PPC / ppc

text_structure.xml 738 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089 2090 2091 2092 2093 2094 2095 2096 2097 2098 2099 2100 2101 2102 2103 2104 2105 2106 2107 2108 2109 2110 2111 2112 2113 2114 2115 2116 2117 2118 2119 2120 2121 2122 2123 2124 2125 2126 2127 2128 2129 2130 2131 2132 2133 2134 2135 2136 2137 2138 2139 2140 2141 2142 2143 2144 2145 2146 2147 2148 2149 2150 2151 2152 2153 2154 2155 2156 2157 2158 2159 2160 2161 2162 2163 2164 2165 2166 2167 2168 2169 2170 2171 2172 2173 2174 2175 2176 2177 2178 2179 2180 2181 2182 2183 2184 2185 2186 2187 2188 2189 2190 2191 2192 2193 2194 2195 2196 2197 2198 2199 2200 2201 2202 2203 2204 2205 2206 2207 2208 2209 2210 2211 2212 2213 2214 2215 2216 2217 2218 2219 2220 2221 2222 2223 2224 2225 2226 2227 2228 2229 2230 2231 2232 2233 2234 2235 2236 2237 2238 2239 2240 2241 2242 2243 2244 2245 2246 2247 2248 2249 2250 2251 2252 2253 2254 2255 2256 2257 2258 2259 2260 2261 2262 2263 2264 2265 2266 2267 2268 2269 2270 2271 2272 2273 2274 2275 2276 2277 2278 2279 2280 2281 2282 2283 2284 2285 2286 2287 2288 2289 2290 2291 2292 2293 2294 2295 2296 2297 2298 2299 2300 2301 2302 2303 2304 2305 2306 2307 2308 2309 2310 2311 2312 2313 2314 2315 2316 2317 2318 2319 2320 2321 2322 2323 2324 2325 2326 2327 2328 2329 2330 2331 2332 2333 2334 2335 2336 2337 2338 2339 2340 2341 2342 2343 2344 2345 2346 2347 2348 2349 2350 2351 2352 2353 2354 2355 2356 2357 2358 2359 2360 2361 2362 2363 2364 2365 2366 2367 2368 2369 2370 2371 2372 2373 2374 2375 2376 2377 2378 2379 2380 2381 2382 2383 2384 2385 2386 2387 2388 2389 2390 2391 2392 2393 2394 2395 2396 2397 2398 2399 2400 2401 2402 2403 2404 2405 2406 2407 2408 2409 2410 2411 2412 2413 2414 2415 2416 2417 2418 2419 2420 2421 2422 2423 2424 
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godz. 9 min 06)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodnicz膮 marsza艂ek Sejmu J贸zef Zych oraz wicemarsza艂kowie Olga Krzy偶anowska, Marek Borowski i Aleksander Ma艂achowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#Marszalek">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#Marszalek">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powo艂uj臋 panie pos艂anki Beat臋 艢wierczy艅sk膮, Danut臋 Ciborowsk膮 i Renat臋 Szynalsk膮 oraz pana pos艂a Artura Sm贸艂ko.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#Marszalek">W pierwszej cz臋艣ci obrad sekretarzami b臋d膮 pani pose艂 Beata 艢wierczy艅ska i pani pose艂 Danuta Ciborowska.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#Marszalek">Protok贸艂 i list臋 m贸wc贸w prowadzi膰 b臋d膮 pani pose艂 Danuta Ciborowska i pan pose艂 Artur Sm贸艂ko.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#Marszalek">Prosz臋 wyznaczonych pos艂贸w sekretarzy o zaj臋cie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#Marszalek">Wysoka Izbo! Z przyjemno艣ci膮 komunikuj臋, 偶e w tej chwili obradom naszym przys艂uchuje si臋 delegacja Belgijsko-Polskiej Grupy Parlamentarnej, z przewodnicz膮cym Belgijskiej Grupy Unii Mi臋dzyparlamentarnej panem Jacquesem Lefevre'em.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#komentarz">(Zebrani wstaj膮, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#Marszalek">W imieniu ca艂ego naszego Sejmu serdecznie witam naszych go艣ci i koleg贸w belgijskich oraz 偶ycz臋 im przyjemnego pobytu w naszym kraju.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#Marszalek">Jednocze艣nie wyra偶am nadziej臋, 偶e wizyta wybitnych parlamentarzyst贸w belgijskich wzbogaci wsp贸艂prac臋 mi臋dzy Sejmem i parlamentem Belgii oraz b臋dzie dobrze s艂u偶y膰 pomy艣lnemu rozwojowi polsko-belgijskich stosunk贸w.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#Marszalek">Wysoki Sejmie! W艂a艣ciwe komisje przed艂o偶y艂y sprawozdanie o orzeczeniu Trybuna艂u Konstytucyjnego w sprawie niezgodno艣ci niekt贸rych przepis贸w ustawy z dnia 29 wrze艣nia 1995 r. o zmianie ustawy o samorz膮dzie terytorialnym oraz niekt贸rych innych ustaw z przepisami konstytucyjnymi.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#Marszalek">W zwi膮zku z tym Prezydium Sejmu, w porozumieniu z Konwentem Senior贸w, proponuje, aby doda膰 nowy punkt porz膮dku dziennego w brzmieniu: Sprawozdanie Komisji Samorz膮du Terytorialnego oraz Komisji Ustawodawczej o orzeczeniu Trybuna艂u Konstytucyjnego (sygn. akt K. 29/95) w sprawie niezgodno艣ci z przepisami konstytucyjnymi niekt贸rych artyku艂贸w ustawy z dnia 29 wrze艣nia 1995 r. o zmianie ustawy o samorz膮dzie terytorialnym oraz niekt贸rych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#Marszalek">Je偶eli nie us艂ysz臋 sprzeciwu, b臋d臋 uwa偶a艂, 偶e Sejm propozycj臋 przyj膮艂.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#Marszalek">Sprzeciwu nie s艂ysz臋.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#Marszalek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 6 porz膮dku dziennego: Sprawozdanie Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich oraz Komisji Ustawodawczej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o wykonywaniu mandatu pos艂a i senatora.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#Marszalek">Sejm wys艂ucha艂 sprawozdania komisji przedstawionego przez pana pos艂a Ryszarda Grodzickiego oraz przeprowadzi艂 dyskusj臋.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#Marszalek">Przechodzimy do g艂osowania.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#Marszalek">Przypominam, i偶 zgodnie z art. 17 ust. 4 ustawy konstytucyjnej z dnia 17 pa藕dziernika 1992 r. Sejm odrzuca poprawk臋 Senatu bezwzgl臋dn膮 wi臋kszo艣ci膮 g艂os贸w w obecno艣ci co najmniej po艂owy og贸lnej liczby pos艂贸w.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#Marszalek">Je偶eli Sejm nie odrzuci poprawki Senatu bezwzgl臋dn膮 wi臋kszo艣ci膮 g艂os贸w, uwa偶a si臋 j膮 za przyj臋t膮.</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#Marszalek">G艂osowa膰 b臋dziemy zatem nad wnioskami o odrzucenie poprawek Senatu.</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#Marszalek">Przyst臋puj臋 do zreferowania poprawek.</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#Marszalek">W poprawce nr 1 do art. 1 Senat w nowym brzmieniu ust. 1 proponuje, aby pos艂owie i senatorowie byli reprezentantami ca艂ego narodu, nie byli zwi膮zani instrukcjami wyborc贸w i nie mogli by膰 odwo艂ani.</u>
          <u xml:id="u-2.22" who="#Marszalek">Sejm natomiast uchwali艂, 偶e pos艂owie i senatorowie wykonuj膮 sw贸j mandat, kieruj膮c si臋 dobrem narodu.</u>
          <u xml:id="u-2.23" who="#Marszalek">Komisje wnosz膮 o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-2.24" who="#Marszalek">Kto z pa艅 i pan贸w pos艂贸w jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 1 ust. 1, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-2.25" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-2.26" who="#Marszalek">Kto wstrzyma艂 si臋 od g艂osu?</u>
          <u xml:id="u-2.27" who="#Marszalek">W g艂osowaniu wzi臋艂o udzia艂 356 pos艂贸w. Wi臋kszo艣膰 bezwzgl臋dna wynosi 179. Za odrzuceniem poprawki g艂osowa艂o 349 pos艂贸w, przeciw - 5, wstrzyma艂o si臋 od g艂osu 2 pos艂贸w.</u>
          <u xml:id="u-2.28" who="#Marszalek">Stwierdzam, 偶e Sejm odrzuci艂 poprawk臋 Senatu do art. 1 ust. 1 bezwzgl臋dn膮 wi臋kszo艣ci膮 g艂os贸w.</u>
          <u xml:id="u-2.29" who="#Marszalek">W poprawce nr 2 do art. 1 Senat w nowym brzmieniu ust. 2 proponuje, aby pos艂owie i senatorowie byli obowi膮zani zdawa膰 spraw臋 wyborcom ze swojej pracy, a nie - jak uchwali艂 Sejm - informowa膰 wyborc贸w o swojej pracy.</u>
          <u xml:id="u-2.30" who="#Marszalek">Komisje wnosz膮 o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-2.31" who="#Marszalek">Kto z pa艅 i pan贸w pos艂贸w jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 1 ust. 2, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-2.32" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-2.33" who="#Marszalek">Kto wstrzyma艂 si臋 od g艂osu?</u>
          <u xml:id="u-2.34" who="#Marszalek">W g艂osowaniu wzi臋艂o udzia艂 360 pos艂贸w. Wi臋kszo艣膰 bezwzgl臋dna wynosi 181. Za odrzuceniem poprawki g艂osowa艂o 354 pos艂贸w, przeciw - 3, wstrzyma艂o si臋 od g艂osu 3 pos艂贸w.</u>
          <u xml:id="u-2.35" who="#Marszalek">Stwierdzam, 偶e Sejm odrzuci艂 poprawk臋 Senatu do art. 1 ust. 2 bezwzgl臋dn膮 wi臋kszo艣ci膮 g艂os贸w.</u>
          <u xml:id="u-2.36" who="#Marszalek">W poprawce nr 3 do art. 4, art. 22 ust. 4, art. 23 ust. 1 i art. 44 ust. 2 Senat proponuje, aby zast膮pi膰 wyraz 藵dla藵 wyrazem 藵do藵.</u>
          <u xml:id="u-2.37" who="#Marszalek">Komisje wnosz膮 o przyj臋cie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-2.38" who="#Marszalek">Kto z pa艅 i pan贸w pos艂贸w jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 4, art. 22 ust. 4, art. 23 ust. 1 i art. 44 ust. 2, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-2.39" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-2.40" who="#Marszalek">Kto wstrzyma艂 si臋 od g艂osu?</u>
          <u xml:id="u-2.41" who="#Marszalek">W g艂osowaniu wzi臋艂o udzia艂 364 pos艂贸w. Wi臋kszo艣膰 bezwzgl臋dna wynosi 183. Za odrzuceniem poprawki g艂osowa艂o 6 pos艂贸w, przeciw - 351, wstrzyma艂o si臋 od g艂osu 7 pos艂贸w.</u>
          <u xml:id="u-2.42" who="#Marszalek">Stwierdzam, 偶e Sejm wobec nieuzyskania bezwzgl臋dnej wi臋kszo艣ci g艂os贸w poprawk臋 Senatu do art. 4, art. 22 ust. 4, art. 23 ust. 1 i art. 44 ust. 2 przyj膮艂.</u>
          <u xml:id="u-2.43" who="#Marszalek">W poprawce nr 4 Senat proponuje, aby w art. 4 wyrazy 藵ze sprawowania mandatu藵 zast膮pi膰 wyrazami 藵z wykonywania mandatu藵, natomiast w art. 23 ust. 3, art. 25 ust. 1, art. 29 ust. 1, art. 34 ust. 4, art. 38 i art. 56 ust. 2 wyrazy 藵sprawowania mandatu藵 zast膮pi膰 wyrazami 藵wykonywania mandatu藵.</u>
          <u xml:id="u-2.44" who="#Marszalek">Komisje wnosz膮 o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-2.45" who="#Marszalek">Kto z pa艅 i pan贸w pos艂贸w jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 4, art. 23 ust. 3, art. 25 ust. 1, art. 29 ust. 1, art. 34 ust. 4, art. 38 i art. 56 ust. 2, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-2.46" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-2.47" who="#Marszalek">Kto wstrzyma艂 si臋 od g艂osowania?</u>
          <u xml:id="u-2.48" who="#Marszalek">W g艂osowaniu wzi臋艂o udzia艂 363 pos艂贸w. Wi臋kszo艣膰 bezwzgl臋dna wynosi 182. Za odrzuceniem poprawki g艂osowa艂o 359 pos艂贸w, g艂os贸w przeciwnych nie by艂o, 4 pos艂贸w wstrzyma艂o si臋 od g艂osowania.</u>
          <u xml:id="u-2.49" who="#Marszalek">Stwierdzam, 偶e Sejm odrzuci艂 poprawk臋 Senatu do art. 4, art. 23 ust. 3, art. 25 ust. 1, art. 29 ust. 1, art. 34 ust. 4, art. 38 oraz art. 56 ust. 2 bezwzgl臋dn膮 wi臋kszo艣ci膮 g艂os贸w.</u>
          <u xml:id="u-2.50" who="#Marszalek">W poprawce nr 5 do art. 6 ust. 2 Senat proponuje, aby pose艂 lub senator nie m贸g艂 by膰 poci膮gni臋ty do odpowiedzialno艣ci m.in. za dzia艂ania wynikaj膮ce z obowi膮zuj膮cego prawa, a nie - jak uchwali艂 Sejm - za dzia艂ania zwi膮zane nieod艂膮cznie z wykonywaniem mandatu pos艂a lub senatora.</u>
          <u xml:id="u-2.51" who="#Marszalek">Komisje wnosz膮 o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-2.52" who="#Marszalek">Kto z pa艅 i pan贸w pos艂贸w jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 6 ust. 2, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-2.53" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-2.54" who="#Marszalek">Kto wstrzyma艂 si臋 od g艂osowania?</u>
          <u xml:id="u-2.55" who="#Marszalek">W g艂osowaniu wzi臋艂o udzia艂 364 pos艂贸w. Wi臋kszo艣膰 bezwzgl臋dna wynosi 183. Za odrzuceniem poprawki g艂osowa艂o 353 pos艂贸w, przeciw - 4, 7 pos艂贸w wstrzyma艂o si臋 od g艂osowania.</u>
          <u xml:id="u-2.56" who="#Marszalek">Stwierdzam, 偶e Sejm odrzuci艂 poprawk臋 Senatu do art. 6 ust. 2 bezwzgl臋dn膮 wi臋kszo艣ci膮 g艂os贸w.</u>
          <u xml:id="u-2.57" who="#Marszalek">W poprawce nr 6 do art. 7 ust. 1 Senat proponuje, aby pose艂 lub senator nie m贸g艂 by膰 poci膮gni臋ty jedynie do odpowiedzialno艣ci karnej, a nie - jak uchwali艂 Sejm - do odpowiedzialno艣ci karnej i karno-administracyjnej.</u>
          <u xml:id="u-2.58" who="#Marszalek">Konsekwencj膮 przyj臋cia tej poprawki b臋d膮 odpowiednie zmiany w art. 7 ust. 3, art. 8 ust. 1 oraz art. 10 ust. 1 i 2.</u>
          <u xml:id="u-2.59" who="#Marszalek">Komisje wnosz膮 o przyj臋cie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-2.60" who="#Marszalek">Kto z pa艅 i pan贸w pos艂贸w jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 7 ust. 1 i 3, art. 8 ust. 1 oraz art. 10 ust. 1 i 2, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-2.61" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-2.62" who="#Marszalek">Kto wstrzyma艂 si臋 od g艂osowania?</u>
          <u xml:id="u-2.63" who="#Marszalek">W g艂osowaniu wzi臋艂o udzia艂 362 pos艂贸w. Wi臋kszo艣膰 bezwzgl臋dna wynosi 182. Za odrzuceniem poprawki g艂osowa艂o 240 pos艂贸w, przeciw - 110, 12 pos艂贸w wstrzyma艂o si臋 od g艂osowania.</u>
          <u xml:id="u-2.64" who="#Marszalek">Stwierdzam, 偶e Sejm odrzuci艂 poprawk臋 Senatu do art. 7 ust. 1 i 3, art. 8 ust. 1 oraz art. 10 ust. 1 i 2 bezwzgl臋dn膮 wi臋kszo艣ci膮 g艂os贸w.</u>
          <u xml:id="u-2.65" who="#Marszalek">W poprawce nr 7 do art. 9 ust. 2 Senat proponuje, aby zakaz zatrzymania pos艂a lub senatora nie obejmowa艂 wypadku uj臋cia na gor膮cym uczynku pope艂nienia przest臋pstwa, je偶eli zatrzymanie jest niezb臋dne do zapewnienia prawid艂owego toku post臋powania.</u>
          <u xml:id="u-2.66" who="#Marszalek">Sejm natomiast uchwali艂, 偶e zakaz ten nie obowi膮zuje przy zaistnieniu stanu wy偶szej konieczno艣ci lub obrony koniecznej.</u>
          <u xml:id="u-2.67" who="#Marszalek">Komisje wnosz膮 o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-2.68" who="#Marszalek">Kto z pa艅 i pan贸w pos艂贸w jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 9 ust. 2, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-2.69" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-2.70" who="#Marszalek">Kto wstrzyma艂 si臋 od g艂osowania?</u>
          <u xml:id="u-2.71" who="#Marszalek">W g艂osowaniu wzi臋艂o udzia艂 359 pos艂贸w. Wi臋kszo艣膰 bezwzgl臋dna wynosi 180. Za odrzuceniem poprawki g艂osowa艂o 350 pos艂贸w, przeciw - 5, 4 pos艂贸w wstrzyma艂o si臋 od g艂osowania.</u>
          <u xml:id="u-2.72" who="#Marszalek">Stwierdzam, 偶e Sejm odrzuci艂 poprawk臋 Senatu do art. 9 ust. 2 bezwzgl臋dn膮 wi臋kszo艣ci膮 g艂os贸w.</u>
          <u xml:id="u-2.73" who="#Marszalek">W poprawce nr 8 do art. 12 ust. 3 Senat proponuje, aby przepisy dotycz膮ce okresu obowi膮zywania immunitetu parlamentarnego w odniesieniu do senator贸w uzyskuj膮cych mandat w wyniku wybor贸w uzupe艂niaj膮cych do Senatu stosowa艂o si臋 od dnia og艂oszenia wynik贸w wybor贸w uzupe艂niaj膮cych.</u>
          <u xml:id="u-2.74" who="#Marszalek">Sejm natomiast uchwali艂, 偶e w odniesieniu do senator贸w uzyskuj膮cych mandat w trakcie kadencji Senatu przepisy te obowi膮zuj膮 od dnia og艂oszenia wynik贸w wybor贸w.</u>
          <u xml:id="u-2.75" who="#Marszalek">Komisje wnosz膮 o przyj臋cie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-2.76" who="#Marszalek">Kto z pa艅 i pan贸w pos艂贸w jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 12 ust. 3, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-2.77" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-2.78" who="#Marszalek">Kto wstrzyma艂 si臋 od g艂osowania?</u>
          <u xml:id="u-2.79" who="#Marszalek">W g艂osowaniu wzi臋艂o udzia艂 365 pos艂贸w. Wi臋kszo艣膰 bezwzgl臋dna wynosi 183. Za odrzuceniem poprawki g艂osowa艂o 6 pos艂贸w, przeciw - 356, 3 pos艂贸w wstrzyma艂o si臋 od g艂osowania.</u>
          <u xml:id="u-2.80" who="#Marszalek">Stwierdzam, 偶e Sejm wobec nieuzyskania bezwzgl臋dnej wi臋kszo艣ci g艂os贸w poprawk臋 Senatu do art. 12 ust. 3 przyj膮艂.</u>
          <u xml:id="u-2.81" who="#Marszalek">W poprawce nr 9 do art. 19 ust. 1 Senat proponuje, aby w wykonywaniu mandatu pose艂 lub senator mia艂 prawo mi臋dzy innymi do uzyskiwania informacji i materia艂贸w od wymienionych w tym przepisie podmiot贸w, je偶eli nie narusza d贸br osobistych innych os贸b, a nie - jak uchwali艂 Sejm - d贸br os贸b trzecich.</u>
          <u xml:id="u-2.82" who="#Marszalek">Komisje wnosz膮 o przyj臋cie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-2.83" who="#Marszalek">Kto z pa艅 i pan贸w pos艂贸w jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 19 ust. 1, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-2.84" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-2.85" who="#Marszalek">Kto wstrzyma艂 si臋 od g艂osowania?</u>
          <u xml:id="u-2.86" who="#Marszalek">W g艂osowaniu wzi臋艂o udzia艂 364 pos艂贸w. Wi臋kszo艣膰 bezwzgl臋dna wynosi 183. Za odrzuceniem poprawki g艂osowa艂o 3 pos艂贸w, przeciw - 357, 4 pos艂贸w wstrzyma艂o si臋 od g艂osowania.</u>
          <u xml:id="u-2.87" who="#Marszalek">Stwierdzam, 偶e Sejm wobec nieuzyskania bezwzgl臋dnej wi臋kszo艣ci g艂os贸w poprawk臋 Senatu do art. 19 ust. 1 przyj膮艂.</u>
          <u xml:id="u-2.88" who="#Marszalek">W poprawce nr 10 do art. 19 Senat proponuje, aby doda膰 ust. 3 stanowi膮cy, 偶e pose艂 i senator ma prawo do uzyskania informacji od przedsi臋biorstw prywatnych, sp贸艂dzielni, sp贸艂ek prawa handlowego i innych funkcjonuj膮cych z udzia艂em kapita艂u prywatnego w zakresie niezb臋dnym do ustalenia, czy dzia艂alno艣膰 danego podmiotu nie narusza przepis贸w prawa.</u>
          <u xml:id="u-2.89" who="#Marszalek">Komisje wnosz膮 o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-2.90" who="#Marszalek">Kto z pa艅 i pan贸w pos艂贸w jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 19 polegaj膮cej na dodaniu ust. 3, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-2.91" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-2.92" who="#Marszalek">Kto wstrzyma艂 si臋 od g艂osowania?</u>
          <u xml:id="u-2.93" who="#Marszalek">W g艂osowaniu wzi臋艂o udzia艂 361 pos艂贸w. Wi臋kszo艣膰 bezwzgl臋dna wynosi 181. Za odrzuceniem poprawki g艂osowa艂o 236 pos艂贸w, przeciw - 116, 9 pos艂贸w wstrzyma艂o si臋 od g艂osowania.</u>
          <u xml:id="u-2.94" who="#Marszalek">Stwierdzam, 偶e Sejm odrzuci艂 poprawk臋 Senatu do art. 19 polegaj膮c膮 na dodaniu ust. 3 bezwzgl臋dn膮 wi臋kszo艣ci膮 g艂os贸w.</u>
          <u xml:id="u-2.95" who="#Marszalek">W poprawce nr 11 do art. 20 ust. 2 Senat proponuje, aby organy i jednostki, wobec kt贸rych pose艂 lub senator podj膮艂 interwencj臋, by艂y obowi膮zane powiadomi膰 pos艂a lub senatora o stanie rozpatrywania sprawy i sposobie jej za艂atwienia.</u>
          <u xml:id="u-2.96" who="#Marszalek">Sejm natomiast uchwali艂, 偶e podmioty te obowi膮zane s膮 powiadomi膰 pos艂a lub senatora o stanie rozpatrzenia sprawy i w terminie uzgodnionym z pos艂em lub senatorem ostatecznie j膮 za艂atwi膰.</u>
          <u xml:id="u-2.97" who="#Marszalek">Komisje wnosz膮 o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-2.98" who="#Marszalek">Kto z pa艅 i pan贸w pos艂贸w jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 20 ust. 2, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-2.99" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-2.100" who="#Marszalek">Kto wstrzyma艂 si臋 od g艂osowania?</u>
          <u xml:id="u-2.101" who="#Marszalek">W g艂osowaniu wzi臋艂o udzia艂 362 pos艂贸w. Wi臋kszo艣膰 bezwzgl臋dna wynosi 182. Za odrzuceniem poprawki g艂osowa艂o 355 pos艂贸w, przeciw - 4, wstrzyma艂o si臋 od g艂osowania 3 pos艂贸w.</u>
          <u xml:id="u-2.102" who="#Marszalek">Stwierdzam, 偶e Sejm odrzuci艂 poprawk臋 Senatu do art. 20 ust. 2 bezwzgl臋dn膮 wi臋kszo艣ci膮 g艂os贸w.</u>
          <u xml:id="u-2.103" who="#Marszalek">W poprawce nr 12 do art. 25 ust. 3 Senat proponuje, aby uposa偶enie przys艂ugiwa艂o pos艂om lub senatorom rolnikom prowadz膮cym w艂asne gospodarstwo rolne.</u>
          <u xml:id="u-2.104" who="#Marszalek">Komisje wnosz膮 o przyj臋cie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-2.105" who="#Marszalek">Kto z pa艅 i pan贸w pos艂贸w jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 25 ust. 3, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-2.106" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-2.107" who="#Marszalek">Kto wstrzyma艂 si臋 od g艂osowania?</u>
          <u xml:id="u-2.108" who="#Marszalek">W g艂osowaniu wzi臋艂o udzia艂 360 pos艂贸w. Wi臋kszo艣膰 bezwzgl臋dna wynosi 181. Za odrzuceniem poprawki g艂osowa艂o 188 pos艂贸w, przeciw - 146, wstrzyma艂o si臋 od g艂osowania 26 pos艂贸w.</u>
          <u xml:id="u-2.109" who="#Marszalek">Stwierdzam, 偶e Sejm odrzuci艂 poprawk臋 Senatu do art. 25 ust. 3 bezwzgl臋dn膮 wi臋kszo艣ci膮 g艂os贸w.</u>
          <u xml:id="u-2.110" who="#Marszalek">W poprawce nr 13 do art. 26 Senat proponuje, aby wszystkim pos艂om i senatorom przys艂ugiwa艂y dodatki z tytu艂u pe艂nienia funkcji przewodnicz膮cego, zast臋pcy przewodnicz膮cego komisji oraz przewodnicz膮cych sta艂ych podkomisji, a nie - jak uchwali艂 Sejm - tylko tym pos艂om i senatorom, kt贸rzy pobieraj膮 uposa偶enie.</u>
          <u xml:id="u-2.111" who="#Marszalek">Komisje wnosz膮 o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-2.112" who="#Marszalek">Kto z pa艅 i pan贸w pos艂贸w jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 26, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-2.113" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-2.114" who="#Marszalek">Kto wstrzyma艂 si臋 od g艂osowania?</u>
          <u xml:id="u-2.115" who="#Marszalek">W g艂osowaniu wzi臋艂o udzia艂 354 pos艂贸w. Wi臋kszo艣膰 bezwzgl臋dna wynosi 178. Za odrzuceniem poprawki g艂osowa艂o 256 pos艂贸w, przeciw - 75, wstrzyma艂o si臋 od g艂osowania 23 pos艂贸w.</u>
          <u xml:id="u-2.116" who="#Marszalek">Stwierdzam, 偶e Sejm odrzuci艂 poprawk臋 Senatu do art. 26 bezwzgl臋dn膮 wi臋kszo艣ci膮 g艂os贸w.</u>
          <u xml:id="u-2.117" who="#Marszalek">W poprawce nr 14 Senat w nowym brzmieniu art. 27 proponuje, aby uposa偶enie oraz dodatki, a nie - jak uchwali艂 Sejm - uposa偶enie wraz z dodatkami by艂y traktowane jako wynagrodzenie ze stosunku pracy.</u>
          <u xml:id="u-2.118" who="#Marszalek">Komisje wnosz膮 o przyj臋cie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-2.119" who="#Marszalek">Kto z pa艅 i pan贸w pos艂贸w jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 27, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-2.120" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-2.121" who="#Marszalek">Kto wstrzyma艂 si臋 od g艂osowania?</u>
          <u xml:id="u-2.122" who="#Marszalek">W g艂osowaniu wzi臋艂o udzia艂 352 pos艂贸w. Wi臋kszo艣膰 bezwzgl臋dna wynosi 177. Za odrzuceniem poprawki g艂osowa艂o 14 pos艂贸w, przeciw - 335, wstrzyma艂o si臋 od g艂osowania 3 pos艂贸w.</u>
          <u xml:id="u-2.123" who="#Marszalek">Stwierdzam, 偶e Sejm wobec nieuzyskania bezwzgl臋dnej wi臋kszo艣ci g艂os贸w przyj膮艂 poprawk臋 Senatu do art. 27.</u>
          <u xml:id="u-2.124" who="#Marszalek">W poprawce nr 15 do art. 28 ust. 3 Senat proponuje, aby m臋偶czyzna pose艂 lub senator m贸g艂 przej艣膰 na emerytur臋, je偶eli w roku zako艅czenia kadencji Sejmu lub Senatu osi膮gn膮艂 okres zatrudnienia wynosz膮cy co najmniej 35 lat, a nie - jak uchwali艂 Sejm - co najmniej 40 lat.</u>
          <u xml:id="u-2.125" who="#Marszalek">Komisje wnosz膮 o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-2.126" who="#Marszalek">Kto z pa艅 i pan贸w pos艂贸w jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 28 ust. 3, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-2.127" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-2.128" who="#Marszalek">Kto wstrzyma艂 si臋 od g艂osowania?</u>
          <u xml:id="u-2.129" who="#Marszalek">W g艂osowaniu wzi臋艂o udzia艂 356 pos艂贸w. Wi臋kszo艣膰 bezwzgl臋dna wynosi 179. Za odrzuceniem poprawki g艂osowa艂o 315 pos艂贸w, przeciw - 24, 17 pos艂贸w wstrzyma艂o si臋 od g艂osowania.</u>
          <u xml:id="u-2.130" who="#Marszalek">Stwierdzam, 偶e Sejm odrzuci艂 poprawk臋 Senatu do art. 28 ust. 3 bezwzgl臋dn膮 wi臋kszo艣ci膮 g艂os贸w.</u>
          <u xml:id="u-2.131" who="#Marszalek">W poprawce nr 16 do art. 28 ust. 3 Senat proponuje, aby w przepisie dotycz膮cym okresu zatrudnienia wyrazy: 藵w wymaganym okresie藵 zast膮pi膰 wyrazami: 藵przy ustalaniu wymaganego okresu藵.</u>
          <u xml:id="u-2.132" who="#Marszalek">Komisje wnosz膮 o przyj臋cie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-2.133" who="#Marszalek">Kto z pa艅 i pan贸w pos艂贸w jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 28 ust. 3, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-2.134" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-2.135" who="#Marszalek">Kto wstrzyma艂 si臋 od g艂osowania?</u>
          <u xml:id="u-2.136" who="#Marszalek">W g艂osowaniu wzi臋艂o udzia艂 358 pos艂贸w. Wi臋kszo艣膰 bezwzgl臋dna wynosi 180. Za odrzuceniem poprawki g艂osowa艂o 6 pos艂贸w, przeciw - 348, 4 pos艂贸w wstrzyma艂o si臋 od g艂osowania.</u>
          <u xml:id="u-2.137" who="#Marszalek">Stwierdzam, 偶e Sejm wobec nieuzyskania bezwzgl臋dnej wi臋kszo艣ci g艂os贸w poprawk臋 Senatu do art. 28 ust. 3 przyj膮艂.</u>
          <u xml:id="u-2.138" who="#Marszalek">W poprawce nr 17 do art. 28 Senat proponuje, aby dotychczasow膮 tre艣膰 ust. 1 oznaczy膰 jako art. 27a i w zwi膮zku z tym ust臋py od 2 do 4 oznaczy膰 jako ust. 1, 2 i 3.</u>
          <u xml:id="u-2.139" who="#Marszalek">Z poprawk膮 t膮 zwi膮zana jest poprawka nr 19 do art. 32 ust. 1, w kt贸rej Senat proponuje, aby zmieni膰 odpowiednio powo艂anie z art. 28 ust. 1 na art. 27a.</u>
          <u xml:id="u-2.140" who="#Marszalek">Nad tymi poprawkami g艂osowa膰 b臋dziemy 艂膮cznie.</u>
          <u xml:id="u-2.141" who="#Marszalek">Komisje wnosz膮 o odrzucenie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-2.142" who="#Marszalek">Kto z pa艅 i pan贸w pos艂贸w jest za odrzuceniem poprawek Senatu do art. 28 i art. 32 ust. 1, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-2.143" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-2.144" who="#Marszalek">Kto wstrzyma艂 si臋 od g艂osowania?</u>
          <u xml:id="u-2.145" who="#Marszalek">W g艂osowaniu wzi臋艂o udzia艂 359 pos艂贸w. Wi臋kszo艣膰 bezwzgl臋dna wynosi 180. Za odrzuceniem poprawek g艂osowa艂o 353 pos艂贸w, przeciw - 1 pose艂, 5 pos艂贸w wstrzyma艂o si臋 do g艂osowania.</u>
          <u xml:id="u-2.146" who="#Marszalek">Stwierdzam, 偶e Sejm odrzuci艂 poprawki Senatu do art. 28 i art. 32 ust. 1 bezwzgl臋dn膮 wi臋kszo艣ci膮 g艂os贸w.</u>
          <u xml:id="u-2.147" who="#Marszalek">Bardzo przepraszam przedstawicieli rz膮du, ale prosi艂bym o uczestniczenie w g艂osowaniu.</u>
          <u xml:id="u-2.148" who="#Marszalek">W poprawce nr 18 do art. 31 ust. 1 Senat proponuje, aby pracodawca, u kt贸rego pose艂 lub senator otrzyma艂 urlop bezp艂atny, by艂 obowi膮zany zatrudni膰 go nie p贸藕niej ni偶 3 miesi膮ce po wyga艣ni臋ciu mandatu.</u>
          <u xml:id="u-2.149" who="#Marszalek">Sejm natomiast uchwali艂, 偶e w takim wypadku pracodawca jest zobowi膮zany zatrudni膰 pos艂a lub senatora po zako艅czeniu urlopu bezp艂atnego lub po wyga艣ni臋ciu mandatu - w razie jego gotowo艣ci do pracy.</u>
          <u xml:id="u-2.150" who="#Marszalek">Komisje wnosz膮 o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-2.151" who="#Marszalek">Kto z pa艅 i pan贸w pos艂贸w jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 31 ust. 1, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-2.152" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-2.153" who="#Marszalek">Kto wstrzyma艂 si臋 od g艂osowania?</u>
          <u xml:id="u-2.154" who="#Marszalek">W g艂osowaniu wzi臋艂o udzia艂 362 pos艂贸w. Wi臋kszo艣膰 bezwzgl臋dna wynosi 182. Za odrzuceniem poprawki g艂osowa艂o 356 pos艂贸w, przeciw - 4, 2 pos艂贸w wstrzyma艂o si臋 od g艂osowania.</u>
          <u xml:id="u-2.155" who="#Marszalek">Stwierdzam, 偶e Sejm odrzuci艂 poprawk臋 Senatu do art. 31 ust. 1 bezwzgl臋dn膮 wi臋kszo艣ci膮 g艂os贸w.</u>
          <u xml:id="u-2.156" who="#Marszalek">Nad poprawk膮 nr 19 ju偶 g艂osowali艣my.</u>
          <u xml:id="u-2.157" who="#Marszalek">W poprawce nr 20 do art. 32 ust. 1 Senat proponuje, aby dodatkowo pose艂 lub senator zajmuj膮cy kierownicze stanowisko pa艅stwowe nie m贸g艂 by膰 zatrudniony w organach wymienionych w art. 30.</u>
          <u xml:id="u-2.158" who="#Marszalek">Senat proponuje ponadto, aby wy艂膮czy膰 stosowanie art. 39, przewiduj膮cego odpraw臋 parlamentarn膮 i odpraw臋 po艣miertn膮, wobec tej grupy pos艂贸w i senator贸w.</u>
          <u xml:id="u-2.159" who="#Marszalek">Komisje wnosz膮 o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-2.160" who="#Marszalek">Kto z pa艅 i pan贸w pos艂贸w jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 32 ust. 1, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-2.161" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-2.162" who="#Marszalek">Kto wstrzyma艂 si臋 od g艂osowania?</u>
          <u xml:id="u-2.163" who="#Marszalek">W g艂osowaniu wzi臋艂o udzia艂 356 pos艂贸w. Wi臋kszo艣膰 bezwzgl臋dna wynosi 179. Za odrzuceniem poprawki g艂osowa艂o 349 pos艂贸w, przeciw - 1 pose艂, 6 pos艂贸w wstrzyma艂o si臋 od g艂osowania.</u>
          <u xml:id="u-2.164" who="#Marszalek">Stwierdzam, 偶e Sejm odrzuci艂 poprawk臋 Senatu do art. 32 ust. 1 bezwzgl臋dn膮 wi臋kszo艣ci膮 g艂os贸w.</u>
          <u xml:id="u-2.165" who="#Marszalek">W poprawce nr 21 do art. 34 ust. 1 Senat proponuje, aby po wyrazie 藵osobami藵 wykre艣li膰 przecinek.</u>
          <u xml:id="u-2.166" who="#Marszalek">Komisje wnosz膮 o przyj臋cie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-2.167" who="#Marszalek">Kto z pa艅 i pan贸w pos艂贸w jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 34 ust. 1, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-2.168" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-2.169" who="#Marszalek">Kto wstrzyma艂 si臋 od g艂osowania?</u>
          <u xml:id="u-2.170" who="#Marszalek">W g艂osowaniu wzi臋艂o udzia艂 357 pos艂贸w. Wi臋kszo艣膰 bezwzgl臋dna wynosi 179. Za odrzuceniem poprawki g艂osowa艂o 16 pos艂贸w, przeciw - 329, 12 pos艂贸w wstrzyma艂o si臋 od g艂osowania.</u>
          <u xml:id="u-2.171" who="#Marszalek">Stwierdzam, 偶e Sejm wobec nieuzyskania bezwzgl臋dnej wi臋kszo艣ci g艂os贸w poprawk臋 Senatu do art. 34 ust. 1 przyj膮艂.</u>
          <u xml:id="u-2.172" who="#Marszalek">W poprawce nr 22 do art. 35 ust. 1 Senat proponuje, aby skre艣li膰 przepis, zgodnie z kt贸rym pos艂owie i senatorowie w o艣wiadczeniach maj膮tkowych powinni zamieszcza膰 informacj臋 o maj膮tku odr臋bnym ma艂偶onk贸w.</u>
          <u xml:id="u-2.173" who="#Marszalek">Komisje wnosz膮 o przyj臋cie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-2.174" who="#Marszalek">Kto z pa艅 i pan贸w pos艂贸w jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 35 ust. 1, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-2.175" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-2.176" who="#Marszalek">Kto wstrzyma艂 si臋 od g艂osowania?</u>
          <u xml:id="u-2.177" who="#Marszalek">W g艂osowaniu wzi臋艂o udzia艂 360 pos艂贸w. Wi臋kszo艣膰 bezwzgl臋dna wynosi 181. Za odrzuceniem poprawki g艂osowa艂o 110 pos艂贸w, przeciw - 237, 13 pos艂贸w wstrzyma艂o si臋 od g艂osowania.</u>
          <u xml:id="u-2.178" who="#Marszalek">Stwierdzam, 偶e Sejm wobec nieuzyskania bezwzgl臋dnej wi臋kszo艣ci g艂os贸w poprawk臋 Senatu do art. 35 ust. 1 przyj膮艂.</u>
          <u xml:id="u-2.179" who="#Marszalek">W poprawce nr 23 do art. 38 Senat proponuje, aby dotychczasow膮 tre艣膰 tego artyku艂u, dotycz膮cego odprawy w zwi膮zku z przej艣ciem na emerytur臋 lub rent臋, oznaczy膰 jako ust. 1 i doda膰 nowy ust. 2 stanowi膮cy, 偶e w razie zbiegu uprawnie艅 z r贸偶nych tytu艂贸w do odprawy przys艂uguje odprawa wybrana przez uprawnionego.</u>
          <u xml:id="u-2.180" who="#Marszalek">Konsekwencj膮 tej poprawki jest poprawka nr 24 do art. 40, w kt贸rej Senat proponuje, aby zmieni膰 odpowiednio powo艂anie w tym artykule.</u>
          <u xml:id="u-2.181" who="#Marszalek">Nad poprawkami tymi g艂osowa膰 b臋dziemy 艂膮cznie.</u>
          <u xml:id="u-2.182" who="#Marszalek">Komisje wnosz膮 o przyj臋cie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-2.183" who="#Marszalek">Kto z pa艅 i pan贸w pos艂贸w jest za odrzuceniem poprawek Senatu do art. 38 i art. 40, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-2.184" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-2.185" who="#Marszalek">Kto wstrzyma艂 si臋 od g艂osowania?</u>
          <u xml:id="u-2.186" who="#Marszalek">W g艂osowaniu wzi臋艂o udzia艂 347 pos艂贸w. Wi臋kszo艣膰 bezwzgl臋dna wynosi 174. Za odrzuceniem poprawek g艂osowa艂o 9 pos艂贸w, przeciw - 335, 3 pos艂贸w wstrzyma艂o si臋 od g艂osowania.</u>
          <u xml:id="u-2.187" who="#Marszalek">Stwierdzam, 偶e Sejm wobec nieuzyskania bezwzgl臋dnej wi臋kszo艣ci g艂os贸w poprawki Senatu do art. 38 i art. 40 przyj膮艂.</u>
          <u xml:id="u-2.188" who="#Marszalek">W poprawce nr 25 do art. 51, wprowadzaj膮cego zmiany w ustawie o Trybunale Stanu, Senat w zmianie 1 do art. 11 ust. 1 proponuje, aby w przepisie dotycz膮cym uchwa艂y w sprawie poci膮gni臋cia do odpowiedzialno艣ci karnej w wypadku osoby, kt贸ra jest pos艂em lub senatorem, skre艣li膰 wyrazy 藵w wypadku藵.</u>
          <u xml:id="u-2.189" who="#Marszalek">Komisje wnosz膮 o przyj臋cie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-2.190" who="#Marszalek">Kto z pa艅 i pan贸w pos艂贸w jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 51, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-2.191" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-2.192" who="#Marszalek">Kto wstrzyma艂 si臋 od g艂osowania?</u>
          <u xml:id="u-2.193" who="#Marszalek">W g艂osowaniu wzi臋艂o udzia艂 360 pos艂贸w. Wi臋kszo艣膰 bezwzgl臋dna wynosi 181. Za odrzuceniem poprawki g艂osowa艂o 8 pos艂贸w, przeciw - 350, 2 pos艂贸w wstrzyma艂o si臋 od g艂osowania.</u>
          <u xml:id="u-2.194" who="#Marszalek">Stwierdzam, 偶e Sejm wobec nieuzyskania bezwzgl臋dnej wi臋kszo艣ci g艂os贸w poprawk臋 Senatu do art. 51 przyj膮艂.</u>
          <u xml:id="u-2.195" who="#Marszalek">W poprawce nr 26 do art. 53 Senat proponuje, aby dotychczasow膮 tre艣膰 tego artyku艂u oznaczy膰 jako ust. 1 i doda膰 nowy ust. 2 stanowi膮cy, 偶e egzekucje z diet poselskich i senatorskich wszcz臋te, a nie zako艅czone przed dniem wej艣cia w 偶ycie ustawy, prowadzi si臋 w stosunku do pos艂贸w i senator贸w bie偶膮cej kadencji wed艂ug przepis贸w dotychczasowych.</u>
          <u xml:id="u-2.196" who="#Marszalek">Komisje wnosz膮 o przyj臋cie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-2.197" who="#Marszalek">Kto z pa艅 i pan贸w pos艂贸w jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 53, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-2.198" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-2.199" who="#Marszalek">Kto wstrzyma艂 si臋 od g艂osowania?</u>
          <u xml:id="u-2.200" who="#Marszalek">W g艂osowaniu wzi臋艂o udzia艂 355 pos艂贸w. Wi臋kszo艣膰 bezwzgl臋dna wynosi 178. Za odrzuceniem poprawki g艂osowa艂o 5 pos艂贸w, przeciw - 348, 2 pos艂贸w wstrzyma艂o si臋 od g艂osowania.</u>
          <u xml:id="u-2.201" who="#Marszalek">Stwierdzam, 偶e Sejm wobec nieuzyskania bezwzgl臋dnej wi臋kszo艣ci g艂os贸w poprawk臋 Senatu do art. 53 przyj膮艂.</u>
          <u xml:id="u-2.202" who="#Marszalek">W poprawce nr 27 do art. 55 Senat przez skre艣lenie powo艂ania na art. 25 ust. 3 i 4 proponuje, aby do pos艂贸w i senator贸w kadencji, w czasie kt贸rej wejdzie w 偶ycie niniejsza ustawa, nie mia艂 zastosowania tylko art. 30 dotycz膮cy ogranicze艅 wykonywania pracy na podstawie stosunku pracy.</u>
          <u xml:id="u-2.203" who="#Marszalek">Komisje wnosz膮 o przyj臋cie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-2.204" who="#Marszalek">Kto z pa艅 i pan贸w pos艂贸w jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 55, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-2.205" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-2.206" who="#Marszalek">Kto wstrzyma艂 si臋 od g艂osowania?</u>
          <u xml:id="u-2.207" who="#Marszalek">W g艂osowaniu wzi臋艂o udzia艂 336 pos艂贸w. Wi臋kszo艣膰 bezwzgl臋dna wynosi 169. Za odrzuceniem poprawki g艂osowa艂o 34 pos艂贸w, przeciw - 293, 9 pos艂贸w wstrzyma艂o si臋 od g艂osowania.</u>
          <u xml:id="u-2.208" who="#Marszalek">Stwierdzam, 偶e Sejm wobec nieuzyskania bezwzgl臋dnej wi臋kszo艣ci g艂os贸w poprawk臋 Senatu do art. 55 przyj膮艂.</u>
          <u xml:id="u-2.209" who="#Marszalek">W poprawce nr 28 Senat w nowym brzmieniu art. 57 proponuje, aby ustawa wesz艂a w 偶ycie z dniem 1 lipca 1996 r., a nie - jak uchwali艂 Sejm - po up艂ywie 3 miesi臋cy od dnia og艂oszenia, a ponadto aby dodatkowo art. 51 zawieraj膮cy zmiany w ustawie o Trybunale Stanu wszed艂 w 偶ycie po up艂ywie 14 dni od dnia og艂oszenia.</u>
          <u xml:id="u-2.210" who="#Marszalek">Komisje wnosz膮 o przyj臋cie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-2.211" who="#Marszalek">Kto z pa艅 i pan贸w pos艂贸w jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 57, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-2.212" who="#Marszalek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-2.213" who="#Marszalek">Kto wstrzyma艂 si臋 od g艂osowania?</u>
          <u xml:id="u-2.214" who="#Marszalek">W g艂osowaniu wzi臋艂o udzia艂 355 pos艂贸w. Wi臋kszo艣膰 bezwzgl臋dna wynosi 178. Za odrzuceniem poprawki g艂osowa艂o 4 pos艂贸w, przeciw - 346, 5 pos艂贸w wstrzyma艂o si臋 od g艂osowania.</u>
          <u xml:id="u-2.215" who="#Marszalek">Stwierdzam, 偶e Sejm wobec nieuzyskania bezwzgl臋dnej wi臋kszo艣ci g艂os贸w poprawk臋 Senatu do art. 57 przyj膮艂.</u>
          <u xml:id="u-2.216" who="#Marszalek">Na tym zako艅czyli艣my rozpatrywanie poprawek Senatu do ustawy o wykonywaniu mandatu pos艂a i senatora.</u>
          <u xml:id="u-2.217" who="#Marszalek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 7 porz膮dku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej oraz Komisji Ustawodawczej o orzeczeniu Trybuna艂u Konstytucyjnego z dnia 31 stycznia 1996 r. (sygn. akt K. 9/95) w sprawie niezgodno艣ci z Konstytucj膮 Rzeczypospolitej Polskiej art. 103 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane.</u>
          <u xml:id="u-2.218" who="#Marszalek">Sejm wys艂ucha艂 sprawozdania komisji przedstawionego przez pana pos艂a Janusza Szyma艅skiego oraz przeprowadzi艂 dyskusj臋.</u>
          <u xml:id="u-2.219" who="#Marszalek">Przechodzimy do g艂osowania.</u>
          <u xml:id="u-2.220" who="#Marszalek">Przypominam, i偶 zgodnie z art. 7 ust. 4 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym uchwa艂y w sprawach oddalenia orzeczenia Trybuna艂u zapadaj膮 wi臋kszo艣ci膮 2/3 g艂os贸w w obecno艣ci co najmniej po艂owy og贸lnej liczby pos艂贸w.</u>
          <u xml:id="u-2.221" who="#Marszalek">Zgodnie z art. 64 ust. 3 regulaminu Sejmu nieoddalenie orzeczenia jest r贸wnoznaczne z uznaniem go za zasadne.</u>
          <u xml:id="u-2.222" who="#Marszalek">Je偶eli Sejm uzna orzeczenie za zasadne, dokonuje odpowiednich zmian w akcie obj臋tym tym orzeczeniem b膮d藕 uchyla go w ca艂o艣ci albo w cz臋艣ci.</u>
          <u xml:id="u-2.223" who="#Marszalek">W orzeczeniu z dnia 31 stycznia 1996 r. Trybuna艂 Konstytucyjny stwierdzi艂 niezgodno艣膰 przepis贸w art. 103 ust. 1 i 2 w zwi膮zku z art. 48 ustawy Prawo budowlane z art. 1 i art. 3 ust. 1 przepis贸w konstytucyjnych utrzymanych w mocy przez ustaw臋 konstytucyjn膮 z dnia 17 pa藕dziernika 1992 r.</u>
          <u xml:id="u-2.224" who="#Marszalek">G艂osowa膰 b臋dziemy nad wnioskiem o oddalenie orzeczenia.</u>
          <u xml:id="u-2.225" who="#Marszalek">Komisje wyra偶aj膮 pozytywn膮 opini臋 co do zasadno艣ci przed艂o偶onego orzeczenia.</u>
          <u xml:id="u-2.226" who="#Marszalek">Przyst臋pujemy do g艂osowania.</u>
          <u xml:id="u-2.227" who="#Marszalek">Kto z pa艅 i pan贸w pos艂贸w jest za przyj臋ciem wniosku o oddalenie orzeczenia Trybuna艂u Konstytucyjnego stwierdzaj膮cego niezgodno艣膰 przepis贸w art. 103 ust. 1 i 2 ustawy Prawo budowlane z art. 1 i art. 3 ust. 1 przepis贸w konstytucyjnych utrzymanych w mocy przez ustaw臋 konstytucyjn膮 z dnia 17 pa藕dziernika 1992 r., zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-2.228" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-2.229" who="#Marszalek">Kto wstrzyma艂 si臋 od g艂osu?</u>
          <u xml:id="u-2.230" who="#Marszalek">W g艂osowaniu wzi臋艂o udzia艂 358 pos艂贸w. Wi臋kszo艣膰 2/3 wynosi 239. Za odrzuceniem orzeczenia g艂osowa艂o 5 pos艂贸w, przeciw - 349, wstrzyma艂o si臋 od g艂osu 4 pos艂贸w.</u>
          <u xml:id="u-2.231" who="#Marszalek">Stwierdzam, 偶e wobec nieuzyskania przez wniosek o oddalenie orzeczenia Trybuna艂u Konstytucyjnego wymaganej wi臋kszo艣ci 2/3 g艂os贸w Sejm uzna艂 orzeczenie Trybuna艂u Konstytucyjnego za zasadne.</u>
          <u xml:id="u-2.232" who="#Marszalek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 9 porz膮dku dziennego: Pierwsze czytanie rz膮dowego projektu ustawy o zmianie ustawy o post臋powaniu egzekucyjnym w administracji.</u>
          <u xml:id="u-2.233" who="#Marszalek">Sejm wys艂ucha艂 uzasadnienia projektu ustawy przedstawionego przez g艂贸wnego inspektora nadzoru budowlanego podsekretarza stanu pana Andrzeja Dobruckiego oraz przeprowadzi艂 dyskusj臋.</u>
          <u xml:id="u-2.234" who="#Marszalek">Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm skierowa艂 rz膮dowy projekt ustawy o zmianie ustawy o post臋powaniu egzekucyjnym w administracji do Komisji Administracji i Spraw Wewn臋trznych, Komisji Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej oraz Komisji Ustawodawczej w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-2.235" who="#Marszalek">W dyskusji zg艂oszono wniosek o dodatkowe skierowanie do Komisji Sprawiedliwo艣ci i Praw Cz艂owieka.</u>
          <u xml:id="u-2.236" who="#Marszalek">Je偶eli nie us艂ysz臋 sprzeciwu, b臋d臋 uwa偶a艂, 偶e Sejm propozycj臋 Prezydium Sejmu przyj膮艂, a wniosek o dodatkowe skierowanie poddam pod g艂osowanie.</u>
          <u xml:id="u-2.237" who="#Marszalek">Sprzeciwu nie s艂ysz臋.</u>
          <u xml:id="u-2.238" who="#Marszalek">Przyst臋pujemy do g艂osowania.</u>
          <u xml:id="u-2.239" who="#Marszalek">Kto z pa艅 i pan贸w pos艂贸w jest za przyj臋ciem wniosku o skierowanie rz膮dowego projektu ustawy o zmianie ustawy o post臋powaniu egzekucyjnym w administracji dodatkowo do Komisji Sprawiedliwo艣ci i Praw Cz艂owieka, zechce podnie艣膰 r臋k臋 i nacisn膮膰 przycisk.</u>
          <u xml:id="u-2.240" who="#Marszalek">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-2.241" who="#Marszalek">Kto wstrzyma艂 si臋 od g艂osu?</u>
          <u xml:id="u-2.242" who="#Marszalek">W g艂osowaniu wzi臋艂o udzia艂 343 pos艂贸w. Za przyj臋ciem wniosku o skierowanie g艂osowa艂o 13 pos艂贸w, przeciw - 309, wstrzyma艂o si臋 od g艂osu 21 pos艂贸w.</u>
          <u xml:id="u-2.243" who="#Marszalek">Stwierdzam, 偶e Sejm wniosek o dodatkowe skierowanie projektu ustawy odrzuci艂.</u>
          <u xml:id="u-2.244" who="#Marszalek">Przyst臋pujemy do rozpatrzenia punktu 10 porz膮dku dziennego: Informacja ministra spraw zagranicznych o g艂贸wnych kierunkach polityki zagranicznej Polski.</u>
          <u xml:id="u-2.245" who="#Marszalek">O zabranie g艂osu prosz臋 ministra spraw zagranicznych pana Dariusza Rosatiego.</u>
          <u xml:id="u-2.246" who="#komentarz">(Do lo偶y wchodzi prezydent RP Aleksander Kwa艣niewski)</u>
          <u xml:id="u-2.247" who="#komentarz">(Zebrani wstaj膮, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-2.248" who="#Marszalek">W ten spos贸b Wysoka Izba zwolni艂a mnie z obowi膮zku powitania prezydenta Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-2.249" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-2.250" who="#Marszalek">Prosz臋, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Panie Marsza艂ku! Panie i Panowie Pos艂owie! Naczelnym zadaniem polityki zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej jest s艂u偶y膰 polskiej racji stanu. Oznacza to, 偶e powinna ona przyczynia膰 si臋 do realizacji jak najlepiej poj臋tego interesu narodowego, interesu pa艅stwa polskiego. Jak ka偶da polityka, tak i polityka zagraniczna powinna mie膰 jasn膮 wizj臋 cel贸w, do kt贸rych zmierzamy, a tak偶e metod, 艣rodk贸w i instrument贸w dzia艂ania. B臋d膮c w istocie dzia艂alno艣ci膮 na wskro艣 praktyczn膮, polityka zagraniczna musi wszak偶e wspiera膰 si臋 na gruntownym rozpoznaniu warunk贸w otoczenia krajowego i mi臋dzynarodowego oraz korzysta膰 z bogactwa do艣wiadcze艅 historycznych. Na tej podstawie oraz bior膮c pod uwag臋 aspiracje i oczekiwania narodu, polityka zagraniczna musi formu艂owa膰 cele strategiczne oraz optymalne drogi ich urzeczywistniania.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Interes narodowy Polski, jak zreszt膮 ka偶dego demokratycznego pa艅stwa, wymaga, aby polityka zagraniczna by艂a zorientowana na realizacj臋 trzech g艂贸wnych cel贸w strategicznych: po pierwsze, bezpiecze艅stwa narodowego, zapewnienia suwerenno艣ci i integralno艣ci kraju; po drugie, stworzenia sprzyjaj膮cych warunk贸w do rozwoju cywilizacyjnego i gospodarczego naszego kraju; i po trzecie, tworzenia przyjaznego otoczenia mi臋dzynarodowego, kieruj膮cego si臋 zasadami demokracji i prawa mi臋dzynarodowego. W jaki spos贸b powinni艣my zmierza膰 do realizacji tych cel贸w?</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Po 1989 r. ukszta艂towa艂a si臋 w Europie nowa rzeczywisto艣膰 polityczna. Jej g艂贸wnym wyznacznikiem jest zast膮pienie uk艂adu dwubiegunowego, opartego na podzia艂ach ideologicznych i rywalizacji blok贸w militarnych, uk艂adem opartym na wsp贸艂pracy przy powszechnym akceptowaniu demokracji, pluralizmu i wolnego rynku jako zasad organizuj膮cych funkcjonowanie spo艂ecze艅stw europejskich i stosunk贸w mi臋dzy nimi. Mimo pojawiaj膮cych si臋 wci膮偶 pewnych zagro偶e艅, ten nowo powsta艂y uk艂ad odznacza si臋 du偶膮 trwa艂o艣ci膮 i wszystko wskazuje na to, 偶e b臋dzie dominowa艂 w Europie przez najbli偶sze dziesi臋ciolecia. W tych nowych warunkach mi臋dzynarodowych dokonali艣my ponownie, w spos贸b suwerenny, oceny sytuacji Polski, okre艣lili艣my obszar zamierze艅 i dzia艂a艅 politycznych, kt贸re pozwalaj膮 na najlepsz膮 realizacj臋 naszych interes贸w narodowych. W艣r贸d nich wyodr臋bni膰 mo偶na nast臋puj膮ce trzy priorytety:</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">1) powr贸t Polski do 艣wiata zachodniego poprzez integracj臋 z instytucjami europejskimi i euroatlantyckimi;</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">2) budowanie jak najlepszych stosunk贸w z s膮siadami;</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">3) wsp贸艂praca w skali regionu, s艂u偶膮ca jego stabilizacji i wzmocnieniu pozycji Polski.</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Te trzy zasadnicze priorytety winny by膰 uzupe艂nione aktywno艣ci膮 Polski na szerszym forum mi臋dzynarodowym, zw艂aszcza w Organizacji Narod贸w Zjednoczonych, co wynika m.in. z naszej roli w Radzie Bezpiecze艅stwa, oraz rozwojem wsp贸艂pracy z o艣rodkami dynamiki gospodarczej w 艣wiecie, w tym poza Europ膮.</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">W takim uj臋ciu polityka zagraniczna Rzeczypospolitej pozostaje polityk膮 kontynuacji i ci膮g艂o艣ci. Kontynuacji, kt贸r膮 nale偶y odczytywa膰 jako odzwierciedlenie szerokiego konsensu, jaki istnieje w艣r贸d si艂 politycznych w Polsce w odniesieniu do g艂贸wnych cel贸w polityki zagranicznej - mimo naturalnych zr贸偶nicowa艅 spo艂ecznych i politycznych. Mo偶na powiedzie膰, 偶e cele te s膮 elementem zespalaj膮cym Polak贸w i stanowi膮 podstaw臋 narodowego porozumienia. Utrzymywanie tego konsensu jest zasadniczym czynnikiem skuteczno艣ci polskiej polityki zagranicznej. Ci膮g艂o艣膰 wszak偶e nie oznacza niezmienno艣ci zasad i braku elastyczno艣ci. W naszym otoczeniu zachodz膮 zmiany, r贸wnie偶 nasza pozycja mi臋dzynarodowa ulega ewolucji. Wymaga to dostosowywania instrument贸w polskiej polityki zagranicznej do zmieniaj膮cych si臋 warunk贸w, wymaga aktywno艣ci w przeciwdzia艂aniu zjawiskom niekorzystnym i wspieraniu tych zmian, kt贸re s艂u偶膮 umocnieniu stabilno艣ci i demokracji.</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Panie i Panowie Pos艂owie! Ostatnie lata przynios艂y gruntown膮 zmian臋 mi臋dzynarodowego 艣rodowiska Polski. Nie istnieje ju偶 偶adne z trzech pa艅stw s膮siaduj膮cych z Polsk膮 przed 1989 r.: ani ZSRR, ani NRD, ani Czechos艂owacja. Nie jeste艣my te偶 ju偶 krajem wci艣ni臋tym mi臋dzy dwa agresywne mocarstwa, co d艂ugi czas by艂o istnym przekle艅stwem naszych dziej贸w.</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Obecnie na zachodzie s膮siadujemy z dog艂臋bnie zdemokratyzowanymi Niemcami, a nasze stosunki z tym krajem powszechnie uznaje si臋 za modelowe. Na wschodzie graniczymy z szeregiem nowo powsta艂ych wskutek rozpadu Zwi膮zku Radzieckiego pa艅stw, a stosunki z najwi臋kszym z nich - Rosj膮 staj膮 si臋 coraz bardziej dynamiczne i wszechstronne, a tym samym normalne.</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">W tych og贸lnie korzystnych warunkach, a przede wszystkim dzi臋ki naszemu w艂asnemu wysi艂kowi w dziele reform politycznych i gospodarczych Polska wkracza w okres stabilizacji i rozwoju, w okres normalno艣ci, czego historia tego stulecia szczeg贸lnie sk膮pi艂a naszemu krajowi. Staj膮c si臋 normalnym krajem demokratycznym i wolnorynkowym, o wysokiej stopie wzrostu gospodarczego, Polska zmienia sw贸j wizerunek i pozycj臋. Przestajemy by膰 postrzegani w kategoriach emocjonalnych i heroicznych, jako kraj, kt贸ry zapocz膮tkowa艂 rewolucyjne zmiany w Europie w latach 1989-1990. Mija euforia zrodzona na tle tych wydarze艅. W polityce ko艅czy si臋 dominacja symboli i gest贸w, ich miejsce coraz cz臋艣ciej zajmuje trze藕wy rachunek zysk贸w i strat.</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Stoj膮c w obliczu tych zmian, musimy d膮偶y膰 do tego, aby Polska by艂a traktowana przez kraje oraz instytucje europejskie i euroatlantyckie jako wiarygodny partner, jako kraj, kt贸ry nie tylko jest stabilny wewn臋trznie, ale jest w stanie stabilizuj膮co wp艂ywa膰 na ca艂y region. Kraj, kt贸ry nie tylko przestaje by膰 odbiorc膮 pomocy zagranicznej, ale powinien by膰 w coraz wi臋kszym stopniu jej dawc膮.</u>
          <u xml:id="u-3.12" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Polska polityka zagraniczna w coraz wi臋kszej mierze podejmuje te nowe wyzwania i szanse. Chc臋 odnotowa膰 wzmo偶on膮 aktywno艣膰 polityczn膮 i dyplomatyczn膮 Polski na arenie mi臋dzynarodowej. W ostatnim okresie dosz艂o do znacznej intensyfikacji kontakt贸w na najwy偶szym szczeblu. Wizyty i spotkania prezydenta Rzeczypospolitej, prezesa Rady Ministr贸w, a tak偶e ministra spraw zagranicznych s膮 艣wiadectwem rosn膮cej roli, jak膮 odgrywamy, a tak偶e wagi, jak膮 przywi膮zujemy do dialogu i bezpo艣rednich kontakt贸w z naszymi partnerami.</u>
          <u xml:id="u-3.13" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Warunki w najbli偶szym otoczeniu mi臋dzynarodowym s膮 dla nas korzystne. Mamy traktatowo uregulowane stosunki z naszymi s膮siadami, nie wyst臋puj膮 konflikty, brak jest bezpo艣rednich zagro偶e艅. Jednak ten stan rzeczy nie jest dany raz na zawsze. Nie s膮 przecie偶 tak zn贸w odleg艂e zarzewia konflikt贸w na Ba艂kanach, na Naddniestrzu, w regionie Kaukazu. Wyj艣ciowe r贸偶nice gospodarcze i spo艂eczno-kulturowe powoduj膮, 偶e demokratyzacja i reformy prorynkowe przebiegaj膮 odmiennie w r贸偶nych krajach regionu, nierzadko wywo艂uj膮c napi臋cia oraz patologie spo艂eczne i utrudniaj膮c konsolidacj臋 system贸w demokratycznych. Pog艂臋biaj膮 one frustracje spo艂ecze艅stw dotkni臋tych tymi trudno艣ciami, tworz膮c grunt dla nacjonalistycznych resentyment贸w i szowinistycznej demagogii.</u>
          <u xml:id="u-3.14" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Gruntowne przemiany ustrojowe w naszym regionie, id膮ce w parze z przeobra偶eniami porz膮dku globalnego, rodz膮 zupe艂nie nowe typy zagro偶e艅 dla stabilno艣ci wewn臋trznej ka偶dego kraju i dla 艂adu mi臋dzynarodowego. Opr贸cz tradycyjnych zagro偶e艅 militarnych i politycznych coraz cz臋艣ciej m贸wi si臋 o zagro偶eniach ekonomicznych, kulturowych, a tak偶e w dziedzinie 艂adu i porz膮dku publicznego. Odnosi si臋 to zw艂aszcza do wyst臋puj膮cego, szczeg贸lnie w krajach dawnego Zwi膮zku Radzieckiego - ale nie tylko - umafijnienia gospodarki, zorganizowanej przest臋pczo艣ci, a tak偶e terroryzmu politycznego, katastrof ekologicznych i nie kontrolowanego nap艂ywu emigrant贸w, przemytu 艣rodk贸w potrzebnych do produkcji broni nuklearnej i temu podobnych zjawisk, kt贸re mog膮 przenika膰 lub ju偶 przenikaj膮 do Polski.</u>
          <u xml:id="u-3.15" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Mo偶liwo艣膰 skutecznego przeciwdzia艂ania powy偶szym zagro偶eniom - zar贸wno tradycyjnym, jak i tzw. nowym ryzykom - widzimy w rzeczowej i efektywnej wsp贸艂pracy dwustronnej oraz regionalnej w tej materii. Przede wszystkim jednak stawiamy na integracj臋 z instytucjami europejskimi i euroatlantyckimi. Stanowi膮 one ca艂o艣ciowy system zapewniaj膮cy wysokie standardy rozwoju i wsp贸艂pracy, gwarantowane efektywnymi mechanizmami ochrony i przeciwdzia艂ania. Dlatego Polska d膮偶y do cz艂onkostwa we wszystkich instytucjach zachodnich: NATO, Unii Europejskiej, Unii Zachodnioeuropejskiej oraz Organizacji Wsp贸艂pracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD). Procedury integracyjne w wypadku tych instytucji s膮 zr贸偶nicowane, a uzyskanie cz艂onkostwa w jednej nie powinno by膰 uzale偶nione od cz艂onkostwa w innej. Niemniej jednak te dzia艂ania w istotny spos贸b s膮 powi膮zane i wzajemnie wspomagaj膮ce, a przede wszystkim wiod膮 nas w tym samym kierunku.</u>
          <u xml:id="u-3.16" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Panie i Panowie Pos艂owie! Po raz kolejny z ca艂膮 moc膮 pragn臋 potwierdzi膰: Polska d膮偶y i b臋dzie d膮偶y膰 do uzyskania pe艂nego cz艂onkostwa w NATO. W naszej opinii Sojusz P贸艂nocnoatlantycki jest kluczow膮 struktur膮 tworzonej architektury bezpiecze艅stwa o wymiarze euroatlantyckim. Jest to struktura historycznie sprawdzona, kt贸ra okaza艂a si臋 skuteczna w zapewnianiu bezpiecze艅stwa swoim cz艂onkom, w ochronie podstawowych warto艣ci demokracji i rynku. Sojusz zapobiega艂 renacjonalizacji polityki bezpiecze艅stwa poszczeg贸lnych kraj贸w. Wycisza艂 potencjalne konflikty mi臋dzy historycznymi adwersarzami. Sprzyja艂 tym samym stabilizacji politycznej i rozwojowi ekonomicznemu w strefie euroatlantyckiej.</u>
          <u xml:id="u-3.17" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Cz艂onkostwo Polski w NATO nie tylko trwale umiejscowi nasz kraj w rodzinie pa艅stw demokratycznych. Wzmocni tak偶e stabilizacj臋 polityczn膮 i ekonomiczn膮 Polski. Oznacza膰 b臋dzie poszerzanie w kierunku wschodnim strefy stabilno艣ci i demokracji. Przeciwdzia艂a膰 b臋dzie pokusom tworzenia nieskutecznych i potencjalnie antagonizuj膮cych sojusz贸w subregionalnych.</u>
          <u xml:id="u-3.18" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Nie ma istotnych przeszk贸d, aby Polska sta艂a si臋 cz艂onkiem NATO w najbli偶szej przysz艂o艣ci. W istocie proces rozszerzania Sojuszu zosta艂 ju偶 uruchomiony. Jest to zar贸wno rezultatem zdecydowanej postawy pa艅stw cz艂onkowskich NATO, Kwatery G艂贸wnej Sojuszu oraz jego sekretarza generalnego, jak i skutkiem naszych konsekwentnych dzia艂a艅.</u>
          <u xml:id="u-3.19" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Sprawnie realizujemy ambitny indywidualny program Partnerstwa dla pokoju. Kontynuujemy nasz膮 misj臋 wojskow膮 w ramach IFOR, kt贸ra nie tylko s艂u偶y pokojowi europejskiemu, ale i umacnia mechanizmy wsp贸艂dzia艂ania wojskowego Polski z krajami NATO na szczeblu operacyjnym. Intensywnie uczestniczymy w debacie dotycz膮cej rozszerzania Sojuszu. Nasze pogl膮dy w tej sprawie, a zw艂aszcza w kwestii znaczenia i charakteru przysz艂ego polskiego cz艂onkostwa, przedstawili艣my w stosownym dokumencie przekazanym pa艅stwom NATO. Sta艂 si臋 on punktem wyj艣cia do rozpocz臋tego przed kilku dniami indywidualnego dialogu z NATO, kt贸ry b臋dzie kontynuowany w bie偶膮cym roku. Rozpocz臋li艣my prace nad programem integracji Polski z Sojuszem. Prowadzimy intensywn膮 wsp贸艂prac臋 dwu- i wielostronn膮 z pa艅stwami cz艂onkowskimi NATO.</u>
          <u xml:id="u-3.20" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Naszym celem jest doprowadzenie do tego, aby w grudniu br. Rada P贸艂nocnoatlantycka podj臋艂a zasadnicze decyzje dotycz膮ce kalendarza rozszerzenia Sojuszu, oraz zapewnienie, aby Polska znalaz艂a si臋 w grupie pa艅stw obj臋tej tym procesem w pierwszej kolejno艣ci. Temu celowi w istotny spos贸b b臋dzie podporz膮dkowana nasza aktywno艣膰 dyplomatyczna w stosunkach dwustronnych oraz wielostronnych z krajami NATO. Liczymy na poparcie 艣rodowisk polonijnych, zw艂aszcza wielomilionowej Polonii ameryka艅skiej.</u>
          <u xml:id="u-3.21" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Na pogl膮dy niekt贸rych pa艅stw NATO w kwestii tempa rozszerzania Sojuszu wp艂ywa utrzymuj膮ce si臋 negatywne stanowisko Rosji. Musimy nadal konsekwentnie przekonywa膰, 偶e rozszerzenie NATO nie jest wymierzone przeciwko Rosji ani 偶adnemu innemu krajowi, lecz stanowi fragment tworzenia nowej europejskiej architektury bezpiecze艅stwa, kt贸rej elementem pozostaje r贸wnie偶 Rosja. Nie pytamy i nie b臋dziemy pyta膰 Rosji o zgod臋 na wej艣cie do NATO, jednak w zgodzie z zasadami dobrego s膮siedztwa uwa偶amy za w艂a艣ciwe informowa膰 Rosj臋 o naszych intencjach. Nie mo偶emy r贸wnie偶 przyj膮膰 argumentu - co wielokrotnie podkre艣lali艣my - 偶e nasze cz艂onkostwo w NATO spowoduje izolacj臋 Rosji. Na taki argument odpowiadamy przede wszystkim stwierdzeniem, 偶e za wa偶ny czynnik towarzysz膮cy procesowi rozszerzenia Sojuszu uwa偶amy wzmacnianie wsp贸艂pracy pomi臋dzy NATO i Rosj膮, a tak偶e Ukrain膮 oraz krajami, kt贸re nie zostan膮 - przynajmniej w najbli偶szym czasie - cz艂onkami Sojuszu.</u>
          <u xml:id="u-3.22" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Jest to jednak tylko jedna strona czekaj膮cych nas przedsi臋wzi臋膰.W zwi膮zku z przysz艂ym cz艂onkostwem w Sojuszu konieczne jest r贸wnie偶 rozszerzenie i przyspieszenie procesu niezb臋dnych przeobra偶e艅 wewn臋trznych. Jednym z g艂贸wnych zada艅 jest wi臋c rozwijanie i umacnianie cywilnej, demokratycznej kontroli nad si艂ami zbrojnymi, a tak偶e systematyczne dostosowywanie tych si艂 i struktur dowodzenia do skutecznego dzia艂ania w ramach Sojuszu. Przyk艂adem takich dzia艂a艅 s膮 nowe uregulowania ustawowe dotycz膮ce ministra obrony narodowej przyj臋te na pocz膮tku br. Zasadnicze uregulowania powinny znale藕膰 odzwierciedlenie w nowej konstytucji Rzeczypospolitej. Liczymy, 偶e istotn膮 rol臋 w potwierdzeniu naszych aspiracji wobec NATO oraz stymulowaniu stosownych dzia艂a艅 dostosowawczych odegra Rada Bezpiecze艅stwa Narodowego przy prezydencie Rzeczypospolitej, z艂o偶ona z przedstawicieli r贸偶nych ugrupowa艅 politycznych.</u>
          <u xml:id="u-3.23" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Wzmocnieniu reprezentacji interes贸w Polski w Sojuszu s艂u偶y膰 b臋dzie ustanowienie w drugiej po艂owie bie偶膮cego roku przedstawicielstwa Rzeczypospolitej Polskiej przy Kwaterze G艂贸wnej NATO w Brukseli, utworzenie w MSZ odr臋bnego departamentu odpowiedzialnego za wsp贸艂prac臋 z NATO i Uni膮 Zachodnioeuropejsk膮 oraz wzmocnienie odpowiednich ogniw w Ministerstwie Obrony Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-3.24" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">W celu utrzymania consensusu spo艂ecznego w kwestii cz艂onkostwa Polski w NATO w艂a艣ciwe by艂oby podj臋cie w 艣rodowiskach opiniotw贸rczych i w mediach odpowiedniej kampanii informacyjnej, przedstawiaj膮cej NATO i jego ewolucj臋, promuj膮cej korzy艣ci p艂yn膮ce dla Polski z uczestnictwa w Sojuszu, a zarazem u艣wiadamiaj膮cej zobowi膮zania i koszty z tym zwi膮zane. Celowe by艂oby te偶 utworzenie w naszym kraju centrum informacji o NATO.</u>
          <u xml:id="u-3.25" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Jednym z element贸w polskiej polityki bezpiecze艅stwa jest te偶 d膮偶enie do zintensyfikowania wsp贸艂pracy z Uni膮 Zachodnioeuropejsk膮. D膮偶ymy do w艂膮czenia Polski do pracy coraz wi臋kszej liczby grup roboczych i innych agend tej organizacji oraz do wsp贸艂pracy przemys艂贸w zbrojeniowych pod egid膮 UZE. 艢ledzimy z uwag膮 tocz膮c膮 si臋 dyskusj臋 na temat Europejskiej To偶samo艣ci Obronnej.</u>
          <u xml:id="u-3.26" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Wysoka Izbo! Aktywna dzia艂alno艣膰 w Organizacji Bezpiecze艅stwa i Wsp贸艂pracy w Europie i udzia艂 w dostosowywaniu jej do nowych wyzwa艅 i zagro偶e艅 to kolejny wa偶ny kierunek naszej polityki zagranicznej w wymiarze bezpiecze艅stwa. Stoimy na stanowisku, 偶e system bezpiecze艅stwa europejskiego powinien by膰 budowany wielowymiarowo: poprzez rozszerzanie sprawdzonych zachodnich struktur bezpiecze艅stwa na wsch贸d, umacnianie OBWE oraz inne inicjatywy wielostronne i dwustronne ukierunkowane na budow臋 wzajemnego zaufania.</u>
          <u xml:id="u-3.27" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Nie uwa偶amy natomiast za fortunn膮 i perspektywiczn膮 koncepcji budowania, w oparciu o OBWE, nowej zwierzchniej instytucji paneuropejskiego systemu bezpiecze艅stwa. Opowiadamy si臋 za umacnianiem dzia艂alno艣ci OBWE jako instrumentu zapobiegaj膮cego podzia艂om i konfliktom w Europie, wsp贸艂dzia艂aj膮cego z innymi strukturami i inicjatywami w zakresie bezpiecze艅stwa. D膮偶ymy do wzrostu roli OBWE w zapobieganiu konfliktom, zw艂aszcza na terenie by艂ego ZSRR i by艂ej Jugos艂awii. Jako wa偶ne zadanie traktujemy udzia艂 Polski w misjach i operacjach obserwacyjnych i pokojowych, wykorzystywanie wa偶nych spotka艅 OBWE do nadawania jej pracom korzystnego dla naszych interes贸w kierunku.</u>
          <u xml:id="u-3.28" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Istotne znaczenie przywi膮zujemy do umacniania i rozwijania mi臋dzynarodowych mechanizm贸w kontroli zbroje艅 i budowy zaufania. W szczeg贸lno艣ci uwa偶amy, 偶e rozpoczynaj膮ca si臋 wkr贸tce konferencja przegl膮dowa powinna umocni膰 rol臋 i znaczenie Traktatu o Konwencjonalnych Si艂ach Zbrojnych w Europie, kt贸ry stanowi bezprecedensowe osi膮gni臋cie pa艅stw europejskich.</u>
          <u xml:id="u-3.29" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">OBWE powinna te偶 kontynuowa膰 dotychczasowe owocne dzia艂ania w dziedzinie tzw. ludzkiego wymiaru, obejmuj膮cego ochron臋 praw cz艂owieka, rz膮dy prawa i demokracj臋 pluralistyczn膮. Uwa偶am, 偶e w zakresie ludzkiego wymiaru OBWE bardzo wa偶n膮 rol臋 spe艂nia Biuro Instytucji Demokratycznych i Praw Cz艂owieka, kt贸re chcemy utrzyma膰 w Warszawie i kt贸rego dzia艂alno艣ci udzielamy pe艂nego poparcia.</u>
          <u xml:id="u-3.30" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Panie Marsza艂ku! Wysoki Sejmie! Nie s膮dz臋, aby by艂o przesad膮 stwierdzenie, 偶e nasze pog艂臋biaj膮ce si臋 zwi膮zki z Uni膮 Europejsk膮, uwie艅czone naszym cz艂onkostwem w niej w rych艂ym czasie, wyznaczaj膮 nowy rozdzia艂 polskich dziej贸w. Cho膰 pocz膮tki integracji europejskiej odnosi艂y si臋 przede wszystkim do gospodarki, jednak od zarania przy艣wieca艂y jej szersze cele - umocnienie demokracji i spo艂ecze艅stwa obywatelskiego, zapewnienie pokoju, ochrona wsp贸lnych europejskich warto艣ci.</u>
          <u xml:id="u-3.31" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Widzimy w Unii najbardziej udan膮 form臋 odpowiedzi na stoj膮ce przed Europejczykami wyzwania. Udzia艂 w Unii Europejskiej traktujemy nie tylko jako gwarancj臋 naszego rozwoju gospodarczego i post臋pu cywilizacyjnego, lecz tak偶e konsolidacji naszego demokratycznego pa艅stwa. Zdajemy sobie spraw臋, 偶e nasze przyst膮pienie do Unii jest determinowane nie tylko powodzeniem procesu reformowania si臋 samej Unii i wol膮 pa艅stw cz艂onkowskich, ale tak偶e stopniem naszego przygotowania do pe艂noprawnego cz艂onkostwa.</u>
          <u xml:id="u-3.32" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Sprostanie wymogom Unii to nie tylko zadanie instytucji pa艅stwowych, lecz r贸wnie偶 olbrzymi wysi艂ek ca艂ego spo艂ecze艅stwa. Stoj膮ce przed nami zadania winny znale藕膰 sw贸j wyraz w narodowej strategii integracji z Uni膮, szeroko zaprezentowanej spo艂ecze艅stwu. Ukierunkowywa艂aby ona oraz organizowa艂a prointegracyjny wysi艂ek g艂贸wnych si艂 politycznych i instytucji, a tak偶e przygotowania negocjacyjne, w tym kompetentnych grup polskich negocjator贸w. Wa偶ne jest r贸wnie偶, aby poszerzenie wiedzy spo艂ecze艅stwa o Unii Europejskiej i konsekwencjach cz艂onkostwa pozwala艂o utrzyma膰 dotychczasowy wysoki stopie艅 poparcia spo艂ecznego dla naszych zamierze艅 integracyjnych.</u>
          <u xml:id="u-3.33" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Chc臋 powiedzie膰, 偶e zosta艂y ju偶 rozpocz臋te prace nad przygotowaniem narodowej strategii integracyjnej zgodnie z uchwa艂膮 Sejmu z 14 marca br. Zasadnicz膮 cz臋艣ci膮 narodowej strategii integracji z Uni膮 powinny by膰 konsekwentne dzia艂ania adaptacyjne w r贸偶nych dziedzinach gospodarki i dzia艂alno艣ci pa艅stwowej, z uwzgl臋dnieniem zapis贸w Uk艂adu Europejskiego i Bia艂ej Ksi臋gi Komisji Europejskiej w sprawie dostosowa艅 do jednolitego rynku. W tym celu nale偶y w pe艂ni wykorzysta膰 mo偶liwo艣ci stworzone przez przyj臋t膮 w Essen przez Uni臋 strategi臋 przedakcesyjn膮, rozwijaj膮c tzw. stosunki strukturalne z Uni膮, tj. dialog i wsp贸艂prac臋 we wszystkich obszarach jej dzia艂ania.</u>
          <u xml:id="u-3.34" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">W wymiarze dyplomatycznym g艂贸wnym naszym zadaniem pozostaje obecnie promowanie Polski jako solidnego kandydata do cz艂onkostwa w Unii, d膮偶enie do ustalenia kalendarza przysz艂ych dzia艂a艅 oraz przygotowanie si臋 do rozm贸w przedakcesyjnych i akcesyjnych. B臋dziemy nadal zabiega膰 o poparcie poszczeg贸lnych pa艅stw cz艂onkowskich dla naszej kandydatury. Zwr贸cimy uwag臋 na intensyfikacj臋 wsp贸艂pracy z pa艅stwami, kt贸re sprawuj膮 lub rych艂o b臋d膮 sprawowa膰 przewodnictwo w Unii Europejskiej, tj. z W艂ochami, Irlandi膮 oraz Holandi膮. B臋dziemy wykorzystywa膰 istniej膮ce formy wsp贸艂pracy - w tym przede wszystkim tr贸jk膮t weimarski - w celu przyspieszania procesu integracji. Wa偶ne miejsce w tych dzia艂aniach przypisujemy wsp贸艂pracy regionalnej, 艣rodkowoeuropejskiej i ba艂tyckiej.</u>
          <u xml:id="u-3.35" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Bie偶膮cy rok b臋dzie mia艂 istotne znaczenie dla procesu integracji Polski z Uni膮 Europejsk膮. Komisja Europejska rozpocz臋艂a prac臋 nad przygotowaniem opinii, tzw. avis, na temat przygotowania poszczeg贸lnych kraj贸w aspiruj膮cych do cz艂onkostwa w Unii. Jeste艣my w trakcie opracowywania odpowiedzi na kwestionariusz, na podstawie kt贸rego Komisja Europejska b臋dzie wypracowywa膰 powy偶sz膮 opini臋.</u>
          <u xml:id="u-3.36" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Polska z zainteresowaniem obserwuje prac臋 rozpocz臋tej przed dwoma miesi膮cami konferencji mi臋dzyrz膮dowej pa艅stw Unii Europejskiej. Od jej wynik贸w zale偶y nie tylko przysz艂y kszta艂t Unii, lecz tak偶e perspektywa jej rozszerzenia oraz termin rozpocz臋cia negocjacji w tej sprawie. Jeste艣my zainteresowani, aby konferencja przynios艂a utrwalenie demokratycznego charakteru Unii, zwi臋kszenie efektywno艣ci i przejrzysto艣ci jej dzia艂ania, obj臋cie zasad膮 solidarno艣ci przysz艂ych cz艂onk贸w, umocnienie roli Unii w stosunkach europejskich. Chcemy mie膰 mo偶no艣膰 przekazywania naszego stanowiska w kwestiach b臋d膮cych przedmiotem konferencji.</u>
          <u xml:id="u-3.37" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Nieodleg艂a perspektywa negocjacji i realizacja narodowej strategii integracji wymagaj膮 pilnych decyzji instytucjonalnych. Musz膮 one zapewni膰 mi臋dzy innymi sprawny przep艂yw informacji oraz popraw臋 koordynacji dzia艂a艅 i wsp贸艂pracy resort贸w oraz instytucji. Jest to zreszt膮 uwaga, kt贸ra 艣mia艂o mo偶e dotyczy膰 tak偶e innych sfer dzia艂alno艣ci mi臋dzynarodowej Polski.</u>
          <u xml:id="u-3.38" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Panie i Panowie Pos艂owie! Wyb贸r Polski na niesta艂ego cz艂onka Rady Bezpiecze艅stwa ONZ jest nie tylko sukcesem naszej dyplomacji, wyrazem uznania dla naszej mi臋dzynarodowej pozycji, ale daje tak偶e mo偶liwo艣膰 realizowania naszych interes贸w. Upowszechnia wizerunek Polski jako kraju stabilnego i wiarygodnego, pozwala te偶 wzmocni膰 wsp贸艂prac臋 z naszymi sojusznikami w Europie Zachodniej i w Stanach Zjednoczonych. W ramach ONZ zale偶y nam w szczeg贸lno艣ci na wsp贸艂dzia艂aniu w trwa艂ym uregulowaniu konfliktu w Bo艣ni i Hercegowinie, wygaszaniu konflikt贸w na terenie Wsp贸lnoty Niepodleg艂ych Pa艅stw oraz na utrwalaniu pokoju na Bliskim Wschodzie. Popieramy wsp贸艂dzia艂anie Rady Bezpiecze艅stwa z organizacjami regionalnymi w sprawach dotycz膮cych mi臋dzynarodowego pokoju i bezpiecze艅stwa. Chcemy aktywnie uczestniczy膰 w dyskusjach dotycz膮cych reformy Organizacji Narod贸w Zjednoczonych i b臋dziemy dok艂ada膰 stara艅, aby przy ewentualnej zmianie formu艂y Rady Bezpiecze艅stwa zosta艂y nale偶ycie uwzgl臋dnione interesy Europy 艢rodkowej.</u>
          <u xml:id="u-3.39" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">B臋dziemy nadal po艣wi臋ca膰 wiele uwagi pracom Rady Spo艂eczno-Gospodarczej, w tym Europejskiej Komisji Gospodarczej, kt贸rej przyznajemy wa偶n膮 rol臋 we wspieraniu transformacji systemowych. B臋dziemy te偶 promowa膰 problematyk臋 spo艂eczn膮 i zwi膮zan膮 z ochron膮 praw cz艂owieka. B臋dziemy aktywnie uczestniczy膰 w pracach nad ustanowieniem Mi臋dzynarodowego Trybuna艂u Karnego. Nadal b臋dziemy rozwija膰 wsp贸艂prac臋 z programami i agencjami wyspecjalizowanymi ONZ.</u>
          <u xml:id="u-3.40" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Wysoki Sejmie! Niezmiernie wa偶n膮 dziedzin膮 dzia艂alno艣ci w polityce zagranicznej zawsze pozostan膮 stosunki dwustronne. W odniesieniu do kraj贸w europejskich kluczowe miejsce w naszej polityce zajmuj膮 stosunki z Niemcami i Francj膮. Zale偶y nam na tym, aby by艂y one systematycznie pog艂臋biane zar贸wno w dziedzinie politycznej, jak i gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-3.41" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Stosunki z Niemcami s膮 dzi艣 lepsze ni偶 ktokolwiek m贸g艂 si臋 spodziewa膰 w 1989 r., szczeg贸lnie je艣li uwzgl臋dni膰 szerszy kontekst historyczny. Demokratyczne, odpowiedzialne, partnerskie zachowania Niemiec powoduj膮, 偶e zanikaj膮 dawne uprzedzenia i emocje, a ich miejsce zajmuje t臋tni膮ca codziennym 偶yciem normalno艣膰 w handlu, wsp贸艂pracy, turystyce i wsp贸艂dzia艂aniu.</u>
          <u xml:id="u-3.42" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Wysoko cenimy sobie 偶yczliw膮 i pe艂n膮 zrozumienia postaw臋 Republiki Federalnej Niemiec w odniesieniu do naszych aspiracji integracyjnych. Mamy nadziej臋, 偶e poparcie ze strony Niemiec nadal b臋dzie konsekwentne i jednoznaczne.</u>
          <u xml:id="u-3.43" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Du偶膮 wag臋 przywi膮zujemy do wsp贸艂pracy wojskowej - zar贸wno bilateralnej, jak i tr贸jstronnej - polsko-niemiecko-du艅skiej. Uwa偶amy za niezwykle po偶yteczny rozw贸j wsp贸艂pracy transgranicznej mi臋dzy naszymi krajami i kontakt贸w z przygranicznymi landami.</u>
          <u xml:id="u-3.44" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Wysoko cenimy sobie r贸wnie偶 poparcie ze strony Francji - kraju tradycyjnie ciesz膮cego si臋 sympati膮 Polak贸w - dla naszych d膮偶e艅 integracyjnych. Z zainteresowaniem obserwujemy zar贸wno sygna艂y zwi膮zane z przewarto艣ciowaniem francuskiej polityki bezpiecze艅stwa, jak i kierunek rozwoju stosunk贸w Francji ze Stanami Zjednoczonymi, Niemcami i Rosj膮. Cieszy nas wzrost zaufania firm francuskich do polskiego rynku, przejawiaj膮cy si臋 w zwi臋kszaniu inwestycji kapita艂owych w naszym kraju.</u>
          <u xml:id="u-3.45" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Jako wa偶ne forum artyku艂owania polskich opinii i okre艣lania interes贸w traktujemy wsp贸艂prac臋 w ramach tr贸jk膮ta weimarskiego. Uwa偶amy, 偶e stanowi on obiecuj膮c膮 podstaw臋 naszego przysz艂ego uczestnictwa i roli w strukturach europejskich.</u>
          <u xml:id="u-3.46" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Chcemy zacie艣ni膰 nasze stosunki z Wielk膮 Brytani膮. Spodziewamy si臋, 偶e przyczyni si臋 do tego planowany rozw贸j dwustronnej wsp贸艂pracy politycznej, gospodarczej, a tak偶e wojskowej. Du偶e znaczenie przywi膮zujemy do wsp贸艂pracy z krajami Beneluksu oraz Dani膮 i Norwegi膮, kt贸re od dawna konsekwentnie popieraj膮 nasze aspiracje cz艂onkowskie w Unii Europejskiej i w NATO. B臋dziemy te偶 w dalszym ci膮gu utrzymywa膰 dobre stosunki ze Szwecj膮, Finlandi膮 i Austri膮, wykorzystuj膮c w jak najszerszym zakresie ich do艣wiadczenie z proces贸w negocjacyjnych i dostosowawczych do Unii. Liczymy, 偶e uda nam si臋 zapewni膰 poparcie wszystkich tych kraj贸w w kwestii dalszego rozszerzania Unii Europejskiej na wsch贸d.</u>
          <u xml:id="u-3.47" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Zamierzamy po艣wi臋ci膰 du偶o uwagi naszym stosunkom z krajami po艂udniowoeuropejskimi - W艂ochami, Hiszpani膮, Portugali膮, Grecj膮 - i systematycznie zmniejsza膰 ich obawy zwi膮zane z poszerzeniem Unii. W pe艂ni rozumiemy szczeg贸lne zainteresowanie tych kraj贸w problematyk膮 艣r贸dziemnomorsk膮, zdaj膮c sobie spraw臋, 偶e po przyst膮pieniu do Unii te problemy stan膮 si臋 r贸wnie偶 naszymi. Liczmy zarazem, 偶e nie przys艂oni膮 one problem贸w 艣rodkowoeuropejskich. Chcieliby艣my wykorzystywa膰 do艣wiadczenia integracyjne Hiszpanii, Portugalii i Grecji, wzmocni膰 dialog polityczny i zach臋ci膰 do wsp贸艂pracy gospodarczej. Zale偶y nam na wszechstronnym rozwoju tradycyjnie dobrych stosunk贸w z W艂ochami. Doceniamy poparcie udzielane nam w kwestii naszego cz艂onkostwa w NATO przez Turcj臋 - kraj odgrywaj膮cy istotn膮 rol臋 w strefie 艣rodziemnomorskiej.</u>
          <u xml:id="u-3.48" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Zale偶y nam r贸wnie偶 na utrzymaniu dialogu politycznego z neutraln膮 Szwajcari膮 i zach臋caniu kapita艂u szwajcarskiego do inwestowania w naszym kraju. Wysoko cenimy mi臋dzynarodow膮 dzia艂alno艣膰 papie偶a Polaka. Liczmy na rych艂y post臋p w sprawie ratyfikacji konkordatu z Watykanem.</u>
          <u xml:id="u-3.49" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Niezmiennie wa偶n膮 rol臋 w naszej polityce zagranicznej odgrywaj膮 stosunki ze Stanami Zjednoczonymi. Zdajemy sobie spraw臋 z wagi stanowiska ameryka艅skiego w kwestii rozszerzenia Sojuszu P贸艂nocnoatlantyckiego. Chcemy utrzymania wysokiego poziomu wsp贸艂pracy we wszystkich dziedzinach wzajemnych stosunk贸w, zw艂aszcza w sferze polityczno-militarnej, i ustanowienia w pe艂ni sojuszniczych stosunk贸w mi臋dzy naszymi krajami. W tym celu niezb臋dne jest utrzymanie dotychczasowego dialogu politycznego dotycz膮cego problem贸w bezpiecze艅stwa i naszego przyst膮pienia do NATO oraz zacie艣nienie wsp贸艂pracy wojskowej maj膮cej na celu dostosowanie polskich si艂 zbrojnych do standard贸w Sojuszu. Spodziewamy si臋, 偶e zaplanowana na lipiec br. wizyta prezydenta Aleksandra Kwa艣niewskiego stanie si臋 wa偶nym impulsem do dalszego rozwoju tej wsp贸艂pracy.</u>
          <u xml:id="u-3.50" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">B臋dziemy systematycznie zabiega膰 o zwi臋kszenie nap艂ywu ameryka艅skich inwestycji do Polski - w tym zw艂aszcza zaawansowanej technologii - oraz o utrzymanie preferencji celnych dla polskiego eksportu na rynek ameryka艅ski. Dla osi膮gni臋cia tych cel贸w i w sprawie naszego przyst膮pienia do NATO b臋dziemy zabiega膰 o poparcie ameryka艅skich k贸艂 opiniotw贸rczych oraz ameryka艅skiej Polonii.</u>
          <u xml:id="u-3.51" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Doceniamy poparcie Kanady dla integracji Polski z NATO. Chcemy dalszego rozwoju kontakt贸w wojskowych. Zale偶y nam na rozwoju wsp贸艂pracy gospodarczej, zwi臋kszeniu nap艂ywu kapita艂u kanadyjskiego oraz uzyskaniu nowych u艂atwie艅 finansowych.</u>
          <u xml:id="u-3.52" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Panie i Panowie Pos艂owie! Zdajemy sobie spraw臋 z faktu, 偶e podstaw膮 bezpiecze艅stwa ka偶dego kraju s膮 przede wszystkim jego stosunki z bezpo艣rednimi s膮siadami i z najbli偶szym otoczeniem. Istotn膮 rol臋 w naszych s膮siedzkich stosunkach odgrywa wsp贸艂praca z Czechami i W臋grami, a tak偶e S艂owacj膮. B臋dziemy d膮偶y膰 do zacie艣nienia z nimi kontakt贸w na r贸偶norodnych p艂aszczyznach i na wszystkich szczeblach. S艂u偶y膰 temu b臋dzie dalsza liberalizacja handlu w ramach CEFTA, rozw贸j kontakt贸w w dziedzinie obronno艣ci oraz konsultowanie strategii integracyjnej z NATO, UZE i Uni膮 Europejsk膮.</u>
          <u xml:id="u-3.53" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Istotne znaczenie maj膮 dla nas stosunki z pa艅stwami ba艂tyckimi. Pragn臋 podkre艣li膰 zdecydowan膮 popraw臋 stosunk贸w z naszym bezpo艣rednim s膮siadem - Litw膮. B臋dziemy dzia艂a膰 na rzecz wype艂nienia konkretn膮 tre艣ci膮 zawartych porozumie艅 i uzgodnie艅, rozwija膰 wsp贸艂prac臋 gospodarcz膮, sprzyja膰 integracji Litwy, a tak偶e 艁otwy z CEFTA. W ramach wsp贸艂pracy wojskowej tworzymy polsko-litewski batalion na potrzeby operacji pokojowych. Rada Pa艅stw Morza Ba艂tyckiego stanowi dogodne forum dla rozwoju wszechstronnych kontakt贸w z 艁otw膮 i Estoni膮. Wzbogacimy je rozwojem kontakt贸w dwustronnych.</u>
          <u xml:id="u-3.54" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">B臋dziemy rozwija膰 stosunki z Rumuni膮 i Bu艂gari膮. Z krajami tymi 艂膮cz膮 nas historyczne wi臋zi sympatii i zrozumienia, kt贸re tworz膮 dogodny grunt dla bliskiej wsp贸艂pracy, w tym realizacji cel贸w integracyjnych.</u>
          <u xml:id="u-3.55" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Z zadowoleniem odnotowujemy aktywizacj臋 kontakt贸w z Chorwacj膮. Mamy nadziej臋, 偶e sytuacja w Bo艣ni i Hercegowinie b臋dzie si臋 rozwija膰 zgodnie z porozumieniami z Dayton, potwierdzonymi uk艂adem paryskim. B臋dziemy aktywnie wspiera膰 wysi艂ki wsp贸lnoty mi臋dzynarodowej prowadz膮ce do trwa艂ego pokoju na Ba艂kanach. W zwi膮zku z zawieszeniem sankcji wobec Jugos艂awii b臋dziemy odtwarza膰 wi臋zi gospodarcze i przywraca膰 dialog polityczny z tym krajem. Naszym zamiarem jest wspiera膰 dzia艂ania stabilizuj膮ce niepodleg艂y byt Macedonii i umacnia膰 z ni膮 stosunki dwustronne. D膮偶ymy do intensyfikacji naszych stosunk贸w gospodarczych ze S艂oweni膮, uzupe艂niaj膮c nimi pomy艣lnie rozwijaj膮cy si臋 dialog polityczny.</u>
          <u xml:id="u-3.56" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Panie i Panowie Pos艂owie! Niezmienna wola Polski posiadania partnerskich stosunk贸w z pa艅stwami regionu odnosi si臋 tak偶e do naszych wschodnich s膮siad贸w. Polityka, jak膮 prowadzimy na tym kierunku, nie stanowi jakiej艣 osobnej i specyficznej jako艣ci. Polska ma jedn膮 polityk臋 zagraniczn膮. Tak zwana polityka wschodnia podporz膮dkowana jest strategicznym priorytetom polskiej polityki zagranicznej i powinna sprzyja膰 ich realizacji. Nale偶y do nich m.in. rozw贸j wszechstronnej, partnerskiej i wzajemnie korzystnej wsp贸艂pracy z Rosj膮, Ukrain膮, a tak偶e z innymi krajami tego regionu.</u>
          <u xml:id="u-3.57" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Nasze zainteresowanie stabilizacj膮 sytuacji za nasz膮 wschodni膮 granic膮 艣wiadczy o poczuciu odpowiedzialno艣ci Polski za losy regionu i ca艂ego kontynentu. W 偶ywotnym interesie naszego kraju le偶y intensywny rozw贸j wsp贸艂pracy gospodarczej i przesuwanie na wsch贸d strefy stabilizacji, demokracji i dobrobytu. Z satysfakcj膮 obserwujemy zwi臋kszaj膮c膮 si臋 intensywno艣膰 stosunk贸w polsko-rosyjskich i popraw臋 ich klimatu oraz rozw贸j wymiany handlowej.</u>
          <u xml:id="u-3.58" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Na stosunki te jednak w dalszym ci膮gu k艂adzie si臋 cieniem sprzeciw Rosji wobec przyst膮pienia Polski do NATO, stanowi膮cy wsp贸lny mianownik strategicznych koncepcji g艂贸wnych rosyjskich si艂 politycznych. Oczekujemy, 偶e proces rozszerzenia NATO b臋dzie post臋powa艂 niezale偶nie od tak formu艂owanego stanowiska Rosji. Dostrzegamy, 偶e nast臋puje pewna ewolucja w stanowisku Rosji w kwestiach bezpiecze艅stwa, kt贸ra mo偶e prowadzi膰 do konstruktywnych rozwi膮za艅.</u>
          <u xml:id="u-3.59" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Istniej膮ce r贸偶nice polityczne b臋dziemy starali si臋 ogranicza膰 poprzez dialog, a tak偶e przez zag臋szczenie powi膮za艅 pozapolitycznych: gospodarczych, kulturalnych, naukowych, spo艂ecznych. Rosja pozostaje krajem o olbrzymim potencjale, a nasza wsp贸艂praca ekonomiczna z Rosj膮, prowadzona zgodnie z uznanymi standar-dami, jest dla Polski korzystna. Specjalne znaczenie maj膮 tu prawnotraktatowe zabezpieczenia finansowania handlu oraz d艂ugofalowych dostaw do Polski rosyjskich surowc贸w i no艣nik贸w energii. Wspieramy wsp贸艂prac臋 transgraniczn膮 oraz z poszczeg贸lnymi regionami w g艂臋bi Rosji, tworzenie systemu zabezpiecze艅 dla polskiego eksportu i innych kontakt贸w gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-3.60" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Pomy艣lnie rozwijaj膮 si臋 stosunki polsko-ukrai艅skie, coraz bardziej nabieraj膮c znamion 艣cis艂ego partnerstwa. Niepodleg艂o艣膰 Ukrainy traktujemy jako jedn膮 z istotnych gwarancji bezpiecze艅stwa Polski i stabilno艣ci europejskiej. B臋dziemy wspiera膰 Ukrain臋 m.in. poprzez pomoc w kszta艂ceniu kadr administracyjnych i gospodarczych. B臋dziemy te偶 pog艂臋bia膰 dialog polityczny na p艂aszczy藕nie oficjalnej oraz pozarz膮dowej. Polsko-ukrai艅ska wsp贸艂praca wojskowa znajduje konkretne odzwierciedlenie w krokach podj臋tych w celu utworzenia polsko-ukrai艅skiego batalionu dla misji pokojowych.</u>
          <u xml:id="u-3.61" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Staramy si臋 rozwija膰 stosunki gospodarcze z naszym innym wschodnim s膮siadem - Bia艂orusi膮. Zale偶y nam te偶 na wsp贸艂pracy politycznej, kt贸ra przyczynia艂aby si臋 do wzmacniania niezawis艂ego i suwerennego bytu tego kraju.</u>
          <u xml:id="u-3.62" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Trzeba tu wyra藕nie podkre艣li膰, 偶e w kontaktach z tymi dwoma pobratymczymi historycznie i kulturowo krajami - Ukrain膮 i Bia艂orusi膮 - Polska powinna wykazywa膰 si臋 jeszcze wi臋ksz膮 inicjatyw膮, przede wszystkim za艣 gotowo艣ci膮 do realnego wspierania ich wysi艂k贸w w budowie niepodleg艂ej pa艅stwowo艣ci i kontynuowaniu reform demokratycznych i prorynkowych. Chodzi nam o stworzenie tkanki kontakt贸w i powi膮za艅 pomi臋dzy spo艂ecze艅stwami Polski i tych kraj贸w, kt贸re stanowi艂yby dla nich atrakcyjn膮 opcj臋 cywilizacyjn膮, polityczn膮 i gospodarcz膮 oraz wzmacnia艂yby ich zwi膮zki z Europ膮 艢rodkow膮. Mo偶emy z satysfakcj膮 odnotowa膰, 偶e ju偶 dzi艣 zauwa偶amy tego rodzaju proeuropejskie ukierunkowanie w polityce Ukrainy. B臋dziemy te偶 starali si臋 zintensyfikowa膰 dialog z pa艅stwami Zakaukazia i Azji 艢rodkowej, co jest wa偶ne zar贸wno ze wzgl臋du na nasze interesy gospodarcze, jak i aktywno艣膰 w Organizacji Bezpiecze艅stwa i Wsp贸艂pracy w Europie i nasze cz艂onkostwo w Radzie Bezpiecze艅stwa ONZ.</u>
          <u xml:id="u-3.63" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Generalnie rzecz bior膮c, bie偶膮cym zadaniem polskiej polityki zagranicznej na odcinku wschodnim pozostaje zwi臋kszanie naszej obecno艣ci gospodarczej na obszarze by艂ego Zwi膮zku Radzieckiego, rozszerzanie infrastruktury prawnotraktatowej oraz gospodarczej (w dziedzinach takich, jak ubezpieczenia, bankowo艣膰, transport), a tak偶e o偶ywienie kontakt贸w kulturalnych i mi臋dzyludzkich.</u>
          <u xml:id="u-3.64" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Wysoka Izbo! Polska przywi膮zuje du偶膮 wag臋 do wielostronnej wsp贸艂pracy regionalnej. Traktujemy j膮 jako instrument zwi臋kszania stabilizacji w regionie, pokonywania dotychczasowych podzia艂贸w ekonomicznych i cywilizacyjnych, prze艂amywania stereotyp贸w oraz utrwalania nawyk贸w wsp贸艂pracy s膮siedzkiej.</u>
          <u xml:id="u-3.65" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Nadal istniej膮 obiektywne przes艂anki politycznego wsp贸艂dzia艂ania kraj贸w wyszehradzkich, zwa偶ywszy na zgodno艣膰 ich cel贸w strategicznych, zw艂aszcza w odniesieniu do Unii Europejskiej i NATO. Niekwestionowanym osi膮gni臋ciem jest zacie艣nianie powi膮za艅 gospodarczych w ramach CEFTA. Polska chce przyczyni膰 si臋 do dalszego rozwoju tego ugrupowania, m.in. przez poszerzenie zakresu wsp贸艂pracy oraz przy艂膮czenie nowych kraj贸w, np. Litwy, a tak偶e 艁otwy, Rumunii i Bu艂garii.</u>
          <u xml:id="u-3.66" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Polska przywi膮zuje du偶膮 wag臋 do modelowo rozwijaj膮cej si臋 wsp贸艂pracy w regionie ba艂tyckim, w tym zw艂aszcza w ramach Rady Pa艅stw Morza Ba艂tyckiego. B臋dziemy kontynuowa膰 dialog na szczeblu szef贸w rz膮d贸w i ministr贸w spraw zagranicznych. Naszym celem jest te偶 zwi臋kszenie zaanga偶owania Unii Europejskiej we wsp贸艂prac臋 w regionie ba艂tyckim.</u>
          <u xml:id="u-3.67" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Panie i Panowie Pos艂owie! Zaanga偶owanie Polski w sprawy i problemy strefy euroatlantyckiej nie oznacza, 偶e tracimy z pola widzenia bogate tradycje wsp贸艂pracy z pa艅stwami pozaeuropejskimi. Mo偶na wr臋cz m贸wi膰 o naszym wyra藕nie wzrastaj膮cym zainteresowaniu tym rozleg艂ym i zr贸偶nicowanym obszarem, zw艂aszcza ze wzgl臋du na pojawiaj膮ce si臋 tam nowe regionalne centra dynamicznego wzrostu gospodarczego. One to w艂a艣nie w coraz wi臋kszym stopniu b臋d膮 kszta艂towa膰 globalny porz膮dek gospodarczy XXI w.</u>
          <u xml:id="u-3.68" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Podstawowym priorytetem polskiej polityki zagranicznej na obszarze pozaeuropejskim jest kierunek dalekowschodni oraz Azja Po艂udniowo-Wschodnia. Odnosi si臋 to w pierwszej kolejno艣ci do Japonii, Chin i Republiki Korei, a tak偶e kraj贸w ASEAN. Konieczne s膮 wysi艂ki na rzecz opracowania koncepcji polskiej strategii wobec tego regionu, przy za艂o偶eniu, 偶e by艂aby ona komplementarna w stosunku do naszej polityki europejskiej. Polska kontynuowa膰 b臋dzie starania o udzia艂 w kolejnych spotkaniach kraj贸w europejskich i azjatyckich (ASEM). Jednocze艣nie istnieje potrzeba sta艂ej promocji tego regionu w艣r贸d polskich podmiot贸w gospodarczych. Wa偶n膮 rol臋 do odegrania mo偶e tu mie膰 realizacja idei Forum Polska-Azja Po艂udniowo-Wschodnia, planowanego na wrzesie艅 br. B臋dziemy d膮偶y膰 do wzmo偶enia wsp贸艂pracy z Indiami i Pakistanem oraz podniesienia na wy偶szy szczebel politycznych kontakt贸w z Australi膮.</u>
          <u xml:id="u-3.69" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">W regionie Bliskiego Wschodu i Afryki P贸艂nocnej jeste艣my zainteresowani dalszym zacie艣nianiem wsp贸艂pracy gospodarczej. B臋dziemy w艂膮cza膰 si臋 - w miar臋 mo偶liwo艣ci - w struktury nowego 艂adu ekonomicznego w strefie 艣r贸dziemnomorskiej, kszta艂tuj膮cego si臋 we wsp贸艂pracy z Uni膮 Europejsk膮. Sprzyja膰 temu b臋d膮 post臋py procesu pokojowego na Bliskim Wschodzie. Polsce zale偶y na rozwijaniu dialogu politycznego z Izraelem oraz krajami arabskimi.</u>
          <u xml:id="u-3.70" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Zamierzamy aktywniej anga偶owa膰 si臋 w problematyk臋 afryka艅sk膮, do czego zreszt膮 zobowi膮zuje nas cz艂onkostwo w Radzie Bezpiecze艅stwa ONZ. B臋dziemy d膮偶y膰 do zintensyfikowania kontakt贸w z niekt贸rymi pa艅stwami Afryki, zw艂aszcza z Republik膮 Po艂udniowej Afryki, w celu poszerzenia wsp贸艂pracy gospodarczej i naukowo-technicznej.</u>
          <u xml:id="u-3.71" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">My艣limy nad sposobami zdynamizowania wsp贸艂pracy z innym wy艂aniaj膮cym si臋 o艣rodkiem dynamiki gospodarczej - Ameryk膮 艁aci艅sk膮, g艂贸wnie z Meksykiem, Brazyli膮 i Argentyn膮.</u>
          <u xml:id="u-3.72" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Panie i Panowie Pos艂owie! Polityka zagraniczna okre艣la ramy i podstawy traktatowe wsp贸艂pracy w dziedzinie gospodarczej, finansowej, spo艂ecznej, kulturalnej, naukowo-technicznej i w dziedzinie ochrony 艣rodowiska. Do priorytetowych zada艅 w sferze gospodarczej nale偶y obecnie przyst膮pienie Polski do OECD. Korzy艣ci wynikaj膮ce z przyst膮pienia do OECD s膮 oczywiste. Wp艂ynie ono na przyspieszenie proces贸w dostosowawczych do standard贸w obowi膮zuj膮cych w krajach cz艂onkowskich, podniesie nasz presti偶 na arenie mi臋dzynarodowej i 艣wiatowych rynkach finansowych. Przede wszystkim za艣 jest kolejnym krokiem zbli偶aj膮cym nas do Unii Europejskiej. Liczymy na rych艂e zako艅czenie zaawansowanego ju偶 bardzo procesu negocjacyjnego z OECD.</u>
          <u xml:id="u-3.73" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">W kwestiach gospodarczo-handlowych istotn膮 uwag臋 nale偶y zwr贸ci膰 na sprawne rozwi膮zywanie wszelkich problem贸w pojawiaj膮cych si臋 w tej materii w naszych stosunkach z Uni膮 Europejsk膮. B臋dziemy podtrzymywa膰 nasze postulaty wobec Komisji Europejskiej, m.in. w sprawie zawieszenia post臋powa艅 antydumpingowych, poprawy dost臋pu polskich towar贸w rolnych do rynk贸w, akceptacji przej艣ciowych regulacji ochronnych dla niekt贸rych naszych sektor贸w gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-3.74" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Nasz akces do 艢wiatowej Organizacji Handlu (WTO) i dokonuj膮ca si臋 liberalizacja handlu 艣wiatowego wymaga膰 b臋d膮 od s艂u偶b dyplomatycznych i handlowych skutecznego wysi艂ku koordynacyjnego i promocyjnego. Musimy by膰 dobrze przygotowani do uczestnictwa w Konferencji Ministerialnej WTO w grudniu 1996 r.</u>
          <u xml:id="u-3.75" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">W dziedzinie ochrony 艣rodowiska nastawiamy si臋 na kontynuacj臋 dotychczasowych kierunk贸w wsp贸艂pracy: umacnianie bezpiecze艅stwa ekologicznego pa艅stwa poprzez umowy mi臋dzynarodowe dwu- i wielostronne, podejmowanie dalszych dzia艂a艅 wobec kraj贸w Klubu Paryskiego na rzecz zamiany zad艂u偶enia gwarantowanego na 艣rodki na ochron臋 艣rodowiska w Polsce oraz inne inicjatywy.</u>
          <u xml:id="u-3.76" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Bezcennym atutem Polski, kt贸ry nieodmiennie staramy si臋 eksponowa膰 i upowszechnia膰, jest polska kultura, zar贸wno jej wielkie dziedzictwo, jak i wsp贸艂czesny dorobek. Szczeg贸lne znaczenie maj膮 dzia艂ania promocyjne na forum Europy, tj. w Radzie Europy i Unii Europejskiej, a tak偶e w Radzie Pa艅stw Morza Ba艂tyckiego i Inicjatywie 艢rodkowoeuropejskiej. B臋dziemy kontynuowa膰 dzia艂ania na rzecz ochrony tego dziedzictwa za granic膮. Zwr贸cimy uwag臋 na zwi臋kszenie skuteczno艣ci oddzia艂ywania polskich medi贸w, nadaj膮cych programy na zagranic臋. Potrzebna jest tutaj lepsza koordynacja mi臋dzyresortowa, a tak偶e po艂膮czenie wysi艂k贸w organizacji pozarz膮dowych i organ贸w administracji publicznej.</u>
