PPC / ppc

text_structure.xml 289 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PoselStanislawKalemba">Chociaż otrzymali już państwo propozycję porządku dzisiejszych obrad, chciałbym przypomnieć, iż głównym jego punktem jest rozpatrzenie sprawozdania z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 1995 r. według druku nr 1792 wraz z analizą Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PoselStanislawKalemba">Drugi punkt porządku obrad przewiduje rozpatrzenie sprawozdania z działalności Departamentu Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Najwyższej Izby Kontroli w 1995 r., natomiast w trzecim punkcie proponujemy rozpatrzenie spraw różnych.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#PoselStanislawKalemba">Zanim przyjmiemy porządek dzisiejszych obrad, chciałbym powiedzieć, że chociaż podstawowe materiały, stanowiące podstawę do dzisiejszej dyskusji, otrzymali państwo w terminie, niemniej jednak analiza wykonania budżetu i polityki pieniężnej w 1995 r. przez Najwyższą Izbę Kontroli została dostarczona do skrytek poselskich dosłownie w ostatnich dniach, podobnie jak informacja NIK dotycząca wykonania budżetu państwa w części 19 oraz materiały dotyczące realizacji budżetu przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa i Agencję Rynku Rolnego. Z całą pewnością fakt ten nie ułatwia nam szczegółowego zapoznania się z zawartymi w nich informacjami.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#PoselStanislawKalemba">Prezydium Komisji, przesyłając państwu propozycję porządku dziennego dzisiejszych obrad, wyznaczyło jednocześnie posłów koreferentów, których zadaniem będzie omówienie wykonania poszczególnych części budżetu.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#PoselStanislawKalemba">W związku z tym proponujemy, aby posłowie koreferenci stanowili jednocześnie zespół, który opracuje propozycję ostatecznego stanowiska Komisji. Sądzimy, że przyjęcie tego stanowiska będzie możliwe podczas posiedzenia, zaplanowanego przez nas na godz. 20.00.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#PoselStanislawKalemba">Ponieważ dostarczone nam materiały są bardzo obszerne, być może sprecyzowanie ostatecznego stanowiska Komisji wymagałoby kilku dni, ale myślę, że zdają sobie państwo sprawę, iż znajdujemy się w okresie żniw i dlatego prace nad tym dokumentem powinny przebiegać bardzo sprawnie, tak aby o godz. 20.00 członkowie Komisji, na podstawie propozycji przedstawionej przez członków zespołu, mogli przyjąć oficjalne jej stanowisko.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#PoselStanislawKalemba">Czy mają państwo jakieś uwagi do propozycji porządku obrad dzisiejszego posiedzenia Komisji oraz przedstawionej przed chwilą procedury ustalenia jej ostatecznego stanowiska?</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#PoselStanislawKalemba">Ponieważ nikt nie zgłosił uwag, mogę uznać, że członkowie Komisji przyjęli propozycję porządku dziennego obrad oraz procedury ustalenia stanowiska Komisji. W związku z tym możemy przystąpić do realizacji porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#PoselStanislawKalemba">W pkt. 1 przewidujemy rozpatrzenie sprawozdania z wykonania budżetu za 1995 r. wraz z analizą Najwyższej Izby Kontroli w części 19 dotyczącej Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#PoselStanislawKalemba">Proponuję, abyśmy omawiając poszczególne części budżetu wysłuchali najpierw wystąpienia przedstawiciela danego resortu, następnie koreferentów, po czym przystąpilibyśmy do krótkiej dyskusji, w trakcie której członkowie Komisji mogliby zgłaszać pytania lub wątpliwości dotyczące przedstawionych im informacji. Wydaje mi się, że próbę sprecyzowania ostatecznego stanowiska Komisji podejmiemy po rozpatrzeniu całego pkt. 1.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#PoselStanislawKalemba">Wykonanie budżetu w części 19 przedstawi pani wiceminister Zwolińska.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#PoselStanislawKalemba">Wiceminister rolnictwa i gospodarki żywnościowej, Maria Zwolińska: Tradycyjnie, jak co roku, w czerwcu dostarczyliśmy do Sekretariatu Komisji sprawozdanie z wykonania budżetu ustalonego na 1995 r., w części dotyczącej Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, w której zawarta jest również informacja o wykorzystaniu środków budżetowych przeznaczonych na rolnictwo w innych częściach budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#PoselStanislawKalemba">Jeżeli państwo pozwolą, to chciałabym zgłosić dwie drobne autopoprawki. Na s. 18, w miejscu, gdzie napisano o wydatkach Agencji Rynku Rolnego, pominięto fakt, że kwota 241.340 tys. zł stanowi 100% planu. Na drugiej stronie załącznika nr 13, w kolumnie 15 dotyczącej ustawy budżetowej na 1996 r., w poz. IV - ogółem wydatki na rolnictwo i gospodarkę żywnościową, zamiast liczby 2.858.857 powinna być umieszczona liczba 2.858.903. W tej samej kolumnie, w poz. VII zamiast liczby 10.763.375 powinna być umieszczona liczba 10.763.421. Wprawdzie dane te nie dotyczą budżetu ustalonego na 1995 r., chcemy wprowadzić tę autopoprawkę, aby posłowie mogli przygotowany przez nas materiał wykorzystywać do innych celów.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#PoselStanislawKalemba">Budżet Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej składa się z dwóch pozycji, tzn. dochodów budżetowych i wydatków. Dochody budżetowe resortu rolnictwa, w stosunku do jego wydatków stanowią niewielką kwotę i z tego względu całe przedstawione państwu sprawozdanie ma na celu rozliczenie się przed członkami Komisji z wydatków budżetowych przyjętych w ustawie budżetowej 30 grudnia 1994 r.</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#PoselStanislawKalemba">Planowane dochody budżetowe resortu rolnictwa wynosiły 3.464 tys. zł. W rzeczywistości osiągnęły poziom 6.010 tys. zł, czyli były wyższe od planowanych o 73%. Chociaż charakteryzują się niewysoką dynamiką liczoną w procentach, a w liczbach bezwzględnych nie są to zbyt znaczące wielkości.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#PoselStanislawKalemba">Główne wpływy osiągnięte przez wzrost rolnictwa, pochodzą z różnego rodzaju świadczonych przez jednostki resortowe usług, m.in. kwalifikacji polowej materiału szkółkarskiego, oceny materiału siewnego, oceny weryfikacyjnej sadzeniaków ziemniaka oraz wykonywanych przez te jednostki analiz laboratoryjnych.</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#PoselStanislawKalemba">Do dochodów resortu rolnictwa należy również zaliczyć nie wykorzystaną przez Agencję Własności Rolnej Skarbu Państwa w 1994 r. kwotę 759 tys. zł. Została ona zwrócona w przedostatnim dniu 1994 r. i w związku z tym nie mogliśmy wystąpić z wnioskiem o jej wykorzystanie na inne cele.</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#PoselStanislawKalemba">Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa w budżecie na lata 1994-1995, a także 1996 r. ma zagwarantowaną kwotę środków przeznaczoną na ewentualny wykup gospodarstw rolnych za emerytury i renty. Już w tej chwili możemy powiedzieć, iż uruchomienie pod koniec 1995 r. kredytów preferencyjnych przeznaczonych na zakup ziemi spowodowało spadek zainteresowania rolników przekazywaniem gospodarstw do zasobu Agencji, a w konsekwencji niewykorzystanie kwoty prawie 750 tys. zł, co w znaczący sposób wpływa na wykonanie dochodów budżetu resortu rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#PoselStanislawKalemba">Na s. 2 i 3 przygotowanego opracowania zamieściliśmy szczegółowe dane dotyczące przyczyn przekroczenia planowanych dochodów, ponieważ w trakcie kontroli przeprowadzonej przez Najwyższą Izbę Kontroli stwierdzono, że jest to poważne uchybienie.</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#PoselStanislawKalemba">Nie kwestionujemy dokonanej przez NIK oceny, że resort rolnictwa z pewną ostrożnością planuje wysokość swoich dochodów, niemniej jednak mogę stwierdzić, iż w porównaniu z planem z 1994 r. nasz błąd w planowaniu dochodów był nieco mniejszy, aczkolwiek nadal charakteryzował się sporą dynamiką, wynoszącą 173%.</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#PoselStanislawKalemba">Nie wiem, czy istnieje potrzeba omawiania wszystkich pozycji, ponieważ zostały one taksatycznie wymienione na s. 2 i 3 przygotowanego przez nas sprawozdania. Myślę jednak, iż warto wspomnieć, że w końcu 1994 r. pojawiły się należności budżetowe w kwocie 200 tys. zł. Dotyczą one głównie dochodów, które osiągnęliśmy w administracji państwowej oraz należności za usługi wykonane przez Państwową Inspekcję Nasienną oraz PISiPAR.</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#PoselStanislawKalemba">Dzięki pewnym działaniom dyscyplinującym podjętym w I kwartale 1996 r. poziom tych należności w dniu 30 kwietnia  zmalał do kwoty 18 tys. zł i dotyczą one przeważnie jednostek, które już nie funkcjonują, tzn. już zlikwidowanych lub znajdujących się w stanie upadłości. Mam prawo sądzić, że będzie to kwota bardzo trudna do wyegzekwowania. Myślę, że przedstawiłam już państwu wszystkie informacje dotyczące części zawierającej dochody budżetowe Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej.</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#PoselStanislawKalemba">Bardzo interesujący i posiadający duże znaczenie dla procesu realizacji polityki rolnej państwa jest stan realizacji wydatków budżetowych. Pragnę oświadczyć, że wydatki resortu osiągnęły kwotę 1.218.700 tys. zł, co stanowi 100% wydatków planowanych, po uwzględnieniu wszystkich zmian, których dokonano w ciągu całego roku.</u>
          <u xml:id="u-1.23" who="#PoselStanislawKalemba">Zmiany, o których wspomniałam, zostały wprowadzone z różnych powodów, zarówno systemowych - takich jak podwyżka wynagrodzeń dla pracowników sfery budżetowej łącznie z wszystkimi pochodnymi, jak i z analizy wydatków ponoszonych w ciągu roku w poszczególnych częściach budżetu, która była podstawą do podjęcia decyzji o przesunięciu wydatków nawet pomiędzy budżetem centralnym a budżetami wojewodów, w celu zapewnienia z jednej strony - pełnej realizacji zadań, a z drugiej strony - racjonalnego wykorzystania całej zaplanowanej w budżecie kwoty środków.</u>
          <u xml:id="u-1.24" who="#PoselStanislawKalemba">Na s. 4 i 5 przedstawionego państwu sprawozdania wymieniamy pozycje, w których zwiększono lub zmniejszono wydatki budżetowe, i jeżeli będzie taka potrzeba, to jesteśmy gotowi odpowiedzieć na dotyczące tych kwestii szczegółowe pytania członków Komisji. Mogę oczywiście przedstawić państwu dane zamieszczone w naszym sprawozdaniu, ale wydaje mi się, że dosyć jasno wykazaliśmy, z jakich tytułów pochodziły zwiększenia wydatków budżetowych Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej.</u>
          <u xml:id="u-1.25" who="#PoselStanislawKalemba">Myślę, że duże zainteresowanie może budzić kwota dotycząca tzw. kredytów suszowych. Pragnę przypomnieć, że w związku z klęską suszy, jaka wystąpiła w 1994 r., rząd podjął decyzję o uruchomieniu specjalnej linii kredytowej.</u>
          <u xml:id="u-1.26" who="#PoselStanislawKalemba">Pochodzące z tej linii kredyty funkcjonowały do maja 1995 r. i w związku z tym trudno było w momencie ustalania budżetu przewidzieć, jaka kwota będzie niezbędnie potrzebna na dopłaty do oprocentowania tych kredytów. Dlatego w rezerwie Rady Ministrów zagwarantowano na ten cel pewną kwotę środków i w ciągu roku były podejmowane decyzje dotyczące przeniesienia tych środków do budżetu Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, co spowodowało, że został on zwiększony o 157 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-1.27" who="#PoselStanislawKalemba">Poza zwiększeniami, następowało również zmniejszenie budżetu, związane z przekazywaniem części zadań, a zatem i środków finansowych, do budżetów wojewodów. Wszystkie zmiany wewnętrzne planowanych kwot wydatków pomiędzy poszczególnymi rozdziałami i paragrafami wynikały ze zmian w klasyfikacji budżetowej oraz aktualnych potrzeb funkcjonowania jednostek oraz finansowania zadań budżetowych.</u>
          <u xml:id="u-1.28" who="#PoselStanislawKalemba">Ogólnie można powiedzieć, że środki zagwarantowane w budżecie na 1995 r. były wykorzystywane przede wszystkim na utrzymanie jednostek obsługujących rolnictwo. Z ogólnej kwoty przeznaczonej na ten cel właśnie wydatkowano 29.296 tys. zł, głównie na utrzymanie Centrum Rolnictwa i Edukacji Rolnictwa, PISiPAR, Inspektoratu Kwarantanny Roślin, Inspekcji Nasiennej oraz Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych. Pozostałe jednostki znajdują się w budżetach wojewodów.</u>
          <u xml:id="u-1.29" who="#PoselStanislawKalemba">Drugą pozycję stanowi realizacja zadań z zakresu rolnictwa, a w szczególności zadania wyspecyfikowane w rozporządzeniu Rady Ministrów dotyczącym dotacji dla rolnictwa przeznaczonych na postęp biologiczny w produkcji roślinnej i produkcji zwierzęcej, upowszechnianie doradztwa rolniczego, zwalczanie zakaźnych chorób zwierząt, monitoring jakości gleb, roślin i produktów rolniczych, chemizację rolnictwa oraz ogrzewanie warsztatów szkolnych w gospodarstwach pomocniczych.</u>
          <u xml:id="u-1.30" who="#PoselStanislawKalemba">Gdyby pojawiły się szczegółowe pytania dotyczące szczególnie postępu biologicznego w produkcji roślinnej i zwierzęcej, to chciałam powiedzieć, że szczegółowe informacje o zasadach udzielania dotacji znajdują się w rozporządzeniu wydanym 21 lipca ub.r., chociaż od początku roku wydatki w tym zakresie były realizowane na podstawie wytycznych ministra rolnictwa i gospodarki żywnościowej corocznie wyprzedzających wydanie określonego rozporządzenia.</u>
          <u xml:id="u-1.31" who="#PoselStanislawKalemba">W ramach działu - Rolnictwo - znajduje się również znacząca kwota 371 mln zł, przeznaczona na dotację dla Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. W jej skład wchodzi wspomniana przeze mnie wcześniej kwota 157 tys. zł, przeznaczona na dopłaty do oprocentowania kredytów suszowych.</u>
          <u xml:id="u-1.32" who="#PoselStanislawKalemba">Ponieważ stosunkowo niedawno Komisja Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej oceniała sprawozdanie z działalności Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w 1995 r., nie wiem, czy należy w tej chwili powtarzać wszystkie dane będące przedmiotem wielo-godzinnych obrad, tym bardziej że w dzisiejszym posiedzeniu uczestniczy wiceprezes Agencji, pan Stanisław Stec, który będzie mógł udzielić odpowiedzi na ewentualne szczegółowe pytania.</u>
          <u xml:id="u-1.33" who="#PoselStanislawKalemba">W wydatkach przeznaczonych na rolnictwo znajduje się również kwota 900 tys. zł, przeznaczona dla Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa na sfinansowanie wydatków związanych z wykupem gruntów, z których sprzedażą rolnicy mają kłopoty w normalnym trybie, tzn. w obrocie między rolnikami.</u>
          <u xml:id="u-1.34" who="#PoselStanislawKalemba">Ważną pozycją wydatków przeznaczonych na rolnictwo, która mieści się w dziale 40, jest pożyczka ASAL. W 1995 r. dysponowaliśmy kwotą 70 mln zł, którą rozporządzała Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, przeznaczając ją na wspieranie rozwoju infrastruktury technicznej wsi, tzn. budowę wodociągów, kanalizacji, oczyszczalni i sieci telefonicznych, tworzenie nowych miejsc pracy na terenach wiejskich oraz na wspieranie rozwoju instytucji rynkowych.</u>
          <u xml:id="u-1.35" who="#PoselStanislawKalemba">Bardzo ważnym, a jednocześnie trudnym w realizacji jest dział - Oświata i wychowanie. Mówiąc: trudnym, chciałabym zwrócić uwagę, że od kilku lat szkoły rolnicze napotykają na poważne problemy, ponieważ w 1992 r., gdy redukcja zatrudnienia w jednostkach budżetowych osiągnęła średnio 5%, w szkolnictwie rolniczym wyniosła aż 15%. Ponieważ od kilku lat mieliśmy poważne kłopoty z realizacją wydatków w tym dziale, mimo mobilizacji naszych szkół, w przypadku możliwości dokonania jakichkolwiek oszczędności lub niewykorzystania środków, staraliśmy się wspierać oświatę rolniczą i dzięki temu w końcu grudnia 1995 r. przekroczyliśmy stan zatrudnienia o 62 etaty, a średnio rocznie o 21 etatów.</u>
          <u xml:id="u-1.36" who="#PoselStanislawKalemba">Działy te wskazują, że w przypadku szkół rolniczych osiągnęliśmy stan normalności, ale stało się to możliwe dzięki pewnym podejmowanym od kilku lat działaniom, które uzyskały wsparcie Komisji Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, a szczególnie niektórych posłów uczestniczących w dzisiejszym posiedzeniu Komisji.</u>
          <u xml:id="u-1.37" who="#PoselStanislawKalemba">Ciesząc się państwa poparciem, udawało się nam niejednokrotnie po pierwsze, uzyskiwać dodatkowe kwoty środków, w tym także z budżetu Ministerstwa Edukacji Narodowej, a po drugie - przeznaczać część środków z innych tytułów na potrzeby oświaty, łagodząc w ten sposób jej trudną sytuację, i to nie tylko w sferze płac, ale także wydatków bieżących i wydatków inwestycyjnych. Sądzę, że rok 1996 będzie rokiem, w którego końcowym okresie będziemy mogli stwierdzić, iż udało się nam unormować stan zatrudnienia w oświacie rolniczej.</u>
          <u xml:id="u-1.38" who="#PoselStanislawKalemba">Wydatki budżetowe w 1995 r. zostały zrealizowane w 100% kwoty dopuszczalnej, która była nieco wyższa od planowanej, ponieważ w końcu roku minister finansów na wniosek ministra rolnictwa i gospodarki żywnościowej podjął decyzje o przesunięciu pewnych kwot powstałych, np. w wyniku niepełnej realizacji budżetu Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa,</u>
          <u xml:id="u-1.39" who="#PoselStanislawKalemba">Budżet Ministerstwa Edukacji Narodowej realizowany jest przez 450 dysponentów 3 stopnia i dlatego jego zbilansowanie jest niezwykle trudne. Okazało się, że na koniec roku wystąpiły pewne przekroczenia dopuszczalnych kwot.</u>
          <u xml:id="u-1.40" who="#PoselStanislawKalemba">W przypadku wynagrodzeń, największe przekroczenie wystąpiło w woj. warszawskim - 18 tys. zł, słupskim - 15 tys. zł, sieradzkim - 7 tys. zł, ciechanowskim, ostrołęckim - 1 tys. zł. Niestety, służby finansowe niezbyt dobrze czuwają nad przestrzeganiem dyscypliny wydatkowania środków, o czym świadczy przekroczenie spowodowane wypłatą nie planowanych wcześniej nagród jubileuszowych, bo przecież można je było zrealizować 4 dni później i wówczas nie byłoby przekroczenia, chociaż z drugiej strony dyrekcja szkoły postąpiła zgodnie z przepisami Karty Nauczyciela i wypłaciła nagrody w dniu nabycia uprawnień. Chociaż nie są to duże kwoty, musimy związane z nimi sprawy rozpatrywać podczas posiedzeń komisji dyscypliny budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-1.41" who="#PoselStanislawKalemba">Chciałabym państwa poinformować, że odbyły się już posiedzenia wszystkich komisji dyscypliny budżetowej i nastąpiły już pewne rozliczenia. W przypadku większości przekroczeń uznano, że były one usprawiedliwione.</u>
          <u xml:id="u-1.42" who="#PoselStanislawKalemba">Przekroczenie, o którym wspomniałam przed chwilą, stanowi niecałe trzy setne procenta w stosunku do wykroczenia wydatków przeznaczonych na wynagrodzenia osobowe w 1995 r. W tym miejscu muszę powiedzieć, że dużą dyscyplinę budżetową wykazały nie tylko zakłady rolnicze, ale także dysponenci tych środków w województwach.</u>
          <u xml:id="u-1.43" who="#PoselStanislawKalemba">Na wydatki majątkowe w szkołach wydano kwotę 23.700 tys. zł, czyli całą kwotę przeznaczoną dla szkół. Chociaż szkoły realizują wiele inwestycji, starają się wydatkować posiadane środki bardzo oszczędnie. Świadczy o tym fakt, że tylko 8 szkół realizowało inwestycje o wartości przekraczającej 3 mln zł, polegające przeważnie na budowie dużych obiektów szkolnych, internatów, sal sportowych lub stołówek.</u>
          <u xml:id="u-1.44" who="#PoselStanislawKalemba">Pozostałe szkoły realizują inwestycje o mniejszej wartości, polegające głównie na modernizacji warsztatów, systemów grzewczych. Przewidziano również wydatki na zakupy inwestycyjne.</u>
          <u xml:id="u-1.45" who="#PoselStanislawKalemba">Resort rolnictwa przyjął zasadę wspierania tych inwestycji w szkołach, które mogą być szybko zakończone i dlatego staramy się nie dopuszczać do uruchomienia nowych inwestycji, nie posiadających gwarancji pełnego zabezpieczenia niezbędnych środków finansowych, ponieważ ich realizacja trwa wtedy całymi latami i ich rzeczywiste koszty są o wiele niższe od planowanych.</u>
          <u xml:id="u-1.46" who="#PoselStanislawKalemba">Kolejnym działem jest dział - Kultura i sztuka. Wydatki w tym dziale przeznaczone są na pokrycie bieżącej działalności Muzeum Rolnictwa i Przemysłu Rolniczego w Szczecinie oraz Centralnej Biblioteki Rolniczej i w 1995 r. zostały zrealizowane w 100%.</u>
          <u xml:id="u-1.47" who="#PoselStanislawKalemba">W dziale administracji państwowej - planowane wydatki zostały zrealizowane w 99,9%. W przypadku jednej pozycji nie wykorzystaną kwotę wynikającą z różnic kursowych zwrócono nam na dwa dni przed końcem roku i w związku z tym nie mogliśmy jej zagospodarować. Pragnę dodać, że w dziale tym zrealizowano wszystkie przewidziane planem zadania.</u>
          <u xml:id="u-1.48" who="#PoselStanislawKalemba">Mówiąc o zobowiązaniach należy powiedzieć, że ogólna kwota zobowiązań w dniu 31 grudnia 1995 r. wynosiła 2.972 tys. zł, w tym 2.523 tys. zł stanowił podatek od osób fizycznych za grudzień, który zawsze regulowany jest w styczniu, a więc trudno w tym przypadku mówić o jakimś zobowiązaniu, które powinno w negatywny sposób wpłynąć na ocenę dysponentów funduszu.</u>
          <u xml:id="u-1.49" who="#PoselStanislawKalemba">Posiadamy jednak 2 tys. zł zobowiązań wynikających z tytułu wynagrodzeń oraz nie zapłacone faktury za dostawy towarów i usług na kwotę 385 tys. zł. Chciałabym dodać, że większość zobowiązań dotyczy działu - Oświata i wychowanie - 7 tys. zł. Ogólna kwota zobowiązań - jeżeli odejmiemy od niej wspomniany już podatek, który został uregulowany w styczniu br. - jest jednak stosunkowo niewielka.</u>
          <u xml:id="u-1.50" who="#PoselStanislawKalemba">Przy okazji omawiania budżetu przedstawiamy członkom Komisji rozliczenie tzw. gospodarki pozabudżetowej, dotyczące Centralnej Stacji Hodowli Zwierząt, okręgowych stacji chemiczno-rolniczych, muzeum w Szczecinie oraz Centralnej Biblioteki Rolniczej.</u>
          <u xml:id="u-1.51" who="#PoselStanislawKalemba">Chciałabym państwa poinformować, że dochody tych zakładów były o 1% wyższe, natomiast wydatki o 1,3% wyższe od planowanych, a więc w sumie są to niewielkie kwoty.</u>
          <u xml:id="u-1.52" who="#PoselStanislawKalemba">Centralna Stacja Hodowli Zwierząt oraz okręgowe stacje chemiczno-rolnicze otrzymywały na swe zadania pewne dotacje, które były udzielane na podstawie przepisów rozporządzenia z 12 lipca 1995 r. Muzeum i biblioteka były finansowane podmiotowo.</u>
          <u xml:id="u-1.53" who="#PoselStanislawKalemba">Na rachunki środków specjalnych funkcjonujących w przypadku Centrum Rolnictwa i Edukacji, PISiPAR, Inspektoratu Kwarantanny i Ochrony Roślin, Inspekcji Nasiennej i COBOR oraz szkół rolniczych, wpływały dochody z działalności pozastatutowej, które były następnie wykorzystane na zaspokojenie bieżących potrzeb tych jednostek.</u>
          <u xml:id="u-1.54" who="#PoselStanislawKalemba">Myślę, że warto również wspomnieć o gospodarstwach pomocniczych działających przy Centralnym Ośrodku Badania Roślin Uprawnych oraz szkołach rolniczych, których dochody były wyższe od wydatków o 3.479 tys. zł. Dochody COBRU oraz gospodarstw pomocniczych były przeznaczane głównie na zaspokojenie potrzeb własnych, zgodnie z możliwościami, które stworzyła w tym względzie ustawa budżetowa.</u>
          <u xml:id="u-1.55" who="#PoselStanislawKalemba">Gospodarstwa znajdujące się przy szkołach rolniczych otrzymały w 1995 r. także dotacje przeznaczone na ogrzewanie warsztatów szkolnych. Stawki tej dotacji zostały określone w rozporządzeniu i była ona rozliczana na bieżąco, co spowodowało że nie wystąpiły w tym przypadku jakiekolwiek zahamowania.</u>
          <u xml:id="u-1.56" who="#PoselStanislawKalemba">Na tej informacji chciałabym zakończyć swoją wypowiedź dotyczącą wykonania budżetu w tej części ustawy, ponieważ - jak sądzę - pozostałe jej składniki zostaną omówione zgodnie z przyjętym porządkiem obrad.</u>
          <u xml:id="u-1.57" who="#PoselStanislawKalemba">Jeżeli chcieliby państwo skierować do mnie jakieś pytania dotyczące szczegółowych informacji, pragnę państwa poinformować, że w dzisiejszym posiedzeniu, oprócz wiceprezesa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, pana posła Stanisława Steca, uczestniczy dyrektor Departamentu Produkcji Rolniczej, pan Nasiadko, pani dyr. Wocial odpowiedzialna za realizację budżetu, dyrektor Departamentu Nauki i Oświaty Rolniczej pan Chyłek, zajmująca się sprawami zatrudnienia w oświacie pani Walaszek oraz pan dyrektor Żukowski, który zajmuje się problemami związanymi z funkcjonowaniem Funduszu Ochrony Gruntów Rolnych.</u>
          <u xml:id="u-1.58" who="#PoselStanislawKalemba">Posłami koreferentami, którzy przygotowali opinię dotyczącą wykonania tej części budżetu są panowie posłowie Kalinowski i Andryszak. Oddaję głos panu posłowi Kalinowskiemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PoselJaroslawKalinowski">Na wstępie chciałbym powiedzieć, iż moje krótkie wystąpienie na ten temat uzupełni pan poseł Andryszak.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PoselJaroslawKalinowski">Otóż Ministerstwo Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej w 1995 r. zrealizowało dochody budżetowe wyższe od określonych w ustawie budżetowej o 73,5% /plan 3.464 tys. zł/, wykonanie - 6.010 tys. zł/, a wydatki budżetowe według planu po zmianach w wysokości 1.218.723 tys. zł, tj. o 22,2% powyżej wielkości określonej w ustawie budżetowej, tzn. 996.895 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#PoselJaroslawKalinowski">Chociaż wykonanie wyższych od planowanych dochodów jest zjawiskiem pozytywnym z punktu widzenia realizacji budżetu państwa, to jednak znaczny poziom przekroczenia wpływów z tytułu dochodów może sugerować, iż istnieje potrzeba zwrócenia uwagi na bardziej dokładne planowanie dochodów. Zasadne wydaje się również rozważenie możliwości odstąpienia w drodze umorzenia od dochodzenia zaległych dochodów budżetowych, które stanowią nieściągalne kwoty od jednostek upadłych lub zlikwidowanych /byłych PGR/. W tym celu należałoby wykorzystać przepisy zmienionej ustawy o Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, bowiem brak rozstrzygnięć w tym zakresie prowadzi faktycznie do operowania w procesie planistycznym w istocie fikcyjnymi dochodami.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#PoselJaroslawKalinowski">Chociaż wykonanie wydatków budżetowych ogółem kształtowało się na poziomie planu po zmianach - nie oznacza to, że całą kwotę zwiększenia w stosunku do ustawy budżetowej /per saldo 211.084 tys. zł/ stanowią dodatkowe, przyznane w czasie realizacji budżetu, środki na rolnictwo. Znaczną część z łącznej kwoty zwiększenia przewidziano już w ustawie budżetowej w rezerwach ministra finansów - 157.000 tys. zł na dopłaty do kredytów suszowych i 900 tys. zł na odpłatne przejmowanie przez Agencję Własności Rolnej Skarbu Państwa na rzecz skarbu państwa nieruchomości rolnych od rolników, którzy nabyli uprawnienie do emerytury lub renty zgodnie z ustawą z dnia 20 grudnia 1991 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników.Drugą pokaźną pozycję zwiększenia stanowią urzędowe podwyżki wynagrodzeń wraz z pochodnymi od 1 stycznia i 1 lipca 1995 r. w łącznej kwocie 41.203 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#PoselJaroslawKalinowski">Faktyczne zwiększenie środków dla Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej ponad kwotę przewidzianą w ustawie budżetowej per saldo stanowi 16.160 tys. zł, tj. zaledwie 1,6% kwoty wydatków ogółem przewidzianej w ustawie na 1995 rok.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#PoselJaroslawKalinowski">Ministerstwo, analogicznie jak w latach poprzednich, finansowało wydatki budżetowe:</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#PoselJaroslawKalinowski">w dziale - Rolnictwo - działalność bieżącą i inwestycyjną jednostek budżetowych obsługujących rolnictwo, wydatki inwestycyjne zakładów budżetowych oraz dotacje na zadania z zakresu rolnictwa w łącznej kwocie 697.618 tys. zł, tj. 100,1% planu,</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#PoselJaroslawKalinowski">w dziale - Oświata i wychowanie - na działalność szkół rolniczych i Centrum Doskonalenia Nauczycieli Szkół Rolniczych oraz dotacje na zadania państwowe zlecane podmiotom niepaństwowym w łącznej kwocie 349.840 tys. zł, tj. 102,8% planu,</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#PoselJaroslawKalinowski">w dziale - Kultura i sztuka - na dotacje na sfinansowanie działalności bieżącej i na wydatki inwestycyjne Muzeum Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego oraz Biblioteki Rolniczej w wysokości 2.803 tys. zł, tj. 103,1% planu,</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#PoselJaroslawKalinowski">w dziale - Różna działalność - ministerstwo finansowało wydatki na zadania wyodrębnione, m.in. na cele obronne w wysokości 35 tys. zł, tj. 100% planu,</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#PoselJaroslawKalinowski">w dziale - Administracja państwowa - finansowano funkcjonowanie urzędu ministra w wysokości 18.403 tys. zł, tj. 100,9% planu,</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#PoselJaroslawKalinowski">w dziale - Finanse - zrealizowano dopłaty do odsetek do kredytów na cele rolnicze w kwocie 150.000 tys. zł, tj. w 100% planu.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#PoselJaroslawKalinowski">W czasie realizacji wyżej wymienionych wydatków ministerstwo, korzystając z przepisów art. 45 ust. 3 ustawy - Prawo budżetowe, dokonywało zmian w planie wydatków budżetowych, polegających na przenoszeniu wydatków w ramach tych samych działów, pomiędzy rozdziałami, grupami paragrafów i paragrafami klasyfikacji budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#PoselJaroslawKalinowski">Dokonując porównania kwot planowanych wydatków do ich rzeczywistego wykonania w poszczególnych rozdziałach z planem po zmianach można przyjąć, że dokonano znacznej ilości zmian, na co zwraca uwagę w swoim sprawozdaniu Najwyższa Izba Kontroli. Kwestia ta wymaga głębszej analizy i oceny, kto i kiedy może i powinien dokonywać tych zmian.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#PoselJaroslawKalinowski">Konieczne wydaje się również zwrócenie uwagi na realizację zadań budżetowych z zakresu rolnictwa. Z informacji uzyskanych bezpośrednio w ministerstwie, a także ze sprawozdania Najwyższej Izby Kontroli wynika, że utrudnieniem w realizacji wydatków budżetowych z zakresu rolnictwa było wydanie z dużym opóźnieniem /koniec lipca 1995 r./ rozporządzenia ministra rolnictwa i gospodarki żywnościowej w sprawie stawek dotacji oraz trybu i zasad ich udzielania. Brak rozporządzenia uniemożliwiał rozpoczęcie realizacji niektórych zadań, zwłaszcza zlecanych przez ministra rolnictwa i gospodarki żywnościowej w formie umów.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#PoselJaroslawKalinowski">Wspomniane opóźnienie było jedną z przyczyn konieczności zmian w wydatkach budżetowych w końcu 1995 r., aby środki finansowe mogły być racjonalnie wykorzystane. Potrzeba usprawnienia uzgodnień międzyresortowych w tym zakresie wydaje się niezbędna, ponieważ, jak pamiętamy, projekt rozporządzenia w tej sprawie Komisja Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej otrzymała bardzo wcześnie, bo łącznie z informacją o projekcie budżetu na 1995 r., a w grudniu projekt był już przesłany do uzgodnień z Ministerstwem Finansów. Gdzie więc powstały przeszkody uniemożliwiające sprawne uzgodnienie tego ważnego projektu?</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#PoselJaroslawKalinowski">Podzielam pogląd Najwyższej Izby Kontroli mówiący o potrzebie ścisłego wiązania środków wydatkowanych na postęp biologiczny w produkcji roślinnej i zwierzęcej, z programami, zadaniami i pracami hodowlanymi, by osiągnięte efekty były proporcjonalne do ponoszonych wydatków, co pozwoliłoby na bardziej racjonalne wykorzystanie środków.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#PoselJaroslawKalinowski">Należy również zwrócić uwagę na przypadki przekroczenia wydatków na wynagrodzenia w dziale - Oświata i wychowanie, naruszające dyscyplinę budżetową, pomimo pokaźnego zasilenia tego działu w dodatkowe środki z budżetu państwa i równoczesnego zwiększenia zatrudnienia o dodatkowe 98 etatów dla szkół rolniczych. Może to sugerować potrzebę pogłębionej analizy wydatków i potrzeb w tym dziale.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PoselStanislawKalemba">Sądzę, że pan poseł Andryszak przedstawi nam jakiś konkretny wniosek dotyczący wykonania tej części budżetu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselAleksanderAndryszak">Ponieważ mój przedmówca poruszył w swojej wypowiedzi wszystkie istotne wątki dotyczące wykonania budżetu Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, pozostaje mi jedynie zgłoszenie wniosku o przyjęcie przedstawionego nam sprawozdania. Być może pozostali członkowie Komisji będą mieli uwagi lub wątpliwości, ale - moim zdaniem - zarówno sprawozdanie przedstawione przez resort rolnictwa, jak i materiały przygotowane przez Najwyższą Izbę Kontroli, która dokonała oceny wykonania budżetu, nie zawierają informacji mogących wpłynąć na podjęcie innej, niż zaproponowano, decyzji.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#PoselAleksanderAndryszak">Myślę, że wnioski zawarte w materiałach przygotowanych przez Najwyższą Izbę Kontroli zostaną przez kierownictwo resortu rolnictwa uwzględnione w jego dalszej działalności i dlatego zgłaszam wniosek o przyjęcie przedstawionego sprawozdania z wykonania budżetu Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PoselStanislawKalemba">Przystępujemy zatem do dyskusji, w trakcie której możliwe będzie omówienie istniejących wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PoselStanislawKalemba">Czy ktoś z państwa chciałby zgłosić jakieś uwagi lub zastrzeżenia do sposobu wykonania budżetu w części 19?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselMariaStolzman">Na s. 18 przedstawionego nam sprawozdania znajduje się rozliczenie rezerw celowych, w których stwierdza się, że dopłaty do oprocentowania bankowych kredytów suszowych wyniosły 190 tys. zł. Z tej kwoty na dopłaty do oprocentowania kredytów wykorzystano 162 tys. zł - jak rozumiem w 1994 r., ponieważ w ubiegłym roku nie było suszy - prawie 11 tys. zł wydano na zadania mające na celu zaopatrzenie wsi w wodę, 12,5 tys. zł - na bieżące i inwestycyjne wydatki szkół rolniczych, 36,5 tys. zł - na wydatki inwestycyjne wojewódzkich biur geodezji, 1600 zł - na dotacje do usług geodezyjnych oraz 45 tys. zł na wydatki bieżące i inwestycyjne centrali ministerstwa.