text_structure.xml 644 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 9 min 05)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Józef Zych oraz wicemarszałkowie Olga Krzyżanowska, Aleksander Małachowski i Marek Borowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#JózefZych">Otwieram posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#JózefZych">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panią poseł Danutę Ciborowską i panią poseł Renatę Szynalską oraz panów posłów Tadeusza Sławeckiego i Adama Rychliczka.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#JózefZych">W pierwszej części obrad sekretarzami będą pani poseł Danuta Ciborowska i pan poseł Tadeusz Sławecki.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#JózefZych">Protokół i listę mówców prowadzić będą pan poseł Tadeusz Sławecki i pan poseł Adam Rychliczek.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#JózefZych">Proszę wyznaczonych posłów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#JózefZych">Protokół 112 posiedzenia uważam za przyjęty wobec niewniesienia do niego zastrzeżeń.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Informuję, że w związku z wygaśnięciem mandatu posła Tadeusza Kowalczyka postanowiłem - na podstawie art. 132 ust. 1 ustawy Ordynacja wyborcza do Sejmu - o wstąpieniu na jego miejsce pana Jacka Vietha.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#JózefZych">Proszę pana posła o zbliżenie się do stołu prezydialnego, a panie i panów posłów proszę o powstanie.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#JózefZych">Odczytam rotę ślubowania:</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#JózefZych">„Ślubuję uroczyście jako poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej rzetelnie i sumiennie wykonywać obowiązki wobec Narodu, strzec suwerenności Ojczyzny i dobra obywateli, przestrzegać porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej”.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#JózefZych">Pan poseł Jacek Vieth.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#JacekVieth">Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#JózefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#JózefZych">Stwierdzam, że pan poseł Jacek Vieth złożył ślubowanie poselskie.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#JózefZych">Porządek dzienny posiedzenia został paniom i panom posłom doręczony.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#JózefZych">Właściwa komisja przedłożyła sprawozdanie o projekcie uchwały zobowiązującej Radę Ministrów do natychmiastowego podjęcia decyzji o zaliczkowym skupie zbóż.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#JózefZych">W sprawie uzupełnienia porządku dziennego o to sprawozdanie wnosi Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#JózefZych">Informuję, że proponowana przez Senat uchwała dotycząca ustawy o funduszach inwestycyjnych zawiera zmiany wpływające na terminologię używaną w ustawie o funduszach emerytalnych.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#JózefZych">W związku z tym Prezydium Sejmu - po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów - proponuje, aby:</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#JózefZych">— skreślić dotychczasowy punkt 20 dotyczący stanowiska Senatu w sprawie ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych,</u>
          <u xml:id="u-4.9" who="#JózefZych">— dodać nowy punkt porządku dziennego w brzmieniu: Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej o poselskim projekcie uchwały Sejmu zobowiązującej Radę Ministrów do natychmiastowego podjęcia decyzji o uruchomieniu dodatkowego zaliczkowego skupu zbóż ze zbiorów 1997 r. przez Agencję Rynku Rolnego.</u>
          <u xml:id="u-4.10" who="#JózefZych">Odpowiedniej zmianie ulegną oznaczenia punktów porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-4.11" who="#JózefZych">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.12" who="#JózefZych">Sprzeciwu nie słyszę. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-4.13" who="#JózefZych">Informuję, że na podstawie art. 99 ust. 3 regulaminu Sejmu zgłoszono wnioski do porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-4.14" who="#JózefZych">Obecnie przystąpię do ich zreferowania.</u>
          <u xml:id="u-4.15" who="#JózefZych">Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej oraz prezydia Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Ustawodawczej wnoszą o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Ustawodawczej o poselskich projektach ustaw o przekształceniu użytkowania wieczystego osób fizycznych w prawo własności oraz o uwłaszczeniu osób fizycznych będących użytkownikami wieczystymi nieruchomości.</u>
          <u xml:id="u-4.16" who="#JózefZych">Proszę posła sekretarza o odczytanie uzasadnienia wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#DanutaCiborowska">„Połączone komisje przyjęły sprawozdanie dnia 7 sierpnia 1997 r. Jedynie odbycie drugiego i trzeciego czytania na 113 posiedzeniu Sejmu gwarantuje przyjęcie przez obecny parlament ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego przysługującego osobom fizycznym w prawo własności”. Jest to uzasadnienie Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#DanutaCiborowska">Uzasadnienie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Ustawodawczej jest następujące: „Potrzeba pilnego zakończenia procesu legislacyjnego ww. ustawy jest oczekiwana i popierana przez społeczeństwo, szczególnie z terenów tzw. ziem odzyskanych, a jedyną szansą na uchwalenie tego projektu ustawy jeszcze w obecnej kadencji jest umieszczenie go na najbliższym posiedzeniu Sejmu. Projekt ten nie budzi kontrowersji, po wielu konsultacjach uzyskał kształt akceptowany przez wszystkie kluby poselskie”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#JózefZych">Prezydium Sejmu popiera ten wniosek.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#JózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej i prezydiów Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Ustawodawczej o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Ustawodawczej o poselskich projektach ustaw o przekształceniu użytkowania wieczystego osób fizycznych w prawo własności oraz o uwłaszczeniu osób fizycznych będących użytkownikami wieczystymi nieruchomości, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#JózefZych">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#JózefZych">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 368 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 359 posłów, przeciw - 5, 4 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#JózefZych">Stwierdzam, że Sejm uwzględnił wniosek Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej i prezydiów Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Ustawodawczej.</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#JózefZych">Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego wnosi o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy Prawo o języku polskim.</u>
          <u xml:id="u-6.8" who="#JózefZych">Proszę o odczytanie uzasadnienia wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#DanutaCiborowska">„Uchwalenie ustawy normującej zagadnienia posługiwania się językiem polskim uważamy za niezwykle pilne. Status języka polskiego jako języka dokonywania czynności urzędowych w Rzeczypospolitej Polskiej reguluje dekret z 1945 r., którego podmiotowy zakres obowiązywania «rządowe i samorządowe władze administracyjne» jest zbyt wąski z punktu widzenia reguł językowej wykładni prawa i w znacznym stopniu zdeaktualizowany. Proponowane w projekcie ustawy rozwiązania regulują w sposób zgodny z Europejską Kartą Języków Regionalnych i Mniejszościowych zagadnienie używania i status języków mniejszości narodowych. Rozwinięcie zarysowanych wątpliwości dotyczących używania języka polskiego zostało szczegółowo przedstawione w «Informacji o stosowaniu języka polskiego jako języka państwowego w urzędowaniu podmiotów kontrolowanych przez NIK, październik 1996 r.».</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#DanutaCiborowska">Ponadto uważamy, że język polski jest dobrem kultury narodowej, dla którego ochrony ustawa z 1962 r. o ochronie dóbr kultury (DzU nr 10, poz. 48 z późn. zm.) nie przewiduje odpowiednich środków. Nie zapobiega wypieraniu języka ojczystego z obrotu publicznego i gospodarczego”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#JózefZych">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#JózefZych">Prezydium Sejmu nie popiera tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy Prawo o języku polskim, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#JózefZych">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#JózefZych">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 373 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 145 posłów, przeciw - 180, 48 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#JózefZych">Stwierdzam, że Sejm wniosek Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-8.7" who="#JózefZych">Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego, Prezydium Komisji Zdrowia oraz pan poseł Stanisław Janas wnoszą o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej, Komisji Zdrowia oraz Komisji Ustawodawczej o rządowym projekcie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-8.8" who="#JózefZych">Proszę o odczytanie uzasadnienia wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#DanutaCiborowska">„Połączone komisje zakończyły prace nad rządowym projektem ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Projekt ten jest niezwykle ważnym uregulowaniem oczekiwanym przez całe środowisko osób niepełnosprawnych. Uchwalenie ustawy stwarza szanse realizacji różnorodnych działań ukierunkowanych na integrację społeczną tych osób oraz na realizację w znacznie szerszym niż dotychczas zakresie procesu rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych. Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego postuluje jak najszybsze uchwalenie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych ze względu na społeczną wagę problemu oraz poparcie wniosku o poszerzenie porządku przez pozostałe kluby parlamentarne”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#JózefZych">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#JózefZych">Prezydium Sejmu nie popiera tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego, prezydium Komisji Zdrowia oraz pana posła Stanisława Janasa o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej, Komisji Zdrowia oraz Komisji Ustawodawczej o rządowym projekcie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#JózefZych">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#JózefZych">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-10.5" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 377 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 339 posłów, przeciw - 14, 24 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-10.6" who="#JózefZych">Stwierdzam, że Sejm wniosek przyjął.</u>
          <u xml:id="u-10.7" who="#JózefZych">Klub Parlamentarny Unii Wolności wnosi o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o samorządzie terytorialnym oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-10.8" who="#JózefZych">Proszę o odczytanie uzasadnienia wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#DanutaCiborowska">„Klub Parlamentarny Unii Wolności wniósł projekt ustawy 1 sierpnia br. Proponowana zmiana ustawowa likwiduje prawną blokadę możliwości wzajemnego wspierania finansowego jednostek samorządu terytorialnego w przypadku katastrof i innych zdarzeń losowych.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#DanutaCiborowska">Uchwalenie ustawy jest konieczne do usprawnienia zwalczania skutków powodzi na terenie gmin”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#JózefZych">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#JózefZych">Prezydium Sejmu popiera ten wniosek.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku Klubu Parlamentarnego Unii Wolności o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o samorządzie terytorialnym oraz niektórych innych ustaw, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#JózefZych">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#JózefZych">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 377 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 359 posłów, przeciw - 3, 15 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-12.6" who="#JózefZych">Stwierdzam, że Sejm wniosek Klubu Parlamentarnego Unii Wolności przyjął.</u>
          <u xml:id="u-12.7" who="#JózefZych">Unia Pracy Klub Parlamentarny wnosi o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Pierwsze czytanie projektu uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawach działań usuwających skutki powodzi.</u>
          <u xml:id="u-12.8" who="#JózefZych">Proszę o odczytanie uzasadnienia wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#DanutaCiborowska">„Katastrofalna powódź dotknęła setki tysięcy Polaków i spowodowała ogromne zniszczenia. Niezbędny jest ogólnonarodowy wysiłek na rzecz usunięcia skutków kataklizmu. Najpoważniejszą słabością przedstawionego przez rząd Narodowego Programu Odbudowy i Modernizacji jest brak jakichkolwiek danych i wyjaśnień na temat finansowania tego przedsięwzięcia. Proponowana uchwała ma na celu usunięcie tego zaniechania i wskazanie źródeł finansowania zwalczania skutków powodzi”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#JózefZych">Prezydium Sejmu skierowało ten projekt do właściwej komisji i w związku z tym nie poddam go pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#JózefZych">Unia Pracy Klub Parlamentarny wnosi o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Pierwsze czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o kasach oszczędnościowo-budowlanych i wspieraniu przez państwo oszczędzania na cele mieszkaniowe.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#JózefZych">Proszę o odczytanie uzasadnienia wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#DanutaCiborowska">„Usunięcie katastrofalnych skutków powodzi z lipca 1997 r. wymaga zaangażowania znacznych kwot budżetu państwa. Bardzo kosztowny będzie program odbudowy zniszczonych mieszkań, których liczba oceniana jest na około 40 tys. Przeznaczone na ten cel środki Krajowego Funduszu Mieszkaniowego w wysokości 300 mln zł będą, według najnowszych szacunków, niewystarczające. Pośrednim skutkiem powodzi stanie się też ograniczenie bądź likwidacja programu taniego budownictwa mieszkaniowego typu «nonprofit» — jedynej szansy na pozyskanie mieszkania przez rodziny o średnich i niższych dochodach. Ze względu na te dwie okoliczności niezbędne jest odsunięcie w czasie skutków finansowych dla budżetu państwa ustawy o kasach oszczędnościowo-budowlanych. Pozwoli to w najbliższych 2 latach na ponowne wygospodarowanie środków na kredyty dla budownictwa czynszowego oraz znalezienie dodatkowych funduszy dla odbudowy zniszczonych terenów.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#DanutaCiborowska">Obecne posiedzenie Sejmu jest pierwszym i ostatnim posiedzeniem, na którym możliwa jest taka nowelizacja. Ustawa została bowiem podpisana przez prezydenta dopiero 28 lipca br., czyli w dwa tygodnie po rozpatrzeniu pakietu projektów ustaw powodziowych. Uzasadnia to osobne rozpatrywanie powyższej nowelizacji”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#JózefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#JózefZych">Prezydium Sejmu nie popiera tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku Unii Pracy Klubu Parlamentarnego o dodanie punktu...</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#JózefZych">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#komentarz">(Poseł Wiesława Ziółkowska: Chciałam zapytać, dlaczego Prezydium Sejmu nie popiera tego wniosku.)</u>
          <u xml:id="u-16.5" who="#JózefZych">Dlatego że jeśli chodzi o wszystkie pierwsze czytania, Prezydium Sejmu dochodzi do wniosku, iż jest niewielka szansa na uchwalenie, a prócz tego ten porządek dzienny jest już tak ustalony, że naprawdę jest to niemożliwe organizacyjnie. Chciałbym zresztą podkreślić, Wysoki Sejmie, że Prezydium Sejmu z reguły nie zajmuje się oceną merytoryczną przed przedstawieniem, bo to należy do Sejmu, a więc albo to wynika właśnie z braku czasu, albo też z braku możliwości. Pewne możliwości przewidywania mamy.</u>
          <u xml:id="u-16.6" who="#JózefZych">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#WiesławaZiółkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To jest bardzo krótka nowelizacja ustawy. Jeśli jej nie przyjmiemy, to w przyszłym roku z budżetu państwa trzeba będzie wydać na te kasy budowlane, które oznaczają finansowanie budownictwa dla osób zamożnych, od miliarda do dwóch miliardów złotych, podczas gdy ludzie biedni i ludzie dotknięci powodzią nie będą mieli możliwości mieszkać nawet w nędznych warunkach. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#JózefZych">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#RomanNowicki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Z przykrością stwierdzam, że pani poseł Ziółkowska dalece mija się z prawdą.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#RomanNowicki">Otóż, po pierwsze, mamy tutaj wspólny pogląd z Ministerstwem Finansów, że w przyszłym roku nie będzie żadnych skutków dla budżetu z tytułu wprowadzania kas budowlanych. Pierwsze skutki dla budżetu z tego tytułu pojawią się w połowie następnego roku. To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#RomanNowicki">Po drugie, mamy pełną zbieżność poglądu z Ministerstwem Finansów w kwestii kosztów w pierwszym roku prowadzenia kas. Koszty te wyniosą kilka procent, powtarzam: kilka procent tego, co obecnie budżet państwa wydaje na cele mieszkaniowe, a wydaje bardzo mało. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#JózefZych">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#WiesławaZiółkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Stwierdzam z całą stanowczością, że, niestety, to pan poseł rozmija się z prawdą. Aby to udowodnić, proponuję skierowanie tej krótkiej nowelizacji do właściwych komisji. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#JózefZych">Przystępujemy do głosowania w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku Unii Pracy Klubu Parlamentarnego o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Pierwsze czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o kasach oszczędnościowo-budowlanych i wspieraniu przez państwo oszczędzania na cele mieszkaniowe, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#JózefZych">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#JózefZych">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-22.4" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 382 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 69 posłów, przeciw - 231, 82 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-22.5" who="#JózefZych">Stwierdzam, że Sejm wniosek Unii Pracy Klubu Parlamentarnego odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-22.6" who="#JózefZych">Unia Pracy Klub Parlamentarny wnosi o skreślenie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Sprawozdanie Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług, Komisji Zdrowia oraz Komisji Ustawodawczej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych.</u>
          <u xml:id="u-22.7" who="#JózefZych">Proszę o odczytanie uzasadnienia wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#DanutaCiborowska">„Ponowne zajmowanie się przez Sejm sprawą zmniejszenia ostrzeżeń zdrowotnych na paczkach papierosów jest całkowicie niezrozumiałe i niepotrzebne. Niemalże identyczny wniosek został już przez Sejm odrzucony 11 kwietnia 1997 r. Zważywszy, że na rozpatrzenie oczekują dziesiątki projektów ustaw, Sejm nie powinien ponownie zajmować się kwestią, która została niedawno rozstrzygnięta”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#JózefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#JózefZych">Prezydium Sejmu nie popiera tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku Unii Pracy Klubu Parlamentarnego o skreślenie z porządku dziennego punktu w brzmieniu: Sprawozdanie Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług, Komisji Zdrowia oraz Komisji Ustawodawczej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#JózefZych">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#JózefZych">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-24.5" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 383 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 221 posłów, przeciw - 126, 36 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-24.6" who="#JózefZych">Stwierdzam, że Sejm wniosek Unii Pracy Klubu Parlamentarnego przyjął.</u>
          <u xml:id="u-24.7" who="#JózefZych">Federacyjny Klub Parlamentarny na Rzecz AWS wnosi o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Informacja premiera rządu i prezesa Narodowego Banku Polskiego o powodach niewykorzystywania ulokowanych poza granicami kraju rezerw dewizowych państwa - na nisko oprocentowane kredyty inwestycyjne dla potrzeb odbudowy i rozwoju gospodarczego obszarów popowodziowych.</u>
          <u xml:id="u-24.8" who="#JózefZych">Proszę o odczytanie uzasadnienia wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#DanutaCiborowska">„Rezerwy dewizowe państwa osiągnęły na koniec czerwca tego roku wysokość 19 688 mln dolarów. 70% tych rezerw Narodowy Bank Polski lokuje w papierach wartościowych rządów USA, Niemiec i Francji na około 4%. Tym samym Polska finansuje deficyty budżetowe tych państw na sumę 13 780 mln dolarów.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#DanutaCiborowska">Dalsze 25% rezerw państwa Narodowy Bank Polski lokuje na depozytach banków zachodnich na około 5%. Tym samym Polska udziela nisko oprocentowanego kredytu gospodarkom krajów zachodnich na sumę blisko 5 mld dolarów.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#DanutaCiborowska">Dzieje się to w sytuacji gorączkowych zabiegów rządu o uzyskanie 300 mln dolarów pożyczki z Banku Światowego na co najmniej 12% dla łagodzenia skutków katastrofalnej powodzi. Co gorsza, dotyczy to sytuacji dramatycznego braku, zwłaszcza nisko oprocentowanych, kredytów na potrzeby inwestycyjne na terenach dotkniętych skutkami powodzi.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#DanutaCiborowska">W związku z powyższym premier rządu i prezes Narodowego Banku Polskiego winni udzielić Sejmowi i polskiej opinii publicznej wyjaśnień o powodach niespożytkowania części rezerw dewizowych państwa w trudnej sytuacji popowodziowej”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#JózefZych">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#JózefZych">Prezydium Sejmu popiera ten wniosek.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku Federacyjnego Klubu Parlamentarnego na Rzecz AWS o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Informacja premiera rządu i prezesa Narodowego Banku Polskiego o powodach niewykorzystywania ulokowanych poza granicami kraju rezerw dewizowych państwa - na nisko oprocentowane kredyty inwestycyjne dla potrzeb odbudowy i rozwoju gospodarczego obszarów popowodziowych, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#JózefZych">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-26.4" who="#JózefZych">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-26.5" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 378 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 174 posłów, przeciw - 159, 45 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-26.6" who="#JózefZych">Stwierdzam, że Sejm wniosek Federacyjnego Klubu Parlamentarnego na Rzecz AWS przyjął.</u>
          <u xml:id="u-26.7" who="#JózefZych">Federacyjny Klub Parlamentarny na Rzecz AWS wnosi o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Informacja premiera rządu o zakresie i warunkach akcji kredytowej na terenach popowodziowych oraz powodach ograniczenia powodzianom dostępu do kredytów na remonty mieszkań.</u>
          <u xml:id="u-26.8" who="#JózefZych">Proszę o odczytanie uzasadnienia wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#DanutaCiborowska">„Udzielanie długoterminowych kredytów na preferencyjnych warunkach dla ludzi i firm dotkniętych skutkami powodzi jest nakazem chwili. Tymczasem nie objęto żadną formą pomocy pożyczkowej gospodarczej działalności przemysłowej i usługowej, w tym zwłaszcza małych i średnich przedsiębiorstw. Równocześnie napływają sygnały o ograniczeniu dostępu do kredytów na remonty mieszkań powodzian. Odmawia się takich kredytów spółdzielcom, najemcom mieszkań komunalnych oraz spadkobiercom właścicieli mieszkań, którzy nie przeprowadzili postępowania spadkowego. W związku z powyższymi faktami premier rządu winien udzielić Sejmowi informacji o dotychczasowej akcji kredytowej dla powodzian i jej ograniczeniach”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#JózefZych">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#JózefZych">Prezydium Sejmu popiera ten wniosek.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku Federacyjnego Klubu Parlamentarnego na Rzecz AWS o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Informacja premiera rządu o zakresie i warunkach akcji kredytowej na terenach popowodziowych oraz powodach ograniczenia powodzianom dostępu do kredytów na remonty mieszkań, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#JózefZych">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-28.4" who="#JózefZych">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-28.5" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 381 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 352 posłów, przeciw - 8, 21 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-28.6" who="#JózefZych">Stwierdzam, że Sejm wniosek Federacyjnego Klubu Parlamentarnego na Rzecz AWS przyjął.</u>
          <u xml:id="u-28.7" who="#JózefZych">Koło Parlamentarne Bezpartyjnego Bloku Wspierania Reform wnosi o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Informacja rządu o realizacji uchwały Sejmu z dnia 30 sierpnia 1996 r. w sprawie polityki państwa na rzecz rodzin.</u>
          <u xml:id="u-28.8" who="#JózefZych">Proszę o odczytanie uzasadnienia wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#DanutaCiborowska">„Uchwałą Sejmu z dnia 30 sierpnia 1996 r. rząd został zobowiązany do przedstawienia do dnia 30 grudnia 1996 r. programu polityki rodzinnej. W czasie posiedzenia Sejmu 18 lutego br. pełnomocnik rządu poinformowała o wniosku premiera rządu, skierowanym do marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie prolongaty terminu wykonania tego zadania, wskazując miesiąc kwiecień br. jako ostateczny termin realizacji uchwały. Do dnia dzisiejszego zarówno Sejm, jak i polskie społeczeństwo nie mogło zapoznać się z rządowym programem polityki rodzinnej, o którego opracowaniu informowała z trybuny sejmowej pełnomocnik rządu. Przygotowanie programu działań państwa wobec rodziny jest sprawą bardzo palącą. Polskie rodziny czekają na konkretne rozwiązania lewicowego rządu, m.in. w sprawach systemu podatkowego, budownictwa mieszkaniowego, ochrony zdrowia czy rosnącego obszaru ubóstwa. Z powyższych powodów wnosimy jak na wstępie”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Informuję, że Rada Ministrów przedłożyła w czerwcu br. program polityki rodzinnej, zawarty w druku nr 2434, doręczony paniom i panom posłom w dniu 24 czerwca. Program ten Prezydium Sejmu skierowało do Komisji Polityki Społecznej. Biorąc to pod uwagę i w związku z decyzją Prezydium Sejmu wniosku tego nie poddam pod głosowanie, gdyż program został faktycznie przedłożony.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#JózefZych">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#StanisławKowolik">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Właśnie, program został opracowany, ale nie był jeszcze dyskutowany i analizowany przez Wysoką Izbę. W związku z powyższym wnoszę o zdecydowanie w tej chwili, by Wysoka Izba mogła poddać ten program pod dyskusję na posiedzeniu w przyszłym tygodniu, mimo że Komisja Polityki Społecznej jeszcze swojej opinii nie wyraziła. Myślę, że skoro każdy z posłów ma ten program i już go przeanalizował, a każdy klub ma już opinię na ten temat, nic nie stoi na przeszkodzie, by w przyszłym tygodniu mogła się odbyć dyskusja nad rządowym programem polityki rodzinnej. A zatem formalnie wnoszę o to, by taki punkt został uwzględniony w porządku dziennym posiedzenia Sejmu w przyszłym tygodniu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Panie Pośle! W tym miejscu pan zmienił zupełnie sprawę. Jak zrozumiałem, wnosi pan o to, aby Sejm na kolejnym posiedzeniu odbył debatę, żeby było sprawozdanie czy opinia komisji. Chciałbym przypomnieć, że w tym momencie Sejm takiej decyzji nie może podjąć, ponieważ zgodnie z regulaminem to Prezydium Sejmu przygotowuje projekt porządku dziennego i uzgadnia go z Konwentem Seniorów. A zatem jeżeli jest taka intencja, bardzo proszę o złożenie stosownego wniosku na piśmie, a Prezydium Sejmu oczywiście rozpatrzy wniosek pod tym kątem.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#JózefZych">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#StanisławKowolik">Panie Marszałku! Myślę, że Prezydium Sejmu może zobowiązać Komisję Polityki Społecznej, by niezwłocznie wydała opinię co do projektu polityki rodzinnej, aby możliwa była debata nad tymże rządowym programem na przyszłym posiedzeniu Sejmu. To, co dzieje się od 1 stycznia do chwili obecnej, a zatem przez 8 miesięcy, to jest gra na zwłokę koalicji rządzącej, a szczególnie SLD,...</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#StanisławKowolik">... co dowodzi: po pierwsze, braku spójnej koncepcji polityki rodzinnej, a po drugie, wskazuje na to, iż koalicja rządząca, a SLD w szczególności, działalność, którą nazywa programem polityki rodzinnej, widzi jako zlepek bardziej lub mniej przypadkowych działań, w których uwzględnia rzeczownik rodzina...</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#JózefZych">Panie pośle...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#StanisławKowolik">Panie marszałku, zatem formalnie wnoszę o to, by Prezydium Sejmu zobowiązało Komisję Polityki Społecznej do tego, by zajęła się programem polityki rodzinnej niezwłocznie, tak by na najbliższym posiedzeniu Sejmu możliwa była debata nad programem polityki rodzinnej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#JózefZych">Panie Pośle! Ten drugi wniosek przedłożę Prezydium Sejmu do rozważenia. Natomiast jeżeli chodzi o sprawę debaty, musi być oddzielny wniosek. Przy okazji chciałem powiedzieć, panie pośle, że nie sądzę, aby w tym Sejmie było jakiekolwiek ugrupowanie, które chciałoby szkodzić rodzinie.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#JózefZych">Prezydia Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Ustawodawczej wnoszą o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Ustawodawczej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz ustawy o prokuraturze.</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#JózefZych">Proszę o odczytanie uzasadnienia wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#DanutaCiborowska">„Potrzeba pilnego zakończenia procesu legislacyjnego wyżej wymienionej ustawy wynika z konieczności dostosowania jej przepisów do uregulowań zawartych w konstytucji, a jedyną szansą na uchwalenie tego projektu ustawy jeszcze w obecnej kadencji jest umieszczenie go na najbliższym posiedzeniu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#DanutaCiborowska">Projekt ten nie budzi kontrowersji, jest uzgodniony z rządem i bardzo oczekiwany przez środowisko sędziów”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#JózefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#JózefZych">Prezydium Sejmu popiera ten wniosek.</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za...</u>
          <u xml:id="u-38.3" who="#JózefZych">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#BogdanKrysiewicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Muszę powiedzieć, że jestem bardzo zaskoczony treścią tej decyzji. W tym czasie, kiedy w parlamencie działają co najmniej dwie komisje zajmujące się problematyką reformowania systemu ubezpieczeń społecznych w naszym kraju, zgłaszany jest wniosek, który w zasadzie pomija wszelkiego rodzaju uregulowania, którego idee wprowadzanemu systemowi reformy jakby zaprzeczają. Generalnie rzecz biorąc, wprowadza się rozwiązanie, które jest powszechnie krytykowane. Odnosi się ono do systemów zaopatrzeniowych. W żaden sposób nie odnosi się przynajmniej do tych kwestii, na które zwraca uwagę konstytucja. Jeżeli w konstytucji chodzi o odbudowę, o stworzenie prestiżu grupy zawodowej, która powinna mieć szczególne warunki do wypełniania swoich funkcji, to nie może być prowadzone tego typu działanie dzielące tych, których prestiż powinien być wspólny. Chodzi o to, że w stanowisku, które zostało zaprezentowane, wydzielono grupę prokuratorów. Docierają już do nas sygnały, z których wynika, że to rozwiązanie jest rozwiązaniem niespójnym, rozwiązaniem, które w zasadzie dzieli, a nie łączy, rozwiązaniem, które nie odpowiada na te podstawowe problemy, które realizujemy w ramach tworzenia nowego systemu reformy zabezpieczenia w naszym kraju.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#JózefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#JózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku prezydiów Komisji...</u>
          <u xml:id="u-40.3" who="#JózefZych">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#AndrzejGaberle">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#AndrzejGaberle">Zabieram głos dlatego, że byłem jednym z tych, którzy opowiadali się za wprowadzeniem tej ustawy. Pogląd, że ustawa ma łączyć sędziów i prokuratorów czy też sędziów z jakimkolwiek innym środowiskiem jest nieporozumieniem. Całe założenie tej ustawy polega na tym, że zostaje tutaj wprowadzone rozwiązanie, które było zarówno w ustawodawstwie przedwojennym, jak też jest powszechnie stosowane w ustawodawstwie europejskim, a mianowicie, iż sędziowie są wyłączeni z powszechnego systemu emerytalnego i sprawa przechodzenia sędziów w stan spoczynku - jak to mówi obecnie uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe konstytucja - odbywa się według innych reguł. Dlaczego tak jest, podejmuję się przedstawić w czasie wystąpienia w debacie nad tą ustawą.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#AndrzejGaberle">Budzi to kontrowersje tylko i wyłącznie ze strony tych, którzy by chcieli widzieć sędziów na tym samym poziomie, co każdy inny zawód. Powiedzmy więc sobie wyraźnie, że sędzia to nie jest górnik, to nie jest urzędnik w magistracie, to nie jest... i tu mógłbym wymienić jeszcze parę innych zawodów. Tu musi być odmienna regulacja. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-41.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#JózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#JózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku prezydiów Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Ustawodawczej o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Ustawodawczej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz ustawy o prokuraturze, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-42.3" who="#JózefZych">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-42.4" who="#JózefZych">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-42.5" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 378 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 145 posłów, przeciw - 179, 54 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-42.6" who="#JózefZych">Stwierdzam, że Sejm wniosek prezydiów Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Ustawodawczej odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-42.7" who="#JózefZych">Prezydium Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw dotyczących reformy centrum administracyjnego i gospodarczego rządu wnosi o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o komisyjnym projekcie ustawy o działach administracji rządowej.</u>
          <u xml:id="u-42.8" who="#JózefZych">Proszę o odczytanie uzasadnienia wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#DanutaCiborowska">„Potrzeba pilnego rozpatrzenia powyższego sprawozdania komisji jest uzasadniona koniecznością wejścia w życie ustawy o działach administracji rządowej w dniu 1 października 1997 r.”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#JózefZych">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#JózefZych">Prezydium Sejmu popiera ten wniosek.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku prezydium Komisji Nadzwyczajnej o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o komisyjnym projekcie ustawy o działach administracji rządowej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#JózefZych">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-44.4" who="#JózefZych">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-44.5" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 368 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 192 posłów, przeciw - 87, 89 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-44.6" who="#JózefZych">Stwierdzam, że Sejm wniosek prezydium Komisji Nadzwyczajnej przyjął.</u>
          <u xml:id="u-44.7" who="#JózefZych">Prezydium Komisji Nadzwyczajnej do zbadania zasadności zarzutów Najwyższej Izby Kontroli w stosunku do niektórych byłych ministrów współpracy gospodarczej z zagranicą wnosi o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej do zbadania zasadności zarzutów Najwyższej Izby Kontroli w stosunku do niektórych byłych ministrów współpracy gospodarczej z zagranicą.</u>
          <u xml:id="u-44.8" who="#JózefZych">Wnioskodawcy uzasadnienia na piśmie nie przedstawiają.</u>
          <u xml:id="u-44.9" who="#JózefZych">Prezydium Sejmu nie popiera tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-44.10" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku Komisji Nadzwyczajnej o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej do zbadania zasadności zarzutów Najwyższej Izby Kontroli w stosunku do niektórych byłych ministrów współpracy gospodarczej z zagranicą, zechce podnieść rękę i przycisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-44.11" who="#JózefZych">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-44.12" who="#JózefZych">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-44.13" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 372 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 110 posłów, przeciw - 89, 173 wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-44.14" who="#JózefZych">Stwierdzam, że Sejm wniosek prezydium Komisji Nadzwyczajnej przyjął.</u>
          <u xml:id="u-44.15" who="#JózefZych">Przewodniczący Komisji Obrony Narodowej pan poseł Jerzy Szmajdziński wnosi o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, Komisji Obrony Narodowej, Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o dyscyplinie wojskowej.</u>
          <u xml:id="u-44.16" who="#JózefZych">Proszę o odczytanie uzasadnienia wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#DanutaCiborowska">„Przyjęcie wyżej wymienionego sprawozdania umożliwi Sejmowi zakończenie procedury legislacyjnej ustawy ważnej dla procesu restrukturyzacji sił zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej i przekazanie jej do podpisu prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#JózefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#JózefZych">Prezydium Sejmu przewiduje rozpatrzenie tej uchwały Senatu na następnym posiedzeniu Sejmu i w związku z tym nie popiera tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#JózefZych">Proszę.</u>
          <u xml:id="u-46.3" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Szmajdziński: Wycofuję ten wniosek.)</u>
          <u xml:id="u-46.4" who="#JózefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-46.5" who="#JózefZych">Posłanka Maria Dmochowska i poseł Krzysztof Budnik wnoszą o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Pierwsze czytanie poselskiego projektu rezolucji w sprawie przekazania budynku PAST-y Fundacji Pomocy na Rzecz Żołnierzy Armii Krajowej im. gen. bryg. Leopolda Okulickiego ps. „Niedźwiadek”.</u>
          <u xml:id="u-46.6" who="#JózefZych">Proszę o odczytanie uzasadnienia wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#DanutaCiborowska">„Projekt tej rezolucji w dniu 24 lutego 1997 r., decyzją Prezydium Sejmu, został skierowany do pierwszego czytania na posiedzeniu plenarnym Sejmu. Rezolucja wzywa rząd do podjęcia działań, które doprowadzą do przekazania budynku PAST-y Fundacji Pomocy na Rzecz Żołnierzy Armii Krajowej im. gen. bryg. Leopolda Okulickiego ps. «Niedźwiadek». Budynek PAST-y, który przeszedł do historii powstania warszawskiego jako symbol bohaterstwa i waleczności żołnierzy Armii Krajowej, niech służy obecnie działalności na rzecz kombatantów i ich środowisk, a w szczególności niech będzie wykorzystywany w celu poprawy opieki zdrowotnej nad żyjącymi jeszcze kombatantami. Realizacja tego postulatu środowisk kombatanckich Armii Krajowej w Polsce i za granicą będzie symbolicznym oddaniem hołdu przez państwo polskie bohaterom powstania warszawskiego. W obecnym stanie prawnym budynku PAST-y włączenie się rządu do tej sprawy może przyczynić się do szybkiego uznania moralnych praw środowisk kombatanckich do jego posiadania i przekazania go ich organizacjom”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#JózefZych">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#JózefZych">Prezydium Sejmu przewiduje umieszczenie tego projektu rezolucji w porządku dziennym kolejnego posiedzenia, w związku z tym nie popiera tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Budnik: Wycofuję wniosek w tych warunkach.)</u>
          <u xml:id="u-48.3" who="#JózefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-48.4" who="#JózefZych">Pan poseł Piotr Polmański wnosi o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej, Komisji Systemu Gospodarczego i Przemysłu oraz Komisji Ustawodawczej o poselskich projektach ustaw o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym górników i ich rodzin.</u>
          <u xml:id="u-48.5" who="#JózefZych">Proszę o odczytanie uzasadnienia wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#DanutaCiborowska">„Podczas 102 posiedzenia Sejm skreślił na wniosek poselski ww. punkt z porządku dziennego. Od tego czasu minęło 5 miesięcy, podczas których nie zostały podjęte żadne nowe konsultacje w tej sprawie. Mimo zapowiedzi, nie zostało również przedstawione nowe stanowisko rządu wobec poselskich inicjatyw. W związku z powyższym uważam, iż Sejm nie powinien odkładać tej sprawy ad calendas Graecas, lecz podczas drugiego czytania ostatecznie rozstrzygnąć losy tej inicjatywy ustawodawczej. Zawiera ona ważne i oczekiwane uregulowania dla górników i ludzi pracujących w tym przemyśle. Dlatego też niniejszym pismem wnoszę jak na wstępie”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#JózefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#JózefZych">Prezydium Sejmu popiera ten wniosek.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku pana posła Piotra Polmańskiego o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej, Komisji Systemu Gospodarczego i Przemysłu oraz Komisji Ustawodawczej o poselskich projektach ustaw o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym górników i ich rodzin, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-50.3" who="#JózefZych">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-50.4" who="#JózefZych">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-50.5" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 379 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 130 posłów, przeciw - 169, 80 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-50.6" who="#JózefZych">Stwierdzam, że Sejm wniosek pana posła Piotra Polmańskiego odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-50.7" who="#JózefZych">Pan poseł Waldemar Michna wnosi o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Pierwsze czytanie projektu uchwały w sprawie upoważnienia Rady Ministrów do zwrócenia się do Unii Europejskiej z wnioskiem o udzielenie Polsce w latach 1998–2010 niezbędnej pomocy mającej na celu wybudowanie w górnych biegach Odry i Wisły (w tzw. strefie Sudetów i Karpat) wodnych zbiorników retencyjnych oraz przebudowy niektórych obwałowań warunkujących stworzenie podstaw trwałego bezpieczeństwa przeciwpowodziowego dla ludności i polskiej gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-50.8" who="#JózefZych">Proszę o odczytanie uzasadnienia wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#DanutaCiborowska">„Polska posiada zbiorniki o łącznej objętości około 4,5 mld m3 wody. Po to, aby stworzyć pełne bezpieczeństwo przeciwpowodziowe, udostępnić polskie rzeki dla transportu północ–południe oraz wschód–zachód, a także lepiej wykorzystać wodę do rozwoju energetyki, trzeba byłoby powiększyć łączną objętość zbiorników retencyjnych do około 9–10 mld m3.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#DanutaCiborowska">Jednak po to, aby osiągnąć głównie niezbędne bezpieczeństwo w górnych dorzeczach Odry i Wisły, a więc terenów, gdzie mają miejsce najgroźniejsze powodzie, trzeba zbudować w stosunku do stanu obecnego dodatkowe zbiorniki retencyjne o pojemności około 2 mld m3, przebudować około 1000 km wałów oraz wyznaczyć suche poldery na około 0,4 mld m3 wody. Zrealizowanie tych inwestycji powinno nastąpić do 2010 roku. Polska nie jest jednak w stanie pokryć sama w całości ogromnych kosztów inwestycji. Mogłaby podjąć tak wielkie zadanie, gdyby otrzymała na ten cel istotną pomoc z funduszów strukturalnych Unii Europejskiej. W przypadku otrzymania takiej pomocy Polska rozpisałaby na ten cel ogólnonarodową długoterminową pożyczkę na rzecz osiągnięcia niezbędnego bezpieczeństwa przeciwpowodziowego na wartość około połowy kosztów tej inwestycji. Pomoc Unii Europejskiej i obligatoryjna długoterminowa pożyczka narodowa pozwoliłaby rozwiązać istniejące zagrożenie.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#DanutaCiborowska">Zaistniało kilka precedensów upoważniających Polskę do zwrócenia się do Unii Europejskiej z wnioskiem o wyżej wymienioną pomoc. Unia Europejska udzielała pomocy krajom, które znajdowały się w trakcie dostosowywania swoich struktur gospodarczych do integracji z Unią, jak czyni to obecnie Polska. Przykładem konkretnym jest instytucja funduszy preakcesyjnych, które zostały ustanowione jako forma pomocy w rozbudowie i modernizacji infrastruktury kraju czyniącego przygotowania do integracji z Unią Europejską.</u>
          <u xml:id="u-51.3" who="#DanutaCiborowska">Unia Europejska wykazała się m.in. wielkim zrozumieniem dla specyfiki regionalnej krajów przystępujących do Unii. Przykładem takiego zrozumienia jest m.in. tworzenie specjalnych funduszy dla podtrzymania i rozwoju gospodarki w trudnych warunkach północnej części Skandynawii. Można mieć nadzieję, że za taką specyfikę uznana być może m.in. problematyka rozwiązania węzłowych zagrożeń gospodarki wodnej w regionie Sudetów i Karpat Środkowej Europy, a w tym zagadnień zagrożenia powodziowego górnych części dorzecza Odry i Wisły.</u>
          <u xml:id="u-51.4" who="#DanutaCiborowska">Stąd też Sejm Rzeczypospolitej Polskiej zobowiązuje Radę Ministrów do podjęcia stosownych działań mających na celu wyjaśnienie problemów strategii rozwojowej w procesie integracji Europy, w tym szans Polski na otrzymanie pomocy w rozwoju infrastruktury gospodarczej, a w tym w szczególności bazy rozwoju gospodarki wodnej”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#JózefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Chciałbym poinformować, że w sprawie udzielenia takiej pomocy inicjatywę podjęły trzy państwa: Niemcy, Polska i Czechy, bo problem jest ważny. Kwestia wsparcia przez parlamenty trzech państw będzie dzisiaj m.in. przedmiotem mojej rozmowy z szefem parlamentu czeskiego.</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#JózefZych">Prezydium Sejmu skierowało ten projekt uchwały do właściwej komisji sejmowej. W związku z tym nie poddam go pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-52.3" who="#JózefZych">Pan poseł Zbigniew Zysk wnosi o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Informacja premiera rządu Rzeczypospolitej Polskiej pana Włodzimierza Cimoszewicza w sprawie tworzenia specjalnych stref ekonomicznych.</u>
          <u xml:id="u-52.4" who="#JózefZych">Proszę o odczytanie uzasadnienia wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#DanutaCiborowska">„Tworzone na podstawie ustawy z 1994 r. specjalne strefy ekonomiczne mają za zadanie łagodzić skutki transformacji gospodarczej dokonującej się po 1989 r. na obszarach, na których proces restrukturyzacji przedsiębiorstw państwowych wywołał największe negatywne skutki społeczno-gospodarcze w postaci ogromnego bezrobocia i zaniku produkcji w wielu zakładach pracy.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#DanutaCiborowska">Pierwsza strefa ekonomiczna powstała w Mielcu. Później utworzono je w Katowicach, Wałbrzychu i Łodzi. W odpowiedzi na moje zapytanie złożone w 1995 r. otrzymałem informację, iż kolejne będą tworzone na obszarach dotkniętych najwyższym bezrobociem, tj. woj. olsztyńskiego, suwalskiego, koszalińskiego. Z tej obietnicy rząd dotrzymał słowa w odniesieniu do woj. suwalskiego. Olsztyńskie, mimo iż złożyło wniosek jako pierwsze, doczekać się specjalnej strefy ekonomicznej nie może. Ostatnio minister gospodarki Wiesław Kaczmarek oświadczył, iż rząd będzie rozpatrywał 12 bądź 13 projektów takich stref, wśród których Olsztyn będzie musiał się mocno ścigać m.in. ze Starachowicami, Częstochową, Modlinem, Kostrzyniem, Słupskiem, Słubicami, Żarnowcem, Nową Hutą i Kamienną Górą.</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#DanutaCiborowska">W związku z tym, iż specjalne strefy ekonomiczne są wyjątkową szansą dla dynamicznego rozwoju regionu, którym żywotnie zainteresowane są społeczności lokalne, a kryteria ustanawiania i lokowania tych stref niejasne i kontrowersyjne, złożenie informacji przez premiera rządu uważam za niezbędne”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#JózefZych">Prezydium Sejmu nie popiera tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#JózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku pana posła Zbigniewa Zyska o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Informacja premiera rządu Rzeczypospolitej Polskiej pana Włodzimierza Cimoszewicza w sprawie tworzenia specjalnych stref ekonomicznych, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-54.3" who="#JózefZych">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-54.4" who="#JózefZych">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-54.5" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 378 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 70 posłów, przeciw - 233, 75 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-54.6" who="#JózefZych">Stwierdzam, że Sejm wniosek pana posła Zbigniewa Zyska odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-54.7" who="#JózefZych">Stwierdzam, że porządek dzienny 113 posiedzenia, zaproponowany przez Prezydium Sejmu, wraz z przyjętymi zmianami, został zatwierdzony.</u>
          <u xml:id="u-54.8" who="#JózefZych">Prezydium Sejmu, po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów, proponuje, aby przeprowadzić debatę krótką nad informacją prezesa Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-54.9" who="#JózefZych">Prezydium Sejmu proponuje, aby wysłuchać 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych w imieniu kół w debatach nad sprawozdaniami komisji o projektach ustaw:</u>
          <u xml:id="u-54.10" who="#JózefZych">— o funduszach przemysłowych,</u>
          <u xml:id="u-54.11" who="#JózefZych">— o hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich,</u>
          <u xml:id="u-54.12" who="#JózefZych">— o działach administracji rządowej,</u>
          <u xml:id="u-54.13" who="#JózefZych">— dotyczących przekształcenia użytkowania wieczystego osób fizycznych w prawo własności,</u>
          <u xml:id="u-54.14" who="#JózefZych">— o rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych, oraz nad sprawozdaniem Komisji Nadzwyczajnej dotyczącym zbadania zasadności zarzutów Najwyższej Izby Kontroli w stosunku do niektórych byłych ministrów współpracy gospodarczej z zagranicą.</u>
          <u xml:id="u-54.15" who="#JózefZych">Prezydium Sejmu proponuje, aby nad pozostałymi punktami porządku dziennego wymagającymi debaty wysłuchać 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-54.16" who="#JózefZych">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-54.17" who="#JózefZych">Jest sprzeciw.</u>
          <u xml:id="u-54.18" who="#JózefZych">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#BogdanKrysiewicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chcę zwrócić uwagę na fakt, że umieszczając w porządku naszych obrad ustawę o rehabilitacji i zatrudnieniu osób niepełnosprawnych, wprowadzamy pod obrady projekt gruntownie modernizujący dotychczas obowiązującą ustawę. Przeznaczanie na to tylko 5- i 10-minutowych oświadczeń jest po prostu nieporozumieniem. Nad tą nowelizacją powinna się odbyć poważna debata, powinniśmy to dokładnie przeanalizować. Nie można po prostu w ten sposób przejść do porządku dziennego nad tak gruntowną zmianą ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#JózefZych">Panie pośle, chwileczkę, co pan proponuje wobec tego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#BogdanKrysiewicz">Proponuję co najmniej debatę krótką.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#JózefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Przystąpimy do rozstrzygnięcia sprawy.</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#JózefZych">Zgodnie z przyjętymi zasadami pod głosowanie poddaję propozycję Prezydium Sejmu - chodziło o 10- i 5-minutowe oświadczenia.</u>
          <u xml:id="u-58.3" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem propozycji Prezydium Sejmu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-58.4" who="#JózefZych">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-58.5" who="#JózefZych">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-58.6" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 372 posłów. Za przyjęciem propozycji Prezydium Sejmu głosowało 214 posłów, przeciw - 120, 38 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-58.7" who="#JózefZych">Stwierdzam, że Sejm przyjął propozycję Prezydium Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-58.8" who="#JózefZych">Innych sprzeciwów nie było, a więc mamy ustalony tryb głosowania.</u>
          <u xml:id="u-58.9" who="#JózefZych">Informuję, że głosowania przeprowadzimy:</u>
          <u xml:id="u-58.10" who="#JózefZych">— w dniu dzisiejszym ok. godz. 20,</u>
          <u xml:id="u-58.11" who="#JózefZych">— drugiego dnia, czyli jutro, o godz. 9 i o godz. 20,</u>
          <u xml:id="u-58.12" who="#JózefZych">— trzeciego dnia o godz. 9 i przed wprowadzonymi do porządku dziennego informacjami.</u>
          <u xml:id="u-58.13" who="#JózefZych">Wprowadzenie dwukrotnych głosowań w ciągu dnia jest związane z tym, iż przewidujemy bardzo długie cykle głosowań. Były zresztą zgłaszane zastrzeżenia co do tego, aby rano nie przeprowadzać 3-, 4-godzinnych głosowań. Stąd taka propozycja.</u>
          <u xml:id="u-58.14" who="#JózefZych">Interpelacje i zapytania rozpatrzymy w piątek w ostatnim punkcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-58.15" who="#JózefZych">Informacji prezesa Trybunału Konstytucyjnego wysłuchamy w piątek bezpośrednio po porannych głosowaniach.</u>
          <u xml:id="u-58.16" who="#JózefZych">Przerwy w dniu dzisiejszym oraz w czwartek będą zarządzone w godz. 15–16.</u>
          <u xml:id="u-58.17" who="#JózefZych">Wprowadzone do porządku dziennego drugie czytania projektów ustaw rozpatrzymy w dniu dzisiejszym.</u>
          <u xml:id="u-58.18" who="#JózefZych">Informuję, że Sejm przyjął bez poprawek następujące ustawy: o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych...</u>
          <u xml:id="u-58.19" who="#komentarz">(Głosy z sali: Senat...)</u>
          <u xml:id="u-58.20" who="#JózefZych">Przepraszam, Senat.</u>
          <u xml:id="u-58.21" who="#JózefZych">Informuję, że Senat przyjął bez poprawek następujące ustawy:</u>
          <u xml:id="u-58.22" who="#JózefZych">— o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych,</u>
          <u xml:id="u-58.23" who="#JózefZych">— o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym,</u>
          <u xml:id="u-58.24" who="#JózefZych">— o zmianie rozporządzenia prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 24 października 1934 r. Prawo upadłościowe i niektórych innych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-58.25" who="#JózefZych">— o zmianie ustawy o działalności ubezpieczeniowej,</u>
          <u xml:id="u-58.26" who="#JózefZych">— o zmianie ustawy o samorządzie terytorialnym,</u>
          <u xml:id="u-58.27" who="#JózefZych">— o Polskiej Agencji Prasowej,</u>
          <u xml:id="u-58.28" who="#JózefZych">— o państwowym przedsiębiorstwie użyteczności publicznej Poczta Polska,</u>
          <u xml:id="u-58.29" who="#JózefZych">— o zmianie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi,</u>
          <u xml:id="u-58.30" who="#JózefZych">— o zmianie ustawy o ochronie zdrowia psychicznego,</u>
          <u xml:id="u-58.31" who="#JózefZych">— o zmianie ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych oraz ustawy o wyższym szkolnictwie wojskowym,</u>
          <u xml:id="u-58.32" who="#JózefZych">— o zmianie ustawy o rewaloryzacji emerytur i rent, o zasadach ustalania emerytur i rent oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-58.33" who="#JózefZych">Obecnie proszę sekretarza o odczytanie komunikatu o posiedzeniach komisji, które odbędą się w dniu dzisiejszym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#DanutaCiborowska">Wysoka Izbo! Informuję, że w dniu dzisiejszym odbędą się, za zgodą marszałka Sejmu, posiedzenia następujących Komisji:</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#DanutaCiborowska">— Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów — bezpośrednio po zakończeniu głosowań,</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#DanutaCiborowska">— Nadzwyczajnej do spraw kodyfikacji karnych — bezpośrednio po zakończeniu głosowań,</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#DanutaCiborowska">— Administracji i Spraw Wewnętrznych wspólnie z Komisją Młodzieży, Kultury Fizycznej i Sportu oraz Komisją Ustawodawczą — bezpośrednio po zakończeniu głosowań, około godz. 10.30,</u>
          <u xml:id="u-59.4" who="#DanutaCiborowska">— Polityki Społecznej wspólnie z Komisją Edukacji, Nauki i Postępu Technicznego oraz z Komisją Młodzieży, Kultury Fizycznej i Sportu — o godz. 14,</u>
          <u xml:id="u-59.5" who="#DanutaCiborowska">— Regulaminowej i Spraw Poselskich wspólnie z Komisją Ustawodawczą — o godz. 14.30,</u>
          <u xml:id="u-59.6" who="#DanutaCiborowska">— Administracji i Spraw Wewnętrznych wspólnie z Komisją Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisją Ustawodawczą — o godz. 18,</u>
          <u xml:id="u-59.7" who="#DanutaCiborowska">— Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów oraz Komisji Ustawodawczej — o godz. 18,</u>
          <u xml:id="u-59.8" who="#DanutaCiborowska">— Administracji i Spraw Wewnętrznych wspólnie z Komisją Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisją Ustawodawczą — o godz. 19.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#JózefZych">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Olga Krzyżanowska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę państwa o zajmowanie miejsc, bo przystąpimy do rozpatrzenia kolejnych punktów porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 1 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw dotyczących reformy systemu ubezpieczeń społecznych o rządowym projekcie ustawy o funduszach przemysłowych i związku ich prywatyzacji z reformą ubezpieczeń społecznych (druki nr 2376, 2587).</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią poseł Małgorzatę Ostrowską.</u>
          <u xml:id="u-61.3" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo, pani poseł, powolutku, spokojnie, rozumiemy, że nie jest pani poseł łatwo ze względu na kontuzję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#MałgorzataOstrowska">Dziękuję serdecznie, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę uprzejmie o przerwanie rozmów na sali i umożliwienie pani poseł zabrania głosu.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#MałgorzataOstrowska">Mam zaszczyt przedstawić państwu w imieniu Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw dotyczących reformy systemu ubezpieczeń społecznych sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o funduszach przemysłowych i związku ich prywatyzacji z reformą ubezpieczeń społecznych. Podstawowy projekt ustawy został zawarty w druku nr 2376, a sprawozdanie zawarte jest w druku nr 2587. Komisje proponują państwu przyjęcie sprawozdania i rozpatrzenie dwóch wniosków mniejszości, które zostały złożone w trakcie prac komisji.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#MałgorzataOstrowska">Zanim omówię wnioski mniejszości, chciałabym przypomnieć zawartość merytoryczną tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-64.2" who="#MałgorzataOstrowska">Projekt ustawy o funduszach przemysłowych i związku ich prywatyzacji z reformą ubezpieczeń społecznych znalazł się w Komisji Nadzwyczajnej do spraw rozpatrzenia projektów ustaw dotyczących reformy systemu ubezpieczeń społecznych z jednego zasadniczego powodu. Otóż pieniądze uzyskane przy prywatyzacji funduszy przemysłowych, przy ich tworzeniu, mają wesprzeć reformę ubezpieczeń społecznych. I chociaż ten projekt jest ściśle związany z przekształceniami własnościowymi, to znalazł się w tej Komisji Nadzwyczajnej jako istotny element zmian systemowych dotyczących ubezpieczeń społecznych, zresztą powstał w Ministerstwie Skarbu Państwa, przy współpracy z pełnomocnikiem rządu do spraw reformy ubezpieczeń społecznych. I właśnie taki, a nie inny projekt w imieniu rządu przedstawiono Komisji Nadzwyczajnej.</u>
          <u xml:id="u-64.3" who="#MałgorzataOstrowska">Projekt ten wzbudził sporo kontrowersji, zwłaszcza wśród ekspertów i przedstawicieli świata biznesu. Podkreślano przede wszystkim dwie rzeczy. Po pierwsze, zarzucano projektowi rządowemu przedstawionemu pierwotnie Sejmowi, że nawiązuje w najprostszy sposób do odtworzenia monopoli w sektorach przemysłowych. Komisja bardzo wnikliwie wsłuchała się w głosy wszystkich ekspertów i ta uwaga wydawała nam się na tyle zasadna, że wprowadziliśmy inne regulacje, takie, które wykluczają monopolizację tychże sektorów. Druga kwestia, zasadnicza, to sposób zarządzania funduszami i tu wprowadziliśmy w komisji szereg nowych uregulowań.</u>
          <u xml:id="u-64.4" who="#MałgorzataOstrowska">Państwo znają ten projekt ustawy, był on prezentowany w Sejmie w pierwszym czytaniu, ale chciałabym przypomnieć, jakiego rodzaju zmiany wprowadzili posłowie w trakcie pracy Komisji Nadzwyczajnej. Dokonano kilkunastu zmian, sięgają one dosyć głęboko, ale muszę podkreślić, że przedstawiciele rządu, posłowie pracujący w komisji i eksperci szukali wspólnych rozwiązań po to, żeby ten projekt poprawić i stąd tak niewiele wniosków mniejszości - dwa. Pozostałe teksty nie wzbudzały tutaj większych uwag.</u>
          <u xml:id="u-64.5" who="#MałgorzataOstrowska">Biorąc pod uwagę przede wszystkim opinie ekspertów, wprowadziliśmy obowiązek utworzenia co najmniej dwóch funduszy w jednym dziale gospodarki narodowej. Jest to w tej chwili zawarte w art. 5 ust. 1 projektu przedstawionego w sprawozdaniu komisji. Wprowadziliśmy też obowiązek składania Sejmowi informacji i sprawozdań z realizacji tego programu, ponieważ na prywatyzację funduszu przeznacza się w projekcie ustawy bardzo mało czasu - tylko dwa lata. Więc wydawało nam się, że aby można było wykonać tę ustawę i faktycznie w ciągu dwóch lat dokonać prywatyzacji i wprowadzenia na giełdę tychże funduszy, to ci posłowie powinni wiedzieć, jak wygląda na bieżąco realizacja tego programu.</u>
          <u xml:id="u-64.6" who="#MałgorzataOstrowska">Kolejna dosyć istotna zmiana - jak już wspomniałam - wprowadziliśmy inny sposób, niż był proponowany wstępnie, zarządzania i powoływania członków zarządu. Tak więc tutaj te przepisy zostały doprecyzowane. Wprowadziliśmy również zabezpieczenie występujące w momencie odebrania świadectwa funduszy przemysłowych przez osoby nieuprawnione. Zauważyliśmy poza tym, że ten program funduszy przemysłowych może być wielokrotnie powtarzany, tak więc uwzględniliśmy w swoich pracach możliwość ponownego uruchamiania funduszu realizacyjnego, który jest niezbędny do wprowadzenia tejże ustawy. Ograniczyliśmy wielkość udziału funduszu w kapitale spółki i wprowadziliśmy możliwość zbywania przez fundusze pakietów akcji funduszy, jeżeli udział funduszu w kapitale spółki spadłby poniżej 33% - tylko za zgodą walnego zgromadzenia funduszu. Uznaliśmy, że mogą zaistnieć przypadki szczególnie uzasadnione, jeśli chodzi o dokonanie przez fundusz takiego zbycia, ale byłoby to poddane kontroli walnego zgromadzenia.</u>
          <u xml:id="u-64.7" who="#MałgorzataOstrowska">Zgodnie z opiniami instytucji rynku kapitałowego świadectwa funduszy przemysłowych zwolniono z przymusu obrotu za pośrednictwem biur maklerskich, giełdy i regulowanego rynku pozagiełdowego. Celem tej zmiany jest umożliwienie w szerokim zakresie udziału w obrocie świadectwami dużym rzeszom inwestorów. Wprowadzono także delegację dla ministra finansów polegającą na tym, iż w drodze rozporządzenia może on określić szczególne warunki, którym ma odpowiadać rachunkowość funduszy przemysłowych. Cały projekt został dosyć gruntownie poprawiony pod względem legislacyjnym, stylistycznym, redakcyjnym, otrzymał także nową numerację artykułów, układy poszczególnych rozdziałów także się zmieniły. Takie są uwagi natury ogólnej.</u>
          <u xml:id="u-64.8" who="#MałgorzataOstrowska">Chciałabym bardzo mocno podkreślić fakt, iż ustawa w zasadzie została przepracowana od początku. Gwoli już rzetelności sprawozdawczej chcę przypomnieć następujące fakty. Łącznie na ustawę składa się 47 artykułów zawartych w 8 rozdziałach. Najważniejsze kwestie, mówiące o celowości tej ustawy, zawarte są w rozdziale 1: Przepisy ogólne. Chciałabym przytoczyć art. 2 mówiący o tym, w jakim celu fundusze przemysłowe są tworzone. Fundusze przemysłowe tworzone są przez skarb państwa m.in. w celu restrukturyzacji przedsiębiorstw w wybranych działach gospodarki narodowej oraz przyspieszenia prywatyzacji w tych działach. Wszyscy eksperci podkreślali, że szybciej jednak nastąpi restrukturyzacja całej branży niż pojedynczych przedsiębiorstw. Były oczywiście także głosy przeciwne, niemniej jednak symulacje, wszelkiego rodzaju argumenty, które padały ze strony prezentujących tę ustawę, przekonały posłów, że ten sposób przeprowadzenia restrukturyzacji jest na pewno szybszy i faktycznie można dzięki temu przyspieszyć także prywatyzację, a o to nam wszystkim chodzi.</u>
          <u xml:id="u-64.9" who="#MałgorzataOstrowska">Drugi cel to wykorzystanie części majątku skarbu państwa na cele związane z reformą systemu ubezpieczeń społecznych. Chciałabym podkreślić, że połączenie tych dwóch celów - pierwszego, o którym mówiłam, i drugiego, związanego z możliwością realizacji ubezpieczeń społecznych - jest unikatowe, jeżeli chodzi o rozwiązania prywatyzacyjne w krajach europejskich, i nie tylko. Jest to zupełnie nowy produkt. Trudno w tej chwili wyrokować, w jaki sposób to zafunkcjonuje. Wszelkiego rodzaju analizy ekonomiczne świadczą o tym, że jest szansa, iż ten program się uda. Osobiście bardzo mocno chcę w to też wierzyć, bo jednak ustawa obejmuje spory fragment majątku narodowego i cel - ten, z którym jest związana prywatyzacja - jest celem interesującym także nas wszystkich. Faktycznie majątek skarbu państwa będzie wykorzystany także na rzecz wszystkich obywateli, bo wszyscy obywatele będą podlegać reformie ubezpieczeń. Kolejnym celem jest zapewnienie korzyści płynących z prywatyzacji majątku skarbu państwa osobom, które nie nabyły akcji lub udziałów prywatyzowanych spółek na zasadach preferencyjnych albo nieodpłatnie. Również tutaj dodam dwa słowa wyjaśnienia. W ustawie zawarliśmy przepis mówiący o tym, że osoby, które już raz nabyły - na zasadach preferencyjnych lub nieodpłatnie - udziały w swoich sprywatyzowanych firmach, nie będą mogły otrzymać akcji funduszy przemysłowych. Chodziło o to, żeby przynajmniej podjąć próbę jakiegoś wyrównania w odniesieniu do dotychczasowego udziału poszczególnych sfer, szczególnie sfery budżetowej, w zyskach, najogólniej mówiąc, z prywatyzacji. A zatem te osoby, które do tej pory nie uczestniczyły w żadnym programie, w którym otrzymywałyby akcje na zasadach preferencyjnych lub nieodpłatnie, będą mogły skorzystać z akcji funduszy przemysłowych. Fundusze są tworzone w formie spółek akcyjnych, a więc będą podlegały poza tą ustawą, oczywiście, Kodeksowi handlowemu i będą kolejnym klientem, udziałowcem rynku kapitałowego w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-64.10" who="#MałgorzataOstrowska">Wracając do ustawy, przypomnę tylko, że zawiera ona przepisy mówiące o zasadach tworzenia funduszy i ich kapitale, o firmie, jej działalności oraz o władzach funduszu. Zawiera również przepisy regulujące tworzenie świadectw udziałowych funduszy przemysłowych oraz zasady ich wymiany. Mowa w niej o wspomnianym już przeze mnie funduszu realizacyjnym, zawiera też przepisy antymonopolowe, zmiany antymonopolowe, zmiany w przepisach obowiązujących oraz przepisy przejściowe. Tyle, jeżeli chodzi o tę ustawę. Nie chciałabym rozwijać kolejno i omawiać artykuł po artykule, chyba że państwo będą chcieli zadawać pytania szczegółowe, to bardzo proszę, będę mogła udzielić odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-64.11" who="#MałgorzataOstrowska">Kończąc, chciałabym przypomnieć rzecz najważniejszą, którą już dwukrotnie tutaj podkreślałam. Cele tej ustawy są, wydaje się, wszystkim nam bliskie, bo po pierwsze, chodzi o przyspieszenie restrukturyzacji, prywatyzację dużych gałęzi naszego przemysłu, przeznaczenie wpływów z tego prywatyzowanego majątku skarbu państwa na reformę ubezpieczeń społecznych, czyli reformę, którą będą objęci wszyscy obywatele polscy, a przede wszystkim o możliwość nabycia udziałów funduszy przemysłowych przez te osoby, które do tej pory w prywatyzacji nie uczestniczyły. Chciałabym podkreślić też, że ta ustawa zawiera pewne ograniczenie, tzn. wyłączenie dotychczasowych uprawnień Urzędu Antymonopolowego - on się tak nazywał, przepraszam, teraz jego nazwa jest inna - ale uznaliśmy, że po to, aby przyspieszyć realizację programu, należy wykorzystać możliwości wprowadzenia nowych regulacji. Stwierdziliśmy też, że od decyzji urzędu nie może być uzależnione powodzenie tego programu. Jednakże urząd i tak zachowuje swoje uprawnienia odnośnie do decyzji o łączeniu i do oceny, czy dane przedsięwzięcie ma charakter monopolistyczny czy nie.</u>
          <u xml:id="u-64.12" who="#MałgorzataOstrowska">Chciałabym się jeszcze odnieść, chociaż może to nie jest odpowiednie miejsce i czas, bo sprawozdawca tego chyba czynić nie powinien, do tego, co w ostatniej chwili zobaczyłam w ostatnim „Nowym Życiu Gospodarczym”. Znalazł się tam artykuł mówiący o tychże funduszach przemysłowych i chciałabym, kończąc swoje sprawozdanie, zacytować fragment tego artykułu: To normalne, że projekt ustawy o funduszach przemysłowych i ich prywatyzacji w związku z reformą ubezpieczeń społecznych wywołuje kontrowersje. Tak było także z programem narodowych funduszy inwestycyjnych, który ma coraz mniej oponentów. Czy podobnie będzie z funduszami przemysłowymi? Myślę, że tak. Posłowie wykazali tutaj wraz z ekspertami i rządem sporo zainteresowania, pracy i zaangażowania, po to by ta ustawa dawała taką szansę i żeby ten program skończył się powodzeniem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-64.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiała sprawozdawca komisji pani poseł Małgorzata Ostrowska.</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w debacie nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-65.3" who="#OlgaKrzyżanowska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-65.4" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo pana posła Bogdana Krysiewicza o zabranie głosu w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Następnym mówcą będzie pan poseł Roman Edward Borek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#BogdanKrysiewicz">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Po przeanalizowaniu sprawozdania Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw dotyczących reformy systemu ubezpieczeń społecznych (druk nr 2587) mogę stwierdzić w imieniu Klubu Parlamentarnego SLD, że projekt ustawy spełnia cele założone w art. 2, czyli poprzez tworzenie funduszy przemysłowych:</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#BogdanKrysiewicz">— sprzyja restrukturyzacji przedsiębiorstw w wybranych działach gospodarki narodowej oraz wpływa na przyspieszenie prywatyzacji w tych działach,</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#BogdanKrysiewicz">— stwarza możliwości wykorzystania części majątku skarbu państwa na cele związane z reformą systemu ubezpieczeń społecznych,</u>
