text_structure.xml
124 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Witam państwa na posiedzeniu Komisji „Przyjazne Państwo”. To posiedzenie poświęcone jest ewentualnym skutkom wprowadzenia umowy z Schengen dla obrotu gospodarczego z Polską.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">W czasie nieformalnego posiedzenia Komisji w Łodzi odwiedziliśmy z panią poseł Zdanowską słynne centrum handlowe Ptaka. Tam spotkaliśmy się z przedstawicielami zarówno kupców przyjeżdżających z Białorusi i Ukrainy, jak i z polskimi kupcami. W informacjach uzyskanych od tych ludzi znaleźliśmy kilka tez, które chcieliśmy zweryfikować.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Pierwsza teza, zasadnicza, o ogromnej korupcji w polskich konsulatach za granicą przy wydawaniu wiz. Przedstawiciele tych instytucji twierdzą, że w zasadzie nie wydaje się wiz bez łapówki.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Druga teza, którą tam postawiono: konsulaty działają bardzo niesprawnie. Terminy oczekiwania na wydanie wiz w polskich konsulatach są wielodniowe, wielomiesięczne, procedury zupełnie nieprzejrzyste.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Trzecia teza, którą z kolei postawili kupcy polscy: nastąpił spadek mniej więcej o 70% w obrotach, jakie oni mają w centrum handlowym Ptaka w porównaniu z analogicznym okresem sprzed wejścia do Schengen.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Wreszcie czwarta teza: inne państwa, które tak samo weszły w tym okresie do strefy Schengen, jak chociażby Litwa, nie stworzyły takich barier, nie ma tam tylu wielotygodniowych czy wielomiesięcznych kolejek, nie ma aż takiego poziomu korupcji i nie ma aż takiego spadku wymiany handlowej, a nawet część obrotu jest realizowana przez Litwę, ponieważ dużo łatwiej jest z Białorusi wjechać do Polski przez Litwę, także załatwić tam ewentualnie jakieś transakcje, niż bezpośrednio przyjechać do Polski.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">To są tezy, które postawiono tam publicznie. One, oczywiście, mogą być wynikiem jakichś indywidualnych doświadczeń pojedynczych ludzi, w końcu to była mała próbka reprezentatywna.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Muszę jednak powiedzieć, że każdy z nas spotyka się, w różnych innych swoich doświadczeniach, z dosyć powszechnym przekonaniem, prawie każdy z nas wie o kimś czy kogoś zatrudnia, czy, na przykład, próbuje zatrudnić jakąś pomoc domową z Ukrainy, czy kogoś do ogrodu, do dzieci czy do pracy, i wszyscy ci ludzie opowiadają to samo.</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Opowiadają, że jest niesamowita korupcja, a przepisy nie mają nic wspólnego z jakimikolwiek przejrzystymi, jasnymi kryteriami. Poprosiliśmy różne ministerstwa o opinie dotyczące tej sytuacji, chcąc po prostu z jednej strony ocenić, czy rzeczywiście jest to tylko przypadek jakiejś grupy ludzi – w końcu było to tylko kilkanaście osób, jeśli chodzi o tych kupców ze wschodu, którzy tak uważają, chociaż nie ulega wątpliwości, że spadł znacznie obrót handlowy – czy jest to sytuacja, która rzeczywiście istnieje. Będziemy ten temat drążyć.</u>
<u xml:id="u-1.9" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Na razie marszalek Komorowski nie zgadza się na posiedzenia wyjazdowe, więc jeśli nie uda nam się jako komisjiwybrać się do Lwowa czy innego miasta i stanąć w kolejce, to wyślemy tam może Centralne Biuro Antykorupcyjne czy jakąś inną instytucję, na zasadzie pewnej prowokacji. Chodzi o to, żeby sprawdzić, co faktycznie dzieje się w tych konsulatach obsługujących kupców, ale także zwykłe osoby fizyczne, chcące przyjechać do Polski.</u>
<u xml:id="u-1.10" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Tyle tytułem tego niezbyt przyjemnego wprowadzenia, które byłem państwu winien, bo właśnie z takimi opiniami spotkaliśmy się. Jak mówię, każdy z nas, w swoich okręgach wyborczych dostaje podobne informacje od różnych osób. Sądzę, że sprawa jest na tyle poważna, że trzeba się tym zająć. Być może część tego złego tkwi w niejasnych procedurach i przepisach dotyczących wydawania tych wiz, a także ustawy dotyczącej Karty Polska.</u>
<u xml:id="u-1.11" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Być może to wskutek jakichś zapisów powstała sytuacja wielotygodniowych i wielomiesięcznych kolejek oczekiwania na decyzje odpowiednich urzędów. Być może też, jak to często bywa, ta sytuacja jest korzystna dla tych, którzy wizy wydają, bo właśnie mogą w ten sposób korumpować składających tam wnioski.</u>
<u xml:id="u-1.12" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">To posiedzenie będzie prowadziła pani poseł Zdanowska, ponieważ ona jest w Komisji merytorycznie odpowiedzialna za ten projekt, więc ja oddaję pani poseł prowadzenie. Tu mam podpowiedź, że nie może prowadzić posiedzenia, jako członek prezydium. Jeśli nie może prowadzić, to ja będę prowadził posiedzenie i często będę pani udzielał głosu.</u>
<u xml:id="u-1.13" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">W związku z tym prosiłbym teraz o krótkie wypowiedzi przedstawicieli kolejnych ministerstw. W pierwszej kolejności – Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Kto z państwa reprezentuje Ministerstwo Spraw Zagranicznych? Nie ma nikogo. A Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji? Są państwo. Oddaje państwu jako pierwszym głos. Proszę się przedstawić do protokołu i proszę o opinię w tej sprawie.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#DyrektorDepartamentuUniiEuropejskiejiWspolpracyMiedzynarodowejMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiMalgorzataKutyla">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący, Małgorzata Kutyła, jestem dyrektorem Departamentu Unii Europejskiej i Współpracy Międzynarodowej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#DyrektorDepartamentuUniiEuropejskiejiWspolpracyMiedzynarodowejMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiMalgorzataKutyla">Praktycznie z czterech tez, które pan przewodniczący zasygnalizował na początku, żadna nie dotyczy bezpośrednio działalności MSWiA. Natomiast kwestia dotycząca tak zwanych skutków społeczno-gospodarczych wejścia Polski do strefy Schengen była już przedmiotem dyskusji przed 21 grudnia ubiegłego roku, czyli przed dniem, kiedy została zniesiona kontrola na granicach lądowych.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#DyrektorDepartamentuUniiEuropejskiejiWspolpracyMiedzynarodowejMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiMalgorzataKutyla">Była to dyskusja w Komisji do spraw Unii Europejskiej. Został sformułowany przez tę komisję dezyderat do rządu, abyśmy przedstawili taką analizę skutków i taka analiza została do tej komisji na początku marca przekazana.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#DyrektorDepartamentuUniiEuropejskiejiWspolpracyMiedzynarodowejMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiMalgorzataKutyla">Generalnie rzecz biorąc, z punktu widzenia wysokości obrotów, regulacje Schengen nie mają z tym nic wspólnego, ponieważ regulacje dotyczące kwestii przemieszczania się towarów zostały wprowadzone z dniem 1 maja 2004 roku. To, co zmieniło Schengen, to kwestie dotyczące pewnych trudniejszych procedur czy wymagających konsultacji ze wszystkimi partnerami grupy Schengen w zakresie dotyczącym uzyskania wiz.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#DyrektorDepartamentuUniiEuropejskiejiWspolpracyMiedzynarodowejMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiMalgorzataKutyla">Natomiast jedna kwestia z informacji, które do nas napływają, powinna być Komisji znana, mianowicie, w tej chwili, w przypadku Białorusi, mamy sytuację taką, w której w wewnętrznych bazach danych tego kraju znajduje się 260 tysięcy osób, które mają zakaz wyjazdu z Białorusi w ogóle.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#DyrektorDepartamentuUniiEuropejskiejiWspolpracyMiedzynarodowejMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiMalgorzataKutyla">Ponieważ ta kwestia również pojawiła się w sygnałach poselskich pojawiła się również informacja o tym, że wprowadzenie wiz Schengen w znaczący sposób spowolniło i uniemożliwiło dużej grupie osób wyjazd do Polski. Otrzymujemy również sygnały dotyczące Karty Polaka, że administracje tych państw, których obywatele mieli być w największym zakresie beneficjentami tego systemu, mają największe kłopoty.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#DyrektorDepartamentuUniiEuropejskiejiWspolpracyMiedzynarodowejMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiMalgorzataKutyla">Karta Polaka przewiduje, że osoba legitymująca się takim dokumentem ma prawo do zwrotu kosztów uzyskania wizy długoterminowej, co z powodów likwidacji lub przeciwdziałania zbędnym elementom obrotu finansowego wewnątrz konsulatu, generalnie sprowadzone jest do tego, że ci ludzie po prostu nie płacą za te wizy. Problem polega na tym, że procedura uzyskania Karty Polaka przewiduje dostarczenie konsulatowi określonych dokumentów, ponieważ osoby starające się o Kartę muszą potwierdzić nimi polskie pochodzenie.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#DyrektorDepartamentuUniiEuropejskiejiWspolpracyMiedzynarodowejMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiMalgorzataKutyla">Z informacji, które do nas docierają z placówek dyplomatycznych, wynika, że generalnie uzyskanie na miejscu takich dokumentów jest bardzo trudne i, niestety, bardzo kosztowne. Na przykład na Białorusi, władze nie wydają dokumentów potwierdzających polskie pochodzenie. Jedynym dokumentem, jaki może być w tej chwili wydany, jest potwierdzenie czy wypis z ksiąg kościelnych, ale za taki wypis trzeba zapłacić 20 dolarów, co dla osób tam mieszkających jest bardzo wysoką kwotą.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#DyrektorDepartamentuUniiEuropejskiejiWspolpracyMiedzynarodowejMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiMalgorzataKutyla">W związku z tym, generalnie rzecz biorąc, jest tak, że oczywiście, procedury są zdecydowanie bardziej skomplikowane. Z tych informacji, które przekazują nam koledzy z pionu konsularnego MSZ wynika, że bardzo wiele osób ma niepełne wnioski i stąd miedzy innymi wynika fakt, że one wielokrotnie trafiają do konsulatu, aby uzupełnić te wnioski, natomiast nie zawsze jest tak, że z tych regulacji, które zostały stworzone po to, aby ułatwić tym osobom przyjazd do Polski, ze względu na stanowisko władz tych państw, te osoby mogą korzystać.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Oczywiście, jestem bardzo rozczarowany nieobecnością przedstawiciela Ministerstwa Spraw Zagranicznych, ponieważ on byłby tu najbardziej właściwym adresatem pytań dotyczących tego, czy odpowiednio zwiększono liczbę zatrudnionych w tych konsulatach, i jak zatrudniono, czy zorganizowano w jakiś nowy sposób cały proces.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">W momencie kiedy wchodzi w życie taka ustawa, z góry wiadomo, i nie trzeba tu wielkiego doświadczenia w zarządzaniu, żeby wiedzieć, że będzie ogromna presja interesantów i trzeba będzie sobie z nią w jakiś nowatorski sposób poradzić. Jeśli nie zrobiono niczego, w sensie organizacyjnym, to musiało się to skończyć zatkaniem.</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Powstaje teraz pytanie, czy ci ludzie, którzy starają się teraz o Kartę Polaka, są kierowani do tego samego okienka co ci, którzy starają się o wizę w sprawie wyjazdu gospodarczego, czy innego, czy też są to oddzielne okienka. Mówię tu, oczywiście, pewnym skrótem myślowym.</u>
<u xml:id="u-3.3" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Inaczej mówiąc, sprawa Karty Polaka zablokowała konsulaty także w wymiarze wydawania wiz gospodarczych. Czy wizy wynikające z podpisania umowy Schengen ograniczyły ilość wiz wydawanych dla Białorusinów i Ukraińców i czy przypadkiem te doświadczenia pierwszych miesięcy nie skłaniałyby, na przykład pani – jestem ciekaw pani osobistego zdania – do wniosku, że trzeba by dokonać pewnej nowelizacji przepisów, zarówno w zakresie opłat, jak i samej procedury Karty Polaka? Być może odkorkowałoby to w części te instytucje.</u>
<u xml:id="u-3.4" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Zadałem kilka pytań, nie wiem, na które z nich jest pani w stanie udzielić odpowiedzi. My, jako Komisja, oczywiście złożymy odpowiedni wniosek do Ministerstwa Spraw Zagranicznych i wyrazimy oburzenie z powodu nieobecności przedstawicieli.</u>
<u xml:id="u-3.5" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Jak powiedziałem, jeśli chodzi o walkę z ewentualną korupcją, nie ustąpimy, niezależnie od tego, czy MSZ przyjdzie na nasze posiedzenie, czy nie przyjdzie. W tym zakresie Komisja przyjmie bardzo radykalne kroki, ponieważ jesteśmy szczerze zbulwersowani sytuacją, która istnieje w tej chwili w tych konsulatach.</u>
<u xml:id="u-3.6" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Jeśli pani coś wie, na temat spraw, o które pytałem, będę wdzięczny za odpowiedź, a potem przejdziemy do następnej kwestii.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#DyrektordepartamentuMSWiAMalgorzataKutyla">Jeśli można, panie przewodniczący, nie jestem w stanie odpowiedzieć na pytanie, czy są to dwa różne okienka, czy jedno okienko, ale mogę odpowiedzieć na pytanie, że starania Polski, na przykład w kwestii uzyskania nowego budynku we Lwowie dla konsulatu przez bardzo długi czas były blokowane przez władze miasta Lwowa i MSZ zdawał sobie sprawę z tego.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#DyrektordepartamentuMSWiAMalgorzataKutyla">Wskazując podstawowe kwestie, powiem, że wizy z Schengen są elementem polityki wizowej Unii Europejskiej, który jest regulowany rozporządzeniem, czyli aktem prawnym samowykonalnym.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#DyrektordepartamentuMSWiAMalgorzataKutyla">W przypadku dotyczącym ostatniej zmiany rozporządzenia nr 523 w zakresie dotyczącym opłat wizowych, a jest jasno powiedziane, że istnieją dwie podstawowe ceny wiz – wiza podstawowa Schengen kosztująca 60 euro i to jest cena wizy, jaką otrzymują obywatele na przykład Białoruscy starający się o wjazd na terytorium Polski, oraz tak zwana wiza zredukowana w stosunku do państw, które utrzymują bliższe kontakty z Unią Europejską, kosztująca 35 euro.</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#DyrektordepartamentuMSWiAMalgorzataKutyla">W stosunku do tego minister spraw zagranicznych, ponieważ ma takie upoważnienie, rozporządzenie unijne na to pozwala, wprowadził bardzo szeroką grupę osób zwolnionych z opłat wizowych. Należą do nich, na przykład, osoby, które przyjeżdżają w celach naukowych, osoby, które przyjeżdżają w ramach wymian studentów, itd. – mają one prawo nie zapłacić za tę wizę.</u>
