text_structure.xml 55.9 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dzień dobry państwu. Otwieram posiedzenie Komisji Kultury i Środków Przekazu. Stwierdzam kworum. Witam panie i panów posłów oraz wszystkie osoby obecne na posiedzeniu.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Porządek dzisiejszego posiedzenia przewiduje pierwsze czytanie poselskiego projektu uchwały w sprawie upamiętnienia 100. rocznicy śmierci Antoniego Abrahama (druk nr 3198). Czy są uwagi do porządku obrad? Nie słyszę. Stwierdzam, że porządek dzienny został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Proszę pana posła Kazimierza Plockego o uzasadnienie projektu uchwały z druku nr 3198. Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełKazimierzPlocke">Dziękuję, panie przewodniczący. Wysoka Komisjo, mam zaszczyt i przyjemność w imieniu wnioskodawców przedstawić projekt uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie upamiętnienia 100. rocznicy śmierci Antoniego Abrahama.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełKazimierzPlocke">Antoni Abraham, jak podają kroniki historyczne, urodzony 19 grudnia 1869 r. w miejscowości Zdrada. To jest parafia Mechowo w gminie Puck na Kaszubach. Moja rodzinna parafia, tak dla podkreślenia tego faktu. Natomiast Antoni Abraham ukończył jednoklasową szkołę pruską w Mechowie i Leśniewie. Taki jest jego udział, jeżeli chodzi o edukację. Od najmłodszych lat bardzo interesował się sprawami mieszkańców Kaszub, Pomorza, a przede wszystkim starał się poprzez swoją pracę edukować swoich współmieszkańców. Ciekawostką jest też to, że w wieku 20 lat ożenił się z Matyldą Paszke w miejscowości Orle. To jest gmina Wejherowo. Spędził tam kilka lat swojego życia. Z tego związku urodziło się pięcioro dzieci – dwóch synów, którzy zginęli w czasie I wojny światowej, trzy córki. Następnie przeniósł się do Sopotu i tam pracował w browarze. Później podjął pracę w Gdańsku-Oliwie w firmie Singer. Zajmował się handlem maszynami do szycia i w ten sposób zarabiał na swoje życie.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełKazimierzPlocke">W swojej działalności publicznej był bardzo nieugięty, za co był też wielokrotnie aresztowany i osadzany w więzieniu w Gdańsku. Przykład to miejscowość Sianowo i rok 1911 oraz miejscowość Żarnowiec na Pomorzu. Za to, że miał odwagę być odważnym i głosić swoje odważne hasła wśród współmieszkańców, władze pruskie osadziły go na sześć tygodni w więzieniu w Gdańsku.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełKazimierzPlocke">Natomiast można powiedzieć, że największym jego działaniem było to, że wspólnie z Tomaszem Rogalą, o którym także można powiedzieć, że był przedstawicielem Kaszubów, wybrał się do Wersalu pod Paryżem, aby upomnieć się o polskość Kaszub i żeby przyłączyć Kaszuby do Polski. Zresztą było to także marzenie całego ruchu młodokaszubskiego, który powstał w Gdańsku w roku 1914. Wtedy padły słynne słowa Hieronima Derdowskiego o tym, że nie ma Kaszëb bez Polonii, a bez Kaszëb Polśczi, cytowane także przez papieża w czasie jego pielgrzymki w 1987 r. do Gdyni. Są one żywe wśród naszej społeczności kaszubskiego. Natomiast w roku 1920 Antoni Abraham najprzód powitał Błękitną Armię generała Hallera w Wejherowie, a następnie kilka godzin później tę samą Błękitną Armię powitał w Pucku na słynnych zaślubinach Polski z morzem. To był rok 1920.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełKazimierzPlocke">W następnych latach Antoni Abraham zmagał się z chorobą, za co też został uhonorowany przez prezydenta Stanisława Wojciechowskiego odpowiednią sumą pieniędzy – dla ciekawości, 1 mld marek polskich. Niestety te pieniądze straciły na wartości ze względu na szalejącą wówczas inflację. Ostatni akcent jego działalności to rok 1923, kiedy wspólnie z wójtem Janem Radtkem i z prezydentem Stanisławem Wojciechowskim dokonał uroczystego rozpoczęcia działalności Tymczasowego Portu Wojennego i Schroniska dla Rybaków. Antoni Abraham zmarł 23 czerwca 1923 r. w wieku 54 lat. Za wcześnie, ale niestety choroba doprowadziła go do takiego stanu, że rzeczywiście pożegnał się ze swoją ukochaną małą ojczyzną.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełKazimierzPlocke">Chcę też podkreślić, Wysoka Komisjo, że rok 2023 został ogłoszony przez Zarząd Główny Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego rokiem Antoniego Abrahama. W najbliższą sobotę odbędą się uroczystości upamiętniające tego wielkiego patriotę, niezłomnego człowieka, który całe swoje życie poświęcił obronie polskości Kaszub, Pomorza, walcząc o to, żeby Kaszuby Polskę stanowiły. Chcę też podkreślić, że w kilku miejscowościach na Pomorzu są już uruchomione pomniki. Pierwszy został wybudowany w 1987 r. w Pucku, kolejny w Gdyni przy ulicy Świętojańskiej w 2001 r., a od 2004 r. w miejscowości Zdrada, gdzie urodził się Antoni Abraham, jest jego popiersie upamiętniające miejsce narodzin. Poza tym są też ulice i skwery nazwane jego imieniem.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#PosełKazimierzPlocke">Jako wnioskodawcy wnosimy o to, ażeby upamiętnić tego wielkiego syna ziemi kaszubskiej stosowną uchwałą Sejmu RP, o co pokornie proszę Wysoką Komisję. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo panu posłowi. Otwieram ogólną debatę na temat projektu.