          <u xml:id="u-66.3" who="#BogdanKrysiewicz">— zapewnia uzyskanie korzyści z prywatyzacji majątku skarbu państwa tym osobom, które dotychczas nie nabyły akcji lub udziałów prywatyzowanych spółek na zasadach preferencyjnych lub nieodpłatnie.</u>
          <u xml:id="u-66.4" who="#BogdanKrysiewicz">Idea wykorzystania dochodów płynących z prywatyzacji do wspierania i rozwiązywania różnych celów społecznych od dawna przewijała się w pracach naszego parlamentu. Metoda wydaje się słuszna i na ogół nie była kwestionowana. W tej ustawie na szczególne podkreślenie zasługuje odniesienie się do problemu powszechności prywatyzacji, czyli praktycznego przenoszenia korzyści z niej płynących na grupy ludzi zatrudnionych w jednostkach budżetowych, rolnictwie oraz innych sferach życia, które nie uczestniczyły i nie będą mogły uczestniczyć w prywatyzacji swoich zakładów.</u>
          <u xml:id="u-66.5" who="#BogdanKrysiewicz">Zgadzamy się także z tezą, że projekt ustawy dotyczący funduszy przemysłowych jest uzupełnieniem ustawy o wykorzystywaniu wpływów z prywatyzacji części mienia skarbu państwa na cele związane z reformą ubezpieczeń społecznych. Ta prywatyzacja będzie jednak nieco trudniejsza, gdyż do funduszy przemysłowych będą wnoszone akcje spółek, które w znaczącej części będą musiały podlegać procesom restrukturyzacyjnym.</u>
          <u xml:id="u-66.6" who="#BogdanKrysiewicz">Uznaje się zatem za celowe i racjonalne prywatyzowanie tej części przedsiębiorstw w ramach dużych grup kapitałowych. Prawidłowe i konsekwentne wprowadzenie przez rząd ustawy w życie daje, zdaniem Sojuszu Lewicy Demokratycznej, możliwości osiągnięcia zamierzonych w ustawie skutków społeczno-ekonomicznych.</u>
          <u xml:id="u-66.7" who="#BogdanKrysiewicz">Niezmiennego poparcia udzielamy przyjętej w ustawie zasadzie preferencyjnego przyznania świadectw udziałowych osobom powyżej 50 roku życia. Stworzenie możliwości włączenia tej części społeczeństwa do uczestnictwa w nowo tworzonych segmentach ubezpieczeń kapitałowych jest odbierane jako dążenie, chociaż być może niewystarczające, do wyrównywania szans. Należałoby kontynuować zapowiadane przez rząd prace nad możliwością wsparcia tej inicjatywy także systemem ulg podatkowych dla tej grupy wiekowej.</u>
          <u xml:id="u-66.8" who="#BogdanKrysiewicz">Jesteśmy natomiast przeciwni wnioskom mniejszości w tym brzmieniu; to chciałbym podkreślić. Szczególnie niekorzystne jest tworzenie dodatkowych, niczym nie uzasadnionych podziałów i grup wiekowych. Rozdzielanie liczby świadectw prowadzi do znacznego obniżenia ich jednostkowej wartości, co z kolei deprecjonuje znaczenie całego przedsięwzięcia. Natomiast jeżeli wniosek mniejszości nr 1 zostanie ograniczony do pierwszej jego części - tj. do ust. 3 - jesteśmy skłonni go poprzeć.</u>
          <u xml:id="u-66.9" who="#BogdanKrysiewicz">Wnoszę zatem, w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej, o przyjęcie projektu ustawy przez Wysoką Izbę oraz o przejście do trzeciego czytania na obecnym posiedzeniu parlamentu. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Bogdan Krysiewicz.</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę pana posła Romana Edwarda Borka o zabranie głosu w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego. Następnym mówcą będzie pan poseł Jan Wyrowiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#RomanEdwardBorek">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Myślę, że pani poseł sprawozdawca, występując z tej trybuny, mówiła o kilku celach, jakie ma spełniać ta ustawa o funduszach przemysłowych i związku ich prywatyzacji z reformą ubezpieczeń społecznych. Ma ona m.in. zasilić swoimi funduszami reformę emerytalną, ma pomóc w prywatyzacji całych gałęzi gospodarki (oczywiście trzeba tutaj dodać, że na dzień dzisiejszy gałęzi gospodarki mało atrakcyjnych, jeśli chodzi o kierunek prywatyzacji), ma pomóc w ewentualnej restrukturyzacji tych przedsiębiorstw. Sądzę, że jednym z celów tej ustawy jest tzw. powszechne uwłaszczenie, powiedzmy: część powszechnego uwłaszczenia, bo chyba inaczej nie można tego nazwać, jeśli świadectwa udziałowe daje się społeczeństwu za darmo.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#RomanEdwardBorek">Gdyby się chciało prowadzić swoistą polemikę i politykę językową, można by doszukiwać się w tej ustawie wielu wad i błędów; choćby tak jak dokonała tego kancelaria prawnicza pana Żebrowskiego. Jeśli jednak, jak sądzę, jednym z głównych celów tej ustawy jest zasilenie funduszy emerytalnych, to należy wyjść z podobnego założenia, jak w wypadku literowania alfabetu — skoro się powiedziało „a”, to trzeba powiedzieć „b” — i w związku z tym konsekwencją działań, które zostały przyjęte na poprzednich posiedzeniach Sejmu, jest uchwalenie tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#RomanEdwardBorek">Pani poseł sprawozdawca i mój przedmówca wskazywali na to, że są wnioski mniejszości dotyczące m.in. innego rozdziału świadectw udziałowych. Założenie takie jest właściwie trudne do skomentowania. Jeśli bowiem założymy, że faktycznie zwiększymy liczbę świadectw udziałowych, które rozdysponujemy wśród społeczeństwa, to oczywiste jest to, że ich realna wartość będzie mniejsza. Natomiast jeśli podejdziemy do tego tematu biorąc pod uwagę to, czy sprawiedliwie rozdzielamy te świadectwa, w zależności od grup wiekowych, to oczywiście można wyodrębnić w społeczeństwie kilka grup i powiedzieć, że świadectwa będzie się dzielić na zasadzie 1, 2, 3, 4 i 5. Myślę, że trzeba by się zgodzić z duchem i trendem tej ustawy, z komentarzem projektodawców, że grupa ludzi w wieku powyżej 50 lat w pewnym sensie będzie pokrzywdzona przy reformie emerytalnej i że danie im większej liczby świadectw udziałowych ma im to zrekompensować. Oczywiście można zastanawiać się nad tym, czy człowiek w wieku 48 lat także nie jest pokrzywdzony, bo dostanie 1 świadectwo udziałowe, a właściwie w ten system emerytalny nie wejdzie. Sądzę, że mój klub opowie się jednak za przyjęciem wariantów, które przedstawił rząd i które przyjęła wysoka komisja.</u>
          <u xml:id="u-68.3" who="#RomanEdwardBorek">Kończąc, pozwolę sobie jednak podać w wątpliwość pewną kwestię. Nie chciałbym, żeby pan minister, udzielając odpowiedzi jako przedstawiciel rządu, powiedział, że my jesteśmy oczywiście gotowi. Faktem jest to, że w tej reformie emerytalnej część społeczeństwa jest pominięta. Ta część społeczeństwa, pominięta przy reformie emerytalnej, otrzyma w tym momencie świadectwa udziałowe. Mam takie pytania: Czy możemy mieć gwarancję, że za jakiś czas, nie określajmy tego okresu, kiedy te grupy społeczne, choćby grupa rolników, którą tu reprezentuję, wejdą do systemu reformy emerytalnej, świadectwa te będą mogły być wykorzystane i przeznaczone na rozwój systemu emerytalnego np. rolników, czy też do tego czasu wiele gałęzi i przedsiębiorstw nie zostanie całkowicie sprywatyzowanych i nie będzie już skąd brać akcji, które można by było przeznaczyć na tę reformę? Jak już mówiłem, nie chciałbym polemizować, jeśli chodzi o czas wejścia w życie reformy emerytalnej rolników, bo myślę, że ekonomicznie to i państwo, i sami rolnicy w tym momencie nie są przygotowani do takiej reformy, ale owszem, tak jak to już kiedyś mówiłem z tej trybuny, jesteśmy przygotowani i wiemy, że będziemy musieli razem współpracować, dlatego jako klub Polskiego Stronnictwa Ludowego poprzemy tę ustawę. Jesteśmy za przejściem do trzeciego czytania. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-68.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Roman Edward Borek.</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo pana posła Jana Wyrowińskiego o zabranie głosu w imieniu klubu Unii Wolności. Następnym mówcą będzie pan poseł Stanisław Wiśniewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#JanWyrowiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o funduszach przemysłowych 5 czerwca br. nie wzbudziło większego zainteresowania Izby i nie towarzyszyły temu czytaniu żadne większe emocje. Wysoka Izbo, sięgając pamięcią wstecz warto przypomnieć paniom i panom posłom, co działo się w tej sali, szczególnie wśród posłów PSL i SLD, jakie płomienne wystąpienia kierowano z tej właśnie trybuny podczas kolejnych prób uchwalania ustawy najpierw o powszechnej prywatyzacji, a potem o narodowych funduszach inwestycyjnych i ich prywatyzacji. Jakie to klęski spaść miały na naszą gospodarkę w rezultacie realizacji programu powszechnej prywatyzacji, jak to wdrażając ów program, tracić mieliśmy naszą suwerenność, oddając to co najlepsze wśród polskich przedsiębiorstw w pacht zagranicznego kapitału. Dzisiaj mówiła o tym również pani poseł sprawozdawczyni, cytując artykuł opublikowany w „Nowym Życiu Gospodarczym”, że coraz wyraźniej widać, chociażby przez porównanie efektów polskiego i czeskiego wariantu prywatyzacji, że jednak ów polski produkt prywatyzacyjny o nazwie NFI jest w państwach postkomunistycznych produktem najwyższej jakości.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#JanWyrowiński">Dzisiaj ojcowie założyciele programu narodowych funduszy inwestycyjnych za swój kolejny sukces uznać mogą fakt, że to właśnie ci politycy, którzy wtedy byli wśród najzaciętszych wrogów programu powszechnej prywatyzacji, proponują w dniu dzisiejszym ustawę, która ich zdaniem jest zakorzeniona w programie narodowych funduszy inwestycyjnych, która z pozytywnych doświadczeń, a takich jest większość, z tego programu chce korzystać.</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#JanWyrowiński">Panie i Panowie Posłowie! Rządowemu projektowi ustawy o funduszach przemysłowych, o czym wspominała również szanowna pani poseł, nie szczędzono słów niekiedy bardzo ostrej, zdecydowanej krytyki. Krytyka ta w sporej części była zasadna i miała swoje źródła w udokumentowanych faktami z okresu rządów koalicji SLD–PSL działaniach, czy też próbach działań niewiele mających wspólnego z autentyczną prywatyzacją. Gdyby bowiem, Wysoka Izbo, rzeczywiście fundusze przemysłowe oraz ich prywatyzacja miały być kopią spółek węglowych czy spółek cukrowych, to należałoby zrobić wszystko, aby nie dopuścić do takiej właśnie sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-70.3" who="#JanWyrowiński">Podczas pierwszego czytania, kiedy również w imieniu mojego klubu miałem zaszczyt prezentować Izbie jego stanowisko w tej sprawie, nieobce mi były tego rodzaju obawy. Kładłem wówczas między innymi nacisk na to, iż po pierwsze, fundusze mogą zwielokrotnić siłę branżowych grup nacisku w dużych przedsiębiorstwach, które za wszelką cenę chcą przedłużyć swój żywot kosztem gospodarki i budżetu, czyli kosztem wszystkich podatników. Po drugie, sądziłem wówczas, że z uwagi na przyjęte rozwiązania dotyczące organizacji funduszy, na przykład brak expressis verbis wyrażonych w projekcie rządowym możliwości zatrudnienia firm zarządzających, jak również na brak możliwości zaangażowania kapitału, ich działania restrukturyzacyjne, mam na myśli fundusze, w stosunku do przedsiębiorstw do nich wniesionych będą się miały nijak wobec ogromnych potrzeb, które w tych przedsiębiorstwach istnieją. Tych uwag i wątpliwości było oczywiście znacznie więcej. Jednak mój klub, zdając sobie sprawę z tego, że ekonomiczne i społeczne skutki realizacji tej ustawy mają wielkie znaczenie, wstrzymał się od głosowania nad wnioskiem o odrzucenie jej projektu w pierwszym czytaniu. Liczyliśmy na to, że Komisja Nadzwyczajna uszlachetni ten produkt tak, że będzie możliwe jego poparcie. I po części tak się stało.</u>
          <u xml:id="u-70.4" who="#JanWyrowiński">Pani poseł sprawozdawczyni była uprzejma przedstawić główne zmiany, które wprowadziła Komisja Nadzwyczajna. Stało się tak po uzgodnieniu wielu propozycji ekspertów. Szczególnie cenne były uwagi prezesów firm zarządzających NFI, którzy bardzo rzetelnie ocenili jakość tego produktu, który się nazywa fundusze przemysłowe i wiele z tych uwag wprowadzono do przedstawionego dzisiaj Izbie komisyjnego projektu. Pani poseł zapomniała powiedzieć o pewnej istotnej zmianie. Mianowicie w pierwotnym projekcie przewidywano, że 40% akcji funduszy zostanie zamienione na świadectwa udziałowe, a 60% przeznaczone na sprzedaż. W projekcie, który dzisiaj omawiamy, ta proporcja jest inna: 50% na 50%, a więc zwiększono wartość zasobu, który w postaci świadectw udziałowych dotrze do obywateli. Jednak, Wysoka Izbo, wiele obaw pozostało. Chciałbym się nimi w tej chwili z Wysoką Izbą podzielić.</u>
          <u xml:id="u-70.5" who="#JanWyrowiński">Po pierwsze, sprawa uprzywilejowania akcji skarbu państwa co do głosu. W przedłożeniu rządowym był bezwzględny zapis, iż akcje skarbu państwa w funduszach są uprzywilejowane co do głosu. Stopień tego uprzywilejowania miały określać statuty funduszy. Komisja proponuje nieco łagodniejsze rozwiązanie, dając Radzie Ministrów prawo decydowania o tym, w którym dziale gospodarki narodowej fundusze będą mogły wydawać skarbowi państwa akcje uprzywilejowane, określając poziom tego uprzywilejowania jako co najwyżej dwa głosy na jedną akcję. Pomimo tej zmiany nadal istnieje problem, który podnosiliśmy podczas pierwszego czytania, iż uprzywilejowanie takie, nawet w tym nieco łagodniejszym wymiarze, może, po pierwsze, spowolnić procesy prywatyzacyjne funduszy, po drugie, wpłynąć w istotny sposób na obniżenie ceny sprzedawanych przez państwo akcji, gdyż będą one mniej atrakcyjne dla długoterminowych inwestorów instytucjonalnych. Uprzywilejowana pozycja skarbu państwa może skutkować próbami narzucania funduszom innych celów niż ten, który ostatecznie - również dzięki pracom komisji - znalazł się w zapisie ustawowym, a celem tym jest maksymalizacja wartości funduszu dla jego akcjonariuszy. To jest jedyny cel działania funduszu inwestycyjnego. Istnienie tego rodzaju zagrożenia, chociażby w postaci prób wdrażania czegoś na kształt państwowej polityki sektorowej, może zaowocować ryzykiem poważnego zmniejszenia wartości rynkowej funduszy. W sytuacji, gdy inwestorzy uznają, że fundusze mogą podejmować decyzje w oparciu o przesłanki inne niż ten zasadniczy cel, który fundusz powinien realizować, wówczas przypiszą jego akcjom wyższy poziom ryzyka, co będzie bezpośrednią przyczyną obniżenia ich wartości rynkowej.</u>
          <u xml:id="u-70.6" who="#JanWyrowiński">W tym momencie, Wysoka Izbo, rodzi się poważny problem, jako że skutki działania tej ustawy są sprzęgnięte z reformą systemu emerytalnego i wpływają bezpośrednio na wartość aktywów funduszy emerytalnych. Chociaż z projektu ustawy, jak już powiedziałem, usunięto większość deklaratywnych zapisów sugerujących inny niż maksymalizacja wartości funduszu cel jego działania, to pozostawienie mechanizmu uprzywilejowania akcji skarbu państwa - fakt, że w formie znacznie okrojonej w stosunku do przedłożenia rządowego - budzi w dalszym ciągu obawy, o których chciałem tutaj Wysokiej Izbie powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-70.7" who="#JanWyrowiński">Po drugie, w dalszym ciągu niezwykle istotny jest problem dostatecznej płynności funduszy w pierwszym okresie działania, co podkreślali wspomniani przeze mnie prezesi firm zarządzających NFI. Jest oczywiste, że niemożliwe będzie wdrażanie przez fundusz jakichkolwiek działań, w tym przygotowań do wprowadzenia do obrotu publicznego, bez odpowiedniej ilości gotówki. Z doświadczeń NFI i innych funduszy zamkniętych wynika, iż na prowadzenie działalności operacyjnej w pierwszych dwóch, trzech latach potrzeba co najmniej 10–15 mln zł. Dlatego za godną rozważenia należy uznać propozycję ekspertów, aby skarb państwa wniósł do funduszy akcje spółek już będących w publicznym obrocie po to, aby to były akcje płynne, możliwe do szybkiej sprzedaży.</u>
          <u xml:id="u-70.8" who="#JanWyrowiński">Jest jeszcze obawa trzecia. Ustawa adresowana jest do nieznanej grupy przedsiębiorstw, albowiem nie jest tak, pani poseł, że w tej ustawie przesądzamy, jaka część majątku ma być sprywatyzowana, natomiast przedstawiamy tylko pewien mechanizm, ta grupa przedsiębiorstw nie jest w ustawie określona. Jedynie w uzasadnieniu wymienia się przykładowo działy, w których mógłby powstać fundusz. Otóż w praktyce o tym, jakie firmy i jakie działy będą brane pod uwagę, rozstrzygać będzie Rada Ministrów. Ponieważ ustawa nie określa jakichkolwiek kryteriów, jakimi miałoby się kierować to gremium podejmując decyzje kwalifikacyjne, mój klub uważa za bardzo ważny pierwszy wniosek mniejszości, a konkretnie jego ust. 3. Jednakże, ponieważ byłem autorem tego wniosku mniejszości, chciałbym wnieść autopoprawkę i skreślić ust. 4 w tym wniosku mniejszości, z różnych powodów, o których nie chciałbym w tej chwili tutaj mówić.</u>
          <u xml:id="u-70.9" who="#JanWyrowiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chciałbym jeszcze wspomnieć o zaletach tego projektu, bowiem są i takowe. Po pierwsze, odrywa on kolejną grupę przedsiębiorstw i spółek państwowych od administracyjnego, biurokratycznego zarządzania przez skarb państwa, określa horyzont prywatyzacyjny, który jest dwuletni — bardzo krótki, bardzo ambitny i chyba trudny do zrealizowania. Fundusze niewątpliwie będą szybciej i efektywniej restrukturyzować i reprywatyzować spółki niż Ministerstwo Skarbu Państwa, co widać na przykładzie narodowych funduszy inwestycyjnych. Wreszcie dobrze się stało, że expressis verbis w ustawie przyjęto zapis, że fundusze będą również mogły podpisywać umowy z firmami zarządzającymi. Generalnie, firmy zarządzające sprawdziły się w programie NFI i wydaje mi się, że również mogą być pomocne w tego rodzaju funduszach. Po drugie, warte podkreślenia jest również to, że ustawa stanowi dosyć sensowną próbę wdrażania w życie idei powszechnego uwłaszczenia i powiązania jej z reformą systemu emerytalnego, kierując korzyści z tegoż uwłaszczenia — o czym również mówiła tutaj pani poseł sprawozdawczyni — wyłącznie do tej grupy osób, które dotychczas żadnych pożytków z prywatyzacji nie miały, a więc przede wszystkim do sfery budżetowej oraz do sporej części emerytów i rencistów.</u>
          <u xml:id="u-70.10" who="#JanWyrowiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chciałbym też poinformować, że mój klub nie popiera drugiego wniosku mniejszości. Niestety, muszę tutaj zgłosić dwie poprawki, dlatego że w międzyczasie Sejm przyjął ustawę o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami skarbu państwa. W ustawie tej prawo do otrzymania nieodpłatnych akcji otrzymali pracownicy PGR, dlatego w tej wyliczance ustaw musimy to również uwzględnić. Sądzę także, że niefortunny jest zapis zmiany 1 w art. 43. Tu musi nastąpić zmiana, która obejmuje wszystkich uprawnionych i taką propozycję również składam. To są wyłącznie, że tak powiem, merytoryczne poprawki, które muszą być do tej ustawy wniesione, jeżeli ma ona spełniać cele, które zapisane są w ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-70.11" who="#JanWyrowiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Kończąc, chciałbym poinformować, że w tej sytuacji najprawdopodobniej już nie ten, ale następny rząd będzie realizował tę ustawę. Wypadałoby życzyć tej ustawie, aby jej los nie był aż tak okrutny na początku jej realizacji, jak los programu NFI i aby mogła służyć tym wszystkim, którzy z jej rozwiązań będą korzystać. W przypadku, gdy Izba poprze zmodyfikowany przeze mnie pierwszy wniosek mniejszości, mój klub nie będzie miał żadnych wątpliwości, aby również poprzeć cały projekt ustawy. Dziękuję, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-70.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Jan Wyrowiński.</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Poprawki, jak rozumiem, dostanę na piśmie. Czy tak, panie pośle?</u>
          <u xml:id="u-71.3" who="#komentarz">(Poseł Jan Wyrowiński: Tak, oczywiście, już daję.)</u>
          <u xml:id="u-71.4" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-71.5" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo pana posła Stanisława Wiśniewskiego o zabranie głosu w imieniu klubu Unii Pracy. Następnym mówcą będzie pan poseł Wojciech Błasiak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#StanisławWiśniewski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Proces prywatyzacji w naszym kraju toczy się od ładnych kilku lat różnymi ścieżkami. Nie chciałbym powtarzać pewnej argumentacji, o której byli łaskawi mówić pani poseł Ostrowska, jak również pan poseł Wyrowiński. Chciałbym się skupić jednak na dwóch sprawach, które są publicznie wyrażane, które do nas jako do Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych również są zgłaszane, a także wnieść pewne zastrzeżenia merytoryczne odnośnie do tej ustawy. Chodzi po prostu o to, że ta ustawa, według argumentacji, która była przedstawiana w Komisji Nadzwyczajnej, jest pewną próbą uporządkowania procesu prywatyzacji, wyciągnięcia określonych wniosków z procesów, które do tej pory w Polsce zachodziły. Jest kolejną ścieżką uruchamiającą proces prywatyzacji i wykorzystania części majątku narodowego na wzmocnienie, zasilenie kapitałowe nowego modelu systemu ubezpieczeń społecznych. Ale przecież trzeba stwierdzić jasno — i powiedzieć tutaj o tym — że z tego nowego systemu emerytalno-rentowego nie będą korzystali w naszym kraju wszyscy. Jeśli mówimy dzisiaj, że z tego majątku narodowego, który pójdzie na wzmocnienie, na budowę nowego systemu, na pewno skorzystają ludzie, którzy nie ukończyli 30 roku życia, że być może skorzysta z tego część naszego społeczeństwa w przedziale lat 30–50, to już na pewno nie skorzystają z tego ludzie, którzy w dniu dzisiejszym mają lat 50. Uwzględniając proces prywatyzacji, który do tej pory miał miejsce w Polsce, pewne grupy naszego społeczeństwa były wyłączone z możliwości uzyskiwania określonej korzyści. Jest to szczególnie grupa pracowników sfery budżetowej, a także byli pracownicy, którzy nie skorzystali na przykład z majątków, które złożyły się na narodowe fundusze inwestycyjne. Z tego też względu nasze zastrzeżenie budzi fakt, że ta ustawa daje pewną dowolność Radzie Ministrów w postaci delegacji zawartej w art. 4, mówiącym o tym, że Rada Ministrów określi listę spółek i listę przedsiębiorstw państwowych, które będą podlegały komercjalizacji w celu wniesienia ich akcji do przyszłych funduszy przemysłowych, które mają jak gdyby być funduszami bardziej branżowymi. Chodzi o to aby nie powtórzyć tego, co się stało z narodowymi funduszami inwestycyjnymi — tej wielobranżowości i trudności związanych z zarządzaniem.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#StanisławWiśniewski">W trakcie prac Komisji Nadzwyczajnej toczył się spór o wartość - jak to pan minister Hausner ładnie nazywa - tego tortu do podziału wśród uczestników, którzy będą mieli prawo skorzystania ze świadectw udziałowych. W przedłożonym przez siebie projekcie rząd podał trzy możliwości tych rozwiązań. W wariancie pierwszym miało to być 105 przedsiębiorstw, których wartość wynosiła 34 476 mln zł. Drugi wariant to 98 przedsiębiorstw o wartości 26 807 mln zł. Trzeci wreszcie wariant to 75 przedsiębiorstw o wartości 20 737 mln zł. Dzisiaj Sejm przyjmując tę ustawę nie wie, jaki ten tort w końcu będzie; jaką ostateczną wartość w postaci świadectwa udziałowego będzie miał ten kawałek tortu, nikt z nas nie wie. Zła jest argumentacja przeciwników zgłoszonego przez Unię Pracy wniosku mniejszości, że starając się o inny podział tych świadectw według wieku pokoleniowego dążymy do zmniejszania tego kawałka tortu. Nie jest to prawda, bo również w tej chwili istnieje pewien projekt listy przedsiębiorstw i jednoosobowych spółek skarbu państwa, które bierze się pod uwagę, jeśli chodzi o wniesienie akcji do funduszy przemysłowych. Na liście tej jest 86 przedsiębiorstw, które obejmują cały sektor elektroenergetyki, cały sektor syntezy chemicznej oraz cały sektor hutnictwa żelaza i stali. Wiemy mniej więcej, jaki ten tort będzie, i źle się dzieje, że wykorzystuje się argumentację zmniejszenia wartości świadectw udziałowych ze względu na potrzebę zwiększenia ich liczby.</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#StanisławWiśniewski">Z uwagi na to, że nie wszyscy członkowie naszego społeczeństwa będą mogli czerpać określone korzyści z nowego systemu emerytalnego, że nie wszyscy obywatele naszego kraju skorzystali do dnia dzisiejszego z możliwości otrzymania określonych korzyści z wspólnie wypracowanego majątku narodowego, Unia Pracy zgłosiła propozycje innego podziału. Na mocy art. 24 ust. 1 każdy obywatel Rzeczypospolitej Polskiej, który w dniu 31 grudnia roku poprzedzającego rok emisji świadectw miał ukończone 18 lat i nie ukończył lat 30, mógłby otrzymać jedno świadectwo, tak jak proponuje rząd. Proponujemy jednak, aby również obywatele, którzy w dniu 31 grudnia roku poprzedzającego rok emisji pierwszej serii świadectw ukończyli 30 rok życia, a nie ukończyli 50 lat życia, mieli prawo otrzymania dwóch świadectw danej serii i aby wreszcie obywatele, którzy na pewno nie będą korzystali z nowego modelu systemu emerytalnego kapitałowego, a którzy ukończyli 50 rok życia, mieli prawo do 4 świadectw danej serii.</u>
          <u xml:id="u-72.3" who="#StanisławWiśniewski">Miałem również zamiar, Wysoka Izbo, zgłosić wniosek, który zgłosił pan poseł Wyrowiński, że musi zostać dopisana ustawa o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami, gdyż tworzy się jak gdyby nową grupę uprzywilejowanych pracowników byłych państwowych gospodarstw rolnych, którzy mieliby możliwość do korzystania i ze świadectw udziałowych na podstawie tej ustawy i ustawy, którą w tej chwili cytowałem. Chociaż wszyscy również wiemy, że pozostawiamy pewną grupę polskiego społeczeństwa - osoby, które są w tej chwili współwłaścicielami spółek pracowniczych na podstawie leasingu - która, mimo że ma określone wartości, korzysta bowiem z tego majątku, który jest w jej dyspozycji, będzie również miała prawo do otrzymania takich świadectw. Dlatego Unia Pracy uzależnia swoje stanowisko w głosowaniu od przyjęcia przez Wysoką Izbę naszego wniosku mniejszości. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-72.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Stanisław Wiśniewski.</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę o zabranie głosu pana posła Wojciecha Błasiaka w imieniu Klubu Parlamentarnego na Rzecz Akcji Wyborczej Solidarność. Następnym mówcą będzie pan poseł Eugeniusz Januła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#WojciechBłasiak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie i Panowie! Jestem zmuszony powtórnie zająć takie samo stanowisko, jakie zajmowałem w imieniu mojego klubu w trakcie pierwszego czytania rządowego projektu ustawy o funduszach przemysłowych, przy całym bowiem szacunku dla pracy Komisji Nadzwyczajnej, a zwłaszcza jej pani przewodniczącej, sens tej ustawy się nie zmienił. Twierdziliśmy, i twierdzimy to również dzisiaj, że rządowy projekt ustawy o funduszach przemysłowych oraz związku ich prywatyzacji z reformą ubezpieczeń społecznych został dołączony naprędce, pospiesznie, do wcześniej przedstawionych projektów dotyczących reformy systemu ubezpieczeń społecznych. Naszym zdaniem jest to pomysł ad hoc, któremu brakuje podstawowych analiz i symulacji ekonomicznych, co w ocenie mojego klubu generalnie wyklucza poważne rozpatrywanie tego projektu. Wyklucza bowiem poważną analizę jego przydatności w reformowaniu systemu ubezpieczeń społecznych. Nie ma żadnych istotnych analiz i symulacji ekonomicznych, na podstawie których można by powiedzieć, jaki jest związek prywatyzacji z reformą ubezpieczeń społecznych - chodzi o taki poziom konkretności, na jakim można by to rozpatrywać. To jest zresztą przykład niedookreślenia trzech wariantów; skądinąd wybór każdego z nich ma zupełnie inne skutki. To, że raz w projekcie rządowym przewidziano 40% na świadectwa, a teraz 50%, pokazuje, że jest to projekt niedojrzały. Co gorsza, naszym zdaniem, to nie jest tylko kwestia samej merytorycznej niedojrzałości projektu ustawy. Jest to próba kontynuacji - w nowej wersji - programu narodowych funduszy inwestycyjnych. Chciałbym Wysokiej Izbie przypomnieć, że w referendum uwłaszczeniowym zdecydowana większość biorących w nim udział opowiedziała się przeciwko rozszerzaniu programu NFI. Ten projekt ustawy jest de facto ukrytym rozszerzeniem programu narodowych funduszy inwestycyjnych.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#WojciechBłasiak">Z tych właśnie zasadniczych, fundamentalnych powodów, dla których odrzucamy projekt ustawy o funduszach przemysłowych, byliśmy od samego początku przeciwni programowi tzw. narodowych funduszy inwestycyjnych. Naszym bowiem zdaniem pod szyldem powszechnej prywatyzacji i nadania każdemu obywatelowi cząstki własności dokonano faktycznego wywłaszczenia 28 mln Polaków. Zostaliśmy z pustymi papierami wartościowymi. Faktycznie jest to spekulacyjny papier wartościowy, zwany świadectwem udziałowym, bez żadnych realnych praw do jakiejkolwiek własności. Tak to bowiem obmyślono, aby nawet nie opłacało się zamieniać świadectwa udziałowego na akcje narodowych funduszy inwestycyjnych, żeby nam się po prostu najbardziej opłacało to pozagiełdowo sprzedać.</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#WojciechBłasiak">Twierdziliśmy wówczas i twierdzimy dzisiaj, że cały sens tzw. NFI, który chce się powtórzyć, niestety, w funduszach przemysłowych, to rozproszenie między dwadzieścia parę milionów Polaków akcji po to, aby ci, którzy skoncentrują w swoich rękach część tych akcji, mogli za kilka, a prawdopodobnie kilkanaście procent przejąć realne prawa własności nad całym majątkiem narodowych funduszy inwestycyjnych. Naszym zdaniem, cały sens tzw. NFI to przejęcie przez rodzime i obce grupy finansowe majątku 500 przedsiębiorstw o wartości co najmniej dwudziestu paru miliardów dolarów. I taki sam sens tkwi w założeniach tego projektu ustawy o funduszach przemysłowych. Z tego podstawowego, fundamentalnego powodu nie możemy tego projektu poprzeć.</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#WojciechBłasiak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mój klub będzie głosował przeciwko projektowi ustawy, natomiast jeżeli chodzi o wnioski mniejszości, wstrzyma się od głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Wojciech Błasiak.</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo o zabranie głosu pana posła Eugeniusza Janułę z Nowej Demokracji - Koła Poselskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#EugeniuszJanuła">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Nie uważamy, żeby ten projekt ustawy był krzywdzący dla jakiejkolwiek grupy społecznej. Uważamy natomiast, że projekt ustawy o funduszach przemysłowych jest naturalną, logiczną drogą zarówno polskiej prywatyzacji, jak i polskiej reformy systemu ubezpieczeń społecznych. Ta ustawa po wejściu w życie w naturalny sposób przyspieszy prywatyzację grupy 86 przedsiębiorstw wymienionych w dokumentach; są to w pewnym sensie przedsiębiorstwa kluczowe - energetyka, część przemysłu chemicznego - ale równocześnie wymagają sporego dofinansowania. A więc mówiąc w tym wypadku o zaletach, możemy powiedzieć, że ta grupa przedsiębiorstw znajdzie się na ścieżce szybkiej prywatyzacji, bo jest tu mowa o dwóch latach, aczkolwiek trudno w tej chwili powiedzieć, czy będzie to możliwe do osiągnięcia. Tę grupę w ten czy w inny sposób państwo, czyli podatnik, i tak będzie musiało dofinansować, bo trudno, żeby państwo pozwoliło sobie na luki w dofinansowaniu energetyki czy głębokiej chemii. I to jest jedna zaleta tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#EugeniuszJanuła">Druga zaleta jest taka, że będzie preferowana - tu się można oczywiście spierać, czy będą to za duże czy za małe preferencje; niektórzy twierdzą, że za małe, być może mają rację - właśnie ta grupa, która w dotychczasowym procesie systemu ubezpieczeń społecznych w jakiś sposób ponosiłaby naturalne straty. A więc jest to ta liczna w naszym kraju grupa osób, które osiągnęły 50 lub więcej lat. Według tego projektu ci ludzie otrzymają po trzy świadectwa udziałowe, z których dwa będą mogli przekazać później do funduszy. I jest to zaleta. Dlatego też Nowa Demokracja w całej rozciągłości popiera projekt ustawy o funduszach przemysłowych, stwierdzając jednoznacznie, że ustawa ta jest dobrze skonstruowana i jest ona w naturalny sposób dalszym ciągiem reformy, zarówno jeśli chodzi o polską ścieżkę prywatyzacyjną, jak i reformę ubezpieczeń społecznych.</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#EugeniuszJanuła">Czy są mankamenty w tej ustawie? Oczywiście są, ale nie szukajmy superlepszych rozwiązań, bo, jak się nieraz okazuje w praktyce, lepsze jest często wrogiem dobrego. Tę ustawę, podobnie jak i szereg innych z tego zakresu, rząd powinien (mówiono, że następny, ale dobrze by było, żeby jeszcze ten to rozpoczął) wdrożyć, tak żeby zarówno przedsiębiorstwa, jak i społeczeństwo — szczególnie te grupy społeczne, które dotychczas były w jakiś sposób na marginesie ewentualnych dobrodziejstw — za kilkanaście lat mogły też odczuć pewne pozytywne dla siebie skutki ustawowych ubezpieczeń społecznych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-76.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Eugeniusz Januła.</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Był to ostatni ze zgłoszonych mówców.</u>
          <u xml:id="u-77.3" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo o zabranie głosu pełnomocnika rządu do spraw reformy zabezpieczenia społecznego pana Jerzego Hausnera.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#JerzyHausner">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Sejm debatuje dzisiaj nad czwartą ustawą z pakietu ustaw reformujących system emerytalny i przebieg tej debaty jeszcze raz pozwala mi stwierdzić, że oto mamy do czynienia z kolejnym przykładem porozumienia ponad podziałami politycznymi, skoro niemal całe spektrum polityczne parlamentu wyraża poparcie dla tej inicjatywy ustawodawczej rządu. Przebieg tej debaty pozwala mi także po raz kolejny stwierdzić, że mamy do czynienia z przykładem praktycznego, efektywnego współdziałania rządu, parlamentu i ekspertów - ta ustawa rzeczywiście była wypracowywana w toku prac parlamentarnych przy udziale ekspertów i przedstawicieli rządu.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#JerzyHausner">Jest to ustawa ważna, dlatego że łączy próbę prywatyzacji trudnych do sprywatyzowania przedsiębiorstw z ideą reformy ubezpieczeń społecznych i zarazem chce wykorzystywać pozytywne doświadczenia programu narodowych funduszy inwestycyjnych, a jednocześnie poszukiwać praktycznego rozwiązania zgodnego z ideą, która jest przez znaczną część naszego społeczeństwa, jeżeli nie przez całość, aprobowana, a mianowicie ideą powszechnego uwłaszczenia.</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#JerzyHausner">Skoro jednak już mówię o powszechnym uwłaszczeniu, odniosę się krótko do wypowiedzi pana posła Błasiaka, który wspominał o referendum dotyczącym tego zagadnienia. Powiedział on mianowicie między innymi, że społeczeństwo wypowiedziało się przeciwko programowi narodowych funduszy inwestycyjnych i że z tego wynika wniosek, iż nie popiera programu funduszy przemysłowych lub że nie będzie się za nim opowiadać. Przypomnę, że to społeczeństwo, ta jego część, która uczestniczyła w głosowaniu, rzeczywiście takie stanowisko zajęło, ale w swojej masie uczestniczyło w tym programie, wykupując po prostu świadectwa udziałowe.</u>
          <u xml:id="u-78.3" who="#JerzyHausner">Zarazem warto przypomnieć, że referendum wiązało się z pytaniem o związanie prywatyzacji z reformą ubezpieczeń społecznych. Co do tego opinia społeczeństwa - tej jego części, która uczestniczyła w referendum - była jednoznacznie pozytywna. Chodzi także o to, żeby umożliwić udział w prywatyzacji grupom, które nie miały lub nie mogą mieć dostępu do uprzywilejowanych akcji sprywatyzowanych własnych przedsiębiorstw. Chodzi więc o to, by mogli skorzystać z pewnych preferencji ci, którzy dotychczas z tych preferencji skorzystać nie mogli.</u>
          <u xml:id="u-78.4" who="#JerzyHausner">To są zalety tej ustawy, które w tej debacie państwo podkreśliliście, co, jak sądzę, dobrze wróży dalszym pracom parlamentu nad tą ustawą i następnie uzyskaniu dla tej ustawy poparcia społecznego w fazie jej wdrażania.</u>
          <u xml:id="u-78.5" who="#JerzyHausner">Zostały zgłoszone dwa wnioski mniejszości. Wniosek nr 1, po dokonaniu autopoprawki przez pana posła Wyrowińskiego, ma charakter techniczny. Jest to przepis instruktażowy. Trudno sobie wyobrazić, by rząd, podejmując decyzje w takich sprawach, nie przeprowadzał analiz ekonomicznych, ale jeżeli w parlamencie jest przekonanie, że trzeba zapisać to jako normę, sądzę, że jako przedstawiciel rządu nie powinienem w tej sprawie oponować.</u>
          <u xml:id="u-78.6" who="#JerzyHausner">Jeśli chodzi o drugi wniosek mniejszości - waga tej kwestii jest znacznie poważniejsza - chcę zacząć od tego, co próbował zakwestionować pan poseł Wiśniewski, a mianowicie że przy danej masie przedsiębiorstw, przy danej wartości majątku, który będzie wniesiony do tego programu, im większa będzie liczba świadectw, tym mniejsza będzie ich wartość. Nie może być inaczej. To jest prosta reguła statystyczna. Jaka jest więc różnica pomiędzy rozwiązaniem zaproponowanym przez pana posła a tym, które zgłosił rząd, a następnie zaaprobowała komisja? Kto skorzysta, a kto straci? Skorzysta grupa ludzi pomiędzy 30 i 50 rokiem życia, kosztem grupy ludzi powyżej 50 roku życia.</u>
          <u xml:id="u-78.7" who="#JerzyHausner">Nie chciałbym dyskutować, które z tych rozwiązań jest sprawiedliwsze, ale chcę powiedzieć, że wprowadzona przez rząd granica 50 roku życia w istocie rzeczy nie jest związana z wiekiem, jest to granica wynikająca z koncepcji reformy systemu emerytalnego, w której to koncepcji przewidujemy, że nie będą miały możliwości wyboru osoby, które w momencie wejścia reformy w życie przekroczą 50 rok życia. Te osoby zostaną pozbawione możliwości wyboru. Chodzi więc o stworzenie preferencji, która dotyczy faktu zapowiedzianego, choć nie istniejącego, i to faktu, który nie wynika z wieku jako takiego, a z rozwiązania systemowego. W tym sensie ta preferencja dla tej grupy jest potrzebna i dlatego rząd przedstawił takie rozwiązanie i w tym sensie ta preferencja jest zgodna z normami konstytucji i nie będzie stanowiła podstawy do zakwestionowania tej ustawy przed Trybunałem Konstytucyjnym.</u>
          <u xml:id="u-78.8" who="#JerzyHausner">Mając to na względzie, obawiam się, że rozwiązanie, które proponuje pan poseł Wiśniewski i, jak rozumiem, także klub Unii Pracy, jest rozwiązaniem ryzykownym, gorszym, ponieważ naraża tę ustawę na zakwestionowanie jej w Trybunale Konstytucyjnym. Tej granicy 30 roku życia nie da się już systemowo tak precyzyjnie zdefiniować.</u>
          <u xml:id="u-78.9" who="#JerzyHausner">Poprawki, które zgłosił w debacie pan poseł Wyrowiński, uważam za trafne i niezbędne i w imieniu rządu udzielam im poparcia. Być może nie ma potrzeby w tej sytuacji - skoro są to poprawki rzeczywiście wynikające z toku prac legislacyjnych nad innymi rozwiązaniami - kierowania ich do komisji.</u>
          <u xml:id="u-78.10" who="#JerzyHausner">Na koniec chciałbym odnieść się do uwag i pytań zgłoszonych w debacie, szczególnie do pytań adresowanych wprost do mnie.</u>
          <u xml:id="u-78.11" who="#JerzyHausner">Pan poseł Borek pytał o to, czy rolnicy, otrzymując akcje w funduszach przemysłowych, będą mogli wnieść je do funduszy emerytalnych. Oczywiście, to warto podkreślić, rolnicy będą uczestniczyli w programie funduszy przemysłowych i będą mieli możliwość otrzymania tych akcji, natomiast to, czy będą mogli je wnieść do funduszy emerytalnych, zależy od tego, kiedy podjęta będzie reforma systemu rolniczego. Chcę przypomnieć - bo na ten temat wypowiadałem się z tej trybuny w debacie nad poprzednimi ustawami - że program reformy ubezpieczeń społecznych przewiduje także reformę systemu rolniczego. Niewątpliwie ta reforma jest szczególnie trudna - trudna ze względu na potrzebę uzyskania społecznego poparcia, trudna do przeprowadzenia, niemniej od tego czasu, kiedy wypowiadałem się poprzednio, zaistniał kolejny fakt. Na wniosek posłów PSL przekazałem Klubowi Parlamentarnemu PSL rozwinięte tezy, rozwinięte założenia reformy systemu rolniczego, z prośbą o przeprowadzenie w tym klubie debaty nad nimi, bo w tym klubie zainteresowanie tą sprawą jest bardzo silnie. Gdyby udało się uzyskać dla tych tez, dla tego kierunku myślenia polityczne poparcie, sądzę, że reforma w szczegółach mogłaby być przygotowana relatywnie szybko, aczkolwiek niewątpliwie będzie już to zadanie przyszłego rządu. Mogę w związku z tym odpowiedzieć, że możliwość wniesienia akcji funduszy przemysłowych do funduszy emerytalnych w tym przypadku jest uwarunkowana wyłącznie tempem realizacji reformy w stosunku do ludności rolniczej. Jestem przekonany, że rząd będzie w tym zakresie nie tylko przedstawiał swoje propozycje, ale także prowadził prace szczegółowe i to rozwiązanie będzie w związku z tym możliwe.</u>
          <u xml:id="u-78.12" who="#JerzyHausner">Ważne uwagi znalazły się w wystąpieniu pana posła Wyrowińskiego. Chcę je potraktować szczególnie również dlatego, że pan poseł obok pani posłanki Ostrowskiej wniósł tak bardzo wiele do pracy nad tym projektem ustawy. Otóż pan poseł zgłasza wątpliwość dotyczącą uprzywilejowanej pozycji skarbu państwa, zastanawiając się, czy to nie spowolni prywatyzacji. Chcę przypomnieć, że art. 11 zobowiązuje ministra skarbu państwa do złożenia wniosku, który umożliwia wniesienie akcji funduszy przemysłowych do publicznego obiegu papierami wartościowymi. Dlaczego takie uprzywilejowanie jest potrzebne w tym przypadku? Co kierowało rządem, że takie uprzywilejowanie przewidywał od samego początku i później zgodził się na to, by w formie znacznie bardziej ograniczonej ono pozostało? Chodzi o to, że w przypadku programu narodowych funduszy inwestycyjnych rząd ma ciągle możliwość oddziaływania na spółki parterowe. Tutaj takich uprawnień właścicielskich mieć nie będzie. Jeżeli więc chcemy, by ta prywatyzacja miała sektorowy wymiar, istnieje potrzeba posiadania pewnych uprawnień właścicielskich, które rzeczywiście będą zachowywały sektorowe działanie. Mogę przy tym powiedzieć, że jeśli chodzi o prywatyzację sektorów infrastrukturalnych w Wielkiej Brytanii, to rząd brytyjski posługiwał się innym rodzajem uprzywilejowania - złotą akcją. U nas zaproponowaliśmy inne rozwiązanie i sądzę, że, przy wszystkich wątpliwościach, jest to rozwiązanie zasadne.</u>
          <u xml:id="u-78.13" who="#JerzyHausner">Na pytanie w sprawie płynności w pierwszym okresie działania funduszy przemysłowych już odpowiadałem i chcę tu w szerszym wymiarze powiedzieć, że przewidujemy, jak w przypadku NFI, że fundusze przemysłowe będą zaciągały kredyt komercyjny, a później w konsekwencji dobrych wyników swojego działania będą go spłacały, ale ten projekt ustawy pozwala także na to, żeby skarb państwa wniósł akcje spółek, które nie należą do funduszy inwestycyjnych (art. 8 ust. 2), a więc takie, które można stosunkowo łatwo upłynnić. W związku z tym rozwiązanie, które pan poseł postuluje, nie jest w projekcie wykluczone, natomiast jego stosowanie zależy od praktyki i sądzę, że praktyka będzie zgodna z intencjami pana posła.</u>
          <u xml:id="u-78.14" who="#JerzyHausner">Jeszcze raz podkreślam, że chciałem bardziej szczegółowo odpowiedzieć na uwagi pana posła dlatego, że pan wniósł bardzo wiele do pracy nad tym projektem ustawy. Za tę właśnie pracę chciałbym serdecznie podziękować wszystkim uczestniczącym w pracach Komisji Nadzwyczajnej.</u>
          <u xml:id="u-78.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał pełnomocnik rządu do spraw reformy zabezpieczenia społecznego pan prof. Jerzy Hausner.</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią poseł Małgorzatę Ostrowską. Pani poseł, miałabym prośbę, żeby pani poseł była uprzejma odnieść się do zgłoszonych poprawek. Otrzymałam opinię Biura Legislacyjnego Kancelarii Sejmu, że to są raczej poprawki porządkujące. Byłaby więc chyba możliwość wydrukowania ich do głosowania bez odsyłania do komisji. Bardzo proszę o opinię pani w tej sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#MałgorzataOstrowska">Właśnie od tej sprawy chciałabym rozpocząć. Pragnę zasugerować takie rozwiązanie, byśmy nie odsyłali zgłoszonych poprawek do komisji, tylko zrobili ich zestawienie i poddali je pod głosowanie w trzecim czytaniu. Te poprawki są jasne dla pracujących przy tym projekcie ustawy i jednocześnie wpływających na sposób głosowania w klubach, których stanowiska już znamy dzisiaj i mam nadzieję, że je tutaj przekażemy. Tak więc dyskutowanie ponownie w komisji jest niepotrzebne. Jako sprawozdawca wnoszę o to, żebyśmy zrobili zestawienie poprawek i poddali te poprawki trzeciemu czytaniu. To jest jedna kwestia.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#MałgorzataOstrowska">I druga sprawa. Jeżeli chodzi o zgłoszone uwagi, to pan prof. Hausner w zasadzie mnie wyręczył odpowiadając na zgłoszone wątpliwości. Chciałabym się odnieść tylko do dwóch spraw, które nie pojawiły się w wyjaśnieniu pana prof. Hausnera.</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#MałgorzataOstrowska">Pan poseł Wiśniewski wspominał, że dzisiaj narzeka się na to, że NFI są zbyt wielobranżowe. Faktycznie takie głosy padały. Ale z drugiej strony też cały czas padały uwagi, że nie możemy dopuścić do tego, żeby fundusze przemysłowe były zbyt jednorodne, bo dywersyfikacja jest niezbędna chociażby po to, żeby zapewnić bezpieczeństwo całego funduszu, i po to, żeby tenże fundusz osiągnął swój cel zasadniczy, a więc pomnażał majątek - przy różnej koniunkturze, dekoniunkturze. Sytuacje przedsiębiorstw mogą się zmieniać, stąd pewne rozbicie, pewna dywersyfikacja portfela jest tutaj niezbędna. Czy aż tak duża jak w NFI? Na pewno nie, niemniej jednak fundusze przemysłowe będą miały tę możliwość, ta ustawa to gwarantuje, że będą również mogły sięgać po inne spółki, niekoniecznie z tego samego sektora.</u>
          <u xml:id="u-80.3" who="#MałgorzataOstrowska">I jeszcze jedna rzecz, którą muszę tutaj podkreślić: założyliśmy w ustawie, iż dany sektor będzie w co najmniej dwóch funduszach, po to, żeby, z jednej strony, wyzwolić wewnętrzną konkurencję na rynku, podzielić ten rynek wewnętrznie, żeby nie było tutaj monopolu, a z drugiej strony - żeby np. dwa konkurujące ze sobą wewnątrz fundusze mogły również stanowić doskonałą konkurencję dla zewnętrznych podmiotów, które będą na ich rynkach chciały operować. To jest jedna uwaga.</u>
          <u xml:id="u-80.4" who="#MałgorzataOstrowska">Druga kwestia dotyczy wypowiedzi pana posła Wyrowińskiego, pana posła Błasiaka, którzy obaj stwierdzali, że dzisiaj nie wiadomo, jakie przedsiębiorstwa mają być tymi, które będą realizowały tę ustawę o funduszach. To prawda, nie ma załączonej do tego żadnej listy przedsiębiorstw, chociaż taką listę, panie pośle, w trakcie prac komisji oglądaliśmy. Ona jest przygotowana. Czy ona w tym kształcie się zachowa, czy będzie zmieniana - no, tutaj już decyzja (zgodnie zresztą z delegacją, jaką daliśmy w ustawie) będzie w rękach rządu. I jest to, wydaje się, jak najbardziej w tym momencie zasadne. Chciałabym uspokoić pana posła Błasiaka, że mieliśmy możliwość zapoznać się czy z całością, czy częścią różnych badań, które były przez resort skarbu, a wcześniej przez ministerstwo przekształceń przygotowywane, jeżeli chodzi o tę ustawę. Wydaje się, że akurat wiedza na temat kondycji i możliwości rozwojowych, ale i potrzeb restrukturyzacyjnych przedsiębiorstw, które ewentualnie byłyby w ten program funduszy przemysłowych włączone, jest rządowi znana, i tutaj, panie pośle, mieliśmy - jeszcze raz to przypomnę - okazję tego doświadczyć. Oczywiście w sensie formalnym listy jako takiej nie ma, bo takich wymagań nawet my jako ustawodawcy w tym momencie też nie stawiamy. To tyle tytułem wyjaśnień.</u>
          <u xml:id="u-80.5" who="#MałgorzataOstrowska">Jeszcze odnośnie do uprzywilejowania, o którym wspominał pan poseł Wiśniewski - że część osób będzie uprzywilejowanych, część nie. Ja bym się z tym nie zgodziła, bo zakłada się, że te obie ustawy, i o funduszach przemysłowych, i cały pakiet ustaw dotyczących reformy ubezpieczeń społecznych, są to ustawy wzajemnie skoordynowane, spójne. Część rozwiązań znajduje się, dla danej grupy, w tej ustawie, część w innych. Wydaje się, że jest to spójny system. Przynajmniej taki obraz tego systemu udało się panu pełnomocnikowi, panu prof. Hausnerowi, zarysować w Sejmie i uzyskał on dla tego pomysłu akceptację.</u>
          <u xml:id="u-80.6" who="#MałgorzataOstrowska">Kończąc, pani marszałek, raz jeszcze wnoszę o to, aby dokonać zestawienia poprawek i przystąpić do trzeciego czytania, do głosowania na tym posiedzeniu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#OlgaKrzyżanowska">W związku z wypowiedzią pani poseł sprawozdawcy i z opinią Biura Legislacyjnego proponuję, żeby zestawienie poprawek zostało wydrukowane i doręczone państwu posłom; do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy albo dzisiaj wieczorem, albo jutro rano, w zależności od czasu, w jakim poprawki będą wydrukowane.</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#OlgaKrzyżanowska">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm tę propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-81.4" who="#OlgaKrzyżanowska">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-81.5" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 2 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej oraz Komisji Ustawodawczej o rządowym projekcie ustawy o hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich (druki nr 2242 i 2318).</u>
          <u xml:id="u-81.6" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią poseł Marię Stolzman.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#MariaStolzman">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Projekt rządowy dotyczący hodowli i rozrodu zwierząt zawarty w druku nr 2242 wpłynął do Izby dopiero 17 marca, po trzech i pół roku upominania się o to i stosownych obietnic strony rządowej. Ale lepiej późno niż wcale.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#MariaStolzman">Podkomisja nadzwyczajna odbyła cztery posiedzenia - wszystkie w ciągu dwóch tygodni, od 17 czerwca do 1 lipca - a połączone Komisje: Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej oraz Ustawodawcza rozpatrzyły projekt przedłożony przez podkomisję na posiedzeniu w dniu 29 lipca. Komisje rekomendują Wysokiej Izbie uchwalenie projektu i równocześnie przedstawiają na żądanie wnioskodawców trzy wnioski mniejszości, które omówię na końcu wystąpienia.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#MariaStolzman">Najpierw kilka słów o historii ustawy. Obowiązujące obecnie przepisy regulujące organizację i nadzór nad hodowlą zwierząt gospodarskich pochodzą z roku 1960, a więc sprzed 37 lat. Ustawa całkowicie się zdezaktualizowała i nie tylko nie jest pomocna w rozwoju hodowli, ale wręcz przeszkadza i uniemożliwia wprowadzenie koniecznych zmian. Stara ustawa obrosła w różne rozporządzenia i zarządzenia, a ich analiza wykazuje na przykład, że pewna poważna instytucja hodowlana funkcjonuje właściwie bez podstaw prawnych i w ogóle nie wiadomo, czy ona na pewno istnieje, a jest to instytucja, która zatrudnia kilka tysięcy osób.</u>
          <u xml:id="u-82.3" who="#MariaStolzman">Projekt dzisiaj przedstawiany wprowadza szereg rozwiązań. Upoważnia on ministra rolnictwa i gospodarki żywnościowej do powołania jednostki organizacyjnej o zasięgu krajowym, która będzie prowadziła ocenę wartości użytkowej lub hodowlanej zwierząt. Równocześnie ustawa stwierdza jednak, że minister może upoważnić inne podmioty do prowadzenia tej działalności, o ile będą one w stanie zapewnić wiarygodność wyników. Oznacza to - i to jest jeden z głównych celów ustawy - że stopniowo ocenę wartości użytkowej i hodowlanej zwierząt będzie się przekazywać związkom hodowców, o ile będą one do tego przygotowane.</u>
          <u xml:id="u-82.4" who="#MariaStolzman">W przypadku ksiąg i rejestrów zwierząt projekt ustawy stwierdza, że prowadzą je związki hodowców lub inne podmioty po uzyskaniu zezwolenia resortu rolnictwa. Zezwolenia te będą wydawane tym organizacjom, które przedstawią program hodowlany, wzorzec rasy, odmiany rodu lub linii, sposób identyfikacji zwierząt i zakres informacji o zwierzętach wpisywanych do ksiąg czy rejestrów. Jeśli związek hodowców lub inny podmiot prowadzący księgi naruszy przepisy dotyczące ich prowadzenia, minister może zezwolenie cofnąć. Ocena wartości użytkowej zwierząt oraz wpis do ksiąg czy rejestru będą dokonywane odpłatnie.</u>
          <u xml:id="u-82.5" who="#MariaStolzman">W części dotyczącej rozrodu zwierząt projekt ustawy określa wymogi, które odnoszą się do reproduktorów dopuszczonych do rozrodu - zarówno w rozrodzie naturalnym, jak i sztucznym unasiennianiu. Określone też zostały wymogi dla podmiotów prowadzących sztuczne unasiennianie zwierząt oraz warunki uzyskania zezwolenia resortu rolnictwa na pozyskiwanie, konfekcjonowanie, przechowywanie i dostarczanie nasienia reproduktorów. Również wprowadzenie do obrotu komórek jajowych i zarodków wymaga zgody Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej. Jednostki naukowo-badawcze i wyższe szkoły rolnicze, które prowadzą badania z dziedziny hodowli i rozrodu zwierząt na własnych zwierzętach, są wyłączone z szeregu rygorów tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-82.6" who="#MariaStolzman">Warto zaznaczyć, że w wypadku importowanego materiału biologicznego, oprócz warunków sanitarno-weterynaryjnych sprecyzowanych w ustawie o nadzorze weterynaryjnym, projekt ustawy określa, że musi on spełniać warunki zootechniczne na poziomie wymaganym w obrocie krajowym. Jest to ważne stwierdzenie, zabezpieczające nasz kraj od sprowadzania taniego materiału biologicznego o niskiej jakości.</u>
          <u xml:id="u-82.7" who="#MariaStolzman">Nowym rozwiązaniem, bardzo oczekiwanym w terenie, jest komercjalizacja, a w przyszłości prywatyzacja, stacji hodowli i unasienniania zwierząt, będących dzisiaj oddziałami centralnych stacji hodowli zwierząt. Akcje lub udziały w spółkach będą otrzymywać rolnicy, którzy korzystali z usług stacji, i pracownicy, w tym również inseminatorzy, zgodnie z ustawą o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych. Mieszkania, domy, budynki gospodarcze oraz grunty nie wniesione do jednoosobowych spółek skarbu państwa będą sprzedane najemcom na zasadach określonych w ustawie o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi skarbu państwa. Ustawa wejdzie w życie w 6 miesięcy od dnia ogłoszenia.</u>
          <u xml:id="u-82.8" who="#MariaStolzman">Chciałabym jeszcze, zanim przedstawię wnioski mniejszości, powiedzieć rzecz następującą: otóż podkomisja, mimo bardzo intensywnej pracy nad tą ustawą, gdyż doceniamy jej znaczenie i zależało nam na tym, żeby mogła ona być uchwalona w tej kadencji parlamentu, podjęła trud bardzo szerokiej konsultacji społecznej. Na dwóch posiedzeniach komisji mieliśmy właściwie pełny przekrój różnego typu instytucji i organizacji, które z tą dziedziną są związane. Trzeba powiedzieć, że właściwie uwag krytycznych, podważających sens ustawy albo stwierdzających, że chce ona wprowadzić rozwiązania absolutnie tym grupom społecznym nie odpowiadające, nie było. Owszem, zgłoszono szereg uwag, które podkomisja w miarę możliwości uwzględniła.</u>
          <u xml:id="u-82.9" who="#MariaStolzman">Trzeba jeszcze powiedzieć, że ta ustawa porusza materię, która jest niezmiernie dokładnie i szczegółowo uregulowana w Unii Europejskiej. Są to całe tomy przepisów unijnych, które tych zagadnień dotyczą. W dołączonej do rządowego projektu ustawy opinii Komitetu Integracji Europejskiej stwierdza się, że proponowane rozwiązania idą w kierunku stosowanych w Unii Europejskiej. To nie znaczy, że już dzisiaj mamy rozwiązania bardzo zbliżone do tam stosowanych. Przed nami jeszcze dosyć daleka droga, ale jest to krok w dobrym kierunku.</u>
          <u xml:id="u-82.10" who="#MariaStolzman">Wreszcie, proszę państwa, nie przedłużając, wobec przeładowanego porządku dziennego, krótko omówię wnioski mniejszości. Zostały zgłoszone trzy wnioski mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-82.11" who="#MariaStolzman">Pierwszy z nich dotyczy art. 6, w którym mówi się o tym, że minister rolnictwa utworzy jednostkę organizacyjną o zasięgu krajowym. Autor wniosku mniejszości proponuje dodać wyrazy: „lub upoważni”. Intencją autora tego wniosku mniejszości było to, że jeżeli taka jednostka już istnieje, może zostać upoważniona, nie trzeba wówczas tworzyć nowej. Komisje nie podzieliły tego zdania i stąd wniosek mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-82.12" who="#MariaStolzman">Drugi wniosek mniejszości polega na tym, żeby w art. 36 w ust. 1 dodać pkt 5, mówiący o tym, że minister określi także szczegółowe warunki zdrowia zwierząt przeznaczonych do rozrodu oraz warunki pozyskiwania, konserwacji, obróbki i przechowywania, a także wprowadzania do obrotu materiału biologicznego i jego jakości. Chodzi o to, żeby to objęło rozporządzenie ministra. Ponieważ dosłownie taki sam zapis znajduje się w ustawie o nadzorze weterynaryjnym i nie ma obawy, żeby to mogło się odbywać bez odpowiednich wytycznych ministerstwa rolnictwa, komisje nie przyjęły tego wniosku i autor zgłosił go jako wniosek mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-82.13" who="#MariaStolzman">Trzeci wniosek mniejszości, który dotyczył rolników uprawnionych do uzyskania akcji z prywatyzowanych czy komercjalizowanych stacji hodowli i unasienniania zwierząt, został przez autora wniosku wycofany.</u>
          <u xml:id="u-82.14" who="#MariaStolzman">Komisje rekomendują uchwalenie ustawy w brzmieniu przedłożonym przez komisje i przedstawiają dwa omówione wnioski mniejszości. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiała sprawozdawca komisji pani poseł Maria Stolzman.</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Sejm postanowił o wysłuchaniu w debacie nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-83.3" who="#OlgaKrzyżanowska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-83.4" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo pana posła Szczepana Skomrę o zabranie głosu w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Następnym mówcą będzie pan poseł Ryszard Stanibuła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#SzczepanSkomra">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej przedstawić stanowisko wobec długo oczekiwanej przez środowisko rolników hodowców ustawy o organizacji hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich. Głównym celem projektów ustawy z druków nr 2242 i 2318 oraz prac podkomisji i komisji sejmowych była przede wszystkim chęć zmiany nie dostosowanych do obecnych warunków przepisów hamujących efektywność samorządową oraz uregulowania zagadnień związanych z hodowlą i rozrodem zwierząt przy założeniu urynkowienia i uspołecznienia hodowli. Nowy projekt ustawy reguluje ściśle zasadę prowadzenia oceny wartości użytkowej i hodowlanej zwierząt, prowadzenie ksiąg zwierząt zarodowych oraz nadzoru hodowlanego i jest zgodny z dyrektywami Unii Europejskiej. Jednocześnie ustawa stworzy możliwości usunięcia ograniczeń utrudniających prowadzenie działalności merytorycznej w aktualnej strukturze organizacyjnej wynikającej z obecnego systemu finansowania i zarządzania zakładami budżetowymi blokującego elastyczne i szybkie działania oraz możliwości dostosowania się do potrzeb rynku usług hodowlanych.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#SzczepanSkomra">Szereg postanowień projektu ustawy zmierza do maksymalnego uspołecznienia działalności hodowlanej, przekazując określone prace hodowlane związkom hodowców i organizacjom rolników. W ten sposób podkreślona zostaje wiodąca rola hodowcy w sprawach, w które do tej pory bardzo silnie ingeruje państwo.</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#SzczepanSkomra">Projekt ustawy reguluje w sposób kompleksowy wszystkie zagadnienia, możliwie dokładnie określając zasady funkcjonowania uczestników działalności hodowlanej, rozporządzenia ministra rolnictwa i gospodarki żywnościowej. Chroni hodowców przed możliwością nierzetelnej działalności producentów i sprzedawców materiału biologicznego, hodowlanego oraz nierzetelnością świadczonych usług. Ochrona ta jest konieczna nie tylko ze względu na interes rolników utrzymujących zwierzęta, ale również interes ogólnospołeczny, bowiem pochodną regresu w hodowli jest spadek produkcji, a co za tym idzie - wzrost kosztów produkcji i cen rynkowych. Stąd w projekcie ustawy znalazło się szereg regulacji, które uzależniają prowadzenie określonej działalności w szeroko pojętych usługach dla hodowli od uzyskania odpowiednich pozwoleń i koncesji. Równocześnie cała sfera działalności, która nie wymaga uzyskania pozwoleń, podlega prawidłom rynku według obowiązujących regulacji wynikających z przepisów o prowadzeniu działalności gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-84.3" who="#SzczepanSkomra">Szereg postanowień projektu ustawy ma charakter przejściowy; zapewniają one ciągłość prowadzenia pracy hodowlanej i ksiąg, tworząc równocześnie możliwość jej przejmowania przez organizacje społeczne. Brak takich postanowień spowodowałby trudną sytuację dla wielu związków hodowców, które znajdują się obecnie jeszcze w stadium organizacji i nie są w stanie udźwignąć wszystkich obowiązków przewidzianych dla nich w ustawie. Przepisy przejściowe zapewnią tym związkom czas potrzebny na organizację, gwarantując równocześnie hodowcom nieprzerwane prowadzenie ksiąg i kontynuację realizowanych programów hodowlanych związanych z genetycznym doskonaleniem zwierząt. Ocena wartości użytkowej i hodowlanej służy jednakowo wszystkim uczestnikom hodowli. Powinna przy tym zapewnić wiarygodne wyniki oraz stwarzać możliwość jednakowego dostępu do informacji dotyczących jakości zwierząt i materiału biologicznego wszystkim zainteresowanym. Ustawa przewiduje, że prowadzenie ksiąg zwierząt zarodowych, tworzenie i realizacja programów hodowlanych oraz inna związana z tym działalność znajdą się w kompetencjach związków hodowców. Takie założenie będzie sprzyjać aktywizacji najbardziej zainteresowanych uczestników działalności hodowlanej oraz zapewni zgodność realizowanych programów hodowlanych z potrzebami rynku. W rozrodzie zwierząt przyjęto założenie funkcjonowania na zasadach konkurencyjności rynkowej podmiotów gospodarczych, które będą produkować rozpłodniki i materiał biologiczny oraz świadczyć usługi hodowcom. Hodowcy dzięki temu będą mieli nieskrępowany dostęp do dowolnego materiału biologicznego, natomiast konkurencja między producentami i usługodawcami powinna zapewnić zarówno postęp genetyczny, jak też dobrą jakość świadczonych usług. W celu zapewnienia odpowiedniej jakości reproduktorów i nasienia używanych do świadczenia usług w rozrodzie muszą być spełnione wyższe wymagania w stosunku do reproduktorów kierowanych do używania w inseminacji niż w rozrodzie naturalnym. Zasada dopuszczenia reproduktorów do wykorzystania w drodze decyzji zapewni możliwość indywidualnego ich traktowania oraz właściwą kontrolę jakości hodowlanej, a zasada włączenia związku hodowców lub jednostki prowadzącej księgi do procesu podejmowania decyzji zapewni używanie reproduktorów zgodnie z zapotrzebowaniem hodowców. Ustawa nie ogranicza przy tym możliwości obrotu reproduktorami i materiałem biologicznym, o ile spełniają one odpowiednie warunki jakości hodowlanej i zostały wyprodukowane w kraju bądź zostały w sposób legalny importowane. Jednocześnie kontrolna rola państwa w hodowli została ograniczona do sprawowania nadzoru nad prawidłowym funkcjonowaniem wszystkich podmiotów uczestniczących w hodowli. Nadzór ten będzie sprawowany w interesie hodowców i służyć ma zapewnieniu zarówno odpowiedniej jakości materiału hodowlanego trafiającego na rynek, jak i zagwarantowaniu jakości świadczonych usług. Zaniechano przy tym ingerencji w działania podejmowane przez rolników dla własnych potrzeb, ograniczając się jedynie do sfery działalności o charakterze gospodarczym. Jednocześnie ustawa stwarza możliwość zagospodarowania majątku, który w tych jednostkach nie zostanie ulokowany. Najlepszą drogą jego zagospodarowania jest komercjalizacja poprzez powołanie spółek, a następnie ich prywatyzacja. Jednocześnie część majątku, która w spółkach okaże się zbędna, powinna ulec sprzedaży bądź komunalizacji. Kardynalną wręcz zasadą jest otrzymanie 15% bezpłatnych akcji SHiUZ-ów przez rolników hodowców, którzy przez ostatnie 5 lat w sposób nieprzerwany korzystali z usług inseminacyjnych. Pozwoli to na pełne uspołecznienie hodowli i zapewni lepszą niż dotąd efektywność hodowlaną.</u>
          <u xml:id="u-84.4" who="#SzczepanSkomra">Reasumując, Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej wnosi o niezwłoczne przejście do trzeciego czytania ustawy o hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-84.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Szczepan Skomra.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę o zabranie głosu pana posła Ryszarda Stanibułę w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego. Następnym mówcą będzie pan poseł Andrzej Bober.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#RyszardStanibuła">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Gospodarka hodowlana w ostatnich latach w Polsce w dużym stopniu oparta była na reprodukcji i kontroli hodowli oraz rozrodzie zwierząt w gospodarstwach państwowych. Dlatego prawne uregulowanie spraw hodowli i rozrodu staje się pilną koniecznością. W wyniku trudności ekonomicznych zmniejszyła się prężność, aktywność wielu branżowych i wojewódzkich związków hodowców i producentów zajmujących się problematyką hodowli i chowu zwierząt. Warunkiem szans naszego rolnictwa będzie lepsza jakość genetyczna zwierząt, większa potencjalna mleczność krów, wydajność bydła mięsnego itp. Pragnę podkreślić, że zapisy projektu ustawy przystosowują organizację prac hodowlanych, system wartości hodowlanej i użytkowej zwierząt, dokumentację zwierząt hodowlanych do nowej rzeczywistości gospodarczej kraju. Dlatego też projekt ustawy o hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich został w podkomisji i w komisjach pilnie rozpatrzony.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#RyszardStanibuła">W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego, który mam zaszczyt reprezentować, wnoszę o przyjęcie przedłożonego projektu ustawy wraz z wnioskami mniejszości. Pragnę podkreślić, że zwłaszcza w procesie przekształceń prywatyzacyjnych zakładów hodowlanych jesteśmy za tym, aby z jej rozstrzygnięć uczciwie i sprawiedliwie skorzystali rolnicy. Mój klub popiera rozwiązania przyjęte w ustawie, takie jak: ocena wartości użytkowej i hodowlanej zwierząt, rejestrowanie zwierząt hodowlanych, kwestie rozrodu zwierząt hodowlanych. Jesteśmy za uchwaleniem wersji zawartej w sprawozdaniu wraz z wnioskiem mniejszości nr 2, który brzmi: „W art. 36 w ust. 1 dodać pkt 5 w brzmieniu: szczegółowe warunki zdrowia zwierząt przeznaczonych do rozrodu oraz warunki pozyskiwania, konserwacji, obróbki, przechowywania, wprowadzania do obrotu materiału biologicznego i jego jakości”.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#RyszardStanibuła">Jest to bardzo ważne, dlatego że podobne kwestie są uregulowane w ustawie o zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, badaniu zwierząt rzeźnych i mięsa, Państwowej Inspekcji Weterynaryjnej, ale są zapisane dość szeroko. Natomiast tutaj chodzi nam głównie o choroby niezakaźne i te, które wpływają niekorzystnie na materiał genetyczny. Ten nadzór nie jest ujęty w ustawie o zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt.</u>
          <u xml:id="u-86.3" who="#RyszardStanibuła">Jesteśmy za rozwiązaniami dostosowującymi hodowlę i rozród do sytuacji po 1989 r., którą wymuszają prawa rynku i upadek wielu państwowych ośrodków hodowli. Ustawa daje również prawo do konkurencji, a rozwiązania prawne w niej zawarte dają szanse na poprawę sytuacji w hodowli i w rozrodzie. Ustawa eksponuje wiodącą rolę hodowców, zrzeszeń i związków branżowych, zmniejszając bezpośrednie oddziaływanie państwa i jego dotychczasowych organów na hodowlę. Obecny projekt daje szansę hodowcom na rozwój hodowli i na zwiększenie aktywności związków hodowców, a także przyczyni się do zwiększenia ilości i jakości materiału genetycznego na potrzeby wielu gospodarstw rodzinnych i hodowców. Dlatego generalnie ustawę tę Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego popiera i będzie głosował za przyjęciem jej rozwiązań. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-86.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Ryszard Stanibuła.</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę pana posła Andrzeja Bobera o zabranie głosu w imieniu klubu Unii Wolności. Następnym mówcą będzie pan poseł Andrzej Aumiller.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#AndrzejBober">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Unii Wolności, w którego imieniu mam zaszczyt występować, udziela poparcia projektowi ustawy o hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich zawartemu w sprawozdaniu Komisji Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej oraz Komisji Ustawodawczej.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#AndrzejBober">Postęp w hodowli oraz zmiany ustrojowe zachodzące w gospodarce uczyniły dotychczas obowiązujące przepisy i system organizacji nie przystającymi do wymagań rynkowych, a także wykazały zbędność dominacji instytucji o charakterze państwowym. Ocena wartości użytkowej zwierząt będzie prowadzona, w świetle projektu tej ustawy, za odpłatnością na wniosek lub za zgodą ich właściciela albo posiadacza. Obowiązkiem ministra rolnictwa i gospodarki żywnościowej będzie utworzenie jednostki o zasięgu krajowym, której zadaniem będzie prowadzenie oceny wartości użytkowej i hodowlanej zwierząt oraz gromadzenie i przechowywanie danych związanych z oceną. Zapis ten ma zapewnić funkcjonowanie jednostki, która niezależnie, ale wiarygodnie i bezstronnie gwarantować będzie rzetelne dokumentowanie wyników oceny wartości użytkowej lub hodowlanej zwierząt. Nie musi to być jednostka państwowa. Minister rolnictwa może zlecić prowadzenie dokumentacji innemu podmiotowi, jeżeli spełnia on wymienione warunki.</u>
          <u xml:id="u-88.2" who="#AndrzejBober">W rozdz. 3: Księgi i rejestry zwierząt hodowlanych określono warunki, jakie powinny spełniać zwierzęta, by mogły zostać wpisane do ksiąg głównej lub wstępnej oraz rejestrów. W art. 14 i 20 zapisana została delegacja dla ministra rolnictwa do przekazywania związkom hodowców prowadzenia ksiąg i rejestrów na podstawie zezwolenia, po spełnieniu przez nie określonych warunków. Art. 17 określa tryb dokonywania wpisu oraz procedurę odwoławczą.</u>
          <u xml:id="u-88.3" who="#AndrzejBober">Ustawa nakłada na ministra rolnictwa i gospodarki żywnościowej obowiązek określenia szczegółowych zasad prowadzenia ksiąg i rejestrów, wymagań, jakie powinien spełniać program hodowlany, a także wysokości opłat za wpis.</u>
          <u xml:id="u-88.4" who="#AndrzejBober">Rozdz. 4 reguluje warunki naturalnego rozrodu zwierząt hodowlanych i sztucznego unasienniania oraz obrotu komórkami jajowymi i zarodkami. Odnosi się to zarówno do zwierząt i materiału biologicznego krajowego, jak i przywożonego z zagranicy.</u>
          <u xml:id="u-88.5" who="#AndrzejBober">Bardzo ważną częścią projektu ustawy jest regulacja przekształcenia mienia będącego w dotychczasowym zarządzie Centralnej Stacji Hodowli Zwierząt lub jej oddziałów w jednoosobowe spółki skarbu państwa i udostępnienie akcji lub udziałów w spółkach pracownikom i rolnikom, z tym że prawo to odnosiłoby się do prowadzących chów i hodowlę osób, które w okresie 5 lat przed wejściem w życie tej ustawy korzystały z usług sztucznego unasienniania w Centralnej Stacji Hodowli Zwierząt i jej oddziałach. Domy, lokale i budynki gospodarcze wraz z niezbędnymi gruntami, które nie zostaną wniesione do jednoosobowych spółek skarbu państwa, będą mogły być zbyte na rzecz dotychczasowych najemców po cenie rynkowej pomniejszonej w zależności od długości okresu zatrudnienia lub najmu, nie więcej jednak niż o 90% wartości; w wypadku śmierci najemcy preferencje będą dotyczyć również osób bliskich.</u>