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PoselMariaStolzman">Chociaż myślę, że wszystkie te wydatki poczyniono zgodnie z prawem - wypowie się zresztą na ten temat przedstawiciel Najwyższej Izby Kontroli, muszę przyznać, że nie wiem jaki sens ma ustalanie jakichś działów w budżecie i twierdzenie, że 190 tys. zł zostanie przeznaczone na kredyty suszowe, skoro później 20% tej sumy jest wydatkowane na zupełnie inne, najdziwniejsze, jakie sobie można tylko wyobrazić, cele, łącznie z wydatkami bieżącymi i inwestycyjnymi centrali Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, na które zwykle w budżecie przewidziane są odrębne środki finansowe.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#PoselMariaStolzman">Na końcu s. 18 i na s. 19 znajdują się informacje dotyczące dotacji przeznaczonej dla Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, która wynosiła 5 tys. zł I w tym przypadku okazuje się, że Agencja otrzymała z tej kwoty 900 zł, czyli niecałe 20%, natomiast pozostałe pieniądze zostały przekazane na wydatki związane z zaopatrzeniem wsi w wodę, na wydatki Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej związane ze współpracą zagraniczną, a więc na wyjazdy zagraniczne, na wydatki bieżące muzeum, na dotacje do nawozów wapniowych oraz na wydatki inwestycyjne wojewódzkich biur geodezji i terenów rolnych.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#PoselMariaStolzman">Nie kwestionuję celowości wymienionych przed chwilą wydatków, ale chciałabym wiedzieć, po co zapisaliśmy w ustawie budżetowej, że 5 tys. zł przeznaczamy na dotację dla Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, która następnie otrzymuje nędzny kawałek tej kwoty, a pozostałe środki są rozdzielane według zasad, których główną cechą są najlepsze znajomości.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#PoselMariaStolzman">Muszę powiedzieć, iż mam bardzo poważne zastrzeżenia do tego rodzaju sposobu dysponowania środkami budżetowymi, który świadczy o panującej w tej chwili ogromnej swobodzie w przyznawaniu środków finansowych według własnego uznania.</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#PoselMariaStolzman">Tego rodzaju sytuacja rodzi wątpliwości dotyczące sensu prowadzenia prac mających na celu precyzyjne określenie wielkości poszczególnych pozycji budżetu, stosownie do istniejących potrzeb. Okazuje się bowiem, że w przypadku niektórych działów nie były one wcale potrzebne i można nimi dowolnie dysponować według własnego uznania.</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#PoselMariaStolzman">Moje zastrzeżenia wynikają z faktu, że byłam wychowana w trochę większej dyscyplinie budżetowej i po prostu nie rozumiem, jak to jest możliwe.</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#PoselMariaStolzman">Kolejna wątpliwość jest nieco innej natury. Otóż chciałabym zapytać panią wiceminister, w jaki sposób wykorzystuje się 100% planowanego budżetu? Jeżeli dobrze rozumiem, to 31 grudnia przekazuje się nie wykorzystane środki na konto jednej z Agencji, bo inaczej jest to po prostu niemożliwe, tym bardziej że jest budżet wykorzystywany przez różne instytucje terenowe. Doskonale rozumiem, że istnieje pewna swoboda w operowaniu nie wykorzystanymi środkami finansowymi, w związku z tym są one przekazywane na różne konta i dlatego chciałabym się dowiedzieć, na jakie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PoselStanislawKalemba">Czy jeszcze ktoś z państwa chciałby wypowiedzieć się na ten temat?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselMariaZajaczkowska">Chciałabym ustosunkować się do wykonania budżetu w poszczególnych, wąsko pojętych grupach.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#PoselMariaZajaczkowska">Na wstępie odniosę się do rozliczenia środków przeznaczonych na postęp biologiczny. Otóż bardzo negatywnie sposób wydatkowania tych środków oceniła w swoim raporcie Najwyższa Izba Kontroli, natomiast rolnicy twierdzą, iż zbyt skromna jest przeznaczona na ten cel dotacja. Podobnie jak Najwyższa Izba Kontroli sposób wydatkowania tych środków oceniają podmioty gospodarcze działające w tej sferze.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#PoselMariaZajaczkowska">Moim zdaniem, chociaż na postęp biologiczny nie przeznacza się zbyt dużych środków finansowych, to jednak wbrew pozorom nie jest ich aż tak mało, z tym że dysponuje się nimi w nie najlepszy, jak się wydaje, sposób. Z oceny dokonanej przez Najwyższą Izbę Kontroli wynika, że w ciągu roku kilkakrotnie dokonuje się zmiany sposobu wykorzystania tych środków, oraz że istnieją zastrzeżenia dotyczące sposobu finansowania wielu pozycji.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#PoselMariaZajaczkowska">W przekazanym nam tekście można znaleźć także i takie zdanie, że: "Pomimo kierowanych wcześniej uwag ze strony Najwyższej Izby Kontroli, nadal zastrzeżenia budzi realność planowania zadań rzeczowych w rolnictwie i wydatków na ich realizację".</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#PoselMariaZajaczkowska">W związku z tym chciałabym, aby przedstawiciele Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej zechcieli rozliczyć się z tej kwoty i wyjaśnić zastrzeżenia, jakie do tej części budżetu zgłosiła Najwyższa Izba Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#PoselMariaZajaczkowska">Pragnę nie tyle uzyskać rozliczenie każdej wydanej złotówki, co usłyszeć odpowiedź na pytanie, kiedy zostanie zmieniony system dotowania zadań związanych z wprowadzeniem postępu biologicznego w rolnictwie, ponieważ utrzymywanie dotychczasowego stanu będzie stanowiło okazję do wszczynania tego rodzaju dyskusji w trakcie omawiania kolejnych ustaw budżetowych, ponieważ pieniądze przeznaczone na postęp biologiczny wydaje się na inwestycje prowadzone w Centralnej Stacji Unasienienia Zwierząt lub na dopłaty do sprowadzonych nasion buraka cukrowego, niewłaściwie przy tym rozliczając te kwoty.</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#PoselMariaZajaczkowska">Musimy mieć świadomość, że pieniędzy na ten cel nie mamy za dużo i dlatego każdą złotówkę należy 5 razy obejrzeć przed jej wydaniem. Jeżeli sposobowi wydatkowania tak małej kwoty pieniędzy, Najwyższa Izba Kontroli poświęca kilka stron uwag, to nie możemy nad tym przejść do porządku.</u>
          <u xml:id="u-8.7" who="#PoselMariaZajaczkowska">Drugim fragmentem budżetu, na który chciałabym zwrócić państwa uwagę, jest budżet obydwu Agencji. W obu przypadkach, tzn. zarówno w przypadku Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, jak i w przypadku Agencji Rynku Rolnego napotykamy na ten sam problem, polegający na lokowaniu środków na kontach bankowych lub w papierach wartościowych.</u>
          <u xml:id="u-8.8" who="#PoselMariaZajaczkowska">Przypomnę, że członkowie Komisji, rozpatrując okresowe sprawozdania obydwu Agencji już kilkakrotnie zwracali uwagę, że pieniądze, którymi dysponują, powinny być wykorzystywane na wspieranie rolnictwa, a nie gromadzone na kontach bankowych.</u>
          <u xml:id="u-8.9" who="#PoselMariaZajaczkowska">Zdziwienie budzi również niski stopień wykorzystania posiadanych środków przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w dziale dotyczącym pożyczki ASAL, oraz słabe rozdysponowanie środków przeznaczonych na cele statutowe.</u>
          <u xml:id="u-8.10" who="#PoselMariaZajaczkowska">O ile dobrze pamiętam, kierownictwo Agencji Rynku Rolnego już kilkakrotnie składało deklaracje, że wycofa się z udziału w spółkach. Tymczasem Najwyższa Izba Kontroli stwierdziła, że zaangażowanie Agencji w spółkach w 1995 r. wzrosło o 10%.</u>
          <u xml:id="u-8.11" who="#PoselMariaZajaczkowska">Dlatego chciałabym uzyskać wyjaśnienie, kiedy wreszcie sprawa ta zostanie w jakiś sposób uporządkowana, ponieważ z jednej strony składa się deklaracje, że udział Agencji w spółkach będzie stale ograniczany, a z drugiej strony - w sprawozdaniu z wykonania budżetu dowiadujemy się, że udział ten stale wzrasta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PoselStanislawKalemba">Chciałbym skierować do państwa następującą prośbę. Omawiamy w tej chwili część 19 budżetu i chociaż przy tej okazji możemy wyczerpać wszystkie tematy będące przedmiotem dzisiejszego posiedzenia, pewne problemy powinniśmy poruszyć dopiero w trakcie omawiania kolejnych dotyczących ich części budżetu.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PoselStanislawKalemba">Pragnę także prosić o składanie konkretnych wniosków i propozycji, które powołany przez nas zespół mógłby wykorzystać, przygotowując ostateczne stanowisko Komisji.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PoselStanislawKalemba">Czy jeszcze ktoś z państwa chciałby zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselWojciechZarzycki">Jeżeli państwo pozwolą, to za podstawę mojej wypowiedzi chciałbym przyjąć informację o wykonaniu budżetu państwa, przygotowaną przez Najwyższą Izbę Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#PoselWojciechZarzycki">W ślad za wypowiedzią pani poseł Zajączkowskiej chciałbym zapytać, czy przedstawione na s. 6 opracowania NIK nieprawidłowości zostały usunięte, czy nie?</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#PoselWojciechZarzycki">Gdy czytam, że "przekazana Kutnowskiej Hodowli Buraka Cukrowego - spółce z ograniczoną odpowiedzialnością - dotacja w wysokości 889 tys. zł przeznaczona na częściowe pokrycie kosztów zaopatrzenia krajowych plantatorów w importowane nasiona buraka cukrowego, rozliczona była bez podania faktycznej ceny sprzedaży tych nasion plantatorom, mimo określonego wymogu" - to nie rozumiem, czy pieniądze te zostały wydane bez potwierdzenia ceny jednostkowej? Czy naprawiono wskazane przez Najwyższą Izbę Kontroli uchybienia?</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#PoselWojciechZarzycki">W materiałach przygotowanych przez Najwyższą Izbę Kontroli znajduje się również informacja, że dotacja do nawozów wapniowych została zwiększona o 600 tys. zł. Ponieważ rolnicy skarżą się, że wzrosły ceny tych nawozów, rodzi się pytanie, czy przeprowadzono rachunek kosztów pozyskania wapna, ponieważ wspomniana dotacja nie wpłynęła na zwiększenie możliwości zakupu tych nawozów przez rolników, bowiem została skonsumowana przez zwiększone koszty wytwórców.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#PoselWojciechZarzycki">Chciałbym w związku z tym uzyskać odpowiedź na pytanie, co zyskali rolnicy w wyniku zwiększenia wysokości dotacji do nawozów wapniowych. Nie ulega wątpliwości, że konieczne jest zwiększenie kwoty środków przeznaczonych na dotacje do nawozów wapniowych, ale czy przyniosło ono zamierzony efekt?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PoselStanislawKalemba">Czy jeszcze ktoś z państwa chciałby przedstawić swoje uwagi dotyczące wykonania tej części budżetu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselStanislawPawlak">Jeżeli pan przewodniczący pozwoli, to chciałbym po lekturze przekazanych nam materiałów sformułować generalne spostrzeżenie, iż brakuje w nich danych dotyczących realizacji zadań rzeczowych, które umożliwiłyby uzyskanie odpowiedzi na pytanie, co polskie rolnictwo zyskało za wydane na jego rzecz pieniądze?</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#PoselStanislawPawlak">Przy okazji chciałbym kontynuować myśl sformułowaną przez pana posła Zarzyckiego w pytaniu, dlaczego nie możemy rozliczyć wydatków rzeczowych? Nie wystarczy bowiem proste podliczenie przedstawionych nam liczb i stwierdzenie, że wszystko się zgadza. Ważniejsza jest odpowiedź na pytanie, ile zadań związanych z rolnictwem wykonano we wszystkich działach części 19, szczególnie w tych obszarach, w których stosuje się dotacje i dopłaty państwa.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#PoselStanislawPawlak">Myślę, że pani wiceminister, odpowiadając na te pytania, przedstawi nam bardziej konkretne dane dotyczące liczby zadań wykonanych w sferze postępu biologicznego oraz nawozów wapniowych. Jest to uwaga na przyszłość, ponieważ rozumiem, że w przypadku budżetu zbiorczego, takie dane są trudne do opracowania, natomiast w przypadku budżetów resortowych można byłoby pokusić się o przedstawienie w nich pewnych wskaźników, które obrazowałyby sposób wydatkowania pieniędzy, o które toczymy boje w trakcie konstruowania budżetu.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#PoselStanislawPawlak">Nawiązując do materiałów przygotowanych przez Najwyższą Izbę Kontroli, chciałbym do pana prezesa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa skierować pytanie dotyczące bardzo niepokojącego  - moim zdaniem - zjawiska. Ponieważ według informacji Najwyższej Izby Kontroli, 76,4% środków Agencji w końcu roku znajdowało się na lokatach bankowych lub było ulokowanych w papierach wartościowych, chciałbym zapytać - dlaczego?</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#PoselStanislawPawlak">Czy banki nie są przygotowane do udzielania kredytów i w związku z tym nie można uruchomić wszystkich środków przeznaczonych na dopłaty do oprocentowania kredytów?</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#PoselStanislawPawlak">A może do realizacji zadań związanych z budową infrastruktury na wsi nie są przygotowane gminy i w związku z tym nie można rozpatrywać składanych przez nie wniosków?</u>
          <u xml:id="u-12.6" who="#PoselStanislawPawlak">Jak pamiętamy, rok 1995 był rokiem specyficznym, ponieważ najpierw rozpatrywano jeden wniosek gminy dotyczący konkretnego zadania, a dopiero później drugi wniosek. Moim zdaniem, wszystko wskazuje na to, że istnieją jednak pewne hamulce i dlatego musimy się zastanowić nad tym, w jaki sposób możemy je odblokować.</u>
          <u xml:id="u-12.7" who="#PoselStanislawPawlak">Biorąc pod uwagę dane znajdujące się na s. 5 opracowania, chciałbym zapytać pana prezesa, jakie tendencje występują w bieżącym roku. Czy zakończymy go podobnie jak rok 1995, kiedy to pieniądze, którymi dysponowała Agencja, zamiast do rolników i gmin, w których mogły być wykorzystane na realizację programów skutecznej walki z bezrobociem, tzn. programu tworzenia nowych miejsc pracy na wsi, były lokowane w bankach i w papierach wartościowych.</u>
          <u xml:id="u-12.8" who="#PoselStanislawPawlak">Jako człowiek doskonale znający sytuację panującą na wsi i w małych miastach mogę stwierdzić, że było to postępowanie naganne i dlatego rok 1996 powinien być rokiem przełomowym, który spowoduje, że konstruując budżet na rok przyszły nie będziemy już wspominali o tego rodzaju sprawach.</u>
          <u xml:id="u-12.9" who="#PoselStanislawPawlak">Zaciekawiła mnie sprawa Stacji Hodowli i Unasienniania Zwierząt  w Poznaniu, która jest bardzo często wymieniana na s. 8 informacji NIK w kontekście nieprawidłowości dotyczących sprawozdawczości, ustawy o zamówieniach publicznych oraz realizacji zadań niezgodnych z wykazem zadań rzeczowych. Chciałbym zapytać, jakie sankcje spotkały osoby odpowiedzialne za taki stan rzeczy i czy główny księgowy oraz dyrektor Stacji Hodowli i Unasienniania Zwierząt w Poznaniu  jeszcze pracują, czy już nie, ponieważ biorąc pod uwagę nieprawidłowości dotyczące gospodarki środkami budżetowymi, o które zabiegają członkowie tego parlamentu, decyzje dotyczące tych dwóch osób powinny być jednoznaczne i w tym sprawozdaniu powinna znaleźć się informacja na temat konsekwencji, jakie ponoszą osoby źle gospodarujące pieniędzmi podatników. Musimy pamiętać, że SHiUZ na siebie nie zarabia, tylko otrzymuje dotacje przeznaczone nie tylko na bieżącą działalność, ale także na prowadzone inwestycje. Bardzo proszę przedstawicieli resortu o ustosunkowanie się do tych kwestii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PoselStanislawKalemba">Czy jeszcze ktoś z państwa chciałby zabrać głos na ten temat?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Miałem nie zabierać głosu w tej części obrad, ponieważ posłowie sprawozdawcy wyrazili już swoją opinię na temat przedstawionego nam sprawozdania i zaproponowali jego przyjęcie, ale skoro dyskusja, która się toczy, wykracza nieco poza tę tematykę określoną w pkt. 1 ppkt. A i będziemy musieli, jako Komisja, zająć w tej sprawie konkretne stanowisko, chciałbym wyrazić opinię, że oceniając wykonanie budżetu na 1995 r. musimy pamiętać o dyskusjach, które prowadziliśmy podczas posiedzeń naszej Komisji.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Nie zgadzam się z tymi przedmówcami, którzy prezentują zdecydowane i jednoznaczne programowanie budżetu, od którego jakiekolwiek odstępstwa są postrzegane jako brak kontroli finansowej.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Chciałbym przypomnieć, że sejmowa Komisja Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej skierowała do premiera kilkanaście wniosków, petycji i dezyderatów, w których domagaliśmy się - z różnych zresztą powodów i pod wpływem różnych okoliczności - zwiększenia środków budżetowych na poszczególne działy rolnictwa. Myślę, że wspomniane przed chwilą przejawy aktywności członków Komisji są bezpośrednią przyczyną zmian wprowadzonych w budżecie.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#PoselJanuszMaksymiuk">W moim przekonaniu wprowadzenie w ciągu roku zmian do zapisów ustawy budżetowej należy uznać za uzasadnione i dlatego chciałbym zapytać, czy rzeczywiście istniała możliwość wykorzystania większej kwoty dopłat do oprocentowania kredytów suszowych? Jeżeli istniała taka możliwość, a przeznaczone na ten cel środki przekazano na inne cele, to takie działanie należy uznać za naganne.</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Jeżeli nie było takiej możliwości i środki przeznaczone na ten cel miałyby pozostać w budżecie, nie trafiając w ten sposób do rolnictwa, to uważam, że szybką decyzję resortu rolnictwa dotyczącą intensywnego zagospodarowania tych środków należy ocenić pozytywnie.</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Oczywiście, musimy sobie zdawać sprawę, że w momencie tworzenia budżetu nikt nie przewidywał skali skutków tej sumy i chociaż przeznaczono na ten cel 190 mln zł, ustalenie wysokości tej kwoty można porównać do wróżenia z fusów. Możliwe było opracowanie bardzo dobrego planu, ale należałoby poczekać do momentu zakończenia suszy, dokonać ewidencji jej skutków  w sprawozdaniu GUS za 2 lata i dopiero wtedy pomyśleć o uruchomieniu odpowiednich środków.</u>
          <u xml:id="u-14.6" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Chciałbym powiedzieć, że pamiętam w tym parlamencie także i takie czasy, kiedy nikt nie przejmował się ani suszą, ani zbyt obfitymi opadami deszczu, a dyskusje na ten temat rozpoczynały się 2 lata po fakcie.</u>
          <u xml:id="u-14.7" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Jeżeli rozpatrujemy wykonanie budżetu Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, w tym sposób wydatkowania kwoty 5 mln zł przeznaczonej na wykup gruntów rolnych na rzecz skarbu państwa i zastanawiamy się nad słusznością i skutecznością podjętych w tym przypadku decyzji, to powinniśmy najpierw zadać sobie pytanie, czy rzeczywiście istniały okoliczności umożliwiające wykorzystanie tej kwoty właśnie na ten cel i jakie były przyczyny jej niewykorzystania.</u>
          <u xml:id="u-14.8" who="#PoselJanuszMaksymiuk">W moim przekonaniu fakty należy oceniać biorąc pod uwagę moment ich zaistnienia i dlatego chciałbym zapytać przedstawicieli Agencji, dlaczego nie wykorzystano tej kwoty, bo aby można by było ją wykorzystać na ten cel, a przeznaczono by ją na inne cele, to takie działanie uważałbym za naganne.</u>
          <u xml:id="u-14.9" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Muszę powiedzieć, że bardzo się cieszę, że wykorzystano 600 tys. zł przeznaczone na dotacje do nawozów. O ile wiem, we wspomnianym już rozporządzeniu mówi się o przeznaczeniu konkretnych środków na dotacje do wapna w formie określonej kwoty do każdej tony. Ponieważ w rozporządzeniu nie wspomina się o zwiększeniu dopłaty do kosztów uzysku wapna, oznacza to, że te 600 tys. zł otrzymają w postaci wapna, właśnie rolnicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PoselWojciechZarzycki">Proszę zwrócić uwagę, że zmienia się cena wapna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Chciałbym wyraźnie powiedzieć, iż jestem świadomy, że zwiększenie ilości środków przeznaczonych na dotacje do ceny wapna stworzyło szansę na to, iż trafiły one w 100% do rolników, natomiast zmiana ceny wapna jest wynikiem zmiany ceny paliwa itd. Gdyby nie nastąpiło zwiększenie kwoty dotacji o 600 tys. zł, to nie ulega wątpliwości, że rolnicy musieliby zapłacić za wapno o 600 tys. zł więcej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PoselMariaZajaczkowska">Niekoniecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Tak właśnie by było, ponieważ dopłata stosowana jest do 1 tony wapna, bez względu na jego cenę. Będę głosował za przyjęciem tej części sprawozdania, po uwzględnieniu uwag, które zgłosili posłowie wnioskodawcy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PoselStanislawKalemba">Pan poseł Maksymiuk był ostatnim z posłów, którzy wyrazili chęć udziału w dyskusji na temat wykonania tej części budżetu. Nie ulega wątpliwości, że potrzeby rolnictwa są kilkakrotnie większe niż przyznawane na rolnictwo środki budżetowe i dlatego za pozytywne zjawisko należy uznać przesunięcia pozwalające na ich lepsze wykorzystanie.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PoselStanislawKalemba">Sądzę, że członkowie Komisji odrzuciliby sprawozdanie z wykonania budżetu Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, gdyby okazało się, że resort nie wykorzystał w pełni otrzymanych środków.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#PoselStanislawKalemba">Przystępujemy do wyjaśnienia wyrażonych przez posłów wątpliwości. Myślę, że najpierw wysłuchamy ogólnej odpowiedzi pani wiceminister, a następnie szczegółowych wyjaśnień pozostałych przedstawicieli resortu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#WiceministerMariaZwolinska">Dziękuję za sugestię pana przewodniczącego, aby odpowiedzi na bardziej szczegółowe pytania, dotyczące np. kutnowskiej hodowli buraka udzielił pan dyr. Nasiadko.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#WiceministerMariaZwolinska">Wszystkie państwa pytania i wątpliwości służą także celowi, który postawiło przed sobą kierownictwo resortu rolnictwa, a mianowicie jak najbardziej racjonalnemu wykorzystaniu posiadanych środków.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#WiceministerMariaZwolinska">Nie polemizując z wynikami kontroli przeprowadzonej przez NIK chciałabym powiedzieć, że po kilku miesiącach kontroli odbyliśmy naradę poświęconą jej wynikom i możemy podać państwu przyczyny zjawisk ustalonych przez kontrolerów oraz celowość podejmowanych przez nas działań. Proszę zauważyć, że zarzuty NIK obejmują zaledwie kilka z wielu tysięcy różnego rodzaju transakcji lub decyzji związanych z wydatkowaniem środków przeznaczonych na wprowadzanie postępu biologicznego lub dotacje do ceny wapna.</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#WiceministerMariaZwolinska">Oczywiście, nie zmienia to faktu, iż przykłady zamieszczone w materiałach przygotowanych przez Najwyższą Izbę Kontroli należy uznać za naganne.</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#WiceministerMariaZwolinska">Ponieważ pani poseł Stolzman odniosła się w swojej wypowiedzi do kolejnego punktu porządku obrad, czyli rozliczenia wykorzystania rezerw celowych, myślę, że po moich wyjaśnieniach nie powrócimy już do tego tematu w trakcie omawiania kolejnych punktów.</u>
          <u xml:id="u-20.5" who="#WiceministerMariaZwolinska">Chciałabym bardzo wyraźnie stwierdzić, że nie popełniliśmy błędu, przewidując na etapie planowania budżetu, iż kwota dopłat do oprocentowania kredytów suszowych osiągnie poziom 190 mln zł. Ponieważ zjawisko suszy wystąpiło w 1994 r., znaliśmy rozmiar jego skutków i  według zasad określonych w 1994 r., czyli w momencie uruchamiania tego kredytu, obliczyliśmy, iż skutki tego zjawiska w 1995 r. można oszacować - jak już wspomniałam - na kwotę ok. 190 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-20.6" who="#WiceministerMariaZwolinska">Okazało się jednak, że trochę lepsza sytuacja panująca w rolnictwie, spowodowała, iż znacząca część rolników spłaciła kredyt suszowy przed terminem, aby móc skorzystać z kredytu obrotowego. Chciałabym przypomnieć, że szansą na skorzystanie z takiego kredytu stworzyła ustawa z 5 stycznia 1995 r.</u>
          <u xml:id="u-20.7" who="#WiceministerMariaZwolinska">1995 rok jest bowiem pierwszym rokiem, w którym nie musieliśmy czekać na uchwalenie ustawy budżetowej, wydając w tym czasie stosowne rozporządzenia, ponieważ rozpoczął swoje funkcjonowanie system uruchamiania kredytów obrotowych przeznaczonych na zakup nawozów, środków ochrony roślin, pasz, paliwa i materiału siewnego.</u>
          <u xml:id="u-20.8" who="#WiceministerMariaZwolinska">Ponieważ część rolników napotkała w bankach na pewne kłopoty związane z uzyskaniem kredytu o równowartości - najpierw 6, a następnie 8 q żyta - spłaciła kredyt suszowy, aby uzyskać możliwość zaciągnięcia na podstawie przepisów ustawy ze stycznia 1995 r. normalnego kredytu obrotowego, którego spłata została rozłożona na 12 miesięcy.</u>
          <u xml:id="u-20.9" who="#WiceministerMariaZwolinska">Chciałabym przypomnieć, że z tego rodzaju kredytów skorzystało ponad 500 tys. gospodarstw w całej Polsce. Na podstawie posiadanych informacji mogę stwierdzić, że szczególne zainteresowanie uzyskaniem tego rodzaju kredytu wystąpiło w woj. lubelskim, zamojskim, kieleckim, sieradzkim i płockim. Chociaż w innych województwach zainteresowanie możliwością uzyskania tego kredytu było mniejsze, można powiedzieć, że jest to jedna z linii kredytowych, która cieszyła się dużym wzięciem.</u>
          <u xml:id="u-20.10" who="#WiceministerMariaZwolinska">Pragnę dodać, iż nie było takich przypadków, aby rolnik starający się o uzyskanie kredytu go nie otrzymał, chyba że był kredytobiorcą niewiarygodnym dla dysponującego tym kredytem banku. Mogę więc z całą stanowczością stwierdzić, że na decyzję o przyznaniu lub odmowie udzielenia kredytu nie miały wpływu takie czynniki jak brak środków lub brak dopłat.</u>
          <u xml:id="u-20.11" who="#WiceministerMariaZwolinska">W IV kwartale 1995 r. stanęliśmy w związku z tym przed takim oto dylematem. Chociaż z jednej strony mieliśmy świadomość, że możemy odprowadzić nie wykorzystane środki do budżetu państwa, to jednak z drugiej strony wiedzieliśmy, że większość członków tej Komisji zgadzała się z poglądem, iż środki przeznaczone na rolnictwo są dalece niewystarczające w stosunku do jego rzeczywistych potrzeb.</u>
          <u xml:id="u-20.12" who="#WiceministerMariaZwolinska">W związku z tym zaproponowaliśmy ministrowi finansów, aby tę kwotę, w wysokości 27 mln zł przeznaczyć na inne ważne cele, ustalając przy tym priorytety wynikające z treści dezyderatów sejmowej Komisji Rolnictwa i Gospodarki żywnościowej, takie jak zaopatrzenie rolnictwa w wodę, nauka i oświata rolnicza, wydatki na działalność wojewódzkich biur geodezji, które mają pomóc w restrukturyzacji państwowego sektora rolnictwa - oraz inwestycje i usługi geodezyjne.</u>
          <u xml:id="u-20.13" who="#WiceministerMariaZwolinska">Środki przeznaczone na bieżące wydatki Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, pozwoliły nam na uregulowanie zaległych składek wynikających z udziału naszego kraju w organizacjach międzynarodowych, głównie FAO.</u>
          <u xml:id="u-20.14" who="#WiceministerMariaZwolinska">Chciałbym bardzo wyraźnie powiedzieć, że środki te nie były wykorzystywane na pokrycie kosztów związanych z dodatkowymi wyjazdami urzędników, chociaż muszę przyznać, że napotkaliśmy w tej sferze naszej działalności na spore kłopoty, bowiem negocjacje związane z uzgadnianiem treści wielu dokumentów wymagały od nas utrzymywania stałych kontaktów. Dlatego sądzę, że w następnych latach wydatki przeznaczone na współpracę z zagranicą będą musiały ulec znacznemu zwiększeniu.</u>
          <u xml:id="u-20.15" who="#WiceministerMariaZwolinska">Również trudno było oszacować wspomnianą przez państwa kwotę przeznaczoną dla Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa. Nie sposób bowiem przewidzieć, ilu rolników nie znajdzie wśród swoich sąsiadów osób, którym mogliby przekazać swoje gospodarstwa.</u>
          <u xml:id="u-20.16" who="#WiceministerMariaZwolinska">Chociaż na Agencję Własności Rolnej Skarbu Państwa przepisy ustawy nakładają obowiązek kupowania tego rodzaju gospodarstw, już po upływie pierwszych 6 miesięcy 1995 r. zorientowaliśmy się, że w sytuacji, gdy został uruchomiony preferencyjny kredyt przeznaczony na zakup ziemi, na spełnienie tego obowiązku wystarczy kwota ok. 1 mln zł. Podjęliśmy więc próbę przesunięcia pozostałej części środków, a minister finansów uznając nasze argumenty zwiększył kwoty środków przeznaczonych na te pozycje, o których wspomniałam we wcześniejszym fragmencie mojej wypowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-20.17" who="#WiceministerMariaZwolinska">Myślę, że wyjaśniłam państwu, dlaczego pozostały wolne środki, które przeznaczyliśmy na te, a nie inne tytuły.</u>
          <u xml:id="u-20.18" who="#WiceministerMariaZwolinska">Być może uprzedzę nieco wypowiedź przedstawiciela Ministerstwa Finansów, ale chciałabym powiedzieć, że wspieraliśmy również dotacje do nawozów wapniowych, ponieważ w urzędach skarbowych spoczywały nie zrealizowane wnioski.</u>
          <u xml:id="u-20.19" who="#WiceministerMariaZwolinska">Przedstawione państwu sprawozdanie z realizacji budżetu ma charakter typowo finansowy, bowiem w trakcie kolejnych posiedzeń Komisji zdawaliśmy państwu relację z realizacji zadań celowych, dotyczących zarówno postępu biologicznego, jak i poszczególnych segmentów produkcji roślinnej i zwierzęcej.</u>
          <u xml:id="u-20.20" who="#WiceministerMariaZwolinska">Ponieważ kwestia wapnowania gleb wzbudziła wiele emocji, muszę powiedzieć, że zużycie wapna - m.in. dzięki dotacjom z postępu biologicznego oraz budżetu państwa - w 1995 r. wynosiło 131 kg na 1 ha, podczas gdy w 1994 r. kształtowało się na poziomie 115 kg. Można więc stwierdzić, że dotacje pochodzące z budżetu państwa mają znaczący wpływ na wzrost tego wskaźnika.</u>
          <u xml:id="u-20.21" who="#WiceministerMariaZwolinska">Ponieważ panią poseł Stolzman interesowała odpowiedź na pytanie, w jaki sposób można osiągnąć stuprocentowe wykorzystanie środków, mogę powiedzieć, że jest to niezwykle trudne przedsięwzięcie, bowiem budżet jest szczegółowo rozpisany na poszczególne pozycje i w związku z tym dokładnie wiadomo, jaka kwota środków została przeznaczona na postęp biologiczny, dopłaty do oprocentowania kredytów czy wapnowanie gleb. Nie istnieją zatem zbyt duże możliwości przesunięcia przeznaczonych na te cele pieniędzy i dlatego już 3 lata temu prowadziliśmy bardzo szczegółową analizę realizacji budżetu.</u>
          <u xml:id="u-20.22" who="#WiceministerMariaZwolinska">W tej chwili jesteśmy już w stanie ocenić stopień realizacji budżetu przez poszczególne jednostki w okresie I półrocza, a w IV kwartale danego roku utrzymujemy niezbędne kontakty ze wszystkimi podległymi nam jednostkami, otrzymując bieżące informacje na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-20.23" who="#WiceministerMariaZwolinska">Pamiętam te czasy, gdy  tłumaczyłam się przed członkami tej Komisji, dlaczego nie zdołaliśmy wykorzystać 500 mln zł przeznaczonych na dopłaty do oprocentowania kredytów lub na postęp biologiczny, chociaż nie zawsze wynikało to z winy urzędników takiego lub innego ministerstwa.</u>
          <u xml:id="u-20.24" who="#WiceministerMariaZwolinska">Obecnie monitorujemy proces realizacji środków budżetowych, co pozwala nam na podejmowanie odpowiednich i racjonalnych decyzji. Dlatego nie dopuszczamy w tej chwili do takiej sytuacji, że część środków przeznaczonych pierwotnie na realizację zadań związanych z postępem biologicznym przekazywana jest na konto Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, ponieważ przekazywane są one taksatywnie na zadania wymienione w poszczególnych pozycjach budżetu.</u>
          <u xml:id="u-20.25" who="#WiceministerMariaZwolinska">Toczymy walkę z ministrem finansów, który narzuca nam tak bardzo szczegółowy sposób rozpisania budżetu, bowiem wolelibyśmy mieć większą swobodę w podejmowaniu odpowiednich decyzji, ze względu na wynikającą z obiektywnych przyczyn - np. warunków pogodowych - sytuację naszego rolnictwa. Nie wiemy, czy także i w tym roku nie będziemy zmuszeni do podjęcia decyzji o szczególnym charakterze, ale zadecyduje o tym aura w najbliższych tygodniach.</u>
          <u xml:id="u-20.26" who="#WiceministerMariaZwolinska">Nie ulega jednak wątpliwości, że stosowany przez nas system monitoringu spełnia swoje zadanie i możemy w związku z tym realizować wydatki resortu w sposób bardziej racjonalny.</u>
          <u xml:id="u-20.27" who="#WiceministerMariaZwolinska">Chociaż o udzielenie odpowiedzi na szczegółowe pytania członków Komisji poproszę pana dyr. Nasiadkę, chciałabym powiedzieć, że już państwu tłumaczyliśmy, dlaczego Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa powinna posiadać pewną rezerwę środków finansowych.</u>
          <u xml:id="u-20.28" who="#WiceministerMariaZwolinska">Otóż w 1996 r. Agencja nadal jak gdyby dopłaca do decyzji podjętych - w porozumieniu z Agencją - przez banki w latach 1994-1995 i 1996 i co roku będzie jej tych zobowiązań przybywało. Żaden bank nie podpisze z Agencją umowy o współpracę, jeśli przynajmniej z rocznym wyprzedzeniem nie zostaną zabezpieczone środki przeznaczone na realizację dopłat do oprocentowania kredytów, ponieważ w przypadku załamania sytuacji finansowej mogłoby to grozić załamaniem wszystkich prowadzonych z Agencją linii kredytowych lub działań restrukturyzacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-20.29" who="#WiceministerMariaZwolinska">Nie chcę w tej chwili bronić Agencji, bowiem kierownictwo resortu rolnictwa raz na kwartał, oceniając jej działalność, bardzo często porusza problem racjonalnego wykorzystania środków finansowych.</u>
          <u xml:id="u-20.30" who="#WiceministerMariaZwolinska">Odpowiadając na pytanie pana posła Pawlaka chciałabym powiedzieć, że o realizacji zadań rzeczowych wspominamy bardzo często, przedstawiając różnego rodzaju sprawozdania i materiały.</u>