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Czy są pytania, uwagi lub luźne wypowiedzi państwa posłów? Jeśli nie, to… Jest. Proszę bardzo, pan poseł Jarosław Rzepa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełJarosławRzepa">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Szanowni panie i panowie posłowie, drodzy goście, chciałbym bardzo serdecznie podziękować panu posłowi wnioskodawcy właśnie za ten projektu uchwały, bo uważam, że to jest też oddanie hołdu osobie, która dla Kaszubów, ale również dla Pomorza jest istotna i ważna. Chciałbym właśnie z tego miejsca panu posłowi za tę inicjatywę podziękować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję panu posłowi. Proszę bardzo, pani przewodnicząca Joanna Lichocka, a potem pan poseł Piotr Adamowicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJoannaLichocka">Bardzo się cieszę, że wpłynął projekt uchwały, który upamiętnia tak ważną postać dla polskości Pomorza, bo kaszubskość to polskość. Wtedy podkreślanie kaszubskiej tożsamości było w kontrze do germanizacyjnej akcji zaborców. Pomorze Gdańskie ocalało w swojej polskości i kaszubskości zarazem, bo pojmowane było to jako tożsame dzięki takim postaciom jak Antoni Abraham.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełJoannaLichocka">Jak pan poseł wie, często bywam na Pomorzu Gdańskim, także w okolicach pana posła. Znam również upamiętnienia Abrahama, jeśli chodzi o społeczność Kaszubów. Natomiast tym, panie pośle, co zawsze mnie szokuje, jak przejeżdżam niedaleko pana domu, jest to, że Platforma Obywatelska z niezwykłą dbałością pilnuje, żeby Polacy i Kaszubi mieszkający na Pomorzu Gdańskim nie zapomnieli, gdzie przebiegała przedwojenna granica polsko-niemiecka. Czy to przy Piaśnicy, czy to przy drogach głównych pod rządami PO są postawione wielkie plansze: „Tu była granica polsko-niemiecka”, tak jakby państwo chcieli Kaszubom i Polakom powiedzieć, że to, co jest w tej chwili, to jest tymczasowe, że trzeba pamiętać o granicy z 1939 r. i oczywiście z Wersalu. Chciałabym więc przy tej okazji poprosić pana posła, ponieważ na Pomorzu Gdańskim jest posłem wpływowym, a jego koledzy rządzą w sejmiku, który nadzoruje te inwestycje albo na poziomie powiatu, żeby po prostu to wszystko usunąć. Nie jest nam potrzebne przypominanie niemieckości terenów za Piaśnicą. To są Kaszuby. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję pani przewodniczącej. Proszę bardzo, pan poseł Piotr Adamowicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełPiotrAdamowicz">Dziękuję, panie przewodniczący. Dwie kwestie, jedna informacyjna. Otóż w stosownym piśmie do pani marszałek Witek również zgłosiłem poparcie dla projektu tejże uchwały w sprawie upamiętnienia 100. rocznicy śmierci Antoniego Abrahama.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełPiotrAdamowicz">Natomiast pozwolę sobie też w kilku słowach odnieść się do wypowiedzi pani poseł Lichockiej. Otóż pani głos à propos granic i pamięci o granicach czy też jakichś tablic informacyjnych nie ma żadnego związku z tąż uchwałą. Nie ma. Natomiast, proszę pani, jeżeli pani tam jeździ, to powinna pani wiedzieć, że lokalna społeczność… Może inaczej. Gdyby pojechała pani np. w okolice Czerska, a to odnosi się również do Kaszub, choć Czersk to już raczej Bory Tucholskie niż Kaszuby, do tej pory ludzie średniego pokolenia, a w szczególności starszego pokolenia, używają takich oto pojęć, że to zdarzyło się tu w Polsce, a to zdarzyło się tam za granicą. Oni żyją z taką świadomością i mają do tego pełne prawo. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze. Dziękuję bardzo. Tutaj rzeczywiście są chyba dwie listy poparcia – jedna drukowana, a druga odręczna. Pan poseł mówił jeszcze o trzeciej, tak? Proszę bardzo. Chwileczkę. Czy jeszcze ktoś z państwa posłów? Jeśli nie, to proszę bardzo, pan poseł wnioskodawca Kazimierz Plocke.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełKazimierzPlocke">Dziękuję bardzo. Otóż, szanowni państwo, po traktacie wersalskim, kiedy ustanawiano granice, to była bardzo istotna sytuacja. Mianowicie pięć miejscowości, czyli Białogóra, Wierzchucino, Brzyno, Słuchowo i Prusewo, miało być włączonych do Polski. Komisja traktatowa, która spotkała się w Wierzchucinie, nie zdołała wypracować ostatecznego wniosku, mimo że w pracach tej komisji uczestniczyli zacni przedstawiciele Kaszubów, m.in. Aleksander Majkowski, ksiądz Reich z Żarnowca czy też Antoni Abraham. Niestety w wyniku różnych dyskusji część ziem, które leżały w obecnym powiecie kwidzyńskim, została włączona w granice Rzeczypospolitej, natomiast granica została ustalona na Jeziorze Żarnowieckim. Granica polsko-niemiecka przechodziła przez środek Jeziora Żarnowieckiego i rzeką Piaśnicą do Bałtyku.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełKazimierzPlocke">Rzeczywiście wniosek przyjmuję do rozważenia i to wszystko. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełKazimierzPlocke">Natomiast Antoni Abraham bardzo bolał nad tym, że te tereny nie zostały włączone do Polski, dlatego też zrezygnował z tego, żeby zamieszkiwać w Oliwie, która już była wtedy w Wolnym Mieście Gdańsku. Przeniósł się do miejscowości Gdynia, która w 1926 r., jak pamiętamy, uzyskała prawa miejskie. Tam dokończył swego żywota, pracując do końca swych dni na rzecz tego obszaru, tego terenu, poświęcając całe swoje życie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Stwierdzam zakończenie pierwszego czytania projektu uchwały z druku nr 3198.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Przystępujemy do szczegółowego rozpatrzenia projektu.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Czy są uwagi do tytułu uchwały? Proszę bardzo, Biuro Legislacyjne. Może jeszcze najpierw pani poseł. Pewnie to samo, co Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Chciałabym… Najpierw ja?