PPC / ppc

text_structure.xml 156 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dzień dobry państwu. Otwieram posiedzenie Komisji Kultury i Środków Przekazu. Stwierdzam kworum. Porządek posiedzenia obejmuje punkty: pkt 1 – pierwsze czytanie poselskiego projektu uchwały w sprawie ustanowienia roku 2023 Rokiem Aleksandra Fredro, druk nr 2232. Uzasadnia pani poseł Bożena Żelazowska; pkt 2 – pierwsze czytanie poselskiego projektu uchwały w sprawie ustanowienia roku 2023 Rokiem Maurycego Mochnackiego, druk nr 2228. Uzasadnia pani poseł Joanna Lichocka; pkt 3 – pierwsze czytanie poselskiego projektu uchwały w sprawie ustanowienia roku 2023 Rokiem Pawła Edmunda Strzeleckiego, druk nr 2230. Uzasadnia pan poseł Rafał Grupiński; pkt 4 – pierwsze czytanie poselskiego projektu uchwały w sprawie ustanowienia roku 2023 Rokiem Wojciecha Korfantego, druk nr 2229. Uzasadnia poseł Andrzej Gawron; i pkt 5 – pierwsze czytanie poselskiego projektu uchwały w sprawie ustanowienia roku 2023 Rokiem Aleksandry Piłsudskiej, druk numer 2233. Uzasadnia pani poseł Paulina Matysiak.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Zanim przystąpimy do realizacji porządku dziennego, Komisja musi wyrazić zgodę na odbycie pierwszego czytania projektów uchwał w terminie krótszym niż 7 dni od dnia dostarczenia posłom druku, o którym mowa w art. 37 ust. 4 regulaminu Sejmu. Czy jest sprzeciw? Jeśli nie ma, to rozumiem, że porządek dzienny został przyjęty. Przystępujemy do realizacji porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">To jeszcze powiem państwu, że na posiedzeniu prezydium Komisji obradowaliśmy na temat tych projektów, które zostały skierowane do naszej Komisji, dotyczących ustalenia patronatów na rok 2023. Wyłoniliśmy 5 do rozpatrzenia dzisiaj, bo dzisiaj pracy pewnie nie zakończymy, natomiast wystąpiłem do pani marszałek o zgodę na rozszerzenie liczby możliwych patronatów z 5 do 7. Tak więc, jeżeli będzie zgoda pani marszałek, będziemy jeszcze rozpatrywać kolejne projekty. Przechodzimy do punktu pierwszego. Proszę panią poseł Bożenę Żelazowską...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełKrzysztofMieszkowski">Przepraszam, jakie to będą projekty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Słucham? Te następne? To znaczy, z tego z posiedzenia prezydium wynikało, że byliby to Jerzy Nowosielski i Jadwiga z Działyńskich Zamojska.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Przechodzimy do punktu pierwszego i proszę panią poseł Bożenę Żelazowską o uzasadnienie projektu uchwały z druku nr 2232. Proszę bardzo, pani poseł. Pani przewodnicząca Bożena Żelazowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełBożenaŻelazowska">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Panie i panowie posłowie pozwólcie, że przedstawię postać Aleksandra Fredry, jednego z patronów roku 2023. Aleksander Fredro urodził się 20 czerwca w 1793 r. w galicyjskiej prowincji, w majątku rodzinnym Surochowie koło Jarosławia. W roku 2023 przypada 230 rocznica urodzin Aleksandra Fredry, najwybitniejszego polskiego komediopisarza, a także pamiętnikarza i poety, żołnierza armii Księstwa Warszawskiego, uczestnika kampanii napoleońskiej odznaczonego przez cesarza Francji Napoleona Bonaparte Złotym Krzyżem Virtuti Militari oraz Orderem Legii Honorowej. Jako 16-letni chłopiec wstąpił na ochotnika do armii Księstwa Warszawskiego, dowodzonej przez księcia Józefa Poniatowskiego, gdzie został mianowany podporucznikiem. Karierę wojskową kontynuował w wojsku Napoleona, między innymi brał udział w wyprawie na Moskwę w 1812 roku.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełBożenaŻelazowska">Aleksander Fredro to twórca oryginalnej polskiej komedii. Doskonale znał teatr europejski i jego tradycje, do których świadomie nawiązywał w swojej twórczości. Napisał kilkadziesiąt utworów scenicznych – jednoaktówek i komedii wieloaktowych, fars, grotesek i wodewilów, które szybko trafiły na sceny teatrów lwowskiego, warszawskiego i krakowskiego. W roku 1818 napisał swoją pierwszą komedię „Pan Geldhab”. Debiutem scenicznym Aleksandra Fredry była jednak jednoaktówka „Intryga naprędce, czyli Nie ma złego bez dobrego”. Powstała w roku 1815, a pierwszy raz wystawiona została w 1817 r. Jednym z najbardziej znanych dzieł Aleksandra Fredry są „Śluby panieńskie, czyli Magnetyzm serca”. Pierwsza wersja tej pięcioaktowej komedii wierszem powstała w 1827 r., ostateczna 5 lat później. Należy wymienić także „Zemstę” jako jedną z pozycji w kanonie polskiej literatury, napisaną prawdopodobnie w 1833 r. W twórczości lat 30. na uwagę zasługują również „Pan Jowialski” czy „Dożywocie”. Aleksander Fredro znany jest także jako twórca bajek, między innymi bajek i wierszy dla dzieci „Małpa w kąpieli”, „Paweł i Gaweł” czy „Osiołkowi w żłoby dano”.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełBożenaŻelazowska">W uznaniu zasług Aleksandra Fredry dla polskiej kultury, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustanawia rok 2023 Rokiem Aleksandra Fredry. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo pani przewodniczącej. Otwieram debatę ogólną na temat projektu dotyczącego Aleksandra Fredry. Proszę bardzo, pani poseł Małgorzata Prokop-Paczkowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełMałgorzataProkopPaczkowska">Osobiście bardzo cieszę się, że jest taka propozycja. Jako ciekawostką pochwalę się, że miałam okazję siedzieć na fotelu Aleksandra Fredry w domu jego potomkini, podwójnej hrabianki Szeptyckej-Szembekowej w Toruniu, lekarki, doktor Weymanowej, która już nie żyje. To było, gdy miałam około 15–17 lat. To było dla mnie wielkie przeżycie, więc popieram oczywiście tę propozycję.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełMałgorzataProkopPaczkowska">Widzę, że tutaj na początku jest już poprawione w tytule na Aleksandra Fredry, więc Aleksandra Fredry – tytuł. Nie mam więcej żadnych zastrzeżeń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo pani poseł. Czy są dalsze wypowiedzi na temat Aleksandra Fredry?</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Ja bym miał pewne uwagi merytoryczne, ale to w razie rozpatrywania projektu. Natomiast mówiąc ogólnie, to oczywiście inicjatywa bardzo, bardzo zacna i dziękujemy pani przewodniczącej Bożenie Żelazowskiej za przestawienie tego projektu. Teraz, proszę bardzo, pani poseł Joanna Senyszyn.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Ja mam tylko takie pytanie, ile będzie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Te wszystkie, które będziemy rozpatrywać, które wstępnie rozpatrujemy dzisiaj. Ewentualnie, po zgodzie pani marszałek na zwiększenie limitu z pięciu do siedmiu, wszystkie one mogą być przyjęte przez Sejm. Natomiast jeszcze niektóre zacne postaci, które były zgłaszane... Myślę, że jedna albo dwie z nich... Właśnie to chciałem powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Jeśli chodzi o Wisławę Szymborską, ona jest już zgłoszona w Senacie i to jest przypuszczenie graniczące z pewnością, no powiedziałbym pewność, że w Senacie zostanie przyjęty rok Wisławy Szymborskiej. A jeszcze jest prawdopodobieństwo, że w Senacie może też być przyjęty rok Mikołaja Kopernika, bo taka inicjatywa też się pojawiła, choć my nie mieliśmy projektu ustawy. Tak więc te najbardziej znane, zacne postaci, które są w tej puli zgłaszanych propozycji, będą uwzględnione łącznie przez Sejm i Senat. Myślę, że to byłaby dobra praktyka, żeby była taka możliwość na przyszłość, żeby nie powielać, a w ten sposób poprzez i Sejm, i Senat, uczcić większą liczbę zacnych postaci. Oczywiście nie na siłę, no bo tak Sejm, jak i Senat są autonomiczne i mogą również te same postaci uczcić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Proszę bardzo. Czyli rozumiem, że więcej uwag odnośnie do Aleksandra Fredry nie ma...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełKrzysztofMieszkowski">Ja jeszcze bym upomniał się...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Proszę bardzo. Jeszcze poseł Krzysztof Mieszkowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełKrzysztofMieszkowski">Jeszcze chciałbym się upomnieć o Gustawa Holoubka, tak a propos Fredry...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tak. To na razie dokończymy sprawę Aleksandra Fredry. Na razie rozpatrujemy te pięć... Tak, jeszcze kilka innych zacnych postaci nie zmieściło się w tym gronie. Chociażby Jerzy Iwanow-Szajnowicz jeszcze... Proszę bardzo, pani przewodnicząca Bożena Żelazowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PosełBożenaŻelazowska">Chciałabym bardzo podziękować panu przewodniczącemu i państwu posłom za poparcie tej kandydatury. Jest to pisarz tak bogatego dorobku, że moglibyśmy tutaj wiele godzin dyskutować na temat jego twórczości. Ja też, przygotowując dla państwa tę informację odkryłam, jak gdyby nowe informacje, na które na co dzień nie zwracamy uwagi koncentrując się na twórczości. Otóż on był takim pisarzem, który tworzył skokowo, nie tworzył równomiernie cały czas. Dlatego też jego twórczość jest podzielona na dwa etapy, ale moglibyśmy tutaj jeszcze wiele wątków przytaczać.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#PosełBożenaŻelazowska">Panu przewodniczącemu i państwu posłom bardzo serdecznie dziękuję. Mam nadzieję, że uda się nam tę uchwałę w takiej formie przez Sejm przeprowadzić i będziemy mogli w następnym roku uczcić Fredrę jako jednego z ojców literatury. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo pani przewodniczącej. Zamykamy punkt pierwszy... Zaraz, chyba zamykany pierwsze czytanie. Tak chyba trzeba. Zamykamy pierwsze czytanie tego projektu i przechodzimy do punktu drugiego.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Proszę panią przewodniczącą Joannę Lichocką o uzasadnienie projektu uchwały z druku nr 2228 o ustanowieniu roku 2023 Rokiem Maurycego Mochnackiego. Proszę bardzo, pani przewodnicząca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PosełJoannaLichocka">Dziękuję, panie przewodniczący. Ja bardzo króciutko, bo wiem, że dzisiaj mamy 5 projektów uchwał w tym trybie pierwszego czytania do przedstawienia, a zależy mi też, żebyśmy przynajmniej jakąś uchwałę przyjęli w tym pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#PosełJoannaLichocka">Maurycy Mochnacki jest to oczywiście jedna z tych postaci, która wsławiła się zarówno walką zbrojną przeciwko zaborcy moskiewskiemu, jak i bardzo ważną pracą teoretyczną oraz publicystyką, krytyką i pismami politycznymi. To jest żołnierz, konspirator, pisarz, również pianista. Człowiek bardzo utalentowany.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#PosełJoannaLichocka">W przyszłym roku będzie 220 lat od jego urodzin. W listopadzie zeszłego roku jego prochy zostały sprowadzone do Polski z Francji, z Auxerre, i uroczyście pochowane na cmentarzu powązkowskim w Warszawie. Ten współtwórca Związku Wolnych Polaków, uczestnik powstania listopadowego, był jednym z tych, którzy nadali znaczenie polskiemu romantyzmowi. To pojęcie „wolnych Polaków”, które kojarzymy z Adamem Mickiewiczem, tak naprawdę chyba pierwszy zastosował w publicystyce Maurycy Mochnacki. I to jest jedna z najważniejszych postaci naszej tożsamości nie tylko romantycznej, ale również politycznej. To są słowa Mochnackiego, że naród jest wtedy silny, jest wtedy zdolny do różnych ważnych dzieł, do wielkich wyzwań, kiedy „pozna się w jestestwie swoim”.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#PosełJoannaLichocka">Mochnacki jest częściowo zapomniany, bo tylko część jego pism, część jego publikacji, ujrzała światło dzienne w XX w. To były momenty takiej odwilży, liberalizowania cenzury PRL-owskiej. Wtedy wyszła jego dwutomowa historia narodu polskiego i opis zrywu narodu polskiego, opis powstania listopadowego, bo był pierwszym kronikarzem powstania listopadowego, ale też znakomita część jego publicystyki, również krytyki teatralnej i literackiej, a także listów, korespondencji, nie została wznowiona od XIX w. Na przykład, ostatnie wydanie korespondencji, jego listów do matki, ukazało się chyba w Galicji, w Krakowie pod koniec XIX w.</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#PosełJoannaLichocka">Warto ustanowić rok Maurycego Mochnackiego, żeby, po pierwsze, przywrócić go świadomości Polaków, ale też uruchomić różne przedsięwzięcia wydawnicze, a także teatralne, kulturalne, które przywrócą należne mu miejsce w polskiej świadomości narodowej. Tak więc bardzo uprzejmie proszę Wysoką Komisją o przyjęcie tego projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-18.5" who="#PosełJoannaLichocka">Tutaj od razu powiem, że jest troszeczkę propozycji zmian Biura Legislacyjnego. One są zazwyczaj formalne. Jedna formalna poprawka jest taka, z którą ja zawsze się nie zgadzam, czyli powstanie listopadowe – zawsze w uchwałach proszę o pisanie z dużej litery, gdyż to jest oddanie należytej rangi temu wydarzeniu. A reszta poprawek jest oczywista.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Czyli ta wersja. Czy tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PosełJoannaLichocka">Tak. Może być wersja z Biura Legislacyjnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo pani przewodniczącej za przedstawienie projektu. Otwieram debatę ogólną o projekcie uchwały dotyczącej Maurycego Mochnackiego. Proszę bardzo, pani poseł Joanna Senyszyn.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Dziękuję. W ogóle bardzo mi się podoba zarówno pomysł, jak i projekt. Wprawdzie ta moja uwaga jest bardzo szczegółowa, ale myślę, że warto ją przemyśleć zanim będziemy przechodzić już do zajmowania się poszczególnymi akapitami. Jakoś tak nie odpowiada mi, że drugi akapit zaczyna się od wyrazu „konspirator”, ponieważ mimo wszystko to chyba nie ma najlepszych konotacji w dzisiejszym języku. Gdyby to można było przemyśleć, to byłabym wdzięczna. Dziękuję... Nie mam pomysłu na dzisiaj, przynajmniej w tej chwili, co by to mogło być, ale będę też myśleć...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">W polskiej tradycji konspirator kojarzy się bardzo pozytywnie także w Polskiej Partii Socjalistycznej na przykład, ale to tak... Proszę bardzo, czy są jeszcze jakieś głosy ogólne. Nie ma. To w takim razie zamykam pierwsze czytanie. Dziękuję pani przewodniczącej za przestawienie i za inicjatywę zgłoszenia tego projektu dotyczącego roku Maurycego Mochnackiego.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Przechodzimy do punktu trzeciego. Proszę bardzo pana posła Rafała Grupińskiego o uzasadnienie projektu uchwały z druku nr 2230 w sprawie ustanowienia roku 2023 Rokiem Pawła Edmunda Strzeleckiego. Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PosełRafałGrupiński">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, propozycja ustanowienia roku 2006 rokiem Pawła Edmunda Strzeleckiego wynika przede wszystkim z faktu nawet nie tyle wielkości odkryć geograficznych, naukowych, etnograficznych bohatera tej uchwały, o której mamy mówić, ile z tego, że te niezwykłe osiągnięcia i ten niezwykły życiorys są do dzisiaj niezwykle słabo znane. Ja nie będę cytował bezpośrednio uchwały. Mają ją państwo. Ja ją jeszcze nieco skróciłem dla usprawnienia tekstu, natomiast wiele faktów z życia Edmunda Pawła Strzeleckiego ciągle pozostaje nie do końca wyjaśnionych.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#PosełRafałGrupiński">Nie bardzo wiadomo, gdzie i jak studiował. Z jednej strony mówi się o tym, że ponieważ samofinansował swoje podróże, wynikało to z otrzymania spadku po Franciszku Sapiesze. Inni zaś mówią, że temu hulace uratował majątek jako plenipotent, w związku z tym w nagrodę za to, że ten majątek uratował i nie pozwolił Franciszkowi Sapiesze go po prostu przetracić, otrzymał takie gratyfikacje. Handlował również zbożem, więc generalnie zarabiał na wszystkie swoje podróże, a właściwie, ponieważ Antarktyda nie była jeszcze wtedy uznana za kontynent, w istocie odwiedził wszystkie kontynenty i na wszystkich prowadził badania, od Południowej Europy, przez Kanadę, Stany Zjednoczone – tu badał między innymi góry Apallachy, złoża różnych dóbr mineralnych – przez Południową Amerykę, gdzie praktycznie był właściwie we wszystkich jej państwach badając między innymi złoża różnych surowców mineralnych. Eksplorował wulkany w Południowej Ameryce, potem podróżował przez wyspy Pacyfiku, wreszcie badał Australię.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#PosełRafałGrupiński">Australia jest chyba największym i najbardziej widocznym znakiem jego niezwykłych osiągnięć naukowych. Dzisiaj, kiedy zagłębimy się w mapę Australii, to się okaże, że wiele miejscowości, punktów geograficznych, rzek, jezior, nosi imię Strzeleckiego, dlatego że on w istocie tę ówczesną kolonię karną opisał, zbadał. Ustanowił i między innymi nazwał najwyższy szczyt Australii Górą Kościuszki. Odkrył najbardziej żyzny region rolniczy Australii, dzięki czemu Australia później się rozwinęła. Ba, odkrył złoża złota, ale ówczesny gubernator nie pozwolił mu tego ogłosić bojąc się gorączki złota. Przypisał sobie to odkrycie kilkanaście lat później pewien Anglik.</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#PosełRafałGrupiński">Paweł Edmund Strzelecki był więc człowiekiem niezwykłej miary, niedocenianym w sumie, ponieważ po swoich licznych podróżach osiadł w Anglii, w Wielkiej Brytanii... Tam zresztą, co zaznaczyłem specjalnie w uchwale, w czasie Wielkiego Głodu w Irlandii działał na rzecz ratowania głodujących dzieci. Blisko 200 tys. dzieciaków podlegało pod organizowaną przez niego pomoc, niezależnie od tego, czy były to dzieci protestanckie czy katolickie. Mimo tego ogromnego sporu duchowieństwo obu stron niezwykle doceniło jego charytatywną działalność.</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#PosełRafałGrupiński">Jego podróże zostały zwieńczone ogromnym dziełem, ponad 500 stronicowym opisem fizycznym, etnograficznym, mineralogicznym Australii, Nowej Południowej Walii i Ziemi van Diemena, jak nazywała się ta książka. Te badania geologiczne, mineralogiczne, etnograficzne, informacje o klimacie, o rolnictwie, faunie i florze, to wszystko zostało złożone w tej książce, która uzyskała wtedy ogromne uznanie. Między innymi Karol Darwin niezwykle pochlebnie wyrażał się o tym dziele. Dlatego też Strzelecki był oznaczony wielokrotnie w Anglii, począwszy od Złotego Medalu Odkrywców, poprzez dwie komandorie, które otrzymał od królowej Wiktorii, św. Michała i św. Jerzego. Został mu przyznany tytuł lorda. Generalnie na co dzień był niezwykle eleganckim, niezwykłym człowiekiem, więc w Anglii nazywano go po prostu krótko hrabią, ze względu na trudne nazwisko. Był człowiekiem o ogromnych zasługach. Dopiero w 1997 r. jego prochy sprowadzono do Polski, do Poznania, do Krypty Zasłużonych, dlatego że Paweł Edmund Strzelecki urodził się w Gąsawie, a jest to dzisiaj dzielnica Poznania, więc pochodzi z serca Wielkopolski.</u>