          <u xml:id="u-20.31" who="#WiceministerMariaZwolinska">Omawiając sprawozdanie z realizacji budżetów wojewodów, poinformuję państwa, w jakiej strukturze znajdują się wydatki przeznaczone na poszczególne cele, tzn., czy są one usytuowane w wydatkach bieżących, czy w wydatkach inwestycyjnych oraz jakie kwoty przekazujemy na meliorację, jakie na zaopatrzenie wsi w wodę, a jakie na wydatki inwestycyjne innych jednostek.</u>
          <u xml:id="u-20.32" who="#WiceministerMariaZwolinska">Chciałabym podziękować panu posłowi Maksymiukowi za udzielone mi poparcie, ponieważ ułatwiło mi ono udzielenie odpowiedzi na pytania pozostałych członków Komisji. Prosiłabym pana dyr. Nasiadko o udzielenie odpowiedzi na szczegółowe pytania członków Komisji, dotyczące dopłat do postępu biologicznego w produkcji roślinnej i zwierzęcej oraz sytuacji panującej w Centralnej Stacji Hodowli Zwierząt.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PoselStanislawKalemba">Czy pan dyrektor chciałby udzielić posłom dodatkowych wyjaśnień?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejJerzyNasiadko">Na wstępie chciałbym odpowiedzieć na pytanie, czy rzeczywiście minister rolnictwa i gospodarki żywnościowej pracuje nad zmianą systemu dotowania działalności związanej z wprowadzaniem postępu biologicznego.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejJerzyNasiadko">Proszę pamiętać, że każdego roku minister rolnictwa i gospodarki żywnościowej, planując działania resortu na rok następny, zmienia zasady dofinansowania tego rodzaju przedsięwzięć z funduszu postępu biologicznego. Podobnie jak 29 września ub.r., kiedy to ustalono zasady finansowania zadań z zakresu postępu biologicznego na rok 1996, w br. zostały ustalone zmiany systemu planowania dotacji z funduszu postępu biologicznego na rok przyszły.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejJerzyNasiadko">W ubiegłym roku po raz pierwszy przyjęto zasadę, że w sferze promowania produkcji roślinnej i hodowli roślin płacić się będzie nie za każdą odmianę, ale do 25% naliczanych środków za odmiany używane w obrocie. W bieżącym roku 50% dotacji było naliczane za odmiany znajdujące się w rejestrze, a 50% za udział w obrocie. Powyższy podział środków świadczy o tym, że każdego roku obowiązujący system ulega modyfikacji, podobnie jak w przypadku produkcji zwierzęcej.</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejJerzyNasiadko">Przypomnę, że w ub.r. Komisja Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, w trakcie omawiania wykonania budżetu za 1994 r. zaakceptowała zgłoszony przez nas wniosek, aby od 1996 r. zostały wprowadzone dopłaty do reprodukcji materiału siewnego. Dzięki temu zużycie materiału siewnego zbóż jarych wiosną br. wzrosło o 29%.</u>
          <u xml:id="u-22.4" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejJerzyNasiadko">Oczywiście, w dniu dzisiejszym jest to niemożliwe, ale gdyby członkowie Komisji byli tym zainteresowani, to w najbliższym czasie moglibyśmy przedstawić państwu nie tylko dotychczasowe wyniki, ale także propozycje dotyczące dalszej ewolucji systemu dotacji wypłacanych z funduszu postępu biologicznego.</u>
          <u xml:id="u-22.5" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejJerzyNasiadko">W bieżącym roku, na podstawie projektów oraz wyników prac komisji działających pod kierunkiem prof. Rechlewskiego, zostały opracowane krajowe programy genetycznego doskonalenia poszczególnych gatunków zwierząt. Biorąc je pod uwagę, w dniu 16 lipca ub.r. kierownictwo resortu rolnictwa opracowało nowy system finansowania tego rodzaju prac z funduszu postępu biologicznego, aby zagwarantować w ten sposób realizację wspomnianych programów hodowlanych.</u>
          <u xml:id="u-22.6" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejJerzyNasiadko">Ponieważ założenia te uzyskały akceptację resortu, w najbliższym czasie przy udziale Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa zostanie przygotowany oddzielny program wspierania hodowli przy pomocy środków pozostających w dyspozycji banków. Musimy mieć świadomość, że polski rynek jest stale uzupełniany przez dorobek hodowli zagranicznej.</u>
          <u xml:id="u-22.7" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejJerzyNasiadko">Mając na uwadze fakt, że za 3 lub 4 lata nastąpi otwarcie granic naszego kraju, posiadany przez nas potencjał hodowlany musi działać w makroskali i dlatego nie możemy dzisiaj wspomagać hodowli wszystkich gatunków. Natomiast nie ulega wątpliwości, że musimy wspomagać rozwój określonych gatunków, przede wszystkim zbóż, ziemniaków oraz buraków i taki jest właśnie cel wprowadzonej ostatnio modyfikacji systemu dotowania.</u>
          <u xml:id="u-22.8" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejJerzyNasiadko">Odpowiadając na dwa sformułowane przez państwa zarzuty, chciałbym powiedzieć, że w trakcie kontroli wysłuchaliśmy dosyć szczegółowych wyjaśnień dotyczących zarówno kwestii związanych z kutnowską hodowlą roślin, jak i zakładu w Kobierzycach, w tym także wyjaśnień dotyczących męskiego materiału służącego do zapylania miejscowych odmian w trakcie produkcji nasion oraz wysokości kosztów produkcji konkretnych odmian.</u>
          <u xml:id="u-22.9" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejJerzyNasiadko">Fakt ten nie został umieszczony w tekście informacji przygotowanej dla potrzeb Komisji i być może dlatego użyliśmy dosyć niezręcznego sformułowania, nie podając przy tym faktycznej ceny sprzedaży.</u>
          <u xml:id="u-22.10" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejJerzyNasiadko">W materiałach przygotowanych dla potrzeb przeprowadzanej przez NIK kontroli wyraźnie stwierdziliśmy, że faktyczna cena sprzedaży wynosi 2206 zł w przypadku jednej odmiany, a 2762 zł w  przypadku drugiej odmiany.</u>
          <u xml:id="u-22.11" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejJerzyNasiadko">Tego typu informacja nie ma jednak żadnej wartości, ponieważ w systemie produkcji materiału siewnego z tych odmian, w umowie zawieranej z zagranicznych hodowcą stwierdza się, iż każdego roku do dalszej reprodukcji będziemy sprowadzali tzw. męsko-sterylne linie hodowlane służące do zapylania istniejących już odmian. Dopiero ze skrzyżowania tych odmian powstaje materiał służący do masowego zastosowania.</u>
          <u xml:id="u-22.12" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejJerzyNasiadko">Ponieważ koszt sprowadzenia wspomnianych już linii hodowlanych jest stosunkowo wysoki, aby wzbudzić zainteresowanie rolników jego reprodukcją, pokrywamy część kosztów z funduszu postępu biologicznego.</u>
          <u xml:id="u-22.13" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejJerzyNasiadko">Oczywiście, można zastanawiać się nad tym, czy kutnowska hodowla naprawdę prowadzi na tyle szczegółową analizę kosztów, że zostały one w pełni uwzględnione w cenie wynoszącej 2203 zł. Myślę jednak, że prowadzony w tej instytucji system księgowości pozwala na ustalenie takiej właśnie skali ponoszonych kosztów.</u>
          <u xml:id="u-22.14" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejJerzyNasiadko">Jeżeli będą interesowały państwa bardziej szczegółowe dane na ten temat, to chciałbym powiedzieć, że dysponuję informacjami obrazującymi rozkład kosztów zarówno w przypadku pierwszego, jak i drugiego gatunku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PoselStanislawKalemba">Czy mógłby nam pan wyjaśnić wątpliwości związane ze Stacją Hodowli i Unasienniania Zwierząt w Poznaniu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#DyrektorJerzyNasiadko">Ponieważ pewne odstępstwa od zasad realizacji budżetu i wydatkowania środków budżetowych pochodzących z bieżących dochodów resortu uznaliśmy za naganne, postępowanie zarówno dyrektora stacji, jak i głównej księgowej stało się przedmiotem zainteresowania komisji dyscyplinarnej. Ukarano ich także za nieprecyzyjne sporządzanie sprawozdań, pozbawiając premii za IV kwartał ub.r. i I kwartał br. Za brak nadzoru ukarano także dyrektora Centralnej Stacji Hodowli i Unasienniania Zwierząt oraz główną księgową.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#DyrektorJerzyNasiadko">Chciałbym państwa poinformować, że dotychczas poniesione na tę inwestycję  - jedyną w planie centralnym - nakłady wyniosły 85 mld starych zł. Z chwilą jej zakończenia całość poniesionych nakładów zostanie przeliczona na nowe złotówki i prawdopodobnie będą one przynajmniej 5-krotnie wyższe. Aby zakończyć tę inwestycję, należy jeszcze ponieść wydatki rzędu 200 tys. zł. Są to wydatki związane - zgodnie z zaleceniami inspektora bhp - z budową izolatki, wymianą posadzek itp.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PoselStanislawKalemba">Czy ktoś z państwa chciałby się wypowiedzieć na ten temat?</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#PoselStanislawKalemba">Zanim oddam głos panu posłowi Zarzyckiemu, chciałbym zwrócić uwagę, że po blisko półtoragodzinnych obradach nie zakończyliśmy jeszcze omawiania pierwszego punktu porządku obrad, a musimy jeszcze rozpatrzeć 6 pozostałych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PoselWojciechZarzycki">Nawiązując niejako do wyjaśnień udzielonych przez pana dyr. Nasiadko, chciałbym prosić dyrektora Departamentu Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej NIK, pana Osińskiego, aby odniósł się do kwestii poruszonych w moim pytaniu i powiedział nam, czy dokonano właściwych rozliczeń.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#PoselWojciechZarzycki">Z materiałów przedstawionych przez Najwyższą Izbę Kontroli, które zostały sporządzone w lipcu 1996 r., wynika, że takiego rozliczenia nie dokonano. Czy zgadza się pan z wyjaśnieniami przedstawionymi przez pana dyr. Nasiadko?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PoselStanislawKalemba">Czy jeszcze ktoś z państwa ma jakieś uwagi odnoszące się do wykonania tej części budżetu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PoselMariaZajaczkowska">Panie dyrektorze, chciałabym powiedzieć, że chętnie skorzystam z przedstawionej przez pana oferty, iż gotów jest pan nam przedstawić szczegółowe rozliczenia. Oczywiście, nie wymagam od pana tego, aby przedstawił je pan jeszcze podczas dzisiejszego posiedzenia Komisji.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#PoselMariaZajaczkowska">Pragnę dodać, że nigdy nie kwestionowałam potrzeby sprowadzania odpowiedniego materiału hodowlanego, natomiast oczekiwałabym właściwego gospodarowania posiadanymi środkami finansowymi oraz wywierania wpływu na wysokość kosztów ponoszonych przez rolników nabywających materiał siewny i zwierzęcy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PoselStanislawKalemba">Myślę, że wyrażam opinię wszystkich członków Komisji stwierdzając, iż jesteśmy niezmiernie zainteresowani możliwością zapoznania się z projektem reformy systemu dotowania przedsięwzięć związanych z wprowadzaniem postępu biologicznego. Myślę, że ten temat powinien być przedmiotem obrad jednego z następnych posiedzeń Komisji.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#PoselStanislawKalemba">Proponuję, aby obecnie głos zabrał wiceprezes Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, pan Stec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#WiceprezesAgencjiRestrukturyzacjiiModernizacjiRolnictwaStanislawStec">Myślę, że pani wiceminister Zwolińska udzieliła już zasadniczej odpowiedzi na pytania dotyczące stanu środków pozostających w dyspozycji Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#WiceprezesAgencjiRestrukturyzacjiiModernizacjiRolnictwaStanislawStec">Jak państwo doskonale wiedzą, Agencja podpisuje z bankami umowy dotyczące dopłat do oprocentowania udzielanych przez nie kredytów, a te z kolei podpisują umowy kredytowe z konkretnymi osobami lub firmami. Ponieważ przeciętny okres spłaty udzielonych na tej podstawie kredytów waha się od 3 do 15 lat, Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa przyjmuje na siebie zobowiązania, które musi realizować przez wyżej wspomniany okres.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#WiceprezesAgencjiRestrukturyzacjiiModernizacjiRolnictwaStanislawStec">Zgodnie z ustawą o Agencji, za zobowiązania te nie odpowiada skarb państwa i dlatego, aby być wiarygodną, Agencja powinna posiadać pewne rezerwy środków finansowych, które umożliwią jej realizację dopłat do oprocentowania kredytów w przyszłych latach, tym bardziej że środki przekazywane corocznie na ten cel z budżetu państwa mogą być różnej wysokości.</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#WiceprezesAgencjiRestrukturyzacjiiModernizacjiRolnictwaStanislawStec">Należy również pamiętać, że Agencja, prowadząc swą statutową działalność, nie udziela samodzielnie kredytów, a jedynie dopłaca do ich oprocentowania. Kwota środków przeznaczonych na te dopłaty jest uzależniona od kwoty kredytów udzielonych przez poszczególne banki oraz od skali zgłoszonych w tym zakresie przez banki potrzeb.</u>
          <u xml:id="u-30.4" who="#WiceprezesAgencjiRestrukturyzacjiiModernizacjiRolnictwaStanislawStec">Można zatem powiedzieć, że Agencja nie może bezpośrednio wpływać na rozdysponowanie tych środków. Niemniej jednak, szczególnie w 1995 r., rząd podjął działania, które będą miały wpływ na znacznie lepsze wykorzystanie środków przeznaczonych na dopłaty do oprocentowania kredytów bankowych w 1996 r. i w latach następnych.</u>
          <u xml:id="u-30.5" who="#WiceprezesAgencjiRestrukturyzacjiiModernizacjiRolnictwaStanislawStec">Do działań tych można zaliczyć znaczne złagodzenie warunków kredytowych, na jakich będą udzielały kredytów współpracujące z Agencją banki oraz zwiększenie liczby funkcjonujących linii kredytowych. Pragnę przypomnieć, że w tej chwili funkcjonuje już 18 objętych opłatami do oprocentowania linii kredytowych.</u>
          <u xml:id="u-30.6" who="#WiceprezesAgencjiRestrukturyzacjiiModernizacjiRolnictwaStanislawStec">Stosowane obecnie oprocentowanie tych kredytów, np. w przypadku kredytu dla młodych rolników, przeznaczonego na zakup do 100 ha ziemi, wynosi 5,75%. Chciałbym państwa poinformować, że obserwujemy bardzo znaczny wzrost zainteresowania rolników możliwością korzystania z tej linii kredytowej, o czym świadczy fakt, że już w pierwszym półroczu 1996 r. banki zrealizowały zadania na poziomie całego 1995 roku. W związku z tym szacujemy, że na działalność statutową w 1996 r. Agencja przeznaczy trzykrotnie więcej środków niż w roku 1995.</u>
          <u xml:id="u-30.7" who="#WiceprezesAgencjiRestrukturyzacjiiModernizacjiRolnictwaStanislawStec">Odpowiadając na państwa pytania dotyczące środków pochodzących z pożyczki ASAL chciałbym powiedzieć, że w 1995 r. wykorzystaliśmy 76% zaplanowanej na ten rok kwoty. Mówiąc o przyczynach niepełnego wykorzystania tych środków należy wspomnieć, że gminy przeniosły realizację części swoich zadań na I kwartał 1996 r. W związku z tym w I kwartale br. wykorzystano już wszystkie przeznaczone na ten okres środki, a w dniu 30 czerwca 1996 r., zadania wynikające z założeń ustawy budżetowej na 1996 r. zostały zrealizowane już w 80%.</u>
          <u xml:id="u-30.8" who="#WiceprezesAgencjiRestrukturyzacjiiModernizacjiRolnictwaStanislawStec">Gdyby nie druga transza tej pożyczki, która - na podstawie decyzji Rady Ministrów o zwiększeniu deficytu budżetowego - zostanie uruchomiona już w najbliższym czasie, zabrakłoby nam pieniędzy na finansowanie rozwoju infrastruktury oraz drobnej przedsiębiorczości. Można zatem z dużą dozą pewności stwierdzić, że zadania te w 1996 r. zostaną zrealizowane w 100%.</u>
          <u xml:id="u-30.9" who="#WiceprezesAgencjiRestrukturyzacjiiModernizacjiRolnictwaStanislawStec">Ponieważ pan poseł Pawlak stwierdził, że 76% posiadanych środków Agencja umieściła na lokatach bankowych, chciałbym powiedzieć, że na lokatach znajdowało się 76% stanu środków posiadanych w końcu 1995 r. Było to - moim zdaniem - posunięcie właściwe, ponieważ nie mogły być one zgromadzone na rachunku bieżącym ze względu na jego niskie oprocentowanie. Umieszczając je na lokatach bankowych przywraca się im ich wartość i można je w większym stopniu wykorzystać w latach następnych.</u>
          <u xml:id="u-30.10" who="#WiceprezesAgencjiRestrukturyzacjiiModernizacjiRolnictwaStanislawStec">Między innymi dzięki tym środkom w 1996 r. rząd mógł zwiększyć dopłaty do kredytów przeznaczonych na zakup rzeczowych środków obrotowych z równowartości 6 do 10 q zboża na 1 ha co, biorąc pod uwagę konkretne kwoty, oznaczało podwyższenie sumy tych środków ze 100 do 300 zł na 1 ha użytków rolnych.</u>
          <u xml:id="u-30.11" who="#WiceprezesAgencjiRestrukturyzacjiiModernizacjiRolnictwaStanislawStec">Spowodowało to znaczny wzrost zainteresowania rolników uzyskaniem tego kredytu przeznaczonego na zakup nawozów, paliwa, nasion i pasz. Rolnicy posiadający niewielkie gospodarstwa, przy takiej kwocie kredytu oraz pewnym uproszczeniu przez banki procedur jego udzielania, korzystają z niego w dużo większym stopniu niż kiedyś. Zakładamy, że w 1996 r. z kredytu na zakup rzeczowych środków obrotowych skorzysta ponad 50% gospodarstw.</u>
          <u xml:id="u-30.12" who="#WiceprezesAgencjiRestrukturyzacjiiModernizacjiRolnictwaStanislawStec">Kończąc swoją wypowiedź, chciałbym zapewnić członków Komisji, że w 1996 r. Agencja wykorzysta posiadane środki w znacznie większym stopniu, m.in. dzięki podjętej przez Radę Ministrów decyzji o znacznym rozszerzeniu zakresu pomocy kredytowej, przejawiającym się we wprowadzeniu nowych linii kredytowych oraz przeznaczeniu pochodzących z oszczędności Agencji środków na dofinansowanie budowy dróg wiejskich. Myślę, że także i te środki zostaną wykorzystane w dosyć znacznym stopniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PoselStanislawKalemba">Myślę, że ostatnie wypowiedziane przez pana wiceprezesa zdanie, iż w 1996 r. środki pozostające w dyspozycji Agencji zostaną wykorzystane w jeszcze większym niż w 1995 r. stopniu możemy uznać za najważniejsze, bo przecież to właśnie chcielibyśmy osiągnąć.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#PoselStanislawKalemba">Czy jeszcze ktoś z państwa ma jakieś uwagi dotyczące wykonania tej części budżetu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PoselMariaZajaczkowska">Chciałabym zapytać pana wiceprezesa, czy w programie osadnictwa obniżono już wysokość wkładu własnego rolników z 20 do 5%?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#WiceprezesStanislawStec">Podjęto już decyzję w tej sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PoselMariaZajaczkowska">Kiedy wobec tego zostanie ona wprowadzona w życie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#WiceprezesStanislawStec">Nie tylko opracowano już cały program, ale również zapewniono pewną kwotę środków na jego realizację.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PoselStanislawKalemba">Proponuję, aby na zakończenie dyskusji dotyczącej wykonania tej części budżetu swoją opinię przedstawił pan dyr. Osiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Departament Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Najwyższej Izby Kontroli pozytywnie ocenia realizację budżetu ustalonego na 1995 rok przez Ministerstwo Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">W toku kontroli stwierdzono nieliczne uchybienia i nieprawidłowości, których charakter i niewielkie rozmiary nie decydowały o wykonaniu zadań.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">W 1995 r. utrzymana została w ministerstwie sprawność sterowania ruchem pieniędzy budżetowych otrzymywanych z Ministerstwa Finansów, zapoczątkowana w roku 1993 i kontynuowana w roku 1994. W miarę ich dopływu były one bowiem sukcesywnie wykorzystywane w ciągu całego roku.</u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Mniejsza niż w 1994 r., ale nadal jeszcze zbyt duża, była częstotliwość zmian w planie wydatków budżetowych, dokonywana wewnętrznymi decyzjami ministra na podstawie przepisów ustawy - Prawo budżetowe. W 1995 r. podjęto 10 takich decyzji, podczas gdy w 1994 r. - 14, wprowadzonych - jak wykazała kontrola - z myślą o faktycznym lub przewidywanym wykonaniu zadań.</u>
          <u xml:id="u-37.4" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">W grudniu 1995 r. decyzje o zwiększeniu lub zbilansowanym zmniejszeniu wydatków dotyczyły kwoty 3.102 tys. zł, co stanowiło ponad 16% wszystkich zmian dokonanych w ciągu całego roku. Świadczy to o utrzymującej się nadal w ministerstwie niedokładności planowania wydatków budżetowych. Osiągnięte w 1995 r. przez Ministerstwo Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej dochody budżetowe były o 2.545.700 zł, tj. o 73,5% wyższe od kwoty określonej  w ustawie budżetowej. Natomiast w porównaniu z dochodami osiągniętymi w roku 1994 były niższe o 2,7%, a w ujęciu realnym, przy zastosowaniu wskaźnika średniorocznego wzrostu cen towarów i usług w 1995 r. - jak pamiętamy wynosił on 27,8% - były one niższe aż o 23,8%.</u>
          <u xml:id="u-37.5" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Wysoki stopień wykonania dochodów w stosunku do kwoty określonej w ustawie budżetowej związany był z osiągnięciem nie planowanych dochodów lub z przekroczeniem planowanych dochodów w poszczególnych działach klasyfikacji budżetowej. Wskazuje to, mimo uwag na ten temat Najwyższej Izby Kontroli, na brak dokładności w planowaniu dochodów.</u>
          <u xml:id="u-37.6" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Mimo to, dochody uzyskane w roku 1995, w porównaniu z 1994 i 1993 r., świadczą o tym, że zmianie na lepsze uległ stopień realności ich planowania. Podczas gdy w 1993 r. i 1994 r. uzyskane dochody były wyższe od założonych w planie odpowiednio o 102,2 i 135,9%, w 1995 r., przekroczono je tylko o 73,5%. Zrealizowane w 1995 r. z budżetu Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej wydatki były o 22,3% wyższe od kwoty określonej w ustawie budżetowej, ale ich przekroczenie było legalne i nastąpiło w wyniku zwiększenia kwoty wydatków na mocy decyzji ministra finansów podejmowanych na podstawie art.art. 45 i 46 ustawy - Prawo budżetowe. Było ono uzasadnione również dodatkowymi podwyżkami wynagrodzeń od dnia 1 października 1995 r. oraz jednorazowymi wypłatami dokonanymi w grudniu 1995 r., które zostały wprowadzone przez Radę Ministrów na podstawie art. 38 ustawy budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-37.7" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Podstawowym źródłem pokrycia zwiększonych wydatków w budżecie ministerstwa były środki pochodzące z części 83 budżetu państwa - Rezerwy celowe - uruchamiane przez ministra finansów w drodze odpowiednich przeniesień.</u>
          <u xml:id="u-37.8" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">W stosunku do 1994 r. wydatki Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej w roku 1995 były nominalnie wyższe o 69,4%, gdy tymczasem zakładano, że ich wzrost osiągnie tylko 47,8%. Po uwzględnieniu wskaźnika średniorocznego wzrostu cen towarów i usług można stwierdzić, że wydatki Agencji w stosunku do 1994 r. wzrosły o 32,5%.</u>
          <u xml:id="u-37.9" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Jeżeli weźmiemy pod uwagę poszczególne wydatki, pewien niepokój budzi fakt zmniejszenia, w porównaniu z 1994 r., realnych wydatków ponoszonych na utrzymanie Okręgowej Stacji Chemiczno-Rolniczej - o 21,8% oraz COBOR - o 7,2%, a także na finansowanie postępu biologicznego w produkcji zwierzęcej o 7%.</u>
          <u xml:id="u-37.10" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Poprawie uległo wykorzystanie środków budżetowych. W 1995 r. kwota nie wykorzystanych przez ministerstwo i dysponentów niższego stopnia środków budżetowych wyniosła 23,9 tys. zł i była dwukrotnie niższa od kwoty środków, które nie zostały wykorzystane w 1994 r. Kontrola wykazała, że jest to w znacznej mierze rezultatem daleko idącej swobody przyznanej wykonawcom budżetu, w tym także Ministerstwu Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, w procesie jego realizacji.</u>
          <u xml:id="u-37.11" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Liczne przypadki przenoszenia planowanych wydatków, szczególnie między paragrafami klasyfikacji budżetowej, powodowały szereg ujemnych konsekwencji, m.in. przenoszenie środków pomiędzy zadaniami bieżącymi i inwestycyjnymi, niewłaściwe podejście do planowania budżetowego oraz doraźny charakter podejmowanych decyzji. Świadczą o tym częste zmiany wprowadzane w ciągu roku do aktu układu wykonawczego wydatków budżetu ministerstwa, 5-krotne ich zwiększenie oraz 4-krotne zmniejszenie.</u>
          <u xml:id="u-37.12" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">W okresie od 14 do 29 grudnia 1995 r. plan wydatków ponoszonych na postęp biologiczny w rolnictwie korygowany był aż 5 razy, co spowodowało m.in., że w dniu 24 grudnia 1995 r. na rachunek inwestycyjny Centralnej Stacji Hodowli Zwierząt przekazano kwotę 718 tys. zł, w tym ponad 663 tys. zł z planowanych wydatków na postęp biologiczny w rolnictwie.</u>
          <u xml:id="u-37.13" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Analiza wydatków budżetowych poniesionych w 1995 r. wykazała na ogół, iż były one zasadne i celowo przeznaczane przez Ministerstwo Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej na poszczególne zadania. Dotacje na konkretne cele były w ministerstwie przekazywane zgodnie z zasadami określonymi w rozporządzeniu ministra rolnictwa i gospodarki żywnościowej z dnia 21 lipca 1995 r. w sprawie wysokości stawek dotacji przeznaczonych dla rolnictwa oraz szczegółowych zasad i trybu ich udzielania w 1995 r.</u>
          <u xml:id="u-37.14" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Niemniej jednak fakt udzielenia pewnych dotacji - przeznaczonych na postęp biologiczny w rolnictwie - budzi pewne wątpliwości. Jest to zdaniem Najwyższej Izby Kontroli wynik zbyt dowolnej i szerokiej interpretacji kwalifikowania zlecanych przez ministerstwo zadań finansowych, na podstawie cytowanego wcześniej rozporządzenia ministra rolnictwa i gospodarki żywnościowej.</u>
          <u xml:id="u-37.15" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Nasze zastrzeżenia dotyczą sfinansowania dwóch tematów prac badawczych zleconych Instytutowi Zootechniki w Krakowie na kwotę ponad 204 tys. zł, kosztów związanych z wydaniem trójjęzycznego słownika zootechnicznego - ponad 67 tys. zł oraz nagród dla laureatów konkursu prac magisterskich - 4,9 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-37.16" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Negatywnie należy również ocenić terminowość rozliczania się i rzetelność dokumentowania wydatków przez wykonawców zadań z zakresu postępu biologicznego. Badanie kontrolne przeprowadzone w Centralnej Stacji Hodowli Zwierząt w Warszawie, którym objęto realizację inwestycji centralnej - budowa Stacji Hodowli i Unasienniania Zwierząt w Tulcach - wykazało nieterminową realizację tego zadania, stały wzrost kosztów i niezgodny z zakresem rzeczowym przebieg tej inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-37.17" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Stwierdzono również, że wykazywane w sprawozdaniu budżetowym i informacji o realizacji inwestycji dane są niezgodne z danymi wynikającymi z ewidencji księgowej, co stanowi naruszenie dyscypliny budżetowej - art. 57 ust. 1 pkt 15 ustawy budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-37.18" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Zarówno kontrole budżetowe przeprowadzane w ubiegłych latach, jak i kontrola wykonania budżetu Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej za 1995 rok wykazały, że w ministerstwie nie wykonywano w dostateczny sposób zadań dotyczących kontroli, ocen i nadzoru nad przebiegiem dochodów i wydatków budżetowych.</u>
          <u xml:id="u-37.19" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Pragnę państwa poinformować, że podczas dzisiejszych obrad towarzyszy mi doradca Departamentu Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej NIK, pan Kazimierz Gapiński, który koordynował nasze badania dotyczące wykonania budżetu ministerstwa oraz główny specjalista w tym departamencie, pan Waldemar Wolnik, który był kierownikiem zespołu kontrolującego wykonanie budżetu Agencji Rynku Rolnego.</u>
          <u xml:id="u-37.20" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Chciałbym powiedzieć, że nasze badania dotyczące wykonania budżetu w Ministerstwie Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej w 1995 r. trwały ok. 3 miesięcy. Z jednej strony oznaczało to duży wkład pracy, a z drugiej - myślę, że mogę tak powiedzieć - rzetelność przeprowadzonych badań oraz obiektywność ocen, które przedstawiamy państwu w przygotowanej przez nas informacji.</u>
          <u xml:id="u-37.21" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Obecność moich pracowników okazała się bardzo pożyteczna w kontekście pytania sformułowanego przez pana posła Zarzyckiego oraz odpowiedzi pana dyr. Nasiadko. Chciałbym mianowicie w pełni podtrzymać informację zawartą w materiale przekazanym członkom Komisji i na poparcie swego stanowiska zacytować fragmenty protokołu kontroli. Cytaty, które - jak sądzę - powinienem przedstawić brzmią następująco:</u>
          <u xml:id="u-37.22" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">"Kontrolujący ustalili, że Kutnowska Hodowla Buraka Cukrowego nie udokumentowała wykorzystania importowanych nasion i ich sprzedaży plantatorom. Nie podała też po jakiej faktycznie cenie sprzedawano plantatorom krajowym nasiona służące do założenia plantacji".</u>
          <u xml:id="u-37.23" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">W wyjaśnieniu złożonym na okoliczność przejęcia przez Ministerstwo Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej rozliczenia, dyrektor Departamentu Produkcji Rolnej potwierdził wyżej wymienione ustalenia, iż "opłaty za nasiona komponentów felitowych Kutnowskiej Hodowli Buraka Cukrowego, ściąga od plantatorów nie w chwili dostarczenia nasion, ale sukcesywnie, w zależności od możliwości płatniczych plantatorów".</u>
          <u xml:id="u-37.24" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Protokół został podpisany przez pracowników Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej i myślę, że te zapisy stanowią jednoznaczne potwierdzenie zapisu znajdującego się w naszej informacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PoselStanislawKalemba">Pan poseł Zarzycki może przedstawić wnioski w tej sprawie, zwłaszcza że dotyczy ona kwoty ok. 10 mld starych zł.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#PoselStanislawKalemba">Ponieważ w tej części naszych obrad nie było głosów przeciwnych, otrzymaliśmy pozytywną opinię Najwyższej Izby Kontroli, dotyczącą realizacji budżetu, przejdziemy obecnie do omówienia pkt. b, który obejmuje część 85 "Zbiorczy budżet wojewodów".</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#PoselStanislawKalemba">Proszę o zabranie głosu panią wiceminister Marię Zwolińską, a następnie posłów koreferentów.</u>
          <u xml:id="u-38.3" who="#PoselStanislawKalemba">Wiceminister rolnictwa i gospodarki żywnościowej, Maria Zwolińska:  Jeżeli pan przewodniczący pozwoli, to na wstępie chciałabym przeprosić panią poseł Marię Stolzman za to, że nie udzieliłam odpowiedzi na zadane przez nią pytanie dotyczące rozdysponowania rezerw celowych.</u>
          <u xml:id="u-38.4" who="#PoselStanislawKalemba">W swojej wypowiedzi opuściłam dosyć znaczącą pozycję z części dotyczącej dopłat do kredytów suszowych, wydatkowanych na bieżące inwestycyjne potrzeby centrali ministerstwa. Kwota ta, w wysokości 1,5 mln zł, została w głównej mierze wykorzystana na odnowienie taboru samochodowego oraz na zakupy związane z komputeryzacją i realizacją programu informatyzacji w Ministerstwie Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej.</u>
          <u xml:id="u-38.5" who="#PoselStanislawKalemba">Na wydatki bieżące związane z funkcjonowaniem urzędu przeznaczono stosunkowo niewielką kwotę. Jeszcze raz chciałabym przeprosić panią poseł, że nie powiedziałam o tym wcześniej, ale mówiłam wówczas tylko o wyjazdach zagranicznych, bowiem to właśnie zagadnienie poruszyła pani w swojej wypowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-38.6" who="#PoselStanislawKalemba">Cieszymy się z faktu, że udało się nam na bieżąco uiścić opłaty związane z przynależnością do większości organizacji międzynarodowych, w tym FAO.</u>
          <u xml:id="u-38.7" who="#PoselStanislawKalemba">Przejdę obecnie do omówienia spraw związanych z realizacją budżetu wojewodów w części 85, dział 40 - Rolnictwo. Dochody budżetowe w tej części budżetu zostały zrealizowane w 143%. Główną pozycję - 27 mln zł - stanowią dochody Wojewódzkiej Głównej Inspekcji Weterynaryjnej z tytułu nadzoru weterynaryjnego oraz badania zwierząt rzeźnych i mięsa, a także bakteriologicznego badania mleka.</u>
          <u xml:id="u-38.8" who="#PoselStanislawKalemba">Na pozostałe dochody, które wpłynęły z poszczególnych jednostek, składają się opłaty czynszowe i dzierżawne, opłaty melioracyjne oraz sprzedaż składników majątkowych.</u>
          <u xml:id="u-38.9" who="#PoselStanislawKalemba">Pozycję - wydatki budżetowe - można podzielić na dwie grupy. Pierwszą z nich stanowią kwoty związane z utrzymaniem jednostek budżetowych pozostających w gestii wojewodów. Należą do nich: stacje kwarantanny i ochrony roślin, ośrodki doradztwa rolniczego, zarządy melioracji i urządzeń wodnych oraz Państwowa Inspekcja Weterynaryjna. Środki przeznaczone na utrzymanie tych jednostek zostały wykorzystane w 100%.</u>
          <u xml:id="u-38.10" who="#PoselStanislawKalemba">Drugą grupę stanowią kwoty wydatkowane na zadania. Wymienione są one szczegółowo na s. 16 przedstawionego państwu opracowania, ale dla lepszego zobrazowania tego zagadnienia przedstawię państwu ich strukturę.</u>
          <u xml:id="u-38.11" who="#PoselStanislawKalemba">Najwyższą pozycją są kwoty przeznaczone na utrzymanie urządzeń melioracji wodnych podstawowych i szczegółowych. Stanowią one 46% wszystkich wydatków przeznaczonych na realizację zadań. Kolejne pozycje to kwoty wydatkowane na: prace geodezyjno-urządzeniowe dla potrzeb rolnictwa - 28,8%, zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt - 18,8%, upowszechnianie doradztwa rolniczego - 4,8% oraz spółki wodne - 2,5%.</u>
          <u xml:id="u-38.12" who="#PoselStanislawKalemba">W przypadku wydatków inwestycyjnych, budżet państwa finansuje trzy pozycje:</u>
          <u xml:id="u-38.13" who="#PoselStanislawKalemba">- wydatki inwestycyjne wymienionych już czterech jednostek budżetowych, w tym zakupy sprzętu specjalistycznego, na które z pozycji ogólnej 219 mln zł wydatkowano 9%,</u>
