text_structure.xml
18.4 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelWaldyDzikowski">Otwieram wspólne posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Administracji i Spraw Wewnętrznych. Witam wszystkich. Porządek dzienny obejmuje pierwsze czytanie senackiego projektu ustawy o zmianie ustawy o pracownikach urzędów państwowych oraz ustawy o pracownikach samorządowych (druk nr 3365). Projekt uzasadni pani senator Grażyna Sztark. Punkt drugi porządku to uzupełnienie składu osobowego podkomisji nadzwyczajnej do rozpatrzenia poselskich projektów ustaw o zmianie ustawy o pracownikach samorządowych (druki nr 1884, 1885 i 1893).</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelWaldyDzikowski">Czy do porządku obrad są jakieś uwagi? Nie ma. Stwierdzam, że porządek dzienny został przyjęty.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelWaldyDzikowski">Wobec tego przechodzimy do realizacji punktu pierwszego porządku dziennego. Głos ma pani senator Grażyna Sztark.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#SenatorRPGrazynaSztark">Panie przewodniczący, Wysokie Komisje. W imieniu Senatu Rzeczypospolitej mam zaszczyt przedłożyć projekt ustawy o pracownikach urzędów państwowych i ustawy o pracownikach samorządowych. Projekt jest realizacją wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 5 grudnia 2000 r.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#SenatorRPGrazynaSztark">Trybunał Konstytucyjny stwierdził wówczas niezgodność tej ustawy z art. 32 i art. 33 konstytucji. Chodzi o art. 13 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych – w zakresie w jakim stwarza podstawę do rozwiązania stosunku pracy w drodze wypowiedzenia z mianowanym wcześniej urzędnikiem państwowym, kobietą, niż z mianowanym wcześniej urzędnikiem państwowym, mężczyzną.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#SenatorRPGrazynaSztark">Druga zmiana dotyczy art. 10 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych w zakresie, w jakim stwarza podstawę do rozwiązania stosunku pracy w drodze wypowiedzenia z mianowanym pracownikiem samorządowym, kobietą, w razie nabycia przez nią prawa do emerytury wcześniej, niż z mianowanym pracownikiem samorządowym, mężczyzną.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#SenatorRPGrazynaSztark">Chciałabym również zauważyć, iż projektowana zmiana zapewnia zgodność z wymogami dyrektywy nr 54 z 2006 r. Parlamentu Europejskiego i Rady Europy z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie wprowadzenia w życie zasad równości szans oraz równego traktowania kobiet i mężczyzn w dziedzinie zatrudnienia i pracy.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#SenatorRPGrazynaSztark">Zgodnie z art. 14 dyrektywy zakazana jest wszelka bezpośrednia i pośrednia dyskryminacja ze względu na płeć w sektorze prywatnym i publicznym, w tym w instytucjach publicznych, w odniesieniu między innymi do warunków zatrudnienia, pracy i płacy.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#SenatorRPGrazynaSztark">Art. 13 ust. 1 pkt 5 ustawy o pracownikach urzędów państwowych przewiduje, że rozwiązanie stosunku pracy z urzędnikiem państwowym mianowanym może nastąpić w drodze wypowiedzenia, w razie nabycia prawa do emerytury na podstawie przepisów dotyczących ogółu pracowników. Podobnie stanowił art. 10 ust. 1 pkt 5 ustawy o pracownikach samorządowych. Czyli rozwiązanie stosunku pracy z pracownikiem samorządowym mianowanym może nastąpić w drodze wypowiedzenia, w razie nabycia prawa do renty lub emerytury.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#SenatorRPGrazynaSztark">Natomiast nowa ustawa o pracownikach samorządowych z 2008 r. w zasadzie podtrzymuje dotychczasową regulację. W art. 54 stanowi, że stosunek pracy osób zatrudnionych na podstawie mianowania na zasadach określonych w ustawie, uchylonej w art. 60, czyli w ustawie z 1990 r., przekształca się z dniem 1 stycznia 2012 r. w stosunek pracy na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#SenatorRPGrazynaSztark">Punkt drugi zmiany odnosi się do pracowników samorządowych mianowanych. Tu stosuje się przepisy ustawy, z zastrzeżeniem art. 59 ust. 2. Natomiast art. 55 ust. 1 przewiduje, że do dnia, o którym mowa w art. 54 ust. 1, rozwiązanie stosunku pracy z pracownikiem samorządowym mianowanym, z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia, może nastąpić w przypadku nabycia prawa do renty lub emerytury z tytułu niezdolności do pracy.