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tak. Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Proponowałabym, żeby w tytule uchwały dodać „Antoniego Abrahama «króla Kaszubów»”, bo to jest wprawdzie w pierwszym akapicie, ale wydaje mi się, że to jest niezwykle ważne, że jak ktoś będzie czytał tę uchwałę, to od razu go zastanowi, że to musiała być rzeczywiście postać niezwykła, a samo imię i nazwisko pewnie niestety wielu osobom, zwłaszcza nie na Kaszubach, to tak wiele nie mówią. Myślę więc, że to też byłaby forma uhonorowania. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo. Ale czy to nie były uwagi do tytułu tylko…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Do tytułu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">To proszę jeszcze raz. Czy jest jakaś poprawka do tytułu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">„W sprawie upamiętnienia 100. rocznicy śmierci Antoniego Abrahama «króla Kaszubów»”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo. Zapomniałem powiedzieć jeszcze jedną rzecz. Rozumiem, że możemy pracować na tekście z już naniesionymi poprawkami Biura Legislacyjnego. Właśnie bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PosełKazimierzPlocke">Dziękuję, panie przewodniczący. Wysoka Komisjo, po zapoznaniu się z poprawkami, które zostały wniesione do pierwotnego projektu uchwały, akceptuję je w imieniu wnioskodawców i uważam za słuszne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze. Dziękuję bardzo. Czyli pracujemy na tym tekście, ale proszę o uwagę. Biuro Legislacyjne ma trafną poprawkę, bo już wcześniej o tym rozmawialiśmy, właśnie do tytułu – taką, która wprowadziłaby nas w… Chodzi o to żeby tytuł był taki jak zazwyczaj przy tego typu uchwałach. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#LegislatorAleksandraWolnaBek">Tak. Jeśli można, szanowni państwo, zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami na forum Komisji proponowalibyśmy, aby w tytule zmienić szyk i aby tytuł brzmiał: „w sprawie upamiętnienia Antoniego Abrahama w 100. rocznicę śmierci”. Można powiedzieć, że z naszej strony to taka uwaga typowo redakcyjna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tak. Bardzo dziękuję, bo rzeczywiście, nawet jeżeli takie tytuły są w projektach, zawsze staramy się potem poprawić w tym kierunku, żeby uczcić nie czyjąś rocznicę śmierci, a tym bardziej nie śmierć, tylko uczcić człowieka w rocznicę śmierci, żeby podmiotem był ten człowiek. Myślę więc, że ta poprawka jest do zaakceptowania przez wszystkich. Tak wiem z doświadczenia.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Czy pani poseł podtrzymuje natomiast swoją poprawkę? Tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">To w takim razie przechodzimy do głosowania. Czyli poprawka brzmi, żeby „w sprawie”… Rozumiem, iż po uwzględnieniu poprawki Biura Legislacyjnego. Jeszcze pan poseł Tomasz Zieliński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PosełTomaszZieliński">Tak, panie przewodniczący, ale on był królem Kaszubów, bo był wytrwałym orędownikiem polskości. Tak czytam z uchwały. I co? Jak nazwiemy go królem Kaszubów, czy to będzie jasne? No tak, pani poseł, ale tylko dlatego, że był wytrwałym orędownikiem polskości Kaszubów. Może zostawmy tak jak jest bez dodawania przydomków, bo niepotrzebnie będzie zamieszanie. Nie wiem, czy pan poseł wnioskodawca się z tym zgodził, bo w tekście jest jasno to wytłumaczone w pierwszym akapicie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tak, w tekście jest napisane, że nazywanego królem Kaszubów… Gdybyśmy to dodali do tytułu, to by znaczyło, że było Królestwo Kaszubów, a może to był król Kazimierz Wielki czy coś. Proszę bardzo, pan poseł Kazimierz Plocke.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Dobrze. Mogę to wycofać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Pan poseł wnioskodawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PosełKazimierzPlocke">Panie przewodniczący, uważam, że zaproponowany projekt tekstu uchwały jest absolutnie do przyjęcia. Akceptuję go bez poprawki pani poseł Senyszyn.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze, ale pani poseł chyba jest gotowa ją wycofać, żebyśmy nad tym nie głosowali. Będzie bardziej koncyliacyjnie.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze, czyli mamy tytuł w wersji zaakceptowanej przez Komisję, a zaproponowanej przez Biuro Legislacyjne. To dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Przechodzimy do pierwszego akapitu. Czy są uwagi do pierwszego akapitu? Proszę bardzo, pani poseł Joanna Senyszyn.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Proponowałabym, żeby jednak powtórzyć sformułowanie „przypada 100. rocznica śmierci”, dlatego że 23 czerwca br. ona minie, bo jesteśmy wcześniej, ale kto będzie czytał to 25 czerwca, to już się będzie dziwił, że nie minie, tylko minęła. Można jeszcze użyć sformułowania „mija”, to wtedy ono jest bardziej neutralne, ale myślę, że takie powtórzenie w niczym by nie przeszkadzało, że „przypada 100. rocznica śmierci”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Ale czego powtórzenie? W tytule?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Bo tam jest „w sprawie upamiętnienia 100. rocznicy”. Nie, aha. Teraz to jest zmienione.