          <u xml:id="u-24.5" who="#PosełRafałGrupiński">Smutnym elementem tego, że nie o wszystkim wiemy, jeżeli chodzi o Pawła Edmunda Strzeleckiego, jest to, że nie pozostawiając spadkobierców, ponieważ zakochany romantycznie... Mówiliśmy już o Mochnackim, o Fredrze była mowa, a to są właśnie czasy romantyzmu polskiego. Nieszczęśliwie zakochany, nie mogąc zrealizować swojej miłości, po prostu pozostał do końca kawalerem. Zresztą hrabianka Turno także nie wyszła za mąż. Spotkali się już jako starsi ludzie w Szwajcarii pod koniec swojego życia. Ale chcę powiedzieć, że ze względu na brak spadkobierców, po prostu jego majątek osobisty przejął jeden z urzędników banku londyńskiego i po porostu te wszystkie notatki, zapiski itd. najprawdopodobniej zniszczył, ponieważ nic nie pozostało z jego ogromnego trudu spisywania tych podróży. Pozostało więc właśnie to dzieło i nieliczne artykuły.</u>
          <u xml:id="u-24.6" who="#PosełRafałGrupiński">Jest to więc postać o niezwykłej klasie naukowej. Podróżnik, który w całym świecie rozsławiał nieistniejące państwo polskie, wtedy pod zaborami. Dawał chlubny przykład, jak można badać świat zachowując jednocześnie niezwykle wysokie morale. Tu muszę zaznaczyć, że zarówno w czasie pobytu w Północnej Ameryce Strzelecki wypowiadał się bardzo zdecydowanie przeciwko niewolnictwu w Stanach Zjednoczonych, jak i występował w obronie aborygenów w Australii, uważając że nie wolno ich nazywać dzikusami. Był niezwykle nowoczesny, jeśli chodzi o sposób myślenia, co mu przysparzało nie tylko przyjaciół, ale i wrogów w ówczesnym świecie. Jednak to, co odkrył, co osiągnął, czego dokonał, powinno być dostrzeżone. Dlatego w to stupięćdziesięciolecie jego śmierci bardzo, bardzo by mi zależało, żeby ktoś trochę spoza świata naszych bohaterów powstańczych czy literatów, słynnych artystów, znalazł się jako uczony wśród wyróżnionych w przyszłym roku patronatem. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo panu posłowi. Teraz otwieram debatę ogólną o tym projekcie. Proszę bardzo, pani przewodnicząca Joanna Lichocka i potem pani poseł Paulina Matysiak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PosełJoannaLichocka">Ja chciałabym tylko podziękować za ten pomysł. Uważam, że jest bardzo dobry. Bohater rzeczywiście zapomniany w Polsce, a na świecie niekoniecznie zapomniany, bo choćby przez nazwy geograficzne, natomiast bardzo, bardzo wart propagowania, robienia o nim filmów, różnych wydarzeń kulturalnych wokół jego życia, wokół jego działalności. Tak więc bardzo się cieszę, że taki łączący wszystkich bohater został przez państwa zaproponowany. Ja będę bardzo to popierać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję. I proszę bardzo, pani poseł Paulina Matysiak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PosełPaulinaMatysiak">Dziękuję bardzo. Ja też krótko się odniosę do tej postaci. Też mnie cieszy ten projekt. Myślę że, podziękowania należą się też prezydium Komisji, które przedstawiło i wybrało z tych złożonych projektów bardzo różnorodne postaci. Myślę, że to jest też krok w dobrą stronę. Dobrze patrzeć na to, żebyśmy pokazywali też inne postacie niż tylko mające zasługi na polu literackim czy politycznym.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#PosełPaulinaMatysiak">Ja nie zgłaszałam się w poprzedniej debacie. Też dziękuję za ten projekt roku Mochnackiego, zwłaszcza w tym dzisiejszym kontekście geopolitycznym. To jest niezwykle istotne, żeby takie postaci przypominać. Dziękuję i za jedną, i za drugą inicjatywę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję. Proszę bardzo, pani przewodnicząca Iwona Śledzińska-Katarasińska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">No chwalą nas, panie przewodniczący. Dziękujemy bardzo, oczywiście. A ja mam taką ogólną uwagę na kanwie tego projektu o Strzeleckim, że mimo iż mieliśmy bardzo dużo bardzo dobrych propozycji, czasami rzeczywiście trudno było wybrać, to co państwu proponujemy, to jest efekt absolutnej zgody wszystkich członków prezydium. Ja mogę spokojnie powiedzieć, że to często się nie zdarza. A jednak tym razem się zdarzyło, a przecież w prezydium jest przekrój wszystkich klubów.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">A to postać Strzeleckiego i jeszcze tylko dodam – myślę, że to jest świetny pomysł... To rzeczywiście jest postać zapomniana. Ja w pierwszej chwili zapytałam kolegę, ale o którym Strzeleckim to może być, bo nie przeczytałam projektu. A on mówi, no jak to, i uprzytomniłam sobie, że jest zupełnie wyparty z naszej świadomości. To jest bardzo dobry patron roku z punktu widzenia choćby ożywienia wyobraźni młodych ludzi. Myślę, że to jest w ogóle kapitalny element dla nich na ten rok 2023, więc cieszę się. Myślę, że tu akurat cała sala przez aklamację przyjmie ten projekt.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję pani przewodniczącej. Czy są jeszcze głosy? Nie ma. To ja tylko dodam, że Paweł Edmund Strzelecki pojawiał się chyba w „Tomku w krainie kangurów” Alfreda Szklarskiego, ale to dawno, dawno temu czytałem. I jeszcze pogratuluję panu posłowi Rafałowi Grubińskiemu, bo rzeczywiście jest to cenne. Rzadko pojawiają się postaci z takich obszarów jak odkrywcy, wynalazcy, badacze, naukowcy czy ludzie, którzy przyczynili się do rozwoju gospodarczego, więc to bardzo cenne, że taki projekt się pojawił.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Zamykam pierwsze czytanie i przechodzimy do punktu czwartego. Proszę pana posła Andrzeja Gawrona o uzasadnienie projektu uchwały z druku 2229 w sprawie ustanowienia roku 2023 Rokiem Wojciecha Korfantego. Jest to troszkę kompatybilne z naszymi wczorajszymi pracami nad ustanowieniem święta dotyczącego powstań śląskich. Proszę bardzo, pan poseł Andrzej Gawron.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PosełAndrzejGawron">Dziękuję. Panie przewodniczący, panie i panowie posłowie, szanowni państwo, mam zaszczyt przedstawić projekt uchwały Sejmu w sprawie ustanowienia roku 2023 Rokiem Wojciecha Korfantego. Dziękuję też tutaj prezydium za to, że uwzględniło ten wniosek grupy posłów. Przedstawię pokrótce postać Wojciecha Korfantego, chociaż chyba jest znana, ale może trochę niedoceniana, jak potem jeszcze uzasadnię.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#PosełAndrzejGawron">Rok 2023 to jest sto pięćdziesiąta rocznica urodzin Wojciecha Korfantego. Myślę, że to jest właśnie okazja do tego, żeby o tej postaci przypomnieć i żeby Sejm swoją uchwałą docenił Wojciecha Korfantego, pokazał jego drogę życiową oraz zasługi dla Polski i dla Śląska.</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#PosełAndrzejGawron">Wojciech Korfanty był chrześcijańskim demokratą, jak wiemy z historii, jeden z ojców naszej niepodległości. Uczestniczył w powstaniu w Wielkopolsce, ale też był dyktatorem trzeciego powstania śląskiego. Był to wybitny Ślązak, ale też można powiedzieć Europejczyk. Gdy jeszcze Polska nie osiągnęła niepodległości był posłem do Reichstagu, gdzie w sposób jednoznaczny i bezpośredni zażądał właśnie powrotu ziem polskich w granice odradzającej się Rzeczpospolitej.</u>
          <u xml:id="u-32.3" who="#PosełAndrzejGawron">Główne jego zasługi to właśnie trzecie powstanie śląskie. W ogóle trzy powstania śląskie, w których uczestniczył, ale trzecie, zwycięskie powstanie śląskie, którego był dyktatorem spowodowało, że ta najbardziej uprzemysłowiona część Śląska została włączona do Polski. To było też jakby jednym z najważniejszych elementów tego, że Polska mogła się odrodzić, ponieważ zyskała siłę gospodarczą. To były tereny należące do najbardziej uprzemysłowionych i dla odradzającego się państwa nie do przecenienia. Fakt, że poprzez działania Korfantego – wiadomo, on był przywódcą, dyktatorem trzeciego powstania śląskiego – ale też działania Ślązaków... 6000 powstańców ze Śląska, z granic Polski uczestniczyło w trzecim powstaniu śląskim. Efektem tego była jednak zmiana pierwotnych ustaleń powrotu większej części Górnego Śląska w granice Polski. Ale poprzez te jego działania spotkało go też sporo niesprawiedliwości. Musiał emigrować. Był więziony. Tym bardziej dobrze by się stało, żeby ten rok 2023 został ustanowiony rokiem Wojciecha Korfantego.</u>
          <u xml:id="u-32.4" who="#PosełAndrzejGawron">Tutaj pani przewodnicząca wspomniała o tej zgodności Komisji w wybieraniu tych postaci. Myślę, że chyba takim dobrym duchem tej zgody był też Wojciech Korfanty, ponieważ on w swojej działalności publicystycznej podkreślał, że taki typowy spór partyjny, który ma też miejsce dzisiaj, nie może przysłaniać tych wartości najważniejszych, jak niepodległość, bezpieczeństwo ojczyzny, podstawy państwowości. O tym zawsze pisał. Myślę, że to będzie właśnie dobry sygnał dla nas, dla całej klasy politycznej, żeby z tego bogactwa myśli politycznej Korfantego czerpać.</u>
          <u xml:id="u-32.5" who="#PosełAndrzejGawron">Bardzo proszę na koniec Wysoką Komisję, żeby pozytywnie zaopiniować tę uchwałę i żebyśmy mogli świętować, ogłosić ten rok 2023 rokiem Wojciecha Korfantego. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo panu posłowi za ten projekt i za jego przedstawienie. Proszę bardzo, otwieram debatę ogólną temat tego projektu. Nie ma głosów. W takim razie tym bardziej gratuluję panu posłowi i zamykam...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PosełAndrzejGawron">Panie przewodniczący, może tylko dodam...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tak. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PosełAndrzejGawron">..., jeżeli mogę, że są tutaj naniesione poprawki przez Biuro Legislacyjne, ale absolutnie to są poprawki stylistyczne. Jako przedstawiciel wnioskodawców uważam, że są zasadne i powinny zostać przyjęte.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#PosełAndrzejGawron">I jeszcze jedno zdanie, skoro jestem przy tym temacie. Dziękuję za to, iż w końcu w 2019 r. powstał pomnik Wojciecha Korfantego właśnie tu, w Warszawie, gdzie do tej pory tego pomnika nie było. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo panu posłowi. Zamykam pierwsze czytanie i przechodzimy do punktu piątego dzisiejszych obrad. Proszę panią poseł Paulinę Matysiak o uzasadnienie projektu uchwały z druku nr 2233 w sprawie ustanowienia roku 2023 Rokiem Aleksandry Piłsudskiej. Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PosełPaulinaMatysiak">Bardzo dziękuję. Szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo, mam przyjemność przedstawić uzasadnienie do projektu uchwały i będę chciała państwu opowiedzieć o postaci nietuzinkowej, o odważnej kobiecie, która stawiała czoło przeciwnościom losu i za nic w świecie nie dała się podporządkować roli, jaką ówczesne społeczeństwo chciało narzucić kobietom. Oczywiście tutaj mowa o Aleksandrze Piłsudskiej z domu Szczerbińskiej, która absolutnie nie jest tylko wzmianką w notce biograficznej swojego męża. Jest pełnowymiarową postacią z niesamowitym bagażem przeżyć, doświadczeń i działań.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#PosełPaulinaMatysiak">Urodziła się w 1882 r. w Suwałkach. Kilkunastoletnią Aleksandrą po śmierci rodziców opiekowały się babka i ciotka. W Suwałkach uczęszczała do gimnazjum, a dalsze wykształcenie zdobywała już w Warszawie na tak zwanym Uniwersytecie Latającym, czyli tajnej uczelni dla kobiet, które oficjalnie nie miały wtedy prawa do pobierania nauki na wyższym poziomie.</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#PosełPaulinaMatysiak">Kiedy poglądy Piłsudskiej zaczęły się krystalizować, były postępowe, skupione na pełnym równouprawnieniu kobiet. Nie zgadzała się także na Polskę pod zaborami. W 1904 r. dołączyła do Polskiej Partii Socjalistycznej, w ramach której rozwijała swoją działalność społeczną. Zaangażowała się także w walkę konspiracyjną. Pod pseudonimem Ola zarządzała składami broni, odpowiadała za jej przerzuty z zagranicy i dysponowała ją wedle potrzeb na różnego rodzaju akcje. Nie dała się złamać władzom carskim po aresztowaniu w 1907 r.</u>
          <u xml:id="u-38.3" who="#PosełPaulinaMatysiak">Piłsudska chcąc zarobić jakoś na życie i mieć dobrą przykrywkę, zaczęła udzielać korepetycji dziewczętom z zamożnych domów. W swoich wspomnieniach tak o tym okresie pisała „Cóżby one powiedziały o tym, gdyby ktoś je poinformował, że ich nauczycielka tyle uwagi poświęcając tłumaczeniu z francuskiego i wzorom matematycznym wygłasza rewolucyjne przemówienia na tajnych zebraniach w dzielnicach robotniczych, przewozi i magazynuje broń i amunicję, ukrywać się musi przed okiem policji”.</u>
          <u xml:id="u-38.4" who="#PosełPaulinaMatysiak">Aleksandra Piłsudska dała się poznać jako wprawiona bojowniczka, między innymi biorąc udział w akcji pod Bezdanami w 1908 r. oraz będąc aktywną członkinią oddziału wywiadowczo-kurierskiego I Brygady Legionów Polskich, za co zresztą została odznaczona Krzyżem Walecznych i Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari za męstwo i hart ducha wykazane w pracy niepodległościowej. W PPS poznała Józefa Piłsudskiego, z którym się związała. W 1921 r. wzięła z nim ślub. Wcześniej urodziła dwie córki. W niepodległej już Polsce odnalazła się w roli pierwszej damy II Rzeczypospolitej, dzięki czemu mogła wspierać inicjatywy zgodne ze swoimi przekonaniami, między innymi walkę o prawa kobiet. Miała swój udział w tym, że Polki uzyskały prawa wyborcze w 1918 r. Jak sama pisała i tutaj cytat: jako zacięta feministka toczyła gorące dysputy z mężem, który nie był do końca przekonany i oczywiście postawiła na swoim. Kobiety w Polsce dostały prawa wyborcze. Co jeszcze? Piłsudska troszczyła się o ludzi wykluczonych, młodzież, potrzebujących i najbiedniejszych.</u>
          <u xml:id="u-38.5" who="#PosełPaulinaMatysiak">Szanowna Komisjo, proszę o przyjęcie tej uchwały ustanawiającej rok 2023 Rokiem Aleksandry Piłsudskiej, patriotki, bojowniczki, socjalistki, feministki i aktywistki, której działania służyły Polsce, polskim kobietom i wielu grupom społecznym. Niewątpliwie jest to postać, która może stanowić także dzisiaj wzór dla współczesnych dziewcząt, aby nie bały się walczyć o swoje i nigdy nie dały sobie narzucić niczego, z czym się nie zgadzają.</u>
