PPC / ppc

text_structure.xml 476 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godz. 9 min 04)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Maciej Płażyński oraz wicemarszałkowie Franciszek Jerzy Stefaniuk, Stanisław Zając i Marek Borowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#Marszałek">Proszę o zajmowanie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#Marszałek">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#Marszałek">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panów posłów Jerzego Jankowskiego i Adama Stanisława Szejnfelda.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#Marszałek">Protokół i listę mówców prowadzić będzie pan poseł Jerzy Jankowski.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#Marszałek">Proszę wyznaczonych posłów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#Marszałek">Proszę posła sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">Informuję, że w dniu dzisiejszym, za zgodą marszałka Sejmu, odbędą się posiedzenia następujących Komisji:</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Administracji i Spraw Wewnętrznych — o godz. 10,</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">— Finansów Publicznych — o godz. 12 i zaraz po głosowaniu w sali nr 217 (Senat) odbędzie się spotkanie Zespołu Parlamentarnego Ruchu Społecznego AWS.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">Wspólne posiedzenie Komisji Małych i Średnich Przedsiębiorstw oraz Komisji Polityki Społecznej zostało natomiast odwołane. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 21 porządku dziennego: Debata w 50. rocznicę Rady Europy: - wystąpienie przewodniczącego Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy Lorda Russella-Johnstona, - pierwsze czytanie poselskiego projektu uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w 50. rocznicę Rady Europy (druk nr 1100).</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#Marszałek">Wysoka Izbo! W imieniu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej mam zaszczyt powitać przewodniczącego Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy Lorda Russella-Johnstona.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#komentarz">(Oklaski, zebrani wstają z miejsc.)</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#Marszałek">Chciałbym wyrazić szczególną satysfakcję, że przyjął pan, panie przewodniczący, zaproszenie Sejmu do złożenia wizyty w naszym kraju w czasie obchodów 50. rocznicy Rady Europy.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#Marszałek">5 maja 1949 r. w Londynie przedstawiciele 10 państw Europy Zachodniej powołali do życia Radę Europy, pierwszą powojenną organizację polityczną na naszym kontynencie. Organizację utworzono w celu zacieśnienia więzi pomiędzy państwami członkowskimi, by zabezpieczać i wcielać w życie ideały oraz zasady, które stanowią wspólny dorobek tych państw, a także by ułatwiać ich rozwój gospodarczy i społeczny. Zgodnie ze swym statutem Rada Europy stoi na straży trzech wartości: demokracji, poszanowania praw człowieka oraz państwa prawa. W ciągu 50 lat, które upłynęły od powstania Rady Europy, na naszym kontynencie zaszły zasadnicze zmiany, które wpłynęły na kształt i funkcjonowanie Rady Europy. Na początku lat osiemdziesiątych liczyła ona 21 członków.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#Marszałek">W lipcu 1989 r. delegacja Sejmu i Senatu uczestniczyła po raz pierwszy w posiedzeniu plenarnym Zgromadzenia, a 26 listopada 1991 r. Polska zyskała członkostwo Rady Europy, otrzymując 12 miejsc w Zgromadzeniu Parlamentarnym. Jesteśmy dumni z faktu, że to Rada Europy była pierwszą organizacją europejską, w której demokratyczna i suwerenna Rzeczpospolita Polska uzyskała pełne członkostwo.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#Marszałek">Dziś Rada Europy liczy 41 członków i jest największą organizacją starego kontynentu. Jej dorobek prawny obejmuje ponad 170 konwencji, regulujących niezmiernie szerokie spektrum zagadnień dotyczących sfery politycznej, społecznej i kulturalnej.</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#Marszałek">Dramat na Bałkanach, który rozgrywa się na naszych oczach, uzmysławia nam konieczność pełnego wdrożenia w życie podstawowych wartości i zasad, jakimi kieruje się Rada Europy.</u>
          <u xml:id="u-4.9" who="#Marszałek">Uprzejmie proszę pana przewodniczącego Lorda Russella-Johnstona o zabranie głosu.</u>
          <u xml:id="u-4.10" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczącyZgromadzeniaParlamentarnegoRadyEuropyLordRussellJohnston">Panie Prezydencie, Ministrowie, Drodzy Koledzy, Bracia Europejczycy! Dziękuję bardzo za zaproszenie mnie do złożenia wizyty w waszym pięknym kraju. Jako przewodniczący Zgromadzenia Parlamentarnego, w którym wspólnie zasiadają wybrani przedstawiciele blisko 800 milionów Europejczyków, jestem zaszczycony, mogąc przemówić w parlamencie o tak długiej tradycji demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczącyZgromadzeniaParlamentarnegoRadyEuropyLordRussellJohnston">Blisko 400 lat temu reformy zaproponowane przez Jana Zamoyskiego położyły podwaliny Rzeczypospolitej. Jego słowa wypowiedziane w Sejmie: „król panuje, lecz nie rządzi” symbolizowały wysiłki waszych poprzedników zmierzające do uniknięcia tendencji wiodącej do absolutyzmu, jakże charakterystycznej dla innych państw europejskich w tamtych czasach, a także później.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#PrzewodniczącyZgromadzeniaParlamentarnegoRadyEuropyLordRussellJohnston">Poproszono mnie, abym zabrał głos w związku z obchodami 50-lecia Rady Europy. Skorzystam więc z okazji i będę mówił o Radzie Europy jutra. Jej dotychczasowe osiągnięcia - a są one liczne - są państwu dobrze znane.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#PrzewodniczącyZgromadzeniaParlamentarnegoRadyEuropyLordRussellJohnston">Europa XXI w. potrzebuje odważnej i silniejszej Rady Europy. Rady Europy zdolnej do realizowania swych zadań w obronie wolności i demokracji w radykalnie nowych okolicznościach, po okresie zimnej wojny w Europie.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#PrzewodniczącyZgromadzeniaParlamentarnegoRadyEuropyLordRussellJohnston">Rada Europy jest gotowa do interwencji, a nawet do ingerencji w wewnętrzne sprawy swoich państw członkowskich za każdym razem, kiedy naruszane są wartości, których ma ona bronić. Prawdziwe demokracje nie mają się czego obawiać; mogą tylko skorzystać z takiego podejścia.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#PrzewodniczącyZgromadzeniaParlamentarnegoRadyEuropyLordRussellJohnston">Zgromadzenie Parlamentarne było pierwszym elementem w Radzie Europy, które uznało potrzebę uzupełnienia istniejących mechanizmów prawnych Rady politycznymi instrumentami, które zapewniałyby przestrzeganie standardów i zasad organizacji. Dlatego też utworzono procedury monitoringu - jasną stałą kontrolę demokratycznych zachowań naszych państw członkowskich. To był prawdziwy krok milowy nie tylko w rozwoju naszych metod pracy, ale także w ewolucji naszej zbiorowej mentalności, a także naszego wspólnego acquis i naszego postrzegania tego zagadnienia. Rządy poszły szybko naszym śladem i również opracowały taki mechanizm, który, choć oparty na innym podejściu, uzupełniał działania Zgromadzenia Parlamentarnego.</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#PrzewodniczącyZgromadzeniaParlamentarnegoRadyEuropyLordRussellJohnston">Ustalenie procedury monitoringu stanowiło logiczny wynik uznania prostego faktu, że przystąpienie do Rady Europy czy też długotrwałe w niej członkostwo nie oznaczają bezwarunkowego i niezmiennego uznania doskonałości przestrzegania naszych zasad i wartości ani automatycznego immunitetu przed krytycyzmem czy sankcjami.</u>
          <u xml:id="u-5.7" who="#PrzewodniczącyZgromadzeniaParlamentarnegoRadyEuropyLordRussellJohnston">Oczywiście że są problemy w naszych państwach członkowskich. Często są to problemy poważne i nigdy nie można przewidzieć, kiedy powstaną nowe. Zgromadzenie chce słuchać dialogu, wspierać go oraz udzielać pomocy. Jednak nie powinniśmy - i myślę, że nie będziemy - tolerować często powtarzających się naruszeń naszych podstawowych wartości i zasad. Rozumiemy przejściowe trudności. Jeżeli mamy ewidentne dowody czystej politycznej woli i konkretnych działań. Jeśli nie, możemy działać naprawdę konkretnie. Naszą racją bytu jest utrzymanie i podnoszenie standardów.</u>
          <u xml:id="u-5.8" who="#PrzewodniczącyZgromadzeniaParlamentarnegoRadyEuropyLordRussellJohnston">Drugim istotnym instrumentem politycznym, coraz częściej używanym przez Zgromadzenie, jest dyplomacja parlamentarna. Jako parlamentarzyści mamy ogromny potencjał do prowadzenia dialogu i mediacji pomiędzy różnymi siłami politycznymi i możemy czasem być skuteczni tam, gdzie rządy ponoszą porażkę. Jesteśmy pod tym względem bardzo elastyczni.</u>
          <u xml:id="u-5.9" who="#PrzewodniczącyZgromadzeniaParlamentarnegoRadyEuropyLordRussellJohnston">Posłużę się tu przykładem. W marcu tego roku miałem spotkanie z przewodniczącymi parlamentów trzech państw z południowego Kaukazu: Armenii, Azerbejdżanu i Gruzji, którzy odpowiedzieli na moje zaproszenie, przyjęli je i przybyli do Strasburga, aby omówić możliwości prowadzenia współpracy międzyparlamentarnej w tym regionie. Konkretnym wynikiem tego spotkania było rozpoczęcie serii trójstronnych spotkań parlamentarnych pod auspicjami Zgromadzenia Parlamentarnego. Pierwsze z tych seminariów, które mają odbywać się po kolei w trzech stolicach, będzie miało miejsce w Tbilisi we wrześniu. Jest to zadanie, które z całą pewnością pomoże stworzyć atmosferę wiary i wzajemnego zaufania, a tym samym przyczyni się do zmniejszenia napięć w tym regionie. Nie twierdzę absolutnie, że to rozwiąże problem Nagornego Karabachu, ale na pewno stworzy lepszą atmosferę, w której być może będzie można jakoś podejść do rozwiązania tego problemu.</u>
          <u xml:id="u-5.10" who="#PrzewodniczącyZgromadzeniaParlamentarnegoRadyEuropyLordRussellJohnston">Zgromadzenie Parlamentarne jest również stale zaangażowane w wysiłki zmierzające do rozwiązania kryzysu w Kosowie, od czasu kiedy nasilił się on tak bardzo w lutym ubiegłego roku. Przedstawiciele Zgromadzenia Federalnego Jugosławii i społeczności Albańczyków kosowskich wielokrotnie byli zapraszani do Strasburga na rozmowy. W dwóch wypadkach przedstawiciele Zgromadzenia wybrali się z wizytą do Belgradu i do Prištiny.</u>
          <u xml:id="u-5.11" who="#PrzewodniczącyZgromadzeniaParlamentarnegoRadyEuropyLordRussellJohnston">Decyzja utworzenia i utrzymywania dialogu z serbskim reżimem pomimo narastających dowodów represji wobec kosowskich Albańczyków nie była łatwa. Uważaliśmy jednak, że bardzo ważne jest wykorzystanie wszystkich możliwych sposobów, aby zapobiec najgorszemu.</u>
          <u xml:id="u-5.12" who="#PrzewodniczącyZgromadzeniaParlamentarnegoRadyEuropyLordRussellJohnston">Niestety, demokracja parlamentarna, przy całej swej użyteczności w kontaktach z ludźmi wrażliwymi na nasze wartości i zasady, może ponieść porażkę wobec takich reżimów, jak reżim Milošewicia. W Polsce mieliśmy wiele smutnych doświadczeń spowodowanych przez ślepe, bezsensowne okrucieństwo totalitaryzmu, poczynając od zniszczenia Warszawy przez cofające się wojska nazistowskie, poprzez deportacje, zabijanie, w tym także masakrę w Katyniu, której Sowieci tak długo się wypierali. Mieliście swoją Srebrenicę i swój Racak, i wiele innych takich doświadczeń. Rozumiecie te sprawy tak, jak ja sam naprawdę nigdy nie zdołam zrozumieć.</u>
          <u xml:id="u-5.13" who="#PrzewodniczącyZgromadzeniaParlamentarnegoRadyEuropyLordRussellJohnston">Niemniej jednak nie możemy ustawać w naszych wysiłkach znalezienia pokojowego rozwiązania problemu i ulżenia doli uchodźców, a także rozwiązania trudności, jakie spowodował ich przymusowy exodus w krajach sąsiednich. Zgromadzenie będzie utrzymywało kontakty z wszystkimi siłami postępowymi w Jugosławii. A kiedy skończy się epoka Milośewicia, jego nacjonalizmu, nienawiści i terroryzmu państwowego, co musi nastąpić, Rada Europy jako całość i Zgromadzenie Parlamentarne będą służyć ludziom w Serbii i w Czarnogórze w budowaniu ich demokratycznej przyszłości.</u>
          <u xml:id="u-5.14" who="#PrzewodniczącyZgromadzeniaParlamentarnegoRadyEuropyLordRussellJohnston">Trzecim istotnym zadaniem Zgromadzenia, które najpełniej popieram, jest wykorzystanie go jako politycznego forum do dyskusji na bardzo gorące polityczne i socjalne tematy. Nie powinniśmy unikać dyskutowania o sprawach kontrowersyjnych, drażliwych, mogących powodować podziały. Zgromadzenie nie jest i nie powinno stać się maszyną do rejestrowania konsensusu. Jeżeli jakieś zagadnienie mieści się w granicach naszych kompetencji, powinniśmy je omawiać, jest to nasz obowiązek i najlepszy sposób wsparcia wysiłków naszych państw członkowskich w celu znalezienia rozwiązań palących kwestii politycznych i socjalnych.</u>
          <u xml:id="u-5.15" who="#PrzewodniczącyZgromadzeniaParlamentarnegoRadyEuropyLordRussellJohnston">Ostatnio dyskutowaliśmy na temat wykorzystania przeszczepów odzwierzęcych w medycynie. W tej chwili przygotowywany jest raport dotyczący nielegalnej działalności sekt religijnych i będzie on omawiany przez stałą komisję w ciągu najbliższych kilku dni. Przygotowywany jest też raport na temat ekstremizmu politycznego w państwach członkowskich. Raport o eutanazji jest już prawie gotowy. Sprawdzianem znaczenia i potrzeby takich dyskusji jest zainteresowanie i odzew ze strony parlamentów narodowych i społeczeństw. Przede wszystkim jednak funkcjonowanie demokracji, które — o czym wszyscy wiemy — wcale nie jest łatwe, rozwija swą dojrzałość i stabilność tylko dzięki otwartości i szczerości.</u>
          <u xml:id="u-5.16" who="#PrzewodniczącyZgromadzeniaParlamentarnegoRadyEuropyLordRussellJohnston">Mam zaszczyt i przywilej być przewodniczącym Zgromadzenia Parlamentarnego w najbardziej dynamicznych i wyzywających czasach. Poszerzenie Rady Europy zbliżyło nas wyraźnie do wizji niepodzielonej, stabilnej i zasobnej Europy, jednak niebezpieczeństwa czyhające na tę Europę są nadal poważne. Jestem przekonany, że Rada Europy, a w szczególności Zgromadzenie, jest naprawdę idealnym narzędziem do przeciwdziałania tym zagrożeniom. Niewykorzystanie tego narzędzia czy to z nieznajomości jej znaczenia, oszczędności za wszelką cenę — a w tej chwili właśnie z takim zagrożeniem mamy do czynienia — lub też poddanie się sztucznie stworzonej konkurencji międzynarodowych instytucji byłoby nie tylko nierozsądne, byłoby nieodpowiedzialne i niebezpieczne.</u>
          <u xml:id="u-5.17" who="#PrzewodniczącyZgromadzeniaParlamentarnegoRadyEuropyLordRussellJohnston">W ciągu ostatnich pięćdziesięciu lat Rada Europy wniosła niezwykły wkład do demokracji, rządów prawa i przestrzegania praw człowieka na naszym kontynencie. Jeśli chcemy, aby Europa jutra była oparta na tych wartościach i inspirowana nimi, potrzebujemy i będziemy nadal potrzebować Rady Europy bardziej niż kiedykolwiek. Budowanie i obrona demokracji to niekończące się zadanie. Ci, którzy cenią wolność, nie mogą odstąpić ani na krok od swych wysiłków w tym kierunku.</u>
          <u xml:id="u-5.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu przewodniczącemu.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#Marszałek">Przystępujemy do pierwszego czytania poselskiego projektu uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w 50. rocznicę Rady Europy.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu pana posła Marcina Libickiego w celu przedstawienia uzasadnienia projektu uchwały.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełMarcinLibicki">Panie Marszałku! Lordzie Russell-Johnstonie Przewodniczący Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu grupy posłów, członków delegacji polskiej do Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy, przedstawić projekt uchwały Sejmu z okazji 50. rocznicy utworzenia Rady Europy.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełMarcinLibicki">Chciałbym najpierw bardzo podziękować Lordowi Russell-Johnstonowi Przewodniczącemu Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy za to, że zechciał swoją obecnością uświetnić nasze posiedzenie Sejmu, które - jeśli zakończy się po zastosowaniu stosownej procedury uchwaleniem uchwały z okazji rocznicy utworzenia Rady Europy, w co nie wątpię - będzie kulminacyjnym punktem polskich obchodów 50. rocznicy utworzenia Rady Europy.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełMarcinLibicki">Występuję jako przedstawiciel wnioskodawców, jak powiedziałem, członków delegacji polskiej do Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy, mam zaszczyt być przewodniczącym tej delegacji, będąc jednocześnie wiceprzewodniczącym Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy. Pozwalam sobie odczytać projekt proponowanej uchwały:</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełMarcinLibicki">Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w 50. rocznicę utworzenia Rady Europy.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#PosełMarcinLibicki">Polski parlament obchodzi 50. rocznicę utworzenia Rady Europy w poczuciu współodpowiedzialności za losy kontynentu. Rada Europy stała się zaczynem rozwoju dążeń integracyjnych, którego dzisiaj jesteśmy uczestnikami i świadkami.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#PosełMarcinLibicki">Doniosły i niekwestionowany jest dorobek tej organizacji w dziele promocji i obrony demokracji oraz praw człowieka. Po załamaniu się ustroju komunistycznego Rada Europy pierwsza otworzyła swoje struktury dla krajów Europy Środkowej i Wschodniej i tym samym stała się dziś organizacją reprezentującą niemal wszystkie kraje europejskie.</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#PosełMarcinLibicki">Dokonania Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy w zakresie tworzenia zasad ustrojowych oraz podstaw polityki prawnej, gospodarczej, społecznej i kulturalnej stanowią cenny czynnik jedności politycznej, do której zmierza Europa. Wzmocnienie statusu Zgromadzenia i jego kompetencji stanowi ważną szansę zwiększenia wpływu Rady Europy na przyszłość kontynentu.</u>
          <u xml:id="u-7.7" who="#PosełMarcinLibicki">Ścisłe współdziałanie Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy i parlamentów narodowych tworzy gwarancję wpływu obywateli państw członkowskich na urzeczywistnienie głównych idei Rady Europy, umocnienie demokracji, poszanowanie praw człowieka, rozwój międzynarodowej współpracy.</u>
          <u xml:id="u-7.8" who="#PosełMarcinLibicki">Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w 50. rocznicę utworzenia Rady Europy udziela pełnego poparcia jej działaniom.</u>
          <u xml:id="u-7.9" who="#PosełMarcinLibicki">Wysoki Sejmie! Dla uzasadnienia tej uchwały trzeba jednak powiedzieć parę słów objaśnienia, może wyjaśnienia, parę słów uzasadnienia. Rada Europy, jak to wspomniał Lord Russell-Johnston, jest związkiem, porozumieniem, można by powiedzieć klubem wszystkich państw europejskich, bo wszystkie państwa europejskie, nawet przy kilku wyjątkach, które nie należą do Rady Europy, chcą do Rady Europy należeć. Podstawowym warunkiem przynależności do Rady Europy jest jeden najbardziej precyzyjny wymóg - wolne wybory. Są oczywiście wymogi przestrzegania praw człowieka, państwa prawa, ale to co jest najprecyzyjniejsze, to są wolne wybory. Nie wszystkie państwa europejskie te wymogi spełniły. Kryterium jest, najogólniej biorąc, geograficzne. Dlatego też ostatnio przyjęliśmy Gruzję, dlatego też wnioski o przyjęcie do Rady Europy złożyły Armenia, Azerbejdżan i nawet Kazachstan. Jest tak samo w Radzie Europy Turcja. Nawet jeżeli część terytorium danego państwa znajduje się na terenie Europy, upoważnia to kraje do wnioskowania o przyjęcie do Rady Europy i po spełnieniu pozostałych warunków takie wnioski są przyjmowane.</u>
          <u xml:id="u-7.10" who="#PosełMarcinLibicki">Rada Europy nie jest superpaństwem. Rada Europy - można by tu zastosować niedoskonałe, ale dość dobrze oddające istotę rzeczy porównanie - jest rodzajem organizacji narodów zjednoczonych Europy. W skład Rady Europy wchodzą następujące organy:</u>
          <u xml:id="u-7.11" who="#PosełMarcinLibicki">Głównym organem Rady Europy jest Komitet Ministrów. Składa się on z ministrów spraw zagranicznych wszystkich państw członkowskich. Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy jest organem jak gdyby doradczym, którego przewodniczącym jest właśnie Lord Russell-Johnston. Jest to organ doradczy, a w pewnym stopniu też i prawodawczy.</u>
          <u xml:id="u-7.12" who="#PosełMarcinLibicki">Jednym z organów Rady Europy jest Kongres Władz Lokalnych i Regionalnych. Jak gdyby na czele Rady Europy znajduje się jego organ wykonawczy, tj. Sekretariat Rady Europy, z sekretarzem generalnym, a faktem, który podkreśla i wyraźnie zaznacza polską obecność jest w tej chwili to, że wśród 3 kandydatów na sekretarza generalnego Rady Europy jest również kandydat Polski.</u>
          <u xml:id="u-7.13" who="#PosełMarcinLibicki">Ściśle powiązany z Radą Europy jest Europejski Trybunał Praw Człowieka, który nie jest wprost organem Rady Europy, ale, jak powiedziałem, jest ściśle powiązany, ponieważ członków sędziów Europejskiego Trybunału Praw Człowieka wybiera Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy.</u>
          <u xml:id="u-7.14" who="#PosełMarcinLibicki">Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy składa się w tej chwili z 291 członków i 291 zastępców, jest to więc dość liczne grono. Składa się ono z delegacji krajowych, których liczebność zależy od wielkości kraju, a delegacje układane są na zasadzie parytetu, tak aby wszystkie siły polityczne w parlamentach krajowych były w delegacji reprezentowane.</u>
          <u xml:id="u-7.15" who="#PosełMarcinLibicki">Rada Europy ma stosunkowo słabe możliwości egzekutywy. O metodzie pracy Rady Europy i Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy mówił lord Russell-Johnston. To jest przede wszystkim forum polityczne o ogromnym autorytecie, powiedziałbym forum opiniodawcze i opiniotwórcze. Z opiniami Rady Europy liczy się opinia publiczna całej Europy, a w znacznym stopniu można powiedzieć i całego świata. Stąd też debaty i wnioski z nich wypływające w postaci rekomendacji stanowisk opinii są śledzone z bardzo dużą uwagą w całej Europie, a w znacznym stopniu i w całym świecie. Stąd też dla każdego kraju europejskiego przynależność do Rady Europy, jeżeli w niej nie jest, jest niesłychanie istotna, ponieważ jest legitymacją wypełniania pewnych podstawowych obowiązków. Jak powiedziałem do najbardziej precyzyjnych należą wolne wybory. Dorobkiem Rady Europy są 173 konwencje wypracowane w Zgromadzeniu Parlamentarnym Rady Europy, z których Polska ratyfikowała 54.</u>
          <u xml:id="u-7.16" who="#PosełMarcinLibicki">Proszę Państwa! Bardzo często słyszy się opinie, że debata nad kształtem przyszłej Europy jest właściwie zakończona, że kształt przyszłej Europy jest już wiadomy i znany. Słyszeliśmy nawet w tej sali taką opinię, że debata nad tym, jaka będzie przyszła Europa, to jest debata medialna albo akademicka. Proszę państwa, tak nie jest. Właśnie w Radzie Europy toczy się wielka debata ideologiczna, wielka debata ideowa nad tym, jaka będzie przyszła Europa. Bo my wiemy, zgadzamy się na to, że ma być demokracja, rządy państwa prawa, że mają być przestrzegane prawa człowieka, ale wcale nie jest oczywiste dla wszystkich, jakie treści podkłada się pod te pojęcia. Gdyby tak było, nie byłoby ciągłej, niekończącej się debaty na tematy właśnie przedstawiane chociażby przez Lorda Russella-Johnstona. Nie byłoby debaty na temat sekt, ich destrukcyjnego wpływu, nie byłoby debaty na temat mediów we współczesnym świecie, nie byłoby debaty o kościele, religii i demokracji, nie byłoby debaty o eutanazji, zakończonej na obecnym etapie komisyjnym zwycięstwem jej przeciwników. Nie byłoby przed laty debaty na temat ustawy liberalizującej prawodawstwa poszczególnych państw dotyczące ochrony życia. Przypomnę, że ta rekomendacja, zalecająca liberalizację, przepadła w Radzie Europy. Właśnie w Radzie Europy odbywa się wielka debata na temat przyszłego kształtu ideologicznego Europy i nie może w niej zabraknąć naszego głosu, i nie zabraknie, gdyż nasza delegacja reprezentuje i interes Polski, i nasze wizje przyszłej Europy, być może różne wśród członków naszej delegacji.</u>
          <u xml:id="u-7.17" who="#PosełMarcinLibicki">Ustępujący sekretarz generalny Rady Europy powiedział przed kilkoma dniami w Budapeszcie, na obchodach 50. rocznicy utworzenia Rady Europy, że jej doświadczenie wykazało, iż nie zagraża ona ani identyczności i wartościom narodowym, religijnym, ani nie niszczy przywiązania do własnych państw. Tak uważamy i tak wielu z nas rozumie swoją misję w Radzie Europy, misję w obronie tych wartości. Ale kiedy dzisiaj obchodzimy 50. rocznicę utworzenia Rady Europy, to musimy zadać sobie pytanie i zastanowić się, w jakim stopniu to jest nasza rocznica. Polska bowiem została przyjęta do Rady Europy 26 listopada 1991 r., a więc przed 7 laty. A zatem zaledwie 1/7 okresu pracy Rady Europy, który dzisiaj czcimy, jest okresem polskiej pracy w Radzie Europy. I tu powstaje pytanie: Co się działo w tym czasie u nas i jak my w tym czasie pracowaliśmy właśnie dla dobra Europy?</u>
          <u xml:id="u-7.18" who="#PosełMarcinLibicki">Porzuceni przez naszych aliantów w Jałcie i Poczdamie musieliśmy stawić czoła najbardziej okrutnej wersji komunizmu czasów stalinowskich.</u>
          <u xml:id="u-7.19" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-7.20" who="#PosełMarcinLibicki">To są fakty. Przypomina nam to wystawa, która jest otwarta na terenie Sejmu. Świadkowie i ofiary tych czasów zasiadają w tym parlamencie. Rok 1956, wypadki czerwcowe, czerwiec poznański i październik ogólnopolski, to był czas, który można by określić nie jako koniec ani początek końca, lecz - przypominając słynne słowa wypowiedziane przez kogo innego i gdzie indziej - jako koniec początku. Wtedy to Polska odniosła zwycięstwo, przyczyniając się do cofnięcia się komunizmu w jego najbardziej krwawej i okrutnej postaci. Rok 1956 odmienił sytuację w Polsce i był początkiem zmian, które w końcu nastąpiły w całej Europie. Szły kolejne dekady, wszystkie były znaczone walką Polaków właśnie o te prawa, które dzisiaj realizuje się w Radzie Europy.</u>
          <u xml:id="u-7.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-7.22" who="#PosełMarcinLibicki">Kiedy doszło do wypadków 1980 r. i 1981 r., to już był początek końca. To właśnie w Polsce w istotny sposób został nadwątlony gmach światowego komunizmu i zaczął się jego demontaż.</u>
          <u xml:id="u-7.23" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-7.24" who="#PosełMarcinLibicki"> Ten demontaż, który pozwala nam wszystkim, będącym w składzie polskiej delegacji, na równych prawach zasiadać w Zgromadzeniu Parlamentarnym i w innych organach Rady Europy. </u>
          <u xml:id="u-7.25" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-7.26" who="#PosełMarcinLibicki"> Kiedy doszło do wydarzeń w roku 1989, to właśnie Polska jako pierwsza przyczyniła się do rozpadu komunizmu na świecie. I dzisiaj historycy, publicyści i politycy mogą dywagować o roli i determinacji Reagana czy zdrowym rozsądku Gorbaczowa, ale nie byłoby wolności i tzw. jesieni ludów, gdyby nie udział Polski i wszystkie tamte polskie lata. I nie byłoby przemian, gdyby nie - jeszcze to trzeba powiedzieć - polski papież i jego modlitwa tu niedaleko, na placu Zwycięstwa: Boże, niech Duch twój odnowi oblicze ziemi. Tej ziemi. </u>
          <u xml:id="u-7.27" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-7.28" who="#PosełMarcinLibicki">Jeżeli dzisiaj tak często na całym świecie słyszymy, że symbolem i bramą do wolności dla krajów Europy Środkowej i Wschodniej, tą bramą, która otworzyła nam wszystkim udział w wolnych europejskich organizacjach, był upadek muru berlińskiego, to musimy powiedzieć, że nie zgadzamy się na to,...</u>
          <u xml:id="u-7.29" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-7.30" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Łybacka: Co to jest?)</u>
          <u xml:id="u-7.31" who="#PosełMarcinLibicki">... ponieważ kiedy upadał mur berliński, w Polsce już był rząd z solidarnościowym premierem, który tutaj zasiada.</u>
          <u xml:id="u-7.32" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-7.33" who="#PosełMarcinLibicki">Już wtedy Polska była niepodległa, a Polacy wolni, chociaż struktury jeszcze nie pochodziły z wolnych wyborów i w związku z tym Polska jeszcze wówczas nie została przyjęta do Rady Europy. Jeżeli więc dzisiaj chcemy jednym słowem, jednym symbolem określić to, co się stało w roku 1989, to słowo to brzmi: „Solidarność”.</u>
          <u xml:id="u-7.34" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-7.35" who="#PosełMarcinLibicki"> I jeżeli dzisiaj czcimy 50. rocznicę utworzenia Rady Europy, w której Polska - jak powiedziałem - pracuje tylko 1/7 tego okresu, i jeżeli my wszyscy zasiadamy właśnie w tej międzynarodowej organizacji, to właśnie dzięki temu, co się wtedy zdarzyło. Myślę, że wszyscy powinniśmy przypominać sobie te fakty, analizować je i docenić. Mam nadzieję, że biorąc pod uwagę to, iż w Radzie Europy i w delegacji Polski do Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy zasiadały lub zasiadają wszystkie siły polityczne reprezentowane w tym Sejmie, projekt przedstawionej przeze mnie uchwały zostanie przyjęty jednomyślnie. </u>
          <u xml:id="u-7.36" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#Marszałek">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#Marszałek">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu prezesa Rady Ministrów pana Jerzego Buzka.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#Marszałek">Proszę, panie premierze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PrezesRadyMinistrówJerzyBuzek">Panie Marszałku! Panie Przewodniczący Rady Europy! Wysoka Izbo! Po tych dwóch bardzo obszernych wystąpieniach, dotyczących funkcjonowania Rady Europy, jej przyszłości, a także tego, co było przez ostatnich 50 lat, zapewne niewiele jest już do dodania. Chciałbym natomiast podać kilka uwag dotyczących miejsca, w którym się znajdujemy, i rzeczywiście tego, czego my dzisiaj oczekujemy po współpracy w ramach Rady Europy.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PrezesRadyMinistrówJerzyBuzek">Od 50 lat Rada Europy stara się odbudowywać europejską tożsamość, tak boleśnie nadwątloną piętnem II wojny światowej i doświadczoną powojennym przecięciem kontynentu przez żelazną kurtynę. Od 10 zaś lat, od solidarnościowego zwycięstwa, Rada może już ożywiać proces ponownego odkrywania jedności Europy przez mieszkańców naszego kontynentu. Europejczyków łączy coś więcej niż ekonomia i coś więcej niż wspólne dziedzictwo historyczne. Przy okazji świętowania rocznicy powstania Rady Europy i właśnie teraz, u progu nowego tysiąclecia, coraz częściej stawiane jest pytanie o prawdziwą istotę europejskiej tożsamości, o istnienie duchowej siły Europy. Historia uczy nas, że jedną z podstawowych cech filozofii Europejczyków jest zdolność do kwestionowania własnych dokonań. Europa nie stoi w miejscu, ciągle szuka lepszych rozwiązań, czasem błądzi, ale łatwo można stwierdzić, że te poszukiwania były zawsze motorem napędzającym postęp cywilizacyjny w Europie. Zwycięstwo demokracji, wolnego rynku, systemu bezpieczeństwa socjalnego nie byłoby możliwe bez twórczej aktywności Europejczyków. Zasada poszukiwania lepszych rozwiązań sprawdza się do dziś znakomicie w nauce, w polityce społecznej, w aktywności organizacji europejskich. Zgodnie z tą zasadą powinniśmy zawsze być krytyczni wobec własnych dokonań, nigdy nie osiadać na laurach czy zadowalać się dotychczasowym.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PrezesRadyMinistrówJerzyBuzek">Jestem jednak przekonany, że istnieje granica koniecznego autokrytycyzmu, jest nią kwestionowanie wartości podstawowych. Nie powinniśmy bowiem wątpić w to, że Europejczyka wyróżnia katalog wspólnych wartości, które uznajemy za podstawy naszej tożsamości. Tak długo będziemy mogli czuć się Europejczykami, jak długo żywe będą dla nas pojęcia prawa naturalnego, wolności, suwerenności jednostki i całych narodów, czy też prawa do własności prywatnej, przedsiębiorczości i kreatywności. Także zasady państwa prawa, solidarności i pomocniczości kształtowały myślenie i działanie Europejczyków.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#PrezesRadyMinistrówJerzyBuzek">Historia naszego kontynentu jest długa i trudna, a nawet bolesna. Nie sposób zrozumieć duchowości osiągnięć naszego kontynentu bez uwzględniania dorobku epoki antycznej czy następującego po niej okresu inspiracji chrześcijańskiej, przez stulecia współkształtującej europejską kulturę i etykę.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#PrezesRadyMinistrówJerzyBuzek">Panie i Panowie! Polska przez stulecia uczestniczyła w tworzeniu tych wartości, które stanowią współcześnie siłę Europy. Dzisiaj pragniemy być aktywnym uczestnikiem prac Rady Europy. Instytucja ta ma dla nas podwójnie ważne znaczenie.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#PrezesRadyMinistrówJerzyBuzek">Po pierwsze, Rada Europy kreśli szerszy kontekst współdziałania na kontynencie europejskim. Współdziałanie to nie tylko konieczne uzgodnienia polityczne i gospodarcze, to także współpraca kulturalna, debata na poziomie rządów i społeczeństw, współpraca parlamentarzystów, odkrywanie bogactwa kulturowego wszystkich części Europy. Dla tego typu działań nie zawsze są potrzebne wielkie i uroczyście podpisywane traktaty, to dzieje się i powinno się dziać w sposób naturalny. Formułę takich roboczych kontaktów już dawno stworzyła właśnie Rada Europy. To nasz przewodnik po Europie.</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#PrezesRadyMinistrówJerzyBuzek">Po drugie, Rada Europy stanowi most współpracy z tymi państwami starego kontynentu, które z takich czy innych przyczyn uczestniczą w mniejszym niż Polska stopniu w procesie europejskiej integracji. Są to państwa szczególnie dla naszego kraju ważne, nasi wschodni sąsiedzi i państwa Europy Południowo-Wschodniej. Chcemy, by Rada Europy stała się jednym z najważniejszych miejsc wspólnej dyskusji o przyszłości Europy, w której narody te mają ważne i należne im miejsce. Jestem bowiem przekonany, że kraje, nie będące obecnie uczestnikami procesu integracji europejskiej w jej instytucjonalnym wymiarze, nie mogą pozostawać na marginesie debaty nad tożsamością kulturową Europy.</u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#PrezesRadyMinistrówJerzyBuzek">Sami boleśnie przeżywaliśmy hasło wracania Polski do Europy, tak jakbyśmy przestali być jej częścią w 1945 r., tak jakby o przynależności do europejskiej rodziny decydowało tylko uczestnictwo w procesie polityczno-gospodarczej integracji. Takie podejście byłoby błędne.</u>
          <u xml:id="u-9.8" who="#PrezesRadyMinistrówJerzyBuzek">Panie Marszałku! Panie Przewodniczący! Wysoka Izbo! Jesteśmy Europejczykami, nie tylko konsumentami jednoczącego się rynku. To prawda, że integrująca się Europa tworzy rynek ponad 300 milionów konsumentów. My w Polsce jesteśmy zainteresowani sukcesami tego organizmu i wierzymy w nie. Doceniamy wartość wolnego rynku. Możliwość współtworzenia europejskiego rynku traktujemy jako historyczną polską szansę, ale bycie Europejczykiem to coś znacznie więcej - to uczestnictwo w cywilizacji wolności i solidarności. Ta cywilizacja istnieje i musi dla dobra świata dalej się rozwijać. Jestem przekonany, że jesteśmy gotowi działać w imię wartości, na których zbudowano europejską wspólnotę.</u>
          <u xml:id="u-9.9" who="#PrezesRadyMinistrówJerzyBuzek">Panie i Panowie! Obchody rocznicy powstania Rady Europy, instytucji powołanej, by chronić tożsamość całego kontynentu, są także okazją do wspominania chwalebnej roli tej instytucji w obronie praw człowieka na naszym kontynencie, w przełamywaniu zimnowojennych podziałów. Nie byłoby tożsamości europejskiej bez sprzeciwu wobec uroszczeń totalitarnej władzy, bez promowania idei praw podmiotowych jednostki. Pamiętaliście i przypominaliście, że obywatel po obu stronach żelaznej kurtyny ma takie same prawa, że zasady sformułowane w Deklaracji Praw Człowieka nie przestają obowiązywać na granicy dwóch bloków.</u>
          <u xml:id="u-9.10" who="#PrezesRadyMinistrówJerzyBuzek">Mówiąc o tej niedawnej jeszcze przeszłości, nie sposób nie wspomnieć dziś o tragedii Kosowa. Te wydarzenia jeszcze raz pokazują, że Europa musi znajdować w sobie siłę, by bronić zasad podstawowych, które nigdzie, a zwłaszcza na tym kontynencie nie przestają obowiązywać. Nie możemy dopuścić, by inne rozumienie praw człowieka oznaczało w praktyce przyzwolenie na czystki etniczne, na okrucieństwo władzy wobec własnych obywateli.</u>
          <u xml:id="u-9.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-9.12" who="#PrezesRadyMinistrówJerzyBuzek">Panie i Panowie! Papież Jan Paweł II, orędownik europejskiej świetności, mówił na spotkaniu prezydentów państw Europy Środkowej w Gnieźnie przed dwoma laty: Wzniosłość misji ludzi kierujących polityką polega na tym, że mają oni działać w taki sposób, aby zawsze szanowana była godność każdej ludzkiej istoty, by stwarzać sprzyjające warunki dla budzenia ofiarnej solidarności, która nie pozostawia na marginesie życia żadnego współobywatela, umożliwiać każdemu dostęp do dóbr kultury, uznawać i wprowadzać w życie najwyższe wartości humanistyczne i duchowe, dawać wyraz swoim przekonaniom religijnym i ukazywać ich wartość innym. Postępując tą drogą, kontynent europejski umocni swą jedność, dochowa wierności tym, którzy położyli podwaliny pod jego kulturę, i spełni swoje doczesne powołanie w świecie.</u>
          <u xml:id="u-9.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-9.14" who="#PrezesRadyMinistrówJerzyBuzek">To papieskie przesłanie jest bliskie Polakom. Tu, w Polsce, jesteśmy przekonani o konieczności łączenia rozwoju ekonomicznego z rozwojem duchowym. Europa, zgodnie ze swoją tradycją, musi na nowo szukać w sobie sił witalnych, duchowych korzeni tożsamości, pozwalającej na realizację naszej europejskiej wizji cywilizacyjnej. W takiej Europie była, jest i będzie Rzeczpospolita. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-9.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu premierowi.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#Marszałek">W imieniu klubu Akcji Wyborczej Solidarność głos zabierze pan poseł Marian Krzaklewski.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełMarianKrzaklewski">Panie Marszałku! Panie Przewodniczący Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy! Wysoka Izbo! W 1946 r., tuż po zakończeniu II wojny światowej, w przemówieniu na uniwersytecie w Zurychu Winston Churchill nawoływał do utworzenia Stanów Zjednoczonych Europy, opartych na dziedzictwie narodów. Integracja europejska miała, jego zdaniem, przyczynić się do odbudowy kontynentu. Churchill wierzył, że ustanowienie silnej wspólnoty, opartej na zachodnich wartościach, może zapewnić obywatelom Europy bezpieczeństwo przed „nowymi niebezpieczeństwami, nową tyranią, nowym terrorem”. Churchill przewidział kolejną falę totalitaryzmu w Europie, uważał jednak, że komunistom nie wolno było dać za wygraną. Podczas pierwszego posiedzenia Rady Europy w Strasburgu stwierdził, że powinna ona z czasem skupić wszystkie państwa europejskie, nawet te, które wówczas pozbawione były podstawowych wolności. Jako dowód wyraźnej intencji reprezentowania całego kontynentu pozostawiono wolne miejsca dla przyszłych członków zza żelaznej kurtyny. Te puste miejsca symbolizowały wspólną walkę o prawa człowieka. Dla nas, ludzi „Solidarności”, Rada Europy zaczęła kojarzyć się z podpisaną tam 4 listopada 1950 r. Europejską Konwencją Praw Człowieka. Przez dziesiątki lat swojej działalności Rada udowadniała, że Zachód nie zapomniał o Polsce i Polakach.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełMarianKrzaklewski">Od chwili, kiedy po prawie pół wieku zajęliśmy nasze miejsce w rodzinie państw europejskich, Polska aktywnie uczestniczy w pracach Rady Europy. Popieramy wszelkie inicjatywy, które przyczyniają się do demokratycznych przeobrażeń w państwach Europy Środkowej i Wschodniej, tworzenia i upowszechniania ogólnoeuropejskich wzorców w zakresie ochrony praw człowieka i podstawowych wolności oraz budowania państwa prawa. Od przełomu 1989 r. konsekwentnie wprowadzamy w Polsce standardy Rady Europy. Przez ostatnie 10 lat bardzo wiele udało nam się w tym zakresie osiągnąć. Najmniej odległym w czasie przykładem naszej aktywności pod tym względem jest zainspirowana przez Akcję Wyborczą Solidarność reforma administracji publicznej. W swych podstawowych założeniach reforma administracji publicznej opiera się na propagowanych przez Radę Europy standardach, takich jak subsydiarność, otwartość i efektywność. Nowy podział terytorialny naszego państwa, zgodnie z którym Polska składa się z 16 regionów i ponad 300 powiatów, przyczyni się do lepszej współpracy międzynarodowej na szczeblu lokalnym i regionalnym.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#PosełMarianKrzaklewski">Wybory do nowych samorządów, ich przebieg i frekwencja wyborcza dowiodły, że Polska stała się nowoczesną zachodnią demokracją. W dziedzinie wdrażania ideałów Rady Europy nie zamierzamy jednak spocząć na laurach. Polska pragnie stale zwiększać swój wkład w urzeczywistnienie celów, jakie stoją przed Radą. Mając to na względzie, postanowiliśmy zaproponować państwom członkowskim utworzenie w Warszawie regionalnego ośrodka samorządu terytorialnego i demokracji lokalnej. Chcemy, żeby z naszych doświadczeń mogli korzystać inni.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#PosełMarianKrzaklewski">Wysoki Sejmie! Nawiązując do tematu naszego posiedzenia, należy podkreślić wkład, jaki może wnieść Rada Europy w utrzymywanie standardów demokracji, a tam gdzie jest to możliwe, także w rozwiązywanie konfliktów we współpracy z innymi organizacjami. Sądzę, że powinny to być przede wszystkim działania podejmowane po zażegnaniu konfliktów lub w czasie, gdy sytuacja się stabilizuje, poprzez programy pomocowe.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#PosełMarianKrzaklewski">Akcja Wyborcza Solidarność uważa, że rozwój współpracy między Radą Europy a innymi organizacjami międzynarodowymi, takimi jak ONZ czy OBWE, na terenach, na których trwały lub wciąż trwają konflikty, będzie miał istotne znaczenie dla ich rozwiązania. Rada Europy powinna także zintensyfikować działalność o charakterze prewencyjnym, podejmować przedsięwzięcia służące zapobieganiu konfliktom w przyszłości. Jeśli dziś mielibyśmy wskazać konkretne miejsce, gdzie widzimy pole do bardziej intensywnej działalności Rady Europy, wskazalibyśmy właśnie Bałkany. Rada Europy ma w tym regionie do spełnienia bardzo odpowiedzialną misję. Mam tu na myśli zwłaszcza młodzież w tym regionie. Rada Europy może pomóc młodym ludziom na Bałkanach w przyswojeniu zasad tolerancji i pokojowego współżycia. Czeka nas tam bardzo dużo pracy. Wojna na Bałkanach to od czasu upadku tyranii komunistycznej w Europie Środkowej największe wyzwanie stojące dziś przed Radą Europy. Polska jako przewodniczący OBWE w zeszłym roku brała udział w próbach zapobieżenia konfliktowi. Dziś w Bośni przebywa polski batalion, a w Albanii polska kompania, polscy lekarze i polskie organizacje charytatywne. Przyjmujemy setki uchodźców i wysyłamy miliony złotych pomocy. Myślę, że jest to praktyczna realizacja idei, które legły u podstaw utworzenia Rady Europy przed pięćdziesięciu laty. Przy ich realizacji nigdy nie zabraknie ruchu „Solidarność” i tworzonego przez nas wraz z Unią Wolności koalicyjnego rządu.</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#PosełMarianKrzaklewski">W imieniu klubu Akcji Wyborczej Solidarność chciałbym zgłosić poparcie dla przedstawionego projektu uchwały, który tak sugestywnie został zaprezentowany przez posła Marcina Libickiego, przedstawiciela wnioskodawców. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#Marszałek">Pan poseł Tadeusz Iwiński w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełTadeuszIwiński">Panie Marszałku! Panie Przewodniczący Zgromadzenia Parlamentarnego! Wysoki Sejmie! André Maurois, zmarły ponad ćwierć wieku temu francuski pisarz, akcentował, że rocznice były zawsze terenem bardzo podatnym do rozpalania namiętności. W rzeczywistości nie zawsze tak musi być, bo nie rzadko jubileusze zwracają uwagę na pracę i działalność osób czy instytucji niedostatecznie docenianych. I to właśnie w pełni odnosi się do Rady Europy uważanej słusznie za ostoję demokracji i praw człowieka, za - co trafnie uwidocznia okolicznościowa wystawa w kuluarach Sejmu - sumienie naszego kontynentu. Dlatego Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej w pełni popiera projekt przedłożonej uchwały, który, nawiasem mówiąc, nie dotyczy oceny historii Polski, o czym, zdaje się, przedstawiciel wnioskodawców pan poseł Libicki zapomniał i niepomny swoich doświadczeń, dotyczących kontrowersyjnych wystąpień w Strasburgu, zaprezentował szereg tez, które mogłyby stanowić przedmiot odrębnej debaty.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełTadeuszIwiński">Rada powstała, by zapobiec powtórce z historii, uniemożliwić wybuch przyszłych wojen, wspomagać współpracę międzynarodową, a co więcej - umacniać jedność Europy. Stąd brały się jej zasadnicze cele, sformułowane już na początku: obrony i umacniania demokracji i praw człowieka, rządów prawa, pielęgnowania wspólnego dziedzictwa kulturowego i dbałości o jego zróżnicowany charakter, pracy na rzecz zaspokajania fundamentalnych potrzeb i praw obywateli Europy.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#PosełTadeuszIwiński">Cele te są realizowane, choć nie zawsze w pełni - vide Kosowo (mówię to jako członek naszej delegacji do Zgromadzenia Parlamentarnego od początku polskiego członkostwa) - przy wykorzystaniu trzech oryginalnych forów, trzech segmentów rady: rządowego, parlamentarnego i samorządowego.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#PosełTadeuszIwiński">Rada to najstarsza integracyjna organizacja europejska. Powstała wówczas, gdy mało kto wierzył w realność takiej wizji. Generał de Gaulle powiedział wtedy: sen o zjednoczonej Europie nie ma żadnych widoków na realizację. Z twardych jajek nie zrobi się omletu. Ten najwybitniejszy francuski polityk powojenny tym razem na szczęście się mylił. Europa jest dziś zasadniczo zjednoczona, jeżeli chodzi o demokrację, prawa człowieka.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#PosełTadeuszIwiński">Rada wniosła znaczący wkład w dzieło uwrażliwienia świadomości społeczeństw europejskich na kwestie sprawiedliwości, wyrównywania szans, pomocy słabszym, dyskryminowanym i upośledzonym. Szczególną rolę odgrywały wspomniane już tu wielostronne konwencje i porozumienia, i to odnoszące się do wielu dziedzin, tak różnych jak zdrowie, ochrona zwierząt i środowiska, prawo handlowe i karne. Polska, która 8 lat temu weszła do Rady po spełnieniu dwóch warunków, jakimi są demokratyczne wybory oraz ratyfikacja Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, przystąpiła już do wielu z nich, co jest godne podkreślenia.</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#PosełTadeuszIwiński">Wśród swoistych drogowskazów w tej mierze należy wspomnieć o Europejskiej Konwencji o Zapobieganiu Torturom oraz Nieludzkiemu lub Poniżającemu Traktowaniu lub Karaniu, o ramowej Konwencji o ochronie mniejszości narodowych, Europejskiej Karcie Samorządu Terytorialnego, Karcie Języków Regionalnych i Mniejszości czy Konwencji o bioetyce.</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#PosełTadeuszIwiński">Szczególna aktywność organizacji przejawia się we wszystkich sferach, w których pojawiają się kwestie praw człowieka, dotyczy to walki z rasizmem, nietolerancją, ksenofobią i antysemityzmem, sytuacji mniejszości, uchodźców, migrantów, a także praw człowieka.</u>
          <u xml:id="u-13.7" who="#PosełTadeuszIwiński">I chcę tu powiedzieć z ogromnym żalem, że Polska chociażby w tej dziedzinie odbiega pod wieloma względami od standardów Rady Europy, a ostatnia ustawodawcza aktywność obu izb, szczególnie zaś zdominowanego przez prawicę Senatu, ten dystans pogłębia. Na szczęście Rada Europy, przygotowując swoje prawo, nie stoi na gruncie przywiązania do prawa naturalnego. Rada Europy opracowała szereg programów operacyjnych, które pozwalają owe konwencje i porozumienia wcielić w życie.</u>
          <u xml:id="u-13.8" who="#PosełTadeuszIwiński">Ogromnie istotną rzeczą jest wypracowywanie europejskiej polityki w zakresie zdrowia czy edukacji - traktowanej jako najlepsza inwestycja, jeśli chodzi o przyszłość Europy, polegająca zwłaszcza na wymianie młodzieży, także jeżeli chodzi o sferę kultury, dziedzictwa narodowego i sportu. Szczególnie istotne jest, moim zdaniem, przygotowanie młodego pokolenia do aktywności europejskiej w ich własnych krajach i w skali kontynentu. Trudno wreszcie byłoby znaleźć dziedzinę, poza obronnością, świadomie wyłączoną z kręgu aktywności Rady, którą by ta organizacja się nie zajmowała. Na ogół niedoceniany jest w pracach Rady wątek ochrony praw społecznych, by odwołać się choćby do Europejskiej Konwencji o zabezpieczeniu społecznym czy pomocy społecznej i medycznej. Ale nade wszystko należy pamiętać o sporządzonej w Turynie Europejskiej Karcie Socjalnej, której 38 artykułów tworzy swoisty katechizm działań socjalno-gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-13.9" who="#PosełTadeuszIwiński">Symbolem dla Rady Europy jest zapewnienie skutecznej obrony praw człowieka. Europejska konwencja ustanowiła w tej mierze specjalny międzynarodowy system ich ochrony, zapewniając możliwość indywidualnej skargi do komisji i Trybunału Praw Człowieka. Obowiązujący od pół roku nowy protokół nr 11 do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, tworzący system jednolitego stałego trybunału, ma usprawnić proces rozpatrywania skarg i skrócić ten czas z 6–8 lat do tej pory, do lat 2–3. Obywatele polscy od 6 lat obficie korzystają z tej możliwości i ogromnie ważne jest, iż mieszkańcy Olsztyna czy Wrocławia mogą w razie potrzeby szukać sprawiedliwości także w Strasburgu. Niedawna decyzja powołania europejskiego komisarza praw człowieka, wprowadzenie od kilku lat mechanizmu kontroli wywiązywania się z zobowiązań przyjętych na siebie przez państwa członkowskie są słusznymi krokami ku zwiększeniu efektywności działania Rady.</u>
          <u xml:id="u-13.10" who="#PosełTadeuszIwiński">Oczywiście, że Rada nie jest idealnym ciałem i ma swoje słabe strony. Brakuje jej, zwłaszcza Zgromadzeniu Parlamentarnemu, mechanizmu egzekucyjnego, ułomna jest jeszcze procedura monitoringowa, bardzo mały jest budżet organizacji, który nie pozwala na dostateczne szerzenie edukacji europejskiej, szczególnie wśród młodzieży - dlatego niestety myli się nierzadko Radę Europy z innymi organizacjami, a Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy z Parlamentem Europejskim. Te słabości należy wyeliminować.</u>
          <u xml:id="u-13.11" who="#PosełTadeuszIwiński">Na koniec, panie marszałku, chciałbym powiedzieć, że dla nas, Polaków, ludzi Europy Środkowo-Wschodniej ogromnie ważne jest to, że po 1989 r. Rada Europy, która do tego czasu była tak naprawdę Radą Europy Zachodniej, stała się organizacją pankontynentalną i dzisiaj 17 państw Europy Środkowo-Wschodniej jest pełnoprawnymi jej członkami, a przyjęcie nowych państw, w tym Węgier, Polski, Ukrainy, Rosji, sprawiło, że powstało niezwykle interesujące forum do debat na tematy nie tylko europejskie. Stąd Stany Zjednoczone Ameryki Północnej, Kanada i Japonia trzy lata temu wystąpiły o przyznanie statusu obserwatora Rady Europy. To ma miejsce. Obserwatorem w Zgromadzeniu Parlamentarnym jest od dawna Izrael, teraz nawet Meksyk i Kazachstan chcą wykorzystywać Strasburg jako forum odpowiednich dyskusji. Wreszcie Zgromadzenie Parlamentarne, które dla nas, jako posłów i senatorów, jest szczególnym forum, jest miejscem, przez które przeszła cała czołówka polityków europejskich. Nie ma innego miejsca w Europie, gdzie tak jak w debacie cztery tygodnie temu na temat Kosowa mogliby występować niemal po sobie przywódca komunistów rosyjskich Gienadij Ziuganow i przywódca prawicy włoskiej Berlusconi. To jest także szkoła demokracji.</u>
          <u xml:id="u-13.12" who="#PosełTadeuszIwiński">Panie Marszałku! Rada i 41 jej państw członkowskich, 850 mln obywateli w tych państwach, stoją w obliczu nowych wyzwań XXI w. i trzeciego tysiąclecia. Projekt uchwały stoi słusznie na stanowisku, że Polska potrzebuje Rady Europy, a Rada Europy potrzebuje Polski. Przeto razem powinniśmy udowodnić w najbliższej przyszłości, iż ta konstatacja staje się coraz bardziej aktualna, że można zbudować wielką Europę bez granic.</u>