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Nie. Nie ma powtórzenia, ale wydaje się, że to może być zasadna poprawka. „Przypada” albo „mija” jest lepsze niż „minie”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">To tym bardziej wtedy by było, że 23 czerwca „przypada 100. rocznica śmierci”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tak. To by pan poseł wnioskodawca…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">I jeszcze…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Aha, jeszcze pani poseł. Przepraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Ponieważ tutaj było takie sformułowanie „za to” czy „przez to nazywanego”… „Przez to” raczej oznacza, że coś złego, a myślę, że gdyby tutaj napisać „w uznaniu zasług nazywanego «królem Kaszubów»”… Nie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Nie wiem, czy dobrze słyszę. Albo samo „nazywanego”, tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Albo samo „nazywanego”, ale nie „przez to”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Czyli tu mamy poprawki pani poseł Senyszyn i pani poseł Augustyn. Teraz pan poseł wnioskodawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#PosełKazimierzPlocke">Tak, akceptuję, bo to jest bardziej czytelne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Ale „przypada” czy „mija”?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#PosełKazimierzPlocke">„Przypada”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze, „przypada” i potem pod koniec bez słówek „przez to”, tylko samo „nazywanego”. Dobrze. Rozumiem, że jest zgoda. Biuro Legislacyjne już nie ma więcej uwag.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#PosełKazimierzPlocke">Natomiast jest jeszcze pytanie o pisownię.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Sekundkę, bo tutaj jest uwaga Biura Legislacyjnego, żeby jednak sformułować na piśmie te drobne poprawki. Pani poseł Senyszyn chyba chętnie napisze obie. Tak, dobrze. Teraz pan poseł wnioskodawca Kazimierz Plocke. Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#PosełKazimierzPlocke">Jeszcze chciałem odnieść się do sformułowania „królem Kaszubów”. Biuro proponuje, żeby „król” był pisany małą literą, natomiast w dokumentach historycznych jest podkreślone szczególne zaangażowanie tego człowieka i jest pisownia „Król” wielką literą. Jeżeli można prosić Wysoką Komisję i przekonać Biuro Legislacyjne, że ta pisownia byłaby bardziej poprawna, dlatego że ona też odnosi się do innych wielkich postaci, chociażby do księdza Hilarego Jastaka, który również okrzyknięty został królem Kaszubów, więc proszę o uwzględnienie tej poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">My przeważnie, jak pracujemy nad uchwałami i są jakieś odniesienia do ważnych wydarzeń jak – nie wiem – powstanie styczniowe czy właśnie do jakichś postaci, to rzeczywiście czasem wprowadzamy czy przywracamy wielkie litery. Myślę, że może być tu wielka litera, żeby docenić. Tak, żeby docenić człowieka. Dobrze. Czyli rozumiem, że pierwszy akapit mamy już rozpatrzony. Ponieważ w projekcie było „Królem” wielką literą, to rozumiem, że tu chyba nie jest konieczna poprawka pana posła czy autopoprawka, szczególnie że sam już tak wcześniej napisał. Czyli pierwszy akapit jest rozpatrzony.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Przechodzimy do akapitu drugiego. Proszę bardzo, pani poseł Joanna Senyszyn.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Proponuję wykreślić w drugim zdaniu „swoje” – „przez całe życie pozostał wierny”. Trudno, żeby przez cudze życie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Drugie zdanie, ale to od razu w pierwszym wersie. Tak? „Przez całe życie”… No tak, „swoje” tu nie jest konieczne. Dobrze, to jest jedna poprawka. Jakie są jeszcze uwagi do tego drugiego akapitu? On jest dość długi, więc może coś się uda komuś jeszcze zgłosić. Nie ma, tak?</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Na pewno nie ma więcej uwag do drugiego akapitu? Jeśli nie ma, to rozumiem, że jest potrzebna drobna poprawka na piśmie, polegająca na usunięciu słowa „swoje”. Akapit drugi mamy rozpatrzony.</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Przechodzimy od akapitu trzeciego. Proszę bardzo. Czy są uwagi do akapitu trzeciego? Nie ma uwag do akapitu trzeciego, oczywiście oprócz tych, które naniosło Biuro Legislacyjne, a które już pan poseł wnioskodawca zaakceptował. Czyli akapit trzeci został rozpatrzony.</u>
          <u xml:id="u-53.3" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Czy są uwagi do akapitu czwartego? Proszę bardzo, pani poseł Joanna Senyszyn.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Proponuję w pierwszym zdaniu „w trakcie” zamienić na „na”, dlatego że kiedy mówimy, że coś się stało na konferencji w Jałcie, na konferencji w Wersalu, a tak „w trakcie” w moim odczuciu to pomniejsza, że w trakcie to mogły być rozmowy, a już na konferencji upomniał się…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tu słyszę podpowiedź. Proszę ją może zgłosić do mikrofonu. Nie, po prawej stronie trzeba.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Przepraszam, nie mogłam włączyć. Zgadzam się, że to słowo można zmienić, ale „w trakcie” zamieniłabym na „podczas konferencji”. Tak wydaje mi się, że tak bardzo jest… „Na konferencji” też mi się nie podoba. A „podczas”? Chyba o to chodzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Czy jest zgoda na „podczas”?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Uważam, że sformułowanie „na” jest lepsze. Tak mówimy. Na konferencji w Poczdamie, na konferencji takiej i innej. To jest ogólnie przyjęta forma.