text_structure.xml 481 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Posiedzeniu przewodniczą marszałek Bogdan Borusewicz oraz wicemarszałkowie Zbigniew Romaszewski, Marek Ziółkowski i Krystyna Bochenek)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Proszę sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Pragnę serdecznie powitać szanownych gości przybyłych na posiedzenie Senatu. Witam serdecznie Jego Ekscelencję arcybiskupa Józefa Kowalczyka, nuncjusza apostolskiego w Polsce...</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">…witam serdecznie Jego Ekscelencję biskupa Andrzeja Dziubę...</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">…witam Jego Ekscelencję biskupa Antoniego Dydycza...</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">…a także czcigodnego ojca Sławomira Siczka, prowincjała Warszawskiej Prowincji Zakonu Braci Mniejszych Kapucynów...</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">…i czcigodnego ojca Jacka Waligórę, prowincjała Krakowskiej Prowincji Zakonu Braci Mniejszych Kapucynów.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu siedemnastego porządku obrad: drugie czytanie projektu uchwały w sprawie uczczenia 30. rocznicy wyboru Kardynała Karola Wojtyły na Stolicę Piotrową.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Przypominam, że jest to projekt uchwały okolicznościowej, który został wniesiony przez grupę senatorów i zawarty jest w druku nr 287, a sprawozdanie komisji jest w druku nr 2870.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Proszę sprawozdawcę Komisji Ustawodawczej, pana senatora Zbigniewa Cichonia, o przedstawienie sprawozdania komisji dotyczącego projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#SenatorZbigniewCichoń">Panie Marszałku! Ekscelencjo Księże Arcybiskupie Nuncjuszu Apostolski! Ekscelencje! Czcigodni Ojcowie! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#SenatorZbigniewCichoń">Przypadł mi w udziale szczególny zaszczyt przeczytania tej uchwały, co niniejszym z ogromną radością czynię, również jako wychowanek duszpasterstwa krakowskiego, w którym ksiądz kardynał posługiwał, jeszcze jako kardynał.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#SenatorZbigniewCichoń">„Mija 30 lat od chwili, w której radosne »Habemus Papam« oznajmiło światu wybór Kardynała z Krakowa Karola Wojtyły na Stolicę Piotrową i początek pontyfikatu Sługi Bożego Papieża Jana Pawła II, pontyfikatu, który zmienił oblicze ziemi, »tej ziemi«. Znaczenie tego pontyfikatu podkreślają doskonale słowa Andre Frossarda: »Dowiedzieliśmy się, że przyszedł z Polski, ale ja odnoszę wrażenie, że przyszedł wprost z Galilei, krok w krok za Apostołem Piotrem«.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#SenatorZbigniewCichoń">Otrzymaliśmy wyjątkowy dar, dar życia w tych samych czasach, w których żył Jan Paweł II, dar słuchania Jego słów i czerpania z Jego nauk. Otrzymaliśmy Papieża, który był prawdziwie człowiekiem wiary, nadziei i miłości. Człowieka, który wskazywał całemu światu, jak czynić życie bardziej ludzkim.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#SenatorZbigniewCichoń">U podstaw Jego nauczania znajdowało się zawsze wielkie umiłowanie człowieka, podkreślanie jego niezbywalnej godności i wynikających z tego praw osoby ludzkiej.</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#SenatorZbigniewCichoń">Powtarzał nam, że jedynie na fundamencie prawdy i wolności, cywilizacji miłości, obrony godności każdego człowieka i każdego życia może istnieć trwały pokój wewnętrzny i zewnętrzny. Przypominał, że w świecie, w którym ludzie stają się coraz bardziej od siebie zależni, ludzkość powinna stawać się coraz bardziej wspólnotą.</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#SenatorZbigniewCichoń">Pokazał nam, jak można budować wspólnotę, nie wyrzekając się własnej wiary, miłości do własnego narodu, nie rezygnując z obrony własnego systemu wartości, a jednocześnie obdarzając szacunkiem wyznawców innych religii, przedstawicieli innych narodów i kultur.</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#SenatorZbigniewCichoń">Uczył nas, że żadna wspólnota nie może przetrwać bez prawdziwej solidarności. Pamiętamy jego słowa: »Solidarność to znaczy: jeden i drugi, a skoro brzemię, to brzemię niesione razem, we wspólnocie. Nie może być walka silniejsza niż solidarność«.</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#SenatorZbigniewCichoń">Zwracając się do nas, polityków, na których ciąży szczególna odpowiedzialność za wolność i niepodległość Ojczyzny, upominał, że jedynym celem naszych działań powinno być dobro człowieka i dobro wspólne, a nie grupowe czy indywidualne korzyści. Przypominał zasady, na jakich powinno się opierać odrodzone niepodległe państwo polskie.</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#SenatorZbigniewCichoń">Przenikliwy Papież z »dalekiego kraju« przestrzegał wolnego człowieka przed zastępowaniem cywilizacji miłości konsumpcyjną cywilizacją śmierci. Niezapomniane są jego słowa, że demokracja sprowadzona do reguły rządów większości może się zamienić w jawny lub ukryty totalitaryzm.</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#SenatorZbigniewCichoń">Postawie Sługi Bożego Papieża Jana Pawła II zawdzięczamy w ogromnej mierze upadek muru dzielącego Europę i powrót Polski do rodziny wolnych narodów zjednoczonej Europy. To w Parlamencie niepodległej Polski w czerwcu 1999 roku powiedział: »Wydarzenia w Polsce sprzed dziesięciu lat stworzyły historyczną szansę, by kontynent europejski, porzuciwszy ostatecznie ideologiczne bariery, odnalazł drogę ku jedności. Mówiłem o tym wielokrotnie, rozwijając metaforę „dwóch płuc”, którymi winna oddychać Europa, zespalając w sobie tradycje Wschodu i Zachodu«.</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#SenatorZbigniewCichoń">Senat Rzeczypospolitej Polskiej oddaje hołd wielkiemu Polakowi, Ojcu Świętemu Janowi Pawłowi II oraz wyraża wdzięczność za świadectwo życia i wartości, które przekazał w swoim nauczaniu.</u>
          <u xml:id="u-3.12" who="#SenatorZbigniewCichoń">Pamiętając, że dalsza realizacja tego przesłania ciągle przed nami, wyrażamy nadzieję, że spełnią się prośby wiernych - »Santo subito« - ponawiane od dnia Jego odejścia do domu Ojca i Sługa Boży Papież Jan Paweł II zostanie wkrótce wyniesiony na ołtarze”. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-3.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać trwające nie dłużej niż minutę zapytania do sprawozdawcy komisji oraz do przedstawiciela wnioskodawców.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Przypominam, że wnioskodawcy upoważnili do ich reprezentowania pana senatora Krzysztofa Kwiatkowskiego.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Czy ktoś chce zadać takie pytanie?</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#komentarz">(Senator Stanisław Kogut: Ale go nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Przypominam o konieczności zapisywania się do głosu. Przypominam też o ograniczeniu czasu trwania wypowiedzi do dziesięć minut.</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Drugie czytanie uchwały okolicznościowej nie obejmuje zgłaszania wniosków o charakterze legislacyjnym.</u>
          <u xml:id="u-4.9" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Informuję, że nikt z państwa senatorów nie zapisał się do głosu.</u>
          <u xml:id="u-4.10" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-4.11" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Przystępujemy do głosowania nad projektem uchwały w sprawie uczczenia 30. rocznicy wyboru Kardynała Karola Wojtyły na Stolicę Piotrową. Komisja po rozpatrzeniu projektu uchwały przedstawiła wniosek o przyjęcie projektu bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-4.12" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Przystępujemy zatem do głosowania nad wnioskiem komisji o przyjęcie projektu uchwały bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-4.13" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-4.14" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem przedstawionego wniosku? Proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-4.15" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto jest przeciw? Proszę o naciśnięcie przycisku „przeciw” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-4.16" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał od głosu? Proszę o naciśnięcie przycisku „wstrzymuję się” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-4.17" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.18" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Na 76 obecnych senatorów 76 głosowało za.</u>
          <u xml:id="u-4.19" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie uczczenia 30. rocznicy wyboru Kardynała Karola Wojtyły na Stolicę Piotrową.</u>
          <u xml:id="u-4.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-4.21" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu osiemnastego porządku obrad: drugie czytanie projektu uchwały w 180. rocznicę urodzin Ojca Honorata Koźmińskiego.</u>
          <u xml:id="u-4.22" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Jest to projekt uchwały okolicznościowej, który został wniesiony przez grupę senatorów i zawarty jest w druku nr 247, a sprawozdanie komisji w druku nr 2470.</u>
          <u xml:id="u-4.23" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Proszę sprawozdawcę Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Kultury i Środków Przekazu, pana senatora Piotra Łukasza Andrzejewskiego, o przedstawienie wspólnego sprawozdania komisji o projekcie uchwały.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Panie Marszałku! Ekscelencjo Księże Arcybiskupie! Ekscelencje! Szanowni Goście! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Mam zaszczyt reprezentować Komisję Ustawodawczą oraz Komisji Kultury i Środków Przekazu, proponując stanowisko obu komisji w postaci projektu uchwały w 180. rocznicę urodzin Ojca Honorata Koźmińskiego.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Tak się składa, że data urodzin błogosławionego ojca Honorata Koźmińskiego jest jednocześnie datą, którą przed chwilą uczciliśmy uchwałą. To jest dzień, który zapisuje się w kontynuacji programu odzyskania niepodległości i zarazem daje perspektywy, jako drogowskaz, na przyszłość.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Komisje postanowiły zaproponować Wysokiemu Senatowi zmianę tytułu uchwały i nadać jej brzmienie: „dla uczczenia postaci i dokonań błogosławionego Ojca Honorata Koźmińskiego”. Komisje proponują uchwałę o następującej treści.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">"Senat Rzeczypospolitej Polskiej w 20. rocznicę beatyfikacji Ojca Honorata Koźmińskiego i 180. rocznicę Jego urodzin oddaje mu hołd jako wybitnemu kapłanowi patriocie, wielkiemu reformatorowi życia społecznego i religijnego przełomu XIX i XX wieku.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Ojciec Honorat Koźmiński urodził się 16 października 1829 r. w Białej Podlaskiej. Do kapucynów wstąpił w 1848 r. w Lubartowie, święcenia kapłańskie przyjął w 1852 r. Jego postawa wobec władz carskich, jako gwardiana klasztoru warszawskiego, a później generalnego komisarza prowincji, była pełna godności i patriotyzmu. Po powstaniu styczniowym, gdy w zaborze rosyjskim zakazano działalności zakonów, Ojciec Honorat założył wiele zgromadzeń ukrytych, zarówno męskich, jak i żeńskich, opartych na regule trzeciego zakonu św. Franciszka, które obok służby Bogu wspierały idee patriotyczne oraz dążenia niepodległościowe.</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Wierny przekonaniu, iż »tu Opatrzność Boża nas postawiła, tu pracować będziemy«, mimo carskich represji ojciec Honorat Koźmiński zjednoczył wokół swoich działań patriotycznych, charytatywnych i religijnych tysiące osób, wskazując im najważniejsze pola pracy: kształcenie młodzieży, wychowanie dzieci, służbę chorym, opiekę nad ubogimi, wyzyskiwanymi i odrzuconymi, podnoszenie poziomu kulturalnego uwłaszczonego ludu wiejskiego. Był wybitnym wykładowcą teologii, kaznodzieją, spowiednikiem oraz działaczem społecznym - poświęcając się w tym pracy nad trzeźwością narodu - zwracał się również do współczesnych w licznych publikacjach o tematyce religijnej i społecznej.</u>
          <u xml:id="u-5.7" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Nie doczekał odzyskania przez Polskę niepodległości; zmarł 16 grudnia 1916 r. w Nowym Mieście nad Pilicą, wśród współbraci kapucynów.</u>
          <u xml:id="u-5.8" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Ojciec Święty Jan Paweł II ogłosił go błogosławionym 16 października 1988 r., w 10. rocznicę swego pontyfikatu.</u>
          <u xml:id="u-5.9" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Senat Rzeczypospolitej Polskiej uznaje błogosławionego Ojca Honorata Koźmińskiego za godny naśladowania wzór Polaka oddanego sprawom Ojczyzny, wzór działacza społecznego, którego nie zniechęciły skrajnie trudne warunki, poświęcającego się obronie godności Polaków w zniewolonym kraju. Senat oddaje hołd Jego postawie moralnej, wierności wartościom oraz oddaniu Ojczyźnie, która, według słów samego Koźmińskiego, wymaga ciągłej pracy i troski.</u>
          <u xml:id="u-5.10" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Senat Rzeczypospolitej Polskiej zwraca się do środowisk wychowawczo-oświatowych i naukowych z apelem o popularyzowanie wiedzy o postaci i zasługach Ojca Honorata Koźmińskiego.</u>
          <u xml:id="u-5.11" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Uchwała podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej »Monitor Polski«”.</u>
          <u xml:id="u-5.12" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Proszę Senat w imieniu obu komisji o podjęcie uchwały o przedstawionej treści.</u>
          <u xml:id="u-5.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-5.14" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać trwające nie dłużej niż minutę zapytania do sprawozdawcy komisji oraz do przedstawiciela wnioskodawców. Wnioskodawcy upoważnili do ich reprezentowania pana senatora Stanisława Karczewskiego.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Przypominam o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców. Przemówienie senatora w dyskusji nie może trwać dłużej niż dziesięć minut.</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Drugie czytanie uchwały okolicznościowej nie obejmuje zgłaszania wniosków o charakterze legislacyjnym.</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Proszę o zabranie głosu pana senatora Stanisława Karczewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#SenatorStanisławKarczewski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Ekscelencjo Księże Arcybiskupie Nuncjuszu! Ekscelencje Księża Biskupi! Wielebni Kapłani! Wielebne Siostry! Zaproszeni Goście!</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#SenatorStanisławKarczewski">Verba docent, exempla trahunt - słowa uczą, przykłady pociągają i skłaniają do naśladowania. Tę starożytną sentencję warto przywołać dziś w tym miejscu, w sercu niepodległej Rzeczypospolitej, w dniu, w którym przywołujemy obecność dwóch wielkich Polaków, których wprawdzie nie ma już pośród nas, ale ich ślady są wyraźne.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#SenatorStanisławKarczewski">16 października każdego roku będzie w naszej narodowej świadomości i historii wracał wspomnieniem o wyborze w roku 1978 Karola kardynała Wojtyły na głowę Kościoła katolickiego i o dokonaniach tego niezwykłego dwudziestosiedmioletniego pontyfikatu. Wśród owoców niestrudzonej służby człowiekowi znajdujemy także odzyskaną wolność naszej ojczyzny i krajów sąsiedzkich. Również 16 października, przed dwudziestu laty, w dziesiątą rocznicę swego wyboru, Jan Paweł II ogłosił błogosławionym ojca Honorata Koźmińskiego, polskiego kapucyna zmarłego w Nowym Mieście w 1916 r. Ukazał nowego świętego jako przykład Polaka, patrioty i kapłana, który w ciągu swojego długiego życia spędzonego w carskiej niewoli jako internowany i pozbawiony szerokich możliwości działania duszpasterskiego i społecznego był wewnętrznie tak wolnym człowiekiem, że potrafił pragnieniem i dążeniem do wolności zapalić tysiące rodaków. Miłość do Boga i do ojczyzny tak się w nim zespoliły, że stał się w tamtym czasie jednym z najważniejszych działaczy kościelnych i niepodległościowych. Umarł niespełna dwa lata przed odrodzeniem wolnej Polski, a beatyfikowany został niecały rok przed narodzeniem III Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#SenatorStanisławKarczewski">Dziś, 16 października 2008 r., Senat ma podjąć uchwałę dla uczczenia pamięci i dokonań błogosławionego ojca Honorata Koźmińskiego. Treść uchwały wzywa do popularyzowania jego postaci i zasług. Przykłady pociągają.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#SenatorStanisławKarczewski">Świat w początkach XXI wieku jest inny niż realia przełomu poprzednich dwóch wieków, problemy, zadania i nadzieje Polaków pozostają jednak wciąż takie same. Dziś nie musimy walczyć o niepodległość, ale zadaniem nie mniejszej rangi jest ocalenie wolności, jej ochrona i odpowiedzialne z niej korzystanie.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#SenatorStanisławKarczewski">Jan Paweł II, ucząc nas o skarbie wolności, przywoływał zdanie z poezji Leopolda Staffa, że wolność nie jest ulgą, ale trudem wielkości. Tę właśnie wielkość okazał Honorat Koźmiński. W języku kościelnym nazywa się to świętością. A jego przykład jest dla nas ważny, dla nas polityków, ale i dla wszystkich obywateli.</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#SenatorStanisławKarczewski">W pismach błogosławionego znajdujemy wiele pokrzepienia kierowanego do rodaków zgnębionych klęskami kolejnych narodowych powstań. Znał ich błędy i przywary, ale podnosił wysoko godność Polski i Polaków, budząc w ich sercach narodową dumę. Nie narzekał na trudne czasy, ale starał się je zrozumieć i zorganizować społeczeństwo do wyjścia im naprzeciw. W ten sposób zebrał wokół siebie liczne grono kobiet i mężczyzn, spośród których wielu zorganizował w ukryciu i konspiracji w zgromadzenia zakonne. Idee pracy u podstaw, wierności religii katolickiej, polskiej kulturze i tradycji zaowocowały na wszystkich poziomach życia narodowego, społecznego i religijnego.</u>
          <u xml:id="u-7.7" who="#SenatorStanisławKarczewski">Mimo tego ojciec Honorat doznawał wielu moralnych cierpień ze strony rodaków, których część nie rozumiała jego proroczej, przyszłościowej misji. Pełen zaufania wobec Boga i oddany Matce Bożej - Tuus Totus - mawiał, że im większe trudności, tym większy pożytek z nich być może. Myśl i ideały ojca Honorata niosą do dzisiaj jego duchowi synowie i córki. Bracia i siostry ze zgromadzeń honorackich zaangażowali się w posadowienie zrębów II Rzeczypospolitej przez pracę na wielu polach życia społecznego, a w ukryciu i prześladowaniach trwali, budowali lepszy boży świat w czasach komunistycznego PRL. Plon życia i działalności błogosławionego jest imponujący. W zwięzły i syntetyczny sposób ukazuje go wystawa, którą pan marszałek otworzył przed chwilką w gmachu Senatu. Korzystamy z tych owoców do dzisiaj. Wiele z nich wciąż dojrzewa na naszych oczach. Myślę między innymi o przesłaniu związanym z sanktuarium błogosławionego Honorata w Nowym Mieście nad Pilicą, w moim mieście.</u>
          <u xml:id="u-7.8" who="#SenatorStanisławKarczewski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Szczytnym zadaniem Senatu Rzeczypospolitej jest wydobywanie z ukrycia naszej przebogatej historii i ukazywanie publicznie takich postaci jak osoba błogosławionego Honorata Koźmińskiego. Rzecz polega nie tylko na zachowaniu wspomnień, ale także na uznaniu historii za nauczycielkę współczesnych. „Słowa uczą, przykłady pociągają”.</u>
          <u xml:id="u-7.9" who="#SenatorStanisławKarczewski">Bardzo proszę panie i panów senatorów o przyjęcie uchwały dla uczczenia postaci i dokonań błogosławionego Ojca Honorata Koźmińskiego. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-7.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Proszę o zabranie głosu pana senatora Czesława Ryszkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#SenatorCzesławRyszka">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#SenatorCzesławRyszka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ekscelencjo Księże Arcybiskupie Nuncjuszu! Czcigodni Księża Biskupi! Szanowni Goście Duchowni i Świeccy!</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#SenatorCzesławRyszka">Jako senator z Częstochowy czuję się w obowiązku, aby przy okazji uchwały dla uczczenia sto osiemdziesiątej rocznicy urodzin błogosławionego Ojca Honorata Koźmińskiego wspomnieć o jego zasługach dla kultu Matki Bożej Jasnogórskiej, w tym głównie dla propagowania pielgrzymek narodowych do tamtejszego sanktuarium Królowej Polski.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#SenatorCzesławRyszka">Dzisiaj, kiedy podziwiamy, obserwujemy spontaniczne pielgrzymowanie polskiego narodu wszystkich stanów i zawodów na Jasną Górę, dobrze przypomnieć, że w XIX wieku, w czasach zaborów, to pielgrzymowanie, oczywiście na o wiele mniejszą niż dzisiaj skalę, uratowało w dużej mierze wiarę katolicką Polaków i pozwoliło przetrwać czasy utraty polskiej państwowości. Równocześnie jednak za to pielgrzymowanie spadły w tym czasie na Jasną Górę najcięższe prześladowania, które omal nie zakończyły się ustanowieniem na Jasnej Górze klasztoru prawosławnego. Były to między innymi postawienie na błoniach jasnogórskich, w centralnym miejscu, pomnika cara i osadzenie w kaplicy świętego Antoniego popa.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#SenatorCzesławRyszka">Jeśli dzisiaj mówimy o Jasnej Górze jako o duchowej stolicy Polski, to warto wspomnieć właśnie te czasy zaborów i wojen, kiedy zdawało się, że Polaków pokonano, że dla Polski wszystkie światła zgasły. Dopóki jednak paliło się to jedno na Jasnej Górze, nie wszystko było skończone.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#SenatorCzesławRyszka">Właśnie ojciec Honorat Koźmiński należał do tych wielkich Polaków, którym przyświecała idea odrodzenia ducha religijnego w społeczeństwie polskim poprzez rozwinięcie i pogłębienie kultu Matki Bożej Częstochowskiej. To z żywotnością nabożeństwa do Maryi Jasnogórskiej Królowej Polski wiązał nadzieję na odrodzenie narodu i odzyskanie wolności. W tym celu rozpoczął propagowanie pielgrzymek narodowych na Jasną Górę, oczywiście w czasach zaborów, dodaję dla przypomnienia.</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#SenatorCzesławRyszka">Należałoby wspomnieć, że on sam zawdzięczał Matce Bożej Częstochowskiej wiele, może nawet wszystko - powrót do wiary. Mimo że pochodził z rodziny głęboko religijnej, to podczas nauki w gimnazjum w Płocku utracił wiarę. Przestał się modlić, nie chodził do kościoła, nie uczęszczał na katechezę. Nie pomogły ani prośby, ani groźby rodziców. Gdy podczas studiów w Szkole Sztuk Pięknych w Warszawie został posądzony o udział w antycarskim spisku i osadzony w Cytadeli, z powodu barbarzyńskich przesłuchań przez trzy tygodnie był nieprzytomny. Matka dowiedziała się o tym i znalazła drogę do carskich władz. Prosiła o wypuszczenie syna. Kiedy odmówiono jej prośbie, pozostała tylko modlitwa. Zbolała uklękła przed obrazem Matki Bożej Częstochowskiej w kościele ojców paulinów przy ulicy Długiej i prosiła o cud, o to, aby jej syn choć na chwilę odzyskał przytomność i wyspowiadał się. I cud się stał: syn Wacław oprzytomniał, wrócił do zdrowia, odzyskał wolność, a później i wiarę. Ten fakt Wacław Koźmiński, przyszły ojciec Honorat, zapamiętał na całe życie. W latach późniejszych, już jako kapłan, wspominając to wydarzenie, mówił, przytoczę: sam Pan Jezus przyszedł do mnie do celi więziennej i łagodnie do wiary doprowadził; a stało się to za przyczyną Matki Bożej Częstochowskiej, do której modliła się moja matka.</u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#SenatorCzesławRyszka">Po tym, jak w 1900 r. spaliła się wieża jasnogórska, odbudowywano ją przez pięć lat. Uroczystość poświęcenia nowej wieży wyznaczono na 15 sierpnia 1906 r. To wówczas ojciec Honorat w wielu listach i odezwach, które pisał do założonych przez siebie licznych zgromadzeń oraz do znaczących osób, zachęcał do zorganizowania pielgrzymki narodowej na Jasną Górę i uczestnictwa w niej. Był wówczas w podeszłym wieku, doświadczany przez różne choroby, dlatego sam nie mógł myśleć o pielgrzymowaniu. Ale apelując o zorganizowanie pielgrzymki narodowej do Matki Bożej Częstochowskiej, przekonywał: „Gdyby cały nasz naród zebrał się u stóp Matki Bożej Częstochowskiej, gdyby z każdego zakątka naszej ziemi i z każdego stanu wysłać tam gorliwych posłów, którzy by odnowili śluby Jana Kazimierza […] byłby to sposób najskuteczniejszy zapewnienia sobie prędkiego u Pana Jezusa ratunku. Byłby to pochód wspaniały, godny Polaków, miły Bogu i ludziom. […] I bądźmy przekonani, że w ten sposób najlepiej sprawie ukochanej ojczyzny służymy”.</u>
          <u xml:id="u-9.8" who="#SenatorCzesławRyszka">Jedną z odezw ojciec Honorat kończy słowami pełnymi nadziei i ufności: „To wszystko powinno w nas ożywić stygnące nabożeństwo do tego cudownego Obrazu, do którego przodkowie nasi wielkie mieli zaufanie, gdzie tyle dowodów Jej opieki odbierali i gdzie wszystkie dziękczynienia za zwycięstwa i inne łaski osobiste i ogólne składali […]. Od nas przeto samych zależy, abyśmy w tych tak ważnych dla nas czasach nowych dowodów opieki od naszej Matki doznali”.</u>
          <u xml:id="u-9.9" who="#SenatorCzesławRyszka">Mimo że inicjator i propagator pielgrzymki narodowej pozostawał zamknięty w klasztorze, jego myśl spotkała się z żywym oddźwiękiem. Podjęli ją księża biskupi, wystosowali do swoich diecezjan słowa zachęty, by wszyscy udawali się na pielgrzymkę. Prowincjał ojców paulinów ojciec Euzebiusz Rejman ze swojej strony rozgłaszał uroczystość poświęcenia nowej wieży i zachęcał do pielgrzymek na tę uroczystość.</u>
          <u xml:id="u-9.10" who="#SenatorCzesławRyszka">Jak się okazało, proszę państwa, na uroczystość Wniebowzięcia Matki Bożej 15 sierpnia 1906 r. połączoną z poświęceniem nowej wieży, na tę narodową pielgrzymkę zainicjowaną przez ojca Honorata Koźmińskiego, mimo carskich granic przybyło pół miliona pielgrzymów, w tym bardzo dużo młodzieży. Uczestnicy ocenili ją jako religijną i narodową, gdyż wszystko, począwszy od powiewających nad tłumami chorągwi z symbolami polskimi, proporców polskich, a skończywszy na pieśniach, świadczyło o podwójnej miłości każdego Polaka: do Matki Najświętszej oraz do wiary przodków i ziemi ojczystej.</u>
          <u xml:id="u-9.11" who="#SenatorCzesławRyszka">Podobnie, choć już nie tak licznie, obchodzono 29 sierpnia tegoż 1906 r. po raz pierwszy święto Matki Bożej Częstochowskiej, do którego ustanowienia i zatwierdzenia przez Stolicę Apostolską także przyczynił się ojciec Honorat Koźmiński.</u>
          <u xml:id="u-9.12" who="#SenatorCzesławRyszka">Na koniec chciałbym jeszcze przytoczyć kilka zdań z listu ojca Honorata z grudnia 1906 r. do założonych przez siebie ponad dwudziestu zgromadzeń zakonnych. Wspominając pielgrzymkę, a także ten ogromny udział kompanii z całego kraju, ten ruch zmierzający do ożywienia państwowości i religijności, pisał: „Największym jednak objawem tego ruchu było zebranie półmilionowej rzeszy u stóp Królowej naszej w Częstochowie. Zaprawdę, gdzie takie rzeczy się dzieją, tam nie można desperować o przyszłość; naród, który tak żywo kocha Maryję, nigdy zginąć nie może, wart jest istnienia na chwałę Bożą; naród taki jest bardzo bliski dotykalnej opieki Maryi. Słysząc to, jesteśmy spokojni o naszą przyszłość”.</u>
          <u xml:id="u-9.13" who="#SenatorCzesławRyszka">Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Ekscelencje! Błogosławiony ojciec Honorat Koźmiński był charyzmatycznym odnowicielem pielgrzymowania na Jasną Górę, które odegrało znaczącą rolę także w późniejszych latach, między innymi w roku 1920 i w latach odnowienia ślubów królewskich Jana Kazimierza, czyli w latach 1946, 1956 czy 1966. W tamtych latach to narodowe pielgrzymowanie pomogło nam przetrwać i pokonać komunizm. Stało się tak między innymi dzięki temu, że narodowe pielgrzymowanie na Jasną Górę podjęli naśladowcy ojca Honorata: Prymas Tysiąclecia kardynał Wyszyński oraz kardynał krakowski Karol Wojtyła - Jan Paweł II. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-9.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Proszę o zabranie głosu pana senatora Ryszarda Bendera.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#SenatorRyszardBender">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#SenatorRyszardBender">Środowisko historyków zajmujących się epoką powstania styczniowego jest ogromnie rade, że Senat Rzeczypospolitej Polskiej czci postać błogosławionego Honorata Koźmińskiego, jakże ściśle związanego ze wszystkim, co działo się w latach tego ostatniego największego narodowego zrywu powstańczego.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#SenatorRyszardBender">Tak sobie myślę... Najwybitniejszy w nie tak bardzo dalekich latach badacz i właściwie nauczyciel tych wszystkich, którzy zajmowali się epoką powstania styczniowego, świętej pamięci profesor Stefan Kieniewicz, jakże byłby rad, gdyby mógł dożyć tego momentu.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#SenatorRyszardBender">Błogosławiony ojciec Honorat Koźmiński był oczywiście, to prawda, wzorem pracy organicznej dla narodu, ale jednocześnie wiedział, że w tamtych trudnych czasach trzeba grać niejako na dwu instrumentach, że trzeba pracować organicznie, ale gdy nadejdzie moment i nie będzie innego wyboru, trzeba stanąć do walki orężnej i z cicha, tak jak on to potrafił, wspierać tę walkę, a wcześniej - wspierać tych wszystkich, którzy przygotowywali tak zwaną rewolucję moralną, manifestacje patriotyczno-religijne, które ogarnęły cały kraj, wszystkie kręgi społeczne. Przecież przy tych manifestacjach brali udział również przedstawiciele innych wyznań. Wiemy, że gdy z rąk zakonnika, który padł pod ciosami carskich siepaczy, wypadł krzyż, Michał Landy, przedstawiciel ludności żydowskiej, podniósł ten krzyż i niósł go, aż sam został ranny.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#SenatorRyszardBender">Także w tych działaniach, w manifestacjach, w konspiracji przedpowstaniowej poprzez to, że o niej wiedział i wspierał na wielu polach, pośrednio był czynny również błogosławiony ojciec Hieronim Koźmiński.</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Honorat!)</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#SenatorRyszardBender">Tak, ojciec Honorat Koźmiński. Wiemy, że tam do niego nad Pilicę przybywali politycy organizatorzy powstania styczniowego, żeby przyjmować rady i uzyskiwać wspomożenie w przygotowywaniu powstania. Jak do prymasa Stefana Wyszyńskiego udawano się na ulicę Miodową, tak nad Pilicę przybywali ci ludzie przygotowujący powstanie. Wiemy, że bez jego zgody szefem powstania styczniowego w Lublinie nie byłby kleryk Nowakowski. To była rzecz bardzo dziwna: kleryk w systemie zakonnym został szefem, podlegali mu ojcowie, ba, podlegał mu w Lublinie ksiądz prałat Sosnowski, administrujący potem diecezją. On podlegał klerykowi. To wszystko mogło się stać tylko dzięki temu, że ojciec Honorat dawał swoje osobiste, niekoniecznie organizacyjne, placet. Autorytet ogromny, porównywalny do autorytetu i wpływu, jaki w trudnym okresie komunistycznym wywierał na działania patriotyczne i obronę Kościoła wielki Prymas Tysiąclecia, ksiądz Stefan Wyszyński.</u>
          <u xml:id="u-11.7" who="#SenatorRyszardBender">To do ojca Honorata udawali się po radę, i są o tym informacje, czołowi przywódcy przygotowujący powstanie. Pierwszy z nich to kapłan, członek rządu narodowego, ksiądz Karol Mikoszewski. Istnieją nie tylko hipotezy, choć do materiałów trudno dotrzeć, że pozostawali oni w bezpośrednim lub pośrednim kontakcie; ksiądz Mikoszewski był redaktorem „Głosu Kapłana Polskiego”, pisma podziemnego, tajnego, które czytano powszechnie nie tylko wśród duchowieństwa. Z materiałów Haus-, Hof- und Staatsarchiv w Wiedniu wiemy, że tam badano sprawę księdza Dunajewskiego, późniejszego biskupa i kardynała Krakowa, który właśnie był związany z „Głosem Kapłana Polskiego” redagowanego przez księdza Karola Mikoszewskiego. A wiedziały władze, że u źródeł wszelkiej aktywności propowstańczej musiała być zgoda tegoż zakonnika kapucyna znad Pilicy. Wiemy, że i później, po powstaniu styczniowym, ta aktywność się nie skończyła i w innych działaniach narodowych cały czas był utrzymywany niejako prymat ojca Koźmińskiego.</u>
          <u xml:id="u-11.8" who="#SenatorRyszardBender">Z tego, co już zostało powiedziane, ja powtórzę tylko tyle: ogromne osiągnięcia - zgromadzenia bezhabitowe. Wtedy nikomu z otoczenia nawet nie mieściło się w głowie, że można działać w Kościele bez habitu i bez klasztoru. A on powiedział: tak, można bez klasztoru, bez habitu. I stworzył dwadzieścia kilka zgromadzeń. Dwa zgromadzenia męskie nie utrzymały się, to prawda. Jakoś się nie rozwinęły. Jedno żeńskie poszło hen, daleko od Kościoła, wiemy, które. Jedno pozostało wierne habitowi i dzisiaj odgrywa ogromną rolę w Kościele powszechnym i u nas w Polsce, i za oceanem, w Ameryce. To wszystko wynikało z zainicjowania przez ojca Honorata, który mówił, że nie klasztor i nie habit kształtują zakonnika, lecz jego wiara i rozumienie potrzeby bycia w zakonie.</u>
          <u xml:id="u-11.9" who="#SenatorRyszardBender">Także wówczas, w momencie, gdy wydawało się, że już wszelkie światło dla Polski zgasło, gdy tutaj przy Cytadeli dokonywano egzekucji pięciu członków rządu narodowego z Romualdem Trauguttem na czele, wiemy, że ojciec Honorat był tam i patrzył, podobnie jak dwadzieścia czy trzydzieści tysięcy ludzi, którzy modlili się w czasie tej egzekucji. On również tam był. Później, co także wiadomo, nie pozostał bezczynny. Nadal odbywały się wręcz całe pielgrzymki osób z różnych kręgów politycznych, czasami nawet radykalnych. Ci ludzie - dzisiaj nie zawsze nawet zachowały się ślady archiwalne - docierali do ojca Honorata jak do bijącego źródła i zasięgali u niego informacji w sprawach narodu.</u>
          <u xml:id="u-11.10" who="#SenatorRyszardBender">Wiemy, że blisko związany z nim był - niektórzy uważają, że był przewidziany na jego następcę, gdyby nie poszedł w kierunku odtwarzania zakonu - błogosławiony wcześniej arcybiskup Jerzy Matulewicz. Ksiądz Marceli Godlewski, twórca Stowarzyszenia Robotników Chrześcijańskich, jednego z najbardziej czynnych związków, którym przewodniczył, jak wiemy, nawiązał z nim kontakt i był przezeń inspirowany; ten sam Marceli Godlewski, który w czasie II wojny światowej, w kościele Wszystkich Świętych, zamknięty w getcie niósł pomoc najbardziej prześladowanym i, jak niektórzy mówią, brał dzieci żydowskie do sutanny i wynosił je poza getto. Ten kapłan również był zainspirowany wielką ideą służby Kościołowi i ojczyźnie.</u>
          <u xml:id="u-11.11" who="#SenatorRyszardBender">W związku z tym, Wysoki Senacie, Ekscelencje, Księże Nuncjuszu, Przedstawicielu Stolicy Apostolskiej, Przedstawiciele Zakonu Kapucynów, trzeba powiedzieć wyraźnie, że dzisiejsza Polska nie byłaby tak bogata i to, co się dzisiaj dzieje, nie mogłoby być realizowane bez wszystkiego, co naszym dziadom przekazał ojciec Honorat Koźmiński. Rzeczywiście trzeba stwierdzić, co powiedział pan marszałek Borusewicz, że był to patriota najwyższej próby, podobnie jak po nim, patrząc chronologicznie, Stefan kardynał Wyszyński, prymas Polski. A wszystko zwieńczył Jan Paweł II, któremu również wysoki Senat dzisiejszą uchwałą oddał hołd. Takich ludzi, takich gigantów nam trzeba. I miejmy nadzieję, że znajdą się oni również we współczesności, że ziarno zasiane przez ojca Honorata, prymasa Wyszyńskiego i Ojca Świętego Jana Pawła II przyniesie wspaniałe owoce. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-11.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Proszę o zabranie głosu pana senatora Władysława Sidorowicza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#SenatorWładysławSidorowicz">Panie Marszałku! Ekscelencje! Wysoki Senacie! Czcigodni Przewielebni Bracia Zakonni i Siostry Zakonne!</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#SenatorWładysławSidorowicz">Dzisiaj czcimy w gruncie rzeczy pamięć dwóch wielkich Polaków: Jana Pawła II i Honorata Koźmińskiego. Honorat Koźmiński został wyniesiony na ołtarze w 1988 r., u schyłku peerelu. Był to kolejny znak dany nam przez Jana Pawła II, jakich wzorców mamy szukać w oporze przeciwko systemowi. Ci, którzy walczyli czynnie z tym systemem i nie byli jego beneficjentami, słuchali bardzo pilnie. Jako represjonowany od 1966 r. bardzo pilnie towarzyszyłem Ojcu Świętemu na jego pielgrzymich szlakach po Polsce i wsłuchiwałem się w to, co próbował nam powiedzieć, gdy dawał takie znaki. Dla ludzi „Solidarności” jego przesłanie z Zaspy, gdy cytował list do Galatów - razem brzemiona noście - czy też wskazywanie nam kolejnych wielkich postaci historycznych, w tym Honorata Koźmińskiego, było próbą edukowania, byśmy pamiętali, że w trudnych czasach można pracować organicznie i że wiara wspierana czynem może porwać cały naród. Ludzie, którzy przeżyli sierpień 1980 r., pamiętają to wielkie uniesienie, pamiętają też, że na bramach Stoczni Gdańskiej wisiały portrety Ojca Świętego. I było to coś całkowicie dla Europy niezrozumiałego, to było zaprzeczenie lewicowego etosu ruchu robotniczego, odbierało komunistom legitymację do rządzenia.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#SenatorWładysławSidorowicz">Co dla nas dzisiaj, gdy odzyskaliśmy niepodległość, jest z tego przesłania ważne? Dlaczego Senat, w końcu ciało polityczne, tak jednogłośnie, głosami ugrupowań będących ze sobą w zwarciu sięga jednak do postaci Ojca Świętego i do Honorata Koźmińskiego? Ano dlatego, że ciągle jeszcze tkwi w nas nadzieja, że dobro Polski, wspólne dobro, jest zarzewiem naszego tutaj działania i że powinniśmy szukać tego, co jest interesem ojczyzny, nawet wówczas, gdy dzielą nas różne poglądy na drodze, którą ku interesom ojczyzny musimy iść. Dlatego dzisiaj przywołujemy te dwie wielkie postacie, tych dwóch wielkich nauczycieli służenia ojczyźnie. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Proszę o zabranie głosu pana senatora Stanisława Bisztygę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#SenatorStanisławBisztyga">Szanowny Panie Marszałku! Ekscelencje! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#SenatorStanisławBisztyga">16 października to niezwykle ważny dzień dla każdego Polaka. Każdy z nas ma swoje własne wspomnienia z tego dnia, każdy z nas pamięta moment, w którym uronił łzę, gdy dowiedział się o decyzji konklawe. Ten dzień w życiu każdego z nas bardzo wiele znaczy, ale dzisiaj do tego dnia dopisujemy jeszcze jedną ważną dla nas datę, my, którzy jesteśmy teraz senatorami. Będzie to również niezwykle ważny dzień dla Senatu. Dwie bardzo ważne uchwały o dwóch wielkich Polakach. Refleksja jest taka, żebyśmy oprócz uczenia się wspaniałych życiorysów tych ludzi i odwoływania się do nich usiłowali codzienną postawą, najbardziej godnie jak potrafimy, wdrażać ich naukę i ich naśladować. Czasami brakuje zwyczajnego otwarcia na ludzi, czasami brakuje zwyczajnego uśmiechu. Mamy tak piękne wzorce, więc naszą powinnością jako polityków jest wzorce te przekazywać. Akurat mieszkam w Krakowie, gdzie szlaki Ojca Świętego Jana Pawła II, jak również miejsce kultu ojca Honorata w kościele ojców kapucynów i ten duch franciszkański są obecne. Mając zatem te wielkie wzorce, pamiętając o tych dwóch ważnych datach chciałbym, abyśmy z tej sali wyszli z głębokim wewnętrznym przekonaniem, że to nie tylko 16 października, nie tylko uchwały, ale że jest to również obligowanie nas do promowania postaw tych ludzi w naszym codziennym życiu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Przystępujemy do głosowania nad projektem uchwały w sto osiemdziesiątą rocznicę urodzin ojca Honorata Koźmińskiego.</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Przypominam, że komisje po rozpatrzeniu projektu uchwały przedstawiły wniosek o wprowadzenie poprawki do projektu uchwały, druk senacki nr 2470.</u>
          <u xml:id="u-16.5" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">W pierwszej kolejności zostanie przeprowadzone głosowanie nad przedstawioną poprawką, a następnie nad podjęciem uchwały w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.6" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Przystępujemy do głosowania nad poprawką zawartą w druku nr 2470.</u>
          <u xml:id="u-16.7" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-16.8" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem przedstawionego wniosku? Proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-16.9" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto jest przeciw, proszę o naciśnięcie przycisku „przeciw” i podniesienie ręki?</u>
          <u xml:id="u-16.10" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał od głosu? Proszę o naciśnięcie przycisku „wstrzymuję się” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-16.11" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.12" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Na 75 obecnych senatorów 75 głosowało za.</u>
          <u xml:id="u-16.13" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-16.14" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Przystępujemy zatem do głosownia nad podjęciem uchwały dla uczczenia postaci i dokonań błogosławionego Ojca Honorata Koźmińskiego w całości, ze zmianami wynikającymi z przyjętej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.15" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Proszę nacisnąć przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-16.16" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem uchwały? Proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-16.17" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto jest przeciw? Proszę nacisnąć przycisk „przeciw” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-16.18" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał od głosu? Proszę nacisnąć przycisk „wstrzymuję się” i podnieść rękę.</u>
          <u xml:id="u-16.19" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-16.21" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Proszę mi pozwolić odczytać wyniki.</u>
          <u xml:id="u-16.22" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Na 76 obecnych senatorów 76 głosowało za.</u>
          <u xml:id="u-16.23" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę dla uczczenia postaci i dokonań błogosławionego Ojca Honorata Koźmińskiego.</u>
          <u xml:id="u-16.24" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-16.25" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Proszę o podejście ojców prowincjałów.</u>
          <u xml:id="u-16.26" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-16.27" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Ogłaszam dwuminutową przerwę.</u>
          <u xml:id="u-16.28" who="#komentarz">(Przerwa w obradach od godziny 10 minut 03 do godziny 10 minut 07)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu piętnastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o Rzeczniku Praw Dziecka oraz ustawy o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 264, a sprawozdania komisji w drukach nr 264A i nr 264B.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Proszę sprawozdawcę Komisji Rodziny i Polityki Społecznej, panią senator Małgorzatę Adamczak, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#SenatorMałgorzataAdamczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#SenatorMałgorzataAdamczak">W dniu 7 października 2008 r. Komisja Rodziny i Polityki Społecznej rozpatrywała ustawę o zmianie ustawy o rzeczniku praw dziecka. Mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie efekt naszych prac.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#SenatorMałgorzataAdamczak">Projekt ustawy ma na celu umożliwienie rzecznikowi praw dziecka skutecznego wypełniania ustawowych obowiązków i stania na straży praw dziecka zapisanych w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, konwencji praw dziecka i innych przepisach prawnych.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#SenatorMałgorzataAdamczak">Rzecznik praw dziecka winien dysponować instrumentami zapewniającymi efektywność podejmowanych zadań systemowych i prawnych, których naczelnym celem jest dobro dziecka. Jak wynika z analizy, dotychczasowa działalność rzecznika w sposób niewystarczający przekładała się na przestrzeganie praw dzieci. 90% wystąpień generalnych rzecznika praw dziecka dokonanych w 2006 r. nie przyniosło żadnych rezultatów, pozostawiono je bez odpowiedzi lub ignorowano postulaty w nich zawarte podczas tworzenia nowych aktów prawa. Na przykład z dziewięciu wystąpień generalnych w obszarze prawa do wychowania w rodzinie uwzględniono tylko jedno, szesnaście wystąpień w zakresie prawa do godziwych warunków socjalnych nie przyniosło żadnego rezultatu, pomimo wyraźnego wskazania w jednym z nich na niekonstytucyjność przepisów dyskryminujących matki prowadzące działalność gospodarczą.</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#SenatorMałgorzataAdamczak">Wysoka Izbo! Powstanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o rzeczniku praw dziecka miało wiele przyczyn. Jedną z nich, najważniejszą, jest to, że rzecznik praw dziecka jako przedstawiciel najbardziej bezbronnej grupy społecznej, dzieci, powinien mieć instrumenty ochrony prawnej, których potrzebują dzieci, dzieci, które do czasu uzyskania pełnoletności nie są uznawane w powszechnym mniemaniu za pełnowartościowych obywateli.</u>
          <u xml:id="u-18.5" who="#SenatorMałgorzataAdamczak">Panie Marszałku, Panie i Panowie Senatorowie, na posiedzeniu komisji obecny był przedstawicieli Biura Legislacyjnego, który zgłosił uwagę o charakterze legislacyjnym dotyczącą art. 10 ust. 1. Senator Kazimierz Jaworski zaproponował, aby w art. 10 w ust. 1 w pkcie 4 po wyrazach „o przestępstwa” dodać wyrazy „ścigane z urzędu”. Wyjaśniam, że ścigane z urzędu to te, które nie wymagają dodatkowego wniosku osoby uprawnionej.</u>
          <u xml:id="u-18.6" who="#SenatorMałgorzataAdamczak">Podczas prac komisji dyskutowano także nad interpretacją znaczeń zwrotów „nieskazitelny charakter” oraz „walory moralne”. Senatorowie dopytywali się, jakie kryteria spełnia kandydat o nieskazitelnym charakterze oraz wysokim autorytecie ze względu na walory moralne. Jak wiadomo, jest to kwestia uznaniowa i nie ma legalnej definicji tych pojęć. Można zaznaczyć, że doktryna interpretuje te pojęcia jako wskazujące na pewną moralną postawę życiową, na podstawie której można stwierdzić, iż mamy do czynienia z osobą prawą, z prawidłowo ukształtowanym kręgosłupem moralnym, chodzi o to, czy dana osoba odpowiednio się zachowuje, czy nie była karana, czy cieszy się nieposzlakowaną opinią itp. Dyskutowano także nad przepisem dotyczącym zakazu przynależności rzecznika praw dziecka do partii politycznej. Wskazywano na to, że jest to przepis martwy, i zastanawiano się, czy w ogóle ma on zastosowanie. Jednakże należy podkreślić, że zakaz przynależności do partii powinien gwarantować bezstronność rzecznika praw dziecka.</u>
          <u xml:id="u-18.7" who="#SenatorMałgorzataAdamczak">Wysoka Izbo, po dyskusji nad projektem ustawy w głosowaniu 3 senatorów opowiedziało się za przyjęciem projektu z poprawką, nie było głosów przeciwnych, 2 senatorów wstrzymało się od głosu. Komisja Rodziny i Polityki Społecznej zaproponowała przyjęcie projektu wraz z uchwaloną poprawką. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-18.8" who="#komentarz">(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Zbigniew Romaszewski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo, Pani Senator.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Poproszę pana senatora Wiatra, sprawozdawcę Komisji Nauki, Edukacji i Sportu.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#SenatorKazimierzWiatr">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Panie Ministrze, Rzeczniku Praw Dziecka! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#SenatorKazimierzWiatr">Jako sprawozdawca Komisji Nauki, Edukacji i Sportu chciałbym przedstawić opiniowaną dzisiaj przez Senat ustawę, zmieniającą ustawę o rzeczniku praw dziecka, zaś później w dyskusji będę chciał przedstawić szerzej także własny pogląd.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#SenatorKazimierzWiatr">Na początku chciałbym zaznaczyć, że w trakcie dyskusji, obszernej dyskusji, która się odbyła na posiedzeniu komisji, dominował ważny pogląd, mianowicie taki, że kierunek zmian zaproponowany przez Sejm i zapisany w ustawie jest dobrym kierunkiem, wzmacniającym urząd rzecznika praw dziecka. Zmiany te w szczególności sobie cenimy, ponieważ nie tak dawno, kilka miesięcy temu pojawiły się bardzo silne głosy o potrzebie likwidacji urzędu, o tym, że urząd nie jest potrzebny. Towarzyszył temu pewien niepokój, ponieważ jako komisja, jako członkowie komisji jesteśmy przekonani, że jest to jednak urząd niezwykle potrzebny. Aczkolwiek niewątpliwie potrzebne jest nieustanne redefiniowanie tego nowego urzędu, bo w stosunku do urzędu rzecznika praw obywatelskich jest on urzędem nowym. Ponieważ istnieje on zaledwie siedem czy osiem lat, potrzebna jest nieustanna korekta uprawnień, modelu działania tego urzędu.</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#SenatorKazimierzWiatr">Mówiąc o zmianach, przede wszystkim zauważamy istotne wzmocnienie tego urzędu poprzez nadanie mu nowych kompetencji. Wśród zaproponowanych zmian można wyróżnić kilka grup. Po pierwsze, określane jest to, jakie warunki powinna spełniać osoba, ażeby mogła się ubiegać o ten urząd. Oczywiście musi to być obywatel polski, posiadający zdolność do czynności prawnych. Na posiedzeniu komisji zastanawialiśmy się, czy trzeciego punktu mówiącego o tym, że nie był skazany prawomocnym wyrokiem, nie należałoby przenieść na koniec tego ustępu, po zapisach o ukończeniu studiów, o doświadczeniu w pracy z dziećmi, o nieskazitelnym charakterze, niemniej po konsultacji z legislatorem uznaliśmy, że jest to jednak pewna standardowa kolejność występująca w aktach prawnych.</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#SenatorKazimierzWiatr">Powstaje pytanie, w jaki sposób weryfikować wymogi dotyczące nieskazitelnego charakteru i wyróżniania się wysokim autorytetem ze względu na walory moralne i wrażliwość społeczną, ale to już pozostawiamy niejako uznaniu tych organów, czyli Sejmu i Senatu, które rzecznika powołują.</u>
          <u xml:id="u-20.5" who="#SenatorKazimierzWiatr">Rzeczywiście pojawia się tu zapis o nieprzynależności do partii politycznych, jest to zatem niejako postawienie urzędu rzecznika praw dziecka poza bieżącymi sporami politycznymi. Pojawia się też zapis o tym, że odwołanie w trakcie kadencji może nastąpić po skazaniu prawomocnym wyrokiem za przestępstwo umyślne.</u>
          <u xml:id="u-20.6" who="#komentarz">(Wicemarszałek Zbigniew Romaszewski: Z oskarżenia publicznego.)</u>
          <u xml:id="u-20.7" who="#SenatorKazimierzWiatr">Jest zapis: „został skazany prawomocny wyrokiem za przestępstwo umyślne”.</u>
          <u xml:id="u-20.8" who="#SenatorKazimierzWiatr">Proszę państwa, pojawiają się tutaj liczne uprawnienia rzecznika, zapisane są one w art. 10. Jest tu możliwość żądania od organów władzy publicznej wyjaśnień, możliwość badania spraw na miejscu nawet bez uprzedzenia - określenie „bez uprzedzenia” wywołało w komisji pewna dyskusję - możliwość żądania wszczęcia postępowania w sprawach cywilnych, przez oskarżyciela, postępowania administracyjnego, o ukaranie w postępowaniu w sprawach o wykroczenia. Wydaje się, że te kompetencje są niezbędne do pełnienia funkcji rzecznika, bo dotychczas zdarzało się, że rzecznik, żądając pewnych wyjaśnień, próbując interweniować, spotykał się z biernością czy wręcz z odmową.</u>
          <u xml:id="u-20.9" who="#SenatorKazimierzWiatr">W art. 10a ujęty jest zapis mówiący o tym, że rzecznik może zwracać się do właściwych organów, w tym do rzecznika praw obywatelskich, o podjęcie działań na rzecz dziecka z zakresu ich kompetencji. W art. 10b zapisane są obowiązki organów organizacji lub instytucji, do których zwróci się rzecznik. Mają one zapewnić dostęp do akt i dokumentów, udzielać rzecznikowi żądanych przez niego informacji i wyjaśnień. Jeden z zapisów mówi o tym, że rzecznik współdziała ze stowarzyszeniami i ruchami obywatelskimi, innymi dobrowolnymi zrzeszeniami i fundacjami działającymi na rzecz ochrony praw dziecka. Ostatni zapis mówi o tym, że na wniosek rzecznika marszałek Sejmu może powołać zastępcę rzecznika praw dziecka.</u>
          <u xml:id="u-20.10" who="#SenatorKazimierzWiatr">Proszę państwa, to są szerokie zmiany. Wiemy, że ustawa o rzeczniku praw dziecka nie jest ustawą obszerną, więc jest to dość znaczna ingerencja w ten zapis, ale ingerencja, co do której jest zgoda i samego pana ministra, i wielu organizacji, i stowarzyszeń, i osób, które zajmują się tym sprawami, dlatego komisja z zadowoleniem przyjęła te zmiany.</u>
          <u xml:id="u-20.11" who="#SenatorKazimierzWiatr">Niemniej jednak, podobnie jak komisja rodziny, zgłaszamy poprawki, ażeby uzupełnić przepisy ustawy. W art. 1 w pkcie 4, w art. 10 w ust. 1 w pkcie 4 po wyrazach: „o przestępstwa” proponujemy dodać wyrazy „ścigane z urzędu”, żeby to nie budziło żadnych wątpliwości. Druga poprawka, którą zgłasza nasza komisja, wynika z opinii przedłożonej przez rzecznika praw obywatelskich. Otóż rzecznik praw obywatelskich, pan minister Kochanowski, który był osobiście obecny na posiedzeniu komisji, przedłożył nam swoją opinię, że uchwalona przez Sejm ustawa w art. 10a ust. 1 ingeruje w samodzielność urzędu rzecznika praw obywatelskich, zobowiązując go do współpracy z rzecznikiem praw dziecka. A w szczególności chodzi o zapis art. 10a ust. 1, który brzmi: „Rzecznik może również zwracać się do właściwych organów, w tym rzecznika praw obywatelskich, organizacji lub instytucji o podjęcie działań na rzecz dziecka z zakresu ich kompetencji”. W związku z tym komisja wnosi, aby w tym art. 10a ust. 1 słowa „w tym rzecznika praw obywatelskich” zostały wykreślone. I takie są poprawki naszej komisji.</u>