          <u xml:id="u-3.77" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">We wsp贸艂pracy naukowej i naukowo-technicznej naszymi podstawowymi partnerami pozostan膮 wysoko rozwini臋te kraje Europy Zachodniej i USA, a tak偶e Rosja, Ukraina, Bia艂oru艣. Do zada艅 ci膮g艂ych nale偶y tu m.in. jak najszersze uczestnictwo w projektach badawczych IV Programu Ramowego Unii Europejskiej, wsp贸艂praca z OECD i Komitetem Naukowym NATO oraz w ramach programu Eureka.</u>
          <u xml:id="u-3.78" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Wysoka Izbo! W naszej dzia艂alno艣ci konsularnej d膮偶y膰 b臋dziemy do dalszej poprawy jej skuteczno艣ci i efektywno艣ci. Pod tym k膮tem b臋d膮 analizowane dwustronne konwencje konsularne. Opracowany zostanie projekt ustawy o funkcjach konsul贸w Rzeczypospolitej. Zbadamy mo偶liwo艣ci zawarcia nowych um贸w o ruchu bezwizowym i readmisji oraz mo偶liwo艣ci stopniowego rozszerzania wsp贸艂pracy z grup膮 Schengen. Do wa偶nych zada艅 nale偶y uporz膮dkowanie zasad ruchu osobowego pomi臋dzy Polsk膮 a pa艅stwami by艂ego Zwi膮zku Radzieckiego oraz uzgodnienie polityki wizowej Rzeczypospolitej z polityk膮 wizow膮 pa艅stw Unii Europejskiej. Podstawowe znaczenie przywi膮zujemy do ochrony interes贸w polskich obywateli za granic膮.</u>
          <u xml:id="u-3.79" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">B臋dziemy nadal konsekwentnie dzia艂a膰 na rzecz przestrzegania standard贸w europejskich i zagwarantowanych traktatami praw polskich mniejszo艣ci w pa艅stwach o艣ciennych. Tylko silne mniejszo艣ci polskie, odgrywaj膮ce licz膮c膮 si臋 rol臋 w 偶yciu publicznym, mog膮 stanowi膰 pomost pomi臋dzy Polsk膮 a tymi pa艅stwami w dziedzinie gospodarczej, politycznej i kulturalnej.</u>
          <u xml:id="u-3.80" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Dostrzegaj膮c zar贸wno nasze osi膮gni臋cia, jak i niedostatki wsp贸艂pracy z rodakami poza granicami Polski, b臋dziemy tworzy膰 szanse, aby wszyscy nasi rodacy mogli w艂膮czy膰 si臋 w sprawy polskie w takim zakresie, w jakim oni sami uznaj膮 za stosowne. Poloni臋 traktujemy bowiem nie tylko jako instrument polskiej polityki zagranicznej, lecz tak偶e jako istotny podmiot wspieraj膮cy nasze dzia艂ania na arenie mi臋dzynarodowej. Dlatego do sta艂ych zada艅 nale偶y popieranie wszelkich form samoorganizacji 艣rodowisk polonijnych, wzmacnianie kr臋g贸w lobbystycznych wspieraj膮cych polskie interesy gospodarcze i strategiczne, szczeg贸lnie nasze cele wobec NATO i Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-3.81" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">We wszystkich skupiskach polonijnych b臋dziemy wspiera膰 upowszechnianie j臋zyka polskiego, rozw贸j inicjatyw kulturalnych i o艣wiatowych. Dzi臋ki tym dzia艂aniom Polonia staje si臋 naszym sprzymierze艅cem i partnerem w promowaniu wiedzy o Polsce i jej kulturze.</u>
          <u xml:id="u-3.82" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Niezale偶nie od tych dzia艂a艅 s艂u偶ba konsularna przygotowana jest r贸wnie偶, by s艂u偶y膰 pomoc膮 tym naszym rodakom, kt贸rzy zechc膮 powr贸ci膰 do Polski.</u>
          <u xml:id="u-3.83" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Tak w zarysie przedstawiaj膮 si臋 zamierzenia polskiej polityki zagranicznej w bie偶膮cym roku. Skala tych zamierze艅 - zw艂aszcza gdy uwzgl臋dni si臋 przysz艂e negocjacje, nieodleg艂e negocjacje z NATO i Uni膮 Europejsk膮 - jaskrawo jednak kontrastuje z posiadanymi przez MSZ 艣rodkami. Terminowa i prawid艂owa realizacja bie偶膮cych zada艅, takich jak: utworzenie 24 nowych plac贸wek zaplanowane na ten rok, w szczeg贸lno艣ci w krajach WNP (zgodnie z decyzjami podj臋tymi przez Rad臋 Ministr贸w), dzia艂alno艣膰 promocyjna, wykonanie planu inwestycyjno-remontowego, w tym rozbudowy naszych plac贸wek w zwi膮zku z rozszerzaj膮c膮 si臋 wsp贸艂prac膮 Polski ze strukturami obronnymi Zachodu i wiele innych - wymaga znacznych 艣rodk贸w finansowych. Chc臋 wyra藕nie podkre艣li膰, 偶e MSZ jest przygotowane do realizowania swych zada艅 w ka偶dych warunkach, ale je艣li uznamy nasz膮 dzia艂alno艣膰 mi臋dzynarodow膮 na rzecz cz艂onkostwa Polski w strukturach europejskich i euroatlantyckich za najwy偶szy priorytet, to powinno to znale藕膰 odzwierciedlenie w alokacji 艣rodk贸w bud偶etowych.</u>
          <u xml:id="u-3.84" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Podobnie rzecz si臋 ma z pozyskaniem wysoko kwalifikowanej kadry i utrzymaniem kadry ju偶 zatrudnionej, co przy dzisiejszych mo偶liwo艣ciach staje si臋 coraz bardziej utrudnione. Chc臋 w tym miejscu podkre艣li膰 wysok膮 jako艣膰 kadrow膮 polskiej s艂u偶by zagranicznej, jej poczucie odpowiedzialno艣ci i patriotyzmu. S膮dz臋, 偶e potwierdza to s艂uszno艣膰 polityki kadrowej MSZ nastawionej na taki dob贸r pracownik贸w, kt贸rzy stanowiliby ponadpartyjny korpus s艂u偶by zagranicznej oddanej realizacji cel贸w i zada艅 pa艅stwa zgodnych z polsk膮 racj膮 stanu.</u>
          <u xml:id="u-3.85" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Panie Marsza艂ku! Panie i Panowie Pos艂owie! Urzeczywistnianie wielkich cel贸w polskiej polityki zagranicznej w艂a艣ciwych dla naszych prze艂omowych czas贸w sta艂o si臋 mo偶liwe dzi臋ki zbiorowemu wysi艂kowi naszego narodu, wysi艂kowi skutecznemu. 呕ywotno艣膰 m艂odej polskiej demokracji, sukcesy gospodarcze, a tak偶e zbli偶aj膮ca si臋 perspektywa pe艂nego zintegrowania Polski ze strukturami europejskimi i euroatlantyckimi - to wszystko stwarza grunt do optymizmu. Optymizmu zupe艂nie innego ni偶 ten tradycyjny, o kt贸rym pisa艂 Stanis艂aw Brzozowski: 藵optymizm polskiej ospa艂o艣ci, niedo艂臋stwa, lenistwa i tch贸rzostwa藵.</u>
          <u xml:id="u-3.86" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Nasza aktywno艣膰 mi臋dzynarodowa, podejmowanie cel贸w, kt贸re tak niedawno by艂y poza zasi臋giem marze艅, duch przedsi臋biorczo艣ci w kontaktach gospodarczych, prze艣wiadczenie, 偶e polityka zagraniczna musi s艂u偶y膰 obywatelom, to nowe optymistyczne cechy m艂odej polskiej demokracji. Sko艅czy艂a si臋 epoka fasadowej, a zarazem utajnianej, niesuwerennej dyplomacji. Polityka zagraniczna musi by膰 przyst臋pna, zrozumia艂a i korzystna w jak najbardziej praktycznym wymiarze. Musi by膰 oparta na aktywno艣ci i inicjatywie obywatelskiej. Tak膮 w艂a艣nie polityk臋 zagraniczn膮 Rzeczypospolitej Polskiej tworzymy.</u>
          <u xml:id="u-3.87" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#Marszalek">Dzi臋kuj臋 panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#Marszalek">Wysoki Sejmie! S膮dz臋, 偶e obraz polskiej polityki zagranicznej by艂by niepe艂ny, gdybym w tym miejscu nie wspomnia艂 o udziale Sejmu i jego organ贸w w kszta艂towaniu polityki zagranicznej.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#Marszalek">M贸wi膮c o naszej drodze do Unii Europejskiej, Unii Zachodnioeuropejskiej i NATO nale偶y podkre艣li膰 rol臋 polskich parlamentarzyst贸w w Zgromadzeniu Parlamentarnym Rady Europy, w Unii Mi臋dzyparlamentarnej, a tak偶e wielu innych instytucjach parlamentarnych. Chcia艂bym tak偶e wspomnie膰 w tym miejscu, i偶 bliska jest nasza wsp贸艂praca z Parlamentem Europejskim. W najbli偶szym czasie do Polski przybywa przewodnicz膮cy Zgromadzenia P贸艂nocnoatlantyckiego pan Voigt. Przybywa przewodnicz膮ca Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy, przybywaj膮 przewodnicz膮cy parlament贸w Rosji, Niemiec, W艂och, S艂owacji, S艂owenii. W Polsce w tej chwili przebywaj膮 szefowie parlament贸w Jugos艂awii i Grecji. Jest to wi臋c ogromna praca wykonywana przez nasz Sejm, Komisj臋 Spraw Zagranicznych, a tak偶e pos艂贸w z innych komisji. My艣l臋, 偶e o tym tak偶e powinni艣my pami臋ta膰.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#Marszalek">Sejm ustali艂 w debacie nad tym punktem porz膮dku dziennego podzia艂 czasu pomi臋dzy kluby i ko艂a, w zale偶no艣ci od ich wielko艣ci, w granicach od 5 do 82 minut, to jest debat臋 艣redni膮.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#Marszalek">Otwieram dyskusj臋.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#Marszalek">O zabranie g艂osu prosz臋 pana pos艂a Longina Pastusiaka, Sojusz Lewicy Demokratycznej. Kolejnym m贸wc膮 b臋dzie pan pose艂 Waldemar Pawlak, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PoselLonginPastusiak">Panie Prezydencie! Panie Premierze! Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej akceptuje przyj臋te przez rz膮d kierunki polskiej polityki zagranicznej, przedstawione przed chwil膮 z tej trybuny przez szefa polskiej dyplomacji. Uznajemy priorytet dzia艂a艅 na rzecz umocnienia i rozwini臋cia proces贸w integracyjnych ze strukturami europejskimi, przede wszystkim stara艅 o cz艂onkostwo w Unii Europejskiej, w NATO, a tak偶e w Unii Zachodnioeuropejskiej. Z zadowoleniem przyjmujemy r贸wnie偶 perspektyw臋 rych艂ego cz艂onkostwa Polski w OECD. W pe艂ni popieramy ju偶 dokonane kroki i dalsze wysi艂ki w celu umocnienia naszych stosunk贸w z najbli偶szymi s膮siadami. Jeste艣my zdania, 偶e istniej膮ce r贸偶nice polityczne, szczeg贸lnie z Rosj膮, nale偶y usuwa膰 drog膮 cierpliwego dialogu i 偶e r贸偶nice nawet w tak kluczowej sprawie jak przysz艂e cz艂onkostwo Polski w NATO nie mog膮 wp艂ywa膰 hamuj膮co na rozbudow臋 dobros膮siedzkich stosunk贸w w innych dziedzinach.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PoselLonginPastusiak">Uwagi, jakie si臋 nasuwaj膮 na marginesie programu rz膮dowego, dotycz膮 pewnych kwestii taktycznych czy te偶 konkretnych dzia艂a艅, np. w zwi膮zku z nowymi jako艣ciowo etapami proces贸w integracyjnych. Wydaje si臋, 偶e dzi艣, po okre艣leniu orientacyjnego czasu rozpocz臋cia negocjacji w sprawie cz艂onkostwa w Unii oraz po decyzji o rozszerzeniu NATO i w okresie, w kt贸rym NATO przygotowuje si臋 do odpowiedzi na pytanie: 藵kto i kiedy?藵, nasze dzia艂ania w tym zakresie powinny ulec pewnej modyfikacji.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#PoselLonginPastusiak">Upraszczaj膮c, mo偶na powiedzie膰 tak - nasza wola wst膮pienia do obu struktur jest znana i dobitnie ju偶 potwierdzona, zar贸wno przez kolejne rz膮dy koalicji, jak i nowego prezydenta. W tym punkcie nie ma 偶adnych niedom贸wie艅 czy w膮tpliwo艣ci, tym bardziej 偶e zdecydowana wi臋kszo艣膰 opozycji parlamentarnej i pozaparlamentarnej opowiada si臋 za polskim udzia艂em w Unii Europejskiej i w NATO. A co wa偶niejsze - cz艂onkostwo Polski ma poparcie przygniataj膮cej wi臋kszo艣ci spo艂ecze艅stwa. Naszym zdaniem kluczow膮 kwesti膮 jest teraz przygotowanie si臋 do uczestnictwa w obu strukturach.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#PoselLonginPastusiak">W przypadku Unii Europejskiej chodzi o proces dostosowawczy Polski oraz przygotowanie si臋 do negocjacji, a wi臋c ustalenie stanowiska w kwestiach, jakie mamy przedyskutowa膰 i uzgodni膰 z Uni膮, ponadto o kompletowanie zespo艂u negocjacyjnego, kt贸ry w swoim gronie ju偶 nied艂ugo powinien rozpocz膮膰 prace. Post臋py w tym procesie najlepiej okre艣laj膮 nasz膮 determinacj臋 i stan膮 si臋 najlepszym 艣wiadectwem naszej wiarygodno艣ci jako przysz艂ego cz艂onka. Inaczej m贸wi膮c, w tym punkcie nasza polityka zagraniczna - cho膰 mo偶e to zabrzmie膰 paradoksalnie - powinna by膰 skierowana do wewn膮trz. Monitorowanie procesu dostosowawczego i zapewnienie mu w艂a艣ciwego tempa powinno znajdowa膰 si臋 w centrum uwagi zar贸wno urz臋du prezydenckiego, jak i parlamentu, i oczywi艣cie, panie ministrze, rz膮du.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#PoselLonginPastusiak">W tym procesie wa偶ne miejsce ma u艣wiadomienie spo艂ecze艅stwu wszelkich skutk贸w - tak przej艣ciowych, jak i d艂ugofalowych - cz艂onkostwa w Unii Europejskiej i w NATO. Chodzi z jednej strony o to, aby ludzie wiedzieli, co ich czeka, z drugiej za艣, aby z g贸ry uprzedzi膰 w膮tpliwo艣ci czy wr臋cz sprzeciwy, kt贸re mog膮 si臋 pojawi膰 w r贸偶nej, cho膰 czasem zakamuflowanej formie. Nie 艂ud藕my si臋, 偶e nie pojawi si臋 u nas eurosceptycyzm. Wbrew pozorom ta akcja u艣wiadamiaj膮ca to tak偶e polityka zagraniczna. W Unii Europejskiej bowiem bacznie 艣ledzi si臋 stanowiska ugrupowa艅 politycznych i nastroje spo艂ecze艅stwa polskiego. Czeka nas zreszt膮 referendum w sprawie cz艂onkostwa w Unii.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#PoselLonginPastusiak">Trzeba te偶 sobie zda膰 spraw臋, 偶e w okresie konferencji mi臋dzyrz膮dowej Unii Europejskiej b臋dziemy stawa膰 si臋 coraz bardziej celem zabieg贸w r贸偶nych stolic, kt贸re maj膮 rozbie偶ne pogl膮dy na temat przysz艂ego kszta艂tu Unii Europejskiej. Wymaga膰 to b臋dzie od o艣rodk贸w decyzyjnych polskiej polityki zagranicznej z jednej strony - du偶ej ostro偶no艣ci, by nie znale藕膰 si臋 mi臋dzy m艂otem i kowad艂em oraz nie zra偶a膰 sobie poszczeg贸lnych partner贸w, ale z drugiej strony - nie unikniemy konieczno艣ci samookre艣lenia si臋 w spornych kwestiach. Uniki by艂yby zreszt膮 niezrozumia艂e. Je偶eli bowiem mamy zosta膰 cz艂onkiem Unii, to na miar臋 naszych mo偶liwo艣ci powinni艣my wp艂ywa膰 na to, by zjednoczona Europa by艂a Europ膮 sprawiedliwo艣ci spo艂ecznej, nie tylko decyduj膮c膮 o deficytach bud偶etowych, o stopniu inflacji, ale i rozwi膮zuj膮c膮 najwa偶niejsze sprawy ludzkie, takie jak na przyk艂ad tworzenie nowych stanowisk pracy czy te偶 zapewnienie cywilizowanych form 艣wiadcze艅 spo艂ecznych.</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#PoselLonginPastusiak">I nie obawiajmy si臋 m贸wi膰 o tym pe艂nym g艂osem. Taka idea dojrzewa w Unii coraz bardziej, by przypomnie膰 stanowisko Grupy Socjalistycznej, b臋d膮cej najwi臋ksz膮 frakcj膮 w Parlamencie Europejskim, czy te偶 nawet niedawne postulaty prezydenta Chiraca, kt贸ry przecie偶 reprezentuje ugrupowania prawicowe.</u>
          <u xml:id="u-5.7" who="#PoselLonginPastusiak">Je偶eli chodzi o NATO, to w gr臋 wchodz膮 przede wszystkim - cho膰 nie tylko - liczne uwarunkowania mi臋dzynarodowe. Nie wynikaj膮 one jednak wy艂膮cznie z obecnego sprzeciwu Rosji, jak to si臋 u nas upraszcza - w czym celuj膮 niekt贸re kr臋gi prawicy. Zmiany polityczne, jakie zasz艂y na 艣wiecie od ko艅ca lat osiemdziesi膮tych, przede wszystkim zanik podzia艂u na linii Wsch贸d-Zach贸d, zanik czynnika ideologicznego, nada艂y 偶yciu mi臋dzynarodowemu inne wymiary i nowe tre艣ci. Ale toczy si臋 walka o wp艂ywy i o umacnianie pozycji mocarstw. Wiele pa艅stw lub grup kraj贸w dokonuje wysi艂k贸w, by 艣wiat nie sta艂 si臋 jednobiegunowy. W tych bataliach nowego znaczenia nabra艂a gospodarka. Obserwujemy zaciek艂e boje o poszerzenie rynk贸w inwestycyjnych i handlowych, przede wszystkim o zdobycie przewagi technologicznej. Oczekujemy, panie ministrze, ze strony rz膮du wi臋kszego zaanga偶owania instrument贸w polityczno-dyplomatycznych w celu obrony interes贸w Polski na rynkach 艣wiatowych.</u>
          <u xml:id="u-5.8" who="#PoselLonginPastusiak">W tych okoliczno艣ciach jedne instytucje i sojusze run臋艂y, jak np. Pakt Warszawski, inne - jak NATO - ulegaj膮 przekszta艂ceniom, by dostosowa膰 swoje funkcjonowanie do nowych uwarunkowa艅. Trwaj膮 poszukiwania nowych rozwi膮za艅 w zakresie systemu bezpiecze艅stwa. Pozostaje wiele niewiadomych, ale ju偶 wyklarowa艂 si臋 jeden pewnik: nie dopu艣ci膰 do powrotu niedawnych podzia艂贸w w jakiejkolwiek formie i stworzy膰 system zapobiegaj膮cy konfrontacji militarnej, przede wszystkim zagro偶eniu broni膮 masowej zag艂ady. W tej sytuacji lansowany przez cz臋艣膰 prawicy spos贸b my艣lenia, w kt贸rym proponuje si臋, aby Polska odegra艂a rol臋 nowego kordonu sanitarnego, mo偶e tylko odstrasza膰 Zach贸d.</u>
          <u xml:id="u-5.9" who="#PoselLonginPastusiak">Jakie mo偶liwo艣ci w tej sytuacji posiada polska polityka zagraniczna? Aspiracja do cz艂onkostwa w NATO pozostaje oczywi艣cie bezdyskusyjna, bowiem musimy si臋 kierowa膰 uwarunkowaniami, jakie istniej膮 dzi艣, a nie mglistymi rozwi膮zaniami alternatywnymi, za艣 NATO jest jedynym sojuszem polityczno-militarnym gwarantuj膮cym nam bezpiecze艅stwo.</u>
          <u xml:id="u-5.10" who="#PoselLonginPastusiak">Jednocze艣nie jednak w dzia艂aniach polskiej polityki zagranicznej nale偶y okazywa膰 otwarto艣膰 na wszelkie propozycje zmierzaj膮ce do budowy nowego systemu bezpiecze艅stwa europejskiego. Zauwa偶y膰 nale偶y takie akcenty, jakie pojawi艂y si臋 w ostatnim czasie - np. stwierdzenie prezydenta Kwa艣niewskiego, 偶e Polska nie chce by膰 pa艅stwem frontowym, i zdecydowana deklaracja premiera Cimoszewicza w artykule w najnowszym numerze 藵NATO Review藵, i偶 Polska popiera tworzenie infrastruktury stosunk贸w mi臋dzy NATO i Rosj膮.</u>
          <u xml:id="u-5.11" who="#PoselLonginPastusiak">Inaczej m贸wi膮c, nale偶y robi膰 wszystko, by ugruntowa膰 w stolicach zachodnich przekonanie, 偶e Polska traktuje swoje d膮偶enie do NATO jako rozszerzenie obszaru stabilno艣ci i bezpiecze艅stwa w Europie, a nie jako tworzenie tarczy ochronnej przed Rosj膮.</u>
          <u xml:id="u-5.12" who="#PoselLonginPastusiak">Panie Marsza艂ku! Wysoki Sejmie! Uchwa艂y o cz艂onkostwie Polski w Unii Europejskiej i w NATO podpisywa膰 b臋d膮 oczywi艣cie rz膮dy, ale zatwierdza膰 te uchwa艂y i ratyfikowa膰 je b臋d膮 parlamenty. Dlatego ju偶 teraz nale偶y rozwija膰 o偶ywione kontakty z parlamentami kraj贸w cz艂onkowskich - zar贸wno dwustronne, jak i wielostronne. Ciesz臋 si臋, 偶e pan marsza艂ek przypomnia艂 w艂a艣nie rol臋 naszego parlamentu, Sejmu i Senatu, w zacie艣nianiu tych kontakt贸w. Proponujemy rozwa偶enie inicjatywy zwo艂ania w Warszawie zgromadzenia przedstawicieli parlament贸w pa艅stw Unii Europejskiej i NATO, w czasie kt贸rego zapoznaliby艣my zaproszonych legislator贸w ze stanem gotowo艣ci i stanem przygotowa艅 Polski do pe艂nego cz艂onkostwa w strukturach euroatlantyckich. W tym samym celu po偶膮dane by艂oby zapraszanie parlamentarnych grup studyjnych do naszego kraju, tak偶e z udzia艂em parlamentarzyst贸w odnosz膮cych si臋 sceptycznie do idei rozszerzenia organizacji integracyjnych.</u>
          <u xml:id="u-5.13" who="#PoselLonginPastusiak">Panie i Panowie Pos艂owie! Musimy sobie bardziej u艣wiadomi膰, 偶e nasze szanse na przyj臋cie do NATO si臋 zwi臋ksz膮, je偶eli b臋dziemy stabilizowa膰 kraj politycznie, rozwija膰 instytucje demokratyczne, szanowa膰 regu艂y gry demokracji parlamentarnej - w tym r贸wnie偶 wyniki wybor贸w - umacnia膰 ducha tolerancji i poszanowania dla inaczej my艣l膮cych lub wierz膮cych, a tak偶e rozbudowywa膰 i utrwala膰 cywiln膮 kontrol臋 nad wojskiem. Tymczasem wci膮偶 nie brak w Polsce wypowiedzi i zachowa艅, kt贸re mog膮 wywo艂ywa膰 na Zachodzie w膮tpliwo艣ci, czy w tych sprawach Polska spe艂nia kryteria wymagane przez NATO. Zatrzymam si臋 tylko na niekt贸rych kwestiach polityki zagranicznej.</u>
          <u xml:id="u-5.14" who="#PoselLonginPastusiak">Przyj膮艂 si臋 pogl膮d, 偶e w tym zakresie mamy w Polsce consensus. Jednak tylko w cz臋艣ci jest to rzeczywisto艣ci膮. Istnieje bowiem zgoda w za艂o偶eniu strategicznym, i偶 warunkiem naszego bezpiecze艅stwa i rozwoju jest w艂膮czenie si臋 do struktur politycznych, militarnych i gospodarczych Europy Zachodniej przy r贸wnoczesnym rozbudowywaniu stosunk贸w z wszystkimi naszymi s膮siadami. Oparte na tym za艂o偶eniu kolejne expos茅 ministr贸w spraw zagranicznych w Sejmie otrzymywa艂y pe艂n膮 akceptacj臋 niezale偶nie od politycznego sk艂adu parlamentu w kolejnych kadencjach. Ale nawet ju偶 w trakcie debat sejmowych byli艣my 艣wiadkami podwa偶ania tej polityki, cho膰 pozornie dotyczy艂o to szczeg贸艂贸w lub taktyki przyj臋tej w konkretnych sprawach.</u>
          <u xml:id="u-5.15" who="#PoselLonginPastusiak">Jeste艣my 艣wiadkami takich atak贸w, szczeg贸lnie w okresie rz膮d贸w obecnej koalicji, a zw艂aszcza ostatnio. Jako wr臋cz paranoiczne nale偶y okre艣li膰 postawy niekt贸rych polityk贸w opozycji parlamentarnej i pozaparlamentarnej w zwi膮zku z wizyt膮 prezydenta Kwa艣niewskiego w Moskwie i wcze艣niej podpisanymi umowami polsko-rosyjskimi czy te偶 w zwi膮zku z wizyt膮 pana prezydenta na Bia艂orusi. Zaprezentowany kierunek krytyki podwa偶a艂 nie tylko nasz膮 polityk臋 wschodni膮, ale w istocie godzi艂 w polskie starania o cz艂onkostwo w NATO. W tych postawach wida膰 jedno: d膮偶enie do podwa偶enia wszystkiego, co robi obecny uk艂ad polityczny, aby go obali膰 - bez wzgl臋du na koszta gro偶膮ce Polsce i jej 偶ywotnym interesom. W tym celu wykorzystuje si臋 dla wewn臋trznej walki politycznej r贸wnie偶, niestety, polityk臋 zagraniczn膮. Odnosi si臋 wra偶enie, 偶e te o艣rodki polityczne nie mog膮 艣cierpie膰, i偶 to w艂a艣nie obecna koalicja rz膮dz膮ca, kt贸rej jednym z cz艂on贸w jest w艂a艣nie lewica, ma szanse wprowadzenia Polski do NATO i Unii Europejskiej czy cho膰by doprowadzenia do decyduj膮cych postanowie艅. Te si艂y polityczne nie cofaj膮 si臋 przed niczym - nawet przed podkopywaniem wiarygodno艣ci polskiej polityki zagranicznej i jej obecnych realizator贸w. Podwa偶a to szeroko poj臋t膮 racj臋 stanu, daje bowiem na Zachodzie do r臋ki bro艅 tym, kt贸rzy z r贸偶nych wzgl臋d贸w - cho膰 akurat nie dlatego, 偶e SLD jest si艂膮 wsp贸艂rz膮dz膮c膮 - sprzeciwiaj膮 si臋 rozszerzeniu NATO i Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-5.16" who="#PoselLonginPastusiak">Do katalogu zachowa艅 opozycji podwa偶aj膮cych funkcjonowanie naszego pa艅stwa na arenie mi臋dzynarodowej wpisa膰 nale偶y tak偶e kwestionowanie postanowienia prokuratury wojskowej w tzw. sprawie Oleksego.</u>
          <u xml:id="u-5.17" who="#PoselLonginPastusiak">Panie Marsza艂ku! Po doj艣ciu do w艂adzy koalicja podj臋艂a pr贸b臋 skorygowania pewnej nier贸wnowagi, jaka zarysowa艂a si臋 w stosunkach Polski ze 艣wiatem zewn臋trznym. Od ostatnich wybor贸w prezydenckich szanse korekty zosta艂y wzmocnione i ju偶 wykorzystane. Chodzi o wizyty prezydenta Kwa艣niewskiego na Wschodzie - klamr臋 t臋 zamknie wizyta prezydenta Ukrainy w Polsce. W ten spos贸b intencje budowy dobrych stosunk贸w s膮siedzkich wysz艂y poza deklaracje s艂owne, podbudowane zosta艂y zdecydowan膮 wol膮 dialogu - niezale偶nie od r贸偶nicy zda艅.</u>
          <u xml:id="u-5.18" who="#PoselLonginPastusiak">Cennym dorobkiem pierwszych miesi臋cy nowej prezydentury s膮 m.in. telefoniczne i robocze konsultacje ad hoc z g艂owami innych pa艅stw. To jest pozytywna demonstracja ch臋ci wzajemnego informowania si臋, a zarazem przejaw przejrzysto艣ci naszej polityki zagranicznej, kt贸ra nie zamierza gra膰 na dw贸ch fortepianach.</u>
          <u xml:id="u-5.19" who="#PoselLonginPastusiak">M贸wi膮c o korygowaniu polityki zagranicznej, mamy na my艣li r贸wnie偶 przejawy pewnej aktywizacji dzia艂a艅, poprzednio cz臋艣ciowo zamro偶onych, na obszarach poza 艣wiatem zachodnim i najbli偶szego s膮siedztwa. Tu s艂usznie skoncentrowano si臋 przede wszystkim na celach gospodarczych. Warto jednak zastanowi膰 si臋, czy w regionach kraj贸w rozwijaj膮cych si臋 i rosn膮cych pod wzgl臋dem liczebno艣ci i si艂y 藵ma艂ych tygrys贸w藵 nie powinni艣my dokona膰 pewnej selekcji, a wi臋c nie rozprasza膰 w艂asnych si艂, lecz koncentrowa膰 je tam, gdzie na polu ekonomicznym mamy co艣 do zyskania. Celowe by艂oby okre艣li膰 pewne kryteria, tak jak mo偶liwo艣ci i ch臋ci partnera w zakresie kapita艂u inwestycyjnego, stopie艅 otwarcia na dzia艂alno艣膰 polskiego biznesu, 艂膮cznie zreszt膮 z inwestycjami, oraz na polski import, mo偶liwo艣ci dogodnych zakup贸w, szczeg贸lnie surowc贸w. Oczywi艣cie pos艂ugiwanie si臋 s艂owem 藵selekcja藵 nie oznacza ograniczenia inicjatywy podmiot贸w gospodarczych. Chodzi o takie sterowanie instrumentami pozostaj膮cymi w dyspozycji pa艅stwa, by maksymalnie wykorzysta膰 stosunki z tymi krajami, kt贸re maj膮 nam do zaoferowania najwi臋cej.</u>
          <u xml:id="u-5.20" who="#PoselLonginPastusiak">Odr臋bn膮 kwesti膮 s膮 Chiny. Tu mamy jakby dwie polityki. Jedna oficjalna, pa艅stwowa, stoj膮ca na gruncie pragmatyzmu i reali贸w. Nawiasem m贸wi膮c, jest to polityka, jak膮 w istocie prowadz膮 pa艅stwa zachodnie, w tym r贸wnie偶 Stany Zjednoczone, dla kt贸rych Chiny to przede wszystkim wielki rozwojowy partner gospodarczy, a tak偶e w niedalekiej przysz艂o艣ci kandydat na supermocarstwo. Inn膮 polityk臋 w Polsce wobec Chin prowadzi cz臋艣膰 opozycji, kt贸ra kieruje si臋 czyst膮 ideologi膮, nie licz膮c si臋 de facto z interesami gospodarczymi Rzeczypospolitej. Istnieje potrzeba, by rz膮d i partie koalicyjne jasno i wyra藕nie przedstawi艂y stanowisko w tych punktach naszej polityki zagranicznej, kt贸re 艂膮cz膮 si臋 z naruszaniem uznawanych przez Polsk臋 zasad demokratycznych i praw cz艂owieka. Je偶eli si臋 tego nie uczyni, pozostawi si臋 pole do domys艂贸w, fa艂szywych oskar偶e艅 i krasom贸wczych popis贸w z wmawianiem koalicji wszelkich grzech贸w g艂贸wnych. Pilno艣膰 okre艣lenia takiego stanowiska uwypukla zaskakuj膮ca, nacechowana wyra藕nie z艂膮 wol膮 i wprowadzaj膮ca w b艂膮d reakcja niekt贸rych o艣rodk贸w opiniotw贸rczych na jednoznaczne i zdecydowane s艂owa prezydenta Kwa艣niewskiego w zwi膮zku z wydarzeniami na Bia艂orusi.</u>
          <u xml:id="u-5.21" who="#PoselLonginPastusiak">Wysoki Sejmie! Po ostatnich wyborach prezydenckich, praktycznie po raz pierwszy po zmianach w roku 1989, pojawi艂a si臋 szansa uporz膮dkowania polityki zagranicznej zar贸wno w zakresie koncepcyjnym, jak i wykonawczym oraz koordynacji dzia艂a艅 wszystkich organ贸w w艂adzy dzia艂aj膮cych w sferze polityki zagranicznej. W p艂aszczy藕nie wykonawczej g艂贸wne i decyduj膮ce obowi膮zki spoczywaj膮 na MSZ. Resort ten znajduje si臋 jednak w nie艂atwej, panie ministrze, sytuacji. Przyczyn膮 jest fakt, 偶e mimo up艂ywu lat kadrowo wci膮偶 dzieli si臋 na tzw. starych i tzw. nowych, co faktycznie oznacza przeniesienie na ten resort dawnych podzia艂贸w i spor贸w politycznych o charakterze wewn臋trznym. Nie trzeba podkre艣la膰, jak mo偶e to by膰 szkodliwe w realizacji polskiej polityki zagranicznej. W obecnej sytuacji przed rz膮dem staje ju偶 nie potrzeba, lecz obowi膮zek reformy MSZ, w tym r贸wnie偶 zast膮pienia obecnej ustawy z 1974 r. now膮 ustaw膮 o urz臋dzie ministra spraw zagranicznych dostosowan膮 do zmian ustrojowych, jakie si臋 w Polsce dokona艂y, i dostosowan膮 do zmian, jakie dokona艂y si臋 r贸wnie偶 na arenie mi臋dzynarodowej. SLD wspiera dzia艂ania zmierzaj膮ce do tworzenia fachowej kadry, nie zaanga偶owanej bezpo艣rednio w polityczne zawirowania, co m.in. zapobiegnie rekrutacji os贸b przypadkowych. Pad艂a ju偶 rozs膮dna i realistyczna propozycja, by do kszta艂cenia kadr wykorzysta膰 baz臋 istniej膮cej ju偶 szko艂y przygotowuj膮cej pracownik贸w administracji pa艅stwowej. Znana jest og贸lna koncepcja, wed艂ug kt贸rej tylko stanowisko ministra, ewentualnie jednego lub dw贸ch wiceministr贸w w tym resorcie, jest stanowiskiem o charakterze politycznym. Nie ma wi臋c przeszk贸d, by reformy MSZ dokona膰 jak najszybciej. Ustabilizuje to kadr臋 tego resortu, po艂o偶y kres korytarzowym szeptom i obawom, dzi臋ki czemu pracownicy MSZ skoncentruj膮 swoj膮 uwag臋 na tym, czym powinni si臋 w istocie zajmowa膰.</u>
          <u xml:id="u-5.22" who="#PoselLonginPastusiak">Wysoka Izbo! Pan minister Rosati w swym expos茅 zwr贸ci艂 uwag臋 na miejsce Polonii w polityce pa艅stwa polskiego. Polonia w s艂abszym ni偶 mo偶na by oczekiwa膰 stopniu jako polskie lobby wspomaga kraj, na co wp艂ywaj膮 tak偶e jej wewn臋trzne podzia艂y, r贸wnie偶 te przenoszone nieraz 偶ywcem z kraju. Prze艂amywaniu tych podzia艂贸w s艂u偶y膰 powinna apolityczna dzia艂alno艣膰 finansowanej zreszt膮 z bud偶etu pa艅stwa Wsp贸lnoty Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-5.23" who="#PoselLonginPastusiak">Otwarta pozostaje sprawa Polonii w Kazachstanie, traktowana przez niekt贸re ugrupowania w Polsce jako swojego rodzaju instrument walki politycznej. Czas okre艣li膰 tu stanowisko rz膮du, tym bardziej 偶e postulat imigracji mo偶e wy艂oni膰 si臋 w zwi膮zku z innymi polskimi skupiskami na Wschodzie. Zrozumia艂e jest, 偶e nie sta膰 nas na masow膮 imigracj臋 i nie mo偶na tu stwarza膰 偶adnych z艂udze艅. Nie dysponujemy takimi ogromnymi zasobami finansowymi, wewn臋trznymi i zewn臋trznymi, jak inne pa艅stwa. W tej sytuacji nale偶y rozpatrzy膰 mo偶liwo艣膰 uruchomienia mechanizm贸w, dzi臋ki kt贸rym b臋dzie mo偶na pom贸c rodakom w nauce oraz aktywizacji zawodowej i gospodarczej. Mo偶e warto zach臋ci膰 tych ludzi dobrej woli w Polsce, kt贸rzy z takim po艣wi臋ceniem staraj膮 si臋 pom贸c rodakom na Wschodzie, aby rozwa偶yli mo偶liwo艣膰 dzia艂ania w tym kierunku. Dotyczy to zreszt膮 nie tylko Polak贸w w Kazachstanie.</u>
          <u xml:id="u-5.24" who="#PoselLonginPastusiak">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Ka偶da polityka, a wi臋c i zagraniczna, wymaga szerokiego spo艂ecznego poparcia i zrozumienia. W naszych czasach kszta艂towana jest ona za po艣rednictwem 艣rodk贸w masowego przekazu. Dlatego mi臋dzy o艣rodkami kszta艂tuj膮cymi t臋 polityk臋 a mediami musi istnie膰 dro偶na komunikacja. Ka偶dy krok, ka偶da decyzja musz膮 by膰 dok艂adnie wyja艣niane, by pozostawia膰 jak najmniej pola do domys艂贸w i spekulacji. Kszta艂towanie prawid艂owego obrazu polityki zagranicznej le偶y nie tylko w interesie koalicji rz膮dz膮cej - to jest og贸lny interes pa艅stwowy, bo jest to tak偶e formowanie obrazu Polski w oczach zagranicy.</u>
          <u xml:id="u-5.25" who="#PoselLonginPastusiak">Na zako艅czenie chcia艂bym jeszcze raz podkre艣li膰, 偶e Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej w pe艂ni akceptuje zar贸wno cele strategiczne przedstawione przez ministra spraw zagranicznych pana Dariusza Rosatiego, jak i ich rozpisanie na konkretne dzia艂ania polskiej polityki zagranicznej.</u>
          <u xml:id="u-5.26" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarsza艂ek Sejmu Olga Krzy偶anowska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dzi臋kuj臋, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przemawia艂 pan pose艂 Longin Pastusiak.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Prosz臋 teraz pana pos艂a Waldemara Pawlaka o zabranie g艂osu w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego. Nast臋pnym m贸wc膮 b臋dzie pan pose艂 Piotr Nowina-Konopka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselWaldemarPawlak">Panie Prezydencie! Pani Marsza艂ek! Wysoki Sejmie! Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego z uwag膮 i z uznaniem odnotowuje deklaracj臋 ministra spraw wewn臋trznych, 偶e polityka zagraniczna RP b臋dzie podporz膮dkowana polskiej racji stanu. W wyst膮pieniu...</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#GlosZSali">(Nie ministra spraw wewn臋trznych.)</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#PoselWaldemarPawlak">Ministra spraw zagranicznych. Przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#PoselWaldemarPawlak">W wyst膮pieniu klubowym skoncentruj臋 si臋 na kilku sprawach generalnych podj臋tych w wyst膮pieniu ministra spraw zagranicznych. Kolejne sprawy b臋d膮 prezentowane przez kole偶anki i koleg贸w z klubu PSL.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#PoselWaldemarPawlak">Cele strategiczne zakre艣lone w wyst膮pieniu ministra spraw zagranicznych wymagaj膮 ci膮g艂ej konkretyzacji i okre艣lenia bie偶膮cych dzia艂a艅 i 艣rodk贸w. Chodzi o zapewnienie bezpiecze艅stwa narodowego, sprzyjanie warunkom rozwoju czy budowanie przyjaznego otoczenia narodowego.</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#PoselWaldemarPawlak">Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego popiera dzia艂ania prezydenta RP i rz膮du zmierzaj膮ce do cz艂onkostwa w NATO, jako 偶e jest to podstawowy kierunek gwarantuj膮cy Polsce d艂ugookresowe bezpiecze艅stwo. Z pewnym niepokojem obserwujemy jednak niekt贸re wypowiedzi ministra spraw zagranicznych dotycz膮ce deklaracji zwi膮zanych z zainstalowaniem na terenie Polski broni atomowej, zw艂aszcza 偶e nie ma tu oficjalnych stanowisk ze strony Sojuszu P贸艂nocnoatlantyckiego, a tak偶e nie ma w tej sprawie stanowiska Rady Ministr贸w; uwa偶amy, 偶e w takiej sytuacji nale偶y zachowa膰 daleko id膮c膮 ostro偶no艣膰, sformu艂owa膰 najpierw strategi臋 przyst臋powania do Sojuszu P贸艂nocnoatlantyckiego, a potem dopiero sk艂ada膰 deklaracje.</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#PoselWaldemarPawlak">W zakresie integracji europejskiej - jeszcze raz pragn臋 to podkre艣li膰 - w stanowisku PSL akcentujemy i k艂adziemy nacisk nie tyle na og贸ln膮 symbolik臋, np. powr贸t czy wej艣cie do Europy, g艂贸wny nacisk k艂adziemy - i naszym zdaniem powinien by膰 on po艂o偶ony - na praktyczn膮 realizacj臋 naszych narodowych interes贸w, a wi臋c zapewnienie Polsce wysokiej pozycji w rodzinie narod贸w europejskich. Dlatego przyjmujemy z uznaniem informacj臋 o pracach nad narodow膮 strategi膮 integracji i pragniemy zwr贸ci膰 si臋 z apelem do rz膮du o wi臋kszy nacisk na praktyczn膮 realizacj臋 naszych interes贸w, szczeg贸lnie w zakresie gospodarczym. Mamy ju偶 w tym wiele do艣wiadcze艅, chocia偶by do艣wiadczenia p艂yn膮ce z realizacji uk艂adu stowarzyszeniowego z Uni膮 Europejsk膮. Uk艂ad ten - formalnie korzystny dla Polski - stworzy艂 wiele mo偶liwo艣ci w dziedzinie eksportu naszych towar贸w, cho膰 cz臋sto te u艂atwienia czy mo偶liwo艣ci dotyczy艂y takiego obszaru, gdzie produkcja towar贸w w Polsce nie by艂a realizowana. Stwarza to pozory korzystnych rozwi膮za艅 formalnych, natomiast w wymiarze praktycznym, szczeg贸lnie finansowym - 艂atwo to zauwa偶y膰 - rozwi膮zania te doprowadzaj膮 do deficytu w handlu zagranicznym z Uni膮 Europejsk膮. W negocjacjach dotycz膮cych cz艂onkostwa powinni艣my te negatywne elementy zdecydowanie wyeliminowa膰.</u>
          <u xml:id="u-8.7" who="#PoselWaldemarPawlak">Warto w tym miejscu podkre艣li膰, 偶e polityka zagraniczna coraz cz臋艣ciej jest realizowana nie tylko przez MSZ, ale w du偶ej cz臋艣ci tak偶e przez Narodowy Bank Polski czy ministra finans贸w. W ostatnim czasie obserwujemy bardzo niekorzystne, negatywne zjawisko pog艂臋biaj膮cego si臋 deficytu w handlu zagranicznym. Nic w tym dziwnego, bo je艣li ceny na rynku krajowym wzros艂y w ubieg艂ym roku o 21%, a cena np. dolara - o 3%, to oczywiste jest, 偶e w coraz trudniejszej sytuacji i na przegranej pozycji s膮 szczeg贸lnie te przedsi臋biorstwa, kt贸re produkuj膮, opieraj膮c si臋 na krajowych surowcach i eksportuj膮 na rynki zewn臋trzne. Na rok bie偶膮cy przewiduje si臋 deficyt przekraczaj膮cy 6 mld dolar贸w. Nie spos贸b zamyka膰 oczu na tego typu zjawiska gospodarcze. To nie jest tylko dzia艂anie rz膮du, ale - jeszcze raz podkre艣l臋 - tak偶e takich instytucji jak Narodowy Bank Polski.</u>
          <u xml:id="u-8.8" who="#PoselWaldemarPawlak">S膮 te偶 inne dzia艂ania wskazuj膮ce na to, jak bardzo z艂o偶ona jest wsp贸艂czesna polityka zagraniczna. W ostatnich miesi膮cach, w kwietniu bodaj偶e, zrzeszenia przewo藕nik贸w w Unii Europejskiej z Niemiec, Belgii i W艂och wycofa艂y karnety TIR dla polskich przewo藕nik贸w w zakresie towar贸w o podwy偶szonym ryzyku celnym. Zaowocowa艂o to decyzjami administracji Unii Europejskiej w wypadku wszystkich kraj贸w Unii. Nasze stowarzyszenie przewo藕nik贸w te偶 po pewnym okresie negocjacji podejmuje podobne dzia艂ania, zmierzaj膮ce do wycofania podobnych uzgodnie艅 w stosunku do karnet贸w TIR dla przewo藕nik贸w europejskich. By膰 mo偶e potrzebna jest wi臋ksza aktywno艣膰 rz膮du, aby wp艂yn膮膰 na negocjacje z administracj膮 europejsk膮 i przekona膰 kraje Unii Europejskiej o potrzebie harmonijnej wsp贸艂pracy. Je偶eli s膮 zjawiska patologiczne, to nale偶y je zwalcza膰, ale nie nale偶y takimi dzia艂aniami pogarsza膰 warunk贸w wsp贸艂pracy, szczeg贸lnie wsp贸艂pracy gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-8.9" who="#PoselWaldemarPawlak">W tym miejscu chcia艂bym r贸wnie偶 zwr贸ci膰 uwag臋 na pewne osobiste do艣wiadczenia dotycz膮ce stylu uprawiania dyplomacji we wsp贸艂czesnych czasach, poniewa偶 jako premier, spotykaj膮c si臋 z ministrami i ambasadorami innych kraj贸w, zauwa偶a艂em, 偶e cz臋sto o wiele mniej czasu po艣wi臋ca si臋 na bardzo og贸lne, generalne dyskusje dotycz膮ce integracji, bezpiecze艅stwa, a zdecydowanie wi臋cej - na bardzo konkretne interwencje w sprawach gospodarczych czy nawet w sprawach konkretnych firm zagranicznych operuj膮cych na naszym rynku. Nasza dyplomacja te偶 powinna dzia艂a膰 w podobny spos贸b, aby przedsi臋biorstwa polskie czu艂y wsparcie zar贸wno kom贸rek handlowych, jak i ambasad na rynkach zagranicznych. Aby czu艂y wsparcie i mia艂y mo偶liwo艣膰 uzyskania pomocy w podejmowaniu konkretnych interes贸w.</u>
          <u xml:id="u-8.10" who="#PoselWaldemarPawlak">Odnosz膮c si臋 do wyst膮pienia ministra spraw zagranicznych, jeszcze raz chcia艂bym zwr贸ci膰 uwag臋, i podkre艣li膰 to z uznaniem, na nastawienie na rozw贸j wsp贸艂pracy regionalnej i rozw贸j wsp贸艂pracy w ramach strefy wolnego handlu CEFTA. Uwa偶amy, 偶e w tym zakresie potrzebna jest wi臋ksza aktywno艣膰, jako 偶e jest to jeden z wa偶nych element贸w strategii integracji Polski z Uni膮 Europejsk膮. Polska przez wsp贸艂prac臋 regionaln膮 i rozw贸j wolnego handlu w regionie mo偶e 艂atwiej przystosowa膰 si臋 do konkurencji europejskiej. Ponadto trzeba u艣wiadamia膰 sobie, 偶e Polska jest jednym z najwi臋kszych pa艅stw w tym regionie, a wi臋c tym samym mo偶emy odgrywa膰 bardzo istotn膮 rol臋 jako kraj, kt贸ry b臋dzie w spos贸b znacz膮cy wp艂ywa艂 na realia gospodarcze Europy 艢rodkowo-Wschodniej.</u>
          <u xml:id="u-8.11" who="#PoselWaldemarPawlak">Chcia艂bym w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego odnotowa膰 r贸wnie偶 z uznaniem bardziej zr贸wnowa偶on膮 polityk臋 zagraniczn膮, aktywno艣膰 zar贸wno na kierunku zachodnioeuropejskim, euroatlantyckim, jak i na kierunku wschodnim, realizowan膮 przez prezydenta RP i ministra spraw zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-8.12" who="#PoselWaldemarPawlak">Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego podziela opinie ministra spraw zagranicznych, 偶e brak ratyfikacji konkordatu jest szkodliwy dla naszego kraju, zw艂aszcza w 艣wietle przyj臋tych przez Sejm kilku ustaw o stosunku pa艅stwa do r贸偶nych ko艣cio艂贸w i oczekuj膮cych czterech kolejnych projekt贸w w tym zakresie. Uwa偶amy, 偶e ratyfikacja konkordatu i uchwalenie przez Sejm ustaw oko艂okonkordatowych jest mo偶liwe i potrzebne w obecnej chwili.</u>
          <u xml:id="u-8.13" who="#PoselWaldemarPawlak">Na zako艅czenie podkre艣l臋 jeszcze raz rol臋 parlamentu, kt贸ry obok prezydenta, Rady Ministr贸w, ministra spraw wewn臋trznych wnosi wa偶ny i licz膮cy si臋 wk艂ad w rozw贸j naszych stosunk贸w zagranicznych, szczeg贸lnie w tych regionach, gdzie dzia艂ania oficjalne nie zawsze mog膮 by膰 bezpo艣rednio podejmowane. Wsp贸艂praca z Rad膮 Europy czy instytucjami europejskimi r贸wnie偶 stanowi wa偶ny czynnik w opracowywaniu naszej narodowej strategii integracji.</u>
          <u xml:id="u-8.14" who="#PoselWaldemarPawlak">Na zako艅czenie jeszcze raz w imieniu klubu PSL wyra偶臋 akceptacj臋 generalnych cel贸w naszej polityki zagranicznej, a wi臋c integracji w zakresie bezpiecze艅stwa ze strukturami NATO, integracji z Uni膮 Europejsk膮, przy czym pragniemy tu podkre艣li膰 prawie r贸wnowa偶no艣膰 stosunk贸w ze Stanami Zjednoczonymi, poniewa偶 jest to w naszej ocenie wa偶ny czynnik r贸wnowagi europejskiej. Kolejn膮 spraw膮 jest wsp贸艂praca regionalna i potrzeba rozwoju strefy wolnego handlu w naszym regionie. Nast臋pnym kierunkiem dzia艂ania w naszej ocenie powinna by膰 zr贸wnowa偶ona polityka, otwarta na Europ臋, instytucje euroatlantyckie, ale r贸wnie偶 bardzo aktywna na Wschodzie i Dalekim Wschodzie. Pozytywne efekty konkurencji, zw艂aszcza w gospodarce, obserwujemy ju偶 w zakresie anga偶owania si臋 firm z r贸偶nych region贸w 艣wiata.</u>
          <u xml:id="u-8.15" who="#PoselWaldemarPawlak">Na zako艅czenie jeszcze raz podkre艣l臋 znaczenie praktycznego, gospodarczego wymiaru polityki zagranicznej Polski dla realizacji polskiej racji stanu, a wi臋c budowania wysokiej pozycji Polski w rodzinie wolnych narod贸w.</u>
          <u xml:id="u-8.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dzi臋kuj臋 bardzo, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przemawia艂 pan pose艂 Waldemar Pawlak.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Prosz臋 teraz pana pos艂a Piotra Nowin臋-Konopk臋 o zabranie g艂osu w imieniu klubu Unii Wolno艣ci. Nast臋pnym m贸wc膮 b臋dzie pan pose艂 Piotr Marciniak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselPiotrNowinaKonopka">Pani Marsza艂ek! Panie Prezydencie! Panie Premierze! Panowie Ministrowie! Panie i Panowie! Powiedzia艂 kiedy艣 Willy Claes, przepraszam Willy Brandt 贸wczesnemu kanclerzowi Kiesingerowi, 偶e polityka zagraniczna jest rzecz膮 zbyt wa偶n膮, by powierza膰 j膮 komu innemu ni偶 ministrowi spraw zagranicznych. Brandt zreszt膮 wtedy sam by艂 ministrem spraw zagranicznych i kroniki nie odnotowa艂y, czy powt贸rzy艂 swoj膮 tez臋 w贸wczas, kiedy zosta艂 kanclerzem. Nas jednak, debatuj膮cych w polskim Sejmie nad polityk膮 zagraniczn膮 zajmowa膰 powinna inna kwestia, a mianowicie 偶e polityka zagraniczna jest spraw膮 zbyt wa偶n膮, aby nie zada膰 sobie pytania, dla kogo j膮 prowadzimy i co ona przynosi tym ludziom, kt贸rzy nie s膮 ani ministrami, ani pos艂ami, kt贸rzy chodz膮 po ulicach i nie s膮 pewni, dok膮d owa polityka zaprowadzi kraj i spo艂ecze艅stwo.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#PoselPiotrNowinaKonopka">Unia Wolno艣ci skupia wielu ludzi, kt贸rzy k艂adli podwaliny pod now膮 polsk膮 polityk臋 zagraniczn膮. Ludzie tej formacji i szeroko pojmowanej formacji 藵Solidarno艣ci藵 uczynili wiele, aby zwrot, kt贸ry nast膮pi艂 w 1989 r., by艂 zwrotem prawdziwym, nie pozornym, aby ogarn膮艂 ca艂膮 polsk膮 rzeczywisto艣膰. Dlatego taki nacisk k艂adli艣my na nowe u艂o偶enie stosunk贸w z naszymi s膮siadami i zw艂aszcza na otwarcie Polsce drogi do europejskich i euroatlantyckich struktur integracyjnych. Dlatego tak偶e jako opozycja staramy si臋 wci膮偶 przyczynia膰, w miar臋 naszych mo偶liwo艣ci, nasz膮 obecno艣ci膮 na forum mi臋dzynarodowym do realizowania tego postulatu. W tym przeorientowaniu polskiej polityki zagranicznej upatrywali艣my szanse dla Polski, szanse dla tych cichych przechodni贸w, kt贸rzy maj膮 prawo 偶y膰 w kraju suwerennym, bezpiecznym i oferuj膮cym swoim obywatelom godziwe 偶ycie. Uwa偶ali艣my bowiem i uwa偶amy po dzi艣 dzie艅, 偶e Polska prze偶ywa specyficzny moment w艂asnej historii, kiedy w艂a艣nie od polityki zagranicznej, bardziej ni偶 kiedykolwiek, zale偶y los polskich reform i los Polski w og贸le. Uwa偶amy zarazem, 偶e ta zale偶no艣膰 wiedzie r贸wnie偶 w drug膮 stron臋. Skuteczno艣膰 polskiej polityki zagranicznej bezpo艣rednio zale偶y od racjonalno艣ci polskiej polityki wewn臋trznej, od naszej zdolno艣ci do modernizowania kraju, do pozbycia si臋 garbu powojennych dziesi臋cioleci.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#PoselPiotrNowinaKonopka">I tak oto znajdujemy si臋 w centrum spraw, kt贸re zreferowa艂 nam minister spraw zagranicznych. Dla Unii Wolno艣ci wierno艣膰 priorytetom nakre艣lonym w 1989 r. i w p贸藕niejszych latach jest jednym z wa偶nych kryteri贸w naszego stosunku do prowadzonej przez rz膮d i koalicj臋 polityki zagranicznej. Przyjmujemy z zadowoleniem deklaracje o zamiarze kontynuowania przyj臋tego wtedy kursu. Zej艣cie z niego uznaliby艣my za polityczny casus belli wobec tak potrzebnego consensusu wok贸艂 polityki zagranicznej - nie ka偶dej, ale jedynie takiej, jaka realizuje narodow膮 racj臋 stanu i jest wytyczona wok贸艂 takich warto艣ci, jak z trudem wywalczona i przywr贸cona suwerenno艣膰, niepodleg艂o艣膰, demokracja. Dlatego wys艂uchujemy deklaracji i r贸wnocze艣nie por贸wnujemy te deklaracje z faktami. W sprawie fakt贸w za艣 musimy zada膰 kilka pyta艅, do kt贸rych w艂a艣nie przechodz臋.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#PoselPiotrNowinaKonopka">Pytanie pierwsze. Jak wygl膮da powi膮zanie polskiej polityki zagranicznej z polsk膮 polityk膮 wewn臋trzn膮? Jak rz膮d zamierza radzi膰 sobie ze sprzecznymi sygna艂ami, przyk艂adowo takimi jak wyhamowana ostatecznie reforma samorz膮dowa czy inne wstydliwe zjawiska, kt贸rych z艂e echa zosta艂yby jedynie wzmocnione przywo艂ywaniem ich tutaj po imieniu i nazwisku? Czy nie ma sprzeczno艣ci mi臋dzy postulatem cz艂onkostwa w OECD, Unii Europejskiej, NATO i politycznym zgie艂kiem, 艣wiadcz膮cym o starym dw贸jmy艣leniu, w kt贸rym si臋ga si臋 nawet do gromkich argument贸w o bezpiecze艅stwie narodowym? Nawet ma艂e dziecko wie, 偶e bezpiecze艅stwa powinni艣my szuka膰 w艂a艣nie w OECD, w Unii Europejskiej i w NATO, a nie w wojew贸dzkich radach narodowych; nie mo偶na te偶 lekcewa偶y膰 prostych regu艂 wiarygodno艣ci politycznej, nawet je偶eli pan pose艂 Pastusiak dopatruje si臋 w tych regu艂ach czego艣 zbytecznego.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#PoselPiotrNowinaKonopka">Nie b臋d臋 wyd艂u偶a艂 listy przyk艂ad贸w utraty przez Polsk臋 impetu w reformach, co oddala nas od wszelkich bezpiecznych przystani. Tak膮 list臋 mo偶na sporz膮dzi膰 cho膰by na podstawie wydruk贸w sejmowych g艂osowa艅 - propozycje reformatorskie s膮 zatupywane i przeg艂osowywane wskutek sposobu my艣lenia sprzed kilkudziesi臋ciu lat.</u>
          <u xml:id="u-10.5" who="#PoselPiotrNowinaKonopka">Pytanie drugie. Kto w艂a艣ciwie prowadzi polityk臋 zagraniczn膮 i jaka jest kondycja tego organu, kt贸ry w 艣wietle konstytucji ma by膰 wiod膮cy w zakresie polityki zagranicznej? Zahamowana zosta艂a reforma MSZ, wci膮偶 funkcjonuj膮 prze偶ytki starego uk艂adu, takie jak chocia偶by nieszcz臋sne BRH. Podobno nowa ustawa o ministrze czeka na szcz臋艣liwe narodziny nowego centrum rz膮dowego, kt贸re - jak si臋 mo偶na niestety obawia膰 - nie przyniesie rozwi膮za艅 rzeczywi艣cie sp贸jnych i odpowiadaj膮cych dawno stwierdzonej potrzebie. Pozorno艣膰 tej reformy odbije si臋 r贸wnie偶 na MSZ, zw艂aszcza je偶eli zachowane zostan膮 b艂臋dy propozycji odnosz膮cej si臋 do zagadnienia integracji europejskiej. Czekamy na ostateczne decyzje koalicji i przestrzegamy przed ubezw艂asnowolnieniem Ministerstwa Spraw Zagranicznych w zakresie zwi膮zanym w艂a艣nie z integracj膮 europejsk膮, przed tworzeniem jakiego艣 MSZ-bis.</u>
          <u xml:id="u-10.6" who="#PoselPiotrNowinaKonopka">Pytanie trzecie odnosi si臋 do koordynacji pomi臋dzy urz臋dami zajmuj膮cymi si臋 polityk膮 zagraniczn膮. Jak to jest mo偶liwe, 偶e wysoki urz臋dnik Kancelarii Prezydenta, podsekretarz stanu og艂asza ni st膮d ni zow膮d, 偶e oto nadchodzi nowa era w stosunkach polsko-rosyjskich lub 偶e i Anglicy, i Polacy powinni ba膰 si臋 Niemc贸w, a r贸wnocze艣nie s艂yszymy od pana ministra Rosatiego - i dobrze, 偶e to s艂yszymy - 偶e utrzymana b臋dzie wizja stosunk贸w polsko-niemieckich opieraj膮ca si臋 na za艂o偶eniu, 偶e w艂a艣nie w mo偶liwie najlepszych relacjach z Niemcami, tak偶e z Niemcami, upatrujemy nasze narodowe bezpiecze艅stwo. Czy偶by艣my mieli zazdro艣ci膰 tym spo艣r贸d naszych s膮siad贸w, kt贸rzy swoich stosunk贸w z Niemcami nie zdo艂ali u艂o偶y膰 tak, jak uczynili to Mazowiecki z Kohlem i Skubiszewski z Genscherem? Albo wysoce niepokoj膮ca rozbie偶no艣膰 pomi臋dzy deklarowanymi tutaj intencjami i post臋powaniem pewnych czynnik贸w w Przemy艣lu, na przyk艂ad, co mo偶e 藕le odbi膰 si臋 na naszych stosunkach s膮siedzkich, i to w sytuacji, gdy naprawd臋 chodzi o rzecz do艣膰 symboliczn膮.</u>
          <u xml:id="u-10.7" who="#PoselPiotrNowinaKonopka">Pytanie czwarte dotyczy braku sp贸jno艣ci mi臋dzy s艂owami i czynami. Potraktowana tu jako przyk艂ad wizyta prezydencka na Bia艂orusi jest przykrym, niepokoj膮cym incydentem, kt贸ry wprowadzi艂 niezgodno艣膰 mi臋dzy s艂owami o woli wsparcia tendencji niepodleg艂o艣ciowych w takich krajach, jak Bia艂oru艣 i Ukraina, i dzia艂aniami, kt贸re w miar臋 nap艂ywu informacji z Bia艂orusi okazuj膮 si臋 coraz bardziej nie przemy艣lane. Pan pose艂 Pastusiak m贸wi艂 tu o paranoicznych reakcjach. Nie b臋d臋 tego komentowa艂. Powiem tylko, 偶e nas bardziej dziwi niedostrzeganie tego, dok膮d zmierza demokracja, suwerenno艣膰, niepodleg艂o艣膰 Bia艂orusi. Szkoda, 偶e prezydent Polski odm贸wi艂 spotkania z przedstawicielem opozycji bia艂oruskiej wtedy, gdy w Polsce nie towarzyszyli mu wys艂annicy prezydenta 艁ukaszenki. R贸wnocze艣nie nie dosz艂o dot膮d do spotkania prezydent贸w Polski i Ukrainy ze szkod膮 dla dynamiki i perspektyw stosunk贸w polsko-ukrai艅skich. Nie powinno by膰 cienia w膮tpliwo艣ci, 偶e na polsk膮 racj臋 stanu sk艂ada si臋 suwerenno艣膰, niepodleg艂o艣膰 i demokratyczny 艂ad pa艅stwowy wszystkich naszych s膮siad贸w bez wyj膮tku. Czy oznacza to, 偶e mo偶na r贸偶nie interpretowa膰 polsk膮 racj臋 stanu?</u>
          <u xml:id="u-10.8" who="#PoselPiotrNowinaKonopka">Pytanie pi膮te to pytanie o wyobra藕ni臋, o wizj臋 wykraczaj膮c膮 poza to, co obecna koalicja odziedziczy艂a po poprzednikach, a wi臋c pytanie o scenariusz na wypadek bardzo z艂ego obrotu spraw w Rosji - bo na dobry scenariusz trudno liczy膰. Pytanie o region kaliningradzki, o szlak dyplomatyczny, kt贸ry utorowa艂by nam drog臋 do pozaeuropejskich partner贸w gospodarczych, wreszcie pytanie o OECD, kt贸ra to sprawa zosta艂a wyj臋ta z gestii MSZ i jest bodaj czy nie najpowa偶niejsz膮 pora偶k膮 polskiej polityki zagranicznej - je艣li nie zostanie szybko za艂atwiona, zaci膮偶y kamieniem na naszych dalszych aspiracjach. I 偶enuj膮ce ju偶 pytanie o losy konkordatu, i wiele innych podobnych pyta艅, w kt贸rych postawieniu wyr臋cz膮 mnie moi koledzy klubowi w wyst膮pieniach.</u>
          <u xml:id="u-10.9" who="#PoselPiotrNowinaKonopka">Ostatnie pytanie, kt贸re chc臋 zada膰, odnosi si臋 do zdumiewaj膮cych zjawisk zachodz膮cych w sferze polityki kadrowej MSZ. Tu ju偶 nawet nie chodzi o elementarne poj臋cie tego, co wypada i czego robi膰 nie wypada. Chodzi o obraz Polski w 艣wiecie. Zmiana, kt贸ra nast膮pi艂a w 1989 r., oznacza艂a, 偶e now膮 polityk臋 zagraniczn膮, od premiera i ministra spraw zagranicznych poczynaj膮c, reprezentuj膮 ludzie, kt贸rzy naszym partnerom nie kojarz膮 si臋 ze starymi czasami i kt贸rzy w艂a艣nie dlatego s膮 wiarygodni w 艣wiecie jako rzecznicy nowej polityki. Tymczasem od pewnego momentu pojawiaj膮 si臋 w roli przedstawicieli polskiej polityki zagranicznej osoby, kt贸rych 偶arliwym obro艅c膮 by艂a nies艂awna podkomisja badaj膮ca domniemane zbrodnie personalne ministra Skubiszewskiego. A zatem, jak jest z kontynuacj膮 i zarazem jak jest z zasad膮, kt贸ra powinna by膰 bezwzgl臋dnie przestrzegana i kt贸ra wymaga, aby zw艂aszcza w tym resorcie zaspokaja膰 przede wszystkim interesy narodowej racji stanu, przedk艂adaj膮c je ponad interesy koalicji lub poszczeg贸lnych partii koalicyjnych.</u>
          <u xml:id="u-10.10" who="#PoselPiotrNowinaKonopka">Stawiamy te pytania w nowej sytuacji. Gdy jako partia opozycyjna uwa偶amy za konieczny i mo偶liwy konsens wok贸艂 priorytet贸w polskiej polityki zagranicznej, ale tak偶e w sytuacji pewnego precedensu. Sta艂o si臋 oto bowiem dzisiaj po raz pierwszy, 偶e doroczne wyst膮pienie dotycz膮ce polityki zagranicznej prezentuje Wysokiej Izbie minister, kt贸ry nie jest cz艂owiekiem uk艂adu politycznego, jaki wzi膮艂 na siebie odpowiedzialno艣膰 polityczn膮 za Polsk臋 w 1989 r. Do tej pory - nawet w dw贸ch poprzednich rz膮dach obecnej koalicji - ministrowie spraw zagranicznych zwi膮zani byli z tamtym reformatorskim uk艂adem i to by艂o swego rodzaju gwarancj膮, 偶e nie b臋d膮 zakwestionowane fundamenty historycznego zwrotu.</u>
          <u xml:id="u-10.11" who="#PoselPiotrNowinaKonopka">Chcemy mie膰 nadziej臋, 偶e obecny minister spraw zagranicznych i w deklaracjach, i w dzia艂aniach potwierdzi, 偶e tak偶e osoba desygnowana przez koalicj臋 SLD-PSL jest w stanie prowadzi膰 polsk膮 polityk臋 zagraniczn膮 w kierunku wyznaczonym wtedy, przed 6 laty. Tak膮 polityk臋 chcemy wspiera膰 i wobec takiej polityki jest potrzebny i mo偶liwy consensus si艂 politycznych, koalicyjnych, opozycyjnych, parlamentarnych, pozaparlamentarnych - consensus polityczny odbijaj膮cy consensus narodowy wok贸艂 interesu narodowego. Zadaj膮c pytania oraz zg艂aszaj膮c w膮tpliwo艣ci, pragn臋liby艣my, aby przynajmniej nasza polityka zagraniczna zdo艂a艂a si臋 oprze膰 walcowi, jaki przetacza si臋 przez Polsk臋 w innych dziedzinach, a co pan pose艂 Pastusiak nazywa uporz膮dkowaniem. Aby ten walec nas nie wyr贸wna艂 i nie zaprzepa艣ci艂 tego, co Polska ju偶 zdo艂a艂a dot膮d uzyska膰. Co zdo艂a艂 uzyska膰 cichy przechodzie艅, chc膮cy 偶y膰 w kraju suwerennym, niepodleg艂ym, demokratycznym, dostatnim i bezpiecznym.</u>
          <u xml:id="u-10.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dzi臋kuj臋, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przemawia艂 pan pose艂 Piotr Nowina-Konopka.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Prosz臋 teraz pana pos艂a Piotra Marciniaka o zabranie g艂osu w imieniu klubu Unii Pracy. Nast臋pnym m贸wc膮 b臋dzie pan pose艂 Andrzej G膮sienica-Makowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselPiotrMarciniak">Pani Marsza艂ek! Panie Prezydencie! Panie Ministrze! Polska polityka zagraniczna zaczyna wchodzi膰 w faz臋 zbierania owoc贸w prze艂omu 1989 r. Konsekwentne trwanie przy zasadzie pe艂nej suwerenno艣ci pa艅stwowej, partnerskiej wsp贸艂pracy ze wszystkimi s膮siadami, zacie艣niania wi臋z贸w ze Wsp贸lnotami Europejskimi i p贸艂nocnoatlantyckim systemem bezpiecze艅stwa pozwoli艂o Polsce na zdobycie samodzielnej pozycji w polityce europejskiej. Sformu艂owane przed kilku laty i w zasadzie konsekwentnie realizowane przez kolejne rz膮dy linie przewodnie polskiej polityki zagranicznej zyska艂y aprobat臋 tak opinii publicznej, jak i ogromnej wi臋kszo艣ci klasy politycznej. Dzi臋ki temu p艂yniemy do艣膰 pewnym kursem ku zjednoczonej Europie i ku systemowi bezpiecze艅stwa opartemu na NATO.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#PoselPiotrMarciniak">Tego rodzaju sytuacja wyklucza potrzeb臋 formu艂owania jakich艣 nowych program贸w polskiej polityki zagranicznej, wytyczania nowych horyzont贸w. Unia Pracy z satysfakcj膮 odnotowuje ton spokojnej kontynuacji w za艂o偶eniach polityki zagranicznej prezentowanych przez pana ministra Rosatiego. Nie znalaz艂y w nim odbicia pojawiaj膮ce si臋 ostatnio - tak偶e w kr臋gach ludzi odpowiedzialnych za polsk膮 polityk臋 zagraniczn膮 - sugestie o mo偶liwych wyra藕nych jej reorientacjach, np. o mo偶liwo艣ci pojawienia si臋 zwrotu w polityce wschodniej. W przekonaniu Unii Pracy to, co Polsce jest potrzebne, to konsekwentna kontynuacja polityki budowy samodzielno艣ci Polski i oparcie jej bezpiecze艅stwa na sojuszu ze stabilnymi demokracjami oraz utrzymaniu jak najlepszych stosunk贸w ze wszystkimi s膮siadami.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#PoselPiotrMarciniak">Mamy ju偶 za sob膮 problemy zwi膮zane z ukszta艂towaniem priorytet贸w polityki zagranicznej, uzyskaniem na nie zgody spo艂ecznej. Mamy te偶 ju偶 chyba w zasadzie za sob膮 przekonanie naszych mi臋dzynarodowych partner贸w co do stabilno艣ci dokonanych wybor贸w i co do konsekwencji w d膮偶eniu do ich realizacji. S膮dz臋, 偶e zar贸wno obawy, jak i nadzieje co do tego, 偶e Polska mo偶e przeorientowa膰 sw膮 polityk臋 zagraniczn膮, nale偶膮 coraz bardziej do przesz艂o艣ci. Sam ten fakt jest naszym ogromnym atutem politycznym. W ci膮gle niespokojnym 艣wiecie ceni si臋 bowiem przede wszystkim partner贸w stabilnych i obliczalnych.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#PoselPiotrMarciniak">Faza druga, kt贸r膮 zapocz膮tkowa艂o podpisanie uk艂adu o stowarzyszeniu ze Wsp贸lnotami Europejskimi oraz przyst膮pienie Polski do programu Partnerstwa dla pokoju, to faza nadawania konkretnego kszta艂tu realizacjom wytyczonych cel贸w. Ma ona decyduj膮ce znaczenie dla okre艣lenia tego, czy wysi艂ki naszego pokolenia zostan膮 uwie艅czone sukcesem i czy uda si臋 umiejscowi膰 Polsk臋 w uk艂adzie mi臋dzynarodowym daj膮cym szans臋 na stabilne bezpiecze艅stwo i na dynamiczny rozw贸j. W tej fazie trzeba rozstrzygn膮膰 ogromny kompleks problem贸w zwi膮zanych z dostosowaniem spo艂ecze艅stwa i pa艅stwa do nowych reali贸w zewn臋trznych, trzeba wynegocjowa膰 konkretne warunki naszego wchodzenia do struktur europejskich, trzeba w艂膮czy膰 si臋 do dyskusji o kszta艂cie Europy, trzeba stworzy膰 dynamiczny uk艂ad przyjacielskich stosunk贸w z krajami europejskimi znajduj膮cymi si臋 poza NATO czy Wsp贸lnotami Europejskimi. Jak z艂o偶one i kontrowersyjne mog膮 to by膰 problemy, 艣wiadcz膮 ju偶 pojawiaj膮ce si臋 dyskusje - o kt贸rych zreszt膮 tu dzisiaj wspomniano - np. o udziale w operacjach pokojowych, o rozmieszczeniu broni atomowej na terytorium Polski czy o strategii przezbrajania polskiej armii, problemy z dostosowaniem polskiego prawa do standard贸w europejskich czy te偶 spory co do tre艣ci i g艂臋boko艣ci integracji gospodarczej, a tak偶e dylematy co do konkretnych strategii politycznych wobec naszych wschodnich s膮siad贸w (nie tylko zreszt膮 wobec Rosji).</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#PoselPiotrMarciniak">Musimy mie膰 艣wiadomo艣膰, 偶e w momencie konsumowania efekt贸w zwrotu politycznego w 1989 r. nie zdo艂amy ju偶 utrzyma膰 pe艂nej zgody spo艂ecze艅stwa co do polityki zagranicznej. Je偶eli bowiem zejdziemy z poziomu pryncypi贸w na poziom ekonomicznych, spo艂ecznych i politycznych konkret贸w, ujawni膮 si臋 istotne r贸偶nice pogl膮d贸w mi臋dzy partiami politycznymi, os艂abnie te偶 ci膮gle imponuj膮cy euroentuzjazm Polak贸w. Organy odpowiedzialne za polityk臋 bezpiecze艅stwa i polityk臋 zagraniczn膮 musz膮 by膰 na t臋 sytuacj臋 przygotowane. Niezb臋dne jest pe艂ne wykorzystanie instytucjonalnych ram publicznych debat nad tymi sprawami, debat, w kt贸rych rz膮d b臋dzie otwarcie przedstawia艂 dylematy, przed jakimi staje pa艅stwo polskie. Rozstrzygni臋cia wymaga mo偶liwo艣膰 stworzenia nowego forum uzgodnie艅 co do kierunk贸w polityki bezpiecze艅stwa i polityki zagranicznej, jak膮 stwarza przewidziana konstytucyjnie Rada Bezpiecze艅stwa Narodowego. Ma ona sens tylko w贸wczas, gdy jej kompetencje, typ pracy i zasady powo艂ywania b臋d膮 jasno okre艣lone i zapewni膮 wszystkim wp艂ywowym partiom politycznym (tak偶e pozaparlamentarnym) mo偶liwo艣膰 delegowania swoich przedstawicieli. W tym kontek艣cie, dyskusji, debat, w moim przekonaniu nieuchronnych, m贸j niepok贸j budz膮 s艂owa pana pos艂a Pastusiaka, przedstawiciela Sojuszu Lewicy Demokratycznej, w kt贸rych pobrzmiewa ch臋膰 jakby ograniczenia swobody dyskusji czy krytyki posuni臋膰 przedstawicieli polskiego pa艅stwa w kraju czy za granic膮. Wydaje mi si臋, 偶e zgoda co do pryncypi贸w nie mo偶e oznacza膰 ograniczania swobody dyskusji, a tak偶e krytyki konkretnych posuni臋膰 w polityce zagranicznej.</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#PoselPiotrMarciniak">W nowej fazie polskiej polityki zagranicznej spraw膮 kluczow膮 staje si臋 polityka informacyjna i edukacyjna. Stan edukacji obywatelskiej w Polsce jest bardzo z艂y, co w pe艂ni odnosi si臋 tak偶e do kwestii dzi艣 tu nas interesuj膮cych. Nieuchronne narastanie r贸偶nic zda艅 mi臋dzy partiami politycznymi co do konkret贸w zwi膮zanych tak偶e z polityk膮 zagraniczn膮 powinno zasta膰 obywateli przygotowanych do uczestnictwa w tej debacie i odpornych na niewykluczone wcale skrajne stanowiska. Nie wydaje si臋, by problem ten mo偶na by艂o rozwi膮za膰 wy艂膮cznie si艂ami spo艂ecznymi - przy pomocy fundacji i stowarzysze艅 zajmuj膮cych si臋 t膮 tematyk膮. Niezb臋dny jest przemy艣lany i kompleksowy rz膮dowy program edukacji europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-12.6" who="#PoselPiotrMarciniak">Szeroka informacja o problemach i dylematach polityki zagranicznej jest potrzebna tak偶e elitom politycznym - m.in. jako przes艂anka do podejmowania decyzji co do konkretnych rozstrzygni臋膰 w procesie integracji. Nie jest przecie偶 wcale przes膮dzone, za jak zunifikowan膮 Europ膮 si臋 opowiadamy i jak膮 mamy koncepcj臋 polityki rolnej, czy te偶 - co np. bardzo interesuje Uni臋 Pracy i o co b臋dzie ona intensywnie zabiega膰 - na ile Polska przyjmie europejskie standardy socjalne.</u>
          <u xml:id="u-12.7" who="#PoselPiotrMarciniak">Znacznie szersza ni偶 obecnie wiedza o polityce zagranicznej ni偶 u dzia艂aczy politycznych jest potrzebna tak偶e dlatego, i偶 mi臋dzynarodowe kontakty partyjne mog膮 by膰 istotnym uzupe艂niaj膮cym kana艂em realizowania przez Polsk臋 jej polityki zagranicznej. Mo偶liwo艣ci te w dalszym ci膮gu s膮 nie doceniane tak przez kierownictwa partii politycznych, jak i resort spraw zagranicznych. C贸偶 poza mo偶liwym chyba do usuni臋cia brakiem pieni臋dzy stoi na przeszkodzie, by Ministerstwo Spraw Zagranicznych wsp贸lnie ze stosownymi instytucjami edukacyjnymi podj臋艂o si臋 przygotowywania do tego rodzaju dzia艂a艅 dzia艂aczy partii politycznych, zw艂aszcza tych m艂odszych, rozpoczynaj膮cych w tej chwili dzia艂alno艣膰 polityczn膮.</u>
          <u xml:id="u-12.8" who="#PoselPiotrMarciniak">Panie i Panowie Pos艂owie! Szczeg贸lnie trudne zadania stoj膮 przed polsk膮 polityk膮 zagraniczn膮 na Wschodzie. Wynika to przede wszystkim ze znacznej jeszcze niestabilno艣ci kraj贸w, kt贸re powsta艂y w efekcie upadku Zwi膮zku Radzieckiego. Niestabilno艣膰 ta to tak偶e r贸偶ne tendencje w polityce zagranicznej i problemy z dostosowaniem si臋 do zmienionej sytuacji w Europie po 1989 r. W przekonaniu Unii Pracy nie le偶y w interesie Polski izolowanie od Europy jakiegokolwiek naszego wschodniego s膮siada. Nie mo偶emy jednak w 偶adnym razie zgodzi膰 si臋, by ktokolwiek uzurpowa艂 sobie prawo do izolowania Polski od struktur europejskich. Odnotowujemy przy okazji z satysfakcj膮 wszystkie te sygna艂y ze strony polityk贸w rosyjskich, kt贸re 艣wiadcz膮 o pr贸bie dostosowywania polityki Rosji do nowych reali贸w 艣wiata i Europy ko艅ca XX w.</u>
          <u xml:id="u-12.9" who="#PoselPiotrMarciniak">Unia Pracy w pe艂ni docenia znaczenie dobrych, przyjacielskich stosunk贸w polsko-rosyjskich i aprobuje wysi艂ki na rzecz poprawy tych stosunk贸w. Uwa偶amy jednak, 偶e 藕le by si臋 sta艂o, gdyby w polskiej polityce wschodniej powsta艂a pewna nier贸wnomierno艣膰. Uwa偶amy, i偶 z jednakow膮 troskliwo艣ci膮 powinni艣my piel臋gnowa膰 stosunki z wszystkimi s膮siadami. Szczeg贸lny nasz niepok贸j budzi pewne wyhamowanie rozwoju stosunk贸w polsko-ukrai艅skich. Wynika to nie tylko z wielko艣ci i znaczenia tego kraju w Europie, z jego sukces贸w w budowie instytucji demokratycznych i umacniania w艂asnej suwerenno艣ci; nie mo偶emy tak偶e zapomina膰 o ukrai艅skiej aprobacie dla polskich aspiracji integracyjnych i o przyjacielskiej postawie ukrai艅skich elit politycznych wobec Polski.</u>
          <u xml:id="u-12.10" who="#PoselPiotrMarciniak">Unia Pracy z trosk膮 obserwuje rozw贸j sytuacji na Bia艂orusi. Szczeg贸lny nasz niepok贸j budzi ograniczanie swob贸d demokratycznych - wolno艣ci zgromadze艅, wolno艣ci zwi膮zkowych, wolno艣ci prasy. Z oburzeniem przyj臋li艣my represje wobec parlamentarzyst贸w i opozycji demokratycznej. S膮dzimy, 偶e obowi膮zkiem polskiej opinii publicznej i polskich partii politycznych jest wspieranie si艂 demokratycznych Bia艂orusi w ich walce o obron臋 suwerenno艣ci tego pa艅stwa i o kontynuowanie reform demokratycznych i rynkowych. W moim przekonaniu temu celowi nie pos艂u偶y艂a dobrze wizyta pana prezydenta Kwa艣niewskiego na Bia艂orusi. Odby艂a si臋 w z艂ym momencie i wpisa艂a si臋 w istocie w z艂y scenariusz polityczny wydarze艅 w tym kraju.</u>
          <u xml:id="u-12.11" who="#PoselPiotrMarciniak">Panie i Panowie Pos艂owie! Skoncentrowanie uwagi kierownictwa polskiej polityki zagranicznej oraz opinii publicznej na problematyce europejskiej jest w pe艂ni uzasadnione. Nie mo偶e to jednak oznacza膰 naszej nieobecno艣ci w polityce 艣wiatowej czy ograniczenia kontakt贸w z wieloma obszarami 艣wiata tylko do kwestii wymiany handlowej. S膮dz臋, 偶e Polska jako przysz艂y cz艂onek Wsp贸lnot Europejskich winna mie膰 przemy艣lan膮 i konsekwentn膮 polityk臋 wobec problem贸w kraj贸w Morza 艢r贸dziemnego, zw艂aszcza ze wzgl臋du na konflikty wyst臋puj膮ce na wielu obszarach w tym rejonie. Nie b臋dzie mo偶na te偶 unikn膮膰 wpisania si臋 w dyskusj臋 na osi bogata P贸艂noc i biedne Po艂udnie.</u>
          <u xml:id="u-12.12" who="#PoselPiotrMarciniak">Z perspektywy cz艂onka Komisji Spraw Zagranicznych trudno mi zrekonstruowa膰 polsk膮 polityk臋 wobec 艣wiata arabskiego, wobec Dalekiego Wschodu, o czym zreszt膮 wspomina艂 pan minister, czy wobec kraj贸w Ameryki 艁aci艅skiej. W niekt贸rych z tych region贸w istnia艂a d艂uga tradycja dobrych kontakt贸w z Polsk膮 i nie warto chyba tego kapita艂u traci膰.</u>
          <u xml:id="u-12.13" who="#PoselPiotrMarciniak">Prosz臋 pa艅stwa, klub Unii Pracy przyjmuje prezentacj臋 cel贸w i za艂o偶e艅 polityki zagranicznej, przedstawion膮 przez pana ministra Rosatiego, z pe艂n膮 satysfakcj膮.</u>
          <u xml:id="u-12.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dzi臋kuj臋, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przemawia艂 pan pose艂 Piotr Marciniak.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Prosz臋 teraz pana pos艂a Andrzeja G膮sienic臋-Makowskiego o zabranie g艂osu w imieniu Ko艂a Poselskiego BBWR.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselAndrzejGasienicaMakowski">Pani Marsza艂ek! Wysoka Izbo! Bezpartyjny Blok Wspierania Reform zawsze podkre艣la艂 - i jest to podstawa naszych za艂o偶e艅 programowych - 偶e sprawy polityki zagranicznej Polski nie mog膮 by膰 przedmiotem wewn臋trznej gry politycznej. Nadrz臋dny interes pa艅stwa polskiego powinien stanowi膰 czynnik decyduj膮cy i rozstrzygaj膮cy. Jeste艣my tym za艂o偶eniom wierni. Stanowisko to nie oznacza, i偶 akceptujemy wszystko, co uczyni艂y dotychczasowe rz膮dy koalicji. R贸偶ni nas roz艂o偶enie niekt贸rych akcent贸w i nie zawsze jeste艣my sk艂onni akceptowa膰 taktyczne posuni臋cia czy polityk臋 personaln膮 rz膮du. S膮 to jednak sprawy, kt贸re w spos贸b w艂a艣ciwy pozwalaj膮 na korygowanie pewnych b艂臋d贸w b膮d藕 na przekonanie si臋 o trafnej realizacji koncepcji polityki zagranicznej naszego pa艅stwa i nadrz臋dnego interesu narodowego.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#PoselAndrzejGasienicaMakowski">Polityka zagraniczna jest jednym z najwa偶niejszych instrument贸w w realizacji naszych narodowych aspiracji, aby ukszta艂towa膰 mocne pa艅stwo po艂o偶one w sercu Europy. Niezmienne s膮 zatem nasze d膮偶enia do 艣cis艂ego zwi膮zania si臋 gospodarczego i militarnego ze strukturami zachodnimi. Cieszymy si臋, 偶e ten kierunek jest wci膮偶 podkre艣lany. Nasz zwi膮zek ze strukturami zachodnimi nie oznacza wcale, 偶e Polska w jakikolwiek spos贸b zwr贸ci si臋 kiedykolwiek przeciwko swoim s膮siadom. Ta wsp贸艂praca jest dla Rzeczypospolitej konieczno艣ci膮 i wynika z naszych ambicji rozwoju gospodarczego, cywilizacyjnego i bezpiecze艅stwa. Warto te s艂owa podkre艣li膰 wobec zg艂aszanych wci膮偶 obiekcji Rosji co do naszego cz艂onkostwa w NATO. Polska od dawna nie stanowi dla Rosji jakiegokolwiek zagro偶enia, natomiast utrata naszej niepodleg艂o艣ci przychodzi艂a za przyczyn膮 Rosji bez wzgl臋du na jej ustr贸j.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#PoselAndrzejGasienicaMakowski">Nale偶y jednak dok艂adnie okre艣li膰, jak rozumiemy polityk臋 prozachodni膮, poniewa偶 w tej kwestii dostrzegamy r贸偶nic臋 akcent贸w w por贸wnaniu z polityk膮 rz膮du. Lapidarnie, jako BBWR, okre艣lamy ten priorytet dzia艂ania na linii Waszyngton-Watykan-Warszawa. Nie wystarczy b艂ysn膮膰 elokwencj膮 i dowcipem, nie wystarczy by膰 b艂yskotliwym na konferencjach mi臋dzynarodowych oraz g艂osi膰 my艣l o sukcesie mi臋dzynarodowym prezydenta czy rz膮du. Licz膮 si臋 konkretne fakty. Trzeba skoncentrowa膰 punktowo nasze dzia艂ania, aby osi膮gn膮膰 wymierny sukces.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#PoselAndrzejGasienicaMakowski">Nale偶y pozyska膰 dla naszych cel贸w pa艅stwowych Stany Zjednoczone. Wiele w tej sprawie zrobiono. Nale偶y podkre艣li膰 bardzo wa偶ne praktyczne dzia艂anie Polonii ameryka艅skiej. Trzeba te偶 z uznaniem odwo艂a膰 si臋 do wcze艣niejszych dzia艂a艅 prezydenta Lecha Wa艂臋sy, a tak偶e do jego ostatniej podr贸偶y do USA.</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#PoselAndrzejGasienicaMakowski">Sprawy polskie, ich skomplikowanie w uk艂adach europejskich s膮 bardzo s艂abo znane spo艂ecze艅stwu ameryka艅skiemu i trzeba wspiera膰 wszelkie dzia艂ania, kt贸re bardziej nas zbli偶aj膮 do lepszego porozumienia z najsilniejszym mocarstwem 艣wiata. Trzeba budowa膰 lobby propolskie, ale poprzez zwracanie si臋 do wszystkich kr臋g贸w ludzi maj膮cych 艣wietne przygotowanie, bez wzgl臋du na ich polityczne zapatrywania. Polityka personalna rz膮du w obsadzaniu wy艂膮cznie swoimi lud藕mi ambasad nie s艂u偶y dobrze interesom Polski.</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#PoselAndrzejGasienicaMakowski">Sprawa podkre艣lenia priorytetu dobrych stosunk贸w ze Stolic膮 Apostolsk膮 nie wynika, jak to cz臋sto zarzuca si臋 prawicy, z jakiego艣 klerykalnego nastawienia. Jest to przede wszystkim wym贸g racji stanu i wynika z silnego poczucia zwi膮zku z cywilizacj膮 艂aci艅sk膮, do kt贸rej nale偶ymy oraz przywi膮zania do warto艣ci, kt贸re g艂osi ko艣ci贸艂 katolicki. Ogromna rola moralna, a tak偶e polityczna zdaniem BBWR okre艣la wysok膮 pozycj臋 Stolicy Apostolskiej w 艣wiecie. W tym sensie jest karygodnym zaniedbaniem, 艂agodnie m贸wi膮c, wstrzymanie ratyfikacji konkordatu. Ostatnie zamieszanie na linii marsza艂ek Sejmu-prezydent nie s艂u偶y umacnianiu autorytetu Polski. Doktrynalne uprzedzenie do ratyfikacji konkordatu - dokumentu, w kt贸rym nie ma spraw sprzecznych z naszym interesem narodowym i pa艅stwowym - 艣wiadczy o partyjnym, koniunkturalnym traktowaniu polityki zagranicznej. Oczekujemy od rz膮du zdecydowanego dzia艂ania na rzecz ratyfikacji konkordatu.</u>
          <u xml:id="u-14.6" who="#PoselAndrzejGasienicaMakowski">W polityce prozachodniej wa偶na jest dba艂o艣膰 o wzmacnianie porozumienia na linii Pary偶-Bonn-Warszawa. Jest to wa偶ny element naszej polityki zagranicznej, ale troch臋 za ma艂o wyeksponowany, szczeg贸lnie na linii Warszawa-Pary偶. Ciesz膮 dobre stosunki z Niemcami, co stanowi niemal wzorcowy przyk艂ad prze艂amywania uprzedze艅 i zasz艂o艣ci historycznych. Polityka ta wymaga wzmacniania tak偶e z racji silnych powi膮za艅 gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-14.7" who="#PoselAndrzejGasienicaMakowski">M贸wi膮c o powi膮zaniach regionalnych i bliskos膮siedzkich, ze szczeg贸ln膮 uwag膮 nale偶y m贸wi膰 o wsp贸艂pracy w grupie wyszehradzkiej. Funkcjonuje ju偶 udane porozumienie celne. Wiele dotychczasowych zaniedba艅 wynika bardziej z obiektywnych uwarunkowa艅 ni偶 b艂臋d贸w naszej polityki. Polityka w grupie pa艅stw wyszehradzkich musi mie膰 priorytet w kszta艂towaniu naszej polityki zagranicznej ze wzgl臋du na odniesienia zachodnie i wschodnie.</u>
          <u xml:id="u-14.8" who="#PoselAndrzejGasienicaMakowski">Najwi臋cej krytycznych uwag zg艂aszamy do prowadzonej przez koalicj臋 polityki wschodniej. Stwierdzi膰 nale偶y, 偶e brakuje zwartej koncepcji. Mo偶na raczej m贸wi膰 o stosunkach polsko-rosyjskich, polsko-bia艂oruskich itd. S膮dz膮c po efektach, nale偶y uzna膰 za niewielkie zyski z ostatnich wizyt prezydenta na Bia艂orusi i w Rosji. Udzielone praktycznie poparcie prezydentowi 艁ukaszence w tak zwrotnym punkcie, je艣li chodzi o sytuacj臋 wewn臋trzn膮 i zewn臋trzn膮 Bia艂orusi, oraz unikanie bardziej efektywnego spotkania z bia艂oruskimi politykami opozycyjnymi nie przynios艂y nam pozytywnych efekt贸w, zw艂aszcza kiedy patrzymy z d艂u偶szej perspektywy. Zabrak艂o r贸wnie偶 w艂a艣ciwego przygotowania wizyty prezydenta w Moskwie. Nie odnotowali艣my dodatnich punkt贸w. Rozmowy w tajemniczej otoczce z kandydatem na prezydenta Ziuganowem trudno uzna膰 za sukces. Podobnie zreszt膮 wcze艣niejsza wizyta ministra obrony Dobrza艅skiego przede wszystkim w kontek艣cie 艣ci艣lejszych zwi膮zk贸w militarnych z Rosj膮 budzi co najmniej zdziwienie. Fakty te 艂膮cz膮 si臋 ze sob膮, a w powi膮zaniu z tym, 偶e prezydent nie z艂o偶y艂 wizyty na Ukrainie, dostrzec mo偶na niebezpieczne przechylenie i brak zrozumienia ca艂o艣ci polityki wschodniej. Sprawy te wymagaj膮 g艂臋bszych analiz. Brakuje nam okre艣lenia innych cel贸w polityki wschodniej w postaci pog艂臋bienia wsp贸艂pracy z pozosta艂ymi krajami by艂ego Zwi膮zku Radzieckiego. W tym kontek艣cie trzeba szerzej poszukiwa膰 wsp贸艂pracy z innymi krajami strefy azjatyckiej, 艂膮cznie z Chinami. Spektakularne wizyty - wcze艣niej w Chinach, a niedawno w Indonezji - nie 艣wiadcz膮 o wypracowanej wschodniej i dalekowschodniej polityce zagranicznej.</u>
          <u xml:id="u-14.9" who="#PoselAndrzejGasienicaMakowski">BBWR nie mo偶e w pe艂ni poprze膰 informacji ministra spraw zagranicznych, albowiem w tych wielokierunkowych, s艂usznych dzia艂aniach pojawiaj膮 si臋 konkretne niesp贸jne, sprzeczne wypowiedzi r贸偶nych przedstawicieli rz膮du. Nie widzimy na co dzie艅 tej jasnej wizji cel贸w oraz metod dzia艂ania, na co k艂ad艂 nacisk minister Rosati. Wymienione g艂贸wne cele strategiczne s膮 tak oczywiste, 偶e trudno do nich si臋 odnie艣膰.</u>
          <u xml:id="u-14.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dzi臋kuj臋, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przemawia艂 pan pose艂 Andrzej G膮sienica-Makowski.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Obecnie g艂os zabierze pan pose艂 Jerzy Wuttke w imieniu Ko艂a Poselskiego BBWR pod przewodnictwem pana pos艂a Gwi偶d偶a; jest to drugie ko艂o BBWR.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PoselJerzyWuttke">Pani Marsza艂ek! Panie Prezydencie! Wysoka Izbo! Zasadniczo nowa sytuacja w Polsce po 1989 r. postawi艂a przed polsk膮 polityk膮 zagraniczn膮 sta艂y pakiet cel贸w i zada艅, co do kt贸rych nie ma dzi艣 szczeg贸lnej potrzeby przekonywania opinii publicznej ani uzasadniania wagi priorytet贸w. Nie umniejsza to jednak wcale konieczno艣ci sta艂ego, rzetelnego informowania polskiego spo艂ecze艅stwa zar贸wno o dzia艂aniach bie偶膮cych, jak te偶 uzasadniania podejmowanych decyzji. Wszak jednym z istotnych warunk贸w powodzenia i sukces贸w polityki zagranicznej, i nie tylko zagranicznej, jest jej rozumienie i akceptacja w szerokich kr臋gach polskiego spo艂ecze艅stwa, kt贸rego aspiracje polityka ta winna wyra偶a膰 i na rzecz kt贸rego winna by膰 realizowana.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#PoselJerzyWuttke">Wej艣cie do NATO, cz艂onkostwo w Unii Europejskiej, rozwijanie dobrych stosunk贸w z s膮siadami, aktywno艣膰 na forum mi臋dzynarodowym, na przyk艂ad w Organizacji Narod贸w Zjednoczonych, a tak偶e wsp贸艂praca regionalna, m.in. w ramach CEFTY, Rady Pa艅stw Morza Ba艂tyckiego czy Inicjatywy 艢rodkowo-europejskiej, to zadania i obszary, co do kt贸rych ci臋偶ar z pytania: Co robi膰? wyra藕nie si臋 przemieszcza na pytanie: Jak realizowa膰?</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#PoselJerzyWuttke">Podzielamy pogl膮d zawarty w informacji ministra o konieczno艣ci przygotowania narodowej strategii integracyjnej wobec zagadnienia cz艂onkostwa w Unii Europejskiej, szczeg贸lnie w sferze przybli偶ania opinii publicznej koniecznych koszt贸w i mo偶liwych korzy艣ci zwi膮zanych ze wst膮pieniem do struktur europejskich. Oczekujemy dookre艣lenia jasnego, przejrzystego mechanizmu koordynacji dzia艂a艅. Chcieliby艣my wiedzie膰, jak na przyk艂ad w aspekcie reformy centrum u艂o偶膮 si臋 powi膮zania i kompetencje koordynacyjne Ministerstwa Spraw Zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#PoselJerzyWuttke">Podzielamy pogl膮d zawarty w informacji o konieczno艣ci rozszerzenia r贸偶norodnych kontakt贸w, w tym politycznych, z Poloni膮. Jednocze艣nie wnosimy o pilne skorygowanie ordynacji wyborczej, kt贸ra p贸ki co nie zezwala tej偶e Polonii na udzia艂 w II turze wybor贸w prezydenckich.</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#PoselJerzyWuttke">Wa偶nym elementem informacji ministra spraw zagranicznych jest wykazanie zmienno艣ci otoczenia mi臋dzynarodowego Polski, np. pewnych symptom贸w zmian w stosunku do Polski w pa艅stwach zachodnich - zanikanie entuzjazmu na rzecz ch艂odnej kalkulacji, odwo艂ywanie si臋 ju偶 nie tyle do polskich zas艂ug z lat 1980-1989, ile do polskiej stabilno艣ci gospodarczej i politycznej - czego lekcewa偶y膰 nie spos贸b. Tak np. rosyjskie naciski na zachodnich polityk贸w w kwestii przyst膮pienia Polski do NATO znalaz艂y mocne i nieoczekiwane wsparcie w tzw. sprawie Oleksego, w wyniku kt贸rej Polska wydawa膰 si臋 mo偶e wielce niewiarygodna.</u>
          <u xml:id="u-16.5" who="#PoselJerzyWuttke">Nasze w膮tpliwo艣ci budzi celowo艣膰 minionej wizyty prezydenckiej na Bia艂orusi wraz z komentarzem sugeruj膮cym, i偶 udzielone stosowne poparcie dla praw cz艂owieka na Bia艂orusi by艂oby mieszaniem si臋 w sprawy innego pa艅stwa. Gdyby pa艅stwa zachodnie nie upomnia艂y si臋 w swoim czasie o przestrzeganie praw cz艂owieka w Polsce, to jak wygl膮da艂by proces demokratyzacyjny w naszym pa艅stwie?</u>
          <u xml:id="u-16.6" who="#PoselJerzyWuttke">Nie rozumiemy i nie akceptujemy braku jasnego, jednoznacznego wyra偶enia woli politycznej w kwestii ratyfikacji konkordatu. Utrzymuj膮ca si臋 w tej sprawie od kilku dni atmosfera szczeg贸lnej tajemniczo艣ci nie sprzyja wiarygodno艣ci przysz艂ych dzia艂a艅 w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-16.7" who="#PoselJerzyWuttke">I jeszcze jedno pytanie. Chodzi o opini臋 pana ministra dotycz膮c膮 wej艣cia Polski do NATO i rol臋, Stan贸w Zjednoczonych Ameryki P贸艂nocnej, umo偶liwiaj膮cych i u艂atwiaj膮cych nam wst膮pienie do tej organizacji. Je偶eli dzisiaj z enuncjacji powa偶nych polskich dziennik贸w dowiadujemy si臋, 偶e resort obrony narodowej ma zakupi膰 zestawy przeciwpancerne w firmie izraelskiej, je偶eli dodamy do tego interwencj臋 ambasadora USA pana Reya, kt贸ry jest zdziwiony reakcj膮 rz膮du polskiego rezygnuj膮cego z zestaw贸w przeciwpancernych ameryka艅skiej firmy Rockwell, to trudno nie zapyta膰: Czy opinia pana ministra nie rozmija si臋 z rzeczywisto艣ci膮 i czy kupno technologii wojskowej nie determinuje ewentualnych sojuszy wojskowych?</u>
          <u xml:id="u-16.8" who="#PoselJerzyWuttke">Reasumuj膮c, informacj臋 ministra spraw zagranicznych przyjmujemy do wiadomo艣ci. Wyra偶amy nadziej臋, 偶e b臋dzie utrzymywana ci膮g艂o艣膰 dzia艂a艅 polskiej polityki zagranicznej wobec priorytetowych cel贸w i zada艅. Uwa偶amy, 偶e stale aktualnym, najwa偶niejszym zadaniem wszystkich o艣rodk贸w decyzyjnych w sferze polityki zagranicznej b臋dzie rzetelna troska o wiarygodno艣膰 tej polityki.</u>
          <u xml:id="u-16.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dzi臋kuj臋, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przemawia艂 pan pose艂 Jerzy Wuttke.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Prosz臋 teraz pana pos艂a Leszka Moczulskiego o zabranie g艂osu w imieniu Ko艂a Poselskiego Konfederacji Polski Niepodleg艂ej. Nast臋pnym m贸wc膮 b臋dzie pan pose艂 Andrzej Lipski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PoselLeszekMoczulski">Szanowne Panie i Panowie! Szczerze czy nieszczerze, wszyscy powtarzaj膮, 偶e polska racja stanu jest czynnikiem nadrz臋dnym. Wszyscy deklaruj膮, 偶e nasz interes narodowy jest tym najwa偶niejszym czynnikiem. Problem polega na tym, 偶e interes narodowy mo偶na rozumie膰 inaczej, i uznanie, 偶e racja stanu, 偶e interes narodowy jest najwa偶niejszy, wcale nie oznacza, 偶e mamy consensus co do tego, jaki jest nasz interes narodowy.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#PoselLeszekMoczulski">S膮dz臋, 偶e - cho膰 bez w膮tpienia z op贸藕nieniem, i to z op贸藕nieniem liczonym w latach - czas najwy偶szy, by艣my szukali consensusu co do rozumienia naszego interesu narodowego. Czas najwy偶szy, by艣my ten interes narodowy zdefiniowali, zdefiniowali precyzyjnie, konkretnie i w spos贸b wystarczaj膮co szeroki, dlatego 偶e te og贸lniki - kt贸rych nie brakowa艂o tak偶e w dzisiejszym wyst膮pieniu pana ministra - po prostu nic nie m贸wi膮 i o niczym nie 艣wiadcz膮. I w tym kontek艣cie trzeba te偶 spojrze膰 na pewien b艂膮d technologiczny - nazwijmy to tak - kt贸ry si臋 ci膮gle pojawia, a mianowicie b艂膮d technologiczny, kt贸ry za cele przyjmuje 艣rodki, natomiast o celach zapomina.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#PoselLeszekMoczulski">Aby by膰 konkretnym: naszym celem narodowym nie jest wej艣cie do Unii Europejskiej ani naszym celem narodowym nie jest wej艣cie do Paktu P贸艂nocnoatlantyckiego. Nasze cele narodowe wymagaj膮 b膮d藕 mog膮 wymaga膰, by艣my weszli do Unii Europejskiej, by艣my weszli do NATO. To nasze cele narodowe mog膮 tego wymaga膰. Natomiast, oczywi艣cie, mo偶na tutaj przyjmowa膰 pewn膮 postaw臋 neofick膮, dzisiaj chocia偶by w wyst膮pieniu przedstawiciela SLD mieli艣my przyk艂ad, jak to wygl膮da, 偶e si臋 z g贸ry deklaruje, i偶 jeste艣my ca艂kowicie za opcj膮 zachodni膮, ca艂kowicie za wszystkim itd., itd., ale to nie ma nic wsp贸lnego ani z powa偶n膮 polityk膮, ani z celami narodowymi. Tutaj sprawa kluczowa: powinny by膰 zdefiniowane, okre艣lone nasze cele narodowe w kontek艣cie wchodzenia do Unii Europejskiej i we wszystkich innych kwestiach.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#PoselLeszekMoczulski">Pan minister Rosati bardzo trafnie powiedzia艂, 偶e za ka偶dym razem trzeba bra膰 pod uwag臋 rachunek strat i zysk贸w. Oczywi艣cie. Ale to znaczy, 偶e nale偶y okre艣li膰 w kontek艣cie naszego interesu narodowego, cho膰by na przyk艂adzie Unii Europejskiej, jakie zyski chcemy osi膮gn膮膰, a na jakie ust臋pstwa, na jakie straty si臋 godzimy. Natomiast je偶eli og贸lnie tylko powiemy, 偶e chcemy tam wej艣膰, 偶e chcemy si臋 przystosowa膰, wype艂ni膰 wszelkie formalno艣ci, a co do zysk贸w i strat to jakie艣 tam b臋d膮, to mo偶emy si臋 znale藕膰 w sytuacji, kiedy oka偶e si臋, 偶e zyski s膮 niewystarczaj膮ce z punktu widzenia naszego interesu narodowego, a straty s膮 nie do przyj臋cia.</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#PoselLeszekMoczulski">Czy mo偶na powiedzie膰, 偶e za cen臋 wej艣cia do jakiegokolwiek zintegrowanego organu mi臋dzynarodowego jeste艣my gotowi zgodzi膰 si臋 na katastrof臋 naszego rolnictwa? Oczywi艣cie nie mo偶emy tego powiedzie膰. A rz膮d, kt贸ry by si臋 na to zgodzi艂, d艂ugo by - mam nadziej臋 - rz膮dem nie by艂. To samo zreszt膮 mo偶e dotyczy膰 spraw nie tylko gospodarczych. Je艣li polityka zagraniczna ma by膰 polityk膮 zagraniczn膮 z prawdziwego zdarzenia, to te rzeczy musz膮 by膰 bardzo wyra藕nie okre艣lone. Nie chc臋 w tej chwili nic proponowa膰, zreszt膮 nasze propozycje s膮 raczej znane i jasne. Po prostu chc臋 zwr贸ci膰 uwag臋, 偶e czas najwy偶szy, 偶eby艣my si臋 zaj臋li definiowaniem naszego interesu narodowego i szukaniem consensusu, badaniem konkretnych strat i konkretnych zysk贸w, a nie ograniczali do og贸lnik贸w.</u>
          <u xml:id="u-18.5" who="#PoselLeszekMoczulski">Jeszcze par臋 spraw, bardzo ju偶 szczeg贸艂owych. Pan minister Rosati powiedzia艂, i偶 ma nadziej臋, 偶e nast膮pi post臋p w sprawie konkordatu. Wszyscy mamy t臋 nadziej臋. Nie bardzo wiem, jak to rozumie膰: Czy rozumie膰 to jako uzasadnion膮 - moim zdaniem - ale bardzo delikatn膮 sugesti臋 wobec parlamentu, 偶eby szybko to ratyfikowa艂? Je偶eli tak, to jest to bardzo dobra uwaga. Ale mo偶e to znaczy co艣 innego? A mo偶e to s膮 tylko s艂owa? Unikajmy tylko samych s艂贸w.</u>
          <u xml:id="u-18.6" who="#PoselLeszekMoczulski">Inna sprawa szczeg贸艂owa, ale mog膮ca mie膰 pewne znaczenie. Pan minister m贸wi, 偶e nale偶y d膮偶y膰 do rozwoju stosunk贸w gospodarczych ze Stanami Zjednoczonymi, zwi臋kszenia polskiego eksportu do Stan贸w Zjednoczonych. Oczywi艣cie, nale偶y do tego d膮偶y膰. Ale chcia艂bym wiedzie膰, czy to na przyk艂ad oznacza, 偶e na posiedzeniu Rady Ministr贸w pan minister spraw zagranicznych b臋dzie wyst臋powa艂 w nast臋puj膮cej sprawie: Na pocz膮tku br. zapad艂y pewne decyzje dotycz膮ce kursu z艂ot贸wki w stosunku do walut wymienialnych, m.in. do dolara. W nast臋pstwie tych decyzji mo偶liwo艣ci konkurencyjne naszego przemys艂u, naszych towar贸w na rynkach m.in. ameryka艅skich uleg艂y ograniczeniu. Ju偶 par臋 powa偶nych przedsi臋biorstw w Polsce ma ogromne trudno艣ci, niekt贸re plajtuj膮. Przedsi臋biorstwa, kt贸re by艂y skazane na op艂acalny do niedawna eksport do Stan贸w Zjednoczonych, wskutek zmiany relacji ceny wywo艂anej decyzj膮 ministra finans贸w i prezesa Narodowego Banku Polskiego w ci膮gu kilku tygodni sta艂y si臋 bankrutami. Ot贸偶 moje pytanie jest nast臋puj膮ce: Czy w pe艂nym poczuciu odpowiedzialno艣ci za nasz interes narodowy Ministerstwo Spraw Zagranicznych zamierza doprowadzi膰 do tworzenia nowej rzeczywisto艣ci, tak偶e wewn膮trz kraju, u艂atwiaj膮cej te dzia艂ania eksportowe? Czy te偶 d膮偶y do tego, 偶eby Polska i Stany Zjednoczone og艂osi艂y przez telewizj臋 publiczn膮 deklaracj臋, 偶e nale偶y rozwija膰 handel mi臋dzynarodowy i 偶e dobrze by by艂o, 偶eby Amerykanie wi臋cej kupowali towar贸w? No, to jest zupe艂nie inna polityka i te polityki, te zupe艂nie inne polityki musimy wyra藕nie rozr贸偶nia膰.</u>
          <u xml:id="u-18.7" who="#PoselLeszekMoczulski">Natomiast z du偶ym uznaniem przyj膮艂em stwierdzenia pana ministra spraw zagranicznych zapowiadaj膮ce post臋p w konkretnych stosunkach mi臋dzy nami a Ukrain膮 i mi臋dzy nami a Litw膮. Mam nadziej臋, 偶e nie s膮 to jedynie deklaracje, tak jak w sprawie tego eksportu do Stan贸w Zjednoczonych, tylko 偶e za tym b臋d膮 sz艂y sp贸藕nione, ale konkretne posuni臋cia. W polityce zagranicznej, jak powiadam, najwa偶niejsze s膮 realia, a ma艂o wa偶ne s膮 s艂owa i dlatego trudno b臋dzie nie wstrzyma膰 si臋 od g艂osu, bo raczej s艂yszeli艣my s艂owa, a nie bardzo wiemy, jak nale偶y je rozumie膰.</u>
          <u xml:id="u-18.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dzi臋kuj臋, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przemawia艂 pan pose艂 Leszek Moczulski.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Prosz臋 teraz pana pos艂a Andrzeja Lipskiego o zabranie g艂osu w imieniu Ko艂a Parlamentarnego Polskiej Partii Socjalistycznej.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">B臋dzie to ostatnie przem贸wienie w imieniu klub贸w i k贸艂.</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Prosz臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PoselAndrzejLipski">Pani Marsza艂ek! Wysoka Izbo! Wbrew rozmaitej tonacji, kt贸ra pobrzmiewa艂a w dotychczasowej dyskusji, jedna rzecz jest na pewno pozytywna: 偶e tak naprawd臋 nie ma mi臋dzy nami sporu co do pryncypi贸w naszej polityki zagranicznej, i to jest bardzo wa偶ne, bo - jak ju偶 wielokrotnie podkre艣lano - takich spor贸w by膰 nie mo偶e, poniewa偶 polityka zagraniczna powinna by膰 tym elementem polityki pa艅stwa, kt贸ry jest poza wewn膮trzpolitycznymi podzia艂ami.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#PoselAndrzejLipski">Nasze pryncypia zosta艂y w spos贸b jasny okre艣lone po 1989 r. i jedyne, co mo偶e niepokoi膰, i w dotychczasowej dyskusji, i w r贸偶nych dyskusjach na forum innych gremi贸w, to fakt swoistej licytacji, kto z nas jest lepszym Europejczykiem, kto chce dojecha膰 w szybszym tempie do Europy, a kto tak naprawd臋 tylko werbalnie deklaruje, 偶e jest tym Europejczykiem, ale poza tym, 偶e naciska peda艂 gazu, po cichu przyciska tak偶e peda艂 hamulca. Je艣li o tym m贸wi臋, to dlatego, 偶e jest to gro藕ne zjawisko, poniewa偶 to mo偶e stworzy膰 wra偶enie - nie w naszym kraju, tylko u partner贸w na Zachodzie - 偶e tak naprawd臋 nie ma mi臋dzy nami pe艂nej zgody. I dlatego proponowa艂bym, 偶eby tego rodzaju absurdalnych dyskusji raczej unika膰.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#PoselAndrzejLipski">Wspomnia艂 pan minister Rosati na odleg艂ym miejscu m.in. o roli OBWE. Zgadzam si臋 z tez膮, 偶e obecnie ta organizacja straci艂a na dynamice, na znaczeniu. Je艣li m贸wi臋 o tym na pocz膮tku, to dlatego, 偶e s膮dz臋, i偶 jest rzeczywi艣cie par臋 pyta艅 o fundamentalnym znaczeniu, na kt贸re musimy sobie odpowiedzie膰. Nie kwestionuj膮c pryncypi贸w, musimy sobie odpowiedzie膰 na pytanie, jak膮 wizj臋 Europy nasz kraj chce preferowa膰. Czy chcemy do艂膮czy膰 do klubu pi臋knych, m艂odych i bogatych, czy chcemy budowa膰 Europ臋, w kt贸rej ten klub b臋dzie si臋 systematycznie powi臋ksza艂, a jego ostatecznym celem b臋dzie globalne bezpiecze艅stwo wszystkich pa艅stw i narod贸w europejskich? My艣l臋, 偶e nasza rola powinna by膰 taka, a偶eby艣my stanowili pomost, kt贸ry b臋dzie prowadzi艂 do budowania og贸lnoeuropejskich struktur bezpiecze艅stwa, jako 偶e historia uczy, i偶 tworzenie wszelkich tego typu elitarnych klub贸w pr臋dzej czy p贸藕niej 藕le si臋 dla ich cz艂onk贸w ko艅czy艂o.</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#PoselAndrzejLipski">Si艂膮 rzeczy ka偶da taka debata jest te偶 form膮 podsumowania roku poprzedniego w polityce zagranicznej i tutaj te偶 spr贸buj臋 zada膰 par臋 pyta艅. Co si臋 przez ten czas w naszej polityce zagranicznej zmieni艂o? I zaczn臋 mo偶e od sprawy, kt贸ra na poz贸r mo偶e by膰 bez znaczenia. Zmieni艂 si臋, prosz臋 pa艅stwa, prezydent Rzeczypospolitej Polskiej. Je艣li o tym m贸wi臋, to dlatego 偶eby podkre艣li膰 du偶膮 aktywno艣膰 na arenie mi臋dzynarodowej prezydenta Kwa艣niewskiego i fakt - bez wzgl臋du na to, czy prezydent Kwa艣niewski komu艣 si臋 podoba czy nie - 偶e ma on bardzo dobr膮 pras臋 i uzyskuje bardzo dobre oceny w Europie Zachodniej, i to jest pozytywne, i to jest nie bez znaczenia.</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#PoselAndrzejLipski">Wracaj膮c do fundamentalnego pytania, my艣l臋, 偶e odpowied藕 na nie powinna by膰 dwucz艂onowa. Sprawa pierwsza to jest kwestia formalnoprawna. Z tego punktu widzenia nic si臋 nie zmieni艂o, bo i zmieni膰 si臋 nie mog艂o. Tylko niepoprawny optymista m贸g艂by liczy膰, 偶e w trakcie mijaj膮cego roku mogliby艣my sta膰 si臋 cz艂onkami Unii czy NATO. Natomiast, co si臋 zmieni艂o na pewno i to bardzo pozytywnie - klimat wok贸艂 przyst膮pienia Polski i do NATO, i do Unii Europejskiej. Rzeczywi艣cie, zaczynaj膮 si臋 pojawia膰 pierwsze, bardziej skonkretyzowane terminy, rozpocz臋艂a si臋 konferencja mi臋dzyrz膮dowa w ramach Unii Europejskiej i to wr贸偶y, 偶e - by膰 mo偶e - ju偶 za rok b臋dziemy mieli ja艣niejszy obraz naszej drogi do struktur zachodnich.</u>
          <u xml:id="u-20.5" who="#PoselAndrzejLipski">Z pewno艣ci膮 podstawowe znaczenie - tak偶e na tej drodze - maj膮 stosunki z krajami o艣ciennymi, a przede wszystkim z Rosj膮. Nie tak dawno mieli艣my debat臋 na temat wypowiedzi pana W艂adimira 呕yrinowskiego i musz臋 przyzna膰, 偶e jakkolwiek by艣my patrzyli na stosunki z Rosj膮, to s膮 one fundamentem na naszej drodze do NATO i do Unii Europejskiej i tylko kto艣, kto nie ma dobrej woli, mo偶e sobie z tego problemu nie zdawa膰 sprawy. Oczywi艣cie mo偶na traktowa膰 si艂y polityczne a la 呕yrinowski jako folklor polityczny, ale tylko na dzi艣, bo nie mo偶emy ex definitione za艂o偶y膰, 偶e te si艂y nie b臋d膮 zyskiwa艂y na znaczeniu. Pan Nowina-Konopka s艂usznie postawi艂 par臋 pyta艅, m.in.: Czy nasza dyplomacja, czy nasza polityka zagraniczna ma jakie艣 warianty zast臋pcze na wypadek niekorzystnego rozwoju sytuacji w Rosji? B膮d藕my szczerzy do ko艅ca. Pan pose艂 Nowina-Konopka uczestniczy w Komisji do Spraw Uk艂adu Europejskiego, kt贸rej i ja jestem cz艂onkiem. Wielokrotnie rozmawiamy z r贸偶nymi partnerami z kraj贸w Unii i przecie偶 dobrze wiemy, 偶e nie wszyscy s膮 nam 偶yczliwi na naszej drodze do Europy Zachodniej. Je艣li stawiamy katalog pyta艅, to wypada艂oby postawi膰 te偶 pytanie: Czy mamy warianty zast臋pcze w przypadku, gdyby nasza droga do Unii Europejskiej okaza艂a si臋 marszem ku horyzontowi, czyli gdyby艣my tej mety nigdy nie mogli osi膮gn膮膰? Je偶eli chcemy m贸wi膰 odpowiedzialnie o polityce zagranicznej, to musimy by膰 przygotowani na ka偶dy wariant.</u>
          <u xml:id="u-20.6" who="#PoselAndrzejLipski">W pe艂ni popieram program polityki przedstawiony przez pana ministra Rosatiego. Wypada tylko 偶yczy膰 wytrwa艂o艣ci w pracy, 偶eby te nasze g艂贸wne cele zosta艂y jak najszybciej zrealizowane.</u>
