <u xml:id="u-3.13" who="#MieczysławJedoń">- Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach - o godz. 16.</u>
          <u xml:id="u-3.14" who="#MieczysławJedoń">Spotkanie Polsko-Peruwiańskiej Grupy Parlamentarnej z ambasadorem Peru w Polsce odbędzie w dniu 1 lutego o godz. 12 w sali klubowej nr 1 w nowym Domu Poselskim.</u>
          <u xml:id="u-3.15" who="#MieczysławJedoń">Spotkanie Polsko-Hiszpańskiej Grupy Parlamentarnej z ambasadorem Hiszpanii w Polsce odbędzie się w dniu 1 lutego o godz. 14 w sali klubowej nr 1 w nowym Domu Poselskim.</u>
          <u xml:id="u-3.16" who="#MieczysławJedoń">Zespół Ligi Krajowej działający w ramach Klubu Parlamentarnego AWS serdecznie zaprasza na tradycyjne wspólne śpiewanie kolęd w dniu 31 stycznia do sali kolumnowej Sejmu o godz. 20. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#MaciejPłażyński">Jeszcze jeden komunikat. 18 stycznia odbyły się mistrzostwa parlamentu w tenisie stołowym. Wygrał pan poseł Jan Byra, drugi był pan poseł Józef Korpak, a trzeci poseł Eugeniusz Kłopotek. Gratuluję.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 1. porządku dziennego: Głosowania nad wnioskami o odrzucenie:</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#MaciejPłażyński">1) w pierwszym czytaniu komisyjnego projektu uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie nierównoprawnego traktowania nadawców radiowych przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji w związku z realizacją koncesji radiowych (druk nr 2333),</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#MaciejPłażyński">2) w pierwszym czytaniu poselskiego projektu uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie koncesji dla Radia Maryja (druk nr 2434),</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#MaciejPłażyński">3) sprawozdania Rady Ministrów z realizacji w roku 1999 ustawy z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży (druk nr 2136).</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#MaciejPłażyński">Przechodzimy do głosowania nad wnioskiem o odrzucenie komisyjnego projektu uchwały z druku nr 2333.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#MaciejPłażyński">Przypominam, że Sejm wysłuchał uzasadnienia projektu uchwały przedstawionego przez pana posła Mariusza Grabowskiego i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#MaciejPłażyński">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie tego projektu w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-4.9" who="#MaciejPłażyński">Poddam ten wniosek pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-4.10" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.11" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie w pierwszym czytaniu komisyjnego projektu uchwały w sprawie nierównoprawnego traktowania nadawców radiowych przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji w związku z realizacją koncesji radiowych, zawartego w druku nr 2333, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.12" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.13" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.14" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 413 posłów. Za - 188, przeciw - 208, wstrzymało się 17.</u>
          <u xml:id="u-4.15" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-4.16" who="#MaciejPłażyński">Proponuję, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, aby Sejm skierował ten projekt uchwały do Komisji Kultury i Środków Przekazu w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-4.17" who="#MaciejPłażyński">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.18" who="#MaciejPłażyński">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-4.19" who="#MaciejPłażyński">Przechodzimy do głosowania nad wnioskiem o odrzucenie poselskiego projektu uchwały z druku nr 2434.</u>
          <u xml:id="u-4.20" who="#MaciejPłażyński">Przypominam, że Sejm wysłuchał uzasadnienia projektu uchwały przedstawionego przez panią poseł Annę Sobecką i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-4.21" who="#MaciejPłażyński">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie tego projektu w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-4.22" who="#MaciejPłażyński">Poddam ten wniosek pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-4.23" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.24" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie w pierwszym czytaniu poselskiego projektu uchwały w sprawie koncesji dla Radia Maryja, zawartego w druku nr 2434, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.25" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.26" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.27" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 413 posłów. Za - 193, przeciw - 212, wstrzymało się 8.</u>
          <u xml:id="u-4.28" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-4.29" who="#MaciejPłażyński">Proponuję, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, aby Sejm skierował ten projekt uchwały do Komisji Kultury i Środków Przekazu w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-4.30" who="#MaciejPłażyński">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm tę propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.31" who="#MaciejPłażyński">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-4.32" who="#MaciejPłażyński">Przechodzimy do głosowania nad wnioskiem o odrzucenie sprawozdania Rady Ministrów z realizacji w roku 1999 ustawy o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży.</u>
          <u xml:id="u-4.33" who="#MaciejPłażyński">Przypominam, że Sejm wysłuchał sprawozdania rządu przedstawionego przez sekretarza stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, pełnomocnika rządu ds. rodziny panią Marię Smereczyńską oraz stanowiska komisji przedstawionego przez pana posła Antoniego Szymańskiego, a także przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-4.34" who="#MaciejPłażyński">Komisje wnoszą o przyjęcie przedstawionego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-4.35" who="#MaciejPłażyński">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-4.36" who="#MaciejPłażyński">Pod głosowanie poddam wniosek o odrzucenie sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-4.37" who="#MaciejPłażyński">Odrzucenie tego wniosku będzie oznaczało, że Sejm przyjął sprawozdanie do wiadomości.</u>
          <u xml:id="u-4.38" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.39" who="#MaciejPłażyński">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie sprawozdania Rady Ministrów z realizacji w roku 1999 ustawy z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-4.40" who="#MaciejPłażyński">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-4.41" who="#MaciejPłażyński">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-4.42" who="#MaciejPłażyński">Głosowało 415 posłów. Za - 178, przeciw - 223, wstrzymało się 14.</u>
          <u xml:id="u-4.43" who="#MaciejPłażyński">Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił, a tym samym przyjął sprawozdanie do wiadomości.</u>
          <u xml:id="u-4.44" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 2. porządku dziennego: Powołanie rzecznika praw dziecka (druki nr 2543 i 2555).</u>
          <u xml:id="u-4.45" who="#MaciejPłażyński">Wysoka Izbo! Przypominam, że zgodnie z art. 4 ustawy o rzeczniku praw dziecka Sejm powołuje rzecznika za zgodą Senatu.</u>
          <u xml:id="u-4.46" who="#MaciejPłażyński">Na 93. posiedzeniu Sejm powołał panią Mirosławę Kątną na rzecznika praw dziecka. Senat nie wyraził jednak zgody na powołanie pani Mirosławy Kątnej na to stanowisko.</u>
          <u xml:id="u-4.47" who="#MaciejPłażyński">W związku z tym, zgodnie z art. 4 ust. 5 ustawy o rzeczniku praw dziecka, Sejm powołuje na to stanowisko inną osobę.</u>
          <u xml:id="u-4.48" who="#MaciejPłażyński">Lista kandydatów na rzecznika praw dziecka została doręczona paniom posłankom i panom posłom w druku nr 2543.</u>
          <u xml:id="u-4.49" who="#MaciejPłażyński">Zgłoszone zostały kandydatury pani Ireny Dzierzgowskiej, pana Pawła Jarosa oraz pana Tadeusza Pilcha.</u>
          <u xml:id="u-4.50" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-4.51" who="#MaciejPłażyński">Proszę zająć miejsca, bo wysłuchamy opinii.</u>
          <u xml:id="u-4.52" who="#MaciejPłażyński">Opinia Komisji Rodziny o zgłoszonych kandydatach została paniom posłankom i panom posłom doręczona w druku nr 2555.</u>
          <u xml:id="u-4.53" who="#MaciejPłażyński">Proszę o zabranie głosu panią poseł Grażynę Staniszewską w celu przedstawienia kandydatury pani Ireny Dzierzgowskiej, zgłoszonej przez grupę posłów Klubu Parlamentarnego Unii Wolności.</u>
          <u xml:id="u-4.54" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-4.55" who="#MaciejPłażyński">Proszę o spokój.</u>
          <u xml:id="u-4.56" who="#MaciejPłażyński">Proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#GrażynaStaniszewska">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#GrażynaStaniszewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałabym państwu zarekomendować na funkcję rzecznika praw dziecka panią Irenę Dzierzgowską, która do końca listopada pełniła funkcję sekretarza stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej. Pani Irena Dzierzgowska ma koncepcję funkcjonowania Urzędu Rzecznika Praw Dziecka jako niewielkiego biura, zatrudniającego zaledwie kilkanaście osób i intensywnie współpracującego z przeszkolonymi wolontariuszami, organizacjami pozarządowymi, samorządami terytorialnymi oraz z organizacjami rodziców. Uważa, iż Biuro Rzecznika Praw Dziecka powinno podejmować trzy rodzaje działań: przede wszystkim interwencje w przypadkach indywidualnych - i to razem z rzecznikiem praw obywatelskich, u którego już w tej chwili jest rozstrzyganych mnóstwo podobnych spraw - następnie rzecznik powinien podejmować działania o charakterze długoterminowym, systemowym, powinien wpływać przede wszystkim na ustawodawstwo oraz tworzenie warunków sprzyjających rozwojowi dzieci. Trzecie pole działań - tak sobie nasza kandydatka to wyobraża - to działania o charakterze edukacyjnym i promocyjnym w zakresie znajomości praw dziecka, zarówno wśród dzieci, jak i osób dorosłych. W tym niezwykle ważne jest włączenie problematyki praw człowieka, praw dziecka, praw ucznia do szkolnych programów nauczania i jeśli chodzi o organizację szkoły, a także prowadzenie szerokiej akcji informacyjno-promocyjnej kierowanej do rodziców i nauczycieli.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#GrażynaStaniszewska">Niezwykle ważna jest - i na tym chce się skupić nasza kandydatka - współpraca z mediami, cykliczne publikowanie raportów i analiz, w celu uwrażliwienia całego społeczeństwa na problematykę praw dziecka.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#GrażynaStaniszewska">Pani Irena Dzierzgowska ma 52 lata. Urodziła się w Szczecinie, obecnie mieszka w Warszawie, z zawodu jest nauczycielką. Od początku pracy zawodowej zajmuje się problematyką kształcenia i wychowania. Cała jej działalność publiczna związana jest z dziećmi i młodzieżą oraz przygotowaniem i wprowadzeniem do systemu oświaty, wychowania i opieki zmian sprzyjających rozwojowi zainteresowań, wiedzy i umiejętności dzieci i młodzieży.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#GrażynaStaniszewska">W 1973 r. skończyła studia z zakresu chemii na Uniwersytecie Warszawskim, następnie studia podyplomowe, również z zakresu chemii, na tymże uniwersytecie.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#GrażynaStaniszewska">Uczestniczyła w licznych kursach i szkoleniach dotyczących negocjacji i rozwiązywania konfliktów, a w 1992 r. - dotyczących organizacji i zarządzania. W 1993 r. uczestniczyła w warsztatach „Komunikacja i twórcze myślenie” oraz „Kierowanie zmianą, przywództwo, podejmowanie decyzji, szkolenie dorosłych”. W latach 1994–1995 brała udział w szkoleniach w ramach programu TERM „Doskonalenie kadr zarządzających oświatą”. W 1997 r. po wizycie studyjnej w Szkocji uzyskała certyfikat, świadectwo uprawniające do szkoleń w krajach Unii Europejskiej w zakresie zarządzania oświatą oraz praw dziecka.</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#GrażynaStaniszewska">U progu swojej kariery zawodowej uczyła chemii i fizyki w Liceum Medycznym nr 3 w Warszawie. Potem pracowała jako wicekurator oświaty w Warszawie i wówczas miała najwięcej osiągnięć i najwięcej działań związanych z prawami dziecka. Opracowała i prowadziła cykl szkoleń pod hasłami „Szkoła wizytatorów”, „Szkoła dyrektorów” i „Szkoła doradców”. W obrębie tych szkoleń ujęta była problematyka praw dziecka i uprawnień ucznia.</u>
          <u xml:id="u-5.7" who="#GrażynaStaniszewska">W szkołach podstawowych woj. warszawskiego Irena Dzierzgowska doprowadziła do przeprowadzenia obszernych badań pod nazwą „Podmiotowość ucznia”. Badania te zostały zakończone opublikowanym raportem.</u>
          <u xml:id="u-5.8" who="#GrażynaStaniszewska">Na zlecenie kuratorium, przy udziale Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, przeprowadzona została lustracja w placówkach opieki całodobowej, w tym placówkach resocjalizacyjnych, pod kątem przestrzegania praw dziecka. Wspólnie z fundacją „Dzieci niczyje”, z inicjatywy pani Dzierzgowskiej, przeprowadzone zostały dla ponad 0,5 tys. dyrektorów i pedagogów szkolenia na temat dzieci krzywdzonych.</u>
          <u xml:id="u-5.9" who="#GrażynaStaniszewska">Powołała pierwszego w Polsce rzecznika praw ucznia. Uruchomiła biuro rzecznika, prowadzące podstawową działalność, a także klub dla młodzieży.</u>
          <u xml:id="u-5.10" who="#GrażynaStaniszewska">Poparła inicjatywę senator Marii Łopatkowej i przy współpracy z panią senator doprowadziła do utworzenia przy Państwowym Zespole Ognisk Wychowawczych świetlicy dla dzieci ulicy.</u>
          <u xml:id="u-5.11" who="#GrażynaStaniszewska">Także wtedy, kiedy pełniła funkcję sekretarza stanu, tematykę praw ucznia, praw dziecka prowadziła i pilotowała w trakcie wszystkich zmian związanych z reformą.</u>
          <u xml:id="u-5.12" who="#GrażynaStaniszewska">Ma w swoim dorobku książki i publikacje dotyczące kierowania szkołami i placówkami oświatowymi, pomiaru jakości pracy szkoły, roli zawodowej wizytatora, standardów edukacyjnych i uprawnień ucznia, przedszkoli oraz roli rodziców w szkole.</u>
          <u xml:id="u-5.13" who="#GrażynaStaniszewska">Pani Irena Dzierzgowska jest zamężna, ma dwoje dzieci.</u>
          <u xml:id="u-5.14" who="#GrażynaStaniszewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zgłaszając panią Irenę Dzierzgowską, która jest chyba autorytetem w środowiskach szkolnych, młodzieżowych, nauczycielskich, a tym polem przede wszystkim będzie zajmował się rzecznik ochrony praw dziecka, przynajmniej duża część jego zajęć będzie dotyczyła dzieci w wieku szkolnym, uważamy, że Komitet Ochrony Praw Dziecka powinien mieć szefa, który jest autorytetem, że w zasadzie rzecznik będzie taki i urząd rzecznika będzie taki, jaka osobowość kierownika tej instytucji. I tak jak pani Ewa Łętowska nadała charakter i ogromnie wysoki standard rzecznikowi praw obywatelskich jako pierwsza osoba pełniąca tę funkcję, ważne jest, aby pierwsza osoba pełniąca funkcję rzecznika ochrony praw dziecka też nadała wysoki poziom i wysoki standard. Mój klub nieskromnie twierdzi, uważa, iż pani Irena Dzierzgowska może pełnić taką funkcję. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-5.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#MaciejPłażyński">Proszę o zabranie głosu panią poseł Marię Kleitz-Żółtowską w celu przedstawienia kandydatury pana Pawła Jarosa zgłoszonej przez grupę posłów Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#MariaKleitzŻółtowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu grupy wnioskodawców mam zaszczyt zarekomendować na stanowisko rzecznika praw dziecka pana posła Pawła Jarosa.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#MariaKleitzŻółtowska">Pan poseł Paweł Jaros to młody, dynamiczny prawnik, absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego, żonaty, ma dwoje dzieci, nie należy do żadnej partii politycznej.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#MariaKleitzŻółtowska">Argumentem przemawiającym za pełnieniem funkcji rzecznika przez pana posła Pawła Jarosa jest fakt, że jako sędzia orzekał przede wszystkim w Wydziale Rodzinnym i Nieletnich, poznał bardzo szeroko problematykę rodziny, relacji między dziećmi i rodzicami, problematykę patologii, która występuje w środowisku nieletnich, dotyka dzieci, i problematykę związaną z całym układem społecznym funkcjonowania dziecka. Jako sędzia dał się poznać jako świetny organizator, który doskonale usprawnił pracę Wydziału Rodzinnego i Nieletnich, i wyjątkowo zdolny konsyliator. Niejednokrotnie w sporach, które przyszło mu rozstrzygać, poprzez wielkie zaangażowanie doprowadzał do ugody, przez co uzdrawiał stosunki w rodzinie, poprawiał los dzieci dotkniętych patologiami, nie powodując, by poprzez wyroki powstawały jeszcze większe przepaści. Jako sędzia był konsultantem ustawy o ochronie zdrowia psychicznego, ze szczególnym uwzględnieniem chorób psychicznych dzieci i losu dotkniętych tymi chorobami nieletnich. Poznał problematykę dzieci i młodzieży zarówno od strony patologii, jak też trudności, które wiążą się z funkcjonowaniem w rodzinie, z oddziaływaniem środowiska. Pozwoliło mu to w ciągu trwającej 8 lat pracy samorządowej, gdzie zetknął się z całą paletą spraw społecznych i rozwiązywał już na bazie działań samorządowych problemy dzieci, młodzieży i rodziny, wykorzystać te doświadczenia tak, żeby skutecznie prowadzić prewencję, działać na rzecz opieki, jak również na rzecz eliminacji patologii. Świadczą o tym jego działania jako samorządowca, m.in. inspiratora jedynego w Polsce Europejskiego Centrum Małej Ligi Baseballa, gdzie działania na rzecz sportu, na rzecz młodzieży i dzieci pozwalają na eliminację patologii. Brał udział w wielu akcjach charytatywnych, jest kawalerem lokalnego Orderu Uśmiechu.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#MariaKleitzŻółtowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie ulega wątpliwości, że pan poseł Jaros łączy ogromną wiedzę na temat praw dziecka, na temat funkcjonowania tych praw w naszej polskiej rzeczywistości, z doświadczeniem. Nie opiera się tylko na teorii, ma duże doświadczenie, ma wiele osiągnięć w dochodzeniu do doskonałych rezultatów, jeżeli chodzi o współpracę z dziećmi, o eliminację patologii, o tworzenie im warunków do prawidłowego, dobrego rozwoju. Mamy tu do czynienia z wyraźną symetrią między wiedzą o patologii a jednocześnie wiedzą o czynnikach, które ją powodują.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#MariaKleitzŻółtowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W Sejmie pan poseł Jaros działa w komisji sprawiedliwości i w komisji ds. zmian w kodyfikacjach, jest też stałym przedstawicielem Sejmu do kontaktów z Trybunałem Konstytucyjnym. W pracy sejmowej wykazał się rzetelnością, skutecznością i ogromnym zaangażowaniem. W jego pracy zawodowej i życiorysie są momenty, które obrazują również jego predyspozycje do pełnienia funkcji rzecznika praw dziecka, i takie cechy charakteru, jak wrażliwość, determinację i odwagę w obronie wartości najwyższych, a takimi na pewno są prawa dziecka i ich ochrona.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#MariaKleitzŻółtowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dzisiaj dokonujemy wyboru rzecznika praw dziecka, dokonujemy go w sytuacji, kiedy cała Polska wstrząśnięta jest potworną zbrodnią dokonaną właśnie na dziecku. Świadczy to z jednej strony o konieczności powstania urzędu, który koncentrowałby się właśnie na prawach dziecka, a z drugiej strony o potrzebie wyboru człowieka, który łącząc wrażliwość na los dziecka, posiadałby jednocześnie odpowiednią wiedzę, doświadczenie i wrażliwość. Uważam, że pan poseł Paweł Jaros spełnia te wszystkie warunki i gwarantuje skuteczne działanie na tym urzędzie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#MaciejPłażyński">Proszę o zabranie głosu pana posła Aleksandra Łuczaka w celu przedstawienia kandydatury pana Tadeusza Pilcha zgłoszonej przez grupę posłów Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego i Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#AleksanderŁuczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym w imieniu klubów Polskiego Stronnictwa Ludowego i Sojuszu Lewicy Demokratycznej zgłosić na stanowisko rzecznika praw dziecka kandydaturę pana Tadeusza Pilcha. Pan Tadeusz Pilch urodził się tuż przed II wojną światową w wielodzietnej rodzinie chłopskiej na ziemi tarnowskiej. Po zakończeniu wojny rozpoczął naukę, która była cały czas związana z kierunkiem bliskim sprawom wychowawczym. Ukończył Wydział Filozoficzny, a następnie podjął pracę na Wydziale Pedagogicznym Uniwersytetu Warszawskiego, przechodząc wszystkie szczeble naukowe. Obecnie jest profesorem zwyczajnym Uniwersytetu Warszawskiego w zakresie pedagogiki społecznej. Działalność naukowa pana prof. Tadeusza Pilcha jest bardzo ściśle związana z problematyką wychowawczą, ze sprawami dotyczącymi rodziny, sytuacji dziecka, bytu rodziny i kwestii edukacji. Pan Tadeusz Pilch jest autorem wielu publikacji związanych z tą tematyką, a również promotorem i wychowawcą wielu młodych ludzi, którzy kończyli studia pod jego kierunkiem, pisząc prace magisterskie i również prace doktorskie.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#AleksanderŁuczak">Pan Tadeusz Pilch oprócz działalności naukowej, tak ściśle związanej z działalnością pedagogiczną, okazał się również bardzo dobrym organizatorem. Przez wiele lat pełnił różne funkcje na wydziale, na którym pracuje, pełnił również bardzo wysokie funkcje w administracji państwowej. Chcę przypomnieć, że pełnił funkcję wiceministra edukacji narodowej w rządzie pana premiera Olszewskiego, a następnie w rządzie koalicyjnym PSL i SLD, gdzie pod jego kierunkiem przygotowywany był program związany z reformą edukacji, z kształceniem ustawicznym, jak również z kształceniem nauczycieli.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#AleksanderŁuczak">Pragnę dodać, że działalność pana Tadeusza Pilcha jest cały czas nastawiona na te wszystkie bardzo trudne problemy, które dotyczą rodziny - zwłaszcza tej rodziny, która jest zagrożona, rodziny, która znajduje się w bardzo trudnej sytuacji socjalnej i materialnej.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#AleksanderŁuczak">Pokazując jego działalność i jego dokonania, chciałbym powiedzieć, że swoją pracą zawodową, organizatorską i naukową w pełni zasługuje na to, żeby pełnić tę bardzo ważną funkcję, jaką jest funkcja rzecznika praw dziecka, który w moim przekonaniu broni w sposób szczególny tej najsłabszej jednostki w rodzinie, a z którą społeczeństwo wiąże wielkie nadzieje i z którą związana jest przyszłość narodu.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#AleksanderŁuczak">Chciałbym w imieniu dwóch klubów rekomendować pana Tadeusza Pilcha na stanowisko rzecznika praw dziecka. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#MaciejPłażyński">Proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Cymańskiego w celu przedstawienia opinii komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#TadeuszCymański">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Komisja Rodziny po przesłuchaniu trzech kandydatów postanowiła pozytywnie zaopiniować Wysokiej Izbie wszystkie trzy zgłoszone kandydatury.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#TadeuszCymański">Za tą opinią głosowała zdecydowana większość członków komisji, dwóch posłów wstrzymało się. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#MaciejPłażyński">Czy ktoś z pań posłanek i panów posłów pragnie zabrać głos w sprawie przedstawionych kandydatur?</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#MaciejPłażyński">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#MaciejPłażyński">W związku z tym, że na stanowisko rzecznika praw dziecka zgłoszono trzech kandydatów, Sejm przeprowadzi w tej sprawie głosowanie imienne.</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#MaciejPłażyński">Przypominam zasady głosowania imiennego.</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#MaciejPłażyński">Zgodnie z art. 113 ust. 5 regulaminu Sejmu głosowanie imienne odbywa się przy wykorzystaniu przygotowanej w tym celu urny.</u>
          <u xml:id="u-12.6" who="#MaciejPłażyński">Posłowie kolejno, w porządku alfabetycznym, wyczytywani przez sekretarza Sejmu, wrzucają swoje karty do urny.</u>
          <u xml:id="u-12.7" who="#MaciejPłażyński">Otwarcia urny i obliczenia głosów dokonuje pięciu sekretarzy Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-12.8" who="#MaciejPłażyński">Wyniki głosowania imiennego ogłoszę na podstawie protokołu przedstawionego przez posłów sekretarzy obliczających głosy.</u>
          <u xml:id="u-12.9" who="#MaciejPłażyński">Wyniki głosowania są ostateczne i nie mogą być przedmiotem dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-12.10" who="#MaciejPłażyński">Posłowie otrzymali kartę do głosowania zawierającą kandydatury na rzecznika praw dziecka.</u>
          <u xml:id="u-12.11" who="#MaciejPłażyński">Na karcie do głosowania należy skreślić nazwiska co najmniej dwóch kandydatów.</u>
          <u xml:id="u-12.12" who="#MaciejPłażyński">Karty bez skreśleń lub niepodpisane będą nieważne.</u>
          <u xml:id="u-12.13" who="#MaciejPłażyński">Wynik głosowania zostanie obliczony na podstawie kart ważnych.</u>
          <u xml:id="u-12.14" who="#MaciejPłażyński">Czy wszyscy z obecnych pań posłanek i panów posłów posiadają karty do głosowania?</u>
          <u xml:id="u-12.15" who="#MaciejPłażyński">Nikt nie zgłasza braku karty.</u>
          <u xml:id="u-12.16" who="#MaciejPłażyński">Sejm powołuje rzecznika praw dziecka bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-12.17" who="#MaciejPłażyński">Do przeprowadzenia głosowania imiennego powołuję następujących sekretarzy Sejmu: panią poseł Dorotę Arciszewską-Mielewczyk, panią poseł Irenę Marię Nowacką, panią poseł Małgorzatę Ostrowską, panią poseł Elżbietę Radziszewską i pana posła Andrzeja Zapałowskiego.</u>
          <u xml:id="u-12.18" who="#MaciejPłażyński">Imienną listę posłów odczytywać będzie pan poseł Mieczysław Jedoń. Pomagać mu będzie pan poseł Andrzej Folwarczny.</u>
          <u xml:id="u-12.19" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-12.20" who="#MaciejPłażyński">Proszę pana posła Mieczysława Jedonia o odczytywanie nazwisk, a wyczytanych posłów o podchodzenie kolejno do urny i wrzucanie kart.</u>
          <u xml:id="u-12.21" who="#MaciejPłażyński">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#MieczysławJedoń">— Adamczyk Franciszek;</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#MieczysławJedoń">— Adamska-Wedler Elżbieta;</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#MieczysławJedoń">— Adamski Władysław;</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#MieczysławJedoń">— Ajchler Romuald;</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#MieczysławJedoń">— Anusz Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#MieczysławJedoń">— Anuszkiewicz Krzysztof;</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#MieczysławJedoń">— Arciszewska-Mielewczyk Dorota;</u>
          <u xml:id="u-13.7" who="#MieczysławJedoń">— Arkuszewski Wojciech;</u>
          <u xml:id="u-13.8" who="#MieczysławJedoń">— Arndt Paweł;</u>
          <u xml:id="u-13.9" who="#MieczysławJedoń">— Balazs Artur;</u>
          <u xml:id="u-13.10" who="#MieczysławJedoń">— Banach Jolanta;</u>
          <u xml:id="u-13.11" who="#MieczysławJedoń">— Bańkowska Anna;</u>
          <u xml:id="u-13.12" who="#MieczysławJedoń">— Barczyk Kazimierz;</u>
          <u xml:id="u-13.13" who="#MieczysławJedoń">— Bartosz Waldemar Józef;</u>
          <u xml:id="u-13.14" who="#MieczysławJedoń">— Barys Elżbieta;</u>
          <u xml:id="u-13.15" who="#MieczysławJedoń">— Barzowski Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-13.16" who="#MieczysławJedoń">— Baszczyński Krzysztof;</u>
          <u xml:id="u-13.17" who="#MieczysławJedoń">— Bentkowski Aleksander;</u>
          <u xml:id="u-13.18" who="#MieczysławJedoń">— Berdychowski Zygmunt;</u>
          <u xml:id="u-13.19" who="#MieczysławJedoń">— Bergier Józef;</u>
          <u xml:id="u-13.20" who="#MieczysławJedoń">— Biela Adam;</u>
          <u xml:id="u-13.21" who="#MieczysławJedoń">— Bielan Adam Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-13.22" who="#MieczysławJedoń">— Bielecki Czesław;</u>
          <u xml:id="u-13.23" who="#MieczysławJedoń">— Biernacki Marek;</u>
          <u xml:id="u-13.24" who="#MieczysławJedoń">— Biliński Tadeusz;</u>
          <u xml:id="u-13.25" who="#MieczysławJedoń">— Blecharczyk Marian;</u>
          <u xml:id="u-13.26" who="#MieczysławJedoń">— Blida Barbara;</u>
          <u xml:id="u-13.27" who="#MieczysławJedoń">— Błaszczyk Józef;</u>
          <u xml:id="u-13.28" who="#MieczysławJedoń">— Borowczak Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-13.29" who="#MieczysławJedoń">— Borowski Bogumił Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-13.30" who="#MieczysławJedoń">— Borowski Marek;</u>
          <u xml:id="u-13.31" who="#MieczysławJedoń">— Borusewicz Bogdan;</u>
          <u xml:id="u-13.32" who="#MieczysławJedoń">— Brachmański Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-13.33" who="#MieczysławJedoń">— Brejza Ryszard;</u>
          <u xml:id="u-13.34" who="#MieczysławJedoń">— Bryłowski Paweł;</u>
          <u xml:id="u-13.35" who="#MieczysławJedoń">— Brzeski Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-13.36" who="#MieczysławJedoń">— Brzeski Janusz;</u>
          <u xml:id="u-13.37" who="#MieczysławJedoń">— Brzózka Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-13.38" who="#MieczysławJedoń">— Budnik Jerzy Feliks;</u>
          <u xml:id="u-13.39" who="#MieczysławJedoń">— Bujak Bogdan;</u>
          <u xml:id="u-13.40" who="#MieczysławJedoń">— Bułka Władysław;</u>
          <u xml:id="u-13.41" who="#MieczysławJedoń">— Buzek Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-13.42" who="#MieczysławJedoń">— Byra Jan;</u>
          <u xml:id="u-13.43" who="#MieczysławJedoń">— Cencek Krystyna;</u>
          <u xml:id="u-13.44" who="#MieczysławJedoń">— Chmielewski Jan;</u>
          <u xml:id="u-13.45" who="#MieczysławJedoń">— Chojnacki Jan;</u>
          <u xml:id="u-13.46" who="#MieczysławJedoń">— Chrzanowski Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-13.47" who="#MieczysławJedoń">— Chrzanowski Kazimierz;</u>
          <u xml:id="u-13.48" who="#MieczysławJedoń">— Chrzanowski Zbigniew;</u>
          <u xml:id="u-13.49" who="#MieczysławJedoń">— Ciborowska Danuta;</u>
          <u xml:id="u-13.50" who="#MieczysławJedoń">— Ciesielski Wiesław;</u>
          <u xml:id="u-13.51" who="#MieczysławJedoń">— Cieślak Bronisław;</u>
          <u xml:id="u-13.52" who="#MieczysławJedoń">— Cieślak Czesław;</u>
          <u xml:id="u-13.53" who="#MieczysławJedoń">— Cimoszewicz Włodzimierz;</u>
          <u xml:id="u-13.54" who="#MieczysławJedoń">— Cycoń Marian;</u>
          <u xml:id="u-13.55" who="#MieczysławJedoń">— Cygonik Grzegorz;</u>
          <u xml:id="u-13.56" who="#MieczysławJedoń">— Cymański Tadeusz;</u>
          <u xml:id="u-13.57" who="#MieczysławJedoń">— Czarnecki Ryszard;</u>
          <u xml:id="u-13.58" who="#MieczysławJedoń">— Czech Mirosław;</u>
          <u xml:id="u-13.59" who="#MieczysławJedoń">— Czepułkowski Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-13.60" who="#MieczysławJedoń">— Czerniawski Mieczysław;</u>
          <u xml:id="u-13.61" who="#MieczysławJedoń">— Dankowski Bronisław;</u>
          <u xml:id="u-13.62" who="#MieczysławJedoń">— Daszkiewicz Edward;</u>
          <u xml:id="u-13.63" who="#MieczysławJedoń">— Dąbrowski Józef;</u>
          <u xml:id="u-13.64" who="#MieczysławJedoń">— Dembiński Marian;</u>
          <u xml:id="u-13.65" who="#MieczysławJedoń">— Denysiuk Zdzisław;</u>
          <u xml:id="u-13.66" who="#MieczysławJedoń">— Deręgowski Witold;</u>
          <u xml:id="u-13.67" who="#MieczysławJedoń">— Długosz Henryk;</u>
          <u xml:id="u-13.68" who="#MieczysławJedoń">— Dobrosz Janusz;</u>
          <u xml:id="u-13.69" who="#MieczysławJedoń">— Dorn Ludwik;</u>
          <u xml:id="u-13.70" who="#MieczysławJedoń">— Drzewiecki Mirosław Michał;</u>
          <u xml:id="u-13.71" who="#MieczysławJedoń">— Dyduch Marek;</u>
          <u xml:id="u-13.72" who="#MieczysławJedoń">— Dykty Henryk;</u>
          <u xml:id="u-13.73" who="#MieczysławJedoń">— Działocha Kazimierz;</u>
          <u xml:id="u-13.74" who="#MieczysławJedoń">— Działoszyński Karol;</u>
          <u xml:id="u-13.75" who="#MieczysławJedoń">— Dziamski Leszek Franciszek;</u>
          <u xml:id="u-13.76" who="#MieczysławJedoń">— Dzielski Kazimierz;</u>
          <u xml:id="u-13.77" who="#MieczysławJedoń">— Dziewulski Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-13.78" who="#MieczysławJedoń">— Eysmont Zbigniew;</u>
          <u xml:id="u-13.79" who="#MieczysławJedoń">— Fabisiak Joanna;</u>
          <u xml:id="u-13.80" who="#MieczysławJedoń">— Fiedorowicz Czesław;</u>
          <u xml:id="u-13.81" who="#MieczysławJedoń">— Filek Anna;</u>
          <u xml:id="u-13.82" who="#MieczysławJedoń">— Firak Witold;</u>
          <u xml:id="u-13.83" who="#MieczysławJedoń">— Folwarczny Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-13.84" who="#MieczysławJedoń">— Frank Wojciech;</u>
          <u xml:id="u-13.85" who="#MieczysławJedoń">— Frasyniuk Władysław;</u>
          <u xml:id="u-13.86" who="#MieczysławJedoń">— Frączek Barbara;</u>
          <u xml:id="u-13.87" who="#MieczysławJedoń">— Freyberg Ewa;</u>
          <u xml:id="u-13.88" who="#MieczysławJedoń">— Gadzinowski Piotr;</u>
          <u xml:id="u-13.89" who="#MieczysławJedoń">— Gajda Tadeusz;</u>
          <u xml:id="u-13.90" who="#MieczysławJedoń">— Gajecka-Bożek Maria;</u>
          <u xml:id="u-13.91" who="#MieczysławJedoń">— Gargaś Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-13.92" who="#MieczysławJedoń">— Gawlik Radosław;</u>
          <u xml:id="u-13.93" who="#MieczysławJedoń">— Geremek Bronisław;</u>
          <u xml:id="u-13.94" who="#MieczysławJedoń">— Giedrojć Roman;</u>
          <u xml:id="u-13.95" who="#MieczysławJedoń">— Gintowt-Dziewałtowski Witold;</u>
          <u xml:id="u-13.96" who="#MieczysławJedoń">— Głowacki Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-13.97" who="#MieczysławJedoń">— Godzik Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-13.98" who="#MieczysławJedoń">— Goliński Marian Tomasz;</u>
          <u xml:id="u-13.99" who="#MieczysławJedoń">— Goryszewski Henryk;</u>
          <u xml:id="u-13.100" who="#MieczysławJedoń">— Góralska Helena;</u>
          <u xml:id="u-13.101" who="#MieczysławJedoń">— Górny Józef;</u>
          <u xml:id="u-13.102" who="#MieczysławJedoń">— Grabowska Danuta;</u>
          <u xml:id="u-13.103" who="#MieczysławJedoń">— Grabowski Dariusz;</u>
          <u xml:id="u-13.104" who="#MieczysławJedoń">— Grabowski Mariusz Krzysztof;</u>
          <u xml:id="u-13.105" who="#MieczysławJedoń">— Graś Paweł;</u>
          <u xml:id="u-13.106" who="#MieczysławJedoń">— Gruszka Grzegorz;</u>
          <u xml:id="u-13.107" who="#MieczysławJedoń">— Gruszka Józef;</u>
          <u xml:id="u-13.108" who="#MieczysławJedoń">— Grzebisz-Nowicka Zofia;</u>
          <u xml:id="u-13.109" who="#MieczysławJedoń">— Grzonkowski Stanisław Marian;</u>
          <u xml:id="u-13.110" who="#MieczysławJedoń">— Gwiżdż Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-13.111" who="#MieczysławJedoń">— Hall Aleksander;</u>
          <u xml:id="u-13.112" who="#MieczysławJedoń">— Hausner Wojciech;</u>
          <u xml:id="u-13.113" who="#MieczysławJedoń">— Hayn Ryszard;</u>
          <u xml:id="u-13.114" who="#MieczysławJedoń">— Herman Krystyna;</u>
          <u xml:id="u-13.115" who="#MieczysławJedoń">— Hyla-Makowska Barbara;</u>
          <u xml:id="u-13.116" who="#MieczysławJedoń">— Ikonowicz Piotr;</u>
          <u xml:id="u-13.117" who="#MieczysławJedoń">— Imiołczyk Barbara;</u>
          <u xml:id="u-13.118" who="#MieczysławJedoń">— Iwanicki Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-13.119" who="#MieczysławJedoń">— Iwiński Tadeusz;</u>
          <u xml:id="u-13.120" who="#MieczysławJedoń">— Jackowski Jan Maria;</u>
          <u xml:id="u-13.121" who="#MieczysławJedoń">— Jacków Mieczysław Piotr;</u>
          <u xml:id="u-13.122" who="#MieczysławJedoń">— Jagieliński Roman;</u>
          <u xml:id="u-13.123" who="#MieczysławJedoń">— Jakubowska Aleksandra;</u>
          <u xml:id="u-13.124" who="#MieczysławJedoń">— Janas Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-13.125" who="#MieczysławJedoń">— Janas Zbigniew;</u>
          <u xml:id="u-13.126" who="#MieczysławJedoń">— Janiak Kazimierz;</u>
          <u xml:id="u-13.127" who="#MieczysławJedoń">— Janik Ewa;</u>
          <u xml:id="u-13.128" who="#MieczysławJedoń">— Janik Krzysztof;</u>
          <u xml:id="u-13.129" who="#MieczysławJedoń">— Janiszewski Jacek;</u>
          <u xml:id="u-13.130" who="#MieczysławJedoń">— Janiszewski Michał;</u>
          <u xml:id="u-13.131" who="#MieczysławJedoń">— Jankiewicz Paweł;</u>
          <u xml:id="u-13.132" who="#MieczysławJedoń">— Jankowski Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-13.133" who="#MieczysławJedoń">— Jankowski Maciej;</u>
          <u xml:id="u-13.134" who="#MieczysławJedoń">— Jankowski Maciej Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-13.135" who="#MieczysławJedoń">— Janowski Gabriel;</u>
          <u xml:id="u-13.136" who="#MieczysławJedoń">— Janowski Zbigniew;</u>
          <u xml:id="u-13.137" who="#MieczysławJedoń">— Jarmuziewicz Tadeusz;</u>
          <u xml:id="u-13.138" who="#MieczysławJedoń">— Jaros Paweł;</u>
          <u xml:id="u-13.139" who="#MieczysławJedoń">— Jaskiernia Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-13.140" who="#MieczysławJedoń">— Jaszewski Marian;</u>
          <u xml:id="u-13.141" who="#MieczysławJedoń">— Jasztal Teresa;</u>
          <u xml:id="u-13.142" who="#MieczysławJedoń">— Jedoń Mieczysław;</u>
          <u xml:id="u-13.143" who="#MieczysławJedoń">— Jurgiel Krzysztof;</u>
          <u xml:id="u-13.144" who="#MieczysławJedoń">— Jurgielaniec Seweryn;</u>
          <u xml:id="u-13.145" who="#MieczysławJedoń">— Juśko Marian;</u>
          <u xml:id="u-13.146" who="#MieczysławJedoń">— Kaczmarek Michał;</u>
          <u xml:id="u-13.147" who="#MieczysławJedoń">— Kaczmarek Seweryn;</u>
          <u xml:id="u-13.148" who="#MieczysławJedoń">— Kaczmarek Wiesław;</u>
          <u xml:id="u-13.149" who="#MieczysławJedoń">— Kaczyński Jarosław;</u>
          <u xml:id="u-13.150" who="#MieczysławJedoń">— Kaczyński Marek;</u>
          <u xml:id="u-13.151" who="#MieczysławJedoń">— Kalemba Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-13.152" who="#MieczysławJedoń">— Kaleta Józef;</u>
          <u xml:id="u-13.153" who="#MieczysławJedoń">— Kalinowski Jarosław;</u>
          <u xml:id="u-13.154" who="#MieczysławJedoń">— Kałamaga Zdzisław;</u>
          <u xml:id="u-13.155" who="#MieczysławJedoń">— Kamiński Krzysztof;</u>
          <u xml:id="u-13.156" who="#MieczysławJedoń">— Kamiński Mariusz;</u>
          <u xml:id="u-13.157" who="#MieczysławJedoń">— Kamiński Michał Tomasz;</u>
          <u xml:id="u-13.158" who="#MieczysławJedoń">— Kaniewski Zbigniew;</u>
          <u xml:id="u-13.159" who="#MieczysławJedoń">— Kapera Kazimierz;</u>
          <u xml:id="u-13.160" who="#MieczysławJedoń">— Karwowski Tomasz;</u>
          <u xml:id="u-13.161" who="#MieczysławJedoń">— Kasprzyk Jacek;</u>
          <u xml:id="u-13.162" who="#MieczysławJedoń">— Kędra Ryszard;</u>
          <u xml:id="u-13.163" who="#MieczysławJedoń">— Kielian Władysław;</u>
          <u xml:id="u-13.164" who="#MieczysławJedoń">— Kiełbowicz Wiesław;</u>
          <u xml:id="u-13.165" who="#MieczysławJedoń">— Kilian Tadeusz;</u>
          <u xml:id="u-13.166" who="#MieczysławJedoń">— Kisieliński Jan;</u>
          <u xml:id="u-13.167" who="#MieczysławJedoń">— Kleitz-Żółtowska Maria;</u>
          <u xml:id="u-13.168" who="#MieczysławJedoń">— Klimek Jan;</u>
          <u xml:id="u-13.169" who="#MieczysławJedoń">— Kłak Krzysztof;</u>
          <u xml:id="u-13.170" who="#MieczysławJedoń">— Kłopotek Eugeniusz;</u>
          <u xml:id="u-13.171" who="#MieczysławJedoń">— Kobielusz Antoni;</u>
          <u xml:id="u-13.172" who="#MieczysławJedoń">— Kobylińska Zdzisława;</u>
          <u xml:id="u-13.173" who="#MieczysławJedoń">— Kochanowski Jan;</u>
          <u xml:id="u-13.174" who="#MieczysławJedoń">— Kolasiński Marek;</u>
          <u xml:id="u-13.175" who="#MieczysławJedoń">— Komołowski Longin;</u>
          <u xml:id="u-13.176" who="#MieczysławJedoń">— Komorowski Bronisław;</u>
          <u xml:id="u-13.177" who="#MieczysławJedoń">— Konarski Włodzimierz;</u>
          <u xml:id="u-13.178" who="#MieczysławJedoń">— Kopeć Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-13.179" who="#MieczysławJedoń">— Koralewski Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-13.180" who="#MieczysławJedoń">— Korpak Józef;</u>
          <u xml:id="u-13.181" who="#MieczysławJedoń">— Kowalska Bronisława;</u>
          <u xml:id="u-13.182" who="#MieczysławJedoń">— Kozioł Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-13.183" who="#MieczysławJedoń">— Koźlakiewicz Mirosław;</u>
          <u xml:id="u-13.184" who="#MieczysławJedoń">— Kracik Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-13.185" who="#MieczysławJedoń">— Krasicka-Domka Zofia;</u>
          <u xml:id="u-13.186" who="#MieczysławJedoń">— Kraus Janina;</u>
          <u xml:id="u-13.187" who="#MieczysławJedoń">— Kroll Henryk;</u>
          <u xml:id="u-13.188" who="#MieczysławJedoń">— Kropiwnicki Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-13.189" who="#MieczysławJedoń">— Król Jan;</u>
          <u xml:id="u-13.190" who="#MieczysławJedoń">— Krutul Piotr;</u>
          <u xml:id="u-13.191" who="#MieczysławJedoń">— Krzaklewski Marian;</u>
          <u xml:id="u-13.192" who="#MieczysławJedoń">— Krzyżanowska Olga;</u>
          <u xml:id="u-13.193" who="#MieczysławJedoń">— Kubiak Dariusz;</u>
          <u xml:id="u-13.194" who="#MieczysławJedoń">— Kufel Zenon;</u>
          <u xml:id="u-13.195" who="#MieczysławJedoń">— Kukliński Mirosław;</u>
          <u xml:id="u-13.196" who="#MieczysławJedoń">— Kulas Jan;</u>
          <u xml:id="u-13.197" who="#MieczysławJedoń">— Kurczuk Grzegorz;</u>
          <u xml:id="u-13.198" who="#MieczysławJedoń">— Kuroń Jacek;</u>
          <u xml:id="u-13.199" who="#MieczysławJedoń">— Langowska Grażyna;</u>
          <u xml:id="u-13.200" who="#MieczysławJedoń">— Lassota Józef;</u>
          <u xml:id="u-13.201" who="#MieczysławJedoń">— Leraczyk Zbigniew;</u>
          <u xml:id="u-13.202" who="#MieczysławJedoń">— Lewandowski Bogdan;</u>
          <u xml:id="u-13.203" who="#MieczysławJedoń">— Lewandowski Janusz;</u>
          <u xml:id="u-13.204" who="#MieczysławJedoń">— Lewandowski Marek;</u>
          <u xml:id="u-13.205" who="#MieczysławJedoń">— Lewandowski Piotr;</u>
          <u xml:id="u-13.206" who="#MieczysławJedoń">— Lewandowski Tadeusz Bernard;</u>
          <u xml:id="u-13.207" who="#MieczysławJedoń">— Liberadzki Bogusław;</u>
          <u xml:id="u-13.208" who="#MieczysławJedoń">— Libicki Marcin;</u>
          <u xml:id="u-13.209" who="#MieczysławJedoń">— Liszcz Teresa;</u>
          <u xml:id="u-13.210" who="#MieczysławJedoń">— Lityński Jan;</u>
          <u xml:id="u-13.211" who="#MieczysławJedoń">— Łączkowski Paweł;</u>
          <u xml:id="u-13.212" who="#MieczysławJedoń">— Łopuszański Jan;</u>
          <u xml:id="u-13.213" who="#MieczysławJedoń">— Łoziński Adam;</u>
          <u xml:id="u-13.214" who="#MieczysławJedoń">— Łuczak Aleksander;</u>
          <u xml:id="u-13.215" who="#MieczysławJedoń">— Łużniak Karol;</u>
          <u xml:id="u-13.216" who="#MieczysławJedoń">— Łybacka Krystyna;</u>
          <u xml:id="u-13.217" who="#MieczysławJedoń">— Machnik Zygmunt;</u>
          <u xml:id="u-13.218" who="#MieczysławJedoń">— Macierewicz Antoni;</u>
          <u xml:id="u-13.219" who="#MieczysławJedoń">— Macner Stefan;</u>
          <u xml:id="u-13.220" who="#MieczysławJedoń">— Maćkała Tadeusz;</u>
          <u xml:id="u-13.221" who="#MieczysławJedoń">— Madej Jerzy Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-13.222" who="#MieczysławJedoń">— Majewski Wit;</u>
          <u xml:id="u-13.223" who="#MieczysławJedoń">— Manicki Maciej;</u>
          <u xml:id="u-13.224" who="#MieczysławJedoń">— Maniura Edward;</u>
          <u xml:id="u-13.225" who="#MieczysławJedoń">— Mańkowska Ewa;</u>
          <u xml:id="u-13.226" who="#MieczysławJedoń">— Marcinkiewicz Kazimierz;</u>
          <u xml:id="u-13.227" who="#MieczysławJedoń">— Marczewski Marian;</u>
          <u xml:id="u-13.228" who="#MieczysławJedoń">— Markiewicz Marek;</u>
          <u xml:id="u-13.229" who="#MieczysławJedoń">— Martyniuk Wacław;</u>
          <u xml:id="u-13.230" who="#MieczysławJedoń">— Masternak Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-13.231" who="#MieczysławJedoń">— Matusiak Ryszard;</u>
          <u xml:id="u-13.232" who="#MieczysławJedoń">— Mazowiecki Tadeusz;</u>
          <u xml:id="u-13.233" who="#MieczysławJedoń">— Mazurkiewicz Marek;</u>
          <u xml:id="u-13.234" who="#MieczysławJedoń">— Miller Leszek;</u>
          <u xml:id="u-13.235" who="#MieczysławJedoń">— Milner Kazimierz;</u>
          <u xml:id="u-13.236" who="#MieczysławJedoń">— Miodowicz Konstanty;</u>
          <u xml:id="u-13.237" who="#MieczysławJedoń">— Miszczuk Piotr;</u>
          <u xml:id="u-13.238" who="#MieczysławJedoń">— Misztal Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-13.239" who="#MieczysławJedoń">— Mozolewski Józef;</u>
          <u xml:id="u-13.240" who="#MieczysławJedoń">— Mroziński Zbigniew;</u>
          <u xml:id="u-13.241" who="#MieczysławJedoń">— Murynowicz Alicja;</u>
          <u xml:id="u-13.242" who="#MieczysławJedoń">— Nieduszyński Witold;</u>
          <u xml:id="u-13.243" who="#MieczysławJedoń">— Niemiec Szymon Józef;</u>
          <u xml:id="u-13.244" who="#MieczysławJedoń">— Niesiołowski Stefan;</u>
          <u xml:id="u-13.245" who="#MieczysławJedoń">— Niewiarowski Ireneusz;</u>
          <u xml:id="u-13.246" who="#MieczysławJedoń">— Nikolski Lech;</u>
          <u xml:id="u-13.247" who="#MieczysławJedoń">— Nowacka Irena Maria;</u>
          <u xml:id="u-13.248" who="#MieczysławJedoń">— Nowaczyk Wojciech;</u>
          <u xml:id="u-13.249" who="#MieczysławJedoń">— Nowicki Józef;</u>
          <u xml:id="u-13.250" who="#MieczysławJedoń">— Nowina-Konopka Halina;</u>
          <u xml:id="u-13.251" who="#MieczysławJedoń">— Nowina-Konopka Piotr;</u>
          <u xml:id="u-13.252" who="#MieczysławJedoń">— Nowok Paweł;</u>
          <u xml:id="u-13.253" who="#MieczysławJedoń">— Nycz Kazimierz;</u>
          <u xml:id="u-13.254" who="#MieczysławJedoń">— Okońska-Zaremba Małgorzata;</u>
          <u xml:id="u-13.255" who="#MieczysławJedoń">— Oksiuta Krzysztof;</u>
          <u xml:id="u-13.256" who="#MieczysławJedoń">— Olak Wacław;</u>
          <u xml:id="u-13.257" who="#MieczysławJedoń">— Oleksy Józef;</u>
          <u xml:id="u-13.258" who="#MieczysławJedoń">— Olewiński Marek;</u>
          <u xml:id="u-13.259" who="#MieczysławJedoń">— Olszewski Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-13.260" who="#MieczysławJedoń">— Olszewski Jan;</u>
          <u xml:id="u-13.261" who="#MieczysławJedoń">— Olszewski Mariusz;</u>
          <u xml:id="u-13.262" who="#MieczysławJedoń">— Onyszkiewicz Janusz;</u>
          <u xml:id="u-13.263" who="#MieczysławJedoń">— Oraniec Jan;</u>
          <u xml:id="u-13.264" who="#MieczysławJedoń">— Osiatyński Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-13.265" who="#MieczysławJedoń">— Osik Wiktor;</u>
          <u xml:id="u-13.266" who="#MieczysławJedoń">— Osnowski Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-13.267" who="#MieczysławJedoń">— Ostrowska Małgorzata;</u>
          <u xml:id="u-13.268" who="#MieczysławJedoń">— Ostrowski Ryszard Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-13.269" who="#MieczysławJedoń">— Otręba Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-13.270" who="#MieczysławJedoń">— Owoc Alfred;</u>
          <u xml:id="u-13.271" who="#MieczysławJedoń">— Pałubicki Janusz;</u>
          <u xml:id="u-13.272" who="#MieczysławJedoń">— Pasternak Agnieszka;</u>
          <u xml:id="u-13.273" who="#MieczysławJedoń">— Pastusiak Longin;</u>
          <u xml:id="u-13.274" who="#MieczysławJedoń">— Paszczyk Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-13.275" who="#MieczysławJedoń">— Pawlak Mirosław;</u>
          <u xml:id="u-13.276" who="#MieczysławJedoń">— Pawlak Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-13.277" who="#MieczysławJedoń">— Pawlak Waldemar;</u>
          <u xml:id="u-13.278" who="#MieczysławJedoń">— Pawlus Tadeusz;</u>
          <u xml:id="u-13.279" who="#MieczysławJedoń">— Pawłowska Regina;</u>
          <u xml:id="u-13.280" who="#MieczysławJedoń">— Pawłowski Waldemar;</u>
          <u xml:id="u-13.281" who="#MieczysławJedoń">— Paździor Helmut;</u>
          <u xml:id="u-13.282" who="#MieczysławJedoń">— Pęczak Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-13.283" who="#MieczysławJedoń">— Pęk Bogdan;</u>
          <u xml:id="u-13.284" who="#MieczysławJedoń">— Piątkowski Jan;</u>
          <u xml:id="u-13.285" who="#MieczysławJedoń">— Piechota Jacek;</u>
          <u xml:id="u-13.286" who="#MieczysławJedoń">— Piechowiak Grzegorz;</u>
          <u xml:id="u-13.287" who="#MieczysławJedoń">— Piekarska Katarzyna Maria;</u>
          <u xml:id="u-13.288" who="#MieczysławJedoń">— Piela-Mielczarek Elżbieta;</u>
          <u xml:id="u-13.289" who="#MieczysławJedoń">— Pietrewicz Mirosław;</u>
          <u xml:id="u-13.290" who="#MieczysławJedoń">— Pilarczyk Józef Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-13.291" who="#MieczysławJedoń">— Pilniakowski Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-13.292" who="#MieczysławJedoń">— Piłat Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-13.293" who="#MieczysławJedoń">— Piłka Marian;</u>
          <u xml:id="u-13.294" who="#MieczysławJedoń">— Piotrowski Leszek;</u>
          <u xml:id="u-13.295" who="#MieczysławJedoń">— Piskorski Paweł;</u>
          <u xml:id="u-13.296" who="#MieczysławJedoń">— Plewa Sergiusz;</u>
          <u xml:id="u-13.297" who="#MieczysławJedoń">— Płażyński Maciej;</u>
          <u xml:id="u-13.298" who="#MieczysławJedoń">— Podkański Lesław;</u>
          <u xml:id="u-13.299" who="#MieczysławJedoń">— Podkański Zdzisław;</u>
          <u xml:id="u-13.300" who="#MieczysławJedoń">— Podsiadło Mirosław;</u>
          <u xml:id="u-13.301" who="#MieczysławJedoń">— Pogoda Czesław;</u>
          <u xml:id="u-13.302" who="#MieczysławJedoń">— Polaczek Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-13.303" who="#MieczysławJedoń">— Poręba Maciej;</u>
          <u xml:id="u-13.304" who="#MieczysławJedoń">— Poślednik Marian;</u>
          <u xml:id="u-13.305" who="#MieczysławJedoń">— Potocki Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-13.306" who="#MieczysławJedoń">— Potulski Franciszek;</u>
          <u xml:id="u-13.307" who="#MieczysławJedoń">— Poznański Kazimierz;</u>
          <u xml:id="u-13.308" who="#MieczysławJedoń">— Pupa Zdzisław;</u>
          <u xml:id="u-13.309" who="#MieczysławJedoń">— Pusz Sylwia;</u>
          <u xml:id="u-13.310" who="#MieczysławJedoń">— Puzyna Włodzimierz;</u>
          <u xml:id="u-13.311" who="#MieczysławJedoń">— Radziszewska Elżbieta;</u>
          <u xml:id="u-13.312" who="#MieczysławJedoń">— Rak Władysław;</u>
          <u xml:id="u-13.313" who="#MieczysławJedoń">— Ratman Zygmunt;</u>
          <u xml:id="u-13.314" who="#MieczysławJedoń">— Rejczak Jan;</u>
          <u xml:id="u-13.315" who="#MieczysławJedoń">— Rokita Jan;</u>
          <u xml:id="u-13.316" who="#MieczysławJedoń">— Rudnicki Maciej;</u>
          <u xml:id="u-13.317" who="#MieczysławJedoń">— Rulewski Jan;</u>
          <u xml:id="u-13.318" who="#MieczysławJedoń">— Rutkowski Roman;</u>
          <u xml:id="u-13.319" who="#MieczysławJedoń">— Rybicki Jacek;</u>
          <u xml:id="u-13.320" who="#MieczysławJedoń">— Rynasiewicz Zbigniew;</u>
          <u xml:id="u-13.321" who="#MieczysławJedoń">— Ryszka Czesław;</u>
          <u xml:id="u-13.322" who="#MieczysławJedoń">— Rzymełka Jan;</u>
          <u xml:id="u-13.323" who="#MieczysławJedoń">— Sas Kazimierz;</u>
          <u xml:id="u-13.324" who="#MieczysławJedoń">— Sawicki Marek;</u>
          <u xml:id="u-13.325" who="#MieczysławJedoń">— Schetyna Grzegorz;</u>
          <u xml:id="u-13.326" who="#MieczysławJedoń">— Schreiber Grzegorz;</u>
          <u xml:id="u-13.327" who="#MieczysławJedoń">— Sekuła Mirosław;</u>
          <u xml:id="u-13.328" who="#MieczysławJedoń">— Senkowski Zbigniew;</u>
          <u xml:id="u-13.329" who="#MieczysławJedoń">— Siekierski Czesław;</u>
          <u xml:id="u-13.330" who="#MieczysławJedoń">— Siemiątkowski Zbigniew;</u>
          <u xml:id="u-13.331" who="#MieczysławJedoń">— Sieńko Jan;</u>
          <u xml:id="u-13.332" who="#MieczysławJedoń">— Sierakowska Izabella;</u>
          <u xml:id="u-13.333" who="#MieczysławJedoń">— Sikora Waldemar Mieczysław;</u>
          <u xml:id="u-13.334" who="#MieczysławJedoń">— Sikorska-Trela Ewa;</u>
          <u xml:id="u-13.335" who="#MieczysławJedoń">— Skomra Szczepan;</u>
          <u xml:id="u-13.336" who="#MieczysławJedoń">— Skorulski Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-13.337" who="#MieczysławJedoń">— Skrzypek Władysław Józef;</u>
          <u xml:id="u-13.338" who="#MieczysławJedoń">— Słomka Adam;</u>
          <u xml:id="u-13.339" who="#MieczysławJedoń">— Słomski Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-13.340" who="#MieczysławJedoń">— Smereczyńska Maria Władysława;</u>
          <u xml:id="u-13.341" who="#MieczysławJedoń">— Smirnow Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-13.342" who="#MieczysławJedoń">— Smolarek Ryszard;</u>
          <u xml:id="u-13.343" who="#MieczysławJedoń">— Smoliński Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-13.344" who="#MieczysławJedoń">— Sobecka Anna;</u>
          <u xml:id="u-13.345" who="#MieczysławJedoń">— Sobierajski Czesław;</u>
          <u xml:id="u-13.346" who="#MieczysławJedoń">— Sobotka Zbigniew;</u>
          <u xml:id="u-13.347" who="#MieczysławJedoń">— Sołtyk Grażyna;</u>
          <u xml:id="u-13.348" who="#MieczysławJedoń">— Sołtysiewicz Marian;</u>
          <u xml:id="u-13.349" who="#MieczysławJedoń">— Sosnowska Joanna;</u>
          <u xml:id="u-13.350" who="#MieczysławJedoń">— Sroczyński Roman;</u>
          <u xml:id="u-13.351" who="#MieczysławJedoń">— Stanibuła Ryszard;</u>
          <u xml:id="u-13.352" who="#MieczysławJedoń">— Staniszewska Grażyna;</u>
          <u xml:id="u-13.353" who="#MieczysławJedoń">— Staręga-Piasek Joanna;</u>
          <u xml:id="u-13.354" who="#MieczysławJedoń">— Stec Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-13.355" who="#MieczysławJedoń">— Stefaniuk Franciszek Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-13.356" who="#MieczysławJedoń">— Steinhoff Janusz;</u>
          <u xml:id="u-13.357" who="#MieczysławJedoń">— Stępień Władysław;</u>
          <u xml:id="u-13.358" who="#MieczysławJedoń">— Stolzman Maria;</u>
          <u xml:id="u-13.359" who="#MieczysławJedoń">— Stryjak Cezary;</u>
          <u xml:id="u-13.360" who="#MieczysławJedoń">— Styczeń Mirosław Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-13.361" who="#MieczysławJedoń">— Suchocka Hanna;</u>
          <u xml:id="u-13.362" who="#MieczysławJedoń">— Swakoń Jacek;</u>
          <u xml:id="u-13.363" who="#MieczysławJedoń">— Swoszowski Mirosław;</u>
          <u xml:id="u-13.364" who="#MieczysławJedoń">— Syczewski Jan;</u>
          <u xml:id="u-13.365" who="#MieczysławJedoń">— Syryjczyk Tadeusz;</u>
          <u xml:id="u-13.366" who="#MieczysławJedoń">— Szarawarski Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-13.367" who="#MieczysławJedoń">— Szczepański Wiesław Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-13.368" who="#MieczysławJedoń">— Szczot Jacek;</u>
          <u xml:id="u-13.369" who="#MieczysławJedoń">— Szczygielski Kazimierz;</u>
          <u xml:id="u-13.370" who="#MieczysławJedoń">— Szczygieł Mieczysław;</u>
          <u xml:id="u-13.371" who="#MieczysławJedoń">— Szejnfeld Adam Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-13.372" who="#MieczysławJedoń">— Szelwicki Franciszek;</u>
          <u xml:id="u-13.373" who="#MieczysławJedoń">— Szeremietiew Romuald;</u>
          <u xml:id="u-13.374" who="#MieczysławJedoń">— Szewc Leszek Marian;</u>
          <u xml:id="u-13.375" who="#MieczysławJedoń">— Szkaradek Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-13.376" who="#MieczysławJedoń">— Szkop Władysław;</u>
          <u xml:id="u-13.377" who="#MieczysławJedoń">— Szmajdziński Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-13.378" who="#MieczysławJedoń">— Szparaga Elżbieta;</u>
          <u xml:id="u-13.379" who="#MieczysławJedoń">— Szteliga Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-13.380" who="#MieczysławJedoń">— Szwed Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-13.381" who="#MieczysławJedoń">— Szweda Bernard;</u>
          <u xml:id="u-13.382" who="#MieczysławJedoń">— Szweda Wiesław;</u>
          <u xml:id="u-13.383" who="#MieczysławJedoń">— Szymańczyk Lech;</u>
          <u xml:id="u-13.384" who="#MieczysławJedoń">— Szymański Antoni;</u>
          <u xml:id="u-13.385" who="#MieczysławJedoń">— Szymański Jan;</u>
          <u xml:id="u-13.386" who="#MieczysławJedoń">— Szymański Zbigniew;</u>
          <u xml:id="u-13.387" who="#MieczysławJedoń">— Szynalska Renata;</u>
          <u xml:id="u-13.388" who="#MieczysławJedoń">— Szyszko Tomasz;</u>
          <u xml:id="u-13.389" who="#MieczysławJedoń">— Śledzińska-Katarasińska Iwona;</u>
          <u xml:id="u-13.390" who="#MieczysławJedoń">— Śleziak Czesław;</u>
          <u xml:id="u-13.391" who="#MieczysławJedoń">— Śmieja Krzysztof;</u>
          <u xml:id="u-13.392" who="#MieczysławJedoń">— Śnieżek Adam;</u>
          <u xml:id="u-13.393" who="#MieczysławJedoń">— Tchórzewski Krzysztof;</u>
          <u xml:id="u-13.394" who="#MieczysławJedoń">— Tomaszewska Ewa;</u>
          <u xml:id="u-13.395" who="#MieczysławJedoń">— Tomaszewski Tadeusz;</u>
          <u xml:id="u-13.396" who="#MieczysławJedoń">— Tomczak Witold;</u>
          <u xml:id="u-13.397" who="#MieczysławJedoń">— Tuszyński Zdzisław;</u>
          <u xml:id="u-13.398" who="#MieczysławJedoń">— Tworkowski Jacek;</u>
          <u xml:id="u-13.399" who="#MieczysławJedoń">— Tyczka Antoni;</u>
          <u xml:id="u-13.400" who="#MieczysławJedoń">— Ujazdowski Kazimierz Michał;</u>
          <u xml:id="u-13.401" who="#MieczysławJedoń">— Ulicki Ryszard;</u>
          <u xml:id="u-13.402" who="#MieczysławJedoń">— Umiński Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-13.403" who="#MieczysławJedoń">— Urbańczyk Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-13.404" who="#MieczysławJedoń">— Wachowska Urszula;</u>
          <u xml:id="u-13.405" who="#MieczysławJedoń">— Wagner Marek;</u>
          <u xml:id="u-13.406" who="#MieczysławJedoń">— Walczyńska-Rechmal Maria;</u>
          <u xml:id="u-13.407" who="#MieczysławJedoń">— Walendziak Wiesław;</u>
          <u xml:id="u-13.408" who="#MieczysławJedoń">— Walendzik Grzegorz;</u>
          <u xml:id="u-13.409" who="#MieczysławJedoń">— Waniek Danuta;</u>
          <u xml:id="u-13.410" who="#MieczysławJedoń">— Wasiński Włodzimierz;</u>
          <u xml:id="u-13.411" who="#MieczysławJedoń">— Wawak Zbigniew;</u>
          <u xml:id="u-13.412" who="#MieczysławJedoń">— Wawryniewicz Ryszard;</u>
          <u xml:id="u-13.413" who="#MieczysławJedoń">— Wądołowski Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-13.414" who="#MieczysławJedoń">— Wełnicki Tomasz;</u>
          <u xml:id="u-13.415" who="#MieczysławJedoń">— Wende Edward;</u>
          <u xml:id="u-13.416" who="#MieczysławJedoń">— Wenderlich Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-13.417" who="#MieczysławJedoń">— Wędrychowicz Adam;</u>
          <u xml:id="u-13.418" who="#MieczysławJedoń">— Wiązowski Waldemar Bogdan;</u>
          <u xml:id="u-13.419" who="#MieczysławJedoń">— Widzyk Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-13.420" who="#MieczysławJedoń">— Wielowieyski Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-13.421" who="#MieczysławJedoń">— Wierchowicz Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-13.422" who="#MieczysławJedoń">— Wikiński Marek;</u>
          <u xml:id="u-13.423" who="#MieczysławJedoń">— Wilczyńska Zofia;</u>
          <u xml:id="u-13.424" who="#MieczysławJedoń">— Włodarczyk Wojciech;</u>
          <u xml:id="u-13.425" who="#MieczysławJedoń">— Woda Wiesław;</u>
          <u xml:id="u-13.426" who="#MieczysławJedoń">— Wojtczak Michał;</u>
          <u xml:id="u-13.427" who="#MieczysławJedoń">— Wojtyła Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-13.428" who="#MieczysławJedoń">— Woźnicki Andrzej Maciej;</u>
          <u xml:id="u-13.429" who="#MieczysławJedoń">— Woźny Grzegorz;</u>
          <u xml:id="u-13.430" who="#MieczysławJedoń">— Wójcik Dariusz;</u>
          <u xml:id="u-13.431" who="#MieczysławJedoń">— Wójcik Marek Jan;</u>
          <u xml:id="u-13.432" who="#MieczysławJedoń">— Wójcik Piotr Wojciech;</u>
          <u xml:id="u-13.433" who="#MieczysławJedoń">— Wójcik Tomasz Feliks;</u>
          <u xml:id="u-13.434" who="#MieczysławJedoń">— Wrona Tadeusz;</u>
          <u xml:id="u-13.435" who="#MieczysławJedoń">— Wujec Henryk;</u>
          <u xml:id="u-13.436" who="#MieczysławJedoń">— Wyrowiński Jan;</u>
          <u xml:id="u-13.437" who="#MieczysławJedoń">— Zaborowski Zbyszek;</u>
          <u xml:id="u-13.438" who="#MieczysławJedoń">— Zaciura Jan;</u>
          <u xml:id="u-13.439" who="#MieczysławJedoń">— Zając Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-13.440" who="#MieczysławJedoń">— Zając Jerzy Grzegorz;</u>
          <u xml:id="u-13.441" who="#MieczysławJedoń">— Zając Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-13.442" who="#MieczysławJedoń">— Zakrzewska Jadwiga;</u>
          <u xml:id="u-13.443" who="#MieczysławJedoń">— Zakrzewski Jerzy;</u>
          <u xml:id="u-13.444" who="#MieczysławJedoń">— Zalewska Anna;</u>
          <u xml:id="u-13.445" who="#MieczysławJedoń">— Zapałowski Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-13.446" who="#MieczysławJedoń">— Zarębski Zbigniew;</u>
          <u xml:id="u-13.447" who="#MieczysławJedoń">— Zarzycki Wojciech Szczęsny;</u>
          <u xml:id="u-13.448" who="#MieczysławJedoń">— Zawiła Marcin;</u>
          <u xml:id="u-13.449" who="#MieczysławJedoń">— Zbrzyzny Ryszard;</u>
          <u xml:id="u-13.450" who="#MieczysławJedoń">— Zemke Janusz;</u>
          <u xml:id="u-13.451" who="#MieczysławJedoń">— Zieliński Marek;</u>
          <u xml:id="u-13.452" who="#MieczysławJedoń">— Zieliński Tadeusz Jacek;</u>
          <u xml:id="u-13.453" who="#MieczysławJedoń">— Złotowski Kosma;</u>
          <u xml:id="u-13.454" who="#MieczysławJedoń">— Zych Józef;</u>
          <u xml:id="u-13.455" who="#MieczysławJedoń">— Żak Piotr;</u>
          <u xml:id="u-13.456" who="#MieczysławJedoń">— Żelazowski Andrzej;</u>
          <u xml:id="u-13.457" who="#MieczysławJedoń">— Żelichowski Stanisław;</u>
          <u xml:id="u-13.458" who="#MieczysławJedoń">— Żyliński Adam Jacek;</u>
          <u xml:id="u-13.459" who="#MieczysławJedoń">— Żymełka Zygmunt.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#MaciejPłażyński">Czy wszyscy z obecnych pań posłanek i panów posłów oddali głosy?</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#MaciejPłażyński">Prosiłbym o dopełnienie tego obowiązku.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#MaciejPłażyński">Już wszyscy państwo.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#MaciejPłażyński">Pan poseł Goryszewski też?</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#MaciejPłażyński">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#MaciejPłażyński">Proszę poprosić kolegów z kuluarów, którzy nie dopełnili tego obowiązku.</u>
          <u xml:id="u-14.6" who="#MaciejPłażyński">Czy wszyscy z obecnych pań posłanek i panów posłów oddali głosy?</u>
          <u xml:id="u-14.7" who="#MaciejPłażyński">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-14.8" who="#MaciejPłażyński">Proszę sekretarzy Sejmu o obliczenie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-14.9" who="#MaciejPłażyński">Zapraszam ponownie wszystkich na salę posiedzeń.</u>
          <u xml:id="u-14.10" who="#MaciejPłażyński">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 3. i 4. porządku dziennego:</u>
          <u xml:id="u-14.11" who="#MaciejPłażyński">3. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy budżetowej na rok 2001 (druki nr 2371, 2371-A i 2568).</u>
          <u xml:id="u-14.12" who="#MaciejPłażyński">4. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o wykonywaniu budżetu państwa w roku 2001(druki nr 2374, 2374-A i 2569).</u>
          <u xml:id="u-14.13" who="#MaciejPłażyński">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Mirosława Sekułę.</u>
          <u xml:id="u-14.14" who="#MaciejPłażyński">Jest pan przewodniczący.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#MirosławSekuła">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Komisji Finansów Publicznych przedstawiam sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy budżetowej na rok 2001 oraz sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o wykonywaniu budżetu państwa w 2001 r. Sprawozdania te są zawarte w drukach sejmowych nr 2568 i 2569.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#MirosławSekuła">Ponieważ uchwalaniu budżetu państwa na bieżący rok towarzyszy duże zainteresowanie, nie tylko jeśli chodzi o aspekty merytoryczne, ale i proceduralne, pozwolę sobie na wstępie powiedzieć kilka słów o procedurze uchwalania budżetu.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#MirosławSekuła">Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, obowiązująca od 1997 r., ustala w art. 222, że Rada Ministrów przedkłada Sejmowi najpóźniej na 3 miesiące przed rozpoczęciem roku budżetowego projekt ustawy budżetowej na rok następny, czyli do 30 września. W wyjątkowych przypadkach możliwe jest późniejsze przedłożenie projektu. Powołując się na wyjątkowe okoliczności, rząd RP złożył projekt ustawy budżetowej na rok 2001 w dniu 15 listopada 2000 r. Art. 225 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej mówi: „Jeżeli w ciągu 4 miesięcy od dnia przedłożenia Sejmowi projektu ustawy budżetowej nie zostanie ona przedstawiona prezydentowi Rzeczypospolitej do podpisu, prezydent Rzeczypospolitej może w ciągu 14 dni zarządzić skrócenie kadencji Sejmu”. Czyli: Parlament ma obowiązek przedstawić uchwalony budżet do podpisu prezydentowi Rzeczypospolitej do 15 marca tego roku.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#MirosławSekuła">Dzisiaj, po pracach w komisjach sejmowych, odbywa się drugie czytanie projektu budżetu. Zapewne zostaną zgłoszone do niego poprawki, które Komisja Finansów Publicznych będzie opiniować jutro, 1 lutego. Głosowanie nad tymi poprawkami i całym budżetem jest planowane na następnym posiedzeniu Sejmu, 3 lutego w sobotę. Jeżeli Sejm uchwali budżet, zostanie on przekazany Senatowi Rzeczypospolitej Polskiej, który - jak mówi art. 223 konstytucji - może uchwalić poprawki do ustawy budżetowej w ciągu 20 dni od dnia przekazania. Poprawki Senatu, po zaopiniowaniu przez Komisję Finansów Publicznych w dniu 27 lutego, mogą być rozpatrzone przez Sejm na posiedzeniu w dniu 2 marca. Przedłożenie ustawy budżetowej prezydentowi do podpisu przewidziane jest na 6 marca.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#MirosławSekuła">Przedstawione przeze mnie kalendarium w prawie identycznej formie jest zawarte w uchwale nr 24 Prezydium Sejmu z dnia 17 listopada 2000 r. Tak więc dzisiejsze drugie czytanie jest zgodnie z harmonogramem stanowiącym załącznik do tej uchwały.</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#MirosławSekuła">W trakcie prac nad projektem ustawy budżetowej rząd skierował do niej autopoprawkę. Spowodowało to zaburzenia w pracach nad budżetem, ale dzięki sprawności komisji sejmowych udało się na czas przedstawić Wysokiemu Sejmowi sprawozdanie obejmujące również zmiany wynikające z tej autopoprawki.</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#MirosławSekuła">Warto przypomnieć, że składanie autopoprawek do projektu budżetu stało się już prawie zwyczajem parlamentarnym. Do projektu budżetu na rok 1995 ówczesny rząd złożył dwie autopoprawki, skierowanie do komisji 18 listopada i 15 grudnia 1994 r. Do projektu budżetu na rok 1996 również były złożone dwie autopoprawki, skierowane 11 i 14 grudnia 1995 r. Do budżetu na rok 1997 autopoprawkę skierowano 3 grudnia 1996 r., na 1998 r. dwie autopoprawki skierowano 4 grudnia 1997 r. i 8 stycznia 1998 r., na 1999 r. rząd nie zgłosił autopoprawki, a do budżetu na rok 2000 skierowano autopoprawkę 1 grudnia 1999 r. Do obecnie rozpatrywanego projektu budżetu rząd zgłosił autopoprawkę 12 stycznia.</u>
          <u xml:id="u-15.7" who="#MirosławSekuła">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Komisja Finansów Publicznych, po rozpatrzeniu projektu ustawy budżetowej na rok 2001 wraz ze stanowiskami przekazanymi przez właściwe komisje na 16 posiedzeniach w dniach 12, 13, 19, 20, 21 i 22 grudnia 2000 r. oraz 4, 5, 9, 10, 11, 12, 16, 17, 18 i 19 stycznia 2001 r. oraz po wysłuchaniu oświadczenia przedstawiciela Komitetu Integracji Europejskiej o zgodności sprawozdania komisji z prawem Unii Europejskiej, wnosi, aby Wysoki Sejm raczył uchwalić załączony projekt ustawy. Komisja wnosi również o uchwalenie ustawy o wykonywaniu budżetu państwa w roku 2001.</u>
          <u xml:id="u-15.8" who="#MirosławSekuła">Budżet państwa to plan finansowy obejmujący dochody i wydatki państwa. Istotą systemu budżetowego jest odbieranie osobom indywidualnym i podmiotom gospodarczym części ich dochodów w celu wykorzystania tak zgromadzonych środków na finansowanie zadań związanych z utrzymaniem państwa i pokryciem wydatków, do których organy państwa są zobowiązane lub żeby interweniować finansowo w niektóre dziedziny życia społecznego.</u>
          <u xml:id="u-15.9" who="#MirosławSekuła">W roku bieżącym planuje się uzyskać dochody budżetu państwa na kwotę 161 050 569 tys. zł. Największe wpływy zamierza się uzyskać z podatków pośrednich, VAT i akcyzy, bo aż 94 494 mln zł, czyli aż 58,7% dochodów. Wpływy z podatku dochodowego od osób fizycznych mają wynieść 25 618 700 tys. zł, czyli 15,9%, a wpływy z podatku dochodowego od osób prawnych 17 558 800 tys. zł, czyli 10,9% dochodów budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-15.10" who="#MirosławSekuła">Dochody niepodatkowe są przewidziane w wysokości 21 849 369 tys. zł, czyli stanowią 13,6%. W planowanych dochodach niepodatkowych największe mają być dochody jednostek budżetowych, zaplanowane na 6 820 215 tys. zł, co daje 4,2% wpływów budżetowych. Wpłaty z zysku Narodowego Banku Polskiego mają wynieść 4 873 954 tys. zł, czyli 3% budżetu, dochody z ceł - 4 814 mln zł, czyli również 3%. Dochody z UMTS są planowane na poziomie 3 125 200 tys. zł, czyli stanowią 1,9% dochodów budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-15.11" who="#MirosławSekuła">Tak zaplanowane dochody budżetu państwa mają być uzyskane przy następujących wskaźnikach makroekonomicznych.</u>
          <u xml:id="u-15.12" who="#MirosławSekuła">W 2001 r. prognozuje się wzrost produkcji przemysłowej o ok. 7,7%, a produkcji budowlano-montażowej o ok. 2,8%. Ma się to przyczynić do osiągnięcia tempa wzrostu produktu krajowego brutto na poziomie 4,5%. Wartość produktu krajowego brutto szacowana jest na 781 700 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-15.13" who="#MirosławSekuła">Prognoza dotycząca średniorocznego wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych, czyli inflacji średniorocznej, wynosi 7%. Stopa bezrobocia na koniec 2001 r. jest prognozowana na 15,4%.</u>
          <u xml:id="u-15.14" who="#MirosławSekuła">Prognozowane średnioroczne kursy walutowe to 4,45 zł za jednego dolara USA oraz 4,22 zł za euro.</u>
          <u xml:id="u-15.15" who="#MirosławSekuła">Bilans płatniczy ma ulec dalszej poprawie: wypłaty za import mają wynieść 45,7 mld dolarów USA, a wpływy z eksportu - 31,6 mld dolarów. Saldo obrotów towarowych ma wykazać deficyt obrotów towarowych w wysokości 14,1 mld dolarów USA, a deficyt obrotów bieżących w wysokości 10,4 mld dolarów USA, co stanowić będzie 5,9% produktu krajowego brutto. Przewiduje się również spadek nominalnej stopy operacji otwartego rynku średnio do 16,4% w 2001 r.</u>
          <u xml:id="u-15.16" who="#MirosławSekuła">Wydatki budżetu państwa są planowane na kwotę 181 590 99 tys. zł i mają być wyższe o 20 539 530 tys. zł od planowanych dochodów. Na taką kwotę ustalił rząd dopuszczalny deficyt budżetu państwa. Przypomnę, że art. 220 konstytucji nie pozwala na ustalenie przez Sejm większego deficytu budżetowego niż przewidziany w projekcie ustawy budżetowej przez rząd. Zaplanowany deficyt budżetu państwa będzie stanowił 2,6% produktu krajowego brutto oraz 12,8% dochodów budżetu państwa. Oznacza to, że dochody budżetu państwa wystarczą na dziesięć i pół miesiąca wydatków. Pozostałe wydatki muszą być pokryte za pomocą środków pochodzących z innych źródeł i w dużej części będą powiększały zadłużenie budżetu państwa wobec społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-15.17" who="#MirosławSekuła">Wśród planowanych wydatków zestawionych według działów największe pozycje to obowiązkowe ubezpieczenia społeczne - 51 768 202 tys. zł, co stanowi 28,5% wydatków budżetu państwa. W tych środkach zawarta jest dotacja dla Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w kwocie 26 662 mln zł, czyli 14,7% wydatków budżetu, oraz dotacja na Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego - 15 287 870 tys. zł, czyli 8,4% wydatków. Różne rozliczenia mają wynieść 37 783 083 tys. zł, stanowi to 20,8% wydatków. W tej pozycji zawarte są m.in. subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego na kwotę 28 392 972 tys. zł, tj. 15,6% wydatków, a w nich subwencja oświatowa na kwotę 21 001 555 tys. zł, czyli 11,6% wydatków budżetu. Wśród różnych rozliczeń są również rezerwy celowe planowane na kwotę 9 176 903 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-15.18" who="#MirosławSekuła">Obsługa długu publicznego, na którą planuje się wydać 22 129 645 tys. zł, stanowi 12,2% wydatków, w tym na obsługę zadłużenia zagranicznego - 5 297 700 tys. zł i na obsługę długu krajowego - 16 705 445 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-15.19" who="#MirosławSekuła">Wydatki na opiekę społeczną mają wynieść 11 761 676 tys. zł, czyli 6,5%, a na obronę narodową planuje się wydać 9 573 947 tys. zł, czyli 5,3% wydatków.</u>
          <u xml:id="u-15.20" who="#MirosławSekuła">Na bezpieczeństwo publiczne i ochronę przeciwpożarową planuje się wydać 7 950 947 tys. zł, czyli 4,4% wydatków budżetu państwa, a na szkolnictwo wyższe - 6 488 409 tys. zł, czyli 3,6% wydatków budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-15.21" who="#MirosławSekuła">Podane wyżej pozycje stanowią ponad 80% planowanych wydatków budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-15.22" who="#MirosławSekuła">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Takie są główne założenia budżetu, który Komisja Finansów Publicznych proponuje Wysokiej Izbie do uchwalenia. Praca, którą wykonała komisja, jak co roku była intensywna. Oprócz rozpatrzenia sprawozdań i opinii komisji sejmowych podczas prac komisji zgłoszono 626 wniosków, a po ich rozpatrzeniu zgłoszono 35 wniosków mniejszości do projektu ustawy budżetowej oraz 1 do projektu ustawy o wykonywaniu budżetu państwa w 2001 r.</u>
          <u xml:id="u-15.23" who="#MirosławSekuła">Wniosek mniejszości do ustawy o wykonywaniu budżetu państwa w 2001 r. zmierza do tego, aby zapis o wpłacie do budżetu państwa 15% wpływów ze środków specjalnych zmienić na 30% wpłat ze środków specjalnych z wyłączeniem tych środków specjalnych, których dysponentami są wojewodowie oraz Urząd Kultury Fizycznej i Sportu.</u>
          <u xml:id="u-15.24" who="#MirosławSekuła">W pierwszym wniosku mniejszości do projektu ustawy budżetowej proponuje się skreślić art. 39, który mówi o przeznaczeniu środków polskich na współfinansowanie programu SAPARD, jeśli nie zostaną w całości wykorzystane dla Funduszu Pracy.</u>
          <u xml:id="u-15.25" who="#MirosławSekuła">W drugim wniosku mniejszości proponuje się zmniejszyć o 600 mln zł dochody z VAT i o tyle samo wydatki na obsługę długu krajowego.</u>
          <u xml:id="u-15.26" who="#MirosławSekuła">Wnioski mniejszości 3., 4., 5. i następne do 15. proponują przeniesienie wydatków na określone w nich cele z równoczesnym podaniem zmniejszeń wydatków na inne cele.</u>
          <u xml:id="u-15.27" who="#MirosławSekuła">Wnioski 16. i 17. proponują jako źródła pokrycia zwiększonych wydatków zwiększenie dochodów z ceł. Wnioski 18. - 24. proponują przesunięcia w wydatkach, a wniosek 25. - zwiększenie dochodów z ceł, Wnioski 26., 27. i 28. proponują również przesunięcia w wydatkach.</u>
          <u xml:id="u-15.28" who="#MirosławSekuła">Wnioski mniejszości 29. 32. i 33. proponują pokrycie zwiększonych wydatków wyższymi dochodami z ceł. Wniosek mniejszości 30. proponuje poprzez zmianę nazwy rezerwy celowej zwiększyć środki na wsparcie izb rolniczych, a wniosek 31. proponuje w rezerwie celowej 54 zmniejszenie dotacji i subwencji zamiast zmniejszenia wydatków majątkowych. Wniosek mniejszości 34. proponuje kwotę 350 mln zł przenieść z pomocy społecznej do budżetu wojewodów na zasiłki i pomoc w naturze. Wniosek 35., podobnie jak wnioski 21. i 24., proponuje pokryć wskazane wydatki, zmniejszając wydatki na obsługę długu krajowego.</u>
          <u xml:id="u-15.29" who="#MirosławSekuła">Podczas prac nad budżetem Komisja Finansów Publicznych dokonała szeregu zmniejszeń wydatków na łączną kwotę 454 976 tys. zł. Stanowi to niewiele, bo 0,25% wydatków budżetu. Środki te komisja proponuje przeznaczyć przede wszystkim na zwiększenie wydatków na szkolnictwo wyższe o 180 mln zł, na zwiększenie subwencji oświatowej o 100 mln zł, na zwiększenie środków dla policji powiatowych o 50 mln zł, na zwiększenie wydatków na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu o 50 mln zł oraz na program restrukturyzacji przemysłu lekkiego - 20 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-15.30" who="#MirosławSekuła">Komisja zdaje sobie sprawę, że jej propozycje nie pokrywają wszystkich potrzeb. Ale jest równocześnie przekonana, że wraz z innymi wprowadzonymi do budżetu zmianami przedstawia Wysokiemu Sejmowi lepszą propozycję od tej, która jest zawarta w przedłożeniu rządowym z 15 listopada wraz z autopoprawką.</u>
          <u xml:id="u-15.31" who="#MirosławSekuła">Uchwalenie proponowanego przez komisję budżetu państwa będzie znacznie lepiej służyło naszemu państwu niż realizowanie planu finansowego według przedłożenia rządowego, gdyby budżet nie został uchwalony. Ten budżet po prostu warto uchwalić.</u>
          <u xml:id="u-15.32" who="#MirosławSekuła">W roku bieżącym na pracę nad budżetem, której zawsze towarzyszą napięcia związane z podziałem pieniędzy, nałożyła się ostrzejsza niż zazwyczaj walka polityczna oraz próba wykorzystania ewentualnego nieuchwalenia budżetu do skrócenia kadencji Sejmu i Senatu. Państwo nie powinno funkcjonować bez uchwalonego budżetu, spowodowałoby to jego destabilizację finansową i gospodarczą oraz utratę wiarygodności. Byłaby to zbyt wysoka cena za wcześniejsze o kilka miesięcy wybory.</u>
          <u xml:id="u-15.33" who="#MirosławSekuła">Wyjaśnienia wymaga również używane podczas prac nad budżetem określenie „budżet wirtualny”. Ponieważ według „Słownika encyklopedycznego INFORMATYKA” Zdzisława Płoskiego wirtualny (z angielskiego virtual) jest terminem wytrychem w kontekstach informatycznych, który swą nośność zawdzięcza skrajnej wieloznaczności w języku angielskim, sięgnąłem do polskich słowników wyrazów obcych oraz słownika łacińsko-polskiego. Według „Słownika wyrazów obcych” Trzaski, Everta i Michalskiego z 1939 r. wirtualny znaczy potencjalny, mający moc, teoretycznie możliwy. „Słownik wyrazów obcych PWN” z 1987 r. tłumaczy słowo wirtualny jako mogący zaistnieć, teoretycznie możliwy i powołuje się na łacińskie słowo virtualis, tzn. skuteczny, oraz virtus, czyli moc, cnota.</u>
          <u xml:id="u-15.34" who="#MirosławSekuła">Władysław Kopaliński w „Słowniku wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych”, w wydaniu XVI, poprawionym w 1988 r., tłumaczy słowo wirtualny jako możliwy, mogący zaistnieć i również przywołuje łacińskie słowa: virtualis — skuteczny oraz virtus — siła, męskość, cnota.</u>
          <u xml:id="u-15.35" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-15.36" who="#MirosławSekuła">„Słownik łacińsko-polski” tłumaczy słowo virtus, od którego pochodzi przymiotnik wirtualny, jako męstwo, dzielność, bohaterstwo, moralność, zaleta.</u>
          <u xml:id="u-15.37" who="#komentarz">(Głos z sali: Tylko w słowach.)</u>
          <u xml:id="u-15.38" who="#MirosławSekuła">Po tych wyjaśnieniach byłem wręcz zakłopotany tak pozytywną oceną projektu budżetu ze strony osób, które uchodzą przecież za krytyków obecnej większości parlamentarnej.</u>
          <u xml:id="u-15.39" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-15.40" who="#MirosławSekuła"> Moim zdaniem nie jest ten budżet aż tak wspaniały, ale wiernie oddaje możliwości naszej gospodarki i naszego państwa, które pomimo wielu sukcesów gospodarczych jest ciągle jeszcze biednym krajem na dorobku.</u>
          <u xml:id="u-15.41" who="#MirosławSekuła">Uważam również za swój obowiązek powiedzieć, że zarówno w poprzednich latach, jak i w tym roku, i w co najmniej kilku następnych, nie były i nie będą możliwe budżety znacząco lepsze i bogatsze, bez względu na to, jaka opcja polityczna sprawuje władzę. Obecny budżet jest rozsądnym kompromisem pomiędzy potrzebami a możliwościami.</u>
          <u xml:id="u-15.42" who="#MirosławSekuła">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Komisji Finansów Publicznych wnoszę o uchwalenie załączonego do sprawozdania komisji projektu ustawy budżetowej na rok 2001 oraz projektu ustawy o wykonywaniu budżetu państwa w roku 2001. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-15.43" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję, panie przewodniczący.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#MaciejPłażyński">Sejm ustalił w łącznej dyskusji nad tymi punktami porządku dziennego podział czasu pomiędzy kluby i koła, w zależności od ich wielkości, w granicach od 6 do 90 minut, tj. debatę średnią.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#MaciejPłażyński">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#MaciejPłażyński">W imieniu klubu Akcji Wyborczej Solidarność głos zabierze pan poseł Paweł Arndt.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PawełArndt">Panie Marszałku! Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Przystępujemy do drugiego czytania projektu ustawy budżetowej na rok 2001 w 2,5 miesiąca po złożeniu go w Sejmie przez rząd pana premiera Jerzego Buzka. Był to okres wytężonej pracy w Sejmie, która pozwoliła szczegółowo rozpatrzyć projekt. Wyniki tej pracy dzisiaj w Wysokiej Izbie, mam nadzieję, rzetelnie zostaną przedstawione.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#PawełArndt">Projekt budżetu na 2001 r., otwierający nowy wiek i nowe tysiąclecie, zakłada realizację scenariusza zmierzającego do bezpiecznego rozwoju gospodarki. Ma on zagwarantować stabilizację makroekonomiczną i racjonalizację wydatków publicznych. Aby właściwie ocenić projekt budżetu, trzeba wziąć także pod uwagę otoczenie zewnętrzne i gospodarcze. A trzeba przyznać, że perspektywy rozwoju gospodarki światowej są dość optymistyczne. Przezwyciężane są skutki kryzysów walutowych na rynkach Azji Południowo-Wschodniej, Rosji, a także Brazylii, a co najważniejsze, po okresowym spowolnieniu tempa wzrostu gospodarczego w krajach Unii Europejskiej i tu można zauważyć pozytywne trendy. Sytuacja ta powinna mieć korzystne znaczenie dla gospodarki polskiej. Na przykład w Niemczech według prognoz OECD dynamika wzrostu importu w 2001 r. winna wynieść 7,2%, w porównaniu z 3,8% wzrostu w roku 1999. Powinno to stymulować polski eksport, który obok wzrostu inwestycji powinien być główną siłą napędową naszej gospodarki. Oczywiście istnieją także elementy ryzyka i niepewności, a jednym z nich są niewątpliwie ceny ropy naftowej.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#PawełArndt">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Budżet na rok 2001 jest skonstruowany w taki sposób, aby podtrzymać pozytywne trendy, jakie zarysowały się w roku 2000. Wzrost gospodarczy wyniesie 4,5% PKB, niższy będzie deficyt w obrotach bieżących, spadać powinna inflacja. Problem stanowić będzie niewątpliwie bezrobocie. W roku 2000 odnotowaliśmy wolniejsze od prognozowanego tempo wzrostu gospodarczego. Wpłynęła na to restrykcyjna polityka pieniężna oraz wysoki poziom cen ropy naftowej. Zwiększało to koszty produkcji, stymulowało wzrost cen konsumpcyjnych, redukując jednocześnie popyt krajowy.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#PawełArndt">W 2001 r. prognozuje się wzrost produkcji przemysłowej o ok. 7,7%, a wzrost produkcji budowlanej o ok. 2,8%. Przyczyni się to do osiągnięcia tempa wzrostu PKB w 2001 r. na wspomnianym wcześniej poziomie 4,5%. Mimo że jest on niższy, niż wcześniej prognozowano, chciałbym mocno zaznaczyć, że jest to i tak jeden z najwyższych wskaźników w Europie, i nie tylko - np. spodziewane tempo wzrostu PKB w krajach Unii Europejskiej wyniesie 3%.</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#PawełArndt">Kolejny wskaźnik makroekonomiczny, którym możemy pochwalić się w projekcie budżetu, to inflacja. Trwa proces dezinflacji zapoczątkowany w 1990 r. Przypomnę tylko, że właśnie w 1990 r. inflacja wyniosła blisko 586%. Po pewnym wahnięciu w 2000 r. tendencja szybszego wzrostu cen została zahamowana, a wskaźnik cen ponownie zaczął się obniżać. Aktualna prognoza średniorocznego wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych wynosi 7%.</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#PawełArndt">Zakłada się, że negatywne skutki szoków podażowych będą wygasać, a prowadzona polityka fiskalna i monetarna przyczyni się do ograniczenia tempa wzrostu cen. Istotnym celem polityki fiskalnej i monetarnej, przy eliminacji ryzyka wystąpienia skokowej deprecjacji kursu złotego, będzie ograniczenie rozmiarów deficytu obrotów bieżących. Ożywienie w eksporcie oraz zmniejszenie tempa wzrostu importu w ostatnich miesiącach 2000 r. spowodowały poprawę salda rachunku obrotów bieżących. W marcu ubiegłego roku deficyt obrotów bieżących wyniósł ponad 8% w relacji do PKB, pod koniec roku wyniósł już tylko 6,2%, a w roku 2001 wyniesienie ok. 10,4 mld dolarów amerykańskich, co stanowi 5,9% produktu krajowego brutto. Te pozytywne tendencje w gospodarce pojawiły się po raz pierwszy od 1994 r., po raz pierwszy od tego czasu tempo wzrostu eksportu jest wyższe niż tempo wzrostu importu.</u>
          <u xml:id="u-17.6" who="#PawełArndt">Niewątpliwie ważnym problemem dla gospodarki są sprawy rynku pracy. Chociaż przeciętne zatrudnienie w gospodarce narodowej w 2001 r. wzrośnie o ok. 0,2% - takie są szacunki - w stosunku do roku poprzedniego, to jednak prognozuje się, że stopa bezrobocia na koniec 2001 r. wyniesie 15,4%, a więc będzie wyższa niż w roku 2000.</u>
          <u xml:id="u-17.7" who="#PawełArndt">Czynnikiem pozytywnym kształtującym rynek pracy będzie wzrost liczby miejsc pracy w sektorze usług. Miejsca pracy tworzone w tym sektorze winny rekompensować spadek liczby miejsc pracy w przemyśle, spowodowany procesami restrukturyzacyjnymi i oczekiwanym dalszym wzrostem wydajności, oraz w sferze budżetowej, co nastąpi w wyniku racjonalizacji zatrudnienia. Bezrobocie będzie rosło, ale tempo jego wzrostu ulegnie w 2001 r. zmniejszeniu, a stopniowo maleć będzie po roku 2001.</u>
          <u xml:id="u-17.8" who="#PawełArndt">Szacuje się, że w gospodarce narodowej przeciętne wynagrodzenie brutto wzrośnie realnie o 2%, przy czym płace w jednostkach sfery budżetowej wzrosną o 0,4 punktu procentowego, natomiast przeciętne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw wzrośnie realnie o 2,2%.</u>
          <u xml:id="u-17.9" who="#PawełArndt">Chciałbym podkreślić, że na przełomie lutego i marca nastąpią jednorazowe wypłaty dla emerytów i rencistów z tytułu wyższej niż prognozowano na 2000 r. inflacji. Podwyższony zostanie również wskaźnik waloryzacji świadczeń emerytalno-rentowych. W sumie przeciętna emerytura i renta w 2001 r. będzie o ok. 12% wyższa niż w roku ubiegłym. Warto jednocześnie przypomnieć, że rok 2001 będzie drugim, kolejnym rokiem wypłat rekompensat dla pracowników sfery budżetowej za lata 1991–1992 - wypłat w formie gotówkowej, a nie, jak przewidywała poprzednia koalicja, w postaci bonów rekompensacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-17.10" who="#PawełArndt">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jedną z istotnych cech tego budżetu jest dążenie do zrównoważenia wydatków z dochodami sektora finansów publicznych. Jest bowiem oczywiste, że duży deficyt sektora finansów publicznych stanowi poważne ograniczenie możliwości rozwoju gospodarki. Proponowany na 2001 r. deficyt ekonomiczny finansów publicznych w wysokości 1,8% PKB, mimo iż nieco wyższy od pierwotnego przedłożenia rządowego, stanowi największy postęp w równoważeniu finansów państwa od okresu reform, od początku lat 90. Przypomnę tylko, że w roku 2000 wyniósł on ok. 2,7% PKB.</u>
          <u xml:id="u-17.11" who="#PawełArndt">Deficyt budżetu państwa po autopoprawce rządu zmniejszy się i wyniesie 2,6% PKB, czyli ok. 20,5 mld zł. Oceniając budżet, musimy więc pamiętać, że nadal żyjemy w pewnym sensie na kredyt zaciągany u następnych pokoleń.</u>
          <u xml:id="u-17.12" who="#PawełArndt">Dochody budżetu państwa w 2001 r. będą o ok. 17% nominalnie wyższe niż w roku ubiegłym. Rosną zarówno dochody podatkowe, jak i niepodatkowe. Spośród dochodów podatkowych na uwagę zasługuje wzrost wpływów z podatku dochodowego od osób prawnych, przy obniżaniu stawek podatkowych. Z dochodów niepodatkowych ważnym elementem jest blisko 5-miliardowa wpłata zysku Narodowego Banku Polskiego. Jest to możliwe dzięki dobremu kształtowi polityki pieniężnej, jej koordynacji z polityką fiskalną.</u>
          <u xml:id="u-17.13" who="#PawełArndt">Zakładana jest poprawa ściągalności podatków. Nastąpi poprawa efektywności działania aparatu skarbowego, a także służb państwowych - służb celnych, Policji, Straży Granicznej czy Urzędu Ochrony Państwa. Jest to bardzo ważny element wzrostu dochodów budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-17.14" who="#PawełArndt">Dochody budżetu państwa łącznie oraz możliwy do sfinansowania deficyt budżetu określają pułap wydatków. W 2001 r. prognozowane wydatki będą o ok. 19% nominalnie wyższe niż w roku ubiegłym. W projekcie budżetu na rok 2001 zapisano szereg wydatków nadzwyczajnych, obciążeń z lat poprzednich. To wspomniane wcześniej: waloryzacja rent i emerytur - wydatek ok. 4,2 mld zł - czy rekompensaty dla pracowników sfery budżetowej - ok. 2,5 mld zł. To także wypłaty premii gwarancyjnych dla posiadaczy książeczek mieszkaniowych czy spłata odsetek od kredytów mieszkaniowych (razem ok. 1,5 mld zł). Znaczący będzie także wzrost kosztów obsługi długu; w stosunku do roku ubiegłego koszt ten wzrośnie o ok. 4 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-17.15" who="#PawełArndt">To wszystko powoduje pewne dylematy, jeśli chodzi o konstrukcję budżetu. Mamy również do czynienia ze wzrostem wydatków sztywnych, które budżet państwa musi ponieść w określonej wysokości, przewidzianej w przepisach ustawowych. Mimo tych trudności w planowanych wydatkach na rok 2001 przewidziano szereg celów priorytetowych, wynikających przede wszystkim z polityki społeczno-gospodarczej, a także z warunków, jakie musimy spełnić, by poprawić konkurencyjność naszej gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-17.16" who="#PawełArndt">W projekcie budżetu preferencyjnie traktowane są wydatki na wieś i rolnictwo, bezpieczeństwo publiczne wewnętrzne i zewnętrzne, naukę, infrastrukturę drogową i transport. Przeznaczono znaczne środki niezbędne dla stabilizacji reform społecznych.</u>
          <u xml:id="u-17.17" who="#PawełArndt">Wydatki na wieś i rolnictwo w 2001 r. wyniosą ponad 21 mld zł, w tym są środki na dopłaty do Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego oraz te, którymi dysponować będzie Ministerstwo Rolnictwa i podległe mu agencje. Oczywiście na wieś trafią również środki przedakcesyjne z Unii Europejskiej w ramach programu SAPARD oraz kredyty z Banku Światowego. Ogółem na rzecz wsi i rolnictwa zostanie przeznaczone ponad 11% wszystkich wydatków. Przyspieszanie modernizacji polskiej wsi jest niezbędne i dlatego Akcja Wyborcza Solidarność popiera wszelkie działania rządu do tego zmierzające. Ważny jest wzrost wydatków Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa o ponad 50%.</u>
          <u xml:id="u-17.18" who="#PawełArndt">Wydatki na szeroko rozumiane bezpieczeństwo mają wzrosnąć o blisko 4%. Efektywność działań w tej mierze polega m.in. na zwiększeniu nakładów na służby liniowe - np. jednostki terenowe Policji otrzymają o ponad 37% środków więcej niż w roku ubiegłym.</u>
          <u xml:id="u-17.19" who="#PawełArndt">Niezwykle istotne jest dostosowanie polskiej armii do wymogów NATO. Wzrost wydatków na obronę narodową wyniesie realnie ok. 6%. Ponadto Klub Parlamentarny Akcji Wyborczej Solidarność opowiada się za przeznaczeniem dodatkowych środków na uzbrojenie, a konkretnie na zakup samolotu wielozadaniowego dla polskiej armii.</u>
          <u xml:id="u-17.20" who="#PawełArndt">Jeden z kolejnych priorytetów to nauka i szkolnictwo wyższe. Tu nakłady w 2001 r. mają realnie wzrosnąć o blisko 3%. Nie jest to może zbyt dużo, chciałbym jednak przypomnieć o znaczącym wzroście wydatków na inwestycje w latach poprzednich.</u>
          <u xml:id="u-17.21" who="#PawełArndt">W oświacie Klub Parlamentarny AWS planuje zwiększyć - niejako ponad to, co do tej pory zrobiła Komisja Finansów Publicznych - wydatki na część oświatową subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego. Chodzi o sumę ponad 230 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-17.22" who="#komentarz">(Głos z sali: Oddajecie, co zabraliście w ubiegłym roku.)</u>
          <u xml:id="u-17.23" who="#PawełArndt">Niewątpliwie do wydatków prorozwojowych należą środki przeznaczone na infrastrukturę transportu. W tej dziedzinie odrobić musimy zaległości z lat ubiegłych. Realny wzrost nakładów wyniesie tu blisko 8%. Rok 2001 jest kolejnym rokiem, w którym wydatki na infrastrukturę drogową rosną w sposób znaczący.</u>
          <u xml:id="u-17.24" who="#PawełArndt">W projekcie budżetu zapisane są także środki, które w sposób bardziej bezpośredni wpływają na tworzenie miejsc pracy. Tu istotne są środki na rozwój wsi, o czym mówiłem wcześniej, ale także na rozwój małych i średnich przedsiębiorstw. Wydatki w tej sferze rosną blisko trzykrotnie. Na promocję eksportu przeznacza się blisko 100 mln zł, co daje wzrost o ok. 30% w stosunku do roku ubiegłego.</u>
          <u xml:id="u-17.25" who="#PawełArndt">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Znaczącą część środków przeznacza się na wspieranie programów restrukturyzacyjnych niektórych gałęzi przemysłu. Na restrukturyzację kopalń węgla kamiennego przeznaczono blisko 1,5 mld zł. Są to kolejne środki w kolejnym budżecie i przynoszą one efekty. Po raz pierwszy kopalnie uzyskały dodatnie wyniki w zakresie bieżącego funkcjonowania. W 2001 r. kontynuowane będą nakłady na program restrukturyzacji hutnictwa żelaza i stali, a także na restrukturyzację przemysłowego potencjału obronnego. Po raz pierwszy natomiast pojawiły się środki na restrukturyzację przemysłu lekkiego. Kwota 20 mln zł może pomóc wielu przedsiębiorstwom tej branży znajdującym się w trudnej sytuacji. Rozpoczął się też proces restrukturyzacji Polskich Kolei Państwowych. Będzie on wspierany głównie środkami pochodzącymi z emisji obligacji.</u>
          <u xml:id="u-17.26" who="#PawełArndt">W roku bieżącym winny wejść w życie nowe programy mieszkaniowe - program „Własne mieszkanie” oraz program mający na celu wspomaganie remontów budynków mieszkalnych. Środki na ich wdrożenie przewidziano w projekcie budżetu. Jest to w sumie kwota 50 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-17.27" who="#PawełArndt">Szanowni państwo, w roku 2001 nastąpi kontynuacja finansowania wcześniej wprowadzonych reform. Rośnie finansowanie służby zdrowia, wzrosła składka na ubezpieczenie zdrowotne. Mimo nowelizacji Karty nauczyciela wzrosną płace nauczycieli. Fundusz Ubezpieczeń Społecznych otrzyma prawie 11 mld zł niezbędnych na pokrycie deficytu wywołanego przekazywaniem składek do otwartych funduszy emerytalnych. Dodatkowo zostaną przekazane środki na zapłacenie zaległych składek, tak aby na koniec roku nie było żadnych zaległości FUS wobec funduszy emerytalnych.</u>
          <u xml:id="u-17.28" who="#PawełArndt">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Polsce potrzebny jest szybki wzrost gospodarczy. Wymaga on spójnej i konsekwentnej polityki, która podtrzyma wysoki udział inwestycji przy jednoczesnym obniżeniu nierównowagi zewnętrznej. Można to osiągnąć, równoważąc finanse publiczne. Taką właśnie propozycję przedkłada rząd w projekcie budżetu. Taką propozycję akceptuje Akcja Wyborcza Solidarność.</u>
          <u xml:id="u-17.29" who="#PawełArndt">Jest to budżet realny, budżet odpowiedzialności za Polskę, za jej rozwój i stabilność w kolejnych latach. Klub Parlamentarny Akcji Wyborczej Solidarność, który w tej debacie mam zaszczyt reprezentować, będzie głosował za jego przyjęciem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-17.30" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#MaciejPłażyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#MaciejPłażyński">Pan poseł Mieczysław Czerniawski, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#MieczysławCzerniawski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przez trzy lata liderzy AWS i Unii Wolności - a szczególnie pan premier Jerzy Buzek - zapewniali, że zrealizują wszystko, co obiecywali przed i po wyborach w 1997 r. Obiecywali, że gospodarka pójdzie ostro do przodu, że spadać będzie bezrobocie i inflacja, że rosnąć będzie budownictwo mieszkaniowe i nakłady na edukację, naukę, a ludziom będzie żyło się coraz lepiej, że będzie żyło się jeszcze lepiej, kiedy wdrożymy cztery reformy: zdrowia, oświaty, ubezpieczeń społecznych i administracji. Dziś wiemy - administracji żyje się lepiej.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#MieczysławCzerniawski">Wysoka Izbo! Wszystko, co dzieje się wokół budżetu w roku bieżącym i jest planowane na rok przyszły, uprawnia - o czym pisze wielu ekonomistów i ekspertów - do nazwania omawianego projektu budżetem ewakuacji. Ten projekt w żadnym razie nie jest przejawem odpowiedzialnego myślenia w kategoriach ciągłości państwa. Jest wyłącznie planem finansowym na 10 miesięcy. I to, panie pośle Arndt, razem z tymi pożyczkami, które będziemy musieli zaciągnąć.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#MieczysławCzerniawski">Rządowy projekt ustawy budżetowej oraz autopoprawka w sposób brutalny przybliżają nas do smutnej rzeczywistości stanu gospodarki oraz uwidoczniają skutki polityki społecznej prowadzonej przez trzy lata przez rząd koalicji AWS i Unii Wolności - do momentu, kiedy wzięła ona rozwód z AWS.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#MieczysławCzerniawski">Porównując ze sobą kolejne wersje tegorocznego projektu ustawy budżetowej, można dojść do smutnego wniosku, że nie jest źle, bo mogło być gorzej. Zgodnie z opinią Janusza Jankowiaka, głównego ekonomisty BRE Banku, po ostatnim autopogorszeniu niczego już rząd poprawić nie może, chyba że jeszcze raz jednym obetnie, by wspaniałomyślnie innym dać.</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#MieczysławCzerniawski">Szanowni Państwo! Ta słynna, zapowiadana już wczoraj w mass mediach kolejna autopoprawka rządowa - bo jest to autopoprawka rządowa włożona w usta posłów - realizuje właśnie taką filozofię, jednym tnie, by innym dać. I pomyśleć, że jeszcze w lipcu ubiegłego roku na papierze wszystko wyglądało całkiem znośnie, co miało rosnąć - rosło, a co spadać - spadało. Pięknie było jak w bajce. A później rząd zaczął powolutku, ale regularnie zbliżać się do nieprzyjemnej rzeczywistości.</u>
          <u xml:id="u-19.5" who="#MieczysławCzerniawski">Nie jest natomiast żartem, że po autopoprawce zwiększającej deficyt ekonomiczny rząd poważnie liczy na 500 punktów bazowych redukcji stóp procentowych w tym roku, czyli na więcej niż przed autopoprawką. Czegoś takiego nawet najmniej przytomny analityk zza oceanu nie bierze serio pod uwagę. Ten budżet nie pozostaje prawie w żadnej relacji ekonomicznej z rzeczywistością.</u>
          <u xml:id="u-19.6" who="#MieczysławCzerniawski">Wysoka Izbo! Pan premier Jerzy Buzek w swoim exposé w 1997 r. obiecywał: „Celem rządu jest szybka poprawa warunków życia polskich rodzin i uniknięcie grożącego nam kryzysu finansów publicznych państwa poprzez spadek inflacji oraz przyspieszenie powstawania nowych miejsc pracy”.</u>