          <u xml:id="u-13.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#Marszałek">Pan poseł Andrzej Wielowieyski w imieniu klubu Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełAndrzejWielowieyski">Panie Marszałku! Panie Przewodniczący Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy! Panie Premierze! Wysoka Izbo! To ważny dzień dla Sejmu. Podejmujemy, obok naszych codziennych trudnych zadań, debatę nad sprawami naszego kontynentu. Sądzę, że powinniśmy ją kontynuować, albowiem 50-letnia rocznica utworzenia Rady Europy to nie tylko okazja do oceny dorobku tej najstarszej paneuropejskiej organizacji państw, ale to przede wszystkim szansa zarysowania perspektyw przyszłości dla całej Europy. Rada Europy, co tutaj już podkreślano, była ważnym czynnikiem tworzenia chyba jeszcze nie jedności, ale na pewno zacieśniania wspólnoty, tworzenia podstaw wspólnego systemu prawnego opartego na wspólnych wartościach dziedzictwa kulturowego, dziedzictwa wiary i przekonań, ale przede wszystkim wspólnej woli pokonywania tragicznych skutków plemiennych i ideologicznych walk i zbrodni, które popełniono w naszym stuleciu, a także przedtem, ale które popełnia się również dziś w Kosowie.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#PosełAndrzejWielowieyski">Rada Europy nie tylko wypracowała ponad 170 konwencji i przedstawiła Europie setki istotnych propozycji legislacyjnych, ale także - jak to mówił przed chwilą poseł Iwiński - wychowała pokolenia działaczy politycznych, którzy dziś prowadzą nas ku Europie wielonarodowej, wielokulturowej, Europie dialogu, debaty, konfliktu politycznego, ale także świadomej wspólnego losu i szansy wspólnego lepszego życia. Jednakże zadania stojące przed Radą są większe niż dotąd, ponieważ wielkie otwarcie na drugą Europę, za żelazną kurtyną, bynajmniej nie ułatwiło pracy, a ogromnie zwiększyło zadania i powstało pytanie, czy Rada Europy potrafi tym nowym zadaniom sprostać. Jak sądzę, są to głównie trzy zadania.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#PosełAndrzejWielowieyski">Po pierwsze, Rada Europy powinna stać się skutecznie działającym łącznikiem, jak gdyby sworzniem, klamrą dla dwóch części Europy: tej, która się integruje w ramach Unii Europejskiej i tej, która jeszcze długie lata pozostanie poza Unią, nawet jeżeli wiele państw na etapie transformacji weszło już na drogę stowarzyszania się z Unią Europejską. Otóż tej współpracy na wielu polach te dwie części Europy potrzebują coraz bardziej.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#PosełAndrzejWielowieyski">Po drugie, Rada Europy musi podjąć najważniejsze wyzwanie, jakim jest przeciwstawienie się zagrożeniu dla naszego kontynentu - które występuje również w Unii Europejskiej, ale jeszcze wyraźniej jest widoczne w krajach na etapie wielkich przeobrażeń - marginalizacją i wyłączaniem społecznym w związku z rosnącymi różnicami dochodowymi i edukacyjnymi.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#PosełAndrzejWielowieyski">Po trzecie wreszcie, aby lepiej współpracować, Europa potrzebuje wspólnych podstaw prawnych, bardziej zasadniczych podstaw legislacyjnych, które muszą sięgać głębiej niż bardzo skądinąd cenny, ale raczej doraźny i konkretny dorobek prawny Unii Europejskiej, czyli tzw. acquis communautaire. Zresztą ten dorobek dla wielu krajów europejskich jeszcze długo będzie trudny do osiągnięcia.</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#PosełAndrzejWielowieyski">Zadanie walki z marginalizacją było przedmiotem uchwał drugiego szczytu Rady Europy i będzie istotną treścią prac trzeciego szczytu, który przygotowujemy. Należy wziąć pod uwagę przede wszystkim to, że prawa socjalne będą i powinny stawać się istotną częścią pakietu bronionych praw człowieka.</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#PosełAndrzejWielowieyski">W zakresie trzeciego zadania w styczniu bieżącego roku, warto to bardzo mocno podkreślić, a zatem zupełnie niedawno, Zgromadzenie Rady Europy podjęło ważną decyzję o przystąpieniu do opracowywania Europejskiej Karty Praw. Coraz bardziej uświadamiamy sobie w świecie, jak bardzo potrzebna nam jest - zwłaszcza wobec szybkich przemian, które przeżywamy, przy realizacji zasad rządów prawa dla dobrej pracy legislacyjnej - stabilna baza zasad prawnych i moralnych. Nawet w Zjednoczonym Królestwie, które od stuleci nie miało rozbudowanego dokumentu konstytucyjnego, podnoszą się głosy, że w nowych warunkach życia konstytucja jest potrzebna. Jest ona i będzie potrzebna również nowej Europie. Ale tego zadania Rada Europy nie wykona bez współpracy i mocnego wsparcia ze strony parlamentów narodowych. Tak więc, aby skutecznie podjąć to zadanie, Rada Europy chce i powinna dokonać przeobrażeń wewnętrznych. Musimy wzmocnić rolę Zgromadzenia Parlamentarnego, które na początku miało mieć tylko konsultatywny charakter. Jednakże głównym zadaniem Europy jest przecież tworzenie podstaw prawa europejskiego, a zatem ciężar musi spoczywać bardziej na barkach parlamentarzystów niż przedstawicieli rządów w Radzie Europy. I to właśnie chcemy podkreślić w projekcie uchwały Sejmu. Trzeba wzmocnić również prerogatywy organów wykonawczych Rady Europy, zwłaszcza sekretarza generalnego, zarówno dlatego, aby działania kontrolne, monitoringowe ze strony Rady były sprawniejsze i skuteczniejsze, jak również po to, aby usprawnić współpracę z innymi organizacjami europejskimi, jak Rada Europy czy Unia Zachodnioeuropejska, a także z organizacjami regionalnymi, wreszcie z Paktem Północnatlantyckim i OBWE, zwłaszcza w zakresie rozwiązywania konfliktów, jakkolwiek nie chcemy być włączeni w problematykę militarną i zbrojną. Stają zatem przed Radą duże zadania wypracowania nowych ram i zasad współdziałania z tymi organizacjami, ponieważ aktualnie - trzeba to też śmiało podkreślić - sprawa współpracy między międzynarodowymi organizacjami europejskimi pozostawia sporo do życzenia. Z tą właśnie myślą rząd polski wysunął kandydaturę Hanny Suchockiej, polskiego ministra sprawiedliwości i byłego premiera rządu Reczypospolitej, na stanowisko sekretarza generalnego Rady Europy, wychodząc z założenia, że Europa Środkowa i Wschodnia, zespół krajów będących na drodze transformacji, powinna być reprezentowana we władzach Rady, jak również dlatego, że osobowość polityczna kandydatki gwarantuje skuteczne działanie wobec innych organizacji. Wystarczy przypomnieć, jak wielkiego wysiłku politycznego będzie potrzebowało rozwiązywanie trudnych spraw bałkańskich.</u>
          <u xml:id="u-15.7" who="#PosełAndrzejWielowieyski">Wreszcie współpraca z parlamentami musi być dużo intensywniejsza. Trzeba podkreślić, że delegacje narodowe parlamentów do Zgromadzenia mają duże i zrozumiałe trudności w przekazywaniu propozycji i zaleceń Rady Europy w swoich krajach. M.in. na mój wniosek Zgromadzenie Rady Europy uchwaliło już zalecenie bliższego i systematycznego współdziałania Zgromadzenia Rady Europy z odpowiednimi komisjami parlamentów narodowych. Istota rzeczy polega na tym, aby nie wszystkie sprawy, ale istotniejsze inicjatywy legislacyjne i programowe były konsultowane z komisjami parlamentów narodowych, tak aby ich opinie były brane pod uwagę przy decyzjach Zgromadzenia w szczególnie ważnych sprawach gospodarczych, społecznych, kulturalnych czy ekologicznych i w ogóle w zakresie poważnych spraw legislacyjnych i aby były one podejmowane faktycznie we współdziałaniu z parlamentami narodowymi. Powinno to później ułatwić wprowadzanie w życie propozycji w skali europejskiej. Szczególnie duże znaczenie będzie miała ta współpraca przy opracowywaniu wspólnej Europejskiej Karty Praw.</u>
          <u xml:id="u-15.8" who="#PosełAndrzejWielowieyski">Zadania są zatem poważne i dlatego Sejm powinien udzielić Radzie Europy silnego wsparcia. Dlatego też w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności popieram z całego serca przedstawiony projekt uchwały.</u>
          <u xml:id="u-15.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#Marszałek">Pan poseł Janusz Dobrosz w imieniu Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełJanuszDobrosz">Panie Marszałku! Panie Przewodniczący! Wysoki Sejmie! Tylko Europa współpracująca może odzyskać swoją pozycję na naszym globie. Taka była główna myśl przewodnia wielkich Europejczyków, na czele z gen. Charlesem de Gaulle'em, gdy świat i nasz kontynent, wyczerpany po dwóch okrutnych wojnach, budził się do nowego życia. Utworzona w 1949 r., u progu zimnej wojny, Rada Europy od swego zarania miała za zadanie tworzyć podstawy współpracy narodów i państw. Sięgając do dorobku myśli politycznej tamtej epoki, warto odnotować głosy ludowych działaczy niepodległościowych, na czele z byłym premierem Mikołajczykiem, którzy na emigracji myśleli już o nowej Europie, którzy w powstaniu Rady Europy widzieli nadzieję odrodzenia demokracji i pluralizmu na podzielonym „żelazną kurtyną” kontynencie.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#PosełJanuszDobrosz">W tych dniach mija 50. rocznica utworzenia Rady Europy. Jest to wydarzenie szczególne. Bilans działalności tej wielce zasłużonej organizacji powinien być przykładem dla innych. Szkoda, że wielu wpływowych polityków nie potrafiło w pełni skorzystać z cennych idei i doświadczeń Rady Europy, może dlatego dziś w sercu Bałkanów trwa coraz krwawsza wojna, giną kobiety i dzieci, a potęgująca się nienawiść grozi rozlaniem się konfliktu na kolejne obszary.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#PosełJanuszDobrosz">Klub Parlamentarny PSL wzywa strony konfliktu do opamiętania. Przerwania zarówno prześladowań kosowskich Albańczyków, jak i coraz bardziej krwawych nalotów, właśnie ze względu na ideę Rady Europy.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#PosełJanuszDobrosz">Niech ci, co jeszcze mogą zatrzymać spiralę nienawiści i śmierci, sięgną do szczytnych korzeni, które były bezpośrednią przyczyną powstania Rady Europy.</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#PosełJanuszDobrosz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dziesięć państw powołujących do życia w 1949 r. Radę Europy chciało w realiach powojennych wskrzesić dialog między narodami, zapewnić poszanowanie praw człowieka, wspólnie poszukiwać odpowiedzi na najważniejsze wyzwania społeczne, ekonomiczne. Przez blisko czterdzieści lat działalność Rady Europy ograniczona była do demokratycznych państw Europy Zachodniej, a jej poszerzenie trwało wraz z uzyskiwaniem przez poszczególne kraje standardów demokracji. Tak było w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych w przypadku Grecji, Hiszpanii i Portugalii, a po 1990 r. do demokratycznej Europy powróciła Polska wraz z krajami, które wyzwoliły się spod dominacji dyktatorskiej ideologii.</u>
          <u xml:id="u-17.6" who="#PosełJanuszDobrosz">Dziś siedemnaście państw Europy Środkowej i Wschodniej współtworzy organizację. Każdy rząd polski, bez względu na polityczną barwę, dokładał starań na rzecz umacniania demokracji na europejskiej arenie. Znaczną rolę w utrzymaniu pluralistycznego charakteru organizacji odegrało Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy, w którym przedstawiciele polskiego parlamentu odgrywają zaszczytną i szczególną rolę.</u>
          <u xml:id="u-17.7" who="#PosełJanuszDobrosz">Przyjęta w 1950 r. Europejska Konwencja Praw Człowieka i działalność Europejskiego Trybunału Praw Człowieka stały się kluczowymi elementami ładu prawnego starego kontynentu. Z katalogu praw skodyfikowanych przez Radę Europy nie sposób nie wymienić Europejskiej Karty Socjalnej, konwencji przeciwko torturom czy ramowej konwencji ochrony mniejszości narodowej. Śmiało można powiedzieć, że żadna z dziedzin życia państw narodów europejskich nie została pominięta. Szczególnie aktualne wydają się dziś konwencje, które odnoszą się do zwalczania przestępczości zorganizowanej oraz do korupcji. Choć nadzorowanie przez Radę Europy przestrzegania przez kraje członkowskie demokracji i praw człowieka napotyka jeszcze sporo barier, widoczny jest w tej sferze znaczny postęp.</u>
          <u xml:id="u-17.8" who="#PosełJanuszDobrosz">Istotnym czynnikiem, który stawia Radę Europy zdecydowanie w pierwszym szeregu różnych ponadnarodowych organizacji europejskich, jest głęboko etyczne założenie, że żaden naród naszego kontynentu nie może czuć się wyłączony z rodziny narodów europejskich tylko dlatego, że reprezentuje inne tradycje i dziedzictwo kulturowe. Mimo zasadniczych różnic wielkie bogactwem czy liczebnością takie europejskie narody, jak francuski, niemiecki, rosyjski, włoski są równe wobec Walijczyków, Bretończyków, Serbołużyczan, czy nawet Lapończyków. Europa jest zróżnicowana. Europa jest Europą ojczyzn i narodów, nie regionów i taką winna pozostać.</u>
          <u xml:id="u-17.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-17.10" who="#PosełJanuszDobrosz"> To jest jej wielka wartość, a nie ułomność. Uświadomienie sobie różnic i ich zaakceptowanie jest kluczem do przeciwdziałania takim zjawiskom, jak prześladowania narodowościowe, wyznaniowe czy łamanie praw człowieka, a nie rozmydlaniem tożsamości.</u>
          <u xml:id="u-17.11" who="#PosełJanuszDobrosz">Polskie Stronnictwo Ludowe niezmiennie stoi na stanowisku pełnej aktywności Polski na arenie europejskiej, kładąc jednocześnie szczególny nacisk na współdziałanie wszystkich sił w umacnianiu Rady Europy. W osiągnięciu celów, które stoją przed Polską w Radzie Europy, ważna jest zarówno współpraca, jak i szlachetna rywalizacja. Jest też tam miejsce na wspólną naukę i doświadczenie łączące dolę i niedolę rolnika Danii, Holandii, Portugalii czy Polski. Polskie Stronnictwo Ludowe widzi swoją aktywność w strukturach Rady Europy jako podporządkowaną ideom demokracji, pluralizmu, ale i tożsamości. W żaden sposób nie możemy w tym wszystkim zagubić naszej, polskiej racji stanu.</u>
          <u xml:id="u-17.12" who="#PosełJanuszDobrosz">Rysujące się aktualnie przed Radą Europy perspektywy wymagać będą zdwojonych wysiłków. Polska temu wyzwaniu powinna wyjść naprzeciw jako pełnoprawny członek europejskiej rodziny państw i narodów.</u>
          <u xml:id="u-17.13" who="#PosełJanuszDobrosz">Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego w pełni popiera projekt uchwały Sejmu z okazji 50-lecia Rady Europy. Przyjmując uchwałę, stoimy dziś przed nie mniej ważnymi wyzwaniami niż ojcowie europejskiego ładu u jego progu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-17.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#Marszałek">Pan poseł Adam Słomka, Koło Konfederacji Polski Niepodległej - Ojczyzna.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PosełAdamSłomka">Panie Marszałku! Panie Przewodniczący! Wysoka Izbo! Miałem przyjemność obserwować pracę Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy od początku, od momentu kiedy pierwsza delegacja niepodległej III Rzeczypospolitej mogła uczestniczyć w pracach tego gremium. Miałem okazję pracować tam również jako wiceprzewodniczący Klubu Parlamentarnego Europejskich Demokratów i chciałbym podzielić się spostrzeżeniami, patrząc niejako z wewnątrz tego Zgromadzenia, z punktu widzenia naszych polskich interesów, polskich doświadczeń, a przede wszystkim, jeśli chodzi o dokonanie swoistego bilansu tego, w czym Rada Europy, Zgromadzenie Parlamentarne było nam pomocne, a w jakiej mierze stoją przed nią problemy i wyzwania, które my, polscy parlamentarzyści również musimy udźwignąć.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PosełAdamSłomka">Oczywiście niekwestionowany jest dorobek Zgromadzenia Parlamentarnego w kwestii wprowadzania standardów praw człowieka i przestrzegania elementarnych zasad państwa prawa. W tym sensie nasze polskie doświadczenia i stan Rzeczypospolitej odbiegają oczywiście daleko od standardów europejskich. Wbrew temu, co mówił jeden z przedmówców, żyjemy nadal w państwie, które daleko ma do kraju, który jest uważany w Unii Europejskiej za najsłabszy, jeżeli chodzi o funkcjonowanie systemu sądowniczego - do Grecji daleko nam. Ktoś się przed chwilą chwalił z tej mównicy, że jesteśmy już w rodzinie rozwiniętych krajów o standardach europejskich, to przypomnijmy - jesteśmy w kraju, w którym w ostatniej kampanii wyborczej publiczne media zdjęły materiały wyborcze jednego z komitetów, Komitetu Wyborczego Ojczyzna, bez wyroku sądu i bez decyzji prokuratora. Jest to złamanie jednej z podstawowych swobód obywatelskich - uprawnień wolności, równości wyborów. Jest to jawnie sprzeczne z podstawowymi standardami europejskimi. Jesteśmy w sytuacji, w której przeciętny obywatel po wiele lat czeka na rozstrzygnięcia sądowe w najprostszych sprawach cywilnych, nie mówiąc o bulwersujących sprawach karnych. Mamy dużo do zrobienia, choć oczywiście podstawowe standardy praw człowieka na szczęście już w Rzeczypospolitej obowiązują. Jest to ogromny sukces sił demokratycznych i niepodległościowych.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#PosełAdamSłomka">Co przed nami do zrobienia, jakie są problemy Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy? Przede wszystkim bardzo małe uprawnienia. Jest to Zgromadzenie, które jest ciałem doradczym przy zbierających się dosyć rzadko - trzeba to jasno powiedzieć - ministrach spraw zagranicznych. Dyrektywy Zgromadzenia Parlamentarnego nie mają charakteru wiążącego. Jest tam problem bardzo poważny, występujący w większości instytucji europejskich, to znaczy ogromnej biurokracji i ogromnych kosztów, co jest przedsmakiem problemów, jakie czekają nas w Unii Europejskiej - jeżeli ma to być tylko klub dyskusyjny, jak niektórzy by chcieli, i to dla bardzo egzotycznych gości znajdujących się bardzo daleko od Europy, bo trudno sądzić, że krajem europejskim są kraje azjatyckie. Ten ekskluzywny klub, stawiający wysokie wymogi, powinien również szanować własną odrębność i własną tożsamość kulturową, cywilizacyjną, historyczną. Nie powinien sięgać po kraje, które z tradycją demokratyczną nie mają w tej chwili nic wspólnego, a przede wszystkim nie powinien ulegać presji Rosji, która na siłę jest przedstawiana jako kraj o standardach demokratycznych. Mamy więc wiele doświadczeń, które bardzo nam się przydadzą, kiedy będziemy się zmagać w parlamencie europejskim i mamy też wiele pytań na przyszłość, które nie są jasne, ponieważ Zgromadzenie, które odegrało wspaniałą rolę w latach 1948–1998, dzisiaj nie wiadomo, jakimi kluczowymi sprawami będzie się zajmować. Czy będzie realizować koncepcję zglajchszaltowania, wyrównania odmienności kulturowej różnych części Europy, odmienności i tożsamości narodowej państw, czy będzie realizować koncepcję Europy ojczyzn, czy będzie realizować koncepcję jednolitej Europy, stanów zjednoczonych Europy, Europy regionów, jak kto woli? To są pytania, na które nie uzyskamy odpowiedzi w Zgromadzeniu Parlamentarnym Rady Europy. Musimy je wypracować tutaj, w polskim parlamencie, a potem nasi parlamentarzyści powinni zabiegać w Strasburgu o taki kształt Europy.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#PosełAdamSłomka">W związku z tymi pytaniami mamy nadzieję, że w Polsce rozpocznie się debata - wewnątrz wszystkich sił politycznych oraz publiczna, ze społeczeństwem - nad tym, jakiej chcemy Europy, jak chcemy na nią wpływać, bo wreszcie mamy na nią wpływ. Jesteśmy w instytucji europejskiej i będziemy mieli coraz większy wpływ na kształt Europy. Dzisiejsza debata pokazuje jak bardzo jest nam potrzebna ta dyskusja. Będziemy oczywiście popierać uroczystą uchwałę w związku z rocznicą powołania Rady Europy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#Marszałek">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#Marszałek">Proszę jeszcze przedstawiciela wnioskodawców, posła Marcina Libickiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełMarcinLibicki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ponieważ nie ma pytań, to jako poseł sprawozdawca chciałbym bardzo podziękować wszystkim, którzy zechcieli zabrać głos w tej debacie. Wykazała ona, że wspólną przyszłość można budować na bazie tego typu debaty demokratycznej. Dziękuję bardzo. Dziękuję również za poparcie, jak rozumiem, przedstawicielom wszystkich klubów i kół, którzy zabierali głos i zadeklarowali, jak zrozumiałem, poparcie dla tej uchwały. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#Marszałek">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#Marszałek">Proponuję, aby Sejm przystąpił niezwłocznie do drugiego czytania projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#Marszałek">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-22.4" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-22.5" who="#Marszałek">Czy ktoś z pań posłanek i panów posłów pragnie zabrać głos w drugim czytaniu projektu uchwały?</u>
          <u xml:id="u-22.6" who="#Marszałek">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-22.7" who="#Marszałek">Przechodzimy zatem do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-22.8" who="#Marszałek">Proszę o zajęcie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-22.9" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-22.10" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem projektu uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w 50. rocznicę Rady Europy, zawartego w druku nr 1100, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-22.11" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-22.12" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-22.13" who="#Marszałek">Głosowało 259 posłów. Za - 259.</u>
          <u xml:id="u-22.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-22.15" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-22.16" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm podjął uchwałę w 50. rocznicę Rady Europy.</u>
          <u xml:id="u-22.17" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo panu przewodniczącemu Lordowi Russellowi-Johnstonowi, chyba że pan przewodniczący chce dalej uczestniczyć w obradach. Jeżeli tak, to zapraszamy.</u>
          <u xml:id="u-22.18" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 2 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Komisji Zdrowia o rządowym projekcie ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-22.19" who="#Marszałek">Przypominam, że Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Jacka Szczota oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-22.20" who="#Marszałek">W związku ze zgłoszonymi poprawkami Sejm skierował ponownie projekt ustawy do Komisji Polityki Społecznej oraz Komisji Zdrowia w celu przedstawienia dodatkowego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-22.21" who="#Marszałek">Dodatkowe sprawozdanie zostało paniom posłankom i panom posłom doręczone w druku nr 1108-A.</u>
          <u xml:id="u-22.22" who="#Marszałek">Przystępujemy zatem do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-22.23" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Jacka Szczota.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PosełSprawozdawcaJacekSzczot">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Składam sprawozdanie z posiedzenia Komisji Polityki Społecznej i Komisji Zdrowia, które rozpatrywały poprawki wniesione w drugim czytaniu. Poprawek było bardzo wiele, ponad 27, ale duża ich część została wycofana przez wnioskodawców w czasie posiedzenia komisji. Być może zostały one w ogóle zgłoszone dlatego, że zbyt krótko omawiałem sprawozdanie z posiedzenia. Gdybym miał jeszcze pół godziny, rozwiałbym wszystkie wątpliwości. Tak więc zgłoszono bardzo dużo poprawek, ale ponad 10 wycofano.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#PosełSprawozdawcaJacekSzczot">Przypomnę jeszcze, że oprócz poprawek do rządowego projektu ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa zgłoszono kilka wniosków mniejszości. Wnioski te zostały przeze mnie omówione wcześniej. W tej chwili złożę sprawozdanie, które nie będzie trwało dłużej niż godzinkę, proszę więc o cierpliwość.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#PosełSprawozdawcaJacekSzczot">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ponieważ poprawki były omówione przez posłów wnioskodawców w trakcie drugiego czytania, sądzę, że najlepiej będzie, jeżeli w przypadku wątpliwości będą zadawane pytania i wtedy będę je omawiał. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#Marszałek">Też tak uważam. Proszę zająć miejsce.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#Marszałek">Pan poseł?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PosełJacekRybicki">Bardzo proszę o 10 minut przerwy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#Marszałek">W tej chwili, tak?</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#Marszałek">10 minut przerwy na życzenie klubu Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 10 min 32 do godz. 10 min 45)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#Marszałek">Kończymy przerwę.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#Marszałek">Proszę zajmować miejsca.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#Marszałek">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu oraz przedstawiają poprawki i wnioski mniejszości, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-27.5" who="#Marszałek">W poprawce nr 1, polegającej na dodaniu po art. 2 nowego artykułu, wnioskodawca proponuje określenie zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz jej wysokości na poziomie trzydziestokrotnego przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej.</u>
          <u xml:id="u-27.6" who="#Marszałek">Wnioskodawca proponuje także ograniczenie wypłacanego świadczenia pieniężnego z ubezpieczenia chorobowego do wysokości 250% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej.</u>
          <u xml:id="u-27.7" who="#Marszałek">Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmiotowość wniosków mniejszości nr 1 i nr 8.</u>
          <u xml:id="u-27.8" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-27.9" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.10" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 1, polegającej na dodaniu nowego artykułu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.11" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.12" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.13" who="#Marszałek">Głosowało 325 posłów. Za - 32, przeciw - 293.</u>
          <u xml:id="u-27.14" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-27.15" who="#Marszałek">We wniosku mniejszości nr 1, polegającym na dodaniu po art. 2 nowego artykułu, wnioskodawca proponuje ograniczenie wypłacanego świadczenia pieniężnego z ubezpieczenia chorobowego do wysokości 250% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej.</u>
          <u xml:id="u-27.16" who="#Marszałek">Wnioskodawca proponuje, aby przepis ten wszedł w życie od 1 stycznia 2000 r.</u>
          <u xml:id="u-27.17" who="#Marszałek">Z wnioskiem tym łączy się wniosek mniejszości nr 8 do art. 19 ust. 9 oraz do art. 20 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, w którym wnioskodawca proponuje w stosunku do ubezpieczenia chorobowego zastosowanie takich samych zasad podlegania ubezpieczeniu oraz ustalenia podstawy wymiaru składek jak przy ubezpieczeniu rentowym i emerytalnym.</u>
          <u xml:id="u-27.18" who="#Marszałek">Nad tymi wnioskami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-27.19" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.20" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosków mniejszości nr 1 i nr 8, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.21" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.22" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.23" who="#Marszałek">Głosowało 347 posłów. Za - 33, przeciw - 306, wstrzymało się 8.</u>
          <u xml:id="u-27.24" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wnioski mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-27.25" who="#Marszałek">W poprawce nr 2 lit. a tiret pierwsze do art. 4 ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby prawo do zasiłku chorobowego przysługiwało po upływie 1 miesiąca nieprzerwanego ubezpieczenia zarówno osobom obowiązkowo ubezpieczonym, jak i dobrowolnie ubezpieczonym, a nie, jak proponują komisje, osobom obowiązkowo ubezpieczonym po upływie 1 miesiąca, a ubezpieczonym dobrowolnie po upływie 6 miesięcy.</u>
          <u xml:id="u-27.26" who="#Marszałek">Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmiotowość poprawki nr 2 lit. a tiret drugie.</u>
          <u xml:id="u-27.27" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.28" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.29" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 2 lit. a tiret pierwsze do art. 4 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.30" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.31" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.32" who="#Marszałek">Głosowało 351 posłów. Za - 23, przeciw - 321, wstrzymało się 7.</u>
          <u xml:id="u-27.33" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-27.34" who="#Marszałek">W poprawce nr 2 lit. a tiret drugie do art. 4 ust. 1 wnioskodawca proponuje wymienione w przepisie terminy określić w dniach, a nie, jak proponowały komisje, w miesiącach.</u>
          <u xml:id="u-27.35" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.36" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.37" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 2 lit. a tiret drugie do art. 4 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.38" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.39" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.40" who="#Marszałek">Głosowało 347 posłów. Za - 345, przeciw - 2.</u>
          <u xml:id="u-27.41" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.42" who="#Marszałek">W poprawce nr 2 lit. b do art. 4 ust. 3, polegającej na dodaniu nowego punktu, wnioskodawca proponuje, aby prawo do zasiłku chorobowego od pierwszego dnia ubezpieczenia chorobowego przysługiwało posłom i senatorom, którzy przystąpili do niego w ciągu 3 miesięcy od zakończenia kadencji.</u>
          <u xml:id="u-27.43" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.44" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.45" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 2 lit. b do art. 4 ust. 3, polegającej na dodaniu nowego punktu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.46" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.47" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.48" who="#Marszałek">Głosowało 354 posłów. Za - 312, przeciw - 37, wstrzymało się 5.</u>
          <u xml:id="u-27.49" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.50" who="#Marszałek">W poprawce nr 3 do art. 5 ust. 2 pkt 4 wnioskodawca proponuje, aby za drogę do pracy lub z pracy uznać drogę przebytą w celu odbywania nauki lub studiów, a nie - jak proponowały komisje - w celu odbywania nauki lub studiów dla pracujących na podstawie skierowania pracodawcy.</u>
          <u xml:id="u-27.51" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.52" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.53" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 3 do art. 5 ust 2 pkt 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.54" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.55" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.56" who="#Marszałek">Głosowało 355 posłów. Za - 354, przeciw - 1.</u>
          <u xml:id="u-27.57" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.58" who="#Marszałek">W poprawce nr 4 do art. 7 pkt 1 wnioskodawca proponuje, aby zasiłek chorobowy przysługiwał osobie, która stała się niezdolna do pracy po ustaniu tytułu do ubezpieczenia, nie później niż w ciągu 30 dni, a nie - jak proponują komisje - w ciągu 14 dni od ustania tego tytułu.</u>
          <u xml:id="u-27.59" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.60" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.61" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 4 do art. 7 pkt 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.62" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.63" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.64" who="#Marszałek">Głosowało 358 posłów. Za - 130, przeciw - 226, wstrzymało się - 2.</u>
          <u xml:id="u-27.65" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-27.66" who="#Marszałek">W drugim wniosku mniejszości do art. 7 pkt 2 wnioskodawca proponuje, aby zasiłek chorobowy przysługiwał także po ustaniu zatrudnienia, w przypadku gdy niezdolność do pracy spowodowana chorobą zakaźną powstała nie później niż okres wylęgania choroby zakaźnej, licząc od momentu ustania ubezpieczenia, a nie - jak proponują komisje - nie później niż w ciągu 3 miesięcy od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego w razie choroby zakaźnej, której okres wylęgania jest dłuższy niż 14 dni.</u>
          <u xml:id="u-27.67" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.68" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 7 pkt 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.69" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.70" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.71" who="#Marszałek">Głosowało 356 posłów. Za - 192, przeciw - 158, wstrzymało się - 6.</u>
          <u xml:id="u-27.72" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.73" who="#Marszałek">W poprawce nr 5 lit. a do art. 13 ust. 1 pkt 1 wnioskodawca proponuje wyrazy „jest uprawniona” zastąpić wyrazami „ma ustalone prawo”.</u>
          <u xml:id="u-27.74" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.75" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.76" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 5 lit. a do art. 13 ust. 1 pkt 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.77" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.78" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.79" who="#Marszałek">Głosowało 363 posłów. Za - 360, przeciw - 3.</u>
          <u xml:id="u-27.80" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.81" who="#Marszałek">W poprawce nr 5 lit. b do art. 13 ust. 1 wnioskodawca proponuje skreślenie pkt. 3, stanowiącego, że zasiłek chorobowy po ustaniu tytułu ubezpieczenia nie przysługuje osobie, która jest uprawniona do zasiłku dla bezrobotnych, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego.</u>
          <u xml:id="u-27.82" who="#Marszałek">Z poprawką tą wiąże się poprawka nr 16 do art. 78, zawierającego zmiany do ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu.</u>
          <u xml:id="u-27.83" who="#Marszałek">W poprawce tej wnioskodawca proponuje, aby zasiłek dla bezrobotnych, zasiłek przedemerytalny oraz świadczenie przedemerytalne nie przysługiwały w okresie pobierania zasiłku chorobowego po ustaniu tytułu do ubezpieczenia.</u>
          <u xml:id="u-27.84" who="#Marszałek">Wnioskodawca proponuje także, aby okres pobierania tych świadczeń uległ wydłużeniu o liczbę dni, za które bezrobotny otrzymywał zasiłek chorobowy.</u>
          <u xml:id="u-27.85" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-27.86" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-27.87" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.88" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 5 lit. b do art. 13 ust. 1, polegającej na skreśleniu pkt. 3, oraz poprawki nr 16 do art. 78, polegającej na dodaniu nowych zmian, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.89" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.90" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.91" who="#Marszałek">Głosowało 360 posłów. Za - 192, przeciw - 162, wstrzymało się - 6.</u>
          <u xml:id="u-27.92" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.93" who="#Marszałek">W poprawce nr 6 wnioskodawca proponuje skreślenie art. 15 stanowiącego, że zasiłek chorobowy nie przysługuje ubezpieczonemu za cały okres niezdolności do pracy, jeżeli niezdolność ta spowodowana została w wyniku umyślnego przestępstwa lub wykroczenia popełnionego przez tego ubezpieczonego.</u>
          <u xml:id="u-27.94" who="#Marszałek">Z poprawką tą łączy się poprawka nr 14 lit. b do art. 70 ust. 1, w której wnioskodawca proponuje, aby Zakład Ubezpieczeń Społecznych lub płatnik składek mógł dochodzić zwrotu wypłaconych świadczeń w sytuacji, gdy niezdolność do pracy powstała w wyniku umyślnego przestępstwa lub wykroczenia popełnionego przez ubezpieczonego, a nie - jak proponują komisje - przez inną osobę.</u>
          <u xml:id="u-27.95" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-27.96" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-27.97" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.98" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawek nr 6, polegającej na skreśleniu art. 15, oraz nr 14 lit. b do art. 70 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.99" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.100" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.101" who="#Marszałek">Głosowało 366 posłów. Za - 11, przeciw - 355.</u>
          <u xml:id="u-27.102" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-27.103" who="#Marszałek">W poprawce nr 7 do art. 17 ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby ubezpieczony tracił prawo do zasiłku chorobowego jedynie w przypadku wykorzystywania zwolnienia od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia, a nie - jak proponują komisje - również w przypadku wykonywania w okresie zwolnienia jakiejkolwiek pracy zarobkowej.</u>
          <u xml:id="u-27.104" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.105" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.106" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 7 do art. 17 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.107" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.108" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.109" who="#Marszałek">Głosowało 361 posłów. Za - 7, przeciw - 354.</u>
          <u xml:id="u-27.110" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-27.111" who="#Marszałek">W poprawce nr 8 do art. 19 ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby świadczenie rehabilitacyjne wynosiło 100% podstawy wymiaru zasiłku chorobowego, także w przypadku, gdy niezdolność do pracy powstała w okresie ciąży.</u>
          <u xml:id="u-27.112" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-27.113" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.114" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 8 do art. 19 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.115" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.116" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.117" who="#Marszałek">Głosowało 362 posłów. Za - 219, przeciw - 135, wstrzymało się - 8.</u>
          <u xml:id="u-27.118" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.119" who="#Marszałek">We wniosku mniejszości nr 3 lit. a do art. 27 ust. 3 wnioskodawca proponuje, aby w przypadku, gdy matka dziecka pozostająca z ojcem we wspólnym gospodarstwie domowym nie spełnia warunków ubezpieczenia uprawniających do zasiłku porodowego, zasiłek porodowy przysługiwał ubezpieczonemu ojcu dziecka.</u>
          <u xml:id="u-27.120" who="#Marszałek">Komisje natomiast proponują, aby w przypadku, gdy ojciec dziecka spełnia warunki do otrzymania zasiłku porodowego, zasiłek ten przysługiwał jednak matce dziecka, chociaż nie spełnia ona warunków.</u>
          <u xml:id="u-27.121" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.122" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 27 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.123" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.124" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.125" who="#Marszałek">Głosowało 365 posłów. Za - 32, przeciw - 325, wstrzymało się - 8.</u>
          <u xml:id="u-27.126" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-27.127" who="#Marszałek">We wniosku mniejszości nr 3 lit. b do art. 27, polegającym na dodaniu nowego ustępu, wnioskodawca proponuje, aby zasiłek porodowy przysługiwał ubezpieczonemu ojcu dziecka, którego matka zmarła przy porodzie.</u>
          <u xml:id="u-27.128" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-27.129" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 27, polegającego na dodaniu nowego ustępu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-27.130" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-27.131" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-27.132" who="#Marszałek">Głosowało 366 posłów. Za - 364, wstrzymało się - 2.</u>
          <u xml:id="u-27.133" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości przyjął.</u>
          <u xml:id="u-27.134" who="#Marszałek">We wniosku mniejszości nr 4 do art. 36 ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowiło przeciętne wynagrodzenie za okres 12 miesięcy, a nie - jak proponują komisje - za okres 6 miesięcy albo za okres 12 miesięcy w wypadku znacznego wahania wynagrodzenia.</u>
          <u xml:id="u-27.135" who="#Marszałek">Przyjęcie tego wniosku spowoduje odpowiednie zmiany w art. 36, art. 48 i art. 52.</u>
          <u xml:id="u-27.136" who="#Marszałek">Pani poseł Tomaszewska, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PosełEwaTomaszewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wobec deklarowanego przez rząd uzasadnienia celu tej ustawy, polegającego na uszczelnieniu systemu zapobiegającym wyciekom środków na cele niezwiązane z przeznaczeniem ubezpieczeń chorobowych, mam pytanie do pana posła sprawozdawcy. Czy zmiana sposobu określania podstawy wymiaru zasiłku zaproponowana w poprawce, a obniżająca wysokość kwot wypłacanych łącznie na zasiłki chorobowe o 120 mln zł, dotknie tylko tych, którzy wykorzystują zwolnienia lekarskie niezgodnie z przeznaczeniem, wyłudzając nienależny zasiłek, czy też wszystkich ubezpieczonych, których większość to ludzie uczciwi, potrzebujący wsparcia finansowego w trakcie choroby? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PosełJacekSzczot">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Czy to dotknie wszystkich, czy tylko część? Dotknie tylko część ubezpieczonych, ponieważ już istnieją grupy ubezpieczonych, których podstawa wymiaru brana pod uwagę przy ustalaniu zasiłku chorobowego jest wyliczana z 12 miesięcy. To są grupy, w których wahania wynagrodzeń są dość znaczne, dlatego przyjmuje się okres 12-miesięczny. Dotyczy to również innych grup samozatrudnionych, gdzie podstawa wymiaru zasiłku również jest wyliczana z okresu ostatnich 12 miesięcy. Natomiast trzeba stwierdzić, iż ten przepis miał na celu również wprowadzenie pewnego przeciwdziałania tzw. ustawianiu zarobków, a co się z tym wiąże - ustawianiu na wysokim poziomie zasiłku chorobowego. Coraz częściej mamy z tym do czynienia, donosi o tym również prasa, ostatnio skorzystali z tego górnicy. Dość powszechnie rozpisywano się na ten temat: górnicy wiedząc, że mogą otrzymać odprawę, odchodząc z górnictwa, pracowali w nadgodzinach, podnosząc swoje wynagrodzenia. Kiedy nie skorzystali z tej odprawy, przechodzili na zasiłki chorobowe i otrzymują je z bardzo wysokiego pułapu. To jest jeden argument za tym, żeby było brane pod uwagę wynagrodzenie z okresu ostatnich 12 miesięcy kalendarzowych, poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#PosełJacekSzczot">Trzeba dodać jeszcze jedno. W tej chwili mamy już do czynienia z niską inflacją, w miarę niską. Wynagrodzenia nie są więc podnoszone zbyt często, może dwa, najwyżej trzy razy w roku. W związku z tym również nie będzie to miało tak znacznego wpływu na podstawy obliczania zasiłku chorobowego. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 36 ust. 1 wraz z konsekwencjami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-31.4" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-31.5" who="#Marszałek">Głosowało 364 posłów. Za - 173, przeciw - 183, wstrzymało się 8.</u>
          <u xml:id="u-31.6" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-31.7" who="#Marszałek">W poprawce nr 9, polegającej na skreśleniu art. 46, wnioskodawca proponuje, aby nie ograniczać wysokości podstawy wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia.</u>
          <u xml:id="u-31.8" who="#Marszałek">Konsekwencją przyjęcia tej poprawki będą odpowiednie zmiany w art. 47, 48 ust. 2 oraz art. 52.</u>
          <u xml:id="u-31.9" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-31.10" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.11" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 9, polegającej na skreśleniu art. 46 wraz z konsekwencjami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.12" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-31.13" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-31.14" who="#Marszałek">Głosowało 362 posłów. Za - 2, przeciw - 360.</u>
          <u xml:id="u-31.15" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-31.16" who="#Marszałek">We wniosku mniejszości nr 5 do art. 57 ust. 2 wnioskodawca proponuje, aby w zaświadczeniu o czasowej niezdolności do pracy nie umieszczać kodów chorób dotyczących ciąży i gruźlicy na pisemny wniosek ubezpieczonego, a nie, jak proponują komisje, umieszczać te kody za pisemną zgodą ubezpieczonego.</u>
          <u xml:id="u-31.17" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.18" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 57 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.19" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-31.20" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-31.21" who="#Marszałek">Głosowało 362 posłów. Za - 189, przeciw - 167, wstrzymało się 6.</u>
          <u xml:id="u-31.22" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości przyjął.</u>
          <u xml:id="u-31.23" who="#Marszałek">W poprawce nr 10 lit. a do art. 59 ust. 2 wnioskodawca proponuje, aby lekarze orzecznicy wykonywali kontrolę prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy oraz wystawiania zaświadczeń lekarskich także na wniosek ubezpieczonego lub płatnika składek.</u>
          <u xml:id="u-31.24" who="#Marszałek">Wnioskodawca proponuje także, aby w przypadku gdy z wnioskiem o przeprowadzenie kontroli wystąpi ubezpieczony, lekarz orzecznik podejmował czynności kontrolne niezwłocznie, co jest treścią poprawki nr 10 lit. b.</u>
          <u xml:id="u-31.25" who="#Marszałek">W poprawce nr 10 lit. c do art. 59 ust. 3 pkt 3 wnioskodawca proponuje, aby lekarz orzecznik mógł zażądać dokumentacji także od lekarza, który odmówił wystawienia zaświadczenia o czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby, a nie, jak proponują komisje, tylko od lekarza, który takie zaświadczenie wystawił.</u>
          <u xml:id="u-31.26" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-31.27" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-31.28" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.29" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawek nr 10 lit. a, b i c do art. 59 ust. 2, polegającej na dodaniu nowego ustępu, oraz do ust. 3 pkt 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.30" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-31.31" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-31.32" who="#Marszałek">Głosowało 367 posłów. Za - 164, przeciw - 195, wstrzymało się 8.</u>
          <u xml:id="u-31.33" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-31.34" who="#Marszałek">We wniosku mniejszości nr 6 do art. 59 ust. 3 pkt 3 wnioskodawcy proponują, aby lekarz orzecznik w ramach wykonywania kontroli prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy mógł zażądać od lekarza udzielenia wyjaśnień i informacji w sprawie orzeczenia o niezdolności, a nie, jak proponują komisje, zażądać uzupełnienia w wyznaczonym terminie badań będących podstawą do wydania orzeczenia o czasowej niezdolności do pracy.</u>
          <u xml:id="u-31.35" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.36" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości do art. 59 ust. 3 pkt 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.37" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-31.38" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-31.39" who="#Marszałek">Głosowało 362 posłów. Za - 77, przeciw - 170, wstrzymało się 115.</u>
          <u xml:id="u-31.40" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-31.41" who="#Marszałek">W poprawce nr 11 lit. a do art. 62 ust. 1 i 2 wnioskodawca proponuje, aby ubezpieczony mógł zaświadczenie lekarskie także wysłać listem poleconym płatnikowi zasiłku.</u>
          <u xml:id="u-31.42" who="#Marszałek">Z poprawką tą wiąże się poprawka nr 11 lit. b do art. 62 ust. 2, w której wnioskodawca proponuje, aby płatnik, przekazując zaświadczenie do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, podawał datę jego wysłania.</u>
          <u xml:id="u-31.43" who="#Marszałek">Wnioskodawca proponuje także, aby niedopełnienie obowiązku wysłania zaświadczenia z przyczyn niezależnych od ubezpieczonego nie powodowało zmniejszenia wysokości zasiłku chorobowego, co jest treścią poprawki nr 11 lit. c do art. 62 ust. 3.</u>
          <u xml:id="u-31.44" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-31.45" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-31.46" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.47" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawek nr 11 lit. a, b i c do art. 62 ust. 1, 2 i 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.48" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-31.49" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-31.50" who="#Marszałek">Głosowało 367 posłów. Za - 164, przeciw - 200, wstrzymało się 3.</u>
          <u xml:id="u-31.51" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-31.52" who="#Marszałek">W poprawce nr 12 do art. 63 ust. 2 wnioskodawca proponuje, aby z wnioskiem o ustalenie uprawnień do zasiłku mógł wystąpić każdy płatnik składek na ubezpieczenie chorobowe, a nie, jak proponowały komisje, tylko płatnik wypłacający zasiłki chorobowe.</u>
          <u xml:id="u-31.53" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-31.54" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.55" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 12 do art. 63 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.56" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-31.57" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-31.58" who="#Marszałek">Głosowało 365 posłów. Za - 347, przeciw - 15, wstrzymało się 3.</u>
          <u xml:id="u-31.59" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-31.60" who="#Marszałek">W poprawce nr 13 do art. 69 wnioskodawca proponuje, aby do świadczenia rehabilitacyjnego stosować odpowiednio przepisy art. 63 ust. 1 i 2.</u>
          <u xml:id="u-31.61" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-31.62" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.63" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 13 do art. 69, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.64" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-31.65" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-31.66" who="#Marszałek">Głosowało 363 posłów. Za - 322, przeciw - 32, wstrzymało się - 9.</u>
          <u xml:id="u-31.67" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-31.68" who="#Marszałek">W poprawce nr 14 lit. a do art. 70 ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby zwrotu wypłacanego zasiłku chorobowego lub świadczenia rehabilitacyjnego w przypadku, gdy niezdolność do pracy została spowodowana w wyniku popełnienia umyślnego przestępstwa lub wykroczenia, mógł dochodzić Zakład Ubezpieczeń Społecznych, a nie, jak proponowały komisje, również płatnik zgłaszający do ubezpieczenia chorobowego ponad 20 ubezpieczonych.</u>
          <u xml:id="u-31.69" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-31.70" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-31.71" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 14 lit. a do art. 70 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-31.72" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-31.73" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-31.74" who="#Marszałek">Głosowało 366 posłów. Za - 158, przeciw - 201, wstrzymało się - 7.</u>
          <u xml:id="u-31.75" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-31.76" who="#Marszałek">Poprawkę nr 14 lit. b już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-31.77" who="#Marszałek">Poprawki nr 15 lit. a i b oraz wniosek mniejszości nr 7 dotyczą art. 77 zawierającego zmiany do ustawy o zasiłkach rodzinnych, pielęgnacyjnych i wychowawczych.</u>
          <u xml:id="u-31.78" who="#Marszałek">Poprawka nr 15 lit. a została wycofana.</u>
          <u xml:id="u-31.79" who="#Marszałek">W poprawce nr 15 lit. b do art. 15c ust. 2 wnioskodawca proponuje, aby zasiłek wychowawczy w podwyższonej wysokości przysługiwał również osobie wychowującej trzecie i każde następne dziecko, a nie, jak proponują komisje, jedynie osobie samotnie wychowującej dziecko.</u>
          <u xml:id="u-31.80" who="#Marszałek">Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmiotowość wniosku mniejszości nr 7.</u>
          <u xml:id="u-31.81" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-31.82" who="#Marszałek">Pani poseł Banach, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PosełJolantaBanach">Panie pośle, chciałam zapytać, czym kierował się wnioskodawca, różnicując wysokość kwoty zasiłku w zależności od liczby dzieci? Czy tę propozycję można odnieść do takiego przypadku, w którym rodzina z dwójką dzieci, wychowująca dziecko do lat 3, mająca niższy dochód niż rodzina z trójką dzieci, nie będzie miała prawa do owego wyższego zasiłku, mimo drastyczniejszej sytuacji dochodowej? Czy takiego przypadku może dotyczyć ten zapis? Prosiłabym bardzo, żeby pan poseł zechciał przedstawić opinię rządu w tej kwestii, jeśli oczywiście komisja prosiła o takie stanowisko, oraz podał koszty wprowadzenia zapisu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#Marszałek">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PosełJacekSzczot">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Do tej pory funkcjonują dwie wysokości zasiłków wychowawczych. Pierwsza wysokość dotyczy osób, które korzystają z urlopu wychowawczego i wychowują dziecko, można powiedzieć, w pełnej rodzinie. Druga wysokość dotyczy osób, które samotnie wychowują dzieci. A więc w tej chwili już mamy zróżnicowanie. Członkowie komisji stwierdzili jednak, iż również osobom, które wychowują dzieci w pełnych rodzinach należy przyznać wyższy zasiłek na trzecie i każde następne dziecko,</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#komentarz">(Poseł Jolanta Banach: Niezależnie od dochodu.)</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#PosełJacekSzczot">Nie, zależnie od dochodu. Dochód jest określony w innych przepisach. Ten dochód kształtuje się na poziomie 25% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia na członka rodziny. W tej chwili przyznajemy uprawnienie do wyższego zasiłku szerszej grupie osób. Jakie będą to koszty? Szacuje się, że będzie to 85 mln rocznie. To jest rząd wydatków na zwiększony katalog osób uprawnionych do otrzymywania zasiłku wychowawczego.</u>
