PPC / ppc

text_structure.xml 441 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089 2090 2091 2092 2093 2094 2095 2096 2097 2098 2099 2100 2101 2102 2103 2104 2105 2106 2107 2108 2109 2110 2111 2112 2113 2114 2115 2116 2117 2118 2119 2120 2121 2122 2123 2124 2125 2126 2127 2128 2129 2130 2131 2132 2133 2134 2135 2136 2137 2138 2139 2140 2141 2142 2143 2144 2145 2146 2147 2148 2149 2150 2151 2152 2153 2154 2155 2156 2157 2158 2159 2160 2161 2162 2163 2164 2165 2166 2167 2168 2169 2170 2171 2172 2173 2174 2175 2176 2177 2178 2179 2180 2181 2182 2183 2184 2185 2186 2187 2188 2189 2190 2191 2192 2193 2194 2195 2196 2197 2198 2199 2200 2201 2202 2203 2204 2205 2206 2207 2208 2209 2210 2211 2212 2213 2214 2215 2216 2217 2218 2219 2220 2221 2222 2223 2224 2225 2226 2227 2228 2229 2230 2231 2232 2233 2234 2235 2236 2237 2238 2239 2240 2241 2242 2243 2244 2245 2246 2247 2248 2249 2250 2251 2252 2253 2254 2255 2256 2257 2258 2259 2260 2261 2262 2263 2264 2265 2266 2267 2268 2269 2270 2271 2272 2273 2274 2275 2276 2277 2278 2279 2280 2281 2282 2283 2284 2285 2286 2287 2288 2289 2290 2291 2292 2293 2294 2295 2296 2297 2298 2299 2300 2301 2302 2303 2304 2305 2306 2307 2308 2309 2310 2311 2312 2313 2314 2315 2316 2317 2318 
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 15 min 08)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Elżbieta Witek oraz wicemarszałkowie Włodzimierz Czarzasty, Małgorzata Gosiewska i Małgorzata Kidawa-Błońska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#ElżbietaWitek">Otwieram posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#ElżbietaWitek">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję posłów Martę Kubiak i Rafała Bochenka.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#ElżbietaWitek">Protokół i listę mówców prowadzić będą posłowie Marta Kubiak i Rafał Bochenek.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#ElżbietaWitek">Protokół 42. posiedzenia Sejmu uważam za przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#ElżbietaWitek">Rada Ministrów przedłożyła projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw, druk nr 1795.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#ElżbietaWitek">W związku z tym, na podstawie art. 95b regulaminu Sejmu, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący pierwsze czytanie tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#ElżbietaWitek">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o wyrobach winiarskich, druk nr 1776.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#ElżbietaWitek">W związku z tym, na podstawie art. 95e regulaminu Sejmu, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#ElżbietaWitek">Właściwa komisja przedłożyła sprawozdanie o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ochronie granicy państwowej oraz niektórych innych ustaw, druk nr 1793.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#ElżbietaWitek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#ElżbietaWitek">Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na skrócenie terminu, o którym mowa w art. 54 ust. 5 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#ElżbietaWitek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#ElżbietaWitek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#ElżbietaWitek">Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm wysłuchał 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół w łącznej dyskusji w pierwszych czytaniach projektów ustaw dotyczących sądów pokoju.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#ElżbietaWitek">Prezydium Sejmu proponuje także, aby Sejm wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół w dyskusjach nad pozostałymi punktami porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#ElżbietaWitek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycje przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#ElżbietaWitek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#ElżbietaWitek">Informuję, że Konwent Seniorów jednomyślnie zaopiniował propozycję rozpatrzenia na bieżącym posiedzeniu informacji w sprawie aktualnego stanu walki z pandemią COVID-19 w Polsce, o której przedstawienie wnosi Koalicyjny Klub Parlamentarny Lewicy (Nowa Lewica, PPS, Razem).</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#ElżbietaWitek">Punkty porządku dziennego bieżącego posiedzenia będą rozpatrywane zgodnie z kolejnością zaopiniowaną przez Prezydium Sejmu i Konwent Seniorów.</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#ElżbietaWitek">Informacja w tej sprawie, a także wykaz ustaw, które Senat przyjął bez poprawek, dostępne są w Systemie Informacyjnym Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#ElżbietaWitek">Proszę posła sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#RafałBochenek">Szanowni Państwo! Informuję, że w dniu dzisiejszym odbędą się następujące posiedzenia Komisji:</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#RafałBochenek">— Administracji i Spraw Wewnętrznych — godz. 15.30,</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#RafałBochenek">— do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych wspólnie z Komisją Infrastruktury — godz. 15.30,</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#RafałBochenek">— Gospodarki i Rozwoju wspólnie z Komisją Obrony Narodowej — godz. 16,</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#RafałBochenek">— Kultury i Środków Przekazu — godz. 16,</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#RafałBochenek">— Finansów Publicznych — godz. 16.30,</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#RafałBochenek">— do Spraw Kontroli Państwowej — godz. 17,</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#RafałBochenek">— Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki wspólnie z Komisją Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej — godz. 17,</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#RafałBochenek">— Polityki Społecznej i Rodziny — godz. 17,</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#RafałBochenek">— Rolnictwa i Rozwoju Wsi — godz. 17,</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#RafałBochenek">— do Spraw Kontroli Państwowej — godz. 18,</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#RafałBochenek">— Polityki Senioralnej wspólnie z Komisją Polityki Społecznej i Rodziny — godz. 18,</u>
          <u xml:id="u-3.12" who="#RafałBochenek">— Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych — godz. 19,</u>
          <u xml:id="u-3.13" who="#RafałBochenek">— Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki — godz. 19.</u>
          <u xml:id="u-3.14" who="#RafałBochenek">W dniu dzisiejszym, szanowni państwo, odbędzie się również posiedzenie Parlamentarnego Zespołu ds. Uniwersytetów Trzeciego Wieku. To posiedzenie będzie miało miejsce od godz. 15.30. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#ElżbietaWitek">Z wnioskami formalnymi zgłosili się posłowie.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#ElżbietaWitek">Jako pierwszy z wnioskiem formalnym wystąpi pan poseł Borys Budka, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#ElżbietaWitek">1 minuta, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#ElżbietaWitek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#BorysBudka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Tak jak wczoraj informowałem pana premiera, jako klub Koalicji Obywatelskiej po raz kolejny domagamy się rzetelnej debaty na temat strategii rządu w walce z COVID-em.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#BorysBudka">Panie Premierze! Pan dużo podróżuje w ostatnim czasie, ale chyba pan nie zauważył, że dzisiaj mamy 526 ofiar. To są kolejne istnienia ludzkie, które macie na sumieniu tylko dlatego, że nie prezentujecie żadnej spójnej strategii.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#BorysBudka">Potraficie dużo mówić, ale nie jesteście w stanie wdrożyć rekomendacji własnej Rady Medycznej.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#BorysBudka">Panie Premierze! Czas się skończył. Panie premierze, to już nie jest czas na to, byście prezentowali kolejne PR-owskie zagrywki. Czas wreszcie posłuchać ekspertów. Jest pan odpowiedzialny nie tylko za bezpieczeństwo wewnętrzne, ale również za zdrowie i życie Polaków. I dzisiaj w tym miejscu powinien pan zaprezentować strategię walki z COVID-em.</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję, panie pośle. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#ElżbietaWitek">To nie był wniosek formalny.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#ElżbietaWitek">Pan poseł Wojciech Maksymowicz…</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Terlecki: Można z wnioskiem przeciwnym?)</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#ElżbietaWitek">Aha, bardzo proszę, z wnioskiem przeciwnym pan marszałek Terlecki.</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale tu nie można przeciwnych.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#RyszardTerlecki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Występuję z wnioskiem przeciwnym.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#komentarz">(Poseł Borys Budka: Ale do czego?)</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#RyszardTerlecki">Otóż gdybyśmy wprowadzili teraz obostrzenia, to wychodziłby pan Budka tutaj, na tę mównicę i mówił, że one są niepotrzebne.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#komentarz">(Poseł Borys Budka: Nie złożyłem…)</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#RyszardTerlecki">To jest dokładnie taka sytuacja.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Jak to się mówi, Borys zaorany.)</u>
          <u xml:id="u-7.7" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Jaki to był tryb? To był tryb Mejzy chyba.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#ElżbietaWitek">Bardzo proszę, pan poseł Wojciech Maksymowicz, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#ElżbietaWitek">Proszę z wnioskiem formalnym, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#WojciechMaksymowicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wnoszę o przerwę w obradach do czasu przedłożenia Sejmowi przez rząd projektu pilnej ustawy dotyczącej uprawnienia pracodawców do sprawdzenia informacji nt. poddania się szczepieniu przez pracowników lub posiadania przez nich aktualnych wyników testów na obecność koronawirusa.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#WojciechMaksymowicz">Przy okazji chciałem spytać panią marszałek, co się stało z poselskim projektem podobnej ustawy. Jeżeli w tej chwili mamy jakąś sytuację wojenną, to ona niewątpliwie dotyczy walki z pandemią. Straty ludzkie są iście wojenne. Polska zajmuje niechlubną pozycję w pierwszej piątce krajów świata pod względem liczby zmarłych osób w ubiegłym tygodniu.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: 28 pozycję.)</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#WojciechMaksymowicz">Nie ma, zaprawdę nie ma takiego celu politycznego, który usprawiedliwiałby bierność i zaniechania w działaniach na rzecz powstrzymania śmierci naszych rodaków.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#ElżbietaWitek">Ponieważ został złożony wniosek o przerwę, poddam ten wniosek pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za ogłoszeniem przerwy, proszę podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-10.5" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 431 posłów. 195 — za, 232 — przeciw, 4 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-10.6" who="#ElżbietaWitek">Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-10.7" who="#ElżbietaWitek">Z wnioskiem formalnym pani poseł Anita Kucharska-Dziedzic, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#AnitaKucharskaDziedzic">W imieniu klubu parlamentarnego Lewicy składam wniosek formalny o odroczenie obrad do czasu przedstawienia przez premiera Morawieckiego i przez ministra sprawiedliwości Zbigniewa Ziobrę informacji o wynikach śledztwa w sprawie domniemanego przestępstwa popełnionego przez wiceministra rządu ministra Łukasza Mejzę.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#AnitaKucharskaDziedzic">To jest hańba, że polski Sejm będzie obradował z udziałem człowieka podejrzewanego o straszne rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Hańba!)</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#AnitaKucharskaDziedzic">Chodzi o żerowanie na osobach chorych, umierających, niepełnosprawnych. Sytuacja powinna zostać wyjaśniona. Posłowie powinni otrzymać informację, czy przedstawione przez prasę zajścia miały miejsce. To jest poseł, który do tej pory nie potrafił złożyć oświadczenia majątkowego, który wszedł do Sejmu na plecach zmarłej posłanki, a teraz…</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#komentarz">(Marszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#ElżbietaWitek">Pani poseł, po pierwsze, dobrze pani użyła sformułowania: domniemane. Po drugie, pan poseł Mejza złożył oświadczenie majątkowe.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Wszystko jest domniemane.)</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#ElżbietaWitek">Ponieważ padł wniosek o odroczenie posiedzenia, poddam ten wniosek pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Przecież jest pytanie w tej sprawie w ramach pytań w sprawach bieżących.)</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Im się nie chce czytać, pani poseł.)</u>
          <u xml:id="u-12.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Obrońcy.)</u>
          <u xml:id="u-12.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Hańba!)</u>
          <u xml:id="u-12.8" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za odroczeniem posiedzenia, proszę podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-12.9" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-12.10" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-12.11" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 431 posłów. 204 — za, 221 — przeciw, 6 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-12.12" who="#ElżbietaWitek">Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-12.13" who="#ElżbietaWitek">Ostatni wniosek, pan poseł Robert Winnicki, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-12.14" who="#ElżbietaWitek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#RobertWinnicki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! 25 listopada pan minister Adam Niedzielski powiedział: Na pewno wiemy w tej chwili, że restrykcje są mało skutecznym środkiem ograniczenia wzrostu epidemii.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#RobertWinnicki">Brawa dla pana ministra. To było 25 listopada. 29 listopada, 4 dni później, pan minister wyszedł na konferencję prasową i poinformował o nowych obostrzeniach. Chciałbym zapytać: Który minister Niedzielski jest prawdziwy? Chcielibyśmy wiedzieć, kogo postawić przed sądem, czy tego ministra, który mówi w czwartek, że obostrzenia nie działają…</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Dlatego trzeba…)</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#RobertWinnicki">…czy tego, który w poniedziałek wprowadza te obostrzenia.</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Jakie obostrzenia? Przestań.)</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#RobertWinnicki">To jest absurd, szanowni państwo. Po 1,5 roku widzimy, że polityka lockdownów nie działa. Polityka obostrzeń nie działa nie tylko w Polsce, lecz także w całej Europie. Nie ogranicza transmisji, nie sprawia, że system ochrony zdrowia działa skuteczniej. On działa gorzej. Trzeba to jasno powiedzieć. Nigdy więcej segregacji sanitarnej. Nigdy więcej lockdownu.</u>
          <u xml:id="u-13.7" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Trzeba się szczepić.)</u>
          <u xml:id="u-13.8" who="#RobertWinnicki">Powiedzcie to wreszcie.</u>
          <u xml:id="u-13.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-13.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Zejdź z mównicy.)</u>
          <u xml:id="u-13.11" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Nigdy więcej finansowania Bąkiewicza.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#ElżbietaWitek">Panie pośle, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#ElżbietaWitek">Proszę państwa, pan minister Niedzielski rządzi w ministerstwie, ale na sali plenarnej rządzę ja. To ja prowadzę obrady, dlatego bardzo proszę wszystkich posłów, którzy nie mają zwolnienia lekarskiego…</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Żadnej segregacji.)</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#ElżbietaWitek">Posłów, którzy mają zwolnienie, jest 10. Proszę pana posła Grzegorza Brauna, pana posła Jakuba Kuleszę i pana posła Krzysztofa Bosaka o założenie maseczek. Jesteście państwo na sali, a tutaj obowiązuje moje zarządzenie. Bardzo proszę, żeby je respektować.</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#ElżbietaWitek">Proszę panów o założenie maseczek. Zwracam się do pana posła Grzegorza Brauna i pana posła Jakuba Kuleszy. Proszę o założenie maseczek. Obu panom posłom zwracam uwagę, że zakłócają panowie obrady Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-14.6" who="#ElżbietaWitek">Po raz kolejny proszę o założenie maseczek pana posła Grzegorza Brauna i pana posła Jakuba Kuleszę.</u>
          <u xml:id="u-14.7" who="#ElżbietaWitek">Obu panów na podstawie art. 175 ust. 4 regulaminu Sejmu przywołuję do porządku i stwierdzam, że uniemożliwiają panowie prowadzenie obrad. Proszę o założenie maseczek.</u>
          <u xml:id="u-14.8" who="#ElżbietaWitek">Pan poseł Grzegorz Braun oraz pan poseł Jakub Kulesza nadal uniemożliwiają prowadzenie obrad. Na podstawie art. 175 ust. 5 podejmuję decyzję o wykluczeniu panów z posiedzenia Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-14.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-14.10" who="#ElżbietaWitek">Zgodnie z regulaminem Sejmu proszę opuścić salę.</u>
          <u xml:id="u-14.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Teraz się zacznie.)</u>
          <u xml:id="u-14.12" who="#ElżbietaWitek">Proszę obu panów, pana posła Grzegorza Brauna i pana posła Jakuba Kuleszę, o opuszczenie sali.</u>
          <u xml:id="u-14.13" who="#komentarz">(Poseł Jakub Kulesza: Pani marszałek, 5 minut temu siedzieliśmy na posiedzeniu Konwentu Seniorów i nikt nie miał maseczki. To pani nie przeszkadzało.)</u>
          <u xml:id="u-14.14" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: A Mejza wam nie przeszkadza?)</u>
          <u xml:id="u-14.15" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 1. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ochronie granicy państwowej oraz niektórych innych ustaw (druki nr 1779 i 1793).</u>
          <u xml:id="u-14.16" who="#ElżbietaWitek">Proszę pana posła Zdzisława Sipierę o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#ZdzisławSipiera">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Przedstawiam sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych dotyczące uchwały Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ochronie granicy państwowej oraz niektórych innych ustaw, druk nr 1779.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#ZdzisławSipiera">Marszałek Sejmu skierowała uchwałę Senatu do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych 26 listopada tego roku w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#ZdzisławSipiera">Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych po rozpatrzeniu ośmiu poprawek na posiedzeniu 29 listopada wnosi, aby Wysoki Sejm wszystkie osiem poprawek odrzucił. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#ElżbietaWitek">Przypominam, że Sejm odrzuca poprawki Senatu bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#ElżbietaWitek">Jeżeli Sejm nie odrzuci poprawki Senatu, uważa się ją za przyjętą.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#ElżbietaWitek">W tym punkcie porządku dziennego głosować będziemy nad wnioskami o odrzucenie poprawek Senatu.</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#ElżbietaWitek">Poprawki od 1. do 6. Senat zgłosił do art. 1 ustawy nowelizującej zawierającego zmiany do ustawy o ochronie granicy państwowej.</u>
          <u xml:id="u-16.5" who="#ElżbietaWitek">W 1. poprawce do art. 12a Senat proponuje zmianę w ust. 1.</u>
          <u xml:id="u-16.6" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.7" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-16.8" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 1. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.9" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.10" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.11" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 430 posłów. 231 — za, 198 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-16.12" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-16.13" who="#ElżbietaWitek">W 2. poprawce do art. 12a Senat proponuje dodanie ust. 3 i 4.</u>
          <u xml:id="u-16.14" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.15" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-16.16" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 2. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.17" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.18" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.19" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 430 posłów. 231 — za, 199 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-16.20" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-16.21" who="#ElżbietaWitek">W 3. poprawce do art. 12b Senat proponuje zmiany w ust. 2 i 4.</u>
          <u xml:id="u-16.22" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.23" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-16.24" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 3. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.25" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.26" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.27" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 429 posłów. 222 — za, 206 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-16.28" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-16.29" who="#ElżbietaWitek">W 4. poprawce do art. 12b ust. 4 Senat proponuje dodanie pkt 5.</u>
          <u xml:id="u-16.30" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.31" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-16.32" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 4. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.33" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.34" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.35" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 431 posłów. 232 — za, przeciw — 199, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-16.36" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-16.37" who="#ElżbietaWitek">W 5. poprawce Senat proponuje zmianę w art. 18d.</u>
          <u xml:id="u-16.38" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.39" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-16.40" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 5. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.41" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.42" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.43" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 431 posłów. 233 — za, 198 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-16.44" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-16.45" who="#ElżbietaWitek">W 6. poprawce do art. 12a Senat proponuje dodanie art. 19b.</u>
          <u xml:id="u-16.46" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.47" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-16.48" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 6. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.49" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.50" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.51" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 431 posłów. 222 — za, 200 — przeciw, wstrzymało się 9.</u>
          <u xml:id="u-16.52" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-16.53" who="#ElżbietaWitek">Poprawki 7. i 8. Senat zgłosił do art. 3 ustawy nowelizującej zawierającego zmiany do ustawy o rekompensacie w związku z wprowadzeniem stanu wyjątkowego na obszarze części województwa podlaskiego oraz części województwa lubelskiego w 2021 r.</u>
          <u xml:id="u-16.54" who="#ElżbietaWitek">W 7. poprawce do art. 1 Senat proponuje dodanie ust. 3 i 4.</u>
          <u xml:id="u-16.55" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.56" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-16.57" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 7. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.58" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.59" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.60" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 429 posłów. 220 — za, 209 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-16.61" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-16.62" who="#ElżbietaWitek">W 8. poprawce Senat proponuje uchylenie art. 6.</u>
          <u xml:id="u-16.63" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-16.64" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-16.65" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem 8. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-16.66" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-16.67" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-16.68" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 429 posłów. 221 — za, 208 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-16.69" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-16.70" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-16.71" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-16.72" who="#ElżbietaWitek">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie uchwały Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ochronie granicy państwowej oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-16.73" who="#ElżbietaWitek">Ogłaszam 2 minuty przerwy. Na tym zakończyliśmy głosowania.</u>
          <u xml:id="u-16.74" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 15 min 26 do godz. 15 min 29)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dzień dobry państwu. Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 2. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o rządowym projekcie ustawy o wyrobach winiarskich (druki nr 1314 i 1776).</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę panią poseł Teresę Pamułę o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#TeresaPamuła">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o wyrobach winiarskich, druki nr 1314 i 1776.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#TeresaPamuła">Szanowny Panie Marszałku! Przypadł mi w udziale zaszczyt przedstawienia stanowiska Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Finansów Publicznych wobec rządowego projektu ustawy o wyrobach winiarskich, druki nr 1314 i 1776. Sejm na 34. posiedzeniu w dniu 8 lipca zgodnie z art. 39 ust. 2 regulaminu skierował do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz do Komisji Finansów Publicznych projekt rządowy. Na wspólnym posiedzeniu wspomnianych komisji, które odbyło się w dniu 21 lipca br., została powołana podkomisja nadzwyczajna do rozpatrzenia rządowego projektu ustawy o wyrobach winiarskich. Podkomisja rozpatrywała wspomniany projekt ustawy na posiedzeniach, które odbyły się w dniach 21 lipca, 16 września, 11 października, 26 października i 15 listopada br. Na ostatnim posiedzeniu podkomisji w dniu 15 listopada 2021 r. zostało przyjętych 15 poprawek poselskich, które są wynikiem komentarzy Unii Europejskiej zgłoszonych w ramach notyfikacji oraz dyskusji w podkomisji, które z kolei wynikały z szerokiej konsultacji ze stroną społeczną, tj. organizacjami społecznymi zrzeszającymi producentów wina oraz fermentowanych napojów winiarskich, jak i uczelniami wyższymi.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#TeresaPamuła">Przedmiotowy projekt ustawy dotyczy dostosowania polskiego prawa do nowych przepisów odnoszących się do wspólnej organizacji rynku wina wprowadzonych w Unii Europejskiej, ujednolicenia wymagań dotyczących wpisu do rejestru działalności regulowanej, tj. rejestru przedsiębiorców wykonujących działalność związaną z wyrobem lub rozlewem wyrobów winiarskich, i przyjmuje większość przepisów zawartych w ustawie z dnia 12 maja 2011 r. o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich, obrocie tymi wyrobami i organizacji rynku wina.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#TeresaPamuła">Komisje Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Finansów Publicznych po rozpatrzeniu projektów ustawy na wspólnych posiedzeniach w dniu 21 lipca 2021 r. i 23 listopada 2021 r. wnoszą, aby Wysoki Sejm uchwalić raczył załączony projekt ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pierwsza osobą, która się zgłosiła, jest pani poseł Teresa Pamuła, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę po raz drugi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#TeresaPamuła">Stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość w sprawie rządowego projektu ustawy o wyrobach winiarskich, druki nr 1314 i 1776.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#TeresaPamuła">Szanowny Panie Marszałku! Szanowny Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam ogromny zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość wobec rządowego projektu ustawy o wyrobach winiarskich, druki nr 1314 i 1776. Projekt ustawy o wyrobach winiarskich jest nową, kompleksową ustawą, która przyjmuje większość przepisów zawartych w ustawie z dnia 12 maja 2011 r. o wyrobie, rozlewie wyrobów winiarskich, obrocie tymi wyrobami i organizacji rynku wina. Dostosowuje polskie prawo do przepisów Unii Europejskiej oraz ujednolica i upraszcza wymagania dotyczące wpisu do rejestru działalności regulowanej, rejestru przedsiębiorców wykonujących działalność w zakresie wyrobu lub rozlewu wyrobów winiarskich. Zaproponowane zmiany zmniejszają obciążenia administracji oraz usprawniają obieg dokumentów, co pozytywnie wpłynie na sytuację producentów, którzy chcą rozpocząć produkcję wyrobów winiarskich w Polsce. Projektowane przepisy przewidują wydanie czterech rozporządzeń ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Na podstawie obecnych przepisów wydano osiem takich rozporządzeń.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#TeresaPamuła">Najważniejsze rozwiązania to: zwiększenie konkurencyjności drobnych producentów wyrabiających cydr: cydr jakościowy, cydr lodowy, perry: perry jakościowe, perry lodowe, wina owocowe jakościowe oraz miód pitny jakościowy z surowców wyrabianych głównie we własnym gospodarstwie przy zwiększeniu maksymalnej wielkości produkcji wysokojakościowych fermentowanych napojów winiarskich przez drobnych producentów z 10 tys. l na rok do 100 tys. l na rok; umożliwienie produkcji takich napojów proporcjonalnie do wielkości posiadanych hektarów sadów lub liczby pni pszczelich; umożliwienie zakupu, do 50% pod względem wagowym, surowców do wyrobu takich napojów w województwie, w którym jest prowadzony wyrób tych napojów, lub w powiatach sąsiadujących z tym województwem; umożliwienie wyrobu takich napojów poza składem podatkowym; zwolnienie z obowiązku zatwierdzania zakładów pod względem sanitarnym, umożliwienie sprzedaży takich napojów w miejscu produkcji; zwolnienie z obowiązku posiadania zezwolenia na obrót hurtowy, co umożliwi bezpośrednią sprzedaż takich napojów do restauracji i lokalnych sklepów — to jest poprawka poselska.</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#TeresaPamuła">Ujednolicono przepisy dotyczące wymogów produkcyjnych i znakowania fermentowanych napojów winiarskich. Podniesiono również wymagania jakościowe dla niektórych kategorii fermentowanych napojów winiarskich. Wprowadzono także zmiany kategorii dotyczących fermentowanych napojów winiarskich, które pozwolą na lepsze dostosowanie się producentów do wymagań rynku, w szczególności chodzi tu o cydry aromatyzowane i perry aromatyzowane. Uproszczono zasady wpisu do rejestru przedsiębiorców wyrobów winiarskich. Dyrektor generalny KOWR będzie umieszczał wzór wniosku na stronach internetowych urzędu. Prowadzenie rejestru przedsiębiorców wyrabiających wyroby winiarskie przekazano dyrektorowi generalnemu KOWR. Utworzono system elektronicznego obiegu dokumentów pomiędzy instytucjami kontrolnymi w ramach sektora wina. Uproszczono system certyfikacji wina odmianowego i wina rocznikowego. Nie będzie konieczności umieszczania na etykietach numeru identyfikacyjnego w przypadku wina odmianowego lub wina rocznikowego. Wprowadzono zezwolenia wynikające z przepisów prawa Unii Europejskiej w celu zniesienia barier administracyjnych, w tym tych związanych z obowiązkiem przekazywania jedynie najistotniejszych danych statystycznych dotyczących rynku wina.</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#TeresaPamuła">Warto również dodać, że rządowy projekt ustawy o wyrobach winiarskich był szeroko konsultowany ze stroną społeczną, tj. organizacjami społecznymi zrzeszającymi producentów wina oraz fermentowanych napojów winiarskich, jak również uczelniami wyższymi.</u>
          <u xml:id="u-20.5" who="#TeresaPamuła">Szanowny Panie Marszałku! Szanowny Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Informuję, że Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość będzie wspierał rządowy projekt ustawy o wyrobach winiarskich w dalszych pracach legislacyjnych, Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-20.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-20.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę panią poseł Krystynę Sibińską, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#KrystynaSibińska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska przedstawiam stanowisko naszego klubu dotyczące ustawy o wyrobach winiarskich, druk nr 1314.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#KrystynaSibińska">Jest to zupełnie nowa ustawa. Strona rządowa, całkiem słusznie, nie podjęła próby aktualizacji obecnych przepisów, dlatego że zmiany, które są wprowadzane, wynikają z nowych regulacji na poziomie Unii Europejskiej. Dotychczas obowiązująca ustawa była wielokrotnie zmieniana. Wprowadzono nowy podział kompetencji, przedmiotową ustawą są objęte inne zakresy, dlatego też zdecydowano, aby ta ustawa była zupełnie nowa.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#KrystynaSibińska">Ta ustawa jest oczekiwana przez środowisko winiarzy w Rzeczypospolitej, które jest dosyć liczne, bo przypomnę tylko, że zgodnie z danymi gromadzonymi przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa zarejestrowanych jest 329 producentów wina. To jest spora grupa, która, jeśli przełożymy to na liczbę zatrudnionych i współpracujących osób… Dotyczy to rzeczywiście wielu działalności, o czym rozmawialiśmy i nad czym procedowaliśmy w trakcie prac zarówno podkomisji, jak i komisji.</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#KrystynaSibińska">Rzeczywiście proponowana ustawa wprowadza bardzo dużo zmian. Chodzi o zakres wyrobu fermentowanych napojów winiarskich. Upraszcza, ujednolica zapisy. Chodzi o kwestię wpisu do rejestru przedsiębiorców, wprowadza to w odniesieniu do przedsiębiorców wykonujących działalność w zakresie wyrobu lub rozlewu wyrobów winiarskich, niewielkiej ilości wina owocowego jakościowego, cydru jakościowego czy perry jakościowego. Ogranicza dużo takich procedur administracyjnych, aczkolwiek nie wszystkie, o tym będę mówiła w dalszej części wystąpienia.</u>
          <u xml:id="u-22.4" who="#KrystynaSibińska">Chciałam powiedzieć, że rzeczywiście prace w ramach komisji przebiegły niemal wzorcowo i życzylibyśmy sobie, żeby w podobny sposób można było procedować również nad innymi ustawami. Podkomisja zbierała się kilkakrotnie. Została wysłuchana strona społeczna. Bardzo dużo uwag, które my jako członkowie podkomisji zebraliśmy wśród współpracujących przedsiębiorców, producentów wina, zostało uwzględnionych. W tym momencie bardzo dziękuję lubuskim winiarzom, z którymi miałam przyjemność się spotkać, wymienić uwagami. Niektóre z nich zostały uwzględnione w czasie prac podkomisji, za co też dziękuję. Tak że rzeczywiście prace nad tym projektem rządowym były bardzo, bardzo poprawne, jeśli chodzi o proces legislacyjny. Myślę, że głosowanie pokaże, że w taki sposób procedowana ustawa może przejść niemalże jednogłośnie, tak jak się zdarzyło na połączonych posiedzeniach komisji rolnictwa i Komisji Finansów Publicznych.</u>
          <u xml:id="u-22.5" who="#KrystynaSibińska">Wspomniałabym tylko o kilku uwagach. Mianowicie winiarze zgłaszali np. taką uwagę, że niektóre terminy są niepowiązane z kalendarzem winiarskim i wypadają wtedy, kiedy oni są najbardziej zapracowani. I tutaj wprowadzono drobne zmiany, aczkolwiek nie wszystkie postulowane. Być może będziemy nad tym pracować, tak żeby nie utrudniać, a wręcz uprościć procedury, i żeby niektóre zmiany w terminach zostały wprowadzone.</u>
          <u xml:id="u-22.6" who="#KrystynaSibińska">Myślę, że bardzo ważną rzeczą, o której tu już wspomniano, jest wprowadzenie możliwości takich drobnych sprzedaży. Winiarze zgłaszali, że produkują niewielkie ilości wina, ale żeby sprzedać swoje wyroby, muszą korzystać z pośredników, czyli z hurtowni, co podraża, ale też powoduje, że oni nie mają możliwości promowania swoich wytworów. Udało się wprowadzić dwie poprawki, które umożliwiają drobnym producentom wina i rolnikom, którzy też produkują wyroby winiarskie, sprzedaż bezpośrednio do restauracji, do barów, do lokalnych sklepów. I to jest bardzo dobre rozwiązanie, dlatego że to jest też promocja lokalnych wyrobów.</u>
          <u xml:id="u-22.7" who="#KrystynaSibińska">Jedna rzecz, o której należy wspomnieć, mianowicie: sprawa związana z akcyzą. Sugerowaliśmy i wspominaliśmy o tym, że jeśli chodzi np. o jakościowe wina owocowe, powinna być wprowadzona inna kategoria, jeśli chodzi o akcyzę. Natomiast jest to związane z tym, że w Europie nie ma takich przepisów. Zarówno w pracach podkomisji, jak i komisji apelowaliśmy do komisarza do spraw rolnictwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękujemy serdecznie, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#KrystynaSibińska">Dajemy mu takie zadanie do wypełnienia.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#KrystynaSibińska">Klub Koalicji Obywatelskiej będzie głosował za przyjęciem tych przepisów. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Komisarzowi przekażemy i wszystko będzie w porządku.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Dariusz Wieczorek, klub parlamentarny Lewica.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dzień dobry. Ładnie pan dzisiaj wygląda.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#DariuszWieczorek">Dzień dobry. Bardzo dziękuję, podobnie jak pan marszałek. Bardzo mi miło.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#DariuszWieczorek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedstawić stanowisko klubu Lewicy w sprawie projektu ustawy o wyrobach winiarskich zawartego w druku nr 1314.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#DariuszWieczorek">Rzeczywiście jest to ustawa, która przez całą branżę była długo oczekiwana, bo widać wyraźnie, że rozwija się przemysł winiarski w Polsce. Oczywiście pewnie daleko nam jeszcze do takich krajów jak Hiszpania, Portugalia, Francja czy Włochy, które rzeczywiście są potęgą, jeżeli chodzi o produkcję win. Natomiast ta ustawa wprowadza rozwiązania podobne do tych, które funkcjonują w krajach Unii Europejskiej, i daje możliwość rozwoju całej branży.</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#DariuszWieczorek">Zwracamy uwagę na to, że ta ustawa wprowadza do polskiego prawa rozporządzenie Parlamentu Europejskiego z 2013 r. Ustawa również porządkuje wiele przepisów, które do tej pory były bardzo niejasne i powodowały trudności interpretacyjne. Jedno jest pewne, że ta ustawa powoduje, że polskie prawo będzie podobne do tego, które funkcjonuje w Unii Europejskiej. Co to powoduje? Otóż przede wszystkim poprawia się sytuacja właśnie drobnych producentów win, cydrów, win owocowych, miodów pitnych. Na podstawie tej ustawy, jeżeli ona zostanie przyjęta, zdecydowanie łatwiej będzie można taką działalność rozpoczynać.</u>
          <u xml:id="u-26.4" who="#DariuszWieczorek">Druga rzecz to jest kwestia wielkości produkcji. Ustawa udogodnienia wprowadza do poziomu 100 tys. l win rocznie. To jest zapis, który też jest bardzo istotny, bo wszyscy ci przedsiębiorcy, którzy będą produkować do 100 tys. l, będą traktowani jako drobni producenci i będą mogli korzystać z zapisów tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-26.5" who="#DariuszWieczorek">Oczywiście w Polsce na ten moment mamy 230 producentów win i zaledwie kilku, którzy ten próg przekraczają, w związku z czym niewątpliwie jest to szansa na rozwój dodatkowych podmiotów, tworzenie nowych miejsc pracy i niewątpliwie doprowadzi to do rozwoju lokalnych producentów.</u>
          <u xml:id="u-26.6" who="#DariuszWieczorek">Ustawa, i to są bardzo dobre zapisy, reguluje kwestie procedur związanych z produkcją tych napojów, z produkcją win. Wreszcie będzie wprowadzana ewidencja winnic. Do tej pory jej nie było, w związku z czym były kłopoty związane z tym, z czego produkować wina. W tej chwili ewidencja winnic i ewidencja producentów prowadzona przez KOWR daje możliwość, że z polskich winogron będzie można produkować polskie wino.</u>
          <u xml:id="u-26.7" who="#DariuszWieczorek">Wprowadzono również kwestie dotyczące możliwości sprzedaży tych produktów. To jest też bardzo istotna sprawa i istotna zmiana. Rzeczywiście dzisiaj producenci będą mogli np. sprzedawać swoje produkty bezpośrednio do restauracji z pominięciem koncesjonowanych firm, które zajmują się handlem alkoholami, handlem winami. To też jest bardzo dobre rozwiązanie, które niewątpliwie pobudzi również funkcjonowanie tego rynku w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-26.8" who="#DariuszWieczorek">Oczywiście w tym wszystkim bardzo ważną rzeczą są kwestie związane z akcyzą, z rozliczeniem podatkowym, jeżeli chodzi o produkcję win, cydrów, win owocowych. Na to zwracają uwagę również producenci, że zależy im na tym, ażeby przepisy, przede wszystkim te dotyczące podatków i akcyzy, były jednoznaczne.</u>
          <u xml:id="u-26.9" who="#DariuszWieczorek">Reasumując, klub Lewicy, będzie głosował za przyjęciem tego projektu ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-26.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jacek Tomczak, Klub Parlamentarny Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#JacekTomczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu parlamentarnego PSL — Koalicja Polska w związku ze sprawozdaniem Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o rządowym projekcie ustawy o wyrobach winiarskich, druk nr 1314.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#JacekTomczak">Niewątpliwie przyszłość i rozwój polskiego rynku winiarskiego winny być przedmiotem troski władz publicznych, w tym troski polskiego ustawodawcy. Rozwój sektora polskiego rolnictwa i przetwórstwa stanowi istotny element wzmacniania całej gospodarki. Nie do przecenienia jest również fakt, że mocny rynek polskich wyrobów winiarskich w oczywisty sposób wpływa na pozytywne zmiany społeczne i zdrowotne wśród Polek i Polaków. Następuje chociażby zmiana preferencji spożywania alkoholi: z alkoholi wysokoprocentowych w kierunku spożycia wina i wyrobów winiarskich.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#JacekTomczak">Polscy producenci wina, cydru, perry czy miodów pitnych bez kompleksów stają również do jakościowej konkurencji z producentami z innych krajów. Obowiązkiem władz jest to, aby wesprzeć ich w tej walce poprzez wprowadzenie stosownych korekt, zmian w polskim prawie, oczywiście w granicach dopuszczalnych normami prawa unijnego.</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#JacekTomczak">Ta ważna dla środowiska winiarskiego w Polsce regulacja, nad którą dziś debatujemy, wprowadza zmiany w zakresie m.in. sposobu wyrobu fermentowanych wyrobów winiarskich, ich modyfikacji, niektórych definicji. Nie bez znaczenia jest ujednolicenie zasad wpisu do rejestru przedsiębiorców wykonujących działalność w zakresie wyrobu lub rozlewu wyrobów winiarskich. Dla przedsiębiorców wykonujących działalność w zakresie wyrobu i rozlewu, także wyrabiających niewielkie ilości cydru i wina, perry lub miodu pitnego, nie bez znaczenia jest fakt, że projektowana regulacja upraszcza wymagania związane z uzyskaniem wpisu do tego rejestru oraz wprowadza szereg ułatwień dotyczących zwiększenia limitów produkcji.</u>
          <u xml:id="u-28.4" who="#JacekTomczak">Ustawa wprowadza także zasady znakowania fermentowanych napojów winiarskich w zakresie ich nazw przewidzianych prawem zgodnie z przepisami rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady. Istotnych zmian jest znacznie więcej, mamy szereg ułatwień administracyjnych.</u>
          <u xml:id="u-28.5" who="#JacekTomczak">Ważne jest też to, że w trakcie prac nad tą ustawą były szerokie konsultacje w środowisku winiarskim. W związku z tym w znacznym stopniu ujmuje ona szereg postulatów środowiska, ale nie wszystkie, np. pozwolenie na sprzedaż produktów winiarskich przez Internet dotyczy jedynie producentów. Już dzisiaj wiadomo, że w tym projekcie nie ma zapisu zezwalającego na to, żeby restaurator, który chce sprzedać obiad, mógł dołożyć do tego obiadu butelkę producenta polskiego wina. A więc niektóre regulacje są zdecydowanie za wąskie.</u>
          <u xml:id="u-28.6" who="#JacekTomczak">Polska jest jednym z dwóch ostatnich krajów, w których obowiązują jakiekolwiek ograniczenia sprzedaży alkoholu przez Internet, w tym właśnie wyrobów winiarskich. Te obostrzenia są w znacznym stopniu absurdalne, ponieważ uniemożliwiają polskim restauratorom, sklepom sprzedaż polskich alkoholi przez Internet. Mogą je oferować przez Internet firmy zagraniczne poza naszymi granicami. Nie mogą ich oferować niestety polscy producenci win.</u>
          <u xml:id="u-28.7" who="#JacekTomczak">Ta ustawa tylko ułatwia sprzedaż producentom. Nie zmienia stanu prawnego w tym zakresie, który dotyczy całej gastronomii w Polsce. A przecież większość polskich jakościowych win sprzedaje się nie w sklepach, tylko właśnie w restauracjach. Żadna z restauracji, które oferują dziś sprzedaż przez Internet, sprzedaż na wynos, nie będzie mogła niestety zaoferować polskich win produkowanych przez polskich producentów.</u>
          <u xml:id="u-28.8" who="#JacekTomczak">Dlatego jako klub chcielibyśmy złożyć poprawkę. Przypomnę też, że 1,5 roku temu w Sejmie została złożona ustawa, która była przygotowana właśnie przez Klub Parlamentarny Koalicja Polska — PSL, UED, Konserwatyści. Odpowiada ona na wnioski, które wpłynęły z rynku polskich producentów, żeby otworzyć możliwość sprzedaży alkoholu przez Internet, przede wszystkim polskiego wina, polskiego piwa, piw kraftowych, a także alkoholi wysokoprocentowych. Większość krajów unijnych w trakcie pandemii zniosła wszelkie zakazy, limity. Polska niestety ogranicza swoich przedsiębiorców. To jest niezrozumiałe, bo podwyższamy opłatę i utrudniamy sprzedaż polskich alkoholi przez Internet.</u>
