text_structure.xml 698 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 9 min 07)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Józef Zych oraz wicemarszałkowie Aleksander Małachowski, Olga Krzyżanowska i Marek Borowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#JózefZych">Proszę o zajmowanie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#JózefZych">Otwieram posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#JózefZych">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panów posłów Leszka Chwata, Witolda Firaka i Adama Rychliczka, a także panią poseł Irenę Marię Nowacką.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#JózefZych">W pierwszej części obrad sekretarzami będą panowie posłowie Leszek Chwat i Witold Firak.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#JózefZych">Protokół i listę mówców prowadzić będą panowie posłowie Leszek Chwat i Adam Rychliczek.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#JózefZych">Proszę wyznaczonych posłów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#JózefZych">Protokół 94 posiedzenia uważam za przyjęty wobec niewniesienia do niego zastrzeżeń.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! W dniu dzisiejszym polscy górnicy tradycyjnie już obchodzą swoje święto - Barbórkę. W imieniu Sejmu chciałbym przede wszystkim podziękować im za dotychczasowy trud, a z okazji ich święta składam serdeczne życzenia dużo zdrowia i satysfakcji z wykonywanej pracy.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#JózefZych">A przy okazji - najlepsze życzenia dla wszystkich Barbar.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#komentarz">(Zebrani wstają, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Informuję, że w związku z wygaśnięciem mandatu pani poseł Ewy Spychalskiej postanowiłem, na podstawie art. 132 ust. 1 ustawy Ordynacja wyborcza do Sejmu RP, o wstąpieniu na jej miejsce pana Janusza Andrzeja Ślesaka.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#JózefZych">Pan poseł zgłosił się do ślubowania poselskiego. Proszę zatem pana posła o zbliżenie się do stołu prezydialnego, a panie i panów posłów o powstanie z miejsc.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#komentarz">(Zebrani wstają)</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#JózefZych">Obecnie odczytam rotę ślubowania.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#JózefZych">„Ślubuję uroczyście jako poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej rzetelnie i sumiennie wykonywać obowiązki wobec Narodu, strzec suwerenności Ojczyzny i dobra obywateli, przestrzegać porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej”.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#JózefZych">Pan poseł Janusz Andrzej Ślesak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#JanuszAndrzejŚlesak">Ślubuję.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#JózefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#JózefZych">Stwierdzam, że pan poseł Janusz Andrzej Ślesak złożył ślubowanie poselskie.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#JózefZych">Porządek dzienny posiedzenia został paniom i panom posłom doręczony.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#JózefZych">Przypominam, że Sejm przeniósł na bieżące posiedzenie głosowania nad wnioskami:</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#JózefZych">— o przyjęcie programu dostosowania górnictwa węgla kamiennego do warunków gospodarki rynkowej i międzynarodowej konkurencyjności;</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#JózefZych">— o odrzucenie informacji w sprawie podpisanej w Moskwie umowy o ruchu bezwizowym między Rzecząpospolitą Polską i Federacją Rosyjską;</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#JózefZych">— o odrzucenie informacji o przyczynach gwałtownego obniżenia cen płodów rolnych.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#JózefZych">Informuję, że właściwe komisje przedstawiły sprawozdania:</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#JózefZych">— dodatkowe o poprawkach zgłoszonych w drugim czytaniu projektu ustawy o zawodzie lekarza;</u>
          <u xml:id="u-4.9" who="#JózefZych">— o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu.</u>
          <u xml:id="u-4.10" who="#JózefZych">Rada Ministrów wniosła projekt ustawy o zmianie Kodeksu postępowania karnego.</u>
          <u xml:id="u-4.11" who="#JózefZych">W związku z tym oraz w związku z popieranymi przez Prezydium Sejmu niektórymi wnioskami zgłoszonymi w trybie art. 99 ust. 3 regulaminu Sejmu Prezydium Sejmu — po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów — proponuje, aby skreślić następujące punkty porządku dziennego:</u>
          <u xml:id="u-4.12" who="#JózefZych">— drugi, dotyczący sprawozdania komisji o projektach ustaw w sprawie adwokatury i radców prawnych;</u>
          <u xml:id="u-4.13" who="#JózefZych">— czwarty, dotyczący sprawozdania komisji o projektach ustaw w sprawie prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych i narodowych funduszy inwestycyjnych;</u>
          <u xml:id="u-4.14" who="#JózefZych">— siódmy, dotyczący powołania Komisji Nadzwyczajnej;</u>
          <u xml:id="u-4.15" who="#JózefZych">— ósmy, dotyczący projektów uchwał o zmianie regulaminu Sejmu;</u>
          <u xml:id="u-4.16" who="#JózefZych">— dziewiąty, dotyczący informacji o realizacji uchwały w sprawie polityki zrównoważonego rozwoju.</u>
          <u xml:id="u-4.17" who="#JózefZych">Prezydium Sejmu - po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów - proponuje, aby dodać nowe punkty porządku dziennego w brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-4.18" who="#JózefZych">1. Głosowania nad:</u>
          <u xml:id="u-4.19" who="#JózefZych">1) wnioskiem o przyjęcie przedstawionego przez prezesa Rady Ministrów programu: Górnictwo węgla kamiennego - polityka państwa i sektora na lata 1996–2000. Program dostosowania górnictwa węgla kamiennego do warunków gospodarki rynkowej i międzynarodowej konkurencyjności (druk nr 1778);</u>
          <u xml:id="u-4.20" who="#JózefZych">2) wnioskiem o odrzucenie informacji prezesa Rady Ministrów w sprawie podpisanej w Moskwie umowy o ruchu bezwizowym między Rzecząpospolitą Polską i Federacją Rosyjską;</u>
          <u xml:id="u-4.21" who="#JózefZych">3) wnioskiem o odrzucenie informacji rządu o przyczynach gwałtownego obniżenia cen płodów rolnych: zbóż chlebowych, żywca, ziemniaków, owoców i warzyw, z jednoczesnym znacznym wzrostem detalicznych cen żywności.</u>
          <u xml:id="u-4.22" who="#JózefZych">— Sprawozdanie Komisji Zdrowia oraz Komisji Ustawodawczej o komisyjnym projekcie ustawy o zawodzie lekarza (druki nr 412, 1948 i 1948-A) — trzecie czytanie.</u>
          <u xml:id="u-4.23" who="#JózefZych">— Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu oraz o zmianie niektórych ustaw (druki nr 2044 i 2051).</u>
          <u xml:id="u-4.24" who="#JózefZych">Odpowiedniej zmianie ulegną zatem oznaczenia pozostałych punktów porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-4.25" who="#JózefZych">Ponadto Prezydium Sejmu proponuje uzupełnienie dotychczasowego punktu 6 o pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie Kodeksu postępowania karnego.</u>
          <u xml:id="u-4.26" who="#JózefZych">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycje przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.27" who="#JózefZych">Proszę, pan poseł Pańtak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#KazimierzPańtak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Wnoszę sprzeciw wobec wniosku o skreślenie z porządku obrad punktu 2, to jest sprawozdania Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Ustawodawczej o poselskich projektach ustaw: o zmianie ustawy Prawo o adwokaturze, ustawy o radcach prawnych i innych ustaw oraz Prawo o adwokaturze. Uzasadniam to następująco: Prace nad projektami tych ustaw trwają od 15 września 1994 r., a więc ponad 2 lata. Nowelizacja tych ustaw trwa w parlamencie od ponad 6 lat, ponieważ praktycznie były one przyjęte w stanie wojennym. Teraz jest taka sytuacja: od 1 lipca br. znowelizowaliśmy Kodeks cywilny, przez zmianę art. 87 zrównując radców prawnych i adwokatów jako pełnomocników w procesie cywilnym. Występuje jednak niejednolite orzecznictwo sądowe, mianowicie większość sądów dopuszcza, aby radcowie prawni byli pełnomocnikami osób fizycznych, ale są przypadki, i to liczne, że sędziowie tego nie uwzględniają. Powstaje pewien chaos prawny. W tej sytuacji skreślenie tego punktu mija się z celem, jest sprzeczne z interesem polskiego wymiaru sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#KazimierzPańtak">Jeden z projektów ustaw, o których będziemy dyskutowali, zawiera połączenie obu zawodów - radcy prawnego i adwokata. W komisjach został wypracowany kompromis, aby tych zawodów jednak nie łączyć, ale aby radcowie prawni mieli pełną obsługę prawną zarówno osób fizycznych, jak i osób prawnych.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#KazimierzPańtak">W tej sytuacji pomysł, aby ten punkt zdjęto z porządku obrad, mógł się zrodzić tylko w głowie niezłego rabulisty. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#JózefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#JózefZych">Czy są sprzeciwy dotyczące innych punktów?</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#komentarz">(Poseł Janusz Niemcewicz: Ja w tej sprawie.)</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#JózefZych">W jakiej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#JózefZych">Odnośnie do tego punktu był już sprzeciw, był wniosek, a zatem nie mamy o czym mówić.</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#komentarz">(Poseł Janusz Niemcewicz: Wydaje się, że mamy o czym mówić.)</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#JózefZych">Panie pośle, Prezydium Sejmu przedstawiło wniosek, w sensie pozytywnym - za chwilę wyjaśnię jeszcze pewne motywy - więc nie wiem, co mamy jeszcze uzasadniać.</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#komentarz">(Poseł Janusz Niemcewicz: Mamy.)</u>
          <u xml:id="u-6.8" who="#JózefZych">Jest to wniosek Prezydium Sejmu, panie pośle, a więc Prezydium Sejmu jest tutaj władne.</u>
          <u xml:id="u-6.9" who="#JózefZych">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#KonradNapierała">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym prosić o poddanie pod głosowanie wniosku o przeniesienie na następne posiedzenie Sejmu punktu dotyczącego Prawa energetycznego. Wczoraj na posiedzeniu Konwentu Seniorów doszło do pewnego, jak sądzę, nieporozumienia. Mianowicie był wstępnie przygotowany wniosek Prezydium Sejmu o przeniesienie tego punktu porządku dziennego na następne posiedzenie, w imieniu mojego klubu ten wniosek poparłem, inny klub był przeciw i właściwie rozeszliśmy się w przekonaniu, że dzisiaj będziemy nad tym głosować. Jednak nie było to do końca dopowiedziane i Prezydium Sejmu uznało, że powinniśmy dzisiaj nad tym obradować. Według mojej orientacji większość klubów zrozumiała to tak jak ja - że powinniśmy dzisiaj głosować nad wnioskiem o przesunięcie tego punktu. Wiem, że są pewne różnice zdań. Mam jednak prośbę, żeby to przenieść na następne posiedzenie. Ustawa jest ogromna, jest bardzo ważna, niesie zasadnicze konsekwencje dla polskiej gospodarki i nie tylko. Sądzę, że te dwa tygodnie byłyby nam bardzo potrzebne. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#JózefZych">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#JózefZych">Czy są jeszcze jakieś inne sprzeciwy? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie, proszę o chwilę uwagi. Prezydium Sejmu skonsultowało wczoraj sprawę dotyczącą projektów ustaw o zmianie ustawy Prawo o adwokaturze i o radcach prawnych. Były wnioski klubów i - ponieważ jest zapowiedź, że istnieje szansa, iż te samorządy mogą się dogadać, rząd w tej sprawie przedstawił swoje stanowisko - podjęto decyzję, że sprawa tych ustaw zostanie rozpatrzona przez Sejm na posiedzeniu w dniu 22 stycznia 1997 r. Prezydium Sejmu zakreśliło wyraźny termin, do którego mogą być prowadzone konsultacje. Ponieważ w tym przypadku jest to wniosek Prezydium Sejmu uzgodniony z Konwentem Seniorów, nie wymaga uzasadnienia, poparcia indywidualnego.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#JózefZych">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#JózefZych">Zgodnie z regulaminem i przyjętą w tej Izbie praktyką pod głosowanie poddam wniosek Prezydium Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#JózefZych">Przypomnę, że Prezydium wnosi o skreślenie tego punktu porządku dziennego, natomiast pan poseł Pańtak zgłosił sprzeciw i wnosi o utrzymanie punktu 2 dotyczącego tych projektów ustaw.</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku Prezydium Sejmu o skreślenie punktu 2 proponowanego porządku obrad, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-8.7" who="#JózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-8.8" who="#JózefZych">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-8.9" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 392 posłów. Za przyjęciem wniosku Prezydium Sejmu głosowało 321 posłów, przeciw - 39, 32 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.10" who="#JózefZych">Stwierdzam, że Sejm przyjął propozycję Prezydium Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-8.11" who="#JózefZych">A teraz, Wysoki Sejmie, co do wniosku w sprawie Prawa energetycznego, zgłoszonego przez pana posła Napierałę.</u>
          <u xml:id="u-8.12" who="#JózefZych">Chciałbym poinformować Wysoką Izbę, że w dniu wczorajszym na posiedzeniu Konwentu Seniorów Prezydium Sejmu, kierując się jedynie względami związanymi z czasem i ze zgłoszonymi wnioskami, proponowało zmianę, czyli przesunięcie sprawy Prawa energetycznego na kolejne posiedzenie. Nie spotkało się to jednakże z poparciem wszystkich członków Konwentu Seniorów. W związku z tym Prezydium Sejmu, biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności, doszło do przekonania, że nie wystąpi o zdjęcie tego punktu z porządku dziennego. Żaden z klubów do godz. 21 wczoraj nie zgłosił też takiego wniosku na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-8.13" who="#JózefZych">Wobec tego jest mi ogromnie przykro, ale wniosku pana posła Napierały uwzględnić nie mogę, gdyż tylko Prezydium Sejmu w czasie obrad Sejmu jest władne wnosić o zmianę porządku obrad.</u>
          <u xml:id="u-8.14" who="#JózefZych">Przechodzimy wobec tego do dalszych spraw związanych z porządkiem obrad.</u>
          <u xml:id="u-8.15" who="#JózefZych">Informuję, że na podstawie art. 99 ust. 3 regulaminu Sejmu zgłoszono wnioski do porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-8.16" who="#JózefZych">Obecnie przystąpię do ich zreferowania.</u>
          <u xml:id="u-8.17" who="#JózefZych">Klub Parlamentarny Unii Wolności wnosi o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o poselskim projekcie ustawy o samorządzie powiatowym.</u>
          <u xml:id="u-8.18" who="#JózefZych">Proszę posła sekretarza o odczytanie uzasadnienia wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#LeszekChwat">„W styczniu 1994 r. Klub Parlamentarny Unii Wolności skierował do laski marszałkowskiej projekt ustawy o samorządzie powiatowym.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#LeszekChwat">Sejm na posiedzeniu w dniu 24 czerwca 1994 r. skierował powyższy projekt do Komisji Nadzwyczajnej w celu rozpatrzenia. Trwające od ponad 2 lat prace nad ustrojową ustawą o samorządzie powiatowym zostały ostatecznie zakończone. Powołano posła sprawozdawcę. Ponadto zapadły już długo oczekiwane rozstrzygnięcia Komisji Konstytucyjnej o kształcie polskiego samorządu terytorialnego, na który składają się gminy, powiaty i województwa samorządowe.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#LeszekChwat">Klub Parlamentarny Unii Wolności długo i z dużą cierpliwością, od wiosny tego roku, kiedy zakończono prace merytoryczne nad ustawą, oczekiwał na przedłożenie Izbie sprawozdania komisji. Sądzimy dziś, że prac nad ustawą nie wolno dalej odkładać. Ustawa powiatowa jest Polsce potrzebna. Jej wprowadzenie zdecentralizowałoby kraj, przybliżyło władze publiczne do obywateli i dało konkretne oszczędności funduszy publicznych, które są dzisiaj marnotrawione.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#LeszekChwat">Wprowadzenia projektu ustawy pod obrady Izby wymaga również logika legislacyjna. Trwają w Sejmie prace nad ustawami związanymi z materią projektu ustawy o samorządzie powiatowym. Rozważane są projekty, w wyniku których może zostać zagospodarowane mienie mogące stać się majątkiem powiatów. Pracuje się nad ustawami finansowymi i kompetencyjnymi. Zanim przeznaczymy pieniądze publiczne na kosztowne ekspertyzy związane z tymi projektami, powinniśmy dokonać zasadniczych rozstrzygnięć.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#LeszekChwat">Klub Parlamentarny Unii Wolności sądzi, że w interesie kraju leży bezzwłoczne przystąpienie do dalszych prac nad ustawą o samorządzie powiatowym”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#JózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Prezydium Sejmu nie popiera tego wniosku. Postanowiło wystąpić do rządu o opinię w sprawie tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#JózefZych">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku Klubu Parlamentarnego Unii Wolności o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o poselskim projekcie ustawy o samorządzie powiatowym, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#JózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-10.5" who="#JózefZych">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-10.6" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 389 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 86 posłów, przeciw - 254, 49 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-10.7" who="#JózefZych">Stwierdzam, że Sejm wniosek Klubu Parlamentarnego Unii Wolności odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-10.8" who="#JózefZych">Klub Parlamentarny Unii Wolności oraz prezydium Komisji Samorządu Terytorialnego wnoszą o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Sprawozdanie Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, Komisji Samorządu Terytorialnego oraz Komisji Ustawodawczej o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie ustawy o finansowaniu gmin.</u>
          <u xml:id="u-10.9" who="#JózefZych">Wniosek prezydium Komisji Samorządu Terytorialnego nie zawiera uzasadnienia na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-10.10" who="#JózefZych">Proszę zatem posła sekretarza o odczytanie uzasadnienia wniosku Klubu Parlamentarnego Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#LeszekChwat">„Przeprowadzone w 1995 r. nowelizacje ustawy o samorządzie terytorialnym i ustawy o finansowaniu gmin nie przyniosły gminom oczekiwanego zwiększenia dochodów własnych, a odwrotnie — stały się powodem ograniczenia w budżecie centralnym środków dla gmin, przy jednoczesnym obciążeniu ich zadaniami dotychczas wykonywanymi przez administrację rządową. Drastycznym przykładem tego zjawiska jest sposób finansowania szkół podstawowych przekazanych gminom z początkiem 1996 r. Stawia to gminy w bardzo trudnej sytuacji, uniemożliwiającej im wykonywanie ich zadań własnych i zmuszającej do wyzbycia się majątku (gruntów i budynków) na wydatki bieżące, a nie na ważne wydatki infrastrukturalne. Proponowane zwiększenie udziału gmin w podatku dochodowym od osób fizycznych umożliwi gminom bardziej racjonalne przygotowanie budżetów gmin na 1997 rok”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#JózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#JózefZych">Prezydium Sejmu popiera wniosek o rozpatrzenie sprawozdania komisji na bieżącym posiedzeniu.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku Klubu Parlamentarnego Unii Wolności oraz prezydium Komisji Samorządu Terytorialnego o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Sprawozdanie Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, Komisji Samorządu Terytorialnego oraz Komisji Ustawodawczej o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie ustawy o finansowaniu gmin, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#JózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#JózefZych">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 389 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 379 posłów, przeciw - 2, 8 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-12.6" who="#JózefZych">Stwierdzam, że Sejm wniosek Klubu Parlamentarnego Unii Wolności oraz prezydium Komisji Samorządu Terytorialnego uwzględnił.</u>
          <u xml:id="u-12.7" who="#JózefZych">W sprawie prywatyzacji Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń SA zgłoszono dwa wnioski, które przedstawię kolejno.</u>
          <u xml:id="u-12.8" who="#JózefZych">Unia Pracy Klub Parlamentarny wnosi o dodatnie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Informacja prezesa Rady Ministrów o planach prywatyzacji Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń SA.</u>
          <u xml:id="u-12.9" who="#JózefZych">Proszę posła sekretarza o odczytanie uzasadnienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#LeszekChwat">„W ostatnich tygodniach w prasie, radiu i telewizji ukazały się zaskakujące i budzące niepokój informacje dotyczące prywatyzacji Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń SA. W tej sprawie wypowiadał się publicznie prezes Rady Ministrów Włodzimierz Cimoszewicz. Najwięcej obaw wzbudziły oświadczenia prezesa PZU SA Jana Monkiewicza, dotyczące kierunku i tempa prywatyzacji grupy PZU.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#LeszekChwat">Zarząd spółki planuje zakończenie pierwszego etapu prywatyzacji już na wiosnę 1997 r. Tymczasem w projekcie budżetu na przyszły rok, a także w kierunkach prywatyzacji, nie są planowane wpływy z tytułu prywatyzacji PZU SA.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#LeszekChwat">Projekty prywatyzacyjne budzą zdecydowany sprzeciw związków zawodowych działających przy PZU (złożyły one doniesienie do prokuratury), a także prezesa Zarządu PZU Życie SA Władysława Jamrożego. W związku z tym uzasadnione stają się obawy, że zaskakująca i pospieszna prywatyzacja Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń przed przejęciem kontroli nad spółką przez ministra skarbu może narazić skarb państwa oraz samą PZU SA na poważną stratę.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#LeszekChwat">29 listopada odbyło się walne zgromadzenie PZU SA, podczas którego — jak wynika z doniesień prasowych — zostały przekazane Radzie Nadzorczej PZU kompetencje do wyboru inwestorów i podwyższenia kapitału firmy. Zasadne w tym kontekście jest pytanie, czy skarb państwa nie straci kontroli nad największą polską firmą ubezpieczeniową. Pojawiają się również pogłoski dotyczące odwołania Zarządu PZU Życie SA, który jest przeciwny proponowanemu sposobowi prywatyzacji. W tej sytuacji nad sprawą przyszłości Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Sejm Rzeczypospolitej nie może przejść do porządku. Dlatego Unia Pracy Klub Parlamentarny wnosi o przedstawienie Wysokiej Izbie wyczerpującej i wiarygodnej informacji dotyczącej prywatyzacji PZU SA w celu rozwiania wszelkich wątpliwości i spekulacji”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#JózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#JózefZych">Klub Parlamentarny Bezpartyjnego Bloku Wspierania Reform i Konfederacji Polski Niepodległej wnosi o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Informacja premiera rządu Rzeczypospolitej Polskiej pana Włodzimierza Cimoszewicza o zamiarach prywatyzacji PZU i związanej z tym polityce kadrowej wicepremiera Grzegorza Kołodki.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#JózefZych">Proszę pana posła sekretarza o odczytanie uzasadnienia wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#LeszekChwat">„Mianowane niedawno przez ministra finansów pana Grzegorza Kołodkę władze PZU przygotowały koncepcję szybkiej prywatyzacji tej największej firmy ubezpieczeniowej w Polsce. Zdaniem przedstawicieli związków zawodowych działających w PZU chodzi o to, aby uwłaszczyć wybranych ludzi, a także firmy z otoczenia wicepremiera na ogromnym majątku skarbu państwa przed nadchodzącymi wyborami parlamentarnymi oraz przed przekazaniem PZU w gestię ministra skarbu.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#LeszekChwat">21 listopada br. przedstawiciele wszystkich związków zawodowych złożyli w prokuraturze zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa i działaniu na szkodę PZU. Oskarżyli o to cztery osoby, w tym ministra finansów pana Grzegorza Kołodkę i jego współpracownika prezesa zarządu PZU Jana Monkiewicza. W tej sytuacji premier rządu pan Włodzimierz Cimoszewicz winien udzielić Sejmowi niezbędnych wyjaśnień w powyższych kwestiach”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#JózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#JózefZych">Wnioski te poddam kolejno pod głosowanie, przy czym przyjęcie pierwszego z nich oznaczać będzie, że Sejm uwzględnił również drugi wniosek, ponieważ sprawa dotyczy tej samej materii.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#JózefZych">Prezydium Sejmu nie popiera tych wniosków i planuje rozpatrzenie tej problematyki w porządku dziennym następnego posiedzenia Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku Unii Pracy Klubu Parlamentarnego o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Informacja prezesa Rady Ministrów o planach prywatyzacji Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń SA, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#JózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.5" who="#JózefZych">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-16.6" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 390 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 214 posłów, przeciw - 152, 24 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.7" who="#JózefZych">Stwierdzam, że Sejm wniosek Unii Pracy Klubu Parlamentarnego uwzględnił, a tym samym uwzględnił również wniosek Klubu Parlamentarnego BBWR i KPN.</u>
          <u xml:id="u-16.8" who="#JózefZych">W sprawie sytuacji Stoczni Gdańskiej przedłożono cztery wnioski, które przedstawię kolejno.</u>
          <u xml:id="u-16.9" who="#JózefZych">Grupa posłów z Klubów Parlamentarnych: Polskiego Stronnictwa Ludowego, Sojuszu Lewicy Demokratycznej i Unii Pracy wnosi o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Informacja prezesa Rady Ministrów o sytuacji w Stoczni Gdańskiej, a także o stanie prac związanych z realizacją postanowień dotyczących przemysłu stoczniowego w Polsce, zawartych w zaakceptowanych 10 października 1995 r. przez rząd RP dokumentach:</u>
          <u xml:id="u-16.10" who="#JózefZych">— Stanowisku rządu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie polityki państwa dla wzrostu konkurencyjności polskiego przemysłu okrętowego;</u>
          <u xml:id="u-16.11" who="#JózefZych">— Stanowisku rządu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie przystąpienia Polski do porozumienia OECD o respektowaniu normalnych warunków konkurencyjności w komercyjnym przemyśle budowy i remontu statków z dnia 21 grudnia 1994 r.;</u>
          <u xml:id="u-16.12" who="#JózefZych">— Założeniach programu zwiększenia międzynarodowej konkurencyjności polskiego transportu morskiego.</u>
          <u xml:id="u-16.13" who="#JózefZych">Wnioskodawcy nie przedkładają uzasadnienia na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-16.14" who="#JózefZych">Kolejny wniosek: Unia Pracy Klub Parlamentarny wnosi o dodanie punktów porządku dziennego w brzmieniu: Informacja prezesa Najwyższej Izby Kontroli o wstępnych wynikach kontroli w Stoczni Gdańskiej SA; Informacja prezesa Rady Ministrów o dalszych planach wobec Stoczni Gdańskiej SA.</u>
          <u xml:id="u-16.15" who="#JózefZych">Wnioskodawcy wnoszą o łączne rozpatrzenie tych informacji.</u>
          <u xml:id="u-16.16" who="#JózefZych">Proszę pana posła sekretarza o odczytanie uzasadnienia tego wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#LeszekChwat">„Sejm uchwałą z dnia 13 września 1996 r. zobowiązał Najwyższą Izbę Kontroli do ustalenia osób odpowiedzialnych za doprowadzenie do upadłości Stoczni Gdańskiej SA oraz do zbadania prawidłowości wykonywania przez ministra przekształceń własnościowych nadzoru właścicielskiego nad Stocznią Gdańską SA. Ze zobowiązania tego NIK pierwotnie miała się wywiązać do dnia 15 października 1996 r. Jednak w wyniku zmiany cytowanej uchwały Sejmu z dnia 27 września 1996 r. termin ten został przedłużony do dnia 15 listopada 1996 r.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#LeszekChwat">Obecne posiedzenie Sejmu jest już drugim posiedzeniem po upływie wyznaczonego przez Sejm terminu do zbadania przedmiotowych spraw. Przybierający drastyczną formę głodówki protest pracowników stoczni wymaga przedstawienia przez prezesa NIK wyników dokonanych ustaleń, których zakres określiła cytowana uchwała Sejmu. Zarówno parlamentarzyści, jak i stoczniowcy mają prawo uzyskać informacje o zakresie odpowiedzialności za dzisiejszy stan Stoczni Gdańskiej SA.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#LeszekChwat">Dla pełnego obrazu konieczna jest informacja premiera o planach wobec majątku stoczni i jej pracowników”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#JózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Pragnę poinformować, że wobec niezakończenia tej kontroli zwróciłem się na piśmie do prezesa Najwyższej Izby Kontroli o informację, co się dzieje z tą sprawą. Prezes Najwyższej Izby Kontroli na piśmie zawiadomił mnie, iż kontrola nie została jeszcze zakończona.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Bugaj: Tak, ale dokument jest.)</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#JózefZych">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#RyszardBugaj">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Według mojej wiedzy wstępny dokument jest sporządzony i chyba nie ma przeszkód, żeby Najwyższa Izba Kontroli przedstawiła także Izbie wstępną informację, zakładając, że jest pewna procedura, która uniemożliwiła, jak dotąd, zakończenie w pełnym cyklu tej kontroli; zatem wstępna informacja jest chyba realna i możliwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#JózefZych">Dodam tylko, Wysoki Sejmie, że zgodnie z ustawą o Najwyższej Izbie Kontroli po formalnym zakończeniu kontroli strony mają prawo ustosunkowania się, a więc trwa jeszcze cały proces w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#JózefZych">Zanim przejdziemy do głosowania, zapoznamy się ze wszystkimi wnioskami dotyczącymi sytuacji stoczni.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#JózefZych">Koło Parlamentarne BBWR - Solidarni w Wyborach wnosi o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Informacja prezesa Rady Ministrów o rzeczywistych zamierzeniach rządu w stosunku do Stoczni Gdańskiej.</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#JózefZych">Proszę pana posła sekretarza o przedstawienie uzasadnienia wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#LeszekChwat">„O przyczynach kryzysu, w jakim znalazła się Stocznia Gdańska, już w Sejmie dyskutowano. Jeszcze przed kilku miesiącami można było odnieść wrażenie, że w wyniku wspólnych działań rządu i kierownictwa stoczni zostanie opracowany program pozwalający na wyjście z kryzysu i zażegnanie konfliktów, które ten kryzys rodzą. Tymczasem okazuje się, że rządowi zależy na upolitycznieniu spraw stoczni i działając tylko w tym kierunku rząd już doprowadził do sytuacji, w której pracownicy stoczni zmuszeni zostali do podjęcia radykalnych działań w obronie stoczni, włącznie z podjęciem głodówki przez kilku pracowników.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#LeszekChwat">Rząd, zamiast przystąpić do rozwiązywania problemów w Stoczni Gdańskiej, ale też w służbie zdrowia, Policji itd., ustami premiera stwierdza wbrew oczywistym faktom, że strajk w Stoczni Gdańskiej, a także jak to pan premier określił, nietypowych grup, np. policjantów czy służby zdrowia, świadczy o tym, że wszystko dzieje się według przygotowanego scenariusza i ma podtekst polityczny, związany ze zbliżającymi się wyborami parlamentarnymi (wypowiedź pana premiera podczas konferencji prasowej w Wałbrzychu w dniu 29 listopada br.).</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#LeszekChwat">Jeśli rząd wszystkie wystąpienia pracownicze w obronie swoich miejsc pracy i ukierunkowane na poprawę bezpieczeństwa każdego obywatela traktuje w taki sposób, jak to wynika z wypowiedzi pana premiera, to publiczne zapytanie o rzeczywiste zamierzenia rządu w stosunku do Stoczni Gdańskiej jest w pełni uzasadnione, a nawet konieczne”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#JózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#JózefZych">Koło Parlamentarne Konfederacji Polski Niepodległej wnosi o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Informacja premiera rządu na temat przyczyn odmowy udzielenia rządowych gwarancji kredytowych dla Stoczni Gdańskiej oraz przyczyn niewywiązywania się rządu z funkcji właścicielskiej w stosunku do przedsiębiorstwa.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#JózefZych">Proszę pana posła sekretarza o odczytanie uzasadnienia wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#LeszekChwat">„Dramatyczna sytuacja Stoczni Gdańskiej, brak jakichkolwiek działań rządu wykazujących zainteresowanie majątkiem państwowym, porzucenie przez administrację rządową wykonywania funkcji właścicielskich, brak zainteresowania losem 5 tysięcy rodzin pracowniczych wymagają, aby Sejm zadał premierowi rządu pytania dotyczące przyczyn takiej postawy rządu”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#JózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Prezydium Sejmu popiera propozycję uwzględnienia w porządku dziennym obecnego posiedzenia informacji dotyczącej Stoczni Gdańskiej. I teraz mamy problem głosowania. Otóż w czasie posiedzenia Konwentu Seniorów staraliśmy się dojść do pewnych uzgodnień, ponieważ najbardziej ogólny jest pierwszy wniosek grupy posłów. Natomiast pozostałe wnioski dotyczą bardzo konkretnych spraw, a więc rzeczywistych zamierzeń rządu w stosunku do stoczni, nieudzielenia gwarancji kredytowych itd.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#JózefZych">Prezydium Sejmu chciałoby przedstawić Sejmowi następujące rozwiązanie: gdyby został uwzględniony pierwszy wniosek grupy posłów, to proponujemy, aby pan premier ustosunkowując się do przedłożonych wniosków, również zechciał w swoim wystąpieniu uwzględnić pytanie Koła Parlamentarnego BBWR, a więc jakie są rzeczywiste zamierzenia rządu w stosunku do stoczni, czy pytanie Koła Parlamentarnego Konfederacji Polski Niepodległej, jak przedstawia się sprawa gwarancji kredytowych rządu.</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#JózefZych">W ten sposób moglibyśmy te wszystkie zagadnienia, o których jest mowa w poszczególnych wnioskach, łącznie z wnioskiem Unii Pracy, oczywiście uwzględnić, przy czym jeżeli chodzi o Unię Pracy, oddzielnie głosować będziemy nad sprawą dotyczącą informacji prezesa Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#JózefZych">A zatem, Wysoki Sejmie, przechodzimy do głosowania nad wnioskiem grupy posłów.</u>
          <u xml:id="u-24.5" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku grupy posłów o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Informacja prezesa Rady Ministrów o sytuacji w Stoczni Gdańskiej, a także o stanie prac związanych z realizacją postanowień dotyczących przemysłu stoczniowego w Polsce, zawartych w zaakceptowanych 10 października 1995 r. przez rząd RP dokumentach:</u>
          <u xml:id="u-24.6" who="#JózefZych">— Stanowisku rządu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie polityki państwa dla wzrostu konkurencyjności polskiego przemysłu okrętowego;</u>
          <u xml:id="u-24.7" who="#JózefZych">— Stanowisku rządu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie przystąpienia Polski do porozumienia OECD o respektowaniu normalnych warunków konkurencyjności w komercyjnym przemyśle budowy i remontu statków z dnia 21 grudnia 1994 r.;</u>
          <u xml:id="u-24.8" who="#JózefZych">— Założeniach programu zwiększenia międzynarodowej konkurencyjności polskiego transportu morskiego, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-24.9" who="#JózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-24.10" who="#JózefZych">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-24.11" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 389 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 354 posłów, przeciw - 6, 29 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-24.12" who="#JózefZych">Stwierdzam, że Sejm wniosek grupy posłów uwzględnił i podkreślam jeszcze raz: rozumiemy, że w tym ogólnym temacie mieszczą się także szczególne problemy zgłoszone przez kluby i koła.</u>
          <u xml:id="u-24.13" who="#JózefZych">Obecnie przystąpimy do głosowania nad wnioskiem Klubu Parlamentarnego Unii Pracy w sprawie informacji prezesa Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-24.14" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku Unii Pracy Klubu Parlamentarnego o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Informacja prezesa Najwyższej Izby Kontroli o wstępnych wynikach kontroli w Stoczni Gdańskiej SA, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-24.15" who="#JózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-24.16" who="#JózefZych">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-24.17" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 386 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 106 posłów, przeciw - 161, 119 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-24.18" who="#JózefZych">Stwierdzam, że Sejm wniosek Unii Pracy Klubu Parlamentarnego odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-24.19" who="#JózefZych">Koło Parlamentarne Konfederacji Polski Niepodległej wnosi o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Informacja premiera rządu na temat możliwości zwołania w 1997 r. Kongresu Kultury Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-24.20" who="#JózefZych">Proszę posła sekretarza o odczytanie uzasadnienia wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#LeszekChwat">„Konfederacja Polski Niepodległej zwraca się do rządu o wsparcie naszej inicjatywy zmierzającej do zwołania w 1997 r. Kongresu Kultury Polskiej. Naszym zdaniem narastają zjawiska kryzysowe dotyczące życia kulturalnego narodu. W szczególności dotyczy to twórczości literackiej, teatralnej i filmowej. Najbliższe lata przyniosą integrację europejską i problemy kondycji polskiej kultury będą znacząco wpływały na zachowanie tożsamości i atrakcyjności Polski w Unii Europejskiej. Rząd winien przedstawić Sejmowi opinię na temat inicjatywy Konfederacji Polski Niepodległej i wskazać swoje możliwości związane z pomocą w zwołaniu i zorganizowaniu w 1997 r. Kongresu Kultury Polskiej”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#JózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#JózefZych">Prezydium Sejmu nie popiera tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku Koła Parlamentarnego Konfederacji Polski Niepodległej o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Informacja premiera rządu na temat możliwości zwołania w 1997 r. Kongresu Kultury Narodowej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#JózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-26.4" who="#JózefZych">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-26.5" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 373 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 34 posłów, przeciw - 220, 119 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-26.6" who="#JózefZych">Stwierdzam, że Sejm wniosek Koła Parlamentarnego Konfederacji Polski Niepodległej odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-26.7" who="#JózefZych">Koło Parlamentarne BBWR — Solidarni w Wyborach wnosi o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Informacja prezesa Rady Ministrów pana Włodzimierza Cimoszewicza o dyspozycjach Ministerstwa Finansów dotyczących udzielania ulg podatkowych w latach 1994–1996.</u>
          <u xml:id="u-26.8" who="#JózefZych">Proszę pana posła sekretarza o odczytanie uzasadnienia wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#LeszekChwat">„Z informacji prezesa NIK o wynikach kontroli w Ministerstwie Finansów przedstawionej w Sejmie w dniu 25 września 1996 r. wynika, że: «Przeprowadzona na przełomie 1994 i 1995 r. kontrola wydawanych decyzji o zaniechaniu i ustalaniu poboru podatków przez resort wykazała m.in. taką nieprawidłowość, że Ministerstwo Finansów kierowało do urzędów skarbowych pisma zawierające dyspozycje co do udzielania ulg podatkowych, ingerując w ten sposób niedopuszczalnie w tok postępowania podatkowego (...). Ponadto miały miejsce przypadki, gdy minister finansów wydawał spółkom z udziałem zagranicznym promesy o zwolnieniu z podatku dochodowego wbrew stanowisku właściwego ministra, co było sprzeczne z ustawą. Inna nieprawidłowość to niezgodne z ustawą udzielanie ulg w podatku dochodowym od osób fizycznych płatnikom podatku, czyli przedsiębiorstwom zobowiązanym do pobierania i odprowadzania podatków».</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#LeszekChwat">W sytuacji kiedy minister finansów od jednych obywateli nakazuje ściąganie wątpliwie należnych podatków, społeczeństwo powinno wiedzieć komu, na jakiej podstawie i na jaką kwotę w latach 1994–1996 za bezprawnym wstawiennictwem Ministerstwa Finansów i samego ministra finansów dokonano zwolnień i ulg podatkowych i jakie decyzje podejmie premier w związku z przekroczeniem prawa przez ministra finansów”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#JózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#JózefZych">Prezydium Sejmu popiera ten wniosek.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku Koła Parlamentarnego BBWR — Solidarni w Wyborach o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Informacja prezesa Rady Ministrów pana Włodzimierza Cimoszewicza o dyspozycjach Ministerstwa Finansów dotyczących udzielania ulg podatkowych w latach 1994–1996, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#JózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-28.4" who="#JózefZych">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-28.5" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 377 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 340 posłów, przeciw - 8, 29 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-28.6" who="#JózefZych">Stwierdzam, że Sejm wniosek Koła Parlamentarnego BBWR - Solidarni w Wyborach uwzględnił.</u>
          <u xml:id="u-28.7" who="#JózefZych">Komisja Nadzwyczajna do spraw projektu ustawy o samorządzie powiatowym i zakresie działania niektórych dużych miast wnosi o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy zmieniającej ustawę o zmianie zakresu działania niektórych miast oraz o miejskich strefach usług publicznych.</u>
          <u xml:id="u-28.8" who="#JózefZych">Proszę posła sekretarza o odczytanie uzasadnienia wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#LeszekChwat">„Pragnę podkreślić, że jest wolą rządu, jak i zainteresowanych środowisk samorządowych, aby ustawa ta weszła w życie w dniu 1 stycznia 1997 r. Aby zrealizować to zamierzenie, drugie i trzecie czytanie ustawy powinno odbyć się w trakcie najbliższego posiedzenia Sejmu. Wnoszę zatem o pozytywne potraktowanie naszej prośby co do terminu drugiego czytania, a także o wyrażenie zgody — w razie potrzeby — na odbycie posiedzenia komisji w trakcie posiedzenia Sejmu celem przygotowania projektu do trzeciego czytania. Proszę zarazem o uwzględnienie możliwości odbycia trzeciego czytania tego projektu w dniu 6 grudnia br.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#LeszekChwat">Rozumiejąc, że nasza prośba narusza przyjętą procedurę pracy sejmowej, raz jeszcze chcę podkreślić zarówno wyjątkowość sprawy, jak i fakt, że projekt ustawy — poza nielicznymi wyjątkami — nie budzi zasadniczych zastrzeżeń ze strony klubów parlamentarnych. Niezależnie od merytorycznych rozstrzygnięć Sejmu przedstawiciele wszystkich klubów za sprawę nadrzędną uważają rozpatrzenie projektu na najbliższym posiedzeniu Sejmu, o co bardzo uprzejmie wnoszę”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#JózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#JózefZych">Prezydium Sejmu popiera ten wniosek.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku Komisji Nadzwyczajnej do spraw projektu ustawy o samorządzie powiatowym i zakresie działania niektórych dużych miast o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy zmieniającej ustawę o zmianie zakresu działania niektórych miast oraz o miejskich strefach usług publicznych, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#JózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-30.4" who="#JózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-30.5" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 380 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 315 posłów, przeciw - 31, 34 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-30.6" who="#JózefZych">Stwierdzam, że Sejm wniosek Komisji Nadzwyczajnej uwzględnił.</u>
          <u xml:id="u-30.7" who="#JózefZych">Prezydium Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw dotyczących reformy centrum administracyjnego i gospodarczego rządu wnosi o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o poselskim i rządowym projektach ustaw o Centrum Badania Opinii Społecznej.</u>
          <u xml:id="u-30.8" who="#JózefZych">Wnioskodawcy uzasadnienia na piśmie nie przedstawiają.</u>
          <u xml:id="u-30.9" who="#JózefZych">Prezydium Sejmu nie popiera tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-30.10" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku prezydium Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw dotyczących reformy centrum administracyjnego i gospodarczego rządu o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o poselskim i rządowym projektach ustaw o Centrum Badania Opinii Społecznej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-30.11" who="#JózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-30.12" who="#JózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-30.13" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 369 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 37 posłów, przeciw - 241, 91 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-30.14" who="#JózefZych">Stwierdzam, że Sejm wniosek prezydium Komisji Nadzwyczajnej odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-30.15" who="#JózefZych">Prezydium Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw dotyczących reformy centrum administracyjnego i gospodarczego rządu wnosi o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z reformą funkcjonowania gospodarki i administracji publicznej.</u>
          <u xml:id="u-30.16" who="#JózefZych">Wnioskodawcy uzasadnienia na piśmie nie przedstawiają.</u>
          <u xml:id="u-30.17" who="#JózefZych">Prezydium Sejmu popiera ten wniosek.</u>
          <u xml:id="u-30.18" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku prezydium Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw dotyczących reformy centrum administracyjnego i gospodarczego rządu o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z reformą funkcjonowania gospodarki i administracji publicznej, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-30.19" who="#JózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-30.20" who="#JózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-30.21" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 388 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 363 posłów, przeciw - 6, 19 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-30.22" who="#JózefZych">Stwierdzam, że Sejm wniosek Komisji Nadzwyczajnej uwzględnił.</u>
          <u xml:id="u-30.23" who="#JózefZych">Pani poseł Lidia Błądek wnosi o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (druk nr 2007).</u>
          <u xml:id="u-30.24" who="#JózefZych">Proszę posła sekretarza o odczytanie uzasadnienia wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#LeszekChwat">„Przedstawiony przez grupę posłów projekt ustawy o zmianie ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (druk nr 2007) dotyczy zwolnienia z obowiązku prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących przez podatników prowadzących działalność gospodarczą, jeżeli ich roczny obrót nie przekracza kwoty 1 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#LeszekChwat">Ponieważ problem dotyczy wielu podatników prowadzących działalność gospodarczą w niewielkim zakresie (np. kioski, niewielkie placówki handlowe), a dotychczasowe przepisy nakładają na nich obowiązek prowadzenia kas fiskalnych od przyszłego roku, rozpatrzenie przedstawionego poselskiego projektu ustawy jeszcze w tym roku jest niezbędne. W związku z tym przedstawiono propozycję, aby pierwsze czytanie odbyło się pierwszego dnia 95 posiedzenia Sejmu, tak by jeszcze na tym posiedzeniu Sejmu mogło odbyć się drugie i trzecie czytanie.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#LeszekChwat">Przedstawione przez wnioskodawców zmiany są na korzyść podatników i nie odnoszą się do wysokości podatku, a zatem powinny być rozpatrzone niezwłocznie.</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#LeszekChwat">Zdaniem wnioskodawców uchwalenie zmiany tej ustawy jest uzasadnione interesem społecznym i gospodarczym, bowiem nieprzyjęcie tej ustawy może negatywnie wpłynąć na rozwój drobnej przedsiębiorczości”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#JózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#JózefZych">Prezydium Sejmu nie popiera tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku pani poseł Lidii Błądek o dodanie punktu porządku dziennego w brzmieniu: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (druk nr 2007), zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-32.3" who="#JózefZych">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-32.4" who="#JózefZych">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-32.5" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 378 posłów. Za przyjęciem wniosku głosowało 130 posłów, przeciw - 169, 79 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-32.6" who="#JózefZych">Stwierdzam, że Sejm wniosek pani poseł Lidii Błądek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-32.7" who="#JózefZych">Porządek dzienny 95 posiedzenia zaproponowany przez Prezydium Sejmu, wraz z przyjętymi zmianami, został zatwierdzony.</u>
          <u xml:id="u-32.8" who="#JózefZych">Obecnie przedstawię propozycje dotyczące trybu rozpatrywania poszczególnych punktów porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-32.9" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Bugaj: Panie marszałku, panie marszałku...)</u>
          <u xml:id="u-32.10" who="#JózefZych">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#RyszardBugaj">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ponieważ nie doszło do rozstrzygnięcia, z powodu pewnych nieporozumień, sprawy ewentualnego przesunięcia punktu dotyczącego Prawa energetycznego, chciałem się zwrócić do pana marszałka i do Prezydium Sejmu, żeby w miarę możliwości można było rozpatrzeć ten punkt w piątek, a nie niezwłocznie. Dlatego wnosimy o to przesunięcie, że ujawniły się w naszych debatach pewne zasadnicze wątpliwości i chcielibyśmy mieć chociaż trochę czasu na ich rozważenie. Chcę także zwrócić uwagę, że na pewno będą poprawki i w związku z tym nie będzie problemu niezwłocznego głosowania po drugim czytaniu, tylko zostanie to skierowane do komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#JózefZych">Panie pośle, w propozycji Prezydium Sejmu rozpatrzenie Prawa energetycznego przypada na czwartek, czyli na jutro. Czy mamy szukać innego rozwiązania, czy to wystarczy?</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Bugaj: Gdyby się udało w piątek, byłoby lepiej.)</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#JózefZych">W piątek?</u>
          <u xml:id="u-34.3" who="#JózefZych">Dobrze. Prezydium Sejmu zbiera się dziś o godz. 15, rozpatrzymy więc tę sprawę.</u>
          <u xml:id="u-34.4" who="#JózefZych">Prezydium Sejmu proponuje przeprowadzenie debat średnich nad sprawozdaniem komisji o projektach ustaw o ubezpieczeniu zdrowotnym oraz nad sprawozdaniem komisji o projekcie ustawy Prawo energetyczne.</u>
          <u xml:id="u-34.5" who="#JózefZych">Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm wysłuchał 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych w imieniu kół w debatach nad sprawozdaniami komisji o projektach ustaw: zmieniającej ustawę o zmianie zakresu działania niektórych miast, a także o zmianie niektórych ustaw związanych z reformą funkcjonowania gospodarki i administracji publicznej.</u>
          <u xml:id="u-34.6" who="#JózefZych">Nad pozostałymi punktami porządku dziennego wymagającymi dyskusji Prezydium Sejmu proponuje wysłuchanie 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-34.7" who="#JózefZych">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-34.8" who="#JózefZych">Proszę, pan poseł Szymański.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#JanuszSzymański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sądzę, że podczas obecnego posiedzenia Sejmu zapadną dwie ważne ustrojowe wprost decyzje. Jedna dotyczy systemu ubezpieczeń zdrowotnych o charakterze powszechnym i wydaje się, że debata długa jest ze wszech miar uzasadniona. Później będziemy zajmować się poprawkami, o których dowiadujemy się tuż przed głosowaniem, nie mając szansy na ustosunkowanie się do nich. To samo dotyczy wielu elementów instytucji Prawa energetycznego i sądzę, że nad tymi dwoma zasadniczymi punktami porządku dziennego powinna być debata długa. Jednocześnie, panie marszałku, chciałbym zgłosić apel o umiar w zgłaszaniu wniosków o rozszerzenie porządku dziennego. Nie może być tak, że posiedzenie zaplanowane na trzy dni przy przyjęciu kolejnych punktów porządku dziennego potrwa do niedzieli.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#JózefZych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#JózefZych">Wysoki Sejmie! Nikt bardziej nie popiera apelu pana posła Szymańskiego niż Prezydium Sejmu. Przede wszystkim my mamy ogromne problemy. Wczoraj dwukrotnie obradowaliśmy, bo jeżeli Prezydium coś proponuje, a potem wprowadza się 15 dalszych propozycji i z praktyki wiemy, że co najmniej 2/3 z nich nie przechodzi, to jest pytanie: Jak mamy planować w ogóle działalność przy założeniu, że w tej chwili jest 130 projektów ustaw? Wobec tego, Wysoki Sejmie, bardzo prosimy kluby, żeby naprawdę wnikliwie zastanawiać się i analizować, czy rzeczywiście zgłaszanie uzupełnień i potem wynikające z tego komplikacje są nam potrzebne, czy też nie.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#JózefZych">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#JózefZych">Przypomnę, że Prezydium Sejmu proponowało w obydwu przypadkach, a więc ustaw o ubezpieczeniu zdrowotnym i Prawa energetycznego, debatę średnią.</u>
          <u xml:id="u-36.4" who="#JózefZych">Pan poseł Szymański w obydwu przypadkach proponuje debatę długą.</u>
          <u xml:id="u-36.5" who="#JózefZych">Zgodnie z przyjętymi zasadami głosować będziemy nad propozycją Prezydium Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-36.6" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem propozycji Prezydium Sejmu, aby nad sprawozdaniem komisji o projektach ustaw o ubezpieczeniu zdrowotnym odbyła się debata średnia, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-36.7" who="#JózefZych">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-36.8" who="#JózefZych">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-36.9" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 383 posłów. Za przyjęciem wniosku Prezydium Sejmu głosowało 300 posłów, przeciw - 57, 26 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-36.10" who="#JózefZych">Stwierdzam, że Sejm zaakceptował propozycję Prezydium Sejmu i będzie debata średnia.</u>
          <u xml:id="u-36.11" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem propozycji Prezydium Sejmu, aby nad sprawozdaniem komisji o projekcie ustawy Prawo energetyczne odbyła się debata średnia, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-36.12" who="#JózefZych">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-36.13" who="#JózefZych">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-36.14" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 379 posłów. Za przyjęciem propozycji Prezydium Sejmu głosowało 299 posłów, przeciw - 48, 32 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-36.15" who="#JózefZych">Stwierdzam, że Sejm w punkcie dotyczącym Prawa energetycznego ustalił debatę średnią.</u>
          <u xml:id="u-36.16" who="#JózefZych">Informuję, iż głosowania przeprowadzimy:</u>
          <u xml:id="u-36.17" who="#JózefZych">— za chwilę nad dodanym punktem 1,</u>
          <u xml:id="u-36.18" who="#JózefZych">— w czwartek rano i w piątek rano.</u>
          <u xml:id="u-36.19" who="#JózefZych">Interpelacje i zapytania rozpatrzymy w czwartek w godz. od 16–19.</u>
          <u xml:id="u-36.20" who="#JózefZych">Senat przyjął bez poprawek ustawy:</u>
          <u xml:id="u-36.21" who="#JózefZych">— o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn,</u>
          <u xml:id="u-36.22" who="#JózefZych">— o zmianie ustawy o Państwowej Straży Pożarnej.</u>
          <u xml:id="u-36.23" who="#JózefZych">Proszę posła sekretarza o odczytanie komunikatu o posiedzeniach komisji, które odbędą się w dniu dzisiejszym. Chciałbym poinformować, że po zakończeniu prac nad ustawą budżetową ograniczę wydawanie zgody na odbywanie posiedzeń komisji w czasie obrad Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-36.24" who="#JózefZych">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#LeszekChwat">Informuję, że w dniu dzisiejszym za zgodą marszałka Sejmu odbędą się posiedzenia następujących Komisji:</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#LeszekChwat">— Regulaminowej i Spraw Poselskich — o godz. 10.30,</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#LeszekChwat">— Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów — o godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#LeszekChwat">— Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw lustracyjnych — o godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-37.4" who="#LeszekChwat">— Sprawiedliwości i Praw Człowieka wspólnie z Komisją Ustawodawczą — o godz. 14,</u>
          <u xml:id="u-37.5" who="#LeszekChwat">— Przekształceń Własnościowych wspólnie z Komisją Ustawodawczą — o godz. 15.15,</u>
          <u xml:id="u-37.6" who="#LeszekChwat">— Samorządu Terytorialnego wspólnie z Komisją Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów oraz Komisją Ustawodawczą — o godz. 16.30,</u>
          <u xml:id="u-37.7" who="#LeszekChwat">— Administracji i Spraw Wewnętrznych wspólnie z Komisją Samorządu Terytorialnego oraz Komisją Ustawodawczą — o godz. 17,</u>
          <u xml:id="u-37.8" who="#LeszekChwat">— Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektu ustawy o samorządzie powiatowym i projektu ustawy o zakresie działania niektórych dużych miast — o godz. 20.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#JózefZych">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#JózefZych">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 1 porządku dziennego: Głosowania nad:</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#JózefZych">1) wnioskiem o przyjęcie przedstawionego przez prezesa Rady Ministrów programu: Górnictwo węgla kamiennego — polityka państwa i sektora na lata 1996–2000. Program dostosowania górnictwa węgla kamiennego do warunków gospodarki rynkowej i międzynarodowej konkurencyjności (druk nr 1778),</u>
          <u xml:id="u-38.3" who="#JózefZych">2) wnioskiem o odrzucenie informacji prezesa Rady Ministrów w sprawie podpisanej w Moskwie umowy o ruchu bezwizowym między Rzecząpospolitą Polską i Federacją Rosyjską,</u>
          <u xml:id="u-38.4" who="#JózefZych">3) wnioskiem o odrzucenie informacji rządu o przyczynach gwałtownego obniżenia cen płodów rolnych: zbóż chlebowych, żywca, ziemniaków, owoców i warzyw, z jednoczesnym znacznym wzrostem detalicznych cen żywności.</u>
          <u xml:id="u-38.5" who="#JózefZych">Obecnie przechodzimy do wniosku w sprawie programu dostosowania górnictwa węgla kamiennego do warunków gospodarki rynkowej i międzynarodowej konkurencyjności.</u>
          <u xml:id="u-38.6" who="#JózefZych">Sejm wysłuchał ministra przemysłu i handlu pana Klemensa Ścierskiego, sprawozdawcy komisji pana posła Józefa Łochowskiego oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-38.7" who="#JózefZych">Przypominam, że Komisja Systemu Gospodarczego i Przemysłu wnosi o przyjęcie dokumentu rządowego.</u>
          <u xml:id="u-38.8" who="#JózefZych">Wobec tego wniosku zgłoszono sprzeciw.</u>
          <u xml:id="u-38.9" who="#JózefZych">A zatem pod głosowanie poddam wniosek komisji.</u>
          <u xml:id="u-38.10" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem do wiadomości programu: Górnictwo węgla kamiennego — polityka państwa i sektora na lata 1996–2000. Program dostosowania górnictwa węgla kamiennego do warunków gospodarki rynkowej i międzynarodowej konkurencyjności, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-38.11" who="#JózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-38.12" who="#JózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-38.13" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 384 posłów. Za przyjęciem do wiadomości programu głosowało 299 posłów, przeciw - 79, 6 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-38.14" who="#JózefZych">Stwierdzam, że Sejm program rządowy przyjął do wiadomości.</u>
          <u xml:id="u-38.15" who="#JózefZych">Przechodzimy do rozpatrzenia wniosku dotyczącego informacji w sprawie podpisanej w Moskwie umowy o ruchu bezwizowym między Rzecząpospolitą Polską i Federacją Rosyjską.</u>
          <u xml:id="u-38.16" who="#JózefZych">Sejm wysłuchał informacji przedstawionej przez sekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych pana Eugeniusza Wyznera oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-38.17" who="#JózefZych">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie przedstawionej informacji.</u>
          <u xml:id="u-38.18" who="#JózefZych">Wniosek ten poddam pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-38.19" who="#JózefZych">Odrzucenie tego wniosku oznaczać będzie, że Sejm przyjął informację do wiadomości.</u>
          <u xml:id="u-38.20" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie informacji w sprawie podpisanej w Moskwie umowy o ruchu bezwizowym między Rzecząpospolitą Polską i Federacją Rosyjską, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-38.21" who="#JózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-38.22" who="#JózefZych">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-38.23" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 380 posłów. Za przyjęciem wniosku o odrzucenie informacji głosowało 128 posłów, przeciw - 220, 32 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-38.24" who="#JózefZych">Stwierdzam, że Sejm odrzucił wniosek, a tym samym przyjął informację do wiadomości.</u>
          <u xml:id="u-38.25" who="#JózefZych">Przechodzimy do rozpatrzenia wniosku w sprawie informacji rządu o przyczynach gwałtownego obniżenia cen płodów rolnych.</u>
          <u xml:id="u-38.26" who="#JózefZych">Sejm wysłuchał informacji przedstawionej przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów pana Ryszarda Pazurę i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-38.27" who="#JózefZych">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie przedstawionej informacji.</u>
          <u xml:id="u-38.28" who="#JózefZych">Wniosek ten poddam pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-38.29" who="#JózefZych">Odrzucenie tego wniosku oznaczać będzie, że Sejm przyjął informację do wiadomości.</u>
          <u xml:id="u-38.30" who="#JózefZych">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie informacji o przyczynach gwałtownego obniżenia cen płodów rolnych: zbóż chlebowych, żywca, ziemniaków, owoców i warzyw, z jednoczesnym znacznym wzrostem detalicznych cen żywności, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-38.31" who="#JózefZych">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-38.32" who="#JózefZych">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-38.33" who="#JózefZych">W głosowaniu wzięło udział 382 posłów. Za przyjęciem wniosku o odrzucenie informacji głosowało 340 posłów, przeciw - 9, 33 posłów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-38.34" who="#JózefZych">Stwierdzam, że Sejm wniosek przyjął, a tym samym odrzucił informację.</u>
          <u xml:id="u-38.35" who="#JózefZych">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 2 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym i przedstawionym przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projektach ustaw o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym (druki nr 1167, 1192 i 1986).</u>
          <u xml:id="u-38.36" who="#JózefZych">O zabranie głosu proszę sprawozdawcę komisji pana posła Władysława Szkopa.</u>
          <u xml:id="u-38.37" who="#JózefZych">Ale zanim pan poseł wystąpi - dwuminutowa przerwa.</u>
          <u xml:id="u-38.38" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 10 min 11 do godz. 10 min 13)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#AleksanderMałachowski">Proszę państwa o szybsze podejmowanie decyzji.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#AleksanderMałachowski">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#AleksanderMałachowski">Ponieważ pan marszałek już przedstawił treść punktu 2 porządku dziennego, proszę teraz o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Władysława Szkopa.</u>
          <u xml:id="u-39.3" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-39.4" who="#AleksanderMałachowski">Proszę państwa o ciszę na sali, a pana posła o przedstawienie projektu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#WładysławSzkop">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Nadzwyczajnej do spraw rozpatrzenia projektów ustaw o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym: przedstawionego przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej i rządowego (druki nr 1167 i 1192) mam zaszczyt przedstawić państwu sprawozdanie komisji z prośbą o przyjęcie projektów ustaw.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#WładysławSzkop">Projekty ustaw - prezydencki i rządowy - o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym Sejm przekazał w dniu 30 listopada 1995 r. do Komisji Nadzwyczajnej. Komisja Nadzwyczajna na 52 posiedzeniach rozpatrzyła skierowane projekty i przedkłada Wysokiej Izbie poniższe sprawozdanie.</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#WładysławSzkop">Problemy, które Komisja Nadzwyczajna proponuje uregulować, zostały pomieszczone i pogrupowane w 13 rozdziałach. W przepisach projektu ustawy niektóre problemy są unormowane na podstawie i w oparciu o przepisy zaliczane do norm prawa administracyjnego, prawa cywilnego oraz prawa finansowego.</u>
          <u xml:id="u-40.3" who="#WładysławSzkop">Komisja Nadzwyczajna zwracała uwagę na fakt upowszechnienia się w polskim społeczeństwie poglądów dotyczących praw jednostki, uprawnień socjalno-ekonomicznych i powszechnego przekonania, że obowiązkiem państwa jest dążenie do zapewnienia zaspokajania potrzeb zdrowotnych obywateli.</u>
          <u xml:id="u-40.4" who="#WładysławSzkop">Projekt ustawy zawiera przepisy szczegółowe, ale obok tego wiele przepisów ogólnych, tworząc w ten sposób elastyczne i spójne prawo.</u>
          <u xml:id="u-40.5" who="#WładysławSzkop">Komisja Nadzwyczajna kierowała się w pracy nad projektem ustawy ogólnymi zasadami, nie podając ich pełnej charakterystyki, nie wyczerpując ich listy. Można je wyinterpretować nie z pojedynczego przepisu, ale z całego zespołu przepisów zawartych w projekcie ustawy. Stanowią one wzorzec działania, a jednocześnie kreują pewne wartości, które winny być realizowane w procesie stosowania ustawy. Są integralną częścią projektu oraz wskazówką interpretacyjną. Należy do nich zaliczyć następujące zasady: powszechności i obowiązkowości; solidaryzmu społecznego; gwarancji państwa dla ubezpieczonych; samorządności kas ubezpieczenia zdrowotnego; samofinansowania tych kas; kompensowania składki ubezpieczeniowej; wolnego wyboru świadczeniodawcy oraz struktury organizacyjnej; kasy powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego jako instytucji finansującej świadczenia zdrowotne. Ponadto w ustawie wprowadzono zasadę sądowej kontroli legalności wydawanych decyzji.</u>
          <u xml:id="u-40.6" who="#WładysławSzkop">Zasada powszechności i obowiązkowości oznacza objęcie ubezpieczeniem zdrowotnym całego społeczeństwa, według jednolitych zasad, nie dzieli się obywateli na ubezpieczonych i tak zwaną resztę.</u>
          <u xml:id="u-40.7" who="#WładysławSzkop">Według przepisu zawartego w art. 2 ust. 2 ubezpieczonymi są osoby posiadające obywatelstwo polskie i zamieszkujące na terenie Rzeczypospolitej Polskiej. Wykonanie ustawowego obowiązku ubezpieczenia uprawnia osobę nim objętą i członków jej rodziny do dostępu do wszystkich świadczeń zdrowotnych.</u>
          <u xml:id="u-40.8" who="#WładysławSzkop">Zasada solidaryzmu społecznego jest pochodną całego zespołu przepisów umieszczonych w projekcie ustawy. Jednostkowe koszty świadczeń zdrowotnych ponoszone będą przez ogół ubezpieczonych, dostęp do świadczeń zdrowotnych będzie równy dla ubezpieczonych, wysokość składki uzależniona będzie od dochodów ubezpieczonego, bez względu na tzw. ryzyko ubezpieczeniowe, a mówiąc inaczej, stan zdrowia ubezpieczonego nie ma wpływu na wysokość wpłacanej składki.</u>
          <u xml:id="u-40.9" who="#WładysławSzkop">Zasada gwarancji państwa dla ubezpieczonych realizowana będzie przez: określenie w ustawie zakresu świadczeń przysługujących z powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego, państwową kontrolę jakości i zakresu udzielanych świadczeń, nadzór i kontrolę kas ubezpieczenia zdrowotnego. Nadzór i kontrolę kas ubezpieczenia zdrowotnego prowadzi się jedynie na podstawie kryterium zgodności z prawem.</u>
          <u xml:id="u-40.10" who="#WładysławSzkop">Zasada samorządności kas powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego wynika z posiadanej osobowości prawnej. O funkcjonowaniu kas rozstrzygać będą rady nadzorcze. Na wszystkich szczeblach organizacyjnych są one reprezentacją ubezpieczonych, a w kasach regionalnych ponadto występują przedstawiciele sejmików samorządowych.</u>
          <u xml:id="u-40.11" who="#WładysławSzkop">Zasada samofinansowania systemu stanowi o gospodarce finansowej. Zasadniczym zadaniem kas będzie zawieranie umów o udzielanie świadczeń zdrowotnych. Zakłada się, że dochody i wydatki kas będą się bilansować. Dochody ze składek mają służyć finansowaniu głównych wydatków kas, to jest kosztów realizacji umów o świadczenia zdrowotne. Nie przewiduje się w ustawie dotowania kas. Budżet państwa ponosił będzie wydatki związane z zakupem aparatury, tzw. ciężkiego sprzętu, budową zakładów opieki zdrowotnej, kształceniem i doskonaleniem kadr medycznych oraz realizacją ogólnopolskich i rządowych programów profilaktycznych.</u>
          <u xml:id="u-40.12" who="#WładysławSzkop">W proponowanych rozwiązaniach szczególnie istotną zasadą jest zasada kompensacji składki ubezpieczeniowej. Będzie się to odbywało poprzez odliczenie jej od podatku dochodowego od osób fizycznych.</u>
          <u xml:id="u-40.13" who="#WładysławSzkop">Realizowana będzie zasada wolnego wyboru na wszystkich poziomach organizacyjnych systemu kas powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego i oznacza, że nie ma żadnych ograniczeń w wyborze kasy, której ubezpieczony chciałby być członkiem, i nie ma żadnych ograniczeń prawa wyboru lekarza w systemie ochrony zdrowia, który będzie organizowany.</u>
          <u xml:id="u-40.14" who="#WładysławSzkop">Zasada sądowej kontroli legalności decyzji kas wprowadza uprawnienia dla ubezpieczonego do dochodzenia swoich praw w przypadku ich naruszenia przez kasę lub jej działania niezgodnego z prawem.</u>
          <u xml:id="u-40.15" who="#WładysławSzkop">Rozdz. 1 ustawy: Przepisy ogólne (art. 1–7) zawiera postanowienia, które określają zakres ustawowych regulacji: podmiotowy — tzn. krąg osób posiadających prawo do świadczeń zdrowotnych z ubezpieczenia zdrowotnego, przedmiotowy — wskazujący warunki, w jakich świadczenie zdrowotne ubezpieczonym przysługuje, oraz gwarancje państwa. Projekt ustawy wprowadza powszechne obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne obejmujące według jednolitych zasad praktycznie całe społeczeństwo, uprawnione do świadczeń zdrowotnych w razie choroby, urazu, ciąży, porodu i połogu oraz z powodu wad wrodzonych.</u>
          <u xml:id="u-40.16" who="#WładysławSzkop">Według definicji art. 2 ust. 2 projektu ustawy ubezpieczonymi są: osoby posiadające obywatelstwo polskie zamieszkujące na terenie Rzeczypospolitej oraz cudzoziemcy zamieszkujący na terenie Rzeczypospolitej posiadający zezwolenie na pobyt stały lub status uchodźcy.</u>
          <u xml:id="u-40.17" who="#WładysławSzkop">Obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego wyrażony w art. 3 uważa się za wykonany w razie zgłoszenia osoby podlegającej ubezpieczeniu oraz opłaceniu składki w terminie określonym na podstawie ustawy do oddziału kasy powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego. Rolnicy spełniają wymóg zgłoszenia do ubezpieczenia z dniem objęcia ubezpieczeniem społecznym rolników.</u>
          <u xml:id="u-40.18" who="#WładysławSzkop">Projekt ustawy stwierdza, że na zasadach określonych w ustawie w przepisach art. 4 gwarantuje ubezpieczonym udzielanie świadczeń zdrowotnych. Składka na ubezpieczenie zdrowotne podlega kompensacie. Zadania z zakresu obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego realizują kasy powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego, a także inne podmioty określone ustawą. W rozdziale został zamieszczony słowniczek pojęć występujących w projekcie ustawy. Zawarte w słowniczku przepisy nakazują definiowanym wyrażeniom występującym w projekcie ustawy nadać jednakowe znaczenie w obrocie prawnym.</u>
          <u xml:id="u-40.19" who="#WładysławSzkop">Rozdz. 2 ustawy: Obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego (art. 8–18), przewiduje, że obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegać będą osoby objęte ubezpieczeniem społecznym, żołnierze zawodowi, funkcjonariusze Policji, Urzędu Ochrony Państwa, Straży Granicznej, Służby Więziennej, Państwowej Straży Pożarnej, posłowie i senatorowie, emeryci i renciści, uczniowie, studenci i doktoranci, bezrobotni, osoby pobierające rentę socjalną lub stały zasiłek z pomocy społecznej oraz osoby korzystające z urlopu wychowawczego, pozostające na wyłącznym utrzymaniu osoby podlegającej ubezpieczeniu oraz kombatanci nie podlegający ubezpieczeniu społecznemu w Rzeczypospolitej lub nie pobierający emerytury lub renty. Ubezpieczenie obejmować będzie oprócz ubezpieczonego członków rodziny pozostających na wyłącznych ich utrzymaniu. Osoby nie wymienione w art. 8, który państwu przedstawiłem, mogą zostać ubezpieczone na podstawie pisemnego wniosku złożonego w regionalnej kasie powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego. Osoby te opłacać będą składkę, której podstawę wymiaru stanowić będzie kwota deklarowanego miesięcznego dochodu, nie niższa jednak od kwoty odpowiadającej najniższemu wynagrodzeniu. Osoby te objęte będą ubezpieczeniem zdrowotnym od dnia zgłoszenia się do ubezpieczenia i opłacenia składki do dnia złożenia wniosku o rezygnację z ubezpieczenia zdrowotnego. Nie będą podlegać obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego obywatele państw obcych, których pobyt w Polsce nie ma charakteru stałego i którzy są zatrudnieni w obcych przedstawicielstwach dyplomatycznych, misjach specjalnych lub międzynarodowych instytucjach, chyba że umowy międzynarodowe stanowią inaczej.</u>
          <u xml:id="u-40.20" who="#WładysławSzkop">Ponadto projekt ustawy określa dla każdej grupy objętej obowiązkiem ubezpieczenia: terminy powstania i wygasania obowiązku ubezpieczeniowego, sposób i tryb zgłaszania do ubezpieczenia, dokument (kartę identyfikacyjną), który będzie stanowił dowód objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym i opłacenia składek.</u>
          <u xml:id="u-40.21" who="#WładysławSzkop">Projekt ustawy nakłada na Radę Ministrów obowiązek stanowienia rozporządzeń określających wzory kart identyfikacyjnych, tryb ich wydawania i anulowania oraz sposób poświadczania składek.</u>
          <u xml:id="u-40.22" who="#WładysławSzkop">Rozdz. 3: Składki na ubezpieczenie zdrowotne (art. 19–30) wprowadza obowiązek płacenia składki. Wysokość składki, w stopniu zapewniającym pokrycie kosztów i wydatków na ubezpieczenie zdrowotne, ustala Sejm Rzeczypospolitej. Art. 19 określa ją w wysokości 10% podstawy wymiaru.</u>
          <u xml:id="u-40.23" who="#WładysławSzkop">Podstawę wymiaru składki stanowi:</u>
          <u xml:id="u-40.24" who="#WładysławSzkop">1) podstawa służąca do obliczenia składek na ubezpieczenie społeczne dla pracowników, funkcjonariuszy Policji i Urzędu Ochrony Państwa, Straży Granicznej, Służby Więziennej i Państwowej Straży Pożarnej, żołnierzy zawodowych oraz osób prowadzących działalność gospodarczą, osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umów zlecenia, członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych, osób duchownych, twórców i adwokatów;</u>
          <u xml:id="u-40.25" who="#WładysławSzkop">2) kwota odpowiadająca wysokości: uposażenia - dla posła i senatora, emerytury i renty - dla osób pobierających emeryturę lub rentę, stałego zasiłku z pomocy społecznej - dla uczniów i słuchaczy zakładów kształcenia nauczycieli, studentów i uczestników studiów doktoranckich, bezrobotnych, osób pobierających rentę socjalną lub stały zasiłek z pomocy społecznej, kombatantów nie podlegających ubezpieczeniu społecznemu w Rzeczypospolitej lub nie pobierających emerytury lub renty, pobieranego stypendium - dla słuchaczy Krajowej Szkoły Administracji Publicznej oraz zasiłku wychowawczego - dla osób korzystających z urlopu wychowawczego, nie pozostających na wyłącznym utrzymaniu osoby podlegającej ubezpieczeniu.</u>
          <u xml:id="u-40.26" who="#WładysławSzkop">Dla rolników składka ustalana jest parametrycznie i stanowi 1/12 kwoty odpowiadającej cenie połowy kwintala żyta z jednego hektara przeliczeniowego użytków rolnych będących w użytkowaniu rolnika.</u>
          <u xml:id="u-40.27" who="#WładysławSzkop">Składkę opłacają podlegający ubezpieczeniu zdrowotnemu, z wyjątkiem osób, za które płatnicy obliczają, pobierają i wpłacają składkę na rachunek właściwej kasy.</u>
          <u xml:id="u-40.28" who="#WładysławSzkop">Płatnikami obliczającymi, pobierającymi i odprowadzającymi składkę będą: pracodawcy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, zleceniodawcy, urzędy pracy, spółdzielnie, Kancelaria Sejmu i Kancelaria Senatu, Krajowa Szkoła Administracji Publicznej, Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.</u>
          <u xml:id="u-40.29" who="#WładysławSzkop">Budżet państwa sfinansuje składki na ubezpieczenie zdrowotne za:</u>
          <u xml:id="u-40.30" who="#WładysławSzkop">— rolników, z wyjątkiem osób prowadzących działy specjalne produkcji rolnej,</u>
          <u xml:id="u-40.31" who="#WładysławSzkop">— bezrobotnych, którzy nie pobierają zasiłku, zasiłku szkoleniowego lub stypendium,</u>
          <u xml:id="u-40.32" who="#WładysławSzkop">— osoby pobierające rentę socjalną lub zasiłek stały,</u>
          <u xml:id="u-40.33" who="#WładysławSzkop">— dzieci i uczniów oraz słuchaczy zakładów kształcenia nauczycieli,</u>
          <u xml:id="u-40.34" who="#WładysławSzkop">— studentów i uczestników studiów doktoranckich,</u>
          <u xml:id="u-40.35" who="#WładysławSzkop">— osoby, którym przyznano renty na podstawie przepisów o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych.</u>
          <u xml:id="u-40.36" who="#WładysławSzkop">Składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne podlegać będą odliczeniu od podatku dochodowego na zasadach określonych w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zmiany ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawarte są w art. 159 projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-40.37" who="#WładysławSzkop">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W tym miejscu chciałbym zasygnalizować autopoprawkę, która wynika z opublikowania nowej ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#AleksanderMałachowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#WładysławSzkop">Projekt ustawy przewiduje możliwość: pobierania odsetek za zwłokę w przypadku nieopłacenia składki w terminie, przedawnienia upływu należności (5 lat) z tytułu wymagalnych składek, zwrotu nadpłaconych lub nienależnie pobranych składek, pobierania od ubezpieczonego składki z więcej niż jednego źródła, w przypadku gdy ubezpieczony uzyskuje przychody z różnych źródeł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#AleksanderMałachowski">Panie pośle, bardzo pana przepraszam: Czy poprawka, którą pan zgłasza w tej chwili, jest autopoprawką komisji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#WładysławSzkop">Tak, panie marszałku, i wynika ona z faktu ogłoszenia nowej ustawy podatkowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#AleksanderMałachowski">Dobrze, ponieważ pan powiedział: zgłaszam, wobec tego chodziło mi o uściślenie, czy to jest pana osobista poprawka, czy komisyjna...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#WładysławSzkop">Komisyjna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#AleksanderMałachowski">Jeżeli to jest komisyjna poprawka, to wszystko w porządku. Jest wątpliwość, a my musimy rejestrować to, co pan mówi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#WładysławSzkop">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#WładysławSzkop">Rada Ministrów, w porozumieniu z radą Krajowego Związku Kas, w drodze rozporządzenia ma określić szczegółowy sposób ustalania podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz terminy, tryb i kontrolę jej opłacania. Projekt ustawy przewiduje, że minister finansów wyda rozporządzenie, na mocy którego ustalone zostaną zasady odliczania składki od: podatku dochodowego pobieranego w formie karty kredytowej, zryczałtowanego podatku dochodowego przychodów ewidencjonowanych oraz niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, podatku dochodowego od przychodów osób duchownych pobieranego w formie ryczałtów.</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#WładysławSzkop">Rozdz. 4 zawiera art. 31–52 opisujące świadczenia z ubezpieczenia zdrowotnego. W przepisach rozdziału wymienia się indywidualne prawa i obowiązki ubezpieczonych, metody i formy realizacji tych praw i obowiązków, określa zadania ministra zdrowia i opieki społecznej oraz wyposaża samorządy korporacji zawodów medycznych i radę Krajowego Związku Kas w prawo współuczestniczenia w wykonywaniu zadań.</u>