          <u xml:id="u-20.12" who="#SenatorKazimierzWiatr">Poprawka mówiąca o dopisaniu wyrazów „ścigane z urzędu” uzyskała poparcie sześciu senatorów, nikt nie był przeciw, dwóch się wstrzymało od głosu.</u>
          <u xml:id="u-20.13" who="#SenatorKazimierzWiatr">Jeśli chodzi o wykreślenie słów „w tym rzecznika praw obywatelskich”, siedem osób było za, nikt przeciw, jedna osoba wstrzymała się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-20.14" who="#SenatorKazimierzWiatr">A jeśli chodzi o całość ustawy z poprawkami, wszyscy jednogłośnie byli za przyjęciem tej ustawy, nikt się nie wstrzymał od głosu, nikt nie był przeciw.</u>
          <u xml:id="u-20.15" who="#SenatorKazimierzWiatr">Jak rozumiem, dopełnieniem dyskusji nad tą ustawą będzie sprawozdanie pana ministra z prac rzecznika praw dziecka. Sprawozdanie o tyle trudne, że przedkładane przez obecnie urzędującego rzecznika, a dotyczące okresu, kiedy funkcję tę pełniła poprzednia pani rzecznik. Ale na pewno w tym sprawozdaniu zauważymy też pewne wnioski wynikające z tego, że brak kompetencji, które dzisiaj są uzupełniane, zaciążył na pełnieniu tego urzędu. I mamy nadzieję, że zmiana ustawy o rzeczniku praw dziecka korzystnie wpłynie na dalsze funkcjonowanie tego urzędu, o co w imieniu komisji wnoszę. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatorów sprawozdawców.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Projekt tej ustawy został wniesiony przez posłów. Nie ma stanowiska rządu w tej sprawie, więc zapytam: czy ktoś z państwa senatorów pragnie zgłosić zapytania związane z omawianym punktem porządku obrad do rzecznika praw dziecka, pana Marka Michalaka? Nie ma zapytań.</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-21.5" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Przypominam o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców. Przemówienie senatora w dyskusji nie może trwać dłużej niż dziesięć minut.</u>
          <u xml:id="u-21.6" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Podpisane wnioski o charakterze legislacyjnym senatorowie składają do marszałka Senatu do momentu zamknięcia dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-21.7" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Proszę o zabranie głosu pana senatora Ryszkę.</u>
          <u xml:id="u-21.8" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#SenatorCzesławRyszka">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#SenatorCzesławRyszka">Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Panie Ministrze!</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#SenatorCzesławRyszka">Wprowadzamy zmiany do ustawy o rzeczniku praw dziecka, aby podnieść prestiż tego urzędu. Stąd między innymi art. 1 ust. 4 otrzymuje brzmienie: rzecznikiem może być obywatel polski posiadający wykształcenie prawnicze, pedagogiczne, psychologiczne, socjologiczne lub wykształcenie wyższe i doświadczenie w pracy z dziećmi lub na ich rzecz, doświadczenie zawodowe, wyróżniający się - podkreślę te słowa - wysokim autorytetem ze względu na walory moralne i wrażliwość społeczną. Tak dobrze przygotowany rzecznik otrzymuje większe uprawnienia, co w art. 11 ust. 2 ujmuje się w zapis: rzecznik może występować do właściwych organów z wnioskami o podjęcie inicjatywy ustawodawczej, o wydanie lub zmianę innych aktów prawnych, a także co do sposobu załatwienia sprawy, w tym może żądać postępowania dyscyplinarnego lub zastosowania sankcji służbowych.</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#SenatorCzesławRyszka">Krótko mówiąc, zmiany w ustawie mają na celu umożliwić rzecznikowi praw dziecka skuteczne wypełnianie ustawowych obowiązków stania na straży praw dziecka zapisanych w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Konwencji o prawach dziecka i innych przepisach prawa. I dlatego rzecznik praw dziecka winien dysponować odpowiednimi instrumentami zapewniającymi efektywność podejmowanych działań systemowych i prawnych, których naczelnym celem jest dobro dziecka.</u>
          <u xml:id="u-22.4" who="#SenatorCzesławRyszka">Dobro dziecka. Chciałbym przez chwilę zatrzymać się nad tym wyrażeniem, bo z informacji o pracy rzecznika praw dziecka można wywieść wniosek, że jedyne dzieci w Polsce, którymi zajmuje się rzecznik, to te, które są głodne, niedożywione, molestowane czy prześladowane. Oczywiście, sytuacja wspomnianych dzieci nas martwi. Ale, moim zdaniem, rzecznik powinien zajmować się wszystkimi dziećmi, stać na straży dobra wszystkich dzieci, a więc także tych, które jeszcze się nie narodziły.</u>
          <u xml:id="u-22.5" who="#SenatorCzesławRyszka">W art. 1 ust. 2 ustawy o rzeczniku praw dziecka czytamy, że rzecznik praw dziecka stoi na straży praw dziecka określonych w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. A w konstytucji jest mowa o godności i ochronie życia. Dopowiem: każdego życia. Nie chciałbym, abyśmy przy okazji dyskusji o ustawie o rzeczniku praw dziecka toczyli spór w kwestii ochrony życia od poczęcia, ale odnoszę wrażenie jak byśmy w tej ustawie, także w tej informacji, uciekali od takich sytuacji, kiedy rzecznik praw dziecka powinien interweniować także w przypadku tego typu zagrożeń, dotyczących dzieci, które jeszcze nie przyszły na świat. Krótko mówiąc, nie powinniśmy odbierać dzieciom, które żyją w łonach matek, prawa do tego, aby rzecznik mógł występować także w ich interesie. Powinniśmy pozwolić rzecznikowi na występowanie w sytuacjach, kiedy zagrożone jest życie dziecka w łonie matki. I tu chciałbym się odwołać do przykładu, aby lepiej unaocznić, o co mi chodzi. Kilka miesięcy temu wielu ludzi dobrej woli zaangażowało się w obronę czternastolatki z Lublina i jej poczętego dziecka. Niestety, wielka, a może i większa była ofensywa tych, dla których liczyła się jedynie aborcja. Pojawiły się agresywne wypowiedzi pod adresem obrońców życia, których określano fundamentalistami, fanatykami. I w końcu doszło do zabicia dziecka lege artis - zgodnie z prawem. Matka miała rzekomo do tego prawo. A szpital, w którym doszło do zabicia dziecka wskazało samo Ministerstwo Zdrowia. Chciałoby się zapytać, gdzie wtedy był rzecznik praw dziecka?</u>
          <u xml:id="u-22.6" who="#SenatorCzesławRyszka">Szanowni Państwo Senatorowie, w przypadku dziecka w łonie matki mamy do czynienia z życiem niewinnym i bezbronnym. I nic nie może usprawiedliwić jakiejkolwiek agresji skierowanej bezpośrednio w tego człowieka. Zabicie człowieka, który nie ma prawa głosu, prawa obrony jest przecież szczególnym okrucieństwem. Trzeba jasno i wyraźnie powiedzieć, że aborcja jest zabójstwem. Jeżeli narusza się zasadę życia, to jest to zabójstwo - zarówno gdy przerywa się życie na jego pierwszym etapie, tuż po poczęciu, po kilku dniach, po miesiącach, jak i po latach. Chodzi zawsze o bezpośrednie działanie mające na celu pozbawienie życia człowieka - na jakimkolwiek etapie rozwoju by to nie było.</u>
          <u xml:id="u-22.7" who="#SenatorCzesławRyszka">Aborcja, której dokonała czternastolatka z Lublina, wywołała także temat odpowiedzialności za zabicie dziecka poczętego wszystkich osób, które w jakiś sposób się do tego przyczyniły. I tu przypomnę, w ustawie o rzeczniku praw dziecka zapisaliśmy, że rzecznik ma być osobą wyróżniającą się wysokim autorytetem ze względu na walory moralne i wrażliwość społeczną. Jakie walory moralne mam na myśli? Obowiązujące w Polsce ustawodawstwo w dziedzinie ochrony życia określane jest jako kompromis. To nie jest dobre słowo. Może tutaj chodzi o to, żeby pewne nastroje społeczne nie były zbyt agresywne, walczące. Ale nie może być w przypadku ochrony życia ludzkiego prawa, które w połowie jest dobre a w połowie złe. Ono musi być klarowne. Bezprawiem jest pozwalanie na zabijanie poczętego życia, choćby miało to być dopuszczane jedynie w określonych przypadkach.</u>
          <u xml:id="u-22.8" who="#SenatorCzesławRyszka">Człowiek moralnie prawy - patrzę na pana ministra, rzecznika praw dziecka - zawsze będzie dążył do tego, aby zapewnić prawo do życia wszystkim dzieciom bez wyjątku. I tutaj jawi się pole do działalności rzecznika, aby nie dochodziło do podwójnego zła, jakie wynikło w sytuacji związanej z czternastoletnią uczennicą z Lublina. Podwójnego zła - zniszczono życie, zabito człowieka, a także zostali ukarani ci młodzi ludzie za zbyt wczesne podjęcie współżycia seksualnego, bo ich dziecko zostało zabite. W dyskusji związanej z czternastoletnią uczennicą z Lublina pominięto zupełnie sprawę wychowania do małżeństwa, do wstrzemięźliwości, do czystości, do miłości ofiarnej, do wierności i wzajemnego zaufania.</u>
          <u xml:id="u-22.9" who="#SenatorCzesławRyszka">Chodzi mi konkretnie o to, aby pan rzecznik interweniował, jeśli na przykład media lub szkoła będą wmawiać dzieciom i młodzieży, że współżycie seksualne bez zobowiązań, przed ślubem, jest tylko ich sprawą, jest sprawą ich wolnego wyboru. W ten sposób nie wychowujemy naszych dzieci i młodzieży na odpowiedzialnych ludzi. Rola rzecznika to nie tylko bycie strażakiem, który interweniuje, kiedy ktoś woła o pomoc, kiedy już coś się pali. Jest to także urząd, który winien pomagać rodzicom i szkole odpowiedzialnie wychowywać nasze dzieci i młodzież. I o to bardzo serdecznie do pana ministra apeluję, o wrażliwość na to, co się już dzieje, a nie dopiero o reagowanie na tragiczne skutki, które są owocem bezstresowego wychowania. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Poproszę pana senatora Augustyna o zabranie głosu.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#SenatorMieczysławAugustyn">Panie Marszałku! Państwo Senatorowie! Panie Ministrze!</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#SenatorMieczysławAugustyn">Ważna decyzja dzisiaj przed nami. Za chwilę, trzeci raz ja, a pan marszałek już po raz nie wiadomo który, będziemy słuchać sprawozdania z działalności rzecznika praw dziecka. Jak pamiętam te dyskusje, zawsze wskazywały one na nieekwiwalentność tego, co rzecznik zrobił na rzecz dzieci w stosunku do potrzeb, które tutaj z sali były wymieniane nieraz godzinami. Nieskuteczność, o której mówiła pani senator Adamczak, to było najczęściej powtarzane słowo. Szkoda nawet, że ta debata nie została dzisiaj ustawiona w odwrotnej kolejności. Znaleźlibyśmy na pewno dodatkowe uzasadnienie do tego, żeby coś postanowić.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#SenatorMieczysławAugustyn">Z tej mównicy padały dwa wnioski, a może nawet trzy: albo zlikwidować ten urząd - mówili radykalni senatorowie; albo podporządkować go rzecznikowi praw obywatelskich, niech by był zastępcą na przykład rzecznika praw obywatelskich, wskazywano także na nakładanie się kompetencji przy tej okazji. Ale najwięcej było takich głosów, ażeby wreszcie, skoro ten urząd z punktu widzenia interesów dzieci jest tak istotny, go wzmocnić. I z zadowoleniem należy przyjąć to, że ustawa, która jest projektem poselskim, idzie właśnie w tym kierunku. Należy poprzeć tę ustawę, ale jednocześnie zapytać, czy rzeczywiście te dodatkowe prerogatywy, w które zostanie wyposażony rzecznik praw dziecka, są wystarczające, żebyśmy mogli mówić o przełomie. Czy rzeczywiście jest tak, że po wprowadzeniu tej ustawy w obecnym kształcie dojdzie do wzmocnienia uprawnień rzecznika na tyle, że jego skuteczność zmieni się diametralnie?</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#SenatorMieczysławAugustyn">Otóż ja pozwolę sobie na pewne wątpliwości. Wydaje mi się, że jeżeli tylko rzecznik będzie mógł nałożyć na organy obowiązek szybkiego ustosunkowania się do wystąpień rzecznika praw dziecka, to będzie za mało. Oczywiście, to dobrze, że jest możliwość zaskarżenia niewłaściwie podjętych działań instytucji - to już jest sporo. Zobowiązanie do wzajemnego współdziałania zarówno organizacji pozarządowych, jak i rzecznika pozwoli szybciej i lepiej diagnozować. Ale czy pozwoli naprawiać? Mam wątpliwości. Dlatego pytaliśmy na posiedzeniu Komisji Rodziny i Polityki Społecznej pana rzecznika o jego opinię w tej sprawie. I on nasze obawy podzielał. To jeszcze za mało, to jeszcze nie tyle, co powinno być w jego uprawnieniach, by wreszcie mógł skutecznie interweniować na rzecz dzieci wtedy, kiedy jest to niezbędne. A pozwolę sobie w następnym punkcie wskazać obszary, które, moim zdaniem, umykały do tej pory uwadze rzecznika praw dziecka.</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#SenatorMieczysławAugustyn">Pozwoliłem sobie, w konsultacji z prawnikami i z wieloma osobami, które przygotowywały poprzedni projekt, doprowadzić do skonkretyzowania tego, co należałoby jeszcze wnieść do tej ustawy w formie poprawek, by wzmocnić instytucję rzecznika praw dziecka, a tym samym ochronę praw tych, których dobra chronić powinni rodzice, ale często tego nie robią, których dobra strzec powinny inne instytucje, ale tego nie czynią w wystarczającym stopniu.</u>
          <u xml:id="u-24.5" who="#SenatorMieczysławAugustyn">Chciałbym w tych poprawkach zgłosić możliwość udziału rzecznika w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym, ale tylko wtedy, kiedy zostały wszczęte na wniosek rzecznika praw obywatelskich, by nie dochodziło tutaj do kolizji uprawnień, lub w sprawach skarg konstytucyjnych dotyczących praw dziecka. Chciałbym, żeby wyposażyć rzecznika w możliwość brania udziału w tym postępowaniu. Dobrze by było, żeby rzecznik mógł występować z wnioskiem do Sądu Najwyższego o podjęcie uchwały mającej na celu wyjaśnienie przepisów prawnych dotyczących praw dziecka, budzących wątpliwości w praktyce lub których stosowanie wywołało rozbieżności w orzecznictwie. Bo przecież dobrze by było, żeby rzecznik uogólniał problemy, nie zajmował się przypadkami, lecz konkretnymi sprawami i działał kierunkowo. Dzięki temu mógłby to właśnie robić, wpływając poprzez decyzje Sądu Najwyższego na kształt prawa. Dobrze by było, żeby rzecznik, kiedy dochodzi do dramatycznych sytuacji, mógł stanowczo stanąć w obronie dzieci, mógł wnieść kasację lub skargę kasacyjną do prawomocnego orzeczenia na zasadach i w trybie określonych w ustawach.</u>
          <u xml:id="u-24.6" who="#SenatorMieczysławAugustyn">Państwo pewnie tę konkluzję już widzicie, że uprawnienia rzecznika praw dziecka będą coraz bliższe tej gamie uprawnień, w którą wyposażony jest rzecznik praw obywatelskich. Wydaje mi się, że niezależnie od nakładania się uprawnień, warto to uczynić. Gdyby było inaczej, kwestionowalibyśmy w ogóle sens istnienia tego urzędu.</u>
          <u xml:id="u-24.7" who="#SenatorMieczysławAugustyn">Dlatego wnoszę do Wysokiej Izby o przyjęcie poprawek, które za chwilę złożę. Mówiłem tutaj o tych trzech uprawnieniach dodatkowych, ale poprawek jest oczywiście więcej, bo musimy ingerować w zapisy innych przepisów prawa. Oczywiście w tej poprawce to jest uwzględnione.</u>
          <u xml:id="u-24.8" who="#SenatorMieczysławAugustyn">Na zakończenie chciałbym jednak odnieść się, w części tylko polemicznie - szkoda, że akurat wyszedł pan senator Ryszka, bo na zakończenie chciałbym jednak odnieść się, tylko w części polemicznie, do jego wypowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-24.9" who="#SenatorMieczysławAugustyn">Aborcja jest dramatem, aborcja jest nieszczęściem, aborcja to niszczenie życia bezbronnej istoty, ale aborcja to także w dużej mierze problem polityczny. I jakkolwiek sumienia nasze mogą mówić jednym głosem, to szanujmy kompromis polityczny, który został w tej sprawie osiągnięty. Rzecznik praw dziecka ma strzec uprawnień zapisanych w ustawach i nie powinien wychodzić poza prawodawstwo. Być może uzyska teraz możliwość wpływania na interpretację przepisów prawa poprzez Sąd Najwyższy, ale w tej sprawie już się wypowiadał. Uważam, że stawianie rzecznika praw dziecka pod pręgierzem z tego powodu, iż nie interweniował wtedy, kiedy sąd, zgodnie z prawem i swoją wiedzą, podjął jakąś decyzję, jest niewłaściwe. Żądanie od rzecznika, żeby interweniował, lekceważąc zawarty w ustawach kompromis w tej sprawie, jest niewłaściwe. To nie oznacza, że pan senator Ryszka nie może wyrażać swoich poglądów w tej sprawie zgodnie z własnym sumieniem. Ale nie powinno to prowadzić do wniosku, że właśnie tak, a nie inaczej powinien postąpić rzecznik.</u>
          <u xml:id="u-24.10" who="#SenatorMieczysławAugustyn">Panie Marszałku, przekazuję poprawki. Dziękuję państwu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Poproszę o głos pana senatora Wiatra.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#SenatorKazimierzWiatr">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Panie Ministrze!</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#SenatorKazimierzWiatr">Jestem w dość trudnej sytuacji, ponieważ już zabierałem głos jako sprawozdawca komisji. Jednak prawie bezpośrednio przede mną zabierali głos pan senator Ryszka oraz pan senator Augustyn i są pewne powody, żeby przynajmniej do niektórych myśli się odnieść.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#SenatorKazimierzWiatr">Chciałbym jednak zacząć od tego, aby podkreślić raz jeszcze, że kierunek wzmacniania urzędu rzecznika praw dziecka jest kierunkiem dobrym, o czym już mówiłem i co chwaliłem, ale rodzącym też pewien niepokój. Muszę powiedzieć, że od początku byłem przy powstawaniu ustawy o Rzeczniku Praw Dziecka, już kiedy pracowałem jako doradca prezesa Rady Ministrów, pana premiera Buzka. Śledziłem pracę kolejnych rzeczników, powoływanie na ten urząd kolejnych osób, związane z tym dyskusje, zarówno w parlamencie, jak i dyskusje społeczne. W dyskusji na posiedzeniu Komisji Nauki, Edukacji i Sportu Senatu użyłem takiego sformułowania, że to miał być taki „lekki urząd”. Potem niektórzy dyskutanci odnosili się do tego określenia „lekki”. Próbowałem to dookreślić, mówiąc o tym, że miał być to urząd bardziej wrażliwy na sprawy dzieci, a mniej obciążony ciężką logistyką prawniczą, taką, w jaką wyposażony jest rzecznik praw obywatelskich, tym urzędem, sztafażem, uprawnieniami. Mam przekonanie, że autorzy tej ustawy, która rodziła się bodajże osiem lat temu, taki mieli zamiar, nie wyposażając rzecznika w te bardzo skonkretyzowane narzędzia, które dzisiaj zostają dopisane.</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#SenatorKazimierzWiatr">Ale, jak już mówiłem, kiedy opiniowaliśmy osobę obecnego pana ministra, rzecznika praw dziecka, niezwykle ważnym obszarem aktywności rzecznika jako osoby, ale i urzędu powinna być wczesna profilaktyka. Chodzi o to, aby oczekiwana interwencja w sprawach trudnych nie przytłoczyła dbałości o inny obszar, o dzieci dobre, o rodziny dobre, bo jest ich więcej. Jeśli zajmiemy się tylko patologiami, tylko sprawami trudnymi, to wtedy prawdopodobieństwo, że liczba tych przypadków będzie rosła, jest znaczne. A zatem to ma być dbałość o to, żeby liczba dzieci dobrych nie malała, ale rosła, a interwencje konieczne mają być tylko uzupełnieniem aktywności urzędu. Mając na względzie wzmocnienie tej działalności profilaktycznej, należałoby uzupełnić dodawane obecnie uprawnienia o pewne możliwości dotyczące tej profilaktyki. Marzyłoby mi się, aby rzecznik miał możliwość opiniowania stanowionych ustaw właśnie pod kątem dobra dziecka, pod kątem poszerzania tego dobra. Kiedyś dyskutowaliśmy o polityce rodzinnej czy prorodzinnej i mówiliśmy, że w zasadzie ta polityka prorodzinna jest obecna w każdym obszarze aktywności państwa. Nie da się jej wyodrębnić. Można próbować pisać programy, oczywiście, zwracając uwagę na pewne priorytety, ale w zasadzie w każdej ustawie są takie elementy. To samo można powiedzieć o sprawach dzieci; te sprawy się przewijają przez większość stanowionego prawa. Często posłowie czy senatorowie, zapatrzeni w dany problem, nie widzą, że przy okazji psuje się coś w systemie zabezpieczenia dobra tych dzieci.</u>
          <u xml:id="u-26.4" who="#SenatorKazimierzWiatr">Może jeszcze nie dojrzeliśmy do tego, ażeby poszerzyć ten obszar, ale nie ukrywam, że przygotowałem poprawki. One w pewnym istotnym fragmencie współbrzmią z poprawkami pana senatora Augustyna, ale złożę je, skoro mam je przygotowane. To znaczy zastanawiałem się nad udziałem rzecznika praw dziecka w postępowaniach przed Trybunałem Konstytucyjnym. Rzecznik praw obywatelskich może o to wnosić, czy tutaj też jest to konieczność? Okazuje się, że ta wrażliwość, o której wszyscy mówcy dzisiaj tutaj mówili i o której ja poprzednio też mówiłem, powoduje, iż argumentacja występującego rzecznika praw dziecka przed Trybunałem Konstytucyjnym jest trochę inna, jest właśnie jakby lżejsza, dowodzi większej wrażliwości. I stąd ta poprawka o dopuszczeniu do występowania do Sądu Najwyższego, a także o wnoszeniu kasacji od prawomocnego orzeczenia. Druga grupa poprawek... No, konkretnie to jest jedna poprawka. Dotyczy ona tego, żeby okres zatrudnienia na stanowisku rzecznika praw dziecka zaliczał się do stażu pracy, od którego zależą wszelkie uprawnienia pracownicze. Okazuje się, że w tym zakresie są jeszcze pewne niedociągnięcia i w niektórych zawodach po zakończeniu urzędowania rzecznik ma trudności z wliczeniem sobie tego do stażu pracy. Proszę państwa, to tyle, jeśli chodzi o poprawki.</u>
          <u xml:id="u-26.5" who="#SenatorKazimierzWiatr">Chciałbym odnieść się do jeszcze tej polemiki, która tu miała miejsce w zakresie aborcji. Polityka czy etyka? Kompromis? No, są to sprawy niezwykle trudne, niezwykle trudne. Muszę powiedzieć, że gdybym pełnił urząd rzecznika praw dziecka, to w sytuacji opisanej tu przez pana senatora Ryszkę miałbym dość zasadniczy dylemat. Ten dość zasadniczy dylemat dotyczy tego, jaką postawę przyjąć. Czy postawę upominania się o życie, upominania się o prawa dziecka nienarodzonego, czy też ścisłego przestrzegania konstytucji i ustaw? I myślę, Panie Senatorze Augustyn, że nie ma tu jakiejś drastycznej sprzeczności, ponieważ upominanie się rzecznika o prawa dziecka nienarodzonego, pokazanie w sferze werbalnej swojego poglądu w tej sprawie nie zawsze musi iść w parze z podejmowaniem kroków prawnych. Co do tego, to ograniczenia konstytucji i ustaw są oczywiste, inaczej jest w zakresie wypowiadania opinii i poglądów. Nie potrafię sobie wyobrazić, ażeby każdy z nas mógłby być, że tak powiem, pokawałkowany na jakieś fragmenty i mówić raz jako osoba prywatna, a raz jako publiczna. I myślę, Panie Ministrze, że na taki głos oczekujemy. Tym bardziej, że kiedy był pan wybierany na tą funkcję, pokładano w panu duże zaufanie i czuło się niezwykłą przyjaźń mediów dla pana osoby. Myślę, że jest to pewne brzemię, które nakłada jednak na pana obowiązek dobrego skorzystania z tego mandatu. Jest pan jednym z pierwszych rzeczników z takim ogromnym zaufaniem. Może to wynika z wieku, może z tego, że dotychczasowa pana działalność nie jest obciążona jakimś zaangażowaniem w działalność publiczną czy polityczną. W każdym razie przyłączyłbym się do tego apelu, ażeby pan z tego mądrze i roztropnie korzystał, bo są ogromne potrzeby w tym zakresie. Często nasze głosy w tej sprawie są od razu jakoś szufladkowane, że to ktoś z takiej czy innej opcji, dlatego dobrze, że pojawił się ten zapis o nieprzynależności do partii politycznych, bo to dodatkowo wzmacnia tę pozycję.</u>
          <u xml:id="u-26.6" who="#SenatorKazimierzWiatr">Trzeba dodać, że jako Polska jesteśmy w bardzo dobrej sytuacji. To my byliśmy inicjatorem konwencji na rzecz praw dziecka. Myślę, że ciągle jakoś niezrozumiane jest to, że polskie deklaracje do tej konwencji nie są jakimiś wyjątkami. My zgłosiliśmy jeszcze dodatkowe, ochocze zobowiązania, które wpisują konwencję praw dziecka w kondycję rodziny, w zakorzenienie dziecka w rodzinę. I to jest niezwykle ważne.</u>
          <u xml:id="u-26.7" who="#SenatorKazimierzWiatr">Proszę państwa, nie mogę też powstrzymać się przed tym, aby powiedzieć o niezwykłych potrzebach i oczekiwaniach wobec pana ministra w zakresie tego, co dzieje się w mediach. Już o tym mówiłem wczoraj przy okazji kodeksu karnego i pornografii. Wylewa się z tego srebrnego ekranu, teraz może już bardziej kolorowego, ogromna ilość pornografii i przemocy. A potem dziennikarze się dziwią, że rozwija się pedofilia, że rozwija się przemoc, że młodzież jest taka czy inna; nie czują się za to odpowiedzialni, nie myślą, że sami są sprawcami. Co prawda może bardziej myślę tu o filmach, filmikach i filmidłach niż o działalności dziennikarzy jako takich, bo tu jest może trochę lepiej. Otóż uczestniczyłem w kilku takich debatach, gdzie przedstawiciele mediów mówili: mamy oznaczenia, kółeczka, trójkąciki, jest wspaniałe. Nie, nie jest wspaniale. Jest źle, jest źle. Kiedy byłem w Stanach Zjednoczonych i miałem wolny dzień, przejrzałem sto kanałów w lewo i w prawo, ale nie widziałem przemocy, nie widziałem pornografii. Tak, jest czarny rynek pornograficzny, ale trzeba zapłacić, trzeba sobie zdekodować kanał, nie ma do tego swobodnego dostępu. Nie mówmy, że jak jest demokracja, to wszystko ma być jednakowo promowane. Nie! Demokracja polega na tym, że wiele wolno, nie za wszystko się skazuje na więzienie, ale to nie oznacza, że państwo, że podatnicy mają płacić za własną demoralizację. Panie Rzeczniku, oczekujemy tu na jakąś bardzo mądrą działalność. Powiem coś, co już raz mówiłem w tej izbie: czasami prawo jest za krótkie w takich sprawach. Trzeba apelować do sumień, do tej wrażliwości. Kodeks karny w zasadzie jest całkiem dobry, jeśli chodzi o pornografię, tylko nikt go nie egzekwuje. Dlaczego? Bo nie wiemy, co to jest pornografia?</u>
          <u xml:id="u-26.8" who="#SenatorKazimierzWiatr">Szanowni Państwo! Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wyposażenie rzecznika praw dziecka w szersze kompetencje to ogromna odpowiedzialność. Nakładamy na pana poważne brzemię. Nie ukrywam, że kiedy po raz pierwszy przeczytałem te nowe kompetencje, przyznane panu przez Sejm, to trochę się przestraszyłem, ponieważ ingerencja w obronie dziecka w strukturę rodziny jest naprawdę trudna. Powstaje pytanie: co jest ważniejsze, czy integralność rodziny, czy dobro dziecka? I jak mówiłem, mogą być takie przypadki, kiedy dziecko bite przez ojca nie zgłosi tego nikomu, bo ono tego ojca kocha i miłość do ojca ceni sobie bardziej niż to, że ma trudności. To trzeba uszanować. Nie znaczy, że trzeba na to zamykać oczy, ale trzeba to uszanować. Panie Ministrze, będzie pan pierwszym, który skorzysta z tych uprawnień. Bardzo pana proszę, aby robił to pan mądrze, z niezwykłą odpowiedzialnością. Nakładamy na pana barki dużą odpowiedzialność. Ma pan łączyć w sobie niezwykłą wrażliwość - to słowo padło tu dzisiaj wielokrotnie - a także tę wizję profilaktyki. Mam nadzieję, że pan temu podoła. Chcielibyśmy, żeby także nasza Izba i komisja były wsparciem dla pana urzędu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Poproszę panią senator Adamczak.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#SenatorMałgorzataAdamczak">Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Panie Ministrze!</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#SenatorMałgorzataAdamczak">Cieszę się ogromnie, że projekt ustawy wzmacnia rolę rzecznika praw dziecka, to znaczy, wyposaża go w takie narzędzia, które pozwolą mu skutecznie strzec obowiązującego prawa i jednocześnie kreować nowe prawo, w większym stopniu stojące na straży praw dzieci. Żywię ogromną nadzieję, że dzięki tej ustawie zwiększy się ochrona prawna dzieci w Polsce i będzie ona jak najbardziej realna. Wprowadzenie przepisów, które określają wymogi, jakie musi obligatoryjnie spełnić kandydat na rzecznika praw dziecka, daje rękojmię najwyższych kwalifikacji kandydata, a także jego kompetencji do bycia przedstawicielem dzieci. Ważny wydaje się też zapis, który mówi o zakazie przynależności rzecznika do partii politycznych. Dzięki niemu zakończy się praktyka zgłaszania przez kluby parlamentarne działaczy partyjnych jako kandydatów na stanowisko rzecznika praw dziecka. Rzecznik praw dziecka ma być oddany tylko i wyłącznie dzieciom, nikomu innemu, ma je chronić i wspierać. Wysoka Izbo! Rzecznik praw dziecka dzięki tej ustawie będzie bardziej skuteczny w swoich działaniach, co przełoży się na większą ochronę prawną dzieci, które naprawdę jej potrzebują.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#SenatorMałgorzataAdamczak">Chciałabym się jeszcze odnieść do słów pana senatora Ryszki, którego bardzo cenię i szanuję, jak każdego człowieka. Pan senator często używa słów: nienarodzone dziecko, ochrona nienarodzonego dziecka. Ale czasami - tak mi się wydaje, tak to odbieram jako młody senator - atakuje tak naprawdę Platformę. Tak czasami tak to odbieram. Ale chciałabym panu senatorowi powiedzieć, że w tej Platformie też są ludzie, którzy bronią tego nienarodzonego dziecka. Nie wyobrażam sobie, że dojdzie w ogóle kiedykolwiek do takiej sytuacji, kiedy matki będą mogły, wiedząc o tym... W końcu jest USG, w tym momencie można stwierdzić, czy dziecko jest zdrowe. Ale nie wyobrażam sobie, że kiedykolwiek dojdzie do takiej sytuacji, kiedy matka się dowie, że ma dziecko niepełnosprawne, i podda się aborcji. Nie wyobrażam sobie tego, nie wyobrażam sobie, że kiedykolwiek dojdzie do takiej sytuacji. My, politycy, musimy stać na straży tych nienarodzonych dzieci, zdrowych czy niezdrowych. To nie są króliki doświadczalne, żebyśmy mogli z nimi cokolwiek robić. Naprawdę, my też byliśmy kiedyś tym zarodkiem. Mam nadzieję, że nigdy na tej sali nie będą to jakieś rozgrywki polityczne. Czasami tak to odbieram... Przepraszam, ale mówię o tym, co czuję. Mam nadzieję, że nie obraziłam pana senatora Ryszki. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#WicemarszałekZbigniewRomaszewski">Poproszę o głos senatora Andrzejewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Szanowny Panie Ministrze!</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Przyłączam się do tych, którzy wskazują na celowość wyposażenia pana w dodatkowe kompetencje, ale pozwoli pan, że jednocześnie przypomnę o tym, o czym tu mówiono, a co wynika nie tylko z pana dobrej woli, ale i z pana obowiązków, co wynika z obowiązku stosowania obowiązującego w Polsce systemu prawnego, który kształtujemy, ale któremu jesteśmy też podporządkowani. System ten w sprawie źródeł prawa mówi, że ponad prawem wewnętrznym, z wyjątkiem konstytucji, stoi prawo międzynarodowe, a zwłaszcza konwencje międzynarodowe. Gdy konstytucja pozostawia pewien margines, te konwencje dointerpretowują pewne przepisy, które w Polsce są obciążone egzekucją, ale nie zawsze są dointerpretowane.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Taką interpretacją jest między innymi ochrona życia zagwarantowana nam w konstytucji. Chcieliśmy bardzo, tworząc konstytucję, ale nie dopuszczono do tego, żeby ten przepis mówił o ochronie życia od poczęcia do naturalnej śmierci. Powiedziano: to jest temat, który lepiej zostawmy, bo są kontratypy, są sytuacje, kiedy ze względu na stan wyższej konieczności trzeba dziecko poczęte zabić, kiedy trzeba wybrać życie matki, a nie życie dziecka. No ale prawo polskie stanęło na gruncie osobowości prawnej human being; mówi się „istota ludzka”, ale w trochę innym tłumaczeniu to tak naprawdę jest byt ludzki. W związku z tym ten przepis konstytucji jest dointerpretowany, i to dointerpretowany w sposób wiążący. I chciałbym, żebyśmy wszyscy takie stanowisko reprezentowali. Mianowicie Konwencja o prawach dziecka, przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r., ratyfikowana przez Polskę, wyraźnie stwierdza... Konwencja, która jest nadrzędna, dointerpretowuje prawo polskie i cały system stosowanego w Polsce prawa, polskiego i międzynarodowego, konwencja, na pewno nadrzędna wobec prawa polskiego, mówi, jak rozumieć pojęcie „dziecko”, gdy stwierdza: „mając na uwadze, że - jak wskazano w Deklaracji Praw Dziecka - »dziecko, z uwagi na swoją niedojrzałość fizyczną oraz umysłową, wymaga szczególnej opieki i troski, w tym właściwej ochrony prawnej, zarówno przed, jak i po urodzeniu«”.</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">W związku z tym chronienie dziecka przed urodzeniem, od chwili poczęcia to nie jest kwestia pana dobrej woli, to jest pana obowiązek prawny. I chciałbym, żeby w pana sprawozdaniach, w ramach tej nowej aktywności i tego pana zapału, którego mieliśmy możliwość doświadczyć wtedy, kiedy pan prezentował swoją osobowość i kiedy zatwierdzaliśmy pana wybór na rzecznika praw dziecka, znalazło się też osobne sprawozdanie dotyczące tego, jak pan chroni dziecko przed urodzeniem. To jest taki mój postulat i będę zadawał panu to pytanie wtedy, kiedy pan będzie przedstawiał sprawozdanie ze swojej działalności, w której życzę panu sukcesu, bo nam wszystkim życzę sukcesu w ochronie praw dziecka. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-30.4" who="#komentarz">(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Marek Ziółkowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Pan marszałek Romaszewski będzie następnym dyskutantem.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Zapraszam, Panie Marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Ja chciałbym powrócić do całej historii instytucji rzecznika praw dziecka, gdyż rzuci ona trochę światła na charakter działalności tej instytucji. Bo w tej chwili to się zaczyna wydawać takie proste, jasne, ale to budzi moje obawy, że wszystko może się potoczyć niekonieczne w tę stronę, w którą byśmy chcieli, żeby się potoczyło.</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Otóż, proszę państwa, historia rzecznika jest taka, że powstanie tej instytucji zawdzięczamy, powiedziałbym, takim opłotkowym działaniom pani senator Łopatkowej. Jest to niewątpliwie jej zasługa. Pani senator Łopatkowa na pewno była bardzo wybitnym pedagogiem, była zafascynowana ochroną dzieci i w ogromnym stopniu była związana z tym emocjonalnie. To była jej inicjatywa, którą ona w kadencji w latach 1993–1997 chyba dwu- lub trzykrotnie usiłowała wprowadzić do Senatu jako inicjatywę ustawodawczą. Ta inicjatywa na ogół trafiała do komisji praw człowieka i chyba dwukrotnie była odrzucana.</u>
          <u xml:id="u-32.3" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Jakie, proszę państwa, były racje takiego działania? Otóż racje były generalnie takie, że uważaliśmy, że nie bardzo jest sens tworzyć kolejny urząd realizujący prawa człowieka w oparciu o system prawa stanowionego. Uważaliśmy, że instytucja rzecznika praw obywatelskich w Polsce jest na tyle silna, na tyle kompetentna, ma tak rozległe prawa, że budowanie odrębnych instytucji poszczególnych rzeczników chyba mija się z celem. Uważaliśmy, że generalnie dziecko jest człowiekiem, podobnie jak żołnierz jest człowiekiem, podobnie jak kobieta jest człowiekiem, i ich prawa, powiedziałbym, stanowione, ich prawa podmiotowe są w dostatecznej mierze chronione przez instytucję rzecznika praw obywatelskich, której wzmocnienie nie jest potrzebne. Stąd były najrozmaitsze koncepcje związane z tym, ażeby powoływać zastępców do poszczególnych spraw.</u>
          <u xml:id="u-32.4" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Ostatecznie instytucja rzecznika praw dziecka została wprowadzona w poprawce prezydenta Kwaśniewskiego i stąd znalazła się w dosyć dziwnym miejscu konstytucji. Bo o ile zapisy o rzeczniku praw obywatelskich znajdują się w rozdziale „Organy kontroli państwowej i ochrony prawa”, o tyle zapisy dotyczące rzecznika praw dziecka znajdują się w art. 72 w ust. 4 w rozdziale „Wolność i prawa ekonomiczne, socjalne i kulturalne”, gdzie mówi się, że taka instytucja zostanie powołana i zakres jej działania określi ustawa. Od tego momentu ta instytucja zaczęła funkcjonować, od tego momentu ta inicjatywa została zrealizowana.</u>
          <u xml:id="u-32.5" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">W tej sytuacji wydaje się celowe, żeby ta instytucja jednak różniła się co nieco od instytucji rzecznika praw obywatelskich - w każdym razie taka jest moja wizja - bo nie jest potrzebne dublowanie tych wszystkich funkcji. W moim przekonaniu dublowanie tych wszystkich funkcji jest po prostu wyrazem naszej bezradności.</u>
          <u xml:id="u-32.6" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Jeżeli rzecznik praw dziecka ma funkcjonować, to niewątpliwie to jego funkcjonowanie powinno dotyczyć bardzo specyficznej sprawy. Pan senator Andrzejewski cytował Konwencję Praw Dziecka, która mówi, że dziecko nie jest do końca, w pełni rozwiniętą, w pełni odpowiedzialną, w pełni świadomą osobą. Stąd wydaje się, że środki, które się stosuje wobec dziecka, powinny mieć charakter, powiedziałbym, opiekuńczy, charakter wychowawczy, a przenoszenie tego wszystkiego na zasady prawa stanowionego w moim przekonaniu jest raczej wyrazem naszej bezsiły, naszej nieporadności, naszej nieumiejętności funkcjonowania w świecie wartości i w świecie moralności.</u>
          <u xml:id="u-32.7" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">No, muszę powiedzieć, że ja wyobrażam sobie, że działalność rzecznika praw dziecka to taka działalność, jaką na przykład prowadził Korczak. Jest to działalność przede wszystkim społeczna, a nie prawna, i sprowadzanie tego do działalności prawnej w moim przekonaniu jest jakimś absurdem, jest wyrazem słabości naszych czasów.</u>
          <u xml:id="u-32.8" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Nie wyobrażam sobie, ażeby rzecznik praw dziecka, dysponując... Zresztą nikt tego poważnie nie traktuje, bo gdyby poważnie traktować instytucję praw dziecka, to jasne jest, że z takim budżetem rzecznik praw dziecka po prostu, zwyczajnie nic nie może zrobić. Ten budżet jest budowany tak, ażeby rzecznik praw dziecka nie mógł działać. Więc obdarzanie go uprawnieniami rzecznika praw obywatelskich jest po prostu namiastką, jest pewnego rodzaju hipokryzją. Bo oczywiście działania rzecznika praw dziecka może podejmować rzecznik praw obywatelskich, ale działań opiekuńczych, działań wychowawczych rzecznik praw obywatelskich nie może podejmować. Jednak gdy się ma taki budżet, tak liczny personel, jakim dysponuje w tej chwili rzecznik praw dziecka, szersza działalność, szersza działalność opiekuńcza, szersza działalność wychowawcza w moim przekonaniu są po prostu niemożliwe. I byłbym zadowolony, gdyby państwo pamiętali o tym przy uchwalaniu budżetu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-32.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Pan senator Mieczysław Augustyn, proszę bardzo. Rozumiem, że to jest drugie wystąpienie, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#SenatorMieczysławAugustyn">Panie Marszałku i Panie Marszałku Romaszewski!</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#SenatorMieczysławAugustyn">O tym, że kompetencje rzecznika praw obywatelskich i rzecznika praw dziecka się nakładają, mówiłem i składając te poprawki, rozszerzające jeszcze bardziej w stosunku do projektu uprawnienia rzecznika praw dziecka, dawałem świadectwo, że mamy tego świadomość. I zgodzę się z panem, że jest to być może pewien wynik naszej bezradności co do skuteczności działania rzecznika praw obywatelskich. I to bezradności nie tylko w tej sprawie. Rzeczników mamy wielu...</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Romaszewski: I pacjenta, i konsumentów.)</u>
          <u xml:id="u-34.3" who="#SenatorMieczysławAugustyn">Tak jest, i pacjenta, i konsumentów itd.</u>
          <u xml:id="u-34.4" who="#SenatorMieczysławAugustyn">Dlaczego tak jest, nie tylko w Polsce? Otóż dlatego tak jest, że jak ktoś się ma zajmować wszystkim i wszystkimi prawami, to choćby dysponował takimi kompetencjami jak rzecznik praw obywatelskich i w dwójnasób większym aparatem, i tak wszystkim się nie zajmie.</u>
          <u xml:id="u-34.5" who="#SenatorMieczysławAugustyn">Oczywiście jest to kwestia organizacyjna, czy będą zastępcy, czy będzie odrębny rzecznik. Ale nie jest to tylko kwestia organizacyjna. Bo jeśli to jest urząd samodzielny, to oczywiście zdecydowanie wskazuje na wagę problemu. A dzisiaj o prawach dziecka i dramatach, które z tym się wiążą, słyszymy w różnych kontekstach i zapewne za chwilę podczas omawiania informacji będzie lawina głosów w tej sprawie. To pokazuje, że jest to samodzielne zagadnienie. I chociaż bardzo dobrze rozumiem pana marszałka, to jednak mimo wszystko uważam, że należy iść w tym kierunku i zrobić więcej, by rzecznik mógł interweniować także w zakresie prawa.</u>
          <u xml:id="u-34.6" who="#SenatorMieczysławAugustyn">W pełni się zgadzam z panem, Panie Marszałku, co do tego, że ten urząd nie powinien stracić tego, o czym mówił także kolega senator Wiatr. Chodzi o to, żeby był jeszcze czymś innym, specyficznym, lżejszym, bardziej zaangażowanym społecznie. I dlatego chciałbym zwrócić uwagę na to, że w tych przepisach, które są, na współdziałanie z organizacjami pozarządowymi kładzie się bardzo duży nacisk. To właśnie jest ten moment, o którym wspominał pan marszałek, i chodzi o to, żeby tego nie utracić, żeby znowu nie było tak, że będzie to urząd ciężki, że będzie to sprawa nie do udźwignięcia, tym bardziej nie do udźwignięcia - i tu znowu się zgadzam - przy tak skromnym aparacie i tak skromnym budżecie.</u>
          <u xml:id="u-34.7" who="#SenatorMieczysławAugustyn">Ale chcę też powiedzieć państwu, że za chwilę będziemy mówić o innej ustawie, ustawie budżetowej. I ci, którzy są inicjatorami tych zmian, zdają sobie sprawę z tego, że przy tych środkach i przy tych możliwościach działania rzecznik nie będzie w stanie dobrze udźwignąć tego ciężaru, o którym wspominał tutaj pan senator Andrzejewski. Tak więc mamy jeszcze coś do zrobienia za chwilę, na pewno działamy w ramach jakichś ograniczeń, ale zapewniam państwa, że jest realna szansa, by w stosunku do innych urzędów ten urząd wyposażyć w większe fundusze i zmniejszyć także jego obciążenia wtedy, kiedy przeniesienie się on do samodzielnej siedziby, za którą nie trzeba będzie płacić ogromnych pieniędzy. Mam nadzieję, że będziemy stali ramię w ramię wtedy, kiedy trzeba będzie myśleć o budżecie rzecznika praw dziecka. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wnioski o charakterze legislacyjnym złożyli panowie senatorowie Mieczysław Augustyn, Kazimierz Wiatr i pan marszałek Romaszewski.</u>
          <u xml:id="u-35.3" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">W związku z tym proszę Komisję Rodziny i Polityki Społecznej oraz Komisję Nauki, Edukacji i Sportu o ustosunkowanie się do przedstawionych wniosków i przygotowanie wspólnego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-35.4" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Głosowanie odbędzie się dzisiaj pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
          <u xml:id="u-35.5" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kończymy rozpatrywanie punktu piętnastego.</u>
          <u xml:id="u-35.6" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu szesnastego porządku obrad: informacja Rzecznika Praw Dziecka o działalności za rok 2007 oraz uwagi o stanie przestrzegania praw dziecka.</u>
          <u xml:id="u-35.7" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Tekst informacji jest w druku nr 194.</u>
          <u xml:id="u-35.8" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Marszałek Senatu skierował otrzymaną informację do Komisji Rodziny i Polityki Społecznej. Komisja rozpatrzyła tę informację i poinformowała o tym pana marszałka.</u>
          <u xml:id="u-35.9" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Teraz proszę rzecznika praw dziecka, pana ministra Marka Michalaka, o zabranie głosu.</u>
          <u xml:id="u-35.10" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo, zapraszam na mównicę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">Wypełniając ustawowy obowiązek rzecznika praw dziecka, wynikający z art. 12 ustawy o rzeczniku praw dziecka, przedstawiam coroczną informację o działalności rzecznika praw dziecka wraz z uwagami o stanie przestrzegania praw dzieci w Polsce. Dotyczy ona działań podjętych w roku 2007, w którym funkcję rzecznika praw dziecka pełniła pani Ewa Sowińska. Szczegółowe sprawozdanie z działalności rzecznika zostało zawarte w druku senackim nr 194, stąd pozwolą państwo, że moje wystąpienie będzie tylko skrótowym przedstawieniem najważniejszych działań rzecznika w ubiegłym roku.</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">Zgodnie z art. 3 wspomnianej ustawy o rzeczniku praw dziecka rzecznik działa na rzecz ochrony praw dziecka, w szczególności prawa do życia i ochrony zdrowia, prawa do wychowania w rodzinie, prawa do godziwych warunków socjalnych i prawa do nauki. Rzecznik podejmuje działania zmierzające do ochrony dziecka przed przemocą, okrucieństwem, wyzyskiem, demoralizacją, zaniedbaniem oraz innym złym traktowaniem. Szczególną troską i pomocą otacza dzieci niepełnosprawne.</u>
          <u xml:id="u-36.4" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">W 2007 r. Biuro Rzecznika Praw Dziecka podjęło łącznie siedem tysięcy dziewięćset osiemdziesiąt jeden spraw. Najliczniejszą grupę wśród nich stanowiły sprawy związane z prawem do wychowania w rodzinie, to są trzy tysiące czterysta dwadzieścia dwie sprawy. Prawa do ochrony przed przemocą dotyczyło tysiąc trzysta trzydzieści siedem spraw. Co ósma sprawa dotyczyła prawa do nauki, to jest tysiąc siedemdziesiąt sześć spraw, a co dziesiąta prawa do godziwych warunków socjalnych - osiemset trzydzieści pięć spraw. Ponad połowa spraw, cztery tysiące czterysta jedenaście, była zgłoszona telefonicznie. Dwa tysiące czterysta dziewięćdziesiąt siedem spraw to były sprawy zgłoszone na piśmie bądź podjęte przez biuro z własnej inicjatywy. Pięćset dziewięćdziesiąt osiem spraw stanowiły sprawy zaprezentowane w czasie wizyt w Biurze Rzecznika Praw Dziecka.</u>
          <u xml:id="u-36.5" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">W 2007 r. rzecznik praw dziecka zorganizował trzy ogólnopolskie kampanie społeczne, będące odpowiedzią na problemy społeczne dotyczące wprost dzieci. Pierwsza to była kampania „Kochaj - nie krzywdź - pomóż”, druga była związana z poradnikiem dla rodziców „Vademecum dla rodziców - Komputer i Internet w domu”, a trzecia z poradnikiem dla nauczycieli „Zapobieganie samobójstwom”. Więcej o tych kampaniach jest we wspomnianym druku sprawozdania, a więc nie będę tutaj tego rozwijał.</u>
          <u xml:id="u-36.6" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">Zgodnie z ustawą o rzeczniku przedstawię państwu skrótową informację dotyczącą przestrzegania poszczególnych praw wraz z uwagami.</u>
          <u xml:id="u-36.7" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">Prawo do ochrony zdrowia. Jeśli chodzi o uwagi dotyczące stanu przestrzegania praw dziecka w aspekcie prawa do życia i ochrony zdrowia, to rzecznik uznał za niezbędne: stworzenie ram prawnych pozwalających określić i zbudować system monitorowania stanu zdrowia dzieci i młodzieży do lat osiemnastu; zniesienie ograniczeń w dostępności do świadczeń opieki zdrowotnej, a w szczególności wyeliminowanie wprowadzonych przez Narodowy Fundusz Zdrowia tak zwanych limitów na usługi medyczne dotyczące dzieci; zapewnienie dzieciom najnowocześniejszych i najbardziej skutecznych metod leczenia; podjęcie działań na rzecz promocji zdrowia; konsekwentne promowanie zdrowego stylu życia; uświadamianie skutków zachowań ryzykownych w kontekście palenia papierosów, spożywania alkoholu, środków odurzających. W swoich wystąpieniach generalnych do ministra zdrowia i prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia rzecznik poruszał między innymi sprawy łączenia oddziałów pediatrycznych z oddziałami dla dorosłych. Dotyczyło to łódzkiego szpitala imienia Janusza Korczaka czy likwidacji Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczo-Rehabilitacyjnego TPD w Helenowie, zagrożonej egzekucją komorniczą Kliniki Hematologii i Onkologii Dziecięcej Szpitala Dziecięcego we Wrocławiu oraz Samodzielnego Publicznego Dziecięcego Szpitala Klinicznego w Warszawie. Rzecznik apelował o zapewnienie równego traktowania pacjentów w zakresie dostępu do realizacji świadczeń zdrowotnych. Rzecznik występował również do prezesa Rady Ministrów, prezentując swoje postulaty i propozycje dotyczące wzrostu jakości opieki nad populacją dzieci i młodzieży. Marszałkowi Sejmu przedłożył propozycję nowelizacji art. 38 konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-36.8" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">Inne sprawy dotyczące prawa dzieci do ochrony zdrowia dotyczyły refundacji leków stosowanych w leczeniu chorób płuc, utrzymania takich przedmiotów jak biomedycyna i edukacja zdrowotna w standardach kształcenia pedagogów, zwiększenia kontraktacji świadczeń sanatoryjnych oraz podniesienia standardów żywienia dzieci w szpitalach. Indywidualnych spraw dotyczących prawa dzieci do ochrony zdrowia było ogółem dwieście trzydzieści pięć.</u>
          <u xml:id="u-36.9" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">W zakresie prawa do wychowania w rodzinie rzecznik praw dziecka podjął następujące inicjatywy. Wystąpił do sejmowej Komisji Rodziny i Praw Kobiet w sprawie zwiększenia pomocy finansowej dla rodzin zastępczych. Minister pracy i polityki społecznej rozporządzeniem z 19 października 2007 r. wprowadziła nowe stawki świadczeń dla zawodowych rodzin zastępczych, zwiększając niektóre świadczenia prawie dwukrotnie. Rzecznik interweniował w Ministerstwie Spraw Zagranicznych w sprawie ograniczenia praw rodzicielskich polskim rodzicom przebywającym za granicą. Rzecznik odbył spotkania z przedstawicielami Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Ministerstwa Sprawiedliwości, Polskiego Centrum Mediacji i Zrzeszenia Polskojęzycznych Prawników w Niemczech, dotyczące sposobów udzielania pomocy obywatelom polskim stającym przed niemieckim wymiarem sprawiedliwości. Spraw indywidualnych w tej kategorii było ogółem trzy tysiące czterysta dwadzieścia dwie. W grupie spraw z zakresu prawa do wychowania w rodzinie zdecydowanie dominował temat władzy rodzicielskiej i prawa do styczności z dzieckiem. Na kolejnym miejscu znalazły się alimenty.</u>
          <u xml:id="u-36.10" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">W kwestii zagwarantowania prawa do godziwych warunków socjalnych zostały podjęte następujące sprawy. W wyniku wystąpienia rzecznika zawarty w ustawie o świadczeniach rodzinnych termin na złożenie wniosku o zapomogę z tytułu urodzenia się dziecka został wydłużony z trzech do dwunastu miesięcy. Daje to możliwość skorzystania z zapomogi rodzicom dziecka przysposobionego. Rzecznik sygnalizował potrzebę tworzenia przyuczelnianych żłobków i przedszkoli w celu wsparcia rodzicielstwa studentów. Apelował o poprawienie współpracy i koordynacji pomiędzy instytucjami zajmującymi się pomocą społeczną w gminie i powiecie. Większość spośród kierowanych do rzecznika spraw z zakresu świadczeń z pomocy społecznej dotyczyła problemów związanych z uzyskaniem i wysokością świadczeń oraz udzielaniem informacji i wsparcia ze strony ośrodków pomocy społecznej. W sumie spraw indywidualnych związanych z przestrzeganiem prawa do godziwych warunków socjalnych było osiemset trzydzieści pięć.</u>
          <u xml:id="u-36.11" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">W wystąpieniach związanych z prawem dzieci do nauki rzecznik wspólnie z rzecznikiem praw obywatelskich oraz ministrem edukacji narodowej wystąpił o zmianę przepisów w celu umożliwienia realizacji obowiązku szkolnego w formie nauczania domowego. Ministerstwo edukacji podjęło prace nad uszczegółowieniem warunków, od których zależeć będzie zgoda dyrektora na spełnienie obowiązku szkolnego i obowiązku nauki poza szkołą.</u>
          <u xml:id="u-36.12" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">Do marszałka Sejmu i prezesa Rady Ministrów rzecznik zaapelował o jak najszybsze wznowienie prac nad ustawą o zmianie ustawy o systemie oświaty, umożliwiającą tworzenie alternatywnych form wychowania przedszkolnego.</u>
          <u xml:id="u-36.13" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">W związku z wejściem w życie 1 września 2007 r. rozporządzenia nakazującego wliczanie ocen z religii lub etyki do tak zwanej średniej ocen ucznia rzecznik zwrócił uwagę na potrzebę organizacji zajęć z etyki oraz potrzebę kształcenia kadr do nauczania etyki.</u>
          <u xml:id="u-36.14" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">Rzecznik zwrócił uwagę na brak jednolitych kryteriów punktowania osiągnięć uczniów, co dyskryminowało niektórych w procesie rekrutacji do szkół. Zgodnie z sugestią rzecznika Ministerstwo Edukacji Narodowej zleciło kuratorom oświaty uwzględnianie w punktacji aktywności uczniów w wolontariacie.</u>
          <u xml:id="u-36.15" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">Inne sprawy poruszane przez rzecznika to: niewystarczające wyposażenie szkół w bezpieczne meble, unikanie przez uczniów lekcji wychowania fizycznego, zmniejszanie ciężaru tornistrów, zapewnienie bezpiecznych warunków dowozu dzieci do szkół, prawo dzieci cudzoziemskich do edukacji.</u>
          <u xml:id="u-36.16" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">Wśród spraw indywidualnych zgłaszanych do rzecznika należy wymienić: likwidację szkół i przedszkoli; przenoszenie do szkół oddziałów zerowych; zbyt dużą liczebność klas; brak oddziałów integracyjnych w szkołach wiejskich; niedostosowanie wymagań edukacyjnych do możliwości psychofizycznych uczniów; brak umiejętności postępowania nauczycieli z dziećmi, u których stwierdzono ADHD; zjawiska agresji i przemocy rówieśniczej; nieskuteczność pomocy udzielanej dzieciom uchylającym się od spełniania obowiązku szkolnego, w tym dzieciom zdemoralizowanym. Na tysiąc siedemdziesiąt sześć spraw z zakresu prawa do nauki czterysta sześćdziesiąt trzy sprawy związane były z problemami wychowawczymi w placówkach oświatowych, czterysta dwadzieścia pięć dotyczyło organizacji, tworzenia i likwidacji placówek oświatowych.</u>
          <u xml:id="u-36.17" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">Prawo do ochrony przed przemocą, okrucieństwem, wyzyskiem, demoralizacją, zaniedbaniem oraz innym złym traktowaniem. Niezbędnym warunkiem ochrony dzieci przed przemocą jest dobre prawo. Rzecznik zwrócił uwagę na nieskuteczność uregulowań prawnych bądź ich brak w wielu istotnych obszarach. Brak na przykład przepisów stanowiących skuteczną ochronę dzieci przed wykorzystywaniem seksualnym z użyciem nowych technologii; chodzi o tak zwaną cyberprzestępczość czy cyberseks. Zgodnie z ustawą z 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną właściciele portali i stron internetowych nie ponoszą odpowiedzialności, jeżeli świadczone przez nich usługi naruszają prawa dziecka. Brak jest uregulowań prawnych umożliwiających walkę z nieodpowiednimi dla dzieci przekazami reklamowymi. Prawo nie chroni przed wykorzystywaniem seksualnym małoletnich między piętnastym a osiemnastym rokiem życia.</u>