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#SenatorRPGrazynaSztark">Przepisy te powodują, że pracodawca może wypowiedzieć stosunek pracy mianowanemu pracownikowi-kobiecie wcześniej o pięć lat aniżeli mianowanemu pracownikowi-mężczyźnie. Co prawda, zaskarżone przepisy nie określają samodzielnie granicy wieku, po osiągnięciu którego stosunek pracy można wypowiedzieć, jednak łączą możliwość wypowiedzenia z osiągnięciem wieku emerytalnego. Przepisy emerytalne zaś stanowią, że mężczyzna osiąga wiek emerytalny z chwilą ukończenia 65 roku życia, a kobieta po osiągnięciu 60 roku życia.</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#SenatorRPGrazynaSztark">Trybunał Konstytucyjny, i to jest bardzo istotne, stwierdził również, że uprzywilejowanie kobiet, poprzez umożliwienie im nabycia prawa do emerytury, także do 60 roku życia, jest dopuszczalne. W rzeczywistości społecznej kobieta, z uwagi na swoje funkcje macierzyńskie i wychowawcze, zajmuje bardzo często pozycję słabszą. Istnieje dlatego uzasadnienie dla wprowadzenia regulacji przyznającej jej pewne przywileje, w porównaniu z mężczyzną. Jest to też jeden z instrumentów zapewniających rzeczywiste równouprawnienie kobiet.</u>
<u xml:id="u-2.10" who="#SenatorRPGrazynaSztark">Nie ma jednak konstytucyjnych podstaw do przyjmowania ścisłej zależności między uprawnieniami a obowiązkami pracowników obu płci, tak aby ich ogólny bilans mógł przybrać taką samą wartość. Jeżeli więc sytuacja prawna pracownika-kobiety wykazuje w jakimś zakresie uprzywilejowanie w stosunku do pozycji pracownika-mężczyzny, to nie oznacza to tym samym, że zasada równości wymaga zrównoważenia tego przywileju przez nałożenie na pracownika-kobietę obowiązków bądź ograniczeń, które nie odnoszą się do pracownika-mężczyzny. Nie można więc, zdaniem Trybunału Konstytucyjnego, uzasadniać istnienia takich obowiązków argumentem, że stanowią one konsekwencję uprzywilejowania kobiet. Nie istnieją znaczące różnice biologiczne i społeczne pomiędzy płciami, które uzasadniałyby zróżnicowanie wieku rozwiązania stosunku pracy kobiet i mężczyzn. Charakter bowiem świadczonej przez urzędników pracy, jeśli nawet nie jest identyczny, to w każdym razie należy go uznać za bardzo zbliżony. Cytuję tutaj fragment orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego: „Skrócenie szans zawodowych kobiet w warunkach, gdy biologiczne i społeczne różnice nie mają istotnego znaczenia dla skutecznego kontynuowania pracy zawodowej, pozostaje w drastycznej kolizji z zasadą równości, równouprawnienia kobiet i mężczyzn”.</u>
<u xml:id="u-2.11" who="#SenatorRPGrazynaSztark">Kończąc, pragnę stwierdzić, że ustawa umożliwia skrócenie kariery zawodowej kobiet bez ich woli. Brak możliwości kontynuowania zatrudnienia przez kobiety na równi z mężczyznami w obu kategoriach zawodowych pozbawia je, w wyniku zróżnicowania wieku emerytalnego, równych szans na osiągnięcie takiej samej pozycji zawodowej, co mężczyźni. Powoduje to wiele konsekwencji dotyczących rzeczywistego statusu zawodowego i materialnego w chwili przechodzenia kobiet na emeryturę. Wcześniejsze bowiem wymuszone zakończenie aktywności zawodowej oznacza także utratę możliwości dalszych awansów, a zatem także uzyskiwania wyższych zarobków, które w przyszłości będą stanowiły podstawę wymiaru emerytury, czy też uzyskiwania dodatkowych środków z tytułu ubezpieczenia dobrowolnego.</u>
<u xml:id="u-2.12" who="#SenatorRPGrazynaSztark">W celu wykonania wyroku, Senat proponuje wprowadzenie zmian w ustawie z 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych. Dotyczy to art. 13 ust. 1 pkt 5. Przepis ten otrzymałby obecnie następujące brzmienie: „Osiągnięcie wieku 65 lat, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury”.</u>
<u xml:id="u-2.13" who="#SenatorRPGrazynaSztark">Natomiast w przypadku pracowników samorządowych pierwotnie zakwestionowany przepis uległ już derogacji, w związku z uchwaleniem nowej ustawy o pracownikach samorządowych, która uchyliła poprzednio obowiązujące prawo. Przepis przejściowy nowej ustawy nakazuje jednak stosować do pracowników mianowanych przepisy dotychczasowe, czyli niekonstytucyjne. Oznacza to konieczność uzupełnienia przepisów przejściowych ustawy z 2008 r. o pracownikach samorządowych.</u>