          <u xml:id="u-28.9" who="#JacekTomczak">Składamy poprawkę do tego projektu ustawy, tak żeby umożliwić polskim przedsiębiorcom sprzedaż przez Internet i w pełni ją otworzyć, a także ułatwić funkcjonowanie tego w Polsce, oraz umożliwić restauratorom polskim sprzedaż alkoholu przez Internet. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-28.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękujemy za poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Michał Urbaniak, koło Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#MichałUrbaniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Oczywiście wiele punktów tej ustawy, które tutaj są, jako Konfederacja oceniamy pozytywnie. Trudno, żebyśmy nie popierali ułatwień w działalności dla polskich producentów, takich jak zmniejszenie liczby kontroli, uproszczenia w zakresie zbierania danych, postawienie na cyfryzację w zakresie obiegu informacji czy udzielenie informacji o plantacjach. Cieszy nas też przyjęcie naszej poprawki przez stronę rządową, już uwzględnionej, naszej uwagi dotyczącej możliwości wykorzystania przez małych producentów surowców nie tylko z danego województwa, ale też z powiatów ościennych. A więc jest to pewien plus, dobry kierunek. Zobaczymy, jak to będzie działać w praktyce.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#MichałUrbaniak">Poprzemy ten projekt, jednak nie możemy zapomnieć o pewnej kluczowej sprawie, skoro już rozmawiamy o alkoholach, czyli o rządowej hipokryzji, jaka niedawno miała miejsce.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#MichałUrbaniak">Jest to akurat nie bezpośredni zarzut wobec pana ministra, ale wobec całej strony rządowej, ponieważ niedawno przegłosowaliście państwo horrendalne podwyżki akcyzy na inne alkohole czy papierosy. Większość polskich konsumentów bardzo mocno to odczuje. W niecałe 6 lat chcecie zwiększyć cenę alkoholi o 1/3 tylko i wyłącznie podatkami. Przypomnę, że mówimy o samych podatkach, a nie możemy też zapomnieć o rosnącej inflacji, w przypadku której niby jest jakaś propozycja, ale powoli już przestajemy w to wierzyć, bo ta hipokryzja jest ogromna. Szanowni państwo, przypomnę też, że rząd nie przewiduje przeznaczania tych środków de facto na działania profilaktyczne, więc jest to tylko i wyłącznie ordynarne strzyżenie portfeli Polaków.</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#MichałUrbaniak">Popieramy tę ustawę. Jest ona zgodna z naszym programem, o ile ułatwia życie Polakom. Chcemy umacniać polską gospodarkę. Polska ma być dla Polaków, ma być przyjazna, m.in. ma być przyjazna właśnie polskim producentom. Jest to krok w dobrą stronę, ale to nie ukryje całej masy innych utrudnień, które państwo już Polakom zgotowali, takich jak choćby segregacja sanitarna. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-30.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Michał Gramatyka, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#MichałGramatyka">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Koło Parlamentarne Polska 2050 oczywiście będzie głosowało za tym projektem, za tą ustawą. To jest dobra ustawa. Ta ustawa sama w sobie jest oczywiście pochodną ustawodawstwa Unii Europejskiej, ale cieszy w wielu różnych aspektach, z których większość została już poruszona. Odniosę się tylko do dwóch, może trzech.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#MichałGramatyka">Bardzo cieszy zwiększenie konkurencyjności drobnych producentów cydrów, pitnych miodów czy win owocowych wytwarzanych z surowców we własnych gospodarstwach. Istotne dla nas — nie tylko dla nas, głównie dla rynku — jest zróżnicowanie segmentów cydru i perry, gdzie oprócz standardowych produktów pojawiają się produkty jakościowe. Przede wszystkim ważne jest zdefiniowanie, a co za tym idzie — możliwość ich wytwarzania, cydrów i perry aromatyzowanych. To istotna dla branży winiarskiej zmiana, choćby dlatego, że za granicą popularność tego rodzaju wyrobów z roku na rok rośnie. Już teraz stanowią one ok. 20% segmentu cydru w Europie.</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#MichałGramatyka">Zwraca naszą uwagę, w szczególności moją uwagę, wyjście naprzeciw wyzwaniom XXI w., czyli stworzenie elektronicznego obiegu dokumentów pomiędzy producentami produktów winiarskich a instytucją odpowiedzialną za prowadzenie rejestru. To jest krok w dobrą stronę. W ten sposób polski Sejm zaczyna się jawić jako zagłębie analogowej korespondencji, jedno z ostatnich w naszym kraju. Panie marszałku, to niedobrze. To bardzo niedobrze.</u>
          <u xml:id="u-32.3" who="#MichałGramatyka">Na poprzednim etapie akcentowaliśmy potrzebę harmonizacji projektowanej ustawy z przepisami, które regulują pobór akcyzy. Temu wyzwaniu też niestety nie sprostano. Branża sygnalizuje potrzebę zaangażowania Ministerstwa Finansów w rozwiązanie tego problemu. Liczymy na to, że do takiego zaangażowania dojdzie.</u>
          <u xml:id="u-32.4" who="#MichałGramatyka">To przedłożenie wprawdzie nie otwiera drogi lokalnym producentom aż tak szeroko, jak np. ustawodawstwo kanadyjskie — znany jest kazus belgijskiego imigranta Pascala Miche, który najpierw udowodnił, że pomidory są owocami, a potem uzyskał oficjalne pozwolenie na produkcję wina z pomidorów — ale za to odnosi się wprost do tradycyjnego polskiego trunku, czyli miodów pitnych jakościowych.</u>
          <u xml:id="u-32.5" who="#MichałGramatyka">Jest to jeden z wielu elementów, dzięki którym koło Polska 2050 zagłosuje za tą ustawą. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-32.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę państwa, zgłosiło się 10 osób do zadania pytań.</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Rozpoczynamy.</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Ustalam czas zadawania pytania na 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-33.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Rafał Adamczyk, klub parlamentarny Lewica.</u>
          <u xml:id="u-33.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam.</u>
          <u xml:id="u-33.6" who="#WłodzimierzCzarzasty">Jest pan poseł Adamczyk?</u>
          <u xml:id="u-33.7" who="#WłodzimierzCzarzasty">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-33.8" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jan Szopiński.</u>
          <u xml:id="u-33.9" who="#komentarz">(Głos z sali: W komisji.)</u>
          <u xml:id="u-33.10" who="#WłodzimierzCzarzasty">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-33.11" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mirosław Suchoń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#MirosławSuchoń">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem zapytać o przepis art. 13. Zmierza się do tego, aby przedsiębiorca, u którego stwierdzono naruszenia warunków określonych w art. 8 ust. 1 lub 2, mógł usunąć te naruszenia w terminie nie krótszym niż 7 dni od dnia otrzymania wezwania. Charaktery tych naruszeń są bardzo różne. W związku z tym chciałem zapytać pana ministra o to, w jaki sposób te terminy będą określone. Może się okazać, że przy tak bardzo sztywnym i niezbyt proprzedsiębiorczym podejściu niektórych urzędów taki przedsiębiorca nie zdąży usunąć takich wad, co byłoby ze szkodą zarówno dla rynku, jak i dla samego przedsiębiorcy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, klub parlamentarny Lewica.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#TadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Przedstawiciele Rządu! Wysoki Sejmie! Celem tej ustawy, jak już była mowa, jest przede wszystkim potrzeba dostosowania polskiego systemu prawnego do wszystkich aktualnie obowiązujących aktów unijnych. Ta ustawa będzie oddziaływać, jak wynika z rządowego uzasadnienia, na ok. 106 tys. podmiotów. Wśród nich zwiększy się liczba podmiotów, które będą mogły produkować m.in. miód pszczeli — z 1,4 tys. podmiotów do prawie 44 tys. podmiotów, właścicieli pasiek z przynajmniej 10 pniami. Chciałbym zapytać… Jednym z celów ustawy, o których się mówi, jest nowy podział kompetencji organów kontrolnych. Czy przedstawiciel rządu mógłby powiedzieć o tych nowych kompetencjach organów kontrolnych wobec podmiotów?</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#TadeuszTomaszewski">Drugie pytanie. Proszę o odpowiedź na piśmie. Jakie w 2019 r. i 2020 r. były wpływy do budżetu państwa z akcyzy na wyroby winiarskie w Polsce? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Joanna Fabisiak, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#JoannaFabisiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Każda ustawa i każda zmiana ustawowa, które powodują zwiększenie możliwości działania i przedsiębiorczości, to ustawa dobra i zapis dobry. Jeśli chodzi o tę ustawę, słuchając uważnie, zauważyłam, że wszyscy moi przedmówcy mówili o konsultacjach, ale konsultacjach ze środowiskiem winiarskim. Mówiono także… Komisje, które zajmowały się tym problemem, to komisja rolnictwa i Komisja Finansów Publicznych. Ja natomiast oczekiwałabym, że ta ustawa jednak będzie skonsultowana z komisją społeczną i z organizacjami, które zajmują się przeciwdziałaniem alkoholizmowi. Jak wiemy, wzrasta znakomicie spożycie alkoholu wśród młodzieży, często młodzieży nieletniej. W tej ustawie mówi się o znakomitym zwiększeniu produkcji i wolnej sprzedaży alkoholu, z 10 tys. l do 100 tys. l. Czy zatem zdaniem pana ministra niepotrzebna była taka konsultacja? A jeśli tak, to chciałabym się dowiedzieć, w jaki sposób będzie stosowana forma jakiejś profilaktyki wobec młodzieży. Wyobraźmy sobie, że w każdym sklepie, w najmniejszej miejscowości, tzw. mamrot, z serialu zapamiętałam tę nazwę…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję pani serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#JoannaFabisiak">…czyli wino niewiadomej jakości, może być sprzedawany. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jacek Tomczak, Klub Parlamentarny Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#JacekTomczak">Polskie winiarstwo cały czas się rozwija, wymaga też wsparcia. Wierzę, że cały czas powinniśmy rozsądnie wspierać produkcję winiarską, która naprawdę ma szansę w Polsce stać się ogromną, istotną gałęzią polskiej gospodarki, bo widać, że wina, które produkujemy, są coraz lepsze i bez kompleksów, piją je Niemcy, Francuzi i coraz częściej sięgają też po nie Polacy. Natomiast żeby tak się stało, musimy otworzyć sprzedaż alkoholu przez Internet, tak żeby udrożnić kanały sprzedaży, umożliwić polskim producentom sprzedaż nie tylko tego, co wyprodukują w swojej siedzibie, w swojej winnicy, bo ten projekt dotyczy tylko tego elementu, ale także umożliwić restauratorom możliwość oferowania swoich dań z polskimi winami czy polskimi piwami, czy innymi jakościowymi trunkami. To otwarcie jest niezbędne. Chodzi o to, by przestać dyskryminować we własnym kraju polskich przedsiębiorców. Jesteśmy jednym z ostatnich krajów w Unii Europejskiej, który ma takie instrumenty dyskryminujące polskich przedsiębiorców. To także zwiększy wam dochody z akcyzy — mówię tutaj do rządu i posłów PiS-u. A więc w imieniu całego…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#JacekTomczak">…rynku winiarskiego prosimy o e-commerce, o umożliwienie sprzedaży polskich win przez Internet.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Małgorzata Pępek, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#MałgorzataPępek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Praca komisji doskonale obrazuje, że ten projekt obejmuje dużo mniejszych i większych zagadnień, które powinny być jeszcze poprawione, aby ułatwić i usprawnić pracę branży winiarskiej. Przytaczane spostrzeżenia dotyczące ustawy, jak również opinie przedstawicieli wytwórców bezpośrednio obecnych na sali pokazały, z jakimi problemami spotykają się producenci wyrobów winiarskich w praktyce. Często z pozoru błahe kwestie mają ogromne znaczenie i wpływ na zachowanie procesu przetwórstwa, jak również przysparzają problemów związanych z zachowaniem chociażby terminów urzędowych. Jest to niezwykle ważne, żeby wspierać polskich producentów. Chciałabym zapytać: Jakie dodatkowe działania podejmie rząd, aby promować i wspierać polskich producentów wyrobów winiarskich? Co jeszcze się planuje w przyszłości? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Waldemar Sługocki, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#WaldemarSługocki">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#WaldemarSługocki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam dwa konkretne pytania dotyczące procedowanej materii ustawowej.</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#WaldemarSługocki">Bez wątpienia to ważny krok w kontekście rozwijającego się w Polsce rynku winiarskiego. Coraz więcej osób para się w Polsce tą gałęzią gospodarki. Musimy pamiętać, że winiarstwo związane jest także z działalnością gospodarstw agroturystycznych czy też polskich restauratorów. W tym kontekście mam pytanie, panie ministrze, może nie wprost do pana, ale do rządu. Czy planujecie państwo pomoc, która byłaby adresowana do polskich winiarzy, w zakresie możliwości pozyskania areału ziemi, chociażby tej, która jest w zasobie Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, czy jakieś preferencyjne ceny, czy sposób przekazywania polskim winiarzom gruntów? Gros z nich jest w zasobach tejże agencji.</u>
          <u xml:id="u-48.3" who="#WaldemarSługocki">Drugi wątek, o którym chcę powiedzieć, to właśnie kwestia e-commerce, czyli dostępności polskiego wina produkowanego w granicach administracyjnych państwa polskiego dla polskich restauratorów, tak aby mogli oni zaopatrywać się, zwłaszcza w tym trudnym czasie pandemicznym, właśnie w sposób elektroniczny. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-48.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Anna Dąbrowska-Banaszek, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#AnnaDąbrowskaBanaszek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! To bardzo dobra ustawa, dająca producentom możliwość bezpośredniej sprzedaży swoich produktów, z pominięciem firm pośrednich. To ułatwienie prowadzenia przez nich działalności. Według prognozy będzie to dotyczyć wielu podmiotów. Moje pytanie odnosi się do możliwości sprzedaży hurtowej w miejscu wytworzenia. Czy będzie to możliwe? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Beata Strzałka, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#BeataStrzałka">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Zmiany w ustawie były długo oczekiwane przez producentów win, nie tylko win jakościowych, ale także cydrów i perry, o czym świadczy właśnie szeroki udział w pracach komisji i podkomisji przedstawicieli branży winiarskiej.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#BeataStrzałka">Zostały uporządkowane definicje i kategorie tych produktów, ale ustawa zawiera także zmiany dotyczące ilości win produkowanych przez właścicieli winnic, których bardzo dużo powstaje w Polsce i które wytwarzają dobre, jakościowe produkty.</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#BeataStrzałka">Chciałabym zapytać, jakie możliwości stwarza ustawa tym małym winiarzom w zakresie produkcji tych win i zbywania ich i jakie nowe przepisy zostały wprowadzone. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-52.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Janusz Korwin-Mikke, koło Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Mógł pan zabrać głos, siedząc.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#JanuszKorwinMikke">Słucham?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Siedząc, mógł pan zabrać głos, bo tam jest mikrofon.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#JanuszKorwinMikke">Dziękuję, panie marszałku. Już chodzę. Muszę nogę rozchodzić trochę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Ja z miłości do pana posła.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Chmiel: O matko, aż takie wyznanie?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#JanuszKorwinMikke">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#JanuszKorwinMikke">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Konfederacja z zadowoleniem oczywiście wita tę ustawę, która poszerza swobody ludzi. Natomiast chcę zadać rządowi pytanie, czy nie widzi pewnej śmieszności w tych wszystkich ograniczeniach. Np. pszczelarz, jak ma 10 uli, będzie mógł produkować miód pitny, a jak ma dziewięć uli, ale większych, to już nie może.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#JanuszKorwinMikke">Były takie czasy, kiedy wymyślono samochody, i wtedy przed samochodem musiał biec chłopiec z czerwoną chorągiewką, ostrzegając ludzi. Po jakimś czasie te ograniczenia zlikwidowano. Otóż pytanie: Dlaczego nie możemy w ogóle zmniejszyć tych ograniczeń? Dlaczego np. jedni mogą sprzedawać swoje wina bezpośrednio gdzieś w restauracji, a drudzy muszą poprzez hurtownie? Ograniczenia są całkowicie absurdalne. Dziękujemy za tego typu projekt, natomiast domagamy się poszerzenia tych wolności obywatelskich. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pomóc może?</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Nie, dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-61.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Grzegorz Wojciechowski, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#GrzegorzWojciechowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#GrzegorzWojciechowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem zadać dwa pytania. Jedno dotyczy win z dodatkami smakowymi czy jakimiś innymi. Jak to będzie w tym przypadku? Bo czasami takie wina są w naszym kraju produkowane. I drugie pytanie dotyczy wsparcia samej produkcji winorośli. Czy rząd zamierza w jakiś sposób wzmocnić genetykę naszych, polskich winnic, wprowadzając nowe odmiany czy też udoskonalając te, które są obecnie uprawiane w winnicach? Bo te sprowadzane z zagranicy czasami nie są dostosowane do naszego klimatu. Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jan Szopiński, klub parlamentarny Lewica.</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#JanSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym przewrotnie zapytać: Czy podatek cukrowy jest naliczany również w przypadku napojów alkoholowych? Pragnę przypomnieć, że został on wprowadzony u nas pod pretekstem ochrony zdrowia Polaków. Czy litr wina dosładzanego identyczną ilością substancji słodzących podlega tym samym obciążeniom co litr innych napojów? Jeżeli tak się nie dzieje, to prosiłbym o wyjaśnienie, jakie zbawienne odziaływanie na ludzki organizm według twórców ustawy ma alkohol, jeśli neutralizuje tak szkodliwy cukier, ewentualnie jakie inne przesłanki wpłynęły na takie rozwiązania, chyba że przy wprowadzaniu podatku cukrowego nie chodziło o zdrowie. Gdybym mógł uzyskać odpowiedź na piśmie, byłbym bardzo uprzejmie zobowiązany. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Rafał Adamczyk, klub parlamentarny Lewica.</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#komentarz">(Poseł Jan Szopiński: Na posiedzeniu komisji.)</u>
          <u xml:id="u-65.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-65.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">W takim razie przechodzimy do odpowiedzi na pytania i wyjaśnienia.</u>
          <u xml:id="u-65.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi pan minister Norbert Kaczmarczyk wszystko to państwu wyjaśni.</u>
          <u xml:id="u-65.6" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#NorbertKaczmarczyk">Serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#NorbertKaczmarczyk">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ten projekt ustawy o wyrobach winiarskich jest niezwykły, jeżeli chodzi o prowadzenie go w parlamencie. Jest mi bardzo miło, że po raz pierwszy w randze sekretarza stanu przypadł mi zaszczyt procedować z państwem nad tym projektem już na tym etapie prac. To dzięki temu wielkiemu konsensusowi i tej wielkiej, wspaniałej pracy całego parlamentu udało się doprowadzić projekt do takiego stanu.</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#NorbertKaczmarczyk">Oczywiście bardzo istotna była kwestia związana z pracą pana posła Fryderyka Kapinosa, który włożył wiele serca w merytoryczną pracę nad projektem ustawy czy służył pomocą, jeśli chodzi o doradztwo na każdym etapie prac nad tym projektem.</u>
          <u xml:id="u-66.3" who="#NorbertKaczmarczyk">Państwo również podczas pracy w podkomisji pokazali niezwykłą wyrozumiałość. Spokojne procedowanie doprowadziło do tego, że projekt zyskał aprobatę praktycznie wszystkich klubów i kół parlamentarnych, bo z wystąpień klubowych wynika, że Prawo i Sprawiedliwość jest za tym projektem ustawy, Koalicja Obywatelska, Lewica, Polska 2050 — również, Konfederacja w podkomisji zgłosiła poprawkę, która została przyjęta. Koalicja Polska, która też jest za tym projektem ustawy, zgłosiła pewne uwagi. Jedną z nich jest kwestia związana ze sprzedażą przez Internet. Muszę państwu powiedzieć, że jest to kompetencja Ministerstwa Zdrowia i jeżelibyśmy chcieli zmieniać w tym kontekście tę ustawę, to rzeczywiście jest to kompetencja resortu zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-66.4" who="#NorbertKaczmarczyk">Oczywiście prace nad tym trwają. Ale trzeba brać pod uwagę, że jest to ustawa o wychowaniu w trzeźwości. Jeżeli więc chodzi o dostępność przez Internet, to jest pytanie, w jaki sposób wyjść z sytuacji, aby alkohol nie był poza kontrolą osób małoletnich. Jest to więc do przeprocedowania. Wielu z państwa parlamentarzystów pytało o tę kwestię, o dostępność przez Internet. To rzeczywiście byłoby rewolucyjne, jeżeli chodzi o nasz rynek. Natomiast te rozmowy pozostają otwarte. Natomiast, tak jak mówię, jest to kompetencja Ministerstwa Zdrowia i dotyczy to ustawy o wychowaniu w trzeźwości. Natomiast dziękuję klubowi Koalicji Polskiej również za aprobowanie innych przepisów tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-66.5" who="#NorbertKaczmarczyk">Jeżeli chodzi o kwestie związane z pytaniami państwa posłów, to chociażby pan poseł Tadeusz Tomaszewski pytał o organy kontrolne. Powiem więc tak: jeżeli chodzi o organy kontrolne, jeżeli chodzi o te podmioty, to wszelkimi danymi będą dysponowały KOWR, IJHARS i PIORiN.</u>
          <u xml:id="u-66.6" who="#NorbertKaczmarczyk">Natomiast pani poseł Joanna Fabisiak pytała o polski produkt, profilaktykę, czyli kwestię związaną z wychowaniem w trzeźwości. Właśnie tutaj jest sprzeczność, bo z jednej strony niektórzy z państwa chcieliby sprzedaży przez Internet, a z drugiej strony inni parlamentarzyści pytają o profilaktykę. Profilaktyka na dzisiaj funkcjonuje na starych zasadach, więc jeżeli mielibyśmy wychodzić naprzeciw konsumentom i sprzedawać przez Internet te wyroby alkoholowe, to musimy zastanowić się nad mocną profilaktyką. Wielu z państwa parlamentarzystów na etapie prac nad tą ustawą pytało również o reklamę, o to, dlaczego nie możemy reklamować alkoholu tego typu. Chodzi o to, żeby wyjść poza tylko i wyłącznie kwestię piwa. Tutaj również kłania nam się ustawa o wychowaniu w trzeźwości i kompetencje Ministerstwa Zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-66.7" who="#NorbertKaczmarczyk">Pan poseł Jacek Tomczak również pytał o sprzedaż alkoholu przez Internet.</u>
          <u xml:id="u-66.8" who="#NorbertKaczmarczyk">Pani poseł Małgorzata Pępek pytała o kolejne plany. Mam nadzieję, że szczegółowo na temat tych planów będziemy mogli pani poseł odpowiedzieć na piśmie. Ta ustawa na pewno jest bardzo ważnym krokiem i konsensusem, jeżeli chodzi o sprzedaż bezpośrednią, jeżeli chodzi o zmniejszanie obciążeń administracyjnych, jeżeli chodzi o sprzedaż wyrobów winiarskich.</u>
          <u xml:id="u-66.9" who="#NorbertKaczmarczyk">Pani poseł Anna Dąbrowska-Banaszek pytała o sprzedaż, o wielkość sprzedaży w miejscu wytworzenia. Do 100 tys. l rocznie — to jest ta wielkość, którą ustawodawca proponuje.</u>
          <u xml:id="u-66.10" who="#NorbertKaczmarczyk">Pani poseł Beata Strzałka pytała o projekt i kwestię związaną ze sprzedażą bezpośrednią. Tak, wzmacnia to sprzedaż bezpośrednią, wzmacnia to możliwości wytwórców. Chodzi także o kwestie związane z projektowaniem tej ustawy. Branża winiarska podejmowała wiele konsultacji, więc to wszystko jest robione w pełnym porozumieniu. Ten projekt konsumuje to i zadowala osoby, które rzeczywiście będą się tą branżą zajmowały.</u>
          <u xml:id="u-66.11" who="#NorbertKaczmarczyk">Pan poseł Janusz Korwin-Mikke popiera, za co bardzo dziękuję, ten projekt ustawy, ale jednocześnie mówi o poszerzeniu przepisów, aby w jeszcze większym stopniu ułatwiać te przepisy, aby je upraszczać. Oczywiście taka jest nasza rola. Również komisja do spraw deregulacji powstała po to, by te przepisy upraszczać. Natomiast ten przepis, jeżeli chodzi o sprzedaż bezpośrednią, jest bardzo ważny w porozumieniu z tym ostatnim projektem. Również jest on przyjęty w wielkim konsensusie, jeżeli chodzi o ustawę o sprzedaży w piątki i soboty przez rolników na lokalnych targowiskach, umożliwieniu im tego przez samorządowców. To bardzo ważny projekt, który w pewien sposób z tym koreluje. Dzięki takim projektom, może małym, pojedynczym, natomiast robionym jako pakiet — jeżeli będziemy współpracować tak, jak chociażby pokazują te dwa projekty ustaw — będziemy mogli zrobić dużo dla sprzedaży bezpośredniej.</u>
          <u xml:id="u-66.12" who="#NorbertKaczmarczyk">Pan poseł Grzegorz Wojciechowski mówił o genetyce winnic i pytał o nią. To jest bardzo ciekawy temat. Na pewno chociażby Małopolska Hodowla Roślin czy inne instytuty chętnie podejmą ten temat. Jest bardzo ważne, by współpraca pod kątem budowy odmiany rośliny określonej w związku z uwarunkowaniami, terenem, jak to było w czasach słusznie minionych… Natomiast niektóre pomysły powinny pozostać podtrzymane, a nie poprzez tę, niestety, transformację wykonaną niekoniecznie w sposób adekwatny do warunków panujących w Polsce… Powinniśmy pewne pomysły przejąć, chociażby taki jak te instytuty, które budowały określone odmiany roślin dla określonych terenów. Pamiętam chociażby z moich terenów takie instytuty, jeżeli chodzi o budowę genetyki, jeżeli chodzi o tytoń i uwarunkowanie glebowe dla tych roślin, więc to jest niesamowicie istotne. Popieram ten argument, aby rozpocząć prace albo kontynuować to w miejscach, gdzie rzeczywiście te prace zostały rozpoczęte.</u>
          <u xml:id="u-66.13" who="#NorbertKaczmarczyk">Dziękuję państwu bardzo serdecznie. Jeżeli na jakieś pytanie nie odpowiedziałem, to oczywiście odpowiemy na piśmie. Serdecznie dziękuję za tak dobre, mądre i spokojne procedowanie nad tą ustawą. Mam nadzieję, że w przyszłości również będziemy mogli tak dobrze pracować w parlamencie. Wszystkiego dobrego. Pozdrawiam. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-66.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Jak pana słuchałem, to przypomniałem sobie z liceum takie powiedzenie: in vino veritas, in aqua sanitas. Myślę, że to akurat do tej dyskusji bardzo pasuje, bo picia wina i alkoholu, jak wiemy, nie należy zalecać. Woda — zdrowa.</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę państwa, pani poseł sprawozdawca Teresa Pamuła, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość, prosiła jeszcze o głos.</u>
          <u xml:id="u-67.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#TeresaPamuła">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Chciałabym bardzo serdecznie właśnie stąd podziękować przewodniczącemu nadzwyczajnej podkomisji do spraw wyrobów winiarskich, bo to dzięki jego determinacji i współpracy pomiędzy rządem, Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi, ministerstwem finansów oraz Ministerstwem Zdrowia… Bo pewne rzeczy zostały też uzgodnione w Ministerstwie Zdrowia, a także ze stroną społeczną — tak wspaniale przeprowadzono konsultacje. Wspaniała była współpraca wszystkich posłów w komisji. Wszystkim państwu należą się wielkie podziękowania. Bardzo dziękuję w imieniu swoim, a przede wszystkim pana posła Fryderyka Kapinosa. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-69.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-69.4" who="#komentarz">(Poseł Joanna Fabisiak: Panie marszałku, sprostowanie.)</u>
          <u xml:id="u-69.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pani poseł, o króciutkie sprostowanie, przecież musimy się jakoś komunikować.</u>
          <u xml:id="u-69.6" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#JoannaFabisiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zwracam się do pana ministra z prośbą po raz wtóry. Otóż chciałabym prosić o przedstawienie informacji co do profilaktyki. Na butelkach z winem znajduje się przekreślony wizerunek kobiety w ciąży. Czy nie uważa pan, że wobec zwiększenia zakresu produkcji, co jest rzeczą dobrą, bo jest otwarcie dla przedsiębiorców, powinna być choćby informacja, że młodzieży, szczególnie młodzieży niepełnoletniej, wina się nie sprzedaje? Chodzi o to, żeby przy otwartym rynku było to przekazywane do sklepów z taką lekką kontrolą. Jeśli nie uważa pan tego za stosowne, to może warto byłoby przekonsultować to ze stosownymi organizacjami, ze stosowną komisją, która zajmuje się ustawą o wychowaniu w trzeźwości? Dziękuję bardzo i poproszę o odpowiedź na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 3. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o scalaniu i wymianie gruntów oraz ustawy o utracie mocy prawnej niektórych ksiąg wieczystych (druki nr 1694 i 1772).</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę pana posła Kazimierza Chomę o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-71.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#KazimierzChoma">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o scalaniu i wymianie gruntów oraz ustawy o utracie mocy prawnej niektórych ksiąg wieczystych, druk nr 1694.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#KazimierzChoma">Marszałek Sejmu, zgodnie z art. 37 ust. 1 i art. 40 ust. 1 regulaminu Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, w dniu 28 października 2021 r. skierowała powyższy projekt ustawy do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej do pierwszego czytania.</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#KazimierzChoma">Komisje: Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej po przeprowadzeniu pierwszego czytania i rozpatrzeniu tego projektu ustawy na posiedzeniu w dniu 16 listopada 2021 r. wnoszą, aby Wysoki Sejm uchwalić raczył załączony projekt ustawy.</u>
          <u xml:id="u-72.3" who="#KazimierzChoma">Chciałbym nadmienić, że projekt ustawy został skierowany do konsultacji publicznych w grudniu 2020 r. Został skonsultowany z 44 podmiotami, m.in. Radą Dialogu Społecznego, Krajową Radą Izb Rolniczych, związkami zawodowymi, oraz Polską Federacją Stowarzyszeń Rzeczoznawców Majątkowych. W ramach opiniowania projekt został skierowany do 21 podmiotów, m.in. Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego oraz marszałków poszczególnych województw. Uwagi zgłoszone w ramach konsultacji publicznych i opiniowania zostały poddane analizie i w znacznej części uwzględnione.</u>
          <u xml:id="u-72.4" who="#KazimierzChoma">W toku prac komisji zostały zgłoszone przez legislatorów z Biura Legislacyjnego poprawki o charakterze redakcyjno-legislacyjnym. Obydwie komisje wyraziły zgodę na dokonanie tych zmian. Projekt ustawy z poprawkami został jednogłośnie uchwalony przez połączone komisje. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-72.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-73.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam pana posła Kazimierza Chomę z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość, czyli tego samego klubu co przed chwilą, o zabranie głosu.</u>
          <u xml:id="u-73.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#KazimierzChoma">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam wielki zaszczyt w imieniu klubu Prawa i Sprawiedliwości zaopiniować projekt ustawy o zmianie ustawy o scalaniu i wymianie gruntów oraz ustawy o utracie mocy prawnej niektórych ksiąg wieczystych, druk nr 1694.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#KazimierzChoma">Projekt ustawy wychodzi naprzeciw potrzebom usprawnienia oraz przyspieszenia procedury prowadzenia postępowań scaleniowych w trybie ustawy z dnia 26 marca 1982 r. o scalaniu i wymianie gruntów.</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#KazimierzChoma">W okresie 2004–2019 w Polsce dokonano scalenia i wymiany gruntów na obszarze 206 470 ha, co średniorocznie stanowiło powierzchnię 12 904 ha.</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#KazimierzChoma">Ekspertyzy zlecone przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi wskazują, że obecnie postępowaniem scaleniowym należałoby objąć łącznie 2967 tys. ha gruntów rolnych. Z analizy danych w tym zakresie dotyczących niektórych krajów Unii Europejskiej wynika, że wielkość ta wynosi w skali roku nawet do 3% powierzchni gruntów rolnych danego kraju, co w warunkach polskich oznaczałoby powierzchnię ok. 450 tys. ha rocznie. W celu usprawnienia prowadzenia postępowań scaleniowych bardzo uzasadniona jest zmiana niektórych przepisów ustawy z dnia 26 marca 1982 r. o scalaniu i wymianie gruntów.</u>
          <u xml:id="u-74.4" who="#KazimierzChoma">W niniejszym projekcie rozwiązuje się szereg problemów związanych z procesem scalania gruntów. Po pierwsze, reguluje się procedury postępowania w przypadku wprowadzenia na części albo na całym terytorium RP stanu nadzwyczajnego, stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii. Będzie to realizowane dzięki możliwości wykorzystania środków komunikacji elektronicznej przy realizacji wszelkich zadań związanych z przeprowadzaniem postępowań scaleniowych. W ustawie rezygnuje się z odczytywania postanowienia o wszczęciu postępowania scaleniowego, a także z podejmowania decyzji o zatwierdzeniu projektu scalenia gruntów na zebraniach uczestników scalenia. Te informacje będą przekazywane na stronach BIP odpowiednich instytucji, które będą przeprowadzały ten proces. Po drugie, wprowadza się terminy dla wojewodów i sądów administracyjnych do rozpatrywania odwołań i skarg, co pozwoli na wykonanie ostatecznych decyzji o zatwierdzeniu projektu scalenia w racjonalnych ramach czasowych. Po trzecie, wprowadza się definicję gospodarstwa rolnego zawierającą szczególną normę obszarową, co upraszcza weryfikację wniosków o wykonanie scalenia gruntów. Po czwarte, doprecyzowuje się czynności związane z określeniem przebiegu granic obszaru scalenia lub wymiany gruntów. Po piąte, włącza się przedstawiciela gminy oraz sołtysa do komisji doradczej. Po szóste, wskazuje się starostę jako organ właściwy do wnioskowania do sądu wieczystoksięgowego. Po siódme, wprowadza się rozwiązania w przypadku nieuregulowanego lub nieujawnionego stanu prawnego gruntów znajdujących się na obszarze scalenia. Po ósme, wykonuje się wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 18 kwietnia 2019 r., sygn. akt SK 21/17, w zakresie umożliwienia wydania ostatecznej decyzji zatwierdzającej projekt scalenia gruntów. Po dziewiąte, upraszcza się sposób zamknięcia przez sąd księgi wieczystej w drodze czynności technicznej podejmowanej na skutek zawiadomienia właściwego starosty bez wydawania przez sąd postanowienia w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-74.5" who="#KazimierzChoma">Jak widać z przedstawionej analizy, rządowy projekt ustawy o scalaniu i wymianie gruntów oraz ustawy o utracie mocy prawnej niektórych ksiąg wieczystych, druk nr 1694, jest bardzo potrzebny i klub Prawo i Sprawiedliwość będzie głosował za jego przyjęciem.</u>
          <u xml:id="u-74.6" who="#KazimierzChoma">Jednocześnie, panie marszałku, chciałbym w zakresie drugiego czytania w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość zgłosić poprawki do projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Dorota Niedziela, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#DorotaNiedziela">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Koalicja Obywatelska po przeanalizowaniu projektu ustawy o zmianie ustawy o scalaniu i wymianie gruntów oraz ustawy o utracie mocy prawnej niektórych ksiąg wieczystych uznaje, że proces wymiany i scalenia gruntów jest konieczny i bardzo potrzebny. Wynika to z konieczności ustalenia m.in. stanu prawnego gruntów. Jednakże niektóre zapisy tej ustawy wymagają wyjaśnienia.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#DorotaNiedziela">Po pierwsze, wprowadzenie nowej definicji gospodarstwa rolnego o powierzchni gruntów rolnych lub leśnych nie mniejszej niż 1 ha w praktyce będzie oznaczało stosowanie tego przepisu w przypadku korzystania z wielu form pomocy przewidzianej dla gospodarstw rolnych. Będzie to dotyczyło np. płatności bezpośrednich, Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich, Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego itd.</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#DorotaNiedziela">Panie Ministrze! O ile zwiększy się liczba gospodarstw rolnych w Polsce, do których będzie odnosił się ten przepis? Gospodarstwa te powstaną w wyniku scalenia gruntów rolnych i leśnych. O ile zwiększy się powierzchnia gruntów w Polsce objętych płatnościami bezpośrednimi? Czy rząd dysponuje takimi symulacjami? Jeśli tak, to chcielibyśmy je poznać.</u>
          <u xml:id="u-76.3" who="#DorotaNiedziela">Z uzasadnienia projektu ustawy wynika, że w warunkach polskich ok. 450 tys. ha gruntów rocznie miałoby podlegać scaleniu. To wynika z danych dotyczących niektórych państw Unii Europejskiej, gdzie ok. 3% powierzchni gruntów rolnych podlega scaleniu. Natomiast w Polsce w latach 2004–2019 dokonano scalenia i wymiany gruntów na obszarze 260 tys. ha, co średnio rocznie stanowi, jak powiedział pan poseł sprawozdawca, 12 904 ha. Eksperci oceniają, że postępowaniem scaleniowym należy objąć ok. 2967 tys. ha gruntów rolnych. Jeśli przyjmiemy, że w roku 2020 przeprowadzono scalanie gruntów na powierzchni ok. 20 tys. ha, to wie pan, ile trzeba by było lat, aby zakończyć ten proces, panie pośle? 150 lat.</u>
          <u xml:id="u-76.4" who="#DorotaNiedziela">Panie Ministrze! Czy rząd wobec tak ambitnego programu scaleń jest wystarczająco przygotowany pod względem organizacyjnym i finansowym, aby wykonać plan scaleń?</u>
          <u xml:id="u-76.5" who="#DorotaNiedziela">W ocenie skutków regulacji napisano, że wdrożenie tego programu nie spowoduje skutków finansowych dla sektora finansów publicznych. Prosimy o wyjaśnienie, kto będzie ponosił koszty wdrożenia tej ustawy w życie. Naszym zdaniem koszty będą po stronie administracji rządowej, samorządowej, jednostek geodezji i sądów. W tym projekcie tych kosztów nie wykazano.</u>
          <u xml:id="u-76.6" who="#DorotaNiedziela">Skoro ustawa ma być realizowana już w 2022 r., to ile pieniędzy zarezerwowano w tym budżecie? W projekcie ustawy jest zapis nakładający na sądy administracyjne rozpatrzenie skargi w przedmiocie zatwierdzenia projektu scalenia lub wymiany gruntów w terminie 2 miesięcy. Uzyskanie tego terminu jest dosyć problematyczne. Z dotychczasowej praktyki wynika, że sprawy przed sądami trwają bardzo długo. Panie ministrze, czy w sądach administracyjnych będą stosowne procedury, które spowodują przyspieszenie wydawania decyzji zgodnie z zaleceniem ustawodawcy? Naszym zdaniem ten termin powinien być wydłużony, jest zbyt krótki.</u>
          <u xml:id="u-76.7" who="#DorotaNiedziela">Podsumowując, chciałabym powiedzieć, że projekt ustawy jest potrzebny do ustalenia stanu prawnego gruntów objętych scalaniem lub wymianą. Zadanie jest bardzo, bardzo trudne. Po uzyskaniu od ministra odpowiedzi rozwiewającej nasze wątpliwości klub Koalicji Obywatelskiej poprze tę ustawę.</u>
          <u xml:id="u-76.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Romuald Ajchler, klub parlamentarny Lewica.</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#RomualdAjchler">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#RomualdAjchler">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ustawa o zmianie ustawy o scalaniu i wymianie gruntów oraz ustawy o utracie mocy prawnej niektórych ksiąg wieczystych jest zawarta w druku nr 1694.</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#RomualdAjchler">Lewica popiera projekt ustawy. Uważamy, że zmiany zawarte w projekcie poprawią proces wymiany i scalania gruntów, a także usprawnią ten proces. Jest szansa na to, że go w znaczący sposób skrócą. Pod rządami starej ustawy sprawy dotyczące wymiany gruntów i scalania toczyły się niekiedy ślamazarnie. Ta ustawa wychodzi naprzeciw tym problemom, które były dostrzegane w przypadku scalania i wymiany gruntów na podstawie starej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-78.3" who="#RomualdAjchler">Komisje przyjęły projekt ustawy jednogłośnie. Ale jest jedno „ale”, Wysoka Izbo. Rząd nie próbował pochylić się nad projektem i wymianą gruntów między spółdzielcami. Myślę tu o rolniczych spółdzielniach produkcyjnych i ich członkach. Te kwestie reguluje Prawo spółdzielcze, bowiem w ogóle nie jest to respektowane, jeśli chodzi o wymianę gruntów między tymi podmiotami. Dochodzi do takiej sytuacji, że jeżeli członek spółdzielni chce grunty wymienić ze spółdzielnią, natychmiast może wejść firma państwowa i te grunty przejąć. Myślę tu o agencji własności, starej agencji własności rolnej państwa, dzisiaj ARiMR. Uważamy, że rząd powinien nad tą sprawą się pochylić i doprowadzić do oczywistej rzeczy. Dzisiaj wielu członków spółdzielni odchodzi na emeryturę i chce pozostawić te grunty w spółdzielni, w jej użytkowaniu. Nie ma takiej możliwości, bo nawet gdyby chcieli sprzedać te grunty spółdzielni, te grunty są przejmowane przez ARiMR. Nie może być tak, że członek spółdzielni jest traktowany inaczej niż rolnik indywidualny.</u>
          <u xml:id="u-78.4" who="#RomualdAjchler">Wysoka Izbo! Projekt ustawy nie wzbudził kontrowersji. Nie było żadnych merytorycznych poprawek, jeśli chodzi o kwestie związane z funkcjonowaniem, z wymianą gruntów. Posłowie i komisje doszli do wniosku, że ta ustawa idzie w dobrym kierunku i pomoże rolnikom w procesie wymiany tych gruntów.</u>
          <u xml:id="u-78.5" who="#RomualdAjchler">Panie Ministrze! Powtarzam jeszcze raz, że należałoby się przyjrzeć ustawie Prawo spółdzielcze w kontekście wymiany gruntów pomiędzy podmiotami pracującymi w spółdzielni, a także samym spółdzielniom. Poprzemy ten projekt. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Stefan Krajewski, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#StefanKrajewski">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt zaprezentować stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska — PSL, Unia Europejskich Demokratów, Konserwatyści wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o scalaniu i wymianie gruntów oraz ustawy o utracie mocy prawnej niektórych ksiąg wieczystych, druki nr 1694 i 1772.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#StefanKrajewski">Scalanie gruntów jest fundamentalnym zabiegiem w procesie urządzania przestrzeni wiejskiej przyczyniającym się do wyeliminowania barier rozwojowych danej wsi poprzez likwidację wadliwej struktury przestrzennej gospodarstw rolnych. Prawidłowo przeprowadzone postępowanie scaleniowe niesie ze sobą szereg wymiernych korzyści, rozpoczynając od starosty, który po zrealizowaniu procedury będzie miał uporządkowaną bazę danych w przypadku ewidencji gruntów i budynków, przez wójta, który poza wydzieleniem rezerwy terenowej pod grunty miejscowej użyteczności publicznej skorzysta z przeprowadzonego zagospodarowania poscaleniowego w postaci zmodernizowanej sieci dróg dojazdowych do gruntów rolnych i leśnych, a kończąc na rolnikach, którzy w rezultacie będą kompletnymi beneficjentami tego przedsięwzięcia i otrzymają jedyną w swoim rodzaju szansę na podwyższenie efektywności prowadzonych przez siebie gospodarstw rolnych. W tym miejscu chciałbym serdecznie podziękować wszystkim wojewódzkim biurom geodezji, geodetom, ale też samorządowcom, którzy byli pionierami w tym działaniu i wykonali dużo ciężkiej pracy, żeby te scalenia się udały.</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#StefanKrajewski">Scalenie gruntów daje również możliwość realizacji zadań wpływających na regulację stosunków wodnych na danym obszarze, także w zakresie małej retencji wodnej, oraz zadań wpływających na poprawę walorów estetycznych krajobrazu rolniczego. W latach 2014–2020, wraz z wprowadzonym 2-letnim okresem przejściowym, na to zadanie w przypadku całego kraju przeznaczono 423 mln euro.</u>
          <u xml:id="u-80.3" who="#StefanKrajewski">Ta sytuacja pandemiczna spowodowała to, że nastąpiły opóźnienia, bo chociażby zwołanie zebrania wiejskiego, na którym ogłaszano informacje dotyczące postępu prac scaleniowych, było niemożliwe. W związku z tym i wojewódzkie biura geodezji, i samorządy zgłaszały uwagi, że trzeba w końcu podjąć decyzję, by wykorzystać możliwości internetowe, by zamieszczać informacje w Biuletynie Informacji Publicznej, bo te informacje mogą być ogólnodostępne, a problem pojawiał się, kiedy na spotkanie przychodziło 3–4 mieszkańców danej miejscowości czy uczestników scalenia, a do reszty trzeba było docierać. Jest to niewątpliwie ważne i potrzebne rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-80.4" who="#StefanKrajewski">Kolejna zmiana dotyczy wprowadzenia terminów rozpatrzenia odwołań i skarg dla wojewodów, sądów administracyjnych. To na pewno skróci ten proces odwoławczy. Na to też czekali mieszkańcy terenów objętych scaleniami. Trzeba dokonać tych zmian, żeby przepisy wynikające z ewidencji gruntów i budynków i to, co jest zawarte w księgach wieczystych, były ze sobą spójne, żeby współgrały. Jeżeli tych zmian byśmy nie wprowadzili, te procesy będą się przedłużać.</u>
          <u xml:id="u-80.5" who="#StefanKrajewski">Wszystkie proponowane rozwiązania przyczynią się do usprawnienia procesu, jakim jest scalanie gruntów, i spowodują jego sprawną realizację, a tym samym umożliwią wojewódzkim biurom geodezji oraz starostom realizację większej liczby projektów, na które czekają rolnicy w całym kraju, bo to nie tylko scalanie gruntów, ale to też te całe procesy poscaleniowe, które regulują gospodarkę, ułatwiają wymianę gruntów, dają możliwość uregulowania bez aktu notarialnego sytuacji prawnej wielu gospodarstw. Jest to działanie ze wszech miar potrzebne i oby sprawniej, oby szybciej, oby więcej udało nam się zrobić. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-80.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Michał Urbaniak, koło Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#MichałUrbaniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jako Konfederacja, mając na uwadze dobro polskiej wsi, popieramy sposób usprawnienia postępowań scaleniowych dla gruntów, które podlegają wymianie. Uwarunkowania historyczne pokazały, że są to nieraz grunty rozsiane na różnych końcach wsi czy powiatu.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#MichałUrbaniak">Tego chcą rolnicy, ale czego de facto jeszcze chcą rolnicy? Już za 2 tygodnie pokażą to w Brukseli, gdy 13 grudnia wraz z rolnikami z całej Europy powiedzą zdecydowane „nie” dla Europejskiego Zielonego Ładu, a właściwie nieładu, który doprowadzi do zapaści polskiego i ogólnoeuropejskiego rolnictwa. Pseudoekologiczni zieloni fanatycy z Unii Europejskiej w imię neutralności klimatycznej doprowadzą do sytuacji, w której europejscy rolnicy przestaną się liczyć zarówno na rynku krajowym czy rynku wewnętrznym, jak i na rynkach światowych, w handlu międzynarodowym.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#MichałUrbaniak">Unia Europejska może doprowadzić do sytuacji, w której ceny żywności gwałtownie wzrosną, a nasze rynki po prostu zostaną zalane przez produkty z innych kontynentów. Dzisiaj środowiska rolnicze biją na alarm, a polski parlament także powinien się wsłuchać w to, co oni mają do powiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-82.3" who="#MichałUrbaniak">Likwidacja chowu klatkowego, ograniczenie wykorzystania areałów ziemi, które też jest zapowiadane. Drastycznie wpłynie to na wydajność właśnie tego polskiego, ale i europejskiego rolnictwa, tej produkcji, a wartość eksportu po prostu spadnie. Takie działania doprowadzą do tego, że do Europy trafi po prostu więcej importowanej żywności. Zastanawiam się, czy to jest właśnie celem eurokratów, czy zubożenie polskiego rolnika i skazanie Polaków na żywność z importu to jest cel eurokratów i tych tzw. ekologów z Unii Europejskiej. Dziś jako politycy powinniśmy solidarnie z rolnikami wyrzucić Europejski Zielony Ład tam, gdzie jest jego miejsce — na śmietnik.</u>
          <u xml:id="u-82.4" who="#MichałUrbaniak">I druga rzecz. Miejmy nadzieję, że na tym samym śmietniku historii skończą też pomysłodawcy, autorzy tych szalonych pomysłów. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-82.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie powiedział pan słowa o ustawie.)</u>
          <u xml:id="u-82.6" who="#MichałUrbaniak">Bo ją popieramy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Maseczka.)</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie pośle, maseczka.)</u>
          <u xml:id="u-83.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Hanna Gill-Piątek, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-83.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#HannaGillPiątek">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ta ustawa nie budzi wątpliwości, ona jest korzystna, my ją oczywiście poprzemy.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#HannaGillPiątek">Chciałam tylko zaznaczyć, że jeżeli chodzi o scalanie gruntów, to przydaje się to nie tylko rolnikom, bo później takie grunty poszatkowane, niescalone, kiedy to jest trudna procedura, służą tzw. urbanistyce łanowej, czyli nieharmonijnemu powstawaniu miast i nieharmonijnemu zagospodarowaniu przestrzeni, gdy te grunty zostają później odrolnione, a miasta rozrastają nam się coraz bardziej. A więc to jest nie tylko kwestia wiejska, ale też jak najbardziej kwestia miast.</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#HannaGillPiątek">Koło Parlamentarne Polska 2050 składa dwie poprawki. W tym projekcie wprowadza się niezwykle krótki termin 2-letni, po upływie którego nie będzie możliwości uchylenia decyzji administracyjnej. Mając na względzie realne zapewnienie stronie postępowania prawa do sądu oraz uwzględniając stan epidemii, projektowany termin będzie oznaczał znaczące ograniczenie prawa strony do wzruszenia decyzji administracyjnej. Mając na względzie powyższe, proponuje się ujednolicenie terminów przewidzianych w projekcie i wprowadzenie także w odniesieniu do uchylenia decyzji terminu 5-letniego.</u>
          <u xml:id="u-84.3" who="#HannaGillPiątek">Druga poprawka mówi o tym, co nie zasługuje na naszą aprobatę, a mianowicie o proponowanym wprowadzeniu specjalnych terminów rozpatrzenia skargi w przedmiocie zatwierdzenia projektu scalenia lub wymiany gruntów. W praktyce przedmiotowy termin będzie niemożliwy do spełnienia przez Sąd Administracyjny. Z uwagi na trwający stan epidemii już teraz rozpatrzenie sprawy przed sądem administracyjnym w terminie 2 miesięcy jest terminem nierealnym, tym samym nierozpatrzenie sprawy w tym terminie będzie automatycznie stwierdzeniem naruszenia prawa. Z tego względu proponujemy wprowadzenie tych dwóch poprawek, które w tej chwili panu marszałkowi przekazuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo, pani posłanko.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę państwa, przechodzimy do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Ustalam limit czasowy na 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-85.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziewięć osób zgłosiło się do zadania pytań.</u>