          <u xml:id="u-20.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dzi臋kuj臋, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przyst臋pujemy do wyst膮pie艅 indywidualnych.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Pierwszego prosz臋 o zabranie g艂osu pana pos艂a Andrzeja Micewskiego, nie zrzeszonego. Nast臋pnym m贸wc膮 b臋dzie pan pose艂 Tadeusz Iwi艅ski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PoselAndrzejMicewski">Pani Marsza艂ek! Wysoki Sejmie! W kluczowej sprawie polityki polskiej, jak膮 jest nasze wej艣cie do NATO, przy jednoczesnym zawarciu strategicznego uk艂adu mi臋dzy NATO i Rosj膮, w elitach polskich powstaje consensus. Jest on oparty na przekonaniu - jak wynika z sonda偶y - 80% naszego spo艂ecze艅stwa. Osi膮gni臋cie wej艣cia do NATO w 1998 r. po rokowaniach przewidywanych na 1997 r. b臋dzie realne, je艣li Polska przekona Zach贸d i Rosj臋, 偶e nasze d膮偶enia nie maj膮 intencji antyrosyjskich, lecz zmierzaj膮 do wsp贸艂tworzenia systemu bezpiecze艅stwa ca艂ej p贸艂kuli p贸艂nocnej. Dlatego Polsce zale偶y na strategicznym porozumieniu NATO z Rosj膮 i Ukrain膮.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#PoselAndrzejMicewski">Polska nie czuje si臋 zagro偶ona militarnie, lecz martwi nas brak stabilizacji wewn臋trznej w Rosji, a zw艂aszcza na Bia艂orusi. Generalnie chodzi jednak o system bezpiecze艅stwa ca艂ej p贸艂kuli p贸艂nocnej. Je艣li wi臋c Rosja nie b臋dzie rozmieszcza艂a broni j膮drowej w pobli偶u naszych granic - konkretnie na Bia艂orusi - to by艂bym zdania, 偶e i my by艣my nie potrzebowali takiej broni na naszym terytorium.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#PoselAndrzejMicewski">Mo偶liwie pe艂ne zacie艣nienie naszych stosunk贸w gospodarczych, handlowych, kulturalnych i mi臋dzyludzkich z Rosj膮 b臋dzie wa偶nym sygna艂em, 偶e mamy d膮偶enia pokojowe i przyjazne. Uprzedzenia wobec Rosji, nawet te, kt贸re by艂y uzasadnione z艂膮 przesz艂o艣ci膮, nale偶y pow艣ci膮gn膮膰, bo jest to fa艂szywie postrzegane i w Rosji, i na Zachodzie. A nasz ostateczny zwi膮zek ze strukturami europejskimi i atlantyckimi zale偶y od tego, 偶e nie b臋dziemy postrzegani jako spo艂ecze艅stwo opanowane historycznymi emocjami i resentymentami. Nie znaczy to, 偶e mamy zapomnie膰 o z艂ej przesz艂o艣ci, lecz potrzebne jest nam chrze艣cija艅skie pojednanie z Rosj膮, kt贸re osi膮gn臋li艣my ju偶 z Niemcami.</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#PoselAndrzejMicewski">Nasze stosunki z NATO i Rosj膮 s膮 wsp贸艂zale偶ne. Zach贸d nie patrzy dzi艣 na Rosj臋 jak na przeciwnika z okresu zimnej wojny, lecz jak na cz艂onka Partnerstwa dla pokoju, kt贸ry niedawno, mimo wojny w Czeczenii, zosta艂 przyj臋ty do Rady Europy i otrzymuje powa偶ne kredyty z USA i od Mi臋dzynarodowego Funduszu Walutowego.</u>
          <u xml:id="u-22.4" who="#PoselAndrzejMicewski">Jestem przekonany, 偶e o przysz艂o艣ci 艣wiata nie b臋dzie ju偶 decydowa艂 konflikt mi臋dzy Wschodem i Zachodem. Nowe napi臋cia mog膮 rozgrywa膰 si臋 mi臋dzy p贸艂kul膮 p贸艂nocn膮 i po艂udniow膮. Na tej ostatniej s膮 obszary nieopisanej n臋dzy i 艣mierci g艂odowej dzieci. Gro藕ny jest fundamentalizm muzu艂ma艅ski i przejawy proliferacji na po艂udnie sk艂adnik贸w broni j膮drowej z dawnego ZSRR. Niewiadom膮 stanowi膮 tak偶e Chiny, dysponuj膮ce t膮 broni膮, oraz Indie i Pakistan, 偶ywo ni膮 zainteresowane. Z perspektywy Polski problemy te mog膮 wydawa膰 si臋 odleg艂e, lecz Ameryka, Unia Europejska i Rosja musz膮 powa偶nie bra膰 je pod uwag臋, dlatego NATO szuka partnerstwa strategicznego z Rosj膮 i nie chce powrotu do zimnej wojny. Polityka polska musi to wszystko uwzgl臋dnia膰 i tworzy膰 wsparcie, a nie przeszkody, porozumienia w skali ca艂ej p贸艂kuli p贸艂nocnej.</u>
          <u xml:id="u-22.5" who="#PoselAndrzejMicewski">Zarazem jednak Polska nie mo偶e zgodzi膰 si臋, by inne pa艅stwo czy mocarstwo narzuca艂o nam swoje 藵nie藵 w sprawie naszego udzia艂u we wsp贸lnotach europejskich i atlantyckich. Polska, Czechy, S艂owacja i W臋gry stanowi膮 zbyt du偶y obszar i potencja艂, by by膰 tylko szar膮 stref膮, maj膮c膮 jedynie dwustronne gwarancje. S艂owo 藵gwarancje藵 bardzo 藕le si臋 w Polsce kojarzy. Musimy mie膰 nale偶ne miejsce we wsp贸lnotach europejskich i atlantyckich, a zarazem wspiera膰 partnerstwo strategiczne od Vancouveru do W艂adywostoku.</u>
          <u xml:id="u-22.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dzi臋kuj臋, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przemawia艂 pan pose艂 Andrzej Micewski.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Prosz臋 teraz o zabranie g艂osu pana pos艂a Tadeusza Iwi艅skiego z Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Nast臋pnym m贸wc膮 b臋dzie pan pose艂 Jan Borkowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PoselTadeuszIwinski">Pani Marsza艂ek! Wysoki Sejmie! Informacja ministra spraw zagranicznych jest rzetelna i prezentuje realistyczne, trzymaj膮ce si臋 ziemi podej艣cie, a zarazem ukazuje niezb臋dn膮 perspektyw臋 w omawianej materii. Chodzi przy tym o polityk臋 pa艅stwa prowadzon膮 przez Rad臋 Ministr贸w i premiera, nadzorowan膮 przez prezydenta; st膮d, wydaje mi si臋, niestosowne jest postrzeganie jej problem贸w, czego przyk艂ad da艂 pan pose艂 Nowina-Konopka, przez pryzmat pojedynczych os贸b zaanga偶owanych w realizacj臋 tej polityki. Problematyki polityki zagranicznej nie mo偶na jednak wy艂膮cznie sprowadza膰 do niezb臋dnej sk膮din膮d Hochpolitik. Trzeba j膮 nale偶ycie prze艂o偶y膰 na j臋zyk przemawiaj膮cy do przeci臋tnego obywatela, mieszka艅ca Olsztyna i Wa艂brzycha, K臋trzyna i Wadowic. Obywatele bowiem s膮 zainteresowani g艂贸wnie - co zrozumia艂e - ludzkim wymiarem tej polityki, oceniaj膮 j膮 przez pryzmat u艂atwie艅 b膮d藕 utrudnie艅 przy przekraczaniu granic, jako艣ci prawa celnego, pracy polskich plac贸wek w 艣wiecie, szczeg贸lnie konsularnych, a tak偶e pracy r贸偶nych s艂u偶b granicznych, szans na rozw贸j indywidualnych kontakt贸w z zagranic膮, w tym gospodarczych, mo偶liwo艣ci wsp贸艂pracy oraz wymiany przygranicznej czy regionalnej itd. Dlatego te偶 niezb臋dna jest koordynacja dzia艂a艅 r贸偶nych instytucji pa艅stwa tak偶e pod tym k膮tem, a w tej mierze jest jeszcze bardzo du偶o do zrobienia.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#PoselTadeuszIwinski">Integracja Polski ze strukturami europejskimi i euroatlantyckimi nie stanowi samoistnego celu. Odpowiadaj膮c panu pos艂owi Moczulskiemu, powiedzia艂bym, i偶 jest ona niezb臋dnym krokiem i etapem w realizacji polskiej racji stanu, a zarazem odpowiada imperatywowi cywilizacyjnemu. Likwidacja luki cywilizacyjnej, wci膮偶 dziel膮cej Polsk臋 od pa艅stw najwy偶ej rozwini臋tych, stanowi przecie偶 kluczowe dla nas zadanie i jednocze艣nie wyzwanie. Z tego wzgl臋du nale偶y poprze膰 ide臋 rozwoju kampanii informacyjnej prezentuj膮cej korzy艣ci z przyst膮pienia do NATO, wykazuj膮cej, i偶 inne teoretyczne alternatywy by艂yby b膮d藕 nieefektywne, b膮d藕 nierealistyczne, oraz popularyzuj膮cej dotychczasowe polskie do艣wiadczenia z wsp贸艂pracy z Paktem, szczeg贸lnie w ramach Partnerstwa dla pokoju. Przecie偶 tylko w ubieg艂ym roku obj臋艂a ona ponad 200 r贸偶norodnych przedsi臋wzi臋膰.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#PoselTadeuszIwinski">Je艣li uwzgl臋dnimy tak偶e niezb臋dno艣膰 urzeczywistnienia narodowej strategii integracji z Uni膮 Europejsk膮, wniosek nasuwa si臋 sam. Trzeba wypracowa膰 pilnie program mi臋dzynarodowej edukacji spo艂ecze艅stwa. Taka dzia艂alno艣膰 winna przekona膰 Polak贸w m.in. o tym, 偶e poszerzona Unia mo偶e prowadzi膰 wsp贸ln膮, korzystn膮 dla nas polityk臋 zwalczania bezrobocia, ochrony 艣rodowiska, przeciwdzia艂ania przest臋pczo艣ci mi臋dzynarodowej itd. W przeciwnym razie istnieje realna gro藕ba umocnienia si臋, tak偶e w naszym pa艅stwie, dzi艣 na szcz臋艣cie rachitycznych si艂 i tendencji antyintegracyjnych, antyeuropejskich.</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#PoselTadeuszIwinski">Pani Marsza艂ek! Trzymaj膮c si臋 euroatlantyckiego kursu w naszej polityce zagranicznej, d膮偶膮c do integracji z Uni膮 Europejsk膮, do zapewnienia sobie bezpiecze艅stwa poprzez cz艂onkostwo w Pakcie P贸艂nocnoatlantyckim oraz rozw贸j dwustronnych kontakt贸w z pa艅stwami Zachodu, zw艂aszcza Niemcami, Francj膮 i USA, mamy interesy - i to nie ma艂e - tak偶e na Wschodzie. To nie jest sytuacja Kierkegaardowskiego dylematu 藵albo-albo藵, to nie jest gra o sumie zero. Pomni gorzkich do艣wiadcze艅 przesz艂o艣ci, pope艂nionych b艂臋d贸w, winni艣my mie膰 odwag臋 jasno o tym m贸wi膰 i zarazem wyzbywa膰 si臋 wielu stereotyp贸w dotycz膮cych Rosji. Cho膰, jak z gorycz膮 pisa艂 Albert Camus: 藵zawsze si臋 znajdzie odpowiednia filozofia do braku odwagi藵.</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#PoselTadeuszIwinski">Pragn膮c utrzymywa膰 dobre stosunki ze wszystkimi s膮siadami, r贸wnie偶 na Wschodzie - w tym z Rosj膮, nale偶y potrafi膰 odr贸偶ni膰 to, co nas 艂膮czy, od tego, co nas dzieli. Dlatego te偶 najgorszym wyj艣ciem by艂oby dzi艣 sprowadzanie kontakt贸w polsko-rosyjskich do kwestii NATO. Rosja nie jest tu zreszt膮 stron膮. Z Rosjanami trzeba rozmawia膰 nie o tym, czy Polska powinna wej艣膰 do Paktu czy nie, lecz o nowej architekturze bezpiecze艅stwa w Europie. Taka architektura, jak si臋 wydaje, mo偶e mie膰 trzy podstawowe elementy. Pierwszy to rozszerzone, m.in. o Polsk臋, i ju偶 zreformowane NATO, nastawione nie tylko na peace-keeping, ale tak偶e peace-making, czyli na aktywne dzia艂anie w kierunku zapewnienia pokoju i bezpiecze艅stwa. Drugi to specjalne porozumienia Paktu z pa艅stwami niecz艂onkowskimi, w tym z Rosj膮 i Ukrain膮. I wreszcie trzeci - system wsp贸艂pracy takich organizacji, jak: NATO, Unia Zachodnio-europejska, Organizacja Bezpiecze艅stwa i Wsp贸艂pracy w Europie i Rada Europy. Tego rodzaju architektura w istocie s艂u偶y艂aby interesom bezpiecze艅stwa Rosji, st膮d jest miejsce tak偶e na wsp贸艂prac臋 Warszawy z Moskw膮 w tej mierze.</u>
          <u xml:id="u-24.5" who="#PoselTadeuszIwinski">Nawiasem m贸wi膮c, powa偶nie mylili si臋 ci polscy politycy, kt贸rzy jeszcze niedawno de facto s膮dzili, 偶e tym szybciej wejdziemy do Paktu, im bardziej napi臋te b臋d膮 stosunki Polski z Rosj膮. W rzeczywisto艣ci jest odwrotnie, gdy偶 czo艂owe pa艅stwa Zachodu nie by艂yby ch臋tne przyj膮膰 nas do NATO w sytuacji skonfliktowania z wielkim s膮siadem, dysponuj膮cym broni膮 nuklearn膮. R贸偶nice w sprawie rozszerzenia NATO nie powinny wi臋c stanowi膰 przeszkody w procesie rozwijania wsp贸艂pracy z Rosj膮 w wielu dziedzinach, takich jak kultura, nauka, technika, gdzie istniej膮 wielkie rezerwy. Ale w interesie Polski - trzeba to jasno akcentowa膰 - le偶y te偶 utrzymywanie suwerenno艣ci Ukrainy i Bia艂orusi oraz ich demokratyczny rozw贸j. Trzeba wi臋c intensyfikowa膰 wsp贸艂prac臋 z tymi pa艅stwami.</u>
          <u xml:id="u-24.6" who="#PoselTadeuszIwinski">W tym kontek艣cie chcia艂bym polemicznie odnie艣膰 si臋 do zaprezentowanych w debacie przez przedstawicieli opozycji krytyk wizyty prezydenta na Bia艂orusi. Polska jako pa艅stwo ma utrzymywa膰 dobre stosunki z innymi pa艅stwami, a nie z takimi czy innymi si艂ami wewn臋trznymi tam dzia艂aj膮cymi. St膮d nietrafne jest ocenianie wizyty prezydenta Aleksandra Kwa艣niewskiego na Bia艂orusi czy gdziekolwiek indziej pod takim k膮tem, czy stawianie jakichkolwiek warunk贸w w tej mierze.</u>
          <u xml:id="u-24.7" who="#PoselTadeuszIwinski">Brak czasu uniemo偶liwia poruszenie niekt贸rych spraw dot膮d pomini臋tych. Np. istnieje potrzeba utrzymania aktywno艣ci Polski tak偶e na forum innych organizacji mi臋dzynarodowych, poza ONZ, czy organizacjami regionalnymi, np. czworok膮tem wyszehradzkim czy Rad膮 Pa艅stw Morza Ba艂tyckiego - my艣l臋 tu szczeg贸lnie o Radzie Europy, kt贸ra jest g艂贸wnym forum dyskusji w sprawach demokracji i praw cz艂owieka.</u>
          <u xml:id="u-24.8" who="#PoselTadeuszIwinski">Pozytywnym novum jest nareszcie dobra wsp贸艂praca w tr贸jk膮cie parlament - rz膮d - prezydent tak偶e w omawianej dzi艣 dziedzinie.</u>
          <u xml:id="u-24.9" who="#PoselTadeuszIwinski">Wreszcie - nawi膮zuj臋 tutaj do tego, o czym m贸wi艂 bardzo interesuj膮co pan pose艂 Micewski - koncentracja, naturalna, na naszych stosunkach z pa艅stwami starego kontynentu nie mo偶e zmieni膰 tego, i偶, czy nam si臋 podoba, czy nie, prawdopodobnie losy cywilizacji rozstrzygn膮 si臋 daleko od Europy, w strefie Azji i Pacyfiku. Dzi艣 na 10 najwi臋kszych bank贸w 艣wiata 10 to japo艅skie. Na 10 najwi臋kszych kompanii ubezpieczeniowych 10 to japo艅skie. Takie przyk艂ady mo偶na mno偶y膰. A wi臋c warto intensyfikowa膰 wsp贸艂prac臋 z pa艅stwami tego kr臋gu i ostatecznie przezwyci臋偶a膰 europocentryzm.</u>
          <u xml:id="u-24.10" who="#PoselTadeuszIwinski">Na koniec chcia艂bym, pani marsza艂ek, powiedzie膰 - nawi膮zuj膮c do tego, o czym dzisiaj m贸wi艂 bardzo trafnie marsza艂ek Zych - 偶e musimy wykorzysta膰 w pe艂ni r贸偶ne instrumenty parlamentarne. Bo to parlamenty b臋d膮 ostatecznie przyjmowa膰 te decyzje, w niekt贸rych pa艅stwach wi臋kszo艣ci膮 2/3, a o tak膮 wi臋kszo艣膰 nie b臋dzie 艂atwo. Musimy zintensyfikowa膰 do tego celu m.in. dzia艂alno艣膰 bilateralnych grup parlamentarnych, a w jeszcze wi臋kszym stopniu - w moim przekonaniu s膮 tu te偶 du偶e rezerwy - dzia艂alno艣膰 Komisji Spraw Zagranicznych, Komisji do Spraw Uk艂adu Europejskiego i pozosta艂ych komisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-24.11" who="#PoselTadeuszIwinski">I na koniec, r贸偶ni膮c si臋, po norwidowsku, pi臋knie, powinni艣my te偶 m膮drze wykorzystywa膰 kontakty mi臋dzynarodowe, kt贸re maj膮 poszczeg贸lne nasze ugrupowania partyjne, organizacje i kluby parlamentarne - po to, 偶eby z tymi partnerami w Europie wsp贸艂dzia艂a膰 na rzecz realizacji celu, jakim b臋dzie integracja Polski ze strukturami europejskimi.</u>
          <u xml:id="u-24.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dzi臋kuj臋, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przemawia艂 pan pose艂 Tadeusz Iwi艅ski.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Prosz臋 o zabranie g艂osu pana pos艂a Jana Borkowskiego z Polskiego Stronnictwa Ludowego. Nast臋pnym m贸wc膮 b臋dzie pan pose艂 Janusz Szyma艅ski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PoselJanBorkowski">Pani Marsza艂ek! Wysoka Izbo! Odbywaj膮ca si臋 systematycznie raz w roku debata Sejmu na temat polskiej polityki zagranicznej wydawa膰 si臋 mo偶e formalno艣ci膮. Tak jednak z ca艂膮 pewno艣ci膮 nie jest, ma ona bowiem istotny cel oraz wyra藕nie okre艣lonych adresat贸w. Oceniaj膮c warunki zewn臋trzne i wewn臋trzne, w jakich znajduje si臋 nasze pa艅stwo, dokonujemy sprawdzenia cel贸w, kt贸re chcemy osi膮gn膮膰, oraz oceniamy i dobieramy metody i 艣rodki polityki zagranicznej. Rz膮d odpowiadaj膮cy za realizacj臋 polityki zagranicznej uzyskuje wszechstronne opinie, kt贸re z ca艂膮 pewno艣ci膮 b臋d膮 mu pomocne w przysz艂ym dzia艂aniu.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#PoselJanBorkowski">System demokratyczny znakomicie pozwala r贸偶ni膰 si臋 poszczeg贸lnym partiom i ugrupowaniom politycznym w definiowaniu racji stanu, w ocenie istniej膮cych warunk贸w oraz d膮偶eniu do wprowadzenia ich zdaniem najlepszych metod i 艣rodk贸w dzia艂ania. Ten walor umacniaj膮cego si臋 w Polsce systemu wymaga jednak rozwagi politycznej, kt贸ra przedk艂ada zrozumienie i tolerancj臋 dla prezentuj膮cych odmienne oceny i koncepcje ponad poczucie nieomylno艣ci oraz przekonanie o wy偶szo艣ci w艂asnych racji. Mo偶na mie膰 nadziej臋, 偶e wszyscy zgodnie dojrzewamy do takiej sytuacji - a dzisiejsza debata chyba jest tego potwierdzeniem - w kt贸rej prezentowanie odmiennych opinii i pogl膮d贸w s艂u偶y nie tylko wyeksponowaniu w艂asnej obecno艣ci na scenie politycznej, ale przede wszystkim przekonywaniu partner贸w i konkurent贸w politycznych oraz inspirowaniu ich do uwzgl臋dniania innych ni偶 w艂asne racji. Nie w膮tpi臋 jednak, 偶e ta publiczna debata potwierdza polityczny consensus w najwa偶niejszych dla polskiej polityki zagranicznej sprawach, co mo偶emy obserwowa膰 przecie偶 w pracach komisji sejmowych, w bezpo艣rednich rozmowach z partnerami z zagranicy oraz w innych publicznych dyskusjach i dzia艂aniach.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#PoselJanBorkowski">Musimy mie膰 艣wiadomo艣膰, 偶e dob贸r cel贸w polityki zagranicznej i sposob贸w jej realizacji b臋d膮 mia艂y ogromny wp艂yw na polsk膮 gospodark臋 i na warunki 偶ycia naszych obywateli. Polityka zagraniczna, jak chyba nigdy dot膮d, wskutek proces贸w integracji, i to w skali europejskiej, ale tak偶e w skali globalnej, staje si臋 dzia艂aniem praktycznym zapewniaj膮cym bezpiecze艅stwo narodu i pa艅stwa oraz tworzy warunki rozwoju ekonomicznego. W rezultacie bardzo wyra藕nie kszta艂tuje warunki 偶ycia poszczeg贸lnych os贸b, grup zawodowych i spo艂eczno艣ci. Dlatego nie mo偶emy poprzesta膰 na wymianie pogl膮d贸w w ramach tzw. elit politycznych i ekspert贸w. Najnowsze do艣wiadczenia pa艅stw Europy Zachodniej, Unii Europejskiej wskazuj膮, 偶e polityce zagranicznej pa艅stwa musi towarzyszy膰 sta艂y dialog ze spo艂ecze艅stwem, tak 偶eby mo偶na by艂o uzyskiwa膰 sta艂e, w pe艂ni 艣wiadome poparcie dla dzia艂a艅 zewn臋trznych. Dop贸ki trwa okres transformacji systemowej, spo艂ecze艅stwo oczekuje szczeg贸lnie jasnych sygna艂贸w oraz motywuj膮cej do dzia艂ania pewno艣ci co do s艂uszno艣ci realizowanej polityki. Nieskuteczno艣膰 lub fiasko prowadzonej w danym czasie polityki mo偶e - szczeg贸lnie w Polsce - na d艂ugo podwa偶y膰 zaufanie do polityk贸w i organ贸w pa艅stwa, a tym samym b臋dzie hamulcem dalszych dzia艂a艅. Nale偶y mie膰 nadziej臋, 偶e nasi partnerzy polityczni, tworz膮cy struktury euroatlantyckie i europejskie, do kt贸rych Polska aplikuje, maj膮 pe艂n膮 艣wiadomo艣膰 wsp贸艂odpowiedzialno艣ci za powodzenie demokratycznych i rynkowych reform w Europie 艢rodkowej i Wschodniej. My艣l臋, 偶e ci膮gle jednak te oczekiwania nie s膮 przebrzmia艂e. Dlatego debata o polityce zagranicznej jest r贸wnie偶 si艂膮 rzeczy adresowana do naszych partner贸w zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#PoselJanBorkowski">Pragn臋 zatem podkre艣li膰 - i jestem przekonany, 偶e jest to opinia powszechna - 偶e Polska jest bez w膮tpienia partnerem rozwa偶nym, przewidywalnym, obliczalnym i konsekwentnym, 偶e polska polityka zagraniczna uwzgl臋dnia szerok膮 i wieloletni膮 perspektyw臋 stabilizowania relacji politycznych i rozwoju stosunk贸w gospodarczych zar贸wno w skali s膮siedzkiej, regionalnej, europejskiej, jak i 艣wiatowej. Jestem przekonany, 偶e jest to dla naszych partner贸w bardzo wa偶ne i przez nich oczekiwane. Kolejne spodziewane decyzje m.in. dotycz膮ce przyst膮pienia Polski do NATO oraz integracji z Uni膮 Europejsk膮 wyka偶膮, w jakim stopniu aspiracje i dzia艂ania Polski s膮 doceniane.</u>
          <u xml:id="u-26.4" who="#PoselJanBorkowski">Akceptacja i poparcie dla realizacji wymienionych przez pana ministra Rosatiego zada艅 polskiej polityki zagranicznej w najbli偶szym czasie nie pozostaj膮 w sprzeczno艣ci z potrzeb膮 prowadzenia wszechstronnych dyskusji, w kt贸rych winni艣my omawia膰 wszystkie w膮tpliwo艣ci i obawy oraz przewidywa膰 mo偶liwe konsekwencje decyzji oraz zachodz膮cych proces贸w. Zar贸wno rozszerzenie NATO, jak i Unii Europejskiej o Polsk臋 (i inne pa艅stwa Europy 艢rodkowej) jest ogromnym wyzwaniem historycznym o wielostronnych konsekwencjach politycznych, gospodarczych i spo艂ecznych. I to dla wszystkich stron. Mamy nie tylko prawo, ale i obowi膮zek prowadzi膰 wnikliwe analizy i dyskusje, jakie dzia艂ania musimy podejmowa膰 i w jakim tempie przekszta艂ca膰 poszczeg贸lne dziedziny gospodarki, by optymalizowa膰 nak艂ady i efekty, bez obawy nara偶enia si臋 na przyk艂ad na personaln膮 krytyk臋. Zachodzi zatem pilna potrzeba stworzenia kompleksowej narodowej strategii integracji Polski z Uni膮 Europejsk膮, kt贸ra zgodnie z uchwa艂膮 Sejmu, Wysokiej Izby powinna by膰 przygotowana przez rz膮d do ko艅ca bie偶膮cego roku, a wi臋c w do艣膰 kr贸tkim czasie, a ponadto poddana dyskusji z udzia艂em najwa偶niejszych organizacji spo艂ecznych i politycznych tak, by sta艂a si臋 praktycznym narz臋dziem u艂atwiaj膮cym realizacj臋 proces贸w dostosowawczych, niezb臋dnych, by uzyska膰 gotowo艣膰 do cz艂onkostwa w Unii. S膮dz臋, 偶e w ci膮gu najbli偶szych miesi臋cy r贸wnie偶 Sejm b臋dzie m贸g艂 w艂膮czy膰 si臋 w ukszta艂towanie narodowej strategii integracji.</u>
          <u xml:id="u-26.5" who="#PoselJanBorkowski">Wszystkie procesy zwi膮zane z gospodark膮, a do takich oczywi艣cie nale偶y integracja z Uni膮 Europejsk膮, maj膮 zar贸wno optymalny zakres merytoryczny (rzeczowy), jak i optymalny kalendarz. Dlatego starania Polski o cz艂onkostwo w Unii Europejskiej powinny prowadzi膰 do tego, 偶eby subiektywne decyzje (a decyzje polityczne s膮 decyzjami subiektywnymi) pa艅stw cz艂onkowskich Unii Europejskiej zbie偶ne by艂y w czasie z optymalnym stanem gotowo艣ci polskiej gospodarki do pe艂nej integracji. Wynika z tego niezwykle wa偶ny postulat, by polska polityki zagraniczna pozostawa艂a w 艣cis艂ej harmonii z wewn臋trzn膮 polityk膮 gospodarcz膮 oraz by procesy dostosowawcze w gospodarce by艂y wnikliwie analizowane i mierzone. Ponadto nie ulega w膮tpliwo艣ci, 偶e dobra gospodarka w kraju jest najlepszym atutem w prowadzeniu wsp贸艂czesnej polityki zagranicznej.</u>
          <u xml:id="u-26.6" who="#PoselJanBorkowski">Podtrzymuj膮c opini臋 co do potrzeby uzyskania cz艂onkostwa w Unii Europejskiej na prze艂omie wiek贸w (wraz z wyczerpywaniem si臋 kalendarza wynikaj膮cego z Uk艂adu Europejskiego i um贸w GATT), nale偶y przyzna膰, 偶e Polska ma ju偶 bardzo ma艂o czasu na rzetelne przygotowanie si臋 do negocjacji cz艂onkowskich, przeprowadzenie niezb臋dnych dostosowa艅 w licznych ga艂臋ziach gospodarki i w sferze spo艂ecznej zapewniaj膮cych nam partnerski udzia艂 we Wsp贸lnotach Europejskich, przygotowanie kadr oraz ca艂ego spo艂ecze艅stwa do sprostania wymaganiom integracji i podj臋cia 艣wiadomej, rozwa偶nej decyzji w referendum decyduj膮cym o cz艂onkostwie. Dlatego efekty uzyskiwane przez Polsk臋 w ramach polityki zagranicznej musz膮 by膰 umiej臋tnie odnoszone do polityki wewn臋trznej oraz prezentowane spo艂ecze艅stwu. Jednocze艣nie coraz wi臋kszej wagi nabiera kwestia koordynowania dzia艂a艅 wszystkich ministerstw i urz臋d贸w centralnych w relacjach z zagranic膮. Zanim zapadn膮 w g艂osowaniach ostateczne decyzje o kszta艂cie struktur pa艅stwowych koordynuj膮cych procesy integracji z Uni膮 Europejsk膮, o艣mielam si臋 prosi膰 panie pos艂anki i pan贸w pos艂贸w o opart膮 na prawdziwej wiedzy rozwag臋. Potem bowiem mo偶e by膰 za p贸藕no, 偶eby zmienia膰 struktury.</u>
          <u xml:id="u-26.7" who="#PoselJanBorkowski">Poniewa偶 decyzje o przyjmowaniu Polski do struktur europejskich i euroatlantyckich b臋d膮 zapada艂y w wielu pa艅stwach i parlamentach oraz na forum ponadnarodowym, to - chocia偶by wzorem niew膮tpliwie udanej imprezy promocyjnej 藵Dzie艅 Polski w NATO藵 - nale偶y podj膮膰 wszechstronne dzia艂ania promuj膮ce Polsk臋 w 艣wiecie, po to by zapewni膰 w艂a艣ciw膮 percepcj臋 miejsca Polski na 艣wiecie w 艣wiadomo艣ci zachodnich polityk贸w i spo艂ecze艅stw.</u>
          <u xml:id="u-26.8" who="#PoselJanBorkowski">Pa艅stwo o tej historii, wielko艣ci i po艂o偶eniu co Polska nie mo偶e sobie pozwoli膰 na polityk臋 zagraniczn膮 o cechach dora藕no艣ci i selektywno艣ci, przepe艂nion膮 gestami czy d膮saniem si臋. Polska polityka zagraniczna musi by膰 wielostronna i wszechstronna, zr贸wnowa偶ona i oparta na hierarchii cel贸w o znaczeniu strategicznym. W d膮偶eniu do osi膮gni臋cia cel贸w uzgodnionych i powszechnie akceptowanych nale偶y dok艂ada膰 stara艅, by nie zlekcewa偶y膰 wszystkich mo偶liwych 藕r贸de艂 poprawy bezpiecze艅stwa Polski oraz zapewnienia d艂ugofalowego rozwoju naszej gospodarki, bo to jest cel zasadniczy. W tym kontek艣cie informacja ministra spraw zagranicznych uwzgl臋dnia wszystkie istotne zagadnienia, jakie stoj膮 przed polsk膮 polityk膮 zagraniczn膮.</u>
          <u xml:id="u-26.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dzi臋kuj臋 bardzo, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przemawia艂 pan pose艂 Jan Borkowski.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Prosz臋 o zabranie g艂osu pana pos艂a Janusza Szyma艅skiego z Unii Pracy. Nast臋pnym m贸wc膮 b臋dzie pan pose艂 W艂odzimierz Konarski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PoselJanuszSzymanski">Pani Marsza艂ek! Wysoka Izbo! S膮dz臋, 偶e wys艂uchali艣my dzisiaj ciekawej i wieloaspektowej prezentacji g艂贸wnych cel贸w i za艂o偶e艅 polskiej polityki zagranicznej nie tylko na rok 1995, ale na okres d艂u偶szy, pokazuj膮cej perspektyw臋 polskiej drogi do dw贸ch najwa偶niejszych struktur europejskich. S膮dz臋, Wysoka Izbo, pani marsza艂ek, panie ministrze, 偶e mamy dobre priorytety polskiej polityki zagranicznej, i ta debata potwierdza, 偶e rysuje si臋 co do tego pe艂ny konsens. Zabrak艂o mi jednak w pa艅skiej prezentacji, my艣l臋, dw贸ch czy trzech wa偶nych element贸w. Podkre艣lam ten fakt z ubolewaniem, bo kolejny minister spraw zagranicznych pomija ten aspekt - my艣l臋, 偶e wa偶ny - mianowicie dotycz膮cy g艂贸wnych cel贸w i za艂o偶e艅 polskiej polityki traktatowej.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#PoselJanuszSzymanski">Uwa偶am, 偶e polityka traktatowa jest jednym z najwa偶niejszych instrument贸w czy 艣rodk贸w realizacji cel贸w polityki zagranicznej, powiedzia艂bym, najwa偶niejszym instrumentem realizacji tych cel贸w. I w艂a艣ciwie po raz kolejny parlament nie wie, a rola parlamentu w realizacji polityki traktatowej jest wa偶na, albowiem parlament wyra偶a zgod臋 w formie ratyfikacji na szereg wa偶nych traktat贸w. Mamy inne procedury traktat贸w solennych. My艣l臋, 偶e powinni艣my zna膰 kalendarz, kalendarium prac traktatowych. Nie m贸wi臋 tego w kontek艣cie konkordatu, w kontek艣cie wa偶nych traktat贸w, ale w kontek艣cie wsp贸艂pracy dwustronnej. Jestem pos艂em, kt贸ry reprezentuje region granicz膮cy z trzema pa艅stwami - z Bia艂orusi膮, Litw膮, a tak偶e z Rosj膮, albowiem obw贸d kaliningradzki przylega do woj. suwalskiego. My艣l臋 wi臋c, 偶e wa偶na jest informacja, jakie umowy dwustronne przybli偶aj膮ce ten aspekt, o kt贸rym pan m贸wi艂, wsp贸艂pracy regionalnej, w tym roku b膮d藕 w najbli偶szym czasie b臋d膮 zawarte, r贸wnie偶, prosz臋 pa艅stwa, w tym kontek艣cie, o jakim m贸wi艂 pose艂 Iwi艅ski, 偶e obywatel polski postrzega stan wsp贸艂pracy mi臋dzynarodowej Polski poprzez infrastruktur臋 przej艣膰 granicznych, warunki tych przej艣膰 i spos贸b przekraczania granicy. My艣l臋, 偶e dzisiaj Polacy s膮 bardziej zeuropeizowani, albowiem Polska si臋 otwar艂a. My znamy Europ臋 nie z obrazk贸w czy fotografii w podr臋cznikach geografii, ale znamy wizerunek Europy po prostu z 偶ycia bie偶膮cego. Nie ma sporu co do tego, 偶e ch臋膰 szybkiego, dynamicznego przyst膮pienia Polski do tych dw贸ch struktur jest spraw膮 wa偶n膮 i powszechnie aprobowan膮.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#PoselJanuszSzymanski">Chcia艂bym, panie ministrze, zauwa偶y膰, 偶e zupe艂nie nie zaj膮kn膮艂 si臋 pan na temat wa偶nej roli Rady Europy. Rada Europy jest, prosz臋 pa艅stwa, powiedzia艂bym, pulsem prawa humanitarnego, a r贸wnie偶 - przede wszystkim - wyznacza standardy w zakresie praw cz艂owieka. To Europejska Konwencja o Ochronie Praw Cz艂owieka i Podstawowych Wolno艣ci wyznaczy艂a barometr demokracji, wyznaczy艂a standardy traktowania jednostki w pa艅stwie. Pa艅stwo tak偶e odpowiada przed organami Rady Europy, organami konwencji, za naruszenie tych standard贸w, je艣li chodzi o spos贸b traktowania jednostki.</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#PoselJanuszSzymanski">Pami臋tam, ile by艂o spor贸w, kiedy rozwa偶ali艣my spraw臋 uznania przez Polsk臋 kompetencji Europejskiej Komisji Praw Cz艂owieka i Europejskiego Trybuna艂u Praw Cz艂owieka, trybuna艂u strasburskiego, ile protest贸w zg艂aszano na tej sali w poprzedniej kadencji. Dzisiaj nikt tego nie kwestionuje. Ale, panie ministrze, zabrak艂o mi informacji o stanie ratyfikacji konwencji, kt贸re przyj臋艂a Rada Europy, cho膰 zarysowa艂 si臋 pewien post臋p. Z informacji, kt贸re posiadam, wynika, 偶e na 160 konwencji Polska ratyfikowa艂a ponad 40. Nie mamy jednak 偶adnej informacji na temat plan贸w przyst膮pienia Polski do tak wa偶nej konwencji Rady Europy, jak膮 jest Europejska Karta Socjalna. Tocz膮 si臋 dyskusje, lecz nawet nie znamy pe艂nego kalendarza prac dostosowawczych, bo to nie jest tylko problem przyst膮pienia do konwencji, a wi臋c ratyfikacji, to jest problem dostosowania ca艂ego ustawodawstwa naszego pa艅stwa do warunk贸w tej konwencji. My艣l臋, 偶e w pana informacji r贸wnie偶 ten element powinien by膰 zawarty.</u>
          <u xml:id="u-28.4" who="#PoselJanuszSzymanski">Rada Europy tworzy te standardy, w tej chwili przyj臋艂a bardzo ciekaw膮 z punktu widzenia naszego pa艅stwa regulacj臋, rekomendowa艂o to Zgromadzenie Parlamentarne, mianowicie europejsk膮 kart臋 o ochronie obszar贸w rolnych. Polska pod tym wzgl臋dem jest bardzo wa偶nym pa艅stwem, kt贸re powinno by膰 zainteresowane t膮 legislacj膮 mi臋dzynarodow膮.</u>
          <u xml:id="u-28.5" who="#PoselJanuszSzymanski">Chcia艂bym, panie ministrze, prosi膰, aby pan by艂 uprzejmy powiedzie膰 w swoim s艂owie ko艅cowym, jakie s膮 perspektywy, jakie s膮 najbli偶sze zamierzenia rz膮du, je艣li chodzi o ratyfikacj臋 i przyst膮pienie do konwencji Rady Europy.</u>
          <u xml:id="u-28.6" who="#PoselJanuszSzymanski">Polska jest aktywna w Zgromadzeniu Parlamentarnym Rady Europy - m贸wi臋 to z pewn膮 dum膮, poniewa偶 w ocenie przewodnicz膮cych, jak r贸wnie偶 innych organ贸w Rady Europy, w ocenie Komitetu Ministr贸w, kt贸ry jest organem decyduj膮cym (natomiast Zgromadzenie Parlamentarne ma charakter opiniodawczy), delegacja polska nale偶y do najbardziej aktywnych spo艣r贸d delegacji kraj贸w Europy 艢rodkowo-Wschodniej. Potwierdza to liczba sprawozda艅, kt贸re sk艂adaj膮 polscy przedstawiciele Radzie Europy, r贸wnie偶 - jak my艣l臋 - potwierdza ten fakt aktywno艣膰 pos艂a Iwi艅skiego.</u>
          <u xml:id="u-28.7" who="#PoselJanuszSzymanski">Prosz臋 Pa艅stwa! Wysoka Izbo! Pani Marsza艂ek! Brakuje nam podstawowego tworzywa, kt贸re by艂oby podstaw膮 realizowania standard贸w pa艅stwa prawnego. Od dawna w Polsce nie ma ustawy o zawieraniu, wykonywaniu i wypowiadaniu um贸w mi臋dzynarodowych. My艣l臋, 偶e ta legislacja jest bardzo potrzebna i - co potwierdzam - potrzebna jest nowa ustawa o ministrze spraw zagranicznych. To, co dzieje si臋 teraz w Komisji Nadzwyczajnej, jest w gruncie rzeczy przygotowaniem tej nowej ustawy. Zwracam si臋 z gor膮cym apelem do pana ministra Rosatiego, aby - inaczej ni偶 jego poprzednicy, kt贸rzy m贸wili, 偶e maj膮 w szufladzie gotowy projekt ustawy i czekaj膮 na moment uchwalenia nowej konstytucji - jednak wyj膮艂 ten projekt. Ten projekt istnieje, panie ministrze, i powinni艣my w pa艅stwie, kt贸re wyznaje zasady demokratycznego pa艅stwa prawnego, mie膰 jasne regu艂y stosunk贸w traktatowych, a tu chodzi o wykonywanie um贸w. Przypomn臋, 偶e do dzisiaj Konwencja o Prawach Dziecka, przygotowana pod auspicjami Narod贸w Zjednoczonych, nie zosta艂a zrealizowana w polskim systemie prawnym - nie zosta艂a wykonana. Wymaga ona adaptacji, zmian w naszym Kodeksie rodzinnym i opieku艅czym. Zmian tych nie dokonano. Mog臋 poda膰 wi臋cej przyk艂ad贸w traktat贸w solennych, kt贸re do dzisiaj nie funkcjonuj膮 w polskim systemie prawnym.</u>
          <u xml:id="u-28.8" who="#PoselJanuszSzymanski">Dlaczego o tym m贸wi臋? Wspomina艂 o tym pan pose艂 Borkowski: stoimy przed trudnym zadaniem, jest to zadanie, powiedzia艂bym, benedykty艅skie, 偶eby dostosowa膰 nasz system prawa - tak jak zrobili to Austriacy - do standard贸w prawa europejskiego. Mamy w naszym pa艅stwie ok. 3 tys. obowi膮zuj膮cych ustaw, ok. 2 tys. ustaw musimy zmieni膰, ok. 10 tys. akt贸w wykonawczych do tych ustaw musimy dostosowa膰 do standard贸w mi臋dzynarodowych. Mog臋 si臋 tu myli膰, bo s膮 to liczby szacunkowe. S膮dzi艂em, 偶e pan minister Rosati przedstawi dzisiaj Wysokiej Izbie tzw. g艂贸wne za艂o偶enia polskiej strategii dochodzenia do Wsp贸lnoty Europejskiej. Ale przypomn臋: nie b臋dziemy przyst臋powali do Wsp贸lnoty w jej dzisiejszej architekturze. To jest proces dynamiczny. Nie b臋dziemy przyst臋powali do NATO z 1995 r. Przypomn臋, 偶e osi膮gni臋to ju偶 wy偶szy pu艂ap integracji, istnieje mianowicie unia walutowa. I my艣l臋, 偶e powinni艣my r贸wnie偶 monitorowa膰 dynamik臋 tego procesu.</u>
          <u xml:id="u-28.9" who="#PoselJanuszSzymanski">Panie ministrze, chcia艂bym prosi膰, aby pan w zdaniu ko艅cowym zechcia艂 odnie艣膰 si臋 do moich uwag. Chcia艂bym z pewnym zadowoleniem powiedzie膰, 偶e dzisiejsze priorytety polskiej polityki zagranicznej s膮 dobre i rysuje si臋 co do nich optymistyczny consensus. To powinno napawa膰 optymizmem, je艣li chodzi o szybkie pokonywanie przez Polsk臋 drogi umo偶liwiaj膮cej przyst膮pienie i pe艂ne cz艂onkostwo w dw贸ch najwa偶niejszych strukturach europejskich: Unii Europejskiej i Pakcie P贸艂nocnatlantyckim.</u>
          <u xml:id="u-28.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dzi臋kuj臋, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przemawia艂 pan pose艂 Janusz Szyma艅ski.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Prosz臋 teraz o zabranie g艂osu pana pos艂a W艂odzimierza Konarskiego. Nast臋pnym m贸wc膮 b臋dzie pan pose艂 Tadeusz Samborski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PoselWlodzimierzKonarski">Pani Marsza艂ek! Wysoka Izbo! Polska dyskusja o polityce zagranicznej niestety zbyt cz臋sto ma charakter powierzchowny, dominuj膮 w niej nierzadko zaledwie has艂a, a i te zbyt cz臋sto zwi膮zane s膮 z wewn臋trzn膮 rozgrywk膮 polityczn膮, kt贸ra t艂umi rzeczow膮 analiz臋 problematyki mi臋dzynarodowej i poszukiwanie korzystnych dla Polski rozwi膮za艅. Pan pose艂 Nowina-Konopka da艂 dzisiaj dow贸d, 偶e woli tak膮 w艂a艣nie polemik臋 od konstruktywnej debaty. Tymczasem skuteczne dzia艂ania na scenie mi臋dzynarodowej wymagaj膮 coraz lepszej znajomo艣ci coraz bardziej skomplikowanych mechanizm贸w wsp贸艂pracy mi臋dzynarodowej, a my w Polsce mamy niedostatek ekspertyz, umiej臋tno艣ci, brak profesjonalnego zaplecza naukowo-badawczego. I to wszystko dokucza nam w czasie, gdy sk膮din膮d mo偶liwo艣ci zewn臋trzne mamy wi臋ksze ni偶 kiedykolwiek, a potrzeby skutecznego dzia艂ania staj膮 si臋 pilne i niezb臋dne. Polska bowiem teraz w艂a艣nie okre艣la swoje nowe miejsce w 艣wiecie i je艣li nie zrobi tego w艂a艣ciwie i skutecznie, to potem przysz艂o艣膰 wystawi nam za to s艂ony rachunek.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#PoselWlodzimierzKonarski">Pan minister Rosati bardzo rzeczowo przedstawi艂 nam to, co dzieje si臋 w polskiej polityce zagranicznej w tym roku. My艣l臋, 偶e mimo pewnych naszych s艂abo艣ci - tak w dziedzinie polityki euroatlantyckiej, jak i wschodniej - w ostatnich miesi膮cach mamy jednak do czynienia z korzystnymi zmianami. W polityce euroatlantyckiej wida膰 starania bardziej racjonalne, lepiej adresowane do 艣wiata zachodniego, w wi臋kszym stopniu uwzgl臋dniaj膮ce funkcjonuj膮ce tam mechanizmy postrzegania. W polityce wschodniej pojawi艂 si臋 z naszej strony od dawna potrzebny impuls, a tak偶e oferta naprawd臋 dobros膮siedzkiej wsp贸艂pracy i dialogu, przedstawiona - i to wa偶ne - tak, 偶eby mog艂a by膰 dobrze przyj臋ta na Wschodzie. Nareszcie niepodwa偶alna teza o zwi膮zku naszej polityki zachodniej ze wschodni膮 zaczyna chyba znajdowa膰 materialny wyraz w realizowaniu naszej polityki zagranicznej. Od dawna by艂o to potrzebne.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#PoselWlodzimierzKonarski">W sprawach polityki europejskiej i atlantyckiej chcia艂bym zg艂osi膰 dwie sugestie. Pierwsza dotyczy Unii Europejskiej. Uwa偶na obserwacja procesu wi膮zania si臋 z ni膮 pa艅stw - obecnie cz艂onkowskich - wskazuje, 偶e problem ograniczenia suwerenno艣ci wst臋puj膮cego pa艅stwa w wielu krajach by艂 najtrudniejszy do publicznej argumentacji i wyja艣nienia. My艣l臋, 偶e mamy jeszcze nieco czasu, aby przekona膰 si臋 do takich ogranicze艅 i zrozumie膰, 偶e s膮 one konieczne. Dalsze pomijanie tej sprawy w publicznej dyskusji w Polsce mo偶e przynie艣膰 niedobre skutki wtedy, kiedy potrzebne b臋dzie spo艂eczne poparcie dla naszego ostatecznego cz艂onkostwa. S膮dz臋, 偶e w tej sprawie MSZ ma jeszcze wiele do zrobienia.</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#PoselWlodzimierzKonarski">Druga sugestia wi膮偶e si臋 z NATO. Wydaje mi si臋, 偶e w Polsce nie zdajemy sobie w pe艂ni sprawy z tego, 偶e w艣r贸d zachodnich polityk贸w, w tym tak偶e parlamentarzyst贸w, wcale niema艂a jest niech臋膰 do szybkiego rozszerzenia sojuszu na wsch贸d, tak jak tego oczekujemy. Dobrze by艂oby, aby MSZ dysponowa艂 naprawd臋 rzetelnym, szczeg贸艂owym rozeznaniem co do tych si艂 i osobisto艣ci politycznych po to w艂a艣nie, aby tam kierowa膰 nasze dzia艂anie dyplomatyczne i polityczne. By艂by to przyk艂ad stara艅 dobrze adresowanych, kt贸re przybli偶膮 nas do NATO nie mniej skutecznie ni偶 dotychczas znane, bardziej stereotypowe, przy czym potrzebne, dzia艂ania.</u>
          <u xml:id="u-30.4" who="#PoselWlodzimierzKonarski">Budzi moje w膮tpliwo艣ci formu艂a prezentacji sejmowych tej problematyki raz do roku. Ot贸偶 w tej prezentacji - tak偶e dzisiejszej, panie ministrze - dominuje ch臋膰 powiedzenia o wszystkim, co si臋 dzieje. Jak si臋 o czym艣 zapomni, to zaraz z 艂aw poselskich czy z tej m贸wnicy s艂ycha膰 uwag臋, 偶e jeszcze o czym艣 nie powiedziano. Sk艂onno艣膰 do tej ca艂o艣ciowej, bardzo szczeg贸艂owej prezentacji tworzy potem bardzo eklektyczny jej obraz. I do tej formu艂y mam zastrze偶enia. Prosz臋, aby pan minister nie przyj膮艂 tego jako zarzut. Dobrze wiem, 偶e trudno si臋 wyzwoli膰 z formu艂y wyst膮pie艅. Z uwagi na nowe potrzeby proponuj臋, aby w roku przysz艂ym pomy艣le膰 o selektywnej prezentacji najwa偶niejszych problem贸w na dany rok, szeroki za艣 opis tego, co si臋 dzieje w polskiej polityce zagranicznej i jak realizujemy jej strategiczne kierunki, mo偶na by przecie偶 przekaza膰 pos艂om w formie pisemnej. Proponuj臋 zastanowi膰 si臋, czy tak nie b臋dzie lepiej.</u>
          <u xml:id="u-30.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarsza艂ek Sejmu Marek Borowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi Konarskiemu z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Je艣li pan pose艂 Tadeusz Samborski pozwoli, to obecnie udziel臋 g艂osu pani marsza艂ek Oldze Krzy偶anowskiej z Unii Wolno艣ci.</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Prosz臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PoselOlgaKrzyzanowska">Dzi臋kuj臋 bardzo, panie po艣le, za ust膮pienie miejsca na m贸wnicy. Musz臋 wr贸ci膰 do prowadzenia obrad i dlatego pozwoli艂am sobie troszk臋 zak艂贸ci膰 porz膮dek zabierania g艂osu przez pos艂贸w zg艂oszonych do dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#PoselOlgaKrzyzanowska">Wysoki Sejmie! Panie Marsza艂ku! Chcia艂abym nawi膮za膰 do s艂贸w pana ministra spraw zagranicznych odnosz膮cych si臋 do Polak贸w za granic膮, nazywanych potocznie Poloni膮. Zgadzam si臋 ze stwierdzeniem, 偶e Polska traktuje Poloni臋 jako powa偶ny czynnik wspieraj膮cy nasz膮 polityk臋 zagraniczn膮, nasze aspiracje dotycz膮ce wej艣cia do NATO i do Unii Europejskiej. W ostatnich latach mieli艣my liczne dowody, 偶e Polonia w spos贸b bardzo aktywny i zaanga偶owany popiera艂a, poprzez wp艂yw na opini臋 i rz膮dy kraj贸w, kt贸rych ma obywatelstwo, nasze wej艣cie do struktur europejskich. Chcia艂abym przypomnie膰 ostatnie starania Polonii ameryka艅skiej w tej sprawie. Winni艣my im z艂o偶y膰 gor膮ce podzi臋kowania, 偶e czuj膮 si臋 tak zwi膮zani z krajem ojczystym, mimo 偶e wielu z nich nie z w艂asnej winy musia艂o wybra膰 偶ycie poza granicami kraju. W艂a艣nie dlatego winni艣my si臋 liczy膰 z ich opiniami i uczuciami.</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#PoselOlgaKrzyzanowska">Pan minister w swoim expos茅 powiedzia艂, 偶e mamy dobrze przygotowan膮 s艂u偶b臋 dyplomatyczn膮, lojaln膮 wobec suwerennych interes贸w Polski. Wyra偶am nadziej臋, 偶e tak jest. Ale chc臋 wyrazi膰 zasadnicze zastrze偶enia wobec pewnych zmian, jakie mo偶emy obserwowa膰 przy obsadzie naszych plac贸wek dyplomatycznych za granic膮. Widoczne s膮 przypadki kierowania do tej pracy ludzi, kt贸rzy w spos贸b ewidentny kojarz膮 si臋 ze s艂u偶b膮 dyplomatyczn膮 niesuwerennej, proradzieckiej PRL. Trudno si臋 spodziewa膰, by Polacy za granic膮, szczeg贸lnie Polacy z tak licznej emigracji politycznej, potrafili uwierzy膰 w zupe艂nie now膮 i suwerenn膮 polityk臋 Polski, je偶eli kraj b臋d膮 wobec nich reprezentowa膰 ludzie kojarz膮cy si臋 z dawnym systemem i dawnym, niech臋tnym - 偶eby nie powiedzie膰: ubli偶aj膮cym - stosunkiem naszych s艂u偶b dyplomatycznych do tych 藵niew艂a艣ciwych藵 w贸wczas politycznie Polak贸w.</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#PoselOlgaKrzyzanowska">Nikt nie neguje, 偶e polityk臋 kraju okre艣laj膮 i reprezentuj膮 przedstawiciele rz膮du maj膮cego polityczn膮 wi臋kszo艣膰, chocia偶 czasami - tutaj, w kraju - zdumiewa, jak niekt贸rzy z nich potrafili diametralnie zmieni膰 sw贸j stosunek do tego, co uwa偶amy za polsk膮 racj臋 stanu. Mo偶e dlatego niekt贸rzy nie wydaj膮 si臋 nam w pe艂ni wiarygodni.</u>
          <u xml:id="u-33.4" who="#PoselOlgaKrzyzanowska">Wracaj膮c do spraw Polonii, uwa偶am, 偶e b艂臋dem jest desygnowanie na nasze plac贸wki zagraniczne ludzi, kt贸rzy kojarz膮 si臋 Polonii z PRL, z Polsk膮 - jak powiedzia艂am - niesuwerenn膮 i niedemokratyczn膮. Uwa偶am to za brak szacunku dla naszych rodak贸w za granic膮. My艣l臋, 偶e jest w Polsce wielu ludzi z m艂odszego pokolenia, nie obci膮偶onych w opinii publicznej swoimi 偶yciorysami.</u>
          <u xml:id="u-33.5" who="#PoselOlgaKrzyzanowska">S艂yszymy czasem ze strony rz膮dz膮cej dzi艣 koalicji - przy sprawach personalnych, kt贸re budz膮, jak zawsze, wiele w膮tpliwo艣ci i stwarzaj膮 wiele problem贸w - 偶e w 1989 r. si艂y polityczne, kt贸re dosz艂y wtedy do w艂adzy, zmieni艂y sk艂ad naszej s艂u偶by dyplomatycznej. Moim zdaniem u偶ywanie dzi艣 tego argumentu mo偶e 艣wiadczy膰 o niezrozumieniu - bo nie chcia艂abym powiedzie膰: o nieprzyj臋ciu do wiadomo艣ci - faktu, 偶e w 1989 r. zmienili艣my Polsk臋 w kraj niepodleg艂y, suwerenny i demokratyczny.</u>
          <u xml:id="u-33.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋 pani marsza艂ek Oldze Krzy偶anowskiej.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Bardzo prosz臋 o zabranie g艂osu pana pos艂a Tadeusza Samborskiego z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PoselTadeuszSamborski">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Z przed艂o偶onej w tej Izbie informacji ministra spraw zagranicznych pana Dariusza Rosatiego, a tak偶e nawet z pobie偶nej obserwacji polskiej sceny politycznej wynika jednoznacznie, i偶 istnieje bardzo czytelny i - s膮dz臋 - stabilny front narodowej zgody co do priorytet贸w i g艂贸wnych cel贸w polskiej polityki zagranicznej. Granice tego tak bardzo po偶膮danego w sytuacji naszego kraju consensusu wszystkich si艂 politycznych wok贸艂 naszych stara艅 o przyst膮pienie do europejskich struktur polityczno-gospodarczych i militarnych - przy stosownej dla sytuacji aktywno艣ci na kierunku wschodnim - wyznacza dobrze rozumiana racja stanu pa艅stwa polskiego.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#PoselTadeuszSamborski">Z zawartej w informacji ministra filozofii dzia艂a艅 na niwie dyplomatycznej wyra藕nie przebija d膮偶enie do znalezienia w艂a艣ciwego sposobu korelacji polityki, kt贸rej podstaw臋 stanowi orientacja euroatlantycka, z polityk膮 wobec kraj贸w Wschodu, a g艂贸wnie Rosji. Informacja pana ministra Rosatiego odzwierciedla z艂o偶ono艣膰 i nietypowo艣膰 sytuacji, w jakiej znajduje si臋 Polska. Ilustracj膮 tej z艂o偶ono艣ci mo偶e by膰 fakt, i偶 to w艂a艣nie polityka wschodnia mo偶e nas skutecznie zbli偶a膰 do struktur europejskich.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#PoselTadeuszSamborski">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Koordynacja zada艅 w zakresie polskiej polityki zagranicznej winna odbywa膰 si臋 w ramach ustawy o urz臋dzie ministra spraw zagranicznych, kt贸ra je temu ministrowi powierza. Zgodnie z duchem wy偶ej wymienionej ustawy ta koordynacja oznacza tworzenie tylko pewnych ram dla szeroko rozumianej wsp贸艂pracy z zagranic膮. Zadaniem MSZ - co wyda艂o mi si臋 nie do艣膰 wyra藕nie zaakcentowane w informacji - winno by膰 zapewnienie w艂a艣ciwego klimatu r贸偶nym naszym podmiotom rozwijaj膮cym kontakty z zagranic膮.</u>
          <u xml:id="u-35.3" who="#PoselTadeuszSamborski">Tre艣膰 informacji ministra spraw zagranicznych i jej zakres wskazuj膮 na to, i偶 zosta艂a ona skonstruowana tak, jak gdyby MSZ by艂 jedynym realizatorem polityki zagranicznej Rzeczypospolitej. Nie neguj膮c koordynacyjnej roli MSZ, trzeba przypomnie膰, 偶e realizacj膮 pewnych zada艅 polityki zagranicznej zajmuj膮 si臋 tak偶e Sejm i Senat, a tak偶e inne resorty, w szczeg贸lno艣ci Ministerstwo Wsp贸艂pracy Gospodarczej z Zagranic膮. W dobie wsp贸艂czesnej, gdy widocznie wzros艂a rola, ranga i znaczenie kontakt贸w parlamentarnych i gospodarczych z zagranic膮, tzw. klasyczna dyplomacja realizuje tylko pewn膮 cz臋艣膰 mi臋dzynarodowej aktywno艣ci pa艅stwa. Oczywi艣cie cz臋艣膰 bardzo znacz膮c膮, ale nie jedyn膮, bo trudno by艂oby nie odnotowa膰 w tym kontek艣cie mi臋dzynarodowych inicjatyw marsza艂ka Sejmu i innych organ贸w Sejmu RP. To w艂a艣nie pan marsza艂ek Zych, na przyk艂ad, zainicjowa艂 narad臋 szef贸w parlament贸w Europy 艢rodkowo-Wschodniej z przewodnicz膮cym Parlamentu Europejskiego w grudniu ub. r. w Warszawie. Powa偶nym wk艂adem w dorobek konferencji szef贸w wszystkich parlament贸w europejskich w Budapeszcie by艂 referat naszego marsza艂ka na temat roli parlament贸w w umacnianiu demokracji.</u>
          <u xml:id="u-35.4" who="#PoselTadeuszSamborski">Pragn臋 obecnie zwr贸ci膰 uwag臋 na istotny element informacji pana ministra Rosatiego, jakim jest wskazanie konieczno艣ci poszukiwania nowych geograficznych obszar贸w naszej mi臋dzynarodowej aktywno艣ci. My艣l臋 tu w szczeg贸lno艣ci o interesach naszej gospodarki, dla kt贸rej dywersyfikacja geograficzna kontakt贸w handlowych b臋dzie mia艂a rosn膮ce znaczenie. Do ko艅ca lat osiemdziesi膮tych - przypomnijmy - ponad 2/3 naszych obrot贸w handlowych z zagranic膮 realizowali艣my z naszym s膮siadem zza Buga. B艂膮d takiego uzale偶nienia od jednego partnera zem艣ci艂 si臋 bardzo szybko. Dzi艣 taka proporcja, ok. 70% obrot贸w, wyst臋puje w naszych kontaktach handlowych z Uni膮 Europejsk膮, z czego ponad po艂owa przypada na Niemcy.</u>
          <u xml:id="u-35.5" who="#PoselTadeuszSamborski">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! W ostatnich kilku latach szefowie resortu spraw zagranicznych grzeszyli zbyt skrystalizowanymi geograficznie opcjami. Minister Krzysztof Skubiszewski prezentowa艂 ostro wyartyku艂owany europocentryzm, minister Olechowski forsowa艂 proameryka艅sko艣膰, minister Bartoszewski za艣 opcj臋 proniemieck膮. Zaprezentowana nam dzi艣 informacja jest bodaj pierwsz膮 pr贸b膮 MSZ znalezienia pewnej r贸wnowagi geograficznej, poszukiwania partner贸w w ca艂ej gamie mo偶liwo艣ci. Chwa艂a ministrowi Rosatiemu, 偶e wskaza艂 tak偶e niekt贸re kraje Azji, Ameryki 艁aci艅skiej, Afryki - dla kontrakt贸w gospodarczych, ale tak偶e w celu poszukiwania sojusznik贸w w tzw. czystej polityce.</u>
          <u xml:id="u-35.6" who="#PoselTadeuszSamborski">W艣r贸d trafnie i klarownie zaprezentowanych przez pana ministra cel贸w polskiej polityki zagranicznej jest tworzenie przyjaznego otoczenia mi臋dzynarodowego wok贸艂 Polski i jej spraw. S膮dz臋, 偶e w tym obszarze dzia艂a艅 mie艣ci si臋 tak偶e troska o w艂a艣ciwy wizerunek naszego narodu i pa艅stwa w oczach 艣wiata. Tu i 贸wdzie m贸wi si臋 o zamiarach rozp臋tywania propagandowych kampanii antypolskich, maj膮cych na celu dyskredytowanie Polak贸w, oczernianie ich i poni偶anie. W niekt贸rych krajach nawet ju偶 si臋 to robi, zw艂aszcza poprzez media, kt贸re bardzo dowolnie interpretuj膮 histori臋, obci膮偶aj膮c nas nagminnie win膮 tak偶e i za nie pope艂nione grzechy i przypisuj膮c nam cechy, kt贸rych mimo bardzo krytycznego s膮du nie mo偶emy uzna膰 za charakterystyczne dla narodu polskiego. S膮dz臋, 偶e zdrow膮 reakcj膮 na taki stan rzeczy jest m.in. uchwa艂a Kongresu Polonii Ameryki 艁aci艅skiej przyj臋ta w marcu br., w kt贸rej nasi rodacy, b臋d膮cy cz臋sto od ponad 50 lat poza krajem macierzystym, zobowi膮zuj膮 si臋 broni膰 czci i honoru Polski, strzec jej dobrego imienia. Skoro tak膮 potrzeb臋 widz膮 dzia艂acze Polonii, to nie mo偶e jej nie dostrzega膰 polska dyplomacja.</u>
          <u xml:id="u-35.7" who="#PoselTadeuszSamborski">Nie dopatrzy艂em si臋 w informacji pana ministra wyra藕nie postawionych zada艅, jakimi powinny by膰 r贸偶norakie przeciwdzia艂ania akcjom znies艂awiania dobrego imienia Polski i Polak贸w. Troska o dba艂o艣膰, o dobre imi臋 i w艂a艣ciwy wizerunek naszej ojczyzny i rodak贸w w relacjach mi臋dzynarodowych jest, zdaniem Polskiego Stronnictwa Ludowego, jednym z wa偶niejszych zada艅 stoj膮cych przed s艂u偶b膮 dyplomatyczn膮 i innymi agendami specjalistycznymi naszego pa艅stwa. Z obserwacji bie偶膮cej, a tak偶e w pewnym stopniu z informacji pana ministra, wynika, 偶e ci膮gle brak nam wyra藕nej koncepcji pomocy ze strony macierzy rodakom rozsianym po ca艂ym 艣wiecie. Wydaje si臋, 偶e zbyt cz臋sto ufamy literze podpisanego traktatu, porozumieniu, deklaracji, czy te偶 zapewnieniom oficjalnych przedstawicieli pa艅stw, w kt贸rych Polacy zamieszkuj膮. Za ma艂o wnikamy w realia codziennej rzeczywisto艣ci Polonii, w stopie艅 urzeczywistniania sk艂adanych w 艣wietle jupiter贸w deklaracji i obietnic. Nowe warunki, w jakich znalaz艂y si臋 kraje zamieszkane przez naszych rodak贸w, stawiaj膮 przed nami wym贸g sformu艂owania nowego programu dzia艂a艅 pa艅stwa polskiego na ich rzecz, a takiego programu nie ma. To zadanie wspierania Polonii tak偶e winno mie艣ci膰 si臋 w sferze koordynacyjnych poczyna艅 MSZ, lecz jak mo偶na koordynowa膰 zadania instytucji i agend pa艅stwa z organizacj膮 pozarz膮dow膮, jak膮 jest na przyk艂ad Wsp贸lnota Polska? Stawiam ten problem bez owijania w bawe艂n臋, gdy偶 krytyczne g艂osy o chybionych nieraz dzia艂aniach tej organizacji s艂ycha膰 coraz cz臋艣ciej i z wielu 艣rodowisk. Skuteczno艣膰 dzia艂ania Wsp贸lnoty Polskiej, spos贸b wydatkowania 艣rodk贸w finansowych, metody i formy jej dzia艂alno艣ci nie mog膮 znajdowa膰 si臋 poza sfer膮 zainteresowa艅 parlamentu, dlatego sygnalizuj臋 t臋 kwesti臋 z tej oto trybuny i przy okazji dyskusji nad polsk膮 polityk膮 zagraniczn膮.</u>
          <u xml:id="u-35.8" who="#PoselTadeuszSamborski">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Realizacja zada艅 i cel贸w polskiej polityki zagranicznej wymaga doskonalszego ni偶 dot膮d zaplecza kadrowego i materialnego. Resort spraw zagranicznych nie jest w stanie dobrze funkcjonowa膰 zgodnie z interesem narodowym i polsk膮 racj膮 stanu przy aktualnej skali zaspokajania jego potrzeb finansowych. Ministerstwu Spraw Zagranicznych musimy w przysz艂ym bud偶ecie przyzna膰 dodatkowe 艣rodki. Bez tego nie b臋dzie sprawnej, wysoce profesjonalnej dyplomacji. Nie b臋dzie nowych plac贸wek w nowo powsta艂ych pa艅stwach, nie b臋dzie skutecznej polityki zagranicznej. Finansowe wzmocnienie MSZ jest pal膮c膮 potrzeb膮 w kontek艣cie zada艅, jakie stawiamy polskiej s艂u偶bie zagranicznej. Niedob贸r 艣rodk贸w finansowych oraz wiele innych czynnik贸w warunkuj膮cych negatywnie dzia艂alno艣膰 MSZ ma charakter trudno艣ci tzw. obiektywnych, ale wyst臋puj膮 w tej materii tak偶e czynniki subiektywne.</u>
          <u xml:id="u-35.9" who="#PoselTadeuszSamborski">Obserwuje si臋 cz臋sto w MSZ urz臋dnicz膮 nieporadno艣膰 w rozwi膮zywaniu prostych nieraz kwestii organizacyjnych. Brakuje decyzyjno艣ci na r贸偶nych szczeblach zarz膮dzania oraz ch臋膰 usatysfakcjonowania tylko pewnych grup czy grupek interes贸w niezbyt szcz臋艣liwymi rozwi膮zaniami, na przyk艂ad w dziedzinie polityki kadrowej. Jako艣 nikt nie by艂 w stanie na posiedzeniach Komisji Spraw Zagranicznych ani w trakcie interpelacji wyja艣ni膰 sensownie i klarownie, dlaczego wiele plac贸wek w r贸偶nych krajach nie ma przez d艂u偶szy okres kierownika przedstawicielstwa dyplomatycznego. Na przyk艂ad w Portugalii dwa lata nie by艂o ambasadora, w Mi艅sku kilka miesi臋cy, przez d艂u偶szy okres w Rzymie. Nie bardzo wiadomo, dlaczego nasze przedstawicielstwa w niekt贸rych krajach utrzymujemy na poziomie charg茅 d'affaires, podczas gdy inne pa艅stwa w tych samych krajach ju偶 dawno maj膮 swoich ambasador贸w. Przyk艂adem takiej niekonsekwencji s膮 nasze ambasady na Kubie czy te偶 w Federalnej Republice Jugos艂awii. Nie bardzo wiadomo, dlaczego sztucznie utrzymuje si臋 wakaty tam, dok膮d mogliby ju偶 wyjecha膰 zwyci臋zcy stosownych konkurs贸w. Czy nie warto zastanowi膰 si臋 nad racjonalnym podzia艂em r贸l i zakres贸w kompetencji cz艂onk贸w kierownictwa MSZ? Bo za w艂a艣ciw膮 nie mo偶na uzna膰 sytuacji, w kt贸rej jeden podsekretarz stanu nadzoruje kilka departament贸w merytorycznych, a innym w tym swoistym podziale r贸l nie podlega ani jeden departament polityczno-terytorialny.</u>
          <u xml:id="u-35.10" who="#PoselTadeuszSamborski">Z zadziwiaj膮c膮 艂atwo艣ci膮 pan pose艂 Nowina-Konopka wszed艂 w rol臋 nauczyciela, kt贸ry t艂umaczy dyletantom, co wypada, a czego nie wypada robi膰. W podtek艣cie nale偶y rozumie膰, 偶e nie wypada mianowa膰 ambasador贸w bez politycznego b艂ogos艂awie艅stwa Unii. Ot贸偶, panie po艣le Konopka, monopol jest szkodliwy w ka偶dej dziedzinie. Tak偶e monopol Unii Wolno艣ci, za kt贸rym pan t臋skni. Prawdziwi fachowcy z MSZ nie stracili, jak pan pose艂 Konopka sugeruje, wiarygodno艣ci w oczach 艣wiata, mimo 偶e w kilku ostatnich latach pr贸bowano zmarginalizowa膰 ich wiedz臋 i do艣wiadczenie. To w艂a艣nie minister Rosati, i MSZ w aktualnym kszta艂cie, wykaza艂 si臋 otwarto艣ci膮 na czerpanie z dobrych wzor贸w polskiej dyplomacji. Na stanowiska ambasadorskie tak tutaj kontrowersyjne zaproponowa艂 profesjonalist贸w, wszechstronnie wykszta艂conych dyplomat贸w, kt贸rych jedyn膮 wad膮 by艂a aktywno艣膰 zawodowa w艂a艣nie w dyplomacji przed ow膮 cezur膮 czasow膮 1989 r. W艂a艣nie takie podej艣cie b臋dzie doceniane przez 艣wiat jako transmisja dobrych wzorc贸w dyplomacji tak偶e z czasu minionego i zapewni sprawn膮 realizacj臋 szerokiego wachlarza zada艅 polskiej dyplomacji.</u>
          <u xml:id="u-35.11" who="#PoselTadeuszSamborski">Panie ministrze, prosz臋 mi wybaczy膰 otwarto艣膰 w prezentowaniu moich w膮tpliwo艣ci i pyta艅, ale pragn臋 tylko przypomnie膰, 偶e jest pan szefem resortu dzia艂aj膮cego w takim obszarze dzia艂alno艣ci pa艅stwa, w kt贸rym de facto ci膮gle jeszcze koalicja nie jest rz膮dz膮ca, jak by z regu艂 gry politycznej wynika艂o, ale jest rz膮dzona. A na tolerowanie takiego stanu rzeczy nie ma przyzwolenia naszych wyborc贸w. Jako wyraziciel ich woli licz臋 na wi臋ksz膮 konsekwencj臋 pana ministra w minimalizowaniu zjawisk obni偶aj膮cych sprawno艣膰 i skuteczno艣膰 polskiej s艂u偶by zagranicznej, kt贸ra w swojej masie jest ofiarna i wysoce profesjonalna.</u>
          <u xml:id="u-35.12" who="#PoselTadeuszSamborski">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Maj膮c na uwadze fakt, i偶 kompetentna i wyczerpuj膮ca informacja ministra Dariusza Rosatiego zawiera w艂a艣ciwie sformu艂owane cele i zakres polskiej polityki, stosowne do potrzeb i mo偶liwo艣ci naszego pa艅stwa, filozofi臋 mi臋dzynarodowej aktywno艣ci polskiej, opowiadam si臋 za przyj臋ciem tej informacji przez Wysok膮 Izb臋.</u>
          <u xml:id="u-35.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarsza艂ek Sejmu Olga Krzy偶anowska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dzi臋kuj臋, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przemawia艂 pan pose艂 Tadeusz Samborski.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Prosz臋 teraz pana pos艂a Miros艂awa Czecha o zabranie g艂osu w imieniu klubu Unii Wolno艣ci. Nast臋pnym m贸wc膮 b臋dzie pan pose艂 Jerzy Wenderlich.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PoselMiroslawCzech">Pani Marsza艂ek! Wysoka Izbo! Chcia艂bym si臋 odnie艣膰 do stwierdzenia pana pos艂a Samborskiego o rzekomych opcjach reprezentowanych przez poprzednich ministr贸w spraw zagranicznych. Nie by艂o opcji. By艂o poszukiwanie takich sojusznik贸w, kt贸rzy pomog膮 Polsce zrealizowa膰 jej narodowy interes i polsk膮 racj臋 stanu. I je艣li dzisiaj minister Rosati podkre艣la, 偶e modelowe stosunki z Niemcami s膮 wielkim osi膮gni臋ciem polskiej polityki zagranicznej, to nale偶y to uzna膰 za zwyci臋stwo polskiej polityki w ca艂o艣ci, a nie za rezultat realizowania jakiej艣 konkretnej opcji.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#PoselMiroslawCzech">W swoim wyst膮pieniu pragn臋 skoncentrowa膰 si臋 na relacjach Polski z jej wschodnimi s膮siadami. Wobec dynamicznych zmian, kt贸re zachodz膮 na terytorium by艂ego ZSRR, jest to jedna z kluczowych kwestii dla bezpiecze艅stwa Rzeczypospolitej Polskiej ze wzgl臋du na jej po艂o偶enie geopolityczne. Polska polityka wscho-dnia w ci膮gu minionego 7-lecia doznawa艂a rozlicznych zmian, chocia偶 z wyj膮tkiem okresu pewnych waha艅 na prze艂omie lat 1994 i 1995 jej podstawowe cele pozosta艂y niezmienne. Dzi艣 powt贸rzy艂 je w zasadniczym zr臋bie minister Dariusz Rosati.</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#PoselMiroslawCzech">Wobec stoj膮cych przed naszym krajem wyzwa艅 to jednak chyba zbyt ma艂o. Istnieje potrzeba u艣ci艣lenia obowi膮zuj膮cych tez i sformu艂owania nowych, tak by by膰 przygotowanym na r贸偶ne warianty rozwoju sytuacji na Wschodzie, a w szczeg贸lno艣ci w Rosji. I nie chodzi przy tym wy艂膮cznie o mo偶liw膮 zmian臋 ekipy rz膮dz膮cej na Kremlu czy te偶 o konsekwencje zacie艣niania zwi膮zk贸w Rosji z Bia艂orusi膮 i trzema pa艅stwami Azji 艢rodkowej, lecz r贸wnie偶 o wysuwanie wobec Polski takich propozycji jak droga tranzytowa Grodno-Kaliningrad.</u>
          <u xml:id="u-38.3" who="#PoselMiroslawCzech">W tym miejscu nale偶y odnotowa膰 te偶 tezy artyku艂u Giennadija Ziuganowa, po艣wi臋conego stosunkom polsko-rosyjskim. Przypomn臋, 偶e zaproponowa艂 on, by w zamian za rezygnacj臋 z przyst膮pienia do NATO Polska w oparciu o Rosj臋 sta艂a si臋 mocarstwem regionalnym. To nale偶y odnotowa膰 jako pewne niepokoj膮ce symptomy. Za pozytywne wi臋c osi膮gni臋cie nale偶y uzna膰 rozw贸j dialogu polsko-rosyjskiego, i to - podkre艣lam - w sferze politycznej, i wzrastaj膮c膮 wsp贸艂prac臋 gospodarcz膮. Ale nie nale偶y zapomina膰 o celach polityki rosyjskiej wobec kraj贸w naszego regionu, jasno zreszt膮 formu艂owanych przez rz膮d i g艂贸wne si艂y polityczne tego kraju.</u>
          <u xml:id="u-38.4" who="#PoselMiroslawCzech">Jednym z najwa偶niejszych rezultat贸w upadku imperium sowieckiego by艂o pojawienie si臋 niepodleg艂ych pa艅stw na jego terytorium. Ich okrzepni臋cie le偶y w najlepiej poj臋tym interesie Polski, i to powiedzia艂 pan minister. Po ostatnich decyzjach w艂adz bia艂oruskich chyba wszyscy u艣wiadomili艣my sobie, jak szybko mog膮 zachodzi膰 niepokoj膮ce zmiany. Za w艂a艣ciwe zatem nale偶y uzna膰 wypowiedziane przez ministra Rosatiego stwierdzenie, 偶e w interesie Polski le偶y niepodleg艂o艣膰 Bia艂orusi. Jeste艣my 艣wiadkami wa偶nych wydarze艅 w tym pa艅stwie. Prezydent 艁ukaszenka wprowadza antydemokratyczny i antywolno艣ciowy system polityczny. G艂os nie tylko opozycji, lecz nawet zdominowanego przez komunist贸w i ludzi prezydenta parlamentu jest nies艂yszalny. Naruszane s膮 prawa cz艂owieka. Potrzebne jest wi臋c poparcie si艂 demokratycznych. Dlatego te偶 wa偶y膰 nale偶y s艂owa i opinie wypowiadane przez polskich polityk贸w, od kt贸rych ugrupowania te, jak r贸wnie偶 znacz膮cy od艂am spo艂ecze艅stwa oczekuj膮 wsparcia. Potrzebne s膮 zatem wywa偶one i starannie przygotowane kontakty na szczeblu pa艅stwowym, a przede wszystkim z si艂ami demokratycznymi. Wiele zale偶y od agend rz膮dowych, ale nie mniej tak偶e od naszego parlamentu - i to chcia艂bym podkre艣li膰.</u>
          <u xml:id="u-38.5" who="#PoselMiroslawCzech">Obecnie uwaga Europy skoncentrowana jest na Ukrainie. Powszechnie dostrzega si臋, 偶e od losu tego pa艅stwa zale偶y w du偶ym stopniu rozw贸j sytuacji na wschodzie naszego kontynentu. W tym kontek艣cie jest to r贸wnie偶 kluczowy element bezpiecze艅stwa Polski. Dobrze, 偶e staje si臋 to powoli elementem spo艂ecznego my艣lenia o sprawach zagranicznych. Wobec powy偶szego nasuwa si臋 kilka wniosk贸w. Pierwszy dotyczy niezrozumia艂ego odsuwania w czasie oficjalnych spotka艅 prezydent贸w i premier贸w Polski i Ukrainy. Oby zapowiedziane na czerwiec wizyty prezydenta Leonida Kuczmy przynios艂y zmian臋 tej sytuacji. Drugi to potrzeba odrzucenia do艣膰 powszechnego w kraju przekonania, 偶e dobre stosunki z Kijowem oznaczaj膮 pogorszenie relacji z Moskw膮. Nawet pobie偶nie dokonany rachunek zysk贸w i strat, jakie wynikaj膮 dla obu pa艅stw z zacie艣nienia wsp贸艂pracy, a dokonany z my艣l膮 o ich wp艂ywie na stosunki obu kraj贸w z Rosj膮, prowadzi do jednoznacznego wniosku - Polska i Ukraina s膮 偶ywotnie zainteresowane w dobros膮siedzkich stosunkach z Federacj膮 Rosyjsk膮. Wi臋cej, s膮 zainteresowane stabilno艣ci膮 jej sytuacji wewn臋trznej i demokratycznym rozwojem oraz pragn膮 by膰 traktowane jako partnerzy. Nie ma zatem mowy o rzekomych kordonach sanitarnych. Warto przypomnie膰 maksym臋 Juliusza Mieroszewskiego, 偶e pozycja polskiego ambasadora w Moskwie zale偶e膰 b臋dzie od pozycji ambasadora w Kijowie. W tym kontek艣cie niepokoj膮 g艂osy dobiegaj膮ce m.in. z Kancelarii Prezydenta o niepewnej sytuacji pa艅stwowo艣ci ukrai艅skiej; opini臋 tak膮 niedawno na posiedzeniu senackiej Komisji Spraw Zagranicznych wypowiedzia艂 minister Wojciech Lamentowicz. W ten spos贸b teza o tym, 偶e niepodleg艂o艣膰 Ukrainy le偶y w 偶ywotnym interesie Polski, traktowana jest jako odnosz膮ca si臋 do pewnego stanu potencjalnego, a nie rzeczywistego. Pora chyba uzna膰, 偶e suwerenne pa艅stwo ukrai艅skie jest trwa艂ym elementem obecnej sytuacji politycznej w naszym regionie. Kij贸w staje si臋 wa偶nym podmiotem polityki europejskiej, czego 艣wiadectw w ostatnim czasie otrzymali艣my, jak s膮dz臋, w dostatecznej ilo艣ci. Jest to tym wa偶niejsza konstatacja, 偶e w roku ubieg艂ym potroi艂y si臋 obroty handlowe z tym s膮siadem.</u>
          <u xml:id="u-38.6" who="#PoselMiroslawCzech">Ukrai艅skie deklaracje o mo偶liwej zmianie w przysz艂o艣ci statusu pa艅stwa neutralnego po艂膮czone z jednoznacznym dystansowaniem si臋 Ukrainy od pog艂臋biania integracji w ramach WNP otwieraj膮 zupe艂nie nowe perspektywy. Warto, by polska polityka zagraniczna je dog艂臋bnie przemy艣la艂a. Potrzebne jest wzmocnienie istniej膮cych struktur, takich jak Komitet Konsultacyjny Prezydent贸w Polski i Ukrainy oraz mi臋dzyrz膮dowa komisja do spraw wsp贸艂pracy gospodarczej, a tak偶e euroregiony. Nale偶y podejmowa膰 nowe przedsi臋wzi臋cia, w艣r贸d kt贸rych nale偶y wymieni膰 wsp贸lny batalion si艂 pokojowych i pog艂臋bienie wsp贸艂dzia艂ania na arenie mi臋dzynarodowej. Nale偶y podj膮膰 zg艂aszane przez r贸偶ne 艣rodowiska idee zacie艣nienia wsp贸艂pracy regionalnej, czego przejawem mog艂aby si臋 sta膰 wsp贸lna polsko-ukrai艅ska inicjatywa powo艂ania do 偶ycia tzw. 艣rodkowoeuropejskiego stolika OBWE. Zwi臋kszenie liczby przej艣膰 granicznych to nast臋pny problem wymagaj膮cy szybkiego rozwi膮zania.</u>
          <u xml:id="u-38.7" who="#PoselMiroslawCzech">Pani Marsza艂ek! Wysoka Izbo! Jednym z problem贸w regulowanych przez akty mi臋dzynarodowe oraz traktaty dwustronne jest ochrona praw mniejszo艣ci narodowych, a tak偶e troska o po艂o偶enie Polak贸w za granic膮, co jest jednym z zada艅 polityki zagranicznej pa艅stwa. W stosunkach z krajami s膮siednimi mniejszo艣ci narodowe mog膮 odgrywa膰 wa偶n膮 rol臋 艂膮cz膮c膮, mog膮 te偶 wywo艂a膰 spory lub nawet konflikty. Istnieje wi臋c potrzeba prowadzenia rozumnej polityki narodowo艣ciowej pa艅stwa i polityki wobec Polak贸w za granic膮 i upatrywania w tym - jak podkre艣li艂 pan minister Rosati - istotnego pozytywnego atrybutu polityki zagranicznej pa艅stwa.</u>
          <u xml:id="u-38.8" who="#PoselMiroslawCzech">W tym miejscu pragn臋 zwr贸ci膰 uwag臋 na sytuacj臋 Polak贸w na Wschodzie, a szczeg贸lnie w Kazachstanie. Nale偶y podkre艣li膰 inicjatyw臋 Fundacji Akcji Humanitarnej Janiny Ochojskiej na ich rzecz. Potrzebne jest ze strony struktur pa艅stwowych zwi臋kszenie pomocy w zakresie o艣wiaty, wzmocnienie plac贸wki dyplomatycznej w tym kraju oraz jasna odpowied藕 na ch臋膰 powrotu i u艂atwienia dotycz膮ce dokument贸w w wypadku os贸b pragn膮cych przyjecha膰 do Polski.</u>
          <u xml:id="u-38.9" who="#PoselMiroslawCzech">Mniejszo艣ci narodowe w Polsce nie s膮 liczne i nie stanowi膮 w skali kraju znacz膮cego problemu politycznego, jest to wi臋c dostateczna przes艂anka, aby t臋 spraw臋 traktowa膰 jako atut r贸wnie偶 w polityce zagranicznej. Przeciwdzia艂aj膮 jednak temu dzia艂ania organ贸w administracji rz膮dowej, takie jak pozwolenie wojewody bielskiego na demonstracj臋 narodowc贸w na terenie obozu w O艣wi臋cimiu, a tak偶e decyzja o rozbi贸rce kopu艂y na ko艣ciele 艣w. Teresy w Przemy艣lu, czyli dawnej katedry greckokatolickiej, czy te偶 prowadzone i umorzone przez Prokuratur臋 Rejonow膮 w Przemy艣lu dochodzenie w sprawie rzekomego nawo艂ywania przez Zwi膮zek Ukrai艅c贸w w Polsce do wa艣ni na tle narodowo艣ciowym. Te zdarzenia oddzia艂uj膮 negatywnie na po艂o偶enie spo艂eczno艣ci ukrai艅skiej, znajduj膮 przeto szeroki rezonans na Ukrainie, wp艂ywaj膮c na atmosfer臋 spo艂eczn膮 wok贸艂 dzia艂a艅 podejmowanych przez Polak贸w tam zamieszkuj膮cych.</u>
          <u xml:id="u-38.10" who="#PoselMiroslawCzech">Obecna sytuacja polityczna nakazuje ze szczeg贸ln膮 wyobra藕ni膮 podchodzi膰 do polityki pa艅stwa wobec Litwin贸w, Bia艂orusin贸w i S艂owak贸w, obywateli polskich. Odnosi si臋 to w szczeg贸lno艣ci do licznej wsp贸lnoty bia艂oruskiej. Zaspokojenie wysuwanych przez ni膮 potrzeb, m.in. dotycz膮cych centrum kultury i nauki przy uniwersytecie w Bia艂ymstoku, mia艂oby kapitalne znaczenie.</u>
          <u xml:id="u-38.11" who="#PoselMiroslawCzech">Ko艅cz膮c, pragn臋 podkre艣li膰 pozytywn膮 rol臋 Ministerstwa Spraw Zagranicznych w zastopowaniu pr贸b wprowadzenia do polityki narodowo艣ciowej pa艅stwa zasady wzajemno艣ci. Chcia艂bym jednocze艣nie zapyta膰 pana ministra o to, kiedy przedstawi Sejmowi do ratyfikacji ramow膮 Konwencj臋 o ochronie praw mniejszo艣ci narodowych, podpisan膮 przez Rad臋 Europy.</u>
          <u xml:id="u-38.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dzi臋kuj臋, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przemawia艂 pan pose艂 Miros艂aw Czech.</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Prosz臋 bardzo o zabranie g艂osu pana pos艂a Jerzego Wenderlicha z Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Nast臋pnym m贸wc膮 b臋dzie pan pose艂 Wies艂aw Go艂臋biewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PoselJerzyWenderlich">Pani Marsza艂ek! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! W podej艣ciu do polskiej polityki zagranicznej jeste艣my w stanie uzyska膰 co najwy偶ej consensus powierzchowny i to w kwestiach jedynie tak niepodwa偶alnych, jak niepodleg艂o艣膰 i bezpiecze艅stwo. Inne za艣 cele, a zw艂aszcza instrumenty i metody ich realizacji, budzi膰 b臋d膮 u jednych entuzjazm, u innych ch艂贸d czy wr臋cz dezaprobat臋. Zdaj膮c sobie spraw臋 z tych zr贸偶nicowa艅, chcia艂bym wnie艣膰 do dzisiejszej debaty bynajmniej nie pouczenia, lecz gar艣膰 refleksji, kt贸re by膰 mo偶e wzbogac膮 szerok膮 palet臋 pogl膮d贸w w tej debacie.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#PoselJerzyWenderlich">I tak je艣li chodzi o zagadnienia natury bardziej szczeg贸艂owej, uwa偶am, i偶 nazbyt lekcewa偶膮co podchodzimy do problem贸w wsp贸艂pracy przygranicznej - zbyt du偶o tu jeszcze utrudnie艅, za ma艂o u艂atwie艅. Aby to pasmo u艂atwie艅 przygranicznych rozszerzy膰, mo偶e warto by kadrowo wzbogaca膰 nie ambasady, a konsulaty czy BRH - bo nie wszyscy my艣l膮 tak jak pan pose艂 Nowina-Konopka, 偶e BRH to dzi艣 ju偶 prze偶ytek.</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#PoselJerzyWenderlich">My艣l臋, 偶e nie b臋dzie dzi艣 m贸wcy, kt贸ry nie wypowie s艂贸w: NATO, Unia Europejska, bo to bezsprzecznie sztandarowe cele polskiej polityki. My艣l臋, 偶e ju偶 dzi艣 nale偶y przewidywa膰 nowe sytuacje, kt贸re pojawi膮 si臋 z chwil膮 pe艂nej integracji Polski z europejskimi i euroatlantyckimi strukturami, takie cho膰by problemy, jak to, czy kraje dzi艣 nam przyjazne nie odmieni膮 swojego stosunku do nas, kiedy przyst膮pimy do tych struktur. Potrzebne nam s膮 i w tych, i w podobnych kwestiach w艂asne polskie prognozy. Prosi艂bym pana ministra o odpowied藕 na pytanie: Czy nad takimi symulacjami MSZ ju偶 dzi艣 pracuje?</u>
          <u xml:id="u-40.3" who="#PoselJerzyWenderlich">Aby uzyska膰 mi臋dzynarodow膮 aprobat臋 i przychylno艣膰, zrobili艣my ju偶 du偶o, i to nie tylko w ramach tej wielkiej polityki, ale te偶 poprzez wiele spektakularnych przedsi臋wzi臋膰, takich cho膰by jak niedawne, niekonwencjonalne a starannie przygotowane 藵Polskie dni w NATO藵, ciep艂o przyj臋te w belgijskiej Kwaterze G艂贸wnej Sojuszu P贸艂nocnoatlantyckiego. Mo偶e jednak okaza膰 si臋 i tak - i by艂by to, my艣l臋, dziejowy paradoks - 偶e pa艅stwa, kt贸re b臋d膮 nas do NATO przyjmowa膰, bardziej b臋d膮 do tego faktu przygotowane ni偶 sami Polacy. Edukacja spo艂ecze艅stwa jest wi臋c kwesti膮 wagi niebagatelnej. Zg艂oszone dzi艣 w tej sprawie przez pana ministra Rosatiego propozycje, takie cho膰by jak powo艂anie w Polsce centrum informacji o NATO, maj膮 istotne znaczenie. My艣l臋, 偶e tej edukacyjnej idei s艂u偶y膰 te偶 mo偶e kapitalnie zg艂oszona dzi艣 z tej trybuny przez pana pos艂a prof. Longina Pastusiaka inicjatywa zwo艂ania w Polsce zgromadzenia parlamentarzyst贸w kraj贸w Unii Europejskiej i NATO. B臋dzie to r贸wnie偶 znakomita okazja do zapoznania si臋 ze stanem naszej gotowo艣ci do integracji. T臋 inicjatyw臋 pana prof. Pastusiaka gor膮co r贸wnie偶 polecam panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-40.4" who="#PoselJerzyWenderlich">W debatach tego rodzaju jak dzisiejsza nieod艂膮cznymi w膮tkami s膮 spory o to, kt贸re kierunki geograficzne zanadto adorujemy, a kt贸re zaniedbujemy. My艣l臋, 偶e kiedy w blasku jupiter贸w stawiamy polsk膮 wsp贸艂prac臋 na linii Wsch贸d-Zach贸d (i to dobrze), to mo偶e zanadto w cieniu zostaje i niedostatecznie s膮 o偶ywiane kontakty i wsp贸艂praca zw艂aszcza na linii p贸艂nocnej. Wsp贸艂praca ta mo偶e mno偶y膰 nasze sukcesy gospodarcze. Ju偶 dzi艣 bowiem nasze obroty gospodarcze cho膰by z ma艂膮 Dani膮 s膮 du偶o wi臋ksze ni偶 z krajami kilkakro膰 wi臋kszymi.</u>
          <u xml:id="u-40.5" who="#PoselJerzyWenderlich">Kapita艂em nie do przecenienia jest prze艂amanie ju偶 dzi艣 stereotypu w stosunkach z Rosj膮. A naprawia膰, poprawia膰, intensyfikowa膰 na tej linii jest co. Nie jest tak, jak chcieliby niekt贸rzy dzisiejsi m贸wcy, 偶e dzi艣 jest tylko co w tych stosunkach popsu膰. My艣l臋, 偶e jest akurat dok艂adnie odwrotnie. Do niedawna bowiem wielu polityk贸w ho艂dowa艂o opiniom, 偶e z Rosj膮, owszem, mo偶na za艂atwia膰 r贸偶ne sprawy kulturalne, handlowe, gospodarcze, ale o bezpiecze艅stwie to z Rosj膮 ju偶 rozmawia膰 nie b臋dziemy. Dzi艣 olbrzymie w tym wzgl臋dzie dokonania, olbrzymia w tym wzgl臋dzie odmiana. Rozmawia膰 trzeba i okazuje si臋, 偶e niekoniecznie trzeba w tych rozmowach uzyskiwa膰 consensus, aby mia艂y one walor i du偶y wymiar intelektualny. Ale te r贸偶nice w艂a艣nie uwydatnia膰 trzeba w politycznym dialogu, a nie w aroganckich pohukiwanich. Rozliczeniowe podej艣cie do Rosji, prze艣wiadczenie, 偶e oto Dawid ukorzy膰 mo偶e Goliata, przes艂ania rzeczywiste problemy, kt贸re winni艣my z Rosj膮 za艂atwia膰 szybko i mo偶liwie najpe艂niej. My艣l臋, 偶e ostatnie polsko-rosyjskie kontakty na najwy偶-szym szczeblu wreszcie ugruntowuj膮 stan tych stosunk贸w na stabilnym poziomie, kt贸ry mo偶na by okre艣li膰 dzi艣 jako zdrow膮 poprawno艣膰. Czas, my艣l臋, i s膮 ju偶 ku temu warunki, aby stosunki owe wznie艣膰 na poziom wy偶szy, kt贸ry okre艣li膰 mo偶na by mianem 藵uregulowane partnerstwo藵. Spraw wsp贸lnych do za艂atwienia mamy ogrom, 偶e wymieni臋 tu cho膰by umow臋 o readmisji, gaz, Morze Ochockie i mintaja, czy cho膰by kwestie bankowe.</u>
          <u xml:id="u-40.6" who="#PoselJerzyWenderlich">Gdy idzie o s膮siad贸w, nasze stosunki jak nigdy zdaj膮 si臋 mie膰 charakter niemal idylliczny, cho膰 i tu zdarzaj膮 si臋 incydenty, kt贸re mog膮 rzutowa膰 na og贸ln膮 atmosfer臋. Mimo wr臋cz modelowych traktatowych stosunk贸w z Litw膮 z niepokojem przyj臋li艣my niedawne informacje o nakazie zdejmowania w polskich szko艂ach na Litwie tablic z polskoj臋zycznymi napisami. Czy pan minister zechcia艂by mo偶e przybli偶y膰 szczeg贸艂y tego incydentu i ewentualnie poinformowa膰 o dzia艂aniach podj臋tych w tej sprawie przez polsk膮 dyplomacj臋?</u>
          <u xml:id="u-40.7" who="#PoselJerzyWenderlich">My艣l臋 jednak, 偶e spo艣r贸d kraj贸w s膮siedzkich - cho膰 wielekro膰 by艂a tu ju偶 o tym dzi艣 mowa - zbyt ma艂o uwagi po艣wi臋camy Ukrainie. Chyba konieczno艣ci膮 ju偶 jest powo艂anie instytutu polskiego w Kijowie i instytutu ukrai艅skiego w Warszawie. My艣l臋, 偶e wizyta w Polsce ukrai艅skiego prezydenta Leonida Kuczmy, planowana bodaj na czerwiec, rozwi膮偶e i ten, i dziesi膮tki innych bilateralnych problem贸w.</u>
          <u xml:id="u-40.8" who="#PoselJerzyWenderlich">Nasze europocentryczne spojrzenie powodowa艂o, 偶e niezbyt aktywnie lokowano nasz膮 polityk臋 zagraniczn膮 poza europejskimi obszarami. Od kilku miesi臋cy wida膰 tu aktywizacj臋 i w odniesieniu do Azji Wschodniej, i Azji Po艂udniowo-Wschodniej, ale aktywizacja ta nie dotyczy niestety takiego niezwyk艂ego kraju, jakim s膮 Chiny. Nie wolno lekcewa偶y膰 cho膰by takich odniesie艅 do Polski w sprawie naszej przynale偶no艣ci do NATO, jakie znalaz艂y si臋 we wsp贸lnym rosyjsko-chi艅skim o艣wiadczeniu. Gdy do tego w膮tku politycznego doda膰 gospodarczy, mianowicie to, 偶e kilka lat temu polsko-chi艅skie obroty gospodarcze przekracza艂y miliard dolar贸w, dzi艣 spad艂y ju偶 do poziomu bodaj 458...</u>
          <u xml:id="u-40.9" who="#PoselLonginPastusiak">(485.)</u>
          <u xml:id="u-40.10" who="#PoselJerzyWenderlich">Pan pose艂 Pastusiak poprawia mnie o kilkana艣cie milion贸w. Do poziomu 485 mln dolar贸w. Wida膰, 偶e s膮 tu rzeczywi艣cie obszary troszeczk臋 zaniedbane. Jest tu troch臋 ugor贸w. Pojawiaj膮 si臋 te偶 opinie, 偶e Chiny swoje zainteresowanie przenosz膮 z Polski na Ukrain臋. 呕ycz臋 wszystkiego dobrego Ukrainie, ale my艣l臋, 偶e w zdrowej konkurencji powinni艣my jednak dba膰 r贸wnie偶 i o odbudowanie naszej ilo艣ciowej wsp贸艂pracy gospodarczej z Chinami cho膰by w tym wymiarze ilo艣ciowym. Czy pan minister potwierdza t臋 opini臋 o przenoszeniu akcent贸w zainteresowania Chin z Polski w艂a艣nie na ukrai艅ski kierunek?</u>
          <u xml:id="u-40.11" who="#PoselJerzyWenderlich">Skoro mamy zarysowany w polskiej polityce zagranicznej tak jasny i czytelny cel, jakim jest europejska i euroatlantycka integracja, my艣l臋, 偶e nie ma powodu, aby si臋 wstydzi膰 dzisiaj tutaj s艂owa lobbing. Przecie偶 to my bardziej ni偶 wiele innych kraj贸w rozsiane mamy liczne rzesze rodak贸w w 艣wiecie. Powinni艣my bardziej si臋 stara膰 wykorzysta膰 ich autorytet w celu wzmacniania pozytywnego polskiego wizerunku w innych krajach. To zadanie dla polskich dyplomat贸w. Nie wszyscy wywi膮zuj膮 si臋 z tego dobrze. Przedstawiciele polskiej emigracji w jednym z najwi臋kszych kraj贸w w Europie skar偶yli si臋, 偶e polski ambasador, na szcz臋艣cie ambasador ju偶 by艂y, zamiast rozm贸w o polskich interesach, godzinami wi贸d艂 rozmowy o swoich interesach, opowiada艂 o cenach garnitur贸w, koszul, but贸w, krawat贸w i m贸wi艂, 偶e pracowa膰 mu si臋 nie chce, skoro do ambasadorskiego interesu musi tyle dok艂ada膰. To, panie ministrze, straszna prawda, i chcia艂bym wierzy膰, 偶e to jest bezpowrotne i incydentalne. M贸wi臋 to gwoli zr贸wnowa偶enia tej opinii pana ministra o tym, 偶e wszyscy polscy dyplomaci pracuj膮 heroicznie i na najwy偶szych obrotach.</u>
          <u xml:id="u-40.12" who="#PoselJerzyWenderlich">Cz臋sto dochodz膮 opinie, 偶e niekt贸rzy polscy politycy - m贸wi臋 to ze smutkiem, a nie z 偶adn膮 dzik膮 rozkosz膮 - podczas podr贸偶y zagranicznych zamiast wype艂nia膰 misje wzmacniania pozycji Polski wzmacniaj膮 do niej uprzedzenia, dezawuuj膮c przez pryzmat historycznych uprzedze艅 poczynania polskiego rz膮du. Ale my艣l臋, 偶e bardziej niebezpieczne jest to, 偶e niekt贸rzy ministrowie przy Lechu Wa艂臋sie, nazywani prezydenckimi, jednym z akcent贸w polskiej polityki zagranicznej uczynili budowanie spisku przeciwko polskiemu premierowi J贸zefowi Oleksemu. To by艂o najbardziej cyniczne uprawianie politycznej prywaty kosztem polskiej racji stanu. Te dzia艂ania Lecha Wa艂臋sy i Andrzeja Milczanowskiego wymierzone przeciwko polskiemu premierowi najbardziej zaszkodzi艂y wizerunkowi Polski, wzbudzaj膮c obawy na Zachodzie, 偶e oto za spraw膮 osoby, kt贸r膮 w demokratycznych wyborach odrzucili Polacy, mog膮 wr贸ci膰 do Polski rz膮dy autorytarne, oparte na wojsku i s艂u偶bach specjalnych.</u>
          <u xml:id="u-40.13" who="#PoselJerzyWenderlich">Podczas dzisiejszej debaty prezentowane s膮 bardzo zr贸偶nicowane pogl膮dy. I to dobrze, 偶e s膮 zr贸偶nicowane. Szkoda mo偶e tylko, 偶e niekt贸rzy z m贸wc贸w wypowiadane racje uzna膰 chc膮 za jedynie s艂uszne. 艢ladem naszego 艣wietnego sejmowego cytatologa prof. Tadeusza Iwi艅skiego pos艂u偶臋 si臋 i ja norwidowsk膮 my艣l膮, tak膮 mianowicie, 偶e: cz臋艣ciej musimy si臋 r贸偶ni膰, aby rzadziej k艂贸ci膰. Nie b贸jmy si臋 wi臋c r贸偶nic w spojrzeniu na polityk臋 zagraniczn膮. Poszerza膰 one b臋d膮 palet臋 dorobku intelektualnego w imi臋 realizacji naszych naj偶ywotniejszych dzi,艣 integracyjnych interes贸w, w imi臋 polskiej racji stanu, w imi臋 Polski.</u>
          <u xml:id="u-40.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dzi臋kuj臋, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przemawia艂 pan pose艂 Jerzy Wenderlich.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Prosz臋 teraz o zabranie g艂osu pana pos艂a Wies艂awa Go艂臋biewskiego z Polskiego Stronnictwa Ludowego. Nast臋pnym m贸wc膮 b臋dzie pan pose艂 Andrzej Wielowieyski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PoselWieslawGolebiewski">Pani Marsza艂ek! Wysoki Sejmie! Po raz trzeci w II kadencji Sejmu za tej koalicji odbywamy debat臋 nad g艂贸wnymi kierunkami polityki zagranicznej Polski. Pomimo 偶e przedstawia je ju偶 trzeci minister, to pozostaj膮 one od przemian po 1989 r. niezmienne. Niezmienny jest r贸wnie偶 postulat wszystkich si艂 politycznych wi臋kszej koordynacji polskiej polityki zagranicznej, kt贸rej najsilniejsze instrumenty posiada w艂a艣nie resort spraw zagranicznych. Ostatnie 3 lata by艂y w tym zakresie stanem zbyt du偶ego rozkojarzenia dzia艂a艅 wszystkich g艂贸wnych organ贸w pa艅stwa, tj. prezydenta, parlamentu, rz膮du, a w tych ramach tzw. resortu prezydenckiego. Konieczno艣膰 koordynacji w spos贸b naturalny i obiektywny wymusza polska racja stanu, uwarunkowania zewn臋trzne prowadzenia polityki zagranicznej, tworzenie wizerunku Polski jako kraju ustabilizowanego politycznie i gospodarczo z wyra藕nie funkcjonuj膮c膮 cywiln膮 kontrol膮 nad wojskiem.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#PoselWieslawGolebiewski">Dzi艣, po raz pierwszy w ostatnich trzech latach, zadanie koordynacji odpowiada najbardziej, lecz niewystarczaj膮co, podstawowym kanonom. Zobowi膮zanie koordynacji zosta艂o przyj臋te jednoznacznie przez pana ministra Rosatiego w procesie tworzenia rz膮du premiera Cimoszewicza i jest stopniowo realizowane.</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#PoselWieslawGolebiewski">Pani Marsza艂ek! Wysoka Izbo! Przy g艂贸wnych kierunkach, tj. euroatlantyckim i wschodnim, mog膮 pojawi膰 si臋, i to niebezpiecznie rozlu藕nione i zanikaj膮ce, dzia艂ania na takich wa偶nych na 艣wiecie obszarach, jak region Pacyfiku i Azji oraz na tych obszarach, gdzie wychod藕-stwo polskie ma du偶e znaczenie w 偶yciu poszczeg贸lnych spo艂ecze艅stw, np. w Australii, Ameryce Po艂udniowej, w r贸偶nych cz臋艣ciach Europy.</u>
          <u xml:id="u-42.3" who="#PoselWieslawGolebiewski">Ze spraw b臋d膮cych w zasi臋gu dzia艂a艅 resortu nale偶y w najbli偶szym czasie zwr贸ci膰 wi臋cej uwagi na olbrzymi膮 rol臋 opiniotw贸rcz膮 Polonii w jej powi膮zaniach z gospodark膮 poszczeg贸lnych pa艅stw. W przypadku Polonii ameryka艅skiej ma to olbrzymie znaczenie w roku wybor贸w prezydenckich w Stanach Zjednoczonych, wtedy bowiem g艂osy mniejszo艣ci narodowych maj膮 istotny wp艂yw na ko艅cowy rezultat wyborczy. Akcentowa艂em ten moment podczas przes艂uchania pana Rosatiego jako kandydata na ministra spraw zagranicznych i czyni臋 to dzi艣. Uwa偶am, 偶e Polacy w USA winni oddzia艂ywa膰 na obydwu kandydat贸w w zakresie potwierdzenia przez nich stanowiska co do kalendarza wchodzenia Polski zw艂aszcza do NATO.</u>
          <u xml:id="u-42.4" who="#PoselWieslawGolebiewski">Samoorganizacji Polonii sprzyja膰 b臋d膮 wybory w USA oraz instrument naszej demokracji pozwalaj膮cy uczestniczy膰 Polakom z r贸偶nych stron 艣wiata w wyborach parlamentarnych i prezydenckich w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-42.5" who="#PoselWieslawGolebiewski">Powinno艣ci膮 Polski wobec Polak贸w poza jej granicami jest skuteczniejsza obrona praw mniejszo艣ci polskiej w innych pa艅stwach. Bardzo skutecznym instrumentem na tym polu jest obecno艣膰 naszego kraju w 艣rodowiskach nie tylko polonijnych poprzez program Telewizji Polonia. Parlament i jego komisje maj膮 tu wiele do zrobienia, np. w procesie korekt legislacyjnych i wsparcia finansowego tego programu. Nic tak tanio, wszechstronnie i masowo nie promuje Polski, jej kultury, jak obraz i d藕wi臋k satelitarnej Telewizji Polonia.</u>
          <u xml:id="u-42.6" who="#PoselWieslawGolebiewski">Du偶膮 rol臋 w wymiarze europejskim ma przywr贸cenie s艂yszalno艣ci I programu Polskiego Radia na falach d艂ugich. Pomimo 偶e dzia艂ania maj膮ce na celu odbudow臋 Radiowego Centrum Nadawczego w Konstantynowie s膮 inicjatyw膮 ustawodawcz膮 rz膮du, to post臋p w tym zakresie jest zbyt powolny.</u>
          <u xml:id="u-42.7" who="#PoselWieslawGolebiewski">Pani Marsza艂ek! Wysoka Izbo! Polska po 1989 r. jednoznacznie okre艣li艂a swoje miejsce w trwa艂ym uk艂adzie politycznym, militarnym i gospodarczym, tj. w uk艂adzie euroatlantyckim. Tej determinacji powinna towarzyszy膰 wi臋ksza edukacja spo艂eczna w zakresie prezentacji d膮偶e艅, realizacji priorytet贸w polskiej racji stanu.</u>
          <u xml:id="u-42.8" who="#PoselWieslawGolebiewski">Jako naganny trzeba oceni膰 w wyst膮pieniu pana ministra Rosatiego brak informacji o dzia艂aniach Sejmu i Senatu w wymiarze mi臋dzynarodowym. To na MSZ spoczywa obowi膮zek koordynacji dzia艂a艅, a tak偶e obowi膮zek prezentacji informacji o tych efektach.</u>
          <u xml:id="u-42.9" who="#PoselWieslawGolebiewski">Korzystaj膮c z okazji chc臋 zapyta膰 pana ministra: jakie ma pan upowa偶nienie do publicznego g艂oszenia tezy, 偶e Polska nie wyklucza rozmieszczenia na jej terytorium broni atomowej?</u>
          <u xml:id="u-42.10" who="#PoselWieslawGolebiewski">Pani Marsza艂ek! Wysoka Izbo! Ko艅czy si臋 to stulecie, najbardziej burzliwe w nowo偶ytnych dziejach Europy i 艣wiata, stulecie, kt贸re rozpocz臋艂o si臋 od konflikt贸w na Ba艂kanach, I wojny 艣wiatowej, wydarze艅 w Rosji, powstania Jugos艂awii. Odwrotno艣ci膮 tych proces贸w, rozpadem ZSRR, Jugos艂awii, ko艅czy si臋 XX wiek. W wyniku dokonania si臋 tych bolesnych przemian nasz wiek, wiek wojny, przemocy i b贸lu zako艅czy艂 si臋. Rozpocz膮艂 si臋 proces wsp贸艂pracy, budowania na demokratycznych zasadach, wolnym rynku, zasadach wsp贸艂pracy w wymiarze globalnym. To wszystko stanowi wyzwanie dla Polski i jej polityki zagranicznej, zobowi膮zuje resort spraw zagranicznych do realizacji szybkich dzia艂a艅 w celu likwidacji relikt贸w statycznej, salonowo-traktatowej dyplomacji b膮d藕 tej okre艣lanej przez pana ministra mianem fasadowo-tajnej. Polityk臋 zagraniczn膮 nale偶y ocenia膰 przez pryzmat efekt贸w spo艂ecznych, a tak偶e efekt贸w indywidualnych oczekiwa艅 obywateli, z wyeksponowaniem rachunku zysk贸w i strat, przede wszystkim ekonomicznych. Wzory na tym polu mo偶na powszechnie czerpa膰 z pa艅stw odnotowuj膮cych bezsporne sukcesy gospodarcze.</u>
          <u xml:id="u-42.11" who="#PoselWieslawGolebiewski">Jestem za przyj臋ciem przed艂o偶onej przez pana ministra spraw zagranicznych informacji o g艂贸wnych kierunkach polskiej polityki zagranicznej.</u>
          <u xml:id="u-42.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dzi臋kuj臋, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przemawia艂 pan pose艂 Wies艂aw Go艂臋biewski.</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Prosz臋 teraz o zabranie g艂osu pana pos艂a Andrzeja Wielowieyskiego z Unii Wolno艣ci. Nast臋pnym m贸wc膮 b臋dzie pan pose艂 Zygmunt Cybulski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Pani Marsza艂ek! Wysoka Izbo! Pan minister spraw zagranicznych m贸wi艂 o narodowej strategii adaptacji do wymog贸w integracji europejskiej i o potrzebie utrzymania poparcia spo艂ecznego dla tej integracji. S膮dz臋, panie ministrze, 偶e jest to o wiele za ma艂o. Prze艂om w polityce zagranicznej w 1989 r. polega艂 nie tylko na zasadniczej zmianie orientacji polskiej polityki, ale r贸wnie偶 na tym, 偶e w realizacj臋 polskiej polityki zagranicznej w艂膮czy艂o si臋 szerokim frontem ca艂e spo艂ecze艅stwo. Dziesi膮tki tysi臋cy przedsi臋biorc贸w zacz臋艂o samodzielnie handlowa膰 z zagranic膮, setki tysi臋cy, a nawet miliony Polak贸w pracuj膮 za granic膮, wracaj膮, jad膮 znowu, handluj膮 w ramach ruchu przygranicznego, ucz膮 si臋, uprawiaj膮 turystyk臋 - i to zjawisko b臋dzie istotnie wp艂ywa膰 na stosunki Polski z zagranic膮. W regionach nadgranicznych ca艂e spo艂eczno艣ci lokalne, stanowi膮ce ponad 20% wszystkich Polak贸w w kraju, ju偶 uczestnicz膮 w zakrojonym na szerok膮 skal臋 ruchu transgranicznym. I tu kr贸tka uwaga do pana pos艂a Pawlaka, kt贸ry ubolewa艂 z powodu znacznego deficytu handlowego i niedostatecznej dynamizacji polskiego eksportu. Nic takiego nam nie grozi. Ten deficyt jest w znacznym stopniu pokryty eksportem, wymian膮 towar贸w i us艂ug w ramach wsp贸艂pracy transgranicznej, i to bardzo skutecznie, co prowadzi wr臋cz do nadmiernie rosn膮cych rezerw dewizowych.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Sytuacja ta oddzia艂uje r贸wnie偶 w istotnej mierze na wzajemne stosunki z naszymi s膮siadami. Na ostatniej naradzie przedstawicieli region贸w granicznych w Wi艣le stwierdzili艣my wyra藕n膮 popraw臋 na odcinku wzajemnych stosunk贸w spo艂eczno艣ci po obu stronach granicy w Sudetach. Jednak偶e jako ca艂y nar贸d, panie ministrze, nie jeste艣my przygotowani do europejskiego jednoczenia si臋. Brak nam i wiedzy, i tych kilkudziesi臋ciu lat do艣wiadcze艅 wsp贸艂偶ycia, kt贸re kraje zachodnie mia艂y, a my nie. Przy tym, jak wskazuj膮 do艣wiadczenia referend贸w, ka偶da trudno艣膰 gospodarcza czy polityczna mo偶e os艂abia膰 tendencje integracyjne, a nawet radykalnie zmienia膰 spo艂eczne nastawienie. Integracja europejska bywa bowiem traktowana ostatnio - i to jest moim zdaniem nieuniknione - jako kozio艂 ofiarny i za wszystkie wi臋ksze czy mniejsze k艂opoty, kt贸rych nie brak艂o i nie braknie, b臋dzie si臋 wini膰 integracj臋 europejsk膮. Potrzebujemy zatem w naszych warunkach, w kt贸rych bardzo 艂atwo o konfuzj臋 i wprowadzenie w b艂膮d, systematycznej, du偶o bardziej systematycznej informacji i przybli偶ania rzeczywisto艣ci europejskiej naszemu spo艂ecze艅stwu.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Reprezentuj膮c tu r贸wnie偶 Polsk膮 Rad臋 Ruchu Europejskiego, kt贸ry odegra艂 du偶膮 rol臋 w integracji na zachodzie Europy, podkre艣lam, 偶e staramy si臋 we wsp贸艂pracy z Telewizj膮 Polsk膮 i Polskim Radiem rozwija膰 programy europejskie nie na zasadzie indoktrynacji, ale przede wszystkim na zasadzie wszechstronnego informowania, uwra偶liwiania i w艂膮czania naszego spo艂ecze艅stwa w klimat wsp贸艂pracy i sprawy europejskie. I pr贸bujemy to ujmowa膰 z punktu widzenia uwzgl臋dniaj膮cego nie tylko wielk膮 polityk臋, ale r贸wnie偶 z punktu widzenia zwyk艂ego obywatela. Musimy te偶 tworzy膰 mo偶liwie szeroki proeuropejski ruch spo艂eczny ponad podzia艂ami politycznymi. Bez tego trudno nam b臋dzie pokona膰 wszystkie przeszkody na drodze integracji. Jak s艂usznie jednak podkre艣li艂 pose艂 Marciniak, a wspomina艂 o tym r贸wnie偶 pose艂 Iwi艅ski, bez rz膮dowego programu edukacji europejskiej nie p贸jdziemy szybciej naprz贸d. Tymczasem od 6 lat w polskiej publicznej o艣wiacie i wychowaniu w sprawach Europy nie zmieni艂o si臋 prawie nic. W wi臋kszo艣ci szk贸艂 nasza europejska przysz艂o艣膰 w og贸le nie jest obecna. W memorandum Ruchu Europejskiego, kt贸re skierowali艣my do ministra edukacji narodowej, dopominamy si臋 szybkiego podj臋cia tej sprawy w skali ca艂ego systemu o艣wiatowego. Europejska 艣cie偶ka mi臋dzyprzedmiotowa w powszechnym programie o艣wiatowym jest spraw膮 pal膮c膮. Czasu jest ma艂o, zbli偶a si臋 chwila wielkich decyzji dla ca艂ego spo艂ecze艅stwa, a nie wk艂adamy dostatecznego wysi艂ku w przygotowanie m艂odego pokolenia do uczestnictwa w tych decyzjach.</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Pan minister Wiatr poinformowa艂 mnie ostatnio, 偶e chce w zwi膮zku z tym powo艂a膰 odpowiedni komitet. Boj臋 si臋 tego. Powo艂ywanie komitet贸w s艂u偶y艂o ju偶 nieraz do tego, 偶eby utopi膰 spraw臋.</u>
          <u xml:id="u-44.4" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Jeszcze jedna kwestia, panie ministrze. Nasza aktywno艣膰 w organizacjach regionalnych, zw艂aszcza w Inicjatywie 艢rodkowoeuropejskiej, o czym pan m贸wi艂, jest spraw膮 wa偶n膮. Ale podobnie, jak to ma miejsce w innych organizacjach regionalnych, zw艂aszcza w niezwykle 偶ywo dzia艂aj膮cej konferencji ba艂tyckiej, powinna to by膰 aktywno艣膰 na dole, w bazie, nie tylko na szczeblu pa艅stw i parlament贸w. Mam nadziej臋, 偶e wkr贸tce ju偶 - razem z Rumunami i Bu艂garami, a tak偶e z Ukrain膮, kt贸ra powinna by膰 do Inicjatywy 艢rodkowoeuropejskiej przyj臋ta - b臋dziemy stwarza膰 lepsze warunki do podejmowania inicjatyw i wsp贸艂pracy oraz powstawania szerokiej sieci kontakt贸w gospodarczych, kulturalnych, m艂odzie偶owych, samorz膮dowych na r贸偶nych p艂aszczyznach wsp贸艂dzia艂ania, czemu przede wszystkim ta wsp贸艂praca regionalna powinna s艂u偶y膰.</u>
          <u xml:id="u-44.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dzi臋kuj臋 bardzo, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przemawia艂 pan pose艂 Andrzej Wielowieyski.</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Prosz臋 teraz o zabranie g艂osu pana pos艂a Zygmunta Cybulskiego z Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Nast臋pnym m贸wc膮 b臋dzie pan pose艂 Henryk Kisielewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#PoselZygmuntCybulski">Pani Marsza艂ek! Wysoka Izbo! Jest niezwykle istotne, 偶e w dniu dzisiejszym dosz艂o do plenarnej debaty w Sejmie na temat kierunk贸w polityki zagranicznej. G艂贸wne kierunki tej polityki osobi艣cie akceptuj臋. W swoim wyst膮pieniu chc臋 si臋 odnie艣膰 do dwu spraw zwi膮zanych bezpo艣rednio z polityk膮 zagraniczn膮 i zastanowi膰 si臋 nad tym, co oznacza sformu艂owanie o skierowaniu polityki zagranicznej do wewn膮trz. Wspomnia艂 o tym dzisiaj w swym wyst膮pieniu m贸j kolega klubowy pan pose艂 Pastusiak.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#PoselZygmuntCybulski">Stwarzanie wewn臋trznej bazy polityki zagranicznej i tworzenie wizerunku naszego kraju poza jego granicami to problemy zwi膮zane w istotny spos贸b z zasadniczymi kierunkami naszej polityki zagranicznej, czyli cz艂onkostwem w Unii Europejskiej i w NATO. D膮偶enie do cz艂onkostwa w tych wsp贸lnotach jest obwarowane okre艣lonymi warunkami, kt贸rych spe艂nienie jest dla rozpocz臋cia rokowa艅 nieodzowne. Dlatego jakiekolwiek dzia艂ania zewn臋trzne musz膮 rozpocz膮膰 si臋 wewn膮trz kraju. Jak ju偶 wspomnia艂 pose艂 Pastusiak, jest to nieodzowne.</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#PoselZygmuntCybulski">Naszych partner贸w z Unii Europejskiej interesuje stopie艅 zaawansowania naszej gospodarki, by ta mog艂a sta膰 si臋 partnerska, a nawet konkurencyjna dla gospodarek kraj贸w Unii. Dzia艂ania dostosowawcze do warunk贸w Bia艂ej Ksi臋gi, czyli sprawy wewn臋trzne kraju, s膮 艣ci艣le zwi膮zane z polityk膮 mi臋dzynarodow膮. Zaniechanie reform gospodarczych i spo艂ecznych mog艂oby spowodowa膰, 偶e poci膮g do Unii m贸g艂by odjecha膰 bez nas.</u>