          <u xml:id="u-88.6" who="#AndrzejBober">Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Unii Wolności udziela pełnego poparcia projektowi ustawy, a wobec zgłoszonych wniosków mniejszości zajmie następujące stanowisko: Nie udzielimy poparcia wnioskowi mniejszości nr 1, nie sprzeciwiamy się natomiast wnioskowi mniejszości nr 2. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Andrzej Bober.</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę ostatniego ze zgłoszonych mówców pana posła Andrzeja Aumillera o zabranie głosu w imieniu klubu Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#AndrzejAumiller">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Unii Pracy Klubu Parlamentarnego przedstawić stanowisko w sprawie sprawozdania Komisji Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej oraz Komisji Ustawodawczej o rządowym projekcie ustawy o hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#AndrzejAumiller">Wysoka Izbo! Omawiany tekst ustawy ze sprawozdania komisji obejmuje uregulowania zagadnień związanych z hodowlą, rozrodem zwierząt gospodarskich, reguluje kwestie uspołecznienia hodowli przy jednoczesnym określeniu bezpośredniego oddziaływania państwa na hodowlę i rozród zwierząt gospodarskich. Dobrze się stało, że wiele przepisów ustawy zmierza do maksymalnego uspołecznienia działalności hodowlanej, przekazując określone prace hodowlane w gestię związku hodowców i organizacji rolników. Bardzo ważną kwestią jest to, że ustawa stanowi, iż gwarantem rzetelności i wiarygodności podmiotów zajmujących się hodowlą jest minister rolnictwa i gospodarki żywnościowej, który określa jednostki organizacyjne prowadzące księgi i rejestry hodowlane. Projekt ustawy również w sposób kompleksowy reguluje zasady funkcjonowania wszystkich uczestników działalności hodowlanej, chroni przy tym hodowców przed możliwością nierzetelnej działalności producentów i sprzedawców materiału biologicznego i hodowlanego oraz świadczących usługi. Ochrona ta jest konieczna przede wszystkim w interesie rolników utrzymujących zwierzęta.</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#AndrzejAumiller">Wysoka Izbo! Z perspektywy przystąpienia Polski do Unii Europejskiej pozytywne jest to, że projekt ustawy jest zharmonizowany z przepisami prawa Unii, które zakładają prowadzenie oceny wartości użytkowej i hodowlanej, ksiąg zwierząt hodowlanych i działalności w unasiennianiu przez całkowicie niezależne, odrębne podmioty.</u>
          <u xml:id="u-90.3" who="#AndrzejAumiller">Kolega z Unii omówił tu również te kwestie, poruszaliśmy je w naszym wystąpieniu klubowym w pierwszym czytaniu, mówiąc, że dobrze się stało, iż podobnie jak w wypadku Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa pracownicy będą mogli nabyć mieszkania na warunkach preferencyjnych, a rolnicy będą uczestniczyć w prywatyzowaniu stacji.</u>
          <u xml:id="u-90.4" who="#AndrzejAumiller">Reasumując, klub Unii Pracy będzie głosował za uchwaleniem ustawy w brzmieniu przedstawionym w sprawozdaniu połączonych komisji.</u>
          <u xml:id="u-90.5" who="#AndrzejAumiller">W sprawozdaniu przedstawione są trzy wnioski mniejszości. Klub Parlamentarny Unii Pracy będzie głosował tylko za przyjęciem wniosku mniejszości nr 2. Naszym zadaniem jest on ważny, gdyż bez nadzoru służb weterynaryjnych nad materiałem biologicznym może dojść do przenoszenia wielu chorób i wad genetycznych. Dlatego będziemy głosować za dodaniem pkt. 5 w w art. 36 ust. 1. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Andrzej Aumiller, ostatni ze zgłoszonych mówców.</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę o zabranie głosu sekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej pana Jerzego Pilarczyka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#JózefJerzyPilarczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W zasadzie treść merytoryczna projektu ustawy została szczegółowo omówiona przez panią poseł sprawozdawcę, również przez posłów zabierających głos w imieniu klubów, dlatego odniosę się tylko do dwóch wniosków mniejszości. Chciałbym oświadczyć, że wnioski te są powieleniem treści już zawartych bądź w tej ustawie, bądź w innej ustawie.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#JózefJerzyPilarczyk">We wniosku nr 1 proponuje się dodać: „lub upoważnia”. Oznaczałoby to, że minister rolnictwa mógłby upoważnić inny podmiot do prowadzenia oceny wartości użytkowej. Art. 8 o tym mówi i daje możliwość upoważnienia. W związku z tym jest to mała sprzeczność; pod względem merytorycznym wychodzi praktycznie na to samo, ale w art. 6 i w art. 8 jest powielenie tego samego upoważnienia.</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#JózefJerzyPilarczyk">Natomiast wniosek mniejszości nr 2 jest identyczny z zapisem w ustawie o nadzorze weterynaryjnym. We wniosku mówi się o tym, że minister rolnictwa w swoim rozporządzeniu ustali szczegółowe warunki zdrowia zwierząt przeznaczonych do rozrodu oraz warunki pozyskiwania, konserwacji, obróbki i przechowywania, wprowadzania do obrotu materiału biologicznego i jego jakości. Ustawa o państwowym nadzorze weterynaryjnym zobowiązuje ministra rolnictwa do wydania takiego samego rozporządzenia. W związku z tym w tej samej kwestii minister rolnictwa musiałby wydać dwa rozporządzenia. Nie mogę się więc przychylić do pozytywnego zaopiniowania obydwu wniosków mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-92.3" who="#JózefJerzyPilarczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chciałbym w imieniu rządu serdecznie podziękować posłom z podkomisji szczególnie za to, że poświęcili swój czas - w okresie przerwy wakacyjnej, jaką miał cały parlament - na pracę nad tą ustawą, aby mogła ona być jeszcze w tej kadencji przyjęta. Szczególnie chciałbym podziękować pani poseł Stolzman, która przewodniczyła tej podkomisji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-92.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej pan Jerzy Pilarczyk.</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#komentarz">(Poseł Romuald Ajchler: Mam pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-93.3" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo, pan poseł będzie uprzejmy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#RomualdAjchler">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Mam pytanie do pani posłanki sprawozdawcy. Czy w świetle rozpatrywanego projektu ustawy, a przede wszystkim w związku z zapisami zawartymi w art. 37 pkt 2, prawo do bezpłatnych akcji stacji hodowli i unasienniania zwierząt będą miały również te osoby fizyczne, które nabyły na przykład gospodarstwa z Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa i obecnie są dzierżawcami lub właścicielami tych gospodarstw? Ustawa wejdzie w życie pod koniec marca lub na początku kwietnia. I te osoby fizyczne, które nabyły gospodarstwa od Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa w 1991 r. lub w 1992 r., obejmie dobrodziejstwo tej ustawy, natomiast tych, którym nie było to dane, z różnych powodów, dobrodziejstwo tej ustawy nie obejmie. Pytam: Dlaczego? Czy te kwestie były rozpatrywane? Zresztą, o ile sobie dobrze przypominam, wniosek mniejszości szedł w tym kierunku. Chciałbym znać motywy takiego rozstrzygnięcia. Chciałbym znać zdanie pani posłanki sprawozdawcy na ten temat. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Czy są jeszcze pytania?</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo, pan poseł Pawlak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#StanisławPawlak">Dziękuję bardzo, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#StanisławPawlak">Mam pytanie do pana ministra. Zgodnie z art. 6 będzie utworzona jednostka o zasięgu krajowym, która będzie prowadzić ocenę wartości użytkowej bądź też hodowlanej. Natomiast w art. 37 czytamy to, na co oczekują rolnicy, a mianowicie że część mienia, które dzisiaj stanowi mienie Centralnej Stacji Hodowli Zwierząt i jej oddziałów, zostanie wyłączona i podzielona na dwie części. Pierwsza będzie włączona do jednostki krajowej, o której mowa w art. 6, a druga - do jednoosobowych spółek, które zajmą się unasiennianiem. Czytelność tych zapisów jest mało dokładna, moim zdaniem dlatego, że rolnicy obawiają się, iż z tych jednoosobowych spółek, do których będą mieli uprawnienia w oparciu o ustawę o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, majątek będzie niewielki. Chciałbym, żeby pan minister rozwiał wątpliwości rolników: Jaka część tego majątku może być przeznaczona do prywatyzacji wśród rolników, którzy korzystali z usług dotychczasowej stacji hodowli zwierząt? Według opinii przedstawicieli hodowców i producentów bydła rozdysponowanie dotychczasowego majątku, który jest w zarządzie centralnej stacji, na dwie grupy, czyli na jednostkę organizacyjną o zasięgu krajowym i na spółki akcyjne, które będą prowadzić unasiennianie, może doprowadzić do tego, że te spółki uzyskają niewiele majątku. Chciałbym, żeby pan minister przedłożył nam wizję podziału tych przedsiębiorstw. Wiemy, że to się odbędzie na mocy rozporządzeń, ale pracując nad tą ustawą tych rozporządzeń nie mieliśmy. Dlatego prosiłbym o przybliżenie tych spraw. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Czy są jeszcze pytania do pana ministra lub do pani poseł sprawozdawcy?</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Jeżeli nie ma, to proszę bardzo, może pan minister będzie uprzejmy - jeśli pani poseł się zgodzi - odpowiedzieć na pytania, a potem poproszę panią poseł sprawozdawcę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#JózefJerzyPilarczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zgodnie ze stanem na dzień dzisiejszy centralna stacja wykonuje trzy funkcje: po pierwsze, prowadzi księgi hodowlane; po drugie, prowadzi ocenę wartości użytkowej lub hodowlanej; po trzecie, organizuje i prowadzi rozród zwierząt hodowlanych. Po wejściu w życie ustawy funkcja tej jednostki państwowej - do tej pory jest to forma zakładu budżetowego - w zasadzie będzie się sprowadzać do tego, że będzie ona prowadzić tylko i wyłącznie ocenę wartości użytkowej lub hodowlanej zwierząt.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#JózefJerzyPilarczyk">Merytoryczna działalność centralnej stacji w zdecydowanej większości dotyczyła pionu rozrodu, a więc w wypadku 9 stacji hodowli i unasienniania zwierząt (SHiUZ) duży majątek wykorzystywany był do hodowli buhajów, oceny tych buhajów, pozyskiwania nasienia, przygotowywania konfekcji, rozdysponowywania i świadczenia usług dla hodowców. Otóż w jednostce, o której mowa w art. 6, praktycznie pozostanie majątek służący do prowadzenia ewidencji danych dotyczących kontroli użytkowości i oceny wartości użytkowej i hodowlanej. Praktycznie będzie to majątek w postaci biur, urządzeń biurowych, komputerów i może niektórych środków transportowych, które będą służyć obsłudze terenu. Natomiast cały majątek, który służy w tej chwili organizacji rozrodu i wykonywaniu usług inseminacyjnych, będzie wniesiony do spółek, o których mowa bodajże w art. 37. Obawa o to, że ten majątek będzie niewielki lub nie usatysfakcjonuje rolników, raczej jest bezpodstawna. W dyspozycji jednostki, o której mowa w art. 6, będzie nie więcej niż 20% majątku będącego obecnie w dyspozycji Centralnej Stacji Hodowli Zwierząt. Rolnicy otrzymają część majątku na podstawie przepisów ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji, a więc będzie to 15% wartości kapitału tych spółek. Dzisiaj jeszcze trudno powiedzieć, jaki kapitał zostanie wniesiony do tych spółek; na pewno kapitał niezbędny do realizowania programów hodowlanych, do realizowania programów selekcji i oceny wartości hodowlanej buhajów. W chwili obecnej można powiedzieć, że okręgowe stacje hodowli zwierząt i stacje hodowli i unasienniania zwierząt dokonały już inwentaryzacji tego majątku, wytypowały majątek niezbędny, bo, jak Wysoka Izba wie, zbędny majątek w podmiocie, który ma zajmować się działalnością gospodarczą i usługową, stanowi tylko obciążenie. I również stacje hodowli i unasienniania zwierząt działają w tym kierunku, by po utworzeniu tych spółek w maksymalny sposób oczyścić się z majątku zbędnego, a takiego jest sporo. W związku z tym trudno jest powiedzieć, jakim majątkiem spółki, o których mowa w art. 37, będą dysponować. Do dyspozycji rolników i do dyspozycji pracowników będzie postawione po 15% kapitału. Jaka to będzie wartość, trudno jeszcze w tej chwili powiedzieć. Szczegółowe zasady udostępnienia tych akcji zostaną określone w drodze rozporządzenia wydanego przez ministra rolnictwa w porozumieniu z ministrem skarbu.</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#JózefJerzyPilarczyk">Rozumiem, że na pierwsze pytanie odpowie pani poseł sprawozdawca. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią poseł Marię Stolzman.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#MariaStolzman">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Uzupełniając odpowiedź pana ministra Pilarczyka, chcę powiedzieć, że gdy byłam wicedyrektorem Centralnej Stacji Hodowli Zwierząt, majątek ściśle należący do centralnej stacji i stacji okręgowych — bo takie są w terenie w 17 byłych województwach, a nie w każdym obecnym województwie — szacowaliśmy na 15% ogólnego majątku, licząc ze stacjami hodowli i unasienniania. Jest to na pewno znacznie mniejsza część majątku, bo obejmuje parę budynków, które mogą stanowić własność, siedzibę tych instytucji.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#MariaStolzman">W uzupełnieniu tego, co mówił minister, mogę powiedzieć, że jeszcze wchodzą w grę laboratoria badania mleka, które też były w gestii centralnej stacji. Ale w porównaniu z majątkiem stacji hodowli i unasienniania, która choćby dysponuje ziemią, budynkami, bardzo drogimi zwierzętami, sprzętem kriogenicznym ogromnej wartości i bardzo dobrze wyposażonymi laboratoriami, a więc majątkiem o rzeczywiście wymiernej wartości rynkowej, stacje okręgowe zwierząt w ogóle tego nie mają.</u>
          <u xml:id="u-100.2" who="#MariaStolzman">Natomiast jeśli chodzi o pytanie pana posła Ajchlera, to była duża dyskusja na posiedzeniu komisji i został sformułowany, zresztą z pewnym błędem, wniosek mniejszości. Można go było tam poprawić, ale wnioskodawca się zdecydował go wycofać. Była kwestia ustalenia granicy, kiedy rolnik może partycypować w prywatyzacji i stać się właścicielem 15% akcji. To dotyczy zarówno osób fizycznych, jak i osób prawnych - tak jest zapisane w ustawie. W innych wypadkach prywatyzacji przedsiębiorstw o charakterze rolniczym mierzy się to wielkością dostaw na rzecz przemysłu buraków, tytoniu czy innych surowców. Tutaj takie kryterium nie wchodziło w grę, bo nie można tego wymierzyć. Chodziło o to, żeby był to stały klient stacji hodowli i unasienniania zwierząt, który przez jakiś czas korzystał z jej usług. Nie określiliśmy żadnej bariery ilościowej. Rolnik, który posiada jedną albo dwie krowy i co roku zgłaszał do unasienniania choćby jedną sztukę, będzie miał prawo do akcji. Natomiast zgadzam się oczywiście, że jest pewien problem z dzierżawcami czy rolnikami, którzy wykupili grunty popegeerowskie. Najkorzystniej byłoby, gdyby można było okres funkcjonowania PGR - jeżeli taki PGR korzystał wtedy z usług unasienniania - zaliczyć na zasadzie jakiejś ciągłości również obecnemu właścicielowi czy dzierżawcy. Przyznam, że nie byliśmy w stanie zapisać tego sensownie. Była długa dyskusja i w podkomisji, i w połączonych komisjach, i w końcu stanęło na tym zapisie, który przyjęliśmy - chodzi o wymóg 5 lat. Jedno mogę zasugerować - żeby, jeżeli znajdzie się lepsze rozwiązanie, zgłosić je w Senacie. Wydaje mi się jednak, że w tej chwili nie jesteśmy w stanie dopracować się niczego lepszego. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-100.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo pani poseł sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Rozumiem, że nie ma więcej zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-101.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-101.3" who="#OlgaKrzyżanowska">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w dniu dzisiejszym o godz. 20 w trakcie głosowań.</u>
          <u xml:id="u-101.4" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę Państwa! Powinniśmy teraz przystąpić do rozpatrzenia punktu 3 porządku dziennego, niestety nie ma pana posła sprawozdawcy. W tej sytuacji ogłoszę 15-minutową przerwę. Proszę powiadomić wszystkie kluby, że odbywają się obrady plenarne - bardzo prosimy o obecność posłów sprawozdawców i posłów zapisanych do głosu w debacie.</u>
          <u xml:id="u-101.5" who="#OlgaKrzyżanowska">Rozumiem, że pracują komisje, niemniej przyjęliśmy porządek dzienny i musimy starać się go zrealizować.</u>
          <u xml:id="u-101.6" who="#OlgaKrzyżanowska">Ogłaszam 15-minutową przerwę do godz. 12.20.</u>
          <u xml:id="u-101.7" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 12 min 06 do godz. 12 min 26)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę państwa o zajmowanie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-102.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 3 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Ustawodawczej o poselskich projektach ustaw o:</u>
          <u xml:id="u-102.3" who="#OlgaKrzyżanowska">1) przekształceniu użytkowania wieczystego osób fizycznych w prawo własności,</u>
          <u xml:id="u-102.4" who="#OlgaKrzyżanowska">2) uwłaszczeniu osób fizycznych będących użytkownikami wieczystymi nieruchomości (druki nr 2179, 2206 i 2615).</u>
          <u xml:id="u-102.5" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Kazimierza Pańtaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#KazimierzPańtak">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przemawiać w imieniu Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Ustawodawczej, które rozpatrzyły projekty poselskich ustaw na swoich posiedzeniach w dniach 8 maja i 7 sierpnia i przyjęły sprawozdanie.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#KazimierzPańtak">Istota różnicy pomiędzy projektem poselskim a sprawozdaniem komisji polega na tym, iż powstał problem, czy uwłaszczać użytkowników wieczystych i przekształcać prawo wieczystego użytkowania w prawo własności nieodpłatnie czy odpłatnie. Gdybyśmy przyjęli tak, jak wnoszą to posłowie wnioskodawcy w swoich projektach - nieodpłatnie, wówczas moglibyśmy się narazić na to, iż przyjęta ustawa byłaby niekonstytucyjna, albowiem utrwalona jest w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego następująca zasada i w momencie przekazywania zadań samorządom terytorialnym bądź naruszania równowagi finansowej, czyli odbierania środków, które wpływają na funkcjonowanie samorządu terytorialnego, ustawa musi przewidywać pozyskiwanie tych środków z nowych źródeł.</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#KazimierzPańtak">W Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Ustawodawczej znaleźliśmy wyjście kompromisowe, mianowicie ustawa określa zasady przekształcania prawa użytkowania wieczystego w prawo własności dla osób fizycznych będących dotychczas użytkownikami wieczystymi, które nabyły prawo użytkowania wieczystego przed dniem ogłoszenia tej ustawy i które złożą wniosek do 31 grudnia 2000 r. Na wniosek użytkownika wieczystego z mocy prawa prawo użytkowania wieczystego przekształca się w prawo własności. Powtarzam, z mocy prawa. Nie jest to jednak uszczęśliwianie wszystkich - jeżeli są użytkownicy wieczyści, którzy przywiązali się do tego prawa bądź z innych względów nie chcą, aby ich prawo użytkowania wieczystego zostało przekształcone w prawo własności, to takiego wniosku nie zgłoszą. Dotyczy to tylko osób, które taki wniosek złożą i wówczas następuje przekształcenie z mocy prawa w prawo własności.</u>
          <u xml:id="u-103.3" who="#KazimierzPańtak">Przekształcenie prawa użytkowania ma być odpłatne. Opłata byłaby wielokrotnością opłaty za wieczyste użytkowanie w 1997 r. powiększoną o stopień inflacji, czyli byłaby waloryzowana. Jeżeli użytkowanie wieczyste trwało 5 lat i krócej, wnosiłoby się opłatę przez 15 lat. Jeżeli użytkowanie wieczyste trwało dłużej niż 5 lat i krócej niż 20 lat, wnosiłoby się opłatę przez 10 lat. Jeżeli użytkowanie wieczyste trwało 20 lat i dłużej, wnosiłoby się opłatę przez 5 lat. Opłata ma być ustalana w formie decyzji administracyjnej. Decyzje będą wydawali kierownicy urzędów rejonowych lub wójtowie, burmistrzowie (prezydenci miast). Strony mogą ustalić opłatę jednorazową lub w częściach jako wielokrotność opłaty rocznej naliczonej z tytułu użytkowania wieczystego za 1997 r. ustaloną na określonych zasadach.</u>
          <u xml:id="u-103.4" who="#KazimierzPańtak">Zwolnieni będą od ponoszenia opłaty za przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności użytkownicy wieczyści oraz ich następcy prawni:</u>
          <u xml:id="u-103.5" who="#KazimierzPańtak">1) którym nieruchomość została oddana w użytkowanie wieczyste w związku z utratą mienia wskutek wojny w latach 1939–1945 i którzy pozostawili majątek na terytorium nie znajdującym się w obecnym obszarze państwa polskiego,</u>
          <u xml:id="u-103.6" who="#KazimierzPańtak">2) którzy na mocy umów międzynarodowych zawartych przez państwo polskie mieli otrzymać ekwiwalent za mienie pozostawione za granicą, a wartość tego mienia jest wyższa od opłaty, o której mowa w art. 3,</u>
          <u xml:id="u-103.7" who="#KazimierzPańtak">3) którym oddano nieruchomość w użytkowanie wieczyste w związku z wywłaszczeniem dokonanym po 1949 r., a przed dniem 29 kwietnia 1985 r.,</u>
          <u xml:id="u-103.8" who="#KazimierzPańtak">4) którym oddano nieruchomość w użytkowanie wieczyste nieodpłatnie.</u>
          <u xml:id="u-103.9" who="#KazimierzPańtak">W sprawie nieodpłatnego przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności decydował będzie wójt, burmistrz bądź kierownik urzędu rejonowego. Będzie tu możliwa procedura odwołania się od stosowania tego prawa i kontrola sądowa Naczelnego Sądu Administracyjnego.</u>
          <u xml:id="u-103.10" who="#KazimierzPańtak">Ostatnia sprawa, regulacja art. 6. W celu zabezpieczenia należności związanych z opłatą za przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności skarbowi państwa albo gminie przysługuje hipoteka przymusowa na nieruchomości objętej przekształceniem. Wpis do księgi wieczystej nastąpi na wniosek użytkownika wieczystego, który ma przedstawić sądowi rejestrowemu, że złożył wniosek o przekształcenie swojego prawa użytkowania wieczystego w prawo własności.</u>
          <u xml:id="u-103.11" who="#KazimierzPańtak">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! W imieniu Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Ustawodawczej wnoszę, aby Wysoki Sejm raczył uchwalić załączony projekt ustawy zawarty w druku nr 2615. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał sprawozdawca komisji pan poseł Kazimierz Pańtak.</u>
          <u xml:id="u-104.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w debacie nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-104.3" who="#OlgaKrzyżanowska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-104.4" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Jędrzejczaka w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Następnym mówcą będzie pan poseł Aleksander Bentkowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#TadeuszJędrzejczak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Kończymy prace nad ustawą o przekształceniu użytkowania wieczystego osób fizycznych w prawo własności. Problem ten był podnoszony od wielu lat przez mieszkańców ziem zachodnich i północnych naszego kraju. Był to problem, z którym borykali się ludzie, którzy budowali własne domy na ziemi, która była przez nich tylko wieczyście dzierżawiona. Myślę, że przychodzi czas, ażeby jeden z tych problemów, który nurtuje mieszkańców głównie ziem zachodnich i północnych naszego kraju, Wysoka Izba rozpatrzyła po myśli tych obywateli. Podnoszą oni ten problem od wielu lat, a od kilku miesięcy organizują się w stowarzyszeniu użytkowników wieczystych.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#TadeuszJędrzejczak">Jako poseł gorzowski mam również kontakt bezpośredni z tymi ludźmi i stowarzyszeniami, które nadsyłają wiele protestów i apeli. Myślę, że jest teraz dobry moment, by wystąpić w imieniu tych ludzi i ten problem rozwiązać. Chcę przypomnieć, że już podczas pierwszego czytania tych projektów — myślę o drukach nr 2179 i 2206 — 25 kwietnia przemawiałem w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej i zgłaszałem poparcie dla rozwiązań, które były w nich zawarte. Była to też okazja do tego, by podkreślić, że nie ma niebezpieczeństwa, że po wejściu Polski do Unii Europejskiej te osoby, które są wieczystymi dzierżawcami, będą przedmiotem zabiegów ze strony przedwojennych właścicieli tych ziem. Opierałem się wtedy na stanowisku ministra spraw zagranicznych polskiego rządu pana Dariusza Rosatiego, który przedstawił opinię naszego rządu w tej sprawie i w swym wystąpieniu, kierując to pismo do tej Izby, napisał m.in.: Polska wielokrotnie oświadczała, że sprawy własnościowe na ziemiach północnych i zachodnich uważa za ostatecznie uregulowane. Stanowisko to jest od dawna znane rządowi RFN. Wynikiem tego stanowiska rządu polskiego jest zapis pkt. 5 listów ministrów spraw zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej i RFN, których wymiana towarzyszyła podpisaniu traktatu o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy z 17 czerwca 1991 r. Czytamy tam: Obie strony oświadczają zgodnie, że niniejszy traktat nie zajmuje się sprawą obywatelstwa i sprawami majątkowymi. Dla strony polskiej jest to wyjaśnienie, jakich problemów traktat nie porusza, nie istnieją one bowiem jako problemy prawne, wymagające rozwiązania. I na końcu pan minister Rosati pisze: Kwestie mienia poniemieckiego w Polsce rząd Rzeczypospolitej uważa za definitywnie uregulowane i dotyczy to także czasu po przystąpieniu do Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#TadeuszJędrzejczak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przedstawiano obywatelom naszego kraju czarne scenariusze. Przyjeżdżali obywatele Niemiec, którzy byli właścicielami niektórych parceli znajdujących się dzisiaj jako dzierżawa wieczysta w rękach obywateli naszego kraju, i straszono tych ludzi odebraniem im prawa do wieczystego użytkowania tej ziemi, nie mówiąc o tym, że jest ona własnością skarbu państwa lub samorządu polskiego i stroną w tych sporach jest tylko rząd polski, a rząd niemiecki nigdy w okresie powojennym w sprawach majątkowych do rządu polskiego nie występował.</u>
          <u xml:id="u-105.3" who="#TadeuszJędrzejczak">Chcę powiedzieć na koniec, że ustawa ta się wpisuje również w filozofię reform, które zapoczątkowała Polska w 1989 r., a więc niech dla obywateli naszego kraju własność będzie własnością, a nie podejrzaną własnością.</u>
          <u xml:id="u-105.4" who="#TadeuszJędrzejczak">W imieniu Klubu Parlamentarnego SLD oświadczam, że będziemy głosowali za przyjęciem projektu ustawy przygotowanego przez Komisję Sprawiedliwości i Praw Człowieka i Komisję Ustawodawczą, a jednocześnie wnoszę o niezwłoczne przejście do trzeciego czytania projektu tej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-105.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Tadeusz Jędrzejczak.</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę pana posła Aleksandra Bentkowskiego o zabranie głosu w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego. Następnym mówcą będzie pani poseł Anna Skowrońska-Łuczyńska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#AleksanderBentkowski">Pani Marszałek! Szanowni Państwo! Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego wystąpił z inicjatywą przygotowania tej ustawy, ponieważ zdawał sobie sprawę, że jest to problem bardzo poważny, nie tylko dla terenów zachodnich czy północnych, jest to problem, który wywołuje pewne emocje i pewne rozgoryczenie także w innych przypadkach, np. kiedy ludzie byli wywłaszczani za dosłownie symboliczne pieniądze, a w zamian, jako rekompensatę otrzymywali w wieczyste użytkowanie inne działki, często dużo mniejsze, za które musieli płacić opłatę roczną - powiedzmy, że niedużą, ale jednak opłatę roczną. Takich przypadków jest bardzo dużo i nie zapominajmy o nich, kiedy myślimy o tej ustawie.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#AleksanderBentkowski">Zdaję sobie sprawę, że ustawa ta wywołuje wiele emocji zwłaszcza w środowisku prawniczym, wśród tych prawników, którzy po części przyzwyczaili się do instytucji użytkowania wieczystego, funkcjonującej w polskim prawie od ponad 30 lat. Jednakże wszyscy prawnicy cywiliści przyznają, że jest to instytucja ułomna, nie znana prawu światowemu, z pewnymi zmianami funkcjonuje tylko w Niemczech, i to w bardzo ograniczonym zakresie, stąd przez wielu jest to traktowane jako własność, tyle że z pewnymi ograniczeniami. Dlatego nasz pierwotny wniosek sprowadza się do tego, że należy zupełnie wykreślić tę instytucję z Kodeksu cywilnego jako niepotrzebną, zwłaszcza teraz, kiedy bardzo mocno preferujemy ochronę własności, uważamy, że wprowadzenie jednolitego pojęcia własności byłoby korzystne nie tylko dla kodeksu obrotu prawnego, ale zwłaszcza dla Kodeksu cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-107.2" who="#AleksanderBentkowski">W wyniku stanowiska rządu, które zawierało kilka zarzutów - bo generalnie rząd oświadcza, że nie akceptuje tego, jakkolwiek pomysł jest dobry, jakkolwiek powinno się do tego przystąpić, tylko po dłuższych badaniach, po głębszych analizach i na przyszłość - myśmy w pracach komisji ustąpili z wielu wcześniejszych założeń, wychodząc z założenia podstawowego, że naprawimy ten stan, jaki jest. Tak więc ta ustawa dotyczy tylko osób fizycznych i tylko tych, które nabyły prawo własności przed jej wejściem w życie. Utrzymujemy instytucję użytkowania wieczystego w dalszym ciągu w Kodeksie cywilnym, licząc na to, że komisja kodyfikacyjna, która pracuje nad kodeksem, wymyśli lepsze rozwiązanie na przyszłość.</u>
          <u xml:id="u-107.3" who="#AleksanderBentkowski">Drugi zarzut, który był podnoszony w stanowisku rządu, to było nieliczenie się z interesem samorządu. To rozwiązaliśmy w sposób prostszy. Samorządy posiadały z użytkowania wieczystego dochód w postaci opłat, które utrzymujemy co najmniej przez 5 lat, z tym że opłaty te będą waloryzowane w wysokości inflacji, a więc samorządy z tego tytułu szkody ponosić nie będą. Była jeszcze inna forma pozyskiwania środków przez samorządy, a mianowicie samorządy sprzedawały to użytkowanie wieczyste w formie własności, a więc jak gdyby handlowały gruntem państwowym, który stał się swego czasu gruntem komunalnym. Osoby, które wcześniej nabyły grunty od gminy za kwotę wyższą, niż nabędą osoby na podstawie tej ustawy, mogą się czuć rozczarowane. Wystarczyło poczekać kilka lat i nabyć grunty za kwotę niższą. Proszę państwa, nie ma idealnych rozwiązań. Wydaje mi się, że plusy tej ustawy są zdecydowanie większe. Jeżeli nawet uznamy takie rozwiązanie za niezbyt szczęśliwe, są racje, które przemawiają za tym, ażeby tę ustawę przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-107.4" who="#AleksanderBentkowski">Zawarliśmy w tej ustawie propozycje, których nie było w pierwotnej ustawie, a więc wyłączenia, które powodują, że część osób nabywających grunt na własność nie będzie płaciła przewidzianej opłaty. Dotyczy to, jak sądzę, przypadków szczególnych i tego nikt nie kwestionuje.</u>
          <u xml:id="u-107.5" who="#AleksanderBentkowski">Szanowni Państwo! Nie przesądzamy, jak powiedziałem, sprawy na przyszłość. Jeżeli komisja kodyfikacyjna zechce utrzymywać wadliwą instytucję użytkowania wieczystego w Kodeksie cywilnym, to być może będzie to uzasadnione. Być może pozostanie ona tylko w stosunku do podmiotów gospodarczych, bo tam rzeczywiście byłoby dosyć ryzykowne takie rozwiązanie mechaniczne. Podmioty gospodarcze, gdzie na przykład osoby fizyczne mają swoje znaczne udziały, niekiedy są użytkownikami olbrzymich nieruchomości o olbrzymiej wartości. Myślę więc, że schematyczne przyjmowanie rozwiązań byłoby w tej sytuacji wielce niebezpieczne. Natomiast tutaj mówimy praktycznie w większości o działkach budowlanych i to działkach budowlanych zabudowanych przez użytkowników wieczystych. Stąd nie sądzę, ażeby z tego tytułu była jakaś szkoda skarbu państwa. Natomiast gminy, jak powiedziałem, od 5 do 15 lat będą pobierać opłaty w takiej wysokości, jak pobierają w chwili obecnej.</u>
          <u xml:id="u-107.6" who="#AleksanderBentkowski">Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego, który był inicjatorem tej ustawy, oczywiście będzie ją w całości popierał. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-107.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Aleksander Bentkowski.</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę panią poseł Annę Skowrońską-Łuczyńską o zabranie głosu w imieniu klubu Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#AnnaSkowrońskaŁuczyńska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jest rzeczą bardzo trudną wychodzenie z ustroju, który był oparty na fałszywych zasadach, który lekceważył prawo własności, to odwieczne prawo towarzyszące człowiekowi, uwzględniające i potrzeby rynku, i potrzeby natury ludzkiej, z ustroju, który zburzył istniejący, a budowany przez całe wieki ład społeczny. Rozważając ten projekt ustawy, mamy do czynienia właśnie z próbą regulacji związanej z wyjściem z tego poprzedniego ustroju. Jest, swoją drogą, jakimś paradoksem historycznym to, że użytkowanie wieczyste, które w drodze ewolucji powstało z prawa zabudowy, które na przełomie wieków czy jeszcze w XIX w. zrodziło się po to, żeby warstwom niezamożnym dopomóc w budowie domów w miastach, tym warstwom, które napływały ze wsi do miast, z czasem przekształciło się - w Polsce przekształciło się - właśnie w jakąś taką namiastkę, rzuconą ludziom zamiast prawa własności i służącą podporządkowaniu ludzi mieszkających w miastach władzy administracyjnej.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#AnnaSkowrońskaŁuczyńska">Unia Wolności przyjmuje ten projekt ustawy właśnie jako jedną z metod wychodzenia z poprzedniego ustroju, stąd też będzie głosowała za tą ustawą. Widzi też, obserwuje ogromny napór społeczny, oczekiwanie na tę ustawę, zwłaszcza na terenach ziem odzyskanych, gdzie prawo użytkowania wieczystego jest prawem powszechnym, gdzie większość terenów należy do skarbu państwa lub do gmin. Stąd uważamy, że to rozwiązanie na tamtych terenach w stosunku do osób fizycznych jest rzeczywiście potrzebne, choćby z tego względu, żeby nie dawać pożywki fałszywym informacjom, które tam są rozpowszechniane, i aby te niepokoje społeczne, które się budzą, nie mogły być podsycane. Zatem, jak mówię, Unia Wolności będzie głosowała za tą ustawą.</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#AnnaSkowrońskaŁuczyńska">Równocześnie jednak mamy do tej ustawy zastrzeżenia, widzimy jej ułomności. Zacznę może od tego, że moi dwaj poprzednicy z klubów rządzących od czterech lat w Polsce opowiadali się tu tak jednomyślnie za tą ustawą, krytykując prawo użytkowania wieczystego, a równocześnie w ustawie o gospodarce nieruchomościami właśnie wzmocnili to prawo, wzmocnili władztwo właściciela nad użytkownikiem wieczystym - jeszcze proces legislacyjny się nie skończył, na tym posiedzeniu Sejmu będziemy głosować nad poprawkami Senatu do tamtej ustawy. A więc w jednej ustawie jesteśmy za, a w drugiej ustawie jesteśmy przeciw. No, budzi to moje wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-109.3" who="#AnnaSkowrońskaŁuczyńska">Jedną z zasad, na których Unia Wolności opiera swój program, jest poszanowanie prawa własności. Byłoby, w naszym przekonaniu, rzeczą nieporównywalnie lepszą, gdybyśmy do procesu wychodzenia z poprzedniego ustroju podchodzili w sposób systemowy, ustalając pewne docelowe punkty, do których dojść musimy, i konsekwentnie do tego dążyli - co niestety nie ma miejsca. To rozwiązanie też jest prowizoryczne, w dużej części na użytek kampanii wyborczej. Dlaczego tak mówię? Nade wszystko dlatego, że poprzedzać tę ustawę powinna ustawa reprywatyzacyjna. Może się zrodzić wiele kolizji, zwłaszcza na terenach ziem niezachodnich, że tak to nazwę umownie, wiele kolizji prawa własności w stosunku do tych samych gruntów. Stąd tę ustawę powinna poprzedzać ustawa reprywatyzacyjna.</u>
          <u xml:id="u-109.4" who="#AnnaSkowrońskaŁuczyńska">Co do odpłatności, zgadzamy się, że rzeczywiście odpłatność w ogóle powinna istnieć przy tym przekształceniu. No, nierynkowe zasady tej odpłatności tutaj są wręcz rażące. Wycena rzeczywistej wartości gruntu może się mieć nijak do tego, co korzystający z tego przekształcenia będzie płacił, w przeciwieństwie do innych właścicieli. I konflikt interesów właściciela i obecnego użytkownika wieczystego, zwłaszcza konflikt gmin i użytkowników wieczystych, w wielu przypadkach może tutaj mieć miejsce. To zrozumiałe, iż rzeczą ustawodawcy jest właściwie ciągle poruszać się na granicy konfliktów różnych interesów i rozwiązywać je. Dobrze, że przyjęto jako zasadę w tej ustawie, że następuje to na wniosek, a nie z mocy prawa - jest to niewątpliwie plus w naszym przekonaniu w stosunku do projektu wyjściowego - i że jednak istnieje odpłatność.</u>
          <u xml:id="u-109.5" who="#AnnaSkowrońskaŁuczyńska">Mimo tych wszystkich mankamentów, które dostrzegamy i które na pewno w przyszłości w drodze nowelizacji będą musiały być rugowane, Unia Wolności popiera tę ustawę i oczekuje na systemowe rozwiązanie problemu użytkowania wieczystego. To, co powinno było poprzedzać tę ustawę - prace komisji kodyfikacyjnej również w części dotyczącej prawa rzeczowego - jest także bardzo oczekiwane. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-109.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiała pani poseł Anna Skowrońska-Łuczyńska.</u>
          <u xml:id="u-110.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę pana posła Krzysztofa Wiechecia o zabranie głosu w imieniu klubu Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#KrzysztofWiecheć">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Chyba w sumie dobrze się stało, że Sejm na ostatnich posiedzeniach w tej kadencji zajął się jednak sprawą bardzo ważką, dotyczącą wieczystego użytkowania, i że na dzisiejszym posiedzeniu dyskutujemy nad stosownym projektem. Mnie jako posłowi pracującemu w komisji samorządu terytorialnego oraz komisji do spraw integracji europejskiej jest szczególnie przyjemnie, mimo wszystko, że w końcu rozmawiamy na ten temat, ponieważ dochodzi do bardzo wielu interwencji i istnieje bardzo wiele kontrowersji dotyczących traktowania właśnie tej sprawy. Skala tych problemów w kraju, a zwłaszcza na ziemiach odzyskanych - w tym Opolu, gdzie znajduje się moje biuro poselskie - jest bardzo duża.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#KrzysztofWiecheć">Wracam do spraw, które są przedłożone w druku nr 2615. Rzeczywiście występują tu wady, o których mówiła wcześniej pani poseł Skowrońska-Łuczyńska - trudno się z tym nie zgodzić, bo zostało to bardzo kompetentnie przedstawione. Myślę, że przede wszystkim brakuje pewnej wizji określonych precyzyjnie celów, do których nasze ustawodawstwo w tej sprawie zmierza. I to jest właśnie wątek, który przewija się mimo wszystko w pracach nad tą ustawą. Szkoda, że tak się dzieje, bo w zasadzie stoimy w rozkroku. To jest wątek bardzo trudny, w każdym razie dla naszego klubu, ale klub Unii Pracy zdecydowanie popiera tę ustawę, ponieważ chcemy te kwestie mimo wszystko przynajmniej poruszyć w jakiś sposób w tej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-111.2" who="#KrzysztofWiecheć">Kolejna sprawa to nieścisłości w projekcie ustawy. Myślę, że w trakcie pracy komisji zostaną podjęte próby ich wyrugowania. Co do art. 4, opłat, które ten artykuł przewiduje, myślę, że warto się tym wątkiem zająć i jednak spróbować troszeczkę inaczej podejść do tej sprawy.</u>
          <u xml:id="u-111.3" who="#KrzysztofWiecheć">Poszanowanie prawa własności to sprawa, którą Klub Parlamentarny Unii Pracy bardzo mocno wspiera, toteż będziemy głosować za tym projektem ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-111.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Krzysztof Wiecheć.</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Był to ostatni ze zgłoszonych mówców.</u>
          <u xml:id="u-112.3" who="#OlgaKrzyżanowska">Pytania, tak? Proszę bardzo, pan poseł Świrepo, pan poseł Adamski, pan poseł Pawlak. Ale proszę ściśle w formie pytań, niestety nie ma już debaty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#JanŚwirepo">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pierwsze pytanie do strony rządowej. Coraz częściej urzędy gminne na ziemiach zachodnich otrzymują pisma od byłych właścicieli, którzy domagają się, aby prawnie chronić ich mienie, to znaczy nie stanowić na nim prawa własności, i stwierdzają, że traktaty podpisane przez nasz rząd z Niemcami nie rozwiązują spraw roszczeń majątkowych. Czy to jest prawda? Drugie pytanie: Jaki jest stosunek rządu do tego projektu? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo, pan poseł Adamski, a następnie pan poseł Pawlak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#WładysławAdamski">Mam pytanie do posła sprawozdawcy. Otóż na wniosek osoby zainteresowanej może, co wynika z ustawy, nastąpić przekształcenie prawa do użytkowania wieczystego w prawo własności - z mocy prawa - ale ma temu towarzyszyć wniesienie stosownej opłaty i z pewnych szacunków wiadomo, że ustawa ta może objąć nawet do 2 milionów osób.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#WładysławAdamski">Chciałbym na kanwie tego zapytać: Czy fakt ten będzie generował określone skutki finansowe dla budżetów gmin jako tych, które pobierają opłatę, ale nie w krótszej perspektywie czasowej, o czym mówili niektórzy z posłów w swoich wystąpieniach klubowych, ale raczej w perspektywie znacznie dłuższej? Czy mogą to być skutki ujemne, czy też należy uważać, iż zabezpieczenie jest wystarczające i skutków ujemnych nie będzie? Pytanie jest sformułowane w sposób dość oczywisty, myślę więc, że pan poseł nie powinien mieć problemu z odpowiedzią. Gdyby takie były, to prosiłbym może przedstawicieli rządu o uzupełnienie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Pan poseł Pawlak, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#StanisławPawlak">Dziękuję bardzo, pani marszałek. Mam pytanie do pana posła sprawozdawcy. Bezspornym faktem jest, że ustawa zmieni gospodarkę finansową w gminach, jeżeli chodzi o dochody uzyskiwane ze sprzedaży nieruchomości rolnych. Większość przedmówców mówiła dzisiaj tylko o ziemiach zachodnich, natomiast my przyjrzyjmy się gminom.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#StanisławPawlak">W związku z tym mam do pana posła pytanie. Czy były prowadzone kalkulacje, jaki to będzie miało wpływ na dochody gmin uzyskiwane do tej pory ze sprzedaży prawa wieczystego użytkowania?</u>
          <u xml:id="u-117.2" who="#StanisławPawlak">Pytanie drugie: Czy w czasie prac podkomisji były zbierane jakiekolwiek opinie samorządu terytorialnego bądź reprezentacji tego samorządu na temat tego projektu? Jako członek komisji samorządu terytorialnego wiem, że komisja się nie wypowiedziała.</u>
          <u xml:id="u-117.3" who="#StanisławPawlak">I trzecia wątpliwość. Większość z państwa mówiła, a szczególnie pan poseł Bentkowski, że to nie będzie miało wpływu na dochody gmin, ponieważ i tak pobierają one obecnie wieczystą dzierżawę, która będzie tylko waloryzowana rocznie według wskaźnika inflacji. Tu się jednak rodzi dalsza konsekwencja. Gmina może dzisiaj sprzedać tę nieruchomość, ustalając cenę działki na podstawie jej wartości określonej przez rzeczoznawcę. Po 10 lub 5 latach gmina utraci dochody. W tej sytuacji mam pytanie do pana posła sprawozdawcy: Czy ten ubytek dochodów dla gmin nie wiąże się z kompetencjami gmin i czy nie jest to sprzeczne z konstytucją? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo, pana poseł Kado.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#JerzyKado">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Nawiązując do tego, co powiedział przed chwilą pan poseł Pawlak, twierdzę, że te zapytania są retoryczne i chciałbym wnieść do ustawy następującą poprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Panie pośle, niestety, przykro mi, nie ma możliwości przedstawiania poprawek. Może pan złożyć je na piśmie. Nie ma debaty, są tylko wystąpienia klubowe.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Bardzo przepraszam. Naturalnie są one na piśmie regulaminowo, urzędowo zgłoszone i będą brane pod uwagę.</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-120.3" who="#OlgaKrzyżanowska">Czy jeszcze ktoś z pań posłanek lub panów posłów chciał zadać pytanie?</u>
          <u xml:id="u-120.4" who="#OlgaKrzyżanowska">Jeżeli nie, to proszę bardzo o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pana Bohdana Zdziennickiego.</u>
          <u xml:id="u-120.5" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#BohdanZdziennicki">Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Rozpatrywany dzisiaj projekt powstał w wyniku prac komisji sejmowych nad dwoma projektami poselskimi. Rząd tego projektu nie wnosił i, jak panie i panowie posłowie wiedzą, miał do tych rozwiązań krytyczne stanowisko. Nie rozstrzygnięto wielu podstawowych kwestii w stosunku do instytucji, która jednak od 36 lat działa i swymi korzeniami opiera się na instytucji znanej w całej Europie - na własności czasowej. Ma ona za dużo elementów administracyjnych, ale spełnia pewne funkcje. Przypomnę, że tym się postanowiła zająć Komisja Kodyfikacyjna Prawa Cywilnego, która widzi problem, wiele racji w tej całej sprawie jest bowiem dość złożonych. Komisja proponowała, że w ciągu najbliższego roku przygotuje rozwiązania systemowe, które powinny zawierać też ostateczne decyzje co do przyszłości tej instytucji - zastąpienia jej inną czy ewentualnie rezygnacji. To było znane, było prezentowane, nie zyskało jednak uznania komisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#BohdanZdziennicki">Natomiast w związku z pytaniem, które już padło pod adresem rządu, bo były też pytania do pana posła sprawozdawcy, odnośnie do roszczeń zgłaszanych przez obywateli niemieckich w stosunku do obywateli polskich, którzy albo są właścicielami, albo mają prawo użytkowania wieczystego, co — przypomnę jednak — daje takie gwarancje ochrony, jak własność, to jest prawo, które stanowi na bardzo długi okres, a daje tylko pewne możliwości, bardzo ważne w miastach w kształtowaniu przestrzeni — to też będzie musiało być rozwiązane w przyszłości. Nie można w tej chwili wprowadzić rozwiązań, które uniemożliwią kiedyś budowę dróg czy przekształcanie ciągów komunikacyjnych, za ceny odszkodowawcze, przerastające możliwości samorządu. Ale w tej sprawie krótko — przepraszam za dygresję. Ten problem rozwiązało prawo polskie w sposób wyraźny. Przypomnijmy choćby dekrety powojenne o mieniu opuszczonym poniemieckim czy obecną ustawę o komunalizacji mienia. I mówiąc krótko, co podkreślił pan minister Rosati — dzisiaj było to cytowane przez jednego z panów posłów — że żadna umowa międzynarodowa z rządem niemieckim nie może godzić w naszą suwerenność państwową. To, jakim prawem kierujemy się w naszym państwie, rozstrzyga prawo polskie. I tutaj żadne układy niemieckie tego nie mogły zmienić i nie zmieniły.</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#BohdanZdziennicki">Natomiast wiemy, że obywatele niemieccy posługując się swoim prawem - ale nie są w swoim państwie, to jest państwo polskie - podnoszą, że ich zdaniem własność dalej im przysługuje, bo rząd niemiecki rzeczywiście w traktacie nie zrzekł się praw majątkowych własnych obywateli do tego mienia, gdyż prawo niemieckie na to nie pozwala. Sprawy roszczeń majątkowych własnych obywateli nie mogą być rozstrzygane według prawa niemieckiego przez rząd państwa. To jest prawo podmiotowe majątkowe obywatela. Ale to już wewnętrzna sprawa niemiecka. My jesteśmy w państwie polskim. Państwo polskie wskazując legalnymi aktami na ciągłość państwowości, ciągłość prawa - żeby czasami w ferworze sporów politycznych nie było wątpliwości - jasno te sytuacje rozwiązało. A więc po wojnie był dekret o mieniu opuszczonym poniemieckim i inne akty z tym związane, a w tej chwili najnowszy akt, który dał gminom na własność samorządów akty komunalizacyjne.</u>
          <u xml:id="u-121.3" who="#BohdanZdziennicki">Tak więc problem w sensie prawa polskiego nie istnieje. Jest to własność państwa polskiego albo własność samorządów terytorialnych, ewentualnie w tej chwili sprzedawana także przez samorządy czy przekształcane. I istnieje ustawa o gospodarowaniu nieruchomościami - o czym pani poseł Skowrońska przypomniała - która prawidłowo te sprawy normuje w sensie rozwiązań cywilistycznych. Skoro wprowadzamy cywilistykę, szanujemy własność, dokonujmy przeniesienia własności także w formie takiej, jaką przewiduje prawo cywilne. A więc określona wartość, obecnie odpowiednio pomniejszona przez należne wpłaty, i działania w formie, którą przewiduje się do przeniesienia własności w całym cywilizowanym świecie. Ale ustawa idzie innym nurtem, przewiduje jednak uwłaszczenie na wniosek i tutaj rząd zgłasza swoje zastrzeżenia.</u>
          <u xml:id="u-121.4" who="#BohdanZdziennicki">Jeżeli chodzi o to, czy gminy nie będą miały uszczuplonych dochodów, to jest pytanie skierowane raczej do pana posła sprawozdawcy. Ja tylko mogę przedstawić swoje zdanie, że skoro miały być pobierane opłaty od 40 do 99 lat, a w tej chwili największy przelicznik jest 15 - zależy od okresu użytkowania, jaką wielokrotność użytkownik zapłaci - to z tego zestawienia wynika, że dochody gmin będą na pewno uszczuplone, ale nie chciałbym się w tej kwestii szczegółowo wypowiadać, bo to jest kwestia motywacji pana posła sprawozdawcy i komisji, które przyjęły ten projekt. Rząd uważa, że sprawa jest bardzo poważna, wymaga jednak prac, które zdeklarował. Trudno określić, w jakim terminie mogłyby one być zakończone przez poważnych cywilistów, ponieważ różne racje - i chciałem tym zdaniem skończyć - tu się krzyżują. Sprawa jest złożona. Jest instytucja, wrosła, nie do końca dobra, bo istnieją różne elementy administracyjne. Trzeba to umiejscowić w Kodeksie cywilnym, uporządkować wiele spraw. Każde uwłaszczenie oznacza wywłaszczenie kogoś - albo samorządu, albo byłych właścicieli, którzy jednak mieli pewne prawa i często też byli w różny sposób wywłaszczani. A więc sprawa ma bardzo złożony aspekt i najpoważniejsi cywiliści prosili o czas, jeśliby podjęli prace, gdyż uważają, że problem jest poważny i trzeba wyważyć skomplikowane racje, żeby zaproponować najbardziej rozsądne rozwiązanie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-121.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-121.6" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Aleksander Małachowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję panu ministrowi Bohdanowi Zdziennickiemu.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#AleksanderMałachowski">Proszę bardzo sprawozdawcę komisji pana posła Kazimierza Pańtaka o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#KazimierzPańtak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jest oczywiste, że jest to ustawa epizodyczna, jest to ustawa, która ma w perspektywie doprowadzić być może do zakończenia funkcjonowania prawa wieczystego użytkowania, które jest prawem rzeczowym ułomnym. Nie jest przypadkiem, że rozpatrujemy ją teraz w przededniu wejścia w życie nowej konstytucji. W nowej konstytucji podnieśliśmy rangę własności, o czym była tu mowa. Ta ustawa jest faktycznym realizowaniem zapisu konstytucyjnego dotyczącego podniesienia rangi własności. Oczywiście następuje tu konflikt interesów. Jest to uwłaszczenie - mówił o tym pan minister Zdziennicki - użytkowników wieczystych kosztem właścicieli, ale tylko kosztem skarbu państwa i gminy, bo tylko odnośnie do tych nieruchomości mogło być ustanowione to ułomne prawo rzeczowe, prawo użytkowania wieczystego. Pan poseł Pawlak spytał: A jak to się ma do dzierżawy wieczystej gruntów rolnych itd.? Oczywiście ma się nijak. Użytkowanie wieczyste nie dotyczy gruntów rolnych, jeśli chodzi o grunty rolne, nie funkcjonuje pojęcie użytkowania wieczystego. Grunty rolne są własnością bądź funkcjonuje w odniesieniu do nich inne ograniczone prawo rzeczowe, tj. np. dzierżawa. To jest całkiem inna sprawa. Osoby fizyczne mają działki głównie budowlane w większości wypadków zabudowane, praktycznie dotyczy to tylko ich. Oczywiście mogą być osoby fizyczne, które mają prawo wieczystego użytkowania na gruntach zabudowanych, gdzie np. prowadzą działalność gospodarczą. Te osoby też skorzystają. Nie klasyfikowaliśmy tylko tych, którzy mają działki, nieruchomości, wieczyste użytkowanie nieruchomości zabudowanych domkami jednorodzinnymi, ale też mogą to być jakieś obiekty użyteczności gospodarczej. Nie wydzielaliśmy tego. Te osoby mają prawo do wywłaszczenia. Oczywiście jest konflikt interesów i to jest kwestia, za ile. Jak wiem, pan poseł Kado zaproponował - tak mi powiedziano - żeby to przeszło w użytkowanie wieczyste, przekształciło się z mocy prawa po 99 latach za zapłaceniem wielokrotności, tzn. przez 99, opłaty za użytkowanie wieczyste w 1997 r. Oczywiście praktycznie to jest żadna funkcja, bo 99 lat, takie użytkowanie wieczyste przysługuje z mocy ustawy i problem ten jest problemem przyszłego czy przyszłych pokoleń. Wówczas będzie wiadomo, co dalej, bo przecież jest tu pewna fikcja, jeśli chodzi o użytkowanie wieczyste. Właścicielem nieruchomości jest gmina albo skarb państwa, ale właścicielem obiektu wybudowanego na tej nieruchomości jest użytkownik wieczysty. Patrząc tak abstrakcyjnie, to po 99 latach, jeżeli właściciel powie: dziękuję, prawo wygasa, to powinien sobie ten dom wziąć, jeżeli będzie jeszcze w dobrym stanie. Dlatego poszukiwaliśmy takiego wyjścia, tego rodzaju ukształtowania, aby własność była podniesiona w nowej konstytucji do rangi niemal świętej. Aby to zaczęło funkcjonować, postanowiliśmy tutaj szukać wyjścia. To jest poszukiwanie wyjścia. Nie możemy nagle pozbawić gmin dochodu i przez 5 lat gminy będą miały dochód - przy okazji odpowiadam na pytania - w stanie nie zmienionym. Oczywiście gmina może co roku określać odpłatność za użytkowanie wieczyste, biorąc pod uwagę to, iż może nastąpić wzrost wartości nieruchomości. Tam jest pewien system weryfikacji, łącznie nawet z kontrolą sądową. Chcieliśmy, aby nie było różnego rodzaju - przepraszam, że użyję tego słowa - kombinacji. Przyjęliśmy pewną rzecz zastaną przed wejściem tej ustawy - ustaloną opłatę za wieczyste użytkowanie za 1997 r., dopiero wówczas następuje wielokrotność tej opłaty rewaloryzowana poprzez stopę inflacji. Tak więc przez 5 lat gminy i skarb państwa - bo właścicielem może być gmina albo skarb państwa - mają opłatę zapewnioną. Oczywiście może to być nawet wyższa opłata dla gminy bądź skarbu państwa, ponieważ może być wniesiona jednorazowo. Na przykład jeśli ktoś chce wnieść opłatę jednorazowo, to wówczas gmina musi się zgodzić, bo ona ją skonsumuje, w innych latach tej opłaty może nie być. Później następuje przedział 10 i 15 lat. Opłaty za użytkowanie wieczyste czy za uwłaszczenie będą się zmniejszały, bo będzie ich mniej po 5 czy po 10 latach, po 15 latach wygasną w ogóle. Uważamy jednak, że obecny system finansowania samorządów terytorialnych jest systemem, który nie zadowala wszystkich. Jest systemem poszukiwania. Robimy to od 1990 r. i na pewno nowy system będzie musiał uwzględnić w finansowaniu gmin skutki wejścia tej ustawy. Mówiono tu o tym, mówili moi przedmówcy w imieniu klubów.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#KazimierzPańtak">Jestem posłem z Zielonej Góry, z okręgu nr 52, i tam konsultowałem tę ustawę, rozmawiałem o niej. Powstało nawet stowarzyszenie na rzecz uwłaszczenia użytkowników wieczystych. Sprawa wywołuje wiele niepokoju. Jest to oczywiście czasami nawet i cwaniactwo polityczne lub prowokacja ze strony ludzi zza naszej granicy, która jest teraz granicą przyjaźni. Ale są fakty — ludzie przyjeżdżają, piszą: ty nic nie buduj, ponieważ ta ziemia i tak będzie moja, ty masz wieczyste użytkowanie. Od strony prawnej tłumaczył to pan poseł, który przemawiał w imieniu klubu SLD. Mówił, że to absolutnie niczego nie zmienia, bo to są sprawy deklaracji międzynarodowych, umów międzynarodowych i status quo w Europie. Niemniej wywołuje to pewien niepokój. Dlatego liczymy na zrozumienie Wysokiej Izby — ta ustawa po prostu reguluje tę sprawę. Ta ustawa jest próbą poszukiwania kompromisu.</u>
          <u xml:id="u-123.2" who="#KazimierzPańtak">Jako prawnik uważam, że użytkowanie wieczyste powinno już przejść do historii. Tylko jak odejść od użytkowania wieczystego? Chcemy na razie odnieść to tylko do osób fizycznych, które posiadają głównie działki budowlane, na których mają swoje domy. Chodzi po prostu o zabezpieczenie. Rzecz w tym, żeby te osoby nie były narażone na różnego rodzaju nawet i prowokacje ze strony ludzi, którzy nie rozumieją pewnych spraw, jeżeli chodzi o normalizację stosunków, którzy chcą podsycać niepokoje. Chodzi o to, żeby nie dawać powodu.</u>
          <u xml:id="u-123.3" who="#KazimierzPańtak">Mówił pan minister Zdziennicki, że rozwiązanie będzie dotyczyło generalnej zasady użytkowania wieczystego, a czy ta instytucja się utrzyma czy nie, to jest kwestia dalsza. Jest to ustawa epizodyczna, która w tej chwili rozwiązuje pewnego rodzaju problem, nie narusza równowagi ekonomicznej, jeżeli chodzi o dochody gmin. Pokazujemy też, że konstytucja, która z niemałym trudem została przyjęta, zaczyna już pomału funkcjonować. Dlatego teraz jest uchwalana ta ustawa. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi Kazimierzowi Pańtakowi.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#AleksanderMałachowski">Pan poseł Pawlak.</u>
          <u xml:id="u-124.2" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Pawlak: Nie uzyskałem odpowiedzi.)</u>
          <u xml:id="u-124.3" who="#AleksanderMałachowski">Pan poseł nie uzyskał odpowiedzi. Pan poseł Stec także nie uzyskał odpowiedzi. Ale pan nie zadawał pytania.</u>
          <u xml:id="u-124.4" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Stec: Ja nie zadawałem pytania, ale właśnie w tej chwili chciałbym zadać pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-124.5" who="#AleksanderMałachowski">No, ale teraz to już jest trochę po terminie.</u>
          <u xml:id="u-124.6" who="#AleksanderMałachowski">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#StanisławPawlak">Panie Marszałku! Chciałbym prosić jednak o udzielenie odpowiedzi na temat ewentualnych opinii przedstawicieli samorządu. Czy w pracach nad tą ustawą - powtarzam pytanie - były brane pod uwagę jakieś opinie samorządów? Czy samorządy były proszone o opinie?</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#StanisławPawlak">Druga sprawa to sprostowanie. Panie pośle, ja nic nie mówiłem o gruntach rolnych, mówiłem o gruntach zabudowanych, które są w wieczystym użytkowaniu. I na tym tle zadałem pytanie, czy były symulacje finansowe dotyczące ubytku dochodów gmin. Pan poseł twierdzi, że to nie będzie miało wpływu. Będzie miało wpływ, bo gmina, która dzisiaj jest właścicielem, na mocy tej uchwały przestanie być właścicielem tego terenu, a więc nie będzie mogła go sprzedać dotychczasowemu wieczystemu użytkownikowi. Według opinii rzeczoznawców te dochody, które do gmin dzisiaj wpływają, już wpływać nie będą. I to trzeba wyraźnie wszystkim samorządom powiedzieć. Jeśli chodzi o roczną opłatę, to byłaby ona uiszczana przez 99 lat, a zgodnie z nowymi zapisami ustawowymi byłaby uiszczana maksymalnie przez 5–10 lat, a więc gminy dwukrotnie na tym przedsięwzięciu stracą. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#AleksanderMałachowski">Pan poseł Stec, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#StanisławStec">Mam pytanie do pana posła sprawozdawcy. Dlaczego ta ustawa dotyczy tylko osób fizycznych, a nie osób prawnych? Czy można by włączyć do tej ustawy również osoby prawne? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#AleksanderMałachowski">Oba pytania były skierowane do pana posła sprawozdawcy. Proszę zatem o odpowiedź pana posła Pańtaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#KazimierzPańtak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odpowiedzią na pytanie pana posła Pawlaka mogłoby być pytanie pana posła Steca. Ono ukazuje problem. Mianowicie opłata za wieczyste użytkowanie działek zabudowanych, domków nie jest wysoka. Wysoka jest dopiero opłata za użytkowanie wieczyste, jeżeli są to działki przeznaczone na biznes, to znaczy jeżeli są tam obiekty związane z tym, że ta nieruchomość jest wykorzystywana do celów działalności gospodarczej. Wtedy ta opłata jest wysoka, nawet bardzo wysoka. Wówczas powstałby problem, rzeczywiście naruszylibyśmy równowagę ekonomiczną i gminy mogłyby przestać funkcjonować. Dlatego poszukiwaliśmy rozwiązania, dzięki któremu doszłoby do jak najmniej drastycznego naruszenia wpływów, jeżeli chodzi o gminy.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#KazimierzPańtak">Panie pośle Pawlak, rzeczywiście, żeby ktoś zyskał, ktoś musi stracić. Uważamy, że jeśli chodzi o przedział 5–15 lat, to jest to dobry czas, by można było te sprawy uregulować. Myślę, że nie jest wielkim dyshonorem dla gminy, jeżeli osoba, która jest w niej podmiotem, nazwijmy to: w pewnym sensie współwłaścicielem tej gminy, uzyska pewne prawo; nie ułomne prawo rzeczowe, jakim jest użytkowanie wieczyste, ale stanie się właścicielem. Być może jest to nawet kwestia psychologiczna, kwestia inwestowania w rozwój swojej nieruchomości. Jeżeli chodzi o dane, nie prowadziliśmy specjalnej symulacji. Ta ustawa była czytana przez Wysoką Izbę. Zbieraliśmy informacje i nasza propozycja jest odmienna od przedstawionej przez wnioskodawców. Wnioskodawcy proponowali przekształcenie nieodpłatnie prawa wieczystego użytkowania w prawo własności. Uważam, że wówczas byłoby to niekonstytucyjne rozwiązanie, bo nagle gminy zostałyby pozbawione dochodów; różnie są one szacowane, ale jeżeli chodzi o osoby fizyczne, to te dochody gmin nie są najważniejszymi pozycjami.</u>
          <u xml:id="u-129.2" who="#KazimierzPańtak">Gdybyśmy natomiast - jednocześnie odpowiadam na pytanie pana posła Steca - uwłaszczyli osoby prawne, czyli osoby, które posiadają nieruchomości w celu prowadzenia działalności gospodarczej, a te opłaty są znaczne, a nawet bardzo znaczne, to wówczas mógłby runąć system finansowania gmin. I tylko dlatego nie poruszaliśmy sprawy uwłaszczenia użytkowników będących osobami prawnymi. Jeszcze raz powtarzam, że jest to ustawa epizodyczna, pewien krok mający na celu wyjście, jeśli chodzi o rozwiązanie, które zostało nam narzucone wiele lat temu, tj. ułomne prawo rzeczowe, jakim jest użytkowanie wieczyste. Nie wiem, czy to wyjaśnienie zadowala pana posła. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#AleksanderMałachowski">Czy pan poseł Stec pragnie jeszcze uzyskać odpowiedź?</u>
          <u xml:id="u-130.2" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Eysymontt: W trybie sprostowania.)</u>
          <u xml:id="u-130.3" who="#AleksanderMałachowski">Przepraszam, ale pan nie zabierał głosu, więc co pan może prostować?</u>
          <u xml:id="u-130.4" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Eysymontt: Jestem przedstawicielem wnioskodawców jednego z projektów, a przed chwilą pan poseł sprawozdawca wymienił formę odpłatności...)</u>
          <u xml:id="u-130.5" who="#AleksanderMałachowski">Chwileczkę, proszę łaskawie poczekać.</u>
          <u xml:id="u-130.6" who="#AleksanderMałachowski">Proszę bardzo, pan poseł Stec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#StanisławStec">Ja tylko krótko. Z ustawy nie wynika, że dotyczy to użytkowania wieczystego osób fizycznych nie prowadzących działalności gospodarczej. Chciałbym bowiem zwrócić uwagę panu posłowi, że mogę np. być osobą fizyczną i będę prowadził działalność gospodarczą o bardzo szerokim zakresie. Dlatego widzę tu nierówność między osobami fizycznymi prowadzącymi działalność gospodarczą i osobami prawnymi. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#AleksanderMałachowski">Proszę, pan poseł Eysymontt.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#JerzyEysymontt">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jednym zdaniem. Być może jest to po prostu efekt zapomnienia pana posła sprawozdawcy, ale w żadnym projekcie - były dwa, natomiast mówię o projekcie, przy którym reprezentowałem wnioskodawców - nie ma formuły nieodpłatności. Jest tylko zaproponowana inna formuła odpłatności niż w projekcie ostatecznie przedłożonym przez komisje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#AleksanderMałachowski">Wysoka Izbo! Została zgłoszona dosyć istotna poprawka, są poprawki do trzech ustępów...</u>
          <u xml:id="u-134.2" who="#AleksanderMałachowski">Czy są jeszcze pytania? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-134.3" who="#AleksanderMałachowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-134.4" who="#AleksanderMałachowski">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do projektu ustawy poprawki, Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm ponownie skierował projekt ustawy do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz do Komisji Ustawodawczej w celu przedstawienia dodatkowego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-134.5" who="#AleksanderMałachowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-134.6" who="#AleksanderMałachowski">Sprzeciwu nie ma. Propozycja została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-134.7" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 4 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o komisyjnym projekcie ustawy o działach administracji rządowej (druki nr 2197 i 2616).</u>
          <u xml:id="u-134.8" who="#AleksanderMałachowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Marka Pola.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#MarekPol">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! W imieniu Komisji Nadzwyczajnej do spraw ustaw reformujących centrum gospodarczo-administracyjne rządu mam zaszczyt przedkładać Wysokiej Izbie sprawozdanie z prac komisji nad komisyjnym projektem ustawy o działach administracji rządowej. Jest to z pewnością ostatnia ustawa zamykająca pakiet ustaw reformujących centrum gospodarcze i administracyjne rządu. Przekonany jestem, iż ta reforma trwale będzie związana z tą kadencją Sejmu, która dobiega końca.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#MarekPol">Ustawa, o której dziś mówimy, ma kilka cech charakterystycznych.</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#MarekPol">Po pierwsze, jest dość ważna albo bardzo ważna dla procesu powoływania rządu po wyborach. Jeśli chcemy skonsumować rozwiązania, jeśli chcemy skorzystać z rozwiązań wniesionych do naszego prawa dotychczasowymi ustawami reformującymi centrum, które przyjęliśmy, przypomnę, w sierpniu ub. r., ustawa o działach administracji rządowej pozwoli nam na wykorzystanie tych możliwości. Jeśli ustawy tej nie uchwalimy, to wiele rozwiązań zawartych w nowych przepisach konstytucyjnych, w ustawie o organizacji i trybie pracy Rady Ministrów nie będzie mogło być spożytkowanych, ale na ten temat za chwilę.</u>
          <u xml:id="u-135.3" who="#MarekPol">Po drugie, ustawa ta, jak wynika z tego, co powiedziałem, jest prostą konsekwencją decyzji, którą podjęła Wysoka Izba, przyjmując dotychczasowy pakiet ustaw reformujących centrum. Przepisy te są zawarte zarówno w „małej konstytucji”, w wyniku naszych decyzji z sierpnia ub. r., jak i we wspomnianej wcześniej, a uchwalonej, przypomnę, po 77 latach ustawie o organizacji i trybie pracy Rady Ministrów. Te wszystkie przepisy w pewnym sensie rozstrzygnęły już o tym, w jaki sposób chcemy, aby dzielone były zadania między członków rządu, rozstrzygnęły, jak mają być tworzone instytucje obsługujące członków rządu, czyli ministerstwa. Te ustawy rozstrzygnęły, kto i w jakim trybie ma wskazywać, która z instytucji, które ministerstwo stanowi zaplecze członka rządu. Ustawa o działach administracji rządowej jest konsekwencją, jest w pewnym sensie instrumentalizacją rozwiązań wcześniej przyjętych.</u>
          <u xml:id="u-135.4" who="#MarekPol">Trzecią charakterystyczną cechą tej ustawy jest to, iż jest ona chyba jedną z największych inicjatyw poselskich rozpatrywanych w tej Izbie. Wniesienie tej ustawy przez Komisję Nadzwyczajną jest konsekwencją faktu, iż w ustawach wcześniejszych to właśnie posłowie zaproponowali określone zapisy, regulujące sposób podziału zadań wewnątrz rządu. Posłowie, chcąc być konsekwentni, zaproponowali tym razem ustawę, która pozwoli tamte regulacje wprowadzić w życie.</u>
          <u xml:id="u-135.5" who="#MarekPol">Ustawa dziś omawiana jest skomplikowanym aktem prawnym, w każdym razie trudnym dla przeciętnego czytelnika. Aby ułatwić jej zrozumienie, pozwolę sobie przypomnieć Wysokiej Izbie i słuchającym nas w tej chwili, jakie reguły funkcjonowały do czasu uchwalenia ustaw regulujących centrum w zakresie powoływania członków rządu i podziału zadań między nimi.</u>
          <u xml:id="u-135.6" who="#MarekPol">W praktyce do 15 czerwca br., bo wtedy weszły w życie przepisy, które uchwaliliśmy w roku ubiegłym, zarówno urząd ministra, jak i urząd obsługujący tego ministra, a więc ministerstwo, tworzone było w drodze ustawy. Ten system trwał w zasadzie od początku państwowości po okupacji i w praktyce oznaczał tyle, że w momencie, gdy zakres zadań ministra winien być weryfikowany, w najlepszym momencie, gdy należałoby podjąć prace nad dostosowaniem zakresu zadań ministra do współczesnych potrzeb, a więc w momencie, kiedy powoływany był rząd, ustawy zmieniać nie można było, bo brakowało czasu. Premier, który formował rząd, nie dysponował odpowiednim czasem ani aparatem, który pozwoliłby na odpowiednie zmiany ustaw. Efektem było to, że kolejni premierzy powoływali rządy, obsadzali urzędy ministrów czy wnosili o obsadzenie urzędów ministrów, obiecując często publicznie lub sobie w duchu zmiany w zakresie działania poszczególnych ministrów, do których później już nie dochodziło. Skutek czasami śmieszny, czasami żałosny - do niedawna mieliśmy ustawy, które nakazywały ministrom działania na rzecz integracji w ramach Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej, na rzecz współpracy ze Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich, ustawy, które zawierały wiele przepisów martwych albo śmiesznych dziś po zmianach, jakie nastąpiły.</u>
          <u xml:id="u-135.7" who="#MarekPol">Ustawy, które uchwalił Sejm w sierpniu ub. r., zmieniły zasadniczo sposób powoływania, a w zasadzie sposób określania zadań ministrów. Przede wszystkim ustaliły, iż zadania ministra określane są w dwojaki sposób: po pierwsze, w ogólnym zakresie w akcie powołania sama nazwa urzędu ministra wskazuje ogólnie na to, czym on się będzie zajmował, i po drugie, szczegółowo w rozporządzeniu prezesa Rady Ministrów, który w ten sposób dzieli zadania przypadające rządowi pomiędzy poszczególnych jego członków. Ustawy, które uchwaliliśmy w sierpniu ub. r., zmiana „małej konstytucji”, ustawa o Radzie Ministrów, pozwoliły również, przypomnę, na powoływanie ministrów bez teki — pierwsi tacy ministrowie pojawili się w roku bieżącym, już w rządzie Włodzimierza Cimoszewicza.</u>
          <u xml:id="u-135.8" who="#MarekPol">Ustawa o Radzie Ministrów pozwoliła zatem dość elastycznie kształtować zakres zadań ministra, dość elastycznie dzielić zadania wewnątrz rządu, dostosowywać podział zadań wewnątrz rządu zarówno do programu tego rządu, jak i do istniejącej w państwie sytuacji. Ta ustawa oraz zmiana „małej konstytucji” pozwoliły dostosować sposób określania zadań ministrów do dość nowoczesnych kategorii, do dość nowoczesnych wzorców, które stosowane są w wielu krajach OECD. Niestety przepisy te bez odpowiedniej ustawy instrumentalizującej, którą jest właśnie dziś omawiana ustawa o działach administracji rządowej, z wielu powodów nie mogły wejść w życie. Przede wszystkim ministrowie swoje kompetencje mieli i mają do dnia dzisiejszego ugruntowane poprzez szereg ustaw prawa materialnego. Zmiana w tym zakresie jest zmianą bardzo poważną, głęboką, wymagającą szczegółowej analizy polskiego prawa materialnego, ale wymagającą również dość potężnej ustawy. Taką ustawę mamy dziś przed sobą - ustawę, która z inicjatywy poselskiej po pracach w komisji znajduje się na etapie, który można uznać za właściwy do wprowadzenia uchwalonych przez nas wcześniej rozwiązań.</u>
          <u xml:id="u-135.9" who="#MarekPol">Przeciętny śmiertelnik, słysząc, iż stanowimy nowe prawo, pyta najczęściej o jego zawartość. Nasuwa się zatem pierwsze pytanie: Co to znaczy w ogóle dział administracji rządowej? Dział administracji rządowej to nic innego jak jeden z konkretnych obszarów zagadnień, którymi zajmuje się rząd z mocy konstytucji, z mocy obowiązującego prawa. To taki obszar zadań rządu, który w dodatku znajduje swoje odzwierciedlenie w przepisach prawa materialnego, a więc w ustawach takich jak ustawy podatkowe, ustawy dotyczące edukacji, zdrowia, obronności. Jeśli pojawiają się przepisy szczegółowe w ustawach prawa materialnego dotyczące pewnego obszaru działań rządu, to ten obszar w praktyce określany jest mianem działu administracji rządowej. To pojęcie istniało już wcześniej w polskich przepisach konstytucyjnych. Nowa konstytucja w art. 149 również przywołuje ministra kierującego działem administracji rządowej. A więc problem nie jest nowy, tylko wymaga pewnego zdefiniowania.</u>