          <u xml:id="u-85.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-85.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Rafał Adamczyk, klub parlamentarny Lewica.</u>
          <u xml:id="u-85.6" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł nie wrócił.</u>
          <u xml:id="u-85.7" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jan Szopiński, klub parlamentarny Lewica.</u>
          <u xml:id="u-85.8" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#JanSzopiński">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Moi wyborcy pytają, czy dzięki temu rozwiązaniu zbyt aktywnego, protestującego przeciwko władzy rolnika władza ta za pośrednictwem starostów będzie miała prawo przenieść na drugi kraniec Polski. To przekazuję, bo takie otrzymałem pytanie.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#JanSzopiński">Proszę też o wytłumaczenie, w jaki sposób w majestacie prawa można przerwać postępowanie spadkowe i uniemożliwić spadkobiercy objęcie spadku lub narzucić mu wymianę tego spadku na inny, w sytuacji gdy wartość masy spadkowej nie została oszacowana przez stronę, gdy toczą się jeszcze spory pomiędzy spadkobiercami. Gdybym mógł prosić — w związku z zainteresowaniem moich wyborców zapisami tej ustawy, tak jak przedłożyłem — o odpowiedź na piśmie od pana ministra, byłbym bardzo zobowiązany. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Małgorzata Chmiel, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#MałgorzataChmiel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Według projektu ustawy większość działek, które nie zostały scalone, znajduje się w byłym zaborze austriackim i rosyjskim, czyli jeszcze od początku XIX w. nie są uporządkowane. Dlaczego cała procedura trwa tak długo? Czy oprócz proponowanych przez rząd rozwiązań nie można uprościć tej procedury jeszcze bardziej? Chciałabym też zapytać, jak wygląda sytuacja w województwie pomorskim związana właśnie ze scalaniem i wymianą gruntów. Jak duży jest to problem i kiedy działki chętnych właścicieli zostaną scalone? I pytanie ostatnie: Czy są w budżecie zarezerwowane pieniądze dla wydziałów geodezyjnych w urzędach gminnych i sądów administracyjnych? To będzie naprawdę skomplikowana procedura. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pani poseł Iwona Maria Kozłowska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#IwonaMariaKozłowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#IwonaMariaKozłowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mimo że niektórzy nie mogą tego przyjąć do wiadomości, to nasz świat stoi na progu klimatycznej katastrofy. Najbardziej odczuwają to rolnicy, którzy już teraz ponoszą straty i cierpią z powodu nagłych zmian pogodowych. Uważam, że zmiana art. 1 poprzez zaakcentowanie nowego celu scalania, którym jest zabezpieczenie gruntów przed ich degradacją klimatyczną, jest trafna. Rząd po prostu ucieka od problemu. Skoro podczas konsultacji pojawiają się uwagi i wątpliwości, to oznacza, że istnieje konieczność podjęcia dyskusji i dokonania pogłębionej analizy sygnalizowanych rozwiązań i ustawowe ich wdrożenie. Mądry rząd to taki, który jest mądrością innych, w tym przypadku specjalistów. Czy ministerstwo w toku prac nad tym projektem zamierza uwzględnić nowelizację art. 1 z uwagami zgłoszonymi przez środowiska naukowe — Polskiego Stowarzyszenia Klasyfikatorów Gruntów i Stowarzyszenia Geodetów Polskich? Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#MirosławSuchoń">Uprzejmie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#MirosławSuchoń">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam pytanie techniczne dotyczące ustawy. Otóż w zmianie ósmej, dotyczącej zmiany art. 31 ustawy o scalaniu i wymianie gruntów, jest mowa o informowaniu społeczeństwa o działaniach związanych ze scalaniem gruntów. Termin został określony na co najmniej 7 dni przed terminem podjęcia czynności, termin wykonania tej czynności. Chciałem zapytać, czy to nie jest jednak zbyt krótki czas, ponieważ bardzo często jest to związane z obowiązkami. Zwolnienie się i uczestnictwo w takiej procedurze jest związane z koniecznością odstąpienia od obowiązków zawodowych czy też innych. Czy ten termin jednak nie powinien być wydłużony? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#MałgorzataPępek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wykorzystanie środków komunikacji elektronicznej przy realizacji zadań związanych z przeprowadzeniem postępowań scaleniowych jest rozwiązaniem potrzebnym. Trwająca pandemia dowiodła, że podobnie jak w przypadku np. Kodeksu spółek handlowych w odniesieniu do możliwości zdalnego procedowania przez organy spółek muszą istnieć normy pozwalające na przeprowadzenie scaleń niezależnie od trwającej pandemii. Słuszne uwagi budzi czas tej nowelizacji. Dlaczego dopiero po 2 latach od wybuchu epidemii wprowadzacie pod obrady ten projekt? Najbardziej fundamentalne dla państwa regulacje przepychaliście nocami z pogwałceniem wszelkich procedur, a na przepisy, które mogą realnie przysłużyć się obywatelom ze względu na trwającą pandemię, trzeba było czekać tyle czasu. Co jest powodem tak dużego opóźnienia? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Tomasz Głogowski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#TomaszGłogowski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przy okazji tego projektu ustawy dotyczącego scalania gruntów i funkcjonowania ksiąg wieczystych chciałem poruszyć problem czasu dokonywania wpisów do ksiąg wieczystych. On jest zróżnicowany w różnych miejscach, to zależy od sądu. Są miejsca, gdzie to się szybko dokonuje, powiedzmy w ciągu 2 miesięcy, jeżeli można powiedzieć, że to jest szybko. Ale w wielu miejscach to trwa 8, 11 miesięcy, często rok. A sensowny i sprawny termin dokonywania wpisu w księgach wieczystych jest ważną sprawą, jeśli chodzi o obrót gospodarczy, jest ważną sprawą dla gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#TomaszGłogowski">Chciałem zapytać przedstawicieli rządu, jak rozwiązania tej ustawy wpłyną na czas dokonywania wpisów w księgach wieczystych. Opóźnienia w tej chwili wynikają przede wszystkim z braku odpowiedniej liczby referendarzy w odpowiednich wydziałach sądów. Czy ministerstwa mają tego świadomość i planują jakieś działania zmierzające do poprawy tej sytuacji? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Piotr Borys, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Chyba nie widzę pana posła.</u>
          <u xml:id="u-97.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, klub parlamentarny Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#TadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szanowni Przedstawiciele Rządu! Ważnym elementem tej ustawy jest uspołecznienie procesu scalania zaproponowane w art. 10, który mówi o tym, że grunty objęte scalaniem szacuje oraz opracowuje projekt scalania upoważniony przez starostę geodeta. W art. 10 jest wymieniona komisja, którą powołuje właśnie starosta. Tutaj dodaje się przedstawiciela gminy i przedstawiciela sołtysa lub przedstawiciela rady sołeckiej miejscowości, które objęte są programem, projektem scalania. Uważam, że to jest dobre rozwiązanie, dlatego że ono może eliminować napięcia społeczne, zwłaszcza kiedy będzie to przedmiotem funkcjonowania tej komisji.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#TadeuszTomaszewski">Chciałem zapytać i prosić o odpowiedź na piśmie: Ile w latach 2015–2020 dokonano scaleń gruntów w Polsce, w Wielkopolsce i w powiecie gnieźnieńskim? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Piotr Borys, spóźniony, ale jakże mile i serdecznie witany.</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#PiotrBorys">Szanowny Panie Marszałku! Bardzo dziękuję za miłe przywitanie.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#PiotrBorys">Szanowny Panie Ministrze! Chciałem zapytać przede wszystkim o to, jakie są przeznaczone na przyszły rok środki wynikające ze wsparcia scalania gruntów na przyszły rok i na kolejne lata. Jeżeli program ma być skuteczny, musi być jednak poparty środkami finansowymi.</u>
          <u xml:id="u-100.2" who="#PiotrBorys">Po drugie, wiemy, że w przyszłym finansowaniu wspólnej polityki rolnej odbiera się urzędom marszałkowskim dysponowanie tym programem, który przez wiele lat się sprawdził. To urzędy marszałkowskie miały pełną infrastrukturę, a przede wszystkim osoby odpowiedzialne na poziomie regionalnym właśnie za scalanie gruntów. Teraz ma to być program scentralizowany. Obawiam się, że będzie to miało wpływ na wyniki.</u>
          <u xml:id="u-100.3" who="#PiotrBorys">Trzecia rzecz: Jak wyglądają w podziale na województwa właśnie elementy scalania gruntów? Jak państwo oceniacie cały proces scalania w przełożeniu na poszczególne regiony w Polsce? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi pan minister Krzysztof Ciecióra.</u>
          <u xml:id="u-101.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam serdecznie, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#KrzysztofCiecióra">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wszystkim bardzo dziękuję za ciekawą dyskusję. Myślę, że kierunkowo zgadzamy się co do istoty zmian przepisów tej ustawy, która, tylko przypomnę, obowiązuje od 1982 r. Jest to ustawa, którą nowelizujemy.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#KrzysztofCiecióra">Może zacznę od końca. Pan poseł Piotr Borys zadał pytanie o to, jaki obszar scalenia i wymian gruntu miał miejsce w ostatnich latach. Mogę powiedzieć, że idzie to, wydaje się, całkiem dynamicznie, w szczególności w ostatnich latach. Liderem, jeśli chodzi o scalenia, jest województwo lubelskie — 52 tys. ha, podkarpackie — 33 tys. ha, podlaskie — 31 tys. ha, następnie małopolskie — 29 tys. ha, śląskie — 20 tys. ha i dolnośląskie — 18 tys. ha w tym okresie. Kolejne województwa to są już te poniżej 10 tys. ha scalenia. Mówię o okresie 2004–2020, chcę zastrzec, czyli od momentu wejścia do Unii.</u>
          <u xml:id="u-102.2" who="#KrzysztofCiecióra">Ze strony posłów Koalicji Obywatelskiej padły pytania na temat środków finansowych. Te pieniądze są zabezpieczone. Średnio, na podstawie danych statystycznych z poprzednich lat, koszt scaleń wynosił ok. 100 mln zł rocznie. Na przyszły rok, na 2022 r. zagospodarowaliśmy tę kwotę. Ponadto w nawiązaniu do tej nowelizacji i do przewidywań, że zainteresowanie scaleniami może wzrosnąć, mamy dodatkowo zagospodarowane, zabezpieczone 137 mln euro do 2027 r., czyli mamy skąd te pieniądze dodatkowo przesuwać w sytuacji, w której będzie taka potrzeba.</u>
          <u xml:id="u-102.3" who="#KrzysztofCiecióra">Odnosząc się do pytania, czy mamy finansowanie poszczególnych etapów tego procesu. Właśnie to jest kwota, która to wyczerpuje. Warto podkreślić, że to nie gminy prowadzą ten proces, tylko starostwa. Jeżeli chodzi o pieniądze, to ten budżet konsumuje proces administracyjny, czyli wszystkie kwestie związane z postępowaniem administracyjnym w trakcie prowadzenia tego procesu, jak również kolejne korzyści, które wynikają z procesu scaleniowego, czyli dokonanie różnego rodzaju zmian w dokumentach czy inwestycji na terenie gruntów, które obejmuje obszar scalenia.</u>
          <u xml:id="u-102.4" who="#KrzysztofCiecióra">Pytanie, czy zdążymy wypełnić plany, które są założone do scaleń na następne lata. Pragnę przypomnieć, że scalenia są na wniosek. To nie jest inicjatywa rządu. Możemy tworzyć środowisko, które wspomaga. I właśnie ta nowela ma to na celu, ma wspomagać, przyspieszać proces scaleniowy w Polsce. Natomiast scalenie wynika z wniosku złożonego przez zainteresowane strony, czyli 51% właścicieli, użytkowników gruntów, których ten obszar scaleniowy ma dotyczyć. Ta ustawa — warto to też podkreślić — dokonuje pewnej bardzo ważnej, istotnej zmiany. Chodzi o to, że to użytkownik tego gruntu, czyli rolnik, który np. prowadzi dzierżawę na jego terenie, może również znaleźć się w tej grupie 51% wnioskodawców, którzy wychodzą z inicjatywą wprowadzenia tego procesu w życie.</u>
          <u xml:id="u-102.5" who="#KrzysztofCiecióra">Pani poseł Niedziela z Koalicji Obywatelskiej pytała również o kwestię tego 1 ha, który jest uszczegółowiony w tej noweli ustawy, o to, czy osoby, które są w tym procesie wymienione i które się kwalifikują, będą mogły korzystać również z innych korzyści czy innych form wsparcia państwa dotyczącego prowadzenia działalności rolniczej. Otóż nie. To dotyczy tylko i wyłącznie tej ustawy i tylko tego procesu scaleniowego, czyli osoby dysponujące obszarem o powierzchni przynajmniej 1 ha, obszarem rolnym bądź leśnym, mogą brać udział w postępowaniu administracyjnym dotyczącym tego scalenia, natomiast nie mogą występować o jakieś dotacje czy jakiekolwiek inne korzyści, które przysługują rolnikom czy właścicielom gruntów rolnych.</u>
          <u xml:id="u-102.6" who="#KrzysztofCiecióra">Były również pytania dotyczące tego, czy w wyniku tego postępowania jeden rolnik zostanie przesunięty, czy jego działki zostaną przesunięte z jednego miejsca na drugie, gminy czy powiatu. Absolutnie nie ma takiej możliwości.</u>
          <u xml:id="u-102.7" who="#KrzysztofCiecióra">Szanowni Państwo! Poseł Suchoń pytał, czy 7 dni wystarczy na to, aby powiadomić o spotkaniu wspólnoty, która bierze udział w tym postepowaniu. Wydaję się, że tak. To jest termin, który już obowiązywał, który już funkcjonował, który był stosowany w tej ustawie od 1982 r. Wydaje się, że ten przepis też się sprawdził. On także daje szansę na to, żeby ten proces prowadzić w sposób dynamiczny.</u>
          <u xml:id="u-102.8" who="#KrzysztofCiecióra">Czemu dopiero teraz? Czyli czemu nie wprowadzono tego w tych tzw. ustawach COVID-owych? My jako ministerstwo rolnictwa składaliśmy takie wnioski, inicjatywa z naszej strony miała miejsce, natomiast nie zyskało to aprobaty komisji czy Sejmu i skupiono się wtedy na innych — w opinii posłów czy części posłów być może ważniejszych — przepisach.</u>
          <u xml:id="u-102.9" who="#KrzysztofCiecióra">Jeśli chodzi o kwestie dotyczące wpisów w księgach wieczystych, to ten zapis był konsultowany z Ministerstwem Sprawiedliwości i nasza wykładnia mówi o tym, że jednak dotyczy to obszarów wiejskich, w których w przypadku takich postępowań tych kolejek czy tych wydłużonych postępowań się nie spotyka — chodzi o tę dziedzinę, o tę działkę — bo jest to coś zupełnie innego niż zagadnienia dotyczące prowadzonych postępowań w kwestiach deweloperskich czy budowlanych. To są zupełnie inne procedury.</u>
          <u xml:id="u-102.10" who="#KrzysztofCiecióra">Szanowni Państwo! Wydaje mi się, że na wszystkie pytania, które tutaj padły, udzieliłem odpowiedzi. Jeśli nie, to na część pytań będziemy udzielać odpowiedzi pisemnie. Również jesteśmy, oddajemy się do państwa dyspozycji, jeśli przyjdzie państwu do głowy jakieś inne pytanie, jakaś inna wątpliwość. Oczywiście będziemy udzielać odpowiedzi na bieżąco i będą one bezpośrednio skierowane do państwa. Tak że bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-102.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-103.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-103.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-103.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 4. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks cywilny oraz ustawy — Kodeks postępowania cywilnego (druki nr 1344 i 1691).</u>
          <u xml:id="u-103.6" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła Grzegorza Lorka o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-103.7" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#GrzegorzLorek">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić państwu sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks cywilny oraz ustawy — Kodeks postępowania cywilnego, druki nr 1344 i 1691.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#GrzegorzLorek">Przypomnę, że projekt przewiduje wprowadzenie rozwiązań, które mają na celu usprawnienie oraz doprecyzowanie funkcjonujących regulacji prawnych w Kodeksie cywilnym, mianowicie dotyczących przerwania i zawieszenia biegu przedawnienia na skutek wszczęcia mediacji lub złożenia wniosku o zawezwanie do próby ugodowej, instytucji wyzysku, odpowiedzialności pełnoletnich dzieci najemców za zobowiązania rodziców wynikające z tytułu umowy najmu.</u>
          <u xml:id="u-104.2" who="#GrzegorzLorek">Komisja po rozpatrzeniu rządowego projektu ustawy na posiedzeniach w dniach 10 sierpnia i 16 listopada 2021 r. wnosi, aby Wysoki Sejm uchwalił załączony projekt ustawy.</u>
          <u xml:id="u-104.3" who="#GrzegorzLorek">Z tego miejsca chciałbym podziękować wszystkim posłankom i posłom za udział w pracach zarówno podkomisji, jak i komisji. Chciałbym tu też przekazać Izbie informację, że Ministerstwo Sprawiedliwości uwzględniło postulaty społeczne i została wprowadzona poprawka, która ma na celu doregulowanie przedstawionych przez organizacje społeczne kwestii.</u>
          <u xml:id="u-104.4" who="#GrzegorzLorek">No cóż, życie parlamentarne i Wysokiej Izby jest takie, że pewnie będziemy jeszcze raz nad tym procedować w komisji. Tak to już jest. Chcemy, żeby ten akt był, że tak powiem, najlepszy z możliwych i wszystkie siły polityczne się o to starają.</u>
          <u xml:id="u-104.5" who="#GrzegorzLorek">Wysoki Sejmie! W imieniu komisji wnoszę, aby Wysoki Sejm uchwalił załączony projekt ustawy. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-105.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pierwszą osobą, która zabierze głos, będzie pan poseł — znany nam już — Grzegorz Lorek, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-105.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#GrzegorzLorek">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy — Kodeks cywilny oraz ustawy — Kodeks postępowania cywilnego, druki nr 1344 i 1691.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#GrzegorzLorek">W projekcie przewiduje się wprowadzenie rozwiązań, które mają na celu usprawnienie oraz doprecyzowanie funkcjonujących regulacji prawnych w Kodeksie cywilnym. Mamy kilka zagadnień, które obejmuje ten projekt. Mianowicie są to: przerwanie i zawieszenie biegu terminu przedawnienia na skutek wszczęcia mediacji lub złożenia wniosku o zawezwanie do próby ugodowej, instytucja wyzysku, odpowiedzialność pełnoletnich dzieci najemców za zobowiązania rodziców wynikające z tytułu umowy najmu i ostatnia kwestia, związana z art. 159 Kodeksu cywilnego, który w naszej ocenie stanowi wyłom przy wnoszeniu gruntów do rolniczej spółdzielni produkcyjnej. Wskazany przepis ma nikłe znaczenie praktyczne. Ponadto stosowanie zasad ogólnych oraz wymaganie aktu notarialnego przyczyni się do zwiększenia bezpieczeństwa obrotu takimi nieruchomościami.</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#GrzegorzLorek">Należy zwrócić uwagę na to, że pojawiają się głosy, jakoby wierzyciele nadużywali tej instytucji, żeby osiągnąć przerwanie biegu terminu przedawnienia. Zatem w sytuacji gdy dojdzie do przerwania biegu terminu przedawnienia, termin ten liczy się od początku po ustaniu okoliczności, które uzasadniają jego zawieszenie. Natomiast w przypadku zawieszenia ten termin biegnie dalej od chwili, kiedy ustała przyczyna zawieszenia. Ustawa ma wyeliminować praktykę składania przez wierzycieli wniosku o zawezwanie do próby ugodowej jedynie w celu przerwania biegu terminu przedawnienia. Pozwoli to na wyklarowanie sytuacji procesowej stron sporów oraz przywróci zawezwaniu do próby ugodowej jego pierwotny, właściwy cel, czyli zawarcie ugody. W ten sposób będą chronione słuszne interesy zarówno wierzyciela, jak i dłużnika.</u>
          <u xml:id="u-106.3" who="#GrzegorzLorek">Wysoki Sejmie! Z tego też względu klub Prawo i Sprawiedliwość pozytywnie opiniuje przedłożony rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy — Kodeks cywilny oraz ustawy — Kodeks postępowania cywilnego, druki nr 1344 i 1691, i wnosi o przyjęcie załączonego projektu ustawy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pani poseł Barbara Dolniak, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-107.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam, pani marszałkini.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#BarbaraDolniak">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#BarbaraDolniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jak już zostało powiedziane na sali sejmowej, rzeczywiście projekt dotyczy odejścia od dotychczasowego rozwiązania polegającego na przerwaniu biegu terminu przedawnienia w przypadku złożenia wniosku o zawezwanie do próby ugodowej czy mediacji. W tym przypadku będzie wprowadzone zawieszenie, a więc do tego terminu przedawnienia będzie się doliczać tylko i wyłącznie czas, na który nastąpiło zawieszenie jego biegu.</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#BarbaraDolniak">Jest również rozwiązanie zmieniające treść art. 6881 § 1 Kodeksu cywilnego, który zwalnia od odpowiedzialności za długi czynszowe w odniesieniu do pełnoletnich zstępnych najemcy, jeżeli pozostają na jego utrzymaniu i nie są w stanie utrzymać się samodzielnie. A więc trzeba będzie spełnić kilka przesłanek, by móc uchronić się od odpowiedzialności na podstawie tego przepisu.</u>
          <u xml:id="u-108.3" who="#BarbaraDolniak">Projekt przewiduje również zmiany dotyczące art. 388 Kodeksu cywilnego. Przepis ten odnosi się do wyzysku. Zgodnie z projektem poszkodowany będzie teraz mógł według swojego wyboru żądać zmniejszenia swojego świadczenia lub zwiększenia należnego mu świadczenia albo unieważnienia umowy.</u>
          <u xml:id="u-108.4" who="#BarbaraDolniak">Nadto w projekcie do tego artykułu wprowadza się dodatkową przesłankę wyzysku, a mianowicie brak dostatecznego rozeznania. W tym przypadku trudno zgodzić się z takim rozwiązaniem. Jest ono niepotrzebne. Dotychczasowe brzmienie pozwala na szerokie rozumienie użytych w nim przesłanek. Mianowicie w dotychczasowym przepisie oprócz niedoświadczenia ujęto przymusowe położenie i niedołęstwo. Zaistnienie którejś z tych trzech przesłanek przy spełnieniu pozostałych pozwala na zastosowanie powyższego przepisu. W myśl słownika języka polskiego pojęcie „niedoświadczenie” oznacza również, że osoba niedoświadczona to osoba nieobeznana, łatwowierna, niewprawiona, nieporadna, niezorientowana czy nieznająca się. Również w orzecznictwie przesłanka niedoświadczenia odczytywana jest w kontekście określonego rodzaju stosunków prawnych jako brak doświadczenia w określonego rodzaju przedsięwzięciach. Interpretowana w ten sposób przesłanka niedoświadczenia występująca w treści przepisu spełnia funkcję, którą według uzasadnienia proponowanych zmian realizować ma nowo dodana przesłanka braku dostatecznego rozeznania. Tym samym należy uznać ją za zbędną. Takie poszerzanie przepisów niczemu dobremu nie służy. To czyni ten przepis tylko bardziej skomplikowanym.</u>
          <u xml:id="u-108.5" who="#BarbaraDolniak">Kolejna poprawka dotyczy skreślenia w art. 1 pkt 5 lit. b przewidującej, że po § 1 art. 388 Kodeksu cywilnego zostanie dodany § 11, zgodnie z którym jeżeli wartość świadczenia jednej ze stron w chwili zawarcia umowy przewyższa co najmniej dwukrotnie wartość świadczenia wzajemnego, domniemywa się, że przewyższa ją w stopniu rażącym. Wprowadzenie powyższego rozwiązania odbędzie się, proszę państwa, kosztem daleko idącego ograniczenia swobody orzeczniczej sądów — a na tym powinno opierać orzekanie. To sądowi należy pozostawić ocenę, przy wzięciu pod uwagę konkretnych okoliczności sprawy, czy mamy do czynienia z rażącą dysproporcją świadczeń, czy też nie. Ponadto trzeba zauważyć, że wprowadzenie domniemania, że rażąca jest co najmniej dwukrotna dysproporcja świadczeń, w praktyce może ukształtować stanowisko, że nie są spełnione przesłanki wyzysku, jeżeli wartość świadczenia wyzyskanego przewyższa wartość świadczenia wzajemnego o 99% albo mniej. Należy również zauważyć, że w gospodarce rynkowej różnica cen niektórych produktów nie jest niczym nadzwyczajnym. Różnice cen wynikają np. z różnego rodzaju ofert specjalnych, wyprzedaży.</u>
          <u xml:id="u-108.6" who="#BarbaraDolniak">W projekcie przewidziano, iż uprawnienia w nowelizowanym art. 388 § 1 wygasają z upływem 3 lat od dnia zawarcia umowy, a jeśli stroną jest konsument — z upływem aż 6 lat. Do dzisiaj mamy w przepisie tylko 2 lata, jeśli chodzi o ten termin zawity. Składamy poprawkę, w której przewiduje się, że w miejsce 2-letniego terminu dla wszystkich będzie termin 3-letni. Jest to wystarczająco długi termin. Konsument może skorzystać z innych rozwiązań, np. z art. 385 § 1 Kodeksu cywilnego, czyli klauzul abuzywnych. Przysługują mu również inne świadczenia i możliwości wynikające z prawa konsumenckiego czy nawet z art. 58 Kodeksu cywilnego. Jest to bardzo duże wydłużenie, niczym nieuzasadnione. Pamiętam, że w poprzedniej kadencji PiS, wnosząc zmiany dotyczące terminów przedawnienia, skracał je i gdy wskazywałam, że będą dotyczyć również konsumentów, przyjmował to do wiadomości, a teraz w sposób niczym nieuzasadniony, bo nie wynika to z żadnej analizy projektu ustawy, wydłuża ten termin do aż 6 lat, proszę państwa, z 2 lat, które obowiązują w tej chwili zgodnie z przepisem.</u>
          <u xml:id="u-108.7" who="#BarbaraDolniak">Tym samym składamy poprawki do tego projektu ustawy, licząc, że będą one przedmiotem merytorycznej dyskusji — bo taka dyskusja, a nie polityczna, powinna się odbywać w nadzwyczajnej komisji kodyfikacyjnej, gdzie tworzymy przepisy stanowiące bazę, podstawę funkcjonowania systemu prawnego. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Tak trochę z racji tego, że jesteśmy z Zagłębia, minutę pani dodałem.</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-109.3" who="#komentarz">(Poseł Barbara Dolniak: Dziękuję…)</u>
          <u xml:id="u-109.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Katarzyna Ueberhan, klub parlamentarny Lewica.</u>
          <u xml:id="u-109.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#KatarzynaUeberhan">Szanowny Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedstawić stanowisko klubu Lewicy w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy — Kodeks cywilny oraz ustawy — Kodeks postępowania cywilnego, zawartego w druku nr 1344, wraz ze sprawozdaniem komisji, zawartym w druku nr 1691.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#KatarzynaUeberhan">Główne zmiany wprowadzone niniejszym przedłożeniem zakładają przede wszystkim łatwiejsze podważenie nieuczciwych umów, trudniejsze przerwanie biegu przedawnienia przez wierzyciela, jak też brak odpowiedzialności osób niesamodzielnych, a wspólnie zamieszkujących z rodzicami — nie będą już odpowiadać za długi czynszowe swoich rodziców.</u>
          <u xml:id="u-110.2" who="#KatarzynaUeberhan">Zmiany dotyczące przepisów o wyzysku to reakcja na nieuczciwe praktyki rynkowe w postaci zawierania umów o skutkach analogicznych właśnie do wyzysku, lecz formalnie niemieszczących się w zakresie stosowania obecnie obowiązującego art. 388 Kodeksu cywilnego. Chodzi tu o wszelkiego rodzaju sprzedaż garnków, pościeli czy innych artykułów wyposażenia domowego o rzekomo nadzwyczajnych parametrach, podczas gdy ich jedyną wyjątkową cechą była zazwyczaj nadzwyczaj wysoka cena. Podobnie w tym samym katalogu nieuczciwych praktyk zawiera się oferowanie osobom w trudnej sytuacji życiowej, postawionych pod tzw. przysłowiową ścianą, stosunkowo niskich pożyczek na wysoki procent, i to pod zastaw już o wiele więcej wartych nieruchomości. Analogiczne nieuczciwe praktyki spotykamy też w niektórych umowach franczyzowych, w których charakter wzajemnych zobowiązań daleki jest od wzajemnej równowagi.</u>
          <u xml:id="u-110.3" who="#KatarzynaUeberhan">Niniejsze przedłożenie to próba rozwiązania tego typu problemów i swego rodzaju koło ratunkowe dla ofiar oszustów. W sytuacjach takich jak te wymienione powyżej słabość strony wyzyskanej nie polega na niedołęstwie czy niedoświadczeniu, o których mowa obecnie w art. 388 Kodeksu cywilnego, lecz na braku wiedzy co do faktycznych skutków zawieranej umowy.</u>
          <u xml:id="u-110.4" who="#KatarzynaUeberhan">Projekt przewiduje rozszerzenie przesłanek wyzysku o wykorzystanie braku dostatecznego rozeznania. Dodatkowo w projektowanej zmianie § 2 w art. 388 Kodeksu cywilnego termin na podważenie umowy zostaje wydłużony z dotychczasowych 2 lat o kolejny rok, a w przypadku gdy stroną umowy jest konsument — o 4 lata. Poza tym obecnie można dochodzić tylko zmniejszenia świadczenia lub zwiększenia świadczenia drugiej strony, a tylko w sytuacji gdy jedno i drugie byłoby nadmiernie utrudnione — unieważnienia umowy. Teraz to od pokrzywdzonej strony będzie zależało, które z tych trzech rozwiązań wybierze.</u>
          <u xml:id="u-110.5" who="#KatarzynaUeberhan">Kolejnym z rozwiązań w proponowanym przedłożeniu jest zawieszenie biegu przedawnienia przy mediacjach i rozmowach o ugodzie w związku z dotychczasowym nadużywaniem przez wierzycieli instytucji zawezwania do próby ugodowej i praktyką składania przez wierzycieli wniosku o zawezwaniu do próby ugodowej jedynie w celu przerwania biegu przedawnienia. Czy proponowane rozwiązanie faktycznie wyeliminuje ten proceder i skutecznie ograniczy liczbę spraw wpływających do sądu z tego tytułu, jak zakładają projektodawcy? Mam nadzieję, że tak.</u>
          <u xml:id="u-110.6" who="#KatarzynaUeberhan">Kolejne rozwiązanie — w przypadku najmu lokalu mieszkalnego pełnoletnie osoby wspólnie zamieszkujące z najemcą nie będą już ponosić faktycznej odpowiedzialności za czynsz i inne opłaty związane z korzystaniem z lokalu, jeżeli z przyczyn obiektywnych nie są w stanie utrzymać się samodzielnie.</u>
          <u xml:id="u-110.7" who="#KatarzynaUeberhan">W toku prac komisji oraz podkomisji zgłaszano wiele wątpliwości i poprawki, w tym poprawkę społeczną, którą uwzględniono. Po uwzględnieniu poprawek zgłaszanych w toku prac komisji oraz przy drugim czytaniu, korygujących wątpliwości co do niektórych szczegółowych rozwiązań, mając na uwadze, że projektowane zmiany są oczekiwane i potrzebne oraz pomimo wszystko wpływają na poprawę sytuacji podmiotów znajdujących się na słabszej pozycji w dochodzeniu swoich praw, klub Lewicy poprze niniejsze przedłożenie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Paszyk, Klub Parlamentarny Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-111.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#KrzysztofPaszyk">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#KrzysztofPaszyk">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pani Minister! Faktycznie podejmujemy wspólnie próbę nowelizacji Kodeksu cywilnego i procedury cywilnej, działając w bardzo słusznym legislacyjnym kierunku wyjścia naprzeciw osobom, które w dotychczasowym porządku prawnym bardzo łatwo mogły paść ofiarą różnych nieuczciwych praktyk. Wszyscy dobrze znamy powszechny proceder zapraszania osób starszych, osób, które nie do końca są w stanie rozeznać, jak prezentują się oferty sprzedaży słynnych garnków, różnych innych produktów oferowanych po częstokroć bardzo, bardzo znacząco zawyżonych cenach. Potem nie ma możliwości… Jak sprawa została rozpoznana po fakcie, po dokonaniu transakcji, jest bezradność i są dramaty częstokroć związane z wydaniem całych oszczędności. Bardzo często tak bywało, dlatego my jako klub Koalicji Polskiej — Polskiego Stronnictwa Ludowego z uznaniem podchodzimy do tego projektu. Jednakże sygnalizujemy też, żeby nie wylać przysłowiowego dziecka z kąpielą, jeśli chodzi o te zapisy, które dotyczą obrotu gospodarczego, funkcjonowania przedsiębiorców. Ale mam nadzieję, że ten gest dobrej woli wykonany właśnie podczas posiedzenia komisji, czyli wyjście naprzeciw argumentom, postulatom strony społecznej, nie był ostatnim takim gestem. Myślę, że poprawki, jak również postulaty prezentowane chociażby przez Radę Przedsiębiorczości, też powinny zyskać uznanie w toku dalszych prac. Jeśli prace dalej będą prowadzone w duchu otwartości, to nie będziemy mieli jako klub parlamentarny wątpliwości, czy w finale prac poprzeć ten projekt. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Michał Gramatyka, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam, drogi Michale. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#MichałGramatyka">Czcigodny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nieuczciwe zachowania rynkowe oparte na sprawnym marketingu i kierowane przede wszystkim do osób starszych są od wielu, wielu lat prawdziwą plagą na naszym rynku. Cudowne produkty: garnki, wełniane pościele, szybkie i niekorzystne pożyczki. W palecie tych narzędzi marketingowych ostatnio pojawiła się sztuczna inteligencja. Do powszechnego stosowania weszły świetnie skonfigurowane voiceboty, które udają ludzi i robią to w taki sposób, że często trudno je odróżnić od prawdziwego człowieka.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#MichałGramatyka">Niestety wspólnym mianownikiem takich transakcji jest przede wszystkim wysoka cena nabywanych produktów, ponadto bardzo niekorzystne warunki wyjścia z tego typu umów. To jest naprawdę istotny problem. To jest problem moralny, społeczny i prawny, bo seniorzy często bywają po prostu bezbronni wobec takich nowoczesnych technik sprzedażowych. Często i słusznie zwracają się później z prośbą o pomoc do państwa.</u>
          <u xml:id="u-114.2" who="#MichałGramatyka">Odpowiedzią na wyzwanie jest oczywiście modyfikacja treści słynnego art. 388 k.c. i z satysfakcją przyjmujemy pojawienie się dodatkowej przesłanki braku dostatecznego rozeznania. Ta satysfakcja jest tym większa, że wygląda na to, iż twórcy tego prawa w toku powstawania tych przepisów posłuchali autorytetów prawniczych. Po raz pierwszy w k.c. pojawia się także definicja przewyższenia świadczenia w stopniu rażącym, czyli chodzi o co najmniej dwukrotność świadczenia wzajemnego. Zdecydowanie ułatwi do zdefiniowanie tzw. wyzysku.</u>
          <u xml:id="u-114.3" who="#MichałGramatyka">Podobnie odpowiedzią na potrzeby wynikające z praktyki jest kolejny element tego przedłożenia, czyli zawieszenie biegu przedawnienia na czas mediacji lub postępowania pojednawczego. I tutaj nas — Koło Parlamentarne Polska 2050 bardzo cieszy przyjęcie naszej poprawki i uznanie dla niej. Chodzi o podkreślenie, że celem postępowania pojednawczego jest doprowadzenie do zawarcia ugody, a nie przerwanie biegu przedawnienia samo w sobie.</u>
          <u xml:id="u-114.4" who="#MichałGramatyka">Doceniamy i popieramy prokliencki i prokonsumencki charakter tych przepisów. To jest dobre prawo. Ono idzie z duchem czasu. W prawie cywilnym również pod wpływem prawa europejskiego wprowadza się przepisy, które chronią słabszą stronę umowy. Wydaje się, że jedyną w pewien sposób pokrzywdzoną grupą społeczną będą studenci 2. roku prawa, którzy zjawisko wyzysku będą musieli definiować na egzaminach, a ono będzie dużo bardziej skomplikowane niż w obecnym stanie prawnym. Ale to jest mała cena za te dobre przepisy. Oczywiście zagłosujemy za tym projektem. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę państwa, dziewięć osób zapisało się do pytań.</u>
          <u xml:id="u-115.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Ustalam: 1 minuta na zadanie pytania.</u>
          <u xml:id="u-115.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-115.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę pana posła Rafała Adamczyka z klubu parlamentarnego Lewica o zabranie głosu.</u>
          <u xml:id="u-115.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#RafałAdamczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy — Kodeks cywilny oraz ustawy — Kodeks postępowania cywilnego. Tutaj czytamy, że projekt ustawy dotyczy wprowadzenia rozwiązań, które mają na celu usprawnienie i doprecyzowanie funkcjonujących regulacji prawnych. Niestety Naczelna Rada Adwokacka zmiany w zakresie przedawnienia roszczeń oceniła jednym słowem jako pochopne.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#RafałAdamczyk">Panie Ministrze! Czy uwagi praktyków zostaną uwzględnione, jeżeli chodzi o ten obszar oceny? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jan Szopiński, klub parlamentarny Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#JanSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zapis w swoich intencjach uznaję za właściwy i potrzebny, ale czy nie pozostaje on w sprzeczności z innymi przepisami? Otóż osoba obarczona współodpowiedzialnością finansową za zobowiązania czynszowe powinna posiadać określone prawa, których nie gwarantuje jej system prawny. Osoba zamieszkująca we wspólnym lokalu z najemcą głównym nie ma żadnych praw do kontroli stanu zadłużenia, nie ma też żadnych formalnych praw do występowania jako strona w ewentualnych sporach czy negocjacjach. Jest to forma ubezwłasnowolnienia finansowego.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#JanSzopiński">Czy projekt nie nakłada na obywateli obowiązku spłaty zadłużenia, którego te osoby nie są świadome? I z takim pytaniem chciałbym zwrócić się do autorów tego projektu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Zdzisław Wolski, klub parlamentarny Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#ZdzisławWolski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam do pana ministra pytanie dotyczące słusznego rozszerzenia wykazu przesłanek umożliwiających skorzystanie z art. 388 k.c. o przesłankę: brak rozeznania. Uważam, że użyte w projektowanym projekcie słowo „rozeznanie” jest zbyt ogólne i szerokie, a w szczególności nie jest doprecyzowane, czego dotyczy brak rozeznania. Nieprecyzyjny i subiektywny charakter rozeznania czy szczególnie braku rozeznania utrudni dowodzenie tego w procesie sądowym. Będzie to trudne do zweryfikowania przez biegłych sądowych i będzie to dawało pole do nadużyć dłużnikom, a czasami wierzycielom. Słuszna jest ochrona tych przysłowiowych oszukanych starszych pań, ale to jest mechanizm ogólny. Moim zdaniem należy to doprecyzować.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Iwona Maria Kozłowska, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#IwonaMariaKozłowska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Proponowany pkt 6 w art. 121 określa, że bieg roszczeń objętych wnioskiem o próbę ugodową ulega zawieszeniu na czas trwania postępowania pojednawczego. Budzi to pewną wątpliwość. Zakładając, że bieg przedawnienia roszczenia zakończyłby się w czasie postępowania pojednawczego będącego w toku, można przyjąć, że przedawnienie nastąpi z chwilą zakończenia postępowania objętego wnioskiem o wezwanie do próby ugodowej. Czy regulacja nie powinna przewidywać określonego czasu dotyczącego upływu biegu przedawnienia ze względu na wniosek o zawieszenie w związku z próbą ugodową, np. że bieg przedawnienia może upłynąć nie szybciej niż 30 dni od dnia uprawomocnienia się postępowania kończącego to postępowanie? Takie rozwiązanie pozwoliłoby na wyeliminowanie nadużyć procesowych związanych ze składaniem kolejnych wniosków o zawieszenie w związku z podjęciem próby ugodowej z jednoczesnym zabezpieczeniem interesu wierzyciela. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#MirosławSuchoń">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na początek refleksja dotycząca zmienianego art. 388 § 1, w którym jest mowa o tym, że brak dostatecznego rozeznania jednej ze stron co do przedmiotu umowy może być podstawą do tego, aby zakończyło się to przyznaniem pewnego zadośćuczynienia. Gdyby to dotyczyło polityków, to myślę, że w kontekście szalejącej drożyzny, inflacji zarówno pan premier Morawiecki, jak i prezes Banku Centralnego pan Glapiński byliby właśnie odbiorcami tego typu oświadczeń. Natomiast moje pytanie dotyczy art. 688 i bardzo bym prosił o odpowiedź. Czy spółdzielnie mieszkaniowe będą miały jakieś narzędzia do tego, żeby ten przepis, który wprowadza solidarną odpowiedzialność za zobowiązania, mogły stosować w praktyce? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-125.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dzisiaj chyba dyżur jakiś.</u>
          <u xml:id="u-125.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#MałgorzataPępek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Proponowane zmiany zakładają m.in., że zawezwanie do próby ugodowej stanie się czynnością procesową zawsze wpływającą na bieg przedawnienia, powodującą zawieszenie tego biegu bez względu na cel, w jakim zostało dokonane. Z jednej strony zatem chcecie wyeliminować pozorność składania wniosku o zawezwanie do próby ugodowej jako narzędzia wykorzystywanego do wydłużania terminu przedawnienia roszczenia, a z drugiej strony wyłączacie stosowany w praktyce sądów wymóg badania celu składania takiego wniosku. Nie bardzo rozumiem, do czego w takim razie tak naprawdę zmierzamy. Przecież dokonana w taki sposób zmiana przepisów będzie tylko pozorem i nie przyniesie żadnej korzyści, i pogłębi już i tak panujący za waszych rządów chaos w sądach. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Andrzej Szejna, klub parlamentarny Lewica.</u>
          <u xml:id="u-127.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#AndrzejSzejna">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W obecnym stanie prawnym art. 388 k.c. stanowi, iż umowa jest wadliwa, gdy spełnione zostaną przesłanki natury obiektywnej i subiektywnej. Przesłanka obiektywna znajduje wyraz w kwalifikowanej dysproporcji świadczeń stron. Odnosząc się do przesłanki subiektywnej, polega ona na tym, że strona przyjmuje lub zastrzega dla siebie świadczenie niewspółmiernie wysokie, wykorzystuje dla osiągnięcia tego celu przymusowe położenie, niedołęstwo lub niedoświadczenie drugiej strony. Przedłożony projekt ustawy dodaje w tym katalogu także brak dostatecznego rozeznania drugiej strony co do przedmiotu umowy. Nowy przepis § 11 dodawanego w art. 388 wprowadza natomiast domniemanie co do rażącego charakteru niewspółmierności świadczenia. Zgodnie z projektowanym przepisem, jeżeli wartość świadczenia jednej ze stron przewyższa co najmniej dwukrotnie wartość świadczenia wzajemnego, domniemywa się, że niewspółmierność świadczenia ma charakter rażący. W przedłożonym projekcie wydłużeniu ulega także termin zawity do skorzystania z uprawnień wynikających z art. 388, szczególnie w przypadku żądań wynikających z umowy zawartej z konsumentem po upływie okresu 6 lat. Jest to zgodne z filozofią Lewicy co do celowości stanowienia prawa chroniącego stronę słabszą, również w zakresie zobowiązań umownych. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Joanna Fabisiak, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#JoannaFabisiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ustawa nie obciąża młodzieży pełnoletniej zadłużeniami czynszowymi, jeśli jest ona niesamodzielna finansowo. Natomiast gros wypadków dotyczy młodych ludzi niezamieszkujących w danym budynku, którego dotyczy zadłużenie. Nagle dowiadują się oni, że rodzice lub zmarły rodzic są obciążeni ogromnym długiem. Nie mieszkali w domu, bo zostali z niego wypędzeni. W ustawie jest pewna luka i tej sprawy nie może rozwiązać samorząd, bo nie ma podstaw do zwolnienia młodego człowieka z odpłatności. I co się dzieje? Jest rozwiązana z tym człowiekiem umowa najmu i zostaje on na bruku, mimo że prawo powinno chronić takiego młodego człowieka jako osobę słabszą. Zatem pytam, czy ustawa nie powinna być w tym akurat drobnym może, ale bardzo ważnym punkcie uzupełniona. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Barbara Dolniak, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-131.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#BarbaraDolniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przed złożeniem tego projektu w Sejmie prowadzone były konsultacje i z zapisów tych konsultacji wynika, że w zasadzie wszyscy mieli argumenty przeciw tak znaczącemu wydłużeniu terminu zawitego z art. 388, wydłużeniu z 2 lat do 6 lat, czyli aż o 4 lata.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#BarbaraDolniak">Chciałam zapytać, jakie wnioski merytoryczne przemówiły za tak znaczącym wydłużeniem tego terminu, jaką analizę państwo przeprowadziliście, że w tym konkretnym przypadku termin zawity jest wydłużony aż do lat 6.</u>
          <u xml:id="u-132.2" who="#BarbaraDolniak">Trzeba pamiętać, że zbyt długi termin niesie za sobą ryzyko zmiany wartości świadczeń, w tym także na niekorzyść wyzyskanego, w związku z czym, wprowadzając termin, nie można tego czynić dowolnie, decydować się na cokolwiek. Trzeba rozważać w każdym przypadku interes obu stron. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-132.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pani minister Katarzyna Frydrych odpowie na państwa pytania.</u>
          <u xml:id="u-133.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#KatarzynaFrydrych">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W pierwszej kolejności pragnę złożyć wyrazy podziękowania za wkład Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach pod przewodnictwem pana posła Piotra Saka oraz podkomisji stałej do spraw nowelizacji prawa cywilnego na czele z przewodniczącym panem posłem Grzegorzem Lorkiem w pracę nad rządowym projektem ustawy o zmianie ustawy — Kodeks cywilny oraz ustawy — Kodeks postępowania cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#KatarzynaFrydrych">Nie zauważyłam, żeby w trakcie prac zarówno podkomisji, jak i komisji toczyła się jakakolwiek dyskusja polityczna. Moim zdaniem była to dyskusja bardzo merytoryczna. Wszystkie wątpliwości zostały wyjaśnione. To wyjaśnienie wątpliwości w zakresie projektowanej regulacji i wypracowane rozwiązania moim zdaniem niewątpliwie zwiększą wartość merytoryczną przedłożenia.</u>
          <u xml:id="u-134.2" who="#KatarzynaFrydrych">Dookreślenie przesłanek wyzysku, jakim są niedoświadczenie lub brak dostatecznego rozeznania, doprowadzi do sprecyzowania, że obie te okoliczności mają się odnosić wyłącznie bezpośrednio do przedmiotu umowy. Z kolei usunięcie wyrazu „jeszcze” w projektowanym art. 6881 § 1 Kodeksu cywilnego skutkować będzie wyeliminowaniem wątpliwości interpretacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-134.3" who="#KatarzynaFrydrych">Strona rządowa jest przekonana, że projekt w brzmieniu ze sprawozdania Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach nie będzie budził problemu w zakresie stosowania prawa, jak również stanowi odzwierciedlenie potrzeb społeczeństwa w odniesieniu do potrzeb ochrony ich praw i interesów.</u>
          <u xml:id="u-134.4" who="#KatarzynaFrydrych">Odniosę się teraz do pytań, które zostały zadane w trakcie dzisiejszego posiedzenia. Po pierwsze, chciałabym zwrócić uwagę — odpowiadam na pytanie pana posła Rafała Adamczyka — że nie można zgodzić się ze stwierdzeniem, że przeciwko wprowadzeniu projektowanej regulacji świadczyć miałby fakt, że właściciel, w przypadku gdy nieruchomość jest w posiadaniu osoby, której tytuł prawny do gruntu opiera się na decyzji administracyjnej, nie ma innej możliwości zapobieżenia terminowi przed doprowadzeniem do unieważnienia wszystkich wydanych dotąd decyzji niż poprzez złożenie wniosku o zawezwanie do próby ugodowej. Taki argument jest właśnie akademickim przykładem wykorzystywania instytucji zawezwania sprzecznie z jej celem zamiast zawarcia ugody. Chodzi bowiem wnioskującemu o przerwanie biegu terminu zasiedzenia, a przecież nie temu ma służyć postępowanie pojednawcze.</u>
          <u xml:id="u-134.5" who="#KatarzynaFrydrych">Należy wskazać, że zgodnie z postanowieniem Sądu Najwyższego z dnia 12 listopada 2020 r. czynność przed organem administracyjnym zmierzająca do uchylenia decyzji np. wywłaszczeniowej stanowi taką manifestację, a co za tym idzie — skutkuje przerwaniem biegu terminu zasiedzenia. Innego typu czynnością jest natomiast przykładowe wytoczenie powództwa o wydanie nieruchomości czy też uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym. Nie ma zatem tutaj zagrożenia, że eliminacja skutków w postaci przerwania biegu terminu przedawnienia wnioskiem o zawezwanie do próby ugodowej doprowadzi do jakichś systemowych niekonsekwencji i perturbacji związanych z biegiem terminu zasiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-134.6" who="#KatarzynaFrydrych">Odnosząc się do pytania dotyczącego art. 6881 § 1, pragnę zauważyć, że przepis ten nie jest przepisem nowym. Tak naprawdę chodziło o to, aby osiągnąć cel, który jest tożsamy z tym, który mamy aktualnie, jeśli chodzi o brzmienie art. 4 ust. 6 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, który prowadzi do zwolnienia od odpowiedzialności za zobowiązania czynszowe pełnoletnich wstępnych z przyczyn, które istnieją obiektywnie.</u>
          <u xml:id="u-134.7" who="#KatarzynaFrydrych">Jeśli chodzi o przesłankę braku rozeznania, która pojawiła się jako nowa przesłanka w art. 388, to należy stwierdzić, że z obserwacji wynika, że słabość strony wyzyskanej często polega nie tylko na jej niedołęstwie czy niedoświadczeniu, lecz także na braku świadomości co do faktycznych skutków zawieranej umowy bądź wiedzy specjalistycznej pozwalającej na ich ustalenie.</u>