          <u xml:id="u-38.14" who="#PoselStanislawKalemba">- finansowanie budowy wodociągów i urządzeń ściekowych, na co wydatkowano 98 mln zł - 45%,</u>
          <u xml:id="u-38.15" who="#PoselStanislawKalemba">- inwestycje melioracyjne podstawowe i szczegółowe, na które przeznaczono 101 mln zł - 46%.</u>
          <u xml:id="u-38.16" who="#PoselStanislawKalemba">Rozliczenie obejmujące podział na poszczególne województwa zawarte zostało w załącznikach nr 10 i 11. Przedstawiono w nich podział kwot globalnych na wydatki bieżące i inwestycyjne. Dysponuję jednak również bardziej szczegółowymi danymi, w których podano, w jaki sposób wojewodowie rozdysponowali te kwoty na poszczególne tytuły.</u>
          <u xml:id="u-38.17" who="#PoselStanislawKalemba">Rok 1995 był drugim rokiem, w którym wojewodowie sami ustalali budżet i określali priorytety. Muszę w tym miejscu podkreślić, że Ministerstwo Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej nie miało większych zastrzeżeń do dokonanego przez wojewodów podziału, ponieważ większość wojewodów uznała priorytet rolnictwa zarówno w zakresie wydatków bieżących, jak i inwestycyjnych.</u>
          <u xml:id="u-38.18" who="#PoselStanislawKalemba">Zagwarantowany został realny poziom tych wydatków na 1995 r., chociaż oczywiście jest on w wysokim stopniu niewystarczający w stosunku do potrzeb zgłaszanych we wstępnej fazie konstruowania budżetu.</u>
          <u xml:id="u-38.19" who="#PoselStanislawKalemba">Bardzo proszę o zabranie głosu posłów koreferentów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PoselRyszardBondyra">Proponowałbym, aby jako pierwszy ustosunkował się do tych danych pan poseł Czech, który reprezentuje opozycję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PoselMiroslawCzech">Chciałbym podziękować panu posłowi Bondyrze za ten przywilej. Biorąc pod uwagę sprawozdanie rządowe oraz sprawozdanie Najwyższej Izby Kontroli mogę stwierdzić, że nie wniesiono żadnych większych uwag dotyczących realizacji budżetu w dziale zbiorczego budżetu wojewodów, w zakresie środków przeznaczonych na rolnictwo.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#PoselMiroslawCzech">Jest to zresztą niewielka pozycja wśród środków przeznaczonych na rolnictwo w budżecie państwa w porównaniu z takimi działami, jak np. Kasa Rolniczych Ubezpieczeń Społecznych czy dopłaty do kredytów rolnych.</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#PoselMiroslawCzech">Dokonałem szczegółowej analizy na podstawie sprawozdania z wykonania budżetu /tom II omówienia, czyli wydatki w budżecie wojewodów/ i mogę stwierdzić, że wykonanie budżetu mieści się w granicach 99,3 - 100%. Tak więc można powiedzieć, że przyjęte wcześniej założenia zostały zrealizowane w znaczącym stopniu.</u>
          <u xml:id="u-40.3" who="#PoselMiroslawCzech">Uwagi, które można zgłosić, dotyczą przede wszystkim problemu szacowania dochodów. Rozrzut jest tu istotny, ponieważ uzyskane dochody przekroczyły o 43,6% plan tych dochodów po zmianach. Istnieje zatem problem ich prawidłowego szacowania przez poszczególnych wojewodów, co ma wpływ także na poziom wydatków.</u>
          <u xml:id="u-40.4" who="#PoselMiroslawCzech">Z uznaniem należy przyjąć fakt, że część środków, które nie zostały wykorzystane w budżecie 1994 r. została - decyzją rządu i Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żyw-nościowej - przekazana na upowszechnianie doradztwa rolniczego w poszczególnych woje-wództwach.</u>
          <u xml:id="u-40.5" who="#PoselMiroslawCzech">Wydaje mi się, że jest to właściwy sposób postępowania, który będzie miał szczególnie istotne znaczenie w przyszłym roku, kiedy będziemy mieli do czynienia z ukonstytuowanymi już izbami rolniczymi.</u>
          <u xml:id="u-40.6" who="#PoselMiroslawCzech">To już wszystkie uwagi ogólne dotyczące realizacji budżetu w dziale 85 - Zbiorczy budżet wojewodów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PoselStanislawKalemba">Czy pan poseł Bondyra chciałby uzupełnić wypowiedź pana posła Czecha?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PoselRyszardBondyra">Część 85 dotyczącą działu 40 - Zbiorczego budżetu wojewodów - należy podzielić na dwie części: dochody oraz wydatki i ich wykonanie. Jak już wspomniał mój przedmówca, w przypadku dochodów nastąpiło znaczne ich przekroczenie - o 43,6% planu po zmianach. Tak duży rozrzut w poszczególnych województwach - od 43,6% w woj. tarnobrzeskim czy 50,4% - w woj. koszalińskim, do 2183% - w woj. gdańskim, stawia pod znakiem zapytania skuteczność tych szacunków.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#PoselRyszardBondyra">Pierwszy zatem wniosek, jaki wypływa z lektury przedstawionych nam danych, jest taki, że należy prowadzić bardziej realistyczne planowanie podczas tworzenia budżetu.</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#PoselRyszardBondyra">Ponadplanowe wykonanie dochodów w niektórych województwach, wynikało zarówno z zaniżenia wspomnianych szacunków, jak i ze skuteczności terminowych windykacji należności. W 17 województwach windykacje te były wyższe od planowanych. Niemniej jednak można zauważyć, że w stosunku do 1994 r. nastąpił wzrost należności, co jest objawem niepokojącym.</u>
          <u xml:id="u-42.3" who="#PoselRyszardBondyra">We wnioskach końcowych należy zatem zwrócić uwagę, aby w sposób bardziej realistyczny i rzeczowy doprowadzono do ich zmniejszenia oraz aby następowała bardziej skuteczna egzekucja należności budżetowych.</u>
          <u xml:id="u-42.4" who="#PoselRyszardBondyra">W wydatkach budżetowych wojewodów zmniejsza się - w stosunku do lat ubiegłych - ilość środków przeznaczonych na rolnictwo, co również jest zjawiskiem niepokojącym, ponieważ potrzeby rolnictwa są o wiele większe. Uważam, że należy odwrócić tę tendencję, zwiększając ilość środków przeznaczonych na rolnictwo w budżetach wojewodów.</u>
          <u xml:id="u-42.5" who="#PoselRyszardBondyra">Zbliżone do 100% wykonanie wydatków zmusza do postawienia wniosku o przyjęcie wykonania budżetu za 1995 rok w części 85. Niemniej jednak istnieją pewne rozbieżności pomiędzy sprawozdaniem Najwyższej Izby Kontroli a sprawozdaniem Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej.</u>
          <u xml:id="u-42.6" who="#PoselRyszardBondyra">Otóż resort rolnictwa stwierdza, że wykonanie budżetu nastąpiło w 100%, natomiast Najwyższa Izba Kontroli w swoim sprawozdaniu wykazuje, iż w dziale dotyczącym rolnictwa budżet został przekroczony o 1,4%. Brak jest szczegółowej analizy tego faktu i w związku z tym rodzi się pytanie, jaka jest przyczyna tych rozbieżności i z czego one wynikają.</u>
          <u xml:id="u-42.7" who="#PoselRyszardBondyra">Ponieważ w procesie realizacji budżetu przez wojewodów wystąpiły pewne nieprawidłowości, należy złożyć wniosek o przestrzeganie w pełni postanowień ustawy budżetowej. Z przedstawionych nam informacji wynika, że wystąpiły np. przypadki zaciągania zobowiązań niezgodnych z ustawą budżetową, a zatem przekroczone zostały wynikające z niej uprawnienia. Niejednokrotnie do pewnych nieprawidłowości doprowadzić mogło także unikanie stosowania ustawy o zamówieniach publicznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PoselStanislawKalemba">Dziękuję panu posłowi za wnioski, które z pewnością zostaną wykorzystane podczas opracowywania ostatecznego stanowiska Komisji.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#PoselStanislawKalemba">Otwieram dyskusję. Czy ktoś z państwa chciałby wypowiedzieć się w tej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#PoselMariaStolzman">Chciałabym prosić o wyjaśnienie, czy prawidłowo rozumiem tę kwestię. Otóż rokrocznie występuje problem niedoszacowania dochodów. Jest to tym bardziej dziwne, że pani wiceminister od wielu już lat zajmuje się budżetem i powinna mieć większe wyczucie w sprawie dochodów, niż ma to faktycznie miejsce.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#PoselMariaStolzman">Z drugiej strony - proszę o sprostowanie, jeżeli się mylę - dodatkowe dochody uzyskiwane przez poszczególne organizacje przekazywane są do budżetu państwa. Nie są to więc dochody, które wojewoda może wykorzystać na sfinansowanie różnego rodzaju zadań. Przy ich niedoszacowaniu wynika jedynie potrzeba wyższej dotacji z budżetu. Jeżeli potrzeby oszacowane są np. na 100, a wykazane dochody wynoszą 15, to wówczas potrzebna dotacja wyniesie 85. Gdyby wykazano dochody równe 30, wymagana dotacja wynosiłaby 70.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#PoselMariaStolzman">Chciałabym, abyśmy wyjaśnili sobie tę kwestię, bo będzie się ona powtarzała przy okazji omawiania wszystkich działów budżetu. Nie istnieje - moim zdaniem - sytuacja, w której ktoś, kto zaniżył dochody budżetowe może te pieniądze przeznaczyć potem na jakieś inne cele, ponieważ powracają one do budżetu państwa. Czy dobrze rozumiem?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PoselStanislawKalemba">Czy są jeszcze jakieś pytania?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#PoselStanislawKopec">Nawiązując do wypowiedzi pani poseł Stolzman, chciałbym dowiedzieć się jak wielką swobodę posiadają wojewodowie w planowaniu wydatków. Innymi słowy mówiąc, jaka część kwoty, którą mogą przeznaczyć na rolnictwo, jest narzucana przez resort rolnictwa i gospodarki żywnościowej.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#PoselStanislawKopec">Za rażącą należy uznać dysproporcję pomiędzy trzema województwami, które przodują w planie wydatków, czyli woj. poznańskim, szczecińskim i płockim - 19-21 tys. zł, a województwami, które mają po 5-8 tys. zł. Czy np. wojewoda może nic nie przeznaczyć na rolnictwo i będzie to sankcjonowane? Jest to oczywiście zbyt daleko idące stwierdzenie, ale wynika ono ze zbyt dużej rozbieżności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PoselStanislawKalemba">Chciałbym się dowiedzieć, czy istnieje możliwość i czy jest ona stosowana w praktyce, aby środki przeznaczone na wojewódzkie ośrodki doradztwa rolniczego mogły być przesunięte na inne wydatki?</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#PoselStanislawKalemba">Jeżeli nie ma więcej wątpliwości, proszę o zabranie głosu panią wiceminister Zwolińską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#WiceministerMariaZwolinska">Na pytanie pani poseł Stolzman powinien w zasadzie odpowiedzieć przedstawiciel Ministerstwa Finansów. Z posiadanych przeze mnie informacji wynika, że zupełnie odrębną pozycją są dochody budżetowe, a odrębną - wydatki.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#WiceministerMariaZwolinska">To, że dana jednostka uzyskała dochody wyższe od planowanych, nie oznacza, że może je przeznaczyć na wydatki. Nadwyżka powinna zostać odprowadzona do budżetu państwa. Oczywiście, niedoszacowanie ma wpływ na wielkości globalne, bo o tyle wyższą kwotę dochodów odprowadzamy do budżetu.</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#WiceministerMariaZwolinska">Pragnę jednak zwrócić uwagę, że dochody mają niewielkie znaczenie w całym budżecie rolnictwa. O wiele większe znaczenie posiada rozliczenie wydatków. Pani poseł stawia słuszny zarzut, wynika to jednak po trosze z ostrożności, ponieważ zawsze łatwiej jest się wytłumaczyć z tego, że dochody są wyższe, aniżeli z faktu ich niewykonania.</u>
          <u xml:id="u-48.3" who="#WiceministerMariaZwolinska">Niektórych jednak sytuacji nie można przewidzieć na etapie planowania, w szczególności, gdy jednostka w ciągu roku podejmuje decyzje o zbyciu urządzeń inwestycyjnych. Wpływy uzyskane ze sprzedaży tych urządzeń i obiektów, czy też z umów o dzierżawę, przekazywane są do budżetu.</u>
          <u xml:id="u-48.4" who="#WiceministerMariaZwolinska">W bardziej precyzyjny sposób można zaplanować opłaty za usługi, ponieważ stosowane za nie stawki są dosyć dokładnie określone.</u>
          <u xml:id="u-48.5" who="#WiceministerMariaZwolinska">Na pytanie pana posła Kopcia, dotyczące wielkości wpływu ministra rolnictwa i gos-podarki żywnościowej, nie istnieje jednoznaczna odpowiedź, ponieważ budżet na 1995 rok jest kolejnym budżetem, w którym wojewodowie posiadają dużą swobodę w kształtowaniu limitów przeznaczonych na poszczególne działy gospodarki, w tym także na rolnictwo.</u>
          <u xml:id="u-48.6" who="#WiceministerMariaZwolinska">Nasz wpływ polega na zlecaniu zadań realizowanych przez poszczególne jednostki, bowiem w tym przypadku wojewoda musi zapewnić środki przeznaczone na ich funkcjonowanie. Myślę w tej chwili o ośrodkach doradztwa rolniczego. Na ich przykładzie widać zresztą, że chociaż wzrasta liczba zadań, nie przybywa ani etatów, ani funduszy, jako że nie ma nawet mowy o zwiększeniu zatrudnienia w sferze budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-48.7" who="#WiceministerMariaZwolinska">Można więc stwierdzić, że Ministerstwo Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej nie posiada bezpośredniego wpływu na rozdział środków. Nie istnieje jednak taka możliwość, aby wojewoda nic nie przeznaczył na rolnictwo, ponieważ każda z tych jednostek funkcjonuje na podstawie przepisów ustawy, która nakłada na nią obowiązki i zadania, i w związku z tym muszą być zapewnione środki na ich realizację.</u>
          <u xml:id="u-48.8" who="#WiceministerMariaZwolinska">Pan poseł Kalemba zapytał, czy środki przeznaczone na funkcjonowanie ośrodków doradztwa rolniczego mogą być przesunięte do innych jednostek. Na etapie budowania planu wojewoda proponuje przeznaczenie różnych wielkości środków dla poszczególnych służb, a więc istnieje pod tym względem pewna swoboda. Zgadzam się w tym miejscu z panem posłem Bondyrą, który mówił o wpływie, jaki w przyszłości uzyska samorząd rolniczy na proces wykorzystywania środków publicznych przeznaczonych na rolnictwo.</u>
          <u xml:id="u-48.9" who="#WiceministerMariaZwolinska">Rok 1997 może okazać się rokiem bardzo trudnym, ponieważ po raz pierwszy Rada Ministrów, w porozumieniu z Konwentem Wojewodów, podjęła decyzję o próbie zastosowania tzw. obiektywizacji kryteriów rozdziału środków. Istnieją województwa, w których może nastąpić obniżenie limitów zatrudnienia i wydatków, nawet mimo zastosowania stopniowego, trzyletniego procesu wdrażania nowego systemu.</u>
          <u xml:id="u-48.10" who="#WiceministerMariaZwolinska">Proponowaliśmy, aby odłożyć wprowadzenie tego systemu jeszcze o rok, przeprowadzając w tym czasie dodatkowe analizy, jednak decyzja Rady Ministrów i Konwentu Wojewodów jest w tej sprawie jednoznaczna. Rozpoczynamy zatem próbę wprowadzenia bardziej obiektywnych kryteriów, które posłużą wojewodom do rozdziału środków pomiędzy poszczególne służby pracujące na rzecz rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-48.11" who="#WiceministerMariaZwolinska">Chociaż niektóre województwa zyskają w wyniku wprowadzenia tego systemu, nie zmieni się ogólna pula środków przeznaczonych dla wszystkich województw.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PoselStanislawKalemba">Zakończyliśmy omawianie wykonania budżetu w części 85. Czy ktoś z państwa jest przeciwny przyjęciu sprawozdania dotyczącego tej części? Nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#PoselStanislawKalemba">Przystępujemy obecnie do omówienia części 83 - Rezerwy celowe.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#PoselStanislawKalemba">Związane z tą częścią zagadnienia zostały już częściowo poruszone w trakcie omawiania pierwszego punktu naszych obrad i dlatego proponuję, abyśmy przekazali w tej chwili głos przedstawicielowi Ministerstwa Finansów, a następnie prezesowi Głównego Urzędu Statystycznego, który omówi kwestię mikrospisu. Następnie poprosimy panią wiceminister o uzupełnienie uzyskanych przez nas informacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieFinansowJerzyIndra">Jeżeli pan przewodniczący pozwoli, to ustosunkuję się do sprawy spłaty kredytów inwestycyjnych zaciągniętych przez uspołecznione jednostki gospodarki rolnej. Posiada ona już swoją długą historię, gdyż dotyczy kredytów udzielonych uspołecznionym jednostkom gospodarki rolnej, czyli PGR, RSP oraz kółkom rolniczym przed 1981 r.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieFinansowJerzyIndra">Ówczesny rząd zobowiązał się, że w przypadku jednostek, które w wyniku tych inwestycji nie osiągną rentowności na poziomie 10%, zaciągnięte przez nie kredyty zostaną spłacone przez ministra finansów.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieFinansowJerzyIndra">Sprawa była kilkakrotnie przesuwana i w efekcie w 1993 r. nastąpił okres ich wy-magalności. W budżecie na 1993 i 1994 r. przewidziano na ten cel odpowiednie środki, których wysokość w każdym roku kształtowała się na poziomie 15 mln nowych zł. Kwota przewidziana w budżecie na 1995 r. stanowiła pozostałość nie spłaconych przez budżet zobowiązań.</u>
          <u xml:id="u-50.3" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieFinansowJerzyIndra">W okresie tym rozpatrzono 230 wniosków, biorąc pod uwagę wytyczne ministra finansów skierowane w 1992 r. do zainteresowanych jednostek oraz banków, które udzielały kredytów. W 1995 r. przedstawiono wnioski siedmiu jednostek na łączną kwotę 568 tys. nowych zł.</u>
          <u xml:id="u-50.4" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieFinansowJerzyIndra">Pozostała kwota byłaby nie wykorzystana, ale w porozumieniu z ministrem rolnictwa i gospodarki żywnościowej zapadła decyzja, zgodnie z którą część środków skierowano na dopłaty do kredytów - o których będę mówił w trakcie omawiania pkt. d - pozostałe zaś przeznaczono na oświatę rolniczą, jako dodatkowy wzrost wydatków dla szkół rolniczych. W ten sposób sprawa tych kredytów została zamknięta.</u>
          <u xml:id="u-50.5" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieFinansowJerzyIndra">Podczas sporządzania budżetu na 1995 r., trudno było dokładnie przewidzieć niezbędną wielkość środków, ponieważ szereg wniosków należało weryfikować sprawdzając, czy dotyczą one tych właśnie kredytów. Mimo że nasze wytyczne były dosyć jednoznaczne, wiele podmiotów, które zaciągnęły inne kredyty niż te objęte gwarancjami rządowymi, występowało z wnioskami o uruchomienie przez ministra finansów środków na ich spłaty. Przedstawiono kilkanaście wniosków, które zostały odrzucone.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#WiceprezesGlownegoUrzeduStatystycznegoJanuszWitkowski">Główny Urząd Statystyczny przeprowadził w 1995 r. jedno, bardzo duże badanie o charakterze masowym, tzn. spis ludności i mieszkań, przeprowadzony metodą reprezentacyjną.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#WiceprezesGlownegoUrzeduStatystycznegoJanuszWitkowski">Tego typu wydarzenie badawcze, dotyczące ludności, ma miejsce raz na kilka lat. Mikrospisy ludności przeprowadzane są bowiem zwykle raz na 10 lat. O ogromie tego przedsięwzięcia niech świadczy fakt, że badaniem objęto ponad 562 tys. mieszkań, a w tych mieszkaniach 2.145 tys. osób.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#WiceprezesGlownegoUrzeduStatystycznegoJanuszWitkowski">Przygotowania do mikrospisu trwały kilka miesięcy. Najistotniejszy z punktu widzenia jakości informacji i badania były etap przygotowawczy, dający szansę odpowiedniego doboru mieszkań i gospodarstw domowych. Samo badanie zostało zrealizowane między 18 a 31 maja. W jego realizacji uczestniczyło ok. 20 tys. osób, w tym 13 tys. rachmistrzów spisowych.</u>
          <u xml:id="u-51.3" who="#WiceprezesGlownegoUrzeduStatystycznegoJanuszWitkowski">Trzeci etap, który jest najbardziej atrakcyjny z badawczego punktu widzenia, ale też najbardziej istotny dla użytkowników tych badań, to opracowanie, udostępnienie i upowszechnienie uzyskanych informacji. Jest mi ogromnie miło powiedzieć, iż trzeci etap tego przedsięwzięcia znajduje się w fazie końcowej.</u>
          <u xml:id="u-51.4" who="#WiceprezesGlownegoUrzeduStatystycznegoJanuszWitkowski">Główny Urząd Statystyczny wydał 5 tomów publikacji prezentujących wyniki mikrospisu. Są to wyniki ogólnokrajowe, natomiast obecnie realizujemy wydawnictwa, które dotyczą poszczególnych województw. Mikrospis ma to do siebie, że pozwala pokazać nie tylko sytuację demograficzną, ale także jej ujęcie przestrzenne, co jest niezwykle istotne.</u>
          <u xml:id="u-51.5" who="#WiceprezesGlownegoUrzeduStatystycznegoJanuszWitkowski">Jest zrozumiałe, iż na tego typu przedsięwzięcie Główny Urząd Statystyczny otrzymał dodatkowe środki. Były to środki z funduszy celowych. Ogólna kwota, jaką otrzymaliśmy na zrealizowanie tego badania, wyniosła 12,5 mln zł. Wydatki na ten cel planowane były z pewnym wyprzedzeniem i już w momencie rozpoczęcia realizacji okazało się, że musimy tymi środkami gospodarować bardzo oszczędnie.</u>
          <u xml:id="u-51.6" who="#WiceprezesGlownegoUrzeduStatystycznegoJanuszWitkowski">Nie można było bowiem wcześniej przewidzieć, że przed realizacją spisu zostaną zmienione składki na ubezpieczenie społeczne i fundusz pracy, co spowodowało, że musieliśmy na ten cel wygospodarować prawie 1.400 tys. zł. Udało nam się jednak, oszczędnie gospodarując przyznanymi środkami, zmieścić się w podanej kwocie i zrealizować zaplanowane działanie.</u>
          <u xml:id="u-51.7" who="#WiceprezesGlownegoUrzeduStatystycznegoJanuszWitkowski">Mówiąc o strukturze wydatkowanej kwoty trzeba przyznać, że największa jej część została przeznaczona na wynagrodzenia dla rachmistrzów. Wspomniałem już o tym, że w zbieraniu informacji uczestniczyło 13 tys. osób. Kwota ta wyniosła 4,7 mln zł, co stanowi prawie 38% ogólnej sumy, którą otrzymaliśmy na przeprowadzenie badania.</u>
          <u xml:id="u-51.8" who="#WiceprezesGlownegoUrzeduStatystycznegoJanuszWitkowski">Koszt jednostkowy badania przypadający na jedno mieszkanie był zdecydowany mniejszy od planowanego i wyniósł zaledwie 8,4 zł, co pozwoliło jednak na przeprowadzenie wywiadów ze wszystkimi osobami będącymi mieszkańcami wylosowanego mieszkania.</u>
          <u xml:id="u-51.9" who="#WiceprezesGlownegoUrzeduStatystycznegoJanuszWitkowski">Drugą co do wielkości kwotę stanowiły wynagrodzenia i wydatki rzeczowe przeznaczone dla urzędów gmin. Wyniosły one 2,2 mln zł - ok. 18%. Taką samą kwotę przeznaczono na opracowanie wyników, w tym oprogramowanie danych i naliczanie tablic.</u>
          <u xml:id="u-51.10" who="#WiceprezesGlownegoUrzeduStatystycznegoJanuszWitkowski">Wydatki rzeczowe pochłonęły ok. 1 mln zł. Taką samą sumę wydano na przygotowanie i przeprowadzenie spisu w samym resorcie, ponieważ były to zadania dodatkowe. Na składki odprowadzono 1,4 mln zł, a w sumie wydano - 12,5 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-51.11" who="#WiceprezesGlownegoUrzeduStatystycznegoJanuszWitkowski">Gdyby interesowały państwa bardziej szczegółowe informacje dotyczące wydatków w poszczególnych pozycjach, o których wspomniałem w swoim wystąpieniu, jestem gotów ich państwu udzielić.</u>
          <u xml:id="u-51.12" who="#WiceprezesGlownegoUrzeduStatystycznegoJanuszWitkowski">Osobiście bardzo się cieszę, iż spis udało nam się zrealizować zgodnie z założeniami, w ramach kwoty, jaką na ten cel otrzymaliśmy. Muszę jednak przyznać, że część pieniędzy musieliśmy wygospodarować z naszego budżetu. Generalnie jednak zmieściliśmy się w przyznanej nam kwocie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#PoselStanislawKalemba">Sądzę, że pozostałe zagadnienia omówi albo pani wiceminister, albo pracownicy ministerstwa. Część z tych zagadnień, jak np. realizacja budżetu Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa została już poruszona na początku naszego posiedzenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#WiceministerMariaZwolinska">Chciałabym państwa poinformować, że w pozycji dotyczącej zwalczania chorób zakaźnych zwierząt przeznaczona na ten cel kwota 7 mln zł została w całości wykorzystana w 40 województwach.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#WiceministerMariaZwolinska">W ciągu roku trzykrotnie podejmowane były decyzje o uruchomieniu środków na zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt. Ani nasze analizy, ani kontrola przeprowadzona przez NIK nie dają podstaw do wysunięcia jakichkolwiek zastrzeżeń dotyczących sposobu wykorzystania tych środków.</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#WiceministerMariaZwolinska">W przypadku kredytów suszowych oraz sposobu rozdysponowania kwoty przeznaczonej dla Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa nie mam nic więcej do dodania, poza tym, co już wcześniej zostało powiedziane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#PoselStanislawKalemba">Koreferentami w tej części naszego posiedzenia są panowie posłowie: Czesław Cieślak i Zenon Kufel.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#PoselStanislawKalemba">Zanim jednak oddam im głos chciałbym zapytać, jaki związek istnieje między mikrospisem, o którym mówił pan prezes, a budżetem Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej? Czy mógłby pan to wyjaśnić?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#WiceprezesJanuszWitkowski">Muszę powiedzieć, że byłem mile zaskoczony tym, iż problem mikrospisu będzie dyskutowany podczas posiedzenia tej Komisji. Mówię mile, ponieważ z racji przygotowywania ustawy na temat powszechnego spisu rolnego miałem okazję z państwem współpracować. Przyznam szczerze, że byłem bardzo usatysfakcjonowany faktem, iż będę składał tutaj nasze sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#WiceprezesJanuszWitkowski">Odpowiadając konkretnie na pytanie pana przewodniczącego, chciałbym powiedzieć, że nie ma żadnego związku między budżetem Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej a mikrospisem. Jest to oddzielna pozycja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#PoselStanislawKalemba">Moje pytanie wynikało z tęsknoty lobby rolniczego do tego, aby nareszcie opisać, co naprawdę posiadamy w rolnictwie.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#PoselStanislawKalemba">Proszę o zabranie głosu posłów referentów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PoselCzeslawCieslak">Rozliczenie wydatków rezerw celowych, ujętych w ustawie budżetowej na 1995 rok w części 83, wywołało najwięcej sprzeczności i uwag, w związku z czym część posłów, a wśród nich m.in. pani poseł Stolzman, pan poseł Maksymiuk, oraz inni koledzy, nie czekali aż przystąpimy do omawiania tego punktu obrad i praktycznie został on już rozpatrzony.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#PoselCzeslawCieslak">Mimo to, chciałbym jednak zwrócić uwagę na kilka istotnych, moim zdaniem, kwestii.</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#PoselCzeslawCieslak">Otóż, wydaje mi się, że po dzisiejszej dyskusji można byłoby wysnuć wniosek, że resort rolnictwa nieco dowolnie gospodarował funduszami z rezerw celowych. W kilku pozycjach, m.in. w poz. 1 - dopłaty do oprocentowania kredytów bankowych - występują wydatki tego rodzaju, jak zaopatrzenie wsi w wodę, czy też wydatki bieżące i inwestycyjne szkół rolniczych.</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#PoselCzeslawCieslak">Tych z państwa, którzy mieli okazję zobaczyć, w jakiej sytuacji ekonomicznej znajdują się szkoły rolnicze, nie trzeba chyba przekonywać, że w ostatnich latach nastąpił wyraźny regres. Rodzi się pytanie, czy właśnie przy pomocy funduszy pochodzących z rezerw celowych należy podtrzymywać i odbudowywać szkoły rolnicze, które są niezbędnym elementem poprawy gospodarowania na polskiej wsi.</u>
          <u xml:id="u-57.4" who="#PoselCzeslawCieslak">Uważam, że rząd, Komisja Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej oraz cały Sejm powinni starać się o zabezpieczenie bytu i rozwoju szkolnictwa rolniczego ze środków niekoniecznie pochodzących z rezerw celowych.</u>
          <u xml:id="u-57.5" who="#PoselCzeslawCieslak">Cieszę się, że 85,7% ze 190 mln zł przeznaczono na dopłaty do kredytów suszowych. Sytuacja rolników naprawdę jest bardzo ciężka i nie ulega wątpliwości, że wspomniane wydatki pomogły im w pewnym stopniu złagodzić kryzys, jaki od kilku lat trawi polską wieś.</u>
          <u xml:id="u-57.6" who="#PoselCzeslawCieslak">Mówiąc o dotacjach przeznaczonych dla Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, należy pamiętać, że z 5 mln zł Agencja wykorzystała zaledwie 900 tys. zł na wykup gruntów na rzecz skarbu państwa. Rodzi się pytanie: czy rzeczywiście tak mało wniosków wpłynęło w tej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-57.7" who="#PoselCzeslawCieslak">Jeżeli tak, to należy bardzo tego żałować, ponieważ wiele bardzo dobrych Państwowych Gospodarstw Rolnych zajmujących się hodowlą bydła lub roślin nie ma chyba jeszcze uregulowanych stosunków własnościowych. Nie o to chodzi? Wobec tego przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-57.8" who="#PoselCzeslawCieslak">W omawianej w tej chwili pozycji, podobnie jak i w innych, znajduje się zaopatrzenie wsi w wodę. Czy tak powinno być? Pytam o to dlatego, ponieważ najwięcej uwag posłów opozycyjnych dotyczy tej właśnie sprawy.</u>
          <u xml:id="u-57.9" who="#PoselCzeslawCieslak">Jak już wcześniej powiedział pan dyr. Indra, omawiając punkt "Spłata kredytów inwestycyjnych uspołecznionych jednostek gospodarki rolnej", sprawa ta została zakończona i były to już ostatnie kwoty pieniędzy, przeznaczone na ten cel.</u>
          <u xml:id="u-57.10" who="#PoselCzeslawCieslak">Kończąc swoją krótką wypowiedź, chciałbym powiedzieć, iż uważam, że wydatki, które finansowane były z poz. rezerwy celowe, powinny znaleźć się w zasadniczej części ustawy budżetowej. Nie zarzucono by wówczas resortowi rolnictwa, że działa na własną rękę i według własnego widzimisię.</u>
          <u xml:id="u-57.11" who="#PoselCzeslawCieslak">O ostatniej kwestii, o której chciałbym powiedzieć, mówiła już pani wiceminister Zwolińska. Myślę w tej chwili o wydatkach bieżących i inwestycyjnych Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej. Uważam, że środki przeznaczone na działalność bieżącą resortu powinny pochodzić z innego funduszu niż fundusz rezerw celowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#PoselStanislawKalemba">Ponieważ drugi koreferent, pan poseł Kufel jest nieobecny, chciałbym zapytać, czy ktoś z państwa ma jeszcze jakieś uwagi lub pytania?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Chciałbym zadać pytanie dotyczące marginalnej, jak mogłoby się zdawać, sprawy. Interesuje mnie mianowicie kwestia środków przeznaczonych na zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt. Czy mógłbym uzyskać informację - jeżeli nie dzisiaj, to w najbliższym czasie - ile środków potrzeba na zakończenie cyklu uzdrawiania naszego pogłowia? Mówię o tym problemie, mając na uwadze kontekst naszego przyszłego zjednoczenia z Unią Europejską w sytuacji, gdy w Polsce występuje jeszcze białaczka, a niekiedy pojawia się gruźlica i bruceloza.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Chciałbym, abyśmy mieli świadomość, że w momencie, gdy zostaną otwarte granice, my będziemy uzdrawiali nasze bydło i trzodę, a inni nam je sprzedawali. Informacje na ten temat są nam potrzebne po to, aby można je było wykorzystać przy planowaniu przyszłorocznego budżetu. Wydaje mi się, że likwidacja białaczki jest w tej chwili sprawą priorytetową i w związku z tym chcielibyśmy wiedzieć, ile to będzie kosztowało.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#PoselStanislawKalemba">Nie widzę już chętnych do zabrania głosu. Pani wiceminister poinformowała mnie, że dostarczy nam informację, o którą prosił pan poseł Maksymiuk.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#PoselStanislawKalemba">Czy dobrze zrozumiałem, że pan poseł Cieślak zgłasza wniosek o przyjęcie wykonania budżetu w tej części? Tak. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#PoselStanislawKalemba">Czy pan wiceprezes Witkowski chciałby uzupełnić swoją wypowiedź?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#WiceprezesJanuszWitkowski">Wprawdzie mikrospis dotyczył ludności całego kraju, ale na tej podstawie bardzo wyraźnie rysuje się obraz polskiej wsi, a także częściowo polskiego rolnictwa. Chciałbym na ręce pana przewodniczącego przekazać komplet materiałów, które dotychczas się ukazały.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#PoselStanislawKalemba">Przystępujemy obecnie do omówienia następnej części. Są to dochody i wydatki państwowych funduszy celowych w zakresie Funduszu Ochrony Gruntów Rolnych oraz wojewódzkich funduszy ochrony gruntów rolnych. Informację na ten temat przedstawią nam przedstawiciele Ministerstwa Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, Głównego Urzędu Statystycznego, Ministerstwa Finansów oraz Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#PoselStanislawKalemba">Pani wiceminister zwróciła się do mnie z prośbą, aby sprawozdanie na ten temat przedstawił w imieniu resortu pan Bogusław Żukowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#PrzedstawicielMinisterstwaRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejBoguslawZukowski">Na s. 16 i 17 przekazanych państwu materiałów znajdują się ogólne informacje, z których na podkreślenie zasługują dane dotyczące pozornego niedoszacowania dochodów funduszu terenowego. Pragnę przypomnieć, że fundusz centralny stanowi tylko 20% dochodów funduszy terenowych.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#PrzedstawicielMinisterstwaRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejBoguslawZukowski">Na niedoszacowanie wysokości funduszu wpłynęły trzy różne czynniki. Otóż w dniu 25 marca 1995 r. weszła w życie nowa ustawa o ochronie gruntów rolnych i leśnych, która objęła ochroną ok. 26-27% wszystkich gruntów rolnych, a mimo to dochody uległy zwiększeniu. Wynika to z faktu, że na mocy nowej ustawy skrócono w czasie obciążenia finansowe dla inwestorów z tytułu wyłączenia z produkcji gruntów rolnych. Dotyczy to ok. jednej czwartej wszystkich gruntów.</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#PrzedstawicielMinisterstwaRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejBoguslawZukowski">Wydaje się, że najistotniejszym elementem był fakt, iż na większości obszarów w kraju realizację przepisów ustawy o ochronie gruntów przejęły od urzędów gmin, urzędy rejonowe. Urzędy gmin nie obciążały bowiem wielu osób i wielu inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-63.3" who="#PrzedstawicielMinisterstwaRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejBoguslawZukowski">W tym miejscu chciałbym wyrazić podziękowanie przedstawicielowi Najwyższej Izby Kontroli, ponieważ bardzo nam pomogła przeprowadzona przez tę instytucję kontrola, która, jak oceniamy, bardzo wydatnie wpłynęła na zwiększenie dyscypliny w tym zakresie. Obserwujemy to po zwiększonych dochodach oraz bardziej racjonalnym wydatkowaniu środków z funduszy.</u>