<u xml:id="u-4.4" who="#DyrektordepartamentuMSWiAMalgorzataKutyla">Natomiast faktem jest, że regulacje wspólnotowe wymagają posiadania wizy. Ta regulacja wspólnotowa mówi również o tym, że osoba ubiegająca się o wizę Schengen, czyli wizę pozwalającą na poruszanie się po całym terytorium Schengen, musi stawić się osobiście w konsulacie, ponieważ musi istnieć kontakt osobisty miedzy konsulem a osobą, która aplikuje o uzyskanie wizy, w celu weryfikacji prawidłowości wszystkich danych, ponieważ to my bierzemy odpowiedzialność za wpuszczenie tej osoby na terytorium Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-4.5" who="#DyrektordepartamentuMSWiAMalgorzataKutyla">W okresie wcześniejszym sytuacja wyglądała w ten sposób, że w momencie, w którym były wystawiane wizy, na przykład, na wjazd tylko i wyłącznie do naszego kraju, czyli tak zwane wizy narodowe, wizy krajowe, sam wniosek aplikacyjny mógł być na przykład wysyłany czy przedstawiany poprzez jakieś biuro podróży. Ze względu na sposób i na jakość dokumentu, który jest wydawany, zredukowano to do minimum, poza jakimiś grupami zorganizowanymi przyjeżdżającymi, na przykład, na zaproszenie któregoś z ministrów.</u>
<u xml:id="u-4.6" who="#DyrektordepartamentuMSWiAMalgorzataKutyla">Tego rodzaju procedury wymagają poważnego rozbudowania konsulatów. Prawda jest również taka, że nie we wszystkich konsulatach te kolejki są tak duże. Na przykład we Lwowie sytuacja jest rzeczywiście bardzo zła, i to jest sygnalizowane, natomiast tak złej sytuacji i takich kolejek nie ma w konsulacie w Kijowie, czyli, w tym samym państwie, gdzie w konsulacie jest zdecydowanie mniejsza grupa osób, ale, jak już mówiłam, starania Polski o uzyskanie większego budynku, w którym mogłyby być prowadzone prace konsularne, od wielu lat były blokowane przez decyzje władz miejskich.</u>
<u xml:id="u-4.7" who="#DyrektordepartamentuMSWiAMalgorzataKutyla">To jest pierwszy element. Druga kwestia jest związana z Kartą Polaka jako taką. Jest to dokument, który wszedł na podstawie ustawy z końcem marca. W związku z tym, my w tej chwili mamy okres, w którym pierwsza grupa osób stanowi praktycznie albo osoby, które od bardzo dawna współpracowały z różnymi organizacjami polonijnymi i te osoby otrzymały często Kartę Polaka, jako pewnego rodzaju dokument honorowy, potwierdzający ich zaangażowanie.</u>
<u xml:id="u-4.8" who="#DyrektordepartamentuMSWiAMalgorzataKutyla">Natomiast, przypadek, o którym rozmawiamy, a więc sytuacja, w której część osób będzie z jakiegoś względu uważała, że ułatwi im to przyjazd do naszego kraju, albo jeszcze nie zdążyła zgromadzić wszystkich dokumentów i nie wystąpiła o te dokumenty albo z jakichś innych powodów nie chce o te dokumenty wystąpić. Ale przyczyna, dlaczego nie chce o nie wystąpić, wynika prawdopodobnie między innymi z faktu dotyczącego wewnętrznej polityki prowadzonej przez władze na terenie tych państw.</u>
<u xml:id="u-4.9" who="#DyrektordepartamentuMSWiAMalgorzataKutyla">Z naszego punktu widzenia, to znaczy, z punktu widzenia MSWiA, jesteśmy przygotowani na wyprodukowanie w tym roku znacznej liczby takich dokumentów, czyli nie ma sytuacji takiej, że osoba, która wystąpi o Kartę Polaka, nie otrzyma jej z tego powodu, że fizycznie nie można wyprodukować dokumentu. Będzie on miał kształt podobny do tego, jaki ma dzisiejszy dowód osobisty, ten plastikowy.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Oczywiście, to nie jest do pani, ale mnie mało przekonuje argument, że MSZ starał się o budynek i nie dostał, bo jeżeli nie można kupić, to można wynająć. Nie ulega wątpliwości, że można wynająć budynek i przygotować go do takiej działalności, ale to oczywiście jest na rozmowę z MSZ-em.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Jakie jest pani zdanie na temat przepisów dotyczących Karty Polaka, tak sformułowanych, ze wszystkimi dokumentami itd., z czego wynika opłata na przykład tych 20 dolarów za zaświadczenie z parafii o polskim pochodzeniu? Czy jest to wynikiem zapisu w tej ustawie, czy prawa miejscowego, białoruskiego?</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#DyrektordepartamentuMSWiAMalgorzataKutyla">To absolutnie nie wynika z ustawy. To wynika z prawa białoruskiego. Trzeba mieć świadomość, że na Białorusi ten dokument został bardzo źle odebrany. W związku z tym, generalnie rzecz biorąc, jest wykonywanych wiele działań mających na celu zniechęcenie osób do występowania o tego typu dokument.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Czy my nie możemy, na przykład, jako polskie państwo, refundować tych 20 dolarów? Dlaczego nie mielibyśmy tego robić?</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#DyrektordepartamentuMSWiAMalgorzataKutyla">Przyznam się szczerze, że nie jestem władna, żeby odpowiedzieć na tego typu pytanie. Można byłoby też zapytać, dlaczego nie refundować opłat za wszelkiego typu dokumenty. Jest jeszcze pytanie innego rodzaju, mianowicie, na podstawie czego miałaby być ta refundacja? Czy na podstawie rachunku, który władze wystawią, jeśli w ogóle wystawią?</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Na podstawie dokumentu. Jeśli ktoś przynosi zaświadczenie z parafii, to dostaje 20 dolarów. Jeżeli państwo sąsiedzkie robi wrogi gest, zablokowanie ustawy, którą wprowadziliśmy w Polsce i chcemy, żeby to mimo wszystko działało, wprowadzamy mechanizm przeciw takiemu wrogiemu działaniu.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Nawet jeśli 100 tys. ludzi złoży taki wniosek, co jest raczej niemożliwe, to jest to suma 2 mln zł. To nie są jakieś gigantyczne pieniądze, żeby nie można było tego sfinansować, patrząc na to z punktu widzenia tak zasadniczej politycznie kwestii, jak Karta Polaka dla obywateli Białorusi, jeśli mówimy o tym przypadku.</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Nie rozstrzygam teraz tej kwestii, oczywiście, wrócimy do rozmów z MSZ-em w tej kwestii, natomiast pytanie jest takie: jeśli tak jak dzisiaj wygląda ta karta, ustawa o tej karcie, liczba dokumentów, opis danych itd., czy, pani zdaniem, jest to sytuacja, która jest jednoznaczna?</u>
<u xml:id="u-9.3" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">To znaczy, czy obywatel wie, jakie ma przynieść dokumenty, czy nie ma tutaj pola dla uznaniowości dla tego, kto podejmuje decyzje i czy może ją podjąć w sposób taki, który można nazwać korupcyjnym? Pani sobie przecież doskonale zdaje sprawę, że atrakcyjność Karty Polaka i chęć wielu osób, żeby ją dostać, w sytuacji, w której przepisy pozostawiają jakieś pole do interpretacji, jest oczywiście, korupcjogenna.</u>
<u xml:id="u-9.4" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Pytanie moje jest o to, czy tak jak dzisiaj ta ustawa to definiuje, wykaz tych dokumentów mamy tutaj, pani zdaniem, stwarza sytuację korupcjogenną, wynikającą z samych zapisów tej ustawy, czy też są one na tyle dobre, że w zasadzie obywatel może skutecznie dochodzić swoich praw i do kogo obywatel Ukrainy czy Białorusi odwołuje się, po złożeniu dokumentów, na przykład, na decyzję odmowną?</u>
<u xml:id="u-9.5" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Jeżeli obywatel Białorusi czy Ukrainy nie dostał zgody polskiego konsulatu, do kogo on się odwołuje w tej sprawie i jaki jest tryb rozpatrywania tego wniosku? To jest pytanie do pani w tej kwestii, ale pani poseł Zdanowska też ma pytanie, więc dopiero później udzielę pani głosu.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PoselHannaZdanowska">Nie wiem, czy pani będzie w stanie mi odpowiedzieć, ale chodzi mi o to osobiste wstawiennictwo. Problem, o którym mówimy, dotyczy – owszem – i wiz, i wymiany handlowej, ale również wymiany turystycznej.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#PoselHannaZdanowska">Tutaj również izba turystyki podnosiła, że w tej chwili, jeżeli chce się zorganizować typowy wyjazd turystyczny, bardzo trudno jest zgromadzić w jednym miejscu na przykład, 40 osób, które jadą na wycieczkę, żeby one wszystkie stawiły się osobiście w konsulacie. Czyli tutaj istnieje uznaniowość, że w niektórych przypadkach nie musi być osobistego stawiennictwa, a w niektórych jest to konieczne.</u>
<u xml:id="u-10.2" who="#PoselHannaZdanowska">Sama pani stwierdziła, że jeżeli jest to wyjazd na zaproszenie, załóżmy, ministra, to tak, a jeżeli jest uwiarygodnione biuro podróży, które stale, od wielu lat współpracuje i ta wymiana turystyczna się odbywa, to ma ono ciągnąć wszystkich obywateli do konsulatu. Rozumiem, że w ten sposób te kolejki nigdy się nie skończą.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#DyrektordepartamentuMSWiAMalgorzataKutyla">Ja od razu chciałam państwu powiedzieć, że te wszystkie pytania, które pan przewodniczący czy pani poseł Zdanowska zadajecie, są pytaniami do MSZ. Przepraszam, ale nie do nas. Proszę państwa, celem uzyskania wizy, jako promesy na wjazd na jakieś terytorium, jest między innymi gwarancja, że ta osoba opuści je po upływie okresu, na jaki zgoda została udzielona. Kwestia dotyczy nie tylko organizacji wyjazdu, ale także faktu, że to biuro podróży bierze na siebie odpowiedzialność za to, że te osoby wyjadą z tego terytorium.</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#DyrektordepartamentuMSWiAMalgorzataKutyla">Oczywiście, znamy różne przypadki z historii, kiedy było inaczej, ale też nie można zakładać, że wszyscy ludzie działają w sposób nieuczciwy.</u>
<u xml:id="u-11.2" who="#DyrektordepartamentuMSWiAMalgorzataKutyla">W kwestiach dotyczących Karty Polaka również, podmiotem głównym, który jest autorem tej ustawy, jest Kancelaria premiera wespół z ministrem spraw zagranicznych. Nasz udział w tym zakresie ogranicza się do wyprodukowania samych dokumentów.</u>
<u xml:id="u-11.3" who="#DyrektordepartamentuMSWiAMalgorzataKutyla">Ustawa zakłada w tym zakresie pewnego rodzaju złagodzenia problemu przedstawiania wszystkich dokumentów, a mianowicie jasno wskazuje, że można przedstawić dwóch świadków, którzy przed konsulem zaświadczą, że taka osoba, nie mając dokumentów poświadczających jej polskie pochodzenie – a wiemy, że to może być trudne, bo archiwa mogły zaginąć, mogły być spalone w czasie wojny itd. – ma polskie pochodzenie, co osoby te mogą potwierdzić przed konsulem polskie pochodzenie osoby aplikującej o Kartę Polaka.</u>
<u xml:id="u-11.4" who="#DyrektordepartamentuMSWiAMalgorzataKutyla">Natomiast Karta Polaka nie jest sposobem ułatwiającym przyjazd do Polski. Ona jest dlatego atrakcyjna, że pociąga za sobą bardzo wiele przywilejów, między innymi przywilej do bezpłatnej nauki, przywilej do ubezpieczenia zdrowotnego, przywilej do kwestii poruszania się za darmo środkami komunikacji.</u>
<u xml:id="u-11.5" who="#DyrektordepartamentuMSWiAMalgorzataKutyla">Tych elementów powodujących, że jest to atrakcyjna formuła przyjazdu, jak widać, jest wiele. Proszę pamiętać jednak, że Karta Polaka nie zwalnia z posiadania wizy. Osoba ubiegająca się o wizę po prostu nie będzie musiała za nią zapłacić. Jest to jakby zwolnienie w tym zakresie. Jest to dokument dodatkowy, nieredukujący konieczności posiadania wizy na wjazd do Polski.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Pan poseł Abramowicz i pani poseł Zdanowska jeszcze chcieli się wypowiedzieć w tej sprawie. Za chwilę oddam głos przedstawicielom innych resortów, ale chcemy wyczerpać ten temat.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PoselAdamAbramowicz">Większość moich uwag jest do Ministerstwa Spraw Zagranicznych, ale sądzę, że nie będziemy mieli drugiego posiedzenia Komisji w tej sprawie, więc wygłoszę te uwagi i jeśli znajdą się w protokole, może Ministerstwo Spraw Zagranicznych też się tym zainteresuje.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#PoselAdamAbramowicz">Działam na rzecz poprawy sytuacji na granicy Polski z Białorusią już od kilku miesięcy i alarmuję stosowne służby, że w zasadzie ruch graniczny na przejściach granicznych z Polski i Białorusi zamarł. Otrzymuję kolejne odpowiedzi, które świadczą o tym, że albo urzędnicy nie zdają sobie sprawy z zagrożenia dla polskiej gospodarki, krótko mówiąc, w tej sytuacji, albo bujają gdzieś w obłokach i nie chcą zejść poniżej drzwi swojego gabinetu.</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#PoselAdamAbramowicz">Mam tych odpowiedzi już kilkanaście. One albo zrzucają całą odpowiedzialność za zaistniałą sytuację na Unię Europejską, co nie do końca jest prawdą i zaraz to wywiodę, albo twierdzą, że co prawda było źle, ale sytuacja się poprawia.</u>
<u xml:id="u-13.3" who="#PoselAdamAbramowicz">Jest to ostatnia odpowiedź ministra spraw zagranicznych z upoważnienia pana premiera, bo wystąpiłem również do pana premiera z petycją o reakcję, zbierając w ciągu trzech tygodni 3 tys. podpisów w tej sprawie, które to podpisy zostały panu premierowi dostarczone. Można by sądzić, że chociażby to, że jest to poparte przez kilka tysięcy obywateli, spowoduje jakieś reakcje ze strony rządu.</u>
<u xml:id="u-13.4" who="#PoselAdamAbramowicz">Niestety, na razie te reakcje nie następują. Sytuacja jest taka. Po wygaśnięciu poprzednich ważności poprzednich wiz, ruch całkowicie zamarł. Wiele firm przygranicznych utrzymywało się z tych pieniędzy, które zostawiali Białorusini, ale nie tylko firm przygranicznych, bo przenosi się to na przykład na sytuację giełdy w Tuszynie. Przyjeżdżali też do mnie przedstawiciele tamtejszych producentów i wręcz błagali o jakąś reakcję, ponieważ nie ma zbytu, a duża część tych firm produkowała właśnie na potrzeby turystów zza wschodniej granicy.</u>
<u xml:id="u-13.5" who="#PoselAdamAbramowicz">Dlaczego tak się dzieje, że ten ruch zamarł? Po pierwsze, jak pani powiedziała, na wizę schengeńską potrzeba 60 euro i, jak dotychczas, jej cena nie została obniżona, podobnie jak w stosunku do Ukrainy czy Rosji, padają odpowiedzi, że to dlatego, że Unia Europejska stawia warunek demokratyzacji na Białorusi. Jeśli zmieni się stosunek rządu, to Komisja Europejska przychyli się do tego, żeby tę cenę obniżyć. Jest to absurdalne założenie, ponieważ jeżeli odetniemy dostęp obywateli Białorusi do przyjazdu na terytorium Unii Europejskiej, to na pewno nie przyspieszymy przemian demokratycznych w tym kraju.</u>
<u xml:id="u-13.6" who="#PoselAdamAbramowicz">Wprost przeciwnie, ponieważ wiemy, jak propaganda Łukaszenki przedstawia sytuację w Polsce i w innych krajach Unii Europejskiej, jedyną możliwością weryfikacji tych informacji jest przyjazd tych obywateli do Polski i innych państw europejskich. W związku z tym ta sprawa w Brukseli jest postawiona na głowie.</u>