          <u xml:id="u-19.7" who="#MieczysławCzerniawski">Mimo iż rząd o półtora miesiąca opóźnił przedstawienie Sejmowi projektu ustawy budżetowej na rok 2001 i przesłał go Izbie dopiero w połowie listopada, po dwóch miesiącach wniósł bardzo znaczące autopoprawki. Dotyczą one zarówno prognoz kształtowania się proporcji makroekonomicznych, jak i założeń dotyczących dochodów, wydatków i deficytu budżetowego. Korekty te nie zmieniają złej polityki gospodarczej i fiskalnej państwa ani w stosunku do koncepcji realizowanych w trzech ostatnich latach, ani w stosunku do tej, która została zawarta w projekcie ustawy budżetowej na rok 2001. Jednak są one istotne, bowiem lepiej niż rządowy projekt przystają do smutnej rzeczywistości ekonomicznej kraju. Wnosząc je, rząd wreszcie przyznaje, iż zbyt optymistycznie ocenił rozwój wydarzeń w gospodarce i finansach publicznych w ubiegłym roku i że perspektywy dla roku bieżącego są znacznie gorsze niżby to wynikało z jego wcześniejszych ocen, nawet tych sprzed zaledwie dwóch czy trzech miesięcy. Rząd wreszcie mówi prawdę - trzy lata rządzenia to kompletne fiasko polityki gospodarczej AWS i Unii Wolności.</u>
          <u xml:id="u-19.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-19.9" who="#MieczysławCzerniawski">Charakter autopoprawki rządowej, a przede wszystkim to, że zawiera ona poważne zmiany w ocenie i prognozie kształtowania się relacji makroekonomicznych oraz że oznacza pogorszenie sytuacji w finansach publicznych, nieuchronnie rodzi pytanie o wiarygodność tego budżetu, zwłaszcza że w siedmiu ostatnich miesiącach bardzo zmieniły się oceny i prognozy sytuacji ekonomicznej państwa. Jeszcze w czerwcu ubiegłego roku przyjmowano, że przyrost produktu krajowego brutto na rok 2001 powinien wynosić 5,7%, w listopadzie, że ukształtuje się na poziomie 5,1%, a teraz twierdzi się, że przyrost PKB w roku bieżącym wyniesie już tylko 4,5%, podczas gdy wielu ekonomistów twierdzi, że w tym roku będzie on na poziomie 3,9–3,8%. Pytamy, dlaczego akurat te ostatnie prognozy i szacunki, dotyczące relacji makroekonomicznych, a przede wszystkim wzrostu gospodarczego, przedstawione w autopoprawce, należy przyjąć już za odpowiednie, trafne i wiarygodne, tym bardziej że w latach 1998–2000 ani razu nie uzyskano nawet zbliżonego do założeń tempa wzrostu gospodarczego. Zawsze zakładano, że wyniesie powyżej 5%, a uzyskiwano niewiele ponad 4%. Jednak najgorzej prognozowano kształtowanie się bezrobocia oraz stóp procentowych. Trzykrotna korekta w dół prognoz makroekonomicznych, dokonywana w okresie prac nad projektem ustawy budżetowej na rok bieżący, odpowiadające temu korygowanie dochodów i wydatków budżetowych oraz wielkości deficytu dobitnie świadczą o pogarszaniu się sytuacji gospodarczej oraz finansowej państwa, podmiotów gospodarczych i polskich rodzin.</u>
          <u xml:id="u-19.10" who="#MieczysławCzerniawski">Wysoki Sejmie! W czasie debaty nad tym budżetem w pierwszym czytaniu Leszek Miller w imieniu SLD mówił: „Budżet państwa nigdy nie jest celem samym w sobie, jest obrazem stanu państwa i prawdziwych intencji władzy, jest odpowiedzią rządzących na problemy społeczno-gospodarcze, ukazuje metody ich rozwiązywania, sposób myślenia rządu o przyszłości, o tym, jak zamierza sprostać tym wyzwaniom. Nie ma w nim, niestety, odpowiedzi na te problemy. On jedynie rejestruje, a informacje przekazywane społeczeństwu za jego pośrednictwem świadczą o bezradności rządzących wobec narastających negatywnych zjawisk.</u>
          <u xml:id="u-19.11" who="#MieczysławCzerniawski">W projekcie ustawy budżetowej próżno na przykład szukać odpowiedzi chociażby na następujące pytania: Ile miliardów trzeba wydać, by zapłacić za błędne oszacowanie reformy oświaty i zwykłe żenujące pomyłki rachunkowe? Ile miliardów kosztuje finanse publiczne niekompetentne kierowanie ZUS? Ile muszą płacić podatnicy za nietrafne oszacowanie inflacji na rok 2000 i niedokonanie w tym roku nowelizacji ustawy budżetowej (by zrekompensować emerytom i rencistom skutki tych błędnych szacunków)? Jaki jest koszt złego oszacowania wskaźnika odpisu na ochronę zdrowia i przyjęcia go na realistycznym poziomie w trakcie wdrażania reformy zdrowia? Ile kosztują reformy wprowadzane równocześnie, bez liczenia się z możliwościami budżetowymi? O tym zresztą gwoli prawdzie mówił swego czasu wicepremier Leszek Balcerowicz, przestrzegając przed takim działaniem. Ile będzie kosztować zadłużenie samorządów? Takich pytań można zadać dużo więcej. Obywatele mają przecież prawo wiedzieć, ile ich jako podatników kosztuje obecna władza i jej gabinety polityczne.</u>
          <u xml:id="u-19.12" who="#MieczysławCzerniawski">Wysoka Izbo! Raz jeszcze stwierdzamy, że budżet na rok 2001 jest zbudowany na ruchomych piaskach. Panie ministrze Bauc, ten budżet to ruchome piaski, to wielka rządowa improwizacja. Jak pan wytłumaczy, panie ministrze, te wszystkie autopoprawki, łącznie z dzisiejszą? Jest to bowiem, jak już mówiłem - nie czarujmy się, panie i panowie - nie poselska, lecz rządowa poprawka. Czy bardziej, czy mniej, będzie ona tylko i wyłącznie w sferze cięć i dawania. Dziś obecny rząd stać tylko na przekładanie tych skromnych pieniędzy z jednej kieszeni do drugiej, po to, aby jednym obciąć, a drugim dać.</u>
          <u xml:id="u-19.13" who="#MieczysławCzerniawski">Raz jeszcze rząd udowodnił, że nie panuje nad budżetem, a więc nie panuje nad gospodarką, nad polityką społeczną, edukacją, służbą zdrowia czy rosnącym bezrobociem. Jakże inaczej można interpretować rodzące się kolejne wersje założeń makroekonomicznych, półtoramiesięczne opóźnienie w przekazywaniu projektu do Sejmu, autopoprawki, ponad 600 wniosków posłów, w zdecydowanej większości z AWS i Unii Wolności?</u>
          <u xml:id="u-19.14" who="#MieczysławCzerniawski">Wysoka Izbo! Raz jeszcze przypomnę, co Sojusz Lewicy Demokratycznej proponował w pracy nad budżetem na rok 2000, na rok ubiegły. To stanowisko SLD jak ulał pasuje do dzisiejszej sytuacji. Otóż wówczas przewodniczący SLD Leszek Miller 14 września 1999 r. mówił: „Debata budżetowa w każdych warunkach wymaga oceny stanu państwa i stopnia realizacji fundamentalnych potrzeb społeczeństwa. Taką parlamentarną debatę o stanie państwa proponowaliśmy kilka tygodni temu, mając przekonanie, że jest ona właśnie teraz szczególnie potrzebna. Niestety bez skutku. Mieliśmy nadzieję, że świadomość potrzeby takiej debaty towarzyszyła panu premierowi Jerzemu Buzkowi, kiedy w lipcu 1999 r. oznajmił, że na początku września przedstawi w Sejmie dokonania dwuletnich rządów AWS i Unii Wolności oraz plan działań na następne dwa lata. Jak wiele innych, tak i ten zamysł nie został zrealizowany. Powody blokady debaty o państwie są jasne, sprawy w Polsce idą w złym kierunku. Wyhamowano proces szybkiego rozwoju gospodarczego. Dramatycznie pogłębiają się nierówności dochodowe. Wzrasta bezrobocie i bieda. Ograniczeniu uległa dostępność opieki lekarskiej i edukacji. Swój wielki dramat przeżywa wieś. Powszechne stało się przekonanie o niekompetencji oraz braku elementarnej sprawiedliwości i uczciwości w działaniu rządzącej koalicji. Zmniejszyła się efektywność i wzrosły koszty rządzenia. Biurokracja i niesprawność władz stały się przeszkodą w rozwoju. Obywatele czują się coraz mniej bezpiecznie. Jak pokazują wyniki badań zdecydowana większość Polaków ma poczucie, że nie ma wpływu na to, co dzieje się w ich własnym państwie. O społecznych notowaniach rządu nie warto mówić”.</u>
          <u xml:id="u-19.15" who="#MieczysławCzerniawski">Dziś dodajemy: społecznych notowań rządu dziś nawet nie warto komentować, ale warto wiedzieć, iż żadnej z 4 reform nie popiera więcej niż 13–14% społeczeństwa. Zgodnie z ostatnimi, styczniowymi badaniami CBOS przeciw reformie zdrowia wypowiada się 62%, przeciw reformie szkolnictwa - prawie 40%, a przypomnijmy sobie, co pan premier Jerzy Buzek obiecywał w swoim exposé w 1997 r. „Reforma samorządowa i towarzysząca jej naprawa finansów publicznych, prywatyzacja i upowszechnianie własności stworzą fundament dla skutecznej realizacji reformy systemu edukacji, służby zdrowia, pomocy społecznej i systemu emerytalno-rentowego. Zmiana struktur państwa i instytucji sfery socjalnej pozwolą zbudować wydajną gospodarkę, opartą na własności prywatnej, gospodarkę bez monopoli, nowoczesną strukturalnie, promującą aktywność obywateli, wspierającą również najsłabszych, niepotrafiących dać sobie rady samodzielnie”. Pan premier mówi dalej: „Tylko realizacja tych wszystkich reform zagwarantuje długotrwały wzrost gospodarczy, budowany w codziennym, dobrze zorganizowanym trudzie milionów ludzi. Pozwoli na trwałą poprawę poziomu życia oraz na poszerzenie samodzielności ekonomicznej rodzin”.</u>
          <u xml:id="u-19.16" who="#MieczysławCzerniawski">Szanowni Państwo! Intencje szlachetne, a wyszło jak zwykle: nie wyszło.</u>
          <u xml:id="u-19.17" who="#MieczysławCzerniawski">Wysoka Izbo! Rodzi się pytanie, jakie są uwarunkowania rozwoju polityczno-gospodarczego kraju? Otóż, po pierwsze, zarówno w projekcie ustawy budżetowej, jak i w autopoprawce nie znajdujemy żadnych przedsięwzięć i środków finansowych na przeciwdziałanie załamywaniu się tendencji rozwojowych w polskiej gospodarczej. Rząd z uporem kontynuuje dotychczasową politykę. I udaje, że nie widzi, że to jej stosowanie od 3 lat wywołało silny spadek tempa wzrostu gospodarczego, zwłaszcza w roku 2000. Przyrost produktu krajowego brutto w roku ubiegłym wyniósł, podane jest już oficjalnie, nie ponad 5%, tylko niewiele ponad 4. Ale charakterystyczne przy tym jest to, że w okresie ostatnich 7 miesięcy doszło do silnego spowolnienia dynamiki rozwojowej. Szanowni Państwo! Jeszcze w pierwszym kwartale ubiegłego roku wzrost sięgał 6,3%, a już w trzecim kwartale zmalał do 3,3%, a w czwartym - do ok. 2,5%. A więc w rok 2001 weszliśmy z dynamiką niemal 2,5 raza niższą niż rok wcześniej.</u>
          <u xml:id="u-19.18" who="#MieczysławCzerniawski">Uzasadnione jest więc pytanie: w jakim stopniu spowolnienie to przełoży się na rok bieżący. Coraz mniej optymistyczne prognozy rządu zdają się świadczyć, że jest on bezradny wobec zagrożenia stagnacją gospodarki. Przecież 2,5% przyrostu PKB w warunkach Polski to nieomal stagnacja. Dramat tym głębszy, że uniemożliwi odrabianie zapóźnienia cywilizacyjnego, a przede wszystkim wywołuje gwałtowne narastanie i tak już wielkiego bezrobocia.</u>
          <u xml:id="u-19.19" who="#MieczysławCzerniawski">Zwolnienie rozwoju gospodarczego aż do 2,5% w czwartym kwartale ubiegłego roku dokonuje się przy tym na tle rekordowo dużego wzrostu eksportu, znacznie wyższego niż projektowano i większego od importu. Obnaża to po raz kolejny nietrafność głoszonych dotąd tez, że powodem spowolnienia dynamiki rozwoju w latach 1998–2000 jest jedynie pogarszanie się warunków zewnętrznych, m.in. związanych z kryzysem finansowym na świecie, a przede wszystkim w Rosji. W roku ubiegłym uzyskaliśmy przecież rekordowy, ponad 15-procentowy przyrost eksportu, a jednak gospodarka nie tylko nie uzyskała przyspieszenia, ale na odwrót - z kwartału na kwartał obniżała swoją dynamikę.</u>
          <u xml:id="u-19.20" who="#MieczysławCzerniawski">Po drugie, w polityce gospodarczej rządu oraz w polityce pieniężnej banku centralnego, a więc w polityce wewnętrznej należy przeto upatrywać najważniejszych przyczyn załamania się dotychczasowych tendencji rozwojowych w gospodarce polskiej trwających od połowy 1992 r. aż do połowy roku 2000. Jeśli teraz przyrost PKB wynosi już tylko 2,5% lub mniej - gdy jeszcze 3 lata temu przekraczał 6,5%, a w ostatnich 3 latach średnio 4,5% - to już dzisiejszego załamania dynamiki rozwojowej nie da się wytłumaczyć jedynie czynnikami zewnętrznymi czy to kryzysem w Azji, Rosji, czy w ogóle złą koniunkturą w gospodarce światowej.</u>
          <u xml:id="u-19.21" who="#MieczysławCzerniawski">Autopoprawka do przedstawionego przez rząd projektu ustawy budżetowej na rok 2001 wyraża wprawdzie to, iż rządowi eksperci w swych prognozach przybliżają się do realiów, ale nic ponadto. W każdym bądź razie autopoprawka nie wnosi nic nowego w sferze przeciwdziałania załamaniu tempa rozwoju gospodarczego kraju, nie niesie bowiem ze sobą żadnych nowych elementów polityki gospodarczej rządu - ta pozostaje taka sama jak w ostatnich trzech latach i w istocie godzi się z załamaniem naszej wieloletniej tendencji rozwojowej, a także z gwałtownym narastaniem bezrobocia. Tak, na to rząd dziś się godzi, przedkładając taką wersję projektu budżetu na rok 2001.</u>
          <u xml:id="u-19.22" who="#MieczysławCzerniawski">Po trzecie, na przełomie roku 1998/1999 doszło do wyraźnego spadku inflacji w Polsce, co było efektem przede wszystkim silnej tendencji deflacyjnej w świecie związanej z kryzysem w Azji, a następnie w Rosji oraz w innych krajach Ameryki Łacińskiej i Południowej. Symbolem tej tendencji były wyjątkowo niskie ceny wielu surowców i towarów, materiałów, np. ropy naftowej. Rząd, mimo silnego oporu wielu specjalistów, a więc nie tylko SLD, w założeniach budżetu na 2000 r. - podkreślam: na 2000 r. - przyjął silny spadek cen, przyjął, że inflacja w 2000 r. wyniesie 5,7%. Jego zdaniem, tak to uzasadniano w poprzedniej debacie budżetowej, redukcja wzrostu cen będzie następować, gdyż utrzymano taką samą antyinflacyjną politykę gospodarczą. Oba ośrodki dyspozycji gospodarczej - i rządowy, i umiejscowiony przy banku centralnym - nie liczyły się więc dostatecznie z odwrotem tendencji deflacyjnych w świecie i ze skutkami zmiany w sytuacji dochodowej rolnictwa, prognozując całkowicie błędnie dalsze zmniejszanie się dynamiki cen.</u>
          <u xml:id="u-19.23" who="#MieczysławCzerniawski">Wysoki Sejmie! Rzeczywistość pokazała, że był to nie tylko błąd prognostyczny, albowiem w roku ubiegłym, mimo drastycznej polityki dławienia popytu wewnętrznego przez rząd oraz drastycznej polityki stóp procentowych banku centralnego, doszło przecież i tak do wzrostu, a nie, jak przypuszczano, do zmniejszenia się inflacji. Ale za ten błąd trzeba będzie teraz dopiero zapłacić większym obciążeniem finansów publicznych w 2001 r., chyba że rząd znowu przeroluje to na rok 2002. Okresami wzrost cen w roku ubiegłym przekraczał nawet 10%, a nigdy nie przybliżył się do owego prognozowanego 5,7%.</u>
          <u xml:id="u-19.24" who="#MieczysławCzerniawski">Pytam rząd, gdzie są zaproponowane zwiększone o miliardy złotych wydatki budżetowe, m.in. na waloryzację świadczeń emerytalnych i rentowych właśnie w roku 2001?</u>
          <u xml:id="u-19.25" who="#MieczysławCzerniawski">Po czwarte, relacja eksport - import w roku 2000 wyraźnie poprawiła się - jest to ogromnie pozytywne - i przestało narastać ujemne saldo handlu zagranicznego. Jednak swoistym fenomenem jest to, że poprawa w handlu zagranicznym nie zdynamizowała rozwoju, a na odwrót - ponad 15,5-procentowemu przyrostowi eksportu towarzyszył spadek przyrostu PKB, aż do 0..., do 2,5% w IV kwartale - aż takim czarnowidzem nie jestem, aby miało to dojść do zera.</u>
          <u xml:id="u-19.26" who="#MieczysławCzerniawski">Wszystkie podmioty gospodarcze znajdują się dziś w bardzo trudnej sytuacji finansowej, niskiej rentowności towarzyszy wysoki wskaźnik zadłużenia krajowego i zagranicznego tych przedsiębiorstw, a także znaczne wzajemne zobowiązania między przedsiębiorstwami. Rząd po raz pierwszy w historii w projekcie ustawy budżetowej na rok 2001 nie daje pełnej informacji o trudnej sytuacji finansowej przedsiębiorstw, bardzo starannie ją skrywając. Ale życie się toczy na naszych oczach i doskonale widzimy, jakie są zatory, jaka jest dzisiaj sytuacja wielu podmiotów gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-19.27" who="#MieczysławCzerniawski">Wysoka Izbo! Czy efektem tej trzyletniej polityki rządu premiera Buzka są sukcesy w walce z bezrobociem? A miało być tak skutecznie i dobrze. Pan premier w exposé w 1997 r. mówił: „Będziemy przeciwdziałać bezrobociu, jego negatywnym skutkom. Najlepszym sposobem walki z tą plagą społeczną współczesnej Polski jest stworzenie nowych miejsc pracy i podnoszenie kwalifikacji osób bez pracy. Za szczególnie ważne uznajemy prowadzenie takiej polityki wobec ludzi młodych, aby nie zaczynali dorosłego życia od ustawiania się w kolejce po zasiłek dla bezrobotnych”.</u>
          <u xml:id="u-19.28" who="#MieczysławCzerniawski">Minęło, panie premierze, trzy lata i oto w ostatnich dniach rząd wreszcie wziął się do roboty. Widzimy i słyszymy, jakie to działania i programy rząd przyjmie, aby skutecznie ograniczyć liczbę bezrobotnych. Jakby zapomniano, co obiecywał AWS i ten rząd przed wyborami i po wyborach w 1997 r., a nawet jeszcze przed rokiem. Otóż, Wysoka Izbo, pozwolę sobie na pewną króciutką analizę. W budżecie na 2000 r. zakładano liczbę bezrobotnych na poziomie 1900 tys. i na taką liczbę zaproponowano środki na aktywne formy walki z bezrobociem - w wysokości 1400 mln zł. Ale w 2000 r. bezrobocie zamiast spaść wzrosło do 2600 tys. osób. Co w takiej sytuacji zrobił rząd? Otóż rząd zrobił dwie rzeczy:</u>
          <u xml:id="u-19.29" who="#MieczysławCzerniawski">— po pierwsze, pozwolił na wzięcie kredytu - jak dobrze pamiętam, w wysokości 750 mln zł - i natychmiast spłaty tego kredytu rolował na rok 2002 (niech się martwi nowy rząd);</u>
          <u xml:id="u-19.30" who="#MieczysławCzerniawski">— po drugie, obrabował - tak, obrabował - środki na aktywne formy walki z bezrobociem na kwotę 500 mln zł. Faktycznie kwota na aktywne formy walki z bezrobociem w roku 2000 była dwa razy niższa, niż być powinna. Co więcej? Otóż rząd na 2001 r. prognozuje, że bezrobotnych będzie 2700 tys., my zaś mówimy, że przy takiej polityce będzie, panowie, znacznie więcej, ale nawet dla takiej liczby środki na aktywne - aktywne, podkreślam - formy walki z bezrobociem powinny wynieść 2 mld zł. Rząd tymczasem zaproponował 900 mln zł, a więc mniej niż w roku ubiegłym. Wprawdzie w autopoprawce dodał 60 mln, my w Komisji Finansów Publicznych dodaliśmy 50 mln i, jak wieść gminna niesie, w tej słynnej, cichej autopoprawce czy poprawce jest zapisane również 50 mln.</u>
          <u xml:id="u-19.31" who="#MieczysławCzerniawski">Wysoka Izbo, to jest leczenie zapalenia aspiryną. Dziś znowu widzimy dużą aktywność, wielką krzątaninę AWS, Unii Wolności, SKL i rządu wokół losu bezrobotnych — tylko po to, aby zamaskować bankructwo własnej polityki w tej sprawie. Nadal uważa się, że można zrobić coś z niczego, a mityczne zmiany w Kodeksie pracy mają natychmiast zachęcić małe i średnie przedsiębiorstwa do inwestowania. Te zmiany, które popieramy, mogą być tylko czynnikiem zachęcającym owe przedsiębiorstwa. Ale jeżeli państwo i budżet tak drastycznie obniżają środki na aktywne formy walki z bezrobociem, szczególnie wśród młodych — panowie, przypominam: w budżecie o 22% rząd zmniejszył nakłady, środki na aktywne formy walki z bezrobociem wśród młodych na 2001 r. w stosunku do tych mizernych z roku 2000 —...</u>
          <u xml:id="u-19.32" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-19.33" who="#MieczysławCzerniawski">... to niewiele naprawdę z tej krzątaniny wyjdzie. Jednak w tej krzątaninie jest również myśl przewodnia: róbmy coś, mówmy o tym jak najczęściej i jak najgłośniej, to może nam uwierzą.</u>
          <u xml:id="u-19.34" who="#MieczysławCzerniawski">Dziś rząd oszczędza na bezrobotnych, na opiece społecznej, na nauce - wszędzie tam, gdzie się da albo gdzie można odłożyć spłaty zaciągniętych długów na lata następne. Jak mówiliśmy w poprzedniej debacie budżetowej, w języku ministra finansów nazywa się to rolowaniem długów. Mówiliśmy również, że dla społeczeństwa oznacza to, iż jest ono rolowane.</u>
          <u xml:id="u-19.35" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-19.36" who="#MieczysławCzerniawski">Raz jeszcze przypomnę: pan premier Jerzy Buzek w exposé mówił, iż walka z bezrobociem będzie jednym z naczelnych zadań nowej koalicji, AWS i Unii Wolności, która również się pod tym podpisywała.</u>
          <u xml:id="u-19.37" who="#MieczysławCzerniawski">I chcę powiedzieć tak: o czym innym wprawdzie myślał Cyprian Kamil Norwid, kiedy pisał swój słynny wiersz pt. „Fortepian Szopena”, ale słowa: „ideał sięgnął bruku” pasują tu jak ulał.</u>
          <u xml:id="u-19.38" who="#MieczysławCzerniawski">Wysoka Izbo! W odniesieniu do naszych uwag zgłoszonych w pierwszym czytaniu niewiele się zmieniło w budżecie po rządowych autopoprawkach. W administracji rządowej czy publicznej nic nie drgnęło. Tu rząd obronił prawie wszystko, troszeczkę pomieszała Komisja Finansów Publicznych. Trudno się dziwić — trwa gorączkowe przygotowywanie nowych stanowisk, nowych urzędów, które można obsadzić „swojakami”, najlepiej kadencyjnie, bez możliwości ich odwołania. Idą przecież wybory, a po nich być może trzeba się będzie ewakuować.</u>
          <u xml:id="u-19.39" who="#MieczysławCzerniawski">Na zakończenie swojego exposé pan premier Buzek powiedział: „Razem zbudujemy Polskę godną XXI wieku, kraj, z którego będziemy mogli być dumni. Aby była to Polska dla wszystkich ludzi dobrej woli, by naszą energię pochłaniały nie jałowe spory polityczne, lecz rozwiązywanie problemów, przed którymi stoi kraj, wielkich wyzwań przyszłości”. Aż ręce same składają się do oklasków, kiedy to czytamy, słuchamy tych pięknych słów. Natomiast każdy z nas, każdy Polak widział i widzi, jak te wspaniałe słowa stały się pustosłowiem i frazesami. Rzeczywistość nasza, rzeczywistość polska nijak do nich, panie premierze, nie przystaje, wręcz codziennie im zaprzecza.</u>
          <u xml:id="u-19.40" who="#MieczysławCzerniawski">Wysoki Sejmie! Sami twórcy projektu ustawy budżetowej na rok 2001 przyznają, że jest to budżet trudny, zarówno do realizacji, jak i do społecznej akceptacji. My potwierdzamy taki charakter tego budżetu. Jest to projektu budżetu, który nie rozwiązuje żadnych z narosłych problemów ekonomicznych i społecznych państwa. Ujawnia wielkie koszty błędów we wprowadzeniu reform i w ogóle w funkcjonowaniu niektórych dziedzin życia. To w dużej mierze ich skutki obciążą na wiele miliardów złotych finanse publiczne, ograniczając pole manewru prowadzącym politykę gospodarczą, społeczną oraz nowemu rządowi po wyborach. W rezultacie przedłożenie rządowe jest porównywalne z poprzednimi - w istocie wyraża kontynuację złej trzyletniej polityki. Nie jest więc do przyjęcia przez SLD. A jako podsumowanie społeczno-gospodarczych efektów rządzenia w trzyletniej kadencji rządów AWS i Unii Wolności (AWS i Unia Wolności do momentu trwania mariażu) wystawia już dziś właściwą ocenę za niekompetencję, populizm, bałaganiarstwo oraz brak liczenia się z potrzebami polskiej rodziny, ludzi młodych, emerytów i rencistów. To budżet ewakuacyjny, to budżet na 10 miesięcy, to budżet rolowania nas wszystkich - polskiej gospodarki i polskiego społeczeństwa. Za taką wersją budżetu mogą głosować wyłącznie twórcy tego budżetu i ci, którzy czują się odpowiedzialni za trzy lata nieudanych rządów.</u>
          <u xml:id="u-19.41" who="#MieczysławCzerniawski">Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej zgłaszam wniosek o odrzucenie w całości projektu budżetu państwa na 2001 r. oraz ustawy o wykonywaniu budżetu państwa w roku 2001. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-19.42" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-19.43" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Stanisław Zając)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Syryjczyka w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#TadeuszSyryjczyk">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Unia Wolności podjęła decyzję o włączeniu się do prac nad budżetem w ramach prac parlamentarnych, kierując się zasadą poprawiania budżetu i działalności, która by umożliwiła w tych warunkach, jakie są, nadanie mu takich priorytetów i prowadzenie takich działań, które są najbardziej potrzebne, zwłaszcza stworzenie priorytetu edukacyjnego, umocnienie wydatków na edukację oraz skorygowanie powiększenia wydatków na aktywne formy zwalczania bezrobocia, a także na szkolnictwo wyższe. Uważamy bowiem, że w ramach działalności budżetowej realizują się faktyczne priorytety polityki, a ten priorytet to szukanie realnych środków, nie pomyłek i nie zapowiedzi, ale realnych, istniejących środków na te właśnie cele, na poprawę edukacji, na osłonę reformy edukacji, na szkolnictwo wyższe, na formy zwalczania bezrobocia, które by umożliwiły jego zmniejszenie. Te cele uznaliśmy za najważniejsze w obecnej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#TadeuszSyryjczyk">Odrzuciliśmy ideę prezentowaną przez SLD, że debata budżetowa służy wyłącznie krytyce i destrukcji. Zresztą zapowiedź pana Leszka Millera, że...</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Nowaczyk: Co ma Miller do tego?)</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#TadeuszSyryjczyk">... zgodzi się na skierowanie budżetu do prac w komisji tylko po to, aby krytykować i destruować tę działalność, sprawdziła się dość szybko. Bezprecedensowa wypowiedź przewodniczącego klubu opozycyjnego o ewentualnym poniechaniu spłat długów, w czasie kiedy rząd zabiega o sprzedaż obligacji, jest przykładem, że słowa te wcieliły się w czyn, nie tylko w pracy parlamentarnej, ale i zewnętrznej. Tak się nie postępuje. Uważamy, że istotnie sytuacja wymagała korekty ocen produktu krajowego brutto, korekty wzrostu gospodarczego. Dlatego też uznaliśmy, że w pracy nad budżetem musimy znaleźć odpowiedź na trzy kwestie, na trzy pytania, aby móc się kierować następującymi zasadami.</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#TadeuszSyryjczyk">Po pierwsze, realizacja ważnych celów państwowych. Jak już powiedziałem, chodziło tu przede wszystkim o skorygowanie subwencji edukacyjnej i dotacji do szkolnictwa wyższego.</u>
          <u xml:id="u-21.5" who="#TadeuszSyryjczyk">Po drugie, dokonanie poprawnej oceny otoczenia ekonomicznego, warunków realizacji budżetu.</u>
          <u xml:id="u-21.6" who="#TadeuszSyryjczyk">Po trzecie, zapewnienie niskiego deficytu budżetu ekonomicznego, tak aby przezwyciężać inflację i aby te wydatki, które są przewidziane, były wydatkami realnymi, nie rozpływały się z miesiąca na miesiąc. Aby to, co jest zapisane, to co nominalnie otrzymuje nauczyciel czy emeryt, miało do końca miesiąca taką wartość, jaką otrzymał w kasie. Te wymagania są trudne do spełnienia w okolicznościach, gdy zmniejszają się prognozy dochodu narodowego. Jednak musimy ciągle pamiętać, że przyrost dochodu narodowego rzędu 4% rocznie, jaki był w roku 2000 i jaki jest planowany na rok 2001, to wciąż raczej powód do zazdrości dla wielu krajów i wciąż więcej niż wynosi średnia europejska. Choć, rzecz jasna, to, że prognoza jest niższa, to nie jest dobra wiadomość, nie próbujemy udawać, że jest inaczej. Jednak uważamy, że gdy przychodzi taka zła wiadomość, to się na nią obrazić nie wolno i lepiej jest skorygować wskaźniki, skorygować oszacowanie dochodów, niż uprawiać działalność pozorną i uchwalać projekt budżetu czy budżet, w którym wielkości dochodu byłyby zawyżone.</u>
          <u xml:id="u-21.7" who="#TadeuszSyryjczyk">Jeżeli dochody maleją w porównaniu z pierwotnym projektem, to jest zrozumiała konieczność oszczędności. Dlatego w rozmowach z rządem i z AWS proponowaliśmy, aby reakcją na zmniejszenie dochodów w porównaniu z projektem było ograniczenie wydatków, omijając oświatę i edukację, a więc te dziedziny, które uważamy za priorytetowe. Każda rodzina, gdy ma mniejsze dochody, oszczędza. I to jest wyraz odpowiedzialności za państwo, wyraz odpowiedzialności także za ludzi, za to, żeby ich pieniądz nie ulegał zmarnowaniu, a także odpowiedzialności za przyszły wzrost gospodarczy, którego beneficjentami będzie przede wszystkim społeczeństwo, a nie ta czy inna koalicja rządząca.</u>
          <u xml:id="u-21.8" who="#TadeuszSyryjczyk">Warunkiem takiego wzrostu i warunkiem przezwyciężenia inflacji jest trwałe, systematyczne zmniejszanie deficytu ekonomicznego. I to, że udało się zachować deficyt ekonomiczny poniżej 2%, rzędu 1,8%, nie tak dobrze, jak planowano - 1,6, to dobrze. Uważamy, że rozdysponowanie dodatkowych sum z UMTS tylko w połowie na wydatki bieżące, a w połowie traktowanie jako dochodu majątkowego państwa jest słuszne i idzie we właściwym kierunku.</u>
          <u xml:id="u-21.9" who="#TadeuszSyryjczyk">Musimy jednak pamiętać, że walka z inflacją, ograniczenie deficytu ekonomicznego jest warunkiem zrealizowania się pozostałych wydatków budżetowych i celów budżetu, jakie są realizowane, gdyż tylko wtedy pieniądz jest rzetelny, a ponadto jest ważnym sygnałem. Myślę, że te 1,8 będzie dobrym sygnałem nie tylko dla inwestorów, ale dla każdego, kto ma jakiekolwiek oszczędności, małe lub duże, aby te oszczędności zachować, aby dokonywać inwestycji i aby tym samym budować podstawy przyszłego wzrostu gospodarczego.</u>
          <u xml:id="u-21.10" who="#TadeuszSyryjczyk">Jak już powiedziałem, obok problemów makroekonomicznych głównym naszym celem było takie skorygowanie budżetu, aby doprowadzić do realizacji subwencji edukacyjnej w wysokości, jaka jest potrzebna dla zreformowanej edukacji samorządowej szkół podstawowych, gminnych, gimnazjów, liceów, szkół średnich. W wyniku tego, jak wiadomo, doszło do skorygowania w ramach poprawki rządowej tych wydatków. Także jeśli chodzi o poprawkę, która została zgłoszona obecnie przez obóz rządzący, proponującą zwiększenie subwencji o kolejne 230 mln zł, to uważamy to za rzecz właściwą, którą postulowaliśmy i którą poprzemy. W trakcie prac komisji zwiększono wydatki na szkolnictwo wyższe o 180 mln zł, co uważamy za bardzo ważne w sytuacji, w której oszczędności zeszłoroczne dotknęły właśnie tego sektora nauczania, nauki i edukacji.</u>
          <u xml:id="u-21.11" who="#TadeuszSyryjczyk">Uważamy też za słuszne zwiększenie w sprawozdaniu komisji wydatków na aktywne formy walki z bezrobociem o kwotę 90 mln złotych. Są to ważne przesłanki działania.</u>
          <u xml:id="u-21.12" who="#TadeuszSyryjczyk">Wysoki Sejmie! Realizacja tych kilku priorytetów nie zmienia oceny, że w wielu sektorach będą oszczędności. Sądzę, że szczególnie niedobre są oszczędności w obrębie infrastruktury, gdzie nie udało się zachować trwałego wzrostu udziału wydatków na inwestycję drogową w akcyzie, zresztą siłami SLD i AWS w tym wypadku, które zgodnie głosowały w tym zakresie. Niemniej jednak uważamy, że wybierając pomiędzy edukacją a innymi celami należało na pierwszym miejscu postawić subwencję edukacyjną, osłonę tych działań. Poszukujemy jednak realnych pieniędzy na edukację, a nie bawimy się w interpretowanie pomyłek. Sądzę, że w tym zakresie prace nad budżetem przebiegały we właściwym kierunku.</u>
          <u xml:id="u-21.13" who="#TadeuszSyryjczyk">Musimy zastanowić się także nad tym, co robić ze złą wiadomością, jaką jest niższa prognoza dotycząca dochodu narodowego na rok przyszły. Myślę, że jest to wyraz wyczerpania się pewnych rezerw prostych. Dochód narodowy Polski rósł w dobrym tempie, był najlepszy wśród krajów Europy Środkowowschodniej, imponujący na tle europejskim, i rośnie nadal. Ale wiemy, że aby odrobić wieloletnie opóźnienia, aby spłacić zrolowane na kilkadziesiąt lat 50 mln dolarów kredytów jeszcze z lat 70. - co będzie trwało do roku 2024 - które ciągle są ciężkim brzemieniem dla wydatków, dla budżetu państwa i przyszłych pokoleń...</u>
          <u xml:id="u-21.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-21.15" who="#TadeuszSyryjczyk">.‍.. i będziemy musieli się z tym uporać.</u>
          <u xml:id="u-21.16" who="#TadeuszSyryjczyk">Aby to wszystko się stało, konieczne jest przyspieszenie dynamiki gospodarki. Wzrost gospodarczy jest czynnikiem niezbędnym dla poprawy poziomu życia i po to, aby malało bezrobocie. Wiemy, że dopiero tempo rzędu 5–6% daje gwarancje zaangażowania do pracy młodych rąk i umysłów, których przybędzie w Polsce w najbliższych latach więcej niż w jakimkolwiek kraju europejskim. Dlatego uważamy, że dla uzupełnienia działań podjętych w ramach autopoprawek, w ramach uzgadnianych przez AWS i rząd z Unią Wolności poprawek dotyczących konstrukcji budżetu, które będą zgłoszone w dniu dzisiejszym, konieczne jest także sięgnięcie po inne, pozafiskalne środki generowania wzrostu gospodarczego.</u>
          <u xml:id="u-21.17" who="#TadeuszSyryjczyk">W tym miejscu, po przemówieniu przedstawiciela SLD, nasuwa się pytanie, cóż panowie zrobiliście z Kodeksem pracy, że dzisiaj się zgadzacie? To nie jest tak, że się tylko mówi. Problem Kodeksu pracy pojawił się w poprzedniej kadencji, bo wtedy uchwalono, zbyt sztywno skorygowano Kodeks pracy, utrudniając tworzenie miejsc pracy, mnożąc koszty pracy i biurokrację. Co robimy właśnie w tej sprawie? Cieszę się, że dzisiaj SLD ustami pana posła Czerniawskiego zgodził się z nowelizacją Kodeksu pracy. Trzymam za słowo, mam nadzieję, że dzięki temu zrobimy to w czasie tej kadencji, bo pojawia się naturalny opór w tym zakresie. Kłopot jednak polega na tym, że jak na razie SLD ciągle bombarduje w sprawie skrócenia czasu pracy i innych zmian, które idą w przeciwnym kierunku. Rozumiem więc, że mówienie jest potrzebne, żeby w końcu niektórzy coś usłyszeli. Oczywiście nie należy tylko mówić, bo od samych słów niewiele się zmieni, ale - jak się okazuje - samo mówienie, głoszenie pewnych oczywistych tez jest przydatne, bo dzisiaj Sojusz - jak wnioskuję z przemówienia mojego przedmówcy - zrozumiał, że trzeba zmienić Kodeks pracy w tym kierunku. To jest pierwszy pozytywny efekt działań, które podjął rząd razem z Unią Wolności. Trzeba to uznać - trzymam za słowo - a jednocześnie nie można przeczyć, że tego typu przedsięwzięcia informacyjne są potrzebne, zwłaszcza dla niedoinformowanych.</u>
          <u xml:id="u-21.18" who="#TadeuszSyryjczyk">Kolejna sprawa to kwestia podatków. Wiadomo - sprawdziło się to na świecie - że upraszczanie i spłaszczanie podatków jest czynnikiem wzrostu gospodarczego. Taka rezerwa ciągle w Polsce istnieje. A przecież znowu nie jest tak, że to z winy Unii Wolności tych podatków nie ma, panie pośle. Uzgodniono projekt i pomimo bardzo wielu kontrowersji Sejm uchwalił zmiany Prawa podatkowego, które zgodnie z wzorami sprawdzonymi w krajach zachodnich, a także w niektórych krajach reformujących się służą do tego, aby były niższe koszty pracy, aby był szybszy wzrost gospodarczy, aby rosło zatrudnienie. Zostało to odrzucone przez Sojusz Lewicy Demokratycznej i pana prezydenta, a więc ustalmy, kto ponosi odpowiedzialność za kolejny ruch, który jest bardzo ważny.</u>
          <u xml:id="u-21.19" who="#TadeuszSyryjczyk">Niewątpliwie konieczne są także inne kroki. Potrzebne są ułatwienia w przypadku szkoleń młodych ludzi w zakładach i drobnych przedsiębiorstwach, chodzi tu o korektę ustawy o rzemiośle.</u>
          <u xml:id="u-21.20" who="#TadeuszSyryjczyk">Trzeba także przedyskutować rolę związków zawodowych. Nie w takim duchu, aby mówić, że związki są złe, ale pojawia się patologia w działalności ruchów związkowych każdej orientacji politycznej i ideowej. Związki prowadzą działalność gospodarczą, wykorzystują broń związkową, strajki, protesty do wzmacniania firm, którymi same kierują. Powstaje coś na kształt fuzji: ni to związek zawodowy, ni drobny biznes. To są sprawy, które utrudniają zmiany gospodarcze, chronią istniejące miejsca pracy - niekoniecznie te najważniejsze - a utrudniają tworzenie nowych oraz wchodzenie nowych ludzi na rynek pracy, znalezienie nowej pracy. Tu niestety bez zmian się nie obędzie. Muszę szczerze powiedzieć, że o narastaniu patologii w ruchu związkowym powiedzieli mi działacze związkowi, którzy chcą bronić pracownika i jego słusznych praw, a nie chcą wykorzystywania aparatu związkowego do działań sprzecznych z rozwojem gospodarczym, do działań często patologicznych, które absolutnie nie odpowiadają jakimkolwiek, skądkolwiek byśmy czerpali ideę ruchu związkowego. To są wszystkie zmiany, które trzeba wprowadzić.</u>
          <u xml:id="u-21.21" who="#TadeuszSyryjczyk">Cieszę się, że rząd zgodził się z większością tych postulatów. Tym bardziej się cieszę, że SLD wyraziło taką troskę o te sprawy i w niektórych sprawach zapowiada zmianę stanowiska. Niemniej jednak uważam, że koniecznym uzupełnieniem tych zmian w budżecie, których dokonaliśmy w trakcie pracy, koniecznym uzupełnieniem tych działań fiskalnych, które prowadzimy w ramach budżetu, jest uruchomienie pozafiskalnych czynników wzrostu gospodarczego. Są to przede wszystkim zmiany prawa pracy, zmiany prawa podatkowego, ułatwienie szkolenia młodych pracowników przyjmowanych do pracy przez drobne przedsiębiorstwa, przez rzemiosło, formy walki z bezrobociem i zniesienie niektórych czynników, które hamują w tej chwili zmiany w gospodarce, hamują w sposób patologiczny, niedobry dla każdego. Uważam, że podjęcie tych działań będzie konieczne po to, abyśmy mogli w przyszłe lata patrzeć z większym optymizmem.</u>
          <u xml:id="u-21.22" who="#TadeuszSyryjczyk">Kończąc, chciałem oświadczyć, że Unia Wolności po uwzględnieniu tych zmian, o których mówiliśmy, a więc zarówno tych, które się już dokonały w komisjach, i tych, które są przewidywane w poprawce uzgodnionej z AWS i rządem, poprze budżet. Popieramy go właśnie dlatego, że jest to rozwiązanie lepsze niż to, które było w projekcie, że lepiej otwiera się na problemy priorytetu edukacyjnego, który jest naszym ważnym priorytetem, że koryguje wydatki na aktywne formy walki z bezrobociem, a także to rozwiązanie jest lepsze w sensie makroekonomicznym. Nie opiera się na iluzorycznym wzroście gospodarczym, ale na realnym wzroście gospodarczym roku ubiegłego i prognozie na rok rok bieżący. Także w zakresie deficytu ekonomicznego stawia nas w sytuacji, w której została dokonana konsekwentna polityka, która uzdrawia finanse publiczne w interesie ludzi i biednych, i bogatych.</u>
          <u xml:id="u-21.23" who="#TadeuszSyryjczyk">Takie są przyczyny i przesłanki głosowania Unii Wolności w sprawach budżetowych. Tak jak powiedzieliśmy: za dobrym budżetem będziemy głosować, złemu się sprzeciwimy. Ten budżet miejscami jest dostateczny, miejscami - dobry. W sumie wynik jest taki, że o ile te zmiany będą przyjęte, możemy udzielić mu poparcia. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-21.24" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Mirosława Pietrewicza w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#MirosławPietrewicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zanim przejdę do przedstawienia stanowiska Polskiego Stronnictwa Ludowego wobec projektu ustawy budżetowej na rok 2001, chciałem odnieść się do wypowiedzi mego przedmówcy, pana posła Syryjczyka, w kwestii jego poparcia dla propozycji wspierających wzrost gospodarczy. Otóż według mojej oceny powinniśmy być bardzo ostrożni wobec wszelkich propozycji Unii Wolności, które mają na celu wspieranie wzrostu gospodarczego, ponieważ źle, jak do tego czasu, na tym wychodziliśmy,...</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#MirosławPietrewicz">... tylko i wyłącznie źle.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#MirosławPietrewicz">Przypomnę państwu o tym, że Unia Wolności stwierdziła, iż obniżenie podatku dochodowego od osób prawnych i zniesienie ulg inwestycyjnych zaowocuje zwiększeniem liczby miejsc pracy i dynamicznym wzrostem gospodarczym. I co mamy? Odwrotną sytuację.</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#MirosławPietrewicz"> To samo może być z Kodeksem pracy, bo okazuje się, że wszystko jest winne, tylko nie polityka gospodarcza rządu, który popiera Unia Wolności. </u>
          <u xml:id="u-23.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-23.7" who="#MirosławPietrewicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Rząd kierowany przez pana premiera Jerzego Buzka zaprezentował przed ponad dwoma miesiącami po raz czwarty projekt budżetu państwa. Przeprowadzona przez posłów Polskiego Stronnictwa Ludowego analiza tego projektu pozwala uznać, że mimo zmian i przetasowań w ekipie rządzącej oraz wycofania się z niej Unii Wolności jest to budżet realizujący te same założenia i cele ekonomiczne, mimo że dotychczas przynosi to opłakane skutki. Odrzuca je społeczeństwo i olbrzymia większość przedsiębiorców. Natomiast akceptują posłowie AWS i UW, ponieważ po nieznacznych korektach wprowadzonych przez Komisję Finansów Publicznych, z reguły zresztą pozytywnych, choćby takich, jak zwiększenie wydatków na szkolnictwo wyższe czy oświatę, popierają oni przedłożone dzisiaj dokumenty budżetowe, które są przecież przedłożeniami rządowymi.</u>
          <u xml:id="u-23.8" who="#MirosławPietrewicz">W publicznych wypowiedziach, także na tej sali, przedstawiciele obu ugrupowań mówią, że jest to projekt na miarę możliwości gospodarki. Pan premier powiedział nawet, że jest to budżet odpowiedzialności za Polskę. Powtórzył to dzisiaj pan poseł Arndt. Powstają więc pytania: Dlaczego te możliwości polskiej gospodarki tak bardzo się zmniejszyły? Dlaczego odpowiedzialność za Polskę jest wybiórcza i nie obejmuje tych grup obywateli, których w 10 ostatnich latach najbardziej dotknęły zmiany ustrojowe i polityka obecnego rządu, to jest rolników, osób pozostających bez pracy i niemających prawa do zasiłku dla bezrobotnych oraz młodych absolwentów szkół bez skutku poszukujących pracy?</u>
          <u xml:id="u-23.9" who="#MirosławPietrewicz">W naszej ocenie, posłów Polskiego Stronnictwa Ludowego, dramatycznie rośnie różnica między potrzebami a możliwościami ich sfinansowania ze środków publicznych. Jednak rozpiętości między potrzebami a możliwościami nie powstają z winy gospodarki czy postawy przedsiębiorców, nie mają charakteru obiektywnego, lecz są skutkiem polityki - zapoczątkowanej przed przeszło trzema laty przez rząd AWS i Unii Wolności - schładzania gospodarki, w której pierwszoplanową rolę odgrywa Narodowy Bank Polski z jego Radą Polityki Pieniężnej, a sekunduje jej rząd z ministrem finansów włącznie.</u>
          <u xml:id="u-23.10" who="#MirosławPietrewicz">To polityka duszenia popytu krajowego, prowadzona przez trzy ostatnie lata pod kierunkiem wicepremiera Balcerowicza, a ostatnio przez AWS, doprowadziła do tego, że gospodarka rozwija się zaledwie w tempie ok. 4% rocznie, a w bieżącym roku tempo to jeszcze spadnie, niektórzy szacują, że nawet do poziomu ok. 3–3,5%. Czy rząd zaliczy to do swoich sukcesów, bo przecież cel został osiągnięty - przedsiębiorstwa krajowe ledwie dyszą, w ubiegłym roku spadła produkcja budowlano-montażowa i zmalały inwestycje w przemyśle, a do ok. 2,5% zmniejszył się wskaźnik wzrostu nakładów inwestycyjnych ogółem? To polityka rządu doprowadziła do radykalnego obniżenia rentowności podmiotów gospodarczych i ponownego wzrostu nierealizowanych zobowiązań. To ta polityka doprowadziła do sytuacji, że przedsiębiorcy, którzy nie są importerami, nie myślą o strategii, o rozwoju swoich firm, lecz tylko o przetrwaniu z dnia na dzień. Ta polityka doprowadziła do olbrzymiego wzrostu bezrobocia w ciągu trzech ostatnich lat i postępującej degradacji całych połaci kraju, poza obszarami wielkich miast i stref wokół nich. To ta polityka doprowadziła do niespotykanej degradacji wsi i rolnictwa. Efektem tej polityki jest też bardzo duże zadłużenie polskich przedsiębiorstw w bankach zagranicznych i bardzo duża nadwyżka importu nad eksportem, przekraczająca 18 mld dolarów w 2000 r. A to oznacza, że polski konsument daje zatrudnienie dla blisko miliona ludzi głównie w krajach Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-23.11" who="#MirosławPietrewicz">Rząd dostrzegł niektóre z tych wątpliwych sukcesów swojej polityki i przed dwoma tygodniami wprowadził autopoprawkę do własnego projektu budżetu na 2001 r., w której przyznał, że wzrost gospodarczy będzie mniejszy niż przewidywano jeszcze w październiku ubiegłego roku, bezrobocie będzie większe, pogorszy się sytuacja w inwestycjach, zmniejszy przyrost spożycia krajowego i wreszcie, że zmniejszą się dochody budżetu o 2,6 mld zł, a w związku z tym należy je podsztukować wpływami ze sprzedaży licencji na telefonię nowej generacji UMTS.</u>
          <u xml:id="u-23.12" who="#MirosławPietrewicz">To już kolejny rok z rzędu, w którym olbrzymie wpływy z prywatyzacji i sprzedaży licencji umożliwiają podtrzymanie wydatków budżetu na wiele celów społecznych. Ale wielkie wpływy z tych źródeł, tzn. z prywatyzacji, bardzo szybko się skończą, właściwie już za rok, jeśli ustawa o reprywatyzacji wejdzie w życie. Jednak ten rząd i ta większość sejmowa zdają się nie przejmować takimi „drobiazgami”. Czy to w imię odpowiedzialności za Polskę, o której tak chętnie mówią?</u>
          <u xml:id="u-23.13" who="#MirosławPietrewicz">Wysoki Sejmie! Sztukowanie dochodów nie zachęciło jednak rządu do lepszego zaspokajania potrzeb grup najsłabszych, mimo iż w ten sposób miał do dyspozycji o 541 mln zł więcej, a po uwzględnieniu 510 mln zł oszczędności na wydatkach z tytułu niższych kosztów obsługi długu zagranicznego - nawet 1050 mln zł więcej. Rząd wolał zmniejszyć wydatki budżetu o ponad 680 mln zł i przez to zmniejszyć deficyt budżetu państwa o 1200 mln zł. Zrobił to przecież nie dlatego, że nie wie o tych potrzebach, lecz po prostu uznał - jak można się domyślać - że będzie to sprzyjało podtrzymaniu kontraktu z Unią Wolności w sprawie oddania wakujących stanowisk państwowych za poparcie tego budżetu, bo przecież wiadomo, że naczelnym celem polityki Unii Wolności jest zmniejszenie deficytu budżetowego - niezależnie od skutków, jakie przyniesie to gospodarce i społeczeństwu. Taką postawę zwykło się nazywać doktrynerstwem, a nie odpowiedzialnością za Polskę.</u>
          <u xml:id="u-23.14" who="#MirosławPietrewicz">Autopoprawka rządu przyniosła ważne dla samorządów gminnych i powiatowych podwyższenie dotacji na zadania oświatowe oraz dotacji dla Funduszu Pracy. W tym ostatnim przypadku nie oznacza to jednak zwiększenia środków na aktywne formy zwalczania bezrobocia, lecz nawet pewien ich spadek. Cały przyrost pochłoną bowiem zasiłki dla rosnącej armii bezrobotnych i zwalnianych z pracy. Oceniamy to bardzo krytycznie. Rząd obniżył natomiast w swojej autopoprawce wydatki na wiele istotnych, wcześniej uznanych zadań, w tym na działania osłonowe i restrukturyzacyjne w ochronie zdrowia, na jednorazowe dodatki rodzinne, na naukę, na wdrożenie systemu ubezpieczeń upraw rolnych, na wspieranie eksportu (o 4 mln zł). Zmniejszenie wydatków w wymienionych obszarach uważamy za naganne, jest to jeszcze jedna ilustracja tezy o nadwątlonej wrażliwości społecznej kolegów z AWS. Mówię o AWS, bo Unia Wolności nigdy taką wrażliwością się nie chwaliła.</u>
          <u xml:id="u-23.15" who="#MirosławPietrewicz">O braku wrażliwości społecznej rządzącego ugrupowania świadczy moim zdaniem taki drobny przykład, jak stosunek do dotacji do barów mlecznych. Czasem wydaje mi się, że część posłów Komisji Finansów Publicznych należących do ugrupowania rządzącego najchętniej by zamknęła te bary, bo przecież lokale przez nie zajmowane służyć by mogły innym, być może bardziej intratnym celom. Idąc tą drogą - a mam tu na myśli propozycję rządu zmniejszającą realną wielkość tej dotacji w stosunku do 2000 r. - posłowie rządzącej większości dorzucili negatywne stanowisko do naszego wniosku zmierzającego do przywrócenia realnej wartości dotacji, do poziomu z roku ubiegłego. W ten sposób około 150 barów mlecznych w Polsce, mając mniejszą dotację przedmiotową, podniesie ceny. Kilkanaście, a może nawet kilkadziesiąt tysięcy osób starszych i samotnych, o niskich dochodach zapłaci więcej za zjedzenie gorącego posiłku. Pytanie tylko, czy będzie ich na to stać. My w stronnictwie uważamy, że tak być nie powinno i tak być nie musi, że taką politykę trzeba zmienić. Wniesiemy w tym miejscu odpowiednią poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-23.16" who="#MirosławPietrewicz">Wysoki Sejmie! W ocenie Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego prezentowany przez Komisję Finansów Publicznych w druku nr 2568 projekt ustawy budżetowej niewiele się różni od projektu opracowanego przez rząd. Oceniamy go krytycznie jako projekt nierealny, antyspołeczny, antyrolniczy i niepreferujący rozwoju. Nierealny, bo oparty na założeniu, iż w 2001 r. gospodarka będzie się rozwijała w tempie 4,5% rocznie, co wobec postawy Rady Polityki Pieniężnej i braku przeciwdziałań ze strony rządu jest już niemożliwe. Niestety, tempo to będzie znacznie niższe. Antyspołeczny, bo niedostrzegający rozpaczliwej sytuacji ludzi pozostających bez pracy i bez zasiłku dla bezrobotnych oraz osób utrzymujących się z zasiłków opieki społecznej, lekceważący sytuację pielęgniarek, nauczycieli i innych pracowników sfery budżetowej, przeznaczający natomiast olbrzymie pieniądze, bo ponad 16 mld zł, na obsługę długu wewnętrznego, co jest wynikiem bardzo wysokiej stopy procentowej utrzymywanej przez Radę Polityki Pieniężnej. Antyrolniczy, bo mimo propagandowych wypowiedzi przedstawicieli rządu o preferencjach dla rolnictwa oznacza dalsze zmniejszenie realnej wielkości środków budżetowych na ten sektor gospodarki i dziedziny z nim związane. Jedynie na Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa mają być przeznaczone znacznie większe środki. Mają one pochodzić z Unii Europejskiej, zostaną jednak uruchomione dopiero w drugiej połowie bieżącego roku, a skorzystanie z nich wymaga odpowiedniego udziału środków własnych. Natomiast na takie cele, jak na przykład postęp biologiczny, melioracje, dopłaty do oprocentowania kredytów rolniczych, środków będzie mniej o około 20–25% w ujęciu realnym. Tak więc za słowami o szczególnym priorytecie dla rolnictwa idą zupełnie inne czyny.</u>
          <u xml:id="u-23.17" who="#MirosławPietrewicz">Jest to budżet niesprzyjający rozwojowi, bo wydatki na inwestycje zostaną zmniejszone w stosunku do 2000 r., środki wspierające małe i średnie przedsiębiorstwa są śladowe i nie mogą zapewnić poprawy sytuacji, a rolnictwo też będzie miało mniej środków właśnie na cele rozwojowe. Rząd nie wyciąga wniosków z szybkiego załamania się tempa wzrostu wynikającego z przyczyn wewnętrznych. Nie podejmuje w związku z tym działań, przynajmniej w budżecie nie widać ich śladów.</u>
          <u xml:id="u-23.18" who="#MirosławPietrewicz">W tej sytuacji, Wysoki Sejmie, wobec zarysowanej oceny projektu budżetu przedstawionego w sprawozdaniu Komisji Finansów Publicznych Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego nie będzie mógł głosować za jego przyjęciem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-23.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Dariusza Grabowskiego w imieniu Koła Parlamentarnego Koalicja dla Polski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#DariuszGrabowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przygotowany projekt budżetu ma kontekst polityczny. Zadajmy sobie pytanie, jeśli według sondaży opinia publiczna jest zdania, że gospodarka jest w najgorszym z możliwych stanów od bardzo wielu lat, to kto odpowiada za ten gnój?</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#DariuszGrabowski">Otóż, nie ulega wątpliwości, że za ten gnój odpowiada ten, kto go...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#StanisławZając">Panie pośle, bardzo proszę o parlamentarne wyrażenia na tej sali.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#komentarz">(Poseł Romuald Ajchler: To jest nawóz.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#DariuszGrabowski">Przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#DariuszGrabowski">Za to odpowiada na pewno pan premier Balcerowicz. To trzy lata jego rządów doprowadziły do takiej sytuacji w gospodarce, jaką mamy. Czy jednocześnie spotkała go za to jakakolwiek odpowiedzialność? Nie. Spotkała go nagroda, został prezesem Narodowego Banku Polskiego. Taki stan rzeczy oznacza, że AWS przyjmuje stare, dawne, komunistyczne metody rządzenia, za błędy się nie karze, za błędy się nagradza.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#DariuszGrabowski">Ta postawa jest widoczna także w budżecie na rok 2001. On po prostu jest kontynuacją wszystkich poprzednich błędów. Jeśli zwrócić uwagę, że sytuacja gospodarcza jest zła, to dwie osoby odpowiedzialne za gospodarkę państwa powinny współdziałać: minister finansów i prezes Narodowego Banku Polskiego. Czy tak się dzieje u nas? Otóż już w tej chwili widać, że tej współpracy nie ma. Gdyby taka współpraca była, to przecież kwestia stopy procentowej i kursu walutowego nie wyglądałaby tak dramatycznie jak w tej chwili.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#DariuszGrabowski">Mówiono tutaj o wysokim koszcie obsługi zadłużenia. 16,9 mld zł kosztów obsługi zadłużenia krajowego to efekt wysokiej stopy procentowej. Powiedzmy sobie, kto jest wobec tego beneficjentem tego? Beneficjentem jest kapitał bankowy i kapitał spekulacyjny. Kto ponosi tego koszty? Polski konsument i polski przedsiębiorca, a także rolnik.</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#DariuszGrabowski">Czy można w związku z tym w obecnej sytuacji zapobiec takiemu podziałowi korzyści? Nie tylko można, ale i trzeba. Co należałoby zrobić? Nic nie stoi na przeszkodzie, jeśli uznać, że 20% stopa procentowa jest wysoka, by umożliwić przedsiębiorcom, by od podatku naliczanego mogli odliczyć sobie 20% nakładów poniesionych na inwestycje w danym roku. Tym chociażby sposobem, po pierwsze, dać im sygnał, że minister finansów o nich myśli, po drugie, ograniczyć koszty drogiego kredytu, po trzecie, zmusić NBP do zmiany polityki. Czy można także ukierunkować w tym banki? Otóż nic nie stoi na przeszkodzie, by wskazać, że te banki, które doprowadzą do obniżenia stopy procentowej, będą miały preferencje w wykupie papierów skarbowych skarbu państwa - a przecież papiery skarbowe są znakomitym interesem dla banków - i tym drugim sposobem wpłynąć na ograniczenie wysokości stopy procentowej. Tak jednak się nie dzieje i dlatego mamy w gospodarce to, co mamy.</u>
          <u xml:id="u-27.5" who="#DariuszGrabowski">Kwestia kursu walutowego. Była o tym mowa, że w tym roku był okres, kiedy eksport gwałtownie wzrósł. On wzrósł, bo był moment obniżki kursu walutowego. Eksporterzy na to zareagowali zgodnie ze swoją kalkulacją. Ale jeśli mamy inflację bez mała 10-procentową i jeśli dzisiaj ten kurs wrócił do stanu sprzed obniżki, to powiedzmy sobie otwarcie, że w roku 2001 już tak dobrze z polskim eksportem nie będzie. A przecież w tych kalkulacjach odnośnie do eksportu jakoś nie uwzględnia się takich drobiazgów jak kilkaset tysięcy samochodów używanych importowanych do Polski, bo przecież one nie mieszczą się w żadnych oficjalnych statystykach, a to są setki milionów dolarów, moi państwo. I jeśli jest tak, to ten budżet jest właściwie dokumentem, który ani nie będzie realizowany, ani nie przetrwa swojego czasu.</u>
          <u xml:id="u-27.6" who="#DariuszGrabowski">Co powinno się stać w gospodarce - o tym mówmy.</u>
          <u xml:id="u-27.7" who="#DariuszGrabowski">Po pierwsze, potrzebne są zdecydowane preferencje dla eksportu, bo tylko tą drogą możemy skutecznie ożywić gospodarkę i podjąć walkę z bezrobociem. W tym budżecie jest dokładnie odwrotnie.</u>
          <u xml:id="u-27.8" who="#DariuszGrabowski">Po drugie, potrzebne jest zwiększenie wydatków na oświatę, wojsko i choćby ochronę zdrowia. Skąd wziąć środki? Chociażby z ulg podatkowych dla tych, którzy takie wydatki będą ponosili.</u>
          <u xml:id="u-27.9" who="#DariuszGrabowski">Po trzecie, potrzebne są preferencje dla polskich przedsiębiorców, przede wszystkim podatkowe, i dla tych, którzy inwestują, w formie ulg inwestycyjnych. Inaczej nikomu się już nie będzie opłacać.</u>
          <u xml:id="u-27.10" who="#DariuszGrabowski">Po czwarte, potrzebne są preferencje dla budownictwa mieszkaniowego i to zdecydowane, polegające na zniesieniu opodatkowania wszystkich materiałów budowlanych. To jest jedyny sposób na ożywienie budownictwa i właśnie walkę z bezrobociem.</u>
          <u xml:id="u-27.11" who="#DariuszGrabowski">Po piąte, ochrona rynku wewnętrznego dla polskiego rolnictwa - to jest dzisiaj możliwe, tym bardziej w kontekście psychozy, jaką wywołała choroba szalonych krów.</u>
          <u xml:id="u-27.12" who="#DariuszGrabowski">I wreszcie na koniec, potrzebna jest inna waloryzacja rent i emerytur, ponieważ ta ogromna rzesza społeczeństwa polskiego ubożeje.</u>
          <u xml:id="u-27.13" who="#DariuszGrabowski">Ani jednego z wymienionych punktów nie ma w projekcie budżetu. I dlatego miał rację mój przedmówca prof. Pietrewicz, kiedy mówił, że ten budżet jest aspołeczny. On jest aspołeczny i skierowany przeciwko polskiej racji stanu i dlatego w imieniu Koalicji dla Polski będziemy wnosili o odrzucenie projektu budżetu w całości.</u>
          <u xml:id="u-27.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Łopuszańskiego w imieniu Koła Poselskiego Porozumienia Polskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#JanŁopuszański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Po pierwsze, chciałem zwrócić uwagę na fakt, że pan sprawozdawca komisji finansów w swoim wprowadzeniu na samym początku zaakcentował procedury uchwalenia budżetu i bardzo mocno zaakcentował perspektywy rozwiązania Sejmu, jeżeli ten budżet nie będzie uchwalony. Myślę, że w tej chwili jest to rzeczywiście główny problem, który wisi nad tą salą i dla mnie jest to mechanizm zdumiewający, dlatego że...</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#komentarz">(Poseł Romuald Ajchler: Nad prawą stroną sali też, panie pośle?)</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#JanŁopuszański">Myślę, że nad lewą też, skoro państwo formalnie ten problem wywoływaliście. Jest to dla mnie problem zdumiewający o tyle, że rozmowa o kluczowych sprawach merytorycznych państwa jest oderwana od rozwiązywania tych problemów, a jest związana z perspektywą polityczną.</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#JanŁopuszański">Pan sprawozdawca Komisji Finansów Publicznych powiedział też, że projekt budżetu wiernie oddaje możliwości naszego państwa jako biednego kraju na dorobku. Czy aby na pewno byłby to problem biedy kraju na dorobku, czy może narastających strat narodu i państwa? Utrata własności, w tym banków, nieruchomości, zakładów przemysłowych, zamieranie realnej sfery gospodarczej, zamieranie produkcji rolnej, przejmowanie kontroli nad polskim rynkiem przez obce korporacje gospodarcze, w konsekwencji bezrobocie. Skąd brać na większy budżet? A tu mamy jeszcze, o czym było wspomniane, skumulowane w czasie bardzo kosztowne reformy i wszechogarniające kosztowne międzynarodowe dostosowania. Mamy do czynienia z wypływem owoców polskiej gospodarki za granicę, o tym też już było napomknięte, i wbrew zapowiedziom nie rozwój nowych, a właściwie zwijanie dotychczasowych perspektyw rozwoju.</u>
          <u xml:id="u-29.4" who="#JanŁopuszański">Przedstawiciel lewicy z kolei bardzo się zdenerwował, że plan budżetowy jest przykrojony na 10 miesięcy, co jest zrozumiałe, bo pewnie liczy na to, że ostatnie dwa miesiące tego roku to już będzie obszar jego odpowiedzialności. Muszę tu jednak bardzo wyraźnie podkreślić, że przecież SLD, zabierając głos, postuluje kontynuację tych samych głównych mechanizmów, które degradują dziś polską gospodarkę. Międzynarodowe dostosowania, liczne reformy na zmówienie obcych stolic - można sprawdzić, jak głosujemy, jeśli chodzi o pakiety dostosowawcze do Unii Europejskiej - prywatyzacja w obce ręce, brak narodowej polityki polskiego rynku. Przecież w tym zakresie polityka czy prawicy, czy lewicy nie różni się dzisiaj w polskim Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-29.5" who="#JanŁopuszański">Obrońcy projektu budżetu stawiają argument bezpieczeństwa państwa, tzn. budżet trzeba uchwalić, w przeciwnym bowiem razie stabilność polityki państwa będzie zachwiana. Chcę powiedzieć, że to nie jest prawdziwy argument, mamy przecież zapis prawa, który mówi, że jeżeli nie uchwalimy budżetu, to do zwołania następnego Sejmu obowiązuje jako preliminarz budżetowy projekt budżetu. Zatem w przedłożeniu rządowym będzie tak, jakby główne ciało rządzące założyło... Tu nie mamy argumentu.</u>
          <u xml:id="u-29.6" who="#JanŁopuszański">Stoimy wreszcie przed inną kwestią, mianowicie odpowiedzialności za kierunek polityki państwa. Muszę w imieniu posłów Porozumienia Polskiego powiedzieć, że my współodpowiedzialności za generalnie szkodliwy dla państwa kierunek polityki, w tym gospodarczej, przyjąć nie możemy, a tym byłoby wsparcie tego konkretnego budżetu. Dlatego Porozumienie Polskie będzie głosować przeciwko projektowi budżetowemu.</u>
          <u xml:id="u-29.7" who="#JanŁopuszański">Na koniec dodam może trochę żartobliwie. Pan poseł Sekuła wykazał się wielką erudycją słownikową. Wskazał, że wirtualny znaczy możliwy do zaistnienia teoretycznie i potencjalnie. Ocenę budżetu jako wirtualnego uznał za pozytywną, bo uznał budżet za teoretycznie i potencjalnie możliwy. Chciałbym powiedzieć, że oprócz erudycji słownikowej człowiekowi może służyć także logika. Rzecz wirtualna, czyli teoretycznie, potencjalnie możliwa, pozostaje możliwa w odróżnieniu od rzeczy, które są, w odróżnieniu od rzeczywistości istniejącej. Jeżeli używa się pojęć nadmiernie abstrakcyjnych, to można przejść do przykładów, np. wpisywanie dochodów z SAPARD, czyli pomocy przedakcesyjnej, na rolnictwo do budżetu w 2000 r. było wpisaniem rzeczy teoretycznie, potencjalnie możliwych. Realnie okazuje się, że nie, przed czym zresztą - m.in. posłowie Porozumienia Polskiego - przestrzegaliśmy. W projekcie budżetu na 2001 r., nad którym dzisiaj dyskutujemy, analogiczne dochody znów zostały wpisane. Pytam, czy w imię poczucia rzeczywistości, która jest, czy w imię kreacji rzeczywistości wirtualnej? A co będzie, gdy się okaże, że rzeczywistość wirtualna rzeczywistością realną się nie stała? Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-29.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Olszewskiego w imieniu Koła Parlamentarnego Ruchu Odbudowy Polski - Porozumienie Centrum.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#JanOlszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na projekcie budżetu, nad którym dyskutujemy, niewątpliwie kładzie się długi cień Leszka Balcerowicza. Słusznie to nazwisko zostało tu przywołane, bo trzeba precyzyjnie określić zakres odpowiedzialności za ten - rzeczywiście bardzo trudny, by użyć tego enigmatycznego określenia - budżet. Wszystkie jego możliwości i podstawowe rozwiązania zostały bowiem właściwie przesądzone budżetem roku 2000, niedopełnionymi w tym budżecie zobowiązaniami wobec emerytów, rencistów, pracowników sfery budżetowej, zobowiązaniami, które przechodzą na rok 2001. Po drugie, jest obciążony grubo niedoszacowanymi kosztami czterech reform. A to niedoszacowanie obciąża przecież przede wszystkim ministra finansów w rządzie, który te reformy zaprojektował i wprowadził, obciąża pana Leszka Balcerowicza.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#JanOlszewski">Budżet ten jest nade wszystko wynikiem systemu prowadzenia tzw. transformacji ustrojowej państwa i gospodarki po upadku PRL-u. Systemu realizowanego konsekwentnie właśnie przez Leszka Balcerowicza. O tym systemie można by z grubsza powiedzieć, że był oparty na dwu zasadach: po pierwsze, że majątku pozostałego po PRL-u nie można marnować na takie „fanaberie”, jak powszechne uwłaszczenie obywateli, a prawo do jego przejęcia musi być zachowane dla ludzi nowego przywileju, wywodzących się z dawnej nomenklatury, ale i z zaplecza nowej władzy. I na drugiej zasadzie, że wyłącznym beneficjentem procesu tych zmian ustrojowych jest elita ekonomiczna i polityczna nowego systemu będąca w większości także elitą dawnego systemu. Natomiast środowiskami społecznymi, które są obciążone największymi kosztami zmian, są przede wszystkim rolnicy oraz środowiska emeryckie i pracownicze, zwłaszcza szeregowi pracownicy sfery publicznej. Podkreślam to słowo: szeregowi.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#JanOlszewski">Niestety ten budżet, chociaż był konstruowany już po odejściu Leszka Balcerowicza z rządu, czyli w sytuacji o tyle odmiennej, że nie można już było używać tego określenia, które się odnosiło przez trzy lata do rządu pana premiera Jerzego Buzka, o którym można było powiedzieć, iż jest w nim co najmniej o jednego premiera za dużo, otóż w tej sytuacji, gdy już tego dodatkowego, „nadwyżkowego” premiera na szczęście od paru miesięcy nie ma w rządzie. Jest, niestety, jeśli chodzi o jego wpływ na życie ekonomiczne kraju, na stanowisku, kto wie, czy nie bardziej jeszcze odpowiedzialnym... Otóż ta konstrukcja budżetu wykazuje wszystkie cechy i wszystkie konsekwencje metody, którą stosował Leszek Balcerowicz. Jeśli chodzi o ten budżet, kłopotliwy i trudny, nie potrafię powiedzieć, czy jest on dobry wobec tak złej sytuacji, w jakiej trzeba było go konstruować, i czy można skonstruować lepszy. Na pewno można go poprawić w szczegółach, natomiast wydaje się, że pewne wskaźniki generalne, które zostały przyjęte przy jego konstrukcji, są i tak zbyt optymistyczne. Ale rzecz nie w tym, rzecz w metodzie. Szuka się w nim oszczędności niemalże za wszelką cenę, ale tylko tam, gdzie to dotyczy oszczędności dokonywanych na zwykłym obywatelu, na małym czy średnim przedsiębiorcy, na zwykłym, szeregowym pracowniku. Żeby już trzymać się najbliższych przykładów: zwracają się do mnie pracownicy Sejmu, ci szeregowi pracownicy. Przysługiwała im zwyczajowo w ostatnim roku kadencji Sejmu tzw. premia kadencyjna. Czy to było słuszne czy nie, ja nie chcę w tej chwili wnikać. W tym roku jej nie otrzymają. W Komisji Finansów Publicznych - jak słyszę - ta premia została skreślona.</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Została przywrócona.)</u>
          <u xml:id="u-31.4" who="#JanOlszewski">Jeżeli zastała przywrócona, to przepraszam. W takim razie chwała tym, którzy dokonali tej poprawki. Inaczej trudno byłoby patrzeć w oczy tym ludziom, skoro nikt z nas posłów żadnych tego typu ograniczeń nie doświadcza. Ale to nie o to chodzi. Jeżeli jest tak, że musimy szukać w wydatkach budżetowych tego rodzaju niemalże groszowych oszczędności, to trzeba postawić pytanie, jak doszło do tego, że przy uchwalaniu ustaw tzw. okołobudżetowych została wprowadzona zmiana w art. 52 ustawy o podatku dochodowym, w wyniku której zwolnieniem zostały objęte dochody ze sprzedaży pewnych kategorii akcji kilkunastu wielkich spółek giełdowych, których wartość, jeśli chodzi o ubytek podatkowy, specjaliści oceniają na kilka miliardów złotych. Jednym z beneficjentów tego przepisu jest spółka Agora, wydawca „Gazety Wyborczej”. Spółka, która jest jednym z najbogatszych przedsiębiorstw w Polsce, której majątek oceniany jest wyżej niż wartość Polskiej Miedzi.</u>
          <u xml:id="u-31.5" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-31.6" who="#JanOlszewski">Beneficjentami są m.in. otrzymujący te akcje redaktorzy „Gazety Wyborczej”. To są dochody wartości dziesiątków milionów złotych, a ubytek w dochodach skarbu państwa z tego tytułu ocenia się na paręset milionów.</u>
          <u xml:id="u-31.7" who="#JanOlszewski">Dlaczego przywołuję tę spółkę Agora? Bo otrzymałem pismo od jej zarządu informujące, że oni się o takie zwolnienia nigdy nie starali, nie upominali i na przyznanie im tego przywileju podatkowego nie mieli wpływu. Po prostu otrzymali, ot, tak. Pielęgniarki upominające się o bardzo niewielkie w tej skali pieniądze od lat starają się o nie w różny sposób: głodują, ostatnio nawet próbują protestować, odchodząc na parę godzin od łóżek swoich pacjentów i bardzo niewiele mogą dostać. Chwała spółce Agora, że się o to nie starała, ale ktoś się przecież o to starał. Nie znamy listy, pełnej listy beneficjentów tego przepisu. Ona nie jest ustalona. Nie zostały ustalone także straty, jakie poniósł z tego tytułu budżet, a przecież wymagają takich ustaleń przy tego rodzaju zmianach przepisy ustawy o finansach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-31.8" who="#JanOlszewski">To jest jeden z przykładów konstrukcji budżetu według balcerowiczowskiej metody. Jest to więc budżet niezależnie od tego, jak oceniamy jego poszczególne pozycje merytoryczne, moralnie niewiarygodny.</u>
          <u xml:id="u-31.9" who="#JanOlszewski">Koło Parlamentarne Ruchu Odbudowy Polski - Porozumienie Centrum za takim budżetem głosować nie może i nie będzie.</u>
          <u xml:id="u-31.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#StanisławZając">Zakończyliśmy wystąpienia w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu ministra finansów pana Jarosława Bauca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#JarosławBauc">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zakończyły się oceniające budżet - wraz z wniesioną autopoprawką rządu - przemówienia klubowe. Dlatego chciałbym przekazać kilka słów swoich refleksji na temat tych wypowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#JarosławBauc">Otóż najdłuższa wypowiedź była autorstwa pana posła Czerniawskiego, chociaż prawdę powiedziawszy, miałem...</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Złote myśli, panie ministrze.)</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#JarosławBauc">Tak, złote myśli.</u>
          <u xml:id="u-33.4" who="#JarosławBauc">... miałem trudności w rozpoznaniu, czy to rzeczywiście jest wypowiedź pana posła Czerniawskiego, czy przewodniczącego Millera, który tak często był w tej wypowiedzi cytowany,...</u>
          <u xml:id="u-33.5" who="#komentarz">(Poseł Mieczysław Czerniawski: Pan premier również.)</u>
          <u xml:id="u-33.6" who="#JarosławBauc">... że właściwie można byłoby uznać pana posła Millera za klasyka teorii tworzenia budżetu. Przypomnę, że jeszcze niedawno klasyk teorii tworzenia budżetu cytował innych klasyków.</u>
          <u xml:id="u-33.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-33.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Język pana ministra jest taki cięty, niegodny ministra finansów.)</u>
          <u xml:id="u-33.9" who="#JarosławBauc">Nie mam w pamięci, nie przygotowałem cytatów. Pamiętam tylko ostatnią wypowiedź pana przewodniczącego Millera, która bardzo utrudniła nam sprzedaż obligacji na rynku europejskim, wypowiedź mówiącą o możliwości renegocjacji spłaty zadłużenia z lat 70. Myślę, że chyba nie o taką politykę gospodarczą, panie pośle Czerniawski, chodzi SLD, bo ograniczył się pan jedynie do krytyki, bez przedstawienia programu pozytywnego.</u>
          <u xml:id="u-33.10" who="#komentarz">(Głos z sali: To należy do rządu.)</u>
          <u xml:id="u-33.11" who="#JarosławBauc">Ja mówię o programie pozytywnym w wydaniu pana posła Czerniawskiego.</u>
          <u xml:id="u-33.12" who="#JarosławBauc">Otóż mieliśmy także do czynienia z szerzeniem nieprawdziwych informacji, jak na przykład tego, że w budżecie nie ma środków na waloryzację rent i emerytur. Oczywiście one są i w całej wysokości będą wypłacone na przełomie lutego i marca. Nie ma co wykorzystywać czasu telewizyjnego, żeby niepokoić liczną rzeszę emerytów i rencistów.</u>
          <u xml:id="u-33.13" who="#JarosławBauc">Teraz może do rzeczy: przedstawiony stan gospodarki. Jeśli chodzi o wzrost, najczęściej padały zastrzeżenia czy zarzuty co do tego, że mamy okres spowolnionego wzrostu gospodarczego. Proszę państwa, co do wzrostu gospodarczego, jeżeli w ogóle można sensownie tę kategorię oceniać z perspektywy tego, czy jest on wysoki, czy niski, to przede wszystkim trzeba powiedzieć, jaką mamy bazę odniesienia. Jeżeli tą bazą odniesienia będą kraje europejskie, nawet naszego regionu, to jest to oczywiście wzrost, powiedziałbym, bardzo wysoki, jeśli nie imponujący. Ponad 30 krajów europejskich chciałoby mieć tak niski wzrost, o jakim tutaj była mowa. To jest jeden wymiar.</u>
          <u xml:id="u-33.14" who="#JarosławBauc">Drugi wymiar wzrostu gospodarczego to rozróżnienie, czy traktujemy go z perspektywy jednego kwartału, kiedy może być słabszy albo może być bardzo wysoki, czy też traktujemy go z perspektywy wielu lat, właśnie z takiej perspektywy długoletniej, bo wzrost gospodarczy z natury ma charakter długookresowy i tak należy patrzeć na stan polskiej gospodarki. Faktycznie w latach 1995–1997 wzrost gospodarczy był szybszy niż teraz, ale przecież, nie ma co się oszukiwać, działo się tak niezależnie od tego, kto wtedy rządził, tylko dlatego że pojawiły się owoce reformy całego systemu gospodarczego z początku lat 90.</u>
          <u xml:id="u-33.15" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie tylko.)</u>
          <u xml:id="u-33.16" who="#JarosławBauc">Jestem przekonany, że naprawa i restrukturyzacja gospodarki, z jaką mieliśmy do czynienia w okresie tego 3-lecia, będzie pozytywnie skutkowała dla długookresowego wzrostu gospodarczego w przyszłości również niezależnie od tego, kto tym będzie rządził i nie dla czasu, w którym sprawuje się władzę, stymuluje się wzrost gospodarczy, tylko wzrost gospodarczy stymuluje się dla dobra kraju w długim okresie.</u>
          <u xml:id="u-33.17" who="#JarosławBauc">Inflacja. To że w roku 2000 inflacja była wyższa niż zakładano jest oczywistym faktem, nikt tego nie kryje, wielokrotnie przecież rozmawialiśmy o tym także na tej sali i wielokrotnie były również podawane przyczyny tego, a najważniejsza to oczywiście 300-procentowy wzrost cen ropy naftowej. I dzisiaj ceny ropy naftowej nie są dużo niższe niż parę miesięcy temu, ale wystarczy, żeby przestały rosnąć, a inflację mamy na takiej szybkiej ścieżce obniżającej ten poziom. Przypomnę, że w ciągu pół roku inflacja spadła o ponad 3 punkty procentowe, a w lutym pewnie będzie już poniżej 8%, czyli w przedziale, jaki zakłada Rada Polityki Pieniężnej. I ten proces, jeśli nie wystąpią jakieś nadzwyczajne okoliczności np. na rynku ropy naftowej, co jest w tej chwili dość mało prawdopodobne, niewątpliwie będzie podtrzymany.</u>
          <u xml:id="u-33.18" who="#JarosławBauc">Deficyt w obrotach bieżących i sytuacja w eksporcie i imporcie. Otóż na tej sali sejmowej na prośbę klubu PSL odbyła się dyskusja poświęcona głównie tej problematyce. Przypomnę, że deficyt w obrotach bieżącym rósł nieustannie od roku 1994, a największa zmiana miała miejsce w roku 1996 i przekroczyła 5% PKB w ciągu jednego roku. Po raz pierwszy od roku 1994 w roku 2000 zdołano opanować narastający deficyt w obrotach bieżących i w ciągu 9 miesięcy, od marca do grudnia, obniżył się o 2% PKB, a to, proszę państwa, jest 16 mld zł. I jeszcze w czerwcu czy w lipcu, nie pamiętam kiedy się ta debata toczyła, był już widoczny początek tego pozytywnego trendu. Ale wtedy oczywiście nikt nie ryzykowałby nawet twierdzenia, że jest to jakaś trwała poprawa, bo było za wcześnie, dzisiaj można już chyba powiedzieć, jeżeli nie ma pewności, to jest bardzo duże prawdopodobieństwo, że po raz pierwszy odwrócono tę niekorzystną tendencję, to znaczy, że po raz pierwszy od 1994 r. tempo wzrostu eksportu na trwałe przekroczyło tempo wzrostu importu. I ta polityka, która do tego doprowadziła i tak bardzo była tutaj krytykowana, proszę państwa, musi być utrzymana w latach następnych, dlatego że nie można narażać kraju na wzrost zadłużenia zagranicznego i na destabilizację. Niezależnie od tego, co się tutaj mówi, ten kształt polityki musi być utrzymany.</u>
          <u xml:id="u-33.19" who="#JarosławBauc">Sytuacja przedsiębiorstw była tutaj bardzo często przedstawiana również w zupełnie niewłaściwym świetle. Otóż w ub. roku, w roku 2000, w przemyśle mieliśmy 14% wzrost wydajności pracy. Nie ma takiego kraju w Europie, gdzie wydajność pracy rośnie tak szybko. Mieliśmy do czynienia ze spadkiem jednostkowego kosztu produkcji. Mieliśmy do czynienia z 18% wzrostem sprzedaży przedsiębiorstw i z 30-krotnym wzrostem wyniku finansowego. Bo jeżeli te liczby i te fakty zderzymy z opiniami, które tutaj padały o zwijaniu gospodarki, o katastrofalnej sytuacji przedsiębiorstw, to możemy wyciągnąć wnioski, bo z liczbami jest trudno dyskutować.</u>
          <u xml:id="u-33.20" who="#JarosławBauc">Pan premier Pietrewicz i poseł Łopuszański też mówili o zwijaniu się gospodarki, szczególnie w przemyśle, a ja chcę tylko przypomnieć, że produkcja przemysłowa w ciągu ostatnich 7 lat wzrosła dwukrotnie, przy spadku zatrudnienia w całym przemyśle, i to jest m.in. przyczynek do sytuacji na rynku pracy.</u>
          <u xml:id="u-33.21" who="#JarosławBauc">Oczywiście nie chcę powiedzieć, że wszystko jest dobrze, bo mamy obszary bardzo niepokojące i takie, które będą stanowiły i stanowią wyzwanie dla polityki gospodarczej realizowanej przez rząd, a szczególnie dla polityki gospodarczej, która będzie realizowana tu, w parlamencie. Czeka nas bowiem bardzo głęboka reforma rynku pracy, jeśli chcemy sprostać wyzwaniu rosnącego bezrobocia, a oprócz stwierdzenia, że bezrobocie rośnie, recept ze strony krytyków tej sytuacji nie słyszeliśmy. O reformie rynku pracy jest bardzo trudno mówić, szczególnie w sytuacji, kiedy tak liczne grono związkowców z OPZZ jest w Klubie Parlamentarnym SLD. Bezrobocie będzie więc tym wyzwaniem na najbliższe lata.</u>
          <u xml:id="u-33.22" who="#JarosławBauc">Innym problemem, o czym tutaj się nie mówiło, będzie prywatyzacja, prywatyzacja jeszcze ponad 2000 przedsiębiorstw państwowych, więc czeka nas bardzo duży wysiłek i bardzo duża praca, bo tylko poprzez takie działania można podnosić konkurencyjność gospodarki i i utrwalić trend wzrostowy dla konkurencyjności naszej gospodarki, co widać po ostatnich osiągnięciach w eksporcie. No i oczywiście sprawa dbałości o równowagę zewnętrzną, ale ją można osiągnąć poprzez dbałość o równowagę wewnętrzną. Równowaga wewnętrzna oznacza obniżanie czy eliminowanie deficytu całego sektora finansów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-33.23" who="#JarosławBauc">I gdyby do tych wyzwań przyłożyć recepty, które tutaj padały, to powiedziałbym, że jestem w dość kłopotliwej sytuacji, dlatego że one się mają nijak, a w końcu padają z ust przedstawicieli ugrupowań, które głoszą te hasła bardzo poważnie. O tym dzisiaj tu była mowa.</u>
          <u xml:id="u-33.24" who="#JarosławBauc">Po pierwsze, chodzi o powszechne ulgi podatkowe dla wszystkich i niemalże na wszystko. Pan poseł Grabowski zaprezentował taką tezę, ale na całe szczęście tezy posła pana Grabowskiego są weryfikowane przez społeczeństwo, wynik wyborczy jest tutaj dobrą miarą.</u>
          <u xml:id="u-33.25" who="#JarosławBauc">Inne tezy to wzrost wydatków w różnych obszarach bez wskazania źródeł ich finansowania. Jeśli się nie wskazuje źródeł finansowania, czyli nie chce się powiedzieć, że podniesie się podatki, to trzeba się liczyć - a to jest niepopularne - ze wzrostem deficytu. Wzrost deficytu to jest natomiast właśnie ta polityka, która poprzez nierównowagę wewnętrzną będzie oddziaływała na nierównowagę zewnętrzną i prowadziła do powrotu do tego, co od roku 1994 zainicjowano za poprzedniej koalicji, czyli bardzo szybkiego pogarszania równowagi zewnętrznej i wzrostu deficytu w obrotach bieżących.</u>
          <u xml:id="u-33.26" who="#JarosławBauc">Mam nadzieję, że w dalszej części dyskusji i w pytaniach te wątki będą jeszcze podnoszone, ale w sposób znacznie bardziej racjonalny niż do tej pory. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#StanisławZając">Panie pośle, w jakiej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#komentarz">(Poseł Mieczysław Czerniawski: Sprostowanie.)</u>
          <u xml:id="u-34.3" who="#StanisławZając">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#MieczysławCzerniawski">Panie Ministrze! Raz też pana zacytowałem praktycznie jako klasyka. Ja pana Millera nie cytowałem, cytowałem stanowisko SLD, panie ministrze - tu prostuję - które przedstawił pan Leszek Miller. Ale cytowałem pana Jerzego Buzka pięć razy po to, aby pan, panie ministrze, wiedział, jaki pan realizuje program, bo mam wrażenie, że ministrowie zapomnieli, co pan premier w swoim exposé powiedział w 1997 roku. To jest pierwsze sprostowanie.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#MieczysławCzerniawski">Sprostowanie drugie. Panie ministrze, w swoim wystąpieniu, poddając krytyce pewne zjawiska, które wystąpiły w polskiej gospodarce, dałem panu w imieniu SLD wiele do myślenia. Tam są zawarte również propozycje. Jeżeli pan dobrze słuchał i potrafi pan z tego wyciągnąć wnioski, to są tam również wskazówki, jak należy pozytywnie działać.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#MieczysławCzerniawski">I wreszcie trzecie sprostowanie, panie ministrze. Nie twierdziłem, że w tym budżecie nie ma pieniędzy na renty i emerytury. Zadałem pytanie, panie ministrze, czy rząd w tym projekcie budżetu założył tak wysokie środki na rewaloryzację rent i emerytur przy 10-procentowej, a nie wynoszącej 5,7%, jak planowano, inflacji w 2000 r. Jeżeli pan, panie ministrze, udowodni mi to, będę panu bardzo zobowiązany. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#StanisławZając">Kontynuujemy dyskusję, wystąpienia indywidualne pań i panów posłów.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Henryka Dyktego z Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#HenrykDykty">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W swoim wystąpieniu ograniczę się tylko do omówienia, pokrótce zresztą, rezerw ogólnych, jak i rezerw celowych.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#HenrykDykty">Zgodnie z ustawą o finansach publicznych rezerwa ogólna ma charakter obligatoryjny i nie powinna przekraczać 0,2% wydatków budżetu. Zaplanowana w przedłożonym projekcie ustawy budżetowej rezerwa ogólna wynosi 100 mln zł, a więc jest równa rezerwie na 2000 r. Stanowi to zaledwie 0,06% wydatków budżetowych ogółem. Praktyka tworzenia niedużej rezerwy ogólnej Rady Ministrów ma miejsce od szeregu lat, nie jest to nic nowego. Tu podam statystykę...</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Po co?)</u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#HenrykDykty">Żeby pokazać, że poprzednia koalicja również stosowała tę samą metodę. W ustawach budżetowych ostatnich lat rezerwa ta stanowiła: w 1996 r. - 0,1% wydatków budżetowych, w 1997 r. - 0,07%, w 1998 r. - 0,06%, w 1999 r. - 0,05% i w 2000 r. - jak już wspomniałem - jest ona równa tegorocznej, czyli stanowiła 0,06% wydatków budżetowych.</u>
          <u xml:id="u-37.4" who="#HenrykDykty">Projekt ustawy budżetowej nie przynosi zatem w tym zakresie żadnych rewolucyjnych zmian. Doświadczenia ostatnich lat pokazują, że zbyt mała rezerwa ogólna nie pozwala Radzie Ministrów szybko i skutecznie przeciwdziałać klęskom żywiołowym czy innym nagłym, nieprzewidzianym zdarzeniom. W przeszłości z braku dostatecznych środków tej rezerwy źródłem, z którego pozyskiwano nieprzewidziane wydatki, były rezerwy celowe. Obecnie, zgodnie z wolą ustawodawcy, zgodnie z ustawą o finansach, rezerwy celowe nie mogą służyć finansowaniu wydatków nieprzewidzianych, a więc pozostaje tylko kwota 100 mln zł. Ta kwota 100 mln zł jako rezerwa ogólna zaplanowana w przedłożonym projekcie jest wystarczająca - tak stwierdziła Komisja Finansów Publicznych. Komisja zresztą przyjęła żelazną regułę, że tej kwoty nie należy zmniejszać, dlatego odrzuciła wszystkie wnioski, które jako źródło pokrycia wskazywały rezerwę ogólną, a jak zdążyłem policzyć, tych wniosków było ok. 12. Wszystkie zostały odrzucone. Chciałbym poinformować Wysoką Izbę, że niektóre wnioski zmierzały nawet do tego, żeby rezerwę ogólną po prostu zlikwidować. Były takie wnioski niektórych komisji, były dwa takie wnioski, ale również wnioski posłów indywidualnych zmierzały do ograniczenia lub zlikwidowania rezerwy ogólnej, a jak wcześniej powiedziałem, ustawa o finansach publicznych jednoznacznie przecież mówi o tym, że to jest rezerwa obligatoryjna.</u>
          <u xml:id="u-37.5" who="#HenrykDykty">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W przypadku rezerw celowych - odmiennie niż w odniesieniu do rezerwy ogólnej - rząd zaproponował ich utworzenie w wysokości maksymalnego pułapu wyznaczonego przez obowiązujące przepisy, a więc ustawę o finansach publicznych - suma rezerw celowych nie może przekroczyć 5% wydatków budżetu. Chciałbym tu podać pewne liczby, które, myślę, są dość interesujące. Przed wniesieniem autopoprawki rezerwy celowe wynosiły łącznie 8 654 457 tys. zł, a w autopoprawce zostały te środki zwiększone do kwoty 9 109 588 tys. zł, ostatecznie po pracach komisji finansów kwota ta wynosi 9 176 903 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-37.6" who="#HenrykDykty">I jeszcze trochę statystyki. Myślę, że ona pokaże nam po prostu, jak ważna jest ta dziedzina, jeżeli chodzi o rezerwy celowe. Przed wniesieniem autopoprawki planowano 74 rezerwy celowe, a autopoprawce zmniejszono je do 71, dwie pozycje połączono, dwie pozycje zostały zlikwidowane, w ten sposób było 71 pozycji w rezerwach celowych. Komisja zaś zwiększyła ilość rezerw celowych do 75, tworząc 6 nowych pozycji: 55, 60, 72, 74, 75 i jednocześnie zlikwidowała dwie rezerwy, tj. rezerwę celową płacową na zmiany organizacyjne i nowe zadania oraz drugą - na środki na tworzenie nowych instytucji.</u>
          <u xml:id="u-37.7" who="#HenrykDykty">Chciałbym poinformować Wysoką Izbę, że zwiększono środki w 7 rezerwach celowych, zaś w 13 rezerwach celowych je zmniejszono. I teraz skupię się pokrótce na tych zwiększonych środkach. Rozpocznę od pozycji 15, gdzie zwiększone środki dotyczą zasiłków rodzinnych, pielęgnacyjnych i wychowawczych. Zwiększono je o kwotę 267 200 tys. zł. Chciałbym przypomnieć Wysokiej Izbie, że w pierwszej wersji, jeszcze przed wniesieniem autopoprawki, ta kwota wynosiła 21 400 tys. zł, a więc jest to bardzo wysoki wzrost. Trzeba tu przyznać, że jest to prawidłowy kierunek przedstawiony przez rząd premiera Buzka. O 30 mln zł zwiększono rezerwę celową na dofinansowanie kosztów wdrożenia reformy oświaty - pozycja 18. Zwiększono również rezerwę na dożywianie uczniów o 7 mln zł, podwyższono rezerwę celową - poz. 21 - na tworzenie i funkcjonowanie wyższych szkół zawodowych o 5 mln zł. O 25 mln zł zwiększono rezerwę na rodziny zastępcze, w tym na szkolenie rodzin zastępczych oraz tworzenie rodzin zastępczych pełniących funkcję pogotowia rodzinnego. Zwiększono również rezerwę na dotacje dla jednostek samorządu terytorialnego na realizację zadań oświaty i wychowania w poz. 64.</u>
          <u xml:id="u-37.8" who="#HenrykDykty">Jeżeli chodzi o zmniejszenia, z braku czasu nie będę mówił o wszystkich, ale chciałbym powiedzieć, że w sumie te zmniejszenia w poszczególnych pozycjach nie przekraczają kilku procent, co, zdaniem komisji, a również moim zdaniem, nie powinno wpłynąć na realizację poszczególnych zadań.</u>
          <u xml:id="u-37.9" who="#HenrykDykty">Niepokoi natomiast zmniejszenie o 50 mln zł - w autopoprawce, a utrzymała to Komisja Finansów Publicznych - rezerwy celowej na jednorazowe dodatki rodzinne. Chciałbym przypomnieć Wysokiej Izbie, że była to kwota 150 mln zł, a w tej chwili jest to 100 mln zł. Dlatego też grupa posłów złoży na ręce pana marszałka odpowiednią poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-37.10" who="#HenrykDykty">Wątpliwości budzą w dalszym ciągu - oczywiście w moim odczuciu - niektóre pozycje wykazu rezerw celowych. Wydaje się, że nie wszystkie rezerwy celowe spełniają warunki określone w art. 66 ust. 2 ustawy o finansach publicznych, który dość wąsko określa przyczyny uzasadniające umieszczenie pewnej kwoty w rezerwach celowych. Chciałbym jeszcze dodać i poinformować Wysoką Izbę, że aż w 167 złożonych wnioskach jako źródło pokrycia wskazywano rezerwy celowe. To zmuszało oczywiście Komisję Finansów Publicznych do bardzo rozważnych decyzji, żeby nie zburzyć tego, co było tu zawarte, tego głównego celu i możliwości realizacji poszczególnych zadań zapisanych w poszczególnych pozycjach.</u>
          <u xml:id="u-37.11" who="#HenrykDykty">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tworząc rezerwy, parlament nie przesądza ostatecznie o możliwości dokonania wydatków, na które rezerwy są planowane. Utworzone rezerwy mogą pozostać niewykorzystane. Można również za zgodą sejmowej Komisji Finansów Publicznych dokonać zmiany przeznaczenia rezerwy celowej.</u>
          <u xml:id="u-37.12" who="#HenrykDykty">Chciałbym poinformować Wysoką Izbę, że niepokoi mnie troszkę ilość dotacji celowych przeznaczanych dla jednostek samorządu terytorialnego; ta kwota rośnie. Jest to zjawisko szczególnie niepokojące w przypadku dotacji celowych na zadania własne tych jednostek, gdyż mamy tu do czynienia ze zjawiskiem centralizacji.</u>
          <u xml:id="u-37.13" who="#HenrykDykty">Kończąc omawianie kwestii rezerw ogólnych i celowych, chciałbym wyrazić nadzieję, iż te wszystkie wątpliwości, które podniosłem, nie będą miały miejsca w trakcie realizacji proponowanego budżetu na 2001 r. Uważam, iż zaplanowane rezerwy są na miarę potrzeb i możliwości tegorocznego budżetu. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Franciszka Potulskiego z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#FranciszekPotulski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na początek: Co prawda pan minister Bauc wyszedł, ale chciałbym wyrazić przekonanie - bo może nie do końca zostało to tu powiedziane - że gdy mówił do pana posła Grabowskiego o przełożeniu haseł wyborczych na wynik wyborczy, to, w moim przekonaniu, na pewno miał na myśli wynik wyborczy lidera największego, rządzącego ugrupowania w wyścigu do fotela prezydenta.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#FranciszekPotulski">Z pewnym zażenowaniem, a właściwie może nawet podziwem, słuchałem wystąpienia posła Sekuły w imieniu Komisji Finansów Publicznych. Pomijam fakt, że nijak się to miało do wnikliwych analiz poprzednich budżetów, wygłaszanych przez posła Goryszewskiego. Chodzi o to, że posła Sekułę mniej jakby interesował budżet państwa, a bardziej ewentualne skutki jego nieuchwalenia. Stąd teza, że budżet przedstawiony przez komisję jest lepszy niż przedłożenie rządowe, wprawdzie tylko o 0,25% całości wydatków, ale jednak.</u>
          <u xml:id="u-39.3" who="#FranciszekPotulski">W tym zręcznie pan poseł pominął przypomnienie, że jeśli Sejm nie uchwali budżetu, to będzie on obowiązywał prowizorycznie w przedłożeniu rządowym do czasu uchwalenia nowego, już pewnie przez nowy Sejm.</u>
          <u xml:id="u-39.4" who="#FranciszekPotulski">Strach przed skróceniem kadencji nie jest dobrym doradcą przy analizie budżetu, a to niestety na sprawozdaniu pana posła znacznie zaciążyło. Stąd zastępowanie mąk przedstawiania beznadziejnego budżetu cytowaniem słowników.</u>
          <u xml:id="u-39.5" who="#FranciszekPotulski">To prawda, panie pośle sprawozdawco, im mniej o budżecie, tym lepiej, bo zawsze trochę czasu upłynie, nim społeczeństwo się zorientuje, co rząd i jego ugrupowanie i koalicja na rzecz wydłużenia pobytu w Sejmie nam wszystkim zgotowały.</u>
          <u xml:id="u-39.6" who="#FranciszekPotulski">Z jednym się z panem posłem zgadzam: że po trzech latach sprawowania władzy przez AWS, w tym dwa i pół roku wspólnie z Unią Wolności, sytuacja gospodarcza Polski jest fatalna i że jest tak źle, iż następcy niełatwo z tego wybrną i następne budżety też będą złe. To niestety jest prawdą. Wyście nawarzyli piwa, my będziemy je pili. Przepraszam za te uwagi, w końcu nic wspólnego niemające z budżetem, ale tak chyba będzie w tej dzisiejszej dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-39.7" who="#FranciszekPotulski">Nim przejdę do uwag dotyczących finansów oświaty, jeszcze jedna uwaga dotycząca manipulacji. Poseł Arndt stwierdził, że rośnie wprawdzie bezrobocie, ale maleje tempo jego wzrostu. Pani pośle, gdy bezrobocie od zera wzrośnie do 2%, to tempo wzrostu jest zawrotne, ale problem jest mały, jeśli wzrasta z 14 do 15%, to tempo jest już dużo niższe, to prawda, ale problem olbrzymi. Gdyby bezrobocie było 100-procentowe - choć tak pewnie nie będzie, bo posłowie zawsze jakoś tam sobie pensje załatwią - to wtedy w ogóle nie byłoby tempa wzrostu i pewnie byłby to ten okres szczęśliwości, o którym pan tu mówił. Jest granica wielkości bezrobocia, której przekroczenie jest groźne. Jeśli młody człowiek musi zaczynać swoje dorosłe życie od bezrobocia, to skutki psychiczne tego stanu są fatalne. Sami panowie wiecie, że w naszych biurach poselskich coraz częściej przyjmujemy ludzi proszących nie o wsparcie, a o pracę.</u>
          <u xml:id="u-39.8" who="#FranciszekPotulski">Wysoka Izbo! W zeszłym roku część oświatowa subwencji ogólnej wynosiła niecałe 19,3 mld. Na skutek błędnej koncepcji reformy edukacji - mniej wskutek błędnych rachunków, bardziej wskutek błędnej koncepcji w ogóle - szybko się okazało, że mieliśmy rację, twierdząc, że w budżecie na rok 2000 nie ma środków na realizację nowej Karty nauczyciela. Po półrocznych przepychankach w końcu okazało się, że chodzi o 1,2 mld zł, czyli koszty realizacji zadań edukacyjnych w zeszłym roku wyniosły 20,5 mld. Na rok 2001, i to po tych zwiększeniach, które tak chwali Unia Wolności, mamy 21 mld z maleńkim ogonkiem. A zatem subwencja wzrasta o 102,4%, czyli grubo poniżej zaplanowanej, niekoniecznie rzeczywistej inflacji.</u>
          <u xml:id="u-39.9" who="#FranciszekPotulski">Komisje edukacji i samorządu terytorialnego, w których w końcu nie opozycja ma większość, oszacowały, że minimum z tej subwencji na rok 2001 to 22 mld. I taki wniosek przedłożyły Komisji Finansów Publicznych. Czy jest uprawniona ta kwota, która w stosunku do zgłoszonych wydatków oznacza proste zwiększenie o 107,2%? W końcu maleje rzeczywiście liczba uczniów o 135 tys. 135 tys. uczniów, po 26–28 uczniów w klasie, przekłada się na ok. 5 tys. oddziałów, czyli potrzebnych jest ok. 6 tys. nauczycieli - a 6 tys. nauczycieli to rzeczywiście o 200 mln mniejsze koszty. Tyle tylko, że, po pierwsze, 135 tys. uczniów mniej nie spowoduje takiego zmniejszenia ilości oddziałów, spadek liczby uczniów o 5 czy 10 nie zredukuje ilości oddziałów w gminie. Po drugie, w tym roku ulegają podwyższeniu przeliczniki pensji dla poszczególnych szczebli awansu zawodowego nauczycieli w stosunku do pensji stażysty. I po trzecie, pojawi się grupa nauczycieli dyplomowanych. Jest o 1 mld za mało. Tak naprawdę okaże się to dopiero we wrześniu, a to dlatego że subwencja jest przekazywana jednostkom samorządu terytorialnego w 13 równych ratach, według średniorocznej ilości uczniów, i gminy przez 8 miesięcy otrzymają relatywnie więcej i jakoś wydatki pokryją, ale nie odłożą na zwiększone od września zadania ani złotówki. Tymczasem 1 września w gminach pojawią się trzecie klasy gimnazjów. Z tym że ten brak będzie zmartwieniem już nowego rządu, tak jak większość zobowiązań tego rządu. I pomyśleć, że jeszcze nie tak dawno rząd dążył do zmniejszenia podatków, oczywiście nie dla tych najuboższych. Subwencja oświatowa musi wynosić określony procent planowanych dochodów budżetu państwa, co najmniej. Ta wielkość jest już nieaktualna, bo dochody się zmniejszyły, choćby przez zwiększenie odpisu na składkę dla kasy chorych. W tym roku jest tak żenująco blisko tej ustawowej granicy, że poseł Sekuła uciekł od tego wskaźnika i podawał, ile koszt edukacji stanowi w wydatkach państwa.</u>
          <u xml:id="u-39.10" who="#FranciszekPotulski">Będziemy pamiętać Unii Wolności, że pozytywnie ocenia wielkość subwencji oświatowej, rokującej ponownie, tak jak w roku ubiegłym, dokładnie takie same kłopoty jej ukochanym niby samorządom. W końcu posłowi Geremkowi można wmówić, że w oświacie jest dobrze, bo się na tym nie zna i wierzy w to, co mu przekażą niegdysiejsi ministrowie.</u>
          <u xml:id="u-39.11" who="#FranciszekPotulski">Fakt, że obecne przedłożenie jest lepsze od projektu, bo przynajmniej udało się utworzyć nową rezerwę celową na spłatę długów rządu wobec samorządu. Jak można było przyjść do Sejmu bez takiej pozycji, to już zupełnie inna sprawa. W dalszym ciągu nie ma w budżecie kwoty na dokształcanie nauczycieli, 2,5% planowanego funduszu płac. To, że MEN w piśmie pani Dzierzgowskiej stwierdził, że ta kwota jest w subwencji, okazało się bezprawiem. MEN zapowiadał zmianę zapisu Karty nauczyciela w tej mierze - i co? I nic.</u>
          <u xml:id="u-39.12" who="#FranciszekPotulski">Trzeci rok z rzędu drastycznie małe są nakłady na inwestycje oświatowe w budżetach wojewodów, na poziomie premiera Balcerowicza, który w budżecie 1999 r. zmniejszył je w stosunku do poprzednika o 5 razy. Już wszyscy, z ministrem Książkiem włącznie, wiedzą, że zespoły szkół to nie jest aż takie zło, a na pewno są tańsze. Nowelizację ustawy o systemie oświaty w tej sprawie rząd zapowiada od co najmniej pół roku i znowu nic, a sprawa musi być załatwiona jeszcze w lutym.</u>
          <u xml:id="u-39.13" who="#FranciszekPotulski">Z punktu widzenia realizacji zadań oświatowych budżet jest nie do przyjęcia. Po prostu będzie tak jak w roku 2000 - będziemy przesyłać środki z rezerw na subwencje, żeby ratować realizację zadań oświatowych.</u>
          <u xml:id="u-39.14" who="#FranciszekPotulski">I na koniec dwie uwagi.</u>
          <u xml:id="u-39.15" who="#FranciszekPotulski">Jedna do pana posła Syryjczyka. Panie pośle, w latach 1996–1998 był ten sam Kodeks pracy, a może nawet gorszy, były wyższe podatki, a wzrost gospodarczy był prawie dwa razy wyższy niż zaplanowany na rok 2001, a bezrobocie było o 1 mln mniejsze. I w klubie SLD też było silne przedstawicielstwo OPZZ.</u>
          <u xml:id="u-39.16" who="#FranciszekPotulski">Posłowie AWS - i to jest druga uwaga - zgłaszali dziesiątki prywatnych poprawek zmierzających do przesunięcia środków na swoje partykularne wyborcze zadania. Jest niemoralne przesunięcie, wbrew opinii komisji, środków z budowy szpitala na budowę domu kultury, nawet jeśli ten ostatni jest naprawdę potrzebny, na ogół zresztą budowany ze środków samorządów.</u>
          <u xml:id="u-39.17" who="#FranciszekPotulski">Chciałbym również przeprosić pana posła Sekułę za mojego kolegę Mietka Czerniawskiego za podane w wystąpieniu klubowym określenie: ruchome piaski. Znowu będzie pan poseł musiał się męczyć, szukając w słownikach, o co chodzi, marnując czas posła przewodniczącego Komisji Finansów Publicznych. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-39.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Wielowieyskiego z Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#AndrzejWielowieyski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Budżet, nad którym pracujemy, jest najtrudniejszym budżetem od 7 czy 8 lat, myślę, że od 1993 r., bo przedtem było jeszcze ciężej. Ale w tym 1993 r., zresztą moi przedmówcy już o tym mówili, ruszyliśmy mocno do przodu i trwał nieprzerwany, jakkolwiek nierównomierny rozwój polskiej gospodarki. Może rzeczywiście w tej atmosferze kontrowersji, gwałtownych zarzutów pod adresem rządu, którego w tej chwili nie reprezentuję czy z którym się nie w pełni kojarzę, chociaż go popieram, trzeba podkreślić, że rozwijała się ta nasza polska gospodarka ze względu na to, iż wszystkie rządy, bardziej prawicowe czy bardziej lewicowe, zachowywały jeden kierunek działania. Podkreślam: może z błędami, może z cofnięciami, jeszcze o tym powiem, ale ten kierunek rozwoju gospodarki wolnorynkowej, oszczędnej i możliwie rzetelnie prowadzonej gospodarki finansowej państwa - to przyświecało wszystkim rządom i wszystkim ministrom finansów i dzięki temu jesteśmy tam, gdzie jesteśmy. I bądźmy ostrożni zwłaszcza z wytaczaniem wielkich armat i dział przeciwko poszczególnym, być może jednak najbardziej zasłużonym w tym zakresie ministrom, dlatego że jesteśmy wiodącym krajem tego regionu świata tylko dlatego, że przez tę dekadę potrafiliśmy prowadzić i konsekwentną politykę zagraniczną, i konsekwentną politykę gospodarczą i finansową.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#AndrzejWielowieyski">Poseł Syryjczyk mówił już o tym, dlaczego Unia Wolności bierze współodpowiedzialność za ten budżet. Po długich i ciężkich, trwających parę tygodni konsultacjach dochodzimy do pewnych wspólnych wniosków z AWS. Sprawa nie dotyczy terminu wyborów czy jakichkolwiek innych interesów, lecz sensu naszego istnienia i działania. Nie po to w poprzednich rządach, a również jako konstruktywna, ośmielam się powiedzieć, opozycja w latach 1993–1997 broniliśmy pewnego kierunku rozwoju tego kraju i chcemy go dalej bronić.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#AndrzejWielowieyski">Przez rok 2001, tak istotny zwłaszcza na drodze do integracji europejskiej, a także dla realizacji i kończenia pewnych istotnych reform, musimy przejść w sposób sensowny i zorganizowany. Brak budżetu, uznanie, że przy istnieniu tylko prowizorium budżetowego można tym krajem gospodarować, byłoby rzeczą absurdalną i rzeczywiście słusznie uwłaczałoby naszej godności, naszemu prestiżowi, po prostu ośmieszałoby nas.</u>
          <u xml:id="u-41.3" who="#AndrzejWielowieyski">Poza tym sprawa jest ewidentna: założenia tego prowizorium budżetowego sformułowane były przecież w innych warunkach gospodarczych, przy wyraźnie innym poziomie dochodu narodowego, innym poziomie dochodów budżetu. W związku z tym założenia nowego budżetu, a także wysokość dochodów i wydatków musiały zostać skorygowane, to musiało być zrobione. Unia Wolności nie przyjmowała założenia, że mamy przyjmować budżet, ale że mamy przyjmować budżet rzetelny, który zabezpieczy gospodarkę oraz pewne nowe albo - powiedzmy - szczególnie ostro występujące potrzeby, którym trzeba było stawić czoło w nowy sposób, przy pomocy nowych środków. Zadanie było niezmiernie trudne i wywoływało bolesne dla budżetu skutki, dlatego że szukając nowych środków, trzeba było ograniczać dotychczasowe wydatki. Sądzę jednak, że zadanie to zostało wykonane.</u>
          <u xml:id="u-41.4" who="#AndrzejWielowieyski">Podkreślam: sprawa bezpiecznego budżetu jest rzeczą najważniejszą. Przykłady krajów sąsiednich, nawet Węgier, chociaż to groźny dla nas konkurent, ale przede wszystkim Czech, a także ostatnie przykłady Argentyny i Turcji wskazują na to, jak łatwo przy rozluźnionej polityce fiskalnej, polityce finansowej państwa i słabości banków doprowadzić do ciężkiego załamania całej gospodarki, kiedy wydatki publiczne płyną, import rośnie, waluta słabnie, kapitał ucieka i gospodarka się wali. Tak wygląda kolejność wydarzeń, ich sekwencja i ich przyczyny. Dlatego w naszej sytuacji dużego importu, cennego i ważnego dla naszego rozwoju, głównie importu zaopatrzeniowego i inwestycyjnego, w naszej sytuacji musimy być bardzo czujni, bo deficyt obrotów bieżących - mimo że w tej chwili sytuacja poprawiła się i zakładamy, że w przyszłym roku będzie wyraźnie lepsza - w dalszym ciągu powinien stanowić ostrzeżenie i groźbę. Równocześnie zwiększanie wydatków, również wydatków publicznych bez pokrycia, czyli większy deficyt budżetowy, oddziałuje bezpośrednio na import, w niewielkim stopniu jest bodźcem dla naszej własnej produkcji towarów i świadczenia usług. Głównie jednak i bezpośrednio może i bywa zaspokajany z importu. Pogłębia to deficyt obrotów bieżących i grozi bezpieczeństwu państwa. Ta rzecz jest podstawowa.</u>
          <u xml:id="u-41.5" who="#AndrzejWielowieyski">Drugą sprawą jest zabezpieczenie tych dziedzin społecznych, na które trzeba było znaleźć środki - była już o tym mowa, mówił o tym przed chwilą pan poseł Potulski - na edukację, walkę z bezrobociem, bezpieczeństwo. To są te główne dziedziny.</u>