          <u xml:id="u-48.3" who="#WładysławSzkop">Art. 31 projektu ustawy enumeratywnie wylicza przysługujące ubezpieczeniem świadczenia zdrowotne odpowiadające wymaganiom wiedzy medycznej. Ubezpieczonym będą przysługiwać następujące świadczenia: zdrowotne służące zachowaniu, przywracaniu, poprawie i promocji zdrowia oraz ratowaniu życia; orzekanie o stanie zdrowia, z wyjątkiem świadczeń wydawanych na życzenie ubezpieczonego oraz zaświadczeń o zdolności do prowadzenia pojazdów mechanicznych; opieka nad kobietą w okresie ciąży, porodu i połogu, opieka prenatalna nad płodem oraz opieka nad noworodkiem; z zakresu stomatologii, z wyjątkiem świadczeń związanych z zastosowaniem materiałów i wykonywaniem czynności technicznych opisanych w dalszych artykułach ustawy; zaopatrzenie w leki, materiały medyczne, przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze, wyłącznie na podstawie recepty wystawionej przez lekarza ubezpieczenia zdrowotnego; lecznictwa uzdrowiskowego z ograniczonym zakresem usług; opiekuńczo-lecznicze; przewozy środkiem transportu sanitarnego w przypadkach ściśle określonych ustawą.</u>
          <u xml:id="u-48.4" who="#WładysławSzkop">Zakres świadczeń zdrowotnych będzie jednakowy dla wszystkich ubezpieczonych, bez względu na wysokość wniesionej składki, instytucji ubezpieczającej i miejsca zamieszkania lub pobytu ubezpieczonego. Ubezpieczony, aby mógł uzyskać świadczenie zdrowotne, ma obowiązek przedstawić kartę identyfikacyjną z wpisem poświadczającym opłacenie składek. Prawo do świadczenia zdrowotnego przysługiwać będzie od pierwszego dnia członkostwa w systemie ubezpieczeniowym. Wobec dzieci od dnia urodzenia do ukończenia 3 miesiąca życia nie ma wymogu posiadania karty identyfikacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-48.5" who="#WładysławSzkop">Projekt ustawy przewiduje zachowanie uprawnień do świadczeń zdrowotnych przez okres 3 miesięcy od daty wygaśnięcia obowiązku ubezpieczeniowego dla ubezpieczonego i członków jego rodziny, jeżeli okres ubezpieczenia zdrowotnego wynosił co najmniej 12 miesięcy. Reguła ta została zapisana w art. 33.</u>
          <u xml:id="u-48.6" who="#WładysławSzkop">W razie nieprzedstawienia karty identyfikacyjnej lub w przypadku braku wpisu poświadczającego opłacenie składek świadczenie zdrowotne zostanie udzielone na koszt ubiegającego się o świadczenie. Ubezpieczony może ubiegać się - zgodnie z zapisem art. 51 ust. 3 - o zwrot poniesionych kosztów przez okres do 12 miesięcy od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Projekt ustawy w art. 58 ust. 2 wylicza przypadki świadczeń ambulatoryjnych, które będą udzielane bez skierowania lekarza ubezpieczenia zdrowotnego.</u>
          <u xml:id="u-48.7" who="#WładysławSzkop">Projekt ustawy szczegółowo określa zasady zaopatrzenia w leki (podstawowe, uzupełniające i recepturowe) oraz materiały medyczne wydawane na recepty w aptekach ogólnodostępnych lub zakładowych, podległych ministrom: obrony narodowej, spraw wewnętrznych oraz zarządowi przedsiębiorstwa państwowego PKP, wystawiane przez lekarza ubezpieczenia zdrowotnego. Ubezpieczony może otrzymać leki po wniesieniu: opłaty ryczałtowej, nie przekraczającej 0,5% najniższego wynagrodzenia w przypadku leku podstawowego lub 1,5% najniższego wynagrodzenia w przypadku leku recepturowego sporządzonego w aptece; 30% lub 50% ceny leku — za leki z listy uzupełniającej.</u>
          <u xml:id="u-48.8" who="#WładysławSzkop">Leki i materiały medyczne - po spełnieniu określonych ustawą warunków - bezpłatnie będą wydawane: ubezpieczonym przyjętym do szpitali i innych zakładów opieki zdrowotnej, zasłużonym honorowym dawcom krwi, inwalidom wojskowym i wojennym.</u>
          <u xml:id="u-48.9" who="#WładysławSzkop">Projekt ustawy określa zasady odpłatności za świadczenia z zakresu stomatologii. Ich wysokość nie może przekroczyć 25% wartości materiału zużytego do udzielania świadczenia oraz 50% kosztów związanych z czynnościami technicznymi wykonywanymi przy udzielaniu tych świadczeń. Nie wnoszą dopłat za świadczenia z zakresu stomatologii osoby do ukończenia 15 roku życia oraz kobiety w ciąży.</u>
          <u xml:id="u-48.10" who="#WładysławSzkop">Dopłaty jako zryczałtowane koszty pobytu i wyżywienia w szpitalu nie mogą przekroczyć 1/40 najniższego wynagrodzenia za 1 dzień pobytu i nie więcej niż za 30 dni w roku. Wyłączone z dopłat za pobyt w szpitalu są następujące grupy: dzieci, emeryci i renciści, którzy pobierają świadczenie nie przekraczające najniższego wynagrodzenia, inwalidzi wojenni i wojskowi, osoby, które korzystają z uprawnień do świadczeń z ustaw wymienionych w art. 164 tej ustawy - są to osoby, które korzystają z tych uprawnień niezależnie od ubezpieczenia, chorzy na gruźlicę, choroby zakaźne, objęci działaniem ustawy o ochronie zdrowia psychicznego i całego szeregu ustaw, później to państwu przedstawię - oraz żołnierze służby zasadniczej, osoby uzyskujące dochody w wysokości uprawniającej do świadczeń z pomocy społecznej.</u>
          <u xml:id="u-48.11" who="#WładysławSzkop">Rozdz. 5: Organizacja udzielania świadczeń z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego (art. 53–64). Instytucją ubezpieczenia zdrowotnego są kasy powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego. Kasy powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego, opisane w art. 53, będą zawierały umowy o udzielanie świadczeń zdrowotnych. Partnerami kas w procesie zawierania umów będą zakłady opieki zdrowotnej, lekarze i inne osoby wykonujące zawody medyczne poza tymi zakładami. W dalszych przepisach ustawy będą one określane mianem świadczeniodawców.</u>
          <u xml:id="u-48.12" who="#WładysławSzkop">Zawieranie umów, zgodnie z art. 54, odbywać się będzie po uprzednim przeprowadzeniu konkursu ofert. Uczestnikiem postępowania o zawarcie umowy o udzielanie świadczeń z osobami wykonującymi zawody medyczne poza zakładami opieki zdrowotnej może być przedstawiciel właściwej okręgowej izby tych zawodów. Projekt ustawy określa w art. 54 ust. 2 i w art. 55 rolę naczelnych organów reprezentujących zawody medyczne w procesie przeprowadzenia konkursu ofert o udzielanie świadczeń, sposobu i trybu składania skarg i wniosków oraz opracowanie wzorów umów o udzielanie tych świadczeń.</u>
          <u xml:id="u-48.13" who="#WładysławSzkop">Ustawodawca wskazuje ogólne zasady (art. 57), jakim powinna odpowiadać zawierana umowa. Wśród nich wymienia zasadę dostępności oraz kolejności udzielania świadczeń, która powinna wynikać jedynie z kryteriów medycznych.</u>
          <u xml:id="u-48.14" who="#WładysławSzkop">Projekt ustawy stanowi w art. 60, że ubezpieczony będzie miał prawo do:</u>
          <u xml:id="u-48.15" who="#WładysławSzkop">— wyboru świadczeniodawcy, tzn. ubezpieczony może wybrać lekarza lub zakład opieki zdrowotnej, z usług którego chce korzystać, nie ogranicza się praw do zmiany podmiotu świadczącego usługi zdrowotne,</u>
          <u xml:id="u-48.16" who="#WładysławSzkop">— wyboru kasy powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego,</u>
          <u xml:id="u-48.17" who="#WładysławSzkop">— pokrycia przez kasę ubezpieczenia zdrowotnego, której ubezpieczony jest członkiem, wydatków poniesionych w związku z uzyskaniem świadczeń w nagłych wypadkach, także wówczas, gdy są one udzielane przez świadczeniodawców nie związanych umową z kasą,</u>
          <u xml:id="u-48.18" who="#WładysławSzkop">— żądania przeprowadzenia przez lekarza właściwej kasy kontroli jakości udzielanych świadczeń,</u>
          <u xml:id="u-48.19" who="#WładysławSzkop">— uzyskania świadczenia zdrowotnego w przypadku pobytu poza obszarem działania regionalnej kasy na zasadzie rozliczeń między kasami kosztów udzielanych świadczeń.</u>
          <u xml:id="u-48.20" who="#WładysławSzkop">Projekt ustawy określa zakres i tryb realizacji czynności kontrolnych kasy, w tym kontroli dokumentacji medycznej — zapisano to w art. 59. Kontrola polega na badaniu:</u>
          <u xml:id="u-48.21" who="#WładysławSzkop">— sposobu korzystania ze świadczeń udzielanych ubezpieczonym,</u>
          <u xml:id="u-48.22" who="#WładysławSzkop">— dostępności świadczeń,</u>
          <u xml:id="u-48.23" who="#WładysławSzkop">— stosowania procedur diagnostyki i terapii oraz porównaniu ich z przyjętymi procedurami wraz z oceną jakości,</u>
          <u xml:id="u-48.24" who="#WładysławSzkop">— sposobu korzystania ze świadczeń specjalistycznych i stosowanych technologii medycznych,</u>
          <u xml:id="u-48.25" who="#WładysławSzkop">— zasadności wyboru środków medycznych stosowanych w diagnostyce i terapii i sposobu wystawiania recept.</u>
          <u xml:id="u-48.26" who="#WładysławSzkop">Przepisy tego rozdziału w art. 63 zawierają ogólną zasadę współdziałania aptek z kasą. Apteki zapewnią dostępność leków, udostępnią dokumentację do kontroli, przekażą dane o obrocie refundowanymi lekami. Określone zostały także generalne zasady refundacji (art. 64) za leki lub materiały medyczne wydane ubezpieczonym na zasadach określonych w dalszych przepisach ustawy.</u>
          <u xml:id="u-48.27" who="#WładysławSzkop">Minister zdrowia i opieki społecznej, po konsultacji i uzgodnieniu z naczelnymi zarządami korporacji zawodowych, ma obowiązek wydania rozporządzeń dotyczących: trybu składania ofert, sposobu przeprowadzania konkursów oraz zgłaszania i rozpatrywania skarg i protestów na te czynności, wzorów umów o udzielanie świadczeń i innych szczegółowych regulacji.</u>
          <u xml:id="u-48.28" who="#WładysławSzkop">Rozdz. 6: Organizacja i zakres działania kas powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego (art. 65–123). Kasa ubezpieczenia zdrowotnego zgodnie z art. 6 realizuje zadania powszechnego ubezpieczenia. Kasy będą podmiotem prawa cywilnego. Zgodnie z art. 66 wyposażone zostaną w osobowość prawną i będą wykonywały swoje zadanie samorządnie.</u>
          <u xml:id="u-48.29" who="#WładysławSzkop">Osoby podlegające obowiązkowi ubezpieczenia, zgodnie z omówionymi art. 2 i 3, będą członkami wybranej kasy regionalnej lub branżowej. Kasy te na podstawie art. 65 będą zrzeszone w Krajowym Związku Kas, który - zgodnie z art. 66 - ma również osobowość prawną. Podmioty te osobowość prawną uzyskują z chwilą wpisu do jawnego rejestru kas powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego prowadzonego przez sąd rejestrowy - Sąd Rejonowy dla Miasta Stołecznego Warszawy (art. 67).</u>
          <u xml:id="u-48.30" who="#WładysławSzkop">W realizacji zadań powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego uczestniczą - na zasadach określonych w ustawie - Zakład Ubezpieczeń Społecznych oraz Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.</u>
          <u xml:id="u-48.31" who="#WładysławSzkop">Rozdz. 6 został podzielony na cztery oddziały:</u>
          <u xml:id="u-48.32" who="#WładysławSzkop">1. Regionalne kasy,</u>
          <u xml:id="u-48.33" who="#WładysławSzkop">2. Rejonowy oddział regionalnej kasy,</u>
          <u xml:id="u-48.34" who="#WładysławSzkop">3. Branżowe kasy,</u>
          <u xml:id="u-48.35" who="#WładysławSzkop">4. Krajowy Związek Kas.</u>
          <u xml:id="u-48.36" who="#WładysławSzkop">Projekt ustawy reguluje skład organów kas, zakres ich kompetencji, czas trwania kadencji tych organów, sposób zwoływania posiedzeń, tryb prac i podejmowania uchwał oraz zagadnienia, które obligatoryjnie powinny być określone w statucie kasy regionalnej, branżowej lub Krajowego Związku Kas oraz regulaminie rejonowego oddziału kasy regionalnej.</u>
          <u xml:id="u-48.37" who="#WładysławSzkop">Oddział 1 rozdz. 6 - Regionalne kasy. Kasy regionalne, zgodnie z art. 71, na wniosek Rady Krajowego Związku Kas będzie tworzyć, znosić i ustalać obszar ich działania minister zdrowia i opieki społecznej w drodze rozporządzenia. Kasy regionalne będą wykonywać czynności z zakresu ubezpieczenia zdrowotnego nie zastrzeżone w ustawie dla Krajowego Związku Kas.</u>
          <u xml:id="u-48.38" who="#WładysławSzkop">Zadaniem tych kas, opisanym w art. 72, będzie w szczególności:</u>
          <u xml:id="u-48.39" who="#WładysławSzkop">— tworzenie rejonowych oddziałów i ustalanie obszaru ich działania;</u>
          <u xml:id="u-48.40" who="#WładysławSzkop">— analizowanie wykonania obowiązku powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego;</u>
          <u xml:id="u-48.41" who="#WładysławSzkop">— gromadzenie składek na ubezpieczenie zdrowotne;</u>
          <u xml:id="u-48.42" who="#WładysławSzkop">— ustalanie planu finansowego;</u>
          <u xml:id="u-48.43" who="#WładysławSzkop">— zawieranie i finansowanie umów o udzielanie świadczeń zdrowotnych na rzecz ubezpieczonych.</u>
          <u xml:id="u-48.44" who="#WładysławSzkop">Organami kas, zgodnie z art. 74, będą: rada nadzorcza, naczelny dyrektor, naczelny lekarz regionalnej kasy ubezpieczenia zdrowotnego, zwany dalej naczelnym lekarzem kasy, oraz komisja rewizyjna.</u>
          <u xml:id="u-48.45" who="#WładysławSzkop">Rada nadzorcza, w myśl art. 75, składać się będzie z reprezentantów zgromadzenia przedstawicieli ubezpieczonych, przedstawicieli sejmików samorządowych i wojewodów z obszaru działania regionalnej kasy. Każdy z sejmików samorządowych i każdy z wojewodów mają w radzie po jednym przedstawicielu. Liczba reprezentantów zgromadzenia przedstawicieli ubezpieczonych powinna być równa liczbie przedstawicieli sejmików samorządowych i wojewodów. Rada nadzorcza ma zapewnić samodzielność regionalnej kasy pod względem organizacyjnym i finansowym.</u>
          <u xml:id="u-48.46" who="#WładysławSzkop">Pozycję szczególną w regionalnej kasie pełnić będzie, według art. 83, naczelny lekarz kasy. Będzie on odpowiedzialny za zapewnienie świadczeń przysługujących ubezpieczonym i zapisanych w ustawie, organizację kontroli dostępności świadczeń i ich jakości. Naczelny lekarz kasy ma współpracować: z wojewódzkimi sejmikami samorządowymi, wojewodami, rektorem wyższej uczelni medycznej, organami samorządów korporacji zawodów medycznych. Organem doradczym lekarza naczelnego kasy tworzonym na podstawie art. 85 będzie rada medyczna.</u>
          <u xml:id="u-48.47" who="#WładysławSzkop">Oddział 2 rozdz. 6 - Rejonowy oddział regionalnej kasy. Podstawowe kompetencje według art. 89 rejonowego oddziału regionalnej kasy to stwierdzenie posiadania prawa do świadczeń, naliczanie, pobieranie i przekazywanie składek na ubezpieczenia zdrowotne, poświadczanie opłacania składek, prowadzenie ewidencji usług medycznych udzielanych ubezpieczonym, zawieranie, rozliczanie i negocjowanie umów o udzielanie świadczeń w zakresie ustalonym w statucie kasy.</u>
          <u xml:id="u-48.48" who="#WładysławSzkop">Organami rejonowego oddziału według art. 90 będą: zgromadzenie przedstawicieli ubezpieczonych, dyrektor rejonowego oddziału i lekarz rejonowego oddziału. Zgromadzenie przedstawicieli ubezpieczonych według art. 91 składać się będzie z członków pochodzących z wyboru dokonywanego równolegle z wyborami do samorządów terytorialnych. Wybory będą bezpośrednie i tajne. Kadencja zgromadzenia przedstawicieli ma trwać 4 lata. Podstawowym zadaniem zgromadzenia przedstawicieli, wyrażonym w art. 93, będzie dokonywanie oceny realizacji umów o udzielanie świadczeń przysługujących ubezpieczonym, ze szczególnym uwzględnieniem umów zawieranych przez rejonowy oddział regionalnej kasy.</u>
          <u xml:id="u-48.49" who="#WładysławSzkop">Oddział 3 rozdz. 6 - Branżowe kasy. Zgodnie z art. 103 branżowe kasy może tworzyć i znosić w drodze rozporządzenia Rada Ministrów po zasięgnięciu opinii Rady Krajowego Związku Kas. Branżowa kasa może być utworzona dla żołnierzy zawodowych, funkcjonariuszy Policji, Urzędu Ochrony Państwa, Straży Granicznej, Straży Więziennej i Państwowej Straży Pożarnej oraz innych osób objętych ubezpieczeniem powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego, łącznie z członkami rodzin.</u>
          <u xml:id="u-48.50" who="#WładysławSzkop">Kasa branżowa zgodnie z art. 104 realizuje zakres działania kasy regionalnej, ma również osobowość prawną, uzyskując ją w drodze rejestracji w jawnym rejestrze Sądu Rejonowego w Warszawie, o którym była wcześniej mowa. Kasa branżowa z mocy art. 105 może tworzyć swoje oddziały, które będą realizować zakres odpowiedni do działania rejonowych oddziałów kasy regionalnej.</u>
          <u xml:id="u-48.51" who="#WładysławSzkop">Oddział 4 rozdz. 6 - Krajowy Związek Kas. Krajowy Związek Kas ma zrzeszać regionalne i branżowe kasy. Do kompetencji Krajowego Związku Kas określonych w art. 108 należeć będzie w szczególności: reprezentowanie instytucji ubezpieczenia zdrowotnego oraz ubezpieczonych, dokonywanie oceny działalności regionalnych i branżowych kas oraz przedstawianie uwag i wniosków co do wykonania zadań dotyczących objęcia ubezpieczeniem, poboru składki, gospodarki funduszami i realizacji uprawnień do świadczeń, a ponadto wytyczanie działalności kas w dziedzinie zlecanych ogólnokrajowych programów w dziedzinie ochrony zdrowia, ustalanie ramowych wzorów umów o udzielanie świadczeń, zaopatrywanie w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze.</u>
          <u xml:id="u-48.52" who="#WładysławSzkop">Organami Krajowego Związku Kas będą: Rada Krajowego Związku Kas, prezes zarządu Krajowego Związku Kas, zarząd Krajowego Związku Kas oraz komisja rewizyjna.</u>
          <u xml:id="u-48.53" who="#WładysławSzkop">Radę Krajowego Związku Kas tworzyć ma po dwóch przedstawicieli każdej regionalnej i branżowej kasy, wyłanianych przez rady nadzorcze tych kas (art.110).</u>
          <u xml:id="u-48.54" who="#WładysławSzkop">Do zakresu działania rady należy:</u>
          <u xml:id="u-48.55" who="#WładysławSzkop">— ocena aktów prawnych regulujących ubezpieczenie zdrowotne oraz aktów prawnych mających bezpośredni wpływ na funkcjonowanie ubezpieczenia zdrowotnego i występowanie z ewentualnymi wnioskami do właściwego organu o ich zmianę,</u>
          <u xml:id="u-48.56" who="#WładysławSzkop">— uchwalanie programów działania i planu finansowego oraz rozpatrywanie sprawozdań z ich wykonania,</u>
          <u xml:id="u-48.57" who="#WładysławSzkop">— uchwalanie wysokości dotacji wyrównawczych dla regionalnych kas z funduszu wyrównawczego,</u>
          <u xml:id="u-48.58" who="#WładysławSzkop">— rozpatrywanie sprawozdań z działalności regionalnych i branżowych kas oraz organów Krajowego Związku Kas,</u>
          <u xml:id="u-48.59" who="#WładysławSzkop">— uchwalanie opinii, wniosków i wytycznych.</u>
          <u xml:id="u-48.60" who="#WładysławSzkop">Projekt ustawy przewiduje w art. 119, że organem stale urzędującym będzie zarząd Krajowego Związku Kas.</u>
          <u xml:id="u-48.61" who="#WładysławSzkop">Rozdz. 7: Gospodarka finansowa Krajowego Związku Kas oraz regionalnych i branżowych kas (art. 124–141). Podmiotami prowadzącymi gospodarkę finansową kas ubezpieczenia zdrowotnego będą: Krajowy Związek Kas, regionalne i branżowe kasy (art. 124). Rejonowy oddział kasy prowadzić będzie gospodarkę finansową na zasadach wewnętrznego rozrachunku z kasą regionalną.</u>
          <u xml:id="u-48.62" who="#WładysławSzkop">Rachunkowość kas oparta będzie na przepisach ustawy o rachunkowości z dnia 29 września 1994 r. (art. 141).</u>
          <u xml:id="u-48.63" who="#WładysławSzkop">Regionalne i branżowe kasy tworzyć będą, zgodnie z art. 126, fundusze: składkowy ubezpieczenia zdrowotnego, administracyjny i rezerwowy.</u>
          <u xml:id="u-48.64" who="#WładysławSzkop">Fundusz składkowy ubezpieczenia zdrowotnego będzie przeznaczony na finansowanie świadczeń ubezpieczenia zdrowotnego oraz na odpisy z przeznaczeniem na: świadczenia z ubezpieczenia zdrowotnego, o których mówiłem, omawiając rozdz. 4 projektu ustawy, wynikające z art. 164 przedłożenia; odszkodowania należne ubezpieczonym; odpisy na fundusz wyrównawczy, tzn. wyrównanie różnic w przychodach pochodzących ze składek poszczególnych kas; odpis na fundusz administracyjny i rezerwowy.</u>
          <u xml:id="u-48.65" who="#WładysławSzkop">Przychodami funduszu składkowego będą: składki na ubezpieczenie zdrowotne, odsetki za nieterminowe i niezgodne z przepisami opłacenie składek na ubezpieczenie zdrowotne, dotacje wyrównawcze ze środków funduszu wyrównawczego, darowizny, zapisy i inne przychody.</u>
          <u xml:id="u-48.66" who="#WładysławSzkop">Ponadto przychodami funduszu składkowego mogą być: dotacje z budżetu państwa na sfinansowanie kosztów świadczeń zdrowotnych, udzielanych obecnie przez publiczne zakłady opieki zdrowotnej bez względu na uprawnienia z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego (art. 164), udzielanych na podstawie odrębnych przepisów ustaw m.in.: o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej, o zwalczaniu gruźlicy, o zwalczaniu chorób zakaźnych, Kodeksu karnego wykonawczego, o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, o zapobieganiu narkomanii, o świadczeniach zdrowotnych związanych z ciążą, porodem i połogiem, o zapobieganiu i zwalczaniu chorób wenerycznych oraz o ochronie zdrowia psychicznego.</u>
          <u xml:id="u-48.67" who="#WładysławSzkop">Przychodami tego funduszu składkowego mogą być dotacje na zadania zlecone i dotacje ze środków funduszu celowego lub rezerwowego Krajowego Związku Kas.</u>
          <u xml:id="u-48.68" who="#WładysławSzkop">Zasadą jest, że wydatki funduszu powinny być pokrywane przez przychody (art. 127 ust. 4).</u>
          <u xml:id="u-48.69" who="#WładysławSzkop">Zgodnie z art. 129 fundusz administracyjny tworzony będzie z odpisu funduszu składkowego ubezpieczenia zdrowotnego z części pochodzącej ze składek na ubezpieczenie zdrowotne. Rada nadzorcza kasy będzie ustalać corocznie wysokość procentową odpisu. Wysokość odpisu zatwierdzać będzie zarząd Krajowego Związku Kas. Fundusz administracyjny jest przeznaczony na finansowanie wydatków administracyjnych organów działania kas rejonowych oraz ich biur.</u>
          <u xml:id="u-48.70" who="#WładysławSzkop">Fundusz rezerwowy opisany w art. 130 przeznaczony będzie na uzupełnienie funduszu składkowego. Każdorazowe uzupełnienie funduszu składkowego środkami funduszu rezerwowego będzie wymagało uchwały rady nadzorczej. Środki funduszu rezerwowego będą mogły być lokowane bądź w papierach wartościowych emitowanych lub gwarantowanych przez skarb państwa, bądź na rachunkach z terminowym oprocentowaniem, z tym że w jednym banku nie będzie mogło być lokowane więcej niż 10% środków funduszu rezerwowego.</u>
          <u xml:id="u-48.71" who="#WładysławSzkop">Krajowy Związek Kas dysponować ma własnymi funduszami: wyrównawczym, administracyjnym, rezerwowym i celowym. Zgodnie z art. 135 ze środków funduszu wyrównawczego będzie się dokonywać wyrównania różnic w przychodach poszczególnych kas pochodzących ze składek. Przychody funduszu wyrównawczego stanowić będą odpisy z funduszu składkowego w wysokości 10% przychodów ze składek na ubezpieczenia zdrowotne oraz inne przychody.</u>
          <u xml:id="u-48.72" who="#WładysławSzkop">Fundusz administracyjny, opisany w art. 136, tworzony będzie w wysokości 0,5% przychodów funduszu wyrównawczego Krajowego Związku Kas. Chciałbym tu zwrócić uwagę państwa na to, że fundusz wyrównawczy jest to 10% funduszu składek, czyli przeliczając od chwili tworzenia funduszu składkowego do utworzenia funduszu administracyjnego, fundusz administracyjny będzie tworzony w wysokości 0,05 funduszu składkowego. Fundusz ten jest przeznaczony na finansowanie wydatków związanych z działalnością Krajowego Związku Kas.</u>
          <u xml:id="u-48.73" who="#WładysławSzkop">Fundusz rezerwowy Krajowego Związku Kas, art. 137, tworzony będzie z odpisu funduszu wyrównawczego określonego w drodze uchwały przez Radę Krajowego Związku Kas w wysokości co najmniej 3% tego funduszu oraz z nie wykorzystanych w poprzednim roku środków funduszu administracyjnego. Fundusz rezerwowy będzie przeznaczony na dodatkowe dotacje do kas. Środki tego funduszu, podobnie jak w kasach regionalnych lub branżowych, mogą być lokowane w bankach i papierach wartościowych.</u>
          <u xml:id="u-48.74" who="#WładysławSzkop">Fundusz celowy tworzony, na podstawie art. 138, będzie z dotacji budżetu państwa na realizację zadań zleconych oraz sfinansowanie kosztów świadczeń zdrowotnych udzielanych obecnie bezpłatnie przez publiczne zakłady opieki zdrowotnej, bez względu na uprawnienia z ubezpieczenia zdrowotnego. Projekt ustawy w art. 139 wylicza organy kas upoważnione do dysponowania funduszami ubezpieczenia zdrowotnego.</u>
          <u xml:id="u-48.75" who="#WładysławSzkop">Ponadto projekt ustawy daje Radzie Ministrów delegację do określenia w drodze rozporządzenia szczegółowych zasad prowadzenia gospodarki finansowej Krajowego Związku Kas oraz kas regionalnych i branżowych, a także zasad sporządzania sprawozdań finansowych i ich wzorów.</u>
          <u xml:id="u-48.76" who="#WładysławSzkop">Rozdz. 8: Uprawnienia kontrolne kas regionalnych i branżowych (art. 142–146). Przepis art. 142 nadaje kasom regionalnym i branżowym upoważnienia kontrolne w stosunku do pracodawców i osób fizycznych podlegających obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego. Do zakresu kontroli należy kontrola rzetelności zgłaszania do ubezpieczenia i deklarowanych podstaw obliczenia składki oraz prawidłowości jej obliczania i wpłacania.</u>
          <u xml:id="u-48.77" who="#WładysławSzkop">Projekt ustawy w art. 143 upoważnia osobę wskazaną do badania niezbędnych dokumentów objętych przedmiotem kontroli; kontrolę przeprowadza się po zawiadomieniu kontrolowanego, a zawiadomienie powinno być pisemne i powinno określać przedmiot oraz zakres postępowania.</u>
          <u xml:id="u-48.78" who="#WładysławSzkop">Przepisy art. 144 i 145 określają zasady sporządzenia protokołu z przeprowadzonej kontroli oraz zasady i tryb odwołań od podjętych decyzji. Organy kontroli państwowej określone w art. 146 zobowiązuje się do przekazania kasom ubezpieczenia zdrowotnego informacji o stwierdzonych wypadkach naruszenia przepisów ustawy o ubezpieczeniu zdrowotnym, a w szczególności w zakresie obliczania, rozliczania i opłacania składek.</u>
          <u xml:id="u-48.79" who="#WładysławSzkop">Rozdz. 9: Postępowanie w indywidualnych sprawach z zakresu ubezpieczenia zdrowotnego (art. 147–150).</u>
          <u xml:id="u-48.80" who="#WładysławSzkop">W wypadku podjęcia przez kasę decyzji niezgodnej z prawem (art. 147) w części działalności dotyczącej objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym oraz ustalenia prawa do świadczeń ubezpieczonemu przysługuje prawo do sądowej kontroli legalności decyzji kasy - na zasadach postępowania cywilnego o postępowaniu odrębnym w sprawach z zakresu ubezpieczenia społecznego. Natomiast w wypadkach wymienionych w art. 150 - ujawnienia danych dotyczących stanu zdrowia lub innych poufnych informacji, naruszenia prawa ubezpieczonego do świadczeń zdrowotnych odpowiadających wymaganiom wiedzy medycznej, dostępności do świadczeń, wyboru świadczeniodawcy oraz pokrycia wydatków poniesionych w związku z uzyskaniem świadczeń - ubezpieczony może żądać od sądu orzeczenia o przyznaniu odszkodowania pieniężnego za doznaną krzywdę.</u>
          <u xml:id="u-48.81" who="#WładysławSzkop">Rozdz. 10: Nadzór nad działalnością Krajowego Związku Kas oraz regionalnych i branżowych kas (art. 151–153).</u>
          <u xml:id="u-48.82" who="#WładysławSzkop">Projekt ustawy przewiduje w art. 151, że działalność kas ubezpieczenia zdrowotnego podlegać będzie nadzorowi ministra zdrowia i opieki społecznej co do zgodności z prawem.</u>
          <u xml:id="u-48.83" who="#WładysławSzkop">Projekt ustawy upoważnia ministra zdrowia i opieki społecznej do:</u>
          <u xml:id="u-48.84" who="#WładysławSzkop">— uzyskania informacji o ich działalności,</u>
          <u xml:id="u-48.85" who="#WładysławSzkop">— żądania zmiany uchwały Krajowego Związku Kas w razie stwierdzenia niezgodności z prawem powszechnym i statutem,</u>
          <u xml:id="u-48.86" who="#WładysławSzkop">— występowania do organów Krajowego Związku Kas z wnioskiem o podjęcie działań prawnych i organizacyjnych w sprawach dotyczących ubezpieczenia zdrowotnego.</u>
          <u xml:id="u-48.87" who="#WładysławSzkop">Minister zdrowia i opieki społecznej jest upoważniony do wniesienia sprzeciwu do Sądu Najwyższego na mocy art. 116 w razie stwierdzenia niezgodności uchwały podjętej przez Krajowy Związek Kas z porządkiem prawnym.</u>
          <u xml:id="u-48.88" who="#WładysławSzkop">Nadzór organów kontrolnych: regionalnej izby obrachunkowej (art. 153 i 161) oraz Najwyższej Izby Kontroli (art. 163) wobec kas będzie ograniczony do kryteriów zgodności z prawem i zgodności dokumentacji ze stanem faktycznym, a zwłaszcza badaniu podlegać będzie rzetelność i gospodarność podejmowanej działalności.</u>
          <u xml:id="u-48.89" who="#WładysławSzkop">Rozdz. 11: Przepisy karne (art. 154–155) określa odpowiedzialność za przekazywanie fałszywych danych dotyczących ubezpieczonego.</u>
          <u xml:id="u-48.90" who="#WładysławSzkop">Rozdz. 12: Zmiany w przepisach obowiązujących. Wśród licznych zmian obowiązujących aktów prawa odnotować należy te, które zapewniają stabilność i stałość systemu oraz jego bezpieczeństwo i mają charakter gwarancji ze strony państwa. Stąd w rozporządzeniu prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 października 1934 r. Prawo upadłościowe w art. 3 § 3 dodaje się nazwy własne organizowanego systemu, zapewniając, że żadna z instytucji ubezpieczenia zdrowotnego: kasa regionalna, kasa branżowa, Krajowy Związek Kas - podobnie, jak Poczta Polska - nie może ogłosić upadłości.</u>
          <u xml:id="u-48.91" who="#WładysławSzkop">Uzupełnia się przepisy ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, umożliwiające osobom objętym tym ubezpieczeniem korzystanie ze świadczeń ubezpieczenia zdrowotnego. Zgodnie z przepisami rozdz. 1 i 3 dokonuje się zmian w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w art. 159 oraz w art. 160 wprowadza się zmiany w podatku od osób prawnych. Wprowadza się zmiany ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych, umożliwiając objęcie kontrolą przez te struktury systemu kas ubezpieczenia zdrowotnego.</u>
          <u xml:id="u-48.92" who="#WładysławSzkop">Rozdz. 13: Przepisy przejściowe, dostosowujące i końcowe (art. 160–171). Organy, które tworzą i utrzymują publiczne zakłady opieki zdrowotnej na mocy przepisów dziś obowiązujących, do dnia wejścia ustawy w życie przekształcą je w jednostki samodzielne, zgodnie z przepisami i na podstawie ustawy o zakładach opieki zdrowotnej. Resortowe służby zdrowia podejmą takie same działania jedynie na wniosek właściwego ministra. Minister zdrowia i opieki społecznej może zwolnić z przekształcenia zgłoszone jednostki.</u>
          <u xml:id="u-48.93" who="#WładysławSzkop">W okresie od dnia ogłoszenia do chwili wejścia ustawy w życie - zgodnie z art. 171 ma to być 1 stycznia 1999 r. - Rada Ministrów ustanowi na mocy art. 166 pełnomocnika rządu do spraw wprowadzenia ubezpieczeń zdrowotnych, wyposażając go w odpowiednie kompetencje. Działalność pełnomocnika ustaje w 6 miesięcy od dnia powołania organów wszystkich szczebli organizacyjnych kas powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego. W okresie tworzenia struktur systemu, na wniosek pełnomocnika prezes Rady Ministrów powołuje tymczasową Radę Krajowego Związku Kas, w której skład wchodzą m.in. przedstawiciele instytucji państwowych, przedstawiciele naczelnych organów korporacji zawodów medycznych, przedstawiciele reprezentatywnych organizacji związkowych oraz organizacji konsumenckich.</u>
          <u xml:id="u-48.94" who="#WładysławSzkop">Ze względu na tworzenie nowego systemu finansowania ochrony zdrowia, krótki okres jego wdrażania, powszechne kontrakty z dostawcami świadczeń zdrowotnych, zarówno samodzielnymi publicznymi zakładami opieki zdrowotnej, jak i osobami wykonującymi zawód poza zakładami opieki zdrowotnej, w dbałości o spójność i bezpieczeństwo systemu nałożono na kasy obowiązek (art. 168) zawierania umów na okres jednego roku z podmiotami spełniającymi wymogi ustawy o zawodzie lekarza w zakładach opieki zdrowotnej oraz niniejszej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-48.95" who="#WładysławSzkop">Uchylono albo dostosowano ponad 30 aktów prawa.</u>
          <u xml:id="u-48.96" who="#WładysławSzkop">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pozwolę sobie również przedłożyć drugą autopoprawkę odnoszącą się do art. 163, do zmiany przepisów dotyczących Najwyższej Izby Kontroli, które nie zmieniają merytorycznie niczego - jest to tylko legislacyjna zmiana, inne usytuowanie w przepisach. Po zakończeniu wystąpienia przedstawię pani marszałek obydwie poprawki.</u>
          <u xml:id="u-48.97" who="#WładysławSzkop">Panie Marszałku! Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Do sprawozdania dołączone są wnioski mniejszości. Pozwolę sobie je państwu przedstawić, a także stanowisko komisji, dlaczego te wnioski znalazły się na pierwszych pięciu stronach, a nie w tekście ustawy.</u>
          <u xml:id="u-48.98" who="#WładysławSzkop">Jeśli państwo pozwolą, wniosku mniejszości nr 1 nie będę omawiał - jest to wniosek o odrzucenie ustawy w całości. Myślę, że nie wymaga on żadnego omówienia.</u>
          <u xml:id="u-48.99" who="#WładysławSzkop">Wniosek mniejszości nr 2 — w art. 2 ustawy skreślić wyraz „powszechnej”. W systemie prawa nie ma jednoznacznej interpretacji używanych przymiotników. Obecność tego przymiotnika pozwala na podejmowanie działań, które będą obejmowały bardziej globalne zakresy postępowania. W tym przypadku chodzi o skreślenie słowa „powszechnej” poprzedzającego słowo „akcji”, czyli zostanie: „akcji”, a nie „powszechnej akcji”. Może się pojawić wątpliwość interpretacyjna: Czy akcja prowadzona na terenie szkoły, mająca charakter lokalny, dla oceniającego będzie akcją powszechną? Czy akcja powszechna będzie prowadzona dopiero na poziomie regionu, województwa? Zachowanie tego słowa, które przyjęła komisja, wydaje się zasadne, bo ono będzie wzmacniało tylko i wyłącznie przyjęte określenia.</u>
          <u xml:id="u-48.100" who="#WładysławSzkop">Wniosek nr 3, jest to poprawka wnioskodawcy, ma charakter redakcyjny; według wnioskodawcy słowo „powszechnej” powinno być zastąpione słowem „pełnej”. Dotyczy to art. 5 — kompensowania składki na ubezpieczenie zdrowotne. Dodanie słowa „pełnej” kompensacie, wówczas kiedy minister finansów upoważniony jest do kompensaty określonej grupie podmiotów, które Wysokiej Izbie przedstawiałem, czyli tych osób, które płacą podatki na podstawie karty podatkowej bądź na podstawie innych przepisów wydawanych przez Ministerstwo Finansów, spowoduje nierówność podmiotów. Osoby, które płacą podatki od dochodów osób fizycznych i ta pierwsza grupa, o której mówiłem, mogą znaleźć się w takiej oto sytuacji, w której składka na ubezpieczenie zdrowotne będzie przewyższała podatek opłacany od karty podatkowej. W tym układzie budżet państwa zwracałby osobie opłacającej podatek nadwyżkę, którą wpłaciła do kasy. Byłaby to chyba sytuacja niezdrowa. W związku z tym komisja nie podzieliła tego poglądu i zaproponowała nieużywanie słowa „pełnej”.</u>
          <u xml:id="u-48.101" who="#WładysławSzkop">Wniosek mniejszości nr 4 do art. 9. Proponuje się zastąpić wyrazy „najniższego wynagrodzenia”, wyrazami „przeciętnego wynagrodzenia”. Regulacja zawarta w art. 9 dotyczy zgłaszanej do składkowania, przepraszam za słowo „składkowania”, do naliczenia składki od podstawy dochodów.</u>
          <u xml:id="u-48.102" who="#WładysławSzkop">Komisja dyskutując wybór między słowami „najniższym” a „przeciętnym” wynagrodzeniem podnosiła następujące argumenty: kasa ubezpieczenia zdrowotnego nie jest, nie może i nie powinna być równoważnikiem czy odpowiednikiem izby skarbowej kontrolującej podatnika. Nie taką ma rolę do spełnienia i nie ma żadnych powodów, żeby jeśli podatnik zgłasza do izby skarbowej do opodatkowania dochód deklarowany, ten dochód był przez kasę traktowany w formie ryczałtu: niezależnie od tego, co zgłaszasz, to i tak składka pobierana jest w wysokości przeciętnego wynagrodzenia, chociaż twój podatek jest odpowiedni do kwoty deklarowanej. Sytuacja taka może spowodować, że przewidywanych zgłoszeń do systemu ubezpieczenia zdrowotnego będzie mniej, aniżeli byłoby, gdyby przyjęto zapis, mówiący o najniższym wynagrodzeniu, a straty systemu w ten sposób będą znacznie większe. Osoby, które nie osiągają przeciętnego wynagrodzenia, których dochody są rzeczywiście niższe, a które będą musiały opłacać składkę od przeciętnego wynagrodzenia, nie będą miały motywacji do tego, żeby zgłosić się do systemu powszechnego ubezpieczenia, jeżeli robią to na podstawie własnej decyzji.</u>
          <u xml:id="u-48.103" who="#WładysławSzkop">Wniosek nr 5. Proponuje się na końcu zdania dopisać: „lub z ostatnim dniem miesiąca, za który te osoby nie opłaciły składki, z uwzględnieniem art. 51”. Regulacja zawarta w ust. 3 dotyczy sposobu rozwiązania stosunku między kasą a ubezpieczonym, jeżeli ubezpieczał się on z własnej inicjatywy.</u>
          <u xml:id="u-48.104" who="#WładysławSzkop">Komisja uznała, że przyjęcie powyższego rozwiązania stworzy automat, który nawet z przyczyn niejednokrotnie niezależnych od ubezpieczonego spowoduje skreślenie go z systemu, z chwilą gdy nie wpłyną należne składki. Przyjęcie tej propozycji stwarza również nierówność sytuacji. Człowiek wchodzi do systemu na podstawie własnego oświadczenia, wychodzi natomiast z niego na podstawie działania automatu prawnego.</u>
          <u xml:id="u-48.105" who="#WładysławSzkop">Komisja analizowała również sytuację, w jakiej może się znaleźć przedstawiciel wolnego zawodu, który deklaruje obecność w systemie i sam wpłaca składkę, ale pewnego dnia z różnych powodów nie jest w stanie tej składki zapłacić i staje się klientem pomocy społecznej, petentem rejonowego urzędu pracy. Tym sposobem wejdzie do tego systemu od drugiej strony. Może się również tak stać, że ten, kto utraci zdolność samofinansowania, nie będzie świadom, że powinien wrócić do systemu, i kasa będzie miała możliwość podejmowania pewnych działań - aczkolwiek nie zapisanych ustawowo - które pozwolą na to, żeby dany człowiek do systemu wrócił.</u>
          <u xml:id="u-48.106" who="#WładysławSzkop">Uważamy, że automatyczne skreślenie jest w najwyższym stopniu bezduszne i bezsensowne, i dlatego komisja nie przyjęła tego wniosku mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-48.107" who="#WładysławSzkop">Wniosek nr 6. Jest to wniosek, któremu poświęcono wiele uwagi. Generalnie zmierza on do utworzenia prywatnych kas ubezpieczenia zdrowotnego - poza systemem powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego - do których będą mogły należeć na własny wniosek osoby o dochodach przekraczających 250% przeciętnego wynagrodzenia.</u>
          <u xml:id="u-48.108" who="#WładysławSzkop">Komisja rozważała tę propozycję na wszystkie możliwe strony i uznała, że nie może jej wpisać do przedkładanego sprawozdania. Dlaczego taką podjęła decyzję? Uznała bowiem, że jest to tworzenie kas o tzw. złym ryzyku ubezpieczeniowym. Z kas powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego - powtarzam argumenty, które padały przeciwko przyjęciu tego wniosku - zrezygnowałoby od 2,5 do 3,5% populacji płacącej składki, a równocześnie zbierana składka zmniejszyłaby się od 10 do 12% (niektórzy nawet uważali, że do 15%). Z drugiej strony utrzymywano, że bogate kasy wzbogacą ofertę, którą będą mogli składać świadczeniodawcy, że zakłady opieki zdrowotnej i osoby wykonujące zawody poza zakładami opieki zdrowotnej będą mogły przedkładać coraz bogatszą ofertę świadczeń i że dobrze sytuowane kasy wprowadzą do systemu opieki zdrowotnej rozumianego jako całość dostatecznie duże środki, które wpłyną na poprawę tego systemu. Przyjęcie tego przepisu byłoby złamaniem zasady obowiązującej w ustawie - solidarności, którą komisja przyjęła jako jedną z zasad generalnych. I wreszcie pojawiły się wątpliwości bardzo istotne: Jak będzie wyglądał zwrot kosztów świadczeń za osoby, którym przysługuje prawo do udzielania świadczeń niezależnie od ubezpieczenia z art. 164 ustawy, a finansowanych przez budżet państwa? Czy nie zaistnieje taka sytuacja - jako przesłanka przeciw przyjęciu tego wniosku - w której osoby, które będą chorowały na choroby zakaźne i inne wymienione w tym artykule, wyjdą z tego systemu po spełnieniu tych warunków i przeniosą się do systemu powszechnego? Komisja nie przyjęła tego wniosku. Jest to rozpisane we wniosku mniejszości nr 6.</u>
          <u xml:id="u-48.109" who="#WładysławSzkop">Wniosek nr 7 dotyczy art. 19. Przez 52 posiedzenia komisji ten wniosek w różnych aspektach był rozpatrywany, z różnym nasileniem nad nim dyskutowano. Dotyczy on ustalenia wysokości składki. W przedłożeniu rządowym proponowano 9,6%, przedłożeniu prezydenta Rzeczypospolitej — 11%, komisja przyjęła 10%. W dyskusji wykorzystano symulacje przedstawione przez rząd i Biuro Studiów i Ekspertyz. Komisja przyjęła — pomijając już możliwości precyzyjnego ustalenia, jaka to kwota przy 10, 11 czy 9,6% w 1999 r. będzie wpływała w formie składek do kasy, bo nikt nie jest w stanie przewidzieć w przybliżeniu — że 10-procentowy pobór składki jest realnym zabezpieczeniem pakietu świadczeń opisanych w ustawie. Komisja przedkłada Wysokiej Izbie propozycję 10%. Jednocześnie czuję się w obowiązku poinformować Wysoką Izbę, że wzrost składki o 1%, o jeden punkt procentowy, szacunkowo zwiększy wypływ pieniędzy z budżetu państwa o 1,5–2 mld nowych złotych. Komisja stosunkiem głosów: 11 za, 5 przeciw i przy 2 wstrzymujących, przyjęła propozycję 10%.</u>
          <u xml:id="u-48.110" who="#WładysławSzkop">Wniosek mniejszości nr 8 do art. 20. Sprawa dotyczy składki pobieranej od rolników na rzecz systemu ubezpieczeń zdrowotnych. Dwa słowa wyjaśnienia. Obydwa przedłożenia: prezydenckie i rządowe, zawierały, jeśli chodzi o skutki finalne, to samo - rolnik, wpłacając lub nie opłacając składki, otrzyma jej kompensatę w całości z budżetu państwa. A więc ani w jednym, ani w drugim przedłożeniu nie było problemu, że rolnik ma otrzymać tę kompensatę. Problem wiąże się z wysokością tej składki, jaka ona powinna być. I chciałbym zwrócić uwagę Wysokiej Izby, że określenie wysokości składki określa wypływ pieniędzy z budżetu. Jeśli zaś budżet państwa zwraca tę składkę rolnikowi, to kompensuje ją w całości. To znaczy, jeśli określimy składkę w wysokości 1 zł, to będzie to 1600 mln czy 1800 mln nowych złotych; jeżeli określimy tę składkę na potrzeby rolnika w wysokości 5 zł, to będzie to kwota pięciokrotnie wyższa. Nie będą to jednak skutki indywidualne, osobiste, będą to skutki ponoszone przez budżet państwa i o tyle się zmniejszą dochody budżetu państwa. Komisja, wychodząc z tego założenia, uznała, że sprawa kompensowania składki rolnikom do chwili, póki nie zostanie rozwiązana zasada opodatkowania dochodów indywidualnych rolników, nie może i nie powinna być rozstrzygana inaczej aniżeli w sposób, który przyjęła komisja, czyli poprzez Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w formie zwrotu składki naliczanej jako kombinacja 1/12 ceny połowy kwintala żyta z 1 ha przeliczeniowego. W przybliżeniu, według dzisiejszych cen, od 1 ha ta składka wynosiłaby 1,65 zł.</u>
          <u xml:id="u-48.111" who="#WładysławSzkop">Wniosek mniejszości nr 9 dotyczy ust. 2 tego samego artykułu — art. 20. Wysoka Izbo, informowałem, że komisja przyjęła taką oto regułę, iż każdy dochód, który podlega naliczeniu świadczeń ZUS, podlega również obciążeniu składką. Rolnik, który posiada gospodarstwo rolne liczące ileś tam hektarów i do tego prowadzi dział produkcji specjalnej, jest osobą, która pracuje jakby na dwóch etatach: ma powierzchnię użytkowanych gruntów i ma dział produkcji specjalnej. Działy produkcji specjalnej są opodatkowane na zasadach specjalnych, określanych przez specjalne reguły podatkowe. Komisja przyjęła zasadę równości traktowania podmiotów, to znaczy płaci się w zależności od liczby posiadanych hektarów przeliczeniowych i ta składka podlega kompensacie, natomiast od działu specjalnego opłaca się składkę zgodnie z deklarowanym dochodem. Skreślenie słowa „ponadto” spowoduje, że rolnicy, którzy prowadzą działalność w ramach działów specjalnych, nie będą płacili podatku od jednej z tych działalności. Dlatego komisja tego stanowiska nie podzieliła.</u>
          <u xml:id="u-48.112" who="#WładysławSzkop">Wniosek mniejszości nr 10 do art. 30 dotyczy trybu kompensowania składki. Tak jak mówiłem, omawiając wniosek mniejszości nr 3, użycie tu słowa „pełny” spowoduje nierówność podmiotów, które opłacają składkę. Na takich samych zasadach, opierając się na tej samej argumentacji, komisja nie podzieliła stanowiska wnioskodawcy.</u>
          <u xml:id="u-48.113" who="#WładysławSzkop">We wniosku mniejszości nr 11 wnioskodawcy proponują dodać przepis nie umieszczony w ustawie. Komisja w całym swoim składzie nie miała żadnej wątpliwości... Ale może, Wysoka Izbo, kilka słów wyjaśnienia. Odliczenie składki w pierwszej kolejności od podatku dochodowego od osób fizycznych spowoduje zmniejszenie wpływów do izb skarbowych, a tymczasem od puli, która wpływa do izb skarbowych, są naliczane różne zobowiązania wobec gmin - subwencje, odpisy różnego rodzaju, które finansują działalność gmin. Komisja miała świadomość, że dochody gmin wówczas, kiedy ta pula ulega zmniejszeniu w przybliżeniu o połowę - będą mniejsze. Ale mamy rok 1996. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1999 r. Dzisiaj nie ma możliwości oceny, jakie będą wpływy urzędów skarbowych w 1998 r., a także, na jakim poziomie, aby zrealizować zapisane w ustawach prawa i obowiązki gmin, powinny być finansowane gminy. Umieszczenie w ustawie przepisu, który będzie miał deklaracyjną wartość, zgodnie z uzyskanymi informacjami, jest więcej niż niewskazane. Natomiast określanie w tej ustawie trudno przewidywalnych zmian w ustawie o zasadach finansowania gmin wydaje się również rzeczą niewskazaną. Wreszcie, Wysoka Izba uchwaliła cały szereg dokumentów, z których wynikają obowiązki dla rządu, dla gmin. Z tych ustaw i tych przepisów wynika obowiązek finansowania gmin. Niezależnie od tego, w jaki sposób będzie następował wpływ pieniędzy do urzędów i izb skarbowych w 1998 r., wpływ do gmin musi mieć taki poziom, aby zapewnił finansowanie tych gmin. Intencją i dobrą wolą Wysokiej Izby i rządu będzie to, aby w odpowiednim czasie dokonać stosownej zmiany w ustawie o zasadach finansowania gmin, aby obowiązki ustawowe gmin mogły być wykonywane. Stąd też komisja nie podzieliła opinii wnioskodawcy i nie umieściła deklaratywnego zapisu w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-48.114" who="#WładysławSzkop">Wniosek mniejszości nr 12 do art. 34 - tu prośba wnioskodawcy o usunięcie błędu maszynowego - dotyczy skreślenia art. 34, a dokładniej chodzi o skreślenie ust. 1 pkt 2, ust. 3, ust. 5 i ust. 6 pkt 2.</u>
          <u xml:id="u-48.115" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Olga Krzyżanowska)</u>
          <u xml:id="u-48.116" who="#WładysławSzkop">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Proszę o chwilę cierpliwości, ponieważ dostałem tę zmianę dzisiaj i muszę odnaleźć przepis.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Ależ naturalnie, proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#WładysławSzkop">Wniosek mniejszości dotyczy artykułu, który mówi o dopłatach. Pierwsza część, skreślenie ust. 1 pkt 2, to skreślenie dopłat za zryczałtowane koszty zakwaterowania i wyżywienia w szpitalach. Wykreślenie tego nie zniesie planowanego przez komisję dla całego artykułu pewnego elementu edukacji - nie tylko współpłacenia, ale edukacji przez współpłacenie. Chciałbym zwrócić uwagę Wysokiej Izby, że przy wprowadzeniu częściowej odpłatności za leki obok współudziału w kosztach własnego leczenia pojawiło się kilka istotnych elementów edukacyjnych. Po pierwsze, że na półkach domowej apteki nie powinno być wszystkiego, tylko leki niezbędne, a po drugie, również chodzi o takie oto spojrzenie na własne zdrowie, które jest znacznie skuteczniejsze od dotychczasowego sposobu postępowania. Wprowadzenie współpłacenia za dobę hotelową i żywienie w szpitalu ma również pewien aspekt edukacyjny; ma go cały artykuł. Ze strony pacjenta nie będzie bowiem zbyt wielkiego nacisku na długie przebywanie w szpitalach, a ze strony organizatorów służby zdrowia będzie chęć do skracania pobytu pacjenta w szpitalu. Ust. 3 tego artykułu jest to ta sama regulacja. Ust. 5 dotyczy skreślenia dawców narządów lub tkanek. Być może przepis ten jest niedostatecznie precyzyjny - intencją było, aby nie wnosiły dopłat osoby przebywające w szpitalu w związku z oddaniem narządów lub tkanek. Komisja w zakresie sformułowania tego przepisu nie znalazła lepszego rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#WładysławSzkop">Wniosek mniejszości nr 13 do art. 46. Reguluje on sprawy wynikające z tych samych intencji, które są zawarte w art. 46, i proszę, Wysoka Izbo, o zwrócenie uwagi na to, o co tu chodzi. Wiemy, na jakiej zasadzie działa pomoc społeczna, jakie jest kryterium jej przyznawania i wejścia do systemu pomocy społecznej (za pierwszą osobę pozostającą na utrzymaniu w rodzinie - 155 zł, za drugą - 122 zł jest poziomem kwalifikacji do udzielenia świadczenia z pomocy społecznej). Natomiast intencją przepisu, który komisja ujęła w art. 46, jest udzielenie pomocy finansowej osobom, które nie kwalifikują się do objęcia pomocą opieki społecznej, nie spełniają kryterium finansowego niezbędnego do wejścia do systemu pomocy opieki społecznej, ale znalazły się w trudnej sytuacji finansowej z powodu ponoszonych kosztów wynikających z choroby. Jest to całkiem inny mechanizm. Chodzi o to, aby w sytuacji gdy człowiek chory ponosi wysokie koszty, można mu je było zrefundować. A więc to może dotyczyć również ludzi bardzo posażnych, średni dochód na osobę w rodzinie może znacznie przekraczać przyjęte granice. Ten przepis działa na podstawie odpowiedniego artykułu ustawy o zasadach odpłatności za leki i artykuły sanitarne; na drodze rozporządzenia Rady Ministrów zostały określone szczegółowe zasady i tryb przyznawania takiej pomocy finansowej.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#WładysławSzkop">Ustawa, o której w tej chwili mówimy, z dniem 1 stycznia 1999 r. uchyla ustawę o zasadach odpłatności za leki i artykuły sanitarne. Komisja uznała, że należy ująć taki przepis, który pozwoli w odpowiednim momencie w ustawie o pomocy społecznej skonstruować przepisy pozwalające na tego rodzaju pomoc; one będą formą lex specialis, a nie przepisem generalnym wynikającym z ustawy o pomocy społecznej.</u>
          <u xml:id="u-50.3" who="#WładysławSzkop">Wniosek mniejszości znacznie rozszerza intencje zawarte w art. 46. Wykorzystuje art. 39, 40 i 41 przedłożenia. Większości osób będzie znane pojęcie tzw. zielonej recepty, czyli takiego upoważnienia, o którym lekarz będzie decydował; pacjent w związku z ponoszonymi kosztami nie będzie wspomagany finansowo, tylko zostanie mu wydane upoważnienie do odbioru leków na innych zasadach. Propozycja, która jest przedłożona w tym wniosku, zmierza do leków bezpłatnych. Lekarz będzie decydował, nie da się więc dzisiaj oszacować, jaka grupa osób z tej furtki, z tego przepisu mogłaby korzystać.</u>
          <u xml:id="u-50.4" who="#WładysławSzkop">Wniosek mniejszości nr 14 zawiera propozycję skreślenia art. 52. Art. 52 jest regulacją specjalną obejmującą bardzo wąską grupę osób mieszkających w pasie przygranicznym po drugiej stronie granicy, nie w Rzeczypospolitej, tylko po drugiej stronie granicy, osoby pracujące w Rzeczypospolitej, a zamieszkałe w czeskim Cieszynie i Zgorzelcu, ale będące obywatelami Rzeczypospolitej. Zasady dotyczące należności i prawa ubezpieczenia muszą być regulowane u nas. Skreślenie tego artykułu stwarza sytuację, bo brak regulacji nie jest regulacją, że zostanie przestrzeń nie regulowana i nie będzie wiadomo, co w ogóle z tym zrobić. Komisja nie podzieliła takiego stanowiska.</u>
          <u xml:id="u-50.5" who="#WładysławSzkop">Wniosek nr 15 art. 53. Komisji nie udało się w czasie prac zidentyfikować samorządnych organizacji świadczeniodawców - jest wiadomość o tym, że istnieją, tylko nie ma poświadczenia, że są prawnie umocowane. Przywoływanie w ustawie organów i struktur, które nie mają prawnego umocowania, wydawało się bezzasadne i dlatego komisja nie podzieliła takiego wniosku oraz uznała, że stanowienie prawa dla podmiotów, które być może powstaną w bliższej lub dalszej przyszłości, jest niezasadne. Komisja również uznała, że nie jest upoważniona do tego, żeby ingerować w prawo o stowarzyszeniach i innych zasadach zrzeszania się.</u>
          <u xml:id="u-50.6" who="#WładysławSzkop">Wnioskodawca wniosek mniejszości nr 16 wycofał.</u>
          <u xml:id="u-50.7" who="#WładysławSzkop">Wniosek nr 17 art. 75. Art. 75 dotyczy tworzenia organów przedstawicielskich w radzie nadzorczej regionalnej kasy ubezpieczenia zdrowotnego. Trzy wnioski mniejszości są ze sobą kompatybilne i w sposób konsekwentny prowadzą do zmiany zasady tworzenia organów nadzorczych regionalnych kas na wszystkich poziomach. Komisja nie podzieliła tego stanowiska i przyjęła rozwiązanie przedkładane w ustawie, w którym uznała, że w skład rady nadzorczej winno wchodzić trzech lub czterech przedstawicieli wojewodów (w zależności od tego, ile województw obejmuje regionalna kasa), trzech lub czterech przedstawicieli sejmików samorządowych oraz sześciu lub ośmiu przedstawicieli zgromadzenia przedstawicielskiego oddziału rejonowego. Taki skład jest gwarantem samorządności.</u>
          <u xml:id="u-50.8" who="#WładysławSzkop">Komisja uznała, że w okresie tworzenia kasy, jej struktur, obecność przedstawicieli sejmików samorządowych i wojewodów jest pomocnym czynnikiem w budowaniu takiego systemu. Zdaniem komisji podejmowanie strategicznych decyzji w kasie bez udziału władzy samorządowej i władzy rządowej, działającej na terenie poszczególnych województw, kiedy kasa, jak np. projektowana kasa krakowska, obejmuje 7 województw, jest pewnym nieporozumieniem. Jest to sytuacja stwarzająca zbyt wielkie niebezpieczeństwo wskutek podejmowania decyzji tylko w obrębie jednego województwa. Współdziałanie wszystkich organów — i rządowych, i samorządowych — na rzecz ochrony zdrowia to zdaniem komisji wartość ponadpolityczna i przedstawiciele tych organów powinni się znaleźć w zarządach.</u>
          <u xml:id="u-50.9" who="#WładysławSzkop">Konsekwencją przyjęcia wniosku nr 17 byłoby skreślenie ust. 2 i 3 w tym samym artykule.</u>
          <u xml:id="u-50.10" who="#WładysławSzkop">Wniosek mniejszości nr 19 do art. 80. Wniosek ten zmierza do wprowadzenia sądowej kontroli legalności decyzji podejmowanych na poziomie kasy regionalnej. Wnioskodawca argumentował, że na tym poziomie, kiedy kasa regionalna posiada osobowość prawną, jest podmiotem stanowiącym o swojej działalności, żaden inny podmiot nie jest upoważniony do ingerowania w sposób jej postępowania na mocy decyzji administracyjnych, a ingerencja może się odbywać tylko i wyłącznie poprzez uchylenie uchwał podmiotu prawa w drodze decyzji sądowych.</u>
          <u xml:id="u-50.11" who="#WładysławSzkop">Komisja miała istotne wątpliwości, czy ten wniosek przyjąć. Zdecydowała się na inne rozwiązanie, w którym pośrednio taką rolę pełni się z poziomu Krajowego Związku Kas; przysługuje kontrola legalności decyzji kas regionalnych z poziomu Krajowego Związku Kas.</u>
          <u xml:id="u-50.12" who="#WładysławSzkop">Wniosek nr 20 do art. 83. Wnioskodawcy podnosili, że naczelny lekarz regionalnej kasy fizycznie nie ma możliwości podejmowania działań zapewniających świadczenia przysługujące ubezpieczonym. Komisja miała wrażenie, że dość precyzyjnie tę rzecz sformułowała w przepisie i że nie chodzi o fizyczne zapewnienie tych świadczeń, tylko o nadzór i kontrolę nad zapewnieniem tych świadczeń.</u>
          <u xml:id="u-50.13" who="#WładysławSzkop">Wniosek nr 21 jest konsekwencją przyjęcia wniosku nr 20, bo pkt. 1 i 2 w ust. 2 określają działania, które mają zmierzać do zapewnienia świadczeń przysługujących z pozycji naczelnego lekarza kasy. Natomiast jeśli chodzi o lit. b wniosku nr 21 odnośnie do pkt. 6 w ust. 2, to wydaje się, że ust. 1 w art. 83 znacznie szerzej ujmuje ten problem i komisja nie podzieliła tego zdania.</u>
          <u xml:id="u-50.14" who="#WładysławSzkop">Wniosek nr 22 do art. 93. Jest to konsekwentne postępowanie w związku z wnioskiem do art. 75 o zmianę sposobu budowy rady nadzorczej kasy regionalnej. Po to, aby ją inaczej budować, trzeba inaczej konstruować zgromadzenie przedstawicieli na poziomie oddziału rejonowego. I zmiany, które proponują wnioskodawcy w art. 93, do takiej konstrukcji prowadzą. Nie przyjmując tamtego rozwiązania, komisja uznała również, że to rozwiązanie nie zasługuje na przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-50.15" who="#WładysławSzkop">Wniosek nr 23 do art. 97 ust. 3. Komisja uznała, że fakultatywny tryb propozycji, która brzmi: „Rada nadzorcza regionalnej kasy może uchylić uchwałę zgromadzenia przedstawicieli”, wówczas gdy sprawdza i kontroluje pod względem legalności i zgodności z prawem, budzi istotne wątpliwości. Ta fakultatywność nie zasługuje na uznanie, toteż komisja tego rozwiązania nie przyjęła.</u>
          <u xml:id="u-50.16" who="#WładysławSzkop">Wniosek nr 24 lit. a do art. 103. Komisja konstruując tworzenie kasy branżowej, po zasięgnięciu opinii Rady Krajowego Związku Kas na poziomie Rady Ministrów, uznała, że nie jest potrzebny wniosek ani ministra, ani żadnego organu przedstawicielskiego, który z takim wnioskiem występuje. Taki wniosek się pojawił jako przedstawicielski na poziomie kas regionalnych i grup społecznych. One zostaną skonsumowane przez kasy regionalne i Krajowy Związek Kas. Komisja nie przyjęła takiego rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-50.17" who="#WładysławSzkop">Wniosek nr 24 lit. b. Ograniczenie, które było proponowane: „po zasięgnięciu opinii rady”, wydawało się nadmiernym ograniczeniem uprawnień konstytucyjnych rządu, stąd zmiana: „w uzgodnieniu z radą”. Rada Krajowego Związku Kas jest strukturą pozarządową, niekonstytucyjną i nakładanie na Radę Ministrów obowiązku uzgadniania spraw dotyczących systemu ubezpieczeń zdrowotnych, decyzji o powołaniu kasy, wydawało się nadmiernym ograniczeniem uprawnień konstytucyjnych rządu.</u>
          <u xml:id="u-50.18" who="#WładysławSzkop">Wniosek nr 25 do art. 108. Jest to dopełnienie dotyczące prowadzonego postępowania odnośnie do wyboru organów przedstawicielskich, rad nadzorczych wszystkich szczebli, uzupełnienie uprawnienia Rady Krajowego Związku Kas o określenie sposobu wyboru. Komisja nie podzieliła tego stanowiska, przyjmując konsekwentnie inny sposób rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-50.19" who="#WładysławSzkop">Wniosek nr 26. W art. 135 określona jest tylko generalna zasada dopłat, dotacji z funduszu wyrównawczego stosownie do potrzeb regionalnej kasy, jeżeli zbiórka finansów jest niewystarczająca na wykup świadczeń. Komisja uznała, że regulaminowa regulacja, która jest proponowana w art. 135, o bardzo szczegółowym charakterze, niesie z sobą pewne niebezpieczeństwa. Jest nie tylko nadmiernie szczegółowa; trzeba również pamiętać, iż w naukach humanistycznych i przyrodniczych tak się dzieje, że wskaźniki i kryteria odnośnie do różnych postępowań ulegają bardzo szybko zmianie. Zawarcie w ustawie przepisu, który określa, na podstawie jakich kryteriów przydzielane są środki finansowe, niesie niebezpieczeństwo, że pojutrze, przy zmianie tych kryteriów, wskaźników i zasad naliczania różnych środków finansowych, potrzebna będzie zmiana legislacyjna, a nie normalne działanie administracyjne w trybie porozumienia kasowego, porozumienia pomiędzy kasą a rządem. Nie można byłoby wówczas dokonywać żadnych zmian - trzeba byłoby czekać na proceduralne postępowanie Wysokiej Izby i Senatu.</u>
          <u xml:id="u-50.20" who="#WładysławSzkop">Wniosek nr 27. Chodzi o powołanie finansowanej przez budżet struktury organizacyjnej Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń Zdrowotnych. Komisja przyjęła i określiła, że obowiązki takiego urzędu będą spełniały i wykonywały regionalne izby obrachunkowe. Dokonała stosownych zmian w przepisach o regionalnych izbach obrachunkowych i tym samym, postępując konsekwentnie, nie mogła przyjąć koncepcji dotyczącej utworzenia Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń Zdrowotnych. W związku z tym ten wniosek do art. 151 nie został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-50.21" who="#WładysławSzkop">I wreszcie wniosek nr 28, który wiąże się z wnioskiem nr 6 dotyczącym tworzenia systemu kas prywatnych i określa, że stosowne przepisy wejdą w życie 6 lat po ogłoszeniu ustawy, czyli 4 lata po utworzeniu systemu.</u>
          <u xml:id="u-50.22" who="#WładysławSzkop">Dziękuję bardzo, pani marszałek, Wysoka Izbo, za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-50.23" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał sprawozdawca komisji pan poseł Władysław Szkop.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Sejm ustalił w debacie nad tym punktem porządku dziennego podział czasu pomiędzy kluby i koła, w zależności od ich wielkości, w granicach od 5 do 77 minut, tj. debatę średnią, czterogodzinną.</u>
          <u xml:id="u-51.3" who="#OlgaKrzyżanowska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-51.4" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do wystąpień w imieniu klubów.</u>
          <u xml:id="u-51.5" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo pana posła Zbigniewa Bombę o zabranie głosu w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Następnym mówcą będzie pan poseł Jan Kopczyk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#ZbigniewBomba">Pani Marszałek! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu SLD dotyczące projektu ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#ZbigniewBomba">Minął rok od dnia 29 listopada 1995 r., kiedy przedłożono Wysokiej Izbie projekty ustaw o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym i świadczeniach gwarantowanych przez państwo ze środków publicznych. Powołana na 66 posiedzeniu Komisja Nadzwyczajna przedstawiła swoje sprawozdanie, w którym wnosi, aby Wysoki Sejm raczył uchwalić projekt ustawy. Rok na dyskusje, wyjaśnienia i ekspertyzy to dość długi okres. W trakcie prac Komisji Nadzwyczajnej na 52 spotkaniach omówiono problematykę ubezpieczeń zdrowotnych, przedstawiono materiały uzupełniające, analizy i opinie. Odbyły się także 4 spotkania komisji z ekspertami zagranicznymi uczestniczącymi w przygotowaniu projektów. Trudno byłoby powiedzieć, że czasu na dyskusję i wymianę poglądów było zbyt mało. Teraz jest czas na decyzje i wdrożenie ustawy. Dyskusje nad poszczególnymi zapisami projektów ustaw pozwoliły na dokonanie wyboru proponowanych rozwiązań, uzupełnienie i doprecyzowanie zapisów, w końcu na wprowadzenie nowych rozwiązań, które były wynikiem zgłaszanych w trakcie prac uwag i wniosków.</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#ZbigniewBomba">Przygotowany przez Komisję Nadzwyczajną projekt ustawy to akt prawny o fundamentalnym znaczeniu dla przyszłej organizacji i finansowania ochrony zdrowia w naszym kraju. Na tę ustawę czekaliśmy dość długo.</u>
          <u xml:id="u-52.3" who="#ZbigniewBomba">Należy przypomnieć, iż mimo rezolucji Sejmu I kadencji z dnia 29 października 1992 r., obligującej ówczesny rząd do przygotowania założeń projektów ustaw o świadczeniach gwarantowanych przez państwo i ubezpieczeniu zdrowotnym, nie zrealizowano wówczas tych zamierzeń i dopiero po zmianach politycznych we wrześniu 1993 r. koalicja SLD-PSL, wypracowując własną strategię rozwoju społeczno-gospodarczego, zwróciła uwagę na konieczność zmian w sferze zabezpieczenia społecznego - reformy ubezpieczeń społecznych i wprowadzenia ubezpieczeń zdrowotnych.</u>
          <u xml:id="u-52.4" who="#ZbigniewBomba">Prace nad projektem ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym rozpoczęły się już w listopadzie 1993 r. w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej. Nowe kierownictwo resortu powołało specjalny zespół do opracowania założeń systemu i projektu ustawy. Pierwszy ministerialny projekt ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym przekazano do oceny ekspertów resortu już w kwietniu 1994 r. Następnie po kilkumiesięcznej dyskusji na forum tzw. drugiego zespołu węzłowego do spraw realizacji „Strategii dla Polski” — zespołu zajmującego się problematyką reform zabezpieczenia społecznego — przygotowano założenia projektu ustawy przyjęte w styczniu 1995 r. przez Radę Ministrów, a w kwietniu 1995 r. projekt ustawy został rozesłany do konsultacji międzyresortowych i partnerów społecznych. W końcu — po dyskusjach podczas obrad Komitetów: Społeczno-Politycznego i Ekonomicznego Rady Ministrów — w czerwcu Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy i 19 lipca 1995 r. prezes Rady Ministrów przesłał projekt do Sejmu RP. W tym samym czasie z inicjatywy prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Wałęsy wpłynął do Sejmu RP projekt ustawy o ubezpieczeniu zdrowotnym, przygotowany przez Społeczną Komisję Zdrowia przy Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”. Te dwa projekty ustaw stały się podstawą prac Komisji Nadzwyczajnej.</u>
          <u xml:id="u-52.5" who="#ZbigniewBomba">Wysoka Izbo! Projekt ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym zmienia dotychczasowy budżetowy system finansowania ochrony zdrowia w naszym kraju.</u>
          <u xml:id="u-52.6" who="#ZbigniewBomba">W nowym ubezpieczeniowo-budżetowym systemie środki na pokrycie kosztów świadczeń zdrowotnych pochodzić będą w większości ze składek na powszechne ubezpieczenie zdrowotne, a uzupełniające - z budżetu centralnego (część 35, będąca w dyspozycji ministra zdrowia i opieki społecznej) i budżetów samorządów terytorialnych. W ten sposób powstanie tzw. trójkąt, w którym zostanie zachowana zasada rozdziału: organizatora świadczeń (państwo i samorząd terytorialny), finansującego (czyli kasy ubezpieczeń zdrowotnych) i dostarczyciela usług (lekarze rodzinni, szpitale).</u>
          <u xml:id="u-52.7" who="#ZbigniewBomba">W tym systemie kasy ubezpieczeń zdrowotnych, regionalne i branżowe, przez kontraktowanie świadczeń zdrowotnych w publicznym i prywatnym sektorze usług medycznych doprowadzą do powstania rynku wewnętrznego, dostosowanego do wymogów współczesnej gospodarki, który już bez udziału administracji wymusi pożądane zmiany w organizacji i strukturze świadczeń. Pacjent odzyska rolę podmiotu, uczestnika systemu, który będzie nośnikiem środków zgodnie z zasadą „pieniądz podąża za pacjentem”. Tam, gdzie trafi pacjent, trafią także odpowiednie środki na finansowanie udzielanych świadczeń zdrowotnych.</u>
          <u xml:id="u-52.8" who="#ZbigniewBomba">Wprowadzenie ubezpieczeń zdrowotnych i zmiana systemu finansowania ochrony zdrowia spowodują także usunięcie stałego źródła konfliktów społecznych i przetargów politycznych oraz nacisków na budżet państwa, jakim jest corocznie ustalana wysokość środków na ochronę zdrowia w ustawie budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-52.9" who="#ZbigniewBomba">Wysoki Sejmie! Projekt ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym przygotowany przez Komisję Nadzwyczajną został oparty na następujących zasadach. Są to:</u>
          <u xml:id="u-52.10" who="#ZbigniewBomba">1. Zasada powszechności i obowiązkowości - oznaczająca objęcie ubezpieczeniem zdrowotnym wszystkich obywateli bez wyłączenia jakichkolwiek grup społecznych i ustawowy obowiązek przynależności do systemu ubezpieczeń;</u>
          <u xml:id="u-52.11" who="#ZbigniewBomba">2. Zasada solidaryzmu społecznego - czyli ponoszenie kosztów świadczeń zdrowotnych przez ogół ubezpieczonych, zapewnienie równego dostępu do świadczeń i uzależnienie wysokości składki od uzyskiwanego dochodu ubezpieczonego, bez względu na ryzyko zdrowotne;</u>
          <u xml:id="u-52.12" who="#ZbigniewBomba">3. Zasada gwarancji państwa dla bezpieczeństwa ubezpieczonych;</u>
          <u xml:id="u-52.13" who="#ZbigniewBomba">4. Zasada samorządności - oznaczająca niezależność kas od administracji państwowej i wyposażenie ich w osobowość prawną;</u>
          <u xml:id="u-52.14" who="#ZbigniewBomba">5. Zasada kontraktowania świadczeń.</u>
          <u xml:id="u-52.15" who="#ZbigniewBomba">Przedstawione Wysokiej Izbie ogólne zasady tworzenia systemu ubezpieczeń zdrowotnych - nie będę wnikał w ich szczegóły, to zrobił sprawozdawca - znalazły swoje pełne odzwierciedlenie w proponowanych zapisach poszczególnych artykułów ustawy.</u>
          <u xml:id="u-52.16" who="#ZbigniewBomba">Warto jednak podkreślić także inne rozwiązania przyjęte w ustawie. Ważny jest rodzinny charakter ubezpieczenia, to znaczy, że uprawnienia do świadczeń zdrowotnych przysługują na takich samych zasadach ubezpieczonym i członkom ich rodzin. Wprowadza się w ustawie również dowód objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym - kartę identyfikacyjną, w której poza danymi personalnymi będzie także zaznaczone poświadczenie opłaty składek. Karta ta będzie stanowiła dowód potwierdzający uprawnienia do świadczeń zdrowotnych.</u>
          <u xml:id="u-52.17" who="#ZbigniewBomba">Jednym z najbardziej dyskusyjnych i kontrowersyjnych problemów związanych z ubezpieczeniem zdrowotnym była kwestia składki ubezpieczeniowej i jej wysokość, podstawa wymiaru, liczba płatników, ściągalność, terminy opłacania itp.</u>
          <u xml:id="u-52.18" who="#ZbigniewBomba">Należy zaznaczyć, iż w projekcie rządowym przedstawiono opracowany wspólnie przez Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej oraz Ministerstwo Finansów ekonomiczny rachunek symulacyjny uwzględniający skutki finansowe dla budżetu państwa oraz przychody i wydatki projektowanego systemu. Rachunek ten został na zlecenie Komisji Nadzwyczajnej sprawdzony przez zespół niezależnych ekspertów, ponadto Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej przygotowało komisji rozwiązania wariantowe rachunku symulacyjnego uwzględniające różne podstawy wymiaru składki i zmiany wysokości procentowej; na bazie właśnie tych rachunków komisja zdecydowała się na podwyższenie wysokości składki z 9,6% do 10% podstawy jej wymiaru.</u>
          <u xml:id="u-52.19" who="#ZbigniewBomba">Zgodnie z oczekiwaniami społecznymi, co wynikało z przeprowadzonych badań socjologicznych, składka na powszechne ubezpieczenie zdrowotne nie powinna być dodatkowym obciążeniem, dlatego też komisja zdecydowała o pełnej jej kompensacie z podatku dochodowego od osób fizycznych. W związku z tym osoby płacące podatek dochodowy nie odczują w praktyce obciążenia składką, gdyż składka zostanie odjęta od płaconej zaliczki i przekazana wybranej przez ubezpieczonego kasy, a za bezrobotnych nie pobierających zasiłku, podopiecznych systemu pomocy społecznej itp. koszty składki pokryje budżet państwa.</u>
          <u xml:id="u-52.20" who="#ZbigniewBomba">Kontrowersje budziła także sprawa składki na powszechne ubezpieczenie rolników indywidualnych, tych, którzy nie płacą podatku dochodowego od osób fizycznych, a płacony przez nich podatek rolny i od środków transportu stanowi dochód gminy. Dla tej grupy społeczno-zawodowej przyjęto rozwiązanie, zgodnie z którym wysokość składki, uzależniona od wielkości gospodarstwa rolnego, wynosi 1/12 kwoty odpowiadającej cenie połowy 1 q żyta z 1 ha przeliczeniowego użytków rolnych w prowadzonym gospodarstwie, a składkę opłacać będzie Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.</u>
          <u xml:id="u-52.21" who="#ZbigniewBomba">Kompensata, czyli odliczanie składki na ubezpieczenie zdrowotne od podatku dochodowego, spowodowała także konieczność wprowadzenia przez Komisję Nadzwyczajną określonych zmian w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych; zaproponowano w niej aż 14 zmian, pozostawiając jednak ministrowi finansów określenie w drodze rozporządzenia sposobu i trybu odliczania składki dla płatników podatku zryczałtowanego i karty podatkowej.</u>
          <u xml:id="u-52.22" who="#ZbigniewBomba">Zakres świadczeń zdrowotnych przewidziany w ustawie, zgodnie z oczekiwaniami społecznymi, nie ulegnie ograniczeniu. Wszystkie dotychczas udzielane świadczenia zdrowotne, od porady lekarskiej do przeszczepu serca włącznie, będą dostępne dla ubezpieczonych. Nie można bowiem odmawiać bądź ograniczać świadczeń zdrowotnych, jeśli deklarujemy równy i powszechny dostęp do nich, uwarunkowany jedynie wskazaniami medycznymi. Ubezpieczonym będą więc przysługiwać świadczenia z zakresu: promocji zdrowia, leczenia i rehabilitacji, badań diagnostycznych, szczepień ochronnych, pomocy w ratowaniu w wypadku zagrożenia życia, zabiegów stomatologicznych, lecznictwa uzdrowiskowego, świadczeń opiekuńczo-leczniczych, przewozu środkami transportu sanitarnego oraz zaopatrzenia w leki i materiały medyczne, przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze.</u>
          <u xml:id="u-52.23" who="#ZbigniewBomba">Ustawa wprowadza także dwa rodzaje dopłat: za świadczenia w zakresie stomatologii (do 25% kosztów materiałów i 50% kosztów czynności technicznych) oraz za zryczałtowane koszty wyżywienia i zakwaterowania w szpitalu (nie więcej jednak niż za 30 dni pobytu, a za 1 dzień nie więcej niż 1/40 najniższego wynagrodzenia).</u>
          <u xml:id="u-52.24" who="#ZbigniewBomba">Te dwie opłaty oczywiście nie będą dotyczyły bardzo licznych grup ubezpieczonych, w tym dzieci i kobiet w ciąży (w odniesieniu do świadczeń stomatologicznych), emerytów i rencistów (pobierających świadczenia nie przekraczające najniższego wynagrodzenia), inwalidów wojennych i wojskowych, podopiecznych pomocy społecznej (pobierających rentę socjalną lub stały zasiłek), chorych na tzw. choroby społeczne i uzależnionych od środków odurzających i psychotropowych. Z opłat za pobyt w szpitalu będą także zwolnieni honorowi dawcy krwi, dawcy narządów lub tkanek, żołnierze zasadniczej służby wojskowej, osoby odbywające służbę w obronie cywilnej oraz osoby uczestniczące w akcjach ratowniczych. Trzeba tu także zaznaczyć, iż wprowadzenie do ustawy zapisów o wnoszeniu opłat pomimo ich zryczałtowania, czyli faktu, że nie pokrywają kosztów rzeczywiście ponoszonych, i wyłączenia wielu grup wymienionych poprzednio osób budziło liczne dyskusje.</u>
          <u xml:id="u-52.25" who="#ZbigniewBomba">Zadania z zakresu ubezpieczeń zdrowotnych będą realizować: regionalne kasy powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego (zasadnicze struktury organizacyjne), branżowe kasy powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego oraz Krajowy Związek Kas Powszechnego Ubezpieczenia Zdrowotnego. Organizacja systemu ubezpieczeń zdrowotnych będzie w zasadzie dwustopniowa. Szczebel podstawowy stanowić będą oddziały rejonowe kas regionalnych. Szczebel drugi: kasy regionalne i branżowe. Na poziomie krajowym krajowy związek kas będzie integrował działalność instytucji ubezpieczeniowych. Dla każdego poziomu przewidziano w ustawie odpowiednie struktury - ciała kolegialne reprezentujące ubezpieczonych, profesjonalne zarządy i kontrolę wewnętrzną.</u>
          <u xml:id="u-52.26" who="#ZbigniewBomba">Należy także zwrócić uwagę, iż system organizacji ubezpieczeń zdrowotnych w przygotowanym przez Komisję Nadzwyczajną projekcie zakłada pełną kompatybilność z systemem organizacji udzielania świadczeń zdrowotnych. W każdym bowiem regionie działania kasy znajdować się będą jednostki ochrony zdrowia udzielające świadczeń wszystkich trzech poziomów referencyjnych - od podstawowej opieki zdrowotnej, w miejscu zamieszkania (lekarz rodzinny, przychodnia rejonowa, szpital rejonowy), poprzez struktury wojewódzkie (takie jak wojewódzki szpital zespolony, wojewódzki szpital specjalistyczny, wojewódzka przychodnia), do świadczeń wysokospecjalistycznych, udzielanych najczęściej przez szpitale kliniczne akademii medycznych. W ten sposób regionalne kasy będą finansować w regionalnym układzie terytorialnym udzielane świadczenie zdrowotne wszystkich trzech poziomów referencyjnych. Każdy region ma szansę stać się samowystarczalny; będzie można w nim zrealizować świadczenia i je sfinansować ze środków pochodzących z kas regionalnych.</u>
          <u xml:id="u-52.27" who="#ZbigniewBomba">Podkreślić także należy obecność w strukturach organizacyjnych kas pionu medycznego w oddziałach rejonowych - funkcję koordynatora kontraktowania świadczeń zdrowotnych będzie pełnił lekarz, osoba odpowiedzialna za zapewnienie podstawowej opieki zdrowotnej ubezpieczonym, a także za liczbę, zakres i jakość udzielanych świadczeń. Lekarz oddziału rejonowego przygotowywać będzie umowy o świadczenia zdrowotne, plany pracy, przeprowadzać będzie kontrole udzielania świadczeń, przyjmować, rozpatrywać skargi ubezpieczonych, a także współdziałać w sprawach zdrowia z samorządem terytorialnym i kierownikami jednostek służby zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-52.28" who="#ZbigniewBomba">W kasach regionalnych występuje lekarz naczelny kasy, który na terenie działania kasy odpowiedzialny jest za zapewnienie udzielania świadczeń drugiego i trzeciego poziomu referencyjnego, tak by świadczenia specjalistyczne i wysokospecjalistyczne były dostępne dla wszystkich ubezpieczonych. Lekarz naczelny kasy ponadto dokonuje oceny i kontroli realizacji umów o świadczenia, opracowuje zasady nadzoru nad dostępnością i jakością świadczeń, a także dokonuje analiz zachorowalności i chorobowości na obszarze działania kasy regionalnej. Organem doradczym lekarza naczelnego jest rada medyczna, w skład której wchodzą przedstawiciele lekarzy wojewódzkich, przedstawiciel rektora akademii medycznej i przedstawiciele okręgowych izb samorządów zawodów medycznych. Tak więc w radzie medycznej znajdują się przedstawiciele usługodawców - partnerów kas ubezpieczeń zdrowotnych. Będzie to istotne forum wymiany informacji i wspólnego rozwiązywania problemów dotyczących udzielania świadczeń zdrowotnych w rejonie działania kasy.</u>
          <u xml:id="u-52.29" who="#ZbigniewBomba">Instytucje ubezpieczeń zdrowotnych jako podmioty prawa cywilnego, wyposażone w osobowość prawną, nie będą podlegały regulacjom prawnym wynikającym z Prawa budżetowego. Ich gospodarka finansowa została określona w ustawie. Każda kasa regionalna sporządzać będzie plan finansowy obejmujący przychody i wydatki funduszów kasy: funduszu składkowego, administracyjnego, rezerwowego i wyrównawczego. Gospodarka finansowa kas prowadzona będzie samodzielnie, bez możliwości ingerencji z zewnątrz i bez możliwości dotacji budżetowych na inne cele niż określone w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-52.30" who="#ZbigniewBomba">Samorządność kas powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego ogranicza znacznie możliwość wywierania wpływu administracyjnego na struktury organizacyjne kas i ich funkcjonowanie. Zgodnie z zapisami projektu ustawy minister zdrowia i opieki społecznej sprawuje nadzór nad działalnością kas jedynie pod kątem jej zgodności z prawem i statutem oraz w zakresie realizacji zadań państwowych zleconych w dziedzinie ochrony zdrowia. Jedynym uprawnieniem ministra zdrowia jest prawo do zaskarżania do Sądu Najwyższego uchwały Rady Krajowego Związku Kas w razie stwierdzenia jej niezgodności z obowiązującym prawem.</u>
          <u xml:id="u-52.31" who="#ZbigniewBomba">Podmiotem uprawnionym do dokonywania kontroli gospodarki finansowej Komisja Nadzwyczajna ustanowiła regionalne izby obrachunkowe, dając odpowiednie uzupełnienie do ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych. Komisja Nadzwyczajna zdecydowała się na poszerzenie kompetencji Najwyższej Izby Kontroli w zakresie oceny legalności, gospodarności i rzetelności działań instytucji ubezpieczeń zdrowotnych, proponując uzupełnienie do ustawy o Najwyższej Izbie Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-52.32" who="#ZbigniewBomba">Wejście w życie ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym poprzedzone będzie okresem vacatio legis. W tym czasie zgodnie z propozycją komisji Rada Ministrów ustanowi pełnomocnika rządu do spraw wprowadzenia powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego, który podejmie wszystkie konieczne działania na rzecz realizacji zadań wynikających z przepisów ustawy i do czasu utworzenia struktur organizacyjnych i organów instytucji ubezpieczeń zdrowotnych będzie odpowiednio wykonywał ich funkcje.</u>
          <u xml:id="u-52.33" who="#ZbigniewBomba">Organem doradczym pełnomocnika komisja ustanowiła Tymczasową Radę Krajowego Związku Kas, w skład której weszli prezesi ZUS i KRUS, przedstawiciele samorządów zawodów medycznych, samorządu terytorialnego, konsumentów oraz związków zawodowych o zasięgu ogólnokrajowym.</u>
          <u xml:id="u-52.34" who="#ZbigniewBomba">Wysoka Izbo! Po przedstawieniu zasadniczych informacji o przyjętych przez Komisję Nadzwyczajną rozwiązaniach w projekcie ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym chciałbym krótko omówić inne aspekty pracy komisji i towarzyszącą jej atmosferę.</u>
          <u xml:id="u-52.35" who="#ZbigniewBomba">Należy przypomnieć tym, którzy teraz mają liczne wątpliwości i zgłaszają wnioski dotyczące zmian zapisów ustawy, że prace komisji trwały rok. Można było w rzeczowej i merytorycznej dyskusji wszystko omówić i wyjaśnić. Nie wszyscy skorzystali z tej możliwości. Nie zapoznano się z przygotowanymi przez Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej materiałami, które zostały przekazane sejmowej Komisji Nadzwyczajnej. Objętością komplet materiałów uzupełniających przekracza kilkaset razy przedłożony projekt. Posłowie sejmowej Komisji Nadzwyczajnej otrzymali 16 zeszytów tematycznych i 29 tomów opracowań dotyczących opisu struktur organizacyjnych, gospodarki finansowej, kontraktowania świadczeń zdrowotnych, symulacji ekonomicznych itd.</u>
          <u xml:id="u-52.36" who="#ZbigniewBomba">W trakcie prac komisji nikt nie zgłaszał do wyżej wymienionych materiałów żadnych uwag. Od początku prac komisji zaznaczyła się tendencja do konfrontacji projektów rządowego i prezydenckiego; chciano doprowadzić do całkowitego odrzucenia jednego z nich, aby upolitycznić prace komisji. Nietrudno zgadnąć, że wnioski takie formułowała opozycja. W wyniku głosowania nad takim wnioskiem podstawą prac komisji stał się projekt rządowy, ale wbrew oczekiwaniom nie odrzucono projektu przygotowanego przez Społeczną Komisję Zdrowia NSZZ „Solidarność”. Komisja do końca pracowała nad dwoma projektami ustawy. Nie zadowoliło to przeciwników projektu rządowego. Dwukrotnie przedstawiciele Społecznej Komisji Zdrowia NSZZ „Solidarność” składali oświadczenia, z których wynikała negatywna ocena pracy komisji; zgłaszano demagogiczne zarzuty.</u>