          <u xml:id="u-46.3" who="#PoselZygmuntCybulski">Rozwijaj膮c sw膮 gospodark臋 z my艣l膮 o partnerach z Unii Europejskiej, musimy pami臋ta膰, 偶e wej艣cie do tego zrzeszenia nie zwalnia nas z obowi膮zku dba艂o艣ci o nas samych, czyli musimy pami臋ta膰 o problemach zwi膮zanych z dalsz膮 perspektyw膮. Jest dobrym symptomem to, 偶e obecnie istnieje uk艂ad zgodnego dzia艂ania o艣rodka prezydenckiego i MSZ, gwarantuj膮cy jasne oblicze polityczne pa艅stwa polskiego. Dyplomacja nie mo偶e by膰 resortowa. Musi prezentowa膰 jednolite stanowisko w sprawie naszych interes贸w na zewn膮trz. Istotne obni偶enie inflacji, zmniejszenie deficytu, reforma ubezpiecze艅 spo艂ecznych, utrzymanie wzrostu gospodarczego, uporz膮dkowanie gospodarki w tak trudnych dla Polski dzia艂ach, jak rolnictwo, g贸rnictwo w臋glowe, przemys艂 ci臋偶ki i zbrojeniowy - to te偶 elementy polityki mi臋dzynarodowej w stosunku do Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-46.4" who="#PoselZygmuntCybulski">W tym momencie trzeba koniecznie wspomnie膰 o szerokim dzia艂aniu edukacyjnym, kt贸re przygotuje spo艂ecze艅stwo polskie do wej艣cia do Unii Europejskiej. Mam przekonanie, 偶e ju偶 w nied艂ugim czasie rozpoczniemy negocjacje w sprawie cz艂onkostwa. Wi膮偶e si臋 z tym sprawa dobrze przygotowanych kadr. W moim odczuciu jest to dzia艂ka przez nas zaniedbana. Do rokowa艅, a p贸藕niej do obs艂ugi administracyjnej potrzebne b臋d膮 ca艂e zast臋py dobrze przygotowanych pracownik贸w. Nale偶y pilnie uruchomi膰 na kierunkach nauk politycznych oraz ekonomicznych seminaria przygotowuj膮ce student贸w do pracy w dyplomacji.</u>
          <u xml:id="u-46.5" who="#PoselZygmuntCybulski">Pani Marsza艂ek! Wysoka Izbo! Je艣li idzie o drugi problem, kt贸ry zaznaczy艂em na wst臋pie, tworzenie wizerunku naszego kraju poza jego granicami, to mamy w tym zakresie du偶o do odrobienia. Przez wiele lat wielu polityk贸w przedstawia艂o Polsk臋 jako kraj zrujnowany, do szpiku ko艣ci komunistyczny, o takiej偶e gospodarce. Tu nasuwa si臋 pytanie - a prywatne rolnictwo, rzemios艂o, handel, prywatne praktyki lekarskie itp.? Nar贸d jako 偶yj膮cy na kredyt, niemal偶e zacofany kulturalnie. Pytanie - a sk膮d wzi臋艂a si臋 chocia偶by polska szko艂a filmowa, 偶e nie wspomn臋 o teatralnej itd.? Wreszcie jako nar贸d skompromitowany politycznie, przedstawiany w takich wypowiedziach: 藵wygra艂em wybory, tylko przegra艂em liczenie藵, 偶e nie wspomn臋 ju偶 o oszczerczym pos膮dzeniu premiera o szpiegostwo. To wszystko daje zamierzony przez okre艣lone ugrupowania polityczne, nie najlepszy wizerunek Polski. Nienawi艣膰 r贸偶nych k贸艂 politycznych do dzia艂ania koalicji, a szczeg贸lnie SLD, w zakresie polityki integracyjnej za艣lepi艂a naszych przeciwnik贸w politycznych do granic przyzwoito艣ci.</u>
          <u xml:id="u-46.6" who="#PoselZygmuntCybulski">W tym 艣wietle widz臋 piln膮 potrzeb臋 zaktywizowania dzia艂alno艣ci polskich o艣rodk贸w kultury, konsulat贸w i ambasad w celu przywr贸cenia dobrego wizerunku naszego kraju. Nale偶y pilnie wzmocni膰 dzia艂alno艣膰 promocyjn膮 odno艣nie polskiej kultury, szeroko rozumianej, i gospodarki. Chcia艂bym tu podkre艣li膰 znaczenie stosunk贸w mi臋dzy parlamentem polskim i innymi parlamentami w krajach Unii Europejskiej. Szczeg贸lnie chcia艂bym zwr贸ci膰 uwag臋 na udane polsko-austriackie forum parlamentarne.</u>
          <u xml:id="u-46.7" who="#PoselZygmuntCybulski">W projekcie utworzenia Komitetu Integracji Europejskiej - po reformie struktury rz膮du - widz臋 istotny krok naprz贸d w kierunku zintegrowanych dzia艂a艅 w zakresie polityki zagranicznej, w cz臋艣ci zwi膮zanej z Uni膮 Europejsk膮. Udzia艂 w nim ministr贸w spraw zagranicznych, gospodarki i handlu mi臋dzynarodowego, spraw wewn臋trznych, finans贸w, pracy i polityki socjalnej czy rolnictwa i gospodarki 偶ywno艣ciowej powinien zapewni膰 pe艂n膮 koordynacj臋 dzia艂a艅 na drodze do Wsp贸lnot Europejskich, w tym do Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-46.8" who="#PoselZygmuntCybulski">Na koniec chcia艂bym si臋 odnie艣膰 do wypowiedzi pana pos艂a Czecha, kt贸ry uwa偶a, 偶e kadry by艂y fantastycznie dobrane. Chcia艂bym zapyta膰, jak o image pa艅stwa polskiego mia艂 czy ma dba膰 dyplomata, kt贸ry pojawia si臋 w swoim kraju, kt贸ry reprezentuje, po raz pierwszy w艂a艣nie jako dyplomata tego kraju? W takich sytuacjach nie wymagajmy od dyplomat贸w, 偶eby zadbali o co艣, czego nie znaj膮.</u>
          <u xml:id="u-46.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dzi臋kuj臋, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przemawia艂 pan pose艂 Zygmunt Cybulski.</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Prosz臋 teraz...</u>
          <u xml:id="u-47.3" who="#PoselMiroslawCzech">(Pani marsza艂ek, ja w trybie sprostowania.)</u>
          <u xml:id="u-47.4" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Prosz臋 bardzo, panie po艣le, 艣ci艣le w trybie sprostowania, nie polemiki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#PoselMiroslawCzech">Panie po艣le Cybulski, przecie偶 w swoim wyst膮pieniu nic nie m贸wi艂em o kadrach MSZ. Tak 偶e prosi艂bym nie przywo艂ywa膰 mojego nazwiska, skoro o czym艣 nie m贸wi艂em.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Prosz臋 bardzo o zabranie g艂osu pana pos艂a Henryka Kisielewskiego z Polskiego Stronnictwa Ludowego. Nast臋pnym m贸wc膮 b臋dzie pani pose艂 Irena Lipowicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#PoselHenrykKisielewski">Pani Marsza艂ek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Wyst膮pienie ministra spraw zagranicznych pana Rosatiego, g艂adkie i eleganckie w ca艂o艣ci, w moim odczuciu wymaga jednak przynajmniej kilku sygnalnych uwag o charakterze merytorycznym.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#PoselHenrykKisielewski">Pan minister podkre艣li艂, kto wie, czy nie z godnym lepszej sprawy uporem, jaki to potencjalnie wodospad korzy艣ci sp艂ynie na nasz膮 gospodark臋 w rezultacie naszych wielostronnych kontakt贸w ze Stanami Zjednoczonymi. Ot贸偶 obawiam si臋, 偶e jak dot膮d poruszamy si臋 tutaj nie tyle w sferze dobrze rokuj膮cych na przysz艂o艣膰 konkret贸w, ile szlachetnej w intencjach iluzji. Nasze technologie, nasz przemys艂 z pewno艣ci膮 w najbli偶szym czasie nie zrobi膮 furory na rynku Stan贸w Zjednoczonych, tym bardziej 偶e Amerykanie jako艣 do tej pory nie kwapi膮 si臋 do wi臋kszego inwestowania w Polsce. Tej szansy polska gospodarka musi szuka膰 przede wszystkim wzd艂u偶 naszej wschodniej granicy, w Rosji, na Bia艂orusi, w pa艅stwach nadba艂tyckich czy na Ukrainie. Naszych korzy艣ci nale偶y szuka膰 r贸wnie偶 na ch艂onnych, a jednocze艣nie zamo偶nych rynkach cz臋艣ci pa艅stw bliskowschodnich.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#PoselHenrykKisielewski">Ostatnio nasz ceniony w 艣wiecie przemys艂 lotniczy z dobrym rezultatem wkroczy艂 na rynek po艂udniowoameryka艅ski i rynek po艂udniowokorea艅ski. By艂oby ze wszech miar wskazane, aby gospodarki kraj贸w w tamtej cz臋艣ci 艣wiata przynajmniej pr贸bowali spenetrowa膰 przedstawiciele innych bran偶 polskiego przemys艂u, a nawet szerzej - ca艂ej gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-50.3" who="#PoselHenrykKisielewski">Nale偶y wreszcie dostrzec, na jakiego 艣wiatowego kolosa gospodarczego wyros艂y Chiny, kt贸rych gospodarka na szcz臋艣cie chyba ju偶 definitywnie zosta艂a oddzielona od utopijnej ideologii. Mamy konkretne przyk艂ady owocnej wymiany gospodarczej z wielkim technologicznie potentatem, jakim jest Korea Po艂udniowa, ale to dopiero obiecuj膮cy pocz膮tek i w naszych kontaktach bilateralnych nie wolno nam zatrzymywa膰 si臋 w po艂owie drogi. Polskiej gospodarki zdecydowanie nie sta膰 na tak du偶ego kalibru grzechy zaniedbania.</u>
          <u xml:id="u-50.4" who="#PoselHenrykKisielewski">Cz臋艣膰 bardzo elegancko, 偶e si臋 tak wyra偶臋, opakowanego wyst膮pienia pana ministra Rosatiego jako 偶ywo przypomina艂a starannie zredagowany prospekt reklamowy, ale przecie偶 my tutaj nie jeste艣my po to, aby ulega膰 z艂udnej wizji przepe艂nionej ma艂o realnymi mira偶ami bli偶ej nie okre艣lonej 艣wietlanej przysz艂o艣ci. Jeden z moich klubowych przedm贸wc贸w, pan prezes Waldemar Pawlak, przytomnie przypomnia艂 o 6-miliardowym deficycie naszego handlu zagranicznego za 1995 r. Czy to jest jeden z owych s艂up贸w milowych, panie ministrze? My艣l臋, 偶e jest to pytanie, niestety, wy艂膮cznie retoryczne.</u>
          <u xml:id="u-50.5" who="#PoselHenrykKisielewski">I na koniec ju偶, panie ministrze, szczeg贸lnie nurtuj膮ca mnie w膮tpliwo艣膰. Czy pan, znakomity przecie偶, w co nie w膮tpi臋, fachowiec, istotnie uwa偶a, i偶 synchronizacja dzia艂a艅 na linii Ministerstwo Spraw Zagranicznych-Ministerstwo Wsp贸艂pracy Gospodarczej z Zagranic膮, a w艂a艣ciwie jej widoczny brak, nie wymaga podj臋cia konkretnych przedsi臋wzi臋膰? Bo ja s膮dz臋, 偶e s膮 one nieodzowne.</u>
          <u xml:id="u-50.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dzi臋kuj臋, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przemawia艂 pan pose艂 Henryk Kisielewski.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Prosz臋 o zabranie g艂osu pani膮 pose艂 Iren臋 Lipowicz z Unii Wolno艣ci. Nast臋pnym m贸wc膮 b臋dzie pan pose艂 Marian 呕enkiewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#PoselIrenaLipowicz">Pani Marsza艂ek! Wysoki Sejmie! Chcia艂abym swoje wyst膮pienie po艣wi臋ci膰 zn贸w dzi艣 aktualnemu - ponownie, po wielu latach i miesi膮cach - problemowi konkordatu.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#PoselIrenaLipowicz">Konkordat mi臋dzy Polsk膮 a Stolic膮 Apostolsk膮 by艂 wa偶nie zawart膮 umow膮 mi臋dzynarodow膮. Umowa ta podlega ratyfikacji przez parlament - parlament powinien tej ratyfikacji dokona膰. Komisja powo艂ana do zbadania zgodno艣ci konkordatu z konstytucj膮 wyda艂a werdykt pozytywny. Zabiegami proceduralnymi, kt贸rych nie chcia艂abym nazywa膰 sztuczkami proceduralnymi, bardzo d艂ugo uniemo偶liwiano rozpatrzenie odpowiedniego sprawozdania. Podnoszony zarzut, 偶e konkordat mo偶e okaza膰 si臋 sprzeczny z konstytucj膮, nie znalaz艂 potwierdzenia. Mo偶liwo艣膰 ratyfikacji i samo poj臋cie 藵konkordat藵 znalaz艂y si臋 w uchwalonym przez Komisj臋 Konstytucyjn膮 jednolitym tek艣cie projektu konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#PoselIrenaLipowicz">Wysoki Sejmie! Od pocz膮tku by艂o jasne, 偶e konkordat wymaga zmian prawa wewn臋trznego; nie kwestionowa艂 tego r贸wnie偶 Watykan. Zmiany te wymagaj膮 wsp贸艂dzia艂ania rz膮du; parlament nie przyczynia si臋 tutaj do szczeg贸lnej zw艂oki. Od dw贸ch lat rz膮d Rzeczypospolitej Polskiej blokuje te prace. Nie zrobiono nic, co posuwa艂oby spraw臋 naprz贸d, mimo jednolitego stanowiska aprobuj膮cego trzech kolejnych ministr贸w spraw zagranicznych z r贸偶nych - chocia偶 oczywi艣cie nie w taki spos贸b r贸偶nych, jak tu dosy膰 prymitywnie przedstawiono - opcji politycznych. Stanowisko ministr贸w by艂o jednolite: ratyfikacja konkordatu s艂u偶y polskiej racji stanu. Prace i ratyfikacj臋 blokuje wi臋c - prosz臋 mi wybaczy膰 przypomnienie tych podstawowych wiadomo艣ci - rz膮d SLD i PSL. Na nic zdaj膮 si臋, Wysoki Sejmie, aluzje wp艂ywowych cz艂onk贸w Polskiego Stronnictwa Ludowego, 偶e PSL w艂a艣ciwie ma w tej sprawie inne zdanie. W istocie - chcia艂abym z ca艂膮 moc膮 stwierdzi膰 - jest w pe艂ni odpowiedzialny za obecny, bardzo kompromituj膮cy Polsk臋, stan tej sprawy: jako partia, jako klub parlamentarny. I tej historycznej odpowiedzialno艣ci z Polskiego Stronnictwa Ludowego nikt nie zdejmie.</u>
          <u xml:id="u-52.3" who="#PoselIrenaLipowicz">Spo艣r贸d r贸偶nych tajemniczych 藵w膮tpliwo艣ci i niejasno艣ci藵, kt贸re przez trzy lata dyskusji zosta艂y opinii publicznej chyba ju偶 dostatecznie wyja艣nione, ostatnio jeszcze publicznie wyra偶ane tylko w膮tpliwo艣ci na temat nauki religii w przedszkolach - tyle bowiem zosta艂o spi臋trzonych, cz臋sto sztucznie, trudno艣ci. Ale Sojusz Lewicy Demokratycznej i jego partia koalicyjna starannie dbaj膮 o podsycanie atmosfery tajemniczo艣ci.</u>
          <u xml:id="u-52.4" who="#GlosZSali">(Nie PSL.)</u>
          <u xml:id="u-52.5" who="#PoselIrenaLipowicz">Uwagi, 偶e to nie PSL, nie s膮 uzasadnione. PSL jest parti膮 wsp贸艂rz膮dz膮c膮, ponosi w pe艂ni odpowiedzialno艣膰 za swoje wszystkie dzia艂ania. Mo偶na wyst膮pi膰 z tej koalicji. O ile wiem, mimo wszelkich s艂abo艣ci, Sojusz Lewicy Demokratycznej si艂膮 ani gro藕b膮 Polskiego Stronnictwa Ludowego w koalicji nie trzyma. Je偶eli jest inaczej, to bardzo prosz臋 o potwierdzenie tego faktu, ch臋tnie pa艅stwa uwolnimy z tej opresji.</u>
          <u xml:id="u-52.6" who="#PoselIrenaLipowicz">G艂贸wny zarzut wysuwany swojego czasu wobec Unii Wolno艣ci i rz膮d贸w solidarno艣ciowych to prowadzenie rokowa艅 w sprawie konkordatu w spos贸b poufny, za plecami spo艂ecze艅stwa - tak nam t艂umaczono. Wysoki Sejmie, pani marsza艂ek - c贸偶 mamy po trzech latach? Mamy osi膮gni臋cie koalicji, SLD, jakim jest tajemnicza wymiana list贸w z Watykanem. Prezydent Rzeczypospolitej, odpowiadaj膮c przed chwil膮 na pytania dziennikarzy, nie potrafi powiedzie膰 jasno spo艂ecze艅stwu, czy jest w ko艅cu za ratyfikacj膮 konkordatu, czy przeciw, m贸wi tylko, 偶e cieszy si臋, i偶 nie b臋dzie musia艂 g艂osowa膰 w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-52.7" who="#PoselIrenaLipowicz">My艣l臋, 偶e nie ma sprawy, kt贸ra - w tym skr贸cie, w jakim to wysokiemu parlamentowi przypomnia艂am - r贸wnie czytelnie pokazywa艂aby styl rz膮d贸w obecnej koalicji. Bardzo tylko ubolewam, 偶e ofiar膮 tych gier jest polska racja stanu, wizerunek Polski w 艣wiecie, pozycja Polski i nasze szczeg贸lne relacje papie偶em Polakiem.</u>
          <u xml:id="u-52.8" who="#PoselIrenaLipowicz">W odniesieniu do wysuwanych w toku debaty r贸偶nych zarzut贸w musz臋 powiedzie膰, 偶e bardzo mnie zabola艂a uwaga pana pos艂a Pastusiaka, kt贸ry przecie偶 starannie potrafi wa偶y膰 s艂owa. Ci臋偶kie to stwierdzenie: 藵paranoiczne reakcje藵. Je偶eli m贸wimy o dosy膰 umiarkowanej i spokojnej krytyce potkni臋膰, kt贸rych nawet koalicja nie kwestionuje, a kt贸re dotyczy艂y wizyty na Bia艂orusi, i nie posuwamy si臋 zbyt daleko, to prosz臋 to doceni膰 i nie rzuca膰 w nas kamieniem 藵paranoicznych reakcji藵. Je偶eli r贸wnocze艣nie s艂ysz臋, 偶e prawa cz艂owieka, za kt贸rymi np. prezydent Havel potrafi si臋 wstawia膰 (chocia偶 Czesi te偶 potrafi膮 dba膰 o sw贸j interes narodowy), w wyst膮pieniu powa偶nego reprezentanta klubu partii rz膮dz膮cej s膮 tak lekko traktowane jako ideologia, to jest mi przykro. I my艣l臋, 偶e koalicja rz膮dz膮ca powinna si臋 nad tym problemem zastanowi膰. Prawa cz艂owieka, godno艣膰 cz艂owieka to co艣 wi臋cej ni偶 po prostu ideologia.</u>
          <u xml:id="u-52.9" who="#PoselIrenaLipowicz">Je偶eli s艂yszymy ciekaw膮 propozycj臋, 偶eby zwo艂a膰 tutaj reprezentant贸w parlament贸w i przedstawi膰 nasze sukcesy w procesie integracyjnym, w zmierzaniu do integracji z Uni膮 Europejsk膮, to zwracam si臋 do klubu SLD: musimy czuwa膰 nad tym, 偶eby rzeczywi艣cie by艂o si臋 czym pochwali膰 (r贸wnie偶 jestem zwolenniczk膮 takiej w艂a艣nie dyplomacji parlamentarnej). A wystarczy zapozna膰 si臋 z opini膮 Biura Studi贸w i Ekspertyz w zwi膮zku z raportem dotycz膮cym stanu prac integracyjnych w ka偶dym resorcie, by zobaczy膰, 偶e cz臋sto stan tych prac odbiega od za艂o偶onych przez sam膮 koalicj臋 harmonogram贸w. To s膮 sygna艂y alarmowe i jest spraw膮 odpowiedzialno艣ci koalicji, 偶eby podj臋te przez ni膮 zobowi膮zania dotycz膮ce tego procesu zosta艂y dotrzymane.</u>
          <u xml:id="u-52.10" who="#PoselIrenaLipowicz">Przykro mi, kiedy s艂ysz臋 retoryk臋 typu: 藵okre艣lone ko艂a藵 i 藵okre艣lone 艣rodowiska藵, kt贸re rzekomo maj膮 jaki艣 interes w naruszaniu dobrego imienia Polski, podwa偶aniu pozycji Polski. Trzeba powiedzie膰 wyra藕nie, kto podwa偶a i na czym to podwa偶anie polega. To by艂a retoryka typowa dla lat sze艣膰dziesi膮tych, typowa dla 藵Trybuny Ludu藵 i niedobrze by by艂o, gdyby mia艂a wr贸ci膰.</u>
          <u xml:id="u-52.11" who="#PoselIrenaLipowicz">Je偶eli natomiast pan pose艂 Wenderlich m贸wi w tej debacie o spisku, to chcia艂abym tutaj przypomnie膰, 偶e jest to ci臋偶kie oskar偶enie rzucone publicznie i albo pan pose艂 Wenderlich ma dowody spisku i powinien je niezw艂ocznie przedstawi膰, albo sam nara偶a si臋 na odpowiedzialno艣膰 karn膮 za tak ci臋偶kie pom贸wienie - zw艂aszcza w kontek艣cie wynik贸w obrad komisji nadzwyczajnej powo艂anej przez parlament i obraduj膮cej pod szczeg贸ln膮 opiek膮 pana marsza艂ka Zycha.</u>
          <u xml:id="u-52.12" who="#PoselIrenaLipowicz">Je偶eli chodzi wreszcie o ostatni problem, czyli o wzmocnienia kadrowe i poziom kadry, to musz臋 powiedzie膰, 偶e jestem pe艂na uznania dla pracownik贸w Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Rozpaczliwa, 偶a艂osna pr贸ba dezawuowania tych dyplomat贸w, kt贸rzy przyszli po 1989 r., jest wyrazem kompleks贸w, jak s膮dz臋, niekt贸rych wyst臋puj膮cych tu pos艂贸w. Bo trudno to racjonalnie wyt艂umaczy膰. Natomiast je偶eli to wzmocnienie kadrowe ma wygl膮da膰 jak kiedy艣, kiedy to delegowano zas艂u偶onych funkcjonariuszy partyjnych bez znajomo艣ci j臋zyka na plac贸wki i oni tam kompromitowali nasz kraj, to jestem przeciwna. I kiedy teraz widz臋, 偶e zdarza si臋 znowu podobny przypadek, jest mi smutno. I kiedy widz臋, 偶e w prasie kraju, do kt贸rego ich delegowano, pisze si臋 o powrocie aparatczyk贸w z Polski, to my艣l臋, 偶e trzeba sobie zdawa膰 spraw臋, czym jest odpowiedzialno艣膰 polityczna. Czym innym jest sta偶 zawodowy...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Pani pose艂, przepraszam, prosz臋 si臋 zbli偶a膰 do ko艅ca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#PoselIrenaLipowicz">Przepraszam, jeszcze jedno zdanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Prosz臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#PoselIrenaLipowicz">Trzeba bowiem zdawa膰 sobie spraw臋 z tego, 偶e istnieje do艣wiadczenie zawodowe, ale istnieje te偶 odpowiedzialno艣膰 polityczna. I je偶eli kto艣 jako ambasador (podkre艣lam, bo w wypadku ni偶szych funkcjonariuszy nie mamy takich w膮tpliwo艣ci) reprezentowa艂 niesuwerenny kraj, to jest potem odbierany jako powi膮zany z kompromituj膮c膮 przesz艂o艣ci膮 i szkodzi polskiej racji stanu. Przecie偶 r贸wnie偶 koalicja rz膮dz膮ca ma dosy膰 kadr m艂odszych i tak bardzo nie skompromitowanych, mo偶e wi臋c nie wysy艂a膰 ludzi, k贸rzy budz膮 wspomniane przeze mnie komentarze.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dzi臋kuj臋, pani pose艂.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przemawia艂a pani pose艂 Irena Lipowicz z Unii Wolno艣ci.</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#PoselLonginPastusiak">(W trybie sprostowania mo偶na?)</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Ale 艣ci艣le, panie po艣le, w trybie sprostowania, nie polemiki.</u>
          <u xml:id="u-57.4" who="#PoselLonginPastusiak">(Nie, nie polemiki.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#PoselLonginPastusiak">W trybie sprostowania, pani marsza艂ek, poniewa偶 pani pose艂 Lipowicz zarzuci艂a mi, 偶e w swoim wyst膮pieniu nie doceni艂em w og贸le praw cz艂owieka i lekko potraktowa艂em, jak o艣wiadczy艂a, prawa cz艂owieka.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#PoselLonginPastusiak">Ot贸偶 przytocz臋 zdanie, kt贸re wypowiedzia艂em, i chcia艂bym zapyta膰 pani膮 pose艂, czy to jest pomijanie praw cz艂owieka: 藵Istnieje potrzeba, by rz膮d i partie koalicyjne jasno i wyra藕nie przedstawi艂y stanowisko w tych punktach naszej polityki zagranicznej, kt贸re 艂膮cz膮 si臋 z naruszaniem uznawanych przez Polsk臋 zasad demokratycznych i praw cz艂owieka藵. Je偶eli si臋 tego nie uczyni, pani pose艂, pozostawi to pole do domys艂贸w, fa艂szywych oskar偶e艅 i krasom贸wczych popis贸w, z wmawianiem koalicji wszelkich grzech贸w g艂贸wnych. I to pani pope艂ni艂a.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dzi臋kuj臋 bardzo, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#PoselIrenaLipowicz">(Ja te偶 w trybie sprostowania.)</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Niestety, pani pose艂 nie mo偶e odpowiedzie膰 na to pytanie.</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Prosz臋 bardzo o zabranie g艂osu pana pos艂a Mariana 呕enkiewicza z Sojuszu Lewicy Demokratycznej. B臋dzie to ostatni m贸wca przed przerw膮.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#PoselMarianZenkiewicz">Pani Marsza艂ek! Wysoka Izbo! Dobro Rzeczypospolitej jest warto艣ci膮 nadrz臋dn膮. To has艂o powinno by膰 mottem - i s膮dz臋, 偶e by艂o - dzisiejszej naszej debaty. To has艂o powinno by膰 tak偶e drogowskazem dla wszystkich sternik贸w naszej polityki zagranicznej. W tym kontek艣cie pragn臋 poruszy膰 kilka istotnych moim zdaniem problem贸w.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#PoselMarianZenkiewicz">Po pierwsze, silniej ni偶 dotychczas nale偶y zabiega膰 o przestrzeganie i respektowanie praw mniejszo艣ci polskiej, szczeg贸lnie w krajach by艂ego Zwi膮zku Radzieckiego. Zawarte dotychczas traktaty dwustronne z tymi pa艅stwami powinny by膰 w tym zakresie przedmiotem szczeg贸lnej kontroli, zar贸wno ze strony naszego rz膮du, jak i ze strony parlamentu. Mamy wobec rodak贸w tam 偶yj膮cych szczeg贸lny obowi膮zek, gdy偶 to w艂a艣nie oni, a nie my, wiedz膮 doskonale, jak nieraz ci臋偶ko jest by膰 Polakiem w obcym kraju.</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#PoselMarianZenkiewicz">W 偶adnym jednak wypadku nasza polityka wobec pa艅stw by艂ego ZSRR nie mo偶e zawiera膰 w sobie ostrza antyrosyjskiego, kt贸rego zreszt膮 i tak nasi s膮siedzi sobie nie 偶ycz膮. Ich model stosunk贸w z Rosj膮 jest wy艂膮cznie ich w艂asn膮 spraw膮 i nie mo偶e by膰 w 偶adnym przypadku przedmiotem naszej ingerencji. Wszelkie anga偶owanie si臋 Polski w te sprawy, jak pokazuje historia, ko艅czy艂o si臋 zawsze nasz膮 pora偶k膮.</u>
          <u xml:id="u-60.3" who="#PoselMarianZenkiewicz">Po drugie, staraj膮c si臋 z ca艂膮 determinacj膮 o przyj臋cie nas do NATO, trzeba pami臋ta膰 o tym, 偶e ostatnie 300 lat historii dobitnie wykaza艂o, i偶 dla Zachodu cenniejsze od interes贸w Polski by艂y zawsze dobre stosunki z Rosj膮. Dlatego powinni艣my szuka膰 takiego rozwi膮zania, kt贸re b臋dzie do przyj臋cia i dla nas, i dla Zachodu, i dla Rosji. Nale偶y zatem wystrzega膰 si臋 jakichkolwiek deklaracji o rozmieszczaniu broni j膮drowej na naszym terytorium. Nikt nie ma prawa nara偶a膰 naszego narodu, - nie mo偶na dopu艣ci膰 do tego, aby w razie zbrojnego konfliktu Polska sta艂a si臋 tarcz膮 atomow膮 dla NATO, przyjmuj膮c na siebie pierwsze niszcz膮ce uderzenie j膮drowe. Nikt nie ma prawa igra膰 z niebezpiecze艅stwem, kt贸re jest dzi艣 mo偶e tylko abstrakcj膮, ale kt贸re mo偶e si臋 nagle sta膰 jak najbardziej realn膮 gro藕b膮.</u>
          <u xml:id="u-60.4" who="#PoselMarianZenkiewicz">Dlatego w艂a艣nie z tej trybuny zwracam si臋 z wnioskiem, aby rz膮d Rzeczypospolitej Polskiej rozwa偶y艂 mo偶liwo艣膰 wyst膮pienia na forum mi臋dzynarodowym z inicjatyw膮 utworzenia w naszym regionie strefy bezatomowej, strefy, kt贸ra uzyska艂aby gwarancje nienaruszalno艣ci ze strony mocarstw posiadaj膮cych bro艅 j膮drow膮. Polska ju偶 przed laty wyst臋powa艂a z podobn膮 inicjatyw膮. Ma wi臋c teraz szczeg贸lne prawo, aby ide臋 t臋 realizowa膰. Uzyskanie przez Polsk臋 takiego statusu z jednej strony chroni艂oby nasz kraj przed ewentualn膮 agresj膮 j膮drow膮, z drugiej strony neutralizowa艂oby sprzeciw Rosji wobec naszego wst膮pienia do NATO. Jestem przekonany, 偶e inicjatywa ta znalaz艂aby pe艂ne poparcie w naszym spo艂ecze艅stwie.</u>
          <u xml:id="u-60.5" who="#PoselMarianZenkiewicz">Po trzecie, niepokoj膮cy jest fakt, 偶e w ostatnich latach problemy bezpiecze艅stwa Polski zredukowane zosta艂y g艂贸wnie do aspekt贸w militarnych. Jest to podej艣cie anachroniczne i szkodliwe. Wi臋kszo艣ci wsp贸艂czesnych zagro偶e艅 nie mo偶na wyeliminowa膰 za pomoc膮 艣rodk贸w militarnych. Dlatego cele gospodarcze w polityce zagranicznej Polski winny zyska膰 wy偶sz膮 rang臋. Konieczna jest znacznie wi臋ksza aktywno艣膰 na rynkach Azji Po艂udniowo-Wschodniej, gdy偶 to w艂a艣nie tam rozgrywa膰 si臋 b臋dzie wy艣cig o prymat gospodarczy w XXI w. Trzeba r贸wnie偶 poszukiwa膰 intensywniejszych form wsp贸艂pracy z takimi kolosami, jak Indie, Brazylia czy Meksyk.</u>
          <u xml:id="u-60.6" who="#PoselMarianZenkiewicz">Po czwarte, realizacja rozumnej i d艂ugofalowej polityki zagranicznej pa艅stwa to nie zabawa dla nowicjuszy czy amator贸w. Polityk臋 t臋 musz膮 skutecznie realizowa膰 tylko kompetentni i do艣wiadczeni specjali艣ci, kt贸rym nale偶y zapewni膰 gwarancje stabilnej pracy. S艂u偶ba w korpusie dyplomatycznym nie mo偶e by膰 synekur膮 dla kolejnych gwiazd politycznych, wypadaj膮cych z 艂aw rz膮dowych czy te偶 z kierownictw poszczeg贸lnych partii. Podstawowy personel korpusu dyplomatycznego powinien by膰 ponad wszelkimi rozgrywkami partyjno-politycznymi. Dlatego jednym z pilnych zada艅 Ministerstwa Spraw Zagranicznych jest przygotowanie odpowiedniego zaplecza intelektualnego dla tej s艂u偶by. Konieczna jest r贸wnie偶 wyspecjalizowana agenda zajmuj膮ca si臋 ocen膮, prognozowaniem rozwoju stosunk贸w mi臋dzynarodowych. Dotyczy to g艂贸wnie sfer: gospodarczej, militarnej i politycznej. Tylko taka droga zapewni Polsce sukcesy w polityce zagranicznej.</u>
          <u xml:id="u-60.7" who="#PoselMarianZenkiewicz">Pani Marsza艂ek! Wysoka Izbo! Do niechlubnej przesz艂o艣ci powinny odej艣膰 偶enuj膮ce spory w sprawach polityki zagranicznej, jakie mia艂y miejsce mi臋dzy rz膮dem koalicyjnym a by艂ym prezydentem. Niech r贸wnie偶 ustan膮 demagogiczne cz臋sto wypowiedzi r贸偶nych polityk贸w opozycyjnych oraz jawne negowanie i dyskredytowanie rz膮dowych inicjatyw w polityce zagranicznej. Nie mo偶e by膰 tak, 偶e dora藕ny interes indywidualny czy partyjny bierze g贸r臋 nad fundamentalnymi zasadami polskiej racji stanu. Nie mo偶e by膰 tak, 偶e tzw. sprawa Oleksego jest wykorzystywana z ca艂膮 bezwzgl臋dno艣ci膮 jako rzekomy dow贸d niewiarygodno艣ci, a nawet zdrady wobec narodu i pa艅stwa pope艂nionej przez obecnie sprawuj膮cych w艂adz臋. Takie dzia艂ania niszcz膮 autorytet Polski w oczach opinii 艣wiatowej, oddalaj膮 nas od struktur europejskich, godz膮 w polsk膮 racj臋 stanu. Politycy za艣, kt贸rzy tak post臋puj膮, niegodni s膮 tego, aby zwa膰 si臋 przedstawicielami narodu. Wy艣cig, ha艂a艣liwa licytacja o to, jaka koalicja czy partia mog艂aby lepiej zrealizowa膰 cele polityki zagranicznej, jest wy艣cigiem donik膮d.</u>
          <u xml:id="u-60.8" who="#PoselMarianZenkiewicz">Dlatego zwracam si臋 z gor膮cym apelem do wszystkich si艂 politycznych w Polsce, aby niezale偶nie od r贸偶nic i spor贸w wewn臋trznych w sprawach polityki zagranicznej m贸wi膰 jednym, silnym i przekonywaj膮cym g艂osem. Dzisiejsza dyskusja wskazuje, 偶e jest to mo偶liwe. Dobro Rzeczypospolitej jest bowiem warto艣ci膮 najwy偶sz膮, a obrona tego dobra jest naszym podstawowym obowi膮zkiem.</u>
          <u xml:id="u-60.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dzi臋kuj臋, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przemawia艂 pan pose艂 Marian 呕enkiewicz.</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">By艂o to ostatnie wyst膮pienie przed przerw膮.</u>
          <u xml:id="u-61.3" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Chcia艂abym poinformowa膰, 偶e do dyskusji zapisanych jest jeszcze 9 m贸wc贸w. Obowi膮zuje czas przyznany klubom, to zajmie ok. godziny. Potem naturalnie wyst膮pienie pana ministra. Do dalszej cz臋艣ci tej debaty przyst膮pimy po interpelacjach i zapytaniach, czyli o godz. 19.</u>
          <u xml:id="u-61.4" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Czy s膮 jakie艣 komunikaty? Nie.</u>
          <u xml:id="u-61.5" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-61.6" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Og艂aszam przerw臋 w obradach do godz. 16.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 14 min 02 do godz. 16 min 05 )</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">W drugiej cz臋艣ci obrad sekretarzami b臋d膮 panowie pos艂owie: Tadeusz S艂awecki i Tadeusz Jacek Zieli艅ski.</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Przyst臋pujemy do rozpatrzenia interpelacji i zapyta艅, kt贸re otrzymuj膮 oznaczenie punktu 11 porz膮dku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-63.3" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Odpowiedniej zmianie ulegn膮 oznaczenia pozosta艂ych punkt贸w porz膮dku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-63.4" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Przyst臋pujemy do rozpatrzenia interpelacji.</u>
          <u xml:id="u-63.5" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Przypominam, 偶e po odpowiedzi, kt贸ra nie mo偶e trwa膰 d艂u偶ej ni偶 10 minut, interpelant mo偶e zwr贸ci膰 si臋 o udzielenie dodatkowych wyja艣nie艅. Wyja艣nienia nie mog膮 trwa膰 d艂u偶ej ni偶 5 minut. W dyskusji pose艂 mo偶e zabra膰 g艂os dwukrotnie, przy czym pierwsze wyst膮pienie mo偶e trwa膰 nie d艂u偶ej ni偶 5 minut, drugie - nie d艂u偶ej ni偶 3 minuty. Interpelowany ustosunkowuje si臋 艂膮cznie do wszystkich wypowiedzi w dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-63.6" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Pierwsz膮 interpelacj臋 zg艂osi艂 pan pose艂 Czes艂aw Pogoda, jednak偶e zwr贸ci艂 si臋 on z pro艣b膮, a 艣ci艣le rzecz bior膮c - w jego imieniu klub, aby zdj膮膰 z porz膮dku obrad dzisiejszego posiedzenia t臋 interpelacj臋 ze wzgl臋du na to, i偶 wa偶ne przyczyny rodzinne zmusi艂y pana pos艂a Czes艂awa Pogod臋 do opuszczenia obrad.</u>
          <u xml:id="u-63.7" who="#WicemarszalekMarekBorowski">W zwi膮zku z tym chc臋 poinformowa膰, i偶 wyra偶am na to zgod臋. A wi臋c ta interpelacja b臋dzie rozpatrzona w innym terminie.</u>
          <u xml:id="u-63.8" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Przechodzimy do interpelacji pana pos艂a Ryszarda Nowaka.</u>
          <u xml:id="u-63.9" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Pan pose艂 Ryszard Nowak z艂o偶y艂 interpelacj臋 do ministra obrony narodowej w sprawie powo艂ywania do wojska absolwent贸w szk贸艂 specjalnych, upo艣ledzonych umys艂owo w stopniu lekkim.</u>
          <u xml:id="u-63.10" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Pisemn膮 odpowied藕 przekazan膮 przez ministra obrony narodowej pose艂 uzna艂 za niewystarczaj膮c膮. W zwi膮zku z tym, zgodnie z art. 120 ust. 3 regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, zwr贸ci艂 si臋 do Prezydium Sejmu o umieszczenie interpelacji w porz膮dku dziennym posiedzenia Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-63.11" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Pose艂 oczekuje odpowiedzi m.in. na nast臋puj膮ce pytania:</u>
          <u xml:id="u-63.12" who="#WicemarszalekMarekBorowski">1. Kiedy zaprzestanie si臋 powo艂ywania do wojska os贸b z upo艣ledzeniem umys艂owym, kto i w jakiej wysoko艣ci zap艂aci odszkodowanie tym osobom za niezgodne z prawem wcielenie do s艂u偶by wojskowej?</u>
          <u xml:id="u-63.13" who="#WicemarszalekMarekBorowski">2. Od kiedy znane s膮 wypadki powo艂ywania do wojska os贸b z upo艣ledzeniem umys艂owym w stopniu lekkim i jaki stanowi膮 one procent poborowych wcielonych do wojska?</u>
          <u xml:id="u-63.14" who="#WicemarszalekMarekBorowski">3. Czy w latach 1945-1995 zdarza艂y si臋 przypadki przedterminowego zwalniania ze s艂u偶by wojskowej os贸b z upo艣ledzeniem umys艂owym w stopniu lekkim?</u>
          <u xml:id="u-63.15" who="#WicemarszalekMarekBorowski">W celu udzielenia odpowiedzi na t臋 interpelacj臋 g艂os zabierze podsekretarz stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Andrzej Za艂ucki.</u>
          <u xml:id="u-63.16" who="#GlosZSali">(Nie ma pos艂a Nowaka, panie marsza艂ku.)</u>
          <u xml:id="u-63.17" who="#PoselJanuszSzymanski">(Ale nie musi by膰 obecny.)</u>
          <u xml:id="u-63.18" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Prosz臋 pa艅stwa, proponowa艂bym postudiowa膰 regulamin, bo nie ma takiego obowi膮zku. Mimo nieobecno艣ci pos艂a Pogody jego interpelacja te偶 by艂aby rozpatrywana, ale pose艂 prosi艂 o zdj臋cie jej z porz膮dku dziennego. Pose艂 Nowak nie prosi艂, wi臋c rozumiem, 偶e wystarczy, gdy przeczyta odpowied藕 i zapozna si臋 z dyskusj膮.</u>
          <u xml:id="u-63.19" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Prosz臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejAndrzejZalucki">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Moja dzisiejsza wypowied藕 jest kolejn膮, chyba ju偶 dziewi膮t膮, odpowiedzi膮 przedstawiciela kierownictwa Ministerstwa Obrony Narodowej na interpelacje pana pos艂a Ryszarda Nowaka dotycz膮ce powo艂ywania do zasadniczej s艂u偶by wojskowej os贸b niepe艂nosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejAndrzejZalucki">Pozwalam sobie przypomnie膰, i偶 4 miesi膮ce temu, konkretnie 11 stycznia, Wysoka Izba przyj臋艂a odpowied藕 ministra Dobrza艅skiego w podobnej kwestii. Bior膮c jednak pod uwag臋, i偶 minister Dobrza艅ski ustosunkowa艂 si臋 w贸wczas do szerszego problemu, jakim s膮 zdarzaj膮ce si臋 przypadki powo艂ywania do wojska os贸b niepe艂nosprawnych, tym razem wi臋c swoj膮 odpowied藕 ogranicz臋, zgodnie z tre艣ci膮 interpelacji, do przypadk贸w wcielania do s艂u偶by wojskowej absolwent贸w szk贸艂 specjalnych.</u>
          <u xml:id="u-64.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejAndrzejZalucki">W minionych miesi膮cach Ministerstwo Obrony Narodowej, chc膮c sprosta膰 wymaganiom pos艂a Ryszarda Nowaka i zaj膮膰 stanowisko wobec formu艂owanych przez niego publicznie zarzut贸w, wnikliwie i szczeg贸艂owo bada艂o t臋 kwesti臋 w trzech etapach.</u>
          <u xml:id="u-64.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejAndrzejZalucki">Po pierwsze, przeanalizowano 42 listy dyrektor贸w szk贸艂 specjalnych (z tyloma bowiem listami uda艂o nam si臋 zapozna膰), skierowane do pana pos艂a Nowaka w odpowiedzi na jego pytanie. Spo艣r贸d tych dyrektor贸w 14 stwierdzi艂o, i偶 nie s膮 im znane przypadki wcielania absolwent贸w b膮d藕 uczni贸w szk贸艂 specjalnych do wojska; 12 okre艣li艂o, i偶 fakty takie maj膮 miejsce bardzo rzadko; 8 nie dysponowa艂o w tej mierze 偶adnymi danymi i 8 odpowiedzia艂o, 偶e osoby takie odbywaj膮 zasadnicz膮 s艂u偶b臋 wojskow膮.</u>
          <u xml:id="u-64.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejAndrzejZalucki">Konkretne dane dotycz膮ce roku szkolnego 1994-1995 zawiera艂o 12 list贸w. Wynika z nich, i偶 w tym okresie do poboru stan臋艂o 233 absolwent贸w b膮d藕 uczni贸w szk贸艂 specjalnych, w tym 31% otrzyma艂o kategori臋 A, 50% - kategori臋 D i 19% - kategori臋 E.</u>
          <u xml:id="u-64.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejAndrzejZalucki">W tym miejscu pozwol臋 sobie Wysokiej Izbie przypomnie膰, 偶e przyznana kategoria okre艣la wy艂膮cznie zdolno艣膰 b膮d藕 niezdolno艣膰 poborowego do s艂u偶by wojskowej, a nie stan jego zdrowia. Okre艣lenie 藵zdolny藵 nie oznacza r贸wnie偶, 偶e taki poborowy b臋dzie wcielony do armii. To tyle, je偶eli chodzi o tre艣膰 list贸w dyrektor贸w szk贸艂 specjalnych. Spraw臋 ewentualnego wcielenia przedstawi臋 za chwil臋.</u>
          <u xml:id="u-64.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejAndrzejZalucki">Po drugie, zasadniczy etap naszych bada艅 polega艂 na przeprowadzeniu kontroli w tych wojskowych komendach uzupe艂nie艅, kt贸re wskazywa艂 pan pose艂 w swoich licznych wyst膮pieniach publicznych. Chodzi艂o tu o Jeleni膮 G贸r臋, Bielaw臋 - w Bielawie mie艣ci si臋 szko艂a specjalna, a w艂a艣ciwa dla niej Wojskowa Komenda Uzupe艂nie艅 mie艣ci si臋 w 艢widnicy - oraz Chorz贸w i Rybnik.</u>
          <u xml:id="u-64.7" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejAndrzejZalucki">Z przeprowadzonej kontroli wynika, i偶 w latach 1993-1995 do poboru stan臋艂o 艂膮cznie 645 absolwent贸w b膮d藕 uczni贸w szk贸艂 specjalnych, znajduj膮cych si臋 w wy偶ej wymienionych 4 miejscowo艣ciach. Spo艣r贸d tych 645 poborowych tylko 2 osoby trafi艂y do zasadniczej s艂u偶by wojskowej. W obu przypadkach powo艂anie nast膮pi艂o w wyniku zatajenia przez m艂odych ludzi faktu uczenia si臋 w szkole specjalnej. Jeden z tych 偶o艂nierzy w wyniku interwencji zosta艂 zwolniony z dalszego pe艂nienia s艂u偶by, a drugi, jeszcze przed interwencj膮, zd膮偶y艂 j膮 odby膰 w ca艂o艣ci i w kwietniu ub. r. zosta艂 zwolniony do rezerwy. Tak wi臋c informacje, jakoby z niekt贸rych szk贸艂 specjalnych 10% absolwent贸w, a z innych rzekomo 35% mia艂o trafia膰 do s艂u偶by zasadniczej, bardzo daleko odbiegaj膮 od stanu faktycznego.</u>
          <u xml:id="u-64.8" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejAndrzejZalucki">Dla uzmys艂owienia w艂a艣ciwych proporcji omawianego problemu pragn臋 poinformowa膰 Wysok膮 Izb臋, i偶 w roku szkolnym 1994/1995 w szko艂ach specjalnych szczebla podstawowego uczy艂o si臋 og贸艂em ok. 46 tys. ch艂opc贸w, w tym ok. 31 tys. w szko艂ach dla upo艣ledzonych umys艂owo w stopniu lekkim i ok. 4 tys. w szko艂ach dla dzieci i m艂odzie偶y z zaburzeniami zachowania i z niedostosowaniem spo艂ecznym. W tym samym okresie do ponadpodstawowych szk贸艂 specjalnych ucz臋szcza艂o ok. 16 tys. ch艂opc贸w, w tym 13 tys. do szk贸艂 zasadniczych dla lekko upo艣ledzonych umys艂owo i 300 do szk贸艂 dla m艂odzie偶y niedostosowanej spo艂ecznie.</u>
          <u xml:id="u-64.9" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejAndrzejZalucki">Pozwol臋 sobie tu jeszcze na podkre艣lenie, i偶 nie ka偶dy ucze艅 szko艂y specjalnej cierpi na upo艣ledzenie umys艂owe. U wielu z tych ch艂opc贸w wyst臋puje na przyk艂ad oci臋偶a艂o艣膰 umys艂owa w stopniu kwalifikuj膮cym do tzw. niskiej normy kategorii A. Mog膮 s艂u偶y膰 w wojsku, ale mog膮 te偶 by膰 uznani za niezdolnych do s艂u偶by wojskowej w czasie pokoju.</u>
          <u xml:id="u-64.10" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejAndrzejZalucki">Po trzecie, w ostatnim etapie wyja艣niania przez nas omawianego problemu zwr贸cili艣my si臋 do dow贸dc贸w jednostek wojskowych o wyselekcjonowanie spo艣r贸d podleg艂ych im 偶o艂nierzy aktualnie pe艂ni膮cych zasadnicz膮 s艂u偶b臋 wojskow膮 tych, kt贸rzy uczyli si臋 w szko艂ach specjalnych, i skierowanie ich do Warszawy na badania do poradni zdrowia psychicznego Centrum Kszta艂cenia Podyplomowego Wojskowej Akademii Medycznej. Spo艣r贸d ok. 108 tysi臋cy 偶o艂nierzy 艂膮cznie - w skali ca艂ego 1995 r. - odbywaj膮cych zasadnicz膮 s艂u偶b臋 wojskow膮 ujawniono 22 takie osoby. 呕o艂nierze ci zostali poddani specjalistycznym badaniom przez zesp贸艂 wojskowych lekarzy psychiatr贸w i psycholog贸w. Spo艣r贸d tych 22 偶o艂nierzy u 3 stwierdzono upo艣ledzenie umys艂owe w stopniu lekkim - kategoria E, u 8 pogranicze upo艣ledzenia umys艂owego - kategoria D, u 9 oci臋偶a艂o艣膰 umys艂ow膮 - r贸wnie偶 kategoria D, u 2 potwierdzono zdolno艣膰 do pe艂nienia zasadniczej s艂u偶by wojskowej - kategoria A.</u>
          <u xml:id="u-64.11" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejAndrzejZalucki">Musz臋 otwarcie przyzna膰, i偶 11 偶o艂nierzy, a wi臋c po艂owa z tej grupy, w og贸le nie powinno by艂o trafi膰 do wojska. Dla rzetelno艣ci dodam r贸wnie偶, i偶 w 11 przypadkach wcze艣niej wiedziano w jednostce wojskowej, 偶e 偶o艂nierze ci uczyli si臋 w szko艂ach specjalnych, ujawnili to oni sami b膮d藕 ich rodzice, psychiatra b膮d藕 psycholog w jednostce wojskowej. Z punktu widzenia formalnoprawnego pozosta艂e 11 przypadk贸w ujawniono jednak w wyniku przeprowadzonej akcji selekcyjnej. Warto tu podkre艣li膰, 偶e ponad po艂owa z tej grupy 偶o艂nierzy mia艂a trudno艣ci w nauce regulaminu, opanowaniu wiedzy technicznej itp. Dlatego te偶 dow贸dcy przesun臋li ich na stanowiska odpowiadaj膮ce ich mo偶liwo艣ciom psychofizycznym. Bardzo ch臋tnie podejmuj膮 oni prac臋 w kuchni czy inne czynno艣ci pomocnicze, np. jako przewodnicy ps贸w.</u>
          <u xml:id="u-64.12" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejAndrzejZalucki">Mo偶na si臋 zastanawia膰, czy 22 偶o艂nierzy - absolwent贸w szk贸艂 specjalnych, dla kt贸rych 藵sito藵 rejonowych komisji lekarskich w czasie poboru okaza艂o si臋 nieskuteczne, to du偶o czy ma艂o. Zaryzykowa艂bym twierdzenie, i偶 jest to do pewnego stopnia dopuszczalny b艂膮d. Stanowili oni bowiem 0,2 promila wcielonych do wojska w 1995 r. Mo偶na mie膰 wiele zastrze偶e艅 do dzia艂alno艣ci rejonowych komisji lekarskich w okresie poboru, ale fakty 艣wiadcz膮, i偶 obraz, jaki usi艂uje si臋 tworzy膰 w obiegowej opinii, jest dla tych komisji krzywdz膮cy. Wszyscy wiemy i wielokrotnie by艂o to m贸wione z trybuny sejmowej, 偶e zdarzaj膮ce si臋 b艂臋dy w orzekaniu zdolno艣ci poborowych do s艂u偶by wojskowej cz臋sto maj膮 swoje 藕r贸d艂a w uwarunkowaniach obiektywnych. Nie chc膮c przed艂u偶a膰 czasu swojego wyst膮pienia, nie b臋d臋 ich po raz kolejny wymienia艂. Przyj臋ta w ubieg艂ym miesi膮cu przez Wysok膮 Izb臋 rezolucja, wzywaj膮ca rz膮d do wprowadzenia zmian w funkcjonowaniu rejonowych komisji lekarskich i komisji poborowych, przyspieszy dzia艂ania w zakresie eliminowania tego rodzaju przypadk贸w.</u>
          <u xml:id="u-64.13" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejAndrzejZalucki">Pragn臋 zapewni膰 Wysok膮 Izb臋, i偶 niezale偶nie od wszystkich innych zabieg贸w prawnoorganizacyjnych b臋dziemy starali si臋 r贸wnie偶 uczyni膰 skuteczniejsz膮 dzia艂alno艣膰 komisji przyj臋膰 poborowych w chwili wcielania ju偶 w jednostce wojskowej. Nie ukrywam jednak, 偶e nie jest to sprawa 艂atwa. W ka偶dej bowiem takiej komisji powinien - nie ulega to najmniejszej w膮tpliwo艣ci - znajdowa膰 si臋 specjalista psycholog. W chwili obecnej armii na to nie sta膰. Mimo to staramy si臋 jak najwi臋ksz膮 liczb臋 wcielonych obejmowa膰 dodatkowymi badaniami prowadzonymi przez wojskowe komisje lekarskie. W 1994 r. tymi badaniami obj臋to ponad 60 tys. nowo wcielonych, w ubieg艂ym roku ju偶 ponad 70 tys. Jest to ogromny wysi艂ek i ogromne dodatkowe koszty, kt贸re wojsko ponosi, chc膮c do minimum ograniczy膰 przypadki pe艂nienia s艂u偶by przez m艂odych ludzi, kt贸rzy z przyczyn zdrowotnych s艂u偶by tej nie powinni pe艂ni膰.</u>
          <u xml:id="u-64.14" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejAndrzejZalucki">Konkluduj膮c - w pe艂ni doceniamy trosk臋 pana pos艂a Ryszarda Nowaka, dzi臋ki jego uporowi i dociekliwo艣ci wszyscy u艣wiadomili艣my sobie ostro艣膰 problemu, o jakim tutaj jest mowa. Ma racj臋 pan pose艂, 偶e nale偶y zrobi膰 znacznie wi臋cej ni偶 do tej pory, aby do wojska nie trafia艂y osoby, kt贸re nie odpowiadaj膮 kryteriom zdrowotnym - czy to pod wzgl臋dem fizycznym, czy psychicznym. Wiem r贸wnie偶, 偶e - cho膰 stara艂em si臋 przedstawi膰 zagadnienie jak najrzetelniej - zaprezentowane przeze mnie dane statystyczne, liczby i wska藕niki nie oddaj膮 ca艂ego obrazu. By膰 mo偶e w dalszym ci膮gu pe艂ni膮 s艂u偶b臋 wojskow膮 osoby, kt贸re powinny by膰 z niej zwolnione. Dlatego b臋dziemy spraw臋 nadal wyja艣nia膰. Przewidujemy wydanie stosownych decyzji w tym zakresie przez ministra obrony narodowej. Pocz膮tki zosta艂y zatem zrobione. Nowym wa偶nym impulsem jest rezolucja Wysokiej Izby. Propozycje nowych rozwi膮za艅 i zabezpiecze艅 systemowych zawiera projekt ustawy o obowi膮zku wojskowym i innych powinno艣ciach obronnych. Nasz膮 wielk膮 trosk膮 pozostaje niew膮tpliwa potrzeba nasycenia armii, w szerszym ni偶 dot膮d zakresie, specjalistami - psychologami i pedagogami. Pragn臋 poinformowa膰, 偶e w Ministerstwie Obrony Narodowej podj臋te zosta艂y dzia艂ania zwi膮zane z realizacj膮 w wojsku zada艅 wynikaj膮cych z ustawy o ochronie zdrowia psychicznego.</u>
          <u xml:id="u-64.15" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejAndrzejZalucki">Na zako艅czenie chcia艂bym wyrazi膰 nadziej臋, i偶 Wysoka Izba i pan pose艂 Ryszard Nowak uznaj膮 moje wyst膮pienie za wystarczaj膮c膮 odpowied藕 na pytania zawarte w uzasadnieniu jego interpelacji. Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋 panu podsekretarzowi stanu.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Czy teraz pan pose艂 Ryszard Nowak chcia艂by prosi膰 o jakie艣 wyja艣nienia uzupe艂niaj膮ce?</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#PoselRyszardNowak">(Tak, oczywi艣cie. Ile mam - 5 minut w tej cz臋艣ci?)</u>
          <u xml:id="u-65.3" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Nie - jestem szczery - pan pose艂 nie ma ogranicze艅, ale prosi艂bym, 偶eby tego nie nadu偶ywa膰.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#PoselRyszardNowak">W takim razie skr贸c臋 wypowied藕, bo koledzy te偶 czekaj膮. Zajmie mi to 3 minuty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Ograniczenia ma odpowiadaj膮cy.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Prosz臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#PoselRyszardNowak">Panie Marsza艂ku! Wysoki Sejmie! Ponad rok temu zacz臋艂y dociera膰 do mnie sygna艂y o wcielaniu w szeregi Wojska Polskiego absolwent贸w szk贸艂 specjalnych. Dostawa艂em w tej sprawie dziesi膮tki list贸w z ca艂ej Polski, z r贸偶nych region贸w. Nie mo偶na powiedzie膰, 偶e np. z po艂udnia Polski przychodzi艂o du偶o list贸w, natomiast z p贸艂nocy - mniej. Jako艣 si臋 to dziwnie r贸wnomiernie roz艂o偶y艂o.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#PoselRyszardNowak">Na moje pierwsze interwencje dotycz膮ce tego problemu minister obrony narodowej stanowczo odpowiedzia艂, 偶e w wojsku nie ma absolwent贸w szk贸艂 specjalnych, z upo艣ledzeniem umys艂owym w stopniu lekkim. Takie by艂o oficjalne stanowisko MON. Ale przecie偶 na moje r臋ce w dalszym ci膮gu nap艂ywa艂y listy alarmuj膮ce o wcielaniu absolwent贸w szk贸艂 specjalnych w szeregi armii. Aby dowiedzie膰 si臋 ca艂ej prawdy, wystosowa艂em do dyrektor贸w 200 szk贸艂 specjalnych w ca艂ej Polsce pisma z zapytaniem, czy absolwenci tych szk贸艂 s膮 wcielani do wojska. Odpowiedzi, jakie otrzyma艂em, by艂y przera偶aj膮ce. Dok艂adnie s艂ucha艂em, co pan minister m贸wi艂. Podam przyk艂ady, o kt贸rych pan minister nie powiedzia艂 - cztery, 偶eby to zobrazowa膰.</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#PoselRyszardNowak">Zasadnicza Szko艂a Zawodowa Specjalna w Bytomiu - w ostatnim czasie a偶 30% upo艣ledzonych umys艂owo otrzyma艂o kategori臋 A. Drugi przyk艂ad: Zesp贸艂 Szk贸艂 Specjalnych w Chorzowie - oko艂o 45% otrzyma艂o ostatnio kategori臋 A. Ostatnio, czyli chodzi o rok poprzedni (o bie偶膮cym roku nie m贸wi臋). Trzeci przyk艂ad, ca艂kiem nowy: Zesp贸艂 Szk贸艂 Specjalnych w Czechowicach-Dziedzicach - oko艂o 50% otrzyma艂o ostatnio kategori臋 A. I ostatni przyk艂ad: Specjalny O艣rodek Szkolno-Wychowawczy w Kro艣nie - r贸wnie偶 oko艂o 50% otrzyma艂o ostatnio kategori臋 A. Wi臋cej przyk艂ad贸w nie b臋d臋 podawa艂.</u>
          <u xml:id="u-68.3" who="#PoselRyszardNowak">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Chcia艂bym przypomnie膰, 偶e wyniki mojego sonda偶u, przeprowadzonego w艣r贸d dyrektor贸w szk贸艂 specjalnych, przedstawi艂em kilkakrotnie z trybuny sejmowej. W贸wczas minister obrony narodowej przyzna艂 wreszcie, 偶e zdarzaj膮 si臋 jednak wypadki wcielania takich os贸b do wojska, ale niestety komisje poborowe s膮 bezradne, poniewa偶 upo艣ledzeni umys艂owo w stopniu lekkim zatajaj膮 ten fakt. Zaproponowa艂em wtedy ministrowi obrony narodowej bardzo proste rozwi膮zanie tego problemu, polegaj膮ce na tym, aby dyrektorzy szk贸艂 specjalnych wysy艂ali corocznie do wszystkich wojskowych komend uzupe艂nie艅 listy swoich absolwent贸w. M贸j pomys艂 zosta艂 zaakceptowany, a Sztab Generalny Wojska Polskiego pod koniec 1995 r. wyda艂 dodatkowo rozkaz, by zaprzestano wcielania do armii os贸b upo艣ledzonych umys艂owo w stopniu lekkim. Wydawa艂o si臋, 偶e problem zosta艂 rozwi膮zany.</u>
          <u xml:id="u-68.4" who="#PoselRyszardNowak">Ponadto Ministerstwo Obrony Narodowej w wyniku moich interwencji podj臋艂o dzia艂ania w celu odszukania - o czym ju偶 pan minister m贸wi艂 - w szeregach armii os贸b z upo艣ledzeniem umys艂owym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Panie po艣le, najmocniej przepraszam, ale pan odczytuje w tej chwili jaki艣 d艂u偶szy tekst. Ma pan natomiast prawo poprosi膰 o wyja艣nienia. Prosi艂bym wi臋c, 偶eby nawet uzasadniaj膮c swoje stanowisko, zmierza艂 pan pose艂 do sformu艂owania pro艣by o wyja艣nienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#PoselRyszardNowak">Akurat zbli偶y艂em si臋 do zapytania. To by艂 wst臋p.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Ale pan tylko si臋 zbli偶y艂...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#PoselRyszardNowak">Na szcz臋艣cie...</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#PoselRyszardNowak">Znaleziono oko艂o 20 os贸b. Pan minister m贸wi艂, 偶e 22 osoby. S艂ysza艂em ostatnio, 偶e 28 os贸b. R贸偶nie jest to podawane przez r贸偶nych przedstawicieli czy to Sztabu Generalnego, czy Ministerstwa Obrony Narodowej. Dlatego te偶 pragn臋 zapyta膰 pana ministra, jak w praktyce wygl膮da艂y poszukiwania absolwent贸w szk贸艂 specjalnych s艂u偶膮cych w wojsku, poniewa偶 oficerowie Wojska Polskiego, z kt贸rymi rozmawia艂em na ten temat, nie potwierdzili, aby w ich jednostkach wojskowych przeprowadzono jakiekolwiek poszukiwania. A tych rozm贸w przeprowadzi艂em naprawd臋 bardzo du偶o. Nie spotka艂em si臋 nawet z jednym takim przypadkiem, 偶eby kto艣 przyjecha艂 i sprawdza艂, czy aby w danej jednostce nie s艂u偶y absolwent szko艂y specjalnej.</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#PoselRyszardNowak">Chcia艂bym r贸wnie偶 zapyta膰: Dlaczego wci膮偶 nadchodz膮 do mnie listy od rodzic贸w, kt贸rzy alarmuj膮, 偶e ich upo艣ledzone umys艂owo dzieci posz艂y lub p贸jd膮 do wojska? Sk膮d bior膮 si臋 te listy, skoro Ministerstwo Obrony Narodowej od kilku dobrych miesi臋cy twierdzi, 偶e sprawa zosta艂a definitywnie za艂atwiona?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Bardzo prosz臋, panie ministrze. Prosz臋, bo to by艂a pro艣ba o dodatkowe wyja艣nienia, a do dyskusji przyst膮pimy za chwil臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejAndrzejZalucki">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Panie Po艣le! Chcia艂bym zwr贸ci膰 uprzejmie uwag臋 na pewn膮 r贸偶nic臋, je艣li chodzi o przyznanie przez komisj臋 kategorii kandydatowi, poborowemu i moment wcielenia do wojska. Pan doskonale wie o tym, 偶e istnieje du偶a grupa os贸b, kt贸re maj膮 kategori臋 A, i ta grupa nigdy do wojska nie jest wcielona. My m贸wimy o dw贸ch r贸偶nych danych. Pana dane opieraj膮 si臋 na informacjach ze szk贸艂 specjalnych, o tym, i偶 w Bytomiu 30% upo艣ledzonych- przyznaj臋, 偶e sprawdzali艣my i nasze dane s膮 inne, ale sprawdzimy dok艂adnie to jeszcze raz, je艣li pan pozwoli, te 4 przypadki: Bytomia, Chorzowa, Czechowic-Dziedzic i Krosna - 30% absolwent贸w danego rocznika szko艂y specjalnej uzyska艂o kategori臋 A. Ja z kolei m贸wi臋 o tych, kt贸rzy obecnie s膮 w wojsku, maj膮 kategori臋 A i pochodz膮 z tego 艣rodowiska. S膮 to dwie r贸偶ne sprawy.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejAndrzejZalucki">Pan r贸wnie偶 doskonale wie, 偶e nie minister obrony narodowej ani nie Ministerstwo Obrony Narodowej odpowiada za przyznawanie kategorii i za sam pob贸r do wojska. Nadz贸r nad tym ma administracja pa艅stwowa i minister spraw wewn臋trznych.</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejAndrzejZalucki">Je艣li chodzi o liczb臋 22 os贸b, informacja, na kt贸r膮 si臋 powo艂uj臋, zosta艂a potwierdzona przez Sztab Generalny, nie jest to informacja, kt贸ra powsta艂a w murach Ministerstwa Obrony Narodowej. Musz臋 pana absolutnie zapewni膰, 偶e o tak膮 w艂a艣nie liczb臋 mi chodzi艂o.</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejAndrzejZalucki">Kolejna sprawa dotyczy listy absolwent贸w wysy艂anych przez poszczeg贸lnych dyrektor贸w do komisji uzupe艂nie艅 czy komisji poborowej. Wie pan r贸wnie dobrze jak ja, poniewa偶 na ten temat tak偶e z tej trybuny m贸wi艂o si臋 niejednokrotnie, i偶 od kilku lat obowi膮zuje zasada, kt贸ra praktycznie rzecz bior膮c pozbawia komisje tego rodzaju informacji. Komisje poborowe nie uzyskuj膮 informacji o chorobach, nie otrzymuj膮 ankiet uczni贸w; to mia艂o miejsce dawniej, odeszli艣my od tej zasady, uznaj膮c s艂usznie, i偶 w pa艅stwie demokracji - pa艅stwie prawa jest to zjawisko, kt贸re nie powinno mie膰 miejsca. Jest to kwestia dyskusyjna, poniewa偶 rzeczywi艣cie tego rodzaju materia艂y by艂yby po偶yteczne i poszerza艂yby wiedz臋 komisji, niew膮tpliwie u艂atwia艂yby jej zadania, ale to samo odnosi si臋, na przyk艂ad, do wykazu list centralnego rejestru skazanych - listy te nie s膮 udost臋pniane komisjom poborowym.</u>
          <u xml:id="u-74.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejAndrzejZalucki">Chcia艂bym podkre艣li膰 raz jeszcze, panie po艣le, 偶e my sobie szalenie cenimy pa艅skie uwagi, kt贸re zg艂asza艂 pan z trybuny sejmowej. One rzeczywi艣cie u艣wiadomi艂y nam rang臋 tego problemu i nie o艣mieli艂bym si臋 nigdy twierdzi膰, 偶e w armii nie ma ludzi, o kt贸rych dzisiaj mowa. By膰 mo偶e jest to wi臋cej ni偶 22 osoby. Musz臋 jednak panu tak偶e powiedzie膰, 偶e jest spora grupa m艂odych ludzi z tego 艣rodowiska, kt贸rzy 艣wiadomie zatajaj膮 fakt, i偶 s膮 absolwentami szk贸艂 specjalnych. Uwa偶aj膮 oni, i trudno im si臋 dziwi膰, 偶e powo艂anie ich do wojska i fakt, 偶e w nim funkcjonuj膮, 艣wiadczy niejako o tym, 偶e odrzuca si臋 - 偶e tak powiem - t臋 ich chorob臋. Jest to szalenie trudny problem. Mo偶emy go weryfikowa膰 dopiero maj膮c tych poborowych w wojsku, i prowadzimy tego rodzaju prace.</u>
          <u xml:id="u-74.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejAndrzejZalucki">Chcia艂bym r贸wnie偶 pana poinformowa膰, i偶 w najbli偶szym czasie - doceniaj膮c potrzeb臋 funkcjonowania s艂u偶by psycholog贸w, a tak偶e psychiatr贸w w wojsku oraz maj膮c 艣wiadomo艣膰 tego, i偶 jest to zwi膮zane z kosztami - podejmiemy dzia艂ania w celu stworzenia mechanizm贸w, kt贸re pomog膮 nam poprzez te s艂u偶by eliminowa膰 takie zjawiska. Niemniej zjawisko to istnieje, istnia艂o i podejrzewam - niestety z b贸lem to przyznaj臋 - 偶e istnie膰 b臋dzie. Nie uda nam si臋 nigdy doj艣膰 do opcji zerowej, aczkolwiek bardzo by艣my sobie tego wsp贸lnie 偶yczyli. Bogate, zawodowe armie Europy Zachodniej tak偶e nie pozbawione s膮 problem贸w w tym zakresie, o czym m贸wili艣my tutaj przed kilkoma tygodniami, dyskutuj膮c nad rezolucj膮 Komisji Zdrowia przedstawian膮 Wysokiej Izbie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋 panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Przechodzimy do dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Czy kto艣 z pa艅stwa pos艂anek i pos艂贸w pragnie zabra膰 g艂os w dyskusji?</u>
          <u xml:id="u-75.3" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Zg艂asza si臋 pan pose艂 Nowak, pani pos艂anka B艂膮dek, pan pose艂 Zieli艅ski, pan pose艂 Nowicki. Bardzo bym prosi艂 o zabranie g艂osu mo偶e w tej w艂a艣nie kolejno艣ci.</u>
          <u xml:id="u-75.4" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Tym razem chc臋 przypomnie膰, 偶e wyst膮pienie trzeba ograniczy膰 do 5 minut, a ewentualne drugie wyst膮pienie do 3 minut.</u>
          <u xml:id="u-75.5" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Pan pose艂 Ryszard Nowak, prosz臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#PoselRyszardNowak">Panie ministrze, dzisiaj przeanalizowa艂em chyba 8 albo 9 oficjalnych pism od ministra obrony narodowej w sprawie powo艂ywania absolwent贸w szk贸艂 specjalnych. Niedawno dosta艂em jeszcze list od ministra spraw wewn臋trznych pana Zbigniewa Siemi膮tkowskiego. Jestem zdumiony, gdy偶 w ka偶dym li艣cie wyst臋puje w zasadzie pewnego rodzaju wahanie si臋 jednego lub drugiego resortu. W jednym li艣cie pisze si臋, 偶e powinno si臋 ich bra膰 do wojska, a w drugim na odwr贸t. Wyczuwa si臋 w tych dw贸ch resortach wyra藕ne wahanie, tak偶e w ostatnim li艣cie od pana ministra spraw wewn臋trznych. Raz pan minister pisze, 偶e powinno si臋 ich bra膰 do wojska, innym razem, 偶e jego zdaniem - nie. Mam wra偶enie, 偶e pa艅stwo nie mog膮 zaj膮膰 stanowiska w tej sprawie i dlatego mo偶e oni id膮 do wojska, bo - w rzeczy samej - id膮. Prosz臋 pa艅stwa, te wszystkie dane, kt贸rymi dysponuj臋, nie s膮 wyssane z palca, przedstawia艂em je kilkakrotnie z trybuny sejmowej, opieraj膮c si臋 na listach od dyrektor贸w szk贸艂. Przecie偶 oni pisali do mnie dobrowolnie, nie zmusza艂em ich do tego. Pisze si臋, 偶e ci absolwenci powinni i艣膰 do wojska, bo to jest ich patriotyczny obowi膮zek i oni tego chc膮. Ja wiem, 偶e oni chc膮 i艣膰 do wojska, bo po raz pierwszy mog膮 wszystkim pokaza膰, 偶e s膮 normalni, a przez ca艂e 偶ycie byli, jak to si臋 nie艂adnie m贸wi, do艂owani. Wy艣miewano si臋 z nich na podw贸rku, w szkole, nawet rodze艅stwo. Kiedy id膮 do wojska, mog膮 wszystkim pokaza膰: widzicie, tamten nie poszed艂, dziesi膮ty nie poszed艂 do wojska, a ja poszed艂em. Ale chwileczk臋, nie mo偶na tak po prostu uwzgl臋dnia膰 tego, czy oni chc膮 i艣膰, czy nie. Zapomnieli艣my, 偶e osoba z upo艣ledzeniem umys艂owym w stopniu lekkim nie przekracza poziomu intelektualnego 12-latka prawid艂owo rozwini臋tego umys艂owo. To co, 12-latek dostanie pistolet maszynowy, a mo偶e jeszcze jak膮艣 rakiet臋 odpali? Nie wiem. Musimy si臋 nad tym zastanowi膰. W ko艅cu musimy powiedzie膰 twardo - id膮 albo nie. A tak, ci膮gle jeste艣my niepewni.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#PoselRyszardNowak">Nie wiem, czy pan minister widzia艂 tak膮 osob臋 z upo艣ledzeniem umys艂owym, kt贸ra ma wojsko ju偶 za sob膮. Dam panu tylko jeden przyk艂ad. Rozmawia艂em i z takim ch艂opakiem, i z jego rodzicami. Mog臋 poda膰 ten przyk艂ad. Pan Piotr Bukraba, absolwent szko艂y specjalnej z Jeleniej G贸ry (pa艅stwo sprawdzali t臋 szko艂臋), zosta艂 wcielony do wojska jako dobrze funkcjonuj膮cy w spo艂ecze艅stwie m艂ody cz艂owiek, kt贸ry wchodzi w doros艂e 偶ycie. Ma艂o tego, jako upo艣ledzony w stopniu lekkim uzyska艂 papiery mechanika i nawet - co jest rzadko艣ci膮 - zdoby艂 prawo jazdy. Co sta艂o si臋 z nim po wcieleniu do jednostki wojskowej? Prosz臋 do niego pojecha膰 i zobaczy膰: g艂臋bokie upo艣ledzenie umys艂owe. Nie mo偶e nawet sam wyj艣膰 na podw贸rko. Doprowadzi艂o do tego wojsko. Jako艣 wszyscy ju偶 zapomnieli艣my, czym jest wojsko. Wojsko to s膮, niestety, stresy, i to du偶e. Tego si臋 nigdy nie uniknie. W parlamencie te偶 s膮 stresy, ale my m贸wimy w tej chwili o wojsku. A wi臋c ch艂opcy z upo艣ledzeniem umys艂owym w stopniu lekkim nie powinni i艣膰 do wojska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Czy pan pose艂 ju偶 sko艅czy艂?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#PoselRyszardNowak">Jeszcze tylko p贸艂 minuty. Coraz cz臋艣ciej rodzice tych m艂odych ch艂opc贸w, tych nieszcz臋艣nik贸w, kt贸rzy ju偶 przeszli wojsko, pytaj膮: kiedy nam wojsko wyp艂aci za to odszkodowanie? W艂a艣nie za to, 偶e oni byli w wojsku i ich choroba pog艂臋bi艂a si臋 pod wp艂ywem tych stres贸w. Musimy si臋 nad tym zastanowi膰, bo te osoby ju偶 si臋 o to upominaj膮.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#PoselRyszardNowak">Chcia艂bym zapyta膰 pana ministra o statystyk臋 uwzgl臋dniaj膮c膮 liczb臋 os贸b upo艣ledzonych umys艂owo w stopniu lekkim, kt贸re wcielono do wojska w ci膮gu ostatnich 40 lat. Jak to si臋 ma w stosunku do obecnej sytuacji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Bardzo prosz臋, pani pos艂anka Lidia B艂膮dek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#PoselLidiaBladek">Panie Marsza艂ku! Panie Ministrze! Powiedzia艂 pan, 偶e s膮 przypadki, 偶e cz臋艣膰 os贸b powo艂anych do wojska nie powinna tam trafi膰. Powiedzia艂 pan, 偶e MON podejmie jakie艣 dzia艂ania. Niestety, nie skonkretyzowa艂 pan, jakie to b臋d膮 dzia艂ania. W zwi膮zku z tym chc臋 zapyta膰, jakie zmiany Ministerstwo Obrony Narodowej wprowadzi w funkcjonowaniu komisji poborowych, aby wyeliminowa膰 takie przypadki, b膮d藕 te偶 jakie b臋d膮 decyzje wydane przez ministra obrony narodowej w tym zakresie, aby takie sytuacje przynajmniej ograniczy膰. Poprosi艂abym o bardzo konkretn膮 i rzeczow膮 odpowied藕, a nie o og贸lniki, jakimi do tej pory pan si臋 pos艂uguje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Prosz臋 teraz pana pos艂a Tadeusza Zieli艅skiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#PoselTadeuszJacekZielinski">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! W kontek艣cie odpowiedzi pana ministra na pytanie pana pos艂a Nowaka pojawi艂a si臋 pewna niejasno艣膰. Ot贸偶 pan pose艂 Nowak stwierdzi艂, i偶 na skutek jego interwencji Sztab Generalny b臋dzie pozyskiwa艂 od szk贸艂 specjalnych wykaz absolwent贸w tych szk贸艂, co ma uniemo偶liwi膰 powo艂ywanie ich absolwent贸w do wojska. Z kolei pan minister powiedzia艂, i偶 tego typu praktyka jego zdaniem narusza艂aby zasady pa艅stwa demokratycznego. Rozumiem - prawo tych os贸b do prywatno艣ci. W zwi膮zku z tym mam pytanie: jak de facto wygl膮da sytuacja? Czy Sztab Generalny uzyskuje takie informacje? Czy Sztab Generalny nic w tej sprawie nie zrobi艂? Jaki jest stan faktyczny?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Pan pose艂 J贸zef Nowicki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#PoselJozefNowicki">Panie Marsza艂ku! Panie Ministrze! Pan minister przytoczy艂 w swojej odpowiedzi takie dwie wielko艣ci - na 108 tys. wciele艅 do zasadniczej s艂u偶by 22 przypadki upo艣ledzenia umys艂owego. Jednocze艣nie m贸wi艂 pan o tym, 偶e 偶o艂nierze ci przesuni臋ci zostali do s艂u偶by pomocniczej. Wobec tego chcia艂bym zapyta膰, czy to przesuni臋cie jest r贸wnoznaczne z tym, 偶e b臋d膮 oni odsuni臋ci od broni? I czy nie pro艣ciej by艂oby tych 偶o艂nierzy po prostu zwolni膰 ze s艂u偶by zasadniczej?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Czy kto艣 jeszcze chcia艂by zabra膰 g艂os? Nie.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#WicemarszalekMarekBorowski">W takim razie bardzo prosz臋, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejAndrzejZalucki">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! M贸wi艂 pan pose艂 o tym, i偶 otrzymuje r贸偶ne listy od r贸偶nych ministr贸w w r贸偶nym czasie, w kt贸rych obserwuje pewne wahania ze strony resort贸w, czy bra膰 do wojska, czy te偶 nie bra膰. Og贸lnie stwierdza pan brak stanowiska w tym zakresie ze strony Ministerstwa Obrony Narodowej i Ministerstwa Spraw Wewn臋trznych. Mog臋 pana zapewni膰 w imieniu kierownictwa Ministerstwa Obrony Narodowej, i偶 zale偶y nam bardzo na tym, aby do armii trafiali tylko ludzie zdrowi. Nie mog臋 te偶, panie po艣le, zaakceptowa膰 tezy, kt贸ra sk艂ania si臋 do prezentowania opinii, i偶 mamy do czynienia z armi膮 chor膮 - jak pan to okre艣li艂 11 kwietnia - gdy偶 twierdzi si臋, 偶e 20 do 40% stanu osobowego armii to 偶o艂nierze chorzy, a skoro tak, to dlaczego polskie spo艂ecze艅stwo ma p艂aci膰 podatki na chor膮, a wskutek tego nieskuteczn膮 armi臋. Z tej trybuny podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewn臋trznych polemizowa艂 z panem, twierdz膮c, 偶e nie odpowiada to prawdzie, 偶e jest to dalekie od rzeczywisto艣ci. Uwa偶am, 偶e r贸wnie偶 jest to ze wszech miar krzywdz膮ce dla armii. Zapewniam pana, 偶e zale偶y nam na tym, aby tego rodzaju zjawisk w armii nie by艂o, a je艣li one s膮 - aby by艂y skutecznie eliminowane.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejAndrzejZalucki">Kilkakrotnie prosi艂em pana osobi艣cie o rozmow臋 - ceni膮c sobie pa艅skie uwagi w tym zakresie - zapraszaj膮c do nas, aby wsp贸lnie zastanowi膰 si臋 nad tym niezwykle z艂o偶onym i trudnym problemem. Pa艅skie do艣wiadczenie w tym zakresie by艂oby ze wszech miar nam pomocne. Nie uzyska艂em z pana strony odpowiedzi na te pro艣by. Ponownie kieruj臋 do pana t臋 propozycj臋 i zapraszam do wsp贸艂udzia艂u nad wypracowaniem najlepszych metod pracy w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejAndrzejZalucki">Niestety, nie potrafi臋 okre艣li膰 w procentach, jak w okresie 40-lecia, od roku 1945, kszta艂towa艂a si臋 w armii liczba os贸b upo艣ledzonych umys艂owo. Pr贸bowali艣my doj艣膰 do tych liczb, ale bezskutecznie. Mo偶na by oczywi艣cie przeprowadzi膰 tego rodzaju badania szczeg贸艂owe, wymaga艂yby one jednak ogromnego wysi艂ku ludzi i d艂ugiego czasu. Nie wiem, czy w efekcie by to cokolwiek da艂o. Warto by si臋 natomiast skoncentrowa膰 na tym, z czym mamy do czynienia obecnie.</u>
          <u xml:id="u-86.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejAndrzejZalucki">Je艣li chodzi o kwesti臋, kt贸r膮 pani pose艂 by艂a uprzejma poruszy膰, to chcia艂bym powiedzie膰, 偶e na ten temat Wysoka Izba wypowiada艂a si臋 11 kwietnia, przyjmuj膮c rezolucj臋 odnosz膮c膮 si臋 do funkcjonowania komisji lekarskich. Propozycje komisji sejmowych prezentowane by艂y Wysokiej Izbie. Odpowiada艂 na to pytanie pan wiceminister Zimowski, zwracaj膮c uwag臋 jedynie na fakt, i偶 wi膮偶e si臋 to, niestety, z kosztami. Pos艂ugiwali艣my si臋 r贸偶nymi cyframi, kt贸re wskazywa艂y na to, 偶e koszty si臋gaj膮 wysokich kwot. Niemniej powo艂ywanie rejonowych, funkcjonuj膮cych przez ca艂y rok przychodni czy o艣rodk贸w naboru i przed艂u偶enie tym samym czasu badania poborowych niew膮tpliwie powinno przynie艣膰 pozytywne efekty w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-86.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejAndrzejZalucki">Pada艂y z tej sali propozycje, ze strony bodaj偶e w艂a艣nie pana pos艂a Nowaka, dotycz膮ce potrzeby funkcjonowania w Polsce 25 tego rodzaju o艣rodk贸w. M贸wi艂o si臋, i偶 na jeden taki o艣rodek potrzebna jest kwota rz臋du 15 mld starych z艂otych. S膮 to wi臋c koszty niebagatelne, a dochodz膮 do nich jeszcze wydatki zwi膮zane z funkcjonowaniem o艣rodka.</u>
          <u xml:id="u-86.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejAndrzejZalucki">Je艣li chodzi o dzia艂ania, kt贸re zamierza podj膮膰 Ministerstwo Obrony Narodowej, to mia艂em na my艣li przede wszystkim zaktywizowanie dzia艂alno艣ci na rzecz zwi臋kszenia liczby psycholog贸w w wojsku. Niestety, wci膮偶 jest to liczba ma艂a. W tej chwili 藵fotografujemy藵 ten stan. Psycholog贸w jest za ma艂o, a powinni by膰 w ka偶dej jednostce - mamy tego 艣wiadomo艣膰. Zale偶y nam na tym, aby stworzy膰 system, kt贸ry wprowadzi psycholog贸w do wojska, dokona weryfikacji program贸w i narz臋dzi badawczych stosowanych w wojsku - tak jak to funkcjonuje w wielu krajach europejskich.</u>
          <u xml:id="u-86.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejAndrzejZalucki">Obecnie psycholog贸w mamy, praktycznie bior膮c, w pracowniach i o艣rodkach okr臋g贸w wojskowych i rodzaj贸w si艂 zbrojnych. S膮 to nie tylko psychologowie, ale tak偶e osoby o wykszta艂ceniu pedagogicznym. Pozytywny jest natomiast fakt, i偶 zwi臋ksza si臋 z roku na rok liczba oficer贸w podejmuj膮cych studia psychologiczne. I to mo偶e napawa膰 optymizmem. My艣l臋, 偶e nale偶a艂oby uruchomi膰 takie instrumenty, kt贸re by u艂atwia艂y oficerom podejmowanie tego rodzaju decyzji i ko艅czenie studi贸w. Nie funkcjonuje centralna pracownia psychologiczna, kt贸ra istnia艂a przed kilkoma laty, przesta艂 dzia艂a膰 zak艂ad psychologii s艂u偶by i pracy w Wojskowej Akademii Medycznej w 艁odzi i to s膮, niestety, niekorzystne zjawiska. Jeste艣my r贸wnie偶 przekonani o potrzebie wprowadzenia psychologii jako przedmiotu w szko艂ach wojskowych, w szko艂ach oficerskich, podoficerskich, kszta艂c膮cych kadr臋 dla wojska, ale na efekty w tym zakresie - m贸wi臋 o psychologii wychowania, a nie psychologii klinicznej, bo z t膮 jest zdecydowanie lepiej - b臋dziemy musieli poczeka膰.</u>
          <u xml:id="u-86.7" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejAndrzejZalucki">Odpowiadaj膮c na pytanie pana pos艂a, przyznaj臋, i偶 nie znane jest mi stanowisko Sztabu Generalnego. Je艣li pan pose艂 pozwoli, to sprawdz臋 i przeka偶臋 panu bezpo艣rednio informacj臋, czy by艂a dyspozycja ze strony Sztabu Generalnego, aby dyrektorzy szk贸艂 specjalnych przesy艂ali tego rodzaju wykazy swoich absolwent贸w do komisji poborowych. Ja opieram si臋 na stanowisku, jakie z tej trybuny prezentowa艂 swego czasu minister obrony narodowej, zwracaj膮c uwag臋 na to, i偶 jest to niew膮tpliwie utrudnienie w pracy komisji wojskowych i dzia艂alno艣ci w zakresie poboru - nie wojska, bo nie wojsko organizuje pob贸r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Podejrzewam, 偶e nie odpowiedzia艂 pan jeszcze na pytanie pana pos艂a Nowickiego. Pytanie by艂o takie: czy informacja o przesuni臋ciu do s艂u偶by pomocniczej oznacza, 偶e b臋d膮 藵odstawieni藵 od broni, czy te偶 nie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejAndrzejZalucki">Tak, nie ulega dla mnie najmniejszej w膮tpliwo艣ci, 偶e jest to odsuni臋cie od mo偶liwo艣ci dysponowania broni膮. Zgadzam si臋 z panem pos艂em, 偶e znacznie korzystniejsz膮 decyzj膮 by艂oby po prostu zwolnienie tych ludzi z wojska. Podzielam ten pogl膮d. My艣l臋, 偶e zadzia艂a艂y tutaj pewne czynniki, by膰 mo偶e tak偶e i ze strony samych poborowych, poniewa偶 mamy przyk艂ady tego rodzaju, 偶e ci ludzie niejednokrotnie nie chc膮 odchodzi膰 z wojska. Musz臋 stwierdzi膰, i偶 np. szczeg贸lnie w rejonach o wysokim stopniu bezrobocia ze strony tej grupy m艂odzie偶y, kt贸ra ma niejednokrotnie 艣wiadomo艣膰, i偶 nie powinna odbywa膰 czy nie kwalifikuje si臋 do odbycia s艂u偶by wojskowej, jest du偶y nacisk, aby t臋 s艂u偶b臋 podejmowa膰, ze wzgl臋d贸w wy艂膮cznie materialnych - chc膮 odci膮偶y膰 rodzin臋 i najbli偶szych od ponoszenia ci臋偶ar贸w finansowych zwi膮zanych z ich utrzymaniem.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejAndrzejZalucki">Natomiast podaj膮c przyk艂ady, m贸wi艂em o tej grupie 22 absolwent贸w szk贸艂 specjalnych, kt贸rych wychwycili艣my w ostatnim czasie w wojsku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋 panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Czy kt贸rekolwiek pytanie zosta艂o wed艂ug pytaj膮cych pomini臋te, tzn. nie udzielono odpowiedzi na jakie艣 pytanie?</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Pan pose艂 Ryszard Nowak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#PoselRyszardNowak">Pan minister nie odpowiedzia艂 mi na dwa pytania. Nie by艂o mowy o odszkodowaniach i jeszcze raz powt贸rz臋 drugie pytanie. M贸wi艂em, 偶e dosta艂em prawie 10 pism. Sk膮d wi臋c ta rozbie偶no艣膰? Pisz膮 przedstawiciele tego samego resortu, a rozbie偶no艣膰 niesamowita. Panie ministrze, pan musi powiedzie膰, dlaczego rozbie偶no艣膰 jest a偶 taka. Ja tych pism nie pisa艂em. Przewa偶nie gdy minister wchodzi na m贸wnic臋, to pos艂owie go atakuj膮, a on si臋 t艂umaczy. Tym razem ja musz臋 si臋 wyt艂umaczy膰. Troch臋 mnie dziwi jedna sprawa. Najpierw mnie pa艅stwo oficjalnie zapraszaj膮, ja na te spotkania chodz臋, a p贸藕niej z m贸wnicy dowiaduj臋 si臋, 偶e nigdzie mnie nie ma. Przepraszam, panie ministrze, to pan nie wie, co si臋 dzieje w pana resorcie? Mam panu wymieni膰, gdzie by艂em, na jakich spotkaniach? Przepraszam, wydaje mi si臋 to troch臋 艣mieszne. Poda膰 2 czy 3 przyk艂ady z dw贸ch ostatnich tygodni - gdzie by艂em? Prosz臋 bardzo. Na zaproszenie WKU w Jeleniej G贸rze - rozmawia艂em z nimi; na zaproszenie Wojew贸dzkiego Sztabu Wojskowego - rozmawia艂em z nimi; kilkana艣cie dni temu je藕dzi艂em, je藕dzili艣my 艂adn膮 lanci膮 i sprawdzali艣my rejonowe komisje lekarskie. Prosz臋 bardzo, za 5 dni - we wtorek - zrobimy to samo. No, panie ministrze, przepraszam, ale musi pan wiedzie膰, co si臋 u pana dzieje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Prosz臋 bardzo, mo偶e pan minister uzupe艂niaj膮co odpowie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejAndrzejZalucki">Panie Marsza艂ku! Szanowni Pa艅stwo! Wysoka Izbo! Z pe艂nym uznaniem odnosz臋 si臋 do faktu pana aktywno艣ci w wojsku. Doceniamy t臋 aktywno艣膰. Podkre艣lam to po raz kolejny. Zaprasza艂em pana na spotkanie, aby podzieli艂 si臋 pan swoimi wra偶eniami z tych spotka艅, z tych rozm贸w, aby podzieli艂 si臋 pan swoimi uwagami pod naszym adresem. Zapraszam pana w dalszym ci膮gu, to jest nadal aktualne. My si臋 za to nie obra偶amy, panie po艣le. Daleki jestem od tego, aby pana obra偶a膰 w tym zakresie. Nie o to chodzi. Wydaje mi si臋 jednak, 偶e wsp贸lnym wysi艂kiem mo偶emy zrobi膰 bardzo du偶o na rzecz wsp贸lnej sprawy. Ponawiam zatem zaproszenie do spotkania. Mamy zesp贸艂 ludzi, kt贸ry tym si臋 zajmuje. By膰 mo偶e nasza praca zmierza w b艂臋dnym, niedobrym kierunku. Je艣li uzna pan, 偶e mo偶na co艣 zmieni膰, naprawi膰 - b臋dziemy bardzo wdzi臋czni. Taka by艂a intencja mojej rozmowy z panem. Jestem nowym wiceministrem i zale偶a艂o mi na bardzo konkretnym i rzeczowym spotkaniu z panem, jako 偶e ma pan okre艣lone do艣wiadczenie w tym zakresie, zebra艂 pan odpowiedni膮 dokumentacj臋. To tyle, je艣li chodzi o odpowied藕 na to pytanie. Sprawa ta pozostaje w dalszym ci膮gu aktualna. Jeste艣my sk艂onni nawet pojawi膰 si臋 na miejscu w Jeleniej G贸rze - tam, gdzie pan uzna za stosowne - aby wsp贸lnie dokona膰 tego rodzaju przegl膮du w jednostkach, by naocznie przekona膰 si臋, 偶e materia艂y, kt贸rymi dysponujemy, kt贸re do nas oficjalnie wp艂ywaj膮, s膮 materia艂ami b艂臋dnymi i aby wyci膮gn膮膰 z tego okre艣lone wnioski. Tyle, je艣li chodzi o odpowied藕 w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieObronyNarodowejAndrzejZalucki">Natomiast odno艣nie do kwestii zwrotu nale偶no艣ci nie potrafi臋 panu w tej chwili odpowiedzie膰, jaka to jest skala i ilu os贸b to dotyczy艂o. Je艣li pan pozwoli, dam panu materia艂y w tej sprawie i przeka偶臋 informacje, jakie uda mi si臋 zebra膰. My艣l臋, 偶e za po艣rednictwem naszych kana艂贸w, poprzez Sztab Generalny i Ministerstwo Obrony Narodowej zbior臋 w miar臋 rzetelne, stosowne informacje, kt贸re panu przeka偶臋, na temat odszkodowania, na temat tego, jakie dzia艂ania by艂y podejmowane w tym zakresie, jaki jest stan na dzisiaj.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋 bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Zamykam dyskusj臋.</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Je偶eli nie us艂ysz臋 sprzeciwu, b臋d臋 uwa偶a艂, i偶 Sejm uzna艂 za wystarczaj膮c膮 odpowied藕 na interpelacj臋 pos艂a Ryszarda Nowaka.</u>
          <u xml:id="u-93.3" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Czy pan pose艂 Nowak zg艂asza sprzeciw?</u>
          <u xml:id="u-93.4" who="#PoselRyszardNowak">(Tak, sprzeciw.)</u>
          <u xml:id="u-93.5" who="#WicemarszalekMarekBorowski">W zwi膮zku z tym decyzj臋 w tej sprawie podejmiemy w stosownym czasie w g艂osowaniu, prawdopodobnie jutro.</u>
          <u xml:id="u-93.6" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Przyst臋pujemy obecnie do rozpatrzenia zapyta艅 poselskich.</u>
          <u xml:id="u-93.7" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Postawienie zapytania nie mo偶e trwa膰 d艂u偶ej ni偶 1 minut臋, udzielenie za艣 odpowiedzi - d艂u偶ej ni偶 5 minut. Nad zapytaniem i udzielon膮 odpowiedzi膮 nie przeprowadza si臋 dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-93.8" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Marsza艂ek Sejmu dopuszcza do postawienia zapyta艅 dodatkowych, przy czym uprawnienie to w pierwszej kolejno艣ci przys艂uguje sk艂adaj膮cemu zapytanie. Postawienie dodatkowego zapytania nie mo偶e trwa膰 d艂u偶ej ni偶 30 sekund, a 艂膮czna uzupe艂niaj膮ca odpowied藕 na dodatkowe zapytania nie mo偶e trwa膰 d艂u偶ej ni偶 5 minut.</u>
          <u xml:id="u-93.9" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Zapytanie pierwsze w sprawie mienia po偶ydowskiego w Polsce zg艂osi艂 pan pose艂 Andrzej G膮sienica-Makowski oraz grupa pos艂贸w z BBWR do prezesa Rady Ministr贸w. Odpowiedzi udzieli, z upowa偶nienia prezesa Rady Ministr贸w, minister spraw zagranicznych pan Dariusz Rosati.</u>
          <u xml:id="u-93.10" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Prosz臋, panie po艣le, o postawienie zapytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#PoselAndrzejGasienicaMakowski">Panie Marsza艂ku! Zanim zadam pytanie, zwracam si臋 z gor膮cym apelem do pana marsza艂ka i Prezydium Sejmu, by w trakcie obrad w trybie nadzwyczajnym i pilnym przedstawiciel rz膮du udzieli艂 wyja艣nie艅 spo艂ecze艅stwu na temat aktualnych pomiar贸w promieniotw贸rczo艣ci i radioaktywno艣ci na terenie ca艂ego kraju, gdy偶 od wczoraj docieraj膮 do nas niepokoj膮ce informacje i zapytania o ten poziom, kt贸ry jakoby przekroczy艂 dopuszczalne normy. Jest to wa偶na kwestia publiczna. Posiedzenie Sejmu odb臋dzie si臋 za dwa tygodnie, wi臋c prosiliby艣my o interwencj臋.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#PoselAndrzejGasienicaMakowski">Przechodz臋 do zapytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Rozumiem, 偶e to w trybie pozasejmowym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#PoselAndrzejGasienicaMakowski">Pozasejmowym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dobrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#PoselAndrzejGasienicaMakowski">Przechodz臋 do zapytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Panie ministrze, mo偶e pan usi膮dzie, bo by膰 mo偶e zapytanie troch臋 potrwa.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">(Mog臋 odpowiedzie膰 r贸wnie偶 na to pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#WicemarszalekMarekBorowski">To za chwil臋, panie ministrze, dobrze?</u>
          <u xml:id="u-99.3" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Tu jest miejsce, prosz臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-99.4" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Prosz臋 o sformu艂owanie zapytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#PoselAndrzejGasienicaMakowski">Zg艂aszam zapytanie. By艂o ono skierowane do pana premiera.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#PoselAndrzejGasienicaMakowski">Z kim przedstawiciele polskiego rz膮du prowadz膮 rozmowy w sprawie mienia po偶ydowskiego w Polsce i jakie s膮 uzgodnienia w tej kwestii? Ostatnio pojawiaj膮 si臋 r贸偶ne sprzeczne informacje dotycz膮ce mienia po偶ydowskiego i nikt tego jasno i rzeczowo nie wyja艣nia. Rozmowy odbywaj膮 si臋 zakulisowo, co powoduje podrywanie autorytetu instytucji pa艅stwa. Sprawa w艂asno艣ci jest kwesti膮 zasadnicz膮 dla ka偶dego narodu. Wszelkie niejasno艣ci w tym zakresie musz膮 by膰 przez rz膮d uczciwie i rzetelnie przedstawione opinii publicznej. Niepokoj膮co brzmi膮 wypowiedzi przedstawicieli 艣wieckich organizacji 偶ydowskich - zamieszczane ostatnio w naszej prasie - 偶e Polska b臋dzie przez nich publicznie atakowana i upokarzana, je艣li zwrot mienia po偶ydowskiego b臋dzie odwlekany. Jak wiadomo, tym organizacjom nie chodzi o zwrot maj膮tku prywatnego na rzecz tych organizacji, a nie tylko dla gmin 偶ydowskich. Problem ten ustawodawstwo wszystkich kraj贸w rozwi膮zuje w spos贸b jednoznaczny: w przypadku braku w艂a艣ciciela maj膮tek dziedziczy pa艅stwo lub gmina.</u>
          <u xml:id="u-100.2" who="#PoselAndrzejGasienicaMakowski">Zgodnie z dekretem z 8 marca 1946 r. mienie opuszczone przechodzi艂o na w艂asno艣膰 skarbu pa艅stwa. By艂 dziesi臋cioletni okres roszcze艅, kt贸ry przed艂u偶ono, i by艂a mo偶liwo艣膰 zwrotu i sk艂adania wniosk贸w. Ponadto obowi膮zuj膮 terminy zasiedzenia na mocy prawa cywilnego - 20 lat, je艣li by艂o to w dobrej, i 30 lat, je艣li by艂o to czynione w z艂ej wierze. Nie mo偶e by膰 偶adnej dyskryminacji w zakresie zwrotu maj膮tku. Wszyscy obywatele musz膮 by膰 traktowani jednakowo. Konieczna jest ustawa reprywatyzacyjna, kt贸ra przetnie te dyskusje.</u>
          <u xml:id="u-100.3" who="#PoselAndrzejGasienicaMakowski">Prosz臋 pana ministra o okre艣lenie zasad, jakimi kieruje si臋 rz膮d w tej sprawie w trakcie rozm贸w z przedstawicielami organizacji 偶ydowskich.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Bardzo prosz臋, panie ministrze, o odpowied藕 na to pytanie. Je艣li pan uzna, 偶e jest mo偶liwe udzielenie odpowiedzi r贸wnie偶 na tamten apel, to nie ma przeszk贸d.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Panie Marsza艂ku! Panie i Panowie Pos艂owie! W艂a艣ciwie pan pose艂 G膮sienica-Makowski odpowiedzia艂 sobie na pytanie, jakimi zasadami kieruje si臋 rz膮d. To s膮 w艂a艣nie te zasady, kt贸re pan wymieni艂, panie po艣le. Chc臋 powiedzie膰, 偶e w kwestii odszkodowa艅 czy te偶 odzysku mienia po偶ydowskiego sprawa obejmuje dwa odr臋bne obszary tematyczne. Po pierwsze, jest kwestia odzyskania przedwojennego mienia, tzw. komunalnego, gmin 偶ydowskich - to mienie b臋dzie zwracane gminom wyznaniowym 偶ydowskim w Polsce na podstawie projektu ustawy, kt贸ry jest w tej chwili w Sejmie. Ustawa ta, jak pa艅stwo wiedz膮, reguluje ten temat w spos贸b dok艂adnie taki sam jak ustawa dotycz膮ca stosunk贸w pa艅stwa i innych ko艣cio艂贸w i zwi膮zk贸w wyznaniowych w Polsce. Ustawa o stosunkach pomi臋dzy pa艅stwem i ko艣cio艂em katolickim funkcjonuje u nas ju偶 od wielu lat. Inne ko艣cio艂y r贸wnie偶 w tej chwili maj膮 uregulowan膮 ustawowo t臋 sytuacj臋. W tej chwili w Sejmie czeka pakiet ustaw, czterech, o ile si臋 nie myl臋, dotycz膮cych ko艣cio艂贸w: mariawickich, zielono艣wi膮tkowych oraz gmin wyznaniowych 偶ydowskich. Na podstawie tej ustawy - w kt贸rej jedynym podmiotem do kontaktu z pa艅stwem jest Zwi膮zek Gmin Wyznaniowych 呕ydowskich w RP, a nie 偶adna organizacja 偶ydowska za granic膮 - ten偶e Zwi膮zek Gmin Wyznaniowych 呕ydowskich w RP b臋dzie mia艂 prawo przejmowa膰 przedwojenny maj膮tek komunalny gmin 偶ydowskich, przy czym b臋dzie to procedura oparta na rozpatrywaniu przypadk贸w indywidualnych, case by case. B臋dzie to jednym s艂owem oparte na procedurze, w kt贸rej wyst臋puje Komisja Regulacyjna - tak g艂osi projekt ustawy - i b臋d膮 rozwa偶ane poszczeg贸lne przypadki. Je偶eli dany obiekt jest w tej chwili w艂asno艣ci膮 skarbu pa艅stwa, przekazanie go na w艂asno艣膰 gminy 偶ydowskiej prawdopodobnie nie b臋dzie rodzi艂o szczeg贸lnych trudno艣ci prawnych. Je偶eli natomiast powstan膮 sytuacje takie m.in., o jakich pan wspomina艂, a mianowicie, 偶e b臋d膮 to obiekty, kt贸re s膮 teraz we w艂adaniu os贸b fizycznych albo organizacji prawnych, Komisja Regulacyjna, kt贸ra ma zosta膰 powo艂ana do tego celu, b臋dzie stara艂a si臋 znale藕膰 rozwi膮zanie tego konkretnego przypadku. Dopuszczamy oczywi艣cie tak膮 sytuacj臋 i tak膮 mo偶liwo艣膰, 偶e wiele tych obiekt贸w nie b臋dzie mog艂o by膰 fizycznie zwr贸conych, wtedy b臋d膮 stosowane jakie艣 inne rozwi膮zania. Tak zreszt膮 by艂o w wypadku uregulowania tych spraw z innymi wsp贸lnotami wyznaniowymi w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Chcia艂bym powiedzie膰, poniewa偶 to by艂o tre艣ci膮 pa艅skiego pytania, 偶e rz膮d polski nie uzgadnia艂 projektu rozwi膮zania tej sprawy z nikim poza krajem. Oczywi艣cie toczy艂y si臋 rozmaite konsultacje - by艂a to sprawa, kt贸ra ma bardzo silny rezonans w niekt贸rych krajach zachodnich, zw艂aszcza w Stanach Zjednoczonych. Przedstawiciele rz膮du polskiego, w艂adz pa艅stwowych s膮 tam ustawicznie pytani o to, jak post臋puje rozwi膮zywanie tych spraw. I ma pan racj臋, 偶e niekiedy to indagowanie nas rzeczywi艣cie przekracza granice tego, co jest uznane za by膰 mo偶e dopuszczalne w sensie dobrego wychowania. Niemniej jednak nale偶y zachowa膰 spok贸j. Przede wszystkim tego typu rozmowy maj膮 charakter konsultacji, to nie s膮 偶adne uzgodnienia. Jedynym partnerem rz膮du i w艂adz pa艅stwowych w kwestii odzysku mienia gmin wyznaniowych 偶ydowskich jest - jak powiedzia艂em - Zwi膮zek Gmin Wyznaniowych 呕ydowskich w RP. W zwi膮zku z tym nie ma tu partner贸w zagranicznych. Ale zwracam pa艅stwa uwag臋, 偶e sprawa ta jest obserwowana bardzo bacznie nie tylko przez organizacje 偶ydowskie za granic膮, ale tak偶e przez rz膮dy wielu kraj贸w zachodnich. W Stanach Zjednoczonych Departament Stanu powo艂a艂 specjalnego pe艂nomocnika do tej sprawy, kt贸ry nie tylko gromadzi informacje o tych posuni臋ciach, ale tak偶e wyst臋puje w kontaktach Departamentu Stanu, aby przekazywa膰 nam stanowisko rz膮du Stan贸w Zjednoczonych, kt贸re jest nast臋puj膮ce: Kraje, w kt贸rych tego typu maj膮tek gminny w okresie powojennym zosta艂 przej臋ty przez pa艅stwo, powinny podj膮膰 kroki zmierzaj膮ce do tego, aby tego typu sytuacje rekompensowa膰 tym organizacjom 偶ydowskim, kt贸re pozosta艂y na terenie tych kraj贸w. Problem odzyskania mienia 偶ydowskich gmin w Europie jest tak偶e przedmiotem zainteresowania innych kraj贸w, na przyk艂ad Niemiec i Francji. S膮 to sprawy zg艂aszane nam podczas wizyt, oczywi艣cie przyjmujemy je do wiadomo艣ci, natomiast - jak powiadam jeszcze raz - nie ma tutaj 偶adnej dyskusji czy negocjacji.</u>
          <u xml:id="u-102.2" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Sprawa jest w tej chwili w gestii parlamentu. O ile wiem - pan marsza艂ek mo偶e mnie poprawi - pierwsze czytanie tych projekt贸w ustaw, kt贸re le偶膮 w parlamencie chyba od miesi膮ca, jest przewidziane na nast臋pn膮 sesj臋 Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-102.3" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Drugi obszar zagadnie艅 zwi膮zany z odzyskiwaniem mienia po偶ydowskiego przez spadkobierc贸w b膮d藕 te偶 ich dalszych potomk贸w dotyczy mienia os贸b fizycznych. W zwi膮zku z tym nie toczy艂y si臋 i nie tocz膮 偶adne rozmowy czy uzgodnienia z organizacjami 偶ydowskimi ani w kraju, ani za granic膮. Przynajmniej rz膮d takich rozm贸w i uzgodnie艅 nie prowadzi. Sprawa ta w tej chwili wygl膮da tak: Na podstawie obecnego ustawodawstwa, je艣li chodzi o mienie, kt贸re przesz艂o w wyniku dzia艂a艅 wojennych, a nast臋pnie w okresie powojennym, na w艂asno艣膰 skarbu pa艅stwa, a nast臋pnie, by膰 mo偶e, znalaz艂o si臋 w r臋kach os贸b prywatnych b膮d藕 os贸b prawnych innych ni偶 skarb pa艅stwa, w艂a艣ciciele tego mienia albo ich potomkowie maj膮 prawo dochodzi膰 swoich roszcze艅 przed s膮dami polskimi wedle prawa obowi膮zuj膮cego wszystkich, tak samo jak ka偶dy inny polski obywatel, cz艂owiek, kt贸ry posiada艂 okre艣lony maj膮tek w okresie powojennym i chce udowodni膰 przed s膮dem, 偶e zosta艂 pozbawiony tego maj膮tku w spos贸b sprzeczny z prawem. Natomiast nie ma jeszcze teraz mo偶liwo艣ci, aby w spos贸b systematyczny i zorganizowany mo偶na by艂o m贸wi膰 o uregulowaniu sprawy restytucji mienia - po prostu dlatego, 偶e nie mamy jeszcze ustawy restytucyjnej. Obecnie, jak powiedzia艂em, te wszystkie przypadki restytucji mienia dokonuj膮 si臋 na podstawie indywidualnych spraw wniesionych do s膮d贸w powszechnych, kt贸re stosuj膮 praktyk臋 bardzo r贸偶n膮. Czasami roszczenia s膮 uznawane, a czasami nie s膮 uznawane. Chc臋 jeszcze raz podkre艣li膰, 偶e r贸wnie偶 i w tym obszarze spraw zwi膮zanych z restytucj膮 mienia os贸b fizycznych rz膮d polski nie prowadzi i nie prowadzi艂 偶adnych uzgodnie艅, negocjacji z organizacjami 偶ydowskimi za granic膮 ani te偶 z 偶adnym innym podmiotem prawa mi臋dzynarodowego.</u>
          <u xml:id="u-102.4" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Chc臋 wreszcie na ko艅cu powiedzie膰, na kanwie wypowiedzi niekt贸rych przedstawicieli 艢wiatowego Kongresu 呕yd贸w albo te偶 innych organizacji 偶ydowskich, kt贸re wszyscy odebrali艣my jako napastliwe i nie na miejscu, 偶e podczas mojej wizyty w Stanach Zjednoczonych - poniewa偶 to dok艂adnie mia艂o miejsce wtedy, kiedy by艂em w Nowym Jorku - powiedzia艂em ostatnio, 偶e Polska odrzuca tego typu j臋zyk. W taki spos贸b rozmawia膰 z nami nie mo偶na. Stara艂em si臋 przedstawi膰 moim rozm贸wcom - gdy偶 mia艂em kilka spotka艅 z przedstawicielami 艣rodowisk 偶ydowskich - d膮偶enia rz膮du w tym zakresie, a mianowicie, 偶e nastawienie jest takie, 偶eby te sprawy za艂atwia膰 po my艣li organizacji 偶ydowskich - ale to musi by膰 proces, kt贸ry jest akceptowany u nas politycznie. To jest proces, kt贸ry si臋 musi mie艣ci膰 w ramach prawnych, a ponadto jest on nies艂ychanie delikatny politycznie i poganianie nas, czy te偶 pr贸ba narzucenia nam jakich艣 rozwi膮za艅 z g贸ry, mo偶e tylko ten proces op贸藕ni膰 albo te偶 w og贸le pogorszy膰 ca艂膮 sytuacj臋. Apelowa艂em o spok贸j i musz臋 powiedzie膰, 偶e u cz臋艣ci organizacji 偶ydowskich, u cz臋艣ci moich rozm贸wc贸w znalaz艂em zrozumienie. Ta cz臋艣膰 bardziej umiarkowana rzeczywi艣cie odci臋艂a si臋 nawet od tego szczeg贸lnie niew艂a艣ciwego g艂osu jednego z przedstawicieli podczas 艢wiatowego Kongresu 呕yd贸w, bodaj偶e w Buenos Aires. Podkre艣li艂em, 偶e nie b臋dziemy akceptowa膰 rozmowy w takich warunkach i takim j臋zykiem.</u>
          <u xml:id="u-102.5" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">To tyle, panie marsza艂ku, je艣li chodzi o odpowied藕 na pytanie zasadnicze.</u>