<u xml:id="u-13.7" who="#PoselAdamAbramowicz">Grupa europarlamentarzystów, chyba kilkanaście osób, zresztą z rożnych partii i różnych ugrupowań, wystąpiła z inicjatywą, aby zwrócić się do Komisji Europejskiej o jednostronne zniesienie opłat w stosunku do obywateli Białorusi. Jednostronne. Bez żadnych warunków wstępnych dla Łukaszenki, ponieważ jest to jedyne sensowne rozwiązanie. Nie wikłać się w jakieś rozmowy czy negocjacje warunkowe, tylko znieść te ograniczenia jednostronnie.</u>
<u xml:id="u-13.8" who="#PoselAdamAbramowicz">Biorąc pod uwagę to, co wcześniej powiedziałem, te nasze podpisy zostały wysłane też do tych europarlamnetarzystów. Ponoć w czerwcu ta sytuacja miała nabrać realnego kształtu i miało nastąpić rozstrzygnięcie. Nie mam informacji, jakie ono będzie. Sądzę, że to by załatwiło jednoznacznie ten problem.</u>
<u xml:id="u-13.9" who="#PoselAdamAbramowicz">W Polsce też mamy instrument, a jest nim cena za wizę krajową, o której pani informowała, czyli 35 euro. W stosunku do pani wcześniejszego komentarza, kiedy pani mówi, że 20 dolarów dla Białorusinów czy Ukraińców jest to cena zbyt duża, żeby wystąpić o Kartę Polaka, to 35 euro jest to prawie dwa razy tyle co 20 dolarów.</u>
<u xml:id="u-13.10" who="#PoselAdamAbramowicz">W związku z tym, jest pytanie, dlaczego rząd tutaj nie zareaguje i nie zniesie tych opłat przy wizach krajowych. To już by rozwiązało problem. Dlaczego nie zniesie albo nie ustali ceny 5 euro, czyli tyle, ile było przed wejściem Polski do strefy Schengen? Czy nasz budżet ma na tym zarabiać? Na Białorusinach?</u>
<u xml:id="u-13.11" who="#PoselAdamAbramowicz">Trzeba patrzeć szerzej na ten problem. Po pierwsze, polska gospodarka, po drugie, polityka zagraniczna, czyli polityka naszego kraju, i przemiany demokratyczne na Białorusi. Wysyłam kolejne pisma, kolejne komisje – bo jestem członkiem Komisji Mniejszości Narodowych i Etnicznych – też kolejne pisma wysyłają i nie ma na to żadnej reakcji.</u>
<u xml:id="u-13.12" who="#PoselAdamAbramowicz">Druga sprawa, też bardzo ważna i też otrzymuję odpowiedzi, które wprawiają w zdumienie. Obecnie konsulat Polski w Brześciu wydaje około 70 wiz dziennie. Tam się tworzą kolejki kilkusetmetrowe, dantejskie sceny, tak jak kiedyś Polacy byli upokarzani, gdy byliśmy w bloku komunistycznym i chcieliśmy wyjechać na zachód, listy kolejkowe, mafia, przekupstwo itd.</u>
<u xml:id="u-13.13" who="#PoselAdamAbramowicz">Wszystkie patologie, jakie tylko są możliwe. Teraz Ministerstwo Spraw Zagranicznych coś zmieniło, ponieważ wydaje jakieś numerki, które jakby uprawniają do wejścia na teren konsulatu, a i tak nie zmienia to faktu, że 70 wiz dziennie, to jest po prostu skandal. W przypadku, na przykład, konsulatu na Ukrainie, wydaje się 700 wiz dziennie, czyli w Brześciu wydaje się 10 razy mniej. To w jaki sposób ci Białorusini mają do Polski przyjeżdżać? Nawet, gdyby mieli te pieniądze na zapłacenie tych 35 czy 60 euro? 60 euro dziennie to 1800 euro miesięcznie, to rocznie łatwo można wyliczyć, ile osób może przyjechać i ta liczba jest ułamkiem tego, ile osób przyjeżdżało w poprzednich latach.</u>
<u xml:id="u-13.14" who="#PoselAdamAbramowicz">Kolejne monity, aby coś zrobić z pracą polskiego konsulatu w Brześciu, idą, można powiedzieć, na Berdyczów, a odpowiedzi, jakie otrzymuję, mówią, że w zasadzie nie jest najgorzej, a będzie jeszcze lepiej. Taką odpowiedź dostałem właśnie od ministra spraw zagranicznych, po zwróceniu się do premiera Donalda Tuska w tej sprawie. W sprawie dotyczącej tysięcy polskich firm także, ponieważ nie jest to tylko sprawa Białorusinów, ale także Polaków i polskiej gospodarki.</u>
<u xml:id="u-13.15" who="#PoselAdamAbramowicz">Stąd ta moja dzisiejsza wypowiedź jest jeszcze jednym krzykiem wołającego na puszczy i może się okaże, że w końcu ktoś się tym zajmie. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Jeśli państwo pozwolą, dałbym teraz szansę wypowiedzieć się pozostałym ministerstwom. Myśmy tutaj naskoczyli na MSWiA, które w tej sprawie akurat nie jest głównym winowajcą, a wcielonego zła w tej kwestii, postaci Ministerstwa Spraw Zagranicznych niestety nie ma na sali. Najpierw poprosiłbym teraz o wypowiedź przedstawiciela ministra finansów, a później gospodarki, sportu i turystyki. Zacznijmy od Ministerstwa Finansów.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansowJacekKapica">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Ze strony Ministerstwa Finansów i służby celnej notujemy za ostatnie dwa lata i ostatnie pół roku również znaczny wzrost obrotu towarowego wielkogabarytowego. W stosunku do roku 2005 jest to wzrost o 60%, a w tym roku już jest o 10% więcej niż w roku ubiegłym. Na pewno więc wejście Polski do strefy Schengen nie miało wpływu na obrót towarowy wielkogabarytowy.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansowJacekKapica">Natomiast, niewątpliwie, notujemy na przejściach granicznych zmniejszony ruch osobowy. Samochodami osobowymi, busami, może przez osoby, które prowadziły indywidualną działalność gospodarczą, ograniczenia dotyczące obywateli Białorusi i Ukrainy są obserwowane, aczkolwiek w pewnym obszarze zwłaszcza ruchu przygranicznego polscy obywatele, że tak powiem, weszli w ten rynek, gdzie do tej pory obywatele Białorusi czy Ukrainy mieli więcej do powiedzenia.</u>
<u xml:id="u-15.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansowJacekKapica">Oni do tej pory zaopatrywali w tę i w tamtą stronę rynek przygraniczny, a w tej chwili obywatele polscy, niemający tych ograniczeń, wypełnili tę niszę. Czy jest to zjawisko pozytywne czy negatywne, zależy, z jakiego punktu widzenia patrzymy. Jeżeli dotyczy to wyrobów akcyzowych, to postrzegamy to zupełnie inaczej niż władze czy środowiska przygraniczne.</u>
<u xml:id="u-15.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansowJacekKapica">Natomiast, odpowiadając również na wzrosty obrotu towarowego, w ciągu tego roku przenieśliśmy 66 etatów, w roku ubiegłym – 27 etatów ze środka kraju na granicę wschodnią, jak również uzupełniamy etaty funkcjonariuszy celnych przenosząc ich czasowo z środka kraju lub z granicy zachodniej, tak aby odpowiedzieć na te wzrosty obrotu towarowego głównie z Ukrainą, czyli na kierunku Dorohusk, Hrebenne czy Korczowa i Medyka.</u>
<u xml:id="u-15.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansowJacekKapica">Jako przedstawiciel resortu finansów pragnę odnieść się do tej sugestii, że być może Polska zwracałaby częściowo opłatę za wypis z księgi parafialnej. Jeżeli jest to opłata urzędowa, idąca do budżetu białoruskiego, sądzę, że byłaby duża wątpliwość co do tego, czy Polska powinna ją refinansować. Gdyby to szło na cel charytatywny czy były to pieniądze kościelne, zapewne w mniejszym stopniu byłyby te wątpliwości, ale jeżeli bezpośrednio do budżetu Białorusi, to być może, prezydent Łukaszenko mógłby nawet podnieść tę opłatę. Kto wie?</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Byłaby to pomoc obywatelom i można to przecież zrobić w dowolnej formie, na przykład darowizny, pomocy dla ludzi starszych czy czegokolwiek innego. Oni to wykorzystają w tym celu, więc jest to tylko kwestia gry słownej.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Natomiast ja, oczywiście, mam cały czas takie samo odczucie, że źle funkcjonują przejścia graniczne z tego punktu widzenia. To są kilometrowe kolejki. W dalszym ciągu, ci, którzy przechodzą przez przejścia graniczne, twierdzą, że tam też jest korupcja. Jest pytanie, czy stosowaliście w ogóle jakiś mechanizm prowokacji?</u>
<u xml:id="u-16.2" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Czy są regularne przypadki, kiedy podstawieni ludzie próbują przekroczyć granicę i sprowokować korupcję? Czy Ministerstwo Finansów i nadzór celny stosują, jako normalną, regularną procedurę, tego typu prowokację, w celu wyeliminowania korupcji? Bo mam też, oczywiście, sygnały, zapewne państwa to nie zdziwi, że wiele jest jednak przypadków takich, że jak się tam da 10 czy 20 euro, to przejeżdża się przez tę granicę bez żadnej kontroli, a jak się nie da, to się, oczywiście, stoi kilka lub kilkanaście godzin.</u>
<u xml:id="u-16.3" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Mimo tych informacji o 66 etatach, sytuacja na przejściach granicznych jest żenująca. To nie jest główny temat naszej rozmowy, bo skupiamy się tu na sprawach dotyczących wiz i skutków umowy z Schengen, ale na pewno państwo nie jest przyjazne na polskich granicach. To nie ulega najmniejszych wątpliwości. Wciąż jest to sytuacja, za którą wszyscy musimy się wstydzić.</u>
<u xml:id="u-16.4" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Powiem tylko, że my w tej sprawie nie skończymy na tym posiedzeniu. Zaproponuję spotkanie prezydium Komisji z Centralnym Biurem Antykorupcyjnym i podejmiemy działania tego typu, zarówno jeśli chodzi o konsulaty, jak i przejścia graniczne, niezależnie od tego, kto jest szefem CBA.</u>
<u xml:id="u-16.5" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Jest to służba publiczna, która ma wykonywać obowiązki, a jednym z podstawowych zadań CBA jest właśnie sprawdzanie sytuacji, kiedy jest tak powszechne przekonanie społeczne, że jest korupcja na przejściach granicznych i w konsulatach. Jest zasadniczym, żeby nie użyć innego sformułowania, obowiązkiem CBA podjąć działania zmierzające do różnego rodzaju prowokacji, w celu wystraszenia tych urzędników, którzy tam próbują korumpować, jeśli tak jest, jak słyszymy. Bo są to na razie tylko opinie czyżom pomówienia, nie są to fakty mówiące o złapanych na tych uczynkach ludzi.</u>
<u xml:id="u-16.6" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Takie opinie są bardzo rozpowszechnione w polskim społeczeństwie, nawet dla dobra służby, dla oczyszczenia służby z takiej opinii, że urząd celny jest instytucją skorumpowaną, celnicy masowo biorą łapówki na przejściach granicznych i w interesie honoru munduru celnika należałoby podjąć całą masę takich działań zmierzających do różnego rodzaju prowokacji i oczyszczenia tych służb z ludzi, jeśli tacy są, którzy są skorumpowani i biorą pieniądze za przekroczenie granicy.</u>
<u xml:id="u-16.7" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Za chwilę poproszę o odniesienie się do tego pytania, czy stosujecie państwo prowokacje, czy nie, natomiast najpierw chciałbym skończyć prezentacje przez poszczególne resorty, żeby tego nie rozdrobnić. Prosiłbym teraz Ministerstwo Gospodarki. Proszę się przedstawić i zabrać głos.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#DyrektorDepartamentuAnaliziPrognozMinisterstwaGospodarkiGrazynaHenclewska">Jeśli chodzi o te kwestie, które pan przewodniczący był uprzejmy przedstawić, i te tezy, które wyłoniły się w rozmowie z kupcami w Łodzi, możemy się odnieść głównie do obrotów, bo to jest w gestii ministra gospodarki. Do nas należy monitorowanie i ocena współpracy gospodarczej.</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#DyrektorDepartamentuAnaliziPrognozMinisterstwaGospodarkiGrazynaHenclewska">Chciałabym tu nawiązać do wypowiedzi pana ministra Kapicy, który mówił, że w tym roku obrót z krajami przygranicznymi – głównie mówimy o Ukrainie, Białorusi i Rosji w takim ujęciu statystycznym, czyli cały obrót, który monitorujemy – zwiększył się nawet w większym stopniu: za trzy miesiące statystyki pokazują, w zależności od tego, czy my to pokazujemy w ujęciu dolarowym, czy w ujęciu euro, wzrost eksportu na Ukrainę, w ujęciu dolarowym wyniósł 53%, porównując trzy miesiące tego roku z trzema miesiącami roku ubiegłego. Jeśli chodzi o Białoruś, jest to 54%, a na Rosję – 63% więcej tego oficjalnego eksportu, który ujmuje się w statystykach.</u>
<u xml:id="u-17.2" who="#DyrektorDepartamentuAnaliziPrognozMinisterstwaGospodarkiGrazynaHenclewska">Państwa te są traktowane jako państwa trzecie, więc wymiana następuje na podstawie dokumentu jednolitego, na podstawie SAD.</u>
<u xml:id="u-17.3" who="#DyrektorDepartamentuAnaliziPrognozMinisterstwaGospodarkiGrazynaHenclewska">Natomiast jeśli chodzi o inne efekty, które my obserwujemy, to na pewno ta zmiana ruchu przygranicznego na wschodzie Polski wpłynie na aktywność ekonomiczną ludności w tych regionach, na naszej ścianie wschodniej.</u>
<u xml:id="u-17.4" who="#DyrektorDepartamentuAnaliziPrognozMinisterstwaGospodarkiGrazynaHenclewska">My też obserwujemy, a opieramy się tu na statystykach GUS, że w roku bieżącym w pierwszym kwartale w porównaniu z analogicznym okresem roku ubiegłego, liczba osób przyjeżdżających do Polski z Ukrainy, Białorusi i Rosji zmniejszyła się, na przykład, z Ukrainy – o 63%, z Białorusi – o 47%, a z Rosji o 44%.</u>
<u xml:id="u-17.5" who="#DyrektorDepartamentuAnaliziPrognozMinisterstwaGospodarkiGrazynaHenclewska">To znaczne ograniczenie odwiedzin ma bardzo zróżnicowane efekty, ponieważ głównie były to przekroczenia granicy związane z handlem przygranicznym. My to obserwujemy, możemy przypuszczać, ale statystyk nie mamy; odbywa się to w strefie nierejestrowanej.</u>
<u xml:id="u-17.6" who="#DyrektorDepartamentuAnaliziPrognozMinisterstwaGospodarkiGrazynaHenclewska">Mamy natomiast pewną wiedzę, że zmniejszyły się obroty w kantorach, że zmniejszyła się sprzedaż w punktach handlowych, gastronomicznych i innych. Niektóre wręcz zostały zamknięte, hotele i zajazdy może niezupełnie, ale ruch w tych placówkach się zmniejszył.</u>
<u xml:id="u-17.7" who="#DyrektorDepartamentuAnaliziPrognozMinisterstwaGospodarkiGrazynaHenclewska">Tu przytoczę statystyki GUS, że w pierwszym kwartale liczba odwiedzin czy liczba udzielonych noclegów zmalała dla gości zza wschodniej granicy odpowiednio: z Białorusi – o 37%, Ukrainy – o 30%, z Rosji – o 25%. W związku z tym, również wydatki odwiedzających, nie mamy jeszcze takich danych, ale z pewnością będą też mniejsze.</u>
<u xml:id="u-17.8" who="#DyrektorDepartamentuAnaliziPrognozMinisterstwaGospodarkiGrazynaHenclewska">Efektem tego będzie też w pewnym stopniu wzrost bezrobocia w województwach wschodnich, ze względu na to, że właśnie część tych punktów handlowych i gastronomicznych nastawiona była przede wszystkim na obsługę cudzoziemców, którzy przybywali do Polski w celach handlowych, co warto podkreślić.</u>
<u xml:id="u-17.9" who="#DyrektorDepartamentuAnaliziPrognozMinisterstwaGospodarkiGrazynaHenclewska">Z drugiej strony szacujemy, że ograniczenia w ruchu przygranicznym przyczynią się do wzrostu sprzedaży na rynku krajowym produktów będących wcześniej przedmiotem handlu przygranicznego. Tu mamy na myśli paliwa, wyroby tytoniowe i alkohol; w oficjalnym obrocie mogą nastąpić zmiany.</u>
<u xml:id="u-17.10" who="#DyrektorDepartamentuAnaliziPrognozMinisterstwaGospodarkiGrazynaHenclewska">Jeśli chodzi o to, jak długo będą trwały procesy dostosowawcze, możemy się odnieść do podobnej sytuacji w 2003 roku, od 1 lipca, kiedy zostały wprowadzone wizy dla obywateli Rosji, Ukrainy i Białorusi.</u>