          <u xml:id="u-63.4" who="#PrzedstawicielMinisterstwaRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejBoguslawZukowski">Zanosi się na to, że w latach następnych będzie podobnie, ponieważ w niektórych województwach zarówno urzędnikom, jak i działaczom wydaje się, iż jeżeli wykażą mniejsze dochody, otrzymają większą dotację z funduszu centralnego.</u>
          <u xml:id="u-63.5" who="#PrzedstawicielMinisterstwaRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejBoguslawZukowski">Pozwolę sobie przypomnieć, że fundusz centralny ma za zadanie wprowadzenie re-dystrybucji środków z województw bardziej uprzemysłowionych i bardziej zurbanizowanych do województw o charakterze rolniczym.</u>
          <u xml:id="u-63.6" who="#PrzedstawicielMinisterstwaRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejBoguslawZukowski">85% wydatkowanych przez ten fundusz środków przeznaczono na budowę i modernizację dróg gminnych, 3,7% - na budowę stawów rybnych i zbiorników wodnych małej retencji. Część pozostałych środków przeznaczono na rekultywację nieużytków. Problem ten jednak od wielu lat traci na znaczeniu, ponieważ istnieje tendencja, aby grunty gorsze jakościowo pozostawić gospodarce naturalnej, zgodnie z zasadami ekologii. Niemniej jednak rekultywacja obejmuje obszar ok. 1000 ha nieużytków.</u>
          <u xml:id="u-63.7" who="#PrzedstawicielMinisterstwaRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejBoguslawZukowski">Większą niż dawniej rolę, zaczyna odgrywać użyźnianie gleb tam, gdzie między dobrymi ziemiami istnieją enklawy gleb gorszej jakości i w związku z tym należy przeciwdziałać erozji.</u>
          <u xml:id="u-63.8" who="#PrzedstawicielMinisterstwaRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejBoguslawZukowski">Muszę powiedzieć, że w 1995 r. województwa nie wykorzystały możliwości wynikających z zapisu ustawy, zgodnie z którym mogą wykorzystywać do 5% dochodu na zakup sprzętu pomiarowego i informatycznego dla biur geodezyjnych prowadzących obsługę geodezyjną rolnictwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#DyrektorJerzyOsinski">Chciałbym zasygnalizować, że w Najwyższej Izbie Kontroli kończymy opracowywanie informacji z kontroli realizacji zadań przez administrację publiczną, Lasy Państwowe oraz zainteresowane podmioty gospodarcze w zakresie ochrony gruntów rolnych i leśnych.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#DyrektorJerzyOsinski">Informacja ta powinna wpłynąć do prezydium Komisji w ciągu miesiąca. Zawarliśmy w niej szersze spojrzenie na tę problematykę i wynikające z niej konsekwencje finansowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#PoselStanislawKalemba">Proszę o zabranie głosu posłów koreferentów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#PoselMariaZajaczkowska">Jest to wprawdzie mały fragment budżetu, ale myślę, że warto mu poświęcić trochę uwagi.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#PoselMariaZajaczkowska">Tworzenie i sposób gospodarowania środkami Funduszu Ochrony Gruntów Rolnych od 25 marca 1995 r. regulowane są nową ustawą. W 1995 r. obowiązywały zatem dwie ustawy, przy czym skutki obowiązywania starej ustawy przenoszą się jeszcze na okres obowiązywania nowej.</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#PoselMariaZajaczkowska">W myśl nowej ustawy fundusz dzieli się na fundusz centralny i fundusz terenowy. Ustawa ustala ogólne cele i sposób wydatkowania środków. Zgodnie z art. 25 ust. 1 środki te przeznacza się na ochronę, rekultywację i poprawę jakości gruntów rolnych oraz na wypłatę odszkodowań.</u>
          <u xml:id="u-66.3" who="#PoselMariaZajaczkowska">W ustawie wymieniono 11 pozycji, które powinny być finansowane ze środków funduszu. Wśród tych zadań znajduje się rekultywacja na cele rolnicze gruntów, które utraciły lub zmniejszyły swą wartość użytkową, rolnicze zagospodarowanie gruntów zrekultywowanych, użyźnianie gleby o niskiej wartości produkcyjnej, ulepszanie rzeźby terenu i struktury przestrzennej oraz usuwanie kamieni i odkrzewianie.</u>
          <u xml:id="u-66.4" who="#PoselMariaZajaczkowska">Dokonując oceny wykonania budżetu funduszy należy zastanowić się, na ile środki, którymi dysponują fundusze, centralny i terenowe, wykorzystywane są zgodnie z intencją ustawodawcy.</u>
          <u xml:id="u-66.5" who="#PoselMariaZajaczkowska">Dochody funduszu centralnego planowane były w wysokości 3.530 tys. zł, natomiast ich wykonanie wyniosło 9.003 tys. zł. Różnica między planem a wykonaniem jest więc olbrzymia i wynosi 5.472 tys. zł, tj. 255%. Jest to o tyle zaskakujące, że poziom dochodów można w znacznej mierze przewidzieć, bowiem decyzje o tym, iż inwestor będzie musiał płacić za zupełne lub czasowe wyłączenie gruntów rolnych z użytkowania rolniczego, podejmowane są znacznie wcześniej.</u>
          <u xml:id="u-66.6" who="#PoselMariaZajaczkowska">Kwestia ta wygląda podobnie w przypadku funduszy terenowych, ponieważ fundusz centralny jest jedynie pochodną funduszy terenowych, bowiem przekazują one na jego rzecz 20% swoich dochodów. W przypadku funduszy terenowych różnica między planowanymi, a wykonanymi dochodami wynosi 221%.</u>
          <u xml:id="u-66.7" who="#PoselMariaZajaczkowska">Zgodnie z intencją ustawy, z funduszu centralnego na dofinansowanie funduszy terenowych zostały przekazane dosyć znaczne środki, bo aż 6.193 tys. zł. Pewne zaniepokojenie budzi wysokość środków, które pozostały na koniec roku budżetowego w funduszu centralnym, bo aż 3.535 tys. zł. Fundusze terenowe również nie wykorzystały w pełni posiadanych środków.</u>
          <u xml:id="u-66.8" who="#PoselMariaZajaczkowska">Większy jednak niepokój budzi sposób i zakres wydatkowania środków na poszczególne zadania. Zasadą jest, że są one dofinansowane z funduszu, natomiast część należności musi być pokryta przez zainteresowanych.</u>
          <u xml:id="u-66.9" who="#PoselMariaZajaczkowska">Mimo że są województwa, których potrzeby tego rodzaju są bardzo wysokie, istnieje pewna trudność w przeznaczeniu środków pochodzących z funduszy ochrony gruntów rolnych na kultywację. Dzieje się tak dlatego, że musi istnieć przede wszystkim zainteresowany tym podmiot prawny, a ponadto musimy dysponować znacznymi środkami finansowymi.</u>
          <u xml:id="u-66.10" who="#PoselMariaZajaczkowska">Niezależnie od informacji przedstawionych przez rząd i instytucje centralne, pozwoliłam sobie zwrócić się do kilku województw z prośbą o dostarczenie odpowiednich informacji z terenu. Jednym z przykładów na to, że istnieją pewne trudności w wykorzystaniu tych środków, jest leżąca na obszarze Wielkopolski dolina Noteci, która po prostu stepowieje.</u>
          <u xml:id="u-66.11" who="#PoselMariaZajaczkowska">Można byłoby, przez zaangażowanie tych środków, doprowadzić do jej rekultywacji i poprawy struktury gleby. Problem polega jednak na tym, że musi istnieć podmiot, który zaangażuje w ten proces własne środki. W tym jednak przypadku można mówić jedynie o poszczególnych gospodarstwach rolnych, a nie o całym obszarze.</u>
          <u xml:id="u-66.12" who="#PoselMariaZajaczkowska">Wnioski, jakie nasuwają się po przejrzeniu informacji napływającyh z terenu, to przede wszystkim zróżnicowanie sytuacji w poszczególnych województwach pod rządami nowej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-66.13" who="#PoselMariaZajaczkowska">Istnieją województwa, w których ma miejsce status quo, jeżeli chodzi o dopływ środków, istnieją też takie, w przypadku których nastąpiło wyraźne zmniejszenie ilości środków w stosunku do poprzedniego okresu oraz takie, które otrzymują więcej pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-66.14" who="#PoselMariaZajaczkowska">Zróżnicowanie to jedynie częściowo pozwala uzasadnić pewne niedookreślenie w budżecie poziomu dochodów i wydatków, spowodowane zmianą sytuacji prawnej.</u>
          <u xml:id="u-66.15" who="#PoselMariaZajaczkowska">Nie jest to jedyny powód niedoszacowania, ponieważ można zauważyć, że istnieją pewne trudności związane z windykacją należności od podmiotów, które powinny je wnosić na konto funduszu. Poza tym mamy do czynienia z nierytmicznością wynikającą z faktu, że większość środków wpływa na konto funduszy pod koniec roku, kiedy to sezon, w którym mogłyby być wykorzystane, jest już zamknięty. Rodzi to poważne trudności w zagospodarowaniu tych środków w roku budżetowym.</u>
          <u xml:id="u-66.16" who="#PoselMariaZajaczkowska">Największe jednak zaniepokojenie budzi fakt, że tylko niewielka część tych środków przeznaczana jest na rekultywację i użyźnianie gleb, a przecież te fundusze mają być wykorzystane w celu zrekompensowania strat spowodowanych wyłączaniem z produkcji rolnej terenów przeznaczonych na inwestycje.</u>
          <u xml:id="u-66.17" who="#PoselMariaZajaczkowska">Z informacji, które uzyskałam w kilku województwach, wynika, że rekultywacja obejmuje zaledwie kilkadziesiąt hektarów gruntów w każdym z nich, podczas gdy inwestycje powodują wyłączenie znacznie większych obszarów.</u>
          <u xml:id="u-66.18" who="#PoselMariaZajaczkowska">Przy okazji dotarły do mnie również informacje o funkcjonowaniu samej ustawy, z których wynika, że w niektórych wypadkach budzi ono pewne wątpliwości. Stąd wniosek, że po wpłynięciu sprawozdania NIK z kontroli wydatkowania środków pochodzących z funduszy ochrony gruntów rolnych oraz z realizacji zadań nałożonych ustawą, Komisja powinna dokonać oceny funkcjonowania nowej ustawy i sposobu realizacji tych zadań.</u>
          <u xml:id="u-66.19" who="#PoselMariaZajaczkowska">Ewentualne wnioski, jakie wyciągniemy po przeprowadzeniu analizy wszystkich informacji, powinny spowodować przesunięcie środka ważności ponoszonych wydatków, z dróg na rekultywację, tym bardziej że środki na budowę dróg znajdują się zarówno w funduszu ochrony gruntów rolnych, jak i w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, natomiast rekultywacja ziemi traktowana jest - jak się okazuje - marginesowo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#PoselStanislawKalemba">Chciałbym podziękować pani poseł za bardzo wnikliwe przedstawienie zagadnień związanych z tą częścią budżetu.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#PoselStanislawKalemba">Czy jeszcze ktoś z państwa chciałby wypowiedzieć się w tej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#PoselAndrzejRokicki">Po wystąpieniu pani poseł Zajączkowskiej nie pozostaje mi nic innego, jak tylko przedstawić wniosek o przyjęcie sprawozdania dotyczącego dochodów i wydatków państwa z funduszy celowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#PoselStanislawKalemba">Czy ktoś z państwa ma jeszcze jakieś uwagi lub wątpliwości dotyczące wykonania tej części budżetu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Kiedy mówimy o Funduszu Ochrony Gruntów Rolnych oraz o funduszach wojewódzkich, mając na względzie ich dochody i rozchody, myślimy o ustawie z 3 lutego o ochronie gruntów rolnych i leśnych. Można powiedzieć, że na podstawie przepisów tej ustawy należałoby wyróżnić dwie drogi postępowania w przypadku wyłączania gruntów pod działki budowlane.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#PoselJanuszMaksymiuk">W momencie, gdy inwestor występuje do urzędu rejonowego z wnioskiem o wydzielenie gruntów pod budowę, w jednych województwach wydawane są decyzje o wydzieleniu pod budowę całej działki, o powierzchni np. 600-700 m2, natomiast w innych jedynie działki wielkości terenu zabudowy.</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Jak tego rodzaju praktyki mogą być tolerowane w państwie prawa, jak tego rodzaju postępowanie można odnieść do konieczności przestrzegania przepisów lub wytycznych resortu rolnictwa? Wiem, że minister rolnictwa i gospodarki żywnościowej wydał zarządzenie lub zalecenie, aby stosować formułę, w myśl której z użytkowania rolniczego należy wyłączać tylko tę część ziemi, która będzie zabudowana.</u>
          <u xml:id="u-70.3" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Chciałbym się dowiedzieć, czy ten proceder, który uprawiają niektórzy wojewodowie zostanie w końcu ukrócony, czy też będzie trwał nadal, a my jako posłowie będziemy bez przerwy musieli przyjmować interwencje, które do niczego nie prowadzą?</u>
          <u xml:id="u-70.4" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Chciałbym też, abyśmy - jako Komisja - na podstawie podanego przykładu ustosunkowali się oficjalnie do tego problemu.</u>
          <u xml:id="u-70.5" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Jeżeli można, to chciałbym zapytać pana dyrektora z Najwyższej Izby Kontroli, czy zajmuje ona jakieś stanowisko w tej sprawie. Rozumiem, że może go nie być, jeżeli nikt nie zgłaszał faktu występowania tego rodzaju zjawisk. Ponieważ w tej chwili zgłaszam ten fakt, prosiłbym, aby ta sprawa znalazła swoje odzwierciedlenie w podejmowanych kontrolach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#PoselStanislawKalemba">Czy jeszcze ktoś z państwa chciałby zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#PoselRyszardBondyra">Ponieważ zgłoszono wnioski, aby środki znajdujące się na koncie funduszu przeznaczyć na rekultywację, proponuję, aby zostały one wykorzystane głównie na rekultywację dróg, a nie na ich budowę. Chciałbym zwrócić uwagę, że drogi wiejskie zostały zniszczone w wyniku klęsk żywiołowych, które w tym roku tak dotkliwie dotknęły polskie rolnictwo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#PoselStanislawKalemba">Czy pan poseł Zarzycki chciałby zgłosić jakiś wniosek lub uwagę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#PoselWojciechZarzycki">Podzielam opinię pana posła Bondyry. Cóż z tego, że zrekultywujemy hektar lub nawet kilka hektarów ziemi, skoro nie będzie funkcjonował "układ krwionośny", jakim jest sieć dróg ułatwiających dojazd do pól. W tym roku wystąpiło tyle różnego rodzaju wypadków losowych, takich jak oberwanie chmur itp., ilu nie odnotowano w ciągu ubiegłych 7 lat, a które jeszcze bardziej pogorszyły stan wykorzystywanych przez rolników dróg.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#PoselStanislawKalemba">Z pewnością pieniądze są potrzebne na realizację obydwu wspomnianych celów.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#PoselStanislawKalemba">Czy są jeszcze jakieś pytania? Jeżeli nie ma, to prosiłbym pana dyr. Żukowskiego, aby ustosunkował się do zgłoszonych przez państwa wątpliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#PrzedstawicielMinisterstwaRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejBoguslawZukowski">Podczas prac nad ustawą rozważano, czy należy obciążać należnościami z tego tytułu budownictwo mieszkaniowe. Zarówno Komisje, jak i Sejm uznały, że nie należy robić żadnych wyjątków. Decyzja ta nie spodobała się niektórym środowiskom, a zwłaszcza środowisku budowlanemu i w tej chwili obserwujemy działania, mające na celu - przepraszam za to określenie - wyrwanie zębów tej ustawie.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#PrzedstawicielMinisterstwaRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejBoguslawZukowski">O ile mi wiadomo, Komisja Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej skierowała do Prezydium Sejmu wniosek, aby budownictwo mieszkaniowe zostało zwolnione ze wszelkich opłat i należności. Po różnych dywagacjach rząd postanowił, że budownictwo mieszkaniowe zostanie zwolnione z płacenia należności, natomiast nie zostanie zwolnione z opłat za powierzchnię faktycznie zabudowaną.</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#PrzedstawicielMinisterstwaRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejBoguslawZukowski">Gdyby została podjęta inna decyzja skrzywdzilibyśmy ludzi budujących się czy mieszkających na wsi. Od należności bowiem odejmuje się cenę rynkową terenu budowlanego, a jak wiadomo, w mieście jego cena rynkowa jest tak wysoka, że praktycznie nie ma należności, natomiast płatnik podatku od nieruchomości mieszkający na wsi, gdzie cena rynkowa terenu budowlanego jest niska, musiałby w tej sytuacji zapłacić sporą kwotę pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-76.3" who="#PrzedstawicielMinisterstwaRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejBoguslawZukowski">Propozycja rządu stanowi zatem swego rodzaju ulgę nie łamiącą jednocześnie zasady powszechności opłat.</u>
          <u xml:id="u-76.4" who="#PrzedstawicielMinisterstwaRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejBoguslawZukowski">Po otrzymaniu wytycznych Ministerstwa Rolnictwa, 47 województw stosuje określoną w nich zasadę, natomiast wojewodowie wrocławski i opolski i zostali przekonani przez upartych urzędników, że skoro w planie znajduje się działka budowlana należy naliczać opłaty od całej powierzchni działki. Jest to albo wyraz asekuranctwa, albo nadmiernych ambicji urzędniczych.</u>
          <u xml:id="u-76.5" who="#PrzedstawicielMinisterstwaRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejBoguslawZukowski">W tej chwili przygotowujemy pismo ministra rolnictwa i gospodarki żywnościowej do wojewody wrocławskiego, w którym powołujemy się na konkretne przypadki. Ponadto, w momencie, gdy wpływają do nas odwołania od decyzji wojewody, decydujemy się na ich uchylenie i z odpowiednimi wskazaniami odsyłamy je do ponownego rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-76.6" who="#PrzedstawicielMinisterstwaRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejBoguslawZukowski">Z informacji, jakie posiadamy, wynika, że wkrótce tym problemem zajmie się Komisja Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej. Myślę, że stwarza to szansę na szybkie wprowadzenie poprawki, która rozwiąże ten nadbrzmiały problem społeczny. Ludzie od dawna bowiem osiedlali się na najlepszych terenach i dlatego z największym natężeniem wspomniane przeze mnie zjawisko występuje w większych aglomeracjach.</u>
          <u xml:id="u-76.7" who="#PrzedstawicielMinisterstwaRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejBoguslawZukowski">Odpowiadając na pytanie pana posła Maksymiuka chciałbym przypomnieć, że dysponentem funduszu jest wojewoda, a na terenie województwa działa samorząd, sejmik, a wkrótce już będzie działała także izba rolnicza. Można więc stwierdzić, że od tych właśnie ciał zależy, czy pieniądze pochodzące z funduszu zostaną przeznaczone na drogi, czy na rekultywację gruntów.</u>
          <u xml:id="u-76.8" who="#PrzedstawicielMinisterstwaRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejBoguslawZukowski">W tej chwili więcej nacisków na wykorzystanie tych pieniędzy na rekultywację ziemi pochodzi nie ze strony osób, które użytkowały te grunty rolnicze, ale ze strony wykonawców rekultywacji, którzy chcą po prostu zarobić.</u>
          <u xml:id="u-76.9" who="#PrzedstawicielMinisterstwaRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejBoguslawZukowski">Ustawa wymienia 11 celów, ale nie stwierdza, który z nich jest ważniejszy. Określenie ważności danego celu jest zatem sprawą dysponentów.</u>
          <u xml:id="u-76.10" who="#PrzedstawicielMinisterstwaRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejBoguslawZukowski">W całym kraju na cele nierolnicze wyłączono w tym roku ok. 2 tys. ha ziemi, a więc na jedno województwo przypada ok. 40 ha. Oczywiście, wielkość ta różnie się kształtuje w różnych województwach - w jednych wyłączono więcej, a w innych tego typu wyłączeń prawie nie było.</u>
          <u xml:id="u-76.11" who="#PrzedstawicielMinisterstwaRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejBoguslawZukowski">Proszę poza tym zwrócić uwagę, że w Polsce występuje prawie 4,5 mln ha gleb piaszczystych IV i V klasy, na których tylko w niewielu regionach rolnicy potrafią efektywnie gospodarować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#PoselStanislawKalemba">Myślę, że wyczerpaliśmy ten punkt posiedzenia Komisji. Ponieważ nikt nie zgłosił zastrzeżeń wobec wniosku o przyjęcie realizacji tej części budżetu, mogę uznać, że Komisja podziela ten wniosek.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#PoselStanislawKalemba">Przechodzimy do omówienia wykonania budżetu w części 08 - Ministerstwo Finansów w pozycjach dotyczących nawozów wapniowych oraz dopłat do odsetek od kredytów przeznaczonych na cele rolne.</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#PoselStanislawKalemba">Informację na ten temat przedstawi nam pan dyr. Jerzy Indra.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieFinansowJerzyIndra">Jeżeli państwo pozwolą, to rozpocznę od omówienia części, która stanowi pozostałość wydatków ponoszonych przez Ministerstwo Finansów, czyli od dopłat do oprocentowania kredytów przeznaczonych na cele rolne.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieFinansowJerzyIndra">Ustawa ze stycznia 1995 r., dotycząca kredytów rolnych, umożliwiła ministrowi finansów - któremu stale stawiano zarzut dokonywania złego podziału przeznaczonych na ten cel pieniędzy - przekazanie ich części do resortu rolnictwa, który zajmuje się od tej pory problematyką dopłat do oprocentowania kredytów preferencyjnych. W Ministerstwie Finansów pozostały zatem tylko te kredyty długoletnie, które zostały zaciągnięte w latach 1992-1994.</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieFinansowJerzyIndra">Ministerstwo Finansów nadal obsługuje te kredyty i będzie to czyniło prawdopodobnie do 2000 r., ponieważ niektóre z nich były udzielone na okres 5-letni, który zakończy się właśnie w 2000 r.</u>
          <u xml:id="u-78.3" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieFinansowJerzyIndra">Jak państwo wiedzą, zaistniała konieczność zmiany budżetu na 1995 r., bowiem na etapie jego ustalania bardzo trudno jest wyliczyć, jakie środki należy przeznaczyć na kredyty zarówno te udzielane w latach poprzednich, jak i nowe.</u>
          <u xml:id="u-78.4" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieFinansowJerzyIndra">Przypomnę, że na wspomniany cel pozostawiono w dyspozycji ministra finansów 90 mln zł, ale w związku z rozliczeniami przedstawionymi przez banki, zaistniała konieczność dokonania pewnej korekty wielkości tych wydatków, które zwiększono o 600 tys. zł ze środków pochodzących ze spłat kredytów jednostek, o których wspomniałem w pierwszej części swojej wypowiedzi. Natomiast pozostałą część przesunięto ze środków przeznaczonych na dopłaty w 1995 r.</u>
          <u xml:id="u-78.5" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieFinansowJerzyIndra">Środki te zostały w pełni wykorzystane i w roku 1996 oraz w latach następnych, będą one już wielkością znikomą. W tym roku jest to już bardzo niewielka pozycja, a w latach przyszłych będzie ona pozycją prawie zerową.</u>
          <u xml:id="u-78.6" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieFinansowJerzyIndra">Drugą pozycją, która również znajduje się w gestii ministra finansów, są dotacje do nawozów wapniowych. Pragnę przypomnieć że w 1995 r. istniały jeszcze dwa rodzaje tych dotacji, tzn. dotacja do czystego składnika tlenku wapna i tlenku magnezu - w wysokości odpowiednio 38 i 69 zł oraz dotacja do transportu wapna przez podmioty zajmujące się tym transportem w wysokości 17 gr.</u>
          <u xml:id="u-78.7" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieFinansowJerzyIndra">Druga ze wspomnianych przed chwilą dotacji została w 1996 r. wyeliminowana, natomiast w 1995 r. - jak państwo zapewne pamiętają - wystąpiło dodatkowe zapotrzebowanie na środki przeznaczone na nawozy wapniowe ze strony producentów wapna i w związku z tym w grudniu tego samego roku, w porozumieniu z ministrem rolnictwa i gospodarki żywnościowej, dokonano korekty wydatków przewidzianych w ustawie o 600 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-78.8" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieFinansowJerzyIndra">Mówiąc o wykonaniu założonego planu należy stwierdzić, że nie wykonano wydatków w kwocie 103 tys. zł. Wydatków nie zrealizowały trzy województwa: bielskie, które wykorzystało 63% posiadanych środków, chełmskie - 64% oraz nowosądeckie - 85%, ponieważ w województwach tych nie występuje na szeroką skalę pozyskiwanie wapna. W kwotach bezwzględnych nie są to jednak duże sumy, bowiem kształtują się one w granicach kilkunastu tysięcy złotych.</u>
          <u xml:id="u-78.9" who="#DyrektordepartamentuwMinisterstwieFinansowJerzyIndra">Środki przeznaczone na ten cel były uruchamiane przez izby skarbowe na wnioski podmiotów, które zajmują się eksploatacją złóż wapna lub jego produkcją. Izby skarbowe dokonały również kontroli wykorzystania dotacji, nie stwierdzając jednak przypadków rażących nadużyć w ich rozliczeniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#PoselStanislawKalemba">Proszę obecnie o zabranie głosu posłów koreferentów - pana Janusza Maksymiuka i pana Wojciecha Zarzyckiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Wspólnie z panem posłem Zarzyckim uzgodniliśmy, że uwagi dotyczące problematyki dopłat do kredytów moglibyśmy mieć tylko wówczas, gdyby wcześniej z resortu rolnictwa przekazano nam jakieś informacje o niezrealizowaniu przeznaczonych na ten cel środków. Ponieważ nie zgłoszono tego typu zastrzeżeń, po wnikliwym przeanalizowaniu całego zagadnienia mogę stwierdzić, że nie mamy w tej sprawie żadnych uwag i jednogłośnie opowiadamy się za przyjęciem przedstawionego nam materiału.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Kwestia wapna przewijała się już we wcześniejszej fazie dyskusji i mieliśmy już okazję na ten temat porozmawiać. Cieszy nas, że w trakcie roku budżetowego nastąpiło zwiększenie kwoty środków przeznaczonych na ten, tak ważny cel. Przeprowadzone analizy wskazują bowiem, że środków tych jest ciągle zbyt mało i za słuszną należałoby uznać decyzję o ich podwojeniu. Mówię to, mając na uwadze przyszłoroczną ustawę budżetową.</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Pozytywnym elementem wykonania omawianego dzisiaj budżetu, jest również i to, że nie wykorzystaną część środków przeznaczonych pierwotnie na potrzeby Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, przeznaczono właśnie na dotacje do nawozów wapniowych.</u>
          <u xml:id="u-80.3" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Pozytywnie należy ocenić także sposób wykorzystania środków budżetowych, zgodnie z którym dopłaty stosuje się do każdej wywiezionej tony. Należałoby się natomiast zastanowić, czy słuszne jest zaliczanie tych środków do części budżetu resortu rolnictwa, a nie np. resortu ochrony środowiska i w związku z tym chcielibyśmy zgłosić wniosek o zmianę wspomnianej przed chwilą klasyfikacji.</u>
          <u xml:id="u-80.4" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Środki te dotyczą bowiem nawozów pochodzących z odpadów poprodukcyjnych, które głównie wykorzystywane są na obszarach, na których występują zwiększone opady kwaśnego deszczu. Nie ulega wątpliwości, że to zjawisko w kontekście ochrony gruntów rolnych należy uznać za degradację środowiska. Dlatego też środki te powinny być przeznaczone nie na rolnictwo, a na ochronę środowiska.</u>
          <u xml:id="u-80.5" who="#PoselJanuszMaksymiuk">W naszym przekonaniu o środkach przeznaczonych na rolnictwo możemy mówić w sytuacji, w której kwasowość gleby wzrasta na skutek stosowania nawozów sztucznych, natomiast jeżeli proces ten pogłębia się wskutek opadów - mamy do czynienia z działaniami związanymi z ochroną środowiska.</u>
          <u xml:id="u-80.6" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Ponieważ pierwsi posłowie koreferenci zwrócili uwagę, iż w pełnym wykorzystaniu tych środków przeszkodziło zbyt późne wydanie rozporządzenia, należałoby - naszym zdaniem - w celu uniknięcia takiej sytuacji w przyszłości zwrócić uwagę na terminowe wydawanie właściwych rozporządzeń.</u>
          <u xml:id="u-80.7" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Rodzi się także pytanie, które może być równoznaczne ze stosownym wnioskiem. Czy nie byłoby korzystniej, aby dysponentem środków budżetowych przeznaczonych na dotacje również w innych pozycjach były izby skarbowe. Przykład nawozów wapniowych wyraźnie wskazuje, że system, w którym dotacje te rozliczane są na bieżąco przez izbę skarbową, pozwala na lepsze ich wykorzystanie.</u>
          <u xml:id="u-80.8" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Nie uogólniałbym tego rodzaju stwierdzenia, ale w przypadkach, w których notorycznie łamano przepisy dotyczące wykorzystania środków budżetowych, można byłoby, tytułem próby, w taki sposób umieścić te środki, aby ich dysponentem w następnych latach była izba skarbowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PoselStanislawKalemba">Czy ktoś z państwa miałby jakieś uwagi lub zastrzeżenia do wykonania tej części budżetu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#PoselStanislawKopec">Jeżeli można, to chciałbym panu posłowi Maksymiukowi zadać pytanie dotyczące nawozów wapniowych. Chociaż nie kwestionuję potrzeby wykorzystania przeznaczonych na ten cel dotacji, chciałbym się jednak dowiedzieć, kto tak naprawdę interesuje się poziomem wykorzystania wapna nawozowego? Ile wywiezionego z zakładów wapna rzeczywiście wykorzystano na polach?</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#PoselStanislawKopec">Pytanie moje być może jest nieco naiwne, ale muszę je zadać, ponieważ widziałem, ile tego wapna leży w rowach i to już od wielu lat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#PoselWojciechZarzycki">Myślę, że pan poseł Kopeć widział tzw. wapno defekacyjne wywożone z cukrowni, które musi być przesezonowane przed użyciem. Być może zdarzyły się też przypadki, że zostało ono wyrzucone do rowów przez firmy, które zajmowały się jego przewozem i nie zostało w końcu zagospodarowane. Z tego względu za słuszną należy uznać propozycję, aby na bieżąco kontrolować wykorzystanie przeznaczonych na ten cel dotacji.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#PoselWojciechZarzycki">Wydaje mi się jednak, że jeżeli rolnik kupuje już wapno, to po to, aby je zastosować, nie może sobie bowiem pozwolić na to, aby leżało nie wykorzystane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#PoselStanislawKalemba">Czy pan poseł Maksymiuk chciałby ponownie zabrać głos w tej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Odpowiadając na skierowane do mnie pytanie, kto zajmuje się sposobem wykorzystania wapna, chciałbym powiedzieć, że - jak słusznie zauważył pan poseł Zarzycki - zajmuje się tym rolnik.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Jeżeli dotacja do jednej tony wapna wynosi 50 zł, a wapno kosztuje 200 zł, to rolnik - czy chce, czy nie chce - musi za nie zapłacić 150 zł. Tak więc, jeżeli ktoś kupi sobie buty, a następnie je wystawi na dwór, to już jego sprawa i dlatego prosiłbym, abyśmy nie stosowali tutaj żadnych uogólnień.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Być może pan poseł Kopeć widział hałdy wapna sprzed 10-15 lat, kiedy to dotacje były tak wysokie, że rolnicy nie ponosili praktycznie żadnych kosztów. Nie wyobrażam sobie natomiast, aby obecnie rolnik, który musi zapłacić 150 zł za jedną tonę wapna, kupił 10 ton i je po prostu wyrzucił. Muszę powiedzieć że jestem przeciwny uruchamianiu jakiejkolwiek kontroli, ponieważ dotacje stosowane są do prawie wszystkich produktów, w tym także żywności. Jeżeli ktoś kupi dotowaną kiełbasę i ją wyrzuci, to trudno, abyśmy z tego powodu uruchamiali jakąś kontrolę.</u>
          <u xml:id="u-85.3" who="#PoselJanuszMaksymiuk">W mojej ocenie istniejący obecnie system dotowania jest o tyle niedobry, że stosowane dotacje są zbyt małe. Natomiast nie wyobrażam sobie lepszej jego formuły.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#PoselStanislawKalemba">Mimo iż bardzo długo zajmowałem się wapnowaniem gleb, nie przypominam sobie, aby kiedykolwiek rolnicy otrzymywali wapno za darmo. Dotacje dotyczyły przewozu wapna.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#PoselStanislawKalemba">Chciałbym powiedzieć, że skoro brakuje nam dzisiaj zboża i będzie go nam brakowało w przyszłości, najlepszym sposobem zwiększenia plonów i poprawy efektywności i dochodowości produkcji jest zastosowanie kwalifikowanego materiału siewnego, środków ochrony roślin i właściwego nawożenia, a w przypadku nawożenia mineralnego wapna i odczynu.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#PoselStanislawKalemba">Nie wiem, czy biorący udział w dzisiejszym posiedzeniu przedstawiciele resortu rolnictwa mogą odpowiedzieć w tej chwili na moje pytanie, ale chciałbym się dowiedzieć, jaka powinna być skala nawożenia, aby utrzymać prawidłowe pH gleby? Czy powinno ono być podwojone? Jeżeli tak, to myślę, że w tej chwili nie zabezpieczamy nawet połowy nawozów, które powinny być użyte na naszych polach.</u>
          <u xml:id="u-86.3" who="#PoselStanislawKalemba">Czy pan dyr. Indra chciałby ponownie zabrać głos w tej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#DyrektorJerzyIndra">Chciałbym ustosunkować się do pytania pana posła Kopcia.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#DyrektorJerzyIndra">Pan poseł Maksymiuk już bardzo dokładnie wytłumaczył tę sprawę. Mogę dodać jedynie, że przepisy ustalają górną granicę poziomu dawki na ha, z drugiej zaś strony przewidują one określone rachunki, faktury uproszczone bądź inne dokumenty sprzedaży. Może więc uznać, że istnieją pewne formy zabezpieczenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#PoselStanislawKalemba">Sądzę, że z wypowiedzi panów posłów wynika, iż możemy przyjąć sprawozdanie z wykonania tej części budżetu.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#PoselStanislawKalemba">Jeżeli państwo pozwolą, to chciałbym przedstawić uwagę natury organizacyjnej. Otóż prosiłbym panie i panów posłów, szczególnie koreferentów o pozostanie do końca posiedzenia, ponieważ musimy przyjąć oficjalne stanowisko w tej sprawie. Myślę, że po zakończeniu posiedzenia Komisji odbędzie się zebranie zespołu, który do godz. 20.00 przygotuje projekt naszego stanowiska dla Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów.</u>
          <u xml:id="u-88.2" who="#PoselStanislawKalemba">Wydaje mi się, że wnioski, które zostały zgłoszone w trakcie dyskusji, możemy wy-korzystać w dezyderacie skierowanym do prezesa Rady Ministrów, ale pozostawiam tę kwestię do rozstrzygnięcia członkom zespołu.</u>