          <u xml:id="u-102.6" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Co do kwestii, kt贸r膮 pan podni贸s艂 na pocz膮tku, panie po艣le, mam informacj臋 sprzed godziny, 偶e sprawdzali艣my t臋 pog艂osk臋 o uszkodzeniu elektrowni atomowej w Czarnobylu, dzi臋ki naszej plac贸wce dyplomatycznej w Kijowie. Wedle posiadanych dzi艣 - konkretnie o godz. 15 - informacji sytuacja wygl膮da nast臋puj膮co: Przedwczoraj rzeczywi艣cie dosz艂o tam do drobnej awarii, ale jest to awaria o skutkach wy艂膮cznie lokalnych. Nie ma 偶adnego zagro偶enia radiologicznego. Odby艂a si臋 rozmowa z prezesem Pa艅stwowej Agencji Atomistyki w sprawie tego, czy nasze instalacje kontrolne wykry艂y jakiekolwiek w zwi膮zku z tym niebezpiecze艅stwo. Odpowied藕 jest negatywna - nie ma 偶adnych objaw贸w, kt贸re by wskazywa艂y na to, 偶e w zwi膮zku z t膮 spraw膮 mog艂o pojawi膰 si臋 niebezpiecze艅stwo ska偶enia radioaktywnego nad naszym terytorium.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋 panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Czy pan pose艂 Andrzej G膮sienica-Makowski chcia艂by zada膰 dodatkowe pytanie (z tym 偶e tylko w tej pierwszej sprawie, kt贸ra by艂a przedmiotem zapytania)?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#PoselAndrzejGasienicaMakowski">Chcia艂em podzi臋kowa膰 za odpowied藕 i reakcj臋 na apel, na to drugie pytanie. Us艂ysza艂em potwierdzenie zasad w stosunku do mienia prywatnego. To cieszy. Chcia艂bym, 偶eby ten kierunek by艂 zachowany. Oczywi艣cie pojawiaj膮 si臋 te偶 i niepokoje 艣rodowisk polonijnych w Stanach Zjednoczonych odno艣nie do postawy tych organizacji. Szkoda, 偶e po prostu nie zaakcentowano w prasie postawy pana ministra i wypowiedzi odno艣nie do pr贸by szanta偶u na Polsce, dotycz膮cej w艂a艣nie zwrotu mienia po偶ydowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Jak rozumiem, pan pose艂 nie zada艂 pytania? Nie.</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Pan pose艂 Ryszard Olszewski, prosz臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#PoselRyszardOlszewski">Powiem bez wst臋pu i bardzo kr贸tko. Panie ministrze, czy przedstawiciele w艂adzy wykonawczej Rzeczypospolitej Polskiej ingeruj膮 w suwerennie podj臋t膮 przez rad臋 miasta O艣wi臋cim decyzj臋 w sprawie budowy pawilonu handlowego, celem storpedowania tej inwestycji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Pan pose艂 Tadeusz Zieli艅ski, prosz臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#PoselTadeuszJacekZielinski">Panie Ministrze! M贸wi膮c o trybie przekazywania czy zwracania gminom wyznaniowym 偶ydowskim ich mienia, powiedzia艂 pan, i偶 w ten sam spos贸b zwraca si臋 maj膮tek innym ko艣cio艂om w Polsce. Prawda jest taka, 偶e s膮 dwa zasadnicze tryby zwrotu tego maj膮tku: tryb administracyjny, bardzo d艂ugotrwa艂y, ci膮gn膮cy si臋, i tryb szybki - za po艣rednictwem Komisji Regulacyjnej, o kt贸rej pan minister m贸wi艂. Chcia艂bym zapyta膰, dlaczego w przypadku projektu ustawy o stosunku pa艅stwa do gmin wyznaniowych 偶ydowskich rz膮d zastosowa艂 t臋 drug膮 wersj臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Pan pose艂 Jan 艢wirepo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#PoselJanSwirepo">Panie ministrze, mam pytanie: Ile w chwili obecnej w Polsce jest obywateli pochodzenia 偶ydowskiego? To jest jedno. Czy Zwi膮zek Gmin Wyznaniowych 呕ydowskich reprezentuje roszczenia wszystkich gmin na terenie ca艂ego kraju? Rozumiem, 偶e tam, gdzie nie ma obywateli pochodzenia 偶ydowskiego, roszczenie to po prostu nie powinno by膰 przyj臋te. I ostatnie pytanie: Czy dobra prywatne mog膮 by膰 cedowane na gminy i w ten spos贸b, dzi臋ki obchodzeniu prawa, po prostu odzyskiwane?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Pan pose艂 Zbigniew Szczypi艅ski, prosz臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#PoselZbigniewSzczypinski">W uzasadnieniu do tej ustawy, kt贸r膮 pan minister przytacza艂, znalaz艂em informacj臋, 偶e w chwili obecnej w Polsce jest 2 tys. os贸b praktykuj膮cych wyznanie moj偶eszowe. Moje pytanie jest najprostsze: Czy w relacji do tej wielko艣ci b臋dzie zwracane mienie gmin 偶ydowskich?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Pani pos艂anka Jadwiga B艂och.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#PoselJadwigaBloch">Panie ministrze, problem reprywatyzacji, kresowian, zabu偶an nadal jest nie rozwi膮zany i na podstawie obecnych informacji mo偶na powiedzie膰, 偶e podkomisja jeszcze do艣膰 d艂ugo b臋dzie si臋 boryka艂a z tym tematem. Wyborcy moi s膮 zbulwersowani faktem, i偶 w tak szybkim czasie pojawi艂 si臋 problem gmin 偶ydowskich, mienia po偶ydowskiego. I st膮d te偶 pytanie, kt贸re kieruj臋 do pana w imieniu moich wyborc贸w: Czym r贸偶ni膮 si臋 呕ydzi od zabu偶an i czy nie mo偶na sprawy zabu偶an te偶 w艂膮czy膰 w problemy reprywatyzacyjne?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Prosz臋, pan pose艂 W艂adys艂aw Adamski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#PoselWladyslawAdamski">Panie ministrze, nie kryj臋, 偶e - nie b臋d膮c zwolennikiem reprywatyzacji w og贸le - i na t臋 sytuacj臋 patrz臋 z dystansem. Niemniej chcia艂bym zapyta膰: O jakiej warto艣ci, szacunkowo, maj膮tek chodzi, o kt贸rego zwrot mog膮 wyst膮pi膰 gminy 偶ydowskie? Nast臋pnie: W jakim zakresie gminy 偶ydowskie b臋d膮 dysponentem ewentualnie przekazanego mienia? Czy b臋d膮 np. ograniczone prawnie w przekazywaniu go osobom zagranicznym? I ostatnia sprawa: Czy pa艅stwo s膮dzicie, 偶e spotkacie si臋 w kraju ze zrozumieniem obywateli dla poczyna艅 polegaj膮cych na zwracaniu tego rodzaju mienia?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Pan pose艂 Leszek Zieli艅ski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#PoselLeszekZielinski">Panie ministrze, mocno pan zaakcentowa艂 nieprowadzenie rozm贸w poza granicami Polski w sprawie mienia os贸b fizycznych i bardzo mocno si臋 pan od tego odci膮艂. Natomiast w sprawie mienia - jak pan to okre艣li艂 - komunalnego czy gmin wyznaniowych prze艣lizgn膮艂 si臋 pan nad zasadnicz膮 kwesti膮 tego pytania, traktuj膮c te rozmowy jako rozmaite konsultacje. Ja bym jednak bardzo prosi艂 o konkretn膮 odpowied藕: Z kim i o czym prowadzone s膮 te konsultacje?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi Zieli艅skiemu.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Bardzo prosz臋, pan pose艂 Tadeusz Sabat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#PoselTadeuszSabat">Panie ministrze, o zwrot maj膮tku z jakiego okresu sprzed wojny chodzi? Bo m贸wi艂 pan, 偶e ten okres b臋dzie obj臋ty. Jak on daleko b臋dzie si臋ga艂? Czy do XVI w.? I pytanie drugie: Czy rz膮d - i pan minister - rozmawiaj膮c z wieloma organizacjami 偶ydowskimi, nie proponuje tym organizacjom, by ewentualnie powsta艂a mniejszo艣膰 偶ydowska w Polsce, aby by艂o wiadomo, z kim si臋 rozmawia i kto decyduje?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Czy s膮 jeszcze jakie艣 zapytania?</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Pani pos艂anka Lidia B艂膮dek, prosz臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#PoselLidiaBladek">Panie Marsza艂ku! Panie Ministrze! Powiedzia艂 pan, 偶e je偶eli mienie jest we w艂adaniu os贸b fizycznych lub prawnych - a wiemy, 偶e w艂a艣nie taka jest sytuacja, je艣li chodzi o bardzo du偶膮 cz臋艣膰 mienia po偶ydowskiego - to Komisja Regulacyjna b臋dzie stara艂a si臋 znale藕膰 jakie艣 rozwi膮zania. Chcia艂abym zapyta膰, jakie wed艂ug pana mog膮 to by膰 rozwi膮zania, no i kto ewentualnie poniesie w贸wczas koszty odszkodowa艅 dla tych os贸b, kt贸re obecnie w艂adaj膮 tym mieniem. Mog膮 by膰 przecie偶 procesy - z Kodeksu cywilnego - o zwrot nak艂ad贸w. Kto b臋dzie w贸wczas zwraca艂 nak艂ady poczynione w danym wypadku przez obecnie w艂adaj膮cych mieniem? Jakie to mog膮 by膰 koszty? Czy s膮 takie szacunki?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Pan pose艂 Andrzej Czajka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#PoselAndrzejCzajka">Panie ministrze, czy po II wojnie 艣wiatowej by艂y wyp艂acane przez rz膮d polski odszkodowania na rzecz gmin 偶ydowskich za mienie utracone wskutek wojny? Jakie to by艂y kwoty? Pytam og贸lnie o odszkodowania dla os贸b fizycznych, gmin i os贸b prawnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Czy s膮 jeszcze zapytania? Nie.</u>
          <u xml:id="u-125.2" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Bardzo prosz臋, panie ministrze, o udzielenie odpowiedzi na te zapytania. Jest ich sporo, w zwi膮zku z tym czas, 5 minut, jaki wyznacza panu ministrowi regulamin Sejmu, mo偶e by膰 przekroczony.</u>
          <u xml:id="u-125.3" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Przedtem chcia艂bym zwr贸ci膰 uwag臋 pa艅stwa pos艂贸w, a tak偶e pana ministra, na fakt, i偶 problematyka, kt贸ra by艂a poruszana w zapytaniach, dotyczy艂a zar贸wno zakresu dzia艂ania ministra spraw zagranicznych, jak i stosunk贸w, rozm贸w ministra z organizacjami 偶ydowskimi na 艣wiecie. Taka by艂a prawdopodobnie intencja pierwotnego zapytania pana pos艂a i dlatego do udzielenia odpowiedzi zosta艂 wyznaczony pan minister spraw zagranicznych. Czym innym jest natomiast kwestia ustawy i regulacji wewn臋trznej. Ta ustawa znajduje si臋 w Sejmie, a upowa偶nionym przedstawicielem rz膮du jest w tej sprawie minister - szef Urz臋du Rady Ministr贸w pan Leszek Miller. Dlatego te偶, panie ministrze, je艣li b臋dzie pan m贸g艂 udzieli膰 odpowiedzi na te pytania, to prosz臋, a je艣li nie, to b臋dziemy musieli prze艂o偶y膰 te kwestie do czasu dyskusji nad ustaw膮, kiedy b臋dziemy j膮 mieli w porz膮dku dziennym. Nied艂ugo do tego dojdzie i w贸wczas b臋dzie udziela艂 odpowiedzi upowa偶niony przedstawiciel rz膮du.</u>
          <u xml:id="u-125.4" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Prosz臋 bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Bardzo dzi臋kuj臋, panie marsza艂ku, za to wyja艣nienie, gdy偶 ono w spos贸b bardzo dok艂adny przedstawia moj膮 sytuacj臋, kiedy jestem proszony o odpowied藕 na pytania, w zakresie kt贸rych moje kompetencje s膮 oczywi艣cie niewystarczaj膮ce.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Chc臋 powiedzie膰, 偶e je艣li chodzi o pytanie pana pos艂a, kt贸re rozpocz臋艂o t臋 cz臋艣膰 debaty, zosta艂em upowa偶niony przez premiera do odpowiedzi w imieniu i w porozumieniu z szefem Urz臋du Rady Ministr贸w ministrem Millerem oraz ministrem przekszta艂ce艅 w艂asno艣ciowych. Natomiast wiele pyta艅, kt贸re pa艅stwo zechcieli mi teraz zada膰, wykracza poza zakres tematyczny tego pytania i w wielu przypadkach naprawd臋 nie b臋d臋 w stanie w tej chwili niczego m膮drego pa艅stwu powiedzie膰 na ten temat. Mog臋 mie膰 tylko pewne propozycje.</u>
          <u xml:id="u-126.2" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Po kolei spr贸buj臋 si臋 odnie艣膰, bardzo kr贸tko, do podniesionych kwestii. Je艣li chodzi o pawilon w O艣wi臋cimiu, Ministerstwo Spraw Zagranicznych nie ma 偶adnej gestii w tych sprawach. To s膮 decyzje, kt贸re zapad艂y, o ile wiem, w Urz臋dzie Rady Ministr贸w. Jako minister spraw zagranicznych nie mam w tej sprawie nic do powiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-126.3" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Ca艂y kompleks pyta艅 dotyczy艂 spraw zwi膮zanych z projektowanymi w ustawie uregulowaniami kwestii restytucji mienia komunalnego. Mog臋 powiedzie膰 tylko tyle, 偶e z tego, co wiem, jest to dok艂adnie takie samo uregulowanie, jak w przypadku wszystkich innych zwi膮zk贸w wyznanionych i ko艣cio艂贸w. Praktyka na przyk艂ad zwracania mienia ko艣cio艂owi katolickiemu polega艂a na tym, 偶e stosowano rozmaite rozwi膮zania w zale偶no艣ci od sytuacji konkretnego obiektu. Tam, gdzie mo偶na to by艂o zrobi膰, nast臋powa艂o nieodp艂atne przekazanie obiektu przez skarb pa艅stwa. W niekt贸rych przypadkach ko艣ci贸艂 katolicki rezygnowa艂 z przej臋cia pewnych nieruchomo艣ci, zw艂aszcza gdy chodzi艂o o nieruchomo艣ci, w kt贸rych mie艣ci艂y si臋 na przyk艂ad szko艂y podstawowe. By艂y r贸wnie偶 inne rozwi膮zania. W tej chwili nie chc臋 przes膮dza膰, jakie rozwi膮zania b臋d膮 stosowane w przypadku tej konkretnej ustawy, dlatego 偶e jest to w艂a艣nie zadanie Komisji Regulacyjnej, kt贸ra si臋 b臋dzie dok艂adnie tymi sprawami zajmowa艂a.</u>
          <u xml:id="u-126.4" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Je艣li chodzi o skal臋 zjawiska, dotyczy to mniej wi臋cej 200-300 obiekt贸w w Polsce. S膮 to g艂贸wnie synagogi, cmentarze, budynki s艂u偶膮ce dzia艂alno艣ci kulturalnej, by艂e szko艂y. Cz臋艣膰 tych obiekt贸w, jak wynika z rozpoznania, kt贸re w tej chwili mamy, b臋dzie mo偶na przekaza膰 bez wi膮zania z tym jakich艣 specjalnych koszt贸w czy wydatk贸w, ale z ca艂膮 pewno艣ci膮 w niekt贸rych przypadkach b臋dzie konieczne poniesienie pewnych koszt贸w. Przewiduje si臋 w takich sytuacjach - na przyk艂ad gdy w jakiej艣 synagodze jest archiwum pa艅stwowe - 偶e obecni lokatorzy tych obiekt贸w b臋d膮 nadal korzystali z nich przez jaki艣 czas, przy czym czynsz przez nich p艂acony b臋dzie tym razem przekazywany na rzecz fundacji utworzonej przez Zwi膮zek Gmin Wyznaniowych 呕ydowskich.</u>
          <u xml:id="u-126.5" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Kto艣 z pa艅stwa podkre艣la艂, i s艂usznie, 偶e cz艂onkowie gmin wyznaniowych 偶ydowskich reprezentuj膮 obecnie bardzo nik艂y odsetek naszej ludno艣ci - rzeczywi艣cie jest mowa o kilkudziesi臋ciu gminach, bodaj偶e o 20, podczas gdy przed wojn膮 by艂o ich ponad 1000. Niemniej przyj臋to jednak w projekcie ustawy bardzo wyra藕n膮 zasad臋, 偶e nie ma mowy o przekazywaniu tego mienia w r臋ce organizacji, kt贸re nie s膮 organizacjami prawa polskiego i nie s膮 zarejestrowane na terenie Polski.</u>
          <u xml:id="u-126.6" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Je艣li chodzi o konsultacje, kt贸re prowadzi rz膮d za granic膮 - poniewa偶 pad艂o pytanie o to, z kim i co si臋 tam konsultuje - chc臋 jeszcze raz powiedzie膰: To s膮 na og贸艂 tematy wnoszone z inicjatywy naszych rozm贸wc贸w za granic膮. Pierwotnie by艂y one podnoszone przez przedstawicieli innych pa艅stw, przede wszystkim Stan贸w Zjednoczonych. Na skutek tych nacisk贸w, czy te偶 na skutek tych sugestii, zosta艂y nawi膮zane kontakty tak偶e z organizacjami 偶ydowskimi. Jest tych organizacji bardzo du偶o. Podczas pobytu w Stanach mia艂em okazj臋 spotka膰 si臋 z przedstawicielami co najmniej kilkunastu organizacji 偶ydowskich. Wszyscy oni w r贸偶ny spos贸b stawiali te sprawy, a tak偶e i inne problemy. Wyja艣nia艂em im istniej膮cy stan prawny. Oni z kolei przekazywali mi, czego oczekiwaliby po uregulowaniach prawnych.</u>
          <u xml:id="u-126.7" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Mo偶na to okre艣li膰 mianem konsultacji. Czy wp艂yn膮 one na spos贸b, w jaki b臋dziemy kszta艂towa膰 nasze prawo? Nie musz膮 mie膰 na to wp艂ywu. Jakkolwiek, by膰 mo偶e, w niekt贸rych przypadkach dobrze jest wiedzie膰, jakie jest oczekiwanie zagranicy. Chc臋 jeszcze raz podkre艣li膰, 偶e tego typu oczekiwania, jakie formu艂uj膮 organizacje 偶ydowskie, zw艂aszcza na terenie Ameryki P贸艂nocnej, maj膮 bardzo silne prze艂o偶enie na stanowisko rz膮du Stan贸w Zjednoczonych, je艣li chodzi o wiele kwestii, kt贸re nas 偶ywotnie dotycz膮, a偶 do cz艂onkostwa w NATO w艂膮cznie. Jest to element tworzenia pewnego wizerunku naszego kraju na terenie tamtych pa艅stw i jest to w pewnym sensie r贸wnie偶 traktowane przez kolejne administracje ameryka艅skie, a tak偶e - jak powiedzia艂em - przez niekt贸re rz膮dy zachodnioeuropejskie, jako swoisty probierz zaawansowania proces贸w demokracji w naszym kraju.</u>
          <u xml:id="u-126.8" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Nasze stanowisko jest bardzo jasne. B臋dziemy realizowa膰 te sprawy zgodnie z naszym prawem. B臋dziemy realizowa膰 je w spos贸b taki, aby zosta艂a zachowana zasada niedyskryminacji. Chc臋 bardzo wyra藕nie podkre艣li膰: 呕adna grupa wyznaniowa czy te偶 narodowo艣ciowa nie b臋dzie traktowana w spos贸b szczeg贸lnie uprzywilejowany. Takiej sytuacji nie b臋dzie. Zreszt膮 pa艅stwo maj膮 na to chyba najwi臋kszy wp艂yw, poniewa偶 Sejm przyj膮艂 ustawy, kt贸re ju偶 obowi膮zuj膮, i b臋dzie przyjmowa艂 te ustawy, kt贸re s膮 w tej chwili przygotowane.</u>
          <u xml:id="u-126.9" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Nie wiem, jakie s膮 rachunki zwi膮zane z kosztami. O ile mi wiadomo, nie by艂o 偶adnych systematycznych odszkodowa艅, je艣li chodzi o mienie 偶ydowskie, w okresie powojennym, by膰 mo偶e trzeba by dokona膰 g艂臋bszej analizy tej sprawy. Nie wiem o takich analizach w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, by膰 mo偶e w Urz臋dzie do Spraw Wyzna艅 albo w Urz臋dzie Rady Ministr贸w takie analizy by艂y robione. Zwracam si臋 do pa艅stwa z pro艣b膮 o ewentualne zaadresowanie tego pytania do ministra - szefa Urz臋du Rady Ministr贸w.</u>
          <u xml:id="u-126.10" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">My艣l臋, panie marsza艂ku, 偶e jest to wszystko, co mam w tej chwili do powiedzenia. Istnieje taka mo偶liwo艣膰, 偶e gdy pa艅stwo uznaj膮, i偶 jest to informacja niewystarczaj膮ca - tym bardziej 偶e wiele pyta艅 wykroczy艂o poza zakres tematyczny pierwszego pytania - mog臋 przekaza膰 na forum Rady Ministr贸w, 偶e jest oczekiwanie Sejmu, aby zosta艂a przygotowana bardziej szczeg贸艂owa informacja na temat tego, co zrobiono w ci膮gu ostatniego pi臋膰dziesi臋ciolecia, je艣li chodzi o odszkodowania i zwrot mienia 偶ydowskiego.</u>
          <u xml:id="u-126.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋 panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Przechodzimy do drugiego zapytania, kt贸re sformu艂owali pos艂owie Kazimierz Pa艅tak i W艂adys艂aw Adamski, w sprawie ujawnionych przez pras臋 przypadk贸w prowadzenia dzia艂alno艣ci gospodarczej przez funkcjonariuszy Urz臋du Ochrony Pa艅stwa.</u>
          <u xml:id="u-127.2" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Bardzo prosz臋, kt贸ry z pan贸w pos艂贸w zechce postawi膰 pytanie?</u>
          <u xml:id="u-127.3" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Pan pose艂 Kazimierz Pa艅tak, prosz臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#PoselKazimierzPantak">W imieniu pana pos艂a Adamskiego i w艂asnym pytam pana, panie ministrze, czy funkcjonariusze Urz臋du Ochrony Pa艅stwa prowadz膮 i uczestnicz膮 w dzia艂alno艣ci gospodarczej? Na ile dzia艂alno艣膰 ta jest podyktowana ch臋ci膮 zdobycia 艣rodk贸w dla Urz臋du Ochrony Pa艅stwa, na ile dla 艣rodowiska i funkcjonariuszy UOP, a na ile jest to kamufla偶 wykonywanych zada艅 operacyjnych?</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#PoselKazimierzPantak">Po drugie, jak podaje redaktor Marek Bara艅ski w artykule pt. 藵Ufa膰 Zacharskiemu藵 opublikowanym w numerze 18 tygodnika 藵Nie藵, w dzia艂alno艣膰 w zakresie handlu samochodami, w tym kierowanie (jako prokurent) firm膮 藵Wesmark藵, uwik艂any jest genera艂 Marian Zacharski, wysoki funkcjonariusz UOP. Czy jego dzia艂alno艣膰 opisana w 藵Nie藵 jest dzia艂alno艣ci膮 s艂u偶bow膮 czy prywatn膮?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Odpowiada z upowa偶nienia prezesa Rady Ministr贸w minister spraw wewn臋trznych pan Zbigniew Siemi膮tkowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#MinisterSprawWewnetrznychZbigniewSiemiatkowski">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Odpowiadaj膮c na zapytanie pan贸w pos艂贸w Kazimierza Pa艅taka oraz W艂adys艂awa Adamskiego skierowane do prezesa Rady Ministr贸w z upowa偶nienia premiera wyja艣niam, 偶e zgodnie z art. 49 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Urz臋dzie Ochrony Pa艅stwa funkcjonariusz nie mo偶e bez zezwolenia prze艂o偶onego podejmowa膰 zaj臋cia zarobkowego poza s艂u偶b膮. Przepis ten zosta艂 uszczeg贸艂owiony w decyzji nr 45 szefa Urz臋du Ochrony Pa艅stwa z dnia 28 pa藕dzier-nika 1991 r. w sprawie podejmowania dzia艂alno艣ci zarobkowej przez funkcjonariuszy Urz臋du Ochrony Pa艅stwa.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#MinisterSprawWewnetrznychZbigniewSiemiatkowski">Ponadto ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o urz臋dzie ministra spraw wewn臋trznych zakazuje w spos贸b wyra藕-ny w art. 8 m.in. funkcjonariuszom, ale nie tylko, Urz臋du Ochrony Pa艅stwa uczestniczenia w dzia艂alno艣ci gospodarczej, je偶eli dzia艂alno艣膰 ta mog艂aby prowadzi膰 do wykorzystania autorytetu urz臋dowego, informacji s艂u偶bowych b膮d藕 艣rodk贸w publicznych do cel贸w pozas艂u偶bowych albo w spos贸b sprzeczny z ich przeznaczeniem.</u>
          <u xml:id="u-130.2" who="#MinisterSprawWewnetrznychZbigniewSiemiatkowski">Niezale偶nie od tych uregulowa艅 prawnych pragn臋 zwr贸ci膰 uwag臋 na art. 17 ustawy o Urz臋dzie Ochrony Pa艅stwa, kt贸ra wsp贸艂brzmi wraz ze z艂o偶onym przez wszystkich funkcjonariuszy Urz臋du Ochrony Pa艅stwa 艣lubowaniem; i z tego 艣lubowania, i z tego przepisu wynika, i偶 na ka偶dego funkcjonariusza nak艂ada si臋 jednoznaczny obowi膮zek przestrzegania takich warto艣ci, jak: honor, godno艣膰, zasady etyki zawodowej i dobre imi臋 s艂u偶by.</u>
          <u xml:id="u-130.3" who="#MinisterSprawWewnetrznychZbigniewSiemiatkowski">Pragn臋 poinformowa膰 Wysok膮 Izb臋, 偶e w materia艂ach kadrowych Urz臋du Ochrony Pa艅stwa nie stwierdzono, aby szef Urz臋du Ochrony Pa艅stwa udzieli艂 kt贸remukolwiek z funkcjonariuszy urz臋du zgody na prowadzenie dzia艂alno艣ci gospodarczej poza s艂u偶b膮, w tym polegaj膮cej na udziale w obrocie samochodami. W zwi膮zku z tym, 偶e w podstawowym tek艣cie zapytania nie by艂o wymienionego 偶adnego nazwiska, dopiero teraz pan pose艂 Pa艅tak wymieni艂 nazwisko pana genera艂a Zacharskiego, pragn臋 poinformowa膰 Wysok膮 Izb臋, i偶 pan genera艂 brygady Marian Zacharski od 15 wrze艣nia 1979 r. do 31 lipca 1990 r. by艂 funkcjonariuszem departamentu I Ministerstwa Spraw Wewn臋trznych. W chwili powstania Urz臋du Ochrony Pa艅stwa z dniem 1 lipca 1990 r. zosta艂 funkcjonariuszem Urz臋du Ochrony Pa艅stwa, w kt贸rym to urz臋dzie do dnia dzisiejszego pracuje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋 panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Pan pose艂 Pa艅tak i pan pose艂 Adamski nie formu艂uj膮 dodatkowego zapytania, tak?</u>
          <u xml:id="u-131.2" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Pan pose艂 Marian Marczewski, prosz臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#PoselMarianMiroslawMarczewski">Panie Ministrze! Rutynow膮 czynno艣ci膮 w takich sprawach jest sprawdzanie przez kom贸rki kontroli wewn臋trznej, prowadzenie post臋powania wyja艣niaj膮cego. Czy takie post臋powanie w kom贸rce kontroli wewn臋trznej UOP by艂o w tej sprawie prowadzone i jaki jest jego wynik?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Pan pose艂 W艂adys艂aw Adamski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#PoselWladyslawAdamski">Panie Ministrze! Pan Zacharski w trakcie jednego ze swoich zezna艅 s膮dowych na pytanie o miejsce pracy odpowiedzia艂, 偶e jest emerytem. Rozumiem, 偶e pan minister to zdementowa艂, mimo wszystko jest funkcjonariuszem. Nie pytam wi臋c, czy m贸wi艂 prawd臋. Je艣li wi臋c mimo wszystko jest funkcjonariuszem, chc臋 tylko zapyta膰 o og贸lny kontekst prawny. Prosz臋 o odpowied藕 na pytania: Czy dopuszczalne prawnie jest te偶 wypowiadanie si臋 przez oficera UOP w sprawach, w kt贸rych jest bezpo艣rednio zaanga偶owany? Czy oficer mo偶e publicznie polemizowa膰 z orzeczeniem prokuratora? Jak stanowi膮 o tym dokumenty, zasady dzia艂ania Ministerstwa Spraw Wewn臋trznych? Czy tego rodzaju praktyki, o kt贸rych wspomnia艂em, maj膮 miejsce w innych krajach na 艣wiecie? Bo o ile mi wiadomo, to nie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Pan pose艂 Kazimierz Pa艅tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#PoselKazimierzPantak">Panie Ministrze! Ca艂a Polska wie - bo tygodnik 藵Nie藵 jest poczytny i pisa艂a o tym 藵Gazeta Lubuska藵(chodzi o uwik艂anie w 藵Wesmark藵, t臋 firm臋 Zacharskiego) - 偶e Zacharski handluje samochodami, a pan dopiero przed chwil膮 si臋 o tym dowiedzia艂. My艣l臋, 偶e je偶eli rzeczywi艣cie tak jest, to czy pan mo偶e zapewni膰, 偶e zostanie wszcz臋te post臋powanie wyja艣niaj膮ce - oczyszczaj膮ce z zarzut贸w b膮d藕 potwierdzaj膮ce zarzuty, kt贸re zosta艂y sformu艂owane publicznie w 藵Rzeczpospolitej藵 wobec tak wybitnego genera艂a, niedawno zreszt膮 awansowanego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Pan pose艂 Marek Dyduch.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#PoselMarekDyduch">Panie Marsza艂ku! Panie Ministrze! Chcia艂em zapyta膰, bo w tym artykule by艂y podane okre艣lone fakty: Czy je偶eli pan Zacharski z艂ama艂 prawo, 艂膮cz膮c dzia艂ania operacyjne z prywatnymi dzia艂aniami, to b臋d膮 wyci膮gni臋te konsekwencje? Czy istnieje taka mo偶liwo艣膰? I czy mo偶e 艂ama膰 prawo funkcjonariusz UOP w dzia艂aniach operacyjnych? Czy jest takie przyzwolenie, nawet gdy si臋 dzia艂a dla cel贸w wy偶szych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Pan pose艂 Janusz Zemke.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#PoselJanuszZemke">Panie Ministrze! Chcia艂bym zada膰 dwa pytania. Pytanie pierwsze, bo mo偶e tutaj nast臋puje jakie艣 nieporozumienie: Czy mo偶liwy jest taki stan, 偶e udzia艂 w handlu samochodami sprowadzanymi w spos贸b nielegalny jest elementem gry operacyjnej? Bo by膰 mo偶e to by艂 jaki艣 element gry operacyjnej. Drugie pytanie: Czy pan minister zamierza tolerowa膰 - przepraszam za takie s艂owo - gadatliwo艣膰 czynnych oficer贸w Urz臋du Ochrony Pa艅stwa?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Czy s膮 jeszcze jakie艣 zapytania? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Prosz臋 bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#MinisterSprawWewnetrznychZbigniewSiemiatkowski">Wysoka Izbo! Chc臋 tylko wyja艣ni膰, 偶e w momencie kiedy pan genera艂 Zacharski by艂 prokurentem zarz膮du firmy, o kt贸rej tutaj pa艅stwo m贸wili艣cie, by艂 funkcjonariuszem Urz臋du Ochrony Pa艅stwa. I je艣li pan marsza艂ek pozwoli, w tej sprawie ju偶 nic wi臋cej nie powiem i prosz臋 z tego nie wyci膮ga膰 偶adnych wniosk贸w.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#MinisterSprawWewnetrznychZbigniewSiemiatkowski">Czy pan Zacharski jest emerytem? Nie by艂 emerytem w tym czasie, by艂 funkcjonariuszem. Jest funkcjonariuszem w dalszym ci膮gu, jest w s艂u偶bie, jest osob膮, kt贸ra w strukturach Urz臋du Ochrony Pa艅stwa zajmuje bardzo wysok膮 pozycj臋 formaln膮.</u>
          <u xml:id="u-142.2" who="#MinisterSprawWewnetrznychZbigniewSiemiatkowski">Czy oficer Urz臋du Ochrony Pa艅stwa mo偶e publicznie si臋 wypowiada膰? Nie by艂o do tej pory takiego zwyczaju. Bolej臋 nad tym, 偶e ostatnio oficerowie Urz臋du Ochrony Pa艅stwa stali si臋 bardzo rozmowni i bardzo lubi膮 publicznie si臋 wypowiada膰. Wed艂ug pragmatyki s艂u偶bowej oficer Urz臋du Ochrony Pa艅stwa i ka偶dy inny funkcjonariusz s艂u偶b podleg艂ych Ministerstwu Spraw Wewn臋trznych nie wypowiada si臋 w sprawach operacyjnych, w sprawach, kt贸re prowadzi. Wypowiada膰 si臋 mo偶e tylko rzecznik prasowy tej grupy; czy to rzecznik prasowy komendy, czy rzecznik prasowy urz臋du b膮d藕 szefowie tych urz臋d贸w, czyli osoby, kt贸re opinii publicznej s膮 znane, kt贸re swoim nazwiskiem r臋cz膮 za urz膮d, kt贸rym kieruj膮. Nie by艂o do tej pory zwyczaju, 偶eby oficerowie tzw. linii wyst臋powali w spos贸b oficjalny.</u>
          <u xml:id="u-142.3" who="#MinisterSprawWewnetrznychZbigniewSiemiatkowski">Jest pytanie, czy pan Zacharski handluj膮c samochodami z艂ama艂 jakiekolwiek zasady i prawo. W tej sprawie by艂o post臋powanie. T膮 spraw膮 na wniosek Komendy G艂贸wnej Policji zajmowa艂 si臋 Inspektorat Kontroli i Nadzoru Ministerstwa Spraw Wewn臋trznych. Inspektorat Kontroli Ministerstwa Spraw Wewn臋trznych doszed艂 do przekonania, i偶 udzia艂 pana Zacharskiego w tym procederze nie mia艂 znamion przest臋pstwa. O ile wiem, w stosunku do cz艂onk贸w zarz膮du firmy, kt贸rej prokurentem by艂 pan Zacharski, s膮 postawione konkretne zarzuty prokuratorskie i sprawa ma sw贸j dalszy ci膮g przed niezawis艂ymi s膮dami. Nie znam powod贸w, dla kt贸rych pan gen. Zacharski zosta艂 wy艂膮czony z tej sprawy. Spraw膮 zajmuje si臋, o ile wiem, prokuratura. Ewentualne pytania o zwi膮zek pana gen. Zacharskiego z firm膮 藵Wesmark藵 i o udzia艂 gen. Zacharskiego jako prokurenta zarz膮du w nielegalnym procederze przerzucania na podstawie sfa艂szowanych 艣wiadectw przesiedle艅czych samochod贸w do Polski powinny by膰 wyja艣nione przez urz臋dy prokuratorskie. Urz膮d Ochrony Pa艅stwa nie prowadzi obecnie w tej sprawie 偶adnego post臋powania.</u>
          <u xml:id="u-142.4" who="#MinisterSprawWewnetrznychZbigniewSiemiatkowski">Nie mog臋 odpowiedzie膰 na pytanie, czy udzia艂 gen. Zacharskiego w firmie Wesmark mia艂 charakter udzia艂u operacyjnego, czy jakiegokolwiek innego. Prosz臋 mi wybaczy膰, w tej sprawie nie mog臋 nic wi臋cej powiedzie膰.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Czy jakiekolwiek pytanie zosta艂o pomini臋te?</u>
          <u xml:id="u-143.2" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Zosta艂o pomini臋te, panie po艣le, tak? Prosz臋 powt贸rzy膰 zatem to pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#PoselKazimierzPantak">Tak. Na cz臋艣膰 mojego pytania pan minister odpowiedzia艂. Natomiast druga cz臋艣膰 dotyczy艂a tego, czy pan minister zamierza wszcz膮膰 post臋powanie po artykule, o kt贸rym przed chwil膮 m贸wi艂em. Szczeg贸lnie modne jest ostatnio doniesienie do prokuratora. Czy pan minister zamierza wnie艣膰 takie doniesienie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Prosz臋, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#MinisterSprawWewnetrznychZbigniewSiemiatkowski">Jako minister spraw wewn臋trznych nie widz臋 powod贸w, bym mia艂 podejmowa膰 jakiekolwiek dzia艂ania. Uwa偶am, 偶e spraw膮 t膮 powinny si臋 zajmowa膰 organy prokuratorskie. Spraw膮 zajmowa艂a si臋 Policja, zajmowa艂y si臋 wydzia艂y przest臋pstw zorganizowanych Komendy Wojew贸dzkiej w Gorzowie Wielkopolskim oraz Komendy G艂贸wnej Policji. One sformu艂owa艂y pewne wnioski. One zdecydowa艂y si臋 wnie艣膰 do prokuratury konkretne materia艂y, na podstawie kt贸rych prokuratura wnios艂a akt oskar偶enia w stosunku do grupy ludzi, kt贸rzy trudnili si臋 nielegalnym importem do Polski samochod贸w. O ile wiem, w tej sprawie Marian Zacharski wyst臋puje przed s膮dem jako 艣wiadek. Jest teraz rol膮 nadzoru prokuratorskiego uznanie, czy decyzja na pewnym etapie 艣ledztwa wy艂膮czaj膮ca Mariana Zacharskiego ze sprawy by艂a zasadna i s艂uszna. Ale to jest pytanie do prokuratora generalnego, a nie do ministra spraw wewn臋trznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋 panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Na tym ko艅czymy to zapytanie.</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Przechodzimy do zapytania trzeciego, kt贸re postawi za chwil臋 pan pose艂 Roman Borek - w sprawie podwy偶ki cen paliw p艂ynnych od 14 kwietnia 1996 r.</u>
          <u xml:id="u-147.3" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Bardzo prosz臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#PoselRomanEdwardBorek">Jestem. Nie wiem, kogo mam pyta膰, panie marsza艂ku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Zada艂 pan pytanie ministrowi finans贸w, a ma odpowiada膰 podsekretarz stanu pan Waldemar Manugiewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#PoselRomanEdwardBorek">Rozumiem. Dobrze. Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#PoselRomanEdwardBorek">Panie Marsza艂ku! Panie Ministrze! Chcia艂bym spyta膰 przede wszystkim o pow贸d og艂oszenia z o艣miodniowym wyprzedzeniem podwy偶ki cen paliw p艂ynnych, co wywo艂a艂o og贸ln膮 panik臋 na rynku krajowym. Ani rz膮d, ani Ministerstwo Finans贸w nie zadba艂o o zapewnienie dystrybucji paliw. To znaczy rafinerie wstrzyma艂y sprzeda偶 w granicach 50%, co spowodowa艂o ca艂kowity brak w wielu stacjach paliwa. To jest pierwsze zasadnicze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-150.2" who="#PoselRomanEdwardBorek">Drugie pytanie: Dlaczego tylko CPN i rafinerie maj膮 ulgi w podatku akcyzowym i cle? To jest sztuczne blokowanie rozwoju prywatnego sektora paliwowego.</u>
          <u xml:id="u-150.3" who="#PoselRomanEdwardBorek">I nast臋pne pytanie: Dlaczego rafinerie nie sprzedaj膮 paliwa albo utrudniaj膮 sprzeda偶 paliw w transporcie kolejowym? Chodzi o ulg臋 w podatku akcyzowym, kt贸r膮 rafinerie otrzymuj膮, kupuj膮c komponenty za granic膮 w transporcie kolejowym, a jednocze艣nie gdy chodzi o sprzeda偶 tego paliwa dla odbiorc贸w, to to jest utrudniane i w艂a艣ciwie bardzo ma艂a ilo艣膰 tego paliwa jest sprzedawana w transporcie kolejowym.</u>
          <u xml:id="u-150.4" who="#PoselRomanEdwardBorek">Na razie dzi臋kuj臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Bardzo prosz臋 pana ministra Waldemara Manugiewicza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowWaldemarManugiewicz">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! W zwi膮zku z pytaniem pana pos艂a Romana Borka w sprawie paliw najkr贸cej mo偶na odnie艣膰 si臋 do tego problemu w spos贸b nast臋puj膮cy.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowWaldemarManugiewicz">Pierwsze pytanie by艂o: Czy faktycznie informacja o dacie wprowadzenia podwy偶ek cen paliw, jak膮 poda艂 minister finans贸w, powinna by膰 podana z wyprzedzeniem czasowym czy te偶 nie?</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowWaldemarManugiewicz">Chc臋 zwr贸ci膰 uwag臋, 偶e ostatnia podwy偶ka cen paliw, jaka mia艂a miejsce w sierpniu 1995 r., r贸wnie偶 zosta艂a og艂oszona z 4-dniowym wyprzedzeniem. Nic si臋 nie sta艂o na rynku paliw. Informacja o podwy偶ce, kt贸ra mia艂a si臋 sta膰 faktem dokonanym od 14 kwietnia 1996 r., zosta艂a podana nie z wyprzedzeniem 8-dniowym, tylko 5-dniowym. Uwa偶am, 偶e tego typu polityka informacyjna jest w艂a艣ciwa. Ta decyzja nie wywo艂a艂a 偶adnych kolizji na stacjach benzynowych, podobnie jak to mia艂o miejsce w sierpniu 1995 r., nie by艂o tak偶e 偶adnych kork贸w, jakich艣 dodatkowych wzmo偶onych zakup贸w paliw na stacjach benzynowych. Przynajmniej ani do ministra finans贸w, ani do ministra przemys艂u nie dotar艂y 偶adne informacje o przej艣ciowym braku paliw w stacjach CPN. Sprawa jest bardziej z艂o偶ona, pojawi艂 si臋 mianowicie problem dystrybucji paliwa z rafinerii do stacji paliw.</u>
          <u xml:id="u-152.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowWaldemarManugiewicz">Je偶eli chodzi o ulgi, jakie s膮 stosowane, to ulga (chc臋 sprostowa膰 informacj臋, kt贸r膮 by艂 pan uprzejmy poda膰, panie po艣le, przed chwil膮), kt贸ra jest w podatku akcyzowym, jest powi膮zana z wysoko艣ci膮 stawki celnej - dotyczy tylko i wy艂膮cznie rafinerii. Z tej ulgi nie korzysta CPN ani 偶aden inny dystrybutor. Od 14 kwietnia 1996 r. zosta艂a ona obni偶ona z 80% - bo taka by艂a jej wysoko艣膰 przed ostatni膮 dat膮 wprowadzenia podwy偶ki - do poziomu 60%. Czyli 60% to jest ulga tylko i wy艂膮cznie dla rafinerii, a nie dla 偶adnego dystrybutora, w tym r贸wnie偶 CPN. Taki jest stan faktyczny i prawny od d艂u偶szego ju偶 czasu.</u>
          <u xml:id="u-152.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowWaldemarManugiewicz">W zwi膮zku z tym dzia艂ania, kt贸re podj膮艂 minister finans贸w, czyli wyprzedzaj膮ca informacja o podwy偶ce cen, nie spowodowa艂y wed艂ug oceny ministra finans贸w 偶adnych zagro偶e艅, je偶eli chodzi o p艂ynno艣膰 sprzeda偶y paliw na stacjach benzynowych. Natomiast co do ostatniego pytania, kt贸re by艂 pan uprzejmy zada膰, panie po艣le, dotycz膮cego transportu kolejowego i ulg, to powiem szczerze, 偶e ja tego pytania nie rozumiem. Gdyby pan by艂 uprzejmy, je艣li mo偶na pana pos艂a prosi膰, panie marsza艂ku, o sprecyzowanie tego pytania...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Prosz臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#PoselRomanEdwardBorek">Tak jest. Panie Ministrze! Panie Marsza艂ku! Chodzi konkretnie o to, 偶e rafinerie, kupuj膮c komponenty paliwowe za granic膮, dostaj膮 ulg臋 w podatku akcyzowym z tytu艂u transportu kolejowego. I to jest zgodne z zarz膮dzeniem z 28 pa藕dziernika 1994 r. Teraz ta sama rafineria, sprzedaj膮c to paliwo w transporcie kolejowym, musia艂aby obni偶y膰 cen臋 paliwa przekazywanego dystrybutorowi. Natomiast to jest utrudniane, tu jest ta blokada, sztuczna blokada, gdy m贸wi si臋 o rozwoju dr贸g itd., itd., a automatycznie dystrybutor nie mo偶e kupowa膰 paliwa w transporcie kolejowym, tylko w艂a艣ciwie narzuca mu si臋 kupowanie w rafineriach paliwa w transporcie ko艂owym.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#PoselRomanEdwardBorek">Je艣li ju偶 jestem przy g艂osie, to chcia艂bym powiedzie膰, 偶e pan minister w takim razie ma z艂e dane, bo wywo艂a艂o to kolizje na rynku paliwowym, w stacjach nie by艂o paliwa. Natomiast ja pyta艂em, dlaczego rz膮d nie zabezpieczy艂 dystrybucji mi臋dzy rafineriami a stacjami paliw; rafinerie wstrzyma艂y sprzeda偶 w艂a艣ciwie celowo. Pan minister powiedzia艂 r贸wnie偶, 偶e CPN nie ma ulgi w podatku akcyzowym, co jest nieprawd膮, bo zarz膮dzenie z 28 pa藕dziernika, kt贸re zacytowa艂em, m贸wi o ulgach w podatku akcyzowym w wysoko艣ci 900 z艂 od kilograma paliw z tytu艂u przechowywania rezerw. Ma艂o tego, bud偶et pa艅stwa op艂aca dodatkowo CPN z tytu艂u przechowywania paliwa, czyli CPN dostaje jakby dwukrotn膮 ulg臋 z tytu艂u tego przechowywania raz w podatku akcyzowym w wysoko艣ci 900 starych z艂otych od kilograma, a dodatkowo bud偶et pa艅stwa p艂aci mu za przechowywanie tego paliwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Potraktujmy to jako uzupe艂nienie, cho膰 wykroczy艂o ono troch臋 poza temat transportu kolejowego.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Mo偶e pan minister odpowie do ko艅ca na to pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowWaldemarManugiewicz">Dobrze, oczywi艣cie. Rozumiem, 偶e pan, panie po艣le, uwa偶a, 偶e jest niew艂a艣ciwa relacja, je偶eli chodzi o ulgi w podatku akcyzowym w przypadku importu paliw. Chc臋 powiedzie膰, 偶e minister finans贸w zmierza do jednego, mianowicie do tego, 偶eby w miar臋 szybko, w najbli偶szym czasie zlikwidowa膰 jakiekolwiek preferencje i ulgi podatkowe bez wzgl臋du na to, czy one s膮 - to znaczy by艂y w przesz艂o艣ci - adresowane do dystrybutor贸w czy do producent贸w. (Dzisiaj praktycznie te ulgi s膮 wy艂膮cznie przeznaczone dla producent贸w.) Chodzi o stopniowe ograniczanie istniej膮cych obecnie ulg. Uznali艣my, 偶e jednorazowe wycofanie si臋 z wszystkich ulg wi膮za艂oby si臋 ze zbyt du偶ym obci膮偶eniem finansowym tych podmiot贸w, kt贸re w poprzednim stanie prawnym korzysta艂y z takich preferencji. Pr贸ba, jaka zosta艂a podj臋ta 14 kwietnia 1996 r., zmierzaj膮ca do ograniczenia ulg - czego przyk艂adem jest zmniejszenie tej ulgi z 80% do 60% - ma na celu wycofanie wszelkiego rodzaju ulg, 偶eby p艂ynnie przej艣膰 do uwolnienia cen w tym sektorze. Ale chodzi o to, 偶eby to si臋 sta艂o bez wi臋kszych kolizji finansowych, 偶eby nie spowodowa艂o negatywnych skutk贸w finansowych dla tych podmiot贸w, kt贸re dzia艂aj膮 na rynku paliw, 偶eby to przej艣cie by艂o 艂agodne. Oczywi艣cie te specyficzne dla CPN ulgi, o kt贸rych m贸wi艂 pan, panie po艣le, by艂y takiej wysoko艣ci, one zosta艂y r贸wnie偶 zmniejszone od 14 kwietnia. Natomiast z uwagi na pewn膮 specyfik臋 dzia艂ania CPN, kt贸ra odpowiada, a przynajmniej jest zobowi膮zana do tego, 偶eby odpowiada膰 za ci膮g艂o艣膰 sprzeda偶y paliw (chocia偶 taki obowi膮zek ustawowy nie zosta艂 na艂o偶ony ani na CPN, ani na 偶aden z podmiot贸w), te ulgi zosta艂y, ale w minimalnym zakresie. Jest to prawda. Natomiast je偶eli chodzi o kontrol臋 sprzeda偶y paliw przez producent贸w, czyli rafinerie, to tutaj nie ma 偶adnej administracyjnej kontroli i 偶aden organ administracji pa艅stwowej nie ma prawa wp艂ywa膰 na decyzje producent贸w. Decyzje w tej sprawie podejmuj膮 zarz膮dy sp贸艂ek, zarz膮dy rafinerii - bo rafinerie maj膮 form臋 sp贸艂ki akcyjnej - to one podejmuj膮 decyzje o sprzeda偶y paliw. W zwi膮zku z tym ani rz膮d, ani 偶aden organ administracji pa艅stwowej nie maj膮 wp艂ywu na to, co si臋 dzieje ze sprzeda偶膮 tych produkt贸w. Tak jest, je偶eli chodzi o rafinerie, o producent贸w. Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Mo偶e pan minister zostanie, bo ju偶 kilka os贸b zg艂osi艂o ch臋膰 zadania dodatkowych pyta艅.</u>
          <u xml:id="u-157.2" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Pan pose艂 Jan 艢wirepo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#PoselJanSwirepo">Panie Marsza艂ku! Panie Ministrze! W chwili obecnej transport stanowi powa偶ny element koszt贸w produkcji eksportowej. Wzrost cen paliwa o 15% obni偶a op艂acalno艣膰 eksportu, kt贸ra od dw贸ch kwarta艂贸w systematycznie spada. Czy ministerstwo widzi mo偶liwo艣膰 zmiany kursu walut z tego powodu? Przypomn臋, 偶e 22 maja 1995 r. marka kosztowa艂a 1,75 z艂, a obecnie 1,74 z艂 - min膮艂 rok - a koszty zwi膮zane z inflacj膮 wynosz膮 oko艂o 20%.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Pan pose艂 Janusz Wierzbicki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#PoselJanuszWierzbicki">Panie ministrze, dlaczego podwy偶ka wprowadzona zosta艂a od 14 kwietnia, a wi臋c w okresie nasilenia prac polowych? Spowodowa艂o to wiele goryczy w艣r贸d elektoratu wiejskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Pani pos艂anka Wies艂awa Zi贸艂kowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#PoselWieslawaZiolkowska">Panie ministrze, ulgi paliwowe dla dystrybutor贸w i dla rafinerii istniej膮 od kilku lat. O ile one rokrocznie zmniejszaj膮 wp艂ywy do bud偶etu, bo zmniejszaj膮, co do tego nie ma 偶adnych w膮tpliwo艣ci. Prosz臋 powiedzie膰, o ile. To pierwsze pytanie. Drugie pytanie: Czym uzasadnia pan dalsze obstawanie przy tych ulgach? Argumentacja, je艣li chodzi o p艂ynne przej艣cie, jest tak p艂ynna, jak i paliwa s膮 p艂ynne. Bardzo wi臋c prosz臋 o konkretne uzasadnienie. Czym pa艅stwo uzasadniacie dalsze utrzymywanie tych ulg i w og贸le obstawanie przy tych ulgach i w zwi膮zku z tym zmniejszanie wp艂yw贸w do bud偶etu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋 pani pos艂ance.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Pan pose艂 Marek Dyduch.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#PoselMarekDyduch">Panie ministrze, kontynuuj膮c to zagadnienie, chcia艂em zapyta膰: Dlaczego dla jednych podmiot贸w istniej膮 ulgi celne w wypadku sprowadzanego paliwa, a dla innych ich nie ma? Tu wyst臋puje nier贸wno艣膰 wobec prawa i pewne kwestie s膮 z tym zwi膮zane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Pan pose艂 Krzysztof Budnik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#PoselKrzysztofBudnik">Chcia艂bym prosi膰 o precyzyjne wyja艣nienie kwestii tych ulg. Pan minister powiedzia艂, 偶e z ulgi korzystaj膮 obecni producenci, nie za艣 dystrybutorzy, a w podstawowym zapytaniu postawiono w艂a艣nie zarzut nier贸wno艣ci wobec prawa. To przypomina takie zwolnienie podmiotowe. Czy rzeczywi艣cie ten producent, czyli Nafta Polska, korzysta z ulgi wy艂膮cznie przy dzia艂alno艣ci produkcyjnej, czy r贸wnie偶 wtedy, gdy na przyk艂ad sprowadza ju偶 gotowy produkt, benzyn臋, gdy zajmuje si臋 tylko dystrybucj膮. Prosz臋 o precyzyjne wyja艣nienie stanu faktycznego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Pan pose艂 Wies艂aw Kossakowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#PoselWieslawKossakowski">Panie ministrze, wiele spraw w sektorze naftowym zwi膮zanych z cenami paliw za艂atwi艂oby uwolnienie cen. Czy mo偶e pan odpowiedzie膰, kiedy mniej wi臋cej rz膮d przewiduje przeprowadzenie takiej operacji, bo obecnie rafinerie, czyli producenci, protestuj膮 w zwi膮zku z zabraniem ulg podatkowych, kt贸re, jak wiemy, s膮 przeznaczane na restrukturyzacj臋 i w perspektywie na prywatyzacj臋 tego sektora. Jest to ze strony rafinerii, moim zdaniem, protest s艂uszny, bo przyznanie przez rz膮d kontyngentu bezc艂owego na paliwa nie rozwi膮zuje sprawy, a przecie偶 okres ochronny, z kt贸rego korzysta nasz sektor, nied艂ugo mo偶e si臋 sko艅czy膰.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Pan pose艂 Roman Borek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#PoselRomanEdwardBorek">Panie ministrze, powiedzia艂 pan, 偶e rz膮d nie ma wp艂ywu na sp贸艂k臋, w takim razie mam pytanie: Dlaczego rz膮d utrzymuje ulgi dla tej sp贸艂ki, jak膮 jest w tej chwili Nafta Polska? I drugie pytanie: Czy to prawda, 偶e s膮 podpisane wst臋pne umowy sprzeda偶y rafinerii p艂ockiej i gda艅skiej inwestorowi zagranicznemu, czego pierwszym etapem by艂o w艂a艣nie utworzenie sp贸艂ki Nafta Polska?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Pan pose艂 Zbigniew M膮czka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#PoselZbigniewMaczka">Panie ministrze, nie b臋d臋 powtarza膰 pyta艅, kt贸re ju偶 zosta艂y zadane, ale zosta艂o jeszcze jedno, kt贸re tu nie pad艂o, a dotyczy ono fragmentu wypowiedzi pana ministra. W艂asnym uszom nie wierzy艂em, s艂ysz膮c, 偶e do ministerstwa nie dotar艂y sygna艂y o tym, 偶e by艂y przerwy w zaopatrzeniu w paliwa na stacjach benzynowych. Do mnie dotar艂o wiele takich sygna艂贸w. Wydaje mi si臋, 偶e ministerstwo powinno by膰 uczulone na tak膮 spraw臋, zw艂aszcza w sytuacji, kiedy podnios艂o cen臋 o 15%.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Czy pan pose艂 zechcia艂by sformu艂owa膰 pytanie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#PoselZbigniewMaczka">Pytanie jest takie: Czy ministerstwo jest czu艂e na sygna艂y, kt贸re do niego docieraj膮, czy te偶 bardziej zwraca uwag臋 na sytuacj臋 producent贸w paliw ni偶 spo艂ecze艅stwa?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Czy s膮 jeszcze ch臋tni do zadania pyta艅? Nie widz臋.</u>
          <u xml:id="u-175.2" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Czy pan minister odnotowa艂 wszystko?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowWaldemarManugiewicz">W zasadzie tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Prosz臋 wi臋c o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowWaldemarManugiewicz">Zaczn臋 mo偶e od tego ostatniego pytania: Czy ministerstwo jest czu艂e czy nieczu艂e na docieraj膮ce sygna艂y? Je偶eli takie sygna艂y docieraj膮 do Ministerstwa Finans贸w, to oczywi艣cie pr贸bujemy reagowa膰. To jednak, co powiedzia艂em, to nie by艂o 偶adne przej臋zyczenie z mojej strony - takie sygna艂y do Ministerstwa Finans贸w ani do ministra finans贸w nie dotar艂y. O ile wiem, r贸wnie偶 do ministerstwa przemys艂u nie by艂y kierowane takie sygna艂y. Tak wi臋c nie dotar艂y do nas te sygna艂y. Kontaktowa艂em si臋 na przyk艂ad z CPN, z sieci膮 stacji, kt贸r膮 ma CPN - oczywi艣cie to nie jest jedyna sie膰 w tym kraju - i otrzyma艂em informacje, 偶e tam nie by艂o 偶adnych przerw w sprzeda偶y paliw. M贸wi臋 to na podstawie tych informacji, jakie mam, w tym wypadku pozytywnych. Natomiast informacje negatywne nie dotar艂y do Ministerstwa Finans贸w ani do mnie osobi艣cie.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowWaldemarManugiewicz">By艂o kilka pyta艅 dotycz膮cych samej istoty podwy偶ki: Dlaczego to jest 15%, w jaki spos贸b wp艂ywa to na op艂acalno艣膰 eksportu, kwestia zmiany kursu walut, dlaczego w tym terminie a nie w innym? Prosz臋 pami臋ta膰 o tym - jak ju偶 powiedzia艂em, ale mo偶e nie do ko艅ca precyzyjnie - 偶e ostatnia podwy偶ka cen paliw mia艂a miejsce w sierpniu 1995 r. By艂a to podwy偶ka o 10%, podczas gdy w bud偶ecie na 1995 r. zak艂adano, 偶e wyniesie 16,5%. By艂a to jedyna podwy偶ka dokonana w 1995 r. Gdy rz膮d kierowa艂 projekt bud偶etu na 1996 r. do parlamentu, w uzasadnieniu projektu bud偶etu by艂a r贸wnie偶 zawarta informacja o tym, 偶e ceny paliw wzrosn膮 w stopniu nie wy偶szym ni偶 przewidywany poziom inflacji na 1996 r.; nie by艂y podane 偶adne terminy podwy偶ek cen olej贸w nap臋dowych i etyliny.</u>
          <u xml:id="u-178.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowWaldemarManugiewicz">W zwi膮zku z tym, 偶e rafinerie na pocz膮tku roku wyst膮pi艂y do izb skarbowych z informacj膮 o zamiarze podwy偶szenia cen, izby skarbowe, korzystaj膮c z uprawnie艅, jakie wynikaj膮 dla nich z ustawy, zawiesi艂y t臋 decyzj臋 na trzy miesi膮ce, czyli 3-miesi臋czny termin up艂ywa艂 20 kwietnia br. i wiadomo by艂o, 偶e przed 20 kwietnia i tak musi by膰 podj臋ta decyzja o podwy偶ce cen paliw. Data ta zosta艂a ustalona, jak ju偶 powiedzia艂em, na 14 kwietnia i zosta艂a podana oczywi艣cie z 5-dniowym wyprzedzeniem, bo uwa偶am, 偶e tego typu informacje nale偶y zawsze podawa膰 wcze艣niej do publicznej wiadomo艣ci, 偶eby nie by艂o zaskoczenia, 偶eby nie by艂o sztucznego wywo艂ywania paniki na rynku - w艂a艣nie na rynku; nie chodzi mi o producent贸w, tylko o rynek odbiorc贸w detalicznych.</u>
          <u xml:id="u-178.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowWaldemarManugiewicz">Czy minister finans贸w zamierza w zwi膮zku z tym, 偶e nast膮pi艂a podwy偶ka o 15%, zmieni膰 kurs z艂otego? Ot贸偶 decyzja taka nie mie艣ci si臋 w kompetencjach ministra finans贸w. To le偶y w gestii prezesa Narodowego Banku Polskiego. W zwi膮zku z tym pozwoli pan, panie po艣le, 偶e nie odpowiem na to pytanie, bo nie jestem upowa偶niony, 偶eby z艂o偶y膰 tak膮 deklaracj臋 w imieniu innej instytucji.</u>
          <u xml:id="u-178.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowWaldemarManugiewicz">Dlaczego od 14 kwietnia? Po prostu, jak powiedzia艂em, nale偶a艂o wyprzedzi膰 pewne ruchy, tym bardziej 偶e to zosta艂o zawarte w uzasadnieniu ustawy bud偶etowej na 1996 r. A poza tym przecie偶 akcyza - wszelka akcyza, czy to zastosowana w wypadku paliw, czy wyrob贸w spirytusowych lub tytoniowych, czy te偶 ka偶da inna - to jest ten podstawowy doch贸d bud偶etu i nikt nie robi艂 z tego tajemnicy, co trzeba mie膰 na uwadze, je偶eli m贸wimy o podatkach po艣rednich. W zwi膮zku z tym to nie jest 偶adne zaskoczenie, 偶e podwy偶ka nast膮pi艂a w tej wysoko艣ci i mniej wi臋cej w tym terminie; ka偶de od艂o偶enie decyzji o podwy偶kach cen przynios艂oby gorsze skutki, a ju偶 na pewno dla rolnictwa, bo - abstrahuj臋 ju偶 od tego 20 kwietnia - termin majowy czy czerwcowy to dla rolnictwa najgorszy z mo偶liwych termin贸w. Zosta艂oby to wi臋c jeszcze gorzej odebrane ni偶 decyzja co do 14 kwietnia.</u>
          <u xml:id="u-178.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowWaldemarManugiewicz">Je偶eli chodzi o pytanie pani pose艂 Zi贸艂kowskiej, to w tej chwili nie jestem w stanie precyzyjnie na nie odpowiedzie膰 - chodzi o to, jakie to konkretne 藵straty藵 ponosi, a raczej jakich pieni臋dzy bud偶et nie dostaje w zwi膮zku z tymi ulgami. Ale je偶eli pan marsza艂ek, a przede wszystkim pani pose艂 pozwol膮, to przeka偶臋 tak膮 informacj臋 na pi艣mie w p贸藕niejszym terminie.</u>
          <u xml:id="u-178.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowWaldemarManugiewicz">Dlaczego te ulgi w podatku akcyzowym s膮 adresowane czy skierowane praktycznie tylko i wy艂膮cznie do producent贸w, a nie do wszystkich podmiot贸w dzia艂aj膮cych na rynku, tzn. nie tylko producent贸w, ale i dystrybutor贸w? Ot贸偶 jest to pewna sytuacja zastana, ona istnieje od wielu, wielu lat, a polega na tym, 偶e preferencje by艂y zawsze dla rafinerii i dla jednego podmiotu, CPN, dop贸ki nie pojawi艂y si臋 na rynku podmioty prywatne. A jest tak, poniewa偶 rafinerie, zar贸wno po艂udniowe, jak i te dwie najwa偶niejsze, gda艅ska i p艂ocka, s膮 dostarczycielami praktycznie 80% paliw na rynek. Natomiast 20% - patrz膮c na to z perspektywy dw贸ch ostatnich lat - to jest import, import niezb臋dny na pokrycie zapotrzebowania rynku. I tak jak powiedzia艂em, chodzi oczywi艣cie o paliwa p艂ynne. Pani pose艂 mia艂a inne zdanie co do tej p艂ynno艣ci. Natomiast ja uwa偶am, 偶e je偶eli ju偶 komu艣 nadano tego typu uprawnienia, kto艣 ma uprawnienia do korzystania z ulg, to oczywi艣cie mo偶na w ka偶dej chwili odebra膰 mu je jednym poci膮gni臋ciem, nie zostawiaj膮c nic, ale mo偶na te偶 przyj膮膰 inn膮 opcj臋, mianowicie systematycznego obni偶ania tej ulgi, 偶eby to nie by艂o gwa艂towne za艂amanie albo pogorszenie sytuacji finansowej podmiotu, kt贸ry z g贸ry wiedzia艂, 偶e tego typu decyzja pozwoli mu na import okre艣lonych paliw przy okre艣lonej uldze podatkowej. A wi臋c w rachunku ekonomicznym ten import by艂 o wiele bardziej op艂acalny, ni偶 gdyby tej ulgi nie by艂o. Gwa艂towne, jednorazowe wycofanie si臋 z tej ulgi na pewno wywo艂a艂oby negatywne skutki finansowe. Dlatego minister finans贸w uwa偶a, 偶e nale偶y stopniowo likwidowa膰 albo ogranicza膰 ulgi podatkowe, kt贸re dzisiaj maj膮 dystrybutorzy. Nie m贸wi臋 o tych szcz膮tkowych ulgach dla CPN, bo ma to troch臋 inny charakter, je艣li chodzi o rezerwy, kt贸re musz膮 by膰 w jej dyspozycji.</u>
          <u xml:id="u-178.7" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowWaldemarManugiewicz">Je偶eli chodzi o pytanie pana pos艂a Budnika zwi膮zane z ulgami. Konstrukcja jest taka, 偶e jest to ulga w podatku akcyzowym, ale odpowiada ona wielko艣ci c艂a, jakie jest przy imporcie. Nie jest to wi臋c ulga celna, tylko niejako przeniesienie c艂a do podatku akcyzowego. Ale oczywi艣cie nie taki by艂 sens pytania pana pos艂a. Chodzi mianowicie o to, jaki jest charakter importu, przy kt贸rym ta ulga jest stosowana; czy stosuj臋 si臋 j膮 przy imporcie komponent贸w do produkcji ostatecznego wyrobu, tzn. konkretnego oleju nap臋dowego albo konkretnej etyliny, czy tak偶e w wypadku importu produktu ju偶 gotowego, kt贸ry od razu mo偶e by膰 sprzedawany na rynku. Ta ulga jest dla obydwu... Przepraszam bardzo, skonsultuj臋 to z panem ministrem Czerwi艅skim, 偶eby nie wprowadzi膰 nikogo w b艂膮d.</u>
          <u xml:id="u-178.8" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwiePrzemysluIHandluRomanCzerwinski">(Dla komponent贸w, panie ministrze.)</u>
          <u xml:id="u-178.9" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowWaldemarManugiewicz">Dosta艂em ju偶 w艂a艣ciw膮 podpowied藕 - tylko i wy艂膮cznie w wypadku importu komponent贸w. Je偶eli jest wi臋c to import wyrobu gotowego, czyli oleju nap臋dowego albo etyliny, to nie ma ulgi.</u>
          <u xml:id="u-178.10" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowWaldemarManugiewicz">Nie potrafi臋 r贸wnie偶 odpowiedzie膰 na pytanie, czy jest prawd膮, 偶e w najbli偶szym czasie rz膮d zamierza dokona膰 prywatyzacji dw贸ch rafinerii - gda艅skiej i p艂ockiej, i 偶e znani s膮 ju偶 ewentualni inwestorzy zagraniczni. Na to pytanie nie jestem w stanie odpowiedzie膰. Wiem, 偶e zosta艂a powo艂ana do 偶ycia kampania naftowa i 偶e minister finans贸w jest jej w艂a艣cicielem, s艂usznie wi臋c pytanie jest adresowane do ministra. Chcia艂bym jednak zauwa偶y膰, 偶e minister sta艂 si臋 niejako w艂a艣cicielem tej kampanii dopiero kilka dni temu. W zwi膮zku z tym, je偶eli pan pose艂 pozwoli, na to pytanie odpowiem pisemnie, ale w terminie p贸藕niejszym, bo w tej kwestii nie chcia艂bym wprowadza膰 nikogo w b艂膮d. Przyznaj臋 uczciwie, 偶e nie potrafi臋 odpowiedzie膰 na t臋 cz臋艣膰 pytania.</u>
          <u xml:id="u-178.11" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowWaldemarManugiewicz">Czy wprowadzenie kontyngentu celnego rozwi膮za艂o problem na rynku paliw; czy to jest tylko dora藕ne za艂atwienie sprawy, czy te偶 nie? Kryzys, albo inaczej: k艂opoty, kt贸re powsta艂y ostatnio na rynku paliwowym, wynikaj膮 niejako z przyczyn od nas niezale偶nych. Mianowicie koniunktura na rynkach 艣wiatowych jest taka, 偶e w ci膮gu ostatniego okresu cena bary艂ki ros艂a, przekroczy艂a poziom 20 dolar贸w, dochodzi艂a nawet do 23. W tej chwili cena na rynkach 艣wiatowych spada, kszta艂tuje si臋 teraz w granicach 19,5-19,8 dolara i, by膰 mo偶e, ta tendencja do obni偶ania si臋 ceny b臋dzie si臋 utrzymywa膰. Nie twierdz臋 przy tym, 偶e nie b臋dzie 偶adnego wzrostu cen 艣wiatowych, natomiast wyniki z ostatnich dni wyra藕nie wskazuj膮 na tendencje do obni偶ania si臋 tych cen. W zwi膮zku z tym kontyngent, jaki zosta艂 przyj臋ty przez Rad臋 Ministr贸w - 300 tys. ton paliw; 150 tys. ton olej贸w nap臋dowych, 150 tys. ton benzyny - w ocenie rz膮du rozwi膮偶e problem braku albo cz臋艣ciowego braku niekt贸rych benzyn i oleju nap臋dowego na rynku. By膰 mo偶e w tym czasie ceny na rynkach 艣wiatowych ustabilizuj膮 si臋 na tyle, 偶e r贸wnie偶 dla tych podmiot贸w, kt贸re maj膮 prawo importu i korzystaj膮 z ulg, ten import stanie si臋 op艂acalny.</u>
          <u xml:id="u-178.12" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowWaldemarManugiewicz">Dla mnie zadziwiaj膮ca jest taka sprawa. Rafineria p艂ocka za I kwarta艂 1995 r. osi膮gn臋艂a zysk ponad 1,5 bln z艂 (m贸wi臋 oczywi艣cie o starych z艂ot贸wkach), a w kwietniu 1996 r. ponios艂a pewne przej艣ciowe straty, wynikaj膮ce oczywi艣cie z relacji cen na rynkach 艣wiatowych i, zdaniem tej rafinerii, niewystarczaj膮cej ulgi albo zbyt wysokiego podatku akcyzowego. I w tym momencie by艂 to pow贸d do tego, 偶eby ograniczy膰 import. Wydaje mi si臋, 偶e firma ta zosta艂a powo艂ana w艂a艣nie do takich a nie innych zada艅, i ta przej艣ciowa strata nie powinna decydowa膰 o tym, czy w danym momencie ten import jest op艂acalny, czy te偶 nie. Ta firma powinna zagwarantowa膰 dostawy paliw na rynek. S膮dz臋, 偶e w tej chwili sytuacja na rynkach 艣wiatowych b臋dzie si臋 stabilizowa艂a i nied艂ugo ten problem przestanie by膰 tak wa偶ki, jak do tej pory. Natomiast gdyby si臋 okaza艂o, 偶e jednak tendencje 艣wiatowe powoduj膮, i偶 ceny rosn膮, to oczywi艣cie trzeba b臋dzie zastanowi膰 si臋 nad innym rozwi膮zaniem ni偶 kontyngenty bezc艂owe. Nie chcia艂bym jednak uprzedza膰 fakt贸w.</u>
          <u xml:id="u-178.13" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowWaldemarManugiewicz">Nie wiem, czy uda艂o mi si臋 odpowiedzie膰 na wszystkie pytania. Je偶eli zapomnia艂em o jakim艣 pytaniu, to bardzo prosz臋 o przypomnienie go tutaj, a wtedy udziel臋 dodatkowych wyja艣nie艅.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Czy kt贸re艣 pytanie zosta艂o pomini臋te?</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Pan pose艂 Marek Dyduch.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#PoselMarekDyduch">Panie marsza艂ku, nie pomini臋te, ale 藕le zinterpretowane. Pyta艂em pana ministra o r贸wno艣膰 wobec prawa, je偶eli chodzi o ulgi celne, a nie o ulgi w podatku akcyzowym. Chc臋 powiedzie膰, 偶e Polska Izba Paliw P艂ynnych wyst膮pi艂a z pismem do wszystkich pos艂贸w, w kt贸rym stwierdza si臋, i偶 import paliwa przez rafinerie jest oclony w 40%, natomiast prywatny importer musi p艂aci膰 100% c艂a. Pytamy tutaj o praktyki monopolistyczne - bo firmy te monopolizuj膮 rynek - i o r贸wno艣膰 w stosunku do prawa, bo taki by艂 sens pytania. Czy taki stan ma si臋 utrzyma膰 d艂u偶ej, czy nale偶a艂oby go zmieni膰 w tym momencie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Jeszcze moment, panie ministrze, bo pan pose艂 Budnik te偶 nie jest zadowolony z kompletno艣ci odpowiedzi, jak rozumiem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#PoselKrzysztofBudnik">Mo偶e nie jest to kwestia zadowolenia, tylko dociekliwo艣ci. Panie ministrze, z tej wypowiedzi wynika, 偶e 60-procentowym upustem obj臋ta jest r贸wnie偶 tzw. benzyna bezo艂owiowa, kt贸ra wed艂ug deklaracji mo偶e by膰 przeznaczona do dalszego przerobu, ale r贸wnie dobrze cz臋艣膰 danej partii albo dana partia mo偶e by膰 przeznaczona do bezpo艣redniej sprzeda偶y, ju偶 do dystrybutor贸w w celu dalszej odsprzeda偶y u偶ytkownikom.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Ale, panie po艣le, ja nie bez kozery zapyta艂em o kompletno艣膰. Pan tymczasem m贸wi o dociekliwo艣ci. W tej chwili mo偶e pan tylko stwierdzi膰, 偶e na pytanie, kt贸re pan zada艂, nie uzyska艂 pan odpowiedzi, a teraz wysun膮艂 pan zupe艂nie nowy w膮tek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#PoselKrzysztofBudnik">Nie, nie, to si臋 mie艣ci w pierwszym pytaniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Odnosz臋 wra偶enie, 偶e si臋 nie mie艣ci, panie po艣le. Proponowa艂bym, 偶eby to ju偶 mo偶e...</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Pan jest pewien, 偶e si臋 mie艣ci?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#PoselKrzysztofBudnik">Jestem przekonany, panie marsza艂ku, tylko teraz precyzuj臋, podaj膮c konkretny przyk艂ad.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dobrze, ale prosz臋 jednak wyra藕nie sprecyzowa膰 to pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#PoselKrzysztofBudnik">My艣l臋, 偶e zasadnicz膮 cz臋艣膰 pytania ju偶 przekaza艂em. Czy w tym zakresie, je偶eli rzeczywi艣cie jest taki stan, podlega kontroli fakt, 偶e korzysta si臋 ze zwolnienia wy艂膮cznie w przypadku dalszej produkcji, a w przypadku dystrybucji nie, co by艂oby elementem nieuczciwej konkurencji, o kt贸rej wcze艣niej by艂a mowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowWaldemarManugiewicz">Skonsultowa艂em ten problem z panem ministrem Czerwi艅skim, wi臋c z pewno艣ci膮 nie udziel臋 niew艂a艣ciwej odpowiedzi. Oczywi艣cie ulga ta ma zastosowanie tylko i wy艂膮cznie wtedy, je偶eli produkt pochodz膮cy z importu jest przeznaczony do dalszego przerobu. Gdyby podmiot skorzysta艂 z ulgi w wypadku sprowadzenia gotowego wyrobu, to naruszy艂by ustaw臋 karn膮 skarbow膮. Jest to przest臋pstwo skarbowe, kt贸re podlega 艣ciganiu z mocy prawa.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowWaldemarManugiewicz">Wracaj膮c do pytania pana pos艂a, chcia艂bym powiedzie膰, 偶e oczywi艣cie sprawa jest mi znana. Wiemy r贸wnie偶 o wniosku skierowanym przez Polsk膮 Izb臋 Paliw P艂ynnych do Trybuna艂u Konstytucyjnego, 偶eby Trybuna艂 wypowiedzia艂 si臋...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">To znaczy, panie ministrze, nie ma takiego wniosku, bo Polska Izba Paliw P艂ynnych nie jest uprawniona do kierowania wniosku do Trybuna艂u, ale faktem jest, 偶e pr贸buje zebra膰 podpisy odpowiedniej liczby pos艂贸w, kt贸rzy by skierowali taki wniosek do Trybuna艂u.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowWaldemarManugiewicz">Panie marsza艂ku, dosta艂em kopi臋 wyst膮pienia podpisan膮 przez prezesa Polskiej Izby Paliw P艂ynnych, skierowan膮 do prezesa Trybuna艂u Konstytucyjnego. To, 偶e Trybuna艂 jej nie rozpatrzy, to ju偶 inna sprawa.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowWaldemarManugiewicz">Natomiast je偶eli chodzi o to konkretne pytanie, to nie jest ulga celna. Jest to wy艂膮cznie ulga w podatku akcyzowym. Ulga jest mianowicie skonstruowana w ten spos贸b, 偶e je偶eli c艂o wynosi x, to jest ono odliczane od podatku akcyzowego. Nikt nie mia艂 i nie ma dzisiaj ulgi celnej, tylko i wy艂膮cznie jest ulga celna poprzez podatek akcyzowy. Natomiast autentyczna ulga celna b臋dzie za chwileczk臋, w momencie gdy kontyngent bezc艂owy stanie si臋 faktem i okre艣lone podmioty uzyskaj膮 zezwolenie na import paliw. Wtedy b臋dziemy mogli m贸wi膰 o faktycznej uldze celnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋 panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Przechodzimy do kolejnego zapytania, kt贸re zg艂osi艂 pan pose艂 Marek Zieli艅ski w sprawie przewidzianych w bud偶ecie 艣rodk贸w finansowych na wydatki rzeczowe w szpitalach.</u>
          <u xml:id="u-192.2" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Bardzo prosz臋, panie po艣le.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#PoselMarekZielinski">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#PoselMarekZielinski">Panie Marsza艂ku! Pani Minister! Jakie podj臋to decyzje w zwi膮zku z tym, 偶e w wielu szpitalach ko艅cz膮 si臋 艣rodki finansowe przewidziane w tegorocznym bud偶ecie na wydatki rzeczowe, tj. na leki, sprz臋t medyczny, 偶ywno艣膰, energi臋 elektryczn膮 itd. Pytanie dotyczy szpitali b臋d膮cych w gestii wojewody i przej臋tych przez samorz膮d. Jednym zdaniem przypomn臋, o co chodzi.</u>
          <u xml:id="u-193.2" who="#PoselMarekZielinski">W 1994 r. te 艣rodki bud偶etowe wystarczy艂y do pa藕dziernika (p贸藕niej oczywi艣cie by艂o odd艂u偶enie); w 1995 r. - tylko do czerwca (r贸wnie偶 by艂o odd艂u偶enie, niepe艂ne, ale by艂o); w 1996 r. sko艅cz膮 si臋 prawdopodobnie ju偶 w maju. S膮 te偶 takie szpitale - mam t臋 informacj臋 od lekarza wojew贸dzkiego - w kt贸rych 艣rodki finansowe sko艅czy艂y si臋 ju偶 w lutym. To wszystko oczywi艣cie wi膮偶e si臋 z tym, 偶e w bud偶ecie s膮 zapisane nie takie sumy, jakie powinny by膰 - przeci臋tnie wystarczaj膮 one na pokrycie 60-70% rzeczywistych wydatk贸w.</u>
          <u xml:id="u-193.3" who="#PoselMarekZielinski">Problem jest bardzo powa偶ny, poniewa偶 dyrektorzy musz膮 zaci膮ga膰 zobowi膮zania i narusza膰 ustaw臋 bud偶etow膮. Pytanie jest wi臋c jak najbardziej zasadne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu w Ministerstwie Finans贸w pani Halina Wasilewska-Trenkner.</u>
          <u xml:id="u-194.2" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Bardzo prosz臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowHalinaWasilewskaTrenkner">Panie Marsza艂ku! Panie i Panowie Pos艂owie! Chcia艂abym podzieli膰 swoj膮 odpowied藕 na kilka cz臋艣ci.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowHalinaWasilewskaTrenkner">Po pierwsze, je艣li chodzi o spraw臋, o kt贸rej pan pose艂 by艂 艂askaw m贸wi膰 - po otrzymaniu tego zapytania wczoraj p贸藕nym wieczorem sprawdzali艣my to w woj. pozna艅skim i z ca艂膮 odpowiedzialno艣ci膮 musz臋 stwierdzi膰, 偶e nie ma w tej chwili 偶adnego szpitala, kt贸ry faktycznie nie mia艂by ju偶 艣rodk贸w. To zosta艂o sprawdzone. Owszem, lekarz wojew贸dzki przes艂a艂 nam informacj臋, 偶e 艣rodk贸w jak gdyby nie ma. Je艣li jednak do tego, co ju偶 wyda艂 w pierwszych czterech miesi膮cach tego roku, doda to wszystko, co stanowi sum臋 zad艂u偶e艅, kt贸re ci膮gn膮 si臋 od 1994 r. (poniewa偶 w 1995 r. nie by艂o odd艂u偶enia szpitali, by艂o tylko i wy艂膮cznie odd艂u偶enie jednej pozycji - dop艂at za leki dla os贸b uprawnionych)... Ot贸偶 je艣li lekarz wojew贸dzki do tych nak艂ad贸w, kt贸re s膮 przewidziane w tym roku na bie偶膮ce wydatki rzeczowe - czyli nie na p艂ace, tylko na bie偶膮ce wydatki rzeczowe - doda wszelkie zad艂u偶enia, jakie nagromadzi艂y si臋 w s艂u偶bie zdrowia na terenie woj. pozna艅skiego, to nawet w takim przypadku ma jeszcze pieni膮dze co najmniej na dwa miesi膮ce, bo tak liczony wska藕nik nie przekracza 100% tego, co lekarz wojew贸dzki w Pozna艅skiem ma do dyspozycji w bud偶ecie pa艅stwa na s艂u偶b臋 zdrowia. To pierwsza sprawa.</u>
          <u xml:id="u-195.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowHalinaWasilewskaTrenkner">Druga sprawa. Mo偶na przyj膮膰 - zgadzam si臋 z panem pos艂em - 偶e wydatki na s艂u偶b臋 zdrowia s膮 zbyt ma艂e w stosunku do potrzeb i w stosunku do prowadzonej tymi 艣rodkami gospodarki. Chcia艂abym jednak r贸wnie偶 powiedzie膰, 偶e do 9 maja tego roku minister finans贸w przekaza艂 wojewodom - a z bud偶etu wojewod贸w finansowana jest wi臋kszo艣膰 jednostek ochrony zdrowia - prawie 6400 mln z艂, dok艂adnie 6377 mln z艂, co stanowi 36,2% og贸艂u wydatk贸w zaplanowanych dla wojewod贸w. Dla por贸wnania: w stosunku do pozosta艂ych element贸w wydatk贸w pa艅stwa nasze wykonanie wydatk贸w jest o prawie 4 punkty ni偶sze, poniewa偶 nie przekroczyli艣my jeszcze 31% wykonania wydatk贸w - tak jak nie zgromadzili艣my jeszcze wi臋cej ni偶 30,5% dochod贸w. Wojewodowie samodzielnie decyduj膮 o tym, jak przeznaczaj膮 艣rodki na r贸偶ne cele. I to jest sprawa, o kt贸rej tak偶e warto pami臋ta膰. W tej chwili, poniewa偶 poza informacj膮 zwi膮zan膮 tym pytaniem specjalnie skierowanym do wojewody pozna艅skiego nie znamy wszystkich element贸w sk艂adaj膮cych si臋 na og贸lny obraz wydatk贸w, pragn臋 poinformowa膰 Wysok膮 Izb臋, 偶e w dziale: Ochrona zdrowia w I kwartale 1996 r. wydatki wynosi艂y 3671 mln z艂, tj. 26% kwoty zaplanowanej w ustawie bud偶etowej na ochron臋 zdrowia, nie licz膮c w tym rezerw celowych, kt贸re tak偶e s膮 przewidziane w tym dziale i kt贸re stanowi膮 dodatkowo 200 mln z艂, jednak nie wszystkie s膮 rozdysponowane i w zwi膮zku z tym nie brali艣my ich pod uwag臋. Liczyli艣my tylko normalne wydatki bud偶etowe.</u>
          <u xml:id="u-195.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowHalinaWasilewskaTrenkner">Na utrzymanie szpitali w tym samym czasie wydatkowano 1587 mln z艂, czyli 26,7% kwoty przewidzianej na ten cel w 1996 r.</u>
          <u xml:id="u-195.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowHalinaWasilewskaTrenkner">Je艣li chcemy por贸wna膰 proporcje, to w woj. pozna艅skim sytuacja w relacji do ca艂ego kraju wygl膮da nast臋puj膮co: Wydatki na ochron臋 zdrowia w woj. pozna艅skim og贸艂em to 2,07% wszystkich wydatk贸w wojewod贸w. Wydatki na ochron臋 zdrowia, kt贸re finansuje wojewoda ze swojego bud偶etu, to 2,7% wszystkich wydatk贸w wojew贸dzkich. Je艣li natomiast popatrzymy na zad艂u偶enie, z kt贸rym mamy do czynienia w woj. pozna艅skim, to niestety stanowi ono 3,8% og贸艂u zad艂u偶e艅 w skali Polski, czyli du偶o. Z tego 0,6% to s膮 zad艂u偶enia zwi膮zane z lekami dla os贸b uprawnionych, a 2,7% - zad艂u偶enia z innych powod贸w.</u>
          <u xml:id="u-195.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowHalinaWasilewskaTrenkner">W tej sytuacji powstaje jedno bardzo zasadnicze pytanie: Czy je艣li kto艣 po czterech miesi膮cach roku twierdzi, 偶e nie ma 艣rodk贸w, to mo偶e wynika to z tego, 偶e jest to bardzo droga instytucja, a zatem mo偶e by膰 niezb臋dna jej reorganizacja, albo jest 藕le zarz膮dzana, zatem niezb臋dna jest reforma zarz膮dzania t膮 instytucj膮?</u>
          <u xml:id="u-195.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowHalinaWasilewskaTrenkner">Chcieliby艣my to wyja艣ni膰 do ko艅ca, ale - jak powiadam - nie wiem, kt贸rego szpitala rzecz dotyczy, poniewa偶 takiego sygna艂u w Ministerstwie Finans贸w nie mamy. R贸wnie偶 pytany o to lekarz wojew贸dzki nie zasygnalizowa艂 nam, 偶e w kt贸rejkolwiek plac贸wce s艂u偶by zdrowia ministerstwa zdrowia czy wojewody - na terenie woj. pozna艅skiego istnieje taka sytuacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Kilku pos艂贸w zg艂osi艂o ju偶 ch臋膰 zadania pyta艅 dodatkowych.</u>
          <u xml:id="u-196.2" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Pierwszy zada pytanie pan Marek Zieli艅ski, prosz臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#PoselMarekZielinski">Pani Minister! Jestem bardzo nie usatysfakcjonowany pani odpowiedzi膮, bo, po pierwsze, w moim pytaniu nie m贸wi艂em o szpitalach, kt贸re ju偶 nie maj膮 pieni臋dzy. Powiedzia艂em wyra藕nie, niech pani pos艂ucha: ju偶 si臋 ko艅cz膮 艣rodki finansowe, tzn. 偶e za tydzie艅, za dwa, za miesi膮c - w r贸偶nych szpitalach sytuacja jest r贸偶na. Sprawa jest powa偶na, bo dotyczy wi臋kszo艣ci szpitali w ca艂ej Polsce. Informacje uzyska艂em nie tylko od lekarza wojew贸dzkiego, ale r贸wnie偶 podczas indywidualnych rozm贸w, z dyrektorami szpitali. Sam jestem cz艂onkiem rady nadzorczej Wielkopolskiego Centrum Onkologicznego i w zasadzie zosta艂em nawet zobowi膮zany przez rad臋 nadzorcz膮 do postawienia tego pytania. W maju sko艅cz膮 si臋 艣rodki finansowe, to jest bardzo drogi szpital. W takiej sytuacji s膮 chyba wszystkie szpitale tego typu. To jedno.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#PoselMarekZielinski">Druga sprawa - nieuczciwie pani przedstawia dane, bo danymi mo偶na manipulowa膰. Ja z kolei mam takie dane, 偶e w przeliczeniu na jednego mieszka艅ca w tej kategorii woj. pozna艅skie plasuje si臋 na jednym z ostatnich miejsc. Tak wi臋c lepiej mniej liczb, a wi臋cej konkret贸w, bo liczbami mo偶na dowolnie manipulowa膰.</u>
          <u xml:id="u-197.2" who="#PoselMarekZielinski">I jeszcze jedna rzecz. Tego typu polityka jest zab贸jcza dla bud偶etu pa艅stwa w og贸le, poniewa偶 wiadomo, 偶e te 艣rodki, nawet tak jak pani powiedzia艂a, przyjmuj膮c, 偶e sko艅cz膮 si臋 za miesi膮c czy za dwa miesi膮ce... I co b臋dzie p贸藕niej, jaka sytuacja? Oczywi艣cie, szpitale b臋d膮 si臋 zad艂u偶a艂y, odsetki b臋d膮 ros艂y, i to s膮 ewidentne straty. By膰 mo偶e nast膮pi kiedy艣 odd艂u偶enie, ale koszty og贸lne i straty pa艅stwa s膮 znacznie wi臋ksze, ni偶 gdyby to by艂o regulowane na bie偶膮co.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Pan pose艂 Jan Rulewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#PoselJanRulewski">Pani minister, zach臋cam do cho膰by telefonicznego kontaktu po s膮siedzku z woj. bydgoskim, bo na pewno by tam przedstawiono bardzo konkretne dane i problemy. Mianowicie pytam w艂a艣nie o 艣rodki dla Centrum Onkologicznego w Bydgoszczy, w kt贸rym jestem prezesem rady nadzorczej. Jest tam w tej sprawie decyzja dyrektora, aby ograniczy膰 wydatki na leki, czyli ogranicza si臋 prawa podmiotowe pacjent贸w, jako 偶e - tu nie musz臋 wyja艣nia膰 - wydatki na p艂ace s膮 sztywne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Panie po艣le, prosz臋 zmierza膰 do sformu艂owania zapytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#PoselJanRulewski">Wobec tego pytam: Co z centrami onkologicznymi, dla kt贸rych nie ma 艣rodk贸w? Poza zjawiskiem braku 艣rodk贸w jest jeszcze inne, kt贸re uchodzi uwagi - 偶e zmniejsza si臋 艣rodki na zakup lekarstw. Czy ministerstwo ma dane na ten temat i jak zamierza temu zapobiega膰, cho膰by na przyk艂ad jednak w formie limit贸w?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Teraz pytanie zada pan pose艂 Tadeusz Jacek Zieli艅ski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#PoselTadeuszJacekZielinski">Pani Minister! Jestem pos艂em z wojew贸dztwa, gdzie topnienie 艣rodk贸w na wydatki rzeczowe przebiega znacznie szybciej ni偶 gdzie indziej z tego powodu, 偶e 艣wiadczy si臋 w nim us艂ugi medyczne dla os贸b spoza wojew贸dztwa. Czy jest teraz mo偶liwe odzyskiwanie przez wojewod臋, w tym wypadku wojewod臋 katowickiego, nak艂ad贸w poniesionych na potrzeby medyczne obywateli spoza naszego wojew贸dztwa? Wielokrotnie z tej trybuny przedstawiciele ministerstwa zapewniali nas, 偶e od 1 stycznia b臋dzie to mo偶liwe, poza zwrotem 艣rodk贸w na lekarstwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Prosz臋 bardzo, pan pose艂 Zbigniew M膮czka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#PoselZbigniewMaczka">Pani Minister! Chcia艂bym wiedzie膰, czy w sytuacji, w kt贸rej istnieje jeszcze na szcz臋艣cie rynek producent贸w i dostawc贸w us艂ug, 艣wiadom膮 polityk膮 ministerstwa jest powodowanie tego, 偶e dyrektorzy plac贸wek r贸偶nego rodzaju, lekarze wojew贸dzcy - nie maj膮cy 艣rodk贸w - doprowadzaj膮 do zad艂u偶ania si臋 swoich jednostek wobec dostawc贸w us艂ug i uzale偶niaj膮 realizacj臋 zam贸wienia od ich zgody na d艂ugotrwa艂e zad艂u偶enie bez 偶adnego oprocentowania. Czy to jest 艣wiadoma polityka w celu przerzucenia cz臋艣ci koszt贸w na przedsi臋biorc贸w, czy te偶 jest to po prostu jaki艣 chwilowy wybryk, z kt贸rym spotka艂em si臋 par臋 razy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Prosz臋 pana pos艂a Krzysztofa Budnika o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#PoselKrzysztofBudnik">Pani Minister! Twierdzenie, 偶e szpitale czy inne plac贸wki s艂u偶by zdrowia s膮 藕le zarz膮dzane, by艂o bardzo ryzykowne. Mo偶e z艂e jest planowanie? Niedawno odwiedzi艂em jeden ze szpitali mojego wojew贸dztwa i naprawd臋 tam ju偶 nie ma na czym oszcz臋dza膰, a lekarze twierdz膮, 偶e stale maj膮 dylemat, czy leczy膰 chorych zgodnie z w艂asn膮 wiedz膮 lekarsk膮 i mo偶liwo艣ciami wsp贸艂czesnej, dost臋pnej w Polsce medycyny, czy te偶 leczy膰 uwzgl臋dniaj膮c przyznawane zbyt ma艂e 艣rodki finansowe, o czym wiadomo ju偶 na pocz膮tku roku.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#PoselKrzysztofBudnik">Jeszcze kwestia zad艂u偶e艅. Ju偶 niejako tradycj膮 sta艂o si臋 to, 偶e pa艅stwowe, czyli rz膮dowe plac贸wki s艂u偶by zdrowia si臋 zad艂u偶aj膮, a w nast臋pnych latach podejmowane s膮 pr贸by ich odd艂u偶enia. Jak wygl膮da kwestia zad艂u偶enia samorz膮dowych plac贸wek s艂u偶by zdrowia, stopniowo przekazywanych samorz膮dom, kt贸re ju偶 z takich mo偶liwo艣ci korzysta膰 nie mog膮?</u>
          <u xml:id="u-207.2" who="#PoselKrzysztofBudnik">Jeszcze ta kwestia, o kt贸rej m贸wi艂 pan pose艂 M膮czka: Czy pa艅stwu znana jest praktyka sprzeda偶y d艂ug贸w plac贸wek s艂u偶by zdrowia w sytuacji, je偶eli powstaj膮, tak jak opisywa艂 to pan pose艂 M膮czka?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Pan pose艂 W艂adys艂aw Adamski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#PoselWladyslawAdamski">Pani minister, moje pytanie b臋dzie mia艂o charakter perspektywiczny. Odnosi si臋 ono do problem贸w w skali kraju, bo chyba nie chodzi tylko o woj. pozna艅skie, bez wzgl臋du na to, jaka tam jest skala trudno艣ci. Chc臋 wi臋c spyta膰 - poniewa偶 rz膮d b臋dzie wkr贸tce przygotowywa艂 projekt bud偶etu na rok przysz艂y - czy na bazie do艣wiadcze艅 z lat ubieg艂ych przysz艂y projekt bud偶etu b臋dzie m贸g艂 by膰 wolny od brak贸w, kt贸re obecnie s膮 eksponowane. Czyli, kr贸tko m贸wi膮c, czy uda si臋 unikn膮膰 tego typu niedoszacowa艅?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Pani pos艂anka Wies艂awa Zi贸艂kowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#PoselWieslawaZiolkowska">Nawi膮偶臋 do pytania mojego przedm贸wcy. Wiemy, i偶 rz膮d zaakceptowa艂 program 2000. Z tego programu wynika jednoznacznie spadek relacji wydatk贸w publicznych do PKB, a z tego spadku wynika ni mniej, ni wi臋cej, tylko to, 偶e zamiast wi臋cej 艂o偶y膰 na przyk艂ad na ochron臋 zdrowia, trzeba b臋dzie 艂o偶y膰 mniej - je艣li si臋 akceptuje ten spadek. Rozumiem, 偶e ten spadek wydatk贸w akceptuje koalicja rz膮dowa i pan pose艂 Adamski te偶. Rozumiem r贸wnie偶, 偶e ten spadek wydatk贸w akceptuje Unia Wolno艣ci, poniewa偶 pan przewodnicz膮cy Balcerowicz g艂osi jedynie s艂uszn膮 tez臋...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Ale, pani pos艂anko, pani zadaje trzecie pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#PoselWieslawaZiolkowska">Ale ja musz臋, musz臋, panie marsza艂ku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Zwracam uwag臋, 偶e nie do pani minister, tylko do pos艂贸w skierowa艂a pani swoje pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#PoselWieslawaZiolkowska">Tak, panie marsza艂ku, ale musz臋 uzasadni膰 swoje pytanie, bo jedyn膮 osob膮...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Rozumiem, ale obawiam si臋, 偶e to spowoduje tu jak膮艣 polemik臋. O, w艂a艣nie widz臋 ju偶 zg艂aszaj膮cych si臋 pos艂贸w Zieli艅skiego i Budnika. Prosi艂bym, aby pani pose艂 skierowa艂a pytanie 艣ci艣le do pani minister, dobrze?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#PoselWieslawaZiolkowska">Panie marsza艂ku, ryzyka takiej polemiki nie ma, poniewa偶 nie da si臋 podwa偶y膰 faktu, 偶e Unia Wolno艣ci chce gwa艂townego obni偶enia wydatk贸w w relacji do PKB, co oznacza tyle, 偶e trzeba b臋dzie zmniejszy膰 wydatki na s艂u偶b臋 zdrowia. Natomiast jedynym podmiotem politycznym, kt贸ry uwa偶a....</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Pani pose艂, pytanie, prosz臋 o pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#PoselWieslawaZiolkowska">... i偶 wydatki w relacji do PKB powinny by膰 na tym samym poziomie, a wydatki na s艂u偶b臋 zdrowia powinny rosn膮膰, jest Unia Pracy. Mam pytanie: Czy pani minister widzi mo偶liwo艣膰 zwi臋kszenia w bie偶膮cym roku wydatk贸w na s艂u偶b臋 zdrowia? Bardzo prosz臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Pani pose艂, z prawdziw膮 przykro艣ci膮, cho膰 z najwi臋kszym szacunkiem, chc臋 jednak stwierdzi膰, i偶 nadu偶y艂a pani swoich uprawnie艅 jako pytaj膮ca podczas serii zapyta艅. Naprawd臋 jest 30 sekund na zapytanie i trzeba formu艂owa膰 zapytanie, a nie deklaracje polityczne.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#PoselWladyslawAdamski">(Czy osoby, do kt贸rych pani pose艂 Zi贸艂kowska skierowa艂a pytania, mog膮 odpowiedzie膰?)</u>
          <u xml:id="u-220.2" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Nie. Prosz臋 pa艅stwa, my艣l臋, 偶e s膮 inne mo偶liwo艣ci...</u>
          <u xml:id="u-220.3" who="#GlosZSali">(Sprostowanie.)</u>
          <u xml:id="u-220.4" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Nie, tu nie ma sprostowa艅, prosz臋 pa艅stwa.</u>
          <u xml:id="u-220.5" who="#GlosZSali">(Sprostowanie.)</u>
          <u xml:id="u-220.6" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Nie, tu nie ma sprostowa艅.</u>
          <u xml:id="u-220.7" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Rozumiem, 偶e na tym wyczerpali艣my list臋 pytaj膮cych.</u>
          <u xml:id="u-220.8" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Bardzo prosz臋, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowHalinaWasilewskaTrenkner">Prosz臋 pa艅stwa, zaczn臋 od dw贸ch pyta艅 - nie w kolejno艣ci chronologicznej - jakie pa艅stwo byli 艂askawi zada膰. Najpierw odpowiem na pytanie, kt贸re zada艂a pani pose艂 Zi贸艂kowska, a konkretnie na ostatni膮 cz臋艣膰 pytania: Czy w roku bie偶膮cym mo偶liwe jest zwi臋kszenie nak艂ad贸w na s艂u偶b臋 zdrowia? Patrz膮c na bud偶et i na przebieg jego realizacji, pani pose艂, w tej chwili nie widz臋 mo偶liwo艣ci, aby mo偶na by艂o powiedzie膰, 偶e s膮 gdzie艣 w bud偶ecie pa艅stwa dodatkowe dochody, kt贸re mog膮 zwi臋kszy膰 nak艂ady na s艂u偶b臋 zdrowia ponad to, co zapisane w ustawie bud偶etowej. Jest tam zapisane jeszcze co艣 poza tym, co jest wyra偶one w z艂ot贸wkach, mianowicie 150 mln dolar贸w ewentualnego kredytu. W tej chwili trwaj膮 rozmowy na temat mo偶liwo艣ci uruchomienia linii kredytowych. Czy i ile uda si臋 z tych 150 mln dolar贸w uruchomi膰 w tym roku zale偶y od dw贸ch stron - ewentualnych kredytodawc贸w oraz od pana ministra zdrowia, poniewa偶 ta lista zakup贸w musi zawiera膰 specyfikacj臋 i musi by膰 dostosowana do warunk贸w, kt贸re czasami stawiaj膮 kredytodawcy. Czyli jest taka mo偶liwo艣膰, ale, jak powiadam, jest ona i tak w ustawie bud偶etowej zapisana. Natomiast dodatkowych 艣rodk贸w, poza okre艣lonymi w ustawie bud偶etowej, nie widz臋.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowHalinaWasilewskaTrenkner">Jest natomiast prawd膮, 偶e przewidziane jest i uruchomione po marcu, w kwietniu - z tym 偶e efekt贸w jeszcze nie widzia艂am, nie wida膰 ich jeszcze w sprawozdawczo艣ci (a m贸wi臋 o tym, 偶e nie widzia艂am, poniewa偶 nie mia艂am informacji, 偶e sprawa ruszy艂a) - rozliczanie dop艂at do cen lek贸w dla os贸b uprawnionych zamieszka艂ych poza wojew贸dztwem, w kt贸rym nast膮pi艂 zakup. Nie wiem, jak ta akcja b臋dzie wygl膮da艂a w ostatecznym jej przebiegu. Z pewnych analiz dokonanych przez ministerstwo zdrowia (przez ministra zdrowia prowadzone by艂y bowiem kontrole i wyrywkowe analizy recept) wynika, 偶e wojew贸dztwa - wszystkie wojew贸dztwa, o kt贸rych tu m贸wili艣my, nale偶膮 do tej grupy, kt贸ra 艣wiadczy us艂ugi na rzecz innych - dostan膮 zwroty w cz臋艣ci lek贸w dla uprawnionych.</u>
          <u xml:id="u-221.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowHalinaWasilewskaTrenkner">Pan minister zdrowia w tej chwili proponuje rozwi膮zania, kt贸re pozwol膮 - ale dopiero w przysz艂ym roku - na to, aby spos贸b rozliczania, kt贸ry dotyczy dop艂at za leki 藵chodz膮ce za pacjentem藵, by艂 r贸wnie偶 mo偶liwy w przypadku wysoko specjalistycznych us艂ug zdrowotnych. Aby te us艂ugi - i tutaj znowu dwa szpitale, kt贸re panowie byli 艂askawi wymieni膰, czyli Centrum Onkologii w Poznaniu i w Bydgoszczy, zyskaj膮 szczeg贸lnie - mog艂y by膰 przekazywane za pacjentem. Chcia艂abym r贸wnie偶 powiedzie膰, 偶e pan minister zdrowia dysponuje w艂a艣nie dla szpitali o tak wysokiej specjalizacji pewnymi dodatkowymi rezerwami, kt贸re mog膮 te szpitale zasili膰 w przypadkach, kiedy liczba us艂ug 艣wiadczonych w roku bie偶膮cym b臋dzie wy偶sza od liczby us艂ug 艣wiadczonych w roku ubieg艂ym. M贸wi臋 o tym dlatego, 偶e 艣rodki przyznane tym szpitalom w 1996 r. zak艂ada艂y bardzo niewielkie zwi臋kszenie us艂ug w stosunku do tego, co by艂o wykonane w 1995 r., a na ewentualne zwi臋kszenie tych us艂ug pan minister zdrowia r贸wnie偶 dysponuje 艣rodkami.</u>
          <u xml:id="u-221.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowHalinaWasilewskaTrenkner">Teraz to najwa偶niejsze. Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Przepraszam, ale musz臋 powiedzie膰, 偶e zad艂u偶enia, z kt贸rymi si臋 dzisiaj borykamy, kt贸re panowie pos艂owie byli 艂askawi tak dramatycznie tutaj opisa膰 i kt贸re s膮 niew膮tpliwie faktem, nie powsta艂y w ci膮gu ostatniego roku czy ostatnich miesi臋cy; s膮 to zad艂u偶enia, kt贸re zacz臋艂y narasta膰 od 1991-1992. W tej chwili trudno艣膰 polega na tym, i偶 to bardzo znacz膮ca suma, to bomba z op贸藕nionym zap艂onem, kt贸r膮 powoli usi艂ujemy rozbroi膰. Faktem jest r贸wnie偶, 偶e nie mamy w bud偶ecie - o tym zar贸wno pani pose艂 Zi贸艂kowska, jak i wszyscy panowie pos艂owie doskonale wiedz膮 - dodatkowych 艣rodk贸w, kt贸re mo偶na by by艂o skierowa膰 tylko i wy艂膮cznie na ten cel. Wobec tego nale偶y si臋 liczy膰 z tym, 偶e problem zad艂u偶enia b臋dzie rozwi膮zywany, ale sukcesywnie i stopniowo.</u>
          <u xml:id="u-221.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowHalinaWasilewskaTrenkner">Szpitale samorz膮dowe, te, kt贸re w tej chwili s膮 przekazane samorz膮dom, b臋d膮 odd艂u偶ane sukcesywnie w ci膮gu tego roku. Czy wszystko si臋 uda odd艂u偶y膰? Nie wiem. Te zad艂u偶enia maj膮 taki uk艂ad, 偶e tylko w dwudziestu paru procentach dotycz膮 tak naprawd臋 zakupu d贸br. Pozosta艂e procenty to s膮 niedop艂aty zwi膮zane z obs艂ug膮 ZUS, z zap艂at膮 naliczonego podatku dochodowego od lekarzy i personelu, czyli ze sk艂adkami na Fundusz Pracy, z nie uiszczonymi innymi zobowi膮zaniami podatkowymi. Natomiast - jak powiadam - ta realna cz臋艣膰 jest relatywnie niedu偶a.</u>
          <u xml:id="u-221.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowHalinaWasilewskaTrenkner">I wreszcie, czy si臋 uda unikn膮膰 niedoszacowania w roku 1997? To mo偶na by艂oby zrobi膰 pod warunkiem, 偶e przyjmiemy, i偶 to, co mamy w tej chwili jako faktyczne wydatki roku 1996 i wszystkie zaleg艂e zobowi膮zania, to jest jak gdyby poziom, od kt贸rego powinni艣my wyj艣膰 przy szacowaniu wydatk贸w na rok 1997. Chcia艂abym jednak podkre艣li膰 z ca艂膮 moc膮, 偶e te d艂ugi - przykro mi to m贸wi膰, i to nie oznacza, 偶e ja wszystkim to zarzucam - s膮 wynikiem nie tylko faktycznego niedoboru 艣rodk贸w, lecz r贸wnie偶 tego, 偶e, niestety, gospodarka tak偶e nie zawsze jest nadzwyczaj oszcz臋dna i skrupulatna.</u>
          <u xml:id="u-221.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowHalinaWasilewskaTrenkner">Je艣li chodzi o ostatni膮 spraw臋, o kwesti臋 relacji wydatk贸w bud偶etu 1997 r. do PKB, ona maleje w sensie procentowym. Natomiast faktyczny wzrost wydatk贸w, kt贸re w tej chwili przynajmniej rozwa偶amy, przekracza wzrost inflacji o ok. 3% w tej cz臋艣ci wydatk贸w, kt贸re dotycz膮 w艂a艣nie wydatk贸w bie偶膮cych i wynagrodze艅, 艂膮cznie tej ca艂ej cz臋艣ci, kt贸ra jest poza obci膮偶eniami sztywnymi bud偶etu, jakimi s膮 przede wszystkim obs艂uga zad艂u偶enia i subwencjonowanie ZUS i KRUS. Wydaje si臋, 偶e b臋dzie mo偶na, mimo tych ogranicze艅, o kt贸rych m贸wi艂a pani pose艂, jednakowo偶 zrealizowa膰 dalszy realny wzrost nak艂ad贸w na pewne cele. Nie jest to jednak wzrost, kt贸ry pozwoli na rozwi膮zanie wszystkich problem贸w jednocze艣nie, bo dzi艣 m贸wimy o s艂u偶bie zdrowia. Trzeba pami臋ta膰 r贸wnie偶, 偶e podobne, cho膰 mniej dramatyczne ju偶 w tej chwili zdarzenia, s膮 udzia艂em o艣wiaty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋 bardzo pani minister.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">M贸wimy o pomini臋ciu pyta艅, tak? Jak to, wszystkie cztery pytania zosta艂y pomini臋te? Panowie...</u>
          <u xml:id="u-222.2" who="#PoselTadeuszJacekZielinski">(Nie dosta艂em odpowiedzi.)</u>
          <u xml:id="u-222.3" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Bardzo prosz臋, pan pose艂 Tadeusz Jacek Zieli艅ski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#PoselTadeuszJacekZielinski">Zada艂em pytanie o to, kiedy wojewodowie b臋d膮 mogli odzyskiwa膰 nak艂ady poniesione na pacjent贸w spoza swojego wojew贸dztwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Mo偶e od razu pani minister odpowie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowHalinaWasilewskaTrenkner">Panie po艣le, tak jak powiedzia艂am, pan minister zdrowia twierdzi, 偶e b臋dzie mo偶liwe uruchomienie akcji w przypadku wysoko wyspecjalizowanych us艂ug w przysz艂ym roku. Czy w przysz艂ym roku b臋dzie mo偶na p贸j艣膰 dalej? To jest kwestia, kt贸ra wymaga dw贸ch rozstrzygni臋膰; po pierwsze, zmiany zasad dzia艂ania jednostek s艂u偶by zdrowia - musz膮 si臋 one sta膰 jednostkami samofinansuj膮cymi si臋, po drugie, ustalenia, jakie s膮 ceny i w jaki spos贸b b臋d膮 rozliczane te us艂ugi. Obie te sprawy le偶膮 jednak w gestii pana ministra zdrowia, poniewa偶 on b臋dzie rozdziela艂 艣rodki, a nie tylko i wy艂膮cznie w gestii pana ministra finans贸w.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋. Rozumiem, 偶e na to pytanie odpowied藕 pad艂a.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Prosz臋, pan pose艂 Marek Zieli艅ski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#PoselMarekZielinski">Ja niestety w wielu sprawach... chodzi o t臋, kt贸r膮 porusza艂 tu kolega pose艂 Tadeusz Zieli艅ski. Bardzo si臋 t膮 spraw膮 interesuj臋, jestem w radzie nadzorczej tego szpitala, w kt贸rym 50% pacjent贸w jest spoza woj. pozna艅skiego, ju偶 interweniuj臋 praktycznie od p贸艂tora roku. Ca艂y czas dostaj臋 podobn膮 odpowied藕, 偶e rozporz膮dzenie wykonawcze b臋dzie wydane, 偶e ju偶 nied艂ugo zostan膮 dokonane ustalenia, tymczasem ci膮gle tych 艣rodk贸w nie ma. Lekarze wojew贸dzcy s膮siednich wojew贸dztw nie przekazuj膮 ich i oczywi艣cie najprawdopodobniej dalej tak b臋dzie.</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#PoselMarekZielinski">Co si臋 jednak tyczy mojego zasadniczego pytania. Pani cz臋艣ciowo odpowiedzia艂a, 偶e jak ju偶 nie b臋dzie tych 艣rodk贸w, to sukcesywnie d艂ugi te b臋d膮 likwidowane. Ale co si臋 stanie, je艣li nie b臋d膮 likwidowane? Co si臋 stanie, jak przez par臋 miesi臋cy na przyk艂ad nie b臋dzie 艣rodk贸w finansowych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Ale, panie po艣le, to jest nast臋pne pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#PoselMarekZielinski">Nie, to jest uzupe艂nienie mojego zasadniczego pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Nie, w艂a艣nie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#PoselMarekZielinski">Natomiast korzystaj膮c z tego, 偶e jestem przy g艂osie, musz臋 pani Zi贸艂kowskiej powiedzie膰, 偶e...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Nie, nie. Panie po艣le, pan nie mo偶e korzysta膰 z tego, 偶e jest pan przy g艂osie, bardzo pana przepraszam. Pan zada艂 ju偶 pytanie. Je艣li na pa艅skie pytanie nie pad艂a odpowied藕, mo偶e je pan powt贸rzy膰. Pan zada艂 w tej chwili nowe pytanie, kt贸re nazwa艂 pan dla niepoznaki uzupe艂nieniem poprzedniego pytania.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Pytam wi臋c, czy nie uzyska艂 pan odpowiedzi na jakie艣 pytanie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#PoselMarekZielinski">Na zasadnicze pytanie odpowiedzi nie uzyska艂em.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">To prosz臋 je zada膰 w tej chwili.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#PoselMarekZielinski">Jakie decyzje podj臋to w zwi膮zku z brakiem 艣rodk贸w finansowych? Jakie w tej chwili konkretnie decyzje zosta艂y podj臋te? A musz臋 powiedzie膰 pani pose艂 Zi贸艂kowskiej, 偶e pani pose艂 Zi贸艂kowska m贸wi nieprawd臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Nie, panie po艣le, bardzo przepraszam, ale prosz臋 ju偶 o niepolemizowanie. Zwr贸ci艂em uwag臋 pani pos艂ance Zi贸艂kowskiej na przekroczenie regulaminu w tej sprawie i to powinno by膰 wystarczaj膮ce.</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Czy pani minister jest w stanie na to pytanie odpowiedzie膰?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowHalinaWasilewskaTrenkner">Wydawa艂oby si臋, 偶e cz臋艣ciowo, jak pan pose艂 by艂 艂askaw powiedzie膰, odpowiedzia艂am na to pytanie. Rozumiem, 偶e pan pose艂 chcia艂by pozna膰 bardzo dok艂adne dane. Prosz臋 bardzo. W woj. pozna艅skim... chodzi o to, jaka jest skala problemu, 偶eby pan pose艂 zechcia艂 zrozumie膰, 偶e nie chodzi tutaj o wyj膮tkowy up贸r ministra finans贸w, tylko o wyj膮tkowe trudno艣ci rozwi膮zywania sprawy, kt贸ra, jak powiadam, ma wieloletni膮 histori臋. Mianowicie, je艣li na rok 1996 planowane w skali wojew贸dztwa nak艂ady, to jest 292,4 mln z艂 - po pomini臋ciu tego, co przesz艂o na rzecz Poznania, bo to jest nast臋pne 90 mln, kt贸re z wojew贸dztwa przesz艂o na rzecz miasta... W tym uk艂adzie, o kt贸rym m贸wimy, znowu odliczaj膮c te zobowi膮zania, kt贸re s膮 czysto miejskie, wykonanie do tej chwili wynosi 99,9 mln, a zobowi膮zania, kt贸re ci膮偶膮 na wojewodzie, to, prosz臋 pa艅stwa, prawie 47 mln z艂. I to w tej chwili - po tym gdy wojew贸dztwo otrzyma艂o w roku ubieg艂ym prawie 98% 艣rodk贸w na sp艂at臋 wszystkich zad艂u偶e艅 zwi膮zanych z lekami dla uprawnionych. Czyli nie jest to ma艂a kwota, a dotyczy tylko woj. pozna艅skiego. Jest prawd膮 - pan pose艂 by艂 艂askaw zwr贸ci膰 na to uwag臋 - i偶 woj. pozna艅skie znalaz艂o si臋 w mniej korzystnej sytuacji, ni偶 by艂o dotychczas, je艣li chodzi o nak艂ady na jednego mieszka艅ca. Je艣li przyjmiemy, 偶e nak艂ady 艣rednie w skali kraju to jest 282 z艂 na mieszka艅ca - takie s膮 nak艂ady na zdrowie - to w woj. pozna艅skim w tym roku - ale bez Poznania, bo to jest odliczone - mamy do czynienia z nak艂adami rz臋du 216 z艂. Jednak jest to, powiadam, los wszystkich wojew贸dztw, z kt贸rych wydzielone zosta艂y wielkie miasta, woj. pozna艅skie nie jest wyj膮tkiem.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowHalinaWasilewskaTrenkner">Ta ustawa po prostu tak zadzia艂a艂a, 偶e zmieni艂a mo偶liwo艣ci por贸wnawcze. Jest te偶 prawd膮, 偶e problem szpitala onkologicznego jest szczeg贸lnie wnikliwie rozwa偶any przez ministra zdrowia, m贸wi艂 mi o tym pan minister Kuszewski. Mi臋dzy nim a ordynatorem i kierownikiem szpitala trwaj膮 rozmowy na temat tego, czy b臋dzie mo偶na w tym roku ustali膰 odpowiednie rozliczenia. Podobno szpital ma dosta膰 jeszcze subwencj臋 z ministerstwa zdrowia. Nie mog臋 powiedzie膰, 偶e tak b臋dzie, poniewa偶 minister finans贸w nie podpisa艂 jeszcze decyzji w sprawie tej subwencji. Wobec tego mog臋 tylko m贸wi膰, 偶e takie s膮 plany.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Pan pose艂 Zbigniew M膮czka. Na jakie pytanie pan pose艂 nie uzyska艂 odpowiedzi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#PoselZbigniewMaczka">Panie Marsza艂ku! Rozumiem sytuacj臋, w zwi膮zku z tym tylko powt贸rz臋 pytanie, bez 偶adnych komentarzy. Ot贸偶 pyta艂em, czy 艣wiadoma jest polityka ministerstwa zdrowia polegaj膮ca na tym, 偶e doprowadza si臋 do zad艂u偶enia r贸偶nych plac贸wek s艂u偶by zdrowia, np. wobec aptek, zak艂ad贸w optycznych, dostawc贸w us艂ug r贸偶nego typu, i tym samym zmusza si臋 tych dostawc贸w do kredytowania s艂u偶by zdrowia, zamiast uj膮膰 normalnie koszty w ustawie bud偶etowej. Czy te偶 jest to tylko przypadek woj. rzeszowskiego, b臋d膮cego wyj膮tkiem w kraju?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Bardzo prosz臋, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowHalinaWasilewskaTrenkner">Rzeczywi艣cie w latach 1993-1994 dochodzi艂o niekiedy do uk艂ad贸w, o jakich pan pose艂 m贸wi. Obecnie te偶 do tego dochodzi, dlatego 偶e wszyscy si臋 przyzwyczaili, i偶 b臋d膮 odd艂u偶enia. Jest r贸wnie偶 prawd膮 to, 偶e ci, kt贸rzy byli zad艂u偶eni, mieli prawo kompensowania w ci臋偶ar tych zad艂u偶e艅 swoich zobowi膮za艅 podatkowych w stosunku do bud偶etu pa艅stwa. Czyli nie by艂o tak, 偶e zostawali zupe艂nie sami z tymi d艂ugami. Tak, firmy, o kt贸rych pan pose艂 by艂 艂askaw m贸wi膰, rozpocz臋艂y handel d艂ugami s艂u偶by zdrowia, zreszt膮 nie tylko s艂u偶by zdrowia, ale i r贸偶nymi d艂ugami bud偶etu pa艅stwa. Minister finans贸w uwa偶a jednak, i偶 nie jest to bezpieczne i usi艂uje tej praktyce zapobiec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Jeszcze pan pose艂 Budnik.</u>