          <u xml:id="u-36.18" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">Inicjatywy, jakie podjął rzecznik, to: apel do dziennikarzy i środowisk opiniotwórczych z prośbą o nieuleganie propagandzie osób szerzących tak zwaną dobrą pedofilię; kontakt ze Związkiem Stowarzyszeń Radą Reklamy w sprawie kontrowersyjnych treści zamieszczanych na nośnikach reklamy; wniosek do komisji sejmowych pracujących nad projektem nowelizacji kodeksu rodzinnego i opiekuńczego o rozszerzenie art. 95 kodeksu o zapis dotyczący poszanowania godności i praw dziecka - ta nowelizacja nie została uchwalona z powodu wcześniejszego rozwiązania Sejmu - wystąpienie do Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji o zwrócenie uwagi na ochronę wizerunku i innych dóbr osobistych dzieci w mediach.</u>
          <u xml:id="u-36.19" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">Wśród tysiąca trzystu trzydziestu siedmiu spraw z zakresu prawa do ochrony przed przemocą najwięcej spraw, aż dziewięćset osiemdziesiąt dziewięć, dotyczyło przemocy fizycznej, seksualnej i psychicznej. Sto osiemdziesiąt siedem spraw dotyczyło zaniedbania intelektualnego, emocjonalnego i fizycznego dzieci.</u>
          <u xml:id="u-36.20" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">W zakresie praw dzieci niepełnosprawnych rzecznik sformułował szereg uwag, dostrzegając konieczność podjęcia następujących działań: upowszechniania wiedzy na temat praw dzieci niepełnosprawnych, w tym obowiązków instytucji publicznych do aktywnej, wyprzedzającej pomocy dzieciom dotkniętym schorzeniami; wspierania wszelkich starań mających na celu likwidację barier architektonicznych, głównie w nowo powstających budynkach szkolnych, przedszkolnych, instytucjach użytku publicznego; zbadania przyczyn trudności realnego funkcjonowania zawodu asystenta osoby niepełnosprawnej; wprowadzenia do programów studiów medycznych i pedagogicznych zajęć dotyczących niepełnosprawności, postrzegania spraw z pozycji niepełnosprawnego i jego rodziny, cierpienia.</u>
          <u xml:id="u-36.21" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">W swych wystąpieniach rzecznik podjął następujące problemy. Wystąpił do ministra edukacji narodowej z prośbą o kontynuację pilotażowego programu rządowego „Wczesna, wielospecjalistyczna, kompleksowa, skoordynowana i ciągła pomoc dziecku zagrożonemu niepełnosprawnością oraz jego rodzinie”. W wystąpieniu do ministra edukacji narodowej zwrócił uwagę, iż dzieci niepełnosprawne nie mają zapewnionego odpowiedniego dowozu do szkół. Zwrócił uwagę na sygnały o problemach z realizowaniem przez młodzież i dzieci niepełnosprawne obowiązku nauki. Każdorazowo rzecznik interweniował w kuratoriach, poradniach pedagogiczno-psychologicznych lub w urzędach gmin i powiatów.</u>
          <u xml:id="u-36.22" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">W zakresie prawa dzieci do ochrony przed przemocą podjęto ogółem tysiąc trzysta trzydzieści siedem spraw.</u>
          <u xml:id="u-36.23" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">W omawianym roku przy rzeczniku praw dziecka działały Opiniodawczo-Doradcza Rada Naukowa oraz Opiniodawczo-Doradcza Rada Organizacji Pozarządowych.</u>
          <u xml:id="u-36.24" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">W ciągu roku rzecznik praw dziecka złożył pięćdziesiąt osiem wystąpień o charakterze generalnym, dziewięć razy opiniował przygotowywane przez poszczególne resorty akty prawne, wziął udział w stu dwóch konferencjach i seminariach w kraju i w piętnastu za granicą.</u>
          <u xml:id="u-36.25" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">Szanowni Państwo, przedstawiłem państwu informację o działalności rzecznika praw dziecka w 2007 r. Wszystkie działania zostały dokładnie omówione w druku senackim nr 194. Dziękuję serdecznie za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję bardzo, Panie Rzeczniku. Proszę o pozostanie na miejscu.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Zapytuję państwa senatorów: czy ktoś z państwa chciałby zadać pytanie panu rzecznikowi?</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Pan senator Augustyn, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#SenatorMieczysławAugustyn">Wspomniał pan, Panie Rzeczniku, że nie pan, ale urząd rzecznika interweniował w Krajowej Radzie Radiofonii i Telewizji w związku z ukazywaniem się w mediach, co było już zresztą podnoszone w dyskusji, treści zagrażających moralności i rozwojowi dzieci. Czy mógłby pan powiedzieć, z jaką to się spotkało odpowiedzią, jakie działania zostały podjęte? Także pod tym względem działalność Krajowej Rady budziła tutaj, na tej sali, wielkie zaniepokojenie. Jestem ciekaw, czy w tym wypadku było inaczej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo, Panie Rzeczniku.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#komentarz">(Rzecznik Praw Dziecka Marek Michalak: Od razu, tak?)</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Tak, myślę, że tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">Tak jak pan senator i inni senatorowie wcześniej zauważyli, rzecznik miał wiele wystąpień, nie we wszystkich sprawach uzyskał odpowiedź. Jak widzimy, oglądając programy telewizyjne, na niewiele to się zdało. Ja w pełni popieram wystąpienie pana senatora, my musimy wspólnym blokiem zawalczyć o bezpieczny dostęp do środków masowego przekazu dla naszych dzieci, bo one muszą być chronione, one nie mogą same wybierać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo, pan senator Gogacz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#SenatorStanisławGogacz">Panie Ministrze, Panie Rzeczniku, chciałbym zadać pytanie w związku z treściami, jakie znajdujemy w sprawozdaniu, dotyczącymi takich działań rzecznika praw dziecka jak powołanie Opiniodawczo-Doradczej Rady Naukowej, która, jak rozumiem, działa również teraz w strukturze biura rzecznika. Ta rada posiada swoją część tak zwaną medyczną. Ta część medyczna podjęła pewne dość konkretne działania, na przykład wskazanie na prewencję, generalnie mówiąc, prewencję medyczną, zdrowotną dotyczącą dzieci, czyli przywrócenie opieki pediatrycznej. Wiemy, że jest duża chęć likwidowania opieki pediatrycznej chociażby z racji tego, że przy sezonowości chorób często łóżka są wolne, później znów są zapełnione... W każdym razie przywrócenie właściwej liczby oddziałów dziecięcych to postulat zapisany w tym sprawozdaniu. Jest również postulat przywrócenia departamentu matki i dziecka w Ministerstwie Zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#SenatorStanisławGogacz">Moje pytanie dotyczy tego, czy - nie tylko w sensie szerokim, ale również w tym sensie konkretnym, z jakim mamy tu do czynienia co do dziecięcego obszaru medycznego - pan rzecznik będzie utrzymywał ten kierunek działań swojego, osobowo rzecz ujmując, poprzednika, czy też... A może nawet rozszerzy pan ten zakres? Nie chcę pytać oczywiście o pana podejście do postulatów w kontekście obecnej reformy ubezpieczeń zdrowotnych, niemniej jednak byłbym zainteresowany pana stosunkiem do tego, co znajdujemy w sprawozdaniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">Panie Senatorze, ja podzielam te wnioski, które najpierw były postulowane przez radę, a potem zostały złożone przez panią rzecznik. Na poparcie tego ja także złożyłem dwa wystąpienia generalne w Ministerstwie Zdrowia dotyczące pediatrii. Nie możemy oczekiwać, że pediatria będzie działem dochodowym, bo ona nigdy taka nie będzie. Zresztą dziecko nie jest... Na dziecku zarobić się nie da. Musimy popatrzeć na lekarzy specjalistów, szczególnie tych od dzieci, jak na ludzi pełniących pewną misję. Jestem po cyklu spotkań z lekarzami pediatrami, byłem na posiedzeniu zarządu Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego, później było spotkanie u mnie już w ściślejszym gronie, wysłuchałem, jakie są problemy. Ze zdumieniem, szczerze mówiąc, przyjąłem informację, że do tej pory nie została ustawowo uregulowana możliwość skierowania dziecka, bez lekarza pierwszego kontaktu, bezpośrednio do pediatry. Zwróciłem się do Ministerstwa Zdrowia z prośbą o dokonanie odpowiedniego wpisu. Mam też informacje, że średnia wieku lekarzy pediatrów obecnie sięga w naszym kraju prawie siedemdziesięciu lat i za moment może nam ich najnormalniej w świecie zabraknąć. Jeśli nie stworzymy polityki sprzyjającej wybieraniu takiej specjalizacji, to zostaniemy bez pediatrów, a nasze dzieci bez swoich lekarzy. Ja oczywiście podejmuję już konkretne działania w tej sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Teraz pan senator Wojciechowski, potem pani senator Adamczak.</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Panie Senatorze, proszę o pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#SenatorGrzegorzWojciechowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#SenatorGrzegorzWojciechowski">Panie Rzeczniku, ja zadawałem to pytanie, kiedy pan obejmował swój urząd. Wtedy pan powiedział, że jeszcze nie jest pan przygotowany do odpowiedzi na to pytanie. Pozwolę sobie je powtórzyć. Chodzi o oceny. Dzieci otrzymują oceny w szkole, na przykład w trzeciej klasie gimnazjum. Te oceny są brane pod uwagę przy przyjmowaniu do szkół. Oceny są wystawiane według różnych kryteriów, według różnych systemów oceniania przyjętych w każdej szkole, a nawet w każdej klasie w jednej szkole. Oceny w danej szkole w jednej klasie i w drugiej absolutnie nie są porównywalne. Na podstawie tych ocen dziecko zostaje przyjęte do szkoły albo nie zostaje przyjęte do szkoły. Wystąpiłem do ministerstwa edukacji z prośbą o wyjaśnienie, o co tutaj chodzi. Okazało się, że chodzi o to, aby dać nauczycielom jakiś element pewnego prestiżu. Uważam, że ten element prestiżu oznacza to, że w szkole nauczyciel jest ważniejszy niż uczeń. Co pan rzecznik o tym myśli i czy zamierza coś z tym zrobić? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo o odpowiedź, Panie Rzeczniku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">Ma pan bardzo dużo racji, Panie Senatorze, i ten punkt widzenia - kto jest dla kogo - musimy wspólnie zmieniać. Pójdę dalej: myślę, że bardzo niepokojącym sygnałem, i ja już podjąłem działania w tym zakresie, są tak zwane rankingi, które doprowadzają obecnie do segregacji polskich dzieci w polskich szkołach. Są klasy dla lepszych dzieci, są klasy dla gorszych dzieci. Podobno jest to spowodowane tym, że rodzice tak ustawiają, ale sami rodzice nie powinni podejmować decyzji, a dzieci, które się słabiej uczą albo mają w związku ze swoim urodzeniem biedniejszych rodziców, nie mogą być skazywane na te gorsze klasy. To się też wiąże z ocenami. To jest forma niesprawiedliwości społecznej, tutaj rzecznik będzie interweniował... To znaczy ja już podjąłem kroki, skierowałem w tej sprawie wystąpienie generalne do ministra edukacji, czekam niecierpliwie na odpowiedź, za moment minie termin, czekam, żebyśmy się jednak zajęli tą kwestią. Udało się rozwiązać problem dzieci romskich, które też były zamykane w takich klasach gettach, teraz już jest wyraźna dyspozycja: nie wolno tego robić. Chciałbym, żeby była taka dyspozycja dotycząca polskich dzieci w polskich szkołach. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Pan senator Jurcewicz, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Panie Rzeczniku, ja mam takie pytanie. W swojej wypowiedzi, w swoim przedstawieniu informacji użył pan pewnych danych dotyczących wyjazdów zagranicznych. W mojej ocenie to były duże liczby. Pytanie jest takie... Rozumiem, że częściowo to są wyjazdy, w których powinno się brać udział, ale pewnie powinny być jakieś efekty tych wyjazdów. Czy były? Jeżeli byłoby możliwe skomentowanie, jakie to były efekty, to bardzo o to proszę. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo, Panie Rzeczniku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">Jeśli chodzi o ilość, to powiem szczerze: to nie jest dużo, jeśli chcemy coś znaczyć na arenie międzynarodowej. A jak tutaj dzisiaj zostało powiedziane, to Polska wymyśliła i wprowadziła pod światowe obrady konwencję o prawach dziecka, a jeszcze wcześniej była deklaracja, a później był UNICEF. I oczekuje się jednak tego wyraźnego polskiego głosu za granicą.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">A my, jeśli chodzi o prawa dziecka... To u nas urodził się Korczak i to u nas jego myśl była wiodąca i obecnie jest popularyzowana na świecie. W Polsce polskie dzieci wymyśliły Order Uśmiechu, czyli jedyne światowe odznaczenie nadawane dorosłym na wniosek dzieci. Mamy czym się pochwalić, mamy prawo do pewnego pierwszeństwa w podejmowaniu działań na rzecz praw dziecka. Myślę więc, że tych wyjazdów nie jest dużo. Nie odniosę się do efektów tych wyjazdów, bo ja w nich nie uczestniczyłem i tak naprawdę nie zastałem w moim biurze jakiejś konkretnej informacji na ten temat, więc ciężko mi się do tej sprawy odnieść. Ale chciałbym zauważyć, że na te piętnaście wyjazdów osobiście pani rzecznik uczestniczyła tylko w jednym, w pozostałych przypadkach wyjeżdżali pracownicy biura i to były wyjazdy... One są w sprawozdaniu konkretnie wymienione. To chodziło o seminaria dotyczące przede wszystkim problematyki przemocy, z naciskiem na przemoc seksualną... A, nie, przepraszam, wyjeżdżała dwa razy. W każdym razie są pewne spotkania obowiązkowe dla rzeczników - jest na przykład europejskie stowarzyszenie rzeczników praw dziecka, ENOC, które spotyka się obowiązkowo raz do roku, kiedy to każdy z rzeczników składa sprawozdanie z wykonania działań na rzecz praw dziecka. W tym roku ja miałem przyjemność uczestniczyć w takim spotkaniu w Dublinie, we wrześniu, zaraz na początku mojej kadencji. Muszę powiedzieć, że oprócz tego, iż informowaliśmy o tym, co nam się udało, wzbudziliśmy bardzo duże zainteresowanie innych rzeczników informacją dotyczącą zmiany ustawy o Rzeczniku Praw Dziecka, zwłaszcza że polski rzecznik ma jedno z mocniejszych usytuowań prawnych w porównaniu z umocowaniami innych rzeczników europejskich. Udało mi się też spotkać z panią prezydent Irlandii i zapytać o - a myślę, że też zablokować - projekt ustawy, która miała wprowadzić w irlandzkich szkołach segregację w odniesieniu do polskich dzieci, rzekomo zaniżających poziom nauczania, co, jak się okazało, tak naprawdę wynika z ich słabej znajomości języka angielskiego. A więc zwróciłem się z oficjalnym, generalnym wystąpieniem do pani rzecznik praw dziecka w Irlandii o zapewnienie polskim dzieciom pobierania dodatkowych lekcji angielskiego, ale też o przeprowadzenie monitoringu tej sytuacji - przy czym oczywiście dotyczy ona nie tylko polskich dzieci, a ogólnie dzieci uchodźców, z tym że ja wstawiałem się przede wszystkim za naszymi rodakami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję bardzo, Panie Rzeczniku.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę teraz o zajęcie miejsca, zaczniemy dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#komentarz">(Senator Małgorzata Adamczak: A ja, Panie Marszałku?)</u>
          <u xml:id="u-53.3" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">A pani senator jednak tak... No, ja myślałem, że pani senator występuje jako rzecznik pana senatora Jurcewicza.</u>
          <u xml:id="u-53.4" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo, pani senator Małgorzata Adamczak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#SenatorMałgorzataAdamczak">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#SenatorMałgorzataAdamczak">Ja mam pytanie do pana rzecznika. Jak tak naprawdę wygląda sprawa tego budżetu? Czy on jest wystarczający, czy nie? Czy dla poprzedniego rzecznika był wystarczający? Bo z tego, co wiem, to pani Sowińska oddawała pieniądze do budżetu. A więc czy te środki są wystarczające? To takie krótkie pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">Dlaczego pieniądze były oddawane do budżetu, to nie wiem. Budżet nie jest wielki, co pan marszałek Romaszewski już zauważył, i ja, biorąc już pod uwagę te dodatkowe kompetencje, dodatkowe możliwości i obowiązki, które zostaną nałożone na rzecznika, zwróciłem się w tej prośbie dotyczącej budżetu o takie minimalne, naprawdę minimalne, zwiększenie budżetu wyłącznie w celu zatrudnienia dodatkowych sześciu osób. Bo te obowiązki kontrolno-prokuratorskie pociągną za sobą dodatkowe działania biura, a sprostanie tym wymaganiom przy obecnym stanie zatrudnienia, jaki jest w moim biurze, nie będzie możliwe. Ja na pewno nie będę oddawał środków do budżetu centralnego, bo one i tak nie są wielkie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Pan senator Piotr Gruszczyński. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#SenatorPiotrGruszczyński">Panie Marszałku! Panie Rzeczniku!</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#SenatorPiotrGruszczyński">Miałem dwa pytania, ale chyba siedzę za blisko pani senator Adamczak, ponieważ jedno już mi podebrała. Rozumiem, że to telepatia.</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#SenatorPiotrGruszczyński">Jednak mam w rezerwie pytanie drugie: co według pana, mającego jako bazę tę wiedzę, którą pan już w tej chwili posiada, miałoby być takim okrętem flagowym pana działań? O czym można byłoby powiedzieć, że rzeczywiście kojarzy nam się z panem? Ja tu jeszcze odniosę się do poprzedniej kadencji rzecznika, w której ocena jego działalności, no, była taka, jaka była, i nie wypowiadajmy się już tutaj na ten temat - opinia publiczna była co do tego jednoznaczna. Ale co w związku z tym pan chce zmienić, na co pan chce zwrócić uwagę, żeby te działania były z panem kojarzone? Co to miałoby być?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">Ja mam nadzieję, że to już zostało zauważone i że taki, tak to nazwę, nowy duch biura rzecznika praw dziecka gdzieś się już unosi.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">Ja przede wszystkim otworzyłem urząd dla samych dzieci. Wprawdzie bardzo dużo działań podejmowanych było na rzecz dzieci, mówiono o dzieciach, ale tak naprawdę mnie osobiście brakowało zaufania tych najmłodszych, czegoś takiego, żeby oni mogli przyjść do biura rzecznika, napisać list, zadzwonić... Ale to już funkcjonuje. Muszę powiedzieć, że był bardzo duży odzew po liście, który skierowałem do najmłodszych z okazji rozpoczęcia roku szkolnego. To była dobra okazja, bo dzieci były zgrupowane. Nauczyciele w poszczególnych szkołach odczytywali ten list, ja w nim podałem numer telefonu... Co prawda był to ten jeszcze obecnie obowiązujący, mogę jednak już zapowiedzieć, że za moment numer do rzecznika będzie łatwiejszy i bezpłatny dla dzieci, bo one niejednokrotnie nie mają możliwości, żeby płacić za długie wyłuszczanie swoich... To znaczy my oddzwaniamy do nich, moi pracownicy podejmują także takie działania, niemniej jednak chcemy, żeby ten numer był przede wszystkim łatwy do zapamiętania i możliwy do wykręcenia w trudnych sytuacjach. A więc pewnym priorytetem jest to, żeby dzieci zaglądały do swojego rzecznika. I to się już dzieje. Muszę powiedzieć, że w zeszłym tygodniu miałem bardzo miłe spotkanie: dzieci z domu dziecka po lekcjach szkolnych umówiły się z rzecznikiem, żeby mu przedstawić swoje problemy, a są one niemałe. Ale najistotniejsze w tym jest to, że to one wyszły z tą inicjatywą: zadzwoniły, zaproponowały i bardzo konkretnie przedstawiły... A więc dzieci czują, że ten urząd nie jest jakimś urzędem niedostępnym dla nich, ale że to jest ich urząd. Prócz tego już teraz w programach wycieczek wielu innych grup przyjeżdżających do Warszawy jest umieszczona wizyta w Biurze Rzecznika Praw Dziecka. To jest dla mnie bardzo budujące.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">Chciałbym też odnieść się do tego, co było już podnoszone w poprzednim punkcie. Ta profilaktyka i to wychodzenie do dzieci zdrowych, to zapobieganie - to są dla mnie ogromnie ważne problemy i ważne wyzwania. My oczywiście w sytuacjach krytycznych reagujemy, jak państwo widzicie, napływają do nas tysiące spraw i one nie zostają bez echa. Interweniujemy błyskawicznie, telefonicznie, i muszę powiedzieć, że nieraz ten telefon z biura rzecznika załatwia sprawę w terenie, tak że nie trzeba już więcej w danej sprawie występować. Tak było chociażby ostatnio ze sprawą gruźlicy pod Łodzią, gdzie przez trzy miesiące nie podejmowano żadnych działań, a później nagle wszyscy zaczęli je podejmować i dzieci zostały poddane próbie tuberkulinowej. I to jest ważne.</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">Istotne jest to, żebyśmy działali szybko, ale istotne jest też to, żeby mieć takie poczucie, że zapobiegamy patologiom, zapobiegamy wykolejaniu się dzieci. Ja mam wewnętrzną potrzebę prowadzenia kampanii społecznych, które będą chronić dzieci. Do chwili obecnej nie zdążyłem jeszcze zapoczątkować własnych kampanii, bo to jest pewien proces, ale jestem w trakcie przygotowań. Za to poparłem prowadzoną przez ministerstwa i fundacje kampanię „Kochaj. Nie krzywdź. Pomóż”. Rozpoczynamy też teraz z Radą Europy wspólną kampanię przeciwko przemocy wobec dzieci.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Rozumiem, Panie Rzeczniku, że to ma być ten okręt flagowy, tak? Jeden z okrętów?</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#komentarz">(Rzecznik Praw Dziecka Marek Michalak: Jest to ważne, jest to ważne.)</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Pan senator Wojciechowski. Proszę bardzo, pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#SenatorGrzegorzWojciechowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Rzeczniku!</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#SenatorGrzegorzWojciechowski">Chciałbym wrócić do tematu bicia dzieci, ale w zupełnie innej, że tak powiem, konfiguracji. Parę miesięcy temu dużo było w mediach wypowiedzi, że należy wprowadzić zakaz bicia dzieci. Skoro w Polsce obowiązuje zakaz bicia człowieka, to wydaje mi się, że ludzie, którzy twierdzą, iż należy wprowadzić zakaz bicia dzieci, nie traktują dziecka jako człowieka. Chodzi mi o jakąś kampanię uświadamiającą, bo biorąc pod uwagę choćby jakieś pojedyncze sprawy, które trafiają do mojego biura, odnoszę wrażenie, że niektórzy ludzie nie do końca czują to, że dziecko jest człowiekiem. To jest jedna kwestia.</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#SenatorGrzegorzWojciechowski">Druga kwestia, taka bardzo hasłowa: rzecznik praw dziecka a dzieci polskie zamieszkałe za granicą. Czy w tym zakresie rzecznik ma... no, może nie zamiar... czy prowadzi jakieś działania? Bo kwestia zamiaru to jest inna sprawa. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">Dziękuję za bardzo cenne pytanie. Oczywiście jest już w konstytucji wpisany zakaz stosowania kar cielesnych względem polskich obywateli, a dziecko to obywatel i człowiek - nie trzeba tego udowadniać. Często jednak jest ono traktowane jako swego rodzaju przedmiot naszych oddziaływań, jako rzecz, którą wyjeżdżając za granicę, możemy zostawić u sąsiadów, bez zapewnienia czegokolwiek - stąd wynika problem eurosieroctwa. Nie zawsze zwracamy uwagę na uczucia, odczucia, na wyjątkową wrażliwość dziecięcą. Oczywiście jest ten zapis o zakazie kar cielesnych, ale proszę zauważyć, że jest też w prawie zapis, że każdy urząd ma trzydzieści - bodajże tyle - dni na odpowiedź innemu urzędowi czy petentowi, ale trzeba by doprecyzować to w ustawie o Rzeczniku Praw Dziecka, bo zdarzało się tak, że odpowiedzi dla nas nie było. Być może więc intencją ustawodawcy, który chciałby zapisać zakaz bicia dzieci, jest doprecyzowanie, dokładne ujęcie tego w akcie prawnym. Aczkolwiek ja osobiście uważam, że musimy głębiej wejść w mentalność ludzką i przez kampanie społeczne pokazać ludziom, że są inne metody wychowawcze, że ta metoda, która wprost narusza cudzą godność, nie jest dobra, bo młody człowiek przed odejściem w świat nie zostaje wyposażony w dobre mechanizmy.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">Drugie pytanie. Tak, jeśli chodzi o dzieci polskie za granicą, muszę powiedzieć, że już spotkałem się z dyrektorami różnych polskich szkół za granicą - była u mnie pani dyrektor z Tunisu, spotkałem się z dyrektorami szkół w Monachium - rozmawiałem też w polskim konsulacie w Dublinie z dziećmi, z rodzinami, z organizacjami pozarządowymi. A więc monitoruję ten problem. Podejmujemy też działania w sprawie sygnałów, które napływają do mojego biura, dotyczących na przykład zakazu rozmawiania w ojczystym języku z rodzicami w Niemczech. Ja to monitoruję, tak że sytuacja polskich dzieci za granicą naprawdę leży rzecznikowi na sercu.</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#komentarz">(Senator Grzegorz Wojciechowski: Chodziło mi również o te dzieci, których rodzice mają Kartę Polaka.)</u>
          <u xml:id="u-63.3" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">Powiem tak: jak na razie nie podejmowałem działań w tym zakresie, bo nie było sygnałów, że powinien je podjąć, a poza tym w krótkim czasie sprawowania urzędu skupiłem się raczej na poznawaniu naszej bieżącej problematyki. Aczkolwiek byłem już w Dublinie i maksymalnie wykorzystałem okazję tej podróży, żeby rozpoznać sytuację polskich dzieci. Na pewno jednak - zresztą śladem moich poprzedników - będę chciał zwrócić szczególną uwagę także na sytuację polskich dzieci za granicą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Pan senator Piotr Gruszczyński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#SenatorPiotrGruszczyński">Panie Marszałku! Panie Rzeczniku!</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#SenatorPiotrGruszczyński">Odpowiadając na poprzednie pytanie, które zadałem, sprowokował mnie pan do pytania kolejnego. Panią Adamczak też - właśnie przed chwilą mi to podpowiedziała. Otóż powiedział pan o inicjatywach, o programie i w związku z tym o kampanii. Czy to oznacza, że jeśli ja dzisiaj zaproszę pana do mojego miasta - pani Adamczak też się pod tym jakby podpisuje - to będziemy już mówić o elemencie kampanii i będziemy mogli liczyć na pana przyjazd?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">Chodzi, jak rozumiem, o kampanię społeczną. Tak?</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#komentarz">(Senator Piotr Gruszczyński: Ja też tak rozumiem.)</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">Ależ oczywiście. Ja bardzo chętnie, w miarę możliwości, odpowiadam na konkretne zaproszenia, szczególnie środowisk dziecięcych. Uczestniczę w spotkaniach, brałem udział w debacie między nauczycielami i dziećmi w Jeleniej Górze, spotkałem się z liderami samorządów szkolnych. Tak że, oczywiście w miarę możliwości, bardzo chętnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">To są zaproszenia z Wielkopolski, więc proszę się do nich przychylić.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#komentarz">(Rzecznik Praw Dziecka Marek Michalak: Dobrze.)</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Teraz pan senator Stanisław Jurcewicz. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Na Dolny Śląsk oczywiście zawsze jest zaproszenie dla pana rzecznika...</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Do Małopolski również.)</u>
          <u xml:id="u-68.3" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Ja w trzech kwestiach, bardzo konkretnych. Po pierwsze - a zadawałem to pytanie już poprzedniemu rzecznikowi - czy były w 2007 r. podjęte działania dotyczące adopcji, skrócenia procedury, a jeśli tak, to jakie? Pod tym pytaniem podpisuje się też pani senator Adamczak. Jak ważny jest to problem, myślę, że nie muszę pana przekonywać.</u>
          <u xml:id="u-68.4" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Po drugie, czy w 2007 r. zauważono problem, który w bieżącym roku jest już bardzo mocno eksponowany, dotyczący dzieci rodziców pracujących za granicą? Powstają z tego powodu pewne zjawiska - są one mierzone czy też możliwe do zmierzenia - i wszystkie są niezbyt pozytywne.</u>
          <u xml:id="u-68.5" who="#SenatorStanisławJurcewicz">I po trzecie, czy będzie możliwość komunikacji z pańskim biurem czy też z placówkami przez internet? To, że jest możliwy kontakt telefoniczny, listowny, to już słyszeliśmy. Ale myślę, że jeżeli jest to możliwe przez internet, a nie funkcjonuje, to - i tu sugestia - czy będzie funkcjonować?</u>
          <u xml:id="u-68.6" who="#SenatorStanisławJurcewicz">A poza tym, biorąc pod uwagę pana podejście do dzieci, oceniam pański urząd jako dobry, otwarty i przyjazny, z czego się osobiście bardzo cieszę. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Trzy pytania, trzy odpowiedzi. Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Potem pan senator Czelej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">Jeśli chodzi o adopcję, to muszę powiedzieć, że już podjąłem działania, tak naprawdę na razie rozpoznające temat. Wiele osób, także publicznych, zwracało się do mnie, że coś tu kuleje. Ja też to widzę od dłuższego czasu. Omawiałem też ten temat ostatnio na spotkaniu z panią prezydentową Marią Kaczyńską, która także jest zaniepokojona tym długim okresem oczekiwania - z jednej strony dzieci, a z drugiej rodziców - podczas gdy tak naprawdę mamy przepełnione domy dziecka, co wyszło w raporcie Najwyższej Izby Kontroli. Zapewniam, że podejmę działania zmierzające do przedstawienia propozycji zminimalizowania tych dziecięcych kosztów w systemie adopcyjnym.</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">Jeśli chodzi o dzieci rodziców pracujących za granicą, tak zwane eurosieroctwo, jak to określamy, to chciałbym powiedzieć, że moje biuro było pierwszą instytucją, która - jeszcze decyzją mojej poprzedniczki - zleciła konkretne badania na ten temat. Odbyło się to na początku tego roku, na tych badaniach tak naprawdę wszyscy obecnie bazują. Dopiero teraz znamy wyniki badań Ministerstwa Edukacji Narodowej, aczkolwiek są to badania ilościowe i brakuje mi w tym wszystkim pewnych zagadnień jakościowych. Jestem już po rozmowach z przedstawicielami ministerstwa pracy i być może pójdziemy... No, nawet nie być może, ale na pewno pójdziemy o krok dalej i będziemy chcieli... A jeszcze chciałbym zaznaczyć, że minister do spraw równego statusu, pani Radziszewska, powołała zespół międzyresortowy składający się z przedstawicieli poszczególnych ministerstw zainteresowanych tym zagadnieniem i z rzecznika praw dziecka celem wypracowania metod rozwiązania czy też minimalizacji problemu eurosieroctwa. Moi pracownicy i ja osobiście też bardzo często uczestniczymy w różnych spotkaniach i konferencjach dotyczących tej problematyki.</u>
          <u xml:id="u-70.3" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">Jeśli chodzi o komunikację przez internet, to ja chyba nie powiedziałem, że dzieci piszą e-maile, adres rpd@brpd.gov.pl jest obsługiwany codziennie przez pracowników biura. Dużo e-maili kierowanych jest bezpośrednio do mnie, więc ja też uczestniczę tutaj w bezpośrednim kontakcie z dziećmi i młodzieżą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">A teraz bezpośrednie pytanie.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Pan senator Czelej, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#SenatorGrzegorzCzelej">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Rzeczniku!</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#SenatorGrzegorzCzelej">Dwa pytania, niezwiązane ze sobą. Pytanie pierwsze: czy konstruując budżet wydatków podległych panu w przyszłym roku bazuje pan na budżecie dotychczasowym, modyfikując poszczególne pozycje, czy tworzy pan ten budżet od nowa?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">I drugie pytanie od razu.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#komentarz">(Senator Grzegorz Czelej: Drugie będzie zależało od pierwszego.)</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Aha.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">Dobrze. To znaczy, ja nie miałem tutaj dużej szansy konstruowania od początku nowego budżetu, bo kiedy zacząłem urzędować w biurze rzecznika, miałem mało czasu do terminu złożenia projektu budżetu, więc oczywiście bazowałem na budżecie dotychczasowym, uzupełniając tam pewne rzeczy, które, jak uważałem, są ważne, chociażby ten punkt przesunięcia dotyczący kampanii społecznych. Ale też ten budżet jest doprecyzowany, już tak symulacyjnie, o możliwości wypełnienia tych uprawnień, które rzecznikowi praw dziecka nada powstająca ustawa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#SenatorGrzegorzCzelej">Nasza koleżanka zapytała wcześniej o taką sprawę, czy nie wydaje się panu dziwne, że nie zapoznał się pan z wykonaniem poszczególnych pozycji w dotychczasowym budżecie, niezależnie od tego, czy pana budżet jest na poziomie podobnym, czy większym. Moim zdaniem, fundamentalne jest zapoznanie się z tym, jak on wyglądał do tej pory i jaka jest dotychczas realizacja poszczególnych pozycji budżetowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">Ale ja, Panie Senatorze, nie powiedziałem, że się z tym nie zapoznałem, ja po prostu nie miałem wielkiej szansy przekonstruowania go tak stuprocentowo. Ja dokładnie wiem, jak do tej pory wglądała realizacja budżetu, ponieważ nadal go realizuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#SenatorGrzegorzCzelej">Na pytanie naszej koleżanki, z jakich pozycji nastąpił zwrot do budżetu, czy w jakich pozycjach nie został on zrealizowany, odpowiedział pan: nie wiem.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#komentarz">(Rzecznik Praw Dziecka Marek Michalak: A, chodzi o zwrot środków z zeszłego roku?)</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#SenatorGrzegorzCzelej">Tak, tak. Drugie pytanie jest pytaniem z zupełnie innej materii. Byłem na spotkaniu w konsulacie generalnym w Kolonii i tam napotkałem problem nauki języka polskiego w tamtejszym szkołach. To dotyczy dzieci i jest to taki problem międzyresortowy, być może niekoniecznie z pańskiego zakresu. Czy ten problem jest panu znany i czy on jest w zakresie pana działalności?</u>
          <u xml:id="u-77.3" who="#komentarz">(Rzecznik Praw Dziecka Marek Michalak: Czy to są szkoły polskie, czy niemieckie?)</u>
          <u xml:id="u-77.4" who="#SenatorGrzegorzCzelej">To szkoły polskie lub klasy w szkołach niemieckich z nauką języka polskiego. W niektórych landach jest to blokowane, zresztą niezgodnie z konwencją, którą Niemcy podpisały już dawno temu. Jest to obecnie problem bardzo mocno artykułowany przez Polonię niemiecką.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">To znaczy, w polskich szkołach nie powinno być tego problemu, bo tam językiem wiodącym jest język polski.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#komentarz">(Senator Grzegorz Czelej: Tak, tak, tak.)</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">Jeśli chodzi o szkoły niemieckie, nie znam tego problemu, ale co do Konwencji o prawach dziecka, to Niemcy jej nie ratyfikowały.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#SenatorGrzegorzCzelej">Oczywiście jeżeli to jest w zakresie obowiązków czy w zakresie działalności pana rzecznika, to serdecznie polecam ten problem pańskiej uwadze, bo w ciągu ostatniego roku on nie został rozwiązany. Władze federalne są jak najbardziej za tym, jest to jednak blokowane na poziomie poszczególnych landów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">To jest właściwie element dyskusji, Panie Senatorze, ale rozumiem, że to krótka uwaga, w takim razie...</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#komentarz">(Rzecznik Praw Dziecka Marek Michalak: Ja zapisałem to jako punkt problemowy.)</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">To jest pytanie, czy da się coś...</u>
          <u xml:id="u-80.3" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Teraz w każdym razie pan senator Grzegorz Banaś, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#SenatorGrzegorzBanaś">Dziękuję bardzo uprzejmie, Panie Marszałku!</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#SenatorGrzegorzBanaś">Panie Rzeczniku!</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#SenatorGrzegorzBanaś">Chciałbym zapytać o taką sprawę. Jest taka piękna akcja, której hasło przewodnie brzmi: potrzebuję rodziców od zaraz. Tutaj chodzi oczywiście o rodziny zastępcze, o szybkie znalezienie takiej rodziny, w której młody człowiek będzie mógł się w sposób prawidłowy wychowywać.</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#SenatorGrzegorzBanaś">Chciałbym zapytać pana rzecznika, czy pan wie, jakie są zapisy w projekcie budżetu na rok 2009 w dziale „Polityka społeczna”, które właśnie rozdysponowują środki w tej sprawie. Czy pan rzecznik może na ten temat coś powiedzieć? Czy te środki są większe, niż były do tej pory, czy może ten poziom jest zachowany lub zmniejszony? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">Jeśli chodzi o projekt budżetu, to on niestety nie został mi do tej pory przedstawiony, więc ciężko mi jest odnieść się tutaj do konkretnych kwot, ale jeśli chodzi o sam problem, to uważam, że należy rozwijać rodzicielstwo zastępcze. Są dzieci, które niestety nie mogą być w swojej rodzinie biologicznej, tej pierwszej i najważniejszej, ale nie muszą też być w placówkach instytucjonalnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Pan senator Przemysław Błaszczyk, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#SenatorPrzemysławBłaszczyk">Panie Marszałku! Panie Ministrze!</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#SenatorPrzemysławBłaszczyk">Ja mam pytanie, jak pan minister widzi sytuację opieki zdrowotnej dla dzieci w okresie przedszkolnym i szkolnym, bo z tego, co dzisiaj widzimy, to jednak wymaga ona troszeczkę większego zainteresowania. Można powiedzieć, że w tym naszym nowym systemie po roku 1989 jest to troszeczkę taką naszą hańbą, bo wcześniej to wyglądało dużo lepiej. A teraz ta opieka, brak tych różnych przychodni szkolnych, odbija się na stanie zdrowia naszych dzieci. Są dzieci w wieku czternastu lat, które mają już problemy z kręgosłupem, i to problemy poważne, operacyjne. Jak pan minister widzi sprawę zapewnienia takich podstawowych, można powiedzieć, praw dziecka?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">Tak, podstawowe prawo to prawo do życia i zdrowia, jedno z drugim się wiąże. Pan senator już określił klimat tej tematyki i ja to także podnoszę w dyskusjach publicznych. Najpierw problem profilaktyki, którego część to skrzywienia, ale dodam, że tam są też problemy onkologiczne, próchnica, pojawiają się jeszcze inne choroby, które już od lat się nie pojawiały. Tu bijemy na alarm, tu musimy zrobić coś konkretnego, żeby przede wszystkim tym chorobom przeciwdziałać. A jeśli już się pojawią, musimy wcześnie je rozpoznawać, bo wielu przypadkom na przykład chorób onkologicznych moglibyśmy zapobiec, tymczasem one niestety w dalszym ciągu są na drugim miejscu wśród przyczyn śmiertelności polskich dzieci, tuż po wypadkach samochodowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Pan senator Piotr Kaleta, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#SenatorPiotrKaleta">Bardzo dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#SenatorPiotrKaleta">Panie Ministrze!</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#SenatorPiotrKaleta">Wspomniał pan, że te instytucjonalne domy dziecka są przepełnione, że należałoby pomyśleć o innej formie, jak adopcja. Czy jednak nie odnosi pan wrażenia, że mamy do czynienia z pewną niespójnością czy niekonsekwencją, bowiem często w naszym społeczeństwie wydaje się, że prowadzenie rodzinnego domu dziecka jest równoznaczne z adopcją. Ja w swojej dotychczasowej działalności bardzo często się z tym spotykałem. I tu moje dwa pytania. Czy pan minister widzi potrzebę rozwoju rodzinnych form domów dziecka? Myślę, że to jest pytanie w pewien sposób retoryczne, bo przewiduję odpowiedź. Ale czy pan minister również ma jakiś pomysł na przeprowadzenie kampanii społecznej bądź informacyjnej, aby te rodzinne formy mogły się rozwijać? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">Adopcja i formy rodzinnej opieki tutaj się nie wykluczają, one się uzupełniają. Są dzieci, które niestety tak naprawdę nie mają, na ich nieszczęście, najmniejszej szansy na adopcję, na przykład są już za duże i nie znajdują zainteresowania ze strony rodzin. Tutaj, żeby zabezpieczyć im to minimum rodzinne, należy szukać rodzin zastępczych czy innych form opieki zastępczej. W chwili obecnej, jak pan senator widzi, dużo mówi się o tych rodzinnych formach, ale dochodzą też sygnały z poszczególnych gmin, powiatów, że nie ma chętnych do zakładania rodzin zastępczych. Tutaj musimy działać wspólnie. W chwili obecnej nie miałem jeszcze takiej możliwości, ale będę podejmował - i to jest też w planie działań rzecznika praw dziecka na rok przyszły - kampanię na rzecz rozwoju opieki zastępczej dla dzieci i młodzieży.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Rozumiem. W takim razie kolejne pytanie.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Pan senator Zbigniew Cichoń. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#SenatorZbigniewCichoń">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#SenatorZbigniewCichoń">Panie Rzeczniku, ja chciałbym spytać, jaki jest pana pogląd w kwestii dotyczącej pomysłów wprowadzenia obowiązku szkolnego już od szóstego roku życia. To pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#SenatorZbigniewCichoń">I pytanie drugie, dotyczące naszych regulacji prawnych, które w moim przekonaniu są sprzeczne z konwencją praw dziecka w zakresie, w jakim uniemożliwiają dzieciom wypowiedzenie się co do tego, z którym z rodziców chciałyby pozostać w sytuacji rozwiązania małżeństwa przez rozwód. Tutaj w naszym prawodawstwie i praktyce sądowniczej dziecko nie jest traktowane jako podmiot, który miałby prawo wyrażać o tym swoją opinię, co jest sprzeczne z Międzynarodową Konwencją Praw Dziecka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">Zaczynając od drugiego pytania, ja uważam, że to jest nawet sprzeczne z przyzwoitością, bo jeśli rozmawiamy o kimś, to powinniśmy rozmawiać także z nim. Jeśli uznajemy, że dziecko to człowiek, to w takiej kwestii, czy chce być z mamą, czy z tatą, ono jest w stanie odpowiedzieć. Jeśli chodzi o to, czy pójść do szkoły w wieku lat sześciu czy siedmiu, to już bym tutaj się wahał co do takiego dialogu, ale w tym zakresie to oczywiście, że tak. Wszelkie formy łamania dziecięcej podmiotowości będą monitorowane i w tej sprawie będę podejmował działania.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">Jeśli chodzi o sześciolatki, to nie tak dawno, właściwie wczoraj, z mojej inicjatywy w Biurze Rzecznika Praw Dziecka odbyła się debata, tak zwany okrągły stół w sprawie obniżenia wieku związanego z obowiązkiem szkolnym, z udziałem pani minister Katarzyny Hall, środowisk naukowych, rodziców i organizacji pozarządowych. Dyskutowaliśmy nad tym. Ja co do zasady uważam, że nasze dzieci są przygotowane, żeby pójść do szkoły w wieku sześciu lat. I myślę, że dyskusję należy skierować raczej ku temu, czy to my jesteśmy przygotowani, czy cały ten system zostanie stworzony na czas, żeby dzieci mogły bezpiecznie uczęszczać do placówki szkolnej. Ja ze swojej strony zadeklarowałem, że będę monitorował te działania. Odpowiedzią na to było wczorajsze spotkanie. Wysłuchałem wszystkich stron, była możliwość odpowiedzi na pytania zatroskanych rodziców, którzy w tym momencie są najbardziej zainteresowani tym tematem. A byli też przedstawiciele samorządów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Teraz patrzę uważnie... Więcej pytań... A nie! Jeszcze pan senator Wojciechowski.</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#SenatorGrzegorzWojciechowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Rzeczniku!</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#SenatorGrzegorzWojciechowski">W zasadzie dwa krótkie pytania. Pierwsze: dziecko a reklama. Dziecko jest bardzo często naciągane przez reklamy i tutaj w stosunku do dorosłych są jakieś ograniczenia, nie ma zaś praktycznie ograniczenia w stosunku do dzieci. I bardzo często również dorośli są w jakiś sposób w reklamie naciągani na jakieś tam zachowania w stosunku do dzieci: co mają kupić, co jest dobre, co niedobre, no, wiadomo o co chodzi.</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#SenatorGrzegorzWojciechowski">I druga kwestia, o której pan rzecznik krótko wspomniał: kwestia dziecka przed sądem. Na przykład z kim to dziecko chciałoby być, z którym z rodziców, jeżeli jest rozwód. Czy pan rzecznik nie uważa, że procedura przesłuchania dziecka przed sądem jest tak skomplikowana, że sądy nie chcą tego robić, a czasami jest to wprost niemożliwe? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">Jeśli chodzi o wykorzystywanie dzieci w sytuacjach reklamowych, to każda forma wykorzystywania jest zła i powinniśmy z nią walczyć. Ale tak dla uspokojenie powiem, że jeśli jest zdrowa rodzina, zdrowy dom i mocne wartości, to ten problem tak naprawdę nie istnieje, ponieważ rodzice są w stanie wytłumaczyć swoim dzieciom, co jest dobre, a co złe i na co mamy patrzeć krytycznie. Ten problem bardziej istnieje tam, gdzie coś się chwieje, gdzie te relacje nie do końca są zdrowe, gdzie dziecko ponad miarę narzuca swoje zdanie. Oczywiście, jeśli reklama jest niszcząca dla dziecięcej osobowości, należy interweniować i to nie ulega wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">A jeśli chodzi o procedury przed sądem, przesłuchania w tej czy innej sytuacji, one przede wszystkim powinny być bezpieczne dla dziecka i nieskomplikowane. Dziecko nie powinno być poddawane wielokrotnym przesłuchaniom, nie powinno być przesłuchiwane w warunkach stresujących. I tutaj będę apelował do wymiaru sprawiedliwości, żeby stwarzać dzieciom jak najbardziej bezpieczne i niestresujące warunki przesłuchań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Pan senator Kaleta, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#SenatorPiotrKaleta">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#SenatorPiotrKaleta">Panie Ministrze, jeszcze jedno pytanie, do którego zainspirował mnie pan senator Wojciechowski. Chodzi mi nie tyle o sytuację dzieci, co ojców, którzy również walczą o swoje prawa i którzy niejednokrotnie artykułują, że są w jakiś sposób gorzej traktowani przez sądy co do opieki nad dziećmi. Czy pan minister już ma takie sygnały? I czy jest pomysł, koncepcja, aby może nawet zmienić w prawie polskim przepisy dotyczące sposobu opieki nad dziećmi z rodzin, w których rodzice są po rozwodzie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">Muszę powiedzieć, że mam takie sygnały z obu stron. Piszą i spotykają się ze mną w tej sprawie zarówno ojcowie, jak i matki, które też uważają, że są dyskryminowane. I tutaj...</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#komentarz">(Senator Piotr Kaleta: Przepraszam, których pism jest więcej?)</u>
          <u xml:id="u-102.2" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">Wie pan, tego po liczbie nie można stwierdzać - są środowiska bardziej przebojowe i mniej przebojowe. Tutaj trzeba popatrzeć na problem. Ale ja bym chciał zwrócić uwagę na to, że my rozmawiamy o dziecku i ja nie patrzę na prawo ojca czy na prawo matki, tylko na prawo dziecka do styczności z obojgiem rodziców. Każdą taką sprawę tak naprawdę należy rozpatrywać indywidualnie, bo moim obowiązkiem jest jednak patrzeć na tę sytuację przez pryzmat podmiotowości dziecka i wrażliwości dziecięcej. W chwili obecnej pracownicy biura rzecznika analizują zapisy prawne dotyczące tych kwestii. Jeśli uznamy, że coś szwankuje i dla dobra dziecka byłoby wskazane dokonanie zmiany, to będę z taką inicjatywą występował.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Rozumiem, że...</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-103.3" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-103.4" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Pan senator Banaś.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#SenatorGrzegorzBanaś">Uprzejmie dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#SenatorGrzegorzBanaś">Panie Rzeczniku, mam takie pytanie związane po części z innym zakresem prawodawstwa, które będzie procedowane niebawem w naszej Izbie, dotyczącym bardzo ważnego problemu, obecnie żywo dyskutowanego, to znaczy dostępu dzieci do treści pornograficznych, jak również, niestety, wykorzystywania dzieci w tego typu sytuacjach.</u>
          <u xml:id="u-104.2" who="#SenatorGrzegorzBanaś">Chciałbym zapytać pana rzecznika, jaki ma pan pomysł na kampanię społeczną, o ile w ogóle widzi pan potrzebę takich kampanii. Bo z jednej strony teoretycznie te treści można napotkać dopiero w godzinach późnowieczornych, ale na kanałach szeroko dostępnych, w telewizjach kablowych, które są bardzo rozpowszechnione w całej Polsce i do których dostęp jest powszechny. Istnieje takie domniemanie, że skoro to jest późno, to dzieci tego nie oglądają, ale to jest niestety tylko domniemanie. Niestety, trzeba w sposób ciągły, stale wychowywać i edukować w tej sprawie przede wszystkim rodziców. Czy pan rzecznik widzi potrzebę zorganizowania jakiejś kampanii i ma pomysł na dotarcie do rodziców, aby jednak chronili dzieci przed szkodliwymi treściami? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">To jest to, co pan senator powiedział na końcu, tu przede wszystkim musimy oddziaływać na rodziców. To oni mają podstawowy obowiązek chronienia swoich dzieci przed wszelkimi szkodliwymi treściami, ale muszą mieć tego świadomość. Filmy filmami, ale myślę, że trzeba iść dalej, bo internet też jest taką sferą. Kiedy kupujemy dziecku komputer, zakładamy internet, ono jest w pokoju, to wydaje nam się, że ono jest tam bezpieczne, nic mu nie grozi, bo nikt do niego nie wchodzi. Niestety, atak może nastąpić także przez łącza i często tak się dzieje. W tej sytuacji świadomość rodziców i wpływanie na tę świadomość... Ja to oczywiście robię w ramach rozmaitych spotkań czy poprzez wypowiedzi medialne, ale widzę też potrzebę zorganizowania dużej kampanii edukacyjnej, nie tylko jednego urzędu, ale tak naprawdę w porozumieniu z organizacjami pozarządowymi i z instytucjami państwowymi, kampanii skierowanej do rodziców nie tylko w tej kwestii, chodzi o to, żeby byli odpowiedzialni, żeby kształcili kompetencje rodzicielskie, tak jak kształcimy się w poszczególnych zawodach, bo jeśli czegoś nam brakuje, to powinniśmy szukać, czytać, prowadzić działania, aby to uzupełnić. Rodzice muszą mieć niejako zaszczepioną taką chęć. Wielu ma, wielu ma. Muszę powiedzieć, że do mnie też zwracają się rodzice z różnymi pytaniami, co zrobić, żeby czegoś nie zrobić, albo na co zwrócić uwagę, i my też odpowiadamy indywidualnie.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#RzecznikPrawDzieckaMarekMichalak">Obecnie jesteśmy w trakcie przygotowywania podręcznika dla rodziców, który ma być opatrzony scenariuszami zajęć i chcemy poprzez ośrodki pomocy społecznej, poprzez organizacje pozarządowe... Dotyczy on dzieci w najmłodszym wieku, w którym nic nie zastąpi tego, że mama i tata są blisko. Nie zawsze zdajemy sobie z tego sprawę, a to jest najlepsza inwestycja. Żaden krach na giełdzie tego nie zepsuje, bo to jest inwestycja na przyszłość, która zaowocuje już w okresie dojrzewania i w ogóle w przyszłych relacjach z dzieckiem. Poprzez taką kampanię rzecznika chcemy uświadomić społeczeństwo również w tym zakresie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kończymy zadawanie pytań.</u>
          <u xml:id="u-107.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-107.3" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Panie Senatorze Augustyn, pan jako pierwszy. Przygotowuje się pan senator Rulewski.</u>
          <u xml:id="u-107.4" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#SenatorMieczysławAugustyn">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#SenatorMieczysławAugustyn">To pierwszy egzamin pana rzecznika z działalności i z poglądów. Nie wiem, czy się państwo zgodzicie z tym, że zdał go znakomicie, że te nadzieje, które w nim pokładaliśmy, są bliższe spełnienia, a lepiej będą spełniane wtedy, kiedy zmienimy ustawę, o której wcześniej mówiliśmy.</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#SenatorMieczysławAugustyn">W Komisji Rodziny i Polityki Społecznej na sprawę dzieci przywykliśmy patrzeć ze specyficznego punktu widzenia, z punktu widzenia szans tych dzieci na normalne życie, na rozwój. Ilekroć patrzymy na statystyki i powody różnych dziecięcych kłopotów, to właściwie zawsze pojawiają się dwie sprawy.</u>
          <u xml:id="u-108.3" who="#SenatorMieczysławAugustyn">Pierwsza to oczywiście edukacja. Ilekroć dzieci skazywane są na wykluczenie, ilekroć rodzice z nimi źle postępują, tylekroć okazuje się, że powodem tego jest niewłaściwa lub pełna luk edukacja. Panie Rzeczniku, sprawie edukacji polskich dzieci trzeba poświęcić najwięcej czasu. Jeśli te dzieci, nasze, polskie dzieci, w komplikującym się świecie w przyszłości mają mieć szanse, mają umieć się znaleźć w gąszczu informacji, także tych, o których tu przed chwilą była mowa, zagrażających dzieciom, również później, w dorosłości, to te dzieci trzeba nie tylko wyposażyć w wiedzę, ale przede wszystkim nauczyć umiejętności wyboru, zaszczepić pewną odporność na treści, które potem mogą być dla nich rujnujące, rujnujące dla ich osobowości. Tak się niestety w polskich szkołach jeszcze nie dzieje. Polska szkoła skoncentrowana jest bardziej na przekazywaniu wiedzy niż na wychowywaniu. O tym wszyscy wiemy, a jednak nie za wiele się w tej kwestii dzieje. Dlaczego tak jest? Szukamy odpowiedzi i znajdujemy najczęściej w wadliwej strukturze szkolnej, w małym zakorzenieniu szkoły w społeczności lokalnej, w małej liczbie organizacji, które by tam działały, i oczywiście marnym, najczęściej bardzo formalnym kontakcie z rodziną. Także kontakt z instytucjami powołanymi między innymi do obrony praw dzieci budzi wiele zastrzeżeń, chociażby z ośrodkami pomocy społecznej. Te mankamenty także wymagają interwencji pana rzecznika. Okazji do tego będzie wiele, ponieważ rząd w najbliższym czasie zamierza przedstawić i poddać pod dyskusję, także w tej Izbie, całą masę reform, które mają zmienić sytuację. Czy uzdrowią ją do końca? Pewnie nic nie jest do końca, ale na pewno mamy szansę na to wpłynąć.</u>