          <u xml:id="u-52.37" who="#ZbigniewBomba">Ostatnio, wobec zbliżania się do zakończenia prac i przygotowania sprawozdania, przedstawiciele opozycji wyraźnie się ożywili, chcieli za pomocą zgłaszanych wniosków mniejszości doprowadzić do opóźnienia prac legislacyjnych, odłożyć uchwalenie ustawy do czasu zakończenia wyborów, tak aby nowy parlament, nowa koalicja przyjęła nowy projekt ustawy.</u>
          <u xml:id="u-52.38" who="#ZbigniewBomba">Przedstawiciele Społecznej Komisji Zdrowia NSZZ „Solidarność” wykorzystują sytuacje związane z protestami pracowników ochrony zdrowia; dzięki popieraniu postulatów strajkujących, uzyskują czasem od nieświadomych prowadzonej gry politycznej poparcie dla własnych rozwiązań. Obecnie występują do rządu RP o wprowadzenie ich projektu ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, ignorując roczną pracę sejmowej Komisji Nadzwyczajnej i proponując na drodze pozaprawnej wdrożenie ustawy. Sejm RP nie jest im potrzebny. Wiedzą przecież, że ich projekt był lepszy, tylko nikt z członków komisji się na nim nie poznał. Teraz proponują alternatywę — albo nasz projekt, albo strajk.</u>
          <u xml:id="u-52.39" who="#ZbigniewBomba">Wysoki Sejmie! Tak pojmowane prawa związku zawodowego nie mają nic wspólnego z demokracją. W ulicznych pochodach, za pomocą transparentów i strajków wymierzonych w pacjentów nie tworzy się litery prawa. W demokratycznym państwie tworzenie prawa należy do parlamentu.</u>
          <u xml:id="u-52.40" who="#ZbigniewBomba">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wdrażana w Polsce reforma dotycząca ochrony zdrowia już powoduje zmiany w systemie organizacji i finansowania tej dziedziny. Toczy się proces decentralizacji i przekształceń własnościowych. Jednostki samorządu terytorialnego, gminy wiejskie i miejskie przejmują na mocy obowiązującego prawa zadania i placówki ochrony zdrowia. Należy tu zaznaczyć, iż obecnie ponad 1/3 zakładów opieki zdrowotnej to jednostki ochrony zdrowia przekazane samorządom terytorialnym. Samorządy terytorialne, które przejmują zadania z zakresu ochrony zdrowia jako zlecone, powierzone lub własne m.in. na mocy ustawy o wielkich miastach, są już dziś właścicielami obiektów i dysponentami środków finansowych. Większą wagę przykładają do funkcjonowania przejętej ochrony zdrowia, często dokładając własne środki do utrzymywania ośrodków zdrowia, przychodni i szpitali.</u>
          <u xml:id="u-52.41" who="#ZbigniewBomba">Pojawiły się jednak głosy, iż wprowadzenie systemu ubezpieczeń zdrowotnych jest sprzeczne z zasadami zwiększania zakresu kompetencji samorządu terytorialnego. Trzeba jednak przypomnieć, iż istotą ubezpieczeń zdrowotnych jest rozdzielenie trzech funkcji: organizatora i właściciela ochrony zdrowia (samorząd terytorialny i państwo), usługodawców (lekarze rodzinni, szpitale, przychodnie) i płatnika wnoszącego opłaty za udzielane ubezpieczonym świadczenia zdrowotne - w tej roli występują kasy regionalne i branżowe powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego. W ten sposób większość środków finansowych na pokrycie kosztów świadczeń i utrzymanie placówek ochrony zdrowia będzie pochodziła z funduszu składkowego ubezpieczeń, natomiast samorządy terytorialne zachowują swoje dotychczas pełnione funkcje organizatora świadczeń i właściciela obiektów.</u>
          <u xml:id="u-52.42" who="#ZbigniewBomba">Czy samorządy terytorialne nie będą mogły oddziaływać na ochronę zdrowia? Nic podobnego. Funkcja organizatora i właściciela nadal będzie zachowana. Samorząd jako partner instytucji ubezpieczeń zdrowotnych będzie uczestnikiem w zawieranych kontraktach na świadczenia, mając decydujący wpływ na zarządzanie swoimi jednostkami, na organizację udzielania świadczeń, a jego przedstawiciele reprezentujący ubezpieczonych będą obecni w ciałach kolegialnych zarządzających kasami (np. w zgromadzeniu przedstawicieli ubezpieczonych w rejonowym oddziale kasy regionalnej). Zgodnie z zasadą decentralizacji uprawnień władzy państwowej samorząd terytorialny, który jest najbliżej obywatela, będzie realizował cel, którym jest zapewnienie świadczeń medycznych podstawowej opieki zdrowotnej i rejonowego szpitala. Wydaje się, że taka właśnie jego rola najbardziej odpowiada oczekiwaniom społecznym.</u>
          <u xml:id="u-52.43" who="#ZbigniewBomba">Pani Marszałek! Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Na zakończenie swojego wystąpienia chciałbym ustosunkować się do zarzutów, jakie były i będą zgłaszane do projektu ustawy przygotowanego przez komisję. Krytyka może dotyczyć każdego rozwiązania, każdego zapisu artykułu, ale powinna być merytoryczna i konstruktywna, oparta na wiedzy i wynikających z niej uprawnień autorów. Kto z krytyków może przedstawić dowody własnej wiedzy, dyplomy, certyfikaty? Gdzie są ich publikacje na temat ubezpieczeń zdrowotnych? Kto i gdzie je wydał? W Polsce nie mamy wielu ekspertów od spraw ubezpieczeń zdrowotnych, mamy natomiast wielu krytyków uzurpujących sobie prawo do kształtowania opinii publicznej, posługujących się dezinformacją, a na to najlepiej odpowiadać, posługując się odpowiednim wyjaśnieniem opartym na treści zapisów ustawy.</u>
          <u xml:id="u-52.44" who="#ZbigniewBomba">Jednym z zasadniczych zarzutów stawianych projektowi ustawy jest centralizm instytucji ubezpieczenia zdrowotnego, porównuje się ten system do ZUS-bis. Trudno ustalić, czy zarzut ten to świadectwo braku znajomości przepisów ustawy, nadinterpretacja czy tylko czysta demagogia. Zgodnie z treścią art. 6 ustawy zadania z zakresu ubezpieczenia zdrowotnego realizują kasy powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego; art. 65 stanowi, że zadania z zakresu ubezpieczeń zdrowotnych realizują regionalne kasy powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego, branżowe kasy i Krajowy Związek Kas. Proponowany system opiera się więc na zdecentralizowanych strukturach, jakimi są kasy regionalne i branżowe, podstawowe ogniwa systemu. Nie ma tu żadnej centralnej instytucji ubezpieczeniowej, żadnego ZUS-bis z centralą, wojewódzkimi i terenowymi oddziałami. To są fakty w pełni oddalające stawiane zarzuty.</u>
          <u xml:id="u-52.45" who="#ZbigniewBomba">System ubezpieczeń zależny jest od państwa i państwo sprawuje funkcję regulatora systemu - zarzucają krytycy ustawy. Znowu popatrzmy na fakty. Wyposażenie w osobowość prawną regionalnych i branżowych kas oraz Krajowego Związku Kas zapewnia im autonomię prawną i całkowitą niezależność od państwowych centralnych i terenowych instytucji administracyjnych. Kasy ubezpieczeń zdrowotnych są odrębnymi podmiotami cywilnoprawnymi. Kto wobec tego sprawuje kontrolę nad funkcjonowaniem kas? Tylko samorząd ubezpieczonych. Na każdym poziomie organizacyjnym systemu ubezpieczeń zdrowotnych zadania kas wykonywane są samorządnie pod kontrolą ubezpieczonych, a ich reprezentacja działa w jednostkach znajdujących się najbliżej ubezpieczonych, w oddziałach rejonowych (tam przedstawiciele zgromadzenia ubezpieczonych pochodzą wyłącznie z wyboru), w radach nadzorczych kas regionalnych (tam przedstawiciele ubezpieczonych z oddziałów rejonowych, przedstawiciele sejmików wojewódzkich stanowią razem 75% członków, 25% to przedstawiciele województw objętych zasięgiem kasy regionalnej), w Radzie Krajowego Związku Kas (wyłącznie wybrani przez rady nadzorcze kas regionalnych i branżowych ich przedstawiciele). Mówią o tym zapisy art. 66, 68, 75, art. 91 ust. 1 i art. 110.</u>
          <u xml:id="u-52.46" who="#ZbigniewBomba">Innym zarzutem podnoszonym przez opozycję jest kwestia uprawnień ministra zdrowia i opieki społecznej. Zarzuca się, że minister pełni funkcję nadzorcy wobec systemu. Zupełnie bezpodstawny zarzut. Komisja zdecydowała się na znaczne ograniczenie możliwości ingerowania w system ubezpieczeń zdrowotnych. Prawa ministra zdrowia zostały ściśle określone. Obecnie wynikają one jedynie z zapisów ustawy. Ma on fakultatywne prawo do żądania zmiany uchwały Rady Krajowego Związku Kas, jeżeli jest ona sprzeczna z prawem lub statutem, prawo do uzyskiwania informacji o działalności kas, oceny realizacji zadań ubezpieczenia zdrowotnego oraz uprawnienia wynikające z mających porządkowy charakter delegacji ustawowych wspólnych dla Rady Krajowego Związku Kas i ministra zdrowia, np. do przygotowania rozporządzenia o wykazie leków podstawowych i uzupełniających, wzorów recept itd.</u>
          <u xml:id="u-52.47" who="#ZbigniewBomba">Na uwagę także zasługuje fakt równoprawności podmiotowej ministra, Rady Krajowego Związku Kas i samorządów zawodów medycznych. Rozporządzenia wydawane są w drodze uzgodnień, a nie decyzji indywidualnych. Mówią o tym m.in. art. 116 ust. 1 i 2, art. 37 ust. 5, art. 45.</u>
          <u xml:id="u-52.48" who="#ZbigniewBomba">Kolejny zarzut dotyczy przesycenia kas powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego urzędnikami państwowymi. W proponowanym przez komisje projekcie ustawy w ogóle zrezygnowano z uczestnictwa w radach nadzorczych Krajowego Związku Kas, kas regionalnych i branżowych nominowanych urzędników państwowych. W Radzie Krajowego Związku Kas znajdują się wyłącznie przedstawiciele desygnowani z kas regionalnych i branżowych, nie ma reprezentantów ministra zdrowia, ministra finansów, ministra obrony narodowej, ministra spraw wewnętrznych i Kancelarii Prezydenta. Jedynie w radach nadzorczych kas regionalnych znajdują się przedstawiciele wojewodów z województw wchodzących w skład danego regionu i stanowią oni zaledwie 1/4 członków rady. Stosowne treści zawierają art. 75 ust. 1, 2, 3, art. 91 ust. 1 i 4, art. 110.</u>
          <u xml:id="u-52.49" who="#ZbigniewBomba">Projektowi ustawy zarzuca się także, iż „gospodarka finansowa kas powiązana jest z budżetem państwa, a dotowanie zależne będzie od politycznych układów”. Zarzut ten także mija się z prawdą. Gospodarka finansowa Krajowego Związku Kas, kas regionalnych i branżowych prowadzona jest na zasadach określonych w tej ustawie, nie ma więc żadnego związku z Prawem budżetowym i budżetem państwa.</u>
          <u xml:id="u-52.50" who="#ZbigniewBomba">Ustawa mówi o tworzeniu specjalnych funduszy: składkowego, administracyjnego, rezerwowego, wyrównawczego, i celowego. Na ten ostatni fundusz celowy, zgodnie z zapisami ustawy, wpłynąć mogą dotacje budżetowe, które mogą być przeznaczane jedynie na sfinansowanie świadczeń związanych ze zwalczaniem gruźlicy, chorób zakaźnych, choroby alkoholowej, narkomanii i toksykomanii, a także na pokrycie kosztów świadczeń zdrowotnych udzielanych więźniom i rodzinom osób odbywających zasadniczą służbę wojskową oraz w razie braku uprawnień z innego tytułu, np. z ubezpieczenia rodzinnego, w przypadkach ciąży, porodu i połogu oraz w sytuacjach związanych z zapobieganiem i zwalczaniem chorób wenerycznych. Ponadto na fundusz celowy wpływać będą środki budżetowe związane z realizacją zadań zleconych przez państwo, np.: promocja zdrowia, profilaktyka, edukacja zdrowotna itp.</u>
          <u xml:id="u-52.51" who="#ZbigniewBomba">Środki wyżej wymienione stają się w kasach regionalnych i branżowych przychodami funduszu składkowego. Żadnych innych dotacji budżetowych, zwłaszcza na fundusz administracyjny lub wyrównawczy, ustawa nie przewiduje.</u>
          <u xml:id="u-52.52" who="#ZbigniewBomba">Plany finansowe kas obejmujące przychody i wydatki poszczególnych funduszów, są wykonywane w całkowicie odrębny sposób, niż dla jednostek budżetowych. Kasy jako samorządne podmioty prawne w zakresie kontroli finansowej podlegać będą regulacjom związanym z poszerzeniem kompetencji regionalnych izb obrachunkowych, kontrolujących obecnie jednostki samorządu terytorialnego. Patrz: art. 124, 125, 126, 127 ust. 1, 2 i 3, art. 128, 129 - nie będę ich przytaczał, tylko wymienię - art. 130, 134 i 138.</u>
          <u xml:id="u-52.53" who="#ZbigniewBomba">Ostatnio także krytycy ustawy podnoszą sprawę braku możliwości wyboru świadczeniodawcy i instytucji ubezpieczeniowej. Ten zarzut nie może odnosić się do tej ustawy. Nasza zakłada, zgodnie z oczekiwaniami społecznymi, wolny wybór świadczeniodawcy: lekarza rodzinnego, szpitala, laboratorium, gabinetu diagnostycznego. Warunkiem jest tylko posiadanie przez świadczeniodawcę umowy z kasą. A w przypadku, gdy udzielenie świadczenia zdrowotnego przez podmiot nie posiadający takiej umowy wynikało z nagłego zachorowania bądź nieszczęśliwego wypadku ubezpieczony ma prawo do pokrycia przez kasę związanych z tym wydatków.</u>
          <u xml:id="u-52.54" who="#ZbigniewBomba">Inna wprowadzona przez komisję zasada to możliwość wyboru instytucji ubezpieczeń zdrowotnych: kasy regionalnej lub branżowej. Można wybrać kasę regionalną lub właściwą dla miejsca zamieszkania czy zatrudnienia, albo też w przypadkach określonych w ustawie odpowiednią kasę branżową. Mówią o tym następujące artykuły ustawy: art. 53 ust. 1 i 2, art. 60 ust. 1 pkt. 1–3 i ust. 2, art. 70 ust. 1 i 2.</u>
          <u xml:id="u-52.55" who="#ZbigniewBomba">Zarzuca się także ustawie, iż „brak w niej właściwego miejsca i uczestnictwa w kształtowaniu systemu ubezpieczeń przedstawicieli samorządów zawodów medycznych”. Należy tu przypomnieć, że generalną zasadą systemu ubezpieczeń zdrowotnych jest rozdzielenie funkcji organizatora udzielania świadczeń zdrowotnych, świadczeniodawców i płatnika — instytucji ubezpieczeniowej. Ustawa w proponowanym przez komisję kształcie w pełni zachowuję tę zasadę. Nie oznacza to jednak pominięcia w ustawie roli samorządów zawodów medycznych, jaką powinny one pełnić w systemie. Przede wszystkim została zaznaczona w przepisach ich funkcja w zakresie dotyczącym zawierania umów na świadczenia zdrowotne i uczestnictwo w opiniowaniu rozporządzeń wydawanych na podstawie delegacji prawnych wynikających z ustawy. Mówi o tym art. 54 ust. 1 i 2 oraz art. 56.</u>
          <u xml:id="u-52.56" who="#ZbigniewBomba">Kolejnym zarzutem, zwłaszcza ostatnio podnoszonym przez obrońców zapisu art. 70 konstytucji z 22 lipca 1952 r. o bezpłatnej pomocy lekarskiej, jest sprawa rzekomego przerzucania kosztów udzielonych świadczeń na pacjentów. Trzeba pamiętać, iż współpłacenie, tzw. udział własny w pokrywaniu kosztów świadczeń zdrowotnych, występuje zarówno w budżetowych, jak i ubezpieczeniowych systemach finansowania ochrony zdrowia na całym świecie. W naszym projekcie ustawowo określiliśmy wydzielone świadczenia, które nie będą zawarte w tzw. koszyku świadczeń. Są to m.in.: zabiegi kosmetyczne i chirurgia upiększająca, szczepienia nie przewidziane w kalendarzu szczepień, orzeczenia o stanie zdrowia wydawane na życzenie pacjenta.</u>
          <u xml:id="u-52.57" who="#ZbigniewBomba">Ustawowo zostały określone także dopłaty do uzyskiwanych świadczeń (opłaty zryczałtowane) za świadczenia z zakresu stomatologii oraz tzw. koszty hotelowe, czyli zryczałtowane opłaty za zakwaterowanie i wyżywienie. Oczywiście ustawą wprowadzono także liczne ograniczenia: limit dni pobytu, za które pobiera się dopłaty, limit wysokości kosztów; wydzielono również kategorię uprawnionych do świadczenia osób, które nie będą ponosiły dopłat, m.in. dzieci, inwalidzi, osoby chore na choroby społeczne, podopieczni pomocy społecznej. Mówią o tym zapisy art. 31 ust. 2 pkt 1–5, art. 34 ust. 1–6.</u>
          <u xml:id="u-52.58" who="#ZbigniewBomba">Wysoka Izbo! Ostatnio Społeczna Komisja Zdrowia NSZZ „Solidarność” rozpętała bezprecedensową kampanię propagandową, posługując się kolportowanymi wśród pacjentów ulotkami zawierającymi hasło: „Dlaczego nasz projekt jest lepszy?”. Akcja Wyborcza „Solidarność” idzie do wyborów z dwoma projektami ustaw: ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym i ustawy Prawa pacjenta. Oba projekty aktów prawnych mają być podstawą ich programu wyborczego w zakresie reform ochrony zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-52.59" who="#ZbigniewBomba">Przedstawiciele Społecznej Komisji Zdrowia przy NSZZ „Solidarność”, wydaje się, zapomnieli, że z chwilą, gdy z inicjatywy byłego prezydenta projekt trafił do sejmowej Komisji Nadzwyczajnej, przestał już, zgodnie z regulaminem Sejmu, być projektem autorskim.</u>
          <u xml:id="u-52.60" who="#ZbigniewBomba">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Owocem dwuletniej pracy Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej oraz rocznej działalności sejmowej Komisji Nadzwyczajnej jest prezentowany dziś projekt ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym - projekt, którego jedynym autorem jest komisja. Zmiany wprowadzone do projektu ustawy przez komisję w pełni potwierdzają uwzględnienie w pracach nad ustawą dwóch skierowanych do rozpatrzenia projektów - rządowego i prezydenckiego. Po przejrzeniu jednak projektu ustawy w gotowej formie doszliśmy do wniosku, że wymaga on jeszcze drobnych uzupełnień. Głównie dotyczą one utrzymania uprawnień inwalidów wojennych i członków ich rodzin oraz inwalidów wojskowych. Proponujemy w związku z tym następujące poprawki.</u>
          <u xml:id="u-52.61" who="#ZbigniewBomba">Poprawka 1 — w art. 34:</u>
          <u xml:id="u-52.62" who="#ZbigniewBomba">a) w ust. 4 od słów „zakresu stomatologii” skreślić do końca zdania i wpisać: „dzieci do ukończenia 18 roku życia, kobiety w ciąży, inwalidzi wojenni i członkowie ich rodzin oraz inwalidzi wojskowi”;</u>
          <u xml:id="u-52.63" who="#ZbigniewBomba">b) w ust. 5 pkt 3 uzupełnić po pierwszych słowach, wpisać „członkowie ich rodzin i inwalidzi”.</u>
          <u xml:id="u-52.64" who="#ZbigniewBomba">Poprawka 2... Może ja przekażę te poprawki w formie pisemnej.</u>
          <u xml:id="u-52.65" who="#ZbigniewBomba">W ocenie Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej projekt ustawy przygotowany przez sejmową Komisję Nadzwyczajną zasługuje na pełne poparcie. Będziemy głosować za przyjęciem przez Wysoką Izbę projektu tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-52.66" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Zbigniew Bomba.</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę teraz o zabranie głosu pana posła Jana Kopczyka w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego. Następnym mówcą będzie pan poseł Marek Balicki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#JanKopczyk">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Przed ponad rokiem toczyła się na tej sali debata nad dwoma projektami ustaw o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym - prezydenckim i rządowym. Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego, który mam zaszczyt reprezentować, opowiedział się wówczas za skierowaniem obu projektów do Komisji Nadzwyczajnej, wskazując jednocześnie wiele mankamentów i słabości obu tych przedłożeń. Dziś otrzymujemy do drugiego czytania efekt ponadrocznej intensywnej pracy w Komisji Nadzwyczajnej w formie sprawozdania zawierającego jeden tekst łączący wszelako w formie uporządkowanej i dopracowanej wiele treści i rozwiązań merytorycznych zaczerpniętych zarówno z projektu rządowego, jak i prezydenckiego, a także takie, które powstały w komisji. Projekt ten jest rezultatem trwających od wielu lat dyskusji i zgłaszanych od dawna postulatów generalnej zmiany systemu organizacji i finansowania opieki zdrowotnej. Wprowadzenia w ochronie zdrowia systemu ubezpieczeniowego w miejsce funkcjonującego dziś budżetowego domagają się od dawna różne środowiska polityczne, społeczne, związki zawodowe, pracownicy służby zdrowia, pacjenci, a także parlament.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#JanKopczyk">Komisja Zdrowia Sejmu poprzedniej kadencji postulowała wprowadzenie ubezpieczeń swoim dezyderatem. To tu, w tej Izbie, w 1992 r. podjęto rezolucję zobowiązującą ówczesny rząd do przedstawienia projektu ustawy ubezpieczeniowej, ale tak się stało, że dopiero następny parlament pracuje nad taką ustawą, a kolejny rząd przedstawia jej projekt. To powszechne dążenie do zmiany systemu, o którym mówię, i o którym była mowa w poprzednich wystąpieniach, spowodowane jest przede wszystkim niewydolnością obecnego systemu opieki zdrowotnej, która wyraża się w ograniczeniu dostępu do świadczeń, w coraz szerszym wprowadzaniu różnych, najczęściej nielegalnych, dopłat i opłat z kieszeni pacjentów - wymieniam tylko te najbardziej widoczne i jaskrawe bolączki służby zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#JanKopczyk">Nowy system, system ubezpieczeniowy ma oddzielić organizatora świadczeń, którym ma być administracja rządowa i samorządowa, od podmiotu finansującego świadczenia, którym będą kasy powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego oraz od dostarczyciela usług zdrowotnych, którym będą lekarze, szpitale i inne placówki służby zdrowia. Efektem tego rozdziału ma być finansowanie rzeczywiście wykonanych czy wyświadczonych usług, badań, zabiegów czy innych świadczeń zdrowotnych, co ma spowodować racjonalne wydawanie środków finansowych i uruchomienie mechanizmów konkurencji, wierzymy, że z korzyścią dla pacjenta.</u>
          <u xml:id="u-54.3" who="#JanKopczyk">Wysoki Sejmie! Rozpatrywany przez nas projekt wprowadza zmianę generalną, systemową, niektórzy mówią: ustrojową. Robimy to bez uprzednich własnych doświadczeń w tym zakresie, bo przedwojenne kasy chorych nie mogą być dla nas ani wzorem, ani przykładem, a zawsze w takich nowych sytuacjach rodzi się wiele pytań i wątpliwości, a także wiele obaw, zwłaszcza jeśli sprawa należy do dziedziny życia w sposób szczególny dotyczącej najważniejszych dóbr każdego człowieka, czyli ludzkiego życia i zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-54.4" who="#JanKopczyk">Dlatego w czasie prac nad projektem tej ustawy zwracaliśmy szczególną uwagę na pewne generalia, na sprawy najważniejsze, na pryncypia. O szczegółach mówić dziś już nie będę, ponieważ i mój przedmówca, i poseł sprawozdawca dosyć drobiazgowo zajmowali się całym projektem. Powiem zatem tylko o sprawach najważniejszych.</u>
          <u xml:id="u-54.5" who="#JanKopczyk">Pierwsza sprawa, która naszym zdaniem musiała być uwzględniona i projekt ustawy istotnie ją uwzględnia, to powszechność nowego systemu proponowanego w projekcie, tak aby dotyczył on wszystkich, aby ubezpieczeni byli nie tylko pracownicy, ale i emeryci, i renciści, rolnicy i bezrobotni, osoby przebywające na zasiłkach opieki społecznej, żołnierze i wiele innych grup społecznych, określonych, zdefiniowanych w tej ustawie, aby nikt nie pozostał poza nawiasem, poza systemem, bez gwarancji opieki medycznej. I w tym wyraża się owa powszechność.</u>
          <u xml:id="u-54.6" who="#JanKopczyk">Sprawa druga to obowiązkowość. Chodzi o to, aby obowiązek ubezpieczeniowy dotyczył wszystkich, także i tych najlepiej zarabiających, których byłoby stać na leczenie prywatne. Uważaliśmy, że jesteśmy zbyt ubodzy, żeby wyłączyć spod tej obowiązkowości tych, którzy mogą dostarczyć kasom ubezpieczeniowym ok. 10% dochodów, czyli obowiązkowy charakter ubezpieczenia jest zachowany.</u>
          <u xml:id="u-54.7" who="#JanKopczyk">Sprawa trzecia dotyczy solidaryzmu społecznego. Mówiąc najprościej: składkę płacą, czyli koszty ponoszą wszyscy, także zdrowi i młodzi, a korzystają potrzebujący w danym momencie, czyli chorzy wymagający usług medycznych.</u>
          <u xml:id="u-54.8" who="#JanKopczyk">Zasada kompensaty składki, o której tutaj była mowa - chciałbym się na tym chwilę zatrzymać. Chodziło o to, żeby sformułować w ustawie taki mechanizm, aby składka była zapłacona za każdego (warunkiem ubezpieczenia jest zapłacenie składki), ale jednocześnie aby ta składka nie obciążała budżetu domowego czy kieszeni pacjenta; aby stworzyć taki system, w którym przeciętny obywatel nie odczuje składki ubezpieczeniowej jako nowego kosztu. I zostało to tak zaplanowane, o czym moi przedmówcy mówili, że dla wszystkich, którzy płacą podatek dochodowy, ta składka jest przesunięta z podatku dochodowego do kasy chorych i - mówiąc obrazowo czy bardzo upraszczając - traci na tym urząd skarbowy, minister finansów i budżet, a zyskuje kasa chorych. Te pieniądze są przesunięte - jakby pracownik, emeryt, rencista o tym nie wiedział. Za rolników płaci KRUS. O wysokości była mowa, nie będę powtarzał. Nie ma też wykładania tych pieniędzy z budżetu bieżącego, domowego. Za bezrobotnych płaci urząd pracy. Za inne grupy społeczne - jeszcze inni płatnicy. Generalna zasada jest taka, że składka jest zapłacona za wszystkich, a ludzie nie odczuwają wzrostu kosztów jako ceny za znalezienie się w systemie ubezpieczeniowym.</u>
          <u xml:id="u-54.9" who="#JanKopczyk">Zasada bardzo ważna, która jest generalnym zabezpieczeniem, to art. 4 ustawy: „Państwo gwarantuje ubezpieczonym udzielanie świadczeń określonych w ustawie”. Ta zasada gwarancji czy odpowiedzialności państwa została zapisana, mimo że kasy ubezpieczeniowe są samodzielnym podmiotem, mają osobowość prawną, mają dużą samodzielność, są samorządne. Mimo to uważaliśmy, że ten zapis jest niezbędny i rozwiewający wszelkie wątpliwości co do gwarancji państwowych dla ubezpieczonych w zakresie udzielania świadczeń. Jeśli chodzi zaś o zakres udzielania świadczeń, który też już przedstawił mój przedmówca, to w zasadzie system ubezpieczeniowy będzie zobowiązany do udzielania pełnego zakresu świadczeń z niewielkimi tylko, nieistotnymi wyłączeniami — typu chirurgia kosmetyczna, upiększająca czy inne jakieś dodatkowe, bardzo nieliczne i zupełnie marginalne świadczenia, które i tak dzisiaj w większości nie przysługują bezpłatnie.</u>
          <u xml:id="u-54.10" who="#JanKopczyk">Jednakże wśród przepisów zawartych w projekcie ustawy znalazły się i takie, które budzą duże zastrzeżenia czy kontrowersje. Mam na myśli przepisy, które nakładają na pacjentów obowiązek pewnej odpłatności za niektóre świadczenia, a dotyczy to części kosztów leczenia stomatologicznego, części odpłatności za przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze, a także zryczałtowanej dopłaty za pobyt w szpitalu, czyli tzw. kosztów hotelowych wraz z żywieniem. Uważamy, że ta propozycja - jeśli będzie utrzymana w rozsądnych proporcjach - jest do zaakceptowania przez społeczeństwo, pod warunkiem wszelako, że nowy system wprowadzający te dopłaty jednocześnie wyeliminuje istniejące obecnie liczne nieformalne i nielegalne opłaty różnego rodzaju. I pod drugim warunkiem, że będzie utrzymany katalog zwolnień z tych opłat, który jest zawarty w projekcie, choć chciałbym go, proponując poprawki, wzbogacić.</u>
          <u xml:id="u-54.11" who="#JanKopczyk">W tym miejscu, pozwoli pani marszałek, zgłoszę poprawki, których jest kilka. Część z nich ma charakter redakcyjno-stylistyczny, a część merytoryczny. Zreferuję, jeśli można, tylko dwie, a mianowicie te związane z opłatami.</u>
          <u xml:id="u-54.12" who="#JanKopczyk">Po pierwsze, sprawa odpłatności dotycząca środowiska inwalidów wojennych i wojskowych. Otóż tytułem przypomnienia: we wrześniu 1995 r. w czasie prac nad nowelizacją ustawy o odpłatności za leki utrzymaliśmy prawo do bezpłatnych leków dla inwalidów wojennych i wojskowych. I ponieważ byłem autorem poprawki, wnosiłem o odrzucenie zapisu ograniczającego to prawo; dzisiaj też chciałbym zgłosić poprawkę do art. 44, która utrzymywałaby stan istniejący, to znaczy pełną bezpłatność, bez limitów, dla inwalidów wojennych i wojskowych.</u>
          <u xml:id="u-54.13" who="#JanKopczyk">Wszyscy w klubie PSL uważamy, że inwalidzi wojenni i wojskowi są już tak nielicznym, i coraz mniej licznym, środowiskiem, że nie obciąży to w sposób istotny budżetu państwa ani, w przyszłości, budżetu kas ubezpieczeniowych, a oni mają moralne prawo oczekiwać od polskiego Sejmu, że uznamy ich wyjątkowe uprawnienia jako realizację obowiązku państwa wobec tych, którzy kiedyś walczyli o niepodległość albo służyli w wojsku i z tego tytułu utracili zdrowie.</u>
          <u xml:id="u-54.14" who="#JanKopczyk">Druga sprawa, co do której chciałbym zgłosić poprawkę, jest związana z wnoszeniem dopłat za pobyt w szpitalu. W obecnym brzmieniu mówi się, że ta zryczałtowana opłata może dotyczyć 30 dni pobytu w szpitalu w roku; określona jest wysokość, do jakiej ma być ta dopłata. Uważam, że pomimo tych zwolnień liczba 30 dni jest zbyt duża. Bo jeśli zwalniamy z tych opłat emerytów i rencistów, którzy otrzymują świadczenia poniżej najniższego średniego krajowego wynagrodzenia, to nawet jeżeli emeryt czy rencista mieszkający samotnie otrzymuje świadczenie w wysokości około 4 lub poniżej 4 mln zł i każemy mu zapłacić - a może się zdarzyć, że będzie w szpitalu 30 dni w miesiącu - za te 30 dni, to mu już niewiele zostanie na cokolwiek. Co prawda je w szpitalu i nie wypala w tym czasie światła w mieszkaniu, ale czynsz i parę innych świadczeń musi zapłacić. Sądzę także, że 10 dni to propozycja zupełnie rozsądna.</u>
          <u xml:id="u-54.15" who="#JanKopczyk">Natomiast pan poseł sprawozdawca chyba troszeczkę przesadził, mówiąc o tym, że ten przepis będzie motywował do skracania pobytu.</u>
          <u xml:id="u-54.16" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Bugaj: Zdecydowanie będzie motywował.)</u>
          <u xml:id="u-54.17" who="#JanKopczyk">W tej chwili średni pobyt wynosi 11 dni z kawałkiem. Jeżeli będziemy mieć zapis, że 30 dni jest płatnych, to nie będzie szpital wcale motywowany, żeby skracać pobyt. To motywować będzie w sytuacji poniżej średniego pobytu, czyli 10 dni lub jeszcze mniej.</u>
          <u xml:id="u-54.18" who="#JanKopczyk">Tyle komentarza do tych poprawek. Resztę składam na piśmie. Dotyczą one art.: 34, 37, 38, 44, 47, 54, 56, 58, 61 oraz 135.</u>
          <u xml:id="u-54.19" who="#JanKopczyk">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Zdajemy sobie sprawę, że my posłowie i cały parlament bierzemy na siebie ogromną odpowiedzialność, przeprowadzając tak głęboką, zasadniczą, czy — jak kto chce nazwać — ustrojową zmianę w funkcjonowaniu opieki zdrowotnej. Jest to zadanie ogromnie trudne. Proces legislacyjny jest niełatwy, długi, a jeszcze przecież nie skończony, bo ustawa daje wiele delegacji, potrzebnych jest jeszcze kilkanaście aktów wykonawczych wydanych przez Radę Ministrów, ministra zdrowia czy ministra finansów, trzeba pamiętać o pewnych skutkach legislacyjnych, o zmianach, których trzeba będzie dokonać — o czym była mowa chociażby w przepisach o dochodach gmin — gdzieś za 2 lata, jak zacznie obowiązywać ta ustawa, jest wiele zadań do wykonania, a czas jest niedługi. Dwuletni okres vacatio legis musi wystarczyć administracji, także ministerstwu zdrowia, aby przystosować cały system opieki zdrowotnej do wejścia w nowe warunki działania, w warunki ubezpieczeniowe.</u>
          <u xml:id="u-54.20" who="#JanKopczyk">Robi się w tym zakresie pierwsze kroki, zmierzające do usamodzielnienia zakładów opieki zdrowotnej, buduje się system rejestru usług medycznych, zaczynamy wchodzić w kontrakty. Pamiętajmy także, że są z tym związane pewne koszty, które mają odzwierciedlenie w projekcie ustawy budżetowej na rok 1997. Mam nadzieję, że na rok 1998 będą uwzględnione w jeszcze większym stopniu i wtedy będą zapewnione warunki od strony systemu opieki zdrowotnej.</u>
          <u xml:id="u-54.21" who="#JanKopczyk">Druga sprawa - to budowanie nowej instytucji ubezpieczeniowej jakby od zera. Ona też musi być w krótkim czasie gotowa do realizacji zadań wynikających z ustawy - zadań wielu i to niełatwych. Tu także będą poniesione pewne koszty i musi to być gotowe w ciągu 2 lat.</u>
          <u xml:id="u-54.22" who="#JanKopczyk">Myślę, że proces przygotowywania ustawy do wdrożenia powinien być przedmiotem szczególnej obserwacji i nadzoru Wysokiej Izby. Sądzę, że tak się też stanie. Jeśli tę ustawę uchwalimy, to będziemy co jakiś czas starali się dowiedzieć i sprawdzić, na jakim etapie jest proces przygotowywania wszystkich elementów, wszystkich ogniw, działań zmierzających do wdrożenia tego systemu. Sama ustawa nam ubezpieczeń nie zbuduje.</u>
          <u xml:id="u-54.23" who="#JanKopczyk">Wysoka Izbo! Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego będzie głosował za przyjęciem projektu ustawy, po uwzględnieniu stosownych poprawek, w nadziei i w przekonaniu, że nowe rozwiązania systemowe nie będą stanowić dla społeczeństwa związanych z opieką zdrowotną zwiększonych obciążeń finansowych, lecz przeciwnie, ukrócą łapownictwo, zlikwidują nieformalne opłaty, poprawią dostępność usług medycznych, zwłaszcza dla mieszkańców wsi i małych miast, zwłaszcza dla ludzi ubogich, emerytów i rencistów, a nowy system opieki zdrowotnej, system ubezpieczeniowy, będzie dla pacjenta przyjazny, dostępny i lepszy niż dotychczasowy. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-54.24" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Jan Kopczyk.</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Panie pośle, przepraszam, chciałam prosić o poprawki na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#komentarz">(Poseł Jan Kopczyk: Już daję.)</u>
          <u xml:id="u-55.4" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-55.5" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę pana posła Marka Balickiego o zabranie głosu w imieniu klubu Unii Wolności. Następnym mówcą będzie pan poseł Grzegorz Marciniak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#MarekBalicki">Pani Marszałek! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Nikt chyba nie ma dzisiaj wątpliwości, że państwowy system ochrony zdrowia, jaki odziedziczyliśmy po minionym ustroju, jest w wysokim stopniu niesprawny i nieefektywny. Jego organizacja i metody finansowania nie są dostosowane do wymogów, jakie stawia gospodarka rynkowa oraz zdecentralizowane państwo. Katastrofalna sytuacja finansowa pogłębia się, rozwija się szara strefa, lekarze i pielęgniarki coraz częściej i donośniej protestują. Dotychczasowy model opieki zdrowotnej rozpada się na naszych oczach. Potrzeba reformy publicznego systemu opieki zdrowotnej w Polsce staje się dzisiaj tak wielka, że każda próba zmian, nawet niedobra, może być uznana za istotny krok do przodu.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#MarekBalicki">W tym stanie rzeczy uzasadnione mogą się okazać obawy, że nie dopracowany, zły projekt ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym będzie przez wytrawnych graczy politycznych przedstawiany jako wielkie osiągnięcie, a wykorzystywany przy tym będzie pozytywny odbiór w naszym społeczeństwie terminu „ubezpieczenie zdrowotne”. Tym bardziej że negatywne skutki mogą się ujawnić dopiero po wejściu ustawy w życie, to jest po 2 latach.</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#MarekBalicki">Pokusa uzyskania doraźnego efektu może być tym większa, im powszechniejsza jest opinia o zmarnowaniu przez rządzącą koalicję szansy przeprowadzenia reformy. Pamiętamy wszyscy, że ponad 3 lata temu reforma systemu opieki zdrowotnej była jedną z najważniejszych obietnic Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Nie wykorzystano niezwykle komfortowej sytuacji ostatnich 3 lat. Wspomnę tylko takie jej elementy, jak dobra sytuacja gospodarcza i znaczny wzrost produktu krajowego brutto, stabilna większość w parlamencie oraz nie zmieniające się kierownictwo resortu zdrowia. Tak więc dzisiaj, gdy do kolejnych wyborów zostało zaledwie 9 miesięcy, trzeba wykazać się czymkolwiek, choćby to był knot legislacyjny. Wystarczy go tylko dobrze sprzedać.</u>
          <u xml:id="u-56.3" who="#MarekBalicki">Czy taki zatem scenariusz podyktowała rządzącej koalicji SLD-PSL zimna kalkulacja przedwyborcza? Czy może prezentowany dzisiaj projekt ustawy jest rzeczywistą, dobrze przygotowaną, głęboką reformą, a nie podyktowaną bieżącą potrzebą polityczną jej namiastką? Aby rzetelnie odpowiedzieć na te pytania, trzeba ocenić, w jakim stopniu przyjęty w Komisji Nadzwyczajnej głosami posłów koalicji SLD-PSL projekt realizuje główne cele reformy. A panuje zgoda, że są to: zwiększenie efektywności wykorzystania publicznych środków i zasobów, zdecentralizowanie zarządzania i dostosowanie go do samorządowego systemu sprawowania władzy, poprawa dostępności świadczeń i podniesienie ich jakości czy wreszcie zapewnienie stabilnych źródeł zasilania oraz skutecznego nadzoru nad wydatkami bieżącymi i inwestycyjnymi.</u>
          <u xml:id="u-56.4" who="#MarekBalicki">Niestety, prezentowany dzisiaj projekt nie daje - zdaniem Klubu Parlamentarnego Unii Wolności - żadnych gwarancji osiągnięcia tak zakreślonych celów. W wielu dziedzinach nie nastąpi poprawa, a w niektórych musi wręcz dojść do pogorszenia. Ponadto projekt jest sprzeczny z kierunkiem przeobrażeń społecznych i gospodarczych zapoczątkowanych w naszym kraju w 1989 r.</u>
          <u xml:id="u-56.5" who="#MarekBalicki">Ocenę naszą sformułowaliśmy po wnikliwej analizie zapisów możliwych skutków proponowanych regulacji oraz po zapoznaniu się z opiniami wybitnych ekspertów.</u>
          <u xml:id="u-56.6" who="#MarekBalicki">Na marginesie chciałbym tu poczynić dwie uwagi.</u>
          <u xml:id="u-56.7" who="#MarekBalicki">Pierwsza dotyczy niezwykle krótkiego czasu na uzyskanie opinii i ekspertyz. Druk sejmowy został doręczony posłom dwa tygodnie temu. Biorąc pod uwagę niezmiernie szerokie konsekwencje praktyczne ustawy i jej rozległy charakter, a także obszerność projektu (ponad 170 artykułów), czas ten był nieprawdopodobnie krótki. Po co ten pośpiech?</u>
          <u xml:id="u-56.8" who="#MarekBalicki">I druga uwaga. Dawno nie mieliśmy do czynienia z tak powszechną i miażdżącą krytyką - w opiniach i ekspertyzach - tak ważnego projektu ustawy, i to tuż przed drugim czy w zasadzie w dniu drugiego czytania. I to w opiniach najwybitniejszych niezależnych ekspertów w swoich dziedzinach.</u>
          <u xml:id="u-56.9" who="#MarekBalicki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Unii Wolności negatywnie ocenia prezentowany dzisiaj projekt ustawy i będzie głosował za jego odrzuceniem z trzech zasadniczych powodów.</u>
          <u xml:id="u-56.10" who="#MarekBalicki">Po pierwsze: nie wprowadza on prawdziwych ubezpieczeń zdrowotnych.</u>
          <u xml:id="u-56.11" who="#MarekBalicki">Po drugie: traci na nim pacjent.</u>
          <u xml:id="u-56.12" who="#MarekBalicki">Po trzecie wreszcie: projekt jest antysamorządowy.</u>
          <u xml:id="u-56.13" who="#MarekBalicki">Projekt nie wprowadza prawdziwych ubezpieczeń, ponieważ nadal utrzymuje system podatkowy, tyle że oparty na podatku wyodrębnionym z dzisiejszego podatku od dochodów osobistych i nazwanym składką. Wysokość składki nie zależy od wybranego przez ubezpieczonego pakietu, określającego zakres i standard otrzymywanych usług zdrowotnych, ani nie jest w żadnym stopniu powiązana z ryzykiem zdrowotnym. Natomiast wysokość składki, tak jak każdego podatku, zależy jedynie od wysokości przychodów. A zakres świadczeń jest jednakowy dla wszystkich, niezależnie od wysokości składki.</u>
          <u xml:id="u-56.14" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Bugaj: Bardzo dobrze.)</u>
          <u xml:id="u-56.15" who="#MarekBalicki">Natomiast, i to jest druga ważna uwaga, proponowany system jest nadal silnie powiązany z budżetem. Płacenie składek za wiele grup społecznych będzie dokonywane wprost z budżetu państwa. Według ekspertyz, które otrzymaliśmy, obejmie to około 40% obywateli - będą to rolnicy, bezrobotni, osoby pobierające zasiłek stały i rentę socjalną oraz inne, mniejsze grupy.</u>
          <u xml:id="u-56.16" who="#MarekBalicki">Ponadto - co zresztą dzisiaj było już powiedziane - projekt jest tak zapisany, że ewentualny deficyt kas będzie musiał być finansowany i tak z budżetu (art. 4 przewiduje, że udzielanie świadczeń jest gwarantowane przez państwo). A ponieważ kasy nie będą miały ekonomicznej motywacji do kontroli kosztów - bo nie ma zapisów, które by takie mechanizmy wprowadzały - deficyt być musi.</u>
          <u xml:id="u-56.17" who="#MarekBalicki">I kolejna uwaga. Niezależnie od tego, co powiedziałem — że znaczna część składek będzie finansowana wprost z budżetu, że państwo będzie wyrównywało deficyt — to i tak 25–30% obecnych nakładów na ochronę zdrowia pozostanie w gestii ministra zdrowia. Czyli w sumie, można powiedzieć, powiązanie z budżetem jest bardzo silne, a część budżetu, która pozostaje w dyspozycji rządu, będzie większa niż obecnie.</u>
          <u xml:id="u-56.18" who="#MarekBalicki">Projekt ustawy nie wprowadza prawdziwych ubezpieczeń, a za to tworzy nową wielką administrację specjalną, która będzie musiała zatrudnić 20–30 tys. osób i którą nazywamy, niezupełnie trafnie, kasami ubezpieczeń. Administrację, która będzie silnie regulowana i nadzorowana przez ministra zdrowia. W projekcie znajduje się kilkadziesiąt upoważnień do wydania aktów wykonawczych bardzo ściśle regulujących nawet wewnętrzną gospodarkę finansową — czy Krajowego Związku Kas, czy innych podmiotów, a zarazem nie są uregulowane inne istotne sprawy. Nie ulegnie na przykład zmianie powszechnie krytykowany sposób dokonywania inwestycji w ochronie zdrowia czy też zakupów sprzętu i aparatury medycznej. Nieodparcie nasuwa się skojarzenie, że to jest drugi ZUS, tylko że ZUS chcemy właśnie dzisiaj reformować. Art. 68 mówi o tym, że kasy wykonują swoje zadania samorządnie, ale w kontekście tych wszystkich regulacji, które są w ustawie, ten zapis jest po prostu śmieszny, o czym zresztą trafnie napisano w jednej z ekspertyz.</u>
          <u xml:id="u-56.19" who="#MarekBalicki">Na koniec, jeśli chodzi o ten punkt, chciałem powiedzieć otwarcie — choć może to być bolesne dla niektórych osób — że nazwanie proponowanego systemu ubezpieczeniem zdrowotnym jest oszukaniem opinii publicznej, bezwzględnym wykorzystaniem pozytywnego odbioru w naszym społeczeństwie słowa „ubezpieczenie”. Tak więc nie są to ubezpieczenia prawdziwe i na wprowadzonych zmianach traci pacjent, bo musi stracić. Dlaczego?</u>
          <u xml:id="u-56.20" who="#MarekBalicki">Po pierwsze, koszty utworzenia i uruchomienia tej nowej administracji specjalnej będą bardzo wysokie. Projektodawcy szacują je w cenach bieżącego roku na 1,5 mld złotych, a to jest 10% tegorocznych nakładów na ochronę zdrowia. I o tyle będą uszczuplone środki kierowane do szpitali czy do innych placówek, ponieważ projekt nie zakłada globalnego zwiększenia nakładów na opiekę zdrowotną. Czyli to, co będzie przeznaczone bezpośrednio na świadczenia lecznicze, ulegnie zmniejszeniu. Koszty administrowania w następnych latach także będą wysokie, projektodawcy szacują je w cenach obecnych na około miliarda złotych rocznie, czyli 8% wpływu ze składek.</u>
          <u xml:id="u-56.21" who="#MarekBalicki">Inne szczegółowe regulacje powodują, że pacjent straci niektóre ważne prawa, na przykład prawo do leków refundowanych, gdy receptę wypisze lekarz pracujący w sektorze prywatnym. Będzie to sytuacja podobna do tej sprzed 1989 r. Uprawnionym do wypisywania recept ulgowych będzie lekarz uspołeczniony zatrudniony przez kasę, a pacjent po wizycie u lekarza prywatnego będzie zmuszony do jeszcze jednej wizyty, żeby wykupić lek na receptę ulgową. Tak samo, jak wynika z zapisów, nieważne będzie skierowanie do szpitala wystawione przez lekarza prywatnego, z wyjątkiem stanów nagłych, co - muszę powiedzieć - jest nowością nie znaną nawet przed 1989 r.</u>
          <u xml:id="u-56.22" who="#MarekBalicki">Kolejna sprawa to szara strefa, o której tu była mowa. Jest pytanie, czy szara strefa pozostanie, czy rozpocznie się proces jej zmniejszania. Z projektu wynika, że nie tylko pozostanie, ale że się umocni. Z jednej strony zarobki pracowników pozostaną, bo muszą pozostać na zbliżonym do dzisiejszego poziomie, gdyż globalne nakłady się nie zwiększą, a nie będzie skąd ich przesunąć, bo środków na bieżące funkcjonowanie szpitali również brakuje, a ponadto będą w znacznym stopniu regulowane centralnie. Z drugiej strony projekt nie daje możliwości legalnego płacenia przez chętnych za wyższy standard czy rozszerzony pakiet usług zdrowotnych, na przykład w formie dobrowolnych prywatnych ubezpieczeń.</u>
          <u xml:id="u-56.23" who="#MarekBalicki">Ostatnia sprawa w tym punkcie to straty pacjenta — tu może nawet szerzej trzeba powiedzieć: straty podatnika — niszczenie obecnego systemu ulg podatkowych. Dlaczego? Składka na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 10% podstawy będzie w pierwszej kolejności odejmowana od podatku od dochodów osobistych. W związku z tym pozostanie niewiele, dla większości podatników połowa podatku już będzie odjęta. W ten sposób ulegnie zniszczeniu cały misternie budowany system ulg, a większe ulgi, jak ulgi budowlane, zupełnie staną pod znakiem zapytania, nawet przy przeciętnych dochodach. Tak więc pacjent traci, podatnik traci.</u>
          <u xml:id="u-56.24" who="#MarekBalicki">System jest antysamorządowy i wpisuje się w szereg działań koalicji nurtu antysamorządowego. Dlaczego? Po pierwsze, odbiera setkom gmin, które przejęły w ostatnich kilku latach służbę zdrowia, wszystkie środki na utrzymanie przejętych placówek. Dotyczy to także 46 wielkich miast, prowadzących od 1 stycznia tego roku (tak niedawno parlament podjął tę decyzję) zakłady opieki zdrowotnej w ramach zadania własnego. Tu następuje odwrócenie tego procesu. Jednocześnie pozostawia się samorządom, zabierając im pieniądze, odpowiedzialność za funkcjonowanie skomunalizowanych placówek i obowiązek pokrywania ewentualnego niedoboru finansowego, bo tak nakazuje odpowiedni przepis ustawy o zakładach opieki zdrowotnej - że organ założycielski pokrywa deficyt.</u>
          <u xml:id="u-56.25" who="#MarekBalicki">Po drugie, projekt pozbawia samorządy blisko połowy dochodów z tytułu 15-procentowego (w tym roku jest to 15%, ma być więcej) udziału w podatku dochodowym od osób fizycznych i nie został przedstawiony żaden sposób rekompensaty. Wreszcie - co jest niezwykle ważne dla całokształtu procesu reform w naszym kraju, które powinny być kontynuowane w następnych latach - projekt jest sprzeczny z koncepcją utworzenia samorządowych powiatów i dużych województw. Trudno sobie wyobrazić, że powiat, który będzie miał swój szpital, nie będzie dysponował żadnymi środkami na jego utrzymanie, a na dodatek będzie musiał pokrywać jego deficyt, tylko nie wiadomo z czego. Projekt nie wprowadza zatem prawdziwych ubezpieczeń, traci na tym pacjent, traci podatnik, jest to projekt antysamorządowy.</u>
          <u xml:id="u-56.26" who="#MarekBalicki">Inne mankamenty, wady i błędy projektu, jego wewnętrzne sprzeczności można by długo wyliczać. Nie ma na to czasu. Dlatego przytoczę kilka zdań z trzech spośród kilkunastu opinii o projekcie, dokonanych na zamówienie naszego klubu parlamentarnego.</u>
          <u xml:id="u-56.27" who="#MarekBalicki">Docent Katarzyna Tymowska, wybitna polska ekonomistka zdrowia, kierownik Studium Podyplomowego na Wydziale Ekonomicznym Uniwersytetu Warszawskiego, główna współautorka ustawy o zakładach opieki zdrowotnej, w swojej opinii napisała: „Opiniowany projekt ma tak ogromną ilość nieścisłości prawnych i sprzeczności, że odnoszę wrażenie, że otrzymałam do zaopiniowania jakiś roboczy materiał, a nie projekt przyjęty przez nadzwyczajną komisję Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej”.</u>
          <u xml:id="u-56.28" who="#MarekBalicki">Profesor Zbigniew Woźniak z Instytutu Socjologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zakończył swoją opinię w sposób następujący: „Projekt ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym w kształcie nadanym przez Komisję Nadzwyczajną Sejmu nie nadaje się do wprowadzenia na ścieżkę legislacyjną prowadzącą do uchwalenia i wdrażania”.</u>
          <u xml:id="u-56.29" who="#MarekBalicki">Pani prof. Zyta Gilowska z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, wybitna ekonomistka w dziedzinie finansów samorządu terytorialnego, napisała: „Opiniowany projekt zawiera etatystyczną, anachroniczną i w istocie bezcelową koncepcję zmian zasad finansowania usług z zakresu ochrony zdrowia (...). Z prawnoustrojowego punktu widzenia taka koncepcja ubezpieczeń zdrowotnych, jaką przedstawiono w opiniowanym projekcie ustawy, jest niebezpieczna dla państwa i szkodliwa dla obywateli”.</u>
          <u xml:id="u-56.30" who="#MarekBalicki">Biorąc pod uwagę jednoznacznie negatywną opinię o projekcie, płynącą z różnych źródeł, a w szczególności to, że - jak już powiedziałem - wprowadzono fałszywe ubezpieczenia, że w wyniku ich wprowadzenia stracą pacjenci oraz że wymierzony jest przeciw samorządom, Unia Wolności będzie głosować za przyjęciem pierwszego wniosku mniejszości, dotyczącego odrzucenia projektu ustawy w całości. W przypadku jednak nieprzyjęcia tego wniosku będziemy głosować za przyjęciem pozostałych wniosków mniejszości oraz poprawek, które chociaż w części eliminują błędy i niekorzystne dla pacjentów czy samorządu rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-56.31" who="#MarekBalicki">W imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności zgłosimy także pakiet poprawek, a wśród nich poprawkę utrzymującą prawo do przepisywania recept refundowanych przez lekarzy praktykujących prywatnie, z wyjątkiem tzw. zielonych recept, poprawkę wprowadzającą równe traktowanie skierowań do szpitala wystawionych przez lekarzy praktykujących prywatnie lub pracujących w placówkach, które nie podpiszą kontraktu z ubezpieczeniami, poprawki zmierzające do ochrony praw inwalidów wojennych czy osób bezdomnych (bliżej omówi je pani poseł Maria Dmochowska). Zgłosimy także poprawkę istotną, wprowadzającą bezpośrednie wybory do rad nadzorczych kas oraz zapisy o instytucji lekarza rodzinnego, której pominięcie w projekcie ustawy jest zupełnie nie do wytłumaczenia.</u>
          <u xml:id="u-56.32" who="#MarekBalicki">Zdajemy sobie jednak sprawę, że przyjęcie nawet wszystkich poprawek nie poprawi projektu na tyle, aby kierując się wyłącznie interesem publicznym można było głosować za jego przyjęciem. Dlatego będziemy głosować przeciw.</u>
          <u xml:id="u-56.33" who="#MarekBalicki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Na zakończenie chciałbym przypomnieć, że Unia Wolności opowiada się za samorządowo-ubezpieczeniowym modelem opieki zdrowotnej, opartym na dwóch filarach, na dwóch segmentach - podstawowym i dodatkowym.</u>
          <u xml:id="u-56.34" who="#MarekBalicki">W ramach segmentu podstawowego, finansowanego z podatków ogólnych, a prowadzonego przez samorządy terytorialne, byłyby udzielane świadczenia, których zakres powinna określić ustawa, nad którą obecnie trwają prace w Sejmie - jest to ustawa o zakresie świadczeń gwarantowanych przez państwo ze środków publicznych, inaczej nazywanych koszykiem. Gospodarowanie środkami publicznymi na te świadczenia i zasobami winno znaleźć się w kompetencji władz samorządowych - powiatu, dużego województwa - jako zadanie własne. Tu należy kontynuować kierunek rozpoczęty ustawą o wielkich miastach. Rola władz centralnych powinna być ograniczona do minimum. Podstawowym ogniwem takiej samorządowej służby zdrowia powinna być instytucja lekarza rodzinnego.</u>
          <u xml:id="u-56.35" who="#MarekBalicki">Przekazanie środków i uprawnień samorządom wymaga jednak dokończenia reformy administracji publicznej oraz utworzenia samorządowego powiatu i dużego województwa. Ustawa o samorządzie powiatowym jest opracowana. Dzisiaj rano Wysoka Izba podjęła decyzję o nieprzystąpieniu do drugiego czytania tego projektu ustawy. To jest wstrzymywanie procesów, które mogą rzeczywiście zapoczątkować reformę publicznego systemu opieki zdrowotnej już teraz, a nie po dwóch latach.</u>
          <u xml:id="u-56.36" who="#MarekBalicki">Segment dodatkowy byłby finansowany z dobrowolnych ubezpieczeń zdrowotnych i obejmowałby stan, zakres, standard czy sposób korzystania z usług zdrowotnych nie objęty koszykiem podstawowym. Wprowadzenie dobrowolnych ubezpieczeń zdrowotnych pozwoli na zwiększenie udziału sfery prywatnej w tym legalnym, oficjalnym finansowaniu ochrony zdrowia. Przez to z jednej strony poszerzy zakres wyboru przez obywateli, ale z drugiej zapewni rzeczywisty, realny, i to nie pochodzący z podatków, wzrost globalnych nakładów na ochronę zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-56.37" who="#MarekBalicki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Na koniec chciałbym powiedzieć tak: Jeśli chcemy uniknąć całkowitego załamania publicznego systemu opieki zdrowotnej w najbliższych latach, jeśli chcemy skorzystać z trudnych doświadczeń węgierskich czy czeskich ubezpieczeń zdrowotnych, jeśli chcemy przeprowadzić prawdziwą, gruntowną reformę, zgodną z kierunkiem zmian wprowadzanych w naszym kraju po 1989 r., to musimy odrzucić przedstawiony dzisiaj w sprawozdaniu Komisji Nadzwyczajnej projekt ustawy i jak najszybciej rozpocząć wdrażanie, wprowadzanie modelu samorządowo-ubezpieczeniowego. Pierwszy krok to przyspieszenie prac nad ustawą o zakresie świadczeń gwarantowanych ze środków publicznych oraz jak najszybsze rozpoczęcie drugiego czytania ustawy o samorządzie powiatowym. Kluczem do gruntownych zmian w służbie zdrowia jest przeprowadzenie drugiego etapu reformy samorządowej oraz wprowadzenie ulgi obejmującej składkę na dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne. Ten klucz jest w naszych rękach. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-56.38" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Marek Balicki.</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Panie pośle, poprawki? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę pana posła Grzegorza Marciniaka o zabranie głosu w imieniu klubu Unii Pracy. Następnym mówcą będzie pan poseł Stanisław Kowolik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#GrzegorzMarciniak">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Koledzy posłowie, których przemówienia poprzedziły moją wypowiedź, bardzo szeroko omówili i zalety, i wady rozpatrywanego dzisiaj projektu.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#GrzegorzMarciniak">W imieniu Unii Pracy chciałbym dorzucić jeszcze do tego koszyka, niestety, w zasadzie same wątpliwości. Muszę powiedzieć, że zadaniem Wysokiej Izby dzisiaj jest nadanie jak gdyby ostatniego szlifu ustawie o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, szlifu, który zamyka się w ostatecznym opracowaniu wniosków mniejszości i poprawek.</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#GrzegorzMarciniak">Tok prac komisyjnych oraz debaty sejmowe odbywające się na tej sali wyraźnie ukazują, że ustawa ta bynajmniej nie jest diamentem czystej wody. Widać to wyraźnie z 28 rys w postaci wniosków mniejszości, które są załączone do sprawozdania komisji. Widać to z liczby poprawek, które już zgłoszono do tej pory. Przede wszystkim należy z całą mocą podkreślić fakt, że z ustawy o charakterze społecznym stała się ona ustawą uchwalaną w wymiarze politycznym. Nabrała ona tego wyrazu już w chwili pojawienia się dwóch projektów - rządowego i społecznego. Ten charakter często dominował w czasie prac w komisjach sejmowych, w wyniku których przyjęto projekt rządowy jako wiodący.</u>
          <u xml:id="u-58.3" who="#GrzegorzMarciniak">W rzeczywistości, Wysoki Sejmie, projekt ustawy w obecnym kształcie (druk nr 1986) praktycznie nie różni się zbytnio od swojego pierwowzoru rządowego, nie uwzględnia także zbyt wielu uwag, wniosków ani propozycji zawartych w projekcie społecznym. Nie uwzględnia również istotnych dla spraw ubezpieczeń postulatów zgłaszanych przez tak ważne organizacje społeczne, jak: Społeczna Komisja Zdrowia NSZZ „Solidarność”, Ogólnopolski Związek Lekarzy, Izba Lekarska oraz Naczelna Izba Położnych i Pielęgniarek.</u>
          <u xml:id="u-58.4" who="#GrzegorzMarciniak">Nie możemy zapominać o tym, że projekt rządowy w tych właśnie środowiskach był przedmiotem krytyki i wielu uwag, i takim też pozostał do dnia dzisiejszego.</u>
          <u xml:id="u-58.5" who="#GrzegorzMarciniak">Analizując projekt ustawy o ubezpieczeniu zdrowotnym, odczuwa się w sposób wyjątkowo silny to, że brakuje w nim określenia systemu gwarancji poprawy sytuacji służby zdrowia, dostępności do świadczeń zdrowotnych, że brakuje dostosowania systemu usług zdrowotnych do rzeczywistych potrzeb naszego społeczeństwa, do rzeczywistych potrzeb chorych. Z przykrością jednocześnie trzeba skonstatować, że projekt ustawy w obecnym kształcie nie zapewnia pacjentom praktycznie żadnych istotnych korzyści, których tak bardzo wszyscy oczekiwaliśmy po wprowadzeniu innego niż dotychczasowy systemu świadczeń usług zdrowotnych.</u>
          <u xml:id="u-58.6" who="#GrzegorzMarciniak">W istocie swojej ten nowy system ubezpieczeń zasadza się na innym mechanizmie finansowania służby zdrowia. Z systemu obecnego, budżetowego przechodzimy na system ubezpieczeniowy, składkowy, polegający jedynie na wydzieleniu środków w taki sposób, że składka kierowana jest bezpośrednio do kasy ubezpieczenia, a nie jak dotąd, przez określanie budżetu służby zdrowia przez rząd i parlament.</u>
          <u xml:id="u-58.7" who="#GrzegorzMarciniak">Jedną z nielicznych korzyści tego systemu jest ograniczenie wpływu tzw. przetargów politycznych, dotyczących wysokości budżetu przeznaczanego na służbę zdrowia, ale musimy też przyjąć to do wiadomości, że system składkowy wcale nie przyniesie, bo nie może przynieść, więcej pieniędzy tej służbie. Składka początkowo 9,6%, a ostatecznie 10%, określa nakłady na służbę zdrowia na poziomie uchwalonej w 1995 r. ustawy budżetowej, czyli praktycznie nie zwiększa środków ani o grosz. Szczególnie ważny jest ten fakt w obliczu tego, że na przyszły rok planujemy nadal udział nakładów na służbę zdrowia w produkcie krajowym brutto w wysokości 4,5%. Przy czym Światowa Organizacja Zdrowia wyraźnie określa, że 5% produktu krajowego brutto stanowi granicę niezbędnego minimum, jakie jest potrzebne do prawidłowego funkcjonowania na minimalnym poziomie służby zdrowia i opieki zdrowotnej. W takim układzie ustawa ta nie daje żadnej rękojmi pełnego pokrycia potrzeb finansowych tego systemu.</u>
          <u xml:id="u-58.8" who="#GrzegorzMarciniak">Stan realnego zagrożenia finansowania systemu pogłębia fakt, że zakłada się koszty obsługi administracyjnej na poziomie 8% funduszu ubezpieczeniowego, podobnie jak to było w Czechach. Tylko nie wolno nam zapominać o tym, że przez kilka lat system czeski był bardzo mocno dofinansowywany przez budżet państwa w celu ochrony po prostu przed fiaskiem. A przecież sytuacja naszych południowych sąsiadów była diametralnie inna niż nasza. Praktycznie brak rolników indywidualnych i kilkuprocentowe zaledwie bezrobocie stwarzały całkiem inne perspektywy, oczywiście lepsze niż nasze. W innych krajach, Wysoka Izbo, głównie w krajach Europy Zachodniej, koszt obsługi administracyjnej wynosi około 20% i więcej. Dlaczego nie korzystamy z tych doświadczeń, dlaczego nie bierzemy ich pod uwagę? No cóż, widocznie my potrafimy zrobić to lepiej.</u>
          <u xml:id="u-58.9" who="#GrzegorzMarciniak">Należy zwrócić uwagę, że w Polsce główny ciężar finansowania ubezpieczeń zdrowotnych będzie spoczywał na dwóch grupach społecznych - będą to renciści i emeryci oraz sfera budżetowa. Są to dwie największe grupy podatników płacących podatki regularnie i uczciwie. To oni poniosą główny ciężar finansowania tego systemu.</u>
          <u xml:id="u-58.10" who="#GrzegorzMarciniak">Sprzeciw Unii Pracy budzi wiele zapisów projektu. Nie można przecież zgodzić się w żadnym wypadku na to, aby pacjent opłacał koszty wyżywienia i zakwaterowania w szpitalu przez 30 dni w roku kalendarzowym - nawet przy zastrzeżeniu, że koszt jednego dnia pobytu nie może być wyższy niż 1/40 najniższego wynagrodzenia. A co się stanie z rencistą czy emerytem, którego renta jest na poziomie najniższego wynagrodzenia, jedynie minimalnie je przekracza? A takich przecież w Polsce mamy wielu. Powiem krótko, będzie po prostu źle, dla emeryta oczywiście, bo 30-dniowy pobyt w szpitalu pochłonie 3/4 jego emerytury brutto. W sumie z 3,2 mln starych zł zostanie mu 2,5 mln zł. Ale to jeszcze nic. A jeżeli zdarzy się tak, Wysoki Sejmie, że emeryt ten zachoruje np. 2 grudnia, a wyjdzie ze szpitala po dwóch miesiącach, czyli 30 stycznia następnego roku? Otóż wtedy pozostanie mu w kieszeni z jego dwumiesięcznej renty jedynie połowa miesięcznych poborów, z czego musi zapłacić za dwa miesiące czynsz oraz stałe świadczenia, jak telefon i światło i - uwaga - jeszcze wykupić leki zaordynowane przez lekarza przy wypisywaniu go ze szpitala! Pytam, w jakiej sytuacji znajdą się wtedy samotni? W jakiej sytuacji się znajdą renciści, osoby samotne, które pobierają rentę rolniczą? Kto zapłaci za rolnika jego należność do kasy chorych za pobyt w szpitalu, jeżeli nie zbierze on plonów?</u>
          <u xml:id="u-58.11" who="#GrzegorzMarciniak">Wysoki Sejmie! Jeszcze trudniejsza będzie sytuacja robotnika, który pobiera najniższe wynagrodzenie. Otóż za pierwszy miesiąc choroby otrzyma on uposażenie w postaci zasiłku chorobowego w wysokości 80% dotychczasowego wynagrodzenia - i musi zostawić 75% w szpitalu. Pozostaje mu 5%. Wysoka Izbo, jest to 160 tys. starych zł - tyle mu pozostanie po wyjściu ze szpitala. Nie wyobrażam sobie, żeby Unia Pracy mogła kiedykolwiek identyfikować się, chociażby już z tego względu, z takim projektem. Nic nie pomoże tu zapis art. 46, ponieważ mówi on tylko tyle, że pomoc finansowa może być przyznawana temu, kto ponosi znaczne wydatki na zakup leków i materiałów medycznych. I nic więcej - ani ortopedycznego zaopatrzenia, ani pobytu w szpitalu. Kierujemy taką poprawkę, która naprawia ten błąd. Naprawdę, jestem pewien, że tak wielkiego ciężaru mogą nie udźwignąć barki w sumie najrzetelniejszych podatników w tym państwie.</u>
          <u xml:id="u-58.12" who="#GrzegorzMarciniak">Sprzeciwiamy się też wyraźnie obarczaniu społeczeństwa ciężarami wprowadzania ustawy, bo do korzyści z niej wynikających nie da się przecież zaliczyć np. dopłat za świadczenia stomatologiczne — z użyciem materiałów medycznych do 25% wartości tych materiałów, z zastosowaniem zaś czynności technicznych, jak to określa ustawa, czyli protezowania, do 50%. Przy czym chyba konia z rzędem można ofiarować temu, kto potrafi dokładnie wyliczyć koszt materiałów użytych do wypełnienia jednego zęba. Istnieje przecież kilka klas ubytków, kilka stopni głębokości i rozległości zmian próchniczych w zębach i cała plejada najróżniejszych wypełnień, od amalgamatu za grosze do fotoreaktywnych wypełnień za ciężkie pieniądze. Ceny ich zmieniają się nie z roku na rok, lecz z miesiąca na miesiąc. Kto to wyliczy? Można wyliczyć szacunkowo, ale kto na tym straci? Otóż straci pacjent, który przyjdzie z początkiem choroby, nazwijmy to, z minimalną dziurką, i zapłaci średnią, czyli więcej niż kosztuje włożona plomba. Taki pacjent straci, natomiast inny pacjent zachowa się inaczej.</u>
          <u xml:id="u-58.13" who="#GrzegorzMarciniak">Projekt ustawy ponadto zakłada pełną odpłatność za zabiegi przyrodolecznicze, wystawianie zaświadczeń, orzeczeń lekarskich.</u>
          <u xml:id="u-58.14" who="#GrzegorzMarciniak">Szczególnie dużo wątpliwości i nieufności, jeśli chodzi o zapewnienie poprawy dostępności do świadczeń zdrowotnych, budzi nowe rozwiązanie systemu, wprowadzające formę kolejki osób oczekujących na trudno dostępne nowoczesne świadczenia. Tak, w ustawie jest to zapisane - będą one udzielane w oparciu o kryteria medyczne i kolejność zapisów. Ustawa przewiduje, że będą kolejki - chyba nie o to chodziło.</u>
          <u xml:id="u-58.15" who="#GrzegorzMarciniak">Młodzi ludzie mają również poważne zastrzeżenia do zapisu, który mówi, że jeżeli zaczną prowadzić działalność gospodarczą na własny rachunek, to nawet gdy nie osiągną na początku dochodu, to składkę i tak muszą zapłacić, mimo że nie płacą podatku dochodowego.</u>
          <u xml:id="u-58.16" who="#GrzegorzMarciniak">Projekt stawia w pozycji nawet lepszej niż obecnie, ale teraz może z innej strony, ministerstwo zdrowia - poprzez realizację kilku uprawnień dotyczących: tworzenia i likwidacji regionalnych kas ubezpieczeniowych, ustalania dopłat (ich wysokości i zakresu) do poszczególnych świadczeń, określania warunków i form zawierania umów między świadczeniodawcami i kasami, gromadzenia na poziomie centralnym funduszu wyrównawczego, administracyjnego i rezerwowego. Moim zdaniem kilka powyższych przykładów w sposób dobitny i wyraźny świadczy o tym, że umacnia to monopol państwa i kontrolę nad administracją i finansowaniem kas.</u>
          <u xml:id="u-58.17" who="#GrzegorzMarciniak">Innym bezpośrednim zagrożeniem dla pracowników medycznych jest wdrożenie ubezpieczeń w sytuacji, gdy w Polsce brakuje określenia minimalnych standardów zatrudnienia w służbie zdrowia (mówiliśmy o tym w komisji). Niestety - mówię to z obawą - taka sytuacja stworzyć może realne niebezpieczeństwo nadmiernej redukcji zatrudnienia wynikającej z przesłanek czysto oszczędnościowych, a co za tym idzie, obciążenia pozostałych pracowników obowiązkami zwolnionych, bez żadnych ustawowych gwarancji wzrostu wynagrodzeń. Lekarze w ten sposób zwolnieni (lub tacy, z którymi nie przedłużono umowy o pracę) mogą stanąć przed poważnymi kłopotami. Otóż niektóre zapisy, np. art. 35, 40, 41, 47, 50, pozwalają ubezpieczonemu na korzystanie ze świadczeń jedynie na podstawie recepty, zlecenia czy skierowania wystawionego przez lekarzy ubezpieczenia zdrowotnego. Te recepty czy skierowania, które pochodzą od innych lekarzy, będą oczywiście realizowane, ale za pełną odpłatnością. Stanowi to zagrożenie dla funkcjonowania niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej oraz prywatnych gabinetów lekarskich, ponieważ prawo pacjenta do uzyskania świadczenia w tym przypadku związane jest nie z faktem opłacenia przez niego składki, lecz z posiadaniem zlecenia pochodzącego od lekarza z ubezpieczalni. Jest to doprawdy niepojęte. Takie unormowania, zachowania, uwarunkowania jawnie godzą w zasadę konkurencyjności podmiotów, dając kasom ubezpieczeniowym atrybut monopolisty.</u>
          <u xml:id="u-58.18" who="#GrzegorzMarciniak">Wysoki Sejmie! Pragnę wyrazić również ubolewanie nad niewłaściwym stosunkiem projektu ustawy do problemu zaopatrywania w bezpłatne leki i artykuły sanitarne oraz oprotezowanie inwalidów wojennych i wojskowych, członków ich rodzin. Nie wolno odbierać im tego prawa, które przyznał im Sejm w 1991 r., a potwierdził to w 1995 r. we wrześniu, czyli rok temu. Jest to grupa zaledwie 110 tys. osób i nie sądzimy, aby odebranie im ich praw i przywilejów uratowało stan finansowej realizacji ubezpieczeń zdrowotnych.</u>
          <u xml:id="u-58.19" who="#GrzegorzMarciniak">Jak widać, wątpliwości jest wiele. Jedną z nich jest to, że ustawa wprowadzając odliczenia od podatku uszczupla dochody gmin i, niestety, nie zawiera żadnego remedium na ten stan. Unia Pracy identyfikuje się w pełni ze stanowiskiem zawartym w karcie z Lublany, zresztą ratyfikowanej i podpisanej przez nasz rząd pół roku temu, a głoszącej, że reformy opieki zdrowotnej muszą odnosić się do potrzeb obywateli, na to być nakierowane. Tego nie można kupić tanio, to jest zdrowie. Nikt nie kupuje zdrowia tanio. Otóż muszą odnosić się do potrzeb obywateli, biorąc pod uwagę w trybie demokratycznych procedur oczekiwania tych obywateli dotyczące zdrowia i opieki zdrowotnej.</u>
          <u xml:id="u-58.20" who="#GrzegorzMarciniak">Nie możemy poprzeć projektu ustawy w obecnym kształcie. Będziemy głosować za wnioskiem mniejszości o odrzucenie projektu ustawy. Chciałbym zaprezentować jeszcze, jeżeli zdążę, kilka poprawek. W art. 34 proponujemy skreślić: „z zastosowaniem materiałów medycznych” w przypadku wypełnień stomatologicznych, bo jest to nierealne i nie do wyegzekwowania.</u>
          <u xml:id="u-58.21" who="#GrzegorzMarciniak">W art. 34 — chodzi o zwolnienia od dopłat — jest napisane, że zwalnia się pacjentów, którzy są zatruci na przykład narkotykami, ale tylko na czas leczenia w celu detoksykacji. Proponujemy skreślić „w celu detoksykacji” — na czas leczenia.</u>
          <u xml:id="u-58.22" who="#GrzegorzMarciniak">W art. 35 proponujemy dodać ustęp w brzmieniu: „Zaopatrzenie w leki i materiały medyczne przysługuje ubezpieczonemu lekarzowi i jego współmałżonkowi, rodzicom i dzieciom, także na podstawie recepty wystawionej przez tego lekarza”.</u>
          <u xml:id="u-58.23" who="#GrzegorzMarciniak">Wysoki Sejmie! Nie możemy pozbawiać lekarzy realizacji odwiecznej zasady, żeby się leczył sam. Jest to wręcz korzystne dla finansów kas chorych, ponieważ lekarz, który sobie wypisze receptę, nie pójdzie po tę receptę do innego lekarza. Kasa chorych temu drugiemu lekarzowi nie będzie musiała płacić dodatkowo za usługę. Lekarze naprawdę dla siebie i najbliższych nie będą tego nadużywać, bo nigdy tego nie robili.</u>
          <u xml:id="u-58.24" who="#GrzegorzMarciniak">Pragniemy również dodać w art. 46, który mówi o możliwościach uzyskania pomocy finansowej na zasadach obowiązujących w opiece społecznej przez osoby, które ponoszą bardzo duże wydatki na zakup leków i materiałów medycznych, jeszcze: przez osoby, które ponoszą koszty z tytułu zakupu przedmiotów ortopedycznych, środków pomocniczych i leczniczych środków technicznych, a także innych świadczeń z ubezpieczenia zdrowotnego. Mam tutaj na myśli oczywiście opłaty za szpital.</u>
          <u xml:id="u-58.25" who="#GrzegorzMarciniak">Dziękuję bardzo za uwagę i pragnę jeszcze raz podkreślić, że w tym kształcie ustawa o ubezpieczeniach zdrowotnych nadaje się tylko do odrzucenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Grzegorz Marciniak.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę pana posła Stanisława Kowolika o zabranie głosu w imieniu klubu BBWR i KPN.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#StanisławKowolik">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Obecny system opieki zdrowotnej załamał się i nie spełnia swojej podstawowej funkcji, nie stanowi już wiarygodnego zabezpieczenia w razie choroby dla przeciętnego obywatela. Brak poczucia bezpieczeństwa obywateli w razie choroby, zadłużenie służby zdrowia trwające od wielu lat, przy bierności i jednak nieudolności rządu, czy koszty związane z leczeniem, które pokryć musi pacjent, i to pacjent ubezpieczony, to cechy sytuacji tyleż powszechnej, co żenującej.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#StanisławKowolik">Przyczyną upadku polskiej służby zdrowia jest, ogólnie acz łagodnie rzecz ujmując, niewłaściwy sposób jej finansowania i zła organizacja świadczeń medycznych. System dotychczasowy oraz proponowany w projekcie komisyjnym, który tylko nieco inaczej rozkłada akcenty w stosunku do projektu rządowego, jest finansowany z budżetu państwa, co oznacza, że o ilości pieniędzy przeznaczanych na ochronę zdrowia nie decydują rzeczywiste potrzeby, ale swoisty przetarg polityczny między różnymi grupami interesu reprezentowanymi w parlamencie. Oczywiście przetargi takie wiążą się najczęściej z negatywnymi skutkami dla kondycji służby zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#StanisławKowolik">Druga istotna słabość projektu komisyjnego polega na tym, że organizacja świadczeń medycznych oparta jest na centralnym rozdzielnictwie środków finansowych. W efekcie powstaje deficyt świadczeń medycznych, czego wyrazem są kolejki do lekarzy na badania, zabiegi i operacje specjalistyczne. Stanowią one podstawową przyczynę powstawania i rozwoju tak dolegliwej dla pacjentów szarej strefy i zwykłego łapownictwa w służbie zdrowia. W efekcie lecznictwo oparte na szczególnych relacjach między lekarzem i pacjentem, na sztuce medycznej, poświęceniu pielęgniarek, wiedzy i umiejętnościach techników, laborantów i innych pracowników służby zdrowia, zostało zarażone wirusem systemowej demoralizacji. Ta systemowa demoralizacja skutkuje przede wszystkim narastającym niedofinansowaniem, nieraz coraz większym obciążaniem pacjentów kosztami leczenia, patologiczną prywatyzacją majątku w ochronie zdrowia, zubożeniem pracowników lecznictwa i niewydolnością państwowych szpitali i przychodni. Niestety tak przedstawia się, Wysoka Izbo, sytuacja w służbie zdrowia na linii pacjent-lekarz po debacie nad dwoma projektami ustaw o ubezpieczeniu zdrowotnym: społecznym i rządowym.</u>
          <u xml:id="u-60.3" who="#StanisławKowolik">Prezentując w pierwszym czytaniu stanowisko BBWR, jednoznacznie opowiedziałem się za projektem społecznym, a to z tego powodu, że system ubezpieczeń w nim określony ujmuje kilka kardynalnych zasad. Zasady te to: samofinansowanie, niezależność od budżetu państwa, wolność wyboru lekarza i kasy, pełna samorządność, solidarność wszystkich ubezpieczonych. W dniu dzisiejszym trzeba zadać sobie pytanie, czy projekt ustawy przedstawiony przez Komisję Nadzwyczajną zasługuje na miano ugody satysfakcjonującej przede wszystkim pacjentów. Niestety projekt ustawy przyjęty przez Komisję Nadzwyczajną nie spełnia podstawowych warunków, które są konieczne, by można było zmienić sytuację pacjenta i pracownika służby zdrowia, doprowadzić do zmian na lepsze. Mimo wielu maskujących zapisów i pozornie ubezpieczeniowych rozwiązań, w rzeczywistości utrwala, już w nowej szacie, większość krytykowanych błędów obecnego systemu zaopatrzeniowego.</u>
          <u xml:id="u-60.4" who="#StanisławKowolik">Raz jeszcze z całą mocą pragnę podkreślić, że konstrukcja ustrojowa polskiego lecznictwa, jaką jest ustawa o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, powinna być oparta na trwałych fundamentach wyżej wymienionych zasad. Te zasady powinny sprawić, że nowy system ochrony zdrowia będzie służył przez co najmniej pokolenie i nie będzie załamywał się szybko pod ciężarem własnych błędów. Ustawa, którą przedstawia po 10 miesiącach Komisja Nadzwyczajna, tych postulowanych zasad i warunków nie spełnia. Nic dziwnego - komisja, mając do dyspozycji dwa projekty, rządowy i społeczny, dość szybko przestała szukać consensusu i skoncentrowała się na przeprowadzeniu projektu rządowego. Niestety w pracy komisji nie uwzględniono większości najistotniejszych opinii środowiska medycznego i rozwiązań zawartych w projekcie społecznym. Jako naganne należy ocenić również to, iż komisja nie korzystała z usług niezależnych ekspertów pomimo powołania ich na początku prac. Efekt potwierdził obawy mojego klubu. Komisja przygotowała ustawę niedoskonałą, nie uzyskując dla niej przyzwolenia społecznego.</u>
          <u xml:id="u-60.5" who="#StanisławKowolik">A oto główne zastrzeżenia mojego klubu wobec dzieła popełnionego przez Komisję Nadzwyczajną.</u>
          <u xml:id="u-60.6" who="#StanisławKowolik">Po pierwsze, ustawa nie spełnia podstawowego postulatu autonomii wobec administracji rządowej oraz oddzielenia od budżetu państwa. Według przedstawionej koncepcji system lecznictwa nadal będzie podlegał przetargom politycznym zarówno co do wielkości funduszy ubezpieczeniowych określonych w składce ubezpieczeniowej, jak i zakresu świadczeń, który ma być gwarantowany przez instytucje ubezpieczeniowe. Składka skalkulowana w art. 19 ustawy na poziomie 10% podstawy wymiaru, chociaż wyższa niż w pierwszej wersji projektu rządowego, jest jednak w przekonaniu mojego klubu zdecydowanie nie doszacowana, co oznacza niestabilność systemu już na starcie. W efekcie nie wystarczy pieniędzy na pokrycie gwarantowanego ustawą zakresu świadczeń. Niedoszacowanie składki oznacza utrzymanie niskiej jakości albo wręcz ograniczenie pomocy medycznej, czego dowodem jest ustawowe sankcjonowanie kolejek pacjentów oczekujących na leczenie. Rządowi planiści instytucję kolejek oficjalnie zalegalizowali w art. 56 i 57. Taka praktyka, w przekonaniu mojego klubu, stwarza możliwości dyskryminacji pacjentów. Tym samym ustawa zamiast zlikwidowania łapówek stwarza jeszcze większe możliwości krzewienia podobnych praktyk.</u>
          <u xml:id="u-60.7" who="#StanisławKowolik">Za rozpaczliwe szukanie dodatkowych pieniędzy na załatanie dziury budżetowej należy uznać art. 34, poprzez który zaplanowano dopłaty do pobytu pacjentów w szpitalu, za nie więcej niż 30 dni leczenia, co oznacza, że kilka milionów pacjentów rocznie będzie zmuszonych pokonywać barierę finansową, aby zapewnić sobie realizację podstawowego prawa pacjenta. Dopłata ta, mająca zdecydowanie charakter fiskalny, mogłaby zostać uznana za wpływ premiera Grzegorza Kołodki na kształt ustawy, gdyby nie zapis o określeniu wysokości dopłaty przez ministra zdrowia. Znając fiskalne i maksymalistyczne zapędy lewicowego rządu, byłbym zdziwiony, gdyby nie określił on jej na poziomie maksymalnym, co pozwoli wydrenować od pacjentów ok. 3 bln zł.</u>
          <u xml:id="u-60.8" who="#StanisławKowolik">Kolejnym błędem i zagrożeniem stabilności systemu jest ustawowy wymóg, zaproponowany w art. 165, przekształcenia wszystkich państwowych, publicznych szpitali i ZOZ w zakłady samodzielne, z wyjątkiem - co także nie jest zaskoczeniem - szpitali wojskowych, rządowych, policyjnych, które minister zdrowia może zwolnić z tego obowiązku.</u>
          <u xml:id="u-60.9" who="#StanisławKowolik">Co oznacza ten - wydawałoby się, mało znaczący - zapis ustawy? Oznacza on swoistą komercjalizację ok. 700 szpitali i tysięcy przychodni i innych zakładów na warunkach skrajnie niekorzystnych, z jednorazowym oddłużeniem i przerzuceniem odpowiedzialności za budżet szpitala na dyrektora, często do tego nie przygotowanego. Przy ewidentnie niedoszacowanej składce ubezpieczeniowej budżety szpitali pozostaną na obecnym niskim poziomie, co w przypadku nieuniknionego deficytu skutkować będzie redukcją zatrudnienia spowodowaną względami oszczędnościowymi i ratowaniem szpitala przed bankructwem. Dalszym skutkiem będzie ograniczenie dostępności świadczeń, kolejki, niezadowolenie pacjentów, w ostateczności także powrót szpitala do statusu jednostki budżetowej podlegającej wojewodzie lub innemu właścicielowi. Niedoszacowanie składki ubezpieczeniowej spowoduje, naszym zdaniem, deficyt kas.</u>
          <u xml:id="u-60.10" who="#StanisławKowolik">Komisyjny projekt ustawy - oprócz funduszy rezerwowych, które mogą zapobiec tymczasowemu deficytowi - nie przewiduje mechanizmu reagowania na deficyt, który będzie występował regularnie. Na taki rozwój sytuacji wskazuje symulacja składki, w której uwzględniono jedynie czynnik statyczny, to znaczy powiększono budżet o amortyzację, której dotąd nie było.</u>
          <u xml:id="u-60.11" who="#StanisławKowolik">Istotną słabością omawianego projektu ustawy jest fakt, że obliczeń składki dokonano w oparciu o deficytowy budżet roku 1995, bez uwzględnienia tak ważnych czynników dynamicznych, jak starzenie się społeczeństwa, któremu towarzyszy wzrost kosztów leczenia osób starszych oraz szybki rozwój technologii medycznej. Dlatego, zdaniem mojego klubu, należy poprzeć wniosek mniejszości nr 7, aby składka wynosiła 11%, zgodnie z art. 19, oraz podlegała pełnej kompensacie.</u>
          <u xml:id="u-60.12" who="#StanisławKowolik">Ustawa nie spełnia także postulatu samofinansowania się systemu, gdyż przy zbyt nisko oszacowanej składce możliwe jest, że budżet kas nie będzie zrównoważony. W tej sytuacji istnieje konieczność uwzględnienia rozwiązań prawnych łączących wydatki z przychodami kas, co jest najważniejszym zadaniem systemu ubezpieczeń zdrowotnych. Ustawa niestety nie spełnia tego warunku. Nie spełnia również postulatu samorządności kas ubezpieczenia zdrowotnego, gdyż tworzy hybrydę rządowo-samorządową. I tak w myśl art. 75 skład rad kas ma mieć proporcje: 25% mają stanowić przedstawiciele wojewody, 25% - przedstawiciele sejmików oraz zaledwie 50% - przedstawiciele ubezpieczonych. Kłóci się ten zapis ustawy z jedną z podstawowych zasad systemu ubezpieczeniowego, tj. zasadą oddzielenia funkcji płatnika od funkcji świadczeniodawcy. A więc właściciele zakładów opieki zdrowotnej będą rzecz jasna preferować w kontraktach (umowach) swoje zakłady opieki zdrowotnej. Oznacza to w praktyce nie tylko brak równych szans, jeśli chodzi o innych świadczeniodawców, np. prywatnych, ale również sprzyjanie utrzymaniu naturalnego monopolu kas w zawieraniu umów o świadczenie usług medycznych.</u>
          <u xml:id="u-60.13" who="#StanisławKowolik">Postawmy jeszcze dodatkowe, pomocnicze pytanie: Czy pomiędzy instytucjami ubezpieczeniowymi i świadczeniodawcami będzie istniała równowaga w zakresie ich wzajemnego oddziaływania na siebie? Odpowiedź jest niestety negatywna, albowiem zgodnie z projektem ustawy kasy oraz ministerstwo zdrowia będą określać warunki dotyczące ofert i ustalać podmioty w przypadku zawierania umów. A zatem kasy powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego kontraktujące świadczenia medyczne dla prawie 100% mieszkańców Polski będą miały pozycję silnego monopolisty. Większość świadczeniodawców będzie miała wobec kas słabszą pozycję przetargową, dodatkowo jeszcze osłabioną, jeżeli nie będą to zakłady państwowe lub samorządowe.</u>
          <u xml:id="u-60.14" who="#StanisławKowolik">Doświadczenia międzynarodowe jednoznacznie podpowiadają, że należy unikać nierównowagi między kontrahentami, i stąd potrzeba reprezentowania interesów lekarzy przez samorządną organizację lekarzy kas. Dotyczy tego wniosek mniejszości do art. 53.</u>
          <u xml:id="u-60.15" who="#StanisławKowolik">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Mógłbym jeszcze wymienić kilka argumentów, o dużym ciężarze gatunkowym, wskazujących na negatywną ocenę mojego klubu, ale ze względu na krótki czas skoncentruję się na trzech zasadniczych wnioskach.</u>
          <u xml:id="u-60.16" who="#StanisławKowolik">Otóż poza tymi fundamentalnymi zastrzeżeniami istotnym błędem czy wręcz krzywdą jest naruszenie uprawnień w zakresie bezpłatnego lecznictwa inwalidów wojennych i wojskowych, którzy pełnili niezawodową służbę, członków ich rodzin oraz wdów po tych inwalidach i po poległych żołnierzach. Klub mój ma nadzieję, że Wysoka Izba uzna nasz głos i przywróci dotychczasowe uprawnienia tej kategorii członków naszego społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-60.17" who="#StanisławKowolik">Bardzo poważnym brakiem w projekcie ustawy jest niesprecyzowanie określenia „rehabilitacja lecznicza”. Na moje zaproszenie w posiedzeniu Komisji Nadzwyczajnej brali udział przedstawiciele Krajowego Forum Kierujących Placówkami i Organizacjami Działającymi na Rzecz Niepełnosprawnych Dzieci i Młodzieży...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Panie pośle, przepraszam, czas się skończył. Proszę już o końcowe wnioski, bez uzasadnień.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#StanisławKowolik">Już przechodzę do konkluzji.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#StanisławKowolik">Niestety, uwagi tego niezwykle kompetentnego gremium nie zostały uznane.</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#StanisławKowolik">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Podsumowując, chcę powiedzieć, że Klub Parlamentarny BBWR i KPN uznaje przedłożony projekt za niedoskonały, nie spełniający warunków i oczekiwań całego społeczeństwa, a zatem opowiada się za jego odrzuceniem.</u>
          <u xml:id="u-62.3" who="#StanisławKowolik">I na koniec ostatnie dwa zdania, pani marszałek, Wysoka Izbo. Chciałbym uczynić jeszcze jedną uwagę dotyczącą taktyki koalicji SLD–PSL. Otóż ustawa ma wejść w życie 1 stycznia 1999 r., a więc po dwóch latach vacatio legis. Powszechne jest przekonanie, że wahadło nastrojów i poparcia politycznego w zbliżających się wyborach parlamentarnych niewątpliwie odchyli się w prawo, niewiadoma jest jedynie wielkość amplitudy, tego wychylenia. Ze względu na ewidentne słabości przedłożonego projektu, a przede wszystkim jego niedoszacowanie, może on w moim przekonaniu być uznany za swego rodzaju bombę zegarową podłożoną pod przyszły, niewątpliwie centroprawicowy rząd. Mówię to jako przedstawiciel stowarzyszenia BBWR, a więc jedynej w obecnym parlamencie formacji chrześcijańsko-demokratycznej, formacji, która niewątpliwie w wyborach parlamentarnych otrzyma istotne poparcie społeczne. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-62.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Stanisław Kowolik.</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Było to ostatnie wystąpienie w imieniu klubów.</u>