          <u xml:id="u-242.2" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Bardzo prosz臋 postawi膰 pytanie, na kt贸re pan nie uzyska艂 odpowiedzi - dodam ju偶 z ostro偶no艣ci procesowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#PoselKrzysztofBudnik">Dobrze. Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#PoselKrzysztofBudnik">Zada艂em pytanie z zakresu finansowania samorz膮dowych plac贸wek s艂u偶by zdrowia. Pani minister, prosz臋 sprecyzowa膰, czy wraz z przekazywaniem plac贸wek s艂u偶by zdrowia samorz膮dom przekazuje si臋 艣rodki finansowe odpowiadaj膮ce nie tylko planowanym, ale r贸wnie偶 rzeczywistym wydatkom, czyli z uwzgl臋dnieniem poprzednio powsta艂ego zad艂u偶enia, a wi臋c wed艂ug rzeczywistych koszt贸w funkcjonowania takiej plac贸wki. A nast臋pnie, skoro pani minister twierdzi, 偶e znaczny wp艂yw na brak 艣rodk贸w finansowych ma z艂a gospodarka terenowa - rozumiem, 偶e chodzi tu o dyrektor贸w poszczeg贸lnych plac贸wek s艂u偶by zdrowia, z czym osobi艣cie si臋 nie zgadzam - to prosz臋 powiedzie膰, czy jest to zjawisko istotne statystycznie. Czy mo偶na twierdzi膰, 偶e jest to jeden z powod贸w z艂ej sytuacji w s艂u偶bie zdrowia? A je偶eli tak, to jakie dzia艂ania si臋 podejmuje w zakresie utrzymania dyscypliny finansowej, bo - to ostatnia uwaga - ze 艣rodowisk lokalnych p艂ynie raczej opinia, 偶e tych 艣rodk贸w jest tak ma艂o, i偶 trudno nawet cokolwiek marnotrawi膰.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Panie po艣le, niestety, znowu mnie pan podszed艂. Przypominam sobie pytanie, kt贸re pan zada艂. Spyta艂 pan o to, czy plac贸wki s艂u偶by zdrowia, kt贸re przesz艂y w gesti臋 samorz膮du, s膮 r贸wnie偶 zad艂u偶one, czy pani minister co艣 wie na ten temat i jak to zad艂u偶enie wygl膮da. Teraz pan niezwykle to pytanie rozbudowa艂.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Mo偶e pani odpowiedzie膰 tylko na pierwsze pytanie. Je偶eli pani ma trudno艣ci z odpowiedzi膮 na pozosta艂e, nie jest to konieczne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowHalinaWasilewskaTrenkner">Panie po艣le, ustawa o wielkich miastach - bo r贸wnie偶 ona decydowa艂a o tym, w jaki spos贸b by艂y naliczane 艣rodki na s艂u偶b臋 zdrowia w tych wielkich miastach - dosy膰 dok艂adnie precyzuje, 偶e nale偶y bra膰 pod uwag臋 wykonanie bud偶etu, a w wykonaniu bud偶etu d艂ug贸w nie ma. D艂ugi to nie jest wykonanie bud偶etu, bo to s膮 wydatki nie zap艂acone, czyli te, kt贸re nie zosta艂y uj臋te w bud偶ecie. To gwoli dok艂adnego okre艣lenia.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowHalinaWasilewskaTrenkner">W tej chwili, po przeprowadzonych ju偶 analizach na rzecz wojew贸dztwa, wiadomo, 偶e np. wojewoda pozna艅ski na rzecz Poznania przekaza艂 1190 tys. z艂 (mam te dane, poniewa偶 wiedzia艂am, 偶e b臋d膮 niezb臋dne), natomiast w skali ca艂ego kraju pan minister zdrowia i panowie wojewodowie przekazali na ten cel ok. 12 mln z艂, tzn. po艂ow臋 tego, co zosta艂o przekazane na rzecz wielkich miast. I to jest pierwsza sprawa, czyli te wyja艣nienia trwaj膮.</u>
          <u xml:id="u-245.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieFinansowHalinaWasilewskaTrenkner">Je艣li chodzi natomiast o drug膮 spraw臋, o d艂ugi, to 艣miem w zwi膮zku z t膮 ustaw膮 twierdzi膰, 偶e jest to rezultat r贸wnie偶 niegospodarno艣ci, poniewa偶 wyja艣nianie tego, kto komu i ile jest winien (nie tylko w przypadku s艂u偶by zdrowia, ale r贸wnie偶 w przypadku s艂u偶by zdrowia), zaj臋艂o nam oko艂o p贸艂tora miesi膮ca - m贸wi膮c nam, mam na my艣li nie tylko ministra finans贸w, r贸wnie偶 ministra zdrowia, kt贸ry bra艂 w tym czynny udzia艂, i przedstawicieli samorz膮du, kt贸rzy uczestniczyli w analizowaniu odwo艂a艅 miast. W tej chwili wiemy ju偶, jak rozk艂adaj膮 si臋 te d艂ugi, o ich strukturze m贸wi艂am. Dzisiaj obraduje komisja terytorialna u pana ministra Millera na temat tego, czy i jakich rozstrzygni臋膰 mo偶na by艂oby w sprawie tych zad艂u偶e艅 dokona膰. Niestety, z przyczyn, kt贸rych nie musz臋 t艂umaczy膰 (b臋d膮c tu, nie by艂am tam), nie wiem, czy i jakie zapad艂y ju偶 rozstrzygni臋cia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋 pani minister za obszerne, wyczerpuj膮ce odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋 tak偶e panom pos艂om.</u>
          <u xml:id="u-246.2" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Przechodzimy do nast臋pnego zapytania.</u>
          <u xml:id="u-246.3" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Chc臋 od razu poinformowa膰, 偶e poniewa偶 zbli偶amy si臋 do zako艅czenia zapyta艅 - mamy jeszcze mniej wi臋cej 12 minut - na pewno zostanie udzielona odpowied藕 na zapytanie pana pos艂a Tomasza Na艂臋cza, kt贸re za chwil臋 zostanie postawione, ale ju偶 nie jest ca艂kiem pewne, czy panu pos艂owi Kr贸lowi uda si臋 zada膰 pytanie. Je艣li chodzi natomiast o pozosta艂e zapytania, to dzisiaj nie b臋d膮 one mog艂y by膰 postawione, w zwi膮zku z czym chcia艂em poinformowa膰 pan贸w ministr贸w Manugiewicza, Czerwi艅skiego i 艢mietanko, 偶e je艣li nie chc膮 asystowa膰 w tej chwili innym zapytaniom, to s膮 wolni.</u>
          <u xml:id="u-246.4" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Prosz臋 bardzo, pan pose艂 Tomasz Na艂臋cz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#PoselTomaszNalecz">Pani Minister! Mam przed sob膮 pani pismo z 22 kwietnia, kt贸re w praktyce oznacza likwidacj臋 jednego z naj艂adniejszych architektonicznie, a zarazem cennych kulturowo, kin warszawskich - 藵Iluzjonu藵 i zamian臋 tego kina na powierzchni臋 magazynow膮. Chcia艂em pani膮 spyta膰, najpierw jako in偶yniera budownictwa, jaki sens ma przekszta艂canie jednego z naj艂adniejszych kin w Warszawie na magazyn, a nast臋pnie jako ministra, jaki sens ma to dzia艂anie w sytuacji, kiedy dokonujemy reformy centrum i za kilka miesi臋cy - w co gor膮co wierz臋 - w wyniku komprymacji urz臋d贸w b臋dziemy mieli bardzo du偶o wolnych pomieszcze艅 w 艣r贸dmie艣ciu?</u>
          <u xml:id="u-247.1" who="#PoselTomaszNalecz">Chcia艂em te偶 spyta膰, czy w chwili obecnej nie ma ju偶 pomieszcze艅 w ministerstwie, kt贸re mo偶na by艂oby przeznaczy膰 na magazyn, bo nie mog艂em uzyska膰 w tej sprawie odpowiedzi - mimo powo艂ywania si臋 na uprawnienia poselskie - od pani urz臋dnik贸w. Ile pomieszcze艅 w ministerstwie budownictwa i w s膮siednich ministerstwach blisko po艂o偶onych jest wynajmowanych firmom prywatnym i za jaki czynsz?</u>
          <u xml:id="u-247.2" who="#PoselTomaszNalecz">I wreszcie, chcia艂em spyta膰, jak ta zamiana kina na magazyn ma si臋 do deklaracji wspierania kultury, sk艂adanych przez rz膮d premiera Cimoszewicza i przez poprzednie gabinety obecnej koalicji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Pani minister, gdyby mo偶na by艂o w ci膮gu 5 minut udzieli膰 odpowiedzi...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#MinisterGospodarkiPrzestrzennejIBudownictwaBarbaraBlida">B臋d臋 si臋 stara艂a. W艂a艣ciwie to pan ju偶 odpowiedzia艂 sobie na kilka pyta艅, natomiast ja chc臋 tylko sprostowa膰 - to nie ma by膰 magazyn. Minister budownictwa - w istocie oboj臋tne, czy to b臋dzie minister budownictwa czy kt贸rykolwiek inny minister - b臋dzie zobowi膮zany wykona膰 to, co ci膮偶y na nim z tytu艂u ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne, a mianowicie zabezpieczy膰 zas贸b geodezyjny Rzeczypospolitej. Taki obowi膮zek ci膮偶y dzisiaj na ministrze budownictwa, jutro za艣, po reformie centrum, mo偶e ci膮偶y膰 na kt贸rymkolwiek ministrze, a na pewno b臋dzie to obowi膮zek rz膮du Rzeczypospolitej. Do tego potrzebne s膮 pomieszczenia, i dlatego zosta艂y wypowiedziane 藵Iluzjonowi藵 dotychczasowe warunki najmu. Nie rozumiem tylko pewnych rzeczy, poniewa偶 uzgodnili艣my warunki z panem 艢ciborem-Rylskim, z Filmotek膮 Narodow膮. Nie dotar艂 do mnie 偶aden protest ze strony Filmoteki Narodowej. Kino liczy, panie po艣le, 500 miejsc. W porywach bywa w nim 30-40, a jak jest ju偶 naprawd臋 bardzo dobry film - to mo偶e ze 100 widz贸w.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#MinisterGospodarkiPrzestrzennejIBudownictwaBarbaraBlida">A je偶eli chodzi o ten przepi臋kny obiekt architektoniczny, to faktycznie - pan pose艂 chyba tam dawno nie by艂 - prosz臋 zobaczy膰, co z tego obiektu 艂akn膮ca kultury widownia zrobi艂a. To jest obiekt pokryty na zewn膮trz ok艂adzin膮 z piaskowca. Prosz臋 zobaczy膰, jak on jest zdewastowany, zdemolowany, zniszczony, jakie s膮 napisy na obiekcie, kt贸ry jest r贸wnie偶 urz臋dem administracji pa艅stwowej. I chc臋 panu o艣wiadczy膰 z ca艂膮 odpowiedzialno艣ci膮, 偶e je偶eli chodzi o resort, kt贸rym zawiaduj臋, to nie dzier偶awi on ani nie odnajmuje 偶adnej prywatnej sp贸艂ce ani jednego pomieszczenia. Oczywi艣cie w trybie przewidzianym ustawowo udziel臋 panu pos艂owi odpowiedzi na pytanie, kto i na jakich warunkach najmuje w ministerstwie powierzchni臋 i tak膮 odpowied藕 pan pose艂 uzyska. S膮dz臋, 偶e mam na to dwa czy trzy tygodnie. To jest ten czas, w kt贸rym pan pose艂 zostanie usatysfakcjonowany odpowiedzi膮.</u>
          <u xml:id="u-249.2" who="#MinisterGospodarkiPrzestrzennejIBudownictwaBarbaraBlida">Natomiast je偶eli chodzi o czynsze, panie po艣le, to wobec 藵Iluzjonu藵 stosowana by艂a ca艂y czas preferencyjna stawka i podczas gdy koszt - zaraz panu powiem w zestawieniu, 偶eby by艂o dok艂adnie - eksploatacji i utrzymania 1 m2 藵Iluzjonu藵 wynosi 4,90 z艂, to 藵Iluzjon藵 p艂aci czynszu, panie po艣le, 1,30 z艂. I dzi臋ki temu to kino w og贸le istnieje. Jednak mam wobec Rzeczypospolitej obowi膮zek zabezpieczenia tego, nad czym opieka le偶y w mojej gestii. A dzisiaj ministerstwo budownictwa i rz膮d Rzeczypospolitej podnajmuje pomieszczenia do przechowywania tego zasobu geodezyjnego i taka sytuacja nie mo偶e dalej trwa膰. W zwi膮zku z tym zanim w inny spos贸b zostan膮 posadowione czy usytuowane sprawy, kt贸rymi dzi艣 zawiaduje minister budownictwa, chc臋 jeszcze swojemu nast臋pcy czy temu, kto to przejmie, pozostawi膰 sprawy w takim porz膮dku, w jakim powinny by膰 pozostawione.</u>
          <u xml:id="u-249.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Rozumiem, 偶e pozostanie pani na trybunie.</u>
          <u xml:id="u-250.2" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Pan pose艂 Na艂臋cz ma dodatkowe pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#PoselTomaszNalecz">No tak, chodzi tylko o pewne wyja艣nienia, pani minister, bo dziwi臋 si臋 stwierdzeniu pani minister, 偶e nie dotar艂y do pani 偶adne protesty ze strony Filmoteki Narodowej - najwyra藕niej jest to wina pani sekretariatu, gdy偶 mam w r臋ku ca艂y plik protest贸w, kopii tych pism. Jest pani ostatni膮 osob膮, kt贸rej bym chcia艂 zarzuci膰 brak prawdom贸wno艣ci, wi臋c rozumiem, 偶e zasz艂o jakie艣 nieporozumienie, niemniej te teksty istniej膮 fizycznie.</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#PoselTomaszNalecz">Poza tym swoj膮 odpowiedzi膮 potwierdzi艂a pani, 偶e ma to by膰 magazyn kartograficzny. Zatem ponawiam moje pytanie do pani jako do in偶yniera budownictwa: Jaki sens ma zamiana sali kinowej na pomieszczenia magazynowe?</u>
          <u xml:id="u-251.2" who="#PoselTomaszNalecz">Panie marsza艂ku, jeszcze jedno s艂owo, bo je艣li chodzi o zdewastowanie gmachu, to my艣l臋, 偶e jest tu te偶 pewna sprzeczno艣膰 w wypowiedzi pani minister, bo to jest kino studyjne, gdzie na sali jest naprawd臋 wi臋cej ni偶 30 os贸b. Bywa tam po kilkaset os贸b - demonstracja przeciwko pani decyzji zgromadzi艂a na ulicach Warszawy kilkuset m艂odych ludzi. Rzecz od dawna nie widziana. Je艣li chcemy, 偶eby by艂o mniej wandalizmu w Warszawie, to raczej nie powinni艣my przekszta艂ca膰 kin w magazyny. I musz臋 o艣wiadczy膰, 偶e trzeba sprawdzi膰, czy rzeczywi艣cie nie ma mo偶liwo艣ci umieszczenia zasobu archiwalnego geodezyjnego gdzie indziej. Poprosimy na przysz艂ym posiedzeniu Sejmu o informacj臋 szefa Urz臋du Rady Ministr贸w na temat powierzchni wynajmowanych w ministerstwach i gmachach publicznych centrum Warszawy, bo wed艂ug naszego skromnego wst臋pnego rozeznania tych pomieszcze艅 jest sporo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Pan pose艂 Jan Budkiewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#PoselJanBudkiewicz">Na wst臋pie dzi臋kuj臋 panu pos艂owi Na艂臋czowi za podj臋cie tematu. Chc臋 powiedzie膰, 偶e w tej sprawie ja r贸wnie偶 od roku - bo gro藕ba ta wisia艂a mniej wi臋cej od roku - zwraca艂em si臋 do ministra kultury. Niestety, w贸wczas nie otrzyma艂em 偶adnej odpowiedzi. Zwr贸ci艂em si臋 te偶 w marcu do ministra - szefa Urz臋du Rady Ministr贸w w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#PoselJanBudkiewicz">Jestem zainteresowany tym z wielu wzgl臋d贸w, pani minister, a moje pytanie brzmi tak: Jak to jest mo偶liwe, 偶e minister naszego rz膮du, bratni minister ministra kultury, chce zniweczy膰 co艣, co jest naszym wsp贸lnym dorobkiem? Tak, moim te偶, bo w tej filmotece s膮 moje filmy, s膮 filmy pos艂a Passendorfera. Rozumiem, 偶e tworzyli艣my te filmy za komuny, wi臋c mo偶e nie trzeba ich szanowa膰. Ale tam s膮 filmy z okresu 100 lat i z ca艂ego 艣wiata. To jest miejsce, gdzie ludzie ucz膮 si臋 kultury. Ucz膮 si臋 偶yczliwo艣ci dla innych ludzi. Ucz膮 si臋 po prostu tego, co jest w naszej historii. I wydaje si臋, 偶e je偶eli minister budownictwa chce wi臋cej pieni臋dzy - bo my艣l臋, 偶e to si臋 wi膮偶e po prostu z pieni臋dzmi, pani minister - nawet te 4 z艂ote, to my艣l臋, 偶e jest w gestii...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Panie po艣le, prosi艂bym, 偶eby formu艂owa膰 zapytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#PoselJanBudkiewicz">...ministra kultury, 偶eby zap艂aci艂 - to te偶 s膮 nasze, pa艅stwowe pieni膮dze - 偶eby wyj膮艂 z jednej kieszeni i zap艂aci艂 ministrowi budownictwa. My艣l臋, pani minister, 偶e po prostu do tego nie mo偶na dopu艣ci膰. Wzywam i prosz臋 pani膮 osobi艣cie, jako pose艂 i jako cz艂owiek kultury, aby do tej sytuacji nie dopuszcza膰. My艣l臋, 偶e mo偶e wszyscy razem na to si臋 z艂o偶ymy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Pan pose艂 Krzysztof Budnik, prosz臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#PoselKrzysztofBudnik">W przysz艂o艣ci b臋d臋 prosi膰 o podobn膮 tolerancj臋, a teraz kr贸tkie pytanie: Czy statutowym zadaniem Ministerstwa Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa jest prowadzenie dzia艂alno艣ci kulturalnej?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Pan pose艂 Bogus艂aw Kaczmarek, prosz臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#PoselBoguslawKaczmarek">Chcia艂bym spyta膰: Jaki b臋dzie koszt likwidacji sali kinowej?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-260.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Wi臋cej pyta艅 nie ma.</u>
          <u xml:id="u-260.2" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Prosz臋 bardzo, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#MinisterGospodarkiPrzestrzennejIBudownictwaBarbaraBlida">Odpowiem panu pos艂owi z Unii Wolno艣ci. Nie jest statutowym obowi膮zkiem ministra budownictwa dzia艂alno艣膰 kinematograficzna. Je偶eli chodzi o protesty, panie po艣le Na艂臋cz, to mo偶e one by艂y, na pewno by艂y, lecz nie by艂y to protesty, tylko pisma Filmoteki Narodowej. Po tych pismach spotkali艣my si臋 z panem 艢ciborem-Rylskim i, jak s膮dz臋, to, co uzgodnili艣my, wi膮偶e obydwie strony. By艂a to rozmowa dw贸ch odpowiedzialnych os贸b i w spos贸b odpowiedzialny realizujemy to, co wtedy uzgodnili艣my. Gdyby艣cie pa艅stwo pos艂owie zechcieli zapyta膰 pana 艢cibora-Rylskiego o te uzgodnienia i w jaki spos贸b i jakie zobowi膮zania z obydwu stron zosta艂y podj臋te, to s膮dz臋, 偶e dzi艣 nie by艂oby tej nerwowej atmosfery, panie po艣le, bo nikt nie zamierza niszczy膰 archiwum Filmoteki Narodowej. Powiem tylko tyle, bo wola艂abym, 偶eby to powiedzia艂 pan 艢cibor-Rylski, 偶e uzgodnili艣my, i偶 do 30 wrze艣nia kino zostanie przeniesione, chodzi o jego funkcj臋 zwi膮zan膮 z wy艣wietlaniem filmu, natomiast problemem pozostaje to, co znajduje si臋 w kieszeniach - przepraszam za 偶argon, ale tak si臋 to okre艣la - wzd艂u偶 sali kinowej, tam gdzie z艂o偶one jest archiwum Filmoteki Narodowej. Zobowi膮za艂am si臋 do pomocy w przeniesieniu tej filmoteki i oczekuj臋 na parametry techniczne, jakie powinny spe艂nia膰 pomieszczenia, kt贸re mog膮 gromadzi膰 zbiory, jakie tam s膮. Po otrzymaniu ich b臋dziemy wsp贸lnie z panem 艢ciborem-Rylskim decydowali, gdzie mo偶na t臋 filmotek臋 przenie艣膰. Nie by艂o 偶adnych sprzeczno艣ci w naszych pogl膮dach na t臋 spraw臋, w zwi膮zku z tym naprawd臋 nie wiem...</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#MinisterGospodarkiPrzestrzennejIBudownictwaBarbaraBlida">Je偶eli chodzi o protesty, panie po艣le Na艂臋cz, o demonstracje na ulicach Warszawy, to chc臋 panu o艣wiadczy膰, 偶e oczekiwali艣my na zapowiedziany w prasie protest, procesj臋 czy co to mia艂o by膰, i nikt nie przyszed艂 pod kino 藵Iluzjon藵 ani do mnie do ministerstwa, a偶eby zapyta膰, wyja艣ni膰, jak rzeczywi艣cie sprawy si臋 maj膮. Pan pose艂 jest zdziwiony, ja te偶 jestem zdziwiona, sk膮d to dzisiejsze troch臋 mo偶e nerwowe spotkanie na temat problemu, kt贸rego praktycznie nie ma.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Czy to jest koniec pani odpowiedzi?</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#MinisterGospodarkiPrzestrzennejIBudownictwaBarbaraBlida">(Tak.)</u>
          <u xml:id="u-262.2" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Ale, panie po艣le...</u>
          <u xml:id="u-262.3" who="#PoselTomaszNalecz">(Nie uzyska艂em odpowiedzi.)</u>
          <u xml:id="u-262.4" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Na jakie pytanie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#PoselTomaszNalecz">Przypominam panu i pani minister, 偶e zapyta艂em pani膮 jako ministra i in偶yniera budownictwa, jaki jest sens (zreszt膮 pan pose艂 Kaczmarek spyta艂 wr臋cz o pieni膮dze) zamiany sali kinowej na powierzchni臋 magazynow膮. Przy okazji chcia艂em powiedzie膰 a propos dzia艂alno艣ci statutowej i pani wielkiej satysfakcji w odpowiedzi na pytanie pana pos艂a Budnika, 偶e kiedy budowano to kino w latach pi臋膰dziesi膮tych, w gmachu ministerialnym, jego dzia艂alno艣膰 te偶 nie mie艣ci艂a si臋 w dzia艂alno艣ci statutowej ministerstwa. Tylko 偶e mnie osobi艣cie bli偶sze s膮 takie pomys艂y, 偶eby w ministerstwach by艂y kina, chocia偶 to pana pos艂a Budnika razi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#MinisterGospodarkiPrzestrzennejIBudownictwaBarbaraBlida">S膮dz臋, panie marsza艂ku, 偶e jest to pytanie, na kt贸re nie musz臋 odpowiada膰.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">By艂o jeszcze pytanie pana pos艂a Kaczmarka o koszty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#MinisterGospodarkiPrzestrzennejIBudownictwaBarbaraBlida">W tej chwili jest przygotowywany preliminarz koszt贸w, poniewa偶 najpierw musi by膰 sporz膮dzona dokumentacja techniczna, je偶eli chodzi o przebudow臋 w zwi膮zku ze zmian膮 funkcji. Kiedy b臋dziemy mieli oszacowan膮 wielko艣膰 koszt贸w, wtedy b臋dziemy mogli panu pos艂owi je poda膰.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Prosz臋 pa艅stwa, na to pytanie by艂a odpowied藕. Rozumiem, 偶e pan nie uzyska艂 odpowiedzi konkretnej - ile. Pani minister nie mo偶e tego w tej chwili powiedzie膰, ale nie pomin臋艂a pa艅skiego pytania.</u>
          <u xml:id="u-267.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">R贸wnie偶 je艣li chodzi o pytanie pana pos艂a Na艂臋cza, pani minister przedstawi艂a swoje stanowisko w tej sprawie. Rozumiem, 偶e jest r贸偶nica pogl膮d贸w.</u>
          <u xml:id="u-267.2" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Przepraszam bardzo, ale pani pos艂anka Zi贸艂kowska nie zadawa艂a wcze艣niej pyta艅. Nie, teraz, pani pos艂anko, pani nie mo偶e zada膰 pytania. Przykro mi, ale regulamin nie pozwala.</u>
          <u xml:id="u-267.3" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Pan pose艂 Budkiewicz r贸wnie偶 nie zada艂 偶adnego pytania. Najmocniej przepraszam, panie po艣le, pan po prostu wyg艂osi艂 swoj膮 opini臋 na ten temat i nie postawi艂 偶adnego pytania, wi臋c w tej chwili nie mo偶e pan prosi膰 pani minister, 偶eby na nie odpowiedzia艂a. Zapewne pan chce rozszerzy膰 temat i ja niestety nie mog臋 ju偶 na to pozwoli膰.</u>
          <u xml:id="u-267.4" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Bardzo pa艅stwa przepraszam, 偶e w ten spos贸b reaguj臋, ale na wiele pyta艅 dzisiaj nie zd膮偶yli艣my uzyska膰 odpowiedzi m.in. z tego powodu.</u>
          <u xml:id="u-267.5" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Pan pose艂 Budnik nie otrzyma艂 odpowiedzi na swoje pytanie? Pani minister odpowiedzia艂a na pa艅skie pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#PoselKrzysztofBudnik">Panie marsza艂ku, to jest ju偶 druga obra藕liwa wypowied藕 pos艂贸w Unii Pracy skierowana...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Nie, panie po艣le...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#PoselKrzysztofBudnik">...ze strony pos艂贸w Unii Pracy skierowana do nas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Panie po艣le, prosz臋 to zrobi膰 w trybie o艣wiadczenia.</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Na zako艅czenie dzisiejszych obrad mo偶na wyg艂osi膰 o艣wiadczenie i mo偶na si臋 do tej sprawy odnie艣膰. Bardzo o to pa艅stwa prosz臋, bo niepotrzebnie b臋dziemy toczy膰 spory. Prosz臋 o zrozumienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#PoselKrzysztofBudnik">Panie marsza艂ku, nie podejm臋 tego stylu dyskusji, ale chc臋 jednoznacznie wyja艣ni膰, 偶e dla mnie warto艣ci膮 jest w艂a艣ciwe zabezpieczenie zasob贸w kartograficznych, a jestem mi艂o艣nikiem kina.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Rozumiem. Wi臋c mamy tutaj r贸偶ne podej艣cie do warto艣ci.</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Panie po艣le, pan ju偶 uzyska艂 odpowied藕 na pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#PoselTomaszNalecz">Pani pose艂 Zi贸艂kowska, kt贸ra jest mniej zdenerwowana ni偶 ja, po raz pierwszy w konfrontacji z pani膮 minister, s艂usznie zwraca mi uwag臋, 偶e przegapi艂em brak odpowiedzi na moje pytanie. Zapyta艂em pani膮 minister o to, czy sprawdzi艂a pani, czy w zasobach Urz臋du Rady Ministr贸w i innych ministerstw nie ma lokali, kt贸re mo偶na by przeznaczy膰 na magazyny. Na to pytanie nie uzyska艂em odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Bardzo prosz臋, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-275.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Czy pani to sprawdzi艂a?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#MinisterGospodarkiPrzestrzennejIBudownictwaBarbaraBlida">Sprawdzi艂am.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Ale...</u>
          <u xml:id="u-277.1" who="#PoselWieslawaZiolkowska">(Jaki jest wynik sprawdzenia?)</u>
          <u xml:id="u-277.2" who="#komentarz">(Weso艂o艣膰 na sali, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#PoselTomaszNalecz">Czy m贸g艂bym prosi膰 pani膮 minister o to pismo, kt贸re wys艂ano do szefa Urz臋du Rady Ministr贸w w tej sprawie? O kopi臋 tego pisma?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#MinisterGospodarkiPrzestrzennejIBudownictwaBarbaraBlida">Czy uwa偶a pan, panie po艣le, 偶e sprawdzenie polega na wys艂aniu pisma? Ja inaczej sprawdzam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dobrze, rozumiem, 偶e odpowied藕 by艂a.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#MinisterGospodarkiPrzestrzennejIBudownictwaBarbaraBlida">Na budowie in偶ynierowie sprawdzaj膮 inaczej ani偶eli pisz膮c pisma.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dobrze. Odpowied藕 pad艂a. Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-282.1" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Rozumiem, 偶e odpowiedzi zosta艂y udzielone, r贸偶nica pogl膮d贸w pozosta艂a.</u>
          <u xml:id="u-282.2" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Dzi臋kuj臋 pani minister.</u>
          <u xml:id="u-282.3" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Niestety mimo moich najlepszych ch臋ci nie uda si臋 ju偶 zada膰 nast臋pnego pytania.</u>
          <u xml:id="u-282.4" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Czas przeznaczony na zapytania zosta艂 wyczerpany. Ko艅czymy rozpatrywanie tego punktu porz膮dku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-282.5" who="#WicemarszalekMarekBorowski">Powracamy do rozpatrzenia punktu 10 porz膮dku dziennego: Informacja ministra spraw zagranicznych o g艂贸wnych kierunkach polityki zagranicznej Polski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarsza艂ek Sejmu Aleksander Ma艂achowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Jest jeszcze wielu pos艂贸w zapisanych do g艂osu.</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Pierwszego prosz臋 pana pos艂a Tadeusza Pola艅skiego z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-284.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Panie po艣le, pa艅ski klub ma do dyspozycji 23 minuty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#PoselTadeuszPolanski">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Do podstawowych zada艅 polityki zagranicznej ka偶dego pa艅stwa nale偶y zapewnienie jego bezpiecze艅stwa i dbanie o pomy艣lny rozw贸j gospodarczy. W wysoko rozwini臋tych pa艅stwach g艂贸wn膮 tre艣ci膮 polityki zagranicznej jest polityka gospodarcza. Wysoce prawdopodobny jest fakt, 偶e ameryka艅scy 偶o艂nierze nie umieraliby za wolno艣膰 Kuwejtu, gdyby kuwejcka ropa naftowa nie by艂a potrzebna Amerykanom. Prawdziwa polityka to walka o interesy. Tylko bagate i zasobne pa艅stwo liczy si臋 na arenie mi臋dzynarodowej.</u>
          <u xml:id="u-285.1" who="#PoselTadeuszPolanski">Wsp贸艂cze艣nie silna gospodarka kraju jest istotnym argumentem w tworzeniu wszelkich podstaw do wsp贸艂pracy z innymi pa艅stwami. Pozwala to dyktowa膰 warunki tej wsp贸艂pracy zgodnie z w艂asnymi interesami. Przyk艂adem mo偶e by膰 Norwegia, kt贸ra liczy si臋 na arenie mi臋dzynarodowej, chocia偶 nie jest to wielkie mocarstwo w sensie demograficznym i militarnym. Jest to wspania艂y przyk艂ad umiej臋tnego wykorzystania i wzajemnego powi膮zania wszystkich walor贸w pa艅stwa.</u>
          <u xml:id="u-285.2" who="#PoselTadeuszPolanski">Musimy w polityce zagranicznej postawi膰 przede wszystkim na sprawy gospodarcze. Nasz eksport stanowi tylko 0,7% eksportu 艣wiatowego, a jego warto艣膰 przypadaj膮ca na 1 obywatela wynosi ok. 600 dolar贸w rocznie, podczas gdy na przyk艂ad podobny wska藕nik w Niemczech wynosi 6000 dolar贸w. Wymienione liczby wyra藕nie wskazuj膮 na dystans, jaki dzieli nas od pa艅stw wysoko rozwini臋tych.</u>
          <u xml:id="u-285.3" who="#PoselTadeuszPolanski">Wsp贸艂czesny 艣wiat jest pe艂en wzajemnych wsp贸艂zale偶no艣ci i dobrze jest uzyska膰 akceptacj臋 innych pa艅stw, je艣li chodzi o sposoby rozwi膮zywania naszych problem贸w. W zwi膮zku z tym s膮dz臋, 偶e wyb贸r integracji naszej gospodarki z Uni膮 Europejsk膮 zapocz膮tkowanej w 1989 r. by艂 s艂uszny. Jednak poza samym faktem wyboru tego kierunku integracji nie przedstawiono spo艂ecze艅stwu polskiemu 偶adnego konkretnego programu celem uzyskania spo艂ecznej aprobaty dla tak wa偶nego zamiaru. Uwa偶am, 偶e jest to powa偶ne zaniedbanie, poniewa偶 w polityce integracyjnej wa偶ne s膮 nie tylko cele, ale r贸wnie偶 sposoby ich realizacji. Musimy stale pami臋ta膰, 偶e z procesem integracji wi膮偶膮 si臋 r贸wnie偶 i zagro偶enia. Przed rokiem 1990 bilans obrot贸w artyku艂ami 偶ywno艣ciowymi Polski z Uni膮 Europejsk膮 by艂 dodatni i wynosi艂 ok. 1 mld dolar贸w, w chwili obecnej saldo obrot贸w jest za艣 ujemne na kwot臋 0,5 mld dolar贸w. I dlatego bardzo wa偶nym aspektem jest integracja w zakresie polskiego rolnictwa, kt贸re wymaga szczeg贸lnej ochrony.</u>
          <u xml:id="u-285.4" who="#PoselTadeuszPolanski">Jest to problem bardzo trudny i z艂o偶ony. Obszar u偶ytk贸w rolnych w przeliczeniu na 1 mieszka艅ca w Polsce jest wielokrotnie wi臋kszy ni偶 w krajach Unii Europejskiej. Posiadamy znaczne nadwy偶ki si艂y roboczej. Mo偶emy produkowa膰 du偶e ilo艣ci zdrowej 偶ywno艣ci w warunkach ekologicznych. W tej sytuacji nie wyobra偶am sobie 偶ywio艂owego przebiegu integracji, zw艂aszcza 偶e Unia Europejska ma nadwy偶ki 偶ywno艣ci. Z chwil膮 otwarcia granic trafi膮 one na nasz rynek, doprowadzaj膮c do za艂amania krajowej produkcji 偶ywno艣ci. Zagro偶enie to musimy uwzgl臋dnia膰 w trakcie negocjowania warunk贸w integracji przez Polsk臋. Uzgodnienie interes贸w nie mo偶e by膰 pozostawione wy艂膮cznie regulacjom rynkowym. Mechanizm rynkowy, o czym musimy pami臋ta膰, zawsze dzia艂a na korzy艣膰 silniejszego partnera. Niestety s艂u偶by zagraniczne dotychczas w spos贸b niezbyt udolny prowadz膮 konsultacje, z kt贸rych faktycznie niewiele wynika dla naszych interes贸w. Ci膮gle nasi dyplomaci nie potrafi膮 przekona膰 partner贸w o celowo艣ci przyj臋cia nas do Unii Europejskiej. Takie pa艅stwa cz艂onkowskie, jak Hiszpania, Grecja, Portugalia czy Irlandia, obawiaj膮 si臋, 偶e przyj臋cie Polski do Unii uszczupli fundusze przeznaczone na restrukturyzacj臋 ich w艂asnych gospodarstw. Wszystkie pa艅stwa bardzo strzeg膮 swojej suwerenno艣ci na rynku 偶ywno艣ciowym. Podobnie post臋powa膰 musi Polska, by zagwarantowa膰 naszemu narodowi bezpiecze艅stwo i suwerenno艣膰 w produkcji 偶ywno艣ci.</u>
          <u xml:id="u-285.5" who="#PoselTadeuszPolanski">Polska jest wiarygodnym i atrakcyjnym miejscem lokowania inwestycji kapita艂owych. S膮dz臋 jednak po dotychczasowych efektach, 偶e kapita艂 zagraniczny omija nasz kraj. Nasze walory nie s膮 znane i s艂u偶by dyplomatyczne niewiele robi膮 w tym wzgl臋dzie, cho膰 powinni艣my pami臋ta膰, 偶e to kapita艂 polski, a nie zagraniczny, winien stanowi膰 trzon naszej gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-285.6" who="#PoselTadeuszPolanski">Od wzrostu gospodarczego, m膮dro艣ci, jedno艣ci i wzajemnego poszanowania jest uzale偶niony autorytet naszego pa艅stwa na arenie mi臋dzynarodowej. Wszyscy musimy o tym pami臋ta膰, bez wzgl臋du na przynale偶no艣膰 polityczn膮 i pochodzenie. Tego oczekuj膮 moi wyborcy i polska racja stanu.</u>
          <u xml:id="u-285.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi Tadeuszowi Pola艅skiemu z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-286.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 obecnie pana pos艂a Eugeniusza Janu艂臋.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#PoselEugeniuszJanula">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Tak si臋 sk艂ada, 偶e przemawiam w ramach wyst膮pie艅 indywidualnych, bo nie z winy Prezydium Sejmu przedstawiciel naszego ko艂a nie m贸g艂 zabra膰 g艂osu w wyst膮pieniach w imieniu klub贸w i k贸艂. Dlatego te偶 bardzo prosz臋 potraktowa膰 m贸j g艂os jako wyst膮pienie w imieniu Nowej Demokracji.</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#PoselEugeniuszJanula">Panie Marsza艂ku! Wysoki Sejmie! Przed mniej wi臋cej rokiem przeprowadzali艣my na tej sali debat臋 nad problemami polskiej polityki zagranicznej. Oczywi艣cie, tak jak to jest w zwyczaju parlamentarnym, opozycja gani, koalicja chwali. Tak by艂o rok temu, tak jest i w tym roku. Trzeba natomiast spojrze膰 na sytuacj臋 obiektywnie. Ot贸偶 w ci膮gu tego roku Polska dokona艂a sporego post臋pu w polityce zagranicznej. Wida膰 w miar臋 wyra藕nie - aczkolwiek mo偶na jeszcze dostrzec pewne szczeg贸艂y, kt贸re nale偶y oceni膰 ujemnie - 偶e doktryna polskiej polityki zagranicznej jest dosy膰 dobrze skonstruowana. R贸wnie偶 patrz膮c przez pryzmat kategorii pryncypialnych - zmniejszania dystansu, kt贸ry dzieli nas i od NATO, i od Unii Europejskiej - trzeba stwierdzi膰, 偶e dokona艂 si臋 powa偶ny post臋p.</u>
          <u xml:id="u-287.2" who="#PoselEugeniuszJanula">Co jeszcze nale偶a艂oby w tym miejscu postulowa膰? Ot贸偶 to, o czym m贸wili艣my ponad rok temu - chodzi o kwesti臋 koordynacji polityki zagranicznej (zwi膮zane z tym problemy wyst臋puj膮 ju偶 mo偶e w mniejszym zakresie ni偶 w贸wczas). Podkre艣lam to wyra藕nie - takie jest stanowisko Nowej Demokracji - polityk臋 zagraniczn膮 powinien koordynowa膰 minister spraw zagranicznych, nie mo偶e istnie膰 bowiem odr臋bna polityka prezydenta, parlamentu czy ministerstwa. Powinna by膰 prowadzona jednolita polska polityka zagraniczna, kt贸rej kamieniem w臋gielnym b臋dzie polska racja stanu. Wprawdzie rozziew mi臋dzy polityk膮, powiedzmy, prezydenta a polityk膮 ministerstwa jest znacznie mniejszy z wiadomych wzgl臋d贸w, jednak pewne r贸偶nice s膮 jeszcze widoczne.</u>
          <u xml:id="u-287.3" who="#PoselEugeniuszJanula">Teraz pytanie. Podj臋li艣my oko艂o p贸艂 roku temu, mo偶e przed 5 miesi膮cami, pewn膮 ofensyw臋 dyplomatyczn膮. Czy ta ofensywa, czy to zintensyfikowanie naszych dzia艂a艅 dyplomatycznych rzeczywi艣cie przybli偶y moment przyj臋cia Polski do Unii Europejskich i NATO? Zdaniem Nowej Demokracji by膰 mo偶e jest tak, 偶e ta ofensywa to po cz臋艣ci typowa para w gwizdek - pewne terminy s膮 i tak wyznaczone nie przez nas, ale przez stron臋 przyjmuj膮c膮, my musimy si臋 dostosowa膰. Oczywi艣cie ofensywa jest skuteczna w aspekcie propagandowym, ale nale偶y zapyta膰 o jej koszty. Jest to kwestia dosy膰 zasadnicza.</u>
          <u xml:id="u-287.4" who="#PoselEugeniuszJanula">Kwestia nast臋pna (ze wzgl臋du na to, 偶e mam ma艂o czasu, pewne postulaty chc臋 postawi膰 w formie tez). Wida膰, 偶e coraz bardziej nasila si臋 rywalizacja mi臋dzy Europ膮 Zachodni膮 a USA. Jest to rywalizacja w aspekcie gospodarczym, co jest normalne, ale obejmuje to r贸wnie偶 aspekt polityczny i bynajmniej nie tylko Francja jest tutaj przyk艂adowym podmiotem, je艣li chodzi o Europ臋 Zachodni膮. Nale偶y zatem zapyta膰, czy nasza dyplomacja, nasza polityka zagraniczna t臋 pewn膮 rywalizacj臋 dostrzega i jak zamierza si臋 do niej ustosunkowa膰.</u>
          <u xml:id="u-287.5" who="#PoselEugeniuszJanula">Kwestia nast臋pna, to jest pewnego rodzaju dalszy ci膮g pytania dotycz膮cego ofensywy dyplomatycznej. Nasza pozycja, pozycja zreszt膮 ka偶dego pa艅stwa na arenie mi臋dzynarodowej, zale偶y oczywi艣cie od si艂y czy s艂abo艣ci wewn臋trznej, z gospodark膮, uk艂adem spo艂ecznym etc., etc. Czy przypadkiem w艂a艣nie ta ofensywa nie rozmija si臋 z faktami, bo na Zachodzie jeste艣my traktowani coraz lepiej. No, ale oczywi艣cie Zach贸d - zar贸wno Europa, jak i inne pa艅stwa zachodnie - jest w pe艂ni 艣wiadomy naszej sytuacji gospodarczej, kt贸ra chocia偶by w aspekcie poziomu 偶ycia daleko odbiega od poziomu 偶ycia w Europie.</u>
          <u xml:id="u-287.6" who="#PoselEugeniuszJanula">Wreszcie - i to jest chyba najs艂absza cz臋艣膰 naszej doktryny w polityce zagranicznej - nie mamy, na dobr膮 spraw臋, wypracowanej doktryny co do naszych s膮siad贸w na Wschodzie, a od pewnego czasu ich przyby艂o. Podejmuje si臋 wprawdzie pewne dzia艂ania, dostrzec jednak mo偶na w naszych dzia艂aniach politycznych niejak膮 nerwowo艣膰.</u>
          <u xml:id="u-287.7" who="#PoselEugeniuszJanula">I tradycyjne pytanie - nie chcemy tu wcale by膰 odkrywcami Ameryki, zreszt膮 po raz kilkusetny - o powi膮zanie naszych stosunk贸w mi臋dzynarodowych z mi臋dzynarodowymi stosunkami gospodarczymi. Chcia艂bym powiedzie膰 - takie jest zreszt膮 zdanie Nowej Demokracji - 偶e bardzo widoczne jest to na przyk艂ad przy obserwowaniu polityki zagranicznej naszego po艂udniowego s膮siada, Czech, gdzie rzeczywi艣cie stosunki sensu stricto polityczne maj膮 bardzo dobre prze艂o偶enie na polityk臋 gospodarcz膮, w szczeg贸lno艣ci na mi臋dzynarodowe stosunki gospodarcze. U nas to prze艂o偶enie jest, ale znacznie s艂absze, i nale偶a艂oby oczekiwa膰 ze strony zar贸wno Ministerstwa Spraw Zagranicznych, jak i innych ministerstw, bardziej gospodarczych, 艣ci艣lejszego powi膮zania. M贸wi艂 zreszt膮 o tym m贸j przedm贸wca w aspekcie handlu produktami rolnymi, ale oczywi艣cie aspekt ten jest ze zrozumia艂ych wzgl臋d贸w znacznie szerszy.Takie postulaty chcia艂bym z艂o偶y膰 w imieniu Nowej Demokracji.</u>
          <u xml:id="u-287.8" who="#PoselEugeniuszJanula">Generalnie rzecz bior膮c, dostrzegamy, 偶e w polityce zagranicznej z naszej strony nast膮pi艂 spory i znacz膮cy post臋p, zar贸wno w zakresie doktryny, jak i jej realizacji. Natomiast chcia艂oby si臋, 偶eby w najbli偶szym mo偶liwie okresie te pewne uchybienia - nie chcia艂bym powiedzie膰: niedoci膮gni臋cia, bo na pewno nie s膮 one tej miary - zosta艂y z korzy艣ci膮 dla naszego pa艅stwa, dla naszego spo艂ecze艅stwa zlikwidowane.</u>
          <u xml:id="u-287.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 bardzo panu pos艂owi Eugeniuszowi Janule z Nowej Demokracji.</u>
          <u xml:id="u-288.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Bardzo przepraszam pani膮 pos艂ank臋 Grabowsk膮, ale pani profesor Lipowicz chcia艂a wcze艣niej wyg艂osi膰 sprostowanie i nie udzielono jej g艂osu, wi臋c 偶eby za bardzo si臋 nie oddala膰 od tematu, prosz臋 zabra膰 g艂os teraz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#PoselIrenaLipowicz">Przepraszam pani膮 pose艂. Dzi臋kuj臋 bardzo, panie marsza艂ku. To b臋dzie kr贸tkie sprostowanie.</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#PoselIrenaLipowicz">Pan pose艂 Pastusiak polemizowa艂 z moj膮 wypowiedzi膮 krytyczn膮 stwierdzaj膮c, 偶e nie powiedzia艂 na temat praw cz艂owieka, o kt贸rych dyskutowali艣my, i偶 jest to po prostu czysta ideologia, i zacytowa艂 odpowiedni fragment. Wsp贸lnie jednak doszli艣my do tego, 偶e gdyby ten cytat obejmowa艂 wiersz wy偶ej, na str. 7 jego przem贸wienia, to okaza艂oby si臋, 偶e moja polemika dotyczy艂a tego, co pan pose艂 Pastusiak rzeczywi艣cie powiedzia艂.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 pani pos艂ance Lipowicz.</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 obecnie pani膮 pos艂ank臋 Danut臋 Grabowsk膮 z Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Pani klubowi pozosta艂o 18-19 minut.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#PoselDanutaGrabowska">Panie Marsza艂ku! Panie Ministrze! Szanowni Pa艅stwo! Chcia艂abym powiedzie膰 o jednej sprawie w zwi膮zku z naszym kszta艂towaniem polityki zagranicznej. Jak s艂usznie powiedzia艂 pan minister w swoim wyst膮pieniu, rzeczywi艣cie znacz膮ce przyzwolenie spo艂eczne, post臋p w tej dziedzinie, 艣wiadomo艣膰 obywatelska to szalenie wa偶ne kwestie, kt贸rymi na co dzie艅 powinni艣my si臋 pos艂ugiwa膰 i kt贸re powinny s艂u偶y膰 do kszta艂towania odpowiednich postaw. W zwi膮zku z tym chcia艂abym powiedzie膰, jak my, w resorcie edukacji narodowej wsp贸艂pracuj膮cym w tej kwestii z Ministerstwem Spraw Zagranicznych, widzimy kwesti臋 kszta艂cenia obywatelskiego.</u>
          <u xml:id="u-291.1" who="#PoselDanutaGrabowska">Musz臋 powiedzie膰, 偶e podzielam pogl膮dy o Polakach na 艣wiecie i Polakach, kt贸rzy 偶yj膮 na ziemi ojc贸w swoich... Polonia, kt贸ra z takich czy innych wzgl臋d贸w rozproszona jest po r贸偶nych krajach 艣wiata, rzeczywi艣cie pokazuje, jacy s膮 Polacy, co mog膮 zrobi膰, jak mog膮 wsp贸艂pracowa膰 z innymi krajami i nacjami i jakie warto艣ci mog膮 wnosi膰 do kultury og贸lnonarodowej, og贸lno艣wiatowej. Chcia艂abym powiedzie膰, 偶e tutaj akurat nie mamy si臋 czego wstydzi膰. Prosz臋 pa艅stwa, liczba temat贸w badawczych realizowanych we wsp贸艂pracy z zagranic膮 w 1995 r. wzros艂a o kilkaset procent w stosunku do lat poprzednich. Nie jest to oczywi艣cie nasza zas艂uga, tylko tych wszystkich, kt贸rzy nam pomagali. Ale je偶eli powiem, 偶e na przyk艂ad we wsp贸艂pracy z Francj膮 realizujemy 513 bardzo wa偶nych temat贸w badawczych, z Niemcami - 1210 itd. itd., nie m贸wi膮c ju偶 o innych krajach... Nie chc臋 zanudza膰 pa艅stwa liczbami. Mam bardzo szczeg贸艂owe zestawienie dotycz膮ce wsp贸艂pracy w zakresie powa偶nych temat贸w badawczych, organizowanej w ramach PHARE z r贸偶nymi krajami 艣wiata, nie tylko Europy. Chc臋 powiedzie膰, i偶 ci, kt贸rzy do nas przyje偶d偶aj膮, do resortu edukacji narodowej, z kraj贸w wysoko rozwini臋tych, wyra偶aj膮 si臋 z uznaniem o tego typu dzia艂alno艣ci. Austria, Belgia czy inne kraje zachodnie naprawd臋 s膮 tutaj na czele tego wszystkiego, co my razem robimy. Nie b臋d膮c jeszcze w pe艂ni w strukturach europejskich, mamy znacz膮ce sukcesy, je艣li chodzi o programy mi臋dzynarodowe - 29 bardzo powa偶nych program贸w mi臋dzynarodowych Unii Europejskiej jest realizowanych z ogromnym udzia艂em Polak贸w. We wsp贸艂pracy ze Stanami Zjednoczonymi realizujemy prawie 450 takich program贸w. Mog艂abym tutaj zreszt膮 te cyfry mno偶y膰. To sprawa pierwsza.</u>
          <u xml:id="u-291.2" who="#PoselDanutaGrabowska">Je艣li chodzi o wyjazdy naszych nauczycieli i uczni贸w za granic臋, jak r贸wnie偶 to, co si臋 dzieje w sprawach polskich szk贸艂 - chcia艂abym to pa艅stwu przedstawi膰, gdy偶 jest to pow贸d do zastanowienia Wysokiej Izby i naszego wsp贸lnego, bo rzeczywi艣cie jest o czym my艣le膰 - to mamy zr贸偶nicowan膮 sytuacj臋. Ot贸偶 je艣li chodzi o kszta艂cenie Polak贸w na 艣wiecie, to mamy szko艂y przy plac贸wkach, przy ambasadach i one kszta艂c膮 m艂odzie偶 pracownik贸w ambasad, pracownik贸w dyplomacji, ludzi oddelegowanych do pracy za granic臋, kt贸rzy na jaki艣 czas wyje偶d偶aj膮, 3, 4 czy 5 lat, potem ta m艂odzie偶 wraca. Ale jest rzecz, kt贸ra zastanawia, cieszy, a z drugiej strony wymaga powa偶nych decyzji, kt贸re powinni艣my podj膮膰. Ot贸偶 kszta艂cimy w takich szko艂ach na terenie r贸偶nych miast i r贸偶nych stolic 艣wiata prawie 5 tys. dzieci, ale chc臋 powiedzie膰, 偶e tylko 36% z nich to s膮 dzieci pracownik贸w delegowanych lub skierowanych do pracy za granic臋. W tej chwili ustawia si臋 ogromna kolejka (tego jeszcze przed kilku laty nie by艂o) dzieci Polonii. Nasi wizytatorzy wr贸cili z Kanady i twierdz膮, 偶e ogromna kolejka Polonii ustawia si臋 do tego typu szk贸艂. Przy czym tutaj sytuacja jest r贸偶na. Przychodz膮 r贸wnie偶 dzieci Polonii, kt贸re zupe艂nie nie m贸wi膮 po polsku. Jak je uczy膰 w pierwszej klasie? Jak realizowa膰 lekcje j臋zyka ojczystego, by z kolei nie by艂o to kosztem innych dzieci? B臋dzie to zapewne wymaga艂o wsp贸lnych decyzji, r贸wnie偶 wsp贸lnych decyzji finansowych, co by nie m贸wi膰, bo ta kolejka nam si臋 po prostu szalenie wyd艂u偶a. Chc臋 powiedzie膰, 偶e tych szk贸艂 jest du偶o i 偶e ciesz膮 si臋 ogromnym powodzeniem. S膮dz臋, i偶 nie powinni艣my odstr臋cza膰 od siebie dzieci Polonii, kt贸re naprawd臋 chc膮 chodzi膰 do polskich szk贸艂, chc膮 si臋 uczy膰 w j臋zyku ojczystym i w zwi膮zku z tym jest to dosy膰 wa偶na sprawa.</u>
          <u xml:id="u-291.3" who="#PoselDanutaGrabowska">Zwi臋ksza si臋 r贸wnie偶 liczba student贸w, kt贸rzy i do nas przyje偶d偶aj膮, i wyje偶d偶aj膮 do r贸偶nych kraj贸w 艣wiata. Nie ma czasu na to, by t臋 interesuj膮c膮 statystyk臋 pa艅stwu przedstawi膰, ale naprawd臋 odbywa si臋 to w post臋pie - powiedzia艂abym - geometrycznym. Warto o tym m贸wi膰 wtedy, kiedy czasem wydaje si臋, i偶 troszk臋 izolujemy si臋 od 艣wiata i 偶e troszk臋 jest tutaj niepokoj贸w.</u>
          <u xml:id="u-291.4" who="#PoselDanutaGrabowska">Je偶eli powiem, 偶e ponad 30 kuratori贸w o艣wiaty ma r贸wnie偶 nawi膮zane bardzo bliskie kontakty z r贸偶nymi krajami 艣wiata: wyje偶d偶a tam m艂odzie偶 i przyje偶d偶a do nas, to te偶 jest to co艣, na co warto zwr贸ci膰 szczeg贸ln膮 uwag臋.</u>
          <u xml:id="u-291.5" who="#PoselDanutaGrabowska">Prosz臋 pa艅stwa, dzisiaj jednak spotka艂 mnie zarzut - co mnie ogromnie zabola艂o - i musz臋 powiedzie膰, 偶e jest to zarzut niesprawiedliwy. Chcia艂abym wi臋c w zwi膮zku z tym sprostowa膰. Jak to nauczycielka, przynios艂am pomoce naukowe. Prosz臋 bardzo, jest program kszta艂cenia obywatelskiego, zatwierdzony, realizowany wsp贸lnie w艂a艣nie z tym, o czym pan pose艂 Wielowieyski by艂 uprzejmy m贸wi膰. Pan pose艂 wczoraj by艂 na Uniwersytecie Warszawskim - ja tej przyjemno艣ci nie mia艂am - i ogl膮da艂 olimpiad臋, kt贸ra si臋 tam odby艂a (35 tys. m艂odych ludzi wzi臋艂o w niej udzia艂), dotycz膮c膮 zasad demokracji. Na Uniwersytecie Warszawskim nauczycielom i uczniom wr臋czano nagrody.</u>
          <u xml:id="u-291.6" who="#PoselDanutaGrabowska">Chc臋 pa艅stwu pokaza膰, jak wygl膮da kszta艂cenie obywatelskie, zupe艂nie nowy program, niedawno przez nas opracowany, wr臋cz ze scenariuszami lekcji. To s膮 oczywi艣cie podpowiedzi dla nauczycieli. Mo偶na je wykorzysta膰 b膮d藕 nie. Ale jednak s膮 pomoce naukowe. Jest tutaj naprawd臋 znacz膮cy post臋p. Mam oczywi艣cie 艣wiadomo艣膰, 偶e nie wszystkie szko艂y z jednakowym entuzjazmem podchodz膮 do tego typu dzia艂alno艣ci, 偶e nie wszyscy nauczyciele si臋 do tego przekonuj膮, ale tylko spokojna i metodyczna praca z nimi, pokazywanie im pomocy naukowych, kt贸re mo偶na zastosowa膰, b臋dzie te bariery likwidowa艂a. Jest wi臋c mi臋dzyprzedmiotowa 艣cie偶ka kszta艂cenia obywatelskiego, o czym odpowiedzialnie chc臋 pa艅stwu powiedzie膰, na rzecz wychowania dla demokracji.</u>
          <u xml:id="u-291.7" who="#PoselDanutaGrabowska">Prosz臋 pa艅stwa, sprawa, kt贸ra bardzo boli, bulwersuje i o kt贸rej trzeba chyba powiedzie膰. Bywa w naszym kraju i tak - w dzisiejszej dyskusji tu i 贸wdzie, by膰 mo偶e nie by艂o tu wielkiego nacisku, ale jednak pojawia艂y si臋 tego typu g艂osy - 偶e m贸wi si臋 o wstrzemi臋藕liwo艣ci, izolacji, wyst臋puje przeciwko tak bardzo szerokiej wsp贸艂pracy mi臋dzynarodowej. Musz臋 powiedzie膰, 偶e ci wszyscy doro艣li, kt贸rzy - oczywi艣cie maj膮 oni prawo do w艂asnych pogl膮d贸w - swe pogl膮dy artyku艂uj膮 zbyt g艂o艣no, a zw艂aszcza ci, kt贸rzy organizacje m艂odzie偶owe (oczywi艣cie folklorystyczne) ustawiaj膮 tak, 偶e wyprowadzaj膮 je na ulic臋 po to, by manifestowa艂y niech臋膰 do innych narod贸w, do innych kultur, do innych religii, po prostu pope艂niaj膮 grzech najgorszy, bo ucz膮 czego艣, co jest bardzo niepokoj膮ce, ucz膮 nietolerancji, a niekt贸rzy wr臋cz nienawi艣ci. Tym doros艂ym ludziom tego nie wolno wybacza膰. Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-291.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 pani pos艂ance Danucie Grabowskiej z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-292.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 obecnie o zabranie g艂osu pana pos艂a Tadeusza J贸zefa Kowalczyka z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#PoselTadeuszJozefKowalczyk">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Poj臋cie 藵polityka藵 ma bardzo wiele znacze艅. Og贸lnie mo偶emy stwierdzi膰, 偶e jest to dzia艂alno艣膰 w艂adzy pa艅stwowej dotycz膮ca mi臋dzy innymi kszta艂towania stosunk贸w z innymi krajami. Polityka to nie tylko sztuka rz膮dzenia i dochodzenia do w艂adzy, ale i sztuka przewidywania przysz艂o艣ci i dob贸r odpowiednich 艣rodk贸w i metod dzia艂ania w jej realizacji.</u>
          <u xml:id="u-293.1" who="#PoselTadeuszJozefKowalczyk">Te za艂o偶enia odnosz膮 si臋 tak偶e do polityki zagranicznej. Dzia艂alno艣膰 t臋 realizuj膮 nasze organy pa艅stwowe, takie jak: prezydent, rz膮d, minister spraw zagranicznych, minister wsp贸艂pracy gospodarczej z zagranic膮, a ostatnio bardzo aktywnie w艂膮czy艂 si臋 w t臋 dzia艂alno艣膰 minister finans贸w wicepremier Grzegorz Ko艂odko. G艂贸wn膮 rol臋 odgrywa膰 powinien jednak minister spraw zagranicznych ze swoj膮 s艂u偶b膮 dyplomatyczn膮 i konsularn膮. 藵Ma艂a konstytucja藵 okre艣la kompetencje poszczeg贸lnych organ贸w pa艅stwowych, tj. parlamentu, rz膮du, w tym Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Z przepis贸w konstytucyjnych wynika, 偶e polityka zagraniczna wymaga koordynacji dzia艂a艅 poszczeg贸lnych organ贸w pa艅stwowych. Uzgodnienia w tym zakresie powinny dokonywa膰 si臋 w ciszy urz臋dowych gabinet贸w i w komisjach parlamentarnych, a na zewn膮trz musi by膰 to dzia艂anie koherentne, wyra偶aj膮ce jednolity pogl膮d na sprawy pa艅stwa w tej dziedzinie. Nie mog膮 powt贸rzy膰 si臋 tutaj przypadki niedojrza艂ej dzia艂alno艣ci, kt贸re mia艂y miejsce w nieodleg艂ej przesz艂o艣ci.</u>
          <u xml:id="u-293.2" who="#PoselTadeuszJozefKowalczyk">Panie Ministrze! Pan, podobnie jak my wszyscy, wie, 偶e o polityce zagranicznej powinna decydowa膰 przede wszystkim przysz艂o艣膰, a nie przesz艂o艣膰, 偶e celem Polski jest droga do Unii Europejskiej, a o naszej przysz艂o艣ci decydowa膰 b臋d膮 stosunki, jakie nawi膮偶emy z wszystkimi naszymi s膮siadami. Stosunki te mamy ju偶 nie najgorsze, opr贸cz najwi臋kszego s膮siada, jakim jest Rosja. Pan prezydent Kwa艣niewski zrobi艂 ju偶 pierwszy krok. Pan musi ze swoimi w艂adzami i s艂u偶bami oraz pozosta艂ymi organami pa艅stwa zrobi膰 kroki nast臋pne. Musimy jako Polacy przekona膰 rz膮d, a przede wszystkim nar贸d Federacji Rosyjskiej, 偶e nie jeste艣my ich wrogami, 偶e zale偶y nam na dobrych s膮siedzkich stosunkach, 偶e przyst膮pienie nasze do NATO nie jest skierowane przeciwko komukolwiek, a napewno nie przeciwko Rosji, kt贸ra w przysz艂o艣ci zintegruje si臋 ca艂kowicie z Europ膮, najprawdopodobniej w ramach nowego systemu zbiorowego bezpiecze艅stwa naszego kontynentu.</u>
          <u xml:id="u-293.3" who="#PoselTadeuszJozefKowalczyk">Stosunki polityczne i ekonomiczne z naszymi s膮siadami nale偶y u艂o偶y膰 na takiej p艂aszczy藕nie, na jakiej uczynili to Francuzi z Niemcami, kt贸rzy wsp贸lnie stanowi膮 dzi艣 g艂贸wn膮 o艣 europejsk膮. Skazanie na siebie Polski i Rosji wynika z wielu wzgl臋d贸w, m.in. z s膮siedztwa, uzbro-jenia, kt贸re jeszcze posiadamy, ale i ze wzgl臋d贸w ekonomicznych, a mo偶e przede wszystkim w艂a艣nie z tych wzgl臋d贸w, z kt贸rymi zwi膮zany jest wzajemny handel, w tym import i eksport. Ale pami臋ta膰 musimy r贸wnie偶 o Polonii, o kt贸rej wspominali zar贸wno pan minister, jak i pani marsza艂ek Krzy偶anowska i inni przedm贸wcy - o mniejszo艣ciach polskich w poszczeg贸lnych krajach, w tym r贸wnie偶 o mniejszo艣ci polskiej, kt贸ra zamieszkuje r贸偶ne tereny by艂ego Zwi膮zku Radzieckiego, nie tylko Kazachstanu. Czy偶 te problemy nie determinuj膮 naszej polityki zagranicznej?</u>
          <u xml:id="u-293.4" who="#PoselTadeuszJozefKowalczyk">Rzecznik Bia艂ego Domu Michael McCurry o艣wiadczy艂 kiedy艣: 藵Partnerstwo mi臋dzy Ameryk膮 a Rosj膮 ma charakter strategiczny i nie mo偶e mie膰 na nie wp艂ywu epizod w rodzaju sprawy Czeczenii i sprawa przyj臋cia nowych pa艅stw do NATO藵. Z tego zdania mo偶na wiele wywnioskowa膰. Polska nie mo偶e by膰 przedmiotem w rozgrywkach mi臋dzy mo偶nymi tego 艣wiata. Jeste艣my pa艅stwem suwerennym i pe艂noprawnym podmiotem prawa mi臋dzynarodowego. Obecnie 偶yjemy w okresie poja艂ta艅skim w Europie 艢rodkowo-Wschodniej, do kt贸rej wsp贸艂nale偶ymy i w kt贸rej kszta艂tuj膮 si臋 nowe stosunki i orientacje polityczne. Ogromne tu pole do dzia艂ania dla naszej dyplomacji. Nim wst膮pimy do Unii Europejskiej i NATO, nale偶y obok Partnerstwa dla pokoju rozwija膰 - jak to okre艣li艂 kiedy艣 premier Waldemar Pawlak - r贸wnie偶 partnerstwo dla wsp贸艂pracy. Nale偶y rozwija膰 i umacnia膰 wi臋zi polityczne, a szczeg贸lnie gospodarcze pomi臋dzy pa艅stwami grupy wyszehradzkiej. Nast臋pnym bardzo wa偶nym kierunkiem dzia艂alno艣ci naszej dyplomacji s膮 kontakty z pa艅stwami ba艂tyckimi. Wzrost gospodarczy, kt贸rego trendy rozwojowe s膮 dzi艣 wyra藕nie odczuwalne, wymaga szerokiej wsp贸艂pracy gospodarczej nie tylko z pa艅stwami Unii Europejskiej, do kt贸rej si臋 przymierzamy, ale z wszystkimi pozosta艂ymi krajami Europy i 艣wiata.</u>
          <u xml:id="u-293.5" who="#PoselTadeuszJozefKowalczyk">Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Dobro ojczyzny, polska racja stanu wymagaj膮 dojrza艂ej my艣li politycznej, wolnej od wszelkich zawirowa艅, przybieraj膮cych ekstremalne rozmiary zw艂aszcza w czasie wszelkich kampanii wyborczych. Niegdy艣 Ernst Moritz Arndt, poeta, filozof, ale i polityk niemiecki, powiedzia艂: 藵Dlaczego B贸g stworzy艂 narody, kt贸re wiecznie s膮 niepe艂noletnie, jak na przyk艂ad Polacy藵. Spr贸bujmy zada膰 k艂am temu twierdzeniu, cho膰by w kontek艣cie konkordatu, kt贸ry sta艂 si臋 instrumentem rozgrywek politycznych, a tak by膰 nie powinno.</u>
          <u xml:id="u-293.6" who="#PoselTadeuszJozefKowalczyk">Aby podo艂a膰 wszystkim zadaniom zwi膮zanym z polityk膮 zagraniczn膮, trzeba mie膰 fachow膮 i lojaln膮 wobec pa艅stwa kadr臋, w tym kadr臋 dyplomatyczn膮. Takimi atrybutami winni cechowa膰 si臋 wszyscy pracownicy dyplomacji, niezale偶nie od przynale偶no艣ci partyjnej - bie偶膮cej lub minionej. Polityka zagraniczna musi by膰 ponadpartyjna i jak powiedzia艂 kiedy艣 sam minister Bartoszewski, jest ona tworzona na lata, a strategie nie mog膮 by膰 zmieniane co kilka miesi臋cy.</u>
          <u xml:id="u-293.7" who="#PoselTadeuszJozefKowalczyk">Ko艅cz膮c, chc臋 mie膰 ufno艣膰, 偶e dzisiejsza debata pozwoli poprawi膰 wiele w prowadzeniu polityki zagranicznej, a nie zepsuje niczego. Dlatego wyra偶am swoj膮 aprobat臋 dla za艂o偶e艅 tej polityki prowadzonej przez nasz kraj i b臋d臋 g艂osowa艂 za przyj臋ciem przedstawionej informacji.</u>
          <u xml:id="u-293.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi Tadeuszowi J贸zefowi Kowalczykowi z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-294.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 obecnie pana pos艂a Antoniego Kobielusza z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-294.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Do g艂osu jest jeszcze zapisanych trzech pan贸w pos艂贸w i pozosta艂o 10 minut.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#PoselAntoniKobielusz">Panie Marsza艂ku! Panie i Panowie Pos艂owie! Przed rokiem przeprowadzili艣my debat臋 na ten sam temat. Dzi艣 koalicja, a w niej Sojusz Lewicy Demokratycznej, mo偶e nie tylko m贸wi膰 o swojej wizji polityki zagranicznej, ale posiada r贸wnie偶 z woli spo艂ecze艅stwa instrumenty do jej realizacji. Dopiero po obj臋ciu urz臋du prezydenta RP przez Aleksandra Kwa艣niewskiego przesta艂o istnie膰 stworzone przez by艂ego prezydenta wypaczenie nies艂usznie zwane resortami prezydenckimi. Pozwala to dzi艣 na pe艂n膮 koordynacj臋 polityki zagranicznej.</u>
          <u xml:id="u-295.1" who="#PoselAntoniKobielusz">Uwa偶am, 偶e dzisiejsza debata i przyj臋cie przedstawionej przez ministra Rosatiego koncepcji polityki zagranicznej powinno rozpocz膮膰 spo艂eczn膮 dyskusj臋 nad sposobami jej realizacji. Spo艂ecze艅stwo powinno zna膰 warunki naszego cz艂onkostwa w NATO i Unii Europejskiej oraz mie膰 pe艂n膮 艣wiadomo艣膰 koszt贸w tej integracji.</u>
          <u xml:id="u-295.2" who="#PoselAntoniKobielusz">Powinni艣my r贸wnie偶 przewidzie膰, jaka b臋dzie Unia Europejska w przysz艂o艣ci, by wiedzie膰, czy warto ponosi膰 koszty zwi膮zane z dostosowaniem naszej gospodarki do wymaga艅 Unii. Na pytanie - jaka Unia? - osobi艣cie opowiadam si臋 za koncepcj膮 Unii Europejskiej jako unii przyjaznej dla ludzi w niej 偶yj膮cych, unii pa艅stw nowoczesnych, demokratycznych, bogatych, z pewnym jednak minimum gwarancji socjalnych. Nie obawiam si臋 utraty to偶samo艣ci narodowej, gdy偶 nar贸d o takiej jak nasza tradycji nie mo偶e utraci膰 swoich istotnych cech i warto艣ci. Nie chcia艂bym natomiast, aby艣my byli cz艂onkiem Unii nadmiernie zbiurokratyzowanej.</u>
          <u xml:id="u-295.3" who="#PoselAntoniKobielusz">Chocia偶 bezpiecze艅stwo Polski jest nadrz臋dne wobec cz艂onkostwa w NATO, wydaje si臋, i偶 tylko ten sojusz jest w stanie skutecznie zagwarantowa膰 nasze bezpiecze艅stwo, i jest to spos贸b najta艅szy. Pozornie ta艅sza wydaje si臋 zg艂aszana przez niekt贸re kr臋gi pozaparlamentarne neutralno艣膰. Nasze do艣wiadczenia historyczne, zwi膮zane z gwarancjami bezpiecze艅stwa ze strony pojedynczych pa艅stw, nie zach臋caj膮 do takich rozstrzygni臋膰.</u>
          <u xml:id="u-295.4" who="#PoselAntoniKobielusz">My艣l臋, 偶e zas艂uguje na rozwa偶enie przez pa艅stwa cz艂onkowskie NATO propozycja stworzenia stref bezatomowych na terenie rozszerzonego Sojuszu Atlantyckiego. Obecno艣膰 Polski w takiej strefie mog艂aby znacznie zmniejszy膰 niepok贸j Rosji o skutki rozszerzenia NATO. Od razu o艣wiadczam, 偶e nie kieruje mn膮 wasalny stosunek do Rosji, o co, szkodz膮c polskiej racji stanu, pos膮dza nas cz臋艣膰 opozycji. Proponuj臋 natomiast rozwi膮zanie korzystne dla Polski, kt贸re, jak s膮dz臋, jest do zaakceptowania r贸wnie偶 przez obecne pa艅stwa cz艂onkowskie NATO. Na obawy tych, kt贸rzy uwa偶aj膮, 偶e wej艣cie do NATO i integracja z Uni膮 Europejsk膮 spowoduj膮 cz臋艣ciowe samoograniczenie naszej suwerenno艣ci, chcia艂bym odpowiedzie膰, i偶 oznacza to r贸wnocze艣nie stworzenie szans na umocnienie bezpiecze艅stwa i wzrost cywilizacyjny naszego kraju.</u>
          <u xml:id="u-295.5" who="#PoselAntoniKobielusz">Je偶eli s艂uszna jest teza, i偶 polityka zagraniczna winna s艂u偶y膰 nie tylko dobremu wizerunkowi i pozycji Polski w 艣wiecie, ale tak偶e sprzyja膰 rozwojowi gospodarczemu kraju, nale偶y obok pa艅stw euroatlantyckich dostrzega膰 kraje Azji Po艂udniowo-Wschodniej. O kierunkach mi臋dzynarodowej wsp贸艂pracy gospodarczej winny decydowa膰 wyniki ekonomiczne, a nie racje polityczne. Dotych-czas bilans mi臋dzynarodowych obrot贸w gospodarczych jest ci膮gle niekorzystny dla naszego kraju.</u>
          <u xml:id="u-295.6" who="#PoselAntoniKobielusz">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Chocia偶 polityka zagraniczna kreowana i realizowana przez polityk贸w ugrupowa艅 postsolidarno艣ciowych ma swoje osi膮gni臋cia, uwa偶am, 偶e uzyskane rezultaty s膮 niskie w stosunku do poniesionych koszt贸w. Nie zda艂a egzaminu uproszczona, by nie m贸wi膰 prymitywna, pr贸ba zmiany orientacji polityki zagranicznej, polegaj膮ca na ch臋ci zast膮pienia rzekomo zawsze z艂ego 藵wielkiego brata藵 ze Wschodu przez hojnego i zawsze bezinteresownego 藵dobrego wuja藵 z Zachodu. Nale偶y wi臋c z uznaniem przyj膮膰 pr贸b臋 wypracowania przez rz膮d koalicyjny polityki zagranicznej zbli偶onej do tej, jak膮 prowadz膮 od kilku lat pa艅stwa zachodnie, zw艂aszcza Niemcy i Stany Zjednoczone, wobec naszych wschodnich s膮siad贸w.</u>
          <u xml:id="u-295.7" who="#PoselAntoniKobielusz">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Polityka zagraniczna winna by膰 wypadkow膮 r贸偶nych propozycji wszystkich opcji politycznych. Chocia偶 SLD i PSL wygra艂y ostatnie wybory parlamentarne, nie mia艂y do ko艅ca ubieg艂ym roku nale偶nego im wp艂ywu na polityk臋 zagraniczn膮. Dzi艣 koalicja przedstawia w艂asn膮 koncepcj臋 tej polityki i za ni膮 b臋dzie odpowiada膰 przed spo艂ecze艅stwem. Wierz臋, 偶e ugrupowania, kt贸re dotychczas mia艂y zasadniczy wp艂yw na polityk臋 zagraniczn膮, a w znacznym stopniu utraci艂y poparcie spo艂eczne, rozwa偶膮, czy nadal mog膮 uwa偶a膰 si臋 za wy艂膮cznie uprawnione do wyrokowania o polskiej aktywno艣ci mi臋dzynarodowej i rozstrzygania o polskiej racji stanu.</u>
          <u xml:id="u-295.8" who="#PoselAntoniKobielusz">Na koniec pos艂owi Moczulskiemu i pos艂owi Nowinie-Konopce chc臋 przypomnie膰, 偶e racja stanu jest w艂asno艣ci膮 pa艅stwa. I chodzi o to, aby w艂adze pa艅stwowe mia艂y demokratyczn膮 legitymacj臋. Ten warunek w Polsce jest spe艂niony. Natomiast pos艂ance Lipowicz chc臋 zwr贸ci膰 uwag臋, 偶e je偶eli ju偶 wypowiada z tej trybuny stwierdzenie, 偶e w zwi膮zku z konkordatem mamy do czynienia z kompromitacj膮 Polski na arenie mi臋dzynarodowej, to uwa偶am, je偶eli w og贸le takie stwierdzenie jest uprawnione, i偶 wynika to z tego, 偶e rz膮d pani premier Hanny Suchockiej, nie maj膮c legitymacji parlamentarnej ani, jak si臋 okaza艂o w wyborach, r贸wnie偶 spo艂ecznej, podpisa艂 ten dokument.</u>
          <u xml:id="u-295.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi Antoniemu Kobieluszowi.</u>
          <u xml:id="u-296.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Pani pos艂anka Irena Lipowicz pragnie wyg艂osi膰 sprostowanie.</u>
          <u xml:id="u-296.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#PoselIrenaLipowicz">Panie Marsza艂ku! Wysoki Sejmie! Chcia艂abym sprostowa膰 stwierdzenie pana pos艂a. O kompromitacji m贸wi艂am nie tylko ja, ale ministrowie spraw zagranicznych ju偶 tej koalicji m贸wili o tym, 偶e nieratyfikowanie konkordatu szkodzi polskiej racji stanu. A nieratyfikowanie tak wa偶nej umowy mi臋dzynarodowej przez 3 lata jest dla nas wszystkich, dla ca艂ego parlamentu, niestety r贸wnie偶 dla opozycji, kompromitacj膮. Powinni艣my jak najszybciej ten stan zmieni膰. I przy tym stanowisku pozostan臋.</u>
          <u xml:id="u-297.1" who="#PoselIrenaLipowicz">Nie jest te偶 prawd膮 to, o czym pan powiedzia艂, 偶e rz膮d Hanny Suchockiej nie mia艂 demokratycznej legitymacji i 偶e nie mia艂 legitymacji parlamentarnej. O ile sobie przypominam, pani premier Suchocka nie rz膮dzi艂a w wyniku zamachu stanu, ale rz膮d, kt贸ry istnia艂 do ko艅ca, by艂 rz膮dem, kt贸ry istnia艂 na podstawie konstytucji, i dzia艂a艂 w ramach swoich konstytucyjnych uprawnie艅. To s膮 bardzo mizerne i naci膮gane pr贸by usprawiedliwiania. Jest tu, panie po艣le, r贸偶nica pogl膮d贸w mi臋dzy nami i ja musz臋 szanowa膰 pa艅skie pogl膮dy jako pogl膮dy wybranego demokratycznie pos艂a. Pan uwa偶a, 偶e to nie jest kompromitacja, ale je偶eli ja na pytanie zachodnich parlamentarzyst贸w, co w艂a艣ciwie mamy jeszcze do zarzucenia konkordatowi, skoro ju偶 s膮 wyniki bada艅 komisji i skoro w projekcie nowej konstytucji przewidzieli艣my konkordat, m贸wi臋, 偶e w dyskusji publicznej jeszcze m贸wi si臋, 偶e jedynym powodem jego nieratyfikowania jest kwestia nauki religii w przedszkolach - to czy nie mog臋 u偶ywa膰 s艂owa 藵kompromitacja藵?</u>
          <u xml:id="u-297.2" who="#PoselIrenaLipowicz">I na koniec, panie po艣le, jedno s艂owo. Racja stanu jest w艂asno艣ci膮 narodu w sensie konstytucyjnym, a nie w艂asno艣ci膮 pa艅stwa. Teza o omnipotencji pa艅stwa nad narodem, nad spo艂ecze艅stwem by艂a tez膮 komunistyczn膮.</u>
          <u xml:id="u-297.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 pani pos艂ance Lipowicz.</u>
          <u xml:id="u-298.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 obecnie pana pos艂a Zbyszka Zaborowskiego z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-298.2" who="#PoselAntoniKobielusz">(Panie marsza艂ku, jeszcze w trybie sprostowania.)</u>
          <u xml:id="u-298.3" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Sprostowania do sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-298.4" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#PoselAntoniKobielusz">Nie jestem prawnikiem, natomiast chc臋 zwr贸ci膰 uwag臋, 偶e pa艅stwo to nie tylko organy pa艅stwowe, ale to r贸wnie偶 spo艂ecze艅stwo. My艣l臋, 偶e tutaj nie ma powodu przeciwstawiania sobie spo艂ecze艅stwa i pa艅stwa.</u>
          <u xml:id="u-299.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-300.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Pan pose艂 Zbyszek Zaborowski proszony jest o zabranie g艂osu. Ma pan niestety ju偶 tylko 2,5 minuty, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-300.2" who="#PoselZbyszekZaborowski">(Ile?)</u>
          <u xml:id="u-300.3" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">2,5 minuty.</u>
          <u xml:id="u-300.4" who="#PoselZbyszekZaborowski">(Panie Marsza艂ku!)</u>
          <u xml:id="u-300.5" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przyjmijmy, 偶e 3 minuty, ale to jest i tak niedu偶o.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#PoselZbyszekZaborowski">Wysoki Sejmie! W zwi膮zku z tym tylko w dw贸ch sprawach si臋 wypowiem. Pan minister Rosati jasno zdeklarowa艂, jakie s膮 intencje rz膮du, okre艣li艂 cele polityki zagranicznej, okre艣li艂 priorytety. Tym pierwszym, najwa偶niejszym priorytetem, jak rozumiem, jest powr贸t do Europy, integracja ze strukturami europejskimi. To nie mo偶e nam jednak przes艂ania膰 drugiej strony. Polska polityka zagraniczna musi by膰 zr贸wnowa偶ona. I my艣l臋, 偶e trzeba z du偶膮 satysfakcj膮 odnotowa膰 popraw臋 stosunk贸w z naszymi wschodnimi s膮siadami, w tym z Rosj膮.</u>
          <u xml:id="u-301.1" who="#PoselZbyszekZaborowski">Ze zdziwieniem przyj膮艂em wyst膮pienie pana pos艂a G膮sienicy-Makowskiego. Mia艂em wra偶enie, 偶e on martwi si臋 tym polepszeniem stosunk贸w. My艣l臋, 偶e polepszenie stosunk贸w z Rosj膮 u艂atwi r贸wnie偶 nasz膮 polityk臋 zagraniczn膮 zmierzaj膮c膮 do integracji ze strukturami europejskimi. Rosja musi by膰 w jakim艣 wzgl臋dzie uwzgl臋dniana w ca艂ym systemie bezpiecze艅stwa europejskiego. Rynki wschodnie to r贸wnie偶 szansa dla naszej gospodarki, dla nowej ekspansji gospodarczej. S膮dz臋, 偶e pan minister Rosati powinien prowadzi膰 polityk臋 zagraniczn膮 w tym kierunku, w jakim j膮 w tej mierze zapocz膮tkowa艂.</u>
          <u xml:id="u-301.2" who="#PoselZbyszekZaborowski">Druga sprawa, poruszana przez pani膮 pose艂 Lipowicz, ale nie tylko, to sprawa ratyfikacji konkordatu. My艣l臋, 偶e ta niecierpliwo艣膰 nie jest usprawiedliwiona. Nie mo偶na m贸wi膰 o kompromitacji polskiej polityki zagranicznej, nie mo偶na m贸wi膰 o kompromitacji parlamentu. W tej sprawie s膮 w膮tpliwo艣ci, w tej sprawie potrzebna jest dobra wola ze wszystkich stron. Te w膮tpliwo艣ci by艂y wyra偶ane nie tylko na posiedzeniach Komisji Nadzwyczajnej, nie tylko w parlamencie, kt贸ry, przypomn臋, odrzuci艂 wst臋pnie sprawozdanie komisji o zgodno艣ci konkordatu z konstytucj膮. Te w膮tpliwo艣ci dotycz膮 r贸wnie偶 nowej konstytucji. Pani pose艂 si臋 myli, m贸wi膮c, 偶e nowa konstytucja przewiduje konkordat.</u>
          <u xml:id="u-301.3" who="#PoselIrenaLipowicz">(Jest tam konkordat.)</u>
          <u xml:id="u-301.4" who="#PoselZbyszekZaborowski">Nowej konstytucji jeszcze nie ma. S膮 r贸偶ne warianty zapis贸w o stosunku pa艅stwo-ko艣ci贸艂. Jest kwestia wyja艣nienia w膮tpliwo艣ci, kt贸re w dalszym ci膮gu nurtuj膮 spo艂ecze艅stwo. To nie s膮 tylko w膮tpliwo艣ci parlamentarzyst贸w, to nie s膮 tylko w膮tpliwo艣ci pos艂贸w zgromadzonych w tej Izbie. To s膮 w膮tpliwo艣ci w spo艂ecze艅stwie. I trzeba cierpliwie je wyja艣nia膰, po to, aby ewentualna ratyfikacja nie wzbudza艂a nowych kontrowersji i nowych podzia艂贸w. Pani pose艂 m贸wi o 3 latach - we W艂oszech negocjowano konkordat kilkana艣cie lat. Zawierano protoko艂y dodatkowe mi臋dzy Watykanem a pa艅stwem w艂oskim (nikt nie podejrzewa, 偶e W艂ochy to nie jest pa艅stwo, w kt贸rym religia katolicka ma istotn膮 pozycj臋 w spo艂ecze艅stwie) i nikt nie rozdziera艂 szat z tego powodu. My艣l臋, 偶e w Polsce r贸wnie偶 nie ma powodu rozdziera膰 szat; trzeba wyja艣ni膰 wszystkie w膮tpliwo艣ci i wypracowa膰 consensus.</u>
          <u xml:id="u-301.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Pani pos艂anka Irena Lipowicz znowu chce prostowa膰.</u>
          <u xml:id="u-302.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">No, taki jest regulamin Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-302.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#PoselIrenaLipowicz">Tylko jedno zdanie, panie po艣le. Pan pose艂 powiedzia艂, 偶e myl臋 si臋, m贸wi膮c, 偶e konkordat znajduje si臋 w uchwalonym projekcie Komisji Konstytucyjnej. By膰 mo偶e teraz by艂 to skr贸t my艣lowy, ale odnosz膮cy si臋 do mojego wyst膮pienia. Chcia艂abym sprostowa膰: Chodzi o uchwalony ju偶, r贸wnie偶 przez pana klub, jednolity projekt Komisji Konstytucyjnej. On jest w tej chwili wyk艂adnikiem r贸wnie偶 w stosunkach zewn臋trznych naszych zamiar贸w, naszego consensusu dotycz膮cego przysz艂ej konstytucji. I tam zosta艂 wymieniony z nazwy konkordat. A te w膮tpliwo艣ci tak by艂y w艂a艣nie podnoszone.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋.</u>
          <u xml:id="u-304.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Wydaje si臋, 偶e sprawa jest wyja艣niona. W projekcie istotnie jest...</u>
          <u xml:id="u-304.2" who="#GlosZSali">(Dwa s艂owa.)</u>
          <u xml:id="u-304.3" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">...to zdanie o konkordacie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#PoselIrenaLipowicz">Chodzi o jednolity projekt konstytucji. Tam zosta艂 wymieniony z nazwy konkordat. Obszernie w wyst膮pieniu to wyja艣nia艂am.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#PoselZbyszekZaborowski">Tak, ale my艣l臋, 偶e b臋dzie mo偶na o tym m贸wi膰 w贸wczas, kiedy konstytucja zostanie uchwalona. Projekt jest projektem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">No, ale to m贸wi艂a w艂a艣nie pani pos艂anka Lipowicz, wi臋c ju偶 nie komplikujmy tej sprawy za bardzo.</u>
          <u xml:id="u-307.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Pan pose艂 Jan 艢wirepo, prosz臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-307.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Panie po艣le, ma pan do dyspozycji 11 minut.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#PoselJanSwirepo">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Przepraszam bardzo, panie po艣le. Opr贸cz pana jest jeszcze jeden pose艂 z PSL - pan pose艂 S艂awecki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#PoselJanSwirepo">Ka偶da dyskusja na temat naszej polityki zagranicznej powinna uwzgl臋dnia膰 fakt, 偶e Polska zapocz膮tkowa艂a w roku 1989 przemiany ustrojowe we wszystkich krajach Europy 艢rodkowo-Wschodniej, a tak偶e w samym Zwi膮zku Radzieckim. Dzi臋ki nam za艂ama艂 si臋 w tych krajach totalitarny system realnego socjalizmu, w艂adz臋 przej臋艂y rz膮dy niekomunistyczne. W roku 1991 dosz艂o do likwidacji struktur Uk艂adu Warszawskiego i RWPG. W tym okresie przemian ustrojowych kraje Europy Zachodniej, a tak偶e USA mocno wspiera艂y te procesy, widz膮c w nich mo偶liwo艣膰 os艂abienia realnego zagro偶enia, jakim by艂 dla nich Uk艂ad Warszawski. D膮偶y艂y do tego, aby proces ten by艂 nieodwracalny, i to dobrze. Trzeba jednak by膰 艣wiadomym, 偶e to wsparcie dotyczy艂o tak偶e utworzenia w tej cz臋艣ci Europy jak najwi臋kszej liczby pa艅stw, kt贸re w d艂u偶szym okresie mia艂y si臋 uniezale偶ni膰 politycznie i gospodarczo od Rosji. To si臋 uda艂o. Rozpad艂 si臋 Zwi膮zek Radziecki, rozpad艂y si臋 Czechos艂owacja i Jugos艂awia.</u>
          <u xml:id="u-310.1" who="#PoselJanSwirepo">Uwa偶am, 偶e nasza polityka zagraniczna powinna uwzgl臋dnia膰 ten fakt, szczeg贸lnie wiedz膮c, 偶e kraje Europy Zachodniej b臋d膮 d膮偶y艂y tak偶e do os艂abienia roli naszego rz膮du centralnego poprzez preferowanie regionalizacji kraju. Wszystkie dotychczasowe dzia艂ania gospodarcze i polityczne tych kraj贸w nastawione s膮 na pokazanie nam, 偶e podzia艂 administracyjny kraju na du偶e regiony poprzez decentralizacj臋 w艂adzy b臋dzie korzystnie wp艂ywa艂 na rozw贸j gospodarczy. Uwa偶am, 偶e w d艂u偶szym okresie mo偶e to doprowadzi膰 do powstania pa艅stwa federalnego.</u>
          <u xml:id="u-310.2" who="#PoselJanSwirepo">Kraj nasz dokona艂 ju偶 wyboru co do kierunku naszej opcji rozwojowej. Polega ona na 艣cis艂ej integracji ze strukturami gospodarczymi, politycznymi i militarnymi 艣wiata zachodniego, w tym r贸wnie偶 na w艂膮czeniu si臋 do struktur NATO. Wyb贸r ten nie jest kwestionowany przez wi臋kszo艣膰 si艂 politycznych w kraju. Jednak nale偶y uwzgl臋dnia膰 fakt, 偶e polskie spo艂ecze艅stwo domaga si臋, aby nasza integracja gospodarcza, polityczna i militarna nie doprowadzi艂a do przyj臋cia przez Polsk臋 zobowi膮za艅, kt贸re mog膮 narusza膰 znacznie nasz膮 niezale偶no艣膰. Dlatego negatywnie odebra艂em wypowied藕 ministra Rosatiego w ostatnich tygodniach, 偶e je偶eli Polska b臋dzie w NATO, to jednoznacznie wi膮偶e si臋 to z wprowadzeniem broni atomowej na nasze terytorium. Takiemu my艣leniu przeciwna jest wi臋kszo艣膰 naszego spo艂ecze艅stwa. Geopolityczne po艂o偶enie Polski, a tak偶e wybrany ju偶 kierunek naszej przynale偶no艣ci stawiaj膮 nas przed alternatyw膮: Czy b臋dziemy na naszej granicy wschodniej przedmurzem 艣wiata zachodniego, czy te偶 pomostem mi臋dzy Wschodem a Zachodem? Jako przedmurze jeste艣my krajem zbyt s艂abym gospodarczo i militarnie, a mosty, jak wykaza艂a historia i wydarzenia ostatnich lat, buduj膮 silni nad g艂owami s艂abszych. Nasze niezbyt dobre stosunki z Rosj膮 w ostatnich latach doprowadzi艂y do tego, 偶e o naszej przynale偶no艣ci do NATO rozmawiano ponad nami. Zachodowi potrzebna jest Polska, kt贸ra b臋dzie mia艂a dobre stosunki z Rosj膮 i wszystkimi s膮siadami. Dlatego pozytywnie nale偶y oceni膰 ostatnie wizyty prezydenta i premiera u naszych s膮siad贸w.</u>
          <u xml:id="u-310.3" who="#PoselJanSwirepo">Moim zdaniem obecna sytuacja polityczna wymaga oparcia naszej polityki zagranicznej na nast臋puj膮cych podstawowych zasadach:</u>
          <u xml:id="u-310.4" who="#PoselJanSwirepo">1) musimy d膮偶y膰 do zbudowania systemu bezpiecze艅stwa mi臋dzynarodowego, kt贸ry uniemo偶liwi powstawanie konflikt贸w zbrojnych nie tylko 艣wiatowych, ale przede wszystkim lokalnych;</u>
          <u xml:id="u-310.5" who="#PoselJanSwirepo">2) musimy d膮偶y膰 do szybkiego wzrostu i liberalizacji wsp贸艂pracy gospodarczej z wszystkimi s膮siadami, szczeg贸lnie na wschodzie i po艂udniu, gdy偶 na granicy zachodniej proces ten sta艂 si臋 ju偶 faktem;</u>
          <u xml:id="u-310.6" who="#PoselJanSwirepo">3) nale偶y oficjalnie wyra偶a膰 nasze stanowisko wobec przejaw贸w agresji, pr贸b rozwi膮zywania konflikt贸w poprzez zbrojn膮 interwencj臋, 艂amania praw cz艂owieka; opinia 艣wiatowa powinna wiedzie膰, 偶e bez wzgl臋du na to, gdzie konflikty b臋d膮 powstawa艂y, u wrog贸w czy przyjaci贸艂, nasza reakcja b臋dzie taka sama;</u>
          <u xml:id="u-310.7" who="#PoselJanSwirepo">4) polityka zagraniczna powinna sprzyja膰 ka偶dej inicjatywie lokalnej w zakresie wsp贸艂pracy przygranicznej (euroregiony, wsp贸艂praca miast i gmin), powinna tak偶e wspiera膰 politycznie dzia艂ania Polonii, szczeg贸lnie w krajach s膮siednich.</u>
          <u xml:id="u-310.8" who="#PoselJanSwirepo">Mam nadziej臋, 偶e polityka zagraniczna pozwoli na zaj臋cie przez Polsk臋 miejsca w Europie, kt贸re odpowiada naszemu potencja艂owi gospodarczemu i ludzkiemu, i umo偶liwi tak偶e w okresie integracji z Uni膮 Europejsk膮 osi膮gni臋cie jak najwi臋kszego stopnia naszej niezale偶no艣ci narodowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi Janowi 艢wirepo z Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-311.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Pan pose艂 Stefan Ceranka ju偶 nie mo偶e zabra膰 g艂osu, bo klub nie ma czasu.</u>
          <u xml:id="u-311.2" who="#PoselStefanCeranka">(Ale mo偶e przeka偶臋 to do protoko艂u?)</u>
          <u xml:id="u-311.3" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">To pan zawsze mo偶e uczyni膰, prosz臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-311.4" who="#PoselStefanCeranka">(A szkoda, bo Wysoka Izba straci艂a wiele.)</u>
          <u xml:id="u-311.5" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Tak, ale w艂a艣nie po to regulamin Sejmu przewiduje mo偶no艣膰 wydrukowania tego.</u>
          <u xml:id="u-311.6" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Pan pose艂 Tadeusz S艂awecki z Polskiego Stronnictwa Ludowego ma 6 minut do dyspozycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#PoselTadeuszSlawecki">Panie Marsza艂ku! Wysoki Sejmie! Ze wzgl臋du na brak czasu pragn臋 skoncentrowa膰 si臋 w swoim wyst膮pieniu g艂贸wnie na sprawie stosunk贸w polsko-bia艂oruskich. Zanim jednak to uczyni臋, musz臋 odnie艣膰 si臋 do wyst膮pienia pani pos艂anki Lipowicz, kt贸ra obarczy艂a szczeg贸ln膮 odpowiedzialno艣ci膮 Polskie Stronnictwo Ludowe za brak ratyfikacji konkordatu. Odpowiem kr贸tko: chyba odpowiadamy w r贸wnym stopniu zar贸wno PSL, jak i Unia Wolno艣ci.</u>
          <u xml:id="u-312.1" who="#PoselTadeuszSlawecki">Szanowni Pa艅stwo! Wszyscy z uwag膮 艣ledz膮 aktualne wydarzenia polityczne w pa艅stwie bia艂oruskim, staraj膮 si臋 docieka膰 przyczyn takiego stanu rzeczy. My艣l臋, 偶e mo偶na by艂o wcze艣niej przewidzie膰 taki rozw贸j sytuacji u naszego wschodniego s膮siada. W zwi膮zku z tym nasuwa si臋 pytanie: Czy nie ponosimy w cz臋艣ci odpowiedzialno艣ci za taki stan rzeczy? W swoim wyst膮pieniu pan minister by艂 艂askaw powiedzie膰, 偶e Polska powinna wykazywa膰 wi臋cej inicjatywy w zakresie wsp贸艂pracy politycznej, kulturalnej, parlamentarnej, gospodarczej i naukowej z Bia艂orusi膮. W pe艂ni popieram pa艅skie zdanie. Mimo wielu um贸w mi臋dzynarodowych, mimo podpisanego 23 czerwca 1992 r. traktatu okre艣laj膮cego w zasadniczy spos贸b stosunki mi臋dzy obydwoma pa艅stwami nie mo偶na chyba powiedzie膰, 偶e wzajemne relacje mi臋dzy Rzecz膮pospolit膮 Polsk膮 a Republik膮 Bia艂oru艣 w tym okresie by艂y w pe艂ni zadowalaj膮ce. Stawiam zatem pytanie: Czy polska dyplomacja w pe艂ni doceni艂a rol臋 suwerennej Bia艂orusi? W艂adze bia艂oruskie w ostatnich latach coraz silniej akcentowa艂y zbli偶enie z Rosj膮 i nie kry艂y niech臋ci wobec zabieg贸w Polski dotycz膮cych wst膮pienia do NATO.</u>
          <u xml:id="u-312.2" who="#PoselTadeuszSlawecki">W przeciwie艅stwie do nie w pe艂ni wykorzystanych mo偶liwo艣ci, jakie daje ww. traktat z 1992 r., dobrze rozwija si臋 wsp贸艂praca na p艂aszczy藕nie gospodarczej. Podwojenie w ci膮gu ostatniego roku wymiany handlowej jest dobrym sygna艂em i prognoz膮 na przysz艂o艣膰. W kontek艣cie tej sprawy my艣l臋, 偶e nale偶a艂oby przeanalizowa膰 status radc贸w handlowych, wzmocni膰 ich pozycj臋 i rozwa偶y膰 mo偶liwo艣膰 nadania im statusu dyplomatycznego.</u>
          <u xml:id="u-312.3" who="#PoselTadeuszSlawecki">Wa偶n膮 rol臋 w naszych stosunkach dwustronnych mo偶e odegra膰 wsp贸艂praca transgraniczna. Nale偶y, moim zdaniem, jak najszybciej pog艂臋bia膰 wymian臋 kulturaln膮 i naukow膮. Nie wiem, czym mo偶na wyt艂umaczy膰 to, 偶e kilkadziesi膮t kilometr贸w od naszej granicy nie mo偶na kupi膰 polskiej prasy, ksi膮偶ki, p艂yty. Do dzi艣 nie podpisana jest umowa o wsp贸艂pracy mi臋dzy telewizj膮 obu pa艅stw.</u>
          <u xml:id="u-312.4" who="#PoselTadeuszSlawecki">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Podzielam zdanie wielu moich przedm贸wc贸w, 偶e wa偶n膮 rol臋 w stosunkach dwustronnych odgrywa wsp贸艂praca mi臋dzyparlamentarna. W wypadku Bia艂orusi jest to zadanie szczeg贸lne. Wymaga ona priorytetowego potraktowania. Debatuj膮c nad za艂o偶eniami i kierunkami polskiej polityki zagranicznej w kontek艣cie ostatnich wydarze艅 na Bia艂orusi, nale偶y postawi膰 pytanie: Czy mo偶na prowadzi膰 dotychczasow膮 polityk臋 w nie zmienionym kszta艂cie? Czy polityczny zwi膮zek dw贸ch pa艅stw rodzi niebezpiecze艅stwo dla polskiej racji stanu, czy mo偶e stwarza r贸wnie偶 pewne dla nas szanse? Czy mo偶emy wykorzysta膰 - i w jaki spos贸b - ca艂膮 sfer臋 kontakt贸w gospodarczych, sie膰 powi膮za艅 transgranicznych, biznesu prywatnego? Czy mo偶emy wykorzysta膰 atut atrakcyjno艣ci cywilizacyjnej i finansowej dla obywateli Bia艂orusi? To tylko cz臋艣膰 zagadnie艅, jakie stoj膮 przed polsk膮 polityk膮 wobec naszego wschodniego s膮siada.</u>
          <u xml:id="u-312.5" who="#PoselTadeuszSlawecki">Ko艅cz膮c, chc臋 odnie艣膰 si臋 do stwierdzenia pana ministra, 偶e planuje si臋 otwarcie 24 nowych plac贸wek dyplomatycznych, w wi臋kszo艣ci na Wschodzie. W wyst膮pieniu zabrak艂o jednak informacji, ile plac贸wek zamkni臋to b膮d藕 w ilu krajach zawieszono ich dzia艂alno艣膰 - cz臋sto wbrew opinii r贸偶nych gremi贸w parlamentarnych, jak to mia艂o miejsce w wypadku Ambasady RP w Mongolii.</u>
          <u xml:id="u-312.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi Tadeuszowi S艂aweckiemu.</u>
          <u xml:id="u-313.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Jako ostatniego z zapisanych do g艂osu prosz臋 pana pos艂a Jerzego Eysymontta, nie zrzeszonego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#PoselJerzyEysymontt">Panie Marsza艂ku! Wysoka Izbo! Temat, nad kt贸rym dzisiaj przysz艂o nam dyskutowa膰, jest obszerny i szczeg贸lnie wa偶ny. W moim przypadku, kiedy jest ma艂o czasu i sala jest pusta, mo偶na poruszy膰 tylko niekt贸re wybrane sprawy, jakie - by膰 mo偶e - zabrzmia艂y mocniej w wyst膮pieniach pos艂贸w i szczeg贸lnie przedstawicieli klub贸w ni偶 w samym przem贸wieniu ministra, kt贸re by艂o bardzo stonowane. To zreszt膮 chyba si臋 chwali. Przypomn臋 niekt贸rym pos艂om z koalicji, kt贸rych mia艂em okazj臋 s艂ysze膰, 偶e to minister Rosati podkre艣la艂 wyra藕nie, 偶e g艂贸wnym celem polskiej polityki zagranicznej tak偶e dla obecnego rz膮du koalicyjnego jest orientacja zachodnia i osi膮gni臋cie integracji ze strukturami zachodnimi. Tak wi臋c consensus w tej sprawie, je艣li istnieje, nie powinien chyba by膰 podwa偶any. Nie szuka艂bym tak偶e winy innych rz膮d贸w w tej w艂a艣nie dziedzinie, gdy偶 - jak si臋 okazuje - rz膮d obecny de facto kontynuuje t臋 polityk臋.</u>
          <u xml:id="u-314.1" who="#PoselJerzyEysymontt">Je艣li chodzi o tzw. polityk臋 wschodni膮 - m贸wi臋 tak zwan膮, gdy偶, nie bez racji mo偶e, wielu uwa偶a, 偶e nie powinno si臋 dzieli膰 polityki na wschodni膮, zachodni膮, p贸艂nocn膮 i po艂udniow膮 - chcia艂bym zwr贸ci膰 uwag臋 na kwesti臋 Ukrainy. Ukraina to najwi臋kszy niepodleg艂y kraj, z kt贸rym graniczymy na wschodzie. Historia naszych stosunk贸w nie jest by膰 mo偶e najlepsza, ale ten w艂a艣nie kraj, jak s膮dz臋, powinien by膰 naszym bardzo wa偶nym partnerem - nie przeciwko komukolwiek, ale zar贸wno ze wzgl臋d贸w gospodarczych jak i ze wzgl臋du na pewn膮 r贸wnowag臋. A ta r贸wnowaga na naszej wschodniej granicy wydaje si臋 nieco zachwiana. Je艣li bowiem tutaj padaj膮 takie s艂owa, 偶e Polska nie powinna by膰 przedmurzem Zachodu, bo nas na to nie sta膰, z czym nawet m贸g艂bym si臋 zgodzi膰, to nale偶y stwierdzi膰, i偶 fakt, 偶e Bia艂oru艣 stanie si臋 przedmurzem Rosji - oby nie wracaj膮cej do tradycji imperialnej - nie jest dla nas wygodny. Oczywi艣cie s膮 to suwerenne decyzje w艂adz i narodu bia艂oruskiego, ale interes Polski tak偶e musi by膰 brany pod uwag臋.</u>
          <u xml:id="u-314.2" who="#PoselJerzyEysymontt">Wielokrotnie by艂a poruszana tak偶e kwestia konkordatu. Unikaj膮c s艂贸w grzmi膮cych, mog臋 chyba powiedzie膰, 偶e fakt, i偶 dotychczas nie uda艂o si臋 ratyfikowa膰 tego niew膮tpliwie wa偶nego traktatu mi臋dzynarodowego, mo偶e szczeg贸lnie wa偶nego w kraju takim jak Polska, w przekonaniu moim i mojej partii Republikanie, nie s艂u偶y polskiej racji stanu. I to jest chyba naj艂agodniejsze stwierdzenie w tej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-314.3" who="#PoselJerzyEysymontt">Jest tak偶e kwestia, nie艂atwa, stosunk贸w z naszym zachodnim s膮siadem. Z ogromn膮 rado艣ci膮 witamy uk艂adanie si臋 - po raz pierwszy chyba w historii Polski i Niemiec - tak dobrych stosunk贸w. Niemniej musimy r贸wnie偶 pami臋ta膰 o wielu sprawach do ko艅ca nie rozwi膮zanych, a tak偶e wa偶nych resentymentach, jakie wyst臋puj膮 po obu stronach. Przezwyci臋偶enie ich nie jest, by膰 mo偶e, domen膮 polityki zagranicznej, ale na pewno dla tej polityki zagranicznej stanowi bardzo istotn膮 baz臋. Jest ogromnie wa偶ne, aby艣my uk艂adali w艂a艣ciwie stosunki pomi臋dzy mniejszo艣ci膮 niemieck膮 a pa艅stwem polskim, ale r贸wnie偶 dbali o to, aby by艂o to symetryczne w stosunku do praw i mo偶liwo艣ci naszej niema艂ej ju偶 Polonii w Niemczech. S膮dz臋 wi臋c, 偶e dzisiaj, kiedy Niemcy s膮 dla nas bezwzgl臋dnie najwi臋kszym partnerem gospodarczym (oko艂o 30% obrot贸w to ju偶 jest bardzo wiele) ten kierunek polityki zagranicznej b臋dzie dla nas przez najbli偶sze lata szczeg贸lnie wa偶ny i b臋dzie wymaga艂 niew膮tpliwie du偶ego rozs膮dku, i taktu, aby艣my wkr贸tce osi膮gn臋li to, co uda艂o si臋, jak s膮dz臋, osi膮gn膮膰 Francuzom i Niemcom, aczkolwiek ich droga do tego tak偶e nie by艂a prosta i 艂atwa.</u>
          <u xml:id="u-314.4" who="#PoselJerzyEysymontt">Ko艅cz膮c ju偶, chc臋 powiedzie膰, 偶e to jest w艂a艣nie ta dziedzina, w kt贸rej, jak wszyscy m贸wi膮, jest najwi臋kszy consensus. Nie wiem, czy to dobrze, czy to 藕le, w sumie chyba jednak dobrze, dlatego 偶e postrzeganie Polski jako kraju, kt贸ry bez wzgl臋du na zmiany w koalicjach politycznych utrzymuje konsekwentnie pewien kierunek, jest na pewno wzmocnieniem naszej pozycji jako partnera zar贸wno wobec Wschodu, jak i Zachodu.</u>
          <u xml:id="u-314.5" who="#PoselJerzyEysymontt">A m贸wi膮c o dobrych stosunkach z Rosj膮, chcia艂bym, prosz臋 pa艅stwa, powiedzie膰 tak: pochodz臋 z Wile艅szczyzny i wtedy, kiedy jeszcze nie wolno by艂o o tym m贸wi膰, m贸wi艂em, 偶e my Wilna odbiera膰 nie b臋dziemy. To nie by艂o wprawdzie miasto rosyjskie, ale je艣li chodzi o stosunki z Rosj膮, mia艂o to r贸wnie偶 istotne znaczenie i warto przypomnie膰, 偶e tzw. opozycj臋 demokratyczn膮, kt贸ra w贸wczas by艂a zwalczana metodami, powiedzmy sobie, niezbyt demokratycznymi, ju偶 wtedy sta膰 by艂o na to, 偶eby pewne sprawy stawia膰 jasno nawet wbrew pogl膮dom cz臋艣ci ludzi, kt贸rzy byli naszym potencjalnym elektoratem.</u>
          <u xml:id="u-314.6" who="#PoselJerzyEysymontt">Mam nadziej臋, 偶e r贸wnie偶 dzisiaj triumfuj膮ca koalicja potrafi to doceni膰 - oby potrafi艂a to doceni膰 nie tylko w s艂owach, ale i w praktyce.</u>
          <u xml:id="u-314.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi Jerzemu Eysymonttowi.</u>
          <u xml:id="u-315.1" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Lista pos艂贸w zapisanych do g艂osu zosta艂a wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-315.2" who="#WicemarszalekAleksanderMalachowski">Prosz臋 zatem o zabranie g艂osu ministra spraw zagranicznych pana profesora Dariusza Rosatiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Panie Marsza艂ku! Wysoki Sejmie! Pora jest wprawdzie p贸藕na, ale ta ca艂odzienna dyskusja przynios艂a takie bogactwo materia艂u, my艣li, 偶e jestem zmuszony zaj膮膰 pa艅stwu jeszcze troszk臋 czasu. Przede wszystkim chcia艂bym bardzo serdecznie podzi臋kowa膰 wszystkim, kt贸rzy si臋 w tej dyskusji wypowiedzieli. Z du偶膮 cz臋艣ci膮 tych wypowiedzi oczywi艣cie si臋 zgadzam i chc臋 je traktowa膰 jako swoiste generalne poparcie tych og贸lnych kierunk贸w polityki zagranicznej, kt贸re przedstawi艂em w moim wyst膮pieniu. Ciesz臋 si臋, 偶e ta strategiczna wytyczna naszej polityki zagranicznej, ta orientacja europejska i euroatlantycka zyska艂a powszechne poparcie. Ciesz臋 si臋 r贸wnie偶, 偶e inne priorytety, kt贸re sformu艂owa艂em, takie jak stosunki z s膮siadami, wsp贸艂praca regionalna, tak偶e nie by艂y kwestionowane. Mam wra偶enie, 偶e je艣li chodzi o og贸lny kierunek strategiczny naszej polityki zagranicznej, rzeczywi艣cie istnieje w艣r贸d nas wszystkich do艣膰 daleko posuni臋ta zgodno艣膰 pogl膮d贸w. Zarazem jednak by艂o niema艂o opinii i wypowiedzi, kt贸re odnosi艂y si臋 do poszczeg贸lnych instrument贸w i metod uprawiania polityki zagranicznej, bo to jest rzeczywi艣cie materia, w kt贸rej mo偶na si臋 ju偶 r贸偶ni膰, mo偶na mie膰 inne pogl膮dy. By艂y tak偶e wypowiedzi, w kt贸rych domagano si臋 szerszego om贸wienia pewnych wybranych zagadnie艅, i by艂o troch臋 pyta艅 i wypowiedzi wynikaj膮cych, mam wra偶enie, z pewnych nieporozumie艅, by膰 mo偶e dlatego, 偶e - takie bowiem by艂o moje wra偶enie - cz臋艣膰 wypowiedzi niekt贸rych pa艅 i pan贸w pos艂贸w by艂a przygotowana wcze艣niej, kiedy m贸wcy nie znali tekstu mojego wyst膮pienia.</u>
          <u xml:id="u-316.1" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Chcia艂bym teraz odnie艣膰 si臋 do kilku spraw natury bardziej og贸lnej, o wi臋kszej wadze, a nast臋pnie do spraw szczeg贸艂owych. Przede wszystkim chcia艂bym powiedzie膰, 偶e w pe艂ni zgadzam si臋 z uwag膮 pana marsza艂ka Zycha, poczynion膮 zaraz po moim wyst膮pieniu, w kt贸rej podkre艣li艂 aktywno艣膰 Sejmu, parlamentu w dziedzinie polityki zagranicznej. Chc臋 powiedzie膰, 偶e Ministerstwo Spraw Zagranicznych i Rada Ministr贸w dostrzega i bardzo wysoko ocenia aktywno艣膰 Sejmu, kierownictwa Sejmu w dziedzinie kontakt贸w zagranicznych. Jeste艣my zdania - chc臋 to bardzo wyra藕nie podkre艣li膰 - 偶e kontakty te s艂u偶膮 umocnieniu mi臋dzynarodowej pozycji Polski, stanowi膮 bardzo wa偶ny element w procesie tworzenia dobrego wizerunku naszego kraju na zewn膮trz. By艂oby mi jednak trudno zgodzi膰 si臋 z daleko id膮c膮 ocen膮 jednego z pos艂贸w, kt贸ry nazwa艂 nieumieszczenie tej problematyki w moim wyst膮pieniu faktem nagannym, dlatego 偶e zadaniem moim by艂o przedstawienie kierunk贸w polityki zagranicznej w imieniu Rady Ministr贸w i nie by艂o moj膮 intencj膮 dokonywanie oceny dzia艂alno艣ci zagranicznej Sejmu czy Senatu. Jeszcze raz podkre艣lam: ta dzia艂alno艣膰 jest dostrzegana i wysoko oceniana, natomiast nie by艂o moim zamiarem, aby dokonywa膰 tej oceny w moim wyst膮pieniu.</u>
          <u xml:id="u-316.2" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">W wielu wypowiedziach podnoszona by艂a kwestia konkordatu. Chc臋 powiedzie膰, 偶e z punktu widzenia formalnoprawnego ta sprawa naprawd臋 jest poza Ministerstwem Spraw Zagranicznych. Zreszt膮 polemika, kt贸ra si臋 wywi膮zywa艂a co jaki艣 czas na tej sali, wskazywa艂a, 偶e chyba rzeczywi艣cie rozwi膮zania tej sprawy trzeba szuka膰 tu, w Sejmie. Moje osobiste zdanie w tej kwestii jest znane, ale ono nie ma tutaj 偶adnego znaczenia. Mam jeden apel: chc臋, po pierwsze, zapewni膰 pa艅stwa, 偶e w Radzie Ministr贸w, w kierownictwie Rady Ministr贸w, w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, a tak偶e w urz臋dzie prezydenckim jest wola za艂atwienia tej sprawy w spos贸b pozytywny i zgodny z polsk膮 racj膮 stanu. Ale jest to bardzo trudna materia, o czym pa艅stwo tu zgromadzeni wiecie zapewne lepiej ode mnie. S膮 podejmowane r贸偶ne inicjatywy i r贸偶ne dzia艂ania, kt贸re maj膮 zmierza膰 do tego, aby t臋 spraw臋 za艂atwi膰 w duchu, o jakim m贸wi艂em. Nag艂a艣nianie pewnych fragment贸w tych inicjatyw, poszukiwanie sensacji tam, gdzie jej nie ma, tworzenie takiej atmosfery, jakoby dzia艂o si臋 co艣 tajemniczego - naprawd臋 nie s艂u偶y tej sprawie. Mam propozycj臋, aby zachowa膰 w tej sprawie powag臋, zachowa膰 spok贸j.</u>
          <u xml:id="u-316.3" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Odnosz臋 wra偶enie, 偶e sprawa jest na dobrej drodze, ale wszystko si臋 jeszcze mo偶e zdarzy膰. Pan prezydent dzi艣 powiedzia艂, 偶e istotnie mia艂y miejsce i trwaj膮 kontakty pomi臋dzy Ministerstwem Spraw Zagranicznych a Stolic膮 Apostolsk膮. Chc臋 powiedzie膰 tylko tyle, 偶e ca艂y czas poszukujemy takich dzia艂a艅 i takich sposob贸w rozwi膮zywania powsta艂ych kwestii, aby umo偶liwi膰 rozwianie w膮tpliwo艣ci, kt贸re si臋 wok贸艂 konkordatu pojawia艂y i pojawiaj膮, i 偶eby doprowadzi膰 do tego, aby mo偶na by艂o konkordat ratyfikowa膰. Jako minister spraw zagranicznych mog臋 powiedzie膰 r贸wnie偶, i偶 uwa偶am, 偶e pacta sunt servanda, i to, 偶e rz膮d poprzedni przyj膮艂 i skierowa艂 t臋 umow臋 mi臋dzynarodow膮 do realizacji, jest wa偶nym argumentem za tym, aby pr贸bowa膰 t臋 spraw臋 za艂atwi膰. To tyle na temat konkordatu.</u>
          <u xml:id="u-316.4" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Pojawi艂 si臋 r贸wnie偶 inny w膮tek w dyskusji, kt贸ry mnie ogromnie zdumia艂. Bardzo wielu pos艂贸w wyra偶a艂o du偶e zaniepokojenie tym, 偶e minister spraw zagranicznych wypowiedzia艂 si臋 za stacjonowaniem broni j膮drowej na terytorium Polski. W zwi膮zku z tym o艣wiadczam z ca艂膮 stanowczo艣ci膮 i z pe艂n膮 odpowiedzialno艣ci膮, 偶e minister spraw zagranicznych nigdy i nigdzie takiej deklaracji nie sk艂ada艂. I tu na marginesie mo偶na powiedzie膰, 偶e jest to 艣wiadectwo tego, w jak niedoskona艂y spos贸b jeste艣my informowani w kraju przez 艣rodki masowego przekazu. Chc臋 jednak wyja艣ni膰 kontekst, w jakim porusza艂em t臋 spraw臋 podczas niedawnej konferencji prasowej w trakcie Dni Polskich w Brukseli. By艂a na ten temat dyskusja, w kt贸rym艣 momencie zosta艂em zapytany przez dziennikarza, bardzo otwarcie, czy wykluczam mo偶liwo艣膰 stacjonowania broni j膮drowej na naszym terenie.</u>
          <u xml:id="u-316.5" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Szanowni Pa艅stwo! W interesie polskiej racji stanu nie le偶y podejmowanie a priori czy ex ante jakichkolwiek zobowi膮za艅 czy stwarzanie jakichkolwiek fakt贸w, kt贸re mog艂yby nam ograniczy膰 mo偶liwo艣膰 prowadzenia negocjacji w przysz艂o艣ci z pa艅stwami NATO na temat formu艂y naszego cz艂onkostwa.</u>