          <u xml:id="u-38.6" who="#PosełPaulinaMatysiak">Na koniec ostatnie zdanie. Tego projektu by nie było, gdyby nie praca członkiń Partii Razem, które pracują w Kole Kobiet. Dzięki właśnie ich pracy i determinacji możemy dyskutować nad tym projektem, a ja miałam zaszczyt zaprezentować go państwu posłom. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo pani poseł. Może to taki nie do końca stosowny żart, ze względu na losy Wojciecha Korfantego, ale tak trochę wyszło na to, jakby Aleksandra Szczerbińska-Piłsudska była prawie tak samo ofiarą marszałka, jak i Wojciech Korfanty. No, ale... Dobrze. To bardzo dziękuję pani poseł i otwieram debatę ogólną o tym projekcie. Proszę bardzo. Czy są jakieś głos? Nie ma... A jednak. To proszę bardzo. Pani przewodnicząca Joanna Lichocka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PosełJoannaLichocka">Ja chciałbym oczywiście podziękować za ten pomysł, bo o Aleksandrę Piłsudską, o przywracanie pamięci o niej, upominam się od jakiegoś czasu. W Kaliszu, gdy byłam posłem, próbowałam namówić samorządowców do tego, żeby dawną przedwojenną ulicę Aleksandry Piłsudskiej, obecną Aleję Wolności, odtworzyć przynajmniej choćby małą symboliczną nazwą, że to dawniej była Aleja Aleksandry Piłsudskiej, ale świadomość tego, co ona robiła, była tak naprawdę nieznana. Uważano, że dlatego miała ulicę, że była właśnie żoną Józefa Piłsudskiego, a nie jego partnerką również w walce z caratem, w walce o wolność Polski. Tutaj pani zacytowała zdanie o tych jej korepetycjach i że gdyby te młode dziewczątka, które uczyła, wiedziały, jakie ona płomienne wystąpienia polityczne miała na swoim koncie, to pewnie by się zdziwiły, ale pewnie jeszcze bardziej by się zdziwiły, gdyby wiedziały, jak wielki zasób broni i amunicji przez kordon dla walczącej frakcji PPS – Frakcji Rewolucyjnej – właśnie Aleksandra Piłsudska przerzucała. Ona zajmowała się nadzorem nad dostarczaniem broni, żeby Piłsudski mógł przeprowadzać swoje akcje zbrojne, także to szmuglowanie pistoletów, karabinów pod spódnicami, to również Aleksandra Piłsudska, więc bardzo się cieszę.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#PosełJoannaLichocka">Chciałabym też od razu może pożalić się troszeczkę, ponieważ spadkobiercy Aleksandry Piłsudskiej to jest rodzina państwa Onyszkiewiczów, czyli osoby związane z państwa środowiskiem politycznym... Mówię tutaj do Platformy Obywatelskiej. Kiedyś rozmawiałam z władzami Polskiego Radia przy okazji planów programowych, czy radio byłoby zainteresowane, czy może to byłby dobry pomysł, żeby przeczytać pamiętniki Aleksandry Piłsudskiej na jednej z anten Polskiego Radia. Takie starania zostały podjęte i proszę sobie wyobrazić, że spadkobiercy odmówili, ponieważ jest to Polskie Radio, mimo że miało to być po prostu przeczytanie od deski do deski z pamiętników Aleksandry Szczerbińskiej... To było ze 2–3 lata temu. Tak...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Poczekamy, będą czytać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PosełJoannaLichocka">Myślę, że nie warto czekać, to może potrwać bardzo długo, pani poseł, jeżeli wiem, co ma pani na myśli, ale gdybyście państwo przy tej okazji ustanowienia roku Aleksandry Piłsudskiej również pomogli w tym, żeby radio publiczne, bo żadne radio komercyjne nie jestem tym zainteresowane, mogło te pamiętniki w całości, bez żadnych zmian, ingerencji redakcyjnych przedstawić, to ja bym była pierwszym tego orędownikiem. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję pani przewodniczącej. Proszę bardzo, pani poseł Joanna Senyszyn.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Dziękuję bardzo. Jako wiceprzewodnicząca Polskiej Partii Socjalistycznej wyrażam radość, że nasza działaczka będzie miała swój rok, no bo skoro nie musimy odrzucać żadnej kandydatury, to rozumiem, że ten rok zostanie uchwalony. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo, ale ja myślę, że wypadałoby zapytać Aleksandrę Szczerbińską-Piłsudską, czy chciałaby – tak powiem – tak być potraktowana jako działaczka tego współczesnego PPS. To nie wiem, musielibyśmy ją zapytać. Czy są jeszcze kolejne głosy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Myślę, że gdyby takie pytania zadawać różnym działaczom, to nie wiadomo, co by chcieli i jak by chcieli. No na szczęście nie ma takiej możliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Na szczęście dla współczesnych działaczy. Dobrze. Czy są jeszcze jakieś głosy? Ja tylko dodam, że chyba w tamtym roku też mieliśmy patronkę roku urodzoną w Suwałkach. To jest jakaś taka kontynuacja chyba, jeżeli chodzi o Suwałki...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#PosełPaulinaMatysiak">Nie mam nic wspólnego z Suwałkami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze. W takim razie, jeśli nie ma więcej głosów, to zamykam pierwsze czytanie. No i teraz zaczyna się problem, bo mamy pięć projektów. Do wszystkich z nich są uwagi Biura Legislacyjnego. Do niektórych są też różne inne uwagi merytoryczne. Co najmniej dwoje państwa posłów, przedstawicieli wnioskodawców, zgadzało się wstępnie, że zgadzają się ze wszystkim poprawkami Biura Legislacyjnego. Natomiast w przypadku Aleksandra Fredry mamy do rozstrzygnięcia pewne sprawy merytoryczne, jeśli chodzi o odznaczenia w pierwszym akapicie. To znaczy, pewne rzeczy są proste do poprawienia – z cesarza Francji na cesarza Francuzów, jeśli chodzi o Napoleona Bonapartego. Natomiast jeśli chodzi o odznaczenia, to trzeba by to troszkę sprawdzić. Myślę więc, że moglibyśmy... Uzgodniłem już z panią przewodniczącą, że za drugim podejściem dokończylibyśmy pracę nad Aleksandrem Fredrą.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Odnośnie do Pawła Edmunda Strzeleckiego, mamy odniesienia Biura Legislacyjnego do tej wcześniejszej wersji projektu, więc też nie wiem, czy dzisiaj zdołalibyśmy to przeprowadzić. Natomiast moglibyśmy chyba spróbować Maurycego Mochnackiego, bo uwag jest stosunkowo mało i taka ogólna zgoda tutaj była. Tylko teraz pytanie do Biura Legislacyjnego, jak postąpić, żeby jakoś formalnie to przeprowadzić...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">W przypadku Strzeleckiego jest zgoda na część tych uwag...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Ja nie wykluczam, tylko żeby jeszcze Biuro Legislacyjne sobie porównało ten projekt, czy te uwagi, które złożyło do tego projektu wcześniejszego, są kompatybilne...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Niektóre są niepotrzebne, po prostu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Myślę, że to jest do wyjaśnienia, ale jak w ogóle powinniśmy teraz procedować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoAleksandraWolnaBek">Szanowni państwo, zakończyliśmy pierwsze czytania wszystkich uchwał i tak jak pan przewodniczący sugeruje, jeżeli będzie taka zgoda Komisji, możemy dzisiaj rozpatrzyć i przyjąć sprawozdania na przykład tych dwóch uchwał, w przypadku których państwo wnioskodawcy nie wyrażają jakby zastrzeżeń odnośnie do naszych korekt wskazanych przez językoznawców. Natomiast jeżeli państwo uważają, że do tych pozostałych trzech jeszcze będą konieczne korekty, a przynajmniej do dwóch mamy jakieś wątpliwości merytoryczne do wyjaśnienia, no to można by to na kolejnym posiedzeniu...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze, dobrze, ale nie było w zasadzie uwag... To znaczy, zgoda wnioskodawców do poprawek Biura Legislacyjnego i niewiele uwag albo wcale do Mochnackiego i Korfantego. Ale tu mamy zgłoszenie, że też Paweł Edmund Strzelecki i też dałoby się to dzisiaj przeprowadzić. Odnośnie do Aleksandry Piłsudskiej trudno mi powiedzieć. Spróbujmy. Może zacznijmy od tych trzech, w takim razie. Tylko chodzi mi o to, jak formalnie, bo mieliśmy pewien porządek zaczynający się od... Zaraz, zaraz, pani poseł …, że zmienimy jakby trochę kolejność. Czy tak? Czy to nie jest...? Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#LegislatorAleksandraWolnaBek">Szanowni państwo. Można tak zasugerować, tak jak pan przewodniczący mówi, że przykładowo do uchwały dotyczącej Fredry, Komisja dzisiaj podejmuje decyzję, że rozpatrzymy na przykład na kolejnym posiedzeniu. Przechodzimy dalej. Kolejną uchwałą była uchwała o Maurycym Mochnackim. Jeśli tu jest zgoda, to możemy rozpatrzyć i przyjąć sprawozdanie, i tak po kolei...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tak po kolei odnosić się...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#LegislatorAleksandraWolnaBek">...państwo zdecydują, czy przyjmujemy sprawozdanie dzisiaj, czy odkładamy to na kolejne posiedzenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze. Dziękuję bardzo. Chyba zgłaszała się pani marszałek Kidawa-Błońska, i jeszcze pani poseł Joanna Senyszyn, i pani poseł Urszula Augustyn. Dobrze. Proszę bardzo, pani marszałek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#PosełMałgorzataKidawaBłońska">...żebyśmy jak najszybciej to zrobili, tym bardziej, że po raz pierwszy żaden z tych projektów nie budzi wątpliwości. Ja nie wiem, może byśmy coś zaproponowali, bo rzeczywiście Biuro Legislacyjne może mieć uwagi – bo to raczej będą uwagi Biura Legislacyjnego do zapisu tych uchwał – żebyśmy je wprowadzili szybciej, albo żeby prezydium po konsultacji z biurem już przedstawiło nam, żeby nie tracić czasu po prostu, żeby to jak najszybciej zrobić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">To znaczy, jeśli możemy trzy przyjąć teraz w pracach Komisji, to spróbujemy, a potem, jeśli coś zostanie, to wtedy się zastanowimy. Tylko jeszcze pani poseł Joanna Senyszyn i pani poseł Augustyn. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Tak, dziękuję. Jeżeli chodzi o rok Maurycego Mochnackiego, to uważam, że w tej propozycji Biura Legislacyjnego fatalne jest to „czyli” – „Civis Polonus Hostem Moscoviensem, czyli Obywatel Polski...”. W oryginale było to dużo lepiej. Po prostu, myślnik „Obywatel Polski”...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Ale to już mowa o szczegółowych poprawkach. Na razie kończymy wyjaśnianie trybu procedowania. Jeżeli przejdziemy do Maurycego Mochnackiego, to rozpatrzymy tę uwagę. A odnośnie do ogólnego trybu pani poseł nie zgłasza uwag.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Nie. Odnośnie do ogólnego, nie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję. To bardzo proszę, pani poseł Urszula Augustyn jeszcze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#PosełUrszulaAugustyn">Ja z uporem wartym tej sprawy raz jeszcze powrócę do pomysłu, który wielokrotnie już przedstawiałam, ale widzę, że Komisja go nie odrzuciła, ale też nie zaakceptowała. Nie ma żadnego kłopotu, jeśli odnośnie do projektów wszyscy się zgadzamy i te projekty po poprawkach Biura Legislacyjnego błyskawicznie możemy przyjąć. Natomiast, szczególnie w takich sytuacjach, gdy tych projektów jest dużo, czy nie można by wrócić do pomysłu, żeby jednak powołać podkomisję albo udzielić rekomendacji prezydium, które poszerzone o wnioskodawcę mogłoby uzgodnić te teksty, bo naprawdę praca w 30-osobowym gronie nad korektą tekstu projektu jest naprawdę bezsensowna. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Na przyszłość może dobrze byłoby rozważyć powołanie stałej podkomisji do tego typu projektów...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Tylko ona by pracowała w tej sytuacji...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">No tak, i w tej podkomisji byłaby połowa posłów składu Komisji...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#PosełUrszulaAugustyn">Nie, nie. Uzgodnilibyśmy to tak, żeby to był ograniczony skład, natomiast na pewno byłoby to rozsądniejsze niż poprawianie w 30 osób.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze, tak, natomiast na szczęście – no, może nie na szczęście – mamy teraz mniej posłów na sali i ponieważ jest parę takich projektów, które – tak wygląda – mogą być przeprocedowane bez problemu szybko i zgodnie, to rozpocznijmy. To co nam zostanie, jeśli natrafmy na problem, wtedy podejmiemy decyzję odnośnie do ciągu dalszego.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Teraz propozycja jest taka. Ponieważ musimy wyjaśnić tę wątpliwość przede wszystkim, przez kogo, bo uważam, że nie cesarz Francuzów odznaczał Złotym Krzyżem Virtuti Militari, więc odłóżmy Aleksandra Fredrę. Myślę, że jest zgoda. Zresztą pani przewodnicząca musi iść na kolejne posiedzenie komisji. Tak więc na razie odłóżmy Aleksandra Fredrę...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Ale czy nie przyznawał?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Odznaczał Orderem Legii Honorowej, natomiast Złotym Krzyżem Virtuti Militari – nie wiem – chyba książę Józef Poniatowski czy wielki książę Fryderyk August... Zostawmy Fredrę.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Przechodzimy do punktu drugiego, czyli Maurycy Mochnacki. To możemy procedować, ponieważ była w tej sprawie ogólna zgoda i drobne uwagi. Może uda się nam szybko tutaj zadziałać.</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Czy są uwagi do tytułu? Proszę bardzo, Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Proponujemy, aby tytuł brzmiał „Uchwała Rzeczypospolitej Polskiej z dnia (...) w sprawie ustanowienia roku 2023 Rokiem Maurycego Mochnackiego”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#PosełJoannaLichocka">Zgoda.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Jest zgoda pani poseł wnioskodawcy. Tytuł został rozpatrzony... Do tytułu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Mnie na przykład bardziej się podoba „o ustanowieniu”, no więc... Może głosujmy, wobec tego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#PosełJoannaLichocka">Pani poseł, ususem jest takie sformułowanie jak zaproponowało Biuro Legislacyjne, także już nie zmieniajmy tego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">We wszystkich projektach mamy „w sprawie”. Dobrze. Czyli tytuł został rozpatrzony.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Przechodzimy do pierwszego akapitu. Czy są uwagi? Proszę bardzo, pani poseł Joanna Senyszyn.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Tak jak już mówiłam, proponowałabym wyrzucić to „czyli”. Po prostu łacińska sentencja, po myślnikach czy po przecinkach polska sentencja. Wydaje mi się, że jeżeli łacińskiej nie dajemy w cudzysłowie, to również polskiej nie należy dawać.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#PosełJoannaSenyszyn">A odnośnie do tego, że „umieścili na grobie”, to ta wersja Biura Legislacyjnego. Do reszty tego akapitu nie mam uwag.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję pani poseł. Proszę, jeszcze pani przewodnicząca Iwona Śledzińska-Katarasińska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Można to „czyli” zamienić myślnikiem, ale można też po prostu dać niewytłuszczoną czcionką i to będzie jako taki spójnik. Tu jest wytłuszczone i tu jest wytłuszczone od „Obywatel...”, a tu jest jak tylko taki spójnik...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#PosełJoannaLichocka">Zgadzam się z panią Joanną Senyszyn. Myślnik i już, bez cudzysłowu, i jedziemy dalej. Reszta zmian Biura Legislacyjnego...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo. Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Proszę państwa, fragmenty wytłuszczone to są zaznaczone miejsca, gdzie my dokonaliśmy poprawki. Tylko dlatego... Oczywiście tego wytłuszczenia później w tekście nie będzie.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">To może ja odczytam pierwszy akapit, tak jak jest w naszej propozycji. „Civis Polonus” kropka, „Hostem Moscoviensem”, tu byłby myślnik, „Obywatel Polski” z dużej litery, przecinek, „wróg Moskwy”, znów myślnik, „taki napis umieścili na grobie Maurycego Mochnackiego w Auxerre jego towarzysze broni i emigracyjnego losu” i tu kropka. To byłby pierwszy akapit.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję. Jest też zgoda pani poseł wnioskodawcy. Pierwszy akapit został rozpatrzony. Przechodzimy do akapitu drugiego. Proszę bardzo, pani poseł Joanna Senyszyn.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Proponowałabym w akapicie drugim: pierwsza, druga, trzecia, w piątej linijce skreślić wyraz „zwykły”. Wydaje mi się, że „zwykły szeregowiec” to jest takie deprecjonujące dla szeregowca, a zupełnie niepotrzebne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo za tę uwagę. Ja jeszcze dodam, jeśli idziemy tym tropem, „walczył, najpierw jako szeregowiec” i czy nie powinno być doprecyzowane, że później jako oficer, bo to trochę jakby niedokończona myśl.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#PosełJoannaLichocka">W kolejnych bitwach jako...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">No tak, tylko czy my wiemy, w których jako szeregowiec, a których już jako oficer. Czy to możemy...?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#PosełJoannaLichocka">Ja nie pamiętam, w których.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Myślę, że to jest bardzo dobry pomysł: „walczył najpierw jako szeregowiec, a następnie oficer”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">O, tak...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#PosełJoannaLichocka">On odmówił bycia oficerem na początku, bo...