          <u xml:id="u-34.3" who="#PosełJacekSzczot">W tej chwili może być również tak, że osoba mająca nawet jedno dziecko, o bardzo niskich dochodach, będzie otrzymywała niższy zasiłek wychowawczy niż osoba samotnie wychowująca dziecko.</u>
          <u xml:id="u-34.4" who="#komentarz">(Poseł Marian Piłka: Stanowisko rządu jest pozytywne.)</u>
          <u xml:id="u-34.5" who="#PosełJacekSzczot">Jakie jest stanowisko rządu w tej sprawie? Stanowisko rządu nie zostało wypracowane, ponieważ wniosek zgłoszono w czasie posiedzenia komisji. Jednak wydaje się, że mamy w tej sprawie przychylność wielu ministrów.</u>
          <u xml:id="u-34.6" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-34.7" who="#komentarz">(Poseł Marian Piłka: Konstytucja mówi o popieraniu rodzin wielodzietnych.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#Marszałek">Pani poseł Filek, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PosełAnnaFilek">Prosiłabym, aby rząd się w tej sprawie wypowiedział.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#Marszałek">Pani minister Ewa Lewicka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejEwaLewicka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W tej sprawie stanowiska całego rządu być nie może, bo to jest poprawka złożona w ostatniej chwili w toku prac Sejmu. W związku z tym ja państwu takiego stanowiska w chwili obecnej w sposób ostateczny przedstawić nie mogę.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejEwaLewicka">Mogę potwierdzić następujące informacje. Dotychczasowe regulacje dawały preferencje tylko i wyłącznie osobom samotnie wychowującym dzieci, oczywiście w sytuacji trudnej materialnie. I wszystkich to dotyczy, bo zasiłek wychowawczy należy się tylko takim osobom, pomaga się takim osobom.</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejEwaLewicka">Ten wniosek rzeczywiście prowadzi do skutku finansowego w wysokości 80 mln zł w skali roku i w budżecie tegorocznym oczywiście na ten cel pieniędzy nie ma. To bardzo wyraźnie chcę podkreślić. Wobec faktu, że państwo w głosowaniu przesądziliście, iż nie będzie się wyliczało zasiłku chorobowego z okresu 12 miesięcy, tylko 6 miesięcy, w gruncie rzeczy tą decyzją przesądziliście państwo też, że nie będzie pewnych oszczędności z tego tytułu. Chciałabym bardzo wyraźnie zwrócić na to uwagę. I tylko tyle mogę w tym momencie państwu odpowiedzieć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#Marszałek">Proszę, pan poseł Manicki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PosełMaciejManicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Omawiany przepis ma niewątpliwie znaczenie o charakterze, nazwijmy to, wspierania prokreacji. I w związku z tym mam tylko pytanie do pana posła sprawozdawcy, czy jest prawdą - to jest z tej serii pytanie - że w I kwartale tego roku liczba osób zmarłych o 16 tys. przekroczyła liczbę osób urodzonych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#Marszałek">Pan przewodniczący Goryszewski jeszcze, proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#Marszałek">Panie pośle, jeszcze jedno pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PosełHenrykGoryszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym zapytać pana posła sprawozdawcę o pewną kwestię będącą reperkusją pierwszego z postawionych tu pytań, kiedy pani poseł łączyła głosowaną za chwilę kwestię z sytuacją finansową rodziny. Panie pośle, jest pan prawnikiem jak i ja, ale zdawał pan dużo później ode mnie maturę, więc jeszcze matematykę pan pamięta. Pytanie: Jeżeli mamy rodzinę, w której pracuje ojciec lub matka, o porównywalnych dochodach, to, per capita, w której są dochody wyższe - w tej, która wychowuje jedno, dwoje, troje czy więcej dzieci, per capita?</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#Marszałek">Pan poseł Rulewski jeszcze, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#PosełJanRulewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Najpierw pytanie zasadnicze do pana posła sprawozdawcy, ale również do rządu. Czy ta poprawka, która promuje rodziny wielodzietne, nie jest spełnieniem konstytucyjnego nakazu wspierania przez państwo rodzin wielodzietnych? To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#PosełJanRulewski"> Po drugie, czy w szacunkach rządu, które, jak widzę, co 5 minut zmieniają się tutaj dokładnie o 50 mld starych złotych, uwzględniono fakt, że jeśli zostanie przegłosowania ta poprawka, to równocześnie zmniejszą się wydatki z tytułu pomocy społecznej? Bo w pomocy społecznej oblicza się dochody zagregowane, uwzględni się zatem również fakt zwiększenia zasiłku wychowawczego. I wreszcie trzecie pytanie. Czy rząd w swoich szacunkach uwzględnił fakt, że globalnie nakłady na zasiłki wychowawcze maleją z przyczyn naturalnych, ponieważ następuje znaczny spadek dzietności rodzin? Zatem zasiłki wychowawcze zmniejszają się zarówno co do ilości względnej, jak co do wyników finansowych. </u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#Marszałek">Pan poseł Szymański, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#PosełAntoniSzymański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do posła sprawozdawcy. Czy podczas debaty plenarnej na ten temat, a także w pracach komisji przedstawiano dane Głównego Urzędu Statystycznego, które wskazują w ostatnich latach na to, że dochody rodzin z jednym dzieckiem są przeciętnie wyższe o 20% od dochodów rodzin wielodzietnych, z trójką i większą liczbą dzieci? Im więcej dzieci, oczywiście ta różnica na niekorzyść rodzin wielodzietnych rośnie.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#Marszałek">Panie pośle, pan zapamięta te pytania?</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#Marszałek">Pani poseł Góralska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#PosełHelenaGóralska">Mam pytanie do posła sprawozdawcy. Jak wiadomo, wynagrodzenia nie są uzależnione od liczby dzieci. Jeżeli przyjęłoby się propozycję, żeby zasiłek chorobowy był uzależniony od liczby dzieci, to czy może się zdarzyć tak, że zasiłek chorobowy będzie wyższy od wynagrodzenia? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#Marszałek">Pani poseł Bańkowska, proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#Marszałek">Dajmy szansę odpowiedzieć panu posłowi sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-49.3" who="#Marszałek">Proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#PosełAnnaBańkowska">Panie Marszałku! Akurat ta sprawa dotyczy nie zasiłku chorobowego, tylko zasiłku wychowawczego.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#PosełAnnaBańkowska">Mam pytanie do pana posła sprawozdawcy: Czy jeśli przyjmiemy tę propozycję zgłoszoną w formie poprawki, oznaczać to będzie, że prawo do wyższego zasiłku wychowawczego będą miały osoby, które urodziły trzecie i czwarte dziecko, natomiast nie będą miały prawa do wyższego zasiłku wychowawczego te rodziny, które mają dopiero drugie dziecko, a zarazem mają bardzo trudną sytuację materialną? Czy prawdą jest, że jeśli kobieta wywodząca się z bardzo bogatej rodziny zdecyduje się urodzić trzecie dziecko, to dostanie od państwa wyższy zasiłek, natomiast jeśli kobiecie bardzo biednej, otrzymującej zasiłek dla bezrobotnych albo i nie, zdarzy się zajść w ciążę i urodzić drugie dziecko, to państwo w tym momencie da jej niższy zasiłek niż tej matce wywodzącej się z bogatej rodziny?</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#Marszałek">Proszę o spokój.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#PosełAnnaBańkowska">Czy tak mamy pojmować sprawiedliwość w przeznaczaniu grosza publicznego na wspomaganie rodzin i dzieci, które w Polsce mają się narodzić? Czy ta poprawka do tego zmierza? Bogatemu więcej, a biednemu wcale?</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#Marszałek">I ostatnie pytanie, pani poseł Pawłowska.</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#Marszałek">Więcej pytań chyba nie ma.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#PosełReginaPawłowska">W zasadzie pani poseł Bańkowska wyczerpała pierwszą część pytania. Ja chciałam tylko powiedzieć, że statystyki w tej chwili wykazują wzrost liczby młodych rodzin, które nie decydują się na pierwsze dziecko tylko ze względu na sytuację materialną.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#PosełReginaPawłowska">Mam pytanie: Czy w związku z tym rząd zamierza podjąć wspieranie młodych rodzin, które ze względu na to, że są bezrobotne, nie stać nawet na jedno dziecko? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#Marszałek">Proszę, panie pośle. Pan poseł sprawozdawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#PosełJacekSzczot">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W pytaniach były zawarte odpowiedzi. Zgłoszone tu pytania są elementami dyskusji, którą odbywaliśmy na posiedzeniu komisji. Mogę wznowić tę dyskusję, tylko że to by zajęło mniej więcej godzinę. Możemy o tym mówić. Pytania te, proszę państwa, są z gruntu błędnie postawione, ponieważ w chwili obecnej jest taka sytuacja, że osoba samotnie wychowująca dziecko dostaje wyższy zasiłek wychowawczy w czasie urlopu wychowawczego. Posłowie wnioskodawcy składający poprawkę do tego artykułu postanowili również przyznać wyższy zasiłek wychowawczy osobom, które wychowują więcej niż dwoje dzieci - wyższy zasiłek wychowawczy. A więc my idziemy w tym kierunku, żeby rozszerzyć katalog osób uprawnionych. Dlatego dużej części pytań zupełnie nie rozumiem.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#PosełJacekSzczot">Nie rozumiem również pytań, w których się sugeruje, że chcemy przyznać większy zasiłek bogatym, bo akurat osoba, która ma trójkę dzieci, będzie mogła otrzymywać zasiłek wychowawczy wyższy niż osoba, która ma dwójkę dzieci i nie ma praktycznie żadnych dochodów. Chciałbym stwierdzić jedno, mianowicie że w dalszym ciągu w tej ustawie jest zapis, który stanowi, iż próg dochodów wskazuje na to, komu można przyznać zasiłek wychowawczy, a komu nie. Mamy ustalony próg na poziomie - jeszcze raz powtórzę - 25% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia na jednego członka rodziny. A więc zróżnicowanie jest tylko takie, że my poszerzamy katalog osób uprawnionych, a nie różnicujemy tego, co jest w tej chwili. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#Marszałek">Proszę państwa, nie powtarzajmy dyskusji, która już się odbyła podczas pierwszego i drugiego czytania.</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#PosełAndrzejUrbańczyk">Panie Marszałku! W imieniu klubu SLD proszę o 10-minutową przerwę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#Marszałek">Proszę bardzo. 10 minut przerwy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 11 min 25 do godz. 11 min 37)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#Marszałek">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#Marszałek">Pan poseł Wagner.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#PosełMarekWagner">Panie Marszałku! Panie i Panowie! Przerwa jeszcze jest, tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#Marszałek">Nie, już wznowiłem obrady. Proszę zajmować miejsca i pracujemy. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#PosełMarekWagner">Chciałbym zadać pytanie panu premierowi Buzkowi, ale sądzę, że na to pytanie łatwiej będzie odpowiedzieć panu premierowi Balcerowiczowi. Czy jest stanowisko rządu w sprawie tej poprawki, czy jest taka sytuacja, że nie ma stanowiska rządu, bo rząd się nad tym nie zastanowił. W związku z tym jakie ma stanowisko minister finansów w tej sprawie? Jakie byłyby skutki tej poprawki, jeżeli zostałaby ona przyjęta? W jaki sposób rząd chciałby pokryć te wydatki, czy ograniczając wydatki na przykład na oświatę, czy na inne cele społeczne? Dlatego też chcielibyśmy usłyszeć odpowiedź pana premiera Balcerowicza na to pytanie. Państwo nie mają wątpliwości, a my jeszcze mamy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pan premier Balcerowicz.</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#Marszałek">Jeszcze pytania, tak? Może pan premier Balcerowicz odpowie. Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-65.3" who="#Marszałek">Panie pośle, pytanie też do pana premiera?</u>
          <u xml:id="u-65.4" who="#komentarz">(Poseł Marek Mazurkiewicz: Pytanie..., ale do pana premiera także.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Pytanie przede wszystkim do posła sprawozdawcy: czyj to jest wniosek, kto go zgłosił, przedstawiciel koalicji czy opozycji? I po drugie: czy rząd w związku z przebiegiem wcześniejszych głosowań powstrzyma się od dążenia w Senacie do podważenia niektórych z tych głosowań, które podniosły poprzeczkę wydatków budżetowych, czy będzie tam podejmował działania w kierunku korekty wyników sejmowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#Marszałek">Pan premier Balcerowicz.</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#Marszałek">Prosiłbym jednak o nietoczenie ponownej debaty.</u>
          <u xml:id="u-67.3" who="#komentarz">(Poseł Henryk Goryszewski: Mam pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-67.4" who="#Marszałek">Do pana premiera Balcerowicza?</u>
          <u xml:id="u-67.5" who="#komentarz">(Poseł Henryk Goryszewski: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-67.6" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-67.7" who="#Marszałek">Damy szansę odpowiedzieć panu premierowi, skoro zgodził się odpowiedzieć na dalsze pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#PosełHenrykGoryszewski">Panie Marszałku! W związku z pytaniem postawionym przez pana posła Wagnera, chciałbym zapytać jednakże pana premiera Buzka, a nie pana premiera Balcerowicza. Jeżeli na skutek uchwalenia tej poprawki zajdzie konieczność dokonywania cięć w jakichś wydatkach, to będzie decydował o tym rząd pod przewodnictwem premiera Buzka czy któryś z ministrów?</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#Marszałek">Pan poseł Manicki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#PosełMaciejManicki">Jeszcze jedno pytanie, dotyczy skutków finansowych, pan poseł sprawozdawca, posiłkując się opinią rządu, powiedział, że skutek finansowy wyniesie tutaj około 85 mln złotych. Biorąc pod uwagę, że przyjęcie wniosku o około 100 zł oznacza zwiększenie zasiłku wychowawczego, łatwo wyliczyć, że dotyczyłoby to 70 tys. rodzin, a szacunki wskazują, że liczba rodzin, która może wchodzić w grę, jest co najmniej o połowę mniejsza. Dlatego, że po pierwsze, policzono wszystkie rodziny, a wiadomo, że nie dotyczy to wszystkich, ponieważ jest próg dochodowy, i druga sprawa, wiadomo też, że nie wszystkie rodziny wychowują dzieci, które są w wieku uprawniającym do zasiłku wychowawczego. Ten szacunek jest po prostu nierzetelny. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#Marszałek">Pani poseł Tomaszewska.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#PosełEwaTomaszewska">Mam pytanie, czy oszczędności poczynione wprowadzeniem tej ustawy przekraczają tę kwotę, która zostanie spożytkowana, gdyby ten zapis przeszedł, na podwyższenie nieco zasiłku wychowawczego dla osób wychowujących więcej niż dwoje dzieci, czy też jest odwrotnie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#Marszałek">Proszę, panie premierze.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#Marszałek">Pan premier Balcerowicz.</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#Marszałek">Pani poseł Bańkowska jeszcze do pana premiera?</u>
          <u xml:id="u-73.3" who="#Marszałek">To proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-73.4" who="#Marszałek">I naprawdę kończymy rundę pytań, bo zaczynamy powtarzać całą debatę.</u>
          <u xml:id="u-73.5" who="#Marszałek">Jeszcze pani poseł Bańkowska.</u>
          <u xml:id="u-73.6" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#PosełAnnaBańkowska">Tak, panie marszałku, myślę, że w moim pytaniu, które zadawałam dość sugestywnie, nie byłam w pełni precyzyjna.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#PosełAnnaBańkowska">Chciałabym, żeby pan poseł to potwierdził, że i we wniosku, i w poprawce, czyli przy propozycji dotyczącej trzeciego i czwartego dziecka, według dzisiejszych przepisów kryterium dochodowe w każdym przypadku istnieje, a zatem nie ma takiej możliwości, żeby bardzo bogata rodzina dostała zasiłek wychowawczy na trzecie i czwarte dziecko, bowiem jest kryterium dochodowe w ogóle dla osób uprawnionych do zasiłku wychowawczego, i to jest ta cała prawda. Natomiast faktem jest, że przy przyjęciu tego wniosku może się zdarzyć, iż rodzina mająca jedno lub dwójkę dzieci, bardzo biedna, będzie miała niższy zasiłek niż rodzina mająca trzecie lub czwarte dziecko, ale nieco bogatsza, mieszcząca się w kryterium dochodowym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#Marszałek">Tylko proszę zadawać pytania, a nie udzielać wyjaśnień.</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#Marszałek">Proszę, panie premierze.</u>
          <u xml:id="u-75.3" who="#Marszałek">Teraz pan ma głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówLeszekBalcerowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Po pierwsze, chciałbym wyjaśnić, że rząd w pełnym składzie nie był w stanie zająć się tą poprawką, bo ona pojawiła się w ostatniej fazie prac. To wyjaśnienie formalne.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówLeszekBalcerowicz">A teraz odnoszę się do pytań, które zostały tutaj zadane.</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówLeszekBalcerowicz">Przypomnę, szanowni państwo, że mamy do czynienia z problemem niekontrolowanego wzrostu wydatków na zasiłki chorobowe, w znacznej mierze opartego na wyłudzeniach. O tym opinia publiczna jest informowana przez środki masowego przekazu i głównym celem przedłożonej ustawy było spowodowanie, że system będzie bardziej szczelny, a także pieniądze podatników będą przeznaczone na inne cele.</u>
          <u xml:id="u-76.3" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówLeszekBalcerowicz">Chcę powiedzieć, że już w tej chwili musimy przewidywać skutek upływu czasu i momentu przyjęcia ustawy, a także to, że nie wszystkie istotne punkty tej ustawy tu, na tej sali, zostały przyjęte. Chodzi mi zwłaszcza o wniosek mniejszości nr 4. Wydatki w skali roku najprawdopodobniej będą większe niż wydatki zaplanowane w budżecie. Tak więc żadnych oszczędności nie ma i nie będzie. Przeciwnie, mamy do czynienia z presją na wzrost wydatków, wynikłą, powtarzam, z faktu późnego przyjęcia tej ustawy, a także z tego, iż nie wszystkie istotne racjonalizujące rozwiązania zostaną przyjęte. Nie można wobec tego wskazać na jakiekolwiek źródła pokrycia.</u>
          <u xml:id="u-76.4" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówLeszekBalcerowicz">Chcę przy okazji powiedzieć, że od strony dochodowej budżet wygląda nieźle, mimo gorszych, jak wiadomo, okoliczności zewnętrznych. Natomiast największe zagrożenie dla budżetu występuje po stronie wydatków, wśród których kluczowym punktem jest nieszczelny do tej pory system zasiłków chorobowych. Nie ma żadnych oszczędności w stosunku do zaplanowanych w budżecie i nie będzie. Będzie bardzo dobrze, jeżeli uda nam się zmniejszyć w jak największym stopniu skalę przekroczenia wydatków na ten cel, co oczywiście oznacza, że inne wydatki trzeba będzie ograniczać, a nie chcielibyśmy. Chcielibyśmy to robić w jak najmniejszym stopniu. W związku z tym nie ma w ramach tego budżetu zaplanowanych sum, które trzeba by wydatkować, gdyby propozycja została przyjęta. Nie ma tego ze względu na okoliczności, o których mówiłem, oraz dodatkowy fakt, który też jeszcze przypomnę, że bardzo istotny wniosek racjonalizujący zasiłki chorobowe nie został tutaj przyjęty. Tak wygląda to od strony finansowej, szanowni państwo.</u>
          <u xml:id="u-76.5" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówLeszekBalcerowicz">Chciałbym jeszcze zwrócić uwagę na jedną okoliczność, która jest równie ważna, a może jeszcze istotniejsza, a mianowicie na konstytucję. Otóż wedle przynajmniej niektórych interpretacji konstytucji jest niedopuszczalne, aby w trakcie roku budżetowego przyjmować rozwiązania legislacyjne, które przewidywałyby wzrost wydatków powyżej poziomu zaplanowanego w konstytucji. Tak więc, szanowni państwo, mamy problem nie tylko finansowy, ale niezwykle ważny problem dotyczący tego, czy konstytucja, która przecież została przyjęta i obowiązuje, będzie w Polsce szanowana, czy będzie szacunek dla konstytucji. W tej chwili nie wchodzę w meritum tego rozwiązania i nie chcę podejmować dyskusji. Gdyby z jakichś powodów to rozwiązanie miało być przyjęte, to chcąc być w zgodzie z konstytucją, musiałoby mieć datę wejścia w życie od przyszłego roku. Nie wchodzę jednak w meritum rozwiązania. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#Marszałek">Dziękuję panu premierowi.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#Marszałek">Pan poseł sprawozdawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#PosełJacekSzczot">Panie Marszałku! Kilka pytań zostało...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#Marszałek">Panie pośle sprawozdawco, przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#Marszałek">Jeszcze pan premier Buzek chciałby zabrać głos.</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#Marszałek">Proszę bardzo, panie premierze.</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#PrezesRadyMinistrówJerzyBuzek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pan przewodniczący Goryszewski pytał o konstytucyjne zasady funkcjonowania rządu. Za budżet i za ewentualne zmiany w budżecie odpowiedzialny jest rząd. Natomiast minister finansów zgłasza propozycje do tych zmian. To wszystko.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#komentarz">(Oklaski, poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#Marszałek">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#PosełJacekSzczot">Panie Marszałku! Parę pytań zostało zadanych ponownie. Powtórzono to, co było zawarte w pierwszej turze pytań. Powinienem zatem powtórzyć po raz kolejny, na czym polega cały system zasiłków wychowawczych. Być może będzie to przejrzyste i bardziej jasne dla posłów. Być może jest to bez sensu, jak to któryś z panów posłów powiedział, aczkolwiek dopiero powtórne wystąpienie pani poseł Bańkowskiej oddało prawidłowość i sens wypłacania zasiłków wychowawczych, a nie pierwsze wystąpienie pani poseł Bańkowskiej.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#PosełJacekSzczot">Czyj to był wniosek zgłoszony na posiedzeniu komisji: czy koalicji, czy też opozycji? To był wniosek posła, który jest w koalicji, a być może w opozycji, będąc w koalicji.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-82.3" who="#PosełJacekSzczot"> Być może jest to wniosek posła, który będzie kiedyś w opozycji. Nie ma to moim zdaniem większego znaczenia. Ale odpowiedź jest taka, że w chwili obecnej jest to wniosek posła należącego do koalicji.</u>
          <u xml:id="u-82.4" who="#PosełJacekSzczot">Pan poseł Manicki sugeruje, że skutki finansowe są zawyżone. Opierałem się na danych, które w krótkim czasie zostały przekazane przez przedstawicieli rządu. Rząd sugeruje, że skutki finansowe są na poziomie 85 mln. Ponieważ nie byłem w stanie tego zweryfikować, to również podałem taką kwotę. To są chyba najważniejsze kwestie, które trzeba tutaj powtórzyć.</u>
          <u xml:id="u-82.5" who="#PosełJacekSzczot">I jeszcze jedno. Rozszerzamy katalog osób uprawnionych na rodziny najbiedniejsze wielodzietne. Jeżeli trzecie dziecko w rodzinie stanowi o tym, że jest to rodzina wielodzietna, to my rozszerzamy ten katalog na rodziny najbiedniejsze wielodzietne. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-82.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#Marszałek">Proszę, panie pośle. I to będzie ostatnie pytanie. Kończymy zadawanie pytań. Jeszcze pani Tomaszewska, tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W wystąpieniu wiceprezesa Rady Ministrów pojawił się zarzut niekonstytucyjności rozwiązania, nad którym Izba będzie głosowała. W Sejmie mamy Komisję Sprawiedliwości i Praw Człowieka kompetentną dla oceny konstytucyjności rozwiązań. Bardzo proszę, żeby pan marszałek dopuścił przewodniczącego komisji do wyjaśnienia, czy rzeczywiście taka niekonstytucyjność tutaj wchodzi w rachubę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#Marszałek">Pani poseł Tomaszewska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#PosełEwaTomaszewska">Panie marszałku, nie uzyskałam odpowiedzi na pytanie, czy wprowadzenie tej ustawy, z tymi poprawkami, spowoduje dodatkowe koszty dla budżetu, czy też oszczędności. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#komentarz">(Poseł Marek Wagner: Premier Balcerowicz odpowiedział.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#Marszałek">Pan poseł Wawak.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#Marszałek">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#PosełZbigniewWawak">Panie marszałku, sądzę że propozycja pana posła Jaskierni jest niemożliwa do spełnienia. Regulamin nie daje takich możliwości, aby Wysoka Izba przepytywała przewodniczącego komisji co do zgodności lub niezgodności z konstytucją. Te kwestie, panie pośle Jaskiernia, pan i pańscy koledzy mogli podnosić w pracach komisji. W związku z tym mam pytanie do pana posła sprawozdawcy. Czy w pracach komisji pojawiał się zarzut o niekonstytucyjności tego rodzaju rozwiązania w tym aspekcie, o którym powiedział pan premier Balcerowicz? A jeżeli pan premier Balcerowicz chciałby jeszcze udzielać odpowiedzi na pytania, to chciałbym zapytać, jakie to przepisy konstytucji są rzekomo naruszane dyskutowaną dzisiaj propozycją ustawodawczą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#Marszałek">Proszę państwa, kto jeszcze chce zadać pytania, bo one przeradzają się w debatę, a nie w rozstrzyganie wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#Marszałek">Poseł Goryszewski. Czy jeszcze będą jakieś wypowiedzi? Na tych trzech będziemy kończyć.</u>
          <u xml:id="u-89.3" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#PosełHenrykGoryszewski">Panie marszałku, chciałbym zapytać pana posła sprawozdawcę, kontynuując pytanie pana posła Wawaka, czy jeżeli problem konstytucyjności był brany pod uwagę, to wzięto również pod uwagę, że normą generalną w konstytucji jest norma mówiąca o tym, że ustawy w Polsce uchwala Sejm i on uchwala budżet. W związku z tym wszelkie normy, ograniczające kompetencje Sejmu, jako normy wyjątkowe, będące lex specialis, muszą być interpretowane zawężająco, a więc w razie wątpliwości na korzyść kompetencji Sejmu. Czy w związku z tym nie jest tak, panie pośle, że akceptowanie przez Sejm próby rozszerzającego interpretowania w sytuacjach wątpliwych prowadzi do zakładania sobie - użyję brzydkiego słowa - kagańca przez Sejm?</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#Marszałek">Pan poseł Jaskiernia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Po pierwsze, nawiązując do tego, o czym mówił pan poseł Wawak, pan poseł Wawak wie o tym, że gdy większość decydowała się na likwidację Komisji Ustawodawczej, która badała w postępowaniu ustawodawczym zgodność projektu z konstytucją, kompetencja ta została przekazana Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. Po drugie, sprawa, którą podniósł przed chwilą pan premier Goryszewski, jest o zasadniczym znaczeniu, ponieważ jest jednoznaczne orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego, mówiące że Sejm jest zobowiązany dotrzymać konstytucyjnego trybu dochodzenia do ustawy. Dlatego też moje pytanie jest skierowane do komisji. Czy badała ten problem, czy uwzględniła orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego, czy zarzut niekonstytucyjności padł? Ponieważ wystąpienie wiceprezesa Rady Ministrów jest oficjalnym wystąpieniem na forum parlamentu, to nie można przejść do porządku dziennego nad zarzutem, który został tutaj postawiony.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#Marszałek">Pan marszałek Borowski...</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#Marszałek">Pan poseł, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#PosełJacekSzczot">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Komisja nie badała tego, nie padał żaden wniosek o zbadanie zgodności z konstytucją projektu zgłoszonego - przypomnę jeszcze raz - przez posłów koalicji.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#PosełJacekSzczot">Panie marszałku, można się zastanawiać, czy ten wniosek jest konstytucyjny, czy nie. Powiem tylko, że sam pan premier Balcerowicz częstokroć wspominał o tym, że zbyt późno wprowadzamy w życie tę ustawę. Gdybyśmy wprowadzali ją od 1 stycznia 1999 r., ten zapis już by istniał. Jest więc kwestia, czy pojawiłoby się to w budżecie na ten rok, czy też nie. Prace zostały opóźnione o kilka miesięcy nie z naszej winy, rząd późno przysłał projekt tej ustawy - zrobił nam prezent na Wigilię, zgłaszając to. A więc z naszej strony nie ma żadnego, powtarzam jeszcze raz, żadnego opóźnienia.</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#PosełJacekSzczot">Powstaje pytanie, które zadał pan poseł Wawak i, również, kontynuując tę myśl, pan poseł Goryszewski. Pan poseł Goryszewski, stawiając pytanie, udzielił jednocześnie jednoznacznej odpowiedzi, która nie wymaga z mojej strony żadnego komentarza. Odpowiedź jest jednoznaczna.</u>
          <u xml:id="u-94.3" who="#PosełJacekSzczot">Pozostają jeszcze pytania zadane przez panią poseł Ewę Tomaszewską - czy z tytułu rozwiązań, które przyjęliśmy w ustawie, będziemy mieli do czynienia z kosztami, czy też nie. Jeszcze tego do końca nie wiemy, ponieważ proces legislacyjny nie został zakończony. Proces legislacyjny jeszcze trwa, jeszcze trzeba przegłosować kilka poprawek, kilka wniosków mniejszości. Jeszcze jest Senat, który może zbadać, czy jest to konstytucyjne, czy niekonstytucyjne.</u>
          <u xml:id="u-94.4" who="#PosełJacekSzczot">Jeżeli na któreś z pytań nie odpowiedziałem, co się mogło zdarzyć, to zadaję pytanie posłom zadającym pytania. Czy poseł sprawozdawca musi znać odpowiedź na każde pytanie? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#Marszałek">Nie ma więcej pytań.</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-95.3" who="#Marszałek">Pan marszałek Borowski, proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-95.4" who="#Marszałek">To będzie ostatnie pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#PosełMarekBorowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mamy w tym przypadku typowy konflikt między wymogami finansowymi i budżetowymi, wymogami stabilizacji finansowej a ważnymi celami społecznymi. Źle się stało, że stało się to już w trakcie prac komisji i w dodatku zostało zgłoszone przez posłów koalicji. Byłoby bardziej naturalne, gdyby zostało to zgłoszone przez posłów opozycji. Sojusz Lewicy Demokratycznej w tej sprawie jest dość podzielony i chciałby się zachować odpowiedzialnie, ale, powiem szczerze, chciałbym mieć do czynienia z odpowiedzialnym stanowiskiem rządu. Dlatego, panie premierze Balcerowicz - rozumiem, że rząd nie zdążył się tym zająć, ale prosiłbym o jasne stwierdzenie, czy pan jako minister finansów i wicepremier do spraw gospodarczych zdecydowanie przeciwstawia się przyjęciu tego wniosku. Proszę o odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#Marszałek">Pan premier już się wypowiedział na ten temat. Czy pan premier chce się ustosunkować jeszcze raz?</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#Marszałek">Proszę bardzo, panie premierze.</u>
          <u xml:id="u-97.3" who="#Marszałek">Następnie przystąpimy do głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówLeszekBalcerowicz">Proszę państwa, mój stosunek do tego konkretnego wniosku wynika z przesłanek, które przedstawiłem państwu, ale mogę to przypomnieć. Po pierwsze, nawet uwzględniając założenia tej ustawy przewidywane wydatki na zasiłki chorobowe będą większe niż założono w budżecie, co rodzi konieczność ograniczania innych wydatków. Po drugie, mamy do czynienia z sytuacją, w której Polska działa w gorszym otoczeniu międzynarodowym. Dokładamy starań, żeby dochody budżetu były bliskie założonym, ale one będą bliskie, natomiast na pewno nie będą większe. W związku z tym akceptowanie takich wniosków - niezależnie od tego, jak, subiektywnie biorąc, mocno są uzasadnione - w tych okolicznościach oznaczałoby oczywiście akceptowanie wydatków nieznajdujących pokrycia w założonym budżecie.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówLeszekBalcerowicz"> Proszę państwa, jeżeli stoimy na gruncie budżetu, a także pewnej interpretacji konstytucji, to nie można przyjmować rozwiązań, którym nie towarzyszy wyraźne wskazanie źródeł pokrycia ich kosztów. Takich źródeł nie wskazano, proszę państwa, a, jak powiedziałem, nawet po przyjęciu tych rozwiązań przewidywane wydatki będą łącznie większe.</u>
          <u xml:id="u-98.3" who="#komentarz">(Poseł Marek Borowski: Ale tak czy nie, panie premierze?)</u>
          <u xml:id="u-98.4" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterFinansówLeszekBalcerowicz">Jako osoba, która zajmuje się budżetem, nie mogę popierać wniosku, który prowadziłby do takich skutków. To jest chyba oczywiste.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#Marszałek">Pan poseł sprawozdawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#PosełJacekSzczot">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ustawa, którą w tej chwili uchwalamy, ma na celu uszczelnienie systemu wypłat - niekontrolowanych wypłat - zasiłków chorobowych. Ta ustawa ma również na celu ograniczenie zbyt dużej wypłaty tych zasiłków, to znaczy zasiłków niewłaściwie wypłacanych, ponieważ nie ma pełnego uzasadnienia nadmiernych wypłat z tytułu zasiłków chorobowych.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#PosełJacekSzczot">W związku z tym tak rząd, jak i posłowie pracujący w komisjach liczą na oszczędności z tego tytułu. Te oszczędności w sposób zdecydowany przewyższają ewentualne zwiększone wydatki na zasiłki wychowawcze. Mamy zaoszczędzić, o czym często była mowa, około 600–900 mln zł w skali roku, a mówimy o wydatkach rzędu 85 mln zł - jeżeli te wydatki są jeszcze dobrze oszacowane. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-100.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#Marszałek">Przewodniczący Komisji Finansów Publicznych, proszę bardzo. I to jest ostatnia wypowiedź w tej sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#PosełHenrykGoryszewski">Jako przewodniczący Komisji Finansów Publicznych, który jak do tej pory, zdaje mi się, zawsze wspierał stanowisko rządu w ważnych sprawach, chciałbym prosić, żeby pan premier Buzek jako szef rządu odpowiedział, czy jest za, przeciw, czy ma...</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#Marszałek">Dobrze, żeby koalicja wcześniej uzgadniała stanowisko.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#Marszałek">Proszę, panie premierze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#PrezesRadyMinistrówJerzyBuzek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pan przewodniczący Komisji Finansów Publicznych chce się dowiedzieć, czy budżet nas obowiązuje, czy nie, czy musimy przestrzegać reguł, które ustanawia konstytucja. Myślę, że powinniśmy tych reguł przestrzegać, i rząd nie przewidywał wydatków, które są związane z propozycją zawartą w tym wniosku. Tyle mogę odpowiedzieć w tej sprawie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#Marszałek">Jeśli ktoś ma dalej wątpliwości, to już ich nie rozstrzygniemy. Rozstrzygniemy je w głosowaniu.</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-105.3" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 15 lit. b do art. 15c ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-105.4" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-105.5" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-105.6" who="#Marszałek">Głosowało 363 posłów. Za - 212, przeciw - 62, wstrzymało się 89.</u>
          <u xml:id="u-105.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-105.8" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-105.9" who="#Marszałek">Poprawkę nr 16 oraz wniosek mniejszości nr 8 już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-105.10" who="#Marszałek">W poprawce nr 17, polegającej na dodaniu po art. 85 nowego artykułu, wnioskodawca proponuje, aby Rada Ministrów w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy przedstawiła projekt ustawy włączający materię ustawy w zakres działania kas chorych.</u>
          <u xml:id="u-105.11" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-105.12" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-105.13" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 17, polegającej na dodaniu nowego artykułu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-105.14" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-105.15" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-105.16" who="#Marszałek">Głosowało 358 posłów. Za - 26, przeciw - 205, wstrzymało się 127.</u>
          <u xml:id="u-105.17" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-105.18" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-105.19" who="#Marszałek">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#PosełMaciejManicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do pana posła sprawozdawcy przed ostatecznym głosowaniem.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#PosełMaciejManicki">Panie Pośle Sprawozdawco! W kontekście pańskiej wczorajszej wypowiedzi w wiadomościach Polsatu (nie wiem dokładnie, jak ten program się nazywa), że przyjmiemy dzisiaj ustawę, którą niewątpliwie bardzo szybko będzie trzeba nowelizować - ja o tym też wspominałem w swojej wypowiedzi - pytam: Czy jest rzeczą dobrą, prawidłową, aby Sejm uchwalał złe prawo, o którym wiemy, że za chwileczkę będzie trzeba go nowelizować? Czy naprawdę ten gniot musimy uchwalić? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#Marszałek">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#PosełJacekSzczot">Panie pośle, nie oglądałem tych wiadomości. Natomiast na pytanie, czy to prawo jest złe, odpowiadam: Nie, to prawo jest dobre, aczkolwiek będziemy musieli go nowelizować, ponieważ życie przyniesie nam nowe rozwiązania, które zweryfikują nasze dzisiejsze poglądy.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa oraz o zmianie niektórych ustaw w brzmieniu proponowanym przez Komisję Polityki Społecznej oraz Komisję Zdrowia, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-109.3" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-109.4" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-109.5" who="#Marszałek">Głosowało 365 posłów. Za - 348, przeciw - 3, wstrzymało się 14.</u>
          <u xml:id="u-109.6" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.</u>
          <u xml:id="u-109.7" who="#Marszałek">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-109.8" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 20 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o poselskim projekcie uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej zobowiązującej rząd RP do pilnej realizacji uzgodnień zawartych ze związkami zawodowymi rolników protokołem z dnia 8 lutego 1999 r.</u>
          <u xml:id="u-109.9" who="#Marszałek">Zmieniamy kolejność po to, żeby rozstrzygnąć tę kwestię.</u>
          <u xml:id="u-109.10" who="#Marszałek">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Stanisława Kalembę oraz przeprowadził dyskusję, w której zgłoszono poprawki. W związku z tym zgłoszono wniosek o skierowanie projektu uchwały ponownie do komisji. Wobec tej propozycji zgłoszono sprzeciw.</u>
          <u xml:id="u-109.11" who="#Marszałek">Pod głosowanie poddam propozycję ponownego skierowania projektu do komisji. Jeśli nie zostanie on skierowany ponownie do komisji, o dalszych sprawach rozstrzygniemy dzisiaj.</u>
          <u xml:id="u-109.12" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-109.13" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o skierowanie projektu uchwały ponownie do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi w celu przedstawienia dodatkowego sprawozdania, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-109.14" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-109.15" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-109.16" who="#Marszałek">Głosowało 364 posłów. Za - 181, przeciw - 176, wstrzymało się 7.</u>
          <u xml:id="u-109.17" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek przyjął.</u>
          <u xml:id="u-109.18" who="#Marszałek">Tak więc projekt wraca ponownie do komisji.</u>
          <u xml:id="u-109.19" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 14 porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o działach administracji rządowej oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-109.20" who="#Marszałek">Sejm wysłuchał uzasadnienia projektu ustawy przedstawionego przez pana posła Jana Rokitę i przeprowadził dyskusję. W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-109.21" who="#Marszałek">Poddam ten wniosek pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-109.22" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-109.23" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie w pierwszym czytaniu poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o działach administracji rządowej oraz niektórych innych ustaw, zawartego w druku nr 1116, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-109.24" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-109.25" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-109.26" who="#Marszałek">Głosowało 361 posłów. Za - 63, przeciw - 283, wstrzymało się 15.</u>
          <u xml:id="u-109.27" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-109.28" who="#Marszałek">Proponuję, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, aby Sejm skierował poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o działach administracji rządowej oraz niektórych innych ustaw do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-109.29" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-109.30" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie ma.</u>
          <u xml:id="u-109.31" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 16 porządku dziennego: Pytania w sprawach bieżących i interpelacje.</u>
          <u xml:id="u-109.32" who="#Marszałek">Sejm w dniu wczorajszym wysłuchał odpowiedzi na interpelację pana posła Marka Markiewicza w sprawie stanu prac nad nową ustawą o najmie lokali i ochronie lokatorów, udzielonej przez prezesa Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast pana Sławomira Najnigiera oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-109.33" who="#Marszałek">Wobec propozycji uznania tej odpowiedzi za wystarczającą zgłoszono sprzeciw. Poddam zatem tę propozycję pod głosowanie. Jej odrzucenie oznaczać będzie, że Sejm wezwał interpelowanego do uzupełnienia odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-109.34" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-109.35" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za uznaniem odpowiedzi na interpelację pana posła Marka Markiewicza w sprawie stanu prac nad nową ustawą o najmie lokali i ochronie lokatorów, udzielonej przez prezesa Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast pana posła Najnigiera... pana Sławomira Najnigiera, jeszcze nie posła, za wystarczającą, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-109.36" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-109.37" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-109.38" who="#Marszałek">Głosowało 360 posłów. Za - 153, przeciw - 185, wstrzymało się 22.</u>
          <u xml:id="u-109.39" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił odpowiedź, a tym samym wezwał interpelowanego do uzupełnienia odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-109.40" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 17 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o broni i amunicji.</u>
          <u xml:id="u-109.41" who="#Marszałek">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Edwarda Wende i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-109.42" who="#Marszałek">Przystępujemy zatem do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-109.43" who="#Marszałek">Przypominam, że Sejm odrzuca poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-109.44" who="#Marszałek">Jeżeli Sejm nie odrzuci poprawki Senatu bezwzględną większością głosów, uważa się ją za przyjętą.</u>
          <u xml:id="u-109.45" who="#Marszałek">Głosować będziemy nad wnioskiem o odrzucenie poprawek Senatu.</u>
          <u xml:id="u-109.46" who="#Marszałek">W poprawce nr 1 do art. 3 pkt 3 Senat proponuje, aby przepisy ustawy nie dotyczyły m.in. obrotu z zagranicą technologiami i usługami mającymi znaczenie, a nie, jak uchwalił Sejm, mającymi szczególne znaczenie dla obronności, bezpieczeństwa lub ważnych interesów państwa.</u>
          <u xml:id="u-109.47" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-109.48" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-109.49" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 3 pkt 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-109.50" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-109.51" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-109.52" who="#Marszałek">Głosowało 356 posłów. Większość bezwzględna - 179. Za - 1, przeciw - 354, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-109.53" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-109.54" who="#Marszałek">W poprawce nr 2 do art. 4 ust. 1 pkt 4 Senat proponuje zmianę redakcyjną.</u>
          <u xml:id="u-109.55" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-109.56" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-109.57" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 4 ust. 1 pkt 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-109.58" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-109.59" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-109.60" who="#Marszałek">Głosowało 357 posłów. Większość bezwzględna - 179. Za - 1, przeciw - 355, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-109.61" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-109.62" who="#Marszałek">W poprawce nr 3 do art. 8 Senat proponuje, aby definicja broni pneumatycznej wymieniała tylko lufę, a nie, jak uchwalił Sejm, lufę gwintowaną jako część integralną tej broni.</u>
          <u xml:id="u-109.63" who="#Marszałek">W poprawce nr 6 do art. 11 Senat proponuje dodać pkt 5a stanowiący, że pozwolenia na broń nie wymaga się w przypadku posiadania broni pneumatycznej, służącej do celów rekreacyjnych, przeznaczonej wyłącznie do wystrzelenia elastycznego pocisku barwiącego.</u>
          <u xml:id="u-109.64" who="#Marszałek">Jednocześnie w poprawkach nr 18 i 25 do art. 44 i do art. 50 ust. 2 Senat proponuje, aby broń pneumatyczna przeznaczona wyłącznie do wystrzelenia elastycznego pocisku barwiącego mogła być używana poza strzelnicami, jednak wyłącznie w miejscach niepublicznych oraz aby używanie tej broni w miejscu publicznym podlegało karze aresztu lub grzywny.</u>
          <u xml:id="u-109.65" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-109.66" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-109.67" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-109.68" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu do art. 8, do art. 11, do art. 44 oraz do art. 50 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-109.69" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-109.70" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-109.71" who="#Marszałek">Głosowało 359 posłów. Większość bezwzględna - 180. Za - 338, przeciw - 14, wstrzymało się 7.</u>
          <u xml:id="u-109.72" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawki Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-109.73" who="#Marszałek">W poprawce nr 4 do art. 10 ust. 1 Senat proponuje, aby właściwy organ Policji wydawał pozwolenie na broń, jeżeli szczególne okoliczności, a nie, jak uchwalił Sejm, okoliczności, uzasadniają jego wydanie.</u>
          <u xml:id="u-109.74" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-109.75" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-109.76" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 10 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-109.77" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-109.78" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-109.79" who="#Marszałek">Głosowało 354 posłów. Większość bezwzględna - 178, za - 347, przeciw - 5, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-109.80" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-109.81" who="#Marszałek">W poprawce nr 5 do art. 10 ust. 4 Senat proponuje, aby właściwy organ Policji w pozwoleniu na broń, a nie, jak uchwalił Sejm, wydając pozwolenie na broń, mógł ograniczyć lub wykluczyć możliwość jej noszenia.</u>
          <u xml:id="u-109.82" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-109.83" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-109.84" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 10 ust. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-109.85" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-109.86" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-109.87" who="#Marszałek">Głosowało 358 posłów. Większość bezwzględna - 180. Za - 5, przeciw - 353.</u>
          <u xml:id="u-109.88" who="#Marszałek">Stwierdzam, że wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów Sejm poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-109.89" who="#Marszałek">Poprawkę nr 6 już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-109.90" who="#Marszałek">W poprawce nr 7 do art. 15 ust. 1 pkt 6 Senat proponuje, aby skazanie prawomocnym orzeczeniem sądu za przestępstwo z użyciem przemocy lub groźby bezprawnej albo toczenie się postępowania karnego o popełnienie takiego przestępstwa mogło stanowić, a nie, jak uchwalił Sejm, stanowiło przyczynę niewydania pozwolenia na broń.</u>
          <u xml:id="u-109.91" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-109.92" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-109.93" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 15 ust. 1 pkt 6, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-109.94" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-109.95" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-109.96" who="#Marszałek">Głosowało 360 posłów. Większość bezwzględna wynosi 181. Za - 357, przeciw - 1, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-109.97" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-109.98" who="#Marszałek">W poprawce nr 8 do art. 15 ust. 7 pkt 2 Senat proponuje, aby rozporządzenie ministra właściwego do spraw zdrowia określało jednostki, których lekarze i psycholodzy są upoważnieni do wydawania orzeczeń określonych w przepisach ustawy, a nie, jak uchwalił Sejm, imiennie wskazywało lekarzy i psychologów upoważnionych do wydawania tych orzeczeń.</u>
          <u xml:id="u-109.99" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-109.100" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-109.101" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 15 ust. 7 pkt 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-109.102" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-109.103" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-109.104" who="#Marszałek">Głosowało 361 posłów. Większość bezwzględna wynosi 181. Za - 349, przeciw - 10, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-109.105" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-109.106" who="#Marszałek">W poprawce nr 9 do art. 15 ust. 7 pkt 3 lit. b Senat proponuje, aby rozporządzenie ministra właściwego do spraw zdrowia określało warunki i tryb uzyskiwania i utraty, a nie, jak uchwalił Sejm, jedynie uzyskiwania, przez lekarzy i psychologów uprawnień do przeprowadzania odpowiednich badań.</u>
          <u xml:id="u-109.107" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-109.108" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-109.109" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 15 ust. 7 pkt 3 lit. b, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-109.110" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-109.111" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-109.112" who="#Marszałek">Głosowało 356 posłów. Większość bezwzględna wynosi 179. Za - 5, przeciw - 350, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-109.113" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-109.114" who="#Marszałek">W poprawce nr 10 do art. 15 ust. 7 Senat proponuje, aby dodać pkt 3a, stanowiący, że minister właściwy do spraw zdrowia określi jednostki właściwe do rozpatrywania odwołań od orzeczeń lekarskich i psychologicznych.</u>
          <u xml:id="u-109.115" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-109.116" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-109.117" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 15 ust. 7, polegającej na dodaniu pkt. 3a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-109.118" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-109.119" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-109.120" who="#Marszałek">Głosowało 353 posłów. Większość bezwzględna wynosi 177. Za - 340, przeciw - 8, wstrzymało się 5.</u>
          <u xml:id="u-109.121" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-109.122" who="#Marszałek">W poprawce nr 11 do art. 17 Senat w nowym brzmieniu ust. 2 proponuje, aby właściwy organ Policji przez okres 2 lat odmawiał wydania pozwolenia na broń osobie, której cofnięto pozwolenie na broń wskutek noszenia broni przy sobie w stanie po użyciu alkoholu albo innego podobnie działającego środka. Sejm natomiast uchwalił, że w takich okolicznościach właściwy organ może odmówić wydania pozwolenia na broń.</u>