<u xml:id="u-2.14" who="#SenatorRPGrazynaSztark">Proponuje się więc, by w ustawie z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych art. 55 ust. 1 pkt 5 otrzymał brzmienie: „Osiągnięcie wieku 65 lat, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury albo nabycia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy”.</u>
<u xml:id="u-2.15" who="#SenatorRPGrazynaSztark">Zaproponowane przepisy są zbieżne z innymi już obowiązującymi w tym zakresie regulacjami, dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelWaldyDzikowski">Dziękuję pani senator. Prezydium Komisji jest zdania, żeby przejść teraz do pierwszego czytania i przeprowadzić dyskusję. W jej toku zapytamy o opinie na temat tego projektu przedstawicieli rządu i Biuro Legislacyjne. Następnie zamkniemy etap pierwszego czytania i przejdziemy do sprawozdania, nie powołując jednak podkomisji. Sprawa bowiem jest oczywista, gdyż jest realizacją orzeczenia wyroku Trybunału Konstytucyjnego.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelWaldyDzikowski">Jeśli nie będzie innych propozycji, to uznam, że dalszy bieg naszego procedowania będzie tak właśnie wyglądał. Uwag nie słyszę. Wobec tego otwieram dyskusję w toku pierwszego czytania. Proszę przedstawicieli rządu i Biuro Legislacyjne o krótką opinię na temat tego projektu. Proszę też o zabieranie głosu przez członków obu Komisji. Głos ma pan Grzegorz Ziomek.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#DyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiGrzegorzZiomek">Panie przewodniczący. Do przedstawionego projektu nie ma jeszcze stanowiska rządu. Jest ono dopiero konsultowane. Natomiast w trakcie prac w Senacie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji wyraziło pozytywną opinię wobec tego projektu, dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelWaldyDzikowski">Dziękuję. Proszę o stanowisko Biuro Legislacyjne.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#LegislatorUrszulaSek">Nie mamy uwag.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelWaldyDzikowski">Przewodniczący Witold Gintowt-Dziewałtowski.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PoselWitoldGintowtDziewaltowski">Panowie przewodniczący, szanowne Komisje. Proponowana nowelizacja rzeczywiście usuwa prawną nierówność traktowania osób różnej płci. Natomiast pozostawia, w moim przekonaniu, inną nierówność. Otóż prawo Unii Europejskiej i polska konstytucja zabrania nierównego traktowania, nie tylko pod względem płci, ale również pod względem wieku.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#PoselWitoldGintowtDziewaltowski">W moim przekonaniu przepis, który narzuca, bo tak naprawdę daje delegację bezpośrednią przełożonemu do możliwości usunięcia z pracy osoby, która kończy 65 rok życia, jest naruszeniem tej właśnie reguły. Istnieją procedury i możliwości zwolnienia każdego pracownika, w tym również pracownika mianowanego, jeżeli nie wywiązuje się on ze swoich obowiązków.</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#PoselWitoldGintowtDziewaltowski">W moim przekonaniu nie ma potrzeby kształtowania kolejnego przepisu, który daje przełożonemu prawo do usunięcia pracownika bez względu na jego wartość i jakość pracy przez niego wykonywaną, tylko ze względu na to, że przekroczył pewien wiek.</u>
<u xml:id="u-8.3" who="#PoselWitoldGintowtDziewaltowski">Uważam, że jest to sprawa istotna. Jest to sprawa ważna także ze względów politycznych. I stąd też prosiłbym, aby jednak spróbować raz jeszcze zasięgnąć opinii konstytucjonalistów w sprawie takiego właśnie rozwiązania. Proponowana nowelizacja tylko w części rozstrzyga ten problem. Likwiduje nierówność traktowania przez prawo osób różnej płci. Natomiast w tej drugiej kwestii, w moim przekonaniu, sprawa pozostaje otwarta i powinniśmy się nad tym głębiej zastanowić.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelWaldyDzikowski">Dziękuję, czy są jeszcze jakieś inne głosy? Pan poseł Jan Kochanowski.