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">No, ale potem został oficerem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#PosełJoannaLichocka">Tak...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">To nie musimy precyzować, w których bitwach był szeregowcem, a w których oficerem, tylko tak to uzupełnić jak pani poseł Senyszyn sugeruje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#PosełJoannaLichocka">Dobrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">I jeszcze w następnym zdaniu – „Po upadku powstania zmuszono go do emigracji – za jego udział i rolę...”. Czy tu nie brakuje jakiegoś...? Rolę, w czym. No w tym powstaniu. Czy to jest oczywiste?</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze, ale tu sugerował „za jego udział i rolę rosyjskie władze zaborcze zaocznie skazały go na śmierć przez powieszenie”</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#PosełJoannaLichocka">Zgoda.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze. Jeszcze Biuro Legislacyjne... Jeszcze nie. Jeszcze pani poseł. Czy tak? Pani poseł Paulina Matysiak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#PosełPaulinaMatysiak">Ja teraz sprawdzałam szeregowca i oficera i generalnie po „Olszynce Grochowskiej” można już dopisać „oficera”. Czyli „jako szeregowiec pod Olszynką Grochowską, a później jako oficer”...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#PosełJoannaLichocka">Świetnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze, to tak zróbmy. Ja rozumiem, że to jest sprawdzone u dobrego źródła. Dobrze. Proszę bardzo, pani poseł Urszula Augustyn.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#PosełUrszulaAugustyn">Żeby to nie rozpaliło żadnych wątpliwości, kiedy, to można po prostu odwrócić kolejność tego zdania składowego „walczył pod Olszynką Grochowską, Ostrołęką...” itd. itd. „najpierw jako szeregowiec, później jako oficer”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Bardzo trafna uwaga. Dziękuję bardzo. Czy jeszcze Biuro Legislacyjne od akapitu? Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Proszę państwa, ja bym chciała teraz odczytać ten akapit...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#PosełJoannaLichocka">A jeszcze duże litery – powstanie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Jeszcze powstanie listopadowe z dużych liter...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#PosełJoannaLichocka">I potem sam wyraz „powstanie” też dużą literą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Dobrze. I oczywiście, jeżeli można, to też prosimy o poprawki na piśmie, bo nie chcemy się pomylić nigdzie. Odczytałam teraz, jak brzmiałby ten akapit: „13 września 2023 roku przypada 220. rocznica urodzin Maurycego Mochnackiego”, myślnik, „konspiratora, dziennikarza, krytyka literackiego, pianisty, członka niemal wszystkich ówczesnych tajnych sprzysiężeń przeciw Rosji w Warszawie i żołnierza Powstania Listopadowego”, tu z dużych liter, „odznaczonego Orderem Virtuti Militari, wielokrotnie rannego w kolejnych bitwach z Moskalami”, dwukropek, „pod Olszynką Grochowską, Ostrołęką, Wawrem, Okuniewem i nad Liwcem walczył najpierw jako szeregowiec, a następnie jako oficer”...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#PosełJoannaLichocka">„walczył pod Olszynką Grochowską, Ostrołęką, Wawrem, Okuniewem i nad Liwcem najpierw jako szeregowiec, a następnie jako oficer”. Piszę tę poprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Dobrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Jeszcze mam jedną uwagę. Czy nie powinno się z tego uczynić jednak dwóch zdań, bo jest strasznie potężne to zdanie. Właściwie prawie cały akapit jest jednym zdaniem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Po „bitwach z Moskalami” powinna być kropka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Proszę państwa, dlatego tym bardziej prosimy o poprawkę na piśmie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Nowe zdanie mogłoby się zaczynać od „walczył”, żeby troszkę to jednak było...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">„bitwach z Moskalami”, kropka i z dużej litery: „Walczył pod Olszynką Grochowską, Ostrołęką Wawrem, Okuniewem i nad Liwcem najpierw jako szeregowiec, a następnie jako oficer”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#PosełJoannaLichocka">Jak już to robimy, to może być „na własne życzenie jako szeregowiec” czy „z własnej woli jako szeregowiec”, bo to był też gest, że on jest zwykłym żołnierzem. Po oskarżeniach o współpracę w cenzurze – pamiętają państwo tę historię – on powiedział, że nie chce żadnych...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tak, już skomplikujemy troszkę... Ale łatwiej będzie to czytać, jeśli będą tutaj te dwa zdania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Dwa zdania, tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">To znaczy dwa i potem trzecie na końcu akapitu, krótkie, to które jest.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Jeszcze pan poseł Jacek Świat. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#PosełJacekŚwiat">Budzi moje poważne wątpliwości ostatnie zdanie w tym akapicie: „zmuszono go do emigracji”, myślnik, „za jego udział i rolę”, udział rolę. Udział i rolę w czym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Ja przedtem pytałem o to.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#PosełJacekŚwiat">To zdanie jest kompletnie nie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#PosełJoannaLichocka">Po upadku powstania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#PosełJacekŚwiat">„Po upadku Powstania zmuszono go do emigracji – za jego udział i rolę carat”...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">„i rolę w walce o niepodległość” może dodajmy, na przykład...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#PosełJacekŚwiat">Może spróbujmy to jednak uprosić: „Po upadku Powstania zmuszono go do emigracji, a władze carskie zaocznie skazały na śmierć przez powieszenie”, czy „zmuszono go do emigracji, ponieważ władze carskie skazały go na śmierć”. W tej formie jest to bardzo nieczytelne i niezręczne, bo nie bardzo wiadomo, za jaki udział, za jaką rolę. Zastanówmy się może nad tym fragmentem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze. To jeszcze raz pan poseł Jacek Świat. Jaka byłaby propozycja pana posła?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#PosełJacekŚwiat">„zmuszono go do emigracji, a władze carskie zaocznie skazały go na śmierć przez powieszenie”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Ale to jest jakby równoległe, że on... Czy nie można byłoby tak tego rozwiązać, że „Po upadku Powstania zmuszono go do emigracji”, myślnik, „za jego udział i rolę w walkach o niepodległość rosyjskie władze zaborcze skazały go zaocznie na śmierć przez powieszenie”. Może pani przewodnicząca ma jakiś pomysł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#PosełJoannaLichocka">Ja proponowałam dodać tylko dookreślenie, że to za udział i walkę w powstaniu. Pan poseł mówi, że z tego jest ta niejasność i z tego wynika kłopot z tym zdaniem. W związku z tym może spróbujmy ten sposób: „Po upadku Powstania zmuszono go do emigracji”, myślnik, „za jego udział w walce i rolę rosyjskie władze zaborcze...”</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#PosełJacekŚwiat">Tę rolę nieszczęsną...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#PosełJoannaLichocka">„za jego udział w tej walce rosyjskie władze zaborcze skazały go na śmierć przez powieszenie”. Czy to jest dobrze?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#PosełJacekŚwiat">O, i to by było dobrze. Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#PosełJoannaLichocka">Ok.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Proszę bardzo pani marszałek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#PosełMałgorzataKidawaBłońska">Może w ten sposób: „Po upadku Powstania zmuszono go do emigracji, a carat zaocznie skazał go na śmierć przez powieszenie”. Przecież wiadomo, że brał udział w powstaniu, że był w walkach...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Ja rozumiem, że skazano go na śmierć przez powieszenie i on wtedy wyemigrował. Czy tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#PosełJoannaLichocka">Nie. On wyemigrował wiedząc, że zostanie skazany.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#PosełMałgorzataKidawaBłońska">Dlatego mówię, „zmuszono go...”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#PosełJoannaLichocka">To wcześniej się działo. To znaczy, skazano go już jak on był na emigracji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#PosełMałgorzataKidawaBłońska">Dlatego wydaje mi się prostsze...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#PosełJoannaLichocka">Dobrze. Może być to „a”. Oczywiście.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#PosełMałgorzataKidawaBłońska">I wyrzucimy „za udział i rolę”, bo wiadomo, że przedtem bierze udział w powstaniu...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze, tylko trzeba doprecyzować, że „rosyjskie władze zaborcze”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#PosełMałgorzataKidawaBłońska">A ten carat to taki był przyjazny...? No, panie pośle. Ten carat bardzo negatywnie się kojarzy. Jeszcze bardziej niż...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Ale carat, to carat. To co innego...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#PosełMałgorzataKidawaBłońska">No właśnie. Carat to carat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze. Dajmy „rosyjskie władze zaborcze”...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#PosełJoannaLichocka">„rosyjskie władze zaborcze”, dobrze. Czyli ja piszę poprawkę, że... Bo już zaczęłam pisać tę poprawkę, pani marszałek. „Po upadku Powstania...”...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#PosełMałgorzataKidawaBłońska">„Po upadku Powstania zmuszono go emigracji, a carat zaocznie...”, to znaczy...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#PosełJoannaLichocka">Bez żadnego...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#PosełMałgorzataKidawaBłońska">„rolę i udział”...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#PosełJoannaLichocka">„a rosyjskie władze zaborcze”...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#PosełMałgorzataKidawaBłońska">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#PosełJoannaLichocka">„zaocznie skazały go na śmierć...”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#PosełUrszulaAugustyn">Utrudniacie, naprawdę. Im prościej, tym lepiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Czyli rozumiem, że musimy przegłosować te poprawki. Czy tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#LegislatorRadosławIłowiecki">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Będzie kilka poprawek do tego akapitu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#PosełJoannaLichocka">Ja myślę, że Biuro Legislacyjne...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#LegislatorRadosławIłowiecki">Chyba że nie ma sprzeciwu, to może być...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tak, ok. No tak, ale musimy mieć je wszystkie tutaj zapisane, żeby nie było wątpliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#PosełJoannaLichocka">Złożę taką poprawkę. Powstanie listopadowe oraz wyraz „powstanie” dużą literą, a także w ostatnim zdaniu tego akapitu, po „zmuszono go do emigracji”, przecinek, „a rosyjskie władze zaborcze skazały go zaocznie na śmierć przez powieszenie”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tak. I jeszcze jest poprawka pani poseł Urszuli Augustyn w drugim akapicie. To dotyczy...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#PosełMałgorzataKidawaBłońska">To wszystko już przegadaliśmy. To było przegadane, tylko na piśmie jest teraz...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">„w kolejnych bitwach z Moskalami”, kropka i potem: „Walczył pod Olszynką Grochowską, Ostrołęką, Wawrem, Okuniewem i nad Liwcem, najpierw jako szeregowiec później oficer”. To jest jakby łącznie. Potem cały akapit powstaje z tego.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Rozumiem, że jest zgoda Komisji. Czy tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#PosełJoannaLichocka">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#PosełMałgorzataKidawaBłońska">Jesteśmy bardzo zgodni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">To przyjmujemy. Drugi akapit został rozpatrzony. Przechodzimy do akapitu trzeciego Proszę bardzo. Czy są uwagi do akapitu trzeciego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#PosełJoannaLichocka">Tylko Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Proszę bardzo. Pani poseł Joanna Senyszyn.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Proponowałabym w pierwszym zadaniu zmienić szyk: „Polskie umiłowanie wolności przeciwstawiał tyranii Rosji”. Na początku powiemy o tym umiłowaniu i to będzie mocniejsze, w moim odczuciu. I skreśliłabym w drugim zdaniu wyraz „tym”, i po prostu: „O zderzeniu cywilizacyjnym wschodniego samodzierżawia i republikańskiego ducha...” i tak dalej, „pisał...”. To jest moja propozycja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Ale w tym drugim zdaniu zaczyna się od „wschodniego samodzierżawia, a potem „republikański duch demokracji”. Rozumiem więc, że chyba logicznie w pierwszym zdaniu jest najpierw „tyrania Rosji”, a potem „polskie umiłowanie wolności”. Żeby nie było na przemian, tylko już tak samo. Ale to pani przewodnicząca jako wnioskodawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#PosełJoannaLichocka">To ja mam taką propozycję, bo nie bardzo, pani poseł, podobają mi się te pani poprawki, natomiast podobają mi się dwie drobne poprawki Biura Legislacyjnego. Ja bym zaproponowała, żebyśmy po prostu ten akapit już bez żadnego majstrowania przy tym akapicie, tak jak proponuje Biuro Legislacyjne, co mam nadzieję Biuro Legislacyjne zaraz przeczyta...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Dobrze. Mogę się wycofać...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#PosełJoannaLichocka">...przyjęli i poszli dalej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Aż tak mi nie zależy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze. Dziękuję bardzo...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Natomiast, panie przewodniczący, ja mam taką prośbę. Ponieważ mam dwie uwagi, ale do przedostatniego i ostatniego akapitu, a muszę w tej chwili wyjść, więc gdyby pan przewodniczący zechciał mi udzielić głosu, to ja...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">To zróbmy tak. Teraz jeszcze jest jedna uwaga do tego akapitu. Przyjmiemy ten akapit, a potem pani oddam głos w sprawie całej reszty... Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Przepraszam. A ja proponuję przestawienie, ale innego typu i drobne. „Tyranii Rosji przeciwstawiał polskie umiłowanie wolności”. I wtedy jest...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">O!</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#PosełJoannaLichocka">Proszę bardzo. Tak jest.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze. Czyli rozumiem, że trzeci akapit przyjmujemy z uwagami Biura Legislacyjnego i poprawką pani przewodniczącej Iwony Śledzińskiej-Katarasińskiej. Jest zgoda? Jest zgoda. Czyli pierwsze trzy akapity zostały rozpatrzone przez Komisję. Teraz, proszę bardzo, pani poseł Joanna Senyszyn. Uwagi do kolejnych akapitów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Dziękuję bardzo. W przedostatnim akapicie mam wątpliwość odnośnie do sformułowania „szczątki Maurycego”, no bo to zawsze albo jest przenoszona trumna, albo urna. Samych szczątków się nie przenosi.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#PosełJoannaSenyszyn">I jeżeli chodzi o ostatni akapit, to wolałabym, żeby sformułowanie było takie, jakby wykorzystując wszystko co istotne w tym akapicie, ale zmieniając nieco szyk. „Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, uznając intelektualną, moralną i patriotyczną wielkość tego wolnego Polaka ogłasza rok 2023 Rokiem Maurycego Mochnackiego”. Wydaje mi się, że to brzmi lepiej niż „uznając wielkość pod względem”. Tak bym proponowała. „Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, uznając intelektualną, moralną i patriotyczną wielkość tego wolnego Polaka, ogłasza...”. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję pani poseł. Ta uwaga do ostatniego akapitu bardzo trafna. A odnośnie do przedostatniego, to pani przewodnicząca Joanna Lichocka się odniesie. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#PosełJoannaLichocka">Jeśli chodzi o kwestię szczątków, pani poseł, to rzeczywiście dosłownie przeniesiono szczątki. Ponieważ one były badane przez uniwersytet w Szczecinie – ten, gdzie badane są genetycznie – zostały wydobyte z grobu, gdzie były przemieszane. Zostały przebadane i po prostu to są kości. Nawet nie szczątki tylko kości. I nie było tam trumny. W związku z tym tutaj raczej bym nic nie zmieniała. Natomiast to drugie, co pani proponuje, to w zasadzie jest przywrócenie zdania z oryginału sprzed poprawek Biura Legislacyjnego. Oczywiście z tym się zgadzam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">„Szczątki” – ja popieram. To jest literackie określenie, często używane w takich sytuacjach, w takich okolicznościach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze, to dziękujemy bardzo. Teraz wracamy do akapitu czwartego. Czy są uwagi do akapitu czwartego? Wiedzę, że Biuro Legislacyjne ma uwagi. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Szanowni państwo, proponujemy tutaj też drobne zmiany, a mianowicie takie. Po wyrazach „Maurycy Mochnacki współtwórca” nie towarzystwa tylko „Związku Wolnych Polaków jako myśliciel polityczny postawił przed współczesnymi sobie rodakami zadania, które nie przebrzmiały do dziś”. To byłoby w pierwszym zdaniu.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Drugie zdanie jest bez zmian. Po „europejskiej wolności” proponujemy postawić kropkę i zacząć nowe zdanie: „Był twórcą nowoczesnego pojęcia polskiego narodu politycznego”. Tak kończyłby się ten akapit.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję. Widzę...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#PosełJoannaLichocka">W porządku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">...objawy zgody z różnych stron. Zgoda, no dobrze. Czy czwarty akapit został rozpatrzony.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Teraz akapit piąty. Proszę bardzo, chyba Biuro Legislacyjne ma jedną uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Też drobna uwaga. Mianowicie, żeby przed nazwiskiem Mochnacki wpisać imię, oczywiście Maurycy Mochnacki. To jest pierwsza poprawka.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Po zdaniu „Był jednym z najświatlejszych umysłów swojej epoki” postawić kropkę i zacząć nowe zdanie: „Dorobek intelektualny...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#PosełJoannaLichocka">To już jest kolejny akapit.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">A, przepraszam. Rozpędziłam się. Tak, to tylko jedna uwaga, dopisać imię przed nazwiskiem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Rozumiem, że jest zgoda...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#PosełJoannaLichocka">Jest zgoda.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Jest zgoda odnośnie do piątego akapitu. Akapit szósty. Tutaj ta jedna uwaga przedstawiona już przez Biuro Legislacyjne. To myślę...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#PosełJoannaLichocka">Jest zgoda.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Jest zgoda. akapit siódmy, który był już stopniowo omawiany. Proszę bardzo, Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Też drobna zmiana, w drugim zdaniu. Mianowicie proponujemy, aby brzmiało ono: „W listopadzie 2021 roku szczątki Maurycego Mochnackiego zostały uroczyście sprowadzone do Polski i pochowane na warszawskim Cmentarzu Wojskowym na Powązkach”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Czyli jest zgoda. Czy tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#PosełJoannaLichocka">Jest zgoda.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Jest zgoda. Czyli akapit przedostatni został przyjęty. Teraz akapit ostatni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Może też odczytam, żeby nie było wątpliwości. „Sejm Rzeczpospolitej Polskiej, uznając wielkość tego wielkiego Polaka...” to tak jak pani poseł Senyszyn proponowała. Dobrze. „Sejm Rzeczpospolitej Polskiej, uznając intelektualną, moralną i patriotyczną wielkość tego wielkiego Polaka”...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#PosełJoannaLichocka">Wolnego, wolnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Bez „tego”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#PosełJoannaLichocka">„tego Wolnego Polaka”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Dobrze. „ogłasza rok 2023 Rokiem Maurycego Mochnackiego”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#PosełJoannaLichocka">Musi być „tego Wolnego Polaka”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">„tego Wolnego Polaka”. Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#PosełJoannaLichocka">Zgoda.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze. Jest zgoda. Czy akapit ostatni został przyjęty. Teraz tylko jeszcze proszę, żeby sprawdzić, czy się zgadza rocznica, że jest 220, żeby nie było tak, jak z Józefem Mackiewiczem. Rozumiem, że się zgadza. Przypada 220. rocznica urodzin. Czy Tak? Jeśli się zgadza, to dobrze.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">W takim razie, czy jest zgoda, czy głosujemy. Jest zgoda przez aklamację. Czyli rekomendujemy wysokiej Izbie projekt uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie ustanowienia roku 2023 Rokiem Maurycego Mochnackiego.</u>
          <u xml:id="u-217.2" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Na posła sprawozdawcę proponuję panią przewodniczącą Joannę Lichocką. Jest zgoda? Pani poseł też się zgadza. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-217.3" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Przechodzimy teraz w takim razie do Wojciecha Korfantego. Czy tak? Czy jesteśmy gotowi do Strzeleckiego, czy jeszcze...? Tak? Czy możemy już zająć się Strzeleckim? Biuro Legislacyjne też? No tak, tylko czy jeszcze Biuro Legislacyjne jest...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Szanowni państwo, oczywiście możemy rozpatrywać tę poprawkę, z tym, że proponowalibyśmy kolejnymi akapitami, nie w formie tekstu jednolitego. Przy porównywaniu okazało się, że są drobne zmiany redakcyjne między tym pierwotnym tekstem a tekstem, który pan przewodniczący...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">...ja na przykład znalazłam jedną państwa uwagę kompletnie nieaktualną, więc myślę, że pan poseł Grupiński prosił o to, żeby państwo zajęli się tą skróconą wersją. Zobaczymy, czy do niej są jakieś uwagi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze, no więc właśnie pytam, czy gdybyśmy teraz zajęli się Korfantym, to jeszcze byłby czas na to, żeby wyjaśnić jakieś wątpliwości formalne, czy pracujemy nad Strzeleckim.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#LegislatorRadosławIłowiecki">To znaczy, przepraszam...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#LegislatorRadosławIłowiecki">...my porównaliśmy propozycję pana posła i są po prostu różnice prawie w każdym akapicie, i nie tylko redakcyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Czyli co? To zajmijmy się szybko Korfantym, a jeszcze bym prosił Biuro Legislacyjne, żeby może państwo wyjaśnili sobie wątpliwości z panem posłem Rafałem Grupińskim, żebyśmy mogli to płynnie przeprocedować. To przechodzimy w takim razie do Wojciecha Korfantego. Tylko ja muszę... Gdzieś mi się zapodział Korfanty, ale już znalazłem.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">W takim razie przechodzimy do Wojciecha Korfantego. Czy są uwagi do tytułu projektu uchwały? Czy są uwagi do tytułu? Aha, bo Biuro Legislacyjne jest też tutaj. Dobrze. Cieszę się. Czyli tytuł został rozpatrzony. Czy są uwagi do pierwszego akapitu? Są uwagi Biura Legislacyjnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Tak. Szanowni państwo, w akapicie pierwszym proponujemy zapisać wyraz „roku” nie skrótem, konsekwentnie w całej uchwale tak samo. Może być również skrótem, to do wyboru Komisji, ale wydaje nam się, że zwykle jednak pisaliśmy „roku” bez skrótu, „przypada 150”, kropka, „rocznica urodzin Wojciecha Korfantego”. Proponujemy zapisać małą literą wyraz „niepodległości”, po którym proponujemy postawić przecinek i później „wielkiego syna”, również małymi literami, „śląskiej ziemi”. I proponujemy rezygnację z myślnika pomiędzy wyrazami „demokracją” a „wybitnego polityka”. To są wszystkie zmiany w akapicie pierwszym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tak. Czy pan poseł wnioskodawca zgadza się? Bo ogólnie się zgadza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#PosełAndrzejGawron">Tak jak deklarowałem wcześniej, te zmiany uważam za prawidłowe we wszystkich akapitach praktycznie. Także w tym akapicie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze. Dziękuję bardzo. W takim razie pierwszy akapit został przyjęty. Przychodzimy do akapitu drugiego. Proszę bardzo, pewnie są uwagi Biura Legislacyjnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Tak. W akapicie drugim proponujemy rozpocząć od wyrazów „Przed odzyskaniem” zamiast „W okresie”, dodać imię i nazwisko Wojciecha Korfantego, zapisać z orzeczeniem „był posłem do Reichstagu i postawić przecinek po wyrazach „Koło Polskie”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję, ale jeszcze jest poprawka pana posła Michała Urbaniaka. Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#PosełMichałUrbaniak">Dziękuję za głos. Ja mam poprawkę. Otóż przeczytałem tę uchwałę o Wojciechu Korfantym. Brakuje mi w zasadzie dwóch rzeczy, które też były dość istotne z punktu widzenia tego, jakim był Polakiem i co robił w trakcie swojego życia, ponieważ to dopełnia jego postać. Trzeba też pamiętać o tym jego dorobku i dziedzictwie, jakie było jeszcze przed pierwszą wojną światową, przed odzyskaniem przez Polskę niepodległości, bo to były fundamenty, dzięki którym później takie a nie inne rzeczy też się działy.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#PosełMichałUrbaniak">W drugim akapicie proponuję poprawkę, aby na końcu dodać zdanie, że «Był także wielkim społecznikiem, członkiem Ligi Narodowej, Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, a także prowadził działalność redakcyjną i wydawniczą w pismach „Górnoślązak” oraz „Polak”, za co został więźniem politycznym».</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo panu posłowi. Ja myślę, że to jest cenna poprawka, bo faktycznie jego działalność zaczęła się dużo wcześniej niż okres odzyskiwania niepodległości, powstanie wielkopolskie i powstania śląskie.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Liga Narodowa jest zapomnianą, ważną organizacją. Niedługo zresztą będzie okrągła rocznica urodzin Zygmunta Miłkowskiego, pisarza, ale też powstańca styczniowego i właściwie założyciela Ligi Polskiej, czyli późniejszej Ligi Narodowej. Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” – to też istotne, i też działalność redakcyjna i wydawnicza, i te pisma „Górnoślązak” i „Polak”. Tak, myślę, że to cenne, tylko za co został więźniem politycznym. To jest takie nieprecyzyjne sformułowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#PosełMichałUrbaniak">Za działanie w piśmie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">To by trzeba było poprawić. Ale mówię, to jest moja wstępna ocena. Natomiast, pan poseł wnioskodawca, żeby... Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#PosełAndrzejGawron">Intencją wnioskodawców, posłów, którzy podpisali się pod to treścią tej uchwały, było to, żeby jednak – co wcześniej też było powiedziane – zainteresować postacią Korfantego. Oczywiście można by jeszcze dodać, bo była taka wcześniejsza wersja dużo obszerniejsza. Chociaż częściowo zgadzam się z panem przewodniczącym, że te elementy, że był członkiem „Sokoła”, że były gazety np. „Górnoślązak”, to jest ważne, ale już sama ta końcówka, jak rozumiem, że z tego powodu został więzieniem politycznym, jakby nie za bardzo tutaj pasuje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Ale ja tak jeszcze myślę, że...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#PosełMichałUrbaniak">Proponuję w takim razie, że może to wspólnie doprecyzujemy...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tak, ale jeszcze chwileczkę, sekundkę, panie pośle, bo jeszcze jest kwestia chronologii. Czy najpierw nie powinna być Liga Narodowa, „Sokół” i ta działalność redakcyjna, a później to żądanie przyłączenia do państwa polskiego wszystkich ziem zaboru pruskiego, w tym Górnego Śląska? To do panów posłów: posła wnioskodawcy całego projektu i pana posła, który złożył poprawkę, pytanie o tę chronologię. Jeszcze pani przewodnicząca Iwona Śledzińska-Katarasińska i zaraz panom oddam głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Przy całym, szacunku do Sokoła i Ligi Narodów, wydaje mi się, że ten akapit musi się zakończyć, że „żądał przyłączenia do państwa polskiego ziem zaboru pruskiego, w tym Górnego Śląska”. To jest fundament, a tamto są elementy życiorysu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Czyli mogłoby być tak, że „...Wojciech Korfanty był wielkim społecznikiem” i tak dalej. Potem na końcu zdania trzeba by poprawić tę kwestię więźnia politycznego. Proszę bardzo, pan poseł wnioskodawca. Pan poseł Andrzej Gawron.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#PosełAndrzejGawron">Zgadam się, z tą tezą pana przewodniczącego, że to chyba byłoby najlepsze rozwiązanie. A o tym, co pani przewodnicząca mówiła, że „żądał włączenia”, to jest to w poprzednim zdaniu: „żądał przyłączenia do państwa polskiego wszystkich ziem zaboru pruskiego, w tym Górnego Śląska”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Tak. Chodzi mi o to, żeby ten akapit tym się kończył, żeby to było clou tego akapitu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#PosełAndrzejGawron">Dlatego tak właśnie my, pani przewodnicząca, nad tym projektem pracowaliśmy, żeby to wybrzmiało w tym tekście, bo rzeczywiście dużo było tych organizacji, które prowadził, był ich członkiem itd.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze, ale mówię, że to jest też cenne poznawczo, żeby te elementy umieścić. Tylko prosiłbym pana posła Michała Urbaniaka o doprecyzowanie tego zakończenia zdania odnośnie do... Nie wiem, że był uwięziony przez władze niemieckie czy pruskie. Jakoś, nie wiem...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#PosełMichałUrbaniak">Został uwięziony za treści, które publikował między innymi w piśmie „Polak”. To, jeśli potrzeba, mogę to doprecyzować zaraz w poprawce. Myślę, że możemy to zdanie też usunąć, bo widzę, że ono też się pojawia się niżej. To znaczy, końcówkę tego zdania, czyli że jest tu pobyt w więzieniu... Może więc ja po prostu po tym, że był redaktorem pism „Górnoślązak” i „Polak”, postawiłbym kropkę...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Postawić kropkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#PosełMichałUrbaniak">I może przesuniemy to w takim razie na początek. Jak dla mnie, nie ma żadnego problemu. Ja sugerowałem się tym, że ważniejsza rzecz, że był posłem do Reichstagu, jest na początku tego akapitu, ale jeśli idziemy tropem chronologii to nie ma problem, ja już idę redagować poprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze. Pan poseł wnioskodawca projektu, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#PosełAndrzejGawron">Ja jeszcze mam jedną propozycję. Ponieważ ta prawka, którą zgłosił pan poseł, mówi o tej działalności Wojciecha Korfantego związanej właśnie z publicystyką, z tym, że kreował tę myśl społeczną, to może to zdanie – podzielam stanowisko pani przewodniczącej – jednak by wybrzmiało, bo to było chyba najważniejsze. To wymagało naprawdę dużej odwagi i jak gdyby samozaparcia posła ze Śląska, który w Reichstagu zażądał przyłączenia wszystkich ziem. Tak więc może rzeczywiście tę poprawkę, którą zgłosił pan poseł, dotyczącą tego, że w Sokole prowadził te gazety, dać po kropce, po „publicysty” w pierwszym akapicie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">...pierwszego akapitu, żeby ten drugi akapit był przejrzysty, krótki i wyrazisty. Dobrze. Albo osobny akapit, bo ten pierwszy jest taki ogólny, przedstawia całość...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#PosełAndrzejGawron">Osobny akapit.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tak, osobny. Czyli tę poprawkę pana posła Michała Urbaniaka moglibyśmy umieścić jako nowy, drugi akapit.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#PosełAndrzejGawron">Może to by było dobre rozwiązanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Zaczynałoby się od wyrazów „Wojciech Korfanty”. Ponieważ tutaj jest... I nie, że „był społecznikiem”, tylko chyba „społecznik”, bo tutaj mamy tak: „poseł”, potem mamy... Żeby było już tak samo... Teraz poprawka do poprawki. Proszę bardzo, pan poseł Michał Urbaniak. Czy już jest poprawiona?