          <u xml:id="u-134.8" who="#KatarzynaFrydrych">Wprowadzenie przesłanki braku dostatecznego rozeznania nie wiąże się z całkowitym zwolnieniem z konieczności dokonania choćby wstępnej orientacji czy oceny co do przedmiotu umowy, jednak to na oferencie spoczywa obowiązek przedstawienia drugiej stronie wszelkich informacji, które dotyczą przedmiotu umowy, praw, obowiązków wynikających z umowy, co ma umożliwić kontrahentowi świadome podjęcie decyzji.</u>
          <u xml:id="u-134.9" who="#KatarzynaFrydrych">W naszej ocenie brak doświadczenia nie jest równoznaczne z tą nową przesłanką dotyczącą braku dostatecznego rozeznania. Już odnosiłam się do kwestii art. 688, mówiąc, że nie jest to nowa regulacja. Podobną regulację mamy również w ustawie o spółdzielniach mieszkaniowych.</u>
          <u xml:id="u-134.10" who="#KatarzynaFrydrych">Jeśli natomiast chodzi o kwestię związaną z tym, że nakładamy na sądy obowiązek badania celu złożenia wniosku, to absolutnie nie mogę się z tym zgodzić. Takiego obowiązku sąd nie ma. Zresztą wynika to również z wyroku Sądu Najwyższego z 17 czerwca 2021 r. w sprawie II CSKP 104/21, w którym Sąd Najwyższy stwierdził w sposób niebudzący wątpliwości, że z perspektywy podstaw stosowania art. 123 § 1 Kodeksu cywilnego cele towarzyszące wierzycielowi nie podlegają nadaniu jako pozbawione doniosłości prawnej. Tym samym nie jest prawdą, aby był ten cel badany, jeśli chodzi o złożenie wniosku o zawezwanie do próby ugodowej.</u>
          <u xml:id="u-134.11" who="#KatarzynaFrydrych">Jeśli chodzi o termin, który został wydłużony — to jest termin zawity, przewidziany w art. 388 Kodeksu cywilnego — to w naszej ocenie wydłużenie tego terminu ma na celu danie gwarancji osobie, która w momencie zawarcia umowy była niedoświadczona, znajdowała się w przymusowym położeniu lub nie posiadała dostatecznego rozeznania. Chcę zauważyć, że jest to termin, który nie liczy się od dnia wymagalności roszczeń, ale od dnia zawarcia umowy. W naszej ocenie utrzymanie dotychczasowego, krótkiego terminu zawitego ze względów aksjologicznych jest niepożądane, tym bardziej że ta osoba może zorientować się dużo później niż w czasie 2 lat od dnia zawarcia umowy, że tak naprawdę padła ofiarą wyzysku, a przecież chodzi o to, żeby chronić obywateli najsłabszych.</u>
          <u xml:id="u-134.12" who="#KatarzynaFrydrych">Jeśli chodzi o pytanie pani poseł Fabisiak, to nie wiem, czy je zrozumiałam dobrze. Jeśli je zrozumiałam błędnie, to udzielimy odpowiedzi na piśmie. Ale chciałam zaznaczyć, po pierwsze, kwestię następującą: jeśli to pytanie dotyczyło zobowiązań za długi spadkowe, to ta regulacja nie dotyczy tej kwestii. Natomiast jeśli dotyczyło kwestii związanej z odpowiedzialnością pełnoletnich zstępnych, to w mojej ocenie ta odpowiedzialność jest tylko i wyłącznie za okres, kiedy pełnoletni zstępni stale zamieszkują z najemcą. Innej odpowiedzialności ten przepis nie przewiduje. Zatem jeżeli był czas, kiedy pełnoletni zstępny, który nie był w stanie samodzielnie się utrzymywać, przebywał poza miejscem zamieszkania, nie mieszkał z najemcą, to nie ponosi solidarnie takiej odpowiedzialności za te zobowiązania. Chodzi o pełnoletnich zstępnych stale zamieszkujących z najemcą przez ten okres, którego dotyczą powstałe zobowiązania. Nie jesteśmy w stanie zapobiec sytuacjom, o których również mówiła pani poseł, odnosząc się do kwestii, że czasami nie ma wiedzy po stronie pełnoletnich zstępnych na temat zobowiązań, które powstają w tym czasie.</u>
          <u xml:id="u-134.13" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-134.14" who="#KatarzynaFrydrych">Rozumiem, że pani poseł chciała doprecyzować.</u>
          <u xml:id="u-134.15" who="#komentarz">(Poseł Joanna Fabisiak: Tak, tak, chciałam doprecyzować.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Czy pani coś chciała, pani poseł?</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#komentarz">(Poseł Joanna Fabisiak: Pan marszałek wyraża zgodę?)</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">No tak, oczywiście, przecież trzeba się kochać.</u>
          <u xml:id="u-135.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo, pani poseł wygłosi sprostowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#JoannaFabisiak">Szanowna Pani Minister! Chodzi o sytuację, kiedy osoba jest zameldowana, ale nie mieszka w domu, bo została z tego domu wypędzona. I co się wówczas dzieje? Jest zameldowana, w związku z czym samorząd uznaje ją za osobę mieszkającą. Czasami można udowodnić, że nie zamieszkiwała, ale nie zawsze. Taka osoba w pełni odpowiada za zadłużenia czynszowe i musi je spłacać, a samorząd nie ma podstawy prawnej, aby umorzyć to zadłużenie na rzecz tej osoby. Nawet jeśli właściciel nie zamieszkuje… Ale jest poważniejsza sprawa: wówczas na ogół nie są podpisywane umowy z młodą osobą, która pozostaje bez dachu nad głową. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#KatarzynaFrydrych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#KatarzynaFrydrych">Panie Marszałku! Wydaje mi się, że to jest zawsze, pani poseł, kwestia dowodowa. To sąd musi zbadać, czy zaistniała przesłanka zamieszkiwania, bo czym innym jest zameldowanie, a czym innym jest faktyczne zamieszkiwanie w tym lokalu. Trzeba to rozróżnić. Fakt, że ktoś jest zameldowany w lokalu, nie oznacza, że w nim po prostu przebywa i zamieszkuje. Jeżeli dochodzi już do procesu sądowego, to w mojej ocenie sądy badają te przesłanki, zwłaszcza jeżeli po stronie pozwanej mają osoby pełnoletnie, ale takie, które nie są w stanie same się utrzymać. Natomiast inną kwestią jest to, co pani poseł poruszyła, a mianowicie ewentualnie już po wypowiedzeniu takiej umowy możliwość uzyskania nowej umowy najmu, jeżeli rzeczywiście ta osoba chce wrócić do tego lokalu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła sprawozdawcę. Słyszałem, że prosił pan, chciał pan na krótko zabrać głos.</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Grzegorz Lorek.</u>
          <u xml:id="u-139.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#GrzegorzLorek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#GrzegorzLorek">Panie Marszałku! Pani Minister! Panie i Panowie Posłowie! Bardzo dziękuję za tę debatę. Chciałbym też podkreślić za panią minister, że i posiedzenia podkomisji, i posiedzenia komisji były bardzo merytoryczne. Mam nadzieję, że jutrzejsze posiedzenie komisji też takie będzie. Izba ma prawo — i bardzo dobrze, że z niego korzysta — żeby jeszcze podebatować nad tym projektem. Jest to przecież Kodeks cywilny, bardzo istotny w naszym życiu. Powiem więc tak: bardzo się cieszę, że możemy jeszcze raz się spotkać, jeszcze raz nad tym się zastanowić. Mam nadzieję, że jutrzejsze obrady dadzą nam jeszcze lepszy projekt, który trafi już na trzecie czytanie — mam nadzieję, że z większą naszą wspólną radością — i nie będzie już uwag, które mieliby poprawiać nasi, powiedziałbym, koledzy senatorowie.</u>
          <u xml:id="u-140.2" who="#GrzegorzLorek">Panie Marszałku! Wsłuchując się w tę debatę, chciałem też złożyć sześć poprawek i mam nadzieję, że jutro będziemy się nad nimi zastanawiać. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zamykam dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#TomaszKostuś">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Niniejszy projekt dotyczy wprowadzenia rozwiązań, które mają na celu doprecyzowanie zapisów zawartych w Kodeksie cywilnym, które dotyczą m.in. instytucji wyzysku. Projektodawcy proponują rozszerzenie definicji wyzysku o sytuację, w której dochodzi do wykorzystania również braku rozeznania drugiej strony. Taka zmiana ma pozwolić na objęcie definicją działań, których do tej pory nie można było tak zakwalifikować. Jak wskazano w uzasadnieniu projektu, chodzi tu m.in. o tzw. pożyczki chwilówki, a także umowy franczyzy, w których zastrzega się nieproporcjonalnie duże świadczenia od franczyzobiorców.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#TomaszKostuś">Projekt wprowadza także przepis, według którego jeżeli wartość świadczenia jednej ze stron w chwili zawarcia umowy przewyższa dwukrotnie wartość świadczenia wzajemnego, domniemywa się, że przewyższa je w stopniu rażącym.</u>
          <u xml:id="u-142.2" who="#TomaszKostuś">O jakiej skali postępowań sądowych na drodze cywilnej dotyczących wyzysku według definicji zawartej w omawianym projekcie możemy mówić, jeżeli chodzi o minione 3 lata?</u>
          <u xml:id="u-142.3" who="#TomaszKostuś">Czy resort nie obawia się, że wprowadzenie takiej definicji instytucji wyzysku może nieść daleko idące skutki dla biznesu i pewności obrotu gospodarczego? Obecnie od lat kształtują się poglądy stanowiące, że nieznajomość prawa nie może być powodem, jeśli chodzi o uchylanie się od skutków zawartych umów i przyjętych w nich na siebie obowiązków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, na podstawie art. 95 ust. 2 regulaminu Sejmu kieruję ten projekt ustawy do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 5. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o wyrobach medycznych (druk nr 1764).</u>
          <u xml:id="u-143.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę podsekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia pana ministra Macieja Miłkowskiego o przedstawienie uzasadnienia projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-143.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#MaciejMiłkowski">Szanowny Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Jest mi niezmiernie miło przedstawić państwu projekt ustawy o wyrobach medycznych. Razem ze mną jest zgłoszony również prezes Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych pan Grzegorz Cessak, który za tę ustawę będzie odpowiadał, i chciałbym, żeby również jemu pan marszałek umożliwił zabranie głosu, jeśli można.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#MaciejMiłkowski">Projekt ten ma za zadanie przede wszystkim wdrożenie regulacji, umożliwienie stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2017/745 z dnia 5 kwietnia 2017 r. w sprawie wyrobów medycznych oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2017/746 z dnia 5 kwietnia 2017 r. w sprawie wyrobów medycznych do diagnostyki in vitro.</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#MaciejMiłkowski">Oba te akty wspólnotowe mają na celu zapewnienie sprawnego funkcjonowania rynku wewnętrznego w obszarze wyrobów medycznych i wyrobów medycznych do diagnostyki in vitro, przyjmując jako podstawę wysoki poziom ochrony zdrowia, z myślą o pacjentach, użytkownikach, z uwzględnieniem małych i średnich przedsiębiorców działających w tym sektorze. W szczególności ta ustawa określa właściwość poszczególnych organów w tym zakresie, obowiązki informacyjne podmiotów gospodarczych, zasady prowadzenia reklamy, system kar administracyjnych. Celem tej ustawy jest wprowadzenie i uregulowanie kwestii, które są możliwe do uregulowania, które ww. rozporządzenia pozostawiają do decyzji państw członkowskich, oraz stworzenie ram prawnych dla właściwej i skutecznej realizacji uprawnień i obowiązków właściwych organów i podmiotów działających w obszarze wyrobów medycznych i wyrobów medycznych do diagnostyki in vitro na terytorium naszego kraju.</u>
          <u xml:id="u-144.3" who="#MaciejMiłkowski">W kompetencji naszego kraju i wszystkim krajów pozostawiono możliwość uszczegółowienia zasad sprawowania nadzoru nad podmiotami prowadzącymi obrót wyrobami medycznymi na terytorium RP, wprowadzenia przepisów regulujących możliwość regenerowania i dalszego używania wyrobów medycznych jednorazowego użytku, żądania od producentów wyrobów medycznych na zamówienie wykazu wyrobów, które zostały udostępnione na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, organizacji udziału komisji etycznych w ocenie badania klinicznego, tego, w jaki sposób prezes urzędu nadzoruje badania kliniczne wyrobów medycznych, ustalania informacji szczegółowych dotyczących tego, w jaki sposób mają być oznakowane wyroby medyczne, w jakich językach mają być określone. Co jest bardzo istotne, pozostawiono krajom ustalenie zasad prowadzenia reklamy wyrobów medycznych i wszelkich niezbędnych środków zapewniających wykonanie tej ustawy, dotyczy to również przepisów rozporządzeń i sankcji za niestosowanie się do tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-144.4" who="#MaciejMiłkowski">Ponieważ za całość wdrożenia odpowiedzialny jest prezes urzędu rejestracji wyrobów medycznych i to on realizował cały proces legislacyjny, a premier upoważnił do zajęcia stanowiska podsekretarza stanu, jak również prezesa urzędu, jeśliby można przekazać mu głos…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Wyrażam zgodę.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-145.2" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Małgorzata Gosiewska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#MaciejMiłkowski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#MałgorzataGosiewska">Zapraszam, panie prezesie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#GrzegorzCessak">Szanowna Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Na wstępie dziękuję panu ministrowi za kompleksowe przedstawienie projektu ustawy, który dla mnie jako przedstawiciela centralnego organu administracji rządowej właściwego w sprawie wyrobów medycznych ma istotne znaczenie.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#GrzegorzCessak">Projektowane przepisy będą służyć przede wszystkim skutecznemu stosowaniu rozporządzeń, które wymienił pan minister, czyli 745 i 746 Parlamentu Europejskiego i Rady. Akty te mają na celu zapewnienie sprawnego funkcjonowania rynku wewnętrznego w obszarze tych wyrobów. Prezes urzędu został wyznaczony jako centralny organ administracji rządowej właściwy w sprawach związanych z wdrażaniem przepisów unijnych rozporządzeń oraz organ odpowiedzialny za jednostki notyfikowane, które certyfikują wyroby medyczne. Jest to nowe zadanie w stosunku do już posiadanych kompetencji i realizowanych w oparciu o przepisy dotychczasowej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-148.2" who="#GrzegorzCessak">Warte podkreślenia z punktu widzenia właściwej realizacji nowych zadań jest wyposażenie prezesa urzędu w uprawnienie do żądania udostępnienia mu przez organy administracji publicznej i inne jednostki organizacyjne administracji publicznej wszelkich posiadanych informacji dotyczących obrotu wyrobem, systemem lub zestawem zabiegowym. Projekt zakłada, że prezes urzędu będzie organem uprawnionym do dokonywania w drodze decyzji administracyjnych klasyfikacji wyrobów w przypadku sporu pomiędzy producentem a jednostką notyfikowaną, która certyfikuje wyroby medyczne, tak jak wspomniałem, co do klasy ryzyka, w jakiej powinien znaleźć się dany wyrób medyczny.</u>
          <u xml:id="u-148.3" who="#GrzegorzCessak">Mając na względzie wyzwania, jakie postawiła przed nami epidemia COVID-19, wskazać należy na istotną regulację, w przypadku której prezes urzędu na należycie uzasadniony wniosek osoby wykonującej zawód medyczny, konsultanta krajowego, konsultanta wojewódzkiego, prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji lub prezesa NFZ będzie mógł wydawać, w drodze decyzji administracyjnej, pozwolenie na wprowadzenie do obrotu lub do używania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej określonego wyrobu, w przypadku którego nie przeprowadzono procedur oceny zgodności, ale którego używanie leży w interesie zdrowia publicznego, bezpieczeństwa lub zdrowia pacjentów. Nie bez znaczenia jest, iż przy wykonywaniu zadań wynikających z rozporządzeń nr 745 i 746 prezes urzędu współpracuje i wymienia informacje z właściwymi organami państw członkowskich i państw trzecich oraz instytucjami Unii Europejskiej. Harmonizacja działań i współpraca międzynarodowa ma na celu zapewnienie sprawnego funkcjonowania rynku wewnętrznego w obszarze wyrobów medycznych, który jest bez wątpienia ogromnym rynkiem wyzwań, ale także możliwości.</u>
          <u xml:id="u-148.4" who="#GrzegorzCessak">Dodatkowo celem projektowanej ustawy jest uregulowanie kwestii pozostawionych przez rozporządzenia do decyzji państw członkowskich i ich rozstrzygnięcia na poziomie wyłącznie krajowym. W związku z tym prezes będzie sprawował również nadzór nad reklamą wyrobów medycznych dotychczas nigdzie nieuregulowaną w przepisach prawa. Projekt zakłada zastąpienie obecnych przepisów karnych pieniężnymi karami administracyjnymi, co niewątpliwie pozwoli na efektywniejszy nadzór i sprawniejsze sankcjonowanie nagannych zachowań. Należy pamiętać, że zapewnienie wykonania przepisów rozporządzeń i ustawy poprzez ustanowienie skutecznych, proporcjonalnych i odstraszających sankcji za ich naruszenie jest jednym z podstawowych celów omawianych regulacji.</u>
          <u xml:id="u-148.5" who="#GrzegorzCessak">W przedmiotowym zakresie prezes urzędu będzie wydawał decyzje administracyjne. W projekcie przewidziane jest także wprowadzenie przepisu uprawniającego organ do odstąpienia od wymierzania kar pieniężnych, jeżeli zdarzenie miało charakter incydentalny, nie stwarzało ryzyka, a podmiot, najpóźniej w terminie wskazanym przez prezesa urzędu, ministra właściwego do spraw zdrowia albo głównego inspektora sanitarnego, przy prowadzeniu czynności, w trakcie których stwierdzono uchybienie prawa, podjął działania w celu ich usunięcia i poinformował właściwy organ o ich podjęciu.</u>
          <u xml:id="u-148.6" who="#GrzegorzCessak">Mając na względzie to krótkie podsumowanie, pokładam nadzieje, że kompleksowe stosowanie przepisów ustawy i rozporządzeń unijnych pozwoli na utrzymanie wysokich norm jakości i bezpieczeństwa w przypadku wyrobów medycznych oraz harmonizację zasad wprowadzania ich do obrotu i używania na rynku unijnym, przede wszystkim zaś zagwarantuje szerszą identyfikację wyrobów medycznych i ich producentów, a także innych podmiotów w łańcuchu dostaw, zapewniając tym samym skuteczny nadzór, a użytkownikom — łatwiejszy dostęp do informacji na temat tych wyrobów. Dziękuję serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie prezesie.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#MałgorzataGosiewska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-149.2" who="#MałgorzataGosiewska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-149.3" who="#MałgorzataGosiewska">Stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawi Wysokiej Izbie pani poseł Barbara Dziuk.</u>
          <u xml:id="u-149.4" who="#MałgorzataGosiewska">Zapraszam, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#BarbaraDziuk">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość chcę przedłożyć informację oraz stanowisko wobec rządowego projektu ustawy o wyrobach medycznych, druk nr 1764.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#BarbaraDziuk">Celem przedstawionego projektu ustawy o wyrobach medycznych jest dostosowanie polskiego prawa do rozporządzeń Unii Europejskiej w zakresie funkcjonowania rynku wyrobów medycznych i zapewnienie wysokiego poziomu ochrony zdrowia naszego społeczeństwa. Uporządkowanie dotyczy działalności wszystkich firm działających w sektorze medycznym. W ustawie określone zostały zadania Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych oraz obowiązki podmiotów gospodarczych w zakresie przekazywanych informacji na temat obrotu tymi wyrobami.</u>
          <u xml:id="u-150.2" who="#BarbaraDziuk">Projekt ustawy dostosowuje polskie prawo do rozporządzeń Unii Europejskiej, jeśli chodzi o funkcjonowanie rynku dotyczące wyrobów medycznych. Chodzi o zapewnienie wysokiego poziomu ochrony zdrowia, z uwzględnieniem działalności małych i średnich firm w tym sektorze. W szczególności określone zostały zadania Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych oraz obowiązki informacyjne podmiotów gospodarczych, które działają na rynku wyrobów medycznych.</u>
          <u xml:id="u-150.3" who="#BarbaraDziuk">Najważniejsze rozwiązania proponowane w ustawie dotyczą tego, że prezes Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych będzie wydawał decyzje administracyjne w sytuacjach określonych przez przepisy Unii Europejskiej. Prezes urzędu będzie mógł żądać informacji o wyrobach medycznych m.in. od instytucji zdrowia publicznego i podmiotów prowadzących taki obrót bądź stosujących te wyroby. Dotyczyć to będzie także wykazu wyrobów medycznych na zamówienie, które zostały udostępnione na terytorium Polski, jak również producenta wyrobu wykonanego na zamówienie. Wprowadzono obowiązek przekazywania m.in. deklaracji zgodności, instrukcji używania oraz oznakowań i materiałów promocyjnych wyrobów medycznych wprowadzanych do obrotu albo przekazywanych do oceny działania lub stosowanych na terytorium Polski. Dotyczy to np. wytwórców, autoryzowanych przedstawicieli, podmiotów zestawiających wyroby medyczne czy podmiotów sterylizujących systemy bądź zestawy zabiegowe. Określono obowiązki komisji bioetycznych w ustawie stosownie do wymagań zawartych w unijnych przepisach. Określono zasady regeneracji wyrobów medycznych jednorazowego użytku, wprowadzając zakaz używania w Polsce zregenerowanych wyrobów jednorazowego użytku. Wprowadzono również system kar administracyjnych związanych z nieprzestrzeganiem przepisów.</u>
          <u xml:id="u-150.4" who="#BarbaraDziuk">Nowe rozwiązania mają wejść w życie po 14 dniach od dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, z wyjątkiem niektórych przepisów, które zaczną obowiązywać w innych terminach.</u>
          <u xml:id="u-150.5" who="#BarbaraDziuk">W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość pozytywnie opiniujemy projektowane zmiany w ustawie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-150.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Dariusz Klimczak w imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-151.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę o przedstawienie stanowiska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#DariuszKlimczak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#DariuszKlimczak">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Oceniając całokształt planowanej ustawy, można powiedzieć, że jej celem jest podwyższenie poziomu bezpieczeństwa w ochronie zdrowia, że została stworzona z myślą o pacjentach i użytkownikach korzystających z określonych wyrobów medycznych.</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#DariuszKlimczak">Implementacja odpowiednich przepisów europejskich ma na celu zapewnienie sprawnego funkcjonowania rynku wewnętrznego w obszarze wyrobów medycznych i wyrobów medycznych do diagnostyki in vitro. W oczywisty sposób niniejsze przepisy będą dotyczyć przedsiębiorców działających w tym sektorze. W wielu obszarach wymagania będą wyższe. Obowiązki informacyjne podmiotów gospodarczych działających na rynku wyrobów medycznych oraz wyrobów do diagnostyki in vitro będą określone bardziej szczegółowo.</u>
          <u xml:id="u-152.3" who="#DariuszKlimczak">Myślę, że mimo związanych z tym określonych uciążliwości każdy, kto prowadzi działalność w tym obszarze, będzie usatysfakcjonowany wzrostem zaufania pacjentów, którym zostanie zaoferowana gwarancja lepszej jakości i bezpieczeństwa materiałów medycznych, a co za tym idzie — wykonywanych usług.</u>
          <u xml:id="u-152.4" who="#DariuszKlimczak">Objęte nadzorem mają zostać liczne grupy wyrobów wymienionych w załączniku XVI do rozporządzenia. Chodzi np. o soczewki kontaktowe, substancje przeznaczone do stosowania przy wypełnianiu skóry twarzy, sprzęt do liposukcji czy lasery do usuwania tatuaży lub włosów. Z uwagi na to, że te wyroby podlegały dotychczas mniej restrykcyjnym przepisom, można się spodziewać licznych postępowań dotyczących tego, że produkty nie spełniają wymagań rozporządzenia MDR. Będzie to niewątpliwie kłopot, ale myślę, że każdy Polak, który nosi soczewki korekcyjne czy decyduje się na wcześniej wymienione przeze mnie zabiegi, chciałby mieć pewność, większe poczucie bezpieczeństwa przy stosowaniu wyrobów medycznych.</u>
          <u xml:id="u-152.5" who="#DariuszKlimczak">W projekcie ustawy jest wiele interesujących przepisów. Proponuje się m.in. zakaz używania na terytorium Polski zregenerowanych wyrobów medycznych jednorazowego użytku.</u>
          <u xml:id="u-152.6" who="#DariuszKlimczak">Po pierwszej analizie można stwierdzić, że projekt wydaje się interesujący. Wpłynie na bezpieczeństwo pacjentów, ale nie przeszkodzi przedsiębiorcom. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-152.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-152.8" who="#komentarz">(Poseł Monika Wielichowska: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#MałgorzataGosiewska">Stanowisko Koalicji Obywatelskiej przedstawi pan poseł Rajmund Miller.</u>
          <u xml:id="u-153.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#RajmundMiller">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Koalicji Obywatelskiej — Platformy Obywatelskiej wobec rządowego projektu ustawy o wyrobach medycznych, druk nr 1764. Projektowana ustawa to implementacja rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej 2017/745 z dnia 5 kwietnia w sprawie wyrobów medycznych.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#RajmundMiller">Projekt dotyczy funkcjonowania rynku wyrobów medycznych w Polsce. Jego celem jest zapewnienie wysokiego poziomu ochrony zdrowia przez zapewnienie sprawnego funkcjonowania rynku wewnętrznego w zakresie obrotu wyrobami medycznymi i wyrobami medycznymi do diagnostyki in vitro. Projekt uwzględnia działalność w tym sektorze małych i średnich firm. Zawiera również szczegółowe zapisy dotyczące zadań w wymienionym obszarze, które są dedykowane Urzędowi Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, oraz obowiązki w zakresie przekazywania określonych w ustawie informacji przez podmioty gospodarcze, o czym przed chwilą mówił pan prezes.</u>
          <u xml:id="u-154.2" who="#RajmundMiller">Najważniejsze zadania w projektowanej ustawie — jest ich bardzo dużo — dotyczą uprawnień prezesa urzędu rejestracji do wydawania decyzji administracyjnych w sytuacjach określonych przez przepisy. Prezes będzie mógł żądać informacji o wyrobach medycznych od instytucji zdrowia publicznego i podmiotów prowadzących obrót wyrobami medycznymi bądź stosujących wyroby medyczne na terytorium Polski.</u>
          <u xml:id="u-154.3" who="#RajmundMiller">Zostaje wprowadzony obowiązek przekazywania m.in. deklaracji zgodności, instrukcji używania, oznakowań i materiałów promocyjnych wyrobów medycznych wprowadzonych do obrotu, przekazanych do oceny działania lub stosowanych na terytorium Polski. Obowiązki komisji bioetycznych zostały określone zgodnie z wymaganiami zawartymi w unijnych przepisach. Wprowadzone zostają zasady regeneracji wyrobów medycznych jednorazowego użytku. Trzeba zaznaczyć, że zostaje wprowadzony zakaz używania zregenerowanych wyrobów jednorazowego użytku na terenie Polski. Ustawa wprowadza również system kar administracyjnych związanych z nieprzestrzeganiem przepisów.</u>
          <u xml:id="u-154.4" who="#RajmundMiller">Szanowni Państwo! Projekt został przekazany do konsultacji szerokiemu gronu: podmiotom społecznym, instytucjom zajmującym się produkcją, obrotem, takim podmiotom jak Business Centre Club, Naczelna Izba Lekarska, Naczelna Izba Aptekarska. W sumie do tego projektu zostało złożonych chyba ok. 330 uwag, z czego 69 zostało uwzględnionych przez ministerstwo.</u>
          <u xml:id="u-154.5" who="#RajmundMiller">Chciałem powiedzieć też o uwagach, które były najczęściej zgłaszane przez te podmioty. Po pierwsze, likwidacja obowiązku informowania prezesa urzędu o wyrobach sprowadzanych na terytorium Rzeczypospolitej przez dystrybutorów i inne podmioty, które nie przekazują danych do europejskiej bazy danych. Po drugie, wprowadzenie definicji reklamy wyrobów. Po trzecie, dopuszczenie importerów i dystrybutorów do prowadzenia reklamy wyrobów. Po czwarte, treści obowiązkowe informacji emitowanej wraz z reklamą, wysokość i zakres projektów administracyjnych.</u>
          <u xml:id="u-154.6" who="#RajmundMiller">Szanowni Państwo! Uwag jest bardzo dużo. Nie mamy jeszcze opinii BAS-u. Uważamy, że cel projektu jest słuszny. Myślę, że w trakcie obrad komisji okaże się, jakie są szczegółowe zapisy tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-154.7" who="#RajmundMiller">Najważniejsze pytania. Ponieważ znalazłem tam pytania związane z tym, że zapisy tego projektu wykraczają poza zapisy projektu Unii Europejskiej, który dotyczy tego samego, chciałem zadać państwu pytanie. Czy faktycznie tak jest? Pytam, bo jedna ze stron zgłosiła takie uwagi. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-154.8" who="#RajmundMiller">Po przeanalizowaniu projektu na posiedzeniu komisji będziemy mogli przedstawić nasze stanowisko wobec zapisów tej ustawy, bo jest ona bardzo obszerna. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-154.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Marek Rutka w imieniu klubu Lewica.</u>
          <u xml:id="u-155.2" who="#MałgorzataGosiewska">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#MarekRutka">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Przedstawiony projekt ustawy o wyrobach medycznych ma służyć stosowaniu dyrektywy i rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej. Projekt ma na celu zapewnienie sprawnego funkcjonowania rynku wewnętrznego w obszarze wyrobów medycznych i wyrobów medycznych do diagnostyki in vitro. Nadrzędnym celem tych regulacji jest doprowadzenie do sytuacji, w której na terenie Wspólnoty zagwarantowany zostanie jednorodny i możliwie najwyższy poziom ochrony zdrowia, ukierunkowany na pacjentów, to jest szczególnie ważne, a także uwzględniający interesy małych i średnich przedsiębiorstw działających w tym sektorze.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#MarekRutka">Z uwagi na to, że wyroby medyczne są bardzo szczególnymi produktami, ryzyko związane z ich użytkowaniem może mieć bardzo poważne konsekwencje w przyszłości dla pacjentów czy użytkowników. Stąd też celowe jest wprowadzenie regulacji w tym obszarze. Rolę kontrolną i nadzorczą przekazuje się w tej materii prezesowi Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych. Jest to instytucja z ponad 20-letnią tradycją i to jest na pewno dobre rozwiązanie, że nie tworzy się nowego organizmu. To, co jest nowe, to zastąpienie obecnych przepisów karnych karami administracyjnymi. Zgodnie z założeniami pozwoli to na efektywniejszy nadzór sprawowany przez prezesa urzędu oraz skrócenie postępowań w sprawie nakładania kar. Z zadowoleniem należy przyjąć, że w projekcie przewidziano również wprowadzenie przepisu uprawniającego organ do odstąpienia od wymierzenia kar pieniężnych, jeśli zdarzenie miało charakter incydentalny, nie stwarzało ryzyka, a podmiot, który podjął działania w celu ich usunięcia, poinformował właściwy organ o ich podjęciu. Przepis ten ma na celu uniknięcie sytuacji, w których przedsiębiorcy lub inne podmioty będą karani, gdy naruszenie przepisu będzie miało jedynie charakter incydentalny.</u>
          <u xml:id="u-156.2" who="#MarekRutka">Projekt przewiduje udostępnianie informacji o podmiotach i osobach sprzedających wysyłkowo wyroby w sytuacji, w której prezes urzędu nie posiada informacji umożliwiających mu wykonywanie obowiązków nadzorczych. Biorąc pod uwagę szereg patologii, do których dochodzi w przypadku sprzedaży wysyłkowej produktów medycznych, uchodzących za medyczne i paramedyczne, jak chociażby syntetyczne kołdry z lamy, magiczne poduszki przywracające władzę w kończynach czy mikstury eliminujące syndrom niespokojnych stóp, wprowadzenie nadzoru nad sprzedażą wysyłkową jest kierunkiem słusznym i trzeba mieć nadzieję, że przynajmniej częściowo ograniczy wysokodochodowe szarlataństwo.</u>
          <u xml:id="u-156.3" who="#MarekRutka">Projekt ustawy zabrania uruchamiania i używania wyrobu medycznego, który może stwarzać ryzyko dla pacjentów. Także tę regulację należy przyjąć z zadowoleniem.</u>
          <u xml:id="u-156.4" who="#MarekRutka">W projektowanych przepisach zmieniających ustawę o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta wprowadza się również wymóg, aby pacjentom, którym wszczepiono dany wyrób medyczny, udostępniano wraz z tą, można powiedzieć, usługą, wraz z kartą implantu wszelkie stosowne informacje przekazywane przez producenta wyrobu i pozwalające na identyfikację wyrobu.</u>
          <u xml:id="u-156.5" who="#MarekRutka">Wyrób przeznaczony do użytkowania na terytorium Rzeczypospolitej ma mieć tzw. interfejs użytkownika w języku polskim lub w postaci zharmonizowanych… W przypadku wyrobów sterowanych lub komunikujących się z użytkownikiem za pomocą komend głosowych interfejs oraz komendy muszą być w języku polskim. To jest dobre rozwiązanie, jako że te nowoczesne rozwiązania medyczne bardzo często w tej chwili komunikują się z pacjentem za pomocą komend głosowych. Aby to było jednoznaczne, to dobrze, że zostanie wprowadzony nakaz, aby te urządzenia komunikowały się z pacjentem w języku polskim.</u>
          <u xml:id="u-156.6" who="#MarekRutka">Przepisy mają również określać pewne zakazy i ograniczenia dotyczące reklamy wyrobów medycznych. Z naszego punktu widzenia klub Lewicy na pewno nie jest do końca zadowolony z tych regulacji, które tutaj są proponowane, stąd też w zakresie wykorzystywania wizerunku osób wykonujących zawody medyczne lub podających się za takie osoby przedstawimy stosowne poprawki. Chodzi o to, aby te określone zapisy w pkt 1 zostały uszczegółowione.</u>
          <u xml:id="u-156.7" who="#MarekRutka">Kolejne zastrzeżenie dotyczy braku regulacji odnośnie do zaprzestania publikowania, ukazywania się lub prowadzenia danej reklamy oraz publikacji wydanej decyzji w miejscach lub w środkach masowego przekazu, w których ukazała się dana reklama. To znaczy, jeśli reklama wprowadza w błąd potencjalnych pacjentów, powinna być w trybie administracyjnym usunięta.</u>
          <u xml:id="u-156.8" who="#MarekRutka">Mimo pewnych zastrzeżeń, które przytoczyłem przed chwilą, pozytywnie odnosimy się do zaprezentowanego projektu, który implementuje unijne regulacje.</u>
          <u xml:id="u-156.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Wojciech Maksymowicz w imieniu koła Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#WojciechMaksymowicz">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Rządowy projekt jest wynikiem konieczności dostosowania polskiego prawa do prawa Unii Europejskiej w zakresie funkcjonowania rynku wyrobów medycznych. Przepisy unijne wprowadziły wiele elementów regulacyjnych, które mają na celu bezpieczeństwo użytkowania tych wyrobów. Rozwój badań wdrożeniowych i technologii wymaga takiego podejścia, ograniczając jednak wiele wcześniejszych, bardziej wolnościowych zasad.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#WojciechMaksymowicz">W projekcie zwiększa się kompetencje prezesa Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych. Swoją drogą jest to literacko straszna nazwa, którą można by przy okazji procesu legislacyjnego spokojnie skrócić. Każdy wie, co to jest FDA, a jeszcze jest parę przymiotników, których pewnie nie obejmuje ta nazwa i które można by dopisać, gdyby się chciało, aby to było kompletne.</u>
          <u xml:id="u-158.2" who="#WojciechMaksymowicz">Dookreślono obowiązki komisji bioetycznych i zakończono możliwości regeneracji wyrobów jednorazowych. Tutaj kusi mnie, by podzielić się z pewnością tylko historycznym wspomnieniem — z mojego 40-letniego doświadczenia lekarza pamiętam, że w czasach PRL, gdy byliśmy bardzo biednym krajem, często właśnie ta regeneracja była jedynym sposobem na udzielenie pomocy większej liczbie chorych. Ale już jesteśmy na poziomie partnerskim w Unii Europejskiej i trzeba to zaakceptować. Będzie tak zapewne bezpieczniej. Trzeba jednak pamiętać, że firmy wytwarzające pewne wyroby często wykorzystują właśnie tę jednorazowość dla zwiększenia swoich obrotów, nie zawsze jest to konieczne. Nie mamy wątpliwości, że projekt powinien być dopuszczony do dalszego procedowania. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#MałgorzataGosiewska">Przechodzimy do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-159.2" who="#MałgorzataGosiewska">Zamykam listę osób chcących zadać pytanie.</u>
          <u xml:id="u-159.3" who="#MałgorzataGosiewska">Wyznaczam czas — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-159.4" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Ja się chcę dopisać.)</u>
          <u xml:id="u-159.5" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, pani poseł. Oczywiście, że tak.</u>
          <u xml:id="u-159.6" who="#MałgorzataGosiewska">Pierwsze pytanie zada pani poseł Monika Wielichowska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-159.7" who="#komentarz">(Poseł Monika Wielichowska: Nie, ja się nie zapisywałam. To nie, to ja się wypisuję.)</u>
          <u xml:id="u-159.8" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Rafał Adamczyk, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-159.9" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#RafałAdamczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Projekt dotyczy zapewnienia sprawnego funkcjonowania rynku wewnętrznego w obszarze wyrobów medycznych i wyrobów medycznych dla diagnostyki in vitro. Jako podstawę przyjęto wysoki poziom ochrony zdrowia z myślą o pacjentach i użytkownikach. Panie ministrze, programy finansowania zabiegów in vitro kosztują i zapewne pan o tym doskonale wie. Czy planują państwo rozszerzyć programy wsparcia Polek i Polaków o wsparcie finansowe par chcących mieć potomstwo? Jeśli tak, to kiedy i w jakiej wysokości ono będzie? Jest to ważna rzecz, żeby rodziło się coraz więcej Polek i Polaków. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#MirosławSuchoń">Uprzejmie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#MirosławSuchoń">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Chciałem zapytać o art. 55, który dotyczy m.in. zakazu reklamy kierowanej bezpośrednio do dzieci lub w taki sposób, żeby nakłonić rodziców do zakupu określonych środków. Dzisiaj taka reklama niestety jest obecna. Wykorzystuje ona, powiedziałbym, naturalną skłonność wszystkich rodziców do tego, żeby zapewnić bezpieczeństwo i dobrostan swojemu potomstwu. I pytanie, w jaki sposób będzie to oceniane. Chodzi o to, żeby bardziej pełniła rolę informacyjną, niż wykorzystywała tę naturalną skłonność, o której mówiłem, bo prowadzi to w dłuższej perspektywie do tego, że niektóre dzieci, przy tak daleko idącej trosce stają się konsumentami różnego rodzaju medykamentów, co niekoniecznie musi działać pozytywnie na ich zdrowie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Iwona Maria Kozłowska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#IwonaMariaKozłowska">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam pytanie: Czy zapisy tej ustawy regulują problemy dotyczące zakupu sprzętu i wyrobów medycznych przez Internet przez osoby z niepełnosprawnościami? Jakiś czas temu podejmowałam interwencję w sprawie osób, które dokonując przez Internet zakupu sprzętu ułatwiającego im codzienne funkcjonowanie, np. białej laski, nie mogą liczyć na jego refundację z Narodowego Funduszu Zdrowia, bo aby ją otrzymać, musi być zakupiony w sklepie stacjonarnym. Teraz, w okresie pandemii zakupy przez Internet powinny być codziennością, a dla osób z niepełnosprawnością na pewno są zdecydowanie bezpieczniejsze. Obecne przepisy pozwalają na refundację zakupu przez Internet wyrobów medycznych, które kupują co miesiąc, np. cewników, sprzętu stomijnego. A co z wyrobami, sprzętem medycznym, które osoby z niepełnosprawnością kupują rzadziej? Dlaczego w takiej sytuacji refundacja nie jest możliwa? Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Jan Szopiński, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#JanSzopiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Art. 5 projektu zakłada przekazywanie prezesowi Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych imion, nazwisk, numerów PESEL, adresów zamieszkania, numerów telefonów i adresów poczty elektronicznej osób uczestniczących w obrocie wyrobami, systemem lub zestawami zabiegowymi określonymi w projekcie. Do jakich celów wspomniany urząd potrzebuje adresów zamieszkania tych osób i w jaki sposób te dane będą one przetwarzane? Czy zewidencjonowana osoba będzie mogła żądać usunięcia swoich danych z ewidencji urzędu, co gwarantują nam przepisy RODO? Moje pytanie do pana ministra, poproszę o odpowiedź na piśmie, dotyczy niezgodności omawianego projektu z obowiązującą w naszym kraju dyrektywą Unii Europejskiej o ochronie danych osobowych, która w precyzyjny sposób określa wszystkie jednostki administracyjne mające prawo do wglądu w dane osobowe oraz ich przechowywanie i przetwarzanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Mirosława Nykiel, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#MirosławaNykiel">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#MirosławaNykiel">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Ogólnopolska Izba Gospodarcza Wyrobów Medycznych POLMED zwróciła uwagę na przewidziane w obecnym projekcie wielomilionowe kary dla dystrybutorów wyrobów medycznych za błędy formalne w oznakowaniu wyrobów. Izba w opublikowanym stanowisku wyraża obawy, iż poziom tych kar obniża atrakcyjność produkowania wyrobów medycznych w Polsce i konsekwentnie sprawi, że te firmy wycofają się z produkcji w Polsce. Kary są nawet pięćdziesięciokrotnie wyższe niż w przypadku przepisów dotyczących leków czy żywności oraz znacznie wyższe niż analogiczne kary w innych krajach Unii Europejskiej. Sprzeciw wobec tych zapisów w stanowisku przekazanym do Sejmu wyraziło 15 organizacji, m.in. Krajowa Izba Gospodarcza, Naczelna Izba Aptekarska, Polska Federacja Szpitali itd. Panie ministrze, dlaczego zdecydowano się na wprowadzenie aż tak wysokich kar? Czy znane jest panu to stanowisko i jak państwo się do tego odniesiecie? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Zdzisław Wolski, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-169.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#ZdzisławWolski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam pytanie do pana ministra o część dotyczącą zakazu reklamy. Chodzi o wprowadzenie dodatkowego zakazu reklamy wyrobów przeznaczonych do używania przez osoby posiadające określone kwalifikacje. Nie ma tam konkretnego wyjaśnienia, o jakie wyroby chodzi, ale w szczególności nie ma tego, jakie kryteria ma spełniać osoba posiadające określone kwalifikacje. Przez domniemanie zapewne chodzi chociażby o reklamowanie kwasu hialuronowego, wypełniaczy w medycynie estetycznej. Ale to powinno być precyzyjnie uregulowane, tym bardziej że może dojść do wymierzania wysokich, a czasami bardzo wysokich kar. Interpretacja tych zapisów może być różna dla reklamodawcy i sądu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#MałgorzataPępek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Trwająca pandemia sprawiła, że zapotrzebowanie na wyroby medyczne znacząco wzrosło i niejako wymusiło zmianę przepisów w tym obszarze. Jednak, gdyby nie rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wyrobów medycznych, nawet byście nie zaczęli dyskusji na ten temat. Wasz projekt ustawy o wyrobach medycznych przewiduje wysokie kary administracyjne dla podmiotów, które nie zastosują się do nowych regulacji. Katalog tych sankcji, ich zakres i wysokość są w niektórych przypadkach nieproporcjonalne do rodzaju przewinienia i wielkości firmy. Proszę o odpowiedź na pytanie, skąd pewność, że przepisy nie będą powodować obaw np. o ich niesłuszne nakładanie, czego efektem mogą być przeniesienia firm za granicę i ucieczki potencjalnych inwestorów, a w konsekwencji utrudnienia dla pacjentów do dostępnych na rynku wyrobów medycznych. Jaki jest ostateczny termin wprowadzenia tej ustawy i dlaczego dopiero teraz? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Iwona Hartwich, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-173.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-173.3" who="#MałgorzataGosiewska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-173.4" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Maciej Kopiec, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#MaciejKopiec">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dlaczego Sejm może rozdawać długopisy reklamowe opatrzone swoim logo, natomiast przedstawiciele handlowi branży medycznej nie będą mogli tego robić? Projektowane przepisy dotyczące wyrobów medycznych nie poruszają w ogóle tematu reklamy stanowiącej przypomnienie pełnej reklamy oraz nie regulują katalogu dozwolonych przedmiotów opatrzonych znakiem reklamującym dany wyrób medyczny. Efekt jest taki, że firmom łatwiej będzie wręczyć czajnik elektryczny z zamieszczonymi wszystkimi informacjami niż zwykły długopis. Ministerstwo Zdrowia chce zmniejszenia kolejek do lekarzy, jednak wizja darmowego czajnika zamiast długopisu może zwiększyć kolejki w przychodniach. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Paweł Rychlik, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#MałgorzataGosiewska">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#PawełRychlik">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Jak wiemy, ten projekt ustawy to dostosowanie do prawa unijnego naszego prawa krajowego. Chciałem zapytać, panie ministrze, jakie w ramach tego prawa kompetencje pozostawione są krajom członkowskim.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#PawełRychlik">I drugie pytanie. Mówimy tutaj o reklamie i mam krótkie, jasne pytanie: Jakie zasady reklamy wyrobów medycznych będą obowiązywały po wprowadzeniu tej ustawy? Bardzo serdecznie dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#MałgorzataGosiewska">I pani poseł Krystyna Skowrońska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-177.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#KrystynaSkowrońska">Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Wprowadzacie państwo rozwiązanie i nadzór prezesa Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych nad określonymi wyspecyfikowanymi zadaniami, które są wskazane w tej ustawie, i implementujecie przepisy prawa unijnego. Mam dwa pytania. Jedno jest związane z tym, ile państwa będą kosztowały nowe zadania. Czy państwo zamierzacie zatrudniać dodatkowych pracowników? Przyłączając się do tych wszystkich pytań, chciałabym również zapytać, ile w związku z tym szczegółowym nadzorem, znając potrzeby pacjentów, planujecie państwo m.in. na wsparcie dla osób niepełnosprawnych w dofinansowaniu zakupu np. wózków czy innych przyrządów ortopedycznych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#MałgorzataGosiewska">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana. O udzielenie odpowiedzi na postawione pytania uprzejmie proszę podsekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia pana ministra Macieja Miłkowskiego.</u>
          <u xml:id="u-179.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#MaciejMiłkowski">Szanowna Pani Marszałek! Szanowni Państwo! Dziękuję bardzo serdecznie za przedstawione pytania. Tych pytań jest dużo. Kilka tematów się powtarzało w różnych pytaniach. Bardzo widoczne jest zainteresowanie dotyczące reklamy w różnym zakresie, tego, kto może reklamować produkty, czy reklama może być skierowana bezpośrednio do dzieci i jak ta reklama będzie wdrożona. Co dzisiaj ważne, zasad reklamy wyrobów medycznych nie było w żadnych przepisach i to jest właśnie wdrożone dopiero tą ustawą. Zgodnie z przepisami, tak jak wcześniej było wdrożone w ustawie o zawodzie lekarza, ostatnio również w ustawie o zawodzie farmaceuty, pracownicy medyczni nie mogą uczestniczyć w reklamie produktów leczniczych, a tutaj również i wyrobów medycznych. W związku z tym nie można stosować reklamy, która jest niewłaściwa. Co do zasady, tak jak przy wyrobach medycznych, przy lekach, reklama, każda informacja jest kierowana do personelu specjalistycznego i tak to będzie dookreślone.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#MaciejMiłkowski">Były dwa pytania. Pierwsze i ostatnie są trochę niezwiązane, choć związane rzeczowo, to znaczy związane z produktami, wyrobami medycznymi na zlecenie: Jakie będzie dofinansowanie, czy będzie wzrastało dofinansowanie na wyroby medyczne, które są refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia? W tym zakresie ta ustawa w ogóle tej sprawy nie dotyczy, ponieważ to jest ujęte w rozporządzeniu w zakresie wyrobów medycznych na zlecenie. Konkretnie było pytanie, czy jakieś zmiany będą dotyczyły wózków inwalidzkich. Według planu Ministerstwa Zdrowia w przyszłym roku będzie nowelizacja, również w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-180.2" who="#MaciejMiłkowski">Kiedy będzie finansowane in vitro? To jest nazwa wyrobów medycznych do diagnostyki in vitro, czyli do wszelkich działań laboratoryjnych, produktów. W związku z tym to w ogóle nie dotyczy zapłodnienia pozaustrojowego w tym zakresie. To pytanie też zupełnie nie jest związane z ustawą o wyrobach medycznych.</u>