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">W zasadzie obie są dobre. Nie wiem. Może być i „na”. To może niech zostanie „na”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Może być „na dachu”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">„Na”, o ile…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Przepraszam. Wiem, co mówię.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">O ile jest formalna poprawka, to może zostać „na”. Czy pan poseł wnioskodawca do tej poprawki? Rozumiem, że…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#PosełKazimierzPlocke">Akceptuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze. Mamy tu za to pewien problem w tym akapicie, bo to bardzo ładnie brzmi: „Ukoronowaniem jego starań w obronie polskości tych ziem było uroczyste powitanie”… Tu chyba powinno być „generała”. Czy nie powinno być rozwinięte całe słowo?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#PosełPiotrAdamowicz">Niekoniecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#PosełKazimierzPlocke">Generalnie stosuje się skrót.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Wiem, że tutaj w przypadku, jak mamy wójta Jana Radtkego, to mamy wójta, a nie skrót. Czy „generała”? Nie wiem, czy nie ładniej brzmiałoby, gdyby było całe słowo „generała”? I tak nie piszemy tam „generała broni Wojska Polskiego”, ale mogłoby być samo „generała”. Nie chodzi mi o to, bo ten generał to wyszedł mi teraz przy czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Chodzi o coś innego – „wraz z jego Błękitną Armią”. Jak mówię, dobrze brzmi ta zbitka „generał Józef Haller i jego Błękitna Armia”, tylko że to było jakoś tak, że 1 września 1919 r. Błękitna Armia została rozformowana i te oddziały już formalnie zostały włączone do Wojska Polskiego. Pytanie. Czy to tak jakby zwyczajowo podawać w uchwale Błękitną Armię, czy już powinno być Wojsko Polskie? Zdaje się, że tam wkraczały 16 Pomorska Dywizja Piechoty i 15 Wielkopolska Dywizja Piechoty. Wielkopolska to pewnie się składała właśnie z żołnierzy Błękitnej Armii, siłą rzeczy. Pomorska pewnie też. Tylko to nie jest już dokładnie i ściśle historycznie, ale rozumiem, że to tak zwyczajowo się mówi, że… Tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#PosełKazimierzPlocke">Panie przewodniczący, rzeczywiście w sensie historycznym to pan ma rację. Natomiast zwyczajowo przyjęło się na Kaszubach, że to była Błękitna Armia. Wszyscy jak gdyby tym terminem się posługują, nawet wśród historyków. Wydaje mi się, że to sformułowanie „Błękitnej Armii” jest na tym etapie istotne, tym bardziej że dotyczy roku 1920, a więc pierwszego momentu, kiedy dokonano zaślubin, w których też brał udział Antoni Abraham. Później oczywiście te procesy się toczyły tak, jak pan przewodniczący zasugerował, ale prosiłbym, żeby uwzględnić jednak ten pierwotny zapis, bo on jest bardziej oddający…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Nie no, dobrze. Nie zgłosiłem poprawki, tylko podałem taką wątpliwość, bo – jak mówię – to rozformowanie i włączenie do WP było parę miesięcy wcześniej, co też nie jest ujmą, bo chodziło o to, że Józef Haller już nie w ramach tylko swojej – powiedzmy – jednostki wojskowej, ale w imieniu WP, czyli w imieniu państwa polskiego, dokonywał zaślubin. Jeżeli to tak zwyczajowo jest przyjęte, żeby używać w tym przypadku Błękitnej Armii, to może zostać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#PosełKazimierzPlocke">Okej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Proszę bardzo. Nie wiem, czy pani marszałek, czy pan poseł Jarosław Rzepa. Proszę bardzo, pani marszałek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#PosełMałgorzataKidawaBłońska">Tak, Błękitna Armia bardzo się kojarzy z zaślubinami z morzem, nawet w powszechnym uznaniu, bo wiadomo, że to potem była jedna armia, nasze wojsko, ale był jeszcze taki moment pokazujący, że z różnych stron w różnych kolorach…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Wiem, tylko że nie potem, bo właśnie wcześniej było to włączenie. Nie pamiętam, jak było w tej uchwale o roku, bo była uchwała rocznicowa o zaślubinach, ale…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#PosełMałgorzataKidawaBłońska">Tam chyba nie, ale tutaj to bardzo pasuje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze. Czy jeszcze pan poseł Jarosław Rzepa?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#PosełJarosławRzepa">W wątpliwość podaję tylko wyraz „jego” przed „Błękitna Armia”, bo to mimo wszystko… Może się tak mówi, ale tu to jest…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tak, bo to może troszkę koresponduje z tym, o czym powiedziałem, że generał Józef Haller dokonywał zaślubin w imieniu WP i państwa polskiego, a to „jego” może sugerować, że to była jakaś jego prywatna armia i to były jakieś takie podjazdy czy coś… Nie wiem, jak np. „Diabeł Łańcucki”, chociaż to nie jest dobre porównanie do Józefa Hallera, bo Józef Haller był bardzo religijny, katolicki, w przeciwieństwie do „Diabła Łańcuckiego”. Czyli żeby zostawić Błękitną Armię, ale bez „jego”, tak? Taka jest sugestia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#PosełKazimierzPlocke">Akceptujemy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze, ale jakby ktoś nam zarzucił błąd historyczny, to dyskutowaliśmy o tym na posiedzeniu Komisji i wszystko wiemy. Czyli rozumiem, że zostajemy przy tekście czwartego akapitu w takim brzmieniu jak w projekcie z Biura