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#PosełMichałUrbaniak">Mnie zależy na tym przede wszystkim, żeby te treści też padły, bo to jest istotny element jego życiorysu. Czy to padnie w pierwszym akapicie czy drugim, wydaje mi się, że nie jest aż tak istotne w tej kwestii. Myślę więc, że możemy iść tutaj tropem pana posła wnioskodawcy. Tylko może ustalmy wspólnie już jedną ostateczną wersję, bo ja po prostu zredaguję to, co teraz piszę, mam to przed sobą jeszcze.</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#PosełMichałUrbaniak">Rozumiem więc, że mielibyśmy w takim razie dopisać po prostu do pierwszego akapitu po kropce to zdanie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Nie. Utworzylibyśmy krótki, drugi akapit.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#PosełMichałUrbaniak">To znaczy drugi akapit i miałby się zaczynać od „Wojciech Korfanty był także wielkim społecznikiem...”...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Chyba bez tego „był”, bo tak jak patrzę na inne akapity, to... Na przykład, nie, że był posłem, tylko tak mamy – „W okresie przed odzyskaniem niepodległości poseł do Reichstagu żądał...”...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#PosełMichałUrbaniak">Nie, nie. Ja już patrzę na tę wersję zaproponowaną przez Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Panie przewodniczący, proponowalibyśmy jednak używać...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze, przepraszam, ja patrzyłem na zły... Dobrze. Niepotrzebne zamieszanie wprowadziłem. Teraz patrzę na ten właściwy tekst. Czyli byłoby „Wojciech Korfanty był społecznikiem” i potem ciąg dalszy, tak jak pan poseł proponuje...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#PosełMichałUrbaniak">Tak jest.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">...tylko bez tej końcówki o tym...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#PosełMichałUrbaniak">Bez tego więźnia politycznego, bo to pada później.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tak. Dobrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#PosełMichałUrbaniak">Tak jest.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Czy trzeba jeszcze raz odczytać tę poprawkę? Trzeba. To panie pośle...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#PosełMichałUrbaniak">Dobrze...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Czyli tak. Pierwszy akapit zostawiamy bez poprawek. Jest rozpatrzony. Zanim rozpatrzymy do końca drugi, to wprowadzamy nowy drugi akapit. I teraz proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#PosełMichałUrbaniak">On będzie brzmiał: «Wojciech Korfanty był także wielkim społecznikiem, członkiem Ligi Narodowej, Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, a także prowadził działalność redakcyjną i wydawniczą w pismach „Górnoślązak” oraz „Polak”». Kropka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Pytanie, czy jest potrzebny wyraz „także”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#PosełMichałUrbaniak">To jest moment, w którym mogę to wykreślić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">No to proszę wykreślić, bo myślę, że nie jest potrzebny, dlatego że to już jest przedstawianie... Pierwszy akapit jest ogólnym opowiadaniem, skrótem o życiu, o zasługach Korfantego, a od drugiego akapitu zaczyna się już dokładniejsze przedstawienie życiorysu, a to „także” sugerowałoby, że jest kontynuacją pierwszego akapitu, a to już jest całkiem osobna myśl. Myślę więc, że to „także” nie jest konieczne. Proszę to jeszcze raz odczytać bez „także”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#PosełMichałUrbaniak">Czyli jeszcze raz: «Wojciech Korfanty był wielkim społecznikiem, członkiem Ligi Narodowej, Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, prowadził działalność redakcyjną i wydawniczą w pismach „Górnoślązak” oraz „Polak”». I to drugie „a także” zostawić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tak, dobrze. Dziękuję panie pośle. To teraz jeszcze pan poseł Jacek Świat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#PosełJacekŚwiat">Bardzo dobre jest to zdanie, natomiast nie wiem, czy by jednak nie zamienić tych akapitów, obecnego drugiego z tym nowym drugim, ponieważ wydaje mi się, że to posłowanie, to domaganie przyłączenia... No scalenie całych ziem Górnego Śląska było rzeczą najważniejszą i dopiero na drugim planie ta jego szeroka działalność społeczna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Czyli jest sugestia, żeby...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#PosełJacekŚwiat">Żeby zostawić drugi akapit...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">A tę poprawkę...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#PosełJacekŚwiat">...a wtedy nowy potraktować jako trzeci.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">...w prowadzić jako trzeci akapit. No dobrze. Teraz pani przewodnicząca Iwona Śledzińska--Katarasińska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Ja jednak się zastanawiam nad uściśleniem tego pierwszego akapitu, bo de facto w tej wersji pana posła Urbaniaka jest mniej więcej to samo, co jest w pierwszym, tylko jest w konkretach. Mówimy tutaj, że to jest rocznica urodzin Korfantego, syna śląskiej ziemi, na stałe związanego, wybitnego polityka, myśliciela społecznego i publicysty. I bym po prostu po tej kropce pisała dalej «Społecznik, członek Ligi Narodów, Towarzystwa „Sokół”, wydawca...», jakby połączyłabym te szczegóły z tym ogólnym w pierwszym akapicie, a dalej, tak jak proponuje pan poseł Świat, bo to posłowanie i to domaganie się przyłączenia jednak naprawdę jest najistotniejsze w życiorysie Korfantego na początku. Nie „Sokół”, tylko to...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tak, ale tu nie ma sporu, bo ten drugi akapit byłby tak czy tak oddzielny. Czyli jest teraz koncepcja, żeby poprawkę pana posła Michała Urbaniaka jednak dodać jako ostatnie zdanie pierwszego zdania. Czy tak...?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Dodać do pierwszego, tak uściślić. Tylko nie wiem, może stylistycznie jeszcze się nie klei... „Społecznika...”, już dalej bez nazwiska, «...członka Ligi Narodów, Towarzystwa, wydawcy „Górnoślązaka”... Dałabym te fragmenty i dalej wchodzimy już w czystą jego działalność polityczną dużego kalibru.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#PosełMichałUrbaniak">To znaczy, nie wiem, czy... Może bardziej podoba mi się ta propozycja posła Świata. Pani poseł Katarasińska ma rację o tyle, że tutaj można by to trochę doprecyzować. To prawda. Natomiast fakt tego, gdzie działał i jakie to niosło konsekwencje polityczne – no bo to też niosło pewne konsekwencje polityczne – i Liga Narodowa, i Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” to były organizacje, które krzewiły mocno patriotyzm. To było organizacje, w których działali też politycy, choć nie miały takich typowych celów jak na przykład typowe partie polityczne. No liga może bardziej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">No dobrze...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#PosełMichałUrbaniak">Ja bym może właśnie zostawił to jako trzeci akapit, jako coś niższej nieco wagi niż fakt, że był posłem do Reichstagu i domagał się głośno przyłączenia do państwa polskiego wszystkich ziem zaboru pruskiego. Natomiast dalej jest to rzecz istotna, no i być może właśnie tym tropem iść byłoby najrozsądniej i najbardziej przejrzyście. No bo był myślicielem, był publicystą i to jest ogólne, a później już schodzimy do konkretów. Logiczne by więc było przedstawić później te konkrety dotyczące właśnie publicystyki czy jakiejś działalności społecznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze. Może faktycznie ten spór o chronologię nie jest tu najważniejszy. To przyjmijmy tak. Czy obecny drugi akapit został już rozpatrzony? Tak. To w takim razie jest propozycja, żeby umieścić jako nowy, trzeci akapit, poprawkę pana posła Michała Urbaniaka. Czy jest zgoda? Biuro Legislacyjne proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Szanowni państwo, mamy tylko takie pytanie. Czy ja mogłabym odczytać ten fragment? Wydaje mi się, że tu jednak brakuje jakiegoś spójnika. On w tej chwili brzmi tak: «Wojciech Korfanty był wielkim społecznikiem, członkiem Ligi Narodowej, Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, prowadził działalność redakcyjną i wydawniczą w pismach „Górnoślązak” oraz „Polak”». Czy pomiędzy Towarzystwem Gimnastycznym „Sokół” a prowadzeniem działalności nie postawić jednak spójnika „i” albo „oraz”?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">No tak, co by można...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#PosełMichałUrbaniak">W oryginale było tam „a także”...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Może być.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#PosełMichałUrbaniak">..., ale skreśliłem, zgodnie z prośbą pana przewodniczącego. Mogę dopisać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Może być też „oraz” po prostu. „Był wielkim społecznikiem, członkiem...”...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tak, ja domagałem się wykreślenia „także”, kiedy to miało być drugim akapitem, a nie trzecim. Teraz to ma inne znaczenie. Może być „także”, może być „oraz”. To proszę zdecydować jeszcze szybko, żebyśmy już nie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Może być „oraz”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">No to dobrze. Przyjmujemy nowy trzeci akapit razem z tym „oraz”. Czyli mamy rozpatrzony trzeci akapit.</u>
          <u xml:id="u-297.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Przechodzimy do trzeciego, który teraz staje się czwartym. „Po odrodzenie niepodległej Polski...”. Tutaj są uwagi Biura Legislacyjnego. Czy tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Szanowni państwo, proponujemy napisać konsekwentnie: „Po odrodzeniu niepodległej Polski został członkiem Naczelnej Rady Ludowej”. Rozumiem, że powstania będziemy pisać wielkimi literami konsekwentnie we wszystkich uchwałach, czyli „Powstaniem Wielkopolskim” i „Powstania Śląskiego” będzie wielką literą. Proponujemy w drugim zdaniu zacząć od wyrazów „Był komisarzem plebiscytu na Górnym Śląsku, a następnie dyktatorem Powstania Śląskiego, które...” i tutaj proponujemy zrezygnować z wyrazu „ostatecznie”, „przypieczętowało włączenie do Polski najbardziej uprzemysłowionej części Górnego Śląska”. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Czy są jakieś inne uwagi? Myślę, że nie ma. Pan poseł wnioskodawca akceptuje. Czyli akapit czwarty został rozpatrzony.</u>
          <u xml:id="u-301.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Teraz akapit dotychczasowy czwarty, obecnie piąty, „W czasach II Rzeczypospolitej...”. Są uwagi Biura Legislacyjnego. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Proponujemy zamienić wyraz „latach” na wyraz „czasach”. „W czasach II Rzeczypospolitej” i też konsekwentnie, „był posłem na Sejm”, rozwinąć skrót RP, później postawić przecinek „politycznym adwersarzem obozu sanacji”. Następnie, „Został wicepremierem rządu Witosa w drugiej połowie 1923 roku. Był patriotą, orędownikiem narodowej jedności” i tu postawić przecinek, i dodać wyraz „człowiekiem mocno przywiązanym do katolickiej nauki społecznej”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo. Czy pan poseł Andrzej Gawron? Zgadza się. Reszta państwa posłów też. Czyli akapit piąty został rozpatrzony.</u>
          <u xml:id="u-303.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Przychodzimy do akapitu szóstego, który był wcześniej akapitem piątym. „Wojciech Korfanty doświadczy wielu niesprawiedliwości...”. Proszę bardzo, Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">W tym zdaniu proponujemy zastąpić wyraz „wiele” wyrazem „wielu” i po „niesprawiedliwości” postawić dwukropek, żeby wymienić te niesprawiedliwości: „od przymusowej emigracji do” i tutaj dodać wyrazy „pobytu w więzieniu” i zacząć nowe zdanie rezygnując z wyrazu „włącznie”. Czyli będzie: „Zawsze wierzył w Polskę, dla której poświęcił całe swoje życie”. I również przed cytatem proponujemy dwukropek i rezygnację z tych kropeczek na końcu. Czyli zdanie zakończyłoby się „Polski”. Tak, cudzysłów, kropka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję. Rozumiem, że pan poseł wnioskodawca wyraża zgodę. Innych uwag nie ma. Akapit szósty został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-305.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Przechodzimy do akapitu siódmego i zarazem ostatniego – dotychczas był szóstym, ale teraz jest siódmym – „Niech pamięć o tym wspaniałym człowieku...”. Proszę bardzo, Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">W tym akapicie proponujemy postawić myślniki po wyrazach „człowieku” i „Europejczyku” oraz po wyrazie „oraz” dodanie wyrazów „niech stanowi on wzór dla nas i przyszłych pokoleń”. W kolejnym zdaniu proponujemy zapisać: „W uznaniu wielkich zasług Wojciecha Korfantego” i żeby nie brzmiało, że w uznaniu setnej rocznicy, tylko „w związku z 100. rocznicą powrotu Górnego Śląska do Polski Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustawania rok...”, tu wielką literą, „Rokiem Wojciecha Korfantego”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję. Czy są uwagi? Czy pan poseł Andrzej Gawron ma...?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#PosełAndrzejGawron">Dziękuję. Zgadzam się z tymi uwagami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Czy są inne uwagi? Nie, czy są w ogóle uwagi państwa posłów. Jeśli nie ma, to akapit siódmy i ostatni został rozpatrzony.</u>
          <u xml:id="u-309.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Czy jest zgoda na przyjęcie przez Wysoką Komisję całego projektu uchwały? Jest zgoda. Nie musimy głosować, czyli jednogłośnie przez aklamację...</u>
          <u xml:id="u-309.2" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">W takim razie rozumiem, że potrzebujemy jeszcze posła sprawozdawcę. Proszę bardzo, pani przewodnicząca Joanna Lichocka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#PosełJoannaLichocka">Zgłaszam pana posła Jacka Świata na sprawozdawcę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo. Czy są inne zgłoszenia? Jeśli nie ma, to czy pan poseł Jacek świat wyraża zgodę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#PosełJacekŚwiat">Tak, zgadzam się. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo. Czy Komisja wyraża zgodę, żeby pan Jacek Świat był sprawozdawcą Komisji? Tak. To dziękuję bardzo. Teraz zamykamy ten punkt i przechodzimy do...</u>
          <u xml:id="u-313.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Pytanie. Rozumiem, że jesteśmy gotowi do Pawła Edmunda Strzeleckiego... Dobrze. To w takim razie... Czyli pracujemy nad tym projektem, który poseł Rafał Grupiński zaproponował dzisiaj. Czy tak? I są do niego uwagi Biura Legislacyjnego, już naniesione na piśmie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Tak. Już z panem posłem uzgodniliśmy drobne uwagi redakcyjne. Ja mogę po prostu każdy kolejny akapit – ten krótszy – odczytać, a w tych dłuższych, wskazać odpowiednie miejsca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze. Ja jeszcze przepraszam, bo już przeszedłem do Strzeleckiego, a chciałem podziękować panu posłowi Andrzejowi Gawronowi. Bardzo dziękujemy za ten bardzo ważny projekt dotyczący jednego z ojców naszej niepodległości, Wojciecha Korfantego. I teraz możemy przejść...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#PosełAndrzejGawron">Jeszcze minutka. Ja też chciałem bardzo podziękować Komisji za tak sprawne przeprocedowanie tego projektu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękujemy wszystkim państwu posłom. Teraz przechodzimy do uchwały w sprawie ustanowienia roku 2023 Rokiem Pawła Edmunda Strzeleckiego. Czy są uwagi do tytułu projektu? Nie ma uwag. Tytuł został rozpatrzony.</u>
          <u xml:id="u-317.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Czy są uwagi do pierwszego akapitu? Proszę bardzo, Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Rozumiem, że mogę wyręczyć pana posła i odczytać te uzgodnione poprawki. Czy tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tak, tak. Ewentualnie pan poseł wnioskodawca na końcu dyskusji o każdym akapicie będzie jeszcze odnosił się do tego. Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">W drugim zdaniu, po wyrazie „Australii”, proponujemy wstawić „a on sam trwale wpisał się w jej historię”. I to byłaby jedyna zmiana w pierwszym akapicie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dziękuję. Czy pan poseł Rafał Grupiński wyraża zgodę...?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#PosełRafałGrupiński">Tak, tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">...na w pewnym sensie uzgodnioną z samym sobą poprawkę? To dobrze. Czyli pierwszy akapit został rozpatrzony.</u>