          <u xml:id="u-316.6" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Odpowiedzia艂em, 偶e je偶eli pytanie jest tak sformu艂owane, to oczywi艣cie nie mo偶na wykluczy膰 takiej sytuacji, dlatego 偶e jeszcze nie siedli艣my do sto艂u z krajami NATO i jeszcze z nimi tego nie negocjujemy. By艂oby nad wyraz niew艂a艣ciwe, gdyby艣my ju偶 w tej chwili wys艂ali sygna艂 do niekt贸rych kr臋g贸w w Stanach Zjednoczonych, w Europie Zachodniej, 偶e my owszem, chcemy gwarancji bezpiecze艅stwa, ale nie chcemy podj膮膰 偶adnego ryzyka z tym zwi膮zanego. Do tego doda艂em, 偶e Polska nie czuje si臋 zagro偶ona w tej chwili przez 偶adne pa艅stwo i, wed艂ug naszej oceny sytuacji, w najbli偶szym czasie nie b臋dziemy zagro偶eni. Je艣li sytuacja b臋dzie taka jak teraz, to nie ma potrzeby, 偶eby艣my umieszczali bro艅 j膮drow膮 na naszym terytorium.</u>
          <u xml:id="u-316.7" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Tak brzmia艂a moja wypowied藕. Nie chc臋, 偶eby to by艂o traktowane jako t艂umaczenie si臋. Na tej konferencji prasowej by艂o obecnych kilku pos艂贸w z naszego Sejmu i, mam nadziej臋, 偶e gdyby zasz艂a potrzeba, mogliby potwierdzi膰, 偶e taka by艂a chyba co do idei i co do s艂owa moja wypowied藕. Jeszcze raz m贸wi臋, 偶eby nie by艂o 偶adnych nieporozumie艅 - s膮dz臋 nawet, 偶e naprawd臋 niepotrzebnie takie s艂owa pada艂y z tej trybuny - jeszcze raz podkre艣lam: Polska chce by膰 pe艂noprawnym cz艂onkiem NATO, ale zanim si膮dziemy do sto艂u, nie b臋dziemy stawia膰 偶adnych wst臋pnych warunk贸w. By艂oby to szkodliwe ze wzgl臋du na to, 偶e taki ruch by艂by odebrany negatywnie przez te kr臋gi polityczne w krajach zachodnich, kt贸re do tej pory nie s膮 do ko艅ca przekonane, 偶e 藵warto umiera膰 za Gda艅sk藵.</u>
          <u xml:id="u-316.8" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Powiedzia艂em r贸wnie偶, 偶e je偶eli utrzyma si臋 taka sytuacja, jaka jest w tej chwili, to oczywi艣cie takiej potrzeby nie ma i nie b臋dzie. I prosz臋 pa艅stwa o zrozumienie, 偶e to, w kt贸rym momencie Polska oficjalnie powie, czy chce, czy nie chce, aby na jej terytorium stacjonowa艂y i bazy obce, i bro艅 j膮drowa, to jest bardzo wa偶ny argument negocjacyjny. Na obecnym etapie tego m贸wi膰 otwarcie ani nie mo偶emy, ani nie chcemy.</u>
          <u xml:id="u-316.9" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">By艂em, powiem otwarcie, zaskoczony liczb膮 g艂os贸w, kt贸re dotyczy艂y spraw wsp贸艂pracy gospodarczej z zagranic膮. W pe艂ni si臋 zgadzam z wszystkimi wypowiedziami, kt贸re podkre艣la艂y konieczno艣膰 wspomagania przez polityk臋 zagraniczn膮 wsp贸艂pracy gospodarczej. Tak sobie to zreszt膮 wyobra偶am. W sytuacji kiedy spo艂eczno艣膰 mi臋dzynarodowa ju偶 jest w takim stopniu zbratana, 偶e nie wyst臋puje gro藕ba wojny, nie wyst臋puje niebezpiecze艅stwo interwencji militarnych, to w艂a艣ciwie stosunki gospodarcze zaczynaj膮 dominowa膰 w kontaktach zagranicznych i wtedy rzeczywi艣cie polityka zagraniczna staje si臋 w pewnym sensie emanacj膮 stosunk贸w gospodarczych. W pe艂ni si臋 z tym zgadzam i uwa偶am, 偶e jak najbardziej trzeba stopniowo uwzgl臋dnia膰 tak膮 reorientacj臋 w polityce, ale zarazem powiem, 偶e obecny stan instytucjonalny nie stwarza korzystnych warunk贸w i mo偶liwo艣ci do tego, aby polityka zagraniczna istotnie mog艂a wspomaga膰 w daleko wi臋kszym stopniu ni偶 dotychczas wsp贸艂prac臋 gospodarcz膮 z zagranic膮, handel zagraniczny. Jest szereg ogranicze艅 w tym zakresie. Na przyk艂ad kwestia naszego uczestnictwa w OECD nie jest negocjowana przez MSZ, bo taka by艂a w przesz艂o艣ci decyzja podj臋ta przez Rad臋 Ministr贸w, je艣li chodzi o resort koordynuj膮cy, wiod膮cy przy negocjacjach, czyli innymi s艂owy odpowiedzialny za ten obszar zmian legislacyjnych, jaki jest wymagany, aby艣my si臋 stali cz艂onkiem OECD. Ca艂y ten obszar negocjacyjny zosta艂 przekazany do Urz臋du Rady Ministr贸w i prowadzi to wicepremier do spraw gospodarczych. Mo偶e to dobrze - trudno to w tej chwili powiedzie膰. Ja tylko powiadam, 偶e MSZ ma tutaj bardzo niewielk膮 rol臋 do odegrania. Mog臋 da膰 kilka innych przyk艂ad贸w na to, 偶e ca艂y szereg wa偶nych spraw prowadzonych jest poza MSZ, co w spos贸b naturalny ogranicza mo偶liwo艣膰 w艂膮czenia polityki zagranicznej do realizowania pewnych cel贸w gospodarczych. Wyst膮pi艂em z inicjatyw膮 艣ci艣lejszej integracji s艂u偶b handlowych i dyplomatycznych. Tutaj sp贸r toczy si臋 od lat i kiedy si臋 zorientowa艂em, 偶e jest ogromny op贸r wzgl臋dem dokonywania takiej integracji, uzna艂em, 偶e koszty polityczne takiego ruchu by艂yby prawdopodobnie tak du偶e, 偶e naprawd臋 nie warto robi膰 takiej rewolucji. Wci膮偶 uwa偶am, 偶e jest potrzeba dokonania takiej integracji przy jednoczesnym utworzeniu wyodr臋bnionej s艂u偶by promocji polskiego handlu zagranicznego, promocji inwestycji polskich za granic膮. Ten uk艂ad, kt贸ry jest do tej pory, jest uk艂adem tradycyjnym, jego formu艂a si臋 wyczerpa艂a. Uwa偶am jednak, 偶e niczego nie powinno si臋 robi膰 na si艂臋, i oczekuj臋, i偶 mo偶e drog膮 refleksji i dyskusji b臋dziemy stopniowo dochodzi膰 do pewnych uzgodnionych rozwi膮za艅 w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-316.10" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Natomiast trudno oczywi艣cie wini膰 Ministerstwo Spraw Zagranicznych o to, 偶e pojawia si臋 deficyt w handlu zagranicznym, bo takie wypowiedzi tak偶e by艂y. Chc臋 powiedzie膰, 偶e Ministerstwo Spraw Zagranicznych dysponuje nazbyt ograniczonymi instrumentami, aby m贸c wp艂ywa膰 na to, jak kszta艂tuje si臋 saldo bilansu handlowego naszego kraju. Tu pozwol臋 sobie mo偶e na techniczn膮 wstawk臋, ale to jest przecie偶, jak pa艅stwo wiedz膮, kwestia tego, jaki jest kurs walutowy, jakie s膮 obci膮偶enia celne w dost臋pie do rynk贸w obcych w stosunku do obci膮偶e艅 celnych w dost臋pie do naszego rynku, to jest sprawa promocji eksportu, sprawa ca艂ej infrastruktury finansowej, kt贸ra umo偶liwia finansowanie transakcji eksportowych itd. Wszystkie te instrumenty s膮 poza zasi臋giem oddzia艂ywania Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Natomiast tam, gdzie mo偶emy dzia艂a膰 w sprawach dotycz膮cych handlu zagranicznego, dzia艂amy. Pan pose艂 Moczulski domaga艂 si臋 konkret贸w, pyta艂, jak wyobra偶amy sobie wsp贸艂prac臋 np. ze Stanami Zjednoczonymi. M贸wi艂: To s膮 s艂owa, ale gdzie s膮 konkrety? Ot贸偶 w艂a艣nie jednym z takich konkretnych przejaw贸w by艂o ostatnio podniesienie w rozmowach z Amerykanami sprawy przywr贸cenia polskim eksporterom przywileju w ramach GSP - czyli Uog贸lnionego Systemu Preferencji - kt贸ry nam zosta艂 odebrany. Podnosili艣my t臋 spraw臋, bo uwa偶ali艣my oczywi艣cie, 偶e wchodzi ona w zakres tematyki, kt贸ra mo偶e by膰 podj臋ta kana艂ami dyplomatycznymi. To zreszt膮 jest g艂贸wny czynnik, kt贸ry powoduje, 偶e dynamika polskiego eksportu na rynek ameryka艅ski ostatnio spad艂a. Natomiast, szanowni pa艅stwo, zdajecie sobie spraw臋, 偶e MSZ nie ma wp艂ywu na poziom kursu walutowego. Osobi艣cie te偶 nie jestem specjalnie zachwycony polityk膮 kursu walutowego w kraju, czemu dawa艂em wielokrotnie wyraz, ale to jest sprawa pozostaj膮ca w gestii Narodowego Banku Polskiego.</u>
          <u xml:id="u-316.11" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Chc臋 zreszt膮 powiedzie膰, 偶e nie powinni艣my dramatyzowa膰 tej sytuacji. W handlu zagranicznym nie jest tak 藕le, jakby si臋 wydawa艂o. Oficjalnie rejestrowany deficyt to tylko cz臋艣膰 obrazu. By艂a ju偶 o tym mowa, ale jak si臋 spojrzy na stan rezerw walutowych, rosn膮 one w jeszcze szybszym tempie w ci膮gu pierwszych 3 miesi臋cy, ni偶 ros艂y w ubieg艂ym roku. Rosn膮 nie tylko dlatego, 偶e nast臋puje nap艂yw kapita艂u spekulacyjnego, jakkolwiek to r贸wnie偶 jest znacz膮ca pozycja, rosn膮 w艂a艣nie m.in. dlatego, 偶e jest bardzo du偶y eksport nie rejestrowany. Eksport nie rejestrowany jest tak samo dobry jak ka偶dy inny eksport. Nie ma si臋 o co obra偶a膰, pr臋dzej czy p贸藕niej on si臋 r贸wnie偶 zinstytucjonalizuje. Ci wszyscy, kt贸rzy na razie s膮 nastawieni na sprzeda偶 na bazarach przygranicznych, w pewnym momencie te偶 b臋d膮 prawdopodobnie inwestowa膰 zarobione 艣rodki, aby tworzy膰 jakie艣 przedsi臋biorstwa, i zrobi膮 to w spos贸b bardziej zorganizowany, zinstytucjonalizowany.</u>
          <u xml:id="u-316.12" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Powiedzia艂bym wi臋c, 偶e wyra偶ane obawy dotycz膮ce kondycj臋 polskiego handlu zagranicznego cz臋艣ciowo mog膮 by膰 kierowane pod adresem MSZ. Oczywi艣cie przyjmuj臋 to do wiadomo艣ci, zreszt膮 jako ekonomi艣cie z zawodu s膮 to sprawy ogromnie mi bliskie, ale chc臋 wyra藕nie powiedzie膰, 偶e po pierwsze, sytuacja nie jest tak dramatyczna, a po drugie, naprawd臋 kluczowi decydenci od tych spraw znajduj膮 si臋 w innych resortach.</u>
          <u xml:id="u-316.13" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Chc臋 zaanonsowa膰 w ka偶dym razie, 偶e b臋d臋 jednak bardziej dostosowywa艂 MSZ do zada艅 ekonomicznych. Planujemy powo艂a膰 departament ekonomiczny. Traktuj臋 zreszt膮 dzisiejsz膮 debat臋 jako swoisty mandat i poparcie dla idei uekonomizowania s艂u偶b MSZ tak, aby by艂y one lepiej przygotowane zar贸wno do promocji interes贸w gospodarczych kraju, jak i do tego, 偶eby lepiej rozumie膰 dyplomacj臋 gospodarcz膮. B臋dziemy tworzyli departament ekonomiczny w naszym ministerstwie, cho膰 oczywi艣cie jest to sprawa, kt贸ra musi zosta膰 zatwierdzona na forum Rady Ministr贸w.</u>
          <u xml:id="u-316.14" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Nast臋pny kompleks spraw, kt贸re by艂y tu przedmiotem dyskusji, dotyczy艂 polityki wschodniej. Wyra偶ano pe艂ne zaniepokojenia opinie dotycz膮ce stanu i perspektyw naszych stosunk贸w, zw艂aszcza z Ukrain膮, z Bia艂orusi膮 i tak偶e z Rosj膮. Mo偶e odnios臋 si臋 po kolei do tych krytycznych wypowiedzi. Rozk艂ad g艂os贸w i ocen by艂 bardzo zr贸偶nicowany. By艂o wiele stwierdze艅, 偶e w艂a艣nie to jest ten w艂a艣ciwy kierunek i 偶e dobrze, i偶 tak si臋 dzieje, jak si臋 dzieje, ale by艂y te偶 g艂osy pe艂ne troski, 偶e w艂a艣ciwie jest bardzo niedobre to, co si臋 dzieje. Wi臋c pozw贸lcie pa艅stwo, 偶e powiem kilka s艂贸w na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-316.15" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Co do Bia艂orusi. Spraw膮, kt贸ra budzi艂a ogromne kontrowersje, by艂a wizyta pana prezydenta. Chc臋 z ca艂膮 otwarto艣ci膮 powiedzie膰, 偶e by艂em i nadal jestem zwolennikiem tej wizyty. To by艂 bardzo dobry ruch polityczny. A to dlatego, po prostu, 偶e uwa偶am, i偶 tego typu robocze wizyty nie mog膮 by膰 odbierane w spos贸b symboliczny - to jest w艂a艣nie relikt przesz艂o艣ci. Nie m贸wimy przecie偶 o czerwonym dywanie, o hymnach itd., itd., nie o to chodzi艂o. To by艂a wizyta robocza. Nie mo偶emy jej traktowa膰 przede wszystkim jako pr贸by udzielenia poparcia, jako pr贸by legitymizacji pewnych dzia艂a艅 czy tylko cz臋艣ci dzia艂a艅 gospodarza, jak w tym przypadku by艂o.</u>
          <u xml:id="u-316.16" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Celem tej wizyty by艂o, po pierwsze, uzyskanie odpowiedzi na nasze pytania. A pytania by艂y jasne: Co si臋 dzieje na Bia艂orusi? Jakie s膮 plany i jakie s膮 intencje kierownictwa tego kraju? My si臋 tym mamy prawo interesowa膰, poniewa偶 jeste艣my s膮siadami. Po drugie, to by艂 fragment wi臋kszej ca艂o艣ci, pewnego planu dyplomatycznego, kt贸ry przewiduje spotkania prezydenta Kwa艣niewskiego z prezydentami wszystkich kraj贸w o艣ciennych. By艂 zaplanowany termin spotkania z prezydentem 艁ukaszenk膮, analizowali艣my sytuacj臋 w tamtym kraju. Uwa偶ali艣my, 偶e stan pewnego fermentu, kt贸ry si臋 tam pojawi艂, i skala rzeczywi艣cie niepokoj膮cych zjawisk w zakresie swob贸d demokratycznych nie wykroczy艂y jednak poza ramy, kt贸rych przekroczenie upowa偶nia艂oby nas do tego, 偶eby t臋 wizyt臋 od艂o偶y膰 b膮d藕 odwo艂a膰.</u>
          <u xml:id="u-316.17" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Jestem g艂臋boko przekonany, 偶e najlepsz膮 metod膮 za艂atwiania spraw spornych, rozwiewania w膮tpliwo艣ci jest dialog i bezpo艣redni kontakt. I naprawd臋 nie nale偶y patrze膰 na wizyty prezydenta wy艂膮cznie w kategoriach symbolicznych b膮d藕 te偶 traktowa膰 je w艂a艣nie jako co艣, co mo偶e by膰 interpretowane tylko w jeden spos贸b, jako poparcie udzielone komukolwiek. Prezydent Kwa艣niewski bardzo jasno stwierdzi艂, 偶e nie jedzie tam po to, 偶eby popiera膰, wr臋cz odwrotnie, jedzie po to, 偶eby pyta膰, co si臋 dzieje. Spotka艂 si臋 z opozycj膮. Spotkanie mog艂o oczywi艣cie by膰 lepiej przygotowane, to jest pewnego rodzaju niedor贸bka, ale trudno chyba nas za to obarcza膰 pe艂ni膮 winy.</u>
          <u xml:id="u-316.18" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Uwa偶am, 偶e w og贸le w kwestii Bia艂orusi potrzebna jest naprawd臋 ofensywa z naszej strony. Nie jestem pewien, czy nie jest za p贸藕no. To by艂 kraj w du偶ym stopniu pozostawiony na uboczu naszej aktywno艣ci dyplomatycznej. By膰 mo偶e w tej chwili zorientowali艣my si臋, 偶e ten kraj w艂a艣ciwie nie widzi innej mo偶liwo艣ci, jak tylko po艂膮czenie z Rosj膮, pe艂na integracja z Rosj膮. S膮 oczywi艣cie ekonomiczne argumenty na rzecz tej integracji. Bia艂oru艣 de facto by艂a cz臋艣ci膮 integraln膮 by艂ego Zwi膮zku Radzieckiego, ona najbardziej cierpi na tym odci臋ciu si臋. W zwi膮zku z tym tendencje, aby wr贸ci膰 do tego uk艂adu gospodarczego, s膮 naturalne. Niemniej mo偶na r贸wnie偶 pokazywa膰 skal臋 korzy艣ci, jakie Bia艂oru艣 mog艂aby odnie艣膰, integruj膮c si臋 z Europ膮 艢rodkow膮 i przez nas, by膰 mo偶e, r贸wnie偶 z Europ膮 Zachodni膮. Bardzo niewiele robili艣my w przesz艂o艣ci w tym kierunku i uwa偶am, co staram si臋 zreszt膮 zaznaczy膰 w moim wyst膮pieniu, 偶e powinni艣my tutaj wykaza膰 znacznie wi臋ksz膮 aktywno艣膰.</u>
          <u xml:id="u-316.19" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Co do Ukrainy. By艂em r贸wnie偶 zdziwiony, musz臋 powiedzie膰, bo w kilku wyst膮pieniach szanownych pa艅 i pan贸w pos艂贸w znalaz艂y si臋 stwierdzenia, 偶e oto w spos贸b nieuzasadniony jest odwlekane spotkanie z prezydentem Ukrainy. Pragn臋 wi臋c znowu wyja艣ni膰, bo by膰 mo偶e tu jest jakie艣 nieporozumienie, nie zawinione przeze mnie, 偶e prezydent Kwa艣niewski spotka艂 si臋 ju偶 z prezydentem Kuczm膮 w Pary偶u podczas uroczysto艣ci zwi膮zanych z pogrzebem Francois Mitterranda. Nie by艂a to zdawkowa rozmowa czy te偶 spotkanie przy okazji w grupie, to by艂o spotkanie um贸wione, osobne. Spotkali si臋 obaj panowie w hotelu, rozmawiali ponad godzin臋 i ustalono, 偶e wizyta prezydenta Kuczmy w naszym kraju odb臋dzie si臋 w czerwcu. Ten termin jest utrzymany i wizyta b臋dzie zrealizowana. Na pocz膮tku czerwca prezydent Kuczma przyjedzie do nas z innej okazji, mianowicie z okazji szczytu Inicjatywy 艢rodkowoeuropejskiej.</u>
          <u xml:id="u-316.20" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Chc臋 powiedzie膰, nie ma 偶adnych op贸藕nie艅 w kontaktach z Ukrain膮. Spotka艂em si臋 z ministrem Udowenk膮 dwukrotnie. Minister Udowenko ma zaproszenie do przyjazdu do Warszawy, prawdopodobnie przyjedzie w ko艅cu maja z wizyt膮 dwustronn膮. Na Ukrainie sk艂adali wizyty r贸wnie偶 pan premier Ko艂odko, pan minister Dobrza艅ski oraz szereg innych przedstawicieli rz膮du. Stosunki z Ukrain膮 uk艂adaj膮 si臋 znakomicie. Mog臋 nawet ujawni膰 takie szczeg贸艂y kuchni, 偶e pan prezydent Kwa艣niewski cz臋sto telefonuje do prezydenta Kuczmy, omawiaj膮c z nim r贸偶ne sprawy dotycz膮ce regionu. Nie ma takiej sytuacji, 偶e Ukraina znajduje si臋 na jakim艣 szarym ko艅cu naszych priorytet贸w wschodnich. M贸wi臋 o tym dlatego, 偶e tak偶e w prasie pojawia艂y si臋 artyku艂y, 偶e oto teraz w MSZ jest jaka艣 taka reorientacja, zwrot od Ukrainy, tendencja do niedoceniania tego kraju. Stanowczo zaprzeczam. Nasza polityka w stosunku do kraj贸w wschodnich jest taka: Rosja jest partnerem, z kt贸rym mamy bardzo szczeg贸lne zwi膮zki. Rosja jest krajem, kt贸ry w spos贸b stanowczy sprzeciwia si臋 naszemu wej艣ciu do NATO. Z Rosj膮 艂膮cz膮 nas bardzo wa偶ne zwi膮zki ekonomiczne. Traktujemy Ukrain臋, niepodleg艂膮 Ukrain臋, jako fundamentalny czynnik naszego bezpiecze艅stwa. Natomiast chc臋 powiedzie膰 jasno: Polska nie b臋dzie stron膮 w sporach pomi臋dzy Ukrain膮 i Rosj膮. Nasze stosunki z Ukrain膮 nie mog膮 mie膰 charakteru antyrosyjskiego i podobnie stosunki nasze z Rosj膮 nie mog膮 mie膰 charakteru antyukrai艅skiego. Staramy si臋 prowadzi膰 tutaj polityk臋 r贸wnego dystansu, z tym 偶e fakty s膮 takie, 偶e Rosja jest partnerem, kt贸ry w gospodarce 艣wiatowej, w og贸le w polityce 艣wiatowej liczy si臋 w tej chwili znacznie bardziej. Wobec Ukrainy mamy te same plany co wobec Bia艂orusi, jakkolwiek tam jest inna sytuacja polityczna. Te偶 uwa偶amy, 偶e mo偶emy znacznie bardziej w艂膮czy膰 si臋 w pomoc temu krajowi id膮cemu drog膮 reform demokratycznych, mo偶emy oferowa膰 nasze do艣wiadczenia, mo偶emy wspiera膰 te wszystkie prodemokratyczne i proreformatorskie ugrupowania - kr贸tko m贸wi膮c rz膮d ukrai艅ski, bo w tej chwili jest tam taka konfiguracja polityczna - dlatego 偶e uwa偶amy, 偶e to jest w naszym 偶ywotnym interesie.</u>
          <u xml:id="u-316.21" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Pad艂 zarzut, 偶e brak jest efekt贸w wizyty prezydenta Kwa艣niewskiego w Rosji. Nie wiem w艂a艣ciwie, jakich efekt贸w mo偶na by艂o oczekiwa膰, przecie偶 nikt tutaj nie stwarza艂 zbyt wyg贸rowanych nadziei, je艣li chodzi o wizyt臋 prezydenta Kwa艣niewskiego. W zwi膮zku z tym nie mo偶na czyni膰 zarzutu, 偶e ta wizyta nie przynios艂a jakiego艣 prze艂omu. Ona przynie艣膰 prze艂omu nie mog艂a. Je艣li chodzi o fundamentaln膮 r贸偶nic臋 w kwestiach bezpiecze艅stwa, to przecie偶 nikt przy zdrowych zmys艂ach nie oczekiwa艂, 偶e wizyta prezydenta polskiego spowoduje, 偶e Rosja nagle zacznie bi膰 brawo naszym tendencjom czy naszym aspiracjom wej艣cia do NATO. Tu o co innego chodzi艂o. Chodzi艂o, po pierwsze, o to, 偶eby pokaza膰, 偶e Polska jest otwarta na dialog z Rosj膮 mimo r贸偶nic politycznych w kwestiach bezpiecze艅stwa i NATO. Po drugie, chodzi艂o o to, 偶eby pokaza膰, 偶e potrafimy rozmawia膰 na tematy inne ni偶 polityczne i potrafimy dogadywa膰 si臋 w sprawach innych ni偶 te fundamentalne kwestie bezpiecze艅stwa. Chodzi艂o te偶 o to, 偶eby pokaza膰, 偶e dla nas Rosja jest wa偶nym partnerem i 偶e chcemy si臋 z ni膮 dogadywa膰. My艣l臋, 偶e je艣li mo偶na m贸wi膰 - przy tej og贸lnej kontynuacji polityki zagranicznej, jaka, co podkre艣lamy, istnieje od kilku lat - o pewnym innym roz艂o偶eniu akcent贸w, to chyba w艂a艣nie na tym polega to inne roz艂o偶enie akcent贸w od paru miesi臋cy.</u>
          <u xml:id="u-316.22" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Osobi艣cie doceniam i postrzegam wag臋 stosunk贸w z Rosj膮 - a tak偶e z Ukrain膮 - nie tylko jako dobro samo w sobie. Tak, Rosja jest naszym s膮siadem i jest krajem o ogromnych mo偶liwo艣ciach gospodarczych; my tam autentycznie mamy interesy, gospodarcze przede wszystkim, ale jest to tak偶e droga do wej艣cia do Europy. By艂a o tym mowa. Stosunki z Rosj膮 i temperatura tych stosunk贸w to jest bardzo wa偶ne kryterium oceny naszej zdolno艣ci do wej艣cia do NATO i do Unii Europejskiej w oczach kraj贸w zachodnich. By艂a tu o tym mowa, chyba pan pose艂 Micewski wspomina艂 o tym, ale tak偶e inni pos艂owie.</u>
          <u xml:id="u-316.23" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">W zwi膮zku z tym chc臋 jeszcze raz powiedzie膰: b臋dziemy starali si臋 podtrzymywa膰 dialog z Rosj膮, i to niezale偶nie od tego, kto tam b臋dzie prezydentem (chocia偶 mo偶e z jednym wyj膮tkiem). Ale naprawd臋 jest tak, jak m贸wi艂 kiedy艣 Roman Dmowski, bodaj偶e w 1922 r.: Rosja sowiecka powsta艂a i Rosja sowiecka zniknie, ale Rosja zostanie. I to jest rzeczywi艣cie sprawa, kt贸r膮 po prostu musimy zawsze mie膰 na uwadze. Rosja przechodzi ewolucj臋. Jest to ewolucja w stron臋 demokracji, jakkolwiek mo偶e nie idzie tak szybko, jak by艣my chcieli. Jest to proces trudny, wyst臋puje wiele zahamowa艅 na tej drodze. Nie powinni艣my zrywa膰 teraz tego dialogu. W Rosji jest te偶 du偶o uprzedze艅 w stosunku do Polski i Polak贸w, tak samo jak u nas. Powinni艣my umie膰 si臋 r贸偶ni膰 w spos贸b demokratyczny i powiedzia艂bym - cywilizowany. Ca艂y czas podkre艣lamy, 偶e nasze wej艣cie do NATO nie jest skierowane przeciwko interesom Rosji. Prowadzi艂em rozmowy z ministrem Primakowem, by艂em 艣wiadkiem rozm贸w z prezydentem Jelcynem. Z panem ministrem Primakowem mia艂em ju偶 kilka spotka艅. Moje wewn臋trzne przekonanie jest takie, 偶e w tej chwili rosyjska dyplomacja pracuje w艂a艣ciwie ju偶 dwutorowo. Oczywi艣cie jeden tor jest taki - zrobi膰 wszystko, 偶eby zahamowa膰 proces rozszerzenia NATO, ale drugi tor to ju偶 jest przygotowanie rosyjskiej dyplomacji i polityki na wypadek, gdy NATO si臋 rozszerzy. I tam, na tym drugim torze, g艂贸wnym celem jest wynegocjowanie jakiej艣 ceny. Jest to proces, kt贸ry b臋dzie trwa艂 jaki艣 czas. Niemniej jednak, jak powiedzia艂em, niezale偶nie od stanowiska Rosji, je艣li uda nam si臋 w spos贸b zdecydowany i konsekwentny przekazywa膰 nasze stanowisko zar贸wno na Wsch贸d, jak i na Zach贸d, a zarazem udowodni膰, 偶e jeste艣my dostatecznie pragmatyczni, 偶eby nie stanowi膰 jakiego艣 ogniska czy zarzewia konflikt贸w, to proces rozszerzania NATO b臋dzie post臋powa艂.</u>
          <u xml:id="u-316.24" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Nast臋pny obszar zagadnie艅, kt贸ry tu by艂 podejmowany, dotyczy koordynacji polityki zagranicznej. I znowu w pe艂ni podzielam opinie, kt贸re wskazywa艂y na to, 偶e brakuje tej koordynacji w bardzo wielu dziedzinach. Ju偶 o tym m贸wi艂em cz臋艣ciowo przy okazji omawiania roli MSZ w promowaniu wsp贸艂pracy gospodarczej. Tu oczywi艣cie nie chodzi o to - i bardzo wyra藕nie chc臋 powiedzie膰, 偶e nie jest to moj膮 intencj膮 ani w og贸le nie mam takich zamiar贸w - 偶eby MSZ sta艂 si臋 np. ministerstwem handlu zagranicznego. To s膮 dwie r贸偶ne dziedziny. Wsp贸艂praca gospodarcza z zagranic膮, handel mi臋dzynarodowy to jest obszar gospodarki, to powinno by膰 przypisane ministerstwu gospodarki. Natomiast jest rzeczywi艣cie kwestia uprawiania polityki traktatowej i stwarzania og贸lnych politycznych warunk贸w do tego, aby handel rozkwita艂 i wsp贸艂praca gospodarcza si臋 rozwija艂a. I to jest oczywi艣cie rola MSZ.</u>
          <u xml:id="u-316.25" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">U nas jest taka konfiguracja uprawnie艅 dotycz膮cych polityki zagranicznej, 偶e mamy kilka podmiot贸w, kt贸re tutaj maj膮 w艂adcze uprawnienia, do艣膰 szerokie. Jest pan prezydent z og贸lnym nadzorem, jest Rada Ministr贸w kierowana przez prezesa Rady Ministr贸w, kt贸ra realizuje polityk臋 zagraniczn膮, no i jest minister spraw zagranicznych, kt贸ry na bie偶膮co realizuje polityk臋 Rady Ministr贸w. To nie jest najczystsza formu艂a i chc臋 powiedzie膰, 偶e w sytuacji, kiedy i prezydent, i premier, i jeszcze minister mieliby inne pogl膮dy, powsta艂by ogromny galimatias. Tak zreszt膮 by艂o poprzednio, cz臋艣ciowo przynajmniej.</u>
          <u xml:id="u-316.26" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Natomiast chc臋 podkre艣li膰, 偶e teraz, w tym uk艂adzie, jaki jest, jakich艣 powa偶niejszych niedoci膮gni臋膰 i tar膰 nie ma. Na szcz臋艣cie jest jeden kierunek przyj臋ty przez wszystkie te o艣rodki, w zwi膮zku z tym nie ma konflikt贸w. Ale zwracam uwag臋 szanownych pa艅 i pan贸w pos艂贸w, 偶e to nie jest uk艂ad, kt贸ry zapobiega konfliktom. Gdy b臋dzie jaka艣 inna konfiguracja, mo偶e doj艣膰 do bardzo daleko id膮cych spi臋膰 i tar膰, je艣li chodzi o realizacj臋 polityki zagranicznej. Sejm b臋dzie si臋 na ten temat wypowiada艂 przy okazji dyskusji nad projektami dotycz膮cymi reformy centrum gospodarczego rz膮du.</u>
          <u xml:id="u-316.27" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">By艂a mowa o stosunkach ze Stanami Zjednoczonymi. W kilku wypowiedziach wyra偶any by艂 niepok贸j, 偶e one s膮 niedostatecznie rozwini臋te, natomiast z innych przebija艂a raczej obawa, 偶e nie powinni艣my tak daleko szuka膰 sojusznik贸w. Stany Zjednoczone, obok Europy Zachodniej, s膮 naszym g艂贸wnym sojusznikiem i b臋d膮 naszym g艂贸wnym sojusznikiem - i ze wzgl臋du na swoj膮 si艂臋 polityczn膮, i na mo偶liwo艣ci gospodarcze, i na rol臋, jak膮 odgrywaj膮 w NATO.</u>
          <u xml:id="u-316.28" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">My de facto mamy ju偶 ze Stanami stosunki sojusznicze. Ale chc臋 powiedzie膰: nie oznacza to, 偶e w jakikolwiek spos贸b realizuj膮c te zobowi膮zania, nara偶amy na szwank nasz interes narodowy. Prosz臋 spojrze膰 na Europ臋 Zachodni膮. Ile by艂o spor贸w pomi臋dzy Europ膮 Zachodni膮 a Stanami Zjednoczonymi w przesz艂o艣ci. By艂y rozmaite wojny handlowe, wojny kurze, rybie i inne. Nie przeszkodzi艂o to, mimo bardzo cz臋stych napi臋膰, tym dw贸m pot臋偶nym o艣rodkom w艂adzy gospodarczej i politycznej zachowywa膰 sojusz polityczny w najwa偶niejszych sprawach. W najwa偶niejszych sprawach nigdy nie by艂o w膮tpliwo艣ci.</u>
          <u xml:id="u-316.29" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Chcemy wyrobi膰 sobie stopniowo tak膮 pozycj臋, 偶eby by艂y jasne regu艂y naszego post臋powania. To jest bardzo wa偶ne, bo je偶eli przekonamy naszych sojusznik贸w, 偶e trzymamy si臋 bardzo konsekwentnie jasnych, demokratycznych regu艂, to oni przestan膮 r贸wnie偶 z czasem wywiera膰 na nas naciski, 偶eby w jakich艣 sprawach zachowa膰 si臋 tak lub inaczej. Na przyk艂ad na forum Rady Bezpiecze艅stwa jest w艂a艣ciwie ci膮g艂a r贸偶nica pogl膮d贸w na temat stosunku do Bliskiego Wschodu, Izraela i pa艅stw arabskich. Stany Zjednoczone konsekwentnie popieraj膮 Izrael. Unia Europejska zajmuje stanowisko znacznie bardziej stonowane i na og贸艂 albo si臋 wstrzymuje od g艂osu, albo te偶 jest zwolennikiem przyjmowania rezolucji nie tak daleko id膮cych.</u>
          <u xml:id="u-316.30" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">My w tych sprawach zajmujemy takie samo stanowisko jak Unia Europejska, mimo 偶e wielokrotnie jeste艣my namawiani i naciskani, by zajmowa膰 takie stanowisko jak Stany Zjednoczone. Ale ten nacisk ostatnio si臋 ju偶 zmniejszy艂. Po prostu przyj臋to do wiadomo艣ci, 偶e Polska ma w艂asn膮 wizj臋 polityki. A poniewa偶 jeste艣my konsekwentni i nie zmieniamy zachowania w zale偶no艣ci od sytuacji, jest to traktowane jako sprawa naturalna, a nie jako na przyk艂ad sprzeniewierzenie si臋 pewnym zobowi膮zaniom sojuszniczym.</u>
          <u xml:id="u-316.31" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Stany Zjednoczone s膮 dla nas bardzo wa偶nym partnerem, jeszcze raz to podkre艣lam. Natomiast propozycja, kt贸ra pad艂a, utworzenia osi Warszawa-Waszyngton-Watykan, nie jest alternatyw膮 dla integracji europejskiej. Watykan odgrywa ogromn膮 rol臋 w wypadku Polski, jest to pa艅stwo, kt贸rego znaczenie mierzy si臋 przede wszystkim w kategoriach moralnych i wszystkim nam zapewne zale偶y na tym, 偶eby stosunki z pa艅stwem Watykan, ze stolic膮 艣wi臋t膮, by艂y jak najlepsze. Niemniej jednak interesy gospodarcze, interesy cywilizacyjne Polski wymagaj膮 integracji europejskiej. Tutaj nie ma kwestii co艣 za co艣 b膮d藕 te偶 albo-albo. To s膮 stosunki i relacje, kt贸re mo偶na rozwija膰 r贸wnolegle.</u>
          <u xml:id="u-316.32" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Jest kwestia okre艣lenia, przyj臋cia systemu bezpiecze艅stwa w Europie. Pad艂o wiele pyta艅 dotycz膮cych tego, jaki w艂a艣ciwie powinien by膰 ten system bezpiecze艅stwa, czy nie jeste艣my za bardzo zdominowani lub op臋tani przez obsesj臋 w艂膮czenia nas do NATO, czy nie zapominamy przy tym o jakich艣 planach alternatywnych czy rezerwowych, czy mamy scenariusze na wypadek innego rozwoju sytuacji. My艣l臋, 偶e je艣li chodzi o system bezpiecze艅stwa, to w tej chwili postrzegamy go jako system, powiedzia艂bym, wsp贸艂koncentryczny; to jest kilka element贸w, to nie jest jeden system. Jego twardym rdzeniem jest oczywi艣cie rozszerzone NATO.</u>
          <u xml:id="u-316.33" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Omawiali艣my wielokrotnie argumenty za tym, czy wchodzimy do NATO, czy nie wchodzimy do NATO. S膮 bardzo jasne argumenty na rzecz wej艣cia do NATO - nie chcia艂bym ich w tej chwili przytacza膰, bo pora jest p贸藕na. Tak膮 decyzj臋 po bardzo gruntownych analizach podj臋to ju偶 wcze艣niej, kilka lat temu; podzielam wnioski z tego typu analizy. To jest sojusz, kt贸ry sprawdzi艂 si臋 w dzia艂aniu, to jest sojusz efektywny, skuteczny, on jest, funkcjonuje. To jest sojusz, kt贸ry opiera si臋 na pewnych warto艣ciach, kt贸re i my podzielamy, i to jest wreszcie sojusz, kt贸ry zapewnia r贸wnie偶 stabilizacj臋 wewn臋trzn膮. To s膮 cechy i walory, na kt贸rych nam bardzo zale偶y.</u>
          <u xml:id="u-316.34" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Sam sojusz oczywi艣cie nie wystarczy, dlatego 偶e s膮 kraje, kt贸re s膮 poza sojuszem i kt贸re b臋d膮 poza sojuszem w daj膮cej si臋 przewidzie膰 przysz艂o艣ci, takie jak Rosja czy Ukraina. Uwa偶amy, 偶e nie mo偶na tworzy膰 nowego podzia艂u w Europie. Nie po to wychodzili艣my z sytuacji jednego podzia艂u, by przesuwa膰 granic臋 blok贸w z naszej granicy zachodniej na wschodni膮. Nie o to nam chodzi. Chodzi nam o wsp贸艂prac臋 i system bezpiecze艅stwa, kt贸ry obejmuje wszystkie kraje. Ale fakty s膮 takie i rzeczywisto艣膰 jest taka, 偶e wszystkie kraje nie mog膮 si臋 sta膰 jednocze艣nie cz艂onkami NATO. Ani NATO nie jest jeszcze przygotowane na tego rodzaju wariant, ani Rosja nie wyra偶a takich zainteresowa艅. W zwi膮zku z tym trzeba zmierza膰 do tego, 偶eby w tej chwili w jaki艣 inny spos贸b - by膰 mo偶e w perspektywie b臋dzie mo偶liwe inne rozwi膮zanie - wi膮za膰 si臋 z tymi krajami, kt贸re obecnie s膮 i b臋d膮 jeszcze jaki艣 czas poza NATO. Temu s艂u偶y膰 ma OBWE, kt贸ra jest jakby siatk膮 kontakt贸w stwarzaj膮cych mo偶liwo艣膰 budowy wzajemnego zaufania. To nie jest mo偶e jaka艣 twarda struktura bezpiecze艅stwa - tak膮 tward膮 struktur膮 jest teraz tylko NATO - ale to jest system, kt贸ry poprzez ca艂y szereg inicjatyw nakierowanych na wsp贸艂prac臋 pozwala stopniowo eliminowa膰 nieufno艣膰.</u>
          <u xml:id="u-316.35" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Wreszcie jeste艣my r贸wnie偶 przekonani o tym, 偶e powinno si臋 chyba zmierza膰 do tego, 偶eby ustanowi膰 strukturalne czy strategiczne stosunki pomi臋dzy NATO a Rosj膮 i NATO a Ukrain膮 - w艂a艣nie takie, 偶eby Rosja by艂a fragmentem tej og贸lnoeuropejskiej struktury bezpiecze艅stwa i nie czu艂a si臋 izolowana.</u>
          <u xml:id="u-316.36" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Te trzy elementy trzeba rozwija膰 - tego trzeciego w og贸le jeszcze nie ma. Nam jest trudno o tym m贸wi膰, bo nie jeste艣my cz艂onkiem NATO, ale kiedy jeste艣my pytani o zdanie, taki pogl膮d przedstawiamy.</u>
          <u xml:id="u-316.37" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Wiele uwagi po艣wi臋cili pa艅stwo r贸wnie偶 kwestii integracji europejskiej. Wyra偶ane by艂y obawy, czy nie idziemy za szybko, czy przypadkiem nie naruszamy naszych polskich, narodowych interes贸w w tym p臋dzie ku integracji europejskiej i czy w og贸le wiemy, czego chcemy. W du偶ym stopniu podzielam te obawy, dlatego 偶e cho膰 mamy du偶y stopie艅 poparcia spo艂ecznego dla idei integracji z Uni膮 Europejsk膮, to jednak mam wra偶enie, 偶e w du偶ym zakresie jest to poparcie intuicyjne. Chcemy by膰 w Europie, ale tak en masse w艂a艣ciwie nie bardzo wiemy, z czym to cz艂onkostwo w Unii b臋dzie si臋 w ostatecznym rozrachunku kojarzy膰 i co ono nam przyniesie.</u>
          <u xml:id="u-316.38" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">To u艣wiadomienie spo艂ecze艅stwu, jakie s膮 koszty i korzy艣ci wynikaj膮ce z cz艂onkostwa w Unii, jest niezb臋dne i wtedy, kiedy m贸wimy o przygotowaniu narodowej strategii integracyjnej, w艂a艣nie to mi臋dzy innymi mamy na my艣li. Wed艂ug mnie taka narodowa strategia integracyjna, kt贸r膮 ju偶 zacz臋li艣my przygotowywa膰 - przypuszczam, 偶e do ko艅ca roku b臋dzie ona ju偶 rozwini臋ta - powinna si臋 sk艂ada膰 z 4 element贸w:</u>
          <u xml:id="u-316.39" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Po pierwsze, potrzebny jest bilans koszt贸w i korzy艣ci wynikaj膮cych z wej艣cia do Unii Europejskiej, i to nie tylko naszych koszt贸w i korzy艣ci, ale tak偶e koszt贸w i korzy艣ci, jakie b臋d膮 udzia艂em przede wszystkim kraj贸w Unii. To b臋dzie nam potrzebne jako argument do negocjacji, 偶e nie jest tak, i偶 Unia b臋dzie musia艂a tylko ponosi膰 koszty. Unia bardzo du偶o korzysta i b臋dzie korzysta膰. Wystarczy zwr贸ci膰 uwag臋 na nasz handel zagraniczny - do tej pory Unia zwi臋kszy艂a eksport na nasze rynki w bardzo znacz膮cy spos贸b, a to si臋 przek艂ada bardzo prosto na dodatkowe miejsca pracy i na dodatkowe zyski w Unii Europejskiej. To wszystko trzeba mie膰 na uwadze i trzeba to pokaza膰 czarno na bia艂ym. Nie mo偶na si臋 da膰 zepchn膮膰 do defensywy w dyskusjach, w kt贸rych si臋 s艂yszy, 偶e oto Unia b臋dzie tylko p艂aci艂a na nasze rolnictwo albo fundusze strukturalne i 偶e Unii na to nie sta膰, bo podatnicy w Unii si臋 nie zgodz膮. Tak nie jest. Trzeba pokaza膰 wszystkie strony tego rachunku, a jest bardzo du偶o korzy艣ci, kt贸re s膮 na og贸艂 nie uwzgl臋dniane.</u>
          <u xml:id="u-316.40" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Pierwszym elementem tej narodowej strategii integracyjnej b臋dzie zatem rachunek koszt贸w i korzy艣ci.</u>
          <u xml:id="u-316.41" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Drugim elementem b臋dzie zaplanowanie procesu dostosowawczego, wynikaj膮cego z Bia艂ej Ksi臋gi, ale tak偶e i z innych dokument贸w, kt贸re b臋dziemy musieli przyjmowa膰.</u>
          <u xml:id="u-316.42" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Trzecim elementem narodowej strategii integracyjnej b臋dzie przygotowanie si臋 do negocjacji, tak od strony koncepcyjnej jak i kadrowej. To naprawd臋 b臋dzie wymaga艂o stworzenia dobrze przygotowanych du偶ych zespo艂贸w negocjacyjnych. My tego jeszcze nie mamy. To dopiero trzeba zrobi膰, ale kto艣 to wreszcie musi zarysowa膰, ustali膰, jakie s膮 w tym zakresie potrzeby, ile to mo偶e kosztowa膰. Trzeba to zrobi膰 dlatego, 偶e za rok, gdy zako艅czy si臋 konferencja mi臋dzyrz膮dowa, zegar zacznie odlicza膰 czas do momentu, kiedy rozpoczniemy negocjacje. Prawdopodobnie rozpoczn膮 si臋 one pod koniec 1997 r.</u>
          <u xml:id="u-316.43" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">I wreszcie czwarty element tej narodowej strategii integracyjnej to dzia艂alno艣膰 propagandowa prowadzona na u偶ytek naszego spo艂ecze艅stwa, 偶eby pokaza膰 i u艣wiadomi膰, co to jest Unia Europejska, jakie s膮 zagro偶enia, prawdziwe b膮d藕 urojone, kt贸re grupy spo艂eczne mog膮 by膰 zagro偶one w trakcie tego procesu. Bo cho膰 jestem g艂臋boko przekonany, 偶e per saldo Polska zyska, to z ca艂膮 pewno艣ci膮 b臋d膮 grupy spo艂eczne, regiony, kt贸re mog膮 straci膰. Trzeba to sobie bardzo jasno powiedzie膰 i przygotowa膰 mechanizmy, kt贸re pozwol膮 na to, aby 艂agodzi膰 negatywne skutki.</u>
          <u xml:id="u-316.44" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Tak by wi臋c wygl膮da艂a strategia integracyjna, kt贸ra - jak my艣l臋 - rozszerzy艂aby nieco nasz膮 wiedz臋 o Unii i rozwia艂aby wiele rozmaitych obaw i w膮tpliwo艣ci, kt贸re znajdowa艂y sw贸j wyraz r贸wnie偶 tu, na tej sali. Trzeba przy tej okazji powiedzie膰, 偶e nikt przy zdrowych zmys艂ach nie ma zamiaru wchodzi膰 do Unii w taki spos贸b, 偶eby ta integracja doprowadzi艂a do ruiny polskiego rolnictwa. Tych g艂os贸w by艂o bardzo wiele podczas dzisiejszej debaty. My艣l臋, 偶e je艣li spojrzymy na inne kraje Unii, kt贸re s膮 jej cz艂onkami od kilkunastu lat, to oka偶e si臋, 偶e co jak co, ale rolnictwo ma si臋 tam znakomicie. Ca艂y mechanizm Unii, mo偶na powiedzie膰 w pierwotnym jej kszta艂cie, a w ka偶dym razie du偶a cz臋艣膰 tego mechanizmu by艂a obliczona na to, 偶eby ochroni膰 rolnictwo unijne przed znacznie ta艅szym i konkurencyjnym rolnictwem innych kraj贸w.</u>
          <u xml:id="u-316.45" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Z drugiej strony nie oznacza to, 偶e nie musimy podj膮膰 wysi艂ku restrukturyzacyjnego. To jest nieuniknione, niezale偶nie od tego czy b臋dziemy w Unii, czy nie. Obawiam si臋, 偶e z obecn膮 struktur膮, z tak膮 wydajno艣ci膮 niestety daleko nie zajdziemy. Tak wi臋c niezale偶nie od wszystkiego pewne reformy musz膮 post臋powa膰. Natomiast jest oczywiste, 偶e w negocjacjach unijnych nale偶y uwzgl臋dni膰 konieczno艣膰 poddania jeszcze przez d艂u偶szy czas sektora rolnego ochronie, dlatego 偶e nie jest on w stanie w tej chwili sprosta膰 tej konkurencji.</u>
          <u xml:id="u-316.46" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Chcia艂bym przej艣膰 teraz do pewnych spraw szczeg贸艂owych, kt贸re pa艅stwo podnosili, i spr贸bowa膰 odpowiedzie膰 przynajmniej na te pytania, na kt贸re jestem w stanie odpowiedzie膰 od razu. B臋d臋 si臋 wypowiada艂 w porz膮dku chronologicznym.</u>
          <u xml:id="u-316.47" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Bardzo mi si臋 podoba inicjatywa zg艂oszona przez pana pos艂a Pastusiaka, dotycz膮ca zorganizowania w Warszawie zgromadzenia przedstawicieli parlamentarnych Unii Europejskiej i NATO w celu poinformowania ich o stanie naszej gotowo艣ci czy raczej o stanie naszych przygotowa艅. To chyba by艂oby bardzo dobre przedsi臋wzi臋cie zmierzaj膮ce do tego, aby wzmocni膰 poparcie dla naszych d膮偶e艅 w parlamentach kraj贸w europejskich w sytuacji, kiedy pr臋dzej czy p贸藕niej trafi膮 tam akty ratyfikacyjne.</u>
          <u xml:id="u-316.48" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Podniesione zosta艂y problemy Polak贸w w Kazachstanie i kwestia repatriacji. Chc臋 powiedzie膰, 偶e nie jeste艣my zadowoleni z dotychczasowej procedury repatriacyjnej i s膮 przygotowane zmiany tej procedury, kt贸re j膮 zdecydowanie uproszcz膮 i u艂atwi膮; odpowiedni projekt rozporz膮dzenia Rady Ministr贸w b臋dzie rozpatrywany na posiedzeniu Rady Ministr贸w w przysz艂ym tygodniu. M贸wi膮c w najwi臋kszym skr贸cie, b臋dzie to zmierza艂o do tego, aby konsulowie mieli prawo niejako nadawania obywatelstwa, dlatego 偶e w tej chwili jest tak, 偶e repatrianci najpierw przyje偶d偶aj膮 i dopiero tu na miejscu musz膮 si臋 stara膰 o obywatelstwo w urz臋dach wojewod贸w; to trwa miesi膮cami, a nawet latami. Oczywi艣cie strumie艅 repatriant贸w b臋dzie 艣ci艣le dostosowany do mo偶liwo艣ci. W tej chwili jeste艣my w stanie przyjmowa膰 kilkuset, by膰 mo偶e to si臋 poprawi.</u>
          <u xml:id="u-316.49" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Pan prezes Pawlak zg艂osi艂 wa偶n膮 kwesti臋 wycofania karnet贸w TIR przez przewo藕nik贸w zachodnich i w zwi膮zku z tym w pewnym sensie retorsyjn膮 odpowied藕 z naszej strony. Musz臋 powiedzie膰, 偶e mo偶liwo艣ci oddzia艂ywania MSZ jako agendy rz膮dowej s膮 do艣膰 ograniczone, poniewa偶 to s膮 decyzje prywatnych stowarzysze艅 przewo藕nik贸w. Oczywi艣cie b臋d膮 podejmowane dzia艂ania, ale tu musi doj艣膰 do dogadania si臋 samych przewo藕nik贸w oraz rozwi膮zania konfliktowych sytuacji b膮d藕 problem贸w, kt贸re leg艂y u podstaw tej decyzji.</u>
          <u xml:id="u-316.50" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Pan pose艂 Nowina-Konopka powiedzia艂, 偶e je偶eli chodzi o OECD, to w艂a艣ciwie ponie艣li艣my pora偶k臋. Nie mog臋 si臋 zgodzi膰 z tak daleko id膮cym stwierdzeniem. Wszystko wskazuje na to, 偶e Polska wejdzie do OECD w ci膮gu najbli偶szych kilku miesi臋cy. By艂y rzeczywi艣cie wzloty i upadki, je艣li chodzi o za艂atwianie tej sprawy. Na pocz膮tku roku by艂 niebezpieczny moment, kt贸ry m贸g艂 doprowadzi膰 do odsuni臋cia naszego cz艂onkostwa w OECD na rok lub dwa. W tej chwili jednak wszystko wskazuje na to, 偶e to nam si臋 uda. Za cztery dni odb臋dzie si臋 posiedzenie dw贸ch wa偶nych komitet贸w w Pary偶u, kt贸re maj膮 ostatecznie zaakceptowa膰 zmiany dokonane przez Polsk臋 w zakresie transakcji niewidzialnych i przep艂yw贸w kapita艂owych. Wszystko wskazuje na to, 偶e te komitety przyjm膮 nasz膮 informacj臋 i zarekomenduj膮 nasze uczestnictwo. Pod koniec maja b臋dzie pokonana ostatnia prawdopodobnie przeszkoda, mianowicie odno艣nie do zaaprobowania naszego rozwi膮zania w zakresie dost臋pu do informacji na temat kont bankowych. Je偶eli to nam si臋 uda do 20, 25 maja, to przypuszczam, 偶e Polska zostanie zaproszona do uczestnictwa w tej organizacji w lipcu.</u>
          <u xml:id="u-316.51" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Kilku dyskutant贸w poruszy艂o spraw臋 kadry w MSZ. W swoim wyst膮pieniu podkre艣li艂em wysok膮 jako艣膰 naszej kadry. Oczywi艣cie mo偶na znale藕膰 przypadki, 偶e jedni ambasadorzy s膮 mniej aktywni, a inni bardziej. Dotyczy to te偶 innych pracownik贸w. Powiedzia艂em, 偶e s膮 pewne ograniczenia i finansowe, i kadrowe, i w pewnym sensie by艂a jaka艣 niepewno艣膰 co do zatrudnienia w tym resorcie. To wszystko rzutowa艂o na to, jaka kadra jest tam obecnie zatrudniona. By艂a do艣膰 du偶a wymiana kadry w latach 1989-1993. Na og贸艂 przyjmowano ludzi dobrych, m艂odych, mo偶e niedo艣wiadczonych w s艂u偶bie dyplomatycznej, ale przygotowanych. By艂y te偶 przypadki decyzji nietrafionych, tak si臋 chyba zdarza wsz臋dzie. Chc臋 powiedzie膰, 偶e generalnie rzecz bior膮c jest to kadra dobra.</u>
          <u xml:id="u-316.52" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Natomiast co do polityki, jak膮 prowadzimy, to tak偶e m贸wi艂em o tym wielokrotnie, 偶e mnie jako szefa tego resortu interesuje przede wszystkim przygotowanie profesjonalne, zdolno艣膰 do s艂u偶by pa艅stwowej, i to niezale偶nie od tego, jakie jest aktualne kierownictwo polityczne, oraz lojalno艣膰 wobec mnie jako szefa tego resortu.</u>
          <u xml:id="u-316.53" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Je艣li chodzi o ambasador贸w, to jest tu wymagany bardzo szczeg贸lny rodzaj kwalifikacji. Trudno m贸wi膰, 偶e kto艣 jest profesjonalist膮 - tego si臋 cz臋sto nie da oceni膰 za pomoc膮 jakich艣 bardzo precyzyjnych kryteri贸w. Potrzebna jest umiej臋tno艣膰 nawi膮zywania kontakt贸w i promowania polsko艣ci, aktywno艣膰, zdolno艣ci organizatorskie, oczywi艣cie niezb臋dna jest znajomo艣膰 j臋zyk贸w obcych, g艂臋boka wiedza o kraju pochodzenia i o kraju przeznaczenia. O tym, 偶e kto艣 jest dobrym ambasadorem, decyduje wiele cech. Jedn膮 z nich z ca艂膮 pewno艣ci膮 jest umiej臋tno艣膰 bycia wiarygodnym w 艣rodowisku, w kt贸rym si臋 dzia艂a. Bierzemy pod uwag臋 to kryterium. Kilku pos艂贸w podkre艣la艂o, 偶e ambasadorzy musz膮 by膰 wiarygodni. Doskonale sobie z tego zdajemy spraw臋. Nie mo偶na jednak stawia膰 sprawy tak, 偶e wszyscy ci, kt贸rzy byli w s艂u偶bie dyplomatycznej przed 1989 r., nie s膮 wiarygodni. Z tak膮 ocen膮 w 偶aden spos贸b nie mog臋 si臋 zgodzi膰.</u>
          <u xml:id="u-316.54" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">M贸wi艂em wielokrotnie, 偶e poniewa偶 polityka zagraniczna jest tak膮 dziedzin膮, w kt贸rej jest ten konsens czy consensus - r贸偶ne by艂y stwierdzenia na ten temat - spo艂eczny, mo偶na m贸wi膰, 偶e ona jest w pewnym sensie w艂asno艣ci膮 ca艂ego narodu. To stwarza podstawy do tego, 偶eby r贸wnie偶 s艂u偶ba dyplomatyczna by艂a tak膮 s艂u偶b膮, kt贸ra reprezentuje bardzo szeroki przekr贸j polityczny. Jestem otwarty na wszelkie propozycje, kt贸re - tak jak powiedzia艂em - spe艂niaj膮 te kryteria, o jakich m贸wi艂em. Je艣li chodzi o propozycje co do ambasador贸w, a tak偶e propozycje co do ni偶szych stanowisk, to naprawd臋 kieruj臋 si臋 tymi kryteriami i 偶adnymi innymi. S膮 w艣r贸d nich propozycje dotycz膮ce ludzi reprezentuj膮cych r贸偶ne opcje polityczne.</u>
          <u xml:id="u-316.55" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">By艂o pytanie pana pos艂a Wuttke o to, jak nale偶y t艂umaczy膰 fakt, 偶e podj臋to decyzj臋 o zakupie rakiet w Izraelu, a nie w Stanach Zjednoczonych. Jak si臋 to ma do naszych aspiracji natowskich? O ile znam spraw臋, to oferta ameryka艅ska wp艂yn臋艂a kilka tygodni po terminie, a poza tym, zgodnie z opini膮, kt贸r膮 otrzyma艂em, by艂a finansowo, a zarazem technicznie mniej atrakcyjna. Oczywi艣cie wzgl膮d polityczny jest wa偶ny - taki mianowicie, 偶e zakup uzbrojenia w kraju natowskim jest czynnikiem branym pod uwag臋 przez te kraje - ale tutaj trzeba dokonywa膰, 偶e tak powiem, pewnej subiektywnej oceny. W tym konkretnym przypadku nie zosta艂y spe艂nione formalne wymogi.</u>
          <u xml:id="u-316.56" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Szkoda, 偶e nie ma pana pos艂a Leszka Moczulskiego - zapowiedzia艂 on, zadawszy kilka pyta艅, na kt贸re nie znalaz艂 odpowiedzi w moim wyst膮pieniu, 偶e klub KPN b臋dzie wstrzymywa艂 si臋 od g艂osu, jak zrozumia艂em - dlatego 偶e jestem got贸w odpowiedzie膰 na te wszystkie pytania. W tek艣cie, kt贸ry wyg艂osi艂em, jak najbardziej jest zawarte stwierdzenie, 偶e NATO i Unia Europejska to nie s膮 cele same w sobie. Celami, do kt贸rych zmierzamy, jest bezpiecze艅stwo narodowe, pomy艣lno艣膰 gospodarcza, sprzyjaj膮ce otoczenie, natomiast Unia i NATO to s膮 艣rodki, kt贸re nas do tego celu doprowadz膮 najlepiej, jak mo偶na s膮dzi膰 z tego instrumentarium, kt贸re jest w naszej dyspozycji. Pan pose艂 pyta艂, jakie s膮 koszty i korzy艣ci wej艣cia do Unii Europejskiej. Ot贸偶 b臋dzie to przedmiotem strategii integracji europejskiej. W tej chwili jeszcze nie mamy pe艂nego obrazu w tym wzgl臋dzie, ale ca艂kowicie si臋 zgadzam, 偶e taki obraz trzeba mie膰. Elementem tej strategii musi by膰 tego typu rachunek. Zleci艂em jednemu z instytut贸w badawczych takie w艂a艣nie zadanie badawcze.</u>
          <u xml:id="u-316.57" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Pan pose艂 Moczulski m贸wi艂 tak偶e o eksporcie do USA - jak mo偶na dopuszcza膰 do tego, 偶eby eksport spada艂, 偶eby kurs z艂ot贸wki w stosunku do dolara kszta艂towa艂 si臋 tak, jak si臋 kszta艂towa艂. Podzielaj膮c w du偶ym stopniu niezadowolenie pana pos艂a Moczulskiego z polityki kursowej w naszym kraju, stwierdzam zarazem, 偶e Ministerstwo Spraw Zagranicznych nie jest kompetentne w tych sprawach i 偶e trzeba szuka膰 innego adresata.</u>
          <u xml:id="u-316.58" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Pan pose艂 Szyma艅ski zada艂 szereg bardzo konkretnych pyta艅 dotycz膮cych zaawansowania prac nad ratyfikacj膮 konwencji Rady Europy. (Nie wiem, czy jest pan pose艂 Szyma艅ski. Nie ma go, wi臋c powiem bardzo kr贸tko.) Rada Europy przyj臋艂a oko艂o 160 konwencji, z kt贸rych ratyfikowali艣my 49. Jest szereg innych, w kt贸rych sprawie toczy si臋 proces ratyfikacyjny, np. przyj臋ta ostatnio na posiedzeniu Rady Ministr贸w konwencja o ochronie rzeczy zostawionych w hotelach i inna konwencja - w tej chwili nie pami臋tam ju偶 nazwy. W ka偶dym razie w trakcie przygotowania jest kilka konwencji. Natomiast wiele konwencji nie mo偶e by膰 przez nas przyj臋tych. Dzieje si臋 tak dlatego, 偶e s膮 one zasadniczo sprzeczne z naszym ustawodawstwem, np. z Kodeksem rodzinnym i opieku艅czym lub z Kodeksem pracy.</u>
          <u xml:id="u-316.59" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">By艂o pytanie konkretne o konwencj臋 dotycz膮c膮 艣wiadcze艅 spo艂ecznych. Nak艂ada艂aby ona na nas takie zobowi膮zania, kt贸rych nie zdo艂aliby艣my ud藕wign膮膰. To jest dopiero piosenka przysz艂o艣ci. To samo odnosi si臋 np. do konwencji dotycz膮cej praw mniejszo艣ci narodowych, kt贸ra by艂a ratyfikowana tylko przez kilka kraj贸w w Europie. Ona tak偶e wymaga zmian w ustawodawstwie.</u>
          <u xml:id="u-316.60" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Jest wiele konwencji, kt贸re wymagaj膮 okre艣lonego kszta艂tu konstytucji. By艂a np. mowa o ustawie o zawieraniu i wypowiadaniu um贸w mi臋dzynarodowych. Istotnie, projekt takiej ustawy jest przygotowany, ale o ile wiem, podczas uzgodnie艅 resortowych ustalono, 偶e taka ustawa nie mo偶e by膰 uchwalona przed przyj臋ciem ustawy konstytucyjnej, dlatego 偶e pewne sprawy musz膮 by膰 przes膮dzone w akcie wy偶szej rangi. Chcia艂bym zauwa偶y膰, 偶e Polska nie jest ani gorsza, ani prawdopodobnie lepsza ni偶 inne kraje Europy, je艣li chodzi o tempo przyjmowania konwencji Rady Europy.</u>
          <u xml:id="u-316.61" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Pan pose艂 Samborski wskazywa艂 na konieczno艣膰 reagowania na pr贸by szkalowania Polski i tworzenia niekorzystnego wizerunku naszego kraju za granic膮. Chcia艂bym podkre艣li膰, 偶e ilekro膰 mamy do czynienia z takimi sygna艂ami, reagujemy bardzo stanowczo. Ostatnie przypadki mia艂y miejsce w Rosji. By艂a wypowied藕 lidera, wiceprzewodnicz膮cego 艢wiatowego Kongresu 呕yd贸w. Powiedzia艂em na konferencji prasowej w Nowym Jorku, 偶e stanowczo odrzucamy taki j臋zyk, kt贸rego u偶yto w tej wypowiedzi, i 偶e takim j臋zykiem rozmawia膰 nie mo偶emy i nie b臋dziemy, mimo 偶e jeste艣my otwarci i przygotowani na to, by normalizowa膰 stosunki z diaspor膮 偶ydowsk膮.</u>
          <u xml:id="u-316.62" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Pan pose艂 podni贸s艂 r贸wnie偶 kwesti臋 pomocy Polakom zamieszkuj膮cym w innych krajach, i w tym kontek艣cie rol臋 Wsp贸lnoty Polskiej. Nie chc臋 si臋 wypowiada膰 o programie, koncepcji i skutkach dzia艂alno艣ci Wsp贸lnoty Polskiej, pragn臋 tylko zauwa偶y膰, 偶e MSZ b臋d膮c ustawowo zobowi膮zany do sprawowania opieki nad Poloni膮, nad Polakami za granic膮, ma ku temu bardzo ograniczone mo偶liwo艣ci. Jest w艂a艣ciwie pewnym paradoksem, 偶e 艣rodki na wsp贸艂prac臋 z Poloni膮, na kszta艂towanie odpowiednich dzia艂a艅 na rzecz Polonii - wspieranie polsko艣ci, nauk臋 j臋zyka, dzia艂alno艣膰 kulturaln膮, s膮 skupione w innych agendach i instancjach, a nie w MSZ. My艣l臋, 偶e nale偶a艂oby d膮偶y膰 do tego, 偶eby przywr贸ci膰 tu stosowne proporcje.</u>
          <u xml:id="u-316.63" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Pan pose艂 zada艂 r贸wnie偶 pytanie, dlaczego nie mamy ambasador贸w w Jugos艂awii i na Kubie. Chcia艂bym poinformowa膰, 偶e podj臋li艣my decyzj臋 o podniesieniu rangi stosunk贸w dyplomatycznych z Jugos艂awi膮, powo艂uj膮c ambasador贸w. Jutro, a mo偶e nawet ju偶 dzi艣, przybywa z wizyt膮 delegacja parlamentu jugos艂owia艅skiego. Mam zamiar zakomunikowa膰 naszym partnerom jugos艂owia艅skim t臋 decyzj臋. Oczywi艣cie procedura nominowania ambasadora zajmie troch臋 czasu, ale z pomoc膮 Komisji Spraw Zagranicznych spr贸bujemy to zrobi膰 jak najszybciej, panie profesorze. Je艣li chodzi o Kub臋, czekamy w艂a艣ciwie tylko na rozstrzygni臋cie w Radzie Bezpiecze艅stwa kwestii zestrzelenia samolot贸w; podj臋ta zosta艂a procedura zbierania informacji oraz og艂oszenia wynik贸w pracy w艂a艣ciwej komisji. Mamy informacj臋, 偶e powinno to nast膮pi膰 w ci膮gu 2-3 tygodni. Je偶eli sprawa ta zostanie ostatecznie wyja艣niona, nie widzimy powod贸w, 偶eby nie by艂o ambasadora na Kubie.</u>
          <u xml:id="u-316.64" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Je艣li chodzi natomiast o podzia艂 kompetencji w kierownictwie, to pozwoli pan, 偶e w tych sprawach b臋dziemy podejmowali decyzje w naszym gronie. Doskonale rozumiem motywy pa艅skiego pytania, natomiast, jak powiedzia艂em, b臋dziemy dopasowywa膰 to do mo偶liwo艣ci kadrowych i do aktualnego stanu osobowego kierownictwa.</u>
          <u xml:id="u-316.65" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">B臋d臋 ju偶 zmierza艂 do ko艅ca. Jeszcze raz bardzo dzi臋kuj臋 za t臋 wymian臋 pogl膮d贸w. Rzadko jest okazja, 偶eby odby膰 tak膮 gruntown膮 debat臋 i wys艂ucha膰 opinii ludzi z r贸偶nych 艣rodowisk, kt贸rzy mog膮, jak si臋 okazuje, patrze膰 ca艂kiem inaczej na pewne sprawy ni偶 my, zamkni臋ci w gmachu przy al. Szucha. To jest bardzo o偶ywczy spos贸b konfrontowania w艂asnych pogl膮d贸w i opinii. Po tej dyskusji jestem intelektualnie znacznie bogatszy, poniewa偶 wiem, jakie sprawy nurtuj膮 Wysok膮 Izb臋, jakie kwestie wymagaj膮 wyja艣nienia, a jakie trzeba by jeszcze przemy艣le膰. Jeszcze raz bardzo dzi臋kuj臋 i na tym chcia艂bym sko艅czy膰.</u>
          <u xml:id="u-316.66" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarsza艂ek Sejmu Olga Krzy偶anowska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dzi臋kuj臋 bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-318.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przemawia艂 minister spraw zagranicznych pan Dariusz Rosati.</u>
          <u xml:id="u-318.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">S艂ucham, panie po艣le?</u>
          <u xml:id="u-318.3" who="#PoselWieslawGolebiewski">(Nie otrzyma艂em odpowiedzi na moje pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-318.4" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Czy pan by艂by uprzejmy powt贸rzy膰 pytanie, panie po艣le, bo rozumiem, 偶e tyle ich by艂o, i偶 pan minister mo偶e nie by膰 zorientowany, o kt贸re chodzi.</u>
          <u xml:id="u-318.5" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Prosz臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#PoselWieslawGolebiewski">Pani Marsza艂ek! Wysoka Izbo! Chcia艂bym poprosi膰 pana ministra, aby wyja艣ni艂, co faktycznie sta艂o na przeszkodzie, aby w g艂贸wnych prezentowanych kierunkach polityki zagranicznej Polski przedstawi膰 w zarysie dzia艂alno艣膰 w wymiarze mi臋dznarodowym Sejmu i Senatu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-320.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Czy pan minister by艂by uprzejmy odpowiedzie膰? Rozumiem bowiem, 偶e nowych pyta艅 nie ma, jest tylko pytanie, na kt贸re, jak pan pose艂 uzna艂, pan minister nie odpowiedzia艂.</u>
          <u xml:id="u-320.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Prosz臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Pani marsza艂ek, panie po艣le, wyja艣nienie jest proste. Przedstawi艂em - bo takie by艂o moje zadanie - g艂贸wne za艂o偶enia polityki zagranicznej rz膮du, Rady Ministr贸w. Powiedzia艂em, 偶e bardzo wysoko ceni臋 dzia艂alno艣膰 mi臋dzynarodow膮 i zagraniczn膮 Sejmu i Senatu, ale nie by艂 to przedmiot analizy czy oceny zawartej w moim dokumencie. Je偶eli szacowna Izba uwa偶a, 偶e brak takiego dokumentu jest istotny, to oczywi艣cie mo偶na podj膮膰 decyzj臋, 偶e minister spraw zagranicznych b臋dzie tak偶e dokonywa艂 oceny dzia艂alno艣ci zagranicznej parlamentu.</u>
          <u xml:id="u-321.1" who="#PoselWieslawGolebiewski">(Nie oceny, kierunk贸w.)</u>
          <u xml:id="u-321.2" who="#MinisterSprawZagranicznychDariuszRosati">Takie by艂y moje intencje.</u>
          <u xml:id="u-321.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dzi臋kuj臋 bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-322.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Rozumiem, 偶e pan minister udzieli艂 odpowiedzi na wszystkie pytania.</u>
          <u xml:id="u-322.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Zamykam dyskusj臋.</u>
          <u xml:id="u-322.3" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm przyj膮艂 do wiadomo艣ci informacj臋 ministra spraw zagranicznych o g艂贸wnych kierunkach polityki zagranicznej Polski.</u>
          <u xml:id="u-322.4" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Je偶eli nie us艂ysz臋 sprzeciwu, b臋d膮 uwa偶a艂a, 偶e Sejm propozycj臋 przyj膮艂.</u>
          <u xml:id="u-322.5" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Sprzeciwu nie s艂ysz臋.</u>
          <u xml:id="u-322.6" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Prosz臋 pa艅stwa, mamy jeszcze dzisiaj przed sob膮 nast臋pne punkty porz膮dku dziennego i przewidujemy obrady do godz. 23. Nie byliby艣my w stanie wyczerpa膰 porz膮dku, gdyby艣my dzisiaj sko艅czyli obrady wcze艣niej.</u>
          <u xml:id="u-322.7" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przyst臋pujemy do rozpatrzenia punktu 12 porz膮dku dziennego: Sprawozdanie Komisji Samorz膮du Terytorialnego oraz Komisji Ustawodawczej o orzeczeniu Trybuna艂u Konstytucyjnego (sygn. akt K. 29/95) w sprawie niezgodno艣ci z przepisami konstytucyjnymi niekt贸rych artyku艂贸w ustawy z dnia 29 wrze艣nia 1995 r. o zmianie ustawy o samorz膮dzie terytorialnym oraz niekt贸rych innych ustaw (druki nr 1650 i 1668).</u>
          <u xml:id="u-322.8" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Prosz臋 o zabranie g艂osu sprawozdawc臋 komisji pana pos艂a Piotra Buczkowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#PoselPiotrBuczkowski">Pani Marsza艂ek! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Samorz膮du Terytorialnego mam zaszczyt przedstawi膰 stanowisko w sprawie przed艂o偶onego Sejmowi orzeczenia Trybuna艂u Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-323.1" who="#PoselPiotrBuczkowski">Komisja Ustawodawcza oraz Komisja Samorz膮du Terytorialnego, po rozpatrzeniu na posiedzeniu w dniu 8 maja 1996 r. skierowanego do nich zgodnie z art. 64 ust. 1 regulaminu Sejmu orzeczenia Trybuna艂u Konstytucyjnego z dnia 23 kwietnia 1996 r. (sygn. akt K. 29/95) stwierdzaj膮cego niezgodno艣膰 przepis贸w:</u>
          <u xml:id="u-323.2" who="#PoselPiotrBuczkowski">1) art. 8 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 wrze艣nia 1995 r. o zmianie ustawy o samorz膮dzie terytorialnym oraz niekt贸rych innych ustaw z art. 72 ust. 1 ustawy konstytucyjnej z dnia 17 pa藕dziernika 1992 r. o wzajemnych stosunkach mi臋dzy w艂adz膮 ustawodawcz膮 i wykonawcz膮 Rzeczypospolitej Polskiej oraz o samorz膮dzie terytorialnym w zwi膮zku z art. 1 przepis贸w konstytucyjnych pozostawionych w mocy na podstawie art. 77 tej偶e ustawy konstytucyjnej oraz z art. 3 ust. 1 powo艂anych wy偶ej przepis贸w konstytucyjnych;</u>
          <u xml:id="u-323.3" who="#PoselPiotrBuczkowski">2) art. 24b ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorz膮dzie terytorialnym w brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 13 powo艂anej wy偶ej ustawy z dnia 29 wrze艣nia 1995 r. w zakresie, w jakim odnosi si臋 do radnych, kt贸rzy zostali wybrani przed dniem wej艣cia w 偶ycie tego przepisu, z art. 72 ust. 1 powo艂anej wy偶ej ustawy konstytucyjnej z dnia 17 pa藕dziernika 1992 r. w zwi膮zku z art. 1 przepis贸w konstytucyjnych pozostawionych w mocy na podstawie art. 77 tej偶e ustawy konstytucyjnej oraz z art. 3 ust. 1 powo艂anych wy偶ej przepis贸w konstytucyjnych</u>
          <u xml:id="u-323.4" who="#PoselPiotrBuczkowski">wyra偶aj膮 negatywn膮 opini臋 co do zasadno艣ci przed艂o偶onego orzeczenia.</u>
          <u xml:id="u-323.5" who="#PoselPiotrBuczkowski">Pani Marsza艂ek! Wysoka Izbo! Zdaniem Trybuna艂u Konstytucyjnego podstawowy zarzut dotyczy art. 8 ust. 1 i 2 ustawy o zmianie ustawy o samorz膮dzie terytorialnym z dnia 29 wrze艣nia 1995 r. Jest to przepis przej艣ciowy, okre艣laj膮cy, i偶 w odniesieniu do radnych obecnej kadencji ustanawia si臋 zakaz 艂膮czenia mandatu z zatrudnieniem w urz臋dzie gminy oraz na stanowiskach kierownik贸w jednostek organizacyjnych. Ustawa przypisa艂a termin 6 miesi臋cy, w kt贸rym radni ci pod rygorem utraty mandatu maj膮 obowi膮zek dokonania wyboru b膮d藕 zatrudnienia, b膮d藕 dalszego sprawowania mandatu.</u>
          <u xml:id="u-323.6" who="#PoselPiotrBuczkowski">Trybuna艂 Konstytucyjny uzna艂 generaln膮 zasad臋, kt贸ra na tle og贸lnej normy art. 2 藵ma艂ej konstytucji藵 zobowi膮zuje i jednocze艣nie upowa偶nia ustawodawc臋 do szczeg贸lnej troski o interes publiczny - wymagaj膮cy, by eliminowa膰 mo偶liwo艣膰 wykonywania dzia艂alno艣ci nie daj膮cej si臋 pogodzi膰 ze sprawowaniem urz臋du, mandatu lub funkcji - podkre艣laj膮c znaczenie mandatu przedstawicielskiego jako dobrowolnej s艂u偶by publicznej, polegaj膮cej m.in. na przyj臋ciu przez mandatariusza dodatkowych obowi膮zk贸w, od kt贸rych wolni s膮 pozostali obywatele. Interes publiczny, kt贸rego realizacji s艂u偶y膰 maj膮 kwestionowane przez wnioskodawc贸w przepisy, polega zdaniem Trybuna艂u Konstytucyjnego na zapobie偶eniu anga偶owaniu si臋 os贸b publicznych w sytuacje i uwik艂ania mog膮ce nie tylko podawa膰 w w膮tpliwo艣膰 ich osobist膮 bezstronno艣膰 czy uczciwo艣膰, ale tak偶e podwa偶a膰 autorytet organ贸w pa艅stwa oraz os艂abia膰 zaufanie wyborc贸w i opinii publicznej do ich prawid艂owego funkcjonowania. Trybuna艂 uzna艂, i偶 wprowadzenie zakazu 艂膮czenia mandatu radnego z zatrudnieniem w ramach systemu organizacyjnego gminy pozostaje w racjonalnym zwi膮zku z tym interesem publicznym i ma charakter wsp贸艂mierny do wagi tego interesu. Jednocze艣nie Trybuna艂 Konstytucyjny nie uzna艂 za zasadne zarzut贸w, i偶 przyj臋te przez Wysok膮 Izb臋 regulacje s膮 sprzeczne z zasad膮 r贸wno艣ci obywateli wobec prawa, z konstytucyjnym prawem do pracy, z zakazem dzia艂ania prawa wstecz, zakazem ingerowania w prawa nabyte, zasad膮 stabilno艣ci prawa, i wreszcie zarzutu braku odpowiedniego okresu dostosowawczego.</u>
          <u xml:id="u-323.7" who="#PoselPiotrBuczkowski">W opinii Trybuna艂u dopuszczalno艣膰 odniesienia kwestionowanych przepis贸w powinna by膰 rozwa偶ona z punktu widzenia charakteru ustrojowego rad gmin. St膮d te偶, odnosz膮c regulacje do art. 72 ust. 1 przepis贸w konstytucyjnych, okre艣laj膮cych zasady prawa wyborczego, Trybuna艂 uzna艂, i偶 konsekwencj膮 zasad wybieralno艣ci organ贸w gminy jest ich kadencyjno艣膰, kt贸ra oznacza tak偶e nakaz stabilizacji sk艂adu personalnego rad. Wychodz膮c z takiej interpretacji, uzna艂 tym samym za sprzeczne z konstytucj膮 regulacje przej艣ciowych przepis贸w art. 8 ust. 1 i 2. W zwi膮zku z tym, i偶 samo tylko uchylenie przepis贸w przej艣ciowych wprowadzi艂oby zr贸偶nicowanie mi臋dzy radnymi, kt贸rzy przed wej艣ciem w 偶ycie ustawy pozostawali w stosunku pracy, a pozosta艂ymi radnymi, Trybuna艂 Konstytucyjny uzna艂 za niezgodne z konstytucj膮 tak偶e przepisy art. 24b. Wszelako do radnych wybranych po wej艣ciu w 偶ycie ustawy przepis 贸w powinien by膰 stosowany podobnie jak do tych, kt贸rzy w okresie bie偶膮cej kadencji chcieliby podj膮膰 zatrudnienie w strukturach organizacyjnych gmin.</u>
          <u xml:id="u-323.8" who="#PoselPiotrBuczkowski">Do orzeczenia Trybuna艂u Konstytucyjnego s臋dzia Krzysztof Kolasi艅ski przedstawi艂 zdanie odr臋bne wskazuj膮ce, i偶 art. 8 ust. 1 nie pozostaje w zwi膮zku logicznym z norm膮 art. 72 ustawy konstytucyjnej z 17 pa藕dziernika 1992 r. Jego zdaniem wybory uzupe艂niaj膮ce przeprowadzone w wyniku wyga艣ni臋cia mandatu nie trac膮 przymiot贸w powszechno艣ci, r贸wno艣ci ani tajno艣ci, o czym 贸w przepis konstytucyjny stanowi. Co wi臋cej, przedstawiona linia orzecznicza kwestionuje konstytucyjno艣膰 postanowie艅 ordynacji wyborczej, kt贸ra przewiduje mo偶liwo艣膰 uzupe艂nienia w drodze wybor贸w powszechnych w wypadkach innych ni偶 okre艣lone w kwestionowanych przepisach. Jak podkre艣la s臋dzia Kolasi艅ski, dla wprowadzenia w 偶ycie kolejnej zasady demokratycznego pa艅stwa prawa, kt贸r膮 jest niew膮tpliwie zasada rozdzia艂u personalnego mi臋dzy organami stanowi膮cymi a aparatem wykonawczym, nie jest konieczne drastyczne pogorszenie sytuacji w stosunku do stanu poprzedniego, lecz samo trwanie dotychczasowego, niezgodnego z t膮 zasad膮 stanu rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-323.9" who="#PoselPiotrBuczkowski">Wskazuje te偶, co zas艂uguje na podkre艣lenie, i偶 w uzasadnieniu orzeczenia Trybuna艂u wyra偶ono tak偶e pogl膮d, 偶e wprowadzenie zakazu 艂膮czenia mandatu radnego z zatrudnieniem w ramach systemu organizacyjnego gminy pozostaje w racjonalnym zwi膮zku z interesem publicznym i jest wsp贸艂mierne do jego rangi.</u>
          <u xml:id="u-323.10" who="#PoselPiotrBuczkowski">Pani Marsza艂ek! Wysoka Izbo! Jak ju偶 wspomnia艂em na pocz膮tku, stanowisko po艂膮czonych Komisji: Samorz膮du Terytorialnego i Ustawodawczej jest negatywne w stosunku do przed艂o偶onego orzeczenia. Jednocze艣nie podczas dyskusji starali艣my si臋 rozwa偶y膰 wszystkie argumenty, kt贸re przemawia艂yby za pozytywnym b膮d藕 negatywnym stosunkiem do przedstawionego stanowiska. Przede wszystkim spraw膮 niew膮tpliw膮 jest to, i偶 zadaniem Trybuna艂u Konstytucyjnego jest orzekanie o zgodno艣ci przepis贸w prawa z konstytucj膮 i 偶e wymiar prawny jest g艂贸wnym obszarem pracy Trybuna艂u Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-323.11" who="#PoselPiotrBuczkowski">Wszelako obowi膮zuj膮ce obecnie przepisy o Trybunale Konstytucyjnym dopuszczaj膮 mo偶liwo艣膰 zakwestionowania jego orzeczenia w tych sytuacjach, w kt贸rych wol膮 Wysokiej Izby, kt贸ra stanowi - jak podkre艣la艂 jeden z pos艂贸w - drug膮 instancj臋 w stosunku do Trybuna艂u Konstytucyjnego, jest odrzucenie orzeczenia o niezgodno艣ci z konstytucj膮 i tym samym nadanie nowego wymiaru prawnego uchwalonym przepisom prawnym. Przy czym Wysoka Izba w odr贸偶nieniu od Trybuna艂u Konstytucyjnego mo偶e - niekiedy nawet powinna - kierowa膰 si臋 tak偶e interesem publicznym, konsekwencjami prawnymi, politycznymi, a tak偶e ekonomicznymi rozwa偶anych rozstrzygni臋膰.</u>
          <u xml:id="u-323.12" who="#PoselPiotrBuczkowski">Jeden z pos艂贸w w czasie dyskusji wskazywa艂 zreszt膮, 偶e dotychczasowa praktyka, zwi膮zana z odrzuceniem orzecze艅 Trybuna艂u Konstytucyjnego odwo艂ywa艂a si臋 do wy偶szo艣ci interesu ekonomicznego pa艅stwa. Dotyczy艂a ona tych zagadnie艅, kt贸re regulowa艂y kwestie istotne dla funkcjonowania ekonomicznego ca艂ego pa艅stwa. W tych wypadkach ustawodawca, czyli Wysoka Izba, uznawa艂, i偶 ten interes przewa偶a generaln膮 zasad臋 akceptowan膮 chyba przez wszystkie kluby parlamentarne, kt贸ra zosta艂a uzgodniona w Komisji Konstytucyjnej i zgodnie z kt贸r膮 w nowej konstytucji orzeczenia Trybuna艂u Konstytucyjnego b臋d膮 ostateczne i niepodwa偶alne. Niemniej w aktualnej sytuacji prawnej istnieje w uzasadnionych przypadkach mo偶liwo艣膰 odrzucenia orzeczenia Trybuna艂u Konstytucyjnego. My艣l臋, 偶e decyzja komisji oparta by艂a w艂a艣nie na uznaniu tej szerokiej skali konsekwencji, kt贸r膮 przyj臋cie orzeczenia Trybuna艂u Konstytucyjnego za sob膮 niesie.</u>
          <u xml:id="u-323.13" who="#PoselPiotrBuczkowski">Zwracano tak偶e uwag臋 na fakt, i偶 Wysoka Izba podejmowa艂a ju偶 decyzje w kwestionowanej sprawie. Senat proponowa艂 przesuni臋cie terminu wej艣cia w 偶ycie tych przepis贸w do ko艅ca kadencji. W贸wczas na 394 obecnych pos艂贸w 369 opowiedzia艂o si臋 za odrzuceniem propozycji Senatu, 18 by艂o przeciw, a 7 wstrzyma艂o si臋 od g艂osu, a wi臋c wielk膮 liczb膮 g艂os贸w Wysoka Izba uzna艂a, i偶 w interesie publicznym le偶y wprowadzenie tych przepis贸w tak偶e w trakcie obecnej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-323.14" who="#PoselPiotrBuczkowski">Inne argumenty, kt贸re by艂y podnoszone, dotyczy艂y tego, i偶 istnieje ju偶 dosy膰 du偶a grupa radnych, kt贸rzy podporz膮dkowali si臋 przepisom ustawy, zrezygnowali z zatrudnienia b膮d藕 z艂o偶yli mandaty, tak 偶e og艂oszono wybory uzupe艂niaj膮ce i w kilku przypadkach mandaty zosta艂y obsadzone. Podnoszono te偶 z drugiej strony, i偶 decyzja o rezygnacji z mandatu by艂a woln膮 decyzj膮 samego radnego. Ot贸偶 chcia艂bym doda膰, 偶e w moim przekonaniu ci radni, kt贸rzy podporz膮dkowali si臋 wymogom ustawy, wykazali wyj膮tkowe poszanowanie dla przepis贸w prawa. Nie czekaj膮c na up艂yni臋cie terminu, podporz膮dkowali si臋 obowi膮zuj膮cym przepisom.</u>
          <u xml:id="u-323.15" who="#PoselPiotrBuczkowski">Wreszcie w uzasadnieniu orzeczenia Trybuna艂u Konstytucyjnego wskazano, i偶 wed艂ug szacunk贸w biura orzecznictwa b臋dzie to dotyczy膰 4017 radnych. Je偶eli podzielimy t臋 liczb臋 przez 2469 gmin, wyniesie to l,2 radnego w ka偶dej gminie, ale oczywi艣cie sytuacja jest inna, bo w mniejszej liczbie gmin jest zatrudniona wi臋ksza liczba radnych, o czym zreszt膮 wielokrotnie na posiedzeniach komisji m贸wili艣my. Na posiedzeniu Trybuna艂u Konstytucyjnego - o czym informowa艂 nas pose艂 Pa艅tak, reprezentuj膮cy Sejm - wskazywano tak偶e przyk艂ad gminy, w kt贸rej na 24 radnych 12 by艂o zatrudnionych, i by艂a to gmina, kt贸ra tak偶e poprzez sejmik wyst臋powa艂a do Trybuna艂u o odrzucenie tych przepis贸w.</u>
          <u xml:id="u-323.16" who="#PoselPiotrBuczkowski">Wskazywano te偶, i偶 rozpoznania dokonywane w艣r贸d wyborc贸w nie potwierdzi艂y negatywnej oceny tych przepis贸w. Wed艂ug informacji jednego z pos艂贸w, kt贸ry prowadzi艂 rozmowy w kilku okr臋gach wyborczych, we wszystkich przypadkach wyborcy pozytywnie ocenili ten przepis.</u>
          <u xml:id="u-323.17" who="#PoselPiotrBuczkowski">Inne konsekwencje, kt贸re wi膮偶膮 si臋 z ewentualnym przyj臋ciem orzeczenia Trybuna艂u Konstytucyjnego - co wskazywano podczas obrad komisji - dotycz膮 tak偶e tego, i偶 gminy zgodnie z przepisami ustawy dokona艂y zmian statut贸w, kt贸re do ko艅ca roku maj膮 by膰 opublikowane i w kt贸rych jako jedno z wa偶niejszych uregulowa艅 prawnych wprowadzono ju偶 zapisy o zakazie 艂膮czenia zatrudnienia ze sprawowaniem mandatu. Wymusi艂oby to - m贸wi臋 o przyj臋ciu orzeczenia Trybuna艂u - sytuacj臋, w kt贸rej trzeba by zmienia膰 statuty, wstrzymywa膰 ewentualnie ca艂y uruchomiony ju偶 proces publikacyjny, kt贸ry - w intencji naszej komisji i w intencji Wysokiej Izby - zmierza艂 do tego, i偶by publicznie w szerszym zakresie znane by艂y te podstawowe konstytucyjne dla samorz膮du uregulowania.</u>
          <u xml:id="u-323.18" who="#PoselPiotrBuczkowski">Wreszcie wskazywano, i偶 przyj臋cie orzeczenia wprowadzi dwie kategorie radnych: tych, kt贸rzy na mocy przyj臋cia orzeczenia Trybuna艂u Konstytucyjnego b臋d膮 mogli sprawowa膰 funkcje urz臋dnicze w gminach i by膰 kierownikami jednostek organizacyjnych, i tych radnych, kt贸rzy ju偶 po wej艣ciu w 偶ycie tej ustawy nie mog膮 by膰 zatrudnieni; dotyczy to tak偶e radnych wybieranych w przypadku rezygnacji z mandatu, jego wyga艣ni臋cia na skutek przyczyn okre艣lonych w ordynacji wyborczej.</u>
          <u xml:id="u-323.19" who="#PoselPiotrBuczkowski">Ostatnim i chyba najistotniejszym argumentem, kt贸ry by艂 podnoszony przez pos艂贸w, m.in. przez pana pos艂a Rokit臋, s膮 konsekwencje prawne i polityczne przyj臋cia decyzji o pozytywnym odniesieniu si臋 do orzeczenia Trybuna艂u Konstytucyjnego. Ot贸偶 wskazywano, i偶 nie jeste艣my w stanie, Wysoka Izbo, w terminie okre艣lonym ustaw膮 o samorz膮dzie terytorialnym, a wi臋c do 18 maja, dokona膰 nowelizacji tej ustawy. Nawet gdyby艣my pr贸bowali podj膮膰 tak膮 pr贸b臋, przed艂u偶aj膮c niniejsze posiedzenie Sejmu, to mamy zbyt ma艂o czasu, aby przeprowadzi膰 wszystkie procedury legislacyjne zwi膮zane z inicjatyw膮 nowelizacyjn膮 wype艂ni膰, poniewa偶 wi膮偶e si臋 to ze zg艂oszeniem inicjatywy, Konwentem Senior贸w, przekazaniem pos艂om propozycji, trzema czytaniami, decyzj膮 Senatu, podpisaniem przez pana prezydenta i wreszcie opublikowaniem ustawy.</u>
          <u xml:id="u-323.20" who="#PoselPiotrBuczkowski">W zwi膮zku z tym, 偶e z przyczyn obiektywnych tego nie mo偶na dokona膰, b臋dziemy mieli do czynienia z sytuacj膮 polegaj膮c膮 na tym, 偶e wprawdzie Sejm przyj膮艂 zasadno艣膰 orzeczenia Trybuna艂u Konstytucyjnego, to jednak ustawa obowi膮zuje i w dniu 18 maja przepisy zakwestionowane przez Trybuna艂 (co ewentualnie zostanie przyj臋te przez Wysok膮 Izb臋) b臋d膮 obowi膮zywa膰. Czyli: mandaty wygasaj膮 z mocy prawa, w konsekwencji uchwa艂y podejmowane z udzia艂em tych radnych b臋d膮 niewa偶ne z mocy prawa, powinny by膰 uchylone w trybie nadzoru przez wojewod臋, a tak偶e mog膮 stanowi膰 przedmiot r贸偶nych rozgrywek politycznych. Ot贸偶 wskazywa艂em tak偶e na to, i偶 naturaln膮 tendencj膮 ugrupowa艅 opozycyjnych w radach b臋dzie wykorzystywanie tej sytuacji i kwestionowanie prawomocno艣ci podejmowanych uchwa艂. Mo偶e to spowodowa膰 na d艂u偶szy okres parali偶 podstawowego organu, jakim jest rada gminy. Z tego punktu widzenia, przy pe艂nej zgodno艣ci co do generalnej zasady, i偶 Trybuna艂 Konstytucyjny powinien wydawa膰 ostateczn膮 opini臋, w aktualnym stanie prawnym obie komisje wnosz膮 do Wysokiej Izby o odrzucenie przed艂o偶onego Sejmowi orzeczenia.</u>
          <u xml:id="u-323.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-324.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Sejm postanowi艂 o wys艂uchaniu w debacie nad tym punktem porz膮dku dziennego 5-minutowych o艣wiadcze艅 w imieniu klub贸w i k贸艂.</u>
          <u xml:id="u-324.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Otwieram dyskusj臋.</u>
          <u xml:id="u-324.3" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Prosz臋 bardzo pana pos艂a Kazimierza Pa艅taka o zabranie g艂osu w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Nast臋pnym m贸wc膮 b臋dzie pani pose艂 Gra偶yna Kotowicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#PoselKazimierzPantak">Pani Marsza艂ek! Wysoki Sejmie! Ponad 11 lat temu - 11 lat temu i 2 tygodnie - zmienili艣my konstytucj臋 i wprowadzili艣my Trybuna艂 Konstytucyjny. Art. 33a stanowi: 藵Trybuna艂 Konstytucyjny orzeka o zgodno艣ci z Konstytucj膮 ustaw i innych akt贸w normatywnych (...) Orzeczenia Trybuna艂u Konstytucyjnego o niezgodno艣ci ustaw z Konstytucj膮 podlegaj膮 rozpatrzeniu przez Sejm藵. By艂 to wentyl bezpiecze艅stwa, kt贸ry zosta艂 wprowadzony z racji nieufno艣ci do w艂adzy s膮downiczej.</u>
          <u xml:id="u-325.1" who="#PoselKazimierzPantak">Coraz bardziej rozpowszechniony jest pogl膮d, 偶e orzeczenia Trybuna艂u Konstytucyjnego nie powinny by膰 rozpatrywane przez Sejm. Da艂a temu wyraz Komisja Konstytucyjna, zapisuj膮c w projekcie, 偶e orzeczenia Trybuna艂u Konstytucyjnego s膮 ostateczne. To fakt, 偶e g艂osowania Sejmu nad orzeczeniami maj膮 cz臋sto charakter wyboru politycznego lub ekonomicznego. Przy tym orzeczeniu mamy sytuacj臋 istotnie do艣膰 skomplikowan膮, poniewa偶 nie b臋dzie to wyb贸r ani polityczny, ani ekonomiczny. Pan przewodnicz膮cy Buczkowski, przedstawiaj膮c orzeczenie Trybuna艂u Konstytucyjnego, by艂 uprzejmy stwierdzi膰, 偶e nawet je偶eli orzeczenie jest s艂uszne, nie powinni艣my go przyj膮膰, poniewa偶 18 maja i tak wygasn膮 mandaty radnych, gdy偶 do tego dnia nie zd膮偶ymy znowelizowa膰 ustawy. I to jest prawda. Tylko 偶e jest to filozofia bardzo niebezpieczna. Bo je偶eli tak, to mo偶e to by膰 argument, by nie wyda膰 wyroku uniewinniaj膮cego cz艂owieka absolutnie niewinnego, poniewa偶 wyrok zosta艂 ju偶 wykonany. Nie mo偶emy przecie偶 p贸j艣膰 tym tropem.</u>
          <u xml:id="u-325.2" who="#PoselKazimierzPantak">Nie chc臋 omawia膰 tego orzeczenia, pan przewodnicz膮cy Buczkowski je szczeg贸艂owo om贸wi艂, om贸wi艂 te偶 votum separatum, kt贸re zg艂osi艂 pan s臋dzia Kolasi艅ski. Ale chc臋 powiedzie膰, 偶e argumenty za odrzuceniem orzeczenia nie s膮 jednoznaczne. Istot膮 rozpatrywania ka偶dego orzeczenia, wiele razy m贸wiono to w tej Izbie, by艂o traktowanie tego na zasadzie wentyla bezpiecze艅stwa. Bo przecie偶 nie jeste艣my wybitniejszymi prawnikami od cz艂onk贸w Trybuna艂u Konstytucyjnego, kt贸ry w skupieniu, maj膮c w艂adz臋 niezawis艂膮, to orzeczenie wyda艂. Dlatego uwa偶am, 偶e mimo pewnych niedogodno艣ci i niejasno艣ci, w imi臋 uszanowania wyroku Trybuna艂u Konstytucyjnego, z powodu k艂opotliwej sytuacji rad - dotyczy to, jak pan powiedzia艂, oko艂o 10% radnych wybranych w wyborach w 1994 r. - powinni艣my to orzeczenie przyj膮膰. Wiem, 偶e je艣li osoby, kt贸re s膮 pracownikami gmin b膮d藕 kieruj膮 gminnymi jednostkami organizacyjnymi, 18 maja nie z艂o偶膮 podania o urlop bezp艂atny, ich mandaty wygasn膮, bo my tej ustawy nie mo偶emy zmieni膰.</u>
          <u xml:id="u-325.3" who="#PoselKazimierzPantak">Wykorzystuj臋 to miejsce, z tej trybuny pragn臋 o艣wiadczy膰: Je偶eli przyjmiemy to orzeczenie, to na pewno mo偶liwie jak najszybciej, by膰 mo偶e na nast臋pnym posiedzeniu, musimy przyj膮膰 ustaw臋 zmieniaj膮c膮 ustaw臋 z 29 wrze艣nia 1995 r. o zmianie ustawy o samorz膮dzie terytorialnym - chodzi o zakwestionowane przepisy art. 8 oraz art. 24b Ustawy o samorz膮dzie terytorialnym. Osoby, o kt贸re tu chodzi, mog膮 wzi膮膰 do czasu uchwalenia tej ustawy urlop bezp艂atny i w贸wczas nie strac膮 mandatu. Je偶eli orzeczenie b臋dzie przyj臋te i znowelizujemy ustaw臋 zgodnie z orzeczeniem Trybuna艂u Konstytucyjnego, w贸wczas mog膮 przerwa膰 urlop bezp艂atny i wr贸ci膰 do pracy. Taka jest w tej chwili sytuacja. Rozwi膮zanie to podpowiedzia艂em wczoraj po posiedzeniu komisji, kt贸re rozpatrywa艂y to orzeczenie, ukaza艂o si臋 ono dzisiaj w 藵Gazecie Wyborczej藵.</u>
          <u xml:id="u-325.4" who="#PoselKazimierzPantak">To prawda, 偶e mieli艣my wiele opinii w czasie rozpatrywania tego orzeczenia, w czasie procedowania tej ustawy. Zwr贸ci艂 na to uwag臋 Senat. My艣my to odrzucili. Ale nawo艂ywanie do tego, 偶eby艣my byli konsekwentni, jak powiedzia艂 jeden - ju偶 ko艅cz臋, pani marsza艂ek, jeszcze s艂owo - z pos艂贸w w czasie obrad po艂膮czonych komisji: b膮d藕my konsekwentni, bo przecie偶 w spos贸b zdecydowany przyj臋li艣my ustaw臋, odrzucili艣my poprawk臋 Senatu - jest moim zdaniem niebezpieczne, bo gdyby艣my byli tak bardzo konsekwentni, to powinni艣my odrzuci膰 ka偶d膮 poprawk臋, ka偶de orzeczenie Trybuna艂u Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-325.5" who="#PoselKazimierzPantak">Nie wdaj臋 si臋 tu w dywagacje prawnicze, my艣l臋, 偶e Trybuna艂 Konstytucyjny orzek艂, jak orzek艂. To orzeczenie jest wydane przez w艂adz臋 s膮downicz膮. Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej szanuje orzeczenie Trybuna艂u Konstytucyjnego i b臋dzie g艂osowa艂 za przyj臋ciem tego orzeczenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dzi臋kuj臋, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-326.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przemawia艂 pan pose艂 Kazimierz Pa艅tak.</u>
          <u xml:id="u-326.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Prosz臋 pani膮 pose艂 Gra偶yn臋 Kotowicz o zabranie g艂osu w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego. Nast臋pnym m贸wc膮 b臋dzie pan pose艂 Jan Rokita.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#PoselGrazynaKotowicz">Pani Marsza艂ek! Wysoka Izbo! Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego b臋dzie g艂osowa艂 za przyj臋ciem orzeczenia Trybuna艂u Konstytucyjnego w sprawie niezgodno艣ci niekt贸rych przepis贸w ustawy o samorz膮dzie terytorialnym z przepisami konstytucyjnymi.</u>
          <u xml:id="u-327.1" who="#PoselGrazynaKotowicz">Po zapoznaniu si臋 z uzasadnieniem orzeczenia pos艂owie klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego doszli do wniosku, 偶e jednak nie mo偶na rygorystycznie stosowa膰 przepis贸w, w zasadzie zreszt膮 s艂usznie ustanawiaj膮cych zakaz nawi膮zywania stosunku pracy w urz臋dzie gminy z radnym, kt贸ry w tej gminie uzyska艂 mandat, oraz zakaz wykonywania pracy w zak艂adach i jednostkach bud偶etowych przez osob臋 wybran膮 na radnego do rady bie偶膮cej kadencji. Przypomn臋, 偶e ustanowili艣my przepis, w 艣wietle kt贸rego w terminie 6 miesi臋cy radni rad gmin pod rygorem utraty mandatu maj膮 obowi膮zek dokonania wyboru mi臋dzy dalszym zatrudnieniem w strukturach gminy b膮d藕 zachowaniem mandatu. Zgadzamy si臋 z argumentacj膮, 偶e konieczny jest okres dostosowawczy, 偶e istnieje nabyte prawo podmiotowe do sprawowania mandatu przez ca艂膮 kadencj臋, a zmiana tej sytuacji w trakcie trwania kadencji, w efekcie prowadz膮ca do konieczno艣ci z艂o偶enia mandatu, narusza to prawo, narusza te偶 zakaz dzia艂ania prawa wstecz. Cz臋sto te偶 w艣r贸d moich koleg贸w w贸jt贸w s艂ysza艂am opini臋, 偶e nowa regulacja ogranicza prawa niekt贸rych kategorii os贸b, odbieraj膮c im mo偶liwo艣膰 pe艂nienia mandatu radnego, czyli 偶e kwestionowany przepis narusza te偶 zasad臋 powszechno艣ci biernego prawa wyborczego (tutaj powo艂ywany by艂 art. 72 ust. 1 藵ma艂ej konstytucji藵), bo przecie偶 ogranicza prawo wybieralno艣ci pewnych grup os贸b.</u>
          <u xml:id="u-327.2" who="#PoselGrazynaKotowicz">Trybuna艂 Konstytucyjny w uzasadnieniu pisze, z czym pewno te偶 musimy si臋 zgodzi膰, 偶e omawiana regulacja ogranicza prawo do pracy zawarte w przepisach konstytucyjnych, poniewa偶 ogranicza mo偶liwo艣膰 wykonywania pracy ze wzgl臋du na sprawowanie przez dan膮 osob臋 mandatu radnego. Moi koledzy w贸jtowie, na przyk艂ad pan burmistrz z Limanowej, pan w贸jt z gminy Gr贸dek nad Dunajcem czy pani wiceprzewodnicz膮ca rady gminy w Gorlicach wskazywali, 偶e nowa regulacja narusza stabilno艣膰 rad, wynikaj膮c膮 z zasady ich kadencyjno艣ci, oraz 偶e zmuszanie radnych do rezygnacji z mandat贸w oznacza 艂amanie woli wyborc贸w, kt贸rzy na nich g艂osowali.</u>
          <u xml:id="u-327.3" who="#PoselGrazynaKotowicz">W 艣wietle tych argument贸w klub Polskiego Stronnictwa Ludowego b臋dzie g艂osowa艂, tak jak powiedzia艂am, za przyj臋ciem orzeczenia Trybuna艂u Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-327.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dzi臋kuj臋, pani pose艂.</u>
          <u xml:id="u-328.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przemawia艂a pani pose艂 Gra偶yna Kotowicz.</u>
          <u xml:id="u-328.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Prosz臋 pana pos艂a Jana Rokit臋 o zabranie g艂osu w imieniu klubu Unii Wolno艣ci. Nast臋pnym m贸wc膮 b臋dzie pan pose艂 Piotr Pankanin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#PoselJanRokita">Pani Marsza艂ek! Szanowni Pa艅stwo! M贸j klub z wielkim szacunkiem traktuje orzeczenia Trybuna艂u Konstytucyjnego i ma tak膮 naturaln膮 sk艂onno艣膰, a偶eby orzeczenia Trybuna艂u Konstytucyjnego w tej Izbie akceptowa膰, wychodz膮c z za艂o偶enia, 偶e czym pr臋dzej winny one sta膰 si臋 orzeczeniami ostatecznymi, nie kontrolowanymi przez Sejm. Taka te偶 jest w znacznej cz臋艣ci opinia cz艂onk贸w mojego klubu i w tej sprawie, wynikaj膮ca wszak偶e nie z przes艂anek dotycz膮cych tej ustawy, a z przes艂anek zasadniczych, dotycz膮cych rozstrzygni臋膰 Trybuna艂u Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-329.1" who="#PoselJanRokita">Chc臋 wszak偶e powiedzie膰, czego mo偶e nie spos贸b wyrazi膰 jeszcze bardziej dobitnie ni偶 uczyni艂 to sprawozdawca komisji odno艣nie do tej sprawy, i偶 w tym orzeczeniu Trybuna艂u Konstytucyjnego mamy do czynienia z sytuacj膮 ze wszech miar wyj膮tkow膮 i podejmuj膮c decyzj臋, Izba musi mie膰 艣wiadomo艣膰 chyba tak偶e do艣膰 wyj膮tkowej odpowiedzialno艣ci za swoj膮 decyzj臋. Oto bowiem nie mo偶na w 偶adnym razie doprowadza膰 do tego, by w efekcie po艂膮czenia decyzji kilku centralnych organ贸w pa艅stwowych, w tym wypadku s膮du konstytucyjnego i parlamentu, zrodzi艂 si臋 stan prawny, kt贸ry w system polityczny, system ustrojowy pa艅stwa wniesie wy艂膮cznie chaos i absurd. Orzeczenie Trybuna艂u Konstytucyjnego przyj臋te, ewentualnie przyj臋te, przez Izb臋, a nie zrealizowane - poniewa偶 mandaty tak czy owak wygasn膮 18 maja, tego jeste艣my wszyscy pewni, i nowe wybory si臋 odb臋d膮 - rodzi sytuacj臋, w kt贸rej przeci臋tnemu cz艂owiekowi, mieszka艅cowi naszego kraju, przeci臋tnemu radnemu wsp贸lne dzia艂anie s膮du konstytucyjnego i parlamentu zaczyna przypomina膰 (Tekst skre艣lony ze stenogramu przez wicemarsza艂ek Sejmu Olg臋 Krzy偶anowsk膮 na podstawie art. 103 ust. 1 regulaminu Sejmu) jaki艣 kawa艂, w ka偶dym razie co艣 kompletnie niepowa偶nego. Oto bowiem najpierw wprowadza si臋 pewne prawo, nast臋pnie s膮d stwierdza, 偶e jest ono niekonstytucyjne, nast臋pnie parlament przyjmuje i uznaje to, 偶e s膮d stwierdzi艂, i偶 jest ono niekonstytucyjne, po czym mimo wszystko tak czy owak to prawo wchodzi w 偶ycie. Oko艂o kilku tysi臋cy radnych w wyniku tego prawa traci mandat. Odbywaj膮 si臋 nowe wybory, kt贸re kosztuj膮 ile艣 tam pieni臋dzy. W wyniku czego ci sami radni mog膮 wej艣膰 z powrotem do tych samych rad, nadal wykonuj膮c swoje funkcje urz臋dnicze. Ewentualnie, co by by艂o jeszcze 艣mieszniejsze, w wyniku wybor贸w uzupe艂niaj膮cych mog膮 wej艣膰 do tych rad nowi radni, kt贸rzy niezw艂ocznie zatrudni膮 si臋 w urz臋dach b膮d藕 instytucjach podlegaj膮cych tym gminom. Niebezpiecze艅stwo, przed kt贸rym stoimy, to niebezpiecze艅stwo o艣mieszenia pa艅stwa. U偶ywam w tej sprawie do艣膰 mocnych s艂贸w po to, a偶eby ka偶dy z pa艅stwa przed decyzj膮, kt贸r膮 parlament b臋dzie jutro w tej materii musia艂 podj膮膰, zastanowi艂 si臋 nad tym, czy podejmujemy ryzyko o艣mieszenia pa艅stwa wobec przeci臋tnego obywatela. To, 偶e taka operacja w wyniku przyj臋cia orzeczenia Trybuna艂u nas czeka, to nie ulega najmniejszej w膮tpliwo艣ci. O艣mieszymy pa艅stwo jako ca艂o艣膰 i obawiam si臋, 偶e si臋 nie wyt艂umaczymy z takiego stanu rzeczy przed nikim. To jest pierwsza sprawa.</u>
          <u xml:id="u-329.2" who="#PoselJanRokita">Sprawa druga jest spraw膮 polemiczn膮. Pani pose艂 Kotowicz, przemawiaj膮ca w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego, przy omawianiu orzeczenia Trybuna艂u Konstytucyjnego dopu艣ci艂a si臋 paru chyba do艣膰 fundamentalnych nie艣cis艂o艣ci. Pani pose艂 odwo艂a艂a si臋 mianowicie do przes艂anek, kt贸re przywo艂a艂y gminy i sejmiki w swoich skargach do Trybuna艂u Konstytucyjnego. Tam, gdzie by艂a mowa o naruszeniu prawa pracy, o dzia艂aniu prawa wstecz i kilku jeszcze innych zarzutach konstytucyjnych, kt贸re pani pose艂 by艂a 艂askawa cytowa膰. Wszystkie te zarzuty, kt贸re pani cytowa艂a, zosta艂y przez Trybuna艂 nie - jak pani powiedzia艂a - uznane, ale odrzucone. Trybuna艂 uzna艂 tylko jeden, i to ze zdaniem odr臋bnym s臋dziego Kolasi艅skiego, ten m贸wi膮cy o kwestii, kt贸ra w gruncie rzeczy jest prawnie do艣膰 w膮tpliwa - o destabilizacji kadencji, o sprzeczno艣ci z zasad膮 kadencyjno艣ci rad. Oczywi艣cie pozostaje otwarte pytanie, czy rzeczywi艣cie to, 偶e mandat cz臋艣ci radnych w toku kadencji wygasa, jest sprzeczne z ide膮 kadencyjno艣ci, czy nie. Wiemy przecie偶, 偶e mandaty radnych wygasa膰 mog膮 w szeregu innych instytucji prawnych, a wybory uzupe艂niaj膮ce do rad nie jest to tryb, kt贸ry by艂by jakim艣 trybem nadzwyczajnym, nie znanym polskiej procedurze - jest to normalny tryb uzupe艂niania rad samorz膮dowych w toku kadencji. Orzeczenie Trybuna艂u pod tym wzgl臋dem ma zatem niew膮tpliwie racje prawne podzielone.</u>
          <u xml:id="u-329.3" who="#PoselJanRokita">Ale nie to jest istot膮 rzeczy. I nie jest istot膮 rzeczy sp贸r merytoryczny. W moim przekonaniu pytanie, przed kt贸rym stoimy, jest nast臋puj膮ce: Czy jeste艣my gotowi podj膮膰 ryzyko o艣mieszenia porz膮dku prawnego wobec przeci臋tnego obywatela, bo w tej sprawie po raz pierwszy 艂膮czne dzia艂ania Trybuna艂u Konstytucyjnego i parlamentu mog膮 doprowadzi膰 do o艣mieszenia pa艅stwa.</u>
          <u xml:id="u-329.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dzi臋kuj臋, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-330.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przemawia艂 pan pose艂 Jan Rokita.</u>
          <u xml:id="u-330.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Prosz臋 pana pos艂a Piotra Pankanina o zabranie g艂osu w imieniu klubu Unii Pracy.</u>
          <u xml:id="u-330.3" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Jest to ostatni ze zg艂oszonych m贸wc贸w.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#PoselPiotrPankanin">Pani Marsza艂ek! Panie Pos艂anki! Panowie Pos艂owie! Po raz pierwszy w ci膮gu dwu kadencji, w kt贸rych uczestnicz臋 w pracach Sejmu, znalaz艂em si臋 w sytuacji pe艂nego dyskomfortu. Ot贸偶 musz臋 zakomunikowa膰 Wysokiej Izbie w imieniu w艂asnego klubu stanowisko, kt贸re reprezentujemy do艣膰 pryncypialnie i w spos贸b nieust臋pliwy. Ot贸偶 mimo 偶e normy konstytucyjne w tej chwili dozwalaj膮 odrzuca膰 orzeczenia Trybuna艂u Konstytucyjnego, chcieli艣my si臋 wpisa膰 jako klub parlamentarny w ten nowy ju偶 obyczaj - mimo 偶e, jak powiadam, konstytucja tego jeszcze nie nakazuje - nieodrzucania orzecze艅 Trybuna艂u Konstytucyjnego. M贸j dyskomfort polega na tym, 偶e ot贸偶 po raz pierwszy mam ochot臋 g艂osowa膰 zupe艂nie inaczej, z tej prostej przyczyny, 偶e nie zgadzam si臋 z orzeczeniem Trybuna艂u Konstytucyjnego i wydaje mi si臋, 偶e stanowisko pana s臋dziego Kolasi艅skiego jest mi najbli偶sze w tej sytuacji, kt贸ra zaistnia艂a. Poniewa偶 za艣 wypowiadanie si臋 po panu po艣le Rokicie zawsze jest do艣膰 du偶ym dyskomfortem, bo wyczerpuje on wszystkie mo偶liwe argumenty, kt贸rych chcia艂oby si臋 u偶y膰, pozwol臋 sobie zwr贸ci膰 uwag臋 na inny aspekt tej sprawy.</u>
          <u xml:id="u-331.1" who="#PoselPiotrPankanin">Prosz臋 pa艅stwa, ot贸偶 ustawa ta funkcjonuje od jesieni ub. r. Ten sze艣ciomiesi臋czny okres na podj臋cie decyzji rzeczywi艣cie by艂 wykorzystany na do艣膰 szerok膮 dyskusj臋. Sam bra艂em udzia艂 w takich dyskusjach na terenie kraju. Natomiast zdziwi艂o mnie w tej sprawie jedno - milczenie Urz臋du Rady Ministr贸w. Prosz臋 pa艅stwa, bez wzgl臋du na to, czy ta ustawa by艂a inicjatyw膮 rz膮dow膮, czy poselsk膮 (a by艂a to inicjatywa poselska), to z inicjatywy poselskiej zmieniono tre艣膰 ustawy o samorz膮dzie, wprowadzaj膮c przepis uniemo偶liwiaj膮cy 艂膮czenie pracy w radzie czy kierowanie jednostk膮 administracyjn膮 gminy z funkcj膮 radnego, i by艂o wiadomo, jakie mog膮 by膰 konsekwencje zaskar偶enia tych przepis贸w do Trybuna艂u Konstytucyjnego. Zreszt膮 te zaskar偶enia trwa艂y do艣膰 d艂ugo, bo kierowane do Trybuna艂u by艂y ju偶 mniej wi臋cej od pocz膮tku roku. Ze strony rz膮dowej nie zauwa偶y艂em 偶adnej reakcji. Wystarczy艂o nieco uruchomi膰 wyobra藕ni臋. Mnie si臋 wydaje, 偶e ze strony URM mog艂y zosta膰 ju偶 poczynione pewne kroki, kt贸re by tej sytuacji jako艣 zapobieg艂y. Co prawda na skutek ci膮g艂ego nap艂ywania kolejnych wniosk贸w do Trybuna艂u, Trybuna艂 w do艣膰 p贸藕nym terminie (gdy si臋 ma na wzgl臋dzie 18 maja) rozpatrzy艂 te skargi. Podejrzewam, 偶e one nap艂ywa艂yby jeszcze, gdyby to odwleka膰. Trybuna艂 podj膮艂 decyzj臋 w takiej sytuacji, w kt贸rej w艂a艣ciwie nie bardzo wiem, czy jest mo偶liwo艣膰... Prawdopodobnie takiej mo偶liwo艣ci nie ma, 偶eby w tej chwili zareagowa膰 inicjatyw膮 legislacyjn膮, w tej sytuacji, kt贸ra nast膮pi. Sytuacja ta b臋dzie za艣 niezwykle burleskowa. Nie chcia艂bym w tej chwili powtarza膰 argument贸w, kt贸re ju偶 tutaj pad艂y, ale one powoduj膮, 偶e ona b臋dzie za ka偶dym razem sytuacj膮 do o艣mieszenia. I zak艂adaj膮c, 偶e jutro przyjmiemy orzeczenie Trybuna艂u Konstytucyjnego, ten fakt wcale tej burleskowej sytuacji nie zmieni, z tej prostej przyczyny, 偶e b臋dzie si臋 dzia艂o to wszystko, o czym ju偶 dzisiaj m贸wi艂 pan pose艂 Rokita.</u>
          <u xml:id="u-331.2" who="#PoselPiotrPankanin">Prosz臋 pa艅stwa, czy jest mo偶liwo艣膰 zapobie偶enia temu? Nie wiem. Sejm musia艂by dokona膰 cudu i w ci膮gu paru dni, dos艂ownie paru dni doprowadzi膰 do zmiany tego przepisu prawnego, poniewa偶 zgodnie z konstytucj膮 mamy na to czas, m贸wi臋 tutaj o Sejmie, na to, do czego nas zobowi膮zuje to orzeczenie Trybuna艂u, 6 miesi臋cy. Przez te 6 miesi臋cy naprawd臋 mo偶e nast膮pi膰 du偶a kompromitacja i parlamentu, i rz膮du, i niestety mo偶e r贸wnie偶 to zaszkodzi膰 strukturom samorz膮dowym, poniewa偶 dla przeci臋tnego obywatela, przeci臋tnego wyborcy, cz臋sto r贸wnie偶 i radnego sytuacja, kt贸ra zaistnieje, b臋dzie zupe艂nie niezrozumia艂a. Tak 偶e z ogromn膮 przykro艣ci膮 musz臋 stwierdzi膰, 偶e nie wiem, jak b臋d膮 koledzy klubowi jutro g艂osowa膰. Musz臋 to pozostawi膰 ich sumieniu.</u>
          <u xml:id="u-331.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dzi臋kuj臋, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-332.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przemawia艂 pan pose艂 Piotr Pankanin.</u>
          <u xml:id="u-332.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Prosz臋 bardzo pana pos艂a Eugeniusza Janu艂臋 o zabranie g艂osu w imieniu Poselskiego Ko艂a - Nowa Demokracja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#PoselEugeniuszJanula">Pani Marsza艂ek! Wysoka Izbo! Zosta艂y przedstawione argumenty dw贸ch stron, z tym, 偶e o ile z jednej strony pad艂y g艂贸wnie argumenty natury humanitarnej, jak i podpieraj膮ce prawomocno艣膰 mandat贸w wybranych radnych, z drugiej pad艂y argumenty natury prawnej. Podobnie jak inne ugrupowania jeste艣my za tym, 偶eby orzeczenia Trybuna艂u Konstytucyjnego by艂y orzeczeniami ostatecznymi. Jak s膮dz臋, zar贸wno w parlamencie, jak i poza parlamentem, nie mo偶e by膰 na ten temat sporu. Tym razem jednak przyj臋cie orzeczenia wprowadzi艂oby oczywisty chaos prawny, a w naszym d膮偶eniu do pa艅stwa prawa parlament jest m.in. w艂a艣nie po to, 偶eby tego chaosu unika膰. St膮d te偶 Nowa Demokracja b臋dzie g艂osowa艂a za oddaleniem orzeczenia Trybuna艂u Konstytucyjnego. Argumenty natury prawnej, ca艂膮 argumentacj臋 przedstawi艂 pan pose艂 sprawozdawca po艂膮czonych komisji i t臋 argumentacj臋 popieramy.</u>
          <u xml:id="u-333.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dzi臋kuj臋 bardzo, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-334.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przemawia艂 pan pose艂 Eugeniusz Janu艂a.</u>