          <u xml:id="u-41.6" who="#AndrzejWielowieyski">Otóż stwierdzając fakt niższego poziomu dochodu narodowego, osłabienia aktywności gospodarczej i niższych wpływów do budżetu w II półroczu, zwłaszcza w IV kwartale, trzeba było ograniczyć dochody. Stanęliśmy wtedy wobec sytuacji braku na rok następny, na rok 2001 prawie 3 mld zł, dokładniej 2900 mln zł. Stwierdziliśmy i postawiliśmy sobie za zadanie, że w zasadzie nie powinno wydawać się pieniędzy, których się nie ma. W związku z tym przez kilka tygodni szukaliśmy sposobu, żeby co najmniej część, prawie połowę tych brakujących na skutek niższych dochodów pieniędzy udało się zrównoważyć, zneutralizować poprzez niektóre dodatkowe dochody, a zwłaszcza oszczędności wydatkowe. Był to bardzo duży wysiłek. Sprawa była bolesna, ale potrzebna i niezbędna w związku ze słusznymi postulatami dotyczącymi edukacji. Postulaty te związane były z zagrożeniami, które mogły wynikać zwłaszcza z nierówności potrzeb w poszczególnych jednostkach samorządowych odpowiadających za edukację. Nierówność ta musi być nie tylko uwzględniona przy racjonalnym i sprawiedliwym podziale tych sum, musi być również zabezpieczona. Trzeba umieć stawić temu czoła w przypadku, gdy się czegoś w jakichś algorytmach, w ogólnych obliczeniach, nie przyjmie. Chodzi o to, żeby można było zainterweniować skutecznie, żeby gdziekolwiek w gminach czy powiatach nie zabrakło środków zwłaszcza na płace nauczycieli i - rzecz podstawowa - na postępy i rozwój reformy, zwłaszcza w zakresie szkolnictwa średniego. Wymagało to dodatkowo miliarda złotych. Po pierwszych próbach, kiedy już w autopoprawce rząd 300–400 mln zł na to wygospodarował, w następnych etapach pracy Komisji Finansów Publicznych dalsze ucieranie się z rządem w związku z tą sprawą pozwoliło jeszcze dorzucić do tego trzysta kilkadziesiąt milionów złotych.</u>
          <u xml:id="u-41.7" who="#AndrzejWielowieyski">W tej chwili można chyba stwierdzić, że środki zarówno na zaległości, które wynikły z niedoszacowań czy błędów budżetowych z ubiegłego roku, jak i na nowe potrzeby w zakresie edukacji i edukacyjnej odpowiedzialności samorządów są zapewnione.</u>
          <u xml:id="u-41.8" who="#AndrzejWielowieyski">Drugą sprawą jest znaczne podwyższenie, dwukrotne w stosunku do ubiegłego roku, wzmocnienia budżetowego dla Funduszu Pracy w związku z rosnącym wskaźnikiem bezrobocia było to oczywiste. Trzeba było stawić temu czoła, trzeba było te 100 mln zł znaleźć gdzie indziej.</u>
          <u xml:id="u-41.9" who="#AndrzejWielowieyski">Wreszcie trzeba było rozwiązać problem związany ze szkolnictwem wyższym. W listopadzie i grudniu ubiegłego roku po prostu nie było na nie pieniędzy w kasie państwa. Trzeba było podwyższyć bazę wyjściową i dlatego sto kilkadziesiąt milionów złotych powinno pójść dla szkolnictwa wyższego. Żeby to osiągnąć, trzeba było dokonać wielu oszczędności.</u>
          <u xml:id="u-41.10" who="#AndrzejWielowieyski">Powiem w tej chwili bardzo krótko, ale trzeba to zasygnalizować, bo sprawy są społecznie istotne. By skoncentrować się na tych głównych kierunkach uderzeń: edukacja, praca, trochę bezpieczeństwo - na Policję poszło kilkadziesiąt milionów - i szkolnictwo wyższe trzeba będzie obniżyć o 1,3% wszystkie wydatki budżetowe w różnych częściach.</u>
          <u xml:id="u-41.11" who="#AndrzejWielowieyski">Równocześnie trzeba będzie dokonać próby oszczędności, ograniczenia, zracjonalizowania wydatków w częściach pozarządowych, których jest kilkanaście i które stanowią też miliard kilkaset milionów złotych. Dotyczy to również Kancelarii Prezydenta RP, parlamentu, trybunałów, Najwyższej Izby Kontroli. W tym zakresie propozycje są też istotne i bolesne. Myślę, że będziemy musieli stawiać czoła tym problemom. Trzeba będzie zwłaszcza przesuwać wydatki majątkowe i przyjąć opóźnienie niektórych wydatków, nawet takich, na których bardzo by nam zależało. Na przykład odbudowę i remont Belwederu, które kosztują parę milionów złotych, trzeba będzie prawdopodobnie przesunąć, ponieważ nie ma tych 5 mln.</u>
          <u xml:id="u-41.12" who="#AndrzejWielowieyski">Jest jeszcze sprawa naszych wydatków, kancelarii. Ministerstwo Finansów sygnalizuje, że musimy mieć wyższy wskaźnik wydatków, bo są wybory i duże koszty z tym związane. Jednakże w dalszym ciągu przyciska nas. Wysoka Izbo, musimy to brać pod uwagę. Już w Komisji Finansów Publicznych i w innych komisjach zaoszczędziliśmy na parlamencie co najmniej 14 mln złotych. Jest propozycja, żeby o następne 12 czy 13 mln zmniejszyć wydatki w tym zakresie, podobnie zresztą jak na Polonię. Jako koreferent tych części budżetowych, który się tym opiekuje, będę proponował pewne zmniejszenia oszczędności, to znaczy będę proponował, żeby nie iść tak daleko w niektórych cięciach, zarówno w przypadku Kancelarii Prezydenta RP, jak również Kancelarii Sejmu i Kancelarii Senatu w związku z zadaniami związanymi z kadencyjnością.</u>
          <u xml:id="u-41.13" who="#AndrzejWielowieyski">Zapowiadam również Wysokiej Izbie, w imieniu grupy posłów z 4 klubów poselskich, że zgłosimy też propozycję dodania 95 mln złotych na metro warszawskie z uwagi na to, że rozgrzebanie tej inwestycji w momencie naszego intensywnego wchodzenia do Europy, rozgrzebanie Śródmieścia Warszawy i niezdolność zakończenia pierwszego etapu tej istotnej nie tylko dla tego miasta, ale i również dla kraju, inwestycji, po prostu jest rzeczą wstydliwą i należałoby z tego możliwie szybko wyjść. Dlatego nasza, tak powiem, multipluralistyczno-partyjna propozycja, ażeby Sejm wspomógł Warszawę, jeśli chodzi o metro, sumą 95 mln zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Gruszkę z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#JózefGruszka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zanim przystąpię do wygłoszenia swoich spostrzeżeń na temat budżetu miałbym jedną prośbę i jedną wątpliwość. Mam prośbę do pana ministra Bauca, aby nie nawoływał posłów do powściągliwości w wypowiedziach, ponieważ przeprowadzona przez pana ministra analiza pewnych bardzo ważnych kierunków też daje dużo do myślenia, bo właśnie kwestia przyjęcia bazy wyjściowej, wskaźników branych pod uwagę w analizie, może bardzo mocno zmienić obraz ludzi patrzących z zewnątrz.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#JózefGruszka">Druga prośba, a właściwie opinia do słów mojego szacownego przedmówcy, pana posła Wielowieyskiego. Myślę, że ten hymn pochwalny wygłoszony pod adresem budżetu, jaki jest przedstawiany, bardzo mocno kolidował z hymnem usprawiedliwienia, który był w drugiej części. To też taka opinia.</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#JózefGruszka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Budżet państwa to na pewno kwestia spojrzenia na gospodarkę. W tym miejscu, jak analizujemy kwestie budżetowe, trzeba na samym początku mówić o dochodach i patrząc na nie, a są one przedstawione w sprawozdaniu Komisji Finansów Publicznych, rodzą się wątpliwości takiej oto natury. Zakłada się dosyć znacznie wzrost podatków pośrednich w stosunku do wykonania i rozbieżność jest duża. Kwestia ta dotyczy również podatku dochodowego od osób fizycznych. Tutaj wzrost jest nieduży, ale łącznie, jak patrzymy na wykonanie i plan na rok 2001, jawi nam się prawie 15 mld zł. Dlatego pytanie: czy prowadzona gospodarka umożliwi wykreowanie tego wzrostu? Oczywiście, wszyscy byśmy chcieli, aby pieniędzy budżetowych po stronie dochodów było jak najwięcej, ale mam dużą wątpliwość, czy zakładane bezrobocie i jego wzrost idzie w tym samym kierunku, z tego względu, że wzrost gospodarczy na pewno jest bardzo konieczny. Ale jeżeli z jednej strony rząd w swoim przedłożeniu pokazuje wzrost bezrobocia, a z drugiej strony mówi o wzroście gospodarczym, to te dwie sprawy nie bardzo do siebie pasują i trzeba je tak uregulować, żeby współgrały. Jeżeli, mówiąc o wzroście bezrobocia, mówi się jednocześnie o wzroście gospodarczym, to mam tu poważne wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-43.3" who="#JózefGruszka">Kolejna sprawa - deficyt w płatnościach bieżących. Eksport w ostatnich miesiącach na pewno wzrósł, to widać, ale nie można mieć z tego powodu satysfakcji, ponieważ 2–3 miesiące nie mogą rzutować na całość. Mnie się wydaje, że rząd powinien zrobić wszystko, żeby uruchomić takie mechanizmy, aby deficyt nie tylko malał w stosunku do PKB, ale malał rzeczywiście, żeby to można było odczuć. Jest tu prośba do pana marszałka - bo patrzymy również na to, że wielką przeszkodą są kwestie związane ze stopami procentowymi - prośba o to, żeby nowela złożona przez posłów Polskiego Stronnictwa Ludowego, a dotycząca Narodowego Banku Polskiego, została jak najszybciej przeniesiona do Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-43.4" who="#JózefGruszka">Kwestia ostatnia, dlatego że czas mojego wystąpienia się kończy, panie marszałku, tylko kilka zdań. Dla Polskiego Stronnictwa Ludowego najważniejszym elementem w polityce gospodarczej jest kwestia rolnictwa. Po raz kolejny mamy zapowiedziany wzrost, jeśli chodzi o środki przeznaczone na rolnictwo, w tym roku o ponad 20%, ale są to środki pomocowe. Wiem, że w ubiegłym tygodniu minister podpisał dość szczegółową umowę w sprawie wejścia SAPARD, ale kiedy te środki wejdą. Spodziewam się, że będzie to już grubo po półroczu tego roku i to jest bardzo niepokojące.</u>
          <u xml:id="u-43.5" who="#JózefGruszka">Kwestia pieniędzy kierowanych do Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Tych pieniędzy jest więcej, ale przecież jeżeli popatrzymy na to, że efekt dopłat do kredytów preferencyjnych jest na razie ciągle po stronie wzrostu, to okazuje się, że realnie pieniędzy na kredyty preferencyjne, na dopłaty do tych kredytów będzie mniej. O tym również trzeba mówić, żeby tej agencji dołożyć pieniędzy. Stąd skreślenie art. 39 z części tekstowej, która wprost twierdzi, że jeżeli pieniądze na SAPARD nie zostaną wykorzystane, to trzeba je przeznaczyć na bardzo ważny odcinek, jakim jest budżet Funduszu Pracy, ale niewątpliwie te pieniądze powinny zostać w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, aby wspierać jej działalność. Kwestia wapnowania gleby, kolejny rok mniejszych kwot pieniędzy przeznaczonych na wapnowanie. Prawdą jest, że w ubiegłym roku te pieniądze nie zostały wykorzystane, ale powiedzmy, czyja to wina, kiedy zostały uruchomione dopłaty, kiedy zmieniono rozporządzenie tak, że również podmioty, które są własnościami kopalń wapna, mogły realizować dopłaty. Złożę stosowny wniosek mniejszości w sprawie zwiększenia ilości pieniędzy na wapnowanie gleb. To samo dotyczy postępu biologicznego, to samo dotyczy bardzo ważnej sprawy, która idzie przez całą Europę, chodzi o BSE, czyli gąbczaste zapalenie mózgu bydła. W tej sprawie chciałbym złożyć poprawkę do części tekstowej, ażeby w części 28: Nauka opracować i wdrożyć system badań dotyczących BSE zarówno sztuk po śmierci klinicznej, jak również sztuk żywych, tak by z jednej strony dać bezpieczeństwo konsumentom, a z drugiej strony również ochronę polskim producentom. Ta poprawka nie będzie miała skutków budżetowych. Mam jednak prośbę do rządu, aby był to priorytet, jeśli chodzi o badania w części 28.</u>
          <u xml:id="u-43.6" who="#JózefGruszka">Ostatnia kwestia. Weszliśmy do NATO i w związku z tym do tej pory wszyscy wyrażali swoje zadowolenie. Pojawia się jednak znowu kwestia niedofinansowania pewnych rzeczy. W części 52. dotyczącej Urzędu Ochrony Państwa... Chodzi o pieniądze na działania związane z integracją z NATO. Nie wydajemy pewnych rzeczy, do których jesteśmy zobligowani. W inwestycjach powinniśmy na to przeznaczyć pieniądze, abyśmy nie byli postrzegani przez naszego partnera jako ci, którzy nie wywiązują się z zobowiązań.</u>
          <u xml:id="u-43.7" who="#JózefGruszka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję za uwagę. Ze względu na te wątpliwości, które mogłem przedstawić w tak krótkim czasie, nie będę mógł poprzeć budżetu zawartego w sprawozdaniu Komisji Finansów Publicznych. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-43.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Misztala, niezrzeszonego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#StanisławMisztal">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Po przeanalizowaniu sprawozdania komisji w sprawie projektu ustawy budżetowej na pierwszy rzut oka widać, że we wszystkich dziedzinach poszukiwano oszczędności. Moje wątpliwości, czemu dałem wyraz zgłaszając odpowiednie poprawki, budzi to, że nadrzędność oszczędności jest traktowana jako cel główny. Niekiedy, a prawdę mówiąc nierzadko, dochodzi do sytuacji absurdalnych, gdy zwiększa się zadania, a zmniejsza lub pozostawia bez zmian wydatki budżetowe. Taka sytuacja wystąpiła m.in. w przypadku Państwowej Inspekcji Pracy, której zadania z obiektywnych powodów - choćby ze względu na rosnącą liczbę podmiotów gospodarczych podlegających kontroli - stale rosną, a de facto zmniejszono przeznaczony na nią poziom nakładów. Zgłosiłem więc odpowiednią poprawkę w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#StanisławMisztal">Są także inne, niemniej ważne kwestie, choćby wydatki na walkę z bezrobociem. Przy obecnym wysokim poziomie nadal, i to szybko, rosnącego bezrobocia rząd słusznie uznaje przeciwdziałanie bezrobociu za zadanie strategiczne. Jednocześnie jednak w przedłożeniu rządowym przewidziano znacznie niższe niż w ubiegłym roku wydatki na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu. Wprawdzie sejmowa Komisja Finansów Publicznych dołożyła na to 50 mln zł, ale jest to kropla w morzu potrzeb. Uważam bowiem, że w obliczu tak wysokiego, bo przekraczającego 15% bezrobocia, które należy obecnie do najwyższych w Europie, nie można żałować środków na walkę z tym niebezpiecznym zjawiskiem, gdyż w przeciwnym razie bezrobocie będzie nadal rosnąć.</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#StanisławMisztal">Chciałbym przy tym zwrócić uwagę, że z powodu blokowania kont powiatowych urzędów pracy przez ZUS z tytułu nieopłacania składek za ubezpieczenie zdrowotne bezrobotnych bez prawa do zasiłku wiele urzędów pracy nadal nie może normalnie funkcjonować. Zgodnie ze słusznym rozporządzeniem Rady Ministrów ZUS nie może już blokować wypłaty środków przeznaczonych na zasiłki dla bezrobotnych, ale może nadal blokować środki przeznaczone na funkcjonowanie urzędów pracy, w tym na wynagrodzenia pracowników tych urzędów, którzy przecież ciężko pracują. Mam nadzieję, że rząd szybko to rozwiąże, gdyż docierają do mnie sygnały z powiatowych urzędów pracy z województwa lubelskiego, że jest to palący problem. Wbrew pozorom sprawa ta dotyczy również budżetu. Chodzi tu konkretnie o przeznaczenie niewystarczających środków na opłacanie składki z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego bezrobotnych pozbawionych prawa do zasiłku, za których budżet państwa powinien refundować kasom chorych odpowiednie składki.</u>
          <u xml:id="u-45.3" who="#StanisławMisztal">Tu przechodzę do sfery, która jest mi szczególnie bliska, a mianowicie do kwestii związanych z ochroną zdrowia. W związku z tym chciałbym po raz kolejny powrócić do sprawy składki na ubezpieczenie zdrowotne, którą - moim zdaniem - podwyższono w niewystarczającym stopniu z 7,5% do 7,75%. W tym kontekście środki na przewidziane ustawowo podwyżki płac pielęgniarek mogą okazać się niewystarczające i konieczne będzie sfinansowanie podwyżek z budżetu, a jak wiadomo środki przewidziane w budżecie na ochronę zdrowia realnie wzrosną w tym roku w niewielkim stopniu, a środki samorządów także nie będą znacząco wyższe. Nie chcę przewidywać, co z tego może wyniknąć, ale należy pamiętać o złych doświadczeniach związanych z niedoszacowaniem w ubiegłym roku wydatków na podwyżki płac nauczycieli.</u>
          <u xml:id="u-45.4" who="#StanisławMisztal">Niepokoi mnie również, że faktycznie nie powiększono w budżecie środków na rolnictwo. Wprawdzie Komisja Finansów Publicznych przyjęła poprawkę zwiększającą dotację o 4 mln zł na upowszechnienie doradztwa rolniczego, lecz odrzucono wszystkie inne poprawki dotyczące znacznego zwiększenia dotacji dla rolnictwa. Jest to niepokojące zwłaszcza wobec przyszłej integracji Polski z Unią Europejską, gdyż tam już przecież od wielu lat w różnych formach dotuje się rolnictwo. Oczywiście, środki na rolnictwo zwiększą się o 168 mln euro dzięki temu, że w roku bieżącym wreszcie zostanie uruchomiony program SAPARD, w którym partycypuje także budżet Polski. Obawiam się jednak, że w obliczu ogromu potrzeb i zacofania polskiego rolnictwa środki budżetowe przeznaczone na dofinansowanie tego sektora są za małe nawet w stosunku ograniczonych możliwości budżetu.</u>
          <u xml:id="u-45.5" who="#StanisławMisztal">Panie Marszałku! Mimo wielu trudności, jakie zapewne będą się wiązały z finansowaniem zadań w 2001 r., będę głosował za przyjęciem ustawy budżetowej, zwłaszcza że rząd wniósł autopoprawkę, zwiększając wydatki na najważniejsze cele, jak szkolnictwo wyższe, które oczekuje wsparcia finansowego, głównie na Lubelszczyźnie, w tym ziemi zamojskiej, a także na wojsko, chlubę Zamojszczyzny, na które nie powinno zabraknąć środków.</u>
          <u xml:id="u-45.6" who="#StanisławMisztal">Na zakończenie chciałbym skierować dwa pytania do ministra finansów. Czy wobec tak wysokiego, najwyższego od sześciu lat i nadal rosnącego, bezrobocia rząd zamierza przeznaczyć więcej środków na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu? Czy w obecnym budżecie widzi się możliwość zwiększenia wydatków na ochronę zdrowia, gdy zabraknie środków na płace dla pielęgniarek? Czy rząd przeprowadzi analizę funkcjonowania kas chorych w odniesieniu do gospodarowania środkami przeznaczonymi na ochronę zdrowia?</u>
          <u xml:id="u-45.7" who="#StanisławMisztal">I jedno pytanie do pana posła sprawozdawcy. Czym kierowała się komisja, obcinając i tak bardzo skromne środki dla Państwowej Inspekcji Pracy? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#StanisławZając">Powracamy do rozpatrzenia punktu 2. porządku dziennego: Powołanie rzecznika praw dziecka.</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#StanisławZając">Wysoka Izbo! Ogłaszam wyniki głosowania w sprawie powołania rzecznika praw dziecka.</u>
          <u xml:id="u-46.3" who="#StanisławZając">W głosowaniu udział wzięło 418 posłów. Oddano 6 kart nieważnych, 3 kandydatury skreśliło 69 posłów. Większość bezwzględna obliczona od kart ważnych wynosi 207. Poszczególni kandydaci otrzymali następujące liczby głosów.</u>
          <u xml:id="u-46.4" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-46.5" who="#StanisławZając">Bardzo proszę o pozwolenie kontynuowania posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-46.6" who="#StanisławZając">Poszczególni kandydaci otrzymali następujące liczby głosów: pani Irena Dzierzgowska - 56, pan Paweł Jaros - 188, pan Tadeusz Pilch - 99.</u>
          <u xml:id="u-46.7" who="#StanisławZając">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej liczby głosów nie powołał rzecznika praw dziecka.</u>
          <u xml:id="u-46.8" who="#StanisławZając">Zgodnie z art. 3 ust. 4 Regulaminu Sejmu RP w takim przypadku w drugiej turze głosowania skreśla się z listy tego kandydata, który otrzymał najmniejszą liczbę głosów. W drugiej turze głosowania Sejm będzie głosować nad kandydaturami pana Pawła Jarosa i pana Tadeusza Pilcha.</u>
          <u xml:id="u-46.9" who="#StanisławZając">W związku z tym w tej sprawie przeprowadzimy ponownie głosowanie imienne, które odbędzie się jutro rano. Karty do głosowania będą wydawane od godziny 8.30 w dolnej palarni.</u>
          <u xml:id="u-46.10" who="#StanisławZając">Powracamy do rozpatrzenia punktu 3. i 4. porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-46.11" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Wojciecha Franka z Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#WojciechFrank">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W swoim doświadczeniu politycznym, prawie dziesięcioletnim, uczestniczyłem w uchwalaniu już 12 budżetów, z tego 8 na poziomie samorządu w mojej gminie i 4 tu, w parlamencie. Muszę powiedzieć, że w każdym z tych przypadków nigdy nie udało się uchwalić takiego dokumentu, który zadowoliłby wszystkich. Oczywiście skala skutków uchwalenia budżetu samorządowego a budżetu państwa jest zdecydowanie różna i z tym się zgadzam. Skutki gospodarcze, społeczne, a w przypadku budżetu państwa również polityczne, są przecież daleko idące. Niemniej jednak jestem przekonany, że ten budżet jest realistyczny i ewidentnie świadczy o odpowiedzialności za stan finansów publicznych, za stan gospodarki, za Polskę.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#WojciechFrank">Poziom dochodów, a może bardziej wydatków jest przecież odzwierciedleniem tego, jaki jest stan gospodarki, na ile ona jest mobilna i wydajna, przede wszystkim finansowo. I pomimo że jeszcze jesteśmy w czołówce krajów Europy Środkowowschodniej, z pewnością dochody z podatków nie pozwalają na to, aby realizować wiele społecznie uznanych celów. To wskazuje, podobnie jak cała nasza codzienna rzeczywistość, że nie możemy spełnić wielu oczekiwań społecznych, głównie dotyczących tak drażliwych spraw, jak poziom rent i emerytur, opieka społeczna, walka z bezrobociem oraz wielu innych potrzeb, które z pewnością są palącym problemem. Tak jest od wielu lat.</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#WojciechFrank">Z pewnością Polaków nie interesuje dzisiaj usprawiedliwianie się, kolejny raz, kryzysem azjatyckim czy rosyjskim jako przyczyną braku możliwości odczuwalnego wzrostu wydatków na cele społeczne. Kryzysy te nasza gospodarka odczuwała jeszcze do roku 2000. Tak, to prawda, przyznaję rację, że trudno używać li tylko tego argumentu. Co zatem takiego się działo, że teraz tłumaczymy, iż nie możemy realizować społecznie uzasadnionych wydatków na zadowalającym poziomie? Podam, myślę, kilka istotnych powodów. A więc nadal zbyt niskie dochody z podatków bezpośrednich i pośrednich - nie wysokość jest tu problemem, ale ich płatnicy - duża liczba przedsiębiorstw i spółek państwowych źle zarządzanych i deficytowych, dla których jedynym ratunkiem jest prywatyzacja (niestety w okresie rządów poprzedniej koalicji przebiegała ona najwolniej w całym dziesięcioleciu), brak wcześniejszych, w latach 1993–1997, decyzji o restrukturyzacji takich branż gospodarki, jak górnictwo, hutnictwo, przemysł zbrojeniowy itp. Dzisiaj odczuwamy skutki tego. Przypomnę, że w budżecie państwa jedynie na restrukturyzację górnictwa przeznacza się prawie 1400 mln zł. Zadłużenie samego górnictwa wynosi dzisiaj ponad 13 mld zł - to skutek grzechu zaniechania populistycznych rządów.</u>
          <u xml:id="u-47.3" who="#WojciechFrank">A oto inne powody, dla których dzisiaj nie możemy zaproponować realnego wzrostu rent i emerytur bodaj o 2, 3, a może nawet 4%. Spłata długów tzw. gierkowskich to dzisiaj w budżecie 10 mld zł, obsługa długu krajowego, który na koniec roku wyniósł ponad 146 mld zł, a powstał w dużej mierze również za poprzednich rządów, to w tegorocznym budżecie ok. 16 mld zł, rekompensaty dla pracowników sfery budżetowej za lata 1991–1992, które to rekompensaty rząd AWS właśnie zamienił na gotówkę w miejsce propozycji papierowych, to w budżecie kolejne 2,5 mld zł, premie gwarancyjne wypłacane posiadaczom książeczek mieszkaniowych oraz spłata odsetek od kredytów mieszkaniowych to znowu 1,5 mld zł. To tylko największe zobowiązania skarbu państwa, które obecny rząd, nie ze swojej przecież winy, spłacać będzie kosztem wydatków społecznych. Dla oponentów i demagogów mam propozycję: ciszej nieco nad tym grobem.</u>
          <u xml:id="u-47.4" who="#komentarz">(Poseł Anna Bańkowska: A jednak grób.)</u>
          <u xml:id="u-47.5" who="#WojciechFrank">Warto zadać pytanie: Czy to rząd AWS jest winien, że emerytury i renty są dziś niskie? Czy to rząd AWS przed laty był autorem chorego systemu emerytalnego, który powodował, że naliczanie wysokości rent i emerytur było już wtedy na poziomie głodowym? Można zapytać: O co tutaj chodzi? Nie po raz pierwszy opozycja bezwzględnie gra na uczuciach tych najuboższych, a więc ofiar minionych 40 lat. O tym trzeba pamiętać i o tym trzeba mówić.</u>
          <u xml:id="u-47.6" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-47.7" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Iwiński: Pan jest ofiarą.)</u>
          <u xml:id="u-47.8" who="#WojciechFrank">Dlatego m.in. ten budżet nie jest ofertą wyborczą, nie jest bezkrytycznym i nieodpowiedzialnym umizgiem do elektoratu, nie jest tanią propagandą. Ten budżet to bolesna odpowiedzialność za państwo - bolesna, bo z całą pewnością nie możemy ogłosić Polsce, że od jutra będzie bardzo dobrze, znikną problemy i troski. Ten budżet to tragiczny testament przeszłości, którego spadkobiercami są ci wszyscy nasi rodacy, którzy być może nie chcą już pamiętać historii, losów gospodarczych i politycznych Polski lat minionych, ale na których historia mści się bezlitośnie. Tej historii nie tworzyli posłowie AWS, a na pewno nie decydowali oni o ważnych sprawach Polski i Polaków w minionym pięćdziesięcioleciu. Proszę o tym pamiętać wtedy, kiedy korzystając ze świętego prawa opozycji do krytyki, nadużywacie często państwo słów, wypowiadając takie, które z tej mównicy padać nie powinny. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-47.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-47.10" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Franciszek Jerzy Stefaniuk)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Kaletę z Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#JózefKaleta">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub mój zgłosił wniosek o odrzucenie projektu budżetu w drugim czytaniu, ale jeśli Wysoka Izba nie podzieli tego stanowiska, to z ostrożności procesowej chciałbym zgłosić dwie moim zdaniem ważne poprawki. Poprawka 1.: wnoszę, aby Wysoka Izba rozważyła możliwość zwiększenia wydatków budżetowych na utrzymanie służb celnych o kwotę 200 mln zł. Równocześnie proponuję, aby źródłem pokrycia finansowego tych wydatków były zwiększone dochody budżetowe z tytułu opłat celnych. Uzasadnienie: Powszechnie wiadomo, że egzekwowanie opłat celnych jest w Polsce wysoce niedostateczne. Mafie celne współdziałają ze zorganizowanymi grupami przestępczymi zarówno krajowymi, jak i zagranicznymi w dziedzinie importu spirytusu, papierosów, narkotyków, elektroniki itd., fałszują dokumenty odpraw celnych, bojkotują policję celną. Setki tirów przejeżdżają przez nasze granice tylko symbolicznie oclone itd., a przecież te właśnie kontrole celne powinny być tutaj bardzo efektywnie działające. Tak jest w krajach całego świata, w krajach cywilizowanych. Nie da się całkowicie uszczelnić granic, trzeba wprowadzać kontrole powtórne w kraju, na bazarach, w hurtowniach, w sklepach, tak jak to jest na świecie, to są najefektywniejsze formy kontroli.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#JózefKaleta">Według opinii wielu ekspertów straty budżetu państwa z tytułu niedostatecznego egzekwowania opłat celnych przekraczają rocznie kwotę 5 mld złotych. Taki szacunek strat podaje m.in. prorządowy tygodnik „Wprost” z 21 stycznia br. w artykule pod tytułem „Mafia celna”. Rygorystyczniejszego egzekwowania opłat celnych i skuteczniejszej walki z korupcją celną, z korupcją na granicach domagają się się także władze Unii Europejskiej. Jest to jeden z warunków przyjęcia Polski do tej organizacji. Bez znacznego zwiększenia środków finansowych na utrzymanie służb celnych, a zwłaszcza na zwiększenie zatrudnienia w tych służbach, nie żadnych szans na skuteczną walkę z oszustwami podatkowymi i z korupcją. Poniesione nakłady na ten cel zwrócą się z dużą nadwyżką. Prezes Głównego Urzędu Ceł stwierdził na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych, że jedna złotówka zainwestowana w służby celne przynosi dochody w kwocie 5 złotówek. Jest to zatem najefektywniejsza inwestycja w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#JózefKaleta">Poprawka druga. Wnoszę o zwiększenie wydatków budżetowych na wynagrodzenia dodatkowe nauczycieli akademickich zatrudnionych w uczelniach publicznych. Wynagrodzenia te należą w Polsce do najniższych w Europie. Po wprowadzeniu reformy oświaty nauczyciele szkół średnich, a nawet szkół podstawowych będą otrzymywali wyższe wynagrodzenie niż obecnie adiunkci ze stopniem naukowym doktora. Tak jest nawet w szkołach podstawowych.</u>
          <u xml:id="u-49.3" who="#JózefKaleta">Jest to podstawowa przyczyna pogłębiającego się regresu w publicznych szkołach wyższych. Przy relatywnie niskich wynagrodzeniach pracowników uczelni bardzo trudno jest zatrzymać w uczelniach najzdolniejszych absolwentów. Odchodzą oni do biznesu i do prywatnych szkół, a jeśli nawet formalnie pozostają w uczelniach publicznych, to i tak znaczną część swego czasu i energii poświęcają pracy w przedsiębiorstwach i w szkołach prywatnych, gdzie otrzymują relatywnie wyższe uposażenie.</u>
          <u xml:id="u-49.4" who="#JózefKaleta">Proponowany przez moich kolegów wzrost wynagrodzeń nauczycieli akademickich o 43 zł miesięcznie jest oczywiście zbyt niski, aby można uznać go za satysfakcjonujący pracowników. W swej poprawce proponuję wzrost płac nauczycieli akademickich o około 30%. Sceptykom, którzy dowodzą, że to jest nierealne, pragnę przypomnieć, że w 1998 r. koalicja SLD i PSL zwiększyła płace nauczycieli akademickich o 50%. Źródłem pokrycia finansowego wydatków na podwyższenie wynagrodzeń nauczycieli akademickich w uczelniach publicznych mogą być moim zdaniem dodatkowe wpływy z budżetu z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych.</u>
          <u xml:id="u-49.5" who="#JózefKaleta">Według danych Najwyższej Izby Kontroli wskaźnik bieżącej ściągalności podatku dochodowego od osób prawnych pogarsza się. Ponad 50% przedsiębiorstw, w tym także przedsiębiorstw zagranicznych, wykazuje przy wielomiliardowych obrotach straty i nie płaci w ogóle podatku dochodowego. Trudno w to uwierzyć, aby ponadnarodowe korporacje działające w Polsce nie osiągały żadnego zysku i dopłacały do swojej działalności poważne kwoty. Nie ma obecnie kraju na świecie, może poza Polską właśnie, w którym inwestycje zagraniczne przynoszą ogromne straty. Znany ekonomista prof. Józef Rutkowski dowodzi, że straty budżetu państwa z tytułu uchylania się inwestorów zagranicznych od płacenia podatku dochodowego przekroczyły w latach 1997–1999 kwotę 7 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-49.6" who="#JózefKaleta">W celu poprawy ściągalności podatku konieczne jest znaczne zwiększenie liczby urzędników urzędów skarbowych, urzędów kontroli skarbowej. Wydatki budżetowe na ten cel zostaną z nadwyżką pokryte dodatkowymi wpływami podatków do budżetu.</u>
          <u xml:id="u-49.7" who="#JózefKaleta">Polska ma relatywnie mniej pracowników służb skarbowych niż kraje Unii Europejskiej. Statystycznie polskie przedsiębiorstwo kontrolowane jest raz na 4 lata, a w przedsiębiorstwach krajów zachodnich te kontrole odbywają się w zasadzie corocznie. Wydaje się zatem, że zgłoszone propozycje są w pełni uzasadnione. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-49.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Janusza Onyszkiewicza z Klubu Parlamentarnego Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#JanuszOnyszkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Od czasu ataku Japonii na Pearl Harbor właściwie każdy poważniejszy konflikt zaczyna się atakiem lotniczym, czasami zresztą na ataku lotniczym taki konflikt się kończy. Polska jest krajem członkowskim NATO, ale Polska znajduje się na skraju tego sojuszu. W związku z tym jest rzeczą niebagatelną, żeby polskie niebo było bronione i musi ono być bronione przez samoloty, które stacjonują na polskich lotniskach, a więc przez polskie samoloty. Z tego powodu tak niesłychanie istotne jest to, żeby program wyposażenia polskich sił powietrznych w samoloty wielozadaniowe, w samoloty, które mogą pełnić funkcje myśliwskie, nie tylko ruszył, ale miał dalszą dobrą kontynuację. Niestety, środków na to jest mało, natomiast skądinąd, w innym miejscu, przewiduje się przeznaczenie ok. 20 mln zł na prowadzenie badań nad programem „Iryda”. Otóż program ten nie ma właściwie szans na kontynuację, dlatego że w przyjętym przez rząd programie rozwoju sił zbrojnych w ogóle nie są przewidziane na to żadne środki. Biorąc pod uwagę te dwie rzeczy, a więc wątpliwą niesłychanie przyszłość programu „Iryda”, i ogromną potrzebę pozyskania większej ilości środków na samolot wielozadaniowy, chciałbym zgłosić propozycję, ażeby środki przeznaczane dzisiaj w propozycji na program „Iryda” przesunąć na program wyposażenia polskich sił w samolot wielozadaniowy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Rulewskiego, posła niezrzeszonego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#JanRulewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym nawiązać do wystąpienia pana premiera, w którym wskazał, że budżet, który obecnie omawia Wysoka Izba, jest budżetem odpowiedzialności. Oczywiście pojęcie odpowiedzialności jest i głębokie, i szerokie, ale sądzę, że wszyscy w tej Izbie, i pan premier również, zgodzą się, że odpowiedzialność to jest przede wszystkim odpowiedzialność przed prawem, przed ustanowionymi ustawami.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Nowaczyk: Przed historią!)</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#JanRulewski">To już jest, panie pośle, dość dyskusyjne kto ją pisze i czy ktoś chce odpowiadać, na przykład generał Jaruzelski chciał odpowiedzieć i nie odpowiada.</u>
          <u xml:id="u-53.3" who="#JanRulewski">Ale wracając do budżetu. Otóż prawo w dziedzinach, którymi ja się zajmuję, reguluje kilka ustaw: o pomocy społecznej, o zwalczaniu bezrobocia i promocji zatrudnienia, Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Mam pewną wątpliwość, panie premierze, szanowny rządzie, że słowo „odpowiedzialność” nie sięga tych ustanowionych przez Wysokie Izby praw. Mianowicie zarzucam rządowi, że nie doprowadził do spójności między ustawami a budżetem. Sygnalizują różne służby, że zabraknie pieniędzy na prawa podmiotowe. Brak tych pieniędzy sięga 22%, a jeśli dodamy, że zjawisko nie jest nowe, nie będzie nowe, że trwa nawet od poprzedniej koalicji, to oznacza, że my obywateli, których niedostatek cierpi ok. 40%, chcemy wystrychnąć na dudka.</u>
          <u xml:id="u-53.4" who="#komentarz">(Poseł Romuald Ajchler: Już to zrobiliśmy.)</u>
          <u xml:id="u-53.5" who="#JanRulewski">Rozumiem, że w tym Sejmie minister Bauc mi odpowie, że tak krawiec kraje, jak mu budżetu staje, że odpowie co to oznacza, że zawsze biednym jest za mało pieniędzy. Ale uprzedzam, że w polityce społecznej wpisane są instrumenty, które rządy „Solidarności” wprowadziły już w latach 90. - elementy promujące gospodarność, racjonalność. Niewątpliwie za taki należy uznać bardzo dobry pomysł instytucji rodzin zastępczych. Rodzina zastępcza to nie jest jakiś przypadek, to jest chłodna, uczciwa i powiedziałbym serdeczna kalkulacja - zamiast parędziesiąt tysięcy dzieci utrzymywać, po 2000 na główkę, w tych kołchozach, w tych nie najlepiej wyposażonych instytucjach domu dziecka, oddajmy je rodzinom zastępczym za połowę ceny. Za połowę ceny damy im serdeczne domostwo, serdecznych opiekunów i jeszcze jako budżet, jako państwo na tym zaoszczędzimy.</u>
          <u xml:id="u-53.6" who="#JanRulewski">I stawiam zarzut temu rządowi, że ten ostatni niemalże już przyczółek roztropności, odpowiedzialności, patriotyzmu czy wręcz człowieczeństwa chce w budżecie sprowadzić do zera; tnie świadczenia na rodziny zastępcze zamiast, moim zdaniem, je wspierać. I najnowsze dane wskazują na odwrót od rodzin zastępczych, śmierć tej instytucji, która, uważam, wpisała się jako jedno z głównych i słusznych haseł AWS.</u>
          <u xml:id="u-53.7" who="#JanRulewski">Podobnie jest z zagadnieniem funduszów na pracę. Przecież te świadczenia nie są bynajmniej aktem miłosierdzia czy łaski państwa lub władz publicznych wobec bezrobotnych. To jest element rekonstrukcji naszej gospodarki. Im łatwiej nam się uda odchudzić przedsiębiorstwa przy pomocy różnych form - od tak bogatych, nie wiadomo dlaczego, jak mają miejsce na Śląsku, do tak skromnych, jakie mają miejsce w pegeerach, tym szybciej dojdziemy do tego, co jest marzeniem ministra Bauca i pana premiera Buzka, że gospodarka nasza uzyska właściwe elementy wzrostu. I niestety, tej aktywności w budżecie nie zauważam.</u>
          <u xml:id="u-53.8" who="#JanRulewski">Podobnie sprawy mieszkaniowe. Nie ukrywajmy, że problem mieszkaniowy usiłujemy przeżyć, przechować przy pomocy dodatków. I to też była bardzo dobra koncepcja. Skoro nie stać nas na budowę nowych mieszkań, nie zrobił tego przede wszystkim pan prezydent Kwaśniewski wspierany przez 300 przeszło posłów PSL i SLD, to bądźmy realistami, my tego problemu nie rozwiążemy. Spróbujmy więc przynajmniej złagodzić problem mieszkaniowy przez to, że instytucja dodatków lokalowych będzie żywa, ale nie na miarę wystąpień posła Lewandowskiego, który nam obiecuje tutaj to, co pan prezydent Kwaśniewski przez parę lat nie zrealizował i chyba nigdy nie zrealizuje. Od rządu AWS nie należy oczekiwać właśnie gruszek na wierzbie czy fałszywych obietnic wyborczych, ale realizmu.</u>
          <u xml:id="u-53.9" who="#JanRulewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jest jeszcze parę miesięcy, jest szansa na to, aby słowo, którego pan premier używa, w języku wojskowym: ofensywa, stało się faktem. Niestety, wyrażam żal wobec rządu, że nie przegląda nawet inicjatyw posłów mu przychylnych, sympatyzujących z rządem, wspierających proces m.in. walki z bezrobociem. Żeby wspomnieć o skromnej inicjatywie wakacji podatkowych dla bezrobotnych, zwalnianych i przez panią Knysok, przepraszam, w wyniku reform koalicji. Mam również żal, właściwie jest to oskarżenie o nieodpowiedzialność.</u>
          <u xml:id="u-53.10" who="#JanRulewski">Panie Premierze! W zwykłym domu, w którym nie ma profesorów i ministrów, każdy ojciec czy każda matka pyta, ile pieniędzy wpływa co miesiąc do domu. Wydaje mi się, panie premierze, że pan przez 11 miesięcy nie zadał tego pytania panu ministrowi Baucowi, bo jak to się dzieje, że w grudniu dopiero dowiadujemy się od ministra Bauca, iż brakuje 50 bln zł? A może, proszę szanownych posłanek i posłów, popełniamy błąd, błąd systemowy znany mi z innych parlamentów, polegający na tym, że tam są dwie komisje finansów: jedna, która bada wpływy podatkowe i inne, oraz druga, która zajmuje się projekcją wydatków. Nasza komisja jest bardzo pracowita, ale myślę, że nie może sobie poradzić z tym problemem i dlatego przepuściła - a w ślad za tym oczywiście i cały Sejm - fakt, że przez 11 miesięcy nie było takich wpływów, jakie były zaplanowane, a w 12. miesiącu wydawano decyzje gilotynujące i rozsądek, i plan, i ustawę.</u>
          <u xml:id="u-53.11" who="#JanRulewski">Dlatego kieruję ten apel do nas wszystkich. Spróbujmy wzbogacić komisję finansów jednak o to, żeby analizowała co miesiąc, a choćby co pół roku czy co kwartał, wpływy podatkowe, abyśmy się nie obudzili w grudniu... Nie chciałbym, aby skreślano to z protokołu mojego wystąpienia, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Nie da się skreślić tego, co pan powie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Lewandowski: Śmiało, śmiało, panie pośle. Niech pan powie, żebyśmy się nie obudzili z ręką w...)</u>
          <u xml:id="u-54.3" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Lewandowski wie, co pan poseł Rulewski chciał powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-54.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-54.5" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Zygmunta Berdychowskiego z Klubu Parlamentarnego AWS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#ZygmuntBerdychowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Już w trakcie pierwszego czytania ustawy budżetowej, w debacie nad propozycjami przygotowywanymi przez Radę Ministrów, zwróciłem uwagę na to, iż dotychczasowa postawa opozycji nie daje szans na to, aby debata nad budżetem była swego rodzaju dialogiem ludzi odpowiedzialnych za państwo, ludzi, którzy w poczuciu odpowiedzialności za politykę gospodarczą, za coś, co musi być kształtowane niezależnie od tego, czy rządzi prawica czy lewica, są gotowi do pewnego kompromisu. Wydaje się, że zarówno w trakcie debaty po pierwszym czytaniu ustawy budżetowej, jak i w trakcie prac sejmowej Komisji Finansów Publicznych opozycja po raz kolejny dobitnie udokumentowała, iż tak naprawdę nie zależy jej na tym, aby w rozmowie na temat stanu finansów publicznych mówić językiem konkretu i faktu, lecz językiem demagogii, populizmu, retoryki, która w żaden sposób nie odnosi się do tego, co jest nam dziś bardzo potrzebne, a więc do rozmowy o sprawach trudnych, o trudnych decyzjach, które muszą wymagać akceptacji szerszej, niż tylko ze strony obozu rządzącego.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#ZygmuntBerdychowski">W dniu dzisiejszym, kiedy przysłuchiwałem się wystąpieniu przedstawiciela Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej, miałem mieszane uczucia. Z jednej strony bowiem pan poseł Czarniawski (wiceprzewodniczący Komisji Finansów Publicznych) mówił o tym, iż nasza rzeczywistość jest smutna, mamy złe perspektywy, jesteśmy świadkami fiaska pewnej polityki gospodarczej prowadzonej w ostatnich latach, a z drugiej strony mówił, że jest czarnowidzem i że doskonale rozumie to, iż budżet jest trudny, a w dzisiejszych czasach trudno o inne propozycje. Nie odnosi tej swojej oceny naszej sytuacji gospodarczej do sytuacji gospodarczej krajów, które z nami sąsiadują. Wypowiadając bardzo surowe, jednoznaczne sądy, za ich podstawę uznaje tylko i wyłącznie to wszystko, co wydarzyło się w okresie 1993–1997.</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#ZygmuntBerdychowski">Powiem szczerze, iż jestem zdumiony postawą Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej przede wszystkim z tego powodu, iż negacja reform, które w ciągu ostatnich lat z ogromnym trudem wprowadziliśmy i próbujemy korygować, reform, pod którymi podpis złożył pan prezydent Aleksander Kwaśniewski, to jest coś, co największemu klubowi parlamentarnemu już, panowie, nie przystoi. Tak samo jak my, również wy powinniście dźwigać odpowiedzialność za to, że coś, co powinno się wydarzyć już dawno, dawno temu, coś, co powinniście dokonać wy, dokonujemy, z takim trudem, my. A jesteśmy jeszcze za to przez was w chwili obecnej piętnowani. Cały czas polecam uwadze pań i panów z opozycji to, iż pod tymi zasadniczymi dla funkcjonowania państwa reformami podpisał się pan prezydent Aleksander Kwaśniewski. Więcej powściągliwości, szanowni posłowie z opozycji, w ocenie czegoś, co mieliście dokonać, a czego nie dokonaliście.</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-55.4" who="#ZygmuntBerdychowski"> I to jest uwaga pierwsza.</u>
          <u xml:id="u-55.5" who="#ZygmuntBerdychowski">Uwaga druga. Zawsze kiedy opozycja ocenia bardzo trudne decyzje, które podejmuje rząd pana premiera Buzka, nabiera wody w usta wtedy, kiedy mówi o wydatkach sztywnych, które w sposób istotny przesądzają taki, a nie inny kształt tego budżetu. Sprawą najłatwiejszą byłoby wyjść na trybunę sejmową, przygotować dokument rządowy, który byłby składanką postulatów, składanką życzeń, taką księgą obietnic, których oczywiście zrealizować nie można. Jest bowiem tak, iż musicie państwo pamiętać, że ten budżet w sporej części determinowany jest przede wszystkim przez złą politykę gospodarczą, którą prowadziliście, którą prowadziła wasza partia w latach siedemdziesiątych, osiemdziesiątych. Jak państwo doskonale wiecie, spora część długu publicznego, który w dniu dzisiejszym musimy obsługiwać, to niestety dług publiczny, za który jesteście bezpośrednio odpowiedzialni.</u>
          <u xml:id="u-55.6" who="#komentarz">(Poseł Izabella Sierakowska: Mów pan o dzisiejszej sytuacji. Facet miał trzy lata...)</u>
          <u xml:id="u-55.7" who="#ZygmuntBerdychowski">Rozwiązanie proste, które przedstawiacie w dniu dzisiejszym, które zresztą znalazło się w wystąpieniu pana posła Czerniawskiego, które praktykowaliście już w latach poprzednich, również w okresie 1993–1997, sprowadzające się do tego, aby pożyczać po raz kolejny pieniądze, aby zwiększać po raz kolejny deficyt, aby nie trzymać się ziemi, nie trzymać się realiów, to jest rozwiązanie, które bardzo szybko niestety prowadzi nas na manowce. Sytuacja jest bowiem taka, iż rozwiązanie, które może być dobre w perspektywie roku, pół roku czy najwyżej dwóch lat, później kosztuje nas ogrom wyrzeczeń. I tak dokładnie postępowaliście w okresie 1996–1997, kiedy szybki wzrost gospodarczy dokonywał się przede wszystkim kosztem ogromnego zwiększenia deficytu w wymianie gospodarczej z zagranicą. To jest trochę tak, że najpierw żeście nabroili, a później kiedy musimy się męczyć, żeby naprawić tę sytuację gospodarczą, to mówicie: my potrafimy zrobić lepiej, więcej i szybciej. Oczywiście to są recepty bardzo złe.</u>
          <u xml:id="u-55.8" who="#komentarz">(Poseł Anna Bańkowska: To odejdźcie w maju, nie męczcie się już, po co to mówicie.)</u>
          <u xml:id="u-55.9" who="#ZygmuntBerdychowski">Jeżeli chodzi o kolejne sugestie, których było bardzo wiele w wystąpieniach przedstawiciela Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej, to chciałbym powiedzieć, iż po raz kolejny, przede wszystkim w poczuciu odpowiedzialności za to, co będzie działo się w ubiegłym roku, minister finansów przygotował budżet nie w oparciu o ruchome piaski, jak mówił pan przewodniczący Czerniawski, ale przede wszystkim w oparciu o twarde realia. Mogliśmy bowiem, tak jak to państwo często praktykujecie, podjąć decyzję, iż nie zwracamy uwagi na to, co wydarzyło się w ciągu ostatnich miesięcy, mogliśmy przejść nad tym do porządku dziennego, mogliśmy ewentualnym następcom w miesiącu wrześniu, październiku zostawić problem pod tytułem: dużo mniejsze wpływy od tych, które proponował budżet, ale w poczuciu odpowiedzialności za to, co będzie się działo w drugiej połowie roku 2001, minister finansów zdecydował się na poprawienie tego budżetu.</u>
          <u xml:id="u-55.10" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Zakrzewski: Tyle problemów zostawiacie, że jeden więcej już nie ma znaczenia.)</u>
          <u xml:id="u-55.11" who="#ZygmuntBerdychowski">Myślę, że w żadnym wypadku nie powinno to być powodem jakiegokolwiek zarzutu, ale przede wszystkim powinno to stanowić powód do tego, aby po raz kolejny uznać, iż minister finansów nie boi się decyzji trudnych, takich, które mogą być bardzo krytycznie oceniane przez wszystkich, którzy się budżetowi przyglądają.</u>
          <u xml:id="u-55.12" who="#ZygmuntBerdychowski">Uwaga kolejna, bardzo istotna. W wystąpieniu posła Sojuszu Lewicy Demokratycznej podkreśla się - podczas prac Komisji Finansów Publicznych posłowie Sojuszu Lewicy Demokratycznej również bardzo często to podkreślali - iż nasza koalicja, nasz rząd przeznacza stosunkowo niewielką ilość środków na aktywne formy walki z bezrobociem. Otóż myślę, że zarówno pan przewodniczący Czerniawski, jak również niektórzy posłowie z Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej zasiadający w Komisji Finansów Publicznych zdają sobie sprawę, że najlepszym sposobem walki z bezrobociem jest przede wszystkim obniżenie podatków i przeznaczenie pieniędzy na to, aby młodzi ludzie mogli się kształcić. Otóż i dwa lata temu, i w ubiegłym roku przygotowaliśmy poprawki w budżecie, które zmierzały do tego, aby takie właśnie rozwiązania zostały przyjęte, aby bezrobocie nie było większe, aby bezrobocie mogło być zmniejszane. I co? Okazuje się, że kiedy przedstawiamy propozycje, które rzeczywiście mają zmniejszyć bezrobocie, panowie wolicie wydawać pieniądze na to, aby leczyć tych, którzy są już chorzy, niźli wydawać pieniądze na to, by pomagać zdrowym, aby nie chorowali. Myślę, iż zawsze kiedy Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej zgłasza swoje poprawki, powinien w pierwszej kolejności zmienić swoją postawę, powinien myśleć o tym, co jest przyczyną, a nie skutkiem, powinien dawać sobie i innym szanse na to, aby nasza gospodarka mogła się rozwijać i abyśmy nie byli dręczeni zjawiskiem, które...</u>
          <u xml:id="u-55.13" who="#komentarz">(Poseł Anna Bańkowska: Odejdźcie więc już, nie dręczcie się.)</u>
          <u xml:id="u-55.14" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Lewandowski: Do rzeczy.)</u>
          <u xml:id="u-55.15" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Iwiński: Czas minął.)</u>
          <u xml:id="u-55.16" who="#ZygmuntBerdychowski">... jest na pewno najważniejszym problemem, przed jakim staje rząd pana premiera Buzka.</u>
          <u xml:id="u-55.17" who="#ZygmuntBerdychowski">I jeszcze ostatnia, bardzo istotna uwaga. Posługujecie się panowie - kieruję swoje uwagi do posłów opozycji - różnego rodzaju wskaźnikami, badaniami, opiniami na temat tego, jak oceniane są reformy, które udało się nam wprowadzić w ostatnim czasie. Otóż zawsze wtedy, kiedy panowie te dane przytaczacie, dobrze by było, abyście panowie nie mówili tylko o tych danych, które wskazują na brak akceptacji, ale abyście mówili również o tych, które wskazują na akceptację tych reform, tak jak jest to akurat w przypadku reformy oświaty, na zdecydowanie większą akceptację tej reformy niźli jej brak.</u>
          <u xml:id="u-55.18" who="#ZygmuntBerdychowski">Kolejna uwaga z tym związana. Musicie również, panowie posłowie, panie posłanki z opozycji, pamiętać o tym, iż reformowanie niektórych instytucji, które trwa niestety dłużej, niż byśmy chcieli, zaczęliście wy, bo to wy przygotowywaliście reformę ZUS, to wy podpisywaliście pierwsze błędne umowy, a zatem dobrze byłoby, aby w imię poczucia rzetelności i odpowiedzialności za to, co się mówi, pamiętać również o tym, co wasza koalicja, wasi przedstawiciele w administracji rządowej próbowali zrobić, a czego oczywiście nie zrobili.</u>
          <u xml:id="u-55.19" who="#ZygmuntBerdychowski">Podsumowując, panie marszałku, Wysoki Sejmie, chcę powiedzieć, że wydaje się, iż propozycja przygotowana przez ministra finansów, przez rząd pana premiera Buzka jest propozycją odpowiedzialną, propozycją wskazującą na to, iż wobec bardzo trudnej sytuacji, wobec braku środków na wiele zadań, które chcielibyśmy realizować, dokonujemy trudnych wyborów, które oznaczają, iż nie wszystkie aspiracje, nie wszystkie problemy uda nam się w nadchodzącym roku rozwiązać. Wydaje się jednak, że alternatywy dla polityki trudnych wyborów nie ma. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-55.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-55.21" who="#komentarz">(Głos z sali: Już się nie martwcie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Steca z Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#StanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W całym swoim wystąpieniu mój przedmówca pouczał klub SLD, zarzucając mu demagogię. Myślę, że jak na członka Komisji Finansów Publicznych ta ilość demagogii, którą był pan tu uprzejmy wypowiedzieć, pana przerasta.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Was przerasta.)</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#StanisławStec">Przede wszystkim reforma ZUS. Tak nieprzygotowanej reformy ZUS żaden odpowiedzialny rząd by nie wprowadził, tym bardziej proponując funkcję prezesa osobie do tego zupełnie nieprzygotowanej. Największy wzrost deficytu w obrotach gospodarczych z zagranicą - doskonale pan o tym wie - jest za obecnej kadencji rządu. Co do długu publicznego, mam nadzieję, że zapoznał się pan z najnowszymi materiałami Departamentu Długu Publicznego w Ministerstwie Finansów, które wskazują, jak wielkie jest zadłużenie krajowe, że w ostatnim roku o 12 mld wzrosło zadłużenie krajowe. Wie pan doskonale, że w części 79 największe koszty obsługi długu dotyczą długu krajowego, a nie zagranicznego.</u>
          <u xml:id="u-57.4" who="#StanisławStec">Pan poseł Frank ubolewał nad rencistami i emerytami. Chciałbym w związku z tym przypomnieć i zapytać: w jakim stopniu na lata 2000 i 2001 zakładana była waloryzacja rent i emerytur i czy za obecnej kadencji rządu nastąpiła choć jedna podwyżka najniższych rent i emerytur, czyli podwyżka dla tych, którzy żyją na granicy ubóstwa?</u>
          <u xml:id="u-57.5" who="#StanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W ostatnich trzech latach w naszym kraju występuje zwiększenie tempa spadku realnych dochodów rolników. Parytet dochodów rolników kształtuje się nadal na poziomie 400% dochodów uzyskiwanych w gospodarce pozarolniczej. Efektem tej sytuacji jest ok. 2,5 mln hektarów odłogów, przy jednoczesnym imporcie zboża. Spadek produkcji rolnej obserwowany w ostatnich latach nie wynika więc z obniżenia rzeczywistych możliwości produkcji polskiego rolnictwa, ale jest wynikiem braku odpowiedniej polityki rolnej. Aktualnie jest bardzo trudna, wręcz kryzysowa sytuacja polskiego rolnictwa, mimo przeznaczenia w budżecie państwa pewnych sum na jego wsparcie. Jednak według danych Fundacji Programów Pomocy dla Rolnictwa Polska w zakresie wspierania sektora rolnictwa wykorzystuje zaledwie niewielką część limitów uzgodnionych w ramach WTO. Nominalne wspieranie polskiego rolnictwa w latach 1998–2000 jest na poziomie 0,1 wsparcia w krajach Unii Europejskiej. Efektem tego obszary wiejskie w Polsce stały się terenem dominującego bezrobocia. Z każdym rokiem powiększa się upośledzenie mieszkańców wsi i małych miast.</u>
          <u xml:id="u-57.6" who="#StanisławStec">W tym stanie polskiego rolnictwa w roku 2000 z budżetu nie wydatkowano 1112 mln zł środków planowanych na aktywizację obszarów wiejskich. Te środki planuje się ponownie wykorzystać w 2001 r., mówiąc rolnikom, że rolnictwo jest priorytetem tego budżetu. Wydatki na rolnictwo na 2001 r. wynikające z części: 32, 33, 35, 83 i 85, a więc bez dotacji dla KRUS, wynoszą 4248 mln zł, co stanowi 2,45% wydatków budżetowych i jest to jeden z najniższych wskaźników. Gdzie jest więc ten priorytet, gdzie jest 3% wydatków budżetu państwa? Podkreślenia wymaga fakt, że znaczna suma przewidziana w części 33 dotyczy Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Jest to kwota 1787 mln zł, lecz przy aktualnej stopie kredytowej aż 90% tej kwoty będzie przeznaczone na dopłaty do oprocentowania kredytów już udzielonych w latach 1994–2000 na inwestycje w rolnictwie, przemyśle rolno-spożywczym oraz kredytów udzielonych w 2000 r. dla rolników dotkniętych klęską suszy na zakup rzeczowych środków do produkcji oraz na uruchomienie produkcji. Jeżeli Rada Polityki Pieniężnej nie obniży w najbliższym czasie stóp kredytowych, to nie będzie środków na dopłaty do nowych kredytów inwestycyjnych, dla rolnictwa i przemysłu rolno-spożywczego.</u>
          <u xml:id="u-57.7" who="#StanisławStec">Jeśli chodzi natomiast o Agencję Rynku Rolnego, która jest odpowiedzialna za interwencję na rynku rolnym i za zabezpieczenie poziomu dochodów rolnikom, to zmniejsza się środki o prawie 12%, mimo że zgodnie z ustaleniem wynikającym z przyjętego przez rząd 1 września ub. r. „Paktu dla rolnictwa i obszarów wiejskich” miały być w 2001 r. wdrożone przez Agencję Rynku Rolnego nowe instrumenty interwencyjne, a mianowicie licencjonowanie eksportu wieprzowiny, skrobi, mleka odtłuszczonego oraz cukru, miało być subsydiowanie spożycia mleka w szkołach i przedszkolach i miały być wprowadzone dopłaty dla rolników do mleka w klasie ekstra. Niepokojące jest zmniejszenie sumy środków na dopłaty do kredytów obrotowych dla rolnictwa aż do 34%. Przeznaczona jest na ten cel tylko kwota 250 mln zł, mimo iż we wspomnianym pakcie przewidywano w 2001 r. wydać na ten cel 650 mln zł. Ta obniżona kwota na dopłaty do kredytów obrotowych może spowodować, że środki te wystarczą tylko na dopłaty do kredytów już udzielonych w roku ubiegłym, a nie będzie możliwości kredytowania np. skupu w roku 2001. Gdy uwzględnimy fakt, że zmniejszono środki na postęp biologiczny w produkcji roślinnej i zwierzęcej oraz zmniejszono dodatki wojewodów, szczególnie w zakresie utrzymania urządzeń melioracji wodnych i upowszechniania doradztwa rolniczego, to słowa, że w budżecie na 2001 r. rolnictwo traktowane jest priorytetowo, są zwykłym sloganem. W budżecie brak jest środków na finansowanie bonów paliwowych, mimo że nawet rząd złożył odpowiedni projekt, ale niestety jest to projekt bez pokrycia, czyli projekt wyborczy.</u>
          <u xml:id="u-57.8" who="#StanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Otrzymuję od starostów bardzo dużo wniosków o zwiększenie środków na aktywną walkę z bezrobociem oraz na finansowanie ubezpieczenia zdrowotnego bezrobotnych bez prawa do zasiłku. Znam przykład przedsiębiorstwa, które na terenie Wielkopolski chce zatrudnić 500 osób, ale brakuje środków na niezbędne przeszkolenie osób bezrobotnych. Za sytuację na rynku bezrobotnych odpowiedzialny jest rząd, gdyż zaproponował likwidację ulg inwestycyjnych oraz podwyższa podatki pośrednie, w tym akcyzę, powoduje to wzrost kosztów działalności gospodarczej, w związku z tym przedsiębiorcy twierdzą, że jedyny sposób, dzięki któremu można obniżyć koszty, to zmniejszenie zatrudnienia.</u>
          <u xml:id="u-57.9" who="#StanisławStec">Rząd w 2000 r. nie wspomagał również eksportu, który dawałby możliwość rozwoju gospodarczego i zwiększenia zatrudnienia. Mówi się, że na rok 2001 przewiduje się wzrost wydatków na ten cel o 30%, ale jest to suma zaledwie 100 mln zł na promocję polskiego eksportu w całej gospodarce, jest to kropla w morzu potrzeb.</u>
          <u xml:id="u-57.10" who="#StanisławStec">Za wysoki poziom bezrobocia, moim zdaniem, odpowiedzialna jest także Rada Polityki Pieniężnej. Utrzymywanie na siłę realnej stopy procentowej w granicach 10 punktów jest działaniem na szkodę polskiej gospodarki, a także powoduje zwiększenie kosztów obsługi długu wewnętrznego oraz wydatków na dopłaty do oprocentowania kredytów. To działanie Rady Polityki Pieniężnej powoduje, że polskie przedsiębiorstwa biorą kredyty w walutach obcych, zamiast w polskich złotówkach. Ubolewam nad tym, że podczas dzisiejszej debaty nie ma żadnego członka Rady Polityki Pieniężnej, gdyż chciałbym zadać pytanie, dlaczego na Węgrzech i w Czechach możliwa jest realna stopa procentowa w wysokości 1,2 punktu, natomiast w naszym kraju jest to aż 10 punktów.</u>
          <u xml:id="u-57.11" who="#StanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Z uwagi na fakt, że projekt budżetu nie wspiera realnie bardzo trudnej sytuacji polskiej wsi oraz nie przeciwdziała bardzo niekorzystnemu zjawisku, jakim jest bezrobocie, zwłaszcza wśród młodzieży, tego projektu poprzeć nie mogę. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-57.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Henryka Wujca z Unii Wolności. Pan poseł ma 1 minutę i 1 sekundę, ale pan poseł szybko mówi, to jeszcze sporo może powiedzieć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#HenrykWujec">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym odnieść się do części ważnych, związanych z rolnictwem. Na początek jednak chciałbym powiedzieć, iż - przysłuchując się debacie - zauważyłem, że wielu mówców z opozycji, zwłaszcza z PSL i z ROP, główną polemikę skierowało do Leszka Balcerowicza, którego na tej sali nie ma. Jest to do tego stopnia silna indywidualność, tak zdominowała ich psychikę, że chociaż od pół roku nie jest on ministrem finansów, nie przygotował budżetu, od stycznia w ogóle nie jest posłem, a mimo to ciągle z nim polemizują. Sądzę, że gdyby nie byli porażeni wielkością naszego kolegi, to może bardziej zwróciliby uwagę na realia, to znaczy na to, że przez 4 lata SLD i PSL nie dokonały żadnych reform w czasie rządów, a zepsuły system podatkowy i skutki tego są widoczne w mniejszym tempie wzrostu gospodarczego, jaki teraz mamy.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Zakrzewski: Z tą wielkością to pan już przesadził, panie pośle.)</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#HenrykWujec">Proszę państwa, chciałbym teraz odnieść się głównie do budżetu. Budżet jest taki, jaki może być w tej sytuacji finansowej, ale dzięki pracom komisji, dzięki pracom Wysokiej Izby został on poprawiony. Chciałbym powiedzieć o tym krótko. Na oświatę mamy więcej o ok. 500 mln zł, to są bardzo duże sumy, dzięki temu budżet jest do przyjęcia, myślę, że SLD też by to poparło.</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#komentarz">(Poseł Anna Bańkowska: Panie pośle, pan się myli, tutaj na te reformy nie ma nic.)</u>
          <u xml:id="u-59.4" who="#HenrykWujec">Na szkolnictwo wyższe mamy więcej o 188 mln zł, na aktywne formy walki z bezrobociem, o których mówił poseł Stec, bardzo ważne - 110 mln zł. Chciałbym tylko zgłosić jedną sprawę, jeżeli pan marszałek pozwoli, konieczną do naprawienia, nikt na to nie zwrócił uwagi. Jest zagrożenie chorobą BSE, nie jesteśmy do tego przygotowani, trzeba zwiększyć na to fundusze. Jest to możliwe, drobna poprawka pozwoli zwiększyć fundusze na choroby zakaźne - bo zostały przecież zmniejszone o 5 mln zł, zgłoszę taką poprawkę - oraz na laboratoria diagnostyczne w tym zakresie, mamy bowiem tylko jedno laboratorium, w Puławach, a można byłoby stworzyć ich pięć. I taką poprawkę dotyczącą zwiększenia funduszy na te laboratoria i środków na fundusz walki z chorobami zakaźnymi chcę zgłosić, żeby również w tej dziedzinie można było czuć się bezpieczniej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Smolarek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#RyszardSmolarek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Korzystając z regulaminu Sejmu, z praw przysługujących posłom - z uwagi na to, że czas dla mojego klubu został wyczerpany - chciałbym prosić pana marszałka o umożliwienie złożenia czterech zestawów poprawek w imieniu posłów klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego na ręce pana marszałka, tak żeby mogła nad nimi procedować komisja budżetu i finansów i żebyśmy mogli jutro zastanowić się nad nimi.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#RyszardSmolarek">Grupa poprawek złożonych przez posłów Smolarka, Pietrewicza, Kalinowskiego, Siekierskiego i innych posłów z Polskiego Stronnictwa Ludowego - jest to 15 poprawek, nie będę ich odczytywał - zmierza do zwiększenia nakładów na rolnictwo w obszarach: postęp biologiczny, kredytowanie - m.in. doradztwo rolnicze i infrastruktura wsi - a także (tu mogę się zgodzić z posłem Wujcem) sprawy weterynaryjne i Wojewódzki Inspektorat Weterynarii w Warszawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Panie pośle, panie pośle...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#RyszardSmolarek">To jedna rzecz. Druga sprawa to również wniosek o zwiększenie wydatków...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Panie pośle, proszę przekazać te poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#RyszardSmolarek">Już przekazuję, tylko podam tytuły, czego one dotyczą.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#komentarz">(Poseł Marcin Libicki: Proszę przekazać marszałkowi, a nie uzasadniać.)</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#RyszardSmolarek">A więc - zwiększenia wydatków na ochotnicze straże pożarne, z podaniem źródła. Trzeci wniosek dotyczy Centralnego Szpitala Klinicznego Wojskowej Akademii Medycznej przy ul. Szaserów w Warszawie. Chodzi o przywrócenie przedłożenia rządowego; 15 mln zł z podaniem źródła pokrycia.</u>
          <u xml:id="u-65.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Proszę przekazać marszałkowi.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę następny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#RyszardSmolarek">I czwarty wniosek, który przekazuję na ręce pana marszałka - wniosek o wpisanie na listę inwestycji centralnych budowy obwodnicy miasta Garwolina, również z podaniem środków na ten cel i źródła pokrycia. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#RyszardSmolarek">Prosiłbym panów posłów z AWS, żebyście nie przeszkadzali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Panie pośle, nie rozumiem, o co panom posłom chodziło.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Tak że proszę, panowie posłowie, nie pomagajcie mi prowadzić. Wykorzystuję możliwości regulaminowe, a regulamin określa, że marszałek ma prawo.</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Ma prawo pan marszałek.)</u>
          <u xml:id="u-68.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Jak się pan teraz czujesz?)</u>
          <u xml:id="u-68.4" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Józef Dąbrowski, niezrzeszony.</u>
          <u xml:id="u-68.5" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę bardzo o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#JózefDąbrowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Brak możliwości przeznaczenia dostatecznych środków na bieżące remonty i naprawy dróg powinien być wystarczającym powodem do poszukiwania sposobów ich ochrony przed przyspieszonym zużyciem. Wydawało się, że podnoszony bezskutecznie od wielu lat problem przeniesienia tirów na tory znalazł w trakcie tej kadencji nie tylko zrozumienie, ale i zyskał akceptację, jeśli chodzi o kilka podjętych w tym zakresie przedsięwzięć. Przypomnę, że w budżecie roku 2000 przeznaczono pieniądze na zakup wagonów kieszeniowych. Na rok 2001 Komisja Transportu i Łączności zaproponowała odpowiednią rezerwę na sfinansowanie dopłat do przewozów kombinowanych w relacji Terespol-Rzepin, w ramach działań powiązanych z powołaniem Inspekcji Transportu Drogowego. Niestety Komisja Finansów Publicznych nie tylko nie przyjęła tej zmiany w projekcie budżetu, ale w wyniku przyjęcia wniosku pana posła Stanisława Steca z SLD całkowicie wyeliminowała możliwość przekazania jakichkolwiek środków na ten cel. Jak się więc to ma do elementarnych zasad gospodarności?</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#JózefDąbrowski">Przypomnę, że rząd zarówno w przedłożonym Wysokiej Izbie projekcie, jak i w autopoprawce przewidział kwotę 24 mln zł na powołanie Inspekcji Transportu Drogowego. Radykalna obniżka tej pozycji o 10 mln każe wątpić, czy powołanie tej niezbędnej dla uporządkowania rynku przewozów drogowych instytucji okaże się w ogóle możliwe. Jeśli nawet uda się to zrobić w sensie organizacyjnym, to wątpliwa wydaje się możliwość aktywnej obecności Inspekcji Transportu Drogowego na drogach. A nieobecność inspekcji to zgoda na dalsze uprawianie kabotażu przez obcych przewoźników drogowych, odbierających pracę przewoźnikom krajowym, to dalsza tolerancja dla dzikiej konkurencji ze strony mikrobusów, a więc zgoda na działania owocujące znacznym ograniczeniem wpływów do budżetu, to także zgoda na dalsze niszczenie dróg przez przeciążone ciężarówki. Dla uzmysłowienia wielkości tego problemu chciałbym przytoczyć dwie liczby, jakie uzyskałem z Instytutu Transportu Samochodowego. Wynika z nich, że dla uzyskania od przewoźników drogowych wpływów w wysokości 300 mln zł budżet państwa musi wyłożyć ponad 1500 mln zł na naprawę dróg zniszczonych przez taką działalność. Tak więc dla zarobienia 1 złotówki w transporcie drogowym budżet musi dopłacić 5 zł. Czy stać nas na tolerowanie takiej niegospodarności?</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#JózefDąbrowski">Nie można oczekiwać istotnych zmian w zakresie zachowań wielu przewoźników na polskich drogach, jeśli nadal nie będzie zarówno realnych sankcji finansowych w przypadku nieprawidłowości, jak i propozycji innych niż dotychczasowe rozwiązania. Propozycją mającą na celu eliminowanie niszczenia dróg propozycja wprowadzenia transportu kombinowanego. Nie wiem, jakiej odpowiedzi udzieli poseł Stec mieszkańcom słynnego już z protestów miasta Sochaczew, gdy wagony zakupione za pieniądze z budżetu państwa będą stały, a zamiast po odbudowanej również z budżetu państwa linii kolejowej Terespol-Warszawa-Poznań-Berlin ciężarówki będą nadal jeździły po drodze, w coraz większej ilości, nie tylko przez miasto Sochaczew, ale i przez inne miasta położone na tym kierunku transportowym. Nowe koncesje, które chce wydać minister transportu i gospodarki morskiej w zakresie przewozów kombinowanych, i to w nieograniczonej ilości, okażą się zwykłą fikcją, jeśli rozwiązanie zaproponowane przez komisję transportu nie zostanie przywrócone.</u>
          <u xml:id="u-69.3" who="#JózefDąbrowski">Chciałbym zwrócić uwagę również na fakt, że dotacja przedmiotowa do kolejowych przewozów pasażerskich, stanowiąca rekompensatę za utracone przychody z tytułu honorowania uprawnień do ulgowych i bezpłatnych przejazdów, nie jest wyrazem łaski, ale obowiązkiem państwa wobec swoich obywateli i wobec przewoźników - tym bardziej że przejazdy takie obejmują w największym procencie młodzież dojeżdżającą do szkół, a także osoby starsze i niepełnosprawne. Można oczywiście ciąć po tej dotacji, ale trzeba to robić ze świadomością, że zaowocuje ona ograniczeniem korzystania z ustawowych uprawnień. Nie można bowiem zmuszać żadnego z koncesjonowanych przewoźników, z których większość stanie się w bieżącym roku spółkami prawa handlowego, do sprzedaży swoich usług za 50% ceny bez żadnej rekompensaty. Problem staje się poważniejszy dlatego, że samorządy, opierając się na uchwalonej we wrześniu roku ubiegłego ustawie o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji PKP, podpisały już w większości kontrakty z przewoźnikami. Apeluję więc do Wysokiej Izby, a w szczególności do posłów samorządowców, aby uświadomili sobie, że regionalny transport kolejowy stał się zadaniem własnym samorządu, wykazali większe zainteresowanie próbami ograniczenia uchwalonych również przez Wysoką Izbę wielkości w wieloletnim programie restrukturyzacji PKP. Konsekwencją tego programu powinno być przywrócenie w art. 18 ust. 1 wielkości wydatków na dofinansowanie zadań własnych samorządów w zakresie organizowania i dotowania kolejowych regionalnych przewozów pasażerskich do poziomu 250 mln zł. Nie da się zmniejszyć tej pozycji bez wcześniejszej nowelizacji ustawy o restrukturyzacji PKP. Oczywiście można to zrobić, ale wtedy będziemy zaprzeczać samym sobie, nie wiedząc o tym, co zrobiliśmy wcześniej. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Krzysztofa Jurgiela z klubu Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#KrzysztofJurgiel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Budżet to plan dochodów i wydatków na rok kalendarzowy. Jest on odzwierciedleniem tego, co w przeszłości działo się w gospodarce. Budżet determinuje to, co w gospodarce będzie działo się w przyszłości. W gospodarce od 1994 r. pojawiły się bardzo pozytywne tendencje. Po raz pierwszy od wielu lat tempo wzrostu eksportu jest wyższe niż tempo wzrostu importu. W efekcie tego zjawiska nastąpiła zauważalna poprawa deficytu obrotów bieżących w 2000 r. Następuje zwiększenie oszczędności i inwestycji w gospodarce.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#KrzysztofJurgiel">W ślad za wysokim poziomem wydatków inwestycyjnych nie wzrasta liczba miejsc pracy. Liczba ta nie wzrośnie w najbliższej perspektywie przy zachowaniu status quo w innych obszarach. Wynika to z faktu, że wydajność pracy w gospodarce jest bardzo wysoka. Ci sami ludzie produkują coraz więcej. Wzrost wydajności pracy w przemyśle w roku 2000 wynosił 16%, co jest wydarzeniem bez precedensu. Przy wzroście produkcji przemysłowej o 10% musi to oznaczać spadek zatrudnienia w przemyśle. W polityce budżetowej państwa przewidziano działania w obszarze zatrudnienia. Jednak potrzebne są odważne decyzje w zakresie regulacji rynku pracy. Sektor średnich i małych przedsiębiorstw (w budżecie państwa przewidziano 4-krotny wzrost nakładów w roku 2001, do sumy ok. 100 mln zł) powinien być wspierany w większym stopniu regulacyjnie. Szczególnie dotyczy to usług, które są znacznie bardziej pracochłonne niż produkcja. Należy wybierać takie techniki wytwarzania, które przy relatywnie niskich kosztach pracy promują technologie tworzące miejsca pracy.</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#KrzysztofJurgiel">Bardzo pozytywnym zjawiskiem jest założenie w budżecie poprawy ściągalności podatków poprzez poprawę efektywności działania aparatu skarbowego, a także służb państwowych. Do tej pory skarb państwa ponosił duży uszczerbek, jeśli chodzi o dochody z podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego, w wyniku nielegalnej sprzedaży wyrobów podlegających akcyzie. W proces naprawy musi być włączony nie tylko aparat skarbowy, ale także służby celne, Policja, Straż Graniczna i Urząd Ochrony Państwa. Rok 2000 nie był pod tym względem najlepszy.</u>
          <u xml:id="u-71.3" who="#KrzysztofJurgiel">Niestety, w roku 2001 znaczący będzie wzrost kosztów obsługi długu. W stosunku do roku bieżącego koszt ten wzrośnie o ponad 4 mld zł. Jest to skutek większych stóp procentowych i słabszej złotówki w 2000 r.</u>
          <u xml:id="u-71.4" who="#KrzysztofJurgiel">Podczas prac Komisji Finansów Publicznych przeanalizowano projekt budżetu państwa oraz opinie komisji merytorycznych do poszczególnych części. W efekcie do głosowania w Komisji Finansów Publicznych zgłoszono ponad 600 wniosków, świadczy to o wnikliwej pracy Sejmu nad budżetem państwa.</u>
          <u xml:id="u-71.5" who="#KrzysztofJurgiel">W pracach komisji uznano kilka priorytetów, na które postanowiono przeznaczyć środki uzyskane ze zmniejszenia wydatków w niektórych częściach. Wielokrotnie tu już o tym mówiono, przypomnę tylko: szkolnictwo wyższe, które było zaniepokojone dotychczasowym stanem środków, uzyskało 180 mln zł, subwencja - też bardzo ważna sprawa - wyniesie 330 mln zł, Policja powiatowa otrzyma 50 mln zł, przemysł lekki, program restrukturyzacji - 20 mln zł, Fundusz Pracy - co jest bardzo ważne - 100 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-71.6" who="#KrzysztofJurgiel">W 1989 r. nastąpił zasadniczy zwrot od gospodarki centralnie planowanej do gospodarki rynkowej. Nastąpiły głębokie zmiany strukturalne, praktycznie we wszystkich dziedzinach życia. Cztery podstawowe procesy to: zmiany form własności, inwestycje zagraniczne, tworzenie instytucji otoczenia biznesu, zmiany na rynku pracy i bezrobocia. Procesy te przyczyniają się do pogłębiania się różnic pomiędzy regionami. Strukturalne zmiany gospodarki w roku 2001 wspomagane będą przez politykę regionalną. Celem tej polityki ma być zmniejszenie nierówności gospodarczych i społecznych pomiędzy regionami. Zadania z zakresu rozwoju regionalnego będą w roku 2001 realizowane w oparciu o ustawę z 12 maja 2000 r. o zasadach wspierania rozwoju regionalnego. Wspieranie rozwoju regionalnego będzie wykonywane na podstawie przyjętej 28 grudnia Narodowej strategii rozwoju regionalnego i programu wsparcia oraz inicjatyw samorządów województw wyrażonych w strategiach rozwoju województw oraz programach wojewódzkich. Uruchomienie procesu związanego z polityką regionalną wiąże się z konsekwentnie realizowaną wizją państwa, w którym decyzje podejmowane są przez wspólnoty samorządowe.</u>
          <u xml:id="u-71.7" who="#KrzysztofJurgiel">W ustawie budżetowej określono limit wydatków na sfinansowanie zadań objętych programami wsparcia w 2001 r. W 2001 r. podstawą do udzielenia finansowego wsparcia państwa na realizację przyjętych przez samorząd wojewódzki zadań w zakresie rozwoju regionalnego będą kontrakty wojewódzkie. Kontrakty określają terytorialnie ukierunkowane zespoły działań Rady Ministrów na rzecz trwałego rozwoju społeczno-gospodarczego i ochrony środowiska. Projekt ustawy przewidywał rezerwy celowe nr 52, 53 i 72 na dofinansowanie inwestycji jednostek samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-71.8" who="#KrzysztofJurgiel">Chciałbym jednak zaproponować poprawkę do art. 38 ustawy, której celem będzie objęcie perspektywą dwuletniego programu wsparcia zadań nadzorowanych przez ministrów właściwych, które:</u>
          <u xml:id="u-71.9" who="#KrzysztofJurgiel">a) mieszczą się w obrębie średnio ujętych zadań identyfikowanych ze wspieraniem rozwoju regionalnego, o których mowa w art. 5 ustawy o wspieraniu rozwoju,</u>
          <u xml:id="u-71.10" who="#KrzysztofJurgiel">b) są terytorialnie ukierunkowane.</u>
          <u xml:id="u-71.11" who="#KrzysztofJurgiel">Aby zadania te objąć perspektywą dwuletniego programu wsparcia przyjętego przez rząd w rozporządzeniu z 28 grudnia, niezbędne jest rozwarcie limitów wydatków na ich sfinansowanie nie tylko w 2001, ale także w 2002 r.</u>
          <u xml:id="u-71.12" who="#KrzysztofJurgiel">Innym bardzo ważnym problemem, który wymaga, moim zdaniem, rozwiązania, jest sprawa nakładów na płace dla kuratorów sądowych, którzy nie otrzymują w związku z przewidywaną wysokością środków ani złotówki podwyżki. Ten problem jest poruszany już od dwóch lat. Myślę, że należy jednak, złożę w tym zakresie poprawkę, o 12 mln te środki zwiększyć.</u>
          <u xml:id="u-71.13" who="#KrzysztofJurgiel">Następna sprawa to problem trudnej sytuacji izb rolniczych w związku z brakiem środków na ich funkcjonowanie. Ponownego rozpatrzenia wymaga ten wniosek mniejszości nr 30. Myślę, że jest wart poparcia.</u>
          <u xml:id="u-71.14" who="#KrzysztofJurgiel">Kolejna sprawa to nakłady na więziennictwo. Przyjęta przez rząd polityka karna, akceptowana przez społeczeństwo, sukcesy ministra Kaczyńskiego - spowodowało to, że następuje, średnio o 1000–1500 osób, przyrost liczby osób osadzonych w zakładach karnych i aresztach śledczych. Budżet roku 2000 przewidywał środki na 57 tys. osadzonych, natomiast w końcu roku było ich 72 tys. Aby nie nastąpiło załamanie obecnie realizowanej i cieszącej się społeczną akceptacją polityki karnej, należy rozważyć zwiększenie środków na tworzenie nowych miejsc w więzieniach.</u>
          <u xml:id="u-71.15" who="#KrzysztofJurgiel">W bardzo trudnej sytuacji finansowej znajdują się samorządy powiatowe, oczekując na ustawę o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, która pozwoli zapewnić realizację zadań. Komisja, jak mówiłem wcześniej, zwiększyła środki na wydatki Policji i na aktywne formy walki z bezrobociem.</u>
          <u xml:id="u-71.16" who="#KrzysztofJurgiel">Konwent starostów woj. podlaskiego wskazał obszary, które wymagają pilnej interwencji rządu, a także zapewnienia środków wynikających z ustaw. Dotyczy to nakładów finansowych na opłacenie składki na ubezpieczenie zdrowotne za bezrobotnych bez prawa do zasiłku oraz środków finansowych na rodziny zastępcze, z którymi zawarto już umowy.</u>
          <u xml:id="u-71.17" who="#KrzysztofJurgiel">Zwróciłem uwagę na kilka problemów. Tych problemów jest więcej; koledzy o nich powiedzą. Dziękuję państwu bardzo.</u>
          <u xml:id="u-71.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Wiesława Szwedę z Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#WiesławSzweda">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tradycyjnie w swoim wystąpieniu pragnę się odnieść do paru zagadnień związanych z budżetem. Po pierwsze, po raz kolejny chciałbym zwrócić uwagę na kwestię inwestycji wieloletnich. Z żelazną konsekwencją każdy kolejny budżet sankcjonuje piramidalną niegospodarność w tej dziedzinie. Proponowany rozdział środków na inwestycje wieloletnie, oprócz stałego obniżania nakładów, powoduje odraczanie w czasie zakończenia inwestycji, a przecież każdy ekonomista powinien wiedzieć, że cykle inwestycyjne powinny być krótkie. Jest coś takiego, jak rachunek opłacalności inwestycji, i przekroczenie pewnych granic sprawia, że inwestycje stają się nieuzasadnione. A my niestety w każdym budżecie z uporem godnym maniaka co roku topimy miliardy złotych w niekończących się inwestycjach. Corocznie dokonujemy zmian zakresu rzeczowego, co roku zwiększamy wartości kosztorysowe tych inwestycji, oczywiście w kierunku odroczenia oddania ich do użytku.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#WiesławSzweda">W trakcie mojej prawie ośmioletniej pracy parlamentarnej tylko jedna inwestycja wieloletnia była rozpoczęta i zakończona w przewidywanym terminie. Takiego stanu rzeczy nie można dalej tolerować. Nie można się usprawiedliwiać tym, że są zaszłości, że są pewne sztywne wydatki budżetu i że nie można w tej sprawie nic zrobić. W przypadku inwestycji wieloletnich można było tak rozdzielać środki, aby skracać cykle inwestycyjne, aby te inwestycje wieloletnie zaczęły przynosić efekty i zaczęły służyć społeczeństwu. Niech każdy sobie odpowie we własnym sumieniu, że nie zrobiono tego, co można było zrobić.</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#WiesławSzweda">Ja w swoim czasie wielokrotnie pytałem ministra finansów o kwestie związane z tym, co on zamierza zrobić, aby skrócić cykle inwestycyjne w wypadku inwestycji wieloletnich. Do dziś żadnego stanowiska z Ministerstwa Finansów jeszcze w tej sprawie nie otrzymałem.</u>
          <u xml:id="u-73.3" who="#WiesławSzweda">Z tą kwestią wiąże się także rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie programu wsparcia na lata 2001–2002 z 28 grudnia ubiegłego roku. Określono tam kryteria podziału środków na rozwój regionalny. Rozporządzenie to także dzieli wydatki na inwestycje wieloletnie przekazane samorządowi terytorialnemu. Analizując zapisy tego rozporządzenia i podział środków na wyżej wymienione cele, muszę zauważyć, że nie znalazłem tam żadnego kryterium dotyczącego skracania i zakończenia cykli inwestycyjnych w odniesieniu do inwestycji przejętych przez samorządy. Środki rozdzielono według zasady równej biedy. Wydaje mi się zasadne zgłoszenie stosownych wniosków, aby te środki zostały wycofane z dyspozycji stosownego resortu i podzielone według zupełnie innych kryteriów niż te, które tam zaproponowano. Kwotę 1 180 mln zł trzeba podzielić inaczej.</u>
          <u xml:id="u-73.4" who="#WiesławSzweda">Ze sprawą inwestycji wieloletnich wiąże się także problem tak zwanej stałej podkomisji do spraw inwestycji wieloletnich działającej w ramach Komisji Finansów Publicznych. Krótko mówiąc, podkomisję tę powołano, aby uporządkować sprawy inwestycji, skrócić ich cykle. Do dzisiejszego dnia nie zrobiła ona w tej sprawie niczego porządnego. Wydaje mi się zasadne, aby w najbliższej kadencji parlamentu nie powoływać takiej podkomisji, gdyż nie spełnia ona swoich funkcji, także w związku z tym, że wiele inwestycji przekazano do samorządów terytorialnych, więc podkomisja nie może się nimi zajmować.</u>
          <u xml:id="u-73.5" who="#WiesławSzweda">Uważam, że w przypadku inwestycji wieloletnich przez 4 lat można było wiele osiągnąć, można było znacznie ograniczyć wydatki, ale tego nie zrobiono. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Klimka, niezrzeszonego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#JanKlimek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Od poprzedniej debaty sejmowej na temat projektu budżetu na rok 2001 upłynęło 2 miesiące, lecz z pewnością nie był to czas zmarnowany. Pracowały komisje sejmowe, ale przede wszystkim był on wypełniony intensywnymi spotkaniami, które zapewne każdy z posłów odbywał z przedstawicielami różnych środowisk, którym znajomości założeń budżetu państwa można niekiedy pozazdrościć. Dotyczy to także przedsiębiorców z sektora małych i średnich firm, z którymi dane mi było spotykać się w minionym okresie najczęściej.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#JanKlimek">Najpierw refleksja ogólna. Dwa miesiące temu ujawniłem swoje wątpliwości, że z projektu ustawy budżetowej nie wyłania się jasna filozofia rozwoju państwa, a opinie środowisk przedsiębiorców, w tym rzemieślników, handlowców będących członkami Stronnictwa Demokratycznego potwierdziły te przypuszczenia. Rzecz nie polega na umiejętności czytania projektu budżetu, odnajdywania w nim środków - notabene rozrzuconych często na wiele części, działów i rozdziałów - zapisanych na pewne zadania i instytucje, ale na porównaniu przez tę jedną grupę, na której pragnę się skoncentrować, planowanych wydatków, bo one świadczą dobitnie o preferencjach państwa i stąd przedsiębiorcy czerpią wiedzę, czy rzeczywiście są ową grupą, której wmawia się, że stanowi mechanizm napędowy gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#JanKlimek">Z pewnością jednak, jeśli spojrzą w zestawienie planowanych dochodów budżetu państwa, dostrzegą, że są w centrum zainteresowania architektów budżetu, bo blisko 138 mld zaplanowano z podatków, w tym ok. 94,5 mld z podatków pośrednich, ponad 70,5 mld z podatku dochodowego od osób prawnych, a ponad 25,6 mld z podatku dochodowego od osób fizycznych. Jeśli wziąć pod uwagę, że konfiguracja polskiej gospodarki jest taka, że gros przedsiębiorców, szczególnie małych, rozlicza się z fiskusem za pomocą PIT - znacznie mniej za pomocą CIT - to jasno widać, że podatkami ludzi przedsiębiorczych stoi budżet. I to jest zrozumiałe, oczywiste, do zaakceptowania - jak w całym cywilizowanym świecie. Problem jednak polega na tym, że polscy przedsiębiorcy nie widzą niejako oferty zwrotnej zarówno w projekcie budżetu, jak i w ogromnej masie towarzyszących mu aktów, w ustawach okołobudżetowych, w wysiłkach podejmowanych przez państwo i instytucje państwowe na rzecz przedsiębiorczości.</u>
          <u xml:id="u-75.3" who="#JanKlimek">Dla mnie jako przedstawiciela rzemiosła, małej i średniej przedsiębiorczości oraz przewodniczącego Stronnictwa Demokratycznego powiało - mogę tak powiedzieć - optymizmem na tej sali po wypowiedziach panów posłów, że trzeba pochylić się nad Kodeksem pracy. Uważam, że trzeba i to szybko. Myślę, że nie jest to jedyna bolączka, ale jest to ważne.</u>
          <u xml:id="u-75.4" who="#JanKlimek">Trudno nie zgodzić się również z wypowiedziami, niektórymi tezami pana posła Grabowskiego co do ożywienia sfery gospodarczej i proponowanymi przez niego rozwiązaniami. Budżet to pewien kontrakt, jaki zawierają ci, którzy płacą podatki, z tymi, którzy te podatki dzielą według określonych priorytetów. Te priorytety można określić bardzo prosto. Jeśli państwo chce uzyskiwać coraz większe dochody podatkowe, musi dać szansę rozwoju wszelkich form przedsiębiorczości, inaczej dochody nie zostaną zrealizowane, to z kolei rozłoży plan wydatków, a przyczyną będzie brak sprzyjającego do rozwoju przedsiębiorczości klimatu. I nie zmieni tego kwota 64 mln zł przeznaczona jako dotacja dla Państwowej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości.</u>
          <u xml:id="u-75.5" who="#JanKlimek">Wysoki Sejmie! Nie jest tajemnicą, że firmy małe i średnie borykają się z coraz większymi problemami, które dla wielu przedsiębiorców przybierają już dziś formułę dylematu: zlikwidować działalność, kapitał ulokować w banku i żyć skromnie, ale spokojnie z dywidendy, bo oprocentowanie lokat w obliczu podnoszenia stóp procentowych przez Radę Polityki Pieniężnej działa hamująco na inflację, lecz także chłodzi zamiary inwestycyjne, czy też - i tu jest alternatywa - szyć dalej ten biznes, borykając się z codziennymi problemami płynności finansowej, wypłacalnością kooperantów, malejącym popytem z jednej strony i rygorystycznymi praktykami organów ścigających należności, banków, nacisków na wzrost wynagrodzeń z drugiej strony.</u>
          <u xml:id="u-75.6" who="#JanKlimek">Firmy silne kapitałowo, zasilane środkami przez zagranicznych partnerów przetrwają. Firmy rodzime mogą tego nie przetrzymać, a to przecież na nie właśnie spadnie ciężar utworzenia 3 do 4 mln nowych miejsc pracy do roku 2010, aby złagodzić negatywne zjawiska restrukturyzacji gospodarki, szerzej - zmianę modelu gospodarki oraz naturalny napływ na rynek nowych rąk pracy.</u>
          <u xml:id="u-75.7" who="#JanKlimek">Pan minister finansów mówił o względnie dobrej kondycji polskiego przemysłu. Panie ministrze, mówię z tej mównicy w tej chwili o bardzo słabej kondycji rodzimego małego i średniego biznesu, często rodzinnego, rzemieślniczego. Nie mam nic przeciwko określaniu tego projektu jako budżetu przetrwania. Chciałbym jednak - i pod takim warunkiem gotów jestem bronić go wobec przedsiębiorców - aby zostało określone, czy to ma być nadal budżet przetrwania słabnącego państwa, czy też raczej przetrwania z opcją na rozwój tych sektorów, które są jeszcze w stanie wykrzesać z siebie dynamikę i optymizm. Do nich na pewno należy przedsiębiorczość potraktowana raczej jako cytryna do wyciskania ostatnich kropli soku niż jako inwestycja przyszłości. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Czesław Ryszka z klubu AWS zabierze głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#CzesławRyszka">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#CzesławRyszka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ustawa budżetowa każdego roku z całą pewnością jest najważniejszą debatą w Sejmie i ze zrozumiałych względów budzi wiele emocji, ale prosiłbym, zwłaszcza lewą stronę, o powściągliwość w wydawaniu negatywnych ocen tego budżetu, o większą odpowiedzialność za słowa w krytykowaniu także rządu Akcji Wyborczej Solidarność. Mając tak nieograniczony dostęp do mediów, liderzy opozycji, głównie SLD, właściwie pogubili się w krytyce, najpierw bowiem straszono, że będzie to budżet wyborczy, pod publiczkę, zbyt optymistyczny, nierealny, kiedy jednak zorientowano się, że będzie to budżet dosyć restrykcyjny, ułożony na miarę możliwości, to krytykuje się go znowu za to, że jest zbyt oszczędnościowy, za mało socjalny itd.</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#CzesławRyszka">Niejako przy okazji liderzy i posłowie SLD szafują ocenami w stylu, że pod rządami AWS nastąpiła zapaść gospodarcza i kulturowa, i oczywiście mówią, że tylko Sojusz Lewicy Demokratycznej ma lekarstwo na wszystkie bolączki, apelują do wyborców: zagłosujcie, oddajcie nam władzę, a my was urządzimy. Rzeczywiście urządzano nas już przez wiele lat, także w minionej kadencji. Wszystkie obietnice poprawy losu Polaków skończyły się na zaniechaniu reform, tylko na słowach.</u>
          <u xml:id="u-77.3" who="#CzesławRyszka">Nie trzeba być wnikliwym obserwatorem sceny politycznej, żeby stwierdzić, że wszystkie te zatroskane głosy lewicy, pełne frazesów o pomocy polskiej biedzie, służą jedynie wyborczemu populizmowi.</u>
          <u xml:id="u-77.4" who="#CzesławRyszka">Wysoka Izbo! Budżet, jaki przedstawia Akcja Wyborcza Solidarność, jest mimo wszystko zbudowany na odpowiedzialności za państwo, na rzeczywistych, przewidywanych dochodach państwa. Odpowiedzialność bowiem nakazuje, by nie popadać w żadne skrajności, a już w żadnym wypadku nie kierować się zasadą, że skoro to ma być nasz ostatni budżet, to wolno poszaleć, wszak kłopoty spadną na naszych następców.</u>
          <u xml:id="u-77.5" who="#CzesławRyszka">Prawda jest taka, że w tym budżecie nie zwiększono dochodów na papierze i dzielimy tylko to, co zostało wypracowane. Skoro bowiem nie ma pieniędzy na wszystko, to trzeba je mądrze wydać na to, co najpotrzebniejsze. Można by przecież, jak to powiedział w mediach lider SLD, zaniechać spłacania długów gierkowskich, a pieniądze przekazać na biednych ludzi. Można też obiecywać renty mieszkańcom byłych pegeerów. Sądzę jednak, że tego typu pomysły kończą się tylko na słowach. Tymczasem nie wolno ludzi okłamywać mówiąc, że w naszym kraju może być bardzo dobrze. Owszem, prognozy wskazują na to, że czeka nas łagodny wzrost gospodarczy, gdyż wzrasta eksport, spada inflacja, czekamy na obniżenie stóp procentowych, z pewnością wpłynie to na lepszą koniunkturę w gospodarce. Jednak, jak dotąd, miarą siły każdego państwa jest wysokość budżetu i produktu krajowego brutto. I dlatego nie wolno ukrywać przed społeczeństwem, że Polska jest krajem niezamożnym, a w porównaniu z krajami Unii Europejskiej - wręcz biednym. PKB w przeliczeniu na jednego mieszkańca wynosi około 4000 dolarów, podczas gdy w Unii Europejskiej - 20 000 dolarów. Odwołując się do konkretnego przykładu dodam, że planowany budżet zamyka się w granicach 160 mld zł, gdy tymczasem budżet Niemiec jest dwudziestokrotnie większy, choć państwo to jest tylko dwukrotnie większe od Polski. Oznacza to ni mniej, ni więcej tylko to, że Niemcy przeznaczają na ochronę zdrowia tyle, ile wynosi cały polski budżet.</u>
          <u xml:id="u-77.6" who="#CzesławRyszka">Trzeba o tym pamiętać, kiedy zwracamy się do naszych obywateli, którzy faktycznie chcą pieniędzy. Chodzi o to, żeby ich nie okłamywać, nie rozgrzewać ludzkich dramatów, nie proponować trucizny zamiast lekarstwa, nie wywoływać kłótni i niezgody, lecz pomagać w tworzeniu mechanizmów, które umożliwią rozwój polskiej wytwórczości, polskiej produkcji rolnej, polskiemu eksportowi itd. Jak sądzę, ten budżet pozwala na umiarkowany optymizm.</u>
          <u xml:id="u-77.7" who="#CzesławRyszka">Powiedziałem, że Polska jest krajem niezamożnym. Nie stać nas na wiele, ale powinno być nas stać na inwestowanie w rodzinę. Na szczęście mamy rodziny bogate w dzieci, a 1/3 młodzieży Europy to Polacy. Co więcej, na studiach kształci się około 1,5 mln młodych Polaków. Wyż demograficzny lat 80. jest więc naszym wielkim bogactwem.</u>
          <u xml:id="u-77.8" who="#CzesławRyszka">Jednak z niepokojem muszę powiedzieć, że w ostatnich latach obserwujemy w naszym kraju bardzo niebezpieczne zjawisko społeczne, mianowicie brakuje myślenia o biologicznej kondycji narodu. Mówiłem o tym z tego miejsca przed dwoma tygodniami przy okazji sprawozdania z realizacji ustawy o planowaniu rodziny. Chodzi o to, że skupiamy się jedynie na problemach gospodarczych, co skutkuje tym, że o rodzinie mówimy tylko w aspekcie bezrobocia, eksmisji, rosnącego ubóstwa, a w konsekwencji - w aspekcie pomocy społecznej i opiekuńczej roli państwa. Tymczasem, w sytuacji gdy Polska zaczęła wymierać - więcej ludzi umiera niż się rodzi - powinniśmy podnieść temat biologicznego kryterium wielkości i siły państwa. Pozwolę sobie nieco przybliżyć to znaczenie demograficznej kondycji narodu.</u>
          <u xml:id="u-77.9" who="#CzesławRyszka">Otóż ze szczytu Unii Europejskiej w Nicei jednoznacznie wynika, że póki co nie kryteria ekonomiczne decydują o pozycji politycznej w jednoczącej się Europie, ale liczba ludności. Można się z tego śmiać, ale to nie stopień naszego obecnego dostosowania się do prawa europejskiego, nie liczba zamkniętych rozdziałów negocjacyjnych, ale nasz obecny majątek w postaci 40 mln obywateli dał nam tyle samo głosów, ile ma Hiszpania.</u>
          <u xml:id="u-77.10" who="#CzesławRyszka">Wiemy, że chciano nam odebrać dwa głosy i pan premier Jerzy Buzek interweniował w tej sprawie u premiera Francji. Ostatecznie poczytał sobie za sukces to zrównanie Polski z Hiszpanią pod względem liczby głosów. Z całym szacunkiem dla pana premiera, ale to co on uznał za własny sukces jest sukcesem naszych polskich rodzin. Bo to dzięki wspaniałomyślności ojców i matek, a zwłaszcza dzięki polskim rodzinom wielodzietnym, w których wychowuje się blisko 40% naszych dzieci, Polska zrównała się w prawach wyborczych z państwami Unii Europejskiej, z Hiszpanią. Jeśli więc kryterium ludnościowe decyduje o sile któregoś z państw Unii Europejskiej, jeśli dzietność rodzin, przyrost demograficzny świadczy o liczbie głosów w najprzeróżniejszych gremiach Parlamentu Europejskiego, należy uczynić wszystko, aby wesprzeć polskie rodziny, doprowadzić do uchwalenia ustaw przyjaznych rodzinie, nie liberalizować, ale wzmacniać ustawy przyjazne życiu.</u>
          <u xml:id="u-77.11" who="#CzesławRyszka">Mając więc na uwadze znaczenie kondycji biologicznej państwa i związanej z tym sytuacji polskiej rodziny, dodam, rodziny zagrożonej zwiększającym się bezrobociem, poszerzaniem się sfery ubóstwa, z wielkim niepokojem odnoszę się do założeń budżetu w aspekcie pomocy rodzinie. Dlaczego dokonano tak znacznych cięć w środkach przeznaczonych na ten cel, w tym np. na zakup podręczników szkolnych dla dzieci najuboższych. Jest to cztery razy mniej niż w ubiegłym roku. Na dożywianie dzieci w szkole o 10 mln mniej, na dofinansowanie kolonii letnich i zimowych o 4 mln zł mniej. Ponadto pieniądze z rezerw celowych zostały przesunięte np. do subwencji oświatowych i będą w gestii władz samorządowych. Można powiedzieć, że przejmą to nauczyciele na płace. Obcięto również jednorazowy dodatek rodzinny, choć już sądziłem, że stanie się on dobrą tradycją zapoczątkowaną w tym Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-77.12" who="#CzesławRyszka">Dlatego chciałbym mimo wszystkich budżetowych ograniczeń apelować do Wysokiej Izby o poparcie poprawek, które służą zainwestowaniu w rodzinę. Chodzi o zwiększenie budżetów wojewodów z przeznaczeniem na powiatowe centra pomocy rodzinie. W końcu po to powołaliśmy tę instytucję, aby kreowała politykę rodzinną w powiecie. Muszą się znaleźć pieniądze na wypłaty świadczeń obligatoryjnych, w tym zasiłków stałych, wyrównawczych, gwarantowanych zasiłków okresowych, rent socjalnych, zasiłków dla kobiet w ciąży czy należnych składek na ubezpieczenia zdrowotne i społeczne.</u>
          <u xml:id="u-77.13" who="#CzesławRyszka">Podobnie za bardzo obcięto w budżecie kwoty przeznaczone na rodziny zastępcze, na ich tworzenie oraz szkolenie. Jeżeli tych pieniędzy nie damy, nie będzie możliwa realizacja ustawowo określonych celów pomocy rodzinie. Pamiętajmy, rodzina jest inwestycją, która przynosi owoce stokrotne. Odpowiednie poprawki do budżetu w tej sprawie zostały wysokiej Izbie przedłożone przez panów posłów Szymańskiego, Rulewskiego, panią posłankę Tomaszewską. Liczę na wspaniałomyślność i zrozumienie państwa posłanek i posłów. Dziękuję uprzejmie za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-77.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Wiesława Ciesielskiego z Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#WiesławCiesielski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Głęboko współczuję posłom Akcji Wyborczej Solidarność, moim kolegom z AWS, z Komisji Finansów Publicznych, którym wypadła bardzo niewdzięczna rola robienia dobrej miny do złej gry, podkolorowania mrocznej perspektywy, czyli uzasadnienia czegoś, czego uzasadnić na dobrą sprawę się nie da, a mianowicie uzasadnić, że jest to dobry budżet. Co tu dużo mówić, koledzy, nawet nie widać, żebyście mieli odrobinę choćby przekonania co do słuszności tego, co mówicie, i tego, co robicie. My mówiliśmy po zapoznaniu się z tekstem projektu ustawy budżetowej na rok 2001, że tego projektu budżetu poprawić się nie da, że jest to budżet zły, niedobry, nierzetelny. Potwierdził to zresztą sam rząd, kierując stosowną autopoprawkę. Nie robiłby tego, gdyby podtrzymywał swoje stanowisko z pierwszego czytania o walorach swego dzieła. Nie zmienili też na lepsze projektów posłowie Komisji Finansów Publicznych. Niektóre przegłosowane poprawki, będąc wyrazem zabiegów posłów o drobne lokalne sprawy, wręcz pogorszyły sytuację w niektórych obszarach w stosunku do przedłożenia rządowego. Wystąpiły też inne mankamenty, np. w obszarze inwestycji wieloletnich. Na rozbudowę i modernizację Centralnego Szpitala Klinicznego Wojskowej Akademii Medycznej w Warszawie przy ul. Szaserów rząd przewidywał kwotę 15 382 tys. zł, a pozostałą do zakończenia inwestycji kwotę 1790 tys. zł proponował przeznaczyć na rok 2002. Podkomisja ds. kontroli oceny realizacji inwestycji wieloletnich uznała to, zgodnie zresztą z wieloletnią praktyką komisji, za niewłaściwe, proponując przesunąć kwotę roku przyszłego na dokończenie tej inwestycji w roku bieżącym. Tymczasem Komisja Finansów Publicznych nie podzieliła tego poglądu w głosowaniu. Pojawiła się w niej bowiem większość, która zdecydowała w istocie o wstrzymaniu tej niemal zakończonej inwestycji w roku 2001 i przesunięciu jej finansowania na rok 2002. To nie ma nic wspólnego z gospodarnością, rzetelnością i troską o finanse publiczne.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#WiesławCiesielski">Można spotkać w trakcie tej debaty opinie, że budżet jest nieuczciwy, bo przerzuca wydatki państwa na rok następny i na inny rząd. Mówi się również, że pod koniec roku będzie znowu mniej pieniędzy. Chciałbym zauważyć, że jest to nieuczciwość wielokrotna, bowiem, po pierwsze, za rok 2000 rząd w końcu roku obciął wydatki na kwotę ok. 3,5 mld zł, nie dał więc tym samym tego, co obiecywał, a co posłowie AWS rok temu, dość buńczucznie świętując załatwienie dodatkowych pieniędzy, świętowali. Jak się okazało, było to papierowe załatwienie, które się nie potwierdziło.</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#WiesławCiesielski">Nierealna dynamika wzrostu dochodów państwa na rok 2001 rodzi poważne obawy, graniczące z pewnością, że i tym razem pieniędzy zabraknie, ale jak widać, stosujemy zasadę - papier cierpliwy, wszystko przyjmie. Na przykład, na inwestycje wieloletnie w ubiegłym roku w ustawie budżetowej na rok 2000 przewidywano na rok bieżący odpowiednio 934 i 1700 mln zł na dwie grupy inwestycji. Tymczasem przyznano w tym projekcie odpowiednio 623 mln i 1 mld. Powie ktoś: no tak, ale zmieniły się warunki. Istotnie, zmieniły się, ale nie bez sprawstwa ze strony tego rządu. Przy czym ten rząd nadal w ten sam sposób postępuje, obiecując na rok 2002 blisko dwa razy więcej środków na inwestycje wieloletnie. Wtedy ma być lepiej. Chcę powiedzieć, że jest to tania propaganda. Jest to tania propaganda sukcesu, który ma być, ale którego oczywiście nie będzie. Myślę, że jest to bardzo niesmaczne łudzenie ludzi tym, ile to się załatwiło. Lepiej by było, aby projektanci tego budżetu nie przemawiali w imieniu przyszłych rządów.</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#WiesławCiesielski">Poseł Sekuła powołał się w swoim wystąpieniu na nadzwyczajne okoliczności. Chcę powiedzieć, panie pośle, że nie było nadzwyczajnych okoliczności. Nieudolność rządu nie mieści się bowiem w zestawie okoliczności nadzwyczajnych przewidzianych przez autorów konstytucji RP.</u>
          <u xml:id="u-79.4" who="#WiesławCiesielski">Pan przewodniczący wyliczył również skrupulatnie ile poprawek i kiedy kierowano do budżetu, zwłaszcza w poprzedniej kadencji. Ale co pan przewodniczący chciał przez to powiedzieć: usprawiedliwić rząd obecny czy wykazać jakiś znak równości między poprzednimi rządami a obecnymi? To jest jakieś totalne nieporozumienie, panie pośle. Chcę zwrócić uwagę, że tamte rządy dawały 6–7% wzrost gospodarczy, a więc środek, jakim były poprawki budżetowe, prowadził do celu. A co mamy teraz? Na rok 1998 rząd proponował 5,6% wzrostu PKB, wyszło — 4,8, na rok 1999 — 5,1, wyszło - 4,1, na rok 2000 — 5,2, wyszło — 4,1, a na rok 2001 co dwa miesiące rząd zmieniał stanowisko, raz mówiąc, że to będzie 5,3, potem, że to będzie 5,1, i wreszcie, że to będzie 4,5.</u>