Legislacyjnego, tylko na początku jest „na” zamiast „w trakcie” i nie ma „jego”. Jeszcze pani przewodnicząca Śledzińska-Katarasińska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Tak. To też właściwie drobiazg, ale wydaje mi się, że trochę lepiej by to brzmiało, gdyby napisać, że na konferencji pokojowej w Wersalu „wspólnie z Tomaszem Rogalą z Kościerzyny w imieniu wszystkich Pomorzan i Kaszubów upomniał się o przyłączenie Pomorza i Kaszub do Polski”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#PosełPiotrAdamowicz">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Po prostu tak jakoś prościej mi wychodzi. Nie będzie „o to, aby”, co tu jest…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#PosełKazimierzPlocke">Fenomenalna propozycja, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">„Upomniał się o przyłączenie Pomorza i Kaszub do Polski”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Ale to jest poważna zmiana. To trzeba napisać poprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Proszę bardzo. Mogę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Rozumiem, że jest i zgoda posła wnioskodawcy, i poparcie Komisji dla tej poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#LegislatorRadosławIłowiecki">Czy skrót „gen.” mamy rozwijać?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">„Gen.”? To jak już tyle tutaj zmieniamy, to napiszmy całe słowo. Raz się pojawia generał w tym tekście. Jak się już zgodziłem na Błękitną Armię, to zostawcie generała przynajmniej, szczególnie że był tutaj skrót „r.” i jest zawsze rozwinięty na „roku”, to i niech „generał” będzie w całości.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Rozumiem, że czwarty akapit mamy rozpatrzony. Już więcej uwag nie ma, tak? Tak.</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Przechodzimy do akapitu piątego. Tutaj też są poprawki. Czy są jeszcze inne uwagi do akapitu piątego, czyli ostatniego na pierwszej stronie? Jeśli nie ma, to akapit piąty został rozpatrzony.</u>
          <u xml:id="u-90.3" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Proszę bardzo, czy są uwagi do akapitu szóstego, zarazem przedostatniego? Proszę bardzo, pani poseł Joanna Senyszyn.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Ponieważ cztery akapity wcześniej było to, że zmarł i właśnie upamiętniamy to w rocznicę, to nie wiem, czy jednak nie warto byłoby w tym akapicie napisać „Antoni Abraham zmarł w 1923 roku i został pochowany zgodnie z życzeniem”, dlatego że właściwie w dwóch poprzednich akapitach w ogóle się nie wymienia jego nazwiska. Myślę więc, że jednak, ale nie upieram się przy tym…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Że może być wątpliwość, czy zmarł Antoni Abraham, czy wójt, czy generał? Nie no, ale może faktycznie, bo tak został pochowany… Nie wiadomo, czy umarł, a już jest pochowany.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Dokładnie tak. Po prostu pamiętam, że we wszystkich takich uchwałach to jednak w ostatnim akapicie się pisze, że zmarł i został pochowany. Coś tam się pisze takiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Nie wiem. Mogłoby być. Uchwała nie jest przecież jakaś specjalnie długa, więc można byłoby to dodać, ale poseł wnioskodawca może niech rozstrzygnie sprawę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#PosełKazimierzPlocke">Jeżeli coś ewentualnie zasugerować Wysokiej Komisji, to „Antoni Abraham pochowany został zgodnie z życzeniem”, żeby oddać hołd osobie Antoniego Abrahama i to jego życzenie żeby też wybrzmiało.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Ale to zostało.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#PosełKazimierzPlocke">Tak, tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Chodziło o to, czy na początku dodać, że zmarł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Na pewno po śmierci go pochowano.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#PosełPiotrAdamowicz">Ale uchwała jest pośmiertna, więc…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">I to już znacznie po śmierci – 100 lat. Czyli tylko dodalibyśmy „Antoni Abraham”, żeby po prostu się ładniej zaczynało. Dobrze, ale mi się nasunęła…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#PosełPiotrAdamowicz">To znaczy, że nie wójt.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#PosełKazimierzPlocke">Ani generał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">No tak. Dobrze. Czyli rozumiem, że tu byłaby zgoda. Dobrze, to akapit przedostatni mamy rozpatrzony.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Przy rozważaniach odnośnie do tego, czy wspominać, że zmarł, nasunęło mi się takie zapytanie, czy nie byłoby dobrze, bo to nie jest tu kluczowe w kontekście rocznicy śmierci, ale… Czy nie byłoby dobrze dodać w drugim akapicie rok urodzenia? W sumie to dość ważne wydarzenie w jego życiu. Powiedziałbym nawet, że kluczowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Zwłaszcza że nie bardzo wiadomo, ile lat żył.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Właśnie. Wydaje się, że to byłoby… Proszę bardzo, pan poseł Jarosław Rzepa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Przepraszam. A gdyby napisać „Antoni Abraham zmarł w wieku” takim i takim „i zgodnie z życzeniem został pochowany”?