          <u xml:id="u-135.10" who="#MarekPol">Nasuwa się też drugie pytanie: Czy do dziś nie istniały działy administracji rządowej? Oczywiście działy takie istniały, choć nikt ich nie nazywał działami. Tymi działami są zakresy zadań powierzane ministrom z teką, a więc wszystkim prawie ministrom poza tymi, którzy nie mają przypisanego ministerstwa, nie mają przypisanego wyraźnie obszaru zadań zawartego w prawie materialnym. Mamy więc dziś działy: finanse, gospodarka, edukacja, ochrona środowiska, zasoby naturalne i leśnictwo. Czym te działy się charakteryzują? Są one bardzo obszerne, bardzo duże, bardzo - gdybyśmy przeszli do porównań związanych z meblowaniem mieszkania - trudne do ustawienia, trudne do innego ułożenia w granicach określonej powierzchni. Działy administracji rządowej, w ramach których funkcjonuje dziś rząd, praktycznie usztywniają jego strukturę i uniemożliwiają albo niezwykle utrudniają wszelkie zmiany zakresu działania poszczególnych członków rządu. W rozpatrywanej dzisiaj ustawie działów jest znacznie więcej aniżeli obecnie funkcjonujących, są mniejsze, bardziej zwarte tematycznie. Są tak skonstruowane, aby w pewnym sensie podzielić obszary zadań dzisiejszych ministrów na mniejsze fragmenty i w ten sposób ułatwić zestawianie w pakiety - odpowiednio do exposé premiera, odpowiednio do programu rządu, odpowiednio do potrzeb - zadań nowych ministrów, zadań członków rządu. Jeśli ktoś wnikliwie przejrzy ustawę, w art. 5 dostrzeże bez problemu, iż działów proponowanych w sprawozdaniu komisji jest 31. Przypomnę, ministrów z teką jest obecnie 18.</u>
          <u xml:id="u-135.11" who="#MarekPol">Większa aniżeli dziś liczba działów w praktyce oznacza możliwość zmniejszenia, a niekoniecznie zwiększenia liczebności Rady Ministrów. W praktyce bowiem z działów, które zawiera ustawa, budowany rząd będzie w swym składzie miał ministrów zajmujących się równocześnie czy właściwych równocześnie w odniesieniu do kilku działów. Przykładowo: dyskutowaliśmy w czasie obrad Sejmu, gdy przyjmowaliśmy pakiet ustaw reformujących centrum, na temat urzędu ministra infrastruktury gospodarczej, urzędu, który dość powszechnie uznawany jest za potrzebny w Polsce, za taki, który będzie stwarzał dobre warunki dla rozwoju gospodarczego. Urząd ministra infrastruktury gospodarczej może zostać utworzony jedną decyzją prezydenta powołującą takiego ministra, jednym rozporządzeniem premiera, które wskaże, iż minister ten jest właściwy w odniesieniu do działów - dalej jest to kwestia decyzji premiera. Z całą pewnością minister taki byłby właściwy w sprawach łączności, transportu. Być może byłby właściwy jeszcze w obszarach innych, jak gospodarka morska, być może gospodarka wodna. Trudno w tej chwili rozstrzygać, jaki zakres może objąć minister infrastruktury gospodarczej, choć najbardziej ogólny zakres działania tego ministra można przewidzieć.</u>
          <u xml:id="u-135.12" who="#MarekPol">Podobnie ma się sprawa z innymi urzędami. Wiele krajów europejskich łączy część dzisiejszych zadań ministra finansów w Polsce z częścią zadań ministra gospodarki. W wielu krajach działają urzędy ministra do spraw budżetu - jako oddzielnego ministra zajmującego się szczególną dziedziną, jaką są finanse publiczne objęte prawem budżetowym - i ministra finansów i gospodarki, który obejmuje problematykę instytucji finansowej wywołaną w ustawie, problematykę finansów publicznych wywołaną w ustawie i całą problematykę gospodarczą. Czy jest to rozwiązanie dobre dla Polski? Dziś być może nie. Może zdarzyć się jednak, że za lat kilka takie rozwiązanie będzie rozwiązaniem najlepszym i dzięki ustawie, o której dziś mówimy, jego wprowadzenie nie będzie wymagało długiej i skomplikowanej procedury legislacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-135.13" who="#MarekPol">Wracając więc do pierwotnej tezy, ustawa ta instrumentalizuje to, co wcześniej uchwaliliśmy. Pozwala w sposób bardziej elastyczny dzielić zadania wewnątrz rządu. Pozwala premierowi w istotny sposób wpływać na zakres zadań poszczególnych ministrów.</u>
          <u xml:id="u-135.14" who="#MarekPol">Ustawa w tej wersji, którą przedkłada Wysokiej Izbie komisja, różni się w dość dużym zakresie od ustawy już przedkładanej Wysokiej Izbie. W dużym - w sensie objętościowym, ale niewielkim - w sensie merytorycznym. Przypomnę, iż pierwotny projekt przedstawiany Wysokiej Izbie przez komisję nie obejmował dwóch obszarów, które sprawozdanie obejmuje: zmian prawa materialnego i przepisów wprowadzających. Sprawozdawca występujący w imieniu posłów, którzy podpisali się pod inicjatywą, sygnalizował, iż komisja będzie tak pracowała, aby projekt ustawy o działach administracji rządowej był przedkładany Wysokiej Izbie wraz z przepisami wprowadzającymi i odpowiednimi zmianami w prawie materialnym. Chodzi o to, aby wprowadzenie ustawy czy ustaw - wówczas nie rozstrzygano jeszcze, czy będzie to jeden akt prawny - mogło nastąpić równocześnie i chodzi o zapewnienie, iż od wejścia w życie tej czy tych regulacji powoływanie rządu będzie odbywało się na nowych zasadach. Zdecydowano, iż akt prawny, który przedłożony zostanie Wysokiej Izbie, będzie zawierał łącznie wszystkie regulacje, poczynając od tych, które zostały przedstawione w pierwszym czytaniu, do przepisów wprowadzających. Ustawa różni się nieco w paru szczegółowych kwestiach, przede wszystkim w obszarze, który budził największe emocje, a więc obszarze definiującym listę działów. Chcę zwrócić uwagę, iż pojawiły się nowe działy, takie jak integracja europejska, pojawił się dział nauka, w miejsce dwóch innych działów pojawił się dział skarb państwa. Ustawa, w stosunku do pierwotnego przedłożenia, w wyniku kolejnych przekształceń, podzieliła obszar kultury fizycznej i sportu, oddzieliła go od spraw turystyki, choć pierwotnie w przedłożeniu poselskim te dwa działy były połączone. Ustawa zawiera ponadto to, na brak czego w pierwszym czytaniu zwracali uwagę posłowie, a mianowicie omówienie poszczególnych działów administracji rządowej. Pierwotny projekt był w tej materii dość suchy i bezwzględny. Wymieniał listę działów nie informując o tym, co ustawodawca rozumie - merytorycznie - pod pojęciem danego działu. Po to, aby kolejne izby, aby kolejni ustawodawcy łatwiej tworzyli prawo materialne, łatwiej przypisywali poszczególne zadania nowym ministrom, zawarto w tej ustawie kilkanaście artykułów opisujących działy administracji rządowej wymienione w art. 5. To główne zmiany, które wprowadziła komisja w wyniku swej pracy i które przedkłada Wysokiej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-135.15" who="#MarekPol">Pozwolę sobie przeprosić Wysoką Izbę za pewien drobny błąd, który pojawił się w sprawozdaniu w stosunku do tego, co komisja rozstrzygnęła. Otóż w art. 12 ustawy, w którym mowa o tym, co należy do obszaru działu instytucje finansowe - zgodnie z tym, o czym przypomniał pan poseł Rokita, zgodnie z jego wnioskiem - komisja zawarła upoważnienia czy zobowiązanie dla ministra właściwego w sprawach działu instytucje finansowe do inicjowania polityki w zakresie emisji papierów wartościowych, do opracowywania i wdrażania tego, co jest związane z polityką państwa w tym zakresie, wreszcie do nadzorowania, oczywiście w taki sposób, na jaki pozwalają przepisy prawa materialnego, działalności Komisji Papierów Wartościowych. Ta poprawka zgłoszona przez pana posła została przyjęta jednogłośnie, dlatego w toku przygotowania ostatecznej wersji ustawy ona zostanie wprowadzona.</u>
          <u xml:id="u-135.16" who="#MarekPol">Chciałbym kilka słów poświęcić jednemu wnioskowi mniejszości zgłoszonemu w toku prac komisji, bo w rzeczywistości wniosek mniejszości jest jeden, choć nieco rozbudowany. Wniosek ten, zawarty łącznie w 6 punktach, obejmuje w praktyce dwie kwestie. Obejmuje połączenie w jedną całość czy w jeden dział administracji rządowej problematyki ochrony środowiska, zasobów naturalnych, leśnictwa i gospodarki wodnej. Pani poseł Zajączkowska, która jest autorką tej poprawki i która wnosi wniosek mniejszości, zasugerowała — tak zresztą, jak głosowaliśmy w komisji — aby Izba głosowała oddzielnie nad problemem połączenia z zagadnieniami ochrony środowiska i zasobów naturalnych problematyki leśnictwa i problematyki gospodarki wodnej. Argumentacja, której używała pani poseł, była argumentacją bardzo merytoryczną, bardzo rozwiniętą, sięgającą i strony merytorycznej, i pewnych ustaleń, które mają swe korzenie w obradach „okrągłego stołu”, w czasie których jednoznacznie przesądzono, że problematyka leśnictwa będzie w przyszłości powiązana z zagadnieniami ochrony środowiska i będzie w gestii jednego ministra. Posłowie argumentujący za rozwiązaniem przeciwnym, a więc za tym, które uzyskało większość w komisji, wskazywali na to, iż połączenie w rękach jednego ministra trzech wymienionych na liście działów administracji rządowej jest możliwe w każdym wypadku i należy się spodziewać, że w ciągu najbliższych kilku czy kilkunastu lat tego typu rozdzielenie spraw nie nastąpi, w wyniku świadomej decyzji, przy powoływaniu rządu. Ustawa, jako akt trwały, jako akt, który ma przeżyć wiele dziesiątków lat, powinna dawać możliwości innego podziału zadań premierowi, prezydentowi, kolejnym rządom. Ta argumentacja zyskała większość w komisji, w związku z tym został przedłożony państwu wniosek mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-135.17" who="#MarekPol">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Jak powiedziałem na początku, jest to trzynasta - miejmy nadzieję, że szczęśliwa - ostatnia ustawa z pakietu ustaw reformujących polską administrację rządową szczebla centralnego - w rzeczywistości powinniśmy mówić o centrum administracyjnym i gospodarczym rządu - ustawa niezwykle ważna, chociaż mająca charakter bardziej narzędzia niż zmiany merytorycznej. Zmian merytorycznych dokonaliśmy wcześniej, dokonaliśmy w sierpniu, po to aby mogły być zastosowane przy powoływaniu rządu. Ustawa ta jest potrzebna po to, aby Polska mogła po wyborach mieć rząd najbardziej sprawny z możliwych, najlepiej przygotowany do spełniania trudnych zadań.</u>
          <u xml:id="u-135.18" who="#MarekPol">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wnoszę o przyjęcie przez Wysoką Izbę projektu ustawy w kształcie przedkładanym przez komisję. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-135.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję sprawozdawcy komisji panu posłowi Markowi Polowi.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#AleksanderMałachowski">Przypominam, iż Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w debacie nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-136.2" who="#AleksanderMałachowski">Otwieram debatę.</u>
          <u xml:id="u-136.3" who="#AleksanderMałachowski">Pierwszego proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Szarawarskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#AndrzejSzarawarski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej uważa, że omawiana dzisiaj ustawa jest bardzo ważnym uzupełnieniem pakietu ustaw reformujących centrum gospodarcze. Bez tej ustawy ta reforma będzie kaleka, ponieważ z jednej strony stworzyliśmy nowoczesne zasady funkcjonowania centrum, a z drugiej obowiązujące dzisiaj ustawy o zakresie działania poszczególnych ministrów bardzo utrudniają elastyczne kształtowanie rządu stosownie do zadań, jakie będą w przyszłości podejmowali poszczególni ministrowie. Mamy dziś, wskutek braku tej ustawy, wielkie superresorty typu Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji czy Ministerstwo Skarbu Państwa, z drugiej strony mamy ministerstwa w zasadzie zajmujące się tylko niewielkimi regulacjami w niewielkim obszarze, np. Ministerstwo Łączności, które bez telekomunikacji i bez funkcji właścicielskich w zasadzie jakby straciło rację bytu. Są więc potrzebne regulacje zawarte w tej ustawie, które w przyszłości pozwolą na elastyczne kształtowanie składu rządu, liczby ministrów w stosunku do programu przyjętego przez rząd, a jednocześnie pozwolą na zachowanie w określonych obrębach problematyki merytorycznej. Stąd przyjęty w tej ustawie podział na działy administracji nie budzi, szczególnie jeśli chodzi o art. 5, naszych większych sprzeciwów.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#AndrzejSzarawarski">Uważamy, że jedyną sprawą, która warta jest jeszcze na tym etapie rozważenia, obok wniosku mniejszości, który został zgłoszony, jest kwestia Urzędu Kultury Fizycznej i Turystyki, rozdzielenia turystyki i sportu. Od wielu lat w naszym kraju kształtował się pewien model funkcjonowania tej instytucji i chociaż czasy się zmieniają, rola poszczególnych segmentów w tym urzędzie zmienia się, szczególnie jeśli chodzi o obszar turystyki, jednak na obecnym etapie rozdzielanie tego obszaru na dwa niezależne działy jest dość ryzykowne. Stąd proponujemy, aby ewentualnie wprowadzić do art. 5 pkt 10 poprawkę, która brzmiałaby następująco: kultura fizyczna i turystyka (jako jeden dział), natomiast skreślić w tym momencie pkt 25, który mówi o turystyce jako o oddzielnym dziale. Oczywiście w przyszłości takie rozdzielenie na pewno będzie sprawą naturalną, chociaż nie można byłoby wtedy traktować tego jako sportu tylko i turystyki, ale trzeba by było ewentualnie widzieć także w tym obszarze kwestię wychowania młodzieży. Ale to jakby dyskusja na przyszłość.</u>
          <u xml:id="u-137.2" who="#AndrzejSzarawarski">W związku z tą poprawką należałoby również dokonać zmian w art. 15, którego ust. 1 otrzymałby brzmienie: Dział kultura fizyczna i turystyka obejmuje sprawy kultury fizycznej i rekreacji ruchowej, sportu powszechnego i wyczynowego, zagospodarowania turystycznego kraju, promocji Polski za granicą w dziedzinie turystyki. Ust. 2 brzmiałby: Minister właściwy do spraw kultury fizycznej i turystyki sprawuje, na zasadach określonych w przepisach odrębnych, nadzór nad działalnością prezesa Urzędu Kultury Fizycznej i Turystyki.</u>
          <u xml:id="u-137.3" who="#AndrzejSzarawarski">W tym układzie należałoby również skreślić art. 30, a w art. 61 skreślić pkt. 3, 4 i 5.</u>
          <u xml:id="u-137.4" who="#AndrzejSzarawarski">Te poprawki przekażę na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-137.5" who="#AndrzejSzarawarski">Co do wniosków mniejszości, w naszym klubie zdania są podzielone. Część jest skłonna poprzeć wnioski mniejszości, część uważa, że należy je odrzucić. Po dzisiejszej dyskusji nasz klub spróbuje wypracować w tej sprawie ostateczne stanowisko.</u>
          <u xml:id="u-137.6" who="#AndrzejSzarawarski">Generalnie klub nasz zdecydowanie popiera rozwiązania przyjęte w tej ustawie. Uważamy jej przyjęcie za element wieńczący pracę obecnego Sejmu nad reformą centrum. Będziemy głosować za przyjęciem tej ustawy z poprawkami, o których mówiłem. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi Andrzejowi Szarawarskiemu.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#AleksanderMałachowski">Proszę obecnie pana posła Michała Strąka z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#MichałStrąk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ustawa o działach administracji rządowej zamyka cykl prac Sejmu tej kadencji związanych z reformowaniem administracji publicznej. Chcę z satysfakcją stwierdzić, że nawiązuje ona do jednego z projektów ustawy o Radzie Ministrów, jaki miałem zaszczyt przedstawiać w czerwcu 1994 r. na posiedzeniu ówczesnej Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#MichałStrąk">Reforma administracji publicznej była, jak wiadomo, przedmiotem ostrych kontrowersji zarówno w całym Sejmie, jak i w koalicji rządowej. Rozpoczynaliśmy tę kadencję od ostrego konfliktu wokół projektów ustaw skierowanych do Sejmu przez rząd Hanny Suchockiej, a następnie wycofanych przez rząd Waldemara Pawlaka. Decyzję rządu przedstawiano jako zamach na reformy w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#MichałStrąk">Myślę, że dziś, na jednym z ostatnich posiedzeń Sejmu tej kadencji, warto zrekapitulować te cztery lata. Popatrzmy, co stało się z ustawami wycofanymi z Sejmu oraz przygotowanymi z własnej inicjatywy przez rządy obecnej koalicji. Mówię o tym nie tylko z kronikarskiego obowiązku. Właściwego sensu i celowości uchwalenia ustawy o działach administracji rządowej nie można bowiem zrozumieć w oderwaniu od tego wszystkiego, co zrobiliśmy w ciągu ostatnich czterech lat. Przypomnijmy zatem:</u>
          <u xml:id="u-139.3" who="#MichałStrąk">Rok 1994: Ustawa o samorządowych kolegiach odwoławczych, przejęta z pakietu rządu Hanny Suchockiej i uchwalona w nie zmienionej wersji. Podobnie ustawa o zamówieniach publicznych. Z własnej inicjatywy rząd Waldemara Pawlaka skierował do Sejmu ustawę o ustroju Warszawy - zepsutą, niestety, w toku prac sejmowych. Zgłaszane dzisiaj przez prezydenta Warszawy propozycje nawiązują do rozwiązań zawartych w projekcie rządowym. W tym samym roku z własnej inicjatywy znowelizowaliśmy ustawę o pracownikach urzędów państwowych, co oczyściło przedpole dla ustawy o służbie cywilnej.</u>
          <u xml:id="u-139.4" who="#MichałStrąk">Rok 1995: Ustawa o służbie cywilnej skierowana do Sejmu przez rząd Waldemara Pawlaka w wersji różniącej się w sposób istotny zarówno od projektów poprzedniego rządu, jak i od wersji uchwalonej w Sejmie. Warto przypomnieć, że w naszym projekcie nie było ani Urzędu Służby Cywilnej, ani dyrektorów generalnych, a zatem tych wszystkich rozwiązań, które stworzyły okazję do politycznych konfliktów i manipulacji. Dzisiejsze narzekania na upolitycznienie tej służby trzeba niestety niejako skierować również pod adresem tych posłów, którzy w trakcie prac nad tą ustawą utworzyli urzędy i stanowiska w sytuacji, gdy nie ma jeszcze urzędników służby cywilnej. W tym samym 1995 r. Sejm uchwalił ustawę o wielkich miastach, która zamknęła dyskusję wokół tzw. pilotażu.</u>
          <u xml:id="u-139.5" who="#MichałStrąk">Rok 1996: Wielki pakiet ustaw reformujących centrum. W grupie tych ustaw na szczególną uwagę zasługuje ustawa o organizacji i trybie pracy Rady Ministrów, a także nowelizacja ustawy o terenowych organach administracji rządowej. Obie te ustawy w swych ostatecznych, przyjętych w Sejmie rozwiązaniach nawiązują do projektów omawianych dwukrotnie na posiedzeniach rządu Waldemara Pawlaka. Z perspektywy czasu należy wyrazić żal, że ani SLD, ani Unia Wolności nie opowiedziały się za propozycją PSL w sprawie dymisji rządu w związku z reformą centrum. Reforma centrum kuleje, bowiem zabrakło zdecydowania i determinacji przy jej wprowadzaniu. Dzisiejszy konflikt wokół polityki rolnej trzeba rozpatrywać nie tylko w wymiarze politycznym. Pokazuje on także złe funkcjonowanie maszynerii rządowej. Osobiście sądzę, że jednym z jego źródeł jest niewykorzystanie przez premiera Cimoszewicza tych wszystkich możliwości poprawy funkcjonowania rządu, jakie stworzyła reforma centrum.</u>
          <u xml:id="u-139.6" who="#MichałStrąk">Rok 1997: Nowe rozwiązania w zakresie organizacji rządu wpisane do konstytucji i wreszcie omawiana dziś ustawa o działach administracji rządowej. Pozwoli ona kolejnemu premierowi dostosować organizację Rady Ministrów do polityki nowej koalicji. Ustawa o działach administracji rządowej spełnia dwa podstawowe warunki - z jednej strony pozwala na elastyczność rozwiązań organizacyjnych, z drugiej strony zapewnia niezbędną ciągłość rozwiązań legislacyjnych i prawnych w obrębie poszczególnych działów administracji rządowej. W powiązaniu z postanowieniami konstytucji i ustawy o organizacji i trybie pracy Rady Ministrów stworzy ona ramy prawne służące dostosowanemu do obiektywnych potrzeb organizowaniu pracy rządu.</u>
          <u xml:id="u-139.7" who="#MichałStrąk">W tym kontekście zasługuje na krótką uwagę spór wokół powiatów. Jak wiadomo, sojusz posłów Unii Wolności i SLD okazał się nieefektywny. Ustawa powiatowa, chociaż pewna faza prac nad nią dobiegła końca, nie zostanie uchwalona. Warto w związku z tym przypomnieć za „Gazetą Wyborczą” słowa pana prof. Kuleszy, zapomnianego dziś nieco ideologa reformy powiatowej, który w 1994 r. powiedział: „PSL-owska koncepcja, by najpierw uporządkować centrum, a potem zastanowić się nad wprowadzeniem powiatów, jest tak groteskowa jak projekt, by wyasfaltować podwórze, a później rozważyć, czy zrobić tam trawniki”. Jako jeden z autorów tej koncepcji mogę dziś z satysfakcją powiedzieć — tak, ta groteskowa rzekomo koncepcja została z pożytkiem dla Polski zrealizowana. Koalicja PSL i SLD — niezależnie od wszystkich różnic, które nas dzieliły i dzielą — przy czynnym udziale posłów opozycyjnych zostawia po sobie inną, lepszą administrację rządową. A jeśli nawet administracja ta nie jest jeszcze lepsza, to zostawiamy po sobie rozwiązania prawne, które następnej koalicji ułatwią postęp w tej dziedzinie. Uchwaliliśmy także szereg ustaw niezbędnych dla lepszego funkcjonowania samorządów gminnych. Sejmowi III kadencji pozostawiamy natomiast fundamentalny spór o dalsze przekształcenia samorządu terytorialnego i zasady podziału administracyjnego w Polsce. Wierzymy, że podobnie jak działo się to w przypadku reformy centrum, także w tej sprawie znajdą się rozwiązania, które uzyskają poparcie całego Sejmu, a nie tylko jego większej czy mniejszej części.</u>
          <u xml:id="u-139.8" who="#MichałStrąk">Tym wszystkim, którzy oskarżali mnie przed laty o zawłaszczanie stanowisk wojewodów, powiadam dziś - wprowadziłem około 60 nowych wojewodów i ich zastępców, ale także zaproponowałem rozwiązania prawne, dzięki którym następny minister administracji nie będzie miał z nimi kłopotu. Odejdą oni wraz z całym rządem, zostaną tylko ci, których wybierze sobie nowy premier. Chciałbym, by zapamiętali to moi ówcześni krytycy.</u>
          <u xml:id="u-139.9" who="#MichałStrąk">Panie Marszałku! Klub Parlamentarny PSL będzie głosował za ustawą o działach administracji rządowej w wersji przedstawionej przez komisję, chociaż sądzę, że pani poseł Zajączkowska znajdzie i w naszym klubie zwolenników swojej propozycji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-139.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo panu posłowi Michałowi Strąkowi.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#AleksanderMałachowski">Proszę panią posłankę Marię Zajączkowską z Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#MariaZajączkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Unii Wolności, w imieniu którego mam zaszczyt przemawiać, uczestniczył aktywnie w pracach nad pakietem ustaw reformujących centrum gospodarcze i administracyjne rządu. Podobnie podchodziliśmy do projektu ustawy o działach administracji rządowej. Unia Wolności opowiadała się za wzmocnieniem pozycji prezesa Rady Ministrów, widząc w tym możliwość bardziej spójnego i sprawnego działania rządu. Z takim nastawieniem przystępowaliśmy do prac nad projektem ustawy. Przyjęta przez komisję metodyka pracy i pośpiech wynikający ze świadomości bliskiego zakończenia kadencji Sejmu spowodowały dość powierzchowną analizę skutków, jakie pociągnie za sobą wyodrębnienie poszczególnych działów. Eksperci przyjęli zasadę: jest prawo materialne, można wyodrębniać działy. Schemat ładnie się komponuje. Nie wnikano, jakie szkody przyniesie to poszczególnym działom.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#MariaZajączkowska">Unia Wolności poddaje pod rozwagę Wysokiej Izbie dwa wnioski mniejszości. Oba są związane z zakresem działania ministra właściwego do spraw środowiska. Sprzeciwiają się wyłączeniu tego z gestii ministra gospodarki wodnej i lasów. Art. 90 omawianej ustawy wyłącza z zakresu działania ministra właściwego do spraw środowiska i zasobów naturalnych kompetencje ministra ochrony środowiska, zasobów naturalnych i leśnictwa wynikające z Prawa wodnego.</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#MariaZajączkowska">Panie i Panowie Posłowie! Czy można sobie wyobrazić wyłączenie z zakresu działania ministra do spraw środowiska jednego z najważniejszych elementów środowiska - wody? Jak i kto będzie kształtował politykę ekologiczną państwa w tym zakresie? W świetle nowej regulacji minister, któremu przydzielona będzie gospodarka wodna, może być na przykład ministrem gospodarki, ministrem rolnictwa lub każdym innym ministrem. Czy chcemy powrócić do czasów, gdy nasze rzeki i jeziora nie pełniły innej roli niż odbiorcy ścieków? Polskiej gospodarce wodnej potrzebne jest nowe Prawo wodne, ustanawiające gospodarza dla całego dorzecza Wisły i całego dorzecza Odry. Ostatnie wydarzenia dotkliwie pokazały, jak taki gospodarz jest potrzebny. Być może, gdyby nowelizacja Prawa wodnego miała miejsce dzisiaj, Wysoka Izba nie zgodziłaby się na dzielenie Odry i Wisły na kawałki oddzielnie zarządzane. Nie byłoby stwierdzenia, że mam rację, ale nie dzisiaj. Zamiast tego proponuje się potraktowanie gospodarki wodnej jako działu gospodarczego.</u>
          <u xml:id="u-141.3" who="#MariaZajączkowska">Wysoka Izbo! Jeszcze nie przywróciliśmy naszym rzekom wymaganej czystości, a już wracamy do praktyk traktowania tego elementu środowiska jak przysłowiowej skrzyni, którą można dowolnie manewrować, przypisać ją różnym resortom. Zdaniem Unii Wolności nie można wyłączać gospodarki wodnej z obszaru działania właściwego do spraw ochrony środowiska.</u>
          <u xml:id="u-141.4" who="#MariaZajączkowska">Drugim elementem, który może zostać wyłączony z zakresu działania ministra właściwego do spraw środowiska, są lasy. Znowelizowana przez Wysoką Izbę w bieżącym roku ustawa o lasach stwierdza w art. 1, że ustawa określa zasady zachowania, ochrony i powiększenia zasobów leśnych oraz zasady gospodarki leśnej w powiązaniu z innymi elementami środowiska i gospodarką narodową. Podkreślam: z innymi elementami ochrony środowiska. Pomysłodawcy zawartej w art. 92 regulacji mówiącej o wyłączeniu z gestii ministra ochrony środowiska lasów nie zauważyli art. 1 w ustawie o lasach. Proponuje się powrót do sytuacji, która miała miejsce przed 1990 r. Lasy wędrowały od ministra do ministra, były u ministra rolnictwa, był oddzielny minister, a skutki takiej polityki będziemy musieli jeszcze długo naprawiać.</u>
          <u xml:id="u-141.5" who="#MariaZajączkowska">Czy zebrane doświadczenia niczego nas nie nauczyły? Czy musi powrócić stan, który spowodował zniszczenie lasów sudeckich i nadmierną eksploatację pozostałych lasów? Dzisiaj między innymi z powodu braku lasów sudeckich mamy skutki powodzi. Dzisiaj funkcje lasów przesuwają się z gospodarczych na przyrodnicze i ochronne.</u>
          <u xml:id="u-141.6" who="#MariaZajączkowska">Wysoka Izbo! Czy możemy się zgodzić na wyłączenie ze środowiska wody i lasów? W głosowaniu będziemy rozstrzygali o tym, czy ważniejsze są dla nas biurokratyczne klocki, czy środowisko, nasze dziedzictwo narodowe, o które należy dbać w sposób szczególny? W imieniu Unii Wolności apeluję do pań i panów posłów o poparcie wniosków mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-141.7" who="#MariaZajączkowska">I jeszcze kilka zdań w związku z wypowiedzią pana posła sprawozdawcy. Panie pośle, przestaję już rozumieć, czy dzielimy po to, żeby była możliwość większej elastyczności, ponieważ wielkie ministerstwa są molochami, o czym pan mówił, czy dzielimy po to, żeby tworzyć wielkie ministerstwa? Bo w jednym ciągu logicznym mówi pan, że będzie więcej działów, żeby były elastyczne, żeby można je było dowolnie kształtować, a potem pan uzasadnia, że te działy można dowolnie łączyć w wielkie ministerstwa, niekoniecznie funkcjonalne, tylko tak, jak będzie to wynikało z koalicyjnych układów.</u>
          <u xml:id="u-141.8" who="#MariaZajączkowska">Nie mogę nie odnieść się również do uwagi pana posła Strąka o powiatach. Myślę, że gdybyśmy debatowali przed tym, co działo się w lipcu na terenach południowej i południowo-zachodniej Polski, mógłby pan takie stwierdzenia powtarzać. Dzisiaj, po powodzi, kiedy powszechnie wszyscy mówią, że brak powiatów utrudnił akcję obrony całych terenów, niesienie pomocy powodzianom, kiedy już nawet pańscy koledzy w terenie opowiadają się za powiatami, uparte bronienie i poczytywanie sobie za sukces tego, że nie została uchwalona ustawa powiatowa, jest chyba pewnym nieporozumieniem.</u>
          <u xml:id="u-141.9" who="#MariaZajączkowska">Wszystkie kluby, od lewicy do prawicy, mienią się orędownikami ochrony środowiska, ekologii. Przyszła pora próby. Będziecie państwo mogli pokazać w głosowaniu, co rozumiecie przez słowo „środowisko” i przez słowa „jego ochrona”. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#AleksanderMałachowski">Przemawiała pani posłanka Maria Zajączkowska. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#AleksanderMałachowski">Proszę pana posła Marka Pola, Unia Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#MarekPol">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Zabierając głos w debacie nad ustawą w imieniu mojego klubu, Klubu Parlamentarnego Unii Pracy, chcę zwrócić uwagę na to, o czym tu już mówiono. To jest ostatnia ustawa z całego pakietu ustaw związanych z reformą centrum gospodarczo-administracyjnego rządu. Reformą, która, co się rzadko zdarza, potrafiła zjednoczyć tę salę, przy której partie rządzące współpracowały z partiami opozycyjnymi zarówno w kształtowaniu zapisów ustaw, jak i w ostatecznym ich przyjmowaniu.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#MarekPol">Unia Pracy, mimo że była i jest partią opozycyjną, angażowała się bardzo poważnie w prace nad reformą centrum gospodarczego i administracyjnego rządu, zarówno jako cały klub, jak i przez pracę poszczególnych posłów Unii Pracy nad tymi ustawami. Wydaje mi się, iż w sposób wystarczający i dobitny pokazaliśmy, że w sprawach ważnych dla państwa potrafimy współpracować z każdym, współpracować skutecznie i skutecznie przygotowywać rozwiązania, które służyć będą wielu pokoleniom. Cieszymy się, że w pracach tych wspierała nas inna duża partia opozycyjna - Unia Wolności, której politycy wnieśli bardzo wiele do treści ostatecznie przyjętych ustaw. Żałujemy trochę, iż dziś w kampanii wyborczej jej lider lekceważy to, co jego partia w jakimś tam sensie w pracach tego parlamentu wniosła do polskiego ustawodawstwa.</u>
          <u xml:id="u-143.2" who="#MarekPol">Odnosząc się do ustawy, nad którą dziś obradujemy, chcę jako przedstawiciel Unii Pracy zwrócić uwagę, iż nowe rozwiązanie co do sposobu powoływania rządu, co do sposobu określania zakresu zadań ministrów, to rozwiązanie nowoczesne. To takie rozwiązania, które stosuje się w krajach o dojrzałych i z tradycjami systemach demokratycznych, w krajach, w których demokracja nie raczkuje. Wydaje nam się, iż Polska pomału zaczyna się zaliczać do takich krajów. Weryfikację tego poglądu będziemy mogli przeprowadzić niebawem. Ustawy o organizacji i trybie pracy Rady Ministrów, ustawa konstytucyjna wraz z ustawą o działach administracji rządowej w rękach rozsądnej koalicji, w rękach rozsądnego premiera, w rękach dojrzałych polityków pozwolą stworzyć rząd najsprawniejszy z możliwych. Pozwolą stworzyć rząd w sposób oszczędny. Pozwolą stworzyć rząd taki, który nie będzie wywoływał wzrostu kosztów na funkcjonowanie administracji, a wręcz będzie te koszty obniżał. Chociaż mogą się zdarzyć również inne przypadki. Wierzymy, że rządy w Polsce za sprawą wyborców, którzy 21 września br. podejmą odpowiednie decyzje, będą rządami dojrzałymi i odpowiedzialnymi.</u>
          <u xml:id="u-143.3" who="#MarekPol">Odnosząc się do wniosku mniejszości, który zgłosiła pani poseł Zajączkowska, pragnę powiedzieć, iż również w klubie Unii Pracy panuje powszechny pogląd, iż czasy mamy takie, że dzielenie problemu leśnictwa, problemu gospodarki wodnej, oddzielanie ich od problematyki ochrony środowiska byłoby niesłuszne. Natomiast jesteśmy również przekonani, iż wspólne funkcjonowanie tych obszarów nie wymaga odpowiedniego zapisu ustawowego, a sama ustawa powinna stwarzać na wiele lat możliwości w miarę elastycznego kształtowania obszarów zadań poszczególnych ministrów. Ostateczne decyzje klub podejmie przed głosowaniem. Z całą pewnością jesteśmy jednak przekonani o tym, że to nie ministrowie, nie administracja decydują o tym, czy środowisko jest chronione, czy nie. Decyduje o tym ogromna liczba najróżniejszych przepisów oraz to, czy sami jako obywatele jesteśmy przekonani o takiej potrzebie.</u>
          <u xml:id="u-143.4" who="#MarekPol">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Unii Pracy poprze w głosowaniu ustawę o działach administracji rządowej w wersji przedkładanej przez komisję. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi Markowi Polowi.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#AleksanderMałachowski">Proszę obecnie pana posła Jana Rokitę z Koła Konserwatywno-Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#JanRokita">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Po wprowadzeniu w życie tej ustawy - już trzynastej, jak tu parę osób powiedziało, ustawy w dziedzinie reformy centrum rządu - nastąpi ważna, w moim przekonaniu, zmiana ustrojowa w państwie. Będzie to mianowicie zmiana, której być może nawet wszyscy parlamentarzyści, uchwalający owe reformy w ciągu ostatniego roku, nie byli czy też nie są do końca świadomi. Dokończony zostanie ważny i rozsądny proces samoograniczenia parlamentu, jeśli chodzi o konstruowanie rządów i odpowiedzialność za ich kształt. Ciężar odpowiedzialności za kształt władzy wykonawczej, za organizację rządu, za pracę ministrów, za podział odpowiedzialności wewnątrz rządu po wprowadzeniu w życie ostatniej ustawy reformującej Radę Ministrów będzie spoczywał zdecydowanie na premierze, a nie na parlamencie. Parlament zostaje uwolniony od pewnej złej części odpowiedzialności za stan państwa, a na pytanie, często zadawane także w prasie, o to, kto w Polsce rządzi, chyba po wprowadzeniu tej ustawy będzie można odpowiadać jaśniej niż kiedykolwiek do tej pory. Jednak na co dzień nie parlament, jednak na co dzień nie prezydent, ale premier. To premier będzie rządził Polską i nastąpi koncentracja władzy, decyzji oraz odpowiedzialności za państwo. To jest niewątpliwie postęp na drodze do usprawnienia władzy wykonawczej w sytuacji, gdy zarówno niedawno uchwalona konstytucja, jak i rozmaite inne akty prawne przyjmowane w tej kadencji parlamentu, władzy wykonawczej nie usprawniały. W tej dziedzinie jest to postęp wprowadzany niekoniecznie konsekwentnie w tym parlamencie. To uwaga pierwsza.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#JanRokita">Uwaga druga nie dotyczy bezpośrednio tego tekstu, natomiast myślę, że jest konieczna wobec tego, co był łaskaw powiedzieć tutaj pan poseł Michał Strąk.</u>
          <u xml:id="u-145.2" who="#JanRokita">Panie Pośle! Wysoka Izbo! Myślę, że jeśli próbujemy pod koniec kadencji tego Sejmu podsumowywać jego osiągnięcia w dziedzinie reformowania państwa, to one mimo wszystko są niewielkie. Powiedziałbym, że one mogły być znacznie większe, zwłaszcza tam, gdzie jest to pewnie ważniejsze niż reformowanie samego rządu. To znaczy one mogły być znacznie większe w dziedzinie decentralizacji państwa. To jest wina tego parlamentu, że w ciągu 4 lat funkcjonowania, czyli przez pełną kadencję, nie był zdolny do tego, ażeby podjąć nie tylko decyzję dotyczącą powiatów, dajmy spokój powiatom, nie był w stanie podjąć jakiejkolwiek decyzji o tym, ażeby przełamać komunistyczne dziedzictwo scentralizowanego państwa, ażeby jakąś część pieniędzy i kompetencji sztywno dzierżonych przez rząd w Warszawie oddać w gestię władz lokalnych i je rozbudować. To jest wina tego parlamentu, panie pośle, i to jest wina przede wszystkim większości. Nie da się ukryć, że opozycja w tym parlamencie była znacznie bardziej skłonna decentralizować państwo niż rządzący. To rządzący przez te 4 lata nie zdecentralizowali państwa. I pan poseł, który ma swój istotny udział w reformowaniu rządu, z wielkim szacunkiem o tym myślę i mówię, ma również wielki udział w zahamowaniu procesu decentralizacji i rozbudowy samorządu w Polsce. Te dwie rzeczy trzeba równoważyć: zasługa niestety równoważy się, panie pośle, z winą.</u>
          <u xml:id="u-145.3" who="#JanRokita">Wreszcie ostatnia uwaga. Dotyczy ona owych dwóch wniosków, które zostały przedłożone, wniosku mniejszości i poprawki. Jestem zarówno przeciwny wnioskowi mniejszości, jak i poprawce. Wydaje mi się, że gdy idzie o wniosek dotyczący kwestii ochrony środowiska, leśnictwa i gospodarki wodnej, jest dość oczywiste, że czym innym jest ochrona środowiska jako zadanie państwa, a czym innym jest zarząd lasami i ciekami wodnymi. To są dwie różne sprawy. Ten urząd, który chroni środowisko w Polsce, ma oczywiście chronić nie tylko lasy i cieki wodne, ale także ziemię, miasta, powietrze, ludzi zamieszkałych na Śląsku, na terenach przemysłowych, i Bóg wie, co jeszcze. Ma znacznie szersze zadania niż w wypadku zarządu lasami i wodami. Kto inny powinien, w moim przekonaniu, administrować lasami i wodami w Polsce, jeśli nie teraz, to za jakiś czas.</u>
          <u xml:id="u-145.4" who="#JanRokita">Podobnie jest w wypadku rozdziału turystyki czy też propozycji połączenia, przymusowego połączenia, turystyki i sportu. To są, jeśli chodzi o zadania państwa, dwie kompletnie odrębne dziedziny. Sport to jest kwestia w gruncie rzeczy polityki społecznej państwa, to jest kwestia polityki obliczonej na obywatela. Turystyka to jest bardzo istotna część zadań gospodarczych państwa. Jestem przekonany, że jednym z istotnych powodów słabości rozwoju infrastruktury turystycznej w Polsce jest to, że właściwość w tej dziedzinie konsekwentnie od lat osiemdziesiątych czy jeszcze wcześniej, czego nie zmieniono w ciągu ostatnich lat, należy do słabego politycznie i małego urzędu, natomiast nie jest skoncentrowana w jednym z najsilniejszych ministerstw gospodarczych. To silny minister, główny minister od gospodarki, powinien odpowiadać za rozwój turystyki w Polsce i wtedy być może rzeczywiście w turystyce działoby się lepiej, niż się dzieje do tej pory. Szkoda, że nie ma pana posła Szarawarskiego, bo tą argumentacją chciałbym go przekonać do zmiany stanowiska klubu SLD. Może obecni koledzy z klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej ten problem jeszcze raz rozważą. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi Janowi Rokicie.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#AleksanderMałachowski">Proszę obecnie, jako ostatniego z zapisanych do głosu, pana posła Eugeniusza Janułę, Nowa Demokracja - Koło Poselskie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#EugeniuszJanuła">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Nie wyrażam radości z tego powodu, że to już ostatnia ustawa z kategorii ustaw dotyczących reformy centrum, gdyż uważamy, że reforma centrum musi następować permanentnie, w miarę rozwoju państwa. Oczywiście przyjmujemy, że ta reforma kończy pewien cykl ustawiania nowego modelu centrum. Teraz należałoby oczekiwać na dalsze reformy, w szczególności na nowy podział administracyjno-terytorialny kraju, ale nie o powiaty chodzi, tylko bardziej o regionalizację. Rozpoczynamy bowiem rozmowy z Unią Europejską o wejściu, perspektywicznym, naszego kraju, a Europa dzisiejsza i przyszła jest Europą regionów. Miejmy nadzieję, że za kilka lat Polska dostosuje się do tej struktury i wtedy będą potrzebne kolejne reformy centrum administracyjnego i administracji rządowej.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#EugeniuszJanuła">W pojęciu Nowej Demokracji ustawa ta jest dobrze zredagowana. W jakimś sensie uzupełnia ona wszystko to, co dotychczas zostało w ustawach powiedziane. Są pewne kontrowersje, bo być może jest tu zbyt mało systemu parametrycznego, a zbyt wiele zastosowano swoistego sztucznego dzielenia pewnych segmentów administracji na segmenty przyporządkowane jednemu czy drugiemu ministerstwu, niemniej jednak tak musi być, bo jest to pewien kręgosłup prawny systemu administracji rządowej.</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#EugeniuszJanuła">Pozostaje jeszcze kwestia tego, jak dalece ustawa ta pozwoli na faktyczne zreformowanie administracji rządowej. Chodzi o uzupełnienie w sprawie funkcjonowania państwowej służby cywilnej, a także o to, o czym już mówiłem, czyli o reformę systemu administracyjno-terytorialnego, i wreszcie o pewną symbiozę, bo chciałoby się, żeby tak było, administracji i gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-147.3" who="#EugeniuszJanuła">Generalnie rzecz biorąc, Nowa Demokracja popiera przedłożony projekt ustawy w wersji przedstawionej przez pana posła sprawozdawcę. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi Eugeniuszowi Janule.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#AleksanderMałachowski">Nie ma więcej posłów zapisanych do głosu.</u>
          <u xml:id="u-148.2" who="#AleksanderMałachowski">Proszę zatem sprawozdawcę pana posła Marka Pola.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#MarekPol">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W praktyce w toku prac, podczas drugiego czytania została zgłoszona jedna merytoryczna poprawka do treści ustawy, która w konsekwencji prowadzi do połączenia działów: kultura fizyczna i turystyka.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#MarekPol">Poprawka, którą zgłosili posłowie Andrzej Szarawarski, Kazimierz Pańtak i Tadeusz Tomaszewski, dotycząca art. 84, jest w pewnym sensie usunięciem błędu czy uchybienia legislacyjnego i polega na zastąpieniu zarządzenia rozporządzeniem. Rozporządzenie jest z pewnością właściwym aktem prawnym do określania warunków emisji bonów skarbowych; zarządzenie, zgodnie z nową konstytucją, jest aktem zbyt niskiej rangi.</u>
          <u xml:id="u-149.2" who="#MarekPol">To tyle, jeśli chodzi o odniesienie się do wniosków. Wnioski te mają swoje podłoże merytoryczne, wynikają z innego spojrzenia na problematykę będącą ich treścią - różni się ono od tego, które przyjęła komisja - i właściwie wymagają rozstrzygnięcia w drodze głosowania. Faktem jest to, że w wypadku przyjęcia poprawki zakres zmian w funkcjonowaniu obecnie istniejących urzędów będzie nieco mniejszy, a w wypadku nieprzyjęcia tej poprawki zmiany dotkną w sposób dość istotny obecnie funkcjonujący jeden z urzędów administracji rządowej, Urząd Kultury Fizycznej i Turystyki.</u>
          <u xml:id="u-149.3" who="#MarekPol">Chciałbym się odnieść do wypowiedzi zawartych w wystąpieniu pani poseł Zajączkowskiej i do jednego stwierdzenia pana posła Januły.</u>
          <u xml:id="u-149.4" who="#MarekPol">Pani poseł Zajączkowska zadała posłowi sprawozdawcy pytanie o to, czy tworzymy działy, a więc dzielimy obecne ministerstwa, po to, by nie były one takimi molochami, jakimi są, czy też dzielimy je po to, by potem, budując z tych klocków, z tych działów nowe ministerstwa, tworzyć nowe molochy. Pani poseł zasugerowała nawet, iż słowo „moloch” znalazło się w moim wystąpieniu; na ten temat nie mówiłem ani razu. Nie dzielimy ani nie łączymy ministerstw z powodu ich charakteru; powodem nie jest to, że ministerstwa są molochami. Wprowadzamy możliwość innego ułożenia kompetencji i zadań wewnątrz rządu po to, by w każdym przypadku mógł on być najlepiej dostosowany do tego, jaki program realizuje i w jakich czasach funkcjonuje. W pewnym okresie najistotniejszą problematyką będzie bowiem np. problematyka ochrony środowiska, w innym — nasza integracja w ramach Unii Europejskiej, a w jeszcze innych czasach najważniejsza będzie odbudowa kraju po ogromnej katastrofie, jaką choćby była powódź. Tworzymy ustawę, która w każdych okolicznościach pozwala stworzyć najlepiej funkcjonujący gabinet, mający najlepsze podstawy do dobrego funkcjonowania; może powiem to w ten sposób, bo to, jak gabinet funkcjonuje, zależy nie tylko od prawa, ale również od tego, kto w tym gabinecie zasiada.</u>
          <u xml:id="u-149.5" who="#MarekPol">Jeśli chodzi o problematykę gospodarki wodnej czy problematykę zarządzania lasami, to chcę bardzo wyraźnie powiedzieć, iż nikt nie wyłącza z zakresu działania jakiegokolwiek ministra problematyki nazywanej gospodarką wodną czy problematyki leśnictwa, a tworzy się taki dział, pozwalając w ten sposób - w inny, bardziej może dostosowany do przyszłych potrzeb - ulokować zadania i odpowiedzialność rządu w rękach konkretnego ministra. Oczywiście, tak jak pan poseł Januła, jestem przekonany co do tego, że administracja rządowa powinna w sposób ciągły ulegać przeobrażeniom. Natomiast stwierdzenie czy podkreślanie faktu, iż jest to ostatnia z pakietu ustaw reformujących centrum, wynika z dwóch powodów. Po pierwsze, kończymy kadencję i nie da się już więcej - sądzę - żadnej ustawy w tej kwestii uchwalić. Po drugie, i chyba ważniejsze aniżeli to pierwsze, reforma rządowej administracji szczebla centralnego w tym zakresie, w jakim my jako parlament możemy tę administrację zmieniać, została - takie jest moje zdanie, wierzę, że pana posła również - wykonana całościowo. Zrobiliśmy to, co zakładaliśmy, że zrobimy w czasie prac tego parlamentu. Cieszyłbym się, gdyby w innych dziedzinach udało nam się to samo osiągnąć. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi Markowi Polowi.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#AleksanderMałachowski">Czy są pytania bądź ktoś chce zabrać głos? Nie.</u>
          <u xml:id="u-150.2" who="#AleksanderMałachowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-150.3" who="#AleksanderMałachowski">Wysoka Izbo! Zgłoszone poprawki, zgodnie z opinią pana posła Pola, nie mają takiego charakteru, by trzeba je było przekazywać z powrotem do komisji. Dlatego postaram się o możliwie szybkie powielenie, by państwo posłowie mieli je przed oczami w czasie trzeciego czytania. Zgodnie z pierwotnym planem przystąpimy do trzeciego czytania dziś około godz. 20. Gdyby się nie udało powielić tych poprawek - ale myślę, że się uda - to możemy to przenieść na dzień jutrzejszy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-150.4" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 5 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej, Komisji Zdrowia oraz Komisji Ustawodawczej o rządowym projekcie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (druki nr 1531 i 2614).</u>
          <u xml:id="u-150.5" who="#AleksanderMałachowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Janusza Jurka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#JanuszJurek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam przyjemność zdać sprawozdanie z dosyć długotrwałej, żmudnej, obfitującej w wiele emocji pracy nad ustawą o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (druk nr 1531). Sprawozdanie - przypomnę paniom posłankom i panom posłom - zawarte jest w druku nr 2614. Wspomniałem o dosyć długim okresie zajmowania się tą ustawą, bo od 10 maja 1996 r.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#AleksanderMałachowski">Bardzo proszę o zaprzestanie rozmów.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#AleksanderMałachowski">Przepraszam, panie pośle, ale głośne rozmowy panu przeszkadzają. Proszę kontynuować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#JanuszJurek">Na posiedzeniu połączonych Komisji: Polityki Społecznej, Zdrowia oraz Ustawodawczej w dniu 30 maja 1996 r. została powołana podkomisja, której miałem przyjemność przewodniczyć. Postanowiliśmy poświęcić okres wakacyjny minionego roku na szerokie konsultacje społeczne dotyczące tej ustawy, a także - takie było założenie podkomisji - uznaliśmy, że współtwórcami tej ustawy powinny być przede wszystkim osoby niepełnosprawne, organizacje działające wśród tych osób, a także podmioty gospodarcze zrzeszone w różnych organizacjach, wykonujące zadania w zakresie rehabilitacji zawodowej i społecznej.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#JanuszJurek">Emocje były dosyć duże. Spowodował to także fakt powołania zespołu konsultacyjnego w celu zastanowienia się nad projektem rządowym - zespołu powołanego jeszcze przez ministra Bączkowskiego. To w naturalny sposób opóźniło prace nad ustawą, niemniej stworzyło jeszcze jedną - kolejną, podkreślam - płaszczyznę konsultacji zapisów tej ustawy z organizacjami i osobami niepełnosprawnymi. Zespół ten sformułował 11 wniosków, które w czasie dalszych prac nad ustawą były brane pod uwagę. Główne emocje dotyczące tej ustawy koncentrowały się na zapisach dotyczących problemów związanych z rehabilitacją zawodową realizowaną bezpośrednio przez zakłady pracy chronionej, a także podmioty gospodarcze funkcjonujące na otwartym rynku pracy. Drugą grupę stanowiły organizacje społeczne, które także robią wiele na rzecz środowiska osób niepełnosprawnych, które chciały, ażeby także ich miejsce w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych było właściwe. W gruncie rzeczy podstawowe problemy, jakie wyłaniały się w pracy nad ustawą, dotyczyły zarówno kwestii finansowych, jak i kwestii dotyczących reprezentacji środowiska w różnych organach, które są powoływane na mocy tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-153.2" who="#JanuszJurek">Jeśli chodzi o kwestie finansowe, to największe kontrowersje budziła sprawa finansowania zespołów orzekających z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Drugi problem stanowiły składki na ZUS. Pierwotnie różnica w tych składkach z tytułu zastosowania ulgi w 50% miała być pokrywana ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych i w 50% z budżetu państwa. W wyniku prac i negocjacji, także z rządem, udało się uzyskać pewien konsensus, co znalazło odbicie w projektowanej wersji, którą przedstawiam Wysokiej Izbie. Mianowicie jeśli chodzi o składki na ZUS — zacznę od tej drugiej sprawy — posłowie zdecydowali o finansowaniu ich w wysokości 75% z budżetu państwa i 25% z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Natomiast jeśli chodzi o finansowanie zespołów orzekających o niepełnosprawności do celów pozaubezpieczeniowych, całość tego finansowania przejął na siebie budżet państwa. Oczywiście dosyć silną grupę dbającą o zabezpieczenie swoich interesów stanowili pracodawcy, którzy wielokrotnie na posiedzeniach podkomisji, a później połączonych komisji podnosili kwestię odpowiedniej reprezentacji w radzie nadzorczej chociażby Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, a także ich udziału w radzie konsultacyjnej, która jest powoływana na mocy tej ustawy. Stąd też uważam, że ustawa z uwagi na swój bardzo skomplikowany charakter — dotyczy ona około 10% naszego społeczeństwa — oczekiwana przez środowiska z ogromnymi nadziejami, tylko częściowo je zaspokaja, bo inaczej być nie może. Dlatego też przedkładany projekt ustawy jest wynikiem daleko idącego kompromisu między różnymi środowiskami. Ten kompromis być może byłby pełniejszy, gdyby nie wykreślenie z projektu ustawy art. 30 — mówię tu o druku nr 1531 — w którym jest mowa o zakładach pierwotnie nazywanych zakładami aktywizacji zawodowej, a później, po pracach komisji, zakładami aktywności zawodowej. Otóż głównie organizacje pozarządowe podnosiły tę kwestię, że istnieje pewnego rodzaju luka między tzw. warsztatami terapii zajęciowej, finansowanymi, co podkreślam, ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, a zakładami pracy chronionej. Część osób odbywających terapię zajęciową w ramach tych jednostek organizacyjnych, o których wspomniałem, w warsztatach terapii zajęciowej nie kwalifikuje się do zakładów pracy chronionej, a jednocześnie ze względu na swoje umiejętności także nie kwalifikuje się, ale w sensie pozytywnym, do pozostawania w warsztatach terapii zajęciowej. Niemniej jednak członkowie połączonych komisji nie podzielili tego poglądu, uważając, że rolą m.in. zakładów pracy chronionej jest również zatrudnianie osób ciężej poszkodowanych, co znalazło także wyraz w jednym z wniosków mniejszości, do których przejdę później, dotyczącym podwyższenia wskaźnika zatrudnienia z 10 do 20%.</u>
          <u xml:id="u-153.3" who="#JanuszJurek">W gruncie rzeczy gdybym miał krótko scharakteryzować ustawę o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, powiedziałbym, że znajdujemy tam zupełnie nowe rozwiązania. Do takich rozwiązań niewątpliwie należy możliwość udzielania na równoprawnych zasadach wsparcia ze środków PFRON osobom niepełnosprawnym zamieszkującym na wsi. Do takich rozwiązań należy też promowanie zatrudnienia osób niepełnosprawnych na otwartym rynku pracy. W tym względzie również przedkładany projekt zawiera zachęty dla pracodawców, takie jak m.in. możliwość zwrotu części wynagrodzenia wypłacanego zatrudnianym osobom niepełnosprawnym. Jest także możliwość udzielania wsparcia finansowego - czego nie było w ustawie z maja 1991 r. - osobom niepełnosprawnym, które prowadzą działalność gospodarczą na własny rachunek. Przewidziano formę dofinansowania ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych polegającą na możliwości zaciągania pożyczek i spłacania przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych części oprocentowania kredytu bankowego. Jest dość dużo miejsca i myślę, że po wielu emocjach, jakie towarzyszyły zagadnieniu zatrudniania osób niepełnosprawnych w systemie pracy chronionej, zawarliśmy pewnego rodzaju kompromis. Chcę Wysoką Izbę poinformować, że pierwotnie zakładaliśmy wprowadzenie wyodrębnionego rachunku bankowego dla zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych. Robiliśmy to, jako podkomisja, z całą premedytacją, uważając, że zakładowy fundusz rehabilitacji osób niepełnosprawnych powinien przede wszystkim upodmiotowić osoby niepełnosprawne zatrudnione w tych zakładach pracy chronionej. Oczywiście zdawaliśmy sobie sprawę, i słusznie, że może to komplikować tym podmiotom funkcjonowanie w sferze gospodarczej, bo - jak wiemy - nie jest tajemnicą, że znakomita część środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych wspomaga środki obrotowe, a zatem tworzy korzystniejsze warunki działalności gospodarczej prowadzonej przez te zakłady pracy chronionej. Żeby całkowicie nie uciekać od tego tematu, bardzo istotnego również z punktu widzenia oceny wydolności zakładowego funduszu rehabilitacji, a także jego wysokości, tego, czym dysponują poszczególne jednostki, postanowiliśmy - i to znajduje swój zapis w projektowanej ustawie - że wydzielone konto będzie dotyczyło 10% środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych. Te środki przeznaczone mają być przede wszystkim na rzecz samych osób niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-153.4" who="#JanuszJurek">Drugą istotną kwestią, bardzo pozytywną dla zakładów pracy chronionej, jest ustawowe uregulowanie VAT. Przypomnę Wysokiej Izbie, że sprawa ta dotychczas jest regulowana na mocy rozporządzenia ministra finansów. Wprowadziliśmy to w zapisie ustawowym jako trzykrotność przeciętnego wynagrodzenia, uważając, że będzie to czynnik doskonale stabilizujący działalność gospodarczą, która przecież w gruncie rzeczy ma służyć działalności rehabilitacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-153.5" who="#JanuszJurek">Ważną kwestią zawartą w ustawie jest rozszerzenie możliwości szkolenia, zwłaszcza osób ciężko poszkodowanych zarejestrowanych w rejonowych urzędach pracy. Jeżeli mówimy o atrakcyjności na rynku pracy również osób niepełnosprawnych, to - niewątpliwie - tak jak w każdym przypadku, ale w sytuacji osób niepełnosprawnych szczególnie, kwalifikacje mają podstawowe znaczenie. Dlatego też w projekcie ustawy proponuje się utworzenie specjalistycznych ośrodków szkoleniowo-rehabilitacyjnych dla tych osób, które z powodu niepełnosprawności mają utrudniony lub uniemożliwiony dostęp do korzystania ze szkolenia w innych placówkach. Ośrodki te będą określać psychofizyczną sprawność osoby niepełnosprawnej w stosunku do wymagań różnych zawodów, m.in. zapewnią jej także opiekę medyczną oraz możliwość korzystania z usług rehabilitacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-153.6" who="#JanuszJurek">Nie wiem, czy w stopniu wystarczającym - nie mam takiego upoważnienia, żeby mówić w imieniu środowiska - ale jako posłowie robiliśmy wszystko, ażeby zwiększyć udział osób niepełnosprawnych w podejmowaniu decyzji ich dotyczących. Stąd cały rozdział ustawy poświęcony radzie konsultacyjnej, dzięki której osoby niepełnosprawne - tak nam się przynajmniej wydaje - powinny mieć realny wpływ poprzez swoich przedstawicieli na kształtowanie polityki państwa na rzecz osób niepełnosprawnych, w szczególności w zakresie rehabilitacji zawodowej i społecznej.</u>
          <u xml:id="u-153.7" who="#JanuszJurek">Wielkie emocje, w szczególności z uwagi na szczupłość środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych — to może zabrzmi mało wiarygodnie, ale proszę mi wierzyć, że tak jest — wywołały sprawy związane z propozycją przeznaczenia części tych środków na rehabilitację dzieci i młodzieży. Szczególnie osoby niepełnosprawne, kierownictwa zakładów pracy chronionej i inne środowiska obawiały się, że przeznaczenie części tych środków może spowodować niebezpieczną sytuację w zakresie rehabilitacji zawodowej. Wszyscy posłowie na ogół byli przekonani co do tego, że inwestowanie w rehabilitację dzieci i młodzieży oznacza tylko przełożenie w czasie pewnego skutku w zakresie czy w odniesieniu do rehabilitacji zawodowej. Nie muszę Wysokiej Izby przekonywać, że im wcześniej rehabilitacja zostaje rozpoczęta, tym jej skuteczność, również w sferze zawodowej, jest większa. Stąd też ten zapis mówiący o tym, że z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych na rehabilitację dzieci i młodzieży będzie się przeznaczało kwoty w wysokości 5–10% wpływów.</u>
          <u xml:id="u-153.8" who="#JanuszJurek">Jeśli chodzi o inne sprawy, które niewątpliwie będą rzutowały na możliwości finansowe Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, trzeba wymienić obowiązek odprowadzania środków na PFRON przez zakłady, które zatrudniają co najmniej 25 osób - przypomnę, że ten obowiązek do tej pory dotyczył zakładów zatrudniających co najmniej 50 osób - jeśli nie realizują 6-procentowego wskaźnika zatrudnienia inwalidów.</u>
          <u xml:id="u-153.9" who="#JanuszJurek">Wysoka Izbo! Starałem się w telegraficznym skrócie przedstawić podstawowe zmiany, które - mimo że nie jest to nowelizacja - odróżniają nową ustawę nie tylko tytułem, ale i treścią od ustawy z maja 1991 r. Powiedziałem również, że omówię wnioski mniejszości zawarte w sprawozdaniu. Otóż wnioski mniejszości nr 1 i 2 praktycznie biorąc nie mają aż tak dużego znaczenia merytorycznego. Jest tu raczej różnica dotycząca definicji, a nie różnica o charakterze merytorycznym. Jeśli państwo spojrzycie w tekst ustawy i porównacie to z zapisem art. 2 pkt 3, to okaże się, że różnice tutaj są niewielkie. Dotyczy to także art. 2 pkt 5 - we wniosku nr 2 proponuje się nadać inne brzmienie definicji uczestnictwa w życiu społecznym. A więc są to zmiany o charakterze, jak powiedziałem, bardziej definicyjnym aniżeli merytorycznym. Natomiast wniosek mniejszości nr 3 zahacza o dosyć istotny problem zespołów orzekających o stopniu niepełnosprawności, przy czym również wniosek nr 4 dotyczy tego samego zagadnienia. We wniosku nr 3 proponuje się, oprócz powołania wojewódzkich zespołów do spraw orzekania o stopniu niepełnosprawności - zespołów pierwszej instancji - także powołanie regionalnych zespołów do spraw orzekania o stopniu niepełnosprawności - zespołów drugiej instancji. Oczywiście lit. b, c są konsekwencją tej zmiany.</u>
          <u xml:id="u-153.10" who="#JanuszJurek">Natomiast wniosek nr 4, dotyczący także art. 6, w gruncie rzeczy można by skwitować krótko — sprowadza się do pozostawienia orzekania na poziomie wojewódzkich zespołów do spraw orzekania o stopniu niepełnosprawności, zwanych dalej „zespołami”, nie ma tu krajowego zespołu, który został zapisany w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-153.11" who="#JanuszJurek">Oczywiście argumenty padały różne, jeśli chodzi generalnie o te dwa wnioski. Wnioskodawcom zarówno w jednym, jak i w drugim wniosku chodziło o to, ażeby orzekanie o niepełnosprawności, decyzje podejmowane w tym zakresie itd. przybliżyć do samych osób zainteresowanych, żeby uniknąć sytuacji takich, kiedy zespołem odwoławczym będzie Krajowy Zespół do Spraw Orzekania o Stopniu Niepełnosprawności, co ich zdaniem mogłoby spowodować określone trudności, szczególnie, co podkreślali, że dotyczy to osób niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-153.12" who="#JanuszJurek">Kolejny wniosek mniejszości to wniosek nr 5. W art. 21 ust. 1 wnioskodawcy proponują nadać brzmienie: Pracodawca zatrudniający co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy jest zobowiązany, z zastrzeżeniem ust. 2–5 i art. 22, dokonywać miesięcznych wpłat na fundusz rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych w wysokości stanowiącej iloczyn liczby pracowników brakujących do osiągnięcia 6% wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych oraz kwoty określanej corocznie przez ministra pracy i polityki socjalnej na podstawie założonego planu budżetowego funduszu. Oto jest ta różnica w odniesieniu do zapisu podstawowego - tam mówimy wprost o wpłacaniu na państwowy fundusz rehabilitacji, natomiast tutaj tę kwotę miałby określać minister pracy i polityki socjalnej.</u>
          <u xml:id="u-153.13" who="#JanuszJurek">Wniosek nr 6: w art. 25 skreślić ust. 3. Przypomnę, że ust. 3 dotyczy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, który to zakład otrzymuje refundację kwoty wynikającej z zastosowania ulg, o których mowa w ust. 1 - to, co wcześniej referowałem - w wysokości 75% z dotacji budżetu państwa i w wysokości 25% ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-153.14" who="#JanuszJurek">Wniosek kolejny, nr 7, dotyczy art. 26. Proponuje się skreślić ust. 3, który mówi o tym, że warunkiem zwrotu kosztów, o których mowa w ust. 2, jest uzyskanie pozytywnej opinii Państwowej Inspekcji Pracy o utworzonym stanowisku pracy, wydanej na wniosek dyrektora. Ten problem był dosyć szeroko dyskutowany i głównie polegał on na tym, czy jest rolą Państwowej Inspekcji Pracy działanie w takim zakresie, jak przypisuje jej ustawa. Oczywiście wnioskodawcy uważali, że nie.</u>
          <u xml:id="u-153.15" who="#JanuszJurek">We wniosku nr 8 w art. 26 po ust. 6 proponuje się dodać nowy ustęp w brzmieniu: Pracodawca jest zwolniony z obowiązku zwrotu środków, o których mowa w ust. 4, jeżeli na podstawie umowy zawartej z nowym pracodawcą za zgodą dyrektora urzędu pracy nowy pracodawca przejmie wszystkie prawa i obowiązki dotychczasowego pracodawcy, wynikające z umowy, o której mowa w ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-153.16" who="#JanuszJurek">Wniosek mniejszości nr 9. W art. 28 w ust. 1 wyrazy „40 pracowników” zastąpić wyrazami „30 pracowników”. Chodzi o to, kiedy zakład może otrzymać status zakładu pracy chronionej. Otóż wnioskodawcy sugerują, że 40 pracowników to zbyt dużo.</u>
          <u xml:id="u-153.17" who="#JanuszJurek">Wniosek mniejszości nr 10 dotyczy art. 28 ust. 1 pkt 1 lit. a. Wyrazy „10% ogółu zatrudnionych” proponuje się zastąpić wyrazami „20% ogółu zatrudnionych”. Przypominam, że i w dotychczasowej ustawie funkcjonował zapis mówiący o tym, że jeśli zakład pracy chce uzyskać status zakładu pracy chronionej, powinien (oprócz wskaźnika 40-procentowego) zatrudniać co najmniej 10% osób ciężej poszkodowanych, według dotychczasowej kwalifikacji zaliczonych do I bądź II grupy inwalidztwa. Wnioskodawcy proponują podwyższenie tego wskaźnika do 20% ogółu zatrudnionych. Jest to jak gdyby konsekwencja skreślenia art. 30 mówiącego o nietworzeniu zakładów aktywności zawodowej, a w związku z tym chodzi o zobligowanie zakładów pracy chronionej do zatrudniania w większym zakresie osób ciężej poszkodowanych.</u>
          <u xml:id="u-153.18" who="#JanuszJurek">Wniosek mniejszości nr 11. Mówiłem, że tu się przewija sprawa Państwowej Inspekcji Pracy. Wnioskodawcy proponują wyłączyć z tej procedury Państwową Inspekcję Pracy. Ma ją zastąpić Wojewódzki Urząd Pracy - Wojewódzki Ośrodek do Spraw Zatrudnienia i Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-153.19" who="#JanuszJurek">We wniosku mniejszości nr 12 proponuje się po art. 28 dodać nowy artykuł w brzmieniu takim, jak w druku sprawozdania - nie będę go czytał. Krótko tylko powiem, o co chodzi. Jest to powrót do zapisu art. 30 z druku nr 1531 mówiącego o możliwości utworzenia zakładu aktywności zawodowej. Jaką zdaniem organizacji pozarządowych spełniałby rolę i jakie miałby znaczenie dla najciężej poszkodowanych, mówiłem wcześniej. A zatem cały wniosek mniejszości nr 12 zmierza do tego, ażeby przywrócić zapis rządowy o możliwości powoływania zakładów aktywności zawodowej. Jeśli już jestem przy wniosku mniejszości nr 12, chciałbym poprosić Biuro Legislacyjne o to, ażeby w sprawozdaniu, które Wysokiej Izbie przedkładam, dokonano wyczyszczenia, bo jeśli ten wniosek nie zostanie przyjęty, to niesłusznie w poszczególnych artykułach pozostaną zapisy mówiące o zakładach aktywizacji zawodowej. Konsekwencją przyjęcia tego wniosku będą zmiany w pozostałych artykułach, które o tej problematyce traktują.</u>
          <u xml:id="u-153.20" who="#JanuszJurek">We wniosku mniejszości nr 13 dotyczącym art. 29 proponuje się skreślić drugie zdanie w ust. 1. Art. 29 ust. 1 mówi, że decyzje w sprawie przyznania statusu zakładu pracy chronionej wydaje pełnomocnik do spraw osób niepełnosprawnych, a w drugim zdaniu, które wnioskodawcy proponują skreślić - że decyzję tę wydaje on na 3 lata. Wnioskodawcy tutaj nawiązali do zapisu zawartego w art. 29 ust. 3, że pełnomocnik do spraw osób niepełnosprawnych podejmuje decyzję stwierdzającą utratę przyznanego statusu zakładu pracy chronionej w razie niespełnienia warunków i obowiązków, o których mowa w art. 28 i 32 ust. 1 i 3. A zatem stwierdzili, że zapis mówiący o okresowości przyznawania takiego statusu zakładowi jest niepotrzebny.</u>
          <u xml:id="u-153.21" who="#JanuszJurek">Wniosek nr 14. Art. 31 pkt 3 brzmi następująco: „dofinansowanie lub refundację wynagrodzeń osób niepełnosprawnych, u których stwierdzono chorobę psychiczną, upośledzenie umysłowe lub epilepsję, w wysokości 75% najniższego wynagrodzenia”. Chodzi o dofinansowanie wynagrodzenia. Otóż wnioskodawcy proponują formułę bardziej otwartą — żeby to dotyczyło w szczególności tych schorzeń, ale żeby ten zapis nie wykluczał możliwości dofinansowania wynagrodzenia także w wypadku innych schorzeń.</u>
          <u xml:id="u-153.22" who="#JanuszJurek">Wniosek nr 15: W art. 32 skreślić ust. 8. Otóż ust. 8 nawiązuje do ust. 7, w którym mówi się, że w razie likwidacji prowadzonego przez pracodawcę zakładu pracy chronionej lub utraty statusu zakładu pracy chronionej nie wykorzystane środki funduszu rehabilitacji podlegają niezwłocznie przekazaniu do Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Natomiast w ust. 8, który wnioskodawcy proponują skreślić, jest zapisane, że ust. 7 nie stosuje się w przypadku, gdy likwidacja zakładu następuje w związku z przejęciem zakładu przez inny zakład pracy chronionej lub w wyniku połączenia z takim zakładem, a nie wykorzystane środki funduszu podlegają przekazaniu w terminie do 3 miesięcy na fundusz rehabilitacji zakładu przejmującego zakład likwidowany, czyli wnioskodawcy są za takim rozwiązaniem, jakie jest zawarte w ust. 7, a więc żeby w każdej sytuacji środki były przekazywane do Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-153.23" who="#JanuszJurek">Kolejny to wniosek nr 16: Po art. 40 dodać nowy artykuł w brzmieniu: Szkolenie osób niepełnosprawnych może odbywać się także w formach szkolnych na zasadach, o których mowa w art. 39. Art. 39 mówi o całym procesie szkolenia. Treść zawarta w tym wniosku mniejszości nie zyskała aprobaty większości członków komisji, dlatego że posłowie uważali, iż w tym zakresie Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych nie powinien wyręczać budżetu, a w szczególności resortu edukacji narodowej, który ma obowiązek zajmowania się także - mówię oczywiście o tym, co dotyczy szkolenia - osobami niepełnosprawnymi. Oczywiście wprowadzenie tego zapisu, nie ma co ukrywać, znacznie uszczupliłoby środki Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-153.24" who="#JanuszJurek">Ostatni wniosek mniejszości zmierza do tego, ażeby zadania z zakresu sportu, kultury, rekreacji i turystyki osób niepełnosprawnych, a także zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny, przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze przyznawane osobom niepełnosprawnym na podstawie odrębnych przepisów były finansowane z części środków przeznaczonej na rehabilitację dzieci i młodzieży, stanowiącej od 5% do 10% przychodów funduszu. Komisje wychodziły z założenia, że są to zadania z zakresu szeroko pojętej rehabilitacji społecznej i powinny się znaleźć w ogólnych zadaniach finansowanych z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, natomiast wprowadzenie tych zadań do zadań finansowanych z tej bardzo skromnej części, z od 5% do 10% środków przeznaczonych na rehabilitację dzieci i młodzieży mogłoby spowodować znaczne uszczuplenie środków przeznaczonych właśnie na tę rehabilitację.</u>
          <u xml:id="u-153.25" who="#JanuszJurek">Pozwolę sobie jeszcze tylko wrócić do pierwszej części swojej wypowiedzi, mianowicie ogromnej presji ze strony podmiotów zatrudniających osoby niepełnosprawne zabiegających o wydzielenie środków w konkretnej wysokości na rehabilitację zawodową i społeczną. Jest taki zapis w ustawie, który mówi, że 70% przychodów Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych ma być przeznaczonych na zatrudnienie i rehabilitację zawodową. My ten problem analizowaliśmy. Dotychczas w różnych latach różnie się to układało. Ubiegły rok był chyba pod tym względem najlepszy i trzeba powiedzieć, że środki finansowe Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych przeznaczone na tę część działalności przekroczyły 60%. Czy wskaźnik 70% jest wskaźnikiem właściwym, czy nie? Rola sprawozdawcy nie pozwala mi tego komentować. Biorąc jednakże pod uwagę konieczność utrzymania prozatrudnieniowego charakteru tej ustawy, myślę, że znaczna część tych środków powinna być przeznaczona właśnie na rehabilitację zawodową i społeczną.</u>
          <u xml:id="u-153.26" who="#JanuszJurek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zdaję sobie sprawę nie tylko jako sprawozdawca, ale również jako osoba emocjonalnie związana z tym tak ważnym dla środowiska osób niepełnosprawnych aktem prawnym, że ma on w sobie wiele niedoskonałości, że nie wyczerpuje, bo nie może wyczerpywać, całości problematyki związanej z aktywnością społeczno-zawodową osób niepełnosprawnych w społeczeństwie, że nie jest to akt prawny, który do końca realizuje rezolucję ONZ mówiącą o wyrównywaniu szans osób niepełnosprawnych. Biorąc jednakże pod uwagę, że rozwiązania prawne zawarte w ustawie z 1991 r. nie wytrzymują dziś próby czasu, uważam, że ten akt prawny powinien być przez Wysoką Izbę uchwalony, o co uprzejmie proszę. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi Januszowi Jurkowi za przedstawienie sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#AleksanderMałachowski">Wysoka Izbo, zarządzam przerwę do godz. 16.</u>
          <u xml:id="u-154.2" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 15 min 02 do godz. 16 min 01)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#MarekBorowski">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#MarekBorowski">Kontynuujemy rozpatrywanie punktu 5 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej, Komisji Zdrowia oraz Komisji Ustawodawczej o rządowym projekcie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-155.2" who="#MarekBorowski">Przed przerwą wysłuchaliśmy sprawozdawcy komisji pana posła Janusza Jurka.</u>