          <u xml:id="u-79.5" who="#WiesławCiesielski">Wsławił się też pan poseł Sekuła rozprawą z określeniem budżetu jako wirtualnym. Przestrzegałbym przed pójściem w ślady wielkiego językoznawcy.</u>
          <u xml:id="u-79.6" who="#WiesławCiesielski">Natomiast mistrz demagogii, jakim niewątpliwie jest poseł Berdychowski, zarzucił nam, posłom SLD, uprawianie demagogii. To jest absolutny rekord świata w dyscyplinie zwanej demagogią. Pan poseł Berdychowski nakrzyczał na nas jak zwykle sporo. Panie pośle, gotów jestem zgodzić się, że wasza nieudolność, niekompetencja i pazerność to nasza wina, tylko proszę, żeby pan więcej nie krzyczał.</u>
          <u xml:id="u-79.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Piotra Ikonowicza, niezrzeszonego. Pomału, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PiotrIkonowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jest ten paradoks, a biorę udział już w nie pierwszej debacie budżetowej...</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#komentarz">(Głos z sali: W ostatniej.)</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#PiotrIkonowicz">... w tym, że chlubimy się od ładnych kilku lat dużym wzrostem gospodarczym, i nawet w ramach chłodzenia gospodarki zmniejszony wzrost gospodarczy wciąż jest wzrostem. A cóż oznacza wzrost gospodarczy, wzrost dochodu narodowego? Że oto powinno być z roku na rok coraz więcej pieniędzy, coraz więcej dóbr i coraz więcej środków do podziału. A co się dzieje? A co się dzieje właściwie przez cały ten okres wzrostu gospodarczego? Otóż budżet jest coraz mniejszy, środków do podziału jest coraz mniej. A więc paradoks, który przeżywa polskie społeczeństwo, polega na tym, że słyszy o wzroście, a odczuwa spadek, bo czym innym jest wzrost dochodu, a czym innym dochody polskich rodzin, a czym innym dochody pracowników, emerytów, że nie wspomnę o bezrobotnych czy o ludziach pozbawionych jakichkolwiek dochodów. Te debaty budżetowe odbywają się według pewnego schematu. Otóż kolejni posłowie rządzącej koalicji i opozycji przerzucają się w epitetach, zarzutach i kłócą się to, czy zabrać z jednej ważnej dziedziny i przenieść do drugiej, czy odwrotnie. Kłócą się o to, czy myć ręce, czy uszy, kłócą się o leczenie dżumy cholerą bądź odwrotnie. Tymczasem nie zauważają faktu podstawowego, że jeżeli dochód rośnie, a na pomoc bezrobotnym, na pomoc bezrobotnej młodzieży, na pomoc ludziom biednym jest coraz mniej pieniędzy, to oznacza to, że dochód narodowy jest coraz bardziej niesprawiedliwie dzielony. I nie to tylko kwestia tak czy inaczej skonstruowanego budżetu, który z definicji jest coraz mniejszy. Jest to kwestia ustaw podatkowych, jest to kwestia prywatyzacji, jest to kwestia przyjętego modelu reform, w ramach którego w tegorocznym budżecie aż 58% dochodów budżetu bierze się z drożyzny, z podatków dołożonych do ceny dóbr i usług, z VAT i akcyzy, które wszyscy płacą po równo, tylko nie wszyscy równo zarabiają.</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#PiotrIkonowicz">Nierówność w Polsce polega dzisiaj na tym, że panuje doktryna, panuje dogmat konieczności obniżania podatków w kraju, w którym wpływy podatkowe nie wystarczają na to, żeby ludzie nie musieli wybierać między grzebaniem po śmietnikach, żebraniem a samobójstwem. Oczywiście ten dogmat bierze się również z trybu, w jakim finansowane są największe partie polityczne. Nawet zarysował się na tej sali pewien kompromis, który mnie przeraził, a który narzucili sponsorzy i pracodawcy, kompromis polegający na tym, że koniecznie trzeba znowelizować Kodeks pracy.</u>
          <u xml:id="u-81.4" who="#PiotrIkonowicz">Po raz pierwszy ze zdumieniem i smutkiem stwierdziłem, że Sojusz Lewicy Demokratycznej dołączył się do tego kompromisu, twierdząc, że należy znowelizować Kodeks pracy w kierunku pożądanym przez pracodawców. Jeśli więc jest bezrobocie, to trzeba przyjąć rozwiązania, które ułatwia zwalnianie pracowników. Czym innym może to zaowocować, jeżeli nie wzrostem bezrobocia, ja nie wiem i nie interesują się tym ci wszyscy, którzy mają miejsca pracy zagwarantowane: w samorządach, w kasach chorych, w rozmnażanych jak króliki miejscach pracy na koszt podatnika, czyli w administracji państwowej i samorządowej. Tu jest pierwsza prosta rezerwa pieniędzy, którą można przeznaczyć na to, żeby nie zabrakło ich w budżecie na pomoc społeczną - to słowo niestety rzadko tutaj padało. Otóż można bez żadnego uszczerbku dla funkcjonowania aparatu państwowego zmniejszyć co najmniej o połowę liczbę tych stanowisk, którą to liczbę tak bardzo zwiększyła zarówno reforma administracji państwowej, jak i słynna reforma służby zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-81.5" who="#PiotrIkonowicz">Nawet próba ograniczenia liczby nowych ministerstw zdrowia, czyli kas chorych, spełzła w tej Izbie na niczym. Spełzła na niczym dlatego, że wszystkie wielkie partie polityczne mają tam swoich ludzi, mają posady, które nie będą podlegały nowym zmianom w Kodeksie pracy, mają posady, które są bardzo sowicie wynagradzane, dlatego najlepsze życzenie, jakie można dzisiaj złożyć polskiej pielęgniarce, to życzyć jej, żeby zarabiała przynajmniej tyle, co sprzątaczka w kasie chorych.</u>
          <u xml:id="u-81.6" who="#PiotrIkonowicz">Chcę powiedzieć, że Polskę czeka bardzo trudny okres i nie dajmy się zwieść wskaźnikom. Załamują się finanse publiczne. ZUS, kasy chorych, Fundusz Pracy żyją na kredyt, ale nie przyszłych rządów, bo te wezmą takie same wysokie pensje z erki, tylko przyszłych pokoleń i naszego społeczeństwa za kilka lat, już za niecały rok. Te pieniądze można zaoszczędzić, ale tylko wtedy, kiedy zamiast partyjnego egoizmu pojawi się na tej sali jakiś ślad troski o zwykłego obywatela, który nie należy do żadnej wielkiej partii politycznej i nie będzie polecony do pracy ani w kasie chorych, ani w urzędzie powiatowym, ani w żadnych innych urzędach, które dzisiaj tak się mnożą.</u>
          <u xml:id="u-81.7" who="#PiotrIkonowicz">Wreszcie skoro nadchodzi kryzys, skoro załamują się finanse państwa i skoro ten kryzys jest nieunikniony, czas pomyśleć o programie ratunkowym. Niewiele spodziewałem się po ministrze Baucu, po premierze Buzku, bo siedzimy tutaj w podobnym gronie od kilku lat i słyszymy ciągle te same komunały. Ale miałem prawo oczekiwać, miałem nadzieję, że opozycja, która dąży do jak najszybszego rozpędzenia parlamentu i przejęcia władzy, która dąży do tego, żeby pokazać własny budżet, że ta opozycja, Sojusz Lewicy Demokratycznej taki budżet pokaże, budżet na miarę Nowego Ładu Roosevelta, sprawiedliwszego podziału dochodów wtedy, kiedy na nic nie starcza, bo w taki okres Polska wchodzi i z taką odpowiedzialnością opozycja się spotka. Tymczasem usłyszeliśmy o zamachu na prawa pracownicze. Ta rzecz jest dla mnie szczególnie ważna, dlatego pozwolę sobie na zakończenie przytoczyć stanowisko Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych, które słynną ofensywę przeciwko bezrobociu, polegającą na obniżeniu podatków najbogatszym i zlikwidowaniu praw pracowniczych, określa mianem cynicznej próby wykorzystania dramatu milionów bezrobotnych w grze wyborczej, chęci zbicia na ich nieszczęściu kapitału politycznego oraz wykorzystania sytuacji na rynku pracy dla zwiększenia dysproporcji dochodowych na rzecz wąskich elit. Mam nadzieję, że ten nurt, zdrowy nurt pracowniczy zwycięży w SLD i że niefortunna wypowiedź Mieczysława Czerniawskiego nie będzie ostatecznym stanowiskiem nowej administracji, która być może wreszcie pokaże jakieś nowe priorytety budżetowe i jakieś elementy sprawiedliwego ładu społecznego. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Marcina Libickiego z Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#MarcinLibicki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Debata budżetowa właściwie wbrew rozsądkowi staje się zawsze okazją do popisów, popisów zarówno wiedzy, rzeczowości, jak i demagogii. Wystąpieniem mojego poprzednika, pana posła Ikonowicza nie chcę się specjalnie zajmować, bo to jest przypadek takiej marksistowskiej hibernacji,...</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#MarcinLibicki">... myślę więc, że na to po prostu szkoda czasu. Muszę powiedzieć, że jeśli chodzi o lewą stronę, o SLD, to zauważyłem cały szereg...</u>
          <u xml:id="u-83.3" who="#komentarz">(Głos z sali: To jest debata o budżecie.)</u>
          <u xml:id="u-83.4" who="#MarcinLibicki">Tak, o budżecie, chciałbym właśnie się do tego odnieść, będzie pan pewnie zdziwiony. Chciałbym powiedzieć, że był szereg rzeczowych wypowiedzi. Panowie posłowie Potulski, Kaleta, Szwed, Klimek rzeczowo odnieśli się do sprawy budżetu, analizowali budżet i zastanawiali się, co by w nim można było zmienić, sądzę, że z dobrą wolą. Wielka szkoda natomiast i mam nadzieję, że stało się to po raz ostatni, iż w imieniu SLD pierwszy wystąpił poseł Czerniawski, którego wypowiedź nie miała nic wspólnego z oceną budżetu. Epitety, mówienie o budżecie ewakuacyjnym niepoparte żadnymi przykładami. Proszę państwa, państwo doskonale wiecie, tak jak my wszyscy na tej sali, że budżet państwa jest tak samo przykrawany, jak budżet rodziny. Może być przykrojony tylko wedle wpływów. Państwo doskonale wiecie, że przez te wszystkie lata możliwość manewru jest niezwykle ograniczona. Sztywne wydatki budżetu wynoszą 63%. W ogóle nie do ruszenia są dotacje na samorządy - 26 mld zł, akcyza, która automatycznie przeznaczana jest na drogi - 5 mld zł, ubezpieczenia społeczne - prawie 50 mld zł, bez dotacji rent mundurowych, emerytur mundurowych, które są w budżecie Ministerstwa Obrony Narodowej. Obsługa długu publicznego - automatycznie 23 mld zł. Nie chcę już przypominać, bo państwo wiedzą, kiedy narósł ten dług publiczny, że on naprawdę nie narósł za czasów rządów AWS. Zostaje 37%, w ramach których przesunięcia mogą dotyczyć 1–1,5%, więc uważam, że wykorzystywanie tej debaty do popisu nierzetelnej demagogii jest niewłaściwe.</u>
          <u xml:id="u-83.5" who="#MarcinLibicki">Z przyjemnością musimy powiedzieć, państwo też to widzicie, że w ciągu dwóch lat budżet państwa wzrósł, wydatki z ponad 140 mld zł na rok 1999 do ponad 180 mld zł na rok 2001. Dzięki temu w realnych cenach mogliśmy podnieść budżet na obronę o 6%, na wymiar sprawiedliwości - o 2,2%, na naukę - 2,6%, na szkolnictwo wyższe - o 2,8%, na oświatę i wychowanie - 2,5%.</u>
          <u xml:id="u-83.6" who="#MarcinLibicki">Proszę państwa, czy to jest sukces tego rządu? To jest sukces tych, którzy przez te wszystkie lata wprowadzali reformy. One zaowocowały tym, że Polska mogła odpowiedzieć na dobrą koniunkturę dobrymi strukturami gospodarczymi, nie idealnymi, ale dobrymi.</u>
          <u xml:id="u-83.7" who="#MarcinLibicki">Proszę Państwa! Oczywiście nasuwają się tu pewne uwagi ogólne, kierowane zarówno do strony rządzącej, jak i do opozycji. Czy na przykład warto wydawać tyle na wojsko? To nie było przedmiotem wielkiej debaty ani w komisjach, ani tutaj, ale warto się zastanowić, czy skoro jesteśmy w NATO, musimy wydać więcej, niż od nas się wymaga, lub czy nie możemy negocjować kwot, które jesteśmy zobowiązani wydać. Trzeba przeanalizować, jakie są zagrożenia wojenne dla Polski, i być może tu by można było coś ograniczyć. Może się warto nad tym zastanowić, chociaż - jak mówię - ogromna część budżetu ministerstwa obrony to są emerytury i renty, tzw. mundurowe, a więc to jest nie do ruszenia.</u>
          <u xml:id="u-83.8" who="#MarcinLibicki">Następna rzecz, kiedy mówimy o budżecie: warto by się było zastanowić, czy podczas nad budżetem Komisja Finansów Publicznych nie powinna uszanować decyzji poszczególnych komisji, kiedy one wystawiają swoje opinie i kiedy nie zwiększają wydatków, tylko, że się tak wyrażę, dokonują przemeblowania w ramach tego, co jest przewidziane do opiniowania przez daną komisję. Na przykład była taka sytuacja, że komisja kultury podczas kolejnych debat budżetowych opiniowała obniżenie dotacji na produkcję filmową. Produkcja filmowa jest dotowana w różnych pozycjach w sumie ogromnymi kwotami, między kilkunastoma a dwudziestoma paroma milionami. Dzisiaj film polski odnosi sukcesy gospodarcze - nie tylko kulturalne, ale i gospodarcze - czy wobec tego było słuszne, że Komisja Finansów Publicznych przywróciła te wielkie dotacje na filmy, pod presją środowiska filmowego, artystycznego. Środowisko to posłużyło się do tego ludźmi zasłużonymi dla polskiego kina, którzy sami potrafili się znaleźć w nowej gospodarczej rzeczywistości i nie wiem, czy powinni byli angażować swój autorytet po to, żeby dofinansowywać swoich kolegów, którym filmy nie wychodzą, a w każdym razie nie wychodzą tak, żeby się broniły gospodarczo. Uważam, że Komisja Finansów Publicznych powinna w większym stopniu uznać suwerenność poszczególnych komisji, uznać ich decyzje.</u>
          <u xml:id="u-83.9" who="#MarcinLibicki">Jest sprawa finansowania kultury, jest sprawa finansowania np. galerii i tych organizowanych przez galerie wystaw, które budzą powszechną kontrowersję. Nie chodzi o wielką debatę artystyczną, chodzi tylko o to, że jednym z podstawowych celów państwa jest zapewnienie porządku społecznego. Jeżeli jakaś galeria za pieniądze podatnika prowadzi taką działalność, która burzy porządek społeczny - a tego jesteśmy świadkami dzisiaj, mamy tu przykład Zachęty - to te eksperymenty, które robią tego typu galerie, mogłyby robić - jeżeli nie naruszają Kodeksu karnego - za pieniądze własne. Nie ma powodu, żeby za pieniądze podatnika burzyć porządek społeczny, burzyć pokój społeczny.</u>
          <u xml:id="u-83.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-83.11" who="#MarcinLibicki"> Właśnie sprawa dotacji na kulturę - gdzie ona jest potrzebna, a gdzie nie jest potrzebna - powinna podlegać większej debacie publicznej.</u>
          <u xml:id="u-83.12" who="#MarcinLibicki">Chciałbym jeszcze zwrócić uwagę - i złożę w związku z tym stosowne wnioski - na ogromne kwoty, które idą na renowację zabytków Krakowa. Wszyscy chcielibyśmy, żeby te zabytki były na właściwym poziomie. Ale wytwarza się sytuacja niedobra, mianowicie są kwoty bezpośrednio przeznaczone na renowację zabytków Krakowa wyjęte, że tak powiem, spod zarządu generalnego konserwatora. Chciałbym zwrócić uwagę, że w budżecie na renowację zabytków Krakowa i Małopolski przeznaczonych jest około 50 mln zł, tzn. mniej więcej tyle, ile jest w budżecie generalnego konserwatora na całą resztę zabytków. To powoduje niedobre skutki. Ja się tym interesowałem. Jeżeli idą wielkie kwoty na jeden teren, taki jakim jest Kraków, to następuje istotne zawyżenie cen przez wykonawców. I to jest zła sytuacja.</u>
          <u xml:id="u-83.13" who="#MarcinLibicki">Inna sprawa: sam zarząd rewaloryzacji zabytków Krakowa kosztuje 2,6 mln zł, kiedy całe biuro generalnego konserwatora - 2,8 mln zł. W Krakowie zarząd rewaloryzacji (sama administracja) liczy 90 osób. To nie jest dobra sytuacja i w związku z tym składam u pana marszałka wnioski o stosowne zmiany w budżecie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Annę Bańkowską z Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#AnnaBańkowska">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#AnnaBańkowska">Najpierw chciałabym nawiązać do wypowiedzi pana posła Berdychowskiego. Otóż ubolewał on nad losem AWS, nad tym, że musicie się państwo męczyć z rządzeniem z racji spuścizny po SLD. Otóż macie w tej chwili szansę przestać się męczyć i męczyć społeczeństwo, ale musicie zdobyć się na odwagę i doprowadzić do wyborów w maju zamiast we wrześniu. Wszystko bowiem wskazuje na to, że w następnej kadencji już nie będziecie się musieli męczyć tym rządzeniem, bo zwolnią was z tego wasi wyborcy. To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#AnnaBańkowska">Po drugie. Chciałabym się zwrócić do pana ministra Bauca. Otóż pan minister Bauc i pani siedząca w drugiej ławie rządowej, w białym żakiecie - nie znam tej pani dokładnie, w tej chwili jej nie ma - w czasie gdy pan poseł Czerniawski w imieniu Sojuszu Lewicy Demokratycznej mówił o złym budżecie, byli wybitnie rozbawieni. Jeśli ten śmiech wywoływały treści przemówienia mojego kolegi posła, to dziwię się temu bardzo. Wolałabym, żebyście się państwo śmiali z innego powodu, bo jeśli z treści tych wypowiedzi, to powiem, że odpowiedniejszy w tym momencie byłby płacz niż śmiech.</u>
          <u xml:id="u-85.3" who="#AnnaBańkowska">Wracam do meritum.</u>
          <u xml:id="u-85.4" who="#AnnaBańkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dzisiaj pan premier Jerzy Buzek w audycji radiowej stwierdził, że każdy rozsądny poseł winien poprzeć ten budżet, bo jest to budżet najlepszy z możliwych.</u>
          <u xml:id="u-85.5" who="#AnnaBańkowska">Nie będę głosować za tym budżetem. Będę przeciw, tak samo jak całe moje ugrupowanie, Sojusz Lewicy Demokratycznej, i to właśnie dlatego, że nie brakuje nam rozsądku, nie brakuje nam wrażliwości społecznej; właśnie dlatego, że budżet ten nie rozwiązuje - powiem nawet więcej - nie próbuje rozwiązywać najbardziej newralgicznych, najbardziej nabrzmiałych problemów społecznych.</u>
          <u xml:id="u-85.6" who="#AnnaBańkowska">Można dokonywać oceny budżetu wyłącznie przez pryzmat wielkich liczb i wskaźników makro, w których istotne problemy społeczne giną. Ale można i trzeba oceniać go z punktu widzenia najsłabszych ekonomicznie grup społecznych. Dla nich sposób i cele redystrybucji środków są szansą na życie lub brakiem tej szansy.</u>
          <u xml:id="u-85.7" who="#AnnaBańkowska">O mankamentach tego budżetu można by wiele mówić. Nie rozwiązuje on problemów żadnych ważnych potrzeb w stopniu dostatecznym. Brakuje w nim właściwej roli rządu. Rząd jawi się przez pryzmat budżetu wyłącznie jako administrator, a nie kreator sytuacji społeczno-gospodarczej; dzieli to, co siłą inercji spłynie do budżetu. Nie stymuluje oczekiwanych zmian. Nie sprzyja rozwojowi praktycznie w żadnej dziedzinie. W sposób najbardziej niesprawiedliwy traktuje natomiast grupy obywateli najsłabsze ekonomicznie.</u>
          <u xml:id="u-85.8" who="#AnnaBańkowska">Bogaty przy tym budżecie przetrwa, ale biedny będzie miał poważne problemy. Jest to budżet domknięty przez Akcję Wyborczą Solidarność kosztem najbiedniejszych. I to jest dostateczna przesłanka dla wszystkich, którzy myślą o innych - nie o osobach na tej sali - aby głosować przeciw budżetowi.</u>
          <u xml:id="u-85.9" who="#AnnaBańkowska">Nie powinno się popierać budżetu, który zakłada zmniejszenie nakładów na pomoc społeczną. Według pisma wicepremiera Komołowskiego w 2000 r. brakowało 600 mln zł na pomoc społeczną. W tegorocznym budżecie planuje się spadek o kolejne 400 mln zł. Oznacza to, iż nie będzie pieniędzy nie tylko na zasiłki fakultatywne, ale brak będzie również gwarancji pełnego zapewnienia środków na zasiłki obligatoryjne. Na pewno będzie zbyt mało środków, tak jak w poprzednim roku, na składki ubezpieczeniowe.</u>
          <u xml:id="u-85.10" who="#AnnaBańkowska">W trakcie pierwszego czytania pani poseł Jolanta Banach w imieniu SLD apelowała do posłów, aby dokonali w komisjach zmian. Kolejny raz posłowie Komisji Polityki Społecznej odrzucili budżet pomocy społecznej, wskazując na to, iż jego niedoszacowanie jest równoznaczne z brakiem możliwości realizacji ustawy o pomocy społecznej.</u>
          <u xml:id="u-85.11" who="#AnnaBańkowska">I to czyniliśmy bez względu na poglądy polityczne. I co z tego wyniknęło? Ano nic. W efekcie biedni będą mieć w bieżącym roku jeszcze mniejsze szanse na wsparcie niż w 2000 r. Pozwolę sobie zatem zapytać, tak jak pytają nas nasi wyborcy w takiej sytuacji: z czego mamy żyć? Z czego mają ci ludzie żyć, panie premierze, skąd te rodziny mają oczekiwać pomocy? Czy taki budżet można poprzeć? Przecież on ani o jotę nie poprawia sytuacji biednych ludzi.</u>
          <u xml:id="u-85.12" who="#AnnaBańkowska">Kolejny newralgiczny problem społeczny, którego nie dostrzega we właściwym aspekcie budżet, to bezrobocie. Stopa bezrobocia to główna kategoria, co do której można mieć pewność, że będzie rosła - i rośnie. Dzisiaj premier Buzek w radiu powiedział, że rząd bierze się ostro za walkę z bezrobociem. Chciałabym w to wierzyć, ale nie mogę. W propagandzie jesteście państwo dobrzy, w solidnym informowaniu - nie. Co znaczą bowiem takie deklaracje, skoro w tym czasie budżet Krajowego Urzędu Pracy jest odrzucany przez Komisję Polityki Społecznej, a poprawki, których dokonała komisja finansów, niewiele zmieniają ten stan rzeczy? Po prostu nie ma pieniędzy na właściwe, skuteczne, aktywne formy walki z bezrobociem. Nie ma pieniędzy na to, żeby ludzi, którzy tkwią w bezrobociu, wyciągnąć z tego marazmu. Do tego trzeba dołożyć wypowiedziane umowy przez KUP pod koniec roku, które dawały jakąś tam iskierkę nadziei, że ten stan rzeczy się zmieni. Chyba że państwa polityka walki z bezrobociem oznacza zrzucenie odpowiedzialności na starostwa, które bez pieniędzy, mimo podległości urzędów pracy, nie mają najmniejszej szansy na rozwiązanie tego problemu.</u>
          <u xml:id="u-85.13" who="#AnnaBańkowska">Kolejny problem - niepewne przesłanki, na których oparto w budżecie dochody Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. 2 mld zł ma pochodzić z wpływów ze sprzedaży wierzytelności w oparciu o ustawę, której nie ma, w oparciu o enigmatyczne w tej chwili założenia ministra Bauca. Pan minister Bauc gościł w naszej komisji. Muszę powiedzieć, że do tego pomysłu nie przekonał nawet swoich, co tu mówić o posłach SLD. Kierownictwo ZUS napisało do komisji w oparciu o założenia budżetowe, że budżet Funduszu Ubezpieczeń Społecznych m.in. stwarza zagrożenie dla terminowej wypłaty świadczeń i płynności tej instytucji. Nie ma się zatem co dziwić, że ZUS, chcąc zmniejszać wydatki, decyduje się bardzo często na wręcz irracjonalne utrudnianie dostępu do rent osobom, które kiedyś te renty miały na stałe, a dziś mają je na określony czas, lub wyższą grupę zamienia na niższą. Szansę w tym momencie na dopełnienie czy wypełnienie obowiązków przez ZUS można upatrywać w tym, że ten rok będzie kolejnym rokiem oszczędności na skutek błędów w szacunku inflacji ubiegłorocznej i oszczędności, które nastąpiły na skutek obniżonej waloryzacji. Wyrównawcza waloryzacja nie zaspokaja solidności wypłat względem emerytów, bowiem oni od stycznia do maja nie dostają żadnej podwyżki, a wskaźnik weryfikacyjny w czerwcu jest na skutek tego zaniżony.</u>
          <u xml:id="u-85.14" who="#AnnaBańkowska">Kolejna iluzja w tym budżecie to źródło finansowania podwyżek dla pielęgniarek i służby zdrowia. Mają te kwestie być sfinansowane, jak zapewniał rząd, przez kasy chorych ze środków pochodzących z podwyższonej składki, z prolongaty pożyczek. Ja nie wiem, czy państwo wiecie, co mówią kasy chorych. Otóż mówią, że nie mają pieniędzy - i nie będą ich mieć - żeby renegocjować kontrakty. Czyli kolejna iluzja.</u>
          <u xml:id="u-85.15" who="#AnnaBańkowska">Szanowne Koleżanki i Koledzy Posłowie! Poseł Arndt stwierdził, że budżet ten jest budżetem odpowiedzialności za Polskę. Pytam, gdzie odpowiedzialność za los obywateli, którzy bez wsparcia z budżetu państwa nie mogą się obejść? Gdzie wrażliwość na te ważne problemy społeczne?</u>
          <u xml:id="u-85.16" who="#AnnaBańkowska">Szanowni Państwo! W imię odpowiedzialności trzeba głosować przeciw budżetowi, nawet gdyby to miało oznaczać utratę przez 5 miesięcy apanaży poselskich. I to właśnie głosowanie przeciw budżetowi będzie przejawem rozsądku, a nie odwrotnie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-85.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Lecha Szymańczyka, niezrzeszonego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#LechSzymańczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Budżet państwa nie jest celem samym w sobie, jednak jest obrazem stanu państwa i prawdziwych intencji rządu. Jest odpowiedzią gabinetu premiera Buzka na problemy społeczno-gospodarcze, jest sposobem myślenia rządu na przyszłość, jak zamierza sprostać jej wyzwaniom. Myślenie rządu na przyszłość, jeśli chodzi o ten budżet, wystarcza tylko na trzy kwartały 2001 r. A co później, panie premierze?</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#LechSzymańczyk">Na pozostałe pytania trudno szukać w tym budżecie odpowiedzi takich, jak: Ile trzeba wydać za błędne oszacowanie reformy oświaty? Ile kosztuje reforma służby zdrowia. Ile kosztuje zadłużenie samorządów terytorialnych? Ile kosztuje nietrafne oszacowanie inflacji w 2000 r. i niedokonanie nowelizacji ustawy budżetowej? Takich i innych pytań można zadać dużo więcej.</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#LechSzymańczyk">Jako poseł mam prawo dowiedzieć się od premiera, ile kosztuje lub ile będzie kosztowała podatników władza AWS i Unii Wolności po trzech latach sprawowania rządów? W tym budżecie nie znajduję dostatecznych środków na największe zagrożenie, jakim jest wzrost bezrobocia. Z moich analiz wynika, że codziennie na bezrobocie będzie przechodzić 1200 osób, mówiąc obrazowo - codziennie będzie likwidowany jeden duży zakład pracy zatrudniający około 1200 osób.</u>
          <u xml:id="u-87.3" who="#LechSzymańczyk">Brakuje w tym budżecie środków, które by skutecznie przeciwdziałały wzrostowi bezrobocia, natomiast nie brakuje na lawinową rozbudowę administracji rządowej. W tym Sejmie znajduje się 20 projektów ustaw złożonych przez rząd i posłów AWS, których przyjęcie może rodzić skutki w postaci dalszego wzrostu biurokracji i nakładów budżetowych. Prawdopodobnie chodzi o miejsca pracy po przegranych wyborach parlamentarnych podczas ewakuowania się rządu. To pojawienie się nowych zbędnych bytów organizacyjnych będzie szkodziło państwu, rozwojowi gospodarczemu państwa, ale pozwoli na przechowanie kadry obecnego obozu rządzącego i czekanie na okazję powrotu do władzy. Zaręczam państwu, że będziecie długo czekali. Po raz kolejny społeczeństwo nie da się oszukać hasłami propagandy wyborczej.</u>
          <u xml:id="u-87.4" who="#LechSzymańczyk">Trzy lata temu premier Jerzy Buzek w swoim exposé mówił m.in.: Ocena stanu gospodarki po czterech latach tych rządów SLD i PSL musi być krytyczna. Dziś jestem ciekawy oceny pana premiera po trzech latach rządzenia AWS-Unii Wolności, gdzie wszystkie gospodarcze wskaźniki są gorsze niż w 1997 r., a bezrobocie wzrosło prawie o milion, jeśli chodzi o obywateli czynnych zawodowo.</u>
          <u xml:id="u-87.5" who="#LechSzymańczyk">Panie premierze, wszystko się dzieje odwrotnie niż pan zapowiadał w swoim exposé. To, co miało spadać, rośnie w diametralnym tempie, a to, co miało rosnąć - drastycznie maleje. To tyle zostało z propagandowego programu wyborczego AWS-Unii Wolności.</u>
          <u xml:id="u-87.6" who="#LechSzymańczyk">Panie Marszałku! Uważam, że ten budżet jest antyludzki, antyspołeczny, jest budżetem pożyczkowym rządu premiera Buzka, którego długi będą spłacać przez następne lata rządy utworzone po 2001 r. Ten budżet jest odzwierciedleniem zasady, że jaki rząd, taki budżet, jest zapisany pokrętnie, m.in. jeśli chodzi o zadania zlecone samorządom. Świadczyć to może o tendencji do znacznej centralizacji decyzji alokacyjnych środków, jednocześnie o tendencji do prowadzenia samorządów na smyczy politycznej słusznego ugrupowania rządzącego. Jest to wbrew intencjom reformy samorządowej.</u>
          <u xml:id="u-87.7" who="#LechSzymańczyk">Przedstawiony przez rząd projekt budżetu w 2001 r. jest niewiarygodny i nie stwarza podstaw do rozwoju kraju, pogarsza sytuację małych i średnich przedsiębiorstw, nie tworzy ludziom szans na poprawę ich trudnego bytu, nie rozwiązuje najpilniejszego bieżącego problemu społecznego, jakim jest narastające bezrobocie. Mimo wniesionych poprawek przez posłów, w moim przekonaniu nie ma szansy, by uzyskał on taki kształt i zawartość, by można było o nim powiedzieć, to co mówi pan premier: to dobry budżet polski. Moim zdaniem to dobry budżet przetrwania rządu gabinetu premiera Buzka do wyborów parlamentarnych w 2001 r. Dlatego też nie poprę budżetu w tym kształcie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Adama Łozińskiego z Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#AdamŁoziński">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! To kolejny, czwarty budżet tej kadencji, z którym wiążą się zarówno elementy merytoryczne, jak i wiele manipulacji, przeinaczeń. Większość posłów, którzy zabierają dzisiaj głos, to członkowie Komisji Finansów Publicznych. Nie raz podziwiałem ich za umiejętności, za wiedzę, ale dzisiaj podziwiam także za tupet, za umiejętność manipulowania różnymi danymi i faktami. To tak, jakby nieraz posłowie zapominali, czym jest budżet. A budżet to plan dochodów, wydatków na dany rok. Jest on odbiciem tego, co było w gospodarce, a można powiedzieć, że w jakimś sensie determinuje także to, co w gospodarce może nastąpić.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#AdamŁoziński">Budżet jest określany przez pewne wielkości makroekonomiczne. Nauka o ekonomii określa je dość precyzyjnie i pokazuje, jaki mają na siebie wpływ. Chodzi tu o deficyt finansów publicznych, stopy procentowe, inflację itp. Jedną z tych wielkości, o czym tu wiele mówiono, jest deficyt w obrotach bieżących. Pan minister przypomniał nam, jak było kiedyś, że nastąpił duży wzrost od roku 1994, że konsumpcja wewnętrzna w tym okresie w porównaniu do produktu krajowego brutto - mimo że sytuował się on na poziomie 6–7% - była wyższa niż jego wzrost. Na przykład w 1995 r. produkt krajowy brutto wynosił 7%, a konsumpcja wewnętrzna 12,5%. W ostatnich latach wiele krajów doświadczyło poważnych kłopotów w związku z finansowaniem deficytu rachunków bieżących. Wywołało to kryzysy walutowe w Meksyku, Czechach, Tajlandii, Słowacji albo wymusiło pewne radykalne działania, na przykład na Węgrzech, gdzie musiano zmienić politykę makroekonomiczną - głównie przez obniżenie popytu wewnętrznego - w celu uniknięcia kryzysu.</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#AdamŁoziński">Oceniając, czy deficyt jest możliwy do utrzymania bez szkody dla gospodarki, za najbardziej istotne uznaje się następujące wskaźniki: wielkość deficytu w relacji do produktu krajowego brutto, tempo wzrostu kredytów krajowych, realną aprecjację waluty krajowej oraz poziom rezerw dewizowych. Dwa ostatnie wskaźniki, to znaczy aprecjacja złotego i poziom rezerw dewizowych, dobrze wpływają na sytuację ekonomiczną Polski, ale dwa poprzednie niestety nie.</u>
          <u xml:id="u-89.3" who="#AdamŁoziński">Deficyt na rachunku bieżącym - a już teraz jest on na poziomie 7% - jest na tyle wysoki, że naraża gospodarkę na nagłe wahania ruchów kapitałowych. Jeżeli posłowie, znawcy tematu, mówią, że należy zwiększyć konsumpcję, to znaczy, że trzeba również zwiększyć deficyt obrotów bieżących. Sama wielkość nie jest jednak najważniejsza, chodzi także o informacje, czy deficyt służy do opłacania wzrostu konsumpcji, czy oznacza pożyczki na sfinansowanie inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-89.4" who="#AdamŁoziński">Co do kredytów krajowych, to rzeczywiście znacznie one wzrosły - na koniec 1999 r. aż o ponad 27%. Jeszcze większy wzrost kredytów zanotowano w przypadku osób fizycznych - o ponad 39%. Nadmierny przyrost kredytu konsumpcyjnego niesie ze sobą ryzyko inflacji i możliwość osłabienia waluty.</u>
          <u xml:id="u-89.5" who="#AdamŁoziński">Deficyt w obrotach bieżących oznacza duży wzrost inwestycji, które stanowią obecnie 27% produktu krajowego brutto, a oszczędności, czyli możliwości finansowania tych inwestycji w kraju, znajdują się na poziomie 20%. Czyli te 7% to jakby dziura w obrotach bieżących i tę różnicę można zniwelować: albo obniżyć inwestycje, albo zwiększyć oszczędności, po prostu popyt wewnętrzny. Na ten temat można by dyskutować, to jest dość ważna sprawa dla naszego budżetu. Jeśli jest prawdą, że bezpieczny deficyt w naszych warunkach to deficyt na poziomie 5%, to co to znaczy? Skoro deficyt można zlikwidować albo przez zmniejszenie inwestycji, albo zwiększenie oszczędności, to znaczy, że na przykład jeżeli zakładamy 2%, że inwestycje utrzymujemy na tym samym poziomie, to oszczędności trzeba zmniejszyć, albo zwiększyć wpływy, czyli oszczędności zwiększyć o 2%.</u>
          <u xml:id="u-89.6" who="#AdamŁoziński">Jeżeli chodzi o obecny budżet, to też jest demagogia. Pani poseł ostatnio mówiła, że lepiej go odrzucić, ale co to znaczy w konsekwencji? To znaczy, że rząd będzie realizować budżet na swoim projekcie, to znaczy na gorszym niż teraz.</u>
          <u xml:id="u-89.7" who="#AdamŁoziński">Jeszcze na koniec odnośnie do bezrobocia, o którym wiele mówiono. Jest to problem, ale tego nie rozwiąże budżet. Pracodawcy mówią jasno, że w latach 90. żaden rząd tego tematu nie rozwiązał, bo potrzeba dwóch rzeczy: obniżenia podatków i zmiany Kodeksu pracy. W tym roku tę drugą kwestię możemy rozwiązać, natomiast pierwszej nie udało się rozwiązać w roku ubiegłym, to znaczy ta koalicja nie potrafiła obniżyć podatków. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-89.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Mieczysława Czerniawskiego z Klubu Parlamentarnego SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#MieczysławCzerniawski">Panie Marszałku! Wiem, że zostało mi niewiele czasu, ale chciałbym wyjątkowo prosić pana o możliwość sprostowania, nawiązując do wypowiedzi pana posła Ikonowicza, a te 32 sekundy to na pewną refleksję, abym nie popadł w konflikt z regulaminem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Krótka to refleksja, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#MieczysławCzerniawski">Panie Marszałku! Wysłuchując demagogicznego wystąpienia pana posła Piotra Ikonowicza przyszła mi na myśl taka refleksja: cieszyłem się, że może moje wystąpienie pobudziło do pewnej refleksji pana ministra Bauca, pana posła Berdychowskiego, ale nie sądziłem, że pan poseł Piotr Ikonowicz raz jeszcze w tej Wysokiej Izbie wzniesie się na tak wysoki szczyt.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#MieczysławCzerniawski">Panie pośle Ikonowicz, panu się coś pomieszało. Nie znam takiego przypadku w żadnym kraju, aby opozycja w czasie debaty budżetowej prezentowała alternatywny projekt budżetu w stosunku do przedłożenia rządowego. Ale ja rozumiem, że pan również jest nadal w opozycji, i jeżeli ma pan tak wspaniałe pomysły, to należało je tutaj przedstawić, a nie tylko wygłaszać komunały i demagogię.</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#MieczysławCzerniawski">Chcę panu odpowiedzieć tak. Sojusz Lewicy Demokratycznej ma program, czy pan wierzy, czy nie, ma również pomysł na gospodarkę, na politykę społeczną, ale chcę również panu z przykrością powiedzieć, że prawdopodobnie nie będzie pan miał szansy, a miał ją pan dwukrotnie, będąc członkiem klubu SLD, realizować jej już w przyszłym parlamencie, bo nie sądzę, żeby po raz trzeci wjechał pan do Sejmu na plecach SLD.</u>
          <u xml:id="u-93.3" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-93.4" who="#MieczysławCzerniawski">Panie pośle, na koniec ostatnie zdanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Panie pośle, ale to nie ma związku z budżetem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#MieczysławCzerniawski">Na koniec ostatnie zdanie. Myślę, panie pośle Ikonowicz, że wszyscy tutaj jesteśmy szczęśliwi, że opatrzność nas ochroniła od realizacji pana haseł i pomysłów, jakie pan głosił w czasie kampanii prezydenckiej. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Kazimierz Milner zabierze głos, poseł niezależny.</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Rośnie nam liczba posłów niezależnych... niezrzeszonych, przepraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#KazimierzMilner">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#KazimierzMilner">Koalicja ma chyba w tym udział...</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#KazimierzMilner">W dniu dzisiejszym rozpatrujemy w drugim czytaniu budżet na rok 2001. Różne są oceny budżetu na rok obecny - od stwierdzeń optymistów, że jedynie na to nas stać po ocenę, nie tylko opozycji, że jest to budżet klęski gospodarczej kraju, wzrostu bezrobocia, znacznego pogorszenia poziomu życia rodzin. Jedynie rząd i jego zaplecze parlamentarne wykazują zadowolenie z przygotowanego budżetu. Już nawet samorządy, będące częściowo zapleczem obecnej ekipy rządowej, kierują sprawy do sądów o należne im środki finansowe z budżetu państwa. Przypuszczam, że nawet ten sygnał nie spowoduje reakcji, ponieważ skutki będzie ponosił przyszły rząd.</u>
          <u xml:id="u-97.3" who="#KazimierzMilner">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przysługujący mi czas w debacie nie pozwala na szerokie merytoryczne uzasadnienie negatywnej oceny budżetu. Skoncentruję się jedynie na jednym elemencie tego budżetu - na bezrobociu. Nie przypuszczałem, że Komisja Europejska przez swojego komisarza do spraw zatrudnienia bardzo skutecznie zachęci rząd do pracy. Podpisany ostatnio dokument oceniający założenia polskiej polityki zatrudnienia jest tego dobitnym przykładem. Czyż alarmem dla sfer rządowych nie jest stan zatrudnienia na poziomie 5 312 tys. osób na koniec 2000 r.?</u>
          <u xml:id="u-97.4" who="#KazimierzMilner">Czy brak zainteresowania tym problemem nie będzie powodował wzrostu tzw. wydatków sztywnych w budżecie i wymuszanych pożyczek oraz kredytów dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Krajowego Urzędu Pracy, samorządów?</u>
          <u xml:id="u-97.5" who="#KazimierzMilner">Czy przewidywany wzrost bezrobocia nie rozszerzy sfery ubóstwa polskich rodzin? Jak długo ten rząd będzie traktował zagadnienie bezrobocia jako fakt drugorzędny?</u>
          <u xml:id="u-97.6" who="#KazimierzMilner">Te pytania w trakcie obecnej kadencji rządu nie znalazły odpowiedzi. Szkoda, że nie sięgnięto po wnioski z niektórych konferencji poświęconych temu problemowi. W jednej z nich, organizowanych przez miesięcznik „Nowy Przemysł” o zasięgu ogólnokrajowym, wydawanym w Katowicach, we wnioskach końcowych określono możliwość rozwiązania tego problemu. W kraju istnieje ponad 2 mln średnich i małych firm. Gdyby wobec nich zastosować odpowiednią ulgę inwestycyjną, która gwarantowałaby zatrudnienie jednego pracownika, firma dawałaby nadzieję obecnym bezrobotnym. Czyż trzeba interwencji komisarza Komisji Europejskiej, aby zwrócić uwagę na ten podstawowy problem?</u>
          <u xml:id="u-97.7" who="#KazimierzMilner">Zaryzykuję wniosek końcowy, że dalszy wzrost bezrobocia będzie powodował zwiększenie wydatków lub trudne do przewidzenia skutki społeczne i ekonomiczne. Jestem także przekonany, że wszyscy posłowie mający bieżący kontakt ze swoim elektoratem i środowiskiem będą głosowali przeciwko temu budżetowi. Nieprzekonanych odsyłam do roty ślubowania, które składaliśmy przed Wysokim Sejmem. Jako poseł niezrzeszony i członek Unii Pracy będę głosował przeciwko temu budżetowi. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Kazimierza Marcinkiewicza z Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nieobecny.)</u>
          <u xml:id="u-98.3" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Wobec tego proszę o zabranie głosu pana posła Kazimierza Kaperę również z Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#KazimierzKapera">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Jak co roku i teraz projekt ustawy budżetowej wzbudza spore emocje. Jest to uzasadnione, bo ustawa budżetowa jest najważniejszą ustawą, która ze względu na swój zasięg dotyka wszystkich dziedzin życia narodu i państwa. Wśród wielu zadań państwa w stosunku do społeczeństwa czołowe miejsce zajmuje ochrona zdrowia. Dziedzina ta jak żadna inna dotyka bezpośrednio każdego z nas, a jej funkcjonowanie jest czułym barometrem nastrojów społecznych. Rok 2001 jest kolejnym rokiem funkcjonowania w Polsce nowego systemu powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego, który zasadniczo zmienił sposób finansowania ochrony zdrowia. W związku z wprowadzeniem reformy służby zdrowia z dniem 1 stycznia 1999 r. doszło m.in. do: przejęcia finansowania ochrony zdrowia przez kasy chorych, przejęcia zakładów opieki zdrowotnej przez samorządy, wprowadzenia systemu kontraktowania usług medycznych jako zasadniczego sposobu finansowania opieki zdrowotnej. Kasy chorych stały się głównymi dysponentami środków na ochronę zdrowia. Planowane przychody kas chorych ze składek na 2001 r. znacznie przekraczają 25 mld zł, a wydatki ogółem na ochronę zdrowia, przeznaczone bezpośrednio z budżetu państwa, zaplanowano na kwotę około 3,9 mld zł. Rozpatrywanie projektu budżetu w oderwaniu od planów finansowych kas chorych oraz planów wydatków samorządów lokalnych utrudnia jego ocenę, stając się powodem wielu nieporozumień.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#KazimierzKapera">Wysoka Izbo! Projekt budżetu na 2001 r. w części 46: Zdrowie, podobnie jak w roku 2000 został skonstruowany w ujęciu zadaniowym w oparciu o analizę wydatków wykonywanych w 2000 r. Projekt w dziale: Zdrowie zawiera wydatki przekraczające 3,9 mld zł, w tym ponad 810 mln środków z rezerwy celowej. Kwota ta w całości stanowi 84,7% wielkości budżetu na ten cel z roku 2000 i jest mniejsza o ponad 707 mln zł. Spadek nakładów budżetowych w omawianym dziale jest związany z przeniesieniem niektórych wydatków do innych działów oraz zmianą zakresu zadań przyjętych do finansowania z budżetu.</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#KazimierzKapera">Należy podkreślić, że przy spadku nakładów na wiele zadań wydatki na staże specjalizacyjne wykazują wyraźny wzrost w stosunku do wydatków z 2000 r. Zwiększenie na ten cel środków prawie o 60% zdecydowanie poprawi finansowanie staży podyplomowych lekarzy, lekarzy stomatologów, pielęgniarek i położnych oraz szkoleń specjalizacyjnych dla lekarzy prowadzonych w trybie rezydenckim w dziedzinie medycyny rodzinnej.</u>
          <u xml:id="u-99.3" who="#KazimierzKapera">Dzięki takiemu zwiększeniu środków uzyskamy dodatkowo ponad 2 tys. etatów na prowadzenie specjalizacji w trybie rezydenckim. Jest to dobry krok zmierzający do usprawnienia procesu kształcenia podyplomowego lekarzy i odrobienia zaniedbań w tym zakresie z lat ubiegłych.</u>
          <u xml:id="u-99.4" who="#KazimierzKapera">Istotny wzrost w rezerwie celowej środków na wydatki w ochronie zdrowia, z kwoty 633 mln w roku 2000 do kwoty 810 mln w 2001, stwarza gwarancję przyspieszenia restrukturyzacji w ochronie zdrowia. Tutaj przewidziano ponad 44 mln na dotacje i subwencje oraz ponad 300 mln na wydatki majątkowe.</u>
          <u xml:id="u-99.5" who="#KazimierzKapera">Zastrzeżenia budzi brak rozwiązań ustawowych dotyczących finansowania rozwoju infrastruktury zakładów opieki zdrowotnej, szczególnie szpitali, określających źródła finansowania i sposób przepływu środków budżetowych.</u>
          <u xml:id="u-99.6" who="#KazimierzKapera">W projekcie omawianego budżetu obserwuje się istotne zmiany w rozdziale 85151: Wysokospecjalistyczne procedury medyczne. Zaplanowana kwota 550 mln stanowi 74% środków przeznaczonych na ten cel w 2000 r. Aktualnie ta kwota wynosi ponad 742 mln zł. Takie ograniczenie środków jest konsekwencją usunięcia części procedur z listy procedur wysokospecjalistycznych i przekazania ich do dofinansowania przez kasy chorych oraz przez ministra zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-99.7" who="#KazimierzKapera">Nasuwa się pytanie, czy kolejna redukcja procedur wysokospecjalistycznych i przekazanie części z nich do finansowania przez kasy chorych nie spowoduje ograniczenia ilości oraz jakości tych usług?</u>
          <u xml:id="u-99.8" who="#KazimierzKapera">Wysoki Sejmie! Ważną rolę w budżecie w części 46: Zdrowie pełnią wydatki w dziale: Szkolnictwo wyższe. Planowane na 2001 r. wydatki ogółem na szkolnictwo wyższe ustalone zostały na kwotę ponad 727 mln zł i kształtują się na poziomie roku 2000. Procent finansowania wydatków płacowych szkolnictwa wyższego akademii medycznych wynosi 96,1. Stwarza to konieczność finansowania pozostałych 3,9% wydatków płacowych przez uczelnie z innych źródeł, m.in. z opłat za zajęcia dydaktyczne na studiach wieczorowych i zaocznych. Powyższe środki nie stwarzają dogodnych warunków poprawy trudnej sytuacji finansowej wyższych uczelni. Problemy płacowe akademii medycznych nie sprzyjają stabilizacji kadr dydaktycznych, co znacząco wpływa na kształcenie przyszłych pielęgniarek, farmaceutów, a także specjalistów różnych dziedzin medycyny.</u>
          <u xml:id="u-99.9" who="#KazimierzKapera">Musimy pamiętać jednak o tym, że nasz kraj stopniowo wychodzi z głębokiej zapaści finansowej i gospodarczej, że wieloletnie zaniedbania we wszystkich dziedzinach życia nie są możliwe do odrobienia w krótkim czasie. Dlatego z całą odpowiedzialnością musimy zważyć nasze oczekiwania w stosunku do proponowanego na rok bieżący budżetu. Jak już powiedziano, taki mamy projekt budżetu, na jaki stać jest nasze będące na dorobku państwo. Za tym budżetem winniśmy głosować. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-99.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Antoniego Macierewicza, też posła niezrzeszonego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#AntoniMacierewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym na wstępie powiedzieć, iż trochę zaskoczyła mnie krytyka, jaką sformułowała SLD wobec tego budżetu. Powiem szczerze, że jest to krytyka skrajnie demagogiczna, nieuczciwa, a merytorycznie nietrafna.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#komentarz">(Protesty)</u>
          <u xml:id="u-101.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Niech pan mówi o sprawach merytorycznych.)</u>
          <u xml:id="u-101.3" who="#AntoniMacierewicz">Panie marszałku, mam bardzo mało czasu. Bardzo proszę, żeby tych ludzi wreszcie uciszyć, gdyż przeszkadzają mi w tej kampanii od samego początku i ani razu jeszcze pan marszałek nie zwrócił im uwagi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi. Może pan na mnie liczyć.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Panowie Posłowie!</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#AntoniMacierewicz">Bardzo jestem wdzięczny.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#AntoniMacierewicz">Istotą bowiem rzeczy w tym budżecie jest to, iż jest on absolutnie podporządkowany polityce...</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#komentarz">(Głos z sali: AWS.)</u>
          <u xml:id="u-103.3" who="#AntoniMacierewicz">... związanej z dostosowywaniem Polski do wstąpienia do Unii Europejskiej. To jest największy błąd i największe obciążenie tego budżetu. Ponieważ SLD jest jeszcze większym zwolennikiem Unii Europejskiej niż AWS, w związku z tym krytyka ta jest absolutnie nietrafna.</u>
          <u xml:id="u-103.4" who="#AntoniMacierewicz">Chcę zwrócić uwagę na dwie tylko kwestie, które wydają mi się być zupełnym nieporozumieniem i do których wnoszę poprawki.</u>
          <u xml:id="u-103.5" who="#AntoniMacierewicz">Pierwsza z nich to sprawa nauki polskiej. Teoretycznie mówi się o wzroście wydatków na naukę, ale faktycznie, jeśli uważniej się przyjrzymy, ten wzrost dotyczy tylko i wyłącznie tzw. grantów, a realne wydatki na działalność statutową i inwestycyjną jednostek naukowych oraz badania własne szkół wyższych są niższe. To jest niedopuszczalne. Wiadomo, jaki charakter mają granty, i wiadomo, że prawdziwa, długoplanowa działalność naukowa jest finansowana właśnie z działalności statutowej. Dlatego też proponuję przesunąć 112 mln, które są rozłożone na projekty badawcze i celowe, na działalność statutową i inwestycyjną.</u>
          <u xml:id="u-103.6" who="#AntoniMacierewicz">Druga kwestia, która wydaje mi się zupełnie skandaliczna: od lat ma miejsce nadfinansowywanie hufców pracy, które są w bardzo szczególny sposób obsadzoną jednostką budżetową. W związku z tym proponuję przenieść 30 mln z gigantycznego, liczącego ponad 90 mln budżetu hufców pracy na inne zadania w dziale: Edukacyjna opieka wychowawcza, których finansowanie bardzo drastycznie ograniczono, a które wyszczególnię w poprawce, jaką złożę.</u>
          <u xml:id="u-103.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Myślałem, że pan uzgodnił to, co mówił.)</u>
          <u xml:id="u-103.8" who="#AntoniMacierewicz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-103.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Gabriela Janowskiego, też posła niezrzeszonego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#GabrielJanowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dla mnie jest oczywiste, że rozpatrywany dzisiaj budżet jest konsekwencją prowadzonej od wielu lat polityki. W tym sensie mają rację ci, którzy mówią, że jest to budżet słaby, byle jaki, trudny, bo rzeczywiście polityka, którą prowadzimy od 10 lat... A powiem, że każde z siedzących tu ugrupowań miało swój znaczący udział w tej polityce i dzisiaj nie może powiedzieć, że to nie my. Nawet Platforma Obywatelska ma w tym swój znaczący udział, bo chcę przypomnieć, że nie kto inny jak pan Andrzej Olechowski, wiceminister ówczesnego Ministerstwa Współpracy Gospodarczej z Zagranicą, był głównym negocjatorem i autorem układu o stowarzyszeniu z EWG, z dzisiejszą Unią Europejską. Właśnie ten układ o stowarzyszeniu położył się i kładzie się wielkim cieniem na współczesności, czego najlepszym przykładem jest po prostu deficyt w obrocie z zagranicą. Oczywiście nie jest to tylko wina układu, ale w dużej części tak, w kwestii zaś obrotu produktami rolnymi ten układ niewątpliwie ma swoje absolutne, powiedziałbym, pierwszeństwo i zasługi. Deficyt w obrocie z zagranicą produktami rolnymi, wynoszący dzisiaj 500 mln zł, blisko pół miliarda zł, jest po prostu dla Polski, w moim przekonaniu, najgorszym świadectwem, jakie mogliśmy wystawić, reformując Polskę.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#GabrielJanowski">Proszę Państwa! Taki stan rzeczy jest nie do utrzymania. Niestety, to niewłaściwe myślenie, jeżeli chodzi o liberalizację wymiany zagranicznej, nadal obowiązuje, bo zawarty we wrześniu ubiegłego roku układ o liberalizacji handlu produktami rolnymi, tzw. dwa zera, jest tego znakomitym przykładem. Do dzisiaj Unia Europejska nie zniosła dopłat, lecz nadal wspiera eksport do Polski, podcinając polskie rolnictwo, polską przedsiębiorczość. Mówiłem o tym, że tzw. Europejczycy unijni mają co najmniej 400 rozmaitych instrumentów wspierania własnej produkcji i eksportu. A co ma Polska? Ma dwa zera. Proszę państwa, nie można tak działać na dłuższą metę, to jest kwestia wymiany.</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#GabrielJanowski">Przejdę teraz do innego przykładu, według mnie drastycznego. Wszyscy zachłystujemy się tym, że kapitał zagraniczny przynosi wielkie dobrodziejstwa, tworzy miejsca pracy itd., itd. Przypatrzmy się liczbom, panie ministrze i panie premierze. Otóż tylko połowa spółek z kapitałem zagranicznym wykazuje zysk netto. Dziwni są kapitaliści, którzy inwestują, by ponosić straty. Faktycznie w 1997 r. spółki kapitału zagranicznego wykazały straty w wysokości 1200 mln dolarów, nie złotych. W roku 1998 ta suma wynosiła już 1700 mln dolarów. Pytam się pana ministra, ile wynoszą straty spółek w roku 2000.</u>
          <u xml:id="u-105.3" who="#GabrielJanowski">Proszę Państwa! Przekaz, transfer tych dochodów spółek wzrasta z roku na rok, a reinwestowanie tych zysków maleje. Co to oznacza, nie muszę państwu tutaj mówić. A przecież powiada się, że te spółki mają lepszą organizację pracy, lepsze dozbrojenie technologiczne itd., itd., krótko mówiąc, mają przewagę w wydajności pracy, a jednak - o dziwo - wykazują straty. Po prostu transferują swoje zyski za granicę, korzystając z rozmaitych narzędzi. Zresztą państwo pewnie to znacie: zawyża się wartości dostaw importowanych z firm macierzystych. Przy okazji chcę powiedzieć, że na przykład prywatyzowane cukrownie były doinwestowywane, że tak powiem, właśnie takimi bublami. To jest po prostu przerażające. Wiadomo też, że wypłaca się pensje zarządom, z tych zagranicznych zarządów, co oczywiście musi być kwalifikowane jako przestępstwo, ponieważ oni, niejako zatrudnieni w Polsce, nie płacą z tego tytułu należnych podatków lokalnych.</u>
          <u xml:id="u-105.4" who="#GabrielJanowski">Proszę państwa, kolejną sprawą są tzw. inwestycje bezpośrednie, o których tutaj mówimy. Bardzo często są to inwestycje w postaci kredytów udzielanych przez firmy macierzyste, co oznacza, że trzeba te kredyty spłacić. Spłaca się je, zawyżając rozmaite świadczenia z tego tytułu i kredyty. Jest to kolejny sposób na transfer za granicę zysków wypracowanych w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-105.5" who="#GabrielJanowski">Szanowni Państwo! Chcę się odnieść jeszcze do jednej sprawy. Dopuszczenie cudzoziemców do rynku papierów skarbowych w moim głębokim przekonaniu przynosi polskiej gospodarce wielkie szkody. Chcę tylko podać informację, że transfer z tzw. portfelowych inwestycji w 1998 r. wyniósł 1 mld dolarów. Jakie to jest zubożenie polskiej gospodarki, nie muszę mówić. Chcę jeszcze dopowiedzieć, że wpuszczenie na polski rynek firm ubezpieczeniowych bez żadnych, nazwijmy to, ograniczeń i restrykcji wielce pogłębi proces drenowania polskiej gospodarki, powiększania bezrobocia. W efekcie i ten budżet, i następne będą coraz gorsze, coraz słabsze, jeżeli radykalnie nie odmieni się ogólna polityka gospodarcza, w tym tzw. dotycząca makrowskaźników.</u>
          <u xml:id="u-105.6" who="#GabrielJanowski">Ostatnia uwaga. Proszę państwa, utrzymywanie reżimu deficytu budżetowego czy generalnie zmniejszanie deficytu jest ze wszech miar słuszne. Podejście doktrynalne natomiast, żeby za wszelką cenę, niezależnie od okoliczności, od czasu i wyzwań, przed jakimi stoimy, ten deficyt redukować, jest po prostu szkodliwe. Chcę zapytać, panie ministrze, czy zwiększenie o 0,1% czy 0,2% deficytu budżetowego i przeznaczenie tych środków na najważniejsze w moim przekonaniu działania, jakie powinny być podjęte, a więc na wsparcie nauki i szeroko rozumianej wiedzy, byłyby to pieniądze słomiane, wydane na próżno, szkodliwe, czy też przyniosłyby w niedługim czasie pożytki dla Polski; w czasie, kiedy musimy wykazać wielką konkurencyjność i sprawność w nowej Europie, w której tak liczne grono chce się znaleźć, ale patrzy na tę drogę bezkrytycznie i wydaje mi się, że w części nawet samobójczo. To Polska tam będzie, ale będzie pacjentem konsumentem trzymanym na kroplówce niby-pomocy, jaką nam się oferuje. To jest najgorsze, co Polskę może spotkać. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-105.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Kulasa z Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Będzie o Kociewiu.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#JanKulas">Panie Marszałku! Szanowni Przedstawiciele Rządu! Wysoki Sejmie! Zabieram głos jako członek Komisji Finansów Publicznych, jako koreferent polityki społecznej. Niewątpliwie mówimy tutaj o budżecie chudym, ale realistycznym, o budżecie szczupłym, ale jednak budżecie wzrostu gospodarczego na poziomie 4,5%...</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Oj, jak dużo.)</u>
          <u xml:id="u-107.2" who="#JanKulas">... PKB. Na tym budżecie ciąży obsługa zadłużenia publicznego na poziomie ponad 22 mld zł, ciąży na nim odrabianie zaległości cywilizacyjnych, wiadomo, po jakiej epoce, po jakich rządach, żeby nie było żadnych wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-107.3" who="#komentarz">(Głos z sali: PRL.)</u>
          <u xml:id="u-107.4" who="#JanKulas">19 stycznia br. Komisja Finansów Publicznych przegłosowała wniosek o przyjęcie całości ustawy budżetowej na 2001 r. wraz z załącznikami i naniesionymi poprawkami. W tym zasadniczym głosowaniu, panie marszałku, wzięło udział zaledwie dwóch posłów z opozycji politycznej.</u>
          <u xml:id="u-107.5" who="#komentarz">(Głos z sali: A kto?)</u>
          <u xml:id="u-107.6" who="#JanKulas">Niestety, stwierdzam to z żalem, prace budżetowe nie cieszyły się w tym roku większym zainteresowaniem opozycji sejmowej. Dziś jest inaczej i domyślamy się, dlaczego tak jest. Szkoda, bo chciałem dyskutować o rynku pracy, o bezrobociu, o rolnictwie, o ubezpieczeniach społecznych, o Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, niestety, prawie nie było z kim.</u>
          <u xml:id="u-107.7" who="#JanKulas">Panie i Panowie! Komisja Finansów Publicznych pracowała ciężko, żmudnie pod znakomitym przewodnictwem przewodniczącego pana Mirosława Sekuły. Dziś wyrządzono krzywdę panu przewodniczącemu, jako świadek tych prac chcę to wyraźnie powiedzieć. Pod znakomitym, sprawnym przewodnictwem posła Mirosława Sekuły...</u>
          <u xml:id="u-107.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo.)</u>
          <u xml:id="u-107.9" who="#JanKulas">... wygospodarowaliśmy kwotę olbrzymią, co nie zdarzyło się w ostatnich latach, ponad 454 mln zł, dofinansowaliśmy szkoły wyższe - 180 mln zł, subwencję oświatową - 100 mln zł, Fundusz Pracy na tak bardzo potrzebne aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu - 50 mln zł, Policję - w kwocie 50 mln zł...</u>
          <u xml:id="u-107.10" who="#komentarz">(Głos z sali: A reszta?)</u>
          <u xml:id="u-107.11" who="#JanKulas">... niektóre ważne sprawy regionalne, jak przemysł lekki, jak melioracja na Żuławach i tym podobne istotne zadania. Komisja Finansów Publicznych dokonała dużych cięć finansowych w wydatkach kancelarii i urzędów centralnych. Zaczęliśmy od siebie, bowiem z Kancelarii Sejmu „zdjęto” ponad 11,5 mln zł, z Kancelarii Senatu - 3,7 mln zł, z Kancelarii Prezydenta - 3,6 mln zł, z administracji publicznej - 3,7 mln zł, podobnie w wypadku jeszcze paru innych urzędów centralnych.</u>
          <u xml:id="u-107.12" who="#JanKulas">Panie i Panowie! Bezrobocie, jak powiedziano, i to potwierdzam, jest największym wyzwaniem i zagrożeniem w najbliższych latach. Ktokolwiek będzie rządził, będzie tu miał rzeczywiście olbrzymie problemy i kłopoty.</u>
          <u xml:id="u-107.13" who="#JanKulas">Fundusz Pracy będzie miał w tym roku po stronie wydatków 8174 mln zł. To się nie zdarzyło od wielu lat. Z tego dotacja z budżetu państwa - 1730 mln zł. To potężne kwoty, a jednocześnie mało, bo na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu - to był jeden z nielicznych rzeczowych głosów po stronie opozycji - jest pieniędzy rzeczywiście mniej. Potwierdzam to jako koreferent tej części: o 60 mln złotych mniej.</u>
          <u xml:id="u-107.14" who="#JanKulas">Bezrobocie może wynieść 170 tys., jak i 200 tys. Apelujemy o współdziałanie, o wielką refleksję, o merytoryczną debatę.</u>
          <u xml:id="u-107.15" who="#JanKulas">Panie i Panowie! Za rok wrócimy do tych problemów. Być może większość obecnych tu parlamentarzystów będzie się zmagała z tymi wielkimi wyzwaniami.</u>
          <u xml:id="u-107.16" who="#JanKulas">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Najskuteczniejszym sposobem przeciwdziałania bezrobociu i racjonalizacji wydatków w obrębie opieki społecznej jest wzrost gospodarczy. To jest pytanie, jak mówi poeta, pisarz. Jak kreować przedsiębiorczość i zdynamizować wzrost gospodarczy? Dotyczy to nie tylko rządu, parlamentu, instytucji finansowych, gospodarczych, samorządów, wielu ważnych partnerów.</u>
          <u xml:id="u-107.17" who="#JanKulas">Wymieńmy pewne sposoby, pewne możliwości. Z moich konsultacji wynika, że powinno to mniej więcej tak wyglądać (to do dyskusji):</u>
          <u xml:id="u-107.18" who="#JanKulas">— Po pierwsze, obniżenie bankowych stóp procentowych, tanie kredyty - większość przedsiębiorców tak uważa.</u>
          <u xml:id="u-107.19" who="#JanKulas">— Po drugie, konsekwentna promocja eksportu.</u>
          <u xml:id="u-107.20" who="#JanKulas">— Po trzecie, bezpośrednie wsparcie małych i średnich przedsiębiorstw.</u>
          <u xml:id="u-107.21" who="#JanKulas">— Po czwarte, mniejsze podatki dla małych i średnich przedsiębiorstw. Dwa lata temu to proponowaliśmy. SLD było przeciw, pan prezydent zawetował i wtedy przestrzegaliśmy, że grozi wzrost bezrobocia. Wtedy nas niestety nie posłuchano.</u>
          <u xml:id="u-107.22" who="#JanKulas">— Po piąte, podtrzymanie korzystnego klimatu inwestycyjnego wokół specjalnych stref ekonomicznych, na przykład: Kraków, Katowice, Gliwice, Tczew.</u>
          <u xml:id="u-107.23" who="#JanKulas">— Po szóste, uruchomienie programu budowy autostrad w szerszej skali, w tym tak potrzebnej autostrady A-1.</u>
          <u xml:id="u-107.24" who="#JanKulas">— Po siódme, wspieranie rozwoju turystyki.</u>
          <u xml:id="u-107.25" who="#JanKulas">— Po ósme, regionalne fundusze inwestycyjne.</u>
          <u xml:id="u-107.26" who="#JanKulas">— Po dziewiąte, regionalne fundusze poręczeń kredytowych.</u>
          <u xml:id="u-107.27" who="#JanKulas">Te ostatnie dwa zadania znalazły się dla przykładu w programie rozwoju woj. pomorskiego. Na Pomorzu Gdańskim ludzie te sprawy doskonale rozumieją.</u>
          <u xml:id="u-107.28" who="#JanKulas">To pewnie jeszcze nie wystarczy. Za bardzo potrzebne i skuteczne uważam powiązanie badań naukowych z przemysłem i gospodarką. Właśnie jak to zrobić, jak sprawić, aby dokonania nauki, transfer technologii i innowacji wspierały szybszy wzrost gospodarczy?</u>
          <u xml:id="u-107.29" who="#JanKulas">To też być może nie wystarczy, ktoś powie, i trzeba będzie się po części może zgodzić. Trzeba będzie się dalej zastanawiać. Wydaje mi się, że w tym Sejmie będzie to trudne, w przyszłym Sejmie będzie konieczne i może oczywiste. Docelowo będzie potrzebna ponadpartyjna, ponad polityczna umowa społeczna w sprawie skuteczniejszego przeciwdziałania bezrobociu.</u>
          <u xml:id="u-107.30" who="#JanKulas">Panie i Panowie! Ponieważ czas mija, chciałbym jeszcze jedynie dodać, że bardzo cieszą założenia dotyczące wydatków oświatowych, gdyż edukacja, szkolnictwo wyższe, to jest to, co też przygotowuje dobrze społeczeństwo do rynku pracy.</u>
          <u xml:id="u-107.31" who="#JanKulas">Udało się utrzymać fundusz pożyczek i kredytów studenckich w wymiarze 188 mln zł. To prawie o 1/4 więcej niż w roku ubiegłym. Utrzymaliśmy stypendia prezesa Rady Ministrów dla uczniów szczególnie zdolnych. Dorzuciliśmy kilka milionów, a jeszcze dorzucimy, jak sądzę, na dożywianie dzieci, bo o pomocy społecznej nie wolno tutaj zapominać.</u>
          <u xml:id="u-107.32" who="#JanKulas">Znaleźliśmy dodatkowe 5 mln zł na tworzenie i funkcjonowanie wyższych szkół zawodowych. 110 mln zł nadal przeznaczamy na wspieranie edukacji na wsi, w tym na tak potrzebne stypendia wiejskie. Zwiększyliśmy środki na kontrakty wojewódzkie do 1183 mln zł. Zwiększono środki na wdrażanie reformy oświaty o 200 mln zł, aczkolwiek tu pieniędzy za wiele nie będzie. Myślę, że będzie ich niestety jeszcze za mało. Tu należałoby podjąć dalsze działania. Utrzymujemy 100 mln zł na rozwój pracowni internetowych.</u>
          <u xml:id="u-107.33" who="#JanKulas">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Czas mi na więcej nie pozwala, dlatego ostatnia konkluzja. Wydaje mi się, że wspólnie powinniśmy pomóc jeszcze polskiej wsi, rolnictwu. Uważam, że na pierwszym miejscu powinniśmy być może postawić gospodarza, samorząd rolniczy - te zadania, które bezpośrednio dotyczą rolników.</u>
          <u xml:id="u-107.34" who="#JanKulas">Te i inne poprawki składam na piśmie również na ręce pana marszałka. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję właśnie za tę ostatnią konkluzję. Przy głosowaniach przypomnimy to panu.</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Matusiak.</u>
          <u xml:id="u-108.3" who="#komentarz">(Głos z sali: A poseł Olewiński?)</u>
          <u xml:id="u-108.4" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Ryszard Matusiak, niezrzeszony.</u>
          <u xml:id="u-108.5" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Panowie posłowie, jestem zobligowany do zarządzenia przerwy o godz. 16.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#RyszardMatusiak">Panie Marszałku! Sądzę, że zmieszczę się w czasie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#RyszardMatusiak">Postaram się skrócić wypowiedź.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#RyszardMatusiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Nie chciałbym się odnosić do budżetu w formie tylko krytycznej, ale odniosę się też do struktury tego budżetu. Chciałbym przypomnieć pańskie słowa, które pan wypowiedział na początku, w czasie wystąpienia, do którego miał pan prawo. Wzrost wydajności w Polsce wynosi 14%. Chciałbym, panie ministrze, usłyszeć odpowiedź, za pomocą jakich wskaźników pan to liczył, jak to się ma do wzrostu bezrobocia i czy uwzględnia się tu wzrost dochodów obywatela polskiego? Jak to przekłada się bezpośrednio? Bo to jest dość ważne w odniesieniu do pańskiego stwierdzenia.</u>
          <u xml:id="u-111.2" who="#RyszardMatusiak">Chciałbym, żeby pan odniósł się, panie ministrze, do bardzo ważnej rzeczy: trzydziestokrotny wzrost wyników finansowych w Polsce. Do czego to jest odnoszone, do jakiej skali i do czego to jest porównane? Bo to są bardzo ciekawe dane.</u>
          <u xml:id="u-111.3" who="#RyszardMatusiak">Ale do rzeczy, żeby zmieścić się w czasie, bo pan marszałek obliguje co do tego.</u>
          <u xml:id="u-111.4" who="#RyszardMatusiak">Jestem posłem nie tylko tej kadencji, mogę odnosić się do czwartego już budżetu. Pan poseł Wielowieyski powiedział, że jest to jeden z najtrudniejszych budżetów od 7 lat. Ja się zgadzam. Tylko musimy zapytać, dlaczego jest to taki trudny budżet, dlaczego tak się stało? Czy chodzi tylko o koszty reform, koszty zmian, które w Polsce zachodzą? Sądzę, że przyczyna jest też taka, że w tym parlamencie nigdy nie mówiliśmy o gospodarce we właściwy sposób. Nie znaczy to, że nie mówiliśmy, ale nie analizowaliśmy, jak to jest z tą prywatyzacją, reprywatyzacją, ze skutkami, które one przynoszą. Parlament i wszystkie rządy, niezależnie od której strony zaczęlibyśmy, od 1990 r. w tej materii nie wypowiadały się, nie mówiły o kosztach. Chyba ciąży duch pana ministra Syryjczyka, który powiedział, że brak polityki gospodarczej jest właściwą polityką. Tutaj ten duch ciąży chyba cały czas. Wywołano to bardzo dawno temu, ale chyba skutecznie jest to realizowane.</u>
          <u xml:id="u-111.5" who="#RyszardMatusiak">Chcę się odnieść do sprawy bardzo ważnej - do bezrobocia. Został podpisany pewien dokument rządu i Unii Europejskiej: Wspólna ocena założeń polityki zatrudnienia w Polsce. Bardzo interesujący skądinąd dokument - strona polska ma wykonać pewne założenia, a zarazem jakby dostosować się. Chcę zaznaczyć, że w Unii Europejskiej bezrobocie jest też olbrzymie, bo sięga około 11% średnio. To jest problem szerszy. Bardzo łatwo jest nas pouczać, pokazywać nam kierunki, ale też trzeba znaleźć mechanizmy i środki finansowe na to. I to jest pierwszy problem.</u>
          <u xml:id="u-111.6" who="#RyszardMatusiak">Problem drugi. Bardzo łatwo jest mówić o bezrobociu, ale instrumentaria są bardzo mizerne, bo nie proponuje się naszym przedsiębiorcom jakichkolwiek ulg z tym związanych - a zarazem i pracownikom. Proponuje się w tej chwili zmieniony, w paru częściach, Kodeks pracy, co ma spowodować, że bezrobocie będzie spadało: będą elastyczne okresy zatrudnienia i jeszcze parę innych rzeczy. Muszę powiedzieć, że to jest bardzo groźne i niebezpieczne też dla pracodawców, nie tylko dla pracowników, bo na chwilę tylko załatwimy ten problem.</u>
          <u xml:id="u-111.7" who="#RyszardMatusiak">Ale chciałbym się odnieść do innej rzeczy bardzo istotnej, dotyczącej wsi i rolnictwa. W tym budżecie nie ma nic o rolnictwie, o tym, co w tej chwili się dzieje - krąży nad Europą duch BSE i podobnych zjawisk. W budżecie powinny być zawarte środki, bo trzeba będzie zrobić badania i zabezpieczenia niezbędne dla ochrony złotego interesu obywateli. Musi być zabezpieczenie i trzeba to zrobić. W tym budżecie tego nie ma. Mam nadzieję, że po dyskusji pan minister odpowie, czy będzie możliwość realizowania tego, jeżeli będą takie nakazy, takie dyrektywy z Unii Europejskiej, żeby to zrobić i co się dzieje w tej chwili w Unii. To jedna rzecz.</u>
          <u xml:id="u-111.8" who="#RyszardMatusiak">Druga sprawa, dotycząca oświaty na wsi. Pan poseł Kulas wyjaśnił tu, że są dane pewne środki, ale jeszcze ich brakuje. Ja do tego już się nie będę odnosił. Odniosę się natomiast do rolnictwa, do tej sfery, gdzie mają być pieniądze z SAPARD-u i gdzie mają być też nasze środki. Tych środków jest jednak za mało, nie są one jednoznacznie określone i tu tego brakuje.</u>
          <u xml:id="u-111.9" who="#RyszardMatusiak">Można by o tym budżecie powiedzieć jeszcze parę innych rzeczy, odnośnie do całości budżetu, ale ja odniosłem się tylko do tych spraw, które mnie interesują, a zarazem do takich kwestii jak bezrobocie, jak rolnictwo.</u>
          <u xml:id="u-111.10" who="#RyszardMatusiak">Chciałem na tym zakończyć swoje wystąpienie, bo czas już minął, i pan marszałek chce ogłosić przerwę. Sądzę, że będzie można jeszcze w tej materii się wypowiadać przy okazji prac nad innymi ustawami, innymi rozporządzeniami. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Został jeden dyskutant. Żeby nie było sieroctwa w temacie, proszę, pan poseł Henryk Goryszewski, niezrzeszony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#HenrykGoryszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rzeczywiście jestem posłem niezrzeszonym. Słuchając części tej debaty, zostałem sprowokowany do wystąpienia, ponieważ uważam, że pewne informacje, jakie tu padały, i pewne poglądy po prostu nie wytrzymują racjonalnej analizy. Słyszałem, że budżet jest trudny, chudy, ale realny. No mój Boże, gdyby pan minister zrobił budżet nierealny, to by przyniósł wstyd profesorom, którzy kiedyś go wypromowali na magistra, doktora lub docenta. Jest natomiast pytanie, dlaczego ten budżet musi być budżetem trudnym i musi być budżetem chudym. Dzisiaj już nikt nie neguje spadku tempa wzrostu gospodarczego i wysokiego deficytu. Mogę tu tylko przypomnieć, że z tego miejsca padały informacje, że musimy, jak to się mówi, wychłodzić gospodarkę na jeden rok czy na dwa lata i że później będzie już bardzo dobrze w Polsce, będziemy się szybko rozwijać, znowu 7% rocznie. Ja sobie przypominam, jak ten sam człowiek kiedyś obiecywał, że przez pół roku będzie w Polsce inflacja i później już jej nie będzie. To był 1990 r., a właściwie rok 1989, kiedy to obiecywał.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#HenrykGoryszewski">Nie mogę się zgodzić z tym, że podawane są błędne diagnozy jako przyczyny wysokiego bezrobocia, które, biorąc pod uwagę poziom bezrobocia z 1997 r., jest o 40% wyższe, bo tak to się przekłada, licząc za podstawę 1997 r. 4 punkty procentowe wzrostu, z 10,7 na 15 z górą procent bezrobocia, jakie jest w tej chwili notowane. Mówi się, że prawo pracy cokolwiek pomoże. Jak się czyta projekty prawa pracy, to widać, że jest to kpina ze zdrowego rozsądku. Jeżeli się zamieni umowę o pracę na umowę zlecenia, to nikt z tego powodu nie będzie więcej zatrudniał, tylko będzie inaczej zatrudniał. Mówi się, że są wysokie podatki. Przypominałem z tego miejsca, że w 1994 r. rząd SLD podniósł podatki, a mimo to weszliśmy w okres 5 lat wysokiego wzrostu gospodarczego. Teraz są podatki niższe, a wzrost gospodarczy jest niższy. Nie ma więc równoległej krzywej wysokości podatków i wysokości wzrostu gospodarczego. Skąd się bierze w takim razie ten zaniżony w stosunku do potrzeb wzrost gospodarczy? Przede wszystkim to jest błędna polityka kursowa. Proszę wziąć pod uwagę, jeśli się ze mną nie zgadzacie, że miesiące letnie ubiegłego roku były miesiącami wyraźnego spadku wartości złotówki do walut wymienialnych i był to jednocześnie okres, w którym się zaczęło ożywienie gospodarcze. W sytuacji kiedy mamy 15-procentowe bezrobocie i w związku z tym niedostateczny - co przyznaje nawet minister finansów - popyt krajowy i nie możemy go zrównoważyć opłacalnym eksportem na skutek ponownej aprecjacji złotówki, gdzie jest ten motor postępu gospodarczego, rozwoju gospodarczego.</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#HenrykGoryszewski">Następna sprawa - ochrona rynku krajowego. I to nie jest prawdą, że wystarczy tylko odwołać się, że jest traktat brukselski, bo o traktacie brukselskim i jego konsekwencjach wiedzieliśmy od 1992 r. Dlaczego rząd nie wspiera krajowych inwestorów? Dlaczego, panie ministrze, dopuszczono do tego - i pan jest również za to odpowiedzialny - że w zeszłym roku zaimportowano do Polski 200 tys. używanych samochodów, w których jest zero pracy krajowej, natomiast spadła sprzedaż samochodów budowanych w Polsce, w których być może w skrajnym wypadku jest tylko 40% pracy krajowej. Ponieważ pan nie jest prawnikiem tylko ekonomistą, to pan wie o tym dobrze, że 40% to jest więcej niż 0% procent.</u>
          <u xml:id="u-113.3" who="#HenrykGoryszewski">Dalej, generalna niesprawność zarządzania gospodarką. Były lata, kiedy toczyliśmy zaciętą wojnę z Unią, do niedawna jeszcze, żeby uzyskać limit produkcji surówki na poziomie 11,5 mln ton rocznie. Dzisiaj słyszę, że jedynym podobno rozwiązaniem dla uratowania Huty Katowice jest zamknięcie jednego z dwóch wielkich pieców. To po co były te wojny z Unią, jeżeli będziemy produkować 6 lub 7 mln ton surówki? To po co było to wszystko? I to opowiadanie? Dlaczego zmarnowano cztery lata, kolejne cztery lata, tak jak poprzednie rządy, żeby uporządkować akurat ten segment gospodarki?</u>
          <u xml:id="u-113.4" who="#HenrykGoryszewski">Przypominam, panie marszałku, w pańskiej obecności pan premier tu przyrzekł, że będą pieniądze w tym budżecie na tzw. paliwo rolnicze. Chciałbym, żeby do jutra pan premier o tym sobie przypomniał i żeby dotrzymał tego słowa.</u>
          <u xml:id="u-113.5" who="#HenrykGoryszewski">I wreszcie ostatnia informacja.</u>
          <u xml:id="u-113.6" who="#HenrykGoryszewski">Panowie Posłowie!</u>
          <u xml:id="u-113.7" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Stec: Wierzy pan w to?)</u>
          <u xml:id="u-113.8" who="#HenrykGoryszewski">Ja jestem człowiekiem wierzącym, ale nie w premiera.</u>
          <u xml:id="u-113.9" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Ale coraz cieplej koło rolnictwa się robi.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Niech pan kontynuuje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#HenrykGoryszewski">Panie marszałku, ostatnie zdanie.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#HenrykGoryszewski">Jeżeli się mówi na tematy gospodarcze, na tematy finansowe, to dobrze jest cokolwiek na ten temat wiedzieć. Otóż, panowie, inwestycje w finansach publicznych to jest co innego niż inwestycje w potocznym znaczeniu tego słowa. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-116.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Zarządzam przerwę do godz. 17.</u>
          <u xml:id="u-116.3" who="#komentarz">(Przerwa od godz. 16 min 07 do godz. 17 min 06)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#MarekBorowski">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#MarekBorowski">Kontynuujemy rozpatrywanie punktów 3. i 4. porządku dziennego:</u>
          <u xml:id="u-117.2" who="#MarekBorowski">3. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy budżetowej na rok 2001.</u>
          <u xml:id="u-117.3" who="#MarekBorowski">4. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o wykonywaniu budżetu państwa w roku 2001.</u>
          <u xml:id="u-117.4" who="#MarekBorowski">Przed przerwą Sejm wysłuchał sprawozdawcy komisji pana posła Mirosława Sekuły oraz rozpoczął dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-117.5" who="#MarekBorowski">Czas przeznaczony na dyskusję został wyczerpany.</u>
          <u xml:id="u-117.6" who="#MarekBorowski">Przechodzimy do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-117.7" who="#MarekBorowski">Odczytam listę posłów, którzy zapisali się do zadania pytań. Sprawdzimy, czy to wszyscy chętni i zamkniemy listę. Zgłosili się posłowie: Bogumił Andrzej Borowski, Tomaszewski, Jedoń, Filek, Gruszka, Krutul, Zaborowski, Nowaczyk, Cencek, Herman, Pogoda, Skrzypek, Kulas, Stępień, Szelwicki, Ajchler, Woźny, Stec, Chojnacki, Tomaszewska, Otręba, Stryjak, Lewandowski, Osik, Pietrewicz, Macner, Nowicki, Chmielewski, Grzebisz-Nowicka, Sas, Fiedorowicz, Skorulski, Kaniewski, Sikorska-Trela, Olewiński, Wawryniewicz, Gruszka i Hayn. Pan poseł Baszczyński jeszcze się wpisuje na listę.</u>
          <u xml:id="u-117.8" who="#MarekBorowski">A pan poseł Koralewski?</u>
          <u xml:id="u-117.9" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Koralewski: Chcę złożyć poprawkę, nie zabierając głosu, jeśli można.)</u>
          <u xml:id="u-117.10" who="#MarekBorowski">Proszę złożyć.</u>
          <u xml:id="u-117.11" who="#komentarz">(Poseł Franciszek Szelwicki: Czy jestem na liście?)</u>
          <u xml:id="u-117.12" who="#MarekBorowski">Pan poseł Szelwicki jest chyba na tej liście, o ile mnie pamięć nie myli. Zaraz zobaczę. Wydaje mi się, że czytałem pańskie nazwisko. Jest pan poseł.</u>
          <u xml:id="u-117.13" who="#komentarz">(Poseł Jan Chojnacki: Ja też, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-117.14" who="#MarekBorowski">Słucham, panie pośle Chojnacki? Pan poseł jest na liście.</u>
          <u xml:id="u-117.15" who="#komentarz">(Poseł Zofia Grzebisz-Nowicka: Czy jestem na liście, bo dawno się zapisałam?)</u>
          <u xml:id="u-117.16" who="#MarekBorowski">Tu jest porządek, jest pani poseł na liście.</u>
          <u xml:id="u-117.17" who="#MarekBorowski">To wszyscy.</u>
          <u xml:id="u-117.18" who="#MarekBorowski">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-117.19" who="#MarekBorowski">Proszę o zadawanie pytań. Uprzejmie proszę, żeby to były pytania.</u>
          <u xml:id="u-117.20" who="#MarekBorowski">Pan poseł Bogumił Andrzej Borowski, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#BogumiłAndrzejBorowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Do zadania dwóch pytań panu posłowi Mirosławowi Sekule, sprawozdawcy rządowego projektu ustawy budżetowej na 2001 r. (druk nr 2371), skłonił mnie fakt, iż udzielam poparcia wnioskowi mniejszości zgłoszonemu przez pana posła Stanisława Steca co do skreślenia art. 39 - wniosek 1.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#BogumiłAndrzejBorowski">Pytanie pierwsze. Panie pośle, jeżeli wnoszący projekt budżetu postrzegają możliwość, że środki finansowe z Unii Europejskiej na realizację programu SAPARD mogą wpłynąć w kwocie niższej od planowanej, co wywołuje konieczność w związku z art. 39 podjęcia decyzji co do zagospodarowania odpowiadającej im części środków planowanych na współfinansowanie programu SAPARD, to dlaczego nie zastanowiono się nad sytuacją, w której środki finansowe ze strony Unii Europejskiej na realizację programu ISPA mogą wpłynąć również w kwocie niższej od planowanej, co wywoła również konieczność podjęcia analogicznej decyzji co do zagospodarowania odpowiadającej im części środków planowanych na współfinansowanie programu ISPA? Kwotowo jest on zbliżony do programu SAPARD.</u>
          <u xml:id="u-118.2" who="#BogumiłAndrzejBorowski">Pytanie drugie. Czy znikome w stosunku do planu na 2000 r. wykonanie wydatków, to jest zaledwie 1,3 mln euro na planowane 57,7 mln euro, na inwestycje w zakresie ochrony środowiska nie jest sygnałem ostrzegawczym w tym zakresie, a tym samym zaprzepaszczeniem szansy na realizację w 2000 r. zgłoszonej w grudniu 1999 r. przez ministra ochrony środowiska listy 11 projektów gotowych do realizacji i 13 projektów będących w trakcie realizacji. Czy nie logiczne staje się albo skreślenie art. 39 w całości, albo zawarcie w tym artykule analogicznych skutków jak w odniesieniu do funduszu SAPARD, ale w odniesieniu do całości środków określonych w załączniku nr 3 do projektu ustawy budżetowej, czyli zaprojektowanie decyzji o wszystkich ewentualnie niewykorzystanych środkach planowanych na współfinansowanie programów pomocowych? - co kieruję pod rozwagę pana posła. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-118.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski. Czy jest pan poseł? Jest.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#TadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałbym zadać kilka pytań panu ministrowi finansów oraz posłowi sprawozdawcy. Jeśli chodzi o posła sprawozdawcę, to pytanie następujące. Rząd w autopoprawce do projektu budżetu państwa wniósł o zwiększenie nakładów na dział 40: Turystyka o kwotę 12 mln zł; z przeznaczeniem 10 mln zł na promocję poprzez Polską Organizację Turystyki i 2 mln zł na upowszechnianie turystyki. W trakcie prac nad projektem posłowie AWS zgłosili wniosek o zmniejszenie tej kwoty o 2 mln zł z przeznaczeniem na inne cele. Prosiłbym o uzasadnienie tego, co zadecydowało o podjęciu takiej decyzji. Kolejne pytanie zasadnicze chciałbym skierować do ministra finansów. Rząd w autopoprawce wprowadził rozwiązanie, które zobowiązuje dysponentów środków specjalnych do jednorazowego przeznaczenia do budżetu państwa kwoty w wysokości 15% zbieranych środków specjalnych. W uzasadnieniu do ustawy napisał, iż te środki są w większości przeznaczane na wynagrodzenia dla pracowników administracji rządowej. Natomiast wśród środków, które zostały opodatkowane wpłatą do budżetu, znalazł się również środek specjalny, który pojawił się w wyniku ustawy o grach losowych, zakładach wzajemnych i grach na automatach, kiedy to grający przeznaczają 20%, a ustawodawca zapisał, że wpłaty z tych dopłat przeznacza się wyłącznie na modernizację, remonty i dofinansowanie inwestycji obiektów sportowych oraz rozwijanie sportu wśród dzieci, młodzieży i niepełnosprawnych. Czy pan minister orientuje się w funkcjonowaniu tego środka specjalnego i czy może potwierdzić, że choć złotówka przeznaczana jest na wynagrodzenia dla administracji rządowej? Kolejne pytanie z tym związane. Czy znane są panu ministrowi skutki tej decyzji, która pociąga za sobą wpłatę kwoty w wysokości 66 mln zł pochodzącej z inwestycji sportowych? Oznacza to tylko tyle, że zdaniem Urzędu Kultury Fizycznej i Sportu w roku 2001 samorządy nie będą mogły rozpocząć wcześniej zaplanowanych 158 inwestycji sportowych w 90% służących oświacie. Z danych Ministerstwa Edukacji Narodowej wynika, że ponad połowa polskich gimnazjów nie posiada sal gimnastycznych. W związku z tym był ten program, który miał to wspierać. Kolejne pytanie dotyczy rezerw celowych. Jedna z rezerw przewiduje wprowadzenie systemu czeków na paliwo rolnicze; w pozycji 65. zapisana jest kwota 30 mln zł. Chciałbym prosić o wyjaśnienie tego, co za te 30 mln zł polscy rolnicy i producenci rolni w roku 2001... Jaką kwotę, jeżeli chodzi o zwrot, otrzymają oni za paliwo rolnicze? Kolejne pytanie do pana ministra: Czy część zaprojektowana z subwencji ogólnej w części oświatowej dla samorządów to ta część, która zrekompensuje wyłożone środki finansowe na wprowadzenie Karty nauczyciela w 2000 r. i umożliwi realizację zadań oświatowych w roku 2001?</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#TadeuszTomaszewski">Kolejne pytanie dotyczy ilości środków finansowych w budżecie na tworzenie wyższych szkół zawodowych. Jaka kwota przewidziana jest w roku 2001 na tworzenie nowych wyższych szkół zawodowych?</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#TadeuszTomaszewski">Następne pytanie. W rezerwach celowych zapisana jest w pozycji 13 kwota 11560 tys. zł na dotacje do samorządu wojewódzkiego na realizację zadań z zakresu pomocy społecznej, wspieranie regionalnych, lokalnych programów służących realizacji zadań pomocy społecznej. W jaki sposób ta kwota będzie dzielona i, gdyby można było powiedzieć, jakie priorytety z tych zadań będą uwzględniane?</u>
          <u xml:id="u-120.3" who="#TadeuszTomaszewski">Ostatnie pytanie dotyczy środków przeznaczonych dla komendanta głównego Państwowej Straży Pożarnej. Otóż w roku 2000 poprzez komendanta głównego Państwowej Straży Pożarnej jednostki Ochotniczej Straży Pożarnej wchodzące w skład krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego otrzymały, średnio rzecz biorąc, kwotę 5 tys. zł na jedną jednostkę. Ile na ten właśnie cel przewiduje się w projekcie budżetu państwa na rok 2001? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Mieczysław Jedoń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#MieczysławJedoń">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Jedno pytanie do pana ministra finansów; prosiłbym bardzo o konkretną odpowiedź. Rząd przyjął do realizacji na 2001 r. dwie ustawy: o narodowym spisie powszechnym ludności i mieszkań oraz ustawę o powszechnym spisie rolnym. W projekcie budżetu państwa rząd zapisał kwotę 110 tys. zł. Obecnie jest wniosek o zmniejszenie tej kwoty o ponad 20 tys. zł. Czy rząd widzi możliwość przeznaczenia brakującej kwoty z rezerwy ogólnej w celu zapewnienia realizacji tych dwóch ustaw? Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#MarekBorowski">Pani poseł Anna Filek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#AnnaFilek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Jest rzeczą znaną, że sytuacja materialna emerytów i rencistów jest bardzo zła. Zapytuję: dlaczego kolejny już rok zaniża się wskaźnik inflacji po to tylko, aby zmniejszać tym ludziom waloryzację? Chcę zwrócić uwagę, że 45% emerytów i rencistów, to jest prawie 3 miliony 800 osób, pobiera świadczenia w wysokości poniżej 600 zł netto.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#AnnaFilek">Druga sprawa: dlaczego nie przestrzegają państwo w budżecie zasady przejrzystości? Dlaczego jest tak, że 2 mld zł wpisali państwo do załącznika nr 6 jako sprzedaż należności ZUS? Czy to nie jest tak, panie ministrze, że faktycznie państwo w ogóle nie mają zamiaru tego sprzedawać? Państwo mają zamiar zmusić ZUS do wyemitowania papierów dłużnych pod zastaw należności w wysokości 8 miliardów 580 zł tych 418 tysięcy. Czy to nie jest tak, że żadnych długów ZUS się nie sprzeda, tylko że trzeba je będzie wykupić z procentem? Czy zatem nie byłoby prościej, gdyby wpisało się to do budżetu państwa i gdyby to państwo emitowało te papiery dłużne? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Grzegorz Gruszka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#GrzegorzGruszka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem zadać kilka pytań przedstawicielom rządu. Przecież ten budżet, mimo że jeszcze nie jest uchwalony, jest już w jakiś sposób dzielony. Rozporządzeniem Rady Ministrów z 28 grudnia ubiegłego roku w sprawie przyjęcia programu wsparcia na lata 2001–2002 środki zostały podzielone. Myślę, że Wysoka Izba pamięta, w ostatnich latach zawsze były spory o to. Kiedyś to były inwestycje centralne, dzisiaj są to inwestycje wieloletnie jednostek samorządu terytorialnego; czyli inwestycje, które kiedyś były budowane i prowadzone przez wojewodów, obecnie zostały przejęte przez samorządy. Pieniądze na te inwestycje zostały już podzielone 28 grudnia rozporządzeniem Rady Ministrów. Chciałbym zapytać przedstawiciela rządu, jak to jest, że w ustawie budżetowej na 2000 r. zapisano, jakie będą środki na te inwestycje w latach 2001 i 2002, a w stosunku do tego, co już uchwalono, dokonano poważnych korekt. Jakie przyjęto kryteria - zwracam się tu do przedstawicieli rządu - że np. woj. kujawsko-pomorskie otrzymało niecałe 38% planowanych kwot, woj. podkarpackie - prawie 94%, czyli blisko 100% tych kwot, bardzo dużo, bo prawie 70%, woj. małopolskie, a wiele innych województw również otrzymało dużo więcej? Chodzi o to, co kiedyś było bardzo ważne w ustawie budżetowej, a dzisiaj zostało podzielone w zaciszach gabinetów, jeszcze przed uchwaleniem ustawy budżetowej, w sposób bardzo niesprawiedliwy i dyskryminujący. Chciałbym usłyszeć od przedstawicieli rządu odpowiedź na to pytanie.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#GrzegorzGruszka">Druga sprawa, wskaźniki. Autopoprawka rządu wprowadza pewną korektę dotyczącą niektórych założeń makroekonomicznych. Projekt ustawy budżetowej w pierwszej wersji prognozował, że stopa bezrobocia wyniesie ok. 15%, teraz jest poprawka, że prawie 15,5. A prezes Krajowego Urzędu Pracy pani Grażyna Zielińska, myślę, że specjalistka od tych spraw, która ma najlepsze rozeznanie, w ostatniej „Polityce” prognozuje, że bezrobocie w 2001 r. może nawet wzrosnąć do 18%. Chciałbym w związku z tym zapytać, jak to właściwie jest, że w tym samym rządzie tak różnie prognozuje się pewne sprawy. Pani prezes Zielińska zwraca się z takim zapytaniem - posłowie, pracując nad tym budżetem, mogą jeszcze mieć sporo do powiedzenia. Nie wiem, czy przewodniczący komisji pan poseł Sekuła, jeśli chodzi o ten adres, bierze to do siebie i odczytuje, że sytuacja jest na tyle dramatyczna, iż nie obejdzie się bez nadzwyczajnych działań. Chciałbym zapytać przedstawicieli rządu, jakie to nadzwyczajne działania pani prezes Zielińska prognozuje i co posłowie jeszcze mogą tu zrobić; bo myślę, że ten adres jest kierowany głównie do posłów AWS. A przecież jeśli chodzi o tę pomyłkę, to może być więcej o prawie 400 tys. bezrobotnych w stosunku do tego, co prognozuje rząd we wskaźnikach zawartych w ustawie budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-126.2" who="#GrzegorzGruszka">Następna sprawa. Myślę, panie ministrze finansów, panie ministrze Bauc, że pan dawno nie był na polskiej wsi, na terenach, gdzie ludziom żyje się bardzo ciężko. Bo jeżeli słucha się pana dzisiaj, szczególnie podczas dyskusji politycznej, przywołującej czasy PRL, Gierka, to wydaje się, że pan nie ma pojęcia o tym, jak w Polsce żyją ludzie. Jeżeli to prognozowane bezrobocie według projektu budżetu jest takie, a szefowa Krajowego Urzędu Pracy mówi, że może być dużo większe, to jak to wszystko pogodzić z tak drastycznym zmniejszeniem środków na pomoc społeczną, na zasiłki obligatoryjne i fakultatywne? Na przykład w Bydgoszczy tych środków będzie mniej o 40% niż w roku ubiegłym. Panie ministrze, myślę, że to cały komentarz do tych pana politycznych wywodów i tego samozadowolenia. 40% mniej - nie wiem, czy to starczy do sierpnia, jako że będzie przybywać bezrobotnych, czyli tych, którzy z tej pomocy społecznej powinni skorzystać, bo przecież nie zaczną umierać z głodu; rozumiem, że podczas mrozów ludzie umierają z głodu, ale za waszych rządów to się może zdarzyć w normalnym trybie.</u>
          <u xml:id="u-126.3" who="#GrzegorzGruszka">Jeszcze jedno pytanie, jeśli można, do pana posła Sekuły, sprawozdawcy. Sejm podjął uchwałę, w której postulowano podjęcie pilnej inwestycji - chodzi nie tylko o sprawy ekologii, ale również o tragiczną sytuację związaną z zaporą we Włocławku, o kwestię budowy stopnia wodnego Nieszawa-Ciechocinek. Musi być poprawka, wniosek mniejszości w sprawozdaniu; a dlaczego projekt ustawy nie zawiera chociażby tych 500 tys. na rozpoczęcie tej inwestycji? Mam pytanie do pana posła Sekuły: Dlaczego nie zapisano tych kwot, mimo że niedawno została podjęta uchwała Sejmu w tej sprawie? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Piotr Krutul.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#PiotrKrutul">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#PiotrKrutul">Mam trzy pytania związane z projektem budżetu i dotyczące rolnictwa. Pierwsze pytanie kieruję do pana ministra finansów i pana posła sprawozdawcy. Chodzi o autopoprawkę rządu do projektu ustawy budżetowej, o art. 39, który mówi o programie SAPARD. Czy panu ministrowi znane jest porozumienie związków zawodowych z rządem z 8 lutego, gdzie związki zawodowe ustaliły, że minimum 3% PKB będzie przeznaczone na rolnictwo? W roku 2000 nie było tej kwoty, mimo że była wpisana kwota, jeśli chodzi o SAPARD. Również w roku 2001 zapowiadano z tej trybuny, że o 15–16% będą zwiększone środki na rolnictwo, tych 3% PKB nie ma. Czym się rząd kierował, wprowadzając jako autopoprawkę art. 39? Czy znane są już doniesienia, że funduszu SAPARD może i w 2001 r. nie będzie? To jest moje pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#PiotrKrutul">Pytanie do posła sprawozdawcy. Dlaczego w art. 39 została wykreślona w pracach komisji finansów z budżetu kwota 180 mln, w autopoprawce rządu była kwota nie mniejsza niż 180 mln, natomiast w sprawozdaniu z druku nr 2568 w art. 39 już tej kwoty 180 mln nie ma. Z czego to wynika? To jest pytanie pierwsze odnośnie do SAPARD.</u>
          <u xml:id="u-128.3" who="#PiotrKrutul">Pytanie drugie. Czy pan minister finansów wie, że w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, gdzie o prawie 56% wzrasta kwota, z 1 mld 200 do prawie 1 mld 800, 95% kwoty to są wydatki sztywne, stałe, z lat ubiegłych na dofinansowanie kredytów, a mowa jest tylko o 100 mln zł na realne wsparcie z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa na kredyty dla polskich rolników? Nie mówmy o zwiększeniu kwot dla polskich rolników, ponieważ tych pieniędzy na kredyty obrotowe, nawozowe nie będzie.</u>
          <u xml:id="u-128.4" who="#PiotrKrutul">Ostatnie pytanie, związane z paliwem rolniczym, bardzo często podkreślane. W dniu jutrzejszym o godz. 12 w nocy, czy o godz. 1, a może nawet w piątek nad ranem będziemy decydować o paliwie. Czy pan wiceminister Rudowski przekazał panu ministrowi finansów, że komisja finansów i komisja rolnictwa jednogłośnie zdecydowały o odrzuceniu projektu rządowego dotyczącego paliwa rolniczego? Wszyscy, ale to wszyscy członkowie, którzy byli na posiedzeniu komisji finansów i komisji rolnictwa głosowali za odrzuceniem projektu rządowego, tym samym była jednomyślność, nie było głosów sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-128.5" who="#komentarz">(Poseł Romuald Ajchler: Jeden był przeciwny.)</u>
          <u xml:id="u-128.6" who="#PiotrKrutul">Proszę?</u>
          <u xml:id="u-128.7" who="#komentarz">(Poseł Romuald Ajchler: Jeden był przeciwny.)</u>
          <u xml:id="u-128.8" who="#PiotrKrutul">Nie było, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-128.9" who="#komentarz">(Poseł Romuald Ajchler: Poseł Dziamski był przeciwny.)</u>
          <u xml:id="u-128.10" who="#PiotrKrutul">Nie, Dziamski wstrzymał się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#MarekBorowski">Panowie sobie to wyjaśnicie potem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#PiotrKrutul">To na marginesie.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#PiotrKrutul">Możemy wnioskować, że w dniu jutrzejszym będzie jednomyślność, również jeśli chodzi o zatwierdzenie po drugim czytaniu paliwa rolniczego. Jakie są możliwości, bo pan wiceminister Rudowski... Pan poseł Goryszewski z tej trybuny trzykrotnie pytał, czy będzie wprowadzone paliwo rolnicze w roku 2001. Pan minister Rudowski w imieniu rządu z tej trybuny powiedział: tak, w roku 2001. Jak się ma do tego projekt budżetu, który dostaliśmy w druku nr 2568? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję, pan poseł Zbyszek Zaborowski.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#MarekBorowski">Niewidoczny.</u>
          <u xml:id="u-131.2" who="#MarekBorowski">Pan poseł Wojciech Nowaczyk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#WojciechNowaczyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#WojciechNowaczyk">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W swoim wystąpieniu pan poseł sprawozdawca przedstawił projekt budżetu i jego uwarunkowania wewnętrzne i zewnętrzne. Podkreślił, że jest on rozsądnym kompromisem, należałoby zapytać: kogo z kim czy z czym. Jak wiadomo, brakuje w budżecie środków na realizację wielu istotnych potrzeb społecznych, na walkę z bezrobociem, służbę zdrowia, budownictwo mieszkaniowe, na inwestycje prorozwojowe, np. na drogownictwo.</u>
          <u xml:id="u-132.2" who="#WojciechNowaczyk">Wydaje się, że środki budżetowe mogłyby być znacznie większe, gdyby Narodowy Bank Polski, Rada Polityki Pieniężnej prowadziły lepszą politykę pieniężną, wspierającą polską gospodarkę. W powszechnym odczuciu jednak jej nie wspierają, a nawet ta polityka jej nie służy. Przechodzę do pytań.</u>
          <u xml:id="u-132.3" who="#WojciechNowaczyk">Czy Narodowy Bank Polski prowadzi właściwą politykę lokat rezerw dewizowych, czy lokaty tych rezerw nie są zbyt duże, bo wynoszą 4–5 miesięcznej wielkości importu, gdy w państwach, na których rzekomo się wzorujemy, te wysokości dochodzą do 2-miesięcznej wartości? Czy nie należałoby tych środków zamrożonych w rezerwach wprowadzić, włączyć do wspierania działalności prorozwojowej w gospodarce?</u>
          <u xml:id="u-132.4" who="#WojciechNowaczyk">Pytanie następne. Czy nie należałoby rozważyć wprowadzenia, uchwalenia mechanizmów prawnych, jeśli chodzi o wpływ Sejmu na kształtowanie polityki pieniężnej Narodowego Banku Polskiego, która jest obecnie szeroko, powszechnie krytykowana? Czy demokratyczne państwo nie powinno w trosce o dobro tego państwa podjąć stosownych działań?</u>
          <u xml:id="u-132.5" who="#WojciechNowaczyk">Pytanie kolejne. W mediach, w innych środkach głośno zapowiadana i omawiana jest sprawa zakupu samolotu wielozadaniowego - kwestia dla naszych sił powietrznych bardzo istotna. Będzie to w najbliższej przyszłości bardzo duży wydatek budżetowy, a sprawa rozstrzygnie się w tym roku. Czy w rozpisanym przetargu właściwie zabezpieczony jest offset dla przemysłu zbrojeniowego, lotniczego? Myślę, że szerzej nie ma potrzeby tego uzasadniać.</u>
          <u xml:id="u-132.6" who="#WojciechNowaczyk">I ostatnie pytanie. Czy Ministerstwo Finansów nie dostrzega - a przecież mówili o tym posłowie przedmówcy - że podmioty gospodarcze z udziałem kapitału zagranicznego transferują zysk za granicę, wykazując w swych bilansach zysk zerowy po to, aby uniknąć płacenia podatków do naszego budżetu i że tym samym wpływają na zmniejszenie dochodów budżetu państwa? Dziękuję bardzo. Proszę o odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#MarekBorowski">Pani poseł Krystyna Cencek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#KrystynaCencek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Jeżeli możemy mieć wątpliwości co do realności wykonania założonego już w projekcie ustawy budżetowej poziomu dochodów, to wobec założenia w autopoprawce jego wzrostu pragnę zadać pytanie. Jak rząd zabezpieczy kontrolę kształtowania się dochodów w ciągu roku, tak aby nie zabrakło środków finansowych pod koniec roku i czy przewiduje się w takich przypadkach rezerwowe wskazanie, w jakiej grupie nastąpi ich ograniczenie do czasu pełnego wyjaśnienia realności dochodów?</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#KrystynaCencek">Mam też pytanie do pana posła sprawozdawcy. Dlaczego nie zaproponowano przedyskutowania kilku wariantów propozycji tytułów oszczędności, przedstawiając niekorzystny dla społeczeństwa - jeżeli chodzi o renty, emerytury i płace - projekt autopoprawki, jak również ograniczając dopływ środków finansowych do gmin? Projekt autopoprawki, moim zdaniem, powinien być odrzucony, a oszczędności należy szukać w wydatkach na administrację publiczną. Taka jest moja opinia.</u>
          <u xml:id="u-134.2" who="#KrystynaCencek">Pytanie następne. W przypadku przyjęcia projektu z autopoprawką, w jakiej formie przewiduje się zrekompensowanie koniecznych wydatków poniesionych przez gminy z tytułu wskazanych w autopoprawce ograniczeń?</u>
          <u xml:id="u-134.3" who="#KrystynaCencek">Pytanie trzecie - zadaję je właśnie w związku z określonymi preferencjami systemowymi dla gmin górniczych. Kiedy zostanie to sprecyzowane, kiedy ostatecznie gminy spełniające warunki ustawowe zostaną zaliczone do gmin górniczych oraz jakie będą zabezpieczenia finansowe dla spełnienia ich roszczeń? Powtarzam, jakie będą zabezpieczenia finansowe dla spełnienia ich roszczeń?</u>
          <u xml:id="u-134.4" who="#KrystynaCencek">I ostatnie pytanie. Ograniczenie w autopoprawce wydatków na wynagrodzenia dla zwalnianych pracowników administracji może być, jak sądzę, tylko hasłowe i bez pokrycia. O ile wzrośnie liczba przypadków takich zwolnień? Rodzi się również pytanie, czy nastąpi modyfikacja przepisów ograniczających wysokość odpraw dla zwalnianych pracowników administracji państwowej? Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#MarekBorowski">Pani poseł Krystyna Herman.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#KrystynaHerman">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam dwa pytania, pierwsze do pana posła sprawozdawcy. W pozycji 31. rezerw celowych rząd zaproponował kwotę 440 mln zł na program działań osłonowych i restrukturyzację ochrony zdrowia. W przedstawionym sprawozdaniu kwota ta została zmniejszona o 41 330 tys. zł. Panie przewodniczący, na jakie pilne i ważniejsze cele przekazane zostały środki z ochrony zdrowia? Czy w kwestii zdrowia jest już tak dobrze, że stać nas na zmniejszenie nakładów? Czy strajki pielęgniarek i zadłużone szpitale nie są wystarczającym sygnałem, aby nakłady na ochronę zdrowia zwiększać, a nie zmniejszać?</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#KrystynaHerman">I drugie pytanie, do pana ministra finansów. Panie ministrze, w ustawie budżetowej na rok 2000 w części 46: Zdrowie, w wykazie inwestycji wieloletnich określono wielkość nakładów do poniesienia w 2001 r. na 265 183 tys. zł. Tymczasem w projekcie ustawy budżetowej na rok 2001 rząd zaproponował kwotę 52 059 tysięcy zł. W szczególny sposób potraktowano na przykład Akademię Medyczną we Wrocławiu. Zamiast 40 mln proponuje się tu 900 tys. zł., a po zmianach 8 900 tys. zł. Panie ministrze, jakie są powody tak drastycznego obniżenia nakładów na inwestycje w ochronie zdrowia? I z czego wynika niezwykła hojność na rok 2002, którą obecny rząd szacuje na 475 236 tys. zł? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Władysław Skrzypek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#WładysławJózefSkrzypek">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Mam jedno pytanie do przedstawiciela rządu. 22 grudnia została podjęta przez Wysoką Izbę uchwała dotycząca budowy Stopnia Wodnego Nieszawa-Ciechocinek. Chciałbym spytać: Dlaczego w ustawie budżetowej nie ma środków na realizację tej inwestycji? W myśl założeń 15% środków na tę inwestycję to będą środki budżetowe. Uwzględnienie takiej części, np. te 500 tys. czy 1 mln zł, dobrze by świadczyło o szybkim działaniu rządu w tej dziedzinie. A chcę powiedzieć, że społeczeństwa Włocławka, Torunia, Nieszawy, Ciechocinka są zaniepokojone tym, że nic w tej sprawie się nie dzieje. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Jan Kulas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#JanKulas">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie! Pierwsze moje pytanie dotyczy najbardziej aktualnej prognozy, jeżeli chodzi o napływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych w 2001 r. Jaka to będzie wielkość? Jaki ten napływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych będzie miał wpływ na gospodarkę, a pośrednio na stan finansów publicznych?</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#JanKulas">Drugie pytanie dotyczy tego, jakie byłyby skutki, gdyby parlament posłuchał głosu jednej z posłanek SLD, pani Anny B., która wprost nawoływała tu do odrzucenia ustawy budżetowej. Jakie to miałoby znaczenie dla spraw społecznych, gospodarczych kraju? Nie mniej istotne jest pytanie: Jak takie rozstrzygnięcie odebraliby inwestorzy zagraniczni? Jak to wpłynęłoby na poziom zaufania do Polski w Europie i świecie? Jak to się ma chociażby do wezwań pana prezydenta RP, aby ściągać inwestorów? Czy tego typu decyzje służą tym działaniom? O co tak naprawdę posłance i posłom SLD - tej grupie, nie wszystkim, bo wiem, że są tu różne zapatrywania - tak naprawdę chodzi?</u>