          <u xml:id="u-109.123" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-109.124" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-109.125" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 17, polegającej na nadaniu nowego brzmienia ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-109.126" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-109.127" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-109.128" who="#Marszałek">Głosowało 356 posłów. Większość bezwzględna wynosi 179. Za - 331, przeciw - 19, wstrzymało się 6.</u>
          <u xml:id="u-109.129" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-109.130" who="#Marszałek">W poprawce nr 12 do art. 25 Senat proponuje, aby obowiązek powiadomienia Policji o fakcie utraty broni dotyczył broni, na którą wymagane jest pozwolenie, a także broni, o której mowa w art. 11 pkt. 2–4.</u>
          <u xml:id="u-109.131" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-109.132" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-109.133" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 25, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-109.134" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-109.135" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-109.136" who="#Marszałek">Głosowało 356 posłów. Większość bezwzględna wynosi 179. Za - 345, przeciw - 7, wstrzymało się 4.</u>
          <u xml:id="u-109.137" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-109.138" who="#Marszałek">W poprawce nr 13 do art. 27 ust. 1 Senat proponuje, aby kompetencje kontrolne właściwych organów Policji odnosiły się do osób fizycznych.</u>
          <u xml:id="u-109.139" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-109.140" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-109.141" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 27 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-109.142" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-109.143" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-109.144" who="#Marszałek">Głosowało 355 posłów. Większość bezwzględna wynosi 178. Za - 351, przeciw - 1, wstrzymało się 3.</u>
          <u xml:id="u-109.145" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-109.146" who="#Marszałek">W poprawkach nr 14 i 15 do art. 31 ust. 2 i art. 32 ust. 2 Senat proponuje, aby użyte w różnych przypadkach wyrazy „minister właściwy do spraw obrony narodowej” zastąpić użytymi w odpowiednich przypadkach wyrazami „minister obrony narodowej”.</u>
          <u xml:id="u-109.147" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-109.148" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-109.149" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-109.150" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu do art. 31 ust. 2 i art. 32 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-109.151" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-109.152" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-109.153" who="#Marszałek">Głosowało 358 posłów. Większość bezwzględna wynosi 180. Za - 3, przeciw - 353, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-109.154" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-109.155" who="#Marszałek">W poprawce nr 16 Senat w dodanym art. 32a proponuje, aby minister właściwy do spraw wewnętrznych mógł w określonych sytuacjach wprowadzić zakaz noszenia broni oraz aby określić w tym przepisie ustawy zakres podmiotowy tego zakazu.</u>
          <u xml:id="u-109.156" who="#Marszałek">Jednocześnie w poprawce nr 24 do art. 50 ust. 2 pkt 9 Senat proponuje, aby naruszenie zakazu noszenia broni podlegało karze aresztu lub grzywny.</u>
          <u xml:id="u-109.157" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-109.158" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-109.159" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-109.160" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu: polegającej na dodaniu art. 32a oraz do art. 50 ust. 2 pkt 9, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-109.161" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-109.162" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-109.163" who="#Marszałek">Głosowało 355 posłów. Większość bezwzględna wynosi 178. Przeciw - 355.</u>
          <u xml:id="u-109.164" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-109.165" who="#Marszałek">W poprawce nr 17 do art. 35 ust. 3 Senat proponuje, aby wyrazy „podmiotami gospodarczymi” zastąpić wyrazem „przedsiębiorcami”.</u>
          <u xml:id="u-109.166" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-109.167" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-109.168" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 35 ust. 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-109.169" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-109.170" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-109.171" who="#Marszałek">Głosowało 355 posłów. Większość bezwzględna wynosi 178. Za - 6, przeciw - 345, wstrzymało się 4.</u>
          <u xml:id="u-109.172" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-109.173" who="#Marszałek">Poprawkę nr 18 już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-109.174" who="#Marszałek">W poprawce nr 19 do art. 49 Senat proponuje, aby w przepisie określającym odpowiedzialność karną za porzucenie broni palnej lub amunicji dodać sformułowanie wskazujące, że przepis ten dotyczy broni i amunicji pozostających w dyspozycji zgodnie z prawem.</u>
          <u xml:id="u-109.175" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-109.176" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-109.177" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 49, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-109.178" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-109.179" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-109.180" who="#Marszałek">Głosowało 347 posłów. Większość bezwzględna wynosi 174. Za - 336, przeciw - 8, wstrzymało się 3.</u>
          <u xml:id="u-109.181" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-109.182" who="#Marszałek">W poprawkach nr 20 i 21 do art. 50 ust. 1 Senat proponuje zmiany redakcyjne.</u>
          <u xml:id="u-109.183" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-109.184" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-109.185" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-109.186" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu do art. 50 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-109.187" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-109.188" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-109.189" who="#Marszałek">Głosowało 350 posłów. Większość bezwzględna wynosi 176. Za - 3, przeciw - 346, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-109.190" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-109.191" who="#Marszałek">W poprawce nr 22 do art. 50 ust. 2 Senat w dodawanym pkt. 3a proponuje, aby karze aresztu lub grzywny podlegało noszenie broni w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka.</u>
          <u xml:id="u-109.192" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-109.193" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-109.194" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 50 ust. 2, polegającej na dodaniu pkt. 3a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-109.195" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-109.196" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-109.197" who="#Marszałek">Głosowało 355 posłów. Większość bezwzględna wynosi 178. Za - 3, przeciw - 348, wstrzymało się 4.</u>
          <u xml:id="u-109.198" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-109.199" who="#Marszałek">W poprawce nr 23 do art. 50 ust. 2 Senat, w nowym brzmieniu pkt. 7, proponuje, aby karze podlegało przewożenie broni lub amunicji środkami transportu publicznego bez ich prawidłowego zabezpieczenia.</u>
          <u xml:id="u-109.200" who="#Marszałek">Sejm natomiast uchwalił, że karze podlega przewożenie broni i amunicji bez ich zabezpieczenia w sposób uniemożliwiający powstanie zagrożenia życia, zdrowia lub mienia.</u>
          <u xml:id="u-109.201" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-109.202" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-109.203" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 50 ust. 2, polegającej na nadaniu nowego brzmienia pkt. 7, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-109.204" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-109.205" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-109.206" who="#Marszałek">Głosowało 351 posłów. Większość bezwzględna - 176, za - 6, przeciw - 342, wstrzymało się 3.</u>
          <u xml:id="u-109.207" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-109.208" who="#Marszałek">Poprawki nr 24 i nr 25 już rozpatrzyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-109.209" who="#Marszałek">W poprawce nr 26 do art. 53 Senat proponuje, aby w przepisie abolicyjnym podkreślić, że wchodzi on w życie w innym terminie niż pozostałe przepisy ustawy.</u>
          <u xml:id="u-109.210" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-109.211" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-109.212" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 53, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-109.213" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-109.214" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-109.215" who="#Marszałek">Głosowało 353 posłów. Większość bezwzględna - 177, za - 4, przeciw - 349.</u>
          <u xml:id="u-109.216" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-109.217" who="#Marszałek">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie poprawek Senatu do ustawy o broni i amunicji.</u>
          <u xml:id="u-109.218" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 18 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora.</u>
          <u xml:id="u-109.219" who="#Marszałek">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Władysława Adamskiego i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-109.220" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-109.221" who="#Marszałek">Głosować będziemy zgodnie z zasadami stosowanymi w poprzednim punkcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-109.222" who="#Marszałek">W jedynej poprawce do art. 22 ust. 1 i 2 Senat proponuje, aby posłowie i senatorowie mogli uczestniczyć w posiedzeniach wszystkich organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego, a nie - jak uchwalił Sejm - tylko właściwych dla okręgu wyborczego lub właściwych ze względu na siedzibę biura poselskiego.</u>
          <u xml:id="u-109.223" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-109.224" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-109.225" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki Senatu do art. 22 ust. 1 i 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-109.226" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-109.227" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-109.228" who="#Marszałek">Głosowało 349 posłów. Większość bezwzględna - 175, za - 306, przeciw - 31, wstrzymało się - 12.</u>
          <u xml:id="u-109.229" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-109.230" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 19 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustaw Kodeks rodzinny i opiekuńczy, Kodeks cywilny, Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-109.231" who="#Marszałek">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Krzysztofa Śmieję oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-109.232" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy zgodnie z zasadami stosowanymi w punkcie poprzednim.</u>
          <u xml:id="u-109.233" who="#Marszałek">Poprawki od nr 1 do nr 3 dotyczą Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.</u>
          <u xml:id="u-109.234" who="#Marszałek">W poprawce nr 1 do art. 611 § 3 Senat proponuje po wyrazie „dzieci” dodać wyrazy „a między nimi nastąpił zupełny rozkład pożycia”.</u>
          <u xml:id="u-109.235" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-109.236" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-109.237" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki nr 1 Senatu do art. 611 § 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-109.238" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-109.239" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-109.240" who="#Marszałek">Głosowało 345 posłów. Większość bezwzględna - 173, za - 342, przeciw - 2, wstrzymał się - 1.</u>
          <u xml:id="u-109.241" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-109.242" who="#Marszałek">W poprawce nr 2 do art. 613 § 1 Senat proponuje dodać przepis stanowiący, że jeżeli rozkład pożycia nastąpił z wyłącznej winy jednego z małżonków, orzeczenie to powinno być zamieszczone w sentencji wyroku.</u>
          <u xml:id="u-109.243" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-109.244" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-109.245" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki nr 2 Senatu do art. 613 § 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-109.246" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-109.247" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-109.248" who="#Marszałek">Głosowało 343 posłów. Większość bezwzględna - 172. Za - 325, przeciw - 14, wstrzymało się 4.</u>
          <u xml:id="u-109.249" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-109.250" who="#Marszałek">W poprawce nr 3 do art. 614 § 4 Senat proponuje, aby do obowiązku dostarczenia środków utrzymania przez jednego z małżonków pozostających w separacji drugiemu, stosować odpowiednio przepisy art. 60 z wyjątkiem § 3.</u>
          <u xml:id="u-109.251" who="#Marszałek">Sejm natomiast uchwalił, że do obowiązku alimentacyjnego między małżonkami pozostającymi w separacji przepisów art. 60 § 3 nie stosuje się.</u>
          <u xml:id="u-109.252" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-109.253" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-109.254" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawki nr 3 Senatu do art. 614 § 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-109.255" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-109.256" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-109.257" who="#Marszałek">Głosowało 343 posłów. Większość bezwzględna - 172. Za - 1, przeciw - 342.</u>
          <u xml:id="u-109.258" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-109.259" who="#Marszałek">Poprawki nr 4–6 dotyczą Kodeksu cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-109.260" who="#Marszałek">W poprawkach tych do art. 9351, art. 940 § 1 i art. 991, polegającej na dodaniu § 3, Senat proponuje, aby przepisy o powołaniu do dziedziczenia z ustawy były wyłączone jedynie w odniesieniu do małżonka spadkodawcy pozostającego w separacji orzeczonej z jego wyłącznej winy oraz aby małżonek wyłącznie winny orzeczeniu separacji pozbawiony był prawa do zachowku.</u>
          <u xml:id="u-109.261" who="#Marszałek">Sejm natomiast uchwalił, że przepisów o powołaniu do dziedziczenia z ustawy nie stosuje się do małżonka spadkodawcy pozostającego w separacji.</u>
          <u xml:id="u-109.262" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-109.263" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-109.264" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-109.265" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek nr 4, 5 i 6 Senatu do art. 9351, art. 940 § 1 oraz art. 991, polegającej na dodaniu § 3, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-109.266" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-109.267" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-109.268" who="#Marszałek">Głosowało 343 posłów. Większość bezwzględna - 172. Za - 322, przeciw - 20, wstrzymał się 1 poseł.</u>
          <u xml:id="u-109.269" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawki Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-109.270" who="#Marszałek">Na tym Sejm zakończył rozpatrywanie poprawek Senatu do ustawy o zmianie ustawy Kodeks rodzinny opiekuńczy, Kodeks cywilny i Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-109.271" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 22 porządku dziennego: Zmiany w składach osobowych komisji sejmowych (druk nr 1131).</u>
          <u xml:id="u-109.272" who="#Marszałek">Prezydium Sejmu, po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów, przedłożyło proponowane zmiany w składach osobowych komisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-109.273" who="#Marszałek">Po sporządzeniu druku klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej dokonał autopoprawki, polegającej na skreśleniu nazwiska pana posła Wiesława Kaczmarka ze zmiany dotyczącej Komisji Skarbu Państwa, Uwłaszczenia i Prywatyzacji.</u>
          <u xml:id="u-109.274" who="#Marszałek">Natomiast klub Akcji Wyborczej Solidarność wnosi o wybranie do składu Komisji Obrony Narodowej pana posła Wiesława Walendziaka.</u>
          <u xml:id="u-109.275" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-109.276" who="#Marszałek">Czy ktoś z pań posłanek i panów posłów pragnie zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-109.277" who="#Marszałek">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-109.278" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-109.279" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem zmian w składach osobowych komisji sejmowych w brzmieniu proponowanym w druku nr 1131 wraz z zaproponowanymi zmianami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-109.280" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-109.281" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-109.282" who="#Marszałek">Głosowało 330 posłów. Za - 318, przeciw - 5, wstrzymało się 7.</u>
          <u xml:id="u-109.283" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił zmiany w składach osobowych komisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-109.284" who="#Marszałek">Zakończyliśmy głosowania.</u>
          <u xml:id="u-109.285" who="#Marszałek">Proszę o komunikaty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Posiedzenie Komisji Finansów Publicznych odbędzie się zaraz po zakończeniu głosowania.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">Posiedzenie Komisji Obrony Narodowej rozpocznie się o godzinie... miała być 12.30, rozumiem, że tuż po głosowaniu.</u>
          <u xml:id="u-110.2" who="#SekretarzPosełJerzyJankowski">I trzeci komunikat: Posiedzenie Zespołu Chrześcijańsko-Narodowego Klubu Parlamentarnego AWS odbędzie się dzisiaj bezpośrednio po zakończeniu głosowania w sali klubowej nowego Domu Poselskiego. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#Marszałek">Jeszcze pan poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#PosełPiotrIkonowicz">Jeżeli można, chciałbym ogłosić jeszcze jeden komunikat.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#PosełPiotrIkonowicz">Informujemy, że w związku z tragiczną sytuacją na Bałkanach grupa posłów SLD i PSL opracowała projekt uchwały Sejmu w sprawie sytuacji na Bałkanach. Wszystkich zainteresowanych przyłączeniem się do 120 inicjatorów tego projektu prosimy o składanie podpisów. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#komentarz">(Głosy z sali: Ooo...)</u>
          <u xml:id="u-112.3" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Franciszek Jerzy Stefaniuk)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 23 porządku dziennego: Informacja rządu o sytuacji finansowej i prawnej systemu pomocy społecznej.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu sekretarza stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Socjalnej panią Joannę Staręgę-Piasek.</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-113.3" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Panie i panowie posłowie, proszę o szybkie podjęcie decyzji co do lokalizacji własnej osoby.</u>
          <u xml:id="u-113.4" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę bardzo, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt, ale też i bardzo trudny obowiązek przedstawić informację o sytuacji finansowej i prawnej w zakresie pomocy społecznej. Zacznę od odpowiedzi wprost nie tylko na zadane pytanie, które uzasadnienie niejako wyjaśnia, ale i wczytując się w intencje.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Po pierwsze, sytuacja w pomocy społecznej jest bardzo trudna zarówno z finansowego, jak i z organizacyjnego punktu widzenia. Wszyscy, jak tu siedzimy, mamy tego dokładną świadomość, albowiem z racji roli, którą posłowie pełnią w terenie, wiedzą oni, z jakimi sprawami przychodzą zarówno rzeczywiści czy potencjalni podopieczni pomocy społecznej, jak i pracownicy socjalni. Myślę jednak, że mamy nie tylko wspólną świadomość tego stanu rzeczy, ale i w pewnym sensie można tu mówić o współodpowiedzialności. Dlatego wydaje mi się, że ta dzisiejsza dyskusja jest bardzo ważna. Współodpowiedzialność polega na tym, że część z nas uchwaliła ten budżet i zapisy w ustawie budżetowej niejako przyczyniły się do powstania tej sytuacji, ale też część zdecydowała się swego czasu na obniżenie kryteriów uprawniających do korzystania z pomocy społecznej, co też w jakimś stopniu wpływa na obecny stan. A zatem wszyscy wiemy, że środków na pomoc społeczną jest za mało. Opozycja krytykuje rząd, zgodnie ze swoimi prawami i obowiązkami, szuka rozwiązań. I to jest zadaniem rządu. Przedstawiłam tych parę słów tytułem wprowadzenia do szczegółowego omówienia sytuacji finansowej.</u>
          <u xml:id="u-114.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Po drugie, sytuacja prawna. Może się mylę, ale mam wrażenie, że pod pojęciem sytuacji prawnej kryła się kwestia, którą należy rozwiązać z punktu widzenia autorów spowodowania tego punktu porządku posiedzenia Sejmu. Mianowicie myślę, że chodziło tutaj o zapis dotyczący tego, aby do końca czerwca 1998 r. doprowadzić do stabilnej, stałej w konsekwencji weryfikacji kryteriów pomocy społecznej, tak by te kryteria były w jakiejś proporcji, by nie były one równe, ale by były w określonym stosunku do minimum socjalnego.</u>
          <u xml:id="u-114.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">I muszę powiedzieć w tym miejscu, że prace na ten temat - trudne w praktyce, a dość łatwe teoretycznie - trwają od dłuższego czasu. Powstaje tu bardzo poważny dylemat. Kryterium minimum socjalnego jest ze swojej natury kryterium o charakterze teoretycznym, kryterium wskazującym. Różni się od wzorca metra w Sévres, który jest wzorcem stałym, jest długością, do której się porównuje wszystkie miary. Kryterium minimum socjalnego ma charakter informacyjny, porównawczy, musimy bowiem odpowiedzieć na pytanie, czy z punktu widzenia finansowego stać nas na to, ażeby to kryterium było kryterium obligatoryjnym w odniesieniu do każdej rodziny w Polsce. Kryterium minimum socjalnego jest kryterium odnoszącym się do rodziny, a nie do osoby. W zależności od różnych typów rodzin jest inny koszyk, który w konsekwencji wyznacza to kryterium.</u>
          <u xml:id="u-114.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Muszę powiedzieć, że osobiście jestem przeciwniczką obligatoryjnych świadczeń w pomocy społecznej. Wyznaczenie tego kryterium nakładałoby pewną obligatoryjność. Z natury rzeczy pomoc społeczna jest instytucją o charakterze radarowym, to znaczy reagującym na trudne sytuacje rodzin, którym w różny sposób trzeba pomóc. Czasami trzeba pomóc, przyznając świadczenie materialne, świadczenie finansowe, bądź rzeczowe, czasami jest to poradnictwo, czasami jest to system usług opiekuńczych. Wydaje mi się, że nie byłoby dobrze - również ze względu na charakter społeczeństwa - gdyby w odniesieniu do wszystkich, którzy nie mają dochodów, było stosowane obligatoryjne kryterium minimum socjalnego bądź zbliżające się do minimum socjalnego. Działałoby to destruktywnie na cały szereg postaw i wyborów dokonywanych przez rzeczywistych i potencjalnych klientów pomocy społecznej. Pomoc społeczna jest specjalną instytucją, która w pewien sposób ponosi konsekwencje negatywnych rozwiązań legislacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-114.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Czynnikiem wpływającym na liczbę klientów pomocy społecznej, wyznaczającym zakres tej pomocy, jest poziom rent i emerytur. Jeżeli renty są niskie, klientów pomocy społecznej przybywa, szczególnie jeżeli kryterium dochodowe uprawniające do pomocy społecznej ustalimy na stosunkowo wysokim poziomie. Bezpośrednie przełożenie na sytuację pomocy społecznej i jej charakter ma zjawisko bezrobocia i sytuacja rodzin bezrobotnych. Powiem ogólnie, że w polskim społeczeństwie miejsce rodziny i sposób jej traktowania przez państwo w konsekwencji wyznacza klientelę pomocy społecznej. Rodziny wielodzietne, rodziny niepełne, nie mając dochodów z innych źródeł systemu zabezpieczenia społecznego, nie mając dochodów z pracy, nie mając dochodów wyrównujących zasiłki wychowawcze - dziś była duża dyskusja na ten temat - zasiłki rodzinne, w zależności od tego, jakiej są one wysokości i jak są kierowane, albo przysparzają klientów pomocy społecznej, albo nie przysparzają. Trafność adresowania świadczeń spoza systemu pomocy społecznej bezpośrednio decyduje, czy duży procent społeczeństwa jest objęty pomocą społeczną - mówię tu o pomocy finansowej - czy też niezupełnie.</u>
          <u xml:id="u-114.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Drugą cechą instytucji pomocy społecznej jest to, że ujawnia bardzo szybko, czy stosunkowo szybko, patogenne rozwiązania legislacyjne. Chcę tu powiedzieć o zasiłkach pielęgnacyjnych. Rozporządzenia ministra zdrowia regulujące tę kwestię spowodowały, że w konsekwencji podjęcia w ub. roku przez Komisję Polityki Społecznej decyzji, aby osoby, które muszą sprawować opiekę nad dziećmi bądź osobami starszymi, nie były zmuszone do oddawania osób chorych będących członkami rodziny do zakładów opiekuńczych, przy dwukrotnym podwyższeniu kryteriów pomocy społecznej dostawały one świadczenie w postaci zasiłku stałego. Bardzo liberalny i bardzo szeroki zapis w rozporządzeniu o zasiłkach rodzinnych spowodował, że nie tylko naprawdę potrzebujący skorzystali z tego świadczenia, ale że o blisko 50% wzrosła liczba osób mających prawo do stałego zasiłku z tego tytułu. Wiąże się to z tym, że w rozporządzeniu o zasiłkach pielęgnacyjnych wymienia się tytuły chorobowe, a nie stopień niepełnosprawności czy niesprawności wynikających z tych chorób. W niektórych przypadkach wada serca niekoniecznie wymaga rezygnowania z pracy członka rodziny, a w innych właśnie wymaga. Mogłabym tu podawać inne przykłady. W pomocy społecznej widać bardzo wyraźnie, jaki wpływ, jeśli chodzi o charakter klientów, mają patogenne rozwiązania legislacyjne.</u>
          <u xml:id="u-114.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Pomoc społeczna jest funkcją szeregu kwestii społecznych, które są bądź nierozwiązywane - myślę tutaj o sieroctwie społecznym, wobec którego przechodzimy dosyć obojętnie od bardzo wielu lat, bowiem domy dziecka są praktycznie jedynym rozwiązaniem, a rodziny zastępcze zajmują się tym w bardzo niewielkim zakresie - jak sprawa bezdomności, na którą żeśmy wiele lat przymykali oczy, uważając, że bezdomnych nie ma, i w pewnym sensie mieliśmy problem z głowy, a kiedy m.in. w ustawie o pomocy społecznej to pojęcie się pojawiło, wówczas pojawiło się też bardzo wielu bezdomnych i przed każdą zimą, ale nie tylko przed zimą, stoimy przed ogromnym, trudnym do rozwiązania problemem.</u>
          <u xml:id="u-114.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Ze świadczeń pieniężnych pomocy społecznej korzysta około 5,5%. Około 16% korzysta z innych, poza finansowych świadczeń, jak poradnictwo czy interwencja kryzysowa. To nie jest tak, że te świadczenia nie kosztują budżetu. One kosztują budżet. Powiedziałabym nawet, że w momencie, kiedy kosztują budżet i w pewien sposób działają profilaktycznie, są tańsze, niż wtedy, kiedy nie są realizowane.</u>
          <u xml:id="u-114.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Chcę powiedzieć, że ten rok dla pomocy społecznej jest wyjątkowo trudny i nie tylko dlatego, że wszyscy wiemy, iż środki na pomoc społeczną są w jakimś sensie niedoszacowane. Spróbuję wyjaśnić dlaczego, nie będę tłumaczyła, bo rząd ma pełną świadomość trudnej sytuacji, tylko wyjaśnię przyczyny.</u>
          <u xml:id="u-114.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Chcę powiedzieć, że dla pomocy społecznej decentralizacja i usamorządowienie są zarówno dużą okazją, jak i bardzo dużym wyzwaniem. Pomoc społeczna z natury rzeczy powinna mieć charakter lokalny, samorządowy, tak zresztą jest w większości krajów Europy, ministra od pomocy społecznej nie sposób byłoby znaleźć. Znacznie silniej jest ona usytuowana w strukturach samorządowych i zajmuje ważne miejsce w budżetach, gdzie na ogół jest to druga co do wydatków budżetowych wielkość w strukturach samorządowych, jak też w całej sieci organizacyjnej. W związku z tym jest niebywale ważne, żebyśmy w tym roku, w tym pierwszym bardzo ważnym roku usamorządowienia pomocy społecznej, nie popełnili różnych błędów, które spowodują, że powstaną pewien obraz i pewne obyczaje w zakresie pomocy społecznej, chodzi m.in. o nierespektowanie wszystkich aktów prawnych. To jest bardzo poważne zagrożenie, wrócę do tego trochę później.</u>
          <u xml:id="u-114.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Tak jak powiedziałam, ta trudna sytuacja finansowa wynika m.in. z sytuacji budżetowej. Dlaczego? Dlatego, że diagnoza dotycząca potrzeb pomocy społecznej musi uwzględniać dwie bardzo trudne kwestie, do których budżet ze względu na swój charakter jest nieprzygotowany. Musi uwzględniać stan obecny, ale również i przewidywane tendencje. Mamy w tym roku przykład - zwiększoną liczbę osób bezrobotnych, wszystko jedno, dlaczego, czy dlatego, że w związku z koniecznością ubezpieczenia społecznego zarejestrowały się osoby pracujące na czarno, ale ma to bezpośredni wpływ na pomoc społeczną. Dlatego wszystkie instytucje wokół rządowe powinny się zajmować nie tylko strategiami makro, ale również strategiami mikro, m.in. na użytek pomocy społecznej, chodzi o przewidywanie kwestii społecznych, zjawisk społecznych, które będą bezpośrednio rzutowały na sytuację finansową pomocy społecznej. Naprawdę rzetelna diagnoza możliwa jest tylko wtedy, kiedy dzieje się to na stosunkowo niskim szczeblu.</u>
          <u xml:id="u-114.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Na poziomie samorządowym, lokalnym istnieje możliwość elastycznego wyboru świadczeń. Proszę zwrócić uwagę na pewną ewolucję pomocy społecznej. Zaczynało się od bardzo precyzyjnie ustalonych świadczeń obligatoryjnych. Z punktu widzenia osoby nieumiejącej, że tak powiem, dobrze się wczytać w tę ustawą wygląda na to, że niektóre świadczenia rozmywają się, stają się fakultatywne. Gdyby budżet państwa był w nieco inny sposób kształtowany, i taka perspektywa czeka nas w tym albo w przyszłym roku, jeżeli samorządy miałyby znacznie więcej środków i decydowałyby o tym, jak podzielić te środki między pomoc społeczną i inne obszary, wówczas nie sposób byłoby znaleźć się w takiej sytuacji, w jakiej znaleźliśmy się dzisiaj, gdyż zarówno diagnoza, jak i oferta świadczeń byłyby nieco inne.</u>
          <u xml:id="u-114.13" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Wydaje się więc, że problem kształtowania budżetu, dokładnie sposób kształtowania budżetu na przykładzie pomocy społecznej, jest bardzo istotny i wnioski powinny być takie: proste przenoszenie wydatków z roku ubiegłego, pewien automatyzm, jest często pułapką dla pomocy społecznej. Jeżeli przyjrzymy się zadaniom pomocy w tym roku, to widzimy, że nie tylko pojawiły się nowe struktury w postaci powiatowego centrum, ale również nowe zadania, których dotychczas w ogóle nie było, m.in. wspieranie dzieci i młodzieży opuszczającej domy dziecka oraz dotyczące całego wysiłku integracji tychże osób ze środowiskiem. Pojawiła się konieczność pokrycia kosztów leczenia osób, które są nieubezpieczone z najróżniejszych powodów, niektóre z nich zapisały się do Funduszu Pracy, mówię tutaj w pewnej przenośni, ale są tacy, którzy nie zadbali o to i chorują. W budżecie były zarezerwowane środki na ten cel, ale po I kwartale wydawać by się mogło, że tych środków nie jest dostatecznie dużo. Pojawiły się pewne działania o charakterze profilaktycznym - poradnictwo, interwencja kryzysowa. No i pojawiły się nowe zadania bardzo immanentnie związane z pomocą społeczną, a są to sprawy rodzin zastępczych, orzecznictwa poza rentowego, nowych placówek opiekuńczych; jest próba rozwiązania problemu bezdomności, jej początki, trafiona czy nie, nie wiadomo. Nie chcę wchodzić w szczegóły, ale chcę powiedzieć, że kiedy pojawiają się nowe zadania, to kształt budżetu i rezerwa w budżecie nie mogą być takim prostym przeniesieniem z roku poprzedniego.</u>
          <u xml:id="u-114.14" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Pierwszy poważny problem, który widać już w tym I kwartale, wiąże się z nieprawidłowymi szacunkami, które wynikają po części z tych problemów, o których mówiłam, ale również z jednej trudnej sprawy, a mianowicie chodzi o to, kto - resort, np. edukacji, ale nie tylko - i kiedy oddawał niektóre zadania, np. dotyczące rodzin zastępczych. Podejrzewam, że kuratorzy i wojewodowie ze znikających województw nie do końca przyłożyli się we właściwy sposób do przygotowania budżetu. I widać to gołym okiem. Zaraz podam liczby.</u>
          <u xml:id="u-114.15" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Nie chcę zagłębiać się w analizę sytuacji prawnej. Zarysowałam tylko niektóre elementy właśnie w kontekście budżetowym. Faktem jest, w związku z tym, o czym powiedziałam dość ogólnie, że rośnie liczba zadań pomocy społecznej i liczba osób wymagających pomocy. Począwszy od 1998 r., jak pokazują badania GUS, pogarszała się sytuacja materialna niektórych typów gospodarstw domowych, wzrastały twarde koszty utrzymania, takie jak odpłatność za komorne, co nie podlega elastycznej regulacji, nie podlega wyborom. Jak mówiłam, w 1998 r. wzrosła liczba świadczeń gwarantowanych dla kobiet, które utraciły status bezrobotnych, a także dla kobiet w ciąży. O 17% wzrosły zasiłki okresowe. Chcę powiedzieć, co jest dosyć ważne, że większą część wydatków na pomoc społeczną zaczęły pochłaniać zasiłki obligatoryjne, mniejszą - fakultatywne. I w kontekście tego, co powiedziałam na początku, nie jest to korzystne. Zasiłki obligatoryjne wywołują bowiem, z racji ich pewnej stabilności, tendencję szukania najróżniejszych dróg, ażeby uzyskać do nich prawo. Czasami te drogi są patologiczne. Znacznie bezpieczniejsze są świadczenia fakultatywne, lepiej są adresowane, dają wprawdzie bez wątpienia mniejsze poczucie bezpieczeństwa, ale przy dobrze przygotowanych pracownikach pomocy społecznej jest to zdecydowanie lepsze. I tutaj te relacje między zasiłkami fakultatywnymi i obligatoryjnymi są na niekorzyść instytucji. Natomiast mogłabym powiedzieć, że gdybyśmy się decydowali jako ustawodawcy, przez moment mówię o takiej roli, to byśmy byli zwolennikami zasiłków obligatoryjnych, albowiem one jakby łatwiejsze są do policzenia i w pewien sposób obligują budżet do utrzymania tej, a nie innej wysokości. Zasiłki fakultatywne również i przy kształtowaniu budżetu mają... mówię tu o różnych poziomach kształtowania budżetu - i przez gminy, i przez wojewodów.</u>
          <u xml:id="u-114.16" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">W pierwszym kwartale 1999 r., jak powiedziałam, było o 30% więcej odbiorców zasiłków stałych niż w pierwszym kwartale ub.r. Wydatki na zasiłki stałe wzrosły o 37%; wydatki na specjalistyczne usługi opiekuńcze były wyższe o 37%. To powinno w pewien sposób cieszyć. Jest to bowiem nowa forma pomocy społecznej adresowana do osób chorych psychicznie, powołana do życia ustawą o ochronie zdrowia psychicznego. Specjalistycznych domów samopomocy jest w tej chwili około 50, zbyt powoli się rozwijają, a bardzo często jest to szansa dla rodziny, ażeby osoba chora psychicznie mogła wyjść ze szpitala i prowadzić w miarę sensowne życie.</u>
          <u xml:id="u-114.17" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Zmniejszyły się wydatki na środki dla organizacji pozarządowych.</u>
          <u xml:id="u-114.18" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">I jeszcze jedno bardzo niepokojące zjawisko, szczególnie właśnie przy całym procesie usamorządowiania pomocy społecznej - jest lekki, prawdę mówiąc, ale jednak spadek - mówię o pierwszym kwartale - środków własnych, środków na własne zadania z zakresu pomocy społecznej przeznaczane przez gminy. Nie umiem powiedzieć, nie mam danych, jak to wygląda w powiecie.</u>
          <u xml:id="u-114.19" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Dla porównania powiem, to też jest ciekawe, że najwyższy udział budżetów samorządowych na wydatki z zakresu pomocy społecznej był w trzech województwach, mówię o starym układzie wojewódzkim, tj. w województwach: warszawskim, poznańskim i krakowskim - jest to dość charakterystyczne, bo są to, powiedziałabym w największym skrócie, bogate czy bogatsze województwa, o małej ilości osób utrzymujących się z gospodarstwa rolnego, zurbanizowane - najniższy zaś w województwach: łomżyńskim, zamojskim, tarnobrzeskim, sieradzkim i łódzkim. Jest dosyć ważne, ażeby ten czynnik uwzględniać przy kształtowaniu budżetu.</u>
          <u xml:id="u-114.20" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Kolejną przyczyną tego, że musiałam na początku powiedzieć, iż sytuacja jest trudna, jest problem bardzo poważny mający finansowe konsekwencje, lecz, moim zdaniem, psychologiczne podłoże. Otóż planując budżet na 1999 r. wojewodowie zmniejszyli o 6%, a więc o 100 mln zł, kwotę na zasiłki z pomocy społecznej. Agregowanie danych od gminy do województwa włącznie bardzo utrudniało na poziomie analizy budżetu przez Sejm zidentyfikowanie tego zjawiska, jeżeli bowiem wojewoda mówi, że potrzeba mu mniej środków, wiedząc jak budżet jest kształtowany, to trudno temu zaprzeczyć, bo są to budżety, jeszcze raz powiadam, od gminy do województwa włącznie. Największe zmniejszenia wydatków miały miejsce - użyję nazw ze starego podziału administracyjnego - w woj. koszalińskim, radomskim, suwalskim, płockim i włocławskim. To są nie byle jakie pomniejszenia - o 27, 28, 30%. W związku z tym dzisiaj zresztą widać, że te województwa musiały dostać z rezerwy w tym I kwartale największe środki. Ale nie sposób, czerpiąc z rezerwy, wyrównywać złe planowanie na poziomie wojewody. Rezerwa musi być rozdzielana jednak adekwatnie do pojawiających się nowych potrzeb i tylko w jakiejś części może naprawić błędy.</u>
          <u xml:id="u-114.21" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Domy pomocy społecznej. Budżet na domy pomocy społecznej jest niższy o ok. 15% z dwóch powodów. Tutaj jest świadome zaniżenie tego budżetu, za wszystkie bowiem osoby w domach pomocy społecznej płacona jest składka na ubezpieczenie zdrowotne. W związku z tym mają prawo do korzystania ze świadczeń kas chorych.</u>
          <u xml:id="u-114.22" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Wiem, że być może będą w tej sprawie pytania, w związku z tym w tym miejscu poszerzę moją wypowiedź w imieniu rządu i powiem, że wczoraj odbyły się rozmowy, prawdę mówiąc, z Mazowiecką Kasą Chorych, ale będzie to dotyczyło również i innych. Rozmowy dotyczyły tego, ażeby unormować bardzo starannie tę kwestię. Kasa chorych (czyli delegat, przedstawiciel kasy chorych) w porozumieniu ze starostą dość precyzyjnie określi, jakie wobec każdego domu formy i zakres opieki medycznej przez kasę będą stosowane. I wówczas będzie możliwe, ażeby ów dom mógł odpowiedzieć na pytanie, czy dla skumulowanej grupy osób, wymagającej w konsekwencji większych i wyższych nakładów na opiekę zdrowotną, to, co idzie w ramach tych 7,5%, jest wystarczające, czy też wymaga innych form wsparcia, bądź to ze środków własnych starosty, bądź to, jeszcze w przyszłym roku, ze strony budżetu. Jest to pierwszy rok, w którym właściwie nie ma opieki medycznej bezpośrednio realizowanej w ramach obowiązków organizacyjnych domów pomocy społecznej.</u>
          <u xml:id="u-114.23" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Bardzo poważny problem związany z domami pomocy społecznej, też dość szybko wymagający rozwiązania, to sprawa odpłatności za leki. Trzeba również dość precyzyjnie ustalić, jaki typ leków jest w ramach ubezpieczenia, a za jaki typ leków ma płacić i kto. Czy mieszkaniec domu, czy też ma to być wliczone w koszty utrzymania? Trzeba to rozstrzygnąć. Myślę, że z jednej strony sytuacja, o której mówię, wymusi pewne zdyscyplinowanie w spożywaniu leków i ograniczenie zjawiska lekomanii, które ma miejsce w domach pomocy społecznej. Myślę tu szczególnie o pewnych łatwych działaniach, polegających na nadużywaniu leków psychotropowych, które powodują, że mieszkańcy tych domów są „spokojniejsi”.</u>
          <u xml:id="u-114.24" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Dosyć poważne wnioski trzeba wyciągnąć z faktu istnienia znacznie niższych środków na stowarzyszenia pomocy społecznej, dlatego że w ogóle nie ma mowy, żeby pomoc społeczna bez wspierania, pomocy, współpracy z organizacjami pozarządowymi wypełniła swoje zadania. Jeśli o to chodzi, trochę środków jest na poziomie powiatu i na poziomie gminy, trochę na poziomie województwa samorządowego, u marszałka. Nie są to wielkie kwoty. U marszałka jest średnio ok. 350 tys. zł, w zależności od wielkości województwa. Mówię: średnio. To była ta kwota, którą Sejm uchwalił, przekazując ją do dyspozycji województwa samorządowego. Chciałabym na moment wrócić jeszcze do sprawy kryterium dochodowego w pomocy społecznej. Jest to sprawa niebywałej wagi, bo w gruncie rzeczy posługując się tym kryterium decydujemy, kiedy przerywamy tę pomoc i mówimy: mimo że wiemy, że jesteś ubogi, musisz sobie radzić sam - a za których ubogich, przepraszam, że tak ich określę, państwo czuje się odpowiedzialne. Konstrukcja ustawy o pomocy społecznej, jakby już narzuca pewne kryteria. Mianowicie - powtarzam to któryś już raz z tej trybuny - trzeba spełnić dwa warunki. Pomoc społeczna jest kierowana do tych, którzy mają niski dochód określony wedle kryterium dochodowego, ekwiwalentnego w zależności od struktury rodziny, ale również udzielana jest wtedy, kiedy występuje jakaś dysfunkcja. Jakby wprost się mówi: jeżeli jesteś ubogi i jeżeli masz za mało pieniędzy, spróbuj najpierw popracować. Jeśli nie znajdziesz pracy, jeśli nie możesz liczyć na wsparcie rodziny, to dopiero wtedy ci pomożemy, w zależności od tego, co jest, mówiąc hipotetycznie, praprzyczyną tego ubóstwa: czy jest to choroba, czy jest to wielodzietność, albo jeśli to ubóstwo wynika z tego, że rodzina jest niepełna.</u>
          <u xml:id="u-114.25" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">W tej ustawie o pomocy społecznej jest zawarta pewna filozofia. Ale to pytanie, ta kwestia wciąż wraca. Wraca sprawa dochodu gwarantowanego, o którym wspominałam. W moim przekonaniu - a także w przekonaniu rządu, w którego imieniu przemawiam - ważne jest to, ażeby wybrać te kategorie, które z różnych powodów i w ramach polityki społecznej państwa muszą być wsparte czymś, co ma charakter dochodu gwarantowanego. Jako przykład wymienię dwie kategorie. Jedna kategoria obejmuje rodziny niepełne z niepełnosprawnym dzieckiem. Tu jest jakby podwójna blokada. Nie można takiej rodzinie powiedzieć: proszę bardzo, najpierw szukaj pieniędzy, najpierw szukaj pracy, my ci pomożemy. Nie można, z natury rzeczy. Druga kategoria obejmuje rodziny osób niepełnosprawnych, małżonków niepełnosprawnych, dla których najczęściej główną podstawą egzystencji jest renta, relatywnie niska w stosunku do potrzeb. Nie mówię, jak to ma być w stosunku do budżetu czy zasad sprawiedliwego podziału środków ubezpieczeniowych. To jest inny punkt widzenia. W wypadku pomocy społecznej musi być reprezentowany inny punkt widzenia, nawet jeśli nie zawsze on wygrywa.</u>
          <u xml:id="u-114.26" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Struktura wydatków gospodarstw domowych, które tu przykładowo wymienię, określa, czy jest to grupa ludzi bardzo biednych, rzeczywiście wymagających pomocy społecznej, czy nie. Chcę powiedzieć, że od 1 czerwca w wypadku dwóch osób dorosłych i dwójki dzieci powyżej 15 lat kryterium stanowi kwota 943 zł na rodzinę miesięcznie, jeżeli dochody są poniżej tej kwoty, rodzina nabywa uprawnienie do korzystania z pomocy społecznej. W wypadku rodziny czteroosobowej, składającej się z trzech osób w wieku powyżej 15 lat, i jednego dziecka - jest to kwota 1013 zł i w wypadku rodziny składającej się z osoby dorosłej i trójki dzieci - 1013 zł.</u>
          <u xml:id="u-114.27" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Tu muszę powiedzieć, że kiedy obniżane były kryteria i wprowadzano ekwiwalentność przy ustalaniu kryteriów dochodowych, zostało wprowadzone bardzo ważne świadczenie, które ze względu na trudną czy złą sytuację finansową, o której mówiłam, jest mało używanym świadczeniem. Został wprowadzony zasiłek specjalny, który w tym roku funkcjonuje na poziomie 2–3%, może gdzieniegdzie do 5%. Jest to świadczenie, które upoważnia pracownika socjalnego, by nie baczył na kryterium dochodowe, by mógł powiedzieć, że nawet jeżeli dochód jest powyżej tych kwot, które przykładowo przeczytałam, to świadczenie jest rodzinie potrzebne po to właśnie, ażeby nie wpadła bądź w głębsze tarapaty, bądź żeby przeżyła. Dysponuję szczegółowymi danymi dotyczącymi budżetu, których się bardzo źle słucha, dlatego że są to kwoty. Nie ma jeszcze obyczaju, żeby korzystać z rzutnika w czasie przemówień z tej trybuny, więc pozwolę sobie to pominąć. Gdyby były szczegółowe pytania w tej sprawie, jestem przygotowana do odpowiedzi nie na poziomie gmin, ale na poziomie województw.</u>
          <u xml:id="u-114.28" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Część, która wydaje mi się bardzo ważna; dlatego wracam do tego, od czego zaczęłam. Za mało jest pieniędzy na pomoc społeczną, lepsza jest sytuacja prawna, niż rzeczywistość w tej sprawie, czego jesteśmy wszyscy świadomi. Moim zdaniem punkt ciężkości, ten punkt, do którego rząd przykłada największe znaczenie, poza doraźnym znalezieniem pieniędzy na przynajmniej częściowe pokrycie deficytów, które są, to są problemy, które wymagają rozwiązania. Krótko chcę wymienić problemy, które wydają się bardzo ważne, dlatego że samo konstatowanie, że jest źle, i wspólne wspieranie się w tej opinii, w istocie nie posuwa tych spraw naprzód.</u>
          <u xml:id="u-114.29" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Pierwsza sprawa to jest dalsza decentralizacja odpowiedzialności za system pomocy społecznej i dobre, precyzyjniejsze prawo. Proszę zwrócić uwagę, co się dzieje, kiedy następuje decentralizacja - właściwie partnerem pracownika socjalnego i klienta pomocy społecznej staje się przede wszystkim rozwiązanie prawne, które musi być czytelne, komunikatywne i jednolite. Tę jednolitość w 2,5 tys. gmin i w 340 powiatach dobre, precyzyjne prawo musi gwarantować. Nie ma wojewódzkich zespołów pomocy społecznej, które by przyjeżdżały, interpretowały, spotykały, nauczały, pouczały i w związku z tym przedstawiciele struktur pomocy społecznej zostali bardzo osamotnieni.</u>
          <u xml:id="u-114.30" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Druga sprawa. Jest bardzo ważne, ażeby orientować pomoc społeczną na pomoc w środowisku i zmniejszać napór na pomoc instytucjonalną. Mówię tutaj o ograniczaniu liczby osób w domach dziecka, o ograniczaniu liczby osób w domach pomocy społecznej. Ale na początek nie należy podejmować działań od ograniczania. Na początek trzeba stworzyć usługi opiekuńcze na poziomie gminy, na poziomie powiatu, w związku z tym napór na opiekę instytucjonalną będzie mniejszy. Wydaje mi się, że kierunek jest taki, ażeby różne placówki, które nie były głównym centrum uwagi kuratorów i Ministerstwa Edukacji Narodowej, placówki o charakterze opiekuńczym, znalazły się w powiecie, żeby pomoc zarówno osobom opuszczającym domy dziecka, jak i osobom wychodzącym z rodzin zastępczych, była skuteczniejsza. Chodzi także o skuteczniejszy rozwój różnych typów rodzin zastępczych.</u>
          <u xml:id="u-114.31" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Wydaje się, że nie uciekniemy od wprowadzenia pewnej gwarancji dochodowej, przynajmniej dla tych grup, o których tutaj mówiłam. Do tego trzeba podejść w sposób bardzo, że tak powiem, poważny. Ale największym problemem w moim przekonaniu jest to, że jeżeli używamy w jakimkolwiek momencie pojęcia „gwarantowany”, to ta gwarancja nie ma być gwarancją dla spokoju ducha ustawodawcy. To powinno być takie zagwarantowanie dochodu, żeby poszczególne kategorie rodzin uprawnionych do tego świadczenia w przyszłości mogły prowadzić życie na pewnym poziomie, gdyż w innym przypadku będzie to iluzja. Uważam, że jeżeli mielibyśmy z jakichkolwiek powodów wprowadzać gwarantowane świadczenie na symbolicznym poziomie, to lepiej z tym poczekać do takiego momentu, kiedy wysokość tego świadczenia nie będzie jedynie wielkością, jak mówię, ustaloną dla uspokojenia sumienia.</u>
          <u xml:id="u-114.32" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Jeśli chodzi o kryteria, problem związany jest jeszcze z charakterem ekwiwalentności. Trzeba się przyjrzeć, czy rzeczywiście 15 rok życia, skoro obowiązek szkolny istnieje do 18 roku, skoro tak a nie inaczej wygląda rynek pracy. Poza tym jest tu też inny problem, którego nie uda się rozwiązać, ale należy pamiętać, że jeżeli mówimy o tych 900 zł, 1000 zł dla pewnej kategorii rodzin, to w zależności od regionu ta kwota ma różną siłę nabywczą. Jeżeli dla osób w dużym mieście jest ona niską kwotą, kłującą w oczy, to w odniesieniu do tych regionów Polski, w których koszty utrzymania są niższe, nie musi być dramatycznie niska. O tym trzeba pamiętać. Dlaczego mówię, że to jest sprawa, którą będzie nam bardzo trudno rozwiązać? Bo jednak nie możemy doprowadzić do zaniku pewnego poziomu unitarności, jeśli chodzi o pomoc społeczną. To może być droga dosyć niebezpieczna, a na pewno nie możemy tego zrobić w tym momencie.</u>
          <u xml:id="u-114.33" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Żeby nie wracać do pewnych wątków, chcę powiedzieć, że trzeba uporządkować akty prawne niższej rangi dotyczące zasiłków pielęgnacyjnych, orzecznictwa o stopniach niepełnosprawności, bardziej aktywnie działać w kwestii orzeczeń dotyczących uprawnień poza rentowych. Jeżeli będzie dobra współpraca na poziomie powiatu, to pojawi się szansa, by kwestia osób niepełnosprawnych nie była rozpatrywana na poziomie werbalnym - tutaj jesteśmy bardzo sprawni - ale rozstrzygana poprzez faktyczne działania. Chodzi o to, by wsparte zostały osoby niepełnosprawne w różnych fazach swojego życia, rodziny osób niepełnosprawnych, by stworzone zostały warunki do uzyskania powszechnych uprawnień również w odniesieniu do osób niepełnosprawnych, szczególnie myślę tu o środowisku wiejskim. Wskażę tu bardzo ciekawy przykład - turnusy rehabilitacyjne, świadczenie, wydawałoby się, szalenie ważne dla każdej osoby niepełnosprawnej, praktycznie jest niewykorzystywane w środowiskach wiejskich, niewykorzystywane są przeznaczone na to środki, choć w innych środowiskach ich brakuje - one w tym roku zostały rozdysponowane wedle pewnego algorytmu. I nie jest prawdą, że osobie niepełnosprawnej żyjącej na wsi turnus rehabilitacyjny jest niepotrzebny. Po prostu taka osoba bardzo często nie ma butów, trudno jej dojechać, nie ma szeregu innych rzeczy, które by to umożliwiały, ale też nie ma jakby śmiałości czy nie odczuwa takiej potrzeby. I w związku z tym wydaje się, że ta struktura powiatowa i miejsce w niej osoby niepełnosprawnej, zadania realizowane przez powiatowe centrum pomocy rodzinie to może być rzeczywiście bardzo ważna kwestia. Niemniej, jeżeli nie chcemy zaprzepaścić całej idei samorządności i przekreślić związku pomocy społecznej z samorządnością - kończąc, powtarzam to po raz wtóry - wydaje mi się niezbędne przejrzenie prawa pod kątem jego jednoznaczności, staranności. I wydaje mi się, że zdecydowanie musimy, wszyscy, wyciągnąć bardzo poważne konsekwencje w tym zakresie w trakcie zbliżających się prac nad kształtowaniem budżetu na rok przyszły. I jeżeli nie wykraczam poza swoje kompetencje jako przedstawiciela rządu udzielającego informacji o sytuacji prawnej i finansowej pomocy społecznej, to wydaje mi się, że posłowie, którzy są tą problematyką zainteresowani, mogliby w jakiś sposób udzielić pomocy. Mogliby w każdym razie być zainteresowani tymi sprawami wtedy, kiedy powiaty, starostowie, gminy i województwa będą dokonywali pierwszych przymiarek do budżetu przyszłorocznego tak, ażebyśmy - nie umniejszam tutaj w żaden sposób odpowiedzialności za to rządu - jako osoby stanowiące prawo i to prawo realizujące nie znaleźli się po raz wtóry w tak bardzo trudnej sytuacji, w jakiej znaleźliśmy się dzisiaj. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję pani minister.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-115.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-115.3" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę pana posła Jana Kulasa o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#PosełJanKulas">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoki Sejmie! Przedstawiciel rządu powiedział wyraźnie i krótko: Środków na pomoc społeczną jest za mało. Ten rok dla pomocy społecznej jest wyjątkowo trudny. I w tych dwóch krótkich stwierdzeniach zawiera się niejako obraz rzeczywistości. Dlatego mając zaszczyt przemawiać jako pierwszy w imieniu Akcji Wyborczej Solidarność, zachęcam, namawiam, żeby w tej debacie toczyć rozmowy w innym duchu, w innym klimacie, ponad podziałami partyjnymi, politycznymi. Niech rzeczywiście łączy nas rozwaga, troska o to, jak pomagać ludziom biednym, chorym, potrzebującym. Jak wiemy, jest granica pomnażania kapitału politycznego. Zbijanie kapitału politycznego na biedzie ludzkiej byłoby niedopuszczalne. Dlatego do takiej debaty zachęcam i tej reguły będę się trzymał. Tym razem nie będzie nawiązań do przeszłości, nie będzie też ocen rządów naszych poprzedników.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#PosełJanKulas">Panie i Panowie! Jeśli pieniędzy jest mało, a wiemy, że jest ich niewiele, to ostrożniej i mądrzej trzeba nimi gospodarować. Na potrzeby AWS specjalną ekspertyzę przygotował nasz Wydział Studiów Budżetowych. Porównywaliśmy środki za lata 1998 i 1999. Ogółem wydatki w dziale 86: Opieka społeczna wynoszą w tym roku 9,4 mld zł, w roku ubiegłym były one oczywiście większe, wynosiły 10,8 mld. Jest pewna różnica, jeżeli chodzi o rezerwy celowe. To może stanowić pewną żelazną rezerwę dla naszego rządu. W rezerwach celowych bowiem na zadania działu 86: Opieka społeczna w tym skromnym, ubogim budżecie - przypomnijmy wszystkie wydatki budżetu państwa nie przekraczają 142 mld zł, Polska jest państwem biednym, pamiętajmy o tym i w tej debacie - przewidziano 1 mld 97 mln zł, ale generalnie wydatki na opiekę społeczną z budżetu państwa nie przekraczają 7,5%. Przyjęliśmy w tym budżecie państwa pewne priorytety, nie będziemy ich charakteryzować, bo nie czas i miejsce na to, ale generalnie chodzi tu o reformy ustrojowe. Z tym że prędzej czy później efekty tych reform pojawią się. Te reformy mają służyć również najbardziej potrzebującym i najbiedniejszym. Trzeba zwrócić uwagę, że w tych rezerwach celowych, jak się nam wydaje, są pewne pozycje, z których środki mogą nieco złagodzić tę trudną sytuację. Bo nie ukrywamy, że często będzie brakowało pieniędzy na obligatoryjne świadczenia z pomocy społecznej. Taka sytuacja ma miejsce, takie sygnały docierają do biur poselskich Akcji Wyborczej Solidarność i nie tylko, niewątpliwie wszystkie biura poselskie tego typu sygnały otrzymują. Dlatego taką wagę przykładamy do rezerw celowych. Ale, jak ktoś powiedział, kto terminowo daje, kto szybko daje, ten dwa razy daje. Dlatego, pani minister, tak bardzo nam zależy na tym, żeby środki przewidziane w rezerwach celowych były terminowo, punktualnie, kierunkowo, celnie przydzielane. Dlatego prosimy o bliską, harmonijną współpracę Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej z Ministerstwem Finansów. Nie może być tak, by któraś z tych rezerw była uruchomiona z opóźnieniem, w odległym terminie. Każdy tydzień, każdy miesiąc to będzie niepowetowana strata.</u>