          <u xml:id="u-180.3" who="#MaciejMiłkowski">Jeśli chodzi o niezgodność z ustawą o ochronie danych osobowych i o przekazywanie tych danych, to te wszystkie zapisy w całym zakresie są uzgodnione na poziomie rządu. Tutaj były dyskusje o rejestracji wyrobów medycznych przez firmy, które prowadzą działalność gospodarczą — w związku z tym tam dane osobowe muszą być — jako producent, jako jednostki wprowadzające wyroby medyczne do obrotu. Chodzi o przepisy do sprawowania nadzoru. Niezależnie od tego prezes urzędu, sprawując nadzór nad badaniami klinicznymi, badaniami klinicznymi leków, ale teraz również wyrobów medycznych, ma dostęp do wszelkich danych z prowadzonych badań klinicznych w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-180.4" who="#MaciejMiłkowski">Było bardzo dużo pytań, i o tym też na pewno będziemy szczegółowo rozmawiali, na temat kar administracyjnych. One są dookreślone, tak jak państwo wiedzą… Aktualnie są one w większości zastąpione przez przepisy karne i widzimy, że kary administracyjne zdecydowanie są skuteczniejsze. Jak pan prezes urzędu to przedstawił, to jest decyzja administracyjna. Wysokość kary musi być uzasadniona. Od tej wysokości kary można się odwołać. Ale jednocześnie, jak pan prezes bardzo jasno powiedział, w przepisach są ujęte dokładne zasady. Jeśli jest to incydentalne, jeśli jest to naprawione w czasie kontroli — chodzi o te przepisy, które są złamane — wówczas prezes ma możliwość odstąpienia od nałożenia kary w pełnej wysokości. Oczywiście te kary analizowaliśmy. W przypadku tej ustawy one są na średnim poziomie w Unii Europejskiej, czyli nie są najwyższe. Oczywiście tak jak w przypadku wielu zakresów ustawy mówimy o widełkach, o maksymalnych karach od do. Trzeba to bardzo mocno uzasadnić.</u>
          <u xml:id="u-180.5" who="#MaciejMiłkowski">Zakupy przez Internet. Pani poseł Kozłowska pytała o te zakupy. Będziemy o tym rozmawiali w komisji. Dokładnie przedstawimy, jak wyglądają te zapisy.</u>
          <u xml:id="u-180.6" who="#MaciejMiłkowski">Właściwie to były te zadane pytania. Myślę, że będziemy mocno dyskutowali w Komisji Zdrowia. Oczywiście te przepisy nie są niezgodne z przepisami Unii Europejskiej. Mamy informację ministra spraw zagranicznych, że są zgodne. Aktualnie ta ustawa podlega notyfikacji. Do 7 lutego jest termin jej notyfikacji w Komisji Europejskiej. Dziękuję bardzo serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-180.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#MałgorzataGosiewska">Zamykam dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#TomaszKostuś">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Procedowany projekt obejmuje nowe regulacje dotyczące m.in. reklamowania wyrobów medycznych. Zaznaczyć należy przy tym, że projekt zawiera szereg nieprecyzyjnych określeń. I tak np. „reklama wyrobu (medycznego) kierowana do publicznej wiadomości musi być sformułowana w sposób zrozumiały dla przeciętnego użytkownika wyrobu”. Co ma być miernikiem, według którego dokonywana będzie ocena danego materiału reklamowego pod kątem zrozumienia przez przeciętnego użytkownika tego wyrobu?</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#TomaszKostuś">Nadto zgodnie z projektem „reklama wyrobu kierowana do publicznej wiadomości nie może wykorzystywać wizerunku osób wykonujących zawody medyczne lub podających się za takie osoby lub przedstawiać osób prezentujących wyrób w sposób sugerujący, że wykonują taki zawód”. Jakie jest uzasadnienie dla wprowadzenia tego zapisu? Czy istnieją jakiekolwiek dane wskazujące na szkodliwość wykorzystywania wizerunku lekarzy lub przedstawicieli innych zawodów medycznych przy reklamowaniu wyrobów medycznych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#MałgorzataGosiewska">Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował rządowy projekt ustawy o wyrobach medycznych zawarty w druku nr 1764 do Komisji Zdrowia celem rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#MałgorzataGosiewska">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-183.2" who="#MałgorzataGosiewska">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-183.3" who="#MałgorzataGosiewska">Jednocześnie marszałek Sejmu, na podstawie art. 95b regulaminu Sejmu, wyznacza termin przedstawienia sprawozdania przez komisję do dnia 13 grudnia 2021 r.</u>
          <u xml:id="u-183.4" who="#MałgorzataGosiewska">Ogłaszam 2 minuty przerwy.</u>
          <u xml:id="u-183.5" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 18 min 43 do godz. 18 min 45)</u>
          <u xml:id="u-183.6" who="#MałgorzataGosiewska">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-183.7" who="#MałgorzataGosiewska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 6. porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o Polskim Instytucie Rodziny i Demografii (druk nr 1767).</u>
          <u xml:id="u-183.8" who="#MałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę pana posła Bartłomieja Wróblewskiego o przedstawienie projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-183.9" who="#MałgorzataGosiewska">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#BartłomiejWróblewski">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić poselski projekt ustawy o powołaniu Polskiego Instytutu Rodziny i Demografii.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#BartłomiejWróblewski">Zgodnie z art. 18 polskiej konstytucji rodzina i małżeństwo, rodzicielstwo i macierzyństwo znajdują się pod ochroną i opieką Rzeczypospolitej Polskiej. Wynikające z tego obowiązki państwa mają charakter szczególny, ponieważ zostały zapisane w ustawie zasadniczej, i to w jej pierwszym rozdziale, co wskazuje na ich wagę i pozycję w aksjologii naszej konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-184.2" who="#BartłomiejWróblewski">Konstytucja zresztą w kolejnych postanowieniach rozwija te regulacje, w szczególności w art. 48, art. 71 i art. 72 konkretyzuje prawa rodziny, rodziców i dzieci. Dla państwa wynika z nich z jednej strony obowiązek nienaruszania i przeciwdziałania naruszeniom praw rodziny, małżonków i rodziców, a także dzieci wynikającym z działań władzy publicznej, ale także mogących wynikać z działań innych podmiotów, z drugiej strony z tych przepisów konstytucyjnych wynika też konieczność wypełnienia pozytywnego obowiązku w zakresie podejmowania działań służących rozwojowi i dobremu życiu polskich rodzin. To jest konstytucyjna podstawa i zachęta do powołania Polskiego Instytutu Rodziny i Demografii.</u>
          <u xml:id="u-184.3" who="#BartłomiejWróblewski">Regulacje naszej ustawy zasadniczej odpowiadają szeroko podzielanemu w Polsce przekonaniu. Zgodnie z badaniami opinii publicznej od lat niezmiennie rodzina należy do najważniejszych wartości dla Polaków. Możemy też powiedzieć, że rodzina i demografia to ostatecznie dwie najważniejsze sprawy dla Polski, nie tylko zresztą dla naszego kraju, ale też dla całej Europy.</u>
          <u xml:id="u-184.4" who="#BartłomiejWróblewski">Jest obecnie oczywiście wiele wyzwań społecznych, gospodarczych i politycznych, w sferze polityki energetycznej, związanych z epidemią koronawirusa, wojną hybrydową na wschodniej granicy Polski, wschodniej granicy Unii Europejskiej, a być może także z głębszymi zagrożeniami geopolitycznymi na wschodzie Europy. Innymi słowy, wyzwań obecnego czasu jest wiele, ale mamy podstawę sądzić, że uda się nam większość z nich przezwyciężyć, w niemałej części w krótkim czasie, a w każdym razie w ciągu kilku lat. Ale wyzwanie demograficzne wydaje się większe, wydaje się mieć zupełnie inną skalę, a ostatecznie ta sprawa, sprawa demografii, wyznacza pozycję i przyszłość społeczeństw i państw, także pozycję i przyszłość Polski i polskiego społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-184.5" who="#BartłomiejWróblewski">Demografia uzależniona jest od sytuacji i kondycji rodziny. Stąd myśl i potrzeba powołania Polskiego Instytutu Rodziny i Demografii. Oczywiste jest, że wzrost demograficzny stanowi podstawowy czynnik zapewnienia trwałości społeczeństw oraz ich rozwoju. Nie ma wątpliwości, że bez tzw. zastępowalności pokoleń w perspektywie kilkudziesięciu lat dochodzi do gwałtownego spadku ogólnej liczby ludności, a tym samym osób czynnych na rynku pracy, co z kolei stanowi chociażby poważne obciążenie dla systemu ubezpieczeń społecznych. Jednocześnie wzrost odsetka osób starszych w społeczeństwie generuje szereg wyzwań, którym sprostanie wymaga odpowiednich zasobów ekonomicznych i osobowych. Do tego zaś konieczne jest zagwarantowanie wspomnianej zastępowalności pokoleń. W tym kontekście możemy mówić o konieczności podejmowania działań z perspektywą nie na lata, ale na dekady, działań zapewniających bezpieczeństwo demograficzne Polski.</u>
          <u xml:id="u-184.6" who="#BartłomiejWróblewski">Jak dowodzą statystyki i prognozy, bezpieczeństwo demograficzne naszego kraju jest poważnie zagrożone. Główny Urząd Statystyczny już w roku 2014 wskazywał, że w 2050 r. liczba ludności Polski w porównaniu z liczbą z roku 2013 zmniejszy się o 12%, tj. o ok. 4,5 mln. W ślad za tym podążą poważne zmiany w strukturze populacji. Osoby powyżej 65. roku życia będą stanowić 1/3 wszystkich mieszkańców Polski. Programy takie jak 500+ doprowadziły w pewnym stopniu do wyhamowania spadku liczby urodzeń…</u>
          <u xml:id="u-184.7" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Nieprawda!)</u>
          <u xml:id="u-184.8" who="#BartłomiejWróblewski">…zwiększyły też poziom bezpieczeństwa finansowego polskich rodzin…</u>
          <u xml:id="u-184.9" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: W statystyki pan zajrzy.)</u>
          <u xml:id="u-184.10" who="#BartłomiejWróblewski">…ale musimy zrobić więcej.</u>
          <u xml:id="u-184.11" who="#BartłomiejWróblewski">Warto przy tym zaznaczyć, że świadomość konieczności wypracowania spójnej, kompleksowej i długofalowej polityki w zakresie demografii jest komunikowana i podnoszona przez przedstawicieli instytucji rządowych, czego przykładem jest „Strategia demograficzna 2040”. Doceniając wagę tego dokumentu, należy — podobnie jak to zrobili jego autorzy — zwrócić uwagę na potrzebę i efektywność działań prodemograficznych prowadzonych w sposób długofalowy i kompleksowy, co potwierdzają doświadczenia takich państw jak Francja, Szwecja czy Węgry. Oznacza to m.in., że osiągnięcie celów demograficznych możliwe jest jedynie wtedy, gdy oprzemy się na rzetelnych i wszechstronnych badaniach naukowych oraz wielowymiarowych działaniach prowadzonych w sposób ciągły i konsekwentny, a więc zapewniający bieżące monitorowanie trendów związanych z szeroko pojętą demografią, a także gdy wypracujemy odpowiednie rekomendacje w celu przeciwdziałania występowaniu negatywnych zjawisk w tym obszarze.</u>
          <u xml:id="u-184.12" who="#BartłomiejWróblewski">Obecnie w Polsce nie istnieje instytucja zajmująca się w kompleksowy sposób badaniem zjawisk demograficznych, zwłaszcza niskiej dzietności, ich wpływu na sytuację społeczeństwa oraz wypracowywaniem adekwatnych sposobów radzenia sobie z zaistniałą sytuacją. Dobrym przykładem takiej instytucji we Francji jest INED, czyli tamtejszy Narodowy Instytut Badań nad Demografią, instytucja, która została założona już w 1945 r. Francja z problemem, z którym borykamy się dzisiaj w Polsce, borykała się już w okresie międzywojennym, stąd myślenie na ten temat ma tam znacznie dłuższą historię niż w Polsce. Nie ma przy tym wątpliwości, że konieczność konsekwentnego kształtowania skutecznej strategii radzenia sobie z zaistniałym kryzysem jest pilnym zadaniem, od którego realizacji zależeć będzie przyszły poziom życia zarówno obecnych, jak i przyszłych pokoleń.</u>
          <u xml:id="u-184.13" who="#BartłomiejWróblewski">Uważamy, że istnieje konieczność powołania wyspecjalizowanej jednostki zajmującej się kompleksowymi studiami nad procesami zachodzącymi w sferze demografii. Chodzi o instytucję, w której zostanie zagwarantowany odpowiedni stopień niezależności od czynników związanych z prowadzeniem bieżącej działalności politycznej. Jest to niezbędne dla wypracowania właściwych rekomendacji w zakresie prowadzenia polityki prodemograficznej.</u>
          <u xml:id="u-184.14" who="#BartłomiejWróblewski">Takie instytucje powstały w wielu państwach na świecie: we wspomnianej Francji, ale także w Stanach Zjednoczonych.</u>
          <u xml:id="u-184.15" who="#komentarz">(Poseł Monika Wielichowska: I na Węgrzech.)</u>
          <u xml:id="u-184.16" who="#BartłomiejWróblewski">W naszej części Europy — w Czechach, na Słowacji…</u>
          <u xml:id="u-184.17" who="#komentarz">(Poseł Monika Wielichowska: Na Węgrzech.)</u>
          <u xml:id="u-184.18" who="#BartłomiejWróblewski">…na Węgrzech, tak jak pani słusznie powiedziała, pani poseł. Cieszę się, że ma pani taką dużą wiedzę w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-184.19" who="#komentarz">(Poseł Monika Wielichowska: Mam, mam.)</u>
          <u xml:id="u-184.20" who="#BartłomiejWróblewski">Pięknie.</u>
          <u xml:id="u-184.21" who="#BartłomiejWróblewski">Powiedziałem kilka słów o założeniach…</u>
          <u xml:id="u-184.22" who="#komentarz">(Głos z sali: 0,5 mln trzeba wypłacić.)</u>
          <u xml:id="u-184.23" who="#BartłomiejWróblewski">…które legły u podstaw projektu stworzenia tej instytucji, ale teraz kilka słów o zadaniach instytutu. Zadania instytutu zostały określone w art. 3 projektu ustawy w zakresie umożliwiającym kompleksowe badanie zarówno zjawisk demograficznych, jak i związanych z nimi procesów, oraz wypracowywanie rekomendacji i narzędzi umożliwiających organom państwa prowadzenie odpowiedniej polityki w odniesieniu do pojawiających się wyzwań. Koresponduje to ze „Strategią demograficzną 2040” oraz „Strategią na rzecz odpowiedzialnego rozwoju”, w której pułapkę demograficzną wskazano jako jedną z najważniejszych barier rozwojowych Polski w najbliższych dekadach.</u>
          <u xml:id="u-184.24" who="#BartłomiejWróblewski">Teraz krótko o tych zadaniach. Po pierwsze, to merytoryczne zaplecze dla trwałej, organicznej polityki prorodzinnej. Po drugie, instytut jest pomyślany jako instytucja naukowa i think tank diagnozujący i prognozujący procesy demograficzne, szanse i zagrożenia, analizujący te procesy wraz z kontekstem kulturowym i ekonomicznym. Po trzecie, do jego zadań należą tworzenie rozwiązań polityki rodzinnej i demograficznej oraz promocja rodziny. I wreszcie po czwarte, instytut jest pomyślany jako instytucja chroniąca prawa rodziny, rodziców i dzieci. Prezes instytutu będzie swoistym rzecznikiem praw rodziny i będzie miał kompetencje analogiczne do innych rzeczników.</u>
          <u xml:id="u-184.25" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: A ile będzie zarabiał?)</u>
          <u xml:id="u-184.26" who="#BartłomiejWróblewski">Będzie uprawniony m.in. do udziału w stosownych postępowaniach wnioskowania o wystąpienie z inicjatywą ustawodawczą oraz inicjowania stosownych zmian w prawie miejscowym. Te przepisy w tym zakresie — mówię to, ponieważ w opinii publicznej pojawiły się nieprawdziwe informacje — literalnie zostały przeniesiona z dwóch ustaw: z ustawy z 1987 r. o Rzeczniku Praw Obywatelskich i z drugiej ustawy z 2000 r. o Rzeczniku Praw Dziecka. Nie ma tu żadnych oryginalnych rozwiązań. Wszystkie są tymi…</u>
          <u xml:id="u-184.27" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Oryginalna jest tylko kasa.)</u>
          <u xml:id="u-184.28" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: To po co, to po co?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#MałgorzataGosiewska">Szanowni państwo, będziecie mieli czas na wypowiedź.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Będziemy mówić, bo to jest głupie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#BartłomiejWróblewski">Rozwiązania te są przyjęte w polskim porządku prawnym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#MałgorzataGosiewska">Normalnie jarmark robicie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#BartłomiejWróblewski">To jest też taki moment, w którym warto powiedzieć, że ta instytucja, Polski Instytut Rodziny i Demografii, miała dwie inspiracje. Jedną inspiracją była myśl o powołaniu placówki naukowo-badawczej, analitycznej, tworzącej propozycje polityk prorodzinnych, a drugą — właśnie myśl o utworzeniu instytucji rzecznika praw rodziny, rzecznika praw rodziców. Jeśli chodzi o ten pierwszy pomysł, to był on wielokrotnie podnoszony przez różne zresztą osoby i środowiska w ramach pracy Rady Rodziny działającej przy minister rodziny. Natomiast jeśli chodzi o instytucję rzecznika, to ta sprawa od wielu lat, znowu można powiedzieć: wielokrotnie była w różnych formułach poruszana, także w parlamencie, ale również m.in. przez Fundację Mamy i Taty, przez państwa Elbanowskich.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Jezus…)</u>
          <u xml:id="u-188.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Naczelni antyszczepionkowcy, przeciwnicy szczepień dzieci.)</u>
          <u xml:id="u-188.3" who="#BartłomiejWróblewski">Według badań Fundacji Mamy i Taty potrzebę utworzenia takiej instytucji widzi czy widziało 60% Polaków. Ponieważ Polski Instytut Rodziny i Demografii ma łączyć cechy tych dwóch rodzajów instytucji, z jednej strony instytucji badawczej, a z drugiej strony instytucji rzecznikowskiej, ma on posiadać znaczną autonomię…</u>
          <u xml:id="u-188.4" who="#komentarz">(Głos z sali: A to po co?)</u>
          <u xml:id="u-188.5" who="#BartłomiejWróblewski">…która odseparuje go od organów rządowych…która zapewni niezależność i możliwość prowadzenia swobodnej działalności. Zwrócę też uwagę, że te gwarancje są analogiczne do tych, które posiadają inni rzecznicy: rzecznik praw obywatelskich i rzecznik małych i średnich przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-188.6" who="#BartłomiejWróblewski">Teraz kilka słów o konstrukcji ustrojowej instytutu. Ma to być państwowa osoba prawna finansowana z budżetu państwa, z siedzibą w Warszawie, ale z możliwymi oddziałami w kraju, niezależna od organów władzy publicznej zarówno szczebla rządowego, jak i samorządowego, funkcjonująca w sposób ciągły i systematyczny. Prezes instytutu musi być obywatelem Polski, posiadać stopień naukowy, wyróżniać się kwalifikacjami i doświadczeniem z obszaru badań nad rodziną, polityką rodzinną i demograficzną, nie może należeć do partii politycznej, związku zawodowego ani prowadzić działalności publicznej niedającej się pogodzić z godnością jego urzędu. W oczywisty sposób nie może być, co wynika z przepisów ustawy, parlamentarzystą. Nie wyobrażam sobie też czy trudno mi sobie wyobrazić, by ktoś z tutaj obecnych parlamentarzystów kandydował na stanowisko prezesa instytutu.</u>
          <u xml:id="u-188.7" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Np. Wawrzyk.)</u>
          <u xml:id="u-188.8" who="#komentarz">(Głosy z sali: Mejza, Mejza.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#MałgorzataGosiewska">Szanowni państwo, to jest sala plenarna, a nie jarmark…</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Wy wpuszczacie Mejzę na salę plenarną.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#BartłomiejWróblewski">Kandydat na prezesa instytutu ma być wyłoniony w konkursie przez radę instytutu…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#MałgorzataGosiewska">…ani bazar.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#BartłomiejWróblewski">Konkurs ma mieć dwa etapy: formalny i merytoryczny. Później musi uzyskać akceptację Sejmu i będzie powoływany na 7 lat.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#BartłomiejWróblewski">Jednocześnie Sejm w określonych przypadkach — w ściśle określonych w ustawie — będzie miał możliwość odwołania prezesa z pełnionej przez niego funkcji. Poza tym wprost w projekcie zagwarantowano prezesowi niezależność od innych organów władzy publicznej tak szczebla rządowego, jak i samorządowego.</u>
          <u xml:id="u-192.2" who="#BartłomiejWróblewski">Instytucją opiniodawczo-doradczą oraz kontrolną będzie rada instytutu, która będzie składać się z dziewięciu członków — pięciu wybranych przez Sejm, dwóch przez Senat, dwóch przez prezydenta.</u>
          <u xml:id="u-192.3" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Ale po co?)</u>
          <u xml:id="u-192.4" who="#BartłomiejWróblewski">Członkowie, podobnie jak prezes, muszą się wyróżniać wiedzą i doświadczeniem z obszaru badań nad rodziną, polityką rodzinną i demograficzną. Mam nadzieję, że skład będzie pluralistyczny. Już fakt, że Senat wybiera dwóch członków, pokazuje, że tak będzie z pewnością.</u>
          <u xml:id="u-192.5" who="#komentarz">(Poseł Jagna Marczułajtis-Walczak: No łaskawcy…)</u>
          <u xml:id="u-192.6" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Wróblewski zajmie się demografią.)</u>
          <u xml:id="u-192.7" who="#BartłomiejWróblewski">Ale mam nadzieję, mogę powiedzieć, że ze wszystkich istotnych środowisk politycznych będzie wskazana osoba w radzie instytutu, czyli będą i przedstawiciele Zjednoczonej Prawicy, i przedstawiciele opozycji rekomendowani przez Koalicję Obywatelską, przez ludowców, Lewicę czy Konfederację.</u>
          <u xml:id="u-192.8" who="#BartłomiejWróblewski">Krótko, jeśli pani marszałek pozwoli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#MałgorzataGosiewska">Proszę kończyć, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#BartłomiejWróblewski">Jeśli chodzi o jednostki organizacyjne instytutu, które pokazują, czym ma się on zajmować, to: Departament Badań i Analiz, Departament Kultury, Mediów i Edukacji, Departament Współpracy z Samorządami i Organizacjami Pozarządowymi, Departament Współpracy Zagranicznej…</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#BartłomiejWróblewski">Przyjęcie projektowanych rozwiązań spowoduje wydatki z budżetu państwa w kwocie ok. 30 mln zł, natomiast nie spowoduje dodatkowych kosztów finansowych dla budżetów jednostek samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-194.2" who="#BartłomiejWróblewski">Wysoka Izbo! Jeśli wziąć pod uwagę aksjologię polskiej konstytucji, negatywne trendy demograficzne oraz szereg problemów wynikających z tego rodzaju zjawisk, to powołanie instytutu wydaje się więcej niż wskazane, wydaje się koniecznością niezbędną do wypracowania właściwych rekomendacji i narzędzi w zakresie prowadzenia polityki prodemograficznej…</u>
          <u xml:id="u-194.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Kobiety boją się rodzić dzieci w PIS-owskiej Polsce.)</u>
          <u xml:id="u-194.4" who="#BartłomiejWróblewski">…włączając w to prowadzenie długofalowej i systematycznej aktywności nakierowanej na diagnozowanie i kształtowanie trendów społeczno-kulturowych wpływających na kondycję demograficzną Polski.</u>
          <u xml:id="u-194.5" who="#BartłomiejWróblewski">Dziękując za uwagę, proszę o rzeczową dyskusję, w szczególności o unikanie takich argumentów, które w oczywisty sposób są nieprawdziwe, które niejako wynikają z projektu ustawy, które zostały też przeze mnie tutaj przedstawione. Proszę też nie doszukiwać się ukrytych intencji, zamiarów, bo to, myślę, nie służy sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#BartłomiejWróblewski">Ostatecznie można powiedzieć, że sprawa demografii jest sprawą ważną dla wszystkich. Tych, którzy mają prawicowe poglądy, lewicowe poglądy, tych, którzy w żaden sposób się nie identyfikują, bo od tego, jak będzie się rozwijać sytuacja demograficzna Polski…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle, dziękuję już.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#BartłomiejWróblewski">…zależy to, jaki będzie los naszego społeczeństwa, po części nas samych, na pewno naszych dzieci. Bardzo serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#MałgorzataGosiewska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-199.2" who="#MałgorzataGosiewska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-199.3" who="#MałgorzataGosiewska">Stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawi Wysokiej Izbie pani poseł Dominika Chorosińska.</u>
          <u xml:id="u-199.4" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#DominikaChorosińska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Prawa i Sprawiedliwości w sprawie złożonego w Sejmie Rzeczypospolitej Polskiej poselskiego projektu ustawy o Polskim Instytucie Rodziny i Demografii z druku nr 1767.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#DominikaChorosińska">Z badań socjologicznych jasno wynika, że znaczna część Polaków rodzinę uważa za najwyższą wartość. Synonimem szczęścia indywidualnego jest szczęście rodzinne. Jednocześnie widzimy, że liczba rozwodów z roku na rok wzrasta. Młodzi deklarują, że chcą mieć dzieci, a jednocześnie mierzymy się z ogromnym kryzysem demograficznym. Te i inne zjawiska wskazują, że konieczna jest wnikliwa ocena tego stanu rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-200.2" who="#DominikaChorosińska">Rodziny w Polsce i w Europie w XXI w. znajdują się w procesie permanentnej i wielowymiarowej zmiany. Ich rola w rozwoju gmin, miast i państw wymaga stałej analizy, badania i opisywania, ponieważ od tej wiedzy zależeć będą kondycja i warunki życia przyszłych pokoleń.</u>
          <u xml:id="u-200.3" who="#DominikaChorosińska">Procesy społeczno-kulturowe, demograficzne i ekonomiczne wymagają badania w celu wyjaśnienia i zrozumienia ich współzależności z zachowaniami i dążeniami poszczególnych członków rodziny.</u>
          <u xml:id="u-200.4" who="#DominikaChorosińska">Ważne jest, by upowszechniać dobrej jakości wiedzę na temat fundamentalnego znaczenia małżeństwa i rodzicielstwa dla społeczeństwa. „The Lancet”, recenzowane, naukowe czasopismo medyczne z Wielkiej Brytanii, jedno z najdłużej wydawanych tego typu czasopism na świecie, twierdzi, że w 2100 r. będzie nas 15 mln. Dlatego też powołanie Polskiego Instytutu Rodziny i Demografii wydaje się sprawą niezwykle istotną. Rodzina od początku rządów Prawa i Sprawiedliwości i Zjednoczonej Prawicy była w sercu polityki. To zostało potwierdzone nie tylko słowem, ale i czynem. Aby skutecznie wspierać rodziny, trzeba skutecznie identyfikować problemy, bariery rozwojowe, jeśli chodzi o zakładanie i pomyślne funkcjonowanie rodzin. Takie instytuty działają na całym świecie. Wśród państw Grupy Wyszehradzkiej Polska jest jedynym państwem, które takiego instytutu nie posiada.</u>
          <u xml:id="u-200.5" who="#DominikaChorosińska">Klub Prawo i Sprawiedliwość wyraża poparcie dla tej inicjatywy, która wychodzi naprzeciw fundamentalnym wyzwaniom współczesności. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-200.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Monika Rosa przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#MonikaRosa">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zgłaszam wniosek o odrzucenie tego projektu w pierwszym czytaniu. Zgłaszam ten wniosek, ponieważ to nie jest projekt, który ma chronić polskie rodziny i mówić o polskich rodzinach. To jest projekt, który ma tworzyć świat bez różnorodności i bez wolności wyboru. To nie jest projekt ustawy stworzony w trosce o stan demografii w Polsce. To jest projekt, który za 30 mln zł ma promować wybrany przez wnioskodawców konserwatywny, narodowo-katolicki model rodziny i świata.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-202.2" who="#komentarz">(Głos z sali: …w Europie.)</u>
          <u xml:id="u-202.3" who="#MonikaRosa">Instytut, o którym mowa w tym projekcie, to jest koszmar, który tworzy kolejne narzędzia do kontroli życia Polek, Polaków, do wchodzenia z butami w ich życie, tak jak to zrobiliście, zakazując aborcji w Polsce i skazując tak wiele kobiet na dramat i cierpienie.</u>
          <u xml:id="u-202.4" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Woźniak: A wy skazujecie dzieci.)</u>
          <u xml:id="u-202.5" who="#MonikaRosa">Smutne i cyniczne, i bezduszne jest to, że o dzietność chce się troszczyć pan poseł Wróblewski, człowiek, który był inicjatorem wniosku do trybunału, który zakazał aborcji w Polsce…</u>
          <u xml:id="u-202.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Piekło kobiet.)</u>
          <u xml:id="u-202.7" who="#MonikaRosa">…przez którego kobiety boją się zachodzić w ciążę, bo martwią się o swoje zdrowie, o swoje życie. Instytut rodziny i demografii. Pani Izabela z Pszczyny też miała swoją rodzinę.</u>
          <u xml:id="u-202.8" who="#komentarz">(Oklaski, poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-202.9" who="#komentarz">(Poseł Dominika Chorosińska: O Jezu.)</u>
          <u xml:id="u-202.10" who="#MonikaRosa">Trzy najważniejsze elementy tego projektu: superprokurator demograf, edukacja i dane osobowe.</u>
          <u xml:id="u-202.11" who="#MonikaRosa">Po pierwsze, projekt zakłada, że prezes będzie powoływany na 7 lat i praktycznie będzie nieodwoływalny. Będzie powoływany przez polityków i stworzy polityczny instytut dla Prawa i Sprawiedliwości. Co ciekawe i co jest bardzo trudne do przyjęcia w obywatelskim państwie demokratycznym, superprokurator, prezes instytutu będzie mógł żądać wszczęcia postępowania w sprawach cywilnych dotyczących rodzin, w sprawach rodzinnych, w szczególności w sprawach ze stosunku między rodzicami a dziećmi, będzie mógł brać udział w postępowaniu dotyczącym nawiązania stosunku przysposobienia w sprawach nieletnich. Pytanie brzmi: Po co? Przedstawiciel instytutu będzie mógł dołączyć np. do postępowań rozwodowych. Po co? Po to, żeby je utrudniać? Będzie chciał występować o odebranie praw rodzicielskich rodzinom tęczowym, parom jednopłciowym? Będzie angażował się tam, gdzie akurat ten model rodziny państwu nie odpowiada, bo nie takie małżeństwo, bo rodzina tęczowa, bo nie takie poglądy?</u>
          <u xml:id="u-202.12" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-202.13" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Woźniak: A co rodzina tęczowa może urodzić?)</u>
          <u xml:id="u-202.14" who="#MonikaRosa">Dlaczego ma ingerować w procesy adopcji, procesy przysposobienia, które i tak trwają bardzo długo?</u>
          <u xml:id="u-202.15" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-202.16" who="#MonikaRosa">Szanowni państwo, w rodzinach tęczowych wychowuje się minimum 50 tys. dzieci. To są realne dzieci, to są realne rodziny.</u>
          <u xml:id="u-202.17" who="#MonikaRosa">Mamy rzecznika praw dziecka, rzecznika praw obywatelskich. Po co nam kolejny rzecznik? Przez lata nie byliście w stanie stworzyć realnej strategii demograficznej w Polsce, przez 6 lat. Rządzicie 6 lat. Instytut ma w tym pomóc? Przez lata nie byliście w stanie zmienić systemu pieczy zastępczej. Instytut nie pomoże w kwestii pełnomocnika sądowego, jeśli chodzi o prawa dziecka i obronę dziecka przed sądem. Nie byliście w stanie stworzyć systemu kontroli przypadków śmiertelnych pobić dzieci w Polsce. Od miesięcy, od lat domagają się tego organizacje pozarządowe. Instytut tego nie zmieni.</u>
          <u xml:id="u-202.18" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Oni chronią pedofilów przecież.)</u>
          <u xml:id="u-202.19" who="#komentarz">(Głos z sali: Weź człowieku…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle, przegina pan po prostu.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-203.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie, takie są fakty.)</u>
          <u xml:id="u-203.3" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Woźniak: Opamiętajcie się.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#MonikaRosa">Szanowni Państwo! Badania i edukacja. 30 mln zł wykorzystacie nie na badania realne i zgodne z faktami, ale na promocję w szkołach przez organizacje, które będziecie sponsorować z tych pieniędzy, wartości, które odpowiadają wam, które są przeciwne różnorodności, które są przeciwne prawom kobiet, wolności wyboru. Pani minister Socha jeszcze niedawno mówiła na temat strategii demograficznej: mieszkanie, stabilna praca, możliwość łączenia pracy zawodowej z życiem rodzinnym, żłobki, przedszkola. Nie trzeba 30 mln, wiemy, co trzeba robić. Może to państwo w końcu zrobicie.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-204.2" who="#MonikaRosa">Szanowni Państwo! Dane osobowe. Jakim prawem pracownicy instytutu i prezes będą mogli bez żadnych obostrzeń posługiwać się danymi osobowymi, bez RODO, na podstawie pisemnego upoważnienia? Po co? Najintymniejsze szczegóły naszego życia, dane medyczne, edukacyjne, dotyczące stanu cywilnego — po co to w instytucie? No chyba nie po to, żeby wpływać na życie obywateli i mieć intymne informacje o ich życiu. Skoro troszczycie się i powołujecie się na Francję, to: Francja — liberalna aborcja, Francja — edukacja seksualna, Francja — dostęp do antykoncepcji. Może warto pójść tą drogą, a nie tworzyć instytuty.</u>
          <u xml:id="u-204.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-204.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Francja…)</u>
          <u xml:id="u-204.5" who="#MonikaRosa">Troszczycie się o rodziny, troszczycie się o dzietność. Mamy na to receptę: żłobki, przedszkola, mieszkania, stabilna praca, partnerstwo w związku. To należy promować.</u>
          <u xml:id="u-204.6" who="#komentarz">(Głos z sali: I aborcja.)</u>
          <u xml:id="u-204.7" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Tanie mieszkania.)</u>
          <u xml:id="u-204.8" who="#MonikaRosa">Antykoncepcja, edukacja seksualna, dostęp do legalnej i bezpiecznej aborcji…</u>
          <u xml:id="u-204.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-204.10" who="#MonikaRosa">… — to sprawi, że kobiety w Polsce będą chciały mieć dzieci i je rodzić.</u>
          <u xml:id="u-204.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-204.12" who="#komentarz">(Głos z sali: I in vitro.)</u>
          <u xml:id="u-204.13" who="#MonikaRosa">Wiecie, na co można wydać 30 mln zł? Na in vitro.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#MałgorzataGosiewska">Aborcja i antykoncepcja jako lekarstwo na zwiększenie dzietności, świetnie.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Wanda Nowicka w imieniu klubu Lewica.</u>
          <u xml:id="u-205.2" who="#MałgorzataGosiewska">Zapraszam, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-205.3" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: We wszystkich państwach, gdzie to jest dostępne, jest lepiej z demografią, pani marszałek.)</u>
          <u xml:id="u-205.4" who="#MałgorzataGosiewska">Tak, poprzez tzw. migrantów. Oczywiście, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-205.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Jakieś uprzedzenia do migrantów?)</u>
          <u xml:id="u-205.6" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-205.7" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-205.8" who="#MałgorzataGosiewska">Jasne.</u>
          <u xml:id="u-205.9" who="#komentarz">(Głos z sali: A na moralność najlepszy jest Mejza.)</u>
          <u xml:id="u-205.10" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-205.11" who="#MałgorzataGosiewska">Marszałek Grodzki również.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#WandaNowicka">W imieniu klubu parlamentarnego Lewicy przedstawiam stanowisko dotyczące projektu ustawy o Polskim Instytucie Rodziny i Demografii.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#WandaNowicka">Projekt ustawy jest kolejną inicjatywą posła Wróblewskiego, która przeraża. To za sprawą posła Wróblewskiego Trybunał Konstytucyjny pani Przyłębskiej uznał, że kobieta musi rodzić, nawet gdy płód ma śmiertelne wady wrodzone i umrze tuż po porodzie. Trybunał Konstytucyjny i osobiście pan poseł Wróblewski ponoszą moralną odpowiedzialność za narażenie Polek w ciąży na utratę życia. O tym zagrożeniu cała Polska przekonała się, gdy umarły panie Izabela z Pszczyny i Anna ze Świdnicy.</u>
          <u xml:id="u-206.2" who="#WandaNowicka">Ustawa o instytucie rodziny i demografii budzi grozę, bo ma to być jakaś superinstytucja, która ma ogromne kompetencje i pieniądze, a żadnej odpowiedzialności. Otrzymuje uprawnienia innych instytucji, jak Główny Urząd Statystyczny, polityka społeczna, nawet prokuratura. Będzie to instytucja, która wejdzie, powiem kolokwialnie, z buciorami do życia prywatnego Polek i Polaków, by wpływać na nasze życie, zmuszać kobiety do rodzenia interweniować w sprawach rozwodowych albo gdy nastolatki chcą przerwać ciążę.</u>
          <u xml:id="u-206.3" who="#komentarz">(Poseł Dominika Chorosińska: Macie ten sam przekaz?)</u>
          <u xml:id="u-206.4" who="#WandaNowicka">Wtedy w roli prokuratora będzie mógł wystąpić szef instytutu, by zmusić dwunastolatkę do urodzenia wbrew jej woli. Pełna kontrola nad płodnością polskich rodzin. Czy to wciąż science fiction, czy niestety upiorna rzeczywistość, która stanie się faktem, gdy ta ustawa zostanie przyjęta? Przecież nie bez powodu poseł Wróblewski wpisał do ustawy zadanie dla instytutu: uczestnictwo w postępowaniach sądowych w zakresie dotyczącym rodziny lub dzieci na prawach przysługujących prokuratorowi. Przecież instytut posła Wróblewskiego ma zagwarantować więcej urodzin, zatem prokuratorska, czyli oskarżycielska, a nie obrończa, rola w rękach instytutu naprawdę przeraża, bo instytut ma oskarżać. Kogo? Kogo instytut będzie oskarżał? Np. kobiety, które przerwały ciążę w Holandii czy w Czechach, albo lekarza, który przepisał tabletkę „po stosunku”, albo rodziców, którzy zgadzają się na to, by ich córka, zgodnie ze swoją wolą, przerwała ciążę.</u>
          <u xml:id="u-206.5" who="#WandaNowicka">Ale to nie wszystko. Instytut chce ograniczyć rolę rzecznika praw obywatelskich. Ma być jego kontrolerem i recenzentem. Poseł Wróblewski chce się dobrać za pośrednictwem rzecznika do partii politycznych. Mógłby badać, czy cele i działalność danej partii są zgodne z konstytucją. Wyobraźmy sobie, że działalność, dajmy na to Nowej Lewicy, na rzecz praw kobiet, w tym prawa do legalnej aborcji, co jest misją i zobowiązaniem naszej partii na rzecz kobiet, może zostać uznana przez posła Wróblewskiego i panią Przyłębską i jej usłużny trybunał za sprzeczną z konstytucją. Zaangażowanie posłanek Lewicy w inicjatywę obywatelską „Legalna aborcja. Bez kompromisów” pani Przyłębska może uznać za niekonstytucyjne. Dla pani Przyłębskiej nie ma rzeczy niemożliwych.</u>
          <u xml:id="u-206.6" who="#WandaNowicka">Bez wątpienia prywatność obywateli w praktyce zostanie zniesiona, jeśli ustawa wejdzie w życie, bo instytut mógłby przetwarzać wszelkie informacje, w tym dane osobowe, niezbędne do realizacji swoich ustawowych zadań. A jakie dane osobowe są niezbędne do zwiększenia liczby urodzeń? Oczywiście stosowanie antykoncepcji, ciąże i aborcje. I o te dane chodzi panu posłowi, by instytut mógł interweniować i wykorzystywać uprawnienia prokuratorskie przeciwko kobietom i rodzinom. Rozporządzenie o rejestracji ciąż nie wzięło się znikąd. Kontrola nad płodnością kobiet ma być nadrzędnym celem polityki państwa, bo państwo nie tylko chce poznać prokreacyjne decyzje ludzi. Państwo chce w te wybory ingerować. Konstytucyjna ochrona prywatności stanie się fikcją, bo w tym projekcie chodzi o zmuszanie Polek do rodzenia, by realizować demograficzną politykę państwa, by rodziły, choćby miały umrzeć bądź stracić zdrowie.</u>
          <u xml:id="u-206.7" who="#WandaNowicka">Nie udało się zrobić z pana posła Wróblewskiego rzecznika praw obywatelskich. Prezes na otarcie łez i w nagrodę za dręczenie Polek robi z niego nadrzecznika, który będzie mógł wtrącać się w prywatne życie rodzin i będzie mógł urządzać je według swojego widzimisię. A jakie ciągoty ma poseł Wróblewski, to już wiemy. Piekło kobiet to jego dzieło. Jakie będą polskie rodziny? Bez rozwodów, po katolicku, bez praw kobiet.</u>
          <u xml:id="u-206.8" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Woźniak: Piekło to wy Polsce robicie.)</u>
          <u xml:id="u-206.9" who="#WandaNowicka">W imieniu klubu Lewicy składam wniosek o odrzucenie projektu ustawy o instytucie rodziny i demografii w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-206.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Bożena Żelazowska w imieniu klubu Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-207.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#BożenaŻelazowska">Szanowna Pani Marszałek! Pani Minister! Panie i Panowie Posłowie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska — Polskie Stronnictwo Ludowe, Unia Europejskich Demokratów, Konserwatyści przedstawiam stanowisko klubu wobec poselskiego projektu ustawy o Polskim Instytucie Rodziny i Demografii, druk nr 1767.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#BożenaŻelazowska">Tak, panie pośle, rzeczywiście sprawa demografii jest dla nas, Polaków, wszystkich, bardzo ważna. Żyjemy dziś w bardzo trudnym czasie. Zagrożenie kolejnymi atakami hybrydowymi, niedająca się zapomnieć pandemia, rosnące ceny, inflacja. Obiecywaliście tanie państwo. Tymczasem zajmujemy się tworzeniem kolejnej instytucji z siedzibą, zapewne kosztownym zarządem instytutu, radą i pracownikami. Tylko czy od tego wzrośnie dzietność Polaków? Będzie to instytucja, która będzie powielała zadania realizowane dzisiaj przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej i inne instytucje. Gros jej zadań już dzisiaj realizują samorządy. Czy nie wystarczy naprawdę pomóc tak podobno dobrze funkcjonującemu Ministerstwu Rodziny i Polityki Społecznej i właśnie samorządom?</u>
          <u xml:id="u-208.2" who="#BożenaŻelazowska">Rząd rzeczywiście przez 6 lat funkcjonowania nie wypracował długofalowej polityki demograficznej. Nie ma też polityki senioralnej. Nie ma też polityki migracyjnej. Tych problemów nie da się rozwiązać powołaniem na szybko, jak zwykle, kolejnej instytucji. Dlaczego cały czas, podkreślam, rząd nie korzysta z doświadczeń samorządów w tym zakresie, chociażby poprzez promocję Karty Dużej Rodziny? Przypomnę, że prekursorem tej karty był burmistrz miasta Grodzisk Mazowiecki kolega Grzegorz Benedykciński. Środki, które możemy przeznaczyć dla polskich rodzin, powinny być dzielone przez gminy, których pracownicy znają sytuację polskich rodzin, powinny być zachętą do rozwoju i posiadania potomstwa. Zawsze jako Koalicja Polska — Polskie Stronnictwo Ludowe głosujemy za dobrymi rozwiązaniami dla polskich rodzin.</u>
          <u xml:id="u-208.3" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Woźniak: Nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-208.4" who="#BożenaŻelazowska">Głosowaliśmy też za programem 500+. Pierwsze programy w tym zakresie zostały wprowadzone, kiedy ministrem pracy i polityki społecznej był Władysław Kosiniak-Kamysz.</u>
          <u xml:id="u-208.5" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Woźniak: 67 lat…)</u>
          <u xml:id="u-208.6" who="#BożenaŻelazowska">Wtedy powstały takie rozwiązania jak kosiniakowe, wtedy powstały urlopy macierzyńskie, były one wydłużone dla matek. Powstały też liczne, jak państwo pamiętacie, programy dla seniorów. Dzisiaj, drodzy państwo, czas się naprawdę zastanowić, poważnie zastanowić. Czy tworzenie kolejnej kosztownej instytucji zwiększy dzietność Polaków? Czy może potrzebne są inne narzędzia i środki, które sprawią, że w polskich rodzinach będzie rodziło się więcej dzieci? Może warto dofinansować system opieki zdrowotnej, stworzyć mądre rozwiązania dla matek, aby nie bały się zachodzić w ciążę. A przecież jutro będziemy omawiać ustawę o karach dla lekarzy, którzy i tak są w trudnej sytuacji. Często stoją przed wyborem, czy ratować życie, zdrowie matki, kobiety. Może warto dofinansować zajęcia wyrównujące dysproporcje, wspomagające dla dzieci, które tego potrzebują. Brak jest w Polsce programów wspomagających zdrowie psychiczne właśnie dzieci. Brak jest specjalistów w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-208.7" who="#BożenaŻelazowska">Dobrze wszyscy wiemy — wielokrotnie był tutaj poruszany ten problem — jak wielki jest brak lekarzy psychiatrów dziecięcych. A tak wiele dzieci cierpi dzisiaj na te schorzenia. Może warto dofinansować pobyt dziecka w żłobku czy przedszkolu. Polskie dzieci, zwłaszcza te wychowujące się w rodzinach mniej zamożnych, na wizytę u specjalisty czekają po kilka albo kilkanaście miesięcy. Potrzebny jest szybki dostęp do stomatologa. Potrzebne są mądre programy wspomagające rozwój fizyczny i psychiczny dzieci.</u>
          <u xml:id="u-208.8" who="#BożenaŻelazowska">Czy stać nas dzisiaj jako państwo — zadajmy sobie tutaj to pytanie wszyscy — na budowę kolejnej instytucji, która pochłonie… To nie 30 mln, to są kolejne lata funkcjonowania tej instytucji, to będą środki, które będą szły w miliardy. Czy stać nas dzisiaj na to, drodzy państwo? Będziemy się mocno przyglądać waszym działaniom w tym zakresie. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-208.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Dobromir Sośnierz w imieniu koła Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-209.2" who="#MałgorzataGosiewska">Zapraszam, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-209.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Maseczka.)</u>
          <u xml:id="u-209.4" who="#MałgorzataGosiewska">Pan ma zwolnienie lekarskie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#DobromirSośnierz">30 mln zostanie zabrane pracującym rodzinom i przekazane na instytut zadumy nad demografią. Co w tym pomyśle może pójść nie tak? To szaleństwo powoływania kolejnych instytutów ma być według rządu PiS, jak rozumiem, odpowiedzią już na każdy kolejny temat. Ja bym prosił o garść przykładów, w przypadku których taki instytut doprowadził do rozwiązania jakiegoś problemu.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Polska Fundacja Narodowa.)</u>
          <u xml:id="u-210.2" who="#DobromirSośnierz">Pan Wróblewski mówił o Czechach i Francji. Jeśli są tam takie instytuty, to może po prostu taniej będzie odkupić od nich te rozwiązania?</u>
          <u xml:id="u-210.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Z Węgier na pewno.)</u>
          <u xml:id="u-210.4" who="#DobromirSośnierz">A może da się nawet za darmo ściągnąć z Internetu?</u>
          <u xml:id="u-210.5" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-210.6" who="#DobromirSośnierz">Tak że może sporo zaoszczędzimy. Jeśli potrzebujecie jakiejś ekspertyzy, to można ją zamówić na rynku za, nie wiem, 50 tys., powiedzmy, a nie 30 mln. Biurka i etaty to nie jest odpowiedź na problemy demograficzne. Albo ja wam pomogę za 1% tej sumy. Dzisiaj nawet za darmo wam powiem o tym, co jest nie tak z demografią.</u>
          <u xml:id="u-210.7" who="#DobromirSośnierz">Przyczyn demograficznego upadku cywilizacji zachodnich jest wiele. Oczywiście na część z nich nie mamy i nie będziemy raczej mieli większego wpływu, np. upowszechnienie się antykoncepcji, wbrew przekonaniu pani posłanki Rosy, albo emancypacja kobiet. To są zjawiska, które z całą pewnością osłabiają przyrost demograficzny w każdym kraju, w którym występują, ale raczej nic na to się nie poradzi. Jest jednak parę czynników, za które państwo bierze odpowiedzialność, i może mieć na to wpływ. Moim zdaniem cztery są najważniejsze. Nie wiem, czy zdążę to wymienić.</u>
          <u xml:id="u-210.8" who="#DobromirSośnierz">Systemy emerytalne przede wszystkim. Jednym z powodów, dla których ludzie posiadają dzieci i zawsze posiadali dzieci, było zabezpieczenie na starość. Zniedołężniali starcy byli utrzymywani przez dzieci i wnuki. Nadal są oczywiście utrzymywani, tylko teraz państwo stworzyło taki system emerytalny, dzięki któremu oni ten związek przestali odczuwać. Przekonanie o konieczności posiadania dzieci zostało zapisane w dawnej kulturze, która wysoko ceniła sobie rodzicielstwo, płodność, więzi rodzinne. Analogicznie przerwanie przez pobismarckowskie reżimy socjalne związku między posiadaniem dzieci a utrzymaniem na starość doprowadziło do przemian kulturowych zmierzających w przeciwnym kierunku, czyli do rozpadu więzi rodzinnych, do coraz wyraźniejszego postrzegania dzieci jako raczej problemu, a nie daru Boga. Rozwiązanie: likwidacja przymusu ubezpieczeń emerytalnych.</u>
          <u xml:id="u-210.9" who="#DobromirSośnierz">Państwowa edukacja. Państwo rzuca na rynek edukację, którą nazywa darmową, ona de facto jest przedpłacona w podatkach. Wszystko, co darmowe, jest nadużywane, więc uruchomiono w ten sposób absurdalny wyścig zbrojeń, w którym edukację rozciąga się już niemal do trzydziestki, pomimo że większość ludzi zupełnie jej nie potrzebuje, bo wykonuje proste prace, do których mogliby się przygotować w tydzień czy w miesiąc. Każdy chce mieć jak najwyższe wykształcenie — skoro to nic nie kosztuje — żeby się lewarować na rynku pracy, ale ponieważ robią to wszyscy, te wysiłki i tak się równoważą. To również powoduje przemiany kulturowe: powstanie nowego etosu przedłużonej niedojrzałości, hedonizmu młodzieńczego i w rezultacie odsuwanie ojcostwa i macierzyństwa w czasie. Rozwiązanie: gruntowna deregulacja i prywatyzacja edukacji.</u>
          <u xml:id="u-210.10" who="#DobromirSośnierz">Podatki — trzecia sprawa. Wysoki klin podatkowy i sztywna regulacja rynku pracy dotykają najbardziej młodych ludzi. Zabiera się im pieniądze, kiedy są młodzi, zniechęcając do posiadania dzieci, żeby oddać w późniejszym czasie w postaci różnych programów socjalnych i emerytur. Rozwiązanie: proste i niskie podatki.</u>