          <u xml:id="u-140.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Kto to jest Anna B.?)</u>
          <u xml:id="u-140.3" who="#JanKulas">Kolejne pytanie...</u>
          <u xml:id="u-140.4" who="#JanKulas">Panie marszałku, posłowie SLD wyraźnie mi przeszkadzają.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#MarekBorowski">Proszę kontynuować, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#JanKulas">Pan marszałek odpowiada za ład i porządek na tej sali.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Co tam w Kociewiu?)</u>
          <u xml:id="u-142.2" who="#JanKulas">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#MarekBorowski">Panie pośle, przepraszam bardzo. Pan poseł może się czuć urażony brakiem interwencji, ale to jest stały problem wtedy, kiedy pan poseł występuje. Mianowicie pan poseł pyta rząd, dlaczego jacyś posłowie coś robią albo czegoś nie robią. Rząd nie może na to odpowiedzieć, panie pośle. Natomiast pan poseł prowokuje w ten sposób tych posłów, pan ich wywołuje do tablicy i oni się odzywają. I to rzeczywiście panu przeszkadza. Proponowałbym więc, żeby pan po prostu nie zadawał takich pytań, a pytał o sprawy budżetowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#JanKulas">Pan marszałek ma świadomość, że wykroczył poza regulamin...</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#komentarz">(Głosy z sali: Ooo...)</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#JanKulas">Obowiązkiem marszałka Sejmu jest upominanie wszystkich posłów, niezależnie od tego, czy siedzą po prawej, czy po lewej stronie.</u>
          <u xml:id="u-144.3" who="#JanKulas">Zadaję ministrowi czy przedstawicielom rządu pytania z zakresu spraw gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-144.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Zwolnić marszałka.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#MarekBorowski">Proszę o spokój.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#JanKulas">Jaka kultura, takie zachowanie.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#JanKulas">Panie ministrze, w jaki sposób projekt budżetu państwa na 2001 r. wpływa na rozwój małych i średnich przedsiębiorstw? Jakie należałoby podjąć dodatkowe działania, aby pobudzić wzrost gospodarczy, aby pobudzić przedsiębiorczość? Czy są obecnie warunki, zdaniem przedstawicieli rządu, aby np. powrócić w tej czy w dalszej perspektywie do obniżenia podatków dla małych i średnich przedsiębiorstw i czy takie działania rzeczywiście wpłynęłyby na szybki wzrost gospodarczy?</u>
          <u xml:id="u-146.2" who="#JanKulas">Dziękuję panu marszałkowi za cierpliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Władysław Stępień.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#WładysławStępień">Panie Marszałku! Wysocy Przedstawiciele Rządu! W przedłożeniu rządowym - to kieruję do pana ministra finansów, którego autentycznie darzę sympatią...</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-148.2" who="#WładysławStępień"> W przedłożeniu rządowym znalazła się poprawka, propozycja dotacji dla górnictwa siarki w budżecie ministra gospodarki w wysokości ponad 73 mln zł i jest to mniej o 13 mln zł niż w roku 2000. Ponieważ ustawa sejmowa w sprawie górnictwa siarki zobowiązywała rząd do zwiększania dotacji, chciałbym zapytać pana ministra, dlaczego jest mniej, przecież danie więcej, to danie taniej. To jest specyficzna sytuacja.</u>
          <u xml:id="u-148.3" who="#WładysławStępień">Drugie pytanie. W autopoprawce rządu wykreślono całkowicie dotację dla górnictwa siarki w budżecie resortu gospodarki, proponując, aby całość finansowania przejął Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska, z którym nikt tego wcześniej nie uzgadniał, a fundusz obowiązują przepisy stosownej ustawy o Narodowym Funduszu Ochrony Środowiska. Pytanie: Jakie rząd przyjął rozwiązania umożliwiające przekazywanie środków z tego funduszu w formie zaliczek? Robotami likwidacyjnymi zajmuje się ponad 1300 górników w 3 przedsiębiorstwach i po raz pierwszy w historii tego górnictwa istnieje zagrożenie, że może nie być wypłaty wynagrodzeń.</u>
          <u xml:id="u-148.4" who="#WładysławStępień">Następne pytanie. Czy zostały przyjęte ustalenia, kto i z jakich środków będzie finansował pracę tych 1300 osób w styczniu, lutym i marcu? Według mojego rozeznania Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska mógłby, jeśli zostanie w ostateczności do tego zmuszony, finansować te roboty od początku II kwartału, ponieważ stosowane są procedury. W tej ważnej sprawie grupa posłów z Akcji Wyborczej Solidarność, Polskiego Stronnictwa Ludowego i Sojuszu Lewicy Demokratycznej zgłosiła stosowne poprawki, które wychodzą naprzeciw temu problemowi, chcą go rozwiązać. Chciałbym pana ministra prosić o popieranie tych rozwiązań.</u>
          <u xml:id="u-148.5" who="#WładysławStępień">Kolejne pytanie dotyczy środków na ochronę przeciwpożarową. Komisja Finansów Publicznych w nocnym głosowaniu odrzuciła wszystkie 3 bardzo ważne poprawki, zwiększające możliwość dofinansowania zakupu sprzętu dla ratownictwa drogowego, chemicznego i specjalistycznego wyposażenia, umożliwiającego bezpośrednią walkę z ogniem. Komisja odrzuciła również poprawkę umożliwiającą dofinansowanie kolejnych ochotniczych straży, które są włączane do Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego. Pytam w imieniu 86-osobowego Zespołu Poselskiego Strażaków, czy rząd popiera wnioski mniejszości nr 21 i nr 22, które przywracają szansę na dofinansowanie tych potrzeb Państwowej Straży Pożarnej i Ochotniczej Straży Pożarnej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Franciszek Szelwicki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#FranciszekSzelwicki">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#FranciszekSzelwicki">Wysoka Izbo! Państwo Ministrowie! Wiemy, że budżet jest ciężki i gdyby nawet było dodatkowo 180 mld zł, wówczas też byłyby przetargi o to, komu więcej urwać. Taka jest prawda w naszych domostwach. Mam pytanie do pana ministra finansów. Jaki wpływ na budżet państwa mają umorzenia podatkowe powstałe w latach 1994–1997, które zostały dokonane dla przedsiębiorstw z kapitałem zagranicznym? Pan poseł Kalinowski w pierwszym czytaniu ustawy budżetowej powiedział, że niedobór ten sięga grubo ponad 3 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-150.2" who="#FranciszekSzelwicki">Drugie pytanie również do pana ministra finansów. Wiemy, kto wprowadził narodowe fundusze inwestycyjne i kto te 512 przedsiębiorstw do tych narodowych funduszy...</u>
          <u xml:id="u-150.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Do rzeczy.)</u>
          <u xml:id="u-150.4" who="#FranciszekSzelwicki">Pytam więc, nie pana, ja nikomu nie przeszkadzałem.</u>
          <u xml:id="u-150.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie marszałku, naprawdę przeszkadzają.)</u>
          <u xml:id="u-150.6" who="#FranciszekSzelwicki">Naprawdę nie chcę się nikogo imiennie czepiać, bo to nie jest zgodne z moimi zasadami.</u>
          <u xml:id="u-150.7" who="#FranciszekSzelwicki">Wiemy, że był to potężny majątek, jak również to, że w tych przedsiębiorstwach pracowało ponad 900 tys. pracowników. Pytam, ilu pracowników pracuje w nich dzisiaj, jakie są zadłużenia finansowe, czy są płacone podatki i ile jeszcze tego majątku pozostało.</u>
          <u xml:id="u-150.8" who="#FranciszekSzelwicki">Mam pytanie do ministra transportu - akurat w tej sprawie zgadzam się z wypowiedzią pana posła Szweda z SLD - odnośnie do inwestycji. Wiemy, że pan premier Cimoszewicz położył w 1994 r. kamień węgielny. Wiemy, że koszty tej cząstki infrastruktury były opłacane przez wiele lat, ale wiemy również, że do 1998 r. nie zbudowano ani jednego metra autostrady A-4. Od 1998 r. zbudowano most na Odrze, obwodnicę i ponad 100 km autostrady. Pytam: Co było wówczas przyczyną tego i dlaczego dzisiaj się mówi, że nic się nie robi dla drogownictwa?</u>
          <u xml:id="u-150.9" who="#FranciszekSzelwicki">Pan poseł Szymańczyk zadawał wiele pytań, więc ja również zapytam: Czy prawdą jest, że rząd Jerzego Buzka musi codziennie odłożyć ponad 7 mln dolarów, aby spłacić roczne raty zadłużenia z tytułu zaciągniętych jeszcze za Gierka i poprzednią koalicję kredytów?</u>
          <u xml:id="u-150.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma premiera.)</u>
          <u xml:id="u-150.11" who="#FranciszekSzelwicki">To odpowie pan minister.</u>
          <u xml:id="u-150.12" who="#FranciszekSzelwicki">Następne pytanie: Jakie skutki finansowe spowodowała umowa CEFTA dla budżetu państwa i jakie straty spowodowała ona dla rolnictwa? Mówimy cały czas o tym, że nie ma pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-150.13" who="#FranciszekSzelwicki">Teraz zadam pytanie pani minister Lewickiej: Czy prawdą jest, że kontrakt podpisany przez ZUS z firmą Prokom sprawił, że ZUS poniósł poważne straty z tytułu wprowadzenia błędnego programu związanego z drugim filarem? Ile za to zapłacono i kto za to ponosi winę? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Romuald Ajchler.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#RomualdAjchler">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#RomualdAjchler">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam kilka pytań.</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#RomualdAjchler">W ubiegłym tygodniu odbyło się posiedzenie sejmowej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, na którym omawialiśmy rządowy projekt ustawy o paliwie rolniczym, którego realizacja miała nastąpić w 2002 r. W efekcie komisje odrzuciły ten projekt i postanowiły, iż będą pracować nad tym, który jest już gotowy, przygotowany do drugiego czytania. Ale w wyniku dyskusji posłowie AWS, a szczególnie poseł, który reprezentuje Kociewie, stwierdzili, że należy poszukiwać środków w Komisji Finansów Publicznych, aby zrealizować wyżej omawianą ustawę. Poseł ten mówił, że sprawa jest bardzo ważna, że rolnicy oczekują na dopłaty do paliwa, że się z rolnikami spotykał i przekazuje na posiedzeniu wszystkim członkom komisji wrażenia z tych spotkań. W związku z tym mam pytanie. Zresztą pytałem na tymże posiedzeniu komisji o to, o co w tej chwili zapytam, ale nie uzyskałem odpowiedzi, stąd pozwalam sobie skorzystać z obecności pana przewodniczącego i to pytanie zadać.</u>
          <u xml:id="u-152.3" who="#RomualdAjchler">Chciałbym zapytać, panie pośle, czy na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych którykolwiek z posłów AWS i Unii Wolności zgłosił wniosek o zapewnienie środków na rok 2001 na realizację ustawy o dopłatach do paliwa rolniczego. A w związku z tym, iż to, co powiedziałem na posiedzeniu Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, było skierowane do obecnego tutaj pana posła Kulasa, chciałbym się dowiedzieć, czy w trosce o rolnictwo pan poseł Kulas osobiście zgłosił taki wniosek na posiedzeniu komisji finansów, który by dotyczył realizacji ustawy o dopłatach do paliwa rolniczego, gdyż uznał jako członek Komisji Finansów Publicznych, że komisja będzie poszukiwać środków na realizację tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-152.4" who="#RomualdAjchler">Druga kwestia. Komisja rolnictwa zgłosiła wniosek, o którym przed chwilą mówiłem, ale zgłosiła również wniosek o zwiększenie budżetu ministra rolnictwa. Chciałbym się dowiedzieć, i to jest moje pytanie, panie pośle, czy Komisja Finansów Publicznych, rozpatrując wniosek komisji rolnictwa, zwiększyła czy zmieniła, czy też w innym miejscu uwzględniła większe środki na resort rolnictwa, czy te środki w stosunku do przedłożenia rządowego zostały przez Komisję Finansów Publicznych zmniejszone.</u>
          <u xml:id="u-152.5" who="#RomualdAjchler">Następne pytanie. W Częstochowie w 2000 r. publicznie, podczas dożynek, w obecności chyba 100 tys. rolników został ogłoszony pakt dla rolnictwa i rozwoju wsi, na realizację którego miano przeznaczyć 650 mln zł. Proszę odpowiedzieć na pytanie, czy w ogóle państwo zajmowaliście się tym paktem w Komisji Finansów Publicznych. Czy rząd wyszedł z propozycją zabezpieczenia 650 mln na realizację tego paktu?</u>
          <u xml:id="u-152.6" who="#RomualdAjchler">Ocenia się — zresztą dzisiaj na tej sali takie stwierdzenia padały — że budżet jest antyrolniczy. Pan premier Buzek z kolei twierdzi, że jego rząd traktuje rolnictwo priorytetowo i że budżet to odzwierciedla. Proszę odpowiedzieć na moje pytanie, panie pośle i panie ministrze: jak wyglądałby budżet od strony rolnictwa, ministra rolnictwa czy w ogóle resortu rolnictwa, gdyby nie był objęty tym priorytetem? Ile on by wówczas wynosił, jak by wyglądały te liczby? Moje pytanie, może retoryczne, jest takie: czy starczyłoby w takim razie środków na utrzymanie administracji centralnej, gdyby ten budżet nie był objęty priorytetem?</u>
          <u xml:id="u-152.7" who="#RomualdAjchler">Następne pytanie. Panie ministrze, w ciągu trzech lat bezrobocie wzrosło o około milion osób. Sądzę, że ono jeszcze bardziej wzrośnie. Nie będę tu złym prorokiem, jeśli stwierdzę, że będzie niedługo wynosiło około 3 mln osób. Proszę odpowiedzieć na pytanie: jakie środki rząd przeznacza miesięcznie na aktywną walkę z bezrobociem? Czy dobrze zrozumiałem, że miesięcznie jest to kwota 30 zł na jedną bezrobotną osobę, czy po prostu jest to inna kwota? Jeśli jest to inna kwota, to prosiłbym, aby ją tutaj podać.</u>
          <u xml:id="u-152.8" who="#RomualdAjchler">Kolejna sprawa. Niedawno środki masowego przekazu podały za rektorami szkół wyższych informację, że istnieje prawdopodobieństwo zamknięcia szkół w ciągu 2000 r. na okres około dwóch miesięcy. Innymi słowy na dwa miesiące szkoły wyższe zaprzestaną swojej działalności. Proszę mi powiedzieć, czy istnieje takie zagrożenie, czy państwo na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych spotkaliście się z tym i jaka w tej kwestii, panie ministrze, jest państwa odpowiedź. Jaka jest reakcja rządu na te doniesienia prasowe?</u>
          <u xml:id="u-152.9" who="#RomualdAjchler">I ostatnie pytanie, do zadania którego zostałem sprowokowany. Proszę podać w dolarach amerykańskich, jakie było zadłużenie za czasów Gierka, a jakie jest obecnie, ale proszę również podać, jakie było w tamtym czasie zadłużenie wewnętrzne państwa, a jakie jest w chwili obecnej, a także ile w chwili obecnej kosztuje obsługa tego zadłużenia. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#MarekBorowski">Sprostowanie, panie pośle?</u>
          <u xml:id="u-153.2" who="#komentarz">(Poseł Jan Kulas: Tak, panie marszałku, jeśli można.)</u>
          <u xml:id="u-153.3" who="#MarekBorowski">Niech pan prostuje, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#JanKulas">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#JanKulas">Zapewniam, że to będzie sprostowanie.</u>
          <u xml:id="u-154.2" who="#JanKulas">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Moja wypowiedź została rzeczywiście bardzo nieściśle przytoczona. Na posiedzeniu tejże Komisji Finansów Publicznych powiedziałem, że nad budżetem rolnictwa debatowano 9 stycznia. Nie było tam prawie posłów, którzy mówią tu często o rolnictwie. Zapytałem, dlaczego ci posłowie nie przybyli, dlaczego nie podpowiedzieli rządowi, jak znaleźć dodatkowe środki na paliwo rolnicze. Stwierdziłem również, że skoro rząd przekazał projekt ustawy budżetowej do Sejmu, to projekt ustawy jest w rękach posłów. Uznałem, że znalezienie środków na paliwo rolnicze powinno być wynikiem kompromisowego porozumienia parlamentarzystów i przedstawicieli rządu. Ponadto osobiście rozmawiałem na ten temat z wiceministrem finansów panem Janem Rudowskim, który niewątpliwie - jak będzie trzeba - potwierdzi to. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-154.3" who="#komentarz">(Poseł Romuald Ajchler: Trzeba zgłosić poprawkę na piśmie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Grzegorz Woźny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#GrzegorzWoźny">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Jestem w posiadaniu pisma podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów pani Haliny Wasilewskiej-Trenkner, w którym to piśmie jest napisane, że jeśli chodzi o rozliczenie środków w 2000 r., środki nieprzekazane stanowią kwotę 3509,2 mln zł. Pytam pana ministra: Ile wynoszą zobowiązania wymagalne dotyczące roku 2000, które muszą być wypłacone w 2001 r.? Proszę odpowiedzieć na pytanie: W którym miejscu projektu budżetu są zapisane środki na zobowiązania wymagalne? Usilnie szukałem takiego zapisu, jednak go nie znalazłem. Z projektu budżetu wynika, że kiedy zostaną wypłacone zobowiązania wymagalne, środków na bieżący rok wystarczy tylko na kilka miesięcy. Pytam: Co dalej, jak będzie funkcjonowała służba zdrowia, pomoc społeczna, urzędy pracy? Tak mógłbym dalej wymieniać dziedziny, na które nie wystarczy środków, ponieważ w pierwszej kolejności będą wypłacane zobowiązania wymagalne. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Stanisław Stec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#StanisławStec">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#StanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pierwsze pytanie chciałbym skierować do pana premiera Komołowskiego, ale ponieważ go nie ma, to może skieruję je do pani minister Lewickiej. Dlaczego dopiero na skutek interwencji Komisji Europejskiej rząd zdecydowanie zamierza zająć się problemami bezrobocia? Czy inicjatyw, o których ostatnio się mówi, nie można było podjąć wcześniej, 2–3 lata temu?</u>
          <u xml:id="u-158.2" who="#StanisławStec">Kolejne pytanie skierowane jest do pana ministra Kołodziejczyka, który 23 stycznia w „Monitorze Wiadomości” powiedział, że w zasadzie od Sejmu zależy poprawa sytuacji, jeśli chodzi o bezrobocie, bo rząd m.in. złożył projekt ustawy o zmniejszeniu podatku od nieruchomości. Nie wiem, czy pan minister miał na myśli złożony pod koniec października projekt ustawy o zmianie ustawy o podatkach lokalnych, bo w tej ustawie może być uregulowany podatek od nieruchomości. Chciałbym jednak przypomnieć, że ten projekt ustawy nie jest rozpatrywany, bo na wniosek pana premiera rozpatrywanie zostało wstrzymane, gdyż rząd zakłada złożenie autopoprawki do tego projektu i dotychczas tej autopoprawki nie ma. Czy pan minister to miał na myśli, mówiąc wówczas, że wszystko jest po stronie Sejmu?</u>
          <u xml:id="u-158.3" who="#StanisławStec">Następne pytanie skierowane jest do pana ministra rolnictwa. W jaki sposób zamierza się rozdysponować rezerwę celową w poz. 29 na zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt? Dzisiaj w czasie przerwy przedstawiciel ministra finansów stwierdził, że w roku ubiegłym sześć razy musiał zmieniać decyzję w sprawie wykorzystania tych środków, gdyż według informacji ministra rolnictwa nie było zapotrzebowania na wykup krów chorych na białaczkę. Chciałbym natomiast powiedzieć, że w woj. wielkopolskim mimo przyrzeczeń ze strony lekarza wojewódzkiego weterynarii nadal nie zapłacono hodowcom należnych środków z tytułu likwidacji krów chorych na białaczkę w roku ubiegłym. W związku z tym - to pytanie jest z tym związane - czy resort podzieli te środki proporcjonalnie na wszystkie województwa, czy tylko na te województwa, które będą o to wnosić?</u>
          <u xml:id="u-158.4" who="#StanisławStec">I kolejne pytanie, które kieruję do pana ministra rolnictwa, jako że rezerwa ujęta w poz. 22 znajduje się m.in. w dyspozycji ministra rolnictwa, a przynajmniej tak wynika z materiałów przedstawionych na posiedzeniu komisji rolnictwa. Chodzi o stypendialną pomoc materialną dla młodzieży wiejskiej. W roku ubiegłym również była taka rezerwa. Środki te zostały uruchomione przez ministra finansów, na wniosek ministra edukacji, dopiero 31 października ub. r. Kto w tym roku będzie dysponował tą rezerwą: minister rolnictwa czy minister edukacji, i kiedy będą te środki uruchomione? Jeżeli zostaną uruchomione pod koniec roku, to znowu nie zostaną prawidłowo wykorzystane.</u>
          <u xml:id="u-158.5" who="#StanisławStec">Pytanie do pana ministra finansów: Jakie działania pan podejmie, aby rezerwy na usuwanie skutków powodzi nie wykorzystywano na remont dróg, które nie istnieją? Pisała o tym ostatnio bardzo obszernie „Rzeczpospolita”. W pozycji 41. jest rezerwa celowa, która zabezpiecza m.in. wypłaty z tytułu orzeczeń wydawanych przez społeczną komisję rewindykacyjną. Mam pytanie: Jakie sumy rocznie wypłaca się z tego tytułu? Jeżeli pan minister nie byłby w stanie dzisiaj na to odpowiedzieć - możliwe, że jest to pytanie szczegółowe - to bardzo proszę o odpowiedź na piśmie, ponieważ pan wiceminister skarbu twierdzi, że z tego tytułu są wypłacane ogromne sumy i może nie starczyć w przyszłości budżetu państwa. Prosiłbym o pisemną odpowiedź, bo niedługo będziemy rozpatrywać poprawki Senatu do ustawy reprywatyzacyjnej; ta odpowiedź jest mi niezbędna. Dużo było tutaj pytań w sprawie środków na finansowanie bonów paliwowych. Panie ministrze, po prostu proszę potwierdzić, że w budżecie tych środków nie ma. Komisja Finansów Publicznych odrzuciła projekt odpowiedniej zmiany, którą proponowała Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi, również moją propozycję w tym zakresie odrzuciła. Tak więc tych środków praktycznie nie ma.</u>
          <u xml:id="u-158.6" who="#StanisławStec">I dwa pytania do ministra edukacji. Czy w przypadku pozycji 64: Dotacja dla jednostek samorządu terytorialnego na realizację zadań oświaty i wychowania - w sumie 764 mln zł - będzie można te środki wykorzystywać również na finansowanie budowy gimnazjów? Szczególnie dotyczy to gmin biednych, rolniczych, które nie mają własnych środków na to, aby w pełni pokryć potrzeby związane z tymi zadaniami. Czy planowana kwota 180 mln zł na zwiększenie dotacji dla szkół wyższych wystarczy, żeby uzupełnić brakujące środki po to, aby w ciągu roku te szkoły mogły kontynuować nauczanie? Myślę, że znane są panu ministrowi sytuacje, kiedy dochodzi do przerwy w nauczaniu z powodu braku środków.</u>
          <u xml:id="u-158.7" who="#StanisławStec">Panie Marszałku! Ostatnie pytanie, jeżeli pan pozwoli, skieruję do pana posła Dąbrowskiego. W swoim wystąpieniu zarzucił mi, że złożyłem jakiś wniosek w Komisji Finansów Publicznych, który został przyjęty. Ten wniosek wyeliminował jakoby możliwość stosowania dopłat do przewozów kombinowanych na trasie Terespol-Rzepin. Kiedy taki wniosek składałem? Nie przypominam sobie takiego wniosku i na pewno go nie składałem. Jest to po prostu nieprawda. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Jan Chojnacki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#JanChojnacki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Kilka pytań do pana ministra. Pan minister w swojej wypowiedzi po wystąpieniach klubowych wyraził, powiedzmy, może nie radość, ale zadowolenie, że mamy taki wzrost i stwierdził, że ok. 30 krajów cieszyłoby się z tego, gdyby miało taki wzrost. W związku z tym mam pytanie: Czy te 30 krajów również planuje w budżecie, że przybędzie im bezrobotnych? Czy są one w związku z tym też tak zadowolone? Kolejne pytania: Czy była robiona analiza, a jeśli nie, to czy można byłoby taką analizę zrobić? O ile byłyby większe wpływy do budżetu, gdyby w przypadku rozwoju gospodarczego kraju wzrastała wydajność, a spadało bezrobocie, gdybyśmy dzisiaj mieli milion bezrobotnych mniej? O ile byłyby mniejsze wydatki z budżetu, gdyby tych bezrobotnych też było o milion mniej? Kolejne pytanie: Czy nie świadczy to o nie najlepszej kondycji naszej gospodarki, skoro na ogólną sumę dochodu z podatków — nie będę tych milionów wyliczał, tylko podam to w miliardach — 137 mld zł przypada tylko 17 mld zł podatku dochodowego od osób prawnych? Świadczyłoby to o złej kondycji polskich podmiotów, polskich przedsiębiorców. Zgodziłbym się z tym, że te podatki są niskie, gdyby rzeczywiście tworzono nowe miejsca pracy, gdyby tych miejsc pracy przybywało, ale ich ubywa. Tak więc nie możemy powiedzieć, że wpływy do budżetu są małe, dlatego że wyraźnie wzrosła liczba nowych miejsc pracy. Czym kieruje się rząd, pan minister w swojej prognozie, że w tym roku na inwestycje centralne, wieloletnie, przeznaczono tylko 622 280 tys. zł, ale w 2002 r. już 1 270 144 tys. zł. Na czym to jest oparte, tym bardziej że autopoprawka rządu zakłada mniejszy wzrost produktu krajowego brutto? Czy w roku 2002 stanie się cud? Chciałbym, żeby zostało to w jakiś sposób wyjaśnione.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#JanChojnacki">Trzy takie przykłady. Mówimy o przeznaczeniu dużych środków na restrukturyzację górnictwa. Na inwestycje w górnictwie w tym roku przeznaczono zero środków, zero dosłownie, ale w 2002 r. przeznaczono na zakład wzbogacania 89 mln. Środki, o których dzisiaj mówimy, są to środki przeznaczone na likwidowanie kopalń i miejsc pracy w kopalniach, na nic innego. Koszty tego będą ponoszone jeszcze do 2007 r., bo tak długo będą trwały urlopy i zasiłki socjalne górników, których wypuściliśmy.</u>
          <u xml:id="u-160.2" who="#JanChojnacki">Na gospodarkę wodną w tym roku przeznaczono zero złotych z budżetu, ale w 2002 r. - 204 mln. Na zdrowie w sumie w tym roku przeznaczono 52 mln, ale w 2002 r. - 475 mln. Podam przykład, Akademickie Centrum Medyczne w Zabrzu w tym roku otrzyma 765 tys. zł, ale w 2002 r. - 104 mln. Ponawiam pytanie, na czym jest oparta ta prognoza? Co się stanie w 2002 r. mimo założonego mniejszego wzrostu produktu w autopoprawce rządu?</u>
          <u xml:id="u-160.3" who="#JanChojnacki">Ostatnie pytanie dotyczy Policji. Czy wydatki rzeczowe na Policję w roku 2001 są większe, mniejsze lub równe wydatkom rzeczowym w roku 2000? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#MarekBorowski">Pani poseł Ewa Tomaszewska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#EwaTomaszewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałam zadać dwa pytania. Jedno bardziej szczegółowe. Ponieważ nie dopatrzyłam się zapisu jednoznacznego w ustawie, być może jest to kwestia zbyt szczegółowa, chciałam zapytać, w której pozycji znajdują się środki na realizację ustawy o dopłatach do kredytów udzielanych lekarzom, lekarzom stomatologom, pielęgniarkom i położnym oraz o umarzaniu tych kredytów i w jakiej są one wysokości?</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#EwaTomaszewska">Drugie pytanie ma charakter bardziej ogólny. Czy jest to prawda, że niezbędna reforma emerytalna rozpoczęta w porozumieniu co do najważniejszych kwestii między partnerami społecznymi i najpoważniejszymi ugrupowaniami politycznymi, rozpoczęta jeszcze w poprzedniej kadencji, oznacza trudne budżety przez okres kilkunastu lat, niezależnie od opcji politycznej, która w tym czasie będzie sprawować rządy?</u>
          <u xml:id="u-162.2" who="#EwaTomaszewska">Żeby widzieć dokładniej, co to oznacza, powiem tylko, że w roku ubiegłym 7 mld wpłynęło na konta ubezpieczonych do otwartych funduszy emerytalnych. Wiadomo, że część kont jest jeszcze niezidentyfikowana i z czasem zmniejszać się będzie liczba osób, które będą pozostawać w pierwszym filarze, a wzrastać będzie liczba osób, które również w drugim filarze będą gromadzić środki na przyszłe emerytury. Czy prawdą jest, że brak tej reformy oznaczałby zarazem za kilkanaście lat zagrożenie wypłat emerytalnych na skalę masową? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Andrzej Otręba.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#AndrzejOtręba">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pytanie do przedstawiciela Ministerstwa Edukacji Narodowej. W projekcie budżetu na 2001 r. została przewidziana rezerwa celowa przeznaczona na racjonalizację sieci szkolnej, w tym na zakup autobusów szkolnych, w wysokości 75 060 tys. zł. Chciałem zapytać, ile z tych środków zostanie przeznaczonych na zakup słynnych już gimbusów? W roku 2000 wydano na ten cel 82 mln zł, zakupiono za to 327 autokarów. Pytanie to zadaję w związku z trudną sytuacją, w jakiej się znajdują polskie zakłady produkujące autobusy, a szczególnie Jelczańskie Zakłady Samochodowe, które, gdyby te zamówienia nie zostały złożone, gdyby nie zostało złożone zamówienie dotyczące zakupu ok. 300 autobusów, będą musiały zwolnić ok. 800 pracowników. Proszę zatem powiedzieć: Ile z tej kwoty, z tych 75 mln zł, przeznaczone zostanie na zakup autobusów?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Cezary Stryjak.</u>
          <u xml:id="u-165.2" who="#MarekBorowski">Nie ma pana posła Cezarego Stryjaka.</u>
          <u xml:id="u-165.3" who="#MarekBorowski">Pan poseł Bogdan Lewandowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#BogdanLewandowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam cztery pytania do pana ministra Bauca. Nie widzę innych ministrów, ale myślę, że pan minister Bauc z pewnością da sobie radę.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#BogdanLewandowski">Pierwsze pytanie. Według opinii poważnych ekonomistów przyjęty przez rząd wskaźnik wzrostu produktu krajowego brutto na poziomie 4,5% jest zbyt optymistyczny. Panie ministrze, na jakich przesłankach oparł się rząd, przyjmując ten wskaźnik? Czy niezrealizowanie tego wskaźnika obciąży wyłącznie rząd, który zostanie wyłoniony po tegorocznych wyborach parlamentarnych?</u>
          <u xml:id="u-166.2" who="#BogdanLewandowski">Drugie pytanie. Czy środki przewidziane w projekcie budżetu na aktywną formę walki z bezrobociem są wystarczające? Czy środki te stanowią wyraz zapowiedzianej oficjalnie przez pana premiera Buzka styczniowej ofensywy przeciw bezrobociu?</u>
          <u xml:id="u-166.3" who="#BogdanLewandowski">Trzecie pytanie. Rząd przyjął bardzo ambitny program zwiększania liczby więźniów - tylko w styczniu br. przybyło ich ok. 3 tys. - natomiast konsekwentnie ogranicza środki niezbędne do utrzymania więziennictwa. Weszło ono w 2001 r. ze zobowiązaniami przekraczającymi 61 mln zł. W projekcie budżetu przewiduje się 282 mln zł, w sytuacji gdy w więzieniach osadzone jest 72 tys. osób. Ubiegłoroczny budżet dla więziennictwa wynosił 311 mln zł przy liczbie osadzonych osób wynoszącej 57 tys. Panie ministrze, czym kierował się rząd, przyjmując tak okrojony budżet? Czy rząd nie obawia się społecznych skutków takiego rozwiązania?</u>
          <u xml:id="u-166.4" who="#BogdanLewandowski">Ostatnia kwestia. Kuratorzy spełniają niezwykle ważną rolę w zapobieganiu przestępczości, która stała się już prawdziwą plagą społeczną. Nie znajduje to jednak odzwierciedlenia w projekcie budżetu, który nie przewiduje środków na wzrost uposażeń kuratorów sądowych. Projekt ten nie przewiduje również ani jednego nowego etatu. Czy rząd rzeczywiście chce - i w jaki sposób - ograniczać przestępczość?</u>
          <u xml:id="u-166.5" who="#BogdanLewandowski">Na ręce pana marszałka chciałbym złożyć poprawki dotyczące zwiększania środków na funkcjonowanie Służby Więziennej i wynagrodzeń dla kuratorów sądowych. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#MarekBorowski">Proszę je złożyć tutaj, w sekretariacie.</u>
          <u xml:id="u-167.2" who="#MarekBorowski">Pan poseł Wiktor Osik się pojawił?</u>
          <u xml:id="u-167.3" who="#MarekBorowski">Nie pojawił się.</u>
          <u xml:id="u-167.4" who="#MarekBorowski">Pan poseł Mirosław Pietrewicz jest.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#MirosławPietrewicz">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#MirosławPietrewicz">Mam trzy pytania, zwłaszcza do ministra finansów.</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#MirosławPietrewicz">Panie Ministrze! W ostatnim czasie wielu ekonomistów analityków prognozuje, że wzrost produktu krajowego brutto w 2001 r. wyniesie nie więcej niż 3–3,5%. Pan profesor Stanisław Gomułka, zresztą pański doradca, w wypowiedzi dla prasy mówi, że wzrost ten może być nawet poniżej 3%, jeśli Rada Polityki Pieniężnej do marca nie obniży stóp procentowych. Jeśli tempo wzrostu PKB będzie kształtowało się na przewidywanym poziomie, to znaczy o co najmniej 1 punkt procentowy poniżej prognozy przyjętej do ustalenia dochodów budżetu na rok 2001, to oznacza, że dochody te będą znacznie niższe od prognozowanych. Pytam zatem, czy rząd przewiduje nowelizację ustawy budżetowej w połowie bieżącego roku. Jeśli nie, to doprowadzi to w drugiej połowie roku do tragicznej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-168.3" who="#MirosławPietrewicz">Drugie pytanie. Pan minister mówił dzisiaj o 30-krotnym wzroście rentowności przedsiębiorstw w 2000 r. Pytanie: Jaki był poziom rentowności przedsiębiorstw w 1999 r. i 2000 r.? Jaka była rentowność przedsiębiorstw zagranicznych? Jak poziom rentowności miał się do sytuacji w roku 1997? Czy prawdą jest, że w 1999 r. rentowność kształtowała się na poziomie bliskim zera, w każdym razie poniżej 0,1%?</u>
          <u xml:id="u-168.4" who="#MirosławPietrewicz">Trzecie pytanie. W Stanach Zjednoczonych ustawa określa, iż celem polityki pieniężnej banków rezerwy federalnej, czyli FED, jest stabilizowanie rozwoju gospodarczego. Polityka pieniężna jest zatem narzędziem polityki gospodarczej i słusznie, bo tak być powinno w normalnym kraju. Czy zatem polska ustawa o Narodowym Banku Polskim, ustalająca niezależny cel polityki pieniężnej dla banku centralnego, oderwany od polityki gospodarczej, powinna być zmieniona? Czy ona jest doskonała i taka powinna pozostać?</u>
          <u xml:id="u-168.5" who="#MirosławPietrewicz">Jeszcze jedno pytanie. Panie ministrze, także powołam się na Stany Zjednoczone, ponieważ jest to kraj, do którego przykładu chętnie w Polsce sięgamy. W czasach rządów prezydenta Reagana została obniżona stopa federalnego podatku dochodowego z 50% do 28%, miało to miejsce w 1986 r. Spowodowało to bardzo poważne zwiększenie deficytu budżetowego, a wcale nie spowodowało przyspieszenia wzrostu gospodarczego. W 1993 r. prezydent Clinton podniósł najwyższą stopę podatkową - mówię o najwyższej stawce podatkowej - federalnego podatku dochodowego z 28% do 39,6%, a więc bardzo znacznie. Jednocześnie w ciągu następnych 7 lat rządów Clintona miał miejsce bardzo wysoki wzrost gospodarczy, niespotykany w Stanach Zjednoczonych od bardzo długiego czasu i była jednocześnie możliwość zmniejszenia w ten sposób deficytu budżetowego. Czy ten przykład, moim zdaniem, dobry przykład właśnie realizmu gospodarczego będzie w Polsce naśladowany? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Stefan Macner.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#StefanMacner">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Z powodu braku możliwości wypowiedzenia się w dyskusji, chciałbym zadań następujące pytania.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#StefanMacner">Rząd we wniesionej autopoprawce wycofał 15% środków specjalnych od planowanych wpływów do budżetu, przeznaczając je na inne cele. Pytanie: Jak minister finansów chce wyrównać ten ubytek w urzędach i izbach skarbowych? Konkretnie mówiąc, ustawa z 21 czerwca 1996 r. o urzędzie ministra finansów oraz o urzędach i izbach skarbowych (DzU nr 106 z 1997 r., z późn. zm.) określa, że 20% dodatków wpływów podatkowych i niepodatkowych należności budżetowych przeznacza się na usprawnienie funkcjonowania jednostek organizacyjnych, resortu finansów oraz na premie dla pracowników podległych ministrowi finansów, a w szczególności dla pracowników, którzy przyczynili się bezpośrednio do uzyskania dodatkowych wpływów. Obniżenie o 15% planowanych wpływów na środek specjalny spowoduje poważne obniżenie lub brak środków na premie dla pracowników urzędów i izb skarbowych. Pragnę zaznaczyć, że pracownicy urzędów i izb skarbowych mają płace zasadnicze średnio nieprzekraczające przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. Pytanie z tym związane brzmi: czy można przekazać 15% z planowanych wpływów na środek specjalny do budżetu państwa, nie zmieniając ustawy o tworzeniu i dysponowaniu wpływów na środki specjalne? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Józef Nowicki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#JózefNowicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Kieruję do pana ministra 3 pytania.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#JózefNowicki">BSE pustoszy rynek i rujnuje popyt na mięso wołowe. Czy pan minister uważa, że należy poprzeć te poprawki, które idą w kierunku budowy nowych laboratoriów, a jeśli tak, to czy znajdą się w tegorocznym budżecie środki na pokrycie tych zwiększonych kosztów badań, które przecież są drogie.</u>
          <u xml:id="u-172.2" who="#JózefNowicki">Kolejne związane z tym pytanie. Niektóre zakłady mięsne zaprzestały już produkcji mięsa wołowego i należy spodziewać się, że w najbliższym czasie znajdą się one w bardzo trudnej sytuacji. Taka sytuacja jest m.in. w Zakładach Mięsnych w Kole. Czy rząd przewiduje w budżecie środki, które mogłyby być przeznaczone na osłonę tych zakładów, które w związku z prezentowaną tu przeze mnie sytuacją będą przeżywały bardzo trudne chwile? Inne wiążące się z tym pytanie dotyczy hodowców: czy te osłony mogą objąć również hodowców bydła?</u>
          <u xml:id="u-172.3" who="#JózefNowicki">Druga grupa pytań, panie ministrze, dotyczy powiatowych urzędów pracy i środków na bezrobocie, a konkretnie chodzi o środki przeznaczone na opłacenie składek zdrowotnych. Wiemy, że urzędy zalegają z tymi opłatami ze względu na brak środków w budżecie. Jeżeli te środki zostaną przekazane, okazuje się, że może ich starczyć w budżetach powiatów na prowadzenie działalności w tym zakresie do marca bieżącego roku. Czy w związku z tym pan minister ma pomysł, jak dalej finansować działalność powiatów w obszarze walki z bezrobociem? Z tym wiąże się jeszcze jedno pytanie. Jest mianowicie rozporządzenie, które mówi, że ZUS nie może zajmować kont urzędów pracy. Środki na składkę zdrowotną, o których mówię, wpływają na konto powiatu w pozycji związanej z ochroną zdrowia. Czy w związku z tym nie zachodzi obawa, że mogą być one zajęte przez ZUS w związku z narastającymi zaległościami?</u>
          <u xml:id="u-172.4" who="#JózefNowicki">I ostatnie pytanie. Było wiele wypowiedzi, które podkreślały konieczność zmian w Kodeksie pracy, by zmienić sytuację na rynku pracy. Chciałbym pana ministra zapytać, czy w związku z tym w tej chwili wiemy, w jakim kierunku zmiany kodeksu pójdą. Jedno jest bezsporne: Państwowa Inspekcja Pracy powinna wzmóc czynności nadzoru i kontroli, jeśli zaistnieją nowe warunki kodeksowe. Czy w związku z tym nie uważa pan minister, że nie jest rozsądne obcinanie środków przeznaczonych dla Państwowej Inspekcji Pracy? Dziękuję, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Jan Chmielewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#JanChmielewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytania do przedstawicieli rządu. Jak rząd na dziś ocenia stan polskiej gospodarki w kontekście chociażby ostatnich pozytywnych wypowiedzi m.in. na szczycie w Davos, gdzie gratulacje przyjmował pan prezydent, podczas gdy zaplecze polityczne wyłącznie krytykuje? Pytam w kontekście możliwości rozwoju naszej gospodarki w świetle przedłożonej Wysokiej Izbie ustawy budżetowej. Jaka była tendencja, dynamika rozwoju gospodarki światowej w latach 1993–1997, a jaka jest obecnie i czy ma to wpływ na poziom rozwoju, na dynamikę rozwoju naszej gospodarki?</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#JanChmielewski">Czy rząd potwierdza fakt, że budżet na 2001 r. umożliwia dalsze korzystne efekty trudu koniecznego, głębokiego przeobrażania polskiej gospodarki? Myślę tu o górnictwie, hutnictwie, przemyśle zbrojeniowym. Wiadomo przecież, że każde reformy - zarówno gospodarcze, jak i społeczne - nie są kochane, ale są konieczne. Tak to postrzegają specjaliści. Jaka jest w tym wypadku rola sektora małych i średnich przedsiębiorstw?</u>
          <u xml:id="u-174.2" who="#JanChmielewski">Jak rząd postrzega politykę w dziedzinie wspierania eksportu? Chodzi o promowanie Polski jako kraju przyjaznego, mającego oferować coraz to lepsze konkretne produkty?</u>
          <u xml:id="u-174.3" who="#JanChmielewski">Jaka jest w kontekście omawianego budżetu państwa na 2001 r. ocena rządu dotycząca funduszy celowych?</u>
          <u xml:id="u-174.4" who="#JanChmielewski">Pytanie do Ministerstwa Finansów: Czy w świetle przedłożonego projektu budżetu, poprawek proponowanych przez parlamentarzystów Akcji Wyborczej Solidarność naszej ojczyźnie grozi kryzys? Tym bowiem, niestety, straszy się społeczeństwo w wielu artykułach w prasie bądź w wypowiedziach telewizyjnych. Jest to groźne, tak mi się wydaje, jest to złe działanie, niekorzystne dla naszego kraju.</u>
          <u xml:id="u-174.5" who="#JanChmielewski">Jakie są zdaniem rządu najważniejsze przedsięwzięcia ujęte w budżecie państwa na 2001 r., aby polska gospodarka, która wymaga dalszej modernizacji, restrukturyzacji, mogła zrobić kolejny krok, by wyrwać ją z ciągłej jeszcze zapaści, jeżeli chodzi o rozwój, niską konkurencyjność i brak nowoczesnych rozwiązań technologicznych?</u>
          <u xml:id="u-174.6" who="#JanChmielewski">Jakie są oczekiwania rządu kierowane do Wysokiej Izby głównie w zakresie legislacji w bieżącym roku odnośnie do tempa wzrostu gospodarczego?</u>
          <u xml:id="u-174.7" who="#JanChmielewski">W związku z podnoszeniem, także w debacie, różnych problemów, kwestii ustaw okołobudżetowych pytam: Czy rząd potwierdza, że to właśnie w pracach nad budżetem w 1994 r. - przygotowanym przez poprzednią koalicję - jeśli chodzi o tzw. ustawy okołobudżetowe w trybie pilnym zmieniono nie tylko ustawę podatkową (stawki podniesiono wtedy do 21%, 33% i 45%) ale ograniczono także ulgę oświatową? Chodzi też o 7 innych ustaw. Ograniczono nakłady na rolnictwo, naukę, kulturę, służbę zdrowia, bo wynikało to z ówczesnych konieczności.</u>
          <u xml:id="u-174.8" who="#JanChmielewski">Jakie ograniczenie dla rozwoju naszego kraju w budżecie na 2001 r. stanowią wydatki tzw. zdeterminowane?</u>
          <u xml:id="u-174.9" who="#JanChmielewski">W ilu dziedzinach życia gospodarczego i społecznego obserwuje się realny wzrost?</u>
          <u xml:id="u-174.10" who="#JanChmielewski">Czy rząd potwierdza fakt, że w dalszym ciągu mamy do czynienia ze spuścizną gospodarki podporządkowanej w głównej mierze interesom bloku radzieckiego, ze znaczącą nadal rolą przemysłu ciężkiego, hutniczego, zbrojeniowego, energetyki bazującej na górnictwie węgla kamiennego i, niestety, przestarzałych technologiach w wielu gałęziach przemysłu?</u>
          <u xml:id="u-174.11" who="#JanChmielewski">Czy rząd potwierdza, że kraje dziś wysoko rozwinięte wprowadziły bardzo istotne, znaczące zmiany w strukturach przemysłowych już na początku lat 70., a my dopiero to musimy nadrabiać? Jak w tym kontekście ma się dokument rządowy dotyczący zwiększenia innowacyjności gospodarki do 2006 r.?</u>
          <u xml:id="u-174.12" who="#JanChmielewski">Jakie znaczenie dla ustabilizowania i skonsolidowania finansów publicznych ma poziom inflacji i obniżenie deficytu budżetowego?</u>
          <u xml:id="u-174.13" who="#JanChmielewski">Czy rząd potwierdza fakt, że suma wydatków społecznych w budżecie na 2001 r., biorąc pod uwagę emerytury, renty, zasiłki, świadczenia dla bezrobotnych, pomoc społeczną, edukację, kulturę i służbę zdrowia, osiąga 1/3 produktu krajowego brutto w budżecie i ich poziom jest najwyższy spośród krajów Europy Środkowo-Wschodniej, czyli krajów byłego Związku Radzieckiego, i co do poziomu - podkreślam: co do poziomu - dorównują najbogatszym krajom świata.</u>
          <u xml:id="u-174.14" who="#JanChmielewski">Ostatnie pytanie: Czy Urząd Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast mógłby się ustosunkować do listu otwartego Fundacji Bezdomnych, jaki został skierowany do parlamentarzystów w dniu dzisiejszym? Sprawa ta bowiem dotyczy sfery mieszkaniowej i wydaje mi się, że wiele informacji o faktach w tej kwestii wymaga sprostowania. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#MarekBorowski">Pani poseł Zofia Grzebisz-Nowicka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#ZofiaGrzebiszNowicka">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Do zadania pytań w dzisiejszej debacie budżetowej skłania mnie kilka powodów. Dwa z nich wymienię. Po pierwsze, skłania mnie do tego dramatyczna sytuacja ekonomiczna, produkcyjna i społeczna w polskim rolnictwie i na wsi, a po drugie, niedotrzymanie przez rząd umowy społecznej podpisanej 8 lutego 1999 r. z centralami związkowymi, co prawda podpisanej pod presją ogólnopolskiego buntu chłopskiego, ale umowy, której realizacja miała poprawić sytuację. Na tym tle pierwsze pytanie: Na czym tak naprawdę w tegorocznym budżecie polega priorytet dla rolnictwa i wsi, o którym wielokrotnie mówił pan premier Buzek, pan minister finansów Bauc, skoro w projekcie ustawy budżetowej na 2001 r. jest mniej środków, niż było nawet w tym jakże nieprzyjaznym dla rolnictwa i wsi budżecie roku ubiegłego? Chcę przypomnieć panu ministrowi finansów, że w protokole z rozmów, który w imieniu Krajowego Związku Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych podpisałam w nadziei, że ta umowa będzie rzeczywiście umową społeczną obowiązującą obie strony, zapisaliśmy, że udział rolnictwa w wydatkach budżetu państwa w 2000 r. wyniesie 3%, a w latach następnych będzie systematycznie wzrastał. No i niestety tak się nie stało. Zarówno w ubiegłym roku, jak i w bieżącym poziom nakładów na rolnictwo i wieś jest dużo niższy. Ponieważ były już podawane te dane zarówno w dyskusji, jak i w pytaniach, ze względu na oszczędność czasu nie będą ich przytaczać.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#ZofiaGrzebiszNowicka">Pytanie drugie: Jakie są gwarancje, że środki SAPARD, których tak duże kwoty zostały uwzględnione w ubiegłym roku, mimo że przewidywaliśmy, że nie będą mogły być uruchomione, i niestety tak się stało - może będzie możliwe ich uruchomienie w końcu bieżącego roku - faktycznie zostaną wykorzystane na projekty, których realizacja jest dziś rolnikom obiecywana? Wielokrotnie przestrzegaliśmy rząd, że nie można budować budżetu dla polskiego rolnictwa i wsi w oparciu o środki zagraniczne, które powinny być tylko uzupełnieniem własnych środków zapisanych w budżecie. Dlatego też jeśli wiemy, a wiemy, że jest opóźnienie co najmniej półroczne w uruchomieniu środków z SAPARD, to trzeba już dziś podjąć bardzo intensywne działania, żeby te środki przeznaczyć na cele, na które mają być uruchomione.</u>
          <u xml:id="u-176.2" who="#ZofiaGrzebiszNowicka">Pytanie kolejne: Jak pan minister finansów zamierza poprawić sytuację ekonomiczną gospodarstw rolnych i przynajmniej o kilka procent poprawić dysparytet w dochodach rolników, skoro na działalność interwencyjną państwa na rynku zbóż, mleka, masła, żywca, drobiu, cukru, rzepaku przeznaczono mniej o 12% środków w tym budżecie, niż było w ubiegłym, a dysparytet w dochodach z pracy w rolnictwie spadł aż do 40%?</u>
          <u xml:id="u-176.3" who="#ZofiaGrzebiszNowicka">Kolejne pytanie. Od kilku lat zarówno naukowcy, jak i działacze SLD, działacze mojego związku alarmują, że z rolnictwa przez wadliwy mechanizm cen wypływa około 1/3 wytworzonej przez rolników wartości do innych działów i gałęzi gospodarki narodowej. Co zamierza zrobić rząd, aby odwrócić ten trend i zwrócić rolnictwu i wsi te środki, jakże potrzebne choćby na modernizację i restrukturyzację polskiego rolnictwa i wsi?</u>
          <u xml:id="u-176.4" who="#ZofiaGrzebiszNowicka">Miałam kilka pytań dotyczących bezrobocia, ale z uwagi na to, że koleżanki i koledzy już ten problem poruszali, ograniczę się tylko do dwóch kwestii.</u>
          <u xml:id="u-176.5" who="#ZofiaGrzebiszNowicka">Na czym ma polegać ofensywa rządu pana Jerzego Buzka w walce z bezrobociem - w tym, jak rozumiemy, w szczególności na obszarach wiejskich, gdzie, jeśli weźmie się pod uwagę także ukryte bezrobocie agrarne, jest ponad 2 mln bezrobotnych - skoro propozycja posłów SLD, aby 200 mln z kwoty wygospodarowanej przez Komisję Finansów Publicznych zostało przeznaczonych na aktywne formy walki z bezrobociem, nie uzyskała poparcia rządu?</u>
          <u xml:id="u-176.6" who="#ZofiaGrzebiszNowicka">W jaki sposób rząd zamierza pomóc powiatowym urzędom pracy w uregulowaniu zobowiązań z ubiegłego roku, choćby wobec ZUS z tytułu składki na ubezpieczenie zdrowotne osób bezrobotnych bez prawa do zasiłku? Na przykład tylko zobowiązania jednego urzędu pracy w Busku-Zdroju wynoszą z tego tytułu prawie 300 tys. zł. Zobowiązania względem pracodawców w zakresie refundacji za pracowników młodocianych - prawie 400 tys., a refundacja za aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu ponad 100 tys. Łącznie jest to zatem ponad 800 tys. w jednym powiatowym urzędzie pracy w Busku-Zdroju. Takich powiatowych urzędów pracy jest wiele w naszym kraju, niestety. Nie wiem, czy pan minister wie, że w stosunku do wielu z nich przygotowywane jest postępowanie egzekucyjne, co wiąże się z zajęciem rachunku budżetowego. Jak w takiej sytuacji urzędy te mają realizować ustawowe zadania i uruchamiać choćby aktywne formy walki z bezrobociem?</u>
          <u xml:id="u-176.7" who="#ZofiaGrzebiszNowicka">Ostatnie pytanie. Dlaczego rząd wniesioną 12 stycznia autopoprawką do projektu budżetu zlikwidował przewidzianą wcześniej dotację dla likwidowanych kopalń siarki, w tym także dla kopalni siarki Grzybów w powiecie buskim? Pracuje tam sto pięć osób, a po dodaniu do tego firm, które miały podpisane z tą kopalnią wieloletnie umowy, Buskopol, spółdzielnia kółek rolniczych i inne, jest to kilkaset osób. Jak można w trakcie realizacji zadania rządowego cofnąć decyzję i odesłać do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska? Ponieważ szczegóły omawiał pan poseł Stępień, podpisałam się, oczywiście, pod tą petycją, ale podałam to jako przykład, że tak robić nie wolno. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Kazimierz Sas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#KazimierzSas">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Zabieram głos w kwestii budżetowej dotyczącej Głównego Urzędu Miar. Jest to centralny urząd administracji rządowej w sprawach miar i probiernictwa. Wcześniej nie musiałem interweniować, jako że Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży rozpatrywała projekt budżetu tegoż urzędu, byliśmy powodowani faktem kłopotów finansowych, budżetowych państwa i dlatego uznaliśmy, że projekt budżetu, jeśli chodzi o dochody tegoż urzędu był na poziomie 99,1% w stosunku do wykonania w roku 2000. Okazało się jednak, że w roku 2000, pod koniec, w trzeciej dekadzie, nie nastąpiło przekazanie z Ministerstwa Finansów do tegoż urzędu kwoty - mówmy o faktach - 6381 tys. zł. To oczywiście skutkowało i skutkuje poważnymi kłopotami, perturbacjami, jeśli chodzi o płacenie składek na ubezpieczenia społeczne, to 600 tys. zł, czy wreszcie podatków od wynagrodzeń.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#KazimierzSas">Ponieważ Główny Urząd Miar jest jednostką budżetową, jedynym sposobem na rozwiązanie sprawy zobowiązań, które przenoszą się na rok 2001, jest dokonanie korekty w postaci zwiększenia wydatków w budżecie państwa. I stąd moja poprawka, którą zaraz skieruję do Sekretariatu Posiedzeń Sejmu. Nie mówię jednak o wydatkach tak sobie, lecz także podaję jakby sposób rekompensowania. Oczywiście źródłem pokrycia jest zwiększenie dochodu. Trzeba bowiem wiedzieć, że Główny Urząd Miar ma okręgowe urzędy probiercze, które z tytułu uwierzytelniania różnego rodzaju mierników i urządzeń pozyskują określone środki. Stąd uprzejmie proszę pana ministra, aby zechciał powiedzieć o powodach, dla których kwota ta nie wpłynęła do Głównego Urzędu Miar, a do szefa Komisji Finansów Publicznych zwracam się z prośbą o życzliwe rozpatrzenie niniejszej poprawki. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Czesław Fiedorowicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#CzesławFiedorowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W ciągu 7 lat posłowania po raz pierwszy zadaję pytanie w sprawie budżetu. Powiem również, że od rzetelnych odpowiedzi będę warunkował swoje poparcie dla tego budżetu bądź brak takiego poparcia.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#CzesławFiedorowicz">Pytania dotyczą dwóch kwestii. Po pierwsze, zapytuję sprawozdawcę komisji o zgodność z konstytucją decyzji, jaką podjął rząd, a przyjęła komisja, zmniejszenia o 15% wydatków ze środka specjalnego, przyjmując wpływ 66 mln do budżetu państwa. Ustawa o grach losowych i zakładach wzajemnych jednoznacznie mówi, że wpływy z dopłat do totalizatora mogą być przekazywane wyłącznie na remonty i inwestycje sportowe, a zatem nie mogą być one wpływami budżetu państwa. Chodzi o zgodność z konstytucją. Druga rzecz. Dlaczego rząd przyjął taką autopoprawkę? Rząd, podejmując taką decyzję, zastrzegł, iż nie może to dotyczyć środków specjalnych, z których wydawane są środki na inwestycje i remonty. A zatem, podejmując taką decyzję, jednocześnie rząd dokonał autopoprawki dotyczącej zmniejszenia tych wydatków. Chciałbym zapytać, jako członek Rady Polityki Regionalnej Państwa - widzę pana ministra Tomaszewskiego - jak rząd zamierza zrealizować program wsparcia, kiedy we wszystkich 16 programach wojewódzkich są wpisane również inwestycje realizowane z dopłat do Totalizatora Sportowego, a przeznaczenie 66 mln na wpływ do budżetu państwa spowoduje niewykonanie ok. 150 inwestycji, które są do tych programów wpisane, przyjętych uchwałami rad gminnych i sejmików wojewódzkich. To pierwszy kontekst.</u>
          <u xml:id="u-180.2" who="#CzesławFiedorowicz">Następne pytanie dotyczy kolejnej reformy, reformy wojska, którą za chwilę mamy wprowadzać, a która dzisiaj jest bardzo krytykowana przez opozycję, przez SLD, i może na bazie tej krytyki rzeczywiście poczekać i jej nie wprowadzać, byśmy się nie narazili na zarzut, że wprowadzamy złą reformę. Chciałbym zapytać, jakie konkretne środki są przeznaczone na programy osłonowe z następujących tytułów. Po pierwsze, z tytułu zwalniania żołnierzy z wojska - tych, którzy mogą przejść na emeryturę, ale i tych, którzy, nie mając 15-letniego stażu pracy, mogą stać się bezrobotni, choćby w woj. lubuskim, w którym mieszkam, jest to rzesza kilku tysięcy oficerów. Jaki jest program osłonowy, jakie konkretne kwoty zakłada się przeznaczyć dla ludzi, którzy są zwalniani z wojska, i w jakim trybie środki te będą realizowane? Jaki jest program osłonowy na zagospodarowanie obiektów powojskowych, po polskiej armii, które mają być pozostawione na wolnym rynku? Chcę stwierdzić, iż w woj. lubuskim po pierwszej akcji przeprowadzonej przez pana ministra Dobrzańskiego do dzisiaj większość tych obiektów nie jest zagospodarowana, nie ma na to żadnego pomysłu. Jaki jest program osłonowy rządu - skoro stać nas było na program osłonowy dla obiektów poradzieckich - dotyczący obiektów po armii polskiej? Jaki jest program osłonowy, jakie są konkretne kwoty i w jaki sposób będą przekazywane dla tych obszarów, gdzie bezrobocie w skali tego roku wzrośnie do 40 albo do 50%? W jakim trybie środki te będą uruchamiane, w jaki sposób będą one aktywnie powodowały tworzenie miejsc pracy w skali tego roku?</u>
          <u xml:id="u-180.3" who="#CzesławFiedorowicz">Kolejne pytanie. Mam nadzieję, że się tego wkrótce dowiemy, ale chciałbym się tego dowiedzieć przed uchwaleniem budżetu, czy ten program zakłada, że jeśli gdzieś w Polsce jest zainteresowanie jednym, drugim i trzecim, gdzie te programy osłonowe nie są potrzebne, bo są miejsca pracy, to czy w takim województwie jak choćby woj. lubuskie ten program nie będzie uruchamiany, bo tam nie ma niestety powodzenia, czy też po prostu jest to kwestia zupełnej dowolności decyzji, które mogą spowodować takie skutki.</u>
          <u xml:id="u-180.4" who="#CzesławFiedorowicz">Chciałbym znać dokładne odpowiedzi na te pytania, jeśli pan minister bądź panowie ministrowie nie będą mogli ich udzielić, to jest jeszcze czas, byśmy przed głosowaniem nad tym budżetem uzyskali konkretne odpowiedzi na te pytania. Bardzo proszę o rzeczowe, konkretne odpowiedzi na te pytania. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Andrzej Skorulski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#AndrzejSkorulski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#AndrzejSkorulski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Ministrowie! Wysoka Izbo! Z danych publikowanych corocznie wynika, iż na razie u nas w kraju nie możemy sobie poradzić z coraz liczniejszymi zachorowaniami na choroby nowotworowe. Chorych co roku przybywa. Ta trudna sytuacja to wynik często zbyt późnego rozpoznania choroby, zbyt małej ilości placówek ze specjalistycznym sprzętem i zbyt skromnych środków finansowych przeznaczanych na ten cel z budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-182.2" who="#AndrzejSkorulski">Taka jest ogólna opinia. Dla przykładu podam, iż centrum onkologii w Warszawie, które posiada kadrę specjalistów na światowym poziomie, dziennie przyjmuje się ok. 800 pacjentów z całego kraju, a na leczenie z powodu braku miejsc czeka się często 2 miesiące. W wielu przypadkach jest to skazanie na niewyleczenie. Czy w takich warunkach można sprawnie i dobrze leczyć? Pani minister, czy wielkość środków przeznaczonych na program walki z chorobami nowotworowymi umożliwia podejmowanie skutecznej walki z tą chorobą i jej strasznymi skutkami? Czy w tym roku przeznaczono więcej środków niż w latach poprzednich? Czy zapewniamy właściwą pomoc ludziom dotkniętym tą chorobą?</u>
          <u xml:id="u-182.3" who="#AndrzejSkorulski">Drugie pytanie. Mimo coraz większych braków środków na bieżącą działalność placówek ochrony zdrowia kasy chorych, o czym dowiadujemy się codziennie, kiedy placówki zdrowia negocjują z kasami chorych, przyjmują coraz więcej zadań wcześniej finansowanych z budżetu państwa. Pacjenci ze stomią pytali mnie, czy mogą liczyć na pomoc budżetu państwa, bo, jak wiemy, jest to domena kasy chorych. Czy ta pomoc przy zakupie niezbędnych dla nich środków... otrzymywane przydziały są tak minimalne, że nie wystarczają i resztę zmuszeni są oni dokupywać z własnych środków, a wielu chorych dotkniętych stomią nie stać na takie zakupy.</u>
          <u xml:id="u-182.4" who="#AndrzejSkorulski">Kolejne pytanie. Ministerstwo Zdrowia w IV kwartale ubiegłego roku wprowadziło jako obowiązujące nowe normy, jakim powinna odpowiadać woda do picia i do celów gospodarczych. I to jest w porządku, tak powinno być. Powinniśmy równać do takich norm, jakie powinny obowiązywać. Jednak by sprostać tej nowej normie, konieczne jest przebudowanie ujęć wody i budowa stacji uzdatniania wody tam, gdzie ich do tej pory nie było. Bardzo wielu gmin wiejskich nie będzie na to stać. Nie zgromadzą potrzebnych środków własnych, aby sprostać wymaganiom nowej normy.</u>
          <u xml:id="u-182.5" who="#AndrzejSkorulski">Panie ministrze, do pana ministra finansów, czy rząd jest skłonny w ramach posiadanych lub pozyskanych jeszcze w tym roku środków pomóc takim gminom w budowie stacji uzdatniania wody i wywiązaniu się tym samym z nałożonych na nie obowiązków? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Zbigniew Kaniewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#ZbigniewKaniewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pytania chciałem skierować do pana ministra Bauca. Chciałem zapytać, panie ministrze, jak pan sobie to wykoncypował, że, kierując autopoprawkę do parlamentu, założył pan z jednej strony zmniejszenie dynamiki wzrostu produktu krajowego brutto, a z drugiej strony zaproponował pan zwiększenie środków po stronie dochodów, z podatku dochodowego. Czy nie sądzi pan, że są to dość iluzoryczne wpływy, te zwiększone, proponowane, zwłaszcza że od I kwartału ubiegłego roku mamy do czynienia ze stopniowym spadkiem, jeżeli chodzi o dynamikę wzrostu PKB?</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#ZbigniewKaniewski">Biorąc pod uwagę fakt, że wynik z czwartego kwartału prawdopodobnie będzie najgorszym wynikiem z całego roku ubiegłego, a także uwzględniając ewentualne zagrożenie możliwości spełnienia pańskich życzeń na rok bieżący ze względu na wzrost PKB, czy nie wydaje się panu, że ta propozycja jest nieco papierowa?</u>
          <u xml:id="u-184.2" who="#ZbigniewKaniewski">Panie ministrze, skoro pan szuka trochę na siłę środków po stronie wpływów, to czy nie wydaje się panu stosowne skorzystanie z propozycji prezesa Głównego Urzędu Ceł pana Zbigniewa Bujaka, który na posiedzeniu sejmowej Komisji Gospodarki przedłożył prosty rachunek: jedna złotówka zainwestowana w funkcjonowanie służb celnych daje przynajmniej 40 zł dochodu do budżetu państwa. Może, panie ministrze, to jest też droga poszukiwania środków, zwłaszcza że granice celne, niestety, jak pan sam dobrze wie, mamy dziurawe.</u>
          <u xml:id="u-184.3" who="#ZbigniewKaniewski">Teraz chciałbym, nie ujmując nic pani minister Hibner jako łodziance, skierować do pana ministra Bauca jako łodzianina dwa pytania. Ponieważ pan jest szczególnie wrażliwy na problemy przemysłu lekkiego, chciałbym panu zadać pytanie: Jak to się dzieje, panie ministrze, że strona rządowa podejmuje zobowiązania w stosunku do strony społecznej w ramach „Strategii dla przemysłu lekkiego na lata 2000–2005”, Rada Ministrów podejmuje określone uchwały w tym zakresie, a pan ze stoickim spokojem przekazuje do parlamentu projekt budżetu, gdzie te zobowiązania ma pan po prostu za nic? Dobrze, że sejmowa Komisja Gospodarki i sejmowa Komisja Finansów Publicznych, dzięki ogromnej życzliwości pana przewodniczącego Sekuły, ratują honor rządu. A państwo nawet w parlamencie nie chcieliście specjalnie wspomagać działań posłów w tym zakresie. Dobrze, że chociaż jest te 20 mln zł na dopłaty do kredytów.</u>
          <u xml:id="u-184.4" who="#komentarz">(Poseł Kazimierz Janiak: Bez zgody rządu i tego by nie było.)</u>
          <u xml:id="u-184.5" who="#ZbigniewKaniewski">To jest pewien zaczyn sensownego myślenia na temat prorozwojowej polityki w tym sektorze. Ale gdzie w związku z tym są środki finansowe - co do których rząd się zobowiązał - na osłony socjalne dla zwalnianych pracowników przemysłu lekkiego? Nie dopatrzyłem się tego w projekcie budżetu państwa. Bardzo byłbym zobowiązany, panie ministrze, gdyby wskazał pan te źródła dochodu, bo negocjacje są tuż, tuż. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#MarekBorowski">Pani poseł Ewa Sikorska-Trela.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#EwaSikorskaTrela">Panie Marszałku! Państwo Ministrowie! Panie i Panowie Posłowie! Mam cztery pytania. Dwa dotyczą szkolnictwa wyższego i nauki, a dwa ochrony zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#EwaSikorskaTrela">Pierwsze pytanie. Zwiększone zostały - z czego się bardzo cieszę - o 180 mln środki na płace dla pracowników szkół wyższych. Jeśli Sejm ostatecznie przyjmie budżet, to o ile będą mogły wzrosnąć płace w szkołach wyższych w 2001 r., uwzględniając również te 180 mln? Jaka w chwili obecnej jest relacja płac pracowników oświaty w porównaniu do płac pracowników szkół wyższych? Przypominam, że po wprowadzeniu w 2000 r. nowego systemu regulacji wynagrodzeń w oświacie nauczyciele w roku ubiegłym dostali znaczną podwyżkę, a pracownicy szkół wyższych - podwyżkę w granicach jedynie sześćdziesięciu paru złotych.</u>
          <u xml:id="u-186.2" who="#EwaSikorskaTrela">Drugie pytanie. Nie widzę w budżecie Komitetu Badań Naukowych środków na podwyższenie płac pracowników nauki, zatrudnionych w instytutach Polskiej Akademii Nauk i jednostkach badawczo-rozwojowych, a Krajowa Sekcja Nauki NSZZ „Solidarność” jest w sporze zbiorowym z rządem z powodu niskich płac w sferze nauki. W jaki sposób rząd planuje rozwiązać ten spór bez przeznaczenia dodatkowych środków na płace w budżecie państwa, o co wnosiła Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży?</u>
          <u xml:id="u-186.3" who="#EwaSikorskaTrela">Trzecie pytanie. Nie mogę zgodzić się na przewidywane w budżecie na 2001 r. zmniejszenie środków na wysokospecjalistyczne procedury medyczne. W planie budżetu przewidziano na ten cel co prawda dużą kwotę, bo wynoszącą ponad 550 mln zł, ale stanowi to jedynie 74% wydatków na te świadczenia w roku 2000; wprawdzie lista wysokospecjalistycznych procedur została zredukowana o 16 pozycji, a więc skutkować to będzie zmniejszeniem przeznaczonej wcześniej na ich finansowanie koniecznej kwoty, a część z tych zredukowanych procedur od roku 2001 finansować będą kasy chorych, które jednak powinny otrzymać dodatkowe środki z budżetu ministra na ten cel. Nie można bowiem przerzucać na kasy chorych dodatkowych zadań bez dodatkowych środków na ich pokrycie. Dlatego z grupą posłów złożyłam poprawkę w sprawie zwiększenia środków na wysokospecjalistyczne procedury o 30 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-186.4" who="#EwaSikorskaTrela">Jeśli jednak, panie ministrze, Sejm odrzuci tę poprawkę, to jak będą realizowane procedury wysokospecjalistyczne bez narażenia bezpieczeństwa zdrowotnego pacjenta?</u>
          <u xml:id="u-186.5" who="#EwaSikorskaTrela">I ostatnie pytanie. Niepokoi mnie obniżenie w projekcie budżetu środków na programy polityki zdrowotnej do 91% środków ubiegłorocznych. W tym roku na ten cel przewidziano ponad 507 mln zł. W ramach tego jest również Narodowy Program Zdrowia, dzięki któremu realizowane są programy profilaktyki zdrowotnej, takie jak program profilaktyki onkologicznej, chorób krążeniowych, opieki nad matką i dzieckiem, profilaktyki chorób psychicznych. Należy pamiętać, że dużo taniej jest zapobiegać niż leczyć, dlatego z grupą posłów złożyłam również poprawkę w sprawie zwiększenia o 25 mln zł środków na program polityki zdrowotnej, na Narodowy Program Zdrowia szczególnie.</u>
          <u xml:id="u-186.6" who="#EwaSikorskaTrela">Panie ministrze, jeśli jednak Sejm nie przyjmie tej poprawki - gorąco jednak proszę, żeby zechciał przyjąć - to który z bardzo ważnych programów polityki zdrowotnej zostanie ograniczony? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-186.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Marek Olewiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#MarekOlewiński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam dwa pytania do pana ministra, właściwie do rządu. Jaki jest stosunek rządu do dwóch zawartych w sprawozdaniu Komisji Finansów Publicznych wniosków mniejszości? Pierwszy z nich to 9. wniosek mniejszości, który dotyczy wprowadzenia do wykazu inwestycji wieloletnich budowy Stopnia wodnego Nieszawa Ciechocinek. Chciałem zapytać się, panie ministrze i Wysoki Sejmie, czy nie uważa pan, że wprowadzanie tego zadania i niewielkiej kwoty, bo tylko 500 tys. na rok bieżący, nie jest uwiarygodnieniem uchwały, jaką Wysoki Sejm miesiąc temu na tej sali podjął, jak również stanowiska rządu, które było przygotowywane do tej uchwały.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#MarekOlewiński">Bardzo bym prosił, panie ministrze, żeby pan słuchał tego, co ja mówię. Panie ministrze, zadaję panu pytanie i chciałbym, żeby pan słuchał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#MarekBorowski">Panie ministrze, pan poseł kieruje pytanie do pana ministra.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#MarekOlewiński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Pan minister słucha.)</u>
          <u xml:id="u-190.2" who="#MarekOlewiński">Druga sprawa wiąże się z 23. wnioskiem mniejszości, który dotyczy przesunięcia wydatków na pomoc dla Polonii i Polaków za granicą z Kancelarii Senatu do Ministerstwa Spraw Zagranicznych. A ja się pytam, panie ministrze, jakie są podstawy prawne, żeby w ogóle te środki przechodziły przez Kancelarię Senatu, ponieważ z rozeznania, które posiadam, a pan na pewno również, ustawa o działach mówi, że to są sprawy, które leżą w gestii ministra spraw zagranicznych. Takie przesunięcie tych środków spowodowałoby, że Senat zajmowałby się tym, czym zajmować się nie powinien, natomiast takie przesunięcie sprawiłoby, że wykorzystanie tych środków - a chcę państwu powiedzieć, że to jest 58 260 tys., czyli jest to prawie połowa budżetu Kancelarii Senatu, nie chodzi tu więc o jakieś drobne kwoty - podlegałoby większej kontroli.</u>
          <u xml:id="u-190.3" who="#MarekOlewiński">Jeszcze jedna sprawa. Otóż jako członek Komisji Finansów Publicznych muszę odnieść się do wygłoszonej w czasie dzisiejszej debaty wypowiedzi pana posła Kulasa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#MarekBorowski">Ale w jakim trybie, panie pośle, chce pan odnieść się do tej wypowiedzi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#MarekOlewiński">Ponieważ pan poseł Kulas powiedział nieprawdziwą informację, iż posłowie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#MarekBorowski">Ale, panie pośle, czy ta nieprawdziwa informacja była o panu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#MarekOlewiński">Tak, również o mnie jako o członku Komisji Finansów Publicznych, który w czasie prac nad budżetem rzekomo nie pracował. Otóż chcę powiedzieć, że to jest nieprawda. Świadomie nie głosowaliśmy nad ostatnim podziałem tej wygospodarowanej kwoty, ale, panie pośle, w pracach komisji braliśmy udział w liczbie większej aniżeli posłowie AWS. Gdybyśmy prosili o liczenie kworum, to obawiam się, że posiedzenia komisji nie odbywałyby się w ogóle. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#MarekBorowski">Teraz pan poseł Kulas będzie prostował. Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#JanKulas">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#JanKulas">W trybie regulaminowym. Mam tutaj dokument. W debacie powoływałem się na ostatnie głosowanie nad przyjęciem ustawy budżetowej wraz z załącznikami.</u>
          <u xml:id="u-196.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale tego nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-196.3" who="#JanKulas">Miało to miejsce 19 stycznia br. Wyraźnie powiedziałem, że spośród posłów opozycji tylko 2 posłów brało udział - z klubu SLD 1 poseł, z klubu PSL 1 poseł. Powiedziałem również, że kiedy debatowaliśmy nad bezrobociem, nad Funduszem Ubezpieczeń Społecznych, nad tym, jak kreować wzrost gospodarczy, to jako koreferent działu polityki społecznej nie miałem z kim dyskutować, gdyż posłowie opozycji byli niestety nieobecni. Jestem natomiast wdzięczny posłowi Pietrewiczowi, bo to była ciekawa, interesująca dyskusja, to był jedyny wyjątek. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-196.4" who="#komentarz">(Poseł Marek Olewiński: Pan poseł potwierdził to, co powiedziałem.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Marek Olewiński już był.</u>
          <u xml:id="u-197.2" who="#MarekBorowski">Teraz pan poseł Józef Gruszka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#JózefGruszka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Nie będę się odnosił do obecności posłów w trakcie posiedzenia Komisji Finansów Publicznych. Mam natomiast kilka pytań z tego względu, że nie starczyło czasu w debacie. Mieliśmy niewiele czasu i dlatego chciałbym zadać kilka pytań, które moim zdaniem są bardzo ważne, jeśli chodzi o ocenę i spojrzenie na gospodarkę. Pierwsze pytanie. Powszechnie jest znane zapóźnienie w rozwoju infrastruktury sportowej w szkołach, szczególnie w szkołach wiejskich i małomiasteczkowych. Dopracowaliśmy się w naszym parlamencie mechanizmu wsparcia inwestycji samorządowych w tym zakresie. Myślę tutaj o Totalizatorze Sportowym. Dlaczego rząd chce zabrać 15% pieniędzy z totalizatora? Czyżby rząd był przekonany o zbędności tych inwestycji, które mają na celu poprawę zdrowotności wśród młodzieży? Program wspomagania tych inwestycji przez samorządy wojewódzkie został ustalony na 3 lata. Bardzo trudno będzie teraz wytłumaczyć samorządom gminnym całą sytuację, to, jak one się mają zachować, bo działania są w toku. Pytanie drugie dotyczy kontraktów regionalnych. Czym kierował się rząd, ustalając podział pieniędzy w przypadku kontraktów regionalnych na poszczególne województwa? Patrząc na kwoty, nie można ich odnieść ani do wielkości obszaru województw, ani do liczby zamieszkującej tam ludności. Jeżeli chodzi o rolnictwo, panie ministrze, paliwo rolnicze, to w budżecie nie ma żadnych pieniędzy na tę pomoc. Rozumiem formułę bonu paliwowego, ale przecież, jeżeli ma to być zmniejszenie wpływów z tytułu akcyzy, bo tak ma funkcjonować bon i tak ma być rozliczany, to powinno być również zmniejszenie wpływów z tytułu podatków pośrednich w tym wypadku, a tego nie mogliśmy się dopytać, pracując nad budżetem w dziale: Rolnictwo, ani tej zmiany nie widzimy w autopoprawce. Kolejne pytanie. Czy rząd przewiduje w ramach pomocy dla wsi jakąś promocję dobrej polskiej żywności na rynkach zewnętrznych? Bez tej promocji polscy producenci nie przebiją się na te rynki. I pytanie z tej samej dziedziny. Jak jest traktowany przez rząd „Pakt dla wsi i rolnictwa”? Czy to ma być program rozwoju, który rząd ogłosił, czy też ma to być program, który jest zwykłym oszustwem polskiej wsi, polskiego rolnictwa?</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#MarekBorowski">Panowie posłowie, proszę o ciszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#JózefGruszka">Kolejne pytanie to aktywne formy walki z bezrobociem. Dlaczego obniżono wsparcie dla samorządów, jeśli chodzi o prace publiczne i interwencyjne? Przecież to jest jedna z form, która poprawia oblicze czy wygląd zewnętrzny nie tylko obszarów wiejskich czy małomiasteczkowych, ale również obszarów wielkich miast. Pieniądze, które można by dołożyć samorządom, mogłyby sprawić, że nie tylko zatrudniono by ludzi, zamiast im wypłacać środki za darmo, ale również zmieniono by niekorzystny wygląd polskiego krajobrazu.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#JózefGruszka">Kolejna kwestia już była poruszana, ja jednak chciałbym zapytać o to jeszcze raz. Chodzi o samolot wielozadaniowy dla polskiej armii. Samolot taki jest potrzebny, ale jeśli bezpieczeństwo z zewnątrz nie jest zagrożone - tak przynajmniej to wygląda na zewnątrz - to czy nie lepiej myśleć o wyposażeniu polskiej armii w samoloty szkoleniowe, które mogłyby być produkowane przez nasze zakłady? Czy nie jest to ważniejsze niż ta bardzo droga inwestycja w zakup samolotu i to wcale nie nowego? A przecież rozwijając własną produkcję, moglibyśmy również walczyć z bezrobociem.</u>
          <u xml:id="u-200.2" who="#JózefGruszka">Pytanie ostatnie. Pasażerskie przewozy regionalne to zobowiązania dla samorządów wojewódzkich. Samorządy wojewódzkie są zobligowane do ich wykonywania. Chciałbym jednak zapytać rząd: Czy jest wola, aby samorząd wojewódzki, włączając się w restrukturyzację PKP, polepszył wykonywanie tych przewozów, czy też chodzi tylko o przerzucenie odpowiedzialności i zapisanie tego niepowodzenia na konto samorządów wojewódzkich? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Ryszard Hayn.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#RyszardHayn">Panie Marszałku! Panowie Ministrowie! Właściwie: Państwo Ministrowie! Wysoka Izbo! Chciałbym zadać pytanie w dwóch kwestiach.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#RyszardHayn">Kwestia pierwsza. Rządowa autopoprawka do budżetu spowodowała wzrost rezerwy przeznaczonej dla jednostek samorządu terytorialnego na zadania z zakresu oświaty i wychowania o kwotę 379 mln zł. Był to jeden z powodów, dla których m.in. deklarację poparcia dla budżetu zgłosiła Unia Wolności. Chciałbym zapytać, czy Ministerstwo Finansów potwierdzi, że równocześnie zabrano samorządom — proszę o jasne stanowisko czy potwierdzenie tego — z części drogowej subwencji ogólnej dla powiatów i województw 109 mln zł, z części rekompensującej subwencji ogólnej — blisko 66 mln zł oraz z części podstawowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego — blisko 284 mln zł. Wiadomo, że właśnie z tych dochodów jednostki samorządu terytorialnego niejednokrotnie — można powiedzieć: powszechnie — dofinansowują oświatę wobec mizerii subwencji oświatowej. Saldo tej operacji jest dla samorządów niekorzystne, ujemne. To jest 80 mln zł mniej. Ponadto, jak na ironię, rząd zabiera, ujmuje wszystkim samorządom po to, żeby dać niektórym, spłacając długi Ministerstwa Edukacji Narodowej, długi pana ministra Handkego z roku ubiegłego. Mam takie pytanie: Czy w tej sytuacji pan minister może z czystym sumieniem udowodnić, że jest planowany rzeczywisty wzrost środków dla samorządów, zwłaszcza na edukację, bo wydaje mi się, że per saldo jest to rozwiązanie mniej korzystne?</u>
          <u xml:id="u-202.2" who="#RyszardHayn">I kwestia druga. Czy wiadomo Ministerstwu Finansów, panu ministrowi, że w budżecie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji na rok 2001 brak na renty i emerytury mundurowe sumy około 180 mln zł? Stanowi to około 60% kwoty miesięcznych świadczeń według stanu ilościowego na koniec ubiegłego roku. W związku z tym mam pytania.</u>
          <u xml:id="u-202.3" who="#RyszardHayn">Po pierwsze, dlaczego brakuje w budżecie środków na pełne pokrycie tego, jak się wydaje, sztywnego przecież i dziś znanego wydatku?</u>
          <u xml:id="u-202.4" who="#RyszardHayn">Pytanie drugie: W jaki sposób Ministerstwo Finansów czy Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji zamierza rozwiązać ten problem? Chyba że państwo wyznajecie zasadę: po nas choćby potop, pieniędzy zabraknie prawdopodobnie w grudniu, a wówczas niech się martwi kto inny. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Iwiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#TadeuszIwiński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W języku hiszpańskim istnieje takie plastyczne powiedzenie: viene como una guitarra en un entierro — pasuje jak gitara do pogrzebu. Tak najkrócej oceniłbym cały projekt budżetu, odniesienie do rzeczywistości, elegancję propozycji i kulturę dystrybucji, ale to chciałbym już zostawić.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#TadeuszIwiński">Nie zamierzam też, a przecież można byłoby zastosować metodę filibusteringu poprzez zgłaszanie niezliczonej ilości poprawek i pytań, ponieważ budżet ten naszpikowany jest wewnętrznie sprzecznymi rozstrzygnięciami. Składam tylko jedną jedyną poprawkę odnośnie do propozycji minimalnego zwiększenia środków na ośrodki społeczno-wychowawcze w woj. warmińsko-mazurskim, jednym z dwóch najbiedniejszych w kraju, o zdecydowanie najwyższym bezrobociu, gdzie sytuacja tych ośrodków jest dramatyczna. Chciałbym ograniczyć się w związku z tym tylko do pięciu króciutkich kwestii.</u>
          <u xml:id="u-204.2" who="#TadeuszIwiński">Po pierwsze, mówiono tu dużo o bezrobociu. W Polsce sposób mierzenia wielkości bezrobocia jest zupełnie inny aniżeli w Unii Europejskiej, zaniżający te kryteria. Według wielu danych Unii Europejskiej bezrobocie w Polsce, gdyby było inaczej liczone, mogłoby osiągnąć już 18%, a według wielu prognoz Brukseli osiągnie wkrótce 20%. Dlaczego tymczasem w projekcie budżetu środki przeznaczone na Fundusz Pracy są wyraźnie niższe niż w ubiegłych latach?</u>
          <u xml:id="u-204.3" who="#TadeuszIwiński">Po wtóre, wielu kolegów i koleżanek, np. pani poseł Sikorska-Trela, mówiło o wyjątkowo dramatycznej sytuacji służby zdrowia. Czego się nie tknie, ta sytuacja jest rzeczywiście wyjątkowa. W moim okręgu wyborczym w Olsztynie, jeżeli nie powstanie regionalne centrum onkologii, doprowadzi się do zamrożenia na długi okres ogromnych wieloletnich inwestycji. Moje pytanie jednak ma innych charakter. W autopoprawce rząd w istocie zaproponował zmniejszenie o 20 mln zł kwoty na restrukturyzację placówek służby zdrowia. Duża grupa posłów z Komisji Zdrowia ma propozycję odwrotną, żeby zwiększyć tę kwotę 40 mln zł. Jakie będzie w tej sprawie stanowisko rządu?</u>
          <u xml:id="u-204.4" who="#TadeuszIwiński">Kolejna sprawa. Jak wiadomo - i na szczęście - w ostatnim czasie złotówka umacnia się w stosunku do dolara, do euro. Wobec konieczności spłacania coraz wyższych odsetek w kontekście znaczącego zadłużenia Polski chciałbym zapytać, ile rząd zaoszczędził na umocnieniu złotówki. Czy to prawda, że tylko w ostatnim kwartale zaoszczędził 800 mln zł? Na co te kwoty z oszczędności są przeznaczane?</u>
          <u xml:id="u-204.5" who="#TadeuszIwiński">Po czwarte, poseł Kaleta mówił o tym w debacie plenarnej, ja bym w pełni poparł jego wypowiedź i nawet zwiększył dozę dramatyzmu, myślę o sytuacji szkolnictwa wyższego. Pojedyncze sprawy, które zadecydują o tym, czym będzie Polska, to stan gospodarki, edukacja, poziom nauki i postępu technicznego. 90 polskich wyższych uczelni państwowych znajduje się w sytuacji niewiarygodnej. Kilka z nich, rektorzy tych uczelni podjęli decyzje niesłychane, nigdy po wojnie czegoś takiego nie było. Jeżeli jeszcze weźmie się pod uwagę zarobki pracowników naukowych, zwłaszcza młodszych, to sprawia to, że w moim pojęciu jest to największy pojedynczy skandal tego budżetu. Pan był adiunktem na uniwersytecie, pan być może znów będzie adiunktem. Premier Buzek jest pierwszym w III Rzeczypospolitej...</u>
          <u xml:id="u-204.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Nareszcie został belwederskim profesorem.)</u>
          <u xml:id="u-204.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Pytanie, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-204.8" who="#TadeuszIwiński">Chwileczkę, zadam panu pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#MarekBorowski">Zaraz, panowie, spokojnie. Słucham pana posła. Pan poseł kończy pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#TadeuszIwiński">Premier Buzek jest pierwszym w III Rzeczypospolitej i pierwszym w ogóle po wojnie profesorem, od niedawna zresztą belwederskim i to dobrze, i - gdy wróci, po ewentualnym powrocie na uczelnię - jak panowie będziecie mieli odwagę spojrzeć w oczy własnym kolegom. To jest pytanie. Przy takich niskich...</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#komentarz">(Poseł Władysław Józef Skrzypek: Proszę mówić na temat, proszę mówić o budżecie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#MarekBorowski">Panie pośle Skrzypek, proszę się nie denerwować. Tu nie takie pytania padały, naprawdę. To jest niegroźne pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#TadeuszIwiński">O to chodzi. To jest pytanie, jak przy takim poziomie budżetowym... To jest działanie szkodliwe dla Polski, nie tylko dla Uniwersytetu Łódzkiego, pańskiej uczelni, to jest działanie szkodliwe dla Polski.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#komentarz">(Poseł Jan Chmielewski: Niech pan sobie przypomni, jak w poprzednim systemie zarabiali asystenci i kto był profesorem.)</u>
          <u xml:id="u-208.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Chodzi o adiunktów.)</u>
          <u xml:id="u-208.3" who="#TadeuszIwiński">Ostatnia sprawa. Jak pan odnosi się do krytycznej oceny projektu budżetu sformułowanej jednoznacznie przez Związek Zawodowy „Solidarność”? Czy to panu nie daje niczego do myślenia? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Baszczyński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#KrzysztofBaszczyński">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#KrzysztofBaszczyński">Chciałbym skierować kilka pytań w sprawie subwencji oświatowej na kanwie informacji przedstawionych przez pana ministra finansów. Tak wiele mówi się na temat wzrostu tej subwencji, zresztą jest już zgłoszona stosowna poprawka, że chciałbym, zarówno przedstawicieli rządu, jak i posła sprawozdawcę, zapytać o pewne sprawy.</u>
          <u xml:id="u-210.2" who="#KrzysztofBaszczyński">Jeżeli rozgryziemy problem subwencji oświatowej - kwoty części oświatowej subwencji oświatowej na 2001 r. - to wychodzi nam, że wynosi ona około 20 734 mln zł. Chciałem spytać pana ministra finansów, czy wzrost subwencji na skutek poprawki będzie oznaczał, iż w 2001 r. udział oświaty w produkcie krajowym brutto w stosunku do roku minionego utrzyma się na podobnym poziomie, bo na początku, gdy rozpoczynaliśmy prace nad budżetem, spadł on do 2,97 PKB? Czy wzrost środków na subwencję oświatową będzie oznaczał, że wydatki rzeczowe na oświatę wzrosną powyżej 75% w stosunku do roku ubiegłego? Czy wzrost i poprawka, którą dzisiaj państwo założyliście, oznaczają również rekompensatę kredytów wraz z odsetkami, zaciągniętych na realizację postanowień Karty nauczyciela? To pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-210.3" who="#KrzysztofBaszczyński">Drugie pytanie. Jaka jest wysokość bonu oświatowego, oczywiście w kontekście tej wstępnej subwencji?</u>
          <u xml:id="u-210.4" who="#KrzysztofBaszczyński">I kolejne pytanie. Państwo zakładacie, że w wyniku nowelizacji ustawy o systemie oświaty - według niej na rzecz szkół niepublicznych zostanie teraz przeznaczone 100% środków w porównaniu z bonem oświatowym dla szkół publicznych - wysokość środków dla szkół niepublicznych wyniesie 134 816 tys. zł. Proszę mi powiedzieć, ilu uczniów jest objętych nauką w szkołach niepublicznych, jaka jest wysokość bonu dla tych szkół i czy środki, które państwo założyliście, pokrywają faktyczne koszty nowelizacji ustawy o systemie oświaty, zgodnie z którą w równej wysokości finansujemy szkolnictwo publiczne i niepubliczne?</u>
          <u xml:id="u-210.5" who="#KrzysztofBaszczyński">Kolejna sprawa. Chciałem zadać panu ministrowi edukacji narodowej pytanie, w związku z tym, że trwają rozmowy na temat wysokości podwyżek płac w kontekście nowelizacji Karty nauczyciela i zmiany, którą w grudniu ubiegłego roku przyjął Sejm. Ponieważ między innymi pani poseł Sikorska-Trela mówiła o skandalicznie niskich w ubiegłym roku płacach pracowników wyższych uczelni, chciałbym spytać o wysokość podwyżek płac dla nauczycieli w roku 2001? Dzisiaj odbyła się kolejna tura rozmów i z materiału, który przygotował minister edukacji narodowej, wynika, iż średnia podwyżka płac już po poprawce wynosi 38,30 zł. Proszę mi powiedzieć, jaka na jeden etat czy na jednego nauczyciela będzie wysokość środków, które wchodzą w skład wzrostu wynagrodzeń na rok 2001?</u>
          <u xml:id="u-210.6" who="#KrzysztofBaszczyński">Kolejna sprawa. Reforma oświaty, która niedługo będzie dotyczyła szkolnictwa ponadgimnazjalnego, powoduje likwidację niektórych typów szkół, w tym szkół technicznych. Czy rząd oblicza, jakie są skutki, jeśli chodzi o zwolnienia pracowników z tytułu reformy szkolnictwa ponadgimnazjalnego, oraz czy są już symulacje dotyczące ewentualnych skutków w zakresie zmniejszenia zatrudnienia na skutek wprowadzenia zarządzenia ministra edukacji narodowej o standardach zatrudnienia? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Zaborowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#ZbyszekZaborowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pytania, które skieruję do ministra finansów, będą dotyczyły programów wsparcia, programów wojewódzkich. Panie ministrze, dlaczego kwota przeznaczona na wsparcie tych programów, przede wszystkim na inwestycje wieloletnie, jest mniejsza od tej kwoty, która była przeznaczona na rok 2000? Czy rząd nie obawia się kompromitacji idei kontraktów regionalnych w związku z tym, że zamierza negocjować mniejsze pieniądze? I czy rząd będzie negocjował również kwestię przywrócenia środków finansowych niezrealizowanych, wydatków niezrealizowanych na inwestycje w roku 2000? W woj. śląskim nie zrealizowano wydatków na kwotę 26 mln zł, m.in. w związku z budową szpitala w Bielsku-Białej, szpitala w Raciborzu, modernizacją sieci tramwajowej. Mimo zawartych umów inwestorzy mają duże kłopoty. Co rząd zamierza z tym fantem zrobić i czy to będzie również przedmiotem negocjacji kontraktów regionalnych? Kiedy te negocjacje się rozpoczną?</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#ZbyszekZaborowski">Druga kwestia dotyczy kryteriów. Były tu już prośby o precyzyjne przedstawienie kryteriów podziału środków na województwa. Przychylam się również do tych próśb, popieram te prośby. Z moich informacji wynika, że dwoma głównymi kryteriami przy podziale środków był poziom bezrobocia w powiatach ziemskich i poziom PKB na mieszkańca. Moje pytanie dotyczy zwłaszcza kwestii bezrobocia. Dlaczego uwzględniano bezrobocie w powiatach ziemskich, a nie uwzględniano bezrobocia w powiatach grodzkich? W woj. śląskim jest 19 powiatów grodzkich, niektóre z nich są bardzo poważnie zagrożone bezrobociem, np. Żory, Jastrzębie Zdrój. Jest to sytuacja niezrozumiała. Prosiłbym ministra rozwoju regionalnego, jeżeli to jest możliwe, bądź ministra finansów o precyzyjną odpowiedź w sprawie kryteriów podziału środków.</u>
          <u xml:id="u-212.2" who="#ZbyszekZaborowski">I dwie sprawy konkretne, dotyczące nakładów finansowych. Jedna sprawa dotyczy Wojewódzkiego Parku Kultury i Wypoczynku w Chorzowie. Jest to instytucja państwowa. Pytanie brzmi: Dlaczego minister finansów... Panie ministrze, ale jak mogę pana pytać, skoro pan rozmawia z innymi ministrami? Chciałem się dowiedzieć, dlaczego pan minister wpisał kwotę 1,3 mln zł na funkcjonowanie Wojewódzkiego Parku Kultury i Wypoczynku w Chorzowie, instytucji realizującej zadania ogólnoregionalne, nadzorowanej przez wojewodę śląskiego, mimo że faktycznie wydatki tego parku oscylują wokół kwoty 16 mln zł, a niezbędna dotacja winna być w wysokości 10 mln zł? Jak pan minister realizowałby zarządzanie taką instytucją? Co rząd zamierza w tej sprawie zrobić? Przypominam, że jest to instytucja państwowa, nadzorowana przez wojewodę śląskiego.</u>
          <u xml:id="u-212.3" who="#ZbyszekZaborowski">Druga kwestia dotyczy inwestycji. Od kilku lat minister finansów i minister ochrony środowiska obiecują uruchomienie inwestycji pod nazwą Zbiornik Dolny Racibórz. To jest inwestycja niezbędna dla docelowego, prawdziwego zabezpieczenia dorzecza ziem położonych nad górną i środkową Odrą. Kiedy to znajdzie się w planie inwestycji wieloletnich obok innych inwestycji wodnych, które są realizowane przez Ministerstwo Ochrony Środowiska, przez poszczególne zarządy regionalne? Czy z tą inwestycją będziemy czekać do kolejnej wielkiej powodzi? Czy rząd mógłby wreszcie określić termin? Co roku była odpowiedź, że trwają prace nad dokumentacją. Chciałbym, ażeby tym razem odpowiedź była bardziej konkretna. Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Stryjak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#CezaryStryjak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Kolega Zaborowski moje pierwsze pytanie zawarł w swoim pytaniu. Chodzi mi właśnie o ten Wojewódzki Park Kultury i Wypoczynku. Nie będę pytać, jak by pan zarządzał takim przedsiębiorstwem, tylko dlaczego ministerstwo zaplanowało na nie 1/10 kwoty potrzebnej na jego przeżycie i zapytam przekornie, dlaczego aż tyle, przecież można było nic nie dać?</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#CezaryStryjak">Drugie pytanie zadaję wspólnie z panem posłem Ryszardem Smolarkiem z PSL. Czy rząd zamierza skorygować poziom nakładów na rolnictwo zaplanowany w ustawie budżetowej w związku ze środkami SAPARD, które będą dostępne w drugiej połowie 2001 r., i ile faktycznie będą one wynosiły? Wątpliwość tę zgłaszamy w związku z doświadczeniami z ubiegłego roku, w którym rząd zaproponował na rolnictwo 156% tego, co było w 1999 r., a przez cały 2000 r. ani SAPARD, ani pożyczka Banku Światowego nie zostały uruchomione. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#MarekBorowski">To były wszystkie pytania.</u>
          <u xml:id="u-215.2" who="#MarekBorowski">Teraz, na prośbę członków rządu i osób, które tu będą odpowiadały, ogłaszam siedem minut przerwy.</u>
          <u xml:id="u-215.3" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 19 min 27 do godz. 19 min 41)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#MarekBorowski">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do udzielania odpowiedzi na zadane pytania, wystąpień końcowych przedstawicieli rządu.</u>
          <u xml:id="u-216.2" who="#MarekBorowski">Jako pierwszy zabierze głos minister finansów pan Jarosław Bauc.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#JarosławBauc">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#JarosławBauc">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na początku chciałem serdecznie podziękować za tyle pytań, za zainteresowanie różnymi obszarami, które znajdują odzwierciedlenie w budżecie, a nawet tymi, które w budżecie odzwierciedlenia nie znajdują, bo nie mogą znaleźć.</u>
          <u xml:id="u-217.2" who="#JarosławBauc">Zastanawiałem się, jak na te pytania odpowiedzieć, ale ponieważ budżet jest bardzo zróżnicowany tematycznie, pytania również są zróżnicowane tematycznie i trudno ułożyć odpowiedzi w logiczny ciąg, będę odpowiadał chronologicznie, jeśli państwo nie mają nic przeciwko. Oczywiście nie jestem w stanie odnieść się do wszystkich pytań, które padły, ale jest dość długa lista pań i panów ministrów z różnych resortów, którzy potem będą w odpowiedniej kolejności uzupełniać moją wypowiedź i odnosić się już bardziej szczegółowo do tych pytań.</u>
          <u xml:id="u-217.3" who="#JarosławBauc">Rozpocznę od obecnej na sali pani poseł Fiłek...</u>
          <u xml:id="u-217.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Filek.)</u>
          <u xml:id="u-217.5" who="#JarosławBauc">Przepraszam bardzo, Filek.</u>
          <u xml:id="u-217.6" who="#JarosławBauc">... i pytania, dlaczego w 2001 r. zaniża się wskaźnik inflacji. To pytanie troszeczkę mnie zaskoczyło, dlatego że uważam, że inflacja założona na poziomie 7,0, średnioroczna, wynika z najlepszej naszej wiedzy w tej chwili. Te trendy dezinflacyjne, które się zarysowały w drugiej połowie roku 2000 i których kontynuację teraz obserwujemy, w całej rozciągłości potwierdzają taką właśnie prognozę. Oczywiście zawsze trudno trafić w punkt. Prawdopodobieństwo trafienia w punkt w teorii rachunku prawdopodobieństwa jest równe zeru. Jednak budżet musi mieć punktowe prognozy, niestety, nie przedziałowe, więc uważam, iż w okolicach siedmiu jest w tej chwili najbardziej prawdopodobne.</u>
          <u xml:id="u-217.7" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Lewandowski: Takie zanikające.)</u>
          <u xml:id="u-217.8" who="#JarosławBauc">Z jednej strony mam nadzieję, a z drugiej strony obawy, że inflacja będzie niższa niż założona na rok 2001, tak może być. Tak więc w żadnej mierze nie mogę potwierdzić tego pytania czy zarzutu. Nie, inflacja nie jest założona za niska.</u>
          <u xml:id="u-217.9" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Lewandowski: Doświadczenie przemawiało przez panią poseł, doświadczenie ostatniego roku.)</u>
          <u xml:id="u-217.10" who="#JarosławBauc">Rozumiem, że doświadczenie wielu lat, nie ostatniego roku, bo doświadczenia lat 1993–1997 również to potwierdzają, każdego roku inflacja była za niska, jednego roku o ponad 5 punktów procentowych.</u>
          <u xml:id="u-217.11" who="#JarosławBauc">Drugie pytanie pani poseł dotyczyło sprzedaży należności ZUS i czy to państwo nie powinno tego przejąć na siebie, a nie ZUS. ZUS to też część państwa, w tym sensie z punktu widzenia czysto fiskalnego nie ma różnicy. Natomiast w ZUS znajduje się pełna, przeolbrzymia dokumentacja tego portfela wierzytelności sięgającego dzisiaj już 19 mld zł z odsetkami. Przejęcie tego problemu ZUS i całej logistyki z tym związanej jest po prostu niemożliwe, tam jest największa wiedza na ten temat, jest dostępna technologia; natomiast ponieważ ZUS jest integralną częścią finansów publicznych, to z tego punktu widzenia nie ma to znaczenia.</u>
          <u xml:id="u-217.12" who="#JarosławBauc">Poseł Nowaczyk jest nieobecny. Ale mogę odpowiadać na pytania posłów nieobecnych, panie marszałku?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#MarekBorowski">Jak najbardziej, panie ministrze, będzie to zawarte w stenogramie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#JarosławBauc">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#JarosławBauc">Pytanie dotyczyło polityki Rady Polityki Pieniężnej, która powinna według pytającego wspierać gospodarkę. Oczywiście nie jest to pytanie do rządu. Jest wyraźny podział kompetencyjny, wynikający z konstytucji, i bardzo dobrze, na politykę fiskalną, politykę pieniężną, tak by obie były niezależne, co nie oznacza: nieskoordynowane. Celem ustawowym Rady Polityki Pieniężnej jest dbanie o wartość pieniądza krajowego, czyli o stabilizację cen, a nie o wspieranie gospodarki, zresztą trudno w ogóle zdefiniować problem wspierania gospodarki. Uważam, że dbanie o wartość pieniądza w największej mierze pasuje do tego celu, jest to wspieranie gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-219.2" who="#JarosławBauc">Nie popieram oczywiście tego pomysłu, który wyszedł z PSL, dotyczącego nowej ustawy niejako zmieniającej ten układ konstytucyjny. Uważam, że absolutnie ten ład instytucjonalny powinien pozostać i zarówno rozdzielenie kompetencji, jak i rozdzielenie celów działania poszczególnych organów państwowych odpowiedzialnych za politykę makroekonomiczną musi mieć miejsce.</u>
          <u xml:id="u-219.3" who="#JarosławBauc">Inne pytanie, które mówiło, że rezerwy...</u>
          <u xml:id="u-219.4" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#MarekBorowski">Zwracam się do pana posła Sekuły, żeby nie przeszkadzał panu ministrowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#JarosławBauc">Inne pytanie dotyczyło kwestii, czy rezerwy — rozumiem, że chodzi o rezerwy walutowe w Narodowym Banku Polskim, które dzisiaj odpowiadają 7-miesięcznemu importowi, a nie, jak mówił pan poseł 4-, czy 5-miesięcznemu importowi — nie warto by było zmniejszyć, po to by wykorzystać te środki na inne zbożne cele. To naprawdę bardzo niebezpieczny pomysł. Oznaczałoby to bowiem niezwykły zastrzyk nowej podaży pieniądza z tym związanej, bo raz już pod zastaw tych rezerw walutowych pieniądz krajowy był emitowany, a teraz pozbywanie się tych aktywów oznaczałoby w dwójnasób emisję tego samego pieniądza, czyli doprowadzenie do inflacji albo i hiperinflacji, dlatego że rezerwy walutowe stanowią pewnie przeszło 90% aktywów Narodowego Banku Polskiego, czyli stanowią zabezpieczenie pod 90% wyemitowanego pieniądza; w żadnym więc razie nie należy robić tego w ten sposób.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#JarosławBauc">Następne pytanie dotyczyło samolotu wielozadaniowego i offsetu. Otóż na razie jesteśmy na etapie wstępnych ofert i nie został jeszcze rozpisany przetarg, wbrew temu, co było przedstawione w pytaniu, przetarg ten zostanie rozpisany w marcu, a zakończony w czerwcu. Wtedy się dowiemy, jaki będzie rezultat i jaki samolot wielozadaniowy będzie na wyposażeniu polskiej armii. Oczywiście elementem zapytania przetargowego i elementem, który będzie brany pod uwagę przy ostatecznej decyzji, jest offset, ale tego w tej chwili, na tym etapie, nie można przesądzić. Chciałbym tylko zapewnić, że będzie jednym z kluczowych kryteriów, które będą brane pod uwagę.</u>
          <u xml:id="u-221.2" who="#JarosławBauc">Pan poseł Kulas spytał o napływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych. Otóż do tej pory inwestycje zagraniczne sięgają 50 mld dolarów. Rozpoczęły się one właściwie w roku 1994, 1995, a w latach następnych nastąpiło bardzo wyraźne przyspieszenie. W ciągu ostatnich paru lat mamy po ok. 10 mld dolarów, jeśli chodzi o te inwestycje. To bardzo dobrze świadczy o gospodarce i o zaufaniu, jakim inwestorzy zagraniczni obdarzają tę gospodarkę. Część inwestycji zagranicznych wynika z procesu prywatyzacji, ale najważniejsze jest to, iż coraz większy strumień inwestycji zagranicznych, o znacznie większej dynamice, jest przyciągany przez sektor prywatny, a więc niezależny od procesu prywatyzacji. Były zastrzeżenia co do struktury tych inwestycji. Wskazywano inne doświadczenia w tym zakresie, szczególnie Węgier i Polski - na Węgrzech te inwestycje są bardziej proeksportowe, u nas są nakierowane na rynek wewnętrzny. Jednak skala polskiej gospodarki i skala gospodarki węgierskiej są nieporównywalne i nisze rynkowe, jakie z tego również wynikały, czy możliwości inwestycyjne w naszej gospodarce na początku przynajmniej były większe. Warto przy tym zwrócić uwagę, że inwestycje bezpośrednie na Węgrzech rozpoczęły się znacznie wcześniej. Ale myślę, że w tej chwili obserwujemy taki proces, jakiego zazdrościliśmy Węgrom, mianowicie coraz większa część eksportu jest generowana przez inwestycje zagraniczne, szczególnie w sektorze motoryzacyjnym, który dzisiaj dominuje w naszym eksporcie. A to oznacza nie tylko zwiększenie eksportu, ale i jego stabilność. To są zwykle wyroby z dużym ładunkiem myśli i wartości dodanej.</u>
          <u xml:id="u-221.3" who="#JarosławBauc">Jakie mogą być skutki odrzucenia ustawy budżetowej? Oczywiście skutki tylko negatywne, dlatego że państwo bez przyjętej ustawy budżetowej jest przez partnerów - gospodarczych szczególnie, już pomijam cały obszar polityki - traktowane zupełnie inaczej, jest traktowane jako niestabilne, z czym wiąże się zwiększone ryzyko. Konsekwencje to oczywiście mniejsze zainteresowanie naszą gospodarką, wyższe koszty pozyskiwania kapitału dla przedsiębiorstw krajowych, trudniejsze do wynegocjowania warunki w handlu zagranicznym itd., itd. Zatem z tego punktu widzenia mielibyśmy same negatywne konsekwencje i trzeba byłoby to przez długi czas odrabiać, bo zaufanie bardzo łatwo się traci, natomiast trudno się je odzyskuje.</u>