          <u xml:id="u-116.2" who="#PosełJanKulas">Wydaje się nam, że w tych rezerwach celowych jest kilka istotnych pozycji. Na pewno ważne są środki na zasiłki z pomocy społecznej, chodzi o te 332 mln zł. Jest to ta żelazna rezerwa, która daje pewne możliwości.</u>
          <u xml:id="u-116.3" who="#PosełJanKulas">Kolejna rezerwa, do której przykładamy dużą wagę, rezerwa nr 15 - środki na realizację programów ograniczenia ubóstwa wśród dzieci i młodzieży oraz stypendia dla uczniów szczególnie uzdolnionych - 59 milionów. To również rezerwa zawarta w tym budżecie.</u>
          <u xml:id="u-116.4" who="#PosełJanKulas">Rezerwa celowa nr 21 - dożywianie uczniów - 72 miliony. To jest także dobry impuls dla samorządów terytorialnych, żeby wspólnie rozwiązywać jeden z najpilniejszych problemów - dożywianie najuboższych uczniów. Tutaj każda złotówka publiczna, każda złotówka rządowa, ma wyjątkowy duże znaczenie.</u>
          <u xml:id="u-116.5" who="#PosełJanKulas">Zasiłki dla kobiet w ciąży - pozycja nr 45 w rezerwach celowych - 50 milionów. Rzeczywiście racjonalne, rozważne uruchomienie tej rezerwy jest ważne. To jest także bardzo istotny element dla AWS - realizacja polityki prorodzinnej.</u>
          <u xml:id="u-116.6" who="#PosełJanKulas">I ostatnia, może najważniejsza z rezerw celowych - dodatki rodzinne. Zapisaliśmy na nie w ustawie budżetowej 190 milionów złotych. Trzeba będzie się wspólnie zastanowić, jak sprawić, żeby przed 1 września, przed rokiem szkolnym, naprawdę na każde trzecie i dalsze dziecko dotarła ta jednorazowa, ale wyraźna pomoc, na poziomie - jak sobie życzyliśmy - 150–160 złotych. Ta kwota oczywiście nie rozwiązuje problemu. Dlatego oczekujemy dodatkowych wysiłków ze strony rządu. Ale przy tej biedzie, przy tych ubogich środkach, uważamy, że rezerwy celowe rzeczywiście mogą nieco problem złagodzić. Tylko terminowo, racjonalnie, dobrze trzeba je spożytkować.</u>
          <u xml:id="u-116.7" who="#PosełJanKulas">Rozmawiamy dzisiaj o pomocy społecznej. Podzielamy tutaj argumenty przedstawiciela rządu, że w tak szczególnej sytuacji ważne jest doskonalenie prawa, żeby było jasne, konkretne i precyzyjne. W tej materii będziemy od swojego rządu oczekiwali wielu szybkich inicjatyw, bo kiedy pieniędzy jest mało, muszą być mądrze, celowo rozdysponowane. A prawo może to umożliwić.</u>
          <u xml:id="u-116.8" who="#PosełJanKulas">Budżet państwa nie rozwiąże problemu. Zwracamy się z nadzieją i ukłonem w stronę wszystkich samorządów terytorialnych. Nie sposób przecenić pomocy gmin w ramach zadań własnych pomocy społecznej. To jest kapitalna sprawa.</u>
          <u xml:id="u-116.9" who="#PosełJanKulas">Z drugiej strony, ubolewamy, że na powiatowe centra pomocy rodzinie pieniędzy jest tak mało. Ale wydaje się nam, że obok kwestii budżetowych, kwestii legislacyjnych wiele zależy od atmosfery, pewnego klimatu pomocy społecznej. Dlatego tak dużą wagę będziemy przykładać do idei solidarności międzyludzkiej. Uważamy, że idea solidarności powinna dotyczyć naszych najbliższych. To może być sąsiad, mieszkaniec na osiedlu czy ktoś w miejscu pracy. Ludzie biedni, chorzy, samotni, opuszczeni. Tutaj każdy gest, każda podana ręka ma naprawdę wyjątkowe znaczenie. To, co kiedyś powiedziano: bądźmy solidarni, dziś można wzmocnić: bądźmy szczególnie solidarni, bo taka poniekąd jest sytuacja.</u>
          <u xml:id="u-116.10" who="#PosełJanKulas">W tej debacie oczywiście nie sposób odejść od ideałów sprawiedliwości społecznej. Często słyszymy na naszych spotkaniach, że kiedy realizujemy trudne ustrojowe reformy, ważne jest - i to jest mocno podkreślane - ażeby ciężar tych reform, ich koszty, były możliwie równomiernie rozłożone. To jest też ważne zadanie dla rządu i dla naszego parlamentu.</u>
          <u xml:id="u-116.11" who="#PosełJanKulas">Panie Marszałku! Panie i Panowie! Podzielamy pogląd rządu, że decentralizacja władzy publicznej, przybliżenie pomocy społecznej poprzez gminy, powiat, województwo do obywatela daje szanse na pewne oszczędności, na racjonalizację, że to jest spełnienie naszego postulatu z ostatnich lat, że ta pomoc będzie chyba rzeczywiście efektywniejsza, będzie lepiej docierała.</u>
          <u xml:id="u-116.12" who="#PosełJanKulas">Nie chcemy unikać trudnych kwestii, jak na przykład minimum socjalne, do tego postulatu będziemy często wracali, chodzi o minimalny poziom dochodów pracowniczych i minimalny poziom kosztów utrzymania. Uważamy, że w tym trudnym roku budżetowym do tych kwestii trzeba wracać.</u>
          <u xml:id="u-116.13" who="#PosełJanKulas">W dzisiejszej ważnej, chociaż krótkiej, debacie nie może zabraknąć refleksji nad polityką prorodzinną. Przy okazji rezerw celowych zwróciliśmy uwagę na kilka istotnych elementów. Ale to nie wystarczy. Od swojego rządu mamy prawo wymagać, aby w możliwie krótkim czasie podjął problem polityki prorodzinnej.</u>
          <u xml:id="u-116.14" who="#PosełJanKulas">Z informacji, którymi dysponuję, wynika, że program polityki prorodzinnej praktycznie jest już na ukończeniu. A więc można się spodziewać, że w najbliższym czasie zostanie przyjęty przez Radę Ministrów i prawdopodobnie jeszcze przed letnią przerwą wakacyjną spójny, dojrzały, przemyślany program polityki prorodzinnej trafi do parlamentu, bo nie możemy żyć tylko dniem dzisiejszym, nie możemy dzielić tylko biedy na czworo, musimy myśleć w perspektywie kilku najbliższych lat. Program polityki prorodzinnej będzie dotyczył oczywiście najbliższych lat. Na ten program, nie ukrywamy, czekamy długo - i pewnie tu opozycja z nami się zgodzi - czekamy już ponad półtora roku, ale nie jest łatwo taki program przygotować, zapewnić dla niego odpowiednie zabezpieczenie finansowe. Wydaje się jednak, że czas jest najwyższy, aby taki program polityki prorodzinnej został parlamentowi przedłożony.</u>
          <u xml:id="u-116.15" who="#PosełJanKulas">Przy tej okazji dużo mówimy oczywiście o reformach ustrojowych, bo im w pierwszej kolejności zapewniliśmy finansowanie. Takie były wybory strategiczne, taka była konieczność, przed którą stanęła ta koalicja. Ale jest też pewna nadzieja. Tak jak powiedziała pani minister, prawdopodobnie jest to najtrudniejszy rok dla pomocy społecznej, lecz każdy kolejny, miejmy nadzieję, będzie łagodniejszy, będzie już nieco lepszy. Przy czym nie zapominamy tych uwag, tych postulatów, które są zgłaszane posłom Akcji Wyborczej Solidarność - że nawet najważniejsze, najtrudniejsze reformy ustrojowe ludzie, obywatele mają prawo przeżyć. Ustawa o pomocy społecznej mówi nawet więcej: w warunkach odpowiadających godności człowieka.</u>
          <u xml:id="u-116.16" who="#PosełJanKulas">Panie Marszałku! Panie i Panowie! Czas zbliża się ku końcowi. Chciałbym w tym miejscu w imieniu Akcji Wyborczej Solidarność złożyć serdeczne podziękowanie tym wszystkim samorządom terytorialnym, w pierwszej kolejności oczywiście gminom, które często hojnie, często kosztem innych zadań świadczyły pomoc społeczną w szerokim zakresie. Nie ukrywamy, że liczymy również na taką ofiarność, na taką wrażliwość społeczną, na takie zaangażowanie w tym trudnym roku budżetowym. Nasze podziękowanie kierujemy oczywiście do wszystkich pracowników pomocy społecznej, do wszystkich pracowników socjalnych, do animatorów życia społecznego, kierujemy to podziękowanie do organizacji pozarządowych. Bo jeżeli pieniędzy jest mało, powtarzam, tym bardziej trzeba je mądrze wydawać. I właśnie system pomocy poprzez organizacje pozarządowe umożliwia taką racjonalizację działań. Dlatego też to serdeczne podziękowanie dla animatorów, liderów organizacji pozarządowych.</u>
          <u xml:id="u-116.17" who="#PosełJanKulas">Usłyszeliśmy trudną, bolesną prawdę, wysłuchaliśmy informacji, która bezpośrednio może niesie niewiele nadziei, ale wnoszę w imieniu Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność o przyjęcie tej informacji. Przyjęcie tej informacji traktujemy również jako pewne zobowiązanie dla rządu. Chodzi o: po pierwsze - wykorzystanie wszystkich rezerw na czas, w terminie, po drugie - szybkie uszczelnienie, doprecyzowanie prawa, po trzecie - wspieranie i promowanie wszystkich akcji charytatywnych, wszystkich działań z zakresu pomocy międzyludzkiej, każdego przejawu solidarności międzyludzkiej. Mamy nadzieję, że każdy kolejny rok będzie dla wszystkich potrzebujących, biednych, chorych, samotnych i opuszczonych nieco łatwiejszy, nieco lepszy. Bo z tej debaty naprawdę powinna wynikać również pewna nadzieja. Posłowie Akcji Wyborczej Solidarność tę nadzieję też przekazują. Ta nadzieja jest ważna, potrzebna, przyczynia się również do pewnej zaradności, przedsiębiorczości, pozwala przetrwać trudne, żeby nie powiedzieć: może najtrudniejsze, tygodnie czy miesiące. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-116.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-116.19" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Stanisław Zając)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu panią poseł Jolantę Banach w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#PosełJolantaBanach">Panie Marszałku! Szanowne Panie Posłanki, Panowie Posłowie! Pani Minister! Od początku transformacji ustrojowej w Polsce toczy się rzeczywiście żywa dyskusja o roli i miejscu pomocy społecznej, ale niestety ciążą na niej dwa stereotypy. Jeden polega na traktowaniu pomocy społecznej jako pozostałości państwa opiekuńczego, a drugi, kreowany przez apologetów przedsiębiorczości, na naznaczaniu pomocy społecznej, jak pisze prof. Stanisława Golinowska, piętnem nieudacznictwa, przegranej życiowej czy nawet winy - nieróbstwa, lenistwa, pasożytnictwa. W tradycji tej opinii, kontynuuje pani prof. Golinowska, tkwi wiele nietolerancji, a nawet okrucieństwa. Te dwa poglądy zaważyły na tym, iż pomimo wzrastającej liczby świadczeniobiorców oraz wydatków na pomoc społeczną - nie mówię o dwóch ostatnich latach - niestety mamy do czynienia z dramatycznie pogarszającą się możliwością realizacji zadań z zakresu pomocy społecznej. Tymczasem w nowoczesnym i rozwiniętym państwie - są to również uwagi instytutu pracy - pomoc społeczna jest jedną z głównych instytucji polityki społecznej. Jej zakres i znaczenie zależą od tego, czy mamy do czynienia z powszechnym, mającym gwarancje socjalne systemem ubezpieczeń społecznych i czy inne instytucje polityki społecznej, takie jak mieszkalnictwo, edukacja, przejmują również pewne funkcje socjalne. Polska transformacja od początku zakładała komercjalizację sfery zbiorowej konsumpcji: opieka nad dzieckiem, zdrowie, edukacja, rozrywka, wypoczynek, a także zwiększenie roli własnej aktywności i przedsiębiorczości w systemie ubezpieczeń społecznych. Na tym tle było oczywiste, że będą rosły zadania z pomocy społecznej. Przy okazji negatywne skutki procesu transformacji przyczyniły się do wzrostu liczby tych zadań. Mówię tu o bezrobociu, a także o pogłębiającym się zróżnicowaniu dochodowym.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#PosełJolantaBanach">Tymczasem wzrost liczby osób ubogich i bezrobotnych zawsze znacznie wyprzedzał wzrost liczby osób objętych pomocą społeczną. Wiem, że to nie jest worek, do którego się wrzuca wszystko, ale zwróćmy uwagę na liczby. W 1989 r. poniżej minimum socjalnego znajdowało się 5300 tys. osób, a w 1994 r. - 18 mln osób. W 1994 r., od momentu obliczania minimum egzystencji, poniżej linii ubóstwa znajdowało się 4600 tys. osób, w latach 1996–1997 — 5–5,5 mln osób. Osób korzystających ze świadczeń z pomocy społecznej w 1985 r. było 1106 tys., w 1990–1645 tys., w 1994 r. - 2284 tys., a w latach 1995–1997 około 3 mln.</u>
          <u xml:id="u-118.2" who="#PosełJolantaBanach">W tej sytuacji, a także uwzględniając koszty społeczne wprowadzanych reform, wzrost liczby osób bezrobotnych, zmniejszenie tempa wzrostu dochodów, nowe zadania z pomocy społecznej, należy zdecydowanie przeciwstawić się spadkowi w kolejnym roku nakładów na pomoc społeczną. Mówię o tym po to, żebyśmy znaleźli wśród nas sojuszników zdecydowanego przeciwstawienia się pogłębianiu niedoborów finansowych w pomocy społecznej, dlatego że to powoduje - o czym mówiła pani minister - ograniczenie liczby świadczeń fakultatywnych oraz możliwości elastycznego reagowania na biedę.</u>
          <u xml:id="u-118.3" who="#PosełJolantaBanach">Pani minister pominęła liczby dotyczące nakładów na różne formy świadczeń z pomocy społecznej w budżecie tegorocznym w stosunku do 1998 r. Jednak podam te liczby. Mnie wypada, pani minister - być może nie. Otóż spadek tych nakładów w stosunku do 1998 r. wynosi:</u>
          <u xml:id="u-118.4" who="#PosełJolantaBanach">- na zasiłki i pomoc w naturze - 7,6% realnie. Powiem dlaczego, bo zmniejszono bazę do naliczania tych zasiłków. Jest to kolejny rok spadku nakładów na zasiłki i pomoc w naturze. W roku 1998, przypominam, w stosunku do 1997 r. spadły one realnie o 5%;</u>
          <u xml:id="u-118.5" who="#PosełJolantaBanach">- na terenowe ośrodki pomocy społecznej - 2,2%;</u>
          <u xml:id="u-118.6" who="#PosełJolantaBanach">- na dodatki mieszkaniowe - 20%;</u>
          <u xml:id="u-118.7" who="#PosełJolantaBanach">- na stowarzyszenia pomocy społecznej - aż 41%.</u>
          <u xml:id="u-118.8" who="#PosełJolantaBanach">Nie przekazano żadnych środków na nowe zadania własne powiatu: jednostki specjalistycznego poradnictwa socjalnego i interwencji kryzysowej. W ogóle na te zadania nie ma pieniędzy. Pani minister też mówiła o tym, że są zadania ustawowe, którym zagraża brak realizacji. Ten stan rzeczy powoduje dramatyczną sytuację w ośrodkach pomocy społecznej, zwłaszcza w zakresie wypłaty zasiłków okresowych. Na przykład władze Słupska w piśmie do ministra pracy sygnalizują, iż spadek dotacji na zasiłki i pomoc w naturze w stosunku do wykonania z 1998 r. wynosi w Słupsku 8,4%, a więc więcej niż średnio w ustawie budżetowej. Natomiast środki przekazywane miesięcznie przez wydział organizacji pomocy społecznej w Gdańsku pogłębiły ten spadek do 12%, a więc niedobór - napisał zarząd Słupska - pieniędzy na wypłatę zasiłków okresowych wynosi w Słupsku 2 mln zł oraz 1365 tys. na realizację zmian obligatoryjnych w ustawie o pomocy społecznej dotyczących wzrostu liczby zasiłkobiorców zasiłku stałego. Tymczasem w lutym i w marcu liczba bezrobotnych w Słupsku wzrosła o 1700. Część z tego, jak powiedziała pani minister, rzeczywiście zarejestrowała się po to, by mieć ubezpieczenia zdrowotne, ale część to ci bezrobotni, którzy zarejestrowali się w innym celu: po prostu nie mają pracy, a więc nie mają dochodów.</u>
          <u xml:id="u-118.9" who="#PosełJolantaBanach">Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Makowie (pow. Skierniewice) oszacował potrzeby na realizację zadań zleconych na kwotę 254 tys. zł, a otrzymał 113 tys. zł. Drastyczny spadek wydatków na zasiłki okresowe jest spowodowany - wracam do uzasadnienia spadku realnego nakładów - zaniżoną wysokością podstawy naliczenia środków na 1999 r. W 1998 r. przesunięto bowiem do pomocy społecznej na wypłaty zasiłków pieniądze z Funduszu Pracy, 150 mln zł, i tej kwoty nie uwzględniono niestety przy obliczaniu wzrostu na rok 1999, co spowodowało realny spadek nakładów.</u>
          <u xml:id="u-118.10" who="#PosełJolantaBanach">Jest jeszcze bardzo ważny problem, o którym mówiła pani minister. Wojewodowie zmniejszyli sobie w stosunku do limitu wyliczonego przez Ministerstwo Finansów zapotrzebowanie na zasiłki i pomoc w naturze o 100 mln zł. Problem różnicy zdań w ocenie potrzeb na pomoc społeczną między wojewodami a ośrodkami pomocy społecznej nie jest nowy, staje się powoli praktyką. W odpowiedzi na dezyderat Komisji Rodziny z 1998 r., chyba z kwietnia, czytamy, iż w 1997 r. na 49 województw w 11 nastąpiło zmniejszenie środków budżetowych w dziale 86. Minister pracy dalej pisze w tej odpowiedzi, że w 1997 r., pomimo niepełnego zaspokojenia potrzeb przez WZPS, wojewodowie podejmowali decyzje o przeniesieniu środków do innych działów, co zwiększało istniejące niedobory, a tym samym pogarszało stopień zaspokojenia potrzeb z pomocy społecznej. Fakt ten odnotowuje również raport Najwyższej Izby Kontroli za 1998 r. Chciałabym w związku z tym zapytać: Jakie działania podejmiecie państwo w ministerstwie pracy i czy w ogóle ministerstwo pracy chce takie działania podjąć, aby zapobiec tego rodzaju sytuacjom, które stają się powoli praktyką? Brak środków na zasiłki okresowe oznacza spadek liczby zasiłkobiorców. W 1998 r. tą formą pomocy objęto 959 tys. osób, w tym roku - 297 tys. osób. To nie są moje obliczenia. To jest informacja ministerstwa pracy z tego roku. W 1997 r. z zasiłków okresowych korzystało 771 tys. rodzin. W praktyce obniżenie wydatków na zasiłki okresowe oznacza często odmowę przyznania świadczenia lub takie ich spłaszczenie, że właściwie możemy mówić o braku realizacji zadań z pomocy społecznej. Na przykład GOPS w Mysłakowicach na okres 3 miesięcy, od stycznia do marca, przyznał podopiecznemu 14 zł miesięcznie zasiłku okresowego. Koszt przyznania tego zasiłku jest większy niż udzielona pomoc, ponieważ trzeba przeprowadzić wywiad środowiskowy, a po odbiór tej kwoty podopieczny musi pojechać do banku, którego nie ma we Mysłakowicach, Mało tego, przedtem musi pojechać do powiatowego urzędu pracy, żeby tam zdobyć zaświadczenie, że jest bezrobotny i z powrotem przyjechać do GOPS, aby potem dostać długo oczekiwaną decyzję administracyjną wraz z uzasadnieniem. W uzasadnieniu czytamy, że dostał 14 zł dlatego, że na więcej GOPS nie stać. Nie wiem, czy taki rodzaj uzasadnienia jest prawny, ustawowy, czy jest w ogóle dopuszczalny.</u>
          <u xml:id="u-118.11" who="#PosełJolantaBanach">Zgłaszane przez samorządy oraz naszych wyborców, korzystających z pomocy społecznej, przypadki odmowy zasiłków z powodu braku środków oraz zaniżania ich wielkości znajdują również potwierdzenie w raporcie NIK z 1998 r. W diagnozie i wnioskach odnotowano fakt masowego dostosowywania pomocy do możliwości i zaniżania zasiłków nawet o połowę. GOPS Maków (pow. Skierniewice) od 1 stycznia do 12 marca 1999 r. nie przyznał żadnego zasiłku okresowego. Wśród osób, którym powinno się przedłużać zasiłki, są samotne matki bezrobotne lub wychowujące chore dzieci, użytkownicy 3-hektarowych gospodarstw rolnych, dzieci niepełnosprawne, człowiek chory na gruźlicę itd. Oczywiście wiem, że takie przykłady biedy można by podawać tutaj w nieskończoność i nie o to chodzi, żeby to robić, tylko pamiętam, że wbrew apelowi pana posła Kulasa, kiedy podczas debaty budżetowej prosiliśmy o to, aby - już panie pośle mówię - panie i panowie z AWS poparli wniosek o zwiększenie nakładów na pomoc społeczną o 160 mln zł, co by pozwoliło na utrzymanie nakładów na realnym poziomie w stosunku do 1998 r., nie zrobiliście tego. Dodatki rodzinne są martwym zapisem w rezerwie celowej. Proszę nie wierzyć, że one będą wypłacone do września, bo nie ma podstawy prawnej i od czerwca do września nikt tej podstawy prawnej nie przygotuje.</u>
          <u xml:id="u-118.12" who="#PosełJolantaBanach">Wracając do naszych propozycji zmian, w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej wnioskuję o przesunięcie z rezerw celowych właśnie owych 50 mln zł, pani minister, i pozostałych z dodatków rodzinnych na zasiłki i pomoc w naturze, ponieważ tu można reagować tak, jak pani powiedziała: właściwie, adekwatnie, szybko, skutecznie, a pomoc też dotyczy rodzin. Natomiast pozostawienie tych rezerw celowych, przy braku podstaw prawnych do ich wypłaty, oznacza, że ani we wrześniu, ani w listopadzie możemy jeszcze ich nie wypłacić. Skonsumujmy to, co mamy w tej chwili. Przypominam, że taką możliwość przesunięcia rezerw celowych daje ustawa o finansach publicznych, bodajże art. 90 ust. 4. Minister finansów na podstawie tego artykułu może, po uzyskaniu opinii właściwej komisji, dokonać zmiany, przesunięcia rezerwy celowej. I jeszcze jedno. Właśnie takimi decyzjami jak dzisiaj, dotyczącymi zwiększania świadczeń obligatoryjnych, podnoszenia np. zasiłków, które mają charakter obligatoryjny - tak naprawdę niewiele rodzinie pomagają - powodujemy wzrost wydatków budżetowych, które nie mogą być przeznaczone na najbardziej elastyczne, skuteczne i szybkie formy w zakresie pomocy społecznej.</u>
          <u xml:id="u-118.13" who="#PosełJolantaBanach">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Reforma ustrojowa państwa spowodowała zmiany kompetencyjne w realizacji zadań z zakresu pomocy społecznej. Mówiła o tym pani minister. Nie poszły za tym, co też już wiemy, możliwości finansowe i organizacyjne. Tak się ma sprawa ze wspomnianymi ośrodkami interwencji kryzysowej i poradnictwem socjalnym; tam nie ma żadnych środków. Ale ponadto - to jest bardzo ważne - nałożono na gminy obowiązek (własny) pokrywania wydatków na świadczenia zdrowotne osób nieobjętych tym rodzajem ubezpieczenia, zwłaszcza bezdomnych, oraz pobierających świadczenia obligatoryjne z pomocy społecznej. Gminy sygnalizują zarówno brak środków na koszty leczenia np. bezdomnych, jak i problem związany z płynnością finansowania składek zdrowotnych za podopiecznych pomocy społecznej. Środki na ten cel bowiem, pani minister, zapisano w budżetach wojewodów jako wydatki bieżące, nie dotacje, co oznacza, że wojewodowie przekazują gminom refundację za zapłacone składki. Gmina musi więc niejako założyć za wojewodę. Powoduje to zatory płatnicze lub płacenie składek ze środków na zasiłki.</u>
          <u xml:id="u-118.14" who="#PosełJolantaBanach">W związku z tym...</u>
          <u xml:id="u-118.15" who="#komentarz">(Poseł Jan Kulas: Ale krócej.)</u>
          <u xml:id="u-118.16" who="#PosełJolantaBanach">Pan też przekroczył czas, panie pośle, i pan marszałek Stefaniuk panu uwagi nie zwracał. Pani minister prosiła natomiast o współpracę, o propozycje; ja je składam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Pani poseł, ja też nie zwracam uwagi. Proszę kontynuować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#PosełJolantaBanach">W związku z tym Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej wnosi o natychmiastową zmianę umożliwiającą przekazywanie środków na składki w formie dotacji, nie refundacji, pytając jednocześnie, dlaczego nie uczyniono tego dotychczas. Z uwagi na brak środków w gminie i powiecie na pokrywanie kosztów leczenia bezdomnych chciałabym zapytać, czy ministerstwo pracy, pani minister, wie, że art. 165 ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym - to jest do wykorzystania - pozwala ministrowi zdrowia określić w drodze rozporządzenia zasady udzielania świadczeń zdrowotnych z budżetu państwa dla osób nieposiadających ubezpieczenia (np. chorych psychicznie, zakaźnie) czy też w związku z ciążą i połogiem. To odciążyłoby wydatki z pomocy społecznej. Czy takie rozporządzenie ministra zdrowia się ukazało? Jeśli nie, może warto by było to wykorzystać?</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#PosełJolantaBanach">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Nie poruszę sfery zagadnień dotyczących uwzględnienia badań nad minimum socjalnym, do czego nas zobowiązuje ustawa, przy określaniu progów dochodowych w pomocy społecznej. Chcę tylko poprosić panią minister, żebyśmy już zaczęli o tym rozmawiać, nie w perspektywie planów, strategii, możliwości wyborów, ponieważ ustawa nałożyła na nas obowiązek, do września ub. r., wykorzystania tych badań. Nie rozpoczynajmy więc dyskusji, czy jest to zasadne, czy nie. Musimy zadośćuczynić zapisowi ustawowemu, i o to proszę. Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Lityńskiego w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#PosełJanLityński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! System pomocy społecznej to instytucja stworzona już w Rzeczypospolitej Polskiej. Jest to jedna z najbardziej nowoczesnych i dostosowanych do nowych warunków instytucji, stworzona niemalże od podstaw od 1989 r. Instytucja ta musiała powstać, dlatego że odeszliśmy od państwa opiekuńczego w kierunku państwa, które pomaga obywatelom, a nie opiekuje się nimi. Taka jest zasadnicza różnica. Stworzyliśmy instytucję pomocy społecznej w miejsce instytucji wszechogarniającej opieki państwa. Dotąd są jeszcze pewne pozostałości w nazewnictwie, mamy Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej; niedługo przestanie ono istnieć jako takie ministerstwo. Ciągle mamy pozostałości takiego myślenia opiekuńczego, jeśli chodzi o państwo.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#PosełJanLityński">Pani posłanka Banach mówiła o powstaniu zjawiska biedy jako negatywnego skutku transformacji ustrojowej. Wydaje się, że, po pierwsze, bardzo trudno jest stwierdzić, czy bieda powstała tylko na skutek transformacji ustrojowej, a przede wszystkim czy powstała ona na skutek tej transformacji. Otóż trzeba powiedzieć bardzo wyraźnie, że transformacja ustrojowa była konieczna, dlatego że stary system się rozwalił i gdybyśmy nie przeprowadzili tej transformacji, to zjawisko biedy byłoby o wiele szersze. I to można po prostu porównać...</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#komentarz">(Poseł Jolanta Banach: Ja mówiłam tylko o różnicach.)</u>
          <u xml:id="u-122.3" who="#komentarz">(Poseł Jan Kulas: Nie przeszkadzać.)</u>
          <u xml:id="u-122.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Jest coraz większa bieda.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Bardzo proszę o umożliwienie wypowiedzi panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Panie pośle, proszę kontynuować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#PosełJanLityński">Panie pośle, rozumiem, że pan jest wybitnym specjalistą, we właściwym momencie zabierze pan głos i zada odpowiednie pytanie, ale niech pan mi nie przeszkadza przez chwilę, dobrze? Otóż porównajmy kraje, które nie dokonują transformacji i te, które jej dokonały. Kraje, które przeprowadziły transformację, ograniczają zjawiska biedy, mają dodatni wzrost gospodarczy. Natomiast można zaobserwować, że np. Rosja nie dokonała transformacji - ogromne zjawisko biedy; wszystkie, z wyjątkiem republik nadbałtyckich, kraje byłego Związku Radzieckiego, czy Związku Sowieckiego, jak kto woli, także jej nie przeprowadziły i widać, jakie tam są ogromne obszary biedy, mimo że ciągle podkreśla się opiekuńczą rolę państwa. Rumunia... Przykłady te można mnożyć. Możemy także podać przykłady krajów, które w ogóle nie myślą o transformacji, takich jak Kuba, która nie dokonała transformacji, a ludzie nie mają tam co jeść. W Chinach obszary, na których dokonuje się transformacji, wychodzą z biedy, ale są także ogromne obszary, gdzie panuje bieda. Chciałbym powiedzieć bardzo wyraźnie: nie wińmy za biedę transformacji. Rzeczywiście wchodzimy w system, w którym powstają także obszary biedy, tylko że im bardziej bogate będzie społeczeństwo, tym lepiej będziemy sobie mogli z tymi problemami radzić. Im szybciej dokonamy transformacji, im szybciej dokonamy pewnych zmian, im bogatsze będzie całe społeczeństwo, tym to społeczeństwo będzie mogło bardziej pomagać ludziom, którzy z własnej bądź nie z własnej winy żyją w niedostatku. To jest zasada tworzenia systemów pomocy społecznej. Pomagamy tym, którzy nie radzą sobie sami, natomiast nie opiekujemy się każdym w wyniku zbiorowej konsumpcji, która w większości wypadków jest niczym innym jak tylko marnotrawstwem. Oczywiście może być zbiorowa konsumpcja w danym obszarze, jeżeli ludzie zbiorą pieniądze i będą je wspólnie wydawać, ale decyzję, na ile ludzie mają coś robić wspólnie, a na ile oddzielnie, zostawmy ludziom i zdejmijmy ją z państwa.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#PosełJanLityński">Na pomoc społeczną przede wszystkim potrzebne są oczywiście pieniądze, ale potrzebni są także ludzie, którzy tę pomoc w pieniądzach i innych środkach dostarczają, którzy pomagają innym. Oba człony są niezwykle istotne przy budowie systemu pomocy społecznej. Nie można też mechanicznie określać poziomu minimum socjalnego. Wśród ludzi zajmującymi się polityką społeczną trwa wieczna dyskusja, czy możemy określić coś takiego jak minimum socjalne i każdemu to minimum socjalne dostarczyć. Mnie się wydaje, i mój klub podziela tę opinię, że mechaniczne stosowanie kryterium minimum socjalnego i próba dostarczenia każdemu tego minimum po prostu rodzi biedę, utrwala patologiczne zjawiska. Oczywiście musimy pewne kryteria stosować i za każdym razem musimy się przyglądać ustawom, czy zgodnie z możliwościami w danym okresie właściwie ustawiają te kryteria, które mają charakter wskaźnikowy, a nie obligatoryjny.</u>
          <u xml:id="u-124.2" who="#PosełJanLityński">Ogólnie pomoc społeczna, jak mówiła pani minister, jest w dużej mierze związana z pewnym arbitralnym wyborem. Przypomnę może, że w roku 1976 zorganizowaliśmy pewien system - wówczas nie nazywaliśmy tego pomocą społeczną - pomocy ludziom prześladowanym. Jeździliśmy i do Radomia, i do Ursusa, i pomagaliśmy ludziom. Nie obowiązywały wówczas żadne kryteria, niemniej mieliśmy pewne wyczucie sytuacji, gdzie można dać pieniądze, gdzie trzeba komuś pomóc prawnie, gdzie trzeba dostarczyć środki żywności. Tego typu działania wymagały ludzi zaangażowanych, którzy wczuwają się w sytuację innych i starają się w miarę możliwości, w miarę otrzymywanych środków, im pomóc. Dlatego od początku bardzo dużą wagę przywiązywano, i słusznie, do sposobu tworzenia systemu pomocy społecznej oraz do doboru ludzi zaangażowanych w pomocy społecznej. System pomocy społecznej wymagał od tych ludzi, w większości kobiet i w większości bardzo słabo opłacanych, podnoszenia swoich umiejętności, ale także ogromnej wrażliwości. Te kobiety spotykały się z najbardziej trudnymi zjawiskami, natykały się na najbardziej trudne środowiska i musiały sobie z nimi radzić.</u>
          <u xml:id="u-124.3" who="#PosełJanLityński">Pomoc społeczna to nie tylko dostarczanie środków, to także działania profilaktyczne. I te wszystkie działania wokół pomocy społecznej są bardzo ważne dla zdrowych stosunków społecznych. Stąd też pomoc społeczna to nie tylko instytucje rządowe czy samorządowe, jest tu ogromna rola dla organizacji pozarządowych, które w sposób naturalny uzupełniają działania szeroko pojętych instytucji państwowych. Te organizacje spełniają szczególnie ważną rolę w w pomocy dla ludzi niepełnosprawnych. Ale za docieranie pomocy do tych ludzi oczywiście odpowiada państwo, a takie państwo, które wycofuje się z pomocy dla ludzi niepełnosprawnych, jest państwem nie w pełni moralnym. Państwo odpowiada także dlatego, że jest odpowiedzialne za bardzo wiele wypadków, za wypadki na drodze powstałe z powodu złego stanu dróg, za patologie ciąży, w wyniku czego rodzą się dzieci niesprawne. Państwo musi bardzo wyraźnie poczuwać się do odpowiedzialności i znajdować środki na pomoc dla tych ludzi, jak już powiedziałem, bo to świadczy o jego pewnym poziomie moralnym.</u>
          <u xml:id="u-124.4" who="#PosełJanLityński">Jest oczywiste, że narzędziem państwa w docieraniu pomocy powinien być samorząd. Trwają i będą trwały dyskusje, na ile pośrednictwo pracy, biura pracy powinny być organizowane poprzez samorządy, a na ile powinny być związane z wydzieloną administracją. Nie ulega natomiast wątpliwości, że takim nosicielem pomocy społecznej powinien być samorząd ze wszystkimi konsekwencjami wynikającymi z tego, że samorządy mają zróżnicowane dochody. Jeżeli zostawilibyśmy to tylko samorządom, to należy mieć na uwadze, że na ogół jest tak, iż niektóre samorządy są biedne dlatego, że na terenie ich działania są biedni ludzie i w związku z tym w biednych samorządach, gdzie są mniejsze dochody, są znacznie większe potrzeby. Stąd cały system zbudowany był na zasadzie konieczności redystrybucji: poprzez budżet państwa dokonuje się redystrybucji, która pozwala poprzez samorządy dotrzeć z odpowiednimi środkami pomocy społecznej, za których zorganizowanie odpowiadają.</u>
          <u xml:id="u-124.5" who="#PosełJanLityński">O ile w roku 1989 i w roku 1990 musieliśmy dokonywać transformacji, o ile jej brak spowodowałby załamanie się całego systemu gospodarczego, a w związku z tym także dochodów ludzi, i o ile tę transformację wykonaliśmy z pewnym sukcesem, o tyle rzeczywiście prawdą jest, że w roku 1997 nie musieliśmy dokonywać reform ustrojowych. Mogliśmy trwać w takim bezruchu. Niemniej wybraliśmy dokonywanie tych reform właśnie w imię przyszłości, w imię tego, żeby za 5, 10, 15 lat nie załamał nam się system. I był to odważny wybór koalicji, którego widoczne skutki - jak myślę, a nawet jestem o tym przekonany - za kilka lat zobaczymy. Rzeczywiście jest to natomiast związane z ogromnymi problemami. I powstaje pytanie: Czy w wyniku przeprowadzenia reform, w wyniku wydania dużych ilości środków na konieczne w perspektywie reformy, nie pominięto, jak gdyby nie zapoznano, w pewnym sensie, systemu pomocy społecznej? Być może, że my tu w Sejmie, ludzie koalicji, zajmujący się polityką społeczną, nie dopilnowaliśmy czegoś, być może byliśmy zbyt mało aktywni. Powinniśmy być bardziej aktywni. Ale chciałem zwrócić uwagę, że ta debata odbywa się w bardzo szczególnych warunkach, kiedy posłowie już nawet nie słuchają tego w swoich pokojach, bo wyjeżdżają. Debata ma charakter 5-minutowych wypowiedzi. Powiedziałbym, że to też jest trochę błędne widzenie tej bardzo ważnej dziedziny życia. I być może w tej atmosferze przegraliśmy pewne rzeczy. Być może musimy się zastanowić nad tym, żeby w przyszłym roku... Oczywiście nie winię obecnej koalicji; tak zawsze było, przy dowolnej koalicji zawsze pomoc społeczna była spychana na ostatnie miejsce sejmowe i bardzo trudno było pokazać istotną, ważną rolę pomocy społecznej. Stąd też wszystkie pytania. Te pytania już zostały zadane, nie będę ich powtarzał. Może nieco rozszerzę problem. Czy powiaty już w tej chwili spełniają tę rolę, której spełniania od nich oczekujemy? Czy centra pomocy rodzinie są dostatecznie sprawne? I pytanie, które zadaję już bardzo nieśmiało: Czy mają dostateczne środki?</u>
          <u xml:id="u-124.6" who="#PosełJanLityński">Czy w związku z powstaniem powiatów zmienia się rola gmin? Czy gminy w dziedzinie pomocy społecznej są bardziej wzmocnione? Na te pytania musimy sobie odpowiedzieć nie dlatego, że ten rok będzie niewątpliwie trudny, ale chodzi o to, żeby w następnym roku, który nie będzie tak trudny budżetowo - jest taka nadzieja - chociaż ciągle będzie bardzo trudny, nie były wywoływane te wszystkie zjawiska, o których sygnały otrzymujemy zarówno w naszych biurach poselskich, jak i w Komisji Polityki Społecznej. Z tą nadzieją kończę.</u>
          <u xml:id="u-124.7" who="#PosełJanLityński">Uważam, że przekazana nam informacja była fachowa i właściwie oceniała zjawiska w pomocy społecznej. Informacja ta zasługuje ze wszech miar na przyjęcie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę pana posła Stanisława Brzózkę o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#PosełStanisławBrzózka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wielka szkoda, że o tak ważnym problemie społecznym mówimy tak późno, i szkoda, że podstawą jest tylko ustna informacja rządu, chociaż ona rzeczywiście była fachowa. Nie przedstawiono nam, niestety, informacji na piśmie, mimo iż temat był zapowiedziany na poprzednim posiedzeniu Sejmu. Dobrze jest jednak, że temat ten trafił pod obrady Sejmu, bo sytuacja w pomocy społecznej staje się coraz trudniejsza, wymaga pilnej interwencji rządu.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#PosełStanisławBrzózka">W Polsce rozszerza się sfera ubóstwa, niezależnie od ocen politycznych co do przyczyn tego. Wzrasta, niestety, bezrobocie, nasilają się zjawiska patologii społecznych. Trudna sytuacja społeczno-ekonomiczna kraju najdotkliwiej odczuwana jest przez najsłabsze grupy społeczne. Słaba kondycja finansowa gospodarstw rolnych, duże bezrobocie ukryte powodują, że coraz więcej mieszkańców wsi kwalifikuje się do tego, by otrzymywać świadczenia przewidziane w ustawie o pomocy społecznej.</u>
          <u xml:id="u-126.2" who="#PosełStanisławBrzózka">Do nas, posłów, zwraca się w ostatnim okresie wielu wójtów i starostów z prośbą o interwencję w sprawie zwiększenia środków na realizację zadań z zakresu pomocy społecznej. Zwracają się również kierownicy domów pomocy społecznej, nie tylko sygnalizując trudną sytuację ekonomiczną, ale także wskazując wadliwe rozwiązania ustawowe. Budżet, jaki otrzymały gminy w rozdziale: Zasiłki i pomoc w naturze, jest tak niski, że nie w pełni zabezpiecza finansowanie świadczeń obligatoryjnych.</u>
          <u xml:id="u-126.3" who="#PosełStanisławBrzózka">Przygotowując się do dzisiejszego posiedzenia, zebrałem informacje z gmin i powiatów, powiatowych centrów pomocy rodzinie byłego woj. radomskiego. Z informacji tych wynika, że gminy mają poważne problemy z realizacją pomocy w formie zasiłków okresowych. Bezwzględnego wsparcia finansowego w formie tych zasiłków wymaga ponad 20 tys. rodzin. Pomocy nie mogą otrzymać nawet rodziny wielodzietne. Rodzin wielodzietnych, z czworgiem i większą liczbą dzieci, kwalifikujących się do objęcia pomocą, jest 3544, w tym z siedmiorgiem i większą liczbą dzieci - 716. Tak trudna sytuacja rodzin wielodzietnych może doprowadzić do tego, że dzieci z tych rodzin, zwłaszcza wiejskie, nie będą mogły kontynuować nauki w szkołach ponadpodstawowych. (Rejon radomski charakteryzuje się wysoką stopą bezrobocia, stale się powiększającą, a płace zatrudnionych sięgają ok. 80% średniej krajowej; trudna jest również sytuacja dochodowa rolników). Zmienia się sytuacja osób bezrobotnych wychowujących samotnie dziecko do ukończenia szkoły podstawowej, nie dłużej niż do 15 roku życia, otrzymujących zasiłek okresowy gwarantowany. Zgodnie ze zmianą ustawy o systemie oświaty szkoła podstawowa obejmuje 6 klas, skraca się więc okres pobierania zasiłku. Nie ma rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie rodzin zastępczych, w którym zgodnie z delegacją ustawową mają być określone rodzaje rodzin zastępczych oraz szczegółowe zasady ich funkcjonowania i finansowania, a także zasady i wysokość odpłatności rodziców za pobyt ich dzieci w rodzinach zastępczych. W poważnym stopniu utrudnia to pracę powiatom. Powiatowe centra pomocy rodzinie nie będą mogły realizować wszystkich swoich zadań ze względu na szczupłość środków, którymi w tym roku dysponują.</u>
          <u xml:id="u-126.4" who="#PosełStanisławBrzózka">Wiele nieporozumień budzi rozporządzenie ministra pracy i polityki socjalnej z dnia 29 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania dotacji celowych z budżetu państwa na dofinansowanie ponadgminnych domów pomocy społecznej. W § 2 tego rozporządzenia minister dzieli mieszkańców danego domu pomocy społecznej na tych z powiatu, na terenie którego znajduje się dom, i na tych z innych powiatów. Jeśli osoba przybyła do domu pomocy społecznej przed 1 stycznia 1991 r. lub jest z innego województwa, uznaje się, iż jest mieszkańcem powiatu, w którym ma siedzibę dom pomocy społecznej. Natomiast jeśli przybyła po dniu 1 stycznia 1991 r., należy ustalić, z jakiego powiatu mieszkaniec przybył, a następnie dochodzić kosztów utrzymania od właściwych instytucji tego powiatu. Rozporządzenie to doprowadzi do wielu nieporozumień między powiatami, jak również utrudni przekazywanie środków finansowych. W wyjątkowo trudnej sytuacji będą te placówki, w których przebywają mieszkańcy pochodzący w większości z innych powiatów, jak na przykład dom pomocy społecznej w Górze Kalwarii.</u>
          <u xml:id="u-126.5" who="#PosełStanisławBrzózka">Inna sprawa to dotacja przeznaczona na działalność domów. Średnia miesięczna wojewódzka kwota dotacji przeznaczona na działalność, niezależnie od typu domu, sprawia, że te powiaty, na terenie których znajdują się wyłącznie domy dla osób z upośledzeniem umysłowym, znajdą się w trudniejszej sytuacji. Odpłatność w tych domach jest pobierana z rent socjalnych, a więc dochody z tytułu odpłatności są bardzo niskie, około 222 zł miesięcznie. Jeszcze trudniejsza jest sytuacja w domach dla umysłowo upośledzonych dzieci. Dochód z tytułu odpłatności wynosi niewiele ponad 160 zł miesięcznie. Zgodnie z ustawą o pomocy społecznej wielu rodziców zwolnionych jest z ponoszenia odpłatności z uwagi na bardzo niskie dochody bądź brak dochodów; sami rodzice wspierani są zasiłkami z pomocy społecznej.</u>
          <u xml:id="u-126.6" who="#PosełStanisławBrzózka">Sprawa, która również wymaga pilnego uregulowania, to usunięcie niezgodności między dwiema ustawami w zakresie odpłatności za pobyt w domach pomocy społecznej. Ustawa o pomocy społecznej określa odpłatność za pobyt w domach na 70% dochodu netto, natomiast ustawa o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych tę samą odpłatność określa na maksimum 50% emerytury i renty. W tej sprawie występowałem do pani minister Ewy Lewickiej i otrzymałem odpowiedź zapowiadającą inicjatywę legislacyjną rządu w celu wyeliminowania tej niespójności.</u>
          <u xml:id="u-126.7" who="#PosełStanisławBrzózka">Wiele kontrowersji wzbudziła sprawa zlikwidowania etatu lekarza w domach pomocy społecznej i przekazania opieki lekarskiej lekarzowi rodzinnemu bądź rejonowemu. Spowodowało to poważne ograniczenie dostępu mieszkańców domów pomocy do lekarzy, zwłaszcza mieszkańców najstarszych. Piszą o tym w piśmie skierowanym do klubu PSL mieszkańcy domu spokojnej starości, domu pomocy społecznej w Karniowicach. W liście tym rada mieszkańców zwraca słusznie uwagę, że zmiana warunków płatności za pobyt w domach pomocy społecznej w trakcie pobytu jest łamaniem umowy, którą kiedyś, decydując się na spędzenie reszty życia w takim domu, mieszkańcy zawarli z wojewodą, czyli z przedstawicielem rządu. Podważa to zaufanie do władz państwa.</u>
          <u xml:id="u-126.8" who="#PosełStanisławBrzózka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Poruszyłem niektóre tylko kwestie z szerokiego zakresu problematyki pomocy społecznej. Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego oczekuje od rządu podjęcia działań w celu wyeliminowania niespójności w przepisach regulujących zasady odpłatności za pobyt w domach pomocy społecznej, odpłatności za leki - mówiła o tym pani minister - uregulowania zasad funkcjonowania rodzin zastępczych i innych spraw. Oczekujemy też, że w budżecie na rok 2000 środki na pomoc społeczną będą doszacowane, tak by państwo i samorządy w ramach polityki społecznej mogły dopomóc osobom najbiedniejszym i najsłabszym w przezwyciężaniu trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie same pokonać. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Rulewskiego, niezrzeszonego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#PosełJanRulewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Punkt 23 tego posiedzenia Sejmu brzmi tak: Informacja rządu o sytuacji finansowej i prawnej systemu pomocy społecznej. Wielu moich poprzedników odstąpiło od udzielania informacji i przeprowadziło kilka seminariów. Pozwolę sobie skorzystać z tej konwencji, nie będę jednakże przeprowadzał seminarium na temat, jak ma funkcjonować pomoc, tylko opowiem swoje dwa sny.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#PosełJanRulewski">Otóż, Wysoka Izbo, w momencie, gdy głodowali bezrobotni we Włocławku, Chełmży, sądzę, że i w innych miastach również, z powodu braku pomocy społecznej, śniło mi się, że premier Buzek i premier Balcerowicz zajęli się sytuacją, która była sytuacją ogólnokrajową, sytuacją, która ma swoje znaczenie, zwłaszcza przed wizytą Jana Pawła II. Następnego dnia przeczytałem w gazetach, że rzeczywiście spierali się, i to mocno, jak ulżyć najwięcej zarabiającym, posiadającym najwyższe dochody. Nie jest tak w życiu, że sny muszą się spełniać, choć uważałem, że może nie powinni pochylać się z troską nad biednymi, jest to dzisiaj bardzo rzadkie zjawisko, ale przynajmniej nad ustawami, które ten rząd, ta konstytucja i ten parlament powinny wspierać.</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#PosełJanRulewski">Przechodzę do odpowiedzi na pytanie zadane dzisiaj przez Prezydium Sejmu, jaki jest stan prawny i finansowy w zakresie funkcjonowania pomocy społecznej. Panie pośle Kulas, należało, i oczekiwałem tego od pani minister, odpowiedzieć prosto: prawo nie działa, przynajmniej nie we wszystkich obszarach, a pieniędzy brakuje.</u>
          <u xml:id="u-128.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-128.4" who="#PosełJanRulewski"> W jakich to obszarach prawo nie działa? Ano w wielu gminach woj. kujawsko-pomorskiego nie wypłaca się zasiłków stałych, zasiłków gwarantowanych i niepełnych zasiłków stałych. O zasiłkach okresowych ludzie, którzy obsługują i ci, co się zgłaszają, zapomnieli już 2 miesiące temu. O innych rozdziałach pomocy społecznej, pani minister, w tej chwili nikt nie dyskutuje, nawet o pochówku, bo tych pieniędzy nie ma. O wyprawkach dla dzieci opuszczających domy dziecka też nikt nie dyskutuje, choć są to formy przypisane zadaniom pomocy społecznej.</u>
          <u xml:id="u-128.5" who="#PosełJanRulewski">Pani minister powiedziała o dzieleniu współodpowiedzialności. Tak, czuję się współodpowiedzialny, głosowałem za tym budżetem. Jednak tę współodpowiedzialność trzeba rozłożyć. Są tacy, co głosowali, myśląc o utrzymaniu fotela bądź zdobyciu fotela, władzy, i są tacy, którzy dzisiaj muszą odpowiadać tym ludziom, jak dalej żyć z zasiłkiem, o którym mówiła pani posłanka Banach, 15-złotowym. Należę do nich i chcę wiedzieć, niestety dzisiejsza informacja pani minister nie daje odpowiedzi, czy coś się zmieni. Czy coś się zmieni w sytuacji osób, którym przyznano prawo do zasiłku gwarantowanego? Czy się zmieni tym, którzy mają prawo do renty socjalnej? Czy zmieni się wreszcie tym, dla których... nie tak, jak twierdzi poseł Lityński, że zasiłek jest formą udzielania pomocy ludziom, którzy nie mogą sobie poradzić w trudnej sytuacji. Otóż zasiłek spełnia u nas jeszcze dodatkowe funkcje: ułatwia procesy transformacji. Do Rypina, nawet prowadzony za rączkę, nie przyjdzie żaden przedsiębiorca, a są tam ludzie, którzy potrafią sobie radzić, o ile by tylko ktoś przyszedł, a trudno im przybyć do Warszawy, Krakowa czy Poznania, bo tam nie ma dla nich miejsca. Zatem zasiłek w Polsce, w III Rzeczypospolitej, od lat spełnia funkcje osłonowe dla procesu transformacji i o zasiłek dla bezrobotnych najbardziej powinien bić się nie kto inny, tylko prof. Balcerowicz, tak jak biły się pierwsze ekipy solidarnościowe, które ułatwiły miękkie lądowanie tym, co odchudzali zakłady pracy, instytucje publiczne. Niestety, o tych ludziach zapomniano. Zapomniano o tym, że ci ludzie mają istotny wkład w reformowaniu, tkwiąc tam w tym Rypinie, Sępólnie czy Nakle. Dlatego należy o tym pamiętać.</u>
          <u xml:id="u-128.6" who="#PosełJanRulewski">Pani Minister! Wysoka Izbo! My też odpowiadamy, dlatego że nie przyjrzeliśmy się pani koreferatowi, w którym nie wskazano, że z tytułu ubruttowienia świadczeń pomoc społeczna będzie zobowiązana do dodatkowej wypłaty świadczeń, że te świadczenia wzrastają i że będą liczone nie od 505 zł tylko od 650 zł. Nie dopatrzyliśmy się również tego, nikt nam tego nie wskazał, to prawda, że podwaja się wielkość świadczeń dla osób opiekujących się niepełnosprawnymi. Podwaja się. Nie dopatrzyliśmy się również tego, że od 1 stycznia zasiłki stałe, obligatoryjne, które nie zależą od progów, ulegają waloryzacji.</u>
          <u xml:id="u-128.7" who="#komentarz">(Poseł Anna Bańkowska: Kto się nie dopatrzył, ten się nie dopatrzył. My za tym nie głosowaliśmy. Niech więc pan poseł Rulewski bije się we własne piersi.)</u>
          <u xml:id="u-128.8" who="#PosełJanRulewski">Stosowne zarządzenie minister wydał i niezbędna kwota będzie zapewniona. To jest również moja wina, następnym razem będę bardziej krytyczny.</u>
          <u xml:id="u-128.9" who="#PosełJanRulewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Miałem drugi sen. Jeden z kolegów z „Solidarności” mi się przyśnił i powiedział tak: przecież, panie pośle, obiecałeś nam, że to będzie kraj trudny do życia, ale normalny. Trudny jest, ale normalny to nie jest, ponieważ rząd, ponieważ władze publiczne nie reagują na to, co jest powszechnym udziałem...</u>
          <u xml:id="u-128.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-128.11" who="#PosełJanRulewski">‍... wielu ludzi, co jest naszym wyrzutem, co jest naszym popiołem, a obawiam się Jan Paweł II sypnie na nasze głowy popiołem, tak jak to bodajże zrobił w Kaliszu. I dlatego, pani minister, myślę, że jest jeszcze czas, żeby te nasze, moje błędy naprawić. Ale w tej informacji tego nie znajduję. Nie ma tu propozycji zabezpieczenia prawnych tytułów tych wszystkich, którzy mają zdobyty tytuł dzięki władzy, która im taką legitymację stworzyła. Wreszcie nie widzę tutaj tych środków, które pozwolą transformować gospodarkę - toć nie rozdawać pieniądze, bo i tacy też są, co przychodzą po te swoje pieniądze - pozwolą, że ludzie z Rypina, z Sępólna nie wybiorą swojego nowego Leppera i nie ruszą na Warszawę. Ja się tego boję, boję się ludzi Leppera.</u>
          <u xml:id="u-128.12" who="#PosełJanRulewski">Pani minister, uważam, że trzeba dokonać przeglądu prawa i obietnicę, której nie spełniły rządy SLD - opracowania nowych, czytelnych kryteriów udzielania pomocy - wreszcie spełnić. Tak jest, tę obietnicę właśnie spełni, choć za dwa lata, rząd AWS. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-129.2" who="#WicemarszałekStanisławZając">Zamiar przedstawienia pytań zgłosili panie i panowie posłowie: Bogumił Andrzej Borowski, Władysław Józef Skrzypek, Wiktor Osik, Andrzej Słomski, Barbara Hyla-Makowska, Seweryn Kaczmarek, Anna Zalewska, Jerzy Feliks Budnik, Ewa Sikorska-Trela, Adam Łoziński, Anna Bańkowska, Michał Kaczmarek, Jan Rejczak, Maria Kleitz-Żółtowska, Bogdan Lewandowski, Marek Kaczyński, Jerzy Jaskiernia, Antoni Szymański.</u>
          <u xml:id="u-129.3" who="#WicemarszałekStanisławZając">Czy ktoś z pań i panów posłów nadto zgłasza zamiar przedstawienia pytań?</u>
          <u xml:id="u-129.4" who="#WicemarszałekStanisławZając">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-129.5" who="#WicemarszałekStanisławZając">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-129.6" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o przedstawienie pytania pana posła Bogumiła Andrzeja Borowskiego z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#PosełBogumiłAndrzejBorowski">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Po bardzo wnikliwym wysłuchaniu informacji rządu o sytuacji finansowej i prawnej systemu pomocy społecznej, wygłoszonej przez panią Joannę Staręgę-Piasek, sekretarza stanu w Ministerstwie Pracy i Spraw Socjalnych, nasunęły mi się trzy pytania, które chciałbym do pani minister skierować.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#PosełBogumiłAndrzejBorowski">Po pierwsze, czy znana jest pani minister sytuacja w omawianej kwestii w m. st. Warszawa, do którego niczym do Mekki dążą bezdomni, bezrobotni i ułomni z terenu niemal całej Polski w nadziei, że tu znajdą pomoc społeczną ze strony czy to władz powiatu, czy samorządów? Czy ma pani minister świadomość, że gdyby nie środki z budżetu Rady Warszawy, której jestem członkiem, w kwocie blisko 2 mln zł na 1999 r., to ci nieszczęśni ludzie, zawszeni, zaświerzbieni, chorzy, umieraliby może nie na ulicach, ale na śmietnikach Warszawy? Czy zatem przewiduje się uprzywilejowanie powiatu warszawskiego, o ironio: ziemskiego, w 2000 r. w części dotyczącej środków na opiekę społeczną. Porównajmy to, co może przeznaczyć powiat warszawski w bieżącym roku, a więc środki z rozdziału 86.21 na dofinansowanie stowarzyszeń opieki społecznej (450 tys. zł), wraz ze środkami, jakie może przeznaczyć marszałek sejmiku mazowieckiego (350 tys. zł) - tam było 450, tu mamy 350 tys. zł - z wymienionymi blisko 2 mln z kasy miasta stołecznego Warszawy.</u>