          <u xml:id="u-334.2" who="#PoselKazimierzPantak">(W kwestii formalnej.)</u>
          <u xml:id="u-334.3" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">W kwestii formalnej, prosz臋 bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-335">
          <u xml:id="u-335.0" who="#PoselKazimierzPantak">Pani Marsza艂ek! Wnosz臋 o skre艣lenie z protok贸艂u s艂贸w, kt贸re tu pad艂y, 偶e szanuj膮c orzeczenie Trybuna艂u Konstytucyjnego o艣mieszamy pa艅stwo i jest to burleska itd. Ostatnio bardzo modne jest naigrawanie si臋 z orzeczenia niezawis艂ego, niezale偶nego prokuratora Rzeczypospolitej Polskiej, ale wobec niezawis艂ego s膮du, i to w tej Izbie, w sytuacji gdy niekt贸rzy chc膮 uszanowa膰 orzeczenie niezawis艂ego s膮du Rzeczypospolitej, takie epitety s膮 nie do przyj臋cia. Dlatego prosz臋 o wykre艣lenie tych s艂贸w z protok贸艂u.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-336">
          <u xml:id="u-336.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Panie po艣le, nie podejm臋 tej decyzji w tej chwili, dlatego 偶e musz臋 si臋 zapozna膰 ze stenogramem. O ile rozumiem, to si臋 odnosi艂o nie do Trybuna艂u, lecz do ewentualnego podj臋cia decyzji przez Wysok膮 Izb臋. Przyjrz臋 si臋 stenogramowi i powiadomi臋 pana pos艂a, jak膮 decyzj臋 jako prowadz膮ca podj臋艂am.</u>
          <u xml:id="u-336.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Prosz臋 bardzo, w jakim trybie, panie po艣le?</u>
          <u xml:id="u-336.2" who="#PoselRomanEdwardBorek">(Z zapytaniem, pani marsza艂ek.)</u>
          <u xml:id="u-336.3" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Do pos艂a sprawozdawcy, tak?</u>
          <u xml:id="u-336.4" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Prosz臋 bardzo, panie po艣le.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-337">
          <u xml:id="u-337.0" who="#PoselRomanEdwardBorek">Pani Marsza艂ek! Panie i Panowie Pos艂owie! Zak艂adam, 偶e jutro Izba przyjmuje orzeczenie Trybuna艂u Konstytucyjnego i jest to jakby przyznanie si臋 do pomy艂ki parlamentu, pomy艂ki w tej ustawie.</u>
          <u xml:id="u-337.1" who="#PoselRomanEdwardBorek">Mam pytania do pana pos艂a sprawozdawcy. Z moich danych wiem, 偶e w niekt贸rych gminach odby艂y si臋 wybory. W zwi膮zku z powy偶szym, co w tej sytuacji? Czy radny, kt贸ry zosta艂 w pewnym sensie ustaw膮 sejmow膮 przymuszony do zdania mandatu, ma prawo ro艣ci膰 pretensje prawne, finansowe i do kogo? Nast臋pne pytanie pozostaje w kontek艣cie wypowiedzi pana pos艂a Pa艅taka, kt贸ry zasugerowa艂 jakoby wzi臋cie bezp艂atnego urlopu na nie okre艣lony w艂a艣ciwie czas - miesi膮ca, dw贸ch - w przypadku nowelizacji tej ustawy. Ale ja zak艂adam, 偶e ci radni musz膮 z czego艣 偶y膰, w zwi膮zku z powy偶szym nie bior膮 urlopu bezp艂atnego, a trac膮 mandat w dniu 17 maja. W okr臋gach jednomandatowych faktycznie wybory mog膮 by膰 pewn膮 formalno艣ci膮, bo nie musz膮 si臋 w og贸le odbywa膰, je艣li nie b臋dzie kandydat贸w. Czy w tym wypadku osoba, kt贸ra traci mandat, jest nadal kandydatem na radnego, czy nie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-338">
          <u xml:id="u-338.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dzi臋kuj臋, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-338.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Lista pos艂贸w zapisanych do g艂osu zosta艂a wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-338.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Prosz臋 bardzo pana pos艂a sprawozdawc臋 o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-339">
          <u xml:id="u-339.0" who="#PoselPiotrBuczkowski">Pani Marsza艂ek! Wysoka Izbo! Panie Po艣le! Wczoraj w艂a艣nie te argumenty tak偶e pada艂y, tzn. to, o czym m贸wi艂 tak szeroko pan pose艂 Rokita. To s膮 w艂a艣nie konsekwencje przyj臋cia orzeczenia Trybuna艂u Konstytucyjnego. Oto b臋dziemy mieli sytuacj臋 tak膮, 偶e w stosunku do tych radnych, kt贸rzy z艂o偶yli mandaty tam, gdzie odby艂y si臋 wybory uzupe艂niaj膮ce b膮d藕 s膮 w toku, b臋dziemy mieli dw贸ch radnych na jeden mandat, i b臋dzie to pe艂na podstawa do tego, 偶eby zaskar偶y膰 do naczelnego s膮du, bo chyba taka jest procedura, wybory, i... To znaczy nie wiem, nie jestem w stanie tego ogarn膮膰 swoj膮 wyobra藕ni膮. Nie jestem prawnikiem, pan pose艂 Pa艅tak by膰 mo偶e szerzej to widzi. Nie jestem w stanie ogarn膮膰 skali zamieszania, jaka w tym przypadku powstanie. A na to wskazywa艂em referuj膮c dyskusj臋 na posiedzeniu komisji.</u>
          <u xml:id="u-339.1" who="#PoselPiotrBuczkowski">Co do nast臋pnej sprawy, to oczywi艣cie jest mo偶liwa taka sytuacja, 偶e w okr臋gu jednomandatowym nie zg艂osi si臋 偶aden inny kandydat, aczkolwiek musz臋 powiedzie膰, 偶e popularno艣膰 w艂adz lokalnych stale wzrasta, i je偶eli por贸wnamy pierwsz膮 i drug膮 kadencj臋, to znacznie wi臋cej ch臋tnych do kandydowania by艂o w drugiej kadencji. Ale teoretycznie jest mo偶liwa sytuacja, w kt贸rej ten radny b臋dzie jedynym kandydatem, i nie trzeba wtedy przeprowadza膰 wybor贸w uzupe艂niaj膮cych. Natomiast do niego stosuj膮 si臋 ju偶 przepisy ustawy dotycz膮ce zakazu zatrudniania. Tak 偶e w艂a艣ciwie nic si臋 nie uzyska. Art. 24a jednoznacznie m贸wi, 偶e w tym wypadku w ci膮gu 7 dni od uzyskania mandatu, w chwili uprawomocnienia si臋 wybor贸w radny jest obowi膮zany z艂o偶y膰 mandat albo wzi膮膰 urlop bezp艂atny. Taka jest sytuacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-340">
          <u xml:id="u-340.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dzi臋kuj臋 panu pos艂owi sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-340.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Rozumiem, 偶e nie ma wi臋cej pyta艅.</u>
          <u xml:id="u-340.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Zamykam dyskusj臋.</u>
          <u xml:id="u-340.3" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Do g艂osowania nad tym punktem porz膮dku dziennego przyst膮pimy jutro rano.</u>
          <u xml:id="u-340.4" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dzi臋kuj臋 bardzo.</u>
          <u xml:id="u-340.5" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przyst臋pujemy do rozpatrzenia punktu 13 porz膮dku dziennego: Pierwsze czytanie rz膮dowego projektu ustawy Prawo o ruchu drogowym (druk nr 1624).</u>
          <u xml:id="u-340.6" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Prosz臋 o zabranie g艂osu ministra transportu i gospodarki morskiej pana Bogus艂awa Liberadzkiego w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-341">
          <u xml:id="u-341.0" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">Pani Marsza艂ek! Panie Pos艂anki! Panowie Pos艂owie! Mam zaszczyt z upowa偶nienia Rady Ministr贸w przedstawi膰 rz膮dowy projekt ustawy Prawo o ruchu drogowym. Projekt ten w naszym przekonaniu wychodzi naprzeciw oczekiwaniom spo艂ecznym zwi膮zanym przede wszystkim z poczuciem wzrastaj膮cego zagro偶enia bezpiecze艅stwa w zakresie ruchu drogowego oraz obrotu pojazdami. Znalaz艂o to sw贸j wyraz mi臋dzy innymi we wnoszonych w ubieg艂ym roku do laski marsza艂kowskiej poselskich projektach ustawy zmieniaj膮cych ustaw臋 Prawo o ruchu drogowym.</u>
          <u xml:id="u-341.1" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">Za艂o偶enia do projektu przedstawianej ustawy, a nast臋pnie sam projekt poddano szerokim konsultacjom w pozarz膮dowych o艣rodkach zwi膮zanych z tematyk膮 bezpiecze艅stwa ruchu drogowego, takich jak instytuty naukowe, wy偶sze uczelnie, zrzeszenia i stowarzyszenia, zwi膮zki, a tak偶e organizacje spo艂eczne. Za艂o偶enia te i projekt by艂y te偶 konsultowane na obszarze ca艂ego kraju, g艂贸wnie poprzez wydzia艂y komunikacji podlegaj膮ce administracji terenowej oraz przez wojew贸dzkie wydzia艂y ruchu drogowego Policji, za po艣rednictwem Biura Ruchu Drogowego Komendy G艂贸wnej Policji. Projekt by艂 opiniowany przez o艣rodki zwi膮zane z Rad膮 Bezpiecze艅stwa Ruchu Drogowego. Przy konstruowaniu poszczeg贸lnych rozwi膮za艅 merytorycznych w du偶ym stopniu korzystano z do艣wiadcze艅 i rozwi膮za艅 przyj臋tych w krajach Wsp贸lnoty Europejskiej. Projekt przeszed艂 uzgodnienia mi臋dzyresortowe, uzyska艂 akceptacj臋 Komitetu Spo艂eczno-Politycznego Rady Ministr贸w i zosta艂 przyj臋ty przez rz膮d. Do projektu, kt贸ry wnosz臋, do艂膮czono jako materia艂 informacyjny tak偶e projekty istotnych akt贸w wykonawczych ministr贸w: transportu i gospodarki morskiej, spraw wewn臋trznych oraz zdrowia i opieki spo艂ecznej.</u>
          <u xml:id="u-341.2" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">Projekt ustawy Prawo o ruchu drogowym zak艂ada jako pierwszoplanowy cel popraw臋 bezpiecze艅stwa ruchu drogowego oraz popraw臋 bezpiecze艅stwa w zakresie obrotu pojazdami u偶ywanymi. Oczywi艣cie nale偶y sobie zdawa膰 spraw臋, i偶 zmiany legislacyjne nie spowoduj膮 jeszcze, same przez si臋, osi膮gni臋cia zamierzonych cel贸w, niemniej maj膮 one stanowi膰 podstaw臋 formalnoprawn膮 dzia艂a艅 zmierzaj膮cych do ich osi膮gni臋cia.</u>
          <u xml:id="u-341.3" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">Niech mi b臋dzie wolno kr贸tko scharakteryzowa膰 projekt wnoszonej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-341.4" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">W zakresie poprawy bezpiecze艅stwa ruchu drogowego proponuje si臋:</u>
          <u xml:id="u-341.5" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">- zmiany w szeroko poj臋tych zasadach ruchu drogowego,</u>
          <u xml:id="u-341.6" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">- zwi臋kszenie wymaga艅 wobec os贸b kieruj膮cych pojazdami,</u>
          <u xml:id="u-341.7" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">- podniesienie kwalifikacji os贸b kieruj膮cych pojazdami,</u>
          <u xml:id="u-341.8" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">- poprawienie stanu technicznego pojazd贸w,</u>
          <u xml:id="u-341.9" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">- zwi臋kszenie uprawnie艅 organ贸w kontroli ruchu drogowego.</u>
          <u xml:id="u-341.10" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">Charakteryzuj膮c zmiany w zasadach ruchu drogowego, nale偶y stwierdzi膰, i偶 nie b臋d膮 one rewolucyjne. Wynika to z faktu przyj臋cia przez Polsk臋 konwencji o ruchu drogowym sporz膮dzonej w Wiedniu w 1968 r. Powoduje to, i偶 polskie przepisy, zar贸wno dotychczasowe, jak i projektowane, musz膮 odpowiada膰 przepisom zawartym we wspomnianej konwencji. W艣r贸d najwa偶niejszych zmian nale偶y wskaza膰 zmiany w zakresie dopuszczalnych pr臋dko艣ci oraz zmiany w zasadach u偶ywania 艣wiate艂 zewn臋trznych. Proponuje si臋 ograniczenie pr臋dko艣ci na obszarze zabudowanym do 50 km/h, z mo偶liwo艣ci膮 podwy偶szania jej znakami drogowymi. Poza obszarem zabudowanym projekt zak艂ada na drogach dwujezdniowych o co najmniej dw贸ch pasach przeznaczonych dla ka偶dego kierunku ruchu zwi臋kszenie pr臋dko艣ci dla samochod贸w osobowych z 90 do 100 km/h; dla autobus贸w, samochod贸w ci臋偶arowych, samochod贸w osobowych z przyczep膮 lekk膮, pojazd贸w cz艂onowych i ci膮gnik贸w siod艂owych - z 70 do 80 km/h. Wynika to z tego, i偶 z regu艂y chcemy osi膮gn膮膰 wi臋ksz膮 p艂ynno艣膰 ruchu na prawym pasie ruchu. Zwi臋kszone dopuszczalne pr臋dko艣ci nie dotyczy艂yby jednak autobus贸w regularnych linii komunikacyjnych, z wyj膮tkiem linii ekspresowych, autobus贸w przewo偶膮cych zorganizowane grupy dzieci oraz pojazd贸w przewo偶膮cych 艂adunki niebezpieczne. Zak艂adamy tak偶e w projekcie podniesienie szybko艣ci na autostradach do 120 km/h.</u>
          <u xml:id="u-341.11" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">Zmiany w zakresie u偶ywania 艣wiate艂 zewn臋trznych polegaj膮 g艂贸wnie na przed艂u偶eniu obowi膮zuj膮cego dotychczas od listopada do lutego przepisu dotycz膮cego u偶ywania 艣wiate艂 mijania oraz w pa藕dzierniku - 艣wiate艂 do jazdy dziennej. U偶ywanie 艣wiate艂 drogowych w okresie od zmierzchu do 艣witu dozwolone b臋dzie na ka偶dej nie o艣wietlonej drodze, a nie - jak dotychczas - tylko poza obszarem zabudowanym.</u>
          <u xml:id="u-341.12" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">W艣r贸d innych zmian w zasadach ruchu mo偶na wymieni膰: zlikwidowanie przepisu nakazuj膮cego ust膮pienie pierwsze艅stwa przejazdu przez kieruj膮cego, kt贸ry wykonuje manewr zawracania, pojazdom wje偶d偶aj膮cym na skrzy偶owanie z drogi podporz膮dkowanej, wprowadzenie obowi膮zku zachowania szczeg贸lnej ostro偶no艣ci przy przeje偶d偶aniu obok pojazd贸w, w kt贸rych prowadzona jest nauka jazdy, wprowadzenie na obszarze zabudowanym zakazu postoju poza specjalnymi parkingami pojazd贸w o dopuszczalnej masie ca艂kowitej powy偶ej 16 t i pojazd贸w o d艂ugo艣ci przekraczaj膮cej 12 m.</u>
          <u xml:id="u-341.13" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">W艣r贸d nowych wymaga艅 wobec kieruj膮cych pragn臋 wymieni膰: podwy偶szenie wieku, od kt贸rego mo偶na b臋dzie uzyska膰 prawo jazdy kategorii B, z 17 do 18 lat, wprowadzenie obowi膮zkowych okresowych bada艅 lekarskich os贸b kieruj膮cych pojazdami o dopuszczalnej masie ca艂kowitej powy偶ej 16 t oraz kierowc贸w maj膮cych wi臋cej ni偶 70 lat, a tak偶e wprowadzenie wymogu posiadania odpowiedniej praktyki w kierowaniu pojazdem przez kieruj膮cych pojazdami o dopuszczalnej masie ca艂kowitej powy偶ej 16 t.</u>
          <u xml:id="u-341.14" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">W艣r贸d zmian zmierzaj膮cych do podniesienia kwalifikacji kieruj膮cych na pierwszym miejscu pragn臋 wymieni膰 zaproponowany nowy system szkolenia os贸b ubiegaj膮cych si臋 o uprawnienia do kierowania pojazdami. Ten nowy system zak艂ada przyj臋cie minimalnych wymog贸w, kt贸re powinny by膰 spe艂nione przez o艣rodki szkolenia, oraz dopuszczenie do dzia艂alno艣ci szkoleniowej jedynie tych o艣rodk贸w, kt贸re b臋d膮 mie膰 upowa偶nienie wydane przez kierownika urz臋du rejonowego. Organy administracji pa艅stwowej uzyska膰 maj膮 mo偶liwo艣膰 kontroli dokumentacji i bie偶膮cej dzia艂alno艣ci o艣rodk贸w szkolenia. Ponadto organy te b臋d膮 mog艂y cofa膰 upowa偶nienie do szkolenia, kierowa膰 zatrudnionych w o艣rodku instruktor贸w na egzamin kwalifikacyjny, a tak偶e skre艣la膰 instruktor贸w z ewidencji w przypadku stwierdzenia nieprawid艂owo艣ci, np. gdy instruktor dopu艣ci艂 si臋 naruszenia przepis贸w o szkoleniu czy podpisa艂 dokumentacj臋 zwi膮zan膮 ze szkoleniem niezgodnie z rzeczywistym stanem.</u>
          <u xml:id="u-341.15" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">Z nowym systemem szkolenia zwi膮zana jest po艣rednio propozycja uregulowania warunk贸w organizacji egzamin贸w pa艅stwowych dla os贸b ubiegaj膮cych si臋 o uprawnienia do kierowania pojazdami. Proponuje si臋 wprowadzenie egzamin贸w pa艅stwowych w zakresie prawa jazdy kategorii A, B, C, D, E w wojew贸dzkich o艣rodkach ruchu drogowego utworzonych przez wojewod臋. O艣rodki te mog艂yby by膰 tworzone w miastach wojew贸dzkich i w miastach o liczbie mieszka艅c贸w powy偶ej 100 tys.</u>
          <u xml:id="u-341.16" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">Egzaminy pa艅stwowe w zakresie prawa jazdy kategorii T oraz karty rowerowej, motorowerowej i wo藕nicy prowadzone by艂yby w o艣rodkach egzaminowania wyznaczonych przez kierownik贸w urz臋d贸w rejonowych.</u>
          <u xml:id="u-341.17" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">Egzaminy w zakresie prawa jazdy kategorii trolejbusowej oraz pozwolenia do kierowania tramwajem odbywa艂yby si臋 w upowa偶nionych zak艂adach komunikacji publicznej.</u>
          <u xml:id="u-341.18" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">Proponuje si臋, aby organy administracji pa艅stwowej prowadz膮ce nadz贸r nad egzaminowaniem mia艂y odpowiednie uprawnienia w zakresie zawieszania dzia艂alno艣ci o艣rodka egzaminowania, kierowania egzaminator贸w na odpowiedni egzamin sprawdzaj膮cy kwalifikacje, a tak偶e skre艣lania egzaminator贸w z ewidencji, np. wtedy gdy egzaminator naruszy zasad臋 lub warunki egzaminowania albo podpisze dokumentacj臋 zwi膮zan膮 z egzaminem niezgodnie z rzeczywistym stanem.</u>
          <u xml:id="u-341.19" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">Egzaminy pa艅stwowe w zakresie praw jazdy kategorii A, B,C, D i E maj膮 przeprowadza膰 wy艂膮cznie zawodowi egzaminatorzy.</u>
          <u xml:id="u-341.20" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">W odniesieniu do stanu technicznego pojazd贸w projekt zak艂ada zwi臋kszenie cz臋stotliwo艣ci bada艅 technicznych pojazd贸w u偶ywanych do szkolenia i egzaminowania, pojazd贸w u偶ywanych do transportu mi臋dzynarodowego oraz pojazd贸w zasilanych gazem. Zak艂adamy tak偶e wprowadzenie rejonizacji wykonywania bada艅 technicznych polegaj膮cej na obowi膮zku przeprowadzenia badania na terenie wojew贸dztwa, gdzie pojazd jest zarejestrowany.</u>
          <u xml:id="u-341.21" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">Badanie techniczne pojazdu z zamontowanym na sta艂e urz膮dzeniem technicznym podlegaj膮cym dozorowi technicznemu uzale偶niono od uzyskania odpowiedniego dokumentu stwierdzaj膮cego sprawno艣膰 urz膮dzenia technicznego.</u>
          <u xml:id="u-341.22" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">Proponuje si臋 ponadto wprowadzenie zakazu pierwszej rejestracji tzw. sk艂adak贸w oraz tych typ贸w samochod贸w, na kt贸re nie wydano 艣wiadectwa homologacji.</u>
          <u xml:id="u-341.23" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">W zakresie zwi臋kszenia uprawnie艅 organ贸w kontroli ruchu drogowego proponuje si臋, by policja mog艂a uniemo偶liwi膰 korzystanie z pojazdu w przypadku, gdy jego posiadacz nie op艂aci艂 b膮d藕 nie zawar艂 umowy ubezpieczenia od odpowiedzialno艣ci cywilnej lub gdy stan techniczny pojazdu, 艂adunek, masa lub naciski osi powoduj膮 uszkodzenia drogi. W tych przypadkach pojazd m贸g艂by by膰 usuni臋ty z drogi.</u>
          <u xml:id="u-341.24" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">Ponadto proponuje si臋, aby policja mog艂a zatrzymywa膰 prawo jazdy w razie: podejrzenia, 偶e zosta艂o pope艂nione wykroczenie, w wyniku kt贸rego kieruj膮cy mo偶e zosta膰 skierowany na egzamin sprawdzaj膮cy kwalifikacje, np. kieruj膮cy uzyska艂 s艂ynne ju偶 21 punkt贸w; tak偶e gdy wobec kieruj膮cego orzeczono zakaz prowadzenia pojazd贸w lub wydano decyzj臋 o cofni臋ciu praw jazdy lub gdy wydane zosta艂o wobec niego postanowienie lub decyzja o zatrzymaniu prawa jazdy.</u>
          <u xml:id="u-341.25" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">Projekt przewiduje obligatoryjne cofni臋cie prawa jazdy, je偶eli kierowca wielokrotnie naruszy przepisy i zasady ruchu drogowego w ci膮gu pierwszego roku od dnia uzyskania po raz pierwszy prawa jazdy.</u>
          <u xml:id="u-341.26" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">Jako kolejny wa偶ny cel projektu ustawy zmieniaj膮cej ustaw臋 Prawo o ruchu drogowym przyj臋to utrudnienie obrotu pojazdami pochodz膮cymi z kradzie偶y. 艢wiadomie u偶ywamy w uzasadnieniu sformu艂owania 藵utrudnienie藵, jako i偶 ze wzgl臋du na bezpiecze艅stwo procesowe boimy si臋 m贸wi膰 o uniemo偶liwieniu b膮d藕 wyeliminowaniu. W tym celu projekt przewiduje wprowadzenie nowego dodatkowego dokumentu: karty pojazdu. Takie rozwi膮zanie zreszt膮 zosta艂o zaproponowane w poselskim projekcie ustawy zmieniaj膮cej ustaw臋 Prawo o ruchu drogowym. Karta pojazdu ma dokumentowa膰 wszelkie wa偶ne zdarzenia zwi膮zane z pojazdem, takie jak: zmiana kolejnych w艂a艣cicieli, zmiany konstrukcyjne, istotne przer贸bki w wyniku wypadku, zmiana koloru itd. W karcie pojazdu znale藕膰 si臋 maj膮 tak偶e adnotacje o ewentualnym ustanowieniu zastawu bankowego na poje藕dzie. Ponadto proponuje si臋 utworzenie centralnego rejestru pojazd贸w umo偶liwiaj膮cego przez ca艂膮 dob臋 i na terenie ca艂ego kraju 艂atwy dost臋p do informacji na temat ka偶dego pojazdu zarejestrowanego w Polsce. Dost臋p ten by艂by mo偶liwy dla zainteresowanych urz臋d贸w i ka偶dej ze s艂u偶b, takich jak: Policja, Stra偶 Graniczna, s艂u偶by celne. Umo偶liwi to w przysz艂o艣ci identyfikacj臋 ka偶dego pojazdu ju偶 na drodze, nawet w trakcie rutynowej kontroli drogowej lub w trakcie przekraczania granicy pa艅stwa polskiego. Zak艂ada si臋, i偶 odp艂atny dost臋p do rejestru mia艂yby podmioty prowadz膮ce dzia艂alno艣膰 gospodarcz膮, takie jak firmy ubezpieczeniowe, autokomisy, organizatorzy gie艂d samochodowych i inni zainteresowani, konkretnie okre艣leni w stosownym rozporz膮dzeniu. Aby stworzy膰 w pe艂ni zabezpieczony i prawid艂owo funkcjonuj膮cy system, projekt zak艂ada zakaz przekazywania zada艅 w zakresie rejestracji i ewidencji pojazd贸w organom samorz膮dowym, z wyj膮tkiem miast powy偶ej 100 tys. mieszka艅c贸w.</u>
          <u xml:id="u-341.27" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">Projekt zawiera ponadto wiele zmian wynikaj膮cych z konieczno艣ci dostosowania norm prawnych do obecnej sytuacji spo艂eczno-gospodarczej oraz zmian wynikaj膮cych z nieprawid艂owego sformu艂owania dotychczasowych zapis贸w lub zbyt w膮skich delegacji do wydania akt贸w normatywnych. Jest to zatem zas贸b i zakres nowych rozwi膮za艅, kt贸re spowodowa艂y, i偶 wyst臋pujemy do Wysokiej Izby z ustaw膮 Prawo o ruchu drogowym oraz z projektami podstawowych akt贸w wykonawczych.</u>
          <u xml:id="u-341.28" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">Pani marsza艂ek, Wysoka Izbo, wnosz臋 o przyj臋cie tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-341.29" who="#MinisterTransportuIGospodarkiMorskiejBoguslawLiberadzki">Dzi臋kuj臋 uprzejmie za uwag臋.</u>
          <u xml:id="u-341.30" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-342">
          <u xml:id="u-342.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dzi臋kuj臋, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-342.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przemawia艂 minister transportu i gospodarki morskiej pan Bogus艂aw Liberadzki.</u>
          <u xml:id="u-342.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Sejm ustali艂 w debacie nad tym punktem porz膮dku dziennego podzia艂 czasu pomi臋dzy kluby i ko艂a jak w debacie kr贸tkiej, tj. w granicach od 4 do 39 minut.</u>
          <u xml:id="u-342.3" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Otwieram dyskusj臋.</u>
          <u xml:id="u-342.4" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Pierwszego prosz臋 o zabranie g艂osu pana pos艂a Grzegorza Gruszk臋 z klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Nast臋pnym m贸wc膮 b臋dzie pan pose艂 Andrzej Wi艣niewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-343">
          <u xml:id="u-343.0" who="#PoselGrzegorzGruszka">Pani Marsza艂ek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawi膰 stanowisko Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej podczas pierwszego czytania projektu ustawy Prawo o ruchu drogowym. Projekt nowego kodeksu drogowego wzbudza szerokie zainteresowanie i chyba nic dziwnego, gdy偶 wyznacza zachowania milion贸w ludzi. Od kilku tygodni trwa dyskusja na 艂amach prasy, w 艣rodowiskach zainteresowanych, a tak偶e w艣r贸d nas, parlamentarzyst贸w. Najcz臋艣ciej dyskutuje si臋 o zmniejszeniu pr臋dko艣ci na obszarze zabudowanym, a projekt ten wprowadza ponad 170 zmian o r贸偶nym charakterze i znaczeniu. Pozwol臋 sobie r贸wnie偶 odnie艣膰 si臋 do kilkunastu propozycji zmian. My艣l臋, 偶e moi koledzy klubowi niekt贸re sprawy rozwin膮 i uzupe艂ni膮.</u>
          <u xml:id="u-343.1" who="#PoselGrzegorzGruszka">Projekt ustawy Prawo o ruchu drogowym jest kolejnym krokiem w dostosowaniu naszego ustawodawstwa do standard贸w europejskich, wytyczonych przez konwencj臋 o ruchu drogowym w Wiedniu w 1968 r. oraz przez porozumienia europejskie z 1971 r., uzupe艂niaj膮ce t臋 konwencj臋. Obowi膮zuj膮cy dzi艣 kodeks drogowy z 1983 r. zosta艂 ju偶 kilkakrotnie znowelizowany, chodzi tu m.in. o rozszerzenie obowi膮zku zapinania pas贸w bezpiecze艅stwa, stosowania 艣wiate艂 mijania do jazdy dziennej od 1 listopada do 1 marca czy o wprowadzenie systemu punktowego. Zmiany te mia艂y wp艂yw na zmniejszenie liczby wypadk贸w, w tym zw艂aszcza 艣miertelnych.</u>
          <u xml:id="u-343.2" who="#PoselGrzegorzGruszka">G艂贸wnymi celami wprowadzanych obecnie zmian jest poprawa bezpiecze艅stwa ruchu drogowego oraz zwi臋kszenie bezpiecze艅stwa posiadania pojazdu i obrotu pojazdami. Zmiany te nie mog膮 by膰 jedynymi instrumentami s艂u偶膮cymi do osi膮gni臋cia tych cel贸w. Sama zmiana prawa nie zaradzi zwi臋kszaj膮cej si臋 liczbie samochod贸w na polskich drogach oraz ich coraz gorszemu stanowi. R贸wnie偶 nale偶y pami臋ta膰, i偶 efektywno艣膰 przepis贸w zale偶y w du偶ej mierze od ich rozumienia i akceptacji.</u>
          <u xml:id="u-343.3" who="#PoselGrzegorzGruszka">Propozycja podwy偶szenia granicy wieku os贸b ubiegaj膮cych si臋 o prawo jazdy kategorii B do lat 18 spotka艂a si臋 ju偶 z protestem Polskiego Zwi膮zku Motorowego - z uzasadnieniem, i偶 m艂odzie偶 nale偶y stopniowo wdra偶a膰 do motoryzacji, a nie przesuwa膰 granic臋 wieku. Padaj膮 r贸wnie偶 ostrze偶enia przed rozpowszechnianiem si臋 obyczaju prowadzenia samochodu przez m艂odych ludzi, kt贸rzy samodzielnie nauczyli si臋 kierowa膰 i nie maj膮 prawa jazdy. R贸wnie偶 Ministerstwo Edukacji Narodowej zg艂osi艂o swoje zastrze偶enia odno艣nie do tej propozycji. Wym贸g uko艅czenia 18 lat jako warunek otrzymania prawa kierowania samochodem osobowym obowi膮zuje we wszystkich krajach europejskich z wyj膮tkiem Polski i Wielkiej Brytanii. Nie wynika to ze wzgl臋d贸w bezpiecze艅stwa, lecz z kwestii prawnych - odpowiedzialno艣ci cywilnoprawnej. Spraw膮 istotn膮 jest dopuszczenie do ruchu os贸b mog膮cych ponosi膰 odpowiedzialno艣膰 prawn膮 za swe dzia艂ania. Pewnym zabezpieczeniem przed tzw. m艂odymi kierowcami, kt贸rzy wielokrotnie naruszaj膮 przepisy i zasady bezpiecze艅stwa ruchu drogowego, jest propozycja wprowadzenia instytucji cofni臋cia prawa jazdy i skierowania m艂odego kierowcy na powt贸rne szkolenie i egzamin. Nie ma jednak konsekwencji, je艣li chodzi o propozycj臋 podwy偶szenia granicy wieku os贸b ubiegaj膮cych si臋 o prawo jazdy. Mam na my艣li utrzymanie granicy 16 lat dla os贸b mog膮cych uzyska膰 prawo jazdy kategorii A, czyli prawo kierowania motocyklem. S膮dz臋, 偶e nie tylko w艂asne do艣wiadczenia, lecz r贸wnie偶 statystyki wykazuj膮, jakie zagro偶enie na drodze stanowi膮 m艂odzi ludzie na motocyklach. Bardzo cz臋sto s膮 sprawcami wypadk贸w czy te偶 sami bywaj膮 ich ofiarami. W kilku krajach Europy Zachodniej problem ten rozwi膮zano za pomoc膮 instytucji tzw. jazdy z osob膮 towarzysz膮c膮, mi臋dzy innymi w Austrii, Belgii, Francji, Norwegii czy Szwajcarii. Na przyk艂ad we Francji, gdzie do zdobycia prawa jazdy wymagany jest wiek 18 lat, mo偶na legalnie si膮艣膰 za kierownic膮 ju偶 po uko艅czeniu 16 roku 偶ycia, pod warunkiem oczywi艣cie odbycia kursu i podr贸偶owania w towarzystwie osoby, kt贸ra uko艅czy艂a 28 lat, ma prawo jazdy i czyste konto wykrocze艅 drogowych.</u>
          <u xml:id="u-343.4" who="#PoselGrzegorzGruszka">Wprowadzenie na obszarze zabudowanym zakazu postoju - poza wyznaczonymi w tym celu parkingami - pojazd贸w ci臋偶kich i d艂ugich wydaje si臋 najbardziej uzasadnione. Ale rzeczywisto艣膰 jest dzi艣 inna - parking贸w takich brak i w kr贸tkim czasie w niejednym mie艣cie nie b臋dzie gdzie ich zbudowa膰, a tak偶e nie b臋dzie mia艂 kto i za co budowa膰. Uwzgl臋dni膰 trzeba w tym wypadku, s膮dz臋, d艂u偶szy okres na zbudowanie tych parking贸w, aby przepis nie by艂 martwy i nijak nie przystawa艂 do rzeczywisto艣ci.</u>
          <u xml:id="u-343.5" who="#PoselGrzegorzGruszka">Rozszerzenie obowi膮zku u偶ywania od 艣witu do zmierzchu 艣wiate艂 mijania lub 艣wiate艂 do jazdy dziennej na pa藕dziernik jest propozycj膮 uzasadnion膮. Kilka lat temu wprowadzono w Polsce obowi膮zek u偶ywania 艣wiate艂 od 艣witu do zmierzchu i generalnie nie by艂o k艂opotu z przyswojeniem sobie przez kierowc贸w tego obowi膮zku, chyba te偶 dlatego, 偶e kieruj膮cy pojazdami szybko zauwa偶yli praktyczne korzy艣ci z jazdy od 艣witu do zmierzchu z w艂膮czonymi 艣wiat艂ami mijania. Sam sporo je偶d偶臋 samochodem i widz臋, 偶e wielu kierowc贸w, nawet gdy formalnie nie trzeba u偶ywa膰 艣wiate艂 mijania, je藕dzi z w艂膮czonymi 艣wiat艂ami, poprawiaj膮c sobie w ten spos贸b widoczno艣膰 na drodze.</u>
          <u xml:id="u-343.6" who="#PoselGrzegorzGruszka">W projekcie ustawy jest zapis, wed艂ug kt贸rego osoby, kt贸re uko艅czy艂y 70 lat, b臋d膮 musia艂y co rok podda膰 si臋 badaniom wzroku, s艂uchu i refleksu. Uzasadnieniem tej propozycji jest znaczne zmniejszenie sprawno艣ci fizycznej i psychicznej os贸b po siedemdziesi膮tce, co mo偶e zagra偶a膰 bezpiecze艅stwu ruchu. Ten punkt nowelizacji kodeksu budzi wiele w膮tpliwo艣ci. Starzy kierowcy w Polsce s膮 uczestnikami zaledwie co dwusetnego wypadku, nie stanowi膮 wi臋c powa偶nego zagro偶enia. W latach 1990-1993 niewiele ponad 0,5% wypadk贸w spowodowa艂y - czy bra艂y w nich udzia艂 - osoby w艂a艣nie po siedemdziesi膮tce. W wypadku propozycji zmniejszenia pr臋dko艣ci na terenie zabudowanym zosta艂o przedstawione merytoryczne uzasadnienie, w tym wypadku tego brak - brakuje nawet przyk艂ad贸w czy wylicze艅.</u>
          <u xml:id="u-343.7" who="#PoselGrzegorzGruszka">Zwi臋kszenie bezpiecze艅stwa obrotu pojazdami proponuje si臋 osi膮gn膮膰 g艂贸wnie za pomoc膮 trzech rozstrzygni臋膰. Po pierwsze, poprzez wprowadzenie nowego dokumentu, tj. karty pojazdu, po drugie, zmniejszenie liczby punkt贸w rejestruj膮cych pojazdy, po trzecie, przygotowanie podstawy prawnej do wdro偶enia centralnego systemu rejestracji pojazd贸w. S膮 r贸wnie偶 takie propozycje, jak koncesjonowanie produkcji i dystrybucji tablic rejestracyjnych oraz wprowadzenie nowych wzor贸w dowod贸w i tablic rejestracyjnych. Szczeg贸lnie interesuj膮ca jest propozycja wprowadzenia karty pojazdu - co w Niemczech funkcjonuje ju偶 od kilku lat - obok dowodu rejestracyjnego by艂by to bowiem dokument, w kt贸rym zapisywano by histori臋 pojazdu. Zakaz dokonywania rejestracji tzw. sk艂adak贸w tak偶e jest jak najbardziej uzasadniony. Wszystkie te propozycje niew膮tpliwie utrudni膮 prac臋 z艂odziejom, je艣li mo偶na tak powiedzie膰, i szkoda, 偶e cz臋艣ci z nich nie wprowadzono wcze艣niej.</u>
          <u xml:id="u-343.8" who="#PoselGrzegorzGruszka">Warto te偶 wspomnie膰, 偶e w naszym kraju wzrasta liczba samochod贸w, kt贸re zosta艂y porzucone, aby zaoszcz臋dzi膰 na kosztach zez艂omowania. Wprowadzaj膮c centralny rejestr pojazd贸w mo偶na b臋dzie sprawdzi膰, czy dany pojazd zosta艂 prawid艂owo zez艂omowany, czy te偶 nie.</u>
          <u xml:id="u-343.9" who="#PoselGrzegorzGruszka">Na koniec kilka zda艅 o skutkach finansowych nowych zapis贸w w tym projekcie. W uzasadnieniu zak艂ada si臋, i偶 zmiany te nie powinny powodowa膰 wydatk贸w z bud偶etu pa艅stwa. My艣l臋, 偶e jest to zbyt optymistyczne, bo np. utworzenie centralnego rejestru pojazd贸w wymaga sporych 艣rodk贸w na komputeryzacj臋, je艣li ma to funkcjonowa膰 sprawnie. Nie jest mo偶liwe, by wszystkie skutki finansowe, kt贸re powstaj膮 w zwi膮zku ze zmianami w kodeksie drogowym, ponie艣li w艂a艣ciciele pojazd贸w. Ci, kt贸rzy b臋d膮 tworzyli nowy bud偶et Policji, powinni zabezpieczy膰 odpowiednie 艣rodki, tak aby proponowane zmiany nie by艂y martwe.</u>
          <u xml:id="u-343.10" who="#PoselGrzegorzGruszka">Pani Marsza艂ek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Kolejna du偶a wa偶na ustawa w tej kadencji parlamentu wp艂ywa do Sejmu - przygotowana przez resort, kt贸rym pan kieruje. S膮dz臋, 偶e powinien mie膰 pan powody do satysfakcji. W imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej proponuj臋 przekazanie projektu ustawy Prawo o ruchu drogowym do odpowiednich komisji.</u>
          <u xml:id="u-343.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-344">
          <u xml:id="u-344.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dzi臋kuj臋, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-344.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przemawia艂 pan pose艂 Grzegorz Gruszka.</u>
          <u xml:id="u-344.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Prosz臋 obecnie pana pos艂a Andrzeja Wi艣niewskiego o zabranie g艂osu w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego. Nast臋pnym m贸wc膮 b臋dzie pan pose艂 Jan Kr贸l.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-345">
          <u xml:id="u-345.0" who="#PoselAndrzejWisniewski">Pani Marsza艂ek! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! W 艣wiecie wsp贸艂czesnym motoryzacja - ten wa偶ny czynnik rozwoju spo艂ecznego, nastr臋cza wielu problem贸w spo艂eczno-ekonomicznych, medycznych, prawnych, organizacyjnych itp. Spos贸b ich rozwi膮zywania rzutuje na stan bezpiecze艅stwa publicznego w szerszym poj臋ciu, a w szczeg贸lno艣ci na bezpiecze艅stwo ruchu na drogach. Zapobieganie wypadkom drogowym ma swoje szczeg贸lne miejsce. Zadania te, jak si臋 okaza艂o w praktycznym dzia艂aniu, s膮 niezwykle trudne i odpowiedzialne. Uzyskanie efekt贸w optymalnych jest jednak konieczno艣ci膮, albowiem stopie艅 precyzyjno艣ci m.in. rozwi膮za艅 organizacyjno-prawnych decyduje o stanie bezpiecze艅stwa i porz膮dku w ruchu drogowym, mierzonych liczb膮 strat materialnych, a szczeg贸lnie bolesnych strat biologicznych.</u>
          <u xml:id="u-345.1" who="#PoselAndrzejWisniewski">U pod艂o偶a niepo偶膮danych skutk贸w wsp贸艂czesnego ruchu drogowego tkwi niedostateczna dzia艂alno艣膰 organizacyjno-prawna, a tak偶e, bior膮c pod uwag臋 znaczny rozw贸j motoryzacji w Polsce, degradacja i niedoinwestowanie technicznej infrastruktury drogowej. Nale偶y zaznaczy膰, i偶 w ci膮gu ostatnich 10 lat przy praktycznie nie zmienionej d艂ugo艣ci sieci drogowej liczba zarejestrowanych pojazd贸w wzros艂a ponad 2-krotnie. Poziom bezpiecze艅stwa ruchu drogowego, oceniany przez pryzmat liczby wypadk贸w, a przede wszystkim wska藕nika ofiaroch艂onno艣ci, klasyfikuje Polsk臋 na jednym z ostatnich miejsc w艣r贸d kraj贸w europejskich. Ofiary 艣miertelne wypadk贸w drogowych stanowi膮 w Polsce ponad 23% wszystkich zgon贸w zaistnia艂ych z przyczyn zewn臋trznych, takich jak urazy czy zatrucia. Prawie 9% wszystkich ofiar wypadk贸w drogowych umiera w wyniku odniesionych obra偶e艅. Na miejscu zdarzenia 艣mier膰 ponosi ok. 70% ofiar. Ka偶dego dnia w wypadkach w naszym kraju ginie ok. 19 os贸b, a ok. 156 os贸b doznaje obra偶e艅 cia艂a; niekt贸re z nich pozostaj膮 inwalidami do ko艅ca 偶ycia. Taka liczba ofiar wypadk贸w drogowych mo偶e zape艂ni膰 ka偶dego dnia szpital 艣redniej wielko艣ci. Aby zobrazowa膰 skal臋 problemu, warto sobie uzmys艂owi膰, 偶e co roku ginie ludno艣膰 ma艂ego miasta.</u>
          <u xml:id="u-345.2" who="#PoselAndrzejWisniewski">Czynnikiem maj膮cym wp艂yw na tak du偶膮 liczb臋 ofiar 艣miertelnych jest struktura ruchu, a zw艂aszcza brak segregacji ruchu pieszych, pojazd贸w powolnych, rower贸w czy furmanek oraz du偶y udzia艂 ruchu motocyklist贸w. Szacunkowe straty z powodu przedwczesnych zgon贸w, inwalidztwa i absencji chorobowej os贸b uczestnicz膮cych w wypadkach drogowych, liczone wielko艣ci膮 nie wytworzonego dochodu narodowego, przewy偶szaj膮 wielko艣膰 wydatk贸w bud偶etowych na opiek臋 zdrowotn膮 i pomoc spo艂eczn膮. Wed艂ug szacunk贸w ekspert贸w Banku 艢wiatowego Polska traci ok. 1-2% produktu krajowego brutto z tytu艂u wypadk贸w drogowych. Podkre艣lenia przy tym wymaga fakt, i偶 aktualnie w Polsce mimo tak du偶ego zagro偶enia ruchu drogowego oraz ogromnej liczby ofiar i strat ekonomicznych brak jest instytutu naukowego, kt贸ry zajmowa艂by si臋 systemowo problemami bezpiecze艅stwa i porz膮dku ruchu drogowego.</u>
          <u xml:id="u-345.3" who="#PoselAndrzejWisniewski">Prowadzone do tej pory badania maj膮 jedynie charakter wycinkowy i okazjonalny z uwagi na brak 艣rodk贸w finansowych na ten cel. W 艣wietle obowi膮zuj膮cych przepis贸w prawnych organami zawodowo odpowiedzialnymi za porz膮dek i bezpiecze艅stwo w ruchu drogowym s膮 m.in. organa Policji, kt贸re wsp贸艂dzia艂aj膮 z organami administracji rz膮dowej i samorz膮dowej, a tak偶e instytucjami w艂a艣ciwymi w zakresie budowy, przebudowy i utrzymania dr贸g. Wi臋kszo艣膰 pa艅stwowych i spo艂ecznych jednostek organizacyjnych maj膮cych w swym zakresie dzia艂ania sprawy dotycz膮ce ochrony i bezpiecze艅stwa ruchu drogowego dzia艂aj膮 samodzielnie, ka偶da we w艂asnym zakresie. W przypadku pokrywania si臋 czynno艣ci wsp贸艂dzia艂aj膮 w my艣l przepis贸w ustrojowych. Z uwagi jednak na to, 偶e przepisy tworz膮 tylko og贸lne podstawy wsp贸艂dzia艂ania, inicjatywa Policji, jak uczy do艣wiadczenie, jest bardzo cz臋sto czynnikiem mobilizuj膮cym, je艣li chodzi o przedsi臋wzi臋cia w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-345.4" who="#PoselAndrzejWisniewski">Praktyka wskazuje, 偶e dob贸r form wsp贸艂dzia艂ania nie uk艂ada si臋 pomy艣lnie, zw艂aszcza w zakresie: kierowania na kontrolne badania kierowc贸w i kandydat贸w na kierowc贸w, wydawania i cofania praw jazdy, organizacji technicznego zabezpieczenia ruchu, badania stanu technicznego pojazd贸w itd. Przyczyn tego stanu rzeczy jest wiele. Dzieje si臋 tak m.in. dlatego, 偶e obecny stan prawny jest nieodpowiedni do zagro偶e艅, roli i zada艅 poszczeg贸lnych organ贸w ochrony bezpiecze艅stwa ruchu drogowego.</u>
          <u xml:id="u-345.5" who="#PoselAndrzejWisniewski">Uchwa艂膮 Rady Ministr贸w nr 92/93 z dnia 21 pa藕dziernika 1993 r. powo艂ano Rad臋 Bezpiecze艅stwa Ruchu Drogowego. Uchwa艂a zobowi膮zuje r贸wnie偶 wojewod贸w do powo艂ania wojew贸dzkich rad bezpiecze艅stwa ruchu drogowego jako ich organ贸w opiniodawczych. W ramach realizacji postanowie艅 uchwa艂y, tak na szczeblu centralnym, jak i wojew贸dzkim, nie podj臋to praktycznych przedsi臋wzi臋膰, kt贸re by w spos贸b znacz膮cy mog艂y przyczyni膰 si臋 do poprawy porz膮dku i bezpiecze艅stwa w ruchu drogowym. Uchwa艂a nie mo偶e doczeka膰 si臋 praktycznej realizacji m.in. dlatego, 偶e nie wskazuje 藕r贸de艂 finansowania przedsi臋wzi臋膰 zmierzaj膮cych do poprawy bezpiecze艅stwa w ruchu drogowym.</u>
          <u xml:id="u-345.6" who="#PoselAndrzejWisniewski">Pani Marsza艂ek! Wysoka Izbo! Pozwoli艂em sobie na nieco poszerzony wst臋p, wzbogacony o dane statystyczne, aby podkre艣li膰, jak ogromne znaczenie w zmianie tego obrazu mo偶e mie膰 nowelizowane dzi艣 Prawo o ruchu drogowym. Propozycja rz膮dowa, zawarta w druku nr 1624, wraz z projektami podstawowych akt贸w wykonawczych, zdaniem klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego daje takie nadzieje (chocia偶 wymaga dopracowania w komisjach sejmowych). Mo偶e sta膰 si臋 aktem na miar臋 potrzeb, nie koliduj膮cym jednocze艣nie z rozwi膮zaniami europejskimi. Co prawda konstrukcja nowej ustawy oparta zosta艂a na ustawie obowi膮zuj膮cej, jednak zawarte w niej regulacje maj膮 istotne znaczenie z punktu widzenia bezpiecze艅stwa ruchu drogowego. Wiele nowych propozycji porz膮dkuje tylko dotychczasowe zapisy i sprawia, 偶e okre艣lone normy staj膮 si臋 bardziej czytelne. Pomimo tych pozytywnych rozwi膮za艅 w dalszym ci膮gu w projekcie wyst臋puje wiele zapis贸w przestarza艂ych i nietrafnych.</u>
          <u xml:id="u-345.7" who="#PoselAndrzejWisniewski">I tak: art. 3 utrzymuje zasad臋 ograniczonego zaufania w stosunku do innych u偶ytkownik贸w dr贸g, a w swych dalszych za艂o偶eniach opiera si臋 na zasadzie wzajemnej nieufno艣ci i w efekcie nakazuje zachowanie ostro偶no艣ci, szczeg贸lnej ostro偶no艣ci. Pojawiaj膮 si臋 zatem przepisy parzyste odnosz膮ce si臋 dwukrotnie do tej samej sytuacji, w zale偶no艣ci od tego, do kt贸rego u偶ytkownika s膮 kierowane. Takim przyk艂adem jest zapis art. 18. Jest to jeden z przyk艂ad贸w. A przecie偶 przeciwdzia艂anie wypadkom drogowym i niedopuszczanie do ich szkodliwych skutk贸w wymaga m.in. konkretyzacji praw i obowi膮zk贸w.</u>
          <u xml:id="u-345.8" who="#PoselAndrzejWisniewski">Konsekwentne egzekwowanie przepis贸w przyczyni si臋 do usuwania niebezpiecze艅stw, rozwija w u偶ytkowniku dr贸g poczucie odpowiedzialno艣ci oraz podnosi 艣wiadomo艣膰 prawn膮. Jednak przenikaj膮ca przepisy zasada wzajemnej nieufno艣ci wydatnie os艂abi dzia艂alno艣膰 zapobiegawcz膮, a sprzyja jedynie rozwojowi mo偶liwo艣ci represyjno-prawnych. 艢wiadomo艣膰 tego, 偶e podniesienie poziomu bezpiecze艅stwa zale偶y od dobrej organizacji i stosowania w艂a艣ciwych 艣rodk贸w prawnych, jest wci膮偶 niedoceniana. Przy pomocy samych zakaz贸w i nakaz贸w w艂a艣ciwego post臋powania nie rozwi膮偶e si臋 problemu. Zamierzona przezorno艣膰 staje si臋 w pewnych okoliczno艣ciach zach臋t膮 do naruszenia regu艂 ruchu.</u>
          <u xml:id="u-345.9" who="#PoselAndrzejWisniewski">Przemy艣le艅 wymagaj膮 zapisy w rozdz. 5 projektowanej ustawy, m贸wi膮ce o korzystaniu z dr贸g przez pojazdy zaprz臋gowe oraz o je藕dzie wierzchem i p臋dzeniu zwierz膮t. Przytocz臋 tu tylko ust. 1 z art. 31, kt贸ry m贸wi: 藵Do zaprz臋gu mog膮 by膰 u偶ywane tylko zwierz臋ta niep艂ochliwe, odpowiednio sprawne fizycznie i daj膮ce sob膮 kierowa膰藵. Wydaje mi si臋, 偶e ogromnego wysi艂ku wymaga膰 b臋dzie przeszkolenie uprawnionych do kontroli s艂u偶b w znajomo艣ci psychiki i ocenie 藵stanu technicznego藵 zwierz臋cia.</u>
          <u xml:id="u-345.10" who="#PoselAndrzejWisniewski">Ma艂o precyzyjny wydaje si臋 zapis art. 58 ust. 3: 藵U偶ywanie 艂a艅cuch贸w przeciw艣lizgowych na oponach jest dozwolone tylko na drogach pokrytych 艣niegiem藵. Chc臋 zapyta膰 pana ministra, jakie b臋d膮 sankcje, je艣li na danym odcinku drogi tego 艣niegu nie b臋dzie. Ten przepis nie jest uregulowany r贸wnie偶 w 偶adnym akcie wykonawczym - je偶eli si臋 myl臋, prosz臋 to sprostowa膰. Pozwol臋 sobie zauwa偶y膰, i偶 u偶ywanie takich 艂a艅cuch贸w wcale nie nale偶y do przyjemno艣ci. Moim zdaniem zapis taki powinien zezwala膰 na u偶ywanie 艂a艅cuch贸w przeciw艣lizgowych w warunkach zimowych.</u>
          <u xml:id="u-345.11" who="#PoselAndrzejWisniewski">Rozszerzenia wymaga regulacja zawarta w art. 62, m贸wi膮ca o wydawaniu zezwole艅 na imprezy utrudniaj膮ce ruch na drogach. Trudno sobie wyobrazi膰, aby przy wykorzystywaniu do tych cel贸w dr贸g zaliczanych do kategorii dr贸g gminnych o zezwolenie wyst臋powa膰 do wojewody. W takich przypadkach, zdaniem naszego klubu, kompetencje te powinny przys艂ugiwa膰 w艂a艣ciwym samorz膮dom.</u>
          <u xml:id="u-345.12" who="#PoselAndrzejWisniewski">Sprecyzowania wymaga rozdzia艂 m贸wi膮cy o uzyskiwaniu pozwole艅, badaniach lekarskich, szkoleniach czy egzaminatorach. Do艣wiadczenie uczy, i偶 nieprecyzyjne dotychczasowe zapisy powoduj膮 wiele nieporozumie艅 na tym tle, a projektowane zapisy nie w pe艂ni rozwi膮zuj膮 te problemy.</u>
          <u xml:id="u-345.13" who="#PoselAndrzejWisniewski">Projekt ustawy przewiduje tak偶e zwi臋kszon膮 liczb臋 przypadk贸w, kiedy pojazd mo偶e by膰 usuni臋ty przez policj臋 z drogi. Wydaje si臋 jednak, i偶 zbyt pochopnie zadecydowano o konieczno艣ci usuni臋cia pojazdu z drogi, je偶eli kieruj膮cy nie okaza艂 dokumentu potwierdzaj膮cego op艂acenie sk艂adki wynikaj膮cej z zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialno艣ci cywilnej posiadacza pojazdu lub dokumentu potwierdzaj膮cego jej zawarcie. Rozwi膮zanie to jest uzasadnione, je艣li chodzi o osoby przebywaj膮ce jedynie czasowo na terytorium Polski, natomiast nie znajduje wystarczaj膮cego uzasadnienia w wypadku os贸b, kt贸re w kraju przebywaj膮 na sta艂e i istnieje mo偶liwo艣膰 sprawdzenia faktu zawarcia umowy i ewentualnej skutecznej egzekucji okre艣lonych nale偶no艣ci.</u>
          <u xml:id="u-345.14" who="#PoselAndrzejWisniewski">Pani Marsza艂ek! Wysoka Izbo! Przytoczy艂em tylko kilka przyk艂ad贸w, kt贸re naszym zdaniem wykazuj膮 niedoci膮gni臋cia b膮d藕 b艂臋dne sformu艂owania w omawianych projektach, co sygnalizuje potrzeb臋 szczeg贸艂owej analizy omawianego projektu w procesie legislacyjnym. Ustawa Prawo o ruchu drogowym jest tylko jednym z element贸w w kompleksie akt贸w prawnych dotycz膮cych ruchu drogowego. Prace nad t膮 ustaw膮 stanowi膮 zatem doskona艂膮 okazj臋, aby dokona膰 niezb臋dnych zmian w innych ustawach.</u>
          <u xml:id="u-345.15" who="#PoselAndrzejWisniewski">I tak wobec coraz cz臋艣ciej wyst臋puj膮cych przypadk贸w korzystania niezgodnie z przeznaczeniem z element贸w wyposa偶enia przeznaczonego dla pojazd贸w uprzywilejowanych (takich jak niebieskie lampy b艂yskowe, bia艂e pasy na bokach samochod贸w czy stosowanie antyradar贸w) w przepisach przej艣ciowych i ko艅cowych nale偶a艂oby dokona膰 zmiany w Kodeksie wykrocze艅 poprzez wprowadzenie przepisu penalizuj膮cego korzystanie z tych element贸w i urz膮dze艅 oraz przewiduj膮cego orzekanie ich przepadku.</u>
          <u xml:id="u-345.16" who="#PoselAndrzejWisniewski">Z kolei w ustawie z dnia 31 stycznia 1985 r. o zapobieganiu narkomanii (DzU nr 4, poz. 15 z p贸藕niejszymi zmianami) wzorem ustawy z dnia 26 pa藕dziernika 1982 r. o wychowaniu w trze藕wo艣ci i przeciwdzia艂aniu alkoholizmowi (DzU nr 35 poz. 230 z p贸藕niejszymi zmianami) powinno by膰 wprowadzone upowa偶nienie dla ministra zdrowia i opieki spo艂ecznej do uregulowania spraw zwi膮zanych z przeprowadzaniem bada艅 na zawarto艣膰 艣rodk贸w dzia艂aj膮cych podobnie do alkoholu. Obecnie obowi膮zuj膮ce przepisy dotycz膮ce warunk贸w i sposobu dokonywania bada艅 na zawarto艣膰 alkoholu w organizmie reguluj膮 kwestie przeprowadzania bada艅, w tym pobierania krwi i moczu tylko w celu stwierdzenia obecno艣ci alkoholu. Nale偶y mie膰 przy tym na uwadze, 偶e w art. 105 ust. 4 projektowanej ustawy jest odwo艂anie si臋 do odr臋bnych przepis贸w w zakresie przeprowadzania bada艅 na zawarto艣膰 alkoholu i podobnie dzia艂aj膮cych 艣rodk贸w.</u>
          <u xml:id="u-345.17" who="#PoselAndrzejWisniewski">Wysoki Sejmie! Wszyscy powinni艣my mie膰 艣wiadomo艣膰, 偶e niezale偶nie od tego, jaki ostatecznie kszta艂t przyjmie rozpatrywana ustawa, poprawa bezpiecze艅stwa ruchu drogowego w Polsce wymaga ogromnych nak艂ad贸w. Musz膮 znale藕膰 si臋 艣rodki na popraw臋 jako艣ci dr贸g czy na zakup paliwa dla radiowoz贸w, aby policjanci mogli pe艂ni膰 s艂u偶b臋 w spos贸b dynamiczny, tylko bowiem ca艂okszta艂t wielu r贸偶nych przedsi臋wzi臋膰 pa艅stwa mo偶e zaowocowa膰 spadkiem liczby wypadk贸w drogowych i ich ofiar.</u>
          <u xml:id="u-345.18" who="#PoselAndrzejWisniewski">Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego, w kt贸rego imieniu mam zaszczyt przemawia膰, b臋dzie g艂osowa艂 za skierowaniem omawianych projekt贸w ustawy i rozporz膮dze艅 do w艂a艣ciwych komisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-345.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-346">
          <u xml:id="u-346.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dzi臋kuj臋, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-346.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przemawia艂 pan pose艂 Andrzej Wi艣niewski.</u>
          <u xml:id="u-346.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Prosz臋 pana pos艂a Jana Kr贸la o zabranie g艂osu w imieniu klubu Unii Wolno艣ci. Nast臋pnym m贸wc膮 b臋dzie pan pose艂 Tadeusz Moszy艅ski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-347">
          <u xml:id="u-347.0" who="#PoselJanKrol">Pani Marsza艂ek! Wysoka Izbo! Nale偶y wyrazi膰 zadowolenie z pojawienia si臋 wreszcie dosy膰 kompleksowej nowelizacji ustawy Prawo o ruchu drogowym, kodeksu drogowego, gdy偶 wiele cz膮stkowych uregulowa艅 od艂o偶ono, czekano od pewnego czasu na t臋 nowelizacj臋. Nie by艂y wprowadzane chocia偶by uregulowania dotycz膮ce zagadnie艅 zwi膮zanych z nowym sposobem rejestracji pojazd贸w, kart膮 wozu. To oczekiwanie by艂o bardzo d艂ugie, nawet wyczerpywa艂a si臋 ju偶 cierpliwo艣膰 Komisji Transportu, 艁膮czno艣ci, Handlu i Us艂ug, w kt贸rej mam przyjemno艣膰 pracowa膰. Wa偶ne jest spojrzenie na t臋 nowelizacj臋 przede wszystkim ze wzgl臋du na bezpiecze艅stwo zar贸wno kierowc贸w, jak i pieszych, pasa偶er贸w, a tak偶e ze wzgl臋du na bezpiecze艅stwo pojazd贸w. To, co dzieje si臋 na naszych drogach, je艣li chodzi o ilo艣膰 wypadk贸w, szczeg贸lnie 艣miertelnych, jak r贸wnie偶 nasza sytuacja zwi膮zana z ilo艣ci膮 kradzionych samochod贸w, z trudno艣ciami z ich odzyskiwaniem, po prostu wp艂ywa na rodzenie si臋 w spo艂ecze艅stwie poczucia zagro偶enia bezpiecze艅stwa, tak fizycznego, jak i dotycz膮cego mienia. Miejmy nadziej臋, 偶e omawiana nowelizacja poprawi ten stan rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-347.1" who="#PoselJanKrol">Id膮c tropem mojego przedm贸wcy, troch臋 mo偶e obrazowo to ujmuj膮c, m贸wi膮c o skali wypadkowo艣ci na naszych drogach, warto zwr贸ci膰 uwag臋, 偶e w 1995 r. wydarzy艂o si臋 blisko 57 tys. wypadk贸w drogowych, w kt贸rych zgin臋艂o blisko 7 tys. os贸b. Jeszcze inaczej opisuj膮c to dramatyczne zjawisko, kt贸re cz臋sto 艂膮czy si臋 z pewn膮 znieczulic膮 spo艂eczn膮 - sami na tym si臋 艂apiemy, 偶e kiedy s艂yszymy informacje o wypadku samolotowym, jako艣 nas to porusza i nami wstrz膮sa, ale gdy s艂yszymy o kilkudziesi臋ciu zabitych w ci膮gu tygodnia czy kolejnych d艂ugich weekend贸w, to po prostu przechodzimy nad tymi informacjami do porz膮dku dziennego - trzeba pami臋ta膰, 偶e tutaj rozgrywa si臋 ten dramat, kt贸ry dotyka bezpo艣rednio uczestnik贸w wypadk贸w, a tak偶e ich rodziny. Co godzin臋 i 16 minut ginie na drodze cz艂owiek i to jest skala zjawiska, kt贸ra przera偶a.</u>
          <u xml:id="u-347.2" who="#PoselJanKrol">W zwi膮zku z tym kilka uwag zwi膮zanych z przed艂o偶eniem rz膮dowym. Przede wszystkim warto zwr贸ci膰 uwag臋 na najm艂odszych uczestnik贸w ruchu drogowego, kt贸rzy wymagaj膮 szczeg贸lnej ochrony. Mam na my艣li dzieci. W艣r贸d zabitych w ubieg艂ym roku by艂o a偶 400 dzieci w wieku do 14 lat, a rannych ponad 10 tys. dzieci. Warto zastanowi膰 si臋, czy nie wprowadzi膰 okre艣lonych obowi膮zk贸w, a to si臋 艂膮czy z u偶ywaniem pas贸w bezpiecze艅stwa - mianowicie chodzi o umocowanie dzieci w pojazdach, o specjalne foteliki, o podwy偶szenia, o gondole dla niemowlak贸w i inne urz膮dzenia, kt贸re by rzeczywi艣cie zwi臋ksza艂y bezpiecze艅stwo dzieci pasa偶er贸w.</u>
          <u xml:id="u-347.3" who="#PoselJanKrol">Po drugie, plag膮 naszych dr贸g s膮 pijani kierowcy. Jest interesuj膮ce, 偶e wed艂ug bada艅 instytutu Pentor a偶 66% badanych problematyk臋 bezpiecze艅stwa na drodze 艂膮czy艂o w艂a艣nie z problemem pijanych kierowc贸w. Mamy r贸wnie偶 obyczaj chwalenia si臋 w towarzystwie jazd膮 po pijanemu, co jest oczywi艣cie pora偶aj膮cym zjawiskiem. Warto zastanowi膰 si臋, czy nie wprowadzi膰 obowi膮zku poddawania szkoleniu os贸b, kt贸re zosta艂y pozbawione prawa jazdy na okres d艂u偶szy ni偶 12 miesi臋cy. W szczeg贸lno艣ci dotyczy艂oby to os贸b, wobec kt贸rych orzeczony zosta艂 zakaz prowadzenia pojazd贸w. Obecnie proponowane rozwi膮zania przewiduj膮 tylko egzamin. Nast臋pnie warto si臋 zastanowi膰, czy nie poddawa膰 egzaminowi sprawdzaj膮cemu kwalifikacji ka偶dej osoby, wobec kt贸rej orzeczono zakaz prowadzenia pojazdu za kierowanie pod wp艂ywem alkoholu lub podobnie dzia艂aj膮cego 艣rodka. Warto zastanowi膰 si臋, czy nie wprowadzi膰 rozwi膮za艅 nakazuj膮cych orzeczenie przez s膮d zakazu prowadzenia pojazd贸w przez okres 5 lat, je偶eli kierowca by艂 ju偶 karany 2-krotnie za prowadzenie pojazdu w stanie nietrze藕wo艣ci. Mo偶na zastanowi膰 si臋 nad zatrzymywaniem prawa jazdy oraz kierowanie na badania w celu wydania opinii zwi膮zanej z uzale偶nieniem od alkoholu tych kierowc贸w, kt贸rzy byli ukarani co najmniej 3-krotnie za kierowanie pojazdem w stanie nietrze藕wym lub w stanie po u偶yciu alkoholu.</u>
          <u xml:id="u-347.4" who="#PoselJanKrol">R贸wnie偶 jest interesuj膮ce, 偶e a偶 83% respondent贸w Pentora by艂o za tym, aby Policja by艂a upowa偶niona do organizowania okresowych blokad na drogach w celu powszechnej kontroli trze藕wo艣ci kierowc贸w. Mo偶e by to w spos贸b psychologiczny bardziej oddzia艂ywa艂o na kierowc贸w, kt贸rzy ci膮gle licz膮, 偶e jako艣 im si臋 uda omin膮膰 kontrol臋. Ot贸偶 taka zmasowana akcja kontroli trze藕wo艣ci kieruj膮cych pojazdami przeprowadzona w kwietniu br. pozwoli艂a na ujawnienie ponad 2,5 raza wi臋cej nietrze藕wych, ni偶 si臋 ich ujawnia podczas pe艂nienia normalnej s艂u偶by. To pokazuje, ilu kierowc贸w prowadz膮cych pojazdy w stanie zamroczenia alkoholowego unika wszelkich konsekwencji do tego jedynego momentu, kiedy dzieje si臋 tragedia. Warto mo偶e wprowadzi膰 pewne regulacje do przed艂o偶enia rz膮dowego, jak i - niewykluczone - do ustawy o wychowaniu w trze藕wo艣ci i przeciwdzia艂aniu alkoholizmowi.</u>
          <u xml:id="u-347.5" who="#PoselJanKrol">Innym istotnym problemem bezpiecze艅stwa jest nadmierna pr臋dko艣膰 pojazdu. Opowiadam si臋 (my艣l臋, 偶e te argumenty jeszcze b臋dziemy badali w komisji) za dosy膰 powszechnym stosowaniem ograniczenia pr臋dko艣ci na obszarach zabudowanych do 50 km/h, gdy偶 relacje mi臋dzy obni偶eniem pr臋dko艣ci a liczb膮 wypadk贸w 艣miertelnych wydaj膮 si臋 przekonuj膮ce. Natomiast pojawia si臋 dosy膰 niebezpieczny spos贸b my艣lenia w dyskusji nad ograniczeniem pr臋dko艣ci: Skoro kierowcy przy ograniczeniu pr臋dko艣ci do 60 km/h i tak nieraz je偶d偶膮 80-100 km/h, to po ograniczeniu do 50 km/h ewentualnie b臋d膮 je藕dzili o 10 km/h wolniej - nie wiem, 80-90 km/h. Przy takim rozumowaniu 偶adna regulacja prawna nie mia艂aby sensu. Problem polega oczywi艣cie na jeszcze bardziej restrykcyjnym egzekwowaniu tych ogranicze艅, gdy偶 w innym wypadku rzeczywi艣cie one nie mia艂yby sensu.</u>
          <u xml:id="u-347.6" who="#PoselJanKrol">Przy tej okazji pojawia si臋 r贸wnie偶 problem stosowania antyradar贸w, kt贸rymi obr贸t powinien by膰 zakazany. Jest taki paradoks, 偶e przy wyje藕dzie z Warszawy, za Jankami, od lat stoi trabant, syrenka czy maluch i tam w艂a艣nie sprzedaje si臋 antyradary. Je偶eli stosowanie tych antyradar贸w jest zakazane, to r贸wnie偶 obr贸t nimi powinien by膰 zakazany i taki facet powinien znikn膮膰 z tego miejsca, bo to jest pewna prowokacja; wszyscy j膮 toleruj膮 i nie ma przypuszczalnie podstawy prawnej, 偶eby t臋 praktyk臋 uniemo偶liwi膰.</u>
          <u xml:id="u-347.7" who="#PoselJanKrol">Bardzo delikatnym, trudnym, nowym problemem, na co ju偶 zwraca uwag臋 policja drogowa, jest korzystanie przez kierowc贸w w trakcie prowadzenia pojazd贸w z r贸偶nych urz膮dze艅 elektronicznych, takich jak kompakty, telefony kom贸rkowe, faksy. Na pewno tego typu sytuacja ogranicza sprawno艣膰 kierowcy i utrudnia dobre, bezkolizyjne prowadzenie pojazdu. Ba艂bym si臋 teraz proponowa膰 jakie艣 bardzo restrykcyjne dzia艂ania wobec tego typu sytuacji, ale problem przypuszczalnie istnieje. I my艣l臋, 偶e w komisji warto b臋dzie szczeg贸艂owo zastanowi膰 si臋, co z tym problemem zrobi膰, bo z艂e by by艂o wprowadzanie jakich艣 zakaz贸w, kt贸re nie by艂yby egzekwowane. Mo偶e nale偶y oddzia艂ywa膰 na mentalno艣膰, na 艣wiadomo艣膰 w trakcie szkolenia kandydat贸w na kierowc贸w, zwracaj膮c uwag臋, 偶e to, o czym m贸wi艂em, r贸wnie偶 tworzy okre艣lone niebezpiecze艅stwo i zagro偶enie.</u>
          <u xml:id="u-347.8" who="#PoselJanKrol">Kolejnym problemem, na kt贸ry chcia艂bym zwr贸ci膰 uwag臋, jest wprowadzenie wreszcie w tej ustawie nowej zasady ewidencji pojazd贸w, stworzenie centralnego rejestru pojazd贸w oraz wprowadzenie karty wozu. Musimy jednak mie膰 艣wiadomo艣膰, 偶e dzia艂ania, kt贸re s膮 w spos贸b niepoprawny wyd艂u偶ane, musz膮 by膰 stosunkowo szybko wprowadzone, wraz z nowelizacj膮 ustawy, i oczywi艣cie musz膮 na to pojawi膰 si臋 艣rodki, kt贸re trzeba zainwestowa膰. B臋d膮 one 艣rodkami zwrotnymi, bo ka偶dy kierowca zap艂aci par臋 z艂otych za kart臋 wozu czy za nowy blankiet prawa jazdy, kt贸ry b臋dzie zwi臋ksza艂 bezpiecze艅stwo pojazdu na wypadek kradzie偶y. Dzia艂ania musz膮 by膰 bardzo energiczne, 偶eby艣my po uchwaleniu ustawy nie mieli do czynienia znowu z paroma latami oczekiwania na wdro偶enie tego systemu. To jest oczywi艣cie sytuacja niedopuszczalna.</u>
          <u xml:id="u-347.9" who="#PoselJanKrol">Warto zwr贸ci膰 uwag臋 na potrzeb臋 stosowania szeroko rozumianej prewencji. Ot贸偶 jest to bezsporne, i偶 prewencja mniej kosztuje ani偶eli konsekwencje z艂ego stanu bezpiecze艅stwa na drogach, konsekwencje tak licznych wypadk贸w. Warto zastanowi膰 si臋 nad stworzeniem funduszu prewencyjnego, kt贸ry by艂by przeznaczony na ca艂y kompleks dzia艂a艅 zwi膮zanych z ochron膮, z popraw膮 stanu bezpiecze艅stwa na drogach. Ten fundusz prewencyjny m贸g艂by by膰 finansowany ze specjalnych funduszy tworzonych przez towarzystwa ubezpieczeniowe, z dotacji przedsi臋biorstw zwi膮zanych z motoryzacj膮, z odpis贸w od mandat贸w karnych, op艂at za obowi膮zkowe badania pojazd贸w, op艂at z tytu艂u wydawania prawa jazdy i dowod贸w rejestracyjnych, op艂at transportowych. Wreszcie miejmy nadziej臋, 偶e b臋dzie to powi膮zane jednak w ko艅cu z realizacj膮 ustawy o w艂膮czeniu podatku drogowego do ceny paliwa, a r贸wnie偶 z odpisami z akcyzy na paliwa.</u>
          <u xml:id="u-347.10" who="#PoselJanKrol">Kontrowersyjna jest sprawa - my艣l臋, 偶e jeszcze moi koledzy klubowi b臋d膮 o tym m贸wili - podwy偶szenia wieku m艂odzie偶y uprawnionej do uzyskania prawa jazdy. Ten zapis jest ma艂o przekonuj膮co uargumentowany. Wielce kontrowersyjne jest wprowadzenie obowi膮zkowych bada艅 os贸b w wieku powy偶ej 70 lat. Ale my艣l臋, 偶e w spos贸b powa偶ny i g艂臋boki b臋dziemy jeszcze dyskutowali w trakcie prac w komisjach nad t膮 ustaw膮, aby przyj臋te rozwi膮zania jak najlepiej s艂u偶y艂y poprawie bezpiecze艅stwa ruchu drogowego w Polsce.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-348">
          <u xml:id="u-348.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dzi臋kuj臋, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-348.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przemawia艂 pan pose艂 Jan Kr贸l.</u>
          <u xml:id="u-348.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Prosz臋 pana pos艂a Tadeusza Moszy艅skiego o zabranie g艂osu w imieniu klubu Unii Pracy. Nast臋pnym, ostatnim m贸wc膮 b臋dzie dzisiaj pan pose艂 Ryszard Olszewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-349">
          <u xml:id="u-349.0" who="#PoselTadeuszMoszynski">Pani Marsza艂ek! Wysoki Sejmie! Unia Pracy podziela rado艣膰 pana pos艂a Kr贸la z tego, 偶e wreszcie d艂ugo oczekiwany projekt ustawy Prawo o ruchu drogowym trafi艂 do Sejmu. Natomiast nie podzielamy zadowolenia z kszta艂tu tego nowego projektu, poniewa偶 jest w nim zawarta dosy膰 niebezpieczna filozofia, mianowicie jaka艣 magiczna wiara w moc przepis贸w, zakaz贸w i ogranicze艅. Zamiast zwi臋ksza膰 nak艂ady na infrastruktur臋 drogow膮, przygotowano nam dosy膰 restrykcyjn膮 i pe艂n膮 ogranicze艅 i zakaz贸w ustaw臋, wierz膮c, 偶e za艂atwi ona problemy zwi膮zane z p艂ynno艣ci膮 ruchu, jego bezpiecze艅stwem, ograniczy kradzie偶e samochod贸w, a jednocze艣nie nie narazi skarbu pa艅stwa na 偶adne wydatki. Jest to bardzo z艂udna wiara. Bior膮c pod uwag臋 to, 偶e w tej chwili ok. 2% produktu krajowego brutto to s膮 koszty skutk贸w wypadk贸w drogowych, gdyby te pieni膮dze przeznaczy膰 na popraw臋 infrastruktury, na popraw臋 stanu jezdni, na wprowadzenie sygnalizacji na skrzy偶owaniach itd., by膰 mo偶e osi膮gn臋liby艣my o wiele lepsze wyniki, je偶eli chodzi o ograniczenie liczby wypadk贸w i o straty pa艅stwa z tego tytu艂u, ni偶 wprowadzaj膮c tego typu zakazy.</u>
          <u xml:id="u-349.1" who="#PoselTadeuszMoszynski">Nie spos贸b w tak kr贸tkiej debacie odnie艣膰 si臋 do wszystkich zmian, a jest ich, jak pa艅stwo wiedz膮, mn贸stwo. Odnios臋 si臋 tylko do tych spraw, kt贸re zdaniem Unii Pracy s膮 najbardziej kontrowersyjne. Ot贸偶 pierwsza sprawa - art. 20 - dopuszczalna pr臋dko艣膰 pojazd贸w na obszarze zabudowanym wynosi do 50 km/h. To najdobitniej ilustruje t臋 filozofi臋, o kt贸rej przed chwil膮 wspomina艂em, 偶e ograniczeniem pr臋dko艣ci mo偶emy zmniejszy膰 liczb臋 wypadk贸w, poprawi膰 bezpiecze艅stwo. W uzasadnieniu do tej ustawy, kt贸re zawiera dosy膰 istotn膮 argumentacj臋, bo m贸wi o ilo艣ciach ofiar 艣miertelnych jako skutk贸w tych wypadk贸w, wspomniane jest, 偶e zmniejszenie pr臋dko艣ci o 1 km powoduje zmniejszenie o 3% liczby zabitych na skutek wypadk贸w drogowych. Id膮c tym tokiem rozumowania, gdyby艣my ograniczyli pr臋dko艣膰 na obszarze zabudowanym do np. 26 km/h, uzyskaliby艣my zerowy wsp贸艂czynnik zabitych w wypadkach drogowych. To wykazuje, do jakiego absurdu mo偶emy doj艣膰. Jest to kwestia pewnego wyboru, wyboru poziomu, na kt贸rym... to jest kwestia spo艂ecznego przyzwolenie na skutki tych wypadk贸w.</u>
          <u xml:id="u-349.2" who="#PoselTadeuszMoszynski">To, co m贸wi臋, jest bardzo bolesne, bo nie mo偶emy si臋 godzi膰 nawet na jedn膮 艣mier膰, ale tak to wygl膮da na ca艂ym 艣wiecie - post臋p i ruch drogowy nios膮 ze sob膮 pewne zagro偶enia, ale te zagro偶enia naszym zdaniem nale偶y zmniejsza膰 innymi metodami, nie poprzez ograniczanie ruchu, albo mo偶e inaczej: Unia Pracy jest zdania, 偶e dosy膰 drastyczne ograniczenia nale偶y wprowadza膰 tam, gdzie jest to konieczne, a nie wsz臋dzie. Przepis art. 20 wprowadza ograniczenia wsz臋dzie, bez wzgl臋du na to, czy potrzeba czy nie. Jeszcze jeden argument. Dzisiaj jest 艂atwo ograniczy膰 pr臋dko艣膰, r贸偶nymi zreszt膮 metodami, jest to ca艂a sfera ograniczania nasilenia ruchu, 藵le偶膮cy policjanci藵, gazony itd. S膮 to techniki znane i powszechne stosowane, natomiast u nas zupe艂nie nie wykorzystywane. Mo偶na zrobi膰 to za pomoc膮 znak贸w drogowych i wprowadzenie ograniczenia ruchu na terenie zabudowanym jest stosunkowo proste. Natomiast po przyj臋ciu tego przepisu, gdy gmina b膮d藕 organ zarz膮dzaj膮cy ruchem b臋dzie chcia艂 podwy偶szy膰, zwi臋kszy膰 dopuszczaln膮 pr臋dko艣膰 na obszarze zabudowanym, to ma do wype艂nienia szereg warunk贸w, kt贸re s膮 przewidziane w zarz膮dzeniu ministra transportu i gospodarki morskiej. Spe艂nienie tych warunk贸w jest na tyle trudne, na tyle czasoch艂onne i wymagaj膮ce du偶ej inwencji od organu zarz膮dzaj膮cego, 偶e podejrzewam, 偶e tych zwi臋ksze艅 dopuszczalnej pr臋dko艣ci na obszarze zabudowanym po prostu nie b臋dzie albo b臋d膮 szalenie rzadko wyst臋powa膰.</u>
          <u xml:id="u-349.3" who="#PoselTadeuszMoszynski">Sprawa nast臋pna. Poniewa偶, tak jak wspomnia艂 pose艂 Kr贸l, jest taki zarzut, 偶e obecne ograniczenia r贸wnie偶 nie s膮 przestrzegane, my艣l臋, 偶e wprowadzenie tego zakazu przyczyni si臋 zdecydowanie do dewaluacji przepis贸w i znak贸w drogowych. W uzasadnieniu podawano jako argument konieczno艣膰 dostosowania si臋 do przepis贸w Unii Europejskiej we wszystkich krajach, w kt贸rych obowi膮zuje ograniczenie pr臋dko艣ci do 50 km/h. Po pierwsze, nie jest to obligatoryjne. Nie ratyfikowali艣my 偶adnej umowy mi臋dzynarodowej, kt贸ra by nas do tego obligowa艂a. Jest to sprawa wewn臋trzna, krajowa i tutaj w tym zakresie s膮 wa偶ne regulacje krajowe. Nie ma 偶adnego obligu, je偶eli chodzi o cz艂onkostwo w Unii Europejskiej. Bardzo istotnym argumentem przeciwko zmniejszanu pr臋dko艣ci dopuszczalnej na obszarze zabudowanym jest fakt, 偶e te ograniczenia istniej膮 w krajach, kt贸re maj膮 bardzo bogat膮 infrastruktur臋 drogow膮, maj膮 sie膰 autostrad, kt贸ra znakomicie rekompensuje dolegliwo艣ci tego ograniczenia na obszarach zabudowanych. Tymczasem w Polsce, i nie tylko w Polsce, bo r贸wnie偶 w Rosji, w Rumunii i wielu innych krajach, kt贸re dopuszczaj膮 w tej chwili wi臋ksz膮 pr臋dko艣膰 na obszarze zabudowanym, infrastruktura drogowa jest oparta g艂贸wnie na drogach biegn膮cych przez teren zabudowany. S膮 to tzw. ulic贸wki. Wiele dr贸g krajowych i wojew贸dzkich po prostu biegnie przez wsie albo obszary zabudowane. I w tym momencie ograniczenie tej pr臋dko艣ci znakomicie wyd艂u偶y czas przejazdu, zwi臋kszy zu偶ycie paliwa, zwi臋kszy emisj臋 szkodliwych spalin do atmosfery i spowoduje wiele przykrych konsekwencji.</u>
          <u xml:id="u-349.4" who="#PoselTadeuszMoszynski">Powtarzam jeszcze raz, 偶e Unia Pracy jest za ograniczeniami, ale wtedy gdy one s膮 konieczne, gdy wynikaj膮 z sytuacji szczeg贸lnej, z du偶ego zagro偶enia wypadkowo艣ci膮, z艂ej widoczno艣ci, du偶ego ruchu pieszych, ale nie wsz臋dzie. Nie wprowadzajmy przepisu, kt贸ry w spos贸b globalny ogranicza t臋 pr臋dko艣膰 bez wzgl臋du na warunki.</u>
          <u xml:id="u-349.5" who="#PoselTadeuszMoszynski">Nast臋pn膮 spraw膮, kt贸r膮 chcia艂bym om贸wi膰, jest sprawa zakazu rejestracji po raz pierwszy pojazd贸w z艂o偶onych poza wytw贸rni膮 z element贸w pojazd贸w jednej marki. Wydawa艂oby si臋, 偶e jest to zapis zupe艂nie niekontrowersyjny, kt贸ry wszyscy powinni艣my poprze膰. Faktycznie jest to zapis dosy膰 ambitny, bo usi艂uje za艂atwi膰 spraw臋 omijania przepis贸w celnych lub raczej wykorzystywania mo偶liwo艣ci w przepisach celnych - mniejszej stawki celnej na cz臋艣ci samochodowe ni偶 na ca艂e samochody. Jest to sprawa bezpiecze艅stwa sk艂adanych amatorsko samochod贸w i jest to sprawa kradzie偶y samochod贸w. Je偶eli chce si臋 za艂atwi膰 wszystko, to zazwyczaj nic si臋 nie za艂atwia albo bardzo niewiele. Tak samo tutaj. Ten zapis w zasadzie nie za艂atwia nic. Albo inaczej - ten zapis mo偶na uregulowa膰 w zupe艂nie inny spos贸b.</u>
          <u xml:id="u-349.6" who="#PoselTadeuszMoszynski">Spraw臋 omijania czy wykorzystywania mo偶liwo艣ci w przepisach celnych nale偶y uregulowa膰, obni偶aj膮c np. c艂a na ca艂e samochody i nieco podnosz膮c c艂a na cz臋艣ci samochodowe, tak by proceder ten przesta艂 by膰 op艂acalny. A tak na marginesie chcia艂bym zapyta膰: Skoro koncern Daewoo, bazuj膮c na tym przepisie, na tej uldze celnej, mo偶e funkcjonowa膰 (i my艣l臋, 偶e ten przepis nie b臋dzie uderza艂 w Daewoo), to dlaczego w tym momencie ograniczamy t臋 mo偶liwo艣膰 prywatnym u偶ytkownikom. Sprawy celne powinny by膰 uregulowane w przepisach celnych, a nie w Prawie o ruchu drogowych.</u>
          <u xml:id="u-349.7" who="#PoselTadeuszMoszynski">Sprawa bezpiecze艅stwa sk艂adanych amatorsko samochod贸w te偶 jest do rozwi膮zania. Po prostu nale偶y rygorystycznie przestrzega膰 norm przy przegl膮dach technicznych.</u>
          <u xml:id="u-349.8" who="#PoselTadeuszMoszynski">Je艣li chodzi o problem kradzie偶y samochod贸w na cz臋艣ci - bo to do tego si臋 sprowadza - to nie jest tajemnic膮, i偶 olbrzymia wi臋kszo艣膰 tak uzyskiwanych cz臋艣ci jest u偶ywana do odbudowy pojazd贸w uszkodzonych w wypadkach b膮d藕 z艂omowanych, a nie przewo偶onych z zagranicy. Ten zakaz nie za艂atwia problemu kradzie偶y, z ca艂膮 pewno艣ci膮 nie za艂atwia te偶 dwu pierwszych spraw. Dlatego uwa偶amy, 偶e tak powa偶ne problemy nale偶y uregulowa膰 poprzez znacznie bardziej rozszerzone przepisy ni偶 tylko ten jeden przepis zabraniaj膮cy rejestracji.</u>
          <u xml:id="u-349.9" who="#PoselTadeuszMoszynski">Nast臋pna sprawa, kt贸r膮 ju偶 tutaj cz臋艣ciowo moi poprzednicy omawiali, to sprawa zwolnienia z obowi膮zku jazdy w zapi臋tych pasach bezpiecze艅stwa m.in. dzieci do lat 10 i kobiet w widocznej ci膮偶y. Przecie偶 to s膮 ludzie, kt贸rzy podlegaj膮 szczeg贸lnej ochronie i powinni by膰 jak najbardziej chronieni. Przychylam si臋 do zdania, 偶e powinni艣my przewidzie膰 zapis u偶ywania fotelik贸w dla dzieci b膮d藕 specjalnych ochron dla kobiet w ci膮偶y, ale na pewno nie mo偶na zostawi膰 tych ludzi bez ochrony. Dzieci do lat 10 z regu艂y je偶d偶膮 na tylnym siedzeniu po艣rodku, 偶eby widzie膰, w momencie zderzenia wypadaj膮 przez przedni膮 szyb臋 i ko艅czy si臋 to najcz臋艣ciej tragicznie. Nie widz臋 powodu, dla kt贸rego mamy tych ludzi pozbawi膰 ochrony.</u>
          <u xml:id="u-349.10" who="#PoselTadeuszMoszynski">Podobnie jest z art. 38, kt贸ry m贸wi, 偶e od obowi膮zku u偶ywania he艂m贸w ochronnych w czasie jazdy motocyklem lub motorowerem s膮 zwolnione dzieci do lat 7. Pytam: W imi臋 czego?</u>
          <u xml:id="u-349.11" who="#PoselTadeuszMoszynski">Jest art. 47, w kt贸rym zabrania si臋 u偶ywania 艣wiate艂 zewn臋trznych pojazdu niezgodnie z ich przeznaczeniem. Oczywi艣cie, 偶e jest to niepozorny zapis, ale wiadomo, o co chodzi - o ostrzeganie przed kontrol膮 policyjn膮, i dlatego zosta艂 wprowadzony. Jednocze艣nie jednak wyklucza on bardzo pozytywne, je艣li chodzi o kultur臋 jazdy, dzi臋kowanie 艣wiat艂ami awaryjnymi, ostrzeganie przed wyprzedzaniem (w momencie, kiedy jad膮cy z naprzeciwka pojazd jest blisko, 艣wiecimy, ostrzegaj膮c, aby pojazd jad膮cy za nami nie wyprzedza艂 nas), uniemo偶liwia informowanie o mo偶liwo艣ci powrotu na pas po wyprzedzeniu przez pojazdy d艂ugie, co jest nagminnie stosowane w RFN. R贸wnie偶 rozpowszechniony jest w RFN pozytywny zwyczaj w艂膮czania 艣wiate艂 awaryjnych po dojechaniu do korka drogowego. W tym momencie jak gdyby przesuwa si臋 to ostrze偶enie do ty艂u i ostrzega nadje偶d偶aj膮cych, 偶e b臋dzie utrudnienie w ruchu. Ten przepis to wszystko wyklucza. My艣l臋, 偶e nawet ostrzeganie przed kontrol膮 drogow膮 ma pozytywny aspekt, wp艂ywa na popraw臋 bezpiecze艅stwa, zmniejsza pr臋dko艣膰. Dlatego nie s膮dz臋, 偶eby by艂o sensowne pozostawienie tego artyku艂u.</u>
          <u xml:id="u-349.12" who="#PoselTadeuszMoszynski">Badanie lekarskie dla kierowc贸w, kt贸rzy uko艅czyli 70 lat. Tu si臋 zgadzam, jest to bardzo kontrowersyjne. Mamy pewne propozycje: albo zrezygnowa膰 z tego, albo podwy偶szy膰 granic臋 wieku do 75 lat, ale przede wszystkim badania te powinny by膰 bezp艂atne.</u>
          <u xml:id="u-349.13" who="#PoselTadeuszMoszynski">Z wa偶nych rzeczy brakuje obowi膮zku przeprowadzenia bada艅 technicznych po wypadku i naprawie pojazdu. Obecnie pojazd, kt贸ry ulega niemal偶e ca艂kowitej kasacji, jest odtwarzany nie wiadomo z jakich cz臋艣ci, montowany nie wiadomo w jakich warunkach i dopuszczony do ruchu, poniewa偶 ma wa偶ne badania techniczne. Jest to dla nas nie do przyj臋cia.</u>
          <u xml:id="u-349.14" who="#PoselTadeuszMoszynski">Jest kilka dobrych rozwi膮za艅: karta pojazdu, ewidencja pojazd贸w i kierowc贸w (chocia偶 je艣li chodzi o te du偶e pieni膮dze, tobym dyskutowa艂; je偶eli to b臋dzie robi艂a policja, to b臋d膮 one niew膮tpliwie mniejsze), koncesjonowanie instruktor贸w i kilka jeszcze dobrych rzeczy, kt贸re spowodowa艂y, 偶e Unia Pracy b臋dzie g艂osowa膰 za skierowaniem tego projektu do komisji. Dzi臋kuj臋 bardzo i przepraszam za przekroczenie czasu.</u>
          <u xml:id="u-349.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-350">
          <u xml:id="u-350.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dzi臋kuj臋, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-350.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przemawia艂 pan pose艂 Tadeusz Moszy艅ski.</u>
          <u xml:id="u-350.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Prosz臋 o zabranie g艂osu pana pos艂a Ryszarda Olszewskiego w imieniu Ko艂a Poselskiego BBWR.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-351">
          <u xml:id="u-351.0" who="#PoselRyszardOlszewski">Pani Marsza艂ek! Wysoka Izbo! BBWR uwa偶a, 偶e niekt贸re zapisy dotycz膮ce zwi臋kszenia uprawnie艅 organ贸w kontroli ruchu drogowego oraz uregulowania problematyki dotycz膮cej ewidencji i organizacji bada艅 technicznych pojazdu powinny wej艣膰 w 偶ycie ju偶 ponad 5 lat temu. Dlatego te偶 uwa偶amy, 偶e proponowany projekt ustawy powinien by膰 rozpatrzony przez Wysok膮 Izb臋 w trybie pilnym. Przy przyj臋tym trybie legislacyjnym istnieje zagro偶enie, 偶e ww. ustawa nie wejdzie w 偶ycie nawet w 1997 r.</u>
          <u xml:id="u-351.1" who="#PoselRyszardOlszewski">Proponowane zmiany w ustawie Prawo o ruchu drogowym powinny w za艂o偶eniach zwi臋kszy膰 bezpiecze艅stwo ruchu drogowego, lecz o radykalnej poprawie nie mo偶e by膰 mowy, je偶eli nie we藕mie si臋 pod uwag臋 innych czynnik贸w maj膮cych istotny wp艂yw na bezpiecze艅stwo uczestnik贸w ruchu drogowego. Do czynnik贸w tych zaliczy膰 nale偶y stan techniczny dr贸g i organizacj臋 ruchu drogowego. Istniej膮cy skandaliczny stan naszych dr贸g jest niejednokrotnie przyczyn膮 wypadk贸w drogowych nios膮cych nieszcz臋艣cia i tragedie ludzkie. Wysokie ceny us艂ug transportowych PKP wymuszaj膮 zwi臋kszenie transportu drogowego, a tym samym r贸wnie偶 wzrost zagro偶e艅 podczas transportu 艂adunk贸w niebezpiecznych. Brak strategii polityki transportowej, a tak偶e permanentny brak 艣rodk贸w niezb臋dnych na budow臋, modernizacj臋 i utrzymanie dr贸g w naszym przekonaniu wp艂ywa negatywnie na bezpiecze艅stwo ruchu drogowego. Dlatego zasadne jest pytanie: Kiedy w celu zwi臋kszenia bezpiecze艅stwa ruchu drogowego zostan膮 skierowane przez rz膮d 艣rodki na popraw臋 tak istotnego czynnika, jakim jest stan techniczny naszych dr贸g komunikacyjnych?</u>
          <u xml:id="u-351.2" who="#PoselRyszardOlszewski">Jak wa偶nym elementem bezpiecze艅stwa jest stan i jako艣膰 naszych nawierzchni drogowych, 艣wiadcz膮 ostatnie przykre w skutkach do艣wiadczenia wysokiej klasy kierowc贸w, uczestnicz膮cych w rajdzie krakowskim, kiedy to przyczyn膮 zdziesi膮tkowania naszych czo艂owych mistrz贸w kierownicy by艂a - wed艂ug oceny fachowc贸w - wadliwa nawierzchnia asfaltowa. A przecie偶 nie mo偶na w niesko艅czono艣膰 wekslowa膰 odpowiedzialno艣ci za wypadki na kieruj膮cych pojazdami wskutek niedostosowania pr臋dko艣ci jazdy do istniej膮cych warunk贸w, poniewa偶 za tworzenie takich skandalicznych warunk贸w odpowiedzialny nie jest nikt inny jak tylko rz膮d.</u>
          <u xml:id="u-351.3" who="#PoselRyszardOlszewski">Z uzasadnienia do projektu ustawy oraz z informacji przedstawionych przesz艂o rok temu przez resortowego ministra wynika, 偶e celem rzekomo gruntownej nowelizacji Prawa o ruchu drogowym ma by膰: 1) poprawa bezpiecze艅stwa w ruchu drogowym; 2) ukr贸cenie kradzie偶y i obrotu pojazdami pochodz膮cymi z kradzie偶y.</u>
          <u xml:id="u-351.4" who="#PoselRyszardOlszewski">Naszym zdaniem zapowiedzi te przedstawiony projekt ustawy spe艂nia w bardzo ograniczonym stopniu. W zakresie poprawy bezpiecze艅stwa w ruchu drogowym tw贸rcom projektu przy艣wieca z艂udna nadzieja, 偶e zmiana kilku postanowie艅 prawa - a dotyczy to obni偶enia do 50 km/h dopuszczalnej pr臋dko艣ci na obszarze zabudowanym, podwy偶szenia o 1 rok, z 17 do 18 lat, granicy wieku niezb臋dnego do uzyskania prawa jazdy kategorii B, wyd艂u偶enia o 1 miesi膮c obowi膮zku w艂膮czania 艣wiate艂 mijania podczas jazdy w dzie艅 oraz wprowadzenia dla siedemdziesi臋ciolatk贸w corocznych bada艅 lekarskich - spowoduje radykaln膮 popraw臋 bezpiecze艅stwa w ruchu drogowym.</u>
          <u xml:id="u-351.5" who="#PoselRyszardOlszewski">Poprawa bezpiecze艅stwa w ruchu drogowym zale偶y jednak w bardzo ma艂ym stopniu od zmiany cyfr i s艂贸w w ustawie. W znacznie wi臋kszej mierze do poprawy bezpiecze艅stwa przyczyniaj膮 si臋 stosowne delegacje prawne, zwi臋kszaj膮ce mo偶liwo艣ci i skuteczno艣膰 dzia艂ania s艂u偶b kontroli ruchu drogowego, oraz dzia艂ania w sferze materialnej, w szczeg贸lno艣ci poprawa stanu technicznego i utrzymanie w nale偶ytym porz膮dku dr贸g, a tak偶e wiarygodno艣膰 bada艅 technicznych pojazd贸w.</u>
          <u xml:id="u-351.6" who="#PoselRyszardOlszewski">Pani Marsza艂ek! Wysoka Izbo! Stanowienie norm prawnych nie popartych mo偶liwo艣ci膮 ich wyegzekwowania nie tylko nie poprawi rzeczywisto艣ci, lecz zmieni j膮 na gorsze. Jest na to wiele przyk艂ad贸w. Przecie偶 codziennie obserwujemy nieprzestrzeganie istniej膮cych ogranicze艅 pr臋dko艣ci, codziennie za kierownic膮 samochod贸w zasiada wiele os贸b nie posiadaj膮cych prawa jazdy lub takich, wobec kt贸rych orzeczono zakaz kierowania pojazdem. Prawie co czwarty pojazd mijany noc膮 demonstruje ra偶膮ce braki i usterki w o艣wietleniu. Mimo stosownych przepis贸w prawa, codzienne komunikaty policji 艣wiadcz膮, 偶e problem trze藕wo艣ci kieruj膮cych pojazdami stoi pod du偶ym znakiem zapytania. A g艂o艣ne 21 punkt贸w? Kto w Polsce utraci艂 prawo jazdy z tego tytu艂u? Nieodosobnione s膮 przypadki rekordzist贸w, kt贸rzy nazbierali prawie 50 punkt贸w i nadal skrz臋tnie dorabiaj膮 si臋 nast臋pnych - w majestacie posiadanego prawa jazdy.</u>
          <u xml:id="u-351.7" who="#PoselRyszardOlszewski">Nie wyst臋pujemy przeciwko celowo艣ci wielu proponowanych korekt. Nie oczekuj臋 jednak, by mia艂y one znaczny wp艂yw na popraw臋 bezpiecze艅stwa ruchu drogowego. Co najwy偶ej spodziewam si臋 zmniejszenia p艂ynno艣ci jazdy, wi臋kszego ska偶enia 艣rodowiska naturalnego poprzez zwi臋kszenie emisji zwi膮zk贸w o艂owiu, siarki i dwutlenku w臋gla, dostarczanych wskutek 藵pi艂owania藵 silnika na drugim i trzecim biegu na zat艂oczonych ulicach wielkich aglomeracji miejskich.</u>
          <u xml:id="u-351.8" who="#PoselRyszardOlszewski">Wi臋kszo艣膰 wypadk贸w i tak b臋dzie powodowana przez kierowc贸w nie przestrzegaj膮cych nakazanych ogranicze艅 pr臋dko艣ci, w wieku przekraczaj膮cym 18 lat, nadu偶ywaj膮cych wbrew przepisom alkoholu, lekcewa偶膮cych policyjne kontrole i b臋d膮cych u偶ytkownikami dr贸g, na kt贸rych w dzie艅 deszczowy przy pr臋dko艣ci 50 km/h z powodzeniem zgubi膮 podwozie, wpadaj膮c przy okazji na grup臋 ludzi oczekuj膮cych na przystanku autobusowym, i tak dalej. Czy nowelizacja prawa ich ostudzi? - 艣miem w膮tpi膰.</u>
          <u xml:id="u-351.9" who="#PoselRyszardOlszewski">Budz膮ca w膮tpliwo艣膰 w projekcie ustawy jest 藵poprawa藵 systemu szkolenia i egzaminowania kierowc贸w - podporz膮dkowuj膮ca go bez reszty administracji rz膮dowej. W my艣l zapisu w ustawie urz臋dy rejonowe maj膮 decydowa膰 o przyznaniu i cofaniu uprawnie艅 instruktorskich, a wi臋c limitowa膰 ich liczb臋, a tak偶e wydawa膰 i cofa膰 upowa偶nienia do szkolenia kierowc贸w. Egzaminatorami kierowc贸w maj膮 by膰 za艣 osoby zatrudnione na etatach w wojew贸dzkich o艣rodkach ruchu drogowego. Wymaga si臋 przy tym od nich paru formalnych kryteri贸w, jak np. wiek 27 lat, 6 lat posiadania prawa jazdy kategorii B, uko艅czenie kursu, zdanie egzaminu - lecz 偶adnej praktyki w kierowaniu pojazdem, w szkoleniu kierowc贸w lub nadzorowaniu czy te偶 organizowaniu ruchu. Za to nie b臋d膮 mogli by膰 egzaminatorami do艣wiadczeni praktycy: specjali艣ci z urz臋d贸w administracji, instytucji i firm dzia艂aj膮cych w sferze komunikacji, funkcjonariusze policyjnej s艂u偶by ruchu drogowego, bo z przyczyn czysto formalnych nie przejd膮 przecie偶 na 藵egzaminacyjne藵 etaty u wojewody. Przy czym uzasadnia si臋 wprowadzenie powy偶szego rozwi膮zania 藵podniesieniem poziomu i fachowo艣ci egzamin贸w藵, to jest strona 22 uzasadnienia.</u>
          <u xml:id="u-351.10" who="#PoselRyszardOlszewski">Przedstawiony projekt przewiduje zniesienie prawa jazdy kategorii M. S膮 to pojazdy wolnobie偶ne. Pozbawi to wiele os贸b wykonuj膮cych obecnie zawodowo obowi膮zki kierowc贸w - operator贸w pojazd贸w wolnobie偶nych (wykorzystywanych przy budowie i utrzymaniu dr贸g, w transporcie wewn臋trznym, budownictwie i mi臋dzy innymi w rolnictwie) - mo偶liwo艣ci wykonywania profesji. Z uzasadnienia projektu nie wynika niestety skala problemu: Ilu os贸b mo偶e dotyczy膰 i jakie szanse mie膰 b臋d膮 na przekwalifikowanie lub poszerzenie swoich uprawnie艅 osoby, kt贸rych to bezpo艣rednio dotyczy?</u>
          <u xml:id="u-351.11" who="#PoselRyszardOlszewski">Reasumuj膮c, w zakresie dotycz膮cym bezpiecze艅stwa ruchu drogowego proponowane zmiany mog膮 oddzia艂ywa膰 korzystnie jedynie w niewielkim stopniu. Uzyskanie znacz膮cej poprawy wymaga艂oby nie tyle poprawek w przepisach, ile poprawy wyposa偶enia i zwi臋kszenia operatywno艣ci dzia艂ania s艂u偶b kontroli ruchu, poprawy jako艣ci i utrzymania dr贸g oraz rygorystycznego egzekwowania sprawno艣ci technicznej pojazd贸w przez wszystkie upowa偶nione i zobowi膮zane do tego podmioty.</u>
          <u xml:id="u-351.12" who="#PoselRyszardOlszewski">Niekt贸re z proponowanych zmian s膮 co najmniej dyskusyjne, jak na przyk艂ad mo偶liwo艣膰 uzyskania prawa jazdy kategorii D przez 19-latka (art. 84 ust. 4) czy te偶 okre艣lenie w ustawie wieku, od jakiego kandydat na kierowc臋 kategorii B mo偶e rozpocz膮膰 szkolenie (art. 95 ust. 1).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-352">
          <u xml:id="u-352.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Panie po艣le, niestety czas jest znacznie przekroczony. Bardzo prosz臋 ko艅czy膰 wypowied藕.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-353">
          <u xml:id="u-353.0" who="#PoselRyszardOlszewski">Ju偶 ko艅cz臋.</u>
          <u xml:id="u-353.1" who="#PoselRyszardOlszewski">Sprawy te winny by膰 przedmiotem dyskusji i przemy艣le艅 w odpowiednich komisjach.</u>
          <u xml:id="u-353.2" who="#PoselRyszardOlszewski">Pani Marsza艂ek! Wysoka Izbo! Dzia艂anie zmierzaj膮ce do ograniczenia rozmiar贸w kradzie偶y samochod贸w oraz obrotu samochodami pochodz膮cymi z kradzie偶y zaproponowane w projekcie ustawy jest dzia艂aniem znacznie skuteczniejszym i id膮cym we w艂a艣ciwym kierunku, cho膰 bardzo ju偶 sp贸藕nionym. W膮tpliwo艣ci budzi jednak brak jednoznacznego stanowiska co do wprowadzenia karty pojazdu dla samochod贸w rejestrowanych przed 1997 r. Czy tw贸rcy projektu godz膮 si臋 z gorsz膮 ochron膮 prawn膮 tych pojazd贸w? Nawiasem m贸wi膮c, swoboda dzia艂ania z艂odziei i paser贸w by艂aby znacznie ograniczona dzi臋ki wprowadzeniu tablic i dowod贸w rejestracyjnych lepiej zabezpieczonych przed mo偶liwo艣ci膮 fa艂szowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-354">
          <u xml:id="u-354.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Panie po艣le, niestety, przykro mi, ale czas zosta艂 ju偶 dwukrotnie przekroczony. Bardzo prosz臋 zbli偶a膰 si臋 do ko艅ca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-355">
          <u xml:id="u-355.0" who="#PoselRyszardOlszewski">Ju偶 ko艅cz臋, pani marsza艂ek.</u>
          <u xml:id="u-355.1" who="#PoselRyszardOlszewski">I dziwi wr臋cz brak w tej sprawie aktywno艣ci rz膮du.</u>
          <u xml:id="u-355.2" who="#PoselRyszardOlszewski">Wysoka Izbo! Przedstawiaj膮c powy偶sze uwagi i wnioski, Bezpartyjny Blok Wspierania Reform jest za skierowaniem projektu ustawy Prawo o ruchu drogowym (druk nr 1624) do komisji sejmowych. Ze wzgl臋du na ograniczony czas mego wyst膮pienia 7 uwag przekazuj臋 do protoko艂u, pozosta艂e uwagi przeka偶emy do komisji sejmowej. Dzi臋kuj臋 za uwag臋 i przepraszam za przekroczenie czasu.</u>
          <u xml:id="u-355.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-356">
          <u xml:id="u-356.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dzi臋kuj臋 bardzo, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-356.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Wysoki Sejmie! Na tym zako艅czyli艣my wyst膮pienia w imieniu klub贸w i k贸艂 w tym punkcie porz膮dku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-356.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Chcia艂am poinformowa膰, 偶e jest jeszcze zapisanych 19 m贸wc贸w, natomiast czas debaty, kt贸ry nam pozosta艂, to oko艂o godziny.</u>
          <u xml:id="u-356.3" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Do dalszej jutro debaty nad tym punktem porz膮dku dziennego przyst膮pimy jutro rano po g艂osowaniach.</u>
          <u xml:id="u-356.4" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Przerywam zatem obecnie dyskusj臋 nad tym punktem porz膮dku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-356.5" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Zg艂osi艂o si臋 dw贸ch pos艂贸w w celu wyg艂oszenia o艣wiadcze艅 poselskich.</u>
          <u xml:id="u-356.6" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Prosz臋 o zabranie g艂osu pana pos艂a Wies艂awa Go艂臋biewskiego z Polskiego Stronnictwa Ludowego. Nast臋pnym pos艂em, kt贸ry wyg艂osi o艣wiadczenie, b臋dzie pan pose艂 Stanis艂aw Kowolik.</u>
          <u xml:id="u-356.7" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Prosz臋 bardzo, 5 minut, panie po艣le, zgodnie z regulaminem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-357">
          <u xml:id="u-357.0" who="#PoselWieslawGolebiewski">Pani Marsza艂ek! Wysoki Sejmie! O艣wiadczenie moje dotyczy wczorajszego spotkania z tw贸rcami kultury w Kancelarii Prezydenta. Spotkanie tw贸rc贸w kultury w dniu 8 maja 1996 r. z panem prezydentem zaowocowa艂o nieoczekiwanie konkluzjami rzecznika prasowego Kancelarii Prezydenta - zanegowaniem przydatno艣ci ministra kultury i sztuki Zdzis艂awa Podka艅skiego, ministra koalicyjnego rz膮du W艂odzimierza Cimoszewicza. Powodem zanegowania jest to, 偶e minister nie jest artyst膮, tw贸rc膮 o uznanym przez 艣rodowisko dorobku artystycznym. Minister przez 25 lat dzia艂a w kulturze i na rzecz kultury, jest osob膮, kt贸ra po przej艣ciu wszystkich szczebli - od ruchu spo艂eczno-kulturalnego i tw贸rczego poprzez administracj臋 terenow膮 i centraln膮, funkcj臋 wiceministra w rz膮dzie Waldemara Pawlaka - zosta艂a ministrem kultury w rz膮dzie premiera W艂odzimierza Cimoszewicza. Ta negacja jest przejawem z艂ych manier i braku elementarnego poczucia taktu wysokiego urz臋dnika Kancelarii Prezydenta RP pana Antoniego Styrczuli. Zauwa偶y膰 nale偶y, 偶e czyni to osoba, kt贸ra swego wykszta艂cenia nie zdobywa艂a przy ul. Rozbrat, lecz w bardziej solidnych, grubych, wiekowych murach. Komentarz ze spotkania spotka艂 si臋 z 偶yw膮 i krytyczn膮 reakcj膮 wielu tw贸rc贸w i 艣rodowisk kultury. Wiele os贸b uwa偶a - podobnie jak my, pos艂owie z klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego - 偶e organizowanie przez Kancelari臋 Prezydenta RP spotka艅 dotycz膮cych realizacji zada艅 w kulturze, bez zaproszenia ministra kultury i sztuki, a tak偶e przewodnicz膮cego sejmowej Komisji Kultury i 艢rodk贸w Przekazu, nosi wszelkie znamiona dzia艂a艅 partyjno-politycznych z minionej epoki, a spotkanie to firmuje swym urz臋dem wybrany w wolnych wyborach prezydent Rzeczypospolitej Aleksander Kwa艣niewski.</u>
          <u xml:id="u-357.1" who="#PoselWieslawGolebiewski">Niemniej z zadowoleniem nale偶y odnotowa膰 fakt, 偶e prezydent Rzeczypospolitej podj膮艂 publiczne zobowi膮zanie zabezpieczenia w bud偶ecie pa艅stwa wydatk贸w na kultur臋 na poziomie - jak nale偶y s膮dzi膰 - nie mniejszym ni偶 1% (obecnie - 0,72%). Odnotowujemy to jako wyraz dobrej woli pana prezydenta Aleksandra Kwa艣niewskiego, kt贸ry w tak kr贸tkim czasie podejmuje kolejne, istotne dla narodu zobowi膮zanie. Rozumiemy, 偶e ju偶 wkr贸tce nie zabraknie mieszka艅 - zw艂aszcza dla m艂odych tw贸rc贸w, a tak偶e 艣rodk贸w na ochron臋 naszego narodowego dziedzictwa i wspomaganie tw贸rc贸w kultury. W przededniu konstruowania projektu bud偶etu pa艅stwa na rok 1997 - jako cz艂onek Komisji Kultury i 艢rodk贸w Przekazu, cz艂onek Polskiego Stronnictwa Ludowego - sk艂adam prezydentowi Aleksandrowi Kwa艣niewskiemu serdeczne podzi臋kowania w imieniu tw贸rc贸w i pracownik贸w kultury.</u>
          <u xml:id="u-357.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-358">
          <u xml:id="u-358.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dzi臋kuj臋, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-358.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Prosz臋 pana pos艂a Stanis艂awa Kowolika o wyg艂oszenie o艣wiadczenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-359">
          <u xml:id="u-359.0" who="#PoselStanislawKowolik">Pani Marsza艂ek! Wysoki Sejmie! Zgromadzenie Og贸lne Narod贸w Zjednoczonych w oparciu o rezolucj臋 nr 47 z dnia 20 wrze艣nia 1993 r. zdecydowa艂o, i偶 poczynaj膮c od 1994 r. dzie艅 15 maja ka偶dego roku b臋dzie obchodzony jako Mi臋dzynarodowy Dzie艅 Rodziny. Tegoroczny Mi臋dzynarodowy Dzie艅 Rodziny, a wi臋c 15 maja - za kilka dni - b臋dzie obchodzony pod has艂em 藵Rodziny - ofiary ub贸stwa i bezdomno艣ci藵. Ub贸stwo i bezdomno艣膰 stanowi膮 ostre pogwa艂cenie praw rodziny, zapisanych w Karcie Praw Rodziny, i s膮 oznak膮 braku skuteczno艣ci w艂adz w zakresie polityki prorodzinnej pa艅stwa.</u>
          <u xml:id="u-359.1" who="#PoselStanislawKowolik">Powi臋kszaj膮ce si臋 w Polsce obszary ub贸stwa rodzin s膮 wyrazem niew艂a艣ciwej polityki ekonomicznej pa艅stwa, zw艂aszcza w odniesieniu do:</u>
          <u xml:id="u-359.2" who="#PoselStanislawKowolik">- organizowania rynku pracy i jego sprawiedliwego podzia艂u;</u>
          <u xml:id="u-359.3" who="#PoselStanislawKowolik">- wci膮偶 istniej膮cych barier uniemo偶liwiaj膮cych dost臋p do rodzimego rynku pracy ojcom i matkom b臋d膮cym 偶ywicielami rodzin;</u>
          <u xml:id="u-359.4" who="#PoselStanislawKowolik">- trudno艣ci, kt贸re, je艣li chodzi o dost臋p do rynku pracy, napotykaj膮 absolwenci szk贸艂 艣rednich i wy偶szych;</u>
          <u xml:id="u-359.5" who="#PoselStanislawKowolik">- tysi臋cy rodzin wiejskich ponosz膮cych w spos贸b szczeg贸lny ci臋偶ar przemian ostatnich lat;</u>
          <u xml:id="u-359.6" who="#PoselStanislawKowolik">- braku sp贸jnej polityki podatkowej pa艅stwa uwzgl臋dniaj膮cej wk艂ad w rozw贸j spo艂eczny tych rodzin, kt贸re podejmuj膮 trud rodzenia i wychowania dzieci, a zw艂aszcza rodzin wielodzietnych;</u>
          <u xml:id="u-359.7" who="#PoselStanislawKowolik">- rodzin emeryt贸w i rencist贸w - z racji braku reformy systemu ubezpiecze艅 spo艂ecznych i emerytalnych;</u>
          <u xml:id="u-359.8" who="#PoselStanislawKowolik">- braku koncepcji obni偶ania koszt贸w patologii spo艂ecznej, kt贸re to koszty znacz膮co wp艂ywaj膮 na obni偶enie poziomu materialnego polskich rodzin.</u>
          <u xml:id="u-359.9" who="#PoselStanislawKowolik">Za taki stan rzeczy odpowiedzialno艣膰 ponosz膮 te o艣rodki w艂adzy, kt贸re odrzucaj膮 prawd臋 o rodzinie i wyp艂ywaj膮ce z tej prawdy prawa rodziny, nie podejmuj膮c w spos贸b odwa偶ny, we wsp贸艂pracy z samymi rodzinami, realizacji skutecznej polityki prorodzinnej pa艅stwa. Nale偶y pami臋ta膰 o tym, 偶e wspomniane o艣rodki w艂adzy, zwi膮zane z obecn膮 koalicj膮, swoj膮 mentalno艣ci膮 nawi膮zuj膮 do okresu komunistycznego, w kt贸rym szczeg贸lnie brutalnie negowano prawa rodziny. Maj膮c na uwadze dobro rodzin, kt贸re sk艂ada si臋 na wsp贸lne dobro Polski, Parlamentarny Zesp贸艂 do Spraw Rodziny oraz stowarzyszenie BBWR, w艂膮czaj膮c si臋 w obchody tegorocznego Mi臋dzynarodowego Dnia Rodziny, gor膮co prosz膮 przede wszystkim same rodziny, aby stawa艂y si臋 coraz aktywniejszymi wsp贸艂tw贸rcami polityki prorodzinnej naszego pa艅stwa, eliminuj膮cej zw艂aszcza ub贸stwo i bezdomno艣膰 rodzin. Prosz膮 te偶 organizacje, instytucje i osoby zainteresowane sytuacj膮 rodziny o szanowanie jej praw, zapisanych w Karcie praw rodziny, oraz o ich rzeczywiste uznawanie i przestrzeganie. Prosz膮 o rejestrowanie wszystkich przypadk贸w 艂amania praw rodziny, zar贸wno w 艣rodowisku lokalnym, jak i w skali og贸lnopolskiej, i o przekazywanie ich do wiadomo艣ci w艂adzom pa艅stwowym, a tak偶e samorz膮dowym.</u>
          <u xml:id="u-359.10" who="#PoselStanislawKowolik">Parlamentarny Zesp贸艂 do Spraw Rodziny oraz stowarzyszenie BBWR wyra偶aj膮 g艂臋bok膮 wdzi臋czno艣膰 wszystkim osobom, 艣rodowiskom, organizacjom i instytucjom, kt贸re na gruncie praw rodziny wypracowuj膮 i wcielaj膮 w 偶ycie rozwi膮zania sprzyjaj膮ce rozwojowi rodzin zdrowszych, lepszych, m膮drzejszych i bogatszych, budz膮c tym samym nadziej臋 na wypracowanie w jak najbli偶szej przysz艂o艣ci skutecznej polityki prorodzinnej naszego pa艅stwa.</u>
          <u xml:id="u-359.11" who="#PoselStanislawKowolik">Ufamy, 偶e obchody Mi臋dzynarodowego Dnia Rodziny w 艣rodowiskach, gminach i parafiach, potwierdzaj膮 prawd臋, 偶e prawa rodziny i ich przestrzeganie stanowi膮 rdze艅 nowoczesnej demokracji, wskazuj膮c zarazem na konieczno艣膰 respektowania w rozwi膮zaniach szczeg贸艂owych polityki rodzinnej zasady pomocniczo艣ci i solidarno艣ci.</u>
          <u xml:id="u-359.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-360">
          <u xml:id="u-360.0" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dzi臋kuj臋, panie po艣le.</u>
          <u xml:id="u-360.1" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Na tym zako艅czyli艣my o艣wiadczenia poselskie.</u>
          <u xml:id="u-360.2" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Zarz膮dzam przerw臋 w obradach do dnia 10 maja 1996 r. do godz. 9.</u>
          <u xml:id="u-360.3" who="#WicemarszalekOlgaKrzyzanowska">Dzi臋kuj臋 pa艅stwu. Dobranoc.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-361">
          <u xml:id="u-361.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 23 min 26)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>