          <u xml:id="u-221.4" who="#JarosławBauc">Budżet a rozwój małych i średnich przedsiębiorstw. To jest pytanie z grupy kilku pytań, które się pojawiały. Powiedziałbym, jeśli chodzi o zasadniczy trzon pytania, że relacja budżetu do tego jest dość luźna, aczkolwiek nie jest tak, że nie ma związku. Małe i średnie przedsiębiorstwa niewątpliwie powinny stanowić główny trzon polityki gospodarczej i tego rządu, i przyszłych rządów. Jeśli weźmiemy pod uwagę to główne wyzwanie, przed jakim stoimy, mianowicie bezrobocie, to sprostać można temu jedynie przez zintensyfikowanie rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw. W dużych przedsiębiorstwach miejsca pracy nie powstaną, a wręcz przeciwnie, miejsc pracy będzie w nich ubywać.</u>
          <u xml:id="u-221.5" who="#JarosławBauc">Jeszcze raz przywołam przykład, w ciągu ostatnich 7 mniej więcej lat produkcja przemysłowa się podwoiła przy zmniejszonym zatrudnieniu w całym przemyśle. W związku z tym miejsca pracy muszą powstawać w małych i średnich przedsiębiorstwach, szczególnie na terenach mniej zurbanizowanych, bo tam problem jest większy. Oczywiście relacja wspierania tej przedsiębiorczości a budżetu musi być uzupełniona o inne, pozabudżetowe instrumenty polityki gospodarczej, szczególnie polityki regulacyjnej w zakresie prawa dotyczącego rynku pracy, ale także prawa podatkowego. To są kierunki, które muszą dominować w polityce. Natomiast samo wspieranie budżetowe małych i średnich przedsiębiorstw ma znaczenie, ale zawsze będzie miało znaczenie drugorzędne w stosunku do tych dwóch nurtów.</u>
          <u xml:id="u-221.6" who="#JarosławBauc">Jeśli już wracamy do budżetu, to na wspieranie bezpośrednie małej przedsiębiorczości zaplanowano ponad dwukrotny wzrost wydatków w porównaniu z rokiem ubiegłym. W tym kontekście należy również wspomnieć o nowym zespole narzędzi proeksportowych, które są dopuszczane w ramach tzw. konsensusu OECD. Jesteśmy członkiem OECD i nie wolno nam wykorzystywać innych narzędzi niż te, które są przyjęte.</u>
          <u xml:id="u-221.7" who="#JarosławBauc">Cały zespół tych dostępnych narzędzi jest opracowany, niektóre już funkcjonują, prace nad innymi są w Sejmie na ukończeniu. To również będzie wspierać, i poprzez regulacje, i poprzez bezpośredni udział budżetu, kreowanie nowych miejsc pracy w małych przedsiębiorstwach.</u>
          <u xml:id="u-221.8" who="#JarosławBauc">Poseł Stępień - przyznał się, mój sympatyk, dziękuję bardzo - pytał o dotację dla siarki, która pierwotnie występowała w budżecie ministra gospodarki. Była to kwota 73 mln, teraz pozostało 10 z tych 73 mln. Te zadania będą w całości przejęte przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, zresztą dokładnie te same zadania i dla tych samych przedsiębiorstw były już w części finansowane z narodowego funduszu. Na ten rok przewidziane było 12 mln, także one się mieszczą całkowicie w statutowych zadaniach funduszu.</u>
          <u xml:id="u-221.9" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Kaniewski: Specjalnie się nie kwapią do tego...)</u>
          <u xml:id="u-221.10" who="#JarosławBauc">Odniosłem wręcz przeciwne wrażenie. Także rzeczywiście fundusz będzie mógł przejąć te zadania mniej więcej od drugiego kwartału. Myślę, że te 22 mln zł, czyli 10 mln w budżecie i 12 mln w dotychczasowym funduszu, wystarczą w zupełności na ten pierwszy kwartał, jeśli zważymy, że na cały rok przewidywano kwotę na poziomie 85 mln, czyli to jest nawet więcej niż 1/4 tej kwoty.</u>
          <u xml:id="u-221.11" who="#JarosławBauc">Oczywiście bezrobocie, które tutaj wielokrotnie się pojawiało, chodzi o pytanie posła Ajchlera, ma również, ale bardziej pośredni związek z budżetem. Nie w budżecie trzeba szukać lekarstwa na bezrobocie, bo przecież państwo nie będzie finansowało tworzenia miejsc pracy. Państwo nie będzie zwiększało zatrudnienia w administracji, bo na to ma bezpośredni wpływ. Państwo poprzez całokształt polityki nie tylko budżetowej musi tworzyć warunki do powstawania miejsc pracy. A te warunki zależą głównie od decyzji, które podejmie się tu, w tej Izbie, bo wymaga to dogłębnej reformy rynku pracy. A do reformy rynku pracy wielu posłów - szczególnie z tej grupy, która zadawała te pytania - się nie kwapi. Rozumiem jednak, że narastanie tego problemu wzbogaca również wiedzę tych, którzy ostatecznie swoim głosowaniem potwierdzą wolę zmniejszania bezrobocia.</u>
          <u xml:id="u-221.12" who="#JarosławBauc">Ile długów — pytał ten sam poseł — mieliśmy za Gierka, a ile teraz? Za Gierka, powiedzmy, tych długów z lat 70. W roku 1990 zadłużenie nasze wynosiło 48,4 mld dolarów, co stanowiło 93,4% PKB. Tak więc ten górny limit uznawany za względnie bezpieczny — zgodnie z kryteriami przyjętymi w Maastricht — był przekroczony w 1990 r. o 50%. Porozumienia z Klubem Paryskim i z Klubem Londyńskim pozwoliły nam obniżyć to zadłużenie o połowę, przy czym o połowę w kategoriach tzw. present discounted value, czyli w tej oczekiwanej zdyskontowanej wartości długu, co się nie przekłada bezpośrednio na 50-procentowe obniżenie nominalnego poziomu długu. Dlatego teraz to zadłużenie jest na poziomie ok. 28,5 mld dolarów, co jest nieco więcej w nominale niż to 48, ale na przestrzeni zapadalności tego długu jest nawet mniejsze niż to 50%, ponieważ tymczasem oddłużyliśmy się za granicą i udział zadłużenia zagranicznego w całym długu, a także w relacji do PKB każdego roku maleje. Przypomnę tylko, że w październiku wykupiliśmy tego długu na kwotę 1 mld dolarów, wykupując obligacje Brady'ego, czyli te, które zastąpiły dług wobec sektora prywatnego.</u>
          <u xml:id="u-221.13" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Andrzej Styczeń: Jaki to jest procent PKB?)</u>
          <u xml:id="u-221.14" who="#JarosławBauc">Proszę? Cały dług państwowy w tej chwili przekracza nieznacznie 40% PKB, a to jest mniej więcej połowa całości.</u>
          <u xml:id="u-221.15" who="#JarosławBauc">Pani poseł Tomaszewska pytała o to, jaki jest związek budżetów i reformy emerytalnej? Powiedziałbym tak: budżety — tegoroczny i następne — nie są trudne, dlatego że mamy reformę emerytalną, ale one byłyby trudne, gdyby tej reformy nie było. Pierwsze emerytury będą wypłacane za 9 czy 10 lat w innym systemie, z prywatnych funduszy inwestycyjnych, które odciążą w tej części finanse publiczne. A zważywszy na demografię naszego społeczeństwa, wypłaty emerytur stanowiłyby w tym dzisiejszym systemie zobowiązania międzypokoleniowego coraz większe ciężary. Wystarczy powiedzieć, że dzisiaj ZUS, emerytury i renty to 50% całego budżetu państwa, jest to więc olbrzymia część sektora finansów publicznych. A w ramach budżetu państwa są jeszcze emerytury na przykład mundurowe, też kilkumiliardowe, a do tego jeszcze trzeba dodać kilkanaście miliardów emerytur rolniczych.</u>
          <u xml:id="u-221.16" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Andrzej Styczeń: To jest 20%.)</u>
          <u xml:id="u-221.17" who="#JarosławBauc">Czyli w sumie to się uzbiera może z 60% budżetu państwa. I to by rosło w przyszłości. Bardzo się więc cieszymy, iż ta reforma spotkała się z takim dużym zainteresowaniem, ponieważ liczba uczestników otwartych funduszy emerytalnych jest znacznie wyższa niż wcześniejsze założenia i niż doświadczenia innych krajów, na których ta reforma była wzorowana.</u>
          <u xml:id="u-221.18" who="#JarosławBauc">Pytanie posła Lewandowskiego i parę innych pytań dotyczyło szacunku PKB na przyszły rok i pewnych rozbieżności między ośrodkami. Są takie rozbieżności. Wynikają one z różnych założeń co do otoczenia, co do kształtu polityki, i fiskalnej, i pieniężnej, różnice dotyczą także struktury PKB. Dlaczego przyjęliśmy poziom 4,5? W tej chwili największe różnice między ośrodkami dotyczą tego, jaki będzie udział tzw. eksportu netto w tworzeniu PKB, a jaki udział tej części krajowej, czyli konsumpcji krajowej, inwestycji krajowych, w tym wydatków rządowych na zakup dóbr i usług. Gdyby faktycznie przedłużyć trendy, które się zarysowały w ostatnich miesiącach, to wtedy można by było powiedzieć, że prognoza powinna być bardziej pesymistyczna niż 4,5. Ja natomiast uważam, a także nasze szacunki, i w Ministerstwie Finansów, i w Ministerstwie Gospodarki, wskazują, że tak silnej poprawy w handlu zagranicznym, takiej dynamiki nie da się już utrzymać w roku 2001 i że większy będzie udział popytu krajowego niż popytu zagranicznego, aczkolwiek postęp będzie w dalszym ciągu obserwowany. Na koniec roku deficyt w obrotach osiągnie poziom 6,2 PKB. Na koniec przyszłego my zakładamy 5,9. Ci, którzy mówią, że tempo wzrostu będzie niższe, zakładają nawet 5,2, czyli znaczną poprawę w równoważeniu gospodarki. Są powody, by zakładać jednak pewne odbudowanie dynamiki popytu wewnętrznego, i konsumpcyjnego, i inwestycyjnego. Takie też przyjęliśmy założenie. I znów ta punktowa, oczywiście, prognoza przyjęta w wypadku rachunków budżetowych.</u>
          <u xml:id="u-221.19" who="#JarosławBauc">To samo pytanie, dotyczące PKB, zadał pan poseł premier Pietrewicz. Już na nie odpowiedziałem. Drugie pytanie dotyczyło wyniku finansowego przedsiębiorstw. Tutaj zaszło pewne nieporozumienie, panie pośle, dlatego, że ja mówiłem o trzydziestokrotnym polepszeniu się wyniku finansowego przedsiębiorstw, a nie wskaźnika rentowności. To jest zupełnie co innego. Poza tym nie wiem, jaki wskaźnik rentowności ma pan na myśli, bo są różne: relacjonujące zysk do kapitału, zysk do sprzedaży, marże do sprzedaży. Pewnie dałoby się dobrać taki, który też wskazałby na trzydziestokrotność.</u>
          <u xml:id="u-221.20" who="#JarosławBauc">Celem rezerwy federalnej, czyli banku centralnego w Stanach Zjednoczonych, jest stabilizacja rozwoju gospodarczego i że należałoby tym tropem u nas podążać. Celem krajów europejskich, również tych, które są w strefie euro, a także centralnego banku europejskiego jest stabilizacja cen, stabilizacja pieniądza, nie stabilizacja rozwoju gospodarczego. Wynika to z innych trochę przesłanek historycznych. Gdybyśmy my przez wiele lat mieli inflację na poziomie 2–3% albo niższą, to wtedy można by było sobie zadać pytanie, czy celem polityki pieniężnej powinno być stabilizowanie cen, które są stabilne. Na razie to jest absolutny priorytet, albowiem bez stabilnego pieniądza nie będzie stabilnej gospodarki, o którą panu chodzi. Wyższa inflacja zawsze oznacza większe ryzyko angażowania się w gospodarkę i wyższe koszty jej funkcjonowania. Jeśli zatem chcemy mieć lepszą gospodarkę, to najpierw trzeba zadbać o inflację i ustawowy cel NBP, jakim jest stabilizacja pieniądza. Jeszcze raz powtarzam: należy uznać ten cel za jak najbardziej pożądany w naszych warunkach.</u>
          <u xml:id="u-221.21" who="#JarosławBauc">Jedno pytanie odnosiło się do doświadczeń amerykańskich, do tego, że za czasów dwóch prezydentur Clintona mieliśmy szybki wzrost gospodarczy, mimo że podniesiona została marginalna stopa podatkowa, no, ale to nie ma żadnego związku przyczynowego. Oczywiście wzrost gospodarczy w Stanach był generowany zupełnie czym innym, tzw. nową gospodarką. Zresztą troszeczkę to się teraz załamało. Prawdopodobnie załamało się dlatego, że prezydentem jest już Bush.</u>
          <u xml:id="u-221.22" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Lewandowski: Dobrze, że my nie mamy takiego Busha.)</u>
          <u xml:id="u-221.23" who="#JarosławBauc">Gdyby przykładać bowiem taką miarę, jaki jest wzrost za czyich rządów, to już należałoby powiedzieć, że na wieść o tym, iż prezydent Bush może być prezydentem, gospodarka amerykańska spowolniła.</u>
          <u xml:id="u-221.24" who="#komentarz">(Głos z sali: Osiem lat takiego wzrostu by się nam przydało.)</u>
          <u xml:id="u-221.25" who="#JarosławBauc">Absolutnie wierzę w taki wzrost. Jeśli będziemy mieli taki rynek pracy jak w Stanach Zjednoczonych, tak elastyczny, to będzie nie 8 lat wzrostu, lecz 18.</u>
          <u xml:id="u-221.26" who="#komentarz">(Głos z sali: To już może lepiej taki jak w Holandii.)</u>
          <u xml:id="u-221.27" who="#JarosławBauc">Nie miałbym nic przeciwko temu.</u>
          <u xml:id="u-221.28" who="#JarosławBauc">Poseł Chmielewski zadał tyle pytań, że nie zdążyłem wszystkich zanotować.</u>
          <u xml:id="u-221.29" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-221.30" who="#JarosławBauc">Dynamika gospodarki światowej oczywiście ma wpływ na to, co się dzieje u nas, dlatego że mamy gospodarkę otwartą, liberalną. Powiedziałbym, że jest to gospodarka coraz bardziej otwarta, dlatego że dynamika wymiany handlowej na przestrzeni całego 10-lecia znacznie przekraczała dynamikę wzrostu gospodarczego. Czyli udział tego sektora w gospodarce jest coraz większy i poprzez wymianę dóbr i usług jesteśmy związani z gospodarką światową, poprzez wolną wymianę, jesteśmy związani z gospodarką światową także ze względu na wolne praktycznie przepływy kapitałowe, z niewielkim marginesem ograniczeń. Jeśli chodzi o wrażliwość polskiej gospodarki na to, co się dzieje na zewnątrz, to w ostatnich latach mogliśmy tego doświadczyć. W 1998 r. było gwałtowne załamanie się gospodarki w IV kwartale po zatrzymaniu eksportu do Rosji. Również odbił się na naszej gospodarce 300-procentowy wzrost cen ropy naftowej. Jesteśmy narażeni na zewnętrzne wstrząsy, zewnętrzne szoki w wymiarze większym niż gospodarki dojrzałe i bardziej ustabilizowane, choćby ze względu na strukturę naszego przemysłu i naszego eksportu, który ma znacznie mniejszą część hi-tech, czyli dóbr wysoko przetworzonych, w związku z tym jest znacznie bardziej narażony na jakiekolwiek zmiany w koniunkturze światowej.</u>
          <u xml:id="u-221.31" who="#JarosławBauc">O małych i średnich przedsiębiorstwach mówiłem, o wspieraniu eksportu również.</u>
          <u xml:id="u-221.32" who="#JarosławBauc">Czy grozi nam kryzys finansowy? Polityka gospodarcza od dłuższego czasu właściwie była nakierowana na to, by kryzys u nas się nie pojawił. Przypomnę, że jesteśmy jedynym krajem w tej części Europy, który nie doznał kryzysu walutowego czy finansowego, jak go nazwiemy. A to właśnie oznacza politykę długotrwałego wzrostu gospodarczego. Nawet jeśli przejściowo jest on słabszy, to oznacza to politykę wzrostu gospodarczego długookresowego, bo lepiej, jeśli jest stabilny wzrost o 4, 5, 6% rocznie niż jeśli przez dwa lata wynosi on 7–8%, a potem jest wieloletnia recesja spowodowana przegrzaniem gospodarki. Do takiego przegrzania nie można było doprowadzić, a właściwie trzeba było wyprowadzić ze stanu przegrzania gospodarkę po okresie szybkiego wzrostu generowanego bardzo luźną polityką, szczególnie fiskalną, i szybko rosnącej nierównowagi zewnętrznej. To był główny powód debaty, jaka się szczególnie na początku tego roku nasiliła, kiedy deficyt w obrotach osiągnął poziom przekraczający 8% PKB. Dzisiaj mamy deficyt na poziomie 6%, co znaczy, że te narzędzia polityki zdają egzamin. Utrwala się dobra struktura eksportu i maleje dynamika importu, szczególnie konsumpcyjnego, a to dla gospodarki jako całości i dla nas wszystkich w długim okresie będzie bardzo korzystne. Tak więc politykę w tym kształcie trzeba będzie utrzymać, nawet jeśli się uważa, że należałoby pobudzić wzrost metodami ekspansji fiskalnej. To akurat jest ze względu na długofalowy wzrost bardzo niebezpieczne. Dzisiaj prawdopodobieństwo tego jest znacznie mniejsze, nikt już tego tematu nie podnosi, ale to nie znaczy, że on nie istnieje. Nierównowaga zewnętrzna jest wciąż nadmierna w stosunku do naszych możliwości, dlatego że inwestycje bezpośrednie, które mogłyby finansować deficyt w obrotach bieżących, tak by gospodarka jako całość się nie zadłużała za granicą, są rzędu 5% PKB. Deficyt w obrotach mamy wciąż większy niż 5%, więc jeśli będziemy mogli go po jakimś czasie zbić do tego poziomu, to można będzie uznać to za stabilne dla naszego dalszego rozwoju. A to oznacza konieczność prowadzenia polityki promującej oszczędności krajowe. W roku 2000 po raz pierwszy od wielu lat mieliśmy przyrost, i to wyraźny, oszczędności krajowych w relacji do PKB - z 20% do ponad 22%.</u>
          <u xml:id="u-221.33" who="#JarosławBauc">Czy w latach 1994–1997 stosowano ustawy okołobudżetowe? No pewnie, stosowano. Przez niemalże całe dziesięciolecie budżetom towarzyszyły ustawy okołobudżetowe, również podatkowe. Tak więc rok 2001, aczkolwiek tyle wrzawy było wokół ustawy okołobudżetowej, nie jest niczym szczególnym. I pewnie jeszcze w następnych latach tak będzie, dlatego że pojawiają się co roku nowe wymogi dotyczące dostosowania prawa do szybko zmieniającej się rzeczywistości.</u>
          <u xml:id="u-221.34" who="#JarosławBauc">Jeśli chodzi o pytania już bardziej szczegółowe, takie jak pytania o to, czy należy w dalszym ciągu przeobrażać gospodarkę, a właściwie spuściznę po bloku radzieckim, i czy kraje wysoko rozwinięte wprowadzały postęp wcześniej, to na oba te pytania odpowiedź jest krótka - tak.</u>
          <u xml:id="u-221.35" who="#JarosławBauc">Pan poseł Iwiński, który dostrzegł tyle różnych sprzeczności w budżecie, ale ich nie zdefiniował i nie wykazał, powiedział tylko, że o nich wie, zadał pytanie o to, czy zaoszczędzimy coś dzięki umocnieniu złotówki. Jeśli złotówka będzie permanentnie się umacniała, będzie mocniejsza, niż założono w budżecie, to w wąskim ujęciu, czyli ze względu na koszty obsługi długu zagranicznego - tak. Ale chciałbym powiedzieć, że mamy w tej chwili płynny kurs walutowy, państwo nie interweniuje na rynku walutowym. Kurs będzie w związku z tym odzwierciedlał aktualny stan albo właściwie percepcję przyszłości gospodarki. Jeśli złotówka jest w tej chwili mocna, to z tego punktu widzenia można się cieszyć, bo to oznacza, że uczestnicy rynków walutowych - a są nimi wszyscy, którzy prowadzą działalność gospodarczą - dobrze postrzegają przyszłość gospodarki. I trudno powiedzieć, czy w tym reżimie kursowym złotówka jest mocna bądź słaba. Ona po prostu jest, jaka jest. Determinuje ją rynek, a ponieważ jest płynna, kurs może zmieniać się szybko w ciągu niedługiego okresu o dość znaczne przyrosty czy spadki i wtedy trudniej jest powiedzieć, czy w związku z tym możemy coś zaoszczędzić na kosztach obsługi długu, dlatego że wypłaty są dość skoncentrowane w czasie i złotówka musi być mocna akurat w dniu, w którym przypada nam płacić raty. To jest już trudno przewidzieć. Ale oczywiście ostatnie umocnienie złotówki zostało uwzględnione w autopoprawce.</u>
          <u xml:id="u-221.36" who="#JarosławBauc">Teraz pytanie posła Baszczyńskiego dotyczące udziału oświaty w PKB. Jest to w ogóle ciekawy problem, bo w wielu dziedzinach życia, wielu obserwatorów życia uważa, że jeżeli cokolwiek w relacji do PKB jest niższe, to spadają na to nakłady. Tak oczywiście nie jest. Warto powiedzieć, że 5 lat temu, w 1995 r., udział całego sektora finansów publicznych w PKB wynosił jeszcze ponad 44%, a dzisiaj jest to 40%. Czyli zakres redystrybucji zmniejsza się i w tym zmniejszającym się zakresie, jeśli wszystko miałoby rosnąć w tempie PKB, musiałoby się to odbywać kosztem niesamowicie szybkiego wzrostu deficytu. Nie ma innego wytłumaczenia. Natomiast to, na co powinniśmy patrzeć, to to, czy mamy do czynienia ze wzrostem w ujęciu realnym czy nie. Taki wzrost oczywiście jest, nawet jeżeli w jakichś dziedzinach w relacji do PKB coś się obniża, ale to jest zupełnie oczywiste. I to jest zła miara.</u>
          <u xml:id="u-221.37" who="#JarosławBauc">Przy tej okazji mogę powrócić do pytania posła Iwińskiego, który tak zatroskał się o wynagrodzenia w szkołach wyższych. Też mógłbym się o nie zatroskać i powiedzieć, że u naszych zachodnich sąsiadów są one znacznie większe, ale co z tego? Mieliśmy 45-letnią przerwę w rozwoju gospodarczym. Jesteśmy wielokrotnie biedniejszym krajem, natomiast wynagrodzenia nauczycieli w szkołach wyższych są obecnie - i to jest oczywiste - większe niż na przykład w 1996 czy 1997 r. Więc jeśli teraz zostały one nazwane skandalicznie niskimi, to jak nazwać wynagrodzenia z lat ubiegłych?</u>
          <u xml:id="u-221.38" who="#JarosławBauc">Było jeszcze pytanie dotyczące zobowiązań odnośnie do orzeczeń Społecznej Komisji Rewindykacyjnej. Na koniec odpowiem na dwa pytania, ale nie mogę znaleźć osoby, która je zadała. W każdym razie oczywiście teza, która tu padła, że są to jakieś gigantyczne wydatki, a w przyszłości mogą one pochłonąć cały budżet, jest dość zabawna, dlatego że w ciągu 3 lat, 1998–2000, wydanych zostało na te cele z budżetu łącznie 35 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-221.39" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Andrzej Styczeń: Na jaki cel?)</u>
          <u xml:id="u-221.40" who="#JarosławBauc">Związany z orzeczeniami Społecznej Komisji Rewindykacyjnej. Chodzi o odszkodowania dla związków zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-221.41" who="#JarosławBauc">Jeszcze jedna sprawa, która też wielokrotnie pojawiała się nie tylko w pytaniach, ale i w wypowiedziach podczas wcześniejszej tury - to już tak zupełnie na koniec - dotycząca zadłużenia, które w urzędach pracy się pojawiło ze względu na wyższy poziom bezrobocia w roku 2000 i zajmowania rachunków urzędów pracy przez ZUS. W roku 2001 limit w budżecie państwa na ten cel został zwiększony o 50% w stosunku do roku ubiegłego i wynosi on 684 mln, czyli prawie 700 mln. Został on zwiększony, by spłacić dług roku 2000 i by wystarczyło na to, co z tego tytułu będzie przedmiotem wydatków w roku 2001.</u>
          <u xml:id="u-221.42" who="#JarosławBauc">Skończyłbym w tym punkcie i poprosił swoich kolegów o uzupełnienie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-221.43" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-221.44" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Franciszek Jerzy Stefaniuk)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów panią minister Elżbietę Hibner.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#ElżbietaHibner">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałabym płynnie kontynuować wystąpienie mojego szefa. Rozpocznę od wspomnienia z 1989 r.: odchodziłam wtedy z wyższej uczelni ze stanowiska adiunkta i moja pensja była warta 22,5 dolara, do dziś bardzo dobrze pamiętam tę kwotę.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Lewandowski: Dolar wtedy lepiej stał.)</u>
          <u xml:id="u-223.2" who="#ElżbietaHibner">Natomiast chciałabym szczegółowo odpowiedzieć na pytania panów posłów, w szczególności na pytanie pana Tomaszewskiego, który pierwszy zadał pytanie o wypłaty ze środków specjalnych w wysokości 15% i podnosił obawy, że z tego tytułu nie zostaną zrealizowane inwestycje w sporcie, o czym także mówili inni posłowie. Z wypłatą 15% środków wiążą się także obawy, że zostaną uszczuplone wynagrodzenia pracowników administracji rządowej, przede wszystkim służb skarbowych, z tytułu dodatkowych wynagrodzeń i premii za szczególne osiągnięcia w skutecznym ściąganiu dochodów do budżetu państwa. Rzeczywiście oba te niekorzystne zjawiska przy takiej decyzji wystąpią, jest to jednak jednorazowa kwestia i jednoroczny, można powiedzieć, zabieg, tak że nie należy, sądzę, wiązać tego ze stałym brakiem dopływu środków na inwestycje sportowe.</u>
          <u xml:id="u-223.3" who="#ElżbietaHibner">Należy w tym miejscu przypomnieć, że środki z UKFiS pochodzące z tego źródła to jest jedno z wielu źródeł finansowania inwestycji, jeśli chodzi o obiekty sportowe i urządzenia, także obiekty rekreacyjne, ponieważ jest to zadanie samorządu terytorialnego, zadanie gminy. Gminy oczywiście korzystają z uzupełnienia budżetów inwestycyjnych z tego źródła, ale z brakiem tych środków należy wiązać jedynie ograniczenie zakresu inwestycji czy też spowolnienie tego procesu, a nie całkowite załamanie inwestowania w obiekty sportowe.</u>
          <u xml:id="u-223.4" who="#ElżbietaHibner">Pan poseł Jedoń wyraził troskę o uszczuplenie w związku z wnioskami posłów środków przeznaczonych na narodowy spis powszechny i zadał pytanie, czy rząd widzi możliwość uzupełnienia tych środków z rezerwy ogólnej. Oczywiście w razie potrzeby, jeśli te środki będą niewystarczające, istnieje możliwość przesunięcia z rezerwy ogólnej na ten cel i taką ewentualność rząd także widzi.</u>
          <u xml:id="u-223.5" who="#ElżbietaHibner">Jeśli chodzi o liczne szczegółowe pytania związane z inwestycjami, które są w gestii samorządu terytorialnego, to znaczna liczba tych inwestycji będzie kontynuowana w formie kontraktów regionalnych, szczegółowo o liście tych inwestycji, zasadach zawierania kontraktów będzie mówił przedstawiciel ministerstwa rozwoju regionalnego.</u>
          <u xml:id="u-223.6" who="#ElżbietaHibner">Pani poseł Cencek pyta o gminy górnicze. Rozporządzenie, które zawiera listę gmin zakwalifikowanych do tej kategorii, jest w końcowym stadium uzgodnień międzyresortowych, wkrótce powinno zostać podpisane i wówczas w tych gminach zwiększą się dochody własne z tytułu większego udziału w podatku dochodowym od osób fizycznych.</u>
          <u xml:id="u-223.7" who="#ElżbietaHibner">Pytanie pani poseł Herman wiąże się również z nakładami inwestycyjnymi. Pani poseł podnosi kwestię obcięcia nakładów na inwestycje. Rzeczywiście tytuły inwestycyjne w ochronie zdrowia, jak wynika z tego, co widzimy w budżecie, są bardzo skromne, natomiast - podobnie jak i w pozostałych przypadkach innych inwestycji - znaczna liczba inwestycji w ochronie zdrowia, w tym w szpitalnictwie, będzie kontynuowana w ramach kontraktów regionalnych.</u>
          <u xml:id="u-223.8" who="#ElżbietaHibner">Pan poseł Woźny pyta o nieprzekazane środki w wysokości 3502 mln i podnosi kwestię obawy o zobowiązania wymagalne z tego tytułu. Otóż rzeczywiście jest to kwota nieprzekazana w końcu 2000 r., natomiast oczywiście nie jest to jednoznaczne z wysokością zobowiązań wymagalnych. Potwierdzam tu informację jednego z posłów ze Śląska, pana posła Zaborowskiego, że takie zobowiązania wymagalne, jeśli chodzi o inwestycje w woj. śląskim, to jest kwota 26 mln, natomiast całość zobowiązań wymagalnych z tytułu nieprzekazanych środków w 2000 r. będzie znana dopiero w połowie lutego, a zatem na dziś trudno jest tę kwotę dokładnie określić.</u>
          <u xml:id="u-223.9" who="#ElżbietaHibner">Jeśli chodzi o pytanie pani poseł Ewy Tomaszewskiej o dopłaty do kredytów. Nie ma ich oczywiście w budżecie, ponieważ nie została uchwalona przez Wysoką Izbę ustawa o dopłatach do kredytów dla lekarzy i pielęgniarek, mówiąc w skrócie. Natomiast istnieje możliwość finansowania tych dopłat, jeśli parlament zakończy prace nad tą ustawą i Wysoka Izba ją przyjmie, z rezerwy na restrukturyzację w ochronie zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-223.10" who="#ElżbietaHibner">Pan poseł Macner poruszył sprawę dotyczącą 15-procentowych środków specjalnych - to już wyjaśniłam.</u>
          <u xml:id="u-223.11" who="#ElżbietaHibner">Pan poseł Skorulski podnosił kwestie inwestycji wodnych, zwłaszcza stacji uzdatniania wody, w związku z rozporządzeniem podpisanym przez ministra zdrowia, dotyczącym wyższych norm jakości wody pitnej. To oczywiście wiąże się także z inwestycjami komunalnymi, w szczególności inwestycjami gminnymi, bo jest to zadanie własne gminy, ale większe inwestycje z tego zakresu mogą także być przewidziane w kontrakcie regionalnym.</u>
          <u xml:id="u-223.12" who="#ElżbietaHibner">Jeśli chodzi o pytania posła Hayna związane ze zwiększonymi środkami pochodzącymi z subwencji, to chciałabym wyjaśnić, iż po autopoprawce mamy taką oto sytuację, że ujemne saldo transferu z budżetu państwa na rzecz gmin wynosi ok. 80 mln zł. Jest to z jednej strony pomniejszenie subwencji, z drugiej strony powiększenie rezerwy, z której są przekazywane dotacje mające charakter subwencyjny na zadania oświatowe. Ten bilans wynosi minus 80 mln. Ale jeśli weźmiemy pod uwagę ulgi w podatkach, zwłaszcza w podatku od nieruchomości, które są dochodem gminy, a przewidywane zwiększenie dochodu z tego tytułu szacuje się na 1200 mln, to dochody własne jednostek samorządu terytorialnego wzrastają znacznie w stosunku do roku 2000.</u>
          <u xml:id="u-223.13" who="#ElżbietaHibner">Na zakończenie pytanie pana posła Iwińskiego o zmiany w rezerwie przeznaczonej na restrukturyzację w ochronie zdrowia w stosunku do pierwszej wersji budżetu, z 440 mln przed autopoprawką do kwoty 420 mln. Na pytanie, jakie jest stanowisko rządu, gdyby posłowie chcieli zwiększyć tę rezerwę, chciałabym tylko odpowiedzieć, że po uwzględnieniu wniosków komisji finansów ta rezerwa zmalała o dalsze 21 330 tys. zł, co oznacza, że posłowie w stosunku do autopoprawki jeszcze tę kwotę w tej pozycji rezerwy obniżyli.</u>
          <u xml:id="u-223.14" who="#ElżbietaHibner">Oznacza to, że nie ma tu oczywistych rozwiązań, i w ostateczności o wysokości tej rezerwy zdecyduje Wysoka Izba. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję pani minister.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów pana ministra Rafała Zagórnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#RafałZagórny">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Zacznę od chyba najbardziej trudnego i kontrowersyjnego pytania, problemu, mianowicie chodzi o bony paliwowe dla rolników. Szanowni państwo, to jest problem, który wraca od lat kilku, i trzeba uczciwie przyznać, że przez kilka lat tego problemu się nie załatwiło. Nie tylko ten rząd miał do czynienia z tym problemem. Natomiast ten rząd, wydaje się, jakieś rozwiązanie przedłożył. Być może nie jest ono wystarczające w opinii posłów wnioskodawców, którzy złożyli ten pierwszy projekt poselski. Domyślam się, że nie jest, ale prawda jest taka, że jednak rząd złożył projekt. Ten projekt mógł wejść od 1 stycznia 2002 r. lub wcześniej, bo my właściwie zostawiliśmy uchylone drzwi do wprowadzenia tego projektu nieco wcześniej. Rząd również, co warto podkreślić, zarezerwował środki. Środki niewielkie, bo w wysokości 30 mln zł, ale takie, które by pozwoliły na wydrukowanie tych bonów w tym roku. Myślę, że jakieś pieniądze jeszcze by zostały. Dlatego mówię, że można by było wprowadzić to rozwiązanie wcześniej niż 1 stycznia, bo jeżeli mamy około miliona gospodarstw w Polsce, to trudno sobie wyobrazić, żeby wydrukowanie jednego bonu kosztowało 30 zł. Sądzę, że kosztowałoby grubo, grubo mniej, tak że kwota dwudziestu kilku milionów złotych mogłaby jeszcze zostać na wprowadzenie tego projektu w życie. Jutro jest debata na ten temat. Myślę, że warto jednak zastanowić się nad przyjęciem takiego wariantu, który może nie zadowoli w pełni posłów wnioskodawców, ale który jest, po pierwsze, realny z punktu widzenia budżetowego, a po drugie, co ważniejsze, jest. Przetnie on te kilkuletnie próby wprowadzenia tego - podkreślam, to dotyczy nie tylko tego rządu.</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#RafałZagórny">Zostańmy przy sprawach rolniczych. Pan poseł Krutul pytał o porozumienie związków zawodowych z rządem dotyczące minimum 3%. Również pani posłanka pytała o te minimum 3-procentowe nakłady. Przepraszam, pani poseł, w tej chwili nie pamiętam nazwiska pani poseł,...</u>
          <u xml:id="u-225.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Poseł Grzebisz-Nowicka.)</u>
          <u xml:id="u-225.3" who="#komentarz">(Poseł Zofia Grzebisz-Nowicka: Pytałam o to porozumienie z rządem.)</u>
          <u xml:id="u-225.4" who="#RafałZagórny">... ale jeśli pani poseł tak bardzo zależy, zaraz postaram się znaleźć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Poseł Grzebisz-Nowicka. Pan minister nie zdążył się jej nazwiska nauczyć, bo to najmłodsza posłanka w tej chwili, jeśli chodzi o...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#RafałZagórny">Tak, mam tutaj zapisane. Pani poseł Grzebisz-Nowicka.</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#RafałZagórny">Otóż, pani poseł, rząd takiego porozumienia nigdy nie zawierał. To jest nieprawda. Jest w porozumieniu zapisane, że związki żądają, domagają się, natomiast rząd nie potwierdził tego. To była rozbieżność. Z tego, co pamiętam, myśmy w trakcie negocjacji mówili, że rzeczywiście rząd będzie starał się, że należy do tego dążyć. Natomiast rząd nie podpisał porozumienia - przynajmniej ja takiego porozumienia nie widziałem - w którym jednoznacznie stwierdziłby, że nakłady nie będą niższe niż 3%. Nie znam porozumienia rządowego, w którym rząd zobowiązałby się do 3%. Znam natomiast, powtórzę, dokument, w którym związki domagają się minimum 3-procentowego nakładu. Był to dokument podpisany przez rząd, ale to była jedna z rozbieżności, nie jedyna zresztą.</u>
          <u xml:id="u-227.2" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Smolarek: Panie ministrze, było takie porozumienie. Jeszcze na Jasnej Górze pan Krzaklewski ogłosił, że będzie 3% PKB na rolnictwo. Zresztą w pakcie dla wsi i rolnictwa też jest to powtórzone.)</u>
          <u xml:id="u-227.3" who="#RafałZagórny">Panie pośle, powtórzę tylko, że ja podpisanego takiego porozumienia nie znam.</u>
          <u xml:id="u-227.4" who="#RafałZagórny">Pan poseł Krutul pyta ponadto, czy wiemy, że 90% środków w ARiMR, czyli w Agencji Rozwoju i Modernizacji Rolnictwa, to są wydatki sztywne. Doskonale to wiemy i dlatego staramy się racjonalizować wydatki tej agencji. Chciałbym natomiast powiedzieć, że rokrocznie znaczna, bardzo znacząca część tych środków to środki przechodzące na rok przyszły. Taka sytuacja miała miejsce cztery lata temu, trzy lata temu i trwa ona nadal ku mojemu niezadowoleniu. Uważam bowiem, że więcej pieniędzy powinno się przeznaczać na racjonalne wydatki. Niestety, gros tych pieniędzy przeznacza się na kontynuowanie pewnych wydatków, które w moim przekonaniu nie do końca są potrzebne. Jak się te wydatki skumuluje, to rzeczywiście ten ruch, który pozostaje, jest bardzo niewielki.</u>
          <u xml:id="u-227.5" who="#RafałZagórny">O paliwie rolniczym już mówiłem.</u>
          <u xml:id="u-227.6" who="#RafałZagórny">Pan poseł Nowaczyk pytał, czy minister finansów dostrzega, że podmioty prywatne transferują zysk za granicę. Służby skarbowe przez kontrole starają się naturalnie takim sytuacjom zapobiegać. Ja natomiast uważam, że najlepszym sposobem zapobiegania jest po prostu obniżanie podatków. Mamy w tej chwili dowód na to, że obniżenie podatku dochodowego od firm spowodowało wzrost wpływów z tego podatku. A zatem stało się to, o czym mówiliśmy dwa lata temu i rok temu. Mówiliśmy, że obniżenie podatków spowoduje w efekcie wymierne korzyści dla budżetu. Tak się stało, jeśli chodzi o podatek dochodowy od firm.</u>
          <u xml:id="u-227.7" who="#RafałZagórny">Pani poseł Cencek pyta, czy rząd przewiduje jakieś szczególne rozwiązania na wypadek, gdyby zabrakło pieniędzy na koniec roku. Nie przewidujemy, że zabraknie pieniędzy; uważamy bowiem, że po autopoprawce ten budżet jest realny i da się zamknąć do końca roku, więc nie ma potrzeby szukania jakichś szczególnych rozwiązań. Gdyby jednak tak się nie stało, to są rozwiązania przewidziane prawem.</u>
          <u xml:id="u-227.8" who="#RafałZagórny">Jeśli chodzi o drugie pytanie, dotyczące gmin górniczych, to pani minister już odpowiedziała.</u>
          <u xml:id="u-227.9" who="#RafałZagórny">Pan poseł Skrzypek pyta, dlaczego nie ma pieniędzy na stopień wodny Nieszawa-Ciechocinek, mimo że jest ustawa. Dlatego mianowicie, że znaczna część, bo 85% wydatków na tę inwestycję ma być sfinansowana z pieniędzy prywatnych. Jedynie 15% z pieniędzy publicznych. Tu podkreślam: nie państwowych, tylko publicznych - to jest dość duża różnica. Wydaje nam się, że dużo rozsądniej byłoby, gdyby po prostu najpierw pojawiły się te pieniądze prywatne. A to dlatego, że oczywiście najłatwiej jest zacząć inwestycję za państwowe pieniądze. Mamy przecież przykłady takich inwestycji, które zaczynało się, mimo że brakowało środków na ich sfinansowanie do końca. Później - przykładów takich jest wiele - inwestycja stoi, jest niedokończona, koszty rosną. Wydaje nam się, że dużo rozsądniej jest mieć po prostu zapięty plan finansowania w tym roku i jakieś, nawet minimalne kwoty wyłożone przez inwestorów prywatnych. Kwoty, które po prostu zapewnią, że w przyszłości ci inwestorzy będą w stanie tę inwestycję finansować.</u>
          <u xml:id="u-227.10" who="#RafałZagórny">Pan poseł Kulas pyta, jakie naszym zdaniem powinno się podjąć działania, aby pobudzić gospodarkę. Można by, oczywiście, zrobić na ten temat cały wykład. Ograniczę się do dwóch spraw. Moim zdaniem największym problemem - mówił już o tym zresztą pan minister Bauc - jest kwestia konieczności zliberalizowania Kodeksu pracy. Druga sprawa to kwestia podatków. Kiedy podatki będą niższe, to będzie się po prostu opłacało w Polsce opodatkowywać, a nie robić wszystko w celu unikania płacenia podatków w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-227.11" who="#RafałZagórny">Pan poseł Ajchler pytał o to, dlaczego nie przewidziano w budżecie 650 mln zł na finansowanie Paktu dla wsi. Przewidziano, tylko że nie ma w budżecie pozycji: Pakt dla wsi - 650 mln zł, a środki na to w znacznym stopniu są ujęte w budżecie ministra rolnictwa, ale też w budżetach innych resortów: resortu zdrowia, resortu edukacji. Myślę, że pan minister rolnictwa będzie mógł więcej powiedzieć na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-227.12" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Szczęsny Zarzycki: Czy jest to zaznaczone w jakiś sposób?)</u>
          <u xml:id="u-227.13" who="#RafałZagórny">Są negocjowane w tej chwili zapisy w pakcie i jeżeli ten pakt będzie gotowy, to będą w nim zawarte konkretne zapisy i będzie wiadomo, skąd jakie środki można czerpać.</u>
          <u xml:id="u-227.14" who="#RafałZagórny">Pan poseł Chojnecki pyta o... Przepraszam najmocniej, pan poseł Chojnacki pyta o trzy sprawy. Stwierdził pan poseł, że tylko 17 mld w budżecie pochodzi z podatku dochodowego od firm. Mówiłem już o tym, że ta kwota wzrosła w ostatnim czasie. Natomiast trzeba uczciwie powiedzieć, że budżety w większości krajów europejskich są oparte na VAT, na podatku od wartości dodanej. Myślę jednak — wiem, że mówię to po raz trzeci, ale powtarzam to wszędzie, gdzie się da — że gdybyśmy mieli — na szczęście ta ścieżka jest zarysowana — mniejsze stawki podatku dochodowego od firm, to te wpływy byłyby większe, i będą większe.</u>
          <u xml:id="u-227.15" who="#RafałZagórny">Jeszcze dwie kwestie: środki na górnictwo to środki tylko na likwidowanie miejsc pracy. Panie pośle, uważam, że to akurat jest trochę niesprawiedliwy zarzut, dlatego że dzięki temu, że znalazły się środki na likwidowanie miejsc pracy, to, jak się wydaje, powoli wychodzimy z zapaści w sektorze górniczym. Udało nam się ucywilizować ceny. Polska przestała sprzedawać węgiel za granicę po 5 dolarów za tonę, a takie przypadki miały miejsce. Efekt jest taki, że cena węgla wzrosła w Europie, i to również z tego powodu, że przestaliśmy za zupełnie chore pieniądze, nieprzystające do realnej wartości tego towaru, sprzedawać węgiel tylko po to, żeby mieć pieniądze na płace dla zbyt dużej rzeszy ludzi - przestaliśmy, to znaczy kopalnie, spółki przestały. W tej chwili jest taka sytuacja, że kopalnie powoli odzyskują płynność finansową. Ta reforma właśnie na skutek tego, że się przeznaczało ogromne pieniądze na finansowanie likwidowania miejsc pracy, zaczyna przynosić rezultaty, więc nie krytykujmy tego, co akurat się, moim zdaniem, udało.</u>
          <u xml:id="u-227.16" who="#RafałZagórny">I w końcu pan poseł mówił o rozporządzeniu w nawiązaniu do ustawy o zasadach wspierania rozwoju regionalnego, podając pewne kwoty zaplanowane na 2002 rok. Chciałbym powiedzieć, że te decyzje jeszcze nie zapadły i to jest wciąż dyskutowane w rządzie. Jeszcze nie jest tak, panie pośle, że wiemy dokładnie, jakie kwoty w 2002 r. będą przeznaczone na wspieranie rozwoju regionalnego.</u>
          <u xml:id="u-227.17" who="#RafałZagórny">Pan poseł Kaniewski pytał o 20 mln zł na przemysł lekki. Rzeczywiście nie było tych pieniędzy, panie pośle. Nie było ich z dwóch powodów. Nie było ich, dlatego że kiedy składaliśmy budżet, nie było jeszcze nowelizacji ustawy o dofinansowaniu kredytów, i dlatego że i nie było porozumienia ze związkami. Ale musi pan poseł przyznać, że członkowie rządu, w tym szczególnie przedstawiciele Ministerstwa Finansów, wspierali pana posła duchowo, kiedy pan poseł składał ten wniosek, zresztą bardzo słuszny.</u>
          <u xml:id="u-227.18" who="#RafałZagórny">Przewozy pasażerskie. Pan poseł Gruszka pytał o przewozy pasażerskie, zadał dość przewrotne pytanie o to, czy gminy mają finansować restrukturyzację PKP. Otóż absolutnie nie, całkiem odwrotnie. 300 mln zł przeznaczono na dopłaty do PKP, z czego 250 mln pójdzie do gmin, 50 zostanie w PKP i zostanie wykorzystane na tzw. przewozy międzyregionalne, 250 mln zł skierowane zostanie do samorządów, żeby samorządy mogły dokonać wyboru co do optymalnych przewozów. PKP nie będzie narzucało warunków. Samorządy, mając pieniądze w ręku, będą mogły dyskutować na zasadach partnerskich czy to z PKP, czy z innym przewoźnikiem na temat optymalnych form przewozów regionalnych. To jest pierwszy, duży i dobry krok w kierunku ucywilizowania tego.</u>
          <u xml:id="u-227.19" who="#RafałZagórny">Ostatnie pytanie pana posła Zaborowskiego dotyczyło Wojewódzkiego Parku Kultury i Wypoczynku. Panie pośle, to nie minister finansów przeznaczył 1,3 mln zł. Tak naprawdę te 1,3 mln zł przeznaczył wojewoda śląski i pozyskał te pieniądze z dopłat do biletów ulgowych PKS. Minister finansów dlatego nie przewidział tych środków, że jedynie w woj. śląskim nie doszło do skomunalizowania parku. Podobnie zresztą nie doszło do skomunalizowania wodociągów wojewódzkich i przedsiębiorstwa tramwajowego.</u>
          <u xml:id="u-227.20" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Andrzej Styczeń: Także jeżeli chodzi o ciepło...)</u>
          <u xml:id="u-227.21" who="#RafałZagórny">O cieple nie wiem, panie pośle, szczerze mówiąc. Natomiast o tych trzech sprawach wiem. Stoimy konsekwentnie na stanowisku, że te przedsiębiorstwa powinny być skomunalizowane, podobnie jak zostały skomunalizowane pozostałe przedsiębiorstwa w całej Polsce. Nie widzimy powodu, dla którego te trzy czy cztery, jak pan poseł Styczeń mówi, przedsiębiorstwa miałyby być traktowane inaczej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-227.22" who="#RafałZagórny">Teraz prosiłbym o uzupełnienie naszych wywodów, to znaczy przedstawicieli Ministerstwa Finansów, przez kolegów z innych resortów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu panią sekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Joannę Staręgę-Piasek.</u>
          <u xml:id="u-228.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę się nie spieszyć, szczegółowo udzielać odpowiedzi na pytania. Już tylko 10 przedstawicieli rządu czeka na udzielenie odpowiedzi. Spokojnie, jest to bardzo ważna sprawa - budżet państwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#JoannaStaręgaPiasek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Poza ogólnymi kwestiami, jeśli chodzi o ocenę budżetu w zakresie pomocy społecznej były trzy szczegółowe pytania. Do kwestii ogólnych nie będę się odnosiła, bo siłą rzeczy nie mogłabym się podporządkować prośbie pana marszałka.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#JoannaStaręgaPiasek">Pan poseł Gruszka z SLD zapytał, jak można wytłumaczyć zmniejszenie środków na pomoc społeczną w Bydgoszczy i stwierdził, że jest o 40% mniej środków niż w roku ubiegłym. Nie umiem odpowiedzieć, opierając się na danych, które mam dzisiaj przy sobie, jakie środki są przewidziane na pomoc społeczną w Bydgoszczy. Chcę natomiast powiedzieć, że na całe województwo przewidziano 289 720 tys., co stanowi 93% środków ubiegłorocznych. W związku z tym nie sądzę, by była tak daleko idąca dysproporcja, jeśli chodzi o Bydgoszcz. Sprawdzę to szczegółowo i jeśli pan poseł będzie zainteresowany, to przekażę odpowiedź w późniejszym terminie.</u>
          <u xml:id="u-229.2" who="#JoannaStaręgaPiasek">Pan poseł Tomaszewski pytał o kwotę 11 560 tys. zł przeznaczonych na programy regionalne, a także o kryteria i o priorytety, które będą brane pod uwagę. To są pieniądze przewidziane dla marszałka, dla struktur samorządowych przede wszystkim na wspieranie pewnych działań z zakresu pomocy społecznej podejmowanych przez organizacje pozarządowe w 2001 r., ze szczególnym uwzględnieniem problemów bezdomności. Wydaje się, że nie tylko z powodu słabej zimy, ale też i w związku z wyraźnymi działaniami profilaktycznymi problemów związanych z bezdomnością w tym roku było znacznie mniej.</u>
          <u xml:id="u-229.3" who="#JoannaStaręgaPiasek">I trzecie pytanie - było to pytanie z kategorii pytań ogólnych, ale odpowiem na nie - jak będzie wyglądała pomoc społeczna w tym roku, jeżeli muszą być najpierw zrealizowane zobowiązania. Chcę powiedzieć, że praktycznie wszystkie zobowiązania z roku poprzedniego zostały uregulowane, jeżeli chodzi o pomoc społeczną, są jednostkowe przypadki. Wydaje się, iż trochę zmienione akcenty w samych wydatkach na pomoc społeczną i wyraźne zwiększenie udziału gmin zwłaszcza w zadaniach własnych spowodują, że być może wbrew pozorom nie będzie tak trudnej sytuacji w pomocy społecznej. Chcę powiedzieć, że 100% - wedle rozpoznanych potrzeb na ten rok - obligatoryjnych świadczeń z pomocy społecznej w oparciu o ten budżet może być uregulowanych. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję pani minister.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego i Budownictwa, pełniącego obowiązki prezesa Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast, pana Piotra Mynca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#PiotrMync">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pan poseł Jan Chmielewski prosił o ustosunkowanie się rządu do listu otwartego fundacji bezdomnych w sprawie zaangażowania finansowego i polityki mieszkaniowej państwa. Chciałbym powiedzieć, że, po pierwsze, list ten niewątpliwie jest przejawem troski o problemy mieszkaniowe, i to cieszy. Jednocześnie jest jednak przejawem nieznajomości faktów, również faktów zapisanych w budżecie, a także nieznajomości instrumentarium, jakim mieszkalnictwo nowoczesne się posługuje. W pierwszej części autorzy zwracają uwagę na niski udział wydatków budżetu państwa na mieszkalnictwo w relacji do produktu krajowego brutto. Chciałbym tu wyjaśnić, że lata 90. ewidentnie udokumentowały, iż nie istnieje żaden wprost proporcjonalny związek pomiędzy tymi wielkościami. O ile istnieje związek pomiędzy nakładami budżetu na mieszkalnictwo, ale rozumianymi w dwojaki sposób, zarówno jako wydatki budżetu, jak też różne ulgi, które stymulują działanie, a efektami budowlanymi, to nie istnieje związek pomiędzy tzw. aktywnymi zamieszczonymi w budżecie wydatkami a efektami w budownictwie. Poza tym, jeżeli chcemy mówić tylko o cyfrach, to trzeba powiedzieć, że w wypadku mieszkalnictwa, oprócz kwot, które są zapisane bezpośrednio w limicie Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast, mamy do czynienia z innymi formami. Po pierwsze, w tym budżecie zaplanowano bardzo wysoką - w sumie na 630 mln zł, z czego w tym roku ma być 400 mln zł - pożyczkę rządu na rzecz Krajowego Funduszu Mieszkaniowego. Przy planowaniu tych wydatków aktywnych uwzględniono również fakt, iż dwa rodzaje największych kwot, jakie są w budżecie, mają taki sposób rozliczania, iż część zobowiązań powstających w roku bieżącym - dotyczy to dopłat do kredytów starego portfela i premii gwarancyjnych - realizowana być może w roku następnym. Chcąc unaocznić, jak się mają wydatki zapisane w budżecie do wydatków w ogóle, podam przykład z roku 1999, ostatniego roku, co do którego mamy dokładne dane. W budżecie mieliśmy planowane 2 mld zł, ale po zbilansowaniu wkładu wynikającego z utraconych dochodów w podatku na skutek ulg mieszkaniowych trzeba do tego dodać 5 mld zł, czyli 2,5 raza tyle, okazuje się, było w tym drugim narzędziu. Ta zmiana instrumentarium nie dotyczy tylko kwestii kwot, ale jest istotna co do filozofii. Mianowicie z instrumentów, które miały bezpośrednio finansować budowanie, system przeszedł na instrumenty, które mają stymulować i pociągać za budżetowymi pieniędzmi inne pieniądze, pieniądze lokowane z chęci zysku bądź też z chęci zaspokajania własnych potrzeb mieszkaniowych. Ten system - wydaje się - kształtowany jest w sposób stabilny, choć jeszcze nie do końca jest ukształtowany i trzeba powiedzieć, że zaczyna już się sprawdzać, skoro systematycznie od 1996 r. w tym układzie ilość oddawanych mieszkań zaczęła znowu wzrastać i w ubiegłym roku była najwyższa w okresie od 1993 r.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#PiotrMync">Nowy system daje zupełnie inny poziom rentowności publicznej złotówki. Jeśli powiemy sobie, że w najlepszym 1992 r., który jest przywoływany w tym liście, oddaliśmy około 130 tys. mieszkań, a w roku ubiegłym 90 tys., to jeśli przyjąć, że jednocześnie aktywne, zapisane w budżecie środki zmalały ośmiokrotnie, widzimy, jak znakomicie wzrosła ich rentowność. Dodatkowo musimy pamiętać, że mieszkania budowane wcześniej niosły za sobą obciążenie, za które płacimy do dziś. Najistotniejsze kwoty wciąż w limitach wydatkowanych na mieszkalnictwo to nie kwoty na realizację nowych programów, lecz na rozwiązywanie problemów przeszłości, na premie gwarancyjne i dopłaty do kredytów starego portfela. To jest część związana z cyframi, które można w budżecie wyczytać. Panie i panowie posłowie, możecie je również wyczytać w informacji o działaniach i zamierzeniach rządu w sferze mieszkalnictwa, która została w styczniu przekazana przez rząd parlamentowi.</u>
          <u xml:id="u-231.2" who="#PiotrMync">Druga sfera natomiast to sfera działań programowych i wywiązywania się z obietnic tworzenia programów i ram legislacyjnych. W tej sprawie całkowicie z tym listem, który zarzuca, iż nic nie zrobiono i nadal się nie robi, zgodzić się nie można.</u>
          <u xml:id="u-231.3" who="#PiotrMync">Po pierwsze, rząd Jerzego Buzka opracował i w 1998 r. Komitet Ekonomiczny Rady Ministrów przyjął średniookresową strategię gospodarki przestrzennej, gospodarki nieruchomościami i budownictwa mieszkaniowego.</u>
          <u xml:id="u-231.4" who="#PiotrMync">Po wtóre, w lipcu 1999 r. Rada Ministrów przyjęła założenia polityki mieszkaniowej państwa.</u>
          <u xml:id="u-231.5" who="#PiotrMync">Po trzecie, od lata ubiegłego roku do końca roku pracowano nad weryfikacją tej polityki i właśnie w postaci decyzji zapisanych w informacji o działaniach i zamierzeniach rządu w tej sferze, gdzie się mówi o zamierzeniach, zapisane są rozstrzygnięcia rządu co do zamierzeń, jeśli chodzi o politykę mieszkaniową. Równolegle przez te lata polityka mieszkaniowa jest rzeczywiście realizowana i weryfikowana. Trzeba powiedzieć, że jednym z wyrazów zainteresowania i należytej rangi przypisywanej mieszkalnictwu przez rząd jest fakt, iż mimo niezrealizowania reformy systemu podatkowego w taki sposób, że zniesione byłyby ulgi mieszkaniowe, zdecydowano się wprowadzić wszystkie instrumenty, które projektowano przy założeniu, iż ulgi mieszkaniowe będą zlikwidowane. W toku realizacji pracowano nad mieszkalnictwem w kilku sferach: zwiększenia podaży, obniżenia cen i kosztów i tu zarówno wprowadzono rozstrzygnięcia ułatwiające gminom finansowanie uzbrojenia gruntów pod budownictwo mieszkaniowe, obniżono stawki podatku od czynności cywilnoprawnych, co ma znaczenie przy obrocie nieruchomościami, jak i zlikwidowano hipotekę ustawową. W stosunku do istniejących zasobów zweryfikowano poprzez zmianę ustawy zasady funkcjonowania wspólnot mieszkaniowych, wypracowano także i w parlamencie zaawansowane są prace nad rządowymi projektami ustaw o ochronie praw lokatora oraz o dodatkach mieszkaniowych. Parlament przyjął ustawę o spółdzielniach mieszkaniowych, rząd postanowił utrzymać w parlamencie skierowaną wcześniej na mocy założeń ustawę o dopłatach do kredytów zaciągniętych na remonty budynków mieszkalnych, wreszcie w tej kadencji przyjęto, a obecnie wypracowywana jest nowelizacja ustawy o wspieraniu przedsięwzięć termomodernizacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-231.6" who="#PiotrMync">Jeżeli chodzi o rozwój zasobów czynszowych, które są nową formą, chyba szczególnie istotną z punktu widzenia problemów rynku pracy, rozwinięto i mechanizmy, i ilość, i finansowanie działania na rzecz TBS, spółdzielni mieszkaniowych budujących mieszkania lokatorskie oraz gmin zbywających grunty. Jedna nowela ustawy, rządowa, została już uchwalona, druga nowela ustawy, która znakomicie umożliwi wzrost finansowania nie tylko z budżetu państwa budowy mieszkań czynszowych, jest w toku legislacji, jutro parlament będzie rozpatrywał uchwałę Senatu na temat tej nowelizacji.</u>
          <u xml:id="u-231.7" who="#PiotrMync">Cyfry wskazują jednocześnie, że rzeczywiście program się rozwija. Tylko w ubiegłym roku skredytowano mniej więcej tyle samo mieszkań co przez wszystkie poprzednie lata, licząc od 1996 r. Wydaje się, że w bieżącym roku będzie to około półtora raza tyle co w roku ubiegłym. Tak że dynamika jest znakomita, pomimo iż nie wynika to wyłącznie z kwot łożonych z budżetu, ale myślę, że to tylko dobrze świadczy o nowoczesności tych rozwiązań.</u>
          <u xml:id="u-231.8" who="#PiotrMync">Wreszcie rozwiązywanie tzw. odziedziczonych problemów mieszkalnictwa, co wciąż łączy się z największymi kwotami. Wystarczy powiedzieć, że w tegorocznym limicie Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast stanowią one wciąż blisko 80% środków wydawanych. Stanowi to ponad 1,5 mld nowych złotych.</u>
          <u xml:id="u-231.9" who="#PiotrMync">Wdrażany jest również program rozszerzenia dostępności mieszkań własnościowych. Rządowa ustawa o dopłatach do kredytów zaciągniętych na zakup własnego mieszkania znajduje się w parlamencie, jest przed drugim czytaniem. Rząd podjął decyzję, aby ten program był w tym roku wdrażany. Jednocześnie nowelizacja systemu oszczędzania na mieszkania i wspierania przez państwo oszczędzania na mieszkania również znajduje się w parlamencie.</u>
          <u xml:id="u-231.10" who="#PiotrMync">Celowo wymieniłem - bo tylko wymieniłem, jest to bowiem spis treści - tylko te kroki, które co najmniej sformalizowały się w formie projektów ustaw przekazanych do parlamentu. Nie mówiłem o tych, które są w toku uzgodnień międzyresortowych czy też są wręcz dopiero wypracowywane zgodnie z dokumentami programowymi w resortach.</u>
          <u xml:id="u-231.11" who="#PiotrMync">Sądzę, że nawet ten skrót w znakomity sposób daje odmienny obraz od tego wynikającego z przedłożonego listu otwartego. Tegoroczny Biuletyn Informacyjny nr 1 Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast, który zostanie przekazany m.in. wszystkim parlamentarzystom, zawiera natomiast szczegółową informację zarówno na temat tego, co się zdarzyło, jak i na temat tego, co rząd w sferze mieszkalnictwa w tej kadencji jeszcze zrobić zamierza. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-231.12" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Stanisław Zając)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Gospodarki pana Jerzego Eysymontta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#JerzyEysymontt">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Aczkolwiek literalnie nie było pytań skierowanych do ministra gospodarki, czuję się zobowiązany wypowiedzieć kilka uzupełniających komentarzy. Ministerstwo Gospodarki zajmuje się przede wszystkim dwoma obszarami: obszarem restrukturyzacji trudnych sektorów i generalnie obszarem rozwoju. Jeżeli chodzi o ten pierwszy, to w górnictwie węgla kamiennego, jak sądzę, są powody do ograniczonego optymizmu, to znaczy ten trud i pieniądze podatnika, które w to zostały włożone, zaczynają jednak owocować, ale na ten temat nie było pytań, więc nie będę się rozwodził.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#JerzyEysymontt">Kilku natomiast panów posłów, bo pań w tej sprawie chyba nie było, było zatroskanych o górnictwo siarki. To jest oczywiście trudny problem, wiemy o tym doskonale, problem w szczególności w wymiarze ekologicznym. My też ubolewamy, iż nie można było inaczej zadziałać, aby zmieścić się w tym budżecie poza tym, iż właśnie Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska, nawiasem mówiąc: jeden z najbogatszych funduszy celowych, w porozumieniu z Ministerstwem Ochrony Środowiska, a także z Ministerstwem Gospodarki, przyjął jako możliwość realizację, uzupełnienie tej dość znacznej, przyznaję, luki finansowej w naszym budżecie na ok. 73 mln zł. To jest jedna kwestia restrukturyzacyjna.</u>
          <u xml:id="u-233.2" who="#JerzyEysymontt">Druga, poruszona tutaj, która ma, powiedziałbym, zupełnie inny wymiar, inne znaczenie, ale także duże znaczenie społeczne, to jest przemysł lekki. Faktycznie rząd uchwalił taki program restrukturyzacji i wspomagania przemysłu lekkiego. Wzbudziło zdziwienie przedstawicieli w szczególności Komisji Gospodarki, z którymi miałem przyjemność we wcześniejszej fazie prac nad budżetem dyskutować, przedkładać to, że właściwie nie ma tam pieniędzy na jego realizację. Otóż pomijam już teraz pewne kwestie formalne, to, że ten program w czasie, kiedy tworzono budżet, a właściwie projekt budżetu Ministerstwa Gospodarki, nie był jeszcze formalnie programem rządowym. Jednak na pewno ministerstwo jest szczerze wdzięczne komisji za inicjatywę w tej kwestii, a także zgodę, o ile mi wiadomo, Komisji Finansów Publicznych na umieszczenie kwoty, która nie jest imponująca, ok. 20 mln zł, na taką dość normalną operację dofinansowywania kredytów mających zwiększyć możliwości tego przemysłu. Szanowni państwo, chciałem zwrócić uwagę na jedno, z całym szacunkiem dla ciężko pracujących załóg tego przemysłu i, mam nadzieję, dobrych menedżerów, tu mówię z naciskiem: mam nadzieję, dlatego że ten przemysł, w odróżnieniu np. od górnictwa węgla kamiennego czy hutnictwa żelaza i stali, jest w bardzo znacznym stopniu sprywatyzowany, a więc działa jak gdyby w innych formułach niż te przemysły, których właścicielem jest skarb państwa. Mam nadzieję, iż to wspomożenie będzie mobilizować kadrę kierowniczą przedsiębiorstw tego przemysłu do nieco być może bardziej ekspansywnej działalności. Przy czym chciałem powiedzieć, że rząd ma także świadomość, że tutaj działa pewna, jak to się zwykle nazywa, nieuczciwa konkurencja, chodzi o import w dużej mierze de facto dumpingowy. Niemniej, aby ukrócić te praktyki, już podjęliśmy pewne działania, nie są one proste, dlatego że, jak wiadomo, wszędzie i zawsze nasi konkurenci - są to zresztą przeważnie kraje niebogate - próbują się bronić przed tego typu działaniami. Pomijam już import de facto, nie chciałbym użyć słowa: nielegalny, nieformalny. Niemniej jeszcze raz powtarzam, Ministerstwo Gospodarki obserwuje to i podjęło już w tej kwestii w roku ubiegłym działania, które, miejmy nadzieję, przyniosą pewne pozytywne skutki. Natomiast jeśli chodzi o obszar rozwoju. Przyznaję, i rząd tutaj był dość jednomyślny, że takie dwie sprawy, nie lubię tego słowa, traktuje się jako priorytet, chodzi o wspomożenie działań małej i średniej przedsiębiorczości. Jest to niewątpliwie dynamit polskiej gospodarki w ostatnich latach. Chodzi o ponad 2 mln podmiotów, różne są szacunki, bo ta statystyka nie jest łatwa, ale oceniamy, że jest to 2–2,5 mln. Są to podmioty, które w szczególności w małych miastach, a tam głównie jest problem bezrobocia, mogą tworzyć nowe miejsca pracy; i oby tworzyły. Poza tym dynamika ich rozwoju w ostatnich latach - nie chodzi tu o kwestię, czy chcę powiedzieć, że to zasługa tego rządu, bo jest to zasługa, efekt pewnej przemiany ustrojowej - jest niewątpliwie najwyższa. Jeżeli powstają jakieś bloki - mamy świadomość, że np. te podmioty nie są w stanie zdobywać skutecznie informacji o rynkach zagranicznych, bo po prostu jest to za drogie i na to mogą sobie pozwolić wielkie przedsiębiorstwa, nie mówiąc o międzynarodowych koncernach - rząd podejmuje tu działania i to się niejako nakłada na to, co nazywamy często promocją czy wspieraniem eksportu. Podejmujemy działania, aby zapewnić tym przedsiębiorstwom tani lub wręcz darmowy dostęp do takiej informacji. Tworzymy specjalny system informatyczny, który w tej chwili już funkcjonuje i będzie coraz bardziej rozbudowywany, do którego drogą internetową bądź inną, bo nie wszyscy mogą mieć dostęp do Internetu, będzie można taką informację pozyskać.</u>
          <u xml:id="u-233.3" who="#JerzyEysymontt">Inna sprawa to kwestia tego, by się pokazywać; mam tu na myśli różnego rodzaju targi i imprezy wystawiennicze. Od paru lat udział jest już dofinansowywany i z zadowoleniem mogę powiedzieć, że w tej dziedzinie wzrost, o czym wspominał już minister Bauc, w ujęciu procentowym jest imponujący. Minister Bauc nawet to zaniżył, nie jest to dwa razy więcej, lecz ponad trzy razy więcej. Jeżeli ujmiemy to kwotowo, to jest to ok. 70 mln zł. Można powiedzieć, że to nie jest jeszcze dostatecznie dużo, ale stanowi jednak istotny impuls w tym kierunku.</u>
          <u xml:id="u-233.4" who="#JerzyEysymontt">I na zakończenie chciałbym poruszyć pewną kwestię. Ponieważ Ministerstwo Gospodarki także uczestniczy w obserwacji makroekonomicznej i w pracach dotyczących określania makroekonomicznych ram, w których przede wszystkim realizują się projekty budżetów, kilku z panów posłów, a co najmniej jeden z tytułem profesorskim, do którego zresztą odnoszę się z wielkim szacunkiem, wspominał, czy przypadkiem nie zaniżyliśmy zdecydowanie tej prognozy. Powoływał się zresztą na autorytety, takie jak np. pan profesor Gomółka, wieloletni doradca ministra finansów, na to, że wielu znanych profesorów tak mówi. Proszę państwa, jest to dziedzina, którą się zajmowałem profesjonalnie, powiem nieskromnie, że mam o tym pojęcie. I można równie dobrze powiedzieć, że kilku innych, także znanych, profesorów mówi co innego. Zawsze jest to kwestia wyboru, kwestia określenia pewnych założeń do prognozy. Wydaje mi się, że założenia, które tu zostały przyjęte, są rozsądne. Oczywiście zawsze są one ryzykowne. Nie ma możliwości, żebyśmy działali w warunkach pewności, bo to w ogóle w przestrzeni społecznej i gospodarczej nie istnieje. Ale jeszcze raz powtarzam, że wydaje mi się, że te założenia - wyrażam tu także zdanie ministra gospodarki - są rozsądne. Będziemy prowadzić obserwacje, mamy cokwartalne analizy, prowadzimy to także, niezależnie od Głównego Urzędu Statystycznego, aczkolwiek korzystając często z podobnych informacji, współpracujemy z wieloma w ogóle niezależnymi i prywatnymi instytutami. Tyle można zrobić. Ale zawsze ktoś może powiedzieć: Nie, wy nie macie racji, rację mam ja. To tyle. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi pana Ryszarda Brzezika.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#RyszardBrzezik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jestem w tej szczęśliwej sytuacji, że mój szanowny kolega z Ministerstwa Finansów odpowiedział na ważniejsze pytania, również te dotyczące obszaru rolnictwa. Myślę, że pytania odnoszące się do paliwa rolniczego, udziału wydatków na rolnictwo w wydatkach budżetu państwa, jak również do spraw związanych z paktem dla wsi zostały już omówione. Pozostała mi sprawa SAPARD i wydatków na zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt, zwłaszcza BSE. Myślę, że trudno mi się będzie zgodzić z tezą pani posłanki Grzebisz-Nowickiej, jakoby wydatki na rolnictwo w budżecie roku 2001 były, czy są zapisane, niższe niż w roku 2000. Jeszcze to sprawdziłem. Zarówno jeśli chodzi o projekt budżetu na rok 2000, jak i przewidywane jego wykonanie trudno się zgodzić, że 4 400 mln to jest mniej niż 3 800 mln, nawet jeśli te wielkości sprowadzimy do realnego wzrostu. Uwzględniając inflację, jednak jest to wzrost.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#RyszardBrzezik">Oczywiście jest to wzrost, który nie zapewnia wzrostu w każdej pozycji wydatków na rolnictwo. Tutaj można się zgodzić z tezą, że znajdziemy wiele takich wydatków ważnych, istotnych dla rolnictwa, które są w tym budżecie nieco niższe niż w roku poprzednim, niemniej jednak w sumie wydatki są wyższe.</u>
          <u xml:id="u-235.2" who="#RyszardBrzezik">Jeśli chodzi o wydatki na bardzo ważną sprawę - jak myślę, miały one swoje odzwierciedlenie w przedłożeniu rządowym - na zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt, zwłaszcza w związku ze znaną już przecież powszechnie chorobą BSE, z przykrością muszę skonstatować, że w trakcie dotychczasowych prac parlamentarnych powstała propozycja zmniejszenia środków w rezerwie celowej na zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt z 51 mln na 46 mln. Rząd zaproponował ponaddwukrotnie więcej niż w roku poprzednim, mając m.in. na względzie ewentualne i realne potrzeby monitoringu pogłowia bydła w związku z chorobą BSE. Co gorsza, proponuje się, jest to jedna z propozycji, która uzyskała pozytywną akceptację Komisji Finansów Publicznych, aby te środki na sztywno zapisać w wysokości 35 mln na zwalczanie białaczki u krów. Jeśli to możliwe, resort rolnictwa, który tu reprezentuję, wnioskuje o to, aby zachować pierwotne przedłożenie rządowe. Jeśli znalazłyby się dodatkowe środki, będą one mile widziane.</u>
          <u xml:id="u-235.3" who="#RyszardBrzezik">Jeśli chodzi o SAPARD, bo on również w wystąpieniach budził wiele wątpliwości, pragnę zauważyć, przed chwilą mówiłem o wzroście wydatków na rolnictwo w budżecie roku 2001, jakby nie liczyć 14% czy 17%, w zależności od tego, czy do budżetu państwa przyjętego na rok 2000, czy też wykonania, że środki pochodzące z pomocy, a więc PHARE, SAPARD, nie są wliczane do tych środków. Tutaj często dochodzi do jakiś nieporozumień. Gdyby policzyć również przewidywany wpływ środków z Unii Europejskiej, to te wskaźniki byłyby znacznie znacznie wyższe. Jeśli one się pojawiły, to dlatego by można było je odnieść do środków, które zostały zapisane w budżecie państwa jako współfinansowanie. Środki na współfinansowanie są zawarte zarówno w puli środków w wysokości blisko 160 mln przewidzianych dla Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, jak i w puli środków w wysokości 160 mln w rezerwie celowej zatytułowanej: środki na aktywizację terenów wiejskich, w tym na wsparcie izb rolniczych. W tej kwocie zarówno uwzględnione są środki na współfinansowanie związane z pożyczką z Banku Światowego - jest to już przecież umowa podpisana i realizowana od zeszłego roku, a więc należy ten fakt odnotować jako pozytyw tego budżetu - jak i mieszczą się środki - wracam do tej pozycji w wysokości 160 mln - na współfinansowanie programu SAPARD. To współfinansowanie gwarantuje wykorzystanie środków z SAPARD w wysokości ponad miliarda złotych, a więc chodzi o program SAPARD 2000, program obejmujący połowę roku 2001, tak w skrócie jest to nazywane.</u>
          <u xml:id="u-235.4" who="#RyszardBrzezik">Były pytania o to, dlaczego takie a nie inne środki zapisano i, co więcej - co zwłaszcza w wypowiedzi pani posłanki Grzebisz się pojawiło - jakie są gwarancje, że takie środki napłyną. Pani poseł, w przeciwieństwie do sytuacji w roku poprzednim, w tym roku mamy podpisaną wieloletnią umowę finansową, mamy parafowaną jednoroczną umowę finansową, mamy zaakceptowany program operacyjny, który określa kierunki i sposoby dokonywania wydatków z tych środków, i jesteśmy na zaawansowanym etapie akredytacji agencji płatniczej. Jak sądzę, wszystkie wymienione przeze mnie elementy współpracy z Unią Europejską pozwalają już nie tylko na optymizm, ale na pewne przekonanie oparte na tym, że jest duża doza prawdopodobieństwa, że te środki w tym roku wpłyną. Trudno mówić po doświadczeniach ze współpracy z Unią Europejską, jakie mamy, że to nastąpi dokładnie za 2–3 miesiące.</u>
          <u xml:id="u-235.5" who="#RyszardBrzezik">Jeśli chodzi o stopień wykorzystania tych środków, to należy się zgodzić, że nie ma żadnej gwarancji, że sumy tutaj zapisane - mówię o środkach, które mają napłynąć w ramach programu SAPARD - zostaną w takiej a nie innej wysokości wykorzystane. Są to środki, które zostaną postawione do naszej dyspozycji i od jakości projektów składanych przez stronę polską, sprawności organizacyjnej będzie zależało to, jak będą one wykorzystane. Niemniej pragnę uspokoić wszystkich, że gdyby nawet okazało się, że te środki nie są w pełni wykorzystane, to zgodnie z podpisanymi porozumieniami będą one przechodziły na lata następne i w związku z tym nie grozi nam to, że one przepadną.</u>
          <u xml:id="u-235.6" who="#RyszardBrzezik">Myślę, że uzupełniając wystąpienie pana ministra Zagórnego, odpowiedziałem na pytania związane z rolnictwem. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego i Budownictwa pana Włodzimierza Tomaszewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#WłodzimierzTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Czterech posłów zadało pytanie, które dotyczyło wieloletnich inwestycji realizowanych przez samorządy w kontekście kontraktów i programu wsparcia, który jest w tej chwili wdrażany. Chciałbym odpowiedzieć, jeśli chodzi o wątpliwości, które wyrażał zarówno pan poseł Gruszka z SLD, jak i pan poseł Gruszka z PSL, dotyczące kryteriów podziału środków i ustalenia limitów wydatków w rozporządzeniu, które określiło program wsparcia, to wynika to jednak z obowiązku ustawowego. Otóż w ustawie o zasadach wspierania rozwoju regionalnego jest taki nakaz, zapis, iż rząd winien taki limit określić w programie wsparcia. Jest to zresztą bardzo ważny przejaw porządkowania i tworzenia modelu polityki regionalnej. Rząd poprzez ustalenie konkretnych kwot wyraża swoje intencje co do prowadzenia polityki regionalnej państwa.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#WłodzimierzTomaszewski">Jakie są kryteria przyjęte w programie wsparcia co do podziału środków? One są bardzo jasne i przejrzyste, a zostały opublikowane w tekście programu wsparcia w ostatnim Dzienniku Ustaw z ubiegłego roku. Otóż pierwsze podstawowe kryterium to poziom produktu krajowego brutto w przeliczeniu średnio na mieszkańca. Przyjęto, iż wyznaczane będą obszary wsparcia i preferencyjnie będzie kierowana pomoc ze środków budżetowych tam, gdzie poziom produktu krajowego brutto jest niższy niż 80% średniej krajowej.</u>
          <u xml:id="u-237.2" who="#WłodzimierzTomaszewski">Drugie kryterium, jeśli chodzi o obszary wsparcia, to kryterium długotrwałego bezrobocia. W tym wypadku wyznaczane były obszary w tych powiatach, które dotknięte są bezrobociem w okresie trzech lat na poziomie przewyższającym 150% średniej krajowej. Te obszary zostały opisane i wyznaczone w załączniku do rozporządzenia.</u>
          <u xml:id="u-237.3" who="#WłodzimierzTomaszewski">Pytanie, które padało, dotyczyło także sprawy uwzględnienia czy też nieuwzględnienia powiatów grodzkich, miast na prawach powiatu. Wyjaśniam, że w przypadku Śląska żadne takie miasto nie zostało określone w tym rozporządzeniu, albowiem na podstawie danych, które otrzymaliśmy z Głównego Urzędu Statystycznego, żadnego z tych miast nie można było zakwalifikować jako miasta, w którym w okresie trzech lat poziom bezrobocia w sposób ciągły nie przekraczał 150% średniej krajowej. Na marginesie chcę dodać, że ustawa zobowiązuje do tworzenia obszarów wsparcia w przypadku miast na prawach powiatu łącznie z przylegającymi do nich powiatami ziemskimi. Zatem kryteria są bardzo jasne.</u>
          <u xml:id="u-237.4" who="#WłodzimierzTomaszewski">Podział środków jest także oparty na kryterium ludnościowym. 80% wszystkich środków przeznaczanych wprost na politykę regionalną i opisanych w rozporządzeniu dzieli się według kryterium ludnościowego. 10% według kryterium wynikającego z poziomu produktu krajowego brutto, 10% według kryterium długotrwałego bezrobocia.</u>
          <u xml:id="u-237.5" who="#WłodzimierzTomaszewski">Trzeba rozpatrywać kwestię środków kierowanych do poszczególnych obszarów, województw, biorąc pod uwagę wskaźnik kierowanej pomocy w przeliczeniu na jednego mieszkańca.</u>
          <u xml:id="u-237.6" who="#WłodzimierzTomaszewski">Pan poseł Gruszka podniósł kwestię porównania dwóch województw: kujawsko-pomorskiego i podkarpackiego. Otóż biorąc pod uwagę kryteria wyznaczania obszarów wsparcia, preferencyjnie powinno być traktowane woj. podkarpackie, natomiast w praktyce z uwagi na zaszłości wynikające z historycznego rozkładu inwestycji, m.in. inwestycji wieloletnich, ale także realizowanych w ramach programów pomocy ze środków zagranicznych, z programu PHARE, w gruncie rzeczy o wiele lepiej, jeśli chodzi o pomoc kierowaną w przeliczeniu na jednego mieszkańca, sytuuje się woj. kujawsko-pomorskie. Licząc w ten sposób, oczywiście można wskazać autentyczny przejaw wsparcia.</u>
          <u xml:id="u-237.7" who="#WłodzimierzTomaszewski">Chcę także odpowiedzieć na pytanie dotyczące wielkości środków przeznaczanych na inwestycje wieloletnie. Środków tych przeznaczonych jest więcej niż w roku ubiegłym, bo jest to kwota 1 mld zł. W ubiegłym roku ta kwota była niższa i wynosiła 960 mln zł. Natomiast kwota ta może być uzupełniona tzw. luźnymi środkami inwestycyjnymi, przewidzianymi do wykorzystania w ramach programu wsparcia. W 2001 r. jest to kwota 150 mln zł. Niemniej pomoc, którą kierujemy - i w taki sposób trzeba patrzeć na ten pojawiający się model wsparcia - trzeba liczyć ze wszystkimi środkami, także tymi środkami, które były kierowane na inwestycje z budżetów wojewodów, jak i ze środków pomocowych w ramach programu PHARE. Kompleks tej pomocy i wielkości środków dają pełen obraz, jak państwo terytorialnie ukierunkowuje swoje instrumenty i źródła pomocy do poszczególnych województw. Jest to wielki proces porządkowania i chwała temu parlamentowi, że rozpoczął go poprzez przyjęcie ustawy, która teraz jest w sposób praktyczny wdrażana.</u>
          <u xml:id="u-237.8" who="#WłodzimierzTomaszewski">Jeśli chodzi o odniesienie do inwestycji sportowych, mówiąc umownie - była ta problematyka podejmowana już w kontekście środka specjalnego - chcę zwrócić uwagę, że pieniądze te nie są ujęte wprost w programie wsparcia, bowiem znajdują się one w dyspozycji prezesa Urzędu Kultury Fizycznej i Sportu i mogą wspomagać programy wojewódzkie, ale nie są bezpośrednio przedmiotem kontraktu. To co zaprogramują sobie samorządy w programach wojewódzkich, jest przecież formą planowania, która przewiduje różne źródła pomocy: zarówno środki zaprogramowane, przewidywane w programie wsparcia, jak i środki inne, możliwe także ze strony środka specjalnego.</u>
          <u xml:id="u-237.9" who="#WłodzimierzTomaszewski">Wysoka Izba raczyła uchwalić jeszcze w październiku ubiegłego roku nowelizację do ustawy o zasadach wspierania rozwoju regionalnego, gdzie zobowiązała prezesa Urzędu Kultury Fizycznej i Sportu, by uzgadniał plan finansowy tego środka specjalnego z ministrem rozwoju regionalnego w kontekście dokumentów programowych rządu, które są związane z realizacją polityki regionalnej, a więc z „Narodową strategią rozwoju regionalnego”, jak i z programem wsparcia. Ten proces odbywa się, niemniej nie ma tu obligatoryjnego wkładu do kontraktów, jeśli chodzi o środki z tego źródła.</u>
          <u xml:id="u-237.10" who="#WłodzimierzTomaszewski">Myślę, że wymieniłem wszystkie podstawowe elementy. Na koniec chciałbym jeszcze tylko zwrócić uwagę na to, iż program wsparcia to programowanie wieloletnie. Pierwszy program wsparcia został przyjęty na dwa lata, na rok 2001 i rok 2002, z założeniem, że będzie to okres obejmujący czas przedakcesyjny do Unii Europejskiej. Niemniej otwiera on te możliwości, których brakowało samorządom do tej pory, ponieważ do tej pory inwestycja planowana z roku na rok, po pierwsze, rodziła dodatkowe koszty, a po drugie, nie wiadomo było, jak zamknąć tę inwestycję. Na dokończenie wszystkich samorządowych inwestycji wieloletnich, które były w wykazie tychże inwestycji w roku ubiegłym (załącznik nr 7), potrzeba 4900 mln zł. Zdeklarowana kwota 1 mld zł, która może być uzupełniona o kwotę 150 mln zł, bo to już wynikać będzie z negocjacji, z rokowań, z projektów i z priorytetów samorządów, będzie także wzmocniona środkami roku 2002, które już będą ujęte w kontrakcie i są zaprogramowane w programie wsparcia. To stwarza możliwość dokończenia tych inwestycji i widzenia ich w szerszej perspektywie czasowej. Stanowi to olbrzymi walor tego kształtującego się modelu polityki regionalnej. Myślę, że poprzez uzyskanie jasnego obrazu, gdzie kieruje się środki, jakie stwarza się perspektywy i jakie cele chce się osiągać, niwelujemy to, co było przez samorządy zawsze krytykowane, że obowiązywała tylko uznaniowość, komu się udało wyszarpnąć z budżetu jakieś środki, ten ewentualnie posunął np. inwestycje naprzód. Dzisiaj możemy już do tego podjeść w sposób bardziej racjonalny i efektywny, jeśli chodzi o wykorzystanie środków. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu sekretarza stanu w Ministerstwie Środowiska pana Macieja Rudnickiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#MaciejRudnicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym uzupełnić dwie kwestie, które zostały już w pewnym stopniu omówione przez pana ministra Zagórnego, związane z resortem środowiska. Pierwsza dotyczy inwestycji budowy stopnia wodnego na Wiśle w Nieszawie. Pan poseł Skrzypek był uprzejmy zadać pytanie w tej sprawie, dlaczego w projekcie budżetu na rok 2001 nie ma zapisanych żadnych kwot związanych z realizacją tej inwestycji. Jest to związane z pewnym procesem, który musi być dokonany, procesem formalnym, dotyczącym przygotowania formalnego tego typu inwestycji. Chciałbym przypomnieć, że ustawa została przyjęta już po przygotowaniu założeń do tego projektu budżetu, po przygotowaniu projektu budżetu, dlatego te kwoty nie mogły być zapisane. Nie mogły być zapisane, gdyż formalnie tej inwestycji jeszcze nie ma, ona będzie wtedy, kiedy zostanie przeprowadzony cały przygotowawczy proces inwestycyjny, będą wykonane projekty przedinwestycyjne, wydane warunki zabudowy, zagospodarowania terenu, wydane pozwolenia na budowę. To pierwsza kwestia.</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#MaciejRudnicki">Druga kwestia jest związana z tym, że jest to, można powiedzieć, w Polsce pierwsze tego typu przedsięwzięcie związane z zaangażowaniem środków publicznych i prywatnych. Obecnie nie jest znana jeszcze dokładna koncepcja konsorcjum, które ma prowadzić tę inwestycję, nie są przesądzone ani kwestie struktury finansowej, ani związane z organizacją i zarządzaniem tego typu przedsięwzięciem, dlatego w tym roku nawet nie byłoby celowe zapisywanie znaczących kwot na tę inwestycję, gdyż nie mogły być one ze względów formalnych wykorzystane. Oczywiście rząd, parlament doceniają potrzebę zrealizowania tej inwestycji - dały temu wyraz w dokumentach oficjalnych - i ona na pewno stopniowo będzie realizowana, ale w momencie, kiedy wszystkie kwestie, i formalne, i merytoryczne, będą jednoznacznie rozstrzygnięte i przesądzone.</u>
          <u xml:id="u-239.2" who="#MaciejRudnicki">Następna kwestia. Pan poseł Stępień zapytał o sprawy związane z finansowaniem restrukturyzacji kopalń górnictwa siarki, szerzej w szczególności dotyczące Kopalni „Machów”. W projekcie ustawy budżetowej jest zapisana dotacja podmiotowa w wysokości 9 mln zł. Oceniając problem związany z restrukturyzacją tego sektora czy z usunięciem skutków degradacji poszczególnych elementów środowiska naturalnego w związku z funkcjonowaniem przez szereg lat nie tylko tej kopalni, ale całej branży, to oczywiście koszty są znacząco wyższe. Koszty są znacząco wyższe i na pewno w jakimś okresie będą musiały być poniesione, żeby problem związany z degradacją środowiska został usunięty, z tym że oczywiście kwota zapisana w budżecie wystarczy na działania, które będą podejmowane w roku 2001.</u>
          <u xml:id="u-239.3" who="#MaciejRudnicki">Pojawiła się koncepcja, żeby te zadania zostały dofinansowane ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Chciałbym powiedzieć Wysokiej Izbie, że w tym roku narodowy fundusz wypłaci ponad 13,5 mln zł z tytułu już wcześniej zawartych, zaakceptowanych różnych wniosków, dotyczących przede wszystkim dofinansowania rekultywacji terenów zdegradowanych w wyniku działania tych kopalń. Tak więc nie jest tak, że narodowy fundusz nie podejmuje tych działań. Są one prowadzone na bieżąco w oparciu o wpływające do narodowego funduszu wnioski. Pan poseł wyraził troskę o to, że nie ma żadnej gwarancji, iż narodowy fundusz sfinansuje w pełnej wysokości to zadanie. Oczywiście, że nie ma żadnych gwarancji, ani minister finansów, ani minister środowiska nie może udzielić takich gwarancji ze względów formalnych, dlatego że narodowy fundusz jest funduszem celowym, posiadającym swój własny system organów - jest zarząd funduszu, jest rada nadzorcza funduszu - te organy są odpowiedzialne za racjonalne gospodarowanie środkami narodowego funduszu, wydawanie tych środków w sposób celowy, prawidłowy, zgodnie z ustawą, zgodnie ze statutem narodowego funduszu i przyjętymi zasadami. Dlatego każdy wniosek, który odpowiada przyjętym kryteriom udzielania i przyznawania dotacji, umarzania pożyczek, może zostać złożony w narodowym funduszu, ale jest to zupełnie suwerenna decyzja zarządu i rady nadzorczej funduszu o sfinansowaniu danego zadania. Jeżeli wniosek jest przygotowany dobrze, spełnia wszelkie wymogi formalne, merytoryczne, jeżeli mieści się w kryteriach funkcjonowania działań narodowego funduszu, to tego typu działania mogą być finansowane, ale chciałbym powiedzieć jednoznacznie, że minister środowiska ani minister finansów nie mogą udzielić gwarancji za władze narodowego funduszu. Narodowy fundusz działa zupełnie suwerennie i jeżeli dostrzega konieczność zaangażowania się na rzecz ważnych inwestycji, strategicznie ważnych obszarów również dla ochrony środowiska, to narodowy fundusz to robi. Nie byłbym więc aż tak bardzo sceptyczny, dlatego że narodowy fundusz w miarę posiadanych środków tego typu działania już finansował w latach poprzednich i finansuje je obecnie. Jeżeli chodzi o skalę zaangażowania środków narodowego funduszu w tym konkretnie przypadku, to też tego nie można przesądzać, dlatego że z doświadczenia wynika, że bardzo często zakłada się zbyt wysoki pułap środków, a po weryfikacji już harmonogramu rzeczowego i finansowego okazuje się, że planowane nakłady są przewymiarowane i dane inwestycje mogą być zrealizowane w sposób bardziej racjonalny. Mam nadzieję, że w perspektywie kilku lat również ten problem związany z restrukturyzacją kopalń siarki czy w naszym przypadku związany z rekultywacją terenów zdegradowanych zostanie rozwiązany. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej pana Lecha Sprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#LechSprawka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę w pierwszej kolejności ustosunkować się do pytań związanych ze szkolnictwem wyższym, przy czym odpowiem generalnie, ponieważ pytania m.in. panów posłów Iwińskiego, Tomaszewskiego oraz pani poseł Sikorskiej-Treli dotyczyły podobnych problemów. Tak więc, po pierwsze, chodzi o realizację budżetu 2000 r. i konsekwencje z tym związane dotyczące 2001 r. Istotnie nie zostały wykonane w pełni wydatki w zakresie szkolnictwa wyższego na kwotę ok. 220 mln zł, przy czym, pragnę podkreślić, kwota ta, ta sytuacja nie wpłynęła na planowanie 2001 r., dlatego że planowanie odbywało się na podstawie planu 2000 r. Ponadto pragnę zwrócić uwagę na fakt, że w 2001 r. szkoły wyższe będą dysponowały przychodami własnymi w przypadku działalności dydaktycznej w kwocie ok. 1962 mln zł, co stanowi 29% przychodów tej działalności. Podobna zresztą sytuacja miała miejsce w roku 2000.</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#komentarz">(Poseł Romuald Ajchler: To dlaczego rektorzy szkół wyższych twierdzą, że w 2001 r. zabraknie im pieniędzy i że w ciągu dwóch miesięcy zamkną szkoły wyższe z braku środków?)</u>
          <u xml:id="u-241.2" who="#LechSprawka">Przedstawiam te informacje i te liczby, które charakterystyczne były dla realizacji budżetu 2000 r. i są dla 2001 r. w zakresie planowania. Natomiast jeśli chodzi o 180 mln zł, które w projekcie, w autopoprawce, zapisane są w rezerwie nr 74 - jest to rezerwa celowa - to kwestia sposobu wykorzystania tych środków jest, można powiedzieć, do rozstrzygnięcia.</u>
          <u xml:id="u-241.3" who="#LechSprawka">Wiąże się to częściowo również z pytaniem pani poseł Sikorskiej-Treli dotyczącym relacji płac w szkolnictwie wyższym do płac w oświacie. W tej chwili średnia płaca w szkolnictwie wyższym jest wyższa od średniej płacy w oświacie. Przy czym dalsza realizacja kolejnych etapów Karty nauczyciela w oświacie może zachwiać te relacje, ponieważ brak jest systemowych rozwiązań dotyczących systemu wynagradzania pracowników wyższych uczelni. Ten problem związany jest z nowelizacją ustawy o szkolnictwie wyższym, nad którą prace przeciągają się. Od tempa tych prac, jak również od sposobu rozwiązania systemowego kwestii wynagrodzeń w znacznym stopniu będzie zależeć sposób wykorzystania tych 180 mln zł. Sądzę, że w interesie środowiska szkolnictwa wyższego byłoby, aby nie doszło do po prostu zwykłego skonsumowania tej kwoty w ramach 2001 r.</u>
          <u xml:id="u-241.4" who="#LechSprawka">Jeśli chodzi o problematykę wyższych szkół zawodowych, było kilka pytań z tym związanych. Podam więc kilka charakterystycznych informacji. W 2000 r. funkcjonowało 16 państwowych uczelni zawodowych, na które przeznaczono w sumie 97,2 mln zł. W 2001 r. planuje się na wydatki bieżące kwotę ok. 110 mln zł, na wydatki majątkowe ok. 13 mln zł, co daje w sumie kwotę porównywalną do tych 97,2 mln zł w 2000 r. - kwotę 123 mln zł w 2001 r. Wzrost ten jest uzasadniony rozpoczynaniem się kolejnych lat studiów w tych szkołach - szczególnie to dotyczy tych z roku 1999/2000 - oraz zadaniami wynikającymi ze zwiększającej się liczby specjalności. Jeśli chodzi o rok 2000, pragnę przypomnieć, że powstały 2 nowe wyższe szkoły zawodowe, w Białej Podlaskiej i w Pile. Ponadto przeznacza się na wyższe szkoły zawodowe z rezerwy celowej kwotę 26 mln zł, z tego na wydatki bieżące 20,7 mln, a na wydatki majątkowe 5,3 mln, m.in. z myślą o powołaniu kolejnych wyższych szkół zawodowych w liczbie 4–5. Wniosków w tej chwili złożonych jest 8.</u>
          <u xml:id="u-241.5" who="#LechSprawka">Tyle na temat pytań związanych ze szkolnictwem wyższym.</u>
          <u xml:id="u-241.6" who="#LechSprawka">Przechodząc do problematyki oświatowej, pragnę krótko jeszcze nawiązać do pytania, które padło ze strony pana posła Steca, czy pieniądze z rezerwy celowej 64 - gdyby wszystkie pieniądze nie zostały wykorzystane na spłatę zadłużenia związanego z kartą - mogą być przeznaczone na inwestycje. W tej chwili ta rezerwa przeznaczona jest na cel związany ze zobowiązaniami wynikającymi z karty. Przy okazji pragnę zwrócić uwagę, że m.in. dzisiaj w „Rzeczpospolitej” opisywany jest proces dochodzenia przez samorządy gminne roszczeń dotyczących subwencji z 1996 r. i, niewykluczone, pierwsze wyroki zapadną w następnym tygodniu i jakieś dodatkowe obciążenia jeszcze z 1996 r. mogą się pojawić.</u>
          <u xml:id="u-241.7" who="#LechSprawka">Kwestia następna, pan poseł Otręba zadawał pytanie dotyczące rezerwy nr 19. Rezerwa nr 19: racjonalizacja sieci szkolnych, w tym zakupów autobusów szkolnych. Pan poseł podał kwotę 75 mln i pytanie brzmiało: Ile środków zostanie przeznaczonych na zakup autobusów w ramach procesu dowożenia.</u>
          <u xml:id="u-241.8" who="#LechSprawka">Szanowni państwo, pragnę zwrócić uwagę, że organizacja dowożenia uczniów jest zadaniem własnym funkcjonującym od wielu, wielu lat i problem dowożenia nie jest problemem tylko ostatnich dwóch czy trzech lat, ten problem istniał nawet przed 1990 r. Samorządy to dowożenie zapewniały jeszcze przed wdrożeniem reformy. Natomiast od 1993 r., kiedy niż demograficzny pojawił się w szkołach podstawowych i rozpoczął się proces zmian w sieci w wyniku spadku liczby uczniów, pojawiły się pierwsze likwidacje, których liczba stopniowo wzrasta, w miarę pogłębiania się niżu demograficznego oraz jako skutek powstania gimnazjów. Kwoty w rezerwie celowej i pewne wagi w algorytmie części oświatowej subwencji ogólnej, związane z racjonalizacją sieci, są wspomaganiem tylko tych samorządów, które w wyniku zmian organizacyjnych ponoszą w danym momencie znacznie większe koszty wynikające z realizacji procesu dowożenia, a tym samym mają kłopoty z finansowaniem tego zadania jako zadania własnego. Na tej zasadzie rozdysponowana jest rezerwa celowa nr 19 w części: inwestycje oświatowe i autobusy szkolne; pierwotnie planowana kwota to 35 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-241.9" who="#LechSprawka">Mówiąc o inwestycjach oświatowych, pragnę zwrócić uwagę, ponieważ było dzisiaj wiele pytań z tym związanych, że środki generalnie na wydatki związane z inwestycjami oraz wyposażeniem szkół występują w czterech różnych miejscach, w budżetach wojewodów oraz w trzech rezerwach celowych: w rezerwie 19, o której przed chwilą mówiłem, w rezerwie 22: wspieranie edukacji na wsi, i wreszcie w rezerwie 50, gdzie mamy zakup wyposażenia pracowni komputerowych.</u>
          <u xml:id="u-241.10" who="#LechSprawka">Przechodząc do dalszych pytań, do bloku pytań, które zadał pan poseł Baszczyński. Nie ukrywam, panie pośle, że to chyba jest sprawdzian dla mnie, że operuję tymi samymi danymi, ponieważ część tych pytań pan poseł zadaje mi po raz trzeci. Jednak kolejno. Jeśli chodzi o Kartę nauczyciela, o kwestię zobowiązań. Pani minister Hibner o tym mówiła, ja przed chwilą do tego nawiązałem, tak że myślę, iż ten problem został wyjaśniony. Jednoznacznie rezerwa celowa ma służyć procesowi spłaty tych zobowiązań z 2000 r., a nie w subwencji.</u>
          <u xml:id="u-241.11" who="#LechSprawka">Kwestia bonu oświatowego, standardu A, z drugiej części pytania. Tutaj pragnę zwrócić uwagę na jedną kwestię: żeby dokonywać porównań wysokości tych kwot trzeba mieć na uwadze, że w algorytmie 2001 r. pojawiło się 9 dodatkowych wag, zmieniły się również pewne parametry. W 2000 r. tych wag było 21, teraz jest ich 30. Generalnie rzecz biorąc, subwencja składa się z dwóch części. Pierwszym składnikiem jest to, co wynika czysto z tej kwoty standardu, natomiast druga część to kwota wynikająca z zastosowania wag. I gdyby nie doszło do zmiany algorytmu, to rzeczywiście standard A 2001 można byłoby w prosty sposób porównywać z 2000 r. i dokonywać na przykład analizy procentowego wzrostu. Natomiast z tego względu, że wzrosła liczba wag oraz zmieniły się parametry, procentowy udział tej części związanej z wag w całości kwoty subwencji w 2001 r. będzie większy. Dlatego też, gdyby chcieć dokonywać porównania standardów, należałoby korzystając z kwoty subwencji 2001 przewidzianej w budżecie państwa zastosować algorytm 2000 i wtedy otrzymalibyśmy standard 2001 w układzie porównywalnym do 2000 r. Pragnę przypomnieć, że ten standard w 2000 r. to 1933 zł, natomiast w tym układzie, jeszcze raz podkreślam, porównywalnym - nie przesądzając wyników prac parlamentarnych nad wysokością subwencji - na pewno będzie to kwota wyższa niż 2130 zł. Podkreślam, w układzie porównywalnym.</u>
          <u xml:id="u-241.12" who="#LechSprawka">Teraz kwestia bonu dla szkół niepublicznych. Jeśli chodzi o sposób naliczenia części oświatowej subwencji dla danego samorządu, uczniowie tych szkół są traktowani równoprawnie, więc statystyka GUS również te szkoły obejmuje, a ich uczniowie funkcjonują normalnie, praktycznie na takich samych zasadach jak uczniowie szkół samorządowych. Przy czym, jeśli chodzi o dalszy sposób zasilania tych szkół, odbywa się to w formie dotacji JST, na zasadzie obliczenia średniego kosztu w tego typu szkole lub placówce w danej jednostce samorządu. Dlatego też nikt nie jest w stanie tego powiedzieć, bo nie ma jednej kwoty, która byłaby wspólna dla całego kraju, na przykład dla szkoły podstawowej. W każdym samorządzie będzie to kwota inna, uzależniona między innymi od zaangażowania środków własnych gminy, jeśli chodzi o finansowanie szkół samorządowych - tych, dla których samorząd jest organem prowadzącym.</u>
          <u xml:id="u-241.13" who="#LechSprawka">Przechodzę dalej, do kwestii płacowych. Tutaj padło bardzo nieprecyzyjne stwierdzenie, ponieważ z zadanego przez pana posła pytania wynikałoby, że kwota 38 zł dotyczy wzrostu średniego wynagrodzenia. A musimy być precyzyjni. To jest średni wzrost minimalnego wynagrodzenia zasadniczego, podkreślam, bo jeśli chodzi o średni wzrost średnich wynagrodzeń, to jest to kwota około 100 zł. Natomiast wyrażę w tym momencie radość, panie pośle, chodzi o te 15 zł i to tylko dla nauczyciela mianowanego, co ogłoszono w czasie konferencji prasowej we wtorek, jeszcze przed rozpoczęciem rozmów ze związkami. Podana została przez Związek Nauczycielstwa Polskiego informacja, że wynagrodzenia zasadnicze nauczyciela mianowanego, magistra z przygotowaniem pedagogicznym, wzrastają o 15 zł, a przecież w poniedziałek pokazywałem, w którym miejscu popełniacie państwo błąd w obliczeniach. Mimo to jednak ta informacja poszła na zewnątrz. Natomiast jeżeli chodzi o to, co w rzeczywistości mieliście państwo na myśli, o te 15 zł, to my proponujemy, podkreślam, 42 zł. Jeszcze raz bardzo precyzyjnie to powiem: jest to proponowany wzrost minimalnej płacy zasadniczej dla magistra z przygotowaniem pedagogicznym, nauczyciela mianowanego. Nie, to nie będzie 15 zł, bo usiłowaliście państwo to przeliczyć i uciec od tego, że jest to netto, ale jeżeli pomnożymy to przez wskaźnik 0,63, bo mniej więcej tak się to liczy, to wychodzi mimo wszystko grubo ponad 20 zł. A więc w żaden sposób nie jesteście państwo w stanie dojść do tej kwoty 15 zł. Te 15 zł funkcjonuje mniej więcej tak, jak w ubiegłym roku funkcjonowało 35 zł, z których później się zrobiło 355. Żartowałem, że witam związek w gronie mylących się. Myślę, iż różnica jest tylko taka, że ministerstwo się przyznało do błędu, natomiast związek jeszcze w tej chwili nie zdementował informacji, które zostały podane na konferencji. Ale mam nadzieję, że można jeszcze na to liczyć. Tyle w tejże kwestii.</u>
          <u xml:id="u-241.14" who="#LechSprawka">Pragnę przypomnieć, że dzisiaj odbyło się drugie spotkanie, tym razem z udziałem 8 central związkowych, ponieważ Związek Nauczycielstwa Polskiego nie wziął udziału w tych rozmowach.</u>
          <u xml:id="u-241.15" who="#komentarz">(Głos z sali: Wziął.)</u>
          <u xml:id="u-241.16" who="#LechSprawka">Wziął? Nie byłem tam, ponieważ byłem cały czas w Sejmie; jeśli tak, to się cieszę. Pragnę podkreślić, że jeśli chodzi o kwotę wzrostu wynagrodzenia zasadniczego, która pada, 168 zł, jest to niemożliwe do zastosowania. Powód jest taki, że MEN musiałby ponownie albo popełnić, tym razem celowo, błąd, albo złamać prawo, dlatego że to, co reguluje art. 30 ust. 3 i 4 Karty nauczyciela i art. 12 ustawy wprowadzającej określa w sposób jednoznaczny średnie wynagrodzeń w poszczególnych grupach awansu, których przekroczyć nie można. Bez zmiany prawa, jeśli chodzi o 168 zł, spowodowałoby to zatem konkluzje podobne do tych, jakie wygłosił wiceprezes NIK, kiedy była przedstawiana informacja rządu na temat wdrażania Karty nauczyciela; a myślę, że jednak mimo wszystko państwo nie jesteście taką sytuacją zainteresowani.</u>
          <u xml:id="u-241.17" who="#LechSprawka">Następna kwestia dotyczy zwalniania nauczycieli w związku z reformą szkolnictwa ponadgimnazjalnego. Pragnę zwrócić uwagę, że w powiatach, w szkołach, dla których organem prowadzącym są powiaty, średnia liczba godzin ponadwymiarowych waha się w granicach od 4 do 7. A co to oznacza? Zadania oświatowe w szkołach ponadgimnazjalnych, przy braku naboru do klasy pierwszej, spadają o 1/4, bo średni cykl kształcenia wynosi 4 lata, a ten przedział od 4 do 7 to jest też mniej więcej 1/4 etatu. Chciałbym więc zwrócić uwagę, że gdyby dokonywać w skali makro takiego bardzo sztywnego rachunku, to przy braku naboru do klasy pierwszej mogłoby to oznaczać, że żaden nauczyciel nie będzie zwolniony, natomiast tracą oni wszystkie godziny ponadwymiarowe. Oczywiście obniży się w związku z tym ich wynagrodzenie. Bo proszę zwrócić uwagę na jedną kwestię - suma zadań gminnych i powiatowych nie zmienia się. Długość cyklu całego kształcenia 12-letniego w przypadku gdy kończy się liceum ogólnokształcące, się nie zmienia: 6 lat szkoły podstawowej i 3 lata gimnazjum to 9 lat plus 3 lata to 12 lat; i w tym obecnym układzie jest też 12; gdzie jest zbliżona liczba godzin, a zbliżoną liczbę godzin realizuje zbliżona liczba nauczycieli. Oczywiście można powiedzieć, że w obrębie danego powiatu niekoniecznie każdy nauczyciel ma właśnie 4 godziny ponadwymiarowe i jego problem nie dotknie. Ale pragnę zwrócić uwagę, że w gminach w ramach tej samej sumy przybywa dodatkowe zadanie od 1 września. A to oznacza... Pan minister Książek w ostatnim pakiecie skierował zresztą do samorządów list, w którym zwraca się do starostów i wójtów gmin z prośbą o to, żeby w ramach porozumień nauczyciele, którzy tracą pracę w szkołach ponadpodstawowych, szczególnie w zakresie przedmiotów ogólnokształcących, mogli znaleźć pracę w gimnazjach, gdzie przybywa klasa, a dotychczas nauczycieli trzeciej klasy gimnazjum nie było. Uwzględniając te dwie sytuacje plus naturalny ruch związany z odejściami na emeryturę, nie z przywileju... Podkreślam jednak: jeżeli założymy, że średnio nauczyciel pracuje czterdzieści lat, to oznacza to, że w danym roku 2,5% nauczycieli w sposób naturalny odchodzi z zawodu. Może być tam drobne falowanie, ale nie jest to duża rozbieżność. Jeśli uwzględni się te trzy czynniki, może, nawet bez ponoszenia dodatkowych kosztów, nastąpić ograniczenie zatrudnienia wynikające ze zmniejszania się liczby uczniów, bez konieczności zwalniania nauczycieli, bez związanych z tym odpraw i odchodzenia na bezrobocie. Wszystko zależy od dobrej woli i porozumień na szczeblu powiatu i znajdujących się na danym terenie gmin.</u>
          <u xml:id="u-241.18" who="#LechSprawka">Odpowiedź na ostatnie pytanie, dotyczące kwestii standardów zatrudnienia. W tej chwili nie jesteśmy w stanie przeprowadzić pełnej symulacji. Dlaczego? Dlatego, że, chcę na to zwrócić uwagę, proponujemy w projekcie wejście w życie standardów zatrudnienia od 1 stycznia 2002 r. A pragnę przypomnieć, że zmiany w sieci szkół podstawowych, gimnazjalnych, zamiary likwidacyjne bądź zmiany organizacyjne, są do końca lutego. Mamy więc jeszcze ponad miesiąc.</u>
          <u xml:id="u-241.19" who="#LechSprawka">Sprawa druga. W tej chwili rozpoczynają się konferencje w układzie powiatowym, na których planowana jest przyszła sieć szkolnictwa ponadgimnazjalnego, nawet z pewnym wyprzedzeniem w stosunku do uchwalenia ustawy czyszczącej. To właśnie kwestia symulacji. Dopiero po tych dwóch działaniach, a więc w marcu i kwietniu, będziemy w stanie zebrać precyzyjne informacje i przeprowadzić symulację dotyczącą tego, co może powodować wprowadzenie standardów od 1 stycznia 2002 r. Tym bardziej że - pragnę zwrócić na to uwagę - w fazie końcowej jest międzyresortowy proces uzgodnień tegoż rozporządzenia. Przy czym pragnę dodać, że niejednokrotnie ta sama osoba oskarża Ministerstwo Edukacji o zamiary likwidacji małych szkół, a równocześnie dopomina się o standardy, podczas gdy standardy stwarzają impuls do likwidacji. A zatem trzeba byłoby się na którąś z krytyk zdecydować, a drugą wyeliminować. Tyle, jeśli chodzi o pytania związane bezpośrednio z oświatą i szkolnictwem wyższym. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-241.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu sekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej panią Ewę Lewicką.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#EwaLewicka">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W resorcie pracy, oprócz problemów pomocy społecznej, o których mówiła pani minister Staręga, są jeszcze dwa obszary, i to ogromnie ważkie społecznie. Po pierwsze, problem bezrobocia, o który państwo pytali, a po drugie problemy związane z systemem ubezpieczeń społecznych. Będę odpowiadać na pytania państwa posłów w takiej kolejności, w jakiej zostały zadane.</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#EwaLewicka">Pani posłanka Filek zadała pytanie, które w gruncie rzeczy jest stwierdzeniem pewnych niecnych intencji rządu, sugerowanych zresztą od pewnego czasu w debatach sejmowych przy okazji budżetu. Chodzi mianowicie o opinię, że rząd świadomie zaniża wskaźniki inflacji, kiedy ma się nimi posługiwać dla celów emerytalnych. Jest to słynny spór o to, co się wydarzyło w roku ubiegłym. Otóż chciałam bardzo wyraźnie powiedzieć - mówiłam to już także z tej trybuny - że gdy uzna się tę tezę za prawdziwą, to powstaje wówczas pytanie, jak to się stało, że przez kolejne dwa lata rząd z premedytacją mylił się na swoją niekorzyść. To znaczy: jak to się stało, że, prowadząc walkę z inflacją - a to jest powinność rządu, bo inflacja jest groźna nie tylko dla dochodów emerytów i rencistów, inflacja jest groźna także dla dochodów osób pracujących, utrzymujących się ze swoich wynagrodzeń - rząd pomylił się i przez dwa kolejne lata inflacja okazała się niższa, niż przypuszczano? Przez tę pomyłkę, jeśli była świadoma, oczywiście wypłacono emerytom i rencistom przez dwa kolejne lata świadczenia wyższe, niż zamierzano. Otóż nie ma takiej intencji i takiej premedytacji w działaniach rządu. Jest po prostu pewien szacunek, który albo się sprawdza, albo nie. Przez dwa kolejne lata udawało się inflację zbić poniżej pewnego założonego poziomu. Rok 2000 z bardzo wielu powodów, które tu już wielokrotnie były omawiane, okazał się trudniejszy. Zatem nie należy z tego wyciągać wniosków, że dla budżetu roku 2001 należałoby poprawić wskaźniki, jak proponuje pani posłanka Filek, która złożyła jeden z tego typu wniosków w trakcie debaty.</u>
          <u xml:id="u-243.2" who="#EwaLewicka">Drugie pytanie dotyczące systemu ubezpieczeń społecznych zadała pani posłanka Tomaszewska. Na to pytanie odpowiedział częściowo pan minister Bauc, ale wymaga to dopowiedzenia jeszcze dwóch zdań. Pani posłanka Tomaszewska zadała pytanie o tak zwane trudne budżety w związku z wprowadzoną reformą. Pan minister Bauc słusznie zwrócił uwagę na to, że to nie jest kwestia układania kolejnych budżetów i ich trudności, to jest kwestia pewnej podjętej w przeszłości decyzji, bardzo ważkiej, bardzo ważnej. Całe szczęście, że tę decyzję podjęto, ale podjęto ją w gruncie rzeczy już w roku 1997 - przeprowadzi się reformę, która będzie pomostem ratującym przed katastrofą, która ma nastąpić w przyszłości. Rzeczywiście gdyby się wówczas na to nie zdecydowano, to, po pierwsze, drastycznie musiałaby spaść wysokość świadczeń emerytalnych po roku 2010. Czyli groziło nam to, że przyszłe emerytury musiałyby być ograniczane lub musiałaby rosnąć składka, która sfinansowałaby coś, co dzisiaj jest nie do sfinansowania i co byłoby w przyszłości nie do sfinansowania. To oznacza, że w okresie relatywnie lepszym, a ten dzisiejszy okres jest relatywnie lepszy, społeczeństwo poprzez decyzję parlamentu zdecydowało się na sfinansowanie takiego okresu przejścia, czyli uzupełniania ubytków, jakie pojawiają się dzisiaj w instytucji ubezpieczeń społecznych z tytułu przesyłania składki do drugiego filara. Ubytki te, proszę państwa, zostały policzone. W roku 1997 szacowano, że przy pewnej tendencji, jaką wówczas założono, trzeba będzie przeznaczyć ok. 54 mld zł na tę fazę przejścia, to znaczy na sfinansowanie ubytków. Ponieważ do drugiego filara przystąpiło nieco więcej osób, jak się szacuje, ta kwota to jest około 70 mld zł, które służą temu, by dokonać przejścia od obecnego systemu, który będzie zadłużony i niewydolny w przyszłości, do systemu, który będzie mógł się sam sfinansować. Unikniemy zatem dylematu: czy konieczne jest obniżenie świadczeń, czy też podnoszenie składki. Podnoszenie składki w przyszłości byłoby takim samym zabójstwem dla rynku pracy, jakim byłoby dzisiaj, gdybyśmy próbowali to zrobić w takiej sytuacji, jaka jest na rynku pracy, ponieważ w przyszłości będzie jeszcze mniej osób młodych pracujących, które mogłyby udźwignąć ciężar tej wysokiej składki. To są kwestie dotyczące ubezpieczeń społecznych.</u>