          <u xml:id="u-130.2" who="#PosełBogumiłAndrzejBorowski">Po drugie, czy wobec osób, które zaniżyły świadomie w procesie planowania poziom potrzeb na 1999 r. w części dotyczącej środków na opiekę społeczną w poszczególnych byłych województwach, co ujawniła przed chwilą pani minister, zostały lub zostaną wyciągnięte konsekwencje służbowe?</u>
          <u xml:id="u-130.3" who="#PosełBogumiłAndrzejBorowski">I po trzecie, jak pani minister zapatruje się na wczorajszą wypowiedź ministra spraw zagranicznych, której tekst zawarty jest na str. 163 Sprawozdania Stenograficznego z 50 posiedzenia Sejmu RP, tj. z dnia wczorajszego - zacytuję tylko 2 zdania: „Mam nadzieję, że także pewne środki na dofinansowanie modernizacji polskiej infrastruktury dostaniemy, ale sądzę, że trzeba Wysokiej Izbie powiedzieć, iż modernizacja polskiej armii to jest nasza sprawa i Wysoka Izba będzie o tym decydowała. Za to nikt nam nie zapłaci, tylko my sami będziemy płacili”. Tak więc dodatkowe środki w kwocie setek milionów...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Przepraszam, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#PosełBogumiłAndrzejBorowski">Już kończę, przepraszam. To jest ostatnie zdanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Tak więc dodatkowe środki na uzbrojenie w kwocie setek milionów złotych się znajdą, natomiast dodatkowe środki w kwocie setek tysięcy złotych na chleb dla bezdomnych się nie znajdą. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Zanim udzielę głosu następnej osobie, bardzo proszę, panie i panów posłów, abyśmy pamiętali o tym, że do zadania pytań zgłosiło się 18 osób, a chcemy, aby wszyscy mieli możliwość zadania pytań. Chodzi o to, abyśmy rozumieli, co znaczy zadawanie pytań, a co znaczy zabieranie głosu w dyskusji i normalne wystąpienie. Bardzo bym prosił, abyśmy się wzajemnie szanowali i trzymali się tej konwencji, która w tej chwili obowiązuje.</u>
          <u xml:id="u-134.2" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Władysława Józefa Skrzypka z Akcji Wyborczej Solidarność celem przedstawienia pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#PosełWładysławJózefSkrzypek">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pani Minister! Mam dwa pytania. Chciałbym spytać, jakie to przyczyny spowodowały, że bezrobotni Włocławka, Rypina, Lipna, Radziejowa - a więc miast byłego woj. włocławskiego - którzy nie mają prawa do zasiłku wypłacanego przez urzędy pracy na podstawie ustawy o zatrudnieniu i zapobieganiu bezrobociu i pozostają na utrzymaniu miejskich ośrodków pomocy społecznej we Włocławku, w Rypinie, w Lipnie, w kwietniu nie otrzymywali zasiłków, które im się należały, aż podjęli strajk głodowy? Ten strajk głodowy we Włocławku trwał 2 tygodnie. Czy trzeba było tak długo czekać - czy musiał odbyć się ten strajk i czy reakcja ministerstwa nie była zbyt wolna - żeby ci ludzie mogli otrzymać te pieniądze? To było ich jedyne źródło utrzymania.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#PosełWładysławJózefSkrzypek">Pytanie drugie: Jakie działania podjął rząd, aby ta sytuacja strajkowa, która była we Włocławku, nie powtórzyła się? Czy znów pieniądze będą kapały, po 50%, 30%? Czy rząd podjął działania, aby te pieniądze wypłacane były sukcesywnie, racjonalnie i szybko, bo, tak jak powiedziano, kto szybko daje i w terminie, dwa razy daje? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o przedstawienie pytania pana posła Wiktora Osika z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#PosełWiktorOsik">Panie Marszałku! Pani Minister! Z wypowiedzi pani minister wynika, że jest świadomość tego, że tych środków w budżecie jest za mało. Mam w związku z tym pytanie: Czy ta świadomość była już wtedy, kiedy konstruowano budżet, kiedy go uchwalono, czy dopiero wtedy, kiedy z całego kraju zaczęły dochodzić głosy krytyki, oburzenia i rozpaczy?</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#PosełWiktorOsik">Zrozumiałem też, że rząd świadomie podjął decyzję o przerzucaniu kosztów pomocy społecznej w coraz większym stopniu na samorządy. Czy nie uważa pani minister, że takie działanie rządu wtedy gdy samorządy są w coraz trudniejszej sytuacji finansowej, może przyczynić się do kompromitowania samorządności? Przecież rząd nie przyznaje środków gminom na zadania rządowe, i to zadania obligatoryjne. Przecież gminy będą spotykać się z krytyką, że nie realizują zadań rządowych, i to nie z własnej winy.</u>
          <u xml:id="u-137.2" who="#PosełWiktorOsik">Ponieważ składałem w tej sprawie interpelację i do tej pory nie otrzymałem odpowiedzi, chciałem powtórzyć te pytania: Czy uruchomione rezerwy celowe na zadania zlecone w zakresie pomocy społecznej wystarczą gminom na realizację zadań obligatoryjnych i przynajmniej części fakultatywnych?</u>
          <u xml:id="u-137.3" who="#PosełWiktorOsik">Kolejne pytanie: Czy po uruchomieniu rezerw celowych ośrodki pomocy społecznej będą dysponowały podobnymi kwotami jak w ubiegłym roku, a jeżeli mniejszymi, to o ile?</u>
          <u xml:id="u-137.4" who="#PosełWiktorOsik">I ostatnie pytanie: Na jakiej podstawie prawnej w przypadku braku środków finansowych ośrodki pomocy społecznej mają wydawać decyzje odmawiające przyznania np. zasiłku stałego, zasiłku z tytułu ochrony macierzyństwa, renty socjalnej? Jak to mają uzasadnić, jaką podać podstawę prawną? Przyznawanie, proszę państwa, zasiłków w kwocie 14 zł jest wprost oburzające, to są po prostu kpiny, bo przecież więcej kosztuje postępowanie, żeby taką decyzję wydać. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">O przedstawienie pytania proszę panią poseł Barbarę Hylę-Makowską.</u>
          <u xml:id="u-138.2" who="#WicemarszałekStanisławZając">Nie ma pani poseł?</u>
          <u xml:id="u-138.3" who="#WicemarszałekStanisławZając">W takim razie proszę pana posła Andrzeja Słomskiego z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-138.4" who="#komentarz">(Poseł Anna Bańkowska: A czy ja nie mogłabym wejść na miejsce pani poseł Makowskiej?)</u>
          <u xml:id="u-138.5" who="#WicemarszałekStanisławZając">Pani poseł, jest kolejność. Inni koledzy mieliby pretensje, że preferuję kogokolwiek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#PosełAndrzejSłomski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Ponieważ mówimy dzisiaj o prawnych i finansowych aspektach pomocy społecznej, chciałbym skierować do pani trzy pytania dotyczące w gruncie rzeczy praktyki funkcjonowania systemu pomocy społecznej.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#PosełAndrzejSłomski">Chciałbym zacząć od sprawy dotyczącej problematyki rodzin zastępczych. Prawo mówi, że podstawą przyznania pomocy pieniężnej jest umowa zawarta między starostą a rodziną zastępczą. Zatem pytanie mogłoby być następujące: Czy powinno się również wydawać decyzję dotyczącą wysokości udzielonej pomocy, tak jak w przypadku innych świadczeń z pomocy społecznej, dającą możliwość odwołania się do samorządowego kolegium odwoławczego? To byłoby pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#PosełAndrzejSłomski">Pytanie drugie: Czy z chwilą przejęcia, tj. od dnia 1 kwietnia 1999 r., obsługi rodzin zastępczych miejskie ośrodki pomocy rodzinie powinny wydawać decyzje wstecznie od stycznia czy tylko na bieżąco? Rodzi się także pytanie, czy wydawać te decyzje we oparciu o stare rozporządzenia Rady Ministrów, np. na czas określony, podobnie jak zawierano umowy o pomocy pieniężnej, czy też te środki muszą zaczekać na nowe rozporządzenie i ujednolicić wszystkie decyzje. Czy wtedy jednak będzie zgodne z prawem stosowanie nowego rozporządzenia wstecznie?</u>
          <u xml:id="u-139.3" who="#PosełAndrzejSłomski">Pytanie przedostatnie: Czy umowy zawarte w okresie od stycznia do marca 1999 r. można będzie po ukazaniu się nowego rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie rodzin zastępczych zmienić za pomocą np. aneksu do umowy?</u>
          <u xml:id="u-139.4" who="#PosełAndrzejSłomski">Ten artykuł budzi również kontrowersje, jeśli chodzi o sam jego zapis. Dlaczego, skoro nowe rozporządzenie w sprawie rodzin zastępczych będzie uzależniało wysokość otrzymywanej pomocy na częściowe utrzymanie dziecka od dochodu rodziny zastępczej, nie ujednolicono tej kwestii dla wszystkich rodzin? By uchronić rodziny zastępcze przed nagłą zmianą finansowania, można by wprowadzić - jak to było w 1966 r. - w sprawie zasiłków stałych i stałych wyrównawczych okres ochronny.</u>
          <u xml:id="u-139.5" who="#PosełAndrzejSłomski">Dlaczego o tym mówię? Bo w przeciwnym wypadku będziemy mieli wiele sytuacji, że istniejące już rodziny zastępcze, szczególnie te dobrze sytuowane, będą otrzymywały na częściowe utrzymanie dzieci umieszczonych w tych rodzinach pomoc czterokrotnie większą niż biedniejsze rodziny, które miały to nieszczęście - to w cudzysłowie - że zostały ustanowione rodzinami zastępczymi po wejściu w życie nowych przepisów.</u>
          <u xml:id="u-139.6" who="#PosełAndrzejSłomski">I ostatnie pytanie. Jak wiadomo, w administracji państwowej szczebla wojewódzkiego istnieją nadal posady dyrektorów wydziałów do spraw pomocy społecznej. Urzędy marszałkowskie z kolei dysponują departamentami do spraw pomocy społecznej. Czy nie uważa pani minister, że zamiast przerostu administracji państwowej i w gruncie rzeczy dublowania pewnych zadań warto byłoby przeznaczyć środki finansowe na realizację zadań ośrodków pomocy społecznej w terenie, zwłaszcza biorąc pod uwagę nowy podział administracyjny oraz realia, w których one działają? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">O zadanie pytania proszę pana posła Michała Kaczmarka z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#PosełMichałKaczmarek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam kilka pytań. Pierwsze pytanie: Czy zdaniem pani minister nie należy sprecyzować regulacji ustawowej dotyczącej bezdomności - art. 11a ust. 2 ustawy o pomocy społecznej? Samorządom bardzo trudno jest interpretować, co oznacza sformułowanie „przyznawanie oraz wypłacanie świadczeń przewidzianych ustawą osobom bezdomnym przebywającym na terenie powiatu, które zerwały w sposób trwały związki z gminą, na terenie której miało miejsce zdarzenie powodujące bezdomność”.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#PosełMichałKaczmarek">Pytanie drugie. Powszechnie wiadomo, że samorząd dysponuje niewystarczającymi środkami na organizowanie opieki w rodzinach zastępczych: na składki ZUS od zasiłków gwarantowanych i stałych (zabezpieczenie środków w ok. 50%), na zasiłki okresowe itp. Jak w takim razie realizować wprowadzoną od 1 czerwca br. waloryzację świadczeń zasiłków stałych wyrównawczych bądź z tytułu ochrony macierzyństwa? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">O zadanie pytania proszę panią poseł Annę Zalewską z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#PosełAnnaZalewska">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Pani minister powiedziała, że diagnozowanie potrzeb społecznych na szczeblu centralnym jest niezwykle trudne, ponieważ potrzeby zjawiają się w ciągu roku budżetowego. Jednak diagnozowanie na szczeblu centralnym odbywa się na podstawie danych płynących z najniższego poziomu. Dlaczego zatem, pani minister, zapotrzebowanie finansowe obcinane jest do poziomu 50%? Jest tak, że nie wystarcza pieniędzy na potrzeby najbiedniejszych.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#PosełAnnaZalewska">Mówiła pani minister, że w opiece społecznej funkcjonują dwa rodzaje pomocy, a nawet trzeci rodzaj pomocy, tzw. zasiłek specjalny. Nie wiem, czy Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej zdaje sobie sprawę z tego, że tak naprawdę funkcjonuje tylko zasiłek obligatoryjny, stały. W moim byłym woj. ciechanowskim w ogóle nie ma pieniędzy na wypłacanie zasiłków okresowych. Powiedzmy zatem wprost, że dajemy tylko zasiłki stałe. Co prawda, żyje się z tych zasiłków biednie, ale można przeżyć miesiąc. A co zrobią ludzie, którzy są w potrzebie, a zasiłku okresowego nie otrzymają? Chciałabym wiedzieć, jakie środki zaradcze podejmie rząd, ażeby zasiłki okresowe, tak bardzo potrzebne, nie istniały w założeniu, ale żeby były rzeczywiście wypłacane. Jakie działania podejmie rząd?</u>
          <u xml:id="u-143.2" who="#PosełAnnaZalewska">Pani minister powiedziała, że liczycie państwo na pomoc, na dotacje gmin, powiatów, na międzyludzką solidarność, pomoc międzyludzką. Tak, ona uratowała wiele istnień ludzkich od mrozu i głodu, ale przecież tego wszystkiego jest za mało. Czy nie uważa pani minister, że tworzenie w tym roku, przy tak niskich nakładach budżetowych na pomoc społeczną, powiatowych centrów pomocy rodzinie, jest zmarnowaniem pieniędzy na pomoc dla najbiedniejszych? Tak naprawdę, pani minister, skorzystają bowiem tylko pracownicy administracyjni tych centrów. Może to jest jakiś sposób na bezrobocie, ale zarobki w tych centrach są dość wysokie. Czy nie należało przeznaczyć tych pieniędzy dla ludzi potrzebujących, powiem - biednych? Pani minister przepraszała za słowo „biedni”, ale biednych w Polsce jest coraz więcej, a działań rządu w tym zakresie coraz mniej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękują bardzo.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Aby nie przedłużać, nie będę powtarzał tej formuły, którą wypowiedziałem przed 10 minutami.</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zadanie pytania pana posła Jerzego Feliksa Budnika z Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#PosełJerzyFeliksBudnik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Dochodzą do mnie głosy, że nadal są spory kompetencyjne pomiędzy gminami a powiatami o to, kto powinien utrzymywać, a więc i finansować, nie tylko już funkcjonujące, ale i nowo powstające domy samotnej matki. Czy zdaniem pani minister ta sprawa jest już dostatecznie wyraźnie, precyzyjnie rozstrzygnięta w przepisach obowiązujących, czy wymagane są nowe rozwiązania prawne?</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#PosełJerzyFeliksBudnik">I drugie pytanie. Czy zdaniem pani minister, zgodnie z zasadą decentralizacji zadań, o której mówiła pani minister, a więc i odpowiedzialności za zadania z zakresu pomocy społecznej, kryteria i zasady przyjmowania do domów samotnej matki nie powinny być opracowane na najniższym szczeblu, z uwzględnieniem realnych potrzeb, możliwości, ale i lokalnej ustalonej już tradycji? Chodzi mi o takie sprawy, jak czas pobytu matki z dzieckiem w domu, odpłatność za pobyt czy też kontrowersyjny, ale bardzo wychowawczy obowiązek świadczenia minimum pracy na rzecz domu przez pensjonariuszki po porodzie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">O przedstawienie pytania proszę panią poseł Ewę Sikorską-Trelę z Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#PosełEwaSikorskaTrela">Panie Marszałku! Pani Minister! Panie i Panowie Posłowie! Pytania do pani minister: Jak w porównaniu z innymi krajami o takim samym poziomie gospodarczym i o takim samym poziomie dochodów ludności wyglądają w Polsce nakłady - w procentach - na pomoc społeczną w budżecie państwa? Czy jest to więcej niż w innych krajach o podobnym standardzie czy wyraźnie mniej?</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#PosełEwaSikorskaTrela">Drugie pytanie: Jakie procent osób korzystających z pomocy społecznej pochodzi z rodzin patologicznych? Jak wygląda współpraca ministra pracy i polityki socjalnej z polskim „Caritasem”? Jest to instytucja, która bierze bardzo czynny udział w pomocy ludziom biednym. Czy ta współpraca w ogóle istnieje?</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#PosełEwaSikorskaTrela">Kolejne pytanie: Czy została przeprowadzona w ministerstwie diagnoza, dlaczego wzrosła w ostatnich miesiącach liczba osób korzystających z pomocy społecznej?</u>
          <u xml:id="u-147.3" who="#PosełEwaSikorskaTrela">Następne pytanie: Chodzi o tę nową formę pomocy, zasiłek specjalny, który może być przydzielony niezależnie od kryterium dochodowości. Na co głównie ten zasiłek specjalny mógłby być przydzielony, czy mógłby być przydzielony także w formie dodatku mieszkaniowego? Dzisiaj bowiem sytuacja jest taka, że jeśli dochód rodziny czy osoby samotnej przekracza choćby o 1 zł określony pułap, to już nie ma szansy na otrzymanie takiego dodatku.</u>
          <u xml:id="u-147.4" who="#PosełEwaSikorskaTrela">I ostatnie pytanie - była już o tym mowa: Co dzieje się z dodatkami rodzinnymi, na które w budżecie państwa jako rezerwę celową przeznaczyliśmy 190 mln zł, i to głównie dzięki staraniom i na wniosek posłów Akcji Wyborczej Solidarność? Kiedy one będą wypłacone i czy dla wszystkich rodzin mających trzecie i następne dziecko? Trudno byłoby mi się pogodzić z taką sytuacją, gdyby te dodatki trafiły również do rodzin zamożnych, dla których dodatek w wysokości 130 czy 150 zł nie byłby w ogóle odczuwalny, a dla rodziny biednej byłaby to znacząca kwota, pozwalająca chociażby na skromne wyposażenie dziecka do szkoły. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">O przedstawienie pytania proszę pana posła Adama Łozińskiego z Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#PosełAdamŁoziński">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pani Minister! Do tej pory precyzyjnie nie określono w ramach koalicji rządzącej pojęcia polityki prorodzinnej państwa. Często zamiennie używa się pojęcia „polityka społeczna” i „polityka prorodzinna”. Pomoc społeczna uzależnia przyznanie środków od dochodów w rodzinie. Polityka prorodzinna winna rezygnować z tego kryterium, a zauważać potrzeby także tych rodzin, które po stworzeniu im odpowiednich warunków samodzielnie wypełnią swoje funkcje i nie staną się klientami opieki społecznej. Pytanie: Które z tych dwóch pojęć winno zdaniem pani minister dominować w kreowaniu polityki pomocy rodzinie w Polsce?</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#PosełAdamŁoziński">Kolejna kwestia: przyznanie świadczeń z pomocy społecznej zależy od dochodów rodziny. To jest oczywiste, o tym nikt nie dyskutuje. Gdyby taką samą zasadę przyjąć przy naliczaniu podatków od osób fizycznych, a więc podmiotem stałaby się rodzina, a nie pracownik, czy w takim systemie nie byłoby korzystniej realizować politykę społeczną państwa? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o przedstawienie pytania panią poseł Annę Bańkowską z Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Przepraszam, pani poseł, że dopiero w tej chwili, ale tak wynika z listy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#PosełAnnaBańkowska">Dziękuję, panie marszałku, że w ogóle się dostałam na tę mównicę, bo chciałabym powiedzieć w dwóch zdaniach, że jest tragicznie, że coraz więcej ludzi żyje w ubóstwie i dlatego pomoc społeczna jest niezmiernie ważnym czynnikiem, który może ten stan rzeczy choć w części złagodzić. Tak więc zmuszanie nas wszystkich do „mea culpa” przez pana posła Rulewskiego jest niewłaściwe, albowiem akurat ja i moi koledzy z SLD świadomie głosowaliśmy - m.in. dlatego że nie ma pieniędzy na pomoc społeczną - przeciwko budżetowi. Niech więc się pan poseł Rulewski ze swoimi kolegami klubowymi bije w piersi.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#PosełAnnaBańkowska">Mam pytania: Jaka jest średnia wysokość zasiłku okresowego i czy prawdą jest, że osoby bez dochodów otrzymywały zasiłek w wysokości 14 zł (bo to jest straszne)?</u>
          <u xml:id="u-151.2" who="#PosełAnnaBańkowska">Drugie pytanie: Ile dopłacono do lekarstw w bieżącym roku? Pani minister, czy pomoc społeczna może sfinansować zakup interferonu B, jedynego lekarstwa na stwardnienie rozsiane, które staje się chorobą coraz powszechniejszą? Czy były przypadki sfinansowania tego zakupu? Wiem, że ten lek kosztuje miesięcznie ponad 4 tys. zł chorego, czyli ponad 40 mln zł, a cykl leczenia to jest półroczna dawka... potrzebny jest na dwa lata. Czy w związku z tym pani minister jako osoba odpowiedzialna za pomoc społeczną pertraktuje z ministrem zdrowia, żeby ten lek był w spisie leków dofinansowywanych, czyli tych ulgowych? Jeśli go tam nie będzie i pomoc społeczna nie będzie go dofinansowywać, to te osoby znajdą się po prostu w domach pomocy społecznej jako niepełnosprawne.</u>
          <u xml:id="u-151.3" who="#PosełAnnaBańkowska">Kolejne pytanie: Kiedy rząd zamierza rozwiązać problem niepłacenia zasiłków rodzinom zastępczym? Kiedy rząd ma zamiar rozwiązać problem bieżącego przekazywania pieniędzy do domów pomocy społecznej? Kiedy państwo chcecie rozwiązać problem, o którym mówił pan poseł Brzózka, jeśli chodzi o przepisy dotyczące odpłatności w domach pomocy społecznej? Różne regulacje prawne z ustawy o pomocy i z ustawy emerytalnej - jest to bardzo ważne.</u>
          <u xml:id="u-151.4" who="#PosełAnnaBańkowska">Kolejny problem: Czy w ramach koalicyjnych uzgodnień rząd zamierza podnieść kryterium dochodowe dla zasiłków wychowawczych, o które do południa toczyła się batalia? Byłoby bowiem rozsądniejsze rozwiązanie, żeby te pieniądze, jeśli w ogóle się znajdą w budżecie, dotarły faktycznie do rodzin potrzebujących i żeby zastąpiono to kryterium, które dzisiaj zostało przyjęte, mianowicie liczba dzieci, a nie rzeczywisty ich dochód.</u>
          <u xml:id="u-151.5" who="#PosełAnnaBańkowska">I ostatnia grupa zagadnień: Jak rząd zamierza rozwiązać problem planów finansowych pomocy społecznej? Jakie mają szanse na otrzymanie z rezerwy gminy, którym brakuje pieniędzy? Chcę powiedzieć, że na przykład MOPS w Inowrocławiu ma niedoszacowanie w tej chwili już 1 700 tys. zł, Gniewkowo w woj. kujawsko-pomorskim w ogóle nie ma pieniędzy na zasiłki okresowe, a w tej chwili otrzymało na miesiąc maj dokładnie połowę dotacji, która mu się należy, i na swoje monity nie otrzymuje kompletnie żadnej odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-151.6" who="#PosełAnnaBańkowska">Pani minister mi na moje pytania odpowiedziała, że rząd pracuje nad rozporządzeniem, żeby wydać rezerwę celową. Jak to jest? Kiedy rząd zamierza się z tego wywiązać? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">O przedstawienie pytania proszę pana posła Bogdana Lewandowskiego z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#PosełBogdanLewandowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zwracam się do pani minister. Sądzę, że pamięta pani słowa z exposé pana premiera Buzka. Proszę powiedzieć, z perspektywy tego, co dzisiaj widzimy w Polsce: Czy rząd sprzeniewierzył się temu przesłaniu zawartemu w exposé, czy też źle wtedy oceniał sytuację, czy może wadliwa jest polityka gospodarcza?</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#PosełBogdanLewandowski">Drugie pytanie, pani minister. Czy konstruując reformę administracyjną, zdaniem pani minister dobrze oszacowano zdolności nowych jednostek do podjęcia zadań z zakresu opieki społecznej?</u>
          <u xml:id="u-153.2" who="#PosełBogdanLewandowski">Trzecia kwestia. W moim województwie, woj. kujawsko-pomorskim, wszędzie, w Toruniu, w Grudziądzu, właściwie we wszystkich miejscowościach jest bardzo zła sytuacja, ale najgorsza jest w podtoruńskiej Chełmży. Czy pani minister znana jest ta sytuacja?</u>
          <u xml:id="u-153.3" who="#PosełBogdanLewandowski">I wreszcie ostatnie, czwarte pytanie. Pani minister, zawsze w zimie powraca problem śmierci osób bezdomnych. Czy już teraz, późną wiosną, ministerstwo podejmuje określone działanie, żebyśmy w przyszłym roku nie spotykali się z komunikatami prasowymi, że kilkaset osób umiera w Polsce z powodu braku dachu nad głową? Jest na to najwyższy czas i chciałbym dowiedzieć się, czy ministerstwo podjęło w tym kierunku odpowiednie kroki. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">O przedstawienie pytania proszę pana posła Jana Rejczaka z Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#PosełJanRejczak">Pytanie moje dotyczy zakładów opiekuńczo-leczniczych dla przewlekle chorych. Zakłady te są niepublicznymi zakładami opieki zdrowotnej i np. zakład w Radomiu zapewnia całodobowe utrzymanie dla ok. 50 przewlekle chorych kobiet. Zakłady są finansowane z budżetu państwa. W tym roku, w roku reformy, wdrażania reform społecznych, zmniejszono środki na utrzymanie tych zakładów - np. dla zakładu w Radomiu aż o 25% - a przecież zdrożały leki, towary, usługi. Pytam więc panią minister: Czy i jak ministerstwo pracy, płacy i opieki socjalnej uczestniczy w finansowym wspieraniu zakładów opiekuńczo-leczniczych dla przewlekle chorych? I drugie pytanie: Czy mogą te zakłady liczyć na pilne uzupełnienie brakujących środków na utrzymanie? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">O przedstawienie pytania proszę panią poseł Marię Kleitz-Żółtowską z Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#PosełMariaKleitzŻółtowska">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Nie potrzeba udowadniać tutaj, że powiększa się sfera ubóstwa na wsi. Jest to bieda specyficzna, bieda bez alternatyw. To samo dotyczy sytuacji osób niepełnosprawnych, która jest nieporównywalna z sytuacją osób niepełnosprawnych mieszkających w miastach. W porozumieniu zawartym z rolnikami rząd zobowiązał się do uintensywnienia pomocy społecznej dla tych obszarów. Chciałabym zapytać: Czy są przewidziane jakieś szczególne instrumenty, które uwzględniałyby specyfikę tej biedy i tego ubóstwa? To jest jedno pytanie.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#PosełMariaKleitzŻółtowska">I drugie pytanie. Poprzednik pani minister, pan minister Gałęziak, deklarował podczas posiedzeń Komisji Polityki Społecznej rozpoczęcie prac nad szeroką nowelizacją ustawy o pomocy społecznej w celu poprawienia jej skuteczności. Chciałabym zapytać: Czy prace nad tą nowelizacją zostały rozpoczęte i w jakiej są fazie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">O przedstawienie pytania proszę pana posła Seweryna Kaczmarka z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#PosełSewerynKaczmarek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałbym zadać pani minister następujące pytania.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#PosełSewerynKaczmarek">Po pierwsze, kiedy ukażą się akty wykonawcze do art. 12a ustawy o pomocy społecznej, dotyczące zasad i form współdziałania organów administracji rządowej i organów jednostek samorządu terytorialnego z organizacjami społecznymi, Kościołem, fundacjami i stowarzyszeniami?</u>
          <u xml:id="u-159.2" who="#PosełSewerynKaczmarek">Pytanie drugie dotyczy prowadzenia placówek opiekuńczo-wychowawczych, przejętych przez pomoc społeczną z resortu edukacji. Szczególnie pilnych i jednoznacznych uregulowań wymagają sprawy kierowania do placówek oraz usamodzielniania wychowanków.</u>
          <u xml:id="u-159.3" who="#PosełSewerynKaczmarek">Kolejne pytanie. Czy planuje się uproszczenie bardzo skomplikowanego i właściwie nie funkcjonującego systemu finansowania pobytu mieszkańców domów pomocy społecznej?</u>
          <u xml:id="u-159.4" who="#PosełSewerynKaczmarek">Pani Minister! Powiatowe centra pomocy rodzinie z powodu braku środków powstają, o ile w ogóle zostają utworzone, jako struktury rachityczne, słabe i nie dostosowane do ogromu zadań, które mają realizować. W jaki sposób planowana jest ewentualna pomoc tym strukturom?</u>
          <u xml:id="u-159.5" who="#PosełSewerynKaczmarek">Kolejne pytanie. Czy resort bierze pod uwagę fakt, iż bardzo trudno komponują się struktury powiatowych centrów pomocy rodzinie czy MOPS, placówki opiekuńczo-wychowawcze i ośrodki adopcyjno-opiekuńcze przekazane z resortu edukacji z własnymi statutami, specyfiką, Kartą nauczyciela, przepisami oświatowymi, które nie przystają do zadań tych placówek. Czy nie uważa pani minister, że pomoc społeczna będzie skuteczna, jeśli będą zapewnione na nią środki finansowe? Jak mają wypełniać te obowiązki samorządy, jeśli od marca wiele z nich nie otrzymało ani złotówki na pomoc i dodatki mieszkaniowe? Jak można mówić o pomocy społecznej i jej dobrym funkcjonowaniu, jeżeli dzieci niepełnosprawne nie są kierowane na turnusy rehabilitacyjne, a funkcjonujące do tej pory szkoły sanatoryjne będą likwidowane?</u>
          <u xml:id="u-159.6" who="#PosełSewerynKaczmarek">I ostatnie pytanie. Wspomniała pani o domach dziecka i niewielkiej ilości rodzin zastępczych. Czy nie brała pani minister, czy ministerstwo, pod uwagę zatrudniania nauczycieli, którzy mają dobre warunki mieszkaniowe i mogliby tworzyć rodziny zastępcze? Czy nie należałoby stworzyć warunków do przyjęcia takich rozwiązań. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">O przedstawienie pytania proszę pana posła Marka Kaczyńskiego z Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#PosełMarekKaczyński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Moje pytania nie będą się wiele różniły od poprzednich, ale muszę je zadać, dlatego że sytuacja w byłym woj. łomżyńskim, a obecnie w całym podlaskim jest taka sama jak przedstawiali tutaj państwo posłowie przede mną występujący. Moje pytania brzmią następująco: Dlaczego jest tak, że w niektórych gminach - byłe woj. łomżyńskie jest typowo rolnicze, gminy są biedne - środków wystarczy albo prawie wystarczy, natomiast są takie gminne ośrodki pomocy społecznej, gdzie ich brakuje, tak jak chociażby w gminie Czyżew - 68 tys. zł. To jest ogromny brak, to są pieniądze, których nie da się znaleźć nigdzie w budżecie gminy. Na zadanie zlecone, cały czas tu mówię o zadaniach zleconych, w takich ośrodkach jak gmina Szepietowo brakuje 17 tys. zł (to są też znaczne środki), Kobylin-Borzymy - 153 tys. zł, Grajewo - 23 tys. zł. A największe problemy ma w moim województwie Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Zambrowie, gdzie już w marcu zaprzestano wypłacać zasiłki celowe i okresowe. Wypłacane są jedynie zasiłki stałe, płacono po 20 zł miesięcznie osobom, którym te zasiłki się należały. Brakuje 700 tys. zł. Pomimo monitów, pomimo wystąpień, ja występowałem z zapytaniem i miałem informację, że będzie możliwość uzyskania tych środków, tych środków nie ma. W Łomży ośrodek od czerwca nie będzie posiadał już środków finansowych na zadania zlecone.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#PosełMarekKaczyński">Pani Minister! Gdzie są te pieniądze? Przecież w ubiegłym roku tych pieniędzy jednak wystarczało. Dlaczego jest właśnie tak - jeszcze raz powtarzam pytanie - że w jednych gminach, w jednych ośrodkach w miarę ich wystarcza, w innych są tak drastyczne braki?</u>
          <u xml:id="u-161.2" who="#PosełMarekKaczyński">Również moje pytanie dotyczy domów opieki społecznej w Zambrowie, w Łomży, w Kozarzach. Braki oscylują tam w granicach 40 czy nawet 50%. Przecież te pieniądze są tam po prostu niezbędne.</u>
          <u xml:id="u-161.3" who="#PosełMarekKaczyński">I ostatnie pytanie. Czy będzie możliwość - to pytanie już padło - w przypadku wymienionych przeze mnie ośrodków, i może nie wymienionych, które nie zdążyły dotrzeć do mojego biura poselskiego uzyskania tych środków chociażby z rezerwy budżetowej? Te środki, pani minister, są po prostu konieczne. Inaczej te ośrodki mogą zamknąć drzwi na kłódkę i zaprzestać swojej działalności. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Już niewiele osób pozostało do końca, ale bardzo proszę o utrzymanie konwencji pytań.</u>
          <u xml:id="u-162.2" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o przedstawienie pytania pana posła Jerzego Jaskiernię z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Chciałbym skierować do pani minister trzy pytania. Pierwsze pytanie kieruję w związku z doświadczeniami Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Sandomierzu - największym problemem jest tam to, że wpłaty z budżetu wpływają nieterminowo. Kierownik ośrodka sygnalizował mi, że dawniej przychodziły do 10 dnia każdego miesiąca, obecnie przychodzą pod koniec miesiąca, co w sposób oczywisty rzutuje na możliwość wypłacania świadczeń. Chciałbym zadać pytanie: Czy tu nastąpiła zmiana mechanizmu, zmiana metody, czy to wynika z jakichś zakłóceń budżetowych? Sprawa niewątpliwie wymaga wyjaśnienia.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#PosełJerzyJaskiernia">Drugie pytanie, pani minister. Od początku tej kadencji wielokrotnie interpelowałem rząd w sprawach finansów powiatowych, dlatego rozszerzam pytanie, które padało tu już wielokrotnie. Przecież gdyby brakowało środków tylko na pomoc społeczną, moglibyśmy założyć, że wynika to, nie wiem, ze zmiany polityki rządu czy z innych uwarunkowań, ale tych środków brakuje w wielu innych dziedzinach. A więc powstaje pytanie: Czy mieliśmy tu do czynienia z jakimś strukturalnym niedoszacowaniem finansów powiatu, czy to jest przejaw zachwiania dochodów budżetowych? Co powoduje, że w zasadzie nie ma takiej dziedziny objętej władztwem powiatowym, w odniesieniu do której nie byłoby skarg?</u>
          <u xml:id="u-163.2" who="#PosełJerzyJaskiernia">I wreszcie trzecie pytanie. Czy, w odniesieniu do prac planistycznych, bo patrzę już przyszłościowo, daje pani Wysokiej Izbie gwarancję, że rząd doprowadzi do tego, iż nie będzie w przyszłości tego niedoczasu, tych braków, które w dniu dzisiejszym tak frustrują ludzi? Innymi słowy, czy jest gwarancja, że potrzeby resortu, który pani reprezentuje, będą w budżecie potraktowane stosownie do tych konsekwencji finansowych, które wynikają z aktualnych tytułów prawnych? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">O przedstawienie pytania proszę pana posła Antoniego Szymańskiego z Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#PosełAntoniSzymański">Panie Marszałku! Pani Minister! Panie i Panowie Posłowie! Mówimy tu o poważnych niedoborach w budżecie pomocy społecznej. Chciałbym zapytać o dwie kwoty, które Sejm umieścił w rezerwach celowych, a które są dotychczas niewykorzystane. Myślę tutaj o kwocie 50 mln zł - Sejm uznał, że o taką kwotę należy zwiększyć pomoc dla matek ciężarnych i wychowujących dzieci. Jaki jest proponowany kształt rozporządzenia w tej sprawie? Kiedy rozpocznie się udzielanie pomocy w tym zakresie? Przypomnę, że chodzi tutaj o kobiety w najtrudniejszej sytuacji materialnej, w tym te, które są w ciąży.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#PosełAntoniSzymański">I druga sprawa. W wystąpieniu pani poseł Banach pojawiła się sugestia, aby 190 mln zł przewidzianych na dodatki prorodzinne, które mają być wypłacane we wrześniu, przenieść z rezerwy celowej do budżetu pomocy społecznej. Uważam ten pomysł za bardzo groźny w kontekście tego, że nie ma takiej możliwości, żeby w ten sposób nowelizować budżet państwa. Natomiast jestem zainteresowany tym, jaki jest tutaj pomysł, a także kiedy Sejm otrzyma projekt ustawy w tej sprawie. Chodzi o to, żebyśmy mogli się z nim zapoznać i żeby można było podjąć decyzję, tak aby zgodnie z zapowiedzią rządu w dniu 1 września rodziny mogły otrzymać dodatek prorodzinny. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-165.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">O przedstawienie pytania proszę pana posła Krzysztofa Baszczyńskiego z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#PosełKrzysztofBaszczyński">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoki Sejmie! Do mojego biura poselskiego zgłaszają się starostowie z terenu woj. łódzkiego, zaniepokojeni szczupłością budżetu. Ten budżet nie wystarcza nie tylko na wydatki z zakresu edukacji, zdrowia, ale również na wydatki z zakresu opieki społecznej. Chcę spytać panią minister: Jak ten problem zostanie rozstrzygnięty w najbliższym czasie?</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#PosełKrzysztofBaszczyński">Wczoraj rozmawiałem ze starostą zgierskim, który powiedział: Pan wojewoda łódzki przekazał na domy pomocy społecznej 50% środków. Kto wobec tego przekaże brakujące 50% i kiedy? Kolejna sprawa, również ten sam powiat zgierski - na rodziny zastępcze przekazano 75% środków. Kto pokryje brakujące 25% i kiedy?</u>
          <u xml:id="u-167.2" who="#PosełKrzysztofBaszczyński">Oczywiście takie pytania mógłbym stawiać w stosunku do wszystkich powiatów woj. łódzkiego. W tej sprawie, jak i w sprawie środków na edukację zwróciłem się do pana premiera. Korzystając jednak ze sposobności, jaką stanowi ta dyskusja, chciałbym spytać: Jak pani minister widzi rozwiązanie tego problemu? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu sekretarza stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Socjalnej panią Joannę Staręgę-Piasek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zacznę od pierwszego pytania, które padło w trakcie dyskusji. Dotyczyło dodatków rodzinnych, owych 190 mln zł. Potem ta kwestia powtarzała się w innych pytaniach, już szczegółowych. W ustawie budżetowej jest delegacja, nie ustawa, nie projekt ustawy - pytał o to pan poseł Szymański - tylko delegacja do wydania rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie dystrybuowania tych środków. To rozporządzenie było już w uzgodnieniach międzyresortowych. Generalna zasada rozdysponowania tych środków ma polegać na tym, iż dla rodzin posiadających troje i więcej dzieci będą przekazane środki, w odpowiedniej proporcji. Jest to jednorazowa, incydentalna ustawa i tylko w tym roku te pieniądze się pojawią. Chociaż wydaje się, że - zakładając, iż istnieje związek między wielodzietnością a poziomem życia rodziny - trafi to do tych rodzin, które żyją na niższym poziomie niż inne.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Drugi temat: wojewodowie i planowanie budżetów. Powiedziałam w trakcie mojego wystąpienia, że zrobimy absolutnie wszystko, żeby nie powtórzyć ewidentnego błędu czy zaniedbania, które się pojawiło w tym roku - budżety przygotowane w ostatecznym rozrachunku przez wojewodów nie odzwierciedlały rzeczywistych potrzeb. W związku z tym już tutaj ktoś z posłów wcześniej zadawał pytanie, jakie konsekwencje będą wyciągnięte wobec tych wojewodów, o których w tej chwili mówię. Pozwolę sobie w tym miejscu odpowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-169.2" who="#komentarz">(Poseł Bogumił Andrzej Borowski: Indywidualnie traktować...)</u>
          <u xml:id="u-169.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Nie sądzę, żeby można było wyciągnąć jakieś indywidualne, bezpośrednie konsekwencje, dlatego że, po pierwsze, część tych wojewodów jest poza zasięgiem wpływu tych, którzy by konsekwencje mogli wyciągnąć. Niestety, jest to taka sytuacja, w której konsekwencje takich decyzji wojewodów ponosi rząd, ponoszą...</u>
          <u xml:id="u-169.4" who="#komentarz">(Poseł Bogumił Andrzej Borowski: Moralne potępienie, moralne...)</u>
          <u xml:id="u-169.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Myślę, że moralne potępienie bez wątpienia, a na pewno nauka, którą z tego trzeba wyciągnąć.</u>
          <u xml:id="u-169.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Problem składki na ubezpieczenia zdrowotne i problem pokrycia kosztów leczenia przez tych, którzy nie są ubezpieczeni. Są to dwa źródła w budżecie ministerstwa zdrowia w dziale 85/24. Ta kwestia też się pojawiała wśród pytań posłów. Będą w bardzo bliskim terminie środki i będzie to polegało na refundacji tych już prawie półrocznych wydatków z budżetów gmin. Między innymi - nie mówię, że w całości - to, że te środki dotychczas nie zostały uruchomione, wpływa na kondycję finansową gminy. Sytuacja będzie wyglądała tak, że, niestety, będzie musiał to zrobić wojewoda. Jest to błąd w zapisie w ustawie budżetowej. I można by powiedzieć, że jedyny sposób rozwiązania polega na porozumieniu, które zawiera wojewoda z gminą, i refunduje gminie środki, które już wydała, a z tej refundacji będzie ona czerpała środki na opłacenie tej 7,5-procentowej składki za stałych zasiłkobiorców, za tych którzy pobierają zasiłek gwarantowany, czyli za tych, którzy w świetle ustawy o ubezpieczeniach zdrowotnych są ubezpieczeni.</u>
          <u xml:id="u-169.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Druga kwestia to jest pokrycie kosztów leczenia za osoby nieubezpieczone. Środki przeznaczone na to są ujęte w dwóch pozycjach, częściowo w rozdziale 85.24 w budżecie ministerstwa zdrowia i w wysokości 37,5 mln zł w rezerwie celowej. Bardzo trudno powiedzieć, czy to są środki wystarczające czy nie, kiedy bowiem wchodziła w życie ustawa o ubezpieczeniach zdrowotnych, nie było bilansu, nie mogło być bilansu uwzględniającego tych, którzy są ubezpieczeni, i tych, którzy nie są. Zapobiegliwi, o czym mówiłam wcześniej, stali się bezrobotnymi i jakby to konto odciążyli, inni czekają na chorobę. Dostałam kilka bardzo bardzo wysokich rachunków za osoby bezdomne, które skorzystały z opieki medycznej. Trzeba teraz pokryć je z tych środków.</u>
          <u xml:id="u-169.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Czy powiaty spełniają te funkcje, czy mają środki na ich realizację i czy zmienia się w związku z tym rola gminy? Do wątków, które się pojawiały w innym kontekście, być może wrócę. Pod koniec maja poza dużymi miastami, miastami grodzkimi, gdzie miejskie ośrodki pomocy społecznej przejęły funkcje powiatu - sytuacja wygląda tak, że jest coś, co można byłoby nazwać siedzibą tegoż miejsko-powiatowego ośrodka pomocy społecznej, różne są nazwy, więc nie wymieniam tutaj nazwy własnej - i część zadań przynależna powiatowi jest realizowana przez te miejskie ośrodki pomocy społecznej.</u>
          <u xml:id="u-169.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Nie we wszystkich powiatach ziemskich powstały powiatowe centra pomocy rodzinie. W około 20% są one w zalążkach, na przykład są z tym problemy w powiecie warszawskim. Jest bardzo ważne - takie jest zresztą stanowisko ministerstwa - ażeby w tym roku stworzyć zarówno tę strukturę, najogólniej mówiąc, nawet w niepełnej formie i ażeby niektóre z zadań zaczęły być realizowane przez powiatowe centra pomocy społecznej. Nie ma możliwości, żeby wszystkie zadania zaczęto realizować z jednakową intensywnością we wszystkich powiatach, nie we wszystkich powiatach bowiem występują wszystkie zadania. Jeżeli mówimy o osobach opuszczających domy dziecka, to wiemy, że nie w każdym powiecie kończy pobyt w domu dziecka ktoś przypisany temuż powiatowi. Trzeba postępować nie wedle pewnej matrycy, tylko na miarę rzeczywistych potrzeb. Są powiaty, gdzie się nie znajdzie ani jednej rodziny zastępczej, i są powiaty, gdzie tych rodzin jest stosunkowo dużo.</u>
          <u xml:id="u-169.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">W związku z tym wydaje się, że najważniejsze jest to, aby zaczątki, przynajmniej zaczątki, tego w powiecie powstały w tym roku. Zaraz powiem, z jakich powodów jest to ważne - z dwóch moim zdaniem. Po pierwsze, chodzi o to, ażeby można było przynajmniej zidentyfikować potrzeby, tak aby znalazły one swoje odzwierciedlenie w przyszłorocznym budżecie. Jeżeli nie powstanie ta struktura, której pracownicy mogą liczyć bardzo niewiele osób w miejskich ośrodkach grodzkich, w miastach grodzkich, to w gruncie rzeczy, tak jak w Łodzi, tak jak w Warszawie, gdzie istnieją filie miejskich ośrodków - w Łodzi istnieją filie miejskich ośrodków, w Warszawie istnieją gminne ośrodki połączone w ramach jednego powiatu - tak naprawdę poradnictwo, interwencja kryzysowa, integracja ze środowiskiem osób opuszczających domy dziecka będą przypisane poszczególnym dzielnicom. Przecież nie powstanie w Warszawie wielkie powiatowe centrum, które będzie spełniało funkcje w imieniu wszystkich powiatów. W około 20% powiatów nie ma powiatowych centrów. Będziemy dokładali maksimum starań w tej sprawie, współpracując w różny sposób ze starostami, z dyrektorami wydziałów u wojewodów, którzy mają legalny nadzór nad realizacją zadań pomocy społecznej, w celu stworzenia instrumentów.</u>
          <u xml:id="u-169.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Padło pytanie, czy są na to środki? Jest różnie w różnych powiatach. Środki przekazane na ten cel musiały być uzależnione od zidentyfikowania rzeczywistych potrzeb. Cała trudność tego roku - mówię tutaj o powiatach - w wypadku pomocy społecznej wiąże się z tym, że równolegle - proszę o tym pamiętać - prowadzone były prace nad dwoma ustawami. Jeden zespół posłów pracował nad ustawą budżetową, inny zespół posłów nad ustawą kompetencyjną. Prace nad tymi ustawami, nad ich uchwaleniem nie były zsynchronizowane. Między innymi bardzo wyraźnie odbiło się to na ustawie o pomocy społecznej. Środki na domy dziecka pozostały, niezidentyfikowane, w rozdziale 79 w budżecie MEN. Są to środki na ośrodki opiekuńcze. Teraz muszą one zostać podzielone na to, co przeszło do powiatu, i na to, co zostało w gestii wojewody. Proszę sobie przypomnieć boje toczone na posiedzeniach Komisji Polityki Społecznej, aby środki na pomoc społeczną, te, o których przed chwilą mówiłam, znajdujące się w dziale 85: Zdrowie, znalazły się w pomocy społecznej. W tej chwili nie ma jak ich przekazać do gminy. Mówię tutaj o środkach na ubezpieczenia zdrowotne. Podobnie jest z rozdziałem 79, z budżetem MEN. Te pieniądze muszą przejść bardzo skomplikowaną drogę formalną z racji ustawy o finansach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-169.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Bardzo wielu posłów podniosło problem finansowania domów pomocy społecznej. Pierwszy zwrócił na to uwagę pan poseł Brzózka. Jedną z pierwszych poważnych decyzji, jakie podjęłam po przyjściu do ministerstwa pracy była zmiana rozporządzenia dotyczącego finansowania domów pomocy, które w konsekwencji doprowadziło do wszystkich spraw, o których państwo posłowie byli uprzejmi mówić. Dystrybucja środków zgodnie z poprzednim rozporządzeniem - mówił o tym pan poseł Rulewski - polegała na tym, że wojewoda rozsyłał pieniądze do wszystkich powiatów wedle algorytmu. Powiat płacił zgodnie z przynależnością do tego powiatu mieszkańca domu, który bardzo często jest już mieszkańcem innego powiatu, od 5, 7, 10 lat. Starosta, który dostał pieniądze wedle tego algorytmu, wysyłał je do tego powiatu, w którym znajdował się kiedyś jego mieszkaniec. Około 5% pieniędzy z powodu ich krążenia, przesyłania, przelewów zarabiali pośrednicy, czyli banki. Niektórzy starostowie nie wysyłali pieniędzy, bo nie ma żadnej sankcji, by wymusić pieniądze. Jeden z posłów mówił - zaraz znajdę to w notatkach -że brakuje 50% na domy pomocy społecznej. Teoretycznie nie może brakować 50%. To są pieniądze, które są na koncie starostw. Czekają one na moment, kiedy dany starosta uzna, że można je wypłacić.</u>
          <u xml:id="u-169.13" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Na czym polega zmiana ustawy? Jest ona już podpisana, czeka na druk. Bardzo dużo czasu zajęły uzgodnienia z resortami ościennymi, dlatego trwało to blisko miesiąc. Zmiana ustawy polega na tym, że w tej chwili wojewoda wysyła zgodnie ze średnią wojewódzką pieniądze do domów pomocy społecznej na każdego mieszkańca domu. W granicach 10%, co nie jest małą kwotą, może nastąpić wyrównanie, w zależności od kosztów utrzymania, Małe domy są droższe, duże domy są tańsze i w związku z tym jest ok. 10% różnicy, która będzie u wojewody i będzie dystrybuowana w zależności od rzeczywistych potrzeb w każdym z domów. Wydaje mi się, że rozporządzenie wchodzi w życie od 1 czerwca. W tej chwili dyrektorzy wojewódzkich wydziałów związanych z pomocą społeczną tymi wszystkimi kwestiami sterują tak, żeby bardzo szybko ta sprawa została rozwiązana.</u>
          <u xml:id="u-169.14" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Bardzo ważna podnoszona kwestia dotyczy rodzin zastępczych. Rozporządzenie, które reguluje tę kwestię, jest w uzgodnieniach międzyresortowych. Nie ma tutaj pana posła, który o to pytał szczegółowo. Chodziło o szczegółowy zestaw pytań. Zaraz przejdę do pytań poselskich. W tej chwili mówię o tych sprawach, które były podnoszone w wystąpieniach klubowych. W związku z tym do szczegółowych pytań dotyczących rodzin zastępczych przejdę za chwilę.</u>
          <u xml:id="u-169.15" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Jeśli chodzi o odpłatność w domach pomocy społecznej, nie ma zmian co do wysokości, czyli ta umowa, którą w pewnym sensie zawarł mieszkaniec, pozostaje taka, jaka była w momencie... jest taka odpłatność, jaka była w momencie zawierania umowy. Zmienił się obecnie tylko tryb, nie zmieniła się wysokość odpłatności. Oczywiście problem polega na tym, że mieszkańcy domów pomocy społecznej nie dotykali tych pieniędzy, a teraz częściowo potrąca ZUS (50%), nie wszystkim zresztą; nie wobec wszystkich ta sprawa musi być regulowana w relacji dyrektor domu pomocy-mieszkaniec, dlatego że zależy to od wysokości dochodów poszczególnych mieszkańców. Jeżeli ten dochód przekracza 200%, to nie ma potrzeby regulowania i to jest w granicach tych kwot, które potrąca ZUS. Szczegółowo będzie ta sprawa uregulowana w jeszcze troszeczkę inny sposób - ale istota jest taka sama - w ustawie tzw. śmieciowej, która będzie prostowała niektóre mankamenty ustawy...</u>
          <u xml:id="u-169.16" who="#komentarz">(Poseł Anna Bańkowska: Ale jest różna granica pomocy, w tej ustawie i w ustawie ubezpieczeniowej.)</u>
          <u xml:id="u-169.17" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Wysokość odpłatności zostaje taka sama. Jest to 70% dochodu - zgodnie z ustawą o pomocy społecznej - albo 200%.</u>
          <u xml:id="u-169.18" who="#komentarz">(Poseł Anna Bańkowska: Z ustawy o pomocy społecznej.)</u>
          <u xml:id="u-169.19" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">To jest sposób potrącania przez ZUS, tylko i wyłącznie. To jest sprawa techniki, a nie wysokości. ZUS potrącał 50%, natomiast jeżeli ktoś płacił 200% kosztów utrzymania, a było to więcej niż te 50%, to różnicę tę potrącał dyrektor domu.</u>
          <u xml:id="u-169.20" who="#komentarz">(Poseł Anna Bańkowska: I to trzeba im wyjaśnić.)</u>
          <u xml:id="u-169.21" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Trzeba wyjaśnić, bo się denerwują, nie wiedzą, czego chce dyrektor. Mamy mnóstwo skarg.</u>
          <u xml:id="u-169.22" who="#komentarz">(Poseł Anna Bańkowska: Trzeba wyjaśnić, bo się dopominają.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Bardzo proszę, pani minister, może po tej debacie panie uzgodnicie poglądy.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Było bardzo płomienne wystąpienie pana posła Rulewskiego. Ale chcę powiedzieć, że pochówek jest zadaniem własnym gminy. W związku z tym, chociaż to bardzo ładnie brzmi, należałoby, panie pośle, z racji stażu poselskiego mieć bardziej szczegółowe rozeznanie.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#komentarz">(Poseł Jan Rulewski: Gminy pożyczyły pieniądze państwu.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Bardzo proszę umożliwić pani minister wypowiedź.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#komentarz">(Poseł Jan Rulewski: Przepraszam.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Sprawa ubruttowienia wynikająca z ustawy emerytalnej. Jest tu rzeczywiście potworny bałagan, część płaci bowiem składkę od 528 zł, część zaś od 650 zł. Czas tutaj, powiedziałabym, jakby sam z siebie to uporządkuje, od 1 lipca będzie bowiem rewaloryzacja i kwota będzie znacznie wyższa. Pomoc społeczna stanie przed bardzo poważnym problemem, ponieważ były na to środki przewidziane w rezerwie, ale m.in. wszystkie niedoszacowania dotyczące rezerwy ogólnej pomocy społecznej kosztowały bardzo wiele. Jestem bardzo wdzięczna, że nie muszę z tej trybuny, bo nikt mnie o to nie zapytał, podawać, jak bardzo niewiele pieniędzy zostało w rezerwie na pomoc społeczną.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#komentarz">(Poseł Jolanta Banach: Rezerwy już nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-173.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">To jest ta rezerwa, która została uruchomiona. Zaraz przejdę do...</u>
          <u xml:id="u-173.3" who="#komentarz">(Poseł Anna Bańkowska: Ale to jest 160 zł.)</u>
          <u xml:id="u-173.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Proszę bardzo, już podaję, pani poseł. Średnia kwota zasiłku okresowego w I kwartale - 178 zł. W I kwartale, od 1 stycznia do 1 marca kwota ta wynosiła 178 zł. Tak, to prawda, że różna jest wysokość zasiłków okresowych. Wynika to z różnych przyczyn, czasami wynika rzeczywiście z braku pieniędzy, a czasami z różnicy między kryterium dochodowym a dochodem, i niekiedy jest to niewielka różnica. W sytuacji biedy ludzie występują i o te niewielkie w naszym pojęciu pieniądze. I wtedy pojawia się taka bulwersująca kwota 20, 14 czy 30 zł. Ale proszę zwrócić uwagę, że zasiłek okresowy ma charakter uzupełniający.</u>
          <u xml:id="u-173.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Nie umiem odpowiedzieć na pytanie, ile dopłacono do lekarstw, mogę to sprawdzić. Po części jest to w ramach budżetów własnych, musiałabym więc mieć chwilę czasu, żeby to sprawdzić.</u>
          <u xml:id="u-173.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Jeśli chodzi o interferon B, to jest to sprawa presji, zresztą i poselskiej również, bo była inicjatywa poselska w tej sprawie, ażeby ten lek znalazł się na liście leków wspieranych finansowo przez ministerstwo zdrowia. Opiniowaliśmy dwa przypadki indywidualnych wystąpień w tej sprawie. Takich pieniędzy na to nie mamy. Przedstawialiśmy opinię do ministerstwa zdrowia, tam bowiem jest niewielka kwota pieniędzy w ramach specjalnie wydzielonych środków na indywidualną dopłatę do drogich ważnych leków jednostkowych. Pani minister Mańko na posiedzeniu Komisji Zdrowia potwierdziła, że jest taka możliwość, zanim zostanie przeprowadzona procedura zmiany listy leków.</u>
          <u xml:id="u-173.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Pani poseł pytała o bieżące przekazywanie pieniędzy do domów pomocy społecznej. To się wiąże z tą zmianą rozporządzenia. Ten budzący rzeczywiście ogromny niepokój i mieszkańców, i dyrektorów problem w najbliższym czasie powinien zniknąć.</u>