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Nie. To już lepiej chyba jednak podać datę urodzin w drugim akapicie. Bardzo proszę, pan poseł Jarosław Rzepa się zgłaszał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#PosełJarosławRzepa">Jeszcze chciałbym podać w wątpliwość zapis „na cmentarzu oksywskim”. Może jednak warto byłoby, żeby napisać „w Gdyni-Oksywiu”, bo będzie to jednak bardziej zrozumiałe. Tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#PosełKazimierzPlocke">Dobrze. Akceptuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze. Czyli to doprecyzowująca poprawka, tak? Dobrze, to jak najbardziej. Teraz jeszcze do akapitu przedostatniego jest jedna poprawka zaakceptowana przez posła wnioskodawcę. Tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#PosełKazimierzPlocke">Tak, ale jeszcze pan przewodniczący sugerował, żeby…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tak, żeby w drugim akapicie… Wracając do drugiego akapitu, gdyby można było go uzupełnić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#PosełKazimierzPlocke">„Urodził się w Zdradzie, gmina Puck, 19 grudnia 1869 roku”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Bardzo ładnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#PosełKazimierzPlocke">W 1869 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze. To jeszcze przy okazji dopytam Biuro Legislacyjne, bo myślę, że to jest właśnie dobra poprawka czy w zasadzie uzupełnienie merytoryczne, ale chciałbym się jeszcze upewnić. „Urodził się w Zdradzie, gmina Puck”. Czy to jest prawidłowo?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#PosełKazimierzPlocke">To jest prawidłowo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#PosełPiotrAdamowicz">Albo „w gminie”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Właśnie o to mi chodzi. Nie chodzi mi o to, czy to jest ta gmina, tylko czy to jest dobre sformułowanie. „Urodził się w Zdradzie, gmina Puck” czy powinno być „urodził się w Zdradzie w gminie Puck”?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#PosełPiotrAdamowicz">Raczej „w gminie”. To lepiej brzmi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#LegislatorRadosławIłowiecki">Poloniści nie zgłaszali żadnych uwag do tego sformułowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Ale tu posłowie raczej sugerują, że ten kierunek – że tak powiem – intuicyjnie jest dobry.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#PosełPiotrAdamowicz">Bo przecinek i „gmina Puck” jest bardziej urzędowym sformułowaniem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">No właśnie, a to nie jest urzędowe. Czyli byłoby jeszcze, gdyby można było… Czy pan poseł wnioskodawca, oprócz tej daty urodzin, mógłby dodać małą modyfikację, że „w gminie Puck”?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#PosełKazimierzPlocke">Dobrze. Taką poprawkę złożyłem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#PosełKazimierzPlocke">Akceptuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Czyli akapit przedostatni mamy rozpatrzony. Akapit drugi został ponownie rozpatrzony. Czy coś jeszcze? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Teraz przechodzimy do akapitu ostatniego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Tradycyjnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Proszę bardzo, może dla odmiany, bo po raz pierwszy zgłosił się poseł Przemysław Drabek. Najpierw pan poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#PosełPrzemysławDrabek">Dziękuję bardzo. Mam propozycję. Tutaj są poprawki Biura Legislacyjnego. Oczywiście „Sejm Rzeczypospolitej Polskiej oddaje cześć i hołd Antoniemu Abrahamowi”… Tutaj dokonałbym zmiany i zapisał „Synowi Ziemi Kaszubskiej, niezłomnemu orędownikowi polskości”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Żeby uzupełnić, tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#PosełPrzemysławDrabek">Tak, żeby uzupełnić. Można wykreślić „wiernemu”, żeby nie powtarzać dwa razy, tylko zrobić „Synowi Ziemi Kaszubskiej, niezłomnemu orędownikowi polskości”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">To znaczy „wiernemu” i „niezłomnemu” to się nie kłóci.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#PosełPrzemysławDrabek">To się nie wyklucza, ale jest pytanie, czy tak nie będzie zgrabniej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tutaj już bym nie… Nie wiem. Tak na wyczucie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#PosełPrzemysławDrabek">OK. To tylko dodanie w takim układzie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tak. Tutaj bym już nic nie…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#PosełPrzemysławDrabek">Nie wykreślać, tylko dodać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tak byłoby zgrabniej i bardziej dostojnie. Proszę bardzo, chyba jeszcze pani poseł Joanna Senyszyn.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Tak. Moja uwaga idzie w tym samym kierunku, tylko jakby bardziej prosto, że „Sejm Rzeczypospolitej Polskiej oddaje cześć i hołd Antoniemu Abrahamowi – wiernemu Synowi Ziemi Kaszubskiej i Polski”, bo on był również wiernym synem Polski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Ale istota rzeczy chyba jest w tym, że był tym orędownikiem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#PosełPrzemysławDrabek">Też właśnie mi się wydaje, że orędownik, bo to jest naturalną rzeczą, że i Polski, więc… Wydaje mi się, że prosiłbym o zaakceptowanie mojej propozycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">To pytanie do pana posła wnioskodawcy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#PosełKazimierzPlocke">Bardziej historycznie pasuje, że rzeczywiście był orędownikiem tej całej sprawy. Wydaje mi się, że tutaj kolega poseł ma rację. Do tego – że tak powiem – przypadku bym się chętnie przychylił.