<u xml:id="u-17.11" who="#DyrektorDepartamentuAnaliziPrognozMinisterstwaGospodarkiGrazynaHenclewska">Wtedy też zajmowaliśmy się szacowaniem tych skutków, te procesy dostosowawcze stopniowo następują. Na początku występuje swego rodzaju paraliż, a potem, powoli, powoli, odbudowujemy kontakty i w ramach ruchu przygranicznego można przewidywać, że z czasem ten ruch pojedynczych osób, które zajmują się handlem, zostanie zastąpiony właśnie przez handlowców hurtowych.</u>
<u xml:id="u-17.12" who="#DyrektorDepartamentuAnaliziPrognozMinisterstwaGospodarkiGrazynaHenclewska">Na stałe zapewne zmniejszy się jedynie liczba drobnych punktów handlowych i usługowych, które były nastawione tylko na obsługę tych odbiorców przygranicznych. Ale z drugiej strony też, jeśli ten ruch na granicy wschodniej wróci do normy, to z kolei w odprawie ruchu samochodów ciężarowych i tych, którzy realizują transport międzynarodowy, tutaj w skali makro możemy mówić o obniżeniu kosztów transportu.</u>
<u xml:id="u-17.13" who="#DyrektorDepartamentuAnaliziPrognozMinisterstwaGospodarkiGrazynaHenclewska">Jeśli kolejki na granicy będą mniejsze, to naprawdę powinno się to przełożyć na obniżenie kosztów transportu, kosztów produkcji i tak naprawdę, przełożyć się też na intensyfikację wymiany handlowej, co z drugiej strony odzwierciedla się w statystyce, że w jakiś sposób, w skali ogólnej, ta wymiana handlowa z Białorusią, Ukrainą i Rosją jest widoczna.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Udzielę głosu pozostałym członkom Komisji, ale dopiero po wypowiedzi przedstawicieli Ministerstwa Sportu i Turystyki. Ale najpierw trzy komentarze z mojej strony. Oczywiście, nie wiemy, jaki byłby ten obrót, gdyby nie te bariery. Mógłby wynieść na przykład nie 60, ale 120%, albo nawet 150%. Po drugie – duże firmy sobie radzą zawsze, nawet jak pani wprowadzi przepisy na zasadzie niemalże życia w obozie koncentracyjnym, duży sobie i tak poradzi, bo ma armię ludzi i wcześniej czy później przebije się. Tu jest pytanie o małych.</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Mali sobie nie radzą. I my mamy być przyjaźni nie dla dużych korporacji, chociaż cieszy nas ten wzrost, oczywiście, ale martwi nas spadek liczby przyjeżdżających i w związku z tym spodziewany znaczny spadek przychodów małych przedsiębiorstw.</u>
<u xml:id="u-18.2" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">To się wcześniej czy później wyrówna, bo przepisy na ogół są dziurawe i ludzie zawsze na ogół znajdują jakieś furtki i przejścia czy kanały wydrążą, to oczywiste, ale stracimy kolejne dwa czy trzy lata. I tego czasu nie odzyskamy.</u>
<u xml:id="u-18.3" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Jak pani doskonale wie, wypadliśmy z rynku mięsnego Rosji przez to, że nie mieliśmy tego rynku jakiś czas, a teraz odblokowany został przez nasz rząd, z tego trzeba się cieszyć, ale jest to znowu proces na lata, zanim się ten rynek w wyniku różnych działań naszych producentów „odbije”.</u>
<u xml:id="u-18.4" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Podobnie kiedyś było z przypadkiem rynku tureckiego, jeżeli chodzi o odzież. Też oddaliśmy go Rosji i bardzo trudno jest, oczywiście, wrócić później. Jak się raz odda, to potem bardzo trudno jest wrócić, więc tyle uwag dotyczących tej kwestii. Teraz Ministerstwo Sportu i Turystyki, bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSportuiTurystykiKatarzynaSobierajska">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący, Katarzyna Sobierajska, podsekretarz stanu w Ministerstwie Sportu i Turystyki, może być również gospodarki turystycznej, a jak ważną dziedziną gospodarki jest turystyka, świadczy o tym chociażby fakt, że pani dyrektor w części wyręczyła mnie w wypowiedzi przytaczając dane, jeśli chodzi o spadek ruchu i przekroczeń granicy z tych trzech państw, o których tu dziś rozmawiamy.</u>
<u xml:id="u-19.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSportuiTurystykiKatarzynaSobierajska">Nie będę już tutaj liczb przytaczać, rzeczywiście, do roku 2006 odnotowaliśmy systematyczny wzrost, jeśli chodzi o ruch przyjazdowy z tych kierunków, w zeszłym roku to się załamało. To załamanie nastąpiło zwłaszcza w ostatnim kwartale roku i potwierdza to nam ta sytuacja w I kwartale 2008 roku.</u>
<u xml:id="u-19.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSportuiTurystykiKatarzynaSobierajska">Chcę tu podkreślić również fakt, że ruch turystyczny z Białorusi, Rosji, Ukrainy jest generalnie, dla przyjazdowego ruchu turystycznego do Polski szalenie ważny, pod względem generowania wpływów z turystyki do budżetu państwa i generalnie udziału gospodarki turystycznej w PKB.</u>
<u xml:id="u-19.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSportuiTurystykiKatarzynaSobierajska">Jest to również bardzo ważny element i partner dla branży turystycznej, zwłaszcza działającej w sektorze turystyki przyjazdowej. Tu również możemy się spodziewać utraty przez nasze biura klientów z tychże krajów. Obyśmy nie odnotowywali bankructw, jeśli chodzi o biura turystyczne.</u>
<u xml:id="u-19.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSportuiTurystykiKatarzynaSobierajska">Dla przykładu podam, że łączne wydatki turystów z Białorusi, Ukrainy i Rosji w roku 2007 przekraczały kwotę 5 mld zł, natomiast, oczywiście, turystyka jest tak specyficzną dziedziną, że generuje ona wpływy i zyski także w innych sektorach gospodarki, zwłaszcza w sektorze usług, w gastronomii, w sektorze handlu, więc gdyby ten wzrost stale następował, również tutaj moglibyśmy się spodziewać takich wzrostów, a niestety, załamanie tego ruchu może nam to zahamować.</u>
<u xml:id="u-19.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSportuiTurystykiKatarzynaSobierajska">Powiem jeszcze tylko tak. To nie tylko ściana wschodnia. Nie rozmawiamy tylko o ścianie wschodniej. Nie trzeba wielkich badań, analiz, bo z pewnością, większość z państwa udając się do znanych miejscowości turystycznych w Polsce – mam tu na myśli Zakopane, Krynicę, ale również i Mazury i Wybrzeże, zwłaszcza okolice Gdańska – może zauważyć, zwłaszcza na południu w okresie zimowym, bardzo dużo grup turystów z Rosji, Białorusi, Ukrainy. Są to grupy turystów, którzy zatrzymują się w hotelach wysokiej klasy, o wysokim standardzie. Są to hotele cztero– i pięciogwiazdkowe, a więc jest to bardzo, bardzo dobry klient. I o tym nie należy zapominać.</u>
<u xml:id="u-19.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSportuiTurystykiKatarzynaSobierajska">Natomiast, niestety, wejście Polski do Schengen jest sprawą oczywistą i z tego także należy się cieszyć, ponieważ ułatwia nam to z kolei ruch turystyczny z Europy Zachodniej, niemniej jednak diabeł tkwi w szczegółach i tak, jak państwo to zauważyli, niewątpliwie problemy są, jeśli chodzi o wydawanie wiz w konsulatach.</u>
<u xml:id="u-19.7" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSportuiTurystykiKatarzynaSobierajska">Od dłuższego czasu, na bieżąco, staramy się śledzić i monitorować tę sytuację na Białorusi, na Ukrainie i w Rosji. Koledzy i wiceprezes Korsak z Polskiej Organizacji Turystycznej, będą w stanie podać wiele przykładów, jak dalece utrudniamy sobie życie, zwłaszcza branży turystycznej i naszym gościom, turystom z tychże krajów, aby uniemożliwić im przyjazd do naszego kraju.</u>
<u xml:id="u-19.8" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSportuiTurystykiKatarzynaSobierajska">Mam podanych kilka przykładów, chociażby ostatni przykład z Rosji. Konsulat moskiewski do niedawna był najlepszym konsulatem w Rosji. Branża turystyczna oceniała go bardzo wysoko, bardzo ceniła sobie współpracę i te relacje były szalenie dobre. Niemniej jednak, teraz – być może wynika to też z kwestii personalnych, a mianowicie zmiany na stanowisku konsula, ale nie chciałabym tak dalekich wniosków wyciągać – ta współpraca znacznie się pogorszyła, konsulat w Moskwie żąda o wiele większej liczby dokumentów niż inne konsulaty krajów Schengen. Mało tego, bardzo często żąda oryginałów tychże dokumentów, a nie kopii, które bardzo często są wystarczające.</u>
<u xml:id="u-19.9" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSportuiTurystykiKatarzynaSobierajska">Mam tu taki przykład, że właśnie nasz moskiewski konsulat żąda w tej chwili upoważnienia dla firmy turystycznej i na przedstawienie dokumentów na wizę. Oznacza to, że taka firma musi od każdego swojego klienta uzyskać upoważnienie.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Na jakiej podstawie prawnej oni mogą żądać takich dokumentów?</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#PodsekretarzstanuwMSiTKatarzynaSobierajska">Moja dyskusja z resortem spraw zagranicznych trwa już dosyć długo, niedawno skierowałam pismo w tej sprawie do pana ministra Borkowskiego, aby był uprzejmy udzielić nam informacji, z czego to wynika.</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#PodsekretarzstanuwMSiTKatarzynaSobierajska">Dlaczego chociażby Finlandia nie żąda kompletnie nic, oprócz wniosku wizowego, zdjęcia i jednego dokumentu? I nic im nie jest potrzebne, nie ma żadnych problemów, jeśli chodzi o turystów rosyjskich w Finlandii, nikt nie zostaje, nikt nie ucieka, normalnie i efektywnie ten ruch turystyczny się rozwija.</u>
<u xml:id="u-21.2" who="#PodsekretarzstanuwMSiTKatarzynaSobierajska">Kończąc już ten niechlubny przykład moskiewski, chcę powiedzieć, że przy organizacji grupy autokarowej, która jedzie na przykład na trasie Polska – Niemcy – Austria, to nasz konsulat wymaga również oryginałów potwierdzeń z hoteli niemieckich i austriackich, co jest już kompletnym nieporozumieniem. Mało tego, że możemy sobie łatwo wyobrazić, że taka grupa i taka wycieczka może objąć nie trzy kraje, a pięć czy sześć i nawet więcej.</u>
<u xml:id="u-21.3" who="#PodsekretarzstanuwMSiTKatarzynaSobierajska">Aby nie generalizować, powiem, że bardzo często jest tak, że indywidualna współpraca z konsulatami jest stosunkowo dobra. Od niedawna udało nam się współpracować z konsulatem w Mińsku, gdzie właśnie jeszcze w zeszłym roku panowała jakaś straszna tradycja wymagania dodatkowych dokumentów w jakimś momencie, mam nadzieję, że już na stałe minęła. Jesteśmy w ścisłej współpracy z naszą branżą turystyczną, która też jest gotowa, o czym pewnie pan prezes Korsak będzie mówił, pomóc konsulatom, na przykład w weryfikacji, gdyby konsulaty chciały tworzyć listy biur podróży, rzetelnych biur, które organizują ruch wyjazdowy do Polski. Nasze biura mogą potwierdzać, że rzeczywiście, są to biura rzetelne, sprawdzone, że są to ich kontrahenci i partnerzy handlowi.</u>
<u xml:id="u-21.4" who="#PodsekretarzstanuwMSiTKatarzynaSobierajska">Może tyle tytułem naszego stanowiska w tej sprawie. Chcę tylko powiedzieć, że, oczywiście, jest to sytuacja, którą mamy w tej chwili, a musimy pamiętać, że czeka nas to sportowe wspaniałe wydarzenie, jakim jest Euro 2012. Niewątpliwie będziemy musieli zastanowić się nad jakimiś wspólnymi procedurami, które w jakiś sposób ten ruch będą mogły, chociażby na okoliczność tej imprezy, ale zarówno przed nią, jak i po niej, usprawnić. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Będę teraz udzielał głosu wszystkim, którzy chcą go zabrać. Pan poseł Woda zgłosił się jako pierwszy, później pan poseł Abramowicz i pani poseł Zdanowska. Jeśli są jeszcze inne głosy, proszę dawać mi znać, będę udzielał głosu kolejno. Bardzo proszę, pan poseł Woda.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#PoselWieslawWoda">Przepraszam za moje spóźnienie, które wynikało z faktu, że uczestniczyłem w posiedzeniuKomisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, która przyjmowała dezyderat w sprawie warunków panujących na wschodniej granicy. Komisja w ciągu dwóch dni wizytowała przejścia na granicy z Białorusią i Ukrainą i obraz jest krytyczny.</u>
<u xml:id="u-23.1" who="#PoselWieslawWoda">Trzeba to powiedzieć otwarcie. Stąd też musi być zdecydowana zmiana stanowiska niektórych przedstawicieli rządu, bo tak jakby były dwa obrazy. Posłowie widzą, co innego, a przedstawiciele rządu zupełnie coś innego. W czasie naszego pobytu zwiększyła się liczba odprawionych aut o 300, a więc wystarczyło, że tam jacyś posłowie plątali się, aby to sprawiło, że o 300 aut odprawiono więcej.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Przepraszam, panie pośle, ale już wiem, co zrobimy z Sejmem. Wyślemy tam posłów na tę wschodnią granicę. Będzie z tego jakiś pożytek.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#PoselWieslawWoda">Poślemy na wschodnią granicę, mówię to całkiem poważnie. Trzeba powiedzieć otwarcie. Państwo na granicy wschodniej nie jest przyjazne ludziom, a my mamy to państwo czynić bardziej przyjazne. Stąd też cieszy, że przywódcy naszych krajów, szczególnie tak jest z Ukrainą, bardzo sympatyczne gesty przekazują w stosunku do siebie.</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#PoselWieslawWoda">Natomiast takich gestów już nie wyrażają ludzie, którzy stoją na granicy po 40 i więcej godzin. Ci, po prostu, zgrzytają ze złości zębami. I o tym trzeba mówić, bo jeżeli komunikaty mówią, że na przejściu w Hrebennem stoi się 40 i więcej godzin, to trudno być przyjaznym w stosunku do innych. Czy tak musi być?</u>
<u xml:id="u-25.2" who="#PoselWieslawWoda">Nie musi być. Z informacji z Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych na Straż Graniczną na wschodnią granicę przeznacza się 1 mld zł. A więc są to duże pieniądze, które mogą się przyczynić do znaczącego usprawnienia ruchu na granicy. Oczywiście, wiem, że i inne służby tam funkcjonują.</u>
<u xml:id="u-25.3" who="#PoselWieslawWoda">I wreszcie, chciałbym zapytać panią dyrektor z departamentu Ministerstwa Gospodarki, bo pani tu przedstawiła ciekawą informację odnośnie do wymiany handlowej ogółem, a mnie ciekawi, na ile, po zniesieniu tych ograniczeń w eksporcie do Rosji i na Ukrainę mięsa i produktów roślinnych, eksport tych artykułów po prostu rośnie.</u>
<u xml:id="u-25.4" who="#PoselWieslawWoda">Czy udaje się odbudowywać więzi pomiędzy firmami, które zajmowały się handlem mięsem i przetworami? – bo to też nie jest obojętne dla gospodarki i dla rolnictwa. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Głos ma pan poseł Abramowicz.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#PoselAdamAbramowicz">Chciałem zająć stanowisko wobec wypowiedzi pani z Ministerstwa Gospodarki. Pani podawała dane za pierwszy kwartał, które nie wyglądają tak tragicznie. Być może, że ten brak reakcji rządu wynika z tego, że służby ministerialne analizują dane z pierwszego kwartału.</u>