          <u xml:id="u-155.3" who="#MarekBorowski">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-155.4" who="#MarekBorowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-155.5" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Bogdana Krysiewicza z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#BogdanKrysiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Od początku klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej uznawał rządowy projekt ustawy dotyczącej rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudniania osób niepełnosprawnych za fundamentalny w obecnym stanie prawnym, wręcz ustrojowy akt prawny, który powinien klarownie odpowiadać na wiele pytań i problemów, z którymi na co dzień spotykają się ludzie niepełnosprawni. Trzeba zatem, analizując to sprawozdanie, zadać sobie pytanie, czy ten projekt spełnia stawiane przed nim wymagania. Istnieje wiele uzasadnionych wątpliwości, które zaprzeczają tej ocenie. Po zdobyciu doświadczeń w ocenie sprawozdań z realizacji zadań Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych już w roku 1994 formułowano tezę, że wielu kwestii można byłoby uniknąć, gdyby prawo było bardziej klarowne, gdyby bardziej precyzyjnie określało zadania i dokładniej formułowało obowiązki zarówno tych, którzy zarządzają tym funduszem, jak i tych, którzy z tego funduszu korzystają.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#BogdanKrysiewicz">Kolejne zmiany zarządu Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, pełnomocników rządu do spraw osób niepełnosprawnych, a wreszcie ministrów pracy nie sprzyjały realizacji celu, który wiązał się z potrzebą zmiany obowiązującego w tej dziedzinie prawa. Bardzo długo zresztą prowadzono prace nad projektem ustawy. Pierwsze przedłożenie rządowe było bardzo restrykcyjne, ograniczało pakiet ulg i zwolnień, jakie dotychczas obowiązywały. Oczywiście wywoływało to określone niezadowolenie w środowisku. Zostało ono częściowo złagodzone poprzez to, że dwukrotnie nad tymi propozycjami czy zmianami obradowała Rada Ministrów. Ulgi podatkowe, zaniechania poboru VAT, składki na ubezpieczenie społeczne - to były podstawowe kwestie, wokół których toczyły się dyskusje i spory. Rozszerzenie kręgu podmiotu płatników składek na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych o budżetówkę, również o zakłady, które zatrudniają powyżej 25 osób, spowodowało falę protestów, że zmierzamy w kierunku zniszczenia tych jednostek, że w ten sposób podnosimy podatek, zwiększamy zobowiązania i w zasadzie nie prowadzi to do rozwiązania problemu, a wręcz komplikuje funkcjonowanie znacznej części jednostek. Swoistym fatum ciążącym bez przerwy nad tym projektem był poważny konflikt interesów, zmierzano na różnych etapach dyskusji i prac nad ustawą do zakwestionowania kompleksowości formuły rehabilitacji w ogóle. Próbowano na poszczególnych etapach przeciwstawiać sobie różne kwestie, tzn. rehabilitację, potrzebę rehabilitacji zawodowej, rehabilitacji społecznej bądź odwrotnie. I to właśnie też było elementem w dyskusji nad zmianami nie sprzyjającym poprawie atmosfery i koncentracji wszystkich pracujących nad projektem na przygotowaniu rozwiązań, które powinny gwarantować kompleksowość, odpowiednie proporcje i bardziej efektywne wykorzystanie środków.</u>
          <u xml:id="u-156.2" who="#BogdanKrysiewicz">Jeżeli chodzi o tworzenie warunków na rzecz rynku pracy osób niepełnosprawnych, generalnie przeważała idea integracji, ale rozumianej jako w miarę szybkie tworzenie warunków do wprowadzenia ludzi niepełnosprawnych na otwarty rynek pracy. Oczywiście, nie zawsze ta idea była mocno popierana przez pracodawców, szczególnie przedstawicieli zakładów pracy chronionej, różnie do niej się odnoszono, i można nazwać główną słabością w przygotowywanych rozwiązaniach dążenie do takiego formułowania prawa, aby zawłaszczać jak największą część Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Jak sama nazwa wskazuje, mówi on o rehabilitacji w ogóle, nie mówi wyłącznie o jednej formie rehabilitacji. I wszelkiego rodzaju praktyka i doświadczenie dotyczące wykorzystania tego funduszu i proporcji jego wykorzystania również powinna sprzyjać podjęciu jak najlepszych, jak najbardziej trafnych decyzji co do dalszego przeznaczenia tych środków. Niestety, różnie było z dogadaniem się na temat przyjęcia najbardziej optymalnych, najkorzystniejszych rozwiązań. Coraz częściej w związku z tym w trakcie prac nad ustawą formułowana była teza, że w procesie rehabilitacji zawodowej do integracji zmierza się drogą izolacji. To wszystko, o czym mówię, wynika z bardzo silnych nacisków, mocnego, bardzo - jak niektórzy twierdzą - zamożnego lobby zakładów pracy chronionej. Często również formułowano tezy, z którymi nasz klub nie powinien się godzić, że za dużymi pieniędzmi, za dużymi środkami, w głębokim tle ginie osoba niepełnosprawna i jej interes. Chcę powiedzieć, że byli tacy, którzy twierdzili, że utrwalając te rozwiązania brniemy w ślepy zaułek, że utrwalanie tych błędów nie prowadzi do postępu. Przecież wszyscy ci, którzy doskonale znają sposób wykorzystania środków stanowiących zakładowe fundusze rehabilitacyjne oraz znają dane prezentowane w trakcie przygotowywania tego projektu ustawy, wiedzą, że tylko w 10% środki te są wykorzystywane na cele, na które w zasadzie zostały przeznaczone.</u>
          <u xml:id="u-156.3" who="#BogdanKrysiewicz">Konkretne zastrzeżenia czy wątpliwości, jakie budzą artykuły przygotowanego sprawozdania, odnoszą się do wspomnianego przeze mnie art. 21, który rozszerza krąg podmiotów zobowiązanych do płacenia składki na rzecz Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, zmienia koncepcję - z zakładów zatrudniających powyżej 50 osób na zakłady zatrudniające co najmniej 25 pracowników.</u>
          <u xml:id="u-156.4" who="#BogdanKrysiewicz">Również dużo wątpliwości wypowiadano na temat art. 26 i 28. Docierały do nas prośby o interwencje z Państwowej Inspekcji Pracy, która uważa, że nakładane na nią tą ustawą zobowiązania są w zasadzie nie do zrealizowania w krótkim czasie, że powinny się one wiązać z dodatkowymi nakładami na funkcjonowanie Państwowej Inspekcji Pracy, dlatego że, jak wszyscy podejrzewają, te zadania będą przerastały aktualne możliwości Państwowej Inspekcji Pracy.</u>
          <u xml:id="u-156.5" who="#BogdanKrysiewicz">Art. 29 ust. 2 mówi o prawie pełnomocnika do zawieszenia na pół roku pewnych zobowiązań, które ustawa nakłada na pracodawców. Chodzi tu o wypełnienie normy zatrudnienia. Jest taka możliwość, żeby zawieszać to na 6 miesięcy, ale nigdzie nie mówi się o tym, że na ten okres będą wstrzymywane prawa do ulg i zaniechań, które pracodawca z tego tytułu będzie uzyskiwał.</u>
          <u xml:id="u-156.6" who="#BogdanKrysiewicz">Art. 30 jest bardzo poważnym, precyzyjnym, jasnym katalogiem ulg, zaniechań i zezwoleń zwolnień, z których mogą korzystać zakłady pracy chronionej. A bardzo często w dyskusji nad tą ustawą mówiono, że przy wspieraniu zakładów pracy chronionej brak państwa, że państwo nie pomaga. A przecież wiemy o tym, jak wielkich kwot i środków ta pomoc dotyczy. Można by bardzo długo jeszcze mówić o wielu zapisach, które budzą wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-156.7" who="#BogdanKrysiewicz">Chciałbym zgłosić jedną bardzo istotną poprawkę, o której zresztą mówił pan poseł sprawozdawca i która również była dyskutowana na posiedzeniu połączonych komisji. Dotyczy ona art. 46 ust. 2 pkt 1, w którym mówi się, że 70% przychodów państwowego funduszu będzie przekazywanych na cele organizowania rynku pracy osób niepełnosprawnych. W tej poprawce chcę obniżyć tę kwotę z 70% na 60%, aby można było spokojnie zrealizować wszystkie cele, które w takim podziale, w takiej proporcji nakłada ustawa. Chcę powiedzieć, że po tylu wątpliwościach, które zostały przedstawione w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej - o powadze i skali tych kontrowersji świadczy fakt, że mamy ponad 17 zgłoszonych wniosków mniejszości - na pewno nad tym projektem należałoby dłużej pracować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#MarekBorowski">Panie pośle, już dwukrotnie prosiłem, żeby pan poseł zmierzał do końca. Jest już dawno po czasie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#BogdanKrysiewicz">Już kończę, panie marszałku, ostatnie zdanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#MarekBorowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#BogdanKrysiewicz">Sądzę, że proces doskonalenia prawa w tej dziedzinie będzie trwał jeszcze wiele miesięcy, a może nawet wiele lat. W tej chwili nie jesteśmy w stanie nic zmienić. Sądzę, że trzeba te nasze wnioski, te nasze uwagi zaadresować do naszych następców.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#BogdanKrysiewicz">Dziękuję, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi Krysiewiczowi z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Mioduszewskiego z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#JózefMioduszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego, w którego imieniu mam zaszczyt przemawiać, wyraża wdzięczność Wysokiej Izbie za poparcie naszego wniosku i wprowadzenie do tak napiętego porządku obrad bardzo ważnego dla środowisk niepełnosprawnych punktu dotyczącego rozpatrzenia projektu ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#JózefMioduszewski">Sądzę, że mój pogląd w pełni podzielą i zaaprobują środowiska osób niepełnosprawnych, które w różnej formie występowały o uregulowanie tej tak bardzo ważnej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-162.2" who="#JózefMioduszewski">Projekt ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, który uzyskał akceptację trzech połączonych Komisji: Ustawodawczej, Zdrowia i Polityki Społecznej, jest niezwykle ważnym projektem legislacyjnym dla osób niepełnosprawnych, a w szczególności dla realizacji różnych zadań ukierunkowanych na integrację społeczną tych osób i na realizację, w znacznie szerszym niż dotychczas zakresie, procesu rehabilitacji zawodowej i społecznej, w tym rehabilitacji społecznej i leczniczej dzieci oraz młodzieży niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-162.3" who="#JózefMioduszewski">Konieczne jest zatem uchwalenie przez Sejm tej ustawy. Sygnalizują to sami zainteresowani, tj. osoby niepełnosprawne, jak też przedstawiciele organizacji zrzeszających osoby niepełnosprawne lub działające na ich rzecz.</u>
          <u xml:id="u-162.4" who="#JózefMioduszewski">W projekcie o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych zaproponowano istotne rozwiązania zmierzające do usprawnienia i rozszerzenia realizacji procesu rehabilitacji zawodowej i społecznej, a zatem i do integracji społecznej osób niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-162.5" who="#JózefMioduszewski">Poseł sprawozdawca pan Janusz Jurek dokładnie i szczegółowo przedstawił treść przedmiotowej ustawy, stąd też zwrócę uwagę tylko na niektóre jej aspekty.</u>
          <u xml:id="u-162.6" who="#JózefMioduszewski">Po raz pierwszy osoby niepełnosprawne zamieszkujące tereny wiejskie lub chcące podjąć działalność rolniczą będą mogły ubiegać się o udzielenie pożyczki ze środków PFRON. Nie wyłącza się tu zakupu ziemi. Ponadto, zgodnie z tym projektem, osoba niepełnosprawna prowadząca własne lub dzierżawione gospodarstwo rolne będzie mogła ubiegać się, co obecnie jest niemożliwe, o dofinansowanie ze środków PFRON do wysokości 50% oprocentowania kredytu bankowego zaciągniętego na kontynuację tej działalności.</u>
          <u xml:id="u-162.7" who="#JózefMioduszewski">Oprócz tego projekt ustawy zawiera niezmiernie ważny zapis jednoznacznie przesądzający, iż orzeczenie uznające rolnika na podstawie odrębnych przepisów za długotrwale niezdolnego do pracy w gospodarstwie rolnym będzie traktowane na równi z orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. Dzięki temu rolnicy niepełnosprawni będą mieli otwartą drogę do korzystania ze wszystkich rozwiązań ustawowych kierowanych do osób z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności.</u>
          <u xml:id="u-162.8" who="#JózefMioduszewski">Warto nadmienić, że w obecnie obowiązującym systemie prawnym brak jest analogicznego zapisu, co powoduje, że duża grupa niepełnosprawnych rolników nie może ubiegać się ani o pożyczki, ani o szkolenia, ani o inne uprawnienia.</u>
          <u xml:id="u-162.9" who="#JózefMioduszewski">Te propozycje rozwiązań zawarte w projekcie ustawy stwarzają możliwości do rozpoczęcia prac nad ratyfikacją konwencji nr 159 MOP w sprawie zatrudnienia i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych. Warunkiem jej ratyfikacji, na co pragnę zwrócić szczególną uwagę, jest stworzenie osobom niepełnosprawnym mieszkającym na wsi możliwości zatrudnienia i korzystania z usług rehabilitacyjnych. Oprócz dotychczasowych ustawowych zachęt ekonomicznych dla pracodawców zamierzających zatrudniać osoby niepełnosprawne w tym projekcie ustawy proponuje się stworzenie możliwości zatrudniania osób niepełnosprawnych na otwartym rynku pracy przez promowanie zatrudnienia tych osób w małych zakładach pracy (do 24 osób) w formie wprowadzenia zachęt ekonomicznych dla tych pracodawców w małych zakładach, którzy już zatrudniają lub zamierzają zatrudnić osoby niepełnosprawne. Te zachęty ekonomiczne to np. możliwość otrzymania ze środków PFRON zwrotu części kosztów, m.in. wynagrodzenia wypłacanego zatrudnianym osobom niepełnosprawnym. Takiego rozwiązania nie zawiera obecna ustawa o zatrudnieniu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-162.10" who="#JózefMioduszewski">Proponuje się również wsparcie finansowe w formie dofinansowania ze środków PFRON oprocentowania kredytu bankowego zaciągniętego na prowadzenie działalności gospodarczej. Pozwoli to na rozszerzenie działalności gospodarczej i możliwość jej stabilizacji. W projekcie ustawy uporządkowano i rozszerzono dotychczasowe uprawnienia pracodawców prowadzących zakłady pracy chronionej do korzystania ze środków i stworzono skuteczne ustawowe mechanizmy wspierania zatrudnienia i ochrony istniejących miejsc pracy dla tych osób, które nie mogą pracować na otwartym rynku pracy. Projekt ustawy zawiera także m.in. regulacje w zakresie zwolnienia pracodawcy, prowadzącego zakład pracy chronionej, z wpłat do urzędu skarbowego należności z tytułu podatku VAT.</u>
          <u xml:id="u-162.11" who="#JózefMioduszewski">Jeden z rozdziałów projektu ustawy poświęcono organizacjom pozarządowym osób niepełnosprawnych, które przez swoich przedstawicieli w Radzie Konsultacyjnej do Spraw Osób Niepełnosprawnych będą miały realny wpływ na kształtowanie polityki państwa na rzecz osób niepełnosprawnych, a w szczególności w zakresie rehabilitacji zawodowej i społecznej. Po raz pierwszy — na co zwracam szczególną uwagę — zapewnia się możliwość stałego dofinansowania rehabilitacji leczniczej, społecznej i zawodowej dzieci i młodzieży niepełnosprawnych. Obecnie takie dofinansowanie możliwe jest tylko z nadwyżki środków PFRON. W projekcie ustawy proponuje się, aby na ten jakże ważny cel społeczny przeznaczać środki PFRON w wysokości 5–10% jego przychodów na dany rok. To powinno stworzyć możliwości stabilnego funkcjonowania i prowadzenia właściwego procesu rehabilitacji.</u>
          <u xml:id="u-162.12" who="#JózefMioduszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego poprze wniosek mniejszości nr 12, oczywiście z autopoprawką zgłoszoną przez autora, panią poseł Joannę Staręgę-Piasek. Dotyczy on wprowadzenia instytucji zakładów aktywności zawodowej. Dotychczas ta instytucja była w polskim prawie nie znana. Obecny model rehabilitacji osób niepełnosprawnych, zmierzający do uaktywnienia zawodowego, to uczestnictwo w warsztatach terapii zajęciowej, gdzie osoba niepełnosprawna nabywa umiejętności i uczy się podstawowych czynności życiowych w połączeniu z nauką wykonywania pracy. Uczestnictwo w warsztatach terapii zajęciowej nie jest ograniczone ramami czasowymi. Następnym etapem jest przejście osoby niepełnosprawnej do zakładów pracy chronionej. Naturalną konsekwencją jest możliwość przejścia na otwarty rynek pracy. Przyjęcie wniosku stworzy brakujące ogniwo konieczne do łagodnego przejścia osoby niepełnosprawnej z warsztatów terapii zajęciowej do zakładów pracy chronionej. Idea takiego zapisu była w propozycji rządowej na skutek inicjatywy środowisk osób niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-162.13" who="#JózefMioduszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Omawiane dzisiaj najważniejsze systemowe propozycje ustawowych rozwiązań na rzecz osób niepełnosprawnych zawarte w projekcie ustawy powinny wejść w życie, rozszerzają bowiem i wzbogacają dotychczasowe działania prozatrudnieniowe i prospołeczne. Stąd też Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego opowiada się zdecydowanie i jednoznacznie za uchwaleniem omawianej ustawy i zgłasza propozycję niezwłocznego przejścia do trzeciego czytania projektu. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-162.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-162.15" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Aleksander Małachowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo panu posłowi Józefowi Mioduszewskiemu.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#AleksanderMałachowski">Proszę obecnie o zabranie głosu pana posła Jana Rulewskiego z Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#JanRulewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Unia Wolności wyraża pewną satysfakcję, że ponownie pod obrady Sejmu w końcówce jego działania wróciły sprawy niepełnosprawnych. Przypominam, że posłanka Joanna Staręga--Piasek na poprzednim posiedzeniu Sejmu przedstawiała sprawozdanie dotyczące Karty Praw Osób Niepełnosprawnych, co zostało w zgodnym głosowaniu Izby przyjęte. Dzisiaj mamy za zadanie omówić i ewentualnie przyjąć ustawę o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#JanRulewski">Podkreślając, że sprawy niepełnosprawnych ponownie wracają, zarazem czynię sobie jakby trampolinę do pewnej krytyki - krytyki rządu i koalicji, gdyż uważam, że jednakowo odpowiadają za pewne zaniechanie. Na czym to zaniechanie polega? Jak wiadomo, w 1991 r. w bardzo krótkim czasie rządy solidarnościowe wprowadziły, chyba po raz pierwszy w rzeczywistości bloku wschodniego, ustawę o rehabilitacji i zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Ustawa pierworodna rzeczywiście była obciążona grzechami pierworodnymi, co do tego mamy pełną świadomość, a nawet przyjmujemy za to jakąś odpowiedzialność. Uważaliśmy dalej, że zagadnienie niepełnosprawności, zresztą wzmacniane przez różnego rodzaju rezolucje organizacji międzynarodowych, zostanie przez koalicję podniesione, że problem niepełnosprawności zostanie rozwiązany w sposób kompleksowy, że organizacje państwowe i niepaństwowe obejmą swoim działaniem wszystkich niepełnosprawnych. Tak się jednak nie stało. Cała uwaga koalicji, a zwłaszcza rządu, skupiła się wyłącznie na poprawianiu tej pierworodnej ustawy. Przypominam, że ta pierworodna ustawa bynajmniej nie była nastawiona na to, żeby rozwiązać problem niepełnosprawności w Polsce. Była nastawiona na to, co było potrzebą chwili - na stworzenie możliwości uczestniczenia na rynku pracy osób niepełnosprawnych, które w wyniku reform gospodarczych rzeczywiście zostały czasami dość brutalnie potraktowane. Zatem na pytanie, czy to jest właściwa droga, nasuwa się jednoznaczna odpowiedź - nie, to nie jest właściwa droga. Wprawdzie Karta Praw Osób Niepełnosprawnych ma tylko moc uchwały, ale rozumiem, że rząd podejdzie do niej poważnie, ten lub następny.</u>
          <u xml:id="u-164.2" who="#JanRulewski">Wróćmy jednak do tego, co się udało po długim czasie wreszcie „wysmażyć” w pracach komisji, a wcześniej nadzwyczajnej podkomisji. Ustawa rzeczywiście jest lepsza niż pierworodny twór. Uwzględnia potrzebę doprecyzowania, wprowadza definicje, usuwa błędy, pewne niedopatrzenia, uwzględnia również niektóre wnioski instytucji kontrolnych w zakresie gospodarowania funduszem. Także rozszerza partycypację podmiotów w usuwaniu problemu niepełnosprawnych nie tylko w sensie ilości, ale i rodzajów. Mówił poseł Mioduszewski, że ustawa trafia też pod strzechy chłopskie, będą z niej mogli korzystać rolnicy, będzie mogła korzystać cała społeczność wiejska. To są chyba wszystkie zalety tej ustawy. Poza tym jest ona jednak często krytykowana. Przede wszystkim krytykują ją sami niepełnosprawni, którzy obawiają się, że rozszerzona definicja spowoduje, iż ilość środków przeznaczonych na niepełnosprawnego zmaleje. Dodam i potwierdzam to, że zmaleje, zwłaszcza dla tych najbardziej upośledzonych czy też najbardziej dotkniętych, gdyż definicja rozszerza znaczenie pojęcia niepełnosprawności, wprowadzając trzy stopnie; zwłaszcza stopień lekki oznacza, że odnosi się to do prawie każdego. Powiem więcej, te definicje odbiegają od definicji Światowej Organizacji Zdrowia i nie są właściwą podstawą do wydatkowania pieniędzy, a tym samym organizacji zarządzania funduszem.</u>
          <u xml:id="u-164.3" who="#JanRulewski">W trakcie prac ustawę krytykowała nieco Najwyższa Izba Kontroli, stwierdzając, że nie opisane obszary wydatkowania pieniędzy są zbyt rozległe, co uniemożliwia precyzyjne przeznaczanie środków. Ustawę krytykowali również eksperci, zwłaszcza tacy, którzy swoje wnioski budowali na podstawie badań.</u>
          <u xml:id="u-164.4" who="#JanRulewski">Chcę tu podziękować Komitetowi Obrony Praw Osób Niepełnosprawnych w Katowicach, który łącząc elementy europejskich i światowych osiągnięć, potwierdzonych badaniami w okręgu katowickim, dowiódł, że ustawa ta rozmija się jednak z określoną rzeczywistością i że żal niepełnosprawnych co do niewłaściwego i nietrafionego wydatkowania tych środków jest uzasadniony. A jeśli dodamy do tego dwa fakty: że środki trafiały czasem tak, by banki mogły zawłaszczać te pieniądze, a następnie bankrutować, i że pod działaniem ciągle zmieniających się zarządów pieniądze trafiały do także dziwnie upadających spółek, to trzeba uznać, że takie niezadowolenie było uzasadnione. Ustawa oczywiście nie rozwiązuje wszystkich tych problemów i nawet poseł sprawozdawca był bardzo uczciwy, szczery, bo przedstawił to w takim duchu.</u>
          <u xml:id="u-164.5" who="#JanRulewski">Jako Klub Parlamentarny Unii Wolności krytykujemy także to, że w ustawie jest pewna niespójność strukturalna, bo powiada się w niej, że pracodawcy mają się składać, i składają się, mają wpłacać dość wysokie kwoty, 200 dolarów, 6 mln zł na zatrudnionego, po to by pomóc niepełnosprawnym, tymczasem nie mają prawa głosu. Jeśli chodzi o ustawę, odrzucono nasze wnioski zmierzające do tego, by istniała, jak w innych instytucjach, zasada trójpodziału, tak by pracodawcy byli reprezentowani w równym stopniu, co biorcy tych środków. Jest tu niewątpliwie dominacja tylko konsumencka; nie chcę przez to wyrazić żalu, jeśli chodzi o pracodawców, ale oznacza to naruszenie pewnej równowagi społecznej, odwracanie się tyłem, co w końcu prowadzi do powstawania tego zjawiska, z którym mamy do czynienia. Bo przecież dalekosiężnym celem ustawy, może trochę teoretycznym, jest to, żeby tych funduszy było po prostu jak najmniej, a pracodawcy zatrudniali takich osób jak najwięcej; żeby jak najmniej urzędników mełło te nie swoje i nie nasze czasem pieniądze. Skrajnie powinno to doprowadzić do sytuacji, w której to niepełnosprawny ma w portfelu pieniądze, a wokół niego kręcą się wszyscy, którzy by chcieli przyjąć go do pracy czy też zachęcić do innych form aktywności, np. do nauki. Niestety ta ustawa tego nie mówi.</u>
          <u xml:id="u-164.6" who="#JanRulewski">W związku z tym zgłaszam zamiar złożenia paru poprawek, które wprawdzie konstrukcji ustawy nie zmienią, ale ułatwią czy poprawią jej społeczną akceptację. Uważamy również, że ustawa powinna doprowadzić do tego, by rząd, jak powiedziałem na wstępie, zajął się wszystkimi, którzy pozostają poza obszarem działania tej ustawy, a więc dziećmi, młodzieżą, osobami, które nie będą mogły być aktywizowane za sprawą tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-164.7" who="#JanRulewski">Tak rozumiejąc te kwestie, panie marszałku, Unia Wolności dołoży wszelkich starań, by ustawa z pewnymi poprawkami ujrzała światło dzienne. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję posłowi Janowi Rulewskiemu.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#AleksanderMałachowski">Proszę panią posłankę Krystynę Sienkiewicz z Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#KrystynaSienkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt zmiany ustawy, zawarty w druku nr 2614, nie stanowi oczekiwanego przez środowiska osób niepełnosprawnych przełomu w rozwiązywaniu ich specyficznych problemów. Ale tego nie spełni przecież jedna ustawa, zaledwie przyczynkarska, dla całego obszaru dotyczącego co dziesiątego czy co dziewiątego Polaka. Konsultowana z różnymi środowiskami ustawa wywołuje różne opinie, w zależności od stopnia naruszenia sprawności, od rodzaju dysfunkcji, więc również trudno o jednoznaczną opinię co do bardzo trudnego dorobku komisji. Między innymi zdaniem środowisk, z którymi konsultowaliśmy sprawozdanie komisji, brak jest jednoznacznego określenia, czy i w jaki sposób samo naruszenie sprawności organizmu kwalifikuje do orzeczenia niepełnosprawności. Zdaniem pracowników zakładów pracy chronionej, których o to pytałam, ten brak może decydować o dyskryminowaniu osób z poważnymi upośledzeniami, lecz z zachowanymi zdolnościami do zatrudnienia, samodzielnej egzystencji, uczestniczenia w życiu społecznym dzięki własnemu wysiłkowi i kontynuowanej rehabilitacji. Przykładem tego — powoływali się na to nasi interlokutorzy — była definicja lekkiego stopnia niepełnosprawności, która pozwala kwalifikować do tego stopnia niepełnosprawności praktycznie każdą osobę, która w jakimkolwiek stopniu ma naruszoną sprawność organizmu, więc również tego „stukniętego” lekko i tymczasowo.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#KrystynaSienkiewicz">Definicja rehabilitacji rozczłonkowana na różne rodzaje naszym zdaniem również nie jest słuszna, ponieważ pojmujemy rehabilitację jako kompleksowe, wieloprofilowe i skoordynowane usprawnianie w zakresie wszystkich sfer rozwoju i aktywności, tj. w sferach intelektualnej, społecznej i sprawności fizycznej; wzajemnie one się przenikają i nie da się tak jedną linią demarkacyjną rozdzielić, co jest czym, bo samo zatrudnienie jest częstokroć niezwykle istotną rehabilitacją i leczniczą, i społeczną, i zawodową.</u>
          <u xml:id="u-166.2" who="#KrystynaSienkiewicz">Ze względów merytorycznych nie jest możliwa do przyjęcia dla Unii Pracy Klubu Parlamentarnego treść art. 9, ponieważ naszym zdaniem rehabilitacja w kontekście społecznym nie dotyczy kształtowania właściwych postaw w społeczeństwie, likwidacji różnorodnych barier ani też tworzenia warunków do pobudzania aktywności społecznej osób niepełnosprawnych. Są to elementy szeroko pojętej i niewątpliwie potrzebnej edukacji społecznej. Natomiast element społeczny rehabilitacji może i powinien być definiowany jako przywracanie sprawności, umiejętności niezbędnych do funkcjonowania społecznego osoby niepełnosprawnej, ponieważ wyróżnikiem tego rodzaju działań, które umownie nazywamy rehabilitacją społeczną, jest to, iż odbywa się ona w osobie niepełnosprawnej poprzez uruchomienie mechanizmów rozwoju osobowości, a nie dlatego że gdzieś w społeczeństwie ukształtowały się właściwe postawy. Zgodnie z tym uważamy, że właściwe byłoby przyjęcie innej treści zapisu art. 9, na przykład w takim brzmieniu: Do podstawowych form rehabilitacji społecznej zalicza się uczestnictwo w terapii prowadzonej w warsztatach terapii zajęciowej oraz podczas turnusów rehabilitacyjnych. Ale to wszystko są drobiazgi i nie będziemy upierać się przy przyjęciu tych zmian. Istotniejszy dla nas jest fakt, iż ustawa określa miejsce osoby niepełnosprawnej na rynku pracy, odchodzi jednakże od podmiotowego traktowania tejże osoby. Ustawa jest za mało otwarta na wolny rynek, zanadto wspiera nieefektywne częstokroć zakłady pracy chronionej, utrwala, petryfikuje bardzo niedobry model zatrudniania osób niepełnosprawnych w zakładach pracy chronionej, których też jedną miarą mierzyć nie można, ale przez cztery lata doświadczeń Komisji Polityki Społecznej i po uwzględnieniu sprawozdań z wykorzystania środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych można było wyrobić sobie pogląd na dobrobyt prezesów i mizerię pracowników tych zakładów pracy chronionej. Ideałem dla nas byłaby zasada kierowania środków finansowych za osobą niepełnosprawną do miejsca pracy, czyli sytuacja, kiedy zatrudnienie osoby niepełnosprawnej przez kogokolwiek - niezależnie od struktury organizacyjnej podmiotu, od formy własności tego podmiotu - skutkowałoby zwrotem kosztów na przykład związanych z organizacją nowych stanowisk pracy bądź wynagrodzenia w określonym czasie i wysokości. Oznaczałoby to w praktyce odejście od systemu zakładów pracy chronionej w kierunku systemu czyniącego opłacalnym zatrudnianie osoby niepełnosprawnej przez wszystkie zakłady na otwartym rynku. Nie przemawia przeze mnie szczególna niechęć wobec zakładów pracy chronionej bądź wiara w wolny rynek. W ten już od dość dawna nie wierzę m.in. wskutek dokumentów Państwowej Inspekcji Pracy o warunkach pracy osób niepełnosprawnych i na wolnym rynku, i w zakładach pracy chronionej.</u>
          <u xml:id="u-166.3" who="#KrystynaSienkiewicz">Nie odpowiada nam również przyjęty parytet zatrudnienia osób niepełnosprawnych w zakładach pracy chronionej, tych ciężko poszkodowanych jest zaledwie 10%. Wnosimy, by była to co najmniej 1/5, czyli 20%.</u>
          <u xml:id="u-166.4" who="#KrystynaSienkiewicz">Jeszcze chciałabym odnieść się do wniosku mniejszości nr 12. Nie możemy go poprzeć, bo nie widzimy dostatecznego uzasadnienia dla inicjatywy tworzenia zakładów aktywizacji zawodowej finansowanych w całości z funduszu rehabilitacji, przeznaczonych dla osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności. Praktycznie oznacza to bezterminowe zatrudnienie takiej osoby w sytuacji, kiedy cele działania i tego zakładu, i warsztatu terapii zajęciowej są niemal identyczne. Tworzenie nowych struktur oznacza poważne koszty administracyjne funkcjonowania nowych placówek. Uznajemy, że racjonalniejsze jest doskonalenie działalności i sposobu funkcjonowania warsztatów terapii zajęciowej.</u>
          <u xml:id="u-166.5" who="#KrystynaSienkiewicz">Poprzemy natomiast racjonalną poprawkę Sojuszu Lewicy Demokratycznej Klubu Parlamentarnego dotyczącą 60-procentowego udziału środków funduszu; poprawka ta dotyczy art. 46.</u>
          <u xml:id="u-166.6" who="#KrystynaSienkiewicz">Mimo wystąpień moich poprzedników, którzy wyrażali uznanie dla projektu ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych, nie sądzę, by ta ustawa zadowalała wszystkich. Sądzę, że powoduje nami przedwyborcza gorączka, która nie pozwala powiedzieć, że ustawa jest niedobra, nie doprecyzowana. Rozwiązanie problemu zatrudniania osób niepełnosprawnych przekraczało możliwości nawet przy 2-letniej pracy, a przecież tyle nie trwała praca nad tą ustawą; zadanie rzeczywistej reformy systemu zatrudniania osób niepełnosprawnych stoi przed nowym Sejmem. Ale też atmosfera, w jakiej rodził się projekt ustawy, umożliwiała tylko taki produkt. Należy się najwyższe uznanie panu posłowi sprawozdawcy. Pan poseł Janusz Jurek osiągnął maksimum tego, co było możliwe do osiągnięcia pod presją lobbingujących potężnych sił. Dlatego też będziemy popierać tę ustawę li tylko ze względu na uwzględnienie dzieci i młodzieży w podziale środków funduszu oraz pozycję organizacji pozarządowych i możliwość ich partycypacji w środkach państwowego funduszu rehabilitacji. Mamy pełną świadomość, iż przykładamy rękę do bardzo niedobrej i w zasadzie satysfakcjonującej niewiele osób ustawy. Oczekujemy, iż nowy Sejm, z nowym podejściem, z nowymi zasadami orzekania o niezdolności do pracy, tę ustawę zmieni, a być może nie zdążymy zakończyć procesu legislacyjnego dotyczącego projektu zawartego w druku nr 2614.</u>
          <u xml:id="u-166.7" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-166.8" who="#KrystynaSienkiewicz">Słyszałam ten śmiech po prawej stronie, ale wypowiedziałam ukryte pragnienie wielu osób znajdujących się w tej sali, osób, które przy światłach i kamerach zachowują się inaczej niż wówczas, kiedy rozmawiamy o tym szczerze w kuluarach sejmowych. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-166.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję pani posłance Krystynie Sienkiewicz.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#AleksanderMałachowski">Proszę obecnie pana posła Romana Kurzbauera z Parlamentarnego Koła Mniejszości Niemieckiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#RomanKurzbauer">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mamy dzisiaj rozpatrzyć projekt ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. I muszę powiedzieć państwu, że zabieram głos z mieszanymi uczuciami. Z jednej strony rzeczywiście komisja nadzwyczajna do rozpatrzenia projektu tej ustawy pracowała bardzo pilnie - i tutaj w pełni się zgadzam z panią poseł Sienkiewicz, że dzięki panu Jurkowi ta ustawa w ogóle ujrzała światło dzienne - z drugiej strony ustawa jest powszechnie krytykowana przez osoby niepełnosprawne. Miałem okazję przedstawiać projekt ustawy wielu grupom osób niepełnosprawnych i muszę powiedzieć, że w większości skończyło się to krytyką niektórych fragmentów ustawy, a dosyć często i całej ustawy. W związku z tym powstaje problem i trochę patowa sytuacja: Czy mamy dopuścić do uchwalenia ustawy, która jest niedoskonała, czy wnosić poprawki, których należałoby wprowadzić dosyć dużo, co w efekcie opóźni proces legislacyjny i może spowodować, że ustawa w ogóle nie ujrzy światła dziennego? W tej sytuacji muszę powiedzieć, że nie bardzo wiedzieliśmy, co mamy zrobić: czy popierać projekt ustawy, czy wnosić poprawki i czekać aż posłowie w następnej kadencji Sejmu zajmą się tą ustawą, co w efekcie spowodowałoby, że ustawa mogłaby ujrzeć światło dzienne najwcześniej za rok. Doszliśmy do przekonania, że w takiej sytuacji może lepiej poprzeć projekt ustawy. Będziemy więc głosowali za tym, żeby przejść jak najprędzej do trzeciego czytania, mimo że ta ustawa jest zła. Wychodzimy bowiem z założenia, że może lepsza jest zła ustawa niż jej brak, tym bardziej że nie tylko środowisko osób niepełnosprawnych, ale i my sami uważamy, że ta ustawa jest lepsza od tej z 1970 r. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo panu posłowi Romanowi Kurzbauerowi.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#AleksanderMałachowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-169.2" who="#AleksanderMałachowski">Proszę bardzo, pan poseł Świrepo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#JanŚwirepo">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Jakie uprawnienia uzyskują podmioty gospodarcze, które zatrudniają młodocianych pracowników szkół specjalnych w celu szkolenia zawodowego?</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#JanŚwirepo">I jakie jest stanowisko rządu wobec wniosku mniejszości nr 16, który mówi, że szkolenie osób niepełnosprawnych może odbywać się także w formach szkolnych? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#AleksanderMałachowski">Pan poseł Rulewski, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#JanRulewski">Panie Marszałku! Pytanie moje kieruję do rządu. Obecny jest tu jego przedstawiciel, pan pełnomocnik Gwara. Jak wiadomo, ustawa od paru lat zwalnia instytucje budżetowe, administrację rządową od obowiązku ponoszenia wydatków na rzecz niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#JanRulewski">W związku z tym nasuwa mi się takie pytanie: Czy może administracja rządowa zatrudnia tych ludzi, a jeśli zatrudnia, to chciałbym się dowiedzieć, ile ta administracja, której zatrudnienie ogółem wynosi około 160–170 tys. ludzi, zatrudnia osób niepełnosprawnych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#AleksanderMałachowski">Czy jeszcze ktoś? Nie ma chętnych.</u>
          <u xml:id="u-173.2" who="#AleksanderMałachowski">Proszę zatem o zabranie głosu sekretarza stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Socjalnej pana Adama Gwarę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#AdamGwara">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z najgłębszą pokorą wysłuchałem wszystkich krytycznych uwag, zgłaszanych przez kluby w oświadczeniach w dyskusji nad ustawą o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Myślę, że z taką samą pokorą, z jaką słucham uwag i propozycji środowiska osób niepełnosprawnych zgłaszanych do tego projektu już od ponad dwóch lat - bo tyle, proszę państwa, czasu zajęło wypracowanie stanowiska, które w największym z możliwych zakresów wychodziłoby naprzeciw oczekiwaniom ludzi niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#AdamGwara">Na tej sali są posłanki i posłowie, którzy w procesie tworzenia tego projektu odegrali bardzo znaczącą, żeby nie powiedzieć - kluczową rolę. I państwo doskonale wiedzą, jak trudne były te konsultacje i rozmowy, jak trudny był do osiągnięcia kompromis. Ale od samego początku rząd przyjął właśnie taką filozofię postępowania: albo będzie to akt prawny, dla którego uda się uzyskać akceptację większości środowiska osób niepełnosprawnych - a odważę się to powiedzieć z tej trybuny: środowiska czasem między sobą podzielonego i rywalizującego - albo z powodu braku tej akceptacji nie będziemy forsować tempa prac nad projektem ustawy.</u>
          <u xml:id="u-174.2" who="#AdamGwara">Chcę tylko, panie marszałku i szanowni państwo, przypomnieć, że rząd skierował projekt do laski marszałkowskiej w lutym ubiegłego roku i że równolegle - jeszcze decyzjami kolejnych ministrów pracy, bo i śp. ministra Andrzeja Bączkowskiego, i obecnego ministra pracy pana profesora Tadeusza Zielińskiego - prowadził konsultacje z przedstawicielami środowiska. Chcę to jasno powiedzieć, że nie tylko z przedstawicielami zakładów pracy chronionej, ale również z przedstawicielami organizacji pozarządowych.</u>
          <u xml:id="u-174.3" who="#AdamGwara">Mam pełną świadomość tego, że takie konsultacje prowadzone były także przez Wysoką Izbę. Sam byłem ich świadkiem. W tym miejscu chciałbym się również przyłączyć do podziękowań pod adresem pana posła Jurka, który przewodniczył podkomisji do spraw rozpatrzenia tego projektu. Podzielam państwa pogląd, że to nie jest ustawa, która byłaby swoistym remedium na wszystkie problemy osób niepełnosprawnych, ale jestem głęboko przekonany, panie marszałku, proszę państwa, że jest to ustawa znacznie lepsza od tej, pod której rządami znajdujemy się obecnie. Miałem okazję mówić niejednokrotnie, że ta ustawa z natury rzeczy, jeśli można się tak wyrazić, jest przejściowa, w dobrym tego słowa znaczeniu - sytuuje się niejako między ustawą z dnia 9 maja 1991 r. a docelowym, kompleksowym modelem rehabilitacji ludzi niepełnosprawnych, zgodnym nie tylko z wymaganiami stawianymi nam przez poczucie przyzwoitości, moralności, ale również z wymaganiami stawianymi nam przez Unię Europejską.</u>
          <u xml:id="u-174.4" who="#AdamGwara">Informowałem już, ale być może nie wszyscy o tym wiedzą, i chciałbym to powtórzyć z tej trybuny, że w ubiegłym roku rząd podjął się oceny wszystkich aktów prawnych dotyczących funkcjonowania w społeczeństwie ludzi niepełnosprawnych i z tego remanentu wyszło nam, że jeżeli chcemy kompleksowo rozwiązać problem w sensie prawodawstwa, to taka praca legislacyjna, przy założeniu stabilnych konfiguracji politycznych w Polsce, musiałaby potrwać od 5 do 7 lat. Dlatego odważę się powiedzieć, że to, co nazywam przejściową ustawą, w tej sytuacji jest rozwiązaniem dobrym, bo to przejście będzie trwało bardzo długo. Zmienić trzeba, proszę państwa, około 20 ustaw, kilkadziesiąt rozporządzeń i zarządzeń, aktów prawnych niższego rzędu. Rząd widzi to w ten sposób, że powinna powstać kompleksowa ustawa o rehabilitacji, swoisty kodeks, ustawa, która obejmowałaby trzy płaszczyzny rehabilitacji - leczniczą, społeczną i zawodową. Zaczęliśmy od problemu w naszym rozumieniu najtrudniejszego, od rehabilitacji zawodowej, ale to wcale nie znaczy, że na tym się zatrzymamy. Taka jest notabene logika wydarzeń i naszych aspiracji proeuropejskich.</u>
          <u xml:id="u-174.5" who="#AdamGwara">Dlatego w imieniu rządu raz jeszcze ośmielam się rekomendować państwu ten projekt. Jest on owocem bardzo trudnego kompromisu, jest on owocem swoistego procesu edukacji, jeśli tak mogę powiedzieć, polegającego na tym, że wszyscy uczyliśmy się, w warunkach młodej demokracji, wychodzenia sobie naprzeciw, słuchania siebie nawzajem, uwzględniania swoich racji. Państwo jesteście praktykami, wiecie, jak bardzo trudno jest zadowolić wszystkich przy tak podzielonych oczekiwaniach. Ośmielam się raz jeszcze do państwa apelować i prosić o przyjęcie tego projektu ustawy. Tym bardziej mam śmiałość to powiedzieć z tej trybuny, że czasu jest naprawdę bardzo niewiele, a jest bardzo wiele obszarów, które są w sposób znacznie lepszy regulowane przepisami prawa, niż mogłoby to być pod rządami obowiązującej ustawy. Dyscyplinujemy wydawanie pieniędzy z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Proponujemy zamknięty katalog tych wydatków, nakładamy swoisty gorset na zakłady pracy chronionej. Z jednej strony można powiedzieć, że nawet zwiększamy ich uprawnienia, ale wykluczamy równocześnie pewną dowolność w sięganiu po środki funduszu. Prosimy środowiska osób niepełnosprawnych o wypowiadanie się w swoich własnych sprawach i dlatego proponujemy radę konsultacyjną. Chcę zwrócić państwa uwagę, że jeżeli byście państwo jako parlament przyjęli ten projekt ustawy, środowisko osób niepełnosprawnych byłoby trzecim, po związkach zawodowych i pracodawcach, środowiskiem, które miałoby ustawowo zagwarantowany przywilej wypowiadania się w najważniejszych dla niego sprawach.</u>
          <u xml:id="u-174.6" who="#AdamGwara">Chciałbym państwa prosić, apelować, jeśli jest to możliwe, o wycofanie poprawek, któreście państwo tutaj sygnalizowali. Najważniejszy zarzut, jaki tutaj słyszałem, i do którego chciałbym się odnieść, dotyczy art. 46, bo o tym mówił i pan poseł Bogdan Krysiewicz, i pani posłanka Krystyna Sienkiewicz. Jest to propozycja limitowania wydatkowania środków przewidzianych w tej ustawie na rehabilitację zawodową do 70%, kiedy państwo uważacie, że wystarczyłoby 60%. Chcę tylko przypomnieć, że rząd nie proponował żadnego limitowania, wydawania pieniędzy z państwowego funduszu na jakiekolwiek cele. Uważaliśmy, że w samej treści rozwiązań prawnych jest wyraźny sygnał, jakim celom ta ustawa ma służyć w pierwszej kolejności, a więc oczywiście rehabilitacji zawodowej, celom prozatrudnieniowym, bo wszak są to pieniądze pracodawców, którzy z jakichś powodów nie chcą bądź nie mogą zatrudniać osób niepełnosprawnych. Poprzez fundusz miały te pieniądze przechodzić, i przechodzą, do tych zakładów pracy, które chcą i mogą zatrudniać osoby niepełnosprawne.</u>
          <u xml:id="u-174.7" who="#AdamGwara">Dlaczego chciałbym, abyście państwo podzielili mój pogląd i byli skłonni do wycofania tej poprawki? Już obecna praktyka wskazuje na to, że przeszło 60% środków z państwowego funduszu jest wydawanych na rehabilitację zawodową. Założenia do planu finansowego na rok 1998 mówią o 65%, ale są to założenia, które nie uwzględniają niektórych okoliczności. Otóż, proszę państwa, jeżelibyśmy doliczyli do środków na rehabilitację zawodową, a tak jest w istocie, te środki, które z tytułu zaniechania poboru VAT wpływają do Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, to już kwota przeznaczana dzisiaj na rehabilitację zawodową sięgałaby 70%. Jeżeli jeszcze uwzględnimy, że, jak tutaj było sygnalizowane w autopoprawce pani poseł Staręgi-Piasek, jest potrzeba utworzenia zakładów aktywności zawodowej, to byłyby to następne środki skierowane na rehabilitację zawodową. Ja zresztą tłumaczyłem to partnerom społecznym na wszystkich możliwych spotkaniach, ale, niestety, w proponowanych rozwiązaniach każdy pilnuje swojego, jak ktoś tutaj powiedział.</u>
          <u xml:id="u-174.8" who="#AdamGwara">W mojej ocenie, w ocenie rządu, nie ma niebezpieczeństwa, że te 70% kogokolwiek „skrzywdzi”, bo taki stan jest już na dzisiaj. Nic specjalnie byśmy tym nie zmienili. Dlatego też, kończąc to moje wystąpienie, jeszcze raz pozwolę sobie poprosić państwa, abyście byli skłonni tę ustawę przyjąć na tym posiedzeniu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-174.9" who="#AdamGwara">I jeszcze króciutko odpowiem na konkretne pytania, które były do mnie skierowane. Pytał mnie pan poseł Rulewski, ile osób niepełnosprawnych zatrudnia administracja rządowa. Ja takich danych nie mam, ale postaram się, aby to, co będę mówił, przybliżało odpowiedź na pańskie pytanie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-174.10" who="#AdamGwara">Przyjmujemy, że na dzisiaj tak zwana sfera budżetowa zatrudnia około 1,8% osób niepełnosprawnych. Oczywiście sfera budżetowa to przecież również inne działy gospodarki, a nie tylko administracja rządowa. Przez cały czas funkcjonowania ustawy z 9 maja sprzyjaliśmy zatrudnianiu ludzi niepełnosprawnych na dobrych dla nich stanowiskach pracy, w tym również w administracji rządowej. Mogę powiedzieć tylko tyle, że u mnie w biurze, w biurze pełnomocnika do spraw osób niepełnosprawnych, procent ten jest daleko wyższy, niż wymaga ustawa, bo na dzisiaj kształtuje się na poziomie około 12–13%, a więc dwukrotnie wyższym niż ten, który staramy się zaproponować dla sfery pozabudżetowej. Ale gdyby przyjąć, że to jest około 2%, to wtedy się okaże, panie pośle, że to jest wcale niemała grupa kilku tysięcy osób, które już pracują w administracji rządowej. Rozwiązania takie chcemy również przenieść w tym projekcie, jak państwo doskonale wiedzą, na całą sferę budżetową, proponując miękkie dochodzenie do wskaźnika 6%, a jednocześnie, w imię równości traktowania podmiotów, nie wyłączając sfery budżetowej z obowiązku zatrudniania osób niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-174.11" who="#AdamGwara">Pan poseł Świrepo pytał, jakie jest stanowisko rządu wobec jednego z wniosków mniejszości, postulującego, by można było ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych finansować szkolenie osób niepełnosprawnych. Co do szkolenia, myślę, że jest tu nieporozumienie - takie rozwiązania są zawarte w projekcie ustawy i nasze stanowisko jest tutaj bardzo pozytywne (w tym nowym projekcie jest nawet cały rozdział poświęcony szkoleniu). Natomiast co do procesu edukacji - bo o to w istocie chodzi - to nie zgadzamy się na to, aby na przykład studia licencjackie mogły być finansowane ze środków PFRON. Nie damy rady po prostu, mamy zbyt ograniczoną pulę środków. Przecież proces edukacji to niekoniecznie zadanie pracodawców płacących na ten fundusz, niekoniecznie zadanie ministra pracy. Dlatego jesteśmy tej poprawce przeciwni.</u>
          <u xml:id="u-174.12" who="#AdamGwara">Natomiast jakie są uprawnienia szkół specjalnych, które...</u>
          <u xml:id="u-174.13" who="#komentarz">(Poseł Jan Świrepo: Zakładów, przedsiębiorstw zatrudniających uczniów.)</u>
          <u xml:id="u-174.14" who="#AdamGwara">Jeżeli są to uczniowie pełnoletni, czyli powyżej 16 roku życia, i są oni zatrudniani na podstawie stosunku pracy, to oczywiście wszystkie wskaźniki i zasady w wypadku tych zakładów są respektowane, łącznie z tym, że nie muszą one płacić tego swoistego podatku na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-174.15" who="#AdamGwara">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Kończąc to krótkie wystąpienie, chciałbym mieć nadzieję, że w toku dalszych prac nad ustawą - myślę, że będą przebiegały szybko - każde porozumienie będzie jeszcze możliwe. Deklaruję w imieniu rządu taką wolę porozumienia. Jestem do państwa dyspozycji, gotów do udzielenia odpowiedzi we wszystkich sprawach. Jeśli będę mógł rozwiać jakąkolwiek wątpliwość, podejmę się tego. Natomiast raz jeszcze proszę: bądźcie przychylni temu lepszemu prawu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-174.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo panu ministrowi Adamowi Gwarze.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#AleksanderMałachowski">Czy są pytania?</u>
          <u xml:id="u-175.2" who="#AleksanderMałachowski">Pan poseł Adamski, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#WładysławAdamski">Mam pytanie do pana ministra. Otóż we wniosku mniejszości nr 3 jest propozycja, aby oprócz wojewódzkich zespołów do spraw orzekania o stopniu niepełnosprawności powoływać także zespoły regionalne. W ustawie natomiast jest zapis, że taką drugą instancją byłby Krajowy Zespół do Spraw Orzekania o Stopniu Niepełnosprawności. Chciałbym prosić pana ministra o ocenę tego wniosku mniejszości. Wydaje się bowiem z jednej strony, że taki regionalny zespół byłby bliżej osoby niepełnosprawnej, bliżej obywatela, ale zdaję sobie też sprawę z istnienia przeciwstawnej argumentacji - że ten krajowy zespół miałby większe kompetencje i lepszy przegląd sytuacji, jeśli chodzi o koordynację tego rodzaju procesów i tego rodzaju orzecznictwa. W każdym razie bardzo by mnie interesowało stanowisko rządu. Czy rząd zajął takie stanowisko i czy ma wyrobiony pogląd na tę sprawę? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#AleksanderMałachowski">Czy jeszcze ktoś?</u>
          <u xml:id="u-177.2" who="#AleksanderMałachowski">Jeśli nie, to proszę pana ministra o udzielenie odpowiedzi, a potem poproszę pana posła sprawozdawcę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#AdamGwara">Panie Marszałku! Panie Pośle! Oczywiście wyrażałem już niejednokrotnie swoje stanowisko w toku prac parlamentarnych - kiedy ta propozycja była zgłaszana i podczas obrad podkomisji czy też połączonych komisji (w tej chwili nie pamiętam dokładnie, nie jest to takie istotne). Ale oczywiście powtórzę tę samą argumentację.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#AdamGwara">Rząd jest przeciwny regionalnym komisjom odwoławczym z paru powodów. Pierwszy jest takiej natury, że mamy już do czynienia z pewnym stanem prawnym określonym ustawą z 28 czerwca ub. r. o zmianie niektórych ustaw o zaopatrzeniu emerytalnym i społecznym, gdzie właśnie powołaliśmy ten drugi system orzekania. Zgodnie z już obowiązującym stanem prawnym 1 września tego roku, czyli za parę dni, mamy obowiązek wdrożyć tę ustawę łącznie z powołaniem zespołu krajowego jako drugiej instancji. Chcę panu posłowi i wszystkim państwu powiedzieć, że oczywiście przygotowywaliśmy się do wdrożenia ustawy, odbyło się bardzo wiele szkoleń, zabezpieczyliśmy - to nieładne słowo, ale lepszego w tej chwili nie znajduję - pomieszczenia, środki finansowe na ten cel, przeprowadzaliśmy szkolenia, nabór kadr. W związku z tym musielibyśmy się wycofać z prowadzenia bardzo zaawansowanych prac, które podjęliśmy przecież wskutek nie czego innego, tylko przyjęcia ustawy przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-178.2" who="#AdamGwara">Po drugie, przewidzieliśmy w rozporządzeniu Rady Ministrów, które reguluje tryb orzekania w tych zespołach orzekających, że zespoły, które będą umocowane jako pierwsza instancja na poziomie wojewódzkiego urzędu pracy, mogą przeprowadzać sesje wyjazdowe w środowiskach ludzi niepełnosprawnych - bo tutaj również była taka argumentacja podnoszona przeciwko krajowemu zespołowi jako instancji odwoławczej, że jest to kłopot dla człowieka niepełnosprawnego, jeśli musi w swoich sprawach jechać bardzo daleko, w tym do Warszawy. Proszę państwa, myślę, że ten zespół będzie rozstrzygał tylko w bardzo niewielkiej liczbie spraw, w bardzo niewielkiej statystycznie, bo jeżeli mamy do czynienia w ogóle z ok. 200 tys. orzeczeń w skali roku, to nawet jeżeli 1% będzie wątpliwych i kierowanych do drugiej instancji, to będzie ich tylko 2 tys. Ale tak czy inaczej myślę, że to będą sprawy najtrudniejsze. Nie możemy tego oddać, jako instancji odwoławczej, tylko sądom pracy (bo również takie były pomysły). Uważamy, że sądy nie są przygotowane merytorycznie do rozstrzygania wątpliwości związanych z orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności.</u>
          <u xml:id="u-178.3" who="#AdamGwara">Wreszcie wydaje się, że za takim rozwiązaniem, jakie proponujemy w projekcie ustawy, przemawiają również argumenty finansowe. My bowiem proponujemy jeden zespół odwoławczy, w Warszawie, natomiast gdyby one istniały w skali regionalnej, byłoby ich oczywiście znacznie więcej, co pociągałoby za sobą dodatkowe skutki finansowe.</u>
          <u xml:id="u-178.4" who="#AdamGwara">Wszystkie te argumenty, jak sądzę, prowadzą do tego, żeby jednak utrzymać ten stan prawny, który został wprowadzony ustawą z 28 czerwca ub. r. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#AleksanderMałachowski">Pan poseł Budnik jeszcze ma pytanie?</u>
          <u xml:id="u-179.2" who="#AleksanderMałachowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#KrzysztofBudnik">Właśnie w tej samej kwestii mam do pana ministra pytanie. Otóż to jest tak, że na drugiej instancji - czy to Krajowym Zespole do Spraw Orzekania o Stopniu Niepełnosprawności, czy to regionalnym organie - postępowanie nie kończy się, ponieważ przysługuje jeszcze kontrola sądowa i tymi sądami są sądy pracy i ubezpieczeń społecznych. Jeżeli drugą instancją będzie Krajowy Zespół do Spraw Orzekania o Stopniu Niepełnosprawności, to mamy taką sytuację, że po rozstrzygnięciu w Warszawie nastąpi odwołanie do sądu i to będzie i tak wracało do regionalnego sądu pracy i ubezpieczeń społecznych, a później będzie przysługiwała jeszcze rewizja czy apelacja do sądu drugiej instancji. Czy z tego punktu widzenia nie jest jednak bardziej racjonalne, aby właśnie na stopniu regionalnym było to rozstrzygane w trybie administracyjnym i by później tutaj następowała kontrola sądowa, a dopiero potem ewentualnie sprawa byłaby przedstawiana organom centralnym w Warszawie? I jeszcze jedno szczegółowe pytanie: Do którego sądu pracy i ubezpieczeń społecznych będzie przysługiwało odwołanie od ewentualnej decyzji krajowego zespołu do spraw orzekania - czy do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych w Warszawie, czy do regionalnego, a więc tego bliżej położonego w stosunku do miejsca zamieszkania osoby niepełnosprawnej?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#AleksanderMałachowski">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#AdamGwara">Panie Marszałku! Panie Pośle! Kiedy dyskutowaliśmy nad ustawą o zmianie niektórych ustaw o zaopatrzeniu emerytalnym i rentowym - tą właśnie, która wprowadziła już ten system, a my tylko go, że tak powiem, przenosimy do projektowanej ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych - środowiska osób niepełnosprawnych podnosiły z ostrożności, bo zważmy, z jaką delikatną materią mamy tutaj do czynienia, sprawę kompetencji, fachowości, że to jest nowy system, jeszcze wcześniej nie przetestowany, i że mogą się zdarzać błędy. I to miał być swoisty bezpiecznik. Ja, mówiąc szczerze, nie byłem przekonany o potrzebie odsyłania jeszcze spraw z drugiej instancji, w celu rozstrzygnięcia wątpliwości, do właściwego sądu pracy. Ale pamiętam dyskusję, jaka się wtedy wywiązała. W tej dyskusji posłowie uznali, że byłby to jednak swoisty bezpiecznik - aby nikogo nie skrzywdzić, mówiąc wprost. Dlatego przyjęliśmy takie rozwiązanie. Nie sądzę, żeby były bardzo powszechne odwołania do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych. Przecież to już będzie filtrowane przez dwie instancje merytoryczne i, jak się wydaje, sąd będzie uwzględniał właśnie te racje merytoryczne, które będą płynęły z orzeczenia stosownych komisji. Natomiast sąd będzie się zajmował przypadkami wątpliwymi, na wniosek samego zainteresowanego, w miejscu właściwym ze względu na zameldowanie osoby niepełnosprawnej, a więc na danym terenie, nie w Warszawie. Od razu odpowiem na drugie pańskie pytanie, panie pośle: Wtedy, gdy będą zachodziły wątpliwości natury pozamerytorycznej. Mamy do czynienia z ludźmi, którzy bardzo często odbierają swój stan fizyczny i psychiczny jako niezasłużoną dolegliwość. Można się spodziewać tego, że ktoś będzie uważał, iż orzeczenie zostało wydane z pominięciem prawa, nie merytorycznie, tylko że ktoś był zainteresowany w tym (bo przecież za każdym takim orzeczeniem idą konkretne przywileje), aby orzec niższy stopień niepełnosprawności, i co za tym idzie, pozbawić uprawnień. Nie sądzę, żeby takich sytuacji było wiele, i nie sądzę, żeby sądy rozstrzygały merytorycznie - jeszcze raz powtarzam. Natomiast uważam, że trzeba uspokoić samych ludzi niepełnosprawnych co do tego, że się zajmiemy nimi obiektywnie i rzetelnie i że w związku z tym jest jeszcze taki bezpiecznik w postaci odwołania się do sądu pracy. Tak to tłumaczę. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#AleksanderMałachowski">Prosiłbym, żeby pan poseł sprawozdawca, pan poseł Jurek był łaskaw także ustosunkować się do kwestii tych poprawek. Czy panowie jesteście w stanie jeszcze teraz te poprawki w komisji przepatrzyć i przygotować dodatkowe sprawozdanie? Bo od tego zależy cała propozycja; zgłoszony wniosek o przejście do trzeciego czytania upadnie, jeśli nie będzie stanowiska w sprawie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-183.2" who="#AleksanderMałachowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#JanuszJurek">Tak, panie marszałku, właśnie chcę o tym mówić.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#JanuszJurek">Wysoka Izbo, kończąc swoje wystąpienie - jako poseł sprawozdawca może nawet nie powinienem tego robić - zgłosiłem pewnego rodzaju apel, mówiłem, że jestem świadom niedoskonałości tej ustawy; tych poprawek zapewne mogłoby być jeszcze więcej. Potwierdzam to, o czym mówił minister Gwara, że ta ustawa jest lepsza - jeszcze raz to powiem - od ustawy z 1991 r.; bardziej nowocześnie reguluje niektóre zagadnienia. Występując z tego rodzaju apelem, spodziewałem się, że ilość zgłoszonych poprawek będzie niewielka i że będą na tyle konkretne, że będziemy mogli przejść do trzeciego czytania bez odsyłania ustawy do komisji. Niestety w tym momencie nie mogę tego stwierdzić, bo poprawek jest 15 - i jedna autopoprawka. Jestem troszeczkę zaskoczony ilością poprawek zgłoszonych przez pana posła Rulewskiego - 9 poprawek - a chcę Wysoką Izbę poinformować, że pan poseł Rulewski był członkiem zarówno podkomisji, jak i połączonych komisji, które pracowały nad tą ustawą.</u>
          <u xml:id="u-184.2" who="#JanuszJurek">Szanowni państwo z Unii Wolności, trzeba się na coś zdecydować. Zgłaszamy pewne deklaracje bez pokrycia, w tym sensie, że uchwalamy Kartę Praw Osób Niepełnosprawnych, która praktycznie rzecz biorąc poza zapisem zobowiązującym rząd do przedkładania corocznej informacji o realizacji praw osób niepełnosprawnych niczego tym osobom nie daje, a tu mamy do czynienia z konkretnym aktem prawnym, jeszcze raz podkreślam - niedoskonałym, ale wychodzącym naprzeciw interesom poszczególnych grup osób niepełnosprawnych, będącym wynikiem określonego konsensusu. A zatem jeszcze raz bym apelował do kolegów z Unii Wolności - pan poseł Rulewski występował w imieniu tego klubu - żeby tu była pewna konsekwencja w postępowaniu.</u>
          <u xml:id="u-184.3" who="#JanuszJurek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W świetle zgłoszonych poprawek, ich liczby i zawartości merytorycznej, nie pozostaje mi nic innego, jak tylko prosić wysokie prezydium, żeby była możliwość uchwalenia tej ustawy jeszcze w czasie tego posiedzenia Sejmu, a może to się stać tylko w takiej sytuacji, gdy jutro zbiorą się połączone komisje: Komisja Polityki Społecznej, Komisja Zdrowia i Komisja Ustawodawcza, i zajmą się poprawkami, które zostały przedstawione w czasie dzisiejszego drugiego czytania. Bardzo serdecznie proszę, panie marszałku, o właśnie takie potraktowanie sprawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-184.4" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Marek Borowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Rulewski w jakim trybie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#JanRulewski">W związku z apelem pana posła sprawozdawcy i w trybie sprostowania jego wypowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#MarekBorowski">Panie pośle, tej wypowiedzi? Niestety nie, bo już lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#JanRulewski">To jest sprostowanie wypowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#MarekBorowski">Panie pośle, pan nie może prostować wypowiedzi pana posła, bo to byłaby polemika.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Swoją, swoją.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#JanRulewski">To dotyczy mojej osoby.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#MarekBorowski">Panie pośle, sprostowanie nie polega na tym, że pan poseł polemizuje z panem posłem sprawozdawcą. Sprostowanie polega na tym, że pan prostuje pogląd pana posła na temat tego, co pan powiedział. To pan chce sprostować? Pan chce powiedzieć, że pan powiedział co innego albo nie powiedział tego, co panu się zarzuca?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#JanRulewski">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#MarekBorowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#JanRulewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Moja obecność, panie pośle sprawozdawco, dowodzi tego, że jestem gotowy na wszelkie rozwiązania. Niestety nie ode mnie zależy w tej chwili to, o co pan prosi. I tu prostuję pana wypowiedź, jakoby ode mnie wszystko zależało. To zależy od pańskich kolegów, którzy w tej chwili są nieobecni na sali, i niemożliwe jest przeprowadzenie procedury, o którą chybaby też pan marszałek prosił. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#MarekBorowski">Dobrze. Panie pośle, nie bardzo zrozumiałem, na czym polega pańskie sprostowanie, ale sytuacja wygląda tak, że poprawek jest wiele. Prezydium Sejmu nie jest w stanie zmusić komisji do tego, żeby szybko się zebrały i w takim czy innym trybie wypowiedziały się na temat tych poprawek, natomiast nie jest wykluczone, że dojdzie do ich rozpatrzenia na tym posiedzeniu.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#MarekBorowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-195.2" who="#MarekBorowski">Ponieważ zgłoszono poprawki, Prezydium Sejmu proponuje ponownie skierować projekt ustawy do Komisji Polityki Społecznej, Komisji Zdrowia oraz Komisji Ustawodawczej w celu przedstawienia dodatkowego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-195.3" who="#MarekBorowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-195.4" who="#MarekBorowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-195.5" who="#MarekBorowski">Jeśli się odbędzie takie posiedzenie i odpowiednie sprawozdanie zostanie przygotowane, to jak zwykle, nieraz już tak było, będzie możliwe przegłosowanie tych poprawek na tym posiedzeniu.</u>
          <u xml:id="u-195.6" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 6 porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o samorządzie terytorialnym oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2645).</u>
          <u xml:id="u-195.7" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu przedstawiciela wnioskodawców pana posła Włodzimierza Puzynę w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#WłodzimierzPuzyna">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Katastrofalna powódź, którą przeżyliśmy w lipcu, a której skutki trzeba będzie jeszcze usuwać długie lata, ujawniła cały szereg niedoskonałości systemu państwowego. Ujawniła także cały szereg nowych potrzeb, które w normalnych warunkach nie dawały o sobie znać. W obliczu popowodziowych zniszczeń szczególnie budująca była reakcja całego społeczeństwa, w tym ludzi z tych rejonów Polski, które nie doznały uszczerbku na skutek powodzi. Okazało się jednak, że te wszystkie spontaniczne reakcje, tak pożądane i tak budujące - odpowiedź różnych instytucji na potrzeby związane z likwidowaniem skutków katastrofalnej powodzi - napotkały pewne blokady prawne, wynikające z niedostosowania naszego systemu prawnego do tak ekstremalnych sytuacji, jakie wytworzyła powódź. Reakcją bardzo wielu samorządów z terenów nie dotkniętych powodzią było służenie pomocą gminom, które doznały powodziowych zniszczeń. Najskuteczniejszym i najbardziej pożądanym typem pomocy było zaoferowanie pomocy finansowej. Wydawało się, że najprostszą reakcją jest podjęcie przez gminy, które miały pewne możliwości zaoszczędzenia pieniędzy, uchwały zmieniającej uchwałę budżetową i skierowanie tych środków finansowych na tereny objęte powodzią. Okazało się jednak, że ten typ pomocy jest niemożliwy, bo układ prawno-finansowy systemu samorządowego nie pozwala na tego typu działania. Właśnie projekt ustawy, zgłoszony przez grupę posłów, ma na celu zlikwidowanie tej blokady.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#WłodzimierzPuzyna">Projekt ustawy, który mam zaszczyt Wysokiej Izbie przedstawić, składa się z dwóch elementów: ze zmiany w ustawie o samorządzie terytorialnym, wprowadzającej możliwość udzielania pomocy wzajemnej przez jednostki samorządu terytorialnego, w tym pomocy finansowej w przypadku katastrof i nieprzewidzianych zdarzeń losowych, oraz ze zmiany w Prawie budżetowym, sankcjonującej przelewy finansowe związane z tego typu sytuacjami. Sądzimy, że wprowadzenie tych zmian umożliwi szybszą i skuteczniejszą likwidację skutków powodzi, a także przyczyni się do uproszczenia relacji między gminami w niesieniu sobie wzajemnej pomocy. Dzisiejszy stan prawny zmusza gminy do stosowania całego szeregu skomplikowanych procedur po to, aby móc taką pomoc skutecznie świadczyć. To uproszczenie przyniesie korzystne efekty nie tylko dzisiaj, w czasie zwalczania skutków powodzi, ale sądzę, że ma także charakter perspektywiczny, bo katastrofy losowe i nieszczęścia, niestety, zdarzają się wszędzie i w różnych okolicznościach, choć nie zawsze na taką skalę, jak w czasie tegorocznej powodzi.</u>
          <u xml:id="u-196.2" who="#WłodzimierzPuzyna">Mam zaszczyt, przedstawiając ten projekt, prosić Wysoką Izbę w imieniu środowisk samorządowych, w których została wyartykułowana potrzeba przeprowadzenia takich zmian, o jego przyjęcie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#MarekBorowski">Sejm postanowił o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-197.2" who="#MarekBorowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-197.3" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Pawlaka z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#StanisławPawlak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przed chwilą wysłuchaliśmy uzasadnienia do projektu nowelizacji ustawy o samorządzie terytorialnym oraz niektórych innych ustaw, przedłożonego w imieniu grupy posłów przez pana posła Włodzimierza Puzynę. Jest to kolejna ustawa, którą zajmuje się Sejm w związku z powodzią, jaka w lipcu przeszła przez część naszego kraju. Zabierając głos z upoważnienia Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej mam przyjemność udzielić poparcia temu projektowi.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#StanisławPawlak">W trakcie czwartego dnia obrad na 112 posiedzeniu Sejmu prezes Rady Ministrów pan Włodzimierz Cimoszewicz przedłożył szeroką i wyczerpującą informację o podjętych i planowanych sposobach przeciwdziałania skutkom powodzi oraz o pomocy poszkodowanym. Setki kilometrów dróg, dziesiątki mostów, tysiące domów i mieszkań, szkoły, wodociągi, sieci kanalizacyjne i gazowe zostały zniszczone przez żywioł o niespotykanej skali. Z powodzią popłynął inwentarz, maszyny i urządzenia, zapasy żywności i pasz. Popłynęły także ścieki i wysypiska. W niektórych rejonach woda do dziś pozostaje na polach, w budynkach i w zakładach pracy. Zniszczeniu uległa własność prywatna, spółdzielcza, państwowa i komunalna. Klęska dotknęła w różnym stopniu 26 województw. Zalane zostały lub podtopione 1362 miejscowości położone w 523 gminach. Wobec takiego rozmiaru klęski wszyscy spieszą z pomocą powodzianom. Rada Ministrów przedłożyła strategiczny program rządu: Narodowy Program Odbudowy i Modernizacji kierowany do ludzi dotkniętych tragedią. Większość gmin, których nie nawiedziła powódź, w różnych formach pomoc taką organizuje: w formie rzeczowej lub też w formie finansowej. Omawiana dziś nowelizacja ustawy o samorządzie terytorialnym stworzy prawną możliwość wydatkowania środków finansowych z budżetu gminy na rzecz innej gminy, którą dotknęły nieprzewidziane zdarzenia losowe mające charakter klęski żywiołowej. Proponowane zmiany mają wejść w życie z mocą od 1 lipca br., a więc zalegalizują dotychczasowe działania gmin, które z własnej inicjatywy lub w odpowiedzi na różne apele przekazały już własne środki finansowe gminom dotkniętym klęską powodzi. Również zmiana ta będzie miała charakter przyszłościowy na wypadek ewentualnych nieprzewidzianych zdarzeń. Niektóre gminy tworzą nawet specjalne rezerwy w swoich budżetach na powyższe cele.</u>
          <u xml:id="u-198.2" who="#StanisławPawlak">Szanowni Państwo! Biorąc pod uwagę powyższe argumenty oraz dotychczasowe działania legislacyjne Sejmu i rządu związane z dostosowywaniem prawa do powstałej sytuacji, dążąc do umożliwienia szybkiej i sprawnej pomocy wszystkim powodzianom oraz poszczególnym gminom, Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej udziela poparcia przedłożonemu projektowi ustawy o zmianie ustawy o samorządzie terytorialnym oraz niektórych innych ustaw i będzie współdziałał z wnioskodawcami w celu szybkiego jego uchwalenia. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-198.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi Pawlakowi z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Jerzego Kado z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#JerzyKado">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego mam zaszczyt ustosunkować się do proponowanej nowelizacji ustawy o samorządzie terytorialnym. Praktyka wywołuje często sytuacje, których do końca obecnie funkcjonujące przepisy nie regulują. Rady gmin - wedle funkcjonującej ustawy o samorządzie terytorialnym - nie mogą udzielić pomocy, szczególnie finansowej, z budżetów gmin innym gminom. Pomoc gmin dla gmin dotkniętych powodzią jest od lipca stosowana na szeroką skalę i to właściwie, jeśli chodzi o pieniądze z budżetów gmin, bezprawnie. Gminy woj. pilskiego, inspirowane przez marszałka Borowskiego, sejmik samorządowy, podejmują uchwały wydzielające z budżetu gmin na przyszły rok 1% dochodów własnych z przeznaczeniem dla gmin woj. wałbrzyskiego. Jeżeli nie znowelizujemy tej ustawy, to praktycznie nie będziemy mogli realizować tej bardzo przecież potrzebnej pomocy dla gmin dotkniętych powodzią. Dlatego też klub Polskiego Stronnictwa Ludowego jest za nowelizacją ustawy o samorządzie terytorialnym i za wejściem jej w życie z mocą od 1 lipca 1997 r. Klub PSL jest za przekazaniem projektu ustawy do Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Ustawodawczej. Jeżeli twórcy ustawy nowelizując chcieliby wnieść wówczas autopoprawkę bardziej precyzującą, kto ogłasza stan klęski żywiołowej i jakie rozmiary klęski potrzebne są do jego ogłoszenia, byłoby to - moim zdaniem - cenne. Jednak jeżeli miałoby to przeszkodzić w dotrzymaniu terminu przyjęcia ustawy, to myślę, że obejdzie się i bez tego. Jeszcze raz: klub Polskiego Stronnictwa Ludowego będzie głosował za przyjęciem tej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi Jerzemu Kado z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Czesława Fiedorowicza z Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#CzesławFiedorowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Oczywiście Klub Parlamentarny Unii Wolności popiera projekt zmiany ustawy o samorządzie terytorialnym i innych ustaw. Projekt ustawy wniesiony przez posłów Unii Wolności jest częścią pewnego całościowego programu Unii Wolności, który w odróżnieniu od narodowego programu przedłożonego przez rząd jest ukierunkowany przede wszystkim na niesienie pomocy gminom, na maksymalną decentralizację środków i sposobów finansowania odbudowy, na ponoszenie kosztów wynikających ze strat, które poniosły gminy, właśnie za pomocą budżetów gmin. Stąd też potrzebne są różne rozwiązania ustawowe, które by stwarzały, tak jak w tym przypadku, możliwość wzajemnej pomocy sąsiedzkiej, możliwość partnerstwa gmin.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#CzesławFiedorowicz">Już dzisiaj po zaspokojeniu największych potrzeb materialnych zaczynamy przechodzić w gminach do zadań, które wymagają istotnego wsparcia finansowego. Nikt inny tylko gminy mogą wzajemnie nieść sobie pomoc. Musi to jednak odbywać się w zgodzie z prawem, aby nie nastąpiło naruszenie prawa, zawsze kwestionowane przez regionalne izby obrachunkowe. Takie przypadki już miały miejsce w sytuacjach przekazywania pieniędzy wzajemnie przez gminy i te fakty były kwestionowane.</u>
          <u xml:id="u-202.2" who="#CzesławFiedorowicz">Sądzę, że owe zmiany wychodzą właśnie naprzeciw tym oczekiwaniom, i mam nadzieję, że uda nam się zakończyć prace legislacyjne nad tym projektem ustawy. Jednym ze sposobów wychodzenia naprzeciw byłoby skrócenie prac nad tą ustawą, toteż chciałbym w imieniu klubu Unii Wolności zgłosić wniosek o przejście do drugiego czytania. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-202.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi Fiedorowiczowi z Unii Wolności.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#MarekBorowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-203.2" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu panią Halinę Wasilewską-Trenkner, podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Co prawda nie ma stanowiska oficjalnego rządu, ponieważ ta inicjatywa jest inicjatywą bardzo świeżą, niemniej jednak wcześniejsze analizy, jakie prowadziliśmy na temat konieczności zmiany ustawy o samorządzie terytorialnym, upoważniają mnie do stwierdzenia, że także my widzimy konieczność doprecyzowania zapisu, który co prawda nie tworzy nowej sytuacji prawnej, bo w istniejącym stanie prawnym niesienie takiej pomocy nie było zabronione, jednak wymagało wielokrotnie znacznych starań gminy, aby organa kontrolujące gospodarkę finansową gmin były łaskawe uznać zasadność pomocy. Z tego punktu widzenia propozycja wprowadzenia zmiany do art. 10 ustawy o samorządzie terytorialnym wydaje się ze wszech miar wskazana.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Chciałabym jednak poddać pod rozwagę Wysokiej Izby pewną kwestię. Mówimy tutaj o jednostkach samorządu terytorialnego, które mogą sobie wzajemnie udzielać pomocy. W posiadaniu Ministerstwa Finansów oraz pełnomocnika do spraw usuwania skutków powodzi jest już korespondencja przekazywana przez jednostki samorządu terytorialnego inne niż gminy, a mianowicie przez związki międzygminne i stowarzyszenia gmin. One także chciałyby mieć prawo do udzielania pomocy. Stąd pytanie, ale tylko pytanie, czy zostawiamy ów zapis, tak jak jest w tej chwili sformułowany, mówiąc tylko o jednostkach samorządu terytorialnego, czy, aby w pełni stworzyć tę możliwość, nie należałoby po jednostkach samorządu terytorialnego, po przecinku, dodać jeszcze tych dwóch form organizacyjnych, w jakich istnieje już w tej chwili samorząd terytorialny, to znaczy związków międzygminnych bądź komunalnych oraz stowarzyszeń gmin. Wtedy regulacja obejmowałaby wszystkie jednostki zainteresowane czy te, które mogą być zainteresowane.</u>