          <u xml:id="u-243.3" who="#EwaLewicka">Przechodząc do problemów bezrobocia, chciałabym powiedzieć, że wyłoniły się tu dwa nieporozumienia: w wypowiedzi pana posła Steca, a także w wypowiedzi pana posła Iwińskiego. Nieporozumienia są następujące.</u>
          <u xml:id="u-243.4" who="#EwaLewicka">Pan poseł Stec pyta wprost, dlaczego dopiero po interwencji Unii Europejskiej rząd zajął się problemem bezrobocia. Tak brzmi dokładnie pytanie. Otóż nieporozumienie polega na tym, że rząd nie potrzebował interwencji Unii Europejskiej — to jest, jak rozumiem, sugestia dotycząca ostatniego spotkania sprzed kilku dni z panią komisarz Anną Diamantopoulou — ponieważ kontakty z Unią Europejską i wspólne działania, pewne programowanie działań, trwają od dłuższego czasu. W wyniku tej współpracy, ale także z inicjatywy rządu, 4 stycznia 2000 r., a więc mija ponad rok, została przyjęta znana państwu „Narodowa strategia wzrostu zatrudnienia i rozwoju zasobów ludzkich”, która została następnie wyposażona w program konkretnych działań na lata 2000–2001 i przyjęta 5 miesięcy później. To jest ten dokument. Przedstawiciele Unii Europejskiej, jeśli ma ona nam pomagać technicznie i częściowo finansować różnego rodzaju programy pomocowe dla Polski w obszarach trudnych, od czasu do czasu przyjeżdżają i pytają nas o diagnozę sytuacji. To, co się działo w ostatnich dniach, to było wspólne posiedzenie przedstawicieli Unii Europejskiej i rządu polskiego w celu postawienia aktualnej diagnozy i powiedzenia, czy obrane w strategii i w tych programach kierunki działań to są te, które się nadal podtrzymuje. W związku z tym nie należy łączyć tego wydarzenia z jakimś specjalnym działaniem rządu pod wpływem zbliżającego się przeglądowego de facto spotkania czy posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-243.5" who="#EwaLewicka">Pan poseł Iwiński pytał o następującą rzecz. Sugerował, że rząd w gruncie rzeczy posługuje się jakąś statystyką zatrudnienia, która coś zaciemnia albo która jest nieporównywalna z tym, co się stosuje w Unii Europejskiej. Otóż tak nie jest. Rejestrowane bezrobocie w Polsce i w Unii Europejskiej to jest to samo rejestrowane bezrobocie. To znaczy dla celów polityki w tym obszarze bezrobotnym jest ten, kto zgłasza się jako nieposiadający pracy i gotowy do poszukiwania pracy i do jej świadczenia. Natomiast oprócz tego w krajach Unii Europejskiej, ale także i w Polsce w związku z pewnymi porównywalnymi dodatkowymi badaniami prowadzi się inne badania. Są to słynne badania aktywności ekonomicznej ludności, które GUS prowadzi od pewnego czasu. One mają kompletnie inną metodologię, są oparte o badania budżetów gospodarstw domowych i gospodarstw domowych - i oczywiście wykazują nieco inne wskaźniki, bo tak naprawdę co innego badają. Ale, jeszcze raz podkreślam, zarówno w Unii Europejskiej, jak i w Polsce rejestrowane bezrobocie to jest to samo bezrobocie, więc możemy się porównywać, a oprócz tego prowadzi się badania dodatkowe, które mają dokładnie tę samą, uzgodnioną zresztą, metodologię. Zatem nie można mówić, że Polska pod tym względem, że tak powiem, nie dorównuje metodologicznie albo że mierzy coś innego, albo że bada coś innego.</u>
          <u xml:id="u-243.6" who="#EwaLewicka">Drugi zarzut postawiony nam w tej kwestii jest taki, że de facto budżet roku 2001 zawiera niższe kwoty na zwalczanie bezrobocia czy niższe środki w stosunku do roku ubiegłego. Proszę państwa, jest to oczywista nieprawda. Wystarczy spojrzeć na pewne wskaźniki wykonania z roku ubiegłego i na to, co jest w budżecie zapisane. Po kolei idąc, zwrócę uwagę na następujące rzeczy. Jeśli chodzi o wydatki ogółem w stosunku do tego, czym zamknął się rok 2000 — 117%. Jeśli chodzi o same bierne formy, czyli zasiłki, świadczenia — 120%. Jeśli chodzi o element, który jest istotny i który państwo często oceniacie — jest bardzo istotny wzrost dotacji. Przypominam, fundusz utrzymuje się w części ze składek, w części z dotacji z budżetu państwa. Otóż dotacja wzrasta dwukrotnie — 206,3%. Jest rzeczą oczywistą, że niezadowolenie państwa posłów, a także zainteresowanie Komisji Finansów Publicznych i Komisji Polityki Społecznej przede wszystkim wywoływały kwoty przeznaczone na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu. Tutaj rzeczywiście nie możemy powiedzieć o wzroście. Środki na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu są na poziomie 87% wykonania z roku ubiegłego. Przy czym chciałabym państwu zwrócić uwagę na to, o czym w debacie już mówiono wielokrotnie. Otóż także i Fundusz Pracy posiada rosnącą liczbę tzw. sztywnych wydatków, czyli pewnych zobowiązań z przeszłości. Jest oczywiste, że jeżeli np. na zasiłki przedemerytalne i świadczenia przedemerytalne musimy wydać z roku na rok o 31% więcej niż w poprzednim roku, to to oznacza, że jesteśmy zobowiązani do wydawania naprawdę dużych kwot. Chodzi już o kwotę prawie 3 mld zł na tę formę wspierania w gruncie rzeczy programów restrukturyzacji wielkich branż, bowiem zasiłki i świadczenia przedemerytalne odegrały rolę pewnego amortyzatora i dzisiaj ponosimy konsekwencje. Cały problem polega na tym, by ten kierunek nie rozwijał się w tempie, który w gruncie rzeczy zdławi racjonalną strukturę wydatków Funduszu Pracy. I to jest jeden z elementów owego „Narodowego planu działań na rzecz zatrudnienia na lata 2000–2001”, choć nie jedyny. Pan minister Bauc mówił o tym, że są elementy, które odgrywają o wiele większą rolę — to jest redukcja kosztów pracy, to jest kontynuacja reformy systemu podatkowego, to jest m.in. zahamowanie właśnie wzrostu liczby osób pobierających pewne świadczenia, które lawinowo nam narosły i rozsadzają Fundusz Pracy.</u>
          <u xml:id="u-243.7" who="#EwaLewicka">To są dwie kwestie generalne, które powracały w dyskusji i które wymagały wyjaśnień. Teraz odpowiem już tylko na bardzo konkretne i bardzo szczegółowe pytania.</u>
          <u xml:id="u-243.8" who="#EwaLewicka">Pan poseł Ajchler zapytał, ile miesięcznie rząd przeznacza na jednego bezrobotnego, jeśli chodzi o formy aktywne. Pan poseł Ajchler właściwie sam sobie odpowiedział na to pytanie. Chodzi o kwotę ok. 30 zł miesięcznie, ja to potwierdzam, to wynika ze zwykłego przeliczenia, przy czym proszę pamiętać, że to jest statystyczne 30 zł, bo nie wszyscy z tego korzystają, i oczywiście pomnożone przez 12 miesięcy, co daje w sumie 360 zł na statystycznego bezrobotnego w skali roku.</u>
          <u xml:id="u-243.9" who="#EwaLewicka">Następne pytania dotyczące problemu bezrobocia skupiały się na kwestiach bardzo szczegółowych. Pan poseł Józef Gruszka pytał o to, dlaczego wydaje się tak mało pieniędzy np. na roboty publiczne i prace interwencyjne. W tej kwestii, proszą państwa, też jest pewne nieporozumienie. Otóż pieniądze, jakie idą generalnie na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu, nie są pieniędzmi wewnętrznie znaczonymi, to znaczy rząd nie mówi, że dane starostwo ma je wykorzystać w taki to a taki sposób. Tak naprawdę to samorząd podejmuje decyzje, jak w ramach pewnej puli pieniędzy na aktywne formy zagospodaruje te pieniądze. Oczywiście istnieje między tymi formami konkurencja. Jeżeli samorząd zadecyduje, że to będą roboty publiczne albo interwencyjne, to będą one dominowały w tych wydatkach, natomiast nie ma tutaj żadnych wewnętrznych limitów. To chciałam bardzo wyraźnie podkreślić.</u>
          <u xml:id="u-243.10" who="#EwaLewicka">Trzeba też przy tym powiedzieć, że od pewnego czasu sygnalizujemy, iż zarówno Krajowy Urząd Pracy, jak i Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej monitorują efektywność różnych form aktywnych. Bardzo wyraźnie wskazujemy na to, że roboty publiczne i prace interwencyjnie nie mają najwyższych wskaźników efektywności. Najwyższe wskaźniki mają wszystkie te działania, które idą w kierunku restrukturyzacji czy rekwalifikacji, czyli zmiany kwalifikacji zawodowych, a także te, które idą w kierunku wspierania tworzenia miejsca pracy, zwłaszcza własnego miejsca pracy, czyli pożyczki, i tego typu działania. Te po prostu tworzą coś trwałego, natomiast roboty publiczne i prace interwencyjne po ich wykonaniu na ogół nie dają miejsca pracy osobom, które w tym uczestniczą, dlatego ich efektywność jest niższa.</u>
          <u xml:id="u-243.11" who="#EwaLewicka">Ostatnia kwestia, niezwiązana już z problematyką bezrobocia, chciałabym tylko powiedzieć, jak to wygląda. Pan poseł Nowicki skierował pytanie do rządu - od razu chcę powiedzieć, że nie rząd jest adresatem tego pytania - dlaczego tak się stało, że zostały obcięte środki dla Państwowej Inspekcji Pracy, skoro jej zadania zwiększają się, jeśli chodzi o badanie bezpieczeństwa pracy. Przypominam, że to w rękach państwa posłów leżą decyzje w tym zakresie, ponieważ Państwowa Inspekcja Pracy podlega Sejmowi, który ustala jej budżet. Rząd może tylko wskazać, że Państwowa Inspekcja Pracy niewątpliwie zamierzała zwiększyć zatrudnienie o 45 pracowników, z których 30 ma być inspektorami pracy, a więc zamierzała zrealizować trochę szerszy program nadzoru nad warunkami pracy. Po decyzjach państwa posłów zrealizowanie tego zamiaru będzie oczywiście trudniejsze. Co do tego nie ma żadnych wątpliwości. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#StanisławZając">Dziękuję pani minister.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji pana Marka Naglewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#MarekNaglewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Na początku pragnę podziękować za postawione pytania. Świadczą one o trosce, jeśli chodzi o nakłady na Policję i Straż Pożarną. Pozwolę sobie odpowiedzieć na pytania wedle kolejności ich zgłaszania.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#MarekNaglewski">Pan poseł Tomaszewski zadał pytanie dotyczące wielkości dotacji dla jednostek ochotniczych straży pożarnych włączonych do Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego, nawiązując do kwoty (5355 zł), która obowiązywała w roku 2000. Pragnę w tym miejscu poinformować, że na rok 2001 przewidziana jest kwota w wysokości 19 994 tys. zł dla 2800 jednostek włączonych do Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego. Średnia kwota, która przypada na rok 2001, wynosi zatem 7141 zł, co w porównaniu z kwotą 5355 zł daje wzrost o 33,4%. Pragnę poinformować, że dotacja ta dzielona jest zgodnie z rozporządzeniem ministra spraw wewnętrznych i administracji.</u>
          <u xml:id="u-245.2" who="#MarekNaglewski">Kolejne pytanie pana posła Chojnackiego dotyczyło wydatków rzeczowych na Policję. Chodziło o to, czy one są w roku 2001 równe wydatkom z roku poprzedniego, czy mniejsze czy też większe w porównaniu z rokiem 2000. Precyzyjna odpowiedź na to pytanie sprawia nieco trudności, dlatego że kwoty te są ujęte w 2 częściach budżetu, tzn. w części 42: Sprawy wewnętrzne, i w części 85: Budżety wojewodów, przy czym środki w tej drugiej części uwzględnione są jeszcze w dotacjach, które są przewidywane na rzecz powiatów i mogą ulegać pewnym zmianom. Trudno więc jest odpowiedzieć na to pytanie w sposób precyzyjny, ale postaram się w miarę możliwości udzielić na nie odpowiedzi. Otóż chcę poinformować, że nakłady na Policję w części 85: Budżety wojewodów, wynoszą 4 529 076 tys. zł. Jeśli chodzi o część 42: Sprawy wewnętrzne, to ta kwota wynosi 726 872 tys. A to daje w sumie kwotę 5 255 948 tys. Jeżeliby popatrzeć na procentowy udział poszczególnych służb w tej globalnej kwocie, to Komenda Główna Policji ma w niej udział wynoszący 3,4%, jednostki podległe Komendzie Głównej Policji - 10,4%, komendy wojewódzkie - 27,4%, komendy powiatowe zaś - 58,8%. Jeżeli spojrzymy na wydatki rzeczowe, to możemy w sposób nie do końca precyzyjny powiedzieć, że następuje tu wzrost o 40–50 mln, a do tego dochodzą jeszcze środki zawarte w rezerwie celowej na przezbrojenie Policji i Straży Granicznej, która wynosi około 30 mln zł. Tak można by to ująć, jeśli chodzi o wydatki rzeczowe w kontekście tej kwoty globalnej. Jeśli chodzi o płace, to chcę nawiązać do Krajowego programu przeciwdziałania przestępczości, z którego wynikają określone priorytety przyjęte przez rząd. Priorytetem jest tutaj system motywacyjny płac w Policji, dlatego też pozwolę sobie powiedzieć dwa zdania na temat płac. Otóż zwiększono znacznie środki na płace, jeśli chodzi o rok 2001. Wzrastają one w sumie o 16,7%, z czego 7,6% to wzrost przewidziany w budżecie, natomiast 9,1% to wzrost związany z motywacyjnym systemem płac. I na to przeznacza się kwotę 228 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-245.3" who="#MarekNaglewski">Kolejne pytanie postawione przez pana posła Hayna dotyczyło sprawy świadczeń emerytalno-rentowych realizowanych przez ministra spraw wewnętrznych i administracji. Otóż chcę powiedzieć, że w projekcie budżetu na wypłatę w 2001 r. świadczeń emerytalno-rentowych dla 156 327 osób przewidziano środki w wysokości 3 253 343 tys. zł. Środki te uwzględniają waloryzację świadczeń. Wielkość ewentualnego niedoboru uzależniona będzie od faktycznego wzrostu liczby świadczeniobiorców, jak również od wpływających na wysokość świadczeń indywidualnych decyzji dotyczących ewentualnego podejmowania pracy lub rezygnacji z niej. Chcę w tym miejscu Wysoką Izbę zapewnić, że temat ten jest przedmiotem troski ministra spraw wewnętrznych i administracji, myślę, że także ministra finansów. Chcę też wyraźnie powiedzieć, o czym mnie poinformowano, że został zgłoszony wniosek o powiększenie tej kwoty w ramach części 42: Sprawy wewnętrzne. Myślę, że to wszystkie pytania, które były skierowane do ministra spraw wewnętrznych i administracji. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-245.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia pana Mariusza Marquardta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#MariuszMarquardt">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przedstawiam odpowiedzi na pytania zadane przez panią poseł Sikorską-Trelę. Pierwsze pytanie dotyczyło zmniejszenia środków na procedury wysoko specjalistyczne, jakiego dokonuje się w projekcie budżetu na rok 2001. W roku 2000 w budżecie przewidziano środki w wysokości 740 mln zł przeznaczone na procedury wysoko specjalistyczne. W roku 2001 cztery procedury wysoko specjalistyczne zostały przejęte do finansowania przez kasy chorych. Są to takie procedury, jak: afereza, brachyterapia, żywienie pozajelitowe w warunkach domowych oraz hiperbaria. Kolejne przesunięcie nastąpiło z procedur wysoko specjalistycznych w stronę programów zdrowotnych. Przesunięcie to dotyczy takich procedur, które ograniczały się wyłącznie do podawania leków. W związku z tym 11 procedur tzw. lekowych w budżecie roku 2001 znajduje się w programach zdrowotnych. Środki przewidziane w projekcie budżetu 2001 w kwocie 550 mln zł umożliwią 5-procentowy przyrost realizacji tych wysoko specjalistycznych procedur. Pani poseł Sikorska-Trela pytała o to, które programy będą ograniczane w związku z tym, iż poziom środków na realizację programów zdrowotnych w roku 2001 jest w wysokości 91% środków roku ubiegłego. Te ograniczenia nastąpią mniej więcej równolegle we wszystkich programach w części dotyczącej wydatków inwestycyjnych tych programów, ograniczeniom nie zostaną poddane programy onkologiczne.</u>
          <u xml:id="u-247.1" who="#MariuszMarquardt">Kolejne pytanie zostało zadane przez pana posła Andrzeja Skorulskiego, który pytał o to, czy środki na leczenie nowotworów zaspokajają potrzeby, jakie są notowane, i czy przeznaczono więcej środków niż w latach poprzednich. Na procedury wysoko specjalistyczne i programy zdrowotne, które dotyczyły realizacji programów w zakresie chorób nowotworowych, przeznaczano następujące środki: w roku 1999 — 140 mln zł, w roku 2000 — 180 mln zł, w roku 2001 planuje się 200 mln zł. Środki te powinny umożliwić finansowanie leczenia pacjentów ze wskazaniami medycznymi do tego typu terapii. Planuje się m.in. przeprowadzenie 50 przeszczepów szpiku od dawcy niespokrewnionego. Przypomnę, że w roku ubiegłym w budżecie przewidziano środki na realizację 35 takich przeszczepów. Zapotrzebowanie, jakie jest notowane, szacuje się na poziomie około 50–90 przeszczepów na rok, natomiast wykonanie tych przeszczepów zależy nie tylko od możliwości finansowych, ale także od skutecznego znalezienia dawców szpiku, a także od możliwości wykonania określonych procedur przez zakłady opieki zdrowotnej, i te możliwości trzeba będzie zwiększać. Druga część pytania pana posła Skorulskiego dotyczyła pomocy dla pacjentów ze stomią. Jeżeli chodzi o pomoc z budżetu, to realizuje się ją w formie programu przesiewowego nowotworu jelita grubego, który planujemy, że będzie realizowany w 2001 r. na podobnym poziomie jak w roku ubiegłym. Dodam, że kasy chorych finansują zapotrzebowanie na worki stomijne oraz pasy, które do tych worków są stosowane, w liczbie do 90 sztuk na miesiąc i powinno to zaspokajać potrzeby chorych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-247.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej pana Roberta Lipkę.</u>
          <u xml:id="u-248.2" who="#StanisławZając">Zbliżamy się do końca, panie ministrze. Tak to wygląda, ktoś musi być ostatni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#RobertLipka">Melduję, panie marszałku, że na MON można liczyć, zawsze stoimy na warcie.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#RobertLipka">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jako że jest już po capstrzyku w siłach zbrojnych, będę mówił bardzo krótko.</u>
          <u xml:id="u-249.2" who="#RobertLipka">Pan poseł Fiedorowicz był łaskaw zapytać, czy posiadamy pieniądze w ramach programu 6-letniego na cele związane z osłonami dla zwalnianej kadry. Zdecydowaną większość tych środków posiadamy z tego względu, że jest to proces wieloletni. Na ten rok zaplanowaliśmy w budżecie środki pozwalające wypłacić odprawy oraz inne świadczenia finansowe dla 6 tys. osób spośród zwalnianej kadry. Myślę, że ten proces potrwa ok. 3 lat, w związku z czym, sądzę, że mimo różnych kłopotów organizacyjnych środki finansowe są zagwarantowane w odpowiedniej wysokości, chodzi o obecne uprawnienia kadry zawodowej oraz potrzeby wynikające z rekonwersji zawodowej.</u>
          <u xml:id="u-249.3" who="#RobertLipka">Jeśli zaś chodzi o działania związane z infrastrukturą i w ogóle mieniem nieruchomym przekazywanym do Agencji Mienia Wojskowego czy w ogóle opuszczonym przez jednostki wojskowe, to jest to zagadnienie, które należy do ministra skarbu. Wojsko wykona swoje zadania, jeśli chodzi o to, co ustawa mówi o rozminowaniu oraz dopilnowaniu tych obiektów. W ramach planu robimy to systematycznie, a więc każdy poligon, każda większa nieruchomość wojskowa jest rozminowywana i do czasu fizycznego przejęcia przez Agencję Mienia Wojskowego jest pilnowana przez wojsko. Jeśli zaś chodzi o samo zagospodarowanie, to jest to jednak sprawa, która wykracza poza nasz resort. Dodam tylko, że sam prezes Agencji Mienia Wojskowego posiada szereg kompetencji ułatwiających zbycie tego mienia, negocjowane ceny oraz przekazywanie tego mienia, jeśli chodzi o najistotniejsze potrzeby samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-249.4" who="#RobertLipka">Pan poseł Gruszka był łaskaw zadać pytanie, czy nie wystarczyłby wojsku sam samolot szkolny, którego produkcją zająłby się polski przemysł zbrojeniowy. Odpowiedź jest dość oczywista. Układ NATO jest układem bojowym, nie szkolnym, i sama obecność innych rodzajów amunicji w wojsku polskim niż amunicja ślepa bądź szkolna świadczy o tym, że przygotowujemy się również do innych zadań niż szkoleniowe. Aczkolwiek jesteśmy gorącymi zwolennikami tego, aby jak największa ilość zamówień była lokowana w polskim przemyśle zbrojeniowym i również offset, jeśli chodzi o zamówienia lokowane za granicą, służył w sektorze zbrojeniowym rozwojowi tego potencjału i w dalszej perspektywie zapleczu sił zbrojnych.</u>
          <u xml:id="u-249.5" who="#RobertLipka">Pan poseł Chmielewski był łaskaw zapytać - to wiąże się z tym, o czym mówiłem przed chwilą - o szanse, które stwarza ten budżet przemysłowi zbrojeniowemu. Można powiedzieć tak, że sam budżet posiada tylko plan pieniężny, finansowy związany z podstawowymi zakupami armii, ale w perspektywie budżetu oraz planu 6-letniego można powiedzieć w sposób następujący. Efekt będzie na pewno, zważywszy, że będziemy wydawać ponad 2 razy więcej pieniędzy na jednego żołnierza, a udział inwestycji w budżecie MON wzrośnie również mniej więcej dwukrotnie. Przy tym trzeba powiedzieć, że dzięki koncentracji zamówień, hierarchii zamówień oraz restrukturyzacji przemysłu zbrojeniowego i procesom prywatyzacji, a także zmianom w układzie jednostek badawczo-rozwojowych, a więc komasacji tych jednostek, sądzę, że uzyskamy jeszcze większy efekt, korzystniejszy dla całego kompleksu przemysłu zbrojeniowego niż to wynika tylko z prostego przeliczenia ilości planowanych pieniędzy; przypominam, że to w perspektywie 6 lat, a nie zaś, powiedzmy, ten goły efekt, jeśli chodzi o ilość zamówień. Sądzę, że działania, które opisaliśmy w planie 6-letnim, naprawdę będą przynosiły korzyści przemysłowi zbrojeniowemu. I dodać jeszcze należy, ze to działanie wzmocnione będzie funduszem wspólnych zamówień NATO, który również istnieje, tak jak robiliśmy to w sprawie układu radaru wczesnego ostrzegania. Dziękuję i melduję, że jest po capstrzyku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu ministrowi. Mój optymizm był jednak przedwczesny.</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#StanisławZając">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#BogdanLewandowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Niestety, nie otrzymałem odpowiedzi od przedstawicieli rządu, dlatego, jeżeli pan marszałek pozwoli, powtórzę pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#StanisławZając">Proszę powtórzyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#BogdanLewandowski">Prosiłem o odpowiedź na pytanie, czy środki przewidziane w projekcie budżetu na aktywną formę walki z bezrobociem są wystarczające? Pani minister mówiła wprawdzie o zmniejszeniu środków, ale nie odpowiedziała na to pytanie. Łączy się z tym także kwestia, czy środki te stanowią właśnie wyraz zapowiedzianej przez premiera Buzka ofensywy skierowanej przeciw bezrobociu.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#BogdanLewandowski">Następna sprawa, która zupełnie została tu z niezrozumiałych dla mnie przyczyn pominięta milczeniem ze strony rządu, to są pytania, które dotyczą niezwykle poważnego w tej chwili problemu wynagrodzenia kuratorów sądowych w Polsce. Dlaczego rząd w projekcie budżetu nie przewiduje środków na wzrost ich uposażeń? Dlaczego projekt ten nie przewiduje również ani jednego nowego etatu, co także w świetle różnych deklaracji rządu o walce z przestępczością wydawałoby się bardzo zasadne.</u>
          <u xml:id="u-253.2" who="#BogdanLewandowski">Nie otrzymałem również odpowiedzi na pytanie, dlaczego tak drastycznie zostały ograniczone środki na więziennictwo i czym kierował się rząd, przyjmując tak okrojony budżet? Czy rząd nie obawia się, że przyjęte rozwiązanie może skutkować różnego rodzaju buntami czy protestami? Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu sekretarza stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej panią Ewę Lewicką.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#EwaLewicka">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Pośle! Zacznę od drugiej sprawy. Kwestia wynagrodzeń kuratorów należy do kompetencji ministra sprawiedliwości. Jeśli pan poseł się zgodzi, na to pytanie zostanie udzielona odpowiedź na piśmie. Będzie to najlepsza forma i zostanie to już wtedy wyjaśnione szczegółowo. Dzisiaj na to pytanie odpowiedzieć panu nie mogę.</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#EwaLewicka">Natomiast powtórzone zostały de facto dwa pytania dotyczące oceny ze strony Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej tego, czy środki są wystarczające - chodzi o aktywne formy zwalczania bezrobocia - i czy to jest wyraz polityki rządu, a w gruncie rzeczy pewnej kampanii związanej ze zwalczaniem bezrobocia. Odpowiedź jest następująca, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-255.2" who="#EwaLewicka">W żadnym budżecie nie można powiedzieć, że środki są wystarczające na aktywne formy i nikt tego nie mówi wprost. Z tego powodu to, co zrobiła komisja, proponując zwiększenie w tej części o 50 mln, jest rzeczą cenną i uważamy to za dobrą propozycję. Natomiast pytanie jest też zadane w sposób, który niezmiernie utrudnia odpowiedź. Otóż co to znaczy, czy są wystarczające? Wystarczające do zaspokojenia potrzeb i oczekiwań np. starostów, którzy chcieliby wydawać pieniądze na słynne już kontrakty, które w zeszłym roku zostały rozpoczęte, a nie mogły być kontynuowane z tego powodu, że wydatki na niektóre formy polityki państwa w tym obszarze okazały się dużo wyższe niż zaplanowano? Trzeba o tym pamiętać. Odpowiadałam państwu na to pytanie, opowiadając o strukturze Funduszu Pracy i o pewnych wydatkach sztywnych, właśnie po to, żeby pokazać, że tutaj nie ma możliwości powiedzenia: tak, dzisiaj damy dużo więcej na tę formę, dlatego że oczekiwania są o wiele większe. Nie ma takiej możliwości. Natomiast nie ma to żadnego związku z tym, o czym pan mówi, czyli z tzw. nowym otwarciem przed rozpoczęciem kampanii, a to z tego powodu, że ta kampania została rozpoczęta, jak powiedziałam odpowiadając na pytania innych posłów, dużo wcześniej. Ta kampania się toczy, proszę państwa, to jest proces, który ma swoje krótkotrwałe efekty i efekty, które się pojawią dopiero za jakiś czas. To, że została przyjęta narodowa strategia i że elementy podatkowe i elementy obniżenia kosztów pracy, czyli oddziaływania na proces tworzenia nowych miejsc pracy, są wśród instrumentów ekonomicznych, które trzeba w tej chwili zastosować, to zależy także od państwa posłów. A więc nie jest prawdą, że to zależy tylko od ilości środków z Funduszu Pracy lub od wielkości dotacji, jaką się przeznaczy w tej pozycji. To za mało, jeśli się wyda trochę więcej pieniędzy, żeby dokonać istotnego postępu w tym obszarze. Pan minister Bauc także zwracał państwa uwagę na to, że ten wachlarz środków nie dotyczy tylko wysokości nakładów. Ja też zwracam państwa uwagę na to, że gdyby chodziło tylko o pieniądze, to państwo posłowie prawdopodobnie sami zadecydowalibyście o tym, że się podnosi składkę na ten cel. A nie można jej podnieść, bo byłoby to zabójstwem, zatem nie tylko w obszarze instrumentów fiskalnych należy szukać ratunku. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#StanisławZając">Dziękuję pani minister.</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Lewandowski: W sprawie formalnej.)</u>
          <u xml:id="u-256.2" who="#StanisławZając">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#BogdanLewandowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam gorącą prośbę do pana marszałka, żeby pan marszałek był uprzejmy wyjaśnić, dlaczego w tak ważnej debacie, jaką jest debata nad budżetem, nie uczestniczy przedstawiciel ministra sprawiedliwości. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Sekuła: Bo dla tych paru posłów nie warto.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#StanisławZając">Niewątpliwie to pytanie doczeka się odpowiedzi, bo każde pytanie trafia do Prezydium Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-258.2" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę Komisji Finansów Publicznych pana Mirosława Sekułę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#MirosławSekuła">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dziękuję wszystkim posłom, którzy wzięli udział w debacie. Jestem przekonany, że ta debata przybliżyła posłom budżet, a szczególnie tę wersję, którą przedkłada komisja finansów. Jestem przekonany, że po tej debacie większość posłów będzie w stanie z czystym sumieniem głosować za przyjęciem projektu budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-259.1" who="#MirosławSekuła">Odpowiem na pytania, które zostały do mnie skierowane. Najpierw pytanie pana posła Bogumiła Borowskiego o art. 39 dotyczący ewentualnych oszczędności wtedy, kiedy Polska nie otrzyma środków zagranicznych w takiej wysokości, żeby zużyć w całości nasze środki krajowe, które mają być w równej wartości przekazywane na ten program. Oczywiście może być tak, że bez tego artykułu będzie można sprawnie realizować budżet, ale może też być tak, że ten artykuł nie będzie w ogóle wykorzystany, że przy nadzwyczaj sprzyjających okolicznościach całość środków zagranicznych i całość środków przewidzianych w budżecie państwa na ten cel zostanie wykorzystana ku pożytkowi naszego państwa. Oczywiście od woli posłów będzie zależało, jest wniosek mniejszości, czy ten zapis utrzymać, czy nie. W poprawkach, które przeglądałem, nie ma rozszerzenia tej propozycji na inne programy współpracy międzynarodowej czy pomocy międzynarodowej.</u>
          <u xml:id="u-259.2" who="#MirosławSekuła">Rzeczywiście, panie pośle, jeśli chodzi o wykonanie wydatków na inwestycje, szczególnie inwestycje wieloletnie, to jest ono niskie i jest to powodem do obaw i sygnałem alarmowym. Od lat w naszym państwie prowadzi się nadzwyczaj niegospodarną politykę finansową dotyczącą inwestycji wieloletnich. Inwestycje wieloletnie bez koncentracji środków, prowadzone przez wiele lat, niektóre przez ponad 20 lat, są ewidentną stratą pieniądza publicznego. Pomimo że Komisja Finansów Publicznych ma wyspecjalizowaną podkomisję ds. inwestycji centralnych, to sytuacja od lat nie ulega poprawie. Jest nadzieja, że dzięki ustawie o wspieraniu rozwoju regionalnego po przekazaniu zdecydowanej większości inwestycji o charakterze regionalnym na poziom samorządów, wojewódzkich, powiatowych i gminnych, chociaż te inwestycje, mając znacznie lepszego gospodarza, nie będą powodowały strat, jeśli chodzi o pieniądze; okaże się, że będzie to dobre wykorzystanie środków, z pożytkiem dla społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-259.3" who="#MirosławSekuła">Pan poseł Tomaszewski pytał, jakie były powody pewnych przesunięć i niektórych oszczędności, dokonanych przez Komisję Finansów Publicznych. Odpowiedź jest prosta. Potrzeby w innych działach uznaliśmy za pilniejsze.</u>
          <u xml:id="u-259.4" who="#MirosławSekuła">Pan poseł Grzegorz Gruszka i kilku innych posłów pytało o stopień wodny Nieszawa-Ciechocinek. Panom posłom, którzy o to pytali, przypomnę debatę w trakcie podejmowania uchwały o realizacji tej inwestycji i dyskusję w komisjach. Wtedy i komisje, i Wysoką Izbę przekonywaliście państwo do tego, że podjęcie uchwały nie powoduje skutków finansowych. Jeżeli do tego przekonywaliście, jeżeli wtedy mówiliście prawdę, to zupełnie nie rozumiem waszych zarzutów, pretensji czy wątpliwości, dlaczego ten stopień wodny nie został ujęty w inwestycjach centralnych.</u>
          <u xml:id="u-259.5" who="#MirosławSekuła">Pani poseł Cencek pytała, dlaczego komisja nie przedstawia budżetu w różnych wariantach. Odpowiedź jest prosta. Nie jest to możliwe, bo tryb uchwalania ustawy budżetowej, zresztą tak jak innych ustaw, nie przewiduje przedstawiania sprawozdania komisji do drugiego czytania w postaci wariantowej. Chodzi o załączenie ustawy możliwej do uchwalenia. Jeszcze jedno. Bardzo istotne jest także to, że zapisy w budżecie, o których mówiła pani poseł, nie są podstawą do roszczeń. Przypomnę jeszcze raz, że budżet po stronie wydatków to limit wydatków i zapis w budżecie państwa jakiegoś wydatku w żaden sposób nie upoważnia do roszczeń o środki w tej wysokości, która została zapisana w budżecie. Zapis w budżecie mówi jedynie tyle, że dysponent tej części budżetowej może wydać na określony w ustawie budżetowej cel środki tylko do tej wysokości; oczywiście może być ona niższa.</u>
          <u xml:id="u-259.6" who="#MirosławSekuła">Pani poseł Herman pytała o zmniejszenie środków na restrukturyzację służby zdrowia. Uważaliśmy, że jeżeli restrukturyzacja służby zdrowia będzie jeszcze wsparta środkami niewygasającymi, które po pozytywnym zaopiniowaniu Komisji Finansów Publicznych przeniesiono z roku ubiegłego na pierwsze półrocze tego roku, będzie to wystarczające i nie jest konieczne wspomaganie restrukturyzacji aż do takiej wysokości, biorąc pod uwagę to, że są inne potrzeby.</u>
          <u xml:id="u-259.7" who="#MirosławSekuła">Mam duży problem z pytaniami posła Ajchlera, bo ich liczba i treść, jak się zdaje, wskazują na to, że pan poseł nie zna ustawy budżetowej, że nie zapoznał się w wystarczającym stopniu z drukiem nr 2568. W związku z tym uważam, że nie powinienem z trybuny sejmowej prowadzić korepetycji z zakresu ustawy budżetowej. Odsyłam pana posła Ajchlera do mojego wystąpienia, w którym większa część kwestii, o które pytał, została poruszona.</u>
          <u xml:id="u-259.8" who="#MirosławSekuła">Jeśli chodzi o pytania posła Chojnackiego, chcę zwrócić uwagę, że stóp bezrobocia się nie planuje, tylko się je przewiduje. Nie ma możliwości planowania stóp bezrobocia. Nawet w niegdysiejszej gospodarce planowej tych wielkości nie planowano. Zgadzam się z posłem Chojnackim, że inwestycje wieloletnie są kalkulowane w sposób dziwny, a nawet niewłaściwy. Od lat, od dawien dawna jest tak, że na bieżący rok budżetowy - i nie dotyczy to tylko tej kadencji ani poprzedniej - planuje się małe wydatki na poszczególne pozycje dotyczące inwestycji centralnych, a obecnie inwestycji wieloletnich, za to na następne lata przewiduje się znaczące wydatki, które w późniejszych budżetach nigdy nie są w tej wysokości realizowane. Jest to zły zwyczaj i chyba najwyższa pora zastanowić się - po uporządkowaniu inwestycji niegdyś centralnych, a obecnie samorządowych - co zrobić z pozostałymi inwestycjami wieloletnimi, żeby nie były inwestycjami dyżurnymi w budżetach przez następne kilkadziesiąt lat.</u>
          <u xml:id="u-259.9" who="#MirosławSekuła">Odpowiadając na pytanie posła Fiedorowicza dotyczące dopuszczalności zapisu ustawy o wykonywaniu budżetu państwa, tych 15%, pewnego podzielenia się środkami specjalnymi, chcę powiedzieć, że Biuro Legislacyjne wyraziło jednoznaczny pogląd, iż ponieważ w polskim prawie istnieje zasada, że przepis specjalny jest przed przepisem ogólnym, to w tym przypadku ustawa o wykonywaniu budżetu w roku 2001 jako lex specialis, prawo specjalne, może w stosunku do ogólnych zasad w ustawie na określony czas, bo na okres roku budżetowego, zmieniać zasady dysponowania środkami.</u>
          <u xml:id="u-259.10" who="#MirosławSekuła">Dziękuję za miłe słowa panu przewodniczącemu Kaniewskiemu, ale te 20 mln zł na restrukturyzację przemysłu lekkiego wygospodarowaliśmy na prośbę premiera Steinhoffa. To nie była samoistna inicjatywa komisji, była to prośba pana premiera Steinhoffa.</u>
          <u xml:id="u-259.11" who="#MirosławSekuła">Panu posłowi Olewińskiemu, który się martwił o kworum na posiedzeniu komisji, chcę odpowiedzieć, że kworum na posiedzeniach Komisji Finansów Publicznych nigdy nie było zagrożone - kworum ze strony posłów AWS i Unii Wolności. Jestem przekonany, że pan poseł Olewiński w każdej chwili dobrze zdawał sobie z tego sprawę, bo gdyby tylko taką wątpliwość powziął, to, przypuszczam, zgłaszałby wniosek o sprawdzenie kworum. W czasie wszystkich debat w tej kadencji czy też prac w Komisji Finansów Publicznych nad budżetem nie zdarzyło się tak, żeby kworum było zagrożone.</u>
          <u xml:id="u-259.12" who="#MirosławSekuła">Dziękuję panu posłowi Iwińskiemu, że nareszcie ktoś zauważył, iż premier Buzek jest profesorem.</u>
          <u xml:id="u-259.13" who="#MirosławSekuła">Na pytanie pana posła Baszczyńskiego już zostały udzielone odpowiedzi znacznie szczegółowsze niż ja mógłbym udzielić, dlatego moje komentarze są zbyteczne, bo też moje kompetencje w tym zakresie są niewystarczające.</u>
          <u xml:id="u-259.14" who="#MirosławSekuła">Chciałbym się również odnieść do kilku głosów z debaty parlamentarnej. Przede wszystkim chcę powiedzieć, że bardzo się cieszę, iż pan poseł Czerniawski również jest miłośnikiem poezji Cypriana Kamila Norwida. Szczególnie dla niego chciałbym przypomnieć fragment wiersza, o którym mówił: „Fortepian Chopina”: I znów widzę, acz dymem oślepion, jak przez ganku kolumny sprzęt podobny do trumny wydźwigają. Runął, runął twój fortepian. I kieruję pytanie do pana posła Czerniawskiego: Czy konsekwentnie krytykując i przeszkadzając w uchwalaniu kolejnych budżetów oraz w realizacji wszystkich reform przez nas prowadzonych, to pan razem z kolegami nie jest czasem tym, który ten fortepian chce wyrzucić przez okno, ale my po prostu temu zapobiegamy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#StanisławZając">Panie pośle, ale bardzo proszę, merytorycznie. Może zostawimy te poezje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#MirosławSekuła">Chcę również powiedzieć, że uważam jednak za pomieszanie dobrego ze złym, jeżeli w debacie budżetowej z jednej strony zwraca się uwagę na to, iż należy zwiększyć wydatki konsumpcyjne poprzez zwiększenie deficytu, a z drugiej jako zarzut stawia się to, że dochody budżetu państwa wystarczają na zbyt krótki okres ponoszenia wydatków budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#MirosławSekuła">Panu posłowi Potulskiemu pragnę zwrócić uwagę, że zmiany dokonane przez Komisję Finansów Publicznych, o czym on oczywiście wie, nie dotyczą 0,25% wydatków budżetu państwa, bo tę wielkość podałem jedynie w stosunku do środków zaoszczędzonych czy do zmniejszonych wydatków budżetu państwa, natomiast przesunięcia wewnętrzne, które nie wpływają na tę wielkość, jak pan poseł Potulski wie, są znacznie większe. To one głównie mają wpływ na inną, znacznie lepszą strukturę budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-261.2" who="#MirosławSekuła">Dziękuję również za wyrazy współczucia ze strony pana posła Ciesielskiego, ale jestem z Zabrza, z Górnego Śląska i pracowitość mam wrodzoną, więc proszę nie martwić się o moje przepracowanie.</u>
          <u xml:id="u-261.3" who="#MirosławSekuła">To już wszystkie kwestie, które wymagały mojego komentarza. Jeszcze raz chciałbym podkreślić, że jestem głęboko przekonany, tak jak większość członków Komisji Finansów Publicznych, iż przedstawiony przez komisję projekt budżetu państwa jako propozycja lepsza niż przedłożenie rządowe zasługuje na uchwalenie. Chcę prosić Wysoką Izbę - wszystkich, zarówno posłów AWS, Unii Wolności, SLD, PSL, jak i niezrzeszonych - o poparcie tego budżetu. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-261.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#komentarz">(Poseł Bogumił Andrzej Borowski: Chciałbym uzupełnić moje pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-262.2" who="#StanisławZając">Proszę bardzo, pan poseł Bogumił Andrzej Borowski z Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Rozumiem, że chodzi o powtórzenie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#BogumiłAndrzejBorowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Jest to tylko uzupełnienie mojego pytania, na które nie dostałem pełnej odpowiedzi, ale była ona aż nadto wyczerpująca.</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#BogumiłAndrzejBorowski">Czy mając na uwadze nadzwyczajną sytuację, komunikaty, które są podawane co kilka godzin, iż Unia Europejska wykorzysta wszystkie możliwe rezerwy - mówi się o miliardach euro - na pokrycie kosztów eliminacji stada kilkuset tysięcy krów, nie można zbilansować pozostających wolnych środków, które miały być dofinansowaniem do pomocy zagranicznej i zastanowić się po części nad dofinansowaniem warszawskiego metra? Jestem tym zainteresowany. Nie można zgłosić teraz tej poprawki, bo w tej nadzwyczajnej sytuacji muszą się odbyć uprzednio konsultacje z Unią Europejską, ale może to zrobić minister finansów, składając w Senacie odpowiedni wniosek. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-263.2" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Sekuła: To nie wymaga odpowiedzi.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#StanisławZając">Do kogo?</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#komentarz">(Poseł Bogumił Andrzej Borowski: Jak się pan do tego ustosunkuje?)</u>
          <u xml:id="u-264.2" who="#StanisławZając">Proszę bardzo, wybór padł na pana, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#MirosławSekuła">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie pośle, byłem przekonany, że to pana pytanie nie wymaga odpowiedzi, ale chcę powiedzieć, że budżet państwa po uchwaleniu nie jest przecież nadzwyczaj sztywną strukturą, w której nie mogą być dokonywane jakiekolwiek zmiany. Rząd wykorzystywał już możliwość dokonywania przeniesień i przesunięć wynikającą z ustawy o finansach publicznych, po zaopiniowaniu tych propozycji przez Komisję Finansów Publicznych. Uważam, że wiele spraw pojawiających się na bieżąco będzie można realizować nie tylko z rezerwy ogólnej i celowych, ale również będzie można tę drogę wykorzystywać do zaspokajania nadzwyczajnych potrzeb, które się pojawią. Adresuję to również do tych posłów, którzy pytali mnie o środki na bony paliwowe. Uważam, że jeżeli taka będzie wola parlamentu i ustawa o dotacjach paliwowych - mówiąc w cudzysłowie, w skrócie - zostanie przez Sejm uchwalona, to nawet jeżeli nie ma pozycji w rezerwach celowych, nic nie stoi na przeszkodzie, żeby dokonać przesunięć w budżecie państwa w celu wygospodarowania tych środków. Przypomnę, że w roku ubiegłym takie działanie było dość szeroko wykorzystywane podczas szukania pieniędzy na pokrycie zobowiązań wynikających ze znowelizowanej Karty nauczyciela.</u>
          <u xml:id="u-265.1" who="#MirosławSekuła">Chcę powiedzieć jeszcze jedno. Pytano imiennie m.in. pana posła Kulasa, dlaczego nie zgłaszał poprawki zmierzającej właśnie w tym kierunku. Członkowie Komisji Finansów Publicznych, a zwłaszcza pan poseł Kulas, wiedzą, że rezerwy celowe nie mogą przekroczyć kwoty 5% budżetu. Jest to wymóg nałożony innymi przepisami. W tej chwili jesteśmy na granicy tego poziomu i na pewno wprowadzenie nowej znaczącej pozycji, bo tylko taka ma sens w przypadku pokrycia bonów paliwowych, naruszyłoby tę zasadę. W związku z tym uważam, że należy cierpliwie poczekać na decyzję Wysokiego Sejmu w sprawie bonów paliwowych i później dokonać odpowiednich przesunięć lub zmian w budżecie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#StanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-266.1" who="#StanisławZając">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-266.2" who="#StanisławZając">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono poprawki do zawartego w druku nr 2568 przedłożonego projektu ustawy budżetowej na rok 2001, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Finansów Publicznych w celu przedstawienia dodatkowego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-266.3" who="#StanisławZając">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-266.4" who="#StanisławZając">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono poprawki do zawartego w druku nr 2569 przedłożonego projektu ustawy o wykonywaniu budżetu państwa w roku 2001, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Finansów Publicznych w celu przedstawienia dodatkowego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-266.5" who="#StanisławZając">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-266.6" who="#StanisławZając">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 5. porządku dziennego: Sprawozdanie z działalności generalnego inspektora ochrony danych osobowych za okres od 1 stycznia 1999 r. do 31 grudnia 1999 r. (druk nr 2113) wraz ze stanowiskiem Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka (druk nr 2198).</u>
          <u xml:id="u-266.7" who="#StanisławZając">Proszę o zabranie głosu generalnego inspektora ochrony danych osobowych panią Ewę Kuleszę w celu przedstawienia sprawozdania. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#EwaKulesza">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-267.1" who="#EwaKulesza">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rok 1999 był pierwszym pełnym kalendarzowym rokiem działalności generalnego inspektora ochrony danych osobowych. Liczba spraw, jakie wpłynęły do generalnego inspektora, wyniosła ponad 70 tys., w tym 90% spraw to były wnioski o zarejestrowanie zbiorów danych osobowych.</u>
          <u xml:id="u-267.2" who="#EwaKulesza">Nie omawiając szczegółowo całości zagadnień, z jakimi spotkał się w swojej działalności generalny inspektor, szczegółowe omówienie znajduje się bowiem w pisemnym sprawozdaniu złożonym do Sejmu, pragnę zwrócić uwagę na pewne charakterystyczne zjawiska występujące w działalności podmiotów należących zarówno do sektora publicznego, jak i prywatnego, budzące zaniepokojenie z punktu widzenia ochrony konstytucyjnego prawa do ochrony danych.</u>
          <u xml:id="u-267.3" who="#EwaKulesza">Może najpierw przedstawię pewne refleksje dotyczące wykonywania ustawy przez organy władzy publicznej. W odniesieniu do działalności organów władzy publicznej ocena działania tych organów kształtowana była głównie w oparciu o kierowane do generalnego inspektora pytania i informacje. Podkreślenia wymaga fakt, iż w okresie sprawozdawczym na działania instytucji publicznych kierowane były również skargi, jednakże w przeważającej liczbie wynikały one z nieznajomości lub niezrozumienia istoty ustawy o ochronie danych osobowych. Klasycznym przykładem w tym zakresie mogą być liczne skargi na prokuraturę i sądy co do legalności gromadzenia dowodów w prowadzonych postępowaniach karnych i cywilnych oraz żądania np. nakazania sprostowania postanowień prokuratora, protokołów przesłuchania podejrzanego czy uzasadnień wyroków wydawanych przez sądy. Skarżący nie we wszystkich przypadkach akceptowali wyjaśnienia, iż podstawą uprawniającą organy wymiaru sprawiedliwości do przetwarzania danych, w tym danych szczególnie chronionych, są przepisy prawa, które odrębnie regulują kwestię kontroli prawidłowości prowadzenia postępowania i w tych przypadkach niezbędne było wydanie decyzji. Jednak chciałabym powiedzieć, że wszystkie te sprawy zostały w jakiś sposób zaaprobowane przez Naczelny Sąd Administracyjny, który podzielił stanowisko generalnego inspektora, oddalając skargi.</u>
          <u xml:id="u-267.4" who="#EwaKulesza">Natomiast prawdziwym problemem w pierwszym roku stosowania ustawy była wielość i zasadność skarg na działalność podmiotów w zakresie ochrony zdrowia. W zastraszająco wielu przypadkach skargi były uzasadnione. Przede wszystkim były to pytania i zarzuty stawiane kasom chorych ze strony skarżących. Dotyczyły one żądań przedstawianych przez kasy chorych prezentowania czy przekazywania szerokiego zakresu danych o pacjencie, żądań związanych z kontrolą udzielania świadczeń medycznych, kasy chorych żądały kserowania dokumentacji medycznej i przekazywania kasom chorych kserokopii dokumentów. Skargi dotyczyły także żądań w zakresie przedstawiania list zatrudnionych u świadczeniodawców pracowników, w szczególności lekarzy, łącznie z dokładnymi informacjami z dokumentów osobowych. Kasy chorych żądały także przedstawiania szczegółowych informacji dotyczących potencjalnych pacjentów świadczeniodawców w przypadku podpisywania umów o wykonanie usług.</u>
          <u xml:id="u-267.5" who="#EwaKulesza">Przyczyną takiej sytuacji była niespójność ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, a także niespójność z ustawą wydanego na podstawie delegacji ustawowej rozporządzenia ministra zdrowia i opieki społecznej z 1999 r. w sprawie ustalenia zakresu niezbędnych danych gromadzonych przez świadczeniodawców oraz w systemach informatycznych kas chorych, podaję hasłowo tytuł tego aktu normatywnego.</u>
          <u xml:id="u-267.6" who="#EwaKulesza">Wiele skarg dotyczyło także sposobu wykonywania kontroli przez kasy chorych. W szczególności zaniepokojenie budziło to, iż w początkowej fazie działania kas chorych dokumentację medyczną kontrolowali nie lekarze, ale ekonomiści. Z uwagi na tajemnicą lekarską, a także na szczególną ochronę danych o stanie zdrowia, budziło to szczególne zaniepokojenie.</u>
          <u xml:id="u-267.7" who="#EwaKulesza">Chciałabym jednocześnie powiedzieć, że po informacji złożonej przez generalnego inspektora do Ministerstwa Zdrowia, dotyczącej nieuprawnionej praktyki kas chorych polegającej na żądaniu list pacjentów z podaniem ich dokładnego adresu, Ministerstwo Zdrowia wydało przepisy legalizujące tę praktykę zamiast sprzeciwić się tego typu nieuprawnionym działaniom.</u>
          <u xml:id="u-267.8" who="#EwaKulesza">W działalności wszystkich podmiotów publicznych, bez względu na sektor, niepokojącym zjawiskiem była nieumiejętność interpretowania i stosowania przepisów prawa, w tym przypadku ustawy o ochronie danych osobowych. Przykładem w tym zakresie może być powszechna praktyka żądania zgody petentów mimo istnienia często ustawowych podstaw przetwarzania danych. Dla wyjaśnienia pragnę zwrócić uwagę, że ustawa o ochronie danych osobowych przewiduje tzw. przesłanki przetwarzania danych, m.in. przesłanki ich zbierania, opracowywania, udostępniania. Każda z przesłanek dotyczących zarówno danych zwykłych, jak i danych szczególnie chronionych może być samoistną podstawą gromadzenia i wykorzystywania danych. Jeśli zatem przepis prawa upoważnia podmiot do uzyskiwania i wykorzystywania danych, zbędna jest zgoda osoby, której dane dotyczą. Tymczasem mimo klarownych przepisów powszechną praktyką podmiotów publicznych działających na podstawie i w ramach przepisów prawa było dodatkowe żądanie wyrażenia zgody na przetwarzanie danych. Co więcej, taką dodatkową zbędną zgodę przewidywały również niektóre przepisy wykonawcze wydane już po uchwaleniu ustawy o ochronie danych osobowych, a nawet po wejściu w życie tej ustawy. Przykładem w tym zakresie może być rozporządzenie ministra zdrowia i opieki społecznej z grudnia 1998 r. w sprawie sposobu i warunków wystawiania skierowania na leczenie uzdrowiskowe, w którego formularzu przewidziana była klauzula wyrażenia zgody na przetwarzanie danych. Cały problem został ujawniony wówczas, kiedy same zakłady opieki zdrowotnej zwróciły się do generalnego inspektora z prośbą o udzielenie informacji, jak tę sprawę załatwić, ponieważ petenci, zaniepokojeni samą klauzulą udzielania zgody, po prostu takiej zgody odmawiali. Szczególnie często w pierwszym roku działania sygnalizowane były odmowy udzielania zgody na przetwarzanie danych przez klientów pomocy społecznej, pacjentów szpitali. I to wszystko w stanie prawnym, który upoważniał do przetwarzania danych na podstawie i w ramach przepisów prawa.</u>
          <u xml:id="u-267.9" who="#EwaKulesza">Podkreślenia wymaga jednak również to, iż organy władzy publicznej często, niestety zbyt często, stosowały ustawę o ochronie danych osobowych jako wygodny pretekst do odmowy udzielania informacji nawet w przypadkach, gdy informacje dotyczyły danych osobowych osób pełniących funkcje publiczne na przykład w terenowych organach rządowych i w samorządzie. Takim klasycznym przykładem była odmowa udzielenia informacji o imieniu i nazwisku burmistrza czy o nazwisku sekretarza czy skarbnika gminy. Odmowy dotyczyły także udzielania informacji o nazwiskach radnych, marszałków, wicemarszałków sejmików wojewódzkich, przewodniczących rad gminnych, rad powiatowych, wójtów, a także osób kierujących organizacjami samorządowymi. Trzeba powiedzieć, że odmowa udzielania informacji dotykała zarówno zwykłych obywateli, jak i dziennikarzy, posłów i senatorów.</u>
          <u xml:id="u-267.10" who="#EwaKulesza">Innym przykładem nadinterpretacji dokonywanej przez organy administracji publicznej była odmowa udzielania informacji z jawnych rejestrów prowadzonych przez organy administracyjne na podstawie przepisów prawa. Na przykład wiele skarg dotyczyło odmowy udzielania informacji z ewidencji z działalności gospodarczej, mimo że ustawa o działalności gospodarczej z 1988 r. wyraźnie stwierdza, że ewidencja jest jawna, co oznacza, że wgląd do rejestru może mieć każdy i to bez uzasadniania swojego żądania, jak też, że każdy może dokonywać odpisów i notatek z rejestru, a jedyne ograniczenia mogą wynikać z przepisów o charakterze porządkowym określających miejsce i czas wglądu w rejestr.</u>
          <u xml:id="u-267.11" who="#EwaKulesza">Problem, spowodowany nadinterpretacją ustawy o ochronie danych, widoczny był już w pierwszych miesiącach obowiązywania ustawy i niestety mimo stosownych wyjaśnień jest problemem aktualnym w dalszym ciągu. W chwili obecnej trafiają do biura generalnego inspektora skargi dotyczące odmów udzielania informacji z jawnych rejestrów. Natomiast jeśli chodzi o podmioty sektora prywatnego, który to sektor dostarczał większości spraw prowadzonych przez generalnego inspektora, zakres tych spraw był wyznaczany przez skargi obywateli.</u>
          <u xml:id="u-267.12" who="#EwaKulesza">Zdecydowanie największa ilość skarg dotyczyła działalności firm marketingowych lub działalności marketingowej podmiotów prowadzących inną działalność. Tych skarg było ponad 200, co stanowiło prawie 50% wszystkich skarg skierowanych w roku 1999 do generalnego inspektora. Szczególne zaniepokojenie skarżących budziło przesyłanie przesyłek adresowych bez dopełnienia obowiązku informacyjnego, tzn. bez poinformowania, jakie jest źródło danych adresowych, oraz bez poinformowania o prawach przysługujących osobom, których dane dotyczą, na podstawie art. 32 ustawy o ochronie danych osobowych. Rażącym naruszeniem przepisów ustawy było również, zdarzające się często w pierwszym okresie obowiązywania ustawy, nieuwzględnianie sprzeciwu osoby, której dane dotyczyły, przez firmę przetwarzającą dane, mimo że przepisy bezwzględnie nakazują uwzględnienie sprzeciwu. Z uwagi na to, że dane osobowe skarżących, mimo wielokrotnie wnoszonych przez nich sprzeciwów, były nadal przetwarzane w celach marketingowych przez niektóre firmy marketingowe, generalny inspektor musiał sięgnąć do najsurowszych środków, jakimi dysponował, tzn. kierował do organów ścigania zawiadomienie o tym naruszeniu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-267.13" who="#EwaKulesza">Zastrzeżenia budziły również niektóre działania marketingowe firm, w szczególności wykorzystywanie baz danych klientów do promowania produktów innego podmiotu, w tym - co było szczególnie niepokojące - wykorzystywanie danych klientów banku do promowania działalności innego podmiotu, np. otwartego funduszu emerytalnego. Przy tym nie było rzadkością wymuszanie przez banki wyrażenia przez klienta zgody na przetwarzanie danych osobowych w celu marketingowym, nawet pod rygorem odmowy zawarcia umowy.</u>
          <u xml:id="u-267.14" who="#EwaKulesza">W wyniku działań generalnego inspektora, m.in. w wyniku wydanych decyzji oraz zawiadomienia nadzoru bankowego, praktyki takie zostały znacznie ograniczone, co nie znaczy, że do tej pory się nie zdarzają. Ale pragnę podkreślić, nieco wyprzedzając sprawozdanie za rok 2000, iż w chwili obecnej wszelkie nieprawidłowości z punktu widzenia ochrony danych osobowych w działalności banków eliminowane są nie tylko drogą decyzji generalnego inspektora i zawiadomień kierowanych do prokuratury, ale i poprzez wewnętrzne działania Związku Banków Polskich, który jest każdorazowo informowany o stwierdzonych naruszeniach ustawy o ochronie danych osobowych.</u>
          <u xml:id="u-267.15" who="#EwaKulesza">W odniesieniu do sektora prywatnego największe zaniepokojenie skarżących budził zakres i sposób pozyskiwania danych. Większość skarg kierowana była na prywatne firmy ubezpieczeniowe, banki oraz telefonie komórkowe. Chciałabym tutaj zasygnalizować dwie rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-267.16" who="#EwaKulesza">Mianowicie w sprawach ubezpieczeń prywatnych w tym pierwszym roku działania wiele skarg dotyczyło stosowania w ankietach umów przy zawieraniu i kontynuowaniu ubezpieczeń klauzul wyrażenia zgody na udostępnianie danych osobom trzecim, a także innym podmiotom oraz klauzul zgody do uzyskiwania wszelkich informacji o stanie zdrowia od wszystkich placówek służby zdrowia, lekarzy i innych osób dysponujących tego typu danymi; albo była zawarta inna klauzula: od wszystkich lekarzy, a także od osób trzecich, które kiedykolwiek takimi danymi o stanie zdrowia dysponowały. Budzące wątpliwości klauzule zostały zmodyfikowane po interwencji generalnego inspektora, ponieważ były to klauzule niebezpieczne także i przede wszystkim dla klientów firm ubezpieczeniowych. Pragnę podkreślić, jakkolwiek znów jest to informacja wybiegająca w przyszłość, iż w roku 2000 podjęta została współpraca z Polską Izbą Ubezpieczeń, która ze swej strony również kontroluje praktykę firm ubezpieczeniowych w celu eliminacji sygnalizowanych przez generalnego inspektora zagrożeń, jeśli chodzi o prawo do ochrony danych.</u>
          <u xml:id="u-267.17" who="#EwaKulesza">Natomiast w odniesieniu do telefonii komórkowej - ale to nie jest kwestia tylko odnosząca się do tego sektora - główne zarzuty dotyczyły praktyk polegających na kopiowaniu dokumentów tożsamości i zbyt szerokiego zakresu danych wymaganych od klienta przy zawieraniu umowy o świadczenia usług telekomunikacyjnych. W ocenie generalnego inspektora powyższe działania prowadzą do gromadzenia zbędnych danych przy zawieraniu umowy i tym samym dochodzi do naruszenia jednej z naczelnych zasad ustawy o ochronie danych, tzn. do naruszenia zasady adekwatności, dowód osobisty oprócz danych niezbędnych do potwierdzenia tożsamości zawiera bowiem także dane ze sfery prywatnej klienta. W tej sprawie generalny inspektor wydał decyzje nakazujące ograniczenie przetwarzania danych do minimum niezbędnego do zawarcia umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych, ale chciałabym wyraźnie podkreślić, że ostatecznie rozstrzygnięcie przedmiotowej kwestii zostanie dokonane przez Naczelny Sąd Administracyjny, ponieważ po wydaniu decyzji telefonie komórkowe odwołały się do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Niewątpliwie będzie to orzeczenie precedensowe, dlatego że ta sama praktyka została zakwestionowana w stosunku do banków, a także w stosunku do niektórych urzędów publicznych, które także taką praktykę zaczęły stosować w sposób zupełnie nieuprawniony.</u>
          <u xml:id="u-267.18" who="#EwaKulesza">Wreszcie ostatnie zagadnienie, na które chciałabym zwrócić uwagę. W pierwszym roku działalności znaczna liczba skarg dotyczyła również przypadków ujawniania informacji stanowiących dane osobowe podmiotom nieuprawnionym, w szczególności jeśli łączyło się to z naruszeniem tajemnicy bankowej. Chciałabym zaznaczyć, że w pierwszym roku funkcjonowania ustawy nie było przypadków rażącego naruszenia ustawy w postaci wyrzucenia na śmietnik całych wydruków zawierających informacje o stanach kont, jak to nastąpiło potem w roku 2000. Niemniej jednak sygnalizowane przez skarżących nieprawidłowości dotyczyły na przykład ujawniania informacji osobom nieupoważnionym przez telefoniczne udzielanie określonych informacji, przesyłanie upomnień i ponagleń do spłacenia kredytów w formie telegramu, a zatem było to ujawnianie informacji wszystkim osobom, które mogły się poprzez przekazywanie tych informacji zapoznać z danymi, omyłkowe przekazywanie wyciągów dokonanych operacji bankowych osobom przypadkowym, dostarczanie rozliczeń bez jakichkolwiek zabezpieczeń, np. nawet bez koperty, pomyłkowe przesyłanie zestawień zbiorczych dotyczących stanów konta. Praktyki te spowodowane były najczęściej niewłaściwym zorganizowaniem procesu przesyłania informacji, brakiem odpowiedniej kontroli i obecnie takie naruszenia ustawy generalnemu inspektorowi nie są już sygnalizowane.</u>
          <u xml:id="u-267.19" who="#EwaKulesza">W roku 1999 generalny inspektor w 18 przypadkach skierował sprawy do organów ścigania, statystyka ta dotyczy wyłącznie postępowań inicjowanych przez generalnego inspektora, nie zaś przypadków, gdy postępowania w sprawach o ochronę danych wszczynane były przez Policję i prokuraturę z urzędu. Chciałabym to zagadnienie omówić niezbyt szeroko, ale zwrócić Wysokiej Izbie uwagę na te sprawy, dlatego że działalność organów ścigania unaocznia nieskuteczność prawno-karnych sposobów ochrony danych osobowych. Zawiadamiając organy ścigania, generalny inspektor wypełniał obowiązek nałożony art. 19 ustawy, zgodnie z którym w razie stwierdzenia, że działanie lub zaniechanie kierownika jednostki organizacyjnej, jej pracownika lub innej osoby fizycznej będącej administratorem danych wyczerpuje znamiona przestępstwa określonego w ustawie. Zawiadomienia organów ścigania dotyczyły niedopełniania obowiązku rejestracyjnego, nieodpowiedniego zabezpieczenia danych osobowych pochodzących ze zbioru, a w związku z tym dopuszczenia do udostępnienia danych osobom nieuprawnionym oraz nieuprawnionego udostępnienia danych osobowych ze zbioru danych, a także niedopełnienia obowiązku informacyjnego. W trzech przypadkach po przeprowadzeniu postępowania do sądów skierowane zostały akty oskarżenia. W pozostałych przypadkach następowało umorzenie dochodzenia bądź też wydawane były postanowienia o odmowie wszczęcia dochodzenia, w części przypadków brak było do końca 1999 r. informacji o toku prowadzonego postępowania.</u>
          <u xml:id="u-267.20" who="#EwaKulesza">Zawiadomienia dotyczące naruszeń ustawy o ochronie danych osobowych są bardzo różnie załatwiane przez prokuraturę i jest to zjawisko niepokojące, wskazujące na brak jednolitej linii prowadzenia spraw z zakresu ochrony danych osobowych przez prokuratury. Mówię o tym dlatego, że to zjawisko występuje w dalszym ciągu w działalności prokuratury i są to doświadczenia dotyczącego także roku 2000. I tak w sprawie firmy Claritas, wobec której generalny inspektor wszczął postępowanie administracyjne w wyniku licznych skarg na działanie tej firmy, w trakcie którego okazało się, że mimo rozpoczęcia działalności firma nie dopełniła obowiązku rejestracyjnego zbioru danych osobowych, w związku z czym o niedopełnieniu obowiązku zgłoszenia zbioru do zarejestrowania generalny inspektor zawiadomił prokuraturę, prokuratura uznała przedstawioną argumentację, podjęła postępowanie i skierowała akt oskarżenia do sądu. Natomiast w analogicznych sprawach niezgłoszenia do zarejestrowania zbiorów danych osobowych, mimo rozpoczęcia działalności przez Powszechne Towarzystwo Emerytalne AIG oraz przez Powszechne Towarzystwo Emerytalne DOM, wydane zostało przez prokuraturę w pierwszym przypadku postanowienie o odmowie wszczęcia dochodzenia, mimo stwierdzenia, iż: rzeczywiście Zarząd AIG Powszechne Towarzystwo Emerytalne swoim zachowaniem wypełnił znamiona czynu zabronionego, nie dopełniając wskazanego w ustawie obowiązku, jednakże ujemna zawartość czynu jest atypowo niska i osiąga poziom znikomego stopnia społecznej szkodliwości, przez co wyłącza jego karygodność; w drugim przypadku o umorzeniu dochodzenia przesądziło stwierdzenie, że brak jest ustawowych znamion czynu zabronionego, prokuratura stwierdziła bowiem, że mimo rozpoczęcia działalności przez Powszechne Towarzystwo Emerytalne DOM i przyjmowania umów o przystąpienie do Powszechnego Towarzystwa Emerytalnego umowy te nie były włączane do zbioru danych osobowych klientów, ponieważ PTE nie było jeszcze organizacyjnie przygotowane do przetwarzania danych i tak dalej, i tak dalej. A zatem bardzo różne rozstrzygnięcia prokuratury, mimo tych samych przesłanek i takiej samej możliwości przedstawienia zarzutu.</u>
          <u xml:id="u-267.21" who="#EwaKulesza">Podobnie było w sprawie udostępnienia danych osobowych klientów firmy Frito Lay Poland w postaci imion, nazwisk i dokładnych adresów osób biorących udział w zorganizowanej przez tę firmę loterii, uczestników loterii Przeglądu Reader's Digest oraz dokumentów departamentu rejestrów państwowych PESEL. Mimo iż dokumenty przetwarzane czy zbierane przez te trzy podmioty w tym samym czasie zostały znalezione w tym samym miejscu, to znaczy na składowisku makulatury Warszawskich Zakładów Papierniczych w Konstancinie-Jeziornej, w dwóch pierwszych sprawach prowadzonych przez tę samą prokuraturę do sądu został skierowany akt oskarżenia, natomiast przeciwko osobom odpowiedzialnym za zabezpieczenie danych w Departamencie Rejestrów Państwowych, Łączności i Informatyki MSWiA postępowanie najpierw zostało zawieszone, a na skutek zażalenia generalnego inspektora podjęte na nowo i umorzone z powodu znikomej szkodliwości społecznej czynu, mimo że w odczucie generalnego inspektora szkodliwość społeczna czynu w postaci wyrzucenia dokumentów urzędowych z departamentu rejestrów MSWiA miała o wiele większą wagę.</u>
          <u xml:id="u-267.22" who="#EwaKulesza">Generalnie natomiast umarzane były wszystkie postępowania dotyczące niedopełniania obowiązku informacyjnego, mimo iż artykuł 54 ustawy o ochronie danych przewiduje odpowiedzialność karną za niedopełnienie obowiązku poinformowania osoby, której dane dotyczą, o jej prawach lub przekazania tej osobie informacji umożliwiających korzystanie z praw przyznanych jej w ustawie. Zarówno prawny obowiązek poinformowania, jak i sankcje karne mają zagwarantować osobom, których dane dotyczą, realizację przysługujących im konstytucyjnie praw. Mimo to prokuratura nie uznawała, żeby było to naruszenie ustawy wystarczające do wszczęcia postępowania.</u>
          <u xml:id="u-267.23" who="#EwaKulesza">Doświadczenia z pierwszego pełnego roku kalendarzowego działalności generalnego inspektora ochrony danych osobowych wskazują, że mimo powtarzających się przypadków stwierdzenia naruszenia ustawy o ochronie danych, zebrania materiału dowodowego i przekazania wraz z zawiadomieniem do organów ścigania w niewielu przypadkach organy ścigania kierują sprawy na drogę sądową. W świetle powyższych doświadczeń w dalszym ciągu aktualna jest sformułowana wcześniej ocena, że naruszenie ustawy o ochronie danych nie jest uznawane przez organy ścigania jako zasługujące na uwagę i prowadzenie postępowania karnego. W wielu przypadkach, mimo zebrania w toku postępowania materiałów wskazujących na naruszenie przepisów ustawy o ochronie danych, przedstawiciele prokuratury uznają, iż „z powodu znikomej szkodliwości społecznej czynu” należy postępowanie umorzyć albo zgoła odmawiają wszczęcia postępowania.</u>
          <u xml:id="u-267.24" who="#EwaKulesza">Działania prokuratury w przeważających przypadkach potwierdzają iluzoryczność prawnokarnej ochrony danych osobowych. Doświadczenia takie, potwierdzone analogicznymi obserwacjami z następnego, 2000 r., wskazują na konieczność wyposażenia generalnego inspektora ochrony danych w inne instrumenty prawne, znane w ustawodawstwach z zakresu danych osobowych innych państw, chociażby w postaci możliwości nakładania kar pieniężnych wymierzonych w drodze administracyjnej.</u>
          <u xml:id="u-267.25" who="#EwaKulesza">Reasumując wystąpienie, pragnę podkreślić, iż pierwszy pełny rok obowiązywania ustawy dał asumpt do przygotowania propozycji nowelizacji aktu. Nowelizacja ustawy winna doprowadzić do pełnej implementacji dyrektywy 95/46 Parlamentu Europejskiego i Rady Europy, która stanowiła pewien wzorzec dla polskiej ustawy w momencie jej tworzenia. Chciałabym poinformować, że propozycje pierwszej nowelizacji, dostosowującej zgodnie z ustaleniami w Brukseli polską ustawę do dyrektywy, zostały już złożone w Komitecie Integracji Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-267.26" who="#EwaKulesza">Nowelizacja ustawy, przygotowana w oparciu o doświadczenia zebrane w toku działalności generalnego inspektora, winna poszerzać uprawnienia generalnego inspektora, m.in. o możliwość składania do Trybunału Konstytucyjnego wniosku o stwierdzenie zgodności aktu normatywnego z konstytucją, a przede wszystkim o możliwość zwracania się do Sądu Najwyższego z wnioskiem o podjęcie uchwały mającej na celu wyjaśnienie przepisów prawnych budzących wątpliwości lub przepisów, których stosowanie wywołało rozbieżności w orzecznictwie. Chciałabym tu powtórzyć wcześniejszą refleksję, iż należałoby rozważyć, czy generalny inspektor jako organ ochrony danych, wzorem innych państw europejskich, nie powinien być wyposażony w prawo nakładania kar finansowych w trybie administracyjnym. Takie rozwiązania zawierają również ustawy uchwalone w innych państwach Europy Środkowo-wschodniej.</u>
          <u xml:id="u-267.27" who="#EwaKulesza">Generalny inspektor oraz inspektorzy wykonujący kontrolę w jego imieniu winni być objęci ochroną poprzez stworzenie sankcji za udaremnienie lub utrudnianie wykonania kontroli. Chcę tu zwrócić uwagę, że taką propozycję zmiany art. 225 Kodeksu karnego generalny inspektor złożył ministrowi sprawiedliwości do rozważenia przy nowelizacji tego kodeksu.</u>
          <u xml:id="u-267.28" who="#EwaKulesza">Pragnęłabym jednak zwrócić uwagę na inną kwestię. Zmiany wymagają przepisy ustawy określające obowiązki administratorów danych. Nie wydaje się bowiem trafnym rozwiązaniem ustawy nałożenie w równym zakresie obowiązków, w tym obowiązku informacyjnego, na podmioty sektora publicznego i prywatnego. Z praktyki generalnego inspektora wynika, iż znaczne zagrożenie prawa do prywatności niesie działalność firm prywatnych. W związku z tym każda osoba, której dane są przetwarzane, powinna mieć prawo do kontroli przetwarzania tych danych, przede wszystkim prawo do poinformowania.</u>
          <u xml:id="u-267.29" who="#EwaKulesza">Natomiast dopełnianie obowiązku informacyjnego przez podmioty sektora publicznego, zwłaszcza wykonanie obowiązków wynikających z art. 25 ustawy, nie jest celowe, ponieważ przetwarzanie danych winno odbywać się w sektorze publicznym wyłącznie w ramach i na podstawie przepisów prawa, a zatem już przepisy wskazują, jakie podmioty sektora publicznego, w jakim zakresie i w jakim celu mogą dane przetwarzać. Z tego też powodu nowelizacja ustawy winna iść w kierunku wyłączenia obowiązku informacyjnego w odniesieniu do organów i instytucji, które przetwarzają dane w ramach i na podstawie przepisów prawa. Zmiana taka ustawy odpowiadałaby także filozofii dyrektywy 95/46, która kładąc nacisk na obowiązek informacyjny wobec podmiotu danych, wyraźnie zastrzega, iż: nie ma konieczności nakładania tego obowiązku, kiedy podmiot danych posiadał już tę informację, oraz że obowiązek taki nie występuje wówczas, gdy rejestracja lub ujawnianie danych jest wyraźnie przewidziane przez prawo.</u>
          <u xml:id="u-267.30" who="#EwaKulesza">Pierwszy rok wdrażania ustawy o ochronie danych ujawnił również wewnętrzną niespójność systemu prawnego, która prowadzi do kolizji pomiędzy normami uniemożliwiającej wykonanie zadań przez niektóre organy państwa. Przykładem, nie jedynym w tym zakresie, mogą być wątpliwości co do uprawnień organów kontrolnych w zakresie przetwarzania danych szczególnie chronionych. Obowiązujące ustawodawstwo stanowiące podstawy działalności organów kontrolnych zawiera normy określające uprawnienia sformułowane w sposób generalny, nieprecyzujące zakresu działania bądź konkretnych uprawnień organu kontrolnego.</u>
          <u xml:id="u-267.31" who="#EwaKulesza">Pytania i sygnały kierowane do generalnego inspektora wskazują na żądanie udostępniania dokumentów wykraczających poza określony prawem zakres działania organów kontroli, ale także wskazują sytuacje wykorzystywania ustawy o ochronie danych do utrudniania lub uniemożliwiania kontroli. Spór taki powstał np. w związku z działaniem i kontrolą wykonywaną przez Najwyższą Izbę Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-267.32" who="#EwaKulesza">W moim odczuciu, Najwyższa Izba Kontroli jako najwyższy konstytucyjny organ kontroli państwowej powinna mieć jak najszersze uprawnienia, ale powinny one być zawarte w przepisach sformułowanych klarownie i niebudzących wątpliwości interpretacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-267.33" who="#EwaKulesza">Pragnę podkreślić, że sformułowane wnioski określające pożądane kierunki nowelizacji ustawy o ochronie danych, jak również interpretacje dokonywane przez generalnego inspektora są wynikiem nie tylko własnych doświadczeń, ale także doświadczeń innych państw. Ustawodawstwo z zakresu ochrony danych osobowych w pełni weszło już do kultury prawnej państw Europy Zachodniej, myślę że weszło także już do polskiej kultury prawnej.</u>
          <u xml:id="u-267.34" who="#EwaKulesza">Podstawowe problemy odnoszące się do samych pojęć związanych z ochroną danych, do jej zakresu, skutecznych instrumentów ochrony w krajach Europy Zachodniej zostały dokładnie przeanalizowane i sprawdzone w praktyce. Z tego względu niezwykle cenne dla działalności generalnego inspektora były i są kontakty z odpowiednimi organami poszczególnych państw zachodnich, korzystanie z ich doświadczeń, także w zakresie interpretacji poszczególnych przepisów polskiej ustawy, ale wzorowanych na postanowieniach dyrektywy nr 44/95.</u>
          <u xml:id="u-267.35" who="#EwaKulesza">Kontakty ze specjalistami z krajów Europy Zachodniej przybierały formę nie tylko wyjazdów szkoleniowych, ale także wspólnie organizowanych konferencji. Ten kontakt, ta forma współpracy jest szczególnie cenna, ponieważ nie tylko pozwala na wymianę doświadczeń i opinii, na wypracowanie właściwej interpretacji przepisów. Spotkania i konferencje organizowane w Polsce pozwalają na przedstawienie sprawy ochrony danych szerszemu gronu słuchaczy zainteresowanych tą problematyką.</u>
          <u xml:id="u-267.36" who="#EwaKulesza">Pragnę jednocześnie podkreślić, iż wspólnie organizowane konferencje stanowią płaszczyznę przedstawiania gremiom zachodnim polskich doświadczeń oraz polskiego ustawodawstwa z zakresu ochrony danych osobowych. Polskie ustawodawstwo z zakresu ochrony danych osobowych i polskie doświadczenia są wysoko oceniane w krajach Europy Zachodniej, co jest powodem mojej szczególnej satysfakcji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-267.37" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-267.38" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Franciszek Jerzy Stefaniuk)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję pani minister.</u>
          <u xml:id="u-268.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Zygmunta Eysmonta w celu przedstawienia stanowiska komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#ZbigniewEysmont">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Rzetelne wykonanie przez generalnego inspektora ochrony danych osobowych zadań wyznaczonych mu w ustawie o ochronie danych osobowych było podstawą przyjęcia przez komisję sprawozdania z działalności wyżej wspomnianego organu. W związku z wykonaniem obowiązku rejestracyjnego, którego ostateczny termin ustawowy w odniesieniu do zbiorów danych prowadzonych w dniu wejścia w życie ustawy minął 30 października 1999 r., największą liczbę spraw w 1999 r. stanowiły wnioski rejestracyjne, było to prawie 70 tys. zgłoszeń, dokładnie 69 974. W 1999 r. zostały zainicjowane działania inspekcyjne mające na celu kontrolę prawidłowości przetwarzania danych oraz wdrażania ustawy o ochronie danych osobowych. Działania inspekcyjne w ocenie biura generalnego inspektora okazały się skutecznym instrumentem w osiągnięciu wymienionego celu, w związku z czym zapowiedziano w sprawozdaniu intensyfikację działań inspekcyjnych w kolejnych latach. Z oceny przeprowadzonych inspekcji wynika, że stopień realizacji obowiązków w zakresie spełnienia podstawowych warunków technicznych i organizacyjnych, jakim powinny odpowiadać urządzenia i systemy informatyczne służące do przetwarzania danych osobowych, w dużej mierze zależy od wielkości jednostki organizacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-269.1" who="#ZbigniewEysmont">Większość systemów informatycznych w małych firmach nie spełniała podstawowych warunków określonych w rozporządzeniu ministra spraw wewnętrznych i administracji z dnia 3 czerwca 1998 r. w sprawie określenia podstawowych warunków technicznych i organizacyjnych, jakim powinny odpowiadać urządzenia i systemy informatyczne służące do przetwarzania danych osobowych. Niedociągnięcia wynikające z niedostosowania eksploatowanych systemów próbuje się usprawiedliwić brakiem środków na ich modyfikację bądź wymianę. To niepokojący fakt. Zaniepokojenie budzi również fakt zaniedbania podstawowych obowiązków organizacyjnych, w tym przede wszystkim w zakresie prowadzenia ewidencji osób zatrudnionych przy przetwarzaniu danych osobowych, braku instrukcji postępowania na wypadek naruszenia ochrony danych osobowych oraz przeprowadzenia odpowiednich szkoleń. W małych jednostkach organizacyjnych pracownicy urzędu ochrony danych osobowych zaobserwowali niedociągnięcia w realizacji takich wymagań jak dopełnienie obowiązków w zakresie właściwego zabezpieczenia fizycznego posiadanych zasobów itd. W dużych jednostkach, takich jak towarzystwa emerytalne, banki, przedsiębiorstwa telefonii komórkowej, stwierdzono, że wypełniają one podstawowe wymagania organizacyjne i techniczne określone przez ustawę o ochronie danych osobowych. Wiele zastrzeżeń w dużych jednostkach wzbudziły natomiast takie zagadnienia, jak ewidencja osób zatrudnionych przy przetwarzaniu danych osobowych, instrukcja zarządzania systemem informatycznym, w którym są przetwarzane te dane, funkcjonalność stosowanych systemów informatycznych czy też brak ewidencji posiadanych zbiorów danych osobowych.</u>
          <u xml:id="u-269.2" who="#ZbigniewEysmont">Uprawnienie generalnego inspektora w zakresie opiniowania aktów prawnych w wielu przypadkach pozwoliło na zwrócenie szczególnej uwagi na ochronę danych osobowych i wyeliminowało sprzeczności z konstytucją i ustawą o ochronie danych osobowych. W roku sprawozdawczym sporządzone zostały 262 opinie pisemne. Ponadto prowadzona była współpraca bezpośrednia zarówno przy formułowaniu projektów aktów prawnych w poszczególnych resortach, jak i w komisjach sejmowych, na etapie czytania projektów aktów prawnych w Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-269.3" who="#ZbigniewEysmont">Generalny inspektor ochrony danych osobowych podkreśla potrzebę zmodyfikowania obecnej ustawowej definicji danych osobowych do postaci bardziej przejrzystej i jednoznacznej, aby ochroną objąć także dane, które nie wskazują wprost tożsamości, a jednak mają charakter osobowy i w niektórych okolicznościach na ich podstawie można ustalić dane osobowe. Definicja danych osobowych, która jest przecież kardynalną definicją w ustawie o ochronie danych osobowych, powinna być skonstruowana tak, aby dla osiągnięcia zamierzonego celu ustawodawcy nie było już konieczne stosowanie komentarzy wyjaśniających. Definicja danych osobowych przedstawiona w dyrektywie Parlamentu Europejskiego jest dobrym przykładem, ponieważ precyzuje, że jest „identyfikowalna” osoba, która może być zidentyfikowana bezpośrednio lub pośrednio przez odniesienie do numeru identyfikacyjnego lub jednego albo wielu specyficznych elementów właściwych dla jej tożsamości fizycznej, fizjologicznej, psychicznej, ekonomicznej, kulturalnej lub społecznej. Należy zaznaczyć, że ze względu na szybki postęp techniczny nie jest możliwe ustalenie katalogu danych osobowych, w każdej bowiem chwili mogą się pojawić nowe kategorie informacji pozwalających na identyfikację osób.</u>
          <u xml:id="u-269.4" who="#ZbigniewEysmont">Wiele problemów interpretacyjnych stwarza również określenie systemu informatycznego zawarte w rozporządzeniu MSWiA. W rozporządzeniu tym system informatyczny definiuje się jako system przetwarzania informacji wraz ze związanymi z nim ludźmi oraz zasobami technicznymi i finansowymi, który dostarcza informacji i rozprowadza je. Definicja ta nie charakteryzuje zasobów technicznych, które są w istocie podstawą odróżniającą systemy informatyczne od systemów informacyjnych. Konsekwencją tak sformułowanej definicji systemu informatycznego jest ograniczenie możliwości egzekwowania od administratorów danych osobowych funkcjonalności systemów informatycznych, które są niezbędne w celu spełnienia wymogów określonych w § 16 i § 17 rozporządzenia.</u>
          <u xml:id="u-269.5" who="#ZbigniewEysmont">Zakres pytań kierowanych do generalnego inspektora, a także przywoływane przypadki odmowy udzielenia informacji z powołaniem się na ustawę o ochronie danych osobowych wskazuje, że wspomniana ustawa ograniczyła dostęp do informacji w sytuacjach, gdy brak jest dostatecznie precyzyjnej podstawy prawnej do uzyskania informacji. Ustawa o ochronie danych osobowych wykorzystywana była m.in. do świadomego ograniczenia kontroli społecznej, ale częściowo również wynikała z niezrozumienia przepisów prawa oraz braku klarowności przepisów określających powinności administratorów zbiorów danych osobowych.</u>
          <u xml:id="u-269.6" who="#ZbigniewEysmont">Generalny inspektor ochrony danych osobowych twierdzi, że na stan zamknięcia dostępu do danych osobowych miał wpływ fakt, że konstytucyjnie zagwarantowane w art. 51 prawo każdego do ochrony danych dotyczących jego osoby zostało uszczegółowione i rozwinięte w ustawie o ochronie danych, natomiast konstytucyjne prawo obywateli do informacji wynikające z art. 61 konstytucji Rzeczypospolitej nie znalazło odzwierciedlenia w oddzielnym akcie prawnym, równoważącym gwarancje w zakresie ochrony danych osobowych.</u>
          <u xml:id="u-269.7" who="#ZbigniewEysmont">W związku z wejściem w życie ustawy o ochronie danych osobowych niezbędna jest nowelizacja przepisów prawa określających uprawnienia organów kontrolnych. Obowiązujące ustawodawstwo, stanowiące podstawę działalności organów kontrolnych, zawiera normy określające uprawnienia sformułowane w sposób generalny, nieprecyzujące zakresu działania bądź konkretnych uprawnień organu kontrolnego. Uwagi te dotyczą wszystkich organów kontrolnych, jakkolwiek klasycznym przykładem w tym zakresie może być Najwyższa Izba Kontroli. Podstawą działania NIK jest ustawa z dnia 23 grudnia 1994 r. o NIK, która w sposób generalny określa uprawnienia NIK jako organu kontrolującego pod względem legalności, gospodarności, celowości i rzetelności wskazane w ustawie podmioty, ale nie stanowi podstawy do wglądu w dokumenty zawierające dane szczególnie chronione, czego z kolei domagają się inspektorzy NIK. Z tego względu niezbędne jest ścisłe określenie w przepisach prawa zakresu uprawnień przysługujących poszczególnym organom kontrolnym.</u>
          <u xml:id="u-269.8" who="#ZbigniewEysmont">Problemy ochrony danych osobowych nie są w pełni uwzględniane w toku prac legislacyjnych. Akty normatywne w częściach dotyczących tych danych w dalszym ciągu cechuje niespójność, a nawet wewnętrzna sprzeczność. Jako przykład podam tu przepisy z zakresu ubezpieczeń społecznych. Ustawa z dnia 6 lutego 1997 r. o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym przewiduje w art. 16 szerszy zakres danych gromadzonych przez ZUS i wymaganych w zgłoszeniu do ubezpieczenia zdrowotnego niż zakres danych, do którego upoważniona jest kasa chorych na podstawie art. 14a ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym. Uregulowania przepisami wymaga zagadnienie udostępnienia dla potrzeb prowadzonych postępowań niektórym organom i instytucjom danych osobowych z urzędowych zbiorów danych za pomocą systemów teletransmisji.</u>
          <u xml:id="u-269.9" who="#ZbigniewEysmont">Proces wdrażania przepisów o ochronie danych osobowych ujawnił niedoskonałości ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Nowelizacja wymienionej ustawy winna doprowadzić do pełnej implementacji dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady Europy z dnia 24 października 1995 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych oraz swobodnego przepływu tych danych, w szczególności w zakresie objętym regulacją dyrektywy, a nieuregulowanym w polskiej ustawie. Nowelizacja ustawy powinna poszerzać uprawnienia generalnego inspektora ochrony m.in. o możliwość składania do Trybunału Konstytucyjnego wniosku o stwierdzenie zgodności aktu normatywnego z konstytucją oraz możliwość zwracania się do Sądu Najwyższego z wnioskiem o podjęcie uchwały mającej na celu wyjaśnienie przepisów prawnych, które budzą wątpliwości lub których stosowanie wywołało rozbieżności w orzecznictwie. Ponadto należy rozważyć, czy generalny inspektor nie powinien być wyposażony wzorem państw europejskich w prawo nakładania kar finansowych w trybie administracyjnym. Ta kwestia jest bardzo istotna ze względu na to, że praktycznie generalny inspektor nie ma dużego wpływu na egzekwowanie kar i to jest w moim przekonaniu i w przekonaniu komisji duża wada prawna.</u>
          <u xml:id="u-269.10" who="#ZbigniewEysmont">Słabym punktem ustawy jest nałożenie w równym zakresie obowiązków, w tym obowiązku informacyjnego, na podmioty sektora publicznego i prywatnego. Z praktyki generalnego inspektora wynika bowiem, że znaczniejsze zagrożenie prawa do prywatności niesie działalność firm prywatnych, na przykład marketingowych. W związku z powyższym każda osoba powinna mieć prawo do kontroli przetwarzania tych danych, a przede wszystkim prawo do informacji, kto, jaki podmiot, dane przetwarza i jakie jest źródło pozyskania tych danych. Natomiast w przypadku podmiotów sektora publicznego same przepisy prawa wskazują, które z nich i w jakim zakresie mogą przetwarzać dane osobowe zgromadzone w określonym celu. W wyniku czego dopełnianie obowiązku informacyjnego przez podmioty sektora publicznego, zwłaszcza na podstawie art. 25 ustawy o ochronie danych osobowych, nie jest celowe. Zmiana ustawy w tym kierunku odpowiadałaby filozofii i założeniom dyrektywy 9546 Parlamentu Europejskiego.</u>
          <u xml:id="u-269.11" who="#ZbigniewEysmont">Doświadczenia z działalności biura generalnego inspektora ochrony danych osobowych przedstawione w jego sprawozdaniu wskazują, że bardzo ważne elementy ustawy powinny ulec zmianie. Należy starać się udoskonalać ten bardzo ważny akt prawny, jakim jest ustawa o ochronie danych osobowych. O wielkości tego aktu świadczy przede wszystkim fakt, że dotyczy on jednego z podstawowych praw człowieka, mianowicie prawa do prywatności.</u>
          <u xml:id="u-269.12" who="#ZbigniewEysmont">Sprawozdanie z działalności generalnego inspektora ochrony danych osobowych komisje opiniują pozytywnie i w ich imieniu mam zaszczyt prosić Wysoką Izbę o przyjęcie tego sprawozdania. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-269.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-270.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-270.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-270.3" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Teresę Liszcz w imieniu Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#TeresaLiszcz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie!</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Witaj, pani poseł, o północy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#TeresaLiszcz">Pani Generalna Inspektor Danych Osobowych! W imieniu klubu AWS mam przyjemność przyłączyć się do wniosku pana posła sprawozdawcy w sprawie przyjęcia do aprobującej wiadomości sprawozdania generalnego inspektora ochrony danych osobowych z działalności w roku 1999. Zwracam uwagę, że znów rozpatrujemy to sprawozdanie z półrocznym opóźnieniem, a więc w sytuacji, kiedy już jest zamknięty kolejny rok działalności i w dużym stopniu dane przytoczone w sprawozdaniu mogłyby być uzupełnione czy skorygowane świeższymi informacjami, z roku 2000.</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#TeresaLiszcz">To sprawozdanie, pierwsze sprawozdanie, które obejmuje pełny rok kalendarzowy, jest poświęcone wyłącznie działalności merytorycznej głównego inspektora w przeciwieństwie do pierwszego, obejmującego pierwszy rok działalności, poświęconego głównie organizacji nowego urzędu. Sprawozdanie jest obszerne, szczegółowe, dobrze uporządkowane, jest także źródłem wiedzy, ważnych informacji na temat samej ustawy o ochronie danych osobowych, jej przestrzegania i funkcjonowania w praktyce. Sprawozdanie to pokazuje, jak dużą pracę wykonał główny inspektor i jego nie tak duże biuro przede wszystkim w zakresie rejestracji zbiorów danych, co było głównym przedmiotem działalności, ale także w zakresie wielu zapytań, prawie 2 tysięcy zapytań prawnych, na które, jak rozumiem, udzielono odpowiedzi, 479 skarg, 262 wniosków o zaopiniowanie aktów prawnych, które też zostały, jak rozumiem, rozpatrzone.</u>
          <u xml:id="u-273.2" who="#TeresaLiszcz">Interesujące byłoby dla mnie to, chociaż nie dotyczy to roku sprawozdawczego, w jakim zakresie zostały już wykonane wnioski o rejestrację zbiorów, bo do końca roku 1999 siłą rzeczy została załatwiona sprawa stosunkowo niewielkiej części wniosków, które w swojej ogromnej większości wpłynęły dopiero w dniu, do którego miały być zarejestrowane zbiory prowadzone przed wejściem w życie ustawy. Rozumiem, że nie było szczególnych problemów w dokonaniu tych rejestracji.</u>
          <u xml:id="u-273.3" who="#TeresaLiszcz">Ze spraw dotyczących poszczególnych obszarów funkcjonowania ustawy dla nas szczególnie interesujące były informacje dotyczące wymiaru sprawiedliwości, zwłaszcza sądów, oraz stosunku zatrudnienia. Zwraca uwagę duża aktywność głównego inspektora na tych trudnych polach. Pozytywnie oceniamy zwłaszcza szybką reakcję głównego inspektora na skargi dotyczące udzielania przez sędziów informacji o skazaniach, które już zostały zatarte. To rzeczywiście był poważny problem i poważne naruszenie ochrony praw człowieka, który odbył karę, uczynił zadość społeczeństwu i ma prawo powrócić do stanu niekaralności, a gwarancją tego jest zakaz udzielania informacji o skazaniach, które już zostały zatarte.</u>
          <u xml:id="u-273.4" who="#TeresaLiszcz">Bardzo pozytywnie oceniamy także szybką reakcję na skargi dotyczące naruszania również przez sądy, prokuratury, mówiąc ogólnie, organy wymiaru sprawiedliwości ustawy w ten sposób, że na kopertach zawierających pisma wysyłane przez te organy do osób fizycznych określona była sprawa, której pisma dotyczą. Wydaje się, że właśnie interwencja generalnego inspektora spowodowała zmianę przepisów funkcjonujących w resorcie sprawiedliwości w tej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-273.5" who="#TeresaLiszcz">W ostatnim okresie toczyła się ostra dyskusja na temat udostępniania akt osobowych, akt sądowych dziennikarzom, którzy uważają, że powinni mieć swobodny dostęp do akt sądowych i z oburzeniem reagowali na wprowadzane przez poszczególnych prezesów sądów przypadki ograniczeń. W sprawozdaniu nie ma wprost mowy na ten temat, ale mamy informacje spoza sprawozdania o wyraźnym stanowisku inspektora danych osobowych, takim mianowicie, że dostęp do akt sądowych, w każdym razie w postępowaniu karnym, mają strony, pełnomocnicy i przedstawiciele, a inne osoby tylko pod warunkiem wyrażenia zgody przez prezesa sądu. Zastanawiam się jednakże, czy prezes sądu ma prawo udzielić zgody na przeglądanie akt sądowych przez dziennikarzy także wtedy, kiedy te akta zawierają, a często tak jest, dane podlegające szczególnej ochronie, dane wrażliwe. Generalnie opowiadam się za stanowiskiem prezentowanym, jak rozumiem, przez generalnego inspektora, że akta sądowe nie powinny być ogólnie dostępne, także dla dziennikarzy, bo trudno sobie wyobrazić technicznie możliwość anonimizacji danych wrażliwych. Byłoby to zbyt duże obciążenie także dla sądów, zwłaszcza że nie mamy w Polsce wyspecjalizowanych sprawozdawców sądowych, dziennikarzy szczególnie obeznanych z problematyką wymiaru sprawiedliwości i znających dokładnie profesjonalne reguły sprawozdania z postępowania sądowego.</u>
          <u xml:id="u-273.6" who="#TeresaLiszcz">Jeżeli chodzi o informacje dotyczące przestrzegania ustawy o ochronie danych osobowych w obszarze stosunków pracy, to zgadzamy się ze stanowiskiem zajętym przez generalnego inspektora, mamy tylko wątpliwości w dwóch kwestiach.</u>
          <u xml:id="u-273.7" who="#TeresaLiszcz">Po pierwsze, dotyczą one dostępu Najwyższej Izby Kontroli do akt osobowych. Ze sprawozdania wynika, iż obowiązująca ustawa o Najwyższej Izbie Kontroli nie stanowi dostatecznej podstawy dostępu do tych akt. Teza ta wydaje mi się wątpliwa, ponieważ w art. 29 pkt 1 ustawy o Najwyższej Izbie Kontroli jest wyraźnie mowa o tym, że kontrolerzy mają dostęp do wszelkich dokumentów. Ustawa pochodzi z okresu sprzed wejścia w życie ustawy o ochronie danych osobowych, trudno więc oczekiwać, żeby były tu wymieniane kategorie dokumentów, ale to mocne określenie, iż inspektorzy NIK mają dostęp do wszelkich dokumentów w powiązaniu z wysoką pozycją NIK jako konstytucyjnego naczelnego organu kontroli wydaje mi się, że dostatecznie uzasadnia dostęp do tych dokumentów.</u>
          <u xml:id="u-273.8" who="#TeresaLiszcz">Druga sprawa, która budzi naszą wątpliwość, to jest kwestia prawa do posiadania i przetwarzania danych dotyczących przynależności związkowej przez pracodawcę. W sprawozdaniu jest stwierdzenie, iż nie istnieje obowiązek posiadania przez pracodawcę list osób należących do związków zawodowych i nie ma tutaj kropki nad i, ale można się domyślać, że nie istnieje wobec tego prawo pracodawcy do żądania takiego wykazu osób. Stwierdzenie to wydaje mi się wątpliwie w świetle art. 30 ust. 21 ustawy o związkach zawodowych, w którym się wprost mówi, że pracodawca jest zobowiązany do zażądania od organizacji związkowej informacji o pracownikach korzystających z ochrony danej organizacji. To jest niedokładnie to samo, bo chodzi o listę osób podlegających ochronie, reprezentowanych przez daną organizację związkową w indywidualnych sprawach ze stosunku pracy, ale to są przede wszystkim członkowie związku, obok nich w niewielkim procencie osoby nienależące do związku, a korzystające z ochrony. Wydaje mi się, że jest to dostateczna podstawa do żądania takich danych, ich przetwarzania, przechowywania takich list.</u>
          <u xml:id="u-273.9" who="#TeresaLiszcz">Pozytywnie oceniamy działalność generalnego inspektora. O uznaniu dla tej działalności świadczy także przyznanie nie tak dawno pani dr Ewie Kuleszy Złotego Paragrafu, nagrody za szczególny wkład w rozwój demokracji i ochronę konstytucyjnych uprawnień. Przyłączamy się do tych gratulacji. Zmierzam już do końca. Zabrakło mi jednak w tym sprawozdaniu informacji o samym funkcjonowaniu, o wewnętrznych sprawach funkcjonowania urzędu generalnego inspektora, o stanie zatrudnienia, gdyż na tle tych warunków osiągnięcia byłyby jeszcze wydatniejsze. Wydaje mi się, że jest naszym moralnym obowiązkiem uchwalenie takiego budżetu generalnego inspektora, który by pozwolił wreszcie na pozyskanie stałej siedziby dla biura. Myślę, że w tym zakresie to, co na ten temat przyjęła Komisja Finansów Publicznych, jest już niezagrożone. W każdym razie my zobowiązujemy się do czuwania w tej sprawie przy głosowaniu, a także do poparcia projektu nowelizacji ustawy, kiedy ten projekt zostanie przygotowany. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-274.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Marka Lewandowskiego w imieniu Klubu Parlamentarnego SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#MarekLewandowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W dniu 30 kwietnia 1998 r. weszła w życie ustawa o ochronie danych osobowych, będąca de facto przeniesieniem na polski grunt prawnej ochrony danych osobowych zawartej w konwencji nr 108 Rady Europy z dnia 28 stycznia 1981 r. o ochronie osób w związku z automatycznym przetwarzaniem danych osobowych, a także dyrektywie 95/46 Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej z dnia 25 października 1995 r. o ochronie osób w związku z przetwarzaniem danych osobowych oraz swobodnym obiegiem tych danych.</u>
          <u xml:id="u-275.1" who="#MarekLewandowski">Po trzyletnim okresie obowiązywania ustawy można już mówić o znaczącym dorobku oraz silnej pozycji generalnego inspektora ochrony danych osobowych, jeżeli chodzi o ochronę prywatności jako jednej z naczelnych wartości demokratycznego państwa prawa. Dzisiaj w praktyce legislacyjnej polskiego parlamentu trudno sobie wyobrazić sytuację, aby jakakolwiek ingerencja w prawo do prywatności mogła mieć miejsce bez stanowiska GIODO. To dobra i powszechna zasada konstruowania prawa.</u>
          <u xml:id="u-275.2" who="#MarekLewandowski">Zgodnie z zapisem zawartym w art. 20 ustawy na dzisiejszym posiedzeniu rozpatrujemy sprawozdanie z działalności pani Ewy Kuleszy za 1999 r. wraz z wnioskami wynikającymi ze stanu przestrzegania przepisów o ochronie danych osobowych.</u>
          <u xml:id="u-275.3" who="#MarekLewandowski">W imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej pragnę podkreślić, iż po raz pierwszy spotykamy się z tak poprawnym od strony merytorycznej, a przy tym ciekawym dokumentem, gdzie w sposób wyczerpujący przedstawione zostały praktyczne aspekty stosowania ustawy, tak dla osób niejako zawodowo parających się tą problematyką, jak i zwykłych obywateli, którzy szukają odpowiedzi na pytania w bardzo osobistych sprawach. Blisko 200 stron, na których przedstawione są konkretne decyzje, analizy prawne, zamieszczone przy tym na stronie internetowej generalnego inspektora ochrony danych osobowych, to także znakomity materiał dydaktyczny. Przy okazji warto zastanowić się nad próbą wprowadzenia stałego wydawnictwa Biura GIODO, z uwagi zarówno na skomplikowaną materię ustawy, jak i pojawiające się wątpliwości co do interpretacji i generalnie praktyki ochrony danych osobowych.</u>
          <u xml:id="u-275.4" who="#MarekLewandowski">Bez wątpienia działalność GIODO, tak żywo komentowaną przez media, cechuje daleko posunięty rygoryzm. I słusznie. Pojawiające się wątpliwości często - tak powinno być - rozstrzygane są na korzyść obywatela, czyli skarżącego. Jednak trzeba przyznać rację również tym, którzy stwierdzają, iż w niektórych przypadkach szlachetne i słuszne idee ustawy mogą wywoływać negatywne skutki, np. w obszarze bezpieczeństwa i czystości obrotu gospodarczego lub konstytucyjnej zasady swobody dostępu do informacji i jej przepływu.</u>
          <u xml:id="u-275.5" who="#MarekLewandowski">Pewnym wyzwaniem dla GIODO jest potrzeba otwarcia się na liczne postulaty i propozycje rozwiązań, które przywracałyby, jak się wydaje, zachwianą równowagę między uprawnieniami wierzycieli i dłużników. Z uznaniem trzeba odnotować finalne rozwiązanie z tego obszaru, to jest utworzenie Biura Informacji Kredytowej przy Związku Banków Polskich. Jak się wydaje, konieczne są prace nad stworzeniem podstaw prawnych dla procedur umożliwiających wymianę informacji, wzajemne ostrzeganie przed oszustami czy nieuczciwymi klientami. To często być albo nie być dla firm, których towar czy usługi oferowane są na kredyt. Takie przedsięwzięcie może być podjęte tylko przy ścisłej współpracy z generalnym inspektorem ochrony danych osobowych.</u>
          <u xml:id="u-275.6" who="#MarekLewandowski">Dzisiejsza debata jest dobrą okazją do zastanowienia się nad zakresem zmian w ustawie o ochronie danych osobowych. Pilnym zadaniem jest zmiana definicji danych osobowych. Ustawowa definicja niejako zmusza do rozbieżnych interpretacji, a co istotne - zakres stosowania ustawy zależy także od znaczenia, jakie nadamy pojęciu: dane osobowe. Postulowana zmiana w kierunku definicji z dyrektywy wydaje się być do zaakceptowania. Wiele niedopowiedzeń zawierają art. 14–17 ustawy poświęcone trybowi przeprowadzania kontroli. Padły dzisiaj pewne postulaty i, jak sądzę, warto skorzystać ze sprawdzonych wzorców kontroli, które obserwujemy w Najwyższej Izbie Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-275.7" who="#MarekLewandowski">Uściślenia wymaga art. 23, który ma wręcz fundamentalne znaczenie dla określenia dopuszczalności przetwarzania danych, a także art. 24 i 25 ustawy dotyczące wykonywania obowiązku poinformowania osoby, której dane dotyczą.</u>
          <u xml:id="u-275.8" who="#MarekLewandowski">Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej uznaje za potrzebną i konieczną zmianę rozdz. 8 dotyczącego - o tym dzisiaj mówiono - wyposażenia generalnego inspektora w kary finansowe. Powyższe postulaty wybrane są ze znacznie większego zestawu propozycji, ale przekonują do podjęcia pilnych prac legislacyjnych zmieniających obowiązującą ustawę. Chodzi przede wszystkim o to, aby zmiany legislacyjne oraz praktyka ochrony danych osobowych nie uderzały w inne demokratyczne wartości, takie jak wspomniane przeze mnie prawo do aktywnego dostępu do informacji, właściwa dbałość o porządek, bezpieczeństwo, aby nie pomniejszały roli mediów czy nie przeszkadzały w wykonywaniu obowiązków przez ubezpieczycieli czy inne organizacje o charakterze np. socjalnym.</u>
          <u xml:id="u-275.9" who="#MarekLewandowski">Na zakończenie pytanie, które od początku działania GIODO ma fundamentalne znaczenie, a mianowicie kiedy pani generalny inspektor spodziewa się zakończyć rejestrację zbioru danych osobowych? Czy można już powiedzieć, jak procentowo wygląda to na dzień dzisiejszy, jaki jest efekt pani kroków, nazwijmy to, formalnoprawnych wobec tych opornych administratorów?</u>
          <u xml:id="u-275.10" who="#MarekLewandowski">W imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej pragnę państwa poinformować, że, podobnie jak inne kluby, nasz klub informację GIODO i sprawozdanie przyjmie w głosowaniu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-275.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-276.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Jacka Zielińskiego w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#TadeuszJacekZieliński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Rozpatrując sprawozdanie głównego inspektora ochrony danych osobowych, na początek warto przytoczyć stosowny przepis konstytucji, który dotyczy ochrony danych osobowych. W art. 51 ust. 1 ustawy zasadniczej powiada się, iż: „Nikt nie może być obowiązany inaczej niż na podstawie ustawy do ujawniania informacji dotyczących jego osoby”.</u>