          <u xml:id="u-210.11" who="#DobromirSośnierz">No i prawo rodzinne — czwarta sprawa. Upaństwowienie małżeństw, ułatwienie rozwodów i ingerencja w wychowywanie dzieci odbierają rodzinom, ludziom poczucie sprawczości. Coraz bardziej ludzie czują, że wychowują podatników dla chciwego państwa, a nie własne dzieci zgodnie z własnymi poglądami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#DobromirSośnierz">Wspieranie samotnych matek powoduje, że jest więcej samotnych matek i rozbitych rodzin. To wszystko również zapisuje się w kulturze i przebudowuje nasze wyobrażenia o tym, jak powinno wyglądać nasze życie. Rozwiązanie: odczepienie się państwa od rodziny, przywrócenie pełnej wolności w wychowywaniu dzieci. To wszystko niestety są procesy długofalowe i nie zmienimy tego w rok ani pewnie nawet w 10 lat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Hanna Gill-Piątek w imieniu koła Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-213.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#HannaGillPiątek">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Na tej sali oglądaliśmy już wiele szkodliwych projektów, jednak ten jest wyjątkowy w specjalny sposób. Bo to nie jest druk, to jest weksel, który skrajnie radykalna frakcja Zjednoczonej Prawicy wypisała na 30 mln rocznie i położyła przed Jarosławem Kaczyńskim. I mówią: płać, prezesie. Płać za ich wierność negocjowalnego afektu, bo inni dostali, a oni — jeszcze nie. Bo kiedy prezes miał ochotę iść z opozycją bardziej na ostro, wnieśli haniebny wniosek do tzw. Trybunału Konstytucyjnego, który skończył się piekłem dla polskich kobiet i śmiercią Izabeli z Pszczyny. A teraz my, podatnicy, zapłacimy za ich chore urojenia, które wyglądają tak, jakby pisali je nie polscy posłowie, ale sponsorowani przez Kreml fundamentaliści.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Woźniak: Jezus Maria!)</u>
          <u xml:id="u-214.2" who="#HannaGillPiątek">Pod nazwą Polski Instytut Rodziny i Demografii nie kryje się nowa instytucja dbająca o podstawową komórkę społeczną, a trybunał inkwizycyjny, który będzie miał uprawnienia prokuratorskie. W połączeniu z rejestrem ciąż to będzie prawdziwy młot na prawa kobiet, na wolności obywatelskie i faktyczne dobro rodziny. I to narzędzie dajecie do ręki ludziom, którzy otwarcie kwestionują nasze prawa. Za polityczne długi tworzycie niebezpieczny precedens. Ten instytut to de facto instytucjonalizacja skrajnego radykalizmu w Polsce i wciągnięcie marginalnych środowisk do rządzenia. Pamiętajcie o jednym: te środowiska koniec końców i was skonsumują. Sami staniecie przed ich trybunałami. Ten wyścig do prawej ściany już teraz nie poprawia wam sondaży, a to wszak najważniejszy czynnik, jeśli chodzi o wasze decyzje. 30 mln zł na początek to cena, za jaką sprzedajecie bezpieczeństwo kobiet w Polsce. Tworzycie brutalną policję obyczajową do walki z kobietami — z armią pseudoprokuratorów, którzy będą ścigać za, tu cytat, naruszenie praw lub dobra dziecka. Przypomnijmy, że dla posła Wróblewskiego, głównego inicjatora tego arcydzieła, definicję tę spełnia ciąża z kazirodztwa lub gwałtu, ale również taka, która zagraża życiu matki. A więc o ile lekarze po wyroku TK boją się pomagać kobietom, o tyle teraz będą mieli w pamięci realną groźbę cywilnego procesu, jaki będzie mógł im wytoczyć ten IPN do spraw dzieci za ratowanie życia przyszłej matki, kiedy ciąża obumiera.</u>
          <u xml:id="u-214.3" who="#HannaGillPiątek">Jako Polska 2050 składamy wniosek o odrzucenie projektu w pierwszym czytaniu. Stanowczo sprzeciwiamy się szarganiu takich pojęć jak „nauka” i „dobro publiczne” dla chwilowego zaspokojenia apetytów radykałów na kasę, władzę i możliwość zastraszania polskich kobiet. Wasz instytutu demografii i rodziny to będzie groteska dla całej Europy. Już lepiej te 30 mln zł wydać na zakup do bibliotek w całej Polsce kolekcji płyt DVD z „Latającym cyrkiem Monty Pythona”, by dać Polakom duchową rekompensatę za końcówkę waszych rządów. Bo tak właśnie będzie to wyglądało: jak kabaret transmitowany na cały świat, gdy radykałowie pokroju Bartłomieja Wróblewskiego, Kai Godek i eksperci Ordo Iuris będą oceniali polskie rodziny…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dobrze, już kończymy, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#HannaGillPiątek">…i zachęcali polskie kobiety do większej dzietności.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Paweł Szramka w imieniu koła Polskie Sprawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#PawełSzramka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam wrażenie, że niektórzy na siłę próbują na nowo odkryć Amerykę. Przecież ukazała się masa badań, była masa ankiet, w których Polacy odpowiadali na różne pytania. Nie pamiętam, żeby w którejkolwiek z tych ankiet w kwestii dzietności, kwestii rodziny na pierwszym miejscu pojawiało się to, że największą potrzebą Polaków jest stworzenie instytutu rodziny i demografii.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#PawełSzramka">Szanowni Państwo! Wystarczy wsłuchiwać się w ten głos Polaków i odpowiadać na te potrzeby. Zapewniam was, że instytut to nie jest najważniejsza potrzeba Polaków. Polskie rodziny potrzebują niskich podatków, potrzebują przejrzystego, prostego, przyjaznego prawa, a przede wszystkim potrzebują tego, żeby politycy aż z taką nachalnością nie wchodzili z butami w ich życie. Jeśli macie przekonanie, że ten instytut cokolwiek naprawi, to dlaczego nie pójdziecie dalej i nie stworzycie instytutu szczęścia, zdrowia i dobrobytu po to, żeby sprawił, że wszyscy będziemy zdrowi, szczęśliwi i będziemy mieli dobrobyt?</u>
          <u xml:id="u-218.2" who="#komentarz">(Poseł Marek Rutka: To kolejny dobry pomysł. Budżet — 100 mln.)</u>
          <u xml:id="u-218.3" who="#PawełSzramka">Faktycznie, może lepiej tego nie podsuwać. Uznajmy, że tego nie mówiłem. Ale wycofajcie się również z tego pomysłu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-218.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#MałgorzataGosiewska">Przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-219.2" who="#MałgorzataGosiewska">Zamykam listę osób chcących zadać pytanie.</u>
          <u xml:id="u-219.3" who="#MałgorzataGosiewska">Wyznaczam czas — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-219.4" who="#MałgorzataGosiewska">Pierwsze pytanie zada pan poseł Władysław Kurowski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-219.5" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#WładysławKurowski">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Trzeba powiedzieć, że to dobrze, że w końcu rozmawiamy o sprawie tak istotnej jak demografia, zastępowalność pokoleń, i to nie tylko okazjonalnie, ale w aspekcie powołania nowej instytucji — Polskiego Instytutu Rodziny i Demografii. Tego, jak jest to ważne w aspekcie rodziny, rozwoju społecznego i gospodarczego i przyszłości Polski, dowodzą statystyki i prognozy, z których wynika, że bezpieczeństwo demograficzne Polski jest poważnie zagrożone. Dlatego dobrze, że w sposób systemowy, przez Polski Instytut Rodziny i Demografii będziemy mogli najpierw badać procesy zachodzące w rodzinach i w społeczeństwie, a następnie szukać rozwiązań najlepszych dla rodziny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#WładysławKurowski">Dlatego chciałbym zapytać, kiedy, w jak najkrótszym czasie można doprowadzić do uruchomienia instytutu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Barbara Nowacka, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-223.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#BarbaraNowacka">Pani Marszałek! Szanowni Politycy PiS! Mówiliście kiedyś: może kradniemy, ale się dzielimy, a teraz przestaliście się nawet dzielić. 30 mln pójdzie wyłącznie do waszych. Bo jaki zysk ma mieć polska rodzina z tego, że będziecie dublować zadania rzecznika praw dziecka, licznych instytutów zajmujących się dzietnością i demografią oraz ministerstwa polityki społecznej? Jaki to ma sens, oprócz przytulenia pieniędzy dla swoich? Chyba jeden. Otóż obsesjonaci będą mogli grzebać w łóżkach polskich rodzin, będą mogli kontrolować, czy rodzice wychowują swoje dzieci zgodnie z waszymi wartościami, a nie z wartościami zgodnymi z konstytucją…</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Woźniak: Nasze są zgodne z konstytucją.)</u>
          <u xml:id="u-224.2" who="#BarbaraNowacka">…i czy rodziny będą, tak jak chcecie, małżeństwem.</u>
          <u xml:id="u-224.3" who="#BarbaraNowacka">Wielka prośba od większości polskich rodzin: przestańcie im szkodzić. Pan Wróblewski powiedział, że polska rodzina potrzebuje instytutu. Bzdura na resorach. Polska rodzina potrzebuje dobrej pracy, stabilnych wynagrodzeń, zatrzymania inflacji…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#BarbaraNowacka">…in vitro, żłobków i przedszkoli. Tego potrzebuje rodzina.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Mieszkania i bezpieczeństwa.)</u>
          <u xml:id="u-227.2" who="#komentarz">(Poseł Barbara Nowacka: Nie zdążyłam.)</u>
          <u xml:id="u-227.3" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Rafał Adamczyk, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#RafałAdamczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! To kolejny projekt ustawy w sprawie powołania nowej instytucji publicznej, bardzo kosztownej. 30 mln, ale o tym później.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#RafałAdamczyk">W art. 10 w ust. 1 czytamy, że kadencja prezesa instytutu wygasa w razie śmierci, rezygnacji, odwołania, skazania prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe.</u>
          <u xml:id="u-228.2" who="#RafałAdamczyk">Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Wnioskodawcy! Oprócz podstawowego pytania, dla kogo te nowe posady, mam pytanie: Czy stanowisko prezesa ma być dożywotnie?</u>
          <u xml:id="u-228.3" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Woźniak: 7-letnie.)</u>
          <u xml:id="u-228.4" who="#RafałAdamczyk">I zastanówcie się. Może te 30 mln warto przekazać na leczenie niepłodności. Da to bardziej wymierny wynik niż siedzenie i wydawanie rok w rok 30 mln zł na nowe posady. To jest np. 7 tys. zabiegów in vitro. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-228.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Krystian Kamiński, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#KrystianKamiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jesteśmy sceptyczni wobec pomysłu powstania instytutu i pana przemówienie nie rozwiało tego sceptycyzmu, bo powoływał się pan na francuski instytut demografii, który działa od 1945 r. Przez te 5 minut zdążyłem trochę zweryfikować ten temat. W latach 60. dzietność we Francji wynosiła 2,85, w 2021 r. 1,98. W związku z tym mam pewne wątpliwości, czy taki instytut jest rozwiązaniem w zakresie dzietności gdziekolwiek, tym bardziej że jeśli brać pod uwagę rdzenną ludność Francji i tę napływową, to już w ogóle ta dzietność poszła w dół całkowicie.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#KrystianKamiński">Miałbym wiele pytań odnośnie do tego instytutu, bo całkowicie nie przekonuje mnie to, co państwo mówili, ale jeśli słyszę, że problemem demografii jest aborcja i antykoncepcja, to po prostu trzeba jedno stwierdzić: ta cała lewicowo-liberalna opozycja to jednak stan umysłu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#MirosławSuchoń">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Kiedy patrzę na proponowane uprawnienia prokuratorskie nowego prezesa, to chyba wiem, o co chodzi państwu posłom wnioskodawcom. Chcecie wystraszyć ludzi już tak na amen. Chcecie powołać nowego urzędnika, który będzie takim naturalnym środkiem antykoncepcyjnym. I to, szanowny panie pośle Wróblewski, może wam się udać. Jak ludzie sobie pomyślą, że będziecie ich ścigać, ciągać po sądach, to na pewno dwa razy zastanowią się na tym, czy chcą mieć potomstwo. To nawet idealnie wpisuje się w tę antydemograficzną politykę rządu Prawa i Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-232.2" who="#MirosławSuchoń">Tu jest też drugie dno. Jeżeli rząd PiS z czymś sobie nie radzi, tak jak z demografią, to powołuje za publiczne pieniądze taki instytut z kadrami pełnymi zaufanych działaczy i rodzin Prawa i Sprawiedliwości i prowadzi działalność propagandową, która tę nieudolność rządu ma przykryć. To właśnie będzie robił ten instytut.</u>
          <u xml:id="u-232.3" who="#MirosławSuchoń">Ustawa jest do odrzucenia, to oczywiste. Apeluję, aby te 30 mln zł przeznaczyć na psychiatrię dziecięcą. Tam one rzeczywiście pomogą i zrealizują te cele. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-232.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Paweł Szramka, Polskie Sprawy.</u>
          <u xml:id="u-233.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#PawełSzramka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Koleżanki i Koledzy z partii rządzącej! Rządzicie już ponad 6 lat, wprowadziliście bardzo wiele programów, w ramach których na sztandarach mieliście rodzinę, demografię, dobro polskich rodzin, a jakoś demografia nie skoczyła do góry. Jesteśmy na tym samym poziomie, na jakim byliśmy, kiedy wchodziliście do rządu.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Jest znacznie gorzej, panie pośle.)</u>
          <u xml:id="u-234.2" who="#PawełSzramka">Pytanie: Czy wy zadajecie sobie pytanie, co robicie nie tak? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Tadeusz Woźniak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#TadeuszWoźniak">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Bezapelacyjnie dzisiaj żyjemy w czasach największego ataku środowisk lewackich na rodzinę…</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Lubnauer: U was demografia spada.)</u>
          <u xml:id="u-236.2" who="#TadeuszWoźniak">…od czasów rewolucji październikowej w Rosji w 1917 r., kiedy to komuniści sowieccy próbowali rozwiązywać rodziny i wprowadzać nowe modele współżycia społecznego.</u>
          <u xml:id="u-236.3" who="#TadeuszWoźniak">Bardzo dziękuję za projekt ustawy o Polskim Instytucie Rodziny i Demografii, niemniej jednak chciałbym zwrócić uwagę na fakt, że w 2012 r. ówczesny Klub Parlamentarny Solidarna Polska wystąpił z projektem ustawy o Rzeczniku Praw Rodziny. Ta ustawa została odrzucona w pierwszym czytaniu głosami Platformy Obywatelskiej, Polskiego Stronnictwa Ludowego, Lewicy, Ruchu Palikota. Tylko Prawo i Sprawiedliwość i Solidarna Polska była za, bo my jesteśmy za rodziną, bo my jesteśmy za prawami rodziny. 22 października każdego roku obchodzimy Dzień Praw Rodziny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#TadeuszWoźniak">O tym pamiętajmy.</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#TadeuszWoźniak">Apeluję do Konfederacji i do Polskich Spraw: nie przechodźcie na stronę Lewicy, bo to wstyd i hańba.</u>
          <u xml:id="u-238.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję. Panie pośle, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Adam Szłapka, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#AdamSzłapka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Koledzy Mejzy! Deklarowanym powodem powstania tej ustawy jest zbadanie tego, jak doszło do tej zapaści demograficznej w Polsce. Gdybyście użyli aparatu umysłowego, to bardzo szybko byście się zorientowali, że to wasza przemyślana polityka doprowadziła do zapaści demograficznej w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#komentarz">(Poseł Dominika Chorosińska: Gdyby pan użył aparatu, toby pan wiedział, że 20 lat temu…)</u>
          <u xml:id="u-240.2" who="#AdamSzłapka">A jakie są realne powody powstania tej ustawy? Po pierwsze, jest grupa posłów Prawa i Sprawiedliwości, których absolutnie zainspirował saudyjski urząd komitetu krzewienia cnót. A drugi realny powód jest taki, że pozazdrościliście prezesom i zarządowi Polskiej Fundacji Narodowej i innych tego typu organizacji i chcieliście mieć do wydania 30 mln.</u>
          <u xml:id="u-240.3" who="#AdamSzłapka">W związku z tym pytanie do autorów tej ustawy: Czy macie już tych wujków, te ciocie, tych kuzynów, których chcecie tam zatrudnić i chcecie im wypłacać te publiczne pieniądze?</u>
          <u xml:id="u-240.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#MałgorzataGosiewska">Przynajmniej nie w kopertach.</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Przynajmniej nie w kopertach.)</u>
          <u xml:id="u-241.2" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Jan Szopiński, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-241.3" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#JanSzopiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dzisiaj Sejm powołuje policję obyczajową do walki z Polkami na czele z superprokuratorem. Instytut będzie miał zagwarantowany pełen wgląd w nasze dane, nawet te wrażliwe, zatem medyczne i intymne. Rejestr ciąż Polek będzie monitorowany przez ten instytut.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#JanSzopiński">A ja mam do was pytanie: Czy każdy Polak będzie miał swoją teczkę w tym instytucie? Jak wy nie wiecie, na co wydać 30 mln zł, to Polacy wam mówią: wydajcie je na żłobki, przedszkola, wydajcie je na in vitro.</u>
          <u xml:id="u-242.2" who="#komentarz">(Poseł Dominika Chorosińska: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-242.3" who="#JanSzopiński">Ale wam powiem dalej: dzisiaj poseł sprawozdawca z tego miejsca powiedział, że szefem tego instytutu nie będzie mógł być rozwodnik. Otóż kwestią dotyczącą rodziny zajmujcie się na swoich zebraniach partyjnych, a nie nudźcie Polaków tym tematem.</u>
          <u xml:id="u-242.4" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Woźniak: W PZPR było najlepiej.)</u>
          <u xml:id="u-242.5" who="#JanSzopiński">Polacy sami wiedzą, jak ma wyglądać ich rodzina.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#MałgorzataGosiewska">Ale proszę nie krzyczeć i nie grozić palcem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#JanSzopiński">Nie narzucajcie im, jak ma to wyglądać. A kwestię dotyczącą tego, czy ktoś jest rozwodnikiem czy nie, to najlepiej analizujcie u siebie.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#MałgorzataGosiewska">Po co tym palcem machać, panie pośle?</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Patryk Wicher, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-245.2" who="#MałgorzataGosiewska">Nie ma?</u>
          <u xml:id="u-245.3" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Kamila Gasiuk-Pihowicz, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-245.4" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#KamilaGasiukPihowicz">Panie Pośle Wróblewski! Przedstawiony przez pana projekt ustawy przewiduje bardzo szerokie kompetencje prezesa instytutu. Media donoszą, że to pan zostanie nagrodzony tym stanowiskiem. Pierwsze pytanie: Czy to jest prawda? Słynie pan z fundamentalistycznych religijnych poglądów, popierał pan wręcz z radością bestialski wniosek, którego akceptacja przez pseudo-TK doprowadziła do śmierci…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#KamilaGasiukPihowicz">…Izabeli z Pszczyny.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#KamilaGasiukPihowicz">Szanowni państwo, czy naprawdę wyobrażacie sobie, aby poprzeć projekt, który pozwoli prezesowi instytutu uczestniczyć we wszystkich postępowaniach sądowych, w których biorą udział obywatele? Jakie poglądy będzie prezentował podczas tych postępowań? Czy podczas rozpraw będzie mówił np. ofiarom przemocy, że obowiązkiem kobiety jest dbanie o męża? Czy bitemu dziecku powie, że tylko pełna rodzina zapewni mu rozwój? Czy samotnej matce powie, że za dużo pracuje i dlatego nie może wychowywać dziecka? Czy ofierze pedofilii powie, że sama lgnęła do sprawcy albo że to jest bioenergoterapia? Czy właśnie tego typu poglądy będą prezentowane przez prezesa instytutu podczas postępowań sądowych?</u>
          <u xml:id="u-248.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Zdzisław Wolski, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#ZdzisławWolski">W art. 11 tej niebezpiecznej dla kobiet, małżeństw, par ustawy prezes instytutu rodziny i demografii uzyskuje uprawnienia prokuratorskie na skalę większą niż np. prezes NIK. Może zasięgać informacji, w tym wrażliwych danych osobowych, z każdej organizacji, instytucji, organu administracji publicznej. Nie wiadomo, czy i jak je będzie chronił. I mam pytanie. Nie sądzę, że prezes — bo zanosi się na to, kim będzie prezes, a na pewno na to, jakie cele będzie realizował — nie będzie też ewidencjonował nie tylko ciąż, ale i środków antykoncepcyjnych. Czy według projektodawców będzie tam baza danych, kto, jaka para…</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Woźniak: Gdzie, z kim, o której godzinie i w jakiej pozycji.)</u>
          <u xml:id="u-250.2" who="#ZdzisławWolski">…i jakie środki antykoncepcyjne stosuje: spiralki, tabletki antykoncepcyjne, tabletki po…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#ZdzisławWolski">…może też lekarzy, którzy te rzeczy przepisują? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Grzegorz Lorek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#MałgorzataGosiewska">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#GrzegorzLorek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! To, że Lewica jest przeciwko, to nie dziwi, nie jest to nic nadzwyczajnego. Debata jak debata, powiedziałbym, normalna w Izbie. Ale mam pytanie do posłów z Konfederacji.</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Ale oni nie są wnioskodawcami.)</u>
          <u xml:id="u-254.2" who="#GrzegorzLorek">Czy jesteście za rodziną, czy jesteście przeciwko rodzinie? Czy jesteście za demografią, czy jesteście przeciwko demografii?</u>
          <u xml:id="u-254.3" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Ale to wszystko, co robicie, to jest katastrofa.)</u>
          <u xml:id="u-254.4" who="#GrzegorzLorek">Czy może czas najwyższy powiedzieć wprost i szczerze, że wam się to nie podoba, dlatego że jest to nie wasza ustawa, i czas nie grać, tylko powiedzieć, czy jesteście za rodziną, czy jesteście za demografią? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-254.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Monika Wielichowska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-255.2" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Pytanie, która rodzina najlepiej zarobi na tym.)</u>
          <u xml:id="u-255.3" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle Szłapka, pan już był na mównicy, wykrzyczał się, wygroził, więc może teraz spokojniej posłuchać proszę.</u>
          <u xml:id="u-255.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale co to za uwagi personalne?)</u>
          <u xml:id="u-255.5" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-255.6" who="#MałgorzataGosiewska">Normalna…</u>
          <u xml:id="u-255.7" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-255.8" who="#MałgorzataGosiewska">Nie, jeśli krzyczy z ławy sejmowej, zachowuje się w ten sposób, to nie jest właściwe zachowanie i zwracam uwagę.</u>
          <u xml:id="u-255.9" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#MonikaWielichowska">W Polsce rodzi się najmniej dzieci od końca II wojny światowej. Co robi PiS? PiS powołuje instytut rodziny i demografii, który ma zachęcić Polki do rodzenia dzieci. Ma kosztować 30 mln rocznie, będzie miał prezesa z prokuratorskimi uprawnieniami i 7-letnią kadencją, którego trudno też będzie odwołać. Prezes będzie miał też do pomocy dziewięciu członków rady, a wszyscy oni będą sowicie wynagradzani.</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#MonikaWielichowska">Chcecie zatrzymać depopulację? Chcecie zażegnać zapaść demograficzną w Polsce? Chcecie, by Polki rodziły więcej dzieci? To dajcie nam, Polkom, żyć w spokoju, nie wchodźcie z buciorami do naszych sypialni, nie zaglądajcie do naszego życia i nie zabierajcie nam prawa do decydowania o sobie.</u>
          <u xml:id="u-256.2" who="#MonikaWielichowska">Mam pytanie do przedstawiciela wnioskodawców Bartłomieja Wróblewskiego, który zgotował Polkom piekło kobiet, zdaje się, też przyszłego prezesa tego instytutu. W jaki sposób instytut ma egzekwować założenia rządowej Strategii Demograficznej 2040, której, po pierwsze, jeszcze nie ma, a która, po drugie, jest ostro krytykowana przez środowiska naukowe, przez socjologów, demografów, ekonomistów, za skrajną ogólnikowość merytoryczną i przeładowanie ultrakonserwatywną ideologią?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#MonikaWielichowska">Ponad jakimi podziałami powstał ten projekt? Bo ponad głowami kobiet na pewno, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-258.2" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Woźniak: Jest wiele kobiet…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-259.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Katarzyna Kotula, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-259.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#KatarzynaKotula">Dzień dobry.</u>
          <u xml:id="u-260.1" who="#KatarzynaKotula">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Droga prawa strono sceny sejmowej, tak dużo i tak pięknie mówicie o rodzinie, że aż mam ochotę zapytać, ilu jest po waszej stronie rozwodników i ile macie dzieci.</u>
          <u xml:id="u-260.2" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Uuu…)</u>
          <u xml:id="u-260.3" who="#KatarzynaKotula">Używacie wielkich, okrągłych słów o świętości polskiej rodziny.</u>
          <u xml:id="u-260.4" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Woźniak: Pani poseł, jedna żona, dwoje dzieci, troje wnucząt.)</u>
          <u xml:id="u-260.5" who="#KatarzynaKotula">Chcecie dać uprawnienia prokuratora rodziny właśnie po to, żeby zaglądał w miejsca intymne, żeby zaglądał kobietom pod kołdrę. Wasza polityka społeczna, wasza polityka prorodzinna jest tak bardzo nieskuteczna, że musicie dzisiaj doić państwo na 30 baniek dodatkowym instytutem. Bo gdyby była skuteczna, ten instytut byłby niepotrzebny.</u>
          <u xml:id="u-260.6" who="#KatarzynaKotula">Panie pośle Wróblewski, w 2017 r. napisałam do pana wiadomość, kiedy złożył pan wniosek do Trybunału Konstytucyjnego, a pan odpowiedział i złożył pan pewną deklarację: Byłem jednym z wnioskodawców programu „Za życiem”, który wspiera matki i rodziny dzieci niepełnosprawnych. To ważna sprawa. Takie działania będę kontynuował w przyszłości.</u>
          <u xml:id="u-260.7" who="#KatarzynaKotula">To jedna z tych rzeczy, z których pan się nie wywiązał, i to jeden z tych argumentów, dzięki którym wiemy dzisiaj na pewno, że ten instytut także na pewno się nie uda. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-260.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Krzysztof Szulowski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-261.2" who="#MałgorzataGosiewska">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#KrzysztofSzulowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ja osobiście bardzo się cieszę, że powstanie taka instytucja jak instytut rodziny i demografii…</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Lubnauer: Ktoś z rodziny dostanie fuchę?)</u>
          <u xml:id="u-262.2" who="#KrzysztofSzulowski">…która w sposób profesjonalny, naukowy, fachowy będzie wspierać polskie państwo w oddziaływaniu na procesy demograficzne i będzie wspierać polskie rodziny.</u>
          <u xml:id="u-262.3" who="#KrzysztofSzulowski">W projekcie ustawy projektodawcy nakreślili bardzo wiele celów instytutu. Chodzi o przygotowywanie analiz, ekspertyz, studiów prognostycznych, zgłaszanie propozycji rozwiązywania problemów. Jednocześnie w uzasadnieniu projektu ustawy wskazuje się, że jeśli nic się nie zmieni, to do roku 2050 liczba ludności naszego kraju zmniejszy się o 4,5 mln. Moje pytanie w związku z tym jest takie: Czy powstanie instytutu może przyczynić się do zmiany tych bardzo niekorzystnych trendów?</u>
          <u xml:id="u-262.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Na pewno.)</u>
          <u xml:id="u-262.5" who="#KrzysztofSzulowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-262.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Katarzyna Lubnauer, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#KatarzynaLubnauer">Panie i Panowie Posłowie! Pani Marszałek! Zawsze wiedziałam, że PiS-owi marzy się wielka inkwizycja z wielkim inkwizytorem — panem Wróblewskim. Nie mam żadnych wątpliwości, że to coś między prokuraturą a policją moralną i ma służyć jednemu — żeby zaglądać Polakom do łóżka i patrzeć, jak żyją.</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#KatarzynaLubnauer">Gdybyście rzeczywiście chcieli, żeby dzieci się rodziły, to nie zlikwidowalibyście programu in vitro. Dzięki programowi in vitro — finansowanemu przez państwo — urodziło się w Polsce ponad 20 tys. małych Polaków. Teraz samorządy wspierają in vitro: 3–6 tys. za jeden zabieg. Gdyby przeznaczyć te pieniądze na to, rocznie można by sfinansować 5–10 tys. zabiegów in vitro. Natomiast nie, wy wolicie znaleźć fuchy dla waszych ludzi, a być może również pan Wróblewski, który nie został rzecznikiem praw obywatelskich, marzy o tym, żeby zostać wielkim prokuratorem lub raczej wielkim inkwizytorem polskich rodzin.</u>
          <u xml:id="u-264.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Barbara Dziuk, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-265.1" who="#MałgorzataGosiewska">Nie ma? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-265.2" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Klaudia Jachira, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#KlaudiaJachira">Panie Przewodniczący Komitetu do Spraw Bezpieczeństwa Kaczyński! Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ludzie decydują się na potomstwo, gdy czują się bezpiecznie. Kiedy w ich kraju jest stabilna sytuacja ekonomiczna i nie ma szalejącej inflacji. Gdy opieka medyczna chroni zdrowie i życie kobiety. Gdy inwestuje się w najnowsze metody leczenia niepłodności, w tym in vitro. Gdy każde dziecko, nawet w najmniejszej wsi, od urodzenia ma dostęp do żłobka, a potem do przedszkola. Gdy kobiety mają równe szanse na rynku pracy. Gdy urlop rodzicielski przysługuje po równo ojcom i matkom. Gdy rodzice mogą wychowywać swoje dzieci zgodnie ze swoimi wartościami, nie waszymi. Gdy państwo dba o środowisko, o czyste powietrze, wodę, inwestuje w zieloną energię, nie wycina lasów i troszczy się o zdrowie przyszłych pokoleń. Gdy rząd prowadzi pokojową politykę, dba o sojusze i dobre stosunki. A wy robicie wszystko odwrotnie, dlatego kraj się wyludnia. Chcecie, żeby Polki rodziły? To podajcie się do dymisji.</u>
          <u xml:id="u-266.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Agnieszka Górska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-267.1" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#AgnieszkaGórska">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przykro się słucha tych słów…</u>
          <u xml:id="u-268.1" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Lubnauer: 30 milionów.)</u>
          <u xml:id="u-268.2" who="#AgnieszkaGórska">…padających ze strony opozycji, polskich posłów. Oczywisty jest fakt, że wzrost demograficzny stanowi podstawowy czynnik zapewnienia trwałości naszego społeczeństwa, ale to również przyszłość co do jego rozwoju. Dziwią mnie te głosy sprzeciwu — sama nie wiem przeciwko czemu. Przeciwko rodzinie? Przeciwko kobietom? Czy przeciwko dzieciom? I ta mizerna próba zrobienia na czymś bardzo dobrym, co już dawno powinno zaistnieć w Polsce, polityki i ta chęć chwilowego zaistnienia w mediach. Opozycja mówi o aborcji — po to przyszliście do Sejmu, żeby podejmować działania umożliwiające zabijanie przyszłych pokoleń? Każde życie powinno być otoczone opieką i szacunkiem, podobnie jak rodzina. Te działania od samego początku podejmuje rząd Prawa i Sprawiedliwości. Natomiast fałszywość działań opozycji jest ewidentna. Z jednej strony mówi o demokracji i równouprawnieniu, dbaniu o kobiety, o konstytucyjne prawa naszego społeczeństwa…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#AgnieszkaGórska">…a całkowicie pomija wypełnienie konstytucyjnego obowiązku ochrony opieki Rzeczypospolitej nad małżeństwem, macierzyństwem i rodzicielstwem.</u>
          <u xml:id="u-270.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Iwona Maria Kozłowska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-271.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#IwonaMariaKozłowska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Polski Instytut Rodziny i Demografii brzmi dumnie, prawda? Oto polski rząd dba o polskie rodziny i chce chronić społeczeństwo przed niżem demograficznym. 500+ określaliście jako program, który będzie stymulował i zachęcał polskie społeczeństwo do zakładania rodzin. Wszyscy wiedzieliśmy, że to nie zadziała i nie zadziałało, a rząd teraz mówi: nie, nie taki był cel tego programu. W imieniu rodzin chcecie całkowicie zakazać aborcji. Czy ma to wpływ na demografię? Tak, ma, bo kobiety boją się po prostu zachodzić w ciążę. In vitro? O, to nieodpowiednia metoda, chociaż ten program może właśnie zwiększyć dzietność. Niestety nie dla was, bo przecież najważniejsza jest ideologia.</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#IwonaMariaKozłowska">Ten instytut to jedynie fasada, na której chcecie budować swoje rzekome przywiązanie do tradycji i do wartości. To kolejna instytucja, którą będziecie obsadzać członkami swoich rodzin i znajomymi, a ogromne pieniądze podatników będą wydawane bez jakiegokolwiek nadzoru na prawo i na lewo. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-272.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Agata Katarzyna Wojtyszek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#AgataKatarzynaWojtyszek">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Rząd Prawa i Sprawiedliwości od początku wspierał i wspiera polskie rodziny. Jest wiele programów, na które według was nie było pieniędzy, tak jak na program 500+. To ten program wyciągnął ze skrajnej biedy polskie dzieci i polskie rodziny. Wartość rodziny jest wartością bezcenną. Pozytywny wpływ wychowania w rodzinie jest związany przede wszystkim z realizowanymi w rodzinie wartościami, wzajemną więzią uczuciową, pełnionymi w rodzinie rolami oraz wzorcami wzajemnego komunikowania się. Dobrej rodziny w procesie wychowania i wzrastania dzieci i młodzieży nie jest w stanie zastąpić nikt, dlatego polityka państwa, polityka instytucji samorządowych, instytucji pozarządowych powinny być nakierowane na pomoc udzielaną rodzinie i w rodzinie. Rodzina jest podstawowym środowiskiem funkcjonowania i rozwoju dziecka. Pisał o tym już Jan Paweł II, dlatego jestem przekonana, że Polski Instytut Rodziny i Demografii…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#AgataKatarzynaWojtyszek">…wpłynie na dobre funkcjonowanie naszej ojczyzny.</u>
          <u xml:id="u-276.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Magdalena Łośko, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#MagdalenaŁośko">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Instytut ma być zapleczem polityki prorodzinnej i prodemograficznej. Mam zatem pytanie: Jakie rozwiązania będzie wprowadzał instytut, skoro flagowy program „500+” nie przyniósł wzrostu liczby urodzeń? Czy to mają być takie rozwiązania, jakie proponujecie dotychczas, czyli nakazy, zakazy i kary? Pseudowyrok TK skazujący kobiety na cierpienie i śmierć. Wprowadzenie cnót niewieścich, najlepiej przed trzydziestką, aby rodzić dzieci, a nie zajmować się karierą.</u>
          <u xml:id="u-278.1" who="#MagdalenaŁośko">Wprowadzanie rejestru ciąż, całkowity zakaz aborcji pod karą 25 lat więzienia, wprowadzenie utrudnień przy rozwodach. Planujecie nawet zmniejszenie liczby cięć cesarskich przy porodach. I na koniec prezes instytutu, który będzie miał uprawnienia prokuratorskie. Po co? Po to, by ścigać i karać kobiety.</u>
          <u xml:id="u-278.2" who="#MagdalenaŁośko">Fanatyzm zabija. Nie trzeba powoływać instytutu i wydawać 30 mln na to, aby stwierdzić, że kobiety boją się i dalej będą się bać zachodzić w ciążę. Wkrótce w Polsce zachodzić będzie, ale już tylko słońce. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-278.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-279.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Kazimierz Moskal, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#KazimierzMoskal">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Każda ustawa na pewno wywołuje różnego rodzaju emocje. Każdą ustawę można skrytykować. Z tym że moje oczekiwanie zawsze było takie, żeby, jeżeli jest projekt ustawy, odnosić się do pewnych rozwiązań, które są w tej ustawie.</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#KazimierzMoskal">Natomiast zadajmy sobie pytanie, na ile wyrażamy swoje poglądy polityczne czy etyczne, a na ile odnosimy się do tej ustawy. Mam prośbę do pana wnioskodawcy, do projektodawcy, mianowicie niech jeszcze raz przedstawi tutaj zadania tej instytucji. Bo rzeczywiście jest wielkie niezrozumienie. Mam też takie pytanie: Czy prezes instytutu, czy rada instytutu jest zabarowana dla ludzi prawicy, czy też każdy może startować w tych wyborach i konkursach? Natomiast mam też kolejne pytanie: Dlaczego jest dwukadencyjność w jednej i drugiej instytucji? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-280.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Michał Szczerba, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-281.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#MichałSzczerba">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Najpierw wypadałoby zadać pytanie, gdzie jest minister do spraw rodziny. Skoro jej nie ma, być może rząd nie popiera tego projektu. Cieszę się, że jest pani pełnomocniczka rządu do spraw polityki demograficznej, niedawno dowiedziałem się, że od 2 lat jest takie stanowisko w rządzie. Jest również Rada Rodziny — nie wiem, czy państwo wiecie — w skład której wchodzi troje posłów Prawa i Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-282.1" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Woźniak: Mało.)</u>
          <u xml:id="u-282.2" who="#MichałSzczerba">Jeszcze mało? Potrzebny jest instytut. Szanowni państwo, to będzie 36. instytut, agencja rządowa, czy też fundusz. Od 30 mln zł na Fundusz Patriotyczny nie przybyło w Polsce patriotyzmu. Przybyło więcej nienawiści, więcej dzielenia i ksenofobii. Od tego instytutu również nie przybędzie lepszej polityki demograficznej. Chodzi tak naprawdę o to, żeby zagospodarować te 30 mln. Żeby coś jeszcze wyrwać przez te 2 lata, które wam zostały do końca tej kadencji. Uważam, że to jest bardzo zły pomysł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#MichałSzczerba">To jest również ograniczanie kompetencji rzecznika praw obywatelskich, o tym też trzeba mówić. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-285.1" who="#MałgorzataGosiewska">Szanowni państwo, ponieważ chyba na godz. 17 pani marszałek zwołała Prezydium i Konwent Seniorów…</u>
          <u xml:id="u-285.2" who="#komentarz">(Głos z sali: godz. 17?)</u>
          <u xml:id="u-285.3" who="#MałgorzataGosiewska">Na godz. 20, w związku z tym muszę ogłosić 15 minut przerwy, co też czynię.</u>
          <u xml:id="u-285.4" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 19 min 59 do godz. 20 min 14)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-286.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kontynuujemy rozpatrywanie pkt 6.</u>
          <u xml:id="u-286.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pytanie zadaje pani poseł Beata Strzałka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#BeataStrzałka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Na liczebność i strukturę ludności wpływają płodność, umieralność, migracja i zmiany kulturowe. Współczesny model rodziny, zmiany priorytetów, odraczanie decyzji o posiadaniu dziecka znacząco wpływają na demografię również w Polsce. Jak dowodzą statystyki, liczba ludności w naszym kraju znacząco się zmniejsza. Według Głównego Urzędu Statystycznego w 2050 r. liczba ludności zmniejszy się w porównaniu z 2013 r. o 12%, to jest ponad 4,5 mln. Jako społeczeństwo mamy coraz większą świadomość, że należy wypracować kompleksowe rozwiązania, badania i politykę w zakresie demografii. Konieczne jest zagwarantowanie warunków do tworzenia i funkcjonowania rodzin, które urodzą i wychowają kolejne pokolenia. W związku z tym chcę zapytać, jakie zadania będą realizowane przez instytut w tym obszarze. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-288.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Jagna Marczułajtis-Walczak, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#JagnaMarczułajtisWalczak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Polityka demograficzna to jest największa klęska rządów PiS.</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-289.2" who="#JagnaMarczułajtisWalczak">Nie pomogło 500+ i nie pomoże kapitał opiekuńczy. Od 6 lat systematycznie i konsekwentnie niszczycie polską demografię i poczucie bezpieczeństwa polskich kobiet. Zlikwidowaliście in vitro, zaostrzyliście prawo do przerywania ciąży, planujecie utrudnić i wydłużyć procesy rozwodowe. Chcecie karać kobiety oraz ich lekarzy za przerywanie ciąży.</u>
          <u xml:id="u-289.3" who="#JagnaMarczułajtisWalczak">Efekty waszych działań są tragiczne. Pani Izabela z Pszczyny nie żyje, a wiele młodych ludzi boi się zakładać rodziny i rodzić dzieci. Ten instytut to kolejny program stołek+ w wykonaniu rządu Prawa i Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-289.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-289.5" who="#JagnaMarczułajtisWalczak">Z pieniędzy podatników 30 mln zł jest przeznaczonych na nowe stanowiska, m.in. dla przyszłego prezesa pana Wróblewskiego. Zamiast tworzyć kolejną instytucję, lepiej stworzyć program wsparcia kobiet i rodzin oparty na poczuciu wolności, poprawie standardów okołoporodowych, zwiększeniu bezpieczeństwa i opieki nad ciężarnymi w Polsce i na to przeznaczyć środki finansowe. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-289.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-289.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Na in vitro i aborcję.)</u>
          <u xml:id="u-289.8" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: A co jest złego w in vitro?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Andrzej Gawron, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#AndrzejGawron">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Byłem przekonany, że projekt o Polskim Instytucie Rodziny i Demografii poprzą…</u>
          <u xml:id="u-291.1" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Poprzą.)</u>
          <u xml:id="u-291.2" who="#AndrzejGawron">…poprą, panie pośle, tak, kluby opozycyjne. Dlaczego? Dlatego że art. 18 konstytucji chroni rodziny. Projekt ustawy wpisuje się w ten artykuł konstytucji. Demografia to jest najważniejsza sprawa w rozwoju Polski, również gospodarczym.</u>
          <u xml:id="u-291.3" who="#AndrzejGawron">Przedmówczyni powiedziała tutaj o 30 mln zł i w każdym przemówieniu to się powtarzało: 30 mln zł. Tak dbacie o podatki Polaków, dlatego tak bardzo was to boli… A więc mam pytanie: Czy to za waszych rządów wydano 50 mln zł na portal internetowy dla bezdomnych, tak by każdy z nich miał laptopa lub telefon komórkowy? Pomyślcie najpierw o tym, jak wyście wydawali pieniądze. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-291.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-291.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Piotr Borys, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#PiotrBorys">Szanowni Państwo! Demografia w Polsce woła o pomstę do nieba.</u>
          <u xml:id="u-293.1" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Leży.)</u>
          <u xml:id="u-293.2" who="#PiotrBorys">W ciągu ostatniego roku urodziło się 334 tys. dzieci, a zmarło 538 tys. Polek i Polaków. Zmarło najwięcej osób od II wojny światowej, a ta różnica wynosi 204 tys., taka jest różnica demograficzna w Polsce. Rządzicie 6 lat, a Polska ma jeden z najniższych wskaźników urodzeń dzieci — 1,3. Dla porównania Francja — 1,9, Irlandia — 1,9. Żeby stabilizować sytuację, potrzebne jest 2,1, a my ciągle jesteśmy na totalnym minusie. To jest fiasko waszej polityki. Potrzebna jest prawdziwa polityka, a nie tworzenie pseudoinstytutu jak w komunie. Potrzebna jest stabilna praca dla młodych ludzi, potrzebna jest szansa na mieszkanie, które dzisiaj kosztuje 0,5 mln zł albo 1 mln zł, potrzebna jest pełna opieka w żłobkach i przedszkolach, potrzebna jest szansa na zdobycie kredytu, potrzebne jest wsparcie in vitro.</u>
          <u xml:id="u-293.3" who="#PiotrBorys">Dodatkowo jeszcze chcę powiedzieć, że ten projekt jest niekonstytucyjny, gdyż zmusza rzecznika praw obywatelskich do wystąpienia z wnioskiem do Trybunału Konstytucyjnego. Takie uprawnienia ma szef tego instytutu. To także są niekonstytucyjne zapisy w tej ustawie, dlatego jest ona zła.</u>
          <u xml:id="u-293.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-294.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Paweł Lisiecki, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-294.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jest pan poseł?</u>
          <u xml:id="u-294.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-294.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Aleksandra Gajewska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#AleksandraGajewska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wiecie państwo, dlaczego spada poczucie bezpieczeństwa kobiet, które miałyby rodzić dzieci w Polsce? Bo wzrasta poziom waszego fanatyzmu, fundamentalizmu religijnego.</u>
          <u xml:id="u-295.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Każdy sądzi po sobie.)</u>
          <u xml:id="u-295.2" who="#AleksandraGajewska">Bo coraz bardziej chcecie ingerować w nasze życie. Chcecie wchodzić z butami do naszych domów, zaglądać do łóżek, mówić, co mamy myśleć i co mamy robić. Powołacie kolejny instytut za 30 mln zł z niemal nieodwoływalnym prezesem, który będzie miał uprawnienia prokuratorskie. 30 mln zł na analizy dotyczące dzietności Polaków. W tym pewnie znowu będą gigantyczne wynagrodzenia dla prezesa, prawda, panie wnioskodawco? 30 mln zł. Wiecie co można zrobić za te pieniądze? Można realnie działać. 11 mln zł rocznie kosztuje w Warszawie program in vitro i w ramach tego programu urodziło się już 1200 dzieci. Wy moglibyście zrealizować trzy takie programy w ramach tego budżetu i to byłoby realne wsparcie rodzin i wsparcie rozwoju dzietności w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-295.3" who="#AleksandraGajewska">I na koniec krótko: nie ingerujcie, nie narzucajcie, nie mówcie nam, jak mamy żyć.</u>
          <u xml:id="u-295.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-296.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Bartłomiej Dorywalski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#BartłomiejDorywalski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Tyle razy usłyszeliśmy na tej sali wypowiedzi na temat instytucji trybunału inkwizycyjnego, inkwizycji. Ale jak jest inkwizycja, to i heretycy muszą być. Usłyszeliśmy wiele razy wypowiedzi na temat superprokuratora, prokuratora.</u>
          <u xml:id="u-297.1" who="#BartłomiejDorywalski">Szanowni państwo, przecież te zapisy, gdy sprawdzamy Kodeks postępowania administracyjnego, znany przecież państwu, są w naszym prawie od ponad 60 lat, jeśli chodzi o udział prokuratora. Zachęcam do lektury. Art. 143 i 144 k.p.a., wersja z roku 1960. Przecież te przepisy obowiązują do dziś. Art. 183 Kodeksu postępowania administracyjnego. Prokurator ma prawo, nie obowiązek, żądać wszczęcia postępowania i wziąć udział w toczącym się postępowaniu. Ale w jakim celu? W celu zapewnienia, aby postępowanie i rozstrzygnięcie sprawy było zgodne z prawem. Jeżeli państwo tak uderzają w ten przepis, to czy państwo stoją na granicy prawa, na straży prawa czy na straży bezprawia? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-297.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-297.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Pan nic nie zrozumiał.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-298.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Elżbieta Płonka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#ElżbietaPłonka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! 45 lat pracy zawodowej jako lekarz. Pierwsza moja pacjentka sprzed 45 laty na oddziale szpitalnym to kobieta, która miała czworo dzieci, a 14 zabiła, 14 aborcji wykonała. Nie zmieniłam swojego zdania na temat tego, czym jest aborcja. Dostrzegam fałszywą troskę ze strony kobiet tutaj, na sali, i matek z opozycji, ponieważ widzę, że domagacie się poszerzenia wskazań do aborcji pewnie na życzenie.</u>
          <u xml:id="u-299.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Nieprawda!)</u>
          <u xml:id="u-299.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Jak to nieprawda?)</u>
          <u xml:id="u-299.3" who="#ElżbietaPłonka">Czy państwo wiecie, co jest główną przyczyną wrogości ludzi wobec dzieci i siebie?</u>
          <u xml:id="u-299.4" who="#ElżbietaPłonka">Brak szacunku do życia ludzkiego. Instytut chce pomagać rodzinie. Proszę pana posła wnioskodawcę, aby na zakończenie jeszcze raz powtórzył głośno, jakie są główne cele instytutu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-299.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Paweł Lisiecki, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#PawełLisiecki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Słyszę od lewicowych posłanek, że instytut rodziny i demografii zabierze Polkom i Polakom rozwody. Tymczasem rozwód dla większości małoletnich dzieci rozwodzących się rodziców to nie jest żadne dobrodziejstwo, tylko największa życiowa tragedia.</u>
          <u xml:id="u-301.1" who="#komentarz">(Poseł Aleksandra Gajewska: A ja panu zaprzeczę, a ja zaprzeczę.)</u>
          <u xml:id="u-301.2" who="#PawełLisiecki">Dlaczego moi rodzice się rozwodzą? Takie pytanie zadaje sobie wiele dzieci, których rodzice postanowili zakończyć związek małżeński. Dziecko często nie przesądza o winie rodziców, ale bierze ją na siebie.</u>