          <u xml:id="u-88.3" who="#PoselStanislawKalemba">Kolejnym punktem porządku obrad jest wykonanie budżetu Agencji Rynku Rolnego. Jest to szersze zagadnienie, tym bardziej że istnieją pewne rozbieżności w stanowiskach Agencji Rynku Rolnego i Najwyższej Izby Kontroli. W związku z tym będziemy musieli je omówić w sposób bardziej szczegółowy i dlatego proponuję, abyśmy w tej chwili omówili ppkt. 9, tzn. dotacje dla jednostek niepaństwowych w części 19 - dział 79 - Oświata i wychowanie. Ponieważ nie usłyszałem sprzeciwu, proszę o zabranie głosu panią wiceminister Zwolińską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#WiceministerMariaZwolinska">W 1995 r., podobnie jak w roku poprzednim zdecydowaliśmy się, aby część dotacji przewidzianych dla działu 79 - Oświata i wychowanie - przeznaczyć do realizacji jednostkom niepaństwowym. W zał. nr 7 dołączonym do przedstawionego państwu sprawozdania, podano dokładnie sposób wykorzystania tych środków.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#WiceministerMariaZwolinska">Planowana na te zadania kwota - 284 tys. zł - jest znacznie wyższa od zrealizowanej - 212 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#WiceministerMariaZwolinska">Główną pozycję stanowi współpraca z Ludowymi Zespołami Sportowymi w zakresie aktywizacji działalności turystycznej i sportowej w szkołach. Jest to dział, który zaczyna się odradzać i rozwijać, co uważamy za zjawisko niezwykle pozytywne, tym bardziej że pomiędzy szefem Urzędu Kultury Fizycznej i Turystyki a ministrem rolnictwa i gospodarki żywnościowej zostało podpisane specjalne porozumienie o współdziałaniu w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-89.3" who="#WiceministerMariaZwolinska">W 1995 r. wykorzystano na ten cel kwotę 110 tys. zł i pozwolę sobie  w tym miejscu przypomnieć, pozytywnie oceniając ten kierunek działania, że w budżecie na 1996 r. przewidziana została na ten cel kwota 2.700 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-89.4" who="#WiceministerMariaZwolinska">Pozostałe wydatki stanowiły różnego rodzaju olimpiady i konkursy przeprowadzane głównie z udziałem młodzieży uczącej się w szkołach rolniczych oraz wspieranie zadań realizowanych, m.in. przez Towarzystwo Uniwersytetów Ludowych czy Fundację Polskich Uniwersytetów Ludowych.</u>
          <u xml:id="u-89.5" who="#WiceministerMariaZwolinska">Jest nam niezmiernie przykro, że niektóre ambitne zadania, w tym np. przegląd szkolnych zespołów artystycznych, nie zostały zrealizowane, ale muszę dodać, że w tym przypadku nie otrzymaliśmy stosownych zgłoszeń od szkół czy towarzystw. Nie ulega wątpliwości, że ta sfera działalności przeżywa ogromne kłopoty.</u>
          <u xml:id="u-89.6" who="#WiceministerMariaZwolinska">Nie odbyła się także olimpiada biologiczna, konkurs pożarniczy, konkurs wiedzy o Staszicu oraz konkurs na najlepszy internat. Sądzę jednak, że w tym roku uda nam się powrócić do wielu dobrych tradycji z poprzednich lat.</u>
          <u xml:id="u-89.7" who="#WiceministerMariaZwolinska">Myślę, że w przyszłości najważniejszą pozycją pozostanie nadal wspieranie działalności turystycznej i sportowej, organizowanej przy udziale LZS. W tym roku w Bydgoszczy odbyła się wielka impreza pt. "Olimpiada Atlanta-Kruszwica 96", w której wzięło udział 2600 młodych osób i praktycznie rywalizowały ze sobą zespoły z każdej gminy. Nigdy nie podejrzewałam, że coś takiego może się wydarzyć, ale na szczęście wszyscy parlamentarzyści zaszczyli tę olimpiadę swoją obecnością. Okazuje się, że zdrowa rywalizacja może wykazać, jak wiele aktywności można wyzwolić w wiejskim środowisku młodzieżowym dzięki skromnym środkom.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#PoselStanislawKalemba">Zgodnie z poprzednimi ustaleniami proszę o zabranie głosu posłów koreferentów, Stanisława Kopcia i Mieczysława Kasprzaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#PoselStanislawKopec">Chociaż pani wiceminister przedstawiła właściwie wszystkie informacje, chciałbym przypomnieć, że łączna suma, jaką resort dysponował na zadania państwowe zlecane jednostkom niepaństwowym wynosiła 212 tys. zł. Środki te, chociaż w niewielkim stopniu, pozwoliły jednak na to, aby młodzież szkół rolniczych mogła sprawdzić się w różnych formach aktywności.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#PoselStanislawKopec">Dodam, że funkcjonują 4 zasadnicze działy. Pierwszy z nich - to olimpiady i konkursy przedmiotowe szkół rolniczych, wśród których znalazła się Olimpiada Wiedzy i Umiejętności Rolniczych, Zielone Dyplomy. Konkurs Wiedzy o Mleku i Mleczarstwie, Konkurs Orki, czy konkurs na najlepszy internat.</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#PoselStanislawKopec">Chciałbym jednak państwa poinformować, że na 18 pozycji wchodzących w skład czterech działów, nie zostało zrealizowanych aż 9 i dlatego uważam, że nie powinno się to powtórzyć w przyszłości. Skoro jakaś impreza została już zaplanowana, powinna się odbyć choćby w mniejszej niż przewidziano skali.</u>
          <u xml:id="u-91.3" who="#PoselStanislawKopec">Drugą grupę stanowiły olimpiady i konkursy o charakterze ogólnopolskim, w których uczestniczyła także młodzież szkół rolniczych. Należą do nich takie konkursy, jak konkurs geodezyjny, pożarniczy oraz olimpiada biologiczna, czy ekologiczna. Podzielam w tym miejscu żal pani minister, iż nie odbył się przegląd szkolnych zespołów artystycznych, który organizowany był pod egidą ZMW. Myślę, że wynikało to głównie z niedostatków organizacyjnych, bo przecież takie zespoły istnieją i chcą się pokazywać.</u>
          <u xml:id="u-91.4" who="#PoselStanislawKopec">Trzecią grupę stanowią imprezy sportowe odbywające się w szkołach rolniczych, organizowane w ramach porozumienia zawartego pomiędzy Ministerstwem Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej a Urzędem Kultury Fizycznej i Turystyki oraz Radą Główną LZS. W kwocie 110 tys. zł przeznaczonych na ten cel mieści się m.in. dotacja do ogólnopolskich igrzysk młodzieży szkół rolniczych zorganizowanych w Suwałkach w 1995 r.</u>
          <u xml:id="u-91.5" who="#PoselStanislawKopec">Wreszcie czwarty dział, to zadania realizowane przez Towarzystwo Uniwersytetów Ludowych. Mieszczą się w nim tylko dwie pozycje. Szkoda natomiast, że dwie następne, tzn. kursy dla nauczycieli i kurs dla młodzieży nie zostały zrealizowane. Nie była to jednak wielka pozycja, bowiem wynosiła zaledwie 35 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-91.6" who="#PoselStanislawKopec">Wspólnie z panem posłem Kasprzakiem zgłaszamy wniosek o przyjęcie realizacji tej części budżetu. Jednocześnie chcielibyśmy złożyć wniosek, aby to, co zaplanowane zostanie w budżecie, było jednak realizowane, nawet w mniejszej skali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#PoselStanislawKalemba">Czy ktoś z państwa chciałby zgłosić jakieś uwagi lub zastrzeżenia?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#PoselMariaStolzman">Chciałam jedynie zapytać panią minister lub pana posła Kopcia, jakie organizacje pozarządowe korzystają, czy też mogą korzystać z tych dotacji? Byłabym również wdzięczna za przekazanie mi przy okazji listy tych organizacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#PoselStanislawKalemba">Czy pani wiceminister zechciałaby odpowiedzieć na pytanie pani poseł?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#WiceministerMariaZwolinska">Nie dysponuję w tej chwili taką listą, ale mogę pani powiedzieć, że są to takie organizacje, jak: LZS, ZMW, Towarzystwo Uniwersytetów Ligowych, duszpasterstwo, a więc organizacje, które nie są jednostkami państwowymi.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#WiceministerMariaZwolinska">Mogą to być również różnego rodzaju stowarzyszenia, jak np. Koło Gospodyń Wiejskich, czy Towarzystwo Miłośników Poezji Marii Konopnickiej, organizujące konkursy jej poezji we współpracy z lokalnymi władzami samorządowymi.</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#WiceministerMariaZwolinska">Z dotacji tych korzystało również Zrzeszenie Geodetów, będące organizatorem Olimpiady Wiedzy Geodezyjnej. Oczywiście, dostarczymy pani poseł pełną listę tych organizacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#PoselStanislawKalemba">Czy pan poseł Kopeć chciałby uzupełnić odpowiedź pani wiceminister Zwolińskiej?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#PoselStanislawKopec">Pragnę dodać, że z kwoty 212 tys. zł większość, bo 110 tys. zł otrzymały LZS. Pozostałe pieniądze zostały wykorzystane przede wszystkim przez ogólnopolskie komitety organizacyjne olimpiad, takich jak Olimpiada Wiedzy i Umiejętności Rolniczych, Zielone Dyplomy, olimpiada biologiczna czy olimpiada ekologiczna. Komitetom tym z reguły przewodniczą profesorowie wyższych uczelni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#PoselStanislawKalemba">Czy są jeszcze jakieś pytania? Nie słyszę. Ponieważ zgłoszono wniosek o przyjęcie realizacji tej części budżetu i nikt nie zgłosił sprzeciwu, mogę stwierdzić, iż Komisja akceptuje przedstawione jej sprawozdanie.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#PoselStanislawKalemba">Przystępujemy obecnie do omówienia wykonania budżetu w części 39 - Agencja Rynku Rolnego.</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#PoselStanislawKalemba">W materiałach przygotowanych przez Najwyższą Izbę Kontroli stwierdzono, że prezes Agencji Rynku Rolnego zgłosił zastrzeżenia do ustaleń zawartych w protokole kontroli, ale uruchomiona w związku z tym procedura odwoławcza do dnia zatwierdzenia przez kolegium NIK "Analizy wykonania budżetu państwa w 1995 r." nie została zakończona. Dlatego pełna ocena wykonania budżetu Agencji zostanie sformułowana po zakończeniu postępowania odwoławczego. Mogę zatem stwierdzić, że Najwyższa Izba Kontroli nie zajęła stanowiska odnoszącego się do możliwości przyjęcia lub odrzucenia wykonania tej części budżetu. Sprawa ta leży jednak w gestii naszej Komisji, która powinna zająć określone stanowisko.</u>
          <u xml:id="u-98.3" who="#PoselStanislawKalemba">Proszę o zabranie głosu wiceprezesa Agencji Rynku Rolnego, pana Jana Sobieckiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#WiceprezesAgencjiRynkuRolnegoJanSobiecki">Kwestia działalności Agencji Rynku Rolnego jest bardzo często tematem obrad Komisji i stale budzi liczne kontrowersje, czego najlepszym przykładem jest brak stanowiska Najwyższej Izby Kontroli. Być może jednak poczyniono już w tej sprawie jakieś bliższe ustalenia, które przedstawi nam pan dyr. Osiński.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#WiceprezesAgencjiRynkuRolnegoJanSobiecki">Jeżeli państwo pozwolą, to chciałbym skupić się na podstawowych wskaźnikach, a następnie ustosunkować się do ewentualnych wątpliwości lub zastrzeżeń.</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#WiceprezesAgencjiRynkuRolnegoJanSobiecki">Agencja Rynku Rolnego działała w ub.r. jeszcze na podstawie przepisów starej ustawy, a zatem na zasadach obowiązujących zakłady budżetowe. Z budżetu państwa otrzymaliśmy dotację w wysokości 241.340 tys. zł, a więc kwotę o prawie 7% niższą niż w 1994 r. Zgodnie z założeniami przyjętymi przez rząd i Sejm zastosowana została zatem prawidłowość przewidująca, iż każdego roku na działalność interwencyjną będziemy otrzymywali dotacje zmniejszone o połowę wskaźnika inflacji.</u>
          <u xml:id="u-99.3" who="#WiceprezesAgencjiRynkuRolnegoJanSobiecki">Z wymienionej przed chwilą sumy 155.650 tys. zł, to znaczy ok. 65% przeznaczono na gospodarkę rezerwami państwowymi, 84.350 tys. zł - 35% na interwencję oraz 1.340 tys. zł - ok. 0,5% na cele inwestycyjne.</u>
          <u xml:id="u-99.4" who="#WiceprezesAgencjiRynkuRolnegoJanSobiecki">Mówiąc o dochodach Agencji należy wspomnieć, że wystąpiły duże różnice w stosunku do przyjętego planu i założeń ustawy budżetowej, w związku z czym Najwyższa Izba Kontroli sformułowała wiele zastrzeżeń.</u>
          <u xml:id="u-99.5" who="#WiceprezesAgencjiRynkuRolnegoJanSobiecki">Ustawa budżetowa zakładała, że dochody Agencji osiągną 290 mln zł. W rzeczywistości osiągnęły one 457 mln zł, czyli były wyższe o 57,6%, niż przewidywała to ustawa. Z sumy tej na dotację z budżetu przypadało 240 mln zł, natomiast dochody własne Agencji wyniosły 217 mln zł, co stanowiło 47,49% całej struktury jej dochodów. Na tak wysokie przekroczenie planowanych dochodów miała wpływ duża sprzedaż zbóż.</u>
          <u xml:id="u-99.6" who="#WiceprezesAgencjiRynkuRolnegoJanSobiecki">W roku 1994 Agencja Rynku Rolnego zakupiła bowiem sporą ilość zbóż, co pozwoliło nam w 1995 r. sprzedać ponad 1 mln ton. Ponieważ rezerwy państwowe zostały odbudowane w planowanej ilości, powstała tak znaczna różnica. Nie mogliśmy jednak wcześniej przewidzieć, że sprzedamy praktycznie całe posiadane zboże, łącznie z ilościami zastrzeżonymi dla MSW i MON.</u>
          <u xml:id="u-99.7" who="#WiceprezesAgencjiRynkuRolnegoJanSobiecki">Plan wydatków Agencji na 1995 r. zakładał wydatkowanie kwoty 96.927 tys. zł. Jego wykonanie było jednak wyższe od założonego aż o 283,5%, tzn. osiągnęło wysokość 274.834 tys. zł. Zasadniczą przyczyną tak dużego wzrostu wydatków był zakup interwencyjnej trzody chlewnej, którego wielkość prawie dwukrotnie przekroczyła zaplanowaną wcześniej skalę. Planowaliśmy bowiem, że zakupimy 66 tys. ton półtusz wieprzowych, podczas gdy w rzeczywistości zakupiliśmy blisko 138 tys. ton.</u>
          <u xml:id="u-99.8" who="#WiceprezesAgencjiRynkuRolnegoJanSobiecki">Pragnę dodać, że wzrost wydatków o ok. 40 mln zł wynikał z przyczyn technicznych związanych z uporządkowaniem zapisów księgowych przejętego w przeszłości majątku. Znajdował się on bowiem w innej pozycji, a po uporządkowaniu, niejako sztucznie zwiększył wydatki Agencji.</u>
          <u xml:id="u-99.9" who="#WiceprezesAgencjiRynkuRolnegoJanSobiecki">Jedną z ważniejszych pozycji w wydatkach Agencji stanowią wynagrodzenia. W 1994 r. w Agencji Rynku Rolnego  było 210 etatów, natomiast w 1995 r. - 232, a więc nastąpił wzrost ich liczby o 6,4% w stosunku do roku poprzedniego. Mówię w tej chwili o pełnych etatach, jako że część osób była zatrudniona na etatach niepełnych. W sumie w 1995 r. w Agencji było zatrudnionych 238 osób. Ich przeciętna płaca wzrosła w stosunku do 1994 r. o 38% i wynosiła 949 zł.</u>
          <u xml:id="u-99.10" who="#WiceprezesAgencjiRynkuRolnegoJanSobiecki">Kolejną istotną pozycję stanowią usługi niematerialne, które wykonały zostały w 96,7% i wyniosły 120.709 tys. zł. Chciałbym zaznaczyć, że jest to pozycja, która dotyczy głównie kosztów składowania.</u>
          <u xml:id="u-99.11" who="#WiceprezesAgencjiRynkuRolnegoJanSobiecki">Na podróże służbowe krajowe i zagraniczne zaplanowano wydatkowanie odpowiednio 127.066 tys. zł, z czego w przypadku podróży krajowych wykonano 88,19%, tj. 112 tys. zł, natomiast w przypadku podróży zagranicznych wykonano 86,36% planowanej kwoty, czyli 57 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-99.12" who="#WiceprezesAgencjiRynkuRolnegoJanSobiecki">Jeżeli przeanalizujemy podział wydatków Agencji, nie biorąc pod uwagę ich rozdziału na środki budżetowe i własne, to okaże się, że na działalność interwencyjną przeznaczono prawie 303 mln zł, tzn. 16,9%, na rezerwy państwowe - 1.485 mln zł, tzn. 83,1%, natomiast na wydatki administracyjne przeznaczono 9.648 tys. zł, tzn. 0,054%.</u>
          <u xml:id="u-99.13" who="#WiceprezesAgencjiRynkuRolnegoJanSobiecki">Ponieważ dotację budżetową należy traktować jako przychód, w sensie księgowym wynik finansowy Agencji był dodatni i wynosił 223.275 tys. zł. Rzeczywisty wynik stanowił stratę i wynosił minus 61.786 tys. zł. Największe straty ponieśliśmy na sprzedaży mięsa - ok. 60 mln zł - które spowodowane były różnicą cen oraz kosztami składowania, a także smalcu - 159 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-99.14" who="#WiceprezesAgencjiRynkuRolnegoJanSobiecki">Na inwestycje zaplanowano wydatkowanie 1.340 tys. zł, a w rzeczywistości przeznaczono na ten cel 1.326 tys. zł, tzn. 99%.</u>
          <u xml:id="u-99.15" who="#WiceprezesAgencjiRynkuRolnegoJanSobiecki">Poważnym problemem występującym w działalności Agencji Rynku Rolnego, który towarzyszy jej od kilku lat, są należności. W 1995 r. wynosiły one ogółem 234.378 tys. zł, z czego należności wymagalne stanowiły kwotę 149.258 tys. zł, a więc ok. 63,7%. Są one przedmiotem naszej stałej troski, niemniej jednak chciałbym zauważyć, że powstały one głównie w latach 1991-1993.</u>
          <u xml:id="u-99.16" who="#WiceprezesAgencjiRynkuRolnegoJanSobiecki">Największymi dłużnikami Agencji są przedsiębiorstwa państwowe - ok. 26 mln zł, Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa - ok. 33 mln zł, różnego typu spółki - ok. 46 mln zł oraz inne przedsiębiorstwa - ok. 43 mln zł. Obecnie każda z tych należności objęta jest jakimś trybem postępowania, przy czym najwięcej z nich znajduje się w postępowaniu sądowym.</u>
          <u xml:id="u-99.17" who="#WiceprezesAgencjiRynkuRolnegoJanSobiecki">Ponieważ niektóre z podmiotów zadłużonych wobec Agencji zostały zlikwidowane, można powiedzieć, że praktycznie nie do odzyskania jest kwota 244 tys. zł. Liczba należności w czerwcu br. w stosunku do należności z dnia 31 grudnia 1995 r. spadła o 7,7% i w związku z tym chciałbym w tym miejscu przedstawić nasz krótki komentarz, czy raczej stanowisko. Otóż uważamy, że w każdym kolejnym roku odzyskiwanie wierzytelności jest przedsięwzięciem coraz trudniejszym. Najłatwiej było je odzyskiwać w pierwszym roku, ponieważ sprawy, które należało wówczas rozstrzygnąć, były najprostsze.</u>
          <u xml:id="u-99.18" who="#WiceprezesAgencjiRynkuRolnegoJanSobiecki">W celu odzyskania należności stosujemy najpierw postępowanie ugodowe lub układowe, a dopiero później sprawa trafia do sądu, bowiem procedura sądowa jest bardzo kosztowna i długotrwała. Chciałbym podkreślić, że spośród wszystkich należności mało jest nowych należności wymagalnych. Największą grupę stanowią należności z lat 1991-1993 powstałe z tytułu udzielonych poręczeń. Chociaż w ub.r. udzieliliśmy 108 poręczeń na kwotę 151.214 tys. zł Agencja nie musiała spłacać żadnego z nich. Nie minęły jeszcze wprawdzie wszystkie terminy spłat poręczonych kredytów, ale z naszych analiz wynika, że nie istnieje realne zagrożenie, iż będziemy musieli spłacić którykolwiek z kredytów zaciągniętych w 1995 r.</u>
          <u xml:id="u-99.19" who="#WiceprezesAgencjiRynkuRolnegoJanSobiecki">Pani poseł Zajączkowska poruszyła kwestię, na którą chciałbym obecnie odpowiedzieć, wyjaśniając przy okazji sprawę spółek. W liczbach bezwzględnych liczba spółek wzrasta i o ile w 1994 r. funkcjonowało 36 spółek, to w roku 1995 było ich już 50. Według stanu na dzień 30 czerwca br. funkcjonuje ich 59.</u>
          <u xml:id="u-99.20" who="#WiceprezesAgencjiRynkuRolnegoJanSobiecki">Chociaż obecnie Agencja Rynku Rolnego nie zakłada nowych spółek, jej udział w programie budowy rynków hurtowych i giełd jest pierwszym czynnikiem powodującym zwiększenie ich liczby.</u>
          <u xml:id="u-99.21" who="#WiceprezesAgencjiRynkuRolnegoJanSobiecki">Drugim czynnikiem wpływającym na wzrost liczby spółek jest proces odzyskiwania należnych wierzytelności, o ile - oczywiście - nie ma innej drogi, bowiem takie właśnie rozwiązanie Agencja Rynku Rolnego traktuje jako czynność ostateczną.</u>
          <u xml:id="u-99.22" who="#WiceprezesAgencjiRynkuRolnegoJanSobiecki">Pragnę powiedzieć, że Agencja Rynku Rolnego przeprowadziła reorganizację swoich spółek i klarownie określiła dotyczącą ich politykę podejmując odpowiednie decyzje. Jednocześnie należy podkreślić, że realizacja tych założeń musi być rozłożona w czasie, ze względu na to, że znajdującego się w spółkach majątku nie można oddać za bezcen, a sytuacja na rynku kapitałowym uniemożliwia ich sprzedaż za cenę, która rekompensowałaby poniesione koszty.</u>
          <u xml:id="u-99.23" who="#WiceprezesAgencjiRynkuRolnegoJanSobiecki">Chciałbym powiedzieć, że w dniu 30 czerwca br. zostało zlikwidowanych 7 biur maklerskich. W ich miejsce powstało jedno biuro handlowe, które w imieniu Agencji Rynku Rolnego będzie zajmowało się sprzedażą towarów.</u>
          <u xml:id="u-99.24" who="#WiceprezesAgencjiRynkuRolnegoJanSobiecki">Spółki elewatorowe i przechowalnicze zostały połączone w jedną spółkę. Przypomnę, że są to spółki, które w swoim zakresie działania nie mają działalności produkcyjnej.</u>
          <u xml:id="u-99.25" who="#WiceprezesAgencjiRynkuRolnegoJanSobiecki">Zgodnie z sugestiami, m.in. Komisji Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, a także Najwyższej Izby Kontroli, Agencja Rynku Rolnego docelowo powinna zajmować się - zgodnie ze swoim statutem - przechowalnictwem towarów pochodzących z własnych zapasów, tzn. rezerw i zapasów interwencyjnych, oraz sprzedażą towarów zarówno na przetargach, jak i za pośrednictwem giełd, wspierając w ten sposób proces powstawania infrastruktury rynkowej.</u>
          <u xml:id="u-99.26" who="#WiceprezesAgencjiRynkuRolnegoJanSobiecki">Z tego względu zachowane zostaną dwie perspektywiczne spółki, posiadające kapitał będący w 100% własnością Agencji Rynku Rolnego. Pozostałe spółki przeznaczone zostaną do sprzedaży.</u>
          <u xml:id="u-99.27" who="#WiceprezesAgencjiRynkuRolnegoJanSobiecki">Odpowiadając na pytanie pani poseł Zajączkowskiej, chciałbym powiedzieć, że Agencja Rynku Rolnego od 1994 r. nie powołała z własnej inicjatywy żadnej nowej spółki, poza spółkami, które powstały za pieniądze uzyskane ze sprzedaży kukurydzy amerykańskiej. Przypomnę, że środki te miały być przeznaczone na stworzenie rynków hurtowych.</u>
          <u xml:id="u-99.28" who="#WiceprezesAgencjiRynkuRolnegoJanSobiecki">Takie działanie jest zgodne z zaleceniami Banku Światowego, które zostały przyjęte przez polski rząd. Spółki te będą w ciągu 5 lat przekazane do sprzedaży producentom rolnym. Można więc stwierdzić, że Agencja Rynku Rolnego posiada jasno sprecyzowane stanowisko dotyczące własności spółek, które zakłada pozostawienie dwóch spółek i przeznaczenie pozostałych do sprzedaży, ale w takiej formie, aby można było wydzielić majątek produkcyjny, bowiem istnieją elewatory, w których skład wchodzi zarówno młyn, jak i magazyny.</u>
          <u xml:id="u-99.29" who="#WiceprezesAgencjiRynkuRolnegoJanSobiecki">Należy zatem tak je podzielić, aby nie zaistniało podejrzenie przekazania za bezcen dużego majątku.</u>
          <u xml:id="u-99.30" who="#WiceprezesAgencjiRynkuRolnegoJanSobiecki">Ogólna wartość udziałów, tzn. kapitał udziałowy Agencji Rynku Rolnego w tych spółkach wynosił 123 mln 829 tys. zł, z czego 106 mln zł stanowi kapitał spółek elewatorowych. Nie są to więc spółki przejęte przez Agencję Rynku Rolnego na podstawie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-99.31" who="#WiceprezesAgencjiRynkuRolnegoJanSobiecki">Muszę powiedzieć, że w roku bieżącym wielkość dywidendy uległa zwiększeniu, ale informacja na ten temat nie została umieszczona w przygotowanych dla państwa materiałach, ponieważ do momentu ich sporządzenia nie odbyły się jeszcze wszystkie zgromadzenia wspólników.</u>
          <u xml:id="u-99.32" who="#WiceprezesAgencjiRynkuRolnegoJanSobiecki">Chciałbym powiedzieć, że do chwili obecnej Agencja uzyskała z działalności spółek 4 mln 227 tys. zł. Główne wpływy nie pochodziły jednak od spółek elewatorowych, gdyż spółki te w dalszym ciągu wymagają dokapitalizowania i dlatego część środków Agencja musi przeznaczyć na ich dalszy rozwój.</u>
          <u xml:id="u-99.33" who="#WiceprezesAgencjiRynkuRolnegoJanSobiecki">Jak już uprzednio powiedziałem, spółki przechowalnicze będą spełniały zadania interwencyjne i gromadziły rezerwy dla Agencji Rynku Rolnego. Na tym chciałbym zakończyć swoją wypowiedzieć, a jeżeli będą jakieś pytania, postaram się na nie odpowiedzieć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#PoselStanislawKalemba">Sądzę, że obecnie powinniśmy oddać głos panu dyr. Osińskiemu z Najwyższej Izby Kontroli, a następnie rozpoczniemy dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#PoselZofiaGrzebiszNowicka">Jeżeli pan przewodniczący pozwoli, to przed wystąpieniem pana dyr. Osińskiego chciałabym zadać mu pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#PoselStanislawKalemba">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#PoselZofiaGrzebiszNowicka">Ponieważ w informacji Najwyższej Izby Kontroli dotyczącej działalności Agencji Rynku Rolnego, na s. 4 znajduje się zapis stwierdzający, że prezes Agencji Rynku Rolnego zgłosił zastrzeżenia do wyników przeprowadzonej kontroli, chciałabym zadać dwa pytania.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#PoselZofiaGrzebiszNowicka">Pierwsze z nich kieruję do pana prezesa Agencji Rynku Rolnego. Otóż interesuje mnie, jakich kwestii dotyczą te zastrzeżenia?</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#PoselZofiaGrzebiszNowicka">Drugie pytanie chciałabym skierować do pana dyr. Osińskiego z Najwyższej Izby Kontroli. Chciałabym wiedzieć, czy została już sformułowana ocena dotycząca wykonania budżetu Agencji? Pytam o to, ponieważ w materiałach przedstawionych Komisji znajduje się zapis, że ocena taka zostanie dokonana po zakończeniu postępowania odwoławczego.</u>
          <u xml:id="u-103.3" who="#PoselZofiaGrzebiszNowicka">Proszę o udzielenie odpowiedzi. Sądzę, że nie tylko ja, ale również pozostali członkowie Komisji wysłuchają wyjaśnień na ten temat z dużym zainteresowaniem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#PoselStanislawKalemba">Pragnę powiedzieć, że zapoznałem się już ze wspomnianym przez panią poseł materiałem. Proponuję, aby pan dyr. Jerzy Osiński odpowiedział na pani pytania, a następnie - o ile to będzie konieczne - jego wypowiedź uzupełniłby pan wiceprezes Agencji Rynku Rolnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Jeżeli państwo pozwolą, to najpierw zgodnie z pierwotną zapowiedzią pana przewodniczącego przedstawię skróconą analizę wykonania budżetu Agencji Rynku Rolnego, bez dokonywania jej oceny.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Kontrola wykonania budżetu w Agencji Rynku Rolnego - działającej na zasadach zakładu budżetowego - wykazała, że dwukrotnie zmieniano jej plan finansowy. Ostateczny plan finansowy na 1995 rok prezes Agencji Rynku Rolnego zatwierdził dopiero w styczniu 1996 r. W porównaniu z planem przed zmianami przychody zostały zwiększone o 55,8%, a rozchody - o 57,1%.</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Agencja w 1995 r. zrealizowała przychody w wysokości 457.031 tys. zł. Były one wyższe o 57,6% od przychodów określonych ustawą budżetową, a w porównaniu z rokiem 1994 o 8,2%. Dotacja budżetowa na działalność bieżącą wyniosła 240.000 tys. zł i była niższa o 6,9% od dotacji w 1994 r. Natomiast dotacja budżetowa na wydatki majątkowe wyniosła 1.340 tys. zł i była wyższa od dotacji uzyskanej w 1994 r. o 5,9%.</u>
          <u xml:id="u-105.3" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Przychody z działalności własnej Agencji Rynku Rolnego zostały wykonane w kwocie 179.974 tys. zł i były wyższe o 122,9% od przychodów uzyskanych w 1994 r. Wzrost był wynikiem zwiększenia, w porównaniu z poprzednim rokiem, ilości sprzedanych towarów, w tym: pszenicy o 240,5%, żyta - o 1227,7%, mięsa - o 120,7% oraz cukru - o 491,3%.</u>
          <u xml:id="u-105.4" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Analiza planowanych i zrealizowanych przychodów własnych Agencji wskazuje na znaczne zaniżanie ich poziomu na etapie planowania. W planie finansowym sporządzonym na 1995 rok i przekazanym ministrowi finansów w sierpniu 1994 r. ustalono dochody własne w wysokości 50.000 tys. zł, natomiast wykonanie wyniosło - 179.974 tys. zł, tj. ponad 3,5-krotnie więcej.</u>
          <u xml:id="u-105.5" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Zastrzeżenia kontroli wzbudziło wystąpienie prezesa Agencji Rynku Rolnego do ministra finansów o dotację na inwestycje w pełnej, określonej ustawą budżetową kwocie, bez ujawnienia jednocześnie faktu, iż dysponował wówczas kwotą blisko 750 tys. zł umieszczonych na bankowym rachunku inwestycyjnym, która nie została wykorzystana w latach ubiegłych.</u>
          <u xml:id="u-105.6" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Rozchody Agencji w 1995 r. wyniosły - 274.834 tys. zł i były wyższe o 183,5% od zapisanych w ustawie budżetowej. W porównaniu z 1994 r. były one wyższe o 52,2%. W strukturze rozchodów największymi pozycjami były: usługi niematerialne /wydatki na przechowywanie zapasów/ w kwocie 120.709 tys. zł, usługi materialne /głównie koszty transportu i spedycji oraz koszty telekomunikacyjne/ - 19.428 tys. zł, straty nadzwyczajne - 26.621 tys. zł oraz podatek VAT - 15.618 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-105.7" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Największy wzrost w stosunku do 1994 r. nastąpił w grupie wydatków związanych z prowadzeniem interwencji rynkowej i utrzymaniem rezerw państwowych: podatku VAT o 400%, wydatków na materiały i wyposażenie o 110,9%, usług materialnych o 96%, usług niematerialnych o 53,8%. Było to spowodowane zwiększonymi zakupami, przede wszystkim cukru i mięsa wieprzowego oraz kosztami utrzymania zapasów.</u>
          <u xml:id="u-105.8" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">W porównaniu z 1994 r. stan zapasów zwiększył się wartościowo o 39,9%. Wysoka była również dynamika wydatków na wynagrodzenia osobowe, które w porównaniu z 1994 r. wzrosły ogółem o 50,8%. Zwiększyły się także o 42,9% nagrody przyznawane z zakładowego funduszu nagród.</u>
          <u xml:id="u-105.9" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Wydatki majątkowe Agencji Rynku Rolnego w 1995 r. wyniosły 1.326 tys. zł, co stanowiło 99% pierwotnego planu. Były one wyższe od wydatków poniesionych w 1994 r. o 742,3 tys. zł, tj. 127%. Na zakup 16 samochodów osobowych wraz z dodatkowym wyposażeniem wydano 469 tys. zł, a na zakup sprzętu komputerowego - 512 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-105.10" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Na samochody osobowe wydano zatem o 232,4% więcej, a na sprzęt komputerowy - o 60,4% więcej niż w 1994 r. Poniesiono również nieplanowane wydatki w wysokości 149 tys. zł, tj. 11% wydatków ogółem, które przeznaczono m.in. na zakup trzech central telefonicznych, pięciu telefonów komórkowych, siedmiu sejfów, a także urządzenia do elewatora zbożowego w Koronowie.</u>
          <u xml:id="u-105.11" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Agencja w 1995 r. osiągnęła zysk netto w wysokości 214.352 tys. zł. Był on zatem wyższy od ubiegłorocznego o 4,2%. Uzyskanie dodatniego w wyniku finansowego było możliwe dzięki przekazanym Agencji środkom budżetowym w kwocie 241.340 tys. zł oraz osiągnięciu przez Agencję przychodów finansowych w wysokości 40.346 tys. zł, głównie z odsetek od lokat bankowych, dywidend i prowizji.</u>
          <u xml:id="u-105.12" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Na sprzedaży towarów Agencja poniosła stratę w wysokości 61.531 tys. zł. Było to spowodowane głównie sprzedażą mięsa na rynku krajowym i na eksport po cenach, które nie pokrywały kosztów jego zakupu i przechowywania.</u>
          <u xml:id="u-105.13" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Przeprowadzona analiza wykazała, że w 1995 r. następowała dalsza kumulacja nie wykorzystanych środków pieniężnych. Stan posiadanych przez Agencję środków przeznaczonych na finansowanie działalności interwencyjnej oraz utrzymanie rezerw państwowych wynosił w końcu roku 167.253 tys. zł i był o 10% wyższy niż w 1994 r. Stan środków pieniężnych ulokowanych na wyodrębnionym rachunku inwestycyjnym był wyższy o 42% niż w 1994 r. i wynosił 1.695,4 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-105.14" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Do podstawowych przyczyn powstawania nadmiaru środków finansowych należy zaliczyć niedoszacowanie przychodów własnych Agencji i pozostałości środków pieniężnych z poprzednich okresów, niepełną realizację preliminowanych zakupów - szczególnie dóbr inwestycyjnych w latach 1993-1994 - oraz opóźnienia w zakupach niektórych asortymentów towarów rolno-spożywczych /importowanych zbóż i cukru/.</u>
          <u xml:id="u-105.15" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Ponadto przyczyną wysokiego poziomu środków pieniężnych było utworzenie i utrzymywanie funduszu rezerwowego, zabezpieczającego płynność finansową Agencji z tytułu udzielonych poręczeń kredytowych. W 1995 r. następowała kumulacja środków tego funduszu, bowiem jego stan na początku roku wynosił 30.494 tys. zł, natomiast w końcu roku wzrósł do 42.788 tys. zł, tj. o 40,3%.</u>
          <u xml:id="u-105.16" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Wyniki kontroli wskazują, że utrzymywanie funduszu rezerwowego w takiej wysokości było niecelowe. Zabezpieczał on bowiem w końcu 1994 r. 34,55%, a w końcu 1995 r. - 48,30% kwoty poręczonych kredytów.</u>
          <u xml:id="u-105.17" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Spłaty zobowiązań Agencji z tytułu poręczeń kredytowych wyniosły w 1994 r. - 8.912 tys. zł, a w 1995 r. - 273 tys. zł. W stosunku do wartości funduszu rezerwowego stanowiło to odpowiednio 29,23% oraz 0,64%. Środki funduszu pozostawały jednak całkowicie nie wykorzystane, bowiem spłaty poręczeń dokonywano z rachunku bieżącego Agencji, a nie z rachunków funduszy.</u>
          <u xml:id="u-105.18" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Wyniki kontroli wskazują też na mało efektywne zarządzanie wolnymi środkami finansowymi. Stwierdzono, że środki te były lokowane w bankach w formie wkładów krótkoterminowych /7,14 i 30-dniowych/ i utrzymywane przy nie zmienionym oprocentowaniu w okresach przekraczających od 3 do 26 razy umowny termin lokaty.</u>
          <u xml:id="u-105.19" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Dotyczyło to środków funduszu rezerwowego w kwocie 40.646 tys. zł, które ulokowano na terminy 7-mio- i 14-dniowe w BWR SA oraz jednomiesięczne w BGŻ SA i utrzymywano przez okres 5 i 6 miesięcy, a także środków przeznaczonych na rezerwy państwowe w kwocie 40 mln zł, które ulokowano na terminy jednomiesięczne w BGŻ SA i utrzymywano w okresie 3 i 5 miesięcy.</u>
          <u xml:id="u-105.20" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Lokowanie środków w formie wkładów krótkoterminowych było uzasadnione możliwością szybkiego ich wycofania z banku bez konieczności zrywania umowy i utraty oprocentowania. Jednak zmiany i opóźnienia w realizacji prognozowanych zakupów spowodowały wydłużenie faktycznego okresu utrzymywania tych lokat.</u>
          <u xml:id="u-105.21" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Podkreślenia wymaga utrzymująca się na bardzo wysokim poziomie kwota należności Agencji od jej kontrahentów, która na koniec 1995 r. wynosiła 234.381 tys. zł. Kontrola wykazała, że pomimo utworzenia w Agencji działu windykacji i podejmowaniu działań w celu odzyskania należności na drodze sądowej, poprzez zawieranie z dłużnikami porozumień i układów, kwota wyegzekwowanych należności zmniejszyła się z 20.973 tys. zł w roku 1994 do 6.198 tys. zł w roku 1995, tj. o 70,5%.</u>