          <u xml:id="u-63.3" who="#OlgaKrzyżanowska">Prosił o możliwość zabrania głosu minister zdrowia i opieki społecznej pan Ryszard Jacek Żochowski.</u>
          <u xml:id="u-63.4" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#RyszardJacekŻochowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chciałbym już na tym etapie odnieść się do kilku wystąpień. Wydaje mi się, że jest to o tyle ważne, że należy dokonać pewnych sprostowań, ponieważ dalsze wystąpienia posłów, które jeszcze są przed nami, muszą w moim pojęciu uwzględniać pewne fakty, które zostały tutaj w niektórych wystąpieniach panów posłów przedstawione w sposób głęboko niewłaściwy i nieprawdziwy. Dlatego chciałbym odnieść się do kilku zasadniczych zastrzeżeń, które zostały przedstawione w wystąpieniach zarówno przedstawicieli Unii Wolności, jak i Unii Pracy oraz BBWR.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#RyszardJacekŻochowski">Zgodnie z przyjętymi przez rząd w dniu 10 stycznia założeniami projektu ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym zdecydowano, aby składka ubezpieczeniowa - i chcę to podkreślić raz jeszcze - nie stanowiła dodatkowego obciążenia dla obywateli. Zdecydowano się na jej kompensację z płaconych dotychczas podatków dochodowych. Zdecydowano także, iż wobec relatywnie dużych obciążeń kosztami pracy - składka na ZUS w wysokości 45%, składka na fundusz bezrobocia w wysokości 3,5% (razem to jest 48,5%) - pracodawcy nie zostaną obciążeni współpłaceniem składki. Jest faktem, że składkę będziemy odejmować przed odliczaniem ulg, o czym tutaj wielokrotnie mówiono. Pamiętajmy jednak, że już w roku 1997 ulgę odliczać będziemy nie od podstawy wymiaru, tylko od efektywnie płaconego podatku. Ponadto ustawa o podatkach dochodowych jest tą, w której zachodzić będą różne zmiany, także dotyczące progów podatkowych, rodzajów ulg itd.</u>
          <u xml:id="u-64.2" who="#RyszardJacekŻochowski">Zdrowie jest, w naszym pojęciu, priorytetem społecznym. Jeżeli chodzi o odliczenia, to zdrowie, jako ten priorytet społeczny, powinno być w ten sposób traktowane. Składka na ubezpieczenia zdrowotne pochłonie ok. 40% podatku. 60% podatku pozostanie na tzw. inne ulgi. Praktycznie każdy mógłby z tej ulgi skorzystać. Oczywiście kwota podatku jest zależna od wysokości dochodu i wysokości podatku. Mogą być więc indywidualne przypadki, kiedy podatek w tym układzie będzie zbyt mały na skonsumowanie ulgi i z tym się oczywiście zgadzamy. Jest jednak zapis w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych odnośnie do tego, że jeżeli taka sytuacja się zdarzy, to przecież można brakującą kwotę odliczyć od podatku roku przyszłego, można zastosować wydłużenie odliczenia i wydłużenie uzyskania ulgi inną metodą niż stosowana dotychczas. Ministerstwo Finansów ma co najmniej dwuletni okres, aby przygotować symulację tych rachunków i zaproponować taki system ulg, aby w żadnym wypadku nie było to traktowane jako coś, co wpływa w sposób negatywny na nasze możliwości uzyskiwania innych ulg niż te, o których dotychczas mówiono.</u>
          <u xml:id="u-64.3" who="#RyszardJacekŻochowski">Zakres świadczeń zdrowotnych nie będzie związany z wysokością opłacanych składek. I nasuwa się pytanie: Czy naprawdę chodzi o to, aby było inaczej? Czy naprawdę chodzi o to, żeby za większą składkę możliwy był większy zakres świadczeń? Mówimy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym. Czy bogaci, którzy płacą większą składkę, mają mieć w tych samych szpitalach, w tych samych miejscach lepszy dostęp, dostęp do większego zakresu usług? Czy tak państwo myślicie? Co to ma wspólnego z zapisami Światowej Organizacji Zdrowia zawartymi w dokumencie programowym „Zdrowie dla wszystkich do roku 2000”, w którym mówi się wyraźnie: równy dostęp do świadczeń. Nie wprowadzamy w ustawie o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym kategoryzacji obywateli RP na lepszych i gorszych. Nie zgadzam się z takim podejściem, a wielokrotnie niektórzy to podnosili.</u>
          <u xml:id="u-64.4" who="#RyszardJacekŻochowski">Czy naliczanie składki podwyższy koszty prac obciążające pracodawców? Popatrzmy, jak to jest dzisiaj. Trzeba naliczyć podstawę wymiaru składki na ZUS, podstawę wymiaru zasiłku chorobowego, wymiar podatku; przecież proponowana składka na powszechne ubezpieczenie zdrowotne jest dla pracowników objętych ubezpieczeniem społecznym taka sama, jak na ZUS, nie będzie więc konieczności jej indywidualnego naliczania. O co w takim razie chodzi? Wprowadzenie ubezpieczeń zdrowotnych oczywiście będzie kosztować, z tym się zgadzamy. Koszty te zostały ujęte w przygotowanej przez Ministerstwo Finansów i Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej symulacji ekonomicznej, z którą komisja mogła się zapoznać.</u>
          <u xml:id="u-64.5" who="#RyszardJacekŻochowski">Od razu na marginesie chciałbym państwu powiedzieć - bałamutne jest stwierdzenie, że było kilkanaście czy kilkadziesiąt dni na przedyskutowanie proponowanych zmian. Przecież komisja pracowała bardzo długo i wiadomo było, jakie są przyjmowane odcinkowe rozwiązania. Nie trzeba było czekać na całość, żeby konsultować to ze specjalistami - a o specjalistach zresztą w którymś momencie powiem. Koszty wdrażania ubezpieczeń zdrowotnych w systemie powszechnym będą znane i w sytuacji wprowadzenia 11 kas regionalnych i branżowych będą one znacznie mniejsze niż w wypadku wielu instytucji ubezpieczeniowych, czego uczy nas doświadczenie niemieckie.</u>
          <u xml:id="u-64.6" who="#RyszardJacekŻochowski">Jeżeli chcemy wprowadzić ubezpieczenia zdrowotne, to muszą one kosztować. Zresztą taką decyzję podjął Sejm 29 października 1992 r., obligując ówczesny rząd do przygotowania projektu ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym i świadczeniach gwarantowanych przez państwo. Miałem wtedy zaszczyt przedstawiać rezolucję Sejmu w sprawie szybszego uchwalenia ustawy o świadczeniach gwarantowanych. To był październik 1992 r. Wtedy powiedziano mi na tej sali - mówił to poseł Balicki, a powtórzyła pani poseł Dmochowska - po co się spieszyć z ustawą o świadczeniach gwarantowanych, przecież rząd zobowiązał się, że na początku 1993 r. przedstawi projekt ustawy o ubezpieczeniach zdrowotnych. Proszę spojrzeć na zapisy sejmowe, tak to zostało powiedziane. Wtedy państwo byli gotowi do przedstawienia ustawy o ubezpieczeniach zdrowotnych w 1993 r. i za taką ustawą optowaliście, a teraz jest nagła wolta intelektualna Unii Wolności, której nie było przy pierwszym czytaniu, i Unia mówi, że jest przeciwna ubezpieczeniom. Jeżeli jest przeciwna ubezpieczeniom, to moje pytanie jest takie: Dlaczego tak długo trwały prace, dlaczego opóźniano to w Komisji Nadzwyczajnej? Powodowały to m.in. liczne problemy związane z tworzeniem tej ustawy?</u>
          <u xml:id="u-64.7" who="#RyszardJacekŻochowski">Unia Wolności proponuje w wystąpieniu pana posła Balickiego dwa filary: budżetowy (czyli taki, jaki jest obecnie), który powinien zapewnić obywatelom świadczenia podstawowe, gwarantowane przez państwo, i inne świadczenia w systemie dobrowolnych ubezpieczeń. Jakie inne świadczenia? Przeszczepy serca, nerek, endoprotezy, leczenie białaczki, by-passy, kogo na to stać? Jak powstaną ubezpieczenia dodatkowe, które będą tylko na to ubezpieczały? Czy państwo zdają sobie sprawę, jaki jest koszt tego typu zabiegu? No i w ten sposób dochodzimy do takiej sytuacji, że jeśli ktoś może ubezpieczyć się dodatkowo, to oczywiście będzie go stać i na zapłacenie wysokiej składki. A to jest również następna próba podziału obywateli na lepszych i gorszych.</u>
          <u xml:id="u-64.8" who="#RyszardJacekŻochowski">Następne hasło tutaj powtarzane: na ubezpieczeniach traci samorząd, podatnik i pacjent. Dlaczego samorząd? Przecież samorząd nadal jest organizatorem świadczeń zdrowotnych, nadal jest właścicielem obiektów i partnerem ubezpieczeń, nadal otrzymuje pieniądze, które ma na wypełnianie swoich funkcji statutowych, z wyjątkiem tych pieniędzy, których nie dostaje na ochronę zdrowia. A gdzie, przepraszam bardzo, te pieniądze na ochronę zdrowia wpływają? Gdzie? Przecież właśnie w szpitalu samorządowym, w miejscu samorządowym są świadczone usługi, i za te usługi są pieniądze. No to zabierane są te pieniądze i komu są przekazane? Jakiejś innej placówce? Ja nie bardzo rozumiem. Przecież chodzi o to, żeby pieniądze wpłynęły w to miejsce, gdzie jest świadczona usługa. Im tej usługi więcej, im jest lepiej wykonana, tym pieniędzy więcej. Tak więc nie ma tutaj żadnej sprzeczności. Zresztą popatrzmy, jak wygląda samorządowa służba zdrowia, ubezpieczenia - tu ciągle mówimy o przykładach zagranicznych - za granicą, tam coś takiego oczywiście funkcjonuje.</u>
          <u xml:id="u-64.9" who="#RyszardJacekŻochowski">A podatnik — raz jeszcze chcę powiedzieć, mówił tu o tym poseł Kowolik — nie będzie obarczony żadną dodatkową składką. Składka jest w pełni kompensowana. I proszę również, żeby koledzy, którzy kolportują tę wiadomość poprzez środki masowego przekazu, między innymi z „Solidarności”, nie kłamali społeczeństwu, że w ustawie nie ma kompensacji. Jest pełna kompensacja. To trzeba przeczytać. Jest kompensowana składka, nikt nie płaci z własnej kieszeni.</u>
          <u xml:id="u-64.10" who="#RyszardJacekŻochowski">Pacjent ma oczywiście wolny wybór lekarza, kasy, ma zagwarantowany przez państwo zakres świadczeń, ma zapewnioną realizację swych uprawnień. Czy to trzeba wyjaśniać?</u>
          <u xml:id="u-64.11" who="#RyszardJacekŻochowski">Teraz powstaje problem, że nie ma na to poparcia społecznego. Jakiego nie ma poparcia? Co to znaczy poparcie społeczne? Poparcie społeczne to jest to, co nam się udało osiągnąć w badaniach opinii publicznej. A opinia publiczna wyraźnie opowiada się za tym modelem, który proponuje rząd, a nie za proponowanym tzw. modelem społecznym, gdzie wysokość składki i zakres świadczeń ustanawia nie wybrany parlament, tylko poszczególna kasa. Czyli w Kłodzku może być taka składka i takie świadczenia, a w Słupsku inna składka i inne świadczenia - no i to ma być przez społeczeństwo zaakceptowane? Nie jest - i słusznie - jeżeli mówimy o powszechnych ubezpieczeniach zdrowotnych. Ja cały czas powtarzam, że mówimy o ustawie, która zajmuje się powszechnymi obowiązkowymi ubezpieczeniami zdrowotnymi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Panie ministrze, przepraszam, mam wielką prośbę. Debata, jak rozumiem, jeszcze się nie kończy, ale muszę ogłosić przerwę. Bardzo więc proszę o zwięzłość. Po prostu są różne ustalone w związku z przerwą zajęcia posłów. Bardzo przepraszam, potem naturalnie pan minister będzie miał prawo zabrać głos w każdej chwili.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#RyszardJacekŻochowski">Bardzo krótko w takim razie, choć kolejny już raz się tak zdarza, że wypadają takie sytuacje, kiedy nie można powiedzieć tego, co się chce. Ale postaram się maksymalnie skrócić wypowiedź.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#RyszardJacekŻochowski">Kuriozalne jest stwierdzenie, że odbiera się prywatnym lekarzom prawo do wypisywania recept refundowanych i skierowań do szpitala. Przecież ubezpieczeniowy system finansowania świadczeń zdrowotnych kieruje się określoną organizacją finansowania świadczeń. Aby była możliwość pokrycia kosztów leczenia, muszą być spełnione pewne warunki: trzeba się ubezpieczyć, zapłacić składkę, żeby otrzymywać świadczenia. Przecież jeżeli tego nie zrobimy, to jest kuriozalne.</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#RyszardJacekŻochowski">Jeżeli chodzi o pierwszy rok obowiązywania ustawy, to oczywiście podpisywane są umowy ze wszystkimi, czyli każdy może wejść w ten system w pierwszym momencie działania ustawy.</u>
          <u xml:id="u-66.3" who="#RyszardJacekŻochowski">Przed przerwą chcę tylko powiedzieć o jednej kwestii, ponieważ nie chciałbym, żeby ta sprawa wracała. Chodzi o sprawę kolejek.</u>
          <u xml:id="u-66.4" who="#RyszardJacekŻochowski">Proszę państwa, ktoś, kto mówi, że ma nie być kolejek, mówi — mają być łapówki. Na całym świecie do wszystkich trudnych procedur medycznych są kolejki. Nie ma takiego kraju, w którym można by wykonać od razu każdą liczbę trudnych, skomplikowanych procedur medycznych. We wszystkich znanych mi krajach rozwiniętych na różnego rodzaju zabiegi się oczekuje. Najlepszą metodą oczekiwania jest kolejka właśnie, poddana osądowi i kontroli społecznej. Jeżeli zniesiemy kolejki, co wtedy zostaje? Kolejki muszą być, bo nie ma takiej możliwości, żeby wszystkie zabiegi wykonane były w danym momencie, w danym miejscu, natychmiast. Medycyna tak się rozwinęła, że musimy ten fakt zaakceptować. Wszyscy to akceptowali.</u>
          <u xml:id="u-66.5" who="#RyszardJacekŻochowski">Pozwolę sobie wykorzystać czas potem, a teraz skończyć swoje wystąpienie.</u>
          <u xml:id="u-66.6" who="#RyszardJacekŻochowski">Dziękuję bardzo, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-66.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał minister zdrowia i opieki społecznej pan Jacek Żochowski.</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Panie ministrze, pan nie ma ograniczonego czasu, tylko po prostu zbliżająca się przerwa skłoniła mnie do prośby, żeby pan minister był uprzejmy...</u>
          <u xml:id="u-67.3" who="#OlgaKrzyżanowska">Słucham, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-67.4" who="#komentarz">(Poseł Marek Balicki: W trybie sprostowania.)</u>
          <u xml:id="u-67.5" who="#OlgaKrzyżanowska">Panie pośle, proszę naprawdę ściśle w trybie sprostowania, nie polemiki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#MarekBalicki">Dziękuję bardzo, pani marszałek, postaram się najkrócej, jak tylko można.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#MarekBalicki">Pierwsza kwestia dotyczy ulg podatkowych.</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#MarekBalicki">Panie ministrze, Komisja Nadzwyczajna otrzymała materiał Ministerstwa Finansów z 22 października 1996 r. z Departamentu Podatków Bezpośrednich i Opłat. Radzę zapoznać się z nim osobiście. Z tej informacji Ministerstwa Finansów wynika jednoznacznie, że system ulg podatkowych ulega zniszczeniu.</u>
          <u xml:id="u-68.3" who="#MarekBalicki">Druga kwestia to kompensaty. Są takie sytuacje dotyczące osób rozpoczynających działalność gospodarczą na własny rachunek jako osoby fizyczne, kiedy w pierwszym okresie rozruchu jakieś małe jedno-, dwu-, trzyosobowe warsztaty pracy nie uzyskują dochodów, ale składkę muszą płacić i nie mają jej od czego odjąć - to jest jeden z mechanizmów napędzania szarej strefy.</u>
          <u xml:id="u-68.4" who="#MarekBalicki">Następna jest kwestia tzw. koszyka, czyli ustawy o zakresie świadczeń gwarantowanych przez państwo ze środków publicznych. Projekt tej ustawy, panie ministrze, został przygotowany przez rząd Hanny Suchockiej w tym okresie niestety, kiedy Sejm został rozwiązany - prace zostały zakończone w lipcu-sierpniu 1993 r. i nie było gdzie go skierować. Ten projekt słusznie zresztą - z tego się cieszymy - został wykorzystany w dużej części w projekcie skierowanym do Sejmu przez rząd, w którym pan jest ministrem zdrowia. Niestety prace w Komisji Nadzwyczajnej nad tym projektem zostały zahamowane i nie wiemy, dlaczego ma on wcześniej przecież obowiązywać niż projekt ustawy o ubezpieczeniach zdrowotnych.</u>
          <u xml:id="u-68.5" who="#MarekBalicki">Kolejna sprawa...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Panie pośle, to nie jest sprostowanie, lecz polemika. Pan poseł będzie uprzejmy ściśle w formie sprostowania, bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę państwa, jest posiedzenie Prezydium Sejmu, w takim razie niestety nie będę mogła teraz dopuszczać do głosu, dopiero po godz. 16.</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#MarekBalicki">Poprawię się, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#MarekBalicki">Bardzo ściśle w trybie sprostowania. Pan minister interpretował moją wypowiedź dotyczącą tego, co to jest system podstawowy samorządowy i co to jest system dodatkowy ubezpieczeń zdrowotnych. I muszę powiedzieć, że pan minister tak to zinterpretował, żeby zrobić wodę z mózgu słuchaczom. Co to jest system podstawowy, o tym mówimy w Polsce od 5–6 lat. Jest to system równo dostępny dla wszystkich i finansowany z podatków, ze środków publicznych i ten system podstawowy obejmuje takie zabiegi, jak przeszczepy serca czy dializoterapia. A system dodatkowy — finansowany w ramach ubezpieczeń dobrowolnych — obejmuje, panie ministrze, takie sytuacje, kiedy ktoś chce mieć salę szpitalną z telewizorem, kiedy ktoś chce mieć dużo lepsze warunki świadczenia usług, szerszy pakiet, czego nie gwarantuje system podstawowy, jak np. operacje plastyczne czy pokrywanie kosztu leku...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Panie pośle, ściśle w trybie sprostowania, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#MarekBalicki">Prostuję, bo niestety...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#MarekBalicki">Pan minister źle rozumie sprawy, na temat których jest w Polsce obszerna literatura i można to przeczytać.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#MarekBalicki">Ostatnie sprostowanie - dlatego że pan minister nie rozumie, dlaczego samorząd traci. To ja powiem: nie rozumiem dlaczego pan minister tego nie może zrozumieć. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Panie ministrze, przepraszam, ja ogłoszę przerwę. Dalsza polemika po ogłoszeniu przeze mnie przerwy.</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#komentarz">(Poseł Władysław Szkop: Pani Marszałek!)</u>
          <u xml:id="u-75.3" who="#OlgaKrzyżanowska">Chwileczkę. Czy są jakieś komunikaty?</u>
          <u xml:id="u-75.4" who="#komentarz">(Minister Zdrowia i Opieki Społecznej Ryszard Jacek Żochowski: W sprawie sprostowania.)</u>
          <u xml:id="u-75.5" who="#OlgaKrzyżanowska">Panie ministrze, ściśle w trybie sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-75.6" who="#komentarz">(Poseł Władysław Szkop: Pani marszałek, ja wiem...)</u>
          <u xml:id="u-75.7" who="#OlgaKrzyżanowska">Pan minister ma prawo poza kolejnością.</u>
          <u xml:id="u-75.8" who="#OlgaKrzyżanowska">Bardzo przepraszam, nie chcę być w stosunku do nikogo niegrzeczna, ale jeżeli to nie będzie tryb sprostowania, będę odbierała głos, panie ministrze, panu i również panu posłowi, który też, jak rozumiem, zgłasza się w trybie sprostowania. Bardzo proszę, ściśle w trybie sprostowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#RyszardJacekŻochowski">Bardzo krótko. W tym materiale, o którym pan poseł mówi, że został doręczony, na str. 3 jest napisane: kwota przekraczająca kwotę podatku, podlegająca odliczeniu od podatku obliczonego za lata następne, aż do całkowitego jej odliczenia - czyli można to oczywiście przeciągnąć w czasie. To jest jedna sprawa.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#komentarz">(Poseł Marek Balicki: Nie wszystkie ulgi, panie ministrze.)</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#RyszardJacekŻochowski">Druga sprawa. Cóż... telewizorem żadnych chorób się nie leczy, a najlepiej to wiedzieć...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo, pan poseł Władysław Szkop.</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Przypominam jeszcze raz: ściśle w trybie sprostowania, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#WładysławSzkop">Zastosuję się, pani marszałek, w całej rozciągłości.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#WładysławSzkop">Panie Pośle! Mówię do pana posła Balickiego. Myślę, że pan wie, dlaczego ustawa o świadczeniach nie może posunąć się dalej. Wstrzymuje ją ustawa zozowska, dokładnie wiadomo o tym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę państwa, chciałam przypomnieć, że debata będzie się jeszcze dalej toczyła. Jest zapisanych jeszcze 26 mówców.</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Ogłaszam przerwę do godz. 16.</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-79.4" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 14 min 13 do godz. 16 min 02)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#MarekBorowski">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#MarekBorowski">Kontynuujemy debatę nad sprawozdaniem Komisji Nadzwyczajnej o projektach ustaw o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym.</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#MarekBorowski">Obecnie głos zabierze pan poseł Grzegorz Cygonik, Koło Parlamentarne Konfederacji Polski Niepodległej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#GrzegorzCygonik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Konieczność reformy opieki zdrowotnej w Polsce nie budzi dziś żadnych wątpliwości. Zły stan zdrowia Polaków, fatalna kondycja nie dofinansowanej od lat i zadłużonej służby zdrowia, ogromne wydatki, na które jest narażony każdy chory, brak poczucia bezpieczeństwa na wypadek choroby — to zjawiska powszechnie znane. Pełny dostęp do świadczeń leczniczych i związane z tym poczucie bezpieczeństwa zdrowotnego są obecnie przywilejem wyłącznie ludzi bogatych.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#GrzegorzCygonik">Pod wpływem opinii społecznej i nacisków środowisk medycznych decyzja o konieczności wprowadzenia powszechnych ubezpieczeń zdrowotnych podjęta została już przez Sejm poprzedniej, pierwszej kadencji, a Komisja Zdrowia tamtego Sejmu w dezyderacie skierowanym do rządu wskazała na zasady, na jakich powinien opierać się ten system, a mianowicie: samorządność, solidarność, samofinansowanie, niezależność od budżetu i administracji państwowej, wolność wyboru lekarza, wolność wyboru kasy, pluralizm i konkurencja, postępowanie układowe, czyli negocjacje między kasami reprezentującymi ubezpieczonych a świadczeniodawcami zorganizowanymi w niezależne samorządne organizacje, oddzielenie składki od podatku i pełne jej zrekompensowanie. Realizacja tych celów może nastąpić jedynie na drodze przekazania państwowej służby zdrowia w ręce samorządnego społeczeństwa obywatelskiego, zgodnie z zasadą pomocniczości państwa. Z dwóch projektów ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, które Wysoka Izba skierować raczyła do Komisji Nadzwyczajnej, jedynie projekt społeczny przedstawiony Wysokiemu Sejmowi jeszcze przez prezydenta Wałęsę, a przygotowany przez Społeczną Komisję Zdrowia przy „Solidarności” zapewnia realizację tych celów. Niestety, komisja sejmowa przyjęła za podstawę swojej pracy projekt rządowy, nie akceptowany w swych założeniach przez liczne środowiska społeczne i organizacje oraz samorządy medyczne. W efekcie w Komisji Nadzwyczajnej powstał projekt ustawy, który z projektu społecznego przejął jedynie nieliczne, drugorzędne rozwiązania, wprawdzie korzystne, ale nie mające istotnego znaczenia wobec przyjęcia z projektu rządowego zasadniczych założeń funkcjonowania systemu. Te niewielkie korekty miały jedynie pozorować uwzględnienie przez komisję również pewnych rozwiązań z projektu społecznego.</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#GrzegorzCygonik">Koło Konfederacji Polski Niepodległej wnioskuje o odrzucenie projektu ustawy przedstawionego dziś przez Komisję Nadzwyczajną, ponieważ nie zapewnia on koniecznych i oczekiwanych zmian w systemie ochrony zdrowia, a wręcz przeciwnie - grozi skompromitowaniem idei ubezpieczeń zdrowotnych.</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#GrzegorzCygonik">W powszechnej i długotrwałej akcji protestacyjnej służba zdrowia - w obronie żywotnych interesów pacjentów i swoich własnych - domaga się wprowadzenia reformy w oparciu o społeczny projekt ustawy. Konfederacja Polski Niepodległej te żądania środowiska popiera.</u>
          <u xml:id="u-81.4" who="#GrzegorzCygonik">Jednym z podstawowych zarzutów wobec projektu ustawy wnoszonego przez komisję jest brak wstępnego zwiększenia środków na ochronę zdrowia do 6% produktu krajowego brutto oraz niedoszacowanie wysokości składki, co spowoduje utrzymanie opieki zdrowotnej na obecnym poziomie niedofinansowania i uczyni reformę nierealną. Ponieważ składka ma być obywatelom rekompensowana z budżetu państwa, chodzi zapewne o jej ograniczenie i przerzucenie części kosztów funkcjonowania systemu na obywateli, na przykład przez stosowanie dopłat i być może późniejsze podnoszenie składki, już bez zapewnienia rekompensaty. Z drugiej strony grozi to utrzymywaniem utrudnionego i nierównego dostępu do świadczeń medycznych dla pacjentów czy biedy w zakładach opieki zdrowotnej. Uważamy za bardziej korzystną metodę kompensacji składki obywatelom przez trwałe obniżenie podatku dochodowego od osób fizycznych, jak zakłada projekt społeczny, niż przez odejmowanie kwoty składki od kwoty podatku, przy którym część osób może nie uzyskać pełnej rekompensaty, a mechanizm ten nie pobudza samorządności i gospodarności.</u>
          <u xml:id="u-81.5" who="#GrzegorzCygonik">Również nie do przyjęcia jest wprowadzenie dopłat, o których wysokości ma decydować minister zdrowia, do różnych świadczeń, zwłaszcza za pobyt w szpitalu. Komisja proponuje jeszcze wyższe dopłaty niż rząd. Obecnie, jak wynika z projektu ustawy, za 30 dni pobytu w szpitalu należałoby zapłacić około 2,5 mln starych zł, przy czym tyle samo zapłaci zarówno emeryt, którego emerytura jest tylko nieznacznie wyższa od najniższego wynagrodzenia, jak i bardzo bogaty przedsiębiorca. Takie opłaty obciążą szczególnie osoby ciężej chore i gorzej sytuowane, przeczą więc zasadzie solidaryzmu czy solidarności w projekcie ubezpieczeń zdrowotnych.</u>
          <u xml:id="u-81.6" who="#GrzegorzCygonik">Projekt komisyjny nie zapewnia też samorządności kas. Ubezpieczeni nie mają żadnego wpływu na wysokość składki, a więc na wysokość przychodów i funduszu kasy oraz na zakres i rodzaj świadczeń, a więc na wydatki. O funkcjonowaniu kasy, nawet o sposobie wydawania skierowań na badania laboratoryjne i do specjalisty, decyduje minister zdrowia lub Rada Ministrów drogą rozporządzeń - w ustawie znajduje się ponad 30 delegacji. Rada kasy regionalnej tylko w 50% składa się z przedstawicieli ubezpieczonych, wybranych demokratycznie, natomiast w drugiej połowie, czyli w drugich 50%, z mianowanych przez wojewodę urzędników państwowych oraz przedstawicieli sejmików wojewódzkich. Kasy regionalne tworzy i znosi minister zdrowia. O tworzeniu i znoszeniu, funkcjonowaniu, finansowaniu i organizacji kas branżowych decyduje wyłącznie Rada Ministrów. Tak więc samorządność kas pozostaje hasłem na papierze.</u>
          <u xml:id="u-81.7" who="#GrzegorzCygonik">Za poważny błąd uważamy stworzenie centralnych funduszy - wyrównawczego i rezerwowego - bez określenia w ustawie zasad ich funkcjonowania oraz obiektywnych kryteriów rozdzielania między kasy dotacji wyrównawczych i dodatkowych dotacji dla kas, o których mówi ustawa, nie precyzując, co oznaczają te dotacje. Jest to prosta droga do zastosowania uznaniowości rodem z PRL. Łącznie ustawa tworzy 4 centralne fundusze.</u>
          <u xml:id="u-81.8" who="#GrzegorzCygonik">Niekorzystnym rozwiązaniem jest silna, nie zagrożona żadną konkurencją, monopolistyczna pozycja kas ubezpieczenia. Projekt społeczny ogranicza ten monopol, w przeciwieństwie do projektu komisji. Brak równowagi stron w negocjacjach kas ze świadczeniodawcami indywidualnymi ugruntowuje tę pozycję kas i grozi zaniżaniem cen usług i jakości świadczeń. Konkurencja i pluralizm to niezbędne elementy poprawy jakości świadczeń. Brak ich jednak w projekcie komisji. Negocjowanie umów z organizacjami świadczeniodawców, zwłaszcza lekarzy, proponowane w projekcie społecznym, stwarza możliwość przejmowania przez nich odpowiedzialności za organizację, jakość i dostępność usług medycznych oraz ograniczenie wzrostu kosztów.</u>
          <u xml:id="u-81.9" who="#GrzegorzCygonik">Obowiązek kontroli instytucji ubezpieczenia zdrowotnego komisyjny projekt ustawy rozkłada między ministra zdrowia, regionalne izby obrachunkowe i Najwyższą Izbę Kontroli, zamiast powierzyć całość nadzoru jednej specjalnie do tego celu powołanej, merytorycznej instytucji, jaką w projekcie społecznym stanowi Urząd Nadzoru Ubezpieczeń Zdrowotnych.</u>
          <u xml:id="u-81.10" who="#GrzegorzCygonik">Ustawa zawiera wiele nieścisłości i sprzecznych zapisów. Na przykład art. 75 ogranicza liczbę przedstawicieli ubezpieczonych w składzie rady nadzorczej kasy regionalnej do liczby równej liczbie przedstawicieli mianowanych przez wojewodę i sejmik wojewódzki.</u>
          <u xml:id="u-81.11" who="#GrzegorzCygonik">Inną sprzeczność stanowią zapisy dotyczące kompetencji dyrektora oddziału rejonowego. Powołuje go i odwołuje naczelny dyrektor regionalnej kasy, natomiast zgromadzenie ubezpieczonych oddziału rejonowego określa zakres czynności dyrektora i jego biura. Przed kim więc ten dyrektor odpowiada?</u>
          <u xml:id="u-81.12" who="#GrzegorzCygonik">Jest wiele innych nieścisłości tego typu w projekcie ustawy, dlatego Koło Parlamentarne Konfederacji Polski Niepodległej składa wniosek o jego odrzucenie. Jeśli ten wniosek nie zostanie przyjęty, będziemy wnosić o skierowanie projektu ustawy ponownie do prac w komisji w celu usunięcia jej zasadniczych błędów i uwzględnienia w szerszym zakresie rozwiązań z projektu społecznego. Jeśli i ten drugi wniosek nie zostanie przyjęty, nasze koło będzie popierało wszystkie wnioski mniejszości jako minimum koniecznych zmian w ustawie, a także poprawki zgłoszone podczas debaty. W imieniu koła KPN chciałbym wnieść poprawkę do art. 6, w którym proponujemy dodać ust. 3 w brzmieniu: „Obowiązek powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego może być realizowany także przez inną niż kasa powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego instytucję ubezpieczeniową, działającą w oparciu o odrębne przepisy, o ile zakres świadczeń zdrowotnych gwarantowany przez tę instytucję jest nie mniejszy od zakresu świadczeń gwarantowanych przez kasy”. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-81.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#MarekBorowski">Przemawiał pan poseł Grzegorz Cygonik z Koła Parlamentarnego Konfederacji Polski Niepodległej.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#MarekBorowski">Panie pośle, ponieważ pan przedstawił trzy warianty ewentualnych działań, chcę powiedzieć, że pierwszy wariant jest regulaminowy, trzeci także, natomiast drugi niestety nie. Projekt ustawy może wrócić do komisji tylko celem rozpatrzenia poprawek, które zostaną zgłoszone.</u>
          <u xml:id="u-82.3" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Cygonik: Tak, i tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-82.4" who="#MarekBorowski">Proszę teraz o zabranie głosu pana posła Romana Kurzbauera reprezentującego Parlamentarne Koło Mniejszości Niemieckiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#RomanKurzbauer">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Będę mówił króciutko, bo nie chcę powtarzać pewnych wątków. Koledzy posłowie wcześniej tyle już powiedzieli na temat projektowanej ustawy, że powinienem mówić tylko o dodatkowych aspektach, które mi się nasuwają.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#RomanKurzbauer">Uważam w sumie, że największym sukcesem w wypadku tej ustawy jest to, że ona w ogóle jest i że możemy nad nią dyskutować. Ma ona wady i zalety, ale to jest zupełnie inna sprawa. Najważniejsze jest to, że możemy na temat tej ustawy w tej chwili mówić. Mam natomiast do projektowanej ustawy dwa zastrzeżenia. Pierwsze: w tej ustawie nic się nie mówi o prywatnych kasach ubezpieczeniowych. Uważam, że jest to wada tego projektu, ten projekt powinien przewidywać powstanie prywatnych kas chorych - może powinny się nazywać: komercyjne kasy chorych - które w wielu państwach są dużym segmentem rynku ubezpieczeniowego zarówno w sferze ubezpieczeń podstawowych, jak i - przede wszystkim - ubezpieczeń uzupełniających. Rozmawiając przed chwilą z panem ministrem, dowiedziałem się, że istnieje możliwość powstania prywatnych kas chorych. Optujemy za tym i bardzo się cieszę, że jest taka możliwość.</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#RomanKurzbauer">Druga sprawa jest związana z tym, że ustawa ma wejść w życie w roku 1999, czyli po 2 latach. Ten 2-letni okres vacatio legis należałoby wykorzystać na przeprowadzenie programu pilotażowego. Taki 2-letni program, jak sądzę, byłby wystarczający. Na tej podstawie będziemy mogli dojść do wniosku, czy to, co uchwaliliśmy, jest rzeczywiście dobre, czy nie należy tego zmienić.</u>
          <u xml:id="u-83.3" who="#RomanKurzbauer">W związku z tym zgłaszam trzy poprawki dotyczące art. 65 ust. 1, art. 69 ust. 1 i art. 71. Przekazuję je panu marszałkowi na piśmie. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-83.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi Romanowi Kurzbauerowi z Parlamentarnego Koła Mniejszości Niemieckiej.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#MarekBorowski">Proszę obecnie o zabranie głosu pana posła Jana Zaborowskiego z Nowej Demokracji - Koła Poselskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#JanZaborowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dzisiejsza debata plenarna w Wysokiej Izbie dotyczy wyjątkowo ważnej, jednej z najważniejszych dziedzin życia człowieka, to jest zapewnienia dostępu do świadczeń medycznych, do leczenia. Wszyscy wiemy, iż zdrowie jest najważniejsze, ale przeważnie myślimy o nim dopiero wtedy, gdy zaczynamy niedomagać. To powszechne lekceważenie stanu zdrowia w sytuacji, gdy nic nam nie dolega, przekłada się także na społeczne zainteresowanie tym problemem wyrażane w środkach przekazu. Otóż pomimo to, iż przedmiot dzisiejszej debaty ma nawet szerszy wymiar społeczny niż kwestia podatków — gdyż nie wszyscy są w równym stopniu zainteresowani podatkami tak, jak powinni być zainteresowani swoim zdrowiem — to jednak ubezpieczenia zdrowotne nie zyskały takiego nagłośnienia w prasie, radiu i telewizji, jak niedawne debaty podatkowe. Być może to mniejsze zainteresowanie mass mediów powszechnym ubezpieczeniem zdrowotnym okaże się korzystniejsze dla samego przedmiotu sprawy, dla jej rzeczowego przygotowania, dla dobra nas wszystkich, niezależnie od poglądów politycznych, przynależności partyjnej itp. uwarunkowań, które determinowały postawy posłów w debacie podatkowej. Podatki są dziedziną, która w naszej społecznej rzeczywistości zmienia się corocznie, i wszyscy nadal oczekują radykalnych zmian na lepsze, tzn. liczą na mniejsze obciążenia podatników. Nikt nie chce jednak rezygnować z dotychczasowych świadczeń, przywilejów i innych przysporzeń, mimo że gwałtownie skurczyły się możliwości zaspokajania z kiesy publicznej potrzeb ludności.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#JanZaborowski">Przedłożony projekt ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym ma niewątpliwie przełomowy charakter, jeśli idzie o zapewnienie źródeł finansowania szeroko pojętej ochrony zdrowia i organizacji w przyszłości świadczeń medycznych. W nowych uwarunkowaniach społecznych po 1989 r. niewątpliwie zaistniała wręcz pilna potrzeba racjonalizacji działań w sferze finansowania i udostępniania opieki zdrowotnej. Przede wszystkim należy podkreślić, iż projekt słusznie przewiduje powszechność ubezpieczenia zdrowotnego. Jest to wręcz kardynalna zasada, zmierzająca do zapewnienia godziwej egzystencji wszystkim, którzy utrzymują się z pracy najemnej, ale także nie bez znaczenia dla pozostałych osób i ich rodzin. Jakiekolwiek odstępstwa od tej zasady będą powodowały nie tylko dramaty osobiste w przypadku choroby, ale także nadzwyczajne obciążenia pozostałych podatników, którzy chcąc nie chcąc będą zmuszeni do pokrycia kosztów leczenia osób, które zaniedbały obowiązku uprzedniego ubezpieczenia zdrowotnego.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#JanZaborowski">Projekt ustawy stanowi wypełnienie obowiązku rządu i parlamentu w zakresie stworzenia optymalnej struktury organizacyjnej opieki zdrowotnej w Polsce na okres, jeśli nie kilkudziesięciu najbliższych, to przynajmniej kilkunastu lat, ponieważ społeczeństwo oczekuje nie tylko racjonalnej reformy w omawianej dziedzinie, ale także stabilizacji systemowych.</u>
          <u xml:id="u-85.3" who="#JanZaborowski">Czy przedłożony projekt ma walor ideału przydatnego w dłuższej perspektywie czasowej? Z pewnością nie, ale też w aktualnej rzeczywistości jest projektem najbardziej wyważonym, wszechstronnie przedyskutowanym i spełniającym oczekiwania w zakresie zapewnienia stabilnych źródeł finansowania opieki zdrowotnej obywateli naszego państwa z ich własnych środków. To jest bezsprzecznie najistotniejszy wyróżnik omawianego projektu. Wszystko inne, cała zawartość projektu ustawy będzie niewątpliwie podlegała modyfikacjom, które wymusi praktyczne zastosowanie uchwalonej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-85.4" who="#JanZaborowski">Zdaniem Nowej Demokracji dla szerokiego kręgu społeczeństwa naszego kraju najważniejsze będzie to, czy po wprowadzeniu w życie omawianej regulacji prawnej obywatel będzie miał dostęp do opieki medycznej mniej utrudniony niż obecnie? Czy popadnięcie w chorobę doprowadzi większość z nas w ruinę, w nędzę? Czy nowo wprowadzona struktura organizacyjna opieki zdrowotnej nie będzie bardziej zbiurokratyzowana niż działająca do tej pory? Czy tzw. biurokracja medyczna nie będzie jeszcze droższa społecznie niż do tej pory? To nie są pytania tylko retoryczne. To jest wyraz niepokoju i zarazem oczekiwań społecznych.</u>
          <u xml:id="u-85.5" who="#JanZaborowski">Jest wiele niewiadomych, które ujawnią się zaraz po uchwaleniu ustawy, przy wydawaniu aktów wykonawczych. Ustawa przewiduje nadzwyczaj dużo uzgodnień, zwłaszcza ze środowiskami medycznymi, działającymi ostatnio jakby wbrew społecznemu interesowi, z wyraźnym akcentem akcji politycznej, np. bojkotowanie własnego ministra zdrowia, niewypełnianie podstawowych obowiązków pracowniczych, do jakich należy wystawianie stosownych dokumentów lekarskich. Dzieje się to ze szkodą dla ludzi pracy, tylko w celu zademonstrowania jakichś ambicji, a może skrajnie egoistycznego interesu środowiskowego. Ostatnie działania protestacyjne niektórych pracowników służby zdrowia stanowią zaprzeczenie nie tylko obowiązków lekarskich, ale przede wszystkim utrwalonej od kilku tysięcy lat etyki lekarskiej służenia człowiekowi, pacjentowi, choremu. Od kilku miesięcy wymienieni pracownicy służby zdrowia stawiają postulaty, nazwałbym je: rzekome i pod egidą „solidarności służby zdrowia”, prowadząc w istocie rzeczy akcję destrukcyjną skierowaną nie tyle w rząd, choć tak to deklarują, ile w społeczeństwo, w chorego, w pacjenta. Z tej trybuny trzeba powiedzieć zarówno uczestnikom, jak i przede wszystkim organizatorom tych zamąceń w służbie zdrowia: Drodzy lekarze, zajmijcie się troskliwiej ludźmi, którym jesteście potrzebni. Nie marnujcie energii na jałowe akcje. Działajcie na rzecz poprawy warunków funkcjonowania służby zdrowia także przez własne doskonalenie zawodowe i organizacyjne. Emocje polityczne rozładowujcie po pracy, w partiach politycznych. Nie wciągajcie w swe namiętności polityczne pacjentów, którzy oczekują od was nie ulicznych protestów, lecz obecności w szpitalach, w przychodniach, w sanatoriach, przy łożu chorego.</u>
          <u xml:id="u-85.6" who="#JanZaborowski">Z całym naciskiem należy także tym lekarzom powiedzieć: Przestrzegajcie obowiązującego w Polsce porządku prawnego, gdyż nie macie żadnej uprzywilejowanej pozycji uzasadniającej nagminne łamanie tego porządku. Nowa Demokracja uważa, że można mieć jedynie nadzieję, iż samorządy służby zdrowia, które od niedawna działają w Polsce, dostrzegą wreszcie swoje istotne zadanie i przyczynią się pozytywnie do wprowadzenia w życie omawianej ustawy. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi Janowi Zaborowskiemu z Nowej Demokracji - Koła Poselskiego.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#MarekBorowski">Obecnie głos zabierze pan poseł Cezary Miżejewski z Polskiej Partii Socjalistycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#CezaryMiżejewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rozpatrywany dziś projekt ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym stanowi fragment - przyznaję, że bardzo istotny, ale tylko fragment - próby zbudowania nowoczesnego systemu zabezpieczenia społecznego, jaki musi powstać w Polsce jeszcze w tym stuleciu, skoro aspirujemy do uczestnictwa w Unii Europejskiej oraz pragniemy ratyfikować konwencję nr 102 Międzynarodowej Organizacji Pracy.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#CezaryMiżejewski">Wiemy jednak doskonale, że nawet najbogatsze państwa nie zdołały dotąd rozwiązać problemów ochrony zdrowia i opieki medycznej w sposób satysfakcjonujący zarówno biorców, jak i dawców świadczeń, a jednocześnie uwzględniający realia ekonomiczne. Zresztą podobną sytuację mamy i u nas, gdzie środowisko lekarskie totalnie krytykuje projekt zwany rządowym, mimo - a może właśnie dlatego - że uwzględnia on realne możliwości finansowe tak państwa, jak i jego obywateli.</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#CezaryMiżejewski">Polska Partia Socjalistyczna — co ciekawe, w pełnej zgodzie ze wskazaniami społecznej nauki kościoła — domaga się w sferze polityki społecznej aktywnych działań państwa pomocniczego, wspierającego najsłabszych i najuboższych, starającego się wyrównać ich szanse, przynajmniej w dostępie do dóbr tak podstawowych, jak usługi zdrowotne i edukacyjne. Dlatego też, nie negując konieczności uzyskania po reformie znacznej poprawy płac personelu medycznego, musimy postawić sprawę jasno i brutalnie — coś za coś. Zwiększenie zarobków musi być rezultatem racjonalizacji zatrudnienia, realokacji kadr, poprawy efektywności stosowanych procedur. Bez takich zmian reforma sposobu finansowania traci zupełnie sens.</u>
          <u xml:id="u-87.3" who="#CezaryMiżejewski">Trzeba przy tym pamiętać, że decydujące znaczenie dla pozytywnych — zarówno społecznych, jak i ekonomicznych — skutków reformy będą miały działania podejmowane w okresie jej wdrażania. I należy zdawać sobie sprawę z tego, że podejmowane operacje będą dla wielu lekarzy bardzo bolesne: przekształcenie „łóżek ostrych” w hospicyjne, translokacja lekarzy z lecznictwa stacjonarnego i specjalistycznego do podstawowej opieki zdrowotnej — choć coraz powszechniejsze w krajach rozwiniętych, u nas nie mają żadnej tradycji. Zrozumiały jest więc sprzeciw środowiska lekarskiego wobec takich koniecznych działań.</u>
          <u xml:id="u-87.4" who="#CezaryMiżejewski">Jednakże ponieważ zachodzi wyraźna sprzeczność między interesem partykularnym a dobrem ogółu, chcielibyśmy zapewnić pierwszeństwo rozwiązaniom korzystnym ze społecznego punktu widzenia. To, co powiem, może zabrzmieć śmiesznie w ustach przedstawiciela partii socjalistycznej, ale nie podoba nam się wyeliminowanie z procesów podejmowania decyzji w przekształceniach ubezpieczeniowych przedstawiciela ministra finansów. Któż bowiem, jeśli nie on, powinien kompetentnie pilnować, aby środki uzyskiwane przez kasy ubezpieczeniowe kosztem budżetu były wykorzystywane na zwiększenie wolumenu i poprawę jakości świadczeń, a nie wyłącznie na zwiększenie personelu medycznego.</u>
          <u xml:id="u-87.5" who="#CezaryMiżejewski">Reforma finansowania systemu opieki zdrowotnej musi opierać się na rzetelnym rachunku, a nie wyłącznie na jak najbardziej słusznych ideach, problem ochrony zdrowia obywateli jest bowiem problemem zbyt poważnym i nie ma prawa podlegać żadnym wahnięciom finansowym.</u>
          <u xml:id="u-87.6" who="#CezaryMiżejewski">Dlatego też po głębokim namyśle proponujemy dokonać w projekcie kilku zmian, zmierzających do ograniczenia ewentualnych negatywnych skutków zbytniej profesjonalizacji medycznej projektu. Proponujemy więc dokonanie odpowiednich zmian w art. 71 ust. 1 oraz w art. 103 ust. 2. Chodzi o to, aby rodzaje kas — zarówno regionalnych, jak i branżowych — tworzyła i znosiła albo Rada Ministrów, albo też w obu przypadkach czynił to minister zdrowia w uzgodnieniu z ministrem finansów. Stworzy to formalne, a może i faktyczne szanse, aby powstające kasy były — nazwijmy to tak — aktuarialnie poprawne, a więc aby nie została zagrożona ich finansowa samodzielność.</u>
          <u xml:id="u-87.7" who="#CezaryMiżejewski">Konsekwentnie należy też dokonać zmian w art. 167 ust. 3, wprowadzając do tymczasowej rady przedstawicieli ministra finansów i Głównego Urzędu Statystycznego, których obecność przy budowaniu systemu będzie znacznie bardziej potrzebna od aż nazbyt dużej reprezentacji środowiska medycznego. Ponadto mieliśmy zamiar zgłosić szereg poprawek precyzujących zapisy lub uwzględniających nowe rozwiązania dotyczące uprawnień dla osób pobierających zasiłki i świadczenia przedemerytalne, zasiłki okresowe gwarantowane i zasiłki stałe i wyrównawcze. Powyższe poprawki miały zostać zgłoszone również w imieniu podkomisji do spraw rynku pracy i Komisji Polityki Społecznej, która wczoraj dokonała analizy projektu ustawy z punktu widzenia interesów bezrobotnych oraz podopiecznych pomocy społecznej. Jednak ponieważ ostateczne uchwalenie ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu wprowadzającej powyższe rozwiązania nastąpi dopiero w piątek, po konsultacji z Biurem Legislacyjnym, aby nie wstrzymywać procesu legislacyjnego, przekażemy poprawki do Senatu.</u>
          <u xml:id="u-87.8" who="#CezaryMiżejewski">Nie ukrywam, że w projekcie ustawy widzimy również niezbyt fortunne zapisy dotyczące ubezpieczenia zdrowotnego osób bezrobotnych. Uznaliśmy jednak, że problem ten będzie można ewentualnie rozwiązać w trakcie prac legislacyjnych nad projektami ustaw o świadczeniach na rzecz rodziny oraz o ubezpieczeniu na wypadek bezrobocia.</u>
          <u xml:id="u-87.9" who="#CezaryMiżejewski">Wysoka Izbo! Mam nadzieję, że zaproponowane przez nas uwagi i poprawki pozwolą na nadanie ustawie bardziej precyzyjnego brzmienia. Koło Parlamentarne PPS będzie głosowało za przyjęciem ustawy.</u>
          <u xml:id="u-87.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#MarekBorowski">Przemawiał pan poseł Cezary Miżejewski z Polskiej Partii Socjalistycznej.</u>
          <u xml:id="u-88.2" who="#MarekBorowski">Zakończyliśmy wystąpienia przedstawicieli klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-88.3" who="#MarekBorowski">Przechodzimy do wystąpień indywidualnych.</u>
          <u xml:id="u-88.4" who="#MarekBorowski">Pierwszy zabierze głos pan poseł Seweryn Jurgielaniec z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#SewerynJurgielaniec">Panie Marszałku! Szanowne Panie! Szanowni Panowie! Wysoka Izbo! Wśród projektów ustaw, nad którymi pracujemy w Sejmie obecnej kadencji, rzadko chyba zdarza się projekt, który byłby tak oczekiwany zarówno przez obywateli naszego kraju, jak i zainteresowanych pracowników ochrony zdrowia, a przede wszystkim przez pacjentów, gdyż to, co się ma dokonać na skutek tych zmian, ma na uwadze przede wszystkim pacjenta.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#SewerynJurgielaniec">Prace nad reformą systemu służby zdrowia mają długą historię i z przerwami były kontynuowane od początku dekady lat dziewięćdziesiątych, natomiast potrzeba reformy w ochronie zdrowia datuje się od przełomu lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych.</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#SewerynJurgielaniec">Przypomnę, że w latach 1992–1993 pojawiły się trzy projekty założeń ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym: projekt tak zwanego międzyresortowego zespołu do spraw reform i zabezpieczenia społecznego, projekt ekspertów komitetu społecznego Rady Ministrów oraz projekt zespołu parlamentarno-związkowego NSZZ „Solidarność”. Chciałbym zwrócić uwagę, że w tym też okresie utrwaliły się dwie tendencje, które wpłynęły na przebieg dalszych prac. Pierwsza to pluralizm w dziedzinie koncepcji organizacyjnych zreformowanej służby zdrowia. Drugą ukształtowaną trwale tendencją była ogólna zasada co do kierunku przemian, które powinny przekształcić nieelastyczny, budżetowy system finansowania służby zdrowia w system ubezpieczeniowy, który między innymi będzie uwzględniał przede wszystkim takie czynniki, jak wydajność, jakość świadczeń zdrowotnych oraz wolny wybór przez pacjenta rodzaju placówki medycznej czy lekarza.</u>
          <u xml:id="u-89.3" who="#SewerynJurgielaniec">Wybaczcie państwo, że przedstawię krótką historię projektu ustawy, gdyż ciągle pada coraz bardziej męczący zarzut, że potwornie długo trwały prace nad tą ustawą.</u>
          <u xml:id="u-89.4" who="#SewerynJurgielaniec">Chciałbym przypomnieć, że jest to ustawa, która generalnie zmieni organizację służby zdrowia w naszym kraju, i w związku z tym nie było żadnych możliwości, żeby powstała w ciągu jednego roku czy kilku miesięcy, jak to się niektórym wydaje.</u>
          <u xml:id="u-89.5" who="#SewerynJurgielaniec">W listopadzie 1993 r. w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej został powołany zespół do przygotowania założeń i projektu ustawy, a już w kwietniu 1994 r. zespół przedstawił konsultantom ministra zdrowia pierwszy projekt ustawy.</u>
          <u xml:id="u-89.6" who="#SewerynJurgielaniec">W czerwcu 1994 r. do przyjętego przez Sejm Rzeczypospolitej dokumentu programowego „Strategia dla Polski”, w którym zapisano konieczność kompleksowej reformy systemu ubezpieczeń społecznych, w tym utworzenie ubezpieczeń zdrowotnych, minister zdrowia przygotował komplementarny dokument pod tytułem „Strategia dla zdrowia”, omawiający szczegółowo projekty założeń i ustaw o świadczeniach gwarantowanych przez państwo ze środków publicznych i o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym.</u>
          <u xml:id="u-89.7" who="#SewerynJurgielaniec">Już 13 czerwca 1995 r. dokument był przedmiotem wspólnego posiedzenia Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów oraz KSPRM, podczas którego postanowiono, że dodatkowo zespół ministra zdrowia i ministra finansów określi skutki finansowe wprowadzenia powszechnych ubezpieczeń zdrowotnych.</u>
          <u xml:id="u-89.8" who="#SewerynJurgielaniec">26 czerwca 1995 r. projekt ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym był omawiany na wspólnym posiedzeniu Komitetów: Ekonomicznego i Społeczno-Politycznego Rady Ministrów i uzyskał rekomendację do rozpatrzenia go przez Radę Ministrów 4 lipca 1995 r.</u>
          <u xml:id="u-89.9" who="#SewerynJurgielaniec">W dniach 30 czerwca i 1 lipca 1995 r. Komisja Prawnicza w Urzędzie Rady Ministrów dokonała ostatecznych poprawek i uzgodnień do zapisów ustawy, które uwzględniono w wersji ustawy przedkładanej Radzie Ministrów. Tym samym zakończono przygotowania dwóch aktów prawnych o fundamentalnym znaczeniu w procesie reform ochrony zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-89.10" who="#SewerynJurgielaniec">Wysoki Sejmie! Chciałbym podkreślić, iż oba projekty ustaw były szeroko konsultowane z partnerami społecznymi, z wieloma ekspertami. Chciałbym przypomnieć, iż pozytywne opinie dotyczące projektu ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym przesłali m.in. naukowcy z Instytutu Maxa Plancka z Monachium oraz międzynarodowi eksperci ubezpieczeń zdrowotnych z Kolonii z Niemiec. Przypomnę również, że w trakcie prac nad projektem mieliśmy do czynienia także i z innymi formami społecznego wpływu na jego treść. Mianowicie równolegle z pracami prowadzonymi w resorcie zdrowia w kręgu członków Społecznej Komisji Zdrowia NSZZ „Solidarność” opracowywano odrębny projekt ubezpieczeń. Pragnę podkreślić, że obydwa projekty nigdy nie były diametralnie rozbieżne. Muszę państwu powiedzieć, że jest to dla mnie zupełnie niezrozumiałe, iż padły na tej sali propozycje odrzucenia projektu, nad którym pracowała Społeczna Komisja Zdrowia, ale chyba po raz pierwszy przy omawianiu problematyki służby zdrowia pierwsze miejsce zajęła polityka.</u>
          <u xml:id="u-89.11" who="#SewerynJurgielaniec">Z pewnością na etapie prac wstępnych w toku dyskusji i konsultacji z ekspertami zagranicznymi, niezależnie od siebie wypracowano wspólne rozwiązania. Praktycznie w tym okresie doszło do poważnego upodobnienia obu projektów. Dobrym przykładem tej tendencji jest np. wyraźne zredukowanie liczby kas ubezpieczenia zdrowotnego w tzw. projekcie prezydenckim z blisko 350 w pierwszej wersji do ok. 70 w wersji ostatecznej. W projekcie resortowym z kolei położono większy nacisk na funkcjonowanie tzw. terenowych oddziałów regionalnych kas ubezpieczenia zdrowotnego.</u>
          <u xml:id="u-89.12" who="#SewerynJurgielaniec">Podstawą prac Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym były oba wspomniane dokumenty - mówili to już moi przedmówcy - a przedstawiciele strony solidarnościowej uczestniczyli w pracach komisji; posłowie, którzy byli członkami tej komisji, mogą to potwierdzić. W ten sposób powstał omawiany dziś projekt ustawy. W myśl założeń system ubezpieczeń zdrowotnych będzie się opierał na zasadach, które pozwolę sobie przypomnieć, są to bowiem bardzo istotne i ważne sprawy: przede wszystkim jest to zasada powszechności i obowiązkowości ubezpieczenia zdrowotnego, obejmującego praktycznie wszystkich obywateli kraju obecnie uprawnionych z różnych tytułów do bezpłatnych świadczeń rzeczowych w razie choroby, urazu, ciąży, porodu i połogu oraz wad wrodzonych. Zasada solidaryzmu społecznego, pełnego solidaryzmu społecznego, oznacza, że koszty świadczeń zdrowotnych będą ponoszone przez ogół ubezpieczonych, a wysokość składki płaconej przez osobę ubezpieczoną lub na rzecz osoby ubezpieczonej będzie uzależniona li tylko od jej dochodu, z wyłączeniem oczywiście czynników określających tzw. ryzyko ubezpieczeniowe.</u>
          <u xml:id="u-89.13" who="#SewerynJurgielaniec">Przewiduje się zawieranie również indywidualnych umów polis na ubezpieczenie dodatkowe. Instytucje ubezpieczeniowe realizujące zadania związane z ubezpieczeniem zdrowotnym będą mogły w ten sposób oferować swoim klientom zwrot wydatków na świadczenia ponadstandardowe, opłaty, dopłaty wynikające z korzystania z określonych świadczeń zdrowotnych lub współpłacenia za leki, przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze. W docelowym samofinansowaniu funduszów zdrowotnych oznacza to, że system w określonym czasie powinien osiągnąć finansową samowystarczalność. Składka na ubezpieczenia zdrowotne powinna być ustalona w wysokości zapewniającej pokrycie bieżących kosztów udzielania świadczeń w skali krajowej, przy zastosowaniu mechanizmu wyrównywania dysproporcji między regionami.</u>
          <u xml:id="u-89.14" who="#SewerynJurgielaniec">Z budżetu nadal będą pokrywane wydatki na inwestycje publicznych zakładów opieki zdrowotnej, a są to zakupy drogiej, nowoczesnej aparatury, budowa nowych zakładów opieki zdrowotnej, zgodnie z zaplanowaną docelową siecią szpitali. Z budżetu będą pokrywane: kształcenie i doskonalenie kadr medycznych, ogólnopolskie programy profilaktyki, realizacja priorytetów polityki zdrowotnej, działalność resortowych jednostek organizacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-89.15" who="#SewerynJurgielaniec">Proponowany projekt ustawy zawiera także szereg zapisów wzmacniających poczucie bezpieczeństwa osób ubezpieczonych. Służy temu gwarancja państwa, jeśli chodzi o bezpieczeństwo zdrowotne obywateli, co będzie oznaczało nadzór i kontrolę nad systemem ubezpieczeń zdrowotnych - stosowane oczywiście w ramach przepisów prawa. Przewiduje się także ustanowienie kontroli jakości świadczeń zdrowotnych udzielanych przez usługodawców z publicznego i prywatnego sektora ubezpieczonym. Ponadto w zakresie gospodarki finansowej i ubezpieczeń zdrowotnych funkcje kontrolne spełniać będą regionalne izby obrachunkowe, których zakres kompetencji posłowie Komisji Nadzwyczajnej zdecydowali poszerzyć również o zagadnienia związane z ubezpieczeniami zdrowotnymi. Drugą wreszcie istotną dla poczucia bezpieczeństwa zasadą jest samorządność kasy wyposażonej w osobowość prawną. Oznacza to, że kasa miałaby pełną swobodę w określaniu form organizacyjnych oraz możliwość występowania jako samodzielny podmiot w sprawach cywilnoprawnych, z ograniczeniami wynikającymi jedynie z przepisów ustawy.</u>
          <u xml:id="u-89.16" who="#SewerynJurgielaniec">Po wprowadzeniu systemu ubezpieczeń zdrowotnych liczymy na szereg pozytywnych przemian związanych z zastąpieniem dotychczasowego zaopatrzeniowego systemu opieki zdrowotnej, finansowanego w zasadzie w całości z budżetu państwa, przez mieszany system ubezpieczeniowo-budżetowy, którego zasadniczym elementem będzie jednak ubezpieczenie zdrowotne finansowane ze składek, z gwarancjami państwa zapewnienia przez instytucje ubezpieczeniowe ubezpieczonym ustawowo określonego zakresu świadczeń zdrowotnych.</u>
          <u xml:id="u-89.17" who="#SewerynJurgielaniec">Wysoki Sejmie! System opieki zdrowotnej w Polsce ulega stopniowej degradacji, staje się nieudolny. Te słowa już padały dzisiaj z tej trybuny. Mimo deklarowanej bezpłatnej, powszechnej dostępności do świadczeń faktyczna dostępność w odczuciu społecznym jest coraz mniejsza. Wprowadzenie w ostatnich latach mniej lub bardziej formalnych opłat i dopłat za świadczenia zdrowotne ogranicza w opinii społeczeństwa ich dostępność i deklarowaną bezpłatność. Obecne finansowanie ochrony zdrowia, pochodzące w znacznej części z budżetu, mimo wprowadzenia cząstkowych rozwiązań reformatorskich nadal utrwala stary system.</u>
          <u xml:id="u-89.18" who="#SewerynJurgielaniec">Gdy słuchałem niektórych wypowiedzi, wydało mi się, że najlepiej by było, gdyby było tak jak do tej pory, żeby nic nie zmieniać. Tymczasem zmiany, proszę państwa, są bezwzględnie konieczne. Chciałbym przy tym powiedzieć, że reforma w ochronie zdrowia zaczęła się już dokonywać. Te sprawy, które w ciągu ostatnich 2 lat się pojawiły, takie jak wprowadzenie rejestru usług medycznych, samodzielność placówek ochrony zdrowia, są dowodem, że już w tej chwili reforma się zaczęła. Padło tu sformułowanie, że dyrektorzy placówek, kierownicy placówek ochrony zdrowia są słabi, są nieprzygotowani do samodzielności - tacy będą musieli po prostu odejść, tacy nie będą mogli pracować. I to jest sens zmian, które będą się dokonywały w służbie zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-89.19" who="#SewerynJurgielaniec">Proszę państwa, ustawa ma braki. Mam tutaj, panie marszałku, kilka poprawek, które pozwolę sobie przedstawić, ale ustawy idealnej nie znam i takiej być nie może, natomiast cały nasz wysiłek powinien być skierowany na to, ażeby ta ustawa jak najbardziej uwzględniała potrzeby naszego społeczeństwa. Padło tu sformułowanie, że ta koalicja była w komfortowych warunkach. Proszę państwa, tak się składa, że w roku 1994 zostałem lekarzem wojewódzkim. To, co się stało w służbie zdrowia, było totalną degrengoladą: zadłużenie, które się rozpoczęło w 1991 r., zabranie w ostatnim miesiącu ciężkich miliardów złotych z poszczególnych województw — nie wiem, jak było gdzie indziej, u mnie zabrano 34 mld zł. Rok 1994 rozpoczął się dramatycznie. W latach 1994–1995 - a wręcz do dnia dzisiejszego — trzeba było odbudowywać w służbie zdrowia to, co dokonało się w tamtym okresie.</u>
          <u xml:id="u-89.20" who="#SewerynJurgielaniec">Wysoka Izbo! Roczna praca Komisji Nadzwyczajnej, której owocem stał się projekt ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, projekt długo oczekiwany, często nawet w ogóle utożsamiany z reformą ochrony zdrowia, jest dziś przedmiotem naszych obrad. Powinniśmy przyjąć proponowane przez komisję rozwiązania zawarte w projekcie ustawy, mając świadomość oczekiwań społecznych z nim związanych, i wprowadzić liczne poprawki, które padły z tej trybuny.</u>
          <u xml:id="u-89.21" who="#SewerynJurgielaniec">Chciałbym przede wszystkim poprzeć te poprawki, które przedstawili pan poseł Bomba i pan poseł Kopczyk, dotyczące spraw inwalidów. Proponowałbym, aby w art. 47 uzupełniono zapis o bezpłatne artykuły ortopedyczne dla inwalidów i członków ich rodzin. Uwagi do art. 34, 49, 59, 86 i 110 pozwolę sobie przekazać panu marszałkowi. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-89.22" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#MarekBorowski">Wystąpił pan poseł Seweryn Jurgielaniec z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#MarekBorowski">Obecnie głos zabierze pan poseł Tadeusz Józef Kowalczyk z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#TadeuszJózefKowalczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panowie Ministrowie! Każde państwo, przechodząc transformację ustrojową, napotyka wiele bardzo trudnych problemów. Obywatele naszego kraju odczuli, odczuwają i, chciałoby się rzec, może nie będą już odczuwali tego wszystkiego, co z okresem tejże transformacji jest związane, choć rzeczywistość jest zgoła inna. Niewątpliwie jednym z najtrudniejszych problemów, który należy obecnie rozwiązać, jest zmiana systemu opieki zdrowotnej, systemu, który zapewnia właściwe funkcjonowanie wszystkiego tego, co wiąże się ze słowem „zdrowie” we wszystkich jego znaczeniach. A ileż różnych treści ukrytych jest w tym krótkim i łagodnie brzmiącym słowie, nikomu ani w tej Izbie, ani naszemu społeczeństwu nie trzeba przypominać i wyjaśniać.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#TadeuszJózefKowalczyk">Cóż możemy powiedzieć o obecnie funkcjonującym systemie opieki zdrowotnej, a mówili o tym moi przedmówcy. Najkrócej na pewno to, że jest on niewydolny zarówno organizacyjnie, jak i finansowo i nie przystaje w żadnej mierze do rzeczywistości. Jest on jednym z trzech typów systemów opieki zdrowotnej występujących w świecie, a mianowicie jest systemem scentralizowanym, obok istniejących systemów: ubezpieczeniowego (typu niemieckiego) i państwowego (angielsko-skandynawskiego). Jeżeli te dwa ostatnie faktycznie w czystej postaci nie występują, lecz są pewnymi modyfikacjami, różnie w różnych krajach działającymi, to o systemie scentralizowanym, czyli naszym, można powiedzieć tyle, że na arenie światowej zanika on.</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#TadeuszJózefKowalczyk">Wysoka Izbo! Zasadność debaty w drugim czytaniu nad przedstawionym projektem ustawy zawartym w druku nr 1986, powstałym z dwóch projektów, rządowego i prezydenckiego, a opracowanym przez Komisję Nadzwyczajną, jest bezdyskusyjna, podobnie jak bezdyskusyjny jest wkład pracy tejże komisji oraz osób z różnych gremiów pracujących z komisją, ale nie będących jej członkami. Składam im wszystkim szczere podziękowania i kieruję wyrazy mojej wdzięczności, nie tylko za 52 kilkugodzinne posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-91.3" who="#TadeuszJózefKowalczyk">Ten projekt, podobnie jak każdy inny, ma wiele zalet. Jest na pewno w naszych warunkach nowatorski, ma pewnie i wady. Ma więc zwolenników i przeciwników, choć tych ostatnich niekoniecznie więcej. A już w pkt. 1 na str. 1 zapisano wniosek mniejszości: „Wysoki Sejm odrzucić raczy załączony projekt ustawy”.</u>
          <u xml:id="u-91.4" who="#TadeuszJózefKowalczyk">Wysoka Izbo! To dozwolone regulaminem, ale według mnie przykre i nieodpowiedzialne.</u>
          <u xml:id="u-91.5" who="#TadeuszJózefKowalczyk">Wysoka Izbo! Nie byłem członkiem Komisji Nadzwyczajnej, ale jestem posłem i członkiem Komisji Zdrowia i kilkakrotnie przeczytałem przedłożony projekt ustawy i wysłuchałem wielu opinii z różnych środowisk o omawianym projekcie, w tym i pani prof. Tymowskiej. Na ich podstawie ośmielam się stwierdzić, że projekt ten w całej swej złożoności jest kompromisowo optymalny i w trosce o zdrowie społeczeństwa powinniśmy zabiegać o jego wdrożenie po uchwaleniu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-91.6" who="#TadeuszJózefKowalczyk">Kilka uwag odnośnie do zapisów zawartych w projekcie dziś przedłożonym, ale i projektach prezydenckim i rządowym. Uwaga pierwsza. Projekt prezydencko-solidarnościowy mówił o tworzeniu zrzeszenia lekarzy kas, które podpisywałoby umowy z płatnikami składek za usługi medyczne, czyli byłoby absolutnym monopolistą. Lekarz to jeden z niewielu zawodów, którego zastąpić się nie da, a to znaczy, że można w ramach podpisywanych umów tak podnieść ceny usług, że każdy system finansowania świadczeń zbankrutuje. W tym parlamencie uważam się przede wszystkim za przedstawiciela prawie 40 mln obywateli, w tym i lekarzy, ale na pewno nie jestem przedstawicielem tylko 100-tysięcznej rzeszy lekarzy, nie mógłbym więc głosować za takim zapisem.</u>
          <u xml:id="u-91.7" who="#TadeuszJózefKowalczyk">W projekcie komisyjnym zapisano zaś odnośnie do powyższego problemu, że każdy lekarz, który chce podpisać umowę o świadczeniu usług (art. 168) i spełnia warunki innych ustaw (np. o zawodzie lekarza, o zespołach opieki zdrowotnej) musi zgłosić się do kasy i może poprosić o pomoc okręgową radę lekarską (art. 55) - uważam, że tu powinien być inny zapis, że okręgowa rada lekarska powinna występować z urzędu o pomoc w negocjacjach umowy, i to uznaję m.in. za przykład świadczący o równym traktowaniu obywateli wobec prawa i świadczonych usług medycznych.</u>
          <u xml:id="u-91.8" who="#TadeuszJózefKowalczyk">Uwaga druga odnośnie do składek, w tym rolniczych. Omawiany projekt podaje, że składki powinny być opłacane przez wszystkich obywateli i kompensowane poprzez odliczanie ich od podatku dochodowego, rolnicy zaś podatku takiego nie płacą. Komisja uznała, że do chwili określenia podatku od rolników nie ma dobrej metody i sposobu takiego samego kompensowania składki (art. 5 i 159), jak od innych obywateli. Komisja przyjęła, że rolnikowi oblicza się składkę w wysokości 1/12 kwoty odpowiadającej cenie połowy kwintala żyta z 1 ha przeliczeniowego (art. 20) i KRUS wpłaca za niego należną kwotę do systemu ubezpieczeń, otrzymując rekompensatę z budżetu państwa (art. 25 ust. 2). Zapis ten spotkał się z wieloma zastrzeżeniami, jakoby był dla nich bardzo korzystny, znowu preferował rolników i traktował ich jako wybraną grupę obywateli. A czyż w rzeczywistości tak jest? Mam pewne obawy wynikające, niestety, z wszystkich projektów. Wysoka Izbo, nie wiem, czy ten zapis jest idealny, ale wiem na pewno, że rolnicy nie czekają na żadną jałmużnę, oni chcą być traktowani tak samo jak inni obywatele naszego kraju, ale obecne uregulowania prawne nie pozwalają na inne unormowania i, póki co, jest to rozwiązanie prawdopodobnie najbardziej optymalne. Oby tak było w rzeczywistości.</u>
          <u xml:id="u-91.9" who="#TadeuszJózefKowalczyk">Uwaga trzecia dotycząca tzw. solidaryzmu społecznego czy też pomocniczości państwa, proponowanych na różne sposoby przez różne gremia, w tym Społeczną Komisję Zdrowia przy KK NSZZ „Solidarność”. W moim mniemaniu pojęcie solidaryzmu jest szersze niż tylko działanie wewnątrz rodziny. Uważam, że solidaryzm to wspólne działanie ubezpieczonych na rzecz dobra wspólnego, to opłacanie składki w wysokości 10% przez każdego, kto osiąga dochody, a tym samym to różne sumy wnoszone w formie składek i jednakowe upoważnienia na podstawie przepisów ustawowych do uzyskania takich samych świadczeń zgodnych z wiedzą medyczną (art. 32) i kolejnością zgłoszeń (art. 57), a więc niezależnych od indywidualnych dochodów, znajomości itd.</u>
          <u xml:id="u-91.10" who="#TadeuszJózefKowalczyk">Każdy z ubezpieczonych ma prawo, zgodnie z zapisem art. 147–149, do odwołania się do sądu o kontrolę legalności postępowania kasy i świadczeniodawcy, jeżeli uważa, że źle mu udzielono świadczeń.</u>
          <u xml:id="u-91.11" who="#TadeuszJózefKowalczyk">Czas nie pozwala mi na zgłoszenie innych uwag, na pewno uczynią to moi koledzy, którzy będą zabierać głos po mnie. Uważam więc, że zapisy ustawy nie tylko nie ograniczają dostępu do świadczeń medycznych, ale będą zmuszać organizatorów służby zdrowia do zastanowienia się, jak i na co wydawać pieniądze, tak aby jak najwięcej można było przeznaczyć na świadczenia dla każdego z nas - i to również uważam za solidaryzm społeczny.</u>
          <u xml:id="u-91.12" who="#TadeuszJózefKowalczyk">Dlatego też będę głosował za przekazaniem komisyjnego projektu do Komisji Nadzwyczajnej celem jak najszybszego rozpatrzenia wniesionych w czasie dzisiejszej debaty poprawek, otrzymania sprawozdania po to, by mimo wszystko jednak uchwalić dzisiaj omawianą ustawę. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-91.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#MarekBorowski">Głos zabrał pan poseł Tadeusz Józef Kowalczyk z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Marię Dmochowską z Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#MariaDmochowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie będę komentować wartości ustawy generalnie ani zgłaszać wszystkich swoich uwag, których oczywiście mam bardzo wiele, ponieważ zrobił to za mnie i dla mnie, i za innych posłów Unii Wolności poseł Marek Balicki. Zajmę się tylko trzema grupami przedstawionych przez nas poprawek i zadam takie małe dwa pytanka panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#MariaDmochowska">Na początek jednak mała uwaga. Pan poseł Bomba rozprawił się w swoim wystąpieniu z projektem zgłoszonym przez prezydenta Wałęsę, opracowanym w „Solidarności”. Stwierdził m.in., że „Solidarność” już nie ma prawa do projektu, ponieważ przegrał on z projektem rządowym. Państwo w zapisach to zobaczą. Panie pośle, ten projekt ciągle jeszcze jest, istnieje i radziłabym panu okazywać szacunek dla prac i działań swoich przeciwników politycznych, nawet jeśli pan nie podziela ich opinii, co jest zupełnie zrozumiałe, ponieważ poseł jest przedstawicielem całego narodu, a nie tylko pewnej grupy wyborców, tych, którzy na niego głosowali i popierają program partii. Na to liczy społeczeństwo, to jest zapisane w ustawie o prawach i obowiązkach posłów i senatorów. Tak więc nie można zachowywać się nieelegancko — co najmniej nieelegancko — w stosunku do jednego ze związków zawodowych, nie można tego robić w stosunku do wszystkich wyborców, do każdej innej grupy społecznej, która nam się nie podoba, choć niestety posłowie koalicji często występują w taki właśnie sposób, jak pan to tym razem zrobił.</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#MariaDmochowska">Wracając do ustawy, zajmę się tylko kilkoma sprawami. Po pierwsze, w ustawie zarówno w słowniczku, jak i w późniejszych zapisach po cichu oderwano kombatantów od innych osób wymienionych w art. 1, 2, 3 i 4 ustawy kombatanckiej. Tak być nie może. Ta ustawa przewiduje jednakowe uprawnienia, a więc także zdrowotne, dla wszystkich podmiotów nią objętych. Nie można wydzielać kombatantów i pomijać ludzi, którzy przebywali na przykład w Oświęcimiu, w łagrach sowieckich, byli więźniami politycznymi okresu represji powojennych oraz innych, którzy są tam ujęci. Ustawa kombatancka nie obejmuje wszystkich ogólnie poszkodowanych, obejmuje grupy grozy - wszystkich poszkodowanych przez obydwu okupantów i powojenne władze polskie. Wniosę odpowiednią poprawkę, ponieważ nikogo nie można z tego wyłączać. Czy wyłączymy oświęcimiaków, a pozostawimy tylko kombatantów? To jest niemożliwe. To po cichu zostało wprowadzone i tu zaproponujemy odpowiednią poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-93.3" who="#MariaDmochowska">Druga sprawa to problem inwalidów wojennych. Powiem o tym krótko, dlatego że - co dostrzegam z radością - prawie wszystkie ugrupowania są tego zdania, że nie można, generalnie rzecz biorąc, ujmować żadnego przywileju z ustawy o inwalidach wojennych inwalidom tworzącym coraz mniejszą grupę, to jest około 70 tys. osób, i ich rodzinom, rodzinom w rozumieniu słowniczka ustawowego. Ten słowniczek, prawie identyczny, jest w ustawie o inwalidach, więc nie muszę mówić, co to jest rodzina - na pewno nie pracujący jej członkowie, tylko inni. To powinno dotyczyć też tych ludzi, którym przyznaliśmy, my tutaj, w tym Sejmie, uprawnienia inwalidy wojennego w związku z dużym uszczerbkiem zdrowia w wyniku przebywania w obozach koncentracyjnych, obozach zagłady i łagrach. Tak więc wszystkie uprawnienia, które zostały przyznane, muszą pozostać, wymaga tego honor tej Wysokiej Izby. Chodzi o to, by nie tylko w słowach przejawiały się miłość i szacunek dla przeszłości Polski, do tych ludzi. W tej sprawie zgłosiliśmy szereg poprawek, ażeby jednakowo traktować tych wszystkich ludzi i nie zmniejszać ich dotychczasowych uprawnień.</u>
          <u xml:id="u-93.4" who="#MariaDmochowska">Trzecia sprawa, którą chciałabym poruszyć, dotyczy losu bezdomnych. Kiedy pytałam o to na posiedzeniu komisji, usłyszałam słowa - i to od prominentnego przedstawiciela rządu; nie będę się odwracać, ale zdaje się, że jest obecny - które do dziś złowrogo brzmią w moich uszach i z którymi nigdy się nie zgodzę, mianowicie że bezdomni są w ogóle wyjęci spod prawa. Rozumiem, że to był skrót myślowy, ten pan o tym tak nie myślał, ale tak jest w ustawie. Bezdomni. Wnosimy poprawkę, że bezdomni, jeśli nie są ubezpieczeni, a więc nie mają ani emerytur, ani rent, ani nie pracują bądź nie prowadzą żadnej działalności gospodarczej, rolniczej lub pozarolniczej (oczywiście wśród bezdomnych są różni, a więc tylko ci, którzy naprawdę nie mają żadnego dochodu) powinni korzystać ze świadczeń ubezpieczenia zdrowotnego, tego wymaga bowiem zapis w konstytucji i ogólny, dobrze pojęty interes społeczny. To natomiast, kto ma płacić za nich składki i na jakiej zasadzie - czy gmina, czy opieka społeczna - jest do uzgodnienia. Nie posunęłam się w tej poprawce tak daleko, ponieważ wiem, że od tego mam rząd, by takie techniczne kwestie pomógł nam w komisji załatwić. Ważna jest tutaj także sprawa wydania karty identyfikacyjnej dla bezdomnego. Karta identyfikacyjna, jak mówi ustawa, musi zawierać adres, a tu go nie ma. Wnieśliśmy więc poprawkę, że zamiast adresu własnego może figurować nazwa i adres jednostki opłacającej składki, i myślę, że może to będzie pierwszy krok do ucywilizowania niełatwego problemu bezdomnych. Przypominam w tym momencie o dyskusji w sprawie świadectw udziałowych, powszechnej prywatyzacji, a sprawa zapewnienia równorzędnej opieki zdrowotnej dla tych ludzi jest ważniejsza niż ten milion złotych, które można było zarobić na świadectwach.</u>
          <u xml:id="u-93.5" who="#MariaDmochowska">I jeszcze jedna poprawka, o której też nie było mowy w tym projekcie. Dotyczy ona szczególnej sytuacji, gdy płatnik świadczenia, na przykład szef firmy, w której ktoś pracuje, nie opłaci składki. W ustawie jest powiedziane, że jeśli składka taka nie jest opłacona, to oczywiście koszty leczenia ponosi osoba, za którą jej nie opłacano. Dlaczego? Nie chodzi mi o tych, którzy są obowiązani płacić składkę za siebie samych, tylko o tych, za których płaci ktoś, na przykład o pracowników sfery budżetowej itd. Składki na ZUS nie są płacone przez kopalnie i różne inne instytucje. Te składki będę płacone jeszcze gorzej, a więc tutaj wnieśliśmy poprawkę, że za tę osobę płaci płatnik, który nie wypełnił swego obowiązku, a przecież nie inwalida.</u>
          <u xml:id="u-93.6" who="#MariaDmochowska">Zadam tylko jedno pytanie: z jakich funduszy będą opłacały składki za swoich podopiecznych urząd do spraw kombatantów oraz jednostki pomocy społecznej? Czy z tych pieniędzy, które mają na swoje coraz bardziej kurczące się świadczenia i obowiązki? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo pani poseł Marii Dmochowskiej z Unii Wolności.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#MarekBorowski">Pan poseł Bomba.</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#MarekBorowski">W jakim trybie, panie pośle?</u>
          <u xml:id="u-94.3" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Bomba: Sprostowanie.)</u>
          <u xml:id="u-94.4" who="#MarekBorowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#ZbigniewBomba">Chciałbym sprostować drobną rzecz. Nie wiem, czy pani poseł Dmochowska nie dosłyszała, czy źle usłyszała albo nie chciała zrozumieć, co mówię. W każdym razie na pewno nie chodziło mi o to, że nie uznaję prawa kogoś innego do innego poglądu, tylko nie uznaję prawa ulicy i tego, że na ulicy krzyczy się i przymusza rząd do wprowadzenia ustawy, którą przedstawiła „Solidarność”. Rząd nie może wprowadzić ustawy, która nie przeszła przez Sejm. Jest to działanie pozaprawne i dalej tak będę twierdził. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#komentarz">(Poseł Maria Dmochowska: Najzupełniej co innego prostuję, niż pan mówi.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#MarekBorowski">Pan minister Żochowski.</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#MarekBorowski">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#RyszardJacekŻochowski">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Od razu wyjaśniam pani poseł Dmochowskiej, że składka za osoby, za które pracodawca nie płaci, będzie pokryta z funduszu świadczeń gwarantowanych, który właśnie jest przewidziany w ustawie. Jeżeli chodzi o kombatantów, to budżet państwa bierze na siebie ten obowiązek, co również jest zawarte w naszej ustawie.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#RyszardJacekŻochowski">Chciałbym, jeśli pan marszałek pozwoli, ponieważ przerwano mi wystąpienie z powodu planowanej przerwy, zakończyć kwestię dotyczącą wystąpień klubowych, ponieważ kilka spraw wymaga jednak wyjaśnienia. To nie będzie długo trwało, ale jestem w obowiązku przed indywidualnymi wystąpieniami odpowiedzieć państwu na kilka pytań. Powtarzany był mianowicie wielokrotnie zarzut braku samorządności kas. Chcę więc powiedzieć, że na poziomie kasy regionalnej, czyli na wysokim poziomie, w radzie nadzorczej 25% to przedstawiciele wojewody, 50% - przedstawiciele zgromadzenia ubezpieczonych, 25% to przedstawiciele samorządowych sejmików wojewódzkich, czyli też osoby wybieralne, czyli mamy stosunek 75 do 25. Jaka tu jest przewaga jakiejkolwiek administracji rządowej?</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#RyszardJacekŻochowski">Następna sprawa. Projektowi postawiono zarzut, że osoby prowadzące działalność gospodarczą są obciążane składką ubezpieczeniową nie odliczaną od podatku, jeżeli takiego podatku i zaliczki na ten podatek nie płacą. Tak jest w istocie. Ale czy może być to zarzut w sytuacji, kiedy nie występuje przedmiot obliczenia, czyli płacony podatek? Stosownie do art. 21 ust. 1 projektu podstawę wymiaru składki ustala się, stosując przepisy o podstawie wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne tych osób. Rozporządzenie Rady Ministrów w tej sprawie powtarza: podstawą wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne osób prowadzących działalność gospodarczą stanowi m.in. dochód bieżąco zadeklarowany, nie niższy jednak od kwoty odpowiadającej 60% przeciętnego wynagrodzenia. Zatem niezależnie od tego, czy osiągnięto dochód, czy nie, składkę ZUS trzeba zapłacić, za nią bowiem należy się świadczenie emerytalne, i to zazwyczaj odłożone w czasie. Przyjmując, że przeciętne wynagrodzenie wynosi 850 zł, 60% tej kwoty to 510 zł. 10% od takiej podstawy - to byłaby minimalna wysokość składki dla tej kategorii osób.</u>
          <u xml:id="u-97.3" who="#RyszardJacekŻochowski">Mamy zatem do czynienia z takim oto rozumowaniem: jeżeli chodzi o składkę ZUS to dobrze, że płaci się składkę w pewnej ustalonej wysokości mimo braku dochodu. Natomiast przyjęcie takiego rozwiązania na użytek ubezpieczeń zdrowotnych — a, to już jest niedobrze. Pytam: dlaczego? Dlaczego w jednym wypadku jest dobrze, a w drugim niedobrze? Czy może ma tu znaczenie fakt, że rozporządzenie Rady Ministrów o którym mowa, zostało wydane w 1990 r. przez inną Radę Ministrów, a obecny projekt ustawy Rada Ministrów skierowała do Sejmu w 1995 r.? Należy również dodać, że projekt „Solidarności” w art. 47 ust. 3 przyjmuje, iż strata w miejsce dochodu uzasadnia opłacanie składki ustalanej od przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej.</u>
          <u xml:id="u-97.4" who="#RyszardJacekŻochowski">Następna sprawa, którą państwo poruszali, to to, że nie dopuszczono ekspertów i że eksperci, którzy wypowiadali się na temat ustaw, a szczególnie ustawy przyjętej przez Sejm, byli bardzo negatywnie nastawieni. Podano tu kilka nazwisk: pani prof. Tymowskiej, pana prof. Woźniaka i pani prof. Gilowskiej. Jest to, po pierwsze, nadzwyczaj dziwne, bo pani prof. Tymowska zrobiła wykładnię prawną, będąc ekonomistką, równocześnie pisząc do przewodniczącego Komisji Nadzwyczajnej, że przestała być zainteresowana ocenianiem ustawy, ponieważ ma w tej chwili inne zdanie na temat ubezpieczeń. Prof. Woźniak, socjolog, robi ocenę pod kątem prawnym. A nie mówi się, że ekspertami komisji byli...</u>
          <u xml:id="u-97.5" who="#komentarz">(Poseł Marek Balicki: Panie marszałku, to nie jest przedmiotem dzisiejszej debaty.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#MarekBorowski">Panie pośle, proszę zgłosić się w kwestii formalnej, nie dopowiadać z ław. Skoro jednak już pan powiedział, to pan minister ma prawo odnieść się do uprzednich wypowiedzi. W wypowiedziach tych odnoszono się do ekspertów i pan minister również do tego się odnosi. Nie mogę zaprotestować w tej kwestii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#RyszardJacekŻochowski">Chcę również powiedzieć, że sejmowa Komisja Nadzwyczajna pracowała z udziałem ekspertów. Takimi ekspertami byli: profesor Nieciuński, profesor Włodarczyk, profesor Hrynkiewicz, profesor Rutkowski, profesor Woźniak, a także, co najdziwniejsze, czego państwo nie chcą łaskawie zauważyć, pan profesor Berndt Baron von Maydell, profesor Thomas Sorensen, Jürgen Wasem, Klaus Jacobs, Gerd Hamilton. Są to najlepsi eksperci ubezpieczeniowi w Europie. W Polsce mamy mało doświadczenia z pracami na temat ubezpieczeń zdrowotnych.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#RyszardJacekŻochowski">I już ostatnia sprawa, ponieważ może zbyt długo jestem na tej mównicy. Otóż chcę zwrócić uwagę, żebyście państwo nie posługiwali się pewnymi stwierdzeniami, które nie znajdują potwierdzenia w rzeczywistości. Jeden z panów posłów, wyrażając wątpliwości co do różnego rodzaju świadczeń medycznych, które są objęte albo nie są objęte opłatami i dopłatami, i mówiąc o kolejkach, dał taki przykład stomatologiczny, do którego chcę się odnieść, wykazując, jak podając przykłady często mylimy się śmiertelnie. Mianowicie cena wypełnienia amalgamatem, panie pośle, w obecnym cenniku jest taka sama jak cena wypełnienia materiałem światłoczułym. Proszę uprzejmie zwrócić na to uwagę, że takie nowe cenniki w tej chwili funkcjonują w służbie zdrowia. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#MarekBorowski">Obecnie proszę o zabranie głosu pana posła Mieczysława Pieckę z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-100.2" who="#komentarz">(Poseł Marek Balicki: Panie marszałku, czy można teraz zadać pytanie przedstawicielowi rządu?)</u>