          <u xml:id="u-301.3" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: A Kurski dlaczego się rozwiódł?)</u>
          <u xml:id="u-301.4" who="#PawełLisiecki">Rozwody mają olbrzymie skutki ujemne nie tylko dla dzieci, ale także dla społeczeństwa, a nawet dla gospodarki państwa.</u>
          <u xml:id="u-301.5" who="#komentarz">(Głos z sali: A ile jest w PiS-ie rozwodników?)</u>
          <u xml:id="u-301.6" who="#PawełLisiecki">Nie, instytut rodziny i demografii nie zlikwiduje rozwodów i takich pomysłów nie ma. Zajmie się natomiast badaniem przyczyn rozwodów i przedstawi rozwiązania…</u>
          <u xml:id="u-301.7" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Może najlepiej Kurskiego zapytać.)</u>
          <u xml:id="u-301.8" who="#PawełLisiecki">…które pozwolą na zapobieganie rozwodom, łagodzenie ich skutków dla małżonków, ale przede wszystkim dla ich dzieci. Instytut nie zlikwiduje też aborcji, antykoncepcji, nie będzie zaglądał do łóżka, nie będzie zabraniał kobietom robić kariery, ale będzie działał tak, aby te Polki, które chcą robić karierę, a jednocześnie chcą mieć dzieci, mogły te dwie rzeczy połączyć z korzyścią dla siebie, dla dzieci i dla swojej rodziny. Do wnioskodawcy mam pytanie: Czy instytut rodziny i demografii będzie miał inicjatywę ustawodawczą, tak jak boją się tego posłanki Lewicy? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-301.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-302.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę podsekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej panią minister Barbarę Sochę.</u>
          <u xml:id="u-302.2" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Czemu nic nie robicie, jak tak najlepiej…)</u>
          <u xml:id="u-302.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Uspokój się, kobieto.)</u>
          <u xml:id="u-302.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę szanownych państwa o spokój na sali.</u>
          <u xml:id="u-302.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#BarbaraSocha">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chciałam powiedzieć kilka zdań na temat tego, o czym była dzisiaj mowa na tej sali, czyli kwestii związanych z demografią i projektem poselskim dotyczącym powołania Polskiego Instytutu Rodziny i Demografii.</u>
          <u xml:id="u-303.1" who="#BarbaraSocha">Szanowni Państwo! Przysłuchiwanie się tej debacie jest jednym z argumentów za tym, że potrzeba nam szerokiej edukacji i wiedzy na temat zjawisk demograficznych.</u>
          <u xml:id="u-303.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-303.3" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: To po co to ministerstwo?)</u>
          <u xml:id="u-303.4" who="#BarbaraSocha">Ministerstwo, panie pośle, ma swoje zadania, które panu jako posłowi są doskonale znane i nie trzeba ich tłumaczyć.</u>
          <u xml:id="u-303.5" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Czemu wy tego nie robiliście przez 6 lat?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę o spokój.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#BarbaraSocha">Szanowna pani poseł, była okazja do tego, żeby zadać pytanie bądź się wypowiedzieć i bardzo proszę o chwilę…</u>
          <u xml:id="u-305.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale są limity.)</u>
          <u xml:id="u-305.2" who="#komentarz">(Poseł Wanda Nowicka: Są limity. Ja chciałam zadać pytanie, a nie mogłam.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę panie poseł o spokój.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#BarbaraSocha">Obiecuję odstąpić swój czas, jeżeli jest taka możliwość regulaminowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Nie, nie ma, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-308.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę odpowiadać na pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#BarbaraSocha">Jeśli chodzi o kwestie związane z edukacją i znajomością procesów demograficznych, to uważam, że my wszyscy tutaj jako osoby, które mają wpływ na stanowienie prawa, na legislację w tym kraju, jesteśmy zobowiązani do tego, by mieć podstawową wiedzę w tym zakresie. Myślę, że jednym z zadań instytutu jest upowszechnianie wiedzy dotyczącej demografii.</u>
          <u xml:id="u-309.1" who="#BarbaraSocha">Kiedy przysłuchiwałam się tej debacie, otrzymałam SMS-a od znajomej osoby, która tę debatę nazwała oceanem ignorancji, jeśli chodzi o demografię. Szanowni państwo, mamy zapaść demograficzną nie od roku, nie od 6 lat, nie od 2015 r., mamy zapaść demograficzną od 20–25 lat. Naszym największym problemem w kontekście demograficznym od czasów rozpoczęcia transformacji, czyli od 1989 r., jest to, że nie został wykorzystany wyż demograficzny stanu wojennego, który powinien zaowocować na początku lat dwutysięcznych. A na początku lat dwutysięcznych, szanowni państwo, mam na myśli lata 2002 i 2003, w Polsce urodziło się najmniej dzieci od czasów II wojny światowej.</u>
          <u xml:id="u-309.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Rządy lewicy.)</u>
          <u xml:id="u-309.3" who="#BarbaraSocha">Absolutnie nie jest prawdą to, co dzisiaj padało kilkakrotnie — że w ubiegłym roku urodziło się w Polsce najmniej dzieci. To jest nieprawda. Najmniej dzieci urodziło się w 2002 r. i 2003 r. Wiem dokładnie, sama pierwsze dziecko urodziłam w 2002 r. To są osoby, które w tym roku poszły na studia. To jest nasze najnowsze młode pokolenie, które już zaczyna wchodzić na rynek pracy, wejdzie na niego w 100% za 5 lat, i to są najmniej liczne roczniki w historii powojennej Polski. Co to oznacza?To oznacza dwie rzeczy, szanowni państwo. Po pierwsze, urodziło się wtedy najmniej dzieci, mimo że było relatywnie dużo kobiet, które mogły rodzić, było ich ponad 10 mln. W zeszłym roku, kiedy mieliśmy do czynienia z rzeczywiście małą liczbą urodzeń — zjawiskiem nie do pominięcia jest pandemia, ale abstrahujmy od pandemii — w Polsce nie było nawet 9 mln kobiet, które mogły rodzić dzieci. Do populacji kobiet w wieku prokreacyjnym było wliczone 8800 tys. kobiet. To jest największa tragedia i katastrofa demograficzna.</u>
          <u xml:id="u-309.4" who="#BarbaraSocha">20 lat temu demografowie bili na alarm. Mówicie dziś, że mamy zapaść demograficzną, 200 tys. ujemnego przyrostu naturalnego. To, że tak będzie, było wiadomo 20 lat temu. Demografowie od 20 lat apelują o stworzenie odpowiednich instytucji, które skoordynują polityki w tym zakresie. Przekonanie, że jeden instrument, nawet taki radykalny, kosztowny i duży, jakim jest program 500+, miałby odwrócić trendy demograficzne, najlepiej świadczy o braku elementarnej wiedzy w zakresie demografii.</u>
          <u xml:id="u-309.5" who="#BarbaraSocha">Francuski instytut studiów demograficznych INET to instytucja, która od 70 lat prowadzi analizy, projektuje polityki, gwarantuje ciągłość wiedzy każdemu kolejnemu rządowi francuskiemu. Potrzeba powołania instytutu jako jednostki badawczej, analitycznej i, co ważne — nie mamy tego w Polsce — projektującej w tym zakresie polityki publiczne, to potrzeba, którą najlepiej pokazuje przykład francuski. To nie jest kwestia na jedną kadencję, to nie jest kwestia na dwie kadencje ani na dekadę, tylko to jest kwestia na co najmniej kilka następnych dekad. Nam zależy na tym, szanowni państwo, żeby ciągłość tej polityki, jej spójność i kompleksowość była również po tym, jak zmieni się władza. Przecież nie będziemy rządzić wiecznie, po nas przyjdą następne ekipy rządzące. Potrzebne jest skumulowanie wiedzy, ciągłość tych polityk po to, by każdy kolejny rząd nie wynajdował koła od nowa i by nie było takiego koncertu życzeń, jaki tu dzisiaj słyszeliśmy: a może zróbmy to, a może zróbmy tamto, a może zróbmy coś innego. Potrzebne są badania, potrzebna jest polityka oparta na wiedzy. Wiedza rozwija się na świecie, zmienia się. To nie jest tak, że coś, co wprowadzili Francuzi 30 lat temu, dzisiaj zadziała w Polsce, jak mówił pan poseł z Konfederacji. Tak nie jest. Polityki się rozwijają, są różne nowe odkrycia, nowe badania na świecie. Taki ośrodek powinien również służyć temu, żeby śledzić najnowsze badania światowe. A my dzisiaj, przygotowując chociażby strategię demograficzną, korzystaliśmy, szanowni państwo, z oceny, z ewaluacji programu 500+ wykonanej — przez kogo? — przez amerykańskie instytuty.</u>
          <u xml:id="u-309.6" who="#BarbaraSocha">Ta potrzeba jest dzisiaj bardzo ważna. Nie jest to oczywiście zadanie konieczne tu i teraz, w tym momencie, tzn. tak, jak istnieliśmy bez tego tyle lat, tak możemy istnieć. Oczywiście, że 30 mln zł można wydać na wiele innych celów, ale trzeba odpowiedzieć sobie na pytanie, czy to jest cel dla nas istotny, czy chcemy, by polityki demograficzne w Polsce były prowadzone w spójny sposób, konsekwentnie, długofalowo, a nie chaotycznie, nie od kadencji do kadencji. Dzisiaj potrzeba nam konsekwencji, bo tylko wtedy te polityki będą skuteczne. Każdy demograf powie, że w momencie… Czy program 500+ zadziałał, czy nie zadziałał? Przede wszystkim 6 lat to jest za mało, żeby to ocenić. Amerykańskie instytuty twierdzą, że zadziałał, i to lepiej niż inne instrumenty, np. węgierskie — takimi porównaniami dysponujemy dzięki badaniom tego typu — ale to też nie oznacza, że te instytuty, polityki mają odnieść skutek w ciągu roku, tym bardziej że w przestrzeni medialnej, publicznej torpeduje się pomysłami, że będą zlikwidowane. W takich warunkach te instrumenty nie mają szansy zadziałać w pełni, tak jak mogłyby zadziałać, gdyby było przekonanie o ich trwałości.</u>
          <u xml:id="u-309.7" who="#BarbaraSocha">Myślę, że na tym zakończę. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-309.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-310.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę przedstawiciela wnioskodawców pana posła Bartłomieja Wróblewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#BartłomiejWróblewski">Szanowna Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Chciałbym bardzo serdecznie podziękować za tę debatę. Głos pani minister na koniec to był bardzo dobry i — tak myślę — uspokajający dyskusję, merytoryczny głos. Bardzo za niego dziękuję, ale dziękuję też wszystkim innym, którzy zabraliście dzisiaj głos. Oczywiście siłą rzeczy część z pań i panów posłów wypowiadała się w sposób życzliwy i za te głosy w szczególności składam wielkie podziękowania, ale rozumiem też głosy krytyczne, choć nie ze wszystkimi się zgadzam.</u>
          <u xml:id="u-311.1" who="#BartłomiejWróblewski">Powiem też o tych sprawach, które choć krytyczne, budziły także moje wątpliwości, kiedy myślałem o projekcie tej ustawy i go przygotowywałem. Będę omawiał po kolei, zgodnie z tym, jak były zgłaszane różne uwagi. Do niektórych spraw już nie będę wracał, jeśli były wcześniej podniesione.</u>
          <u xml:id="u-311.2" who="#BartłomiejWróblewski">Zwracam się na początek do Platformy Obywatelskiej z prośbą o przemyślenie stanowiska. Dlaczego? Dlatego że podstawy aksjologiczne tego instytutu zostały stworzone przez Platformę Obywatelską i jej poprzedników politycznych. Kto stworzył polską konstytucję? Polską konstytucję stworzyła koalicja konstytucyjna, która działała w kadencji 1993–1997.</u>
          <u xml:id="u-311.3" who="#komentarz">(Poseł Wanda Nowicka: Proszę nie zapominać o Lewicy.)</u>
          <u xml:id="u-311.4" who="#BartłomiejWróblewski">Przejdę do tego i oddam szacunek za chwilę. Zwrócę też uwagę na niekonsekwencje. Z jednej strony była Unia Wolności, z drugiej strony był PSL, dalej była oczywiście Lewica, ówczesny największy klub, i Unia Pracy. Krótko mówiąc, prawa część dzisiejszego parlamentu właściwie nie brała w tym udziału, w ogóle była przeciwna tamtej konstytucji i uważała, że jest to projekt niewłaściwy z różnych powodów. Ale to jest wasz projekt, krótko mówiąc, to wy za niego odpowiadacie.</u>
          <u xml:id="u-311.5" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: I wypadałoby tego przestrzegać.)</u>
          <u xml:id="u-311.6" who="#BartłomiejWróblewski">Zapisaliście w nim, aby chronić rodzinę i się nią opiekować. Mowa tam o rodzicielstwie, małżeństwie, macierzyństwie.</u>
          <u xml:id="u-311.7" who="#BartłomiejWróblewski">Dalej. Podpisali się pod tą konstytucją, głosowali za tą konstytucją i pan prezes, przewodniczący Tusk, i np. pan marszałek Borusewicz, i Aleksander Kwaśniewski. Krótko mówiąc, ważne osoby.</u>
          <u xml:id="u-311.8" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Donalda Tuska wtedy nie było w Sejmie.)</u>
          <u xml:id="u-311.9" who="#BartłomiejWróblewski">Ale był w Senacie i też…</u>
          <u xml:id="u-311.10" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Nie był.)</u>
          <u xml:id="u-311.11" who="#BartłomiejWróblewski">Wydaje mi się, że był wicemarszałkiem, że był w Senacie.</u>
          <u xml:id="u-311.12" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Od 1997 r.)</u>
          <u xml:id="u-311.13" who="#BartłomiejWróblewski">No dobrze. W każdym razie byli to politycy Unii Wolności.</u>
          <u xml:id="u-311.14" who="#BartłomiejWróblewski">Padł zarzut, że prezes będzie praktycznie nieodpowiedzialny. Zwracam uwagę, pani poseł, mówię do pani poseł Rosy, że taka sama konstrukcja jest w przypadku innych rzeczników. I rzecznik praw obywatelskich, i rzecznik praw dziecka, i prezes IPN-u, i szef NBP, i szef NIK-u są praktycznie nieodpowiedzialni, ale dzięki temu mają niezależność, autonomię, mogą wykonywać działania w jakimś sensie kontrolne w stosunku do pozostałej władzy publicznej. Szef NIK-u je wykonuje, rzecznik praw obywatelskich je wykonuje, rzecznik praw dziecka je wykonuje. Krótko mówiąc, te rozwiązania nie są oryginalne. To są rozwiązania polskiej konstytucji w wielu innych przypadkach.</u>
          <u xml:id="u-311.15" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale pan chce kontrolować rzecznika praw obywatelskich.)</u>
          <u xml:id="u-311.16" who="#BartłomiejWróblewski">Pytanie, po co kolejny rzecznik. Ten dylemat mieli także twórcy naszej konstytucji. Rzecznik praw obywatelskich wcześniej funkcjonował, a mimo to stworzyli instytucję rzecznika praw dziecka. Później powstawały kolejne instytucje rzeczników. Innymi słowy można powiedzieć, że ta tendencja, żeby tworzyć kolejne instytucje rzeczników, nie jest tendencją nową. Ona trwa od kilku dziesięcioleci nie tylko w Polsce, ale w całej Europie.</u>
          <u xml:id="u-311.17" who="#BartłomiejWróblewski">Pani poseł Rosa mówiła np. o przemocy domowej. Trzeba powiedzieć i oddać szacunek ministrowi Ziobrze, Ministerstwu Sprawiedliwości, że to nasze ministerstwo, nasz rząd, a później cały parlament przyjęły przepisy chroniące przed przemocą domową.</u>
          <u xml:id="u-311.18" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Ale liczba w przypadku takiej przemocy rosła.)</u>
          <u xml:id="u-311.19" who="#BartłomiejWróblewski">Krótko mówiąc, duża rzecz w tej dziedzinie została zrobiona, a nie została zrobiona wcześniej. Ani za czasów rządów lewicy, ani za czasów rządów liberałów te rzeczy nie były zrobione.</u>
          <u xml:id="u-311.20" who="#BartłomiejWróblewski">Pani poseł Rosa mówiła: wartości, które wam odpowiadają. Powtarzam, obecnie obowiązująca konstytucja nie była przyjęta głosami prawicy. Komu odpowiadały te wartości? Te wartości odpowiadały dzisiejszemu centrum, dzisiejszej lewicy. Być może przez te 25 lat zmieniła się lewica, być może zmieniło się centrum, ale to jest akt, za który wy politycznie odpowiadacie, bo wy ją stworzyliście, wy jej broniliście. Ona obowiązuje, obowiązuje nas wszystkich.</u>
          <u xml:id="u-311.21" who="#BartłomiejWróblewski">Dane. Żadne dane wrażliwe nie będą wykorzystywane. To jest jakiś fake news, który się tutaj pojawił i był wielokrotnie powtarzany. Owszem, dane statystyczne, bo trudno jest prowadzić politykę demograficzną, nie mając informacji o tym, ile w Polsce mieszka ludzi, ile jest kobiet, ilu mężczyzn, ile małżeństw, jak długo trwają, kiedy rodzi się pierwsze dziecko itd. Polski Instytut Rodziny i Demografii będzie współpracował, jak mówi preambuła do konstytucji, zachęcając, nakazując tę współpracę, np. z GUS-em, ale GUS prowadzi działanie innego rodzaju, zbiera surowe dane z wielu obszarów życia społecznego i ekonomicznego, natomiast nie prowadzi pogłębionych badań demograficznych, o czym zresztą wspominała w swoim wystąpieniu pani minister Socha.</u>
          <u xml:id="u-311.22" who="#BartłomiejWróblewski">Przechodzę do uwag pani poseł Nowickiej z Lewicy. Tutaj było dużo takich uwag ad personam, a wiemy, że uwagi personalne są najsłabszymi w każdej dyskusji. Nie będę prezesem tego instytutu. Nie zamierzam rezygnować z mandatu. To jest rzecz oczywista, o której kilkakrotnie już publicznie mówiłem.</u>
          <u xml:id="u-311.23" who="#komentarz">(Poseł Wanda Nowicka: Ja o tym akurat nie mówiłam, panie pośle. Mówiłam o uprawnieniach prokuratorskich.)</u>
          <u xml:id="u-311.24" who="#BartłomiejWróblewski">Mówiłem też w dzisiejszym wystąpieniu…</u>
          <u xml:id="u-311.25" who="#BartłomiejWróblewski">Mam prośbę do pani poseł Górskiej, żeby podała mi laptopa. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-311.26" who="#BartłomiejWróblewski">Coś pani przeczytam, odpowiadając właśnie na pani pytanie. Ta sprawa jest bardzo ważna. Chodzi o to, że instytut przejmuje uprawnienia innych instytucji. Pani minister Socha mówiła, że brakuje nam dzisiaj dobrej wiedzy w tym obszarze. Nie, w żaden sposób instytut nie będzie dublował pracy innych instytucji naukowo-badawczych. Natomiast w zakresie obrony praw rodziny, praw rodziców, tak jak powiedziałem, będzie w jakimś stopniu uzupełniał działanie rzecznika praw obywatelskich i rzecznika praw dziecka. Przechodzę do pani pytania, bardzo ważnego pytania. Uważam, że bardzo niesprawiedliwego. Ustawa o Rzeczniku Praw Obywatelskich z 1987 r., stan na 2021 r. Art. 14 pkt 4: może żądać wszczęcia postępowania w sprawach cywilnych, jak również wziąć udział w każdym toczącym się już postępowaniu na prawach przysługujących prokuratorowi. Pkt 6: może zwrócić się o wszczęcie postępowania administracyjnego, wnosić skargi do sądu administracyjnego, a także uczestniczyć w tych postępowaniach na prawach przystępujących prokuratorowi. Czy z powodu tych przepisów pani poseł albo ktokolwiek z państwa kiedykolwiek nazywał panią rzecznik Łętowską, panów rzeczników Zielińskich, pana rzecznika Zolla, pana rzecznika Bodnara prokuratorem? Dlaczego dzisiaj używacie takiego…</u>
          <u xml:id="u-311.27" who="#komentarz">(Poseł Wanda Nowicka: Ale przecież uprawnienia prokuratorskie są.)</u>
          <u xml:id="u-311.28" who="#BartłomiejWróblewski">Ale czy pani nazywała w związku z tym poprzednich rzeczników prokuratorami? To jest argument demagogiczny.</u>
          <u xml:id="u-311.29" who="#BartłomiejWróblewski">Ustawa o Rzeczniku Praw Dziecka z 2000 r., stan prawny na 2021 r. Art. 10 pkt 3: może żądać wszczęcia postępowania w sprawach cywilnych oraz wziąć udział w toczącym się postępowaniu na prawach przysługujących prokuratorowi. Pkt 3a: może wziąć udział w toczącym się już postępowaniu w sprawach nieletnich na prawach przystępujących prokuratorowi.</u>
          <u xml:id="u-311.30" who="#komentarz">(Poseł Wanda Nowicka: A dlaczego nie w roli obserwatora?)</u>
          <u xml:id="u-311.31" who="#BartłomiejWróblewski">Pkt 5: może zwrócić się o wszczęcie postępowania administracyjnego, wnosić skargi do sądu administracyjnego, a także uczestniczyć w tych postępowaniach na prawach przystępujących prokuratorowi. Innymi słowy, te regulacje obowiązują w Polsce od kilkudziesięciu lat. Sformułowanie tych aktów jest takie, żeby skrótowo wskazać uprawnienia rzecznika praw obywatelskich i rzecznika praw dziecka. Siłą rzeczy te przepisy dotyczące instytutu rodziny i demografii w tym zakresie, w którym ma bronić praw, konstytucyjnych praw rodziny, są analogicznie ukształtowane. Nie ma tu żadnej nowości normatywnej. To jest to, co w Polsce od dawna obowiązuje.</u>
          <u xml:id="u-311.32" who="#BartłomiejWróblewski">Pojawiał się wielokrotnie zarzut, rozpoczynając już od pani poseł Nowickiej, że instytut będzie komuś kreował życie. Nie będzie nikomu kreował życia, bo w ogóle to nie jest obszar jego działalności. Jest instytucją, która ma badać, która ma analizować, która ma proponować, która ma promować rodzinę, natomiast nikogo do niczego zmuszać nie będzie.</u>
          <u xml:id="u-311.33" who="#BartłomiejWróblewski">Przechodzę do uwag pani poseł Żelazowskiej, do stanowiska Koalicji Polskiej. Jest prawdą, że będzie to kolejna instytucja publiczna. Będzie ona kosztować 30 mln zł. Jaki to jest koszt, 30 mln zł? To mniej więcej tyle, ile rocznie wydajemy na budowę 1 km autostrady. Pytanie, czy ten cel, jakim jest nawet nie zmiana trendów cywilizacyjnych, bo to jest niemożliwe, ale osłabienie tych trendów, zwiększenie przyrostu naturalnego, dzietności kobiet chociaż o jedną dziesiątą, dwie dziesiąte, trzy dziesiąte…</u>
          <u xml:id="u-311.34" who="#komentarz">(Poseł Wanda Nowicka: W jaki sposób zwiększyć?)</u>
          <u xml:id="u-311.35" who="#BartłomiejWróblewski">Każda zmiana w tym zakresie prowadzi do efektów, które wynoszą miliardy czy dziesiątki miliardów złotych, biorąc pod uwagę czas…</u>
          <u xml:id="u-311.36" who="#komentarz">(Poseł Monika Rosa: Ale jak to chcecie zrobić?)</u>
          <u xml:id="u-311.37" who="#komentarz">(Poseł Wanda Nowicka: Jak pan sprawi, żeby kobiety w Polsce rodziły więcej dzieci?)</u>
          <u xml:id="u-311.38" who="#BartłomiejWróblewski">Zaraz przejdę do tego pytania. Chcę tylko odnieść się do tego argumentu dotyczącego kosztowności. Jest to pewien koszt, ale w stosunku do tego, jaka jest stawka, jest to koszt naprawdę niewielki.</u>
          <u xml:id="u-311.39" who="#BartłomiejWróblewski">Padła też taka uwaga, że gros zadań, które ma wykonywać instytut, wykonują samorządy. Otóż to nieprawda. Samorządy nie mają żadnych tego rodzaju kompetencji.</u>
          <u xml:id="u-311.40" who="#BartłomiejWróblewski">Czy nie lepiej pomóc ministerstwu rodziny? Instytut ma powstać po to, żeby pomagać rządowi, parlamentowi w kreowaniu polityki demograficznej, ale jednocześnie nie ma być instytucją, która jest na zawołanie parlamentu czy rządu. Ma być instytucją niezależną, tak jak niezależni są rzecznicy, tak jak niezależny jest Instytut Pamięci Narodowej, tak jak niezależne są inne instytucje, o których już wcześniej mówiłem. Będzie natomiast współpracował z samorządami. Nawet jeden z departamentów ma taką nazwę: współpracy z samorządami.</u>
          <u xml:id="u-311.41" who="#BartłomiejWróblewski">Pani poseł Żelazowska wspomniała o wydłużeniu urlopów macierzyńskich dzięki Polskiemu Stronnictwu Ludowemu. Jest to jedna sprawa… Też często powtarzam, że to była dobra rzecz, którą udało się zrobić poprzednim parlamentom. Chciałbym, żeby dzisiejsza opozycja też rozumiała, że wiele rzeczy nie ma służyć PiS-owi, tylko jest po prostu dobrymi rzeczami, które robimy w Polsce, które mają trwać przez lata, przez dziesięciolecia. I chciałbym, żeby tak było też z tym instytutem.</u>
          <u xml:id="u-311.42" who="#BartłomiejWróblewski">Dwukrotnie albo trzykrotnie padł zarzut dotyczący braku programów wspierających zdrowie psychiczne. Sprawdziłem to w międzyczasie. W 2015 r. na zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży wydawaliśmy w Polsce 170 mln zł. Zgadnijcie państwo, ile wydajemy teraz. 550 mln, trzy razy więcej, ma być wydane w 2022 r.</u>
          <u xml:id="u-311.43" who="#BartłomiejWróblewski">Dofinansowanie dzieci w przedszkolu. A czym jest rodzinny kapitał opiekuńczy? W 2. i 3. roku życia — po 6 tys. zł, aby wesprzeć wychowanie dzieci, czy to na żłobek, czy to na opiekę w domu.</u>
          <u xml:id="u-311.44" who="#BartłomiejWróblewski">Padło pytanie pani poseł Żelazowskiej, czy stać nas na budowę kolejnej instytucji. Mam inne pytanie: Czy stać nas na to, żebyśmy przez kolejne lata i dziesięciolecia nic nie zrobili w sprawie demografii? Nie stać nas, proszę państwa. Nie chcę czynić zarzutów poprzednim rządom, chociaż słusznie zostało powiedziane, że przecież problem demograficzny nie powstał w ostatnich latach. Czy w wystąpieniu, formułując uzasadnienie, obciążałem rządy Platformy Obywatelskiej? Nie formułowałem takiego zarzutu. Czy obciążałem lewicę? Nie obciążałem, dlatego że wszyscy rozumiemy, że problem demografii to problem cywilizacyjny, który dotyka wszystkie państwa europejskie — w różnym stopniu, ale wszystkie. Krótko mówiąc, trudno się wzajemnie przerzucać winą. To nie ma żadnego sensu.</u>
          <u xml:id="u-311.45" who="#BartłomiejWróblewski">Szanowny Kolego Sośnierz z Konfederacji! Przytoczę pewne doświadczenie. Kilka lat temu trwała dyskusja o tym, czy tworzyć instytucję rzecznika małych i średnich przedsiębiorców. Zadałem wówczas pytanie koledze Cezaremu Kaźmierczakowi, znanemu wolnościowcowi, znanemu piewcy wolności gospodarczej. Pytałem go wówczas: Czy uważasz, że ma sens stworzenie takiej instytucji? Przecież to jest niezgodne z takim klasycznym wolnościowym, liberalnym założeniem. Powiedział: W zasadzie masz rację, ale biorąc pod uwagę skalę ingerencji władzy europejskiej, rządowej, samorządowej w działalność gospodarczą, taka instytucja jest potrzebna, ponieważ przeciętny przedsiębiorca nie jest w stanie sobie poradzić. Musimy mieć taką instytucję.</u>
          <u xml:id="u-311.46" who="#BartłomiejWróblewski">Bardzo prosiłbym panią marszałek o jeszcze kilka minut, bo to są ważne sprawy. Chcę się uczciwie odnieść do wszystkiego.</u>
          <u xml:id="u-311.47" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Przecież wszystko wiemy. Wszystko wiemy.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dobrze, ale bardzo proszę, kilka minut, panie pośle, bo jest bardzo dużo oświadczeń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#BartłomiejWróblewski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-313.1" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Wszystko wiemy.)</u>
          <u xml:id="u-313.2" who="#BartłomiejWróblewski">Krótko mówiąc: moja odpowiedź jest taka jak pana prezesa Kaźmierczaka. Rozumiem ten zarzut, w jakimś sensie zawsze stawiam to samo pytanie, co pan dzisiaj, ale uważam, że sprawa jest fundamentalna dla naszej przyszłości.</u>
          <u xml:id="u-313.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Skandal!)</u>
          <u xml:id="u-313.4" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Tyle pan mówił. Mógł pan to szybciej powiedzieć.)</u>
          <u xml:id="u-313.5" who="#BartłomiejWróblewski">Zgadzam się z wieloma takimi obserwacjami historycznymi, ale uważam, że dzisiaj nie możemy zostawiać tej sprawy własnemu biegowi. Powinniśmy zrobić to, co możemy.</u>
          <u xml:id="u-313.6" who="#BartłomiejWróblewski">Padły bardzo nieeleganckie słowa ze strony pani poseł z Polski 2050.</u>
          <u xml:id="u-313.7" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Już pan skończy z tą elegancją.)</u>
          <u xml:id="u-313.8" who="#BartłomiejWróblewski">Pojawiały się tutaj kilkukrotnie różnego rodzaju insynuacje.</u>
          <u xml:id="u-313.9" who="#BartłomiejWróblewski">Tak jak powiedziałem już wcześniej, instytut nie będzie się zajmować narzucaniem jakichkolwiek postaw, natomiast będzie się zajmować badaniami, wsparciem rodziny, polityką demograficzną. Nikogo instytut zastraszać nie będzie.</u>
          <u xml:id="u-313.10" who="#BartłomiejWróblewski">Pan poseł Szramka zapytał, czy chcemy odkryć na siłę Amerykę i czy stworzenie instytutu demografii jest największą potrzebą. Nie jest to największa potrzeba, ale jest to rzecz jedna z wielu potrzebnych. Jeśli weźmiemy pod uwagę, nie wiem, to, że program 500+ kosztuje ponad 30 mld zł rocznie, to 30 mln zł na instytut nie jest, wydaje się, jakimś wydatkiem bardzo dużym.</u>
          <u xml:id="u-313.11" who="#BartłomiejWróblewski">Pan poseł pytał, czy nie byłoby lepiej obniżyć podatki. Obniżamy podatki. W Polskim Ładzie podwyższamy kwotę wolną od podatku, a więc obniżamy podatki.</u>
          <u xml:id="u-313.12" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Panie pośle, niech pan skończy, wszystko wiemy.)</u>
          <u xml:id="u-313.13" who="#BartłomiejWróblewski">Podwyższamy kwotę wolną do 30 tys. zł. Obniżyliśmy podatek dla ludzi młodych, w wieku do 26. roku życia. Nie płacą oni PIT. Duże rodziny nie będą płacić PIT. Obniżyliśmy CIT.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Panie pośle, już przedłużyłam panu czas wystąpienia. Bardzo proszę zbliżać się do końca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#BartłomiejWróblewski">Wiem, ale muszę odpowiedzieć na pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">No tak ale…</u>
          <u xml:id="u-316.1" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: To po co pan tak odpowiada.)</u>
          <u xml:id="u-316.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#BartłomiejWróblewski">Pani marszałek…</u>
          <u xml:id="u-317.1" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: A my nie możemy zadawać pytań.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-318.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł…</u>
          <u xml:id="u-318.2" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-318.3" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: To proszę mnie wykluczyć.)</u>
          <u xml:id="u-318.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#BartłomiejWróblewski">Pani marszałek, byłoby łatwiej, gdyby posłowie mi nie przeszkadzali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Panie pośle, przedłużyłam panu czas. Limit wynosi 15 minut, natomiast przedłużyłam panu czas.</u>
          <u xml:id="u-320.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, jeszcze ma pan 2 minuty.</u>
          <u xml:id="u-320.2" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: A nam to wiecznie…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#BartłomiejWróblewski">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-321.1" who="#BartłomiejWróblewski">Większość argumentów i kwestii została już poruszona.</u>
          <u xml:id="u-321.2" who="#BartłomiejWróblewski">Padł zarzut, że po 2015 r. demografia nie skoczyła do góry, ale jednak według badań GUS w 2020 r. dzietność w Polsce miała wynosić 1,28 dziecka na kobietę, natomiast dane pokazują, że jest to 1,41, czyli, krótko mówiąc, został zahamowany spadek przyrostu naturalnego w Polsce. Moim zdaniem taki powinien być właśnie cel instytutu.</u>
          <u xml:id="u-321.3" who="#BartłomiejWróblewski">Prawdą jest to, co powiedział pan poseł Woźniak, że dla niektórych uczestników tej dyskusji jest to kolejna okazja do tego, żeby zaatakować rodzinę…</u>
          <u xml:id="u-321.4" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Niech pan skończy lepiej.)</u>
          <u xml:id="u-321.5" who="#BartłomiejWróblewski">…a w gruncie rzeczy zaatakować to, co wyraża polska konstytucja, która, jak mówiłem, została przyjęta głosami Lewicy i liberałów.</u>
          <u xml:id="u-321.6" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Niech pan lepiej już skończy.)</u>
          <u xml:id="u-321.7" who="#BartłomiejWróblewski">Padły też słowa dotyczące ewentualnego jakiegoś zarzutu nepotyzmu. Nie będzie żadnego nepotyzmu. Celem instytutu jest stworzenie instytucji merytorycznej. Zarówno prezes, jak i członkowie rady, ale także pracownicy muszą się wykazać odpowiednimi kompetencjami w zakresie wiedzy o rodzinie, demografii, w zakresie prawa, żeby mogli znaleźć zatrudnienie w instytucie.</u>
          <u xml:id="u-321.8" who="#BartłomiejWróblewski">Radykalnym podejściem jest takie podejście, które odrzuca konstytucję, konstytucję, która obowiązuje, a nieradykalne jest powoływanie się na konstytucję, jeśli chodzi o ochronę życia, jak również ochronę rodziny, praw rodziców czy praw dzieci.</u>
          <u xml:id="u-321.9" who="#BartłomiejWróblewski">Jeśli chodzi o program „Za życiem”, o który pytała pani poseł Kotula, to jest nowelizacja ustawy „Za życiem”, która składa się z propozycji pana ministra Wójcika, propozycji ministerstwa rodziny, a także propozycji Parlamentarnego Zespołu na rzecz Życia i Rodziny. Mogę powiedzieć, że projekt jest gotowy. Mam nadzieję, że wkrótce będzie decyzja polityczna i ten projekt trafi do Sejmu. Uważam, że sprawa jest ważna, też mi na tym zależy, i myślę, że większości Wysokiej Izby na tym zależy.</u>
          <u xml:id="u-321.10" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Ale to nie jest związane.)</u>
          <u xml:id="u-321.11" who="#BartłomiejWróblewski">Zapytała o to pani poseł Kotula, więc odpowiadam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Panie poślę, bardzo proszę…</u>
          <u xml:id="u-322.1" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Przedłużył pan czas wystąpienia.)</u>
          <u xml:id="u-322.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Skowrońska, bardzo proszę o spokój.</u>
          <u xml:id="u-322.3" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Ale zawsze marszałek nie pozwala nam skończyć.)</u>
          <u xml:id="u-322.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł, bardzo proszę o spokój.</u>
          <u xml:id="u-322.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Panie pośle, bardzo proszę zbliżać się do końca. Na wszystkie pytania, na które chce pan odpowiedzieć, a pan nie zdążył odpowiedzieć, może pan odpowiedzieć na piśmie i wtedy wszyscy będą mogli przeczytać odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#BartłomiejWróblewski">Tak zrobię. Na zakończenie odpowiem na pytanie, które postawiło kilka osób. Jakie mają być zadania instytutu? Jeszcze raz: po pierwsze, rzetelna praca analityczna, rzetelna praca naukowa związana ze sprawami rodziny, z polityką demograficzną, po drugie, tworzenie propozycji polityk w zakresie rodziny, w zakresie demografii, po trzecie, promocja rodziny, prowadzenie programów społecznych, które zachęcą Polaków do posiadania dzieci, tworzenia rodzin, które będą tworzyły przyjazny klimat rodziny, i po czwarte, obrona konstytucyjnych wolności i praw, które zostały zapisane w konstytucji, w taki sposób, jaki został zapisany w konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-323.1" who="#BartłomiejWróblewski">Kończąc, chcę powiedzieć: Pamiętajcie państwo — mówię to zarówno do moich koleżanek i kolegów, jak i do koleżanek i kolegów z opozycji — konstytucja.</u>
          <u xml:id="u-323.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-324.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zgadzam się, że konstytucja jest bardzo ważna i należy jej przestrzegać we wszystkich punktach.</u>
          <u xml:id="u-324.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-324.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Do głosowania nad tym wnioskiem przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-324.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów porządku dziennego zaplanowanych na dzień 30 listopada br.</u>
          <u xml:id="u-324.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygłoszenia oświadczeń poselskich.</u>
          <u xml:id="u-324.6" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Czy jeszcze ktoś z pań i panów posłów chciałby zgłosić się do wygłoszenia oświadczenia?</u>
          <u xml:id="u-324.7" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli nie, to zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-324.8" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Grzegorz Lorek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-324.9" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#GrzegorzLorek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Z dniem 28 listopada 1918 roku rozkazuję utworzyć marynarkę polską, mianując jednocześnie pułkownika marynarki, Bogumiła Nowotnego szefem Sekcji Marynarki Wojennej przy Ministerstwie Spraw Wojskowych. Podpisano: naczelnik państwa Józef Piłsudski.</u>
          <u xml:id="u-325.1" who="#GrzegorzLorek">Ów dekret, tworząc formalnie marynarkę wojenną, miał doniosłe konsekwencje, wydany w warunkach, kiedy tylko niewielka część ziem polskich była w naszych rękach i płonęły właściwie wszystkie granice. Pomorze pozostawało w niemieckich rękach, a jego odzyskanie wydawało się jeszcze wtedy mało prawdopodobne. Akt wyraźnie artykułował polskie prawa dostępu do morza, podkreślał także polskie roszczenia wobec Gdańska.</u>
          <u xml:id="u-325.2" who="#GrzegorzLorek">A jaka była polska marynarka wojenna, ta nasza odrodzona marynarka? Właściwie istniała tylko na papierze. Jej zręby, co oczywiste, tworzyli oficerowie i marynarze służący kiedyś we flotach państw zaborczych. Pierwszą bazą był port rzeczny w Modlinie, a zanim polscy marynarze wpłynęli na ołowiane fale Bałtyku, zdali bojowy egzamin, walcząc na rzekach i jeziorach w czasie wojny polsko-bolszewickiej. Pierwszym bojem polskiej floty była stoczona w kwietniu 1920 r. bitwa pod Czarnobylem, kiedy to polskie okręty zniszczyły kilka sowieckich jednostek. Marynarze stawili dzielnie czoła także w słynnej bitwie warszawskiej, broniąc na kilku uzbrojonych statkach lewego brzegu Wisły przed oskrzydlającymi wojskami sowieckimi. Wielu z nich zostało odznaczonych Orderem Virtuti Militari.</u>
          <u xml:id="u-325.3" who="#GrzegorzLorek">Kiedy w końcu uzyskano dostęp do morza, na tym naszym skrawku Wybrzeża zaczęto się bardzo pracowicie krzątać i przygotowywać flotę. Przyznanych nam przez sojusznicze rady ambasadorów kilka niewielkich okrętów nie zaspokoiło polskiego apetytu. Niestety możliwości finansowe zniszczonego przez wojnę, tworzonego na nowo państwa sprowadzały na ziemię tych, którzy widzieli Polskę jako potęgę na morzu. Z czasem, pod koniec lat 20. rozpoczęto mozolną rozbudowę polskiej floty, której potencjał systematycznie rósł, aż do 1939 r. Znalazły się w niej zarówno nowoczesne, jeśli nie najnowocześniejsze, kontrtorpedowce na Bałtyku typu „Grom”, dwa typu „Wicher”, pięć okrętów podwodnych, w tym dwa oceaniczne „Sęp” i słynny „Orzeł”, kilka trałowców i stawiaczy min.</u>
          <u xml:id="u-325.4" who="#GrzegorzLorek">W kampanii wrześniowej młoda flota zdała egzamin, mimo że część okrętów ewakuowano do Wielkiej Brytanii. Brytyjczycy wydzierżawili PMW kilkanaście jednostek, na których polscy marynarze dokonywali cudów waleczności.</u>
          <u xml:id="u-325.5" who="#GrzegorzLorek">Mówiono wyraźnie, że gdyby wojna wybuchła 5 lat później, Hitler miałby większe problemy i nasza marynarka wojenna byłaby o wiele mocniejsza i liczniejsza. Po roku 1945 warunki zmieniły się całkowicie. Polska otrzymała ogromny obszar wybrzeża Bałtyku, który wymagał ochrony.</u>
          <u xml:id="u-325.6" who="#GrzegorzLorek">Współcześnie zaś Marynarka Wojenna RP stoi przed trudnymi zadaniami, jeśli wziąć pod uwagę potężny rosyjski zespół okrętów stacjonujących w obwodzie kaliningradzkim. Jeśli chodzi o dozbrajanie w małe, szybkie łodzie, mam nadzieję, że program rozbudowy floty, sił wodnych i podwodnych przyniesie rezultat. Ochrona naszego Wybrzeża jest kluczowa dla niepodległości Polski. Rozbudowa Marynarki Wojennej jest elementarna dla bezpieczeństwa naszego państwa. Bądźmy mądrzy przed szkodą. A wszystko zaczęło się 28 listopada 1918 r. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-325.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-326.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Anna Dąbrowska-Banaszek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#AnnaDąbrowskaBanaszek">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! 21 listopada obchodziliśmy Dzień Pracownika Socjalnego. To polskie święto obchodzone na mocy zapisu ustawy o pomocy społecznej z dnia 29 listopada 1990 r. Dzień 21 listopada upamiętnia spotkanie w miejscowości Charzykowy w 1989 r., w którym uczestniczyli Jacek Kuroń, Joanna Staręga-Piasek oraz pracownicy pomocy społecznej szczebla wojewódzkiego. Dzień Pracownika Socjalnego jest świętem wszystkich pracowników służb społecznych, ale w szczególności pracowników socjalnych.</u>
          <u xml:id="u-327.1" who="#AnnaDąbrowskaBanaszek">Czym się zajmują pracownicy socjalni? Pomagają osobom i ich rodzinom przezwyciężyć trudne sytuacje życiowe. Wspierają beneficjentów pomocy społecznej w procesie usamodzielniania i integracji społecznej. Dużo czasu i uwagi poświęcają pobudzaniu społecznej aktywności i inspirowaniu działań samopomocowych w zaspokajaniu niezbędnych potrzeb życiowych osób, rodzin, grup i środowisk społecznych. Współuczestniczą w inspirowaniu, opracowywaniu, wdrażaniu oraz rozwijaniu regionalnych i lokalnych programów pomocy społecznej ukierunkowanych na podniesienie jakości życia. Jednocześnie pracownicy socjalni współpracują z innymi specjalistami w celu ograniczania patologii i skutków negatywnych zjawisk społecznych i przeciwdziałania im.</u>
          <u xml:id="u-327.2" who="#AnnaDąbrowskaBanaszek">Aby pracownik socjalny mógł sprawnie wykonywać swoje zadania, musi spełniać wiele wymogów, które formułuje ustawa o pomocy społecznej. Chodzi tu z jednej strony o odpowiednie specjalistyczne wykształcenie zdobyte w kolegium dla pracowników służb społecznych, na studiach na kierunku praca socjalna lub na innym kierunku w tym zakresie, a z drugiej — o dwustopniową specjalizację zawodową. Obecnie w ośrodkach społecznych i w powiatowych centrach pomocy rodzinie pracuje ponad 20 tys. pracowników socjalnych. Dzięki działaniom pracowników socjalnych wiele osób staje na nogi i zmienia swoje życie. Pracownicy socjalni to bohaterowie, którzy nie noszą peleryn. Wykonywanie ich zawodu nierzadko wiąże się z narażeniem zdrowia lub życia.</u>
          <u xml:id="u-327.3" who="#AnnaDąbrowskaBanaszek">Wszystkim pracownikom socjalnym z okazji ich święta składam serdeczne życzenia zdrowia, dużo sił na każdy dzień, wyrozumiałości dla innych, satysfakcji z wykonywanej pracy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-327.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-328.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Bartłomiej Dorywalski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#BartłomiejDorywalski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pacyfikacja Kurzelowa. 27 listopada 2021 r. minęła 78. rocznica tragicznych wydarzeń z sobotniego ranka 1943 r. W tym dniu niemiecka żandarmeria z Włoszczowy i Kluczewska otoczyła Kurzelów i rozpoczęła się jego pacyfikacja. Ok. 60 mężczyzn zostało wyprowadzonych ze swoich domów i zebranych przed budynkiem nadleśnictwa. Mężczyźni, którzy stawiali opór, byli eliminowani w miejscu zatrzymania. Już w tym czasie podczas zatrzymania zastrzelono dwie osoby, które próbowały uciec — Tadeusza Szczuckiego i Franciszka Czaińskiego, który zginął wyprowadzany ze swojego sklepu. Ci, którzy zostali doprowadzeni na przesłuchanie, pojedynczo wchodzili do budynku nadleśnictwa. Podczas przesłuchań dochodziło do aktów przemocy. Mężczyzn, którym szczęście dopisało, zwalniano do domu, czterech zostało aresztowanych, zaś 18 zamknięto w budce zwanej jatką, gdzie Żydzi przed wojną sprzedawali mięso. Stała ona w miejscu, w którym dziś znajduje się obelisk Jana Brożka. Po zakończeniu przesłuchań 18 mężczyzn przeprowadzono do piaskowni koło cmentarza, to tam zostali zamordowani. Odjeżdżając, Niemcy zabrali ze sobą czterech aresztowanych: Feliksa Gradońskiego ps. Spokojny, Stanisława Gieronia, Adama Stępniewicza i Antoniego Celebańskiego. Spośród 20 zamordowanych tego dnia 19 osób zostało pochowanych w dwóch mogiłach obok siebie w miejscu egzekucji na tzw. małym cmentarzu.</u>
          <u xml:id="u-329.1" who="#BartłomiejDorywalski">Wiedza na temat ofiar jest bardzo uboga. Księgi parafialne, które zawierają wpisy o tragicznej śmierci, zostały sporządzone dopiero po zakończeniu II wojny światowej. Panuje przekonanie, że zbrodnia ta nie doczekała się opracowania ze względu na nazwisko osoby, która sporządziła listę dla niemieckiego okupanta. Był to niemiecki agent pracujący w urzędzie gminy Kurzelów. Tym czynem wydał on na siebie wyrok śmierci i został zlikwidowany w nocy z 18 na 19 marca w momencie opanowania Włoszczowy przez oddziały Armii Krajowej.</u>
          <u xml:id="u-329.2" who="#BartłomiejDorywalski">Ofiary pacyfikacji Kurzelowa w obliczu wojny i stałego zagrożenia stały murem za ruchem oporu i obrońcami ojczyzny. W chwili obecnej to my jesteśmy zobowiązani stać murem za polskim mundurem, obrońcami naszych granic. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-329.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-330.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Dariusz Bąk, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-330.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-330.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Władysław Kurowski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#WładysławKurowski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Dziś, dbając o pamięć historyczną, chciałbym przedstawić ważne, choć tragiczne wydarzenie z powiatu myślenickiego, z gminy Tokarnia z 29 listopada 1944 r. i 4 grudnia tegoż samego roku. Wzmożone działania zbrojne wymierzone przeciwko oddziałom partyzanckim na terenie powiatu myślenickiego realizowane były przez okupanta niemieckiego od lata 1944 r. Było to spowodowane przede wszystkim działaniami operacyjnymi oddziałów partyzanckich. W odpowiedzi na te działania oraz w trosce o zabezpieczenie własnego zaplecza przed zbliżającym się frontem wschodnim Niemcy podjęli radykalne i krwawe działania polegające na likwidacji zgrupowań partyzanckich.</u>
          <u xml:id="u-331.1" who="#WładysławKurowski">Plan pacyfikacji Zawadki zakładał jednoczesne uderzenie o świcie 29 listopada 1944 r. od strony Trzebuni, Stróży, Pcimia, Krzczonowa, Tokarni i Więcierzy. Niemcy nie zdawali sobie jednak w ogóle sprawy z pojawienia się na tym terenie już 23 listopada oddziałów „Żelbetu” Armii Krajowej. Walka w masywie górskim Kotonia 29 listopada 1944 r. trwała od świtu do zmroku. Oddziały hitlerowskie liczyły ponad 3 tys. doskonale uzbrojonych ludzi: broń maszynowa, granatniki, moździerze, zwiad lotniczy. Przeciwko nim do walki stanęło niespełna 300 partyzantów słabo uzbrojonych.</u>
          <u xml:id="u-331.2" who="#WładysławKurowski">Pomimo przewagi liczebnej, ogniowej oraz zaskoczenia nie udało się Niemcom osiągnąć zakładanych rezultatów, bowiem bohaterska postawa oddziału „Bicza” „Żelbet II” zaalarmowała i dała czas na przygotowanie obrony pozostałym oddziałom partyzanckim. Ponadto hitlerowcy ufni w swoją przewagę nacierali bezładnie i chaotycznie. W pewnym momencie rozpoczęli nawet w gęstej mgle zaciętą walkę między sobą, co zwiększyło ich straty. Według strony niemieckiej poległo dziewięciu policjantów, w tym dwóch podoficerów, i siedmiu odniosło rany.</u>
          <u xml:id="u-331.3" who="#WładysławKurowski">Natomiast Polacy na podstawie informacji wywiadu oraz sprawozdań oddziałów terenowych Armii Krajowej ocenili straty na kilkakrotnie większe — kilkudziesięciu zabitych i rannych. Niestety na roli Tajsowej przed południem 29 listopada 1944 r. ginęli również cywilni mieszkańcy Zawadki. Zginęło trzech mężczyzn bezpośrednio od strzału w tył głowy. Byli to Józef Bednarczyk, Józef Bednarczyk syn, Karol Tajs. Natomiast Aniela Mizera i Andrzej Tajs zginęli od zabłąkanych kul i następnie spalili się w ich płonących domostwach. Andrzej Kowalik z roli Jaworzyny został ciężko pobity i w efekcie poniesionych obrażeń zmarł.</u>
          <u xml:id="u-331.4" who="#WładysławKurowski">W tym miejscu należy również wspomnieć anonimowego mieszkańca Krzczonowa, który został skatowany do nieprzytomności za to, że prowadził Niemca w stronę Zawadki zbyt opieszale i nie najkrótszą drogą. Jan Rapacz zabrany w dniu 4 grudnia przez Niemców z Zawadki zaginął bez wieści, prawdopodobnie został zamordowany w niewyjaśnionych okolicznościach. Żołnierze „Żelbetu” polegli w walce oraz Andrzej Kowalik z Jaworzyny zostali następnego dnia przetransportowani na cmentarz parafialny w Trzebuni i tam pochowani. Ciała żołnierzy po wojnie zostały ekshumowane i przewiezione na cmentarz Rakowicki w Krakowie. Pozostałe ofiary pacyfikacji Zawadki w nocy 29 listopada zostały pochowane we wspólnej mogile na cmentarzu w Krzczonowie z inicjatywy dowódcy partyzanckiego oddziału dywersyjnego Franciszka Pytlika, który przygotował transport ciał pomordowanych i trumny do pochówku. Niestety już po kilku dniach, bo już 4 grudnia 1944 r., na kilka godzin przed świtem z Myślenic i Krakowa wyruszyła karna ekspedycja udająca się w rejon masywu Kotonia z zamiarem ukarania mieszkańców, którzy pomagali partyzantom, oraz zlikwidowania potencjalnej bazy partyzanckiej. Penetrowano również teren w poszukiwaniu zaginionych Niemców.</u>
          <u xml:id="u-331.5" who="#WładysławKurowski">Okupant hitlerowski, stosując bezwzględną zasadę zbiorowej odpowiedzialności, mścił się na bezbronnej ludności cywilnej, która zapłaciła ogromną cenę za to, że Zawadka stała się bazą partyzancką. Spalone zostały wszystkie zabudowania. Niemcy swoich barbarzyńskich działań nie ograniczali tylko do Zawadki, spalili również domy w sąsiednich wsiach. W Zawadce zostały tylko przydrożne kamienne kapliczki i krzyże oraz drewniana kuźnia. W Tokarni spalono ponad 20 zabudowań. W Krzczonowie spalono trzy gospodarstwa. W Pcimiu okupant spalił kilkanaście gospodarstw na różnych rolach.</u>