          <u xml:id="u-105.22" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Podstawową przyczyną tego zjawiska był fakt, że ponad 55% ogólnej sumy należności pochodzi z lat 1991-1993, co czyni ich odzyskanie mocno wątpliwym. Ponadto 33 podmioty gospodarcze, będące dłużnikami Agencji Rynku Rolnego, zostały objęte postępowaniem upadłościowym, a 6 - postawiono w stan likwidacji.</u>
          <u xml:id="u-105.23" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Według danych z 31 grudnia 1995 r. Agencja była zaangażowana kapitałowo w 50 spółkach. Wartość udziałów bądź akcji posiadanych przez Agencję w tych spółkach wynosiła 124.268 tys. zł  wedąug stanu z końca grudnia 1994 r. o 10%. W ub.r. Agencja Rynku Rolnego uzyskała dywidendę za 1994 rok od 11 spółek w wysokości 1.188 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-105.24" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Tyle chciałbym powiedzieć na temat tej części analizy i liczb, które się z tym wiążą. Odpowiadając na pytanie pani poseł Grzebisz-Nowickiej pragnę powiedzieć, że Agencja Rynku Rolnego zgodnie z przywilejem ustalonym w ustawie o Najwyższej Izbie Kontroli rzeczywiście zgłosiła zastrzeżenia do zapisów protokołu i skierowała je do komisji odwoławczej. Sprawa znajduje się obecnie w toku i w związku z tym w dniu dzisiejszym nie jesteśmy w stanie przedstawić oceny działalności Agencji, tylko jej analizę.</u>
          <u xml:id="u-105.25" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Pragnę powiedzieć, że tryb odwoławczy dublujący w ocenie ustawodawcy, a także w ocenie Najwyższej Izby Kontroli, prawa obu stron, tzn. zarówno kontrolowanego podmiotu, jak i kontrolerów, jest instytucją bardzo ściśle sformalizowaną pod względem prawnym.</u>
          <u xml:id="u-105.26" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Ustawodawcy zależało jednak na tym, aby zabezpieczyć interes obydwu stron, których dotyczy przedmiot zgłoszonego sporu. Dlatego też proces trybu odwoławczego trwa jakiś czas i w związku z tym nie jesteśmy w stanie przedstawić członkom Komisji oceny sformułowanych przez nas zastrzeżeń. Chciałbym powiedzieć, że komisja odwoławcza powołana przez dyrektora Departamentu Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej oddaliła te zastrzeżenia w całości. Nie oznacza to jednak, że pozostaną one w dotychczasowej formie, ponieważ w dalszym toku trybu odwoławczego mogą ulec zmianie.</u>
          <u xml:id="u-105.27" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Obecnie pragnę państwa poinformować, czego dotyczą zgłoszone zastrzeżenia.</u>
          <u xml:id="u-105.28" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Pierwsze z nich dotyczy ustaleń związanych z wypłatą nagród dla pracowników Agencji i przekroczenia limitu wynagrodzeń.</u>
          <u xml:id="u-105.29" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Drugie dotyczy wystąpienia prezesa Agencji do ministra finansów - o czym wspomniałem przedstawiając wyniki analizy - o przekazanie kolejnych rat dotacji budżetowych, mimo posiadania znacznych kwot wolnych środków finansowych.</u>
          <u xml:id="u-105.30" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Trzecie zastrzeżenie dotyczy sposobu wykazywania w urządzeniach księgowych środków funduszu rezerwowego.</u>
          <u xml:id="u-105.31" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Czwarte zastrzeżenie związane jest z ustaleniami dotyczącymi samochodowego taboru osobowego, tzn. wykorzystaniem samochodów służbowych w tym okresie. Nie ukrywam, że w tym punkcie prezentujemy rozbieżne stanowiska.</u>
          <u xml:id="u-105.32" who="#DyrektorDepartamentuRolnictwaiGospodarkiZywnosciowejNajwyzszejIzbyKontroliJerzyOsinski">Piąte zastrzeżenie dotyczy ustaleń odnoszących się do zasad rachunkowości stosowanych przez Agencję Rynku Rolnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#PoselStanislawKalemba">Chciałbym powiedzieć, że chociaż do tej pory frekwencję koreferentów można było ocenić na blisko 100%, to w przypadku tego punktu naszych obrad jest zupełnie inaczej, ponieważ nieobecny jest zarówno pan poseł Skomra, jak i pan poseł Maćkowiak. W związku z tym ich obowiązki spadają na członków Komisji.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#PoselStanislawKalemba">Proponuję, abyśmy przystąpili obecnie do przedstawienia pytań i wniosków. Chciałbym przypomnieć, że z działalnością Agencji Rynku Rolnego w 1995 r. Komisja Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej zapoznała się wnikliwie nie tak dawno i przyjęła przedstawioną jej informację.</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#PoselStanislawKalemba">Jeżeli państwo pozwolą, to chciałbym zwrócić uwagę na następujące kwestie. Po pierwsze, uważam - nie wiem czy pan dyrektor zgodzi się z moją opinią, że w przypadku ściągania należności najbardziej znaczące są lata 1991-1993. Można zatem powiedzieć, że są to sprawy zaległe.</u>
          <u xml:id="u-106.3" who="#PoselStanislawKalemba">Przypomnę, że podczas posiedzenia sejmowej Komisji Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej przedstawiciele NIK przedstawili nam informację, z której wynikało, że nastąpiła pewna poprawa funkcjonowania Agencji Rynku Rolnego. Należy stwierdzić, że przychody Agencji zwiększyły się o 57,6%, natomiast rozchody były wyższe o 183,5%, co spowodowane było głównie zwiększonym skupem trzody o ok. 137 tys. ton półtusz.</u>
          <u xml:id="u-106.4" who="#PoselStanislawKalemba">Pragnę przypomnieć, że podczas posiedzeń Komisji wielokrotnie postulowaliśmy przyspieszenie skupu interwencyjnego itd. Biorąc pod uwagę naszą dyskusję, można byłoby zadać sobie pytanie, jaka byłaby dzisiaj sytuacja na rynku trzody, gdyby nie przeprowadzono skupu interwencyjnego na takim właśnie poziomie? W moim przekonaniu byłaby ona zdecydowanie gorsza.</u>
          <u xml:id="u-106.5" who="#PoselStanislawKalemba">Uzyskany przez Agencję wynik był nieco wyższy niż kwota dotacji przekazanej z budżetu do Agencji Rynku Rolnego. Należy pamiętać, że w poprzednich latach Agencja ponosiła straty w obrocie trzodą, natomiast osiągnęła zysk w obrocie zbożem.</u>
          <u xml:id="u-106.6" who="#PoselStanislawKalemba">Chciałbym przypomnieć, że podczas jednego z wcześniejszych posiedzeń Komisji stwierdzono, iż aby zapewnić skuteczną interwencję w zakresie skupu, obrotu i stabilizacji na rynku zbóż musiałaby ona zakupić ok. 10% całych zbiorów.</u>
          <u xml:id="u-106.7" who="#PoselStanislawKalemba">Chciałbym skierować do pana prezesa pytanie dotyczące działalności Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa. Ponieważ z przedstawionych informacji wynika, że jest ona winna Agencji Rynku Rolnego ok. 330 mld starych zł, pragnę zapytać, jakie działania zostały podjęte w celu rozwiązania tej sytuacji?</u>
          <u xml:id="u-106.8" who="#PoselStanislawKalemba">Moje następne pytanie dotyczy wzrostu wynagrodzeń. Chciałbym się dowiedzieć, jaka jest średnia płaca w Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, oraz jaka jest średnia płaca w Agencji Rynku Rolnego? Myślę o roku 1995.</u>
          <u xml:id="u-106.9" who="#PoselStanislawKalemba">Chciałbym również uzyskać od pana wyjaśnienia dotyczące zakupu samochodów osobowych dla Agencji Rynku Rolnego. W jakim celu dokonano tego zakupu i gdzie są obecnie użytkowane zakupione środki transportu? Interesowałoby mnie również, czy użytkowane przez Agencję pojazdy są rentowne?</u>
          <u xml:id="u-106.10" who="#PoselStanislawKalemba">Analogiczne pytania chciałbym sformułować co do zakupu komputerów. Czy mógłby pan powiedzieć, do jakich celów zostały zakupione i gdzie obecnie funkcjonują?</u>
          <u xml:id="u-106.11" who="#PoselStanislawKalemba">Biorąc pod uwagę przykład Funduszu Restrukturyzacji i Oddłużenia Rolnictwa, w którym wystąpiły trwające aż do dzisiaj perturbacje wynikające z bałaganu panującego w ewidencji w latach 1991-1992, można wysunąć wniosek, że gdyby w tamtym okresie fundusz był skomputeryzowany, to nie wystąpiłyby tego rodzaju kłopoty. Możemy zatem przyjąć, że obecnie agencje rządowe nie mogą funkcjonować bez komputerów.</u>
          <u xml:id="u-106.12" who="#PoselStanislawKalemba">Dzieląc się z państwem moimi uwagami chciałbym podkreślić, że bardzo sobie cenimy wyniki kontroli NIK zawarte w przedstawionych nam sprawozdaniach dotyczących działalności różnych agencji, ale sądzę, że powinniśmy jednak realnie oceniać zawarte w nich dane.</u>
          <u xml:id="u-106.13" who="#PoselStanislawKalemba">Czy ktoś z państwa ma jakieś uwagi dotyczące wykonania tej części budżetu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#PoselMariaZajaczkowska">Ponieważ na moje pytanie dotyczące dalszego pozostawania Agencji w różnego rodzaju spółkach uzyskałam odpowiedź stwierdzającą, że Agencja wycofa się z nich w okresie najbliższych 5 lat, chciałabym powiedzieć, że moim zdaniem, jest to okres zbyt długi. Łatwiejsze, jak się okazuje było wejście niż wyjście z tych spółek.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#PoselMariaZajaczkowska">W materiale przedstawionym przez NIK znajdują się również inne interesujące pytania, na które także chciałabym uzyskać odpowiedź. Otóż interesuje mnie, z jakiego powodu został utworzony fundusz rezerwowy i to w tak dużej kwocie, skoro wymagalność wszystkich należności gwarantowanych nie występuje równocześnie w ciągu jednego dnia?</u>
          <u xml:id="u-107.2" who="#PoselMariaZajaczkowska">Czy istniała zatem potrzeba utrzymywania tak wysokiego funduszu rezerwowego?</u>
          <u xml:id="u-107.3" who="#PoselMariaZajaczkowska">Kolejne pytanie, które chciałabym skierować do pana prezesa, dotyczy kwestii utrzymywania środków na lokatach krótkoterminowych, 7-, 14- i 30-dniowych. Przy założeniu, że lokowane są duże kwoty pieniędzy, w wyniku zastosowania tego rodzaju rozwiązania powstaną straty spowodowane różnicą wysokości oprocentowania lokat.</u>
          <u xml:id="u-107.4" who="#PoselMariaZajaczkowska">Chociaż w trakcie dyskusji wspominano, że uległa poprawie windykacja należności, w ocenie NIK mimo utworzenia specjalnego działu windykacji i podejmowania działań, mających na celu odzyskanie należności, kwota należności wyegzekwowanych w 1995 r. była niższa niż w 1994 r. Uważam, że jeżeli już stworzono zespół specjalizujących się w takich windykacjach, to proces odzyskiwania należności powinien ulec poprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#PoselStanislawKalemba">Czy jeszcze ktoś z państwa chciałby zabrać głos w tej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#PoselWojciechZarzycki">Chciałbym przypomnieć, że Agencja Rynku Rolnego powinna działać jako interwencyjna agenda rządowa. W ubiegłym roku, w tym samym okresie - a więc tuż przed żniwami - mówiliśmy o tym, że ceny interwencyjne funkcjonujące na rynku są zbyt niskie. Jak się okazało, mieliśmy rację, ponieważ taka sytuacja spowodowała, że skupiono zbyt małą ilość zbóż, co znalazło swoje odbicie w zwiększonej hodowli i podaży trzody chlewnej, a w efekcie doprowadziło do obniżenia cen skupu. Można zatem stwierdzić, że rolnicy ponieśli podwójną stratę, ponieważ nie uzyskali takich dochodów, jakie mogliby uzyskać w sytuacji panującej na rynku stabilizacji cen.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#PoselWojciechZarzycki">W analizie przedstawionej przez Najwyższą Izbę Kontroli znalazło się sformułowanie, że Agencja Rynku Rolnego nie wykorzystała na cele interwencyjne posiadanych środków pieniężnych. Moim zdaniem, fakt ten należy poddać ocenie.</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#PoselWojciechZarzycki">Jeżeli moje informacje są prawdziwe, to można przyjąć, że Agencja Rynku Rolnego skupiła w ub.r. ok. 8% zbóż i ok. 15% żywca. Natomiast rolnicy oczekiwali i nadal oczekują na taką pomoc, jaką powinna świadczyć agencja rządowa, a więc na pomoc w stabilizowaniu dochodów rolników.</u>
          <u xml:id="u-109.3" who="#PoselWojciechZarzycki">Jeżeli prześledzilibyśmy, kto zarobił na kontaktach z zagranicą, to okazałoby się, że były to te podmioty, które sprzedawały zakupione tuż po żniwach zboże po cenach zbliżonych do cen światowych i w ten sposób uzyskały zysk w granicach 200%.</u>
          <u xml:id="u-109.4" who="#PoselWojciechZarzycki">Ponadto z powodu zbyt niskich cen stosowanych w skupie, na rynku krajowym wystąpiło zapotrzebowanie na importowane zboże. Nie muszę państwu tłumaczyć, że w tej sytuacji na sprzedawanym nam zbożu zarobili zachodni farmerzy i podmioty prowadzące import zbóż.</u>
          <u xml:id="u-109.5" who="#PoselWojciechZarzycki">Ponieważ uważam, że powinniśmy dokonać oceny wykorzystania środków budżetowych na prowadzenie właściwych działań interwencyjnych, muszę przyznać, że bulwersuje mnie informacja dotycząca zakupu samochodów. Doskonale rozumiem, że łączność jest potrzebna, ale o ile sobie przypominam, w ub.r. Agencja również przeznaczyła pewne kwoty na zakup środków transportu. Chociaż zatrudnienie w Agencji wzrosło w tym okresie o 19 osób, przybyło jej 16 samochodów. Muszę przyznać, że nie mogę znaleźć racjonalnego wytłumaczenia dla takiej sytuacji, bo przecież są to środki budżetowe i wydatkowanie każdej złotówki powinno podlegać racjonalnej ocenie.</u>
          <u xml:id="u-109.6" who="#PoselWojciechZarzycki">Chciałbym państwa poinformować, że wiele uwag dotyczących działalności Agencji zgłaszają również rolnicy, którzy uważają, że Agencja Rynku Rolnego spóźnia się z interwencją na rynku oraz że istnieją obszary działania, w których Agencja nie interweniuje w ogóle.</u>
          <u xml:id="u-109.7" who="#PoselWojciechZarzycki">Uważam, że są to bardzo poważne zarzuty i dlatego powinniśmy bardzo uważnie przeanalizować sposób wydatkowania środków budżetowych, pochodzących przecież od podatników. Sądzę, że materiał przedstawiony przez Departament Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej NIK w pewnym niewielkim stopniu stanowi dla nas poważne ostrzeżenie.</u>
          <u xml:id="u-109.8" who="#PoselWojciechZarzycki">Jeżeli państwo pozwolą, to chciałbym jeszcze zapytać pana prezesa, czyją własność stanowią urządzenia zakupione do elewatora zbożowego w Koronowie? Kto jest właścicielem elewatora i o jakiej kwocie możemy mówić w tym przypadku?</u>
          <u xml:id="u-109.9" who="#PoselWojciechZarzycki">Chociaż z materiału opracowanego przez NIK można przytoczyć jeszcze wiele innych przykładów, poprzestanę na tym jednym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#PoselStanislawKalemba">Czy jeszcze ktoś z państwa chciałby się wypowiedzieć na ten temat?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#PoselZofiaGrzebiszNowicka">Po pierwsze, chciałabym stwierdzić, że z analizy przeprowadzonej niedawno przez Komisję Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - o czym wspomniał już pan przewodniczący Kalemba - wynika, że w 1995 i 1996 r. Agencja Rynku Rolnego dokonała znacznego postępu w realizacji zadań zarówno rzeczowych, jak i w gospodarowaniu środkami budżetowymi.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#PoselZofiaGrzebiszNowicka">Sądzę, że wszyscy pamiętamy, jaki nieporządek i nieprawidłowości panowały w działalności Agencji Rynku Rolnego w latach 1991-1993. Podkreślam ten fakt na początku mojej wypowiedzi, ponieważ chciałabym, abyśmy uzyskali pewien punkt odniesienia do obecnie prowadzonej przez Agencję działalności.</u>
          <u xml:id="u-111.2" who="#PoselZofiaGrzebiszNowicka">Pragnę również zapytać, czy w roku 1995 udzielono nietrafnych poręczeń kredytowych, tzn. czy zawarto jakieś umowy, które nie zostały spłacone w terminie? Sądzę bowiem, że zarzuty, o których mówił pan poseł Zarzycki, dotyczą lat ubiegłych, to znaczy 1993-1994. Dlatego chciałabym zapytać o sytuację Agencji w 1995 r., bowiem jej działalność w tym właśnie roku stanowi przedmiot dzisiejszego posiedzenia Komisji Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#PoselStanislawKalemba">Czy są jeszcze jakieś uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#PoselJaroslawKalinowski">Chciałbym rozszerzyć przedstawioną przez pana posła Zarzyckiego tezę dotyczącą interwencji prowadzonej na rynku trzody chlewnej oraz na rynku zbóż. Gdy popatrzymy na wynik finansowy Agencji, to wygląda on bardzo obiecująco, ponieważ na zakupy interwencyjne prowadzone na rynku trzody chlewnej wydatkowano dosyć znaczne środki finansowe. Można jednak zadać sobie pytanie, co by się stało, gdyby nie podjęto działań interwencyjnych?</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#PoselJaroslawKalinowski">Rozpatrując tego rodzaju działalność nie można jednak oceniać tylko jednego roku, gdyż taka ocena będzie niemiarodajna. Jeżeli Agencja Rynku Rolnego będzie podejmowała działania interwencyjne bez uwzględnienia aktualnej sytuacji panującej zarówno na rynku trzody chlewnej, jak i na rynku zbóż, to nigdy nie uda się jej uzyskać stabilizacji na tych rynkach. Moim zdaniem, te dwa rynki są ze sobą nierozerwalnie związane.</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#PoselJaroslawKalinowski">Jeżeli Agencja Rynku Rolnego w procesie swojej działalności interwencyjnej nie będzie uwzględniała wskaźników, którymi się posługujemy - to znaczy np. wskaźnika ceny żywca w przeliczeniu na cenę żyta /przypomnę, że w 1994 r. za 1 kg żywca można było zakupić 15 kg żyta, natomiast na początku 1996 r. tylko nieco ponad 5 kg/ - korygując ich wysokość w zależności od aktualnej sytuacji, to stabilizacja na tych rynkach nigdy nie nastąpi.</u>
          <u xml:id="u-113.3" who="#PoselJaroslawKalinowski">W związku z tym chciałbym zapytać, czy Agencja Rynku Rolnego w planowanej działalności interwencyjnej uwzględni powiązania istniejące pomiędzy rynkiem trzody chlewnej i rynkiem zbóż, zwłaszcza że - jak już uprzednio powiedziano - na ten cel przygotowano odpowiednie środki finansowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#PoselStanislawKalemba">Czy pan poseł Maksymiuk chciałby zabrać głos w dyskusji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Chciałbym podkreślić, że mam świadomość, iż uczestniczę w pracach sejmowej Komisji Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej jako zwolennik rolnictwa i przeraża mnie fakt, iż Agencja Rynku Rolnego osiąga zyski płynące z jej działalności, chociaż jednocześnie zdaję sobie sprawę, że prezes Agencji odpowiada za gospodarkę planową i nie może naszemu państwu przysparzać nieuzasadnionych strat. Sądzę jednak, że należałoby zmniejszyć zyski Agencji, a uzyskane w ten sposób środki finansowe skierować na działalność interwencyjną.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Chciałbym, abyśmy np. za 2 lata, podczas omawiania działalności Agencji Rynku Rolnego, mogli powiedzieć, że mimoiż wysokość środków finansowych, którymi dysponuje Agencja uległa zmniejszeniu, to jednak wypracowany przez nią zysk został przeznaczony na działalność interwencyjną, a nie został odprowadzony do budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-115.2" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Chciałbym się dowiedzieć, czy Agencja Rynku Rolnego, jako osoba prawna, odprowadza podatek od lokat bankowych? Odpowiedź, jaką uzyskam na to pytanie, pozwoli mi stwierdzić, czy jest to słuszne rozwiązanie, czy nie.</u>
          <u xml:id="u-115.3" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Kolejna sprawa, o której chciałbym powiedzieć, odnosi się do niektórych wystąpień moich przedmówców. Otóż osobiście uważam, że Komisja Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej nigdy nie doświadczy takiej sytuacji, aby Agencja Rynku Rolnego przedstawiła jej raport, w którym wykaże, że współpracujący z nią pośrednicy nie osiągnęli zysku.</u>
          <u xml:id="u-115.4" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Nie będę starał się pogłębiać tego tematu, bowiem jest oczywiste, że intencją pośrednika jest uzyskanie jak największego zysku. Mówię o tym mając na uwadze kwestie, o których mówiliśmy podczas poprzednich posiedzeń Komisji, to znaczy, jakie działania podjęła Agencja Rynku Rolnego, aby możliwa stała się rezygnacja z korzystania z usług pośredników.</u>
          <u xml:id="u-115.5" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Czy istnieją takie tendencje, aby obrót komulowany przez Agencję był obrotem powstałym bez udziału pośredników?</u>
          <u xml:id="u-115.6" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Czy mógłby mi pan powiedzieć, jaki procent obrotu powstałego w wyniku działalności interwencyjnej Agencji prowadzonej na rynku zbóż będzie dotyczył skupu zaliczkowego?</u>
          <u xml:id="u-115.7" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Ponieważ kwestia została uwzględniona w treści dezyderatu Komisji oraz była kilkakrotnie omawiana podczas jej posiedzeń, chciałbym uzyskać odpowiedź na moje pytanie. Chociaż mam świadomość, że pośrednicy muszą osiągać zyski, sedno problemu polega na tym, aby Agencja stymulowała obrót.</u>
          <u xml:id="u-115.8" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Mam nadzieję, że w sporządzanych co kwartał sprawozdaniach znajdzie się informacja, że Agencja posiada coraz większy wpływ na obrót, jednocześnie się z niego wycofując. Niejednokrotnie mówiliśmy przecież, że Agencja Rynku Rolnego nie może być swoistym ministerstwem skupu. Tymczasem Agencja Rynku Rolnego nie tylko staje się takim ministerstwem, ale nawet sama prowadzi ten skup.</u>
          <u xml:id="u-115.9" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Przy okazji odnosząc się do wypowiedzi moich przedmówców, chciałbym powiedzieć, że koszt jednego etatu wynoszący 654 zł, jak na pracę w urzędach centralnych jest sumą nie wygórowaną. Mówię w tej chwili o przeciętnej płacy uzyskiwanej na średniorocznym etacie. Jeżeli tak wygląda stan faktyczny, to być może mamy w tym przypadku do czynienia z negatywnym doborem pracowników, spowodowanym zbyt niskim poziomem oferowanej im płacy.</u>
          <u xml:id="u-115.10" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Skoro stawiane są im pewne określone wymagania, to płaca, jaką im się oferuje, powinna być znacznie wyższa. Nie ulega wątpliwości, że nie są to płace, które mogłyby spowodować napływ do pracy w Agencji Rynku Rolnego wysokiej klasy specjalistów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#PoselStanislawKalemba">Czy pani poseł Stolzman ma jakąś uwagę do tego fragmentu wypowiedzi pana posła Maksymiuka?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#PoselMariaStolzman">Chciałabym zwrócić uwagę, że w materiale przygotowanym przez NIK znajduje się informacja, że w 1995 r. przeciętna płaca w Agencji wynosiła 850 zł brutto.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#PoselStanislawKalemba">Można zatem powiedzieć, że średnia płaca w Agencji Rynku Rolnego oscyluje w granicach średniej krajowej.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#PoselStanislawKalemba">Ponieważ nikt z państwa nie zgłasza dalszych pytań, poproszę o zabranie głosu wiceprezesa Agencji Rynku Rolnego, pana Jana Sobieckiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#WiceprezesJanSobiecki">Sądzę, że trudno mi będzie odpowiedzieć na niektóre pytania, ponieważ są one ze sobą sprzeczne.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#WiceprezesJanSobiecki">Agencja Rynku Rolnego w ocenie Najwyższej Izby Kontroli oraz w trakcie dzisiejszej dyskusji uzyskała bardzo różne oceny, ponieważ każdy postrzega jej działalność ze swego indywidualnego punktu widzenia. Sądzę, że gdybyśmy poprosili o ocenę działalności korzystających z jej usług rolników, to prawie wszyscy - z nielicznymi wyjątkami, twierdziliby, że są z niej zadowoleni. Gdybyśmy o to samo zapytali producenta, który kupuje od Agencji produkty, to również byłby on zadowolony, podobnie jak konsument.</u>
          <u xml:id="u-119.2" who="#WiceprezesJanSobiecki">Dlatego należy spojrzeć na rolę, jaką ma do spełnienia Agencja. Otóż jej zadaniem nie jest kształtowanie poziomu cen, bowiem funkcję tę spełnia rynek. Agencja Rynku Rolnego ma działać na pewnym obszarze, przeciwdziałając nadmiernemu wzrostowi cen. Gdybyśmy w ten sposób spróbowali spojrzeć na tę kwestię, to być może działania Agencji byłyby bardziej zrozumiałe.</u>
          <u xml:id="u-119.3" who="#WiceprezesJanSobiecki">Jeżeli państwo pozwolą, to obecnie chciałbym udzielić odpowiedzi na konkretne pytanie. Panią poseł Zajączkowską interesowała kwestia wielkości funduszu rezerwowego oraz lokaty krótkoterminowe. W odwołaniu odnoszącym się do ustaleń protokołu NIK stwierdziliśmy, że lokowanie środków Agencji na kontach krótkoterminowych trudno uznać za stratę. Zawsze można postawić zarzut, dlaczego lokata nie została złożona na termin 30-dniowy, a nie 10-dniowy lub podjęta np. po 45 dniach?</u>
          <u xml:id="u-119.4" who="#WiceprezesJanSobiecki">Aby mówić o zarzutach dotyczących lokat terminowych należy zdawać sobie sprawę ze skali obrotu Agencji Rynku Rolnego. Otóż roczny obrót Agencji oscyluje w granicach 13-15 bln starych zł. Dlatego utrzymywanie przez cały czas w gotowości kwoty w wysokości 10-15% posiadanych środków jest w pełni uzasadnione. Należy bowiem pamiętać, że Agencja podejmuje niektóre ze swoich działań zupełnie niespodziewanie lub czyni to poprzez swoich kontrahentów.</u>
          <u xml:id="u-119.5" who="#WiceprezesJanSobiecki">W takich przypadkach musi być zachowana płynność obrotu środków Agencji. Oczywiście, nie wszystkie te przedsięwzięcia odbywają się w sposób idealny, ale jednak należy pamiętać o skali obrotów oraz o tym, że nie mamy zamiaru odnosić korzyści z lokowania środków.</u>
          <u xml:id="u-119.6" who="#WiceprezesJanSobiecki">Środki Agencji lokowane są na różnych lokatach i automatycznie przechodzą na następny okres, tzn. jeżeli lokowane są na 30 dni, to po tym terminie automatycznie lokowane są na następne 30 dni. Różnice oprocentowania tych lokat nie są aż tak duże i dlatego zastanawiamy się nad tym, co by było gdyby, nie ma po prostu sensu i odbywa się już po fakcie.</u>
          <u xml:id="u-119.7" who="#WiceprezesJanSobiecki">Moje powyższe stwierdzenie dotyczy także zarzutu, że Agencja pobierała środki z budżetu państwa, posiadając jednocześnie ich wystarczającą ilość. Któż mógł przewidzieć, że sprzedamy aż tak dużą ilość zbóż oraz importowanego cukru. Pan przewodniczący na pewno pamięta, że chcieliśmy złożyć wniosek o udzielenie Agencji pożyczki z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Ponieważ nastąpiła zmiana sytuacji na rynku i sprzedaliśmy więcej zbóż niż pierwotnie planowaliśmy, minister finansów uznał nasze argumenty i przekazał nam odpowiednią kwotę pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-119.8" who="#WiceprezesJanSobiecki">Chciałbym, aby oceniając Agencję brali państwo pod uwagę wszystkie uwarunkowania mające wpływ na podejmowane przez nas decyzje.</u>
          <u xml:id="u-119.9" who="#WiceprezesJanSobiecki">Odnosząc się do pytania pana przewodniczącego, dotyczącego Agencji Rolnej Skarbu Państwa, muszę powiedzieć, że kwestia ta została już uregulowana. Podpisaliśmy już bowiem stosowne porozumienie dotyczące spłaty i zadłużenia, ale bez odsetek, bowiem pojawiła się taka możliwość. Myślę, że Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa wcześniej grała w tej sprawie na zwłokę. Pragnę dodać, że wspomniane ustalenia znajdują się już w fazie realizacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#PoselStanislawKalemba">Jakie były przyczyny powstania tak dużego zadłużenia?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#WiceprezesJanSobiecki">Złożyły się na nie głównie sprawy z lat 1992 i 1993, kiedy to Agencja poręczała kredyty zaciągane przez gospodarstwa skarbowe Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, bądź też podpisała z nimi umowy na zaliczkowy skup zboża. Oczywiście, kwotę tę w bardzo istotny sposób powiększyły karne odsetki.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#WiceprezesJanSobiecki">Jeżeli państwo pozwolą, to obecnie chciałbym poruszyć kwestię zakupu samochodów.</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#WiceprezesJanSobiecki">Doskonale zdaję sobie sprawę, że jest to temat drażliwy społecznie, podobnie jak komputery czy telefony. Jeżeli państwo sobie przypominają, w latach 1991-1993 negatywne oceny odnoszące się do działalności Agencji dotyczyły także prowadzonej przez nią gospodarki środkami transportu, a główny zarzut dotyczył użyczania samochodów.</u>
          <u xml:id="u-121.3" who="#WiceprezesJanSobiecki">Pan prezes Gutowski rozpoczął porządkowanie tego problemu, wycofując z eksploatacji stare i zużyte samochody. Musimy zdawać sobie sprawę, że pracownicy Agencji działają w terenie i muszą w związku z tym pracować w godziwych warunkach.</u>
          <u xml:id="u-121.4" who="#WiceprezesJanSobiecki">Panie pośle Zarzycki, uważam, że formułowanie tego rodzaju stwierdzenia, iż zatrudnienie w Agencji zwiększyło się o 19 osób, a liczba zakupionych samochodów - o 16 sztuk, jest nieuprawnione. Nie można bowiem porównywać Agencji z innymi zakładami pracy, ponieważ jej pracownicy muszą poruszać się po terenie całego kraju.</u>
          <u xml:id="u-121.5" who="#WiceprezesJanSobiecki">Posiadany obecnie przez Agencję tabor samochodowy został już w znacznym stopniu odnowiony i w 1997 r. planujemy wymianę jedynie dwóch lub trzech samochodów.</u>
          <u xml:id="u-121.6" who="#WiceprezesJanSobiecki">Mówiąc o zakupie komputerów należy stwierdzić, że jest to kwestia dosyć dyskusyjna. Podczas kontroli polemizowaliśmy z pracownikami NIK, ile komputerów powinno przypadać na jednego pracownika. Uważamy, że zakupione przez nas komputery, są nam po prostu potrzebne i nie wyobrażamy sobie, abyśmy mogli bez nich prowadzić naszą działalność. Należy zdawać sobie sprawę z zachodzących przemian, bowiem nie ulega wątpliwości, że komputery wyprodukowane w 1991 r. są już przestarzałe i zachodzi potrzeba ich wymiany.</u>
          <u xml:id="u-121.7" who="#WiceprezesJanSobiecki">Stworzyliśmy docelowy program komputeryzacji Agencji Rynku Rolnego i dlatego wszystkie bieżące zakupy dokonywane są pod kątem stworzenia zintegrowanego systemu. Zgodnie z ustawą o zamówieniach publicznych ogłosiliśmy przetarg na komputeryzację Agencji, który zostanie rozstrzygnięty we wrześniu br., po czym przystąpimy do jego realizacji.</u>
          <u xml:id="u-121.8" who="#WiceprezesJanSobiecki">Panią poseł Zajączkowską interesowała wysokość funduszu rezerwowego. Otóż można powiedzieć, że nazwa ta była nieco nadużywana, ponieważ nie mieliśmy podstaw prawnych pozwalających na jego utworzenie i dlatego będzie on uregulowany dopiero w nowym statucie. Tak wysoka kwota środków funduszu była niezbędna ze względu na potrzebę zabezpieczenia spłaty poręczonych przez Agencję kredytów. Banki bowiem udzielając kredytów żądały pełnego zabezpieczenia. Myślę, że fakt niewykorzystania tej kwoty można uznać za zjawisko pozytywne.</u>
          <u xml:id="u-121.9" who="#WiceprezesJanSobiecki">Przy okazji chciałbym przypomnieć - mówiłem o tym odpowiadając na pytanie pani poseł Grzebisz-Nowickiej, że w 1995 r. nie musieliśmy spłacać ani jednej złotówki z poręczonych przez Agencję kredytów i dlatego w tej chwili zastanawiamy się nad tym, czy nie wprowadziliśmy zbyt rygorystycznych warunków uzyskiwania poręczeń kredytowych.</u>
          <u xml:id="u-121.10" who="#WiceprezesJanSobiecki">Jest to kolejny dylemat Agencji Rynku Rolnego, bowiem po bardzo przykrych doświadczeniach związanych z koniecznością spłaty kredytów poręczonych przez Agencję i związanym z tym faktem wzrostem jej zadłużenia, wprowadziliśmy bardzo ostre warunki ich uzyskiwania, co spowodowało drastyczny spadek liczby kierowanych do nas wniosków. W związku z tym zastanawiamy się, czy podmioty ubiegające się o poręczenia nie należałoby obdarzyć większym zaufaniem, podejmując tym samym większe ryzyko. Oczywiście, ocena dokonywana post factum różni się od oceny konkretyzowanej przed zaistnieniem danego zdarzenia.</u>
          <u xml:id="u-121.11" who="#WiceprezesJanSobiecki">Odpowiadając na pytanie pana posła Zarzyckiego dotyczące skali interwencji na rynku zbóż - przypomnę, że osiągnęła ona 8%, a na rynku żywca - 15% - chciałbym powiedzieć, że naszym zdaniem była ona za wysoka. Działania interwencyjne Agencji powinny bowiem jedynie prowadzić do zdjęcia z rynku nadwyżki produktów rolnych.</u>
          <u xml:id="u-121.12" who="#WiceprezesJanSobiecki">Odpowiadając na kolejne pana pytanie chciałbym powiedzieć, że niezgodne z prawdą jest twierdzenie, iż Agencja nie wykorzystała w pełni posiadanych przez nią środków, ponieważ 8-10% środków powinno nadal pozostawać w jej zasobach w celu zachowania płynności finansowej.</u>
          <u xml:id="u-121.13" who="#WiceprezesJanSobiecki">Mówiąc o urządzeniach do elewatora w Koronowie należy pamiętać, że jest to elewator, w którym Agencja posiada 30% udziałów. Ponieważ został on przejęty za długi - wspólnie z ROLIMPEX - a więc jest on tylko częściowo własnością Agencji, a spółka, o której mówimy, jedynie zarządza tym majątkiem. Skoro pojawiła się potrzeba zakupu agregatu czyszcząco-sortującego...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#PoselStanislawKalemba">Czy może pan powiedzieć, jaka była cena tego urządzenia?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#WiceprezesJanSobiecki">Jego wartość wynosiła 33 tys. 440 zł. Jesteśmy przekonani, że zakup tego urządzenia był w pełni uzasadniony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#PoselMariaStolzman">Czy mógłby mi pan powiedzieć, dlaczego Agencja działa wspólnie z ROLIMPEX-em?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#WiceprezesJanSobiecki">Chcemy rozwiązać spółkę z ROLIMPEX-em i stworzyć własny magazyn.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#WiceprezesJanSobiecki">Kolejnym problemem, który pojawił się w wypowiedziach posłów, są pośrednicy. Chciałbym państwu uświadomić, że Agencja nie może decydować o tym, czy powinni istnieć pośrednicy, czy nie. Przecież nie możemy sprzedawać lub kupować każdego towaru, ponieważ w przeciwnym przypadku stalibyśmy się największym przedsiębiorstwem w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-125.2" who="#WiceprezesJanSobiecki">Odpowiadając na pytanie pana posła Maksymiuka chciałbym przypomnieć, że naszym celem nie jest osiąganie zysku. Rozważamy możliwość przywrócenia formy zaliczkowego skupu zboża, ale znowelizowana ustawa nie pozwala nam na rozpoczęcie tego typu działalności. Obecnie wspólnie z kierownictwem resortu rolnictwa, zastanawiamy się nad tym, w jaki sposób można byłoby rozwiązać ten problem.</u>