          <u xml:id="u-323.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Przychodzimy do akapitu drugiego. Proszę bardzo, Biuro Legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Też drobna uwaga. W drugim zdaniu, „Pochodził ze zubożałej rodziny szlacheckiej o tradycjach patriotycznych...” i tutaj zamiast dwukropka myślnik „...ojciec był powstańcem kościuszkowskim...”. I tak by się kończyło zdanie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Ale zamiana jest jaka...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Średnika na myślnik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Średnika na myślnik?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Ale, jak na myślnik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Panie pośle, ja to odczytam. Dobrze? Bo być może niejasno się wyraziłam. Drugi akapit brzmiały tak: „Paweł Edmund Strzelecki urodził się w 1797 roku w Muszynie”, kropka, „Pochodził ze zubożałej rodziny szlacheckiej o tradycjach patriotycznych”, myślnik, „ojciec był powstańcem kościuszkowskim”. I to jest propozycja drugiego akapitu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">No dobrze, no może być. Czyli rozumiem, że drugi akapit został rozpatrzony. Akapit trzeci, proszę bardzo. Czy są uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Tu nie było zmian.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Nie było zmian, ale może pan poseł wnioskodawca...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#PosełRafałGrupiński">Tak, tak. Trzeci bez zmian.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-335">
          <u xml:id="u-335.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Też bez zmian. Dobrze. Akapit trzeci został rozpatrzony.</u>
          <u xml:id="u-335.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">I teraz mam pytanie, bo akapit czwarty to jest pół strony. Czy nie udało się jakoś tego akapitu rozdzielić na dwa?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-336">
          <u xml:id="u-336.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Wydaje mi się i proszę pana posła o potwierdzenie, że to jest jedna zwarta całość, więc chyba trudno byłoby dzielić. Tu są dwie dosyć istotne poprawki, ale ja wskażę, w którym miejscu...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-337">
          <u xml:id="u-337.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze, to tylko dopytam. Jako jeden akapit to zostaje. Czy tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-338">
          <u xml:id="u-338.0" who="#PosełRafałGrupiński">Tak, no bo moglibyśmy tylko co najwyżej „Od roku 1838 szlak podróży Strzeleckiego” to rozsunąć w tym miejscu ewentualnie, że jest jakby kolejny okres, termin dalszych aktywności. A tak to właściwie wszystko dotyczy badań, eksploracji podróży... Jak mówię, możemy rozsunąć to po zdaniu, które kończy się „Brazylii, Urugwaju i Chile”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-339">
          <u xml:id="u-339.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Po Chile. Czy tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-340">
          <u xml:id="u-340.0" who="#PosełRafałGrupiński">I tu odsunąć akapit od „Od 1838...”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-341">
          <u xml:id="u-341.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tak. No to może tak zróbmy. Tutaj tego nie widać, ale jakby były... Bo to można tak zapisać, żeby... Bo tu nie ma...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-342">
          <u xml:id="u-342.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Dobrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-343">
          <u xml:id="u-343.0" who="#PosełRafałGrupiński">I wtedy ten akapit, który kończy się wyrazem „Chile”, byłby bez zmian w stosunku do tej wersji teraz zaproponowanej. Dopiero w następny będzie zmiana...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-344">
          <u xml:id="u-344.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Po prostu to można tak zapisać, że przez te wcięcia będzie widać, że jest akapit kolejny. No to tak zróbmy.</u>
          <u xml:id="u-344.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">To w takim razie pytanie do Biura Legislacyjnego o ten akapit czwarty, który to czwarty, zaczyna się od 1834 roku, a kończy się na Brazylii, Urugwaju i Chile. Czy do tego jest jakaś poprawka?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-345">
          <u xml:id="u-345.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Tylko drobna, żeby wyrazy „r” rozwinąć do roku i żeby wszędzie było jednolicie. Na samym początku...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-346">
          <u xml:id="u-346.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">To rozumiem, że to przyjmujemy, i pan poseł wnioskodawca też. Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-346.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">To teraz przechodzimy do akapitu...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-347">
          <u xml:id="u-347.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Piątego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-348">
          <u xml:id="u-348.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">...piątego. On się zaczyna od sformułowania „Od roku 1838 szlak podróży Strzeleckiego”, a kończy się na następnej stronie na „niezastąpionym źródłem wiedzy o kontynencie”. Do tego pewnie są jakieś uwagi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-349">
          <u xml:id="u-349.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Tu są dwie poprawki. Początek brzmiałby tak: „Od roku 1838 szlak podróży Strzeleckiego obejmował wyspy Polinezji i Hawaje”, przecinek, „później Australię, wyspy Nowej Zelandii i Tasmanię”, kropka. Kolejne zdania byłyby bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-349.1" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Pan poseł również proponuje wykreślić zdanie: „Na Tasmanii odkrył i opisał pokłady węgla kamiennego, miedzi i złotonośnego kwarcu”. Pan poseł proponuje, aby z tego zdania zrezygnować.</u>
          <u xml:id="u-349.2" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Kolejne zdanie brzmiałoby tak: „W 1843”, tu wydaje mi się, że należy dopisać „roku”, „wrócił do Europy, a dwa lata później wydał opracowanie naukowe o Australii” i dalej bez zmian.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-350">
          <u xml:id="u-350.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Troszkę trudniej nam się pracuje, bo nie mamy tego na piśmie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-351">
          <u xml:id="u-351.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">To może ja odczytam ten...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-352">
          <u xml:id="u-352.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Może najpierw ja zapytam pana Rafała Grupińskiego, dlaczego rezygnujemy z tego zdania „Na Tasmanii odkrył i opisał pokłady węgla kamiennego, miedzi i złotonośnego kwarcu”?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-353">
          <u xml:id="u-353.0" who="#PosełRafałGrupiński">Dlatego że poprzedza je zdanie „Strzelecki opracował szczegółową mapę geologiczną Nowej Południowej Walii i Tasmanii”. Jeśli więc opracował geologicznie Tasmanię, to w istocie w tym były odkrycia oczywiście poszczególnych skarbów mineralogicznych. W tym sensie nie ma to... To jakby uszczegółowienie poprzedniego zadania, a chodzi o to, żeby trochę Brzytwę Ockhama stosować, czyli skracać...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-354">
          <u xml:id="u-354.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">No dobrze, chociaż to jest ciekawa informacja. No, ale dobrze, jeżeli przyjmiemy...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-355">
          <u xml:id="u-355.0" who="#PosełRafałGrupiński">Możemy zostawić. To już pan przewodniczący może zdecydować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-356">
          <u xml:id="u-356.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">..., że zawiera się to tak ogólnie, że nie jest konieczne. No dobrze. Generalnie idziemy w kierunku skracania. Tak rozumiem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-357">
          <u xml:id="u-357.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Czyli odczytać?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-358">
          <u xml:id="u-358.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Czyli proszę odczytać ten akapit „Od roku 1838” do „wiedzy o kontynencie” jakby w nowym brzmieniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-359">
          <u xml:id="u-359.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Czyli mam odczytać akapit piąty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-360">
          <u xml:id="u-360.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Cały.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-361">
          <u xml:id="u-361.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">„Na antypodach” i tu proponujemy też z małej litery...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-362">
          <u xml:id="u-362.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Ale zaraz, jak na Antypodach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-363">
          <u xml:id="u-363.0" who="#PosełRafałGrupiński">„Od roku 1838” zaczynamy akapit...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-364">
          <u xml:id="u-364.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">„Od roku 1838”. O zdanie wcześniej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-365">
          <u xml:id="u-365.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Tak, oczywiście. «Od roku 1838 szlak podróży Strzeleckiego obejmował wyspy Polinezji i Hawaje», przecinek, «później Australię, wyspy Nowej Zelandii i Tasmanię. Na antypodach» z małej litery, «spędził 4 lata, co zaowocowało wieloma odkryciami. W Australii zbadał Wielkie Góry Wododziałowe, a najwyższy szczyt nazwał, na cześć przywódcy insurekcji z 1794 roku, Górą Kościuszki», w nawiasie «(Mount Kościuszko). Odkrył i nazwał Gippsland, najżyźniejszy region rolniczy Australii. Strzelecki opracował szczegółową mapę geologiczną nowej Południowej Walii i Tasmanii. W 1843 roku wrócił do Europy, a 2 lata później wydał opracowanie naukowe o Australii pt. „Fizyczny opis Nowej Południowej Walii i Ziem van Diemena”»...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-366">
          <u xml:id="u-366.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Rozumiem, że gdy jest kursywą, to będzie bez cudzysłowu...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-367">
          <u xml:id="u-367.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Będzie zlikwidowana. Tak. „Książka Strzeleckiego zawierała wyniki badań geologicznych, mineralogicznych, etnograficznych oraz informacje o klimacie, rolnictwie, faunie, florze i historii Australii i Tasmanii. Przez blisko 50 lat dzieło Strzeleckiego było niezastąpionym źródłem wiedzy o kontynencie”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-368">
          <u xml:id="u-368.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Ja mam jedną uwagę, bo raczej w takich uchwałach uroczystych, sejmowych chyba nie powinno być dodatkowych informacji w nawiasach, a ponieważ używamy potem w innym miejscu „The Royal Society of London”, no to jakby tutaj było Mount Kościuszko, to byłoby chyba wystarczające. Wiadomo, o kogo chodzi, i o co chodzi, żeby już nie było tak, że jest informacja...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-369">
          <u xml:id="u-369.0" who="#PosełRafałGrupiński">Nie powtarzać. Słusznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-370">
          <u xml:id="u-370.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Nie. Wykreślamy „Górą Kościuszki” i nawias, a zostawiamy „Mount Kościuszko”. Bo skoro nie tłumaczymy na polski „The Royal Society of London”, to też może zostać „Mount Kościuszko”. To rozumiem, że ten akapit byłby przyjęty, zgodnie też z wolą posła wnioskodawcy.</u>
          <u xml:id="u-370.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Przychodzimy do akapitu... Nie wiem, czy teraz to jest akapit szósty czy siódmy. Akapit szósty: „Paweł Edmund Strzelecki ostatecznie osiadł w Zjednoczonym Królestwie”. Czy tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-371">
          <u xml:id="u-371.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Tak. Ten akapit został skrócony w porównaniu z wersją pierwotną. Może też będzie wygodniej, jeśli to odczytam: „Paweł Edmund Strzelecki ostatecznie osiadł w Zjednoczonym Królestwie. W czasach Wielkiego Głodu w Irlandii aktywnie angażował się w pomoc cierpiącym mieszkańcom wyspy. Swoje działania koncentrował głównie na wsparciu dzieci, nie zważając na wyznanie potrzebujących. Program dożywiania dzieci obejmował blisko 200 tys. osób, a za całość odpowiadał Paweł Strzelecki”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-372">
          <u xml:id="u-372.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Nie wiem, czy to musi być na końcu, bo na początku jest wymieniony z imienia i nazwiska, wiadomo więc, że chodzi o jego działania. Czy to na końcu musi być, że „a za całość odpowiadał Paweł Strzelecki”? To tak, jakby ktoś inny odpowiadał niż ten, który...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-373">
          <u xml:id="u-373.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Na „200 tys. osób” bym skoczyła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-374">
          <u xml:id="u-374.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Bo to jakby ktoś inny był tym, o którym opowiada akapit, a na końcu o kimś innym...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-375">
          <u xml:id="u-375.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">No to możemy, oczywiście. Tutaj jest uszczegółowienie, że to on był głównym organizatorem, ale oczywiście możemy to zakończyć na „200 tys. osób”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-376">
          <u xml:id="u-376.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Chyba żeby było „potrzebujących”, przecinek, „zorganizował program dożywiania”. Nie wiem, czy „sam zorganizował...”...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-377">
          <u xml:id="u-377.0" who="#PosełRafałGrupiński">Tego nie wiemy, czy sam zorganizował. Wiemy, że potem koordynował prace tych wszystkich komitetów...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-378">
          <u xml:id="u-378.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Ja myślę, że gdy wyrzucimy końcówkę, to będzie lepiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-379">
          <u xml:id="u-379.0" who="#PosełRafałGrupiński">Tak, możemy tę końcówkę... Czyli zakończyć...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-380">
          <u xml:id="u-380.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Czy „tysięcy” powinno być skrótem, czy całym wyrazem, bo „roku” zawsze rozwijamy o całości? Tu skrótów raczej...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-381">
          <u xml:id="u-381.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Wydaje się nam, panie pośle, że może być i tak, i tak, byle jednolicie, natomiast my postaramy się to jeszcze sprawdzić. Jeżeli dostaniemy upoważnienie Komisji, to... Językoznawcy nam tego nie poprawili, więc wydaje się, że może być skrótem również.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-382">
          <u xml:id="u-382.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">No może być...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-383">
          <u xml:id="u-383.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Jeżeli państwo życzą sobie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-384">
          <u xml:id="u-384.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">..., ale w takich uchwałach to ładniej brzmi i wygląda też lepiej...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-385">
          <u xml:id="u-385.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Jeżeli państwo tak przyjmą, to oczywiście my wprowadzimy...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-386">
          <u xml:id="u-386.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Może być w całości tysiące. Prawda? To idźmy w tym kierunku. Czyli akapit szósty został rozpatrzony.</u>
          <u xml:id="u-386.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Akapit siódmy. „Strzelecki w 1853 roku...”. Czy do siódmego akapitu są uwagi? Proszę bardzo...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-387">