          <u xml:id="u-108.4" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-108.5" who="#SenatorMieczysławAugustyn">Kolego Senatorze, ja pana bardzo przepraszam, ale ja w tej sytuacji mówię do nikogo. Zwracam się do pana ministra, a w tym czasie kolega podchodzi i z nim rozmawia.</u>
          <u xml:id="u-108.6" who="#komentarz">(Senator Władysław Dajczak: Ale my słuchamy, Panie Senatorze.)</u>
          <u xml:id="u-108.7" who="#SenatorMieczysławAugustyn">Tak, ale ja mówię, adresuję te słowa do pana ministra.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Panie Senatorze, ja też przepraszam, bo to jest moja rola.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę przystąpić do przedstawiania dalszego ciągu swego przemówienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#SenatorMieczysławAugustyn">Przepraszam. Pierwszy raz przemilczałem, ale za drugim...</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#komentarz">(Senator Stanisław Bisztyga: Wsłuchujemy się, naprawdę, Panie Senatorze.)</u>
          <u xml:id="u-110.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Właśnie.)</u>
          <u xml:id="u-110.3" who="#SenatorMieczysławAugustyn">Najbardziej zależy mi...</u>
          <u xml:id="u-110.4" who="#komentarz">(Wicemarszałek Marek Ziółkowski: Na dzieciach nam zależy. Panie Senatorze, proszę bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-110.5" who="#SenatorMieczysławAugustyn">Panie Rzeczniku, tych okazji będzie naprawdę dużo. Została tu wspomniana reforma związana z przyspieszeniem rozpoczęcia okresu edukacji szkolnej, ale ma to przecież także inny aspekt, mam na myśli przyspieszenie i rozszerzenie opieki przedszkolnej. To jest szansa na przykład dla dzieci wiejskich. W tym zakresie też będziemy mieli wiele do zrobienia w ramach polityki rodzinnej. Będzie okazja do tego, aby mówić o możliwości tworzenia przedszkoli i żłobków przy zakładach pracy, będzie możliwość przekazywania z funduszy socjalnego pieniędzy zarówno na dofinansowanie pobytu dziecka w przedszkolu i żłobku, jak i na dofinansowanie powstawania tego rodzaju placówek. Będziemy także usuwać bariery w zakresie możliwości tworzenia mikroprzedszkoli, których najbardziej brakuje. Bolejemy nad tym, że likwidowano przedszkola, bo nie było dzieci - teraz ta sytuacja szczęśliwie troszkę się zmienia - ale działo się tak również dlatego, że było bardzo wiele barier związanych na przykład z warunkami higienicznymi i innymi, które nie pozwalały tworzyć mikroprzedszkoli po prostu w domach, a jednocześnie było to pozbawianie dzieci szansy na przyspieszenie rozpoczęcia edukacji w tym bardzo wrażliwym, wczesnym okresie.</u>
          <u xml:id="u-110.6" who="#SenatorMieczysławAugustyn">Mówiono tu o rodzinnej pieczy zastępczej. Przygotowywana jest bardzo ważna ustawa w tym zakresie. Ma ona w dużej mierze charakter naprawdę rewolucjonizujący to, co było do tej pory. Mamy nadzieję, że to także przyniesie diametralne zmiany, że wreszcie to, co uważamy za złe, to znaczy pobyt dzieci w instytucjach zamiast adopcji, zamiast powrotu do rodziny, uda się przezwyciężyć w maksymalnym stopniu. Będzie na to szansa i będziemy w tej Izbie często do tego wracać.</u>
          <u xml:id="u-110.7" who="#SenatorMieczysławAugustyn">Ja zwracam się z tymi sprawami do pana rzecznika po to, żeby już na wczesnym etapie tworzenia tego prawa był przy tym obecny. W imieniu Komisji Rodziny i Polityki Społecznej składam ofertę, zwracam się o to, aby pomógł nam pan odpowiednio zadbać o prawa dzieci właśnie w tych fundamentalnych ustawach, a doliczyłem się ich ponad dziesięciu, które moim zdaniem dzięki inicjatywie Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej poprawią sytuację dzieci w wielu obszarach, adresując tę pomoc przede wszystkim do rodzin i placówek oświatowych.</u>
          <u xml:id="u-110.8" who="#SenatorMieczysławAugustyn">W szkole - mówiłem o tym na posiedzeniu komisji, tutaj powtórzę - dzieje się źle. Wie pan, Panie Rzeczniku, ja nie uważam, że jeżeli wszystko jest równo, to jest sprawiedliwie. Do kwestii tak zwanej segregacji musimy podchodzić, biorąc pod uwagę także dzieci o specyficznych potrzebach edukacyjnych. I to jest cała sztuka, jak pogodzić postulat integracji dzieci z postulatem dania im właśnie tego, czego one szczególnie potrzebują. Dzisiaj w polskich szkołach kształcimy ogromną rzeszę dzieci ku wykluczeniu. To są dzieci, które nie nadążają za średnim poziomem nauczania i dostają lipne papiery z lipnym stopniem na dowód, że opanowały wiedzę, której nie opanowały. To się dzieje na dużą skalę, to jest sprawa, która mogłaby być pańskim okrętem flagowym, ponieważ dotyczy to ogromnej liczby dzieci i to od lat, to jest sprawa, w którą trzeba uderzyć, ponieważ ona cieszy się milczącym przyzwoleniem rodzin, nauczycieli, dyrektorów, samorządów i wszelkich władz. Któż o tej sprawie w Polsce nie wie? A kto krzyczy, kto się domaga zmiany? Jak długo będziemy takie „socjalne” przepychanie dzieci... Ten cudzysłów jest ważny, bo pan minister czy ministrowie z ministerstwa pracy pewnie by zaprotestowali. To „socjalne” przepychanie dzieci to jest dopiero zgroza. To jest wypychanie dzieci ku mniejszym szansom edukacyjnym. Tak dalej być nie powinno. Musimy tę sytuację zmienić. Ministerstwo edukacji przygotowuje wstępne propozycje. Mam nadzieję, że większe zaangażowanie samorządów to jest ten kierunek, który przyniesie efekty.</u>
          <u xml:id="u-110.9" who="#SenatorMieczysławAugustyn">Bardzo źle jest także z kształceniem dzieci niepełnosprawnych. Jeśli patrzymy na to, jak mało niepełnosprawnych jest na rynku pracy, i pytamy, dlaczego tak jest, to od razu pojawia się pytanie o to, gdzie są niepełnosprawni odpowiednio wykształceni i przygotowani do pracy. Otóż nie ma ich, brakuje. A dlaczego? Dlatego że system edukacji dzieci niepełnosprawnych w Polsce, mało powiedzieć, kuleje, on jest niedobry, niedostateczny.</u>
          <u xml:id="u-110.10" who="#SenatorMieczysławAugustyn">Na koniec jeszcze jedna kwestia. Ja tu dwukrotnie rzecznikowi praw obywatelskich zwracałem uwagę na sytuację dzieci, które są w różnych placówkach, w domach pomocy społecznej, dzieci niesamodzielnych, dzieci w najtrudniejszym położeniu, w dwójnasób bezbronnych, ze względu na wiek i ze względu na niepełnosprawność. Informuję pana rzecznika, że w tych domach, w których przebywają dzieci z upośledzeniami umysłowymi, jest najgorzej, jeśli chodzi o zabezpieczenie opieki medycznej. Kontrakt Narodowego Funduszu Zdrowia obowiązuje je w małym stopniu. Wspólnie musimy zmienić ten stan. Ja i nasza komisja staramy się o to od lat. Jest już kontrakt dla pielęgniarek w domach pomocy społecznej, ale dalece niewystarczający. Potrzeba nam sojuszników. Choć nie jest to może najważniejsza i największa grupa, to jednak ta, która może byłaby pewnym miernikiem naszych intencji i zdolności naprawiania, poprawiania sytuacji tych dzieci, bo to są dzieci w najtrudniejszym położeniu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Pan senator Jan Rulewski, proszę bardzo, mównica czeka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#SenatorJanRulewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Rzeczniku!</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#SenatorJanRulewski">Podobno upór może być również zaletą. Ja chciałbym być dzisiaj uparty, to znaczy wrócić do tego wątku, który poruszałem już wcześniej, przy okazji spotkań z byłym rzecznikiem i przy okazji innych spotkań.</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#SenatorJanRulewski">Otóż twierdzę - i chyba wszyscy się z tym zgodzimy - że każda inflacja jest zjawiskiem złym, szkodliwym, również inflacja urzędów. Ja obserwuję w Polsce inflację urzędów w pozycji „rzecznicy”. Zdobyłem się na mały wysiłek, kliknąłem klawisz klawiatury komputerowej i natychmiast wyskoczyło, że w Polsce mamy ponad dwudziestu różnego rodzaju rzeczników o różnych uprawnieniach i o różnym potencjale. Mamy rzecznika konstytucyjnego, rzecznika praw obywatelskich. Tak jak ja to rozumiem, jest to rzecznik, który przynajmniej w stopniu dostatecznym spełnia swoje funkcje wtedy i tylko wtedy, kiedy realizuje nadzór, kontrolę, dokonuje obserwacji wszystkich postanowień dotyczących obywatela, czyli tych zawartych w konstytucji. Dziecko w rozumieniu konstytucji też jest obywatelem. Oprócz tego mamy dzisiejszego szanownego gościa, który wprawdzie nie ma takiej mocy konstytucyjnej, bo jest bardziej przypisany do ustawy o rzeczniku praw dziecka, ale jest. Już za chwilę będziemy w Senacie dyskutować nad ustawą nowelizującą ustawę o rzeczniku praw pacjenta. Mamy rzecznika praw konsumentów, mamy rzecznika praw ucznia, mamy rzecznika dyscypliny, mamy rzecznika osób bezdomnych - notabene dzieci też bywają bezdomne - mamy wspomnianego rzecznika praw pacjenta, dodatkowo mamy jeszcze rzecznika praw pacjenta szpitala psychiatrycznego.</u>
          <u xml:id="u-112.3" who="#SenatorJanRulewski">To nie stanowi całego systemu, bo przecież, zwłaszcza jeśli chodzi o dzieci, mamy cały system prawny, na który składa się kilka ustaw. Jest ustawa o edukacji, w której jest pewna równowaga między tymi sprawami, o których mówił mój szanowny przedmówca, pan senator Augustyn, między przekazywaniem wiedzy a wychowaniem, bo tu też jest wychowanie, o które on apeluje. Jest też inne prawodawstwo - przepraszam, byłem zajęty innymi obowiązkami, więc nie wiem, czy o nim wspomniano - są konwencje. Jest konwencja praw człowieka i obywatela, która chroni rodzinę, w tym oczywiście dzieci, jest też konwencja praw dziecka, która moim zdaniem powinna być zasadniczym credo każdego rzecznika. Pamiętam, że chyba w 2001 r. dyskutowano nad konwencją skandynawską i nad stopniem jej realizacji, a dotyczyła ona jakże aktualnego tematu zwalczania wykorzystywania seksualnego dzieci do celów zarobkowych. Nomen omen chciałbym się dowiedzieć, na ile ta konwencja została zrealizowana i na ile ona zapobiegła temu, co niedawno stało się tematem głównym, wiodącym debaty politycznej i debaty wychowawczej w naszym kraju.</u>
          <u xml:id="u-112.4" who="#SenatorJanRulewski">Na ten system składa się oczywiście szkoła i nauczyciel, który na mocy ustawy, ale nie tylko, również z troski, jest zobowiązany do opieki nad dziećmi, w tym przypadku oczywiście nad dziećmi i młodzieżą pobierającymi nauki. Jest nawet coś takiego jak parlament młodzieży, który przecież ma bronić praw młodzieży uczącej się. Jest jeszcze wiele innych podmiotów, jest kurator sądowy, a nawet Państwowa Inspekcja Pracy, która musi czuwać, chronić dzieci przed nadużyciami, wykorzystywaniem do celów zarobkowych, zwłaszcza przy pracach niebezpiecznych.</u>
          <u xml:id="u-112.5" who="#SenatorJanRulewski">W ten oto sposób dowiodłem, że na pewno mamy do czynienia z inflacją urzędów. Jest to o tyle groźne, że w gruncie rzeczy urzędy te dublują podstawowe organy władzy zapisane w konstytucji, których obowiązkiem jest przestrzeganie przynajmniej konwencji, konstytucji i wielu innych praw, których zresztą są autorami. A proszę zauważyć - już o tym wspominałem - że nadmiarowi instytucji, tak jak nadmiarowi pieniędzy, towarzyszy psucie - przepraszam - towaru, czyli ochrony dziecka.</u>
          <u xml:id="u-112.6" who="#SenatorJanRulewski">Dlatego uważam, że tworzenie nowych instytucji - zważywszy na to, że mamy istotną instytucję, rzecznika praw obywatelskich, instytucję konstytucyjną, o sprawdzonym statusie - nie jest drogą, którą powinniśmy zmierzać. Nie jest drogą również nowelizacja ustawy. Ja rozumiem troskę pana senatora Augustyna, bo on chciałby, by to, co w Polsce funkcjonuje, było sprawne, skuteczne, i zmierza do sformułowania poprawek, które ja osobiście popieram, gdyż chodzi o to, żeby ta instytucja rzecznika nie była tylko zamknięta w takim wąskim pojęciu, żeby mogła mocniej wpływać na stan ochrony dziecka. Ale ja uważam, że ochronę tych wszystkich praw mógłby realizować, a nawet powinien, rzecznik praw obywatelskich. Ja się boję tej sytuacji, z którą mamy do czynienia - państwo senatorowie w biurach też to odczuwają - że obywatele piszą do wszystkich instytucji i pół biedy, gdy dostają jednoznaczną, taką samą odpowiedź, ale źle, gdy z każdej instytucji wypływa inna odpowiedź albo czasem brak tej odpowiedzi. Wtedy to u obywatela rodzi przekonanie, że on żyje w państwie absurdu, w państwie wymyślonych instytucji, które są instytucjami samymi dla siebie.</u>
          <u xml:id="u-112.7" who="#SenatorJanRulewski">I to byłoby główne przesłanie skierowane przede wszystkim do państwa senatorów...</u>
          <u xml:id="u-112.8" who="#komentarz">(Senator Henryk Woźniak: Co mamy zrobić?)</u>
          <u xml:id="u-112.9" who="#SenatorJanRulewski">...żeby właśnie ograniczać nadmiar instytucji.</u>
          <u xml:id="u-112.10" who="#komentarz">(Senator Henryk Woźniak: Wiosek.)</u>
          <u xml:id="u-112.11" who="#SenatorJanRulewski">Wniosek jest taki, żeby to koncentrować w tym przypadku, bo to jest taki temat - pan marszałek mnie zgani - w urzędzie rzecznika praw obywatelskich. Nic nie stoi temu na przeszkodzie. Zresztą w ustawie jest napisane, że zastępca może się zajmować sprawami żołnierzy. Dlaczego by zastępca nie mógł się zajmować sprawami praw dziecka? Ja nie jestem od tego, żeby tworzyć te instytucje. Nie przygotowałem się nawet do tego tematu.</u>
          <u xml:id="u-112.12" who="#SenatorJanRulewski">Proszę państwa, ja rozumiem zarówno troskę pana senatora Augustyna, który wnosi te poprawki, jak i ambicje naszego nowego rzecznika. Sądzę, że nie będzie mówił tak jak poprzedni, że nie miał instrumentów do działania. Tego mu nie życzę. Ale wiem, że ten aparat, który już tworzymy w ustawie... Na przykład zapis ustawy, który mi się nie podoba, to ten, że rzecznik ma mieć prawo działania na miejscu. Ja rozumiem, że jest to pewien skrót, ale jest to bardzo źle napisane, bo rzecznik praw obywatelskich działa przy pomocy organów państwa, a tu zapis mówi, że rzecznik ma prawo, oczywiście wraz ze swoim urzędem, wejść, naruszyć mir domowy, bo sąsiad usłyszał, że dziecko płacze. Nie wie dlaczego, ale słyszy, że dziecko płacze, kieruje się troską, zwraca do rzecznika praw dziecka, bo to taka popularna i przystępna postać, urząd przybywa do domu i narusza mir domowy, jak już niektórzy mówią, pogarsza atmosferę w tym domu, bo to częstokroć okazuje się przypadkiem, choć rzeczywiście bywa, że jest to jednak pobicie. Instytucja rzecznika praw dziecka przekształca się z instytucji opiniodawczej, powiedziałbym, sugerującej w instytucję władczą, nadzorczą. Ja nie wiem, czy te zapisy są zgodne z konstytucją, czy ona pozwala rzecznikowi praw dziecka tak dalece ingerować w mir domowy, naruszać prawa domu, pozwala na jak gdyby podjęcie działań śledczych. Niech się prawnicy wypowiedzą w tej sprawie, ale dla mnie ten zapis jest bardzo wątpliwy.</u>
          <u xml:id="u-112.13" who="#SenatorJanRulewski">Jeszcze bardziej wątpliwe jest to... Na rzecznika nakłada się, wpisuje mu się nowe obowiązki, a ja się pytam, czy starczy mu środków technicznych na ich realizację.</u>
          <u xml:id="u-112.14" who="#SenatorJanRulewski">I jeszcze trzecie pada pytanie: czy inne instytucje, o których tu wspomniałem, nie uznają, że skoro jest rzecznik praw dziecka, to już nie jest to ich sprawa, zwłaszcza że on dostał teraz podwyżkę, samochód czy nową sekretarkę?</u>
          <u xml:id="u-112.15" who="#SenatorJanRulewski">Ja się bardzo boję, że w tych modernizacjach, w tym porządkowaniu zgubimy najważniejsze, czyli dobro i ochronę dziecka. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-112.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze. Wyczucie czasu było bardzo dobre: dokładnie dziesięć minut.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Teraz pan senator Piotr Kaleta...</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Może jakieś profity?)</u>
          <u xml:id="u-113.3" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-113.4" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Nie, nie, to pochwała z ust marszałka była tym profitem, o którym pan senator powiedział.</u>
          <u xml:id="u-113.5" who="#komentarz">(Senator Piotr Kaleta: Mogę, Panie Marszałku?)</u>
          <u xml:id="u-113.6" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Tak jest, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#SenatorPiotrKaleta">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#SenatorPiotrKaleta">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-114.2" who="#SenatorPiotrKaleta">Ja chciałbym króciutko zabrać głos w dwóch sprawach, ponieważ nie mogę do końca się zgodzić, Panie Senatorze, z tym, co tu zostało przez pana powiedziane.</u>
          <u xml:id="u-114.3" who="#SenatorPiotrKaleta">Otóż dopatruję się tutaj pewnego zaprzeczenia. A mianowicie, skoro pan senator był łaskaw powiedzieć, że musimy myśleć o tym, aby dziecko jak najdłużej pozostało w domowych pieleszach, jak najdłużej mogło cieszyć się tym, że jest przy matce, przy rodzicach, a jednocześnie sytuacja przedstawia się w ten sposób, że już mówimy o projektach ministerstwa dotyczących tego, aby dzieci prędzej rozpoczynały edukację, to jest to zaprzeczenie. I ja myślę, że tutaj w pewien sposób, może niezamierzony, dochodzimy do dyskusji czy rozpoczynamy dyskusję, która dopiero nas czeka, to jest dyskusję o reformie systemu oświatowego. Uważam, że to jest rozpoczęcie pewnego tematu, który nas dopiero czeka, ale jest bardzo istotne, żeby mówić o tym w tym akurat momencie, kiedy rzecznik praw dziecka jest dzisiaj z nami na sali i może poznać stanowiska poszczególnych senatorów.</u>
          <u xml:id="u-114.4" who="#SenatorPiotrKaleta">I druga sprawa, Szanowni Państwo, którą pan senator też był łaskaw poruszyć, a mianowicie sprawa nauczycieli, generalnie szkoły. Otóż my możemy patrzeć na szkołę w różny sposób, w różnym zakresie, ale prawda jest taka, że szkoła nauczycielem stoi. I jeżeli w szkole będzie dobry nauczyciel, jeżeli będzie odpowiedni nauczyciel, nauczyciel z misją, który będzie czuł ten temat, czuł, co chce robić, czuł, że chce poświęcić się dla dobra dziecka, to oczywiście wszystkie inne dodatki są ważne, są potrzebne, ale to jest najważniejsze, najbardziej istotne. A jeżeli my w tej chwili znowu ograniczamy pewne przywileje nauczycieli, to pokazujemy, że edukacja nauczycieli, która do tej pory się odbywała, jest zagrożona, staje się niepotrzebna, gdyż nauczyciele, którzy kształcili się, w tej chwili stoją przed dramatem utraty pracy. W związku z tym znowu jak gdyby sami sobie zaprzeczamy.</u>
          <u xml:id="u-114.5" who="#SenatorPiotrKaleta">Szanowni Państwo, w związku z tym powstaje pewne pytanie retoryczne, którym chciałbym zakończyć moja wypowiedź: jak my chcemy wykonywać tę misję edukacji, kształcić młodego człowieka, skoro pozbawiamy go autorytetu nauczyciela, skoro pozbawiamy go dobrego nauczyciela? Bo te wszystkie działania, które chcemy w tej chwili podejmować, są krokiem właśnie w tym kierunku. Zastanówmy się nad tym, Szanowni Państwo. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-114.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-115.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Chciałbym zapytać pana rzecznika, czy chce pan zabrać głos, ustosunkować się do dyskusji?</u>
          <u xml:id="u-115.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-115.4" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Rozumiem, że pan rzecznik dziękuje, nie chce zabierać głosu. W takim razie my też bardzo dziękujemy za przedstawienie Senatowi informacji.</u>
          <u xml:id="u-115.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-115.6" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Zatem stwierdzam, Panie i Panowie, że Senat zapoznał się z informacją Rzecznika Praw Dziecka o działalności za rok 2007 oraz uwagami o stanie przestrzegania praw dziecka.</u>
          <u xml:id="u-115.7" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Panie Rzeczniku, ja jeszcze chcę tylko dodać od siebie, że wydaje mi się, że ten egzamin, tak jak już powiedziano poprzednio, zdał pan bardzo dobrze. Życzymy powodzenia w tej pracy.</u>
          <u xml:id="u-115.8" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kończymy ten punkt.</u>
          <u xml:id="u-115.9" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wysoki Senacie, przystępujemy do łącznego rozpatrzenia punktów dziewiętnastego oraz dwudziestego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Protokołu do Traktatu Północnoatlantyckiego o akcesji Republiki Albanii, sporządzonego w Brukseli dnia 9 lipca 2008 r.; stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Protokołu do Traktatu Północnoatlantyckiego o akcesji Republiki Chorwacji, sporządzonego w Brukseli dnia 9 lipca 2008 r.</u>
          <u xml:id="u-115.10" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Teksty ustaw są w drukach nr 267 i 268, a sprawozdania w drukach nr 267A i 268A.</u>
          <u xml:id="u-115.11" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">A gdzie jest pan senator Sidorowicz?</u>
          <u xml:id="u-115.12" who="#komentarz">(Senator Stanisław Bisztyga: Chorwacja jest, Panie Marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-115.13" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-115.14" who="#komentarz">(Senator Stanisław Bisztyga: Jeśli można...)</u>
          <u xml:id="u-115.15" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Rozumiem, że pan senator Bisztyga reprezentuje komisje w sprawie Chorwacji, więc proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-115.16" who="#komentarz">(Senator Stanisław Bisztyga: Albania będzie za chwilę.)</u>
          <u xml:id="u-115.17" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">W takim razie elastycznie zmieniamy porządek.</u>
          <u xml:id="u-115.18" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#SenatorStanisławBisztyga">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#SenatorStanisławBisztyga">Trwające obecnie posiedzenie Senatu obfituje w dyskusje dotyczące akcesji państw Europy Południowo-Wschodniej do struktur europejskich i atlantyckich. Mamy do czynienia z dyskusją nad układem stowarzyszeniowym Czarnogóry z Unią Europejską, a także z omawianymi w tej chwili protokołami do Traktatu Północnoatlantyckiego, które otwierają drogę do NATO Albanii i Chorwacji.</u>
          <u xml:id="u-116.2" who="#SenatorStanisławBisztyga">Jak wiemy, zgoda parlamentu na ratyfikację protokołów o akcesji do Traktatu Północnoatlantyckiego spowoduje ich podpisanie przez prezydenta Rzeczypospolitej, a gdy ratyfikują je wszystkie państwa członkowskie, sekretarz generalny Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego przekaże rządom Albanii i Chorwacji zaproszenie do NATO, co będzie zwieńczeniem aspiracji obydwu państw.</u>
          <u xml:id="u-116.3" who="#SenatorStanisławBisztyga">Geograficzne miejsce, w którym leżą Albania i Chorwacja, od wieków określane jest mianem kotła bałkańskiego. I trzeba przyznać, że jest tak nie bez powodu. Liczne wojny i konflikty targały państwami i narodami Bałkanów przez całe stulecia. Także i dziś nie jest to bezpieczny region. Jednakże należy wskazać, że obecnie mamy do czynienia ze znacznie poważniejszymi zatargami militarnymi. Największym zagrożeniem jest obecnie międzynarodowy terroryzm, a także niebezpieczeństwo posiadania coraz bardziej nowoczesnych broni masowego rażenia przez ludzi fanatycznych, zaślepionych i nieodpowiedzialnych.</u>
          <u xml:id="u-116.4" who="#SenatorStanisławBisztyga">W takiej sytuacji państwa demokratyczne stoją przed koniecznością rozbudowywania wspólnego bloku zapobiegającego tym zagrożeniom. Zauważamy tutaj analogię do sytuacji, z jaką mieliśmy do czynienia w 1949 r., kiedy NATO było dopiero powoływane do życia. Wówczas zagrożeniem nie był co prawda terroryzm, ale komunistyczny totalitaryzm, jednak zasada działania jest podobna, więc zasada reakcji powinna być taka sama. Dlatego im silniejszy jest blok państw Sojuszu Północnoatlantyckiego, tym lepiej dla wszystkich jego członków.</u>
          <u xml:id="u-116.5" who="#SenatorStanisławBisztyga">Polska zawsze była i pozostaje orędownikiem europejskich i atlantyckich aspiracji państw, które wspinają się na ścieżkę swego rozwoju. Jesteśmy orędownikami tego typu działań, bowiem sami mamy w pamięci nasze dążenia oraz pomoc, jakiej wtedy udzieliły nam inne, lepiej sytuowane od nas kraje. Dlatego nie zapominamy o Chorwatach i Albańczykach i będziemy zaszczyceni i dumni, mogąc wraz z nimi współpracować w Sojuszu Północnoatlantyckim.</u>
          <u xml:id="u-116.6" who="#SenatorStanisławBisztyga">Rada Ministrów uznała przedmiotowy projekt ustawy za pilny w związku z koniecznością zakończenia procedury ratyfikacyjnej do listopada bieżącego roku, tak aby w sześćdziesiątym, jubileuszowym szczycie NATO, planowanym w dniach 3–4 kwietnia 2009 r., mogły już uczestniczyć dwa nowe państwa członkowskie, a więc Albania i Chorwacja.</u>
          <u xml:id="u-116.7" who="#SenatorStanisławBisztyga">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Obrony Narodowej gorąco rekomenduję Wysokiej Izbie przyjęcie ustawy o ratyfikacji Protokołu do Traktatu Północnoatlantyckiego o akcesji Republiki Chorwacji, sporządzonego w Brukseli dnia 9 lipca 2008 r. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Pan senator był sprawozdawcą obu komisji, to znaczy Komisji Spraw Zagranicznych i Komisji Obrony Narodowej, w sprawie Chorwacji... przepraszam, w sprawie Albanii, a teraz będzie wystąpienie w sprawie Chorwacji pana senatora Sidorowicza, też sprawozdawcy obu komisji.</u>
          <u xml:id="u-117.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#SenatorWładysławSidorowicz">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#SenatorWładysławSidorowicz">W imieniu Komisji Spraw Zagranicznych oraz Komisji Obrony Narodowej chciałbym rekomendować przyjęcie uchwały w sprawie ustawy o ratyfikacji Protokołu do Traktatu Północnoatlantyckiego o akcesji Republiki Albanii, sporządzonego w Brukseli dnia 9 lipca 2008 r.</u>
          <u xml:id="u-118.2" who="#SenatorWładysławSidorowicz">Mój przedmówca omówił okoliczności formalne, które skłaniają nas do przyjmowania treści tej uchwały w trybie pilnym. Ja tylko, ponieważ rzecz dotyczy Albanii, chciałbym wyrazić ogromną radość, że państwo, które było przez kilkadziesiąt lat symbolem jednej z najbardziej dogmatycznych i brutalnych wersji komunizmu, państwo, które przechowywało naszego stalinistę Mijala, państwo, które na swoim terytorium wybudowało sześćset bunkrów w czasie, gdy nastąpił kryzys w stosunkach pomiędzy Związkiem Sowieckim a Albanią w związku z chruszczowowską zmianą kursu - że to państwo stanie się członkiem wspólnoty, której celem jest poszerzanie kręgu wpływów państw respektujących zasady prawa międzynarodowego, zasady demokratyczne i wreszcie mających wspólne cele obronne.</u>
          <u xml:id="u-118.3" who="#SenatorWładysławSidorowicz">W tym właśnie duchu mogę w imieniu obu połączonych komisji wyrazić zadowolenie, że NATO dosyć szybko powiększy się o państwo z regionu bałkańskiego, z regionu zawsze bardzo trudnego dla bezpieczeństwa Europy i że wobec tego wpływ tych zasad, jakimi kieruje się Pakt Północnoatlantycki, obejmie rejon zawsze trudny dla Europy.</u>
          <u xml:id="u-118.4" who="#SenatorWładysławSidorowicz">Tak więc w imieniu połączonych komisji, które zajmowały się sprawą 14 października, wnoszę, by Wysoki Senat raczył uchwalić załączone projekty uchwał o upoważnieniu pana prezydenta do ratyfikacji protokołów do traktatu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Czy ktoś z państwa senatorów chciałby zadać pytanie jednemu albo drugiemu sprawozdawcy? Nie widzę chętnych.</u>
          <u xml:id="u-119.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję panom.</u>
          <u xml:id="u-119.3" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Był to pilny rządowy projekt ustawy. Rząd reprezentuje pan minister Przemysław Grudziński, podsekretarz stanu.</u>
          <u xml:id="u-119.4" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Panie Ministrze, czy chciałby pan zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-119.5" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zagranicznych Przemysław Grudziński: Nie, dziękuję bardzo. Pan senator sprawozdawca wyczerpująco to przedstawił.)</u>
          <u xml:id="u-119.6" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Rozumiem.</u>
          <u xml:id="u-119.7" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Czy ktoś chciałby zadać pytanie panu ministrowi? Rozumiem, że takich pytań nie ma.</u>
          <u xml:id="u-119.8" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Chciałem otworzyć łączną dyskusję, ale ponieważ nie ma chętnych do dyskusji, dyskusję zamykam.</u>
          <u xml:id="u-119.9" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję państwu przedstawicielom Ministerstwa Spraw Zagranicznych za obecność.</u>
          <u xml:id="u-119.10" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanych ustaw zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu dzisiaj wieczorem.</u>
          <u xml:id="u-119.11" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję państwu bardzo.</u>
          <u xml:id="u-119.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Dzisiaj wieczorem?)</u>
          <u xml:id="u-119.13" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przepraszam, wyraziłem swoją nadzieję, mam nadzieję, że nie niewczesną.</u>
          <u xml:id="u-119.14" who="#komentarz">(Głos z sali: Myśleliśmy, że to decyzja, Panie Marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-119.15" who="#komentarz">(Senator Stanisław Bisztyga: Podpisujemy się pod tym obiema rękami.)</u>
          <u xml:id="u-119.16" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dwudziestego pierwszego porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-119.17" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Jest to projekt ustawy wykonujący orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego. Jest on zawarty w druku nr 200, a sprawozdanie komisji jest w druku nr 200S.</u>
          <u xml:id="u-119.18" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Widzę, że pan senator Bohdan Paszkowski jest gotowy, żeby przedstawić sprawozdanie Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Praw Człowieka i Praworządności.</u>
          <u xml:id="u-119.19" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#SenatorBohdanPaszkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#SenatorBohdanPaszkowski">Jak było tu powiedziane, przedmiotowy projekt zmiany ustawy - Kodeks postępowania cywilnego jest wykonaniem wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 grudnia 2007 r. Rzecz dotyczy dokonania zmian w art. 130² §4 oraz w art. 479⁸a oraz przeredagowania brzmienia art. 479¹² §3.</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#SenatorBohdanPaszkowski">Czego to dotyczy? Najkrócej mówiąc, w postępowaniu cywilnym jest tak, że strony mają różne prawa i są inaczej traktowane przez sąd w przypadku, kiedy posiadają reprezentację profesjonalną w postaci radcy prawnego lub adwokata, lub innego pełnomocnika, a inaczej, bardziej, powiedziałbym, ulgowo, w przypadku, kiedy takich pełnomocników nie posiadają. Wiąże się to z przyjęciem zasady, że jeżeli strona jest reprezentowana przez profesjonalistę w zakresie prawa, to są wyższe wymagania, jeżeli chodzi o przestrzeganie przepisów procedury cywilnej.</u>
          <u xml:id="u-120.3" who="#SenatorBohdanPaszkowski">Zdarzyło się tak, że w art. 130² §4 w sprawach dotyczących tak zwanego opłacania pism procesowych nastąpiło zrównanie przedsiębiorcy, niezależnie od tego, czy reprezentuje go pełnomocnik, czy też występuje sam we własnym imieniu w postępowaniu cywilnym, ze stroną, która jest reprezentowana przez radcę prawnego, adwokata czy też rzecznika patentowego. Było to przedmiotem rozpoznania przez Trybunał Konstytucyjny w kontekście przepisów konstytucji, które mówią, tak jak art. 32, że wszyscy wobec prawa są równi, wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne, czy też, tak jak art. 45, że każdy ma prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd, czy też, że każdy ma prawo do zaskarżenia orzeczeń i decyzji wydanych w pierwszej instancji. Sprawa ta była również rozpatrywana w związku z brzmieniem art. 494 kodeksu postępowania administracyjnego, który mówi o postępowaniu nakazowym.</u>
          <u xml:id="u-120.4" who="#SenatorBohdanPaszkowski">Trybunał ocenił, że zrównywanie profesjonalisty, ale w zakresie spraw gospodarczych, ze stroną reprezentowaną przez adwokata w kontekście wymienionych przeze mnie wcześniej artykułów konstytucyjnych nie ma uzasadnienia. W związku z tym orzekł niezgodność art. 130² §4 z konstytucją.</u>
          <u xml:id="u-120.5" who="#SenatorBohdanPaszkowski">Stąd też w proponowanej zmianie zainicjowanej przez Komisję Ustawodawczą, zaaprobowanej na wspólnym posiedzeniu tejże komisji oraz Komisji Praw Człowieka i Praworządności, uchyla się ten §4 z kodeksu postępowania cywilnego, ponieważ ten przepis znajduje się w części ogólnej kodeksu cywilnego, w części dotyczącej pism procesowych, a swoje rozwinięcie ma w art. 479⁸a, to jest w części kodeksu cywilnego, który określa sprawy gospodarcze. W związku z tym po to, aby zachować jednolitość systematyki kodeksu cywilnego, spójność zapisów w kodeksie postępowania cywilnego, jest propozycja, żeby ten artykuł, jak mówię, uchylić. Ponadto, ponieważ w art. 479¹² §3 znajdowało się również odesłanie do uchylanego w tej propozycji art. 479⁸a, tutaj zmieniamy redakcję tego przepisu poprzez odesłanie do art. 130 kodeksu postępowania cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-120.6" who="#SenatorBohdanPaszkowski">W ten sposób, po pierwsze, zostanie zrealizowana zasada określona w wyroku Trybunału Konstytucyjnego w samej sentencji, ale, po drugie, ponieważ Trybunał zakwestionował w swoim uzasadnieniu zasady określone w §4 art. 130², my idziemy nawet dalej, wyprzedzając to, co Trybunał Konstytucyjny orzekł następnie w innej sprawie, tym razem dotyczącej praw przedsiębiorcy niereprezentowanego przez profesjonalnego pełnomocnika, tyle że w sprawie dotyczącej nie postępowania nakazowego, tylko wnoszenia innych środków odwoławczych. My proponujemy, aby po skreśleniu §4 znalazło się tu ogólne odesłanie do art. 130. W ten sposób na gruncie kodeksu postępowania cywilnego zniknie, jak uznał Trybunał Konstytucyjny, niezasadna, niekonstytucyjna regulacja zrównująca prawa przedsiębiorcy ze stroną reprezentowaną przez pełnomocnika w przypadku składania, opłacania pism procesowych.</u>
          <u xml:id="u-120.7" who="#SenatorBohdanPaszkowski">W imieniu obu wymienionych przeze mnie już wcześniej komisji, których jestem sprawozdawcą, proszę o przyjęcie przedmiotowego projektu zmiany ustawy - Kodeks postępowania cywilnego. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-120.8" who="#komentarz">(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Krystyna Bochenek)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Dziękuję, Panie Senatorze, dziękuję bardzo. Proszę tu z nami zostać, bo być może koledzy bądź koleżanki senatorowie będą mieli pytania do pana senatora sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Nie ma pytań, zatem dziękuję panu.</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Witam serdecznie pana ministra Zbigniewa Wronę. Czy przedstawiciel rządu chce zabrać głos w sprawie przedstawionego projektu ustawy? Tak? To zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościZbigniewWrona">Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościZbigniewWrona">Po tym wyczerpującym sprawozdaniu pana senatora pozostaje mi tylko krótko powiedzieć, że rząd jest wdzięczny za tę inicjatywę, zresztą sam również ją przejawił, ponieważ praktycznie identyczne zmiany znalazły się w rządowym projekcie ustawy o zmianie kodeksu postępowania cywilnego, który jest już po pierwszym czytaniu w Sejmie. Rzeczywiście ten projekt realizuje kilka wyroków Trybunału Konstytucyjnego, bo jest to wykonanie wyroku z 20 grudnia 2007 r. i 26 czerwca 2008 r. Tak że rzeczywiście ta inicjatywa jest jak najbardziej pożądana i ona nawet w jednym punkcie jest lepsza niż rządowa - to muszę przyznać, przeoczyliśmy konieczność zmiany art. 479¹², co jest konsekwencją uchylenia art. 479⁸a. Tak więc, Wysoki Senacie, rząd w pełni popiera ten projekt.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Widzę, że do pana ministra także nie ma pytań.</u>
          <u xml:id="u-123.2" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-123.3" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-123.4" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Nie ma osób chętnych do zabrania głosu.</u>
          <u xml:id="u-123.5" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-123.6" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Informuję, że głosowanie nad projektem ustawy przeprowadzimy razem z głosowaniami nad pozostałymi punktami porządku obrad.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dwudziestego drugiego porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Przypominam państwu senatorom, że jest to projekt ustawy wykonujący orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego i zawarty jest w druku nr 201, a sprawozdanie komisji - w druku nr 201S.</u>
          <u xml:id="u-124.2" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Proszę uprzejmie sprawozdawcę Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Praw Człowieka i Praworządności, pana senatora Leona Kieresa, o przedstawienie wspólnego sprawozdania komisji o projekcie ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#SenatorLeonKieres">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#SenatorLeonKieres">Przedstawiany państwu projekt ustawy związany jest z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 27 marca 2007 r. W sentencji tego orzeczenia, opublikowanej 6 kwietnia 2007 r. w „Dzienniku Ustaw” nr 61, pozycja 418, Trybunał Konstytucyjny uchylił łącznie z całym rozdziałem art. 393¹⁸ §2 k.p.c. W międzyczasie Sejm znowelizował k.p.c., wprowadzając do procedury cywilnej art. 394¹, który, jak stwierdził Trybunał Konstytucyjny, w gruncie rzeczy ma identyczną treść, jak uznany właśnie w przywołanym wyroku Trybunału Konstytucyjnego za niezgodny z konstytucją art. 393¹⁸. Ten właśnie art. 393¹⁸ został uchylony i zastąpiony przez art. 394¹.</u>
          <u xml:id="u-125.2" who="#SenatorLeonKieres">Chodzi tu o możliwość zaskarżania orzeczeń sądowych w sprawach kosztów postępowania. W świetle wyroku Trybunału Konstytucyjnego... Ten już uchylony, jak wiemy dzisiaj, art. 393¹⁸ brzmiał następująco: „W sprawach, w których przysługuje kasacja, zażalenie przysługuje także na postanowienie sądu drugiej instancji kończące postępowanie w sprawie, z wyjątkiem postanowień, o których mowa w art. 392, a także postanowień wydanych w wyniku rozpoznania zażalenia na postanowienie sądu pierwszej instancji”. Wyjaśniając to językiem nieprawniczym, można powiedzieć, że sprawa, która była przedmiotem analizy Trybunału Konstytucyjnego i inspirowała Trybunał do uchylenia wspomnianego przeze mnie wyroku oraz wyrażenia poglądu, iż nowy artykuł, zastępujący uchylony art. 39318 k.p.c., też jest niezgodny z konstytucją, dotyczyła sytuacji, w której sąd apelacyjny orzekał o kosztach procesu po raz pierwszy, rozstrzygnął prawomocnie i ostatecznie postępowanie, co zamykało stronie możliwość ustosunkowania się do kosztów orzeczonych w wyroku, strona nie zgadzała się bowiem z tymi kosztami. Cytowany przeze mnie art. 39318 i obecny 3941 §1, niestety, nie umożliwia weryfikacji, a mówiąc poprawnie, uniemożliwia weryfikację stanowiska sądu co do kosztów postępowania przed sądem drugiej instancji. A więc wyrok zapadł, jest ostateczny i prawomocny, no i strona nie może domagać się weryfikacji stanowiska sądu, który po raz pierwszy orzekał o kosztach postępowania.</u>
          <u xml:id="u-125.3" who="#SenatorLeonKieres">Nie chcę tutaj państwu zabierać czasu, przedstawiać analizy sposobów, możliwości orzekania o kosztach w postępowaniu przed sądem powszechnym w sprawach cywilnych, kto, w jakich sprawach, kiedy orzeka. Rzecz dotyczy, jak powiadam, generalnie sytuacji, w której obecnie obowiązujące prawo nie daje możliwości kontroli instancyjnej ze strony sądu wyższej instancji, możliwości rozważenia, czy sąd, orzekając o kosztach, działał prawidłowo.</u>
          <u xml:id="u-125.4" who="#SenatorLeonKieres">Komisja wykonując obowiązek ustawowy, konstytucyjny, na wniosek pana marszałka zajęła się tym problemem, przygotowując projekt własnego rozstrzygnięcia. Chcielibyśmy przedstawić projekt nowego brzmienia art. 394¹ §1 Wysokiej Izbie, które pozwolę sobie przytoczyć. Mianowicie chcielibyśmy, by pkt 2 §1 brzmiał w sposób następujący: „Zażalenie do Sądu Najwyższego przysługuje na postanowienie sądu drugiej instancji, którego przedmiotem są koszty procesu zasądzone po raz pierwszy przez ten sąd”.</u>
          <u xml:id="u-125.5" who="#SenatorLeonKieres">Otrzymaliśmy szereg opinii, ponieważ zwróciliśmy się z prośbą o zajęcie stanowiska wobec tej właśnie propozycji, i generalnie te opinie miały charakter popierający, aczkolwiek ze strony Ministerstwa Sprawiedliwości, którego pogląd prezentował obecny tu pan minister Zbigniew Wrona, wpłynęły uwagi i zastrzeżenia do tej koncepcji, bardzo kompetentne, które były przedmiotem dyskusji na posiedzeniu komisji. Zastrzeżenie ministerstwa, ministra sprawiedliwości, budziło zwłaszcza użycie funktora „zasądzone” w projektowanym przez nas rozwiązaniu. Według pana ministra, i słusznie, zaraz powiem dlaczego, pojęcie „zasądzone” odnosi się wyłącznie do jednej kategorii orzeczeń, a mianowicie do takiego orzeczenia, w którym sąd drugiej instancji zasądził określone koszty procesu na rzecz strony. W postępowaniu cywilnym mogą występować jeszcze inne sytuacje, na przykład, może być taka sytuacja, że sąd orzekając po raz pierwszy, nie uwzględnił wniosku o zasądzenie kosztów procesu. Wtedy więc nie mamy kosztów zasądzonych, bo, właśnie, nie zostały zasądzone.</u>
          <u xml:id="u-125.6" who="#SenatorLeonKieres">Po wtóre, pan minister zgłosił również uwagę, w formie pytania, czy chodzi tutaj jedynie o koszty postępowania odwoławczego, które - cytuję - niewątpliwie zasądzone są w postępowaniu odwoławczym po raz pierwszy, czy też o wszystkie koszty. To zasądzenie może mieć charakter, znowu mówiąc językiem kolokwialnym, złożony. Mogą być tutaj koszty zasądzone po raz pierwszy czy też inne koszty, wszystkie koszty, jak pisze pan minister, o których orzeka sąd drugiej instancji, a więc także koszty uzupełnione o składniki, które zostały pominięte przez sąd pierwszej instancji, a zatem w tej części są one zasądzone właśnie po raz pierwszy. Sąd odwoławczy niekiedy dodatkowo orzeka o kosztach sądowych korygując, jak pisze pan minister, zaskarżone postanowienie.</u>
          <u xml:id="u-125.7" who="#SenatorLeonKieres">Dlatego też, po dyskusji na posiedzeniu komisji i po uwzględnieniu uwag pana ministra, zaproponowaliśmy korektę naszego stanowiska. Ona się znajduje w przedłożonym Wysokiej Izbie druku nr 201S. Proponujemy Wysokiej Izbie, by Wysoka Izba zaakceptowała nasz projekt ustawy.</u>
          <u xml:id="u-125.8" who="#SenatorLeonKieres">W tym więc sensie art. 1 projektowanej ustawy, odnoszący się do nowego art. 394¹ §1, otrzymałby brzmienie: „Zażalenie do Sądu Najwyższego przysługuje na postanowienie sądu drugiej instancji: 1) odrzucające skargę kasacyjną oraz skargę o stwierdzeniu niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia - co w gruncie rzeczy nie budziło wątpliwości, oraz, co najistotniejsze - 2) co do kosztów procesu, które nie były przedmiotem rozstrzygnięcia sądu pierwszej instancji”.</u>
          <u xml:id="u-125.9" who="#SenatorLeonKieres">To by w naszym przekonaniu uwzględniało stanowisko Trybunału Konstytucyjnego i poprawiało obowiązujące prawo - mam na myśli art. 394¹ §1 k.p.c. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Czy państwo senatorowie chcą zadać pytanie panu senatorowi sprawozdawcy? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-126.2" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Zatem dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-126.3" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Czy pan minister, przedstawiciel rządu chce zabrać głos w sprawie przedstawionego projektu ustawy?</u>
          <u xml:id="u-126.4" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Zapraszam serdecznie pana Zbigniewa Wronę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościZbigniewWrona">Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościZbigniewWrona">Pan senator, pan profesor Kieres bardzo wnikliwie przedstawił tok prac, uzasadnienie i przebieg tych prac, jak również stanowisko rządu, a konkretnie stanowisko ministra sprawiedliwości. Jestem wdzięczny za to, że rzeczywiście wszystkie nasze postulaty legislacyjne zostały uwzględnione, wskutek czego z punktu widzenia prawnego pozostaje mi tylko absolutnie przychylić się do tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-127.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościZbigniewWrona">Z formalnego punktu widzenia można mieć wątpliwości tylko co do jednego - z obowiązku jednak muszę dopowiedzieć: Komisja Kodyfikacyjna Prawa Cywilnego, która działa przy ministrze sprawiedliwości, wyraziła pogląd, że może ta nowelizacja jest jeszcze przedwczesna. Ponieważ przed Trybunałem Konstytucyjnym zawisły dwie sprawy, dotyczące art. 394¹, i do końca nie wiemy, jaki będzie tutaj pogląd. Może się bowiem okazać, że zakres zmian będzie tu troszkę inaczej wyznaczony, może nawet szerszy niż w tym zakresie, który przygotował Trybunał. Ale nie ma co dyskutować z jasnym poglądem Trybunału Konstytucyjnego, który został już wyrażony. Należy po prostu wyroki Trybunału Konstytucyjnego realizować. W związku z tym rząd jest za, przychyla się do tego projektu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Bardzo dziękuję za zwięzłe podsumowanie.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Czy państwo senatorowie mają pytania do pana ministra? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-128.3" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Można prosić o listę?</u>
          <u xml:id="u-128.4" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Nikt z państwa senatorów nie zapisał się do głosu. W związku z tym zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-128.5" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Informuję państwa senatorów, że głosowanie nad projektem ustawy przeprowadzimy razem z głosowaniami nad pozostałymi punktami porządku obrad.</u>
          <u xml:id="u-128.6" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Szanowne Panie, Szanowni Panowie Senatorowie, ze względu na kolizję terminową, jeżeli chodzi o naszego kolegę senatora, pana ministra Jarosława Dudę, pozwolą państwo, że zmienimy kolejność i teraz podejmiemy punkt dwudziesty czwarty, a po nim dwudziesty trzeci. Mam nadzieję, że państwo nie mają nic przeciw temu?</u>
          <u xml:id="u-128.7" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">W związku...</u>
          <u xml:id="u-128.8" who="#komentarz">(Senator Andrzej Misiołek: Pani Marszałek...)</u>
          <u xml:id="u-128.9" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Tak, przepraszam?</u>
          <u xml:id="u-128.10" who="#komentarz">(Senator Andrzej Misiołek: Bardzo przepraszam, ale niestety nie ma pana senatora Augustyna, który jest sprawozdawcą i...)</u>
          <u xml:id="u-128.11" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Senator Augustyn już biegnie. Widziałam.</u>
          <u xml:id="u-128.12" who="#komentarz">(Senator Andrzej Misiołek: Tak? Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-128.13" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Tak że wszystko zrobiłam, żeby pan minister zdążył do Sejmu. Wszystko dla pana.</u>
          <u xml:id="u-128.14" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dwudziestego czwartego porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-128.15" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Przypominam, że projekt ten został wniesiony przez grupę senatorów i zawarty jest w druku nr 219, a sprawozdanie komisji w druku nr 219S.</u>
          <u xml:id="u-128.16" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Teraz może damy chwilę odpocząć panu senatorowi sprawozdawcy, Mieczysławowi Augustynowi, który do nas przybiegł. I za moment bardzo poprosimy o przedstawienie wspólnego sprawozdania Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Rodziny i Polityki Społecznej o projekcie ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#SenatorMieczysławAugustyn">Pani Marszałek! Panie Ministrze!</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#SenatorMieczysławAugustyn">Przepraszam bardzo, ale to była niespodziewana zmiana porządku. Dobrze, że jest możliwość podglądu i powrotu.</u>
          <u xml:id="u-129.2" who="#SenatorMieczysławAugustyn">Szanowni Państwo, projekt tej ustawy był tutaj prezentowany, więc nie będę się specjalnie na ten temat rozwodził. Przypomnę tylko, że celem tej ustawy jest uregulowanie sposobu finansowania zakładów aktywności zawodowej i warsztatów terapii zajęciowej w Polsce. Poprzednio było tak, że samorządy miały zapisaną taką fakultatywną możliwość finansowania w wysokości 5% rok temu, 10% w tym roku i w następnym roku 15% kosztów funkcjonowania tych zakładów. Resztę pokrywał PFRON. Ale ponieważ w ustawie były zapisy takie, że mogą one również być finansowane z innych źródeł, część samorządów interpretowała to w ten sposób, że mogą one płacić mniej niż wynoszą rzeczone procenty. W związku z tym projekt tej ustawy jest swego rodzaju wyjściem naprzeciw zarówno samorządom, jak i podmiotom prowadzącym warsztaty terapii zajęciowej i zakłady aktywności zawodowej. Mianowicie jeśli chodzi o samorządy, na zachętę, żeby one chciały interesować się warsztatami, żeby nie bały się ich powoływać, żeby chciały się angażować w tworzenie zakładów aktywności zawodowej, postanowiono w tej ustawie, dzięki zgodzie pana ministra Dudy, pełnomocnika rządu do spraw osób niepełnosprawnych, i PFRON, że w przyszłym roku nie będzie tego zwiększenia finansowania do 15%. Jest to realny zysk dla samorządów. Jednak z tą beczką miodu wiąże się łyżka dziegciu. Mianowicie tę ustawę skonstruowano tak, żeby bardziej jednoznacznie powiedzieć, że to dziesięcioprocentowe finansowanie ZAZ i WTZ jest tak naprawdę obligatoryjne. Było to dosyć trudne do skonstruowania, bo jednocześnie nie chcieliśmy, żeby nie było możliwości finansowania z innych źródeł. Ale w końcu zapisaliśmy, że te inne źródła mają być przeznaczone wyłącznie na cele statutowe związane z działalnością ZAZ i warsztatów. Przyjęcie tej ustawy ma jeszcze inny ważny walor, mianowicie otworzy możliwość podniesienia poziomu dofinansowania warsztatów terapii zajęciowej i zakładów aktywności zawodowej tak zwanym algorytmem. Dlatego zabiegam u państwa o życzliwość dla tej ustawy. Informuję, że wychodzi ona naprzeciw postulatom środowisk osób niepełnosprawnych, że jest uzgodniona z rządem, z PFRON. Została ona przyjęta z autopoprawkami, z niewielkimi korektami na posiedzeniu komisji. Stworzy ona możliwość lepszego finansowania wspomnianych placówek w przyszłości.</u>
          <u xml:id="u-129.3" who="#SenatorMieczysławAugustyn">Proszę o przyjęcie tej ustawy bez poprawek, by mogła ona jak najszybciej trafić do Sejmu, bo z tym związana jest możliwość zaplanowania nowego algorytmu, nowego, większego finansowania. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Dziękuję, Panie Senatorze. Proszę przez moment zostać.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Czy ktoś z państwa senatorów ma pytanie? Nie widzę chętnych do zadania pytań.</u>
          <u xml:id="u-130.2" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Teraz już uprzejmie panu dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-130.3" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Chcę zapytać pana ministra, czy pragnie zabrać głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#PełnomocnikRządudoSprawOsóbNiepełnosprawnychJarosławDuda">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#PełnomocnikRządudoSprawOsóbNiepełnosprawnychJarosławDuda">Pani Marszałek! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-131.2" who="#PełnomocnikRządudoSprawOsóbNiepełnosprawnychJarosławDuda">Będę mówił w telegraficznym skrócie, dlatego że właściwie wzywają mnie już do Sejmu w związku z kodeksem pracy.</u>
          <u xml:id="u-131.3" who="#PełnomocnikRządudoSprawOsóbNiepełnosprawnychJarosławDuda">Pozwolę sobie przede wszystkim podziękować bardzo serdecznie grupie senatorów, Wysokiemu Senatowi za podjęcie inicjatywy, bo, przypomnę, jest to projekt senacki, i panu senatorowi Augustynowi za jak zawsze rzetelne, precyzyjne i wyczerpujące wyjaśnienie, które jest zgodne ze stanowiskiem rządu w tej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-131.4" who="#PełnomocnikRządudoSprawOsóbNiepełnosprawnychJarosławDuda">Chcę też dodać, że już w tym roku udało nam się wzmocnić i WTZ, i ZAZ kwotami dodatkowymi w wysokości 130 milionów zł, przy czym te kwoty, o których teraz mówimy, będą użyte do finansowania od 1 stycznia 2009 r. To są znaczące dla tego środowiska, powiedzmy, podwyżki, dlatego że od 2002, 2003 r. te kwoty nie były rewaloryzowane. I rzeczywiście sytuacja tych jakże istotnych z punktu widzenia pewnego systemowego rozwiązania wsparcia dla osób z różnymi dysfunkcjami... Mam nadzieję, że zarówno warsztaty terapii zajęciowej, jak i zakłady aktywności zawodowej będą mogły trwale wpisać się w klarowny system finansowania, o co zadbała nowelizowana ustawa.</u>
          <u xml:id="u-131.5" who="#PełnomocnikRządudoSprawOsóbNiepełnosprawnychJarosławDuda">Jeszcze raz dziękuję za podjęcie inicjatywy. My znaleźliśmy na to środki i myślę, że w przyszłym roku uda się to wspólnie prawidłowo poprowadzić. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Panie Ministrze, proszę zostać jeszcze moment...</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#komentarz">(Pełnomocnik Rządu do spraw Osób Niepełnosprawnych Jarosław Duda: Tak? Przepraszam.)</u>
          <u xml:id="u-132.2" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">...bo koledzy mogą zadawać pytania.</u>