<u xml:id="u-27.1" who="#PoselAdamAbramowicz">Tylko że kwestia jest taka, że, jak pani podała, w pierwszym kwartale spadek przekroczeń granicy między Polską i Białorusią wyniósł ponad 40%, ale w pierwszym kwartale Białorusini przyjeżdżali jeszcze na podstawie starych wiz, które miały jeszcze ważność.</u>
<u xml:id="u-27.2" who="#PoselAdamAbramowicz">Tragedia zaczęła się w okolicach kwietnia, bo właśnie w pierwszym kwartale wygasły dotychczasowe wizy. Teraz już jest 99% spadku, więc, być może, trzeba wysłać sygnał do Rady Ministrów z tymi ostatnimi danymi, z obecnej sytuacji na wschodnich przejściach granicznych.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#PoselHannaZdanowska">Mam pytania i rozumiem, że znowu możemy mieć problem z adresatem, natomiast jest jedno zasadnicze pytanie. Jak wygląda w ogóle sytuacja? Czy, w związku z wejściem Polski do strefy Schengen, odpowiednie ministerstwa zwiększyły obsadę (nie mówię o problemach lokalowych, ale o personalnej obsadzie w poszczególnych konsulatach)?</u>
<u xml:id="u-28.1" who="#PoselHannaZdanowska">Czy stworzono jakieś procedury jednoznaczne, jak ma wyglądać proces przyznawania wiz? Nie wiem, czy jest obecna na sali osoba, która wie dokładnie, jak wygląda proces przyznawania wiz schengenowskich, specjalista od wydawania tych wiz?</u>
<u xml:id="u-28.2" who="#PoselHannaZdanowska">Rozumiem, że ta cisza oznacza, że nikogo takiego nie ma. Prosiliśmy o to, bo wiemy, że są osoby, które są wyspecjalizowane w tej dziedzinie i znają się na tym. Chciałabym wiedzieć, jak to się dzieje, że obywatel, na przykład, Rosji, ubiegający się o wizę schengenowską w konsulacie niemieckim dostaje ją na rok z prawem wielokrotnego przekraczania, a obywatel Rosji ubiegający się o taką wizę w konsulacie polskim dostaje wizę na trzy miesiące z 10 dniami pobytu.</u>
<u xml:id="u-28.3" who="#PoselHannaZdanowska">Czy nam naprawdę strasznie zależy, żeby tych obywateli, którzy ewentualnie chcą nadal utrzymać kontakty biznesowe czy też turystyczne z Polską, koniecznie poprzez Polskę najlepiej przewieźć od razu na terytorium Niemiec, Francji, Włoch, bo oni są prężni i im bardzo zależy na tych klientach i na tym handlu? Jakikolwiek by on był.</u>
<u xml:id="u-28.4" who="#PoselHannaZdanowska">Natomiast, zgadzam się z panią z Ministerstwa Gospodarki, że faktycznie, dane dotyczące gospodarki w skali makro rosną, natomiast my zupełnie nie mamy wiedzy, jak wygląda wymiana handlowa w skali tych małych przedsiębiorstw.</u>
<u xml:id="u-28.5" who="#PoselHannaZdanowska">I tu jestem więcej niż przekonana, bo faktycznie wielokrotnie spotykałam się z przedsiębiorcami, że ten problem nie dotyczy, jak się przekonaliśmy, tylko i wyłącznie naszych przedsiębiorstw i centrów handlowych mieszczących się w okolicach Łodzi, ale również całej strefy przygranicznej i przedsiębiorstw w całej Polsce.</u>
<u xml:id="u-28.6" who="#PoselHannaZdanowska">Fakt, że w tej chwili rozmawiamy o ścianie wschodniej i Łodzi, to nie jest do końca prawdziwe, ponieważ te centra mają na wydzierżawianych terenach kupcy w ca lej Polsce. I ten problem pośrednio dotyka tej mniejszej gospodarki, czyli małych i średnich przedsiębiorstw oraz przedsiębiorstw mikro z całej Polski.</u>
<u xml:id="u-28.7" who="#PoselHannaZdanowska">Cokolwiek by powiedzieć, współpraca zagraniczna z terenami przygranicznymi i państwami sąsiednimi na tak zwanej ścianie wschodniej była i, mam nadzieję, nadal będzie motorem napędowym polskiej gospodarki. W tej chwili brak jakichkolwiek działań zapobiegających czy działań zmierzających do totalnych ułatwień, bo z tego, co państwo przedstawili przed chwilą, wynika, że nie mamy jednoznacznych procedur dotyczących wydawania wiz schengenowskich.</u>
<u xml:id="u-28.8" who="#PoselHannaZdanowska">Działania powinny być podjęte bardzo szybko, a tymczasem my znowu chcemy być bardziej święci od świętych i chcemy doprowadzić do takiej samej sytuacji, która była w latach dziewięćdziesiątych, kiedy nadgorliwie wprowadziliśmy wizy dla obywateli państw zza ściany wschodniej, a w tym samym momencie Turcja likwidowała wizy.</u>
<u xml:id="u-28.9" who="#PoselHannaZdanowska">Straciliśmy olbrzymią część rynku, przede wszystkim, przemysłu lekkiego, tekstyliów, ponieważ obywatele ściany wschodniej pojechali natychmiast do Turcji. I to się zaczyna dziać powtórnie.</u>
<u xml:id="u-28.10" who="#PoselHannaZdanowska">Wiem, że jest to pytanie rzucane w eter, ponieważ niestety, nie ma tu resortu, który jest najbardziej odpowiedzialny za wizy, czyli Ministerstwa Spraw Zagranicznych, i które powinno nam udzielić informacji i odpowiedzi na wszystkie nękające nas pytania, ale przerażające jest to, że właśnie nie ma nikogo z tego Ministerstwa. Mam wrażenie, że ten resort nie zdaje sobie sprawy, jak ważny jest to problem.</u>
<u xml:id="u-28.11" who="#PoselHannaZdanowska">Podobnie jak pan poseł Abramowicz, zasypywałam już ministra spraw zagranicznych interpelacjami, zapytaniami i cały czas dostaję uspokajające odpowiedzi, że jest bardzo dobrze, a będzie jeszcze lepiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Bardzo proszę pana teraz, proszę się przedstawić i nacisnąć przycisk.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#PrezesPolskiejIzbyTurystykiJanKorsak">Jan Korsak, prezes Polskiej Izby Turystyki. Panie przewodniczący, chciałem podziękować za podjęcie tego bardzo ważkiego tematu. Polska Izba Turystyki organizowała niedawno konferencję na terenie województwa podlaskiego z udziałem Polskiej Organizacji Turystycznej. Chcieliśmy oszacować wstępnie, jakie są skutki wprowadzenia wiz schengenowskich, jakie są skutki dla polskiej branży turystycznej. Zrobiliśmy to na terenie Augustowa, żeby zobaczyć to na przykładzie województwa podlaskiego. Wyniki naszej konferencji i informacje, jakie uzyskaliśmy dziś są jeszcze nieoszacowane, ponieważ mamy do czynienia z mikroeksportem, ale już można powiedzieć, że są niekorzystne. Turystyka jest właśnie takim mikroeksportem. Informacje o skutkach będziemy mieli dużo, dużo później Mamy do czynienia z najdłuższą granicą europejską, Unii Europejskiej, która miała tak znaczącą zależność od turystyki przyjazdowej, jak to jest w tej chwili na ścianie wschodniej. Spadek o 40, 50%, a niektóre firmy mają i o 70%, to są zależności bazy hotelowej, bazy gastronomicznej i tych, którzy już poczynili pewne inwestycje w tym kierunku, żeby odpowiadać na pewną strukturę przyjazdów, a ona się w tej chwili załamała.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Wszyscy raczej jesteśmy przekonani, że jest bardzo źle w tej sprawie, pytanie, jakie pan ma wnioski? Co należy zrobić, żebyśmy ruszyli, bo jęczeć i narzekać wszyscy potrafimy? Ale, co pan proponuje, co trzeba zrobić, żeby tę sytuację zmienić?</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#PrezesPITJanKorsak">Pierwsza sprawa, o której tu już mówiono, że Polska jest jednym z najbardziej restrykcyjnych państw Unii Europejskiej w zakresie wydawania wiz. To, co pani minister już powiedziała, Finlandia, Słowacja, Litwa, Włochy, w ramach przepisów wizowych, które obowiązują dla państw Unii Europejskiej, stosują o wiele bardziej liberalne zasady. Ta współpraca wymaga przede wszystkim zmiany, bo to psuje wizerunek Polski.</u>
<u xml:id="u-32.1" who="#PrezesPITJanKorsak">To co dzieje się na granicy wschodniej sprawia, że Polska lokuje się jako kraj, mimo wszystko, mniej przyjazny dla tych państw. To psuje wizerunek i psuje interesy. Przy podejmowaniu decyzji, do jakiego kraju się mam ochotę wybrać, jest oczywiste, że wybiorę ten, gdzie jest po prostu łatwiej pojechać i gdzie jest bardziej przyjaźnie.</u>
<u xml:id="u-32.2" who="#PrezesPITJanKorsak">Jest to bardzo istotna sprawa dla polskiego wizerunku w tych krajach, gdzie te restrykcyjne przepisy zostały wprowadzone. I to trzeba przede wszystkim zmienić.</u>
<u xml:id="u-32.3" who="#PrezesPITJanKorsak">Następna sprawa to współpraca z grupami zorganizowanymi. Dotyczy to szczególnie biur podróży. To zresztą też już sygnalizowała pani minister Sobierajska. Istnieje konieczność dobrej współpracy z biurami podróży, a my tymczasem mamy taką sytuację, że konsulaty prowadzą zrozumiałą tylko dla siebie, różną, indywidualną politykę wobec biur podróży.</u>
<u xml:id="u-32.4" who="#PrezesPITJanKorsak">Na przykład, każą przynosić po 10 paszportów, a grupa autokarowa bardzo często liczy 40 osób. Są takie przypadki, że jeżeli ktoś kupuje imprezę za 1000 euro, musi przyjść z kompletem dokumentów, takich jak wyciąg z konta bankowego, jak różnego rodzaju dokumenty, które są potrzebne, jeżeli już kupno imprezy za 1000 euro o czymś stanowi lub coś udowadnia.</u>
<u xml:id="u-32.5" who="#PrezesPITJanKorsak">Mamy dziś możliwość oszacowania rzetelności prawdziwych biur podróży, jesteśmy tym zainteresowani, żeby byli tam dobrzy partnerzy i tacy tam występowali. Mamy pełną informację, kim są partnerzy poszczególnych konsulatów, jesteśmy też w stanie dla nich pełnych gwarancji udzielić. Ale uważamy, że dzisiaj ta polityka w stosunku do biur podróży, które będą występować w imieniu klientów, jest niezbędna. I dziś trzeba się otworzyć i trzeba znaleźć możliwość tego szybkiego wydawania wiz, bez zbędnych utrudnień.</u>
<u xml:id="u-32.6" who="#PrezesPITJanKorsak">Ostatnia sprawa to sprawa promocji. Zepsuł nam się wizerunek kraju i trzeba w tym zakresie poprowadzić pewną działalność wyjaśniającą i pewną promocję naszego kraju, która, niestety, w tej chwili wymaga dużo większego nakładu i większych wysiłków, żeby przywrócić pozytywny wizerunek w oczach obywateli tych krajów. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Rozumiem, że ta odmienna polityka w każdym konsulacie w zakresie procedury wydawania wiz jest uregulowana w jakimś rozporządzeniu ministra spraw zagranicznych. Ona musi przecież z czegoś wynikać, a nie z ustawy, ponieważ ustawa zbyt ogólnie te problemy formułuje. Mam do pana następujące pytanie.</u>
<u xml:id="u-33.1" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Czy państwo podjęliby się, jako Polska Izba Turystyki, przygotowania albo, jeśli wynika to bezpośrednio z ustawy, propozycji nowelizacji ustawy w zakresie takim, aby skrócić terminy wydawania wiz, albo, jeżeli jest to rozporządzenie, odpowiedniego dezyderatu, który przyjęlibyśmy, jako Komisja i skierowali pod właściwy adres? Czy państwo gotowi jesteście poświęcić się i przygotować taką propozycję?</u>
<u xml:id="u-33.2" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Oczywiście, my będziemy dalej pracowali nad tymi projektami legislacyjnie, ale chodzi o te pierwszą propozycję, o punkt wyjścia.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#PrezesPITJanKorsak">Jesteśmy Polską Izbą Turystyki, organizacją pozarządową, ale jesteśmy gotowi podjąć tego typu działania, ucywilizować i ujednolicić te procedury z uwagi na nasze żywotne interesy.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">To w niczym nie przeszkadza, ponieważ Komisja „Przyjazne Państwo”, ja to powtarzam po raz setny, powstała po to, żeby obywatele po raz pierwszy mogli zgłaszać inicjatywy ustawodawcze, które stają się potem inicjatywami Komisji.</u>
<u xml:id="u-35.1" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">I to nie ma nic wspólnego z żadnym lobbingiem, bo my i tak ocenimy pana propozycje z punktu widzenia interesu całego społeczeństwa i całej gospodarki, ale polega to właśnie na tym, że angażuje się siły społeczne, bo pan wie, pańscy członkowie wiedzą, na czym polegają te problemy, bo się z nimi realnie spotykają.</u>
<u xml:id="u-35.2" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Posłowie, którzy nie funkcjonują w tej branży na co dzień, nie wiedzą, jak to sformułować. Pan minister nie wie, bo nie prowadzi firmy turystycznej, nie posiada odpowiedniej wiedzy, żeby te bariery, które powstały w wyniku tych przepisów, sformułować.</u>
<u xml:id="u-35.3" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Dlatego zwracamy się do takich instytucji, jaką pan reprezentuje, żeby przygotować nam założenia. My je potem ocenimy z punktu widzenia interesu państwa, poprawności legislacyjnej itd., itd., ale inicjatywa musi należeć do was, bo to wy wiecie, gdzie jest pies pogrzebany. Liczę na to, że od pana otrzymam w krótkim czasie taki dokument, najlepiej w ciągu 14 dni.</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#PrezesPITJanKorsak">Tak, potwierdzam, tak zrobimy.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Dziękuję. Oddaję teraz panu głos.</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#WiceprezesIzbyPrzemyslowoHandlowejInwestorowZagranicznychFranciszekGaik">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Nazywam się Franciszek Gaik, reprezentuję Izbę Inwestorów Zagranicznych, jestem wiceszefem Izby. Przyszedłem tutaj bezpośrednio po spotkaniu pana ministra Pawlaka z grupą biznesu, i małego, i dużego, było tam kilkadziesiąt osób. Aż dziw bierze, że te problemy, które państwo tu poruszacie, jakoś spontanicznie wyszły także na spotkaniu z panem premierem Pawlakiem. Nasi członkowie podkreślają, że jeżeli chodzi o ruch graniczny, zwłaszcza na granicy, są trzy podstawowe argumenty.</u>
<u xml:id="u-38.1" who="#WiceprezesIzbyPrzemyslowoHandlowejInwestorowZagranicznychFranciszekGaik">Pierwszy – zbyt zbiurokratyzowany system wydawania wiz. Nie chcę tego rozwijać, bo pani minister bardzo dobrze to już powiedziała. Nie wiem, dlaczego żąda się oryginałów dokumentów, podczas gdy ktoś przedkłada uwierzytelnioną kopię. Nie wiem, dlaczego od transportowców żąda się licencji transportowej? Co ma jedno z drugim wspólnego? Jest to kwestia prawa o ruchu drogowym, a nie prawa przejścia granicznego itd.</u>
<u xml:id="u-38.2" who="#WiceprezesIzbyPrzemyslowoHandlowejInwestorowZagranicznychFranciszekGaik">Po wtóre, zdecydowana opieszałość służb dyplomatycznych i służb celnych, niestety, tutaj nie zgadzam się z przedstawicielem Ministerstwa Finansów, ponieważ niewiele, jeżeli chodzi o obsługę celną, na przejściach granicznych się zmieniło.</u>
<u xml:id="u-38.3" who="#WiceprezesIzbyPrzemyslowoHandlowejInwestorowZagranicznychFranciszekGaik">Dlaczego o tym mówię? Dlatego że obecnie jesteśmy w fazie strajku firm transportowych. Około 100 tys. ludzi, jeżeli chodzi o firmy transportowe, dziś miedzy 12 a 13 strajkuje po to, między innymi, żeby te sprawy zdecydowanie podkreślić.</u>
<u xml:id="u-38.4" who="#WiceprezesIzbyPrzemyslowoHandlowejInwestorowZagranicznychFranciszekGaik">Dzisiaj pani reprezentująca Ministerstwo Gospodarki podała pewną statystykę przyrostu obrotów, ale jest to, oczywiście, tylko statystyka, liczby, o których złośliwie można by powiedzieć, że myśliwy i pies mają średnio po trzy nogi.</u>