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PoselJanKochanowski">Panie przewodniczący, Wysokie Komisje. Chciałem poprzeć ten głos, dlatego że ta nierówność będzie polegała na tym, iż kobieta uzyskuje emeryturę w wieku 60 lat. I tutaj stwarzamy jej możliwości dalszej pracy. Natomiast mężczyzna po osiągnięciu 65 lat traci taką możliwość, którą kobieta ma jeszcze przez pięć lat, po uzyskaniu przez nią wieku emerytalnego. Trzeba tutaj wyraźnie powiedzieć, że chodzi o to, żeby zrównać te rozwiązania, tak jak powiedział poseł Witold Gintowt-Dziewałtowski i zastanowić się, czy ten wiek nie powinien być równy dla kobiety i mężczyzny, na przykład 62 lata, dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelWaldyDzikowski">A więc polemizujemy z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego. Czy są jeszcze inne głosy? Nie ma. Zamykam więc pierwsze czytanie i przechodzimy do procedowania nad projektem, celem sporządzenia sprawozdania. Przypomnę, że jest jeszcze możliwość zgłaszania poprawek merytorycznych w drugim czytaniu, jeśli nie osiągniemy konsensusu.</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczacyposelWaldyDzikowski">Przechodzimy zatem do procedowania nad projektem ustawy przygotowanej przez Senat.</u>
<u xml:id="u-11.2" who="#PrzewodniczacyposelWaldyDzikowski">Czy do tytułu ustawy są jakieś uwagi? Nie ma. Stwierdzam, że Komisje przyjęły tytuł ustawy.</u>
<u xml:id="u-11.3" who="#PrzewodniczacyposelWaldyDzikowski">Czy do art. 1 są jakieś uwagi lub propozycje zmian? Nie ma. Stwierdzam, że Komisje przyjęły art. 1.</u>
<u xml:id="u-11.4" who="#PrzewodniczacyposelWaldyDzikowski">Czy do art. 2 są jakieś uwagi lub propozycje zmian? Nie ma. Stwierdzam, że Komisje przyjęły art. 2.</u>
<u xml:id="u-11.5" who="#PrzewodniczacyposelWaldyDzikowski">Czy do art. 3 są jakieś uwagi lub propozycje zmian? Nie ma. Stwierdzam, że Komisje przyjęły art. 3.</u>
<u xml:id="u-11.6" who="#PrzewodniczacyposelWaldyDzikowski">Wobec tego przystępujemy do głosowania treści sprawozdania. Kto z posłów jest za przyjęciem sprawozdania połączonych Komisji, które jest adekwatne do senackiego projektu ustawy?</u>
<u xml:id="u-11.7" who="#PrzewodniczacyposelWaldyDzikowski">Stwierdzam, że Komisje przyjęły sprawozdanie dotyczące senackiego projektu ustawy większością głosów, przy braku głosów przeciw.</u>
<u xml:id="u-11.8" who="#PrzewodniczacyposelWaldyDzikowski">Na posła sprawozdawcę proponuję panią przewodniczącą Halinę Rozpondek. Czy są jakieś inne propozycje? Pan przewodniczący Witold Gintowt-Dziewałtowski.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PoselWitoldGintowtDziewaltowski">Panie przewodniczący, ponawiam swój wniosek i prośbę o zasięgnięcie opinii konstytucjonalisty w sprawie segregacji osób pod względem wieku.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelWaldyDzikowski">Do chwili rozpoczęcia drugiego czytania, proszę sekretariat o przygotowanie takiej opinii. Termin dla ministra właściwego ds. członkostwa RP w UE? 15 października.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacyposelWaldyDzikowski">W ten sposób zakończyliśmy realizację punktu pierwszego porządku dziennego. Przechodzimy do punktu drugiego.</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#PrzewodniczacyposelWaldyDzikowski">Informuję, że w podkomisji nadzwyczajnej do rozpatrzenia poselskich projektów ustaw o zmianie ustawy o pracownikach samorządowych brakuje w tej chwili dwóch posłów, to znaczy posłów Mariusza Błaszczaka i Sławomira Neumanna. Pan poseł Mariusz Błaszczak reprezentował Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość a Sławomir Neumann Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska.</u>
<u xml:id="u-13.3" who="#PrzewodniczacyposelWaldyDzikowski">W imieniu Klubu Parlamentarnego PO chciałbym zgłosić na jego miejsce posła Pawła Orłowskiego. Proszę o zgłaszanie kandydatury kogoś z Klubu Parlamentarnego PiS, zamiast Mariusza Błaszczaka. Pan poseł Jarosław Zieliński.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PoselJaroslawZielinski">Zgłaszam panią poseł Małgorzatę Sadurską.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelWaldyDzikowski">Czy są jakieś inne propozycje? Czy jest sprzeciw wobec tych kandydatur? Nie ma. Uznaję, że w ten sposób uzupełniliśmy skład tej podkomisji o panią poseł Małgorzatę Sadurską i pana posła Pawła Orłowskiego.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#PrzewodniczacyposelWaldyDzikowski">Wobec wyczerpania porządku dziennego zamykam wspólne posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Administracji i Spraw Wewnętrznych.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>