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze. To dziękuję. Czyli rozumiem, że byłaby zgoda na takie brzmienie ostatniego akapitu, jeżeli dobrze to zapamiętałem: „Sejm Rzeczypospolitej Polskiej oddaje cześć i hołd Antoniemu Abrahamowi – wiernemu Synowi Ziemi Kaszubskiej i niezłomnemu orędownikowi polskości”. Tak? Przecinek bez „i”, tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#PosełKazimierzPlocke">Przecinek bez „i”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#PosełPrzemysławDrabek">Chyba bez „i”. Przecinek. Tak by było.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">No dobrze. Dziękuję bardzo. W takim razie…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">W tej uchwale „polskości tej ziemi”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">To już chyba w domyśle wynika z treści całej uchwały. Dobrze. To rozumiem, że akapit ostatni został rozpatrzony.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">W takim razie proszę o zgromadzenie wszystkich poprawek. Myślę, że Komisja upoważni Biuro Legislacyjne do dokonania zmian o charakterze redakcyjnym i językowym, jeżeli są jeszcze jakieś. Proszę bardzo, Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#LegislatorRadosławIłowiecki">Dziękuję. W kontekście ostatniej poprawki do akapitu siódmego chciałbym zwrócić uwagę, że w akapicie pierwszym jest już o tym mowa. „Niezłomnego, wytrwałego orędownika polskości” i tutaj chodzi o polskość Kaszubów. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">No tak, ale mamy w ostatnim akapicie powtórzenie „Ziemi Kaszubskiej”, „wiernemu Synowi Ziemi Kaszubskiej”, to może być też powtórzenie „niezłomnemu orędownikowi polskości”. To się nie kłóci. Aha, dobrze, bo tutaj…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#PosełPrzemysławDrabek">Wydaje mi się, że to, co zaproponowałem, jest czytelne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tak, ale tu jest jeszcze podpowiedź pani przewodniczącej, że taki wariant „niezłomnemu orędownikowi jej polskości”…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">„Wiernemu Synowi Ziemi Kaszubskiej, niezłomnemu orędownikowi jej polskości” i wtedy jest jak w pierwszym zdaniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#PosełPrzemysławDrabek">Tak może być. Oczywiście, tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze, to mamy to dopracowane. Widzę, że poseł wnioskodawca popiera. Dziękuję bardzo. Rozumiem, że Biuro Legislacyjne już wszystko… Tak, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Czy w takim razie jest sprzeciw wobec przyjęcia całego projektu uchwały wraz z przyjętymi poprawkami? Nie ma sprzeciwu, czyli tym samym Komisja jednomyślnie przyjęła tekst uchwały i rekomenduje Wysokiej Izbie jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-159.2" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Pozostał nam wybór posła sprawozdawcy. Proszę bardzo, pani przewodnicząca Iwona Śledzińska-Katarasińska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Pan poseł Piotr Adamowicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję. Czy są inne zgłoszenia? Nie ma. Czy pan poseł wyraża zgodę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#PosełPiotrAdamowicz">Tak, wyrażam. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję. Stwierdzam, że Komisja wybrała na sprawozdawcę całej tej uchwały pana posła Piotra Adamowicza.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Cóż, na koniec dziękuję panu posłowi Kazimierzowi Plockemu za przygotowanie i przedstawienie tego projektu uchwały. Dziękujemy bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-163.2" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny. Zamykam posiedzenie Komisji. Dziękuję paniom i panom posłom.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#PosełKazimierzPlocke">Panie przewodniczący, dziękuję Wysokiej Komisji za sprawne przeprowadzenie. Natomiast jest też prośba, bo w sobotę jest posiedzenie Rady Naczelnej Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego, w trakcie którego będzie omawiana kwestia dotycząca działalności Antoniego Abrahama. Cudownie byłoby, gdyby Sejm Rzeczypospolitej Polskiej podjął uchwałę w tej…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">To jest postulat jakby bardziej do pani marszałek, bo to już troszkę wyżej niż Komisja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#PosełKazimierzPlocke">Bardzo dziękuję w imieniu Kaszubów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#PosełPiotrAdamowicz">W zamian za to poseł Plocke wszystkich poczęstuje tabaką.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#PosełKazimierzPlocke">Tak, jest taka tabaka, co prawda nie Antoniego Abrahama, ale jednak nie rozstaję się z nią.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękujemy bardzo. Nie wiem, czy można oficjalnie na posiedzeniu Komisji, ale obrady Komisji już zamykamy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#PosełKazimierzPlocke">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo panu posłowi. Dziękuję wszystkim państwu.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Przepraszam, jeszcze coś, tylko to już za późno, bo posłowie wyszli. Miałem jeszcze zachęcić do wyjazdu do Szczecina i na Pomorze Zachodnie, ale ci, których miałem zachęcić, pewnie częściowo wyszli. Zachęcamy wszystkich.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>