<u xml:id="u-38.5" who="#WiceprezesIzbyPrzemyslowoHandlowejInwestorowZagranicznychFranciszekGaik">To chodzi o wejście głębiej, do struktury wzrostu tych obrotów oraz struktury, czy jesteśmy w takiej fazie, że mamy ograniczone embargo na eksport mięsa i przetworów, ale także warzyw i owoców.</u>
<u xml:id="u-38.6" who="#WiceprezesIzbyPrzemyslowoHandlowejInwestorowZagranicznychFranciszekGaik">Dzisiaj z tego spotkania, z którego przychodzę, mogę powiedzieć, że transportowcy i przedsiębiorcy, zwłaszcza rolnicy, sadownicy, warzywnicy, podnoszą larum, że mają kontrakty czynne podpisane na parę tysięcy ton eksportu warzyw i owoców i mają obawy, czy będą w stanie przewieźć to do kraju przeznaczenia czy do odbiorcy. To rzeczywiście staje się zasadniczym problemem i trzeba to usprawnić.</u>
<u xml:id="u-38.7" who="#WiceprezesIzbyPrzemyslowoHandlowejInwestorowZagranicznychFranciszekGaik">Wreszcie, ten trzeci element, panie przewodniczący, korupcja. Tak, ona jest. Informacja z dzisiejszego dnia. Jeśli chcesz się dostać do kolejki o wizę, miedzy innymi w konsulacie we Lwowie, to kosztuje 200 euro.</u>
<u xml:id="u-38.8" who="#WiceprezesIzbyPrzemyslowoHandlowejInwestorowZagranicznychFranciszekGaik">Jeżeli ktoś z państwa jechał niedawno na granicy polsko-ukraińskiej, a ja jechałem samochodem osobowym do Kijowa, to wiem, jak się to załatwia i po polskiej stronie, gdzie są te kolejki, jak chce się szybko przemknąć, i po tamtej stronie także. Przepustki, pisma nie pisma, albo George Washington, albo po prostu eurowizerunek.</u>
<u xml:id="u-38.9" who="#WiceprezesIzbyPrzemyslowoHandlowejInwestorowZagranicznychFranciszekGaik">To są te sprawy, na które zwracają uwagę członkowie naszej izby inwestorów zagranicznych. Jeżeli chodzi o wydawanie wiz, a zwłaszcza wspólne przedsięwzięcia inwestycyjne wymagają ciągłych kontaktów, w związku z tym, rzeczywiście, te bariery w zakresie zbiurokratyzowanego systemu wydawania wiz będą istotnym ograniczeniem rozwoju tej współpracy, także w sferze wspólnych inwestycji.</u>
<u xml:id="u-38.10" who="#WiceprezesIzbyPrzemyslowoHandlowejInwestorowZagranicznychFranciszekGaik">Zwracam na to uwagę, ponieważ niewiele w tym zakresie się zmienia. My, oczywiście, możemy się zobowiązać, żeby panu przewodniczącemu okresowo takie informacje, wynikające z kontaktów z naszymi członkami, przekazywać, bo byłoby dobrze, żeby systemy monitorowania rynku obejmowały każdy aspekt współpracy granicznej czy w ogóle kwestie przejść granicznych, zwłaszcza na ścianie wschodniej.</u>
<u xml:id="u-38.11" who="#WiceprezesIzbyPrzemyslowoHandlowejInwestorowZagranicznychFranciszekGaik">W każdym aspekcie bowiem jest to niezmiernie istotne. I z punktu widzenia turystyki, z punktu widzenia obrotów gospodarczych, z punktu widzenia sprawności transportowej itd. Oczywiście, pan przewodniczący powiedział, że duzi sobie radzą. Radzą sobie, bo jak ma jechać bezpośrednio na przejście pomiędzy Polską a Ukrainą, to jedzie przez Litwę.</u>
<u xml:id="u-38.12" who="#WiceprezesIzbyPrzemyslowoHandlowejInwestorowZagranicznychFranciszekGaik">Mało tego, ten duży ma o tyle lepiej, że ma lokalnych przedstawicieli, którzy kanalizują pewne obszary i związku z tym ma łatwiej. Ale to są działania pozaformalne. A przecież, powinno być wszystko z punktu widzenia formalnoprawnego ściśle uregulowane.</u>
<u xml:id="u-38.13" who="#WiceprezesIzbyPrzemyslowoHandlowejInwestorowZagranicznychFranciszekGaik">Mówiąc o tej korupcji i opieszałości, sądzę, że należy poddać zdecydowanej rewizji między innymi te procedury, regulaminy, czy też akty formalnoprawne, mówiące o sposobie wydawania wiz i sposobie regulowania ruchu granicznego zwłaszcza na ścianie wschodniej. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Dziękuję za ten bardzo merytoryczny głos. Mam następujące pytanie do pana. O ile Polska Izba Turystyki przygotuje propozycje odbiurokratyzowania procedury wydawania wiz, a my się z nią jakoś zmierzymy, ja na jutro poproszę sekretariat Komisji o umówienie spotkania prezydium z szefem Centralnego Biura Antykorupcyjnego albo z którymś z jego zastępców zajmujących się sprawami związanymi z korupcją na przejściach granicznych i konsulatach.</u>
<u xml:id="u-39.1" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Do pana mam pytanie takie: czy pańska organizacja byłaby w stanie, również w ciągu 2 tygodni, przygotować pewną propozycję zmian legislacyjnych związanych właśnie ze sprawami celnymi i z barierami z tym związanymi? Czy są państwo skłonni wykonać taki wysiłek, jako taką wstępną propozycję do dyskusji?</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#WiceprezesIPHIZFranciszekGaik">Panie przewodniczący, dobrze, zastanowimy się nad tym, ponieważ mamy też grupę ekspertów i spróbujemy to zrobić. To może być dla nas trudne, jeśli chodzi o pewne propozycje legislacyjne, natomiast, z przyjemnością poddamy pewnej weryfikacji to, co istnieje, czyli krótko mówiąc, konfrontację pewnych zapisów w różnego typu aktach z rzeczywistością, która w tej chwili istnieje.</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">I o to nam chodzi. Ostateczny kształt legislacyjny, ostateczny zapis, my sobie z tym poradzimy. Natomiast sformułowanie, gdzie jest problem, gdzie jest bariera, z czego ona wynika i jakby należało, waszym zdaniem, tę sprawę rozwiązać. To nam jest potrzebne, nie faktyczny zapis legislacyjny, bo za to my bierzemy pieniądze w Sejmie. Natomiast, uchwycić główne punkty w tej całej procedurze spraw celnych, gdzie się rodzi korupcja. Bardzo proszę, pan, a później pan minister.</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#DyrektorzarzadzajacyCentrumTargowymPtakwRzgowiekoloLodziPawelBabski">Nazywam się Paweł Babski i jestem dyrektorem zarządzającym centrum targowym Ptak w Rzgowie koło Łodzi, wspomnianym już wcześniej przez pana przewodniczącego.</u>
<u xml:id="u-42.1" who="#DyrektorzarzadzajacyCentrumTargowymPtakwRzgowiekoloLodziPawelBabski">Proszę państwa, oczywiście, jest to temat rzeka i wszyscy moi przedmówcy bardzo skrupulatnie i dość dokładnie ocenili ten problem. Pan poseł Abramowicz błysnął tu sentencją, którą ja chciałbym przenieść nie tylko na ruch graniczny, ale znacznie głębiej, na całą Polskę.</u>
<u xml:id="u-42.2" who="#DyrektorzarzadzajacyCentrumTargowymPtakwRzgowiekoloLodziPawelBabski">Pani poseł Zdanowska, która temat zna bardzo dobrze, praktycznie też prawidłowo oceniła tę sytuację i nie chciałbym już tego powtarzać. Chciałbym natomiast zwrócić państwa uwagę na bardzo ważną rzecz. Łódź i region łódzki to była kiedyś taka polska kolebka włókiennictwa, przemysłu lekkiego.</u>
<u xml:id="u-42.3" who="#DyrektorzarzadzajacyCentrumTargowymPtakwRzgowiekoloLodziPawelBabski">Istniały tam bardzo duże fabryki państwowe, w których pracowało bardzo dużo szwaczek, bardzo dużo osób, mieszkańców Łodzi. Dzisiaj te zakłady nie istnieją. W związku z tym powstały właśnie tysiące małych zakładów, rodzinnych form, gdzie ojciec zajmuje się zaopatrzeniem, matka szyje, córka sprzedaje i praktycznie ta rodzina żyje ze swojej małej firmy, wielokrotnie sprzedając swoje towary właśnie w Tuszynie, w Głuchowie czy u nas w Rzgowie.</u>
<u xml:id="u-42.4" who="#DyrektorzarzadzajacyCentrumTargowymPtakwRzgowiekoloLodziPawelBabski">Dzisiaj, te wszystkie wypowiedzi tutaj, przytaczające statystyki o wzrostach obrotów, być może dotyczą skali makro. Na pewno nie dotyczą skali mikro i interesów tej grupy przedsiębiorców. Spadek, o którym powiedział pan poseł Palikot – 70%, dotyczy generalnie 80% tych firm. Ale są firmy, które robią na zamówienie tylko dla Ukrainy, Białorusi i dzisiaj one poupadały.</u>
<u xml:id="u-42.5" who="#DyrektorzarzadzajacyCentrumTargowymPtakwRzgowiekoloLodziPawelBabski">Wiem, ponieważ ci ludzie płacą u nas czynsz. Jednym z powodów umorzenia pewnych odsetek, czynszów bądź różnych opłat jest fakt, że po prostu nie przyjeżdża odbiorca z Ukrainy, dla którego wyłącznie produkowali. Ta skala będzie się, jak podejrzewam, zwiększać z każdym miesiącem.</u>
<u xml:id="u-42.6" who="#DyrektorzarzadzajacyCentrumTargowymPtakwRzgowiekoloLodziPawelBabski">Dla przykładu, w poprzednim okresie, przed wejściem Polski do Schengen, mieliśmy średnio dziennie 60 autokarów, ze średnio dzienną kasą w każdym około 100 tys. dolarów. Wiemy to, co prawda, z nieoficjalnych źródeł, ale to były takie pieniądze. Dzisiaj 60 autokarów przyjeżdża na dwa tygodnie. Busy, a to też jest bardzo ważne, bo przez granicę coraz trudniej przejechać, w związku z tym, oni się rozdrabniają, kiedyś przyjeżdżały dziennie w liczbie 100–150. Dzisiaj mam 150 w tygodniu.</u>
<u xml:id="u-42.7" who="#DyrektorzarzadzajacyCentrumTargowymPtakwRzgowiekoloLodziPawelBabski">To wszystko powoduje, że handel, popyt nadal jest, tylko że jakby wpadł w inne ręce. W ręce pośredników, czyli garnitur kupiony w Polsce obciążony jest marżą pośredników. Jego atrakcyjność wzrasta więc wraz z ceną.</u>
<u xml:id="u-42.8" who="#DyrektorzarzadzajacyCentrumTargowymPtakwRzgowiekoloLodziPawelBabski">Przedtem przyjeżdżał bezpośrednio ten, kto sprzedawał ten garnitur z tamtego butiku, z tamtego sklepu, dokonywał zakupu jakby z pierwszej reki. Dlatego ten garnitur był atrakcyjny. Stąd właśnie przedstawiciele gospodarki chińskiej, gospodarki tureckiej, „wpychają” w te dziury, które powstają w wyniku nieprzyjaznego państwa dla poprzednich kupców.</u>
<u xml:id="u-42.9" who="#DyrektorzarzadzajacyCentrumTargowymPtakwRzgowiekoloLodziPawelBabski">Jeżeli dopuścimy do …</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Panie prezesie, przepraszam, że panu przerywam. Wszyscy się zgadzamy z tym jęczeniem. Co trzeba zrobić, aby to zmienić? Czy ma pan propozycję, co trzeba zrobić?</u>
</div>
<div xml:id="div-44">
<u xml:id="u-44.0" who="#DyrektorCentrumTargowegoPtakPawelBabski">Jeśli chodzi o wizę, ponieważ dziennie podpisuję około 300 rekomendacji wizowych do konsulatów i rozmawiam z tymi ludźmi, bezsprzecznie najważniejszą rzeczą jest stworzenie, być może, na przykład wizy biznesowo–kupieckiej, która będzie przez cały okres ważności wizy z prawem wielokrotnego przekraczania granicy. A nie to, co wcześniej wspominała pani poseł Zdanowska, że wiza jest ważna 6 miesięcy, z prawem pobytu 45 dni, a on przyjeżdża dwa razy w tygodniu.</u>
<u xml:id="u-44.1" who="#DyrektorCentrumTargowegoPtakPawelBabski">Praktycznie, więc, po niecałych dwóch miesiącach wiza jest nadal ważna, jednak okres pobytu jest wyczerpany. Siedzi w domu, a mógłby pracować, przyjeżdżać, przywozić pieniądze, odbierać towar i nakręcać gospodarkę.</u>
<u xml:id="u-44.2" who="#DyrektorCentrumTargowegoPtakPawelBabski">Następna sprawa, mało się tu mówiło o przejściach granicznych i odprawach celnych właśnie od takich przedsiębiorców, drobnych kupców. Niepisanym prawem, i mówię to z całą odpowiedzialnością, jest 20 dolarów od jednej torby. Czy jedzie to w kontenerze, czy jedzie to w autokarze, pada pytanie: ile macie toreb? 100? To 100 razy 20, bo taka jest opłata.</u>
<u xml:id="u-44.3" who="#DyrektorCentrumTargowegoPtakPawelBabski">Być może wkładam kij w mrowisko, natomiast ci kupcy z Ukrainy i Białorusi, z Rosji mniej, omijają to po prostu. Kwestia faktur – żądane są faktury. Jeśli chodzi o źródło pochodzenia towaru – dobrze, natomiast celnik otrzymuje fakturę, na której są koszule po 5 zł (mówiąc szczerze, takich koszul nie ma, ale oni muszą mieć jak najniższą cenę), potrafi od każdej faktury, od jej wartości, żądać dodatkowych kwot. To także mówię z całą odpowiedzialnością.</u>
<u xml:id="u-44.4" who="#DyrektorCentrumTargowegoPtakPawelBabski">Jeśli chodzi o sprawy dokumentów, które trzeba składać do konsulatu. Najgorszym konsulatem, niestety, jest oczywiście Lwów. Tam najtrudniej, bo nawet, jak się człowiek dostanie do kolejki, zapłaci te pieniądze, te 200 dolarów czy 200 euro i wejdzie do konsulatu, często jego dokumenty są oddawane, ponieważ brakuje właśnie jakiegoś innego dokumentu, i to takiego, którego wcześniej nie żądano i ten ktoś nie składał.</u>
<u xml:id="u-44.5" who="#DyrektorCentrumTargowegoPtakPawelBabski">A Ukraińcy występują o wizy z dość dużą częstotliwością. W związku z tym, poprzedni komplet dokumentów był wystarczający do otrzymania tej wizy, natomiast w tej chwili już wymagano od niego kolejnego dokumentu. Głównie chodzi tu o hotele, o to, gdzie będzie nocował, ile dni i jaka będzie mapa jego wędrówki.</u>
<u xml:id="u-44.6" who="#DyrektorCentrumTargowegoPtakPawelBabski">Może tyle, pokrótce, chociaż mógłbym o tym mówić bardzo długo. Chciałem tylko powiedzieć, że jeżeli przyjazne państwo będzie nieprzyjazne dla małych przedsiębiorstw i kupców z okolic Łodzi, oni wszyscy pójdą na bezrobocie, a to, w tym momencie będzie tragedią dla wielu, wielu rodzin. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-45">
<u xml:id="u-45.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Czy pan może przygotować propozycje jakichś konkretnych zmian legislacyjnych dotyczących tego obszaru, który pan poruszył?</u>
</div>
<div xml:id="div-46">
<u xml:id="u-46.0" who="#DyrektorCTPtakPawelBabski">Tak, oczywiście. Będą to jednak tylko i wyłącznie wnioski wynikające z rozmów z tymi ludźmi. Ja rozmawiam z nimi dwa razy w tygodniu.</u>
</div>
<div xml:id="div-47">
<u xml:id="u-47.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Dobrze, to nieważne skąd. Czy Pan Bóg przyśle panu to w nocy, czy opowiedzą panu o tym ludzie, czy pan to gdzieś przeczyta, to obojętne, jakie jest źródło pańskiej inicjatywy, tylko czy jest pan w stanie przedstawić propozycje zmian legislacyjnych. Jeśli tak, bardzo się z tego cieszę, oddaję głos panu ministrowi.</u>
</div>
<div xml:id="div-48">
<u xml:id="u-48.0" who="#PodsekretarzstanuwMFJacekKapica">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Odpowiadając na pana pytanie dotyczące prowokacji, to muszę stwierdzić, że służba celna nie ma uprawnień do prowadzenia takich działań. Dwa lata temu, w związku z wejściem ustawy o CBA zostaliśmy pozbawieni kompetencji do prowadzenia czynności operacyjno-rozpoznawczych, ale teraz, wraz ze zmianą ustawy o służbie celnej wracamy do tego.</u>
<u xml:id="u-48.1" who="#PodsekretarzstanuwMFJacekKapica">Czy CBA robiła takie działania, nie wiem, bo są to działania niejawne, nie informują nas o tym, czy też może mają poważniejsze zadania? Muszę przyznać, że bez względu na to, czy to jest CBA, czy CBŚ czy ABW, to działania w tym zakresie są i to jest największa prewencja, która skutkuje przede wszystkim zgłaszaniem propozycji korupcyjnych.</u>
<u xml:id="u-48.2" who="#PodsekretarzstanuwMFJacekKapica">Za ostatnie dwa lata w izbie celnej w Przemyślu należącej do właściwości województwa podkarpackiego zarzuty postawiono 55 funkcjonariuszom celnym, a izbie celnej w Białej Podlaskiej należącej do właściwości województwa lubelskiego – 109. I to jest tak naprawdę, powiedziałbym, takie największe oddziaływanie prewencyjne.</u>