          <u xml:id="u-100.3" who="#MarekBorowski">Nie, panie pośle, trzymajmy się jednak regulaminu. Pytania zadają posłowie, którzy zabierają głos w dyskusji, a na końcu dopuszczamy inne pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#MieczysławPiecka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Analizując sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej, zastanawiałem się nad zasadnością wniosków mniejszości, nad tym, do czego one zmierzają. Czy wniosek pierwszy - o odrzucenie projektu komisji - jest zasadny czy nie? Czy ktoś zaprezentował projekt lepszy? Czy krytyka projektu oparta jest na faktach, ekspertyzach projektu komisji - a jest to zasadniczo zupełnie inny projekt - czy tylko na niechęci wynikającej z faktu, że nie jest projektem ugrupowania, z którym się identyfikujemy? Czy wnioskodawcy rzeczywiście są za przyspieszeniem reform, likwidacją ekonomicznej i społecznej choroby rynku świadczeń medycznych, czy tylko posługują się tymi hasłami?</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#MieczysławPiecka">Jeżeli podchodzimy do tego nie z punktu widzenia politycznego, lecz merytorycznego, to przyjrzyjmy się zarzutom opozycji, nie tylko parlamentarnej, stawianym projektowi - oczywiście mam cały czas na myśli projekt, który wyszedł z komisji. Opozycja uważa, że projekt jest centralistyczny, a system ubezpieczeń zdrowotnych zależy od państwa. Myślę, że utworzenie 11 regionalnych kas powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego, z oddziałami rejonowymi, kas branżowych dla służb mundurowych - kas wyposażonych w osobowość prawną, a więc autonomię prawną, niezależność od państwowych i terenowych instytucji administracji publicznej, bez żadnej centralnej instytucji ubezpieczeniowej o uprawnieniach władczych, tego nie potwierdza. Kasy są odrębnymi podmiotami cywilnoprawnymi pozostającymi pod kontrolą ubezpieczonych na każdym poziomie organizacyjnym. Minister zdrowia ma więc jedynie prawo żądania zmiany - a nie prawo zmieniania - uchwały Krajowego Związku Kas sprzecznej z prawem lub statutem; ma też możliwość występowania w tej sprawie do Sądu Najwyższego. Czy to jest dobre rozwiązanie czy złe? Myślę, że dobre, jeżeli chcemy, żeby zgodnie z projektowanym art. 4 państwo gwarantowało ubezpieczonym udzielanie świadczeń określonych właśnie w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-101.2" who="#MieczysławPiecka">Myślę, że dobrym rozwiązaniem, a nie złym, jest też gospodarka finansowa kas i to, że ma pewien związek ze środkami budżetowymi państwa, a nie budżetem jako takim. To, że dotacje budżetowe będą mogły być przekazywane na fundusz celowy, na finansowanie szczególnych świadczeń i zadań zleconych przez państwo, to lepiej dla kas i dla ubezpieczonych. Wcale to nie świadczy o podporządkowaniu gospodarki finansowej kas budżetowi państwa. O samodzielności finansowej kas świadczy rozdz. 7, cały w zasadzie, ale szczególnie art. 124–128. Zarzut braku możliwości wyboru świadczeniodawcy jest bezpodstawny, projekt przewiduje bowiem wolny wybór świadczeniodawcy: lekarza, szpitala, przychodni, a nawet kasy regionalnej i branżowej. Mówi o tym art. 60. Zarzut braku uczestnictwa w systemie ubezpieczeń przedstawicieli samorządów zawodów medycznych nie wskazuje na wadę i nie pokrywa się z faktami zawartymi w projekcie. Nie wskazuje na wadę, bo samorządy zawodów medycznych nie są przedstawicielami, czyli reprezentantami ubezpieczonych, nie jest też prawdą w świetle sformułowań art. 54 ust. 2, art. 55, art. 56 ust. 2, art. 45 i art. 47 ust. 2. Pozycja tych reprezentantów wyraźnie jest tam zaznaczona, i to na bardzo wysokim szczeblu.</u>
          <u xml:id="u-101.3" who="#MieczysławPiecka">Czy projekt usiłuje przerzucić koszty udzielanych świadczeń na pacjentów? Czy usiłuje utrudnić korzystanie z usług ponadstandardowych szczególnie zapobiegliwym, uprzywilejowanym pacjentom? Oczywiście mam na myśli korzystanie z tych usług kosztem pozostałych pacjentów.</u>
          <u xml:id="u-101.4" who="#MieczysławPiecka">Projekt może nie jest najlepszy, ale jest lepszy od projektów zgłoszonych do laski marszałkowskiej. Bierze pod uwagę interesy pacjentów. Upodmiotawia ich, a nie grupy i siły nacisku. Projekt jest wynikiem pracy członków komisji z przedstawicielami samorządów medycznych (lekarzy, aptekarzy, pielęgniarek), związków zawodowych, ekspertami i przedstawicielami ministerstwa zdrowia. Projekt ten jest szansą poprawy stanu faktycznego, szansą, z której nie powinniśmy zrezygnować; jest szansą na likwidację różnic w dostępności i różnic w jakości świadczeń - dla tych przeciętnych i dla tych poniżej tego standardu.</u>
          <u xml:id="u-101.5" who="#MieczysławPiecka">Jako poseł związkowy muszę zaoponować przeciwko wnioskowi mniejszości nr 6. Co on ma wspólnego z zasadą solidaryzmu, z równością dostępu do podobnych świadczeń zdrowotnych, umową międzypokoleniową i umową wielkich grup społecznych, zdrowych i chorych, młodych i starych, biednych i bogatych? Przyjęcie jego oznaczać będzie przyzwolenie na tworzenie systemu ubezpieczeń dla biednych i dla bogatych, a nawet możliwość powrotu bogatych do systemu podstawowego, jeżeli podstawa wymiaru ich składki byłaby niższa od 250%. O czym to świadczy? Przyjęcie tego wniosku pozbawiłoby kasy powszechnego ubezpieczenia dochodów ze składki najwyżej uposażonych. Obniżyłoby to wpływy do kas o 10–13%. Przyjęcie tego wniosku oznaczałoby pomniejszenie bezpieczeństwa zdrowotnego biednych i wzmocnienie obsługi zdrowotnej bogatych, a tej wzmacniać nie musimy, bo myślę, że sami sobie doskonale dadzą radę.</u>
          <u xml:id="u-101.6" who="#MieczysławPiecka">Podobny charakter ma wniosek mniejszości nr 9 - choć nie jest on o takim samym znaczeniu - do art. 20 ust. 2, prowadzący do uwolnienia rolnika, który ma dochody z produkcji specjalnej, od obowiązku zwiększenia podstawy wymiaru składki odpowiadającej dochodowi ustalonemu dla opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, tj. odstąpienia od zasady generalnej przyjętej w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-101.7" who="#MieczysławPiecka">Nie podzielam stanowiska wnioskodawców zawartego we wnioskach mniejszości nr 4, 11, 14, 15, 17 i 27.</u>
          <u xml:id="u-101.8" who="#MieczysławPiecka">Przyjęcie wniosku mniejszości nr 4 może narazić sporą grupę osób na nieuzasadnione wydatki, jeżeli nie uzyskają dochodów na poziomie przeciętnego wynagrodzenia. Może to być podstawą rezygnacji z ubezpieczenia i przez to pomniejszenia dochodów systemu.</u>
          <u xml:id="u-101.9" who="#MieczysławPiecka">Przyjęcie wniosku mniejszości nr 14 prowadzi do skreślenia art. 52 i braku regulacji prawa do świadczeń poza granicami kraju. Prowadzić to może do naginania prawa, dowolnej interpretacji i manipulacji.</u>
          <u xml:id="u-101.10" who="#MieczysławPiecka">Wniosek mniejszości nr 11 zmierzający do kompensaty, czyli wyrównania ubytków finansowych gmin spowodowanych tą ustawą, wymaga zmiany ustawy, ale ustawy o finansowaniu gmin, i wymaga to oddzielnej debaty. Lokowanie jej tu nie rozwiązuje sprawy i jest sprzeczne z zasadami dobrej legislacji.</u>
          <u xml:id="u-101.11" who="#MieczysławPiecka">Wniosek mniejszości nr 27 prowadzi do przejęcia przez projektowany Urząd Nadzoru Ubezpieczeń Zdrowotnych funkcji różnych organów państwa, m.in. sądów. Kłóci się też z rozwiązaniami przyjętymi w projekcie oraz prowadzić może - nie mówię, że musi - ale prowadzić może do rozwiązań wynikających z art. 151 ust. 12 naruszających bezpieczeństwo finansowe kas regionalnych przez niczym nie uregulowaną politykę wydawania koncesji instytucji ubezpieczenia zdrowotnego uprawniającej ją do realizacji obowiązku powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego.</u>
          <u xml:id="u-101.12" who="#MieczysławPiecka">Z upoważnienia wnioskodawcy wniosku mniejszości nr 19 do art. 80 wnoszę drobne poprawki do niego jako współautor. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#MarekBorowski">Wystąpił pan poseł Mieczysław Piecka z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-102.2" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Krzysztofa Trawickiego z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#KrzysztofTrawicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jeśli chodzi o projekt ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, to z prawdziwą przyjemnością stwierdzam, że w projekcie rządowym zawarto wiele podstawowych rozwiązań również z solidarnościowego projektu ustawy, jak np. centralną dyspozycję funduszem ubezpieczeń, jak również postulat, aby składka ubezpieczeniowa w jak najmniejszym stopniu obciążała podatnika, chociażby reanimowanie przedwojennych kas chorych, które w projekcie rządowym zostały nazwane kasami powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego. Jest to dowód rozsądku komisji tworzącej projekt ustawy, nad którym miałem przyjemność pracować - pomimo sporów i różnic w istotnych kwestiach można było osiągnąć porozumienie. Boleję jednak nad tym, że w obecnym projekcie koszty świadczeń zdrowotnych spadają również na podatnika. Omawiany projekt obciąża go bowiem dodatkowym 10-procentowym podatkiem, co - biorąc pod uwagę 43-procentowy podatek na ZUS, opodatkowanie na fundusz dla bezrobotnych, VAT i inne podatki od luksusów - w moim przekonaniu czyni Polskę jedynym krajem na świecie, gdzie fiskus, czyli urząd podatkowy, zabiera podatnikowi ponad 60% jego zarobków, a od pozostałej kwoty jeszcze pobiera podatek dochodowy, w zależności od możliwości finansowych podatnika.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#KrzysztofTrawicki">Jako obywatel i jako parlamentarzysta w pełni solidaryzuję się z projektem ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, ale jeszcze bardziej byłbym usatysfakcjonowany, gdyby owe dodatkowe 10% obciążenia obywateli było odjęte od 43% podatku na ZUS. Uważam, że przy tak bezwzględnym fiskalizmie możliwość odpisania sobie od podatku dochodowego składki na ubezpieczenie zdrowotne nie jest do końca właściwym rozwiązaniem.</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#KrzysztofTrawicki">Będąc przy głosie, chciałbym jeszcze przypomnieć paniom posłankom i panom posłom, że w projekcie ustawy nadal nie dostrzegam możliwości rozwiązania problemów służby zdrowia, jako że ustawa ma zacząć obowiązywać ewentualnie po jej uchwaleniu dopiero za dwa lata, a w chwili obecnej salowa w szpitalu zarabia 380 zł, pielęgniarka 560 zł, lekarz asystent w granicach 430–805 zł, a ordynator, którym można zostać nie wcześniej niż po upływie 6–7 lat od ukończenia studiów, może zarabiać w granicach 540–1305 zł miesięcznie.</u>
          <u xml:id="u-103.3" who="#KrzysztofTrawicki">Szanowne Koleżanki Posłanki i Koledzy Posłowie! Jeżeli w tej sytuacji ma się cokolwiek zmienić w służbie zdrowia, to nie wolno zakładać a priori nielegalnych dochodów personelu medycznego z tzw. łapówek, o których tak często słyszymy, bo to są wyjątki. Tak jak w każdym zawodzie przeważająca jest grupa ludzi uczciwych, ciężko pracujących, ale jest też grupa cwaniaków, ludzi bez etyki, którzy dochodzą do dużych pieniędzy nie zawsze drogą legalną.</u>
          <u xml:id="u-103.4" who="#KrzysztofTrawicki">Chciałbym koleżankom posłankom i kolegom posłom uzmysłowić, że na terenie, który reprezentuję, młody lekarz po studiach oprócz 8 godzin pracy w szpitalu bierze 12 dyżurów w pogotowiu ratunkowym po to, żeby dorównać w płacy na przykład robotnikowi w Polmosie czy Polfie, który to robotnik może zarobić w granicach 1700–2000 zł. I to już pozostawiam do przemyślenia szanownej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-103.5" who="#KrzysztofTrawicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ustawa o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, tak bardzo przecież oczekiwana przez środowisko medyczne i społeczeństwo, budzi wiele emocji i kontrowersji. Wprowadzając ubezpieczenia zdrowotne, z góry określa, że system ma być nie tyle ubezpieczeniowy, ile budżetowo-ubezpieczeniowy, a budżet nadal będzie finansował wiele działań, w tym z zakresu opieki podstawowej. Nie są zadowoleni ani zwolennicy ubezpieczeń, ani systemu budżetowego, więc czym ten projekt nie jest?</u>
          <u xml:id="u-103.6" who="#KrzysztofTrawicki">Nie jest to projekt ubezpieczenia powszechnego, gdyż oparcie uprawnień do świadczeń na tytule ubezpieczeniowym powoduje, że niewykonanie obowiązku ubezpieczenia może być przyczyną utraty statusu ubezpieczonego, a więc utraty prawa do świadczeń, poza okolicznościami przewidzianymi w art. 164.</u>
          <u xml:id="u-103.7" who="#KrzysztofTrawicki">Nie jest to projekt ubezpieczenia obowiązkowego, gdyż nie przewiduje sankcji za niewypełnienie obowiązku ubezpieczenia pomimo oczekiwania świadczeń. Zjawisko takie może dotyczyć różnych grup społecznych, kierujących się odmiennymi uwarunkowaniami: z jednej strony środowisk społecznie upośledzonych lub o aspołecznej orientacji, z drugiej - dysponujących dochodami, które w każdej sytuacji umożliwiają osiągnięcie świadczeń medycznych o wyższym standardzie niż oferowane w powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym. Są to więc albo kłopoty biednych, albo potrzeby bogatych.</u>
          <u xml:id="u-103.8" who="#KrzysztofTrawicki">W stosunku do grupy pierwszej obowiązek opłacania składek może i powinien być przeniesiony na samorządy lokalne lub - pod pewnymi warunkami - regionalne (branżowe) kasy chorych, które dokonywałyby tego na wniosek i za pośrednictwem instytucji pomocy społecznej. Zgodę na finansowanie ubezpieczenia, udzielaną każdorazowo na czas określony, musiałaby poprzedzać drobiazgowa procedura wyjaśniająca wszelkie okoliczności powodujące biedę. Pamiętajmy, że bez względu na podjęcie działań czy ich brak ludzie ci wraz z rodzinami i tak będą usiłowali korzystać ze świadczeń medycznych. Lepiej to jakoś zawczasu uregulować.</u>
          <u xml:id="u-103.9" who="#KrzysztofTrawicki">Dla grupy dysponującej znacznymi dochodami należy stworzyć możliwość dobrowolnych ubezpieczeń alternatywnych, zapewniających - w zamian za podwyższoną składkę - wyższy standard świadczeń medycznych w niepublicznych i publicznych zakładach opieki zdrowotnej, na przykład określone specjalistyczne procedury diagnostyczne, leczenie bez wyczekiwania itp. Zawarcie ubezpieczenia alternatywnego o zakresie świadczeń określonym w ustawie o powszechnym ubezpieczeniu zwalniałoby z teoretycznego obowiązku ubezpieczenia powszechnego, ale ubezpieczający się mógłby dobrowolnie zawrzeć także ubezpieczenie społeczne. Niedostrzeganie potrzeb bogatych może być również źródłem dalszego rozwoju szarej strefy w publicznych zakładach opieki zdrowotnej, a różnice we wpływach do powszechnych kas chorych i tak można pokryć, odpowiednio formułując przepisy podatkowe.</u>
          <u xml:id="u-103.10" who="#KrzysztofTrawicki">Powstanie ubezpieczeń alternatywnych jako drugiego — obok powszechnych kas chorych — systemu finansowania usług medycznych w warunkach ich kontraktowania drogą przetargów musi sprzyjać powstawaniu i rozwojowi samodzielnych publicznych i niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej, promocji wielopodmiotowego rynku usług medycznych, który ukształtuje w warunkach konkurencji zarówno właściwą jakość, jak i ceny świadczeń medycznych. Można w ten sposób dodatkowo uruchomić inicjatywy wychodzące z różnych środowisk, w tym organizacji pozarządowych, oraz doprowadzić do powstawania instytucji na wzór znanych z historii związkowych, pracowniczych czy rolniczych kas chorych, zapewniających dodatkowe dobrowolne ubezpieczenia w formule przekraczającej niektóre uprawnienia wynikające z ubezpieczenia powszechnego. Prowadziłoby to z czasem do zmniejszenia obciążeń budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-103.11" who="#KrzysztofTrawicki">Problem ubezpieczeń alternatywnych wiąże się ściśle z kasami branżowymi. Według ustawy mają one działać w zakładach leczniczych, do których nie mają prawa własności, w oparciu o statuty, których nie ustalają, podlegając w warunkach konkurencji o dobrowolnie przystępującego członka wspólnemu kierownictwu, to jest Krajowemu Związkowi Kas, by w końcu poddawać się nadzorowi ministra zdrowia. Konstrukcja taka nie rokuje kasom branżowym sukcesu przetrwania, chyba że nie ograniczą się w założeniu do pracowników, emerytów czy rencistów danej branży, lecz działając w oparciu o samodzielne zakłady opieki zdrowotnej wybiją się na samodzielność, oferując alternatywne ubezpieczenia. Jeżeli powodem tworzenia kas branżowych jest potrzeba sprawowania nadzoru nad stanem zdrowia określonej grupy zawodowej, której stan zdrowia w interesie publicznym powinien być znany i kontrolowany (np. policja, straż pożarna, kolejarze), prostszym rozwiązaniem będzie stworzenie dla niej na wzór rozwiązań przedwojennych państwowego systemu opieki zdrowotnej, działającego w oparciu o finansowane przez państwo, ale niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej. System ubezpieczeniowy jest kosztowny z powodu liczniejszej administracji i jego wprowadzenie nie spowoduje zwiększenia ilości środków na ochronę zdrowia, lecz spowoduje zmniejszenie wpływających podatków z tytułu odpisów.</u>
          <u xml:id="u-103.12" who="#KrzysztofTrawicki">Najważniejszym pozytywnym efektem ustawy w obecnym kształcie będzie oddzielenie funkcji płatnika od wytwórcy świadczeń medycznych, co zapewne poprawi gospodarność, ale prawdopodobnie spowoduje również bezrobocie w niektórych grupach personelu. Państwo przestanie wprawdzie być jedynym adresatem roszczeń, ale musimy zmienić również art. 70 naszej konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-103.13" who="#KrzysztofTrawicki">Omawiana ustawa o ubezpieczeniu zdrowotnym mimo wielu uwag i kontrowersji ma bardzo dużo pozytywów - przede wszystkim wspomniane już oddzielenie sektora finansowego od wykonawczego, co pozwala rokować dobre funkcjonowanie tej ustawy w przyszłości.</u>
          <u xml:id="u-103.14" who="#KrzysztofTrawicki">Solidaryzując się z poprawkami zgłoszonymi przez naszego kolegę klubowego posła Jana Kopczyka, będę głosował za przyjęciem projektu ustawy po uwzględnieniu poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#MarekBorowski">Wystąpił pan poseł Krzysztof Trawicki z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-104.2" who="#MarekBorowski">Czy pan minister Rudnicki chciałby w tym momencie zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-104.3" who="#MarekBorowski">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#WojciechRudnicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ponieważ bardzo wiele nieporozumień wywiązuje się w trakcie dyskusji nad projektem ustawy, czuję się zobowiązany wyjaśnić kilka kwestii, które prezentował w swoim wystąpieniu pan poseł Trawiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#MarekBorowski">Trawicki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#WojciechRudnicki">Trawicki. Zaczynając od końca, muszę powiedzieć, że tworzone kasy branżowe uwzględniające życzenia i potrzeby grup pracowniczych, których dotychczas dotyczą owe resortowe służby zdrowia, nie będą podlegać żadnemu Krajowemu Związkowi Kas, w ogóle żadna kasa nie będzie pozostawać w jakimkolwiek systemie podległości wobec kogokolwiek. Krajowy Związek Kas - w obu zresztą ustawach - jest swoistą emanacją kas i pełni tylko niektóre funkcje, ale nie są to w żadnym razie funkcje kierownicze i decyzyjne. W tym miejscu można wyjaśnić wiele nieporozumień dotyczących tego, że kasy znajdują się w systemie jakiejś zależności, dyspozycyjności itd. Niczego takiego w tym systemie nie ma. Kasy są jednostką działającą na jednym poziomie decyzyjnym, nie ma decyzji rozstrzygających o ich działalności, przychodzących do kas od jakiejkolwiek góry, nie ma więc zatem mowy również o tym, co się nazywa centralizmem w tym systemie, bo po prostu nie ma centrali. Decyzje zapadają (w obu zresztą projektach) na jednym poziomie. Tym bardziej nie ma mowy o jakiejkolwiek podległości kas ministrowi zdrowia, który sprawuje nadzór nad kasami z punktu widzenia zgodności ich działań z prawem i statutem i jeżeli taką niezgodność stwierdzi, służy mu droga zaskarżenia uchwał kolegialnych ciał tych kas, bo one zwykle są kolegialne, do sądu. Jest to ostateczna możliwość jego działania, nie ma więc również bezpośredniego przełożenia decyzji ministra zdrowia na bieżącą działalność kas, na ich możliwości i funkcjonowanie.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#WojciechRudnicki">Sprawa ubezpieczeń alternatywnych pojawiała się wiele razy w czasie dyskusji nad projektem w komisji, dopóki nie przybrał on jeszcze ostatecznego kształtu. To, co powiem, nie bierze się z szacunków ostatecznych, ale wówczas eksperci, z których rad korzystaliśmy, powiadali tak: ubezpieczenie alternatywne to jest ubezpieczenie, w którym składka i jej wysokość muszą dotyczyć każdego ubezpieczonego, a więc zwielokrotnia się jej wielkość, a przy tym oceniali wówczas jej wysokość na kilkadziesiąt milionów starych złotych w stosunku do każdej osoby. Myślę więc, że byłoby dobrze, gdyby dyskusja na temat ubezpieczeń alternatywnych - gdyby w ogóle chcieć ją zacząć - zaczęła się od pewnej symulacji, która by uwzględniła liczbę ubezpieczonych, wielkość składki, jaka byłaby wymagana od każdej z tych osób, i z całą pewnością od każdej osoby ubezpieczonej w rodzinie. I wtedy wiedzielibyśmy jasno, o czym mówimy.</u>
          <u xml:id="u-107.2" who="#WojciechRudnicki">Co do projektu, co do jego charakteru, co do tego, co zostało powiedziane, że nie jest to projekt ubezpieczeń powszechnych, muszę powiedzieć, że jest to projekt powszechny o tyle, że obejmuje on swoim zasięgiem wszystkich ubezpieczonych, ale przecież nie może ich zmusić do tego, żeby zechcieli się ubezpieczyć. Każdy troszczy się o swoje zdrowie stosownie do swego rozsądku i ta powszechność jest co najmniej taka sama jak w przypadku powszechnego obowiązku obrony, który też różnie jest realizowany. Niemniej oczywiście dążeniem ustawodawcy powinno być to, ażeby zapis w miarę skutecznie ową powszechność, realizację obowiązku gwarantował, co nie oznacza, że ma karać kogoś jeszcze za to, że takiego obowiązku nie dopełnił, jeżeli to oczywiście dotyczy osoby innej niż ta, która ten obowiązek realizuje w czyimś imieniu. Tam w grę wchodzą określone sankcje finansowe w przypadku niezgłoszenia do ubezpieczenia, do prawidłowego wyliczenia składki czy nieprzesłania jej do kasy w określonym terminie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#MarekBorowski">Obecnie głos zabierze pan poseł Włodzimierz Puzyna z Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#WłodzimierzPuzyna">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Słuchając wystąpień kolejnych rzeczników tego projektu, odnoszę wrażenie, że zupełnie nie rozumieją oni istoty samorządu terytorialnego i tego, jakie szkody ten projekt, jego realizacja może wyrządzić samorządowi. Chciałbym parę słów temu poświęcić.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#WłodzimierzPuzyna">Otóż istotą działania samorządu, którego zadaniem własnym jest m.in. ochrona zdrowia, jest możliwość prowadzenia spójnej polityki. Spójnej polityki, która jest oparta na jednym punkcie decyzyjnym i jednej kasie samorządowej, budżecie samorządowym. Samorząd ma możliwość równoczesnego finansowania usług, prowadzenia prac transformacyjnych, które zmierzają do poprawy organizacji świadczenia tych usług, prowadzenia inwestycji i równocześnie prowadzenia polityki prozdrowotnej przez edukację w szkole, propagowanie sportu i innych postaw prozdrowotnych, bo wszystko to, co zaoszczędzi prowadząc politykę prozdrowotną, może wykorzystać na inne ważne cele, a wciąż jeszcze takich zadań jest wiele. Co zatem oznacza ten projekt w stosunku do samorządu? Oznacza mianowicie wycofanie jednego z ważnych zadań samorządowych, realizowanych przez samorząd, skutecznie realizowanych, bo to samorząd dotychczas miał największy udział w tej dziedzinie i w zbożnym zadaniu reformowania służby zdrowia. Odbiera mianowicie finansowanie usług i sterowanie finansowaniem usług, bo to już mają robić kasy chorych; jeśli samorząd łaskawie poprosi o pieniądze, to dostanie. Czyli czyni to wyłom w spójnym systemie i właściwie uniemożliwia prowadzenie spójnej polityki prozdrowotnej na szczeblu samorządowym.</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#WłodzimierzPuzyna">Teraz drugi argument - pieniężny, finansowy. Wprowadzenie tego modelu oznacza zabranie ogromnych pieniędzy z puli samorządowej. Zabranie, przetworzenie przez rozbuchaną i specjalnie powołaną administrację, a więc zmarnotrawienie iluś tam pieniędzy i oddanie ochłapu. Krótko mówiąc, jeśli tak na to spojrzeć, to ten projekt w istocie dewastuje system samorządowy. Dewastuje wszystko w zakresie ochrony zdrowia, co samorządowi dotąd udało się szczęśliwie osiągnąć, a właściwie demobilizuje w istocie najważniejszego dzisiaj partnera reform, jedynego, który cokolwiek zrobił, czyli ubezwłasnowolnia sojusznika. Nie wiem, czy jest to projekt, który zakłada efekty tego typu, czy w ogóle były one kalkulowane.</u>
          <u xml:id="u-109.3" who="#WłodzimierzPuzyna">Poza tym posłowie, którzy są rzecznikami tego projektu, podnosili kwestię, jak istotny jest ten projekt z punktu widzenia reformy ustrojowej. Jeżeli tak, to dlaczego na tej ławie nie widać pana ministra Millera, premiera czy ludzi, którzy są odpowiedzialni za reformę ustrojową, za transformację państwa? Dlaczego ten projekt nie ma żadnego odniesienia do lansowanych ostatnio wizji reformy administracji? Dlaczego nie czytano o tym w dokumentach rządowych? Dlaczego wreszcie inne projekty, nad którymi równolegle prowadzimy prace w innych komisjach, zupełnie wywodzą się z innej bajki? Ustawa o wielkich miastach, ustawa powiatowa, wizja reformy wojewódzkiej mają się nijak do tego projektu, jest tam zupełnie inna filozofia.</u>
          <u xml:id="u-109.4" who="#WłodzimierzPuzyna">W związku z tym pada pytanie: Czego jesteśmy świadkami, co się tutaj dzieje? Można by zadać to pytanie w formie dramatyczno-groteskowej: Czy leci z nami pilot? I na to pytanie chciałbym otrzymać odpowiedź od przedstawicieli rządu, kompetentniejszych niż pan minister zdrowia w dziedzinie reformy administracji.</u>
          <u xml:id="u-109.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#MarekBorowski">Był to pan poseł Włodzimierz Puzyna z Unii Wolności.</u>
          <u xml:id="u-110.2" who="#MarekBorowski">Przepraszam bardzo, pan poseł w jakim trybie?</u>
          <u xml:id="u-110.3" who="#komentarz">(Poseł Władysław Szkop: Z prośbą o skreślenie słowa ze stenogramu.)</u>
          <u xml:id="u-110.4" who="#MarekBorowski">Uważa pan, że pan poseł naruszył tu regulamin, tak? Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#WładysławSzkop">Panie marszałku, uprzejmie proszę o rozważenie możliwości skreślenia ze stenogramu jednego słowa: „ochłap”, którego pan poseł Puzyna był uprzejmy użyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#MarekBorowski">Rozumiem, że chodzi o słowo „ochłap”. Rozważę tę propozycję, a jeśli będę miał wątpliwości, panie pośle, odwołam się do pełnego składu Prezydium Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#komentarz">(Poseł Marek Balicki: Czy nie ma ochłapów?)</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#komentarz">(Poseł Władysław Szkop: Są, ale w sklepie mięsnym.)</u>
          <u xml:id="u-112.3" who="#komentarz">(Poseł Maria Dmochowska: Może zmienić na: „kawałek mięsa”?)</u>
          <u xml:id="u-112.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Kawałek mięsa.)</u>
          <u xml:id="u-112.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Ja bym to zostawił.)</u>
          <u xml:id="u-112.6" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-112.7" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-112.8" who="#MarekBorowski">Teraz zabierze głos pan poseł Tadeusz Zając z klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#TadeuszZając">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Reprezentuję Śląsk, region, który ze względu na gęstość zaludnienia, degradację środowiska naturalnego, w oczywisty sposób fatalnie wpływającą na stan zdrowia jego społeczności, a także z racji wysokości środków finansowych odprowadzanych do budżetu państwa jest szczególnie żywotnie zainteresowany uzdrowieniem zasad finansowania opieki zdrowotnej w naszym kraju. Kluczowe są przy tym dwie kwestie, i właśnie one ulegają zasadniczej zmianie za sprawą omawianego dziś projektu ustawy o systemie powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego. Pierwszą jest powszechność składki proponowanej jako 10% podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne oraz fakt refundacji tej kwoty z podatku dochodowego każdego obywatela. Drugą jest zdecydowanie większa proporcjonalność pomiędzy wnoszonym wkładem finansowym danego regionu a możliwością zrealizowania potencjalnych uprawnień do ochrony zdrowia przez jego mieszkańców. Gwarantuje to m.in. zasada solidaryzmu ubezpieczonych, a także, wbrew pozorom, nie wyklucza powołania funduszy wyrównawczych mających niwelować nadmierne zróżnicowanie dochodów poszczególnych kas regionalnych.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#TadeuszZając">Dotychczasowy obieg pieniędzy podatnika, wędrujących do wspólnej kasy budżetu państwa, z którego rokrocznie wydziela się działkę na ochronę zdrowia, rozdzielaną następnie na poszczególne województwa i pozostałe cele, okazał się niewydolny i marnotrawiący środki. Ten brak bezpośredniego związku pomiędzy płatnikiem a podmiotem utrzymywanym z jego pieniędzy zamieniał pacjentów w petentów uzależnionych od dobrej lub złej woli dysponentów placówek ochrony zdrowia, czyli ich personelu. Patologia tego układu sprzyja korupcji coraz bardziej oficjalnej, zamieniającej w fikcję powszechność dostępu do świadczeń zdrowotnych.</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#TadeuszZając">Od kilku lat mówi się nieustannie o stanie zapaści służby zdrowia. Można więc jedynie wyrażać gorycz z powodu 4-letniego okresu przygotowywania ustawy o tak powszechnym i ustrojowym znaczeniu. Logika proponowanych rozwiązań jest bowiem oczywistą konsekwencją zmieniającej się rzeczywistości gospodarczej i społecznej, a nade wszystko spójną konstrukcją przejścia na system ubezpieczeniowy, w którym 80% budżetu ochrony zdrowia powstanie z bezpośrednich składek ubezpieczeniowych i do 20% ograniczona zostanie sfera finansowania budżetowego przeznaczonego na profilaktykę, szkolnictwo wyższe, badania naukowe i inwestycje w publicznych zakładach opieki zdrowotnej.</u>
          <u xml:id="u-113.3" who="#TadeuszZając">Mam jednak obawy, że gorączka podgrzewana ostatnio wokół sprawy służby zdrowia tak naprawdę nie służy powszechnej dyskusji nad problemami istotnymi dla pacjentów. Wyraźnie dominują bowiem w tej toczonej od kilku miesięcy batalii problemy środowiska zawodowego służby zdrowia, a są one jednak pochodną globalnej sytuacji w tej sferze.</u>
          <u xml:id="u-113.4" who="#TadeuszZając">W tym kontekście niepokojący jest stan niewiedzy w społeczeństwie o zasadniczych różnicach pomiędzy budżetowym a ubezpieczeniowym systemem finansowania ochrony zdrowia. W mediach nikt nie ma głowy do objaśniania nowych zasad, skoro są bardziej malownicze wydarzenia, czyli marsze, akcje protestacyjne i strajkowe. Spośród osób, z którymi miałem okazję na ten temat rozmawiać, prawie nikt nie wie, na czym polegają istotne zmiany sposobu finansowania systemu ochrony zdrowia i czym będą kasy powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego. Nie każdy kierowca musi być znawcą tajników mechaniki samochodowej, ale każdy obywatel będzie niezadługo bezpośrednim płatnikiem powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego, czyli pieniędzy oddawanych w zarząd regionalnym lub branżowym kasom ubezpieczenia zdrowotnego. A fakt ten radykalnie zmieni - sądzę, że na lepsze - jego dotychczasowy status. Jeśli w społeczeństwie nie upowszechni się wiedzy o tym, jakie bezpośrednie korzyści wynikają z wprowadzenia systemu ubezpieczeń zdrowotnych, może przeważyć opinia oceniająca nowe rozwiązania jako zabiegi czysto kosmetyczne. Taki bowiem obraz lansuje się obecnie w mediach, w których na temat służby zdrowia usłyszeć można przy każdej okazji jedno tylko zdanie: że żaden projekt rządowy nie rozwiąże obecnych problemów, głównie dlatego, że jest... rządowy.</u>
          <u xml:id="u-113.5" who="#TadeuszZając">Niestety, istotne różnice pomiędzy tym projektem a projektem przedłożonym jeszcze przez prezydenta Lecha Wałęsę, zwanym najczęściej solidarnościowym, tak naprawdę polegają głównie na innym nazewnictwie poszczególnych instytucji ubezpieczeniowych oraz powołaniu do życia urzędu nadzoru ubezpieczeń zdrowotnych jako organu kontrolującego ich funkcjonowanie. Tak więc w projekcie prezydenckim instytucje te proponuje się nazwać kasami chorych, natomiast w projekcie rządowym - kasami powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego. Tradycja jest w tym przypadku słabym argumentem wobec logiki nazwy, sugerującej, że cały naród jest chory. Nie miejsce tutaj na polemikę z mnożeniem nowych bytów i nazewnictwa, jak np. zrzeszenie lekarzy kas chorych czy krajowy związek zakładowych kas chorych. Skrajnym przypadkiem jest propozycja powołania urzędu nadzoru ubezpieczeń zdrowotnych, co w konsekwencji oznacza odebranie ministrowi zdrowia i opieki społecznej wszelkich prerogatyw kontrolnych nad działalnością kas powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego. Ich samorządność wymaga bardzo szczelnego i rygorystycznego systemu kontroli, ale niekoniecznie w postaci nowego urzędu. Nadzór ministra zdrowia, regionalnych izb obrachunkowych i Najwyższej Izby Kontroli daje wystarczające gwarancje profesjonalnej kontroli.</u>
          <u xml:id="u-113.6" who="#TadeuszZając">Chciałbym jeszcze chwilę poświęcić zmianie relacji pomiędzy pacjentem a świadczącym usługę medyczną zakładem leczniczym lub lekarzem. Wydolność tego układu, opartego na zupełnie odwrotnym kierunku zależności pomiędzy pacjentem a placówkami służby zdrowia, w dużej mierze zależeć będzie od wyboru metodologii rozliczeń usług medycznych. Od chwili uchwalenia ustawy mamy 2 lata na opracowanie takiego systemu, który zachowując zasadę przepływu pieniędzy za pacjentem stworzy klarowny system uzależnienia dochodów podmiotów świadczących usługi medyczne od ilości i jakości wykonanej pracy. Zmieni to zdecydowanie samopoczucie pacjenta, który będzie miał świadomość zarówno wielkości swojego udziału w finansowaniu systemu ochrony zdrowia, jak i wartości odbieranych z tego tytułu usług. Sceptycyzm i obawy przed nowymi rozwiązaniami łatwo będzie rozproszyć poprzez konkretne informacje na temat zakresu świadczeń przysługujących z tytułu ubezpieczenia, w tym także leków i materiałów medycznych na podstawie recepty lekarza ubezpieczeniowego.</u>
          <u xml:id="u-113.7" who="#TadeuszZając">I ostatnia kwestia. Należy zadać sobie pytanie, czy tylko kasy regionalne, czy obok nich także branżowe, bo chyba już nie zakładowe. Z jednej strony przyjęcie zasady powszechności i obowiązkowości ubezpieczenia skłania do pełnej unifikacji struktur organizacyjnych instytucji ubezpieczeniowych. Z drugiej jednak strony, znając tradycje np. górnicze czy kolejowe - i zakorzenione w tym środowisku odrębne struktury służby zdrowia - jestem przekonany, że może dojść do presji tych i innych środowisk zawodowych w sprawie zorganizowania branżowych kas powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego. Nie widzę w tym automatycznej groźby naruszenia zasady równości wszystkich podmiotów przystępujących do ubezpieczenia. Aby jednak nie stworzyć pokusy dla różnych środowisk zawodowych mogących podjąć próby zwiększenia świadczeń dla swoich grup pracowniczych, trzeba ustawowo starannie określić zasady funkcjonowania kas branżowych. Mają one jedynie ułatwiać obsługę dużych grup o określonej specyfice zawodowej bez naruszania kanonu równych uprawnień płatnika powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-113.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi Tadeuszowi Zającowi.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#MarekBorowski">Obecnie zabierze głos pan poseł Ryszard Stanibuła z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#RyszardStanibuła">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zdrowie należy do najważniejszych potrzeb każdego człowieka, rodziny i społeczeństwa. Dlatego celem strategicznym państwa powinno być zorganizowanie systemu ochrony zdrowia gwarantującego poczucie bezpieczeństwa w przypadku zachorowania. Państwo coraz częściej wycofuje się z gwarancji bezpłatności usług medycznych, coraz większe koszty leczenia przerzucane są na pacjentów i rodzinę. Obecnie już 30% wszystkich usług medycznych pokrywanych jest bezpośrednio przez pacjenta, w tym znaczne wydatki na leki, tj. ok. 50%. Dlatego wprowadzenie systemu ubezpieczeń zdrowotnych należy rozpocząć niezwłocznie, gdyż obecny system ochrony zdrowia ulega postępującej destrukcji, która przejawia się utratą bezpieczeństwa zdrowotnego obywateli, niewydolnością zakładów opieki zdrowotnej oraz alarmująco pogarszającym się systemem zdrowia społeczeństwa. Dlatego reforma systemu opieki zdrowotnej jest jednym z najważniejszych problemów przystosowania sfery usług społecznych do nowych warunków społeczno-gospodarczych w naszym kraju. Obecny system opieki zdrowotnej powinien określać kompleksowo zakres przedmiotowy i podmiotowy świadczeń zdrowotnych. Dlatego pilną koniecznością są nowe rozwiązania organizacyjno-finansowe wymuszające efektywność i konkurencyjność usług medycznych. Obecny stan nie zaspokaja zarówno potrzeb i oczekiwań pacjentów, jak i personelu medycznego i zarządzającego placówkami opieki zdrowotnej.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#RyszardStanibuła">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przed Komisją Nadzwyczajną postawiono bardzo trudny dylemat, jak takie liczne i złożone problemy rozstrzygnąć. Projekt prezydencki zakładał wprowadzenie zdecentralizowanego systemu niezależnych instytucji ubezpieczeniowych. Państwo miałoby określać ramy prawne tego systemu oraz zasady i sposób kontroli ich realizacji, zaś obywatele tworząc wspólnotę osób ubezpieczonych prawo do tworzenia kontroli i doskonalenia swojego systemu. Projekt rządowy oddaje państwu i jego agendom organizatorską i kontrolną funkcję w systemie powszechnych ubezpieczeń zdrowotnych, funkcję kreatora i organizatora systemu ubezpieczeń. Oba projekty jednak posiadają więcej podobieństw niż różnic w sposobie budowania systemu ubezpieczeń zdrowotnych. W sprawozdaniu Komisji Nadzwyczajnej w projekcie ustawy z druku nr 1986 zawarte są wszystkie możliwe elementy pozytywnych rozwiązań przedłożonych w projektach prezydenckim i rządowym. Pozytywne rozwiązania przyjęte w sprawozdaniu Komisji Nadzwyczajnej z przedłożonych propozycji obu projektów to powszechność i obowiązkowy charakter ubezpieczeń społecznych oparty o zasadę solidaryzmu społecznego, wprowadzenie zasady opłacania składki przez osoby objęte ubezpieczeniem, przyjęcie zasady rekompensowania składki, a także objęcie ubezpieczeniem zdrowotnym członków rodziny, prawo wyboru lekarza, szpitala wraz z zasadami regulującymi odpłatność za leki, organizowanie kas o kryterium terytorialnej, regionalnej i branżowej przynależności, tworzenie funduszy celowych dla wspierania kas słabszych wraz z gwarancjami państwa, przyjęcie zasady, że dochody kas nie podlegają opodatkowaniu i mogą być lokowane w bankach, finansowanie inwestycji centralnych z budżetu państwa wraz z zakupem i wyposażeniem w sprzęt i aparaturę medyczną szpitali. Zakłada się, że ubezpieczenie zdrowotne będzie obejmowało wszystkich obywateli w kraju, nawet osoby nie wykazujące dochodów, których płatnikiem będzie określona instytucja. Natomiast gwarantem realizacji świadczeń musi być państwo, z czego wynikają określone zadania w zakresie nadzoru przez państwo kas, które będą miały osobowość prawną. Bardzo ważnym problemem działania kas regionalnych są zasady ubezpieczenia zdrowotnego dużej grupy społeczeństwa, jaką są rolnicy prowadzący gospodarstwa indywidualne wraz z osobami tam zatrudnionymi. Zgodnie z projektem składka będzie ustalana parametrycznie w zależności od gospodarstwa rolnego i wartości ceny żyta.</u>
          <u xml:id="u-115.2" who="#RyszardStanibuła">Uważam, że rozwiązanie takie jest słuszne, pomimo krytyki niektórych lobby pozarolniczych lub antywiejskich. Jestem przekonany, że solidaryzm społeczny nie będzie tu naruszony, gdyż wyjątkowo trudna sytuacja finansowa z ujemną akumulacją około 80% gospodarstw rodzinnych występuje nie tylko z ich winy. Uważam, że zbyt szczegółowo w projekcie ustawy przedłożonym przez Komisję Nadzwyczajną potraktowano zaopatrzenie ubezpieczonych w leki. Art. 35–45 wprowadzają zbyt zawiły system regulacji zasad zaopatrzenia ubezpieczonych w leki i artykuły sanitarne. Pragnę podkreślić, że jestem za utrzymaniem bezpłatnych leków i usług medycznych dla inwalidów wojennych i wojskowych oraz członków ich rodzin, zagwarantowanych w ustawie z 29 maja 1974 r. Dlatego wnoszę, aby zachować proponowany w projekcie ustawy dotychczasowy zapis art. 34 dotyczący pokrywania składek inwalidów wojennych z budżetu państwa, i proponuję, aby zapisać w całości ustawy jako ostatni ustęp lub punkt tematyczny zdanie o następującej treści: „Świadczenia, o których mowa wyżej, przysługują inwalidom wojennym, wojskowym oraz ich rodzinom na zasadach określonych odrębnymi przepisami”.</u>
          <u xml:id="u-115.3" who="#RyszardStanibuła">Popieram także wszystkie poprawki zgłoszone przez mojego kolegę klubowego pana posła Jana Kopczyka. Uważam, że w art. 2 ust. 1 należy dokonać zmiany polegającej na uporządkowaniu ważności działań medycznych uwzględniających podmiotowość obywatela, a mianowicie ustęp ten powinien brzmieć: „Świadczenia określone w przepisach ustawy, udzielane są w razie dokonania oceny stanu zdrowia, zapobiegania chorobom, w razie choroby, urazu, ciąży, porodu i połogu”.</u>
          <u xml:id="u-115.4" who="#RyszardStanibuła">Wnoszę, by w art. 5 po wyrazie „podlega” dodać wyraz „powszechnej”.</u>
          <u xml:id="u-115.5" who="#RyszardStanibuła">Natomiast w art. 54 w ust. 2 po wyrazie „ofert” proponuję dodać słowo „oraz”, a po wyrazie „konkursu” wykreślić koniec zdania.</u>
          <u xml:id="u-115.6" who="#RyszardStanibuła">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kończąc swoje wystąpienie pragnę wyrazić nadzieję, że projekt ustawy zostanie jeszcze dopracowany w dalszym procesie legislacyjnym. Mam także nadzieję, że dwuletni okres przejściowy przed wprowadzeniem ustawy będzie wykorzystywany do pogłębionych analiz i przygotowań do bezpiecznego, korzystnego dla pacjentów wdrożenia tego systemu. Ubezpieczenia zdrowotne muszą być kompleksowo wdrożone, z równoległą reformą publicznych zakładów opieki zdrowotnej, a zwłaszcza w okresie przekształceń w samodzielne zakłady opieki zdrowotnej. Uważam, że wówczas system kontraktów będzie wymuszać bardziej racjonalne i ekonomiczne zachowania. Obawiam się, że scentralizowany system organizacyjno-finansowy kas trzeba będzie w przyszłości uprościć w celu właściwego ich funkcjonowania.</u>
          <u xml:id="u-115.7" who="#RyszardStanibuła">Pomimo stwierdzonych niektórych usterek w przedłożonym projekcie ustawy uważam, że wprowadzenie systemu ubezpieczeń zdrowotnych jest konieczne i potrzebne do radykalnej zmiany zasad organizacji i finansowania przyszłej opieki zdrowotnej. Dlatego wnoszę do Wysokiej Izby o przyjęcie projektu ustawy w druku nr 1986 wraz z poprawkami wniesionymi przez Komisję Nadzwyczajną.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#MarekBorowski">Przemawiał pan poseł Ryszard Stanibuła z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-116.2" who="#MarekBorowski">Obecnie głos zabierze pan poseł Lech Szymańczyk z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#LechSzymańczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jeżeli na dochodzenie do optymalnego stanu nowego systemu spojrzymy jak na proces umożliwiający korekty ustawodawstwa ubezpieczeniowego, to możemy pozwolić sobie na odrobinę optymizmu. Uważna obserwacja trwających od pewnego czasu przekształceń w służbie zdrowia, zwanych reformą opieki zdrowotnej, i wyciąganie z niej realistycznych wniosków pozbawionych huraoptymizmu może zapobiec ewentualnym nieporozumieniom i konfliktom, które będą nieuniknione przy wdrażaniu całkiem nowego systemu. Ważną rolę w tym procesie powinien spełnić pełnomocnik do spraw wdrażania ubezpieczeń zdrowotnych i działająca przy nim Tymczasowa Rada Krajowego Związku Kas, w której partycypować będą - mam nadzieję - tak entuzjaści systemu, jak realiści i sceptycy.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#LechSzymańczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym zgłosić 7 poprawek do projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-117.2" who="#LechSzymańczyk">Do art. 34 ust. 3: zamiast 1/40 najniższego wynagrodzenia zapis 1/50. Z naszych wyliczeń wynika, że osoba osiągająca dochód równy najniższemu wynagrodzeniu, czyli obecnie 370 zł brutto i 296 zł netto, za 30-dniowy pobyt w szpitalu musiałaby zapłacić 277,5 zł. Pozostałoby jej do dyspozycji 18,5 zł, które musiałaby zużytkować na opłaty mieszkaniowe. Oczywiście jest to kwota niewystarczająca. Osoba o takich dochodach nie kwalifikuje się jednak do świadczeń z pomocy społecznej, ponieważ przekracza określony ustawą limit o 2,5 zł. Problem ten znika przy zmniejszeniu dopłaty do 1/50 najniższego wynagrodzenia.</u>
          <u xml:id="u-117.3" who="#LechSzymańczyk">Do art. 34 ust. 4: kropkę zastąpić przecinkiem, dodając „inwalidów wojennych, wojskowych i członków ich rodzin” oraz do art. 44 ust. 1: skreślić po przecinku wyrazy „przysługuje do wysokości limitu cen”.</u>
          <u xml:id="u-117.4" who="#LechSzymańczyk">Dotychczasowe zapisy w art. 34 ust. 4 oraz w art. 44 ust. 1 projektu ustawy są krzywdzące dla osób, które znajdują się już u schyłku swego wieku, są chorzy i wymagają opieki osób drugich, a swoją postawą obywatelską zapisali się na kartach historii, tracąc zdrowie w obozach koncentracyjnych i na frontach działań wojennych. Ta niewielka już grupa społeczna, której wiek średni wynosi 75 lat, oddała swoje najlepsze lata, siły i zdrowie za ojczyznę i jest naszym moralnym obowiązkiem nie wycofywać oraz nie ograniczać wcześniej nabytych praw.</u>
          <u xml:id="u-117.5" who="#LechSzymańczyk">Do art. 72 ust. 2 pkt 8: po słowach „organizacjami pracodawców” dodać „i związkami zawodowymi”. Związki zawodowe, a przynajmniej Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych ma zapisany w swoim programie obowiązek interesowania się problematyką ochrony zdrowia pracujących i weteranów pracy oraz ich rodzin. Aktywnie uczestniczymy we wszystkich dyskusjach dotyczących tematyki rent chorobowych, rehabilitacji leczniczej czy zasiłków chorobowych w stopniu nie mniejszym niż organizacje pracodawców. Stąd uważam za konieczne uzupełnienie wyżej wymienionego artykułu o zobligowanie kas regionalnych do współdziałania z organizacjami związkowymi.</u>
          <u xml:id="u-117.6" who="#LechSzymańczyk">W art. 166 jest pomyłka. Zamiast ust. 5 powinno być ust. 4.</u>
          <u xml:id="u-117.7" who="#LechSzymańczyk">Do art. 167 ust. 3 pkt 8: skreślić „Rady Krajowej”. W Ogólnopolskim Porozumieniu Związków Zawodowych taki organ nie istnieje, na jego czele stoi przewodniczący.</u>
          <u xml:id="u-117.8" who="#LechSzymańczyk">Do art. 171: zamiast roku 1999 proponuję rok 2000. Dotychczasowe tempo wprowadzania reform, które muszą być obligatoryjnie przeprowadzone przed wejściem w życie ustawy, nie napawa optymizmem. Nie ma jednak powodu do usamodzielniania finansowego zakładów czy podpisywania kontraktów na świadczenia zdrowotne na siłę, bez należytego sprawdzenia ich funkcjonowania. Potrzeba nieco więcej czasu również na przygotowanie infrastruktury kas, budowanej przecież od zera, i przeszkolenie kadry tych kas. Okres dwuletni jest, według mnie, z pewnością za krótki, stąd moja propozycja przedłużenia vacatio legis o rok. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#MarekBorowski">To był pan poseł Lech Szymańczyk z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-118.2" who="#MarekBorowski">Teraz proszę o zabranie głosu pana posła Jana Pieniądza z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#JanPieniądz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedłożony w sprawozdaniu Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym oraz projektu ustawy o świadczeniach zdrowotnych gwarantowanych przez państwo ze środków publicznych (druk nr 1986) projekt jest jednym z wariantów reformatorskich projektów nastawionych na przebudowę opieki zdrowotnej. Funkcjonujący w Polsce system opieki zdrowotnej jest niewydolny, po prostu chory - zarówno pod względem organizacyjnym, jak i finansowym. O pilnej potrzebie zmian w tym zakresie, ogromnie ważnym problemie - rzetelnie funkcjonującej opiece zdrowotnej, zabezpieczającej zdrowotność obywateli, największego bogactwa narodu i państwa, mówią byli, aktualni i przyszli pacjenci (aczkolwiek wszystkim życzę dużo zdrowia), mówią także funkcyjni w służbie zdrowia, tu z różnym zabarwieniem odczucia; ujawniło się to i w dzisiejszej dyskusji plenarnej, a wiadomo, z jakich przyczyn. Mówią o tym także politycy, gdyż rozstrzygnięcia tyczące zasad ogólnych lokowane są w sferze procesu politycznego, ale politycy z niektórych opcji mają lub udają, że mają krótką pamięć, próbując szukać objawienia rozwiązań w Polsce powiatowej i odroczyć reformę opieki zdrowotnej, czego przykładem jest żądanie wnioskodawców - wniosek mniejszości o odrzucenie załączonego projektu ustawy. Słyszy się to również w wypowiedziach niektórych rzeczników określonych opcji politycznych w środkach masowego przekazu. Spektakularne są zarzuty, iż Komisja Nadzwyczajna uwzględniła tylko projekt rządowy.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#JanPieniądz">Wyrażam przekonanie, i nie tylko moje, iż zgodnie z oczekiwaniami ogromnej większości społeczeństwa Wysoki Sejm raczy odrzucić wniosek mniejszości o odrzucenie załączonego projektu ustawy. Jestem za tym, by zgłoszone w dzisiejszej debacie wnioski wraz z projektem skierowane były ponownie do Komisji Nadzwyczajnej celem rozpatrzenia i poddania woli Wysokiego Sejmu. Potrzebna jest silna wola polityczna i konsekwentna rzetelna realizacja, a opinia publiczna, życie, praktyka winny być przesłanką ewentualnej w perspektywie nowelizacji ustawy. Nie można i nie wolno poprzestać na stwierdzeniu: macie państwo ustawę. Głównym źródłem finansowania świadczeń ubezpieczenia zdrowotnego i kosztów związanych z zapewnieniem tych świadczeń ma być składka na ubezpieczenie zdrowotne. Wyrażane utyskiwania, że jednostkowa składka opłacana przez rolnika będzie obciążeniem budżetu państwa jest nieporozumieniem. Dopłaca się także innym grupom społecznym, a rolnictwo dziś jest takie, jakie jest; przy dobrej woli, rzetelnym prawie i rachunku ekonomicznym potrzeba wiele lat, by nastąpiły zmiany. Dlatego jestem za odrzuceniem wniosku mniejszości do art. 20, tym bardziej że rolnik nie ma możliwości odpisu, a pozostałe grupy społeczne mają.</u>
          <u xml:id="u-119.2" who="#JanPieniądz">Nie popieram także i będę głosował przeciw wnioskowi mniejszości nr 6, w którym proponuje się dodanie nowego artykułu po art. 9, gdyż moim zdaniem wypaczona by była zasada solidaryzmu społecznego. Podczas pobytu delegacji Komisji Zdrowia w Republice Federalnej Niemiec na postawione pytanie o zasady funkcjonowania ubezpieczenia zdrowotnego innego niż powszechne obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne odpowiedziano: tak, ale warunek - maksymalny pułap inflacji 5%. A u nas? Potrzebna jest dalsza stabilizacja systemu podatkowego, gospodarczego, ekonomicznego, by docelowo te propozycje zrealizować, ale uważam, że nie teraz, na wstępie poczynań reformy opieki zdrowotnej.</u>
          <u xml:id="u-119.3" who="#JanPieniądz">Nie będę omawiał poprawki do art. 151, jednoznacznie jest do odrzucenia. Popieram natomiast wniosek posła Kopczyka o obniżenie liczby dni odpłatnych za pobyt w szpitalu.</u>
          <u xml:id="u-119.4" who="#JanPieniądz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Po zasięgnięciu opinii środowiskowych składam wniosek o ujęcie następujących poprawek.</u>
          <u xml:id="u-119.5" who="#JanPieniądz">W art. 13 wyrazy: „otrzymania uposażenia, a wygasa z dniem zaprzestania pobierania uposażenia” zastąpić wyrazami: „ślubowania, a zaprzestaje z dniem wygaśnięcia mandatu”.</u>
          <u xml:id="u-119.6" who="#JanPieniądz">W art. 14 wyrazy: „pobrania emerytury lub renty” zastąpić wyrazami: „wydania decyzji o przyznaniu emerytury lub renty”. W obu przypadkach jest to budżetówka, a w kontekście zapisów art. 12–15 będzie to spójne z art. 18 stanowiącym o karcie identyfikacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-119.7" who="#JanPieniądz">W art. 22 proponuję skreślić wyrazy: „dla których podstawa wymiaru składki jest określona w art. 21”.</u>
          <u xml:id="u-119.8" who="#JanPieniądz">W art. 33 liczbę 12 zastąpić liczbą 6.</u>
          <u xml:id="u-119.9" who="#JanPieniądz">W art. 37 wyrazy: „Spraw Wewnętrznych” zastąpić wyrazami: „Spraw Wewnętrznych i Administracji”. Jest to nawiązanie do nazewnictwa po reformie centrum.</u>
          <u xml:id="u-119.10" who="#JanPieniądz">W art. 38 ust. 8 po wyrazie: „Kas” dodać wyrazy: „w porozumieniu z ministrem zdrowia i opieki społecznej”.</u>
          <u xml:id="u-119.11" who="#JanPieniądz">W art. 59 ust. 2 na końcu skreślić kropkę i dodać wyrazy: „z uwzględnieniem zastrzeżenia art. 61 ust. 2”.</u>
          <u xml:id="u-119.12" who="#JanPieniądz">Podzielam wyrażone w wielu interwencjach zdanie przedstawicieli Związku Inwalidów Wojennych oraz zaniepokojenie z tytułu przesunięć w sferze uprawnień do bezpłatnych leków, artykułów sanitarnych i szeroko rozumianych świadczeń medycznych. Ten problem jest istotny dla specyficznej społeczności inwalidów wojennych i winien znaleźć rozwiązanie w ustawie i aktach wykonawczych. Gorąco popieram wniosek pana posła Kopczyka.</u>
          <u xml:id="u-119.13" who="#JanPieniądz">Wysoki Sejmie! Ustawa o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym dotyczy każdego obywatela naszego kraju. Szczególnie istotnym zagadnieniem jest więc szeroka jej promocja wraz z aktami wykonawczymi, a tych jest ponad 20. I oby termin ich wydania nie był czynnikiem hamującym i powodem dezorientacji społecznej. Tę uwagę kieruję do obecnego i przyszłego rządu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-119.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#MarekBorowski">Przemawiał pan poseł Jan Pieniądz z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#MarekBorowski">Obecnie głos zabierze pan poseł Jan Budkiewicz z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#JanBudkiewicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Z uznaniem należy powitać fakt, że po wielomiesięcznych staraniach prace nad projektem ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym zbliżają się, mam nadzieję, do szczęśliwego końca. Czekają na to miliony obywateli. Ustawa adresowana jest bowiem do wszystkich, ma objąć ubezpieczeniem zdrowotnym całe społeczeństwo, według jednolitych zasad, bez wyłączeń jakichkolwiek grup. Jest to więc ustawa dla ludzi, a nie dla środowiska medyczno-lekarskiego. Akcentuję to bardzo mocno, ponieważ podnoszą się głosy, że ustawa może prowadzić do dyskryminowania środowiska lekarskiego. To daleko idące uproszczenie, bo przecież lekarze też się leczą i ustawa ich jak najbardziej dotyczy.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#JanBudkiewicz">Aby nie powtarzać wcześniejszych opinii, chcę zwrócić uwagę na trzy kluczowe, moim zdaniem, zasady zapisane w projekcie.</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#JanBudkiewicz">1. Zasada solidaryzmu społecznego. Koszty świadczeń zdrowotnych ponosi ogół ubezpieczonych. Dostęp do świadczeń jest równy dla wszystkich. Wysokość składki jest pochodną dochodów ubezpieczonego, co oznacza, że dobrze sytuowani obywatele będą świadczyć więcej na starych, chorych i biednych.</u>
          <u xml:id="u-121.3" who="#JanBudkiewicz">2. Zasada gwarancji państwa dla ubezpieczonych, co wynika z zapisu art. 4. Są to w szczególności:</u>
          <u xml:id="u-121.4" who="#JanBudkiewicz">— nadzór i kontrola nad działalnością instytucji ubezpieczeniowych w aspekcie zgodności tej działalności z prawem,</u>
          <u xml:id="u-121.5" who="#JanBudkiewicz">— kontrola jakości i zakresu udzielanych świadczeń,</u>
          <u xml:id="u-121.6" who="#JanBudkiewicz">— kontrola zakresu świadczeń należnych ubezpieczonym.</u>
          <u xml:id="u-121.7" who="#JanBudkiewicz">3. Zasada sądowej kontroli legalności decyzji w wypadku naruszania prawa, musi być bowiem instytucja odwoławcza zapewniająca obywatelom tzw. psychiczny komfort służący ich zdrowiu.</u>
          <u xml:id="u-121.8" who="#JanBudkiewicz">Wysoki Sejmie! Zespół posłów związkowych OPZZ na posiedzeniu w dniu 20 listopada br., po wysłuchaniu różnych racji, wypowiedział się generalnie za projektem Komisji Nadzwyczajnej. Powiedziałem: po wysłuchaniu różnych racji. W całej Europie, i nie tylko w Europie, co najmniej od kilkunastu lat trwają bowiem spory nad kształtem i zasadami systemów ubezpieczeń zdrowotnych. Z obserwacji systemów ubezpieczeń wprowadzonych niedawno na Węgrzech i w Czechach, a także dawno już istniejących we Francji i w Niemczech wynika, że nie ma całkowitej gwarancji stabilności finansowej poszczególnych systemów, różne też są oceny sprawności ich funkcjonowania. Wynika to ze stale rosnących kosztów świadczeń zdrowotnych oraz zapotrzebowania na wysoko specjalistyczne procedury medyczne. A trzeba także dbać o kiesę pacjentów korzystających z kas chorych.</u>
          <u xml:id="u-121.9" who="#JanBudkiewicz">Wysoka Izbo! To jest także powodem tego, że w imieniu posłów związkowych OPZZ zgłaszam dwie poprawki.</u>
          <u xml:id="u-121.10" who="#JanBudkiewicz">Do art. 34 ust. 3, aby zamiast: „1/40 najniższego wynagrodzenia” wpisać „1/50 najniższego wynagrodzenia”. Szczegółową argumentację przedstawił poseł Szymańczyk, nie będę jej powtarzał.</u>
          <u xml:id="u-121.11" who="#JanBudkiewicz">I druga poprawka, do art. 72 ust. 2 pkt 8, aby po słowach: „organizacjami pracodawców” dodać: „i związkami zawodowymi”. Dlaczego związkami zawodowymi? Dlatego że związki, które reprezentuję w imieniu OPZZ, mają w programie zapisany obowiązek interesowania się wszystkimi inicjatywami służącymi ochronie zdrowia obywateli i popierania tych inicjatyw. Znalazło to dobitny wyraz w pakiecie gwarancji socjalnych obywateli podpisanym przez rząd i OPZZ.</u>
          <u xml:id="u-121.12" who="#JanBudkiewicz">Wysoki Sejmie! Jak już wspomniałem, na całym świecie podejmuje się problematykę powszechnych ubezpieczeń społecznych. Różne przecież może być podejście do tej tematyki i różne mogą być skutki reformy. Reformę trzeba jednak zacząć - ze świadomością, że jest to proces trudny, najeżony przeszkodami, nie zamknięty i nie dany raz na zawsze, proces, z którego rezultatów będzie można korzystać stopniowo w coraz pełniejszym wymiarze. Z tą też intencją posłowie związkowi opowiadają się za projektem - tak abyśmy zdrowi byli.</u>
          <u xml:id="u-121.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#MarekBorowski">Przemawiał pan poseł Jan Budkiewicz z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#MarekBorowski">Czas przeznaczony dla klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej został wyczerpany.</u>
          <u xml:id="u-122.3" who="#MarekBorowski">Obecnie zabierze głos pan poseł Henryk Choryngiewicz z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-122.4" who="#komentarz">(Poseł Jan Świrepo: Panie Choryngiewicz - krótko.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#HenrykChoryngiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Transformacja polityczno-gospodarcza, w której kraj nasz aktywnie uczestniczy od 1989 r., nie objęła swym zasięgiem całej sfery zabezpieczenia społecznego. Dotychczas nie były podejmowane skuteczne działania władz wykonawczych dostosowujące istniejący system zabezpieczeń społecznych, między innymi ochrony zdrowia, do nowych warunków i uwzględniające przemiany ustrojowe.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#HenrykChoryngiewicz">Konieczność przeprowadzenia reformy systemu ochrony zdrowia jest przedmiotem wieloletnich dyskusji, w efekcie czego dotychczasowy system ochrony zdrowia w ujęciu budżetowym i odczuciu społecznym staje się niewydolny. W ostatecznym wyniku uwidacznia się stopniowe narastanie kryzysu w ubezpieczeniach emerytalno-rentowych, w sferze zasiłków i w ochronie zdrowia. Dalsze odkładanie reformy ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych może doprowadzić do całkowitej degradacji tego systemu w ciągu najbliższych lat z dramatycznymi skutkami dla finansów publicznych i społecznymi tego konsekwencjami. Doświadczenia Unii Europejskiej z tworzeniem wspólnego europejskiego rynku wskazują również, że ubezpieczenia społeczne i zdrowotne najtrudniej poddają się unifikacji prawnej. Dlatego też wzbudzająca tak duże zainteresowanie opinii publicznej i środków masowego przekazu reforma zabezpieczeń społeczno-zdrowotnych przebiega powoli i dochodzi często do upolityczniania tego jakże ważnego zagadnienia społecznego.</u>
          <u xml:id="u-123.2" who="#HenrykChoryngiewicz">Wysoka Izbo! W większości krajów, w tym i w Polsce, świadomość społeczna, że zdrowie, jako cenny i bezpłatny dar natury, kosztuje, była i jest bardzo niska. Opieka zdrowotna, bezpłatna i dostępna w każdym miejscu i czasie, była również czymś oczywistym i bezdyskusyjnym. Ten poziom świadomości społecznej i politycznej obowiązuje nadal, mimo że stopniowo, mniej lub bardziej formalnie, podejmowane są wysiłki na rzecz pobierania opłat za świadczenia zdrowotne, co w przekonaniu znacznej części społeczeństwa ogranicza dostępność i bezpłatność świadczeń. Duży społeczno-środowiskowy napór na wprowadzenie zmian systemowych w ochronie zdrowia wynika z braku możliwości pokrycia środkami budżetowymi potrzeb służby zdrowia, i to w okresie wyraźnego wzrostu potrzeb zdrowotnych i oczekiwań społecznych zarówno w kontekście rozwoju technologii i techniki medycznej, jak i dostępności świadczeń. Ustalane corocznie w ustawie budżetowej środki na ochronę zdrowia oceniane są jako niewystarczające - co jest powodem licznych protestów i strajków - a sposoby ich rozdysponowania nie sprzyjają racjonalizacji wydatków, uniemożliwiając wprowadzenie mechanizmów rynkowych w świadczeniach zdrowotnych. W praktyce wielokrotnie dostrzega się niską jakość świadczeń wynikającą z braku konkurencyjności, braku równości w dostępie do świadczeń zdrowotnych, i spadek motywacji związany z wysokością płac, jakie otrzymują pracownicy służby zdrowia za wnoszoną pracę i wiedzę. Zasadniczych zmian wymaga organizacja świadczeń, zwłaszcza w zakresie opieki podstawowej ukierunkowanej przede wszystkim na potrzeby pacjenta. Musi również nastąpić szereg zmian w istniejącym systemie opieki stacjonarnej, z przekształceniem zakładów opieki zdrowotnej w jednostki samodzielne i jednoczesnym przekazaniem samorządom terytorialnym organizacji świadczeń podstawowych.</u>
          <u xml:id="u-123.3" who="#HenrykChoryngiewicz">Uwzględniając aspekty polityczne, jakie wiążą się z systemem ochrony zdrowia w naszym przebudowywanym układzie gospodarczym, podstawowym celem całego procesu reform - mam na myśli projekt przedkładany pod obrady Wysokiej Izby - jest poprawa efektywności wykorzystania środków publicznych i zwiększenie zakresu odpowiedzialności finansowej korzystających z indywidualnych świadczeń zdrowotnych. Świadomość uczestnictwa w kosztach opieki zdrowotnej związana z płaceniem indywidualnej składki ubezpieczeniowej wymusi wzrost efektywności świadczeń i zmniejszy odczucie ryzyka związanego z chorobą, co będzie podstawową motywacją w wypadku ubezpieczeń zdrowotnych.</u>
          <u xml:id="u-123.4" who="#HenrykChoryngiewicz">Nasze społeczeństwo z reformą ubezpieczeń zdrowotnych wiąże duże oczekiwania. Przedkładane pod obrady Wysokiej Izby projekty ustaw o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym mocno akcentują samorządny charakter kas regionalnych powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego, jak również zasady racjonalnej gospodarki środkami publicznymi. Ustawowe umocowanie samorządnych instytucji - kas ubezpieczeń zdrowotnych - w sposób zasadniczy wzmocni elementy społecznej kontroli funkcjonowania osób i jednostek udzielających świadczeń zdrowotnych, z jednoczesnym rozdzieleniem organizatora finansującego od dostarczyciela usług zdrowotnych. Funkcjonowanie samorządnych kas, będących podmiotem prawa cywilnego o osobowości prawnej, o działalności których rozstrzygają rady nadzorcze, uwiarygadnia reprezentacja ubezpieczonych i przedstawicieli samorządu. Rozszerzenie struktury organizacyjnej organów kas o naczelnego lekarza zaufania, którego organem doradczym będzie rada lekarska, oraz o przedstawicieli izby lekarskiej uwiarygodnia samorządny i profesjonalny charakter tej instytucji.</u>
          <u xml:id="u-123.5" who="#HenrykChoryngiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W obu projektach ustaw, tj. rządowym i prezydenckim, zakładane jest wprowadzenie systemu ubezpieczeń zdrowotnych opartego na finansowaniu ze składek. Płacenie składek jest przesłanką ochrony ubezpieczeniowej, gdyż świadczenie zdrowotne jest uzyskiwane za płaconą składkę. Wysokość świadczeń w odniesieniu do płatników podatku dochodowego jest relatywnie związana z dochodem, od którego naliczana jest składka na ubezpieczenie zdrowotne, a w przypadku rolników i pracujących z nimi domowników jest powiązana z ceną żyta z 1 ha przeliczeniowego użytków rolnych, ustaloną dla celów podatku rolnego.</u>
          <u xml:id="u-123.6" who="#HenrykChoryngiewicz">Przedłożone pod obrady Wysokiej Izby projekty ustaw o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym w każdym przypadku w sposób wyraźny definiują obniżenie stopy podatku dochodowego od osób fizycznych lub też zakładają odliczenie od podatku wniesionych składek na ubezpieczenie zdrowotne. Pragnę zwrócić uwagę Wysokiej Izby, sejmowej komisji rolnictwa oraz Komisji Polityki Społecznej, a także wszystkich mieszkańców polskiej wsi, że z możliwości odliczeń podatkowych wnoszonych składek na ubezpieczenie zdrowotne została wyłączona jedyna grupa zawodowa, tj. rolnicy. Wnoszę więc o wprowadzenie stosownych zmian w sposobie kompensowania wnoszonych przez rolników składek na ubezpieczenie zdrowotne i stworzenie rolnikom takich samych możliwości odliczeń podatkowych, jak innym grupom zawodowym. Każdy mieszkaniec naszego kraju ma prawo do zabezpieczenia emerytalnego i zdrowotnego na poziomie wybranym przez siebie, wynikającym z jego osobistej decyzji i możliwości finansowych.</u>
          <u xml:id="u-123.7" who="#HenrykChoryngiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Powszechnie znany jest stan zdrowia mieszkańców wsi. W ostatnich latach stwierdza się wyraźne pogorszenie zabezpieczenia opieki zdrowotnej i pomocy społecznej dla ludności wsi. To ukazują publikowane dane statystyczne. Nastąpiło pogłębienie różnic w korzystaniu ze świadczeń zabiegowych, leczniczych i rehabilitacyjnych między mieszkańcami wsi i miast. Notuje się ograniczenie stopnia osiągalności bezpłatnych świadczeń zdrowotnych na wsi.</u>
          <u xml:id="u-123.8" who="#HenrykChoryngiewicz">Struktura wydatków ludności wiejskiej na opiekę zdrowotną jest nienormalna i nie spotykana w cywilizowanych krajach Europy i świata. W woj. chełmskim 80% gospodarstw rolnych nie jest w stanie samodzielnie sfinansować zadań rozwoju gospodarczego i zabezpieczenia społecznego. Ludność wiejska musiała czekać 35 lat, aby uzyskać uprawnienia do korzystania z opieki zdrowotnej i pomocy społecznej oraz uprawnienia do świadczeń emerytalno-rentowych, powypadkowych i rodzinnych. Nie korzystała też z opiekuńczych środków zabezpieczenia społecznego i czterokrotnie rzadziej korzystała ze świadczeń opieki zdrowotnej niż mieszkańcy miast. Świadczyła też pod przymusem administracyjnym i ekonomicznym na rzecz rozbudowy i uprzemysłowienia kraju obowiązkowymi, prawie darmowymi dostawami żywności i surowców rolnych. Za uprawnienia emerytalno-rentowe oddała do skarbu państwa ok. 4 mln ha użytków rolnych oraz wpłacała składki. Tę oczywistą prawdę przypominam po to, by uświadomić wszystkim, że środki budżetowe trafiające do KRUS nie są jałmużną, lecz sprawiedliwie i ciężko zapracowanym świadczeniem - bez niedziel i świąt, wolnych sobót, zwolnień chorobowych i urlopów, codzienną od świtu do nocy pracą. Środki przeznaczone na świadczenia rolnicze stanowią spłatę długu materialnego i moralnego na rzecz ludności wsi i mają również znaczący wpływ na obniżenie kosztów produkcji i cenę rynkową żywności.</u>
          <u xml:id="u-123.9" who="#HenrykChoryngiewicz">Jeszcze dziś, pod koniec XX w., rolnicy indywidualni w przeciwieństwie do wszystkich innych grup pracowniczych pozostają poza jakimkolwiek systemem opieki profilaktyczno-zdrowotnej w związku z wykonywaną pracą i nadal nie przewiduje się obligatoryjnego objęcia rolników indywidualnych tymi świadczeniami przez służby medycyny pracy. Rolnictwo jest jednym z najbardziej wypadkogennych działów gospodarki narodowej.</u>
          <u xml:id="u-123.10" who="#HenrykChoryngiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rozwiązania przedstawione w rządowym projekcie ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, poza zgłoszonymi uwagami, uważam za merytorycznie dobre. Struktura organizacyjna kas, powszechność świadczeń składkowych, możliwość kompensowania podatkowego wnoszonych składek, kontraktowanie usług lekarskich i konkurencyjność, zasady samorządności i współdecydowania ubezpieczonych o funkcjonowaniu i zarządzaniu kasami - to podstawowe elementy rynkowego systemu budowy ubezpieczeń zdrowotnych.</u>
          <u xml:id="u-123.11" who="#HenrykChoryngiewicz">W przyjętej przez rząd i Sejm „Strategii dla Polski” uwidocznione są zadania dotyczące utworzenia systemu powszechnych ubezpieczeń zdrowotnych wraz z ustaleniami zakresu świadczeń gwarantowanych przez państwo ze środków publicznych, co jest szeroko omówione w poszczególnych artykułach przedkładanych pod obrady Sejmu projektów ustaw. Ważne jest jednak, by wszyscy proporcjonalnie wnosili wkład w tworzenie funduszu ubezpieczeń zdrowotnych i by nie był on dla niektórych grup społecznych dodatkowym obciążeniem.</u>
          <u xml:id="u-123.12" who="#HenrykChoryngiewicz">System ubezpieczeń społecznych w początkowym okresie będzie wymagał znacznego wsparcia finansowego na organizację, wyposażenie techniczne i budowę struktur.</u>
          <u xml:id="u-123.13" who="#HenrykChoryngiewicz">Wyrażam nadzieję, że Sejm Rzeczypospolitej Polskiej jeszcze w tej kadencji uchwali ustawę o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym.</u>
          <u xml:id="u-123.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-123.15" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Olga Krzyżanowska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Henryk Choryngiewicz.</u>
          <u xml:id="u-124.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę o zabranie głosu pana posła Sławomira Szatkowskiego z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-124.3" who="#OlgaKrzyżanowska">Panie pośle, 2 minuty i 20 sekund.</u>
          <u xml:id="u-124.4" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Szatkowski: Dwie minuty?Rezygnuję, złożę wypowiedź do protokołu.)</u>
          <u xml:id="u-124.5" who="#OlgaKrzyżanowska">Jeszcze jest zapisany pan poseł Jan Mączewski z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-124.6" who="#OlgaKrzyżanowska">Czy pan poseł chce zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-124.7" who="#OlgaKrzyżanowska">Jeżeli nie, pan poseł Ryszard Kalbarczyk...</u>
          <u xml:id="u-124.8" who="#OlgaKrzyżanowska">Pan poseł Marian Michalski z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-124.9" who="#komentarz">(Poseł Marian Michalski: Ile zostało jeszcze minut?)</u>
          <u xml:id="u-124.10" who="#OlgaKrzyżanowska">2 minuty 20 sekund, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#MarianMichalski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Utworzenie instytucji powszechnych ubezpieczeń zdrowotnych ma stanowić ważne ogniwo systemu zabezpieczenia społecznego naszego społeczeństwa. Głównym celem kas ubezpieczeń zdrowotnych będzie kontraktowanie świadczeń w publicznym i prywatnym sektorze usług medycznych.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#MarianMichalski">Obecny system - już wiele o tym mówiono - jest oparty na licznych unormowaniach prawnych, które nie stanowią spójnego aktu prawnego. Przedłożony Wysokiej Izbie projekt ustawy ma charakter kompleksowy, a jego generalną cechą jest powszechność i obowiązkowość ubezpieczenia zdrowotnego. Wszelkie zadania z zakresu ubezpieczeń byłyby realizowane przez regionalne i branżowe kasy powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego, centralną zaś jednostką byłby Krajowy Związek Kas Powszechnego Ubezpieczenia Zdrowotnego. Każda z kas, i słusznie chyba, miałaby osobowość prawną, a zadania byłyby wykonywane samorządnie. Nadzór nad kasami ma sprawować Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej - też chyba słusznie. Natomiast Rada Ministrów w drodze rozporządzenia określałaby sposób, tryb, terminy, podstawę wymiaru składki, tryb kontroli jej opłacania. Kolejną pozytywną cechą ubezpieczeń zdrowotnych będzie samofinansowanie i wolny wybór świadczeniobiorcy. Sądzę, że równie pozytywną cechą przedłożenia rządowego projektu ustawy jest zaproponowany katalog projektów aktów wykonawczych, które w dużym stopniu pozwalają na zrozumienie intencji zapisów ustawowych.</u>
          <u xml:id="u-125.2" who="#MarianMichalski">Uważam, że planowany termin wdrożenia przyszłej ustawy, określony na 1998 r., nie jest zasadny. Ten problem był już podnoszony w tej Izbie. Bardzo istotnym zagadnieniem dla realizacji tak ważnego przedsięwzięcia będzie, moim zdaniem, odpowiednie przygotowanie kadr oraz osób bezpośrednio wdrażających nowy system, w tym również kierowników zakładów państwowych i prywatnych.</u>
          <u xml:id="u-125.3" who="#MarianMichalski">Konstatując ogólne spostrzeżenia, pragnę zwrócić uwagę na generalną zmianę sposobu finansowania wszystkich udzielających świadczeń zdrowotnych, w tym na możliwość kompensaty w postaci odliczenia wysokości składki od podatku dochodowego osób fizycznych. Sądzę, że w tej mierze należy opracować wystarczającą ilość informacji, a zwłaszcza dokładnie przedstawić wszystkim podmiotom płacącym składki sposób i algorytm obliczania składki rocznej w podziale na poszczególne grupy płacących te składki. Szczególnego wyjaśnienia wymaga również - chodzi przede wszystkim o społeczeństwo - art. 19, który w swojej treści odnosi się do wysokości składki, tj. 10% podstawy wymiaru. Często otrzymuję w terenie, od wyborców, pytanie, czy 10% oznacza dodatkowe obciążenie podatku dochodowego, poza płaconą składką na ZUS, czy też będzie stanowiło część z progu podatkowego ustalonego na dany rok budżetowy? Rozumiem, że 10% wymiaru podatku będzie odliczane na rzecz kas kosztem budżetu państwa, czyli z tego progu podatkowego. Trzeba wyraźnie określić sposoby wdrażania nowych form prowadzenia zakładów opieki zdrowotnej na zasadach samofinansowania. Należy liczyć się z tym, że nowy system będzie budził wiele kontrowersji, stąd przyszła ustawa wraz z projektem rozporządzeń musi mieć całościowy charakter merytoryczny.</u>
          <u xml:id="u-125.4" who="#MarianMichalski">W moim odczuciu do jednych z zasadniczych rozdziałów należy zaliczyć rozdz. 4, który obejmuje katalog świadczeń z ubezpieczenia zdrowotnego. Przedkłada się również katalog zabiegów, które nie będą świadczone w ramach składki z ubezpieczenia, oraz wykaz dodatkowych opłat za świadczone usługi. Na uwagę zasługuje również zapis art. 33, który będzie umożliwiał ubezpieczonym przez okres co najmniej 12 miesięcy korzystanie ze świadczeń przez okres 3 miesięcy po wygaśnięciu ubezpieczenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Panie pośle, niestety, czas się skończył.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#MarianMichalski">Ostatnie zdanie, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#MarianMichalski">Można zaakceptować art. 34 ust. 5, który będzie umożliwiał korzystanie z pobytu w szpitalu bez opłat znacznym grupom osób, w tym emerytom, uczniom, dawcom narządów i tkanek, chorym zakaźnie, żołnierzom itp. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#MarianMichalski">Czy pozostałą część mogę złożyć do protokółu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Panie pośle, niestety, nie ma takiego trybu, tak więc w stenogramie będzie tylko pana wystąpienie.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-130.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Marian Michalski.</u>
          <u xml:id="u-130.3" who="#OlgaKrzyżanowska">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana. Zostały także wyczerpane czasy klubowe.</u>
          <u xml:id="u-130.4" who="#OlgaKrzyżanowska">Słucham, panie pośle, w jakim trybie?</u>
          <u xml:id="u-130.5" who="#komentarz">(Poseł Jan Świrepo: Pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-130.6" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo, w trybie pytania przed wystąpieniem posła sprawozdawcy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#JanŚwirepo">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam pytania do posła sprawozdawcy: Jak zostanie rozwiązana sprawa ubezpieczeń osób bezdomnych, nigdzie nie pracujących i nie pobierających stałych zasiłków? O tym mówiła pani poseł Dmochowska. Wprawdzie art. 2 mówi, że ubezpieczeniem zdrowotnym objęci są wszyscy obywatele polscy zamieszkujący na terytorium RP, jednak ustawa nie uwzględnia tej grupy osób. Czy proponowane rozwiązania, a także chęć uzyskiwania efektów ekonomicznych nie spowodują, że ludzie ci nie będą przyjmowani do szpitala, będą więc umierać na dworcach, w kanałach itp.?</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#JanŚwirepo">Pytanie do pana ministra zdrowia, dotyczące wniosku mniejszości nr 7 - chodzi o podniesienie stawki ubezpieczenia zdrowotnego z 10% do 11% podstawy wymiaru. Czy według pana zwiększenie dopływu środków przy większym wskaźniku będzie miało pozytywny wpływ na zrównanie szpitali pod względem wyposażenia, tak aby zapewnić wszystkim ubezpieczonym w całym kraju usługi na poziomie aktualnej wiedzy medycznej?</u>
          <u xml:id="u-131.2" who="#JanŚwirepo">I drugie pytanie: Czy działanie tej ustawy może doprowadzić do upadku niektórych zakładów opieki zdrowotnej? Czy w polityce ministerstwa przewiduje się skalę tego procesu? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo, pan poseł Balicki, pan poseł Gawin, a następnie pan poseł Rulewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#MarekBalicki">Chciałbym skierować kilka pytań do przedstawicieli rządu.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#MarekBalicki">Pierwsze pytanie wiąże się z art. 4 projektu ustawy, który mówi, że państwo jest gwarantem udzielania świadczeń. Dokładnie przepis brzmi: „Państwo gwarantuje ubezpieczonym udzielanie świadczeń określonych w ustawie”. Jak rozumiem, może ono gwarantować udzielenie świadczeń jedynie poprzez skierowanie środków do kas, jeśli kasy będą miały deficyt. Chciałbym prosić o udzielenie odpowiedzi na pytanie: Kto będzie pokrywał deficyt kas regionalnych?</u>
          <u xml:id="u-133.2" who="#MarekBalicki">I drugie pytanie z tym związane: Kto będzie pokrywał deficyt publicznych zakładów opieki zdrowotnej? Może bowiem być tak, że kasa w okresie roku rozliczeniowego zawrze więcej umów, niż zbierze środków, składek, i nie wystarczą centralnie rozdzielane fundusze. To jest jedna sprawa. Druga sprawa. Może być tak, że koszty świadczeń udzielanych przez zakład opieki zdrowotnej przekroczą to, co w drodze umowy zakład ten otrzyma od kasy. Mogą tu być zatem dwa deficyty. Kto będzie to pokrywał? Zobaczymy, jaka będzie odpowiedź.</u>
          <u xml:id="u-133.3" who="#MarekBalicki">Kolejne pytanie: Jak rozumieć prawo do wyboru kasy? Jest o tym mowa w art. 60 i 70 projektu. W art. 60 mówi się, że ubezpieczony ma prawo do wyboru kasy na zasadach określonych w art. 70, a tam jest napisane, że osoby podlegające ubezpieczeniu są członkami wybranej kasy. Ale to jest jeden nurt zapisów. W projekcie jest bowiem drugi nurt zapisów, w którym mówi się, że kasy regionalne mają swój obszar działania. Art. 71 dokładnie określa nawet obszar działania kasy — może on obejmować jedno lub kilka województw; powiada się też, że minister zdrowia w rozporządzeniu tworzy i znosi kasy oraz ustala obszar ich działania. I teraz, jeśli każdy może wybrać każdą kasę, jeśli każda kasa może zawrzeć umowę z każdym zakładem opieki zdrowotnej, to co to jest ten obszar działania? Bo tu wyczuwam jakąś sprzeczność. Nie wiem, czy dobrze to rozumiem, ale w projekcie rządowym nie było możliwości wyboru kasy, jednakowoż w trakcie dyskusji, pod wpływem wielu różnych krytycznych uwag rząd próbował być widocznie elastyczny: no, tu ustąpimy, to może uda się to lepiej sprzedać. Mnie to przypomina sytuację, że razem jedziemy do przodu samochodem, i ten sprzedający samochód, i ten kupujący, i ten kupujący pyta: „Ale czy ten samochód może jechać do tyłu?” — i oto, aby udowodnić, że może, zostaje włączony bieg wsteczny, ale w czasie jazdy do przodu. Czy tutaj nie ma takiej właśnie sytuacji?</u>
          <u xml:id="u-133.4" who="#MarekBalicki">Kolejne pytanie: Jak często będzie poświadczane opłacanie składek? W art. 51 mówi się, że jeśli opłacanie składek nie jest poświadczone, to wtedy trzeba zapłacić za leczenie i później ewentualnie można otrzymać zwrot tych pieniędzy. A wiemy, dzisiaj zresztą wiele pań posłanek i panów posłów o tym mówiło, że kilkadziesiąt procent naszego społeczeństwa nie stać czasem na wyłożenie dużej sumy na pokrycie całego leczenia szpitalnego. Więc jak często będzie to dokonywane?</u>
          <u xml:id="u-133.5" who="#MarekBalicki">Kolejne pytanie wiąże się z tym, że jeśli chodzi o apteki, to został zagwarantowany - zresztą chyba trafnie - 14-dniowy okres zwrotu pieniędzy za leki wydane na recepty refundowane, ale nie ma w ustawie takich samych gwarancji dla innych dostarczycieli, w tym wypadku usług medycznych, czyli dla szpitali i lekarzy prywatnie praktykujących. Rodzi się więc pytanie: Jak często oni będą otrzymywać pieniądze? Czy to będzie rzadziej niż dzisiaj? A jeśli w jakimś okresie kasa będzie miała trudności z zebraniem składek, to co wtedy się będzie działo? Dzisiaj jest tak, że pieniądze na płace, które stanowią znaczną większość, przynajmniej raz na miesiąc przychodzą - z tego, co wiem - do zakładów opieki zdrowotnej.</u>
          <u xml:id="u-133.6" who="#MarekBalicki">I dwa pytania, takie bardzo konkretne. Gdyby ubezpieczenia weszły w życie dzisiaj, tzn. w grudniu, ile by wynosiła składka w wypadku 7-osobowej rodziny utrzymującej się z rodzinnego gospodarstwa rolnego o powierzchni 10 ha przeliczeniowych? Powtarzam: Ile wynosiłaby składka za grudzień za 7-osobową rodzinę gospodarującą na 10 ha przeliczeniowych (tak jak jest to zapisane w ustawie)?</u>
          <u xml:id="u-133.7" who="#MarekBalicki">Kolejne konkretne pytanie: Jaką składkę zapłaci dzisiaj samotna krawcowa, która dokonuje przeróbek - czyli nie jest to wysoce dochodowa działalność - postanowiła bowiem przestać być bezrobotną, jest samotna, chce sama się utrzymać, zarejestrowała więc działalność gospodarczą jako osoba fizyczna? Umie szyć, umie dokonywać poprawek - ile by zapłaciła za grudzień w sytuacji, kiedy w grudniu nie osiągnęła dochodu (tzn. nie ma dochodu, który mógłby być podstawą płacenia podatku od dochodów osobistych, ponieważ koszty działalności równały się przychodowi)? Wiemy, że dzisiaj ta osoba nie płaci, żeby uzyskać świadczenia. Ile by zapłaciła w tej sytuacji, gdyby nie miała dochodu za grudzień?</u>