          <u xml:id="u-387.0" who="#LegislatorRadosławIłowiecki">Poprzedni kończy się na „200 osób”, rozumiem...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-388">
          <u xml:id="u-388.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tak, ten poprzedni kończy się na „200 tys. osób”, tylko „tysięcy” całym wyrazem. A teraz pytamy już o następny akapit: „Strzelecki w 1853 roku został...”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-389">
          <u xml:id="u-389.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Tak, tu też są różnice. Odczytam. „Strzelecki w 1853 roku został członkiem The Royal Society of London oraz Royal Geographical Society” i tu chyba kropka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-390">
          <u xml:id="u-390.0" who="#PosełRafałGrupiński">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-391">
          <u xml:id="u-391.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Brakuje kropki. „Jego działalność została uhonorowana licznymi odznaczeniami brytyjskimi”, przecinek, „a królowa Wiktoria nadała mu tytuł Rycerza Komandora Orderu Świętego Michała i Świętego Jerzego”, przecinek, „a Uniwersytet Oksfordzki przyznał mu doktorat honorowy”. Proponujemy drobne przestawienie wyrazów, tak jak językoznawcy proponowali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-392">
          <u xml:id="u-392.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Chyba słuszna uwaga. Pan poseł potwierdza. Czyli akapit – znowu nie pamiętam, który to – szósty. Czy tak? Siódmy. Akapit siódmy został rozpatrzony.</u>
          <u xml:id="u-392.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">To teraz akapit ósmy. Ja mam jedno pytanie takie ogólne, bo czasem jest „Strzelecki”, i to rozumiem, natomiast bywa i „Paweł Strzelecki”, i „Paweł Edmund Strzelecki”. Czy to jest według jakiegoś klucza, czy tylko to tak trochę na przemian albo przypadkowo? Jak to jest? Jak to rozumieć?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-393">
          <u xml:id="u-393.0" who="#PosełRafałGrupiński">Chyba trochę na przemian...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-394">
          <u xml:id="u-394.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Na przemian. Tu za chwilę będzie „Paweł Edmund Strzelecki” w oczywisty sposób na końcu, bo chodzi o rok, to musi być pełne... Jest więc pytanie, czy tutaj nie może być „Paweł Strzelecki”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-395">
          <u xml:id="u-395.0" who="#PosełRafałGrupiński">Tak może być, oczywiście.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-396">
          <u xml:id="u-396.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Czy można jeszcze?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-397">
          <u xml:id="u-397.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-398">
          <u xml:id="u-398.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">A czy można by ujednolicić w całej uchwale i używać, tak jak w tytule, dwóch imion: „Paweł Edmund Strzelecki” Nie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-399">
          <u xml:id="u-399.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Proszę, pan poseł Piotr Adamowicz, bo zamieszanie teraz...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-400">
          <u xml:id="u-400.0" who="#PosełPiotrAdamowicz">Szanowni państwo, rozmawialiśmy na ten temat nie raz. Proponuję, skoro w tytule i w pierwszym akapicie pojawia się pełne imię i nazwisko, czasami dwa imiona, to jest to wyjaśnienie, kim jest ta osoba, dlaczego my się nią zajmujemy. Natomiast w rozwinięciu proponuję jednak odchodzenie od używania dwóch imion i nazwiska, tylko „Strzelecki”... Natomiast to co zauważył przed chwilą pan przewodniczący, oczywiście w ostatnim akapicie jak najbardziej, pierwsze imię, drugie imię i nazwisko. Oszczędzamy miejsce, po prostu. Łatwiej się czyta i słucha.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-401">
          <u xml:id="u-401.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">No dobrze, czyli tak. W tytule musi być Paweł Edmund. Na początku pierwszego akapitu, „Paweł Edmund”. W ostatnim akapicie w oczywisty sposób „Paweł Edmund”, a w pozostałych tylko „Strzelecki” czy „Paweł Strzelecki”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-402">
          <u xml:id="u-402.0" who="#PosełPiotrAdamowicz">Strzelecki wystarczy. Odnosimy się do tej samej postaci. Nie ma innego Strzeleckiego w tekście. Każdy inteligentny, czy nawet średnio rozwinięty czytelnik, zorientuje się. Mówimy cały czas o tej samej osobie. Oszczędzamy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-403">
          <u xml:id="u-403.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Rzeczywiście byłoby to porządkujące, ale pytanie do pana posła wnioskodawcy, bo wtedy w paru przypadkach wypadnie to imię Paweł z tekstu...</u>
          <u xml:id="u-403.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">To może tak zróbmy. W sytuacji, kiedy w treści, w środku akapitu pada samo nazwisko Strzelecki, a gdy z konieczności zaczyna się akapit od „Strzeleckiego”...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-404">
          <u xml:id="u-404.0" who="#PosełRafałGrupiński">Gdy otwiera akapit...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-405">
          <u xml:id="u-405.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">...to wtedy „Paweł Strzelecki”. To nie do końca jest to, o co chodziło posłowi Adamowiczowi, ale spotykamy się w połowie drogi. Dobrze. To prosimy Biuro Legislacyjne, żeby tak ujednolicić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-406">
          <u xml:id="u-406.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Panie pośle, proszę państwa, czy mogę powtórzyć, bo nie wiem, czy się nie pogubiłam. W tytule musi być „Paweł Edmund Strzelecki”...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-407">
          <u xml:id="u-407.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">„Paweł Edmund Strzelecki”...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-408">
          <u xml:id="u-408.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">W pierwszym akapicie też...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-409">
          <u xml:id="u-409.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">W pierwszym akapicie „Paweł Edmund Strzelecki”. W ostatnim akapicie „Paweł Edmund Strzelecki”... W pozostałych przypadkach, jeśli akapit zaczyna się od Strzeleckiego, to wtedy „Paweł Strzelecki”, a jeżeli nazwisko pada w treści, w środku akapitu, to samo „Strzelecki”. I wtedy, na przykład, w akapicie trzecim – to nawet będzie dobrze, bo zaczyna się od „Paweł Strzelecki”, a pod koniec było też „Pawłowi Strzeleckiemu” – będzie już samo „Strzeleckiemu”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-410">
          <u xml:id="u-410.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Czyli „Pawłowi” wyrzucamy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-411">
          <u xml:id="u-411.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tak, w paru miejscach wyrzucamy. Akapit przedostatni. Czy są do niego uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-412">
          <u xml:id="u-412.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Tutaj powinien być, bo jest „Paweł Edmund Strzelecki”... Czyli powinien być...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-413">
          <u xml:id="u-413.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">„Paweł Strzelecki” zostanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-414">
          <u xml:id="u-414.0" who="#PosełRafałGrupiński">Bez „Edmunda”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-415">
          <u xml:id="u-415.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Tak, bez „Edmunda”. Gorzej, gdyby nam się pojawił sam „Edmund Strzelecki”, bo jeszcze tak można sobie wyobrazić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-416">
          <u xml:id="u-416.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Chyba nie było takiej sytuacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-417">
          <u xml:id="u-417.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Ale generalnie, odnośnie do tego akapitu innych uwag nie ma. Czy tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-418">
          <u xml:id="u-418.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Nie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-419">
          <u xml:id="u-419.0" who="#PosełRafałGrupiński">Nie ma.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-420">
          <u xml:id="u-420.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Czyli rozumiem, że jest zgoda na akapit przedostatni. To teraz jeszcze pytanie o akapit ostatni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-421">
          <u xml:id="u-421.0" who="#LegislatorMariaIwaszkiewicz">Tutaj też jest drobna poprawka. Może odczytam – „Sejm Rzeczpospolitej Polskiej, oddając hołd temu wybitnemu uczonemu i odkrywcy, ustanawia rok 2023 Rokiem Pawła Edmunda Strzeleckiego”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-422">
          <u xml:id="u-422.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Wybitnemu czy wielkiemu, ale dobrze, może być wybitnym. Rozumiem, że jest zgoda na przyjęcie tego akapitu...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-423">
          <u xml:id="u-423.0" who="#PosełRafałGrupiński">Tak, tak. To jest propozycja biura.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-424">
          <u xml:id="u-424.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Ostatni akapit został rozpatrzony. Rozumiem, że nie musimy głosować, że oczywiście Komisja przyjmuje przez aklamację ten projekt uchwały i rekomenduje go Wysokiej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-424.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Pozostało nam wyznaczenie posła sprawozdawcy Komisji. Nie może to być niestety poseł Rafał Grupiński. Proszę bardzo, pani poseł Urszula Augustyn.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-425">
          <u xml:id="u-425.0" who="#PosełUrszulaAugustyn">Dziękuję bardzo. W tej sytuacji proponuję, aby sprawozdawcą Komisji była pani przewodnicząca Iwona Śledzińska-Katarasińska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-426">
          <u xml:id="u-426.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Czy pani poseł przewodnicząca wyraża zgodę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-427">
          <u xml:id="u-427.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Tak, wyrażam zgodę. Douczę się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-428">
          <u xml:id="u-428.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Innych kandydatur nie ma, rozumiem. W takim razie rozumiem, że Komisja wyraża zgodę, żeby pani przewodnicząca Iwona Śledzińska-Katarasińska była sprawozdawcą Komisji. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-429">
          <u xml:id="u-429.0" who="#PosełRafałGrupiński">I ja dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-430">
          <u xml:id="u-430.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">I dziękuję bardzo jeszcze raz panu posłowi Rafałowi Grupińskiemu za przygotowanie właśnie tego projektu uchwały upamiętniającego Pawła Edmunda Strzeleckiego. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-430.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Teraz tak. Do Fredry, jak już mówiłem, nie wracamy dzisiaj, natomiast została nam jeszcze na deser Aleksandra Piłsudska. Rozumiem, że jeżeli będą jakieś trudności, że będzie nam się to wydłużało, czy będą jakieś wątpliwość, to najwyżej przerwiemy, ale myślę, że możemy rozpocząć... Ale nie, chwileczkę, bo Biuro Legislacyjne ma jakąś uwagę. Czy tak? Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-431">
          <u xml:id="u-431.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Szanowni państwo, my mamy kilka uwag. To znaczy, tak jak naprawić imię ojca możemy, bo wiemy, że miał na imię nie Michał, a Piotr, tak nie do końca jesteśmy w stanie odpowiedzieć na pytanie, jaka była pełna nazwa Unii Obrończyń Ojczyzny, ponieważ Encyklopedia PWN mówi, że była to Unia Polskich Związków Obrończyń Ojczyzny. Tego nam nie udało się potwierdzi. Wydaje się nam też, że w tym trzecim od końca akapicie, w zdaniu, które zaczyna się wyrazów „była działaczką towarzystwa „Osiedle”, w którym zakładała świetlice...”, to nie było towarzystwo „Osiedle” to było towarzystwo, a w zasadzie chyba stowarzyszenie „Opieka”...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-432">
          <u xml:id="u-432.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Chwileczkę, bo pani teraz przedstawia już szczegółowe poprawki, a ja rozumiem, że...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-433">
          <u xml:id="u-433.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Ja tylko zwracam uwagę na to, że pojawią się...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-434">
          <u xml:id="u-434.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Czy chce pani powiedzieć, że są jakieś wątpliwości, których nie możemy teraz wyjaśnić? Czy tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-435">
          <u xml:id="u-435.0" who="#LegislatorKatarzynaAbramowicz">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-436">
          <u xml:id="u-436.0" who="#LegislatorAleksandraWolnaBek">Chyba że państwo wiedzą na pewno...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-437">
          <u xml:id="u-437.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">To na razie muszę skupić się na takiej ogólnej konstatacji, że według Biura Legislacyjnego mamy wątpliwości w tej chwili nierozwiązywalne. Proszę bardzo, pani Urszula Augustyn.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-438">
          <u xml:id="u-438.0" who="#PosełUrszulaAugustyn">W tej sytuacji pozwolę sobie postawić wniosek formalny. Skoro do tych dwóch uchwał mamy pewne wątpliwości, które potrzeba wyjaśnić, takie merytoryczne, to proponuję, żebyśmy albo zakończyli, albo przerwali posiedzenie Komisji i wznowili na następnym posiedzeniu, i te dwie uchwały zrobili osobno.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-439">
          <u xml:id="u-439.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">To znaczy, odnośnie do Fredry to już jest oczywiste, że dzisiaj nie kontynuujemy. Odnośnie do Aleksandry Piłsudskiej jeszcze bym prosił o wypowiedź panią poseł wnioskodawcę, panią poseł Paulinę Matysiak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-440">
          <u xml:id="u-440.0" who="#PosełPaulinaMatysiak">Tak, ja oczywiście przychylam się do tej propozycji. Myślę, że skoro dzisiaj tego nie rozstrzygniemy, no to i tak nic dalej się nie wydarzy z tym projektem. Ja po prostu uważam, że spotkamy się na następnym posiedzeniu Komisji i wtedy po prostu rozstrzygniemy wszystkie wątpliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-441">
          <u xml:id="u-441.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Dobrze. Dziękuję bardzo W takim razie myślę, że zrobimy tak. Zamkniemy dzisiejsze posiedzenie Komisji i następne odbylibyśmy, wszystko na to wskazuje... Nie wiem, co czy coś w międzyczasie się wydarzyło, bo... Pani marszałek musiała wyjść, to może już się odbyło posiedzenie Prezydium Sejmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-442">
          <u xml:id="u-442.0" who="#Głoszsali">O 15:00 ma być.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-443">
          <u xml:id="u-443.0" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">O 15:00, czyli jeszcze nie ma. No, ale wszystko na to wskazuje, czy wiele na to wskazuje, że będziemy mieć posiedzenie Sejmu we wtorek od godziny 10.00 do 16.00 czy którejś, a jeśli nie, to będzie w środę. Jakby było w środę, to na jedno wychodzi. Jeżeli jest wielogodzinne posiedzenie, to rozumiem, że po rozpoczęciu obrad, po jakichś ewentualnie proceduralnych kwestiach, jeżeli o godzinie 10:00 będzie posiedzenie Sejmu, to najpóźniej około godziny 11:00 moglibyśmy zająć się Aleksandrą Piłsudską i Aleksandrem Fredrą, czyli wszystkimi o imionach Aleksander czy Aleksandra. Myślę, że to było roztropne podejście do sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-443.1" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Czyli w takim razie na dzisiaj kończymy. Bardzo wszystkim państwu dziękuję i spotykamy się na posiedzeniu Komisji w sprawie Aleksandry Piłsudskiej i Aleksandra Fredry we wtorek albo w środę. Dziękuję bardzo. Do widzenia.</u>
          <u xml:id="u-443.2" who="#PrzewodniczącyposełPiotrBabinetz">Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>