          <u xml:id="u-173.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Jeśli chodzi o rodziny zastępcze, w tej chwili w uzgodnieniach międzyresortowych jest nowe rozporządzenie, które w troszkę innym duchu reguluje sprawy związane z rodzinami zastępczymi, z finansowaniem ich. Zależy nam bardzo na tym, ażeby było może nie zainteresowanie finansowe, ale poczucie bezpieczeństwa finansowego i większe zainteresowanie rodzinami zastępczymi. I nie ma żadnych przeszkód, żeby nauczyciele, pielęgniarki, wszyscy, że tak powiem, mogli zgłosić akces do tego i stworzyć rodzinę zastępczą.</u>
          <u xml:id="u-173.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Chcę powiedzieć, że to prawda, iż pieniądze są małe, bo to jest dziedzictwo, które przejęliśmy w tym roku z ministerstwa edukacji, ale wśród priorytetów rodziny zastępcze są na drugim miejscu, po zabezpieczeniu środków na świadczenia obligatoryjne z pomocy społecznej. Jeżeli bowiem w tym roku będzie generalny sygnał, że na rodziny zastępcze nie ma pieniędzy, to idea minimalizowania opieki w domach dziecka na rzecz opieki w rodzinach zastępczych będzie całkowicie nieskuteczna.</u>
          <u xml:id="u-173.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Niech pan wojewoda przekaże 100% środków. Przekazano 75%.)</u>
          <u xml:id="u-173.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Wiem, że przekazał 75%. Jesteśmy - muszę powiedzieć, jak jest - po bardzo trudnych rozmowach z panem ministrem Millerem, który uznał nasze racje co do tej kwestii. Mam więc nadzieję, jestem prawie pewna - było to posiedzenie z udziałem ministra Komołowskiego, zdajemy sobie dokładnie sprawę z tego, jaka jest sytuacja - że będzie 100% środków na te zobowiązania w stosunku do rodzin zastępczych, które zostały podjęte, natomiast w przyszłym roku będziemy próbować jakoś inaczej na to patrzyć.</u>
          <u xml:id="u-173.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Chcę powiedzieć z całą odpowiedzialnością - tu odnoszę się do pytania pana posła Rulewskiego - że od pytania o środki, od wielokrotnego pytania, mniej czy bardziej ostrego czy demagogicznego, pieniędzy w budżecie nie przybędzie. Sytuacja jest taka, że w gruncie rzeczy, jak powiedziałam pod koniec swojej wypowiedzi - i czym zresztą pan poseł zakończył swoje wystąpienie - dzisiejsza debata ma nas uczulić, ma nas lepiej przygotować do budżetu przyszłorocznego. W tej chwili bowiem być może są jakieś środki w rezerwie ogólnej... Minister finansów mógł wiele zrobić do 31 kwietnia; potem są obostrzenia uniemożliwiające swobodne manewrowanie w obrębie budżetu. Ale po prostu może zbyt długo przemawiałam poprzednio i pan poseł nie zauważył, że swoje wystąpienie zaczęłam od stwierdzenia, że pieniędzy jest za mało, że sytuacja finansowa jest zła. Od tego zaczęłam, a potem próbowałam w jakiś sposób wytłumaczyć, dlaczego tak jest, bo posłowie nie byliby usatysfakcjonowani, gdybym na tym zakończyła wówczas swoją wypowiedź. I muszę powiedzieć, że dla nas największym problemem jest właśnie to, że rezerwy są zjadane przez te województwa, m.in. kujawsko-pomorskie; zresztą potwierdza się - bo wielu posłów z tegoż województwa zabierało głos w tej sprawie - że jest to bardzo trudne województwo.</u>
          <u xml:id="u-173.13" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">I jeszcze chcę dodać, iż jeśli chodzi o to województwo, zostały przekazane środki w wysokości 1 mln zł przeznaczone wcześniej na budowę domu pomocy społecznej. Budowa nie została rozpoczęta i w tej sytuacji środki zostały przekazane do województwa. Nie mówię o żadnym z miast, powiatów, żadnej z gmin, które były tutaj wymieniane - to jest do dystrybucji przez wojewodę. Zostało przekazane 10 tys. zł plus 1 tys. zł, czyli 11...</u>
          <u xml:id="u-173.14" who="#komentarz">(Głos z sali: Milionów.)</u>
          <u xml:id="u-173.15" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Przepraszam, milionów, tak. To jest ta kropla, troszkę powiększona w stosunku do tego, co mogły otrzymać inne województwa, jeśli chodzi o środki, które mogły tam pójść. Zresztą te pieniądze zaczęły być kierowane w stronę tego województwa, zanim rozpoczął się strajk we Włocławku, więc to nie była reakcja na wystąpienia strajkowe, tylko wcześniejsze decyzje - z zestawienia widać, w jakiej sytuacji jest to województwo.</u>
          <u xml:id="u-173.16" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Pan poseł Andrzej Borowski - czy znana jest mi sytuacja w Warszawie, do której napływają bezdomni. Znam te sprawy, bo dosyć często jeżdżę pociągiem i widzę to gołym okiem jako szary obywatel i jako osoba zainteresowana tą problematyką. Być może te nie do końca udolne działania, które zostały podjęte - chodzi o to, żeby zidentyfikować bezdomnych i za pomocą różnych instrumentów przywiązać ich do powiatów, do miejsc zamieszkania - ulżą dużym miastom. Chociaż, jeżeli się rozejrzeć, to problem bezdomności jest problemem dużych miast - bezdomni ciągną do wszystkich dużych miast, dużych aglomeracji miejskich. Wydaje mi się, że tutaj tym, co będzie przywiązywać trochę bezdomnych do stałego miejsca pobytu, jest sprawa ubezpieczeń zdrowotnych - przynajmniej dla części z nich. Chcę bowiem powiedzieć, że z pomocy społecznej może być opłacona składka na ubezpieczenie zdrowotne jako jedno ze świadczeń z tego zakresu i wówczas kasa chorych będzie pokrywała koszty leczenia. Nie mówię, że będzie to znaczny procent, ale mam nadzieję, że choćby kilka czy kilkanaście procent bezdomnych zdecyduje się pozostać z tego powodu w danym powiecie.</u>
          <u xml:id="u-173.17" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Przy okazji dystrybucji środków na poziomie woj. warszawskiego, mówię tu o sytuacji wcześniejszej, była uwzględniana zarówno sprawa biletów kredytowanych przez ośrodek pomocy gminy Centrum, jak i sprawa większych środków dla bezdomnych. Co do konsekwencji, powiedziałam, iż będzie to trudne, a chcę podkreślić, że z wypowiedzi pana profesora ministra Geremka w sprawie inwestycji w armię wynika, że w efekcie chyba będzie tak, iż to jakimś sensie Izba w pewnym momencie będzie musiała rozstrzygnąć. Myślę więc, że będzie tu okazja do wyrażenia opinii przez Wysoką Izbę. Również na poziomie indywidualnych gospodarstw domowych trzeba czasem dokonywać wyborów, które u swoich podstaw są wyborami trudnymi, np. czy zmienić zamki wtedy, kiedy ktoś okradł mieszkanie, czy kupić nowe buty, czy kupić coś lepszego do jedzenia. Przed takimi wyborami, jeśli to przenieść na poziom budżetu państwa, staje Sejm. Zadaniem poszczególnych resortów, poszczególnych ministrów jest nie tyle uwzględniać całość potrzeb, ile uwzględniać to, za co dany minister jest odpowiedzialny. Myślę, że pan minister Geremek nie mógł tutaj nic innego odpowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-173.18" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Pan poseł Skrzypek pytał o bezdomnych z województwa włocławskiego. Mam szczegółowe dane - 3600 tys., 1 mln i 10 mln. 3600 tys. i 1 mln poszło, 10 mln - w najbliższych dniach.</u>
          <u xml:id="u-173.19" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Co do pytań pana posła Osika, to chcę powiedzieć, że tak naprawdę to te braki, które można w tej chwili w przybliżeniu określić na 10%, ujawniły się w praktyce po ustaleniu budżetu. I w związku z tym może trzeba znaleźć jakiś inne parametryczne rozwiązania przy ustalaniu budżetu. Prawdą jest, jak któryś z posłów zauważył, że budżet pomocy społecznej jest kształtowany na podstawie raportów gmin czy informacji gmin, informacji teraz już starosty przekazywanych wojewodzie. Ale proszę zwrócić uwagę, że tak naprawdę wojewoda dostaje pewne limity i porusza się w obrębie tych limitów. Dyskutowaliśmy w Komisji Polityki Społecznej o tym, że jeżeli wojewoda dostaje limity, a za realizację niektórych zadań nie jest on bezpośrednio odpowiedzialny, tylko gmina, to bardzo często korzysta ze środków administracji rządowej na zlecone zadania.</u>
          <u xml:id="u-173.20" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Chcę powiedzieć, że nie wystarczy środków z rezerwy celowej na realizację tych zadań, które są przypisane. Po prostu nie wystarczy. Myślę, że - będziemy się starali - z trudem wystarczą one na realizację zadań obligatoryjnych. Pytanie, które zadał pan poseł Osik na temat podstawy prawnej odmawiania wypłacania świadczenia, jest bardzo istotne. Jest to rzeczywiście bardzo poważna sprawa. Z tego, co wiem, pracownicy socjalni, jeśli jest to zadanie o charakterze fakultatywnym, mają proste zadanie, a w razie zmniejszania wysokości świadczeń w wypadku zadań obligatoryjnych piszą o braku środków, ponieważ cała gmina o tym wie. Pomijam to, czy to jest do zaaprobowania czy nie. Mówię o przyczynie.</u>
          <u xml:id="u-173.21" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Pan poseł Andrzej Słomski pytał o rodziny zastępcze, o to, czy się zwiększa liczba rodzin zastępczych czy się zmniejsza. Musiałabym zajrzeć do projektu rozporządzenia, które jest w trakcie uzgodnień resortowych, żeby odpowiedzieć, jak to będzie z tymi umowami. Jeśli pan poseł pozwoli, to na szczegółowe pytania odpowiem albo na najbliższym posiedzeniu ustnie, albo na piśmie wyjaśnię wszystko dokładnie wtedy, kiedy rozporządzenie w tej sprawie będzie nie projektem, tylko rozwiązaniem ostatecznym, a wiem, że w trakcie dyskusji nad tym rozporządzeniem te kwestie, które pan poseł podnosił, były bardzo poważnie brane pod uwagę, co znajdzie jakiś wyraz w tym rozporządzeniu.</u>
          <u xml:id="u-173.22" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Padło pytanie, czy to powinny być struktury marszałkowskie, czy powiaty. Mówiono, że zamiast budowania struktur marszałkowskich można byłoby wesprzeć ośrodki pomocy społecznej. Wydaje mi się, że jeżeliby zabrakło przygotowanych ludzi u wojewody, to legalny nadzór, który sprawuje wojewoda, nadzór legalny nad tymi wszystkimi sprawami, o których tutaj mówimy, łącznie z możliwością oceny budżetu, przygotowania tego budżetu... Jeszcze nie ma takiej sytuacji, że środki pozostają w gminie i w powiecie, nie ma przepływu środków do budżetu i potem dystrybucji tych środków w dół. Jeszcze raz powtórzę, chodzi o przygotowanie budżetu i o nadzór legalny.</u>
          <u xml:id="u-173.23" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Chcę powiedzieć, że w paru znanych mi starostwach zarządy podjęły decyzje o likwidacji domów pomocy społecznej. Akurat tak się stało, że w wypadku 6 domów to finansowanie, o którym przedtem mówiłam, powodowało, że po prostu nie było pieniędzy na ich utrzymanie. Tak więc to też było dla mnie inspiracją, a właściwie pewnym przymusem merytorycznym, żeby zmienić to rozporządzenie, żeby szybko pieniądze trafiły do domów, a urzędy żeby się rozliczały między sobą, nie kosztem mieszkańców domu. Wydaje się, że ten nadzór legalny nad realizacją zadań jest niebywale ważny.</u>
          <u xml:id="u-173.24" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Wracam do tej kwestii, która zresztą tu była podnoszona w innym kontekście, czy ta daleko idąca decentralizacja, którą przyjęliśmy i która ma swoje ogromne walory, nie wpłynie na brak unitarności. Czy nie będzie tak, że jak ja będę w gminie x czy w powiecie y, to będę miała inny zakres świadczeń, inny tytuł do świadczeń niż w innym. I to m.in. jest rola służb wojewody. Wydaje mi się, że dosyć jasna, przejrzysta jest każda struktura tych czterech szczebli, chociaż oczywiście w tym roku musi być to potraktowane ulgowo, jeśli chodzi o niezbędne zadania, bo szkoda byłoby, żeby było większe zatrudnienie na przykład, niż jest to konieczne.</u>
          <u xml:id="u-173.25" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Pan poseł Kaczmarek zadał pytanie dotyczące bezdomności. W moim przekonaniu trzeba zmienić koniecznie tę definicję i podział bezdomnych na powiatowych i gminnych. W inny sposób ten problem trzeba rozwiązać. Rzeczywiście są ogromne kłopoty ze zdefiniowaniem bezdomnego w gminie i w powiecie, gdzie bezpośrednią przyczyną bezdomności było zdarzenie, które nastąpiło tu czy tam. W moim przekonaniu to trzeba zmienić, nie można zaniechać prób poszukiwań końca nitki, jeśli chodzi o tych bezdomnych, bo rzeczywiście duże miasta tego problemu nie są w stanie udźwignąć.</u>
          <u xml:id="u-173.26" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Pytanie dotyczące rodzin zastępczych. Będziemy, jak powiedziałam, szukać tego w rezerwach albo jeszcze w innych źródłach.</u>
          <u xml:id="u-173.27" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Pani poseł Zalewska - budżety centralne, lokalne. Nie ma pani poseł. Chodziło o to, żeby tylko utrzymać zasiłek stały, a zrezygnować z zasiłków okresowych. No, czas płynie, rok się skończy, jeżeli zlikwidujemy któreś z tych świadczeń, to właściwie zrezygnujemy z bardzo silnego, intensywnego instrumentu pomocy społecznej, fakultatywnego, o dużej różnorodności wspierania. To niemożliwe. To jest raczej sprawa dobrego adresowania, a nie rezygnacji z jakiegokolwiek świadczenia. No, a że w różnych okresach, fazach niektóre świadczenia są bardziej teoretyczne, a inne bardziej praktyczne - tak jest w tym roku też.</u>
          <u xml:id="u-173.28" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Nie powiedziałam, że liczymy na pieniądze z powiatów czy z gmin, dlatego że są zadania, które są zadaniami własnymi gminy. Do nich należy na przykład zasiłek celowy. Zasiłek celowy może dotyczyć różnych spraw. To może być pokrycie kosztów leczenia. To może być odbudowanie domu. To może drogie lekarstwo. To może być wsparcie dzieci w takiej czy w innej sytuacji. To może być wszystko, co gmina chce. Tak więc to nie jest liczenie, tylko liczenie w tym sensie, że patrzymy, jaki jest udział gminy w wydatkach na pomoc społeczną, ile przeznacza na tego typu świadczenia. Dalej, gminy mają bardzo ważne zadanie, z którego się na ogół kiepsko wywiązują - to jest sprawa usług opiekuńczych. Gminy mają tendencję, żeby ustawić potrzebujących w kolejce, do domu pomocy społecznej, a nie realizować świadczenia, rozwijać usługi opiekuńcze, które są znacznie tańsze, dają zatrudnienie bezrobotnym na terenie gminy, mogą być wspierane przez Fundusz Pracy. Możliwości jest tutaj dużo. Nie powiedziałam tego z myślą o tym, że koszt jakiegokolwiek zadania administracji rządowej mają pokrywać gminy.</u>
          <u xml:id="u-173.29" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Pan poseł Budnik pytał, kto powinien utrzymywać i finansować domy samotnej matki, a także o kryteria i zasady ustalania odpłatności. Są dwa rodzaje domów dla samotnej matki. W wypadku domu o zasięgu gminnym, w którym mieszkają samotne matki z terenu danej gminy, oczywiście dom finansuje gmina i ona ustala kryteria. Jeżeli dom ma charakter ponadlokalny, wówczas powinien to robić budżet państwa. Jest jednak tendencja, ażeby te domy miały charakter lokalny. Chcę jednak zaznaczyć - jest już bardzo późno, więc może nie powinno być dygresji - że samotne matki wolą mieszkać nie na terenie własnej gminy, jako sąsiadki swoich rodziców i koleżanek. Dlatego też jeśli domy dla samotnych matek będą domami gminnymi, to mogą przestać spełniać należycie swoje funkcje. Trzeba będzie rozważyć te sprawy w taki sposób, ażeby nie wylać dziecka z kąpielą.</u>
          <u xml:id="u-173.30" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Pani poseł Sikorska-Trela zapytała, jak w porównaniu z innymi krajami kształtują się nakłady na pomoc społeczną. Bardzo trudno jest jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie, ponieważ są różne systemy. W większości krajów środki z budżetu państwa przeznaczane są na ogół na kształcenie pracowników socjalnych, na programy rządowe, na klęski żywiołowe. Natomiast wydatki te są drugimi co do wielkości wydatkami w budżetach struktur lokalnych. Te struktury lokalne różnie się nazywają i zasięg pomocy społecznej jest zupełnie inny w różnych krajach. W tych krajach, do których moglibyśmy się porównać ze względu na pewne wieloletnie podobieństwa - myślę tu o takich krajach jak Bułgaria, Rumunia, Węgry - praktycznie najbardziej rozwinięty jest system pomocy społecznej na Węgrzech, ale w praktyce jest on bardzo słaby.</u>
          <u xml:id="u-173.31" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Bardzo dobrze rozwija się współpraca z polskim Caritasem. Caritas częściowo prowadzi domy. Jednak ponieważ nie ma w tej chwili pani poseł, to nie będę tego wątku rozwijała.</u>
          <u xml:id="u-173.32" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Nie było dobrej diagnozy dotyczącej wzrostu liczby osób objętych pomocą społeczną. Dość znaczny wzrost liczby osób spowodowała ustawa o systemie emerytalnym i zastosowana zmiana kryterium. Wzrost wysokości zasiłków dla osób zajmujących się niepełnosprawnymi dziećmi pociągnął za sobą wzrost liczby osób uprawnionych do zasiłku stałego. Tutaj praktycznie dobrej diagnozy nie było. Zasiłek specjalny - bardzo ważne świadczenie - poza przyjętymi kryteriami, uzależniony jest od tego, czy są pieniądze. Jeśli są pieniądze, to zasiłek specjalny funkcjonuje. Jednak środki na zasiłek specjalny mogą pochodzić zarówno z budżetów gmin, jak i z administracji rządowej, w związku z tym niekoniecznie brak środków budżetowych musi wpłynąć na obniżenie zasiłku.</u>
          <u xml:id="u-173.33" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Mógłby on być dobrym instrumentem wspierania w sytuacjach krytycznych rodzin, które są trochę powyżej kryterium.</u>
          <u xml:id="u-173.34" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Pan poseł Łoziński pytał, czy pomoc społeczna, czy polityka prorodzinna jest lepszym instrumentem polityki społecznej. Są to równoległe instrumenty. Pomoc społeczna jest adresowana do jednych, a polityka prorodzinna może sięgać i powinna sięgać po zupełnie inne instrumenty. Może się zdarzyć, że rodziny, dla których... To jest to, o czym mówiłam na samym początku, że pomoc społeczna i kryteria pomocy społecznej są wypadkową rozwiązań w innych systemach. Jeżeli uznamy, że polityka prorodzinna - nie będę wymieniała, jest to kilka czy kilkanaście różnego typu świadczeń trafiających w różne fazy życia rodziny - to te rodziny w ogóle mogą się nie pojawić w pomocy społecznej. Bo pomoc społeczna jest dla tych, którzy wypadli, nie mieszczą się i nie obejmują ich inne systemy.</u>
          <u xml:id="u-173.35" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Pani poseł Bańkowskiej już odpowiedziałam.</u>
          <u xml:id="u-173.36" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Pan poseł Lewandowski. Chcę powiedzieć, jeśli chodzi o pytania, że staram się być odpowiedzialna za to, czym się zajmuję w tym rządzie, ale nie czuję się odpowiedzialna za cały rząd. A pytania były kierowane do całego rządu i, poza identyfikacją, nie jestem w stanie ponosić całej odpowiedzialności.</u>
          <u xml:id="u-173.37" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Czy na wiosnę rząd podejmuje działania dla bezdomnych? Tak by mi zależało na tym, żeby było trudno takie pytanie zadać. Cały bowiem proces decentralizacji i cały sens decentralizacji polega na tym, że przynajmniej za niektórych bezdomnych powinny się czuć odpowiedzialne gminy, a po części powiaty. Rząd co roku staje przed tymi problemami między innymi dlatego, że poza środkami na ten cel, poza ustawodawstwem dotyczącym tego celu, naprawdę nie jest w stanie dopilnować, czy ktoś z takich czy innych powodów nie zamarzł. Nie myślę więc, żeby to było zadanie rządu w bezpośrednim rozumieniu tego zadania. Rząd natomiast musi różnymi instrumentami stymulować to, ażeby rzeczywiście sytuacja się nie powtarzała.</u>
          <u xml:id="u-173.38" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Znam sytuację w Chełmży.</u>
          <u xml:id="u-173.39" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Pan poseł Rejczak. Chcę powiedzieć, że sprawa zakładów opiekuńczo-leczniczych jest obecnie sprawą ministerstwa zdrowia. Ministerstwo zdrowia, z tego, co wiem - ale powiem to, co wiem - próbuje, w odróżnieniu od domów pomocy społecznej, które nie mogą być zakładami opieki zdrowotnej... Zakłady opiekuńczo-lecznicze są zakładami opieki zdrowotnej, z przewagą takich usług, których one wymagają. Na ogół są to zakłady dla przewlekle chorych, osób leżących, wymagających przede wszystkim opieki pielęgnacyjnej. W porozumieniu między pracownikami służby zdrowia a ministrem zdrowia i ministrem pracy jest dokładny zapis mówiący o wzroście liczby zakładów opiekuńczo-leczniczych, tak żeby tam znalazły zatrudnienie na przykład pielęgniarki, z pożytkiem dla tych, którymi się będą opiekowały. Zakład opiekuńczo-leczniczy jako zakład opieki zdrowotnej będzie miał większą intensywność opieki medycznej.</u>
          <u xml:id="u-173.40" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Pani poseł Kleitz-Żółtowska. Szczególne instrumenty dla niepełnosprawnych - to było jedno pytanie. Myślę, że do końca nie jest wykorzystane całe orzecznictwo poza rentowe. Bo orzecznictwo rentowe jest zdefiniowane, natomiast orzecznictwo poza rentowe pozostawia bardzo wiele możliwości dość indywidualnego, specyficznego ze względu na typ niepełnosprawności, ze względu na fazę życia osoby niepełnosprawnej, sięgania po różne instrumenty. W tej chwili prowadzimy nad tym dość intensywne prace teoretyczne i chcemy, ażeby właśnie orzecznictwo poza rentowe było taką inspiracją. Ale jest też tak, że straciła sens działalność na poziomie województw pełnomocników wojewódzkich do spraw niepełnosprawnych. Wydaje się zasadne, ażeby może pojawili się oni w powiatach, ale niekoniecznie w każdym powiecie, bo nie chodzi o to, żeby w każdym powiecie było identycznie, lecz o to, żeby zadania były realizowane, a sposób ich realizowania może być różny. I tu bym widziała ich rolę, w tym wzbogacaniu instrumentów.</u>
          <u xml:id="u-173.41" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Nowelizacja ustawy, w jakiej formie? Zastanawialiśmy się nad sprawą nowelizacji ustawy. W moim najgłębszym przekonaniu ustawa w pewien sposób nowelizowana jest przez życie. Dokonywanie w tej chwili fundamentalnych zmian niezbyt precyzyjnych rozwiązań wiązałoby się z naruszeniem ciągle jeszcze kruchych struktur. Nie zawsze generalna nowelizacja pociąga za sobą skuteczne zmiany. Wydaje się, iż ważne jest to, by ta ustawa tam, gdzie spełnia swoje funkcje, spełniała je dalej. Uważam, że trzeba się przyjrzeć rzeczywistości i wprowadzić do ustawy te zmiany, które wymusza rzeczywistość - tam, gdzie potrzebne jest uzupełnienie, sprecyzowanie, wzmocnienie, jak np. w przypadku propozycji całego szerokiego wachlarza usług opiekuńczych, które są dosyć wątłe, a struktury samorządowe nie wpadają na takie pomysły, jeśli nie jest to zapisane.</u>
          <u xml:id="u-173.42" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Pan poseł Kaczmarek - bardzo ważne pytanie: kiedy będą akty do art. 12a. Chodzi o regulacje dotyczące współdziałania i współpracy organizacji pozarządowych ze strukturami pomocy społecznej w ramach realizacji zadań. Są one w końcowej fazie uzgodnień międzyresortowych. I będzie to dość ważne, bo w odniesieniu do pomocy społecznej to rozporządzenie będzie pełniło funkcje substytutywne wobec braku ustawy regulującej współdziałanie, współpracę z organizacjami pozarządowymi.</u>
          <u xml:id="u-173.43" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Placówki opiekuńczo-wychowawcze, kierowanie do tych placówek. Będzie to rozstrzygnięte równocześnie z wprowadzeniem zmian w ustawie oświatowej. Ustawa oświatowa, jako wiodąca, zmieni czy uzupełni, z legislacyjnego punktu widzenia, fragmenty ustawy o pomocy społecznej, tak by sprawa kierowania do placówek była tu jednoznaczna. Współpracujemy w tej kwestii z Ministerstwem Edukacji Narodowej i dochodzimy do pełnej zgodności co do tego, do jakich placówek kto powinien kierować, bo są placówki o przewadze funkcji wychowawczych i opiekuńczych. Pomoc społeczna jakby się identyfikuje z tymi, które mają charakter opiekuńczy.</u>
          <u xml:id="u-173.44" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Finansowanie domów pomocy społecznej. Powiatowe centra pomocy rodzinie - tak, zgadzałabym się, że są one ciągle słabe.</u>
          <u xml:id="u-173.45" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Trudna sytuacja placówek opiekuńczych, adopcyjnych, Karta nauczyciela, obowiązujące statuty. Do momentu uregulowania tych spraw ustawą o pomocy społecznej, kiedy przestaną być regulowane ustawą o systemie oświaty, obowiązuje wszystko to, co jest. Nie widzę powodu, żeby Karta nauczyciela, dopóki ona jest, miała odbierać jakiekolwiek prawa osobom zatrudnionym w placówkach opiekuńczych. Uprawnienia idą za osobą, a nie za instytucją, w której jest zatrudniony nauczyciel. W domach pomocy społecznej dla dzieci upośledzonych są nauczyciele, wychowawcy, którzy korzystają z Karty nauczyciela, i tu przesunięcie, że tak powiem, pewnych elementów organizacyjnych w stronę pomocy społecznej w żaden sposób nie naruszy tej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-173.46" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Jeśli chodzi o turnusy rehabilitacyjne, to na początku ubiegłego tygodnia zostały przekazane wszystkie środki, do III kwartału włącznie, wspominałam o tym wcześniej, mówiąc, że jest na nie różne zapotrzebowanie w różnych powiatach. Zostały przekazane środki do III kwartału włącznie, aby umożliwić wykorzystanie skierowań na te turnusy w okresie letnim, bo to zazwyczaj łączy się z rodzinnymi wyjazdami, często konieczna jest równoczesna opieka nad dziećmi. Tak więc środki zostały przekazane, ale sprawa wiąże się z pewnym błędem w algorytmie, wedle którego te pieniądze były dystrybuowane, ale nie wchodzę już w szczegóły, bo pieniądze na turnusy rehabilitacyjne są. Jeśli gdzieś ich nie ma, to wynika to ze złej dystrybucji związanej z algorytmem, który nie ma... Jedna z istotnych danych tego algorytmu pozostaje x, i to jest problem.</u>
          <u xml:id="u-173.47" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Pan poseł Kaczyński pytał o woj. łomżyńskie, o MOPS w Zambrowie. Jeśli chodzi o brak środków na domy pomocy społecznej, to wyjaśniłam to. Przyjrzymy się dokładnie, jak wygląda to w dawnym woj. łomżyńskim, być może zwrócimy wojewodzie uwagę na to, aby przy dystrybucji środków z rezerwy rozważyć tę kwestię. Pan poseł Jaskiernia pytał o MOPS w Sandomierzu. Nieterminowe dystrybuowanie środków przez ministerstwo, właściwie przepływ środków na styku Ministerstwo Finansów - wojewoda, bardzo pogarsza sytuację pomocy społecznej, bo jeśli środki są przekazywane płynnie, to nie ma takich problemów.</u>
          <u xml:id="u-173.48" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Padło pytanie o to, czy daję gwarancję, że w przyszłym roku wystarczy pieniędzy na pomoc społeczną. Mogę połowicznie na to odpowiedzieć: gwarancji nie daję - ale daję gwarancję, że jeśli będę miała na to jakikolwiek wpływ, dołożę wysiłków, ażeby te pieniądze były - ponieważ jedynie Wysoka Izba może dać gwarancję, że będą środki na pomoc społeczną. No, może nie jedynie, ale w znacznym stopniu.</u>
          <u xml:id="u-173.49" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Pan poseł Szymański pytał o 50 mln na wsparcie dla kobiet w ciąży czy matek w ciąży. Chcę powiedzieć, że to rozporządzenie już prawie zostało wydane przez ministerstwo i ma zostać przedłużony okres uprawniający do tego świadczenia o 1 miesiąc, znaczy o 1 miesiąc wcześniej będzie można je pobierać niż w tej chwili, chyba od 6 miesiąca, jeśli się nie mylę. To jest świadczenie o charakterze stałym - i to rozporządzenie ma charakter ciągły - w odróżnieniu od świadczenia ze środków w kwocie 190 mln. Mówiłam już o tym, ale pana posła nie było. Jesteśmy w trakcie uzgodnień resortowych co do tegorocznego jednorazowego świadczenia dla rodzin posiadających trójkę i więcej dzieci. Te rodziny dostaną stosunkowo niemałe świadczenie o jednorazowym charakterze. Jeśli będzie uwzględnione kryterium dochodowe, to wyraźnie będzie to wsparcie dla rodzin uboższych. Wiem jednak, że nie leżało to w intencji występujących o te środki.</u>
          <u xml:id="u-173.50" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSocjalnejJoannaStaręgaPiasek">Może nie na wszystkie pytania odpowiedziałam, jeżeli nie na wszystkie, to mogę to uzupełnić. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Marek Borowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję pani minister.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-175.2" who="#komentarz">(Poseł Jan Rulewski: W trybie sprostowania.)</u>
          <u xml:id="u-175.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">A, w trybie sprostowania?</u>
          <u xml:id="u-175.4" who="#komentarz">(Poseł Jan Rulewski: W sprawie źle zrozumianego mojego pytania.)</u>
          <u xml:id="u-175.5" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dobrze, to jeszcze nie postawiłem kropki.</u>
          <u xml:id="u-175.6" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#PosełJanRulewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo króciutko. Pani minister zrozumiała, że moje pytanie o gwarancje dotyczące środków wynikających z ustawowych tytułów to pytanie demagogiczne. Tak więc prostuję, że to pytanie zadałem z pobudek praktycznych. Otóż chciałem odpowiedzieć na setki zapytań gmin, co będzie w najbliższej przyszłości w związku z problemami, w których, jak zauważyłem, pani minister doskonale się orientuje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Myślę, że to wyjaśniło sytuację.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-177.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dyskusję zamykam.</u>
          <u xml:id="u-177.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Marszałek Sejmu proponuje, aby Sejm informację rządu o sytuacji finansowej i prawnej systemu pomocy społecznej przyjął do wiadomości.</u>
          <u xml:id="u-177.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-177.5" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-177.6" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 24 porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o nasiennictwie (druk nr 1051).</u>
          <u xml:id="u-177.7" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej pana Leszka Kawskiego w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejLeszekKawski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedkładając Wysokiej Izbie pod obrady projekt zmiany ustawy o nasiennictwie, pragnę podkreślić, że dotyczy ona regulacji prawnych szczególnie ważnego działu rolnictwa, obejmującego wytwarzanie i stosowanie biologicznego środka produkcji, jakim jest materiał siewny odmian roślin uprawnych.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejLeszekKawski">Złożoność problemów nasiennictwa wymaga szczególnych uregulowań ustawowych. Jest to powszechnie stosowane, zwłaszcza w krajach o gospodarce rynkowej i nowoczesnym rolnictwie. Uregulowania prawne różnych problemów nasiennictwa istnieją także w skali międzynarodowej, np. w ramach Międzynarodowej Konwencji Ochrony Nowych Odmian Roślin (tzw. konwencja UPOV), w systemie oceny i kontroli materiału siewnego Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD), a także w licznych przepisach Unii Europejskiej (np. wspólny katalog odmian dopuszczonych do obrotu, wspólna ochrona prawa hodowcy do odmiany, wspólne wymagania dotyczące materiału siewnego w obrocie w krajach członkowskich).</u>
          <u xml:id="u-178.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejLeszekKawski">W Polsce problemy prawne i ekonomiczne nasiennictwa reguluje obowiązująca ustawa o nasiennictwie z dnia 24 listopada 1995 r. Uwzględnia ona konsekwencje prawne wynikające z dostosowania polskiego nasiennictwa do konwencji UPOV z 19 marca 1991 r. oraz do systemów oceny materiału siewnego OECD.</u>
          <u xml:id="u-178.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejLeszekKawski">W obliczu członkostwa w UPOV, przewidywanego przystąpienia Polski do Unii Europejskiej oraz dokonujących się przemian w sektorze rolnictwa zmierzających do pełnej gospodarki rynkowej, w tym także w nasiennictwie, zachodzi konieczność dostosowania obowiązujących przepisów dotyczących nasiennictwa do odpowiednich aktów prawnych obowiązujących w krajach Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-178.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejLeszekKawski">W zakresie rejestracji odmian projekt nowelizowanej ustawy o nasiennictwie wprowadza następujące zmiany:</u>
          <u xml:id="u-178.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejLeszekKawski">Proponuje się zaniechanie rejestracji odmian selekcjonowanych, dostosowując podział odmian podlegających rejestracji do wymogów prawa Unii Europejskiej. Do rejestru odmian roślin uprawnych mogą być wpisywane jedynie odmiany oryginalne, które spełniają wymóg odrębności, wyrównania i trwałości oraz, w wypadku odmian roślin rolniczych, dodatkowo wymóg odpowiedniej wartości gospodarczej, zgodnie z dyrektywami rady 70/457 i 70/458/EWG.</u>
          <u xml:id="u-178.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejLeszekKawski">Rezygnuje się z obowiązku badania wartości gospodarczej jako warunku wpisania odmiany do rejestru w odniesieniu do roślin warzywnych, zgodnie z wcześniej wymienioną dyrektywą. W celu określania przydatności odmian dla ich użytkowników przewiduje się prowadzenie badań wartości gospodarczej tych odmian po ich zarejestrowaniu.</u>
          <u xml:id="u-178.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejLeszekKawski">Znosi się rejestrację odmian roślin ozdobnych, dostosowując to do przepisów Unii Europejskiej. W krajach Unii rośliny ozdobne nie podlegają urzędowej rejestracji i kwalifikacji.</u>
          <u xml:id="u-178.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejLeszekKawski">Wprowadza się obowiązek określenia składnika mieszańca dla odmian mieszańcowych, wymóg niezbędny przy badaniu i ocenie odrębności, wyrównania i trwałości mieszańca oraz przy kwalifikacji i kontroli produkcji nasiennej odmian mieszańcowych. Rozwiązanie to jest stosowane w krajach Unii Europejskiej (dyrektywa rady 70/457).</u>
          <u xml:id="u-178.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejLeszekKawski">Istotną zmianą związaną z wpisywaniem odmiany do rejestru jest przejście z bezterminowego na 10-letni okres trwania ważności wpisu do rejestru z możliwością jego przedłużania. Wyjątek stanowią odmiany drzew, krzewów owocowych i jagodowych, dla których wpis do rejestru jest ważny do końca 20 roku kalendarzowego następującego po roku wpisania odmiany do rejestru.</u>
          <u xml:id="u-178.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejLeszekKawski">Rozwiązania te są zgodne z przepisami dyrektywy Rady nr 70/457 oraz 70/458. Wprowadza się pojęcie odmian miejscowych mających szczególne znaczenie dla ochrony różnorodności biologicznej w rolnictwie, stanowiących cenne źródło zmienności genetycznej w hodowli roślin. Postępująca intensyfikacja rolnictwa powoduje eliminowanie ze środowiska naturalnego oraz z upraw lokalnych tych populacji roślin. Dyscyplinuje się sprawę opłat rejestrowych, wprowadzając zapis, że urzędowe badanie odmiany rozpoczyna się po uiszczeniu odpowiedniej opłaty rejestrowej. Ma to wyeliminować ponoszenie kosztów w przypadku rezygnacji hodowcy z badań rejestrowych. Zrezygnowano z opinii komisji rejestrowej w odniesieniu do decyzji o wpisaniu lub skreśleniu odmian roślin, w których wypadku nie bada się wartości gospodarczej. Opinia komisji nie może być bowiem wyrażana w odniesieniu do wyników badań odrębności, wyrównania i trwałości, a spełnienie tych warunków jest podstawowym wymogiem przy wpisywaniu odmiany do rejestru.</u>
          <u xml:id="u-178.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejLeszekKawski">Projekt ustawy określa dodatkowe zadania dla Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych, a mianowicie tworzenie list odmian rekomendowanych, najbardziej przydatnych i polecanych do uprawy na podstawie porejestrowego doświadczalnictwa odmianowego w celu wzbogacenia ich charakterystyki gospodarczej. Realizacja badań i ocena odmian wpisanych do rejestru będzie oparta głównie o istniejącą bazę doświadczalną centralnego środka, we współpracy z innymi jednostkami organizacyjnymi zainteresowanymi testowaniem i wdrażaniem postępu biologicznego. Proponowane badania są prowadzone we wszystkich krajach Unii Europejskiej i przynoszą duże korzyści gospodarcze, ułatwiając rolnikom i przetwórcom wybór najwartościowszych odmian do uprawy.</u>
          <u xml:id="u-178.12" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejLeszekKawski">W zakresie ochrony prawa do odmiany rozszerzono ochronę wyłącznego prawa na wszystkie rodzaje i gatunki roślin uprawnych zgodnie z rozporządzeniem Rady Unii Europejskiej nr 2100/94 i Międzynarodową Konwencją Ochrony Nowych Odmian Roślin - UPOV z dnia 19 marca 1991 r. Zaproponowane uregulowania będą stanowić ważny instrument prawny umożliwiający hodowcom egzekwowanie należnych korzyści ekonomicznych z tytułu wykorzystywania wyhodowanych odmian. Spowoduje to modyfikację badań i nawiązanie szerszej współpracy z zagranicznymi jednostkami rejestrowymi, połączonej ze wzajemnym świadczeniem usług i wymianą raportów badawczych. Proponuje się powołanie komisji do spraw ochrony wyłącznego prawa, które będą organem doradczym dyrektora centralnego ośrodka. Kraje Unii Europejskiej posiadają podobne rozwiązania w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-178.13" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejLeszekKawski">Zmodyfikowano dotychczasowy zapis dotyczący tzw. przywileju farmera, czyli ograniczonej możliwości wykorzystania przez rolnika materiału siewnego ze zbioru chronionej odmiany bez potrzeby uiszczania opłaty na rzecz hodowcy tej odmiany. Projekt ustawy przewiduje ograniczenie powierzchni, na której możliwe będzie wykorzystanie materiału siewnego bez uiszczania opłaty na rzecz hodowcy, do 2 ha w wypadku roślin rolniczych. Podobne rozwiązania funkcjonują w krajach Unii Europejskiej - rozporządzenie Rady nr 2100/94. Przede wszystkim wynika to z Międzynarodowej Konwencji Ochrony Nowych Odmian Roślin, którą Polska podpisała.</u>
          <u xml:id="u-178.14" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejLeszekKawski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wymagania w zakresie wytwarzania materiału siewnego (ocena polowa) oraz wymagania jakościowe w wypadku materiału siewnego zawarte są w dyrektywach dotyczących obrotu materiałem siewnym poszczególnych grup roślin uprawnych (nr 66/400, 66/401, 66/402, 66/403, 69/208, 70/458 i 93/48). Wymagania zawarte w wyżej wymienionych dyrektywach zostaną wprowadzone do przepisów obowiązujących w zakresie wytwarzania materiału siewnego oraz przepisów dotyczących wymagań jakościowych dla materiału siewnego przeznaczonego do obrotu. Wymagania te zastąpią kilkanaście Polskich Norm obowiązujących obecnie w nasiennictwie.</u>
          <u xml:id="u-178.15" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejLeszekKawski">Doświadczenia zgromadzone w okresie obowiązywania ustawy o nasiennictwie uchwalonej w 1995 r. wskazują na potrzebę wprowadzenia następujących zmian w dotychczasowych przepisach:</u>
          <u xml:id="u-178.16" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejLeszekKawski">- wymogu zawierania przez rolników umów kontraktacyjnych na produkcję materiału siewnego z upoważnionymi przedsiębiorcami; obowiązek kontraktacji produkcji nasiennej pozwoli zabezpieczyć lepszą organizację produkcji, nadzór specjalistycznych służb, co będzie miało wpływ na podnoszenie jakości materiału siewnego,</u>
          <u xml:id="u-178.17" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejLeszekKawski">- wprowadzenia minimalnych powierzchni upraw nasiennych dla roślin zbożowych, motylkowych, sadowniczych oraz traw i ziemniaków; pozwoli to na większą koncentrację i specjalizację produkcji nasiennej oraz wzrost opłacalności dla producentów,</u>
          <u xml:id="u-178.18" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejLeszekKawski">- ograniczenia wielkości produkcji materiału siewnego warunkowo kwalifikowanego; uprawnienia te przypisane są wyłącznie hodowcom w odniesieniu do ich odmian po pierwszym roku urzędowych badań rejestrowych, ale jeszcze przed ich zarejestrowaniem; podobne rozwiązania obowiązują w państwach Unii Europejskiej,</u>
          <u xml:id="u-178.19" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejLeszekKawski">- określenia, że standardowy materiał siewny może występować wyłącznie w roślinach warzywnych oraz kryteriów, na podstawie których można wydać decyzję zakazującą uznawania materiału siewnego za standardowy.</u>
          <u xml:id="u-178.20" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejLeszekKawski">W zakresie oceny, kontroli materiału siewnego i obrotu materiałem siewnym wprowadzono:</u>
          <u xml:id="u-178.21" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejLeszekKawski">1) zapis umożliwiający nadanie przedsiębiorcom upoważnień do oceny laboratoryjnej kwalifikowanego materiału siewnego:</u>
          <u xml:id="u-178.22" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejLeszekKawski">- hodowcom - w odniesieniu do ich odmian,</u>
          <u xml:id="u-178.23" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejLeszekKawski">- przedsiębiorcom (firmom nasiennym) - w odniesieniu do materiału siewnego w celu przedłużenia ważności świadectwa kwalifikacji.</u>
          <u xml:id="u-178.24" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejLeszekKawski">Jest to rozszerzenie upoważnień do oceny materiału siewnego poza urzędową jednostką kontrolną;</u>
          <u xml:id="u-178.25" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejLeszekKawski">2) uregulowania dotyczące etykietowania i zabezpieczania opakowań materiału siewnego.</u>
          <u xml:id="u-178.26" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejLeszekKawski">Obecnie jest to uregulowane normami, które przestaną obowiązywać po uchwaleniu przedkładanego projektu ustawy. Szczegółowe rozwiązania i wymagania w tym zakresie określi minister w drodze rozporządzenia. Przepisy te w całości uwzględniają systemy obowiązujące w OECD i Unii Europejskiej;</u>
          <u xml:id="u-178.27" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejLeszekKawski">3) uregulowania dotyczące przedłużania terminu ważności świadectwa materiału siewnego.</u>
          <u xml:id="u-178.28" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejLeszekKawski">Analogicznie jak w przypadku etykiet sprawy regulują normy, które przestaną obowiązywać po wejściu w życie ustawy. Na podstawie wprowadzonego zapisu minister w drodze rozporządzenia ureguluje kwestię ważności świadectwa materiału siewnego;</u>
          <u xml:id="u-178.29" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejLeszekKawski">4) obowiązek prowadzenia przez przedsiębiorców dokumentacji dotyczącej produkcji, przerobu materiału siewnego i obrotu materiałem siewnym.</u>
          <u xml:id="u-178.30" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejLeszekKawski">Chodzi o jednolite dokumentowanie poszczególnych etapów produkcji i przygotowania materiału siewnego do obrotu, ciągłości kwalifikacyjnej, tworzenia zestawów i partii nasion, mieszanek nasiennych oraz likwidacji partii zdyskwalifikowanych. Będzie to rodzaj samokontroli przedsiębiorców, a także uczyni bardziej skuteczną kontrolę materiału siewnego przez jednostki do tego upoważnione;</u>
          <u xml:id="u-178.31" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejLeszekKawski">5) uproszczenie i uczynienie bardziej skuteczną procedury kontroli materiału siewnego.</u>
          <u xml:id="u-178.32" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejLeszekKawski">Jeśli wynik oceny kontrolnej jest inny od wyniku oceny pierwotnej, wystawia się nowe świadectwo, które zastępuje świadectwo pierwotne. Zachowane jednak zostało prawo do odwołania od wyniku oceny kontrolnej. Wynik oceny kontrolnej odnosi się tylko do tej części partii materiału siewnego, która została objęta kontrolą;</u>
          <u xml:id="u-178.33" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejLeszekKawski">6) zakaz tworzenia partii materiału siewnego ze składników, które były już przedmiotem obrotu i pochodzą z różnych lat zbioru.</u>
          <u xml:id="u-178.34" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejLeszekKawski">Utworzone w ten sposób partie nasion posiadały zdolność kiełkowania najczęściej w dolnych granicach wymagań normy, co powodowało pogorszenie jakości nasion całej partii. Dopuszcza się natomiast tworzenie partii nasion ze składników z różnych lat zbiorów, które nie były w obrocie i odpowiadają obowiązującym wymaganiom jakościowym.</u>
          <u xml:id="u-178.35" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejLeszekKawski">W związku z rezygnacją z prowadzenia rejestru odmian roślin ozdobnych dopuszcza się z mocy ustawy wolny obrót materiałem siewnym roślin ozdobnych. W Unii Europejskiej rośliny ozdobne nie podlegają urzędowej rejestracji i kwalifikacji, a materiał siewny tych roślin spełniający wymagania jakościowe jest w wolnym obrocie.</u>
          <u xml:id="u-178.36" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejLeszekKawski">Także z mocy ustawy dopuszcza się do obrotu materiał siewny odmian warunkowo kwalifikowanych i odmian miejscowych.</u>
          <u xml:id="u-178.37" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejLeszekKawski">Wprowadza się obowiązek zgłaszania organom inspekcji nasiennej informacji dotyczącej sprowadzonego materiału siewnego z zagranicy w celu:</u>
          <u xml:id="u-178.38" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejLeszekKawski">- sprawdzenia dokumentacji kwalifikacyjnej,</u>
          <u xml:id="u-178.39" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejLeszekKawski">- ustalenia właściwego stopnia kwalifikacji w obrocie krajowym i sprawdzenia jakości tego materiału.</u>
          <u xml:id="u-178.40" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejLeszekKawski">Będzie to pełna informacja o imporcie materiału siewnego.</u>
          <u xml:id="u-178.41" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejLeszekKawski">Wprowadzono zmianę w trybie przekazywania opłat hodowlanych na rzecz hodowcy. Przyjęto zasadę, że opłatę hodowlaną będą uiszczać przedsiębiorcy, którzy wprowadzają kwalifikowany i standardowy materiał siewny do obrotu, a nie jak dotychczas przedsiębiorcy, którzy sprzedawali ten materiał użytkownikom do siewu lub sadzenia. Opłata hodowlana będzie stanowiła składnik kosztów i ceny od momentu wprowadzenia materiału siewnego do obrotu i uprości procedurę jej ściągania.</u>
          <u xml:id="u-178.42" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejLeszekKawski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt zmiany ustawy o nasiennictwie nie spowoduje dla budżetu dodatkowych skutków, poza wprowadzeniem porejestrowego doświadczalnictwa odmianowego, które w pierwszej fazie 2–3 lat będzie finansowane głównie z budżetu państwa, natomiast z upływem czasu zwiększać się będzie udział środków pochodzących z organizacji samorządowych, przemysłu przetwórczego, hodowców, związków plantatorów i innych organizacji rolniczych. Koszty prowadzenia porejestrowego doświadczalnictwa odmianowego są przedstawione w uzasadnieniu do projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-178.43" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejLeszekKawski">Kończąc moje wystąpienie, pragnę podziękować Wysokiej Izbie za wysłuchanie mojego wystąpienia, prosić o życzliwe przyjęcie projektu zmiany ustawy o nasiennictwie i skierowanie projektu do prac w Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-179.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-179.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu jako pierwszego pana posła Zdzisława Pupę z Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#PosełZdzisławPupa">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Kwalifikowany materiał siewny jest podstawowym i najtańszym środkiem produkcji. W miarę rozwoju rolnictwa jego rola będzie wzrastać, warunkuje on bowiem optymalne wykorzystanie pozostałych nakładów produkcyjnych ponoszonych na uprawę. Wzrost plonów i poprawę jakości można uzyskać tylko przez wprowadzenie nowych odmian i materiału siewnego o wysokiej jakości. Z uwagi na duże znaczenie, jakie spełnia postęp biologiczny, uregulowania prawne tego zagadnienia należą do najwcześniejszych, wprowadzanych w rolnictwie.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#PosełZdzisławPupa">Obowiązująca obecnie ustawa o nasiennictwie z dnia 24 listopada 1995 r. reguluje sprawy związane z hodowlą twórczą i zachowawczą, oceną i rejestracją odmian, prawa autorskie i działalność związaną z obrotem, oceną i kontrolą materiału siewnego. Uregulowania te są zbliżone do stosowanych w Unii Europejskiej. Niemniej bliskie członkostwo w Międzynarodowym Związku ds. Ochrony Nowych Odmian Roślin, a także rozwój gospodarki rynkowej, wymagają pełnego dostosowania obowiązujących przepisów dotyczących nasiennictwa do odpowiednich aktów prawnych obowiązujących już w krajach europejskich.</u>
          <u xml:id="u-180.2" who="#PosełZdzisławPupa">Po szczegółowym zapoznaniu się z proponowanymi zmianami i uzupełnieniami stwierdzam, że są one istotne i dotyczą praktycznie wszystkich rozdziałów nowelizowanej ustawy o nasiennictwie. Między innymi przewiduje się wprowadzenie badań wartości gospodarczej odmian po ich zarejestrowaniu w zakresie niezbędnym do opracowania list odmian najbardziej przydatnych i polecanych do uprawy. Proponowane rozwiązania w zakresie badań i oceny odmian, wpisywanych do rejestru, są stosowane w krajach Unii Europejskiej i przynoszą duże korzyści gospodarcze. W projekcie „ochrony prawa do odmiany” wyłączne prawo rozszerzono na wszystkie rodzaje i gatunki roślin z chwilą wejścia Polski do Unii Europejskiej. Dotychczas prawo do odmian w Polsce obejmowało 302 odmiany roślin. Nowy przepis daje rolnikom możliwości wykorzystania materiału siewnego na obszar do 2 ha, bez obowiązku uiszczania opłaty hodowlanej na rzecz hodowcy odmiany chronionej, ale dotyczy to tylko niektórych gatunków roślin. Proponowana możliwość tworzenia inspekcji nasiennej środków specjalnych ze sprzedaży usług oraz produkcji szklarniowej ma bardzo ważne znaczenie. Pozwoli na uzupełnienie środków budżetowych, które są niższe w porównaniu z rokiem ubiegłym.</u>
          <u xml:id="u-180.3" who="#PosełZdzisławPupa">Regulacja sprawy etykietowania i zabezpieczenia materiału siewnego jest dotychczas określana normami, po nowelizacji ustawy wymagania w tym zakresie będzie określał minister w drodze rozporządzenia. Wprowadzone zostaną etykiety w odpowiednim kolorze do odpowiednich stopni kwalifikacji lub kategorii nasion. Rozwiązania te są zaproponowane w projekcie rozporządzenia załączonym do projektu zmiany ustawy.</u>
          <u xml:id="u-180.4" who="#PosełZdzisławPupa">Nakłada się obowiązek prowadzenia podstawowej dokumentacji, dotyczącej produkcji, przerobu i obrotu materiałem siewnym. Będzie to rodzaj samokontroli przedsiębiorstw, a także uczyni bardziej skuteczną kontrolę materiału siewnego przez Inspekcję Nasienną.</u>
          <u xml:id="u-180.5" who="#PosełZdzisławPupa">W art. 67 proponuje się nowy przepis, wprowadzający obowiązek zgłaszania organom Inspekcji Nasiennej informacji na temat materiału siewnego, sprowadzanego z zagranicy w celu sprawdzenia dokumentacji, ustalenia stopnia kwalifikacji i określenia jakości tego materiału. Opłatę hodowlaną będą uiszczać przedsiębiorcy, którzy wprowadzają kwalifikowany i standardowy materiał do obrotu, a nie, jak dotychczas, w momencie sprzedawania materiału do siewu lub sadzenia.</u>
          <u xml:id="u-180.6" who="#PosełZdzisławPupa">Pomimo tych licznych zmian i uzupełnień w ustawie, z uwagi na zróżnicowany rozwój rolnictwa i firm hodowlano-nasiennych w Polsce, zwracam uwagę na zapisy niektórych artykułów.</u>
          <u xml:id="u-180.7" who="#PosełZdzisławPupa">Art. 42, 46 dotyczą wytwarzania materiału siewnego. Proponuję, aby ustalenie minimalnych powierzchni upraw nasiennych przez ministra rolnictwa było konsultowane z Krajową Radą Izb Rolniczych i przedsiębiorstwami nasiennymi. Dotyczy to głównie rejonów o rozdrobnionym rolnictwie. Powyższa kwestia nie jest regulowana przepisami Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-180.8" who="#PosełZdzisławPupa">W art. 47 proponowane wymaganie każdorazowo zgody hodowcy odmiany chronionej na reprodukcję nasienną jest niewykonalne z uwagi na nieznajomość adresów hodowców, trudności przy zakupie wysokich stopni i krótki okres zgłaszania do kwalifikacji.</u>
          <u xml:id="u-180.9" who="#PosełZdzisławPupa">Art. 54 - zmiana tego artykułu wynika z reformy ustrojowej państwa. Niemniej należy wyeliminować z obrotu sprzedaż obwoźną, urzędy pocztowe itp.</u>
          <u xml:id="u-180.10" who="#PosełZdzisławPupa">Jeżeli chodzi o art. 55, to rozszerzenie uprawnień do oceny laboratoryjnej kwalifikowanego materiału siewnego poza urzędową jednostką kontrolną w obecnym stanie nie jest wskazane z uwagi na duże możliwości nadużywania uprawnień.</u>
          <u xml:id="u-180.11" who="#PosełZdzisławPupa">Art. 66 dotyczy obrotu materiałem siewnym. Ust. 2 mówi o tym, że w razie braku wystarczającej ilości materiału siewnego, a także z innych ważnych powodów gospodarczych, minister rolnictwa może dopuścić do obrotu materiał, jak zapisano w pkt. 1–5. Wymaga to uzupełnienia, aby w przypadku importu minister rolnictwa zasięgał opinii Krajowej Rady Izb Rolniczych i nakładał opłaty celne, do czego zobowiązał się rozporządzeniem z 30 grudnia 1998 r.</u>