          <u xml:id="u-133.8" who="#MarekBalicki">I jeszcze trzy pytania, dwa skierowane do ministerstwa zdrowia, jedno do Ministerstwa Finansów.</u>
          <u xml:id="u-133.9" who="#MarekBalicki">Chciałbym zapytać o wyniki analizy skutków przyjęcia projektu ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym dla finansów publicznych. Jak rozumiem, po ostatecznym przyjęciu sprawozdania przez Komisję Nadzwyczajną taka analiza przez Ministerstwo Finansów zapewne została dokonana. Chciałbym zapytać o skutki: Jakie to są podmioty, gminy, budżet państwa? Jaki to ma wpływ na podatki, kto traci, kto zyskuje? Wydaje się, że taka informacja jest ważna przed podjęciem ostatecznej decyzji.</u>
          <u xml:id="u-133.10" who="#MarekBalicki">Kolejne pytanie do pełnomocnika rządu do spraw reformy systemu zabezpieczenia społecznego: Czy ten projekt jest - i w jakim stopniu - skorelowany z pracami reformatorskimi w dziedzinie ubezpieczenia emerytalno-rentowego, ubezpieczenia społecznego?</u>
          <u xml:id="u-133.11" who="#MarekBalicki">I już ostatnie pytanie, chyba do ministerstwa zdrowia, dotyczące pewnych sprzeczności w ustawach. Mianowicie w ustawie o zakładach opieki zdrowotnej jest określony sposób zawierania umów przez publiczne zakłady opieki zdrowotnej z dysponentem środków, podobnie jest w projekcie ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym i po jej uchwaleniu będą równolegle dwa akty wykonawcze wydane przez ministra zdrowia odnoszące się do tego samego typu umowy; dotyczy to różnych ustaw i zapewne w różny sposób to regulujących. Czy to nie jest sprzeczność i czy nie należałoby tego wyprostować?</u>
          <u xml:id="u-133.12" who="#MarekBalicki">W jednym z końcowych artykułów ustawy jest mowa, że na okres roku umowy zostaną zawarte z wszystkimi lekarzami, ale wcześniej jest napisane, że umowy będą zawierane w drodze konkursu ofert. Trudno uznać, że jedno i drugie to jest to samo. Tutaj też chyba jest sprzeczność i w jakiś sposób ministerstwo po uchwaleniu ustawy w takiej wersji będzie chciało z tego wybrnąć. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo, pan poseł Gawin, następnie pan poseł Rulewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#TadeuszGawin">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Mam takie pytania. Pierwsze: Czy analizowano, wykreślając w art. 10 ust. 2 z ustawy o Przedsiębiorstwie Państwowym „Polskie Koleje Państwowe” zapisy o prowadzeniu orzecznictwa lekarskiego w celu ustalenia przydatności do wykonywania pracy w PKP, jak to wpłynie na bezpieczeństwo ruchu pociągów na naszych kolejach? To jest jedno pytanie.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#TadeuszGawin">Drugie pytanie: Czy w oparciu o przepisy ustawy, a szczególnie o przepisy art. 103 ust. 1 pkt 2, istnieje możliwość założenia kas branżowych na kolei? To jest dość istotne pytanie, dlatego że przez koleje rozumiemy tu wszystkie podmioty, które wykonują przewozy drogą szynową, nie tylko PKP, a przygotowana ustawa o transporcie kolejowym rozszerzy ich ilość.</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#TadeuszGawin">I jeszcze jedno pytanie: Czy i jakie składki będą płacili inwalidzi wojenni; jest to, jak wiemy, coraz mniej liczna grupa ludzi? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo, pan poseł Rulewski, następnie pani poseł Dmochowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#JanRulewski">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Pozwoli pan, że też zadam kilka pytań, poczynając jednakże od definicji. Czy nie uważa pan, panie ministrze, ale również panie pośle sprawozdawco, że definicja osób uważanych za ubezpieczone czy podlegających obowiązkowemu i powszechnemu ubezpieczeniu jest na tyle szeroka, że umożliwia zjawiska korupcjogenne na dużą skalę? Oznacza to, że do jednej osoby opłacającej składki mogą być przypisywane praktycznie wszystkie osoby, jeśli jakiś stopień powinowactwa wykażą i jeśli oczywiście pracują, powiedzmy sobie szczerze, czy mają dochody, czy nie pracują na czarno. Ta definicja tak mówi, co oznacza znakomity brak środków na równowagę.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#JanRulewski">Jeszcze do tego samego pytania. Czy nie uważa pan, panie ministrze, że z chwilą stworzenia pewnych możliwości chyba w art. 46, notabene nieprecyzyjnym, zwiększy się nagle przede wszystkim liczba bezrobotnych, którzy w żaden sposób, według statystyki, nie chcą nawet się zarejestrować, bo uważają, że nie ma pracy albo układają sobie życie na własną rękę. Ale z chwilą powstania takiej formy ubezpieczeń niewątpliwie zarejestrują się w urzędzie pracy. Urząd pracy w tej chwili zgodnie z ustawą (i następnymi projektami ustaw) nie obsługuje ich, bo wedle niego bezrobotny to jest osoba, która się zgłasza i rejestruje. To jest nawet łatwiejszy warunek uzyskania ubezpieczenia zdrowotnego niż — tutaj to podkreślano — w pomocy społecznej, bo w pomocy społecznej się nie rejestruje, lecz rozpatruje wnioski, natomiast do urzędu wystarczy się zgłosić. I rozumiem, że ta armia ok. 1000–1200 tys. ludzi, którzy w żaden sposób nie kontaktują się z urzędami pracy, stanie się w tej chwili automatycznie świadczeniobiorcami. Jest to niemała liczba osób, a zatem i środków. Pytanie: Czy budżet jest w stanie to przewidzieć i czy rząd przewiduje zmiany w ustawie o bezrobociu? To przecież jest dodatkowa armia osób, która niewątpliwie z tego przywileju skorzysta.</u>
          <u xml:id="u-137.2" who="#JanRulewski">Pytanie techniczne, panie ministrze, które porusza środowisko lekarskie. Mówi się, że pacjent będzie mógł korzystać z szeregu świadczeń i z placówek specjalistycznych. Ale czy państwo przewidują, że w ciągu dwóch lat ta obecnie przypadkowa i na ogół zła struktura geograficzna czy też struktura popytowa placówek będzie dostosowana do potrzeb pacjentów? Czy zatem to, co zastaliśmy, będzie mogło funkcjonować zgodnie z założeniami reformy, tak jeśli chodzi o możliwości wyboru przez pacjenta, jak koszty pracy tych placówek itd.?</u>
          <u xml:id="u-137.3" who="#JanRulewski">Wreszcie pytanie może też zasadnicze, panie ministrze, na które - wsłuchiwałem się pilnie - pan nie odpowiedział posłom. Zadaję więc pytanie o opinie tych ekspertów europejskiej sławy, jak pan ich określił, którzy przecież w odpowiedzi oświadczyli, że wadą tego systemu jest brak elementów konkurencyjnych, czego nie ma na zachodzie Europy. Na zachodzie Europy i w Czechach jest konkurencja. W odpowiedzi na moje pytania eksperci w obecności państwa z ministerstwa zarzucali ustawie brak elementów konkurencyjnych, a zatem brak elementów optymalizujących proces ubezpieczenia. I wypowiadając się w tej samej materii lekarze, środowiska lekarskie zarzucają, że o ile są tu - panowie ministrowie i panie sprawozdawco, również ci wszyscy, którzy mówią, że to jest kompleksowe - kasy zarządzające ubezpieczeń, to nie ma tutaj gospodarza, a więc osoby, która potrafi w danych warunkach finansowych wobec takich potrzeb pacjentów i organizacyjnych dokonać optymalnego wyboru. Nie ma, jak poseł Balicki zwrócił uwagę, lekarza rodzinnego, który jest obdarzony nie tylko wiedzą medyczną, ale i łączy wiedzę medyczną z wiedzą ekonomiczną, bo od tego nie uciekniemy - i sądzę, panowie ministrowie, że nie chcecie uciec ponieważ to jest podstawowym problemem i mankamentem obecnej służby. Pytam zatem: Czy nie nastąpi taka polaryzacja w ramach tych ubezpieczeń, że po jednej stronie będzie pacjent i lekarz (w końcu tylko, jak wynika z projektu ustawy - kontraktowy czy też prawie że najemny), a po drugiej będzie olbrzymi deficyt środków, bo po prostu zabraknie, powtarzam, nie zarządzającego, ale gospodarza? Czy to nie jest wada systemu, a właściwie brak spójności tego systemu?</u>
          <u xml:id="u-137.4" who="#JanRulewski">Następne pytanie też dotyczące dyscypliny — sankcje. Jak wiadomo — pani posłanka Dmochowska na to zwróciła uwagę — już w obecnym systemie ubezpieczeń ZUS, mającym bardzo bogatą tradycję, bardzo bogate możliwości weryfikacji... Minister Miller słusznie, ja to popieram, wprowadził coś takiego, jak hipoteka, gdyż obecny system sankcji, notabene trójstopniowy, pozakomorniczy jeszcze, się nie sprawdzał. Trzeba było stosować w obecnym systemie ubezpieczeń emerytalno-rentowych jeszcze ostrzejsze sankcje, m.in. hipoteki przymusowe i inne, a mimo to jeszcze nie ma 100-procentowej ściągalności.</u>
          <u xml:id="u-137.5" who="#JanRulewski">Sądzę, że nadużyłem trochę cierpliwości pani marszałek, przepraszam bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo, pani poseł Dmochowska, następnie pan poseł Adamski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#MariaDmochowska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Interesuje mnie, czy składka będzie pobierana z dołu, czy z góry? A jeśli z dołu, to jak da sobie radę kasa przy ciągle jeszcze dwucyfrowej inflacji? Na spotkaniu w Sejmie ze znakomitymi ekspertami zagranicznymi, których wymienił dzisiaj pan minister, zadałam to pytanie. Usłyszałam, że inflacja powyżej 15% właściwie bardzo utrudnia wprowadzenie ubezpieczeń zdrowotnych. Taka inflacja nie jest znana w Europie. Ubezpieczenia muszą po prostu opierać się na systemie finansowym, gdzie inflacja wynosi najwyżej 2–3%, a nie aż tyle. Tak więc pobrana w ostatnim kwartale roku poprzedzającego składka, która będzie zużyta po zebraniu gdzieś pod koniec I kwartału następnego roku, będzie miała niższą wartość o 5% i oby tylko o tyle. Jak sobie poradzimy z taką inflacją? Ci eksperci powiedzieli także, jeśli chodzi o wprowadzenie tak powszechnych ubezpieczeń, jak w Polsce, że tak wysokie bezrobocie, jakie mamy, stawia pod znakiem zapytania realność przedsięwzięcia. Pan minister opierał się na opinii tych ekspertów, a w Sejmie na szczegółowe pytania odpowiadali oni zgodnie ze swoją wiedzą bardzo pesymistycznie. Czy pan minister brał pod uwagę, że duże bezrobocie w Polsce znacząco wpłynie także na zmniejszenie wysokości składki? Trzeba powiedzieć, że od pracujących bierze się dużą składkę — dzisiaj o tym nie było mowy — a składka, którą płaci budżet, jest nieporównanie niższa. W związku z tym, jak powiedział Grzegorz Marciniak z Unii Pracy, redystrybucja środków wpływających od ludzi pracujących jest bardzo duża, więc co będzie przy takim dużym bezrobociu? To jest to pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#MariaDmochowska">Drugie pytanie. Co stanie się ze skomunalizowanymi zakładami opieki zdrowotnej, które mają stać się - jak pan minister mówił - własnością gminy, jeśli po pierwszym, wstępnym roku nie zdołają podpisać kontraktu z kasą? Kasa z nimi kontraktu nie podpisze - wolno kasie? Wolno. Co stanie się z tymi zakładami? A jeżeli to będzie szpital z mitycznej sieci (której nie możemy otrzymać z ministerstwa od dwóch lat) strategicznych, ważnych szpitali, mającej pokryć mniej więcej równomiernie całą Polskę, do czego właśnie dążymy? Przecież taki szpital komunalny może nie podpisać tej umowy. Kto mu każe podpisać? Nikt. Tu działa rynek kasy. To co ma zrobić z tym fantem samorząd?</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#MariaDmochowska">Teraz tak: Czy są przewidziane subwencje i kto je da skomunalizowanym zakładom, będącym własnością gminy, które będą chciały przeprowadzić jakieś uzupełniające inwestycje, będą chciały kupić niezbędny a bardzo drogi sprzęt i przeprowadzić generalne remonty? Kontrakt uwzględnia opłatę za usługi i oczywiście za wszystko, co dotyczy usług, a więc koszty bezpośrednie tych usług, sprzątanie, światło itd., oraz - jak powiedziano w komisji - jakiś niewielki wskaźnikowy odpis amortyzacyjny. Odpis amortyzacyjny jest za zużycie, a nie na inwestycje. Chciałabym wiedzieć, na co mogą samorządy, mające takie zakłady (dowiedzieliśmy się, że samorządom niby nic się nie stało), w tej sprawie liczyć? Dlatego że za 5, góra 7 lat będzie tu pustynia. Może jakieś piękne zakłady służby zdrowia, wielkie szpitale czy instytuty pobuduje ministerstwo, ale reszta się zmarnuje z tego powodu, że nie ma płatnika inwestycji. Bo na pewno same samorządy, bez subwencji, sobie z tym nie poradzą. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo, pan poseł Adamski, a następnie pan poseł Kopczyk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#WładysławAdamski">Panie ministrze, po tylu zadanych pytaniach ma pan prawo czuć się przeciążony, ja zadam więc tylko jedno. Jak słychać, projekt ustawy rodzi wiele kontrowersji, sprzeczności. Podejrzewam, że biorą się one z obawy o to, jak ustawa będzie funkcjonować w praktyce, jak będzie się sprawdzać w rzeczywistości. W związku z tym chciałbym zapytać, kiedy, panie ministrze, zostaną wydane wszystkie, a więc i te brakujące, akty wykonawcze. Wiadomo, co do momentu wejścia w życie ustawy, okres vacatio legis wynosi 2 lata, ale przecież w czasie, jaki minie od chwili wydania aktów wykonawczych do momentu pełnego niejako wdrożenia ustawy, różne podmioty wymienione w ustawie muszą też się odpowiednio przygotować. Czy przewiduje pan zatem jakiekolwiek komplikacje w tym względzie, czy też uwagi zgłaszane z reguły przez posłów opozycji, pańskim zdaniem, nie miałyby w tym wypadku uzasadnienia? Prosiłbym o weryfikację tego rodzaju możliwości. Akty wykonawcze wydają się bowiem czymś, co chyba pozwoliłoby rozwiać wiele wątpliwości, które były tutaj sygnalizowane. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo, pan poseł Kopczyk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#JanKopczyk">Ja też mam tylko jedno pytanie, panie ministrze. A do jego zadania skłania mnie ta troska o bezdomnych, która kilkakrotnie przejawiała się na tej sali w czasie posiedzenia. Troska dotyczy bezdomnych, którzy po wejściu w życie ustawy o ubezpieczeniach będą pozbawieni... nie będzie miał kto za nich zapłacić składki. Ja też podzielam tę troskę, chciałbym tylko zapytać, jak z tym jest jest teraz. Teraz też mamy bezdomnych, którzy mieszkają na Dworcu Centralnym albo pod mostami. Czy oni mają uprawnienia do świadczeń, czy nie? Kto się nimi opiekuje dzisiaj, kto do nich dociera z pomocą, ewentualnie, gdzie jest pomoc adresowana, czy gdzie może być adresowana? A może znane są nam jakieś rozwiązania w krajach obdarzonych dłuższą tradycją i demokracji, i ubezpieczeń, np. kto płaci składkę za paryskiego kloszarda? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo, pani poseł Sierakowska, a następnie pan poseł Puzyna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#IzabellaSierakowska">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! W związku z zarzutami, jakie padły ze strony Unii Pracy, zarzutami tego rodzaju, że część ludzi pozostanie poza systemem ubezpieczeń zdrowotnych, proszę mi odpowiedzieć na pytanie: Czy ktokolwiek w naszym kraju pozostanie poza systemem ubezpieczeń zdrowotnych po wprowadzeniu ustawy - po 2 latach oczywiście - w życie? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo, pan poseł Puzyna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#WłodzimierzPuzyna">Ja mam do pana ministra pytanie: Czy rozważano możliwość finansowania systemu kas chorych po prostu za pomocą środków stanowiących udział w podatku dochodowym od osób fizycznych, podobnie jak finansowane są gminy? Taka konstrukcja umożliwiłaby zaoszczędzenie wysiłku podatników i płatników składek, bo nie musieliby chodzić w dwa miejsca i wypełniać dwóch dokumentów - wystarczyłby tylko jeden; a także umożliwiłaby zaoszczędzenie na całym aparacie fiskalnym, który de facto ta ustawa powołuje i który będzie działał równolegle z i tak już istniejącym aparatem powołanym do innych celów.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#WłodzimierzPuzyna">I mam drugie pytanie, związane z kolei z losem gmin, które - jak to powszechnie wiadomo - zaczęły prowadzić zsynchronizowaną, całościową politykę prozdrowotną na swoim terenie, nie tylko w obrębie świadczenia usług medycznych, i których rola podmiotowa została tą ustawą właściwie zanegowana. Gminy są sprowadzone w tej chwili do roli przedmiotu ubiegającego się o finansowanie swoich zakładów. Przestają być podmiotem prowadzącym politykę, bo tę politykę prowadzi już kasa chorych. Kto będzie odpowiedzialny za prowadzenie polityki prozdrowotnej, tej globalnej, na terenie gmin? Pan minister był łaskaw powiedzieć, że to będzie rola rządu. Ale czy to nie jest przypadkiem za duży ciężar dla rządu i czy logiczne jest rozwiązanie, w którym rząd będzie zajmował się sprawami o charakterze w gruncie rzeczy lokalnym, tymi, które lokalnie najlepiej się udaje rozwiązać?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Czy są jeszcze pytania? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-148.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo o zabranie głosu ministra zdrowia i opieki społecznej pana Jacka Żochowskiego.</u>
          <u xml:id="u-148.3" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#RyszardJacekŻochowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Postaram się odpowiedzieć na większość zadanych mi pytań, aczkolwiek zdaję sobie sprawą, że osobą odpowiednią do udzielenia odpowiedzi na część z nich, mimo że są zaadresowane do mnie, jest przewodniczący Komisji Nadzwyczajnej pan dr Szkop, który wyjaśni państwu wątpliwości, na które ja nie odpowiem.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#RyszardJacekŻochowski">Do wszystkich pytań odniosę się po kolei.</u>
          <u xml:id="u-149.2" who="#RyszardJacekŻochowski">Czy podniesienie składki z 10% do 11% wpłynie na zwiększenie i poprawę świadczeń medycznych, a szczególnie na poprawę parku maszynowego? Oczywiście, że tak. Jak zwiększymy ją do 15%, wpłynie bardziej, a jak do 16 - jeszcze bardziej. To jest oczywiste. Każde zwiększenie o 1% daje wymierne efekty, jeżeli chodzi o wyposażenie placówek ochrony zdrowia, ale każde zwiększenie składki to również de facto zmniejszenie innej puli pieniędzy, która oczywiście wpływa na co innego. 10% to wartość, którą myśmy przyjęli w komisji. Rząd proponował mniejszą składkę i po uwzględnieniu tej mniejszej składki były robione wspólnie z Ministerstwem Finansów wyliczenia finansowe bilansujące tę ustawę.</u>
          <u xml:id="u-149.3" who="#RyszardJacekŻochowski">Czy sytuacja, która powstanie po wejściu w życie ubezpieczeń zdrowotnych, może doprowadzić do tego, że niektóre szpitale upadną? Oczywiście, że może doprowadzić. Tam, gdzie szpitale są niepotrzebne, przestaną one funkcjonować jako szpitale w naszym rozumieniu. Wydaje nam się, że wreszcie sytuacja dojrzała do tego, i chcemy to zaproponować w najbliższym czasie Komisji Zdrowia. Robiono już restrukturyzację obiektów szpitalnych. Niektóre szpitale przestaną funkcjonować jako to, co nazywamy w Polsce ogólnie szpitalem, a co stanowi pewnego rodzaju konglomerat szpitala, zakładu opieki i jakiegoś domitorium albo hospicjum. Są miejsca, gdzie faktycznie szpitale jako takie, ostre szpitale, do leczenia przypadków nagłych, przy takim składzie i przy takim wyposażeniu aparaturowym, i przy takim rozdziale specjalizacji nie muszą funkcjonować. Istnieje, teoretycznie i praktycznie, taka możliwość.</u>
          <u xml:id="u-149.4" who="#RyszardJacekŻochowski">Czy może dojść do takiej sytuacji, że kasa będzie deficytowa? Co się w takim razie stanie, czy kasa upadnie? Tak. Wiemy, że są tego typu mechanizmy, znane na całym świecie, i że kasy mogą stać się deficytowe. Mamy tutaj jak gdyby trzy mechanizmy zabezpieczające: fundusz rezerwowy na poziomie kasy regionalnej, fundusz rezerwowy na poziomie ogólnym i oczywiście budżet państwa, który jest gwarantem, że nie może być sytuacji takiej, iż ze względu na upadek danej kasy nie będzie na danym terenie możliwości świadczenia usług medycznych.</u>
          <u xml:id="u-149.5" who="#RyszardJacekŻochowski">Kto będzie pokrywał długi samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, jeżeli takie zakłady popadną w długi? Jest to pytanie trudne i tak samo trudna jest odpowiedź. Samodzielny zakład opieki zdrowotnej nie jest zakładem samodzielnym i publicznym wyłącznie z nazwy. Ma przywileje, ma obowiązki i zdaje sobie sprawę z tego, że może wpaść w poważne tarapaty. Taki samodzielny zakład szuka oczywiście możliwości uzyskania kredytu i pożyczki - w ten sposób wychodzi z tego dołka. Przecież to nie jest sytuacja taka, że nazywamy się publicznym zakładem, dostajemy pieniądze, gospodarujemy tymi pieniędzmi tak jak dawniej, a jeśli nam nie starczy, to znajdzie się dobry wujek i te pieniądze znowu nam da. Wszyscy zatem musimy zrozumieć, że kadra menedżerska, która decyduje się na pewne ruchy i na pewien styl pracy w zespole, nie zakłada możliwości upadku finansowego zakładu publicznego.</u>
          <u xml:id="u-149.6" who="#RyszardJacekŻochowski">Wybór kasy? Jest to oczywiście pytanie do komisji.</u>
          <u xml:id="u-149.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale kto pokryje dług?)</u>
          <u xml:id="u-149.8" who="#RyszardJacekŻochowski">Odpowiedziałem, kto pokryje dług.</u>
          <u xml:id="u-149.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Który z zakładów...)</u>
          <u xml:id="u-149.10" who="#RyszardJacekŻochowski">Który padnie?</u>
          <u xml:id="u-149.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Dług, a nie...)</u>
          <u xml:id="u-149.12" who="#RyszardJacekŻochowski">W momencie tworzenia czy w momencie wchodzenia? Jeżeli samodzielny publiczny zakład jest zakładem, który generuje długi, to przestaje on funkcjonować w tym systemie jako zakład samodzielny publiczny; wprowadzamy zarząd komisaryczny i zakład po prostu musi wyjść z tego zadłużenia, w które wpadł. W jaki sposób może on to zadłużenie spłacić? Mówię: poszukuje on możliwości znalezienia kredytu. I to jest jego sprawa, chyba że zakładamy, że się nic nie ma zmienić, tylko w dalszym ciągu pozostajemy w sytuacji takiej, że samodzielność polega na czymś, co jest pustym hasłem. A tak to jest po prostu biznesplan, który musi być wykonany. Każdy zakład, który ten biznesplan realizuje, normalny biznesplan, zdaje sobie sprawę z zagrożeń.</u>
          <u xml:id="u-149.13" who="#komentarz">(Poseł Jan Rulewski: To nie jest podmiot gospodarczy.)</u>
          <u xml:id="u-149.14" who="#RyszardJacekŻochowski">Słucham?</u>
          <u xml:id="u-149.15" who="#komentarz">(Poseł Maria Dmochowska: Kto da kredyt?)</u>
          <u xml:id="u-149.16" who="#RyszardJacekŻochowski">Odpowiadam na pytanie: Wydaje mi się, że znajdą się osoby, które taki kredyt dadzą; jestem prawie pewien - patrząc na państwa tutaj sądzę, że zarówno pan poseł Balicki, jak i pani poseł Dmochowska w głębi duszy są też o tym przekonani - że samodzielny zakład, który dysponuje pieniędzmi i ma możliwość za świadczone usługi uzyskiwania pieniędzy na drodze przepływów, nie musi upaść, nie może. Jeżeli zakładamy, że wszystkie zakłady będą upadały, to w ogóle zapomnijmy o tej formie reformy, tylko myślmy o jakiejś innej możliwości. Przecież z doświadczenia wiemy - na podstawie w tej chwili istniejących zakładów niepublicznych, których co prawda wciąż jest niewiele w Polsce - że te zakłady nie wpadają w długi, że prowadzą inną politykę finansową i inną politykę zatrudnieniową. I to jest ta trudność, o której musimy sobie powiedzieć - że taki zakład musi, niestety, rządzić się innymi prawami - prawami rynku i dostosować się do wymogów, które są na danym terenie.</u>
          <u xml:id="u-149.17" who="#RyszardJacekŻochowski">Zapewniam państwa, że niepubliczny zakład opieki zdrowotnej nie będzie funkcjonował tak jak szpital, w którym ostatnio byłem, gdzie na oddziale ginekologicznym, który ma 30 łóżek, średnio obłożonych jest 10; i nie ma żadnej możliwości, żeby na ten oddział wszedł ktoś inny i zajął łóżka, które są mu potrzebne. I tak to trwa. Wydaje mi się, że ta sytuacja wymaga uciążliwych zmian, trudnych posunięć, ale przecież nikt nie mówi, że reforma ochrony zdrowia, ubezpieczeń społecznych, ubezpieczeń zdrowotnych to zabieg bezbolesny. Jest to zabieg robiony w znieczuleniu dolędźwiowym, czyli pacjent jest świadomy i zabieg jest jednak bolesny.</u>
          <u xml:id="u-149.18" who="#RyszardJacekŻochowski">Wybór kasy. Jest to pytanie do komisji. Komisyjny projekt w tej chwili zakłada co innego niż projekt pierwotny; wydaje mi się, że pan dr Szkop na to pytanie odpowie znacznie lepiej niż ja. Zdaję sobie sprawę, że może być wybór kasy w sytuacji, kiedy ktoś mieszka w pobliżu działania dwóch kas regionalnych. Można nawet założyć istnienie agentury - to brzydko brzmi - kasy katowickiej w Opolu i ta agentura kasy katowickiej może również zawierać kontrakty ze szpitalem albo zakładem opieki zdrowotnej pod Opolem. Teoretycznie jest wszystko możliwe.</u>
          <u xml:id="u-149.19" who="#RyszardJacekŻochowski">Jak często należy potwierdzać, że się opłaca składkę, i jak długi jest okres ważności? Wszystko będzie w ustawie, statuty kas określą, jak często trzeba będzie to potwierdzać. Tak samo umowy pomiędzy kasą a zakładami i odroczenia płatności to również sprawa statutu kasy, sprawa umowy indywidualnej, a nie sprawa, która będzie określona w ustawie - w każdym razie tak uważamy.</u>
          <u xml:id="u-149.20" who="#RyszardJacekŻochowski">Gdyby dzisiaj weszło w życie ubezpieczenie zdrowotne, ile wynosiłaby składka dla siedmioosobowej rodziny rolniczej posiadającej 10 ha? Może posiadać 7, 8, 9, 4, 5 ha - to nie ma znaczenia. Składka powiązana jest z ceną kwintala żyta w przeliczeniu na 1 ha i wynosiłaby dziś 11 zł.</u>
          <u xml:id="u-149.21" who="#RyszardJacekŻochowski">Ile wynosiłaby składka? Mam tutaj przykład krawcowej. Podstawa wymiaru składki dla osób prowadzących działalność gospodarczą jest taka sama jak w wypadku ubezpieczenia społecznego. Trzeba w tym przypadku przyjąć, że dla krawcowej jest takie samo rozwiązanie jak w przypadku ubezpieczeń społecznych. Należy więc pamiętać, że składkę można rozliczyć wtedy, gdy wykazany jest dochód, czyli jeśli w danym miesiącu krawcowa dochodu nie wykazuje, to składki ubezpieczeniowej w tym miesiącu nie płaci.</u>
          <u xml:id="u-149.22" who="#komentarz">(Poseł Jan Rulewski: To niemożliwe, musi płacić w systemie ZUS.)</u>
          <u xml:id="u-149.23" who="#RyszardJacekŻochowski">Ale u nas rozlicza się to inaczej. Takie było pytanie, zaraz do tego dojdę, jeżeli państwo pozwolą.</u>
          <u xml:id="u-149.24" who="#RyszardJacekŻochowski">W jaki sposób podejść do sprawy lekarzy prywatnych; z jednej strony mają oni być wybierani w drodze konkursu, ale z drugiej strony napisane jest, że ze wszystkimi będą zawarte umowy. W pierwszym roku ze wszystkimi będą one zawarte i jest zupełnie jasne, że nie będzie żadnego konkursu. Później na podstawie konkursu ofert. I chcę państwu powiedzieć, że nie będzie żadnej dyskryminacji i potem problemu, czy lekarz prywatny wypisuje skierowanie albo receptę czy nieprywatny. Bo de facto, jak już wejdą ubezpieczenia zdrowotne, nie będzie lekarzy nieprywatnych, będą lekarze, z którymi kasa podpisze kontrakt albo nie podpisze. Tak że kwestia prywatnie czy nieprywatnie nie będzie istnieć.</u>
          <u xml:id="u-149.25" who="#RyszardJacekŻochowski">Pan poseł Gawin pyta, jak to wpłynie na ruch pociągów. Myślę, że dobrze wpłynie na bezpieczeństwo. Myślę, że dobrze, ale nie badaliśmy tego pod tym kątem i nie jestem w stanie odpowiedzieć, czy istnieje możliwość powstania branżowej kasy. Oczywiście tak, to jest zawarte w ustawie, mogą oczywiście być kasy branżowe.</u>
          <u xml:id="u-149.26" who="#RyszardJacekŻochowski">Jeżeli chodzi o sprawy bezdomnych i bezrobotnych, składkę, to, jak wygląda ich ubezpieczenie i sankcje ewentualne spowodowane niepłaceniem tej składki - na te pytania odpowie przewodniczący komisji.</u>
          <u xml:id="u-149.27" who="#RyszardJacekŻochowski">Pani poseł Dmochowska pyta, kiedy zbierana jest składka. Składka jest zbierana zaliczkowo z dołu, comiesięcznie, tak że nie ma kwestii, że rok czy pół roku się czeka, żeby zebrać składkę; składka jest odliczana zaliczkowo z dołu co miesiąc.</u>
          <u xml:id="u-149.28" who="#RyszardJacekŻochowski">Chcę również zwrócić uwagę na to, że panowie, którzy mówili o 15-procentowej inflacji mogącej być barierą przy wprowadzaniu ustawy o ubezpieczeniach, przejawiali wielką troskę. Ja chcę wyrazić głębokie przekonanie, że w momencie kiedy wejdą w życie ubezpieczenia zdrowotne, inflacja nie będzie wynosiła 15% - zakładamy, że w przyszłym roku będzie ona niższa niż 15%, a w następnym, mam nadzieję, będzie jeszcze niższa; gdyby zaś doszło do tego, że inna koalicja miałaby większość i stworzyłaby rząd, to prawdopodobnie inflacja byłaby kilkuprocentowa, tak że wtedy ten problem już w ogóle by nie istniał.</u>
          <u xml:id="u-149.29" who="#RyszardJacekŻochowski">Jeżeli chodzi o ten ciągle powtarzający się problem gminy, samorządu i tej ustawy, bardzo krótko państwu odpowiem. Samorząd jest dla kasy ubezpieczenia społecznego partnerem, po prostu partnerem, i są to układy partnerskie. I nie ma tutaj żadnej takiej sytuacji ze służbą zdrowia, która może doprowadzić do zapaści samorządowej. A dlaczego? Panie pośle Rulewski, czy pan mi zadał pytanie po to, żeby usłyszeć odpowiedź?</u>
          <u xml:id="u-149.30" who="#komentarz">(Poseł Jan Rulewski: Tak, tak, przepraszam bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-149.31" who="#RyszardJacekŻochowski">Dobrze, to ja staram się odpowiedzieć. Jeżeli na terenie danej gminy kasa nie chce z jakiegoś względu podpisać umowy z danym szpitalem, to kto może zmusić kogokolwiek do podpisania takiej umowy? Oczywiście, że może to zrobić organ założycielski, a organem założycielskim jest samorząd. Jeżeli samorząd ma swoją placówkę, która może się okazać, że stanie się placówką bez dopływu pieniędzy, to mam nadzieję, że w partnerskim układzie z kasą ubezpieczeniową, która dostarcza tej jednostce pieniądze za świadczone usługi, będzie wypracowana taka sytuacja, że te pieniądze tam się znajdą. Jak państwo sobie wyobrażają taki samorząd, który jest w stanie w ten sposób pracować na danym terenie, żeby coś, co jest jego, przestało funkcjonować, wymknęło się spod jego kontroli? Przecież to wszystko nie jest zawieszone w jakiejś beznadziejnej próżni. Tak że raz jeszcze chcę podkreślić z całą mocą, że tutaj nie ma żadnej złej konkurencji pomiędzy samorządem a kasami.</u>
          <u xml:id="u-149.32" who="#RyszardJacekŻochowski">Opuściłem jeszcze pytanie pana posła Balickiego odnośnie do umów, które są zawierane, to znaczy sprzeczności w zapisach w ustawie o ZOZ i w ustawie o ubezpieczeniach zdrowotnych. Tak, to wymaga zmiany i dopracowania. Jest to sytuacja, która na pewno musi być zmieniona. Jak zaczną funkcjonować ubezpieczenia zdrowotne, to wszystkie istniejące sprzeczności będą na korzyść rozwiązań zaproponowanych w ustawie o ubezpieczeniu zdrowotnym.</u>
          <u xml:id="u-149.33" who="#RyszardJacekŻochowski">Odpis amortyzacyjny. Oczywiście, że to jest proste. Odpis amortyzacyjny nie umożliwia zakupów ciężkiego, wielkiego, drogiego sprzętu, to jest jasne. A jak jest w tej chwili? W tej chwili również ten duży, ciężki sprzęt jest kupowany - i tak to zostanie. Według projektu ustawy duży i ciężki sprzęt będzie nadal, niestety, kupowany ze środków centralnych. Chodzi o ten sprzęt, na który poszczególne kasy nie mogłyby sobie pozwolić.</u>
          <u xml:id="u-149.34" who="#RyszardJacekŻochowski">Kiedy zostaną wydane akty wykonawcze? W momencie złożenia projektu ustawy rządowej wszystkie akty wykonawcze były do niej dołączone. W chwili obecnej chodzi tylko o te akty wykonawcze, które należy zmienić, ponieważ zmienił się projekt ustawy. Projekt ustawy Wysokiego Sejmu w bardzo wielu punktach zmienia projekt rządowy.</u>
          <u xml:id="u-149.35" who="#RyszardJacekŻochowski">Pani poseł Sierakowska pyta, kto pozostanie poza systemem. Kto się nie zgłosi, kto nie zgłosi akcesu do kasy. Oczywiście nie ma osoby, która będzie poza systemem. Ubezpieczenia są powszechne, są gwarantowane w pewnym sensie przez ustawę.</u>
          <u xml:id="u-149.36" who="#RyszardJacekŻochowski">Od razu chcę się ustosunkować do problemu, który wielokrotnie państwo poruszali, szczególnie w kuluarach, że to jest taka bomba z opóźnionym zapłonem, że ta koalicja tworzy ustawę, której nie będzie już realizować. Po pierwsze, gratuluję już dobrego samopoczucia, przed wyborami. Po drugie, nawet jeżeli tak by się stało, to przecież dwa lata vacatio legis to wystarczająco dużo, żeby dokonać nowelizacji ustawy, która de facto jest ustawą zamarłą, jak Zamarła Turnia. Tak że przy szybkim działaniu przyszłej większości koalicyjnej w Sejmie można oczywiście tę ustawę zmienić.</u>
          <u xml:id="u-149.37" who="#RyszardJacekŻochowski">Bardzo wiele nieporozumień budzi zawarty w projekcie przepis, ciągle jest to powtarzane, dotyczący odliczania składki na ubezpieczenie zdrowotne od podatku dochodowego od osób fizycznych dla tych ubezpieczonych, którzy wpłacają składkę od własnych przychodów, a jednocześnie są płatnikami podatku dochodowego od osób fizycznych. Należy się w takim razie zastanowić, dlaczego takie rozwiązanie zostało zaproponowane w tym projekcie. Trzeba sobie odpowiedzieć na pytanie, czy wprowadzenie nowej składki byłoby społecznie akceptowane. A czy tym samym ubezpieczenie zdrowotne zyskałoby akceptację społeczną, bez kompensaty składki? Myślę, że odpowiedź jest jasna, że nie. Wychodząc z takiego założenia zaproponowano tę kompensację na zasadach określonych w przepisach o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z przykrością muszę powiedzieć z tej trybuny, przy niestety pustej sali, przy prawie pustej sali, przy braku obecności bardzo wielu osób, że głoszone hasło, że rządowa ustawa - to jest zła nazwa, to nie jest rządowa, to jest sejmowa ustawa - nie kompensuje składki, co nawet zabrzmiało bardzo groźnie z Gdańska, wypowiedziane przez pana przewodniczącego Krzaklewskiego, któremu ktoś chyba tak podpowiedział; jest to po prostu kłamstwo.</u>
          <u xml:id="u-149.38" who="#komentarz">(Poseł Jan Rulewski: O co chodziło?)</u>
          <u xml:id="u-149.39" who="#RyszardJacekŻochowski">Były słowa odnośnie do braku kompensacji składki akurat nie w tym momencie.</u>
          <u xml:id="u-149.40" who="#RyszardJacekŻochowski">Chcę państwu powiedzieć, że zdajemy sobie sprawę, że ta ustawa nie jest może tak doskonała, jak by wszyscy sobie to wymarzyli, ale wydaje się, że nie zasługuje - mam nadzieję, że tak się dalej stanie - na totalną krytykę. Fundamentem utworzenia powszechnego systemu ubezpieczeń zdrowotnych jest solidaryzm społeczny. Wydaje się, jesteśmy właściwie pewni, że ta ustawa ten solidaryzm społeczny zapewnia. Co to znaczy? Wszyscy składają się na chorych, na profilaktykę, na leczenie, rehabilitację, poświęcając kwotę proporcjonalną do wysokości swych dochodów. Oznacza to równy dostęp do świadczeń, niezależnie od wysokości wpłacanej składki, ale oznacza również, a może przede wszystkim dostęp dla tych, którzy składki zapłacić nie mogą. Za nich składkę płaci samorządom budżet, czyli my płacąc podatki. W moim pojęciu te dwa fundamenty są w tej ustawie zawarte.</u>
          <u xml:id="u-149.41" who="#RyszardJacekŻochowski">Uznanym na całym świecie elementem reformowania systemu opieki zdrowotnej jest rozdział płatnika od dostawcy świadczeń. W przeciwnym razie, jeżeli tego rozdziału nie ma, nie istnieje żaden bodziec ani do racjonalizacji, ani do podnoszenia jakości usług. Jest to po prostu brak konkurencji o publiczne pieniądze przy zachowaniu konkurencji o poszczególnego, pojedynczego pacjenta. A nam chodzi o to, żeby ta konkurencja dotyczyła grup pacjentów.</u>
          <u xml:id="u-149.42" who="#RyszardJacekŻochowski">Nie rozumiem, dlaczego pojawiają się głosy na tej sali, które przeciwstawiają samorządy terytorialne organizujące opiekę zdrowotną systemowi ubezpieczeniowemu. Trudno to określić inaczej niż hamowanie systemu rynkowego i prywatyzacji. Bo jest to wprowadzenie urynkowienia i prywatyzacji służby zdrowia. Jest oczywistą rzeczą, że składka, która będzie służyła do opłacania konkretnych usług, w konkretnych miejscach, dla konkretnych ludzi, nie naruszy praw samorządów do organizowania opieki zdrowotnej. Co więcej, teoretycznie i praktycznie działać będzie więcej skomunalizowanych szpitali i przychodni, ze stałą tendencją do prywatyzacji przez kontrakty, leasing gabinetów i ośrodków, całej w ogóle otwartej opieki zdrowotnej. I to jest właśnie to, w moim pojęciu i w naszym pojęciu, upodmiotowienie pacjenta - za tym pójdą pieniądze. Upodmiotowienie dobre i skuteczne dla lekarzy i pielęgniarek pracujących w tym systemie, którzy za lepszą pracę dostaną większe pieniądze, i są wtórnymi, nie pierwotnymi beneficjentami tego systemu - pierwotnym beneficjentem jest pacjent. I dlatego dziwny mi się wydaje szum, który powstał wobec normalnej, i w krajach demokratycznych, w moim pojęciu, jasnej zupełnie, sytuacji, która zaistniała, że tego typu ustawę, która dotyczy zabezpieczenia i gwarancji obywateli, tworzy wybrany demokratycznie Sejm, a nie tworzą jej związki zawodowe, a szczególnie branżowe, albo samorządy, szczególnie zawodowe. Przecież samorząd zawodowy albo związek branżowy tworzy ustawę pod własne cele, jako główny beneficjent, a nie odwrotnie. Trzeba się wreszcie zastanowić, jakiej używamy terminologii. Chyba, że jest to partia polityczna, a nie związek zawodowy ochrony zdrowia, który przedstawia swoją ustawę mówiąc, że jest to ustawa dla pacjentów. To znaczy ten związek jest dla pacjentów czy dla pracowników ochrony zdrowia? Gdzieś tutaj jest jakaś ukryta nieprawda. I wydaje mi się, że każdy rząd i każdy Sejm w przyszłości tak samo do tego tematu by podszedł.</u>
          <u xml:id="u-149.43" who="#RyszardJacekŻochowski">Wreszcie na zakończenie chcę powiedzieć, że to jest ustawa, która nie sięga do kieszeni pacjenta, sięga tylko w sytuacji opłat i dopłat, w określaniu świadczeń parastandardowych, w tym, co słusznie mówił pan poseł Balicki, w przyszłości albo i teraz mogą dać ubezpieczenia dodatkowe, a jak nie ubezpieczenia dodatkowe, to w chwili obecnej ktoś już na ich miejscu jest. Są różnego rodzaju lecznice, zakłady, które sprzedają karty, na których podstawie korzysta się z ich usług.</u>
          <u xml:id="u-149.44" who="#komentarz">(Poseł Jan Rulewski: Szara strefa.)</u>
          <u xml:id="u-149.45" who="#RyszardJacekŻochowski">Zadziwiające jest tylko to, że kiedyś, przed wieloma laty, gdy funkcjonował poprzedni Sejm, widziano tylko jasną stronę systemu ubezpieczeń. I wszyscy do tego systemu ubezpieczeń zdrowotnych parli. Wyznaczali sobie nawet progi czasowe, kiedy będą projekty przedstawione. W tej chwili okazuje się, że opozycja pozaparlamentarna i parlamentarna widzi tylko czarne strony ubezpieczeń. A więc może chodzi o to, żeby nie ten parlament, nie ta koalicja, nie ten minister zrobili tę rewolucję rynkową w ochronie zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-149.46" who="#RyszardJacekŻochowski">Na zakończenie wystąpienia chciałbym bardzo serdecznie podziękować wszystkim, którzy uczestniczyli w posiedzeniach Komisji Nadzwyczajnej, którzy wiele godzin spędzili na trudnych dyskusjach. I chcę od razu powiedzieć państwu, że nie wykorzystaliśmy i nie chcieliśmy wykorzystać tego wielkiego atutu, jakim jest przewaga koalicyjna. Bo gdybyśmy chcieli go wykorzystać, to oczywiście w Komisji Nadzwyczajnej ustawę można było przeprowadzić w ciągu miesiąca. Tak wykazują rachunki. Tak więc tu za szybko, a tu za wolno. Wydaje się, że bardzo dużo czasu poświęciliśmy na to. I wszystkim państwu serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-149.47" who="#RyszardJacekŻochowski">Chcę powiedzieć również, że jest to wspólne dzieło zapoczątkowane na początku roku 1994, kiedy z inicjatywy marszałka Senatu zebraliśmy się w Jachrance i kiedy wszyscy - opozycja parlamentarna, pozaparlamentarna i koalicja - doszliśmy do wniosku, że należy wspólnie opracować taką reformę ochrony zdrowia, która będzie służyła przez lata. Nie wiem, co się stało, że w którymś momencie przestaliśmy chcieć wspólnie pracować, chcieć wspólnie myśleć. A przecież to jest ustawa dla nas wszystkich. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-149.48" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-149.49" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Aleksander Małachowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#AleksanderMałachowski">Pan poseł Gawin - ale w jakim trybie, panie pośle?</u>
          <u xml:id="u-150.2" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Gawin: Nie otrzymałem odpowiedzi na jedno pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-150.3" who="#AleksanderMałachowski">Proszę bardzo, pan poseł Gawin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#TadeuszGawin">Panie ministrze, nie otrzymałem odpowiedzi. Pytałem o inwalidów wojennych, czy i jaką stawkę będą płacili. Tym bardziej że, jak zaznaczyłem, ta grupa osób z roku na rok jest coraz mniejsza.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#TadeuszGawin">Chcę także powiedzieć, że gratuluję samopoczucia przy odpowiedzi na moje pierwsze pytanie, a mianowicie, czy analizowano, jak wpłynie na bezpieczeństwo ruchu pociągów wykreślenie z ustawy o przedsiębiorstwie Polskie Koleje Państwowe ust. 2, szczególnie tego zapisu dotyczącego orzecznictwa lekarskiego. Panie ministrze, ja bym nie chciał (pan może by chciał) jechać pociągiem, który prowadzi chory maszynista, dla którego przygotował drogę chory dyżurny ruchu, a urządzenia, które ustawiają tę drogę, przygotował do pracy i utrzymuje chory automatyk. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#AleksanderMałachowski">W jakim trybie?</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#komentarz">(Poseł Helena Góralska: Pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-152.3" who="#AleksanderMałachowski">Pani posłanka Góralska. Czy pani przedtem zadawała pytanie?</u>
          <u xml:id="u-152.4" who="#komentarz">(Poseł Helena Góralska: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-152.5" who="#AleksanderMałachowski">W tej chwili jest już po odpowiedziach. Nie może być tak, że w nieskończoność będą państwo zadawać nowe pytania. Ci, którzy nie otrzymali odpowiedzi, mogą zapytać. Przecież była wtedy droga otwarta. Tak to my nigdy nie skończymy tej debaty.</u>
          <u xml:id="u-152.6" who="#komentarz">(Poseł Helena Góralska: Ale, panie marszałku, do zadania pytania, którego nie zamierzałam zadawać, skłoniła mnie odpowiedź pana ministra.)</u>
          <u xml:id="u-152.7" who="#AleksanderMałachowski">Proszę bardzo, jeżeli pan minister zechce odpowiedzieć, bo to zaczyna... Jest rytm taki, że się zadaje pytania, słucha się odpowiedzi. Bo tak możemy tę debatę ciągnąć bardzo długo. Mieliśmy średnią debatę, a ona trwa już 8 godzin.</u>
          <u xml:id="u-152.8" who="#AleksanderMałachowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#HelenaGóralska">Panie Marszałku! Pozwalam sobie zadać pytanie panu ministrowi dlatego, że słuchając odpowiedzi pana ministra, miałam wrażenie, że pan minister opowiada o innej ustawie niż ta, która była produktem prac Komisji Nadzwyczajnej. Dlatego mam trzy pytania; inaczej bym ich nie zadawała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#AleksanderMałachowski">Proszę bardzo, dlatego panią dopuściłem do głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#HelenaGóralska">Pierwsze pytanie do pana ministra jest związane z odpowiedzią na pytanie, kto zmusi kasę do zawarcia umowy ze szpitalem, który znajduje się w gminie czy w powiecie. Pan minister uprzejmy był odpowiedzieć, że samorząd zmusi kasę do zawarcia takiej umowy czy też kontraktu. Dla mnie to jest odpowiedź zupełnie niejasna. Proszę, aby pan minister był uprzejmy powiedzieć, w jaki sposób samorząd będzie zmuszał kasę do zawarcia takiego kontraktu.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#HelenaGóralska">Drugie pytanie ma chyba większe znaczenie, dlatego że dotyka finansów całego proponowanego systemu kas. Mianowicie pan powiedział, że w przypadku osoby pracującej na własny rachunek (chodziło o przykład krawcowej) ma ona co prawda obowiązek zgłosić dochód, od którego będzie obliczana składka, ale jeżeli w jakimś miesiącu nie ma dochodu, to składka nie będzie opłacona. Otóż w czasie prowadzonych prac ta sprawa pojawiała się kilka razy i zwracałam uwagę, że kasy chorych są okrutniejsze niż fiskus, bo w wypadku fiskusa zasada jest bardzo prosta - jeśli nie ma dochodu, to nie ma podatku. Natomiast pan powiedział, że kasy byłyby równie łagodne jak fiskus - nie ma dochodu, to nie ma też podatku. Prosiłabym jednak o wyjaśnienie tej sprawy, bo to jest odwrócenie o 180o tego, o czym była mowa przez cały rok. Jak to będzie w wypadku osoby, która prowadzi zarejestrowaną działalność gospodarczą i nie ma dochodu do opodatkowania, bo przecież zdarzają się miesiące gorsze i lepsze, a teraz właśnie nastąpił ciąg gorszych miesięcy. Co wtedy dzieje się ze składką? Prosiłabym o definitywną odpowiedź. To przecież zmienia całkowicie sposób patrzenia na finanse kas. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#AleksanderMałachowski">Także pan poseł Balicki? I jeszcze pytanie?</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#AleksanderMałachowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#MarekBalicki">Już bardzo krótko, o trzech sprawach tylko, bo rozumiem, że Ministerstwo Finansów udzieli w następnej kolejności odpowiedzi na pytanie, które wcześniej zadałem.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#MarekBalicki">Pierwsza sprawa, myślę, że niezwykle ważna: Kto pokrywa niedobór finansowy? Nie wiem, czy wkradło się jakieś nieporozumienie, czy też pan minister nie został do końca w sposób prawidłowy poinformowany przez swoich współpracowników. Mam przed sobą ustawę o zakładach opieki zdrowotnej, która tę sprawę reguluje, i ust. 2 w art. 60 - ustawą o ubezpieczeniach nie nowelizujemy tego artykułu - mówi, że niedobór nie może być podstawą do zaprzestania działalności publicznego zakładu opieki zdrowotnej, jeżeli jego dalsze istnienie uzasadnione jest celami i zadaniami, do których realizacji został powołany. Są w Polsce takie jednostkowe sytuacje, są szpitale, które nie spełniają tego wymogu, ale 99% czy 98,5% z pewnością ten wymóg spełnia, i to spełnia w zakresie, który jest określony statutem, a statut określa zakres specjalności itd., jakie szpital jest zobowiązany realizować. Czyli już wiemy, że jeśli jest niedobór, nie wolno ograniczać działalności szpitala, bo byłoby to niezgodne z prawem.</u>
          <u xml:id="u-157.2" who="#MarekBalicki">Oczywiście jest procedura naprawcza, o której pan minister słusznie mówił, czyli zmiana formy działalności - z jednostki samodzielnej na jednostkę budżetową - ale co mówi ust. 4? Organ, który utworzył zakład, pokrywa niedobór ze środków publicznych i określa formę dalszego finansowania zakładu (czyli zakładu w formie niesamodzielnej). A więc są jakby dwa fakty. Jest niedobór - czy z winy zarządu szpitala, czy z tego powodu, że zawarty kontrakt blokowy nie uwzględniał wszystkich kosztów. Panowie informowali, że pierwsze kontrakty będą kontraktami blokowymi, a takie kontrakty przecież nie uwzględniają tych szczegółów. Nie będzie to płacenie za usługi ani za dzień, bo wtedy bankructwo nastąpiłoby po dwóch tygodniach, a nie po dwóch miesiącach. Nie można więc zamknąć z powodu niedoboru, a zarazem niedobór musi pokryć organ założycielski.</u>
          <u xml:id="u-157.3" who="#MarekBalicki">Dlaczego pytałem o to? Bo organ założycielski, jak wynikało z uzasadnienia, nie będzie miał takiej działki w swoim budżecie na pokrywanie niedoborów. A czy mogą być niedobory? Niedobory będą musiały być, bo nakłady globalne nie zwiększą się, a nastąpi ubytek — 10% na administrację. Nie można natomiast ograniczyć działalności zakładów, bo nie została znowelizowana ustawa o zakładach opieki zdrowotnej. Jeśli kładziemy tak duży nacisk na usamorządowienie, nadanie samorządów, to bierzemy pod uwagę te wszystkie zmiany, które w ostatnich latach zostały przeprowadzone — żeby nie było problemów większych niż dzisiaj.</u>
          <u xml:id="u-157.4" who="#MarekBalicki">A więc chodzi o to nieporozumienie; nie wiem, co pan minister odpowie, bo i pierwsza odpowiedź była niejasna, i druga. Dziękuję bardzo za pozostałe odpowiedzi, szczególnie za tę, w której podana była wysokość składki, jaka będzie opłacana za siedmioosobową rodzinę rolniczą, która ma te przeciętne - przeciętna jest ponoć mniejsza niż 10 ha, ale załóżmy, że wynosi właśnie tyle - 10 ha przeliczeniowych. Pan minister podał, że to będzie 11 zł, czyli ok. 1,50 zł miesięcznie za osobę. Muszę tu powiedzieć, a w zasadzie jest to pytanie do kolegów posłów z PSL, nie wiem, może do przewodniczącego Komisji Nadzwyczajnej: Ile pieniędzy - panowie, skalkulujcie sobie - wpłynie do kas tam, gdzie jest bardzo dużo rolników? Grosze. A tylko te kasy będą kupować dla rolników usługi. Sytuacja w stosunku do tego, co mamy dzisiaj, pogorszy się znacznie, bo dzisiaj za pomocą ustawy robimy alokację środków budżetowych, no i na pewno nie jest... Dlatego skierowałem to pytanie o skutki dla finansów publicznych do Ministerstwa Finansów. W wystąpieniach panów posłów z PSL była bowiem radość, że budżet państwa dokłada - to jest niedobre, bo to tylko dodatkowe koszty, korzyści żadnych. Ale to nie znaczy, że tak jest lepiej dla rolników. Tak jest gorzej nie tylko dla rolników, ale dla wszystkich, którzy w tym rejonie mieszkają.</u>
          <u xml:id="u-157.5" who="#MarekBalicki">Pan minister przypomniał dzisiaj nasze gorące dyskusje jeszcze sprzed tego posiedzenia parlamentu. Pan minister zapewne pamięta, że kiedyś powiedziałem na spotkaniu w izbie lekarskiej - wówczas też były kontrowersje z innym projektem - że nie chciałbym mieszkać w Zgierzu, bo akurat wtedy w Zgierzu było, nie pamiętam, 40 czy 50% bezrobotnych. A tu? Powiem: nie chcę mieszkać w Zamościu, bo tam jest dużo ludności rolniczej i dużo ludności w wieku emerytalnym, a więc składki będą niskie, a ten fundusz może tego nie pokryć. Otóż Ministerstwo Finansów nie ma i my nie dostaliśmy takiej pogłębionej analizy skutków tego, co się będzie działo.</u>
          <u xml:id="u-157.6" who="#MarekBalicki">I ostatnia już sprawa, składka szwaczki. Właśnie zapytałem swoich konsultantów - opozycja też ma - i wyszło nam, że to jest 50 zł.</u>
          <u xml:id="u-157.7" who="#komentarz">(Minister Zdrowia i Opieki Społecznej Ryszard Jacek Żochowski: 51 zł.)</u>
          <u xml:id="u-157.8" who="#MarekBalicki">51 zł za miesiąc, w którym... załóżmy, że rozpoczęła wcześniej, 51 zł za miesiąc, w którym nie osiągnęła dochodu, wydała tyle, ile zarobiła, i tyle musi zapłacić. Za rodzinę rolniczą będzie 11 zł, a składka szwaczki wyniesie 50 zł. To ja chcę mieszkać w tych dużych miastach, gdzie są szwaczki, które nie osiągają dochodów.</u>
          <u xml:id="u-157.9" who="#MarekBalicki">I trzecia sprawa, myślę, że to była raczej metafora, pan minister powiedział, że ta ustawa będzie zawieszona przez 2 lata i że spokojnie za rok czy za półtora roku można ją zmienić. Cały szkopuł w tym, że proces budowania wielkiej administracji specjalnej, która zatrudni 20–30 tys. osób, proces budowy tego, co robią urzędy skarbowe plus zarządy profesjonalne, jeśli chodzi o alokację środków — to nie jest możliwe w jeden dzień. Czyli to trzeba zacząć dzisiaj, to trzeba było zacząć wczoraj, to trzeba było zacząć rok temu, szkolić kadry itd. Skąd je wziąć? A więc to nie jest tak, że za rok będzie można sobie dowolnie zmieniać. Zresztą niedobre byłoby to państwo, w którym co pół roku...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#AleksanderMałachowski">Panie pośle, przepraszam, ale to już nie jest pytanie. Pan tu toczy całą polemikę. Prosiłbym więc o pytanie, bo w tej chwili jest to jakby druga część debaty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#MarekBalicki">To już ostatnie zdanie, panie marszałku. Chyba niedobrze byłoby - chciałbym wiedzieć, czy pan minister się ze mną zgodzi - gdyby w państwie tak istotne ustawy ustrojowe, dotyczące tak ważnych sfer były co roku zmieniane. Należy je dobrze przygotować i nie zmieniać co roku. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#AleksanderMałachowski">Czy jeszcze ktoś?</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#AleksanderMałachowski">Skoro nie ma chętnych, to proszę pana ministra, jeśli pan może, o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#RyszardJacekŻochowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z wrażeniami posłów nie zamierzam dyskutować, tylko z faktami. Samorząd oczywiście - tak powiedziałem - nie może zmusić kasy do zawarcia jakiegokolwiek układu albo jakiegokolwiek kontraktu z zakładem. Chodzi o to, że organ założycielski zakładu wpłynie na to, żeby zakład wszelkimi metodami zawarł układ z kasą, a nie odwrotnie.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#RyszardJacekŻochowski">Jeżeli chodzi o szwaczkę... ta szwaczka musi zapłacić składkę 51 zł, ale jak nie zarobiła, to nie zapłaci. Zapłaci w następnym miesiącu albo jeszcze w następnym - z odsetkami. Proszę państwa, jeżeli ktoś prowadzi zakład, do którego dokłada, to musi przestać ten zakład prowadzić. Bo zakładamy, że w Polsce będzie w dalszym ciągu istniała taka sytuacja, o której państwo mówicie, że są zakłady, które trwają, a nie zarabiają. To gdzie tak jest?</u>
          <u xml:id="u-161.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nawet na bankructwo trzeba zarobić.)</u>
          <u xml:id="u-161.3" who="#RyszardJacekŻochowski">Oczywiście, ale to już jest sprawa, której tutaj nie chcemy poruszać. Jeżeli dopuszczamy tu, że mogą istnieć takie zakłady... Jeżeli, na szczęście, ktoś ma z czego dokładać na funkcjonowanie zakładu, to może także zapłacić składkę 51 zł.</u>
          <u xml:id="u-161.4" who="#RyszardJacekŻochowski">Jeżeli chodzi o artykuł, o którym mówił pan poseł... Akurat tak się złożyło, panie pośle, że ten artykuł w projekcie nowelizacji ustawy o zakładach opieki zdrowotnej jest w trakcie nowelizacji w podzespole, w którym jest pan poseł.</u>
          <u xml:id="u-161.5" who="#komentarz">(Poseł Marek Balicki: Ale nie w tym punkcie.)</u>
          <u xml:id="u-161.6" who="#RyszardJacekŻochowski">Właśnie w tym punkcie, dokładnie w tym punkcie. On oczywiście będzie zmieniony. Zgadzam się z panem, że tak nie może być.</u>
          <u xml:id="u-161.7" who="#RyszardJacekŻochowski">Jasne, że to była pewna metafora, ale chodzi o szczegóły. Pewne szczegóły mogą być w ustawie zmienione, ale całej ustawy nikt nie zamierza zmieniać. Jeżeli jesteśmy faktycznie przekonani, że ustawa jest zła... Każdy z posłów według własnego sumienia zagłosuje za ustawą albo przeciw ustawie, za zmianami w służbie zdrowia albo przeciw zmianom. Ale ja słyszałem, że służba zdrowia w Polsce się rozpadła, osiągnęła dno i nie funkcjonuje, czyli bez względu na to, co zrobimy, nie może być gorzej. Trzeba się zatem zastanowić nad tym, czy, odrzucając tę ustawę, robimy akurat najsłuszniejszy ruch.</u>
          <u xml:id="u-161.8" who="#RyszardJacekŻochowski">Jeżeli chodzi o to, co powiedział pan poseł Gawin... Oczywiście można do tych źle czujących się maszynistów, nastawiaczy dodać źle czujących się posłów, bo wszyscy mogą się w jakimś momencie źle czuć. Kasa branżowa jest oczywiście możliwa. Nie będzie ona zakładana na podstawie art. 103 pkt 1 projektu ustawy, ale pkt. 2 i każdy ma możliwość zafunkcjonować na podstawie zawartej już w ustawie naszej, poselskiej.</u>
          <u xml:id="u-161.9" who="#RyszardJacekŻochowski">Wielkość składki inwalidy wojennego zależy jedynie od jego statusu zawodowego jako emeryta czy rencisty i od wysokości otrzymywanego w ten sposób dochodu. Ale faktycznie składki on nie płaci, bo składka jest kompensowana.</u>
          <u xml:id="u-161.10" who="#RyszardJacekŻochowski">I wreszcie takie ogólne sprawy... Dziękuję za gratulacje dobrego samopoczucia. Jeżeli jest się ministrem, który ma szansę przedstawić taką ustawę w Sejmie - mimo druzgocącej krytyki przez pewną część posłów, ale przez innych nie - to można mieć dobre samopoczucie i ja je dzisiaj akurat mam, panie pośle. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-161.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo panu ministrowi Żochowskiemu.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#AleksanderMałachowski">Proszę obecnie panią minister Barbarę Labudę przedstawicielkę prezydenta RP.</u>
          <u xml:id="u-162.2" who="#AleksanderMałachowski">Pani wiceminister finansów chciałaby odpowiedzieć posłowi Balickiemu?</u>
          <u xml:id="u-162.3" who="#AleksanderMałachowski">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-162.4" who="#AleksanderMałachowski">Nie ma pani obowiązku, tylko minister Żochowski jest obowiązany odpowiadać, pozostali wedle woli.</u>
          <u xml:id="u-162.5" who="#AleksanderMałachowski">Jeśli pani wyraża ochotę, to proszę bardzo, tylko chcę podkreślić, że posłowie nie mają prawa wywoływać innych ministrów niż tych, którzy odpowiadają w imieniu rządu za...</u>
          <u xml:id="u-162.6" who="#AleksanderMałachowski">Proszę bardzo, ale jeśli pani chce...</u>
          <u xml:id="u-162.7" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Kancelarii Prezydenta RP Barbara Labuda: Czy mogę wystąpić?)</u>
          <u xml:id="u-162.8" who="#AleksanderMałachowski">Gdyby pani była łaskawa zaczekać chwileczkę, żeby tę sprawę zakończyć...</u>
          <u xml:id="u-162.9" who="#AleksanderMałachowski">Proszę bardzo panią minister o wyjaśnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Proszę Pań i Panów Posłów! Wysoka Izbo! To oczywiście nie są rachunki bardzo dokładne z tej prostej przyczyny, że nie wiemy jeszcze, jaki będzie ostateczny kształt, gdyż dopiero państwo zadecydują o wszystkich zapisach tej ustawy. Jednak próbując ocenić jej skutki, gdyby przyszło wprowadzać ją w roku 1997, i posługując się tymi danymi, które 1997 r. przynosi łącznie z autopoprawką dokonaną w związku ze zmianami w skali podatkowej, można powiedzieć, że sprawa wyglądałaby następująco.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Wedle autopoprawki ogólna kwota dochodów z podatku osobistego, podatku dochodowego od osób fizycznych, wyniesie, wedle szacunku, w 1997 r. 39 425 mln zł. Z tych 39 425 mln zł 30 472 mln zł to dochody budżetu państwa, 8953 mln zł to łączne dochody samorządów partycypujących w dochodach z tego podatku, czyli 16-procentowego dochodu gmin i odpowiedniego dochodu wielkich miast.</u>
          <u xml:id="u-163.2" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Wprowadzenie ulgi polegającej na tym, iż składka zdrowotna w wysokości 10% wpłat z dochodów stanowiących podstawę opodatkowania będzie refundowana zmniejszeniem tego podatku, prowadzi do obniżenia ogólnego przychodu z dochodu osobistego od osób fizycznych do poziomu ok. 31 914 mln zł, czyli o 7,5 mld zł mniej, niżby to wynosiło w dotychczasowym układzie. Te 7,5 mld zł jest stratą, którą dzielą pomiędzy siebie budżet państwa i budżety samorządów. Jeśli chodzi o budżety samorządów, ubytek łączny, polegający na tym, że ich partycypacja ulega zmniejszeniu, bo mniejsza jest kwota, od której są liczone stosowne procenty, a także zmniejsza się subwencja wyrównawcza, to strata wynosi 1800 mln zł. Po stronie budżetu natomiast strata sięga 5700 mln zł, jeśli chodzi o wpływy dochodowe, a jednocześnie jeśli przyjmiemy refundację, która stanowi ok. 10% dochodów rodzin rolniczych, to wydatki budżetu państwa zwiększą się o ok. 52 mln. Tak więc łączna strata dla budżetu państwa, liczona tylko po stronie zmniejszonych przychodów i nieco zwiększonych wydatków, sięga prawie 5820 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-163.3" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Bardziej szczegółowe obliczenia, panie pośle, przedstawimy wtedy, kiedy zadecydujemy o kształcie ustawy, bo faktycznie zróżnicowanie tych globalnych kwot będzie wyglądało bardzo różnie, w zależności od struktury ludności województw. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#AleksanderMałachowski">Bardzo proszę obecnie panią minister Barbarę Labudę przedstawicielkę prezydenta RP.</u>
          <u xml:id="u-164.2" who="#AleksanderMałachowski">Proszę bardzo, pani posłanko minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#BarbaraLabuda">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#BarbaraLabuda">Panie Marszałku! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Mam zaszczyt występować dzisiaj przed państwem w imieniu prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej pana Aleksandra Kwaśniewskiego, by krótko przedstawić jego uwagi dotyczące projektu omawianej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-165.2" who="#BarbaraLabuda">Sprawa szybkiego uruchomienia reformy systemu zabezpieczenia społecznego - emerytur, rent, zasiłków - a także ubezpieczeń zdrowotnych nie podlega dzisiaj dyskusji, bo jest społecznie konieczna.</u>
          <u xml:id="u-165.3" who="#BarbaraLabuda">Dokonaliśmy już w Polsce ogromnych, wręcz rewolucyjnych przemian w gospodarce. Wszyscy je odczuwamy, wszyscy się z nich cieszymy, są one naszą dumą. Obecnie znajdujemy się w przededniu poważnych przemian ustrojowych w innej dziedzinie życia naszego kraju, przygotowujemy się do zbudowania nowego systemu zabezpieczenia społecznego. Dzisiaj właśnie rozpoczynamy tę wielką reformę ustawą o ubezpieczeniach zdrowotnych.</u>
          <u xml:id="u-165.4" who="#BarbaraLabuda">Za wartościowe uznać należy te rozwiązania zaproponowane w projekcie ustawy, które opierają się na trzech podstawowych zasadach przyjętych przy ustalaniu świadczeń, a mianowicie: powszechności i obowiązkowości składek; solidaryzmu społecznego, wyrażającego się w powszechności pakietu podstawowych świadczeń; samorządności kas przy zachowaniu gwarancji państwa dla świadczeń udzielanych w systemie ubezpieczenia zdrowotnego. Tak więc każdy obywatel niezależnie od wysokości zarobków i ryzyka zachorowania płacić będzie 10-procentową składkę i każdy otrzymywać będzie za to pomoc medyczną, zgodną ze zdobyczami współczesnej medycyny. W tym systemie każdy obywatel — i biedny, i bogaty — będzie miał taki sam dostęp do opieki medycznej. Każdy w równym stopniu będzie mógł skorzystać z kosztownych nawet interwencji medycznych, na przykład przeszczepów, jeśli okażą się one dlań konieczne.</u>
          <u xml:id="u-165.5" who="#BarbaraLabuda">Wprowadzenie nowego systemu stawia przed nami zadanie uświadamiania milionom Polek i Polaków potrzeby osobistego ubezpieczenia i rozbudzania oraz utrwalania w każdym przekonania o nieodzowności bycia ubezpieczonym.</u>
          <u xml:id="u-165.6" who="#BarbaraLabuda">Ze sprawozdania przedstawicieli Kancelarii Prezydenta uczestniczących w pracach komisji sejmowej wynika, że projekt ustawy przeszedł podczas tych prac daleko idące zmiany w stosunku do pierwotnych założeń. Do szczególnie ważnych zmian zaliczyć niewątpliwie należy wyeliminowanie zagrożenia centralizmu kas poprzez wprowadzenie na równoległym szczeblu kas regionalnych i kas branżowych, które przez nadanie im osobowości prawnej będą równorzędnymi podmiotami prawa handlowego.</u>
          <u xml:id="u-165.7" who="#BarbaraLabuda">Nasuwają się jednak również wątpliwości i pytania. Dlatego prezydent chciałby wiedzieć, czy po wprowadzeniu w życie nowej instytucji ubezpieczeń zdrowotnych zakres świadczeń medycznych gwarantowanych przez kasy będzie miał pokrycie finansowe w proponowanej przez rząd wysokości składki ubezpieczeniowej. Prezydent pragnie także zaproponować, aby przewidziane ustawą, przeszło dwuletnie, vacatio legis poświęcić na przygotowanie, po pierwsze, systemu ochrony praw pacjenta i Karty praw pacjenta, opracowanie tej karty, która musi uzupełniać system ubezpieczeń zdrowotnych, oraz, po drugie, na przygotowanie profesjonalnie przeszkolonych kadr dla obsługi klientów kas ubezpieczeń zdrowotnych, a także stworzenie zabezpieczenia finansowego i materiałowego dla nowo tworzonych instytucji.</u>
          <u xml:id="u-165.8" who="#BarbaraLabuda">Podkreślić jeszcze raz trzeba, że mamy do czynienia z pierwszym projektem ustawy, regulującej przyszły system zabezpieczeń społecznych. Dopiero zatem praktyka i czas niezbędny do wdrożenia systemu zaprojektowanego niniejszą ustawą ujawnią mocne i słabsze strony przyjętych rozwiązań.</u>
          <u xml:id="u-165.9" who="#BarbaraLabuda">Kończąc, chciałabym wyrazić wielki szacunek i uznanie dla pań posłanek i panów posłów oraz innych osób uczestniczących w pracach Komisji Nadzwyczajnej za ogrom wykonanej dla nas wszystkich pracy.</u>
          <u xml:id="u-165.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#AleksanderMałachowski">Dziękuję bardzo pani minister Barbarze Labudzie.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#AleksanderMałachowski">Proszę sprawozdawcę komisji pana posła Władysława Szkopa o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#WładysławSzkop">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dziękuję serdecznie wszystkim, którzy poświęcili dzisiaj bardzo wiele swojego cennego czasu, czemu towarzyszyło również troszkę emocji, za wszystkie uwagi. Komisja Nadzwyczajna na pierwszym najbliższym spotkaniu wszystkie uwagi, które państwo byli uprzejmi zgłosić, podda wnikliwej ocenie i przedstawi swoje stanowisko w możliwie najkrótszym czasie.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#WładysławSzkop">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jeśli pan pozwoli i państwo zechcecie wysłuchać, chciałbym odpowiedzieć na kilka pytań, które zostały postawione.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#AleksanderMałachowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#WładysławSzkop">Pan poseł Świrepo pytał, jak zostanie rozwiązana sprawa bezdomnych. Podobne pytanie zadał pan poseł Kopczyk, chcąc się dowiedzieć, jak dzisiaj wygląda sytuacja naszych kloszardów i jak byłaby rozwiązana. To jest trudna do zidentyfikowania grupa osób. System ubezpieczenia zdrowotnego nie jest instytucją policyjną. Będzie podejmował ze swojej strony na pewno cały szereg działań dążąc do identyfikacji tych osób. W tej identyfikacji będą brały udział również zakłady opieki zdrowotnej, gdyż każdemu, kto się do nich zgłosi, zostanie udzielona porada, pomoc, zostanie przyznane świadczenie. Choć nie będzie posiadał karty identyfikacyjnej, to zostanie zidentyfikowany jako ktoś, kto jej nie posiada. System ubezpieczenia zdrowotnego nie ma takiej mocy sprawczej, aby bezdomnego skierować do pomocy społecznej, do rejestracji w biurze pracy. Nikogo zresztą nie można zmusić, aby podjął takie działania. Oczywiście bezdomni we wszystkich sytuacjach zagrożenia życia i zdrowia, zgodnie z wszystkimi obowiązującymi aktami prawnymi, otrzymają to świadczenie w niezbędnym zakresie. Natomiast pozostałe świadczenia zdrowotne mogą stanowić problem. Proszę jednak pamiętać, że ta grupa osób przywiązuje mniejszą wagę do swego stanu zdrowia, wykazuje mniej zainteresowania. Jest jeszcze kilka takich osób, które można byłoby zidentyfikować. Niepokojące jest to, że dzisiaj się nie udaje do końca zidentyfikować, jak wielka jest to grupa, czy mówimy o 70, 100, 300 czy o 500 tys. osób. Nie ma takiego systemu kontroli i nadzoru, który określiłby dokładnie kto to jest i ile jest tych osób. Wiadomo, że na Dworcu Centralnym w Warszawie przebywa w ciągu doby do 200 osób. Niestety, nie posiadają oni ani miejsca zamieszkania, ani dowodu osobistego, ani PESEL - niczego. Ta regulacja prawna nie jest sposobem na ich określenie. Być może ta uwaga powinna w nas wzbudzić potrzebę znalezienia takiego systemu i sposobu, żeby udało się ich zidentyfikować.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#WładysławSzkop">Pani poseł Dmochowska pytała o amortyzację...</u>
          <u xml:id="u-169.2" who="#komentarz">(Poseł Maria Dmochowska: Pytałam o możliwość inwestycji.)</u>
          <u xml:id="u-169.3" who="#WładysławSzkop">...o rolę amortyzacji w kreowaniu wydatków samorządów na potrzeby zakładów opieki zdrowotnej. Nie będę się do tego ustosunkowywał, odpowiedział na to pan minister.</u>
          <u xml:id="u-169.4" who="#WładysławSzkop">Panu posłowi Gawinowi pozwolę sobie odpowiedzieć w nieco szerszym kontekście, dotyczącym dwóch kwestii: służby zdrowia PKP i jej sytuacji prawnej oraz interpretacji spraw dotyczących inwalidów wojennych i wojskowych oraz członków ich rodzin. Dzisiaj w Polsce obowiązuje ok. 150 różnych regulacji, na mocy których człowiek wchodzi do systemu opieki zdrowotnej. Są one rozsiane po różnych ustawach. Konstruując ustawę o ubezpieczeniu zdrowotnym, znaczną większość tych regulacji próbowano scalić i w różny sposób zmniejszać ich znaczenie lub uchylać, jeśli to było możliwe.</u>
          <u xml:id="u-169.5" who="#WładysławSzkop">Początek art. 169 brzmi: „Tracą moc w zakresie uregulowanym ustawą przepisy”. Większość osób odczytuje te słowa w następujący sposób: że oto stosowny artykuł ustawy zostaje uchylony na mocy takiej regulacji. To nieprawda. Tracą moc przepisy tylko w tej części, w której ta ustawa dokonuje innych regulacji. Tak się stało w przypadku inwalidów wojennych i wojskowych oraz członków ich rodzin, że nie ma likwidacji art. 13 ustawy o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych. Nie ma likwidacji art. 12 ustawy o kombatantach i osobach represjonowanych. Art. 12 został zmieniony tylko w części legislacyjnej, natomiast z art. 13 zostały wyjęte niektóre uregulowania, które zostały skonsumowane ustawą o ubezpieczeniach zdrowotnych. I oczywiście niedobrze jest, jeżeli w momencie przygotowywania projektu i uchwalania ustawy pojawia się problem interpretacyjny, czy z takiego przepisu wynika to czy tamto. Chciałbym państwa zapewnić, że ze wszystkich interpretacji prawnych, o które zabiegałem i które otrzymałem w związku z bardzo licznymi listami i interwencjami Związku Inwalidów Wojskowych i Wojennych, jasno wynikało, że przepisy ustawy zawarte w art. 40, 41, 44, 164, 169 i jeszcze dwóch, z wyjątkiem jednej jedynej sprawy, o której za chwilę powiem, konsumują wszystkie dotychczasowe przywileje przyznane inwalidom wojskowym i emerytom. Jedyne, co ubywało, jeśli chodzi o emerytów i rencistów, to była sprawa zabezpieczenia stomatologicznego. Pani poseł, bardzo chętnie służę tymi ekspertyzami i opiniami prawnymi. Sprawa zabezpieczenia stomatologicznego, gdzie w ferworze sporów i dochodzenia do rozwiązań pominięto inwalidów wojennych, członków ich rodzin i inwalidów wojskowych. Kolegom, którzy na to zwrócili uwagę, dziękuję serdecznie; komisja mogła spokojnie to przeanalizować.</u>
          <u xml:id="u-169.6" who="#WładysławSzkop">Taka sama sytuacja jest z kolejową służbą zdrowia. Chcę państwu zwrócić uwagę, że kolejowa służba zdrowia - pan poseł Gawin pytał, czy komisja analizowała, czy ministerstwo analizowało przepisy dotyczące kolejowej służby zdrowia i nowych relacji, jakie powstaną w związku z projektowaną ustawą - jest integralną częścią przedsiębiorstwa PKP, które zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o przedsiębiorstwie tworzy i utrzymuje kolejową służbę zdrowia. Z tego przepisu wynika, że to jest jakby - przepraszam za słowo - jej własność. Służba zdrowia jest takim samym zakładem wewnętrznym przedsiębiorstwa, jak lokomotywownia, jak stacja Koluszki, dokładnie takim samym. Przedsiębiorstwo PKP na podstawie pierwszych artykułów części ogólnej ustawy o przedsiębiorstwie posiada osobowość prawną. Na podstawie posiadanej wiedzy nie można w osobie prawnej wyróżnić osoby prawnej. Osoba prawna jest niepodzielną osobą i nie można tego podzielić na trzy części.</u>
          <u xml:id="u-169.7" who="#WładysławSzkop">Uchylenie w części art. 10 ust. 2 w art. 169 tylko i wyłącznie przenosi do ustawy o ubezpieczeniach zdrowotnych te przepisy i te obowiązki, które są uregulowane tą ustawą. Wszystkie inne zobowiązania kolejowej służby zdrowia wynikające z ust. 2 pozostają.</u>
          <u xml:id="u-169.8" who="#WładysławSzkop">Pan poseł Rulewski pytał, czy z powodu bardzo szerokiej definicji członka rodziny w art. 3 nie pojawi się chęć nadużycia tego uprawnienia, a tym samym zmniejszenia opłat z tytułu składek i wpływu pieniędzy do kasy. Nieuczciwość i chęć uchylania się od różnych świadczeń podatkowych jest ludzką przywarą cechującą sporą grupę osób i ustawodawca nie jest w stanie nieuczciwego postępowania eliminować poprzez obwarowanie tego przepisu stosownymi przepisami.</u>
          <u xml:id="u-169.9" who="#WładysławSzkop">Kto będzie odpowiedzialny za politykę prozdrowotną na terenie gminy? To było, jeśli dobrze pamiętam, pytanie pana posła Puzyny. Na terenie gminy odpowiedzialny za politykę prozdrowotną będzie w takim samym stopniu samorząd, jak przedstawiciel rządu, jak również ten, kto będzie kupował świadczenia zdrowotne. Wydaje mi się, że z tego pytania jasno wynika obawa, niepokój, że nowe struktury organizacyjne mogą nie chcieć być partnerami w rozmowach, tylko będą chciały narzucać swoją wolę i swoje zasady postępowania. Myślę, że jeżeli dzisiaj mamy już taką wiedzę i takie odczucie, to łatwiej będzie o tym rozmawiać jutro. Chciałbym również panu posłowi wskazać dwie opinie eksperckie: pana profesora Woźniaka i pana profesora Włodarczyka. Są one do dyspozycji Komisji Nadzwyczajnej i serdecznie pana zapraszam do sięgnięcia po nie. Eksperci ci wyrazili pogląd, że utworzenie kas powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego, i w ogóle systemu ubezpieczenia zdrowotnego, spowoduje zmniejszenie kompetencji gmin i wojewodów, ponieważ zmniejszone zostaną możliwości decyzyjności w oparciu o posiadane środki. Gminy, samorządy i wojewodowie zostaną pozbawieni tych pieniędzy, które pozwalały na pokrycie znacznej części ich wydatków, a tym samym pozwalały w ramach posiadanych środków na podejmowanie pewnych istotnych decyzji.</u>
          <u xml:id="u-169.10" who="#WładysławSzkop">Pan poseł Rulewski pyta, czy w ciągu dwóch lat istnieje szansa na dostosowanie geografii rozmieszczenia szpitali w kraju. Na to pytanie nie jestem w stanie do końca odpowiedzieć, dlatego że kwestia sieci szpitalnej to nie jest sprawa Komisji Nadzwyczajnej. Geografia szpitali jest w jakiejś istotnej części gotowa i problemem pozostaje to, które szpitale i w jakim zakresie będą zawierały umowy o świadczenia, w jakim stopniu się będą restrukturyzowały.</u>
          <u xml:id="u-169.11" who="#WładysławSzkop">Brak gospodarza — sprawa poruszona również przez pana posła Rulewskiego. To jest to pytanie, które się wiąże również z polityką prozdrowotną na terenie gminy, bo gospodarz to nie tylko ten, kto zawiaduje środkami, ale także ten, kto umie podejmować stosowne decyzje w oparciu o statystykę i dane epidemiologiczne. Na terenie gminy nie można podejmować decyzji epidemiologicznych, bo aby podejmować decyzje strategiczne dotyczące prowadzenia polityki zdrowotnej na jakimkolwiek terenie, trzeba mieć do dyspozycji grupę reprezentatywną, co najmniej 1,5–2 mln mieszkańców, podopiecznych; wtedy można byłoby kreować założenia polityki zdrowotnej.</u>
          <u xml:id="u-169.12" who="#WładysławSzkop">Kwestia braku elementów konkurencyjności - na to pytanie już była odpowiedź.</u>
          <u xml:id="u-169.13" who="#WładysławSzkop">Kto nie będzie objęty systemem? — pytanie pani poseł Sierakowskiej. Tylko te osoby, których się nie uda zidentyfikować. A więc może to być i 50–70 tys., i 300 tys. osób. Na to pytanie nie można dzisiaj udzielić precyzyjnej odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-169.14" who="#WładysławSzkop">Inwalidzi wojenni... Kto opłaca składkę, jaką składkę, w jakiej wysokości? Inwalidzi wojenni i wojskowi - jeżeli otrzymują świadczenia, to, o ile dobrze pamiętam, są one zwolnione z opłat podatkowych i składka będzie, jeśli nie, wtenczas od tych świadczeń emerytalno-rentowych opłacany jest podatek i automat działa tak jak w każdym innym przypadku. Jeżeli natomiast nie otrzymują świadczeń, wówczas pojawia się płatność na koszt budżetu państwa, w wysokości stałego zasiłku z pomocy społecznej. Ta regulacja znajduje się, jeśli dobrze pamiętam, w art. 23 albo 24 jako ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-169.15" who="#WładysławSzkop">Pan poseł Balicki mówił o sprzeczności między art. 171 i artykułem, który określa sposób zawierania umów w drodze ofert. Wydaje mi się, panie pośle, że jest to sprzeczność pozorna. Art. 171 jest to lex specialis na określoną sytuację, na określony tryb postępowania, na określony czas, działający tylko przez jeden rok. Natomiast regulacja zawarta chyba w art. 54, albo którymś innym artykule, jest regulacją globalną, że tak to będzie realizowane już jutro.</u>
          <u xml:id="u-169.16" who="#WładysławSzkop">Jeśli pani minister pozwoli - to pytanie do pani minister Labudy: Czy po wprowadzeniu świadczeń gwarantowanych wysokość ustalonej składki będzie wystarczająca na pokrycie tych świadczeń? Pani minister, wszystkie symulacje, które posiadaliśmy, i opinie ekspertów, do których za chwilę wrócę, wskazują na to, że na poziomie 10% odliczenia od podstawy wymiaru powinna to być kwota wystarczająca. Oczywiście, gdyby budżet państwa chciał zrezygnować z następnych 10% podstawy wymiaru i cały podatek przekazać na służbę zdrowia, to przypuszczam, że żadna ochrona zdrowia nie byłaby z tego powodu niezadowolona.</u>
          <u xml:id="u-169.17" who="#WładysławSzkop">I na koniec, jeśli pan pozwoli, panie marszałku, to dwa słowa poza regulaminem.</u>
          <u xml:id="u-169.18" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Marek Borowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#MarekBorowski">Panie pośle, jeśli pan sam mnie uprzedza, że pan będzie mówił poza regulaminem, to mam wątpliwości, co należy z tym zrobić. Może niech pan mnie nie uprzedza, niech pan mówi, a ja zobaczę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#WładysławSzkop">Panie Marszałku! Chciałbym złożyć bardzo serdeczne podziękowanie wszystkim kolegom, którzy w tej komisji spędzili razem 12 miesięcy, wykazując sporo samozaparcia i siły do tego, ażeby koncyliacyjnie przebrnąć ten trudny czas, oraz paniom z sekretariatu, które obsługiwały komisję, pani Ewie Muszyńskiej i pani Ewie Karpińskiej. Dziękuję jeszcze jednej osobie — panu mecenasowi Cichemu, za to, że te zmiany i marsze po całej ustawie z nami wszystkimi wytrzymał. Dziękuję bardzo państwu, dziękuję panu marszałkowi.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi sprawozdawcy. To było całkiem regulaminowe.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#MarekBorowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-172.2" who="#MarekBorowski">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy szereg poprawek, Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm ponownie skierował projekt ustawy do Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym oraz projektu ustawy o świadczeniach zdrowotnych gwarantowanych przez państwo ze środków publicznych w celu przedstawienia dodatkowego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-172.3" who="#MarekBorowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-172.4" who="#MarekBorowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-172.5" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 3 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy zmieniającej ustawę o zmianie zakresu działania niektórych miast oraz o miejskich strefach usług publicznych (druki nr 1954 i 2033).</u>
          <u xml:id="u-172.6" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Franciszka Potulskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#FranciszekPotulski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W dniach 13, 14, 19 i 20 listopada br. Komisja Nadzwyczajna do rozpatrzenia projektu ustawy o samorządzie powiatowym i projektu ustawy o zakresie działania niektórych dużych miast rozpatrywała skierowany do niej rządowy projekt ustawy zmieniającej ustawę o zmianie zakresu działania niektórych miast oraz o miejskich strefach usług publicznych. Do powstania projektu nowelizacji przyczyniły się badania ankietowe prowadzone przez Urząd Rady Ministrów, wnioski płynące z postępowania odwoławczego, prowadzonego przez ministra finansów w porozumieniu z reprezentacją zainteresowanych miast, a także informacje uzyskane dzięki monitorowaniu skutków obowiązywania ustawy przez zainteresowane ministerstwa, tj.: Ministerstwo Finansów, Ministerstwo Edukacji Narodowej, Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej, Ministerstwo Kultury i Sztuki, Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej oraz Ministerstwo Transportu i Gospodarki Morskiej.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#FranciszekPotulski">Projekt reguluje cztery zasadnicze kwestie:</u>
          <u xml:id="u-173.2" who="#FranciszekPotulski">Po pierwsze, racjonalizację zadań i kompetencji przekazanych 46 miastom - w większości są to największe miasta kraju.</u>
          <u xml:id="u-173.3" who="#FranciszekPotulski">Po drugie, system finansowania realizacji zadań i kompetencji określonych ustawą o zmianie zakresu działania niektórych miast oraz o miejskich strefach usług publicznych.</u>
          <u xml:id="u-173.4" who="#FranciszekPotulski">Po trzecie, wynikające ze zmiany zakresu wykonywanych zadań i kompetencji, np. w wyniku podziału gmin objętych działaniem ustawy.</u>
          <u xml:id="u-173.5" who="#FranciszekPotulski">Po czwarte, wynikające z wejścia w życie przepisów ustawy w odniesieniu do gmin warszawskich.</u>
          <u xml:id="u-173.6" who="#FranciszekPotulski">Ponadto w projekcie znalazło się szereg przepisów o charakterze porządkowo-technicznym.</u>
          <u xml:id="u-173.7" who="#FranciszekPotulski">W części dotyczącej racjonalizacji zadań i kompetencji projekt ustawy zawiera rozwiązania rozszerzające zakres zadań i kompetencji wykonywanych przez miasta. Przekazaniu miastom podlegać będą dodatkowe kompetencje, wśród których należy wymienić: upoważnienie gmin do wydawania zgody na wykonywanie robót w pasie drogowym oraz pobierania za nie opłat (art. 1 pkt 2 lit. c); upoważnienie gmin do wydawania zgody na wykorzystywanie dróg publicznych w sposób szczególny, a także rozszerzenie kompetencji miejskich konserwatorów zabytków o uprawnienie do badania przedmiotów o przypuszczalnej wartości historycznej, naukowej lub artystycznej. Ponadto komisja proponuje dodatkowo uzupełnienie pakietu zadań i kompetencji przekazywanych miastom jako zadania własne o zadania dotyczące egzekucji administracyjnych w zakresie należności z tytułu podatków i opłat, dla których organ gminy jest właściwy dla ich ustalania i pobierania (art. 1 pkt 2 lit. d). Komisja przyjęła tę zmianę na wniosek samorządów, które twierdziły, że są w stanie wyegzekwować swoje należności skarbowe skuteczniej, niż to realizuje rząd. Rząd wskazywał, że dłużnikami miast są również dłużnicy skarbu państwa i następuje zbieg egzekucji, a wtedy i tak egzekucję prowadzi urząd skarbowy. Ponadto egzekucja jest kosztowna. Wobec stwierdzeń jednak przedstawicieli miast, że w ostatecznym rozrachunku miastom opłaca się ta operacja, bo skuteczniejsza egzekucja należności pokryje koszty, komisja przychyliła się do wniosku miast.</u>