          <u xml:id="u-125.3" who="#WiceprezesJanSobiecki">Tegoroczne żniwa przebiegają w niekorzystnych warunkach atmosferycznych, a tymczasem Agencja musi odbudować nie tylko stan rezerw państwowych, ale także uzupełnić zapasy operacyjne, a więc najpierw musi zakupić zboże na własne potrzeby, do czego nas zobowiązuje ustawa, a dopiero później będziemy mogli rozważyć propozycje dotyczące zaliczkowego skupu zbóż.</u>
          <u xml:id="u-125.4" who="#WiceprezesJanSobiecki">Zgadzam się z panem posłem Kalinowskim, że powinniśmy zwracać uwagę na synchronizację działań podejmowanych na rynku zbóż i rynku żywca. Chciałbym zwrócić uwagę, że przez półtora roku działania Agencji powodowały, iż produkcja trzody stała się opłacalna.</u>
          <u xml:id="u-125.5" who="#WiceprezesJanSobiecki">W tej chwili naszym największym problemem jest ustalenie właściwej ceny zboża, ponieważ w późniejszym okresie jej poziom będzie decydował zarówno o odbudowie stada, jak i ocenie zboża w czerwcu przyszłego roku.</u>
          <u xml:id="u-125.6" who="#WiceprezesJanSobiecki">Agencja powinna dążyć do pogodzenia interesów wszystkich podmiotów i dlatego uważam, że powinna być jeszcze bardziej niezależna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#PoselStanislawKalemba">Czy pani główna księgowa chciałaby zabrać głos na ten temat? Nie?</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#PoselStanislawKalemba">Wobec tego proszę o zabranie głosu pana posła Andryszaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#PoselAleksanderAndryszak">Pragnę powiedzieć, że sprawozdanie z działalności Agencji Rynku Rolnego rozpatrujemy już po raz kolejny w bardzo krótkim okresie i dlatego sądzę, że niezależnie od tego, czy będziemy dyskutować na ten temat godzinę, czy kilka godzin, to praktycznie nie jesteśmy w stanie zmienić żadnej cyfry znajdującej się w tych materiałach.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#PoselAleksanderAndryszak">Pan dyrektor Osiński z Najwyższej Izby Kontroli wspomniał, że jego instytucja nie posiada ostatecznego stanowiska, bowiem jak dotąd zdania w tej kwestii są podzielone. Proponowałbym zatem, aby Komisja przyjęła przedstawione jej sprawozdanie, a do kwestii, które zostaną ustalone przez NIK możemy odnieść się w trakcie dokonywania oceny Agencji, którą przeprowadzimy - jak sądzę - za trzy miesiące lub pół roku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#PoselStanislawKalemba">Dziękuję panu posłowi za wypowiedź, która, jak sądzę, przybliży nas do sformułowania ostatecznej konkluzji.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#PoselStanislawKalemba">Czy pan dyr. Osiński chciałby zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#DyrektorJerzyOsinski">Jeżeli pan przewodniczący pozwoli, to w bardzo skondensowany sposób chciałbym wspomnieć o trzech sprawach, a następnie poprosić mojego współpracownika o przedstawienie kilku kwestii szczegółowych, które wzbudziły szczególnie duże emocje wśród członków Komisji.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#DyrektorJerzyOsinski">Po pierwsze - przekazana państwu analiza budżetu jest związana z informacją, którą przedstawiliśmy członkom tej Komisji podczas jednego z poprzednich jej posiedzeń. Podzielam opinię pana przewodniczącego, iż oceniliśmy wówczas, że w działaniach Agencji nastąpiła poprawa i ta ocena jest nadal aktualna.</u>
          <u xml:id="u-129.2" who="#DyrektorJerzyOsinski">Natomiast ocena, której dzisiaj nie przedstawiliśmy, dotyczy tylko wykonania budżetu za 1995 rok, chociaż pewne wątki merytoryczne związane są z naszą wcześniejszą informacją.</u>
          <u xml:id="u-129.3" who="#DyrektorJerzyOsinski">Po drugie - niezależnie od tego, jaki będzie werdykt komisji odwoławczej w Najwyższej Izbie Kontroli, nie wpłynie on na wielkość liczb zapisanych w budżecie. Dlatego też nie zmieniamy poglądów dotyczących sformułowanych przez nas zarzutów.</u>
          <u xml:id="u-129.4" who="#DyrektorJerzyOsinski">Po trzecie - o czym uprzednio mówiłem - podtrzymujemy sformułowane przez nas zarzuty.</u>
          <u xml:id="u-129.5" who="#DyrektorJerzyOsinski">Chciałbym prosić pana Wojnicza o krótkie przedstawienie kwestii związanych z zakupem samochodów i komputerów oraz przybliżenia sprawy elewatora w Koronowie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#PrzedstawicielNajwyzszejIzbyKontroliMarekWojnicz">Swoją wypowiedź pragnę rozpocząć od omówienia kwestii, poruszonej przez panią poseł Stolzman, a mianowicie wyjaśnienia sprawy elewatora w Koronowie.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#PrzedstawicielNajwyzszejIzbyKontroliMarekWojnicz">Sądzę, że pan prezes Sobiecki nieco przesadził, ponieważ elewator w Koronowie stanowi współwłasność Agencji Rynku Rolnego, która posiada jedną trzecią wartości hipotecznej elewatora. Agencja nabyła ten fragment elewatora w 1993 r. za niebagatelną kwotę 60 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-130.2" who="#PrzedstawicielNajwyzszejIzbyKontroliMarekWojnicz">Zdaniem Najwyższej Izby Kontroli, odbyło się to z naruszeniem dyscypliny budżetowej. Po nabyciu omawianego elewatora powołano spółkę zarządzającą, której współudziałowcami są: Agencja Rynku Rolnego, ROLIMPEX oraz była państwowa osoba prawna.</u>
          <u xml:id="u-130.3" who="#PrzedstawicielNajwyzszejIzbyKontroliMarekWojnicz">W 1995 r. dokonano inwestycji, co do której celowości, czy też sposobu rozliczenia Najwyższa Izba Kontroli nie wnosiła jakichkolwiek zastrzeżeń. W tej chwili Agencja i ROLIMPEX podejmują próby odsprzedania sobie nawzajem posiadanych udziałów, ale nikt nie chce ich kupić.</u>
          <u xml:id="u-130.4" who="#PrzedstawicielNajwyzszejIzbyKontroliMarekWojnicz">Druga sprawa dotyczy wydatków majątkowych, a szczególnie zakupu samochodów. Ponieważ pan przewodniczący prosił o wymienienie marek tych samochodów, chciałbym powiedzieć, że w 1995 r. Agencja Rynku Rolnego zakupiła 2 fiaty Croma dla prezesa i wiceprezesa Agencji, oraz fiaty Tempra dla pracowników centrali Agencji. Dla pracowników oddziałów terenowych również zakupiono fiaty Tempra oraz fiata Uno i fiata Cinquecento. Można stwierdzić, że w oddziałach terenowych nastąpiła wymiana starego taboru.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#PoselWojciechZarzycki">Jakie samochody wymieniono?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#PrzedstawicielNajwyzszejIzbyKontroliMarekWojnicz">Były to 4-letnie łady.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#PrzedstawicielNajwyzszejIzbyKontroliMarekWojnicz">Najwyższa Izba Kontroli ma wątpliwości dotyczące sposobu użytkowania samochodów w centrali, ponieważ dyrektorzy centrali Agencji otrzymali te samochody do pełnej dyspozycji i korzystają z nich na mocy umów.</u>
          <u xml:id="u-132.2" who="#PrzedstawicielNajwyzszejIzbyKontroliMarekWojnicz">Mamy również wątpliwości dotyczące sposobu rozliczania kosztów użytkowania tych samochodów, ponieważ dyrektorzy biur mogą je wykorzystywać do celów prywatnych za określoną odpłatnością. W 1995 r. przyjęto stawkę 500-600 zł za 1 km, oczywiście pod warunkiem, że osoba używająca samochodu pokryje koszty zakupu paliwa oraz drobnych napraw. Jednakże dyrektorzy, którzy używają tych samochodów otrzymują jednocześnie ryczałt, którego wysokość uzależniona jest od zajmowanego stanowiska. Na przykład pan wiceprezes otrzymuje co miesiąc ryczałt za 1500 km, dyrektor generalny - za 1000 km, a dyrektorzy biur - za 500 km.</u>
          <u xml:id="u-132.3" who="#PrzedstawicielNajwyzszejIzbyKontroliMarekWojnicz">Jeżeli dokonamy kompensaty kwotowej, to okaże się, że Agencja, niewiele, ale jednak dopłaca do użytkowania tych samochodów. W 1995 r. była to kwota ok. 140 mln starych zł, przy 50-procentowym wykorzystaniu tych pojazdów do celów prywatnych. Chociaż fakt ten budzi kontrowersję, to jednak - jak zauważył pan dyr. Osiński - nie możemy go w tej chwili jednoznacznie ocenić, ponieważ ustawa o NIK obliguje nas do oczekiwania na werdykt prezesa.</u>
          <u xml:id="u-132.4" who="#PrzedstawicielNajwyzszejIzbyKontroliMarekWojnicz">Odnosząc się do zakupu komputerów, chciałbym wyraźnie powiedzieć, że Najwyższa Izba Kontroli w toku czynności kontrolnych nie kwestionowała potrzeby posiadania komputerów, a jedynie zwróciła uwagę na następujący fakt. Otóż w centrali Agencji jeden zestaw komputerowy przypadał na jedną osobę i w związku z tym do rozstrzygnięcia pozostaje kwestia pełnego wykorzystania tego sprzętu.</u>
          <u xml:id="u-132.5" who="#PrzedstawicielNajwyzszejIzbyKontroliMarekWojnicz">Pełnomocnik ds. informatyki zatrudniony w centrali Agencji dosyć przekonująco uzasadnił potrzebę użytkowania takiej właśnie liczby komputerów, chociaż mniej przekonujące były jego wyjaśnienia dotyczące liczby drukarek, ponieważ jedna drukarka przypadała na 2 osoby. Należy jednak zwrócić uwagę na trzeci aspekt tej sprawy, a mianowicie opóźnienie, jakie powstało we wdrażaniu zintegrowanego systemu informatycznego, które wymaga w tej chwili - zgodnie z ustawą o zamówieniach publicznych - przeprowadzenia długotrwałych procedur. Otóż może pojawić się problem takiej oto natury, że firma, która wygra przetarg na wdrożenie tego systemu może zażądać wprowadzenia do użytku wskazanego przez nią sprzętu i nagle okaże się, że komputery zakupione przez Agencję w ciągu ostatnich 2 lat staną się nieodpowiednie i niepotrzebne.</u>
          <u xml:id="u-132.6" who="#PrzedstawicielNajwyzszejIzbyKontroliMarekWojnicz">Oczywiście, w założeniach organizacyjno-technicznych Agencja z całą pewnością poda, że posiada sprzęt komputerowy, ale należy brać pod uwagę fakt, iż rynek komputerowy jest rynkiem bardzo prężnym i trwa na nim bezpardonowa walka. W związku z tym nie wiadomo, jak ten aspekt sprawy może zaważyć na wprowadzeniu zintergrowanego systemu informatycznego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#PoselMariaStolzman">Sądzę, że jest to bardzo złożony problem i nie dotyczy on tylko Agencji. Nie możemy tego problemu rozwiązać dopóty, dopóki nie zostanie utworzony jednolity system użytkowania komputerów, podobnie jak w krajach Europy Zachodniej. Przypomnę, że polega on na dzierżawieniu sprzętu komputerowego. Dzięki temu co rok lub 2 lata wymienia się użytkowany sprzęt na nową jego generację za niewielką dopłatą.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#PoselMariaStolzman">Przy obecnym tempie postępu technologii informatycznej dwuletni komputer może okazać się nieprzydatny, ponieważ przy jego pomocy nie będzie można np. wykorzystać jakiegoś nowego oprogramowania. Brak takiego systemu w Polsce powoduje, że wszyscy na tym tracimy i to we wszystkich dziedzinach. Muszę powiedzieć, że nie rozumiem dlaczego tak się dzieje, ponieważ współpraca z firmami komputerowymi działającymi na polskim rynku jest bardzo zaawansowana i taki system powinien być już powoli wprowadzany.</u>
          <u xml:id="u-133.2" who="#PoselMariaStolzman">Gdyby tak się stało, to wówczas dyskusja na temat, na ilu pracowników powinna przypadać jedna drukarka nie miałaby sensu, a ponadto pan dyrektor nie miałby już obaw, że zakupiony niedawno sprzęt może okazać się nieprzydatny dla firmy, która wygra przetarg, ponieważ każda większa firma użytkowałaby w tej sytuacji komputery nowej generacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#PoselStanislawKalemba">Powracając do kwestii samochodów służbowych chciałbym powiedzieć, że istnieje bardzo proste rozwiązanie wspomnianego przez pana dyrektora problemu. Otóż wystarczyłoby, aby samochód garażował w danej instytucji i był używany wyłącznie do celów służbowych. Uważam, że niektóre problemy można rozwiązać wbardzo prosty sposób, a proste rozwiązania - jak wiadomo - są niezwykle skuteczne. Sądzę, że możemy już zakończyć omawianie tego punktu.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#PoselStanislawKalemba">Pan poseł Andryszak zaproponował, aby Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania budżetu za 1995 rok w części 39 - Agencja Rynku Rolnego.</u>
          <u xml:id="u-134.2" who="#PoselStanislawKalemba">Czy ktoś z państwa chciałby zgłosić inny wniosek? Nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-134.3" who="#PoselStanislawKalemba">Wobec braku sprzeciwu uważam, iż mogę stwierdzić, że Komisja przyjęła sprawozdanie.</u>
          <u xml:id="u-134.4" who="#PoselStanislawKalemba">Obecnie, zgodnie z propozycją pani wiceprzewodniczącej, poddaję pod głosowanie wniosek o przyjęcie sprawozdania z wykonania budżetu za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 1995 r. wraz z analizą Najwyższej Izby Kontroli we wszystkich wymienionych częściach od a do g.</u>
          <u xml:id="u-134.5" who="#PoselStanislawKalemba">Kto z państwa opowiada się za przyjęciem tego sprawozdania?</u>
          <u xml:id="u-134.6" who="#PoselStanislawKalemba">W głosowaniu za przyjęciem sprawozdania opowiedziało się 15 posłów, nikt nie był przeciwny, 2 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-134.7" who="#PoselStanislawKalemba">Stwierdzam, że Komisja przyjęła sprawozdanie.</u>
          <u xml:id="u-134.8" who="#PoselStanislawKalemba">Obecnie przystąpimy do omówienia następnego punktu, to znaczy rozpatrzenia sprawozdania z działalności Departamentu Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Najwyższej Izby Kontroli w 1995 r.</u>
          <u xml:id="u-134.9" who="#PoselStanislawKalemba">Ponieważ otrzymali państwo ten materiał, a w trakcie realizacji porządku obrad omówiliśmy nieomal wszystkie sfery działalności Najwyższej Izby Kontroli, chciałbym zapytać, czy istnieje potrzeba powtórnego omawiania tego materiału?Nie ma takiej potrzeby. Wobec tego przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-134.10" who="#PoselStanislawKalemba">Kto z pań i panów posłów opowiada się za przyjęciem sprawozdania z działalności Departamentu Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Najwyższej Izby Kontroli w 1995 r.?</u>
          <u xml:id="u-134.11" who="#PoselStanislawKalemba">W głosowaniu za przyjęciem sprawozdania opowiedziało się 17 posłów, nikt nie był przeciwny i nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-134.12" who="#PoselStanislawKalemba">Stwierdzam, że Komisja jednomyślnie opowiedziała się za przyjęciem sprawozdania NIK.</u>
          <u xml:id="u-134.13" who="#PoselStanislawKalemba">Przypominam, że ocenę o godz. 20.00 przedstawi powołany przez nas zespół.</u>
          <u xml:id="u-134.14" who="#PoselStanislawKalemba">Czy pani poseł Zajączkowska chciałaby zabrać głos w tej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#PoselMariaZajaczkowska">Panie przewodniczący, przyznam, że nie bardzo rozumiem, o czym w tej chwili mówimy. Komisja przyjęła sprawozdanie i nie ma do niego uwag, które miałyby znaczenie dla Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, a więc możemy zakończyć nasze posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#PoselMariaZajaczkowska">Gdybyśmy nie przyjęli któregokolwiek z tych sprawozdań, to wówczas należałoby stwierdzić, że przyjmujemy sprawozdanie, ale z wyłączeniem jakiejś jego części i sporządzić odpowiednie uzasadnienie. Natomiast uwagi, które były prezentowane podczas dyskusji, nie są uwagami, które moglibyśmy skierować do Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów.</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#PoselMariaZajaczkowska">Powinniśmy je opracować w normalnym trybie i w formie dezyderatu lub opinii przesłać do właściwego adresata, ale przecież nie musimy tego robić podczas dzisiejszego posiedzenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#PoselStanislawKalemba">Jeżeli państwo pozwolą, to chciałbym przedstawić swoje zdanie na ten temat. Otóż nie pierwszy raz przyjmujemy tego rodzaju sprawozdanie i dlatego uważam, że podsumowanie faktu jego przyjęcia jednym zdaniem jest zbytnim uproszczeniem. Z przeprowadzonej dyskusji wynika kilka istotnych wniosków.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#PoselStanislawKalemba">Chciałbym przypomnieć, że w ub.r. Komisja zwróciła uwagę na pewne kwestie i skierowała swoje uwagi do komisji budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-136.2" who="#PoselStanislawKalemba">W zaistniałej sytuacji chciałbym zapytać, jaka jest wola członków Komisji? Czy decydujemy się na skierowanie do Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów tylko jednego zdania, zawierającego informację, że Komisja Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej przyjęła sprawozdanie z wykonania budżetu?</u>
          <u xml:id="u-136.3" who="#PoselStanislawKalemba">Przystępujemy wobec tego do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-136.4" who="#PoselStanislawKalemba">Czy pan poseł Zarzycki chciałby zabrać głos przed głosowaniem?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#PoselWojciechZarzycki">W związku z tym, że kwestie, o których wspomniałem w trakcie dyskusji - wskazane także przez NIK - nie zostały w pełni wyjaśnione, wstrzymałem się od głosu. Sądzę jednak, że powinny one znaleźć swoje odzwierciedlenie w jakiejś formie, gdyż w przeciwnym wypadku można byłoby odnieść wrażenie, że Komisja akceptuje całość tych zapisów i nasza wielogodzinna dyskusja nie ma praktycznie znaczenia.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#PoselWojciechZarzycki">Chciałbym, aby uwagi Komisji były wzięte pod uwagę w trakcie prac prowadzonych nad projektem budżetu na 1997 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#PoselStanislawKalemba">Jeżeli państwo pozwolą, to chciałbym wyrazić swoją opinię. Otóż uważam, że pewne istotne kwestie, stanowiące niejako komentarz do tego sprawozdania, powinny zostać sformułowane na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#PoselStanislawKalemba">Należy, moim zdaniem, podkreślić, że Komisja dokonała omówienia działalności agend rządowych, które swoim wpływem obejmują ok. 50% całej sfery polskiego rolnictwa. Dlatego uważam, że wyniki naszej bardzo ciekawej dyskusji, podczas której na gorąco sformułowano pewne wnioski, powinny być umieszczone w materiale zawierającym konkretne propozycje Komisji dotyczące istotnych kwestii. Sądzę, że tego rodzaju materiał mógłby otrzymać formę dezyderatu.</u>
          <u xml:id="u-138.2" who="#PoselStanislawKalemba">W moim przekonaniu, pierwsza myśl jest najlepsza i dlatego proponuję, aby zespół składający się z posłów koreferentów zebrał się za godzinę  i przygotował projekt opinii lub dezyderatu, zawierając w nim najważniejsze wnioski wynikające z dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-138.3" who="#PoselStanislawKalemba">Uważam, że mamy do wyboru dwa rozwiązania. Pierwsze z nich polegałoby na doprowadzeniu do zebrania tego zespołu, który przygotowałby odpowiedni komentarz do sprawozdania łącznie z treścią dezyderatu, o ile oczywiście uzna takie rozwiązanie za właściwe.</u>
          <u xml:id="u-138.4" who="#PoselStanislawKalemba">Jeżeli większość pań i panów posłów opowie się za takim rozwiązaniem, to przystąpimy do jego realizacji. Jeżeli członkowie Komisji będą odmiennego zdania, to sformułujemy tylko krótki komentarz. To, jakie przyjmiemy rozwiązanie, zależy zatem od woli Komisji.</u>
          <u xml:id="u-138.5" who="#PoselStanislawKalemba">Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos na ten temat?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#PoselZofiaGrzebiszNowicka">Dla Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, której jestem członkiem, istotne jest stwierdzenie, czy Komisja Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej przyjęła sprawozdanie z wykonania budżetu. Ponieważ Komisja przyjęła sprawozdanie, to dla Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów wystarczające będzie takie właśnie stwierdzenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#PoselStanislawKalemba">Czy jeszcze ktoś z państwa ma jakieś uwagi dotyczące tej kwestii?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Podzielam opinię pani poseł grzebisz-Nowickiej, ponieważ jakikolwiek komentarz do  wykonania budżetu byłby potrzebny tylko wtedy, gdyby ktokolwiek z pań i panów posłów biorących udział w dyskusji zgłosił wniosek formalny, po czym zostałby on poddany pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Dezyderat Komisji jest zupełnie odrębną kwestią. Otóż integralną częścią sprawozdania jest protokół, na podstawie którego można w ciągu miesiąca opracować treść dezyderatu, który następnie zostanie skierowany do rządu. Proponowałbym jednak, abyśmy nie formułowali treści tego dezyderatu podczas dzisiejszego posiedzenia Komisji, ponieważ - moim zdaniem - uległaby ona spłyceniu.</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#PoselJanuszMaksymiuk">Uważam, że dyskusję na ten temat należy nie tylko pogłębić, ale również w jej trakcie zapoznać się z opinią pozostałych członków Komisji, którzy nie uczestniczyli w dzisiejszych obradach. Dopiero wówczas będziemy mogli przystąpić do formułowania wniosków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#PoselStanislawKalemba">Czy jeszcze ktoś z państwa chciałby przed stawić swoją opinię?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#PoselTadeuszMatyjek">Chciałbym przychylić się do wniosku pani poseł Grzebisz-Nowickiej. Nie sądzę bowiem, aby istniała konieczność opracowywania dla Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów zbyt obszernego materiału. Moim zdaniem, najlepszym rozwiązaniem jest opracowanie krótkiej opinii na ten temat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#PoselStanislawKalemba">Czy jeszcze ktoś chciałby zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#PoselMariaZajaczkowska">Pragnę przypomnieć, że w swoim koreferacie wyraziłam pogląd, iż dezyderat lub opinia Komisji powinny być opracowane po otrzymaniu sprawozdania Najwyższej Izby Kontroli. W tej chwili takiego sprawozdania jeszcze nie ma, chociaż z moich informacji wynika, że Najwyższa Izba Kontroli zakończyła już czynności badawcze.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#PoselMariaZajaczkowska">W związku z tym propozycję sporządzania podczas dzisiejszego posiedzenia projektu dezyderatu należy uznać za przedwczesną, ponieważ nie otrzymaliśmy jeszcze np. oceny wykorzystania funduszu ochrony gruntów rolnych. Po otrzymaniu sprawozdania NIK oraz po uwzględnieniu uwag, które zgłosiłam w trakcie dyskusji, możliwe będzie opracowanie pełnej oceny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#PoselStanislawKalemba">Dziękuję za wypowiedź pani poseł. Aby nie przedłużać dyskusji poddaję pod głosowanie następujący wniosek.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#PoselStanislawKalemba">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem propozycji, aby prace Komisji zakończyć przyjęciem jednozdaniowego stanowiska stwierdzającego, że Komisja przyjmuje sprawozdanie z wykonania budżetu za rok 1996? W ten sposób nie będzie potrzeby utworzenia zespołu w celu opracowania dezyderatu.</u>
          <u xml:id="u-146.2" who="#PoselStanislawKalemba">W głosowaniu za przyjęciem wniosku głosowało 15 posłów, przeciw było 2 posłów, 1 poseł wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-146.3" who="#PoselStanislawKalemba">Z powyższego mogę stwierdzić, że członkowie Komisji przyjęli wniosek. Pozostał nam jeszcze wybór posła sprawozdawcy, który przedstawi opinię Komisji Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej na posiedzeniu Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów. Chciałbym zaproponować, aby posłem sprawozdawcą została wybrana pani poseł Zofia Grzebisz-Nowicka. Czy są inne propozycje? Nie ma. Czy ktoś z państwa jest przeciwny tej kandydaturze? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-146.4" who="#PoselStanislawKalemba">Wobec tego stwierdzam, że Komisja desygnowała na posła sprawozdawcę panią poseł Zofię Grzebisz-Nowicką.</u>
          <u xml:id="u-146.5" who="#PoselStanislawKalemba">Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos w punkcie - Sprawy różne?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#PoselRyszardBondyra">Chciałbym państwa przeprosić za to, że po tylu godzinach pracy zabieram głos w punkcie - Sprawy różne, niemniej jednak problem, na który chciałbym zwrócić uwagę, należy uznać za niezwykle istotny.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#PoselRyszardBondyra">Myślę w tej chwili o ustawie o podatku akcyzowym i VAT i związanej z tą ustawą możliwością wprowadzenia od 1 stycznia 1998 r. podatku VAT na środki do produkcji rolnej. Chciałbym prosić, aby Komisja zwróciła się w tej sprawie do Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów oraz do Komisji Ustawodawczej, które pracują nad nowelizacją tej ustawy, biorąc pod uwagę następujące względy.</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#PoselRyszardBondyra">Otóż przyszły rok jest rokiem wyborów i nikt nie będzie miał ochoty na nowelizację ustawy podatkowej. Jeżeli w chwili obecnej nie znowelizujemy punktu, który wprowadza podatek VAT na środki do produkcji rolnej, to zacznie on obowiązywać od 1 stycznia 1998 r. Proponuję, aby Komisja Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej zwróciła się do wspomnianych powyżej komisji, postulując przesunięcie tej daty i jeżeli można, to chciałbym przedstawić dwa możliwe do przyjęcia warianty nowego zapisu.</u>
          <u xml:id="u-147.3" who="#PoselRyszardBondyra">W pierwszym przypadku byłby to, tak jak w pozostałych przypadkach termin 31 grudnia 1999 r. Natomiast w drugim wariancie proponowany zapis przewidywałby wprowadzenie podatku VAT w momencie przystąpienia Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#PoselStanislawKalemba">Czy ktoś z państwa chciałby zgłosić jakieś inne propozycje?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#PoselWojciechZarzycki">Panie przewodniczący, chciałbym zapytać, czy do Sejmu wpłynęło już stanowisko rządu dotyczące projektu ustawy o dopłatach do paliwa rolniczego?</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#PoselWojciechZarzycki">Moje drugie pytanie chciałbym skierować do wiceprezesa Agencji Rynku Rolnego. Biorąc pod uwagę złe warunki atmosferyczne panujące w czasie tegorocznych żniw, chciałbym zapytać, czy nie istnieje potrzeba, aby Agencja Rynku Rolnego podjęła pewne prace nad opracowaniem strategii, która spowodowałaby, że podmioty prowadzące skup na rzecz Agencji oraz posiadające instalacje suszarnicze, podjęłyby się dosuszania ziarna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#PoselStanislawKalemba">Odpowiadając panu posłowi Zarzyckiemu chciałbym powiedzieć, że takie stanowisko rządu nie wpłynęło jeszcze do sejmowej Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, do której powinno być skierowane. Dwa dni temu podczas spotkania z prezydium tej Komisji uzyskałem informację, że jej przewodnicząca, pani poseł Ziółkowska wystosowała do Urzędu Rady Ministrów pismo, w którym zwróciła uwagę na niedotrzymanie przez rząd ustalonego podczas posiedzenia Komisji terminu. Chciałbym przypomnieć, że prośba o przedstawienie stanowiska została skierowana do rządu w połowie lipca br.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#PoselStanislawKalemba">Chciałbym przy okazji zwrócić się do pani wiceminister Zwolińskiej, aby przekazała wiadomość o tej sprawie panu wicepremierowi Jagielińskiemu. Myślę, że dla nikogo nie ulega wątpliwości, że sprawa paliwa rolniczego ma niezwykle istotne znaczenie.</u>
          <u xml:id="u-150.2" who="#PoselStanislawKalemba">Czy pan poseł Bondyra chciałby ponownie zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#PoselRyszardBondyra">Jeżeli pan przewodniczący pozwoli, to chciałbym powiedzieć kilka słów na temat stanowiska rządu dotyczącego ustawy o dopłatach do paliwa rolniczego. Otóż takie stanowisko rządu istnieje w formie druku sejmowego i dlatego uważam, że jest ewenementem żądanie od rządu przedstawienia drugiego stanowiska do opracowanego przez podkomisję projektu.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#PoselRyszardBondyra">Takie żądanie nie mieści się w żadnych przepisach regulaminowych i w moim przekonaniu można je uznać za nieporozumienie. W związku z tym chciałbym zwrócić się do pana przewodniczącego z prośbą, aby spowodował wznowienie prac nad tym projektem wypracowanym przez podkomisję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#PoselStanislawKalemba">Chciałbym przypomnieć, że prezydium Komisji zajmowało w tej sprawie podobne stanowisko, ale na posiedzeniu połączonych komisji przegłosowano przyjęcie innego rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#PoselStanislawKalemba">Proszę, aby pan poseł Bondyra skontaktował się jutro ze mną w sprawie dalszych losów ustawy o dopłatach do paliwa rolniczego. Myślę, że dobrze byłoby, aby pan poseł wspólnie ze mną sformułował stanowisko w tej sprawie i wówczas przedstawimy je jako oficjalne stanowisko Komisji na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#PoselStanislawKalemba">Pragnę przypomnieć, że już kilkakrotnie zajmowaliśmy się sprawą podatku VAT na środki do produkcji rolnej. O ile dobrze pamiętam, rząd wówczas reprezentował pan wiceminister Modzelewski. Jak sądzę, zgodzilibyśmy się z takim rozwiązaniem, aby Komisja przyjęła dzisiaj następujące stanowisko w tej sprawie: "Komisja Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej zwraca się do Komisji Ustawodawczej oraz do Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, które prowadzą prace nad projektem ustawy o dopłatach do paliwa rolniczego, o przyjęcie w projektowanej ustawie rozwiązania polegającego na niewprowadzaniu podatku VAT na środki do produkcji rolnej do końca 1999 r. lub do momentu zjednoczenia Rzeczypospolitej Polskiej z Unią Europejską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#PoselRyszardBondyra">Panie przewodniczący, chciałbym uściślić moją propozycję. Otóż proponuję przesunięcie terminu wprowadzenia podatku VAT na środki do produkcji rolnej do 31 grudnia 1999 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#PoselStanislawKalemba">Ponieważ jest to wniosek formalny, poddaję go pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#PoselStanislawKalemba">Czy pani poseł Stolzman chciałaby zabrać głos w tej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#PoselMariaStolzman">Chciałabym powiedzieć, że ustawa, nad którą pracuje komisja budżetowa dotyczy - jak sądzę - zasad podatkowych, które będą obowiązywały w przyszłym roku.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#PoselMariaStolzman">Nie ulega wątpliwości, że problem, o którym obecnie dyskutujemy jest niezmiernie ważny i istnieje potrzeba jego rozwiązania, ale wykracza on poza rok 1997. Dlatego też uważam, że w tej sprawie powinniśmy przygotować odrębne wystąpienie Komisji Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej do rządu, a nie do Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów i Komisji Ustawodawczej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#PoselStanislawKalemba">Czy pan poseł Bondyra chciałby się ustosunkować do wypowiedzi pani poseł Stolzman?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#PoselRyszardBondyra">Chciałbym wyjaśnić pani poseł Stolzman, że wspomniane komisje pracują nad projektami trzech ustaw, a m.in. nad nowelizacją ustawy o podatku akcyzowym i podatku VAT. Niektóre zapisy tej ustawy dotyczą również 1999 r. O ile pamiętam, nowelizacja tej ustawy nie jest wprowadzana na jeden rok, tylko na taki okres, jaki określi ustawodawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#PoselStanislawKalemba">Czy pani poseł Zajączkowska chciałaby wypowiedzieć się w tej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#PoselMariaZajaczkowska">Jeżeli Komisja Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej zdecyduje się na opracowanie odrębnego wystąpienia w sprawie nowelizacji ustawy o podatku VAT na środki do produkcji rolnej, to moim zdaniem, nie powinno mieć ono formy wniosku, tylko projektu nowelizacji. Naszym zadaniem byłoby zatem albo przesłanie go do pierwszego czytania w Sejmie, albo w formie kompletnego projektu nowelizacji ustawy - do Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#PoselMariaZajaczkowska">Moim zdaniem, Komisja Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej powinna przygotować projekt nowelizacji ustawy i zgodnie z procedurą powinien on być najpierw prze-głosowany przez Komisję, a następnie skierowany do Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#PoselStanislawKalemba">Pragnę powiedzieć, że wobec tego przygotujemy projekt nowelizacji zapisu tej ustawy. Zastanawiam się tylko, na którą godzinę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#PoselMariaZajaczkowska">Proponuję, abyśmy tę propozycję omówili jutro po głosowaniach, tzn. w drugim dniu obrad Sejmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#PoselStanislawKalemba">Obawiam się, że głosowania będą trwały wiele godzin, a ponadto musielibyśmy uzyskać zgodę marszałka Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#PoselStanislawKalemba">Czy pan poseł Bondyra chciałby przedstawić jakąś propozycję?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#PoselRyszardBondyra">Ze względów proceduralnych proponuję, abyśmy ogłosili przerwę w obradach Komisji do godz. 11.00 lub 8.30, ponieważ posiedzenie Sejmu zaczyna się o godz. 10.00.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#PoselMariaZajaczkowska">Pragnę przypomnieć, że w dniu jutrzejszym odbędą się posiedzenia innych komisji i dlatego bardziej odpowiednia byłaby godzina 8.30. W ten sposób uniknęlibyśmy możliwego konfliktu interesów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#PoselStanislawKalemba">Pan poseł Bondyra zgłosił propozycję, aby w dniu jutrzejszym posiedzenie Komisji rozpoczęło się o godz. 8.30. Podczas tego posiedzenia rozpatrzylibyśmy sposób rozwiązania omawianych przed chwilą kwestii.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#PoselStanislawKalemba">Wobec tego prosiłbym o powiadomienie pozostałych członków Komisji, że odbędzie się druga część dzisiejszego posiedzenia. Chciałbym jednocześnie zaproponować, aby zespół w składzie: pan poseł Stec, pan poseł Bondyra i pani poseł Zajączkowska przygotował propozycję stanowiska Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#PoselMariaZajaczkowska">Niestety, nie mogę brać udziału w pracach tego zespołu, ponieważ będę uczestniczyła w posiedzeniu innej komisji sejmowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#PoselStanislawKalemba">Wobec tego propozycję przygotuje zespół dwuosobowy. Ustaliliśmy zatem, że drugą część posiedzenia rozpoczniemy jutro o godz. 8.30 w sali kinowej.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#PoselStanislawKalemba">Dziękuję wszystkim obecnym za udział w dzisiejszym posiedzeniu. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>