          <u xml:id="u-132.3" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Bardzo proszę, pan senator Augustyn.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#SenatorMieczysławAugustyn">To nie będzie pytanie. Może opatrzę to jakimś znakiem zapytania, żeby być w zgodzie z regulaminem. To jest bardzo dobry przykład na to, jak prace w senackiej komisji mogą owocować konkretnymi przedsięwzięciami. I tu zrewanżuję się podziękowaniami dla resortu za to, że to, co na początku roku przyrzekliśmy środowisku osób niepełnosprawnych w sali znajdującej się wyżej, możemy zrealizować. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Znak zapytania. Realizujemy? Nie.</u>
          <u xml:id="u-134.2" who="#komentarz">(Senator Mieczysław Augustyn: Tak, tak.)</u>
          <u xml:id="u-134.3" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Dobrze. Dziękuję, Panie Ministrze. Teraz proszę się już udać do swych obowiązków sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-134.4" who="#komentarz">(Pełnomocnik Rządu do spraw Osób Niepełnosprawnych Jarosław Duda: Bardzo dziękuję, Pani Marszałek. Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-134.5" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Szanowni Państwo, otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-134.6" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Ze względu na to, że nikt z państwa senatorów nie pragnie zabrać głosu w dyskusji, zamykam tę dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-134.7" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Informuję, że głosowanie nad projektem ustawy przeprowadzimy razem z głosowaniami nad pozostałymi punktami porządku obrad.</u>
          <u xml:id="u-134.8" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Szanowni Państwo Senatorowie, przystępujemy do rozpatrzenia punktu dwudziestego trzeciego porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o Policji, ustawy o Służbie Celnej i ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu.</u>
          <u xml:id="u-134.9" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Przypominam, że projekt ten został wniesiony przez grupę senatorów, zawarty jest w druku nr 168, a sprawozdanie w druku nr 168S.</u>
          <u xml:id="u-134.10" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Proszę sprawozdawcę Komisji Ustawodawczej, Komisji Praw Człowieka i Praworządności oraz Komisji Rodziny i Polityki Społecznej, panią senator Grażynę Sztark, o przedstawienie wspólnego sprawozdania komisji o projekcie ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#SenatorGrażynaSztark">Pani Marszałek! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#SenatorGrażynaSztark">Z ogromną przyjemnością przedstawiam projekt ustawy o zmianie ustawy o Policji, ustawy o Służbie Celnej, ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu i ustawy o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym.</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#SenatorGrażynaSztark">Obecny stan prawny dotyczący dostępu funkcjonariuszy służb mundurowych do uprawnień rodzicielskich jest zróżnicowany, zależy od płci i miejsca pracy. Jednakże zarówno treść Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, jak i postanowienia obowiązującego Polskę jako członka Unii Europejskiej prawa wspólnotowego, a także ratyfikowanych przez Polskę umów międzynarodowych obligują do równego traktowania pracowników. Odpowiednie przepisy w tym zakresie zostały już implementowane do kodeksu pracy. Celem tej ustawy jest zrównanie uprawnień rodzicielskich funkcjonariuszy z uprawnieniami rodzicielskimi pracowników, gwarantowanymi przepisami ustawy - Kodeks pracy z dnia 26 czerwca 1974 r.</u>
          <u xml:id="u-135.3" who="#SenatorGrażynaSztark">Ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji stanowi, że policjanta kobiety nie można w okresie ciąży i w czasie urlopu macierzyńskiego zwolnić ze służby, z wyjątkiem przypadków określonych w art. 41 ust. 1 pkty 3 i 4 oraz ust. 2 pkty 2, 3, 5 i 6. W razie zwolnienia ze służby na podstawie art. 41 ust. 2 pkty 5 i 6 przysługuje jej uposażenie do końca urlopu macierzyńskiego. Ponadto policjantowi kobiecie zwolnionemu w czasie urlopu wychowawczego na podstawie art. 41 ust. 2 pkty 5 i 6 przysługują do końca okresu, na który ten urlop został udzielony, świadczenie pieniężne wypłacane na zasadach obowiązujących przy wypłacaniu zasiłku wychowawczego oraz inne uprawnienia przewidziane dla pracownic zwalnianych z pracy w czasie urlopu wychowawczego z przyczyn niedotyczących pracowników.</u>
          <u xml:id="u-135.4" who="#SenatorGrażynaSztark">Ponadto w art. 79 jednoznacznie się postanawia, że tylko policjantowi kobiecie przysługują szczególne uprawnienia przewidziane dla pracownic, jeżeli ustawa o Policji nie stanowi inaczej. Z brzmienia dotychczas obowiązujących przepisów ustawy wynika, że nie może z nich korzystać policjant mężczyzna.</u>
          <u xml:id="u-135.5" who="#SenatorGrażynaSztark">Ustawa o Służbie Celnej postanawia, że tylko funkcjonariuszowi kobiecie przysługują szczególne uprawnienia przewidziane w prawie pracy dla pracownic. Tym samym z uprawnień tych nie może skorzystać funkcjonariusz mężczyzna, ojciec dziecka wychowujący dziecko oraz funkcjonariusz, który przyjął dziecko na wychowanie i wystąpił do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka lub przyjął dziecko na wychowanie jako rodzina zastępcza, oczywiście w takim zakresie, w jakim, zgodnie z kodeksem pracy, mogą z tych uprawnień korzystać pracownicy mężczyźni.</u>
          <u xml:id="u-135.6" who="#SenatorGrażynaSztark">Ustawa z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu postanawia, że funkcjonariusza kobiety nie można w okresie ciąży i w czasie urlopu macierzyńskiego zwolnić ze służby, z wyjątkiem przypadków określonych w art. 54, art. 60 ust. 1 pkty 3 i 4 oraz ust. 2 pkty 2, 3, 5 i 6. W razie zwolnienia funkcjonariusza kobiety ze służby na podstawie art. 54 ust. 3 i art. 60 ust. 2 pkty 5 i 6 przysługuje jej uposażenie do końca urlopu macierzyńskiego. Ponadto funkcjonariuszowi kobiecie zwolnionemu na podstawie art. 54 ust. 3 lub art. 60 ust. 2 pkty 5 i 6 w czasie urlopu wychowawczego przysługują do końca okresu, na który ten urlop został udzielony, świadczenie pieniężne wypłacane na zasadach obowiązujących przy wypłacaniu zasiłku wychowawczego oraz inne uprawnienia przewidziane dla pracownic zwalnianych z pracy w czasie urlopu wychowawczego z przyczyn niedotyczących pracowników.</u>
          <u xml:id="u-135.7" who="#SenatorGrażynaSztark">Art. 93 postanawia też, że tylko funkcjonariuszowi kobiecie przysługują szczególne uprawnienia przewidziane dla pracownic, jeżeli ustawa ta nie stanowi inaczej. Takie uprawnienia przysługują wyłącznie funkcjonariuszowi kobiecie. Z brzmienia dotychczas obowiązujących przepisów ustawy wynika, że nie może z nich skorzystać funkcjonariusz mężczyzna.</u>
          <u xml:id="u-135.8" who="#SenatorGrażynaSztark">Art. 82 ustawy o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym - najmłodszej ze służb - również wymaga dostosowania propozycji wnoszonych do przepisów wymienionej ustawy. Zgodnie z tą ustawą funkcjonariuszom przysługują równe prawa w zakresie uprawnień związanych z rodzicielstwem, jednak zbyt wąsko sformułowane zostało odesłanie do przepisów kodeksu pracy - jedynie do przepisów działu ósmego kodeksu pracy - co powoduje, że szereg uprawnień związanych z rodzicielstwem ujętych w kodeksie poza tą jednostką redakcyjną nie ma zastosowania do funkcjonariuszy CBA. Taka sytuacja powodowałaby nierówność pomiędzy poszczególnymi służbami.</u>
          <u xml:id="u-135.9" who="#SenatorGrażynaSztark">W orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego z dnia 29 czerwca 2006 r. są zawarte zapisy o uprawnieniach przysługujących także funkcjonariuszowi mężczyźnie. Niemniej nie wynika to wprost z przepisów i wydaje się wskazane, aby ta kwestia została należycie i jednoznacznie uregulowana w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-135.10" who="#SenatorGrażynaSztark">Należy zaznaczyć, że w orzeczeniu z dnia 29 czerwca 2006 r. Trybunał Konstytucyjny podkreślił, iż zmiana art. 186 kodeksu pracy jest dobrym przykładem zmian w prawie zmierzających do zagwarantowania pracownikom określonych uprawnień oraz wyeliminowania różnic związanych z ich płcią. Jednocześnie Trybunał podkreślił, że ustawodawca w stosunku do uprawnień związanych z ciążą i macierzyństwem posługuje się terminami „kobieta” oraz „pracownica”. Ustawodawca świadomie więc różnicuje w zakresie praw rodzicielskich pewne uprawnienia w zależności od tego, czy są one związane z cechami biologicznymi osoby sprawującej opiekę nad dzieckiem, czy też nie. W ten sposób unika on sytuacji, w których norma prawna w sposób niezasadny i niesłuszny różnicowałaby uprawnienia z tytułu rodzicielstwa.</u>
          <u xml:id="u-135.11" who="#SenatorGrażynaSztark">Reasumując, warto zaznaczyć, że administracyjnoprawny charakter stosunku zatrudnienia uzasadnia tylko takie odstępstwa od regulacji ogólnych prawa pracy, jakie są konieczne z uwagi na charakter służby. Dlatego też nie jest uzasadnione, aby między innymi prawo do urlopu wychowawczego funkcjonariuszy było regulowane w sposób odrębny. Trybunał Konstytucyjny dostrzega oczywiście odmienność sytuacji prawnej pracowników i funkcjonariuszy; pierwsi pozostają w stosunku pracy, drudzy w stosunku służbowym o charakterze administracyjnym. W orzeczeniu tym Trybunał rozważał, czy można przyjąć tezę, że wyrażona w art. 5 kodeksu pracy zasada subsydiarnego stosowania przepisów kodeksu pracy odnosi się do stosunków pracy podlegających regulacjom szczególnym. A contrario, art. 5 kodeksu pracy nie może być traktowany jako bezpośrednia podstawa stosowania kodeksowych przepisów o urlopach wychowawczych do stosunku służbowego. Tak kategoryczne stanowisko, zdaniem Trybunału Konstytucyjnego, byłoby jednak wynikiem zbyt jednostronnej oceny sytuacji. Wydaje się bowiem, że w stosunku służbowym trzeba dostrzec, poza sferą praw i obowiązków ściśle związanych ze służbą, sferę elementów o charakterze pracowniczym czy socjalnym. W ostatniej wymienionej sferze, przy braku wyraźnych przeciwwskazań czy to ustawowych, czy to wynikających z charakteru służby, nie powinno się wykluczać stosowania przepisów kodeksu pracy. Nie ma zatem podstaw, aby zasady tej nie przenieść na grunt omawianej ustawy. Administracyjnoprawny charakter stosunku zatrudnienia uzasadnia tylko takie odstępstwa od regulacji ogólnych prawa pracy, jakie są konieczne z uwagi na charakter służby. Nie ma powodów, aby w pozostałym zakresie stosować inne regulacje niż te, które wynikają z kodeksu pracy.</u>
          <u xml:id="u-135.12" who="#SenatorGrażynaSztark">Przedstawię teraz podstawowe różnice między dotychczasowym a przewidywanym stanem prawnym i omówię proponowane zmiany.</u>
          <u xml:id="u-135.13" who="#SenatorGrażynaSztark">Zmiany zawarte w art. 1 dotyczącym art. 44, art. 44a i art. 79 ustawy o Policji, w art. 2 dotyczącym art. 43 ustawy o Służbie Celnej, w art. 3 dotyczącym art. 93 ustawy o ABW i w art. 4 dotyczącym art. 82 ustawy o CBA spowodują, że funkcjonariusze niezależnie od płci będą mieli zagwarantowane równe prawo dostępu do uprawnień rodzicielskich.</u>
          <u xml:id="u-135.14" who="#SenatorGrażynaSztark">Należałoby podkreślić, że już obecne postanowienia obowiązujących ustaw dotyczących funkcjonariuszy innych służb mundurowych gwarantują im zakres uprawnień rodzicielskich podobny do tego, który posiadają pracownicy. Są to: ustawa z dnia 9 czerwca 2006 r. o służbie funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojskowego, ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej, ustawa z dnia 16 marca 2001 r. o Biurze Ochrony Rządu, ustawa z dnia 26 kwietnia 1996 r. o Służbie Więziennej oraz ustawa z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej.</u>
          <u xml:id="u-135.15" who="#SenatorGrażynaSztark">Proponuje się więc, aby brzmienie ustawy o Policji, ustawy o Służbie Celnej, ustawy o ABW oraz Agencji Wywiadu oraz ustawy o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym w zakresie uprawnień rodzicielskich, jakie przysługują funkcjonariuszom, przybrało podobną formę redakcyjną jak obecnie obowiązujące przepisy wymienionych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-135.16" who="#SenatorGrażynaSztark">Omawiana ustawa będzie miała wpływ na wzrost wydatków budżetowych z uwagi na rozszerzenie na mężczyzn uprawnień zastrzeżonych obecnie wyłącznie dla funkcjonariuszy kobiet. Podstawowym zamiarem zmian ustawowych jest jednak przede wszystkim jednoznaczne i precyzyjne zapisanie w ustawie i zapewnienie w ten sposób dostępności do uprawnień rodzicielskich funkcjonariuszom bez różnicowania ich w dostępie do uprawnień, które nie są związane z cechami biologicznymi osoby sprawującej opiekę nad dzieckiem i powinny przysługiwać pracownikom obu płci na równych zasadach.</u>
          <u xml:id="u-135.17" who="#SenatorGrażynaSztark">Obowiązkiem władz publicznych jest zapewnienie równego traktowania, respektowania zakazu dyskryminowania w życiu społecznym, zawodowym czy gospodarczym. Jest to bowiem nakaz konstytucyjny wynikający z respektowania przez państwo praw człowieka i obywatela. Przedłożony projekt jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-135.18" who="#SenatorGrażynaSztark">W imieniu połączonych komisji gorąco rekomenduję o przyjęcie przez Wysoką Izbę jednolitego projektu ustawy. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Bardzo dziękuję, Pani Senator.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Czy państwo senatorowie mają pytania do pani senator sprawozdawcy? Nie widzę zgłoszeń. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-136.2" who="#komentarz">(Senator Grażyna Sztark: Dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-136.3" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Dziękuję raz jeszcze.</u>
          <u xml:id="u-136.4" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Państwo Senatorowie, przypominam czy też informuję, że jest z nami przedstawiciel rządu. Jest na sali pan minister Adam Rapacki, podsekretarz stanu.</u>
          <u xml:id="u-136.5" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Witam pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-136.6" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Czy pan minister chce zabrać głos w sprawie przedstawionego projektu ustawy?</u>
          <u xml:id="u-136.7" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiAdamRapacki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiAdamRapacki">Pragnę bardzo serdecznie podziękować Wysokiej Izbie za zainicjowanie prac legislacyjnych nad projektowanymi zmianami. Zmiany realizują dyspozycje wynikające z konstytucji, wychodzą im naprzeciw; są to też dyspozycje wynikające z wdrożenia prawa europejskiego. Chodzi o takie kwestie, które nie budzą najmniejszych wątpliwości, dlatego Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji absolutnie popiera projekt uchwały. Dziękujemy jeszcze raz serdecznie za inicjatywę i za tak sprawne przygotowanie projektu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Czy państwo senatorowie mają pytania do pana ministra? Nie widzę zgłoszeń. Dziękuję panu.</u>
          <u xml:id="u-138.2" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-138.3" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Do dyskusji zapisał się jak dotąd, jako jedyny, pan senator Władysław Dajczak.</u>
          <u xml:id="u-138.4" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#SenatorWładysławDajczak">Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#SenatorWładysławDajczak">Ustawa, nad którą Wysoki Senat proceduje, skłoniła mnie do sformułowania kilku, może dość ogólnych, uwag na przyszłość. Jest to inicjatywa, która niewątpliwie wymaga wsparcia. Nie budzi żadnych wątpliwości, ponieważ umożliwia funkcjonariuszom mężczyznom korzystanie z uprawnień związanych z rodzicielstwem na tych samych zasadach co kobietom, oczywiście z pominięciem tych uprawnień, które wynikają z biologicznych cech kobiety. Mam tu na myśli uprawnienia związane z ciążą kobiety. Oczywiście ta sytuacja została uregulowana już kilka lat temu w kodeksie pracy, ale te ustawy, które są wymienione w tytule ustawy, zawierały zapisy, które uniemożliwiały właśnie funkcjonariuszom mężczyznom korzystanie z tego dobrodziejstwa. To nie budzi żadnych wątpliwości. Moje wątpliwości budzi za to zakres tych zmian, które zostają wprowadzone w tych ustawach. Mamy bowiem taką sytuację, że w szczególnych ustawach, które przyznają poszczególnym grupom pracowniczym uprawnienia związane z macierzyństwem, z rodzicielstwem... Pani senator sprawozdawca wspomniała, że nie można różnicować uprawnień wynikających z tego tytułu. A mamy taką właśnie sytuację, że to zróżnicowanie występuje, i to zróżnicowanie nie jest niczym uzasadnione.</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#SenatorWładysławDajczak">Takim jaskrawym przykładem tego, co chcę tutaj w tej chwili przywołać, jest właśnie regulacja określona w kodeksie pracy w art. 148, a dotycząca możliwości niepodejmowania pracy w godzinach nadliczbowych oraz ograniczenia dobowego wymiaru czasu pracy. Dotyczy to właśnie tych służb, o których dziś mówimy, dotyczy to również pracowników ZOZ - w odpowiedniej ustawie to jest przywołane - dotyczy to również pracowników Państwowej Straży Pożarnej. I tutaj daje się taką możliwość przedstawicielom tych grup, że mogą właśnie korzystać z możliwości niepodejmowania pracy w godzinach nadliczbowych i ograniczenia dobowego wymiaru czasu pracy, kiedy wychowują dzieci w wieku do lat czterech. Ale mamy przedziwną sytuację w jednej ustawie, w ustawie o służbie cywilnej, gdzie temu korpusowi pracowników przyznaje się takie samo uprawnienie, ale w wymiarze takim, że dotyczy to dzieci do lat ośmiu. Ja nie widzę dla tego żadnego uzasadnienia, ale być może ktoś z państwa będzie mógł mi powiedzieć, dlaczego ta grupa ma być tak uprzywilejowana, że wymienia się tu nie dzieci do czterech lat, tak jak w przypadku wszystkich innych grup, tylko dzieci do lat ośmiu? Czy akurat te dzieci wymagają jakiejś specjalnej troski? Myślę, że nie. Jest to według mnie wyraźne naruszenie konstytucyjnej równości obywateli wobec prawa. Myślę, że warto by było przy okazji takich nowelizacji jak ta, którą dzisiaj omawiamy, spojrzeć całościowo na problematykę spraw związanych z możliwością korzystania z uprawnień wynikających z rodzicielstwa.</u>
          <u xml:id="u-139.3" who="#SenatorWładysławDajczak">Taki sam problem jest również związany w przypadku funkcjonariuszy z możliwością zmiany czy ze zmianą miejsca pracy; również tam jest pewne różnicowanie. Tak jak powiedziałem, może to wytwarzać poczucie pewnej niesprawiedliwości, niespójności czy nawet nielogiczności prawa. No bo niby dlaczego akurat ta grupa ma być tak uprzywilejowana, co wynika nie wiadomo z jakiego powodu? Tak że ja myślę, że dobrze by było, żebyśmy w przyszłości, jeśli będziemy poruszali takie kwestie, regulując wyrywkowo jakiś temat, spojrzeli na sprawę całościowo i spróbowali całościowo ją uregulować. Chodzi o to, żeby nie było takich sytuacji i żebyśmy nie musieli czekać na wyrok Trybunału Konstytucyjnego. Przecież tutaj, w tej sytuacji, to aż się prosi o wyrok Trybunału Konstytucyjnego. I wtedy byśmy to poprawiali. Myślę, że może dobrze by było, aby Senat podjął taką inicjatywę i aby dla tej grupy urzędników państwowych, dla tej służby, opracowano taki kodeks pracy dla urzędników państwowych, kodeks pracy służby, funkcjonariuszy państwowych. Należałoby te tematy uregulować całościowo, aby nie było takich niepotrzebnych, niezgodnych, jak myślę, z prawem, niczym nieuzasadnionych i nielogicznych przepisów, które różnicują różne grupy społeczne w tym samym zakresie. Myślę, że to taka uwaga na przyszłość, aby kiedyś, jeśli taka inicjatywa będzie podejmowana w Senacie, spojrzeć całościowo na temat. Dziękuję bardzo, Pani Marszałek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Bardzo dziękuję Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Czy jeszcze ktoś zapisał się do głosu? Nie ma takiej osoby.</u>
          <u xml:id="u-140.2" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">W związku z tym zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-140.3" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Ponieważ została zgłoszona poprawka - pani senator Grażyna Sztark złożyła poprawkę na piśmie - stwierdzam, że Senat kieruje projekt ustawy do Komisji Ustawodawczej i Komisji Praw Człowieka i Praworządności oraz do Komisji Rodziny i Polityki Społecznej w celu dodatkowego zaopiniowania tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-140.4" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-140.5" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Przypominam państwu, że będziemy głosować nad tą ustawą w momencie, kiedy wszystkie... Przepraszam bardzo, termin głosowania podamy później. Najpierw komisje muszą się zebrać i zaopiniować tę poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-140.6" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Przystępujemy w takim razie do rozpatrzenia punktu dwudziestego piątego porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego.</u>
          <u xml:id="u-140.7" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Przypominam, że projekt ten został wniesiony przez grupę senatorów.</u>
          <u xml:id="u-140.8" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Projekt zawarty jest w druku nr 254, a sprawozdanie komisji w druku nr 254 s.</u>
          <u xml:id="u-140.9" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Proszę teraz uprzejmie pana senatora Jana Rulewskiego, sprawozdawcę Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Praw Człowieka i Praworządności, o przedstawienie wspólnego sprawozdania komisji o projekcie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-140.10" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Proszę, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#SenatorJanRulewski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#SenatorJanRulewski">Przypadł mi zaszczyt reprezentowania niemalże trzech podmiotów, bo dwóch komisji oraz tych państwa senatorów, zarówno z klubu PiS, jak i PO, którzy podpisali się pod wspólną inicjatywą dotyczącą ustawy o zmianie ustawy o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego.</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#SenatorJanRulewski">Państwo senatorowie otrzymali druki, otrzymali projekt ustawy, dlatego, jak myślę, jestem zwolniony, jeśli nie będzie pytań, od obowiązku referowania. Powiem tylko, że sprawa ma charakter epizodyczny. Dotyczy woli autorów, popartych zgodnie przez obie komisje, aby okres występowania z roszczeniami wobec Skarbu Państwa w przypadku osób, które były prześladowane w walce o byt niepodległego państwa, został wydłużony do 17 listopada przyszłego roku. Wynikło to z informacji, które przeciekały do senatorów, zwłaszcza z informacji pochodzących od stowarzyszeń represjonowanych, jak również jest to odpowiedzią na prawną analizę tego zapisu.</u>
          <u xml:id="u-141.3" who="#SenatorJanRulewski">Może od tego zacznijmy. Jak wiadomo, ustawa ta, podjęta w zeszłym roku przez Sejm i Senat poprzedniej kadencji, zakładała, że okres występowania z roszczeniami, dwojakiego rodzaju roszczeniami, o naprawę, o nawiązkę z tytułu poniesionej krzywdy oraz o odszkodowanie z tytułu poniesionych strat na podstawie orzeczeń uznanych za nieważne, powiedzmy, w większości z tytułu aresztowania bądź internowania, zakładała okres jednego roku. Tymczasem standardy prawne w Polsce wskazują, że nawet w bardziej błahych sprawach, takich jak na przykład operacja zakupu jakiegoś towaru, upoważnia się klienta do składania roszczeń w okresie dwóch lat. Nowelizowany kodeks postępowania cywilnego chyba w art. 117 powiada, że jeśli to roszczenie dotyczy organów państwa, to ten okres wynosi nawet trzy lata, a w sprawach nieobjętych szczegółowymi ustawami mówi się nawet o dziesięciu latach, a tymczasem w tak ważnej sprawie dotyczącej naprawy doznanych krzywd i odszkodowań zakreślono tylko okres jednego roku. Dodajmy, że ustawa jest skierowana do robotników, do osób, których znajomość prawa, niekoniecznie z ich winy, jest ograniczona. W świecie szybko zmieniających się ustaw jest to okres stanowczo za krótki. Dotyczy to środowisk robotniczych, ale Polacy, którzy mają z tego tytułu prawo do roszczeń, są rozsiani po całym świecie. Przecież aparat represji stawiał sobie za cel między innymi rozproszenie Polaków, ich ekspulsję do innych krajów. Informacje prawne, jakie tam docierały, nie były dostatecznie jasne i możliwe do realizacji w ciągu tego roku. Dodajmy jeszcze jedną sprawę - mianowicie roszczeniami objęci są również członkowie rodzin, którzy częstokroć znacznie później mogli odkryć dobro tej ustawy. Wprawdzie Ministerstwo Sprawiedliwości podczas pierwszego czytania w komisjach dowodziło, że ten zakreślony roczny okres roszczeń przebiega bez większych zgrzytów, że nie ma żadnych przeszkód ani skarg z tytułu przyjmowania najpierw pozwów o unieważnienie wyroków, a później, jeśli sprawa dotyczy internowania, wniosków o wypłatę odszkodowań, trzeba jednak zauważyć, że nasilenie składania wniosków w gruncie rzeczy przypadło w połowie tego roku. Można zatem przypuszczać, że nie wszystkie wnioski złożono, że nie wszyscy mieli szansę skorzystać z konstytucyjnego uprawnienia. A dodajmy, że jest to roszczenie wobec Skarbu Państwa, wobec państwa, które przecież dopuściło się rażącego naruszenia praw obywatelskich. Uważam, podobnie jak inni, że oszczędność czasowa z tego tytułu nie jest uzasadniona. Szczególnie Wysoka Izba, szczególnie właśnie Senat powinien wszystkim tym, którzy z różnych przyczyn, z różnych powodów nie mogli o to występować, umożliwić to, żeby mieli szansę złożenia pozwów lub wniosków przynajmniej przez cały rok.</u>
          <u xml:id="u-141.4" who="#SenatorJanRulewski">Dodam, że opiniowałem to z jednym ze stowarzyszeń krajowym i opinia była jak najbardziej pozytywna. Dodam też, że podczas pierwszego czytania Ministerstwo Sprawiedliwości nie było przeciwne. Trzeba zauważyć, że uznało, iż obecne prawodawstwo też pozwala na dochodzenie tych roszczeń, mimo upływu terminu zakreślonego w ustawie. Oczywiście jest to zakreślone pod formułą „może”, ale obywatel może występować z roszczeniem, mimo że termin ten został przekroczony. Ministerstwo zapewniało, że nie wyobraża sobie, żeby to zostało poniechane w związku z upływem terminu. Jednakże chciałbym zwrócić w tym momencie uwagę, że bodajże art. 14 czy 19 konstytucji...</u>
          <u xml:id="u-141.5" who="#SenatorJanRulewski">A, dziękuję, Pani Marszałek, że służy mi pani z taką gotowością.</u>
          <u xml:id="u-141.6" who="#SenatorJanRulewski">Tak, to art. 19 konstytucji powiada, że Rzeczpospolita Polska otacza specjalną opieką weteranów walk o niepodległość, zwłaszcza inwalidów wojennych. Skoro są to niewątpliwie weterani walk o niepodległość i jeśli ma być tak, że Polska otacza ich specjalną opieką, to nie można odsyłać tych ludzi do ogólnie obowiązującego prawodawstwa, gdyż specjalna opieka, w moim przekonaniu, oznacza również stworzenie specjalnej ścieżki prawnej. I taka była inicjatywa Sejmu i Senatu w minionej kadencji. Chciałbym, aby w podobnym duchu była ta ustawa, a w ślad za tym uchwała Senatu o przyjęciu propozycji wnioskodawców. Dziękuję Pani Marszałek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Poczekajmy jeszcze chwilę.</u>
          <u xml:id="u-142.2" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać pytanie? Nie widzę osoby, która...</u>
          <u xml:id="u-142.3" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Pani senator Fetlińska, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#SenatorJaninaFetlińska">Dziękuję bardzo, Pani Marszałek.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#SenatorJaninaFetlińska">Chciałabym zapytać pana senatora sprawozdawcy, czy nie zastanawiano się nad tym, żeby jednak wydłużyć bardziej ten okres, nawet do dziesięciu lat. Sam pan stwierdził w swoim wystąpieniu, że w sprawach ważnych, istotnych, nawet według innych ustaw taki okres jest dziesięcioletni, a my znowu dawkujemy bardzo skromnie, dając tylko ten następny, kolejny rok. Skoro są to osoby rozproszone po całym świecie, to zanim dotrze informacja, znowu minie kolejny rok i znowu będziemy przedłużać czas obowiązywania ustawy. A zatem, czy nie należałoby jednak wydłużyć tego okresu do dziesięciu lat?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#SenatorJanRulewski">Rzeczywiście jest tak, jak pani senator postuluje, gdyż w tej samej ustawie, wobec tych samych osób obowiązuje termin nieprzedawnialności nawet większy niż dziesięć lat, bo dotyczy to zbrodni stalinowskich. Zbrodnie stalinowskie nie podlegają przedawnieniu, zatem te roszczenia też mu nie podlegają. Dlaczego wobec tego jako wnioskodawca nie wnosiłem o wydłużenie zgodnie z sugestią pani senator? Otóż dlatego, że uzyskałem informację, iż rząd, kontynuując pewne prace poprzedniego rządu, zamierza zgłosić inicjatywę ustawodawczą, nazwałbym ją skrótowo, parakombatancką, która obejmie te procesy i terminy, o których mówi pani senator. Ta ustawa ma charakter epizodyczny, w gruncie rzeczy dotyczy tylko aktu internowania, natomiast na pewno nie obejmuje innych aktów, na przykład tych nieustannych aresztowań na czterdzieści osiem godzin czy innego rodzaju represji, które nie są zaewidencjonowane jako orzeczenia sądu lub organów ścigania. Ta ustawa dotyczy tylko orzeczeń organów sądu, a nie tego, że ktoś został dyscyplinarnie zwolniony ze zmilitaryzowanego zakładu tylko dlatego, że nie przyszedł w sobotę do pracy, i może nawet poniósł większy szwank niż ci, którzy byli internowani na trzy dni; był taki przypadek. Ale tego ta ustawa rzeczywiście nie obejmuje. Ustawa nie obejmuje też, czego państwo pewno doświadczacie, ludzi, którzy pod pozorem odbycia służy wojskowej byli gromadzeni w obozach wojskowych, zwłaszcza w Czerwonym Borze i w Chełmnie; chodzi o tak zwane ekstrema. Przewiduje się, że ustawa, prace nad którą w tej chwili wyszły już poza uzgodnienia rządowe i która jest w Komitecie Rady Ministrów, znajdzie swój finał w Sejmie i w Senacie. Niewątpliwie pochylimy się nad nią razem, myślę, że znowu razem, po to, żeby zamknąć tę księgę krzywd, księgę honoru i krzywd Polaków. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Bardzo dziękuję. Dziękuję serdecznie, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Jest z nami pan minister Zbigniew Wrona z Ministerstwa Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-145.2" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Zapraszam pana.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościZbigniewWrona">Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościZbigniewWrona">Minister sprawiedliwości uczestniczył w przygotowywaniu projektu dzisiaj będącego przedmiotem debaty, między innymi przedstawił dane obrazujące wysokość odszkodowań, które są zasądzane, i liczbę tych spraw od 1990 r., kiedy to ustawa weszła w życie. I trzeba powiedzieć, że ta liczba utrzymywała się na poziomie od kilku do ponad siedmiu tysięcy rocznie, ale w ostatnich latach spadła: było ich pięćset jedenaście w 2006 r., trzysta czterdzieści w 2007 r. Z tym że trzeba wskazać na takie zjawisko, iż upływ tego terminu, nad którym tutaj Wysoka Izba debatuje, najprawdopodobniej sprawił, że w pierwszym półroczu 2008 r. nastąpił, można powiedzieć, lawinowy wzrost liczby tych spraw: ze stu siedemdziesięciu dwóch w pierwszym półroczu 2007 r. do dwóch tysięcy trzydziestu pięciu w pierwszym półroczu 2008 r. Te dane wskazywałyby na to, że obywatele jednak znają prawo i wiedzą, że ten termin już niedługo upłynie, w związku z czym spieszą się z tymi wnioskami. Sprawa ta ma charakter szczególny, bo dotyczy osób pokrzywdzonych wskutek internowania w stanie wojennym.</u>
          <u xml:id="u-146.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościZbigniewWrona">Minister sprawiedliwości w pełni popiera pracę Wysokiej Izby nad tą ustawą. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zabrać głos, to znaczy, zadać pytanie? Pani senator.</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Panie Ministrze, proszę jeszcze na moment wrócić na mównicę.</u>
          <u xml:id="u-147.3" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Proszę, pani senator Fetlińska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#SenatorJaninaFetlińska">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#SenatorJaninaFetlińska">Panie Ministrze, jak sam pan powiedział, z tego wynika, że obywatele znają prawo i korzystają z tej możliwości. Ale w związku z tą liczbą, która teraz tak gwałtownie się zwiększyła, chciałabym zapytać, jaka jest średnia zasądzona kwota odszkodowania. Bo...</u>
          <u xml:id="u-148.2" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Zbigniew Wrona: 15 tysięcy...)</u>
          <u xml:id="u-148.3" who="#SenatorJaninaFetlińska">To znaczy 20 tysięcy to jest maksymalnie, ale chodzi o to, jak to się średnio kształtuje. Czy ma pan takie dane?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościZbigniewWrona">Średnia wyliczona dla pierwszego półrocza 2008 r. wynosi dokładnie 15 tysięcy 763 zł. Myśmy przedstawiali to komisji pisemnie, ten materiał dostarczaliśmy na ręce pana przewodniczącego Kwiatkowskiego z Komisji Ustawodawczej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-150.2" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Czy ktoś zapisał się do głosu? Spoglądam w listę mówców, jest ona pusta. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-150.3" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Ponieważ nikt nie zapisał się do głosu, zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-150.4" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Szanowni Państwo, informuję, że głosowanie nad projektem ustawy przeprowadzimy razem z głosowaniami nad pozostałymi punktami porządku obrad.</u>
          <u xml:id="u-150.5" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Panie i Panowie Senatorowie, Wysoka Izbo, informuję, że zastrzeżenia zgłoszone w dniu wczorajszym do przebiegu prac nad ustawą o zmianie ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego „Polskie Koleje Państwowe” oraz ustawy o transporcie kolejowym zostały wyjaśnione. Praca w komisjach nad tym punktem odbyła się zgodnie z Regulaminem Senatu.</u>
          <u xml:id="u-150.6" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dwudziestego szóstego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego „Polskie Koleje Państwowe” oraz ustawy o transporcie kolejowym.</u>
          <u xml:id="u-150.7" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 250, a sprawozdanie w druku nr 250A.</u>
          <u xml:id="u-150.8" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Teraz uprzejmie proszę sprawozdawcę Komisji Gospodarki Narodowej oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, pana senatora Stanisława Jurcewicza, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Panie Marszałek! Panie Ministrze! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Mam zaszczyt w imieniu Komisji Gospodarki Narodowej oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej przedstawić sprawozdanie o uchwalonej przez Sejm w dniu 19 września 2008 r. ustawie o zmianie ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego „Polskie Koleje Państwowe” oraz ustawy o transporcie kolejowym.</u>
          <u xml:id="u-151.2" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Marszałek Senatu w dniu 23 września 2008 r. skierował ustawę do komisji. Połączone komisje zajęły się ustawą na posiedzeniu w dniu 8 października 2008 r.</u>
          <u xml:id="u-151.3" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Ustawa o zmianie ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego „Polskie Koleje Państwowe” oraz ustawy o transporcie kolejowym ma dostosować kolejnictwo polskie do procesu liberalizacji tego działu gospodarki. W ustawie zaproponowano zmiany usprawniające restrukturyzację majątkową spółki PKP SA, w szczególności przez regulację stanów prawnych nieruchomości przeznaczonych pod infrastrukturę kolejową, i wzmacniające funkcje koordynacyjne PKP SA w stosunku do spółek utworzonych przez nią w celu prowadzenia działalności z zakresu przewozów kolejowych.</u>
          <u xml:id="u-151.4" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Aby ułatwić jednostkom samorządu terytorialnego lub wskazanym przez nie przedsiębiorcom przejmowanie zarządu nad liniami kolejowymi w celu ich dalszej eksploatacji, uproszczono procedurę uzyskania zgody właściwego ministra do spraw transportu. Wprowadzono zasadę, że linie kolejowe niebędące liniami o znaczeniu państwowym mogą być przez PLK SA albo przez PKP SA w porozumieniu z PLK SA, za zgodą ministra właściwego do spraw transportu, przekazywane nieodpłatnie na własność jednostce samorządu terytorialnego w celu wykonywania przewozów kolejowych, z zachowaniem istniejącego połączenia z siecią kolejową. Linie takie, zbędne dla działalności PLK SA, mogą być ponadto, za zgodą ministra właściwego do spraw transportu, sprzedawane przedsiębiorcom w trybie określonym w przepisach ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji.</u>
          <u xml:id="u-151.5" who="#SenatorStanisławJurcewicz">W omawianej ustawie doprecyzowano przepisy określające zasady nabywania przez osoby uprawnione kolejowych lokali mieszkalnych, umożliwiono też przyspieszenie postępowania w sprawie sprzedaży lokali oraz uregulowano kwestie związane z przekazywaniem niesprzedanych lokali gminom.</u>
          <u xml:id="u-151.6" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Aby zachęcić jednostki samorządu terytorialnego do finansowania lub dofinansowania inwestycji strukturalnych, jako ekwiwalent zaproponowano przyznanie przewoźnikom kolejowym ulgi w opłacie podstawowej na określonych liniach kolejowych lub ich odcinkach.</u>
          <u xml:id="u-151.7" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Poza zmianami merytorycznymi w ustawie zawarto też zgłoszone przez Biuro Legislacyjne poprawki wynikające z nowelizacji innych usług i wejścia w życie ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym.</u>
          <u xml:id="u-151.8" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Ustawą zajmowały się połączone komisje, które po posiedzeniu w dniu 8 października rekomendują Senatowi jej przyjęcie z ośmioma poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-151.9" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Szczególną uwagę chciałbym zwrócić na dwie poprawki, gdyż większość poprawek ma charakter legislacyjny.</u>
          <u xml:id="u-151.10" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Poprawka piąta umożliwia prezesowi Urzędu Transportu Kolejowego nadanie swoim decyzjom rygoru natychmiastowej wykonalności, jeżeli wymaga tego interes społeczny lub wyjątkowo ważny interes strony. W poprawce siódmej komisje zaproponowały, aby jednostki samorządu terytorialnego mogły dotować przewozy osób wykonywane w ramach połączeń międzynarodowych, przygranicznych, transgranicznych na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej. Pozostałe poprawki macie państwo uwidocznione w druku nr 250A.</u>
          <u xml:id="u-151.11" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Chciałbym także poinformować, że przez pana senatora Koguta została zgłoszona poprawka, która dotyczyła dworców. Niestety, nie została przyjęta przez komisje.</u>
          <u xml:id="u-151.12" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Posiedzenie komisji, jak pani marszałek była uprzejma zasygnalizować, miała momentami dosyć burzliwy przebieg, niemniej jednak sytuacja formalnie została wyjaśniona. Z dyskusji wynikł wniosek taki, aby poprawki, które miałyby być zgłaszane na obradach komisji, w miarę możliwości docierały do komisji jak najszybciej.</u>
          <u xml:id="u-151.13" who="#SenatorStanisławJurcewicz">W imieniu połączonych komisji przedstawiam Senatowi ustawę i proszę, aby raczył ją przyjąć wraz z proponowanymi poprawkami. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Dziękuję. Proszę zostać.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać pytanie? Nie widzę chętnych.</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-152.3" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Jest z nami na sali pan minister Juliusz Engelhardt, podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury. Witam bardzo serdecznie. Czy pan minister chce się ustosunkować do tematu?</u>
          <u xml:id="u-152.4" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Juliusz Engelhardt: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-152.5" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-152.6" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Czy ktoś z państwa senatorów chce zadać pytanie panu ministrowi, który jest z nami? Nie ma chętnych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-152.7" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">W takim razie otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-152.8" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Do dyskusji zapisał się - nie zgadną państwo, kto - senator Stanisław Kogut.</u>
          <u xml:id="u-152.9" who="#komentarz">(Senator Stanisław Kogut: Normalne.)</u>
          <u xml:id="u-152.10" who="#komentarz">(Senator Czesław Ryszka: A ja nie jestem zapisany?)</u>
          <u xml:id="u-152.11" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">W sprawach kolei państwowych na razie nie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#SenatorStanisławKogut">Pani Marszałek! Panie i Panowie Senatorowie! Panie Ministrze! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#SenatorStanisławKogut">Rozpatrujemy dziś kolejną korektę, nowelizację dwóch ustaw. Pierwsza ustawa to ustawa o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji PKP, a druga to ustawa o transporcie kolejowym.</u>
          <u xml:id="u-153.2" who="#SenatorStanisławKogut">Pierwsza z nich, ustawa o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa „Polskie Koleje Państwowe”, została uchwalona 8 września w 2000 r. Dziś mamy 16 października 2008 r. Minęło osiem lat i miesiąc. W 2000 r. zakładano, że ustawa regulująca tryb przekształceń własnościowych naszego kolejowego przewoźnika zostanie w rozsądnym czasie zrealizowana. Uczestniczyłem wtenczas w tych pracach jako przewodniczący Sekcji Krajowej Kolejarzy NSZZ „Solidarność”. Wtenczas zakładano, że powstający rynek przewozów kolejowych zostanie podporządkowany racjonalnym regulacjom administracyjnym ustawy o transporcie kolejowym. Minęło osiem lat i oto kolejny raz nowelizujemy ustawę o komercjalizacji PKP. Powinniśmy już dawno zapomnieć o procesie przebudowy firmy, tymczasem znów zmieniamy zasady przeprowadzania tej operacji. Wstydliwie w przepisie umieszczamy dane adresowe kolejnych kilkunastu nowelizacji. Zasady przebudowy Polskich Kolei Państwowych, reguły, według których przebiega ten proces, parlament zmieniał już na wniosek administracji kilkanaście razy. To tak, jakbyśmy wyszli na boisko pograć w piłkę nożną, a pod koniec meczu zaczęli rzucać do kosza.</u>
          <u xml:id="u-153.3" who="#SenatorStanisławKogut">Panie Ministrze, ile jeszcze nowelizacji czeka tę ustawę? Przecież powinna ona już dawno być wykonana i zapomniana. Kiedy zakończy się proces przekształceń PKP trwający już drugą pięciolatkę? Kiedy będziemy mogli powiedzieć pasażerom, że koniec z prowizorką, zaczynamy normalność na torach? Proszę podać Izbie datę zakończenia przekształceń PKP. Obawiam się, że nieprędko to nastąpi - dopóki nie zaczniemy szanować kilku, zdawałoby się, oczywistych zasad.</u>
          <u xml:id="u-153.4" who="#SenatorStanisławKogut">Po pierwsze, należy poważnie traktować wszystkich partnerów. Niedawno akceptowaliśmy pomysł komunalizacji Przewozów Regionalnych. Pomysł, jak wynika z dochodzących do mnie informacji, napotyka opór podstawowego partnera - samorządów wojewódzkich. Przyczyną tego oporu jest nieokreśloność, mówiąc delikatnie, kalkulacji finansowych. Kondycję firmy i jej przewidywaną rentowność przedstawialiśmy optymistycznie, a nie wolno było przed samorządowymi partnerami ukrywać prawdy. Ja z tej mównicy o tej prawdzie mówiłem, o ogromnym zadłużeniu ukrytym Przewozów Regionalnych. Ale wtenczas nikt nie przyjmował moich argumentów.</u>
          <u xml:id="u-153.5" who="#SenatorStanisławKogut">Po drugie, trzeba pamiętać o wszystkich kosztach, także nowelizacji. To nie tylko czas nas wszystkich, koszt druków senackich i sejmowych, czas pracy obsługi, a potem koszt druku w „Dzienniku Ustaw”. To także czas, w którym wykonawcy na sieciach muszą poznać i opanować nowe zasady. Łatwo się przepisy pisze, na papierze wszystko wygląda elegancko, lecz potem, w czasie realizacji, pojawiają się kolejne wątpliwości wymagające kolejnych korekt. Nowelizując te przepisy, przeprowadzamy kolejne testy na żywym organizmie polskich kolei, a przy okazji skutecznie pozbawiamy zainteresowanych poczucia stabilizacji.</u>
          <u xml:id="u-153.6" who="#SenatorStanisławKogut">Pracownicy kolei, do których skierowaliśmy w ciągu ostatnich lat tyle kolejnych korekt przepisów, zakładają zapewne, że nieostatnia to korekta. Odpowiednio do tych prognoz mogę też traktować nowe prawo. A my już dziś wiemy, że niektóre rozwiązania będą wymagały korekt. Łatwo je wskazać, choć trudniej byłoby zaproponować dziś poprawki, mieszcząc się w zakresie dopuszczalnej ingerencji Senatu.</u>
          <u xml:id="u-153.7" who="#SenatorStanisławKogut">Przykładem przepisu, który przyjdzie zmienić, może być wymóg koordynacji rozkładów jazdy, regulowany w ustawie o transporcie kolejowym. Narzuca się pytanie: dlaczego koordynacja ma być dwukrotna? Pierwszy raz - dokonywana przed złożeniem wniosków o rozdzielenie tras pomiędzy przewoźników, drugi raz - przeprowadzana pod nadzorem zarządcy infrastruktury. Powstaje też pytanie: a gdzie koordynacja kolejowego rozkładu jazdy z innymi środkami transportu? W zakresie koordynacji rozkładów jazdy wciąż jeszcze jesteśmy na niższym poziomie niż polski transport zbiorowy w latach osiemdziesiątych.</u>
          <u xml:id="u-153.8" who="#SenatorStanisławKogut">Szanowni Państwo, jako kolejarz i pasażer muszę z przykrością stwierdzić fakt następujący: tak wielki system jak kolej potrzebuje racjonalnych zasad funkcjonowania, żeby właściwie służyć państwu i narodowi. Tymczasem prawo kolejowe, dziś przez nas zmieniane, nadal będzie złe. A niedobre prawo ma nieraz równie szkodliwy wpływ na punktualność, prędkość i częstotliwość kursowania pociągów jak uszkodzenie torów, defekt lokomotyw.</u>
          <u xml:id="u-153.9" who="#SenatorStanisławKogut">Miałem złożyć poprawkę na temat dworców kolejowych, ale pan minister mi wyjaśnił, że tą poprawką zaszkodziłbym projektowi budżetu, bo wprowadziłbym do niego dodatkowe sumy na modernizację dworców.</u>
          <u xml:id="u-153.10" who="#SenatorStanisławKogut">Jako senator już drugą kadencję chcę się ustosunkować do pracy Komisji Gospodarki Narodowej. Całkowicie podzielam stanowisko pani marszałek, że takiej atmosfery nie było na posiedzeniach komisji gospodarki w poprzedniej kadencji. To, co się teraz działo... Uważam, że prace należy koordynować, że przedstawiciele ministerstw muszą przychodzić przygotowani. I nie może być tak, że na posiedzeniach komisji krążą kartki, żeby wprowadzać poprawki. Albo jesteśmy przygotowani, albo nie!</u>
          <u xml:id="u-153.11" who="#SenatorStanisławKogut">Nie wnosiłem... Bo to ja byłem autorem tej poprawki, która wzbudziła tyle emocji - tu w głosowaniu było 10 do 9. I, Pani Marszałek, mam taką prośbę, żeby przeszkolić przewodniczących komisji, żeby po każdym głosowaniu podawali wyniki. A nie to, że jest 10 do 9, a później się mówi: no, robimy reasumpcję głosowania. No, nie może tak być, bo to urąga Senatowi, urąga randze izby refleksji. A przecież komisja gospodarki jest częścią izby refleksji. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-153.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Teraz proszę, pan senator Czesław Ryszka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#SenatorCzesławRyszka">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#SenatorCzesławRyszka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-155.2" who="#SenatorCzesławRyszka">Moje wystąpienie będzie tylko, tak skromnie powiem, dalekim echem tego, co przedmówca tutaj powiedział. Zresztą zabieram głos jako szary obywatel, który na co dzień korzysta z usług PKP, chociaż także jako były poseł, który w 1999 r. głosował za programem restrukturyzacji PKP, licząc na to, że właśnie powstałe od tego czasu spółki kolejowe będą miały możliwość działania w warunkach rynkowych.</u>
          <u xml:id="u-155.3" who="#SenatorCzesławRyszka">Złośliwie się mówi, że jak dotychczas efektem tych działań na kolei było jedynie zmniejszenie zatrudnienia o ponad sto tysięcy osób, i to głównie na stanowiskach niższego szczebla, oraz wzrost o kilkaset procent kadry kierowniczej. Mówię o tym nie bez przyczyny. Jaka jest kondycja polskiej kolei, każdy widzi - nie najlepsza. Poziom infrastruktury kolejowej, a także jakość transportu na szynach wskazują wyraźnie, że jest to dziedzina absolutnie niedofinansowana. Ale obserwujemy i to, że jest tam zła organizacja, marnotrawstwo, nieumiejętność gospodarowania w powstałych spółkach. Ileż to już razy mówiliśmy w tej Izbie, że kolej powinna na przykład przejąć znaczną część transportu ludzi i towarów, aby odciążyć drogi. Ale jak dotąd są to jedynie pobożne życzenia.</u>
          <u xml:id="u-155.4" who="#SenatorCzesławRyszka">Bardzo często czaruje się nas atrakcyjnymi projektami, na przykład tym o budowie kolei dużych prędkości. No, można się z tego cieszyć, ale na pewno nie uszczęśliwimy tym milionów Polaków, raczej wydamy ogromne pieniądze na kilka tras, a jeszcze bardziej zaniedbamy z braku pieniędzy lokalne połączenia, z których korzysta większość podróżnych.</u>
          <u xml:id="u-155.5" who="#SenatorCzesławRyszka">Co należałoby zrobić, aby zachęcić ludzi do korzystania z usług kolei? To jest ważne pytanie. Przypomnę, że w ciągu roku w naszym kraju korzysta z pociągów zaledwie dwieście osiemdziesiąt milionów pasażerów, spośród miliarda użytkowników wszystkich rodzajów transportu. Trochę lepiej jest w przypadku przewozów towarowych - tu kolej przewozi około 15% z półtora miliarda wszystkich przewożonych towarów. Krótko mówiąc, kolej przegrywa z przewoźnikami drogowymi, co jest zrozumiałe. Wiem, że pociąg nie wygra rywalizacji z samochodem. Ale trzeba zdecydowanie lepiej wykorzystywać sieć kolejową, uczynić ją bardziej sprawną, przyjemniejszą, poprawić jakość usług.</u>
          <u xml:id="u-155.6" who="#SenatorCzesławRyszka">Jak powiedziałem, to są oczywiście nasze pobożne życzenia, bo stan infrastruktury na wielu liniach jest okropny, na wielu odcinkach szybciej jeździło się przed II wojną światową. Ponad 40% torów pozwala na jazdę z prędkością nie większą niż 80 km/h. Pomijam tu oczywiście połączenia Warszawy z Poznaniem, Krakowem czy Katowicami, gdzie jeździ się trochę szybciej, lepiej, wygodniej. Dworce, wagony, jakość usług - na to należy zwrócić uwagę.</u>
          <u xml:id="u-155.7" who="#SenatorCzesławRyszka">Następna sprawa, rozkład jazdy, o którym tutaj mówił senator Kogut. Połączenia lokalne. Przykładowo, nie rozumiem, dlaczego w Czechach, w kraju o wiele mniejszym o Polski, kraju górzystym, jest dziennie dwa razy tyle połączeń kolejowych co u nas, dwa razy więcej.</u>
          <u xml:id="u-155.8" who="#SenatorCzesławRyszka">Wspomniałem o problemie transportu towarów koleją. Od czasów PRL kolej nastawiła się wyłącznie na przewóz surowców, masy towarowej. Trudno, aby było inaczej, skoro brakuje nowoczesnych bocznic, urządzeń przeładunkowych, składów, kontenerów itd. Przewoźnicy, zarówno PKP Cargo, jak i prywatne spółki, narzekają także na wysokość taryfy za dostęp do sieci kolejowej. Opłaca się organizować tylko duże transporty, bo za krótsze składy pociągów trzeba więcej zapłacić.</u>
          <u xml:id="u-155.9" who="#SenatorCzesławRyszka">Jednym słowem na dobrym transporcie kolejowym skorzystałaby gospodarka, dlatego należy kolej dofinansować, zakupić odpowiedni tabor, unowocześnić linie kolejowe. I tego na pewno nie załatwią samorządy, które przejmują połączenia lokalne.</u>
          <u xml:id="u-155.10" who="#SenatorCzesławRyszka">Popieram obecne zmiany w ustawie o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego „Polskie Koleje Państwowe” oraz ustawę o transporcie kolejowym. To są oczekiwane zmiany, regulują różne kwestie zaniedbane, pominięte w procesie dotychczasowej restrukturyzacji. Ale tak jak tutaj powiedział senator Kogut, to wszystko są zmiany tymczasowe, zmiany, które nie obejmują całości tej dziedziny, jaką jest kolej. Nie wystarczy tylko zmieniać, nowelizować zaszłości, trzeba po prostu zakończyć ten ogromny proces zmian na kolei, niezbędny wewnątrz grup PKP. Apeluję do ministerstwa, żeby to jak najszybciej uczynić.</u>
          <u xml:id="u-155.11" who="#SenatorCzesławRyszka">Samorządy wykazują duże zainteresowanie mieniem kolejowym, zwłaszcza dworcami. Faktycznie, dworce kolejowe powinny być elementem szerszych usług. Mogą tu powstać centra handlowe, różnego rodzaju obiekty użyteczności publicznej, komercyjnej. Stary model dworców kolejowych nie sprawdza się w warunkach gospodarki rynkowej, wysoko konkurencyjnej. W związku z tym ta wydzielona integralna część może być związana z obsługą ruchu pasażerów, a pozostała część może być finansowana ze środków publicznych, w tym także samorządowych.</u>
          <u xml:id="u-155.12" who="#SenatorCzesławRyszka">W tych wszystkich zmianach trzeba widzieć całość, jakąś jedność i uważać, żeby nie naruszyć sieci linii kolejowych. Bo to, co dzisiaj jest może nieeksploatowane, to, co może komuś wydaje się niepotrzebne, jutro może okazać się niezwykle przydatne. Dlatego dobry jest w ustawie zapis określający, że działalność prowadzona przez Polskie Linie Kolejowe nie jest nastawiona na maksymalizację zysku. Jeżeli zostały wypracowane środki, to spółka przeznacza je na inwestycje infrastrukturalne.</u>
          <u xml:id="u-155.13" who="#SenatorCzesławRyszka">Nie będę teraz wchodził w szczegóły nowelizacji. Popieram te zmiany, ale mam nadzieję, że zostaną one wykorzystane do usprawnienia funkcjonowania kolei, a nie do robienia interesów, tak jak to bardzo często obserwujemy, do czego nierzadko dochodzi. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Teraz, zgodnie z kolejnością, głos zabierze pan senator Stanisław Jurcewicz, a następnie pan senator Grzegorz Banaś.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Jak zwykle zmobilizował mnie do zabrania głosu pan senator Kogut. Co prawda, może nie mogę się z nim równać, jeśli chodzi o szczegółową znajomość tematu, ale zauważam pewne stwierdzenia, które nie mają racji bytu.</u>