<u xml:id="u-48.3" who="#PodsekretarzstanuwMFJacekKapica">Jak podkreślam, ono skutkuje przede wszystkim zgłaszaniem propozycji korupcyjnych. Dotyczy to funkcjonariuszy z oddziałów granicznych, którzy być może kiedyś pracowali w tych oddziałłach granicznych.</u>
<u xml:id="u-48.4" who="#PodsekretarzstanuwMFJacekKapica">Odnosząc się do kwestii organizacji przewozów i odpraw celnych przez granicę, organizacja przekraczania granicy polega na tym, że służba celna danego kraju, koncentruje się na kontroli wjazdu. Nas nie interesuje to, co z Polski wyjeżdża, w związku z tym kolejki, które tworzą się na przejściach granicznych, jeśli chodzi o wyjazd z Polski, są konsekwencją, są zdeterminowane przez działanie służby ukraińskiej.</u>
<u xml:id="u-48.5" who="#PodsekretarzstanuwMFJacekKapica">Od kwietnia, faktycznie, notujemy zwiększone kolejki na wyjazd z kraju. Dzisiaj to jest w przypadku Korczowej, faktycznie 40 godzin, ale w przypadku Dorohuska jest to tylko 10 godzin. One wynikają z determinacji służby ukraińskiej w uszczelnianiu systemu. Oni stwierdzili, że, jak notowali, 50% ich obrotów gospodarczych funkcjonuje poza legalnym obrotem, w szarej strefie, nierejestrowanej. W związku z tym, najprościej było uszczelnić, czyli zamknąć granice, zrobić wszystkie kontrole celne na granicach. Efektem tego były wzrastające kolejki w marcu i kwietniu tego roku.</u>
<u xml:id="u-48.6" who="#PodsekretarzstanuwMFJacekKapica">25 maja byłem w Kijowie, gdzie rozmawialiśmy na ten temat i trzeba przyznać, że jeżeli oni w ciągu pierwszego kwartału wykonali plan dochodów z ceł za cały rok, to jednak efekty w tym zakresie były.</u>
<u xml:id="u-48.7" who="#PodsekretarzstanuwMFJacekKapica">Rozmawialiśmy o tym, jak pomóc ukraińskim celnikom, aby upłynnić granicę przy jednoczesnej kontroli tego obrotu towarowego. Umówiliśmy się na wymianę informacji o przewozach z Polski do Ukrainy. Być może, jest to powodem tego, że od dwóch tygodni ta kolejka nie sięga pod Chełm, tylko ma około 8 kilometrów. To samo dotyczy przejścia w Korczowej.</u>
<u xml:id="u-48.8" who="#PodsekretarzstanuwMFJacekKapica">My odpowiadamy za wjazd do Polski, bo to kontrolujemy, głównie wyroby akcyzowe i tutaj kolejki raczej dotyczą faktycznie samochodów osobowych, bo samochody ciężarowe to raczej puste pojazdy wyjeżdżające z Ukrainy. Zaopatrzenie idzie w tamtym kierunku. W przypadku samochodów osobowych, jest to koncentracja na wyrobach akcyzowych.</u>
<u xml:id="u-48.9" who="#PodsekretarzstanuwMFJacekKapica">Jeżeli mówimy o łapówkach w obrotach między Polską a Ukrainą, dotyczą one raczej strony ukraińskiej, gdzie faktycznie, taki „taryfikator” funkcjonował, ale również z porównania statystyk naszych i ukraińskich, oficjalnych statystyk polskich i ukraińskich, na 100 wyjeżdżających pojazdów ciężarowych, tylko 20 było tam rejestrowanych. Reszta właśnie przekraczała granicę w taki sposób niejawny.</u>
<u xml:id="u-48.10" who="#PodsekretarzstanuwMFJacekKapica">Ja wczoraj również byłem na Ukrainie, gdzie inwestor polski powiedział, no kiedyś to na granicy było porządnie, płaciło się i jechało, a teraz jest nienormalnie, trzeba stać i czekać. To pokazuje również perspektywę myślenia nie tylko strony ukraińskiej, ale również naszych inwestorów na tamtym rynku.</u>
<u xml:id="u-48.11" who="#PodsekretarzstanuwMFJacekKapica">Faktycznie, statystyki mogą pokazywać, że ruch małych przedsiębiorców się zmniejszył. Zgadzamy się, co do tego, że mamy więcej przewozów wielkogabarytowych, mamy większy ruch wolumenu obrotów towarowych na granic między Polską a Ukrainą, być może dotyczy to zmniejszania się liczby małych przedsiębiorców, ale on był oparty na turystyce handlowej, funkcjonującej poza statystyką, na obrocie nierejestrowanym.</u>
<u xml:id="u-48.12" who="#PodsekretarzstanuwMFJacekKapica">W związku z tym, jeżeli strona ukraińska uszczelnia system i będzie chciała clić każdy bus i każdy samochód osobowy, który przewozi tekstylia, to takie działanie w sposób bezpośredni powoduje, że mniej jest tych osób, które jeżdżą. Nie mogą ominąć w sposób nielegalny swoich obowiązków podatkowych.</u>
<u xml:id="u-48.13" who="#PodsekretarzstanuwMFJacekKapica">Z naszych statystyk wynika, że zwiększa się udział w przewozach wielkogabarytowych, w przewozach dużych samochodów ciężarowych przesyłek. Oznacza to, że osoby prowadzące działalność gospodarczą w mniejszym zakresie komasują swoje przesyłki poprzez spedytorów na jednym przewozie i wtedy on faktycznie podlega ocleniu, a ci, którzy operowali w tej strefie nierejestrowanej, szarej, faktycznie nie są w tej chwili przez granicę przepuszczani.</u>
<u xml:id="u-48.14" who="#PodsekretarzstanuwMFJacekKapica">Po tamtej stronie również dochodzi do zmian w organach celnych. Polityka kadrowa jest taka, że ludzie są przenoszeni, bo tam również dochodzi do uszczelnienia systemu i walki z korupcją.</u>
<u xml:id="u-48.15" who="#PodsekretarzstanuwMFJacekKapica">Co do infrastruktury, faktycznie, rozwój infrastruktury jest niewspółmierny do wzrostu za ostatnie dwa lata obrotu towarowego z zagranicą. Ale przejścia granicznego nie buduje się w polu, bo musi być droga, a tych dróg na tym odcinku granicy nie ma. Te, które są do przewozów wielkogabarytowych, więcej nie będzie. Będą tylko małe przejścia graniczne do 3, 5 i do 7,5 tony.</u>
<u xml:id="u-48.16" who="#PodsekretarzstanuwMFJacekKapica">Podjęliśmy pilne prace w ramach międzyresortowego zespołu do spraw zagospodarowania granicy nad planem rozbudowy przejścia w Dorohusku, najpierw o parking buforowy, a potem o terminal, i w Korczowej, do 2011 roku w perspektywie dojścia tam autostrady.</u>
<u xml:id="u-48.17" who="#PodsekretarzstanuwMFJacekKapica">Odpowiadamy również na to, ale tego nie rozwiąże się z dnia na dzień. Faktem jest, że za dwa lata ten wzrost obrotu towarowego jest tak znaczny, że dziś tylko mówimy o tym, żeby na tyle, na ile można upłynnić ruch na granicy, ale jednak nikt nie odstąpi od kontroli. Bo to jest podstawowe zadanie służby celnej, czy to ukraińskiej, czy to polskiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-49">
<u xml:id="u-49.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Jedno pytanie do pana ministra. Pan ocenia, że obecne przepisy dotyczące kontroli celnej na przejściach granicznych nie mają żadnych nadmiernych biurokratycznych zapisów, których zmiana mogłaby uprościć życie pańskim służbom? Czy widzi pan takie przepisy, czy nie? A jeśli tak, to, jakie?</u>
</div>
<div xml:id="div-50">
<u xml:id="u-50.0" who="#PodsekretarzstanuwMFJacekKapica">Panie przewodniczący, przepisy funkcjonujące w Polsce są przepisami unijnymi. W tym przypadku, możliwości ich zmiany przez nas są bardzo ograniczone i oddalone w czasie. To, co robimy, to staramy się wpływać na organizację pracy i na oprzyrządowanie informatyczne. Stąd, będziemy zmniejszali liczbę danych wprowadzanych do systemu, jeżeli tylko będziemy mogli, i zwiększali obsadę, żeby sprostać temu zwiększonemu obrotowi towarowemu.</u>
<u xml:id="u-50.1" who="#PodsekretarzstanuwMFJacekKapica">Czy po stronie ukraińskiej funkcjonują przepisy bardziej biurokratyczne, trudno mi powiedzieć. My, na jeździe z kraju rejestrujemy samochód tylko w systemach takich, do jakich obliguje nas Unia, a więc, taki samochód, taki towar, tyle jego jest i on wyjeżdża ze wspólnego obszaru celnego.</u>
</div>
<div xml:id="div-51">
<u xml:id="u-51.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Dziękuję, pan poseł Abramowicz.</u>
</div>
<div xml:id="div-52">
<u xml:id="u-52.0" who="#PoselAdamAbramowicz">Mam takie pytanie do pana ministra. Czy nie można byłoby wprowadzić takich rozwiązań, jakie są stosowane w krajach zachodnich, że przy wjeździe do Polski dajecie państwo pas dla samochodów osobowych, które deklarują, że nie mają nic do oclenia. Jest sytuacja taka. Rok temu wybrałem się z rodziną do Lwowa. Miała być to krótka i miła przejażdżka,</u>
<u xml:id="u-52.1" who="#PoselAdamAbramowicz">Niestety, utknąłem na granicy w kolejce po stronie ukraińskiej. Tam rzeczywiście, stoją tak zwane mrówki, bo państwo musicie ich kontrolować, a ta kolejka powodowała natychmiast korupcję, bo non stop podjeżdżały samochody do celników ukraińskich, którzy biorąc odpowiednią kwotę, przepuszczali je przez granicę, a ja nie chciałem dać tej łapówki z różnych powodów i celnicy odpowiadali nam, że jest to wina strony polskiej.</u>
<u xml:id="u-52.2" who="#PoselAdamAbramowicz">Tutaj kwestia jest taka, że słyszę z ust pana ministra, że rzeczywiście, państwo kontrolujecie te osobowe samochody, podejrzewam, że także autokary, które wjeżdżają, ale przecież są także normalni turyści, którzy nie wiozą tych wyrobów akcyzowych, chcą normalnie przejechać i może pod sankcją 100-krotnej kary czy wyrywkowej kontroli wprowadzić taki pas, który na pewno ułatwiłby wymianę turystyczną.</u>
</div>
<div xml:id="div-53">
<u xml:id="u-53.0" who="#PodsekretarzstanuwMFJacekKapica">Panie pośle, takie pasy, ta zielona ścieżka funkcjonuje na przejściach granicznych, tylko jej wykorzystanie czy funkcjonowanie uzależnione jest pod dwóch rzeczy. Po pierwsze, infrastrukturalnie. Jeśli jest to most na Bugu i samochody stoją na moście, to nikt tam ich tak czy inaczej nie ominie, nawet jeśli pas na zieloną ścieżkę jest wolny, bo pas na moście jest zajęty przez samochody, które oczekują na normalną odprawę.</u>
<u xml:id="u-53.1" who="#PodsekretarzstanuwMFJacekKapica">Drugi element jest taki, że jeżeli nie jest to problem infrastruktury mostu, to jednak to prawo jest nadużywane, również przez osoby, które mają nadmiar towarów akcyzowych. Po prostu, jadą na zieloną ścieżkę sądząc, że nie będą kontrolowane.</u>
<u xml:id="u-53.2" who="#PodsekretarzstanuwMFJacekKapica">Na wielu tego typu spotkaniach podkreślam, że służba celna, co wynika ze wspólnotowego kodeksu celnego, swoją kontrolę realizuje na podstawie analizy ryzyka. Koncentrujemy się na tych, którzy mają jakieś nieprawidłowości.</u>
<u xml:id="u-53.3" who="#PodsekretarzstanuwMFJacekKapica">Problem polega na tym, że na przewozach osobowych przez tę granicę, 95% stanowi profil ryzyka i to się sprawdza, że osoby, które przewożą tam, zwłaszcza z terenów przygranicznych, jadą tam po to, żeby przewieźć nadmierne ilości wyrobów akcyzowych. Oni też nadużywają pasa zielonej ścieżki. Wtedy, tak czy inaczej, zielona ścieżka się korkuje.</u>
</div>
<div xml:id="div-54">
<u xml:id="u-54.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Dziękuję bardzo, czy ktoś chce zabrać jeszcze głos? Bardzo proszę, pani. Proszę się przedstawić.</u>
</div>
<div xml:id="div-55">
<u xml:id="u-55.0" who="#PrezesEuropejskiegoInstytutunarzeczDemokracjiDorotaMitrus">Dorota Mitrus, jestem prezesem Europejskiego Instytutu na rzecz Demokracji, organizacji pozarządowej, która od 10 lat współpracuje z Ukrainą, i to na bardzo różnych szczeblach, począwszy od partii politycznych, poprzez kancelarie premiera i prezydenta a także, od 2003 roku, również ze strażą graniczną obu krajów – Polski i Ukrainy.</u>
<u xml:id="u-55.1" who="#PrezesEuropejskiegoInstytutunarzeczDemokracjiDorotaMitrus">Mam dwie uwagi. Pierwsza, to taka, że tutaj państwo mówicie dzisiaj przede wszystkim o tych gospodarczych konsekwencjach wynikających z wejścia Polski do strefy Schengen, natomiast ja przysłuchuję się temu uważnie i myślę sobie, że jesteśmy po prostu bardzo niekonsekwentni politycznie. I to są sygnały, które od wszystkich środowisk ukraińskich, z którymi współpracuję, do mnie dochodzą. W Unii Europejskiej i w różnych środowiskach wspieramy dążenia Ukrainy do wejścia do Unii Europejskiej, tymczasem właśnie granica i problemy na granicy to nie są tylko nasze polskie problemy, tylko granica jest częścią wspólną obu krajów.</u>
</div>
<div xml:id="div-56">
<u xml:id="u-56.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Bardzo proszę o wnioski, co pani proponuje?</u>
</div>
<div xml:id="div-57">
<u xml:id="u-57.0" who="#PrezesEuropejskiegoInstytutunarzeczDemokracjiDorotaMitrus">Tutaj jest właśnie pytanie, ale znowu nie ma przedstawicieli MSZ, do których można by było się zwrócić, o przygotowanie długofalowej propozycji współpracy, która jednak pomogłaby, tak jak w przypadku projektów organizacji pozarządowych współpracujących ze strażami granicznymi obu krajów, żeby jednak tego typu działania były priorytetem również dla MSZ, żeby stało się to też problemem politycznym, nie tylko gospodarczym, abyśmy mogli wesprzeć procesy demokratyzacyjne, szczególnie, że państwowa służba graniczna Ukrainy przedstawiła plan reorganizacji swoich służb do 2015 roku, wzorując się właśnie na polskim przykładzie. Tutaj jakieś gesty polityczne ze strony polskiej rzeczywiście były. Gotowa jestem przedstawić państwu później różne informacje z tym związane.</u>
<u xml:id="u-57.1" who="#PrezesEuropejskiegoInstytutunarzeczDemokracjiDorotaMitrus">Mam jeszcze uwagę odnośnie do spraw wizowych. Dostajemy od organizacji pozarządowych, które również pracują nad procesem demokratyzacji na Ukrainie, sygnały, że również zapraszanie różnych delegacji ukraińskich czy białoruskich do Polski staje się bardzo skomplikowane, szczególnie jeśli są to projekty długofalowe i ta wymiana ma następować często, a delegacje również mają często gościć, ponieważ potrzebne są różne dokumenty, oryginały itd. I tu jest pytanie, czy istniałaby możliwość również pomyślenia o jakichś wizach wielokrotnego przekraczania granicy, żeby jednak konsulaty pomagały w tym, nie utrudniały.</u>
</div>
<div xml:id="div-58">
<u xml:id="u-58.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Czy byłaby pani w stanie przygotować formalną propozycję, jakie zmiany powinny nastąpić pani zdaniem?</u>
</div>
<div xml:id="div-59">
<u xml:id="u-59.0" who="#PrezesEuropejskiegoInstytutunarzeczDemokracjiDorotaMitrus">Tak, oczywiście.</u>
</div>
<div xml:id="div-60">
<u xml:id="u-60.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">To bardzo proszę, bo polska dyskusja, jak jej się przyglądam w Komisji „Przyjazne Państwo”, ma jedną wadę, mianowicie, bardzo często ludzie, którzy zabierają głos, nie mają konkretnych propozycji rozwiązania sytuacji, tylko wyrażają swoją dezaprobatę czy jakieś emocje związane z tym tematem. I to nas nie posuwa do przodu. Bardzo proszę, aby pani przygotowała propozycje takich zmian, skierowała to do nas, do Komisji „Przyjazne Państwo”. Będziemy mieli, co najmniej, jeszcze dwa posiedzenia poświęcone temu zagadnieniu. Dziękuję pani za głos. Zgłaszała się pani dyrektor, bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-61">