          <u xml:id="u-277.1" who="#TadeuszJacekZieliński">I w ust. 2: „Władze publiczne nie mogą pozyskiwać, gromadzić i udostępniać innych informacji o obywatelach niż niezbędne w demokratycznym państwie prawnym”.</u>
          <u xml:id="u-277.2" who="#TadeuszJacekZieliński">Generalny inspektor jest organem państwa, który stoi na straży przestrzegania przepisów naszej konstytucji. Stąd też mój klub przywiązuje dużą wagę do działania tejże instytucji. Wydaje się, że ten pierwszy etap funkcjonowania urzędu potwierdził potrzebę jego istnienia. Przypomnijmy, że w kontekście powołania instytucji generalnego inspektora pojawiały się pytania, czy nie wyręcza on niepotrzebnie rzecznika praw obywatelskich, czy nie jest jakimś naddatkiem. Jednak dotychczasowe dokonania tej instytucji pokazują, że generalny inspektor jest urzędem fachowym i ściśle może wykonywać działania kontrolne i nadzorcze w tym zakresie. Myślę, że rzecznik praw obywatelskich nie byłby w stanie tak wnikliwie, ze względu na ogrom swoich zadań, tych funkcji wykonywać.</u>
          <u xml:id="u-277.3" who="#TadeuszJacekZieliński">Podobnie też sprawozdanie, nad którym mamy dzisiaj okazję debatować, pokazuje, że ten urząd okrzepł, że narosły doświadczenia.</u>
          <u xml:id="u-277.4" who="#TadeuszJacekZieliński">Pani Minister! Przypominam sobie pierwszą debatę nad pierwszym sprawozdaniem, które dotyczyło tylko fragmentu roku, kiedy to podnoszono zastrzeżenia co do zbytniej rozwlekłości informacji na temat sytuacji wewnętrznej tego urzędu. Wydaje się, że obecne sprawozdanie jest już zrównoważone i zajmuje się przede wszystkim kwestiami merytorycznymi. To jest oczywiście sprawozdanie bardzo kazuistyczne - i dobrze, bo ono takie musi być, ponieważ działalność generalnego inspektora dotyczy konkretnych kazusów. Chodzi bowiem o to, żeby wszystkie przypadki nadużyć w trakcie realizacji ustawy były wychwytywane właśnie co do kazusu, co do konkretnej sytuacji. Niestety sprawozdanie, które dzisiaj rozpatrujemy, znowu jest „starym” sprawozdaniem, bo dotyczy roku 1999. Coś trzeba jednak w Sejmie zrobić, żeby szybciej działać w odniesieniu do tego rodzaju dokumentów.</u>
          <u xml:id="u-277.5" who="#TadeuszJacekZieliński">Mówiłem o kazuistyce sprawozdania, pani prof. Liszcz, występując w imieniu swojego klubu, mówiła o ochronie danych w zakresie wymiaru sprawiedliwości. Chciałbym powiedzieć dwa słowa o potencjalnych nadużyciach, które już zostały naświetlone w części przez generalnego inspektora, nadużyciach w zakresie ochrony zdrowia. Niepokojące jest to, że kasy chorych wykraczają daleko poza to, co powinny robić w świetle ustawy o ochronie danych, i żądają np. kopii dokumentacji medycznej od zakładów opieki zdrowotnej, z którymi mają kontrakty. To jest w zupełności eksces, to jest ewidentnie nadużycie, podobnie jak żądają kopii umów pracowników zatrudnionych w zakładach opieki zdrowotnej, z którymi to zakładami kasy chorych zawierają umowy. Myślę, że taki niedopuszczalny obrót sensytywnymi danymi będzie się jednak nasilał, ponieważ już widzimy, że zwiększa się liczba usług i ofert z zakresu prywatnych ubezpieczeń zdrowotnych, mimo że nie mamy cały czas tzw. koszyka usług zdrowotnych, to jednak ubezpieczyciele starają się ubezpieczać ponad standard, ponad to, co wynika z powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego. I w tym wypadku chcielibyśmy zwrócić uwagę pani minister właśnie na tę sferę, ponieważ wiemy, że prywatni ubezpieczyciele gromadzą cały czas dane po to, żeby oferować pakiety ubezpieczeniowe osobom, co do których już pozyskują dane, że są one bezpieczne dla ich instytucji, a więc przedstawiają niewielkie ryzyko dla finansów firm ubezpieczeniowych. Tak więc cały czas zachodzi proces wychwytywania tego dobrego elementu. Cały czas mamy liczne monity — znajduje to wyraz w sprawozdaniu — co do prowadzenia akcji marketingowych. W tym wypadku Reader's Digest jak zwykle wiedzie prym. Nie wiem, czy nie można jakoś skutecznie postawić tamy tego rodzaju nadużyciom, wykorzystuje się bowiem nie wiadomo z jakich źródeł informacje o potencjalnych klientach, a potem nabiera się ich poprzez stosowanie różnego rodzaju niedopuszczalnych chwytów.</u>
          <u xml:id="u-277.6" who="#TadeuszJacekZieliński">Na koniec chciałbym odnieść się do propozycji zmiany statusu prawnego generalnego inspektora, ponieważ w wystąpieniu pani minister pojawiła się idea nowelizacji ustawy i ta nowelizacja, zgodnie ze zgłoszonymi tutaj postulatami, miałaby otwierać drogę do przyznania generalnemu inspektorowi prawa składania wniosku o kontrolę konstytucyjności i zgodności z prawem aktów prawnych w Trybunale Konstytucyjnym. Nasuwa się pytanie, czy to jest dopuszczalne, skoro konstytucja przedstawia enumeratywnie listę podmiotów, które z takim wnioskiem mogą wystąpić. Trzeba więc w tym wypadku dokonać pewnych analiz konstytucyjnych, czy dopuszczenie generalnego inspektora do katalogu podmiotów mogących wstrzymać czy występować z wnioskiem o postępowanie przed Trybunałem jest dopuszczalne. Natomiast bardzo trafne i słuszne wydaje się przyznanie generalnemu inspektorowi prawa nakładania kar administracyjnych. Musi to być jednak organ stanowczy wobec tego, że prokuratury mają nawał różnego rodzaju spraw, a często właśnie ze względu na społeczną znikomość czynu po prostu odnoszą się do wniosków z tego zakresu bardzo powściągliwie.</u>
          <u xml:id="u-277.7" who="#TadeuszJacekZieliński">Reasumując, chciałbym w imieniu mojego klubu pogratulować pani minister sprawozdania i życzyć dalszej tego rodzaju wytrwałej służby. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-277.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-278.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Mirosława Pawlaka w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#MirosławPawlak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawione bardzo obszerne merytoryczne sprawozdanie pani minister Kuleszy, generalnego inspektora ochrony danych osobowych, zawarte w druku nr 2113, które obejmuje okres od 1 stycznia do 31 grudnia 1999 r., świadczy o ogromie spraw przypisanych ustawowo temu urzędowi; wskazuje na to, że urząd jest dobrze prowadzony i uporządkowany. Wszystko, co jest związane z funkcjonowaniem tego urzędu, świadczy o wielkiej potrzebie istnienia tego organu, który również czuwa nad ochroną danych osobowych. Ponad 72 tys. spraw, na które złożyły się zapytania prawne dotyczące interpretacji ustawy o ochronie danych osobowych, skargi, wnioski o zaopiniowanie projektów aktów prawnych, wnioski o rejestrację zbiorów danych osobowych, jak również to, że w samym biurze GIODO przyjęto 245 interesantów i udzielono ok. 6250 telefonicznych wyjaśnień i porad, świadczy o tym, że różnie są interpretowane w instytucjach, w spółkach czy zakładach administracji samorządowej i rządowej, terenowej, przepisy, które wynikają z ustawy. Liczba spraw, w tym liczba porad i wyjaśnień, wskazuje również na kłopoty, jakich nastręcza praktyczna realizacja ustawy przez firmy prywatne czy podmioty administracji publicznej, które różnie to interpretują.</u>
          <u xml:id="u-279.1" who="#MirosławPawlak">Pani minister mówiła o nadinterpretacji pewnych zapisów czy pojęć występujących w ustawie, o czym świadczą wyniki przeprowadzonych kontroli, inspekcji, które wyrażają się w sprawozdaniu; chodzi o 17 decyzji nakazujących przywrócenie stanu zgodnego z prawem, 4 zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa i 1 wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego.</u>
          <u xml:id="u-279.2" who="#MirosławPawlak">Z oceny przeprowadzonych inspekcji wynika, że stopień realizowania obowiązków w zakresie spełniania podstawowych warunków technicznych i organizacyjnych, jakim powinny odpowiadać urządzenia i systemy informatyczne służące do przetwarzania danych osobowych, jest w znacznej mierze uzależniony od wielkości jednostki organizacyjnej. W małych jednostkach, liczących do kilkudziesięciu pracowników, bardzo często obserwuje się brak jakichkolwiek działań organizacyjnych wymaganych przez ustawę o ochronie danych osobowych, a w części tych jednostek, jak stwierdza się w sprawozdaniu, nie zauważono ustawy lub zinterpretowano wymagania ustawowe jako nieodnoszące się do tych podmiotów. Niektóre z nich nie posiadały na ogół instrukcji zarządzania systemem informatycznym służącym do przetwarzania danych osobowych, o czym mówi § 11 rozporządzenia.</u>
          <u xml:id="u-279.3" who="#MirosławPawlak">Duże jednostki organizacyjne - takie jak towarzystwa emerytalne, banki, przedsiębiorstwa telefonii komórkowej - na ogół w zakresie zarządzania systemami informatycznymi oraz ich bezpieczeństwa starały się wypełniać podstawowe wymagania.</u>
          <u xml:id="u-279.4" who="#MirosławPawlak">Z różnych instytucji i od osób prywatnych docierają informacje, o które chciałbym zapytać panią minister: Czy nie za dużo zbiera się informacji - i czy zbiera się je w sposób właściwy - o klientach w różnego rodzaju super- i hipermarketach? Czy nie za dużo informacji zbiera się w firmach ubezpieczeniowych, chociażby przy ubezpieczaniu samochodów w PZU?</u>
          <u xml:id="u-279.5" who="#MirosławPawlak">Generalnie to sprawozdanie klub Polskiego Stronnictwa Ludowego, w imieniu którego mam zaszczyt przemawiać, przyjmuje z satysfakcją i będzie głosował za jego przyjęciem. Równocześnie chcę powiedzieć, że podzielam wszystkie uwagi moich przedmówców, które dotyczyły tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-279.6" who="#MirosławPawlak">Przyłączam się też do gratulacji wyrażonych przez panią poseł Teresę Liszcz dla pani minister. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-279.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-280.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Zgłosili się panie i panowie posłowie do zadania pytań.</u>
          <u xml:id="u-280.3" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Chciałbym zapytać, czy jeszcze ktoś chce zgłosić się do zadania pytań?</u>
          <u xml:id="u-280.4" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-280.5" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Zamykam listę posłów zgłoszonych do zadania pytań.</u>
          <u xml:id="u-280.6" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Panie i Panowie Posłowie! Chciałbym wtrącić uwagę ze względu na porę doby - nie dnia, bo to nie jest dzień. Pan Bóg stworzył noc i prawdopodobnie miał w tym jakiś cel. Chciałbym, żebyście przyporządkowali się prawu bożemu i bardzo szybko zadali pytania. A potem żebyście się udali na spoczynek, bo chyba był taki cel.</u>
          <u xml:id="u-280.7" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę pana posła Andrzeja Osnowskiego o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#AndrzejOsnowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W okresie sprawozdawczym do biura generalnego inspektora ochrony danych wpłynęło, jak dowiadujemy się ze sprawozdania, ponad 72 tys. spraw. W sprawozdaniu wylicza się rodzaje i ilości spraw szczegółowych, a więc są to zapytania, skargi, decyzje administracyjne, kontrole itp. Ponieważ jest to drugie roczne sprawozdanie z działalności generalnego inspektora, w związku z tym zapytuję panią minister: Czy widoczne są już pewne prawidłowości i tendencje: czy te liczby rosną, czy maleją? Pytam również o to, jaka jest znajomość prawa, której części jest pani depozytariuszem, przez urzędy, instytucje i tzw. zwykłych obywateli?</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#AndrzejOsnowski">Drugie pytanie. Art. 61 konstytucji ustanawia zasadę jawności życia publicznego, dając obywatelowi prawo do uzyskiwania informacji dotyczących działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Realizując ową konstytucyjną zasadę, sejmowa Komisja Nadzwyczajna pracuje aktualnie nad poselskim projektem ustawy o dostępie do informacji publicznej. W wywiadzie opublikowanym w wysokonakładowym tygodniku stwierdza pani, że istnieje pilna potrzeba uchwalenia ustawy o dostępie do informacji, ponieważ będzie ona - cytuję - stanowić swoistą przeciwwagę dla ustawy o ochronie danych osobowych. W związku z tym zapytuję: Jak pani minister ocenia ustawę o ochronie danych osobowych w relacji do projektu przedłożenia poselskiego? Czy ów projekt umożliwi, ułatwi wykonywanie ustawy o ochronie danych osobowych, czy też na tym styku istnieją albo mogą zaistnieć niebezpieczeństwa iskrzenia?</u>
          <u xml:id="u-281.2" who="#AndrzejOsnowski">I ostatnie pytanie. Załącznik nr 5 do sprawozdania zawiera wykaz kontroli przeprowadzonych przez biuro. W okresie sprawozdawczym spośród 64 kontroli aż 42, jak policzyłem, przeprowadzono w firmach i instytucjach warszawskich. Chcę powiedzieć, że życie jest bardziej skomplikowane i w odniesieniu do omawianej dzisiaj materii toczy się również na tzw. prowincji. Skąd zatem bierze się takie umiłowanie stolicy przez panią minister? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-282.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł pytał tak jak w południe. Zobaczymy, jak będzie pytał pan poseł Bogumił Andrzej Borowski z klubu SLD, proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#BogumiłAndrzejBorowski">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Do zadania pytań generalnemu inspektorowi danych osobowych pani Ewie Kuleszy w debacie nad sprawozdaniem z działalności za okres od 1 stycznia 1999 r. do 31 grudnia 1999 r. skłoniła mnie troska o bezpieczeństwo klientów banków, a szczególnie troska o to, by nie stali się oni podmiotem szantażu ze strony tzw. świata przestępczego. Czy formułując, pani minister, w swym sprawozdaniu w rozdziale dotyczącym przetwarzania danych osobowych przez banki na str. 139 treść zaczynającą się od słów „Do generalnego inspektora zwrócono się z pytaniem o zgodność z prawem praktyki umieszczania kodu paskowego w okienku adresowym koperty, w której przesyłane są miesięczne wyciągi operacji bankowych”, a kończącą się na zdaniu „Z uwagi na to, zdaniem generalnego inspektora, nie doszło do naruszenia przepisów ustawy o ochronie danych osobowych”, wzięła pani minister pod uwagę istotną plagę wysyłania przez banki listem zwykłym danych osobowych wraz ze stanem kont i z zaistniałymi na nich zmianami, które jeśli wpadną w niepowołane ręce, mogą być przedmiotem szantażu? Czy nie jest tu stosowana przez banki zbyt szeroka interpretacja postanowień art. 104 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe, nakładającej na pracowników poczty obowiązek zachowania tajemnicy bankowej pod pozorem, że to właśnie za ich pośrednictwem bank wykonuje czynności bankowe? Czy nie uważa pani, że ten ważny problem wymaga odrębnego uregulowania, gdyż trudno jest obecnie ustalić, w ilu przypadkach praprzyczyną do dziś powszechnych wymuszeń okupowych było pozyskanie informacji właśnie z omawianych tu zwykłych przesłanek pocztowych, które można łatwo uzyskać z zamykanych uniwersalnym zamkiem skrzynek pocztowych. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zadanie pytania pana posła Bogdana Lewandowskiego z klubu SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#BogdanLewandowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kierując się apelem pana marszałka, sformułuję krótkie, ale myślę, że istotne pytanie.</u>
          <u xml:id="u-285.1" who="#BogdanLewandowski">Pani Minister! Do mojego biura poselskiego zgłaszają się osoby, które sygnalizują taką praktykę: wysyłane są do nich listy poświadczone jakimiś bardzo wysokimi tytułami, w których namawia się ich do wzięcia udziału w pewnej operacji polegającej na zadzwonieniu pod wskazany numer, przekonując ich dalej w tych listach, że w wypadku spełnienia tego polecenia otrzymają bardzo cenne nagrody. Oczywiście z tych nagród wychodzą nici. Ponieważ sytuacja ludzi w Toruniu jest prawie taka sama jak w całej Polsce, czyli bardzo zła, i ludziom pozostają tylko złudzenia, więc trudno im się dziwić, że poddają się tego rodzaju procedurze. Natomiast z punktu widzenia pani wysokiego urzędu istotne jest, skąd te pseudooszukańcze firmy dysponują adresami tych ludzi. Myślę, że pani minister zetknęła się z tym zjawiskiem, bo nie sądzę, żeby ono miało charakter lokalny. Jakie decyzje pani minister w tej sprawie podjęła? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-286.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Marek Lewandowski z klubu SLD. Ale u was tych Lewandowskich.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#MarekLewandowski">Panie Marszałku! Pani Minister! Mam pytanie do pani, a dotyczy ono nas, parlamentarzystów, czyli posłów i senatorów. Jesteśmy administratorami danych osobowych. Każdy z nas w biurze przyjmuje petentów, odbiera skargi, prowadzi rejestry, przetwarza dane, co więcej - przyznaje się do tego. Sam posiadam kopie listów z poparciem mnie w dwóch kampaniach wyborczych - to jest kilka tysięcy nazwisk - i tymi listami posługuję się na przykład w takim celu, żeby przesłać życzenia, przesłać informacje o mojej pracy, zaprosić na spotkanie, na którym chciałbym skonsultować ważne problemy lokalne czy dotyczące jakiejś kampanii politycznej. Mam niejasne przeczucie, że to może być niezgodne z wykładnią przepisów o ochronie danych osobowych, którą pani przedstawiła dzisiaj.</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#MarekLewandowski">Według opinii, którą posiadam, art. 1 i 21 ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora zawierają przesłankę legalizującą takie przetwarzanie danych osobowych. Tak więc według tej opinii mogę wykorzystywać na przykład listy z poparciem mnie do tych celów. Jak sądzę, w państwie demokratycznym to jest chyba dość oczywiste, jest ta nić, zadzierzgnięta więź i parlamentarzysta, polityk ma prawo do wykorzystywania listów z poparciem. Ale chciałbym poznać pani stosunek do tego. Proszę o to w imieniu nas, parlamentarzystów.</u>
          <u xml:id="u-287.2" who="#MarekLewandowski">I drugie pytanie. Straty w wyniku przestępczości gospodarczej wynoszą około 2 mld dolarów. Duża część tych strat to straty, które są pochodną wyłudzeń, oszustw. Przede wszystkim dotyczą one firm, które towary czy usługi oferują na kredyt. Moje pytanie brzmi: Czy pani widzi jakieś możliwości samoobrony, działań prewencyjnych ze strony tych firm? Czy mogłyby te firmy iść w tym samym kierunku co banki polskie, czyli próbować stworzyć coś na kształt biura informacji kredytowej, żeby była wymiana informacji o nieuczciwych klientach, oszustach, osobach posługujących się sfałszowanymi dokumentami tożsamości? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-288.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zadanie pytania panią posłankę Ewę Sikorską-Trelę z klubu Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#EwaSikorskaTrela">Panie Marszałku! Pani Minister! Panie i Panowie Posłowie! Pani minister, mam trzy pytania.</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#EwaSikorskaTrela">Składka na ubezpieczenie zdrowotne to środki publiczne, tak zapisaliśmy w ustawie. A zatem czy należy przez to rozumieć, iż wszystkie operacje dokonywane przez kasy chorych, głównie chodzi o wartość kontraktów ze świadczeniodawcami oraz ich ilość, powinny być jawne czy nie? Jawności informacji, zapewne pani wie o tym, domagają się poszczególne jednostki służby zdrowia po to, żeby porównać, czy oferowane przez kasy chorych kwoty na kontrakty z nimi są adekwatne do tych, które są proponowane innym usługodawcom.</u>
          <u xml:id="u-289.2" who="#EwaSikorskaTrela">Następne pytanie. Zbliża się kampania wyborcza. Jedną z metod dotarcia kandydata do wyborcy jest metoda korespondencyjna, czyli wysyłanie listów do wyborcy pod adresem domowym. Czy jest to dopuszczalna forma prowadzenia kampanii wyborczej i w jakim zakresie byłaby dopuszczalna?</u>
          <u xml:id="u-289.3" who="#EwaSikorskaTrela">Ostatnie pytanie. Czy na wykorzystanie zdjęcia, chociażby na ulotce wyborczej, potrzebna jest zgoda osoby umieszczonej na wspólnej fotografii z kandydatem? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę pana posła Jana Chmielewskiego o zadanie pytania.</u>
          <u xml:id="u-290.2" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Lewandowski: Gorączka wyborcza coraz bliżej.)</u>
          <u xml:id="u-290.3" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Kochany, gorączka wyborcza zaczyna się w pierwszym dniu po wyborach.</u>
          <u xml:id="u-290.4" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Lewandowski: Nie wiadomo, co z budżetem.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#JanChmielewski">Pan będzie spokojny, wszystko będzie dobrze.</u>
          <u xml:id="u-291.1" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Lewandowski: Na pewno? Dla kogo?)</u>
          <u xml:id="u-291.2" who="#JanChmielewski">Niech pan się nie martwi.</u>
          <u xml:id="u-291.3" who="#JanChmielewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Mam pytanie, czy według pani jest pilna potrzeba nowelizacji ustawy o ochronie danych osobowych z 29 sierpnia 1997 r. z uwagi na wiele zauważonych nieprecyzyjnych określeń, definicji, czy też w związku z tym, że w ustawie nie przewidziano w ogóle wykreślenia zbioru danych z rejestru? Czy z pani doświadczenia, pani minister, wynika, że jest pilna konieczność, tutaj już kolega mówił o tym, ustawy o dostępie obywateli do informacji? Jakie w naszym kraju obywatel ma możliwości przeciwdziałania temu, aby jego dane nie wędrowały po różnych firmach i nie były w różny sposób wykorzystywane, nie będę tego rozwijał? Na ile ustawa o ochronie danych osobowych jest zgodna z normami obowiązującymi w państwach Unii Europejskiej? Czy widzi pani minister problem, jakie dostrzega niebezpieczeństwa w zakresie ochrony danych osobowych na tle szybkiego rozwoju technik informatycznych? Czy kontroler izby skarbowej może sięgnąć do danych osobowych pracownika zatrudnionego w zakładzie pracy chronionej? Inne pytania pominę, respektując uwagi pana marszałka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-292.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę panią posłankę Joannę Fabisiak o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#JoannaFabisiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dwa pytania, patrząc na ustawę z innej strony. Ustawa jest chyba nie do końca przez społeczeństwo zrozumiana i znana. Niestety dość często zdarza się, iż jest ona nadużywana. Z pewnością czasami wynika to z niewiedzy, ale boję się, bardzo się boję, że czasami jest to zupełnie świadome pokrywanie indolencji czy lenistwa. Kiedy jest niewygodnie udzielić jakiejś odpowiedzi, odpowiada się: ustawa o danych osobowych. Słyszałam już tak dziwne, tak przedziwne wykorzystania tej ustawy, że można by chyba napisać książkę z dowcipami na ten temat. Chciałabym spytać, pani minister, czy pani ma świadomość nadużywania ustawy i czy widzi pani jakiś sposób zaradczy. Niewątpliwie takim sposobem byłoby doinformowanie społeczeństwa, a wydaje mi się, że ta informacja jest bardzo skąpa, w jakim zakresie ustawa działa, a w jakim nie. Chodziłoby tu o szeroką informację społeczną.</u>
          <u xml:id="u-293.1" who="#JoannaFabisiak">Pytanie drugie. Jak niewątpliwie pani minister wie, jesienią Wysoka Izba dyskutowała nad dwoma poselskimi projektami ustaw: o dostępie do informacji publicznej, o jawności procedur decyzyjnych, grupach interesu i publicznym dostępie do informacji. Ustawy te są przedmiotem rozważań Komisji Nadzwyczajnej. Czy przedstawiciel urzędu uczestniczy w tych pracach, bowiem część tych projektów bardzo ściśle wiąże się z ustawą o zamówieniach publicznych? Wydaje się, że dopiero te dwie ustawy komplementarnie uzupełnią problem, to znaczy informacja, która winna być chroniona tajemnicą, będzie chroniona, zaś ta, która winna być w pełni dostępna dla obywatela - będzie dostępna. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-294.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Tadeusz Wrona z klubu AWS zada pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#TadeuszWrona">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałbym zapytać panią minister, czy pani minister nie uważa, że ustawa o ochronie danych osobowych jest aż nadto rygorystycznie stosowana w zakresie ochrony osób publicznych? Do niedawna na podstawie tej ustawy niektórzy prezydenci miast odmawiali na przykład informacji o swoich dochodach, dopiero inna ustawa, zmuszająca ich do jawności, sytuację tę zmieniła, ale nadal znajdziemy wiele dowodów używania tej ustawy w celu utrudnienia realizacji idei przejrzystości władzy publicznej. Na przykład w jednym z miast wiceprezydenci pobierali pieniądze za pracę w radach nadzorczych spółek skarbu gminy, a odmówili ujawnienia tych dochodów, powołując się na ustawę o ochronie danych osobowych. W sprawozdaniu mamy na przykład stanowisko głównego inspektora dotyczące ujawniania danych obejmujących pracowników samorządowych organom kontrolującym, w tym komisji rewizyjnej rady miasta. Stanowisko negatywne, bo zdaniem inspektora to burmistrz, wójt czy prezydent odpowiadają wyłącznie za politykę kadrową, a inspektor nawet nie próbuje odpowiedzieć, w jaki sposób komisja rewizyjna Rady ma kontrolować prawidłowość prowadzenia tej polityki. Chciałbym zapytać, czy nie ma u nas zjawiska kumoterstwa, nepotyzmu przy obsadzaniu stanowisk, czy nie ma przypadków, kiedy np. wójt zatrudnia żonę czy kogoś z rodziny w jednostkach podległych. Jak temu przeciwdziałać, skoro ustawa o ochronie danych jest stosowana jako forma ochrony tych praktyk?</u>
          <u xml:id="u-295.1" who="#TadeuszWrona">Następna kwestia. Na podstawie ustawy o ochronie danych sąd odmawia dziennikarzowi dostępu do akt jawnej sprawy. Ustawą o ochronie danych osobowych Telekomunikacja Polska tłumaczy niewywiązywanie się z obowiązków publikowania książek telefonicznych. Ustawa o ochronie danych stosowana jest dla uniknięcia ujawnienia firm korzystających z ulg podatkowych, dotacji, koncesji, udzielanych przez urzędy państwowe. Dzięki tej ustawie tajemnicą stają się zarówno zarobki, jak i kwalifikacje osób powołanych do rad nadzorczych spółek skarbu państwa. Jeszcze raz powtórzę pytanie, tezę, że ustawa miała chronić obywatela, jednostkę przed samowolą władzy, natomiast w praktyce chroni władzę przed kontrolą obywatelską. Sądzę, że trudno tu oceniać głównego inspektora za wady wynikające ze złego prawa, natomiast sprawozdanie powinno być bodźcem do ponownego przejrzenia ustawy i jej nowelizacji. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-296.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Jako ostatnia, przepraszam, nie ostatnia, zabierze głos pani posłanka Ewa Tomaszewska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#EwaTomaszewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wyrażając podziękowanie pani minister za zajęcie się problemami naruszania ustawy o ochronie danych osobowych przez telefonię komórkową, o co się osobiście zwracałam, chciałabym zapytać, czy analizowała pani zagrożenia wynikające z rejestracji danych osobowych przez podmioty handlowe i usługowe, związanej z używaniem kart kredytowych przy realizacji opłat. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-298.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">To były pytania.</u>
          <u xml:id="u-298.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę teraz o zabranie głosu generalnego inspektora ochrony danych osobowych, panią minister Ewę Kuleszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#EwaKulesza">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rzeczywiście nazbierało się sporo pytań. Pozwolę sobie może najpierw odpowiedzieć na pytania zawarte w ocenie sprawozdania, pytania pani profesor Liszcz i pana posła Lewandowskiego, dotyczące rejestracji zbiorów danych osobowych. Zagadnienia te nie były ujęte w sprawozdaniu z tego względu, że terminem krańcowym zgłaszania zbiorów, które istniały w momencie wejścia w życie ustawy o ochronie, był 30 października 1999 r. Zostało zbyt mało czasu do końca roku, żeby można było ten proces zgłoszenia ocenić, ewidencja natomiast tych zgłoszeń nastąpiła dopiero z końcem kwietnia 2000 r. Chciałabym powiedzieć, że przez rok 2000 zostało zarejestrowanych ponad 48 tys. zbiorów. Uważam, że jest to wynik bardzo dobry, zważywszy, że ze względu na mankamenty ustawy każdy wniosek musiał być bardzo dokładnie przeanalizowany, dlatego że - tak jak jeden z posłów zauważył - zarejestrowany zbiór danych nie może być potem wykreślony, przynajmniej na podstawie obecnego brzmienia ustawy. Wobec tego rejestracja przesądzała w jakimś zakresie o tym, że zgłoszenie znajdzie się w zbiorze i nie będzie go można usunąć.</u>
          <u xml:id="u-299.1" who="#EwaKulesza">Innym natomiast problemem jest kompletność zgłoszeń do zarejestrowania, a zatem wykonanie obowiązku rejestracyjnego przez podmioty do tego zobowiązane. Z naszych pierwszych analiz wynika, że nie wszystkie podmioty zobowiązane do zarejestrowania zbiorów zgłosiły je. Dotyczy to w szczególności, co jest bardzo niepokojące, dużych podmiotów, organów władzy publicznej i np. organów centralnych. W wykazie załączonym do sprawozdania generalny inspektor wskazał na podmioty, które zgłosiły zbiory danych do zarejestrowania, ale to nie znaczy, że te podmioty zgłosiły wszystkie prowadzone zbiory. Obecnie takie zestawienie, dotyczące niedopełnienia obowiązków przez organy centralne, organy rządowe, jest przygotowywane na potrzeby Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka.</u>
          <u xml:id="u-299.2" who="#EwaKulesza">Pragnę przyznać się tutaj do zmiany stanowiska. Dość kategorycznie optowałam za ściganiem, także w drodze postępowania karnego, wszystkich podmiotów, które nie dopełniły obowiązku rejestracji w wyznaczonym terminie. Przyznam, że w tej chwili jeśli podmioty małe - tzn. przedsiębiorcy, małe firmy - zgłaszają zbiory do zarejestrowania, nie spotyka się to z negatywną oceną. Natomiast, z drugiej strony, jeżeli generalny inspektor, w wyniku inspekcji bądź też współdziałania z Najwyższą Izbą Kontroli lub chociażby z Państwową Inspekcją Pracy, stwierdzi niedopełnienie obowiązku i dotyczy to dużych zbiorów danych osobowych, w tym momencie zawiadamiamy prokuraturę, z takimi skutkami, o jakich mówiłam, czyli prokuratura po prostu nie podejmuje działań albo umarza postępowanie ze względu na znikomą społeczną szkodliwość tego czynu.</u>
          <u xml:id="u-299.3" who="#EwaKulesza">Odnosząc się do pytań posłów, będę odpowiadała na nie po kolei.</u>
          <u xml:id="u-299.4" who="#EwaKulesza">Co do pytania pana posła Osnowskiego, czy widoczne są pewne prawidłowości i tendencje co do ilości spraw zgłaszanych do generalnego inspektora. Otóż jeżeli chodzi o liczbę skarg skierowanych do generalnego inspektora, to już na podstawie doświadczeń z roku 2000 wynika, że liczba tych skarg wzrasta. Chciałabym jednak zaznaczyć, że nie wszystkie skargi są zasadne. Mamy takie, powiedziałabym, fale w zgłaszaniu skarg. Mianowicie znaczna liczba skarg została zgłoszona do biura generalnego inspektora po znanym zapewne paniom i panom posłom wyroku sądu cywilnego w Łodzi, który przyznał odszkodowanie w dość dużej wysokości za naruszenie ustawy w postaci wysłania życzeń przez bank. Po tym wyroku, podanym do publicznej wiadomości przez „Rzeczpospolitą”, dosłownie w ciągu dwóch tygodni dostaliśmy kilkadziesiąt skarg z wprost sprecyzowanym żądaniem przyznania odszkodowania. Tak że na pewno liczba skarg wzrosła. Wzrosła także liczba pytań kierowanych do generalnego inspektora, pytań bardzo szczegółowych, wymagających analizy prawnej, pytań o stosowanie ustawy w kontekście innych przepisów prawa, co wskazuje na to, że jednak w dalszym ciągu są poważne trudności w stosowaniu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-299.5" who="#EwaKulesza">Jeśli chodzi o prawo do informacji i dyskutowany w Sejmie poselski projekt dotyczący prawa do informacji, to podtrzymuję stanowisko, że taka ustawa, realizująca prawo konstytucyjne z art. 61, musi być uchwalona. Ta ustawa, traktowana jako lex specialis, musi dookreślać te sytuacje, kiedy obywatelowi będzie przysługiwało prawo do uzyskania informacji. Oczywiście musi ona także określać formę udzielenia informacji. Wobec tego ustawa o dostępie do informacji publicznej musi znaleźć się w porządku prawnym. Takiej ustawy brak, o czym mówiłam i w ubiegłym roku, i w sprawozdaniu za rok 1999. Podtrzymuję to stanowisko. Ta ustawa musi być, po to żeby zrównoważyć konstytucyjne prawo do ochrony danych osobowych. I ustawa określająca prawo do informacji publicznej musi także zakreślać czy ograniczać w sytuacjach niezbędnych prawo do ochrony danych. To znaczy musi wyraźnie wskazywać, w jakim momencie obywatel, uzyskując informację publiczną, ma dostęp do danych osobowych w tej chwili chronionych tylko ustawą o ochronie danych osobowych.</u>
          <u xml:id="u-299.6" who="#EwaKulesza">Pytanie, dlaczego tyle kontroli było wykonywanych w Warszawie. Przyznam, że rok 1999 w naszej działalności wyznaczany był przez skargi kierowane do biura generalnego inspektora ochrony danych osobowych. W związku z tym to skargi od obywateli wskazywały, w jakich podmiotach te inspekcje mają być przeprowadzane. Proporcje te zmieniły się w roku 2000. Było bardzo dużo kontroli wyjazdowych związanych ze stwierdzonymi naruszeniami praw, ale także z kierowanymi skargami. Między innymi prowadziliśmy inspekcje w Szczecinie, w szczecińskim, we Wrocławiu, we wrocławskim w ogóle, w Katowicach, w Rzeszowie. Z kolei w 1999 r. najwięcej skarg było z Warszawy i stąd taka liczba kontroli w stolicy. To nie wynika z mojego umiłowania Warszawy. Przesądziły o tym, jak już mówiłam, skargi od obywateli.</u>
          <u xml:id="u-299.7" who="#EwaKulesza">Jeżeli chodzi o pytanie pana posła Borowskiego, dotyczące troski o bezpieczeństwo klientów banku, przyznam szczerze, że nie jestem w stanie ustosunkować się do tego zagadnienia. A to dlatego, że nie podzielałabym poglądu pana posła. Z tego mianowicie względu, iż istnieje u nas, w polskim prawie, także tajemnica pocztowa. Ona nakłada określone obowiązki na podmiot, jakim jest Poczta Polska. Wobec tego naruszenie informacji zawartej w liście jest naruszeniem tajemnicy pocztowej, i to jest także działanie, które podlega odpowiedzialności. Czy lepsze byłyby przesyłki kontrolowane, to znaczy przesyłki polecone? Niewątpliwie podniosłoby to koszty przesyłek, ale doświadczenia z biura generalnego inspektora ochrony danych są takie, że listy polecone także bywają naruszane. Wydaje mi się, że w tym zakresie zagadnienia te muszą być jednak regulowane przez bank. Nie czuję się upoważniona do tego, żeby narzucać bankowi formę przekazywania, formę przesyłania wydruków klientom. Być może, ta uwaga pana posła będzie inspiracją do zasygnalizowania tego problemu bankom. Chciałabym powiedzieć, że została podjęta współpraca ze Związkiem Banków Polskich i pewne informacje, które nie wymagają ingerencji prokuratorskiej, wydania decyzji, po prostu są przekazywane do Związku Banków Polskich. Związek Banków Polskich rozważa te propozycje i bardzo często uwzględnia. Wobec tego pozwolę sobie przekazać tę informację do Związku Banków Polskich. Nie widzę natomiast możliwości nakazania bankom w jakiejkolwiek formie innego sposobu przekazywania przesyłek.</u>
          <u xml:id="u-299.8" who="#EwaKulesza">Jeśli chodzi o pytanie pana posła Lewandowskiego, dotyczące działalności marketingowej, oszukańczych ofert, to leży ono u podstaw działania także generalnego inspektora. Jeżeli przekazująca ofertę marketingową w drodze przesyłki adresowej firma nie informuje, skąd pozyskała dane, jaki jest cel wykorzystania tych danych, to po prostu nie wykonuje obowiązków wynikających z ustawy. Taki obowiązek wynika wprost z art. 25 ustawy. Jest to zatem działanie rażąco naruszające ustawę. Jak mówiłam także dzisiaj w sprawozdaniu, te informacje, te skargi, które stanowią podstawę do zawiadomienia prokuratury, później w toku postępowania prokuratury nie są po prostu uwzględniane. Z ogromnym żalem muszę stwierdzić, że żadna ze spraw, które dotyczyły niedopełnienia obowiązku informacyjnego, chociażby właśnie w takich przesyłkach marketingowych, nie znalazła dalszego ciągu, te sprawy były po prostu umarzane. Stąd ta propozycja, ten pomysł, żeby dysponować innymi instrumentami w postaci właśnie kar nakładanych w drodze administracyjnej.</u>
          <u xml:id="u-299.9" who="#EwaKulesza">Jeśli chodzi o pytanie pana posła Marka Lewandowskiego, o status posłów jako administratorów danych, możliwość wykorzystywania list poparcia do wysyłania informacji, przyznam, że jeżeli chodzi o listy poparcia, to przepisy regulujące zasady przeprowadzenia wyborów nie przewidują możliwości dysponowania przez posłów ich kopiami. Podobnie jeśli chodzi o wybory prezydenckie. Listy poparcia są składane w przypadku wyborów prezydenckich do Państwowej Komisji Wyborczej, natomiast listy poparcia list czy posłów muszą być składane do okręgowej komisji wyborczej. Z brzmienia ustawy wynika, że muszą to być oryginały. Powiem więcej, przepisy wyraźnie mówią kto i w jaki sposób może te listy wykorzystać. Te listy są tylko do wglądu w siedzibie okręgowej komisji wyborczej na potrzeby wymiaru sprawiedliwości. Zatem jest to, rozumiem, jakiś inny zbiór danych osobowych. Jeżeli ten zbiór znajduje się w rękach posłów za wyraźnie wyrażoną zgodą wyborców, to oczywiście istnieją bardzo różne możliwości wykorzystania tych list, natomiast jeśli są to jakieś kopie, to przyznam szczerze, że tutaj reakcja tych, którzy popierali, może być bardzo różna. Mogą nie akceptować przesyłania do nich na imienne adresy informacji o działalności posłów. W tym przypadku wskazane byłoby uzyskanie zgody wyborców, którzy podpisali listę w momencie wyborów. Inny jest cel wykorzystania tych danych, bowiem listy poparcia są zbierane w celu poparcia. Chciałabym wskazać na przepisy ustawy o ochronie danych osobowych, które mówią wyraźnie, że dane mogą być przetwarzane w określonym celu, natomiast zmiana celu może nastąpić, ale tylko pod określonymi warunkami.</u>
          <u xml:id="u-299.10" who="#EwaKulesza">Jeżeli chodzi natomiast o pytanie pana posła związane ze stratami w wyniku pewnych działań naruszających zasady działalności gospodarczej, w związku z wyłudzeniami itd., pragnę podkreślić, że tylko banki w tej chwili dysponują ustawową podstawą wymiany informacji. Tą podstawą jest art. 105 Prawa bankowego, który pozwala im na prowadzenie rejestru niesolidnych dłużników, na wymianę informacji o takich dłużnikach. Potrzeba istnienia takich list sprawiła, że w projekcie nowej ustawy o działalności ubezpieczeniowej takie przepisy są zawarte. Projekt takich przepisów jest zawarty także w projekcie ustawy o działalności ubezpieczeniowej. Natomiast nie ma innych możliwości tworzenia tego typu list, chyba że za wyraźną zgodą osób, których dane dotyczą. Można by ewentualnie interpretować - i takie próby interpretacji były dokonywane - art. 23 ust. 1 pkt 5 ustawy, który dotyczy przetwarzania danych, w interesie administratora danych należącego do sektora prywatnego. Ale osoba, której dane dotyczą, zgodnie z art. 24 ustawy musiałaby być poinformowana z góry o tym, że jej dane w określonych warunkach byłyby przekazane innemu podmiotowi, a podmiot ten musiałby zostać wyraźnie wskazany. Natomiast zawsze w takiej sytuacji powstawałby problem wycofania zgody. Jeżeli nie ma przepisów prawa, to te oświadczenia woli zgodnie z Kodeksem cywilnym mogą być wycofywane, zmieniane i wtedy powstaje pewien problem dla administratora danych, jakim byłby jakiś podmiot prowadzący taki rejestr np. nierzetelnych kredytobiorców, dłużników itp. Najlepsza jest jednak podstawa prawna. Może w wypadku telefonii komórkowych byłoby dobrze, gdyby jednak w Prawie telekomunikacyjnym znalazł się taki zapis.</u>
          <u xml:id="u-299.11" who="#EwaKulesza">Jeżeli chodzi o pytanie pani poseł Ewy Sikorskiej-Treli dotyczące składki na ubezpieczenie zdrowotne, przyznam, że chyba trochę wykracza ono poza problematykę ochrony danych osobowych, bo jest to kwestia dotycząca raczej dostępu do informacji. Niewątpliwie jestem zdania, że czystość działania podmiotów publicznych powinna stanowić podstawę do ujawniania wszelkich informacji, powinna ona być przesłanką pozwalającą na ujawnianie informacji, ale w tym przypadku nie jest to informacja dotycząca danych osobowych. Na pewno takie informacje powinny być ujawniane na podstawie uchwalonej już ustawy o dostępie do informacji publicznej. W dyskusji nad tą ustawą zwracałam uwagę na konieczność kontroli społecznej nad różnego rodzaju przetargami, nad obrotem środkami publicznymi; to zagadnienie jest w podkomisji sejmowej dyskutowane. Przyznam, że jakimś dziwnym trafem mojej opinii przeciwstawiany był pogląd, że w tym przypadku prowadziłoby to naruszenia interesów przedsiębiorcy, który uczestniczy w przetargu. Ale musimy wybrać jakąś drogę. Ustawa mogłaby określać zakres dostępnych informacji. Moim zdaniem takie informacje powinny być pod kontrolą społeczną. Ale jak już mówiłam, uważam, że to pytanie pani poseł raczej dotyczy udostępniania informacji, nie danych osobowych.</u>
          <u xml:id="u-299.12" who="#EwaKulesza">Jeżeli chodzi o kampanię wyborczą, to jest zagadnienie, które poruszał pan poseł Lewandowski - chodzi o metodę korespondencyjną, wysyłanie listów, jako sposób na pozyskiwanie wyborców - tu zawsze oczywiście powstanie problem, skąd uzyskać dane adresowe. Być może w przepisach regulujących zasady wyborów powinien być odpowiedni zapis. Przyznam, że spotkałam się z praktyką niemiecką; na potrzeby wyborów w Niemczech ewidencja ludności jest udostępniana partiom politycznym, kandydatom na posłów, na radnych. U nas te rejestry, zbiory danych są mniej dostępne, zamknięte. Nie widzę w tej chwili legalnego źródła informacji. Każda próba udostępnienia zbiorów, chociażby z ewidencji ludności, będzie natychmiast rodziła podejrzenia o niewłaściwe, nieuprawnione wykorzystanie danych. Podam przykład z praktyki. Była to jedna z pierwszych spraw, jaką prowadziliśmy. Po wyborach samorządowych złożyło do nas skargę pięciu wyborców na nieuprawnione, ich zdaniem, wykorzystywanie ewidencji ludności przez wybranego ostatecznie w wyborach burmistrza miasta. Sprawa ta była oczywiście przez nas wyjaśniana, została wykonana inspekcja. Obawy się potwierdziły. Rzeczywiście burmistrz potraktował ewidencję ludności jako swój prawie prywatny zbiór, wykorzystywał dane, wysyłał listy do wyborców, akurat w tym przypadku wysłał je do wyborców należących do innej opcji. Wzbudziło to ich niepokój i spowodowało żądanie przeprowadzenia inspekcji. Było to rzeczywiście nieuprawnione wykorzystanie danych zawartych w ewidencji, sprawa ta znalazła epilog w sądzie.</u>
          <u xml:id="u-299.13" who="#EwaKulesza">Jeżeli chodzi o wykorzystanie zdjęcia, to jest także pytanie, pani poseł, z kategorii dóbr osobistych. To nie jest czysta ochrona danych osobowych. Te dwie kategorie, dwie sfery troszkę się zazębiają, ale wykorzystanie zdjęcia to jest sprawa ochrony dóbr osobistych i o ile znam orzecznictwo Sądu Najwyższego, to wykorzystanie takiego zdjęcia konkretnej osoby wymagałoby jej zgody, żeby nastąpiła publikacja w jakiejkolwiek formie, np. na ulotkach.</u>
          <u xml:id="u-299.14" who="#EwaKulesza">Pytania pana posła Chmielewskiego. Czy jest pilna potrzeba nowelizacji ustawy o ochronie danych osobowych? Pan poseł był uprzejmy dać przykład dotyczący niemożności wykreślenia zbioru z rejestru. Przyznam szczerze, że mamy opracowany wstępny projekt nowelizacji. Uważam, że obecnie nadszedł już czas na nowelizację ustawy. My ten wstępny projekt nowelizacji stworzyliśmy już po roku działania ustawy, ale przyszły nowe doświadczenia, zmieniające trochę optykę, wskazujące na pewne nowe słabe punkty ustawy. W tej chwili wydaje mi się, że istnieje potrzeba nowelizacji, ponieważ oprócz tego mankamentu, na który wskazał pan poseł, jest problem chociażby z brakiem klauzuli prasowej, z brakiem klauzuli badań naukowych. Tego bardzo brakuje w ustawie. Jest też problem związany z niewystarczającym, moim zdaniem, wykazem podmiotów zwolnionych z obowiązku rejestracji. Ten wykaz wymusi być zmieniony, nie mówię, że uzupełniony, on musi być zmieniony, musi być doprecyzowany, bo powstają problemy z interpretacją przepisów. Na przykład zwolnione z rejestracji są zbiory prowadzone przez pracodawców w zakresie zatrudnienia pracowników. Oczywiście, tak, ale co np. ze zbiorami kandydatów na pracowników, to już się nie mieści w pojęciu osób zatrudnionych u pracodawcy, natomiast pracodawcy takie zbiory mają. Gdyby tam był zapis „w związku z zatrudnieniem”, byłoby to już pojęcie szersze, łatwiejsze do interpretacji, możliwe do przeprowadzenia. Także w tej sprawie zgadzam się i uważam, że istnieje już potrzeba nowelizacji i niewątpliwie byłaby ona przydatna do lepszego stosowania ustawy.</u>
          <u xml:id="u-299.15" who="#EwaKulesza">Jeżeli chodzi o pilność ustawy o dostępie do informacji, to jest ciągle postulat, ja na ten temat mówię, cały czas podtrzymuję to zdanie.</u>
          <u xml:id="u-299.16" who="#EwaKulesza">Jeżeli chodzi o zgodność ustawy z normami Unii Europejskiej, to polska ustawa jest bardzo dobrze oceniana przez Unię Europejską. Na posiedzeniu w Brukseli zarzucono nam niezgodność z dyrektywą w dwóch punktach. Po pierwsze, była niezgodność definicji danych osobowych z definicją dyrektywy, po drugie, był zarzut dotyczący braku w polskiej ustawie odpowiednika art. 15 dyrektywy co do zakazu podejmowania rozstrzygnięć indywidualnych tylko i wyłącznie na podstawie automatycznego przetwarzania danych, czyli na zasadzie wrzucenia do komputera informacji i uzyskania gotowej decyzji. Chciałabym przy tym powiedzieć, że złożyłam projekt stosownej nowelizacji w Komitecie Integracji Europejskiej. Ponieważ nie mam prawa inicjatywy ustawodawczej, musi to przejść przez rząd w zakresie tych dwóch punktów. Natomiast tak jak powiedziałam, ustawa jest bardzo dobrze oceniana, nawet, powiedziałabym, jest lepiej oceniana niż ustawy innych państw, które od 30 lat stykają się z ochroną danych osobowych. Nasza ustawa jest zwarta, w dużej części już wdraża poszczególne przepisy dyrektywy, zaś mankamentów w gruncie rzeczy jest niewiele.</u>
          <u xml:id="u-299.17" who="#EwaKulesza">Czy jest możliwa kontrola izby skarbowej w zakładzie pracy chronionej?</u>
          <u xml:id="u-299.18" who="#komentarz">(Poseł Jan Chmielewski: I w jakim zakresie?)</u>
          <u xml:id="u-299.19" who="#EwaKulesza">Przyznam szczerze, że zetknęłam się z tym pytaniem, ale jeżeli pan poseł pozwoli, odpowiem na piśmie, dlatego że dopiero analizujemy przepisy prawa w tym zakresie. Nie chciałabym popełnić błędu. Wiem, że takie pytanie do nas wpłynęło. Pozwolę sobie w tym tygodniu przesłać odpowiedź panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-299.20" who="#komentarz">(Poseł Jan Chmielewski: Przewodniczący podkomisji też mi takie pytanie zadał.)</u>
          <u xml:id="u-299.21" who="#EwaKulesza">Wobec tego prześlę odpowiedź panu posłowi na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-299.22" who="#EwaKulesza">Pytanie pani poseł Fabisiak: Czy jest świadomość nadużywania ustawy? Był także zarzut, że informacja jest skąpa. Oczywiście każda ustawa jest nadinterpretowana. Mam świadomość nadużywania ustawy i przyznam, że przez pierwszy rok działalności udrażniałam dostęp do informacji. To było coś, co działo się wbrew, powiedziałabym, intencjom i ustawodawcy, i moim w momencie, kiedy obejmowałam stanowisko generalnego inspektora ochrony danych osobowych. Takie przypadki do tej pory się zdarzają. Do tej pory na przykład panie na poczcie informują, że nie można wydać książki telefonicznej, bo zabrania tego ustawa o ochronie danych osobowych. Przyznam, że nie mam pomysłu na wykorzenienie tych złych obyczajów. Próbuję propagować ustawę we wszystkich możliwych mediach. Mam kącik za żółtych stronach „Rzeczpospolitej”, udzielam wywiadów, są informacje na stronach internetowych, jeździmy z wykładami, ze szkoleniami, udzielamy informacji nieodpłatnie. Nie wiem, jakiej formy mogłabym jeszcze użyć, żeby rozpropagować ideę ustawy. Powiedziałabym tak: ustawa dociera do tych osób, które chcą ją znać, które chcą o niej słyszeć. Natomiast rzeczywiście podmioty, które nie chcą udzielić informacji, zawsze będą wykorzystywać tę ustawę. W przypadkach skrajnych nawet nakazujemy w formie decyzji udzielić informacji. Są to czasem przypadki żenujące, odmowa udzielenia informacji z jawnego rejestru działalności gospodarczej jest działaniem wbrew przepisom prawa, to powinno być karane, także postępowaniem dyscyplinarnym. Jednak takie przypadki się zdarzają.</u>
          <u xml:id="u-299.23" who="#EwaKulesza">Czy przedstawiciel urzędu uczestniczy w pracach nad projektami ustaw, m.in. ustawy o dostępie do informacji? Uczestniczę osobiście, ponieważ skład osobowy urzędu jest tak skromny, że jeszcze tylko jedna osoba w urzędzie zajmuje się sprawami legislacji. Wobec tego jeżeli tylko mam zaproszenie na posiedzenie komisji sejmowej, zawsze w nim uczestniczę i staram się brać w nim aktywny udział. Państwo posłowie, którzy uczestniczą w posiedzeniach, mogą to zaświadczyć.</u>
          <u xml:id="u-299.24" who="#EwaKulesza">Pana poseł Wrona mówił, że ustawa jest rygorystycznie stosowana w celu ochrony danych osób publicznych. To jest też kwestia niechęci do udzielania informacji. Wypowiadałam się także w zeszłym roku z tej trybuny sejmowej na ten temat, mówiłam, że jakkolwiek ustawa nie różnicuje sytuacji osób prywatnych i osób publicznych, nie wyróżnia kategorii osób publicznych jako zwolnionych z ochrony, to jednak można w tym przypadku powołać się na orzecznictwo Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego, które już wcześniej, jeszcze przed wejściem ustawy w życie, nakazywało wręcz udzielanie pewnych informacji dotyczących osób publicznych. Przecież jest słynne orzeczenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, które wprost mówi, że nie można odmówić informacji o wynagrodzeniach burmistrza i członków zarządu. To orzeczenie funkcjonuje od lat pięciu bodaj w naszym orzecznictwie. Natomiast inną kwestią jest udostępnianie czy upowszechnianie danych o wynagrodzeniach zwykłych pracowników. To kwestia ochrony dóbr osobistych tych pracowników i w tym zakresie jest prezentowane zdecydowane stanowisko Sądu Najwyższego. Sąd Najwyższy wielokrotnie podkreślał, że wynagrodzenia pracowników są ich dobrami osobistymi. Tak więc wynagrodzenia pracowników na przykład nie mogą być ujawniane związkom zawodowym, co może stanowić zaskoczenie w kontekście uprawnień związków zawodowych do kształtowania polityki płacowej w zakładzie pracy. Jest to rozróżnienie i ja zawsze to rozróżnienie lansuję. Odmowa udzielenia informacji jest także niekiedy przykładem nadużycia przepisów prawa.</u>
          <u xml:id="u-299.25" who="#EwaKulesza">Natomiast uprawnienia komisji rewizyjnej wynikają z przepisów prawa. One zostały skonstruowane trochę w innym czasie. Przepisy, które dotyczą uprawnień komisji rewizyjnej, wyraźnie mówią, jaki jest zakres jej działania. I z tego względu wobec takiego stanu prawnego prezentuję takie stanowisko. Oczywiście można się zastanowić nad rozszerzeniem tego zakresu i byłoby to pożądane. Odpowiadam jednak, mając na względzie określony stan prawny. Generalny inspektor ochrony danych nie ma możliwości dowolnego interpretowania przepisów. Takie uprawnienie w naszym państwie ma tylko Sąd Najwyższy. Tylko Sąd Najwyższy mógłby powiedzieć, że ten przepis należy interpretować inaczej. A ja mogę co najwyżej literalnie odczytywać przepisy i stąd być może czasem mało satysfakcjonujące są odpowiedzi z biura generalnego inspektora. Ale sygnał, że taki problem istnieje, może być sygnałem do zmiany przepisów.</u>
          <u xml:id="u-299.26" who="#EwaKulesza">Jeśli chodzi o refleksję pana posła, że ustawa miała chronić obywatela, a chroni funkcjonariuszy, osoby pełniące funkcje publiczne, to informuję, że przy tym sformułowaniu ustawy, przy braku rozróżnienia tak musi być. Trzeba innych regulacji, żeby otworzyć możliwość szerszego informowania o osobach publicznych. Podkreślam, że zawsze byłam zdania, że osoby publiczne powinny korzystać ze słabszej ochrony. Ale tutaj jest jeszcze inne zagadnienie. Nie można powoływać się na ochronę danych osobowych, jeżeli informacja o osobie publicznej miałaby dotyczyć wykonywanych przez nią funkcji, zadań publicznych. Zawsze prezentowałam stanowisko, i takich odpowiedzi udzielano także w biurze generalnego inspektora, że wszystkie pytania dotyczące osoby publicznej w jej miejscu pracy są pytaniami uprawnionymi i na te pytania powinna być udzielona odpowiedź. Nie można utajniać nazwisk, stanowisk, rozstrzygnięć, powołując się na ochronę danych osobowych, wyjazdów w delegację, zajmowanych stanowisk, to wszystko należy do wykonywania przez osobę publiczną jej funkcji publicznej, to nie podlega ochronie. Ochrona danych osobowych jest bowiem ściśle związana z prywatnością. Wobec tego niezbędne jest rozdzielenie tych dwóch sfer. Z tą publicznością wiąże się także wynagrodzenie osoby pełniącej funkcję publiczną.</u>
          <u xml:id="u-299.27" who="#EwaKulesza">I pytanie pani poseł Tomaszewskiej związane z zagrożeniami wynikającymi z realizacji pewnych płatności za pomocą kart kredytowych. Jest to w tej chwili przedmiotem naszej analizy, współpracujemy w tym zakresie z bankami, ponieważ to zagadnienie interesuje nas od strony ochrony danych osobowych, natomiast banki - oczywiście od strony ochrony tajemnicy bankowej, także danych osobowych, odpowiednich zabezpieczeń. We wszystkich przypadkach, które badaliśmy, kiedy doszło do ujawnienia informacji, te ujawnienia - jak zresztą to potwierdziły śledztwa - nie wynikały z niedostatecznych zabezpieczeń, ale wynikały niestety ze współdziałania na przykład pracowników banków czy podmiotów współpracujących z bankami z przestępcami. Na pewno te karty muszą być doskonalone, bo każda bariera jest do przełamania. Jest to także kwestia zabezpieczeń czysto technicznych. W tej chwili jednak na tym etapie zabezpieczeń rzeczywiście do takich naruszeń dochodzi. W tym kontekście na przykład interesowaliśmy się tą sprawą w związku ze zbieraniem przez telefonię komórkową kserokopii dokumentów tożsamości ze wzorem podpisu, co jest kwestionowane, i telefonia w niektórych przypadkach żądała także informacji dotyczących kart bankowych, numerów, nawet kserokopii pierwszej strony, tej od góry bez paska. Wobec tego...</u>
          <u xml:id="u-299.28" who="#komentarz">(Poseł Ewa Tomaszewska: Całe dowody osobiste.)</u>
          <u xml:id="u-299.29" who="#EwaKulesza">Tak, kwestionuję to właśnie, rozstrzygnie to Naczelny Sąd Administracyjny. W tym momencie, pani poseł, podpieram się, brzydko mówiąc, także stanowiskiem węgierskiego rzecznika ochrony danych osobowych, który prezentował dokładnie takie samo stanowisko. Wygrał w tym sporze, prezentując swoje stanowisko. W naszym przypadku rozstrzygnie Naczelny Sąd Administracyjny, będzie to rozstrzygnięcie precedensowe, ale dla mnie jest to naruszenie danych, jest to naruszenie prywatności. Natomiast te zagrożenia są także analizowane, brane pod uwagę w trakcie prac naszych informatyków.</u>
          <u xml:id="u-299.30" who="#EwaKulesza">Nie wiem, czy wyczerpałam... Przepraszam, chyba wyczerpałam...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Posłów na pewno.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#EwaKulesza">... wszystkie odpowiedzi. Tak? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-301.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję pani minister.</u>
          <u xml:id="u-302.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-302.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka wnoszą o przyjęcie sprawozdania z druku nr 2113.</u>
          <u xml:id="u-302.3" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm wniosek komisji przyjął.</u>
          <u xml:id="u-302.4" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-302.5" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Wobec tego dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-302.6" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 6. porządku dziennego: Sprawozdanie komisji nadzwyczajnej - Komisji Prawa Europejskiego o rządowym projekcie ustawy o kosmetykach (druki nr 2281 i 2563).</u>
          <u xml:id="u-302.7" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią poseł Helenę Góralską.</u>
          <u xml:id="u-302.8" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Myślę, że pani poseł nie powie nam, że jeśli się kobieta pomaluje nie tak, jak trzeba, to będzie podlegała grzywnie albo karze więzienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#HelenaGóralska">Panie Marszałku! Chciałabym powiedzieć przede wszystkim, że rozpoczynanie debaty o godz. 1.45 uważam za niehumanitarne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">I nie sprzyja to makijażom.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#HelenaGóralska">Słucham?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">I nie sprzyja to makijażom.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#HelenaGóralska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Prawa Europejskiego chciałabym przedstawić sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o kosmetykach. Ta ustawa nie tyle nawet dostosowuje, co wprowadza nowe przepisy, których dotychczas w Polsce nie było, przepisy dotyczące kosmetyków, zgodne z dyrektywą popularnie zwaną kosmetyczną. Ale celem i istotą tej ustawy jest ochrona zdrowia i życia ludzkiego.</u>
          <u xml:id="u-307.1" who="#HelenaGóralska">Po pierwsze, ustawa precyzuje, jakie substancje mogą być zawarte w kosmetykach, a jakie nie powinny się znajdować w kosmetykach. O tym mówi art. 5 ustawy. Natomiast szczegółowe rozwiązania ma określić minister właściwy do spraw zdrowia. Na tych listach powinny się znaleźć substancje niedozwolone do stosowania w kosmetykach, substancje dozwolone do stosowania w ograniczonych ilościach oraz dozwolone do stosowania barwniki, substancje konserwujące, substancje promieniochronne.</u>
          <u xml:id="u-307.2" who="#HelenaGóralska">Druga istotna sprawa w tej ustawie dotyczy tego, aby użytkownik wiedział, jakie składniki znajdują się w danym kosmetyku. Dlatego bardzo szczegółowo w art. 6 jest opisany obowiązek oznakowania kosmetyków. Przy czym wszystkie propozycje, które tutaj są zawarte, są wykonalne, sprawdzaliśmy to, ponieważ najważniejsze jest czy najlepiej by było, gdyby wszystkie informacje znajdowały się na opakowaniu, a dopiero wtedy, kiedy nie jest możliwe pomieszczenie wszystkich informacji na opakowaniu, mogą być one podane bądź na ulotkach dołączonych do opakowania, bądź nawet na ulotkach, które są wyłożone w sklepie. Jeśli chodzi o to, czy naprawdę możliwe jest pomieszczenie dużej ilości informacji na opakowaniu szminki czy kremu, to sprawdzaliśmy, że rzeczywiście bardzo dużo tam można pomieścić, tylko faktem jest, że trzeba to potem czytać za pomocą szkła powiększającego, inaczej trudno to odczytać. Ale te informacje są i ważne jest to, że jeżeli komuś na tym zależy, to do nich dotrze.</u>
          <u xml:id="u-307.3" who="#HelenaGóralska">Trzecia sprawa, która wiąże się ze sprawą najważniejszą, czyli bezpieczeństwem zdrowia i życia, to jest dostępność informacji o składnikach kosmetyków. Mówi o tym art. 8. Stwierdza on, iż tworzy się krajowy system informowania o kosmetykach wprowadzonych do obrotu. Przy czym ten system, zdaniem komisji, jest bezpieczny dla producentów kosmetyków, tzn. jest tak skonstruowany, że nie ma jakby obawy - czy te obawy mogą być minimalne - że zostanie w którymś momencie naruszona tajemnica handlowa. Te wszystkie informacje o kosmetykach, o ich składnikach, wszystkie niezbędne informacje nie są bowiem przekazywane do krajowego systemu informacji. Pozostają one u producenta. Natomiast krajowy system ma działać na tej zasadzie, że zapewnia głównemu inspektorowi sanitarnemu szybki dostęp do informacji o składzie kosmetyku. Wydaje nam się, że to rozwiązanie jest rozwiązaniem dobrym.</u>
          <u xml:id="u-307.4" who="#HelenaGóralska">Następnie w art. 11 szczegółowo przedstawiono, jakie informacje muszą być przechowywane u producenta, tak by w razie stwierdzenia jakichś przypadków szkodliwości główny inspektor mógł do tych informacji szybko sięgnąć i stosować odpowiednie środki zaradcze. Jednym z takich środków może być decyzja o czasowym zakazie obrotu kosmetykiem lub określenie pewnych szczególnych warunków tego obrotu, bo, jak się dowiedzieliśmy - o tym nie wiedziałam - niektóre kosmetyki stosowane indywidualnie przez osobę nieprzeszkoloną odpowiednio mogą stanowić zagrożenie, natomiast w gabinetach, gdzie są wykwalifikowane kosmetyczki czy fryzjerzy, mogą być stosowane w sposób zupełnie bezpieczny.</u>
          <u xml:id="u-307.5" who="#HelenaGóralska">Ponieważ ustawa ta narzuca określone obowiązki producentom, chodzi o kwestie dotyczące odpowiedniego oznakowania opakowań, przechowywania i gromadzenia odpowiedniej dokumentacji, projekt ustawy, który państwo mają w sprawozdaniu, zawiera bardzo długie vacatio legis, 12 miesięcy od dnia ogłoszenia. W projekcie, który złożył rząd, był naszym zdaniem całkowicie nierealistyczny termin, 14 dni; nie dawało to w zasadzie producentom szansy, żeby w ciągu tego czasu dostosować się do wymogów ustawy. Dlatego komisja proponuje przedłużyć ten termin do 12 miesięcy. Nie sądzę, żeby ze strony jakiegokolwiek producenta mogłyby być skargi, że nie zdążyli czy nie zdążą się dostosować.</u>
          <u xml:id="u-307.6" who="#HelenaGóralska">Do ustawy nie zgłoszono żadnych wniosków mniejszości; mam nadzieję, że również poprawek nie będzie.</u>
          <u xml:id="u-307.7" who="#HelenaGóralska">W imieniu komisji proszę o uchwalenie ustawy w brzmieniu przedłożonym przez komisję. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-308.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-308.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-308.3" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Joannę Fabisiak w imieniu Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#JoannaFabisiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nowelizacja ustawy o kosmetykach (druk nr 2281) jest niezmiernie potrzebna, ma bowiem zastąpić nowelizowane wielokrotnie rozporządzenie prezydenta Rzeczypospolitej z 1928 r. i następne rozporządzenie, ministra opieki społecznej, z 1939 r. Oba rozporządzenia mają już swoje lata, a tym samym oczywiście są nieaktualne. A zatem rządowi należy się podziękowanie za to, że przygotował taki projekt, który odnosi się do obowiązujących realiów, doprecyzowuje pojęcia, uszczelnia różnorodne luki. Ustawa dostosowuje także przepisy tu zawarte do prawa Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-309.1" who="#JoannaFabisiak">Głównym celem ustawy, co zostało podkreślone w uzasadnieniu, jest zapewnienie bezpieczeństwa dla zdrowia ludzi, jeśli chodzi o wprowadzane do obrotu kosmetyki, a zatem troska o zdrowie korzystających z kosmetyków.</u>
          <u xml:id="u-309.2" who="#JoannaFabisiak">Ustawa określa zakres przedmiotowy projektowanych zmian, mówi o tym art. 2. Co bardzo ważne, podaje definicje wyrobu kosmetycznego i wprowadza rozróżnienie między wyrobem kosmetycznym a środkiem farmaceutycznym. Uaktualnia też wykaz związków chemicznych i innych substancji niedopuszczalnych w środkach kosmetycznych; wykaz ten pochodził sprzed 60 lat i właściwie zupełnie nie spełniał swojej roli.</u>
          <u xml:id="u-309.3" who="#JoannaFabisiak">Zasady dostosowujące prawo polskie do prawa Unii Europejskiej i harmonizujące to kolejny cel tej ustawy. Wreszcie określenie zasad wprowadzenia kosmetyków do obrotu - niezmiernie ważne art. 8 i 9. Proponuje się utworzenie krajowego systemu informacji o kosmetykach, zarządzanie tym systemem oraz obowiązek producenta zgłaszania danych o nowym kosmetyku. Wreszcie projekt ustawy określa zasady sprawowania nadzoru nad przestrzeganiem przepisów ustawy, a także sankcje karne dla tych, którzy ich nie przestrzegają.</u>
          <u xml:id="u-309.4" who="#JoannaFabisiak">Ustawa jest spójna, bardzo potrzebna, została pozytywnie oceniona przez komisję. Szerzej, ze względu na późną porę, ustosunkuję się tylko do dwóch zapisów. Zapis pierwszy - poprawka, którą komisja zaakceptowała, w art. 4 - rozszerzenie zapisu art. 4 o ust. 2 mówiący, iż zakazuje się stosowania w kosmetykach komórek, tkanek oraz innych substancji lub ich ekstraktów pochodzących z ciała ludzkiego. Podobny zapis znajdował się w załączniku w poz. 415 do rozporządzenia. Uznaliśmy jednak, i to jest stanowisko Klubu Parlamentarnego AWS, iż znacznie większą moc ma przeniesienie tego zapisu do ustawy. Dodam niejako na marginesie, choć ta dygresja wydaje się być ważna, iż w kontekście doniesień o handlu organami ludzkimi, o traktowaniu ciała ludzkiego jak materiału, często materiału zastępczego, przywołanie tego zapisu do ustawy ma niezmierną wagę.</u>
          <u xml:id="u-309.5" who="#JoannaFabisiak">Druga kwestia, już omawiana przez panią poseł sprawozdawcę - art. 8. Otóż zmiana proponowana przez komisję w stosunku do zmiany projektu rządowego wydaje się niewielka, a jednak jest bardzo istotna. W projekcie rządowym mówi się, iż tworzy się krajowy system informowania o kosmetykach wprowadzanych do obrotu, do którego zadań należy gromadzenie danych o składzie kosmetyku. Ciągu dalszego nie będę czytała, ust. 1. Natomiast komisja proponuje pominąć słowa: danych o składzie, pozostawić tylko: danych o kosmetykach. To jest jakościowo ogromna zmiana. Dlaczego? W kontekście ochrony informacji przekazanej tu przez panią poseł, iż ważne jest, aby była zachowana tajemnica handlowa, ochrona tajemnicy handlowej jest rzeczywiście pełniejsza, to prawda, choć z drugiej strony, jeśli tworzy się nowy krajowy system informacji o kosmetykach, to pod rządami ustaw chroniących, pakietu funkcjonujących ustaw, wydaje się, że informacja ta byłaby pełna. Jaki jest cel tej informacji? Informacja ta i dane w krajowym systemie informacji mają być wykorzystywane nie tylko wtedy, kiedy jest zagrożone zdrowie, ale także kiedy jest zagrożone życie. Chodziłoby zatem o to, aby informacja o składzie kosmetyku mogła być wykorzystywana jak najszybciej. Tymczasem w projekcie, który przyjmuje komisja, odsyła się zainteresowanych, a więc bądź nadzór, bądź służby medyczne do producenta. To w sposób naturalny wydłuża drogę otrzymania tej informacji. Powstaje zatem pytanie: którą wartość wybieramy? Czy wartość ochrony danych informacji handlowej, czy wartość szybkiego informowania w sytuacjach niebezpieczeństwa, zagrożenia?</u>
          <u xml:id="u-309.6" who="#JoannaFabisiak">Naturalnie decyzja ta jest trudna, bowiem zakłada się, iż zagrożenie zdrowia ludzkiego może nie być tak wielkie, ale naszym zdaniem, zdaniem Klubu Parlamentarnego AWS w każdej sytuacji, kiedy istnieje takie zagrożenie, nie powinniśmy przenosić odpowiedzialności na producenta, lecz dane te winien posiadać krajowy system informowania o kosmetykach, zakładając ewentualnych stosowanie szczególnych barier przy pozyskiwaniu tych informacji przez osoby niepowołane.</u>
          <u xml:id="u-309.7" who="#JoannaFabisiak">Dlatego też Klub Parlamentarny AWS wnioskuje - i to jest wniosek formalny, który złożę - o przywrócenie zapisu rządowego jako lepiej zabezpieczającego interesy czy też istotę, główny cel ustawy - zdrowie korzystających z kosmetyków. Dziękuję bardzo, poprawkę zaraz złożę panu marszałkowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-310.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Sylwię Pusz w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#SylwiaPusz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt zaprezentować stanowisko Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej dotyczące sprawozdania komisji nadzwyczajnej - Komisji Prawa Europejskiego o rządowym projekcie ustawy o kosmetykach.</u>
          <u xml:id="u-311.1" who="#SylwiaPusz">Ustawa ta doprowadzić ma do harmonizacji polskiego prawa z prawem Unii Europejskiej, ale nie jest to jedyne zadanie, jakie postawiono przed tą ustawą.</u>
          <u xml:id="u-311.2" who="#SylwiaPusz">Jak tu już powiedziano, aktualnie obowiązujące regulacje prawne dotyczące przedmiotu ustawy pochodzą z wczesnego okresu międzywojennego. Zawarte są w rozporządzeniu prezydenta z 22 marca 1928 r., a także w wydanym na jego podstawie rozporządzeniu ministra opieki społecznej z 1939 r. o dozorze nad wyborem i obiegiem środków kosmetycznych.</u>
          <u xml:id="u-311.3" who="#SylwiaPusz">Rozporządzenie to było wprawdzie nowelizowane po wojnie już trzykrotnie, ale od czasu jego wydania upłynęło ponad 70 lat. Jest więc oczywiste, że w tym czasie nastąpił znaczny postęp zarówno w technice, jak i w technologii produkcji kosmetyków. To właśnie znalazło odbicie w nowych unormowaniach.</u>
          <u xml:id="u-311.4" who="#SylwiaPusz">Projekt ustawy poza dostosowaniem obowiązujących w Polsce przepisów do regulacji wspólnotowych wprowadza konieczną modernizację i unowocześnienie przepisów. Po raz pierwszy w polskim ustawodawstwie sformułowano definicję kosmetyku, zawartą w art. 2 ust. 1. Ponieważ produkt definiowany obejmuje bardzo liczbą grupę wyrobów znacznie różniących się od siebie, dobrze się stało, że na mocy delegacji zawartej w ust. 2 powołanego artykułu opracowany został dołączony do projektu ustawy projekt rozporządzenia ministra zdrowia stanowiący rozwinięcie terminu „kosmetyk”.</u>
          <u xml:id="u-311.5" who="#SylwiaPusz">Rozporządzenie wymienia 20 różnych kategorii kosmetyków, a ta lista jest listą zamkniętą. Należy więc pozytywnie ocenić zastosowane rozwiązanie legislacyjne, bowiem znowelizowanie aktu niższej rangi jest bezsprzecznie zabiegiem łatwiejszym. Mam też nadzieję, że sformułowana definicja pozwoli unikać nieporozumień w zaliczaniu poszczególnych produktów do określonej grupy.</u>
          <u xml:id="u-311.6" who="#SylwiaPusz">Warto też zwrócić uwagę na bardzo istotne novum, stanowiące o całkowitej zmianie filozofii w tym obszarze działalności gospodarczej, a nowatorstwo to polega na wprowadzeniu zasady, że całkowitą odpowiedzialność za swój produkt, a więc za bezpieczeństwo kosmetyku, ponosi jego producent, a nie organ administracji publicznej. Jest to zasada już od dawna ugruntowana w regulacjach wspólnotowych, która - jak do tej pory - różniła ustawodawstwo europejskie od polskiego. Oznacza to, że zamiast dotychczas obowiązujących trzech różnych procedur wstępnych wprowadzenia kosmetyku do obrotu po wejściu w życie omawianej dzisiaj ustawy producent będzie zobowiązany zgłosić produkt oraz dane, o których mowa w art. 8 ust. 2, do krajowego systemu informowania o kosmetykach. Zgodnie więc z projektem ma on mieć wyłącznie charakter informacyjny i nie ma stanowić o dopuszczeniu produktu do obrotu. Tak więc dostęp do obrotu ma mieć każdy kosmetyk, czyli produkt zdefiniowany w art. 2, pod warunkiem, że spełnia wymogi określone w art. 11.</u>
          <u xml:id="u-311.7" who="#SylwiaPusz">Mam nadzieję, że wstępne procedury dopuszczenia kosmetyku do obrotu zastąpione zostaną intensywną kontrolą kosmetyków znajdujących się w obrocie. Dobrze, że zasada pełnej wolności w dostępie do rynku ma jednak pewne ograniczenia i zgodnie z projektem ustawy główny inspektor sanitarny poza prowadzeniem krajowego systemu, przeprowadzaniem określonych w ustawie badań, wydawaniem ocen ma prawo do podjęcia decyzji o czasowym wprawdzie, ale jednak zakazie wprowadzania produktu do obrotu lub określania warunków jego obrotu, oczywiście tylko w uzasadnionych zdrowiem ludzkim wypadkach. Może budzić kontrowersje pojęcie „czasowe” i również w trakcie prac komisji budziło ono wiele kontrowersji, szczególnie chyba dość nieprecyzyjne jego tłumaczenie. Jest to pojęcie niedookreślone, nieprecyzyjne, ale mam nadzieję, że w praktyce nie będzie zbyt dowolnie interpretowane, a istnieje taka obawa.</u>
          <u xml:id="u-311.8" who="#SylwiaPusz">Pozytywnie też należy ocenić możliwość wystąpienia do generalnego inspektora sanitarnego o zgodę na nieujawnienie nazwy jednego lub kilku składników kosmetyku ze względu na tajemnicę handlową lub przemysłową. Budzi tu mój podziw fakt, że pani poseł Fabisiak, która przed chwilą mówiła o tym projekcie, nie uczestniczyła w żadnym posiedzeniu podkomisji i zabiera głos w sprawie debaty, która miała miejsce chyba w trakcie co najmniej dwóch posiedzeń podkomisji, a dotyczyła właśnie wymienionej przez panią poseł kwestii.</u>
          <u xml:id="u-311.9" who="#SylwiaPusz">Największe zastrzeżenia w trakcie prac podkomisji budziła treść art. 20...</u>
          <u xml:id="u-311.10" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Lewandowski: Pani posłanka chciała coś powiedzieć, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-311.11" who="#SylwiaPusz">To może później.</u>
          <u xml:id="u-311.12" who="#SylwiaPusz">Największe zastrzeżenia w trakcie prac podkomisji budziła treść art. 20 dotyczącego wejścia w życie ustawy ze względu na zbyt krótki, 14-dniowy termin vacatio legis i bardzo cieszy fakt dokonania zmian przez podkomisję w ww. artykule i wydłużenia tego terminu do 12 miesięcy. Z pewnością pozwoli to wszystkim krajowym producentom przygotować się do wymogów nowej ustawy, sporządzić odpowiednią dokumentację oraz przeprowadzić liczne badania i drukowanie nowych etykiet. Tak nas poinformowano, że na to potrzebny jest znacznie dłuższy czas niż 14 dni.</u>
          <u xml:id="u-311.13" who="#SylwiaPusz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej pozytywnie oceniam omawiane przez nas sprawozdanie, mając nadzieję, że przyjęte rozwiązania przybliżą nas do standardów prawa wspólnotowego, a jednocześnie spowodują odbiurokratyzowanie procesu wprowadzenia produktów na rynek, a sama kontrola okaże się znacznie skuteczniejsza, konsumenci zyskają lepszą ochronę, a producenci chronieni będą przed nieuczciwą konkurencją. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-311.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-312.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Pani poseł Fabisiak w trybie sprostowania. Proszę, niech pani sprostuje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#JoannaFabisiak">Panie Marszałku! Chciałabym wyjaśnić, że pani poseł powiedziała nieprawdę. Nie byłam członkiem tej podkomisji, proszę o sprawdzenie tego w protokole. Prosiłabym, aby pani poseł to sprostowała. To pierwsza sprawa.</u>
          <u xml:id="u-313.1" who="#JoannaFabisiak">Po drugie, o tym, kto jest referentem w imieniu klubu, decyduje klub. A sprawa trzecia, wydaje mi się, że wykazałam właśnie bardzo głęboką znajomość problemu i może to nie spodobało się pani poseł. Natomiast zdecydowanie i raz jeszcze oświadczam, że nie byłam członkiem tej podkomisji, co jest zaprotokołowane. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-314.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Helenę Góralską w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#HelenaGóralska">Panie Marszałku! W imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności chciałam poprzeć projekt ustawy o kosmetykach w brzmieniu przedłożonym przez komisję. Teraz jeszcze tylko chciałam dodać, że prace nad tą ustawą trwały bardzo długo, nawet za długo, m.in. z powodu różnych turbulencji w Ministerstwie Zdrowia. Komisja nie dotrzymała żadnych terminów, które były wcześniej ustalone, nie z własnej winy, tylko z winy przedstawicieli rządu, czyli przedstawicieli Ministerstwa Zdrowia. Raz nawet zdarzyło się, że nikt z Ministerstwa Zdrowia nie przyszedł na posiedzenie podkomisji, mimo zaproszeń dokonanych w odpowiednim trybie i w odpowiednim czasie. Mówię o tym dlatego, że było tyle czasu, że można było to składać, wszystko było szczegółowo dyskutowane. Dziwi mnie, że w tej chwili jeszcze jest składana poprawka. Ten problem, jak już pani poseł Pusz powiedziała, był bardzo szczegółowo omawiany i wiadomo, dlaczego podkomisja przyjęła takie a nie inne rozwiązanie. Każdy poseł oczywiście ma prawo składać poprawki zgodnie z regulaminem, tylko tak jak mówię, dziwi mnie takie postępowanie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję pani poseł. Poprawki jeszcze nie ma.</u>
          <u xml:id="u-316.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana. W moim klubie kobiet nie ma. Czy ktoś?Nie, jestem wdzięczny.</u>
          <u xml:id="u-316.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Wobec tego zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-316.3" who="#komentarz">(Poseł Helena Góralska: Panie marszałku, ja zapomniałam - mam prośbę, żeby jak będzie ta poprawka, to ją skierować jednak do komisji.)</u>
          <u xml:id="u-316.4" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Ale poprawki nie ma. Jak ktoś chce jeszcze coś powiedzieć, to jest czas teraz. Nie ma. Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-316.5" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Lewandowski: Ale nie ma żadnej poprawki.)</u>
          <u xml:id="u-316.6" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Jest? Chciałbym przypomnieć, że zgodnie z art. 56ze ust. 2 regulaminu Sejmu prawo wnoszenia poprawek do projektu ustawy wraz z wynikającymi z nich konsekwencjami dla tekstu projektu, przysługuje m.in. grupie co najmniej 5 posłów. Jest to możliwe na sali. Proszę bardzo, czekam na poprawkę, pani poseł. Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-316.7" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono poprawki do przedłożonego projektu ustawy, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do komisji nadzwyczajnej - Komisji Prawa Europejskiego w celu przedstawienia dodatkowego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-316.8" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-316.9" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Sprzeciwu nie słyszę. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-316.10" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów porządku dziennego w dniu dzisiejszym. Patrzcie, jak nam to szybko poszło!</u>
          <u xml:id="u-316.11" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygłoszenia oświadczeń poselskich. Czy ktoś z pań posłanek i panów posłów jeszcze chciałby się zapisać do wygłoszenia oświadczenia? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-316.12" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Listę posłów zgłoszonych do oświadczeń uważam za zamkniętą.</u>
          <u xml:id="u-316.13" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Barbarę Frączek w celu wygłoszenia oświadczenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#BarbaraFrączek">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pan marszałek pozwoli, że złożę oświadczenia w dwóch odrębnych tematach, ale one nie przekroczą czasu 5-minutowego.</u>
          <u xml:id="u-317.1" who="#BarbaraFrączek">Pierwsze oświadczenie dotyczy przedstawienia stanowiska Polskiej Federacji Ruchów Obrony Życia dotyczącego oceny funkcjonowania ustawy o planowaniu rodziny, to stanowisko z dnia 31 stycznia. W związku z głosowaniem Sejmu w dniu 31 stycznia 2001 r. nad sprawozdaniem z realizacji ustawy o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży Polska Federacja Ruchów Obrony Życia, zrzeszająca 136 organizacji prorodzinnych, pragnie przypomnieć niektóre efekty wprowadzenia w życie tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-317.2" who="#BarbaraFrączek">Po pierwsze, z roku na rok zmniejsza się liczba zarejestrowanych aborcji. W roku 1999 było ich 151. Zmniejsza się także liczba poronień samoistnych, zgonów noworodków oraz spada liczba noworodków z niską wagą urodzeniową. Ustawa sprzyja zatem ochronie kobiety ciężarnej i dziecka poczętego.</u>
          <u xml:id="u-317.3" who="#BarbaraFrączek">Po drugie, w okresie funkcjonowania ustawy zmniejszyła się liczba związanych z ciążą, porodem i połogiem zgonów kobiet. W ciągu siedmiu lat funkcjonowania ustawy nie odnotowano ani jednego przypadku śmierci lub ciężkiego okaleczenia kobiety w wyniku nielegalnej aborcji.</u>
          <u xml:id="u-317.4" who="#BarbaraFrączek">Po trzecie, z roku na rok zmniejsza się liczba dzieciobójstw. W roku 1992 odnotowano 59 takich przypadków, w roku 1999 tylko 31.</u>
          <u xml:id="u-317.5" who="#BarbaraFrączek">Po czwarte, wprowadzona została pomoc dla kobiet ciężarnych będących w trudnej sytuacji bytowej, która to pomoc powinna być dalej zwiększana.</u>
          <u xml:id="u-317.6" who="#BarbaraFrączek">Po piąte, ustawa humanizuje postawy i zmienia świadomość społeczeństwa, szczególnie młodego pokolenia, w kierunku poszanowania życia ludzkiego, na co wskazują badania społeczne. Te fakty to tylko niektóre z owoców ustawy chroniącej życie człowieka od poczęcia. Bezdyskusyjne wydaje się stwierdzenie, że ustawa ta dobrze służy dziecku, kobiecie i rodzinom. Dlatego z niepokojem obserwujemy bezpodstawne ataki na ustawę ze strony środowisk skrajnych. Dyskusja nad sprawozdaniem powinna zmierzać do wniosków w zakresie jeszcze lepszej ochrony dziecka poczętego i jego matki, nie powinna zaś być wykorzystywana do podważania gwarantowanej konstytucją ochrony ludzkiego życia. W imieniu Polskiej Federacji Ruchów Obrony Życia podpisał się prezes pan dr Paweł Łasicki.</u>
          <u xml:id="u-317.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-317.8" who="#BarbaraFrączek">A oto oświadczenie, które chciałabym złożyć w imieniu 142 podpisanych pod nim posłów z klubów parlamentarnych AWS, PSL, Koła Parlamentarnego Koalicja dla Polski, Koła Parlamentarnego Porozumienia Polskiego i posłów niezależnych. Oświadczenie z 31 stycznia 2001 r.</u>
          <u xml:id="u-317.9" who="#BarbaraFrączek">W ubiegłym tygodniu w Wielkiej Brytanii Izba Lordów większością 120 głosów poparła rządowy projekt nowelizacji ustawy w sprawie sztucznego zapłodnienia i embriologii, dopuszczający tak zwane terapeutyczne klonowanie.</u>
          <u xml:id="u-317.10" who="#BarbaraFrączek">Tego typu działania przekreślają godność osoby ludzkiej powoływanej na świat, a także odbierają ludzki charakter rzekomo terapeutycznym działaniom. Nie tylko nie spełniają one kryteriów terapii w sensie ścisłym, lecz nadto łączą w sobie bezduszne okrucieństwo i wizje uzyskania quasi-wszechmocy w zakresie kontroli nad życiem ludzkim.</u>
          <u xml:id="u-317.11" who="#BarbaraFrączek">Nie przebrzmiały jeszcze echa szumnych obchodów pięćdziesięciolecia Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, gdy parlament holenderski przyjął haniebną ustawę legalizującą eutanazję. Ze zdumieniem obserwujemy, jak kolejny parlament europejski przyjmuje rozwiązanie godzące w prawa natury. Działania te świadczą o tym, jak daleko pewne społeczeństwa odeszły od jedynego fundamentu, na którym można zbudować godną swego miana cywilizację, od prawa naturalnego!</u>
          <u xml:id="u-317.12" who="#BarbaraFrączek">Niżej podpisani posłowie Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej III kadencji wyrażają protest i bezwzględnie potępiają wprowadzenie ustawodawstwa, które niszczy godność osoby ludzkiej. Tutaj 142 podpisy.</u>
          <u xml:id="u-317.13" who="#BarbaraFrączek">Chciałam podać informację, że gdyby któraś z posłanek bądź któryś z posłów chcieli złożyć podpis, to oświadczenie to będzie dostępne jutro do południa w sali nr 172. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-317.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję pani poseł i proszę o złożenie oświadczenia pana posła Bogdana Lewandowskiego z klubu SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#BogdanLewandowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z opublikowanych danych wynika, że bezrobocie jest, oprócz przestępczości, najbardziej dynamicznym zjawiskiem społecznym w Polsce. Gdy po latach historyk będzie charakteryzował gabinet Jerzego Buzka, to z pewnością jako najbardziej lapidarne, a zarazem trafne nasunie mu się określenie: rząd bezrobocia. Niedawno jeszcze piętnastoprocentowe bezrobocie wydawało się poziomem tragicznym, w wymiarze nie tylko osobistym, ale również ekonomicznym, moralnym i politycznym. Dzisiaj uczeni, a nawet, o dziwo, niektórzy politycy AWS mówią już o perspektywie 18–20%. Wizja ponad trzymilionowej armii bezrobotnych staje się coraz bardziej realna. Kiedy Sojusz Lewicy Demokratycznej i Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych dostrzegały to zagrożenie i wzywały do wypracowania narodowej strategii walki z bezrobociem, to spotykały się z zarzutami, że uprawiają propagandę, że rząd dysponuje instrumentami wpływu na rynek pracy i o żadnej tragedii nie ma mowy.</u>
          <u xml:id="u-319.1" who="#BogdanLewandowski">Ta demonstracja obojętności i nonszalancji przyniosła fatalne rezultaty. W atmosferze narastającego gniewu ludzi, którzy zostali nie tylko wyobcowani ze społeczeństwa, ale również pozbawieni nadziei, premier Buzek obudził się z letargu i zapowiedział wielką krucjatę przeciw bezrobociu prowadzoną siłami AWS i Unii Wolności. Gdyby nie drastyczność tematu, można byłoby mówić o kolejnym groteskowym wystąpieniu szefa rządu. No, bo jakże poważnie traktować słowa człowieka, który, będąc odpowiedzialnym za wielki skok bezrobocia, bez żenady na kilka miesięcy przed ustąpieniem z zajmowanego stanowiska deklaruje likwidację tej patologii. Jak czcze i pozbawione praktycznego znaczenia jest to wystąpienie, najlepiej świadczy fakt, że środki walki z bezrobociem ograniczają się do zmian w Kodeksie pracy, stworzenia możliwości łatwiejszego zwalniania pracowników i obniżania podatków. Z przeprowadzonych w Anglii przez C. V. Browna badań wynika, że zainicjowane przez Margaret Thatcher obniżenie podstawowej stawki podatku od dochodów osobistych z 33 do 25% i stawki najwyższej z 83 do 40% nie miało prawie żadnego wpływu na liczbę miejsc pracy.</u>
          <u xml:id="u-319.2" who="#BogdanLewandowski">Przedstawiając nową inicjatywę, premier nie wspomniał nawet słowem o konieczności zmiany polityki gospodarczej, intensyfikacji budownictwa mieszkaniowego i powrotu na ścieżkę szybkiego wzrostu gospodarczego. Rozmiarów bezrobocia nie da się ograniczyć żadną, nawet najbardziej spektakularną akcją. Potrzebne są mądre i systemowe rozwiązania. Wspierany przez Unię Wolności rząd AWS nie jest zdolny do sprostania temu wyzwaniu. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-320.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Ewę Tomaszewską z klubu AWS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#EwaTomaszewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Budowa społeczeństwa informacyjnego, potrzeby rozwoju gospodarczego i potrzeba obniżania kosztów pracy wymagają podjęcia działań na rzecz ułatwienia dostępu do Internetu naukowcom, studentom, uczniom, podmiotom gospodarczym, placówkom kulturalnym, organizacjom pozarządowym. W tym celu należy nie tylko udostępniać sprzęt, ale przede wszystkim udostępnić sieć.</u>
          <u xml:id="u-321.1" who="#EwaTomaszewska">Polska należy do krajów o najniższej liczbie zarejestrowanych domen internetowych na 1000 mieszkańców, ale też o najwyższych na świecie cenach za rejestrację domeny.</u>
          <u xml:id="u-321.2" who="#EwaTomaszewska">Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa (NASK) Jednostka Badawczo-Rozwojowa wbrew prawu stosuje praktyki monopolistyczne przy rejestracji domen, co uderza w interesy gospodarcze naszego państwa i potrzeby cywilizacyjne społeczeństwa. Mam nadzieję, że Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów podejmie energiczne działania w celu ukrócenia tych praktyk. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-322.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Osnowskiego z klubu AWS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#AndrzejOsnowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Sytuacja geopolityczna Polski w ostatnim okresie komplikuje się. Początek gry wojennej wokół Królewca i coraz intensywniejsze kontakty niemiecko-rosyjskie przywołują tragiczne wspomnienia z przeszłości. Jedynym atutem Polski w tej dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości jest członkostwo w Pakcie Północnoatlantyckim. Niestety, Polska jest chorym członkiem NATO. Niskie nakłady na obronność państwa polskiego wywołują oficjalne już publiczne reakcje najwyższych dowódców wojskowych paktu. Dzieje się to w tym samym czasie, gdy narastają sprzeczności między Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi na tle utworzenia armii europejskiej inspirowanego przez Francję i Niemcy oraz nowego systemu rakietowego lansowanego przez Waszyngton.</u>
          <u xml:id="u-323.1" who="#AndrzejOsnowski">Nowa republikańska administracja daje wyraźnie do zrozumienia, że skończyła się era interwencji humanitarnych, zaś osią polityki zagranicznej USA będzie odtąd twarda obrona interesów narodowych.</u>
          <u xml:id="u-323.2" who="#AndrzejOsnowski">Jak to zostanie zdefiniowane w sytuacji skrajnej, gdy Polska, specjalny sojusznik Stanów w Europie Środkowo-Wschodniej nie będzie w stanie dać odporu nieprzyjacielowi przez kilka tygodni niezbędnych do rozwinięcia sił zbrojnych paktu? Czy mamy moralne prawo oczekiwać od kogokolwiek pomocy, gdy sami nie mamy woli obrony swojej ziemi? Woli wyrażającej się w kwocie środków publicznych przeznaczanych na obronność własnego państwa. Nie jest prawdą, że konflikty zbrojne odchodzą w przeszłość. Przykład Jugosławii dowodzi tego niezbicie. Mimo prozachodniej polityki zagranicznej Polska jest w sensie geopolitycznym państwem sąsiadujących z Eurazją, jest państwem położonym między Niemcami a Rosją, państwem, które doświadcza tego, co wynika ze standardów Europy Środkowo-Wschodniej. I to jest nasza rzeczywistość i nasze realia. Jak uczy historia, liczyć możemy i powinniśmy wyłącznie na siebie. Jeśli nie nastąpi całkowita reorientacja w myśleniu o polskich siłach zbrojnych i o obronności państwa, to znowu zapłacimy krwią.</u>
          <u xml:id="u-323.3" who="#AndrzejOsnowski">Wzywam zatem wszystkie ugrupowania parlamentarne - a mówię to w odniesieniu do dzisiejszej debaty budżetowej - o porozumienie na rzecz polskich sił zbrojnych, o kilkuletni stabilny program finansowania wydatków na obronę. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-323.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-324.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana Posła Jana Chmielewskiego z klubu AWS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#JanChmielewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To, że może być pięknie i profesjonalnie realizowane działanie na rzecz osób niepełnosprawnych - i to niekoniecznie w największych ośrodkach społeczności lokalnej - świadczy fakt funkcjonowania Milickiego Stowarzyszenia Przyjaciół Dzieci i Osób Niepełnosprawnych. Wyjątkowo dobrze zorganizowana praca z osobami niepełnosprawnymi od urodzenia do wieku dorosłego może być wzorem do naśladowania dla innych ośrodków w kraju.</u>
          <u xml:id="u-325.1" who="#JanChmielewski">Stowarzyszenie to skupiło wokół swojego programu mocno zaangażowane grono rodziców, opiekunów i przyjaciół, którzy wraz z wysoko wykwalifikowanymi specjalistami z zakresu pedagogiki specjalnej, psychologii, medycyny i rehabilitacji stwarzają swoim podopiecznym bardzo dobre warunki edukacyjno-rehabilitacyjne. To wszystko dzieje się pod kierunkiem pani prezes Alicji Szatkowskiej, osoby o wspaniałym sercu i wielkim talencie organizacyjnym. Do realizacji bardzo ambitnych planów potrafiła przekonać i zaangażować swoich przyjaciół oraz swoją najbliższą rodzinę, dzieci, męża.</u>
          <u xml:id="u-325.2" who="#JanChmielewski">Stowarzyszenie to co roku do skarbca swojej działalności dokłada nowe elementy, nie zaniedbując już realizowanych, o których wspominałem w innym oświadczeniu. Prowadzi w oparciu o nowe rozwiązania legislacyjne Wysokiej Izby ośrodek edukacyjno-rehabilitacyjny dla dzieci i młodzieży ze sprzężonymi i głębokimi dysfunkcjami. Ponadto od 1 lutego 2001 r., to jest od dzisiaj, uruchomione zostają warsztaty terapii zajęciowej, a jest to tak bardzo potrzebna i oczekiwana forma pracy z młodzieżą i osobami dorosłymi niepełnosprawnymi.</u>
          <u xml:id="u-325.3" who="#JanChmielewski">Znakomitym, niezwykle ciepło przyjętym prezentem dla tych osób okazał się pierwszy - i mają być co roku kolejne - milicki bal karnawałowy dla osób niepełnosprawnych. Zaproszenie otrzymała młodzież i dorośli wraz ze swoimi bliskimi i opiekunami, a także honorowi goście stowarzyszenia i sponsorzy. Uczestnicy balu bardzo serdecznie przywitali pana Bogumiła Maszewskiego, dyrektora Oddziału Dolnośląskiego Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, Tadeusza Krasonia, prezesa Wrocławskiego Sejmiku Osób Niepełnosprawnych, które zrzesza 43 organizacje pozarządowe osób niepełnosprawnych, Marka Maciejaka, dyrektora generalnego Dolnośląskiego Urzędu Wojewódzkiego oraz mówiącego te słowa posła RP Jana Chmielewskiego.</u>
          <u xml:id="u-325.4" who="#JanChmielewski">Stowarzyszenie na co dzień współpracuje z różnymi środowiskami, organizacjami i instytucjami, takimi jak PFRON, Caritas i inne, ale przede wszystkim w sposób, który może być przykładem dla innych, z władzami samorządowymi gminy Milicz i powiatu milickiego w województwie dolnośląskim.</u>
          <u xml:id="u-325.5" who="#JanChmielewski">Warto podkreślić, że pracownicy ośrodka nie zaniedbują szkoleń specjalistycznych celem permanentnego podnoszenia kwalifikacji i poznania najnowszych osiągnięć w dziedzinie pedagogiki specjalnej i rehabilitacji. Mało tego, wyszkoleni szkolą innych. Radość wszystkich uczestników, uśmiech, który nie znikał z ich twarzy, były najlepszą nagrodą dla organizatorów balu zorganizowanego w pięknie ozdobionej sali restauracyjnej. Następnego dnia odbył się bal dla wszystkich młodszych członków stowarzyszenia wraz z ich bliskimi w milickiej szkole ze względu na dużą liczbę uczestników.</u>
          <u xml:id="u-325.6" who="#JanChmielewski">Dziękując Milickiemu Stowarzyszeniu Przyjaciół Dzieci i Osób Niepełnosprawnych za ich piękną, twórczą pracę, życzę, aby na swojej drodze spotykali dobrych i życzliwych ludzi, którzy będą dla nich wsparciem. Wszystkich zainteresowanych zachęcam do naśladowania sprawdzonych form pracy na rzecz osób niepełnosprawnych. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-325.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-326.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Rejczaka z klubu Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#JanRejczak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dobiega końca okres Bożego Narodzenia. W tym czasie, zgodnie z polską tradycją, liczne wspólnoty, stowarzyszenia, organizacje i środowiska spotykają się na uroczystościach łamania się opłatkiem.</u>
          <u xml:id="u-327.1" who="#JanRejczak">W swoim oświadczeniu poselskim pragnę poinformować o szczególnym opłatku, który został zorganizowany w Radomiu w niedzielę 28 stycznia 2001 r. Na zaproszenie biskupa radomskiego księdza dr. Jana Chrapka do gmachu Wyższego Seminarium Duchownego przybyli przedstawiciele władz wszystkich gmin samorządowych Diecezji Radomskiej, która swoimi granicami obejmuje część woj. mazowieckiego, świętokrzyskiego, łódzkiego i lubelskiego. Na opłatku spotkało się, i to z pewnością po raz pierwszy, kilkuset samorządowców. Byli tam przewodniczący rad, starostowie, wójtowie, burmistrzowie i prezydenci miast. Obecni byli także wojewodowie wymienionych przed chwilą województw oraz parlamentarzyści. Wielką radość i niespodziankę sprawiła zebranym obecność prezesa Rady Ministrów pana prof. Jerzego Buzka. Spotkanie rozpoczęła msza święta koncelebrowana przez księży biskupów pomocniczych i księży dziekanów pod przewodnictwem księdza biskupa Jana Chrapka. Następnie uroczystość ubogacił koncert kolęd w wykonaniu chóru „Meridies” i zespół instrumentalny ze Starachowic. Spotkanie było także okazją do pogłębienia samorządowej wiedzy poprzez wysłuchanie krótkich wykładów. Pierwszy wykład, „Samorząd jako forma demokracji lokalnej”, wygłosił ksiądz prof. dr hab. Stanisław Kowalczyk z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Wydział Teologiczny w Radomiu. Drugi wykład, „Subsydiarność jako podstawa samorządu”, poprowadził ksiądz prof. dr Andrzej Jędrzejewski. Wyjątkowa atmosfera, pełna radości, wzruszeń i jedności, zapanowała podczas składania sobie wzajemnych życzeń i łamania się opłatkiem. Z wielkim aplauzem przyjęto także serdeczne przemówienia i życzenia księdza biskupa Jana Chrapka i pana premiera Jerzego Buzka.</u>
          <u xml:id="u-327.2" who="#JanRejczak">Kończąc, pragnę oświadczyć, że pierwsze spotkanie opłatkowe samorządowców Diecezji Radomskiej, podczas którego zapomniano o różnych, także politycznych podziałach, z pewnością przyczyni się do głębszego zrozumienia istoty samorządowej służby. W jej centrum zawsze jest konkretny, potrzebujący, często bardzo biedny i zagubiony człowiek. Każdy zaś, komu wyborcy powierzyli mandat społecznego zaufania, ma obowiązek, nie zważając na własne korzyści, służyć człowiekowi potrzebującemu, tak by czuł się on szczęśliwszy i bezpieczniejszy. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-327.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-328.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Wronę z klubu AWS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#TadeuszWrona">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W dzisiejszym oświadczeniu chciałbym poruszyć problem stanu i rozwoju branży aparatury pomiarowej, regulacyjnej i automatyki z punktu widzenia polskich wytwórców aparatury pomiarowej i regulacyjnej oraz jednostek naukowo-badawczych i uczelni związanych z nimi. Problem ten poruszałem zresztą w interpelacji do ministra gospodarki. Nasuwają mi się jednak pewne uwagi, które w moim przekonaniu dotyczą całego polskiego przemysłu elektromaszynowego. Podczas prowadzonych zmian strukturalnych i prywatyzacyjnych w tym przemyśle należy pamiętać, że działania takie powinny być prowadzone kompleksowo i obejmować nie tylko same zakłady produkcyjne w określonej branży, ale także całe ich zaplecze badawczo-rozwojowe. Należy się także liczyć z konsekwencjami tych zmian dla współpracujących z nimi instytutów i uczelni oraz ich studentów. Nie wolno dopuścić do utraty zgromadzonego w tej branży wysoko wykwalifikowanego zaplecza naukowo-badawczego, potencjału technicznego, specjalistycznej aparatury, a także do utraty dalszych miejsc pracy. Nie wolno dopuścić do sytuacji, aby pozostałe jeszcze na rynku przedsiębiorstwa i instytucje w wyniku przeprowadzonej restrukturyzacji stały się kanałem dostawczym dla wyrobów zagranicznych lub w ich miejsce powstał kolejny supermarket. Sądzę, że niepokojące są dane przedstawiane przez Ministerstwo Gospodarki, dotyczące stosunku eksportu do importu jak 1:5,4 w sektorze automatyki i aparatury pomiarowej. Sądzę, że jest to spowodowane w znacznym stopniu polityką celną państwa, a także dużym potencjałem ekonomicznym firm zachodnich, umożliwiającym im lepszą reklamę i bardziej kompleksowe działania gospodarcze. Bardzo istotne są więc wszelkie promocyjne działania rządu w zakresie wzrostu eksportu. Jedną z efektywniejszych form wspierania polskiego eksportu jest dofinansowanie z Funduszu Promocji Ministerstwa Gospodarki firm biorących udział w wystawach handlowych „Biznes Polska” czy „Polish business days”. Mankamentem tych wystaw jest jednak ich wielobranżowy charakter. Uniemożliwia to skupienie na takich wystawach znacznej grupy specjalistów z określonej dziedziny, decydujących o przyszłych zamówieniach na polskie wyroby. Także jedna wystawa w danym kraju nie przyniesie spodziewanych efektów gospodarczych. Proponujemy każdego roku lub co 2 lata w krajach, w których mamy szansę na sprostanie międzynarodowej konkurencji i nawiązanie kontaktów handlowych, organizowanie wystaw branżowych, np. co roku o innej tematyce branży po to, by można było zaprezentować możliwie kompleksowo cały potencjał gospodarczy Polski. Można do tego włączyć polskie ambasady, wyposażyć je w filmy i kasety z pełnymi informacjami o wyrobach i możliwościach określonych branż polskiej gospodarki i zobowiązać je do intensywnej promocji polskich wyrobów. Materiały takie można byłoby także wykorzystywać do promocji przy okazji wystaw innych branż. Aby móc realizować naszą promocję, należałoby przygotować kompleksowe informacje o wszystkich branżach przemysłu elektrotechnicznego i ewentualnie o innych. W tym przypadku potrzebna jest pomoc Ministerstwa Gospodarki w zakresie organizacyjnym i finansowym. Wystawy pn. „Automaticon” mimo niewątpliwej funkcji informacyjnej są potwierdzeniem naszych zastrzeżeń do polityki gospodarczej, która doprowadziła do kryzysu m.in. polski przemysł elektrotechniczny. Na wystawie tej prezentują się w przeważającej części przedstawicielstwa firm zagranicznych, firm handlowych oraz firm projektowo-montażowych. Udział krajowych wytwórców aparatury pomiarowej i regulacyjnej w ubiegłym roku nie przekroczył 12% ogólnej liczby wystawców. Dzieje się tak dlatego, że wiele polskich przedsiębiorstw z tej branży upadło lub stało się przedstawicielstwami firm zagranicznych, innych nie stać na ponoszenie kosztów wystawy. Przyznawane wyróżnienia nie potwierdzają zamiaru promowania osiągnięć krajowych wytwórców aparatury pomiarowej i regulacyjnej. Za bardziej celowe należałoby uznać wyróżnianie medalami tylko najlepszych polskich wyrobów oraz w miarę możliwości wprowadzenie preferencji dla wytwórców polskich wyrobów, np. w postaci ulg w ponoszonych kosztach uczestnictwa. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-330.1" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
          <u xml:id="u-330.2" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Zarządzam przerwę w posiedzeniu do godz. 9 rano, to jest 1 lutego, dziś oczywiście.</u>
          <u xml:id="u-330.3" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję paniom posłankom i panom posłom za pracę do tej chwili. Dziękuję wszystkim pracownikom Kancelarii Sejmu, mediom, dziennikarzom, Straży Marszałkowskiej, wszystkim, którzy w tej chwili jeszcze czuwają nad sprawnym przebiegiem obrad.</u>
          <u xml:id="u-330.4" who="#FranciszekJerzyStefaniuk">Życzę miłego wypoczynku i do spotkania rano.</u>
          <u xml:id="u-330.5" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 2 min 34)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>