          <u xml:id="u-157.2" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Bardzo gorąco będę dopingował rząd, aby coraz szybciej zakańczał procesy związane z Polskimi Kolejami Państwowymi. Cieszę się z tego. To dobrze. O tym była mowa przed chwilą, ileż to trzeba zrobić. Tyle tylko, że nie robiono tego wcześniej. Jest to druga ustawa, z zapowiadanych trzech, zmierzająca do realizacji strategii kolejnictwa. Padł argument, że samorządowcy oporują. W mojej ocenie jest to różnica zdań, a nie opór, wręcz odwrotnie, samorządowcy mają w niektórych kwestiach inne zdanie. Szanowni Państwo, to jest informacja z ostatniego spotkania, między innymi miałem przyjemność rozmawiać z marszałkami województw w tymże budynku.</u>
          <u xml:id="u-157.3" who="#komentarz">(Senator Stanisław Kogut: Ile pieniędzy żądają?)</u>
          <u xml:id="u-157.4" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Nareszcie jest mowa o dużym zadłużeniu, olbrzymim. Pytam jako obywatel tego państwa: kto je spowodował? Cieszę się, że pan senator to zauważył. Gdzie jest gospodarność, dobre działanie? Gdzie ono było, skoro teraz my, mieszkańcy naszego kraju musimy to jakoś rozwiązać, prawda? Za pieniądze podatników musimy to ratować. I tak trzeba, tak trzeba, bo to jest olbrzymia firma, duża rzesza ludzi.</u>
          <u xml:id="u-157.5" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Pragnę nie podzielić, Panie Senatorze Kogut, pańskiego stwierdzenia dotyczącego poczucia stabilizacji. Gdzie ono jest? Otóż w tej ustawie. Przytaczam art. 74a, 74b. Tak tu jest troska o pracowników, do czego się i ja dopisuję. Proszę państwa, przecież jednym z elementów tego są mieszkania. Wiemy, choć nie jest to wiedza powszechna, że jedną z działalności PKP były mieszkania, prawda, olbrzymia ilość. Ta ustawa dąży do tego, żeby każdy zajął się swoją podstawową działalnością. Otóż, jest w tej ustawie bardzo dobry zapis, który sankcjonuje to, że za każdy rok pracy przysługuje sześcioprocentowe pomniejszenie, jeżeli chodzi o wykup mieszkania. Mówimy o poczuciu stabilizacji, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-157.6" who="#komentarz">(Senator Stanisław Kogut: Nie wierzę, to było dawno.)</u>
          <u xml:id="u-157.7" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Działalność socjalna, spółki, które przejmują itd. Jest to zapisane w art. 74a 74b.</u>
          <u xml:id="u-157.8" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-157.9" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Jedną chwileczkę. Krótko, jako pasażer. Gdzież to było przez tyle lat? Jak pan słusznie zauważył, ta firma była już firmą kadrową, nie firmą, która pracowała na rzecz pasażerów. Ilu dyrektorów... Tych danych nie znałem, dziękuję za ich podanie - niesamowita sprawa. Dlaczego tylko dwieście osiemdziesiąt osiem milionów pasażerów jest faktycznie przewożonych? Ano między innymi dlatego, że eksploatacja... Ponoć tory ginęły. To są informacje publiczne, znane. Mosty. Kto za to odpowiada? Kto to budował? Jakież to jest działanie, za które my musimy teraz płacić? Ta ustawa nareszcie, co jeszcze raz podkreślam, powoduje, że spółki zajmą się podstawową działalnością.</u>
          <u xml:id="u-157.10" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Przewozy regionalne. Proszę państwa, ta ustawa między innymi umożliwia samorządom dofinansowywanie do budynków i zakupu taboru, zakupu tak zwanych szynobusów - ja z takim określeniem się spotkałem. Fizycznie samorządy już to zakupują. I nareszcie przewozy regionalne, które są oceniane - pan senator Ryszka był uprzejmy zaznaczyć, w jaki sposób... Ustawa ta spowoduje przejęcie przez samorządy przewozów regionalnych przy przejęciu linii. Z tym elementem związana jest jeszcze jedna bardzo ważna, w mojej ocenie, a myślę, że nie tylko mojej, sprawa. Przecież w chwili obecnej trzeba niejednokrotnie przemieszczać się do pracy, pokonując różne odległości. To nie chodzi tylko o transport ciężarowy, który bardzo mocno eksploatuje nasze drogi, ale także o przywrócenie przewozów regionalnych, dobre skomunikowanie. Ale od kogo to zależy? Od ludzi, od przedsiębiorstw, także PKP. Stworzy to lepszą możliwość i znalezienia miejsca pracy, i dotarcia do tego miejsca pracy. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Zapraszam na mównicę pana senatora Grzegorza Banasia.</u>
          <u xml:id="u-158.2" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#SenatorGrzegorzBanaś">Uprzejmie dziękuję, Pani Marszałek.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#SenatorGrzegorzBanaś">Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-159.2" who="#SenatorGrzegorzBanaś">Chciałbym przez chwilę zaprzątnąć uwagę Wysokiej Izby, ale nie merytorycznymi argumentami, bo o nich bardzo bogato wypowiadali się dyskutanci. Chciałbym powiedzieć o czymś, co się wydarzyło w trakcie posiedzenia połączonych komisji, które debatowały w tejże sprawie, o czymś, co z mojego punktu widzenia, zresztą nie tylko mojego, bo wielu kolegów senatorów podziela mój pogląd, można nazwać manipulacją podczas głosowania i co nie powinno się zdarzać, niezależnie od charakteru obrad Wysokiej Izby, tego, czy to są obrady plenarne, czy obrady komisji.</u>
          <u xml:id="u-159.3" who="#SenatorGrzegorzBanaś">Otóż, Szanowni Państwo, mam przed sobą wyciąg ze stenogramu tegoż posiedzenia. Wspólne posiedzenie komisji prowadził wtedy pan przewodniczy senator Mariusz Witczak. Pan senator Stanisław Kogut złożył poprawkę do projektu ustawy, nad którą dzisiaj debatujemy. Zarządzono głosowanie nad tą poprawką. Wynik był taki: 10 głosów za, 7 - przeciw. Oznacza to, że poprawka senatora Koguta została przyjęta. Ale senator prowadzący, pan Mariusz Witczak nie pogodził się z takim oto przebiegiem głosowania i zmanipulował je. Zauważył, że jeden z senatorów zagłosował nie tak, jak według pana senatora Witczaka powinien, chociaż każdy z nas przecież wykonuje mandat w zgodzie ze swoim sumieniem i przekonaniem. Nie kończąc głosowania, zarządził reasumpcję, a przypominam, że reasumpcja ma miejsce tylko wtedy, jeżeli nie można ustalić wyniku głosowania lub pojawia się jakaś bardzo ważna przyczyna. Okazało się, że tą ważną przyczyną był fakt, iż poprawka uzyskała akceptację, wobec czego należało doprowadzić do sytuacji takiej, w której tej akceptacji nie będzie. I pan senator raz jeszcze zarządził głosowanie. Wynik: 10 na 10, tym razem wszyscy zagłosowali tak, jak już nie nakazuje sumienie, tylko tak, jak nakazała dyscyplina partyjna. Według mnie jest to manipulowanie wynikami głosowania i coś, co się nie powinno w żaden sposób przydarzyć. Mówię to z przykrością na forum Wysokiej Izby, bo sądzę, że takie rzeczy należy piętnować w każdym momencie, a najlepiej to robić szybko, by to piętnowanie było skuteczne. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-159.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Proszę o zabranie głosu pana senatora Piotra Andrzejewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Ustawa o zmianie ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego „Polskie Koleje Państwowe” oraz ustawy o transporcie kolejowym jest kolejnym wyrazem troski, ale i bezradności, o czym mówiono przy okazji oceny legislacji postępującej i coraz bardziej drobiazgowej, przeregulowanej, bezradności po transformacji ustrojowej w 1989 r., wywołanej spożytkowaniem mienia ogólnonarodowego. Jestem świadkiem... Brałem udział w pracach od pierwszej ustawy o prywatyzacji do stworzenia na stałe instytucji, która jest sprzeczna z zasadami gospodarki rynkowej, komercjalizacji, która miała trwać tylko dwa lata, a później miała być dalsza prywatyzacja, wreszcie w pracach o specjalnej ustawie o instytucji Polskie Koleje Państwowe. Miała być umowa między administracją rządową a tą specjalnie wydzieloną pulą majątkową. Również uchwała o przywróceniu ciągłości między II i III Rzecząpospolitą wskazywała na ochronę dziedzictwa Rzeczypospolitej - przy interwencji państwa i w ramach dobrego partnerstwa publiczno-prywatnego zbudowano Port „Gdynia”, COP - Centralny Okręg Przemysłowy, stworzono wielką potęgę na miarę europejskiej infrastruktury kolejowej, nadając kolejarzom status funkcjonariusza publicznego. To był wielki skok naprzód. Po roku 1989 nastąpiła degradacja tego, co odziedziczyliśmy. Ja widzę podział i nieporadność w synchronizacji zarządzania mieniem ogólnonarodowym. Puste... Nie wiem, kto te szyny rozbiera, dawniej robione na prowincji. Myślę, że będziemy mogli zażądać od poszczególnych spółek rozliczenia z tego, co się stało. Te szyny to jest duży majątek, który idzie do hut na przetop. Ile tego było? Ja bym chciał od Ministerstwa Infrastruktury dostać inwentaryzację. I tego zażądamy - rozliczenia z tego majątku, z tych odpisów amortyzacyjnych, które każda spółka powinna robić. Myślę, że totalna nieodpowiedzialność za to, co dostaliśmy do ręki jako dobro narodowe, jest jednym z mankamentów transformacji, która miała miejsce w naszym kraju.</u>
          <u xml:id="u-161.2" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Dużo jeżdżę koleją. Widzę ruiny w mieniu kolejowym, zniszczone dworce, tak jak byłby jakiś stan postępującej wojny w Polsce - mienie porzucone, nie ma kto się tym zająć. Jest wiele mienia porzuconego po transformacji. Cały Fundusz Wczasów Pracowniczych - mienie ogromne, które rząd polski porzucił po orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego. Takim mieniem porzuconym jest ogromna infrastruktura kolei. I bardzo dobrze, że szukamy rozwiązań. Ta ustawa ma pozytywny wydźwięk, ale za mało pozytywny, jest za płytka. Należało za złotówkę oddać to zdewastowane mienie tym, którzy potrafiliby nim gospodarować. Jeżeli mówimy o przedsiębiorczości, o wolnym rynku, o tym wszystkim, to tylko deklamujemy, przerzucamy tylko w spółki fundusze publiczne, dalej degradując mienie publiczne, którymi te spółki zarządzają. To dotyczy i LOT, i Polskich Kolei Państwowych. Czas się opamiętać. I nie ma nikogo, bo się okazuje, że władza ucieka od odpowiedzialności, od zarządzania stoczniami, od wspierania kolei. Jak najdalej od nas. I teraz takim pozornym beneficjentem są samorządy. To, że przerzucimy odpowiedzialność z tej władzy na samorządy, nie oznacza, że rozwiążemy problem. Samorządy i tak w tej chwili mają dosyć zadań, przy niedostatku funduszy. W związku z tym nie ulegajmy pozorom. Jestem zdania, że te rozwiązania trzeba też wypróbować. No, coś trzeba robić. Nie można siąść i być bezradnym. Jest to jednak ciągle niezadowalający stan.</u>
          <u xml:id="u-161.3" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Dlatego pozwolę sobie złożyć jedną poprawkę, bo obserwuję zdegradowane małe stacyjki, gdzie stoją ruiny, których nikomu się nie da. Jak pies ogrodnika. Nikomu się nie da, ani prywatnemu wykonawcy... Może samorządy się tym zajmą, a może jeszcze kto inny. Nie, proszę państwa, trzeba to oddać prywatnym przedsiębiorcom, tam, gdzie chcą wziąć te ruiny za cenę ich remontowania, utrzymania. Wciągnąć... Jeżeli mówimy o partnerstwie publiczno-prywatnym, to nie tylko z wielkimi kapitałami, z wielkimi bankami na świecie, tylko także ze zwykłymi ludźmi, którzy jeszcze są aktywni, chcą na tym mieniu cokolwiek robić. Skoro kolej mnoży wydawnictwa, jeździmy InterCity, mnoży się koszty funkcjonowania... Efekt w zakresie zagospodarowania tego mienia jest stosunkowo mizerny. A ja mam właściwie na co dzień, co tydzień, wgląd w to - państwo pewnie też - jeżdżąc po Polsce.</u>
          <u xml:id="u-161.4" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Wydaje mi się, że jeżeli mówimy, iż powinno nastąpić nieodpłatne przekazanie albo sprzedaż linii kolejowych niebędących liniami o znaczeniu państwowym, o których mowa w art. 18a i art. 18b... Nie wiem, dlaczego indywidualni przedsiębiorcy są tu degradowani. Są tylko samorządy i jakieś spółki. Myślę, że może być także przekazanie prywatnym osobom, tylko - na jakich zasadach? Czy oddajemy i nie mamy już za to odpowiedzialności? Uciekamy, znika to z naszego pola odpowiedzialności? Czy też, oddając te nieruchomości, należy rozważyć kwestię obciążania ich określonymi służebnościami na rzecz spółek, na rzecz kolei, na rzecz gmin? Ale to trzeba - w myśl obowiązujących zasad, że tu nie ma innego wyjścia, jak tylko dać samorządom - dać tym spółkom ustawowe uprawnienie do tego. I do tego zmierza moja poprawka, żeby podmioty, które będą to otrzymywać, nie były żyłowane finansowo, żeby spółki nie pęczniały przez to, że będą wyprzedawać to mienie, a państwo polskie nie pęczniało od prywatyzacji, która tak naprawdę jest ucieczką od odpowiedzialności, od gospodarności. Chodzi więc o to, żeby zwiększano użyteczność tych nieruchomości przez tak zwane służebności. Oddajemy stację w Swarzewie, przy Półwyspie Helskim, gdzie są ruiny, gdzie jest wstyd przed zagranicznymi gośćmi. Patrzymy na to i oni na to patrzą...</u>
          <u xml:id="u-161.5" who="#komentarz">(Senator Dorota Arciszewska-Mielewczyk: Gdynia.)</u>
          <u xml:id="u-161.6" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Gdynia. Walące się dworce. Przecież to jest tragedia z punktu widzenia polskiej polityki zagranicznej. To jest wizerunek Polski w stanie upadku, a Polska nie jest w stanie upadku.</u>
          <u xml:id="u-161.7" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Chodzi o to, żeby te podmioty mogły nie tylko żądać, aby parę złotych z tego wyciągnąć, ale żeby były minimalne koszty i minimalne wynagrodzenie, jeżeli ktoś chce wziąć te ruiny. Chodziłoby jednak o obciążanie nieruchomości - tej gruntowej pod tymi budynkami czy z punktu widzenia prawa budowlanego budowlami - służebnością, jeśli jest to konieczne do zwiększania użyteczności innej nieruchomości. Jest to cel społeczny, który musi być realizowany prywatnymi rękami, przez prywatnych przedsiębiorców. Na tym polega zasada subsydiarności państwa, a nie tylko na zrzucaniu odpowiedzialności na samorządy. To jest pozorne załatwienie tej sprawy. Dlatego pozwalam sobie złożyć taką poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-161.8" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Dlaczego ten zapis jest konieczny? No bo jeżeli chodzi o prawa człowieka, to wszyscy wiemy: można robić wszystko, z wyjątkiem tego, co jest zabronione. Jeśli jednak chodzi o organa władzy, to można robić tylko to, na co zezwala ustawa. Chciałbym więc, żeby ustawa na to zezwalała, żeby prywatne podmioty w zamian za przejęcie tych ruin, nieruchomości, mienia niechcianego, mienia, którym ani kolej, ani spółki nie potrafią dysponować, w zamian za zastąpienie tych podmiotów w gospodarności na rzecz społeczną miały takie uprawnienie, otrzymywały te nieruchomości. Dziękuję bardzo. Składam taką poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-161.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Proszę jeszcze na pięć minut pana senatora Koguta.</u>
          <u xml:id="u-162.2" who="#komentarz">(Senator Stanisław Kogut: Pięć?)</u>
          <u xml:id="u-162.3" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Już raz pan występował.</u>
          <u xml:id="u-162.4" who="#komentarz">(Senator Stanisław Kogut: Tak, tak.)</u>
          <u xml:id="u-162.5" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Tak ciekawie mówi, że można...)</u>
          <u xml:id="u-162.6" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#SenatorStanisławKogut">Pani Marszałek, chcę odpowiedzieć panu senatorowi Jureckiemu...</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Jurcewiczowi.)</u>
          <u xml:id="u-163.2" who="#SenatorStanisławKogut">Tak jest. W związku z tym... Proszę?</u>
          <u xml:id="u-163.3" who="#komentarz">(Wicemarszałek Krystyna Bochenek: Któremu senatorowi?)</u>
          <u xml:id="u-163.4" who="#SenatorStanisławKogut">Poprzednikowi.</u>
          <u xml:id="u-163.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-163.6" who="#komentarz">(Wicemarszałek Krystyna Bochenek: Jest Jurcewicz.)</u>
          <u xml:id="u-163.7" who="#SenatorStanisławKogut">Jurcewiczowi. Kolego Drogi, trzeba zabierać głos wtedy, kiedy wie się coś konkretnie na dany temat. Wystąpić i uprawiać filozofię, nie wiedząc, jak powstawała ustawa o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji - to trochę wstyd.</u>
          <u xml:id="u-163.8" who="#SenatorStanisławKogut">Pierwsza sprawa - ta ustawa miała na celu przekształcenie firmy państwowej w firmę prywatną prawa spółek handlowych. Druga kwestia - jeżeli, Kolego Drogi, mówisz na temat samorządów, to powiedz do końca. Samorządy jednoznacznie stwierdzają, że przejmą przewozy regionalne, jeżeli budżet państwa przekaże 2 miliardy 600 milionów zł. Trzecia sprawa - to ja podpisywałem porozumienia, gdy był obecny pan premier Hausner, gdzie samorządy miały mieć z PIT i CIT 538 milionów zł, a okazało się, że otrzymały tylko 440 milionów zł. Tu obecny pan minister faktycznie w wielu swoich książkach pisał, że aby przewozy regionalne funkcjonowały właściwie, trzeba 2 miliardów zł. A tak to jest to - tak jak powiedział pan senator Andrzejewski - zepchnięcie odpowiedzialności na samorządy.</u>
          <u xml:id="u-163.9" who="#SenatorStanisławKogut">Sprawa następna. Na mocy tej ustawy z 2000 r. kolejarze mogli kupić mieszkania po preferencyjnych cenach. Ta ustawa powstała za AWS. Było to uwłaszczenie pracowników kolejowych na mieniu. Taka jest prawda. Czasem wartość tego mieszkania wynosiła 2 tysiące zł i więcej kosztował notariusz, który miał przygotować akt notarialny. Brano bowiem cenę wolnorynkową. Nie mówmy też, że liczba przewożonych pasażerów spadła dlatego, że szyny kradną, mosty się walą. To jest naprawdę nieprawda. Ta liczba spadła dlatego, że kiedyś uruchamianych było na dobę trzy tysiące trzysta pociągów regionalnych, a dzisiaj niecały tysiąc. Zostały całkowicie zerwane połączenia komunikacyjne. Weź pan, Przyjacielu Drogi, popatrz na rozkład jazdy, na to, co się dzieje. Ja naprawdę mówię od serca. Nie jestem złośliwie, broń Boże, nastawiony ani do senatora Jurcewicza, ani do nikogo. Stwierdzam po prostu fakty. To, co się dzieje na kolei teraz, też mi zarzucono... Pan minister Engelhardt powiedział kiedyś, że wszystko uzgodnione, nie ma psychozy, nie ma strachu. To dlaczego senatorowie Platformy ze Śląska przychodzą do mnie i mówią, że następuje łączenie zakładów, z ośmiu zakładów w jeden zakład taborowy, że ustawiają się kolejki związkowców, żeby coś robić? Będziemy mówić na temat emerytur pomostowych, wtedy też wystąpię i zabiorę głos. Ale chodzi o bezpieczeństwo pasażerów.</u>
          <u xml:id="u-163.10" who="#SenatorStanisławKogut">Naprawdę, nie chcę, żeby ktoś to odebrał jako moją złośliwość, broń Boże. Ja patrzę na dobro kolei. Drodzy Państwo, jeżeli ktoś mi pokaże, że w jakimś kraju świata poprzez usamorządowienie zrobiono reformę kolei, to naprawdę pójdę na klęczkach na Jasną Górę. Niech mi ktoś pokaże, że koleje regionalne są dochodowe w jakimkolwiek kraju świata, że nie ma dotacji z budżetu centralnego i z budżetów regionalnych. Słusznie dopominają się marszałkowie... I pan senator Jurcewicz ma w tym momencie rację, że tabor autobusów szynowych można zakupić ze środków Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego. Tu ma w 100% rację.</u>
          <u xml:id="u-163.11" who="#SenatorStanisławKogut">Nie chcę przeciągać swej wypowiedzi, bo ja emocjonalnie podchodzę do tego tematu. Przepraszam, jeżeli kogoś obraziłem, ale naprawdę uważam, że ten problem musi być rozwiązany. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-163.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Bardzo, bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Teraz jeszcze pięć minut dla pana senatora Jurcewicza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Otrzymałem propozycję od senatora Ryszki, żebyśmy poszli do jakiegoś wagonu, cokolwiek to znaczy...</u>
          <u xml:id="u-165.2" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Panie Senatorze, ja też podchodzę do tego emocjonalnie i nie zamierzam nikogo urazić. Podzielam zdanie pana senatora Andrzejewskiego. Tak, powstaje pytanie, dlaczego jest taki stan, dlaczego to są ruiny i kto do tego dopuścił. Dlaczego nikt nie odpowiada? Gdzie byli wszyscy przez te lata? To jest jedna sprawa. A jeżeli chodzi o poprawkę, to mam pytanie do pana ministra. Czy w ten sposób, jaki jest proponowany, można ustawowo zmusić spółkę - powtarzam: spółkę, bo to już jest spółka - do przekazania majątku? Ja mam wątpliwości, ponieważ regulują to pewne ustawy dotyczące rachunkowości, dotyczące w tym zakresie spółek i możliwości wyzbycia się majątku, powiem ogólnie. Dlatego wam wątpliwości, Panie Senatorze, co do poprawki.</u>
          <u xml:id="u-165.3" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Jeżeli chodzi o samorządy, to zgadzam się z panem senatorem Kogutem w jednym: do tej pory co najmniej 50% połączeń w regionie zostało w ogóle zlikwidowanych. Dlaczego? Otóż, proszę państwa, dysponuję dokumentem - jeżeli pan senator sobie życzy, to go pokażę - który potwierdza, że na prośbę zarządu województwa, ogólnie rzecz biorąc, przyszła odpowiedź, że nie, my nie uruchomimy, bo nie ma gdzie, bo nie ma torów. No, na litość boską, to gdzie i kto tym majątkiem dysponował?</u>
          <u xml:id="u-165.4" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Zatem, Panie Senatorze, myślę, że i ja, i pan myślimy tak samo, w dobrym kierunku, i myślimy o pracownikach tejże spółki, ale jedno jest pewne: jeżeli rząd będzie czekał, to będzie podobna sytuacja jak w stoczni. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Dziękuję bardzo. Dziękuję państwu.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Nikt więcej nie zapisał się do zabrania głosu.</u>
          <u xml:id="u-166.2" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Czy pan minister chce się ustosunkować do przedstawionych wniosków?</u>
          <u xml:id="u-166.3" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Juliusz Engelhardt: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-166.4" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Jeszcze powinnam powiedzieć: zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-166.5" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyJuliuszEngelhardt">Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyJuliuszEngelhardt">Rzeczywiście było tu wiele wypowiedzi i padło bardzo dużo pytań, ja nie jestem w stanie ad hoc odpowiedzieć na wszystkie postawione tu pytania czy omówić wszystkich zagadnień, które zostały poruszone w wypowiedziach państwa senatorów. Niemniej jednak bardzo dziękuję za te wystąpienia, bo odczytuję je, i te polemiki również, jako wyraz troski o stan polskiego transportu kolejowego. I taki charakter ma właśnie przedłożony Wysokiemu Senatowi projekt.</u>
          <u xml:id="u-167.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyJuliuszEngelhardt">Jest to kolejny projekt i można powiedzieć: niestety kolejny. Pan senator Kogut pytał, ile nowelizacji czeka jeszcze ustawę komercjalizacyjną, która została uchwalona w 2000 r. i była już kilkanaście razy nowelizowana. Na to pytanie, Wysoki Senacie, nie można jednoznacznie odpowiedzieć. Mamy na pewno przygotowaną kolejną nowelizację, jest to tak zwany projekt drugi. Czeka on jeszcze na pewne uzgodnienia w Komisji Europejskiej, bo jest związany z pomocą publiczną, ale z całą pewnością nie wyklucza jakichś potencjalnych kolejnych nowelizacji ustawy, którą w skrócie nazywam komercjalizacyjną, w zakresie Polskich Kolei Państwowych.</u>
          <u xml:id="u-167.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyJuliuszEngelhardt">Dlaczego? Życie pisze nam nowe rozdziały, dochodzą nowe zagadnienia. Przecież w 2000 r. autorzy ówczesnej ustawy nie zdawali sobie sprawy... Nawet nie mogli przewidzieć wielu problemów, z którymi stykaliśmy się na bieżąco. Na przykład nie przewidziano faktu, że proces podziału przedsiębiorstwa PKP będzie wywoływał skutki podatkowe, i to w poważnym stopniu. W związku z tym każda zmiana polegająca na wydzielaniu majątku jest obciążana określonymi podatkami naliczanymi na zasadach ogólnych, co z kolei przy określonej sytuacji finansowej powoduje obciążenia niemożliwe do zapłacenia przez spółkę PKP SA.</u>
          <u xml:id="u-167.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyJuliuszEngelhardt">Chodzi również o samą problematykę własności gruntów, która w tej pierwotnej ustawie, trzeba powiedzieć, nie była prawidłowo uregulowana. Jak państwo wiedzą, cały system prawny dotyczący nieruchomości w Polsce jest i tak skomplikowany i zagmatwany, a tu jeszcze doszła problematyka nieruchomości kolejowych, więc wielu spraw nie można było przewidzieć.</u>
          <u xml:id="u-167.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyJuliuszEngelhardt">Poza tym w owym czasie rząd nie zakładał istotnego wsparcia procesów restrukturyzacyjnych i trzeba powiedzieć, że w kolejnych latach borykaliśmy się z tymi problemami. Chciałbym też podkreślić, bo może warto to powiedzieć, Panie Senatorze Kogut, że my przecież realizujemy strategię transportu kolejowego przyjętą przez poprzedni rząd. My nie odrzuciliśmy dokumentu i programu restrukturyzacyjnego dobrze przygotowanych przez poprzedni rząd i kontynuujemy, ulepszamy ten proces, bo oceniliśmy, że jest to proces bardzo pozytywnie przygotowany, chcemy go dokończyć.</u>
          <u xml:id="u-167.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyJuliuszEngelhardt">A na pytanie retoryczne pana senatora, kiedy będzie koniec tych przekształceń, też nie jestem w stanie teraz odpowiedzieć, bo przecież to zależy od bardzo wielu czynników, od tego, jak dalej się potoczą sprawy usamorządowienia, zaprojektowanej strategii prywatyzacji polegającej na wejściu na giełdę. Na przykład nie można było przewidzieć bieżącej sytuacji na rynkach światowych i na giełdzie, ale przecież w strategii zakładamy wprowadzenie spółki PKP InterCity na giełdę, zakładamy wprowadzenie spółki PKP Cargo na giełdę. Z pewnością będą kontynuowane działania restrukturyzacyjne i prywatyzacyjne w innych spółkach, które nie wejdą na giełdę, będą prywatyzowane w innym trybie.</u>
          <u xml:id="u-167.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyJuliuszEngelhardt">Oczywiście tych działań jeszcze jest dość dużo, ta ustawa stanowi jednak istotny postęp usprawniający ten proces. Ustawa ta wynika też z potrzeb, jakie niesie życie, z praktyki, z tego, jakie były bariery w funkcjonowaniu spółek grupy PKP, i dlatego ma taki charakter. Można się było zapoznać z tym, czego ona głównie dotyczy. Dodajmy, że jest to duży krok w stronę samorządów, w stronę tego, by za tak zwanym usamorządowieniem spółki Przewozy Regionalne, o której była tu mowa, poszły też możliwości dla samorządów w zakresie przejmowania dworców kolejowych w mniejszych miastach. Podzielam te opinie. Pan senator Andrzejewski wygłosił... Panie Senatorze, jako człowiek związany z naszą koleją państwową też się wstydzę za nasze dworce, wstydzę się, że tak wyglądają. Jest mi po prostu wstyd.</u>
          <u xml:id="u-167.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyJuliuszEngelhardt">Chciałbym podkreślić, że po raz pierwszy Wysoki Senat ma okazję uchwalić ustawę, która umożliwi dofinansowanie remontów dworców z budżetu państwa. Takiej możliwości nie było, o taką możliwość PKP starało się przez wiele, wiele lat, takiej możliwości w ogóle nie było w systemie prawnym, nie było takiego tytułu prawnego. Oczywiście przy tak wielkiej liczbie dworców, które posiada PKP - ponad tysiąc dwieście małych i dużych dworców - nie było formalnej możliwości utrzymania tej substancji; ubolewam nad tym. Niemniej jednak stwarzamy pewne możliwości.</u>
          <u xml:id="u-167.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyJuliuszEngelhardt">Nie mogę się odnieść... Przeskoczę do ostatniego mówcy, pana senatora Andrzejewskiego, ale chciałbym się odnieść tylko do tej ewentualnej poprawki. Nie znam formalnie tej poprawki i ad hoc w ogóle nie mógłbym się odnieść do propozycji. Chciałbym podkreślić w tym kontekście jedno: że w ustawie zaprojektowaliśmy, i jest to w przepisach, po pierwsze, możliwość przekazania samorządowi na jego wniosek całego dworca wraz z gruntami na własność, o ile samorząd taką wolę wyraża, bo są samorządy, które taką wolę deklarują, chętnie by to przejęły i mają swój projekt zagospodarowania obiektów dworcowych, a są takie, które tego nie chcą.</u>
          <u xml:id="u-167.10" who="#komentarz">(Senator Stanisław Kogut: Oczywiście dobrowolnie.)</u>
          <u xml:id="u-167.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyJuliuszEngelhardt">Po pierwsze, jest tutaj stworzona taka możliwość i ja osobiście oceniam, że to jest bardzo pozytywna możliwość, że jeśli samorząd będzie chciał, to to weźmie. Uważam, że to doprowadzi do istotnej poprawy stanu dworców w całej Polsce, zwłaszcza tych mniejszych.</u>
          <u xml:id="u-167.12" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyJuliuszEngelhardt">Po drugie, jest możliwość przekazania samorządowi na jego wniosek linii kolejowej, która nie jest linią o znaczeniu państwowym, i są takie samorządy, na przykład urząd marszałkowski Dolnego Śląska przejął od nas linię kolejową. Będziemy je przekazywać, dzięki właśnie tutaj ustawie jest stworzona ta możliwość, o ile samorząd deklaruje prowadzenie działalności przewozowej na tej linii, a nie rozbiórkę tej linii.</u>
          <u xml:id="u-167.13" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyJuliuszEngelhardt">Po trzecie, jest możliwość sprzedaży nawet przedsiębiorcy prywatnemu takiej linii, o ile samorząd byłby niezainteresowany, też oczywiście w określonym trybie.</u>
          <u xml:id="u-167.14" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyJuliuszEngelhardt">I tutaj dochodzę do zarówno dworca, jak i samej linii. Spółka PKP SA jest spółką Skarbu Państwa, obowiązuje tryb określony w ustawie ogólnej o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, więc nie można po prostu tak za złotówkę przekazać dworca, tym bardziej że jesteśmy przecież zainteresowani tym, żeby była zachowana funkcja transportowa dworca, czyli obsługa pasażerów, parkingi, kasy biletowe i inne elementy z tym związane, niezależnie od tego, kto jest właścicielem dworca. Chcielibyśmy dokonać zmiany - i ta ustawa, Panie Senatorze, zmierza w tym kierunku - struktury właścicielskiej dworców, przekazać samorządom ewentualnie w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego...</u>
          <u xml:id="u-167.15" who="#komentarz">(Senator Stanisław Kogut: Ale tego nie ma. W tej ustawie tego nie ma, Panie Ministrze.)</u>
          <u xml:id="u-167.16" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyJuliuszEngelhardt">Idziemy w tym kierunku. Bo dzisiejsze przepisy - tak, chciałem o tym powiedzieć - już umożliwiają pójście w tym kierunku, a w drugim projekcie, w kolejnym projekcie, bo ten projekt mówi o liniach kolejowych, przedstawiamy tę problematykę dworcową. Ale to zmierza w tym samym kierunku, żeby przekazać dworce na własność samorządom, ewentualnie, jeśli będą chciały, ale na podstawie umowy, w której będzie określone, co tam będzie zrobione, o ile oczywiście samorząd ma jakiś projekt zagospodarowania, albo w trybie partnerstwa publiczno-prywatnego przedsiębiorcom zainteresowanym zagospodarowaniem dworca. I oczywiście dostrzegamy taką konieczność. To jest pewne, że tak chcemy zrobić, i oczywiście wtedy też pewnie będę występował przed Wysoką Izbą, żeby uchwalić ten projekt odnoszący się do dworców, bo dzisiaj mówię o liniach.</u>
          <u xml:id="u-167.17" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyJuliuszEngelhardt">Jest tutaj szereg pytań, które stawiał pan senator Kogut.</u>
          <u xml:id="u-167.18" who="#komentarz">(Senator Stanisław Kogut: To na piśmie.)</u>
          <u xml:id="u-167.19" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyJuliuszEngelhardt">Jeśli chodzi o opór samorządów, to może to nie jest opór, Panie Senatorze, tylko są określone oczekiwania. I chciałbym powiedzieć, że rząd ostatnio opracował i przekazał samorządom projekt porozumienia w sprawie usamorządowienia, w którym określono, że wartość inwestycji w zakresie taboru pasażerskiego na lata 2009–2020 wynosić będzie 7,5 miliarda zł, z tego 3,6 miliarda zł będzie do roku 2015. Rząd określił źródła finansowania tego programu i myślę, mam taką nadzieję, że te rozmowy, które aktualnie prowadzimy z marszałkami województw, doprowadzą do pozytywnego finału, tak jak to przewiduje uchwalony już przez Wysoką Izbę pierwszy projekt.</u>
          <u xml:id="u-167.20" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyJuliuszEngelhardt">Tutaj jeszcze pada pytanie pana senatora, dlaczego dwukrotna koordynacja rozkładów jazdy. Otóż odpowiadając na to pytanie, chciałbym wrócić do zapisów ustawy, a przy tym chciałbym jeszcze podkreślić, że w pracach nad samą ustawą, we wszystkich etapach pracy nad tą ustawą bardzo czynnie uczestniczyli przedstawiciele samorządów. I jeśli chodzi o wspomnianą przez pana senatora koordynację, to jest tak, że w Polsce mamy taki system, że zarządca infrastruktury kolejowej jest odrębnym podmiotem, na rynku funkcjonuje wielu operatorów przewozów, a także może funkcjonować wielu organizatorów przewozów. I ten proces w moim przekonaniu jest prawidłowo zaplanowany czy zaprojektowany w ustawie. Polega on na tym, że przewoźnicy i organizatorzy przewozów osób przed złożeniem wniosków do zarządcy o określony rozkład jazdy, o przydzielenie tras pociągów, wzajemnie uzgadniają, jakiego rozkładu chcą, a następnie zarządca przydziela im te trasy, oczywiście zgodnie z wnioskami, z tym że oczywiście muszą być skoordynowane dogodne połączenia dla pasażerów. Ja oceniam, że ten przepis jest pozytywnie skonstruowany, prawidłowo, i myślę, że on poprawi skomunikowanie kolei z innymi środkami transportu, zwłaszcza w regionach.</u>
          <u xml:id="u-167.21" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyJuliuszEngelhardt">To tyle, jeśli chodzi o wypowiedź pana senatora Koguta.</u>
          <u xml:id="u-167.22" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyJuliuszEngelhardt">Pan senator Ryszka... Panie Senatorze, ja dziękuję też za tę wypowiedź, bo z tej pańskiej wypowiedzi wynika troska o całokształt spraw kolejowych, bym powiedział. Dziękuję za wsparcie tej ustawy. Trudno jest mi się odnieść do pewnych tez pana senatora. Pan senator wspominał, że redukcja zatrudnienia i wzrost liczebności kadry kierowniczej to są jedyne efekty dotychczasowych działań. Tu chciałbym wypowiedzieć się troszeczkę polemicznie. Nie jest tak, Panie Senatorze, bo społeczeństwo polskie... Oczywiście kolej zawsze jest przedmiotem krytyki, niemniej jednak chciałbym powiedzieć, że na przykład ofertę spółki InterCity nasze społeczeństwo ocenia bardzo pozytywnie, z badań to wychodzi, ludzie akceptują te połączenia. Co więcej, gdyby spółka PKP InterCity chciała wycofać niektóre połączenia, to spotkamy się z olbrzymią falą protestów. To znaczy, że ludzie to akceptują, ludzie tego chcą.</u>
          <u xml:id="u-167.23" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyJuliuszEngelhardt">Podobnie jest, jeżeli chodzi o przewozy regionalne, gdyż pewne, powiedzmy, zagrożenia finansowe, brak dofinansowania jakiegoś pociągu powodują ostatecznie jego odwołanie, ale to wywołuje również oddźwięk społeczny, bo społeczeństwo chce i właśnie poprzez swoich przedstawicieli w parlamencie, poprzez panów senatorów, panów posłów, mam wiele wizyt... To znaczy, że ludzie chcą.</u>
          <u xml:id="u-167.24" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyJuliuszEngelhardt">Oczywiście nasze społeczeństwo czasami jest niezadowolone, i słusznie, z jakości świadczonych usług i na pewno trzeba ją poprawiać. Ta ustawa też temu służy. Trzeba poprawiać, bez dwóch zdań, jakość świadczonych usług. Ale chciałbym też podkreślić, że na przykład kolejowe przewozy pasażerskie w ostatnim okresie, właśnie dzięki tym działaniom restrukturyzacyjnym, ośmieliłbym się stwierdzić, rosną, i to dynamicznie. Kolejowe przewozy pasażerskie w Polsce w pierwszym półroczu w stosunku do roku ubiegłego wzrosły prawie o 9%.</u>
          <u xml:id="u-167.25" who="#komentarz">(Senator Tadeusz Skorupa: Bo benzyna droga.)</u>
          <u xml:id="u-167.26" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyJuliuszEngelhardt">Praca przewozowa wzrosła prawie o 8%. To znaczy, że ten rynek rośnie, jeżeli chodzi o udział kolei, to znaczy, że oferta kolejowych spółek pasażerskich takich, jak InterCity, Przewozy Regionalne, Koleje Mazowieckie, szybka kolej w Trójmieście, spotyka się z akceptacją społeczną i ludzie korzystają z kolei, zwłaszcza w sytuacji, kiedy na przykład na linii Warszawa - Łódź kursują nowoczesne składy, kiedy Koleje Mazowieckie kupiły nowoczesne składy pociągów. Ludzie akceptują takie oferty i myślę, że jest jednak poparcie społeczne, że to, o czym pan mówił, to nie jest jedyny efekt.</u>
          <u xml:id="u-167.27" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyJuliuszEngelhardt">Chciałbym też odnieść się do tej tezy pana senatora, że rząd lansuje program budowy kolei dużych prędkości, a to oznacza, że zabierze pieniądze na remonty klasycznych linii, których stan jest zły, itd. Oczywiście, Panie Senatorze, takie tezy są spotykane, ale chciałbym zapewnić, że w rządzie nie ma takiego myślenia, iżby zabrać pieniądze z remontów tej podupadłej, trzeba to przyznać, infrastruktury kolejowej w Polsce i przeznaczyć je na spektakularny projekt pod tytułem „koleje dużych prędkości”. Absolutnie takie myślenie jest wykluczone. Projekt kolei dużych prędkości jest projektem, który będzie sfinansowany z innych źródeł, i projekt ten nie naruszy tych ewentualnych pieniędzy budżetowych, które miały być przeznaczone na remonty infrastruktury. Zresztą nie możemy mówić o projekcie kolei dużych prędkości w ten sposób, że my już mamy te miliardy na te koleje i teraz po prostu zamiast je przeznaczyć na remonty, przeznaczymy na koleje dużych prędkości. To nie jest prawda, finansowanie na koleje dużych prędkości trzeba zdobyć zupełnie odrębnie, w odrębnym trybie i to jest zupełnie inny problem.</u>
          <u xml:id="u-167.28" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyJuliuszEngelhardt">No, tych pytań było wiele, Panie Senatorze. Ja nie odnoszę się... Jeszcze raz bardzo dziękuję, gdyż ja podzielam te obawy ogólne, które pan senator wyraził, bo, no cóż można powiedzieć, pan senator ma rację w wielu kwestiach dotyczących stanu.</u>
          <u xml:id="u-167.29" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyJuliuszEngelhardt">Zapisałem sobie jedno stwierdzenie. Panie Senatorze, tak, kolej trzeba dofinansować, to prawda, i kolej o to zabiega, dlatego że kolej była przez lata niedofinansowana. I taki jest stan rzeczywisty, borykamy się z rozlicznymi problemami, w tym przede wszystkim ze złym stanem infrastruktury konwencjonalnej w całej Polsce. Jest to stan, niestety, zły. I zawsze zabiegamy o wsparcie finansowe dla tego procesu.</u>
          <u xml:id="u-167.30" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyJuliuszEngelhardt">Pan senator Jurcewicz... Oczywiście pytanie, kto spowodował zadłużenie, to jest też temat rzeka. To jest oczywiście sekwencja pewnych niekonsekwencji, bym powiedział, od 2001 r., kiedy to utworzono spółkę PKP Przewozy Regionalne, w ramach restrukturyzacji i w ramach tej pierwotnej ustawy, i nie zapewniono właściwych źródeł dofinansowania działalności w zakresie kolejowych przewozów regionalnych. Od tego się zaczęło, długi spółki zaczęły narastać, tę spółkę trzeba było po drodze kiedyś tam oddłużyć. Teraz, w tym programie rząd oddłużył spółkę kwotą 2 miliardów 160 milionów zł i po tym przewidzianym przez rząd oddłużeniu, bo to oddłużenie trwa, jest przewidziane na ten rok i do końca przyszłego roku, spółka nie będzie miała zadłużenia długoterminowego, a zatem rząd ją w pełni oddłuży. Pozostaje jeszcze pewna nierozliczona strata bilansowa z lat ubiegłych, ale to nie jest zadłużenie spółki, tylko nierozliczona strata bilansowa, problem taki, bym powiedział, troszkę księgowy do odpowiedniego rozliczenia w latach następnych.</u>
          <u xml:id="u-167.31" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyJuliuszEngelhardt">Pozostawiam zatem bez odpowiedzi pytanie, kto to spowodował, bo była to sekwencja działań, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-167.32" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyJuliuszEngelhardt">No i pan senator Andrzejewski... Ja też dziękuję za tę wypowiedź i za tę troskę, którą pan senator wyraził w swoim wystąpieniu. Rzeczywiście, tak to się zdarzyło w Polsce, że przez wiele, wiele lat, trzeba powiedzieć, od początku transformacji, środowisko kolejowe zabiegało o większe wsparcie na procesy inwestycyjne, na usługi publiczne, które kolej świadczy. I trzeba powiedzieć, że nie było to wsparcie na wystarczającym poziomie, pomimo że na przykład co roku przedstawiamy Komisji Infrastruktury sprawozdanie na temat stanu polskiej infrastruktury kolejowej. Trzeba powiedzieć, że parlament jest na bieżąco informowany, jaki jest stan infrastruktury kolejowej i zainteresowani parlamentarzyści wiedzą, że ten stan jest zły i że trzeba go poprawić.</u>
          <u xml:id="u-167.33" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyJuliuszEngelhardt">Dlatego też w ubiegłym okresie rząd wprowadził pewne regulacje dodatkowe, na przykład umożliwił dofinansowanie kosztów utrzymania infrastruktury kolejowej bezpośrednią dotacją. To dofinansowanie w tym roku wynosi 500 milionów zł, w roku przyszłym będzie wynosić 680 milionów zł. To dofinansowanie w Polsce, wobec tej kwoty, kosztów całkowitych, wynosi około 15% kosztów utrzymania infrastruktury kolejowej i ma na celu również obniżenie stawek dostępu czy stabilizowanie stawek dostępu, które płacą przewoźnicy za dostęp do infrastruktury. Niemniej jednak chciałbym wskazać, że na przykład koleje niemieckie otrzymują dofinansowanie na poziomie 40% kosztów utrzymania, koleje holenderskie, francuskie zaś - gdzieś na poziomie 50% kosztów utrzymania infrastruktury. To służy generalnie polityce transportowej państwa, o której tutaj pośrednio była mowa, temu, by obniżać stawki dostępu do infrastruktury, czyli obniżać koszt całkowity usługi kolejowej, gdyż to powoduje większą skłonność klientów do korzystania z usług kolejowych. Taką politykę rząd aktualnie realizuje. Niemniej jednak kwoty tego zasilenia, trzeba powiedzieć, są jeszcze zbyt małe, żeby widać było konkretne efekty, ale wierzę, że w kolejnych latach będzie lepiej.</u>
          <u xml:id="u-167.34" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyJuliuszEngelhardt">Pani Marszałek, ja pewnie nie odpowiedziałem wyczerpująco, bo było dużo pytań. Jeśli jest taka potrzeba, ja bym prosiłby o taką możliwość, żebym na piśmie mógł się do nich ustosunkować, jeśliby któryś z panów senatorów sobie życzył szczegółowego wyjaśnienia co do pozostawionego pytania, na które nie udzieliłem odpowiedzi. Tak że deklaruję taką gotowość.</u>
          <u xml:id="u-167.35" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Pani Marszałek, czy mógłbym prosić... Tylko półtora zdania na wyjaśnienie pewnej kwestii szczegółowej.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Bardzo przepraszam, ale już jest po sekwencji pytań. Bardzo przepraszam, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Panie Ministrze, serdecznie panu dziękuję za obszerne wyjaśnienie pewnych kwestii podjętych przez senatorów. Bardzo serdecznie panu dziękuję za obecność. Bardzo szczegółowo odpowiedział pan na pytania, ale rozumiem, że jeśli na przykład są dodatkowe, takie, jakie zgłasza pan senator Bender, to można zapytać już w kuluarach czy poprosić o odpowiedź na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Juliusz Engelhardt: Tak, tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-168.3" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-168.4" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Panie i Panowie Senatorowie, ponieważ został zgłoszony wniosek o charakterze legislacyjnym, proszę Komisję Gospodarki Narodowej oraz Komisję Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej o ustosunkowanie się do tego wniosku i przygotowanie wspólnego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-168.5" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Informuję państwa senatorów, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
          <u xml:id="u-168.6" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Szanowni Państwo, w tym momencie chcę ogłosić przerwę w obradach do godziny 17.30, wtedy będą głosowania.</u>
          <u xml:id="u-168.7" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Teraz jeszcze komunikaty, proszę o ich wysłuchanie, ponieważ będą dotyczyły najbliższych procedur.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#SenatorSekretarzWaldemarKraska">Bezpośrednio po ogłoszeniu przerwy odbędzie się wspólne posiedzenie Komisji Nauki, Edukacji i Sportu oraz Komisji Rodziny i Polityki Społecznej w sali nr 176.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#SenatorSekretarzWaldemarKraska">W dniu dzisiejszym na trzydzieści minut przed rozpoczęciem głosowań w sali nr 217 odbędzie się wspólne posiedzenie Komisji Ustawodawczej, Komisji Praw Człowieka i Praworządności oraz Komisji Rodziny i Polityki Społecznej w sprawie rozpatrzenia poprawki zgłoszonej na posiedzeniu plenarnym do projektu ustawy o zmianie ustawy o Policji, ustawy o Służbie Celnej i ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu.</u>
          <u xml:id="u-169.2" who="#SenatorSekretarzWaldemarKraska">Wspólne posiedzenie Komisji Gospodarki Narodowej oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej odbędzie się o godzinie 16.00 w sali nr 217. Porządek obrad: po pierwsze, rozpatrzenie zgłoszonych przez grupę senatorów zarzutów w sprawie uchybień regulaminowych przy rozpatrywaniu ustawy o zmianie ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego „Polskie Koleje Państwowe” oraz ustawy o transporcie kolejowym; po drugie, rozpatrzenie zgłoszonych na posiedzeniu plenarnym wniosków do wymienionej ustawy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#WicemarszałekKrystynaBochenek">Zarządzam przerwę do 17.30.</u>
          <u xml:id="u-170.2" who="#komentarz">(Przerwa w obradach od godziny 15 minut 18 do godziny 17 minut 33)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Panie i Panowie Senatorowie, proszę o zajmowanie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wysoki Senacie, wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-171.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę senatorów sekretarzy o zajęcie miejsc. Już to uczynili.</u>
          <u xml:id="u-171.3" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przystąpimy teraz do całego bloku głosowań. Przedtem, ponieważ wycofanie poprawki może odbywać się przed blokiem głosowań, oddaję głos panu senatorowi Andrzejewskiemu.</u>
          <u xml:id="u-171.4" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Pragnę, zgodnie z art. 52 ust. 7 Regulaminu Senatu, wycofać poprawkę pierwszą do ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw. Mówi ona, iż nie stosuje się ustawy do osób, których pochodzenie polskie lub obywatelstwo polskie zostało stwierdzone zgodnie z ustawą. Motyw tego wycofania jest krótki: brak sprzężenia systemowego w wyniku tego zapisu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Czyli ta pierwsza poprawka zostaje wycofana, nie poddajemy jej pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: Jest wycofana.)</u>
          <u xml:id="u-173.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wysoki Senacie, przystępujemy do rozpatrzenia punktu dwudziestego siódmego porządku obrad: trzecie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym.</u>
          <u xml:id="u-173.3" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Drugie czytanie ustawy odbyło się na osiemnastym posiedzeniu Senatu 25 września. Senat skierował projekt ustawy do Komisji Ustawodawczej, Komisji Gospodarki Narodowej oraz Komisji Rodziny i Polityki Społecznej, aby ustosunkowały się do zgłoszonych w toku dyskusji wniosków. Sprawozdanie o projekcie tej ustawy to druk nr 177X.</u>
          <u xml:id="u-173.4" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Pan senator Stanisław Jurcewicz, jako sprawozdawca tych trzech komisji, proszony jest o przedstawienie dodatkowego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-173.5" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Mam zaszczyt w imieniu trzech połączonych komisji, to jest Komisji Ustawodawczej, Komisji Gospodarki Narodowej oraz Komisji Rodziny i Polityki Społecznej, przedstawić sprawozdanie o projekcie ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym.</u>
          <u xml:id="u-174.2" who="#SenatorStanisławJurcewicz">Senat na osiemnastym posiedzeniu w dniu 25 września bieżącego roku, po przeprowadzonym drugim czytaniu, zgodnie z art. 81 ust. 3 Regulaminu Senatu, skierował projekt ustawy do Komisji Ustawodawczej, Komisji Gospodarki Narodowej oraz Komisji Rodziny i Polityki Społecznej. Komisje na wspólnym posiedzeniu w dniu 25 września bieżącego roku ustosunkowały się do zgłoszonych w toku dyskusji wniosków. Komisje poparły wniosek zawarty w zestawieniu wniosków i wnoszą o jego przyjęcie przez Senat wraz z jednolitym projektem ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz projektem uchwały w sprawie wniesienia do Sejmu tego projektu ustawy, zawartymi w druku nr 177S. Proszę o jego przyjęcie. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Czy pan senator chce jeszcze zabrać głos jako wnioskodawca?</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#komentarz">(Senator Stanisław Jurcewicz: Nie, dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-175.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Czy ktoś z państwa senatorów chce zadać pytanie panu senatorowi? Jeżeli nie, to możemy przystąpić do głosowania w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym.</u>
          <u xml:id="u-175.3" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę państwa, teraz odczytam jedną formułę ogólną, której potem nie będę powtarzał.</u>
          <u xml:id="u-175.4" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Zgodnie z Regulaminem Senatu głosowania odbywają się przy użyciu aparatury elektronicznej i polegają na naciśnięciu przycisku aparatury i podniesieniu ręki.</u>
          <u xml:id="u-175.5" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wszyscy to wiemy, jest to ogólna norma, która będzie nas obowiązywała w każdym szczegółowym przypadku.</u>
          <u xml:id="u-175.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-175.7" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">W pierwszej kolejności przeprowadzimy głosowanie nad poprawką - druk nr 177X, a następnie nad przyjęciem projektu w całości w brzmieniu zaproponowanym przez komisje, ze zmianą wynikającą z przyjętej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-175.8" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przystępujemy do głosowania nad przedstawioną poprawką. Poprawka ma charakter redakcyjny.</u>
          <u xml:id="u-175.9" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-175.10" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-175.11" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.12" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-175.13" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 84 obecnych senatorów 83 - za, 1 - przeciw.</u>
          <u xml:id="u-175.14" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-175.15" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przystępujemy zatem do głosowania nad przyjęciem projektu ustawy - Prawo o ruchu drogowym w całości, ze zmianą wynikającą z poprawki.</u>
          <u xml:id="u-175.16" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-175.17" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-175.18" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-175.19" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-175.20" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 84 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-175.21" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat przyjął projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym i podjął uchwałę w sprawie wniesienia do Sejmu tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-175.22" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Pan senator Stanisław Jurcewicz będzie nas reprezentował w dalszych pracach nad ustawą.</u>
          <u xml:id="u-175.23" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dwudziestego ósmego porządku obrad: trzecie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy o transporcie drogowym.</u>
          <u xml:id="u-175.24" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Drugie czytanie odbyło się 25 września 2008 r. Senat skierował projekt do Komisji Ustawodawczej i Komisji Gospodarki Narodowej. Sprawozdanie znajduje się w druku nr 158X.</u>
          <u xml:id="u-175.25" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę pana senatora Kazimierza Kleinę o przedstawienie sprawozdania obu komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#SenatorKazimierzKleina">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#SenatorKazimierzKleina">W imieniu Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Gospodarki Narodowej mam zaszczyt przedstawić dodatkowe sprawozdanie obu komisji o projekcie ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy o transporcie drogowym wraz z zestawieniem wszystkich wniosków.</u>
          <u xml:id="u-176.2" who="#SenatorKazimierzKleina">Senat na osiemnastym posiedzeniu w dniu 25 września 2008 r., po przeprowadzonym drugim czytaniu, zgodnie z art. 81 ust. 3 Regulaminu Senatu, skierował projekt ustawy do Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Gospodarki Narodowej. Komisje na wspólnym posiedzeniu w dniu 25 września 2008 r. ustosunkowały się do zgłoszonych w toku dyskusji wniosków. Komisje poparły wnioski zawarte w punktach:1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 i 10 zestawienia wniosków i wnoszą o ich przyjęcie przez Senat wraz z jednolitym projektem ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy o transporcie drogowym i projektem uchwały w sprawie wniesienia do Sejmu tego projektu ustawy, zawartymi w druku nr 158S.</u>