          <u xml:id="u-173.8" who="#FranciszekPotulski">W stosunku do zadań zleconych uzupełniono kompetencje miast o zadania z zakresu ochrony środowiska, w tym uchwalanie na czas oznaczony ograniczeń lub zakazów dotyczących wprowadzania określonych zanieczyszczeń do powietrza, a także ograniczeń i zakazów używania pojazdów napędzanych silnikami spalinowymi; uchwalanie zakazów i nakazów koniecznych dla zapewnienia ochrony terenów posiadających walory wypoczynkowe i krajobrazowe; określanie w drodze decyzji dla jednostek organizacyjnych i osób fizycznych dopuszczalnego poziomu hałasu lub wibracji przenikających do środowiska; tworzenie społecznej straży ochrony środowiska; wprowadzanie określonych ograniczeń i zakazów w stosunku do obiektów lub obszarów o stwierdzonych wartościach przyrodniczych przewidzianych do objęcia ochroną, którym zagraża zmiana lub zniszczenie. Zmiany te stanowią odpowiedź na postulaty zgłaszane przez stronę samorządową.</u>
          <u xml:id="u-173.9" who="#FranciszekPotulski">Przedstawiciele miast wnosili o rozszerzenie ich uprawnień o ustalanie norm niektórych zanieczyszczeń. Komisja uznała racje rządowe, że skutki emisji mają eksterytorialny charakter i że wyeliminowałoby to wpływ gmin sąsiadujących z miastem na poziom zanieczyszczeń na ich terenie. Podobnych argumentów używano przy omawianiu uprawnień dotyczących ustalania zakresu ochrony roślin i zwierząt. Informacje napływające z miast realizujących przepisy ustawy świadczyły o tym, że wykonywanie niektórych przekazanych ustawą zadań napotyka duże trudności, których przyczyną jest brak wykwalifikowanych, specjalistycznych kadr i wyposażenia technicznego. Szczególnie widoczne jest to w przypadku zadań z zakresu weterynarii. W związku z tym komisja poparła propozycję Rady Ministrów zmierzającą do wyłączenia zadań z zakresu weterynarii z katalogu zadań wykonywanych przez miasta.</u>
          <u xml:id="u-173.10" who="#FranciszekPotulski">Podobne trudności stały się udziałem niektórych miast w odniesieniu do zadań z zakresu inspekcji sanitarnej oraz ochrony przeciwpożarowej. Pojawiły się postulaty zmiany charakteru tych zadań ze zleconych na powierzone, to jest wykonywanych na podstawie porozumienia z właściwym organem administracji rządowej. Utrzymanie dotychczasowego charakteru zadań nakłada na miasta ustawowy obowiązek ich wykonywania, niezależnie od możliwości władz w tym zakresie. W przedłożeniu rządowym znalazła się propozycja umożliwiająca wprowadzenie fakultatywności w wykonywaniu tych zadań. Komisja, uznając zasadność propozycji Rady Ministrów, zadecydowała o wykreśleniu art. 7 i 8 ustawy o zmianie zakresu działania niektórych miast. Jednocześnie wskazała, że wprowadzenie przepisów mówiących o możliwości zawierania porozumień między organami administracji rządowej i samorządowej nie jest konieczne ze względu na obowiązywanie art. 8 ustawy o samorządzie terytorialnym. W tej sytuacji skreśleniu uległ także projekt zapisu art. 8a zawartego w przedłożeniu rządowym.</u>
          <u xml:id="u-173.11" who="#FranciszekPotulski">Projekt ustawy zmieniającej ustawę o zmianie zakresu działania niektórych miast w wersji rządowej przewidywał wprowadzenie art. 9a nakładającego na gminę przejmującą zadania obowiązek zachowania ponadgminnego zasięgu działania jednostki. Komisja, uznając, że duże miasto z natury świadczy usługi o charakterze ponadgminnym, proponuje zrezygnowanie z wprowadzenia tego zapisu. Sprawa ta wywołała wiele kontrowersji. Z jednej strony proponowany zapis: „W przypadku gdy zasięg działania jednostki organizacyjnej przekazanej gminie w celu realizacji zadań, o których mowa w art. 2 i 3, wykracza poza granice administracyjne gminy, gmina jest zobowiązana do zachowania dotychczasowego ponadgminnego zasięgu działania tej jednostki”, wydaje się słuszny, mimo że nawet nie precyzuje, czy chodzi o ponadgminny charakter w sensie terytorialnym, dotyczący zasięgu administracyjnego świadczonych usług, czy bardziej ich rodzaju (tzn. że np. szpital nie likwiduje kliniki zajmującej się określoną chorobą). W obu wypadkach może dojść do naturalnego wygaśnięcia prowadzonych usług bądź z powodu zaniku zapotrzebowania, bądź np. oddania nowego szpitala, który przejmie pacjentów. Trudności spowodowało ustalenie, w jaki sposób mogłyby wypowiedzieć się w tej sprawie zainteresowane gminy. Komisja stanęła na stanowisku, że dotychczasowe uprawnienia wojewody są dostateczne dla zablokowania ewentualnej samowoli miast zmieniających zakres świadczonych usług bez uzasadnienia. Stąd rezygnacja z proponowanego przez rząd zapisu. Środki, jakie otrzymuje gmina, wynikają z uwzględnienia charakteru realizowanych zadań, w tym ich ponadgminnego charakteru.</u>
          <u xml:id="u-173.12" who="#FranciszekPotulski">Obowiązujące obecnie przepisy nie regulują statusu pracowników urzędów administracji rządowej przejmowanych przez miejskie strefy usług publicznych i gminy warszawskie. W związku z tym w projekcie ustawy zaproponowano regulację tych kwestii.</u>
          <u xml:id="u-173.13" who="#FranciszekPotulski">Ponadto komisja proponuje wprowadzenie przepisów regulujących status delegata do zgromadzenia strefy w sposób analogiczny, jak to ma miejsce w odniesieniu do radnych. Kwestii tej nie regulował projekt w wersji rządowej.</u>
          <u xml:id="u-173.14" who="#FranciszekPotulski">Półroczne doświadczenia wynikające z obowiązywania ustawy wskazują na konieczność znowelizowania aktu wykonawczego, wydanego na mocy delegacji zawartej w art. 31 ustawy, tj. rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 12 grudnia 1995 r. w sprawie jednostek organizacyjnych oraz dróg nie podlegających przejęciu przez gminy o statusie miasta. Rozporządzenie to zawiera listę jednostek i dróg oraz ich odcinków, które nie podlegają przejęciu przez miasta. Już po jego ogłoszeniu zwracano się do Urzędu Rady Ministrów z wnioskami o wykreślenie z listy wyłączeń lub umieszczenie na niej niektórych jednostek. Część z tych wniosków znajduje poparcie wszystkich zainteresowanych stron. Tak jest np. w odniesieniu do szkół artystycznych. W związku z tym w projekcie ustawy znalazło się upoważnienie dla Rady Ministrów do jednorazowego znowelizowania rozporządzenia z dnia 12 grudnia 1995 r., przy czym każda zmiana na liście wyłączeń może nastąpić jedynie na wspólny wniosek zainteresowanej gminy oraz właściwego organu administracji rządowej (art. 1 pkt 25).</u>
          <u xml:id="u-173.15" who="#FranciszekPotulski">Ustawa o zmianie zakresu działania niektórych miast oraz o miejskich strefach publicznych usług publicznych w jej obecnym brzmieniu nie rozwiązuje bardzo poważnego problemu wynikającego z możliwości podziału gminy, wymienionej w załączniku do tego aktu. Nie przewiduje bowiem, która z gmin powstających w wyniku podziału przejmuje zadania i kompetencje określone w tzw. ustawie miejskiej. Nie przewiduje również możliwości przekazania tych zadań administracji rządowej ani odpowiedniego skorygowania wskaźnika U udziału w podatku dochodowym od osób fizycznych. Brak rozwiązania tej kwestii może spowodować powstanie sytuacji, w której dana gmina będzie prowadzić np. szkoły i przychodnie na terenie innej gminy jako zadania własne. Dodatkowo powstaje problem związany z podziałem mienia komunalnego między nowe gminy. W związku z tym w projekcie nowelizacji znalazły się upoważnienia dla Rady Ministrów do określenia, które z gmin powstających w wyniku podziału gminy wymienionej w załączniku do ustawy przejmują jej zadania i kompetencje wynikające z ustawy. Projekt przewiduje również możliwość odpowiedniego skorygowania wskaźnika U oraz zwrotu zadań do administracji rządowej.</u>
          <u xml:id="u-173.16" who="#FranciszekPotulski">Projekt ustawy w wersji przedłożonej przez Radę Ministrów przewidywał przesunięcie określonego w art. 32 terminu wejścia w życie ustawy w odniesieniu do gmin warszawskich z dnia 1 stycznia 1997 r. do dnia utworzenia przez te gminy związków komunalnych, o których mowa w ustawie z 25 marca 1994 r. o ustroju miasta stołecznego Warszawy, lecz nie później niż na 1 stycznia 1999 r.</u>
          <u xml:id="u-173.17" who="#FranciszekPotulski">Komisja proponuje przyjęcie jako terminu wejścia w życie ustawy w odniesieniu do gmin warszawskich - i dodatkowo miasta stołecznego Warszawy - dzień 1 stycznia 1999 r. Podstawowym argumentem przemawiającym za przesunięciem terminu przekazania zadań określonych w ustawie gminom warszawskim jest obawa o zapewnienie niezmienionego poziomu dostępu obywateli do usług publicznych w sytuacji, gdy większość instytucji świadczących te usługi skoncentrowana jest w gminie Centrum (około 57% placówek służby zdrowia, które podlegałyby przejęciu, i 77% szkolnictwa ponadpodstawowego i specjalnego).</u>
          <u xml:id="u-173.18" who="#FranciszekPotulski">Realizacja zadań przez 11 gmin warszawskich może doprowadzić do sytuacji, w której będzie 11 zasobów geodezyjnych obejmujących obszar jednego miasta w częściach, 11 miejskich konserwatorów zabytków.</u>
          <u xml:id="u-173.19" who="#FranciszekPotulski">Podzielając argumentację Rady Ministrów, komisja proponuje, aby przepisami ustawy objąć nie tylko gminy warszawskie, ale także miasto stołeczne Warszawę, co pozwoli na prawidłową realizację zadań o charakterze ogólnomiejskim.</u>
          <u xml:id="u-173.20" who="#FranciszekPotulski">Drugi blok zmian w nowelizowanej ustawie dotyczy zasad finansowania przejętych przez miasto zadań. Jak wiemy, koszt realizacji przejętych zadań został przeliczony na udział danej gminy w dochodach państwa w podatku dochodowym od osób fizycznych. Obliczony jest dla każdej gminy oddzielnie wskaźnik U tego udziału. Zmiana tego wskaźnika mogła nastąpić tylko na wniosek gminy poprzez blokadę środków u dysponenta tymi środkami, który realizował te zadania poprzednio, czyli na ogół u wojewody.</u>
          <u xml:id="u-173.21" who="#FranciszekPotulski">Problemy wystąpiły zarówno wtedy, gdy środki były poza wojewodą, na przykład na podwyżki płac w rezerwie celowej, albo wojewoda nie realizował zadań lub realizował je w stopniu niepełnym.</u>
          <u xml:id="u-173.22" who="#FranciszekPotulski">Zgodnie z ustaleniami ustawy dokonano odpowiednich blokad i do 30 kwietnia 1996 r. poprawiono wskaźnik U. Następnie z udziałem gmin na podstawie faktycznych nakładów oszacowano, ile powinno być środków, ale bez zobowiązań. Różnica między tak obliczonym hipotetycznym wskaźnikiem U1 a dotychczasowym wskaźnikiem U została sfinansowana z rezerw, co dało doraźną poprawę, ale nie wchodziło w skład wskaźnika U.</u>
          <u xml:id="u-173.23" who="#FranciszekPotulski">Stąd w nowelizacji umieszczenie nowego wskaźnika, który konsumuje wzrost nakładów z rezerw, którymi były: 300 mld starych złotych rezerwy przewidzianej w ustawie i 600 mld starych złotych ze zwaloryzowania umieszczonych w ustawie błędnie kosztów roku 1994 na koszty roku 1995 (art. 28 ust. 11), pół raty miesięcznej wypłaconej z góry na świadczenia wypłacane przez gminy w dniu 1 stycznia i zwiększenia uzyskane z rezerw Ministerstwa Edukacji Narodowej i Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej. W efekcie z 600 mld starych złotych 290 zwiększyło U w sposób trwały, a 310 wypłacono jednorazowo, to znaczy tylko w 1996 r.</u>
          <u xml:id="u-173.24" who="#FranciszekPotulski">W tych przypadkach, w których hipotetyczne U okazało się niższe od planowanego, utrzymano ten wyższy wskaźnik wychodząc z założenia, że nastąpiło zaniżenie faktycznych wydatków przez wojewodów lub kuratoria w zakresie utrzymywania szkół średnich.</u>
          <u xml:id="u-173.25" who="#FranciszekPotulski">Nowelizacja zmierza do ustalenia wskaźnika U na poziomie zwiększonym po uwzględnieniu wykorzystania wszystkich dodatkowych nakładów. Ponadto U było odnoszone do kwoty faktycznych wpływów, co wprawdzie wydaje się rozsądne, ale daje pewną niestabilność dochodów. Po pierwsze dlatego, że wpływy podatkowe są nierównomierne, mniejsze w pierwszym półroczu, choćby z tego powodu, że podatnicy wchodzą w wyższe progi podatkowe w drugim półroczu, czy w późniejszym okresie roku, a po drugie, że mogą być tak jak w 1996 r. niższe od planowanych.</u>
          <u xml:id="u-173.26" who="#FranciszekPotulski">Chodzi o to, aby gminy otrzymały dochody rzeczywiste, ale nie niższe niż planowane, to znaczy, by na budżet państwa przerzucić ciężar wynikający z wahań w dochodach podatkowych od osób fizycznych. Czyli jak państwo zbierze mniej, to gminom wyrówna do kwoty planowanej, a jak zbierze więcej, to podzieli się nadwyżką.</u>
          <u xml:id="u-173.27" who="#FranciszekPotulski">Ustalono, że gminy będą otrzymywały środki w 12 równych ratach zaplanowanej wysokości dochodów i że nie może to być kwota niższa od środków z poprzedniego roku, zrewaloryzowana o procent inflacji. Przedstawiono jednocześnie wniosek o wykreślenie wskaźnika Zn/Zn-1, który korygował wskaźnik U w zależności od dochodów podatkowych mieszkańców danego miasta. Część gmin na tym wskaźniku zyskała, a część straciła. Zyskałyby w 1997 r.: Bydgoszcz, Częstochowa, Dąbrowa Górnicza, Gdańsk, Gliwice, Jaworzno, Kalisz, Katowice, Opole, Płock, Poznań, Siemianowice, Sopot, Sosnowiec, Świętochłowice, Tarnów, Toruń, Zabrze, Zielona Góra - czyli 19 gmin. Ale łączna kwota nakładów byłaby niższa o 200 mld starych złotych, bo o tyle więcej traci pozostałe 20 gmin. Istotnie wpływ gmin na kształtowanie się tego wskaźnika nie jest chyba wielki albo nie umieją jeszcze go kształtować. Ale dawał on poczucie powiązania gminy z całokształtem problemów dochodowych państwa. Można odnieść wrażenie, że to, co miało odejść w przeszłość, czyli roszczeniowe postawy wobec budżetu państwa, zostało przeniesione z relacji zakład-rząd na płaszczyznę samorząd-rząd.</u>
          <u xml:id="u-173.28" who="#FranciszekPotulski">Po znowelizowaniu ustawy są następujące możliwości korekty wskaźnika U:</u>
          <u xml:id="u-173.29" who="#FranciszekPotulski">— po przejęciu przez gminę nowo utworzonych jednostek, np. szpitala, szkoły, nastąpiłby wzrost;</u>
          <u xml:id="u-173.30" who="#FranciszekPotulski">— jeśli miastu przekazano środki, a ono zadań nie realizuje, tak jak to miało miejsce ze szpitalem w Chorzowie lub z domem opieki społecznej we Wrocławiu;</u>
          <u xml:id="u-173.31" who="#FranciszekPotulski">— w przypadku podziału gmin;</u>
          <u xml:id="u-173.32" who="#FranciszekPotulski">— w przypadku korekty zadań kompetencyjnych, jeśli Rada Ministrów zmieni ustawowe kompetencje, co jest możliwe na wspólny wniosek wojewody i gminy.</u>
          <u xml:id="u-173.33" who="#FranciszekPotulski">Nie oznacza to, że uregulowane są wszystkie problemy. Przede wszystkim pozostaje problem niestabilności dochodów gmin, opartych na jednym podatku, czyli podatku dochodowym od osób fizycznych. Rodzi to postawy roszczeniowe nie zawsze uzasadnione, a często wynikające ze skazy w myśleniu o gospodarce w okresie PRL. Rozwiązaniem może być praktycznie tylko rozszerzenie rodzajów dochodu miasta na VAT, akcyzę, podatek od osób prawnych. Można założyć, że podobnie trzeba podejść do dochodów ewentualnych powiatów.</u>
          <u xml:id="u-173.34" who="#FranciszekPotulski">Problemem jest też zaniżenie bazy wydatków w 1993 r. i ich systematyczne niedofinansowanie w latach 1990–1993, co przejawiało się corocznym odkładaniem zadłużenia, nazywanym w trakcie prac komisji syndromem Misiąga. Ciągle też nie dokończona jest komulizacja mienia gminnego. Gminy przejęły majątek w postaci obiektów, w których realizują zadania społeczne, ale przejęły też majątek przynoszący znaczny dochód, co racjonalnie zinwentaryzowane mogło przynieść np. redukcję zadłużenia, a nie tylko ciągłe roszczenia w jedną stronę.</u>
          <u xml:id="u-173.35" who="#FranciszekPotulski">W efekcie projekt ustawy zawiera nowe brzmienie przepisów dotyczących finansowania wykonania zadań. Zmiany te mają na celu z jednej strony uproszczenie wzoru stanowiącego podstawę do wyliczenia wielkości dochodów miast objętych działaniem ustawy, z drugiej strony zapewniają możliwość dokonywania koniecznych korekt wielkości tych dochodów. Nowym elementem jest powiększenie dochodów samorządów o środki na inwestycje.</u>
          <u xml:id="u-173.36" who="#FranciszekPotulski">W wersji rządowej projektu proponuje się zamieszczenie w załączniku do ustawy wskaźnika U dla każdej z gmin objętej działaniem ustawy. Wskaźniki te na 1997 r. są efektem uwzględnienia w roku 1996 niektórych zastrzeżeń miast odnośnie do obliczenia tego wskaźnika, a ponadto uwzględniają powiększenie ustalonych wskaźników w 1996 r. o część rezerw celowych w przypadku trwałego zwiększenia zakresu zadań własnych przekazanych określonym gminom oraz w przypadkach, gdy faktycznie wykonanie wydatków poniesionych z budżetu państwa w 1995 r. na zadania przejęte przez gminy było wyższe od wykonania przewidywanego, które było podstawą ustalenia wskaźników na 1996 r.</u>
          <u xml:id="u-173.37" who="#FranciszekPotulski">Zgodnie z przepisami ustawy obowiązującej w 1996 r. minister finansów nie miał możliwości pełnej weryfikacji wskaźników. W toku prac Zespołu do Spraw Odwołań Dużych Miast, powołanego zgodnie z art. 27 ust. 3, ustalone zostały wielkości hipotetycznych wskaźników U. Te wielkości zostały przyjęte jako ostatecznie obowiązujące od 1997 r. Proponuje się, aby ich określenie nastąpiło w załączniku do ustawy, co będzie oznaczać nadanie tym wielkościom rangi ustawowych rozstrzygnięć, co konsumuje jednocześnie spadek dochodów z tytułu zmian w naliczaniu podatku. Korekty dokonano tak, aby miasta otrzymały kwoty zaplanowane w ustawie budżetowej na rok 1997 naliczone w oparciu o dotychczasowe zasady podatkowe. Minister finansów będzie upoważniony przez ustawę do dokonania korekty wskaźnika U w przypadkach wyraźnie w ustawie określonych, z zastrzeżeniem trybu polegającego na uzgodnieniu tych rozstrzygnięć ze stroną samorządową. Minister finansów byłby również upoważniony przez ustawę do obniżenia wskaźnika U w tych przypadkach, gdy określone jednostki nie zostały przekazane gminom, ale wydatki na ich funkcjonowanie zostały przyjęte do wyliczeń wskaźnika U na 1996 r.</u>
          <u xml:id="u-173.38" who="#FranciszekPotulski">Mając na względzie zapewnienie właściwego finansowania zadań, komisja proponuje następujące zmiany w stosunku do przedłożenia rządowego:</u>
          <u xml:id="u-173.39" who="#FranciszekPotulski">— wprowadzenie w art. 11 ust. 1 przepisu zapewniającego gminom zachowanie dochodów na poziomie nie niższym niż wynikający z inflacji;</u>
          <u xml:id="u-173.40" who="#FranciszekPotulski">— rezygnację z współczynnika Zn/Zn-1, który w warunkach 1997 r. powoduje obniżenie dochodów ponad 20 miast łącznie o 200 mld zł, a w związku z tym zmianę brzmienia art. 11 ust. 3;</u>
          <u xml:id="u-173.41" who="#FranciszekPotulski">— wprowadzenie przepisu, oznaczonego jako ust. 6, określającego, iż gminie przysługują odsetki w wysokości ustalonej dla zaległości podatkowych, jeśli dochody realizowane na rzecz gminy nie zostaną przekazane w terminach, o których mowa w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-173.42" who="#FranciszekPotulski">Dochody własne gmin określone ustawą zwiększa się dodatkowo o 2% na finansowanie nakładów inwestycyjnych. Wielkość tych nakładów jest powiązana z wielkością zadań przekazanych miastom i uwzględnia dynamikę wpływów z podatku dochodowego od osób fizycznych zakładaną w pracach nad budżetem państwa na rok 1997.</u>
          <u xml:id="u-173.43" who="#FranciszekPotulski">W budżecie państwa na 1997 r. przewiduje się wydatki państwa ogółem w wysokości 127 736 035 tys. zł. Na wydatki majątkowe przeznacza się 6 569 700 tys. zł, z tego 3 609 384 tys. zł to wydatki kapitałowe, wydatki na inwestycje centralne i dofinansowanie inwestycji gminnych z budżetu centralnego; pozostaje kwota 2 960 316 tys. zł. Na wydatki bieżące budżet przeznacza 121 166 335 tys. zł, co w efekcie daje wskaźnik relacji wydatków majątkowych do wydatków bieżących w wysokości 2,4%. Stąd w projekcie ustawy wskaźnik 2%, zwiększający dochody gmin z tytułu dodatkowej kwoty na inwestycje.</u>
          <u xml:id="u-173.44" who="#FranciszekPotulski">Projektowane zmiany obejmują także sposób obliczania i przekazywania miastom udziałów w podatku dochodowym od osób fizycznych. Dochody własne gmin z tego tytułu relacjonowane byłyby do planowanej corocznie w ustawie budżetowej wielkości wpływów z podatku dochodowego od osób fizycznych i przekazywane gminom do dnia 10 każdego miesiąca w wysokości 1/12 tej wielkości, zgodnie z ustawowo określonym wskaźnikiem U dla każdego z miast. Jedynie w styczniu, tak jak dotychczas, kwoty te byłyby przekazane do dnia 20 tego miesiąca. Jest to uzasadnione trudnościami budżetu państwa, występującymi na początku roku budżetowego, z zapewnieniem w budżecie państwa płynności kasowej.</u>
          <u xml:id="u-173.45" who="#FranciszekPotulski">Projektowane zmiany określają także kompetencje ministra finansów do korekty wskaźnika U w przypadkach przejęcia przez gminy nowych zadań (o których mowa w art. 24 i 31 ustawy, nowelizowanych w niniejszym projekcie ustawy), a także w przypadku podziału gminy objętej działaniem ustawy. Łączne skutki finansowe wynikające z proponowanych zmian wyniosą około 125 mln zł w warunkach realizacji budżetu 1996 r. W kwocie tej zawiera się zwiększenie udziałów gmin w podatku dochodowym od osób fizycznych w wysokości 81,4 mln zł oraz zwiększenie o 2% kwoty udziałów gmin o środki na finansowanie nakładów inwestycyjnych w wysokości 43,8 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-173.46" who="#FranciszekPotulski">Ponadto komisja proponuje przyjęcie przepisu zobowiązującego Radę Ministrów do corocznego przedkładania Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej, w terminie do 30 września, informacji o skutkach obowiązywania ustawy wraz z propozycjami niezbędnych zmian.</u>
          <u xml:id="u-173.47" who="#FranciszekPotulski">W trakcie prac komisji zostały zgłoszone następujące wnioski mniejszości:</u>
          <u xml:id="u-173.48" who="#FranciszekPotulski">Wniosek I: W zmianie 5 dotyczącej art. 5 w ust. 1 w pkt. 5 po wyrazach „art. 51 ust. 2 i 2a” dodać wyrazy „art. 70”.</u>
          <u xml:id="u-173.49" who="#FranciszekPotulski">Art. 70 ustawy o ochronie i kształtowaniu środowiska brzmi:</u>
          <u xml:id="u-173.50" who="#FranciszekPotulski">„1. Terenowy organ administracji państwowej stopnia wojewódzkiego może decyzją zobowiązać inwestora, a także właściciela lub zarządcę obiektu budowlanego albo zespołu obiektów do przedstawienia sporządzonej przez biegłego z listy rzeczoznawców ministra ochrony środowiska, zasobów naturalnych i leśnictwa oceny oddziaływania inwestycji lub obiektu budowlanego albo zespołu obiektów na środowisko.</u>
          <u xml:id="u-173.51" who="#FranciszekPotulski">2. Koszty oceny, o której mowa w ust. 1, ponosi inwestor, właściciel lub zarządca obiektu budowlanego lub zespołu obiektów.</u>
          <u xml:id="u-173.52" who="#FranciszekPotulski">3. W razie nieprzedłożenia w wyznaczonym terminie żądanej oceny jej wykonanie może być zlecone na koszt zobowiązanego.</u>
          <u xml:id="u-173.53" who="#FranciszekPotulski">5. Minister ochrony środowiska, zasobów naturalnych i leśnictwa określi warunki, jakim powinna odpowiadać ocena oddziaływania inwestycji, obiektu budowlanego lub zespołu obiektów na środowisko oraz rozwiązań projektowych inwestycji mogących pogorszyć stan środowiska, o których mowa w art. 68 ust. 5”.</u>
          <u xml:id="u-173.54" who="#FranciszekPotulski">Zdaniem komisji kompetencje do określenia lokalizacji inwestycji (która przysługuje gminie) oraz kompetencje do zobowiązania do przedstawienia oceny oddziaływania inwestycji na środowisko nie powinny przysługiwać jednemu organowi. Ponadto przy wojewodach funkcjonują fachowe ciała opiniodawcze - wojewódzkie komisje ocen. Gminy natomiast nie mają możliwości korzystania w tym zakresie z fachowego doradztwa. Biorąc powyższe pod uwagę, komisja opowiada się za pozostawieniem kompetencji określonych w art. 70 ustawy o ochronie i kształtowaniu środowiska w gestii terenowego organu administracji rządowej stopnia wojewódzkiego.</u>
          <u xml:id="u-173.55" who="#FranciszekPotulski">Wniosek II: W zmianie 6 dotyczącej art. 6 po wyrazach „art. 20” dodać wyrazy „art. 27–29”.</u>
          <u xml:id="u-173.56" who="#FranciszekPotulski">Art. 27, 28 i 29 ustawy o ochronie dóbr kultury i muzeach brzmią następująco:</u>
          <u xml:id="u-173.57" who="#FranciszekPotulski">Art. 27: „1. Bez zezwolenia właściwego konserwatora wojewódzkiego zabytków nie wolno zabytków przerabiać, odnawiać, rekonstruować, konserwować, zabudowywać, obudowywać, zdobić, uzupełniać, rozkopywać ani dokonywać żadnych istotnych zmian.</u>
          <u xml:id="u-173.58" who="#FranciszekPotulski">2. Bez zezwolenia właściwego wojewódzkiego konserwatora zabytków nie wolno przemieszczać zabytków nieruchomych z naruszeniem skomponowanego lub ustalonego tradycją układu terenowego ani też przenosić lub wynosić zabytków ruchomych z naruszeniem skomponowanych lub ustalonych tradycją wnętrz budownictwa świeckiego i sakralnego.</u>
          <u xml:id="u-173.59" who="#FranciszekPotulski">3. Przepis ust. 1 stosuje się również do robót mogących przyczynić się do zeszpecenia otoczenia zabytku nieruchomego lub widoku na ten zabytek.</u>
          <u xml:id="u-173.60" who="#FranciszekPotulski">4. Udzielenie zezwolenia na roboty wymienione w ust. 1–3 wojewódzki konserwator zabytków może uzależnić od wykonania badań i dokumentacji zabytku”.</u>
          <u xml:id="u-173.61" who="#FranciszekPotulski">Art. 28: „1. Właściwy wojewódzki konserwator zabytków może:</u>
          <u xml:id="u-173.62" who="#FranciszekPotulski">1) wstrzymać wszelkie czynności podjęte bez zachowania przepisu art. 27,</u>
          <u xml:id="u-173.63" who="#FranciszekPotulski">2) nakazać przywrócenie zabytku lub jego otoczenia do poprzedniego stanu na koszt osoby, która naruszyła przepisy.</u>
          <u xml:id="u-173.64" who="#FranciszekPotulski">2. Dochodzenie kosztów związanych z przywróceniem obiektu do poprzedniego stanu odbywa się w trybie przepisów o egzekucji administracyjnej świadczeń pieniężnych”.</u>
          <u xml:id="u-173.65" who="#FranciszekPotulski">Art. 29: „1. Przepis art. 28 ust. 1 pkt 1 stosuje się również do dóbr kultury jeszcze nie wpisanych do rejestru zabytków, jeśli istnieją podstawy do takiego wpisu.</u>
          <u xml:id="u-173.66" who="#FranciszekPotulski">2. Wydane na podstawie ust. 1 zarządzenia o wstrzymaniu robót tracą moc z samego prawa, jeśli w ciągu 3 miesięcy od ich wydania nie nastąpi wpis do rejestru zabytków”.</u>
          <u xml:id="u-173.67" who="#FranciszekPotulski">Treścią wniosku jest przekazanie jednego uprawnienia należącego obecnie, po reformie centrum, do wojewodów, a wykonywanego w ich imieniu przez służbę konserwacji zabytków, zarządom 46 największych miast. Uprawnienie to obejmuje wydanie zezwoleń na prace remontowe lub inwestycyjne w budynkach zabytkowych oraz w ich otoczeniu. Jest ono zawarte w art. 27, 28 i 29 tej ustawy. Regulują one tryb postępowania w tej materii.</u>
          <u xml:id="u-173.68" who="#FranciszekPotulski">Sensem praktycznym wniosku mniejszości jest obniżenie poziomu drugiej instancji (odwoławczej) w zakresie decyzji konserwatorskich. Zadanie bowiem ma być przekazane jako zadanie zlecone miastom, co oznacza utrzymanie pełnej kontroli w toku postępowania służb wojewody nad decyzjami miast. W obecnym stanie prawnym w postępowaniu odwoławczym decyzje podejmuje w każdym indywidualnym przypadku generalny konserwator zabytków, czyli organ ministerstwa kultury. W świetle zasady pomocniczości władzy, a także zgodnie ze zdrowym rozsądkiem, trzeba stwierdzić, że jest niemądre, aby w przypadku konieczności rozkopywania podwórka każdej starej kamienicy w Gdańsku czy Krakowie każdorazowo merytoryczną decyzję podejmował urząd centralny. Stan taki rodzi konieczność rozbudowywania biurokratycznej machiny generalnego konserwatora i paraliżuje na wiele miesięcy decyzje inwestycyjno-remontowe w miastach. Wydaje się rozsądniejsze, aby pierwszą decyzję podejmowały służby konserwatorskie miast, a ostateczną służby wojewody, zlokalizowane również w tych miastach. Byłoby to także znaczące uproszczenie procedur inwestycyjnych, inwestorzy mogliby załatwiać wszystkie sprawy na miejscu, a nie w urzędach centralnych w Warszawie. Tyle wnioskodawca tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-173.69" who="#FranciszekPotulski">Zdaniem komisji przyjęcie wniosku mniejszości jest nieuzasadnione z następujących przyczyn:</u>
          <u xml:id="u-173.70" who="#FranciszekPotulski">1) prezydenci miast otrzymaliby kompetencje do wydawania decyzji także odnośnie do obiektów zabytkowych o znaczeniu ogólnonarodowym, co stałoby w sprzeczności z zasadą przyjętą w ustawie, że przekazaniu podlegają sprawy o charakterze lokalnym;</u>
          <u xml:id="u-173.71" who="#FranciszekPotulski">2) gminy są właścicielami wielu obiektów zabytkowych. Przekazanie im proponowanych kompetencji powodowałoby, że podejmowałyby one decyzje we własnych sprawach;</u>
          <u xml:id="u-173.72" who="#FranciszekPotulski">3) wojewoda, chcąc przeprowadzić jakikolwiek remont w obiekcie zabytkowym należącym do skarbu państwa, musiałby występować o wyrażenie zgody do prezydenta miasta, a z kolei organem odwoławczym drugiej instancji byłby wojewoda, którego sprawa dotyczy;</u>
          <u xml:id="u-173.73" who="#FranciszekPotulski">4) przekazanie wyżej wymienionych kompetencji uniemożliwi prowadzenie jednolitej i skoordynowanej polityki państwa w zakresie ochrony zabytków;</u>
          <u xml:id="u-173.74" who="#FranciszekPotulski">5) przyjęcie powyższych propozycji naruszałoby jednolitość toku instancji w sprawach dotyczących remontów obiektów zabytkowych w skali kraju. Na obszarach miast objętych zakresem działania ustawy pierwszą instancją w tych sprawach byłby prezydent miasta, a drugą wojewoda. Na pozostałym obszarze kraju pierwszą instancją pozostałby wojewoda, a drugą generalny konserwator zabytków.</u>
          <u xml:id="u-173.75" who="#FranciszekPotulski">Rząd twierdzi, że powyższe argumenty uległyby osłabieniu przy jednoczesnym przekazaniu wojewodzie kompetencji do przejmowania w uzasadnionych przypadkach spraw prowadzonych na podstawie art. 27, 28 i 29, gdyby odpowiednie fragmenty ustawy brzmiały następująco. Art. 6 ust. 1 — tak jak we wniosku mniejszości, z zastrzeżeniem ust. 2. Ust. 2 zawierałby następujące zastrzeżenie: w sprawach, o których mowa w art. 27–29 ustawy o ochronie dóbr kultury i o muzeach, wojewoda może w uzasadnionych przypadkach podejmować wszelkie czynności należące do prezydenta miasta.</u>
          <u xml:id="u-173.76" who="#FranciszekPotulski">Trzeci wniosek mniejszości: W zmianie 10 dotyczącej art. 10 dodać nowe zmiany w pkt. 5 i 6 w brzmieniu:</u>
          <u xml:id="u-173.77" who="#FranciszekPotulski">— w pkt. 5 skreślić wyrazy: „w wysokości wynikającej z budżetu państwa”;</u>
          <u xml:id="u-173.78" who="#FranciszekPotulski">— w pkt. 6 skreślić wyrazy: „wynikające z budżetu państwa”.</u>
          <u xml:id="u-173.79" who="#FranciszekPotulski">Zdaniem komisji definicje podane w art. 10 mają znaczenie historyczne i odnoszą się tylko do 1996 r. Proponowane we wniosku mniejszości zmiany definicyjne w świetle proponowanych zmian zapisu wskaźnika U prowadziłyby do naruszenia zasady, że prawo nie może działać wstecz. Przyjęcie wniosku mniejszości pociągałoby za sobą konieczność ponownego przeliczenia wskaźnika U przy zachowaniu procedury odwoławczej. Komisja opowiada się za odrzuceniem tego wniosku mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-173.80" who="#FranciszekPotulski">Czwarty wniosek mniejszości: W zmianie 11 dotyczącej art. 11:</u>
          <u xml:id="u-173.81" who="#FranciszekPotulski">1) W ust. 1 drugiemu zdaniu nadać brzmienie: „Kwota ta jednakże nie może być niższa od iloczynu wskaźnika (U) udziału w podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ogólnej kwoty rzeczywistych wpływów w kraju z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych”.</u>
          <u xml:id="u-173.82" who="#FranciszekPotulski">2) W ust. 2 liczbę 2% zastąpić liczbą 4% — wariant a; wariant b — liczbę 2% zastąpić liczbą 10%.</u>
          <u xml:id="u-173.83" who="#FranciszekPotulski">W trakcie przygotowań do dzisiejszego posiedzenia zgłoszona została autopoprawka posła Rokity dotycząca tego wniosku o treści: Proszę o wniesienie autopoprawki do zgłoszonego przeze mnie wniosku mniejszości dotyczącego art. 1 zmiana 13, która dotyczy art. 11 ust. 2 ustawy o zakresie działania niektórych miast. Autopoprawka zmierza do zamiany liczby 4% na liczbę 3%.</u>
          <u xml:id="u-173.84" who="#FranciszekPotulski">3) Ust. 3 nadać brzmienie: Wskaźnik U, o którym mowa w ust. 1, oblicza się odrębnie dla każdej gminy do ósmego miejsca po przecinku, według wzoru: U=U, x Zn/Zn - 1. Czyli tak jak było w przedłożeniu rządowym i w dotychczasowym zapisie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-173.85" who="#FranciszekPotulski">Jako autor tego wniosku zgłaszam jego wycofanie. W dalszym ciągu uważam, że jest głęboki sens, aby zarządy miast co najmniej interesowały się wielkością dochodów podatkowych od swoich mieszkańców. Nie jest też prawdą, że na wielkość tych dochodów nie mają wpływu. Co innego, czy umieją ten wpływ wykorzystać, ale gdyby ten wniosek przeszedł, miasta miałyby komfortową sytuację.</u>
          <u xml:id="u-173.86" who="#FranciszekPotulski">Lobby samorządowe, nie pierwszy zresztą raz, nie zorientowało się, że wobec zapisu w art. 11 ust. 1, że kwota uzyskana przez miasta nie może być niższa niż kwota otrzymana w poprzednim roku podwyższona o prognozowany w ustawie budżetowej wskaźnik wzrostu cen towarów i usług, przyjęcie tego wniosku mniejszości spowodowałoby, iż miasto otrzymywałoby i tak swoje, a niektóre z nich znacznie by zyskały.</u>
          <u xml:id="u-173.87" who="#FranciszekPotulski">I uwaga: w przypadku przyjęcia tego wniosku w art. 11 ust. 9 oraz w załączniku wskaźnik U trzeba byłoby oznaczyć jako wskaźnik U1.</u>
          <u xml:id="u-173.88" who="#FranciszekPotulski">4) Po ust. 4 dodać nowy ust.... w brzmieniu: „W przypadku gdy ogólna kwota rzeczywistych wpływów w kraju z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych jest wyższa niż ogólna kwota wpływów z tego tytułu zaplanowana w budżecie państwa, kwota udziału gmin w różnicy między wpływami rzeczywistymi i planowanymi podlega przekazaniu przez ministra finansów na rachunki właściwych budżetów gmin w terminie do dnia 31 maja”.</u>
          <u xml:id="u-173.89" who="#FranciszekPotulski">Uwaga: w przypadku przyjęcia niektórych wniosków mniejszości ulegną zmianie oznaczenia numeracji ustępów i artykułów.</u>
          <u xml:id="u-173.90" who="#FranciszekPotulski">Wychodząc naprzeciw postulatom miast, komisja zaproponowała zmianę w art. 11 ust. 1, określającą, że dochody miast wynikające z ustawy o zmianie zakresu działania niektórych miast nie mogą być niższe od dochodów w roku poprzednim powiększonych o wskaźnik inflacji. Wnioski mniejszości odnoszące się do propozycji zmiany art. 11 ust. 1 oraz dodania nowego ustępu ust. 4 idą dalej. Dochody wynikające z ustawy nie mogą być niższe niż kwota odpowiadająca iloczynowi wskaźnika U i ogólnej kwoty rzeczywistych wpływów w kraju z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych. Komisja podzieliła stanowisko ministra finansów, że taki zapis powoduje przeniesienie ryzyka tylko na budżet państwa, to znaczy, że gdyby rzeczywiste dochody z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych były niższe niż zaplanowano, to państwo miałoby obowiązek ich wyrównywania przynajmniej o wskaźnik inflacji, natomiast gdyby były one wyższe, to należałoby podzielić je między miasta. Ponadto wielkość rzeczywistych wpływów z podatku dochodowego od osób fizycznych znana jest dopiero w sierpniu następnego roku.</u>
          <u xml:id="u-173.91" who="#FranciszekPotulski">W odniesieniu do wielkości środków na inwestycje (2% w przedłożeniu rządowym) zostały zgłoszone dwa wnioski mniejszości: Jeden proponujący 4%, co zostało zamienione autopoprawką pana posła Rokity na 3%, drugi - 10%.</u>
          <u xml:id="u-173.92" who="#FranciszekPotulski">Po zapoznaniu się z argumentacją ministra finansów, z której wynika, że 2% stanowi odzwierciedlenie proporcji wydatków inwestycyjnych (tak jak podałem tu w obliczeniach, bez inwestycji centralnych oraz inwestycji gminnych wspomaganych przez budżet centralny) do pozostałych bieżących wydatków państwa, komisja proponuje odrzucenie wniosków mniejszości i przyjęcie zaproponowanego przez rząd brzmienia przepisu art. 11 ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-173.93" who="#FranciszekPotulski">Komisja uznała także, że przyjęcie brzmienia art. 11 ust. 3 w wersji zgłoszonej we wniosku mniejszości spowoduje znaczne zmniejszenie dochodów większości miast objętych działaniem ustawy. W związku z tym komisja proponuje odrzucenie wniosku mniejszości. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-173.94" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#MarekBorowski">To był pan poseł Franciszek Potulski.</u>
          <u xml:id="u-174.2" who="#MarekBorowski">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-174.3" who="#MarekBorowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-174.4" who="#MarekBorowski">Pierwszy zabierze głos pan poseł Kazimierz Sas z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#KazimierzSas">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej przedstawić stanowisko do rządowego projektu ustawy zmieniającej ustawę o zmianie zakresu działania niektórych miast oraz o miejskich strefach usług publicznych, zawartego w druku nr 1954.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#KazimierzSas">Komisja Nadzwyczajna przedstawiła w druku nr 2033 sprawozdanie (będące efektem czterokrotnych jej posiedzeń), które zostało wzbogacone o dodatkowe uwagi do rządowego projektu nowelizującego ustawę z dnia 24 listopada 1995 r. o zmianie zakresu działania niektórych miast oraz o miejskich strefach usług publicznych, oraz przedłożyła wnioski mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-175.2" who="#KazimierzSas">Panie Marszałku! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Jeśli chodzi o omawianą dzisiaj nowelę przedmiotowej ustawy to - jak powszechnie wiadomo - jej wdrażanie od 1 stycznia 1996 r. dało sporo praktycznych doświadczeń i sygnałów od władz 46 największych miast do Urzędu Rady Ministrów, do ministra finansów, w wyniku czego możemy lepiej tę ustawę dostosować do oczekiwań dużych miejskich samorządów terytorialnych przez wzmocnienie i zwiększenie ich kompetencji oraz wzrost środków finansowych. Ważnym elementem tej nowelizacji jest również racjonalizacja systemu finansowego przez taką redystrybucję środków publicznych, by ściślej powiązać dochody gmin z miejscem ich powstawania.</u>
          <u xml:id="u-175.3" who="#KazimierzSas">Wnikliwe omówienie poszczególnych zmian rządowego projektu ustawy przedstawił, o czym mogliśmy się dowodnie przed momentem przekonać, bardzo obszernie poseł sprawozdawca Franciszek Potulski, dlatego nie będę powtarzał argumentów i powodów, które uzasadniają kierunek i zakres nowelizacji omawianej ustawy, mówiąc skrótowo: ustawy o dużych miastach. Dodam nieskromnie, iż posłowie Sojuszu Lewicy Demokratycznej aktywnie i efektywnie pracowali w Komisji Nadzwyczajnej rozpatrującej omawianą nowelę, co dodatkowo potwierdza naszą klubową identyfikację z ustaleniami komisji.</u>
          <u xml:id="u-175.4" who="#KazimierzSas">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kilka słów o rozdz. 3, o którym kolega sprawozdawca poseł Franciszek Potulski mówił nieco mniej. Chodzi mianowicie o miejskie strefy usług publicznych.</u>
          <u xml:id="u-175.5" who="#KazimierzSas">W tym miejscu, jeśli pan marszałek pozwoli, dokonam wtrętu jako poseł ziemi sądeckiej. Chcę Wysoką Izbę poinformować, że 2 grudnia br. pod pozycją 1 została zarejestrowana Miejska Sądecka Strefa Usług Publicznych, po ponadpółtorarocznej pracy wielu samorządowców. Jest to dobra okazja, by z tego miejsca podziękować przedstawicielom Urzędu Rady Ministrów i ministra finansów, w osobach ministra Millera, Kołodki, pani Wasilewskiej-Trenkner, Józefa Winiarskiego, pani dyrektor Wawrzynkiewicz za tę owocną współpracę i współdziałanie z samorządowcami 14 gmin sądeckich, które zaowocowało powstaniem Miejskiej Sądeckiej Strefy Usług Publicznych z siedzibą w Nowym Sączu.</u>
          <u xml:id="u-175.6" who="#KazimierzSas">Miejska strefa usług publicznych, o której mówiliśmy, jest właśnie taką formułą samorządowego działania. W rozdz. 3 należy podkreślić zmianę 12 do art. 14 ust. 1–3, która miastom nie mającym statusu miasta wojewódzkiego, ale posiadającym infrastrukturę niezbędną do realizacji zadań wymienionych w art. 2–9 ustawy oraz związanym z otaczającymi ich gminami silnymi więzami społecznymi, ekonomicznymi i historycznymi, daje szansę ustanowienia kolejnych stref usług publicznych. Zmiana ta stwarza możliwość przejmowania przez miejskie strefy usług publicznych zadań i kompetencji dotyczących dróg jako zadania zleconego. Doprecyzowano również — czego nie regulował projekt w wersji rządowej — status delegata do zgromadzenia strefy, zgodny z ustawą z 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym w odniesieniu do radnych.</u>
          <u xml:id="u-175.7" who="#KazimierzSas">W zmianie 14 w art. 20 dodano ust. 1a, który dookreśla pojęcie dochodów własnych gmin z odnośnym pojęciem zawartym w ustawie o finansowaniu gmin.</u>
          <u xml:id="u-175.8" who="#KazimierzSas">W zmianie 15 lit. c uporządkowano kwestie związane z regulacją statusu pracowników urzędów administracji rządowej, wykonujących zadania przejmowane przez strefę.</u>
          <u xml:id="u-175.9" who="#KazimierzSas">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chcę się odnieść krótko do wniosków mniejszości. Otóż w zmianie 5 dotyczącej art. 5 w ust. 1 w pkt. 5 chodzi o kompetencje gminy do określenia lokalizacji inwestycji oddziałującej na środowisko. Klub mój będzie za odrzuceniem tej poprawki, ponieważ gminy nie posiadają (może nie wszystkie) pełnej możliwości fachowego doradztwa, o którym mowa w art. 70 ustawy o ochronie i kształtowaniu środowiska.</u>
          <u xml:id="u-175.10" who="#KazimierzSas">W zmianie 6, dotyczącej art. 6, idzie o ochronę zabytków, których właścicielami są gminy. Stąd danie im uprawnień i kompetencji ograniczy lub uniemożliwi prowadzenie skoordynowanej polityki państwa w zakresie ochrony zabytków. Również będziemy głosować za odrzuceniem tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-175.11" who="#KazimierzSas">Zmiana 10 dotycząca art. 10 — we wniosku proponuje się skreślenie wyrazów „w wysokości wynikającej z budżetu państwa” oraz „wynikające z budżetu państwa”. Taka zmiana oznaczałaby istotną zmianę bazy obliczeniowej dla wyliczenia wskaźnika U, gdyż do tej bazy trzeba byłoby włączyć inne wydatki, w tym niekoniecznie uzasadnione, poniesione w 1995 r. na realizację zadań przekazanych miastom od 1 stycznia 1996 r.</u>
          <u xml:id="u-175.12" who="#KazimierzSas">Zmiana 11 dotycząca art. 11 ust. 1 - przyjęcie wniosku oznaczałoby, iż budżet państwa bierze na siebie ryzyko zagwarantowania określonych dochodów miast, w przypadku gdyby faktycznie zrealizowane dochody okazały się niższe od planowanych. Rozbieżności między planowaną w ustawie budżetowej kwotą wpływów a kwotą rzeczywistą wynikać mogą z wielu czynników, stąd ryzyko poniesienia konsekwencji takich rozbieżności powinno zostać równomiernie rozłożone między budżet państwa i budżety miast.</u>
          <u xml:id="u-175.13" who="#KazimierzSas">Zmiana 11 dotycząca art. 11 ust. 2 - we wniosku proponuje się zwiększenie - na inwestycje - kwoty udziału miast w podatku dochodowym od osób fizycznych o 4 lub 10%. Chciałbym zapytać o skutki finansowe. Myślę, że jest to zapewne słuszny wniosek, tylko nie współgra on raczej z możliwościami budżetowymi państwa. Przyjęcie tego wniosku spowodowałoby chyba uszczerbek w budżetach wojewodów, w budżecie centralnym w części przeznaczonej na inwestycje. Stąd również wynika niezgoda naszego klubu na zwiększenie tej kwoty; opowiadamy się za pozostawieniem jej na poziomie 2%.</u>
          <u xml:id="u-175.14" who="#KazimierzSas">Zmiana 11 dotycząca art. 11 ust. 3 - we wniosku idzie o utrzymanie we wzorze wyliczającym wskaźnik U parametrów Zn i Zn-1. Ten wniosek skutkować może znacznym zmniejszeniem dochodów własnych dużej liczby miast objętych ustawą.</u>
          <u xml:id="u-175.15" who="#komentarz">(Poseł Włodzimierz Puzyna: Wnioskodawca wycofał.)</u>
          <u xml:id="u-175.16" who="#KazimierzSas">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej stwierdzam, że będziemy głosować za przyjęciem tych wszystkich rozwiązań, o których mówiłem, o których mówił przewodniczący komisji, poseł sprawozdawca. Będziemy też wnosić o odrzucenie wszystkich wniosków mniejszości. Jednocześnie chcę w sposób przekonujący - także by siebie w tym upewnić - powiedzieć, iż na tym posiedzeniu Sejmu uchwalimy tę ustawę, co będzie oznaczało, że może ona wejść w życie od 1 stycznia 1997 r. Byłoby to równoznaczne z dalszym udoskonalaniem samorządu terytorialnego, lepszymi narzędziami prawnymi służącymi wdrażaniu tego, o czym mówiliśmy. 46 wielkich miast w Polsce będzie mogło jeszcze efektywniej wypełniać liczne zadania publiczne, o których traktuje ustawa. Dziękuję serdecznie za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-175.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi Sasowi z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Jerzego Kado z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#JerzyKado">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedstawić w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego stanowisko dotyczące rządowego projektu ustawy zmieniającej ustawę o zmianie zakresu działania niektórych miast oraz o miejskich strefach usług publicznych. Projekt poszerza znacznie kompetencje samorządów dużych miast, zakres ich zadań, a także spowoduje przejęcie dużego majątku, który stanie się mieniem komunalnym. Majątek ten według posłów Polskiego Stronnictwa Ludowego będzie lepiej wykorzystywany pod zarządem gmin. Ustawa sankcjonuje więc dążenia do decentralizacji zarządzania państwem.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#JerzyKado">Wnioski mniejszości oceniamy podobnie jak komisja i mój przedmówca poseł Kazimierz Sas, będziemy więc głosowali za ich odrzuceniem. Jednak mamy trochę zastrzeżeń odnośnie do art. 68: ocena szkodliwości inwestycji dla środowiska. Poprawki klub nie wnosi, gdyż artykuł ten funkcjonuje w kontekście zarządzenia ministra ochrony środowiska. Jest tam grupa A i B, czyli inwestycji szkodzących środowisku i - w grupie B - mogących szkodzić środowisku. Jednak zastrzeżenia nasze dotyczą tego, iż biegli oceniający, czy inwestycja może szkodzić środowisku, są z listy ministra; biegli ci przeważnie nie mieszkają na terenie danego województwa. I niestety w tym układzie gminy ponoszą duże koszty przy zlecaniu ocen, czy dana inwestycja jest szkodliwa dla środowiska czy nie. Dodam jeszcze, że niektóre operaty też trzeba zlecać np. w miastach, gdzie już funkcjonuje gaz - trzeba niestety, chcąc przyłączyć nowe ulice, mieć operat wykazujący, że inwestycja jest nieszkodliwa. Ponieważ, jak powiedziałem, jest to jednak tylko zarządzenie ministra ochrony środowiska, może wreszcie doprosimy się, żeby w niektórych miejscach je zmienił.</u>
          <u xml:id="u-177.2" who="#JerzyKado">Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego jest za przekazaniem ustawy do trzeciego czytania i będzie głosował za jej uchwaleniem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-177.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#MarekBorowski">Przemawiał pan poseł Jerzy Kado z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-178.2" who="#MarekBorowski">Obecnie głos zabierze pan poseł Włodzimierz Puzyna, Unia Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#WłodzimierzPuzyna">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Posłowie klubu Unii Wolności również aktywnie angażowali się w trakcie obrad Komisji Nadzwyczajnej w pracę nad tą ustawą, ale nie podzielają tej satysfakcji, którą promieniowali posłowie koalicji, że to jest ustawa dobra. Jesteśmy świadomi, że ta ustawa skażona jest grzechem pierworodnym, który polegał na zbyt pośpiesznym i nie przemyślanym jej konstruowaniu w ubiegłym roku. Ten pośpiech odbija się na jakości, mści się w dalszym ciągu na jakości zapisów, które są efektem pracy komisji w ostatnich tygodniach. Po prostu pewne błędy strukturalne są w tej chwili nie do naprawienia. To dotyczy szczególnie systemu finansowego, ale również systemu kompetencji. To prawda, że nowelizacja, którą rozpatrujemy obecnie, poszerza zakres kompetencji dużych miast, ale jeśli państwo przypomną sobie temat debaty, która się tu toczyła przed kilkoma godzinami, to jednocześnie na tej sali przecież kompetencje dużym miastom zabieramy. Czyli wkraczamy znowu w kontredans zmian szybkich, nie przemyślanych, nie skoordynowanych i daleko nam ciągle jeszcze do ostatecznej wizji, która byłaby wizją samorządu stabilnego - stabilnego kompetencyjnie i stabilnego finansowo.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#WłodzimierzPuzyna">Nie chciałbym powtarzać argumentacji — którą tutaj przytoczył bardzo rzetelnie i drobiazgowo pan poseł sprawozdawca — przemawiającej na korzyść zastosowania tych czy innych rozwiązań, do których doszliśmy w toku prac komisji. Chciałbym się skoncentrować na kilku elementach tej ustawy. Otóż, po pierwsze, daleko tym rozwiązaniom do ideału, do stabilnego systemu funkcjonowania dużych miast. Dotyczy to przede wszystkim systemu finansowego. Właściwie ponieśliśmy zupełną porażkę, bo wariant finansowania, który proponujemy, to de facto wariant subwencyjny. Wariant subwencyjny, który ponadto nie jest sparametryzowany w sposób wiążący subwencje z elementami koniunktury gminnej. Współczynnik: Zn do Zn-1, tylko z pozoru wiązał tę subwencję z elementami koniunktury gminnej, praktycznie nie podlegał on wpływom gminy, lecz był wyłącznie efektem zmian systemowych, których jesteśmy świadkami i których inspiratorem jest minister finansów. Usunięcie tego parametru wydaje mi się całkiem uzasadnione.</u>
          <u xml:id="u-179.2" who="#WłodzimierzPuzyna">Jest jeszcze inna pozycja, warta rozważenia. Mówili o niej moi poprzednicy - 2% takiego dodatkowego inwestycyjnego dodatku. Bo przecież przejęcie zadań jako zadań własnych oznacza nie tylko konieczność płacenia za bieżące wykonywanie tych zadań, ale też konieczność zadbania o to, żeby te zadania były realizowane w sposób ciągły, żeby poziom ich świadczenia rósł. I trudno sobie wyobrazić funkcjonowanie służby zdrowia, edukacji bez inwestowania, bez remontów, bez wznoszenia nowych budynków, bez kupowania nowego sprzętu, nowej aparatury. Pieniędzy na to ustawa praktycznie nie przewiduje, bo 2% to jest poniżej wszelkiego poziomu finansowania, który umożliwia odtworzenie majątku czy utrzymanie go we właściwym stanie.</u>
          <u xml:id="u-179.3" who="#WłodzimierzPuzyna">Pan poseł sprawozdawca przytaczał rachunki, z których wynikało, że te 2% jest sprawiedliwe, ale te rachunki są, moim zdaniem, wyjątkowo nierzetelne, a może nawet, powiedziałbym, nieuczciwe. Dlaczego mamy wycofać z tego rachunku te wszystkie elementy wydatków budżetu państwa, które mają charakter inwestycyjny? Jeżeli przeprowadzić ten rachunek rzetelnie, gdyby chcieć odnieść wydatki majątkowe do wydatków bieżących budżetu państwa - można znaleźć odpowiednie dane w załączniku nr 2 do projektu ustawy budżetowej - to wychodzi 15%. Jeżeliby chcieć odnieść wydatki majątkowe do wszystkich łącznych wydatków budżetu państwa, to wychodzi 5%, czyli w tych łącznych wydatkach też są zawarte inwestycje - 5,1%. Więc te 2% nie ma żadnego odniesienia do parametrów opisujących budżet państwa, który nie jest dla inwestycji korzystny czy nie wykazuje dynamiki inwestycyjnej. W budżetach gmin poziom wydatków na inwestycje to jest 25%. A proszę zwrócić uwagę na to, jak ważny jest element rozwojowy działalności gmin, którego wyznacznikiem są inwestycje, jak ważny jest proces inwestycyjny (czy zaangażowanie się w inwestycje) dla modernizacji państwa.</u>
          <u xml:id="u-179.4" who="#WłodzimierzPuzyna">Jeżeli gminy wykazują tak dużą sprawność inwestycyjną i dzięki ich zaangażowaniu inwestycyjnemu państwo ulega gruntownej modernizacji, to powinniśmy ten proces wspierać i zasilać gminy tymi funduszami, które mogą stanowić podstawowe źródło zasilania inwestycji. Jeżeli nie ufamy gminom, jeżeli nie wierzymy, że ich nakłady inwestycyjne są racjonalne, sensowne i gospodarne, to jest to podstawowy błąd w sztuce, jeśli się zważy na doświadczenia gminne w tej dziedzinie. Jeżeli chcemy być sprawiedliwi, to należałoby finansowanie inwestycji utrzymać przynajmniej na takim poziomie, jaki jest utrzymywany w budżecie państwa, choć jest on bardzo niski, kompromitująco niski, bo 5% to jest bardzo niewiele, to nawet nie wystarcza na odtworzenie majątku. Schodzenie poniżej tego poziomu jest wręcz, powiedziałbym, nieprzyzwoite, jeśli brać pod uwagę to, jak ważne zadania wypełniają duże miasta, zwalniając z tego obowiązku państwo. Dlatego prosiłbym, żeby państwo zechcieli jednak innym okiem spojrzeć na wnioski mniejszości dotyczące zwiększenia tego poziomu inwestowania.</u>
          <u xml:id="u-179.5" who="#WłodzimierzPuzyna">Niestety, nie doczekaliśmy się systemu finansowego, który można uznać za docelowy, stabilny. Należy się spodziewać tego, że w przyszłym roku znowu będziemy musieli dokonywać jego korekt, co oznacza, że gminy nadal nie będą miały szans na sensowne planowanie strategiczne i będą musiały toczyć kolejne boje o to, żeby finanse, które idą w ślad za zadaniami przekazywanymi im do wykonywania, były odpowiednio sprzężone z poziomem tych zadań i z potrzebami. To też jest mankamentem naszych czasów, gdyż to oznacza, że te wysiłki, ten czas, to myślenie, które można by zaangażować w porządkowanie sfery lokalnej, są trwonione na często jałowe debaty i spory toczone z przedstawicielami rządu.</u>
          <u xml:id="u-179.6" who="#WłodzimierzPuzyna">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sprawy finansowe ciągle jeszcze są nie rozstrzygnięte w tym podstawowym wymiarze. Nie mamy przygotowanego materiału, który by pozwalał na uzyskanie ostatecznych rozwiązań. I niestety, materiały sprawozdawcze, które otrzymaliśmy od rządu, są w dalszym ciągu niedostateczne i sądzę, że prace nad przygotowaniem ostatecznego systemu finansowania zadań gminnych ciągle są jeszcze za mało rozwinięte, za mało zaangażowane. To jest pierwszy postulat, który wypływa z pracy nad tą ustawą. Nie może być tak, że każdego roku zaczyna się od nowa konstruowanie systemu, a właściwie zaczyna się dyskusje o poszczególnych elementach tego systemu i z tego rodzi się rozwiązanie, które ma charakter w dalszym ciągu prowizoryczny.</u>
          <u xml:id="u-179.7" who="#WłodzimierzPuzyna">Jeśli zaś odnieść się do innych aspektów, innych kontekstów, w których ta ustawa funkcjonuje czy też będzie funkcjonowała, to niepokoi brak synchronizacji prac nad ustawą o wielkich miastach z ustawą o powiatach samorządowych i z pracami nad reformą systemu administracji.</u>
          <u xml:id="u-179.8" who="#WłodzimierzPuzyna">Pan poseł Sas wyrażał radość z ustanowienia miejskiej strefy usług publicznych w Nowym Sączu. Chwała, że Nowy Sącz stał się promotorem działań, które są prototypem powiatu, ale gdybyśmy mieli nowelizować czy reformować państwo takim systemem, że właściwie w każdym miejscu, według innego modelu, w inny sposób, za inne pieniądze, z innym układem kompetencji powstaje taka enklawa, to oznacza w gruncie rzeczy dewastację systemu samorządowego, a jeśli się spojrzy na to z punktu widzenia działania całego systemu - dewastację systemu, w którym zamiast rozwiązań systemowych pojawiają się warianty, które różnią się od siebie, a we wszystkim dominuje ręczne sterowanie. I to jest podstawowa bolączka, jeśli chodzi o nasze zmagania z materią ustawową dotyczącą działania samorządu, że my w gruncie rzeczy w miejsce stworzenia systemu, w którym wszystkie mechanizmy byłyby typowe i działały w sposób kontrolowany, automatyczny, tworzymy kolejnymi krokami pewnego rodzaju potworki, których suma może sprawić, że przekroczy się masę krytyczną i stworzy taki chaos, że wszelkie reformy trzeba będzie zaczynać od nowa.</u>
          <u xml:id="u-179.9" who="#WłodzimierzPuzyna">Zaniepokojenie mojego klubu budzi brak postępu w pracach nad systemem powiatowym i brak dalszych prac i efektów tych prac nad reformą administracji publicznej, w tym reformą samorządową na wyższych szczeblach ponadpowiatowych. Sądzimy, że te działania są konieczne, i gotowi jesteśmy — choć wprawdzie jesteśmy opozycją — tego typu działaniom, prowadzącym do uporządkowania systemu, sprzyjać.</u>
          <u xml:id="u-179.10" who="#WłodzimierzPuzyna">Chciałbym jeszcze raz zachęcić panów posłów do pozytywnego głosowania nad wnioskiem mniejszości związanym z inwestycjami gminnymi, w nadziei, że te pieniądze, jeśli nawet będą przesunięte z innych miejsc, zostaną przez samorząd lepiej wykorzystane. I powinniśmy też myśleć o tym, jak w ramach tych środków, które są, zrobić z nich najlepszy użytek. Gdy środki publiczne są w rękach samorządu - on to już udowodnił - pożytek z nich jest znacznie większy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-179.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#MarekBorowski">To był pan poseł Puzyna z Unii Wolności.</u>
          <u xml:id="u-180.2" who="#MarekBorowski">Słucham pana posła.</u>
          <u xml:id="u-180.3" who="#komentarz">(Poseł Kazimierz Sas: W trybie sprostowania.)</u>
          <u xml:id="u-180.4" who="#MarekBorowski">No, ale pan poseł odwołał się tylko do tego, że pan się cieszył, więc...</u>
          <u xml:id="u-180.5" who="#komentarz">(Poseł Kazimierz Sas: Ale użył takich nie do cieszenia się pojęć.)</u>
          <u xml:id="u-180.6" who="#MarekBorowski">Proszę bardzo, niech pan sprostuje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#KazimierzSas">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chcę nawiązać do tego, co powiedział kolega z Komisji Samorządu Terytorialnego Włodzimierz Puzyna. Ja nie mogę się zgodzić na takie pojęcia, jak dewastacja samorządu czy potworki instytucjonalne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#MarekBorowski">Panie pośle, tak właśnie podejrzewałem, że pan nie będzie prostował, tylko pan będzie polemizował. Przecież to jest opinia pana posła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#KazimierzSas">Ja chciałem powiedzieć, że to jest...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#MarekBorowski">To jest opinia pana posła Puzyny, którą wyraził. Pan się z tą opinią nie zgadza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#KazimierzSas">Nie zgadzam się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#MarekBorowski">Ale, niestety, panie pośle, my tu nie możemy prowadzić polemik. Tak więc bardzo przepraszam, ale to nie jest sprostowanie i będę wdzięczny panu posłowi, jeśli nie będzie kontynuował tej polemiki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#KazimierzSas">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#MarekBorowski">Przy okazji pragnę poinformować pana posła Puzynę, że po dogłębnym zbadaniu kwestii podniesionej przez pana posła Szkopa, który prosił o wykreślenie słowa „ochłap” z pańskiej poprzedniej wypowiedzi, nie dopatrzyłem się tam naruszenia zasad.</u>
          <u xml:id="u-188.2" who="#MarekBorowski">Obecnie jest proszony o zabranie głosu pan poseł Eugeniusz Januła, Nowa Demokracja - Koło Poselskie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#EugeniuszJanuła">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam nadzieję, że mojej wypowiedzi nikt nie będzie musiał prostować. Chciałbym tylko powiedzieć, że udzielamy poparcia proponowanej nowelizacji ustawy, ale jest to poparcie ostrożne, żeby nie powiedzieć: sceptyczne. Wynika to z faktu, że można było oczekiwać głębokiej nowelizacji ustawy o wielkich miastach, tym bardziej że od kilku lat daje się zauważyć w większości wielkich miast pewien regres gospodarczy, również migrację ujemną, a bynajmniej nam chyba na tych zjawiskach, w gruncie rzeczy negatywnych, nie zależy.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#EugeniuszJanuła">Dlatego też trzeba pracować powoli nad innymi typami ustaw, być może nad ustawą metropolitalną, a należało się spodziewać, że ponieważ reforma samorządowa trochę stoi w miejscu, to właśnie wielkie miasta dzięki głęboko znowelizowanej ustawie będą promotorem dalszych reform w systemie samorządowym. Stąd ta nowelizacja, która jest raczej pewnego rodzaju retuszem legislacyjnym, jest w znacznym stopniu niewystarczająca. Natomiast ze względów czysto pragmatycznych opowiadamy się, tak jak i inne ugrupowania, za jak najszybszym przejściem do trzeciego czytania i przyjęciem ustawy w wersji proponowanej przez pana posła sprawozdawcę. Dlaczego? Oczywiście niektóre poprawki budzą naszą sympatię, ale nie są do końca określone skutki finansowe ich wprowadzenia, dlatego też popieramy zgłoszone wcześniej propozycje odrzucenia wniosków mniejszości i poprawek.</u>
          <u xml:id="u-189.2" who="#EugeniuszJanuła">Reasumując, jesteśmy ze względów pragmatycznych za jak najszybszym wprowadzeniem tej ustawy, ale równocześnie wyrażamy nadzieję, że jeszcze w tej kadencji Sejmu zarówno rozpoczną się prace nowelizacyjne nad głęboką reformą legislacyjną ustawy o wielkich miastach, jak i ruszą wreszcie - chciałbym powiedzieć: z kopyta - prace nad reformą samorządową i podziałem terytorialnym naszego państwa. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#MarekBorowski">To był pan poseł Eugeniusz Januła z Nowej Demokracji - Koła Poselskiego.</u>
          <u xml:id="u-190.2" who="#MarekBorowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-190.3" who="#MarekBorowski">Czy pan minister Winiarski chciałby zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-190.4" who="#MarekBorowski">Proszę bardzo, w imieniu rządu pan minister Winiarski, a potem sprawozdawca komisji pan poseł Potulski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#JózefWiniarski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo krótkie oświadczenie. Pan poseł sprawozdawca obszernie przedstawił stanowisko komisji. Chcę panu posłowi sprawozdawcy serdecznie podziękować za tak wnikliwe, bardzo rzetelne przedstawienie argumentacji, zwłaszcza argumentacji związanej z poglądami wobec wniosków mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#JózefWiniarski">Chcę stwierdzić, reprezentując rząd, że podzielamy argumentację prezentowaną przez pana posła Potulskiego, argumentację, która była wsparta m.in. przez pana posła Kazimierza Sasa, i prosimy Wysoką Izbę o odrzucenie wniosków mniejszości w sprawie uprawnień gmin co do oceny oddziaływania na środowisko, wniosków związanych ze zwiększeniem zadań i kompetencji gmin z zakresu ochrony dóbr kultury, w sprawie zwiększenia środków na inwestycje.</u>
          <u xml:id="u-191.2" who="#JózefWiniarski">Jeszcze raz chciałbym serdecznie podziękować paniom i panom z Komisji Nadzwyczajnej za niezwykle intensywną pracę nad rządowym projektem, wykonaną w niezwykle krótkim czasie. Mam nadzieję, że ta praca przyczyni się do ustabilizowania systemu prawnego i systemu finansowego dużych miast.</u>
          <u xml:id="u-191.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo panu ministrowi Winiarskiemu.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Franciszka Potulskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#FranciszekPotulski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Cztery sprawy. Po pierwsze, zgodnie z opinią posła Janika, że mogłem coś opuszczać, czytać co drugie zdanie, to trochę rzeczywiście opuściłem, jak się okazało, niesłusznie. Jeśli chodzi o wskaźnik Zn do Zn-1, o którym mówił pan poseł Puzyna, to trzeba przytoczyć, że Zn oznacza wskaźnik udziału należnego w roku bazowym podatku dochodowego od osób fizycznych, zamieszkałych na terenie gminy, w ogólnej kwocie należnego podatku w tym samym roku, Zn-1 zaś oznacza ten sam wskaźnik w roku poprzedzającym rok bazowy podatku dochodowego od osób fizycznych zamieszkałych na terenie gminy. W związku z tym w najgorszym wypadku co najmniej śledzenie tego wskaźnika, jeśli chodzi o gminy, byłoby dobre czy wskazane, bo to przynajmniej pozwala zaobserwować, jakie trendy występują na terenie danej gminy.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#FranciszekPotulski">Druga uwaga dotyczy błędu pierworodnego, o którym mówił pan poseł Puzyna. Chciałbym podzielić ten pogląd. Wydaje mi się, że błąd pierworodny był przede wszystkim w bardzo złym przygotowaniu tzw. pilotażu. Ta ustawa poprawiła przygotowanie pilotażu, a teraz poprawia jeszcze i to, czego wówczas się nie udało wyprostować. I rzeczywiście ewentualne niedoszacowanie środków na zadania realizowane przez gminy jest przede wszystkim wynikiem... czy też jest zawarte we współczynniku R - współczynnik R został w 1993 r. decyzją ówczesnego rządu i Sejmu zdecydowanie zaniżony. Nastąpiło odkładanie się zadłużenia i jest to problem, który w sprawozdaniu nazwałem tak, jak to było nazwane na posiedzeniu komisji: syndromem Misiąga.</u>
          <u xml:id="u-193.2" who="#FranciszekPotulski">Trzecia uwaga. Zgadzam się z panem posłem Puzyną, jeśli chodzi o te 2%. Tu prostuję: nie mówiłem, że te 2% to jest sprawiedliwie; po prostu przedstawiałem argumentację i liczby rządu, które wspierały ten współczynnik; tam wychodziło 2,4%. Ale też uważam, że jeśli chodzi o inwestycje centralne, nie należy tego wycofywać z tych obliczeń. Wtedy jednak wychodzi tak, że moje rodzinne miasto Gdańsk otrzymuje na zadania w wyniku tej ustawy ok. 90 mln, natomiast z tytułu inwestycji centralnej, gdyby to było 10%, tak jak chce poseł Puzyna, otrzymałoby dodatkowo 9 mln. Obecnie dostaje 10 mln na oczyszczalnię „Wschód”, trochę na Trasę W-Z, trochę na port lotniczy, i gdybyśmy uczciwie do tego podeszli, to właściwie musiałoby zwracać, dostaje za dużo.</u>
          <u xml:id="u-193.3" who="#FranciszekPotulski">I czwarta uwaga. Jeśli chodzi o Nowy Sącz, to pan poseł Puzyna wie o tym, że jest to po prostu pilotaż powiatu. Rozumiem, że pilotaż jako taki nie ten rząd wymyślił, w związku z tym on sam w sobie jest dobry. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-193.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#komentarz">(Poseł Włodzimierz Puzyna: Ale chciałem jeszcze zadać pytanie posłowi sprawozdawcy.)</u>
          <u xml:id="u-194.2" who="#MarekBorowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#WłodzimierzPuzyna">Pan poseł sprawozdawca użył określenia, że Nowy Sącz, czyli miejska strefa usług publicznych w Nowym Sączu jest pilotażem powiatu. Na czym pan poseł opiera tę definicję pilotażu powiatu i czy można uznać tego typu rozwiązanie za prototyp powiatu? Prawdę mówiąc, znając zasadę powiatu i zasadę tego pilotażu, nie widzę w tym pilotażu prototypu powiatu, lecz wręcz przeciwnie - pewne zaprzeczenie powiatu, w tym sensie, że powiat ma charakter samorządowy, a pilotażowe rozwiązanie jest sterowane przez rząd, i w tym jest podstawowa definicja i sprzeczność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#MarekBorowski">Czy ktoś jeszcze chciałby zadać pytania? Nie.</u>
          <u xml:id="u-196.2" who="#MarekBorowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-196.3" who="#komentarz">(Poseł Franciszek Potulski: Rozumiem, że to była raczej opinia.)</u>
          <u xml:id="u-196.4" who="#MarekBorowski">Pan poseł może nie odpowiadać, ale...</u>
          <u xml:id="u-196.5" who="#komentarz">(Poseł Franciszek Potulski: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-196.6" who="#MarekBorowski">Pan poseł nie widzi potrzeby odpowiedzi na to pytanie. Dobrze. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-196.7" who="#MarekBorowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-196.8" who="#MarekBorowski">W takim razie do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy jutro rano.</u>
          <u xml:id="u-196.9" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 4 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z reformą funkcjonowania gospodarki i administracji publicznej (druki nr 1997 i 2052).</u>
          <u xml:id="u-196.10" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Kazimierza Pańtaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#KazimierzPańtak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu i z upoważnienia Komisji Nadzwyczajnej mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z reformą funkcjonowania gospodarki i administracji publicznej (druk nr 2052).</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#KazimierzPańtak">Pragnę przypomnieć Wysokiej Izbie, że jednocześnie z pracami nad pakietem ustaw reformujących centrum administracyjne i gospodarcze rządu toczyły się prace legislacyjne nad całym szeregiem innych ważnych projektów ustaw. Wymogi legislacyjne nie pozwalały na ówczesnym etapie prac dokonywać harmonizacji przepisów projektowanych ustaw z przepisami ustaw reformujących centrum. W Komisji Nadzwyczajnej mieliśmy świadomość, że po wejściu w życie ustaw reformujących trzeba będzie dokonywać nowelizacji ustaw, które w tym okresie Wysoka Izba raczyła uchwalić. Stąd zrodziła się inicjatywa poselska ustawy nowelizującej niektóre ustawy uchwalone w ostatnich miesiącach w celu dostosowania ich do regulacji przyjętych w pakiecie ustaw regulujących centrum. Ponadto poselski projekt ustawy zmierza do usunięcia stwierdzonych podczas prac niejasności i niekonsekwencji w brzmieniu niektórych przepisów. Chcę podkreślić, że dokonując zmian w 17 ustawach dostosowujemy tylko ich przepisy do regulacji przyjętych w pakiecie ustaw reformujących centrum. Zmiany te nie dotyczą merytorycznych rozstrzygnięć, nie zmieniają istotnych treści nowelizowanych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-197.2" who="#KazimierzPańtak">W art. 1 proponowane są zmiany legislacyjne w ustawie o przedsiębiorstwach państwowych wynikające z uchwalenia niedawno ustawy o gospodarowaniu niektórymi składnikami mienia skarbu państwa oraz o Agencji Mienia Wojskowego.</u>
          <u xml:id="u-197.3" who="#KazimierzPańtak">W art. 2 dotyczącym ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach chodzi o wymienienie wszystkich organów poprzednio pominiętych, które posiadają wydzielone zasoby archiwalne i które uprawnione są do określenia zasad udostępniania zasobów. Dotyczy to także szefa Kancelarii Senatu i szefa Urzędu Ochrony Państwa.</u>
          <u xml:id="u-197.4" who="#KazimierzPańtak">W art. 3 dotyczącym ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości porządkuje się sprawy związane z odpłatnością za użytkowanie gruntów należących do skarbu państwa, a zarządzanych przez państwowe jednostki organizacyjne finansowane z budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-197.5" who="#KazimierzPańtak">W art. 4 zmiana dotyczy ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne i ma charakter legislacyjny.</u>
          <u xml:id="u-197.6" who="#KazimierzPańtak">W art. 5 dotyczącym ustawy o przeciwdziałaniu praktykom monopolistycznym chodzi o jednoznaczne stwierdzenie, kto powołuje i odwołuje prezesa urzędu oraz kto wydaje akty urząd statuujące.</u>
          <u xml:id="u-197.7" who="#KazimierzPańtak">W art. 6 dotyczącym ustawy o Urzędzie Ochrony Państwa chodzi o naprawienie uchybienia polegającego na pominięciu pewnych przepisów w odwołaniach.</u>
          <u xml:id="u-197.8" who="#KazimierzPańtak">W art. 7 dotyczącym ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi skarbu państwa chodzi o dostosowanie nakładanych ustawą zadań w zakresie sprawozdań składanych przed Sejmem do ustawowej rangi organów uprawnionych do występowania przed parlamentem.</u>
          <u xml:id="u-197.9" who="#KazimierzPańtak">W art. 8 dotyczącym ustawy o autostradach płatnych następuje rozszerzenie listy instytucji uzgadniających lokalizację autostrad o prezesa Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast.</u>
          <u xml:id="u-197.10" who="#KazimierzPańtak">W art. 9 odnoszącym się do ustawy o statystyce publicznej proponowane zmiany dotyczą jednoznacznego stwierdzenia, że organem jest prezes Głównego Urzędu Statystycznego.</u>
          <u xml:id="u-197.11" who="#KazimierzPańtak">W art. 10 odnoszącym się do ustawy o rezerwach państwowych wprowadza się - zgodnie z ustawami reformującymi - kompetencje ministra gospodarki zamiast kompetencji likwidowanego urzędu ministra przemysłu i handlu.</u>
          <u xml:id="u-197.12" who="#KazimierzPańtak">W art. 11 dotyczącym ustawy o gospodarowaniu niektórymi składnikami mienia skarbu państwa oraz o Agencji Mienia Wojskowego dostosowuje się przepisy dotyczące tej agencji do uprawnień odnoszących się do funkcjonowania innych podobnych agencji, jakie przyjęte zostały w ustawach reformujących centrum.</u>
          <u xml:id="u-197.13" who="#KazimierzPańtak">W art. 12, 13 i 14 zmiany mają na celu usunięcie błędów legislacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-197.14" who="#KazimierzPańtak">W art. 15 i 16 uregulowane są sprawy związane z okresem przejściowym i utrzymaniem w mocy przez czas nie dłuższy niż 6 miesięcy dotychczasowych przepisów wykonawczych. Dotyczy to m.in. określenia właściwości miejscowej urzędów skarbowych oraz statutów ministerstw.</u>
          <u xml:id="u-197.15" who="#KazimierzPańtak">W art. 17 dotyczącym ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych proponowane są zmiany wprowadzające do niej rozwiązania przyjęte przez Sejm w ustawach reformujących centrum.</u>
          <u xml:id="u-197.16" who="#KazimierzPańtak">Art. 18, 19 i 20 mają charakter przepisów przejściowych i dostosowawczych.</u>
          <u xml:id="u-197.17" who="#KazimierzPańtak">Z punktu widzenia sprawności przebiegu wdrażania reformy ważne jest, aby ustawa mogła wejść w życie z dniem 1 stycznia 1997 r., a zmiany w ustawie o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych - z dniem jej wejścia w życie, to znaczy 7 stycznia 1997 r.</u>
          <u xml:id="u-197.18" who="#KazimierzPańtak">Pragnę poinformować, że rząd w stanowisku do przedkładanej ustawy poparł zawarte w niej zapisy, sugerując uzupełnienie jej treści o pewne regulacje wynikające z przesłanek identycznych z tymi, które stanowiły podstawę inicjatywy poselskiej. Komisja w toku swych prac rozpatrzyła te propozycje, uzupełniając przedmiotowy projekt o odpowiednie zapisy.</u>
          <u xml:id="u-197.19" who="#KazimierzPańtak">W sprawozdaniu, które z upoważnienia Komisji Nadzwyczajnej mam zaszczyt przedstawić, nie odnieśliśmy się do tych propozycji rządu, które zmierzały do dalszych korekt ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, a które nie wynikają ze zmian wprowadzanych reformą centrum gospodarczego i administracyjnego rządu. Propozycje te były przedmiotem prac Komisji Przekształceń Własnościowych i sądzę, że przedstawiciel tej komisji wypowie się na ich temat w dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-197.20" who="#KazimierzPańtak">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Ponieważ proponowane zmiany mają jedynie charakter dostosowawczy, a większość rozstrzygnięć w nich zawartych raz już - w toku głosowań nad ustawami reformującymi centrum - znalazła uznanie pań i panów posłów, wnoszę o przyjęcie ustawy przez Wysoką Izbę.</u>
          <u xml:id="u-197.21" who="#KazimierzPańtak">Chcę jednocześnie podkreślić, że jest to chyba najszybsza ustawa zmieniająca tyle ustaw przyjęta przez parlament tej kadencji. Projekt powstał 6 listopada bieżącego roku, a drugie czytanie odbywa się dziś.</u>
          <u xml:id="u-197.22" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#MarekBorowski">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-198.2" who="#MarekBorowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-198.3" who="#MarekBorowski">Pierwszego proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Szarawarskiego z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#AndrzejSzarawarski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z uwagi na późną porę i wyczerpującą wypowiedź posła sprawozdawcy ograniczę się do kilku ogólnych refleksji.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#AndrzejSzarawarski">Komisyjny projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z reformą funkcjonowania gospodarki i administracji publicznej wychodzi naprzeciw potrzebie doprowadzenia wielu ustaw, które były uchwalane równolegle z pakietem ustaw o reformie centrum, do zgodności z podziałem kompetencji nowo tworzonych ministerstw i urzędów centralnych, uzupełnia zakres przedmiotowy wielu ustaw reformujących centrum oraz wprowadza czytelne delegacje do nadawania statutów i określania zakresu działania tworzonych bądź reorganizowanych instytucji centralnych administracji publicznej.</u>
          <u xml:id="u-199.2" who="#AndrzejSzarawarski">Niektóre artykuły mają charakter czysto legislacyjny i porządkujący — mówił o tym pan poseł sprawozdawca. Dlatego klub nasz nie wnosi do tej ustawy większych poprawek, poza jedną, która dotyczy art. 17 ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z reformą funkcjonowania gospodarki i administracji publicznej. Dotyczy ona zmiany wejścia w życie ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych. Art. 70 tej ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. stanowi, że ustawa ta wchodzi w życie w trzy miesiące od dnia ogłoszenia, czyli 8 stycznia tego roku. Proponujemy zatem skreślić w art. 77 ustawy o komercjalizacji słowa „po upływie trzech miesięcy od dnia ogłoszenia” i zastąpić je zapisem „po upływie sześciu miesięcy od dnia ogłoszenia”. Wprowadzenie tej poprawki w art. 17 będzie również miało konsekwencje w art. 21 tej ustawy, gdzie — w wypadku przyjęcia tej poprawki — 8 stycznia będziemy również musieli zastąpić datą 8 kwietnia 1997 r. Poprawka ta jest potrzebna ze względu na zaistniałą potrzebę nowelizacji ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych w części dotyczącej przede wszystkim przydziału nieodpłatnych akcji pracowniczych, jak również rozszerzenia zakresu uprawnionych do udziału w prywatyzacji bezpośredniej.</u>
          <u xml:id="u-199.3" who="#AndrzejSzarawarski">Klub nasz, w związku z wycofaniem wniosku mniejszości do art. 12a, nie wnosi żadnych innych poprawek do tekstu tej ustawy. Głosować będziemy za przyjęciem ustawy w wersji zgłoszonej przez komisję z proponowaną przez nas poprawką.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi Szarawarskiemu.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#MarekBorowski">Obecnie głos zabierze pan poseł Stanisław Bartoszek z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#StanisławBartoszek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W oświadczeniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego będę chciał wyrazić stanowisko w sprawie sprawozdania Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw dotyczących reformy centrum administracyjnego i gospodarczego rządu.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#StanisławBartoszek">Muszę przyznać, że praktyka legislacyjna zastosowana wobec nowelizacji kilkunastu ustaw reformujących funkcjonowanie gospodarki i administracji publicznej oraz wobec zmiany ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych jest dość dziwna. Można się zgodzić z tym, że pierwsza część projektu ustawy była nowelizowana przez właściwą komisję, natomiast dopiero co uchwalona ustawa o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych winna być kompleksowo znowelizowana przez komisje, które pracowały bardzo długo nad jej uchwaleniem.</u>
          <u xml:id="u-201.2" who="#StanisławBartoszek">Jednak ten „dar” przyjmujemy z wdzięcznością i chcemy pracować nad uchwaleniem ustawy w możliwie najdoskonalszej postaci. Procedowanie nad ustawą będzie dodatkowo utrudniał fakt zgłoszenia dalszych poprawek, bo tak należy rozumieć stanowisko rządu wobec komisyjnego projektu ustawy. Pragnę przypomnieć, że dzisiejsza debata jest drugim czytaniem projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-201.3" who="#StanisławBartoszek">W związku z pewnymi ograniczeniami czasowymi w dalszej części wystąpienia odniosę się do propozycji nowelizacji ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych. W pierwszej propozycji zmiany ustawy postuluje się skreślenie w art. 1 ust. 3 i zastąpienie go nowym art. 1a. Zmiana ta w zasadzie nie wprowadza nowych uregulowań prawnych w ustawie, ale moim zdaniem, zwłaszcza ust. 4, komplikuje sposób powoływania i odwoływania członków rad nadzorczych. Zapis ten również pozostaje w sprzeczności z art. 12 ust. 1 wspomnianej ustawy i winien zostać skreślony.</u>
          <u xml:id="u-201.4" who="#StanisławBartoszek">Za racjonalne natomiast uważam dodanie w art. 9 ust. 4 w brzmieniu: Skarb państwa reprezentuje w odniesieniu do spółki powstałej w wyniku przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego minister skarbu. Ale tylko słuszna jest ta pierwsza część nowelizacji. Druga część, czyli pkt 2: Agencja Prywatyzacji, o ile na podstawie przepisów odrębnych została upoważniona do dokonania prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego - komplikuje prawną reprezentację skarbu państwa i winien zostać skreślony, ponieważ z logicznej wykładni wynika, że istnieją dwa skarby - skarb państwa w postaci ministra skarbu i skarb państwa w postaci Agencji Prywatyzacji. Tak przynajmniej to rozumiem.</u>
          <u xml:id="u-201.5" who="#StanisławBartoszek">Również zapis w art. 31a mówiący o tym, że akcje w imieniu skarbu państwa zbywa minister skarbu państwa lub Agencja Prywatyzacji i winien być zastąpiony zapisem: Akcje w imieniu skarbu państwa zbywa minister skarbu państwa. Jest to analogiczne do tego, co mówiłem wcześniej, bo na podstawie zapisów projektu domniemam, że będą istnieć te dwa skarby państwa.</u>
          <u xml:id="u-201.6" who="#StanisławBartoszek">Wnoszę również o skreślenie art. 35a.</u>
          <u xml:id="u-201.7" who="#StanisławBartoszek">Za potrzebny uważam natomiast zapis art. 69b stanowiący, że do zbycia należących do skarbu państwa wszelkich akcji lub udziałów w spółkach prawa handlowego mają zastosowanie przepisy art. 33.</u>