          <u xml:id="u-180.12" who="#PosełZdzisławPupa">W projekcie rozporządzenia ministra rolnictwa i gospodarki żywnościowej w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o nasiennictwie należy zwrócić uwagę na to, aby w załączniku nr 3, podającym gatunki, w których obsiew do 2 ha we własnym gospodarstwie nie wymaga odpowiednich opłat hodowcy, skreślić kanar, a wprowadzić grykę oraz skreślić koniczynę perską, a wprowadzić koniczynę czerwoną”.</u>
          <u xml:id="u-180.13" who="#PosełZdzisławPupa">W załączniku nr 4 należy zweryfikować wysokość opłat hodowlanych, obniżając ich wysokość kwotową za jeden kwintal, ponieważ przy aktualnych cenach rynkowych stanowią one od 8 do 10% wartości sprzedawanych nasion.</u>
          <u xml:id="u-180.14" who="#PosełZdzisławPupa">Mimo proponowanego terminu wejścia w życie z dniem 1 lipca 2000 r. znowelizowanej ustawy, zgłaszam potrzebę przesunięcia o 1 do 2 lat wprowadzania niektórych uregulowań prawnych. Dziesięcioletni okres transformacji nie doprowadził do należytej organizacji i funkcjonowania firm hodowlano-nasiennych w Polsce. Dotyczy to zwłaszcza rejonów o rozdrobnionym i niedoinwestowanym rolnictwie. Obrót materiałem siewnym prowadzi kilka tysięcy przedsiębiorstw, a największe firmy hodowlano-nasienne wykazują ujemny wynik finansowy, co nie pozwala na rozwój i modernizację sieci handlowej i prawidłowe funkcjonowanie rynku nasiennego.</u>
          <u xml:id="u-180.15" who="#PosełZdzisławPupa">Reasumując, stwierdzam, że projekt ustawy o zmianie ustawy o nasiennictwie jest bardzo dobrze i profesjonalne przygotowany. Mam nadzieję, że prace nad ustawą przebiegną sprawnie, co będzie służyło rozwojowi nasiennictwa w Polsce. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę pana posła Seweryna Kaczmarka o zabranie głosu w imieniu Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#PosełSewerynKaczmarek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Omawiany dziś projekt zmian ustawowych odnosi się do jednej z niezwykle istotnych kwestii związanych z przebudową polskiego rolnictwa. Bezpośrednim przedmiotem projektu są problemy związane z hodowlą roślin uprawnych, ochroną praw producentów, oceną i rejestracją odmian oraz działalnością związaną z wytwarzaniem i oceną materiału siewnego i obrotem materiałem siewnym. Pośrednio jednak zawarte w projekcie uregulowania dotyczą szerszych zagadnień związanych z upowszechnianiem postępu biologicznego w rolnictwie i z ochroną wartości intelektualnych. Kwestia wpływu zagadnień związanych z wprowadzeniem do rolnictwa postępu biologicznego na kondycję polskiego rolnictwa, na jego przyszłą konkurencyjność na rynkach międzynarodowych jest na tyle ważna, że należy poświęcić jej nieco więcej uwagi w trakcie dyskusji nad tą ustawą. Warto również przytoczyć kilka przykładów obrazujących aktualny stan rzeczy i ukazujących stan polskiego nasiennictwa.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#PosełSewerynKaczmarek">W ostatnich latach obniżeniu ulegają dotacje z budżetu państwa na zadania z zakresu postępu biologicznego w produkcji roślinnej. Skutkuje to ograniczenie reprodukcji materiału siewnego i ograniczenie obrotu odmianami kwalifikowanymi, głównie zbóż i ziemniaków. Jednocześnie silna konkurencja firm zagranicznych powoduje wypieranie rodzimych odmian buraków cukrowych i kukurydzy. Zachodnie firmy nasienne, dysponujące nowoczesnym wyposażeniem, bogatymi zasobami genetycznymi, sięgające coraz częściej do metod inżynierii genetycznej i poświęcające wiele energii i funduszy na marketing i promocję, stanowią konkurencję, której trudno dotrzymać kroku. Przedstawione wyżej aspekty tworzą kontekst, w którym powinniśmy rozpatrywać ustawę mającą poprawić kondycję polskiego nasiennictwa.</u>
          <u xml:id="u-182.2" who="#PosełSewerynKaczmarek">Wysoka Izbo! Przystępując do szczegółowego omawiania zmian zaproponowanych w przedłożeniu, warto zwrócić uwagę na definicje terminów używanych w tekście. Szczególnej refleksji wymagają te z nich, które powodują dalsze związki przyczynowe. W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę na definicję pojęć „hodowca” i „twórca odmiany”. Zmiany w tym zakresie dotyczą określenia i rozróżnienia pojęcia „hodowca” i „twórca”. Istotnym elementem jest powiązanie prawa do odmiany z uznaniem, że dana osoba jest jej hodowcą. Ochrona prawa do odmiany odnosi się więc do hodowcy w rozumieniu ustawy i wyłącznie hodowcy przysługuje prawo do pobierania i egzekwowania należnych korzyści ekonomicznych. Prawo takie nie przysługuje twórcy odmiany, którym w rozumieniu ustawy jest osoba fizyczna, która na podstawie umowy o pracę lub innej umowy wytworzyła lub odkryła daną odmianę. Rozwiązanie takie wyklucza prawo osoby fizycznej do pobierania korzyści finansowych płynących z jej twórczego udziału w powstaniu określonej wartości intelektualnej, innych niż świadczenia wynikające z umowy o pracę. Mając na uwadze fakt oczywistego związku interesów hodowcy i twórcy, należy rozważyć możliwość powołania funduszu umożliwiającego ułamkowy udział twórcy w korzyściach płynących z gospodarczego stosowania danej odmiany.</u>
          <u xml:id="u-182.3" who="#PosełSewerynKaczmarek">Ważnym uzupełnieniem dotychczasowych przepisów jest wprowadzenie pojęcia odmiany miejscowej. Znaczenie uznania odmian miejscowych uwidacznia się głównie w możliwości prowadzenia ich hodowli w celu zachowania cennych źródeł zmienności genetycznej. Zastosowany przepis pozwala na wprowadzenie do obrotu materiału siewnego tych odmian, co z kolei ograniczy ich eliminację ze środowiska naturalnego.</u>
          <u xml:id="u-182.4" who="#PosełSewerynKaczmarek">Wysoka Izbo! Intencją autorów projektu zmian ustawowych było między innymi dostosowanie uregulowań krajowych do przepisów Unii Europejskiej. Dotyczy to również tzw. przywileju farmera. Jest to na tyle istotna sprawa, że trzeba poświęcić jej nieco więcej uwagi. W dotychczasowej praktyce rolniczej powszechnie stosowano do siewu na cele niezwiązane z nasiennictwem materiał ze zbioru. Wynika to bezpośrednio z sytuacji ekonomicznej polskiego rolnictwa. Rozszerzenie ochrony wyłącznego prawa w postaci ograniczenia możliwości stosowania materiału ze zbioru jako materiału siewnego do ilości niezbędnej do obsiania 2 ha daną rośliną z pewnością poprawi pozycję prawną hodowcy. Będzie on mógł uzyskać wyższe wpływy z opłat za gospodarcze wykorzystanie danej odmiany.</u>
          <u xml:id="u-182.5" who="#PosełSewerynKaczmarek">Jeżeli jednak skonfrontujemy te potencjalne możliwości z praktyką gospodarczą, możemy napotkać na wiele trudności z ich realizacją. Pogarszające się relacje cenowe materiału siewnego do produktu hodowlanego powodują, że sprzedaż kwalifikowanego materiału siewnego spada. Co więcej, regionalne zróżnicowanie tej sprzedaży wykazuje, że w wielu województwach można mówić o całkowitej zapaści obrotu materiałem siewnym niektórych roślin uprawnych. W południo-wschodnich rejonach Polski w roku gospodarczym 1997/1998 sprzedaż kwalifikowanych nasion zbóż wynosiła zaledwie 5 kg/ha w przeliczeniu na 100% areałów upraw, a ziemniaków - 10 kg/ha. W praktyce to oznacza zanik obrotu materiałem siewnym, a co za tym idzie zanik wprowadzania postępu biologicznego do rolnictwa w tych rejonach kraju.</u>
          <u xml:id="u-182.6" who="#PosełSewerynKaczmarek">Tę niekorzystną tendencję wzmacnia ograniczenie dotacji na zmniejszenie cen materiału siewnego. W 1999 r. dotacje do postępu biologicznego, z których finansowane są między innymi dopłaty do materiału siewnego, spadły ze 127 tys. zł w 1998 roku do 95 287 tys. złotych. W opisanej sytuacji ograniczenie „przywileju farmera” z pewnością nie przyczyni się do poprawy kondycji finansowej hodowców, a próba egzekwowania nowych norm prawnych napotka na zdecydowany opór rolników.</u>
          <u xml:id="u-182.7" who="#PosełSewerynKaczmarek">Omawiany projekt ustawy wprowadza również dalsze zapisy zmierzające do poprawy sytuacji finansowej instytucji działających w obszarze nasiennictwa. Istotną nowością jest tu zaostrzenie przepisów odnoszących się do opłat za czynności związane z rejestracją nowych odmian. Nowy zapis stanowi, że czynności te rozpoczynają się po wniesieniu opłaty. Jest to z pewnością właściwe rozwiązanie, zwłaszcza że w uzasadnionych przypadkach istnieje możliwość zwolnienia hodowcy z wnoszenia opłaty.</u>
          <u xml:id="u-182.8" who="#PosełSewerynKaczmarek">Ustawa podejmuje również próbę, moim zdaniem, nieudaną, w zakresie gospodarki finansowej Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych i Ośrodka Inspekcji Nasiennej. Nowelizacja wprowadza możliwość dysponowania wpływami z usług świadczonych na rzecz hodowców przez wydzielenie tzw. środków specjalnych. Teoretycznie to nowe rozwiązanie powinno wpłynąć pozytywnie na możliwości rozwojowe COBORU. W praktyce jednak możliwość ta będzie funkcjonować do końca 2000 r. Wynika to z zapisu ustawy o finansach publicznych, która stanowi, że środki specjalne ulegają likwidacji z dniem 31 grudnia 2000 r.</u>
          <u xml:id="u-182.9" who="#PosełSewerynKaczmarek">Analogiczne zapisy w sprawie środków specjalnych przewidziano dla Państwowej Inspekcji Nasiennej. Należy więc zastanowić się, czy wprowadzenie zmian w przepisach finansowych do tych instytucji na okres około półtora roku ma w ogóle sens. Lepszym rozwiązaniem będzie tu umożliwienie tym instytucjom powoływania gospodarstw pomocniczych, realizujących stosowne funkcje w formie niedotowanej gospodarki pozabudżetowej.</u>
          <u xml:id="u-182.10" who="#PosełSewerynKaczmarek">Nowym i ważnym elementem zawartym w projekcie jest zapis rozszerzający zadania COBORU o badania odmian już wpisanych do rejestru celem pogłębienia ich charakterystyki gospodarczej i tworzenie list odmian rekomendowanych. To nowe zadanie powinno w przyszłości przynieść wymierne korzyści gospodarcze poprzez stworzenie możliwości wyboru najwartościowszych odmian do uprawy. Należy również zwrócić uwagę na nowe rozwiązania dotyczące wytwarzania i obrotu materiałem siewnym. Dotyczy to wprowadzenia minimalnych powierzchni upraw nasiennych dla roślin zbożowych, traw, ziemniaków i roślin motylkowych. Rozwiązanie to ma służyć poprawie agrotechniki produkcji nasiennej oraz sprzyjać koncentracji produkcji. Niestety w projekcie rozporządzenia wykonawczego do ustawy brakuje propozycji określających minimalny obszar upraw poszczególnych roślin, co uniemożliwia ocenę realności osiągnięcia zakładanych celów.</u>
          <u xml:id="u-182.11" who="#PosełSewerynKaczmarek">Istotnym i jednocześnie nowym rozwiązaniem jest przyjęcie zasady, że produkcję nasienną i obrót materiałem siewnym prowadzi przedsiębiorca posiadający licencję hodowcy będącego właścicielem wyłącznego prawa do odmiany. Przedsiębiorca może prowadzić uprawy bezpośrednio lub zawierać umowy kontraktacyjne z rolnikami. W każdym jednak przypadku ocena materiału siewnego może być dokonana po złożeniu stosownego wniosku i okazania licencji lub sublicencji. Zasady powyższe dyscyplinują organizację i nadzór nad produkcją nasienną.</u>
          <u xml:id="u-182.12" who="#PosełSewerynKaczmarek">Wysoki Sejmie! Omówione dotychczas fragmenty projektu ustawy w mniej lub bardziej zdecydowany sposób zmierzają do stworzenia warunków rozwoju polskiego nasiennictwa. Ma jednak ta ustawa istotne braki. Przede wszystkim należy podnieść fakt, że ustawa nie przewiduje odrębnego sposobu oceny i znakowania roślin powstałych w wyniku manipulacji genetycznych. Współczesne laboratoria badawcze coraz częściej sięgają po tę technikę otrzymywania nowych jakościowo roślin. Jednocześnie tzw. gatunki transgeniczne wzbudzają wiele kontrowersji. Dotyczy to głównie zubożania naturalnych zasobów ekosystemu oraz pewnej nieprzewidywalności skutków zmian w ekosystemie, jakie mogą być stymulowane poprzez wprowadzenie otrzymywanych na tej drodze organizmów. Również dla przetwórców i konsumentów w wielu przypadkach nie jest obojętny fakt, czy mają do czynienia z rośliną naturalną, czy też jest to gatunek uzyskany metodą transgeniczną. Dlatego należy chyba dla tej grupy roślin przewidzieć oddzielny rejestr i sposób znakowania materiału siewnego.</u>
          <u xml:id="u-182.13" who="#PosełSewerynKaczmarek">Ustawa nie przewiduje również okresów przejściowych dla wprowadzenia nowych rozwiązań prawnych. Wydaje się, że przynajmniej w odniesieniu do takich rozwiązań, jak ograniczenie prawa farmera, wprowadzenie wyłącznego prawa do odmian miejscowych czy ustalenie minimalnych powierzchni plantacji nasiennych należy przewidzieć stosowne okresy przejściowe, gdyż ich brak może powodować niepotrzebne napięcia i protesty.</u>
          <u xml:id="u-182.14" who="#PosełSewerynKaczmarek">Istotną wadą jest również określenie w załączniku nr 4 do projektu rozporządzenia wykonawczego stawek opłaty hodowlanej wyrażonych w złotych. Taki sposób ustalenia opłaty będzie powodował z czasem jej dezaktualizację, ponadto jest on absolutnie nieczytelny, jeśli chodzi o kryteria różnicujące poszczególne stawki. Należy przyjąć stawki wartości wyrażone w procentach, co pozwoli na wyeliminowanie wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-182.15" who="#PosełSewerynKaczmarek">Kończąc wystąpienie, pragnę podkreślić, że złożoność i wyjątkowa specyfika zagadnień będących przedmiotem przedłożenia w druku nr 1051 wymagają, aby w toku dalszych prac nad ustawą doprowadzić do opublikowania jej jednolitego tekstu. Wnoszę o przesłanie projektu do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Dziękuję za uwagę. Przepraszam, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę bardzo, panie pośle. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Marię Stolzman z Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#PosełMariaStolzman">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Unii Wolności wyrażam poparcie dla rządowego projektu zmian w ustawie o nasiennictwie, zawartego w druku nr 1051. Zgadzamy się z większością propozycji, gdyż jest to kolejny krok przybliżający polskie nasiennictwo do Unii Europejskiej. Projekt powinien być naszym zdaniem skierowany do prac w Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#PosełMariaStolzman">Chciałabym w mojej krótkiej, mam nadzieję, wypowiedzi skupić się na zagadnieniu porejestrowego badania odmian. Wyniki tych badań są trudne do przecenienia dla praktyki rolniczej, luka informacyjna w tym zakresie jest odczuwalna oraz grozi wejściem na rynek odmian mniej wartościowych. Porejestrowe badanie odmian moim zdaniem należałoby oprzeć na tej części stacji oceny odmian, których mamy obecnie 51. W ostatnich latach ich liczba bardzo się zmniejszyła, a teraz zamierza się jeszcze ograniczyć liczbę tych stacji. Trzeba też powiedzieć, że stacje nie mają osobowości prawnej, są z prawnego punktu widzenia gospodarstwami pomocniczymi jednostki budżetowej, jaką jest COBORU. Co to oznacza dla tych stacji? Nie są one zainteresowane zmniejszaniem kosztów, poprawą efektywności na uprawianych użytkach rolnych, gdyż wszystkie uzyskiwane dochody, nawet ze sprzedaży zużytych maszyn, muszą odprowadzić do budżetu. Uważa się, że obecnie nie ma zgodnej z obowiązującym prawem możliwości, aby stacje te przekształcić w jednostki mogące sprzedawać swoje usługi, nadwyżki produkcyjne i pokrywać w ten sposób znaczną część kosztów badań porejestrowych i potrzebnego wyposażenia. Sądzę, że w pracach komisji sprawa ta będzie omówiona: komu będzie można przekazać te stacje, które COBORU uważa za zbędne, i jaką znaleźć formę przekształcenia tych jednostek, aby je przystosować do realiów i specyfiki rolnictwa. Najbardziej obawiałabym się przekształceń poprzez likwidację, bo wtedy te zasłużone i przystosowane do porejestrowej oceny odmian stacje uległyby rzeczywistej likwidacji, a byłoby to z wielką szkodą dla postępu biologicznego w rolnictwie. Nie stać nas moim zdaniem na rezygnację ze specjalistów i załogi wyszkolonej w doświadczalnictwie odmianowym. W projekcie nowelizacji nie dopowiedziano do końca sprawy porejestrowego badania odmian. Powinno ono być koordynowane merytorycznie przez COBORU, ale prowadzone przez inne jednostki tworzące zwarty system badania porejestrowego. Kto powinien przejąć te zadania? Trzeba będzie sobie na to pytanie odpowiedzieć. Dla mnie nie ulega wątpliwości, że porejestrowe badanie odmian jest konieczne i powinna być do tego wydzielona część stacji wchodzących obecnie w skład COBORU, po ich przekształceniu. W nowelizowanej ustawie powinien się znaleźć nowy rozdział dotyczący porejestrowego badania odmian i mam nadzieję, że takie rozwiązanie komisja przedstawi Wysokiej Izbie w drugim czytaniu nowelizowanej ustawy. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Teraz zabierze głos pan poseł Ryszard Smolarek w imieniu Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#PosełRyszardSmolarek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedstawić stanowisko posłów klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego wobec projektu ustawy o zmianie ustawy o nasiennictwie oraz projektu podstawowego aktu wykonawczego, zawartych w druku nr 1051.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#PosełRyszardSmolarek">Dobrze się stało, że resort rolnictwa przygotował tak szeroką nowelizację, która obejmuje regulacje dotyczące bardzo ważnej, strategicznej części polskiego rolnictwa; chodzi o łańcuch postępu biologicznego, od badań naukowych, poprzez hodowlę, nasiennictwo, do rolnika, do producenta. Sądzę, że ta nowelizacja przybliży nas do wymogów obowiązujących w Unii Europejskiej i do standardów przyjętych w organizacjach międzynarodowych, do których aspirujemy i do których należymy; mam tu na myśli również OECD.</u>
          <u xml:id="u-186.2" who="#PosełRyszardSmolarek">Może krótko, w trzech zdaniach określę materię, którą zajmuje się ta ustawa. Jest to, jak powiedziałem, obszar bardzo ważny i drażliwy, a jego restrukturyzacja i dostosowywanie do obecnych wymogów rozpoczęte zostało za koalicji PSL-SLD w 1996 r. poprzez opracowanie programu hodowli roślin na tle zmian organizacyjnych w jednostkach hodowlanych do 2000 r. i nowelizację ustawy z 1995 r. Podstawowym celem programu, który został przyjęty i na szczęście jest realizowany przez kolejne ekipy i kierownictwa resortu rolnictwa, jest uregulowanie kwestii dotyczących hodowli poprzez ustawienie pewnej hierarchii zadań. Wiąże się to z dokonaniem podziału gatunków roślin na rośliny o znaczeniu strategicznym, na rośliny ważne gospodarczo i rośliny o małym znaczeniu gospodarczym.</u>
          <u xml:id="u-186.3" who="#PosełRyszardSmolarek">Następna sprawa - podział programów hodowlanych objętych dotowaniem i przypisanie ich do określonych podmiotów. Podział ten pozwala na lepsze finansowanie i monitorowanie jednostek zajmujących się hodowlą roślin w Polsce, a tych podmiotów jest więcej niż kilkanaście; dla ilustracji powiem, że jest 30 spółek Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, 7 jednostek badawczo-rozwojowych resortu rolnictwa, 3 wyższe uczelnie rolnicze, inne podmioty państwowe i 33 osoby fizyczne i prawne.</u>
          <u xml:id="u-186.4" who="#PosełRyszardSmolarek">Nie będę tu charakteryzował zakresu, którym zajmują się te jednostki, niemniej jednak chciałbym zauważyć, że hodowla roślin w Polsce wymaga wsparcia budżetowego. Bez takiego wsparcia, bez dotacji na finansowanie kosztów hodowli ta gałąź produkcji rolnej w Polsce będzie się miała coraz gorzej. Na razie także ma się nie najlepiej w porównaniu z naszą konkurencją w Unii Europejskiej i w innych państwach. Wynika to z faktu, że po 1989 r., kiedy wprowadzono pełne mechanizmy rynkowe w rolnictwie, nastąpiło gwałtowne obniżenie sprzedaży kwalifikowanego materiału siewnego: jeśli chodzi o zboża - 4-krotnie, z 400 tys. ton do 100 tys. ton, w wypadku ziemniaków 8-krotnie - z 450 tys. t do 60 tys. t.</u>
          <u xml:id="u-186.5" who="#PosełRyszardSmolarek">Podobny spadek, aczkolwiek mniejszy, nastąpił w wypadku innych gatunków roślin. To w sumie pociąga za sobą również regres w mobilności i w oczekiwaniach w stosunku do hodowli i nasiennictwa.</u>
          <u xml:id="u-186.6" who="#PosełRyszardSmolarek">Konieczność dofinansowania z budżetu państwa hodowli jest bardzo szeroko uzasadniona. Każde 100 zł w ramach dotacji do hodowli zbóż, np. pszenicy, daje przychód w wysokości ok. 280 zł, a w przypadku żyta - 270 zł. Jeśli chodzi o ziemniaki, obliczenia są podobne. Gdybyśmy przeprowadzili pełną symulację korzyści, to okazałoby się, że jest ich więcej, zarówno jeśli chodzi o bilans handlowy, jak i rozwiązywanie problemów bezrobocia oraz ochranianie krajowej wiedzy, osiągnięć nauki oraz tego wszystkiego, co w postępie biologicznym jest najcenniejsze.</u>
          <u xml:id="u-186.7" who="#PosełRyszardSmolarek">Źle się stało, że po 1997 r. - w wyniku zmiany koalicji - systematycznie zaczęły spadać, i spadają w dalszym ciągu, dotacje przewidziane na postęp biologiczny. Sądzę, że ta ustawa pozwoli ten regres zahamować. Takie deklaracje zostały złożone przez ministerstwo rolnictwa, czego wyrazem jest przygotowany materiał „Stan aktualny hodowli roślin w Polsce i wprowadzanie postępu biologicznego”. Mam nadzieję, że przy ustalaniu kolejnych budżetów uda się wspólnie zawrzeć ponad polityczną koalicję, która uchroni poziom dotacji przewidzianej dla tego działu gospodarki na poziomie finansowania z roku 1997 lub z przełomu lat 1997 i 1998. Inaczej być nie może.</u>
          <u xml:id="u-186.8" who="#PosełRyszardSmolarek">Ustawa, która dzisiaj jest przedmiotem naszych obrad, porządkuje wiele spraw. Sądzę, że ułatwi ona zarówno rządowi, jak i resortowi rolnictwa pomoc polskiej hodowli. Niemniej oprócz tej ustawy, która porządkuje, dostosowuje niefortunne zapisy i dyscyplinuje obrót materiałem siewnym, niezbędne są inne działania: restrukturyzacja jednostek naukowo-badawczych Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin (IHAR), jednostek stacji hodowli roślin Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, jak również COBORU Słupia Wielka.</u>
          <u xml:id="u-186.9" who="#PosełRyszardSmolarek">Poziom zaawansowania tej restrukturyzacji i przygotowania różnych jednostek jest bardzo różny. Jeżeli chodzi o Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, to są pierwsze symptomy po długich zmaganiach od 1995 r. do dnia dzisiejszego. Może był to pewien okres przejściowy dający szansę, że Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin będzie pracował nie tylko na własne potrzeby, w ramach własnych jednostek, ale również na potrzeby pozostałych podmiotów zajmujących się hodowlą roślin, że będzie udostępniał znajdujące się w jego gestii badania podstawowe dotyczące tworzenia materiałów wyjściowych o określonych cechach wszystkim podmiotom zajmującym się hodowlą. Pozostałe jednostki zajmujące się hodowlą będą pracowały na tych samych zasadach. Dzisiaj jeszcze tak nie jest, ponieważ inne źródła finansowania mają jednostki zgrupowane w IHAR, inne w Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, a jeszcze inne pozostałe podmioty. Wierzę, że tak się stanie.</u>
          <u xml:id="u-186.10" who="#PosełRyszardSmolarek">Cenny materiał jest przygotowany przez przedstawicieli rolnictwa i COBORU, jeśli chodzi o restrukturyzację COBORU i zarejestrowane badania odmian. Sądzę, że restrukturyzacja COBORU pozwoli na zmniejszenie liczby jego stacji i stworzy szansę na uruchomienie zarejestrowanych badań odmianowych w pozostałych stacjach.</u>
          <u xml:id="u-186.11" who="#PosełRyszardSmolarek">Polskie Stronnictwo Ludowe podziela pogląd, że w omawianej ustawie trzeba dopisać rozdziały dotyczące restrukturyzacji COBORU, a także przygotować rozporządzenia precyzujące ścieżkę restrukturyzacji stacji, które zostaną wyłączone z COBORU i będą się zajmować PDO, czyli porejestrowym doświadczalnictwem odmianowym czy to przez jednoosobowe spółki skarbu państwa, czy ewentualnie przez gospodarstwa pomocnicze samorządów terytorialnych, izb rolniczych czy innych jednostek. To musi być tutaj sprecyzowane, ponieważ nie możemy pozwolić na stracenie dotychczasowego dorobku, majątku, który jest zgromadzony w tych stacjach, a to jest możliwe, jeżelibyśmy pozwolili na dowolność. Mam nadzieję, że tak się stanie.</u>
          <u xml:id="u-186.12" who="#PosełRyszardSmolarek">Sądzę, że w samej ustawie trzeba będzie kilka rzeczy uzupełnić. Szczegółowe poprawki przedłożymy już w ramach drugiego czytania w komisji. Mam nadzieję, że ustawa tam zostanie skierowana. Niemniej mam kilka uwag, obaw, którymi chcę się podzielić z obecnymi na tej sali. Polskie Stronnictwo Ludowe wyraża pogląd, że na obecnym etapie nie powinniśmy odstępować od badania gospodarczego roślin warzywnych, skoro jeszcze nie jest uruchomiona ścieżka porejestrowego doświadczalnictwa odmianowego i rejestrowana ilość importowanych nasion warzywnych jest dużo większa niż odmian polskich.</u>
          <u xml:id="u-186.13" who="#PosełRyszardSmolarek">Następna sprawa: odstąpienie od rejestracji roślin ozdobnych - również jest taka propozycja - i odstąpienie od badania gospodarczego roślin warzywnych może w perspektywie w związku z postępem w dziedzinie odmian transgenicznych stwarzać pewne niebezpieczeństwo. Naszym zdaniem brak jest tutaj regulacji, które by ograniczały korzystanie ze ścieżki postępu i eksperymentu naukowego w hodowli roślin do racjonalnych rozmiarów, tak by to nie stwarzało takich zagrożeń, jakie mogą z tego tytułu wystąpić.</u>
          <u xml:id="u-186.14" who="#PosełRyszardSmolarek">Uważamy również, że dotychczasowy art. 4 powinien być rozszerzony o kolejny ustęp. Powinno się wprowadzić zapis, że rozporządzenia ministra właściwego do spraw rolnictwa oraz zarządzenia dyrektora Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych i Głównego Inspektoratu Inspekcji Nasiennej wymagają konsultacji z organizacjami reprezentującymi podmioty prowadzące obrót materiałem siewnym czy z samorządem terytorialnym. Nie wiem, czy to mają być reprezentanci Polskiej Izby Nasiennej czy Krajowej Rady Izb Rolniczych, ale taką możliwość należy tutaj stworzyć.</u>
          <u xml:id="u-186.15" who="#PosełRyszardSmolarek">Jeżeli chodzi o badanie gospodarcze, to już powiedziałem, że na to jest jeszcze za wcześnie.</u>
          <u xml:id="u-186.16" who="#PosełRyszardSmolarek">Natomiast jeżeli chodzi o całość ustawy, to chciałbym wyrazić zdanie, które podzielają koledzy z Polskiego Stronnictwa Ludowego, że w znacznej mierze wychodzi ona naprzeciw oczekiwaniom rolników. Niemniej jest kilka rozwiązań drażliwych, mianowicie: ograniczenia co do wielkości obszaru, na którym można prowadzić działalność w zakresie nasiennictwa, przy rozdrobnieniu gospodarstw w Polsce mogą stanowić pewne utrudnienie, powinien więc być tu przewidziany okres przejściowy; kwestia stawek opłat hodowlanych też powinna być jeszcze przedmiotem dyskusji - i złożymy odpowiednie propozycje - jak również nie uważamy za szczęśliwe rozwiązania polegającego na stworzeniu środka specjalnego, ponieważ po roku 2000 będzie to nas pozbawiało kolejnych pieniędzy, jeżeli chodzi o rolnictwo. Powinna być to inna formuła, ewentualnie mogłyby to być gospodarstwa pomocnicze, które dawałyby szanse zgromadzenia większej ilości środków na postęp biologiczny i na hodowlę.</u>
          <u xml:id="u-186.17" who="#PosełRyszardSmolarek">Ostatnia sekwencja nie dotyczy już wprawdzie ustawy, ale chciałbym powiedzieć, iż uważamy, że oprócz tych bardzo cennych propozycji i działań, rząd, resort rolnictwa powinny wrócić do jeszcze jednej formy wspierania hodowli, a mianowicie uruchomić pomoc kredytową poprzez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa na unowocześnianie, sprzęt badawczo-doświadczalny, sprzęt zaplecza mechanizacyjnego jednostek instytutowych COBORU, ponieważ nie może się to odbywać z zastosowaniem przestarzałego sprzętu, przestarzałych maszyn, a z własnych środków nie zawsze jest możliwe dokonanie odpowiednich zakupów. Agencja stwarzała takie możliwości w poprzednich latach. Proponuję, żeby rząd rozważył możliwość stworzenia linii kredytowych, wygospodarowania środków na takie formy pomocy.</u>
          <u xml:id="u-186.18" who="#PosełRyszardSmolarek">Proponuję w imieniu Polskiego Stronnictwa Ludowego projekt ustawy, przesłać do sejmowej komisji rolnictwa do dalszych prac, ale z tekstem już ujednoliconym, ponieważ ma on szereg odnośników i ciężko się na takim tekście pracuje. Szczegółowe uwagi złożymy już w drugim czytaniu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-187.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Zgłosił się do zadania pytania pan poseł Jan Kulas.</u>
          <u xml:id="u-187.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#PosełJanKulas">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Do zadania pytań skłonił mnie poseł Smolarek, który nie przypadkiem jest posłem i pracował kiedyś w ministerstwie rolnictwa. Ciągle wraca problem, jak to było z tą ustawą w tamtej kadencji. Czy my uzupełniamy, poprawiamy, czy dokonujemy gruntownej, nowoczesnej nowelizacji? Jak to naprawdę było i jak to jest z tą ustawą? Myślę, że pan minister powinien to wyraźnie zapowiedzieć, bo ciągle wraca problem przeszłości. Pytanie drugie: Jakich trudności, barier, które mogą się pojawić przy wprowadzaniu w życie tej nowoczesnej i tak potrzebnej ustawy, spodziewa się, oczekuje pan minister? Pytanie trzecie: Postawiono tutaj zarzut, niestety, dość bolesny, jakoby ta koalicja nie doceniała roli postępu biologicznego i jakoby przeznaczyła - a może rzeczywiście - na ten cel niewielkie środki. Dlatego zapytuję: Jakie są te elementarne, podstawowe środki, które należałoby przeznaczyć na postęp biologiczny w budżecie państwa na 2000 r.? Jako członek Komisji Finansów Publicznych chętnie będę taką kwestię pilotował. Ale jaki to jest poziom środków? I ostatnie pytanie: Jak pan minister ocenia w kontekście wprowadzania tej ustawy stan przygotowania naszych kadr, szczególnie kadr z ośrodków doradztwa rolniczego, ich profesjonalność, kwalifikacje, doświadczenie? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pan minister Leszek Kawski jest gotów odpowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-189.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejLeszekKawski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na wstępie chciałbym serdecznie podziękować posłom przemawiającym w imieniu poszczególnych klubów za przychylne ustosunkowanie się do całości ustawy i wniosków o skierowanie jej do dalszych prac w sejmowej komisji rolnictwa. Oczywiście kilka uwag, które zostały tutaj zgłoszone, uważamy za zasadne i rzeczywiście w pracach komisji trzeba będzie się nad nimi głębiej zastanowić. Trzeba pamiętać o tym, że pierwotnie ustawa oczywiście miała kilka innych zapisów, ale w procesie legislacji, uzgodnień międzyresortowych były pewne kontrowersje, które spowodowały, że te zapisy zostały skreślone. Myślę, że w pracach komisji możemy do nich oczywiście wrócić.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejLeszekKawski">Cztery szczegółowe pytania zadał pana poseł Kulas. Pierwsze, które sprowokował pan poseł Smolarek: Jak wyglądają nowe zapisy ustawy; czy rzeczywiście jest to gruntowna zmiana ustawy, czy jest to wprowadzenie poprawek, kilku nowelizacji? Skłoniłbym się do tego, że są tu wprowadzone pewne nowelizacje i że nie jest to gruntowna przebudowa. Niemniej wrócę na sekundę do pewnego aspektu, bo rekomendując tę nowelizację ustawy, pan poseł zwrócił również uwagę na to, że oczywiście trzeba przy tym pamiętać o środkach na postęp biologiczny, że one są teraz zdecydowanie mniejsze i za tamtej koalicji były one zdecydowanie większe. Oddzieliłbym te dwie sprawy, aczkolwiek oczywiście są one powiązane, ale nic nie stało na przeszkodzie temu, by tę ustawę stworzyć lepszą czy po kilku latach jej funkcjonowania wprowadzić nowe zapisy.</u>
          <u xml:id="u-190.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejLeszekKawski">Natomiast jeżeli chodzi o środki finansowe - padło takie pytanie pana posła - to rzeczywiście środki na postęp biologiczny maleją. Najwyższe były w roku 1997, sięgały ponad 50 mln nowych złotych, w tej chwili są one zdecydowanie niższe. W roku 1998 spadły o 6%, w roku 1999 - o ponad 25%. Gdybyśmy doliczyli inflację, byłoby to dużo więcej. I nie ukrywam, że te środki w roku bieżącym są zdecydowanie za małe. Gdyby dalej miały być przyznawane w takiej wysokości, to rzeczywiście moglibyśmy mówić - szeroko o tym dyskutowaliśmy w sejmowej komisji rolnictwa - o zagrożeniu dla funkcjonowania postępu biologicznego. Dlatego też powinniśmy czynić starania i będziemy jako resort występować o to do rządu. Również państwo posłowie przy uchwalaniu budżetu będą, mam nadzieję, zabiegać o to, aby środki na postęp biologiczny były zdecydowanie większe. Uważamy, że wysokość tych środków powinna być porównywalna z wysokością środków wyasygnowanych w roku 1997.</u>
          <u xml:id="u-190.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejLeszekKawski">Czy widzę bariery, przeszkody przy wprowadzaniu ustawy. Oczywiście zawsze możemy liczyć się z tym, że wystąpią jakieś problemy. Kilka takich problemów zostało tutaj zgłoszonych. Zostały zgłoszone również uwagi co do tego, abyśmy niektóre zapisy odłożyli w czasie, przyjęli jakieś vacatio legis, jeśli chodzi o ich funkcjonowanie. Oczywiście powinniśmy się nad tym zastanowić, głęboko to rozważyć. Trudno mi w tej chwili mówić o szczegółach.</u>
          <u xml:id="u-190.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiGospodarkiŻywnościowejLeszekKawski">I ostatnie pytanie - stan przygotowania naszych kadr. Jeżeli chodzi o hodowlę, to myślę, że możemy mówić o tym, że nie jest źle, ale nie powiedziałbym, że jest bardzo dobrze. Dzisiaj środki finansowe na płace w tej branży są zdecydowanie za niskie i to powoduje, że wielu ludzi, którzy nawet chcieliby się zajmować postępem biologicznym, pracą w hodowli, w sferze nauki, odchodzi z tej pracy, by świadczyć inne usługi, dlatego że płace w tej sferze są nie najwyższe. Ale tutaj nie tragizowałbym; sądzę, że nie ma obaw, jeżeli chodzi o rozwój polskiej hodowli. Oczywiście musimy zabezpieczyć na to odpowiednie środki, to raz, a dwa - wprowadzić tę ustawę, o której mówimy, a która w sposób zdecydowany powinna przyczynić się do polepszenia organizacji polskiej hodowli i nasiennictwa. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pan poseł Smolarek, proszę.</u>
          <u xml:id="u-191.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">W jakim trybie, panie pośle?</u>
          <u xml:id="u-191.3" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Smolarek: W trybie sprostowania.)</u>
          <u xml:id="u-191.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">To proszę prostować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#PosełRyszardSmolarek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie będę zabierał wiele czasu. Jestem przeświadczony, że tylko zmęczenie mogło sprowokować pana posła do postawienia takiego pytania. Ale dziękuję, pan minister Kawski wyjaśnił jednoznacznie, że w roku 1997 były najwyższe nakłady na hodowlę i nasiennictwo. Proponuję więc, żeby pan poseł Kulas wziął sobie po prostu stenogram i w następnych głosowaniach nad budżetem nie popełnił takiego błędu, jaki popełnił w trakcie głosowań nad tegorocznym budżetem. Przypomnę, że była poprawka w sprawie zwiększenia środków na hodowlę i nasiennictwo...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Ale co pan prostuje, panie pośle? Czy można się dowiedzieć?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#PosełRyszardSmolarek">...i pan poseł głosował przeciw temu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Panie pośle Smolarek, co pan prostuje?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#PosełRyszardSmolarek">Pana posła Kulasa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Nie, nie, panie pośle Smolarek, proponowałbym, żeby pan posła Kulasa już nie prostował.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#PosełRyszardSmolarek">Już teraz przejdę do merytorycznego, regulaminowego sprostowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">No właśnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#PosełRyszardSmolarek">Mianowicie chcę powiedzieć, że ta nowelizacja jest konsekwencją dynamicznie toczących się negocjacji z organizacjami międzynarodowymi - z Unią Europejską, OECD, UPOV. I, panie pośle Kulas, w 1995 r. nie było możliwe uchwalenie tej ustawy w takim kształcie, o jakim dziś mówimy, ponieważ poziom zaawansowania tych negocjacji i zakres restrukturyzacji jednostek zajmujących się hodowlą i nasiennictwem w Polsce różniły się wówczas od tego, co mamy dzisiaj. To jest kolejna nowelizacja, kontynuacja wcześniejszych działań, i bardzo dobrze. Sądzę, że jest to komplement pod adresem obecnej ekipy w resorcie rolnictwa - otóż zechciała ona skrzętnie kontynuować to, co było rozpoczęte. Mam nadzieję, że za 2 lata - albo i wcześniej - będzie następna nowelizacja, która będzie musiała uwzględnić te wszystkie dynamiczne zmiany zachodzące zarówno w rolnictwie, jak i w otoczeniu rolnictwa, wynikające z procesu naszego integrowania się...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Panie pośle...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#PosełRyszardSmolarek">...ze światem. I chciałbym, żeby pan poseł Kulas przyjął tę oczywistą prawdę, ponieważ przy każdej okazji próbuje do tego wracać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pan poseł długo nie mógł skończyć tego sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Panie pośle, czasami zastanawiam się, dlaczego jestem taki liberalny. Ze sprostowaniem to nie miało niestety nic wspólnego, co pozwolę sobie powtórzyć.</u>
          <u xml:id="u-203.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Nadto muszę tu wziąć w obronę pana posła Kulasa. Znam pana posła Kulasa, pan poseł Kulas niczego nie robi pod wpływem zmęczenia. Pan poseł Kulas się nie męczy.</u>
          <u xml:id="u-203.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-203.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Teraz możemy już przejść do oświadczeń.</u>
          <u xml:id="u-203.5" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przepraszam bardzo, bo jeszcze jest sprawa skierowania.</u>
          <u xml:id="u-203.6" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proponuję, aby Sejm skierował rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o nasiennictwie do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-203.7" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-203.8" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-203.9" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny 50 posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-203.10" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygłoszenia oświadczeń poselskich: pan poseł Andrzej Słomski, pan poseł Jan Rejczak, pani poseł Zofia Krasicka-Domka.</u>
          <u xml:id="u-203.11" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Innych zgłoszeń nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-203.12" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Na tym listę...</u>
          <u xml:id="u-203.13" who="#komentarz">(Poseł Jan Kulas: Jeszcze ja.)</u>
          <u xml:id="u-203.14" who="#WicemarszałekMarekBorowski">A, pan poseł Kulas.</u>
          <u xml:id="u-203.15" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Innych zgłoszeń nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-203.16" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Na tym listę zamykam.</u>
          <u xml:id="u-203.17" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę pana posła Andrzeja Słomskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#PosełAndrzejSłomski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Blisko 100 lat temu naród polski, nie posiadający własnej państwowości, potrafił w darze dla wielkiego pisarza Henryka Sienkiewicza zakupić majątek ziemski wraz z pałacykiem w Oblęgorku. Majątek w Oblęgorku pod Kielcami został przekazany jako dar narodu w 1900 r., z okazji 25-lecia pracy literackiej. W 2000 r. będziemy obchodzić 100-lecie przekazania daru narodowego.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#PosełAndrzejSłomski">W Polsce w ten sposób zostało uhonorowanych dwoje twórców: Marii Konopnickiej ofiarowano majątek w Żarnowcu, Henrykowi Sienkiewiczowi - w Oblęgorku.</u>
          <u xml:id="u-204.2" who="#PosełAndrzejSłomski">Po II wojnie światowej i reformie rolnej budynek przekazano Fundacji UMCS w Lublinie. Potomkowie Henryka Sienkiewicza starali się o jego odzyskanie, aby stworzyć tam muzeum poświęcone ich ojcu. W 1956 r. Jadwiga Korniłowicz i syn Józef Sienkiewicz aktem notarialnym przekazali na rzecz skarbu państwa pałacyk wraz z 2 ha parku. W 1957 r. przeprowadzono remont, który umożliwił udostępnienie muzeum społeczeństwu. Kolejne remonty, w 1966 r., 1971 r. i 1974 r., związane były z rocznicami sienkiewiczowskimi i polegały głównie na poszerzaniu ekspozycji. Od 1976 r. muzeum w Oblęgorku stało się oddziałem Muzeum Narodowego w Kielcach.</u>
          <u xml:id="u-204.3" who="#PosełAndrzejSłomski">W latach 1981–1986 w muzeum prowadzono kolejne prace remontowe, ale brak kompleksowego planu rekonstrukcji i permanentny brak środków finansowych był powodem zaniedbania istotnych spraw związanych z konstrukcją i posadowieniem budynku. Na skutek ruchu skarpy, na której posadowiony jest budynek, nastąpiły spękania murów i fundamentów. Wstępne specjalistyczne opinie wykazały, że wspomniane osuwanie się skarpy zagraża katastrofą budowlaną. Całość kosztów dotyczących badań inżynieryjno-geologicznych oraz instalacji alarmowych wyniesie około 100 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-204.4" who="#PosełAndrzejSłomski">Dyrekcja Muzeum Narodowego w Kielcach i konserwator wojewódzki czynili wielokrotnie starania o przyznanie dodatkowych pieniędzy na ten cel w Ministerstwie Kultury i Sztuki oraz sejmiku wojewódzkim. Ten ostatni przyznał 35 tys. zł na prace budowlane. Ministerstwo kultury do dziś nie zajęło żadnego stanowiska. Muzeum nie posiada środków na realizację przedsięwzięć, o których wcześniej mówiłem.</u>
          <u xml:id="u-204.5" who="#PosełAndrzejSłomski">Kieruję zatem apel do rządu pana premiera Jerzego Buzka o spowodowanie, by z rezerwy budżetowej państwa przeznaczył w 1999 r. dodatkowe środki finansowe w kwocie 65 tys. zł na przeprowadzenie badań inżynieryjno-geologicznych oraz na zabezpieczenie skarpy, na której stoi pałacyk - Muzeum Henryka Sienkiewicza w Oblęgorku. Jeśli 100 lat temu naród polski zdobył się na wysiłek w postaci daru dla swojego pisarza, dla Henryka Sienkiewicza, to - o czym jestem głęboko przekonany - rząd niepodległej Rzeczypospolitej Polskiej powinno być stać na udzielenie wsparcia finansowego dla obiektu, który stanowi wartość narodową. Potraktowanie tego apelu jako sprawy o charakterze lokalnym czy regionalnym byłoby, w moim przekonaniu, myśleniem błędnym, bo chodzi tutaj o dziedzictwo narodowe.</u>
          <u xml:id="u-204.6" who="#PosełAndrzejSłomski">Pragnę jednocześnie poinformować, że skierowałem w tej sprawie zapytanie do pana prezesa Rady Ministrów. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pan poseł Jan Rejczak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#PosełJanRejczak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Od kilku miesięcy otrzymuję od swoich wyborców z byłego woj. radomskiego, pracowników firmy Hortex w Skrzyńsku k. Przysuchy, a także od plantatorów rolników, liczne informacje o pogarszającej się sytuacji w firmie Hortex Holding SA. Panuje powszechne przekonanie, że realizowany przez Hortex program rolny prowadzi do masowych zwolnień pracowników. W samym tylko Skrzyńsku przewidziano zwolnienie 200 osób na 650 - i utraty głównego źródła dochodu przez tysiące producentów współpracujących z Horteksem. Podzielam to zaniepokojenie i uważam, że zaistniała w firmie sytuacja jest poważnym zagrożeniem dla polskiego rolnictwa i jedną z ważnych przyczyn niepokojów społecznych na wsi. Hortex skupował dotychczas w Polsce ponad 40% warzyw i ok. 70% owoców z całego rynku rolnego. Należy przypomnieć, że w 1995 r., aby zapobiec upadłości Horteksu, przeprowadzono gigantyczne bankowe postępowanie ugodowe. Wówczas umorzono Horteksowi dług w wysokości 450 mln zł, a więc 4,5 bln starych złotych. Ciężar ugody prawie w całości wzięły na siebie Banki: Handlowy i Gospodarki Żywnościowej. Bank Handlowy był wtedy bankiem państwowym, zaś Bank Gospodarki Żywnościowej w 2/3 państwowym, a w 1/3 spółdzielczym. Uzasadnione jest więc stwierdzenie, że Hortex oddłużono pieniędzmi z państwowej kieszeni. Firma wykorzystała tę szansę i w latach 1995–1997 nastąpił jej rozwój.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#PosełJanRejczak">Jesienią 1997 r. firma Hortex Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie została sprzedana firmie Hortex Holding SA w Płońsku i jednocześnie dokapitalizowana przez dwa banki zagraniczne. Transakcja ta nadal owiana jest tajemnicą i budzi wiele kontrowersji. Zaskakujące ponadto jest to, że od 1998 r., po zmianach w strukturze rady nadzorczej i zarządu firmy, Hortex systematycznie traci swój dynamizm. Świadczy o tym utrata ponad 5 punktów w rynku. Należy także zauważyć, że dotychczas sprzedano już zakłady Horteksu w Płudach i w Lipsku nad Wisłą oraz podjęto próbę sprzedaży Zakładu Przetwórstwa Owocowo-Warzywnego Hortex w Środzie Wielkopolskiej.</u>
          <u xml:id="u-206.2" who="#PosełJanRejczak">Działania te nie zyskały poparcia pracowników i związków zawodowych Horteksu. Pojawiające się informacje o zaniechaniu części produkcji w kilku zakładach Horteksu, np. produkcji mrożonek w Skrzyńsku, utwierdzają pracowników w przekonaniu, że zarząd Horteksu celowo obniża wartość rynkową firmy, aby jak najszybciej ją sprzedać. Wielkie rozgoryczenie i sprzeciw pracowników Horteksu budzą także informacje o niewiarygodnie wysokich zarobkach prezesa zarządu holdingu (ponad 70 tys. zł miesięcznie) i jego zagranicznych doradców.</u>
          <u xml:id="u-206.3" who="#PosełJanRejczak">O powadze sytuacji społecznej wokół Horteksu świadczy również to, że przed miesiącem, 20 kwietnia, odbyła się pikieta protestacyjna pracowników ze wszystkich zakładów przed siedzibą Hortex Holding SA w Warszawie. Sprawą programu rolnego firmy Hortex Holding SA zajmowała się również senacka Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Także wczoraj w Sejmie podczas debaty związanej z oceną realizacji uzgodnień zawartych ze związkami zawodowymi rolników w lutym br. pytano o sprawy Horteksu. Sytuacja w Horteksie jest także przedmiotem zainteresowania samorządów. W kwietniu, w związku z przewidywanymi zwolnieniami w Horteksie w Skrzyńsku oraz częściowymi zmianami produkcji, na wniosek zarządu NSZZ Pracowników Hortex i Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” odbyła się sesja rady gminy i miasta Przysucha poświęcona sytuacji w Horteksie.</u>
          <u xml:id="u-206.4" who="#PosełJanRejczak">Kończąc, pragnę oświadczyć, że w sprawie sytuacji w firmie Hortex Holding SA i związanych z tym zagrożeń dla polskiego rolnictwa złożyłem interpelację do prezesa Rady Ministrów pana prof. Jerzego Buzka. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-206.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pani poseł Zofia Krasicka-Domka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zaledwie 15 dni zostało do przyjazdu Ojca Świętego Jana Pawła II do ojczyzny, przyjazdu tak oczekiwanego przez rodaków. Świat podziwia naszego Ojca Świętego na Stolicy Piotrowej, zwanego Papieżem Pielgrzymem. Pozwolę sobie przypomnieć niedawną, bo odbytą w pierwszej dekadzie maja, kolejną podróż apostolską Ojca Świętego, która miała miejsce w czasie, kiedy w Europie trwa wojna.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">„Przybywam jako pielgrzym wiary i nadziei „ - tymi słowami Jan Paweł II zaczął swoje spotkanie z Rumunią. Prezydent Emil Constantinescu powitał papieża na lotnisku bukareszteńskim: Wasza Świątobliwość jest pierwszym następcą świętego Piotra, który przybywa do kraju w większości prawosławnego. Ojciec Święty oraz patriarcha Rumunii Teoktyst wezwali strony walczące w Jugosławii do przerwania działań wojennych. Z papieskich wypowiedzi wyłoniły się trzy główne tematy: ekumeniczne wołanie o jedność chrześcijan, o łagodzenie religijnych sporów, także tych lokalnych, wspomnienie totalitarnej przeszłości i oddanie hołdu męczennikom tamtych czasów, a także troska o przyszłość Rumunii, o odpowiednie wybory wolnego już społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-208.2" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">Wizycie apostolskiej Jana Pawła II towarzyszyła bardzo serdeczna, wręcz entuzjastyczna atmosfera wśród ludności rumuńskiej, w większości prawosławnej. Nadmienić należy o bardzo pozytywnym oddźwięku papieskiej pielgrzymki w mass mediach.</u>
          <u xml:id="u-208.3" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">Znamienne i ważne było też oświadczenie rzecznika Watykanu Navarro-Vallsa, który zapytany, czy wizyta papieska w Rumunii przybliża podróż Jana Pawła II do Moskwy, stwierdził, że: zostały pewne drzwi otwarte, a może nawet więcej - dokonał się wyłom.</u>
          <u xml:id="u-208.4" who="#PosełZofiaKrasickaDomka">W ojczyźnie trwa gorączkowe oczekiwanie na Piotra naszych czasów. Parlament polski papież zaszczyci przed następnym posiedzeniem Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, czyli w czerwcu. Niedługo potem, na początku lipca, Jan Paweł II złoży kolejną wizytę, tym razem trzydniową w Armenii. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pan poseł Jan Kulas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#PosełJanKulas">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Do podzielenia się krótkimi refleksjami skłania mnie nie mniej, nie więcej jak to, że dziś kończymy 50 posiedzenie Sejmu. Chciałoby się powiedzieć, że mamy mały jubileusz. Pewnie w czasach dostatku, pomyślności, dobrobytu, które kiedyś nadejdą, może już nadchodzą, byłaby to okazja do świętowania nawet wcale nie takiego małego jubileuszu. Ale myślę, że trzeba też swoją pracę cenię, szanować i stawiać sobie oczywiście coraz większe wymagania.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#PosełJanKulas">Przy okazji tego jubileuszu, niejako w sąsiedztwie czasowym miały miejsce także inne ważne wydarzenia. Dla mnie niewątpliwie takim wydarzeniem był też dzień 11 maja tego roku, kiedy minęło półtora roku pracy rządu Jerzego Buzka. Już półtora roku pracuje ten rząd. Różnie pewnie będzie oceniany w historii przez współczesnych polityków, ale w moim przekonaniu rząd pracuje systematycznie, ciężko, część efektów przyjdzie w tej kadencji, część w późniejszych latach, ale ufam, że ten rząd dobrze zapisze się w historii naszego parlamentaryzmu i współczesnej Polski.</u>
          <u xml:id="u-210.2" who="#PosełJanKulas">Podczas tego 50 z kolei posiedzenia odbyła się ważna debata na temat pomocy społecznej. Osobiście jestem o tyle ukontentowany, że była ona mało polityczna, ale też mam pewien niedostatek. Odnoszę to również do siebie, żeby nie było wątpliwości. Wydaje mi się, że tak niewiele udało się nam wygenerować pomysłów, inicjatyw, przedsięwzięć, jak pomagać w tych trudnych czasach tym najbiedniejszym ludziom, potrzebującym, chorym, osamotnionym, bo że budżet jest skromny, ubogi, że możliwości są ograniczone, że prawo tylko w nieznacznym stopniu można poprawić - to wszyscy wiemy, ale zawsze jednak wiele zależy od człowieka. A ci najbardziej potrzebujący często mogą być w naszym najbliższym sąsiedztwie. Kto wie, czy to często nie jest ten nasz najbliższy sąsiad w mieszkaniu obok, w bloku, czy w osiedlu. Mam wrażenie, że stać by nas było na więcej, ale może w przyszłości to rzeczywiście się uda.</u>
          <u xml:id="u-210.3" who="#PosełJanKulas">Cieszę się również z tego, że Prezydium Sejmu, a szczególnie marszałek Płażyński, zaprasza nas w tych dniach na specjalną konferencję pod ważnym tytułem „Etyka w polityce”. O etyce trzeba tu może częściej rozważać, mówić, szczególnie zachowania etyczne są ważne. Taka konferencja, która będzie 25 maja, wzbudza moją sympatię, zainteresowanie i mam nadzieję, że będę mógł z tej wiedzy, z tej mądrości również skorzystać.</u>
          <u xml:id="u-210.4" who="#PosełJanKulas">Panie marszałku, niech pan pozwoli, bo to przywilej w zasadzie marszałka dziękować innym, że z okazji tego skromnego 50 posiedzenia Sejmu ja w swoim imieniu jedynie podziękuję tym, z którymi dane mi było współpracować, począwszy od obecnego marszałka, którego kompetencje znam i cenię, poprzez parlamentarzystów AWS, wszystkich posłów tej kadencji, ale również ludzi, którzy dla nas pracują. Ja tego dobra, tej pomocy eksperckiej często ostatnio doświadczam. Myślę tutaj również o pracownikach Kancelarii Sejmu. Trudno wyobrazić sobie skuteczność, efektywność naszej pracy bez tego wsparcia merytorycznego, bez tego klimatu życzliwości, przyjaźni. I takie skromne, poselskie podziękowanie niech będzie jednocześnie jakby też pewnym uznaniem. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
          <u xml:id="u-211.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Informacja o wpływie interpelacji, zapytań oraz odpowiedzi na nie znajduje się w doręczonym paniom posłankom i panom posłom druku nr 1097.</u>
          <u xml:id="u-211.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Na tym kończymy 50 posiedzenie Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-211.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Protokół posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w Sekretariacie Posiedzeń Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-211.5" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Porządek dzienny następnego posiedzenia Sejmu, zwołanego na dni 17, 18 i 19 czerwca 1999 r., zostanie paniom posłankom i panom posłom doręczony.</u>
          <u xml:id="u-211.6" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Zamykam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-211.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-211.8" who="#komentarz">(Wicemarszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-211.9" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godz. 17 min 31)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>