          <u xml:id="u-176.3" who="#SenatorKazimierzKleina">W załączeniu przekazujemy informację o zgodności z prawem Unii Europejskiej poprawek zgłoszonych w trakcie drugiego czytania projektu ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Panie Senatorze, czy chce pan zabrać jeszcze głos w tej sprawie jako wnioskodawca?</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#komentarz">(Senator Kazimierz Kleina: Dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-177.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Czy są jakieś pytania do pana senatora występujących w obu rolach?</u>
          <u xml:id="u-177.3" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo, pan senator Skorupa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#SenatorTadeuszSkorupa">Panie Marszałku! Panie Senatorze!</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#SenatorTadeuszSkorupa">Czy uważa pan, że kierowca prowadzący kolejkę turystyczną, który ukończył osiemnaście lat, w pełni gwarantuje bezpieczeństwo przewożonym turystom? Bez badań psychotechnicznych? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#SenatorKazimierzKleina">Panie Marszałku! Panie Senatorze!</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#SenatorKazimierzKleina">Nad tą sprawą dyskutowaliśmy podczas posiedzenia komisji. No i po dyskusji, a także po zasięgnięciu opinii ministerstwa, uznaliśmy, że rozwiązanie, jakie proponujemy, jest rozwiązaniem prawidłowym, taką propozycję przyjęliśmy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo, pan senator Banaś.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#SenatorGrzegorzBanaś">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#SenatorGrzegorzBanaś">Panie Senatorze, proszę raz jeszcze powiedzieć - ja wiem, że już tego typu odpowiedź padała wielokrotnie, ale przed głosowaniem chciałbym usłyszeć raz jeszcze - czy ci, którzy do tej pory wykonywali tę usługę, działali w sposób nielegalny, i w związku z tym ten projekt ustawy, nad którym debatujemy, porządkuje przepisy prawa w tej materii. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#SenatorKazimierzKleina">Tak, ustawa porządkuje pewne dotychczasowe niedociągnięcia prawne, które wynikały głównie z niepełnych rozwiązań w ustawie o ruchu drogowym, i ta nasza inicjatywa ma te sprawy porządkować.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#komentarz">(Senator Grzegorz Banaś: Przepraszam bardzo, Panie Marszałku.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#SenatorGrzegorzBanaś">Chcę uzyskać od pana jednoznaczną odpowiedź także na pierwszy człon mojego pytania: czy do tej pory prowadzono tego typu działalność w sposób nielegalny?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę, Panie Senatorze Sprawozdawco.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#SenatorKazimierzKleina">No, ja nie jestem właściwą osobą do tego, żeby oceniać, czy te czy inne osoby prowadzą działalność gospodarczą zgodnie z prawem, czy niezgodnie z prawem. Wydaje mi się, że od tego są inne służby. Do tej pory ci wszyscy, którzy prowadzili tego typu działalność, działali w takich warunkach prawnych, jakie im umożliwiano, i oni otrzymywali stosowne zgody. Ale nie mnie oceniać, czy oni w sposób prawidłowy respektowali wszystkie przepisy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przystępujemy do głosowania nad projektem ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy o transporcie drogowym. Najpierw oczywiście głosowanie nad poprawkami, a potem nad całością ustawy.</u>
          <u xml:id="u-189.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przystępujemy do głosowania nad poprawkami. Uwaga, nad poprawkami: pierwszą, drugą, czwartą, piątą, siódmą, ósmą, dziewiątą i dziesiątą należy głosować łącznie.</u>
          <u xml:id="u-189.3" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka pierwsza ma na celu takie zdefiniowanie kolejki turystycznej, aby jednoznacznie przesądzić, że kolejka jest zespołem odrębnych pojazdów składających się z ciągnika rolniczego albo pojazdu wolnobieżnego oraz przyczepy lub przyczep. Jednocześnie poprawka ogranicza brzmienie przepisu do samej definicji kolejki, rezygnując z określenia, w tym miejscu ustawy, warunków, pod jakimi dozwolony jest przewóz osób w przyczepie kolejki. Takie zdefiniowanie kolejki turystycznej, przy jednoczesnej rezygnacji z konstrukcyjnego ograniczenia jej prędkości do 20 km na godzinę, powoduje konieczność dalszych zmian zawartych w poprawkach: drugiej, czwartej, piątej, siódmej, ósmej, dziewiątej i dziesiątej.</u>
          <u xml:id="u-189.4" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka druga wprowadza regulację dotyczącą warunków, w których dopuszczalny jest przewóz osób w przyczepie kolejki turystycznej, a następne poprawki konsekwentnie zmierzają do odrębnego traktowania pojazdów kolejki turystycznej, w tym do oddzielnego dopuszczenia do ruchu i rejestrowania oraz oddzielnego podlegania badaniom technicznym.</u>
          <u xml:id="u-189.5" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-189.6" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za? Przypominam, chodzi o poprawki.</u>
          <u xml:id="u-189.7" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-189.8" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-189.9" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 84 obecnych senatorów 50 - za, 31 - przeciw, 3 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-189.10" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawki zostały przyjęte.</u>
          <u xml:id="u-189.11" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka trzecia usuwa zbędne unormowanie; zgodnie z brzmieniem dotychczasowych przepisów ustawy na organizatora imprezy jest już nałożony obowiązek uzgadniania z policją przebiegu trasy i miejsca imprezy.</u>
          <u xml:id="u-189.12" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-189.13" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-189.14" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-189.15" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-189.16" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 84 obecnych senatorów 50 - za, 31 - przeciw, 3 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-189.17" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-189.18" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka szósta wprowadza obowiązek uzyskania odpowiedniej adnotacji w dowodzie rejestracyjnym pojazdu silnikowego kolejki turystycznej, potwierdzającej dopuszczenie do ruchu w ramach zespołu pojazdów.</u>
          <u xml:id="u-189.19" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-189.20" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-189.21" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-189.22" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-189.23" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-189.24" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 84 obecnych senatorów 49 - za, 29 - przeciw, 6 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-189.25" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-189.26" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przystępujemy do głosowania nad przyjęciem projektu ustawy w całości.</u>
          <u xml:id="u-189.27" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-189.28" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem projektu ustawy?</u>
          <u xml:id="u-189.29" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-189.30" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-189.31" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 84 obecnych senatorów 48 - za, 29 - przeciw, 7 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-189.32" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat przyjął projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy o transporcie drogowym i podjął uchwałę w sprawie wniesienia do Sejmu tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-189.33" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Jednocześnie Senat upoważnił senatora Kazimierza Kleinę do reprezentowania Senatu w dalszych pracach nad tym projektem.</u>
          <u xml:id="u-189.34" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wysoki Senacie, przystępujemy do rozpatrzenia punktu dwudziestego dziewiątego porządku obrad: zmiany w składzie komisji senackich.</u>
          <u xml:id="u-189.35" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wniosek Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich zawarty jest w druku nr 286.</u>
          <u xml:id="u-189.36" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Pan senator Piotr Zientarski już się zbliża do mównicy.</u>
          <u xml:id="u-189.37" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#SenatorPiotrZientarski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#SenatorPiotrZientarski">Na podstawie art. 14 ust. 1 Regulaminu Senatu Komisja Regulaminowa, Etyki i Spraw Senatorskich przedstawia następujący projekt uchwały: „Senat Rzeczypospolitej Polskiej, na podstawie art. 13 ust. 2 Regulaminu Senatu, odwołuje senatora Piotra Kaletę z Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz wybiera senatora Piotra Kaletę do Komisji Gospodarki Narodowej”. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Czy ktoś z państwa senatorów chciałby zabrać głos w tej sprawie? Jeżeli nie, to możemy przystąpić do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-191.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-191.3" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za projektem uchwały?</u>
          <u xml:id="u-191.4" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-191.5" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-191.6" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 84 obecnych senatorów 78 - za, 5 - przeciw, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-191.7" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie zmian w składzie komisji senackich.</u>
          <u xml:id="u-191.8" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Powracamy do rozpatrywania punktu pierwszego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-191.9" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">W przerwie odbyło się posiedzenie Komisji Praw Człowieka i Praworządności oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, które ustosunkowały się do wniosków i przygotowały wspólne sprawozdanie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-191.10" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Widzę, że pan senator Sadowski już się zbliża.</u>
          <u xml:id="u-191.11" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#SenatorSławomirSadowski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#SenatorSławomirSadowski">Jak pan marszałek wspomniał, wczoraj odbyło się posiedzenie Komisji Praw Człowieka i Praworządności oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej.</u>
          <u xml:id="u-192.2" who="#SenatorSławomirSadowski">Komisje, po rozpatrzeniu na posiedzeniu w dniu wczorajszym wniosków zgłoszonych w toku debaty w dniu 15 października 2008 r. nad ustawą o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw, przedstawiają Wysokiemu Senatowi następujące stanowisko. Wysoki Senat raczy przyjąć wnioski zawarte w punktach: drugim, trzecim, czwartym, piątym, siódmym, ósmym, dziewiątym, dziesiątym, jedenastym, dwunastym, trzynastym, czternastym i piętnastym.</u>
          <u xml:id="u-192.3" who="#SenatorSławomirSadowski">Chcę podkreślić, że większość z tych poprawek wczoraj została omówiona przez marszałka Zbigniewa Romaszewskiego oraz przeze mnie. A wczoraj obradowaliśmy nad poprawkami zgłoszonymi przez senatora Stanisława Jurcewicza i obie zostały pozytywnie zaopiniowane, swoją poprawkę wycofał natomiast, jak już słyszeliśmy, senator Andrzejewski. Jeżeli jest konieczność, to mogę wyjaśnić, na czym polegają te poprawki, ale macie je państwo tutaj...</u>
          <u xml:id="u-192.4" who="#komentarz">(Wicemarszałek Marek Ziółkowski: Ja będę wyjaśniał sens tych poprawek podczas ich odczytywania.)</u>
          <u xml:id="u-192.5" who="#SenatorSławomirSadowski">Dobrze. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Czy senatorowie wnioskodawcy lub pozostały senator sprawozdawca chcieliby zabrać głos w tej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#komentarz">(Senator Sławomir Sadowski: Dziękuję, Panie Marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-193.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Rozumiem, dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-193.3" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">W takim razie przystępujemy do głosowania, najpierw nad poprawkami, a następnie nad ustawą w całości.</u>
          <u xml:id="u-193.4" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę państwa, co do poprawki pierwszej, którą pan senator Andrzejewski wycofał, to czy ktoś chciałby podtrzymać tę poprawkę? Skoro nie ma chętnego, to nie głosujemy nad tą poprawką.</u>
          <u xml:id="u-193.5" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka druga ma charakter technicznolegislacyjny.</u>
          <u xml:id="u-193.6" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-193.7" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-193.8" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-193.9" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-193.10" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-193.11" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 82 obecnych senatorów wszyscy głosowali za... A nie, przepraszam, na 83 obecnych senatorów 82 głosowało za, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-193.12" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka trzecia rozszerza zakres spraw przekazanych do uregulowania rozporządzeniem wydanym na podstawie art. 11c ust. 8 ustawy o cudzoziemcach o konieczność określenia miejsca i czasu przeprowadzenia wywiadu środowiskowego przez funkcjonariuszy Straży Granicznej oraz wskazania dokumentów upoważniających do sprawdzenia lokalu cudzoziemca.</u>
          <u xml:id="u-193.13" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-193.14" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-193.15" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-193.16" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-193.17" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-193.18" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 84 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-193.19" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-193.20" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka czwarta zmierza do tego, aby podstawą do odmowy wydania przepustki cudzoziemcowi będącemu członkiem załogi statku morskiego przypływającego do portu morskiego oraz unieważnienia tej przepustki mogły być względy zagrożenia dla obronności lub bezpieczeństwa państwa, ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego; jednocześnie poprawka koryguje błędne odesłanie.</u>
          <u xml:id="u-193.21" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-193.22" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-193.23" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-193.24" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-193.25" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-193.26" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 84 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-193.27" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-193.28" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka piąta modyfikuje przepis określający przesłanki uzasadniające odmowę wjazdu cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w taki sposób, aby uwzględnić, iż podstawą odmowy może być jedynie nieposiadanie przez cudzoziemca wystarczających środków utrzymania na czas trwania planowanego pobytu oraz na powrót do państwa pochodzenia lub na tranzyt albo dokumentu potwierdzającego możliwość uzyskania takich środków zgodnie z prawem.</u>
          <u xml:id="u-193.29" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-193.30" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-193.31" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-193.32" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-193.33" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 84 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-193.34" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-193.35" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka szósta. Jeżeli ją przyjmiemy, nie będziemy głosować nad poprawką siódmą. Poprawka szósta, korygując nieprecyzyjność językową, zmienia zasadę, zgodnie z którą cudzoziemiec może uzyskać wizę krajową uprawniającą go do wjazdu i pobytu na terytorium RP przez okres trzech miesięcy, jeżeli wjazd na podstawie tej wizy nastąpi pierwszego dnia jej ważności.</u>
          <u xml:id="u-193.36" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-193.37" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-193.38" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-193.39" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-193.40" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 84 obecnych senatorów 33 głosowało za, 51 - przeciw.</u>
          <u xml:id="u-193.41" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Zatem głosujemy nad poprawką siódmą. Ma ona na celu doprecyzowanie przepisu.</u>
          <u xml:id="u-193.42" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-193.43" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-193.44" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-193.45" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-193.46" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 83 obecnych senatorów 81 głosowało za, 1 - przeciw, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-193.47" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-193.48" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka ósma wprowadza nowy typ wizy, tak zwaną wizę studencką, który pozwoli na łatwiejszą obserwację migracji wśród studentów będących cudzoziemcami oraz gromadzenie danych statystycznych w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-193.49" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-193.50" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-193.51" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-193.52" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-193.53" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 84 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-193.54" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-193.55" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka dziewiąta ma na celu skonkretyzowanie przesłanki uzasadniającej odmowę wydania wizy krajowej. Podstawą odmowy wydania wizy ma być nieuzasadnienie przez cudzoziemca celu i warunków planowanego pobytu.</u>
          <u xml:id="u-193.56" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-193.57" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-193.58" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-193.59" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-193.60" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 83 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-193.61" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-193.62" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka jedenasta modyfikuje... Przepraszam, chciałem być za szybki.</u>
          <u xml:id="u-193.63" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka dziesiąta ma charakter legislacyjny, zmierza do prawidłowego uchylenia przepisów.</u>
          <u xml:id="u-193.64" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-193.65" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-193.66" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-193.67" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-193.68" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 84 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-193.69" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-193.70" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka jedenasta modyfikuje przepis dotyczący przedłużania terminu przekazywania przez zobowiązane do tego podmioty informacji o tym, czy wjazd i pobyt cudzoziemca na terytorium RP stanowi zagrożenie dla obronności i bezpieczeństwa państwa, w taki sposób, aby przepis dotyczył tylko informacji, na których przekazanie ustawa przewiduje trzydzieści dni.</u>
          <u xml:id="u-193.71" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-193.72" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-193.73" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-193.74" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-193.75" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 84 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-193.76" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-193.77" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka dwunasta zmierza do zachowania obecnie obowiązującego rozwiązania umożliwiającego uzyskanie zezwolenia na osiedlenie się każdemu cudzoziemcowi przebywającemu nieprzerwanie na terytorium Rzeczypospolitej przez okres co najmniej dziesięciu lat na podstawie zgody na pobyt tolerowany; nowelizacja nie przewiduje takiej możliwości w stosunku do cudzoziemca posiadającego zgodę na pobyt tolerowany ze względu na to, że jego wydalenie jest niewykonalne z przyczyn niezależnych od organu wykonującego decyzję o wydaleniu i od cudzoziemca.</u>
          <u xml:id="u-193.78" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-193.79" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-193.80" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-193.81" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-193.82" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 84 obecnych senatorów 38 głosowało za, 46 - przeciw.</u>
          <u xml:id="u-193.83" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-193.84" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Nad poprawkami trzynastą i piętnastą głosujemy łącznie. Zmierzają one do uwzględnienia w ustawie zasady techniki prawodawczej, zgodnie z którą akty wykonawcze wydane na podstawie zmienianych upoważnień ustawowych utrzymuje się w mocy tylko czasowo.</u>
          <u xml:id="u-193.85" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-193.86" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-193.87" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-193.88" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-193.89" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 84 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-193.90" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawki zostały przyjęte.</u>
          <u xml:id="u-193.91" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka czternasta zmierza do uwzględnienia w ustawie o Karcie Polaka nowego rodzaju wizy, która będzie wydawana posiadaczom Karty Polaka.</u>
          <u xml:id="u-193.92" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-193.93" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-193.94" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-193.95" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-193.96" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 84 obecnych senatorów 83 głosowało za, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-193.97" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-193.98" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę państwa, przystępujemy do głosowania nad projektem uchwały w całości, ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-193.99" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-193.100" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-193.101" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-193.102" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-193.103" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 84 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-193.104" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-193.105" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Powracamy do rozpatrywania punktu drugiego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-193.106" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">W przerwie odbyło się posiedzenie Komisji Praw Człowieka i Praworządności oraz Komisji Ustawodawczej, które po dyskusji przygotowały wspólne sprawozdanie.</u>
          <u xml:id="u-193.107" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Pan senator Zbigniew Cichoń proszony jest o przedstawienie tegoż sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-193.108" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Zapraszam, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#SenatorZbigniewCichoń">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#SenatorZbigniewCichoń">Komisja po rozważeniu tych poprawek proponuje uwzględnienie poprawek pierwszej, drugiej, szóstej, ósmej i dziewiątej. Pozostałe poprawki nie zyskały akceptacji komisji.</u>
          <u xml:id="u-194.2" who="#SenatorZbigniewCichoń">Najważniejsza przyjęta poprawka to skreślenie w §4 w sformułowaniu „art. 202 §2, 2a” tegoż zapisu „2a”, a to w związku z tym, że potem, w dalszej kolejności jest przyjęta najbardziej zasadnicza poprawka, która eliminuje w ogóle przyjęcie §2a. Komisja doszła do wniosku, że przyjęcie §2a jest zbyteczne. Wprowadzenie osobnej penalizacji pornografii z udziałem tych fantomów, a nie realnych osób, właściwie uznaliśmy za zbyteczne, albowiem przy prawidłowej wykładni pojęcia treści pornograficznych można obejmować nim również owe fantomy. W związku z tym §2a został przewidziany do skreślenia.</u>
          <u xml:id="u-194.3" who="#SenatorZbigniewCichoń">Następnie, proszę państwa, jest poprawka...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Panie Senatorze, bardzo dziękuję, bo ja będę przedstawiał treść poprawek bez numerów paragrafów w trakcie głosowania...</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Cichoń: Sens poprawek?)</u>
          <u xml:id="u-195.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Tak, ja myślę, że wystarczy, nie powtarzajmy tego.</u>
          <u xml:id="u-195.3" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Cichoń: Dobrze. Czyli już tego nie powtarzać, tak? Proszę państwa, sens poprawek jest taki, że...)</u>
          <u xml:id="u-195.4" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-195.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-195.6" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Cichoń:...że, proszę państwa...)</u>
          <u xml:id="u-195.7" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-195.8" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Cichoń: Proszę państwa, bo ja chciałbym być zrozumiany...)</u>
          <u xml:id="u-195.9" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-195.10" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Cichoń: Nie wiem, czy pan marszałek...)</u>
          <u xml:id="u-195.11" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Panie Senatorze, pan przedstawił numery poprawek, a mi proszę zostawić trud wyjaśnienia treści poprawek w trakcie głosowania. Może tak.</u>
          <u xml:id="u-195.12" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Cichoń: Aha, dobrze. Przepraszam, najmocniej przepraszam, zapędziłem się. Dziękuję i przepraszam.)</u>
          <u xml:id="u-195.13" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Myślę, że tak będzie sprawniej.</u>
          <u xml:id="u-195.14" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Czy pozostały senator sprawozdawca i senatorowie wnioskodawcy chcą zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-195.15" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Rozumiem, że pan senator... A, jest pan rzeczywiście wymieniony jako wnioskodawca.</u>
          <u xml:id="u-195.16" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Pan senator Kazimierz Wiatr. Zapraszam, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#SenatorKazimierzWiatr">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#SenatorKazimierzWiatr">Ponieważ moja poprawka nie została poparta przez komisje, chciałbym w dwóch zdaniach powiedzieć o sensie tej poprawki. Otóż gdyby tak się zdarzyło, że poprawka o wykreśleniu zapisów o fantomach nie uzyskałaby poparcia Izby, moja poprawka szłaby w tym kierunku, ażeby zmienić sankcje za te czyny, ponieważ w tej sytuacji, gdyby pozostała taka sankcja, jaką przyjął Sejm, oznaczałoby to, że ta działalności nie jest zaliczana do pornografii, co kompletnie rozbija orzekanie, tym bardziej że nie ma tej definicji. Tak że gdyby tak się stało, to oczywiście o to bym prosił. A jeżeli nastąpi wykreślenie, to oczywiście wtedy to nie ma sensu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przystępujemy zatem do głosowania, najpierw nad poprawkami, potem nad ustawą w całości.</u>
          <u xml:id="u-197.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Jeżeli poprawka pierwsza zostanie przyjęta, wykluczy to głosowanie nad poprawką trzecią oraz spowoduje konieczność modyfikacji następnych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-197.3" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka pierwsza ma na celu niedodawanie do kodeksu karnego przepisu, który penalizuje czyny polegające na prezentowaniu małoletniemu poniżej lat piętnastu treści pornograficznych zawierających wytworzone lub przetworzone wizerunki małoletnich oraz rozpowszechnianiu takich treści pornograficzny w sposób umożliwiający małoletniemu poniżej lat piętnastu zapoznanie się z nimi.</u>
          <u xml:id="u-197.4" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-197.5" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-197.6" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-197.7" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-197.8" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 84 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-197.9" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-197.10" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka druga wyraźnie stanowi, że przestępstwo zaistnieje również wtedy, gdy treści pornograficzne będą zawierać wizerunek jednego małoletniego uczestniczącego w jednej czynności seksualnej.</u>
          <u xml:id="u-197.11" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-197.12" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-197.13" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-197.14" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-197.15" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 84 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-197.16" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka jest przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-197.17" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawkę trzecią opuszczam, ponieważ pierwsza została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-197.18" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka czwarta ma na celu zaostrzenie kar grożących za przestępstwa seksualne.</u>
          <u xml:id="u-197.19" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-197.20" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-197.21" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-197.22" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-197.23" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 84 obecnych senatorów 37 głosowało za, 45 - przeciw, 2 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-197.24" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-197.25" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka piąta stanowi, że do stwierdzenia popełnienia czynu zabronionego konieczne będzie wykazanie celu, w jakim działał podejrzany.</u>
          <u xml:id="u-197.26" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-197.27" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-197.28" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-197.29" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-197.30" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 84 obecnych senatorów 33 głosowało za, 49 - przeciw, 2 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-197.31" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-197.32" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka szósta uprawnia pokrzywdzonego lub inne osoby, na których rzecz orzeczono środek karny o charakterze pieniężnym, do uczestniczenia w posiedzeniu, na którym sąd polski rozpoznaje sprawę wystąpienia do właściwego sądu lub innego organu państwa wykonania orzeczenia.</u>
          <u xml:id="u-197.33" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-197.34" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-197.35" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-197.36" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-197.37" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 84 obecnych senatorów 83 głosowało za, 1 - przeciw.</u>
          <u xml:id="u-197.38" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-197.39" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka siódma nakazuje informowanie sprawcy, który przebywa za granicą, o prawie udziału w posiedzeniu, na którym sąd polski rozpoznaje sprawę wystąpienia do innego państwa o wykonanie orzeczenia.</u>
          <u xml:id="u-197.40" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-197.41" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-197.42" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-197.43" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-197.44" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 83 obecnych senatorów 36 głosowało za, 47 - przeciw.</u>
          <u xml:id="u-197.45" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-197.46" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawki ósmą i dziewiątą przegłosujemy łącznie. Mają one na celu poprawienie niewłaściwego sformułowania.</u>
          <u xml:id="u-197.47" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-197.48" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-197.49" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-197.50" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-197.51" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">83 senatorów solidarnie poprawiło nieprawidłowe sformułowanie.</u>
          <u xml:id="u-197.52" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Możemy zatem, po przyjęciu tej poprawki, głosować nad podjęciem uchwały w całości.</u>
          <u xml:id="u-197.53" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę państwa, przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-197.54" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-197.55" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-197.56" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-197.57" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 84 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-197.58" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-197.59" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Powracamy do rozpatrywania punktu trzeciego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej oraz ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-197.60" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Komisja Obrony Narodowej przedstawiła projekt uchwały, w którym wnosi o wprowadzenie poprawki, jest on w druku nr 265A.</u>
          <u xml:id="u-197.61" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Najpierw głosujemy nad poprawką, a potem oczywiście nad całą ustawą.</u>
          <u xml:id="u-197.62" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przystępujemy do głosowania nad poprawką. Poprawka ta, przypominam, Komisji Obrony Narodowej, wprowadza sankcję karną za niestawienie się osoby obowiązanej do wojskowej pracowni psychologicznej.</u>
          <u xml:id="u-197.63" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-197.64" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-197.65" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-197.66" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-197.67" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 84 obecnych senatorów 82 głosowało za, 1 - przeciw, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-197.68" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-197.69" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Głosowanie nad całością uchwały.</u>
          <u xml:id="u-197.70" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę państwa, przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-197.71" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-197.72" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-197.73" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-197.74" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 84 obecnych senatorów 83 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-197.75" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej oraz ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-197.76" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Powracamy do rozpatrywania punktu czwartego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-197.77" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">W przerwie odbyło się posiedzenie Komisji Rodziny i Polityki Społecznej oraz Komisji Obrony Narodowej, które po dyskusji przygotowały wspólne sprawozdanie w tej sprawie. Jest ono w druku nr 257Z.</u>
          <u xml:id="u-197.78" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Pan senator Mieczysław Augustyn proszony jest o przedstawienie sprawozdania obu komisji.</u>
          <u xml:id="u-197.79" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#SenatorMieczysławAugustyn">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#SenatorMieczysławAugustyn">Połączone komisje na swoim posiedzeniu postanowiły zaaprobować poprawki drugą, trzecią, piątą, szóstą, siódmą, dziewiątą, dziesiątą i jedenastą. Proszę o poparcie stanowiska komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Pan senator Henryk Górski jest sprawozdawcą mniejszości połączonych komisji. Proszę o przedstawienie wniosków mniejszości...</u>
          <u xml:id="u-199.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale nie ma go.)</u>
          <u xml:id="u-199.3" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Czy senator Andrzej Owczarek chciałby zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-199.4" who="#komentarz">(Senator Andrzej Owczarek: Nie, dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-199.5" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">W takim razie, proszę państwa, możemy przystąpić do głosowania, najpierw nad poprawkami, a potem oczywiście nad uchwałą w całości.</u>
          <u xml:id="u-199.6" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawki pierwszą i czwartą mamy przegłosować łącznie. Celem tych poprawek jest przyznanie prawa do bezterminowej pomocy rekonwersyjnej wszystkim żołnierzom, którzy zostali zwolnieni ze służby w następstwie wypadku lub choroby pozostających w związku z pełnieniem służby, bez różnicowania ich uprawnień ze względu na to, czy pełnili oni służbę w kraju, czy za granicą.</u>
          <u xml:id="u-199.7" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-199.8" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-199.9" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-199.10" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-199.11" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 84 obecnych senatorów 35 głosowało za, 48 - przeciw, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-199.12" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawki zostały odrzucone.</u>
          <u xml:id="u-199.13" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Możemy zatem przegłosować poprawkę drugą. Ma ona charakter redakcyjny.</u>
          <u xml:id="u-199.14" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-199.15" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-199.16" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-199.17" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-199.18" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 84 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-199.19" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-199.20" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka trzecia stanowi, że pomoc rekonwersyjna dla dzieci i małżonka żołnierza, który zaginął lub poniósł śmierć w związku z wykonywaniem zadań służbowych, będzie przysługiwała bezterminowo.</u>
          <u xml:id="u-199.21" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przyciski obecności.</u>
          <u xml:id="u-199.22" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-199.23" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-199.24" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-199.25" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 84 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-199.26" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-199.27" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka piąta uzupełnia upoważnienie do wydania rozporządzenia, które będzie określało warunki i tryb udzielania pomocy rekonwersyjnej, o żołnierzy objętych tą pomocą, wskazanych w dodanym art. 133a ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-199.28" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-199.29" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-199.30" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-199.31" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-199.32" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 84 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-199.33" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-199.34" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka szósta ujednolica terminologię ustawy.</u>
          <u xml:id="u-199.35" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-199.36" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-199.37" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-199.38" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-199.39" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">84 obecnych senatorów, 83 - za, 1 - przeciw.</u>
          <u xml:id="u-199.40" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-199.41" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawki siódmą i dziewiątą przegłosujemy łącznie. Ujednolicają one terminologię ustawy i wydłużają okres, w jakim dziecko pobierające rentę rodzinną będzie uprawnione do pobierania pomocy pieniężnej na kontynuowanie nauki, do ukończenia przez to dziecko dwudziestego piątego roku życia.</u>
          <u xml:id="u-199.42" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-199.43" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-199.44" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-199.45" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-199.46" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">83 obecnych senatorów, 82 - za, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-199.47" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawki zostały przyjęte.</u>
          <u xml:id="u-199.48" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka ósma stanowi, że rodzaje świadczeń z funduszu socjalnego będzie określała ustawa, a nie, jak dotychczas, minister obrony narodowej w drodze rozporządzenia. Ponadto poprawka przenosi katalog świadczeń socjalnych do ustawy.</u>
          <u xml:id="u-199.49" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-199.50" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-199.51" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-199.52" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-199.53" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">84 obecnych senatorów, 37 - za, 47 - przeciw.</u>
          <u xml:id="u-199.54" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-199.55" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka dziesiąta ma na celu doprecyzowanie przepisu i podkreślenie, że pomoc pieniężna na kontynuowanie nauki jest jednym ze świadczeń socjalnych.</u>
          <u xml:id="u-199.56" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-199.57" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-199.58" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-199.59" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-199.60" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">84 obecnych senatorów, wszyscy za.</u>
          <u xml:id="u-199.61" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-199.62" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka jedenasta precyzuje przepis.</u>
          <u xml:id="u-199.63" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-199.64" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-199.65" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-199.66" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-199.67" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">84 obecnych senatorów, wszyscy za.</u>
          <u xml:id="u-199.68" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przystępujemy do głosowania nad uchwałą w całości.</u>
          <u xml:id="u-199.69" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-199.70" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-199.71" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-199.72" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-199.73" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">83 obecnych senatorów, wszyscy za.</u>
          <u xml:id="u-199.74" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wobec wyników głosowania stwierdzam: Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-199.75" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Powracamy do rozpatrywania punktu piątego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-199.76" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Komisja Gospodarki Narodowej przedstawiła projekt uchwały, w którym wnosi o przyjęcie tej ustawy bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-199.77" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przystępujemy zatem do głosowania nad tą propozycją.</u>
          <u xml:id="u-199.78" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-199.79" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-199.80" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-199.81" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-199.82" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">84 obecnych senatorów, wszyscy za.</u>
          <u xml:id="u-199.83" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wobec wyników głosowania stwierdzam: Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-199.84" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Powracamy do rozpatrywania punktu szóstego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-199.85" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">W przerwie odbyło się posiedzenie Komisji Rolnictwa i Ochrony Środowiska, która przygotowała sprawozdanie zawarte w druku nr 255Z.</u>
          <u xml:id="u-199.86" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę pana senatora Przemysława Błaszczyka o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#SenatorPrzemysławBłaszczyk">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#SenatorPrzemysławBłaszczyk">Komisja Rolnictwa i Ochrony Środowiska wnosi o przyjęcie następujących poprawek: pierwszej, drugiej, trzeciej, czwartej, siódmej, ósmej, dziewiątej, dziesiątej, piętnastej i szesnastej.</u>
          <u xml:id="u-200.2" who="#SenatorPrzemysławBłaszczyk">Poprawki: piąta, jedenasta, dwunasta, trzynasta i czternasta uzyskały poparcie mniejszości komisji i w takiej formie zostały przedstawione Wysokiej Izbie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Sprawozdawcą mniejszości komisji jest pan senator Chróścikowski.</u>
          <u xml:id="u-201.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę o przedstawienie wniosków mniejszości komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#SenatorJerzyChróścikowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#SenatorJerzyChróścikowski">Proszę o poparcie wniosków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Czy pan senator Zdzisław Pupa jako przedstawiciel mniejszości komisji chciałby przedstawić sprawozdanie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#SenatorZdzisławPupa">Proszę o poparcie poprawek z uwagi na to, że te poprawki w sumie dają możliwość wprowadzenia grzywien przy nikłej szkodliwości społecznej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Czy inni senatorowie wnioskodawcy chcą zabrać głos? Rozumiem, że nie ma chętnych.</u>
          <u xml:id="u-205.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przystępujemy do głosowania. W pierwszej kolejności poprawki, a potem oczywiście uchwała w całości.</u>
          <u xml:id="u-205.3" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka pierwsza ma na celu doprecyzowanie przepisów w celu jednoznacznego wskazania, z których państw przywożone artykuły rolno-spożywcze muszą być poddane obowiązkowi kontroli jakości handlowej.</u>
          <u xml:id="u-205.4" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-205.5" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-205.6" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-205.7" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-205.8" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">83 obecnych senatorów, wszyscy za.</u>
          <u xml:id="u-205.9" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-205.10" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawki: drugą, trzecią, dziesiątą i szesnastą przegłosujemy łącznie. Uzupełniają one przyjęte przez Sejm regulacje dotyczące nadzoru sprawowanego przez Inspekcję Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych w odniesieniu do jaj. Dotyczy to wskazania organu właściwego do wydania decyzji w sprawie zwolnienia z obowiązku znakowania jaj kierowanych bezpośrednio do przemysłu oraz warunków formalnych tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-205.11" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-205.12" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-205.13" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-205.14" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-205.15" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawki zostały jednomyślnie przyjęte przez 83 obecnych senatorów.</u>
          <u xml:id="u-205.16" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Czwartą i piętnastą przegłosujemy łącznie. Jeżeli je przyjmiemy, to wyklucza to głosowanie nad kolejnymi poprawkami, piątą, szóstą i czternastą. Poprawki czwarta i piętnasta wprowadzają bezwzględny obowiązek podawania do publicznej wiadomości informacji zawartych w decyzjach z kontroli jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych dotyczących zafałszowania tych artykułów.</u>
          <u xml:id="u-205.17" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-205.18" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-205.19" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-205.20" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-205.21" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">83 obecnych senatorów, 50 - za, 32 - przeciw, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-205.22" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawki zostały przyjęte.</u>
          <u xml:id="u-205.23" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka siódma... Chwileczkę, pominę kilka, które są nieaktualne... Poprawka siódma zmierza do ujednolicenia terminologii stosowanej w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-205.24" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-205.25" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-205.26" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-205.27" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-205.28" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">83 obecnych senatorów, 82 - za, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-205.29" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-205.30" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Ósmą i dziewiątą przegłosujemy łącznie. Mają one na celu doprecyzowanie przepisów, które określają moment wygaśnięcia uprawnień rzeczoznawcy w związku z upływem czasu od zdania egzaminu.</u>
          <u xml:id="u-205.31" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-205.32" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-205.33" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-205.34" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-205.35" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">84 obecnych senatorów, wszyscy za.</u>
          <u xml:id="u-205.36" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawki zostały przyjęte.</u>
          <u xml:id="u-205.37" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawki jedenastą i dwunastą należy przegłosować łącznie. Modyfikują one przepisy dotyczące kar administracyjnych, przywracając możliwość nakładania grzywien w drodze mandatu karnego w przypadku wprowadzania do obrotu w sposób nieświadomy lub niezamierzony artykułów rolno-spożywczych nieodpowiadających jakości handlowej.</u>
          <u xml:id="u-205.38" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-205.39" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-205.40" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-205.41" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-205.42" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">84 obecnych senatorów, 39 - za, 45 - przeciw.</u>
          <u xml:id="u-205.43" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawki zostały odrzucone.</u>