          <u xml:id="u-201.8" who="#StanisławBartoszek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z uwagi na zmęczenie Wysokiej Izby i na późną porę nie chcę Wysokiej Izby zamęczać dodatkowymi poprawkami, które wniosłem w imieniu klubu do procedowanej ustawy, zwłaszcza do części dotyczącej komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, i chciałbym przekazać te poprawki na ręce pana marszałka. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-201.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#MarekBorowski">Przemawiał pan poseł Stanisław Bartoszek z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-202.2" who="#MarekBorowski">Obecnie głos zabierze pan poseł Tadeusz Syryjczyk z Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#TadeuszSyryjczyk">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przedłożona ustawa dokonuje zmian, których trzeba dokonać w ustawach, jakie były uchwalane równolegle z uchwalaniem ustaw reformujących centrum. Część dotyczy korekty pewnych uchybień, które powstały w trakcie prac nad tymi ustawami, a także sytuacji, w których już po uchwaleniu ustaw zaszła potrzeba nowelizowania ustaw dawnych, które nie zostały, jak się okazuje, wystarczająco przeanalizowane. Uważam, że trafne są generalnie uwagi, iż nie powinniśmy dokonywać nadmiernych zmian w ustawie o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, gdyż uwaga rządu, która była tutaj zgłoszona, a także szereg problemów merytorycznych, które pojawiły się na tle tej uwagi, a nie tylko formalnych - wszystko to wykraczało poza ramy, nazwijmy to w ten sposób, technicznej nowelizacji. W związku z tym proponuję, żeby istotnie ograniczyć te zmiany, które są, do tego, co komisja przedłożyła w art. 17, a więc do tych zmian, które już wprowadziliśmy i które Wysoka Izba uchwaliła, uchwalając nowelizację starej ustawy prywatyzacyjnej. Są to bowiem praktycznie te zmiany, które były uchwalone przy okazji starej ustawy i które są konieczne do osiągnięcia pewnej spójności między tymi ustawami. Jest jeszcze pewien problem związany z art. 14 dotyczącym ustawy o ministrze skarbu. Otóż w trakcie posiedzenia komisji przyjęliśmy także, że do ustawy o urzędzie ministra skarbu państwa wprowadzimy pewną drobną zmianę, mianowicie odwołamy się do nowej ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji, która wejdzie w życie niebawem. Obojętne czy wejdzie poprawka, którą pan poseł Szarawarski zgłaszał, czy nie, to w pewnym momencie wchodzi w życie nowa ustawa i tam nie ma art. 2, są inne przywołania itd. Żeby nie komplikować, nie będę wnosił o korektę sprawozdania, tylko po prostu przedłożę poprawkę, aby w art. 14 to, co jest, oznaczyć jako pkt 1, a dodać pkt 2, który będzie mówił, że w art. 10 ust. 2 w zdaniu pierwszym wyrazy: art. 2 ustawy z dnia (...) o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych i przywołania, zastępuje się wyrazami: w art. 1a ustawy z dnia 30 sierpnia itd. I to oznacza, że w art. 21 konieczne jest także wprowadzenie drobnej korekty, mianowicie że art. 14 pkt 2 wchodzi w życie również w innym czasie, bo musi wejść w życie wtedy, kiedy wchodzi w życie nowa ustawa o komercjalizacji i prywatyzacji. To jedna uwaga.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#TadeuszSyryjczyk">Druga uwaga. Klub Parlamentarny Unii Wolności nie będzie popierał wniosku mniejszości dotyczącego art. 12a...</u>
          <u xml:id="u-203.2" who="#komentarz">(Poseł Kazimierz Pańtak: Jest wycofany.)</u>
          <u xml:id="u-203.3" who="#TadeuszSyryjczyk">Jest wycofany, tak? Przepraszam, ale nie byłem poinformowany.</u>
          <u xml:id="u-203.4" who="#komentarz">(Poseł Kazimierz Pańtak: To ja przepraszam.)</u>
          <u xml:id="u-203.5" who="#TadeuszSyryjczyk">Uważamy, że nie jest trafne dokonywanie dekoncentracji dyplomacji i służb dyplomatycznych. Uważamy, że błędem było utrzymanie ustawowej gwarancji w wypadku istnienia biur radców handlowych za granicą kierowanych przez innego ministra niż minister spraw zagranicznych. W konsekwencji art. 12a uważaliśmy za niesłuszny. Dobrze zatem się stało, że został on wycofany.</u>
          <u xml:id="u-203.6" who="#TadeuszSyryjczyk">W tej sytuacji pozwalam sobie złożyć poprawkę, o której powiedziałem...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#TadeuszSyryjczyk">...która zawiera korektę art. 14 i pewną konsekwencję w odniesieniu do art. 21. Generalnie biorąc, cały projekt ustawy uzyska nasze poparcie. Co do poprawek, które zostały zgłoszone w trakcie debaty, odniesiemy się do nich w momencie, gdy będą one sformułowane na piśmie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi Tadeuszowi Syryjczykowi z Unii Wolności.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#MarekBorowski">Obecnie głos zabierze pan poseł Wojciech Borowik z Unii Pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#WojciechBorowik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Podobnie jak moi przedmówcy też będę się starał mówić krótko, bo pora jest późna i myślę, że jesteśmy zmęczeni dzisiejszą debatą.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#WojciechBorowik">Zacznę od tego, że ustawa ta jest wynikiem świadomego wyboru, którego Sejm dokonał w momencie, kiedy rozpoczęła się praca nad reformą centrum, a wybór ten polegał na tym, że oprócz reformowania centrum cały czas pracowaliśmy nad ważnymi ustawami, które były związane z tą reformą, natomiast nie można było tych ustaw zapisywać w taki sposób, żeby była pełna zgodność nowo uchwalanych ustaw z ustawami reformującymi centrum gospodarcze.</u>
          <u xml:id="u-207.2" who="#WojciechBorowik">Można było oczywiście wstrzymać część prac i poczekać na reformę, jednak Wysoka Izba zdecydowała, żeby te prace toczyły się równolegle. Dlatego w tej chwili jest konieczna korekta tych ustaw, po to, żeby skorygować po zakończeniu prac nad reformą wszystkie ustawy, które są związane z reformowanym centrum. W związku z tym powinno być czytelne dla opinii publicznej, że nie jest to wynik błędów, które popełniła Wysoka Izba, tylko wynik pewnego wyboru, który uczyniliśmy na początku, i prace te porządkują tylko nasze dotychczasowe działania, porządkują prawo i z góry były właśnie tak przewidziane.</u>
          <u xml:id="u-207.3" who="#WojciechBorowik">Zasadnicze elementy tej ustawy, którą również Unia Pracy popiera, przedstawił poseł sprawozdawca, w związku z czym nie będę odnosił się do wszystkiego. Chciałbym tylko zwrócić uwagę na te zapisy, które, naszym zdaniem, wydają się najważniejsze.</u>
          <u xml:id="u-207.4" who="#WojciechBorowik">Po pierwsze - bardzo ważne jest, że porządkujemy art. 11 - przepisy regulujące zasady nadzoru nad Agencją Mienia Wojskowego. Agencja ta, jak wszystkie podobne instytucje władające znacznej wartości majątkiem państwowym, musi być poddana nadzorowi ministra skarbu państwa, bo ten właśnie minister odpowiada ustawowo za ochronę majątkowych interesów państwa. Nie ulega kwestii, że w tej właśnie agencji będzie co chronić.</u>
          <u xml:id="u-207.5" who="#WojciechBorowik">Po drugie - kwestia związana z art. 12, przecinającym wątpliwości, który z ministrów będzie odpowiadał po 1 stycznia 1997 r. za grupowanie i prywatyzację banków państwowych. Naszym zdaniem dobrze się dzieje, że obok ministra skarbu państwa ważną rolę w tym procesie będzie odgrywał minister finansów.</u>
          <u xml:id="u-207.6" who="#WojciechBorowik">Po trzecie - wątek związany z ustawą o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych. Nad tym wątkiem będę jednak chciał się parę minut zatrzymać, bo jest to wątek ciekawy i ważny, ale nie związany z reformą centrum. Myślę, że pojawił się tutaj trochę przypadkowo.</u>
          <u xml:id="u-207.7" who="#WojciechBorowik">Natomiast niedobrze się stało, że od samego początku nowelizacją ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji nie zajmowała się Komisja Przekształceń Własnościowych jako komisja kluczowa i najważniejsza dla tej ustawy. Myślę, że stanowisko Rady Ministrów, które dzisiaj nasza komisja rozważała, związane z poselskim projektem ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z reformą funkcjonowania gospodarki i administracji publicznej, jest tutaj znaczące, dlatego że w tym stanowisku Rada Ministrów odnosząc się do poselskiego projektu zaproponowała w zasadzie, powiedziałbym, często nawet rewolucyjne zmiany do ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji. I dobrze się stało, że Komisja Przekształceń Własnościowych na dzisiejszym posiedzeniu nie odniosła się do tego stanowiska, nie zajęła stanowiska wobec dokumentu Rady Ministrów. Natomiast pewne rzeczy, które w ustawie o komercjalizacji i prywatyzacji musimy zmienić, to są te zmiany, które wynikają z reformy centrum i które Sejm rzeczywiście powinien uchwalić. To jest kwestia roli Agencji Prywatyzacji, to jest kwestia roli innych ministrów niż minister skarbu państwa w nadzorowaniu spółek, które są uznane za strategiczne dla polskiej gospodarki. Ta sprawa jest uregulowana w art. 17.</u>
          <u xml:id="u-207.8" who="#WojciechBorowik">Natomiast powstaje problem, nad którym musimy się bardzo poważnie zastanowić - kwestia niemożności wykonania ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji z powodu wadliwego zapisu dotyczącego akcji pracowniczych. I tą sprawą powinna się zająć i tę sprawę powinna rozważyć Komisja Przekształceń Własnościowych, a nie komisja, która zajmuje się reformowaniem centrum.</u>
          <u xml:id="u-207.9" who="#WojciechBorowik">W związku z tym, że taka próba nowelizacji została zawarta w stanowisku Rady Ministrów, chciałbym podzielić się pewną obawą, która ma też związek z nowelizacją ustawy budżetowej. Otóż w stanowisku Rady Ministrów jest sugestia, żeby akcje pracownicze były przyznawane pracownikom nie tak, jak zostało do tej pory zgodnie z filozofią ustawy utrzymane, to znaczy do 15% akcji, tylko by przyznać 15% akcji pracownikom tych spółek, które będą prywatyzowane. I powiem szczerze, że bardzo mnie to zatrwożyło. Nie chciałbym, żeby ta poprawka była w ogóle przez Komisję Przekształceń Własnościowych rozpatrywana. Powiem dlaczego. Dlatego że, moim zdaniem, ma to związek z autopoprawką związaną z budżetem państwa, w której przewiduje się - jest taki komentarz do dochodów z prywatyzacji - iż w 1997 r. zostanie rozszerzony zakres prywatyzacji banków, co spowoduje wzrost dochodów budżetu państwa o 950 tys. zł. Oznacza to, że w 1997 r. dochody z prywatyzacji banków wyniosą 1 mld 450 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-207.10" who="#WojciechBorowik">Mam nadzieję, iż nie jest intencją rządu spowodowanie, by było jakiekolwiek połączenie tej sprawy - drobna, wydawałoby się na pozór, zmiana kosmetyczna, że nie do 15% akcji, z wyłączeniem tych kryteriów 18 średnich i 24 średnich krajowych, tylko 15% akcji dla pracowników przedsiębiorstw - z prywatyzacją banków. Myślę, że sprawa Banku Śląskiego dostarczyła nam bardzo wielu emocji i wielu ciekawych doświadczeń. Są informacje o tym, że w tym roku ma być prywatyzowanych kilka bardzo poważnych banków: Bank Handlowy, Bank Przemysłowo-Handlowy, są spekulacje i informacje na temat prywatyzacji Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń. Jestem przekonany, że nie ma takiej intencji, aby pracownicy tych przedsiębiorstw otrzymywali owe 15% akcji.</u>
          <u xml:id="u-207.11" who="#WojciechBorowik">W związku z tym chciałbym, aby Komisja Przekształceń Własnościowych powróciła do tych zmian w ustawie o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, po to by móc jak najszybciej uruchomić do 15% akcji dla pracowników przedsiębiorstw państwowych. Ale by nie było to robione w taki sposób, że są grupy społeczne, które dostają ogromny majątek państwowy, i są ci przysłowiowi już nauczyciele, lekarze, cała sfera budżetowa, która dostała za 200 tys. zł świadectwa udziałowe wartości półtora miliona, i nic więcej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-207.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi Borowikowi z Unii Pracy.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#MarekBorowski">Obecnie w imieniu Nowej Demokracji - Koła Poselskiego głos zabierze pan poseł Eugeniusz Januła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#EugeniuszJanuła">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#EugeniuszJanuła">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ponieważ padały deklaracje, że pora jest późna i nasze debaty nie powinny się przedłużać, dostosuję się do zgłaszanych apeli i ograniczę się dosłownie do kilku tez.</u>
          <u xml:id="u-209.2" who="#EugeniuszJanuła">Zdaniem Nowej Demokracji zamierzona nowelizacja 17 ustaw dotyczących spraw związanych z reformą centrum jest niezbędna - nie tyle pożądana, co niezbędna - ze względu na fakt, że główna część reformy wchodzi w życie praktycznie od 1 stycznia, i oczywiście kolizja legislacyjna byłaby niemiłym zgrzytem. Dlatego też popieramy przedłożoną nowelizację w takiej treści, jaką przedstawił pan poseł sprawozdawca.</u>
          <u xml:id="u-209.3" who="#EugeniuszJanuła">Ponieważ jednak w trakcie obecnej debaty zostały zgłoszone poprawki, postulujemy jak najszybsze posiedzenie komisji, tak żeby ta ustawa, a przynajmniej jej większa część, mogła rzeczywiście wejść w życie od 1 stycznia i by reformy centrum mogły funkcjonować bez określonych zgrzytów legislacyjnych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-209.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi Eugeniuszowi Janule.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#MarekBorowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-210.2" who="#komentarz">(Poseł Władysław Adamski: Czy można zadać pytanie? Czy można wcześniej mieć pytanie do pana ministra?)</u>
          <u xml:id="u-210.3" who="#MarekBorowski">Dobrze, pan poseł ma jeszcze pytanie, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#WładysławAdamski">Mam pytanie do przedstawicieli rządu. Otóż w Komisji Przekształceń Własnościowych w dniu dzisiejszym nie zostały rozpatrzone poprawki, które były autorstwa rządu. W związku z tym chciałbym zapytać, czy rząd jest zdeterminowany, zdecydowany na wniesienie gruntownej nowelizacji ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, w tym kierunku, jak państwo deklarowaliście w komisji, aby usunąć różnego rodzaju nieścisłości i niekonsekwencje znajdujące się w przepisach w obecnym brzmieniu. Prosiłbym o jednoznaczną odpowiedź w tym względzie, gdyż od tego zależą pewne ruchy poselskie, włącznie z inicjatywami, także odnoszące się do ustawy o komercjalizacji. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#MarekBorowski">Proszę obecnie o zabranie głosu sekretarza stanu w Urzędzie Rady Ministrów pana Marka Pola.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#MarekPol">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nawiązując do wystąpień panów posłów w dzisiejszej debacie, chcę potwierdzić, że rząd w całości poparł komisyjny projekt ustawy, która jest przedmiotem dzisiejszej debaty. W swoim stanowisku zawarł dokładnie takie samo uzasadnienie pozytywnego poglądu na temat przedkładanych rozwiązań, jakie prezentowali posłowie. Rząd, opierając się na tej samej filozofii, którą zawarto w przedłożeniu komisyjnym, zaproponował również poprawki, które dodatkowo uzupełniały zmiany przedkładane przez komisje. To był jeden wątek, który nie budził większych dyskusji, nie budził większych emocji. Jak powiedział pan poseł Borowik, był to proces zaprogramowany, niejako wpisany w procedurę reformy centrum.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#MarekPol">Chcę jednak powiedzieć o drugim obszarze, który to temat może mniej przewijał się w dzisiejszej dyskusji, choć w kilku wystąpieniach pojawiły się wątpliwości co do szerokich zmian w ustawie o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, które zaproponował rząd. Otóż aby uporządkować wiedzę: zmiany w ustawie o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych musiały zostać w tym projekcie ujęte po to, by tę ustawę dostosować do rozwiązań przyjętych w reformie. Trzeba było przenieść po prostu pewne sekwencje zapisów z ustawy o prywatyzacji, która dziś obowiązuje, do nowej ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji, ponieważ ta druga ustawa była uchwalana niejako równolegle i nie mogła uwzględniać rozwiązań przyjętych w reformie.</u>
          <u xml:id="u-213.2" who="#MarekPol">Rząd na podstawie analizy przeprowadzonej przez urząd ministra skarbu państwa dotyczącej ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji zwrócił się w swoim stanowisku do Wysokiej Izby o rozważenie możliwości uzupełnienia nowelizacji dokonywanej z innego powodu, jak powiedzieliśmy wcześniej, takimi zapisami, które usuwają wewnętrzne sprzeczności w ustawie o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych. Te zapisy w praktyce w ocenie przedstawicieli rządu, przedstawicieli urzędu ministra skarbu państwa w istotnym stopniu utrudniają dziś - i utrudniać będą po wejściu w życie całej reszty ustawy - wykonywanie tej ustawy. W szczególności utrudnione będzie wykonywanie przepisów dotyczących dostępu pracowników do 15% pakietów nieodpłatnych akcji dla pracowników. Dlatego rząd rozważał dwa rozwiązania: Albo obok inicjatywy komisji, która zmieniała 17 ustaw, w tym ustawę o komercjalizacji i prywatyzacji, zgłosić pilną inicjatywę rządu dotyczącą korekty zapisów ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji z powodu tych sprzeczności wewnętrznych, o których wspomniałem, albo (aby uniknąć dwóch nurtów legislacyjnych) zaproponować, aby przy tej nowelizacji ustawy o komercjalizacji, która musi w związku z reformą nastąpić, dokonać również poprawek usuwających wewnętrzne niespójności ustawy.</u>
          <u xml:id="u-213.3" who="#MarekPol">Wydawało się nam, że ta forma procedowania nad ustawą zapewnia najszybsze wdrożenie nieodzownych zmian w ustawie o komercjalizacji i prywatyzacji, i jesteśmy o tym nadal przekonani. Przypomnę, że dotyczy to zmian, które miały usunąć niejasności, wątpliwości i sprzeczności uniemożliwiające wykonywanie części tej ustawy, zmian, które dotyczyły zapisów ostatecznie ukształtowanych w toku prac parlamentu i w większości wypadków nie odpowiadających pierwotnemu przedłożeniu rządowemu. Tak się stało, o czym zostaliśmy poinformowani dzisiaj w czasie debaty, iż Komisja Przekształceń Własnościowych nie zdecydowała się na rozpatrywanie w tej formie zgłoszonych przez rząd poprawek, co oznacza ni mniej, ni więcej, tylko rzeczywiście konieczność inicjatywy ustawodawczej korygującej po raz kolejny ustawę o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych. Rząd oczywiście starając się działać w jak najlepiej pojętym interesie procesu prywatyzacji i udziału w nim pracowników zgłosi taką nowelizację. Przy czym chcę powiedzieć, iż stanowisko Sejmu, dzisiaj przedstawione, stanowisko posłów Komisji Przekształceń Własnościowych, spowoduje, iż rozwiązania te wejdą z opóźnieniem. Z całą pewnością w późniejszym okresie będzie można zastosować pewne rozwiązania, wydaje się korzystne, z ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych.</u>
          <u xml:id="u-213.4" who="#MarekPol">W tej sytuacji, przy takim stanowisku Komisji Przekształceń Własnościowych, rząd oczywiście popiera propozycje zmiany art. 77 wydłużającego vacatio legis tej ustawy. W przeciwnym bowiem wypadku od dnia 7 stycznia przyszłego roku wchodzilibyśmy w okres bardzo poważnego zagrożenia wykonania prawa, które w ocenie specjalistów urzędu ministra skarbu, w ocenie przedstawicieli rządu są niewykonalne albo bardzo trudne do wykonania. To tyle, jeśli chodzi o pytanie pana posła Adamskiego i dyskusję na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-213.5" who="#MarekPol">Jeśli mogę, dwa zdania powiem na temat dyskusji o zapisach wnoszonych przez tę ustawę. Tak jak powiedziałem, ustawa nie wnosi niczego nowego do rozwiązań prawnych przyjętych równolegle w pracach nad reformą centrum. Nie wnosi niczego nowego na przykład do przepisów o prywatyzacji, tym razem nazywanych ustawą o komercjalizacji i prywatyzacji.</u>
          <u xml:id="u-213.6" who="#MarekPol">Pan poseł Bartoszek w swoim wystąpieniu kwestionuje kilka zapisów zawartych w ustawie i rekomendowanych przez komisje, a dotyczących dwóch obszarów spraw: po pierwsze, kwestii spółek o szczególnym znaczeniu dla gospodarki państwa, po drugie, roli agencji prywatyzacji w procesie prywatyzacji. Chcę powiedzieć tylko, iż kwestionując te zapisy, pan poseł kwestionuje to, co Sejm niedawno przyjął i co było w praktyce warunkiem utworzenia urzędu ministra skarbu państwa i przekazania mu przez wszystkich ministrów praw z akcji i udziałów. Przypomnę, iż konstrukcja zawarta w rozpatrywanym dzisiaj przedłożeniu, która została przyjęta przez Sejm w pakiecie ustaw reformujących centrum, przewiduje, iż w przypadku spółek o szczególnym znaczeniu dla gospodarki państwa, zakresu takich działów jak telekomunikacja, energetyka, przemysł obronny, przemysł węglowy, prawa z akcji przejmuje minister skarbu państwa, ale minister właściwy, a więc minister gospodarki ma pewien bardzo ograniczony wpływ na tworzenie rady nadzorczej spółki i na kształt statutu. To rozwiązanie dokładnie odpowiada przedłożeniu rządowemu popartemu przez wszystkie kluby parlamentarne w toku pracy nad reformą centrum, nie ukrywam, że popartemu bardzo mocno przez Polskie Stronnictwo Ludowe, w imieniu którego pan poseł Bartoszek w tej chwili przemawiał.</u>
          <u xml:id="u-213.7" who="#MarekPol">To samo dotyczy zapisu o Agencji Prywatyzacji. Nie ma obawy, że pojawią się dwa skarby państwa. Skarb państwa jest jeden i reguluje to nie tylko pakiet przepisów o reformie, ale i Kodeks cywilny. Natomiast zapisy dotyczące Agencji Prywatyzacji, a mianowicie że agencja w toku procesu prywatyzacji wykonuje prawa z akcji i udziałów i że dokonuje prywatyzacji w takim zakresie, w jakim przewiduje to prawo, są kluczowe do rozstrzygnięcia kwestii kompetencji ministra skarbu państwa i Agencji Prywatyzacji. Przypomnę, że agencja zgodnie z ustawą o ministrze skarbu państwa, gdzie ta sprawa jest zdefiniowana, została utworzona jako bardzo poważna państwowa osoba prawna wyspecjalizowana w procesie prywatyzacji kapitałowej i jako jedyna upoważniona jest do prowadzenia prywatyzacji kapitałowej wszystkich spółek, poza spółkami o szczególnym znaczeniu dla gospodarki państwa.</u>
          <u xml:id="u-213.8" who="#MarekPol">Krótko mówiąc, gdyby przyjąć wnioski, które zgłosił pan poseł Bartoszek, to oznaczałoby to, że musimy wycofać się z szeregu przyjętych już i bardzo poważnie przedyskutowanych rozwiązań zawartych w pakiecie ustaw reformujących centrum gospodarcze i administracyjne rządu.</u>
          <u xml:id="u-213.9" who="#MarekPol">Bardzo proszę panie i panów posłów o przyjęcie ustawy w brzmieniu proponowanym przez komisję, z poprawką, którą zgłosił pan poseł Szarawarski, dotyczącą vacatio legis ustawy o prywatyzacji i komercjalizacji, i z poprawką, którą zgłosił pan poseł Syryjczyk. Rzeczywiście, widocznie w ferworze dyskusji na temat tego, czy przepis ogólny wyklucza szczególny, czy też odwrotnie, pominięto w sprawozdaniu zapis dotyczący art. 14, który jest zasadny, a dotyczy nowego odwołania się do ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo panu ministrowi Markowi Polowi.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Kazimierza Pańtaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#KazimierzPańtak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Po pierwsze, chciałbym przeprosić, że nie wspomniałem o tym, iż został wycofany wniosek mniejszości. Nie mówiłem o nim dlatego, że sprawa ta jest już bezprzedmiotowa.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#KazimierzPańtak">Nie bardzo zrozumiałem pana posła Borowika, który ubolewał, że jeśli chodzi o zmiany w ustawie o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw, to nie robi tego Komisja Przekształceń Własnościowych. Zgodnie z zaleceniem prezydium, co jest zawarte na pierwszej stronie sprawozdania w druku nr 2052, komisja w sprawie reformy centrum zwróciła się do Komisji Przekształceń Własnościowych, która przedstawiła na piśmie, że nie wnosi zastrzeżeń. My tylko te zmiany ujęliśmy. Natomiast jeśli chodzi o inne zmiany, o których bardzo szeroko mówił tutaj pan minister Pol, dotyczące spraw merytorycznych, to myśmy absolutnie ich odmówili. I, jak się okazało, to dobrze, bo sama Komisja Przekształceń Własnościowych, która dzisiaj obradowała, doszła do wniosku, że te zmiany - często pod pozorem dostosowania, często legislacyjne - kryją w sobie duży ładunek merytoryczny i wymagają szczegółowych prac. Myśmy się ich nie podjęli i nie weszliśmy w kompetencje wyspecjalizowanej Komisji Przekształceń Własnościowych. To chciałem wyjaśnić.</u>
          <u xml:id="u-215.2" who="#KazimierzPańtak">Pan poseł Januła postulował, aby komisja szybko rozpatrzyła poprawki; jest ich dużo i mają różną treść. Chcę odpowiedzieć panu posłowi Janule i poinformować państwa posłów, że prezydium Komisji Nadzwyczajnej wyznaczyło już posiedzenie, które odbędzie się jutro o godz. 17 w sali kinowej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#MarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#MarekBorowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-216.2" who="#MarekBorowski">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, Prezydium Sejmu proponuje ponownie skierować projekt ustawy do Komisji Nadzwyczajnej w celu przedstawienia dodatkowego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-216.3" who="#MarekBorowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-216.4" who="#MarekBorowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-216.5" who="#MarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 5 porządku dziennego: Pierwsze czytanie:</u>
          <u xml:id="u-216.6" who="#MarekBorowski">1) rządowego projektu ustawy o zmianie Kodeksu postępowania karnego (druk nr 2037),</u>
          <u xml:id="u-216.7" who="#MarekBorowski">2) komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego (druk nr 2023).</u>
          <u xml:id="u-216.8" who="#MarekBorowski">Proszę o zabranie głosu przedstawiciela wnioskodawców projektu rządowego ministra sprawiedliwości pana Leszka Kubickiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#LeszekKubicki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Rząd przedstawia projekt nowelizacji art. 222 § 4 Kodeksu postępowania karnego, który określa, na podstawie jakich przesłanek Sąd Najwyższy może przedłużyć okres tymczasowego aresztowania ponad terminy i okresy określone w art. 222 § 3 K.p.k., a mianowicie okres ponaddwuletni w odniesieniu do zbrodni i okres ponadpółtoraroczny w odniesieniu do innych przestępstw. Praktyka stosowania tego przepisu w ciągu kilku ostatnich miesięcy, analiza stosowania tej praktyki, wykazuje, że dotychczasowa treść art. 222 § 4 jest niedostateczna i zbyt wąska. Nie uwzględnia szeregu sytuacji, które uzasadniają merytorycznie przedłużenie okresu tymczasowego aresztowania ponad te bardzo ściśle określone terminy, a więc jest zbyt wąska w stosunku do pewnych spraw, pewnych postępowań, które nie mogą być wykonane w tych ściśle określonych terminach. Przesłanki, które są dotychczas w treści tego przepisu, są uzupełniane m.in. o kryterium, o przesłankę szczególnej zawiłości sprawy oraz o inną istotną przeszkodę niezależną od organów prowadzących postępowanie.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#LeszekKubicki">Chcę tu wyjaśnić, Wysoka Izbo, że gdybyśmy tego przepisu nie przyjęli i nie zdążyli wydać jeszcze przed końcem grudnia tego roku podpisanej i ogłoszonej ustawy - jak wykazuje analiza Prokuratury Krajowej - to musielibyśmy skrócić okres tymczasowego aresztowania wobec 51 sprawców groźnych zabójstw i ponad 150 osób, które są sprawcami innych poważnych przestępstw.</u>
          <u xml:id="u-217.2" who="#LeszekKubicki">Proponowana zmiana treści art. 222 § 4 jest oparta ściśle na projekcie Kodeksu postępowania karnego, który jest już w istocie przyjęty w pierwszym swoim kształcie przez Komisję Nadzwyczajną powołaną do prac nad reformą prawa karnego, mianowicie jest oparta ściśle na art. 263 § 4 tego projektu, a więc ta proponowana zmiana jest tylko antycypacją tego przepisu, który byłby Wysokiej Izbie proponowany.</u>
          <u xml:id="u-217.3" who="#LeszekKubicki">Artykułem 2 proponowanej ustawy nowelizującej K.p.k. jest przepis dotykający kwestii tzw. intertemporalnej — określa, w jakim terminie mogą być rozpoznawane sprawy wniesione na podstawie tego przepisu, a więc jest to przepis jak gdyby funkcjonalny w stosunku do tego.</u>
          <u xml:id="u-217.4" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Olga Krzyżanowska)</u>
          <u xml:id="u-217.5" who="#LeszekKubicki">Jeżeli już, pani marszałek, mam głos, to chciałbym, wyprzedzając wystąpienie pana posła Gaberlego, który będzie referował projekt innej noweli - poselski projekt noweli K.p.k. - poinformować Wysoką Izbę, że Rada Ministrów przyjęła stanowisko, w którym w pełni popiera propozycję poselską prezentowaną przez pana posła Gaberlego.</u>
          <u xml:id="u-217.6" who="#LeszekKubicki">Bardzo proszę Wysoką Izbę o skierowanie projektu ustawy do dalszych prac legislacyjnych. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-217.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał minister sprawiedliwości pan Leszek Kubicki.</u>
          <u xml:id="u-218.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę o zabranie głosu przedstawiciela wnioskodawców pana posła Andrzeja Gaberlego w celu przedstawienia uzasadnienia komisyjnego projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#AndrzejGaberle">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Propozycja zawarta w druku nr 2023 wynika z potrzeby uzgodnienia dwóch sprzecznych interesów, często występujących w postępowaniu karnym, mianowicie sprawności postępowania oraz zagwarantowania właściwych praw uczestnikom procesu, w tym wypadku w szczególności chodzi o oskarżonego.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#AndrzejGaberle">Przy nowelizacji Kodeksu postępowania karnego doszło do pewnego zachwiania równowagi między tymi dwoma wartościami. Rzecz polega na tym, iż wprowadziliśmy bardzo ścisłe i krótkie w porównaniu do przepisów, które obowiązują w innych państwach, terminy tymczasowego aresztowania, przy jednoczesnym zagwarantowaniu pełnej kontroli sądowej wszelkich decyzji dotyczących tymczasowego aresztowania. Dało to ten efekt, że kiedy mamy do czynienia z wnioskiem o uchylenie tymczasowego aresztowania, który można składać w każdym czasie, wielu podejrzanych, później oskarżonych, wykorzystuje to do przewlekania postępowania karnego i doprowadzania do sytuacji, w której wydanie orzeczenia, rozstrzygnięcie sprawy staje się praktycznie niemożliwe, i doprowadza tą drogą do zwolnienia z tymczasowego aresztowania, zanim zapadnie wyrok sądu. Tego rodzaju sytuacja nie może być tolerowana i w związku z tym proponuje się tę poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-219.2" who="#AndrzejGaberle">Chciałbym przy tej okazji wyraźnie podkreślić, że wszelkie węzłowe decyzje dotyczące tymczasowego aresztowania, a więc zarówno decyzja o zastosowaniu tymczasowego aresztowania, jak i decyzje o ewentualnym przedłużeniu tymczasowego aresztowania, są zaskarżalne i podlegają pełnej kontroli instancyjnej. Dodam jeszcze, że staraliśmy się rozważyć, czy nie zachodzą inne możliwości rozwiązania tego dylematu. Była brana pod uwagę możliwość wprowadzenia czasowego ograniczenia wniosku o uchylenie tymczasowego aresztowania, chodziło mianowicie o to, aby ograniczyć częstotliwość składania tego wniosku, np. żeby można go było złożyć nie częściej niż raz na... I tu wyłonił się problem. Jeżeli się da zbyt wielkie ograniczenie, to wtedy całe rozwiązanie przestaje mieć sens, po prostu ograniczy się nawet możliwość ubiegania się podejrzanego o uchylenie tymczasowego aresztowania. Jeśli natomiast pozwoli się na składanie wniosku zbyt często, to nie zapobiegnie się tym efektom, które mamy obecnie, a - co więcej - nie zapobiegnie się i temu, co zdarza się niekiedy dzisiaj podczas procesu, że wniosek o uchylenie tymczasowego aresztowania z zamiarem wywołania całego postępowania instancyjnego i odwleczenia sprawy jest składany w takim momencie, kiedy chodzi o dokonanie na rozprawie pewnych skomplikowanych czynności wymagających przygotowania, np. przesłuchania biegłych, i przez to zostaje skomplikowane całe postępowanie. Stąd to rozwiązanie, które naszym zdaniem doprowadza do właściwej proporcji i równowagi między potrzebami szybkiego, sprawnego postępowania a interesami osób uczestniczących w procesie, jest rozwiązaniem właściwym. Dziękuję uprzejmie za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał przedstawiciel wnioskodawców pan poseł Andrzej Gaberle.</u>
          <u xml:id="u-220.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Sejm postanowił o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-220.3" who="#OlgaKrzyżanowska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-220.4" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę pana posła Mariana Marczewskiego o zabranie głosu w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Następnym mówcą będzie pan poseł Aleksander Bentkowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#MarianMirosławMarczewski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej, w imieniu którego mam przyjemność występować, popiera oba projekty zmian w ustawach, zarówno poselski, zawarty w druku nr 2023, jak i zawarty w druku nr 2037.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#MarianMirosławMarczewski">Faktycznie w obecnym stanie prawnym obserwuje się wielokrotne, w niektórych wypadkach co kilka dni, składanie wniosków o uchylenie tymczasowego aresztowania, co na etapie postępowania przygotowawczego prowadzi do konieczności przedstawiania akt sprawy sądowi, a to bardzo utrudnia prowadzenie śledztwa. Powszechną praktyką jest też składanie zażaleń na postanowienie sądu o odmowie uwzględnienia wniosku, co również powoduje brak ciągłości postępowania wskutek konieczności przedstawiania akt sprawy lub co najmniej pewnych fragmentów sądowi wyższej instancji. Dlatego też uważamy za w pełni zasadny ten zawarty w druku projekt zmiany ustawy, a dotyczący art. 214.</u>
          <u xml:id="u-221.2" who="#MarianMirosławMarczewski">Natomiast jeśli chodzi o propozycję rządową, tu też należy potwierdzić to, o czym mówił pan minister Kubicki, że w zapisie Komisji Nadzwyczajnej nowelizującym Kodeks karny, Kodeks postępowania karnego oraz Kodeks karny wykonawczy, w art. 263 § 4 jest identyczny przepis i gdyby w chwili obecnej nie przyjąć tego rozwiązania, to wielu oskarżonych, wielu podejrzanych o bardzo groźne przestępstwa musiałoby niedługo opuścić areszty. Oczywiście wychodzimy tu naprzeciw propozycji rządowej, z tym że uważamy, że taka propozycja mogła zostać złożona trochę wcześniej.</u>
          <u xml:id="u-221.3" who="#MarianMirosławMarczewski">Korzystając z okazji, panie ministrze, chciałbym zasygnalizować jeszcze jedną sprawę, już nie związaną bezpośrednio z tymi dwoma proponowanymi zmianami, dotyczącą art. 207 Kodeksu postępowania karnego. Dobrze byłoby, żeby rząd podjął jakieś działania. Trzeba byłoby oczywiście i w konstytucji zmienić art. 87 - mówię o propozycji dotyczącej możliwości przedłużenia okresu zatrzymania do 72 godzin - bo to, co się w tej chwili w sądach wyczynia z decyzjami o tymczasowym aresztowaniu, naprawdę nie jest właściwe. Wielu łotrów, drani, bandytów pospolitych nie zostaje aresztowanych w związku z tym, że sąd nie ma czasu przejrzeć akt, bo terminy są tak napięte.</u>
          <u xml:id="u-221.4" who="#MarianMirosławMarczewski">Pani Marszałek! Zgodnie z propozycjami w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej wnoszę o przesłanie obu projektów do komisji celem przedstawienia ich do drugiego czytania. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Marian Marczewski.</u>
          <u xml:id="u-222.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Nie ma pana posła Bentkowskiego.</u>
          <u xml:id="u-222.3" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę w takim razie pana posła Jerzego Wierchowicza o zabranie głosu w imieniu klubu Unii Wolności. Następnym mówcą będzie pan poseł Stanisław Rogowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#JerzyWierchowicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Są projekty ustaw, którym udziela się poparcia z entuzjazmem, są takie, którym udziela się poparcia umiarkowanego, są też takie, którym udziela się poparcia niechętnie. Myślę, że te dwa projekty zmian w Kodeksie postępowania karnego należą do tej trzeciej kategorii. Projekty te są przykładem tego, jak nasza szara, siermiężna w tym przypadku prokuratorsko-sądowa rzeczywistość zwycięża światłe - bez żadnej ironii - idee, pomysły ustawodawcy chcącego cywilizować nasze polskie prawo karne, tkwiące przecież korzeniami w czasie komunistycznym. Przypomnę, że Kodeks postępowania karnego został uchwalony w roku 1969.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#JerzyWierchowicz">Trzeba od razu powiedzieć, że obie te proponowane zmiany zostały wymuszone sytuacją faktyczną. Okazało się, że nasz wymiar sprawiedliwości nie podołał zadaniom, które zostały przed nim postawione. Chodzi o zmiany wprowadzone ustawą z 29 czerwca ub. r. Już po kilku miesiącach, gdyż weszły one w życie 4 sierpnia br. - chodzi tu o wyłączną kompetencję sądów w sprawach tymczasowego aresztowania - okazało się, iż nałożenie tych nowych obowiązków grozi paraliżem sądownictwa, i to nie z powodu braku przygotowania sędziów, ale z powodu braku sędziów, nie z powodu braku przygotowania personelu pomocniczego, ale z powodu braku tego personelu. Nadal sądownictwo jest nie doinwestowane, nadal trzeci filar władzy jest niedoceniany przez rządzących. I my, jako parlament, idziemy tą ścieżką, postawieni przed faktami dokonanymi. Myślę, że nie jest to dobra droga. Cóż bowiem spowodowało to realne zagrożenie funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości? To zagrożenie stanowi korzystanie z ustawowych uprawnień przez podejrzanych i oskarżonych w zakresie prawa do zaskarżania postanowienia sądu o nieuwzględnieniu wniosku o uchylenie bądź zmianę środka zapobiegawczego, wniosku składanego w trakcie toczącego się postępowania. Zamiast stworzyć warunki sądom do wywiązywania się z nałożonych na nie ustawą obowiązków, postuluje się w projekcie z druku nr 2023 ograniczenie prawa do obrony przez odebranie prawa do zaskarżenia takiej decyzji sądu. I zapewne tak się stanie. Naruszymy tym samym zasadę dwuinstancyjności postępowania, także postępowania incydentalnego, jakim jest przecież rozpoznanie wniosku o uchylenie tymczasowego aresztowania. Tutaj nie można się zgodzić ze stwierdzeniem zawartym w uzasadnieniu projektu, iż sądowa kontrola stosowania tymczasowego aresztowania zostanie utrzymana w pełnym zakresie. Byłaby ona utrzymana, gdyby oskarżony mógł zaskarżyć każdą decyzję w zakresie tymczasowego aresztowania, tak jak to ma miejsce w obecnej regulacji. Nazywanie obecnej regulacji prawnej w tej sprawie hipertrofią uprawnień oskarżonego, jak czytamy w uzasadnieniu, jest moim zdaniem hipokryzją. Hipokryzją jest bowiem twierdzenie, że ogranicza się uprawnienia oskarżonego, gdyż jest ich za dużo, w sytuacji gdy doskonale wiemy, że powodem wprowadzenia tej restrykcji jest to, że państwo nie potrafi zapewnić swoim organom warunków do stosowania i przestrzegania prawa, które samo stanowi.</u>
          <u xml:id="u-223.2" who="#JerzyWierchowicz">Co więcej, przyjmując to rozwiązanie nie tylko ograniczamy prawo do obrony w porównaniu z dzisiejszym stanem prawnym, ale i pogarszamy sytuację oskarżonego w porównaniu ze stanem prawnym sprzed 4 sierpnia 1996 r. Trzeba też wspomnieć, że propozycja ta jest sprzeczna w całości z przyjętą już regulacją w projekcie nowego Kodeksu postępowania karnego w art. 252 i 254, chociaż oczywiście te regulacje można zmienić w trakcie drugiego czytania kodeksu.</u>
          <u xml:id="u-223.3" who="#JerzyWierchowicz">Cała ta sytuacja jest porażką ministra sprawiedliwości, jest porażką rządu, a także nas wszystkich, w szczególności światłych prawników zasiadających w tej Izbie. Mówię: światłych, gdyż innych tu nie znajduję. Trzeba sobie tę gorzką prawdę jasno powiedzieć, nie uciekając się do jakiejś hipertrofii, gdyż łatwo się ona może pomylić z hipokryzją.</u>
          <u xml:id="u-223.4" who="#JerzyWierchowicz">Podobna jest sytuacja w przypadku drugiego projektu. Okazuje się, iż sądy w wielu sprawach nie są w stanie dokończyć postępowania w I instancji w terminach przewidzianych w art. 222 K.p.k., a są to terminy długie. Jak już pan minister wspomniał, są to 2 lata w wypadku zbrodni i 1,5 roku w wypadku występku. Terminy te w sytuacjach wyjątkowych Sąd Najwyższy może wydłużyć na czas oznaczony, kiedy zachodzą okoliczności, o których mowa w § 4 tegoż artykułu. Okazało się, że wymienione w tym paragrafie okoliczności nie wyczerpują wszystkich przypadków, z jakimi się styka wymiar sprawiedliwości na trudnej drodze do wydania wyroku. I znowu: tym razem rząd - poprzedni projekt jest projektem komisyjnym - idąc po najmniejszej linii oporu, wnosi o zmianę niedawno przecież uchwalonego przepisu. Propozycja idzie w tym kierunku, by poszerzyć katalog przypadków, kiedy Sąd Najwyższy może przedłużyć okres tymczasowego aresztowania ponad maksymalne okresy, o których wcześniej wspomniałem. Te nowe okoliczności w ujęciu rządu przedstawione zostały m.in. w tak ogólnikowej formule, jak: „inne istotne przeszkody niezależne od organów prowadzących postępowanie”. Praktycznie więc wracamy do regulacji przyjętej w roku 1989, która to regulacja w art. 222 § 2 pkt 2 mówiła, iż Sąd Najwyższy na wniosek prokuratora generalnego w wyjątkowych, szczególnie uzasadnionych wypadkach może wyznaczyć okres tymczasowego aresztowania na dalszy okres oznaczony, niezbędny do ukończenia śledztwa. Myślę, że było to chyba lepsze wyartykułowanie tego samego zamiaru. Zamiarem tym niestety jest zniesienie jeszcze jednej gwarancji procesowej oskarżonego, iż nie będzie on pozbawiony wolności bez wyroku sądowego przez czas nieograniczony. By jednak ślad tej gwarancji pozostawić w przepisie, już teraz zgłaszam poprawkę polegającą na tym, by w miejsce wyrazów: „z powodu innych istotnych przeszkód niezależnych od organów prowadzących postępowanie” wpisać wyrazy: „z powodu przeszkód powstałych w wyniku działania siły wyższej”.</u>
          <u xml:id="u-223.5" who="#JerzyWierchowicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wracamy do starych regulacji, a więc cofamy się. Cofamy się w dziedzinie gwarancji procesowych dla oskarżonego, w sferze unowocześniania prawa karnego, cofamy się na drodze do demokratycznego państwa prawnego. Z ubolewaniem to stwierdzając, wnoszę jednak o przekazanie obu projektów do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-223.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Jerzy Wierchowicz.</u>
          <u xml:id="u-224.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Następnym zapisanym do głosu jest pan poseł Stanisław Rogowski.</u>
          <u xml:id="u-224.3" who="#OlgaKrzyżanowska">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-224.4" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę pana posła Zbigniewa Pietrzykowskiego o zabranie głosu w imieniu klubu BBWR i KPN.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#ZbigniewPietrzykowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Na wstępie chciałbym powiedzieć w imieniu klubu BBWR i KPN, że klub nasz popiera obydwa projekty zmian, niemniej chciałbym też niejako wskazać odwrotną stronę medalu. W uzasadnieniu do projektu ustawy zmieniającego treść art. 214 Kodeksu postępowania karnego podkreśla się, że za koniecznością zmiany tego przepisu przemawiają względy mające zwiększyć sprawność postępowania karnego. Nastąpić to ma poprzez odebranie oskarżonemu prawa do złożenia zażalenia na postępowanie sądu odmawiającego uwzględnienia wniosku o uchylenie lub zmianę środka zapobiegawczego. Chociaż nie można nie dostrzegać niedogodności i utrudnień łączących się z realizacją prawa oskarżonego do składania wniosku o uchylenie bądź zmianę środka zapobiegawczego, zwłaszcza tymczasowego aresztowania, a następnie zaskarżeniem przez niego do sądu wyższej instancji postanowień nie uwzględniających składanych wniosków, to pomimo tego w demokratycznym państwie prawa należy utrzymać uprawnienia oskarżonych do zaskarżania niekorzystnych dla nich postanowień. Poprzeć należy taką możliwość, aby w toku postępowania poprzedzającego wydanie wyroku mogły ujawnić się nowe okoliczności, które powodować powinny uchylenie czy też zmianę środka zapobiegawczego. Wprowadzenie przepisu odbierającego oskarżonemu prawo do złożenia zażalenia na niekorzystne dla niego rozstrzygnięcia niższej instancji doprowadzić by mogło do powierzchownej oceny składanych wniosków w sytuacji braku kontroli ze strony sądów wyższych instancji.</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#ZbigniewPietrzykowski">Klub Parlamentarny BBWR i KPN popiera zmianę Kodeksu postępowania karnego zawartą w druku nr 2037, zapobiegnie to bowiem sytuacji, w której przestępcy oskarżeni o bulwersujące opinię społeczną przestępstwa mogliby zostać zwolnieni z aresztu śledczego. Przyznane Sądowi Najwyższemu uprawnienia dotyczące przedłużenia aresztu tymczasowego w przypadku wyżej wymienionych przestępstw uznajemy za słuszne. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Zbigniew Pietrzykowski.</u>
          <u xml:id="u-226.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę pana posła Eugeniusza Janułę o zabranie głosu w imieniu Nowej Demokracji - Koła Poselskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#EugeniuszJanuła">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Problem tymczasowego aresztowania jest jednym z bardzo istotnych i kontrowersyjnych problemów zarówno w doktrynie prawa karnego, jak i w praktyce społecznej. Problem bowiem przedstawia się następująco: z jednej strony tymczasowe aresztowanie ma w jakiś sposób uniemożliwić podejrzanemu gmatwanie sprawy, wpływanie na świadków etc., z drugiej jednak strony, wychodząc z założenia, że musi istnieć domniemanie niewinności, ograniczenie swobód obywatelskich, normalnych praw ludzkich jest w jakimś stopniu w niektórych wypadkach sankcją, jak się później okazuje, bezzasadną. Dlatego też popieramy obydwa projekty z druków nr 2023 i 2037 z mieszanymi uczuciami. Popieramy, bo taka jest przesłanka pragmatyczna, dlatego że sądy karne są dosłownie zasypane sprawami, dlatego że rośnie jednak przestępczość - chociaż w ostatnich miesiącach dało się zauważyć ograniczenie narastania przestępczości kryminalnej - dlatego że istnieje również potrzeba ochrony społeczeństwa przed ewentualnym zbyt wczesnym zwolnieniem praktycznie ewidentnych przestępców, ale występujących przecież jeszcze w kategorii podejrzanych, na wolność itd. Tak więc praktyczne przesłanki skłaniają nas do poparcia przedstawionych tutaj nowelizacji, natomiast żywimy nadzieję, że w znowelizowanych kodeksach dotyczących prawa karnego określone przesłanki spowodują jednak równowagę, a więc równowagę taką, że podejrzany czy oskarżony będzie jednak mógł wykorzystać wszelkie możliwe środki do obrony i że ta domniemana niewinność będzie zagwarantowana również prawnie.</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#EugeniuszJanuła">Praktyka wykazuje oczywiście, że pomyłki w postaci - trudno to bowiem nazywać czymś innym niż pomyłką - tymczasowych aresztowań, kiedy postępowania później kończą się umorzeniem lub częściej wyrokami uniewinniającymi, występują rzadko, ale występują. I to powoduje - co powiedziałem na początku - że podchodzimy do zamierzonej nowelizacji z mieszanymi uczuciami, gdyż - jak powiedziano z tej trybuny, mówił o tym pan poseł Wierchowicz - nie jest to krok do przodu na drodze do państwa demokratycznego i do państwa prawa. Natomiast przesłanki konieczności ochrony społeczeństwa przed patologizacją, przed wzrastającą przestępczością kryminalną, przed niewydolnością sądów, bo one mają po prostu zbyt mało kadr - nie tylko sędziów, ale również urzędników - skłaniają nas do poparcia tej zamierzonej nowelizacji w nadziei, że obowiązywać to będzie tylko w krótkim okresie, że rzeczywiście powrócimy, zarówno w doktrynie, jak i w praktyce prawa karnego do normalnego, demokratycznego wymiaru. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-227.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Eugeniusz Januła.</u>
          <u xml:id="u-228.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Był to ostatni ze zgłoszonych mówców.</u>
          <u xml:id="u-228.3" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę o zabranie głosu ministra sprawiedliwości pana Leszka Kubickiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#LeszekKubicki">Bardzo przepraszam, pani marszałek, Wysoka Izbo, że mimo późnej pory powiem jeszcze kilka słów, ale jestem po prostu zobowiązany.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#LeszekKubicki">W związku z głosem pana posła Marczewskiego chcę wyjaśnić, że w pełni zgadzam się z nim, iż terminy określone w art. 207 K.p.k. powinny być zmienione. Jednak ta zmiana jest również uzależniona od zmiany konstytucyjnej i terminy te muszą być zmienione w konstytucji. Chcę powiedzieć Wysokiej Izbie - może już miałem okazję poinformowania - że jako minister sprawiedliwości wystąpiłem do Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego z formalnym wnioskiem w tej sprawie, aby 48 godzin było terminem, w którym organ prokuratorski jest zobowiązany przedstawić podejrzanego sądowi, a sąd ma dodatkowe 24 godziny na podjęcie postanowienia. Tak więc tutaj rozumiemy się doskonale.</u>
          <u xml:id="u-229.2" who="#LeszekKubicki">Natomiast jeśli chodzi o pewne uwagi pana posła Wierchowicza, to chcę ustosunkować się do dwóch kwestii. Po pierwsze, chodzi mi o jakiś duży smutek, który towarzyszył temu wystąpieniu, że te nasze wnioski są jakimiś wnioskami stanowiącymi powrót do czegoś niepożądanego. Uważam, że słowo „powrót” jest tu słowem za mocnym, dlatego że czegokolwiek tu dokonujemy, to jednak w warunkach ogromnego postępu, jakiego dokonaliśmy, a który stał się 4 sierpnia tego roku, kiedy sądy przejęły całkowicie orzekanie o tymczasowym aresztowaniu. I to jest ta cezura, która ma ogromne znaczenie. Tak że to nie jest powrót do czegoś, co było przedtem, tylko to jest pewna korekta związana z pewnymi ujawnionymi w toku stosowania praktyki tymczasowego aresztowania trudnościami, a przede wszystkim niedostosowaniem się sądów do okresów dyscyplinujących.</u>
          <u xml:id="u-229.3" who="#LeszekKubicki">Miałem okazję stwierdzić, że z jednej strony to niedostosowanie się do terminów dyscyplinujących jest niewątpliwie w jakimś stopniu rezultatem nie najlepszego funkcjonowania niektórych prokuratur i sądów, ale z drugiej strony jest to często wyraz bardzo trudnej sytuacji obiektywnej, w której dotrzymanie tych terminów staje się rzeczywiście niemożliwe. I trzeba te dwa elementy mieć tu na uwadze.</u>
          <u xml:id="u-229.4" who="#LeszekKubicki">Rozumiem intencje pana posła zmierzające do ograniczenia formuły końcowej, która wydaje się bardzo ogólna. I można szukać jakichś elementów ograniczających. Natomiast bałbym się bardzo, aby wracać tu do terminu „siła wyższa”. Bo pojęcie siły wyższej na gruncie prawa ma swoją treść. Jest to pojęcie prawa cywilnego i ono dotyczy wydarzeń absolutnie nadzwyczajnych. Jeżeli mielibyśmy wrócić do takich pojęć, to cała ta reforma nie ma sensu, bo np. nie mieliśmy powodzi w kraju, klęski żywiołowej w II półroczu, a chcemy przedłużyć okresy aresztowania. Jest to, moim zdaniem, propozycja zbyt silna. Do czego wracamy? Panie pośle, nie wracamy do przepisów starych. Cały nasz przepis, cała propozycja rządowa jest oparta na projekcie Kodeksu postępowania karnego przyjętego przez Komisję Nadzwyczajną. To jest ta formuła. My więc antycypujemy, a nie wracamy do jakiegoś innego tekstu, tylko wcześniej wprowadzamy w życie przepis, który jest w projekcie Kodeksu postępowania karnego.</u>
          <u xml:id="u-229.5" who="#LeszekKubicki">Dziękuję pozostałym panom posłom za poparcie naszych inicjatyw i za zrozumienie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-229.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał minister sprawiedliwości pan Leszek Kubicki.</u>
          <u xml:id="u-230.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo o zabranie głosu przedstawiciela wnioskodawców pana posła Andrzeja Gaberlego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#AndrzejGaberle">Pani Marszałek! Szanowni Państwo! Dziękuję pięknie za poparcie udzielone projektowi, który państwu przedstawiałem. Chciałbym jednak powiedzieć, że nie mogę się w żadnym razie zgodzić z opinią, jakoby uzasadnienie tego projektu było trudne do akceptacji - nie chcę tu powtarzać określeń, które padły - jak też, że jest to jakieś zdecydowane cofanie się, krok wstecz.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#AndrzejGaberle">Do drugiej kwestii odniósł się już pan minister Kubicki. Nie będę do tego wracał. Natomiast chciałbym zaznaczyć, że w Kodeksie postępowania karnego jest przepis obowiązujący (art. 213), który nakazuje zarówno sądowi, jak i prokuratorowi natychmiast uchylić tymczasowe aresztowanie w chwili, kiedy ustaną przyczyny jego stosowania bądź zajdą pewne okoliczności, które nakazują uchylenie lub zmianę tego środka. To jest przepis, który sąd i prokurator w każdej fazie postępowania muszą brać pod uwagę, i wniosek o uchylenie tymczasowego aresztowania jest tylko czymś, co można traktować jako wskazanie, że zdaniem podejrzanego, oskarżonego taka okoliczność zachodzi. Nie jest to przepis, który nie ma żadnej sankcji, jako że mamy też przepisy dotyczące odszkodowania za niesłuszne tymczasowe aresztowanie. Jeżeliby sąd lub prokurator mimo braku uzasadnienia utrzymywania tymczasowego aresztowania utrzymywał ten środek, istnieją podstawy do dochodzenia stosownego odszkodowania. Tak więc nie jest tak, że likwidujemy jakieś uprawnienie i cofamy się do jakiegoś niekorzystnego stanu. Środki, które są w obecnym ustawodawstwie, pozwalają zachować prawidłowość stosowania tego środka. Dziękuję uprzejmie za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-231.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał przedstawiciel wnioskodawców pan poseł Andrzej Gaberle.</u>
          <u xml:id="u-232.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-232.3" who="#OlgaKrzyżanowska">Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm skierował projekty ustaw: komisyjny o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego i rządowy o zmianie Kodeksu postępowania karnego do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz do Komisji Ustawodawczej w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-232.4" who="#OlgaKrzyżanowska">Jednocześnie Prezydium Sejmu na podstawie art. 36 ust. 3 regulaminu Sejmu proponuje, aby Sejm zalecił komisjom przedstawienie sprawozdania w terminie umożliwiającym jego rozpatrzenie na podstawie art. 47 pkt 3 regulaminu Sejmu w dniu jutrzejszym.</u>
          <u xml:id="u-232.5" who="#OlgaKrzyżanowska">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-232.6" who="#OlgaKrzyżanowska">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-232.7" who="#OlgaKrzyżanowska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 6 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, Komisji Samorządu Terytorialnego oraz Komisji Ustawodawczej o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie ustawy o finansowaniu gmin (druki nr 1597 i 2036).</u>
          <u xml:id="u-232.8" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Zbigniewa Janowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#ZbigniewJanowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu i z upoważnienia Komisji Samorządu Terytorialnego, Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów mam zaszczyt rekomendować Wysokiej Izbie sprawozdanie połączonych komisji w sprawie projektu ustawy o finansowaniu gmin (druk nr 2036).</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#ZbigniewJanowski">Przez kilka ostatnich lat samorząd terytorialny udowodnił, iż potrafi dobrze gospodarować powierzonymi środkami. W ocenie wielu środowisk po prostu się sprawdził. Sejm, przyjmując ustawy, często powierzał gminom nowe zadania. Szczególnie w pierwszych latach transformacji ustrojowej w ślad za nowymi kompetencjami nie przekazywano środków na ich realizację. Ta sytuacja została zmieniona dopiero w tej kadencji, Sejm przyjął bowiem zasadę, iż zwiększenie zadań dla gmin jest możliwe, o ile zostaną zabezpieczone na te zadania odpowiednie środki.</u>
          <u xml:id="u-233.2" who="#ZbigniewJanowski">Propozycja zwiększenia dochodów gmin przez zwiększenie udziału w podatku dochodowym od osób fizycznych, przypomnę, zyskała już w ubiegłym roku większość głosów w połączonych komisjach. Jednak zaawansowane prace nad budżetem państwa zmusiły nas do tego, aby odłożyć ten problem do rozpatrzenia w bieżącym roku.</u>
          <u xml:id="u-233.3" who="#ZbigniewJanowski">Wysoki Sejmie! Problem zwiększenia udziału gmin w podatku dochodowym od osób fizycznych był wnikliwie rozpatrywany przez podkomisję, a następnie przez połączone komisje. Rząd przygotował raport, w zasadzie wykaz ustaw, zarządzeń, rozporządzeń, które mogły mieć wpływ na zmniejszenie dochodów gmin. Niezależni eksperci - a także Ministerstwo Finansów - stwierdzili jednak, że nie są w stanie określić dokładnej kwoty, jaką gminy straciły z tego powodu. Dlatego też komisje przyjęły zasadę, iż należy zwiększać dochody gmin, w związku z czym proponują, aby w 1997 r. udział gmin w podatku dochodowym od osób fizycznych wynosił 16%, a w 1998 r. - 17%. Wierzę, iż będzie to stała tendencja i nowo wybrany Sejm w następnych latach także będzie zwiększał dochody gmin.</u>
          <u xml:id="u-233.4" who="#ZbigniewJanowski">Wysoka Izbo! W trakcie debaty w połączonych komisjach zgłoszono dwa wnioski mniejszości. We wniosku mniejszości nr 1 wnioskodawcy proponują, aby już w 1997 r. udział gmin w podatku od osób fizycznych wynosił 17%, a w 1998 r. - 18%, czyli o 1% więcej, niż proponują połączone komisje. W drugim wniosku mniejszości wnioskodawcy natomiast proponują, aby w 1998 r. udział gmin w podatku wynosił 18%.</u>
          <u xml:id="u-233.5" who="#ZbigniewJanowski">Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! W imieniu połączonych komisji wnoszę o przyjęcie sprawozdania oraz przejście do trzeciego czytania jeszcze na tym posiedzeniu Sejmu. Przyjęcie ustawy przed 1 stycznia 1997 r. pozwoli gminom na uwzględnienie w swoich budżetach dochodów z tytułu zwiększonego udziału w podatku dochodowym od osób fizycznych.</u>
          <u xml:id="u-233.6" who="#ZbigniewJanowski">Przypomnę, iż rząd w autopoprawce do budżetu państwa na rok 1997 uwzględnił zapisy omawianej ustawy i przedstawił autopoprawkę już uwzględniając te propozycje.</u>
          <u xml:id="u-233.7" who="#ZbigniewJanowski">Ustawa nie budzi większych kontrowersji i jest akceptowana przez większość klubów. W związku z powyższym wnoszę o przyjęcie proponowanego przez połączone komisje sprawozdania i odrzucenie wniosków mniejszości. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł sprawozdawca Zbigniew Janowski.</u>
          <u xml:id="u-234.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Sejm postanowił o wysłuchaniu w debacie nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-234.3" who="#OlgaKrzyżanowska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-234.4" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę pana posła Wojciecha Nowaczyka o zabranie głosu w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Następnym mówcą będzie pan poseł Stanisław Kusior.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#WojciechNowaczyk">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Zabierając głos z upoważnienia Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej, by przedstawić stanowisko wobec projektu ustawy o zmianie ustawy o finansowaniu gmin (druk nr 1597) i sprawozdania z prac połączonych komisji, ujętego w druku nr 2036, w imieniu mojego klubu oświadczam, że będziemy głosować za przyjęciem sprawozdania, które przedstawił pan poseł sprawozdawca Zbigniew Janowski.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#WojciechNowaczyk">Wierzymy, że zwiększenie udziału gmin w podatku dochodowym od osób fizycznych o 1%, do 16% w roku 1997 i kolejno o 1%, do 17% w 1998 r. powoduje wyrównanie zmniejszonych dochodów w budżetach gmin spowodowanych niższymi wpływami z tytułu niższych stawek podatkowych. Stwierdzenie to opieramy na szacunkach podanych przez Ministerstwo Finansów. Uważamy jednak, że w roku 1997 należy to nowe zjawisko uważnie obserwować, by gdy będzie potrzeba, podjąć stosowne działania w celu wyrównaniu i uzupełnienia dochodów gmin. Sojusz Lewicy Demokratycznej, zgodnie ze swoim programem, jest zainteresowany zwiększeniem dochodów gmin, w szczególności gmin najuboższych.</u>
          <u xml:id="u-235.2" who="#WojciechNowaczyk">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Posłowie Sojuszu Lewicy Demokratycznej będą głosować za przyjęciem znowelizowanej ustawy o finansowaniu gmin (druki nr 1597 i 2036), której treść zawarta jest w sprawozdaniu przedstawionym przez posła sprawozdawcę, i za propozycją odrzucenia wniosków mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-235.3" who="#WojciechNowaczyk">Zgłaszam wniosek o przejście do trzeciego czytania, do głosowania, by tę nowelizację uchwalić. Jest to sprawa bardzo pilna dla gmin. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-235.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Wojciech Nowaczyk.</u>
          <u xml:id="u-236.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę pana posła Stanisława Kusiora o zabranie głosu w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego. Następnym mówcą będzie pan poseł Stanisław Kracik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#StanisławKusior">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zabierając głos w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego w sprawie zmiany ustawy o finansowaniu gmin (druki nr 1597 i 2036), chciałbym podkreślić, że klub mój popiera wyżej wymienioną ustawę i będzie głosował za jej przyjęciem.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#StanisławKusior">Jednocześnie klub mój będzie głosował przeciw wnioskom mniejszości, nie dlatego że jest antysamorządowy, że nie widzi potrzeby zwiększenia dochodów gmin, lecz dlatego że my proponujemy przyjęcie rozwiązań drogą uchwalenia nowej ustawy o finansach gmin.</u>
          <u xml:id="u-237.2" who="#StanisławKusior">Dochody gmin wiejskich i małomiasteczkowych w przeliczeniu na jednego mieszkańca spadają z roku na rok. Rośnie dysproporcja w dochodach gmin. Coraz więcej gmin posiada wskaźnik p/g poniżej 60%, co świadczy o dużym ich zubożeniu. Gmin tych ciągle przybywa i będzie przybywało, ponieważ nastąpiła i będzie kontynuowana zmiana redystrybucji podatku dochodowego od osób fizycznych.</u>
          <u xml:id="u-237.3" who="#StanisławKusior">Na przykładzie swojej gminy, w której przeważającą część gruntów - około 70% - stanowią grunty I i III klasy i która w roku bieżącym osiągnęła wskaźnik p/g 59,1%, gdy jeszcze rok wcześniej wskaźnik ten wynosił ponad 65%, pragnę uświadomić paniom i panom posłom nasilenie tego zjawiska, bo co mają powiedzieć gminy rolnicze, gdzie przeważają grunty klasy V i VI. W dodatku orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 23 października 1996 r. (sygn. akt K.1/96) stwierdziło niezgodność art. 1 pkt 13 w związku z art. 5 ustawy z dnia 22 grudnia 1995 r. o zmianie ustawy o finansowaniu gmin w zakresie, w jakim nałożył na gminy obowiązek wpłat z przeznaczeniem na zwiększenie subwencji ogólnej.</u>
          <u xml:id="u-237.4" who="#StanisławKusior">Komisja Ustawodawcza pozytywnie zaopiniowała to orzeczenie (druk nr 2039), w związku z powyższym nie należy spodziewać się zwiększenia subwencji ogólnej, a co za tym idzie - zwiększenia subwencji wyrównawczej. Z projektu subwencji ogólnej i wyrównawczej na 1997 r., który gminy otrzymały, wynika, że tylko nieznaczna kwota została przeznaczona na subwencję ogólną, w większości subwencja ta została przeznaczona na subwencję wyrównawczą. Analizując lata 1996 i 1997 można przypuszczać, że w 1998 r. gminy w ogóle nie otrzymają subwencji ogólnej, tylko wyrównawczą, a w 1999 r. subwencja wyrównawcza nie pokryje w wypadku niektórych gmin utraconych dochodów na odpowiednim poziomie wynikającym z ustawy.</u>
          <u xml:id="u-237.5" who="#StanisławKusior">Dlatego powinniśmy się zastanowić nad nową ustawą o finansowaniu gmin, która systemowo rozwiąże problemy finansowe i będzie satysfakcjonowała wszystkich zainteresowanych. Klub mój nie kwestionuje słusznych dążeń aglomeracji miejskich do wyrównania krzywd i zwiększenia swoich dochodów, ale nie może odbywać się to kosztem pozostałych gmin. W razie przyjęcia wniosków mniejszości ponad 40% dochodów uzyskanych z tego tytułu skonsumuje 14 największych gmin, w których zamieszkuje ok. 25% ludności i w których wskaźnik p/g wynosi ponad 100%, a tylko niecałe 60% pozostanie do rozdziału między pozostałych, i tym samym powiększy się dysproporcja pomiędzy dochodami gmin. Dla mojego klubu jest to nie do przyjęcia.</u>
          <u xml:id="u-237.6" who="#StanisławKusior">Dlatego Klub Parlamentarny PSL popiera projekt ustawy przyjęty przez komisje, w którym wyrównuje się ubytki w dochodach gmin wynikające z obniżenia stawek podatkowych. Przyjęcie tego projektu i uchwalenie ustawy zachęci popierających wnioski mniejszości do pracy nad nową ustawą o finansowaniu gmin, zwiększającą ich dochody, jednak zróżnicowane w rozsądnych granicach. Wszak nadrzędną rolą państwa jest dbałość o równomierny rozwój kraju. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-237.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Stanisław Kusior.</u>
          <u xml:id="u-238.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę pana posła Stanisława Kracika o zabranie głosu w imieniu klubu Unii Wolności. Następnym mówcą będzie pan poseł Krzysztof Wiecheć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#StanisławKracik">Pani Marszałek! Szanowni Państwo! Unia Wolności nie jest w stanie skonstruować tak makiawelicznej koncepcji, jaką przedstawił pan poseł Stanisław Kusior w sprawach dochodów gmin. Tu naprawdę nie o to chodzi, że my reprezentujący małe gminy, zazdrościmy dużym gminom, iż otrzymają większe pieniądze. Przecież zasada 15% jest w tej chwili liczona w stosunku do parytetu ludności. Zwiększenie o 1%, o 2% ten parytet utrzymuje. Myślę, że jest to niemądra zawiść albo zła arytmetyka, która każe dochodzić do takich wniosków, jakie pan poseł przedstawił. Zresztą myślę, że jest to powód, dla którego udało się pozyskać klub PSL przeciwko sobie samemu, dlatego że reprezentując małe gminy powinien dbać o każdy grosz, który do nich trafia. Zwiększenie udziału we wpływach z podatku z 15% do 16%, jak wyliczyła pani dyrektor Wawrzynkiewicz, jest tak naprawdę w tej chwili wyłącznie rekompensatą strat, jakie gminy ponoszą z powodu zmiany skali podatkowej. Ten 1% jest wart, licząc w starych pieniądzach, ponad 3,5 bln zł. Ten sam 1% według starej skali podatkowej wart był niecałe 4 bln zł. Tak naprawdę mamy więc tutaj do czynienia z sytuacją, którą uczniowie kolokwialnie nazywają: wlał-wylał, czyli ile weszło, tyle wyszło.</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#StanisławKracik">W związku z tym uznajemy, że rząd przeprowadzając te dwie operacje - wprowadzając zmianę skali podatkowej i wykonując gest polegający na zwiększeniu gminom udziału z 15% do 16% - w istocie nie zrobił nic, tzn. stoi w miejscu. Postulat mówiący o tym, by zrekompensować ubytki wynikające z dysproporcji pomiędzy zadaniami i środkami, który od lat sygnalizowany był przez gminy, w 1997 r. nie doczeka się spełnienia. Nadzieje budzi dopiero rok 1998, ale wtedy będzie nowy parlament, nowe koalicje i duży znak zapytania. Nie wiemy poza tym, jakie nowe zadania zostaną nałożone w najbliższym roku na gminy.</u>
          <u xml:id="u-239.2" who="#StanisławKracik">W związku z tym w imieniu klubu Unii Wolności oświadczam, że będziemy głosowali za poprawką mniejszości mówiącą o 18%. Jeżeli ta poprawka upadnie, poprzemy, jako najdalej idący, wniosek dotyczący 17%. Natomiast z całą pewnością nie możemy poprzeć propozycji wprowadzającej 16%. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Stanisław Kracik.</u>
          <u xml:id="u-240.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę o zabranie głosu pana posła Krzysztofa Wiechecia z Unii Pracy. Następnym mówcą będzie pan poseł Eugeniusz Januła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#KrzysztofWiecheć">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Materia, na temat której dzisiaj debatujemy, ma bardzo istotne znaczenie dla samorządów gminnych w obliczu obciążenia gmin zadaniami realizowanymi dotychczas przez administrację rządową. Dodatkowo przyjęcie zadań związanych z prowadzeniem od tego roku szkół podstawowych - bez pełnego zapewnienia środków na te zadania, a wręcz przy ich zmniejszeniu - sugeruje, że świętym obowiązkiem Wysokiej Izby jest zwiększenie środków. Temu kierunkowi odpowiadają konkluzje zawarte w drukach sejmowych nr 1597 i 2036.</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#KrzysztofWiecheć">Mamy szereg wątpliwości i rozterek związanych z tym problemem. W świetle projektu budżetu na 1997 r. nie znajdujemy odpowiedzi na pytanie, co będzie z istniejącym zadłużeniem oświaty, jak i czy ten problem zostanie rozwiązany w 1997 r. Pytanie jest zasadne zwłaszcza w świetle danych zawartych w uzasadnieniu projektu ustawy budżetowej, gdzie przewiduje się, że zobowiązania wymagalne jednostek budżetowych na koniec 1997 r. będą na tym samym poziomie jak w końcu 1996 r. Według szacunków Związku Miast Polskich niedofinansowanie szkół podstawowych w skali całego kraju wyniesie na koniec bieżącego roku 15–20% przyznanej subwencji oświatowej. Analiza projektowanego budżetu państwa z punktu widzenia finansów gmin wskazuje, że dochody budżetów gmin — aczkolwiek rosną o 43,1% w porównaniu do 1994 r. — w roku 1997 stanowić mają 10,7% dochodów budżetowych państwa, podczas gdy, przypominam, w 1994 r. wskaźnik ten wynosił 23,4%. Spadek udziału budżetów gmin oznacza, że w latach 1994–1997 następuje wzrost znaczenia budżetów wojewodów w transferowaniu środków do gmin przez dotacje celowe i subwencje celowe. Te zjawiska nie umacniają niestety samodzielności finansowej gmin.</u>
          <u xml:id="u-241.2" who="#KrzysztofWiecheć">Jako niepoprawny samorządowiec opowiadałbym się w związku z tym za wnioskami mniejszości przedstawionymi w druku nr 2036, proponującymi zwiększenie procentowego udziału gmin w podatku dochodowym od osób fizycznych do wysokości 17%, a od 1 stycznia 1998 r. do 18%. Jednakże wymagałoby to zmiany systemowej, uchwalenia, zdaniem Klubu Parlamentarnego Unii Pracy, nowej ustawy o finansach gmin.</u>
          <u xml:id="u-241.3" who="#KrzysztofWiecheć">Dlatego też biorąc pod uwagę te i inne argumenty, opowiadamy się za przyjęciem projektu ustawy przedłożonego przez połączone komisje w sprawozdaniu w druku nr 2036, a przeciwko wnioskom mniejszości. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Krzysztof Wiecheć.</u>
          <u xml:id="u-242.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę pana posła Eugeniusza Janułę o zabranie głosu w imieniu Nowej Demokracji - Koła Poselskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#EugeniuszJanuła">Pani Marszałek! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Nowa Demokracja podziela pogląd wyrażony już przez pana posła sprawozdawcę, że olbrzymia większość samorządów rozsądnie i dobrze gospodaruje powierzonymi funduszami. Stąd też z zadowoleniem witamy projekt ustawy o zmianie ustawy o finansowaniu gmin, który naszym zdaniem w sposób realistyczny, aczkolwiek na pewno daleki od potrzeb, zwiększy dochody gmin. Stąd zawarta w drukach nr 1597 i 2036 koncepcja zwiększenia udziału gmin w podatku dochodowym do 16% i w kolejnym roku do 17% jest naszym zdaniem rozsądna. Oczywiście chcielibyśmy, żeby te środki z podatku dla gmin były większe, ale w sytuacji, kiedy budżet państwa, w szczególności po stronie dochodów, przypomina przysłowiową krótką kołdrę, nie jest to możliwe.</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#EugeniuszJanuła">Chcę jeszcze zwrócić uwagę na to, że nie traktujemy gmin selektywnie. Byłoby bardzo źle, gdybyśmy w tego typu dyskusji mieli dopuszczać podział na gminy duże i małe, gminy miejskie i wiejskie. W tego typu ustawie musimy traktować gminy jednakowo, tym bardziej że wskaźniki są natury syntetycznej, w przeliczeniu na liczbę ludności, i każda tego typu zmiana będzie powodowała jednakowe skutki dla poszczególnych gmin.</u>
          <u xml:id="u-243.2" who="#EugeniuszJanuła">Popieramy przedłożony projekt w brzmieniu przedstawionym przez pana posła sprawozdawcę. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-243.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiał pan poseł Eugeniusz Januła.</u>
          <u xml:id="u-244.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-244.3" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów panią Halinę Wasilewską-Trenkner.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Rząd, projektując autoporawkę w ustawie budżetowej na rok 1997 i mając na uwadze fakt, iż decyzje dotyczące wymiaru skali podatkowej, zwłaszcza podatku, który wpływa w sposób znaczący na sytuację finansową wszystkich budżetów publicznych, od samorządów poczynając, a na budżecie państwa kończąc, uznał za wskazane i wysoce celowe, aby ochrona dochodów budżetów samorządowych była celem, który przyświeca projektowanym zmianom systemu podatkowego. Dlatego też przychylił się do propozycji zgłoszonej przez panie i panów posłów o takim zaprojektowaniu rozwiązań w ustawie o finansach gmin, aby w roku 1997 udział gmin w podatku dochodowym sięgał 16%, a w roku 1998 odpowiednio 17%.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Chciałabym powiedzieć na marginesie tej dyskusji, która tu miała miejsce przed chwilą, że zastosowanie układu, że 16% jest odpisem na rzecz gmin, powoduje, że do kasy samorządowej wpłynie o ponad 55 mln zł więcej, niż w przypadku rozwiązania poprzedniego i poprzedniej skali podatkowej. A zatem rekompensata sięga tych kwot, które były szacowane pierwotnie, przy założeniu wyższych odpowiednio dochodów budżetu państwa z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych, a wobec tego mamy nadzieję, że to ustabilizuje sytuację finansową samorządów terytorialnych w latach najbliższych.</u>
          <u xml:id="u-245.2" who="#HalinaWasilewskaTrenkner">Chciałabym również poinformować Wysoką Izbę, że wskutek wspólnego zamysłu Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego oraz Komisji Samorządu Terytorialnego Wysokiej Izby podejmie prace niebawem zespół, który został wyłoniony spośród reprezentantów licznego grona pracowników samorządu, pracowników naukowych zainteresowanych sprawami samorządu, a celem tych prac będzie opracowanie nowej, odpowiadającej nowym warunkom finansów publicznych ustawy o finansach gmin, która pozwoli wspólnie z nowelizowaną ustawą Prawo budżetowe stworzyć w przyszłości nowy, bardziej dopasowany do warunków zmieniającej się gospodarki Polski, system finansów publicznych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-245.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Przemawiała podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów pani Halina Wasilewska-Trenkner.</u>
          <u xml:id="u-246.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo, rozumiem, że w formie pytania, panie pośle?</u>
          <u xml:id="u-246.3" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Nowaczyk: Ad vocem do pana posła Kracika.)</u>
          <u xml:id="u-246.4" who="#OlgaKrzyżanowska">Nie, panie pośle, to są tylko wystąpienia klubowe, niestety, nie ma debaty. Przykro mi, ale tylko w formie pytania do przedstawiciela wnioskodawców.</u>
          <u xml:id="u-246.5" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Nowaczyk: To może jedno pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-246.6" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo, jeżeli pan poseł przedstawi to w formie pytania. Ale, panie pośle, pytanie może być tylko do pana ministra lub do posła sprawozdawcy, nie do posłów, którzy występowali w debacie. Nie ma debaty, bardzo mi przykro, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-246.7" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Kracik: Ja bym odpowiedział.)</u>
          <u xml:id="u-246.8" who="#OlgaKrzyżanowska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-246.9" who="#OlgaKrzyżanowska">Do trzeciego czytania projektu przystąpimy w dniu jutrzejszym rano.</u>
          <u xml:id="u-246.10" who="#OlgaKrzyżanowska">Na tym kończymy rozpatrywanie punktów porządku dziennego w dniu dzisiejszym.</u>
          <u xml:id="u-246.11" who="#OlgaKrzyżanowska">Czy są jakieś komunikaty?</u>
          <u xml:id="u-246.12" who="#OlgaKrzyżanowska">I jeszcze zgłosił się pan poseł celem wygłoszenia oświadczenia.</u>
          <u xml:id="u-246.13" who="#OlgaKrzyżanowska">Pan poseł będzie uprzejmy przeczytać komunikaty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#AdamRychliczek">W dniu jutrzejszym za zgodą marszałka Sejmu odbędą się następujące posiedzenia komisji:</u>
          <u xml:id="u-247.1" who="#AdamRychliczek">— Komisji Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej wspólnie z Komisją Systemu Gospodarczego i Przemysłu oraz Komisją Ustawodawczą o godz. 8.15;</u>
          <u xml:id="u-247.2" who="#AdamRychliczek">— Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka wspólnie z Komisją Ustawodawczą o godz. 8.30.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#OlgaKrzyżanowska">W celu wygłoszenia oświadczenia zgłosił się pan poseł Henryk Hajduk z Unii Pracy.</u>
          <u xml:id="u-248.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#HenrykHajduk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Niech mi będzie wolno w ten tradycyjny dzień barbórkowy wygłosić przed Wysoką Izbą krótkie uroczyste oświadczenie.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#HenrykHajduk">4 grudnia jest świętem całego polskiego przemysłu wydobywczego, wszystkich ludzi ciężkiej i odpowiedzialnej pracy, szczególnie zaś górnictwa węglowego. Dzień ten, chociaż nakazuje cieszyć się i weselić, spotkać się w gronie przyjaciół i rodziny, budzi jednak określone myśli i refleksje.</u>
          <u xml:id="u-249.2" who="#HenrykHajduk">Górnictwo węglowe jest dziś problemem i przedmiotem troski Sejmu, rządu oraz wszystkich odpowiedzialnych ludzi w kraju. Ostatnio pisze się i mówi bardzo dużo o branży, padają zdania, które godzą w całą brać górniczą, zarzuca się nam nieefektywność, brak kompetencji w zarządzaniu, ogromne zadłużenie oraz duże żądania. Są to ciężkie zarzuty, na które górnicy i górnictwo nie zasłużyli.</u>
          <u xml:id="u-249.3" who="#HenrykHajduk">To prawda, że w mijającym roku skumulowały się skutki wielu uwarunkowań zaistniałych zarówno obecnie, jak i w latach minionych, np. ogromny, nie przystający do obecnych potrzeb, potencjał majątkowy i ludzki w górnictwie. W latach 1989–1994 górnictwo traktowane było w pewnych sferach według zasad rynkowych (m.in. podatki, nowe opłaty, wysokie oprocentowania kredytów inwestycyjnych), w niektórych zaś — nakazowych (np. zablokowanie rynkowego kształtowania cen, ograniczania eksportu). Wszystko to złożyło się na niewłaściwy obraz polskiego górnictwa, na to, że dziś traktuje się je jak nie chciane dziecko gospodarki rynkowej. Ale jest też prawdą, że stanowi ono zabezpieczenie energetyczne całego państwa, a wielu ludziom zabezpiecza codzienny byt.</u>
          <u xml:id="u-249.4" who="#HenrykHajduk">Liczby statystyczne nie zawsze oddają całą prawdę, bo, jak mawiał Cocteau, nie należy mylić prawdy z opinią większości.</u>
          <u xml:id="u-249.5" who="#HenrykHajduk">A przecież tak być nie musi. Polska ma szansę stać się głównym eksporterem węgla w Europie, pod warunkiem że będzie on konkurencyjny zarówno pod względem cenowym, jak i jakościowym. Mamy dziś ambitny program restrukturyzacyjny górnictwa ministra Markowskiego, który widzi możliwość naprawy tego „nadwrażliwego społecznie” sektora, w którym to programie uwzględniono zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego kraju, podając jednocześnie, jakie działania techniczne, organizacyjne i finansowe należy przeprowadzić w górnictwie, aby stało się ono rentowne.</u>
          <u xml:id="u-249.6" who="#HenrykHajduk">Podstawową zasadą restrukturyzacji pozostanie nadal ograniczanie zatrudnienia wyłącznie poprzez naturalne odejście z zawodu. Z europejskich instytucji finansowych mają być pozyskane środki na rozwój rynku pracy i likwidację w górnictwie tego, co jest zbędne w produkcji.</u>
          <u xml:id="u-249.7" who="#HenrykHajduk">Decydujący dla prowadzenia reform będzie rok przyszły. Wszystko wskazuje na to, iż w budżecie państwa znajdą się środki nieporównywalnie wyższe niż dotychczas. Przewiduje się uchwalenie przez Wysoką Izbę ustaw okołoprogramowych. Dalej jest otwarta sprawa kontrowersyjnej opłaty górniczej w wysokości 3,7% włączonej w cenę każdej tony węgla, która zasilałaby Fundusz Restrukturyzacji Górnictwa.</u>
          <u xml:id="u-249.8" who="#HenrykHajduk">My, którzy wyrośliśmy z ciężkiej pracy, wydobywając skarby tej ziemi, poznaliśmy, co to odpowiedzialność i solidarność, nieraz ocieraliśmy się o nieszczęście i śmierć. Ze smutkiem i żalem wspominam tych kolegów, którzy w ciągu tego roku oddali życie w czasie pełnienia górniczych obowiązków. Kilkadziesiąt istnień ludzkich zabrała matka ziemia jako haracz za wydzieranie jej skarbów. Trzeba pochylić nisko głowy i oddać im hołd, a rodzinom przekazać wyrazy głębokiego współczucia - i solidaryzować się z ich smutkiem.</u>
          <u xml:id="u-249.9" who="#HenrykHajduk">W ten uroczysty barbórkowy dzień pozdrawiam wszystkich kolegów górników, pozdrawiam całą kadrę inżynieryjno-techniczną, kadrę kierowniczą, związki zawodowe działające w zakładach górniczych, wszystkich, których praca jest związana z przemysłem wydobywczym. Życzę wszystkim kolegom górnikom dużo zdrowia, wszelkiej pomyślności oraz szczęśliwych powrotów po skończonej pracy do swych domów rodzinnych. Szczęść wam Boże!</u>
          <u xml:id="u-249.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Proszę pana posła Wojciecha Nowaczyka z Sojuszu Lewicy Demokratycznej o wygłoszenie oświadczenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#WojciechNowaczyk">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Nawiązując do wystąpienia pana posła Kracika w dyskusji nad sprawą nowelizacji ustawy o finansowaniu gmin, pragnę oświadczyć, że analiza Centralnego Urzędu Planowania dotycząca spraw polityki zagospodarowania przestrzennego kraju dostrzega, że na mapie kraju zaznaczają się miejsca wielkiego gromadzenia kapitału ludzkiego i finansowego, dynamicznego rozwoju tych regionów, i z drugiej strony - bieguny ubóstwa i biedy, nie z własnej winy. I o tym my, posłowie, musimy pamiętać uchwalając stosowne ustawy, by dbać o zrównoważony rozwój kraju, bo taki jest nasz obowiązek. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#OlgaKrzyżanowska">Panie pośle, chciałam zwrócić uwagę, że oświadczenia na ogół są osobiste, a to była w pewnym sensie polemika, ale już nie chciałam panu posłowi przerywać.</u>
          <u xml:id="u-252.2" who="#OlgaKrzyżanowska">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
          <u xml:id="u-252.3" who="#OlgaKrzyżanowska">Zarządzam przerwę w obradach do jutra, tj. do 5 grudnia, do godz. 9 rano.</u>
          <u xml:id="u-252.4" who="#OlgaKrzyżanowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-252.5" who="#OlgaKrzyżanowska">Dobranoc.</u>
          <u xml:id="u-252.6" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 23 min 21)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>