          <u xml:id="u-204.2" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Art. 2 proponowanej nowelizacji dotyczy zapisów Prawa budżetowego i stanowi o tym, że z budżetu gminy mogą być udzielane dotacje podmiotowe dla innych gmin w ramach pomocy, o której mowa w art. 10 ust. 2. I tu powstaje z naszej strony wątpliwość, którą poddaję pod rozwagę Wysokiej Izbie. Po pierwsze, w dotychczasowym języku prawnym, języku praktyki finansowej, dotacje podmiotowe są związane zazwyczaj z tymi świadczeniami, które płyną z budżetu państwa. Nie oznacza to, że nie może być innych dotacji podmiotowych, ale najczęściej termin ten potocznie jest stosowany w tej konotacji. Po drugie, dotacje podmiotowe są przeznaczane dla określonego podmiotu gospodarczego lub innej jednostki organizacyjnej na określone cele. Nadto gospodarowaniem dotacją podmiotową rządzą określone zapisy Prawa budżetowego, które stanowią o tym, że dotacja wykorzystana w zły sposób, niezgodny z przeznaczeniem, po jej rozliczeniu, a nawet przed rozliczeniem, powinna być zwrócona. I tu powstaje pytanie, czy tak formułując, że ma to być dotacja podmiotowa, nie powodujemy zawężenia pomocy, o której cały czas mówimy. Czy zatem z budżetu gminy mogą być udzielane środki finansowe na pomoc dla innych gmin? Czy taki zapis nie byłby zapisem mniej restrykcyjnym i stwarzającym szersze możliwości różnorakich form udzielania pomocy? Trzeba to, jak powiadam, wziąć pod rozwagę, aby nie powstała sytuacja, w której mamy do czynienia z dalszymi konsekwencjami zapisu proponowanego w art. 21a.</u>
          <u xml:id="u-204.3" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Gdy przyjrzymy się temu, nasunie się pytanie, czy konieczna jest nowelizacja Prawa budżetowego, jeśli przyjmujemy, że gminy mogą sobie wzajemnie świadczyć ową pomoc finansową zgodnie z ustawą o samorządzie terytorialnym i zgodnie z uchwałami rad gmin czy rad odpowiednich związków gminnych. Forma i zakres tej pomocy będą także określone. Czy potrzebna nam jest wobec tego nowelizacja ustawy budżetowej w tym trudzie, jak państwo zaproponowali i są gotowi podjąć dla dobra wszystkich?</u>
          <u xml:id="u-204.4" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Chciałabym również, panie marszałku, broń Boże nie polemicznie, ale gwoli wyjaśnienia, skomentować ową opinię o Narodowym Programie Odbudowy i Modernizacji. Jeśli chodzi o gromadzenie środków na ten program, muszę powiedzieć, że dalece niesprawiedliwe jest dla jego oceny stwierdzenie, że jest to program, który nie dotyczy gmin, bo on de facto przeznaczony jest w tej chwili, w całym jego finansowaniu i w ukierunkowaniu jego rozwiązań, właśnie dla gmin, dla ludzi i dla instytucji gminnych. Udziału tzw. administracji centralnej czy administracji budżetowej w tym programie nie ma z trzech powodów: po pierwsze dlatego, że to lokalnie i terytorialnie zdarzyło się nieszczęście i tam musi być adresowana i niesiona pomoc, po drugie również dlatego, że najważniejsza jest ta pomoc, która jest niesiona na te tereny dla obywateli i instytucji, po trzecie dlatego, że ograniczone środki finansowe nie pozwalają w tej chwili adresować tego programu inaczej, jak tylko i wyłącznie do gmin. Pełnomocnik ds. powodzi i ministrowie spotykają się z zarzutem, że wojewódzkie potrzeby, czyli administracji rządowej, są w tym programie potraktowane jako drugorzędne i mają przyszłość na razie dosyć mglistą, jeśli chodzi o realizację. To po prostu tylko komentarz do tej - rozumiem, że podyktowanej emocjami - oceny pana posła. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-204.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję pani minister.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu przedstawiciela wnioskodawców pana posła Włodzimierza Puzynę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#WłodzimierzPuzyna">Dziękując wszystkim występującym w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o samorządzie terytorialnym oraz niektórych innych ustaw za wniesione uwagi czy opinie, chciałbym odpowiedzieć na wątpliwości wyrażone przez panią minister.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#WłodzimierzPuzyna">Jeśli chodzi o możliwość udzielania pomocy przez sejmiki i związki komunalne i stowarzyszenia gmin, to sądzę, iż możliwość ta nie podlega dyskusji. Wystarczy się wczytać w przepisy ustawy o samorządzie terytorialnym. Art. 73a ust. 1 mówi, że do gospodarki finansowej związku międzygminnego lub komunalnego stosuje się odpowiednio przepisy o gospodarce finansowej gmin. A więc na mocy tych przeniesień jest szansa zastosowania tej ustawy także w przypadku związków międzygminnych. Jest też odpowiedni przepis w art. 83 ust. 2 dotyczący sejmików samorządowych: do gospodarki finansowej sejmiku stosuje się odpowiednio przepisy o gospodarce finansowej gmin. Jeżeli więc uznać, że nowelizacja Prawa budżetowego dotyczy gospodarki finansowej gmin, to w połączeniu z istniejącymi przepisami stwarza to szansę korzystania z dobrodziejstwa tej ustawy również przez sejmiki, związki międzygminne i związki międzykomunalne.</u>
          <u xml:id="u-206.2" who="#WłodzimierzPuzyna">Co się zaś tyczy nowelizacji Prawa budżetowego, to jest właśnie problem do rozstrzygnięcia. Jeżeli taka pomoc oznacza pewną dotację podmiotową, to znaczy, jeśli ci ofiarodawcy, wiedząc, jakie są potrzeby i komu te pieniądze wysyłają, mają prawo do udzielenia takiej pomocy, to sądzę, że powinni też mieć prawo - a nawet należałoby to do dobrego obyczaju - do informacji zwrotnej, tak aby kwestia budowania więzi międzygminnych nie kończyła się na wysłaniu pieniędzy w jedną stronę. W intencji projektodawców właśnie leżało tworzenie więzi zwrotnych - nie jednorazowego aktu, który dokonuje się w takiej nadzwyczajnej właśnie sytuacji, ale budowania trwałych więzi współpracy i kooperacji. I jeżeli przyjąć ten drugi postulat, to obowiązek rozliczenia się z tych pieniędzy, wykazania, na co one poszły - czyli jednak przedstawienia pewnego sposobu zagospodarowania i wyraźnego zaadresowania - to są czynniki, które sprzyjają budowie relacji międzygminnych, budowie związków, budowie sieci współpracy na dłuższą metę, nie tylko jednorazowo, spontanicznie w wyniku katastrofy.</u>
          <u xml:id="u-206.3" who="#WłodzimierzPuzyna">Jeśli chodzi o wątpliwości zgłoszone przez pana posła Kado, to sądzę, że trudno byłoby zdefiniować takie rozmiary katastrofy, które byłyby wystarczające do włączenia tego mechanizmu. To jest ocena subiektywna, tak jak subiektywna jest ocena skutków katastrofy. To może być kwestia, nie wiem: wiatru, huraganu, zniszczeń, które mają charakter lokalny, acz dla ludzi, którzy tam mieszkają, są bardzo dotkliwe. Sądzę więc, że próba zdefiniowania rozmiarów katastrofy, które powinny zostać przekroczone, aby móc uruchomić ten system, wydaje się raczej niecelowa. Nigdy nie udałoby się uchwycić kryteriów, które byłyby na tyle precyzyjne, żeby można było je odpowiednio stosować. Takim czynnikiem, który decyduje o włączeniu mechanizmu, jest po prostu poczucie potrzeby ze strony tych, którzy doświadczyli skutków jakiejś katastrofy, i tych, którzy chcą nieść pomoc. Sądzę, że byłoby niedobrze, gdybyśmy wprowadzili mechanizmy blokujące możliwość udzielenia pomocy w takich sytuacjach, byłoby to bowiem zaprzeczeniem intencji ustawy. Tak więc, reasumując, sądzę, że wątpliwości, które zgłoszono, nie dają podstaw do przekazywania projektu tej ustawy do komisji w celu rozważenia szczegółowych rozwiązań istniejących przepisów. Sądzę, że wniosek o przejście do drugiego czytania można uznać za zasadny i chciałbym go poprzeć. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#MarekBorowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-207.2" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Jaskiernia: Panie marszałku, można skierować pytanie?)</u>
          <u xml:id="u-207.3" who="#MarekBorowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#JerzyJaskiernia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W związku z tym, co powiedziała pani minister Wasilewska-Trenkner, pragnę sformułować dwa pytania, gdyż chciałbym wiedzieć, po której stronie jest racja. Pan poseł Puzyna podjął polemikę, ale ponieważ przytoczono argumentację natury prawnej, o charakterze eksperckim, chciałbym wiedzieć, czy to co rząd powiedział, było wyrazem stanowiska prawnego, czy jedynie refleksją pani minister. A więc formułuję dwa pytania. Pierwsze pytanie: Pani minister, czy prawdziwa jest ta interpretacja, którą pan poseł Puzyna zastosował, że wystarczy generalne domniemanie o stosowaniu się do przepisów o finansach gmin, aby objąć związki międzygminne, komunalne bądź stowarzyszenia gmin? Czy pani potwierdza, że ta interpretacja pana posła Puzyny jest prawidłowa? Bo jeśli jest prawidłowa, a przecież pani również jest ekspertem, reprezentuje pani rząd i organ, który niejako na co dzień zajmuje się tymi sprawami, to chcielibyśmy uniknąć błędu. Może dojść do drugiego czytania i wtedy jest istotne, aby odpowiednia poprawka została zgłoszona jako minimum po to, żeby Izba miała czas na przemyślenie trafności tego spostrzeżenia.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#JerzyJaskiernia">I druga kwestia: Czy pani potwierdza tezę, bo rozumiem, że pani podjęła krytykę potrzeby nowelizacji ustawy budżetowej zgodnie z generalną ochroną tego prawa jako prawa, które powinno być stabilne i nie powinno podlegać zmianom przy każdej okazji, czy panią przekonała argumentacja, że obowiązek rozliczania się, o którym mówił pan poseł Puzyna, jest tą przesłanką, która zasadnie przesądza o potrzebie nowelizacji, czy pani uważa, że ten mechanizm jest niepotrzebny bądź można go zrealizować w innym trybie?</u>
          <u xml:id="u-208.2" who="#JerzyJaskiernia">Chciałbym też prosić panią minister o wyjaśnienie jeszcze jednej kwestii. Przychylam się do tego, co pani powiedziała o Narodowym Programie Odbudowy i Modernizacji: niewątpliwie ta ocena, która tutaj została przytoczona, była przesadna. Natomiast, pani minister, reprezentuję woj. tarnobrzeskie, gdzie również była powódź (gminy Połaniec, Łubnice), i stwierdzam z niepokojem - a jestem pod wrażeniem dokumentu, który był prezentowany na forum Komitetu Integracji Europejskiej Rady Ministrów, gdzie pokazywano ukierunkowanie pomocy zagranicznej - że jest tam woj. wrocławskie, woj. wałbrzyskie, jest woj. opolskie, sięga to do Krakowa, a już nie ma Tarnowa, nie ma Tarnobrzega, gdzie oczywiście powódź miała inną skalę. Chciałbym zapytać: Czy rząd daje gwarancje, że w Narodowym Programie Odbudowy i Modernizacji zostanie również uwzględnione woj. tarnobrzeskie, a w szczególności gminy Połaniec i Łubnice, które bardzo poważnie ucierpiały, chodzi m.in. o infrastrukturę oświatową. Miałem okazję widzieć szkołę w Gacach Słupieckich, praktycznie zdewastowaną przez powódź, która kwalifikuje się do odbudowy. Dlatego bardzo nam zależy na tym, żeby rząd brał to również pod uwagę. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#MarekBorowski">Proszę, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Panie Marszałku! Przyznam szczerze, że interpretacja pana posła Puzyny w świetle sztuki prawniczej jest absolutnie słuszna. Faktycznie można przyjąć, że słowo: „odpowiednio”, które jest powoływane w artykułach, o których mówił pan poseł, przy interpretacji tej ustawy można odczytać tak, jak pan poseł Puzyna wskazał. Jednakowoż patrzę na to od strony praktycznej. Na tej ustawie opiera swą działalność 2,5 tys. gmin w Polsce, w których jest różny poziom wiedzy prawniczej i dla których słowo: „odpowiednio” może być nieczytelne. Nawet w 17 regionalnych izbach obrachunkowych i w 49 samorządowych kolegiach odwoławczych, chociaż mamy już do czynienia z niewątpliwie bogatą ekspercką wiedzą prawniczą, bywają problemy z dokładnym określeniem i interpretacją pewnych zasad. Stąd prośba o rozważenie tego uzupełnienia. To znaczy my proponowaliśmy takie rozważanie tylko z jednego powodu, aby nie trzeba było stosować interpretacji prawnych, aby zapis był możliwie jednoznaczny i jednolity, czytelny dla wszystkich. Tylko to nami kierowało w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Sprawa druga, dotycząca dotacji. Podzielam w pełni zdanie pana posła Puzyny, że obdarowany przyzwoicie powinien wywiązać się z tego i zrealizować dar zgodnie z intencją ofiarodawcy, darczyńcy. Jednakowoż przy dotacjach istnieje, jak powiedziałam, nie tylko zapis o tym, że muszą one być adresowane, ale również istnieją zapisy, które mówią o tym, w jaki sposób dotacje muszą być rozliczane i jaka jest konsekwencja źle wykorzystanych dotacji. I tutaj dla mnie powstaje następujący problem: A co się będzie działo, jeśli po rozliczeniu obdarowany, chcąc czy nie chcąc, wykaże darczyńcy, że dotacja została zużyta na trochę inny niż przewidywano cel? Być może będzie to w pełni uzasadnione, ale wtedy to podlega dalszym rygorom wynikającym z tego, że mamy do czynienia z dotacją. I tylko mając to na względzie, proponowałam rozważenie, czy faktycznie potrzebny jest zapis o dotacji podmiotowej, czy też powinien być to zapis o pomocy, o sposobie rozliczenia się z tej pomocy, co można osiągnąć również, nie wnikając w Prawo budżetowe, tylko dodając do ustawy o samorządzie terytorialnym nie tylko ust. 2 w art. 10, ale być może również ust. 3 stwierdzający, że darczyńca powinien przedstawić obdarowanemu sposób wykorzystania daru. Jak powiadam, to jest układ, który jest układem specjalnym i stąd jest pytanie. Chodzi o to, żebyśmy nie wprowadzili tutaj rygoru, którego wcale nie mieliśmy zamiaru wprowadzić. Czym innym bowiem jest sposób wykazania, jak się wykorzystało dar, a czym innym ta druga strona dotacji.</u>
          <u xml:id="u-210.2" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Trzecia sprawa, o której mówił pan poseł Jaskiernia - kwestia woj. tarnobrzeskiego. Nie jestem w tej chwili w stanie powiedzieć na 100%, czy obie gminy województwa są na liście. Ale już sprawdzili koledzy i mówią, że obie. Ja byłam w 100% pewna, że Połaniec tak, natomiast, przepraszam, nie pamiętałam, czy druga gmina również. Obie gminy są ujęte w wykazie gmin szczególnie dotkniętych klęską powodzi i tak jak wszystkie inne szczególnie dotknięte korzystają z dodatkowych elementów wsparcia i pomocy. Tak więc tu nie ma różnicy, jaki teren Polski był terenem, który nazwaliśmy bardzo dotkniętym powodzią. Zatem i one mają dostęp do świadczeń ze środków pomocowych.</u>
          <u xml:id="u-210.3" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Jeśli państwo pozwolą, dwa słowa wyjaśnienia. Te środki pomocowe w tej chwili zostały przeznaczone dla gmin ze wskazaniem, że w pierwszej kolejności mają być wykorzystane na oświatę, ale w ogóle dotyczyć będą różnego rodzaju programów infrastrukturalnych. Jakich? To zależy od zainteresowanych gmin, od tego, jakie przedłożą projekty i jaka będzie ich własna - gmin i ich organów, czyli sejmików - decyzja ostateczna. To będzie przedkładane do sfinansowania środkami pomocowymi. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#MarekBorowski">Czy są jeszcze pytania?</u>
          <u xml:id="u-211.2" who="#MarekBorowski">Pan poseł, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#WłodzimierzPuzyna">Muszę powiedzieć, że jestem bardzo rad, słysząc z ust pani minister tak elastyczną próbę interpretacji Prawa budżetowego. Niestety, urzędnicy Ministerstwa Finansów, kiedy dyskutujemy, omawiamy z nimi tego typu problemy, są bardzo rygorystyczni w jednoznacznym interpretowaniu, literalnym, przepisów Prawa budżetowego. Byłbym bardzo rad, gdyby można było w Prawie budżetowym umieścić zapis zaproponowany przez panią minister, ale obawiam się, że wtedy pojawiłby się problem interpretacji terminu „pomoc finansowa”, który pani minister proponuje, bo takiego terminu nigdzie w Prawie budżetowym nie ma. Prawo to mówi o tym, jak postępuje się z kolejnymi elementami systemu finansowego, co się robi z każdą złotówką, określa też bardzo precyzyjnie procedurę rozliczania każdej złotówki. Obawiam się, że gdybyśmy wprowadzili taki przepis, to spotkalibyśmy się z zarzutem: Mówicie tu „pomoc finansowa”, ale gdzie jest napisane, jak się z tej pomocy rozliczać, jak wygląda sprawozdawczość, jak wygląda procedura kontrolna?</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#WłodzimierzPuzyna">Staraliśmy się wprowadzić ten zapis do Prawa budżetowego, operując nomenklaturą, którą zna Prawo budżetowe i która opiera się na jednoznacznych procedurach, i dlatego zawarliśmy ten termin. Mam obawy, że gdybyśmy zrealizowali ideę, którą nam zaproponowała pani minister, to za chwilę moglibyśmy się spotkać ze strony Ministerstwa Finansów z zarzutami, że tego typu przepisy i terminy nie są znane w Prawie budżetowym i pojawiłaby się konieczność wykonania całego łańcucha kolejnych działań, podjęcia następnych kroków, żeby całą tę procedurę opisać i dokładnie zdefiniować. Gdybym ze strony pani minister mógł usłyszeć zapewnienie, że ta formuła szeroko rozumianej pomocy finansowej nie pociągnie takich skutków w interpretacji Prawa budżetowego, to z całą radością byłbym gotów przystać na tę propozycję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#MarekBorowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Panie Marszałku! Proszę Państwa! Art. 10 stanowi: Jednostki samorządu terytorialnego mogą sobie wzajemnie udzielać pomocy, w tym pomocy finansowej, w przypadku zaistnienia katastrof i innych zdarzeń losowych. Jest to przyzwolenie na udzielanie pomocy. Proponowana przez państwa zmiana Prawa budżetowego mówi o tym, że z budżetu gminy mogą być udzielane dotacje podmiotowe dla innych gmin w ramach pomocy, o której mowa w art. 10 ust. 2 ustawy o samorządzie terytorialnym.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Jakkolwiek zatem popatrzylibyśmy na to, regulacja proponowana w Prawie budżetowym dotyczy tylko części, i to części z części, dlatego że nie jest powiedziane, iż pomoc finansowa, o której mowa w artykule zmieniającym artykuł o samorządzie terytorialnym, musi być dotacją podmiotową. Tak mi się wydaje. Są to bowiem dwa różne pojęcia, wobec tego rozumiem, że część pomocy finansowej, a zwłaszcza pomoc rzeczowa, musi być rozliczana i omawiana w jakiś inny sposób. Dlatego proponowałam rozważenie tego, aby nie ruszać Prawa budżetowego, tylko ów zapis o tym, że partnerzy powinni zachowywać się w stosunku do siebie elegancko, tzn. obdarowany powinien przedłożyć darczyńcy sprawozdanie z tego, jak wykorzystał dar. Chodzi o to, by ten zapis pojawiał się jako ust. 3 w art. 10 ustawy o samorządzie terytorialnym. Bo jeśli chodzi o gospodarkę finansową gminy, to art. 10 ustawy o samorządzie terytorialnym niejako upoważnia radę gminy do wpisania wśród wielu wydatków także następującego wydatku: Pomoc udzielona gminie X czy związkowi gmin X. Natomiast kwestia rozliczenia tego wydatku może być od strony ofiarodawcy zupełnie inna niż od strony darczyńcy i od strony ofiarującego inna niż od strony tego, który otrzymał dar. Przy Prawie budżetowym zapis ten wymaga, aby obie strony miały rozliczenie tożsame i identyczne. Ja tylko wskazywałam na to, że sami sobie stwarzamy tu pułapkę, być może zbędną nowelizacją Prawa budżetowego, pułapkę, która może jak gdyby przekreślić całą rzecz. Natomiast jeśli gmina ofiarująca postanowi, że udzieli dotacji jednostce organizacyjnej znajdującej się na terenie gminy obdarowywanej, to oczywiście, tak jak dotychczas, wszystkie zasady udzielania dotacji będą się odnosiły także do tej konkretnej dotacji pomocowej, bez konieczności zmieniania Prawa budżetowego. Prawo budżetowe oczywiście jest prawem rygorystycznym, ponieważ reguluje ono przypływy finansowe środków publicznych, inaczej być nie może. Tu mówimy jednak szerzej, nie tylko o pomocy finansowej, ale w ogóle o pomocy. Tak więc nasuwa się pytanie, czy należy specjalnie pewną część tej pomocy rygorystycznie przeprowadzać przez Prawo budżetowe. To jest problem i to tylko uwaga. Oczywiście wolą Wysokiej Izby będzie, jeśli zechce, dokonać tej zmiany w ustawie Prawo budżetowe, tylko trzeba sobie wyobrazić, jakie będą dalsze konsekwencje. Jeśli bowiem instytucja wchodzi w Prawo budżetowe, to oczywiście podlega rygorom rozliczenia jak w Prawie budżetowym. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Budnik: Można?)</u>
          <u xml:id="u-215.2" who="#MarekBorowski">Panie pośle, przepraszam bardzo, ale to zamienia się po prostu w posiedzenie komisji. Mam taką propozycję: komisja samorządowa jest wolna, jest środa, jest krótki projekt, proponowałbym nie upierać się przy wniosku o przejście do drugiego czytania, lecz spokojnie to rozważyć i wprowadzić zmiany. Jest bowiem zgoda co do tego, że trzeba to przeprowadzić, gdyż będzie lepiej, jak to będzie, niż jak tego nie będzie. Pani minister jest pełna dobrej woli w tej sprawie. Po prostu tak to należy sformułować, żeby potem to spokojnie przegłosować. Tak więc apelowałbym do państwa, żeby wycofać wniosek o drugie czytanie.</u>
          <u xml:id="u-215.3" who="#komentarz">(Poseł Włodzimierz Puzyna: Wycofuję wniosek.)</u>
          <u xml:id="u-215.4" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-215.5" who="#MarekBorowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-215.6" who="#MarekBorowski">Prezydium Sejmu w związku z tym proponuje skierować projekt ustawy do Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Ustawodawczej w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-215.7" who="#MarekBorowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-215.8" who="#MarekBorowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-215.9" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 7 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustaw o regionalnych izbach obrachunkowych, o samorządzie terytorialnym oraz o finansowaniu gmin (druki nr 2472 i 2476).</u>
          <u xml:id="u-215.10" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Włodzimierza Puzynę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#WłodzimierzPuzyna">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Senat, rozpatrując przedstawioną przez Sejm nowelizację ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych, zgłosił 29 poprawek, z których znakomita większość ma charakter legislacyjny bądź redakcyjny. Trzeba powiedzieć, że spośród tych poprawek znakomitą większość, prawie wszystkie z wyjątkiem jednej, poprawki nr 15, która ma charakter interpunkcyjny, połączone komisje uznały za uzasadnione i proszą o ich przyjęcie. Zdaniem połączonych komisji wersja, którą zaproponował Sejm, jest jednak lepsza. Prosimy o odrzucenie tylko tej jednej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#WłodzimierzPuzyna">Może warto byłoby zastanowić się nad tym, skąd taka liczba poprawek, dlaczego ich aż tak dużo. Otóż zdarzył się Sejmowi przypadek równoległej pracy nad nowelizacją tej samej ustawy dwoma kanałami. Pracując nad ustawą o zmianie ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych, nie zdawaliśmy sobie sprawy, że równocześnie toczą się prace nad ustawą o ubezpieczeniach zdrowotnych, które także dotyczą działania regionalnych izb obrachunkowych. Tam także były przepisy zmieniające ustawę o regionalnych izbach obrachunkowych i Senat dopiero te dwie nowelizacje skojarzył. Nasze Biuro Legislacyjne niestety tego nie wychwyciło. Stąd też tak duża liczba poprawek, bo po prostu Senat dokonał komasacji efektów tych dwóch ustaw. Myślę, że na tym mógłbym skończyć wprowadzenie do debaty na ten temat. Sądzę, że wszystkie te poprawki są uzasadnione i warto dla poprawy jakości ustawy je przyjąć. Takie też było zdanie połączonych komisji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-216.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#MarekBorowski">Sejm postanowił o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-217.2" who="#MarekBorowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-217.3" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Teresę Jasztal z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#TeresaJasztal">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Żeby nie uprawiać zbędnego gadulstwa, bo sprawa jest jasna, chciałabym poinformować, że klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej będzie głosował nad poprawkami Senatu zgodnie z sugestiami zawartymi w sprawozdaniu Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Ustawodawczej przedstawionym w druku nr 2476. Uważamy, że znowelizowana ustawa o regionalnych izbach obrachunkowych przysłuży się tym izbom, przyczyni się do właściwego wypełniania przez nie wyznaczonych im zadań, przede wszystkim zadań kontrolnych. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Świrepo z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#JanŚwirepo">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego jest zainteresowany prawidłowym działaniem systemu kontroli finansowej samorządów. Corocznie dziesiątki miliardów złotych jest wydawane przez gminy na różne cele i dlatego ze względu na duże uprawnienia samorządu, różne opinie społeczne na temat celowości i zasadności wydatkowania środków funduszy samorządowych wymagany jest precyzyjny zapis ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych. Nowelizacja tej ustawy, omawiana na 104 posiedzeniu Sejmu, była wynikiem powstałych w 3-letnim okresie działania tej ustawy potrzeb dokonania zmian, a jest to normalne w okresie transformacji. Zwracano uwagę na luki kompetencyjne, a także na potrzebę unifikacji procedur RIO i NIK oraz monitorowania danych zbieranych przez izby obrachunkowe.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#JanŚwirepo">Jak zwykle bywa w wypadku przyspieszonej procedury legislacyjnej, Sejm pominął w swoim projekcie zmiany wynikające z uchwalonej konstytucji, a także ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym. Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego z zadowoleniem przyjmuje więc poprawki wniesione przez Senat w druku nr 2472. Są to zastrzeżenia merytorycznie ważne dla prawidłowego działania ustawy, a także poprawki zasadne pod względem legislacyjnym i redakcyjnym. Będziemy głosowali za propozycją komisji samorządowej i Komisji Ustawodawczej przedstawioną w sprawozdaniu w druku nr 2476, tj. za przyjęciem wszystkich poprawek oprócz poprawki nr 15. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-220.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Czesław Fiedorowicz z Unii Wolności, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#CzesławFiedorowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Unii Wolności popiera przedstawione przez połączone komisje poprawki wniesione przez Senat. Mamy nadzieję, że ta ustawa, która zostanie przyjęta jeszcze przez ten parlament, przyczyni się do poprawy pracy regionalnych izb obrachunkowych, wzmocni kontrolę nad samorządami terytorialnymi, rozwiąże wiele problemów, które od czasu powstania samorządów narosły.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#CzesławFiedorowicz">Nasuwa się tu jedna uwaga. Otóż poprawki te mają różny charakter: są to poprawki dotyczące błędów ortograficznych, błędów interpunkcyjnych. Rodzi się więc pytanie: Czy Biuro Legislacyjne Sejmu jest już tak zmęczone, że nie dotrzymuje tempa temu kołowrotkowi ustawowemu, z jakim mamy do czynienia w końcówce kadencji, czy też rzeczywiście Biuro Legislacyjne Senatu jest lepsze? Może zamienić biura legislacyjne? To jest uwaga odnośnie do przyszłej kadencji. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-222.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Piotr Pankanin z Unii Pracy nie dotarł na salę, nie ma także innych dyskutantów.</u>
          <u xml:id="u-223.2" who="#MarekBorowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-223.3" who="#MarekBorowski">Do głosowania przystąpimy jeszcze dzisiaj, około godz. 20.</u>
          <u xml:id="u-223.4" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktów 8 i 9 porządku dziennego:</u>
          <u xml:id="u-223.5" who="#MarekBorowski">8. Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym (druki nr 2468 i 2548).</u>
          <u xml:id="u-223.6" who="#MarekBorowski">9. Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowym Rejestrze Sądowym (druki nr 2469 i 2547).</u>
          <u xml:id="u-223.7" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Krzysztofa Budnika.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#KrzysztofBudnik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ustawa o Krajowym Rejestrze Sądowym reguluje organizację i ustrój rejestrów sądowych w sposób zapewniający wiarygodność i pełną, szybką dostępność do informacji o przedsiębiorcach prowadzących działalność na terenie kraju. Gwarancją realizacji tych założeń jest to, że rejestr będzie prowadzony z wykorzystaniem systemu informatycznego.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#KrzysztofBudnik">Inną niezmiernie ważną cechą rejestru jest skupienie w jednym rejestrze danych o wszystkich podmiotach występujących w obrocie prawnym, a więc zarówno o przedsiębiorcach, jak i o organizacjach społecznych czy fundacjach, co zdecydowanie będzie zwiększać jego bezpieczeństwo.</u>
          <u xml:id="u-224.2" who="#KrzysztofBudnik">Ustawa przewiduje także prowadzenie rejestru dłużników niewypłacalnych. Będą do niego wpisywane osoby, które doprowadziły do upadłości lub były zobowiązane do wyjawienia majątku. Takiego wpisu będzie można dokonać również na wniosek wierzyciela w stosunku do dłużników nie spełniających w terminie swoich zobowiązań. Podkreślić należy także, że ustawa wprowadza do Kodeksu postępowania cywilnego przepisy ujednolicające postępowanie rejestrowe.</u>
          <u xml:id="u-224.3" who="#KrzysztofBudnik">Chciałbym jeszcze zaznaczyć, że proponuje się w ustawie, by zastąpić w licznych ustawach pojęcie „podmiot gospodarczy” pojęciem „przedsiębiorca”, gdyż celniej oddaje ono istotę prowadzącego działalność gospodarczą oraz lepiej dostosowuje nasze prawo do standardów obowiązujących w krajach Unii Europejskiej. Adresatem nowych regulacji prawnych są przede wszystkim przedsiębiorcy, inwestorzy, banki, instytucje finansowe. To dla nich tworzony jest jednolity i ogólnopolski rejestr sądowy podmiotów prawnych, tak aby także w Polsce prowadziły działalność w warunkach uczciwej konkurencji i pełnej jawności informacji, które mają lub powinny mieć charakter publiczny. Mamy również nadzieję, że ustawa o Krajowym Rejestrze Sądowym przyczyni się do dalszego unowocześniania funkcjonowania naszych sądów.</u>
          <u xml:id="u-224.4" who="#KrzysztofBudnik">Senat do ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym wniósł 17 poprawek, natomiast do ustawy Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowym Rejestrze Sądowym — 9 poprawek. Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisja Ustawodawcza na wspólnym posiedzeniu pozytywnie zaopiniowały wszystkie poprawki Senatu i w imieniu tych komisji wnoszę o ich przyjęcie. Większość poprawek ma na celu ujednolicenie terminologii ustaw i bardziej precyzyjne ukształtowanie przepisów. Część z nich jest konsekwencją dokonania zmiany terminologicznej, polegającej na zastąpieniu określenia „podmiot gospodarczy” zwrotem „przedsiębiorca”.</u>
          <u xml:id="u-224.5" who="#KrzysztofBudnik">Z istotniejszych poprawek merytorycznych należy wymienić te, które dotyczą ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym. W wypadku spółek z ograniczoną odpowiedzialnością pominęliśmy informację o wkładach niepieniężnych, czyli tzw. aportach. Analogicznie Senat proponuje, aby w rejestrze zamieścić wszystkie dane dotyczące spółek akcyjnych, które obecnie są uwzględniane w rejestrze handlowym.</u>
          <u xml:id="u-224.6" who="#KrzysztofBudnik">Senat uzupełnia również rejestr przedsiębiorców o informacje dotyczące towarzystw ubezpieczeń wzajemnych. Podobnie w dziale 4 rejestru przedsiębiorców powinny znaleźć się dane dotyczące osoby syndyka, który zarządza majątkiem upadłego.</u>
          <u xml:id="u-224.7" who="#KrzysztofBudnik">Rozszerzeniu ulega również delegacja dla ministra sprawiedliwości, który poza szczegółowym sposobem prowadzenia rejestrów będzie w drodze rozporządzenia określać także szczegółową treść wpisów w tych rejestrach. Takie rozwiązanie wymusza prowadzenie rejestru w systemie informatycznym, co uniemożliwia dokładne przewidzenie układu treści zawartych w rejestrze. Jest to bowiem uzależnione od wymogów technicznych.</u>
          <u xml:id="u-224.8" who="#KrzysztofBudnik">Pozostałe poprawki Senatu usuwają niekonsekwencje legislacyjne przyjętych regulacji prawnych.</u>
          <u xml:id="u-224.9" who="#KrzysztofBudnik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawione poprawki Senatu udoskonalają uchwalone ustawy i wszystkie zasługują na przyjęcie. Jestem przekonany, że ustawa o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz ustawa Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowym Rejestrze Sądowym po uwzględnieniu tych poprawek będą dobrze służyły bezpieczeństwu obrotu prawnego, stanowiąc jeden z najnowocześniejszych systemów rejestrowych w świecie. Nie będą przesadzone słowa, że ustawy te wprowadzają polski wymiar sprawiedliwości w XXI wiek. Oczywiście stanowią one jedynie ramy prawne tego systemu i będziemy musieli dołożyć ogromnych starań, nie szczędzić wysiłku, aby został on w terminie i sprawnie wdrożony w życie. Wymaga to współdziałania ministra sprawiedliwości i ministra finansów. Temu również będzie służyć kontrola parlamentarna, gdyż, przypomnę, w trakcie drugiego czytania minister sprawiedliwości został zobowiązany do corocznego składania Sejmowi informacji o przebiegu prac nad tworzeniem Krajowego Rejestru Sądowego. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#MarekBorowski">Sejm postanowił o wysłuchaniu w debacie łącznej nad tymi punktami porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-225.2" who="#MarekBorowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-225.3" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Jacka Kasprzyka z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#JacekKasprzyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Sojuszu Lewicy Demokratycznej Klubu Parlamentarnego wobec sprawozdania połączonych komisji o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz o stanowisku Senatu w sprawie ustawy Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowym Rejestrze Sądowym.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#JacekKasprzyk">Senat zajął stanowisko wobec ustawy, która była przedmiotem prac połączonych komisji i Wysokiej Izby od ponad roku. Zgłoszone w tym czasie poprawki, także poprawki Senatu, unowocześniają i poprawiają mechanizmy życia gospodarczego w Polsce. Pragnąłbym przypomnieć, że omawiane ustawy powstały w oparciu o projekt zgłoszony przez rząd pana Włodzimierza Cimoszewicza. Zostały one uszczegółowione poprawkami Wysokiej Izby i Senatu.</u>
          <u xml:id="u-226.2" who="#JacekKasprzyk">Istotą tych ustaw było utworzenie powszechnego, jednolitego, jawnego oraz wiarygodnego rejestru podmiotów występujących w obrocie gospodarczym. Gwarancją pełnej realizacji tych zasad jest funkcjonowanie w systemie informatycznym rejestru tych podmiotów w ramach wymiaru sprawiedliwości, o czym mówił pan poseł sprawozdawca. Zapewniona została powszechność obowiązku rejestracyjnego oraz powszechność dostępu do informacji zawartych w rejestrze, co wpływa niewątpliwie na bezpieczeństwo w obrocie gospodarczym. Tworzony Krajowy Rejestr Sądowy scala rozproszone obecnie szczegółowe zapisy. Z zawartych w nim informacji będzie można otrzymać odpisy, wpisy oraz zaświadczenia, co jest bardzo istotne dla osób prowadzących działalność gospodarczą.</u>
          <u xml:id="u-226.3" who="#JacekKasprzyk">Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej w pełni popiera stanowiska połączonych komisji, które bardzo szczegółowo przedstawił pan poseł sprawozdawca. Będzie to miało wyraz w głosowaniu nad omawianymi poprawkami Senatu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-226.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Annę Skowrońską-Łuczyńską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#AnnaSkowrońskaŁuczyńska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Unii Wolności powiem krótko, że zgadzamy się ze stanowiskiem połączonych komisji w sprawie poprawek wniesionych przez Senat do dwóch ustaw, nad którymi obradujemy. Klub Unii Wolności wyraża też zadowolenie, że w tej kadencji zakończymy głosowaniem procedurę legislacyjną nad uchwaleniem tak ważnej dla życia gospodarczego ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#MarekBorowski">Na tym lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-229.2" who="#MarekBorowski">Innych wystąpień się nie przewiduje.</u>
          <u xml:id="u-229.3" who="#MarekBorowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-229.4" who="#MarekBorowski">Do głosowania przystąpimy około godz. 20.</u>
          <u xml:id="u-229.5" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 10 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych oraz ustawy o działalności gospodarczej (druki nr 2470 i 2586).</u>
          <u xml:id="u-229.6" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Janusza Zemke.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#JanuszZemke">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałem poinformować, że Senat na posiedzeniu 20 czerwca br. przyjął cztery poprawki do ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych, z tego dwie poprawki mają charakter redakcyjny, dwie zaś merytoryczny. Połączone komisje Sejmu zaproponowały zgodnie, by te cztery poprawki przyjąć. Kilka słów poświęcę zatem poprawkom o znaczeniu merytorycznym.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#JanuszZemke">W art. 1 i art. 34 proponuje się skreślenie wyrazów: „i zamieszkała w Rzeczypospolitej Polskiej”. Jest to bardzo ważna zmiana, rzecz bowiem dotyczy tego, kto miałby prawo do otrzymania dowodu osobistego. Sejm do tej pory uważał, że prawo to miałby obywatel polski zamieszkały wyłącznie na terenie Rzeczypospolitej. W przypadku kiedy w ustawie skreślimy nazwę naszego państwa, będzie to oznaczało, że prawo to przysługiwać będzie także obywatelom polskim zamieszkałym poza Polską. Był to powtarzany od dosyć dawna postulat Polaków, którzy się znajdują poza terytorium kraju. Połączone komisje proponują, by tę daleko idącą zmianę jednak przyjąć, gdyż bierze ona także pod uwagę dążenie naszego kraju do wstąpienia do Unii Europejskiej. Dlatego opowiadamy się za tym, by tę ważną propozycję Senatu poprzeć.</u>
          <u xml:id="u-230.2" who="#JanuszZemke">Druga poprawka merytoryczna dotyczy art. 37. Proponuje się w niej, by w dowodzie wśród różnych informacji o jego posiadaczu określano także płeć. W toku prac w Sejmie wydawało nam się, że nie jest to konieczne, że płeć będzie można określić wyłącznie na podstawie imion posiadacza dowodu. Jednak okazało się po bliższych analizach, że na przykład są osoby używające imienia Maria, które kobietami nie są i po prostu, by uniknąć ewentualnych nieporozumień, proponujemy przyjąć także poprawkę Senatu, by w informacjach dotyczących posiadacza dowodu osobistego uwypuklić również płeć.</u>
          <u xml:id="u-230.3" who="#JanuszZemke">W imieniu połączonych komisji parlamentu wnoszę zatem, by Wysoka Izba przyjęła te dwie poprawki merytoryczne i dwie bardzo drobne poprawki redakcyjne. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#MarekBorowski">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w debacie nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-231.2" who="#MarekBorowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-231.3" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Janusza Zemke z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#JanuszZemke">Ponieważ nie ma kolegi, który miał zabrać głos w imieniu mojego klubu, chciałem w imieniu klubu SLD te poprawki poprzeć.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#JanuszZemke">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#MarekBorowski">Sądzę, że to oświadczenie nikogo nie zaskoczyło.</u>
          <u xml:id="u-233.2" who="#MarekBorowski">Teraz w imieniu Polskiego Stronnictwa Ludowego zabierze głos pan poseł Andrzej Wiśniewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#AndrzejWiśniewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ja podobnie jak mój przedmówca chciałbym generalnie stwierdzić, iż klub Polskiego Stronnictwa Ludowego popiera wszystkie poprawki Senatu, aczkolwiek pierwsza poprawka jest natury merytorycznej i w zasadzie zmienia sens ustawy, bowiem rozszerza zakres osób uprawnionych do otrzymywania dowodu osobistego. Chcę tylko dodać, że prawo otrzymania dowodu osobistego jest zupełnie czym innym niż obowiązek, bo myśmy uznali w ustawie, iż każdy obywatel ma obowiązek posiadania takiego dowodu, a zatem ten obowiązek będzie spoczywał również na obywatelach poza granicami naszego kraju.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#AndrzejWiśniewski">Generalnie po głębokim rozważeniu uznaliśmy, że należy tę poprawkę poprzeć i klub Polskiego Stronnictwa Ludowego, podobnie jak klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej, poprze wszystkie poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#MarekBorowski">Pani poseł Lipowicz nie dostrzegam, tudzież pani poseł Sienkiewicz.</u>
          <u xml:id="u-235.2" who="#MarekBorowski">W tej sytuacji lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-235.3" who="#MarekBorowski">Przedstawiciele rządu nie kwapią się.</u>
          <u xml:id="u-235.4" who="#MarekBorowski">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#JanuszZemke">Gdybym mógł zaproponować, panie marszałku, może w takiej sytuacji udałoby się przegłosować tę ustawę dzisiaj o godz. 20. Mamy planowaną kolejną turę głosowań, to są tylko cztery poprawki...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#MarekBorowski">Panie pośle, skąd pan wiedział, że ja mam tu to napisane?</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#komentarz">(Poseł Janusz Zemke: A ma pan?)</u>
          <u xml:id="u-237.2" who="#MarekBorowski">Mam.</u>
          <u xml:id="u-237.3" who="#MarekBorowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-237.4" who="#MarekBorowski">Do głosowania przystąpimy około godz. 20.</u>
          <u xml:id="u-237.5" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 11 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, Komisji Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o ochronie zwierząt (druki nr 2491 i 2584).</u>
          <u xml:id="u-237.6" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Ryszarda Stanibułę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#RyszardStanibuła">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, Komisji Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej oraz Komisji Ustawodawczej mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie sprawozdanie połączonych komisji z dnia 30 lipca 1997 r. (druk nr 2584) na temat uchwały Senatu w sprawie ustawy o ochronie zwierząt (druk nr 2491).</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#RyszardStanibuła">Senat po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm w dniu 23 maja 1997 r. ustawy o ochronie zwierząt przedkłada 49 poprawek, natomiast połączone komisje po rozpatrzeniu ww. sprawozdania wnoszą do Wysokiej Izby o przyjęcie 34 poprawek i odrzucenie 15.</u>
          <u xml:id="u-238.2" who="#RyszardStanibuła">W poprawce nr 1 Senat włącza do realizacji ustawy Państwową Inspekcję Weterynaryjną. Poprawka ta została poparta i przyjęta przez połączone komisje.</u>
          <u xml:id="u-238.3" who="#RyszardStanibuła">Komisje poparły również poprawkę nr 2, gdyż daje ona możliwość używania urządzeń elektrycznych w hodowli i obsłudze zwierząt.</u>
          <u xml:id="u-238.4" who="#RyszardStanibuła">Poprawki nr 3, 7, 15, 20, 21, 22, 24, 26, 36, 43 i 44 mają charakter językowy, precyzujący zapisy ustawy. Przyczyniają się one do poprawy czytelności ustawy, zostały więc uznane za słuszne, poparte i oczywiście przyjęte przez połączone komisje.</u>
          <u xml:id="u-238.5" who="#RyszardStanibuła">Poprawkę nr 4 komisje proponują odrzucić, gdyż używanie niewłaściwej uprzęży może być przyczyną bólu lub śmierci zwierząt, a słowo to jest pojęciem względnym, mało konkretnym i może być różnie interpretowane.</u>
          <u xml:id="u-238.6" who="#RyszardStanibuła">W poprawce nr 5 Senat proponuje odbieranie zwierzęcia właścicielowi na okres czasowy lub stały w zależności od sytuacji, wartości zwierzęcia lub możliwości gminy. Komisje tę poprawkę popierają.</u>
          <u xml:id="u-238.7" who="#RyszardStanibuła">Dla podkreślenia istotnej roli w zakresie realizacji ustawy o ochronie zwierząt, odpowiedniego kształtowania postaw dzieci i młodzieży Senat zaproponował w poprawce nr 6, dotyczącej problematyki programów nauczania, uzupełnienie art. 8 ust. 1 zapisem w brzmieniu: „oraz tworzenie szkolnych organizacji przyjaciół zwierząt”. Propozycja ta jest zasadna i poprawka ta również uzyskała poparcie.</u>
          <u xml:id="u-238.8" who="#RyszardStanibuła">W poprawce nr 8 Senat wprowadza wymóg uzyskania zezwolenia właściwego organu gminy na utrzymanie psów ras uznawanych za agresywne. Poprawkę tę uzasadniają tragiczne wypadki spowodowane przez niektóre agresywne rasy psów, jak rottweiler i inne. Zaostrzone postępowanie w tej kwestii jest wskazane i połączone komisje popierają tę poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-238.9" who="#RyszardStanibuła">W poprawce nr 9 Senat wprowadza zakaz podawania w karmie hormonów wzrostu, które wywołują negatywne skutki dla zdrowia i życia ludzi i zwierząt. To stanowisko również uzyskało poparcie połączonych komisji.</u>
          <u xml:id="u-238.10" who="#RyszardStanibuła">Słuszny jest także zapis w poprawce nr 10, wnoszący zakaz importu zwierząt i produktów uzyskanych w wyniku chowu lub hodowli niezgodnych z przepisami ustawy. Ta poprawka również uzyskała poparcie.</u>
          <u xml:id="u-238.11" who="#RyszardStanibuła">Natomiast odrzucono poprawkę nr 11, która określa w drodze uchwały rady gminy rodzaje zabronionych na terenie danej gminy pokazów z udziałem zwierząt.</u>
          <u xml:id="u-238.12" who="#RyszardStanibuła">Poprawka nr 12 została przyjęta przez połączone komisje, gdyż zobowiązuje ministra rolnictwa i gospodarki żywnościowej do określenia, w drodze rozporządzenia, trybu i szczegółowych warunków nadawania uprawnień osobom prowadzącym tresurę zwierząt.</u>
          <u xml:id="u-238.13" who="#RyszardStanibuła">Poprawkę nr 14 komisje proponują odrzucić, gdyż zdaniem komisji do wydania zezwolenia na utworzenie ogrodu zoologicznego wystarczy decyzja ministra ochrony środowiska i zasobów naturalnych.</u>
          <u xml:id="u-238.14" who="#RyszardStanibuła">Zdaniem Senatu podstawowe założenie ustawy, jakim jest ochrona zwierząt, nie powinno przesłaniać kwestii zdrowia i bezpieczeństwa człowieka. Dlatego też Senat zaproponował w poprawce nr 16 do art. 22 zmianę, dzięki której każdy, a nie tylko uprawniony podmiot, w określonych warunkach mógłby zwalczać zwierzęta zagrażające człowiekowi. Poprawka ta uzyskała zdecydowane poparcie.</u>
          <u xml:id="u-238.15" who="#RyszardStanibuła">Poprawki nr 17, 18 i 19, dotyczące warunków transportu zwierząt i odpowiedzialności za transport, komisje odrzuciły i uznały, że pierwotne zapisy są w obecnej sytuacji wystarczające.</u>
          <u xml:id="u-238.16" who="#RyszardStanibuła">W poprawkach nr 23, 24, 25, 26, 27 i 28 Senat proponuje zasadniczą zmianę tworzenia i funkcjonowania komisji etycznych, gdzie komisję etyczną powołuje przewodniczący Komitetu Badań Naukowych. Krajowa komisja etyczna ustala ogólne zasady funkcjonowania lokalnych komisji etycznych przy placówkach naukowych i doświadczalnych. Takie rozwiązanie zostało poparte przez połączone komisje.</u>
          <u xml:id="u-238.17" who="#RyszardStanibuła">Poprawkę nr 29, mówiącą o doświadczeniach i testach na zwierzętach, połączone komisje proponują odrzucić, gdyż obecny zapis Senatu zawęża te kompetencje pomijając kierownika placówki naukowej.</u>
          <u xml:id="u-238.18" who="#RyszardStanibuła">Komisje popierają poprawki nr 30 i 31, gdyż umożliwiają one używanie zwierząt laboratoryjnych do doświadczeń, a zezwolenie na hodowlę zwierząt laboratoryjnych wydaje minister rolnictwa i gospodarki żywnościowej.</u>
          <u xml:id="u-238.19" who="#RyszardStanibuła">Połączone komisje proponują odrzucenie poprawek nr 32 i 33, mówiących zbyt szczegółowo o warunkach utrzymania zwierząt w zwierzętarniach.</u>
          <u xml:id="u-238.20" who="#RyszardStanibuła">Poprawki nr 36 i 37 zakładają możliwość uśmiercenia zwierzęcia w sytuacji szczególnej konieczności przez funkcjonariuszy Policji bądź straży miejskiej - z użyciem broni palnej. Poprawki te uzyskały poparcie połączonych komisji.</u>
          <u xml:id="u-238.21" who="#RyszardStanibuła">Niektóre badania naukowe na zwierzętach wykonuje się tylko w okresie okołoporodowym. Dlatego Senat wnosi tę sprawę w poprawce nr 38. Komisje popierają wyżej wymienioną poprawkę. Natomiast poprawka nr 39 została odrzucona przez komisje, gdyż zakazany byłby udział młodzieży w nagance podczas polowań.</u>
          <u xml:id="u-238.22" who="#RyszardStanibuła">Poprawka nr 40 — w art. 33 po ust. 4 dodaje się ust. 4a w brzmieniu: „Wymogów określonych w ust. 1 i 3 nie stosuje się przy poddawaniu zwierząt szczególnym sposobom uboju przewidzianym przez obrządki religijne”. Tę poprawkę komisje proponują odrzucić. Natomiast poprawka nr 41, w której Senat proponuje skreślenie ust. 6 w art. 33, jest zasadna i należy ją przyjąć pomimo wniosku komisji o odrzucenie. Odrzucenie tej poprawki spowodowałoby kolizję prawną z zapisem w ustawie o zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt — art. 21 ust. 1 i art. 29 ust. 2 — gdzie kwestie te są już uregulowane, wraz z warunkami obrotu mięsem. Tę kolizję zauważyliśmy podczas debaty w połączonych komisjach i oczywiście zostało to zgłoszone, ale już po głosowaniu nad tą poprawką. Tutaj jest wyraźny argument prawny, aby głosować inaczej, nie tak, jak to przyjęły komisje.</u>
          <u xml:id="u-238.23" who="#RyszardStanibuła">Poprawki Senatu nr 42 i 45 połączone komisje poparły, gdyż nieprzyjęcie tych poprawek stanowiłoby również o kolizji prawnej, byłoby niezgodne z konstytucją w odniesieniu do prawa własności. Są to poprawki bardzo zasadne.</u>
          <u xml:id="u-238.24" who="#RyszardStanibuła">Poprawka nr 46 nadaje towarzystwom opieki nad zwierzętami uprawnienia do współdziałania z innymi organizacjami społecznymi. Uzyskała ona poparcie komisji.</u>
          <u xml:id="u-238.25" who="#RyszardStanibuła">Poprawka nr 47 wydłuża z 6 do 12 miesięcy termin wydania przepisów wykonawczych do ustawy. Komisje popierają tę poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-238.26" who="#RyszardStanibuła">Połączone komisje proponują odrzucenie poprawki nr 48, która przedłuża okres wejścia w życie przepisów dotyczących komisji etycznych oraz okres wprowadzenia zasad hodowli zwierząt laboratoryjnych (do 4 lat).</u>
          <u xml:id="u-238.27" who="#RyszardStanibuła">Senat uważa, że postulat bezwzględnej ochrony zwierząt powinien ustąpić przed racjami społecznymi i gospodarczymi. Dlatego zgłasza poprawkę nr 49, zgodnie z którą art. 43 otrzymuje brzmienie:</u>
          <u xml:id="u-238.28" who="#RyszardStanibuła">„Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia, z tym że:</u>
          <u xml:id="u-238.29" who="#RyszardStanibuła">1) przepis art. 11 ust. 3 wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2002 r.,</u>
          <u xml:id="u-238.30" who="#RyszardStanibuła">2) przepis art. 33 ust. 3 w zakresie wykonywania uboju przez przyuczonego ubojowca wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1999 r.”.</u>
          <u xml:id="u-238.31" who="#RyszardStanibuła">Połączone komisje zdecydowanie popierają tę poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-238.32" who="#RyszardStanibuła">Tyle z mojej strony. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#MarekBorowski">Sejm postanowił o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-239.2" who="#MarekBorowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-239.3" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Romualda Ajchlera z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#RomualdAjchler">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dobiega końca proces legislacyjny dotyczący projektu ustawy o ochronie zwierząt. Rozpatrywane dzisiaj przez Sejm poprawki Senatu dają gwarancję, że o ile prezydent podpisze ustawę, zwierzęta „otrzymają” akt prawny, a tym samym prawa niekiedy większe, niż mają ludzie. To nie jest moje stwierdzenie, to opinie wyczytane w ostatnich dniach w prasie. Czy tak będzie, przekonamy się wówczas, gdy ustawa wejdzie w życie.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#RomualdAjchler">Ustawa to nie wszystko, to zapisy prawne, ale aby odniosła ona sukces, ci, których ona dotyczy, ci, których zmusza do jej stosowania, muszą jej przestrzegać. W przeciwnym wypadku stanie się martwym prawem. Obawiam się, że ta ustawa zawiera takie zapisy, które nie będą ściśle przestrzegane. Mam tu na myśli przepis art. 33 pkt 3, który mówi o tym, że w uboju domowym zwierzęta kopytne mogą być uśmiercane tylko przez przyuczonego ubojowca. Jest bardzo wiele przykładów na to, że sami rolnicy dokonują uboju gospodarczego na własne potrzeby, i obawiam się, że trudno będzie na użytek tej ustawy przymusić ich do tego, aby przeszli odpowiednie przeszkolenie.</u>
          <u xml:id="u-240.2" who="#RomualdAjchler">Chciałbym teraz z upoważnienia klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej odnieść się do poprawek Senatu, a ściśle mówiąc do tych, w wypadku których mój klub będzie głosował odmiennie niż połączone komisje. Senat zgłosił 49 poprawek. Zreferował je pan poseł sprawozdawca. Nie będę powtarzał tych argumentów, które zostały już przytoczone; materia jest nam znana, jesteśmy przecież już po 2,5-letniej pracy nad tą ustawą.</u>
          <u xml:id="u-240.3" who="#RomualdAjchler">Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej poprze 35 poprawek senackich, natomiast w wypadku 14 będzie głosował za odrzuceniem. Odmiennie niż komisje zachowamy się podczas głosowania nad poprawką nr 40 i będziemy głosować za jej przyjęciem, dopuszczając tym samym szczególny ubój zwierząt przewidziany w obrządkach religijnych.</u>
          <u xml:id="u-240.4" who="#RomualdAjchler">Nie poprzemy jednak poprawki Senatu oznaczonej w sprawozdaniu połączonych komisji nr 49, która zmierza do przedłużenia terminu dotyczącego tuczu kaczek i gęsi na stłuszczone wątroby do 1 stycznia 2002 r. Z argumentacją środowisk zainteresowanych tuczem na stłuszczone wątroby — łącznie z ostatnim listem, jaki otrzymaliśmy od lekarzy weterynarii i Związku Zawodowego „Solidarność” z Obornik — klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej zapoznał się dogłębnie i wnikliwie. Chcę dodać, że list ten przyniósł zapewne odwrotny skutek do tego, jaki mieli w zamiarze autorzy listu. Posłowie klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej, którzy wahali się do dzisiaj, czy nie przedłużyć moratorium na zakaz tuczu kaczek i gęsi na stłuszczone wątroby, po przeczytaniu tego listu opowiedzieli się za zapisem sejmowym, czyli w konsekwencji za nieprzedłużaniem do 2002 r. okresu tuczu kaczek i gęsi na stłuszczone wątroby.</u>
          <u xml:id="u-240.5" who="#RomualdAjchler">Reasumując, klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej uważa, że ustawa o ochronie zwierząt, której apogeum, uchwalenie się zbliża, będzie ustawą nowoczesną i dającą organizacjom społecznym, których statutowym celem jest ochrona zwierząt, instrument do lepszej realizacji ich zamierzeń. Jesteśmy przekonani, że przyczyni się ona do lepszego niż do tej pory traktowania zwierząt w naszym kraju. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-240.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi Ajchlerowi z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Władysława Tomaszewskiego z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#WładysławTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W dniu dzisiejszym ostatecznie kończymy wieloletnią pracę nad ustawą o ochronie zwierząt, która zastąpi obowiązujące dotychczas, przestarzałe i zdezaktualizowane przepisy zawarte w rozporządzeniu prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22 marca 1928 r.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#WładysławTomaszewski">Ustalenie zbioru praw i obowiązków człowieka wobec zwierząt było zadaniem nad wyraz trudnym, a to z tego powodu, iż w większości obszarów działalności współczesnego społeczeństwa wykorzystywane są zwierzęta. Nic więc dziwnego, że w tej materii ścierały się i będą prawdopodobnie nadal się ścierać poglądy hodowców, ekologów, naukowców, miłośników zwierząt. To dlatego posłom IX i I kadencji Sejmu nie udało się uchwalić stosownej ustawy. Z problemem tym uporał się dopiero Sejm II kadencji. Po ponaddwuletniej pracy nad konstrukcją ustawy i 30 posiedzeniach komisji sejmowych, ze znaczącym udziałem przedstawicieli reprezentujących pozaparlamentarne grupy społeczne, udało się wreszcie osiągnąć kompromis, który zaowocował przyjęciem ustawy. W ostatniej fazie legislacyjnej pozostaje nam rozpatrzyć poprawki zawarte w uchwale Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 25 czerwca 1997 r. Senat po rozpatrzeniu ustawy sejmowej z dnia 23 maja 1997 r. o ochronie zwierząt wprowadził do jej tekstu 49 poprawek. Część zgłoszonych poprawek ma charakter stylistyczny, niektóre doprecyzowują poszczególne zapisy ustawy celem poprawienia ich czytelności, niektóre zaś są rzeczywiście bardzo istotne. Wniesione przez Senat Rzeczypospolitej Polskiej poprawki były w dniu 30 lipca rozpatrywane przez połączone sejmowe Komisje: Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej oraz Ustawodawczą. W wyniku rozważań i dyskusji nad poszczególnymi propozycjami Senatu komisje rekomendują do przyjęcia przez Wysoką Izbę 35 poprawek. Pozostałe 14 poprawek zakwalifikowano do odrzucenia.</u>
          <u xml:id="u-242.2" who="#WładysławTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie sposób w krótkim oświadczeniu odnieść się do wszystkich poprawek, niemniej jednak niektóre propozycje są godne podkreślenia. I tak na przykład:</u>
          <u xml:id="u-242.3" who="#WładysławTomaszewski">Rekonstrukcja koncepcji komisji etycznych do spraw doświadczeń na zwierzętach, które to komisje według propozycji Senatu przybierają postać komisji lokalnych, umożliwia ściślejszą współpracę środowisk naukowych z jednoczesnym zachowaniem humanitarnej postawy w stosunku do zwierząt wykorzystywanych w doświadczeniach naukowych.</u>
          <u xml:id="u-242.4" who="#WładysławTomaszewski">Innowacja dotycząca art. 4 pkt 7 ustawy jest również niezbędna i korzystna. Wyłącza bowiem spod pojęcia „okrutne metody obchodzenia się ze zwierzętami” używanie niektórych urządzeń elektrycznych, umożliwia rolnikom i hodowcom korzystanie z pastuchów elektrycznych, treserów oraz urządzeń elektrycznych służących do przepędu zwierząt.</u>
          <u xml:id="u-242.5" who="#WładysławTomaszewski">Bardzo cenna jest propozycja Senatu, by na utrzymywanie psów ras agresywnych były wydawane zezwolenia. Wobec coraz częściej występujących przypadków trwałych kalectw, a nawet śmierci osób, najczęściej dzieci, atakowanych przez agresywne psy, wprowadzenie tej poprawki staje się bezwzględną koniecznością.</u>
          <u xml:id="u-242.6" who="#WładysławTomaszewski">Bardzo istotne, szczególnie dla wielu rolników prowadzących w swoich gospodarstwach rolnych specjalistyczny chów zwierząt, jest przedłużenie do roku 2002 okresu vacatio legis przepisu art. 11 ust. 3. To umożliwi tym gospodarstwom przeprofilowanie modelu produkcji. Nie można bowiem lekceważyć niektórych racji społecznych i gospodarczych przez podporządkowywanie postulatom bezwzględnej ochrony zwierząt. O uwzględnienie tej poprawki wnoszę do Wysokiej Izby szczególną prośbę.</u>
          <u xml:id="u-242.7" who="#WładysławTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Informuję Wysoką Izbę, iż posłanki i posłowie zrzeszeni w Klubie Parlamentarnym Polskiego Stronnictwa Ludowego, w imieniu którego przemawiam, będą głosować za przyjęciem poprawek Senatu zaakceptowanych przez wspomniane na wstępie mojego wystąpienia połączone komisje sejmowe, które to poprawki zostały zawarte w sprawozdaniu o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o ochronie zwierząt (druk sejmowy nr 2584). Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Krzysztofa Wolframa z Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#KrzysztofWolfram">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przemawiając w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności, chciałbym, oczywiście w sposób absolutnie skrótowy, ustosunkować się do niektórych poprawek, które w tej chwili rozpatrujemy. Zaraz to uczynię, ale przedtem pozwolę sobie na krótką refleksję.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#KrzysztofWolfram">Jak większość przedmówców podkreślała, kończymy prace nad bardzo trudną ustawą. To jest pogląd, który reprezentują nie tylko koledzy, którzy pracowali w podkomisji, jak również w połączonych komisjach. Wszyscy sobie zdawaliśmy sprawę, że to jest naprawdę trudna materia, łącząca wiele dziedzin życia. Mało tego, również dzisiaj jesteśmy przekonani, że pomyślność tej ustawy, tak jak zresztą mówił poseł Ajchler, leży nie tylko w zapisach tej ustawy, ale przede wszystkim w możliwości jej realizacji i wprowadzenia w życie. Ustawa ta, poza oczywiście walorem legislacyjnym, ma do spełnienia znacznie większą rolę, a mianowicie edukacyjno-wychowawczą - to było wielokrotnie podkreślane i to chciałbym teraz uczynić - ale ma ona również bardzo istotną rolę, jeżeli chodzi o postęp cywilizacyjny. Myślę, że powinniśmy tę ustawę oceniać również w tych kategoriach.</u>
          <u xml:id="u-244.2" who="#KrzysztofWolfram">Pracowaliśmy nad tą ustawą w atmosferze nacisku społecznego, o czym nie możemy zapomnieć. Do marszałka Sejmu wpłynęły tysiące, nawet bym powiedział setki tysięcy listów, odbyło się wiele manifestacji organizowanych przez organizacje społeczne. To wszystko pokazuje, że jest olbrzymie zainteresowanie tą ustawą i nie zgadzam się z tą częścią mediów, które próbowały nieco bagatelizować charakter, treść i zasięg oddziaływania tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-244.3" who="#KrzysztofWolfram">Odnosząc się do tych poprawek i do stanowiska połączonych komisji, zawartego w druku nr 2584, chcę zatrzymać się nad pięcioma kwestiami.</u>
          <u xml:id="u-244.4" who="#KrzysztofWolfram">Generalnie rzecz biorąc, mój klub chciałby wrócić do prawie wszystkich zapisów, które Wysoka Izba uchwaliła przytłaczającą - podkreślam - przytłaczającą większością głosów. Zaledwie kilkunastu kolegów posłów głosowało przeciwko tej ustawie. Przypominam, że ustawa ta przeszła przytłaczającą większością głosów również jeśli chodzi o spectrum polityczne i reprezentacje poszczególnych klubów.</u>
          <u xml:id="u-244.5" who="#KrzysztofWolfram">Mój klub chciałby, utrzymując linię poparcia dla tekstu pierwotnego, który uchwalił Sejm, jednak przynajmniej w trzech przypadkach wyjść naprzeciw propozycjom Senatu. Dotyczy to poprawek nr 11 i 12, gdzie mówi się o imprezach z udziałem zwierząt, na które jest potrzebne zezwolenie gminy. Jesteśmy zdania, że są takie imprezy, zresztą donosiła o tym również prasa. Działo się to jeszcze przed powodzią, kiedy we Wrocławiu były maltretowane zwierzęta cyrkowe i po prostu tam ten cyrk nie powinien mieć prawa wjazdu. Gmina powinna była odmówić mu prawa występowania na tym terenie. To jest tylko przykład.</u>
          <u xml:id="u-244.6" who="#KrzysztofWolfram">Druga poprawka Senatu, którą chcielibyśmy poprzeć, dotyczy sytuacji związanej z przewozem zwierząt. Chciałbym wrócić do wielogodzinnych dyskusji i przyjęcia zasady, że za przewóz zwierząt odpowiada zarówno osoba wysyłająca, jak również przewoźnik. Proszę o przyjęcie tej poprawki Senatu.</u>
          <u xml:id="u-244.7" who="#KrzysztofWolfram">Proponujemy również przyjąć poprawkę Senatu, która dotyczy art. 33, gdzie dodaje się ust. 4a - nowy, zabraniający dzieciom brania udziału w nagankach myśliwskich na polowaniach. Muszę powiedzieć, że to jest problem, który wielokrotnie był rozpatrywany w bardzo różnych gremiach, nie tylko przy okazji tejże ustawy.</u>
          <u xml:id="u-244.8" who="#KrzysztofWolfram">Natomiast w dwóch przypadkach chcielibyśmy pozostać zdecydowanie przy zapisach uchwalonych przez Sejm. Dotyczy to wszystkich poprawek między numerami 23 a 35. Uważamy, że to, co wypracował Sejm, jeśli chodzi o postępowanie w wypadku organizowania komisji etycznych i ich pracy, było naprawdę daleko idącym konsensem, który pozwalał na sprawiedliwą i dobrą organizację tychże komisji oraz ich pracy. Tutaj będziemy więc proponowali powrót do zapisów sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-244.9" who="#KrzysztofWolfram">I w końcu ostatnia kwestia, którą chciałbym podkreślić, dotycząca wielokrotnie omawianego art. 49. Chciałbym tu podziękować koledze Ajchlerowi, który w imieniu klubu SLD zapewnił o głosowaniu za pierwotnym zapisem ustawy. Mój klub oczywiście się do tego przyłączy. Chciałbym serdecznie prosić wszystkich kolegów z klubu PSL, aby ich głosowanie nad ustawą (myślę, że ją uchwalimy) nie odbiegało rażąco od tego, co będzie właściwością całej sali. Jeszcze raz proszę o to, abyśmy powrócili do zapisu pierwotnego wielokrotnie dyskutowanego. Myślę - żeby już rzecz nazwać po imieniu - o głosowaniu nad utrzymaniem terminu od 1 stycznia 1999 r., o zabronieniu karygodnego i haniebnego tuczu gęsi i kaczek na stłuszczone wątroby, o czym wszyscy doskonale wiemy. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-244.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi Wolframowi z Unii Wolności.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Krystynę Sienkiewicz z Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#KrystynaSienkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Senat zgłosił 49 poprawek do ustawy o ochronie zwierząt, które są zawarte w druku nr 2491, a także w sprawozdaniu połączonych komisji (druk nr 2548). Klub Parlamentarny Unii Pracy po gorącej, wnikliwej dyskusji przyjął w odniesieniu do kilku z nich odmienne stanowisko, niż rekomendują to komisje. Tak więc nie możemy poprzeć poprawki nr 2 dotyczącej urządzeń elektrycznych służących do przepędu zwierząt itd.</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#KrystynaSienkiewicz">Poprawka nr 8. Mamy dość mieszane uczucia i pozostawimy swobodę wyboru członkom Klubu Parlamentarnego Unii Pracy w sprawie reglamentacji psów. Podobnie jak ma to miejsce z reglamentacją broni, mamy pacyfistyczny pogląd na tę sprawę, tym bardziej że przepis ten narodził się wraz z ujawnionymi przez prasę i telewizję, a nie do końca wyjaśnionymi przypadkami agresji psów; nie wiemy, kto tę agresję w tych psach wyzwalał.</u>
          <u xml:id="u-246.2" who="#KrystynaSienkiewicz">Będziemy popierać poprawkę nr 18. Już jako czwarty mówca oszczędzę sobie jej omawiania, a tylko ją wymienię.</u>
          <u xml:id="u-246.3" who="#KrystynaSienkiewicz">Będziemy głosować za odrzuceniem wszystkich poprawek zmierzających do liberalizacji przepisów dotyczących doświadczeń na zwierzętach. Uważamy, że międzyuczelniane komisje etyczne nie będą w stanie prawidłowo spełniać swoich zadań, gdyż zasiadać w nich będą osoby zainteresowane maksymalnie liberalnym podejściem do wydawania zezwoleń na przeprowadzanie badań. Poza tym te poprawki, jeżeli je przyjmiemy - nie będzie to dotyczyło tylko hodowli licencjonowanych - będą nadal pozwalały na wykradanie kotów czy psów z klatek schodowych, bo uczelnie ciągle przecież nie mają pieniędzy na kupno zwierząt doświadczalnych czy ich hodowlę. Będą pozwalały na wyrywanie zwierząt z ich naturalnego środowiska, poddawanie ich doświadczeniom czy też niehumanitarne spędzanie płodów.</u>
          <u xml:id="u-246.4" who="#KrystynaSienkiewicz">Chcemy wierzyć temu, co zawarł Senat w poprawce nr 11. Chcemy wierzyć, że gminy ograniczą rodzaje pokazów z udziałem zwierząt, choć istnienie karłowatych ogrodów zoobotanicznych położonych tuż przy linii tramwajowej (np. z żubrami w moim mieście), w których zwierzęta cierpią, nie pozwala nam tak do końca ufać, że gminy skorzystają z zakazu organizowania pokazów z udziałem zwierząt, a nie na przykład ograniczenia działalności cyrków, które też w wielu miejscach są witane serdecznie i wpuszczane mimo protestów przedstawicieli ruchów ekologicznych, młodzieży czy pikietowania wręcz tych cyrków.</u>
          <u xml:id="u-246.5" who="#KrystynaSienkiewicz">Sumieniu i wolności wyboru członków Klubu Parlamentarnego Unii Pracy pozostawiliśmy sprawę poprawki nr 29. A to jeszcze mieści się w pakiecie poprawek dotyczących doświadczeń.</u>
          <u xml:id="u-246.6" who="#KrystynaSienkiewicz">Natomiast nie możemy poprzeć poprawki nr 40 dotyczącej uboju rytualnego.</u>
          <u xml:id="u-246.7" who="#KrystynaSienkiewicz">Nie możemy również z uwagi na humanitarne przesłanie tej ustawy poprzeć zmiany terminu wprowadzenia zakazu produkcji stłuszczonych wątróbek, czyli jesteśmy przeciwnikami opóźnienia wejścia w życie ustawowego zakazu tuczu gęsi i kaczek na stłuszczone wątroby i wszystkich fałszywych proroków, którzy mówią, że zwierzęta przy tej sposobności nie cierpią. Gdybyśmy zgodzili się na stanowisko Senatu i odejście od rzeczywiście mocno kompromisowej wersji sejmowej, to pogorszylibyśmy sytuację zwierząt w stosunku do tej, w której żyją obecnie.</u>
          <u xml:id="u-246.8" who="#KrystynaSienkiewicz">Reasumując, będziemy głosować przeciwko karencji zakazu tuczu na stłuszczone wątroby, przeciwko ubojowi i przeciwko doświadczeniom, stosownie do numeracji tych poprawek Senatu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-247.1" who="#MarekBorowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-247.2" who="#MarekBorowski">Innych zgłoszeń nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-247.3" who="#MarekBorowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-247.4" who="#MarekBorowski">Do głosowania przystąpimy jutro rano.</u>
          <u xml:id="u-247.5" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 12 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne (druki nr 2494 i 2549).</u>
          <u xml:id="u-247.6" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Ryszarda Grodzickiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#RyszardGrodzicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Senat zgłosił do ustawy o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne 38 poprawek. Niektóre z nich należy rozpatrywać łącznie, gdyż dotyczą tych samych spraw. Ponieważ wnosiliśmy w tej ustawie kilkanaście poprawek do różnych ustaw, więc aby zachować jednolitość ustawodawstwa, poprawki te trzeba rozpatrywać łącznie. Większość poprawek Senatu ma charakter redakcyjny i, jak to zwykle bywa, różnie są one oceniane przez Sejm i posłów. Stąd też różne będą rekomendacje. Mają one charakter bardzo szczegółowy, dlatego też nie będę się nad nimi dłużej zatrzymywał.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#RyszardGrodzicki">Można wspomnieć o dosyć istotnej poprawce o charakterze redakcyjnym, polegającej na zastąpieniu wyrazów „zakład pracy” wyrazem „przedsiębiorca”. Dokonywaliśmy niedawno takiej zmiany w innej ustawie; chyba w 70 ustawach. Ta ustawa była tworzona równolegle i nie można było tego wprowadzić na etapie prac sejmowych. Senat to wprowadza.</u>
          <u xml:id="u-248.2" who="#RyszardGrodzicki">Można wspomnieć o niemalże anegdotycznej poprawce Senatu, w której zmienia się kolejność. Sejm popełnił pewną gafę w stosunku do izby refleksji - wicemarszałka umieściliśmy w wykazie funkcji przed marszałkiem Senatu. Senat dokonał odpowiedniej korekty. To jednak, jak powiadam, można rozpatrywać w kategoriach niemalże anegdotycznych.</u>
          <u xml:id="u-248.3" who="#RyszardGrodzicki">Istotną poprawką, nad którą warto się zastanowić, jest poprawka nr 15 Senatu. Zgodnie z rekomendacją Sejmu oświadczenia o stanie majątkowym burmistrzów rozpatrywał wojewoda. Senat proponuje, aby robił to przewodniczący właściwego sejmiku samorządowego. Komisje proponują odrzucenie tej poprawki, uznając, że jednolitość administracji i pewna kontrola spoza systemu samorządowego jest w tym układzie dość istotna.</u>