          <u xml:id="u-205.44" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka trzynasta rozszerza zakres przepisu umożliwiającego nałożenie kary pieniężnej na czyny polegające na niezgodności produktu z jakością deklarowaną przez producenta nie tylko w oznakowaniu tego artykułu, ale również w innych dokumentach dotyczących tego artykułu.</u>
          <u xml:id="u-205.45" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-205.46" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-205.47" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-205.48" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-205.49" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">84 obecnych senatorów, 36 - za, 48 - przeciw.</u>
          <u xml:id="u-205.50" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-205.51" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Możemy w tym momencie przystąpić do głosowania nad ustawą w całości.</u>
          <u xml:id="u-205.52" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę państwa, przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-205.53" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-205.54" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-205.55" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-205.56" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">84 obecnych senatorów, wszyscy za.</u>
          <u xml:id="u-205.57" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wobec wyników głosowania stwierdzam: Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-205.58" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Powracamy do rozpatrywania punktu siódmego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rejestracji i ochronie nazw i oznaczeń produktów rolnych i środków spożywczych oraz o produktach tradycyjnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-205.59" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Komisja Rolnictwa i Ochrony Środowiska przedstawiła projekt, w którym wnosi o wprowadzenie poprawek do ustawy zawartej w druku nr 256A, zatem najpierw głosujemy nad poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-205.60" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawki pierwsza i druga redagują przepisy przy użyciu terminologii prawnej.</u>
          <u xml:id="u-205.61" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-205.62" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-205.63" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-205.64" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-205.65" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">83 obecnych senatorów, 80 za, 3 - przeciw.</u>
          <u xml:id="u-205.66" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">W związku z tym poprawki zostały przyjęte.</u>
          <u xml:id="u-205.67" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Trzecia poprawka wprowadza konieczne następstwa o charakterze legislacyjnym w przepisie odsyłającym do przepisu zmienionego w nowelizacji.</u>
          <u xml:id="u-205.68" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-205.69" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-205.70" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-205.71" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-205.72" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 83 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-205.73" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-205.74" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka czwarta ma charakter redakcyjny.</u>
          <u xml:id="u-205.75" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-205.76" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-205.77" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-205.78" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-205.79" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 82 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-205.80" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-205.81" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Ustawa w całości.</u>
          <u xml:id="u-205.82" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę państwa, przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-205.83" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-205.84" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-205.85" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-205.86" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 82 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-205.87" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rejestracji i ochronie nazw i oznaczeń produktów rolnych i środków spożywczych oraz o produktach tradycyjnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-205.88" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Powracamy do rozpatrywania punktu ósmego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o uruchamianiu środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej przeznaczonych na finansowanie wspólnej polityki rolnej oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-205.89" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Komisja Rolnictwa i Ochrony Środowiska przedstawia projekt, w którym wnosi o wprowadzenie poprawki do ustawy, druk nr 272A. W pierwszej kolejności głosujemy nad poprawką, potem nad ustawą.</u>
          <u xml:id="u-205.90" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka zmierza do sformułowania zawartego w przepisie odesłania w sposób zgodny z zasadami techniki prawodawczej.</u>
          <u xml:id="u-205.91" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-205.92" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-205.93" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-205.94" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-205.95" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 83 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-205.96" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Zatem ustawa w całości.</u>
          <u xml:id="u-205.97" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-205.98" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-205.99" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-205.100" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-205.101" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 79 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-205.102" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o uruchamianiu środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej przeznaczonych na finansowanie wspólnej polityki rolnej oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-205.103" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Powracamy do rozpatrywania punktu dziewiątego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o wykonywaniu działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym oraz ustawy o materiałach wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-205.104" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Komisja Praw Człowieka i Praworządności i Komisja Gospodarki Narodowej przedstawiły jednobrzmiący projekt uchwały, w którym wnoszą o wprowadzenie poprawek. To druki senackie nr 260A i 260B.</u>
          <u xml:id="u-205.105" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Najpierw poprawki, a potem całość.</u>
          <u xml:id="u-205.106" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-205.107" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Nad poprawkami pierwszą i drugą głosujemy łącznie. Mają one na celu doprecyzowanie relacji między przepisami ustawy.</u>
          <u xml:id="u-205.108" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-205.109" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-205.110" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-205.111" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-205.112" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 83 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-205.113" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Rozumiem, że kworum nam się zwiększyło z 79 senatorów do 83.</u>
          <u xml:id="u-205.114" who="#komentarz">(Głos z sali: Trochę przybyło.)</u>
          <u xml:id="u-205.115" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Falowanie, takie delikatne.</u>
          <u xml:id="u-205.116" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka trzecia zmierza do uściślenia normy wskazującej podmiot obowiązany do ponoszenia kosztów unieszkodliwienia lub znakowania nieznakowanych plastycznych materiałów wybuchowych.</u>
          <u xml:id="u-205.117" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-205.118" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-205.119" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-205.120" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-205.121" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 83 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-205.122" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-205.123" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Możemy przystąpić do głosowania nad ustawą w całości.</u>
          <u xml:id="u-205.124" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę nacisnąć przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-205.125" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-205.126" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-205.127" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-205.128" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 83 obecnych senatorów 82 głosowało za, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-205.129" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym oraz ustawy o materiałach wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-205.130" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wysoki Senacie, powracamy do rozpatrywania punktu dziesiątego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawie o zmianie ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym.</u>
          <u xml:id="u-205.131" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Komisja Gospodarki Narodowej przedstawia wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek, druk nr 261A. Głosujemy zatem nad projektem tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-205.132" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-205.133" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-205.134" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-205.135" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-205.136" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 82 obecnych senatorów wszyscy głosowali za.</u>
          <u xml:id="u-205.137" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym.</u>
          <u xml:id="u-205.138" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Powracamy do rozpatrywania punktu jedenastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o nadaniu nowej nazwy Akademii Pedagogicznej im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.</u>
          <u xml:id="u-205.139" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">W przerwie odbyło się posiedzenie Komisji Nauki, Edukacji i Sportu, która przygotowała sprawozdanie po debacie. Znajduje się ono w druku nr 262Z.</u>
          <u xml:id="u-205.140" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Pan senator Adam Massalski proszony jest o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-205.141" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#SenatorAdamMassalski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#SenatorAdamMassalski">Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Nauki, Edukacji i Sportu z obrad, które odbyły się 15 października, w sprawie rozpatrzenia wniosków zgłoszonych w toku debaty nad ustawą o nadaniu nowej nazwy Akademii Pedagogicznej imienia Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Komisja po dyskusji postanowiła przedstawić wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Czy senator wnioskodawca Janusz Rachoń chce zabrać głos? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-207.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przystępujemy do głosowania. I teraz proszę państwa, w pierwszej kolejności przeprowadzamy głosowanie nad wnioskiem o przyjęcie ustawy bez poprawek, a jeżeli odrzucimy ten wniosek - nad przedstawioną poprawką.</u>
          <u xml:id="u-207.3" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przystępujemy zatem do głosowania nad przyjęciem ustawy bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-207.4" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-207.5" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-207.6" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-207.7" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał od głosu?</u>
          <u xml:id="u-207.8" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 83 obecnych senatorów 43 głosowało za, 35 - przeciw, 3 wstrzymało się od głosu, 2 nie głosowało.</u>
          <u xml:id="u-207.9" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o nadaniu nowej nazwy Akademii Pedagogicznej imienia Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, głosując za przyjęciem ustawy bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-207.10" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Punkt trzynasty porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Umowy miedzy Unią Europejską...</u>
          <u xml:id="u-207.11" who="#komentarz">(Głosy z sali: Dwunasty.)</u>
          <u xml:id="u-207.12" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przepraszam, Karta Polaka podkleiła mi się tu jakoś bardzo podejrzanie. Bardzo przepraszam. Feralnie chciałem przejść do trzynastki.</u>
          <u xml:id="u-207.13" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Powracamy do rozpatrywania punktu dwunastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o Karcie Polaka.</u>
          <u xml:id="u-207.14" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">W przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą. Sprawozdanie to druk nr 263Z.</u>
          <u xml:id="u-207.15" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Pan senator Piotr Zientarski proszony jest o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-207.16" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#SenatorPiotrZientarski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#SenatorPiotrZientarski">W imieniu Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą mam zaszczyt przedstawić stanowisko komisji przyjęte na posiedzeniu w dniu 15 października. Po rozpatrzeniu wniosków zgłoszonych w toku debaty w tym dniu nad ustawą o zmianie ustawy o Karcie Polaka, komisja przedstawia Wysokiemu Senatowi następujące stanowisko: Wysoki Senat raczy przyjąć poprawki drugą i trzecią. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Czy pani senator Janina Fetlińska chciałaby zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-209.2" who="#komentarz">(Senator Janina Fetlińska: Tak, Panie Marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-209.3" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Zapraszam na mównicę, Pani Senator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#SenatorJaninaFetlińska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#SenatorJaninaFetlińska">Powiem bardzo krótko. Sens poprawki, którą chciałabym wprowadzić, polega na tym, że osoba starająca się o Kartę Polaka zamiast szeregu dokumentów swoich dziadków, rodziców lub pradziadków przedstawia Kartę Polaka rodziców, dziadków lub pradziadków. To ułatwia konsulowi podjęcie decyzji i przyspiesza de facto sprawę, ona nie musi być tak długo rozpatrywana. Nie zmienia to pozostałych warunków uzyskania Karty Polaka. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję, Pani Senator.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Zatem możemy głosować nad poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-211.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-211.3" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka pierwsza - ta, którą przedstawiła przed chwilą pani senator Fetlińska - modyfikuje jeden z warunków, których łączne spełnienie umożliwia przyznanie Karty Polaka, umożliwiając przyznanie karty osobie, której co najmniej jedno z rodziców lub dziadków albo dwoje pradziadków posiadało albo posiada Kartę Polaka.</u>
          <u xml:id="u-211.4" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-211.5" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-211.6" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-211.7" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-211.8" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 83 obecnych senatorów 36 - za, 42 - przeciw, 5 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-211.9" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-211.10" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka druga uzupełnia o status bezpaństwowca...</u>
          <u xml:id="u-211.11" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-211.12" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wysoka Izbo, silentium!</u>
          <u xml:id="u-211.13" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka druga uzupełnia o status bezpaństwowca przepis dotyczący zakresu danych zawartych w rejestrze złożonych wniosków o przyznanie Karty Polaka, decyzji wydanych w tych sprawach oraz przyznanych i unieważnionych Kart Polaka.</u>
          <u xml:id="u-211.14" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-211.15" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-211.16" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-211.17" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-211.18" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 82 obecnych senatorów 81 - za, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-211.19" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-211.20" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka trzecia zobowiązuje konsula do wydania Karty Polaka z terminem ważności na czas nieoznaczony na wniosek posiadacza karty przyznanej, w okresie od dnia wejścia w życie ustawy o Karcie Polaka do dnia wejścia w życie nowelizacji, osobie, która w dniu przyznania miała ukończone sześćdziesiąt pięć lat.</u>
          <u xml:id="u-211.21" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-211.22" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-211.23" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-211.24" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-211.25" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-211.26" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 83 obecnych senatorów wszyscy - za.</u>
          <u xml:id="u-211.27" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-211.28" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przystępujemy do głosowania nad podjęciem uchwały w całości.</u>
          <u xml:id="u-211.29" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-211.30" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-211.31" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-211.32" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-211.33" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 83 obecnych senatorów wszyscy - za.</u>
          <u xml:id="u-211.34" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o Karcie Polaka.</u>
          <u xml:id="u-211.35" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Powracamy do rozpatrywania punktu trzynastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Umowy między Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki o przetwarzaniu i przekazywaniu przez przewoźników lotniczych danych dotyczących przelotu pasażera (PNR) do Departamentu Bezpieczeństwa Wewnętrznego Stanów Zjednoczonych (DHS) (Umowa PNR z 2007 r.), sporządzonej w Brukseli dnia 23 lipca 2007 r. oraz w Waszyngtonie dnia 26 lipca 2007 r.</u>
          <u xml:id="u-211.36" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Komisja Praw Człowieka i Praworządności, Komisja Gospodarki Narodowej oraz Komisja Spraw Zagranicznych przedstawiły jednobrzmiące projekty uchwał, w których wnoszą o przyjęcie tej ustawy bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-211.37" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Możemy zatem głosować nad wnioskiem.</u>
          <u xml:id="u-211.38" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-211.39" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-211.40" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-211.41" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-211.42" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 82 obecnych senatorów wszyscy - za.</u>
          <u xml:id="u-211.43" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o ratyfikacji Umowy między Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki o przetwarzaniu i przekazywaniu przez przewoźników lotniczych danych dotyczących przelotu pasażera (PNR) do Departamentu Bezpieczeństwa Wewnętrznego Stanów Zjednoczonych (DHS) (Umowa PNR z 2007 r.), sporządzonej w Brukseli dnia 23 lipca 2007 r. oraz w Waszyngtonie dnia 26 lipca 2007 r.</u>
          <u xml:id="u-211.44" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Powracamy do rozpatrywania punktu czternastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Układu o Stabilizacji i Stowarzyszeniu...</u>
          <u xml:id="u-211.45" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-211.46" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Panie Senatorze Zientarski, proszę nie gadać.</u>
          <u xml:id="u-211.47" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-211.48" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">...między Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskim, z jednej strony, a Republiką Czarnogóry, z drugiej strony, sporządzonego w Luksemburgu dnia 15 października 2007 r.</u>
          <u xml:id="u-211.49" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Komisja wnosi o przyjęcie ustawy bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-211.50" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Państwo Senatorowie, przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-211.51" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-211.52" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-211.53" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-211.54" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-211.55" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 82 obecnych senatorów wszyscy - za.</u>
          <u xml:id="u-211.56" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o ratyfikacji Układu o Stabilizacji i Stowarzyszeniu między Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskim, z jednej strony, a Republiką Czarnogóry, z drugiej strony, sporządzonego w Luksemburgu dnia 15 października 2007 r.</u>
          <u xml:id="u-211.57" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Powracamy do rozpatrywania punktu piętnastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o Rzeczniku Praw Dziecka oraz ustawy o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe.</u>
          <u xml:id="u-211.58" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">W przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Rodziny i Polityki Społecznej oraz Komisji Nauki, Edukacji i Sportu, które przygotowały wspólne sprawozdanie, zawarte w druku nr 264Z.</u>
          <u xml:id="u-211.59" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Pan senator Augustyn już czeka, żeby przestawić sprawozdanie.</u>
          <u xml:id="u-211.60" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#SenatorMieczysławAugustyn">Połączone komisje rekomendują Wysokiej Izbie przyjęcie poprawek: pierwszej, drugiej, czwartej, piątej, szóstej, siódmej i ósmej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Czy senatorowie wnioskodawcy lub pozostali senatorowie sprawozdawcy chcą zabrać głos? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-213.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Zatem możemy przystąpić do głosowania najpierw nad poprawkami, a potem oczywiście nad uchwałą w całości.</u>
          <u xml:id="u-213.3" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawki pierwsza, piąta, siódma i ósma zmierzają do rozszerzenia uprawnień rzecznika praw dziecka o jego udział w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym, występowanie do Sądu Najwyższego o wyjaśnienie przepisów budzących wątpliwości w praktyce oraz wnoszenie kasacji albo skargi kasacyjnej od prawomocnego orzeczenia.</u>
          <u xml:id="u-213.4" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-213.5" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-213.6" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-213.7" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-213.8" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 82 obecnych senatorów 80 głosowało za, nikt nie głosował przeciw, 2 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-213.9" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawki zostały przyjęte.</u>
          <u xml:id="u-213.10" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka druga ma na celu zawężenie wymogów dotyczących niekaralności rzecznika praw dziecka do niekaralności za przestępstwa umyślne ścigane z urzędu.</u>
          <u xml:id="u-213.11" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-213.12" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-213.13" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-213.14" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-213.15" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 82 obecnych senatorów 77 - za, 2 - przeciw, 3 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-213.16" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-213.17" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka trzecia ma na celu zwiększenie ochrony prawnej rzecznika praw dziecka dotyczącej uprawnień ze stosunku pracy.</u>
          <u xml:id="u-213.18" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-213.19" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-213.20" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-213.21" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-213.22" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 82 obecnych senatorów 30 - za, 49 - przeciw, 3 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-213.23" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-213.24" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka czwarta precyzuje przyznane rzecznikowi praw dziecka uprawnienie do żądania wszczęcia przez uprawnionego oskarżyciela postępowania przygotowawczego w sprawach o przestępstwa ścigane z urzędu i zapewnia tym samym zgodność ustawy z zasadami materialnego prawa karnego oraz postępowania karnego.</u>
          <u xml:id="u-213.25" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-213.26" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-213.27" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-213.28" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-213.29" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 82 obecnych senatorów 81 - za, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-213.30" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-213.31" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka szósta ma na celu zagwarantowanie w ustawie respektowania zasady niezależności urzędu rzecznika praw obywatelskich w zakresie podejmowania spraw.</u>
          <u xml:id="u-213.32" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-213.33" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-213.34" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-213.35" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-213.36" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 82 obecnych senatorów 80 głosowało za, 1 - przeciw, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-213.37" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Stwierdzam, że poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-213.38" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Możemy przystąpić do głosowania nad uchwałą w całości.</u>
          <u xml:id="u-213.39" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę państwa, przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-213.40" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-213.41" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-213.42" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-213.43" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 82 obecnych senatorów 78 - za, 4 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-213.44" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o Rzeczniku Praw Dziecka oraz ustawy o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe.</u>
          <u xml:id="u-213.45" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Powracamy do rozpatrywania punktu dziewiętnastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Protokołu do Traktatu Północnoatlantyckiego o akcesji Republiki Albanii, sporządzonego w Brukseli dnia 9 lipca 2008 r.</u>
          <u xml:id="u-213.46" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Komisja Spraw Zagranicznych oraz Komisja Obrony Narodowej przedstawiły projekt uchwały, w którym wnoszą o przyjęcie ustawy bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-213.47" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Głosujemy nad tym projektem uchwały.</u>
          <u xml:id="u-213.48" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-213.49" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-213.50" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-213.51" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-213.52" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 80 obecnych senatorów wszyscy - za.</u>
          <u xml:id="u-213.53" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o ratyfikacji Protokołu do Traktatu Północnoatlantyckiego o akcesji Republiki Albanii, sporządzonego w Brukseli dnia 9 lipca 2008 r.</u>
          <u xml:id="u-213.54" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Powracamy do rozpatrywania punktu dwudziestego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Protokołu do Traktatu Północnoatlantyckiego o akcesji Republiki Chorwacji, sporządzonego w Brukseli dnia 9 lipca 2008 r.</u>
          <u xml:id="u-213.55" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Komisja Spraw Zagranicznych i Komisja Obrony Narodowej przedstawiły projekt uchwały, w którym wnoszą o przyjęcie ustawy bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-213.56" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Głosujemy nad tym projektem.</u>
          <u xml:id="u-213.57" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-213.58" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-213.59" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-213.60" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-213.61" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-213.62" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 82 obecnych senatorów wszyscy - za.</u>
          <u xml:id="u-213.63" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o ratyfikacji Protokołu do Traktatu Północnoatlantyckiego o akcesji Republiki Chorwacji, sporządzonego w Brukseli dnia 9 lipca 2008 r.</u>
          <u xml:id="u-213.64" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Powracamy do rozpatrywania punktu dwudziestego pierwszego porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-213.65" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">W dniu dzisiejszym zostało przedstawione sprawozdanie oraz została przeprowadzona dyskusja.</u>
          <u xml:id="u-213.66" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przystępujemy do trzeciego czytania projektu ustawy. Przypominam, że w tej sytuacji trzecie czytanie obejmuje jedynie głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-213.67" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Komisje wprowadziły poprawki do przedstawionego projektu, są one zawarte w druku nr 200S. Komisje proponują, aby Senat upoważnił senatora Bohdana Paszkowskiego do reprezentowania Senatu w dalszych pracach nad ustawą.</u>
          <u xml:id="u-213.68" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przystępujemy zatem do głosowania nad projektem uchwały.</u>
          <u xml:id="u-213.69" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-213.70" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto z państwa jest za?</u>
          <u xml:id="u-213.71" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-213.72" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-213.73" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 82 obecnych senatorów wszyscy - za.</u>
          <u xml:id="u-213.74" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat przyjął projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego i podjął uchwałę w sprawie wniesienia do Sejmu tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-213.75" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Pan senator Bohdan Paszkowski będzie nas reprezentował w dalszych pracach nad projektem.</u>
          <u xml:id="u-213.76" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Powracamy do rozpatrywania punktu dwudziestego drugiego porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-213.77" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">W dniu dzisiejszym zostało przedstawione sprawozdanie komisji oraz została przeprowadzona dyskusja.</u>
          <u xml:id="u-213.78" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przystępujemy do trzeciego czytania projektu ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego, które obejmuje jedynie głosowanie. Druk nr 201S.</u>
          <u xml:id="u-213.79" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Komisja proponuje, aby pan senator Leon Kieres reprezentował nas w dalszych pracach nad tym projektem.</u>
          <u xml:id="u-213.80" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-213.81" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-213.82" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-213.83" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-213.84" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-213.85" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 82 obecnych senatorów wszyscy - za.</u>
          <u xml:id="u-213.86" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat przyjął projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego i podjął uchwałę w sprawie wniesienia do Sejmu tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-213.87" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Pan senator Leon Kieres będzie nas reprezentował podczas prac sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-213.88" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Powracamy do rozpatrywania punktu dwudziestego czwartego porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-213.89" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dzisiaj zostało przedstawione sprawozdanie komisji oraz została przeprowadzona dyskusja.</u>
          <u xml:id="u-213.90" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przed nami trzecie czytanie. Przypominam, że trzecie czytanie obejmuje jedynie głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-213.91" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Komisje wprowadziły poprawki i wnoszą o przyjęcie przez Senat projektu ustawy z poprawkami. Jest to zawarte w druku nr 219S.</u>
          <u xml:id="u-213.92" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Pan senator Augustyn będzie nas reprezentował podczas prac sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-213.93" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-213.94" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-213.95" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-213.96" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-213.97" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-213.98" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 82 obecnych senatorów wszyscy - za.</u>
          <u xml:id="u-213.99" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Stwierdzam, że Senat przyjął projekt ustawy o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych i podjął uchwałę w sprawie wniesienia do Sejmu tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-213.100" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Senat upoważnił pana senatora Augustyna do reprezentowania Izby Wyższej w Izbie Niższej.</u>
          <u xml:id="u-213.101" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Powracamy do rozpatrywania punktu dwudziestego piątego porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o uznaniu za nieważne orzeczeń wydawanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego.</u>
          <u xml:id="u-213.102" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dzisiaj zostało przedstawione sprawozdanie komisji oraz została przeprowadzona dyskusja.</u>
          <u xml:id="u-213.103" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przystępujemy do trzeciego czytania, które obejmuje jedynie głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-213.104" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka komisji zawarta jest w druku nr 254S. Komisje proponują, aby Senat upoważnił senatora Rulewskiego do reprezentowania nas w Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-213.105" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przystępujemy zatem do głosowania nad przedstawionym przez komisję projektem ustawy oraz nad podjęciem uchwały.</u>
          <u xml:id="u-213.106" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-213.107" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-213.108" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-213.109" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-213.110" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-213.111" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 82 obecnych senatorów wszyscy - za.</u>
          <u xml:id="u-213.112" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat przyjął projekt ustawy o zmianie ustawy o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego i podjął uchwałę w sprawie wniesienia do Sejmu tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-213.113" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Reprezentowanie nas Senat powierzył senatorowi Rulewskiemu.</u>
          <u xml:id="u-213.114" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Powracamy do rozpatrywania punktu dwudziestego szóstego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego „Polskie Koleje Państwowe” oraz ustawy o transporcie kolejowym.</u>
          <u xml:id="u-213.115" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">W przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Gospodarki Narodowej, które przygotowały wspólne sprawozdanie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-213.116" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę bardzo sprawozdawcę, pana senatora Kazimierza Kleinę, o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#SenatorKazimierzKleina">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#SenatorKazimierzKleina">W imieniu połączonych komisji, Komisji Gospodarki Narodowej oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, przedstawiam sprawozdanie z naszego posiedzenia. Komisje na posiedzeniu w dniu 16 października bieżącego roku po rozpatrzeniu wniosków zgłoszonych w toku debaty w dniu 16 października 2008 r. nad ustawą o zmianie ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego „Polskie Koleje Państwowe” oraz ustawy o transporcie kolejowym przedstawiają wysokiemu Senatowi następujące stanowisko. Wysoki Senat raczy przyjąć poprawki zawarte w punktach: pierwszym, drugim, trzecim, piątym, szóstym, siódmym, ósmym i dziewiątym. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Czy panowie senatorowie Andrzejewski i Jurcewicz chcą zabrać głos? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-215.2" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Głosujemy zatem nad przedstawionymi poprawkami, a potem oczywiście nad uchwałą w całości.</u>
          <u xml:id="u-215.3" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka pierwsza zastępuje przepisy odsyłające do nieobowiązującej ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o transporcie kolejowym odesłaniami do aktualnego aktu prawnego.</u>
          <u xml:id="u-215.4" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-215.5" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-215.6" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-215.7" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-215.8" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 80 obecnych senatorów 77 - za, 3 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-215.9" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-215.10" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka druga ma charakter redakcyjny.</u>
          <u xml:id="u-215.11" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-215.12" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-215.13" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-215.14" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-215.15" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 81 obecnych senatorów 80 - za, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-215.16" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-215.17" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka trzecia ma charakter doprecyzowujący.</u>
          <u xml:id="u-215.18" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-215.19" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-215.20" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-215.21" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-215.22" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 81 obecnych senatorów wszyscy - za.</u>
          <u xml:id="u-215.23" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-215.24" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka czwarta wprowadza możliwość uzależnienia nieodpłatnego przekazania albo sprzedaży linii kolejowych niebędących liniami o znaczeniu państwowym, o których mowa w art. 18a i art. 18b, od obciążenia nieruchomości gruntowej pod liniami kolejowymi służebnością, jeżeli jest to konieczne dla zwiększenia użyteczności innej nieruchomości.</u>
          <u xml:id="u-215.25" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-215.26" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-215.27" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-215.28" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-215.29" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 81 obecnych senatorów 31 - za, 47 - przeciw, 3 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-215.30" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-215.31" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka piąta polega na skreśleniu przepisu dodającego w ust. 3a do art. 44 ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego PKP, ponieważ taką samą treść posiada już inny artykuł.</u>
          <u xml:id="u-215.32" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-215.33" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-215.34" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-215.35" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-215.36" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 81 obecnych senatorów 73 - za, 5 - przeciw, 3 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-215.37" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-215.38" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka szósta umożliwia prezesowi Urzędu Transportu Kolejowego nadawanie swoim decyzjom rygoru natychmiastowej wykonalności, jeżeli wymaga tego interes społeczny lub wyjątkowo ważny interes strony.</u>
          <u xml:id="u-215.39" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-215.40" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-215.41" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-215.42" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-215.43" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 81 obecnych senatorów 76 - za, 4 wstrzymało się od głosu, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-215.44" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-215.45" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka siódma ma charakter redakcyjny.</u>
          <u xml:id="u-215.46" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-215.47" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-215.48" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-215.49" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-215.50" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 81 obecnych senatorów wszyscy - za.</u>
          <u xml:id="u-215.51" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka ósma zmierza do tego, aby jednostki samorządu terytorialnego mogły udzielać dotacji na przewozy osób wykonywane w połączeniach międzynarodowych na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-215.52" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-215.53" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-215.54" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-215.55" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-215.56" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 80 obecnych senatorów 79 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-215.57" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-215.58" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka dziewiąta dodaje do ustawy przepis przejściowy mający zapobiec sytuacji, w której wejście ustawy w życie spowoduje utratę mocy przez akt wykonawczy wydany na podstawie delegacji zmienianej niniejszą ustawą.</u>
          <u xml:id="u-215.59" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przycisk obecności.</u>
          <u xml:id="u-215.60" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-215.61" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-215.62" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-215.63" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 81 obecnych senatorów 80 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-215.64" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-215.65" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Proszę państwa, przystępujemy do głosowania nad uchwałą w całości.</u>
          <u xml:id="u-215.66" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest obecny?</u>
          <u xml:id="u-215.67" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-215.68" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-215.69" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-215.70" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Na 80 obecnych senatorów 52 głosowało za, 1 - przeciw, 27 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-215.71" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego „Polskie Koleje Państwowe” oraz ustawy o transporcie kolejowym.</u>
          <u xml:id="u-215.72" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Jeszcze raz przypominam i w związku z podjętymi uchwałami proszę senatorów, którzy mają nas reprezentować, żeby reprezentowali nas przyzwoicie i skutecznie.</u>
          <u xml:id="u-215.73" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Przystępujemy, Wysoki Senacie, do oświadczeń senatorów poza porządkiem obrad.</u>
          <u xml:id="u-215.74" who="#WicemarszałekMarekZiółkowski">Teraz będzie trzydziestosekundowa przerwa techniczna.</u>
          <u xml:id="u-215.75" who="#komentarz">(Przewodnictwo obrad obejmuje marszałek Bogdan Borusewicz)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Przystępujemy do oświadczeń senatorów poza porządkiem obrad.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Oświadczenia nie mogą trwać dłużej niż pięć minut. Przedmiotem oświadczenia mogą być sprawy związane z wykonywaniem mandatu, przy czym nie może ono dotyczyć spraw będących przedmiotem porządku obrad bieżącego posiedzenia Senatu. Nad oświadczeniami nie przeprowadza się dyskusji. Marszałek odmówi przyjęcia niewygłoszonych oświadczeń, których treści nie można ustalić lub których wygłoszenie przez senatora nie byłoby możliwe w przysługującym na to czasie, czyli w ciągu pięciu minut.</u>
          <u xml:id="u-216.2" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Proszę pana senatora Stanisława Karczewskiego o wygłoszenie oświadczenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#SenatorStanisławKarczewski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#SenatorStanisławKarczewski">Oświadczenie moje skierowane jest do prezesa Rady Ministrów Donalda Tuska, a dotyczy sprawy szkodzenia wizerunkowi Polski w Europie i świecie. Oświadczenie to zostało podpisane przez wszystkich senatorów Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-217.2" who="#SenatorStanisławKarczewski">Panie Premierze!</u>
          <u xml:id="u-217.3" who="#SenatorStanisławKarczewski">Jako senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej z oburzeniem obserwujemy ciągłe krytykowanie i dyskredytowanie przez pana oraz pańskich ministrów, a także polityków Platformy Obywatelskiej, prezydenta Polski, profesora Lecha Kaczyńskiego. Gani się prezydenta za wszystko: za korzystanie z jego własnych uprawnień, za to, że chce zwołać Radę Gabinetową, że chciał jechać na szczyt Rady Europejskiej, że zawetował dwie z blisko stu ustaw. Przebija w tym zachowaniu kompletny brak szacunku wobec głowy państwa i, w konsekwencji, brak szacunku dla majestatu Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-217.4" who="#SenatorStanisławKarczewski">Zachowanie pana oraz pańskiego rządu w sprawie udziału prezydenta w szczycie Rady Europejskiej należy określić jako skandaliczne. Najpierw podjęliście państwo niewiążącą z mocy prawa uchwałę, która mówiła, że skład polskiej delegacji na posiedzenie Rady Europejskiej wyznacza premier. Potem urzędnik z pańskiej kancelarii oświadczył, że podróż prezydenta została zakwalifikowana jako prywatna. Następnie urzędnik z Ministerstwa Spraw Zagranicznych napisał do głowy państwa, że nie udziela żadnych informacji, ponieważ w jego odczuciu prezydentowi nie jest to konieczne. W tym czasie również inni ministrowie i politycy Platformy Obywatelskiej wypowiadali się w mediach, że prezydent nie jest potrzebny na szczycie, że nie powinien jechać, ponieważ może dojść do kompromitacji. Na koniec rozpoczęło się zamieszanie z samolotem, które kompromituje pański rząd, a zwłaszcza ministra Bogdana Klicha.</u>
          <u xml:id="u-217.5" who="#SenatorStanisławKarczewski">Panie Premierze, oczekiwaliśmy, że pan jako pierwszy w Platformie Obywatelskiej opamięta się i, kierując się interesem Polski, odłoży na bok kwestie ambicjonalne, prestiżowe i propagandowe. Tak się, niestety, nie stało. Jak to się ma do pańskich słów: „Będziemy czasami spierać się na tematy ważne, jak długość misji wojskowych w Iraku czy tarcza antyrakietowa, ale z całą pewnością problemy logistyczne i organizacyjne nie będą stanowiły problemu”? Te słowa wypowiedział pan, Panie Premierze, 12 grudnia 2007 r., pytany o koordynacje podróży zagranicznych premiera i prezydenta.</u>
          <u xml:id="u-217.6" who="#SenatorStanisławKarczewski">Niejako przy okazji pragniemy sprostować kłamliwe oskarżenia polityków Platformy Obywatelskiej obciążających prezydenta odpowiedzialnością za niepowodzenia w sprawie limitów CO₂. Nie jest prawdą, że prezydent rok temu to wynegocjował. Na szczycie Rady Europejskiej, w którym uczestniczył Lech Kaczyński, przyjęto polityczne ustalenia, że w ogóle trzeba redukować tę emisję, zaś konkretne limity emisji były przydzielane już na etapie prac rządowych - jeszcze w lutym bieżącego roku wiceminister środowiska Stanisław Gawłowski zapewniał, że limity CO₂ nie będą przyczyną zmian cen prądu. Jak się te słowa mają do pańskich ostatnich demagogicznych chwytów, że ceny energii mogą wzrosnąć o 90% z winy prezydenta?</u>
          <u xml:id="u-217.7" who="#SenatorStanisławKarczewski">Panie Premierze, pan i pańska kancelaria przekroczyliście w tym momencie granice demokratycznej rywalizacji. Wprowadziliście państwo formy właściwe polityce wyzbytej hamulców, elementarnego poczucia przyzwoitości i myślenia o narodowym interesie. Protestujemy wobec takich zachowań, oczekujemy stosownych przeprosin pana prezydenta i opamiętania na przyszłość.</u>
          <u xml:id="u-217.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-217.9" who="#SenatorStanisławKarczewski">Dziękuję bardzo. Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Proszę o wygłoszenie oświadczenia pana senatora Piotra Andrzejewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Ja kieruję pytanie do ministra spraw zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Panie Ministrze, proszę o udzielenie informacji, jakie były i są reakcje Ministerstwa Spraw Zagranicznych oraz rządu polskiego na stwierdzone fakty prześladowania osób wyznania chrześcijańskiego, w tym katolików pochodzenia polskiego - chodzi również o kwestię traktowania tych prześladowań w kategoriach zbrodni przeciwko ludzkości - w Indiach?</u>
          <u xml:id="u-219.2" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Proszę pana marszałka o nadanie temu wystąpieniu, zgodnie z regulaminem, charakteru pytania kierowanego przez pana marszałka. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-219.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Informuję państwa senatorów, że oświadczenia złożone do protokołu zostaną zamieszczone w urzędowej wersji sprawozdania stenograficznego.</u>
          <u xml:id="u-220.2" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Informuję, że protokół dziewiętnastego posiedzenia Senatu Rzeczypospolitej Polskiej siódmej kadencji zostanie udostępniony senatorom w terminie trzydziestu dni po posiedzeniu Senatu w Biurze Prac Senackich, pokój nr 255.</u>
          <u xml:id="u-220.3" who="#MarszałekBogdanBorusewicz">Zamykam dziewiętnaste posiedzenie Senatu Rzeczypospolitej Polskiej siódmej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-220.4" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>