          <u xml:id="u-331.6" who="#WładysławKurowski">Boże Narodzenie 1944 r. w Zawadce było najsmutniejsze w całej kilkusetletniej historii wsi. Wszyscy mieszkańcy ocaleni z pożogi, bez jakichkolwiek środków do życia, na czas mroźnej i śnieżnej zimy schronili się u swoich krewnych i znajomych w okolicznych wsiach…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#WładysławKurowski">…aby z nastaniem wiosny wrócić na zgliszcza domostw.</u>
          <u xml:id="u-333.1" who="#WładysławKurowski">Po wojnie w 1964 r. z inicjatywy żołnierzy Armii Krajowej i przy współpracy władzy gminnej na roli Tajsowej w Zawadce wybudowano kamienny obelisk, a na nim wmurowano dwie tablice upamiętniające zbrojny czyn polskiego podziemia oraz tragiczną śmierć mieszkańców.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-335">
          <u xml:id="u-335.0" who="#WładysławKurowski">Co roku we wrześniu w tym miejscu sprawowana jest msza święta i odbywają się uroczystości upamiętniające walki w masywie górskim Kotonia i tragiczną pacyfikację Zawadki. Cześć pamięci jej mieszkańców. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-335.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-336">
          <u xml:id="u-336.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-336.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę przestrzegać dyscypliny czasowej.</u>
          <u xml:id="u-336.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Krystyna Skowrońska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-337">
          <u xml:id="u-337.0" who="#KrystynaSkowrońska">Szanowna Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Mam ogromną przyjemność wygłosić dzisiaj specjalne oświadczenie okolicznościowe dotyczące uroczystego wręczenia odznaczeń: Pieczęć Zasług Obywatelskich Sigillum Meriti Civilis oraz „Zasłużony dla Kultury Polskiej” w moim rodzinnym mieście Mielcu, które odbyło się 27 listopada 2021 r.</u>
          <u xml:id="u-337.1" who="#KrystynaSkowrońska">Pieczęć Zasług Obywatelskich przyznawana jest od 2016 r. To honorowe odznaczenie Towarzystwa Miłośników Ziemi Mieleckiej, które otrzymują mielczanie wybitnie zasłużeni dla ziemi mieleckiej oraz dla ojczyzny. W przeszłości byli to m.in. odznaczeni pośmiertnie bł. ks. Roman Sitko, prof. Władysław Szafer — urodzony na ziemi mieleckiej, gen. broni Władysław Sikorski, bracia Działowscy — Stanisław i Mieczysław, prekursorzy mieleckiego i polskiego lotnictwa, oraz żyjący współcześnie m.in. były prezydent miasta Mielca Janusz Chodorowski, konstruktor lotniczy Józef Oleksiak czy ks. prałat Kazimierz Czesak.</u>
          <u xml:id="u-337.2" who="#KrystynaSkowrońska">Tegorocznymi laureatami honorowego odznaczenia Pieczęci Zasług Obywatelskich zostali: pośmiertnie odznaczony Andrzej Kędzior oraz współcześnie — Józef Witek.</u>
          <u xml:id="u-337.3" who="#KrystynaSkowrońska">Andrzej Kędzior, o którym krótko można powiedzieć, że ratował przed głodem i powodziami, urodził się 7 listopada 1851 r. w Toporowie pod Mielcem. Rodziców nie było stać na finansowanie synowi nauki w gimnazjum, dlatego syn, wybitnie uzdolniony, zarabiał jako korepetytor zamożnych kolegów, których rodzice pomogli mu studiować w Wiedniu — najpierw na politechnice, potem meliorację na akademii rolniczej, a następnie także prawo na uniwersytecie. Po ukończeniu nauki w 1879 r. otrzymał posadę inżyniera w utworzonym właśnie Krajowym Biurze Melioracyjnym we Lwowie. Andrzej Kędzior osobiście napisał austriacką ustawę wodną, przyjętą w 1884 r. Za sprawą jego i jego współpracowników obwałowano rzeki i odwodniono rolnicze użytki niziny krakowsko-sandomierskiej i doliny nadwiślańskiej powyżej Krakowa, a także obszary w dorzeczu Dniestru, górnego Bugu, Styru. Wały zabezpieczające po dziś dzień przed wylewem Wisły, Rudawy, Raby, Dunajca, Brnia, Trzęsówki, Sanu oraz niezliczonych odcinków innych cieków wodnych są jeśli nie bezpośrednim dziełem koncepcyjnym inżyniera spod Mielca, to powstały według nakreślonych przez niego planów bądź projektów. Jego dokonania były doceniane, m.in. był kawalerem austriackiej Komandorii Franciszka Józefa i rosyjskiego Orderu Świętej Anny. Był również inicjatorem budowy kanału Wisła-Odra-Dniestr, a także sprawował m.in. funkcję ministra robót publicznych w polskim rządzie Jędrzeja Moraczewskiego i Leopolda Skulskiego. Inną konsekwencją doceniania działań Andrzeja Kędziora było wybranie go na posła Sejmu Krajowego Galicji, w 1908 r., 1911 r. i 1918 r., i na posła parlamentu Austro-Węgier. Posłem parlamentu polskiego był w latach 1919–1922, a w latach 1922–1927 zasiadał w Senacie Rzeczypospolitej Polskiej. Został odznaczony również Orderem Polonia Restituta z gwiazdą. Zmarł 17 stycznia 1938 r. Spoczął na cmentarzu w Mielcu.</u>
          <u xml:id="u-337.4" who="#KrystynaSkowrońska">Kolejnym tegorocznym laureatem odznaczonym Pieczęcią Zasług Obywatelskich jest pan Józef Witek — wybitny znawca regionu, kronikarz, animator kultury, społecznik, autor książek dotyczących historii Mielca i ziemi mieleckiej, w tym m.in. 4-tomowej Encyklopedii Miasta Mielca. Józef Witek jest rodowitym mielczaninem. Przez wiele lat był choreografem i instruktorem zespołów tanecznych i muzycznych. Od 2000 r. zajmuje się wyłącznie pisaniem książek o Mielcu. To już kilkanaście różnych pozycji, m.in. o ulicach i ich patronach, jak również publikacje poświęcone m.in. szkole muzycznej czy Stali Mielec. Ale najwięcej pracy kosztowało go stworzenie Encyklopedii Miasta Mielca. W swojej książce regionalista umieścił wiele tysięcy haseł. Oprócz biogramów ludzi są informacje o ulicach i placach, hasła geograficzne, przyrodnicze, przemysłowe, handlowe, komunalne czy urzędnicze, a więc wszystko, co składa się na życie miasta.</u>
          <u xml:id="u-337.5" who="#KrystynaSkowrońska">Podczas uroczystości wręczenia Pieczęci Zasług Obywatelskich wręczono również odznaczenie „Zasłużony dla Kultury Polskiej” przyznane panu Piotrowi Pszenicznemu — wyróżniającemu się artyście malarzowi i rzeźbiarzowi, członkowi Klubu Środowisk Twórczych Towarzystwa Miłośników Ziemi Mieleckiej z okazji 40-lecia klubu. Wszystkim odznaczonym składam serdeczne gratulacje, a Towarzystwu Miłośników Ziemi Mieleckiej dziękuję za piękną inicjatywę zatrzymywania mijającego czasu.</u>
          <u xml:id="u-337.6" who="#KrystynaSkowrońska">Chcę jeszcze również poinformować szanownych państwa o jubileuszu 75-lecia Teatru Rozmaitości im. Stefana Ostrowskiego w Mielcu, jedynego w swoim rodzaju teatru amatorskiego wystawiającego różnego rodzaju spektakle. 27 listopada podziwialiśmy w ich wykonaniu „Teatr Variété”, który jak zawsze pokazywał publiczności barwne i zrobione z wielkim rozmachem widowisko. Gratuluję artystom i życzę dalszych sukcesów. Dziękuję bardzo, pani marszałek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-338">
          <u xml:id="u-338.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-338.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Tadeusz Woźniak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-339">
          <u xml:id="u-339.0" who="#TadeuszWoźniak">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Ponad 30 lat od III rozbioru Polski i 8 lat od utworzenia Królestwa Polskiego, tzw. kongresowego, w 1828 r. w Szkole Podchorążych Piechoty w Warszawie utworzono tajne stowarzyszenie, na którego czele stanął ppor. Piotr Wysocki. Do sprzysiężenia przystąpiło ok. 200 członków. Przez kilkanaście miesięcy przygotowywano się do wystąpienia zbrojnego.</u>
          <u xml:id="u-339.1" who="#TadeuszWoźniak">W 1829 r. doszło do próby zamachu na życie cara Mikołaja I w czasie jego pobytu w Warszawie.</u>
          <u xml:id="u-339.2" who="#TadeuszWoźniak">Rok 1830 przyniósł w Królestwie Polskim radykalizację nastrojów wynikającą z pogarszającej się sytuacji ekonomicznej będącej wynikiem wzrostu cen żywności i pojawiającego się bezrobocia. W Warszawie dochodziło do spontanicznych strajków, a nawet drobnych rozruchów.</u>
          <u xml:id="u-339.3" who="#TadeuszWoźniak">W lipcu 1830 r. wybuchła rewolucja we Francji, w wyniku której obalono Burbonów, a w sierpniu Belgowie rozpoczęli walkę o niepodległość, której celem było oderwanie się od Holandii. Poważnie zaburzało to porządek ustalony na kongresie wiedeńskim w 1815 r., czemu zdecydowanie przeciwstawiał się car Mikołaj I.</u>
          <u xml:id="u-339.4" who="#TadeuszWoźniak">Ogłoszony 19 i 20 listopada 1830 r. rozkaz stawiający w stan pogotowia armię rosyjską i Wojsko Polskie wierne carowi jako królowi polskiemu zmusiło Piotra Wysockiego i pozostałych spiskowców do podjęcia natychmiastowych działań. Termin wybuchu powstania zbrojnego wyznaczono na dzień 29 listopada 1830 r. na godz. 18. W tym czasie w Warszawie stacjonowało ok. 6,5 tys. żołnierzy rosyjskich i ok. 10 tys. żołnierzy polskich. O godz. 18. podpalono browar na Solcu, co miało być sygnałem do jednoczesnego rozpoczęcia wszystkich działań zbrojnych. Piotr Wysocki poderwał do broni ponad 160 podchorążych. Liczono na pozyskanie mieszkańców Starego Miasta i większości oddziałów Wojska Polskiego pozostających dotychczas pod komendą wielkiego księcia Konstantego.</u>
          <u xml:id="u-339.5" who="#TadeuszWoźniak">Niechęć do przyłączenia się do insurekcji kolejnych generałów cieszących się uznaniem powstańców skutkowała tym, że kilku z nich zabito. Obawy znacznej części mieszkańców stolicy, którzy po prostu bali się wojny i ewentualnych represji, też nie rokowały dobrze w pierwszych godzinach zrywu. Mimo to w ciągu nocy powstańcy opanowali całą Warszawę. Wielki książę Konstanty nie zdecydował się na szturmowanie stolicy, a wierne sobie oddziały wycofał do Wierzbna.</u>
          <u xml:id="u-339.6" who="#TadeuszWoźniak">W gronie powstańców podobnie jak wśród ludu w stolicy zaczęły ścierać się frakcje zwolenników otwartej walki z Rosją z konserwatystami, czyli zwolennikami negocjacji i porozumień z carem jako królem. Przeciwstawił się tym porozumieniom m.in. Joachim Lelewel, który stworzył porozumienie, stworzył Klub Patriotyczny. Jednym z najaktywniejszych członków Klubu Patriotycznego był Maurycy Mochnacki, który 1 grudnia stanął na czele Towarzystwa Patriotycznego. 3 grudnia 1830 r. w wyniku nacisków Klubu Patriotycznego utworzono Rząd Tymczasowy z księciem Adamem Jerzym Czartoryskim na czele. W skład rządu wszedł m.in. Joachim Lelewel.</u>
          <u xml:id="u-339.7" who="#TadeuszWoźniak">W wyniku rokowań z księciem Konstantym jednostki polskie miały wrócić do Warszawy, zaś wojska rosyjskie na czele z samym księciem miały odejść w stronę granicy. Car nie godził się jednak na żadne ustępstwa. Polski Sejm ogłosił wtedy powstanie narodowe przeciwko Rosji, a w styczniu 1831 r. zdetronizował Mikołaja I. Powstanie przerodziło się w wojnę polsko-rosyjską. Sejm zatrzymał władzę zwierzchnią w państwie i powołał Rząd Narodowy z Adamem Jerzym Czartoryskim na czele.</u>
          <u xml:id="u-339.8" who="#TadeuszWoźniak">Już 5 lutego 1831 r. armia rosyjska pod dowództwem feldmarszałka Iwana Dybicza wkroczyła w granice Królestwa Polskiego. Rozpoczęła się wojna Polaków z przeważającymi siłami wroga. Mimo bohaterstwa wojsk polskich i zwycięstw w niektórych bitwach powstanie upadło ostatecznie po kapitulacji Zamościa 21 października 1831 r. Formalnego aktu kapitulacji nigdy nie podpisano.</u>
          <u xml:id="u-339.9" who="#TadeuszWoźniak">Powstanie listopadowe jest żywe w pamięci Polaków do dnia dzisiejszego. Jest przykładem bohaterskiej walki o niepodległość Polski, o honor i o polskie tradycje. Należy oddać hołd wszystkim powstańcom narodowym, w tym szczególnie w kolejną rocznicę wybuchu powstania listopadowego, i tym, którzy walczyli z przeważającymi siłami wroga w wojnie z Rosją w roku 1831. W roku, w którym Polska przez wiele miesięcy była de facto państwem niepodległym. Potem przyszedł czas na niemiłosierne represje wobec Polski i Polaków, ale to już temat na inne wystąpienie.</u>
          <u xml:id="u-339.10" who="#TadeuszWoźniak">Na zakończenie mojego oświadczenia pragnę wyrazić wdzięczność wszystkim, którzy przyczynili się do powrotu do Polski doczesnych szczątków Maurycego Mochnackiego, bohatera tamtych czasów, który wreszcie spoczął w polskiej ziemi, w ziemi Polski niepodległej, a więc takiej, o jakiej marzył i o jaką walczył. Wrócił w 191. rocznicę wybuchu powstania listopadowego. Cześć jego pamięci! Cześć pamięci wszystkich, którzy chwycili za broń i którzy prowadzili różnorakie działania na rzecz niepodległości Polski. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-339.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-340">
          <u xml:id="u-340.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-340.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Anna Pieczarka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-341">
          <u xml:id="u-341.0" who="#AnnaPieczarka">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Na wstępie pragnę serdecznie podziękować za dbanie o polskie dzieła sztuki, za odkupowanie cennych dla naszego narodu kolekcji i dzieł. Stają się one naszą nie tylko duchową, ale też i rzeczywistą własnością.</u>
          <u xml:id="u-341.1" who="#AnnaPieczarka">Przyjmowanie dóbr artystycznych w ten sposób świadczy o głębokim zainteresowaniu budowaniem trwałej tożsamości narodowej. Najbardziej spektakularnym przykładem dbałości o polskie kolekcje jest odkupienie od Fundacji Książąt Czartoryskich dzieł sztuki, wśród których znajdują się m.in. obrazy Leonarda da Vinci, Rembrandta czy Renoira. Jak wiemy, zostały one przekazane do Muzeum Narodowego w Krakowie.</u>
          <u xml:id="u-341.2" who="#AnnaPieczarka">Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego wspiera także zakupy dzieł sztuki zrabowanych w czasie zawieruchy wojennej czy zaginionych w rozmaitych okolicznościach, a także obrazów dla placówek muzealnych mieszczących się nie tylko w metropoliach, ale i w mniejszych ośrodkach. Jednym z przykładów tej działalności jest zakup dla Muzeum Okręgowego w Tarnowie kolejnego fragmentu „Panoramy Siedmiogrodzkiej”, wyjątkowego dzieła, które powstało pod kierunkiem Jana Styki. Jako reprezentantka miasta określanego polską perłą renesansu chcę za to bardzo podziękować.</u>
          <u xml:id="u-341.3" who="#AnnaPieczarka">Tematem „Panoramy Siedmiogrodzkiej” jest zwycięska bitwa o stolicę Siedmiogrodu rozegrana 11 marca 1849 r. pod dowództwem bohatera dwóch narodów, wywodzącego się właśnie z Tarnowa generała Józefa Bema. Muzeum Okręgowe w Tarnowie jest już właścicielem 24 spośród 60 fragmentów „Panoramy Siedmiogrodzkiej”. Są one eksponowane w niezwykle ciekawym i historycznym miejscu, w Galerii „Panorama” mieszczącej się w budynku dworca kolejowego w Tarnowie. Pozyskany ostatnio fragment w pierwszych dniach grudnia także będzie można podziwiać w tym miejscu.</u>
          <u xml:id="u-341.4" who="#AnnaPieczarka">Cieszy to tym bardziej, że Tarnów jest bodaj najbardziej węgierskim ze wszystkich polskich miast. Związki polsko-węgierskie w Tarnowie mają wielowiekową tradycję. W dziejach przyjaźni polsko-węgierskiej wyjątkowo zapisały się przede wszystkim wydarzenia z okresu Wiosny Ludów, lata 1848–1849, kiedy wielu Polaków pod komendą wybitnych polskich oficerów walczyło o wolność narodu węgierskiego. Chlubnie zapisało się tu przede wszystkim nazwisko gen. Józefa Bema urodzonego, jak już wspomniałam, właśnie w Tarnowie i w tym mieście pochowanego. Nie wszyscy wiedzą, że w Tarnowie w 1948 r. miały miejsce ogólnopolskie obchody 100. rocznicy Wiosny Ludów. Także tutaj przed kilkoma laty zorganizowano międzynarodowe dni przyjaźni polsko-węgierskiej. Miasto Tarnów oraz większość gmin w regionie tarnowskim posiada miasta partnerskie na Węgrzech. W centrum Tarnowa i obok podtarnowskich Koszyc Wielkich znajdują się oryginalne bramy seklerskie wykonane przez cieśli z Siedmiogrodu. Jest ich w Polsce trzy — prócz Tarnowa także w Starym Sączu.</u>
          <u xml:id="u-341.5" who="#AnnaPieczarka">Kończąc zaproszeniem do pięknego Tarnowa, raz jeszcze dziękuję za finansowe wsparcie zakupu kolejnego fragmentu dzieła Jana Styki pod nazwą „Panorama Siedmiogrodzka”. Jest ono, podobnie jak cała kolekcja, niejako wspomnianą na wstępie własnością całego naszego narodu. Muzeum Okręgowe w Tarnowie nie ustaje w poszukiwaniach kolejnych fragmentów, a w planach jest także stworzenie całej ekspozycji, która byłaby jedyną taką w skali kraju i pełniłaby rolę unikatu, jakim jest np. muzeum Panorama Racławicka we Wrocławiu.</u>
          <u xml:id="u-341.6" who="#AnnaPieczarka">Bardzo dziękuję, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-341.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-342">
          <u xml:id="u-342.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-342.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Patryk Wicher, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-342.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-342.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Małgorzata Chmiel, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-343">
          <u xml:id="u-343.0" who="#MałgorzataChmiel">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pierwszy etap remontu zabytkowego mostu w Tczewie został zrealizowany za rządów PO-PSL. Od lipca 2015 r. trwa remont tego mostu, a ostatni etap prac IIA rozpoczął się w 2019 r. i cisza. Wtedy nawet prezydent Duda w czasie kampanii wyborczej obiecywał, że wesprze remont tego mostu. Mówił, że trzeba koniecznie go dokończyć, że zrobi wszystko, co może. Wybory minęły, a pan prezydent jakoś nic nie zrobił.</u>
          <u xml:id="u-343.1" who="#MałgorzataChmiel">Niestety 30 września 2019 r. wojewódzki konserwator zabytków wstrzymał prace, a środki, które starostwo zarezerwowało na dokończenie etapu IIA, musiały trafić na zabezpieczenie placu budowy przed zimą. To ok. 10 mln zł. Na dokończenie całości remontu mostu potrzeba ok. 200 mln zł. To jest kwota nie do udźwignięcia przez powiat tczewski. W związku z tym co roku składałam poprawki do budżetu państwa w celu uzyskania pieniędzy na dokończenie remontu tego mostu. Niestety posłowie PiS, nawet ci z Pomorza, z tego regionu, nie poparli przyznania pieniędzy dla starostwa tczewskiego. A tyle pięknych słów padało, że będą pracować dla dobra mieszkańców… Szkoda mówić.</u>
          <u xml:id="u-343.2" who="#MałgorzataChmiel">Powiatu nie stać nawet na wkład własny, który jest niezbędny przy dofinansowaniu ze środków rządowych. Jedynym rozwiązaniem jest zmiana właściciela mostu, dlatego Starostwo Powiatowe w Tczewie od lat apeluje o przejęcie mostu przez Skarb Państwa — bezskutecznie. W tym celu napisałam nawet projekt ustawy przejęcia tego mostu przez Skarb Państwa jako oddziału Muzeum II Wojny Światowej. Przecież na tym moście rozpoczęła się II wojna światowa. Można było przejąć Westerplatte w Gdańsku, można przecież przejąć i most w Tczewie na takich samych warunkach.</u>
          <u xml:id="u-343.3" who="#MałgorzataChmiel">Ostatnio dodatkowo Starostwo Powiatowe w Tczewie złożyło wniosek do rządowego programu inwestycji lokalnych w ramach Polskiego Ładu o sfinansowanie aktualizacji projektu budowlanego remontu mostu. Rząd przyznał 684 tys. Za te pieniądze jednak nie można przyspieszyć remontu, bo to suma, która musi zostać poniesiona w związku ze wstrzymaniem prac przez wojewódzkiego konserwatora zabytków. Zwracam uwagę, przypominam, że wojewódzki konserwator zabytków został powołany przez PiS. Apeluję więc po raz kolejny z tej mównicy do rządu o jak najszybsze przejęcie mostu tczewskiego przez Skarb Państwa i jego szybką odbudowę. Most ten to nie tylko wspaniały zabytek architektury inżynieryjnej XIX w., ale też ważna trasa komunikacyjna dla mieszkańców między Tczewem a Lisewem Malborskim. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-344">
          <u xml:id="u-344.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-344.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Maria Kurowska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-344.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Nie ma pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-344.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Jacek Kurzępa, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-344.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-344.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Krzysztof Szulowski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-344.6" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jest pan poseł.</u>
          <u xml:id="u-344.7" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-345">
          <u xml:id="u-345.0" who="#KrzysztofSzulowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Adam Chmielowski to polski zakonnik franciszkański, założyciel zgromadzeń albertynów i albertynek, powstaniec, malarz, święty Kościoła katolickiego. Znany z pełnej poświęcenia pracy dla biednych i bezdomnych. To postać znana oczywiście w całej Polsce, ale też szczególna dla mojego miasta, dla Puław. To patron miasta i patron parafii rzymskokatolickiej. Jego imię nosi też Towarzystwo Pomocy im. Św. Brata Alberta.</u>
          <u xml:id="u-345.1" who="#KrzysztofSzulowski">Kilka dni temu, w niedzielę 21 listopada 2021 r., 30-lecie istnienia obchodziło Puławskie Koło Towarzystwa Pomocy im. Św. Brata Alberta. Misją towarzystwa jest skupianie ludzi dobrej woli, pragnących działać dla dobra drugiego człowieka w duchu swojego patrona poprzez tworzenie schronisk, noclegowni, łaźni, kuchni, z których korzystają ludzie potrzebujący pomocy.</u>
          <u xml:id="u-345.2" who="#KrzysztofSzulowski">Od początku istnienia schroniska w Puławach udzielono schronienia tysiącom osób, a wielu innym pomocy doraźnej w formie posiłku, odzieży lub pojedynczego noclegu. Koło towarzystwa prowadzi też działalność w zakresie pomocy społecznej, w tym pomocy rodzinom i osobom w trudniej sytuacji życiowej oraz wyrównywania ich szans i w zakresie ochrony zdrowia, poprzez przeciwdziałanie uzależnieniom i patologiom społecznym.</u>
          <u xml:id="u-345.3" who="#KrzysztofSzulowski">Schronisko przeznaczone dla mężczyzn posiada ok. 40 miejsc stacjonarnych, w okresie zimy w razie potrzeby ta liczba jest zwiększana. Zapewnia schronienie, całodzienne wyżywienie, kąpiel, wymianę odzieży, systematyczną opiekę duszpasterską, kontakty z poradnią odwykową oraz pomoc socjalną.</u>
          <u xml:id="u-345.4" who="#KrzysztofSzulowski">Uroczystości jubileuszu odbyły się w kościele pw. św. Brata Alberta w Puławach i w sali parafialnej. Rozpoczęły się od mszy św. W uroczystościach wzięło udział wielu znamienitych gości, wyrażających w swoich wystąpieniach szacunek i uznanie dla dokonań towarzystwa i dziękujących kierownictwu oraz wszystkim członkom zaangażowanym w działalność. Duża grupa pracowników koła została wyróżniona stosownymi odznakami lub dyplomami.</u>
          <u xml:id="u-345.5" who="#KrzysztofSzulowski">Pracownicy ci to jedna wielka rodzina osób poświęcających się pomocy potrzebującym bliźnim, ludziom ubogim, nieradzącym sobie z trudnościami codziennego życia, bezdomnym żyjącym w oderwaniu od rodzin.</u>
          <u xml:id="u-345.6" who="#KrzysztofSzulowski">Kierownictwu i członkom Puławskiego Koła Towarzystwa z okazji jubileuszu 30-lecia składam serdeczne gratulacje i podziękowania. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-346">
          <u xml:id="u-346.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-346.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-347">
          <u xml:id="u-347.0" who="#JanSzopiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W kończącym się miesiącu listopadzie br. Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Bydgoszczy obchodziła 10. rocznicę nadania imienia Mariana Rejewskiego.</u>
          <u xml:id="u-347.1" who="#JanSzopiński">Ten znakomity bydgoszczanin, wybitny matematyk, genialny kryptolog złamał niemiecką maszynę szyfrującą Enigma. Dokonanie tego miało ogromny wpływ na losy II wojny światowej. Bardziej przyczynił się do zwycięstwa aliantów nad Hitlerem niż wszystkie armie, napisał o nim Jan Nowak-Jeziorański. W 2022 r. będziemy obchodzić 90. rocznicę złamania szyfru Enigmy przez Mariana Rejewskiego. Tę tajemnicę tuż przed wybuchem II wojny światowej w lipcu 1939 r. Polacy przekazali aliantom i podzielili się informacjami, jak łamać szyfr Enigmy.</u>
          <u xml:id="u-347.2" who="#JanSzopiński">Dlatego warto przedstawić tę wyjątkową placówkę, która swoimi dokonaniami angażuje się w promowanie edukacji historycznej, obywatelskiej i regionalnej.</u>
          <u xml:id="u-347.3" who="#JanSzopiński">Początki Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Bydgoszczy i jej zbiorów sięgają roku 1921, kiedy to powstała Okręgowa Biblioteka Pedagogiczna Kuratorium Okręgu Szkolnego Pomorskiego z siedzibą w Toruniu. Kolejne losy sprawiały, że biblioteka zmieniała swoje siedziby i lokalizację, by ostatecznie od roku 1968 wrosnąć w edukacyjną przestrzeń Bydgoszczy.</u>
          <u xml:id="u-347.4" who="#JanSzopiński">Od ponad 50 lat biblioteka stanowi jedną z najbardziej aktywnych i znaczących instytucji w regionie, ze zbiorami na poziomie 173 tys. jednostek inwentarzowych. Systematycznie rozbudowuje księgozbiór wydawnictw pedagogicznych i psychologicznych oraz socjologicznych. Jej bogate zbiory, w tym archiwalia i muzealia gromadzone w Muzeum Oświaty, które wchodzi w strukturę tej placówki, jak i wszelkie usługi dostępne są dla wszystkich zainteresowanych mieszkańców regionu.</u>
          <u xml:id="u-347.5" who="#JanSzopiński">Biblioteka systematycznie modyfikuje i podnosi atrakcyjność oferty edukacyjno-kulturalnej. Kontynuuje i rozwija kilka projektów oświatowych oraz proponuje bogaty zestaw zajęć edukacyjnych. Z urozmaiconej oferty biblioteki mogą korzystać wszystkie grupy odbiorców, poczynając od najmłodszych poprzez uczniów, studentów, nauczycieli po seniorów. Jednak najważniejszy jest fakt, że swoje działania wychowawcze biblioteka oparła na wartościach potwierdzonych życiem i działalnością Mariana Rejewskiego, dla którego najważniejsze było dobro ojczyzny. Dlatego od 10 lat Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Bydgoszczy popularyzuje zasługi swego patrona w regionie i w Polsce, przywracając Marianowi Rejewskiemu i polskim kryptologom właściwe miejsce w historii Polski i świata. Od czasu przyjęcia imienia biblioteka realizuje projekt edukacyjny pod nazwą: Marian Rejewski — bydgoszczanin, matematyk, kryptolog. W lekcjach o Marianie Rejewskim wzięło udział ponad 7 tys. uczniów. Wystawę pod tym samym tytułem w większych i mniejszych miastach województwa kujawsko-pomorskiego odwiedziło ok. 15 tys. uczniów, nauczycieli oraz mieszkańców. Biblioteka aktywnie angażuje się w upowszechnianie pamięci historycznej i budowanie własnej tożsamości młodego pokolenia. Różnorodne i innowacyjne formy edukacyjne rozwijają kompetencje i zainteresowania matematyczne, umiejętności intelektualne i społeczne, wspierają także działania dydaktyczne szkół i nauczycieli.</u>
          <u xml:id="u-347.6" who="#JanSzopiński">Otrzymanie imienia patrona to zaszczyt, ale i zobowiązanie. Bibliotekę pedagogiczną w Bydgoszczy wyróżnia spośród innych bibliotek łączenie przeszłości z teraźniejszością z myślą o przyszłości. Organizuje wystawy, konferencje, seminaria, warsztaty i konkursy. Od wielu lat mam zaszczyt obserwować dokonania i rozwój tej instytucji. Biblioteka ta jest placówką dbającą o wysoką jakość świadczonych usług, promującą wartość uczenia i doskonalenia przez całe życie. Służy kształcącym i doskonalącym się nauczycielom oraz studentom przygotowującym się do wykonywania zawodu.</u>
          <u xml:id="u-347.7" who="#JanSzopiński">Z okazji jubileuszu nadania imienia życzę pedagogicznej bibliotece w Bydgoszczy stałego rozwoju pod względem zasobów bibliotecznych, infrastruktury, a kadrze nauczycielskiej życzę, by właściwie wypełniała swoją misję cenionego ośrodka informacji oświatowej, regionalnej i kulturalnej. Bardzo serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-347.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-348">
          <u xml:id="u-348.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-348.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Jacek Kurzępa, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-349">
          <u xml:id="u-349.0" who="#JacekKurzępa">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Samorządowcy z Ziemi Lubuskiej! Zechciejcie nakłonić ucha, bo chciałbym wam bardzo serdecznie podziękować za to, co było moim udziałem w ostatnim tygodniu. Tak się składa, że poselska mitręga ma swoje odzwierciedlenie nie tylko tutaj, na sali parlamentarnej Wysokiej Izby, ale również w okręgu, gdzie realizujemy pracę organiczną na rzecz naszych regionów, w moim przypadku ziemi lubuskiej. Zatem ostatni tydzień to był cykl spotkań z samorządowcami z jednostek samorządu terytorialnego, do których pojechałem, by ponownie podyskutować o kolejnym etapie przygotowywania projektów w ramach programu Polski Ład.</u>
          <u xml:id="u-349.1" who="#JacekKurzępa">Wobec powyższego chciałbym podziękować najpierw staroście żarskiemu panu Józefowi Radzionowi za to, że zechciał mnie życzliwie przyjąć, przyjąć również symboliczny czek na kwotę bez mała 15 mln zł dla szpitala żarskiego na ul. Pszennej, a także za dyskusję na temat tego, co dalej. Wydaje mi się, Józefie, panie starosto, że logika zdarzeń jest oczywista. Przed tobą drugi, kolejny etap prac w szpitalu. Jak uda się te pieniądze sensownie zagospodarować, to trzeba występować o kolejne, żeby cały kompleks szpitalny został unowocześniony. Myślę, że to będzie najbardziej logiczna ścieżka.</u>
          <u xml:id="u-349.2" who="#JacekKurzępa">Tak na marginesie chciałbym prosić dyrekcję szpitala, żeby zechciała poinformować mieszkańców Żar, że te 15 mln zostało delegowanych do szpitala na rzecz jego rozbudowy: oddziału pediatrycznego, oddziału geriatrycznego itd., gdyż powinna być pewna symetria. Poinformowaliście państwo o tym, że pani marszałek przeznaczyła jakąś kwotę, wisi to już od paru miesięcy, a teraz warto również na zasadzie równowagi powiedzieć o Polskim Ładzie.</u>
          <u xml:id="u-349.3" who="#JacekKurzępa">Kolejnym rozmówcą był młody wójt, wójt Bobrowic, pan Wojciech Wąchała, z którym również rozmawialiśmy o Polskim Ładzie i pieniądzach, które do niego trafiły. Chodzi o niebagatelną kwotę 6 833 044 zł na modernizację i rozbudowę sieci wodno-kanalizacyjnej. To jest coś niebywale ważnego. To pozwoli samorządowi w sposób kompleksowy załatwić inwestycję w tym zakresie. Jednocześnie z panem wójtem rozmawialiśmy o tym, jak zagospodarować pomysły na kolejną edycję Polskiego Ładu. Wiadomo, drogi lokalne, być może poszerzenie oferty miejsc przedszkolnych na terenie gminy Bobrowice.</u>
          <u xml:id="u-349.4" who="#JacekKurzępa">Jednym ze spektakularnych spotkań było spotkanie z wójtem najuboższej gminy wiejskiej na terenie ziemi lubuskiej panem Jerzym Adamowiczem, wójtem gminy Brzeźnica. Bardzo tę gminę lubię. Ona jest jedną z bardziej urokliwych, pięknych, ale jednocześnie dotkniętych zębem spustoszenia w efekcie planu zamknięcia państwowych gospodarstw rolnych. Wobec powyższego ten dyskomfort i taki niedoczas cywilizacyjny jest wyraźny w tym obszarze. Dlatego też pan wójt Jerzy Adamowicz reprezentujący Polskie Stronnictwo Ludowe w dyskusji ze mną wyraził uznanie za to, że 7 128 269,34 zł trafiło do jego gminy. Teraz jest taki kolorowy zawrót głowy. Tych pieniędzy jest dość sporo, inwestycji szalenie dużo. Z pewnością pan wójt, wieloletni gospodarz tej gminy, da sobie z tym radę.</u>
          <u xml:id="u-349.5" who="#JacekKurzępa">Spotkań było jeszcze szalenie dużo, o czym będę mówił wam w kolejnych wystąpieniach. Nie zmienia to postaci rzeczy, że te rozmowy z samorządowcami to jest sól ziemi. To jest właśnie to zbliżanie się wrażliwości samorządowców, gospodarzy małych ojczyzn w dialogu z posłem do pewnego kompromisu, za czym warto biegać tutaj w Warszawie, żeby wspierać społeczność lokalną, ziemię lubuską i w ogóle rozwój naszej wspólnej ojczyzny. Dziękuję za te rozmowy. Zapowiadam, że będę do was przyjeżdżał jak zawsze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-350">
          <u xml:id="u-350.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-351">
          <u xml:id="u-351.0" who="#RafałAdamczyk">Pani Marszałek! Pozwolę sobie zaprezentować na prośbę organizacji związkowych część listu otwartego skierowanego do Zarządu PKP Cargo SA przez związki działające w Południowym Zakładzie Spółki PKP Cargo SA:</u>
          <u xml:id="u-351.1" who="#RafałAdamczyk">Wyrażamy stanowczy sprzeciw wobec podejmowania jakichkolwiek działań mających na celu zmiany personalne na stanowisku dyrektora Południowego Zakładu Spółki PKP Cargo SA. Używając znanego, aczkolwiek w tym przypadku w pełni uzasadnionego frazeologizmu, który określa pana dyrektora Mirosława Zborowskiego, należy stwierdzić, że jest to właściwa osoba na właściwym miejscu.</u>
          <u xml:id="u-351.2" who="#RafałAdamczyk">Pan Mirosław Zborowski zajmuje stanowisko dyrektora Południowego Zakładu Spółki PKP Cargo SA od ponad 3 lat i pomimo trudności ogólnogospodarczych związanych z epidemią koronawirusa oraz wygaszeniem wielkiego pieca w Krakowie-Nowej Hucie w dniu 8 października 2020 r., awarii bloku energetycznego w dniu 3 sierpnia 2021 r. w Nowym Jaworznie, alokowania pracowników do innych zakładów, przekazywania pracy trakcyjnej do PKP Cargo Service decyzją członka zarządu ds. operacyjnych — koszt pracy maszynisty spółki PKP Cargo Service na tych pociągach wynosi w skali miesiąca 12 tys. zł brutto przy ok. 6 tys. brutto w skali miesiąca w poszczególnych zakładach spółki — stojąc na czele zakładu, skutecznie radzi sobie z wszelkimi problemami.</u>
          <u xml:id="u-351.3" who="#RafałAdamczyk">Należy podkreślić, że żadna osoba pełniąca tę funkcję nie była tak ambitna i zaangażowana w sprawy zakładu jak pan Mirosław Zborowski. Pan Mirosław Zborowski odbudował renomę zakładu po swoim poprzedniku, który doprowadził go do całkowitej zapaści, i umocnił pozycję zakładu na rynku przewozów towarowych. Dzisiaj zakład południowy zajmuje drugie miejsce w spółce pod względem pracy przewozowej. Zasługą pana dyrektora Mirosława Zborowskiego są liczne kontrakty, dzięki którym zakład stabilnie funkcjonuje i w pełni współuczestniczy w zintegrowanym systemie zarządzania spółką, zorientowanym na ciągłe doskonalenie oraz dostosowanie usług do wymagań klientów, zobowiązującym spółkę do realizacji wysokiej jakości usług i zachowania bezpieczeństwa procesów.</u>
          <u xml:id="u-351.4" who="#RafałAdamczyk">Trzeba również podkreślić, że pan Mirosław Zborowski jest człowiekiem ponad podziałami, który potrafi rozmawiać z różnymi organizacjami związkowymi, zawsze mając na uwadze w pierwszej kolejności dobro pracownika, zakładu i całej spółki. Pan Mirosław Zborowski nie tylko stoi na czele zakładu, ale przede wszystkim w pełni się z nim identyfikuje, będąc długoletnim pracownikiem spółki, posiadającym ogromną wiedzę i doświadczenie. Wcześniej zajmował stanowisko zastępcy dyrektora ds. eksploatacyjnych i przewozowych.</u>
          <u xml:id="u-351.5" who="#RafałAdamczyk">Nie można również stracić z pola widzenia faktu, iż wobec zbliżającego się końca roku odwołanie pana Mirosława Zborowskiego rodziłoby niepewność i możliwe perturbacje związane z kontraktami na przyszły rok pozostającymi obecnie w fazie negocjacji, biorąc pod uwagę, że osoba obecnego pana dyrektora jest znana i ceniona w branży przewozowej, wśród naszych klientów strategicznych PGG, Tauron oraz pozostałych.</u>
          <u xml:id="u-351.6" who="#RafałAdamczyk">Wobec powyższego, żywiąc nadzieję, że nie pozostają obojętne dla panów sprawy Południowego Zakładu Spółki PKP Cargo SA, prosimy o pozytywne rozpatrzenie naszego stanowiska w przedmiotowej sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-352">
          <u xml:id="u-352.0" who="#WaldemarAndzel">Oświadczenie nt. śp. Jolanty Brzeskiej z okazji premiery filmu „Lokatorka”</u>
          <u xml:id="u-352.1" who="#WaldemarAndzel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Premiera filmu „Lokatorka” przypomniała wszystkim o dzikiej reprywatyzacji warszawskich kamienic, kiedy to stolicą rządziła Hanna Gronkiewicz-Waltz z Platformy Obywatelskiej. Skutki tego haniebnego procederu są odczuwalne do dzisiaj pomimo olbrzymich starań Prawa i Sprawiedliwości. Tak naprawdę jesteśmy jedyną partią, która przejęła się losem lokatorów, m.in. powołując komisję do spraw reprywatyzacji nieruchomości warszawskich. Uważam, że film „Lokatorka” jest nie tylko hołdem dla brutalnie zamordowanej obrończyni praw lokatorów śp. Jolanty Brzeskiej, ale także przypomnieniem wielkiej krzywdy mieszkańców Warszawy. Wyrażam głęboką nadzieję, że zabójcy zostaną odnalezieni i osądzeni, tak samo zresztą jak wszyscy sprawcy dzikiej reprywatyzacji.</u>
          <u xml:id="u-352.2" who="#WaldemarAndzel">Jolanta Brzeska była ikoną środowiska lokatorów i często jedyną nadzieją w walce z bezdusznością urzędników i tzw. kamieniczników. Pokój jej duszy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-353">
          <u xml:id="u-353.0" who="#NorbertKaczmarczyk">103. rocznica nadania kobietom praw wyborczych.</u>
          <u xml:id="u-353.1" who="#NorbertKaczmarczyk">28 listopada 1918 r. Polki otrzymały równe z mężczyznami prawa wyborcze. Naczelnik państwa Józef Piłsudski podpisał wówczas dekret o ordynacji wyborczej do Sejmu Ustawodawczego. W tamtych czasach nie było to wcale takie oczywiste. Trzeba podkreślić i mocno eksponować fakt, że kobiety w Polsce otrzymały prawa wyborcze wcześniej niż w Stanach Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Francji czy Szwajcarii. W tym ostatnim państwie stało się to dopiero w 1971 r.</u>
          <u xml:id="u-353.2" who="#NorbertKaczmarczyk">Myślę, że to znamienne, iż to właśnie Polska, która przez autorytety zachodniego świata polityki, kultury czy mediów jest określana jako kraj zacofany i zaściankowy, przyznała kobietom prawa wyborcze wcześniej niż wiele innych państw, które są dzisiaj uznawane za postępowe i przedstawiane jako wzór w krzewieniu postaw demokratycznych. Jak wskazałem powyżej, moim zdaniem istnieje potrzeba mocniejszego eksponowania tego faktu w zasadzie w skali światowej. Być może trzeba rozważyć jego uwypuklenie w sferze medialnej, naukowej czy nawet rozrywkowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-354">
          <u xml:id="u-354.0" who="#MaciejKopiec">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Na stronie głównej polskiej Policji, w zakładce: Praca, pod hasłem „Jak zostać pracownikiem Policji”, możemy znaleźć taki opis: Policja to instytucja, w której pracują nie tylko osoby noszące mundur. To także miejsce, gdzie zatrudnienie znajdą pracownicy. W jednostkach w całej Polsce czekają wolne miejsca na referentów i specjalistów w różnych dziedzinach. Ważne i odpowiedzialne zadania wspomagające działalność Policji czekają na wykształcone i solidne osoby, które nie noszą mundurów.</u>
          <u xml:id="u-354.1" who="#MaciejKopiec">Większości osób Policja kojarzy się z niebieskim mundurem. Mało kto zdaje sobie sprawę z tego, że ta instytucja to w 20% pracownicy cywilni. Bez nich trudno byłoby wyobrazić sobie funkcjonowanie tak potężnej formacji. Wachlarz wykonywanych przez pracowników cywilnych zajęć w Policji jest bardzo zróżnicowany. Podkreśla on bardzo dobitnie, jak ważną funkcję pełnią specjaliści z różnych dziedzin, wspomagający na co dzień działania funkcjonariuszy. W związku z powyższym niezrozumiała jest sytuacja, w której ci ważni pracownicy cywilni są zmuszeni do protestów o godne płace.</u>
          <u xml:id="u-354.2" who="#MaciejKopiec">Pod koniec września br. policjanci wynegocjowali z Ministerstwem Spraw Wewnętrznych i Administracji podwyżkę. Od l stycznia 2022 r. ich wynagrodzenia wzrosną o 677 zł brutto, czyli 500 zł na rękę, wliczono w to już waloryzację w wys. 4,4 proc. wynagrodzenia. Niestety szalejąca inflacja nie pozwala się zgodzić ze zdaniem pana ministra Mariusza Kamińskiego, że 500 zł w jakiś istotny sposób polepszy sytuację materialną funkcjonariuszy.</u>
          <u xml:id="u-354.3" who="#MaciejKopiec">Jednak bardziej zatrważające jest to, że aż 50% z prawie 25 tys. pracowników cywilnych Policji podlegających panu ministrowi, pomimo ważnej funkcji, jaką pełnią, nie otrzymuje nawet płacy minimalnej. Zarabiają oni ponad 50% mniej niż funkcjonariusze Policji. Bez pracowników cywilnych, którzy często są specjalistami w swoich dziedzinach, praca funkcjonariuszy zostanie sparaliżowana, a w najlepszym wypadku dojdzie do znacznego obniżenia standardów. Ciężko znaleźć racjonalny powód tak dużych rozbieżności w płacach funkcjonariuszy i cywilnych pracowników Policji, skoro tylko dzięki sprawnej współpracy mogą oni w pełni wykonywać swoje obowiązki zawodowe.</u>
          <u xml:id="u-354.4" who="#MaciejKopiec">Mówicie państwo „Murem za polskim mundurem”. To czas, by zauważyć, że za tymi mundurami stoją równie ważne pracowniczki i równie ważni pracownicy cywilni, którzy zasługują na godne wynagrodzenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-355">
          <u xml:id="u-355.0" who="#TomaszKostuś">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W najbliższy piątek, 3 grudnia, jak co roku będziemy obchodzić Międzynarodowy Dzień Niepełnosprawnych, święto ustanowione przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w 1992 r. na zakończenie dekady osób niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-355.1" who="#TomaszKostuś">Celem obchodów jest przybliżenie społeczeństwu problemów osób niepełnosprawnych, czyli tych, u których występują ograniczenia w prawidłowym funkcjonowaniu spowodowane obniżeniem sprawności fizycznej lub psychicznej albo nieprawidłowości w budowie i funkcjonowaniu organizmu. W tym dniu zwracamy uwagę na działania mające na celu włączenie tej grupy w społeczne życie. Obchody są również okazją do zwiększenia świadomości publicznej w zakresie korzyści płynących z integracji osób niepełnosprawnych w każdym aspekcie życia politycznego, społecznego, gospodarczego i kulturalnego.</u>
          <u xml:id="u-355.2" who="#TomaszKostuś">Pragnę na forum Wysokiej Izby przypomnieć, że 13 grudnia 2006 r. Zgromadzenie Ogólne ONZ przyjęło Konwencję o prawach osób niepełnosprawnych. W myśl jej zapisów osoby niepełnosprawne mają prawo do wolności i bezpieczeństwa, swobody poruszania się, w tym równego z osobami pełnosprawnymi dostępu do przestrzeni i budynków użyteczności publicznej, transportu, informacji i komunikacji, ochrony zdrowia, edukacji, życia prywatnego i rodzinnego oraz udziału w życiu politycznym i kulturalnym. To niezwykle ważne, byśmy jako parlamentarzyści przy sprawowaniu powierzonych nam mandatów zawsze pamiętali o potrzebach osób niepełnosprawnych i ich rodzin.</u>
          <u xml:id="u-355.3" who="#TomaszKostuś">Nie sposób w tym miejscu nie wspomnieć o samych chorych i ich rodzinach. Pragnę serdecznie państwu podziękować i życzyć wytrwałości w walce z przeciwnościami losu. Wierzę, że państwa determinacja oraz ciągłe podejmowanie wysiłku stanowią wymierny krok w dążeniu do odzyskania zdrowia. Najlepszym życzeniem dla państwa powinno być, pomimo wszystko, życzenie sukcesu w pokonywaniu trudów codzienności. Mam pełne przekonanie, że to my, tzw. pełnosprawni, możemy się wiele od państwa nauczyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-356">
          <u xml:id="u-356.0" who="#RobertObaz">Oświadczenie poselskie w sprawie priorytetowej inwestycji drogowej w powiecie lubańskim.</u>
          <u xml:id="u-356.1" who="#RobertObaz">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Sieć dróg w Polsce rośnie w ekspresowym tempie. Z roku na rok poprawia się jakość dróg i zwiększa się ich łączna długość. Przełomowym momentem było wejście Polski do Unii Europejskiej, bowiem od 2004 r. sieć dróg szybkiego ruchu w naszym kraju wydłużyła się prawie ośmiokrotnie, autostrad — ponad czterokrotnie, a dróg ekspresowych — przeszło szesnastokrotnie. Bez wątpienia możemy przyznać, iż tak dynamiczny rozwój infrastruktury drogowej zawdzięczamy funduszom unijnym.</u>
          <u xml:id="u-356.2" who="#RobertObaz">Nadal jednak wiele regionów wymaga inwestycji infrastrukturalnych. Jednym z tych regionów jest powiat lubański, w którym niezwykle ważną inwestycją ze względu na bezpieczeństwo i rozwój miasta jest budowa obwodnicy Lubania.</u>
          <u xml:id="u-356.3" who="#RobertObaz">Obecnie przez centrum miasta przebiega droga krajowa nr 30, DK30, odgrywająca rolę ostatniego przed granicą państwową bezpośredniego połączenia dla dróg DK3 i DK94. Samochody osobowe i ciężarowe poruszające się na trasie Jelenia Góra — Zgorzelec zmuszone są do przejeżdżania przez centrum miasta, co jest uciążliwe zarówno dla mieszkańców, jak i dla uczestników ruchu drogowego. Niejednokrotnie mieszkańcy Lubania oraz okolic zwracali uwagę na zbyt duże natężenie ruchu drogowego oraz silne zanieczyszczenie powietrza w związku z transportem drogowym.</u>
          <u xml:id="u-356.4" who="#RobertObaz">O potrzebie wybudowania obwodnicy Lubania mówi się już od niemal dwóch dekad. W 2020 r. obwodnica Lubania w ciągu DK30 została ujęta na liście rezerwowej rządowego programu budowy 100 obwodnic. Na Dolnym Śląsku do realizacji jest siedem zadań, a trzy zadania są rezerwowe, w tym zadanie obejmujące obwodnicę Lubania. Już sam fakt wpisania na listę rezerwową cieszy samorządowców i mieszkańców, bowiem daje nadzieję na zmiany.</u>
          <u xml:id="u-356.5" who="#RobertObaz">Wierzę, że w najbliższym czasie Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad oraz Ministerstwo Infrastruktury pochylą się nad opisanym problemem i przyspieszą realizację budowy obwodnicy Lubania, wychodząc naprzeciw oczekiwaniom mieszkańców oraz kierowców.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-357">
          <u xml:id="u-357.0" who="#MirosławSuchoń">Kilka dni temu Polska 2050 złożyła w Sejmie projekt ustawy, który ma za zadanie ochronić Polaków przed drogimi paliwami. Jego celem jest zawieszenie poboru opłaty emisyjnej. Dzięki temu ceny paliw spadną, a w kieszeni Polaków zostanie ok. 2 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-357.1" who="#MirosławSuchoń">Przypomnę, iż kilka tygodni temu zaproponowaliśmy piątkę Hołowni. To pięć konkretnych rozwiązań, których celem jest ochrona Polaków przed skutkami inflacji i szalejącej drożyzny. Oprócz dzisiejszego rozwiązania proponujemy obniżkę VAT do 20% i 7% i mamy już złożoną ustawę. Proponujemy też przeznaczenie ok. 12 mld zł z tytułu emisji CO2 na dopłaty do energii, przeznaczenie 6 mld zł z gazowego arbitrażu na redukcję cen gazu i wstrzymanie Polskiego Ładu co najmniej o rok. Obiecaliśmy, że będziemy to konsekwentnie realizować i to robimy. Projekt, który dziś prezentujemy, dotyczy obniżenia opodatkowania paliw.</u>
          <u xml:id="u-357.2" who="#MirosławSuchoń">Opłata emisyjna, którą chcemy zawiesić, to podatek, który w 2018 r. wprowadził rząd PiS. Dzięki temu rząd chciał sfinansować m.in. program elektromobilności z milionem samochodów elektrycznych. To okazało się porażką. Ale trwałym skutkiem są wyższe ceny paliw. Dziś ta opłata stanowi przychód Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz Funduszu rozwoju przewozów autobusowych. Podkreślę, że nie chcemy, aby te fundusze zostały pozbawione finansowania. Dlatego w projekcie ustawy zapisaliśmy, że środki na te cele zostaną przekazane z akcyzy. Na rok 2022 zaplanowano, że akcyza wyniesie 78,5 mld zł. To o 3 mld zł więcej niż w znowelizowanym budżecie na rok 2021. To oznacza, że istnieje duża przestrzeń do redukcji podatków w paliwie. Rząd nic z tym do tej pory nie robił. Nasz projekt jest pierwszy.</u>
          <u xml:id="u-357.3" who="#MirosławSuchoń">Jeżeli chodzi o czas zawieszenia, to jest on związany z celem inflacyjnym. Zawieszenie będzie obowiązywało do momentu, w którym przez 12 kolejnych miesięcy inflacja będzie wynosiła 2,5% z możliwością odchylenia do 1 punktu procentowego w górę lub w dół.</u>
          <u xml:id="u-357.4" who="#MirosławSuchoń">Warto przypomnieć, że aż połowa ceny paliwa to różne podatki. Chyba nie ma żadnej innej rzeczy, która z jednej strony jest tak powszechna i tak bardzo wpływa na drożyznę, a z drugiej tak bardzo obłożona podatkiem. Utrzymywanie tego stanu w sytuacji szalejących cen jest niemoralne i niezwykle szkodliwe społecznie, dlatego podjęliśmy w tej sprawie stanowcze i konkretne działania i przygotowaliśmy dobre rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-357.5" who="#MirosławSuchoń">Chcę zaznaczyć, że złożenie projektu było możliwe dzięki współpracy posłów z niektórych klubów i kół opozycyjnych. Zebraliśmy aż 22 podpisy. To pokazuje, że współpraca dla dobra obywateli trwa. Chcę podziękować posłankom i posłom z klubu Koalicja Polska — PSL, UED, Konserwatyści, z koła Porozumienie Jarosława Gowina i koła Polskie Sprawy oraz panu posłowi Rozenkowi z Lewicy za to, że w poczuciu odpowiedzialności za bezpieczeństwo ekonomiczne obywateli poparli nasz projekt ustawy. Oczekujemy, że w poczuciu odpowiedzialności nasz projekt poprą wszystkie kluby i koła w Sejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-358">
          <u xml:id="u-358.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zarządzam przerwę w posiedzeniu do jutra, tj. do dnia 1 grudnia 2021 r., do godz. 9.</u>
          <u xml:id="u-358.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo wszystkim dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-358.2" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 21 min 45)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>