          <u xml:id="u-248.4" who="#RyszardGrodzicki">Drugą istotną poprawką Senatu jest poprawka nr 16. Sejm uznał, iż wzór oświadczeń, w drodze rozporządzenia, ustalać będzie prezydent Rzeczypospolitej Polskiej. Senat proponuje, aby zastąpić prezydenta prezesem Rady Ministrów. Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki. Wychodzimy z założenia, że w przypadku gdy te rozporządzenia dotyczyć będą bardzo różnych osób, w tym również sędziów, członków Trybunału Konstytucyjnego, sędziów Sądu Najwyższego, nie byłoby dobrze, aby w tej materii wypowiadał się organ administracji rządowej. Naszym zdaniem prezydent, jako głowa państwa, jest bardziej predestynowany do tego, aby takie rozporządzenie wydawać.</u>
          <u xml:id="u-248.5" who="#RyszardGrodzicki">I wreszcie trzy poprawki, które trzeba będzie rozpatrywać łącznie - nr 25, 29 i 37, a dokładniej nr 29 lit. a. Senat wprowadza pojęcie zarządu powierniczego, zakładając, że mienie przekraczające, związane z posiadanymi akcjami bądź udziałami, powinno być deponowane bądź zbywane, bądź deponowane, powierzane do zarządzania zarządowi powierniczemu. Kłopot polega na tym, że żaden akt prawny w Polsce nie posługuje się pojęciem zarządu powierniczego. W związku z tym tego typu nakazu nie można wprowadzić w ustawie bez dookreślenia, na czym ten zarząd powierniczy polega. W języku potocznym używa się tego terminu. Istnieje nawet chyba w tej chwili biuro maklerskie, które oferuje usługę zarządu powierniczego, ale kwota, którą należy zdeponować, jest na tyle wysoka, iż mało kto mógłby sobie na to pozwolić, choć jest tam niby zastrzeżenie, że osoby pełniące funkcje publiczne mogą deponować niższe kwoty. Jeśli jednak tworzy się taki nakaz ustawowy, powinno się dookreślić, jakie konsekwencje to działanie powoduje, odwołanie się do ogólnych przepisów Kodeksu cywilnego nie jest wystarczające. Dlatego też komisje rekomendują odrzucenie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-248.6" who="#RyszardGrodzicki">Pozostałe poprawki, jak już mówiłem, mają charakter redakcyjny, uszczegółowiający, i w zależności od ich oceny komisje rekomendują ich przyjęcie lub nie. Jeśli w trakcie głosowań będą jakieś pytania, jestem gotów do udzielenia odpowiedzi. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#MarekBorowski">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-249.2" who="#MarekBorowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-249.3" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Jacka Kasprzyka z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#JacekKasprzyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Posłowie Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej z dużym zadowoleniem przyjmują fakt zakończenia w parlamencie prac nad ustawą o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne. Uznajemy konieczność wprowadzenia w życie takiego aktu, uznajemy też społeczną potrzebę, która została wielokrotnie wyrażona także w poselskich inicjatywach w tej materii. Ponieważ pan poseł sprawozdawca bardzo dogłębnie omówił zgłoszone przez Senat poprawki, a w trakcie prac w Sejmie nad tą ustawą odbyła się szeroka dyskusja, chciałbym tylko oświadczyć, że posłowie Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej będą głosowali zgodnie z przedłożonym sprawozdaniem połączonych komisji. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Bartoszka z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#StanisławBartoszek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Doceniając wagę procedowanej ustawy i zgłoszonych przez Senat poprawek, mój klub parlamentarny w zasadzie będzie głosował zgodnie z rekomendacją przedłożoną przez połączone komisje. Niemniej jednak w kilku sprawach zastrzegamy sobie możliwość odmiennego głosowania.</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#StanisławBartoszek">Na uwagę zasługuje jedna poprawka, która - moim zdaniem - jest nie dopracowana. Dotyczy ona mianowicie powierzania akcji bądź udziałów funduszom powierniczym i powinna znaleźć się w przepisach końcowych lub przejściowych. Otóż wydaje mi się, że celność tej poprawki polega na tym, by sprawy polityki, rządzenia, decydowania, funkcje, jakie sprawuje poseł bądź senator, bądź inna osoba publiczna, oddzielić od spraw związanych z zarządzaniem własnym mieniem, które jest jakby zdeponowane w spółkach z udziałem skarbu państwa bądź jednostek komunalnych. Jak już jednak zastrzegłem na wstępie, ta poprawka nie jest w pełni dopracowana. Powinna się znaleźć w przepisach końcowych lub przejściowych i trzeba by było zmienić Kodeks handlowy, ponieważ przyjęcie jej w formie, w jakiej została zaprezentowana przez Senat, ograniczałoby właśnie prawa akcjonariuszy i byłoby niezgodne z Kodeksem handlowym. Tak jak powiedziałem, klub w zasadzie będzie głosował nad większością poprawek zgodnie z rekomendacją połączonych komisji. Niemniej zastrzegamy sobie prawo do odmiennego głosowania nad niektórymi poprawkami dotyczącymi szczegółowych kwestii. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi Bartoszkowi.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Zbigniewa Pietrzykowskiego.</u>
          <u xml:id="u-253.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Jeszcze poseł Smółko.)</u>
          <u xml:id="u-253.3" who="#MarekBorowski">A gdzie jest pan poseł Smółko?</u>
          <u xml:id="u-253.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Jest, siedzi.)</u>
          <u xml:id="u-253.5" who="#MarekBorowski">Przebrał się, przepraszam bardzo.</u>
          <u xml:id="u-253.6" who="#MarekBorowski">Proszę, najpierw pan poseł Smółko, Unia Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#ArturSmółko">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym w imieniu Unii Pracy oświadczyć, że w czasie trzech czytań ustawy antykorupcyjnej w Sejmie bardzo zależało nam na tym, żeby w Polsce istniała regulacja prawna bardzo precyzyjnie oddzielająca świat polityki od świata gospodarki, by szara strefa, która jest dzisiaj między polityką a gospodarką, stała się strefą jasną, by nie można było obciążać, czasami niesłusznie, ludzi polityki tym, że właśnie oni są podatni na korupcję.</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#ArturSmółko">Poprawki do ustawy zgłoszone przez Senat, które dzisiaj omawiamy, właściwie nie rozwiązują najważniejszych problemów związanych z prawem antykorupcyjnym. Chcę jeszcze raz powiedzieć, że ta ustawa pozwala paradoksalnie na więcej niż stan prawny poprzedzający wejście w życie tej ustawy - w takim sensie, że legalizuje to, co wcześniej było przynajmniej niedopuszczalne z powodów etycznych. Ta ustawa pozwala na przykład urzędnikom ministerstw mieć akcje, prowadzić działalność gospodarczą. To jest ta filozofia, która, zakazując, pozwala w gruncie rzeczy na więcej.</u>
          <u xml:id="u-254.2" who="#ArturSmółko">Oczywiście będziemy głosować za poprawkami zgłoszonymi przez Senat. W przypadku tej ustawy mamy znowu swoistą rywalizację dwóch biur legislacyjnych - zmienia się przecinki, małe sprawy. Ale jest tutaj jedna poprawka, która zyska poparcie Unii Pracy - poprawka, która mówi o zarządzie powierniczym.</u>
          <u xml:id="u-254.3" who="#ArturSmółko">Pan poseł Grodzicki w imieniu komisji mówił, że nie ma w polskim prawie instytucji zarządu powierniczego. Może by, panie pośle, od czegoś drobnego zacząć. Chodzi o to, by dać szansę na rozbudowanie instytucji, która jest w polskim prawie potrzebna. I mam nadzieję, że w tej sprawie chociaż się zgadzamy.</u>
          <u xml:id="u-254.4" who="#ArturSmółko">Dzisiaj jest tak, że przyjęta przez Sejm ustawa i przyjęte przez Senat poprawki do niej właściwie nie rozdzielają sfery aktywności osób publicznych związanej z zajmowaniem stanowiska od aktywności gospodarczej. Myśmy postulowali, by wprowadzić mechanizm przekazywania aktywów związanych z działalnością gospodarczą osób kandydujących na stanowiska publiczne bądź zajmujących te stanowiska poprzez system funduszy powierniczych. Ta poprawka wtedy przez większość tej Izby została odrzucona. Wobec tego kiedy ktoś mówi, że nie ma w polskim systemie takiej instytucji, to niech nie zapomina, że wystarczyło wówczas przyjąć poprawkę proponowaną przez Unię Pracy i nie byłoby dzisiaj kłopotu, o którym mówił pan poseł Ryszard Grodzicki.</u>
          <u xml:id="u-254.5" who="#ArturSmółko">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Unia Pracy była autorem jednego z projektów ustaw antykorupcyjnych. Ten projekt został pozbawiony zębów. Świadomie. Dzisiaj głosujemy nad ustawą antykorupcyjną, która jest troszkę na niby, troszkę tę ustawę antykorupcyjną udaje. Można powiedzieć: lepsze to niż nic, o ile będzie się miało pewność, że chociaż w najmniejszym stopniu poprawi to obecną sytuację. Będziemy wobec tego czekać na moment, kiedy w tej Izbie poprzez nacisk opinii publicznej będzie szansa na to, że wprowadzimy w Polsce po prostu ustawę antykorupcyjną, a nie takie prawo, które jest tylko na potrzeby tłumaczenia się polityków, że są czyści, że składają oświadczenia, że nie można im nic zarzucić. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-254.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-254.7" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Aleksander Małachowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi Arturowi Smółko.</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#AleksanderMałachowski">Proszę pana posła Zbigniewa Pietrzykowskiego, jeżeli nie odnalazł się pan poseł Turko. Nie, pan poseł Turko się nie odnalazł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#ZbigniewPietrzykowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Omawiana ustawa jest jedną z fundamentalnych regulacji prawnych dotyczących uczciwości polityków oraz specyficznych powiązań między polityką i ekonomią. Wydaje się, że nie dość pracy nad zbudowaniem fundamentów prawnych przecinających różnorakie powiązania korupcyjne, nie zawsze dostrzegalne na powierzchni życia publicznego, a kryjące się częstokroć pod niedoskonałymi uregulowaniami prawnymi. Ustawa ta wróciła do Sejmu po obradach Senatu z wieloma poprawkami. Z pewnością nie jest ona doskonała, ale jest to ważny akt prawny i stąd zrozumiała jest krytyczna postawa Senatu wobec wielu rozwiązań prawnych. Oczywiście należy przyjąć wiele uwag stylistycznych oraz uwagi precyzujące przepisy ustawy, ale istotą problemu jest przerwanie powiązań polityki z ekonomią i tutaj Senat nie zawsze jest konsekwentny.</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#ZbigniewPietrzykowski">Należy zgodzić się z większością wniosków przedstawionych w sprawozdaniu Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Ustawodawczej, trzeba jednak zastanowić się nad poprawkami ujętymi w pkt. 25, 29, 37, które zalecane są do głosowania łącznego.</u>
          <u xml:id="u-256.2" who="#ZbigniewPietrzykowski">Komisje proponują odrzucenie poprawek Senatu. Senat proponuje wprowadzenie zapisu o powierzeniu pakietu akcji funduszowi powierniczemu, co jest możliwe i wykorzystywane z dobrym skutkiem w innych demokratycznych krajach. Jednakże konstrukcja prawna przyjęta przez Sejm mówi o możliwości niezbywania, ale też braku uczestnictwa pakietu akcji w okresie sprawowania mandatu i 2 lata po wygaśnięciu mandatu. Jest to dobra konstrukcja prawna zapobiegająca nieprawidłowościom. Senat dodał jeszcze jedną możliwość, i to trzeba by rozstrzygnąć. Wydaje się, że można skorzystać także z wyboru przedstawionego przez Senat, ponieważ zgodny jest on z duchem ustawy.</u>
          <u xml:id="u-256.3" who="#ZbigniewPietrzykowski">Myślę, że należy przyjąć także punkt widzenia Senatu odnośnie do poprawki nr 29 w sprawie dodania nowego pkt. 1. Senat proponuje, aby takie same zobowiązania co do udziału w pakietach akcji, które dotyczą radnych, rozszerzyć również na posłów i senatorów. Jest to ważna poprawka i dlatego należy nad nią głosować odrębnie ze względu na jej merytoryczny charakter. Jeśli chodzi o pozostałe poprawki, koło BBWR podziela poglądy komisji. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi Zbigniewowi Pietrzykowskiemu.</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#AleksanderMałachowski">Pana posła Turko nadal nie ma.</u>
          <u xml:id="u-257.2" who="#AleksanderMałachowski">Lista posłów zapisanych do głosu została więc wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-257.3" who="#AleksanderMałachowski">Pan poseł Grodzicki nie zamierza zabrać głosu... Moim obowiązkiem jest zapytać.</u>
          <u xml:id="u-257.4" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Grodzicki: Nie, dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-257.5" who="#AleksanderMałachowski">Wysoka Izbo! Ponieważ nie ma pytań, poseł sprawozdawca nie będzie zabierał głosu, zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-257.6" who="#AleksanderMałachowski">Do głosowania przystąpimy jutro rano.</u>
          <u xml:id="u-257.7" who="#AleksanderMałachowski">Zarządzam krótką przerwę, zaraz będzie poseł sprawozdawca.</u>
          <u xml:id="u-257.8" who="#komentarz">(Chwila przerwy)</u>
          <u xml:id="u-257.9" who="#AleksanderMałachowski">Jest pan poseł, w takim razie wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-257.10" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 13 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Obrony Narodowej, Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy Prawo o ustroju sądów wojskowych (druki nr 2495 i 2572).</u>
          <u xml:id="u-257.11" who="#AleksanderMałachowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Stanisława Rogowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#StanisławRogowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przepraszam za tę drobną przerwę, która zaistniała z mojego powodu, ale pomyliłem teczki z materiałami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#AleksanderMałachowski">Na szczęście trwała ta przerwa pół minuty, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#StanisławRogowski">Jest to, jak stwierdził pan marszałek, ostatnia faza prac nad ustawą o ustroju sądów wojskowych. Jest to, przypominam, projekt prezydencki, skierowany pod koniec ubiegłego roku do Wysokiej Izby. Projekt ten stanowił swego rodzaju rewolucję w sądownictwie wojskowym, próbował bowiem dostosować strukturę i tryb organizacyjny sądownictwa wojskowego i częściowo jego funkcjonowanie do pewnych norm, które istnieją w sądownictwie powszechnym, do tego wszystkiego, co się zmieniło, również zgodnie z przygotowaną konstytucją, oraz do pewnego sposobu funkcjonowania tych sądów na Zachodzie. Przypominam, że jednym z głównych celów było to, aby sądownictwo wojskowe stało się elementem specyficznym całego systemu sądowego, bo zajmującym się specyficzną sferą życia i działania państwa i obywateli, ale żeby różnice między sądownictwem powszechnym i wojskowym były tylko takie, jak to wynika z tej specyfiki, by nie było to odmienne od demokratycznych zasad funkcjonowania sądownictwa powszechnego w państwie prawa. Uważam, że w pracach komisji, w pracach Wysokiej Izby udało się tego dokonać. Tekst końcowy, który wyszedł z Wysokiej Izby, różnił się dość znacznie od projektu wyjściowego. Wprowadzono pewne zmiany zgodnie z tym, co sugerowały kluby, a później przez swoich przedstawicieli wprowadzały podczas prac.</u>
          <u xml:id="u-260.1" who="#StanisławRogowski">To, co powiedziałem, być może kłóci się z tym, co czytamy w druku nr 2572, że Senat wniósł jeszcze do ustawy 25 poprawek, przy czym komisje będą rekomendowały przyjęcie aż 22 z nich. Czy z tego rzeczywiście wynika, że praca Sejmu była na tyle niedoskonała, że jeszcze widzimy konieczność uwzględnienia poprawek? Oczywiście każdy tekst zawsze można poprawić, a byliśmy skłonni w pracach komisji nadać temu tekstowi optymalnie dobry kształt. Z drugiej strony poprawki wynikały również z tego, że równolegle do ustawy o ustroju sądów wojskowych izby naszego parlamentu pracowały nad ustawami pokrewnymi, które w różnej mierze podejmowały podobną tematykę. Były to prace nad Kodeksem postępowania karnego, nad ustawą o dyscyplinie wojskowej i przed chwilą rozpatrywaną ustawą, którą referował pan poseł Grodzicki. W związku z tym tekst ustawy Prawo o ustroju sądów wojskowych musiał ulegać pewnym zmianom. Jeszcze dodam do tego, że będziemy w tej Izbie rozpatrywali poprawki do nowelizacji ustawy o ustroju sądów powszechnych, a więc pewne zmiany, które tu wprowadzaliśmy, musiały być skorelowane z tamtą ustawą. Stąd spora liczba poprawek i ich przyjęcie przez komisje oraz rekomendowanie Wysokiej Izbie w celu uchwalenia.</u>
          <u xml:id="u-260.2" who="#StanisławRogowski">Kilka poprawek ma charakter redakcyjny, raczej wynikający z kontekstu innych poprawek, na przykład poprawka nr 1 i poprawka nr 2. Są one wynikiem pewnego już cyzelowania, doskonalenia tekstu ustawy. Inne poprawki są związane ze zmianami, które wynikały z innych ustaw. Dwie ostatnie poprawki komisje proponują odrzucić, gdyż są to poprawki typowo gramatyczno-redakcyjne, a uważaliśmy, że nie są słuszne, że tu Senat poszedł za daleko w cyzelowaniu tekstu. Chodziło o to, aby ustawa, która będzie obowiązywać, była ustawą jak najlepszą, dlatego komisje zaakceptowały w większości poprawki Senatu.</u>
          <u xml:id="u-260.3" who="#StanisławRogowski">Chcę jeszcze powiedzieć, że część tych poprawek, które właśnie Senat przyjął, była zainspirowana również sugestiami wnioskodawcy, przedstawicieli prezydenta, jak również środowiska sądowniczego, Krajowej Rady Sądownictwa i Izby Wojskowej Sądu Najwyższego z jego prezesem na czele. Właśnie w myśl tych środowisk, a więc nie tylko sądownictwa wojskowego, ale i sądownictwa powszechnego, tak powinna wyglądać ustawa o sądownictwie wojskowym.</u>
          <u xml:id="u-260.4" who="#StanisławRogowski">W imieniu komisji przedstawiłem Wysokiej Izbie te poprawki. Nie będę ich wszystkich dokładnie referował, bo macie je państwo w drukach, a nie chciałbym przedłużać mego wystąpienia. Gdyby były jakieś pytania, to chętnie na nie odpowiem. Prosiłbym w imieniu komisji o przyjęcie poprawek nr 1–20, 22–23 i odrzucenie poprawek zawartych w pkt. 21, 24 i 25. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi Stanisławowi Rogowskiemu.</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#AleksanderMałachowski">Przypominam, iż Sejm postanowił o wysłuchaniu w debacie nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-261.2" who="#AleksanderMałachowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-261.3" who="#AleksanderMałachowski">Pierwszego proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Brachmańskiego z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#AndrzejBrachmański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie chciałbym specjalnie rozwodzić się nad kończącymi się dziś pracami nad ustawą o ustroju sądów wojskowych. Szczegółowo ideę oraz przyczyny tak licznych poprawek Senatu przedstawił pan poseł sprawozdawca. Chciałbym tylko króciutko odnieść się do poprawki dotyczącej art. 33 § 2, ponieważ ma ona pewne znaczenie merytoryczne. Mianowicie Wysoka Izba w swoich pracach dała sędziemu delegowanemu do pełnienia funkcji w organach państwowych, samorządowych, do służby dyplomatycznej, konsularnej lub w innych organach organizacji międzynarodowych prawo powrotu na stanowisko po przerwie sięgającej 8 lat. Senat uznał, iż ta przerwa powinna być krótsza, wynosić 5 lat, a więc de facto byłaby to przerwa na jedną kadencję tych organów, ponieważ kadencja niektórych z nich, zwłaszcza w organizacjach międzynarodowych, jest 5-letnia.</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#AndrzejBrachmański">Połączone komisje przychyliły się do tej poprawki Senatu i w związku z tym myślę, że ta sprawa niejednokrotnie w najbliższych latach będzie wracała, ale sądzę, że teraz warto tę poprawkę poprzeć i zobaczyć, jak ten zapis będzie funkcjonował, gdyż ta kwestia wzbudzała tutaj różne kontrowersje, czemu dali wyraz również przedstawiciele resortu.</u>
          <u xml:id="u-262.2" who="#AndrzejBrachmański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub, w którego imieniu mam zaszczyt przemawiać, klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej, poprze poprawki Senatu zgodnie z rekomendacją komisji. Będzie głosował za odrzuceniem tych poprawek, które komisje proponują odrzucić. Myślę, że dłużej nie ma potrzeby tutaj przemawiać. Posłowie, którzy aktywnie uczestniczyli w pracach komisji, znają szczegóły. Panie posłanki i panowie posłowie bardziej zainteresowani regulowaną materią mają okazję sięgnąć do druków, aby wyrobić sobie własny pogląd.</u>
          <u xml:id="u-262.3" who="#AndrzejBrachmański">Chciałbym jeszcze raz podkreślić, że klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej będzie głosował zgodnie ze wskazaniami komisji. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi Andrzejowi Brachmańskiemu.</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#AleksanderMałachowski">Proszę pana posła Janusza Wierzbickiego z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#JanuszWierzbicki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Sprawozdanie (druk nr 2572) Komisji Obrony Narodowej, Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy Prawo o ustroju sądów wojskowych (druk nr 2495) — komisje wnoszą o przyjęcie poprawek Senatu zawartych w pkt. 1–20 oraz w pkt. 22 i 23, dotyczących poszczególnych artykułów ustawy, jako merytorycznie uzasadnionych. Natomiast należy odrzucić poprawki Senatu zawarte: w pkt. 21, dotyczącą art. 70 § 1 (dodanie po pkt. 2 pkt. 2a), w pkt. 24, dotyczącą art. 74, oraz w pkt. 25, dotyczącą art. 77.</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#JanuszWierzbicki">Wysoki Sejmie! Ustawa Prawo o ustroju sądów wojskowych zawiera wiele nowoczesnych rozwiązań. Aby te rozwiązania były jeszcze bardziej przydatne, by służyły potrzebom sądownictwa wojskowego, istnieje, moim zdaniem, konieczność zsynchronizowania prac nad zmianami dotyczącymi sądownictwa powszechnego i prac nad ustawą o ustroju sądów wojskowych.</u>
          <u xml:id="u-264.2" who="#JanuszWierzbicki">Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego, w którego imieniu mam zaszczyt przemawiać, popiera ustawę Prawo o ustroju sądów wojskowych i będzie głosował nad poprawkami Senatu zgodnie ze stanowiskiem połączonych komisji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-264.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo panu posłowi Januszowi Wierzbickiemu.</u>
          <u xml:id="u-265.1" who="#AleksanderMałachowski">Proszę obecnie pana posła Zbigniewa Mączkę z Unii Wolności.</u>
          <u xml:id="u-265.2" who="#AleksanderMałachowski">Nie ma pana posła Mączki, trudno. Drugi z kolei poseł z Unii Wolności, który nie ma ochoty uczestniczyć w obradach.</u>
          <u xml:id="u-265.3" who="#AleksanderMałachowski">Proszę pana posła Stanisława Rogowskiego z Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#StanisławRogowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tym razem chciałbym powiedzieć kilka słów jako przedstawiciel klubu Unii Pracy. Pozwoli mi to na bardziej merytoryczne ustosunkowanie się do tego, jako sprawozdawca referowałem stanowisko komisji, ale moja wypowiedź nie będzie zasadniczo odbiegała od tego, co powiedziałem poprzednio. Kiedy projekt ten wpłynął do Sejmu, klub Unii Pracy przeanalizował go z ogromną uwagą. Podczas prac przygotowawczych, jeszcze przed pierwszym czytaniem, a także w trakcie późniejszych prac kontaktowaliśmy się z różnymi środowiskami, w tym również wojskowymi, zasięgając opinii na temat poszczególnych uregulowań tej ustawy. Muszę tu powiedzieć, że istniały pewne obawy, wbrew założeniom projektu przedstawionym przez wnioskodawcę z tej trybuny, co do tego, by sądownictwo wojskowe, a szczególnie sędziowie wojskowi nie popadli w jeszcze większą niż dotychczas zależność od czynników, nazwijmy to, administracyjnych, ale również w pewnej mierze politycznych. Przedstawiciele naszego klubu dążyli do tego, aby tak się nie stało.</u>
          <u xml:id="u-266.1" who="#StanisławRogowski">Ogromnym sukcesem, oczywiście nie tylko naszego klubu, ale wszystkich posłów biorących udział w pracach komisji, a także przedstawicieli Ministerstwa Sprawiedliwości, z panem ministrem na czele, oraz Ministerstwa Obrony Narodowej, było to, że nadzór nad sądami wojskowymi przejmie komórka Ministerstwa Sprawiedliwości, a nie komórka Ministerstwa Obrony Narodowej. Jest to w naszym systemie sądownictwa wojskowego rewolucyjna zmiana, której nie sposób przecenić. Grono sędziów wojskowych przyjęło to z dużym zadowoleniem, dlatego że poczuli, iż konstytucyjna zasada niezawisłości sędziowskiej będzie w tym kształcie zachowywana znacznie lepiej niż to było dotychczas, co nie znaczy, że była ona łamana, chociaż generalnie rzecz biorąc, istniało takie zagrożenie.</u>
          <u xml:id="u-266.2" who="#StanisławRogowski">Drugi aspekt, który chcę przedstawić w imieniu naszego klubu, dotyczy tego, że taki kształt sądownictwa wojskowego wzmocni kontrolę sądową nad całym, można powiedzieć, funkcjonowaniem wojska w sferze dyscyplinarnej. Jest to zgrane również ze zmianami w Kodeksie postępowania karnego, w Kodeksie karnym wojskowym, który przewiduje, że kontrola stosowania aresztu wobec wojskowych będzie należała do niezawisłych sądów, będzie spoczywała w rękach sędziów. Jest to również, co chciałbym podkreślić, ogromny krok naprzód i jest to coś, o co klub Unii Pracy, posłowie Unii Pracy zawsze walczyli, tzn. walczyliśmy o to, żeby te zjawiska, które są absolutnie nie do przyjęcia w demokratycznym wojsku, w demokratycznym państwie, uległy zmianie. Najlepszą gwarancją jest zastosowanie kontroli sądowej, co ta ustawa zapewnia.</u>
          <u xml:id="u-266.3" who="#StanisławRogowski">Jeszcze dwa słowa o poprawkach. Duże kontrowersje już podczas prac komisji wywołała poprawka nr 13. Mianowicie Senat powrócił do koncepcji, która już się przewijała, aby prawo powrotu sędziego było tylko prawem powrotu, a nie koniecznością powrotu. To jest to, o czym mówił pan poseł Brachmański, że sędzia powołany, wybrany lub mianowany do innych organów może powrócić do pracy, tzn. kontynuować karierę, można tak powiedzieć, może powrócić na stanowisko sędziowskie. Jest to sprawa bardzo kontrowersyjna - sędzia powinien być sędzią, można powiedzieć, do końca życia, a jeżeli wychodzi z zawodu, to niech już nie wraca. To nie chodzi o to, że sam sędzia będzie później stronniczy, ale o to, że może to rzucić cień na niezawisłość instytucji - niezawisłość sędziów i niezależność sądów. Dlatego też Senat zaostrzył nieco instytucję prawa powrotu. Nasz klub po długiej dyskusji, po zastanowieniu się, jednak będzie głosował za tą poprawką - mimo że na pierwszy rzut oka ogranicza to nieco prawa sędziów, ale per saldo działa na ich korzyść, ponieważ pozwoli sędziemu, a także całemu środowisku sądowniczemu, na ocenę, czy sędzia, który odszedł do innego zawodu, wybrał inną karierę, rzeczywiście może nadal pełnić funkcję sędziowską ze względu na dobro wymiaru sprawiedliwości i na własne, tzn. chodzi o jego dobre imię, tak powiedziałbym. Dlatego też będziemy jako klub, mimo pewnych wątpliwości, głosowali jednak za tą poprawką Senatu.</u>
          <u xml:id="u-266.4" who="#StanisławRogowski">Generalnie nasz klub będzie głosował tak, jak zarekomendowały to komisje. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-267.1" who="#AleksanderMałachowski">Nie ma następnego posła, nikt się już nie zapisał.</u>
          <u xml:id="u-267.2" who="#AleksanderMałachowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-267.3" who="#AleksanderMałachowski">Czy pan jako sprawozdawca chce się ustosunkować do...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#StanisławRogowski">Panie Marszałku! Nie chciałbym przedłużać tej debaty, gdyż właściwie nie mam do czego się ustosunkowywać, nie było pytań w tej debacie, nie było kwestii, które trzeba wyjaśnić. A więc po prostu podziękuję panu marszałkowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-269.1" who="#AleksanderMałachowski">Nie ma pytań.</u>
          <u xml:id="u-269.2" who="#AleksanderMałachowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-269.3" who="#AleksanderMałachowski">Do głosowania przystąpimy jutro rano.</u>
          <u xml:id="u-269.4" who="#AleksanderMałachowski">Wysoka Izbo! Nie ma niestety pana posła Zemke. Zarządzam zatem przerwę do godz. 20, do głosowań. Nie ma następnego posła sprawozdawcy, nic na to nie mogę poradzić. Mamy zatem przerwę.</u>
          <u xml:id="u-269.5" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 19 min 32 do godz. 20 min 05)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#AleksanderMałachowski">Prosiłbym państwa o szybsze zajmowanie miejsc, bo godzina wyznaczona na rozpoczęcie głosowania minęła.</u>
          <u xml:id="u-270.1" who="#AleksanderMałachowski">Prosiłbym państwa o zajęcie miejsc i włożenie kart do czytników, a także o sprawdzenie, czy na sąsiednich miejscach nie ma kart, których właściciele są poza salą - żebyśmy mogli ustalić, czy mamy już kworum.</u>
          <u xml:id="u-270.2" who="#AleksanderMałachowski">Czy byli państwo uprzejmi włożyć karty do czytników? Proszę bardzo o sprawdzenie, bo musimy ustalić, czy mamy kworum.</u>
          <u xml:id="u-270.3" who="#AleksanderMałachowski">Proszę, aby wszyscy włożyli karty do czytników i aby zechcieli państwo sprawdzić, czy nie ma obok państwa kart na miejscach, w których nie ma posłów. Te karty trzeba wyjąć, bo dopiero wtedy będzie można sprawdzić, jaki jest stan.</u>
          <u xml:id="u-270.4" who="#AleksanderMałachowski">Wysoka Izbo! Wznawiam obrady. Okazuje się, że mamy kworum.</u>
          <u xml:id="u-270.5" who="#AleksanderMałachowski">Powracamy do rozpatrzenia punktu 1 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw dotyczących reformy systemu ubezpieczeń społecznych o rządowym projekcie ustawy o funduszach przemysłowych i związku ich prywatyzacji z reformą ubezpieczeń społecznych.</u>
          <u xml:id="u-270.6" who="#AleksanderMałachowski">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez panią posłankę Małgorzatę Ostrowską oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-270.7" who="#AleksanderMałachowski">W dyskusji zgłoszono poprawki.</u>
          <u xml:id="u-270.8" who="#AleksanderMałachowski">Sejm postanowił o nieodsyłaniu projektu ustawy ponownie do komisji.</u>
          <u xml:id="u-270.9" who="#AleksanderMałachowski">Tekst poprawek został paniom posłankom i panom posłom doręczony.</u>
          <u xml:id="u-270.10" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy zatem do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-270.11" who="#AleksanderMałachowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawczynię komisji panią posłankę Małgorzatę Ostrowską w celu przedstawienia zgłoszonych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-270.12" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-270.13" who="#AleksanderMałachowski">Proszę o wyciszenie rozmów na sali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#MałgorzataOstrowska">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#MałgorzataOstrowska">Proszę Państwa! W sprawozdaniu Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw dotyczących reformy systemu ubezpieczeń społecznych, a mówiącym o rządowym projekcie ustawy o funduszach przemysłowych i związku ich prywatyzacji z reformą ubezpieczeń społecznych, zgłoszono dwa wnioski mniejszości, które były dzisiaj prezentowane w trakcie sprawozdania i dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-271.2" who="#MałgorzataOstrowska">W czasie dyskusji zgłoszono dwie poprawki oraz autopoprawkę. Poprawki wynikają z nowych regulacji, które w międzyczasie Sejm przyjął. Mianowicie chodzi o to, żeby w art. 24 w ust. 3 dodać kolejne wyłączenie, dla rolników, którzy w myśl przyjętej niedawno przez Sejm ustawy o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi skarbu państwa nabyli prawa do bezpłatnych i preferencyjnych udziałów.</u>
          <u xml:id="u-271.3" who="#MałgorzataOstrowska">Ustawa, o której mówimy, wszystkie te osoby, które już nabyły w sposób preferencyjny udziały w prywatyzowanych spółkach skarbu państwa, wyłącza i nie przyznaje im udziałów w funduszach przemysłowych. Dlatego musimy również wyłączyć rolników, którzy nabędą na podstawie tej przyjętej przez nas w ubiegłym tygodniu ustawy tego rodzaju prawa.</u>
          <u xml:id="u-271.4" who="#MałgorzataOstrowska">Propozycja zmiany w art. 43 jest konsekwencją tej pierwszej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-271.5" who="#MałgorzataOstrowska">Również pan poseł Wyrowiński, który był autorem wniosku mniejszości, dokonał autopoprawki, polegającej na wykreśleniu propozycji zmiany dotyczącej art. 4 ust. 4. Autopoprawka polega na wykreśleniu ust. 4.</u>
          <u xml:id="u-271.6" who="#MałgorzataOstrowska">To tyle, panie marszałku. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#AleksanderMałachowski">Czy są pytania do pani posłanki?</u>
          <u xml:id="u-272.2" who="#AleksanderMałachowski">Pan poseł Wiśniewski, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#StanisławWiśniewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam takie pytanie. Czy pani posłanka sprawozdawczyni mogłaby wyjaśnić Wysokiej Izbie, na czym polega...</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-273.2" who="#StanisławWiśniewski"> Bardzo bym prosił o chwilę uwagi, pana posła również, bo to pana dotyczy jako członka kierownictwa Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych. Otóż na czym polega propozycja Klubu Parlamentarnego Unii Pracy zamieszczona w pkt. 2, dotycząca innych zasad udziału części polskiego społeczeństwa w programie funduszy przemysłowych. Proponowaliśmy inny podział ze względu na tworzenie w Polsce nowego modelu systemu emerytalno-rentowego, nie zgadzając się z argumentacją rządu, który nie określił w tej ustawie, jaka będzie wartość tego tortu przeznaczonego do podziału, proponowaliśmy inne zasady otrzymywania świadectw udziałowych. Czy mogłaby pani posłanka wyjaśnić Wysokiej Izbie, na czym to polega? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#AleksanderMałachowski">Panie pośle, w drodze wyjątku zgadzam się na to, ale proszę, ażeby pytania były zadawane w związku z kolejno dyskutowanymi wnioskami mniejszości i poprawkami, bo zgubimy się w tym.</u>
          <u xml:id="u-274.1" who="#AleksanderMałachowski">Proszę bardzo, pani posłanko, jeśli pani może, bo to jest jeszcze sam początek, ale prosiłbym, żeby państwo nie zadawali pytań niezgodnie z kolejnością głosowań, bo to może nam bardzo utrudnić głosowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#MałgorzataOstrowska">Zanim odpowiem szczegółowiej na to pytanie, chciałabym powiedzieć, że poprawka, którą zgłosił pan poseł Wiśniewski, nie spotkała się z uznaniem nie tylko rządu, ale także posłów będących członkami Komisji Nadzwyczajnej, dlatego znalazł się tu wniosek mniejszości, który pan poseł zechciał złożyć. Na czym polega różnica? W ustawie, o której mówimy, zakłada się, iż każdy obywatel Rzeczypospolitej Polskiej, który na stałe przebywa na terytorium kraju, a nie ukończył 18 lat... Już, momencik, to jest art. 24, znajdę go i dokładnie przeczytam. Każdy obywatel, który w dniu 31 grudnia roku poprzedzającego rok emisji świadectw danej serii ma ukończone 18 lat, a nie spełnia kryterium określonego w pkt. 2, jest uprawniony do otrzymania jednego świadectwa tej serii. Pan poseł również w swojej poprawce proponował, aby ta grupa wiekowa otrzymywała jedno świadectwo, natomiast wprowadza dalsze zróżnicowanie, proponując podział na tych lat, którzy mają 18, a nie ukończyli 30 lat, dalej na tych, którzy ukończyli 30, a nie ukończyli 50 lat, i na tych - to trzecia grupa - którzy mają ukończone 50 lat. Natomiast propozycja komisji i propozycja rządowa mówi o dwóch grupach. Pierwsza to ci, którzy mają ukończone 18 lat, a nie ukończyli 50 lat, druga to ci, którzy mają ukończone 50 lat. Ta druga grupa według propozycji komisji i rządu jest uprawniona do otrzymywania trzech świadectw danej serii. Argumentacja jest taka - te osoby nie będą uczestniczyły w całej reformie systemu ubezpieczeń społecznych, dlatego (chodzi o to, by wyrównać im tę stratę, brak możliwości uczestnictwa) w ramach rekompensaty otrzymają trzy świadectwa danej serii. Natomiast pan poseł Wiśniewski proponuje, jeszcze raz przypomnę, trzy grupy, a nie dwie, i to, by druga grupa (ukończone 30, nie ukończone 50 lat) otrzymywała dwa świadectwa danej serii, a trzecia grupa (ukończone 50 lat) cztery świadectwa danej serii.</u>
          <u xml:id="u-275.1" who="#MałgorzataOstrowska">W trakcie argumentacji przedstawianej przez posłów i przez członków rządu podkreślano, że pula do podziału jest jedna. Jaka, panie pośle, to jest zupełnie inna sprawa, nie mówimy o liczbach wymiernych - pula do podziału jest jedna. Natomiast niezależnie od tego, czy podzielimy ją na 10 części, czy na 20, i tak zawsze będzie się to równało jednej sumie, na którą będą składały się sumy świadectw, które będziemy na podstawie tej ustawy rozdawać. Takie były argumenty strony rządowej. A więc jest jedna pula do podziału, ten słynny tort, o którym pan mówił. Komisja i rząd proponują dla dwóch grup wiekowych, pan poseł, wraz z klubem, proponuje dla trzech grup wiekowych; z przyznaniem zamiast jednego i trzech jednego, dwu i czterech. Taka jest różnica, jeśli chodzi o te poprawki. My nie przyjęliśmy argumentacji pana posła, uznając, że przede wszystkim propozycja, która jest zawarta w sprawozdaniu komisji, jest spójna z pozostałymi ustawami dotyczącymi reformy systemu ubezpieczeń społecznych; w pełni jak gdyby się wpisują, wzajemnie uzupełniając cały program reformy. Natomiast to rozwiązanie, które zaproponował pan poseł, nie broni się, jeżeli chodzi o pełną kompatybilność, powiedziałabym, całego pakietu reform związanych z ubezpieczeniami społecznymi. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-276.1" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-276.2" who="#AleksanderMałachowski">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu oraz przedstawia wnioski mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-276.3" who="#AleksanderMałachowski">Nad wnioskami mniejszości oraz nad poprawkami głosować będziemy zgodnie ze wzrastającą numeracją artykułów.</u>
          <u xml:id="u-276.4" who="#AleksanderMałachowski">Do pierwszego wniosku mniejszości do art. 4 zgłoszono autopoprawkę, polegającą na skreśleniu ust. 4.</u>
          <u xml:id="u-276.5" who="#AleksanderMałachowski">W tym wniosku mniejszości wnioskodawcy w dodawanym ust. 3 proponują, aby przed wydaniem rozporządzenia o tworzeniu funduszy przemysłowych musiały być wykonane analizy ekonomiczne dotyczące celowości ich utworzenia.</u>
          <u xml:id="u-276.6" who="#AleksanderMałachowski">Pani posłanka sprawozdawczyni nie ma tutaj uwag.</u>
          <u xml:id="u-276.7" who="#AleksanderMałachowski">O ile będzie pani miała komentarz, proszę mnie poinformować, żebym na darmo pani nie wzywał.</u>
          <u xml:id="u-276.8" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-276.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma potrzeby.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#MałgorzataOstrowska">Skoro pan marszałek prosił, to powiem dwa słowa. Te analizy ekonomiczne są robione przed podjęciem decyzji, ale po to, żeby uczulić na to, iż jest to niezbędny element poprzedzający przygotowanie rozporządzenia, ten zapis znalazł się w propozycji poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-278.1" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-278.2" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 4, polegającego na dodaniu ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-278.3" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-278.4" who="#AleksanderMałachowski">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-278.5" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 316 posłów. Za przyjęciem wniosku padło 306 głosów, przeciw - 1, 9 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-278.6" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości przyjął.</u>
          <u xml:id="u-278.7" who="#AleksanderMałachowski">We wniosku mniejszości nr 2 do art. 24 ust. 1 — to jest właśnie to, co pani posłanka referowała przed chwilą — wnioskodawcy proponują, aby zgodnie z tym przepisem do otrzymania:</u>
          <u xml:id="u-278.8" who="#AleksanderMałachowski">— jednego świadectwa uprawniony był obywatel, który ma ukończone 18 lat i nie ukończył 30,</u>
          <u xml:id="u-278.9" who="#AleksanderMałachowski">— dwóch świadectw — jeśli ma ukończone 30 lat i nie ukończył 50,</u>
          <u xml:id="u-278.10" who="#AleksanderMałachowski">— czterech — jeśli ukończył 50 lat.</u>
          <u xml:id="u-278.11" who="#AleksanderMałachowski">Komisja natomiast proponuje, aby każdy obywatel, jeśli ma ukończone 18 lat, był uprawniony do otrzymania 1 świadectwa, a jeżeli ma ukończone 50 lat - 3 świadectw.</u>
          <u xml:id="u-278.12" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-278.13" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 24 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-278.14" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-278.15" who="#AleksanderMałachowski">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-278.16" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 316 posłów. Za przyjęciem wniosku padło 60 głosów, przeciw - 239, 17 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-278.17" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-278.18" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 1 do art. 24 ust. 3 wnioskodawca proponuje, aby nie nabywały prawa do otrzymania świadectw udziałowych funduszy przemysłowych także osoby, które nabyły na warunkach preferencyjnych lub nieodpłatnie akcje lub udziały spółek skarbu państwa na podstawie ustawy o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi skarbu państwa.</u>
          <u xml:id="u-278.19" who="#AleksanderMałachowski">Proszę bardzo, pan poseł Borek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#RomanEdwardBorek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym, żeby pani poseł sprawozdawca uściśliła ten wniosek z tego względu, że wydaje mi się, iż ustawa jasno i wyraźnie precyzuje, kto jest uprawniony do otrzymywania nieodpłatnie akcji funduszy przemysłowych i czemu generalnie - chciałbym to wyraźnie usłyszeć z tej trybuny - służy rozszerzenie tego wniosku pana posła Wyrowińskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#AleksanderMałachowski">Czy jeszcze jest jakieś pytanie w związku z tym? Nie.</u>
          <u xml:id="u-280.2" who="#AleksanderMałachowski">Proszę panią posłankę o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#MałgorzataOstrowska">Proszę państwa, w art. 24 w ust. 3 mowa jest o tym, że prawo do otrzymania świadectw funduszy przemysłowych mają te osoby, które do tej pory nie nabyły w żaden sposób preferencyjny żadnych świadectw, nie nabyły żadnych świadectw na warunkach preferencyjnych. Dlatego mówimy o tym, że te osoby, które nabyły preferencyjnie na podstawie ustawy o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, ustawy o narodowych funduszach inwestycyjnych, ustawy o regulacji rynku cukru, ustawy o łączeniu i grupowaniu niektórych banków - a więc tych wszystkich ustaw, które dawały podstawę do nieodpłatnego lub preferencyjnego otrzymywania akcji - nie będą mogły nabywać świadectw funduszy przemysłowych. Chodzi nam o to - to jest jeden z celów ustawy - żeby wyrównać to troszeczkę i dać większe szanse tym osobom, które nigdy do tej pory w procesie prywatyzacji nie uczestniczyły. To jest oferta przede wszystkim dla tych osób, które w procesie prywatyzacji nie uczestniczyły - tutaj należy czytać to bardziej literalnie: dla całej sfery budżetowej, także dla emerytów i rencistów, którzy nie mieli możliwości skorzystać z preferencji.</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#MałgorzataOstrowska">Wyłączyliśmy wszystkie ustawy, czyli wpisaliśmy wszystkie ustawy na których podstawie otrzymywano takie preferencyjne akcje. Tydzień temu pojawiła się kolejna ustawa, ta wspomniana ustawa o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi skarbu państwa, która daje pracownikom byłych państwowych gospodarstw rolnych prawo do otrzymania nieodpłatnych akcji. Znaleźli się oni w tej samej grupie z osobami, które już te nieodpłatne, preferencyjne akcje otrzymały. Dlatego musieliśmy wszystko to uwzględnić, żeby nie pozostawić żadnej grupy, która w sposób preferencyjny uzyskała już jakiś dochód z prywatyzacji. Jeszcze raz to podkreślam: jest to zgodne z ogólnym celem ustawy zakładającym, że przede wszystkim świadectwa funduszy przemysłowych otrzymywać będą te osoby, które do tej pory nie miały możliwości skorzystania z prywatyzacji majątku narodowego. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#AleksanderMałachowski">Pan poseł Wiśniewski.</u>
          <u xml:id="u-282.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-282.2" who="#AleksanderMałachowski">Bardzo państwa proszę, żeby jednak było słychać głos przemawiającego.</u>
          <u xml:id="u-282.3" who="#AleksanderMałachowski">Panie pośle, czy pan ma pytanie do pani posłanki sprawozdawczyni?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#StanisławWiśniewski">Panie marszałku, pan pozwoli, że...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#AleksanderMałachowski">Czy to jest pytanie? - bo tylko pytania są dozwolone w tej chwili.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#StanisławWiśniewski">Nie, są dozwolone również sprostowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#AleksanderMałachowski">Ale co pan chce sprostować?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#StanisławWiśniewski">Chcę sprostować tę nieprawdę, która padła z tej trybuny, że w tej chwili likwiduje się wszystkie niesprawiedliwości. Jest to nieprawda, bo pewna grupa polskiego społeczeństwa pozostaje, korzystając z pewnych preferencji w dalszym ciągu...</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#komentarz">(Poseł Roman Edward Borek: Tak nie jest.)</u>
          <u xml:id="u-287.2" who="#StanisławWiśniewski">Proszę nie krzyczeć, bo ja też umiem krzyczeć. Panie pośle Borek, 69% na mocy tej znowelizowanej ustawy - przez tworzone agencje - będzie przeznaczone dla pracowników byłych państwowych gospodarstw rolnych - 69%. Źle, że pan, wstępując na tę trybunę, nie zna ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#AleksanderMałachowski">Panie pośle, ja bardzo proszę, pan jednak naruszył regulamin, bo to jest moment, kiedy mogą być zadawane tylko pytania albo przedstawiane sprostowania własnych wypowiedzi przez kogoś fałszywie przytoczonych. Proszę bardzo o niepostępowanie w ten sposób.</u>
          <u xml:id="u-288.1" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-288.2" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 24 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-288.3" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-288.4" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-288.5" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 284 posłów. Za padło 227 głosów, przeciw - 43 głosy, wstrzymało się 14 posłów.</u>
          <u xml:id="u-288.6" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-288.7" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 2 do zmiany 1 w art. 43 wnioskodawca proponuje, aby uprawnieni pracownicy oraz rolnicy lub rybacy przed nieodpłatnym nabyciem akcji składali oświadczenie, że nie otrzymali świadectwa udziałowego funduszy przemysłowych.</u>
          <u xml:id="u-288.8" who="#AleksanderMałachowski">Komisja proponuje, aby uprawniony przed nabyciem akcji składał oświadczenie, że nie nabył od skarbu państwa świadectwa udziałowego funduszu przemysłowego.</u>
          <u xml:id="u-288.9" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-288.10" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 43 zmiana 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-288.11" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-288.12" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-288.13" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 322 posłów. Za padło 241 głosów, przeciw - 66, wstrzymało się 15 posłów.</u>
          <u xml:id="u-288.14" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-288.15" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-288.16" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o funduszach przemysłowych i związku ich prywatyzacji z reformą ubezpieczeń społecznych w brzmieniu proponowanym przez Komisję Nadzwyczajną, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-288.17" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-288.18" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-288.19" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 326 posłów. Za padło 286 głosów, przeciw - 13, wstrzymało się 27 posłów.</u>
          <u xml:id="u-288.20" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o funduszach przemysłowych i ich prywatyzacji w związku z reformą ubezpieczeń społecznych.</u>
          <u xml:id="u-288.21" who="#AleksanderMałachowski">Powracamy do rozpatrzenia punktu 2 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej oraz Komisji Ustawodawczej o rządowym projekcie ustawy o hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich.</u>
          <u xml:id="u-288.22" who="#AleksanderMałachowski">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez panią posłankę Marię Stolzman i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-288.23" who="#AleksanderMałachowski">W dyskusji nie zgłoszono poprawek.</u>
          <u xml:id="u-288.24" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy zatem do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-288.25" who="#AleksanderMałachowski">Czy pani posłanka Stolzman chciałaby udzielić jakichś wyjaśnień, czy też nie widzi pani takiej potrzeby?</u>
          <u xml:id="u-288.26" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu.</u>
          <u xml:id="u-288.27" who="#AleksanderMałachowski">Komisje przedstawiają jednocześnie wnioski mniejszości, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-288.28" who="#AleksanderMałachowski">We wniosku mniejszości nr 1 do art. 6 wnioskodawcy proponują, aby minister rolnictwa i gospodarki żywnościowej mógł także upoważnić jednostkę organizacyjną o zasięgu krajowym do prowadzenia oceny wartości zwierząt, a nie, jak proponują komisje, musiał taką jednostkę utworzyć.</u>
          <u xml:id="u-288.29" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję, nie ma pytań, wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-288.30" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-288.31" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 6, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-288.32" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-288.33" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-288.34" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 314 posłów. Za padło 18 głosów, przeciw - 282 głosy, wstrzymało się 14 posłów.</u>
          <u xml:id="u-288.35" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-288.36" who="#AleksanderMałachowski">We wniosku mniejszości nr 2 do art. 36 ust. 1 wnioskodawcy w dodawanym pkt. 5 proponują, aby minister rolnictwa i gospodarki żywnościowej określił w drodze rozporządzenia także szczegółowe warunki zdrowia zwierząt przeznaczonych do rozrodu oraz jakości materiału biologicznego.</u>
          <u xml:id="u-288.37" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-288.38" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 36 ust. 1, polegającego na dodaniu pkt. 5, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-288.39" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-288.40" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-288.41" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 317 posłów. Za padło 86 głosów, przeciw - 218, wstrzymało się 13 posłów.</u>
          <u xml:id="u-288.42" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-288.43" who="#AleksanderMałachowski">We wniosku mniejszości nr 3...</u>
          <u xml:id="u-288.44" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-288.45" who="#AleksanderMałachowski">Proszę państwa, nie słyszę swojego głosu. To naprawdę jest bardzo męczące, kiedy muszę przekrzykiwać salę, żeby mieć uczucie, że ktoś słyszy, co proponuję. Jeśli już państwo muszą mówić, to proszę o ściszenie głosu tych rozmów.</u>
          <u xml:id="u-288.46" who="#AleksanderMałachowski">Czy ktoś chciałby zabrać głos? Nie.</u>
          <u xml:id="u-288.47" who="#AleksanderMałachowski">We wniosku mniejszości nr 3 do art. 37 ust. 2 pkt 1 wnioskodawcy proponują, aby przez uprawnionych rolników rozumieć osoby fizyczne i prawne prowadzące chów lub hodowlę zwierząt gospodarskich, które w roku wejścia w życie ustawy korzystały z usług inseminacyjnych stacji hodowli zwierząt lub jej oddziałów, a nie, jak proponują komisje, które w okresie 5 lat przed wejściem ustawy w życie korzystały z usług sztucznego unasienniania Centralnej Stacji Hodowli Zwierząt i jej oddziałów.</u>
          <u xml:id="u-288.48" who="#AleksanderMałachowski">Pani posłanka Stolzman, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#MariaStolzman">Panie marszałku, referując tę ustawę mówiłam, że wnioskodawca wycofał ten wniosek mniejszości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję pani bardzo, ale nie otrzymałem tej informacji. Przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#AleksanderMałachowski">W tej sytuacji możemy przystąpić do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-290.2" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej oraz Komisję Ustawodawczą, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-290.3" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-290.4" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-290.5" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 329 posłów. Za padły 324 głosy, nikt się nie wypowiedział przeciw, wstrzymało się 5 posłów.</u>
          <u xml:id="u-290.6" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o organizacji hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich.</u>
          <u xml:id="u-290.7" who="#AleksanderMałachowski">Powracamy do rozpatrzenia punktu 4 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o komisyjnym projekcie ustawy o działach administracji rządowej.</u>
          <u xml:id="u-290.8" who="#AleksanderMałachowski">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Marka Pola i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-290.9" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-290.10" who="#AleksanderMałachowski">Ponawiam apel o ciszę, ja naprawdę z trudem państwa przekrzykuję.</u>
          <u xml:id="u-290.11" who="#AleksanderMałachowski">W dyskusji zgłoszono poprawki. Tekst poprawek został paniom posłankom i panom posłom doręczony.</u>
          <u xml:id="u-290.12" who="#AleksanderMałachowski">Sejm podjął decyzję o przejściu do trzeciego czytania projektu ustawy bez odsyłania do komisji.</u>
          <u xml:id="u-290.13" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy zatem do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-290.14" who="#AleksanderMałachowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Marka Pola w celu przedstawienia zgłoszonych poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#MarekPol">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Praktycznie w toku dyskusji zgłoszono tylko dwie poprawki. Jedna dotyczy połączenia działu kultura fizyczna z działem turystyka, a więc w pewnym sensie przywrócenia pierwotnego kształtu przedłożenia. W ustawie przedkładanej Wysokiej Izbie dział ten nazywał się kultura fizyczna i turystyka. Druga poprawka jest poprawką ulepszającą zapis art. 84 ust. 1, zastępuje zarządzenie aktem wyższej rangi - rozporządzeniem. Ponieważ dotyczy to emisji obligacji, emisji papierów wartościowych, jest ona chyba, moim zdaniem, zasadna.</u>
          <u xml:id="u-291.1" who="#MarekPol">To wszystko. Jeśli pojawią się jakieś wątpliwości w toku głosowania, będę starał się je wyjaśnić. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-292.1" who="#AleksanderMałachowski">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-292.2" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu.</u>
          <u xml:id="u-292.3" who="#AleksanderMałachowski">Nad wnioskami mniejszości oraz poprawkami głosować będziemy zgodnie ze wzrastającą numeracją artykułów.</u>
          <u xml:id="u-292.4" who="#AleksanderMałachowski">We wnioskach mniejszości:</u>
          <u xml:id="u-292.5" who="#AleksanderMałachowski">— nr 1 lit. a, polegającym na skreśleniu pkt. 6 w art. 5,</u>
          <u xml:id="u-292.6" who="#AleksanderMałachowski">— nr 1 lit. c do art. 5 pkt 26,</u>
          <u xml:id="u-292.7" who="#AleksanderMałachowski">— nr 2 i nr 4 lit. a, polegających na przeniesieniu treści art. 11 do art. 31,</u>
          <u xml:id="u-292.8" who="#AleksanderMałachowski">— nr 5, polegającym na skreśleniu art. 90, wnioskodawcy proponują, aby dział administracji rządowej środowisko, a nie, jak proponuje komisja, środowisko i zasoby naturalne, obejmował wyodrębniony przez komisję dział gospodarka wodna.</u>
          <u xml:id="u-292.9" who="#AleksanderMałachowski">Nad tymi wnioskami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-292.10" who="#AleksanderMałachowski">Są pytania? Proszę bardzo. Pani posłanka Zajączkowska była pierwsza, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#MariaZajączkowska">Chciałabym spytać pana posła sprawozdawcę, czy przy przyjęciu takich rozwiązań, jak proponuje komisja, może się tak zdarzyć, że jeżeli premier formując rząd nie przyłączy działu gospodarka wodna do działu środowisko i zasoby naturalne, to z gestii ministra środowiska zostaną wyłączone wszystkie sprawy związane z gospodarką wodną, ponieważ art. 90 mówi, że do zakresu działania ministra właściwego wyłącza się wszystkie sprawy wynikające z Prawa wodnego. Czy tak będzie, że jeżeli nie połączy się działu środowisko, zasoby naturalne z działem gospodarka wodna, to minister właściwy dla środowiska nie będzie miał regulacji wynikających z Prawa wodnego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#AleksanderMałachowski">Proszę, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-294.1" who="#AleksanderMałachowski">Przepraszam, panie pośle, jeszcze pan poseł Gawlik. Będzie szybciej, jeśli od razu na oba pytania pan odpowie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#RadosławGawlik">Mam pytanie do pana posła sprawozdawcy: Czym było motywowane wyłączenie działu gospodarki wodnej, czyli całej wody z kompetencji ministra ochrony środowiska, a także wyłączenie leśnictwa - dwóch komponentów, bez których trudno sobie wyobrazić istnienie środowiska? Czy to było motywowane może negatywną oceną działania ministra w trakcie powodzi? A poważnie zapytam: Czy jest możliwe funkcjonowanie resortu, który jest obecnie resortem ochrony środowiska, zasobów naturalnych i leśnictwa, bez tych dwóch działów, a taką możliwość państwo stwarzacie, i czym się kierowała komisja stwarzając możliwość poszatkowania resortu ochrony środowiska?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#AleksanderMałachowski">Czy jeszcze są pytania? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-296.1" who="#AleksanderMałachowski">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#MarekPol">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chcę zwrócić uwagę pani poseł i panu posłowi, że gdybyśmy używali słowa „szatkowanie”, to można by to odnieść do wszystkich ministrów, ponieważ lista działów administracji rządowej to nic innego jak pewne obszary wydzielone z obszarów kompetencji dotychczasowych ministrów. Minister finansów czy zwolennicy ministra finansów mogliby ze spokojem ubolewać nad faktem, iż urząd ten czy obszar działania finanse został podzielony na problematykę: budżet, finanse publiczne i instytucje finansowe. I poseł, który by w tej sprawie występował, mógłby zadać równie dobrze pytanie: Czy jeśli ministrowi finansów odbierze się problematykę budżetu, będzie on nadal ministrem finansów?</u>
          <u xml:id="u-297.1" who="#MarekPol">Odnosząc się do bardzo konkretnej wypowiedzi pani poseł, odpowiadam, co następuje: Konstrukcja rządu należy do prezydenta i premiera po powołaniu rządu. Kompetencje tych dwóch organów pozwalają na zestawianie działów w różne konfiguracje, które ograniczone są jednym tylko czynnikiem - rozsądkiem. Wydaje się mało prawdopodobne, aby w ciągu najbliższych lat nastąpiło bardzo wyraźne oddzielenie problematyki gospodarki wodnej, leśnictwa i ochrony środowiska. Natomiast chcę bardzo wyraźnie powiedzieć, iż minister ochrony środowiska czy minister właściwy w sprawach środowiska będzie zawsze odpowiedzialny za całe środowisko naturalne, w tym za wodę, powietrze, glebę, lasy i wszystko, co nazywa się środowiskiem naturalnym, niezależnie od tego, czy będzie zarządzał lasami państwowymi, czy też nimi zarządzał nie będzie - podobnie jak minister gospodarki odpowiada w Polsce za rozwój gospodarki, nawet wtedy kiedy przedsiębiorstwami zaliczanymi do działu gospodarka nie zarządza.</u>
          <u xml:id="u-297.2" who="#MarekPol">Jeśli chodzi o pytanie pana posła Gawlika, chcę bardzo jednoznacznie odpowiedzieć, iż decyzje w tej sprawie podejmowano czy listę działów administracji rządowej formułowano nie pod kątem oceny jakiegokolwiek funkcjonującego dziś czy w przeszłości ministra. Konstruowano je pod kątem budowy sensownych, zwartych pakietów. Jest złudzeniem i nieprawdą, że dziś jeden minister ma kompetencje w zakresie gospodarki wodnej. W praktyce, jeśli ktoś dobrze przejrzy polskie prawo materialne, dojdzie bardzo szybko do wniosku, iż tak naprawdę gospodarki wodnej jako działu nie ma. Ta ustawa tworzy taki dział i wydaje się wielce prawdopodobne, że nowy premier skorzysta ze swego prawa zestawiania tego w odpowiednie konstrukcje zakresu działania ministrów. Natomiast proponowałbym, by dać szansę nowemu premierowi umeblowania sobie gabinetu i nie robić tego w tej chwili. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#AleksanderMałachowski">Pani posłanka Zajączkowska jeszcze raz?</u>
          <u xml:id="u-298.1" who="#komentarz">(Głos z sali: No nie...)</u>
          <u xml:id="u-298.2" who="#AleksanderMałachowski">Proszę bardzo, pani posłanko, ja tylko pytam, czy dobrze zrozumiałem pani intencje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#MariaZajączkowska">Panie pośle, proszę o krótką odpowiedź, czy może się tak zdarzyć. I proszę nie dywagować, czy może w ciągu... bo to nie będzie zależało ani od tej Izby, ani ode mnie, ani od pana...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#AleksanderMałachowski">Pani posłanko, proszę o pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#MariaZajączkowska">Proszę powiedzieć: Czy może się zdarzyć, że minister środowiska może nie mieć gospodarki wodnej?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#MarekPol">Oczywiście, że może się to zdarzyć. Najlepszym dowodem są czasy współczesne, kiedy tej pełnej spójności nie ma.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-303.1" who="#AleksanderMałachowski">Jak rozumiem, nie ma więcej pytań.</u>
          <u xml:id="u-303.2" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-303.3" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosków mniejszości: do art. 5, polegającego na skreśleniu pkt. 6 i do pkt. 26, polegającego na przeniesieniu treści art. 11 do art. 31 oraz polegającego na skreśleniu art. 90, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.4" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.5" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.6" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 329 posłów. Za padło 80 głosów, przeciw - 237, wstrzymało się 12 posłów.</u>
          <u xml:id="u-303.7" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wnioski mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-303.8" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 1 do art. 5 pkt 10 oraz polegającej na skreśleniu pkt. 25 wnioskodawcy proponują, aby powołać dział kultura fizyczna i turystyka, a nie, jak proponują komisje, dwa odrębne działy dotyczące tych dziedzin.</u>
          <u xml:id="u-303.9" who="#AleksanderMałachowski">Przyjęcie tej poprawki spowoduje odpowiednie zmiany w art. 15 i 61 oraz skreślenie art. 30, 77 i 102.</u>
          <u xml:id="u-303.10" who="#AleksanderMałachowski">Nie ma pytań?</u>
          <u xml:id="u-303.11" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-303.12" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 1 do art. 5 pkt 10 oraz polegającej na skreśleniu pkt. 25, a także do art. 15 i 61 oraz polegającej na skreśleniu art. 30, 77 i 102, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.13" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.14" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.15" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 322 posłów. Za padły 194 głosy, przeciw - 112 głosów, wstrzymało się 16 posłów.</u>
          <u xml:id="u-303.16" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.17" who="#AleksanderMałachowski">We wnioskach mniejszości:</u>
          <u xml:id="u-303.18" who="#AleksanderMałachowski">— nr 1 lit. b, polegającym na skreśleniu pkt. 11 w art. 5,</u>
          <u xml:id="u-303.19" who="#AleksanderMałachowski">— nr 1 lit. c do art. 5 pkt 26,</u>
          <u xml:id="u-303.20" who="#AleksanderMałachowski">— nr 3 i nr 4 lit. b, polegających na przeniesieniu treści art. 16 do art. 31,</u>
          <u xml:id="u-303.21" who="#AleksanderMałachowski">— nr 6, polegającym na skreśleniu art. 92, wnioskodawcy proponują, aby dział administracji rządowej środowisko obejmował wyodrębniony przez komisję dział leśnictwo.</u>
          <u xml:id="u-303.22" who="#AleksanderMałachowski">Nad tymi wnioskami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-303.23" who="#AleksanderMałachowski">Nie ma pytań?</u>
          <u xml:id="u-303.24" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-303.25" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosków mniejszości: do art. 5, polegającego na skreśleniu pkt. 11 i do pkt. 26, polegającego na przeniesieniu treści art. 16 do art. 31, oraz polegającego na skreśleniu art. 92, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.26" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.27" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.28" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 329 posłów. Za padło 228 głosów, przeciw - 89, wstrzymało się 12 posłów.</u>
          <u xml:id="u-303.29" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wnioski mniejszości przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.30" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 2 do art. 84 ust. 1 wnioskodawcy proponują, aby wyraz „zarządzenia” zastąpić wyrazem „rozporządzenia”.</u>
          <u xml:id="u-303.31" who="#AleksanderMałachowski">Nie ma pytań?</u>
          <u xml:id="u-303.32" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-303.33" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki do art. 84 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.34" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.35" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.36" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 317 posłów. Za padły 293 głosy, przeciw - 11 głosów, wstrzymało się 13 posłów.</u>
          <u xml:id="u-303.37" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.38" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy, Wysoka Izbo, do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-303.39" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o działach administracji rządowej, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Nadzwyczajną, wraz z poprawkami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.40" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.41" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.42" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 332 posłów. Za padło 309 głosów, przeciw - 13, wstrzymało się 10 posłów.</u>
          <u xml:id="u-303.43" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o działach administracji rządowej.</u>
          <u xml:id="u-303.44" who="#AleksanderMałachowski">Powracamy do rozpatrzenia punktu 7 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustaw o regionalnych izbach obrachunkowych, o samorządzie terytorialnym oraz o finansowaniu gmin.</u>
          <u xml:id="u-303.45" who="#AleksanderMałachowski">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Włodzimierza Puzynę i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-303.46" who="#AleksanderMałachowski">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-303.47" who="#AleksanderMałachowski">Czy pan poseł Puzyna zechce towarzyszyć mi w tym głosowaniu?</u>
          <u xml:id="u-303.48" who="#AleksanderMałachowski">Przypominam, że Sejm odrzuca poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-303.49" who="#AleksanderMałachowski">Jeżeli Sejm nie odrzuci poprawki Senatu bezwzględną większością głosów, uważa się ją za przyjętą.</u>
          <u xml:id="u-303.50" who="#AleksanderMałachowski">Głosować będziemy nad wnioskami o odrzucenie poprawek Senatu.</u>
          <u xml:id="u-303.51" who="#AleksanderMałachowski">Pierwsze dwadzieścia cztery poprawki dotyczą art. 1, zawierającego zmiany do ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych.</u>
          <u xml:id="u-303.52" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 1 do art. 1 ustawy nowelizującej Senat proponuje, aby w zdaniu wstępnym uzupełnić adres publikacyjny.</u>
          <u xml:id="u-303.53" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-303.54" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań i posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 1 ustawy nowelizującej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.55" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.56" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.57" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 317 posłów. Większość bezwzględna wynosi 159. Za odrzuceniem padło 16 głosów, przeciw - 292 głosy, wstrzymało się 9 posłów.</u>
          <u xml:id="u-303.58" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.59" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 2 do art. 1 ust. 1 Senat proponuje zmianę redakcyjną.</u>
          <u xml:id="u-303.60" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-303.61" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki nr 2 Senatu do art. 1 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.62" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.63" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.64" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 283 posłów. Większość bezwzględna wynosi 142. Za padło 10 głosów, przeciw - 269, wstrzymało się 4 posłów.</u>
          <u xml:id="u-303.65" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.66" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 3 do art. 1 ust. 1 Senat proponuje, aby izby były państwowymi organami nadzoru i kontroli gospodarki finansowej podmiotów, o których mowa w ust. 2, a nie, jak uchwalił Sejm, komunalnej gospodarki finansowej.</u>
          <u xml:id="u-303.67" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.68" who="#AleksanderMałachowski">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-303.69" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki nr 3 Senatu do art. 1 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.70" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.71" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.72" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 319 posłów. Większość bezwzględna wynosi 160. Za padły 4 głosy, przeciw - 309 głosów, wstrzymało się 6 posłów.</u>
          <u xml:id="u-303.73" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.74" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 4 do art. 1 ust. 2 Senat proponuje, aby izby były powołane do nadzoru nad działalnością również Krajowego Związku Kas Powszechnego Ubezpieczenia Zdrowotnego oraz kas regionalnych i kas branżowych powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego.</u>
          <u xml:id="u-303.75" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.76" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 1 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.77" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.78" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.79" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 328 posłów. Większość bezwzględna wynosi 165. Za padło 7 głosów, przeciw - 316, wstrzymało się 5 posłów.</u>
          <u xml:id="u-303.80" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.81" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 5 do art. 5 ust. 1 Senat proponuje, aby izby kontrolowały również zamówienia publiczne, a nie, jak stanowi przepis obowiązujący, jedynie gospodarkę finansową gmin, związków międzygminnych, innych komunalnych osób prawnych i sejmików samorządowych.</u>