<u xml:id="u-61.0" who="#DyrektordepartamentuMGGrazynaHenclewska">Tylko parę słów odnośnie do danych zgodnie z tytułem naszego spotkania i posiedzenia były skutki gospodarcze, więc wszystkie zmiany, wszystkie impulsy, które mamy w ujęciu regionalnym, mają efekt bardzo wyrazisty, natomiast jeżeli możemy liczyć wpływ na mikro i wpływ na makro, to wszystkie efekty na makro rozlewają się i stąd statystyka jest taka nieubłagana. W tym układzie na pewno bardzo pożyteczne byłyby badania szarej strefy. Badania w układzie regionalnym.</u>
</div>
<div xml:id="div-62">
<u xml:id="u-62.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Ale te badania szarej strefy też musiałyby być szare, żebyśmy się dowiedzieli jakiejś prawdy.</u>
</div>
<div xml:id="div-63">
<u xml:id="u-63.0" who="#DyrektordepartamentuMGGrazynaHenclewska">Nie, badania szarej strefy GUS prowadzi i ma swoją metodologię na szacowanie działalności w szarej strefie. Jest to przecież również w PKB uwzględniane, udział tej szarej strefy. Natomiast, byłoby dobrze, gdyby na przykład regionalnie ta działalność nierejestrowana mogła w jakiś sposób być badana.</u>
<u xml:id="u-63.1" who="#DyrektordepartamentuMGGrazynaHenclewska">Na pewno by to nam pomogło, a tak to ogólnie w statystyce nam wiele rzeczy po prostu nie wychodzi, nie ujawnia się. Stąd po prostu odniosłam się do skali makro. Nie mamy, na przykład, wyników handlu w ujęciu wojewódzkim, bo są one w jakiś sposób szacowane, natomiast są one z bardzo dużym opóźnieniu przekazywane. A tak, mamy dane wyrywkowe. Możemy mówić o takim czy takim przedsiębiorcy.</u>
<u xml:id="u-63.2" who="#DyrektordepartamentuMGGrazynaHenclewska">Jeśli chodzi o ocenę, na ile zniesienie ograniczeń w handlu z Rosją, z Ukrainą, jeśli chodzi o artykuły żywnościowe, szczególnie mięso, jaki to miało efekt, chciałabym, żeby powiedziała o tym koleżanka, ponieważ bardzo dokładnie zna ten temat i ma odpowiednie informacje.</u>
</div>
<div xml:id="div-64">
<u xml:id="u-64.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Zawsze bardzo proszę o wnioski, żebyście państwo formułowali wnioski, co należy zrobić, żeby pooprawić ten stan rzeczy w różnych wymiarach tej współpracy z zagranicą. Bardzo proszę, pani.</u>
</div>
<div xml:id="div-65">
<u xml:id="u-65.0" who="#PrzedstawicielkaDepartamentuWspolpracyDwustronnejMinisterstwaGospodarkiMalgorzataGolebiewska">Chciałam powiedzieć o odzyskiwaniu rynków mięsa Rosji i – szczególnie – Ukrainy. Patrząc na statystykę, pierwsze trzy miesiące – Rosja – wzrost o 50%, Ukraina – 135%. Chcę powiedzieć, że to nie jest proces z dnia na dzień. To wymaga czasu.</u>
<u xml:id="u-65.1" who="#PrzedstawicielkaDepartamentuWspolpracyDwustronnejMinisterstwaGospodarkiMalgorzataGolebiewska">Przede wszystkim, proces ten jest związany z kontrolami służb weterynaryjnych tych krajów, które powinny skontrolować zakłady polskie. Jest to zgodne z konwencjami międzynarodowymi, więc te kraje mają takie prawo. W przypadku Ukrainy taki wzrost (sądzę, że w następnych miesiącach należy oczekiwać dalszego wzrostu), wynika z deficytu mięsa na Ukrainie, zwłaszcza do produkcji.</u>
<u xml:id="u-65.2" who="#PrzedstawicielkaDepartamentuWspolpracyDwustronnejMinisterstwaGospodarkiMalgorzataGolebiewska">W trakcie rozmów pana premiera Tuska, w których uczestniczył również pan wicepremier Pawlak, strona ukraińska podniosła problem deficytu na rynku ukraińskim mięsa rzędu 350 tys. ton w bieżącym roku i zwróciła się do strony polskiej, wskazując na priorytet importu mięsa z Polski.</u>
<u xml:id="u-65.3" who="#PrzedstawicielkaDepartamentuWspolpracyDwustronnejMinisterstwaGospodarkiMalgorzataGolebiewska">Podjęte zostały w tej sprawie rozmowy, była inicjatywa sprzedaży mięsa z rezerw Agencji Rezerw Materiałowych, jednakże Ukraina jest zainteresowana nie mięsem mrożonym, a raczej świeżym, do przerobu. Informacje o możliwości sprzedaży tego mięsa zostały przekazane do naszego samorządu gospodarczego, do przedsiębiorców.</u>
<u xml:id="u-65.4" who="#PrzedstawicielkaDepartamentuWspolpracyDwustronnejMinisterstwaGospodarkiMalgorzataGolebiewska">Po stronie ukraińskiej została wyznaczona firma do podpisywania kontraktów na zakupy tego mięsa. Firma ta podjęła rozmowy z polskimi firmami. Z tych barier, które zostały zmonitorowane i w rozmowach dwustronnych przedsiębiorców, polskiego rządu i ukraińskich urzędów zauważono, że z surowcem mięsnym jest problem w Polsce, na polskim rynku.</u>
<u xml:id="u-65.5" who="#PrzedstawicielkaDepartamentuWspolpracyDwustronnejMinisterstwaGospodarkiMalgorzataGolebiewska">Są też pewne ograniczenia, ponieważ firmy, które mogłyby eksportować fizycznie nie mają tego mięsa. Mają już podpisane umowy, swoje kontrakty i takich możliwości nie ma. Nawet nie będziemy mogli zabezpieczyć 350 tys. ton mięsa. Niemniej jednak, kontrakty zostały zawarte i w wyniku naszych ostatnich rozmów, które odbyły się miesiąc temu, wskazano, że pierwszeństwo należy dać kontroli weterynaryjnej tych zakładów, które mają wolne moce i które mogą eksportować na rynek ukraiński.</u>
</div>
<div xml:id="div-66">
<u xml:id="u-66.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Dziękuję pani, pan się teraz zgłaszał, bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-67">
<u xml:id="u-67.0" who="#WiceprezesPolskiejOrganizacjiTurystycznejBartlomiejWalas">Bartłomiej Walas, wiceprezes Polskiej Organizacji Turystycznej. Stoimy przy tych wszystkich problemach i przed dosyć trudnym zadaniem, dlatego że zajmujemy się, jako państwowa osoba prawna, promocją Polski i jej obrazem.</u>
<u xml:id="u-67.1" who="#WiceprezesPolskiejOrganizacjiTurystycznejBartlomiejWalas">Od dwóch lat mamy swój ośrodek i przedstawicielstwo w Moskwie, przygotowujemy się do otwarcia przedstawicielstwa w Kijowie. Nie wiem, czy to otwarcie w październiku nie spowoduje od razu zlinczowania przy inauguracyjnej imprezie. Faktycznie, przez branżę turystyczną i naszych dyrektorów w obu tych krajach, przekazane informacje dotyczą jednej tezy. Praca konsulatów jest bardzo wybiórcza i niejednolita. Zakres wymaganych dokumentów jest różny w różnych konsulatach. Potwierdzam to. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-68">
<u xml:id="u-68.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Proste hasło reklamowe do promocji Polski: Kraj, w którym są najdłuższe kolejki na przejściach granicznych, najbardziej skorumpowane służby celne i najbardziej zbiurokratyzowany sposób wydawania wiz. I taka śmieszna reklama, trochę prawdziwa, trochę przerysowana, na pewno zwróci uwagę, bo w ten sposób nikt jeszcze własnego kraju nie reklamował. Oczywiście, trochę przesadziłem w tej grze.</u>
<u xml:id="u-68.1" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Przechodzimy do wniosków. Pani jeszcze chce zabrać głos, bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-69">
<u xml:id="u-69.0" who="#DyrektordepartamenuMSWiAMalgorzataKutyla">Chciałam powiedzieć jedną rzecz, która tutaj nie padła. Otóż, to nie jest tak, że administracja zupełnie nic nie robi. My od ponad roku czekamy na to, żeby Ukraińcy zechcieli nam odpowiedzieć na pięć not pozwalających na rozpoczęcie budów nowych przejść granicznych. Nie jest też tak, że my się nie staramy, nie zabezpieczamy pieniędzy, nie robimy różnych rzeczy.</u>
<u xml:id="u-69.1" who="#DyrektordepartamenuMSWiAMalgorzataKutyla">Rawa Ruska, która miała między innymi mieć możliwość dokonywania kontroli weterynaryjnej, zgodnie z rozmowami, jakie eksperci ukraińscy przeprowadzili w Warszawie na początku maja, miała być 12 maja, zgodnie z ich deklaracją, oddana technicznie do użytku. Do tej pory nie jest to zrobione.</u>
<u xml:id="u-69.2" who="#DyrektordepartamenuMSWiAMalgorzataKutyla">I tak będzie jeszcze przez jakiś czas, na pewno przez wakacje. Nawet, jeżeli Ukraińcy rozbudują te przejścia graniczne, o których pani mówiła, że mają zapisane do roku 2015, to i tak po ich stronie możliwość przepustowości przejść granicznych będzie niższa niż po stronie polskiej. Te kolejki nadal będą istniały, ale to nie jest tak, że winna jest tylko i wyłącznie polska administracja w tym zakresie.</u>
<u xml:id="u-69.3" who="#DyrektordepartamenuMSWiAMalgorzataKutyla">My, na przykład, rozumiejąc trudną sytuację Ukraińców, zaproponowaliśmy między innymi, żeby mogli przebywać na terenie po polskiej stronie, w budynkach wybudowanych z budżetu państwa, za przysłowiową złotówkę za 1 m². Okazało się dla nich wielkim problemem, żeby uzyskać jakiekolwiek stanowisko oficjalne, ponieważ u nich, ze względu na sytuację wewnętrzną, polityczną, uzyskanie jakiegoś stałego stanowiska w tej sprawie stanowi problem. To jest również rzecz, którą musimy wziąć pod uwagę, jeżeli mówimy, że na granicach jest źle.</u>
</div>
<div xml:id="div-70">
<u xml:id="u-70.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Jednak na to, jak działa strona ukraińska, nie mamy wpływu. Oczywiście, możemy naciskać, zgłaszać premierowi, przypominać o tym ministrom przy wyjazdach, kontaktach, cały czas lobować jakby w tym sensie decyzje po stronie ukraińskiej.</u>
<u xml:id="u-70.1" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Natomiast, zawsze jest interesujące to, nawet jak u nas jest lepiej, niż po stronie ukraińskiej, czy może być jeszcze lepiej. Czy moglibyśmy jeszcze więcej zrobić rzeczy, które poprawiłyby sytuację? Oczywiście, my jesteśmy przekonani, że można to zrobić. Pani jeszcze chciała zabrać głos. Bardzo proszę, panią minister.</u>
</div>
<div xml:id="div-71">
<u xml:id="u-71.0" who="#PodsekretarzstanuwMSiTKatarzynaSobierajska">Panie przewodniczący, ja w kwestii formalnej, bo nasuwają się takie dwa wnioski. Generalnie, ta nasza dyskusja dzisiaj kanalizuje się dzisiaj w dwóch podstawowych obszarach. Kolejki na granicy i kwestie procedur wydawania wiz.</u>
<u xml:id="u-71.1" who="#PodsekretarzstanuwMSiTKatarzynaSobierajska">Oczywiście, cieszylibyśmy się, żeby te kolejki na tych granicach były, ale z innego powodu. Na przykład dlatego, że zachęceni czy to ruchem biznesowym, czy atrakcjami turystycznymi, klienci by do nas przyjeżdżali, nie mieliby trudności z uzyskaniem wizy i stąd też taki tłok na granicach.</u>
<u xml:id="u-71.2" who="#PodsekretarzstanuwMSiTKatarzynaSobierajska">Niewątpliwie, należy doceniać starania poszczególnych resortów, jeśli chodzi o infrastrukturę graniczną, rozbudowę przejść, zwiększenie tej ilości, co w konsekwencji i tak do roku 2012 pewnie to zwiększenie będzie musiało, z rożnych innych względów, wystąpić.</u>
<u xml:id="u-71.3" who="#PodsekretarzstanuwMSiTKatarzynaSobierajska">Natomiast, ponieważ tutaj, w naszym przypadku, ta kwestia procedur wizowych jest dosyć znacząca, czy nie można by się zastanowić może nad spotkaniem konsulów z konsulatów, zwłaszcza z tych trzech państw, o których mówiliśmy i zwłaszcza z tych takich najbardziej newralgicznych ośrodków?</u>
<u xml:id="u-71.4" who="#PodsekretarzstanuwMSiTKatarzynaSobierajska">Wiem, że MSZ robi coroczne spotkania ambasadorów, nie wiem, czy robi też coroczne spotkania konsulów, ale na takim spotkaniu moglibyśmy sobie zweryfikować, skąd bierze się taka różnorodność w żądaniu tak różnych dokumentów w różnych krajach albo wręcz w rożnych konsulatach, bo inaczej jest w Kijowie, a inaczej we Lwowie.</u>
<u xml:id="u-71.5" who="#PodsekretarzstanuwMSiTKatarzynaSobierajska">Być może, doprowadziłoby to do pewnych regulacji, być może nawet legislacyjnych, bo śmiem twierdzić, że do tej pory, niestety, nie ma takiej regulacji, bo gdyby była, to byłaby pewna jasność, pewna procedura i byłoby widać, że jesteśmy nadgorliwi, wymagamy 10 dokumentów, ale te 10 dokumentów wymagane jest w każdym konsulacie. A już w tej chwili widać, że tak nie jest.</u>
<u xml:id="u-71.6" who="#PodsekretarzstanuwMSiTKatarzynaSobierajska">Ja, oczywiście, w ramach naszych kontaktów z resortem spraw zagranicznych mogę wystąpić z taką inicjatywą, ale może pan przewodniczący i Komisja zechcą wystąpić z taką inicjatywą. Wtedy spowodowałoby to z pewnością większą mobilizację w resorcie spraw zagranicznych.</u>
<u xml:id="u-71.7" who="#PodsekretarzstanuwMSiTKatarzynaSobierajska">Ostatnie już zdanie. Pod koniec czerwca mam komisję roboczą w sprawie turystyki w Brześciu i zamierzam się tam udać samochodem. Zobaczymy, jak sprawnie nam się uda tam przejechać, ale będę też w konsulacie, żeby pewne rzeczy zweryfikować i zobaczyć, na ile sytuacja się poprawiła. Gdyby ktoś z pań lub panów posłów zechciał mi towarzyszyć, serdecznie zapraszam. Zweryfikujemy to wspólnie, osobiście na miejscu.</u>
</div>
<div xml:id="div-72">
<u xml:id="u-72.0" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Jest to jeden z najbardziej sensownych wniosków, jaki pan poseł Woda, nieobecny w tej chwili, zaproponował, abyśmy, jako parlamentarzyści, stali na przejściach granicznych i w ten sposób znacznie usprawnili ich funkcjonowanie.</u>
<u xml:id="u-72.1" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Natomiast, przechodząc do wniosków, pierwszy jest taki, abyśmy zwołali kolejne posiedzenie Komisji „Przyjazne Państwo” poświęcone temu samemu zagadnieniu w obecności, mam nadzieję, że tym razem rzeczywistej, przedstawiciela Ministerstwa Spraw Zagranicznych, w tym właśnie konsuli z Brześcia, Lwowa, Moskwy czy Kijowa. Nawet jeśli to nie było praktykowane do tej pory, to my będziemy to praktykowali, bo nie jest to zabronione przez prawo, a także związku przewoźników, aby byli obecni przedstawiciele firm przewozowych. Wiem, że jest takie Stowarzyszenie Export-Import przedsiębiorców. Nie powinno zabraknąć przedstawicieli drobnego handlu, dlatego poprosilibyśmy na to spotkanie także tego typu organizację. Zależy nam na tym, aby oni od razu przygotowali propozycje zmian w przepisach. Aby nie było to tylko ogólne wyrażenie opinii, ale propozycje zmian w przepisach. Taki byłby tytuł tego spotkania.</u>
<u xml:id="u-72.2" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">To jest pierwszy wniosek w tej sprawie. Nie widzę sprzeciwu, więc uznaję go za przyjęty.</u>
<u xml:id="u-72.3" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Drugi wniosek – oprócz spotkania prezydium z CBA proponuję jeszcze oddzielne spotkanie prezydium z ABW. Najlepiej jutro lub w piątek, w godzinach właśnie przed głosowaniem albo tuż po głosowaniu.</u>
<u xml:id="u-72.4" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Następnie czekamy, aż napłyną propozycje zmian zaordynowane dzisiaj, w czasie tego posiedzenia. Wtedy zrobimy kolejne posiedzenie, które będzie wynikiem dyskusji na tym następnym i przygotowanych propozycji przez stronę społeczną, oraz wynikiem naszych rozmów z CBA i ABW. Czy są jeszcze jakieś inne wnioski? Jeśli nie ma, dziękuję państwu za wzięcie udziału w posiedzeniu. Następne posiedzenie o godzinie 14.00.</u>
<u xml:id="u-72.5" who="#PrzewodniczacyposelJanuszPalikot">Dziękuję, zamykam posiedzenie Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>