          <u xml:id="u-303.82" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.83" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 5 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.84" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.85" who="#AleksanderMałachowski">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.86" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 315 posłów. Większość bezwzględna wynosi 158. Za padło 14 głosów, przeciw - 290, wstrzymało się 11 posłów.</u>
          <u xml:id="u-303.87" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.88" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 6 Senat proponuje, aby również w art. 18 ust. 3, dotyczącym prawa uczestnictwa w posiedzeniu kolegium izby, zmienić powołanie na ust. 2 w art. 1.</u>
          <u xml:id="u-303.89" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-303.90" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 18 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.91" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.92" who="#AleksanderMałachowski">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.93" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 324 posłów. Większość bezwzględna wynosi 163. Za padły 3 głosy, przeciw padło 320 głosów, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-303.94" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.95" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 7 do art. 9 ust. 3 Senat proponuje zmianę legislacyjną.</u>
          <u xml:id="u-303.96" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-303.97" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 9 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.98" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.99" who="#AleksanderMałachowski">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.100" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 324 posłów. Większość bezwzględna wynosi 163. Za padły 2 głosy, przeciw - 310 głosów, wstrzymało się 12 posłów.</u>
          <u xml:id="u-303.101" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.102" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 8 do art. 9 ust. 4 Senat proponuje, aby zastrzeżenie do wniosków zawartych w wystąpieniu pokontrolnym składał właściwy organ jednostki kontrolowanej, a nie, jak uchwalił Sejm, kierownik jednostki kontrolowanej.</u>
          <u xml:id="u-303.103" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.104" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki nr 8 Senatu do art. 9 ust. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.105" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-303.106" who="#AleksanderMałachowski">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.107" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 327 posłów. Większość bezwzględna wynosi 164. Za padł 1 głos, przeciw padły 324 głosy, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-303.108" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.109" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 9 do art. 9 ust. 4 Senat proponuje, aby zastrzeżenie do wniosków pokontrolnych składać w terminie, a nie, jak uchwalił Sejm, w ciągu 14 dni od otrzymania wystąpienia pokontrolnego.</u>
          <u xml:id="u-303.110" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.111" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki nr 9 Senatu do art. 9 ust. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.112" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.113" who="#AleksanderMałachowski">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.114" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 323 posłów. Większość bezwzględna wynosi 162. Za padł 1 głos, przeciw padło 319 głosów, wstrzymało się 3 posłów.</u>
          <u xml:id="u-303.115" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.116" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 10 do art. 9 ust. 4 oraz do art. 25a i 25b Senat proponuje zmiany polegające na zastąpieniu wyrazów „regionalnych izb obrachunkowych” wyrazem „izby”.</u>
          <u xml:id="u-303.117" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.118" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 9 ust. 4 oraz do art. 25a i 25 b, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.119" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.120" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.121" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 325 posłów. Większość bezwzględna wynosi 163. Za padły 3 głosy, przeciw padło 314 głosów, wstrzymało się 8 posłów.</u>
          <u xml:id="u-303.122" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.123" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 11 do art. 10 Senat proponuje, aby w dodanych ust. 2–4 określić organy uprawnione do otrzymywania informacji, a także tryb i termin przekazywania informacji o stwierdzonych nieprawidłowościach.</u>
          <u xml:id="u-303.124" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.125" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 10, polegającej na dodaniu ust. 2–4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.126" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.127" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.128" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 328 posłów. Większość bezwzględna wynosi 165. Za padło 5 głosów, przeciw - 321, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-303.129" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.130" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 12 do art. 11 ust. 1 Senat proponuje, aby powołanie uzupełnić o adresy publikacyjne.</u>
          <u xml:id="u-303.131" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.132" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 11 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.133" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.134" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.135" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 323 posłów. Większość bezwzględna wynosi 162. Za padły 3 głosy, przeciw padło 319 głosów, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-303.136" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.137" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 13 do art. 11 Senat proponuje, aby przepisy ust. 1 dotyczyły badanych w trybie nadzoru uchwał organów gmin, natomiast przepisy ust. 1–3 stosować odpowiednio do uchwał związków międzygminnych i sejmików samorządowych.</u>
          <u xml:id="u-303.138" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.139" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 11 ust. 1 oraz polegającej na dodaniu ust. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.140" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.141" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.142" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 324 posłów. Większość bezwzględna wynosi 163. Za padły 2 głosy, przeciw padło 321 głosów, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-303.143" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.144" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 14 do art. 11 ust. 1 pkt 13 Senat proponuje, aby izba badała zgodność uchwał organów gmin w sprawach blokowania planowanych wydatków budżetowych, a nie, jak uchwalił Sejm, blokowania wydatków.</u>
          <u xml:id="u-303.145" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.146" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 11 ust. 1 pkt 13, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.147" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.148" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.149" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 325 posłów. Większość bezwzględna wynosi 163. Za padły 3 głosy, przeciw padło 321 głosów, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-303.150" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.151" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 15 do art. 17 ust. 1 Senat proponuje zmianę redakcyjną.</u>
          <u xml:id="u-303.152" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-303.153" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 17 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.154" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.155" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.156" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 326 posłów. Większość bezwzględna wynosi 164. Za odrzuceniem padły 272 głosy, przeciw padło 46 głosów, wstrzymało się 8 posłów.</u>
          <u xml:id="u-303.157" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-303.158" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 16 do art. 17 ust. 1 Senat proponuje, aby prezes izby był również przełożonym pracowników izby, a nie, jak uchwalił Sejm, jedynie reprezentował ją na zewnątrz i kierował sprawami nie zastrzeżonymi dla organów izby.</u>
          <u xml:id="u-303.159" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.160" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu nr 16 do art. 17 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.161" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.162" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.163" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 326 posłów. Większość bezwzględna wynosi 164. Za padły 3 głosy, przeciw - 323, nikt się nie wstrzymał od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-303.164" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.165" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 17 do art. 17 ust. 2 Senat proponuje, aby dodać pkt 4, stanowiący, że prezes izby „powołuje rzecznika oraz zastępców rzecznika dyscypliny budżetowej spośród członków kolegium izby”.</u>
          <u xml:id="u-303.166" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.167" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 17 ust. 2, polegającej na dodaniu pkt. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.168" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.169" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.170" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 326 posłów. Większość bezwzględna wynosi 164. Za padły 2 głosy, przeciw - 323, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-303.171" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.172" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 18 do art. 20 ust. 2 Senat proponuje, aby wyrazy: „w ciągu 2 tygodni”, zastąpić wyrazami: „w terminie 14 dni”.</u>
          <u xml:id="u-303.173" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.174" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 20 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.175" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.176" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.177" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 307 posłów. Większość bezwzględna wynosi 154. Za padło 5 głosów, przeciw - 296, wstrzymało się 6 posłów.</u>
          <u xml:id="u-303.178" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.179" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 19 do art. 25a ust. 1 Senat proponuje zmianę polegającą na zastąpieniu wyrazów: „kolegia regionalnych izb”, wyrazami: „kolegia izb”.</u>
          <u xml:id="u-303.180" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.181" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 25a ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.182" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.183" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.184" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 322 posłów. Większość bezwzględna wynosi 162. Za padły 4 głosy, przeciw padło 311 głosów, wstrzymało się 7 posłów.</u>
          <u xml:id="u-303.185" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.186" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 20 do art. 25a ust. 1 Senat proponuje, aby skreślić pkt 4, stanowiący, że do zadań Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych należy również „występowanie do prezesa Rady Ministrów o skierowanie do Trybunału Konstytucyjnego wniosku o dokonanie powszechnie obowiązującej wykładni prawa”.</u>
          <u xml:id="u-303.187" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.188" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 25a ust. 1, polegającej na skreśleniu pkt. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.189" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.190" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.191" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 330 posłów. Większość bezwzględna wynosi 166. Za padły 2 głosy, przeciw padło 326 głosów, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-303.192" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.193" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 21 do art. 25b ust. 1 Senat proponuje, aby kolegia regionalnych izb obrachunkowych rozpatrywały zastrzeżenia do wniosków, a nie, jak uchwalił Sejm, do ustaleń zawartych w wystąpieniach pokontrolnych.</u>
          <u xml:id="u-303.194" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.195" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 25b ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.196" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.197" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.198" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 318 posłów. Większość bezwzględna wynosi 160. Za padły 2 głosy, przeciw - 315 głosów, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-303.199" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.200" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 22 do art. 25b ust. 2 Senat proponuje, aby przed rozstrzygnięciem sprawy kolegium mogło zarządzić przeprowadzenie dodatkowych czynności kontrolnych, a nie, jak uchwalił Sejm, wnioskować do prezesa izby o ich przeprowadzenie.</u>
          <u xml:id="u-303.201" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.202" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 25b ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.203" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.204" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.205" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 322 posłów. Większość bezwzględna wynosi 162. Za padły 3 głosy, przeciw - 314 głosów, wstrzymało się 5 posłów.</u>
          <u xml:id="u-303.206" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.207" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 23 do art. 26 ust. 3a Senat proponuje, aby do nieetatowych członków kolegium izby stosować odpowiednio jedynie przepisy ust. 1–3, a nie, jak uchwalił Sejm, całego art. 25 ustawy o samorządzie terytorialnym.</u>
          <u xml:id="u-303.208" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.209" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu nr 23 do art. 26 ust. 3a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.210" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.211" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.212" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 320 posłów. Większość bezwzględna wynosi 161. Za padło 5 głosów, przeciw - 313, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-303.213" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.214" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 24 do art. 26 ust. 3a Senat proponuje, aby nie umieszczać w tym przepisie adresów publikacyjnych ustawy o samorządzie terytorialnym i jej kolejnych nowelizacji.</u>
          <u xml:id="u-303.215" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.216" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu nr 24 do art. 26 ust. 3a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.217" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.218" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.219" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 325 posłów. Większość bezwzględna wynosi 163. Za odrzuceniem nie padł ani jeden głos, przeciw padło 325 głosów, nikt się nie wstrzymał od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-303.220" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.221" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 25 do art. 2 ustawy nowelizującej Senat proponuje, aby w zdaniu wstępnym uzupełnić adres publikacyjny ustawy o samorządzie terytorialnym.</u>
          <u xml:id="u-303.222" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.223" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 2 ustawy nowelizującej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.224" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.225" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.226" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 328 posłów. Większość bezwzględna wynosi 165. Za padły 3 głosy, przeciw - 325 głosów, nikt się nie wstrzymał od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-303.227" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.228" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 26 dotyczącej art. 52 ust. 2 ustawy o samorządzie terytorialnym Senat proponuje, aby zarząd przedkładał radzie gminy projekt budżetu nie tylko wraz z informacją o stanie mienia komunalnego, jak uchwalił Sejm, ale i z objaśnieniami.</u>
          <u xml:id="u-303.229" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.230" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 52 ust. 2 ustawy o samorządzie terytorialnym, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.231" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.232" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.233" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 329 posłów. Większość bezwzględna wynosi 165. Za nikt się nie opowiedział, przeciw padło 328 głosów, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-303.234" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.235" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 27 dotyczącej art. 60 ust. 2 ustawy o samorządzie terytorialnym Senat proponuje, aby rada gminy mogła wskazać więcej niż jeden bank do obsługi bankowej gminy.</u>
          <u xml:id="u-303.236" who="#AleksanderMałachowski">Sejm natomiast uchwalił, że obsługę bankową gminy prowadzą banki wskazane przez jej radę.</u>
          <u xml:id="u-303.237" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.238" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 60 ust. 2 ustawy o samorządzie terytorialnym, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.239" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.240" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.241" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 313 posłów. Większość bezwzględna wynosi 157. Za padło 5 głosów, przeciw - 307, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-303.242" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.243" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 28 do art. 3 ustawy nowelizującej Senat proponuje uzupełnić adres publikacyjny ustawy o finansowaniu gmin.</u>
          <u xml:id="u-303.244" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.245" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 3 ustawy nowelizującej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.246" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.247" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.248" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 325 posłów. Większość bezwzględna wynosi 163. Za padł 1 głos, przeciw - 323 głosy, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-303.249" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.250" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 29 do art. 4 ustawy nowelizującej Senat proponuje, aby przepisy dotyczące nadzoru nad działalnością komunalną w zakresie spraw budżetowych oraz kontroli gospodarki finansowej i zamówień publicznych kas powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego weszły w życie z dniem 1 stycznia 1999 r., a nie, jak uchwalił Sejm, po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia ustawy.</u>
          <u xml:id="u-303.251" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.252" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 4 ustawy nowelizującej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.253" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.254" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.255" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 325 posłów. Większość bezwzględna wynosi 163. Za padł 1 głos, przeciw - 323 głosy, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-303.256" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.257" who="#AleksanderMałachowski">Na tym, Wysoka Izbo, zakończyliśmy rozpatrywanie poprawek Senatu do ustawy o zmianie ustaw o regionalnych izbach obrachunkowych, o samorządzie terytorialnym oraz o finansowaniu gmin.</u>
          <u xml:id="u-303.258" who="#AleksanderMałachowski">Powracamy do rozpatrzenia punktów 8 i 9 porządku dziennego: Sprawozdania Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustaw:</u>
          <u xml:id="u-303.259" who="#AleksanderMałachowski">1) o Krajowym Rejestrze Sądowym,</u>
          <u xml:id="u-303.260" who="#AleksanderMałachowski">2) Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowym Rejestrze Sądowym.</u>
          <u xml:id="u-303.261" who="#AleksanderMałachowski">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Krzysztofa Budnika i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-303.262" who="#AleksanderMałachowski">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-303.263" who="#AleksanderMałachowski">Głosować będziemy zgodnie z zasadami stosowanymi w poprzednim punkcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-303.264" who="#AleksanderMałachowski">Czy jest pan poseł Budnik? Dobrze, niech pan na razie zostanie na swoim miejscu.</u>
          <u xml:id="u-303.265" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania nad poprawkami dotyczącymi ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym.</u>
          <u xml:id="u-303.266" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 1 do art. 38 pkt 14 Senat proponuje, aby w dziale 1 rejestru przedsiębiorców zamieszczać w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością także informację o wniesieniu przez wspólników wkładów niepieniężnych.</u>
          <u xml:id="u-303.267" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.268" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-303.269" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 38 pkt 14, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.270" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.271" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.272" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 312 posłów. Większość bezwzględna wynosi 157. Za nikt się nie opowiedział, przeciw padło 310 głosów, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-303.273" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.274" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 2 do art. 38 pkt 15 Senat proponuje, aby w dziale 1 rejestru przedsiębiorców zamieszczać w przypadku spółki akcyjnej także dane o ilości akcji uprzywilejowanych i rodzaju uprzywilejowania oraz wzmiankę, jaka część kapitału akcyjnego została wpłacona przed zarejestrowaniem, a jeżeli przy zawiązaniu spółki akcjonariusze wnoszą wkłady niepieniężne - zaznaczać tę okoliczność.</u>
          <u xml:id="u-303.275" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.276" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-303.277" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 38 pkt 15, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.278" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.279" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.280" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 310 posłów. Większość bezwzględna wynosi 156. Za padły 4 głosy, przeciw - 304, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-303.281" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.282" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 3 do art. 38 Senat proponuje, aby dodać pkt 19, stanowiący, że w dziale 1 rejestru przedsiębiorców zamieszcza się w przypadku towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych dane dotyczące terytorialnego zakresu działalności towarzystwa, działu ubezpieczeń objętego działalnością towarzystwa, wysokości kapitału zakładowego i zapasowego oraz wzmiankę dotyczącą uznania towarzystwa przez ministra finansów za małe towarzystwo ubezpieczeń wzajemnych i wzmiankę o częściowym ograniczeniu lub cofnięciu zezwolenia na prowadzenie towarzystwa.</u>
          <u xml:id="u-303.283" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.284" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-303.285" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 38, polegającej na dodaniu pkt. 19, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.286" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.287" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.288" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 312 posłów. Większość bezwzględna wynosi 157. Za padło 6 głosów, przeciw - 302 głosy, wstrzymało się 4 posłów.</u>
          <u xml:id="u-303.289" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.290" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 4 do art. 41 Senat proponuje, aby dodać pkt 6, stanowiący, że w dziale 4 rejestru przedsiębiorców zamieszcza się dane dotyczące osoby syndyka.</u>
          <u xml:id="u-303.291" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.292" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-303.293" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 41, polegającej na dodaniu pkt. 6, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.294" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.295" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.296" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 316 posłów. Większość bezwzględna wynosi 159. Za nikt się nie opowiedział, przeciw padło 314 głosów, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-303.297" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.298" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 5 do art. 46 Senat proponuje, aby nie zaznaczać w tym przepisie, że dane z działu 4 rejestru przedsiębiorców mogą być usunięte tylko po dokonaniu wpisu w trybie właściwym dla dochodzenia danego roszczenia.</u>
          <u xml:id="u-303.299" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.300" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-303.301" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 46, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.302" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.303" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.304" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 312 posłów. Większość bezwzględna wynosi 157. Za padły 4 głosy, przeciw - 300 głosów, wstrzymało się 8 posłów.</u>
          <u xml:id="u-303.305" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.306" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 6 do art. 48 Senat proponuje, aby minister sprawiedliwości określił także szczegółową treść wpisów w rejestrze przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-303.307" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.308" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 48, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.309" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.310" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.311" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 301 posłów. Większość bezwzględna wynosi 151. Za odrzuceniem poprawki padł 1 głos, przeciw - 294 głosy, wstrzymało się 6 posłów.</u>
          <u xml:id="u-303.312" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.313" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 7 do art. 54 Senat proponuje, aby minister sprawiedliwości określał także szczegółowy sposób prowadzenia rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji i publicznych zakładów opieki zdrowotnej.</u>
          <u xml:id="u-303.314" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.315" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-303.316" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 54, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.317" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.318" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.319" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 303 posłów. Większość bezwzględna wynosi 152. Nikt się nie opowiedział za odrzuceniem poprawki, przeciw padły 302 głosy, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-303.320" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.321" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 8 do art. 61 zawierającego zmiany do Kodeksu handlowego Senat proponuje w dodawanej zmianie 6a, aby w art. 112 pkt 6 Kodeksu handlowego wyrazy „wyrok sądowy” zastąpić wyrazami „orzeczenie sądowe”.</u>
          <u xml:id="u-303.322" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.323" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-303.324" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 61, polegającej na dodaniu zmiany 6a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.325" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.326" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.327" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 310 posłów. Większość bezwzględna wynosi 156. Za odrzuceniem poprawki padł 1 głos, przeciwko - 305 głosów, wstrzymało się 4 posłów.</u>
          <u xml:id="u-303.328" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.329" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 9 do art. 61 Senat proponuje w dodawanej zmianie 16a, aby w art. 270 § 1 Kodeksu handlowego skreślić przepis stanowiący, że do bilansu otwarcia likwidacji stosuje się art. 252 § 1 tego kodeksu.</u>
          <u xml:id="u-303.330" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.331" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-303.332" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 61, polegającej na dodaniu zmiany 16a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.333" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.334" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.335" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 311 posłów. Większość bezwzględna wynosi 156. Za padły 2 głosy, przeciw - 309 głosów, nikt się nie wstrzymał od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-303.336" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.337" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 10 do art. 61 Senat proponuje w dodawanej zmianie 19a, aby skreślić art. 333 Kodeksu handlowego, stanowiący, że do zgłoszenia spółki oraz zmian składu osobowego zarządu należy dołączyć skreślone wobec sądu albo uwierzytelnione wzory podpisów członków zarządu.</u>
          <u xml:id="u-303.338" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.339" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-303.340" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 61, polegającej na dodaniu zmiany 19a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.341" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.342" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.343" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 306 posłów. Większość bezwzględna wynosi 154. Za odrzuceniem poprawki padł 1 głos, przeciw - 303 głosy, 2 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-303.344" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.345" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 11 do art. 71 zawierającego zmiany w ustawie o działalności gospodarczej Senat proponuje w pkt. 4 lit. a poprawkę polegającą na skreśleniu wyrazu „następujące”.</u>
          <u xml:id="u-303.346" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.347" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-303.348" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 71 pkt 4 lit. a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.349" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.350" who="#AleksanderMałachowski">Kto wstrzymał się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-303.351" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 293 posłów. Większość bezwzględna wynosi 147. Za odrzuceniem poprawki nikt nie oddał głosu, przeciw głosowało 292 posłów, 1 poseł wstrzymał się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-303.352" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.353" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 12 do art. 71 pkt 4 lit. c Senat proponuje zmianę powołania na ust. 3a w art. 20 ust. 3b ustawy o działalności gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-303.354" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.355" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-303.356" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 71 pkt 4 lit. c, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.357" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.358" who="#AleksanderMałachowski">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.359" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 315 posłów. Większość bezwzględna wynosi 158. Za odrzuceniem poprawki nikt nie oddał głosu, przeciw głosowało 313 posłów, 2 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-303.360" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.361" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 13 do art. 73, polegającej na skreśleniu pkt. 4, Senat proponuje, aby utrzymać w mocy art. 21 ustawy Prawo o stowarzyszeniach, dotyczący obowiązku zawiadamiania sądu rejestrowego przez zarząd stowarzyszenia o zmianie statutu.</u>
          <u xml:id="u-303.362" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.363" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-303.364" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 73, polegającej na skreśleniu pkt. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.365" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.366" who="#AleksanderMałachowski">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.367" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 313 posłów. Większość bezwzględna wynosi 157. Za odrzuceniem poprawki padły 2 głosy, przeciw - 309 głosów, 2 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-303.368" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.369" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 14 do art. 80 pkt 4 Senat proponuje, aby skreślić w art. 18 ustawy o związkach zawodowych ust. 3, stanowiący, że postępowanie rejestracyjne jest wolne od opłat sądowych.</u>
          <u xml:id="u-303.370" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.371" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-303.372" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 80 pkt 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.373" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.374" who="#AleksanderMałachowski">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.375" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 320 posłów. Większość bezwzględna wynosi 161. Za odrzuceniem poprawki nikt nie oddał głosu, przeciw głosowało 311 posłów, 9 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-303.376" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.377" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 15 do art. 81, zawierającego zmiany w ustawie o organizacjach pracodawców, Senat w zmianie dotyczącej art. 12 proponuje, aby wyraz „rejestru” zastąpić wyrazami „Krajowego Rejestru Sądowego”.</u>
          <u xml:id="u-303.378" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.379" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-303.380" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 81 pkt 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.381" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.382" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.383" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 321 posłów. Większość bezwzględna wynosi 161. Za nikt się nie opowiedział, przeciw padło 318 głosów, wstrzymało się 3 posłów.</u>
          <u xml:id="u-303.384" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.385" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 16 do art. 82 Senat proponuje, aby w art. 60 ust. 5 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej wyrazy „z rejestru publicznych zakładów opieki zdrowotnej” zastąpić wyrazami „z Krajowego Rejestru Sądowego”.</u>
          <u xml:id="u-303.386" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.387" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-303.388" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 82, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.389" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.390" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.391" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 308 posłów. Większość bezwzględna wynosi 155. Za nie padł żaden głos, przeciw było 299 posłów, wstrzymało się 9 posłów.</u>
          <u xml:id="u-303.392" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.393" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 17 do art. 84 Senat proponuje, aby skreślić pkt 2 wprowadzający zmianę redakcyjną w art. 14 ustawy o kulturze fizycznej.</u>
          <u xml:id="u-303.394" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.395" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-303.396" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 84, polegającej na skreśleniu pkt. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.397" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.398" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.399" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 319 posłów. Większość bezwzględna wynosi 160. Za nie padł żaden głos, przeciw było 317 posłów, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-303.400" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.401" who="#AleksanderMałachowski">Na tym kończymy rozpatrywanie poprawek Senatu do ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym.</u>
          <u xml:id="u-303.402" who="#AleksanderMałachowski">Przechodzimy do rozpatrzenia poprawek Senatu do ustawy Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowym Rejestrze Sądowym.</u>
          <u xml:id="u-303.403" who="#AleksanderMałachowski">We wszystkich poprawkach Senat proponuje, aby użyte w różnych przypadkach i liczbie wyrazy „podmiot gospodarczy” zastąpić wyrazem „przedsiębiorca” oraz aby uzupełnić i usystematyzować odesłania do artykułów, w których należy dokonać tych zastąpień.</u>
          <u xml:id="u-303.404" who="#AleksanderMałachowski">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-303.405" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-303.406" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-303.407" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu:</u>
          <u xml:id="u-303.408" who="#AleksanderMałachowski">— do art. 16, polegającej na dodaniu nowej zmiany pierwszej dotyczącej art. 4797 Kodeksu postępowania cywilnego,</u>
          <u xml:id="u-303.409" who="#AleksanderMałachowski">— do art. 18, dotyczącego zmian w ustawie o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej,</u>
          <u xml:id="u-303.410" who="#AleksanderMałachowski">— do art. 27, dotyczącego zmian w ustawie o zasadach prowadzenia na terytorium Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej działalności gospodarczej w zakresie drobnej wytwórczości,</u>
          <u xml:id="u-303.411" who="#AleksanderMałachowski">— do art. 75, dotyczącego zmian w ustawie o specjalnych strefach ekonomicznych,</u>
          <u xml:id="u-303.412" who="#AleksanderMałachowski">— do art. 83, dotyczącego zmian w ustawie o nasiennictwie,</u>
          <u xml:id="u-303.413" who="#AleksanderMałachowski">— do art. 86, dotyczącego zmian w ustawie o wydawaniu Monitora Sądowego i Gospodarczego, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.414" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.415" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.416" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 311 posłów. Większość bezwzględna wynosi 156. Za nikt się nie opowiedział, przeciw padło 309 głosów, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-303.417" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.418" who="#AleksanderMałachowski">Na tym, Wysoka Izbo, zakończyliśmy rozpatrywanie poprawek Senatu do ustawy Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowym Rejestrze Sądowym.</u>
          <u xml:id="u-303.419" who="#AleksanderMałachowski">Powracamy do rozpatrzenia punktu 10 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych oraz ustawy o działalności gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-303.420" who="#AleksanderMałachowski">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Janusza Zemke i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-303.421" who="#AleksanderMałachowski">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-303.422" who="#AleksanderMałachowski">Głosować będziemy zgodnie z zasadami stosowanymi w poprzednim punkcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-303.423" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 1 do art. 34 ust. 2 Senat proponuje, aby prawo do otrzymania dowodu osobistego od ukończenia 13 roku życia miała każda osoba będąca obywatelem polskim, a nie, jak uchwalił Sejm, również zamieszkała w Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-303.424" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.425" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-303.426" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 34 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.427" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.428" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.429" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 313 posłów. Większość bezwzględna wynosi 157. Za padły 3 głosy, przeciw - 307 głosów, wstrzymało się 3 posłów.</u>
          <u xml:id="u-303.430" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.431" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 2 do art. 37 ust. 1 pkt 4 Senat proponuje, aby w dowodzie osobistym zamieszczać również informację o płci danej osoby.</u>
          <u xml:id="u-303.432" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.433" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-303.434" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 37 ust. 1 pkt 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.435" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.436" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.437" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 308 posłów. Większość bezwzględna wynosi 155. Za padł 1 głos, przeciw - 306 głosów, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-303.438" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.439" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 3 do art. 55 pkt 2 Senat proponuje, aby karze określonej w tym przepisie podlegała osoba, która zatrzymuje cudzy dowód osobisty.</u>
          <u xml:id="u-303.440" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.441" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-303.442" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 55 pkt 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.443" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.444" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.445" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 308 posłów. Większość bezwzględna wynosi 155. Za padły 3 głosy, przeciw - 303, wstrzymało się 2 posłów.</u>
          <u xml:id="u-303.446" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.447" who="#AleksanderMałachowski">W poprawce nr 4 do art. 55 Senat proponuje, aby wyraz „lub” zastąpić wyrazem „albo”.</u>
          <u xml:id="u-303.448" who="#AleksanderMałachowski">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.449" who="#AleksanderMałachowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-303.450" who="#AleksanderMałachowski">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 55, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-303.451" who="#AleksanderMałachowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.452" who="#AleksanderMałachowski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-303.453" who="#AleksanderMałachowski">Głosowało 305 posłów. Większość bezwzględna wynosi 153. Za padły 23 głosy, przeciw - 277 głosów, wstrzymało się 5 posłów.</u>
          <u xml:id="u-303.454" who="#AleksanderMałachowski">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.455" who="#AleksanderMałachowski">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie poprawek Senatu do ustawy o zmianie ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych oraz ustawy o działalności gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-303.456" who="#AleksanderMałachowski">Na tym zakończyliśmy w dniu dzisiejszym głosowania.</u>
          <u xml:id="u-303.457" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-303.458" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 21 min 39 do godz. 21 min 43)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę państwa, wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-304.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Jeszcze mamy jeden punkt porządku dziennego, już nie głosowania.</u>
          <u xml:id="u-304.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 14 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Obrony Narodowej oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zakwaterowaniu sił zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz o zmianie niektórych ustaw (druki nr 2493 i 2571).</u>
          <u xml:id="u-304.3" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Janusza Zemke.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#JanuszZemke">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Chcę poinformować Wysoką Izbę, że Senat na posiedzeniu 26 czerwca br. przyjął 10 poprawek do ustawy o zakwaterowaniu sił zbrojnych. Połączone komisje Sejmu proponują, by z owych 10 poprawek 7 przyjąć, a 3 odrzucić.</u>
          <u xml:id="u-305.1" who="#JanuszZemke">Jeżeli chodzi o poprawki proponowane przez połączone komisje do przyjęcia, to chcę zwrócić uwagę Wysokiej Izby na dosyć istotną propozycję dotyczącą art. 1 pkt 1, a mianowicie by powołanie przewodniczącego rady Wojskowej Agencji Mieszkaniowej i członków tej rady następowało na wniosek ministra skarbu państwa, co było w ustawie przyjętej przez Sejm, ale - i to jest novum - by to się odbywało w porozumieniu z ministrem obrony narodowej. Komisje proponują tę poprawkę przyjąć, bowiem istotą działania tej agencji mieszkaniowej jest to, że agencja ma i musi mieć bardzo ścisły związek z funkcjonowaniem wojska. Dlatego też wydaje się, że minister obrony narodowej powinien uczestniczyć w decydowaniu zarówno o obsadzie funkcji prezesa, jak i członków rady agencji. Pozostałe poprawki, jakie proponuje nam Senat, nie mają znaczenia merytorycznego, lecz jedynie precyzują one dokładniej to, co było przyjęte w ustawach.</u>
          <u xml:id="u-305.2" who="#JanuszZemke">W 3 przypadkach jednak — i to chciałem Wysokiej Izbie zasygnalizować — połączone komisje uważają, że Senat przedobrzył. Senat proponował w 3 przypadkach konsekwentnie, by zamieniać wyraz „niższa” na słowo „mniejsza”, zaś wyraz „wyższa” na słowo „większa”. Połączone komisje uważają, że Senat racji tutaj nie ma, a w ogóle spór ma charakter lingwistyczny.</u>
          <u xml:id="u-305.3" who="#JanuszZemke">Na zakończenie chcę poinformować Wysoką Izbę, że przyjęcie poprawek oznacza, iż kończymy w parlamencie prace nad nowelizacją tej bardzo ważnej dla kadry wojskowej i dla emerytów wojskowych ustawy. Jak się wydaje, przyjęcie tej ustawy pozwoli w ciągu kilku tygodni od momentu, kiedy zostanie ona opublikowana i wejdzie w życie — a vacatio legis przewidujemy 14-dniowe — na podjęcie bardziej skutecznych działań, które pozwoliłyby rozwiązywać problemy mieszkaniowe kadry (a jest tych problemów w dalszym ciągu dużo), które tworzyłyby zdaniem Sejmu lepsze warunki do sprzedaży mieszkań, korzystniejsze warunki mieszkania w internatach. By wykazać, że to nie jest błaha sprawa, przypomnę tylko na koniec, iż ta ustawa bezpośrednio dotyczy 85 tys. czynnych żołnierzy zawodowych i 130 tys. emerytów wojskowych. Wnoszę zatem, by Sejm przyjął poprawki zgodnie z propozycją przedłożoną przez połączone komisje. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-306.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał sprawozdawca komisji pan poseł Janusz Zemke.</u>
          <u xml:id="u-306.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Sejm przyjął, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłuchamy 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-306.3" who="#OlgaKrzyżanowska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-306.4" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę pana posła Stanisława Dzienisiewicza o zabranie głosu w imieniu klubu SLD. Następnym mówcą będzie pani poseł Aleksandra Małachowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#StanisławDzienisiewicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Z upoważnienia Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić opinię o poprawkach zgłoszonych przez Senat do ustawy obecnie rozpatrywanej.</u>
          <u xml:id="u-307.1" who="#StanisławDzienisiewicz">Pragnę podkreślić, że niniejsza ustawa, nowelizująca tekst podstawowy ustawy o zakwaterowaniu sił zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, powstała z inicjatywy Komisji Obrony Narodowej i została uchwalona w dniu 5 czerwca bieżącego roku przez Wysoką Izbę bez żadnego głosu sprzeciwu. Oznacza to, że Wysoka Izba merytorycznie uznała inicjatywę Komisji Obrony Narodowej za właściwą, wychodząc naprzeciw oczekiwaniom środowiska wojskowego.</u>
          <u xml:id="u-307.2" who="#StanisławDzienisiewicz">Ustawa ta była wszechstronnie konsultowana z tym środowiskiem i jest wyważonym kompromisem między oczekiwaniem kadry oraz emerytów i rencistów wojskowych, potrzebami realizatora mieszkalnictwa wojskowego, tj. Wojskowej Agencji Mieszkaniowej, a możliwościami budżetu państwa. Z tych też względów główny akcent noweli ustawy jest położony na zwiększenie przychodów Wojskowej Agencji Mieszkaniowej, aby szybciej mogła zrealizować naczelne zadanie, jakim jest skrócenie okresu oczekiwania na mieszkanie przez żołnierzy zawodowych z 5–8 lat do 1–2 lat oraz zlikwidowanie zaległości w remontach i modernizacji zasobu mieszkaniowego i związanej z nim infrastruktury technicznej, głównie ciepłowniczej. Środki finansowe na ten cel mają pochodzić w większym niż dotychczas zakresie z prywatyzacji części zasobu mieszkaniowego i innych nieruchomości, w tym gruntów zbędnych w wyniku restrukturyzacji armii. Uznano bowiem, że większy zakres prywatyzacji przy nieco mniejszych wpływach jednostkowych da większy efekt końcowy zarówno w wypadku przychodów agencji, jak i dotychczasowych użytkowników kwater wojskowych, dla których mieszkanie jest praktycznie jedynym dorobkiem, rekompensatą za wyrzeczenia służby wojskowej.</u>
          <u xml:id="u-307.3" who="#StanisławDzienisiewicz">Agencja, z mocy ustawy, może przeznaczyć uzyskane z prywatyzacji środki wyłącznie na cele mieszkalnictwa wojskowego. Stworzony zatem został nowoczesny, rynkowy mechanizm rozwiązywania tak ważnego dla każdej rodziny wojskowej problemu.</u>
          <u xml:id="u-307.4" who="#StanisławDzienisiewicz">Wyniki półtorarocznego funkcjonowania Wojskowej Agencji Mieszkaniowej i sprzedaż już ponad 2 tys. kwater wojskowych potwierdza, że przyjęta dwa lata temu ustawa to krok we właściwym kierunku, że działania te teraz trzeba przyśpieszyć. Już obecnie liczba rodzin wojskowych bez mieszkań zmalała, choć niewiele w stosunku do okresu wyjściowego, mimo uzupełnień kadrowych na poziomie 3 tys. żołnierzy zawodowych. Środowisko wojskowe oczekuje na wydanie tej nowelizacji ustawy jeszcze przez parlament obecnej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-307.5" who="#StanisławDzienisiewicz">Wysoka Izbo! Senat w swojej uchwale podzielił pozytywną ocenę Sejmu tej ustawy w części merytorycznej, zgłosił jednak kilka poprawek o charakterze formalnym i językowym. Z formalnymi zgadzamy się, z językowymi — nie, gdyż zbędna jest dyskusja w parlamencie, czy w konkretnych zdaniach właściwym wyrazem jest „niższa” czy „mniejsza” lub „wyższa” czy „większa”.</u>
          <u xml:id="u-307.6" who="#StanisławDzienisiewicz">Reasumując, klub poselski Sojuszu Lewicy Demokratycznej popiera stanowisko Komisji: Ustawodawczej oraz Obrony Narodowej w sprawie uchwały Senatu z dnia 26 czerwca bieżącego roku i będzie głosował tak, jak zaproponowały te komisje.</u>
          <u xml:id="u-307.7" who="#StanisławDzienisiewicz">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Chciałbym jeszcze w imieniu własnym gorąco podziękować Związkowi Byłych Żołnierzy Zawodowych, 15 dywizji i ełckim saperom za systematyczną i bardzo konstruktywną współpracę przy tworzeniu niniejszej ustawy. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-307.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-308.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Stanisław Dzienisiewicz.</u>
          <u xml:id="u-308.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę panią poseł Aleksandrę Małachowską o zabranie głosu w imieniu klubu PSL. Następnym mówcą będzie pan poseł Zbigniew Mączka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#AleksandraMałachowska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego przyjmie poprawki według rekomendacji połączonych Komisji: Ustawodawczej i Obrony Narodowej. Jest jedna poprawka merytoryczna, pozostałe mają charakter redakcyjny.</u>
          <u xml:id="u-309.1" who="#AleksandraMałachowska">Kończy się proces legislacyjny obszernej nowelizacji ustawy o zakwaterowaniu polskich sił zbrojnych, z czego wyrażamy ogromną radość, ponieważ ustawa ta cieszy się bardzo dużym zainteresowaniem. Myślę, że żołnierze zawodowi i ich rodziny będą usatysfakcjonowani nowelizacją, której dokonaliśmy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-309.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-310.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiała pani poseł Aleksandra Małachowska.</u>
          <u xml:id="u-310.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę pana posła Zbigniewa Mączkę o zabranie głosu w imieniu klubu Unii Wolności. Następnym mówcą będzie pan poseł Zygmunt Jakubczyk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#ZbigniewMączka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przed rozpoczęciem rozmowy o ustawie chciałbym podzielić się jedną refleksją. Otóż chyba tworzy się bardzo dobra tradycja w tej Izbie, choć dopiero w ostatnich dniach, na ostatnich sesjach, że jeżeli nie jest to konieczne, to nie powtarza się tych samych oczywistych informacji z tej trybuny. To oszczędza czas i to bardzo dobrze. Chciałbym podtrzymać tę tradycję i powiem, że poprawki Senatu będziemy popierać lub odrzucać tak, jak rekomendują Komisja Obrony Narodowej i Komisja Ustawodawcza, i że ustawa o Wojskowej Agencji Mieszkaniowej jeszcze prawdopodobnie będzie musiała być nowelizowana, bo dotyczy bardzo skomplikowanej materii, będą pojawiać się sytuacje nieprzewidywalne zza biurka. Przypuszczam, że i następny parlament będzie musiał nad nią popracować, dostosowywać do rzeczywistości, która się również zmienia. Jednak myślę, że ten pierwszy krok w kierunku prywatyzacji zasobów mieszkaniowych należących do żołnierzy zawodowych jest bardzo dobry. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-312.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Zbigniew Mączka.</u>
          <u xml:id="u-312.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę o zabranie głosu pana posła Zygmunta Jakubczyka w imieniu klubu Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#ZygmuntJakubczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Po tych krótkich wystąpieniach moje wystąpienie także musi być krótkie, chyba jest to najkrótsze moje wystąpienie w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Pracy.</u>
          <u xml:id="u-313.1" who="#ZygmuntJakubczyk">Uchwała Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 26 czerwca 1997 r. w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zakwaterowaniu sił zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz o zmianie niektórych ustaw zawarta w druku nr 2493 ma prócz jednej poprawki, dotyczącej art. 1 pkt 1, w zasadzie charakter doprecyzowujący. Nie ma więc praktycznie żadnego powodu, aby zbytnio rozwodzić się nad tymi poprawkami. Wyjaśnienia posła sprawozdawcy właściwie nie pozostawiają żadnych wątpliwości, dlatego też Klub Parlamentarny Unii Pracy będzie głosować zgodnie z rekomendacją połączonych Komisji Obrony Narodowej i Komisji Ustawodawczej zawartą w sprawozdaniu w druku nr 2571. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-313.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-314.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Zygmunt Jakubczyk.</u>
          <u xml:id="u-314.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-314.3" who="#OlgaKrzyżanowska">Czy pan poseł sprawozdawca chciał zabrać głos? Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#JanuszZemke">Pani Marszałek! Mam tylko prośbę, żebyśmy mogli jutro rano przegłosować tę ustawę, bo wszystkie kluby popierają propozycję. Myślę, że nie ma żadnych przeszkód, żeby to rozpatrzyć jutro. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-316.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-316.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Do głosowania przystąpimy jutro rano.</u>
          <u xml:id="u-316.3" who="#OlgaKrzyżanowska">Na tym kończymy rozpatrywanie punktów porządku dziennego w dniu dzisiejszym.</u>
          <u xml:id="u-316.4" who="#OlgaKrzyżanowska">Czy pan poseł sekretarz? Proszę bardzo odczytać komunikat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#AdamRychliczek">Informuję, że jutro za zgodą marszałka Sejmu odbędzie się posiedzenie Komisji Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej wspólnie z Komisją Transportu, Łączności, Handlu i Usług oraz Komisją Ustawodawczą - o godz. 8.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-318.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Informuję, że zgłosili się posłowie w celu złożenia oświadczeń osobistych.</u>
          <u xml:id="u-318.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Budkiewicza z Polskiego Stronnictwa Ludowego, a następnie... przepraszam, pomyłka, o ile wiem, z Sojuszu Lewicy Demokratycznej, a następnie pana posła Bolesława Machnio z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-318.3" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#JanBudkiewicz">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Czuję się upoważniony do zabrania głosu jako ojciec dwóch córek, a także dlatego, że ponad rok temu po tragicznym zabójstwie na ul. Lwowskiej studenta Politechniki Warszawskiej Wojciecha Króla mówiłem o brutalizacji życia publicznego stwierdzając z tej trybuny: ludzie są zdecydowani przeciwdziałać narastającym patologiom, pomagać policji i organom sprawiedliwości, co w ustawowych regulacjach powinno być zapisane jako prawo do organizowania obrony i porządku publicznego. Tę aktywność musimy i powinniśmy wspierać, aby przeciwstawić się psychozie strachu i niemożności społecznego działania.</u>
          <u xml:id="u-319.1" who="#JanBudkiewicz">Dzisiaj, po kolejnych zabójstwach dziewiętnastoletniego Tomka z Warszawy i siedemnastoletniego Marcina z Gdańska przypominam słowa sprzed roku, bo wołania czarnych marszów i manifestacji: Nie dopuśćcie, by nas zabijano! My chcemy żyć! - skierowane są do nas.</u>
          <u xml:id="u-319.2" who="#JanBudkiewicz">Wysoka Izbo! Musimy uwolnić się od strachu o los swoich najbliższych. Dlatego społeczne, proobywatelskie wzorce musimy wszyscy, i każdego dnia, przeciwstawiać pedagogicznej jałowości w szkołach, falom sadyzmu w wojsku, chamstwu i burdom na stadionach, bandytyzmowi na ulicach, a zwłaszcza siejącym nienawiść i agresję osobom publicznym, bez względu na ich rodowód i kostium. Bo czy moralnymi sprawcami brutalizacji życia nie są na przykład „pokojowi” demonstranci związkowi i polityczni, którzy z łańcuchami, śrubami i kijami baseballowymi rozbijali się po ulicach Warszawy, opluwając posłów pod Sejmem, dewastując budynek rządu RP, a wszystko w imię swoiście pojmowanego „ładu moralnego”?</u>
          <u xml:id="u-319.3" who="#JanBudkiewicz">A ile my, posłowie, poświęciliśmy czasu i uwagi kulturze bycia, pracy, wypoczynku, a także naszej osobistej kulturze politycznej? Debaty o tych problemach nigdy nie było. Były niestety - mimo upomnień marszałków - gorszące zachowania i pyskówki rodem z magla.</u>
          <u xml:id="u-319.4" who="#JanBudkiewicz">Wysoki Sejmie! Co z tych kilku stwierdzeń wynika dla każdego z nas, dla Wysokiej Izby? Poza własną kulturą polityczną my posłowie powinniśmy przede wszystkim zadbać o to, żeby w budżecie państwa były pieniądze dla policji i wymiaru sprawiedliwości. Bez zwiększenia skuteczności służb porządkowych wyposażonych w nowoczesny sprzęt, bez godziwych płac i poprawy warunków pracy prokuratury i sądów nie ma mowy o bezpieczeństwie publicznym.</u>
          <u xml:id="u-319.5" who="#JanBudkiewicz">Pilnej nowelizacji wymaga ustawa o Krajowej Radzie Radiofonii i Telewizji. Rada powinna zostać wreszcie wyposażona w uprawnienia umożliwiające skuteczne eliminowanie nadawców i programów upowszechniających sadyzm, okrucieństwo, życiowy nihilizm. Teraz nadawcy konkurują między sobą, który pokaże bardziej brutalne, ociekające krwią obrazy. Od emitentów, zwłaszcza publicznych, należy wymagać społecznej odpowiedzialności i propagowania obywatelskich postaw. I to nie w godzinach przedpołudniowych lub późnych nocnych, ale w tak zwanym czasie największej oglądalności.</u>
          <u xml:id="u-319.6" who="#JanBudkiewicz">Wysoka Izbo! I problem kary. Dziś karę śmierci wykonuje się, tyle że na niewinnych. Mordercy zaś - jeśli już trafili do więzienia - siedzą przed telewizorami i oglądają repertuar skrojony na ich miarę.</u>
          <u xml:id="u-319.7" who="#JanBudkiewicz">Na zakończenie sprawa pozornie oczywista, o której chyba jednak nigdy nie za dużo. Nasze posłowanie i praktyka ustawodawcza nie mogą się rozmijać ze społecznymi oczekiwaniami. Musimy - powtarzam: musimy - wychodzić naprzeciw oczekiwaniom i nadziejom ludzi. Tylko wówczas w społeczeństwie może nastąpić pobudzenie wiary w przełamanie niemocy, bezradności. I że możliwe jest w Polsce życie z marzeniami, których oprawcy nie zabiją baseballowymi kijami.</u>
          <u xml:id="u-319.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-320.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Wygłaszał oświadczenie osobiste pan poseł Jan Budkiewicz.</u>
          <u xml:id="u-320.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo o wygłoszenie oświadczenia osobistego pana posła Bolesława Machnio z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#BolesławMachnio">Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Oświadczenie to dotyczy spraw bieżących, chodzi bowiem o wyżywienie naszego społeczeństwa. Nic nowego nie powiem, wiemy - i my na tej sali, i poza nią - że na polskiej wsi wytwarzane są przez rolników podstawowe surowce do produkcji żywności, które są następnie przetwarzane w różnych zakładach przetwórstwa rolno-spożywczego. Końcowym efektem pracy rolnika i wyżej wymienionych zakładów są różnego rodzaju szyneczki, schabiki, balerony i polędwiczki, masełko, jajeczka i mleczko, są też bułeczki i chlebek (żytni, razowy, kukurydziany, z makiem i bez), i setki różnych artykułów spożywczych.</u>
          <u xml:id="u-321.1" who="#BolesławMachnio">Na zbiorowym zdjęciu z ukończenia szkoły rolniczej w Wacynie koło Radomia, pod fotografią wspaniałego wychowawcy, dyrektora szkoły pana Aleksandra Niedbalskiego, pań i panów profesorów oraz nas — absolwentów tej szkoły — jest następujący napis: „Chcemy, by Polska chleba i owoców była pełna, płynęła mlekiem i miodem”.</u>
          <u xml:id="u-321.2" who="#BolesławMachnio">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezesie Rady Ministrów! To, o czym wyżej wspomniałem: wieś polska, chłop polski, ten, jak niektóre osoby mówią - zacofany, może te wszystkie produkty na naszej umiłowanej polskiej ziemi wyprodukować. Ale by mógł je wyprodukować, musi mieć do tego stworzone odpowiednie warunki.</u>
          <u xml:id="u-321.3" who="#BolesławMachnio">Stwierdzam, że w krajach, w których jest wysoka produkcja rolnicza, rządzący pomogli rodzimemu rolnictwu w jego rozwoju. Wiedzieli i wiedzą do dziś, że produkcja rolnicza jest odtwarzalna, że dobra krowa daje mleko przez 300 dni w roku, każdego dnia, że każdego roku są nowalijki i świeże, bardzo smaczne warzywa i owoce, słodkie i smaczne pieczywo. Rządzący wiedzą, że rolnictwo jest siłą napędową w rozwoju całej gospodarki narodowej.</u>
          <u xml:id="u-321.4" who="#BolesławMachnio">Z przykrością muszę stwierdzić, że w Polsce warstwa narodu produkująca żywność od dziesiątek czy setek lat nie może znaleźć uznania dla swej mozolnej pracy, w wyniku której otrzymujemy żywność i każdego dnia przynajmniej kilka razy ją konsumujemy. A jak już jesteśmy syci, to wcale nie próbujemy odpowiedzieć sobie na pytanie, dzięki komu, dzięki czyjej pracy stoły nie we wszystkich jeszcze, ale w wielu rodzinach uginają się pod przepysznymi artykułami żywnościowymi?</u>
          <u xml:id="u-321.5" who="#BolesławMachnio">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Premierze! I co się dzieje? Pan poseł, obecnie wiceprezes Rady Ministrów minister rolnictwa i gospodarki żywnościowej, według mnie odpowiedzialny za wyżywienie narodu, ma odwagę wnosić pod obrady Rady Ministrów sprawę skupu zboża - jednego z wielu produktów rolnych, tak bardzo potrzebnego do życia wszystkim mieszkańcom naszej ojczyzny. O dziwo, pan premier, ponoć rolnik 20-hektarowy, nie godzi się na wprowadzenie do porządku obrad wspomnianej sprawy. Pytam, dlaczego? Myślę, że jeszcze pan premier nie zapomniał, że rolnik raz na rok sieje i raz na rok zbiera. Czyżby szybko zadziałała woda? Jak się ma żniwa każdego miesiąca... Pewnie kasjerka przynosi panu premierowi dorobek całego miesiąca do pokoju. Myślę, że dzieje się to w dzień z góry ustalony.</u>
          <u xml:id="u-321.6" who="#BolesławMachnio">A co się dzieje u polskiego rolnika? W ubiegłym roku zasiał, cały rok martwił się, czy zboże urośnie, myślał, czy stworzył dogodne warunki do wydania dobrego plonu. A może nie wzejdzie, bo susza, a może w zimie wymarznie? A może będzie późna wiosna, bo tak jest od dwóch lat (to pewnie przez te obiecane mieszkania dla młodych małżeństw), a może susza, a może grad... A może brak pogody, jak to jest w tym roku...</u>
          <u xml:id="u-321.7" who="#BolesławMachnio">Te wszystkie zmartwienia i myśli rolnik ma już za sobą. Zboże zebrane i natychmiast nowe zmartwienie i problem: kto je ode mnie kupi, kiedy i ile zapłaci? Ci, co uprawiają rzepak, najpóźniej do końca sierpnia muszą go zasiać, bo poprzednio zasiany wymarzł. Zboże zebrane leży gdzieś w kącie, bo rolnik był przyzwyczajony, że zboże prosto spod kombajnu mógł zawieźć do GS i tego samego dnia, jeśli nie było to w nocy, dostawał pieniądze. Dziś — wielka niewiadoma. Bank spółdzielczy chciałby pożyczyć, ale pieniądze musiał odprowadzić do banku regionalnego. Choć ma dobre chęci, nie pożyczy, mówi bowiem przysłowie, że „z pustego i Salomon nie naleje”. Niedługo wrzesień — trzeba siać jęczmień ozimy, pszenicę, no i żyto. Jeżeli w tym roku się nie zasieje, to na drugi rok nie ma co nawet marzyć o zbiorze.</u>
          <u xml:id="u-321.8" who="#BolesławMachnio">Panie premierze, kto jak kto, ale pan bardzo dobrze pamięta te czasy, kiedy rolnik to, co wyprodukował, to sprzedał i z góry wiedział, ile dostanie. Proszę mi wybaczyć, że przychodzą myśli być może robaczywe. Może by tak z trudem odzyskaną wolność trochę obrzydzić? Jeszcze żyje wiele osób, które pamiętają te czasy. A dziś akurat nadarzyła się okazja, ledwie miesiąc do wyborów, zdążą jeszcze sobie przypomnieć czasy rządów przodującej klasy i zagłosują na nas, bo muszą żyć, nie tylko oni, ale i ich dzieci.</u>
          <u xml:id="u-321.9" who="#BolesławMachnio">A nasza umiłowana matka, jaką jest ziemia ojczysta? Też ją trzeba obsiać, bo co będzie jadł nie tylko pan premier, ale i cały rząd? Przecież w miastach i na wsiach są całe rodziny, które nie mają ziemi, nie mają gdzie zasiać, a może nie wiedzą, jak to zrobić. Dla nich trzeba wyprodukować.</u>
          <u xml:id="u-321.10" who="#BolesławMachnio">40 lat temu, w 1957 r., mówił o chłopach — rolnikach prymas tysiąclecia ksiądz Stefan Wyszyński: „Mają żywe poczucie prawa, wiary i tradycji, szanują pracę i ziemię. Pomagają często ludności miejskiej w walce z głodem i nędzą (mój przypis: tak było w okresie okupacji hitlerowsko-stalinowskiej). Nie znoszą komunizmu i są przywiązani do własności. Ich to przeważnie staraniem wznoszone są kościoły i oni też utrzymują dzięki swej ofiarności księży i wiejskie parafie. Bez nich Polska nie mogłaby istnieć. Oni ją żywią, bronią spuścizny nie tylko w materialnym znaczeniu. Jest to warstwa najzdrowsza fizycznie, ekonomicznie i społecznie”.</u>
          <u xml:id="u-321.11" who="#BolesławMachnio">By nie przedłużać i tak długiego wystąpienia, szanowny panie premierze, wołam w imieniu wielu tysięcy rolników i wielu tysięcy ich rodzin, szczególnie w imieniu tych, którzy posiadają gospodarstwa zwane rodzinnymi lub drobne i bieżący skup zboża staje się dla nich sprawą życia. Polskie Stronnictwo Ludowe, którego jestem członkiem od 1945 r., od czasów powrotu do kraju Stanisława Mikołajczyka, nie jest przeciwne panu, panie premierze Cimoszewicz, nie jest przeciwne koalicji z SLD - ani wicepremier Kalinowski, ani ja - ale jestem przeciwny, bo nierozpoczęcie skupu zboża grozi nie tylko polskiej wsi i jej 25% ludności, w konsekwencji grozi wszystkim, którzy jeszcze żyją, a jak żyją, to muszą mieć, co jeść, bo chcą pracować. Jeszcze raz pozwolę sobie przypomnieć, że dziś trzeba siać, by w przyszłym roku można było zebrać i uchronić naród przed klęską głodu. Dziś nie z własnej winy rolnicy muszą kupić do siewu zboże, a wiosną być może ziemniaki. Oni nie mają żniw co miesiąc, pracownikom zaś czasem trafiają się i trzynaste żniwa, a nawet jakaś przypadkowa nagroda. Nieprzystąpienie przez pana, panie premierze, i pański rząd do skupu zbóż to woda na młyn dla Polskiego Stronnictwa Ludowego. Miast być wdzięcznym, to oskarża się nas o różne manipulacje, a fakt jest inny. To pańscy doradcy włożyli w usta pańskie informacje niezgodne ze stanem faktycznym.</u>
          <u xml:id="u-321.12" who="#BolesławMachnio">Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Panie Premierze! Jeżeli dziś postanowiłem złożyć to oświadczenie, to tylko po to, by pana i pański rząd, a także i nasz PSL przestrzec, a może uchronić przed gorszymi następstwami. Dziś już świadczą o tym blokady wielu dróg. Nie wywołujmy wilka z lasu. Mamy dość pracy przy odbudowie zniszczonego przemysłu i polskiego rolnictwa. Do tej sytuacji przyczyniła się też lipcowa powódź, która omijała nasz kraj przez wiele setek lat.</u>
          <u xml:id="u-321.13" who="#BolesławMachnio">Kończąc, bardzo proszę rząd i pana premiera o natychmiastowe podjęcie decyzji o skupie zboża, by rolnicy miast okupować drogi i elewatory zbożowe, zajęli się pracami polowymi związanymi z nadchodzącymi siewami zbóż ozimych. Słaby to polityk, który przeciwko sobie i swojej partii wytacza armaty.</u>
          <u xml:id="u-321.14" who="#BolesławMachnio">Pan premier Józef Oleksy w dzisiejszych „Sygnałach dnia” zapytał: O co walczy PSL? Odpowiadam: walczy o to, aby polskie rolnictwo mogło nie tylko żyć, ale i rozwijać się, o to, by wszyscy mieszkańcy naszej ojczyzny mieli co jeść nie tylko dziś, ale i za rok, i w następnych latach. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-321.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-322.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Oświadczenie osobiste wygłosił pan poseł Bolesław Machnio.</u>
          <u xml:id="u-322.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
          <u xml:id="u-322.3" who="#OlgaKrzyżanowska">Zarządzam przerwę w obradach do dnia 21 sierpnia 1997 r. do godz. 9.</u>
          <u xml:id="u-322.4" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-322.5" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 22 min 07)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>