PPC / ppc

text_structure.xml 937 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089 2090 2091 2092 2093 2094 2095 2096 2097 2098 2099 2100 2101 2102 2103 2104 2105 2106 2107 2108 2109 2110 2111 2112 2113 2114 2115 2116 2117 2118 2119 2120 2121 2122 2123 2124 2125 2126 2127 2128 2129 2130 2131 2132 2133 2134 2135 2136 2137 2138 2139 2140 2141 2142 2143 2144 2145 2146 2147 2148 2149 2150 2151 2152 2153 2154 2155 2156 2157 2158 2159 2160 2161 2162 2163 2164 2165 2166 2167 2168 2169 2170 2171 2172 2173 2174 2175 2176 2177 2178 2179 2180 2181 2182 2183 2184 2185 2186 2187 2188 2189 2190 2191 2192 2193 2194 2195 2196 2197 2198 2199 2200 2201 2202 2203 2204 2205 2206 2207 2208 2209 2210 2211 2212 2213 2214 2215 2216 2217 2218 2219 2220 2221 2222 2223 2224 2225 2226 2227 2228 2229 2230 2231 2232 2233 2234 2235 2236 2237 2238 2239 2240 2241 2242 2243 2244 2245 2246 2247 2248 2249 2250 2251 2252 2253 2254 2255 2256 2257 2258 2259 2260 2261 2262 2263 2264 2265 2266 2267 2268 2269 2270 2271 2272 2273 2274 2275 2276 2277 2278 2279 2280 2281 2282 2283 2284 2285 2286 2287 2288 2289 2290 2291 2292 2293 2294 2295 2296 2297 2298 2299 2300 2301 2302 2303 2304 2305 2306 2307 2308 2309 2310 2311 2312 2313 2314 2315 2316 2317 2318 2319 2320 2321 2322 2323 2324 2325 2326 2327 2328 2329 2330 2331 2332 2333 2334 2335 2336 2337 2338 2339 2340 2341 2342 2343 2344 2345 2346 2347 2348 2349 2350 2351 2352 2353 2354 2355 2356 2357 2358 2359 2360 2361 2362 2363 2364 2365 2366 2367 2368 2369 2370 2371 2372 2373 2374 2375 2376 2377 2378 2379 2380 2381 2382 2383 2384 2385 2386 2387 2388 2389 2390 2391 2392 2393 2394 2395 2396 2397 2398 2399 2400 2401 2402 2403 2404 2405 2406 2407 2408 2409 2410 2411 2412 2413 2414 2415 2416 2417 2418 2419 2420 2421 2422 2423 2424 2425 2426 2427 2428 2429 2430 2431 2432 2433 2434 2435 2436 2437 2438 2439 2440 2441 2442 2443 2444 2445 2446 2447 2448 2449 2450 2451 2452 2453 2454 2455 2456 2457 2458 2459 2460 2461 2462 2463 2464 2465 2466 2467 2468 2469 2470 2471 2472 2473 2474 2475 2476 2477 2478 2479 2480 2481 2482 2483 2484 2485 2486 2487 2488 2489 2490 2491 2492 2493 2494 2495 2496 2497 2498 2499 2500 2501 2502 2503 2504 2505 2506 2507 2508 2509 2510 2511 2512 2513 2514 2515 2516 2517 2518 2519 2520 2521 2522 2523 2524 2525 2526 2527 2528 2529 2530 2531 2532 2533 2534 2535 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2561 2562 2563 2564 2565 2566 2567 2568 2569 2570 2571 2572 2573 2574 2575 2576 2577 2578 2579 2580 2581 2582 2583 2584 2585 2586 2587 2588 2589 2590 2591 2592 2593 2594 2595 2596 2597 2598 2599 2600 2601 2602 2603 2604 2605 2606 2607 2608 2609 2610 2611 2612 2613 2614 2615 2616 2617 2618 2619 2620 2621 2622 2623 2624 2625 2626 2627 2628 2629 2630 2631 2632 2633 2634 2635 2636 2637 2638 2639 2640 2641 2642 2643 2644 2645 2646 2647 2648 2649 2650 2651 2652 2653 2654 2655 2656 2657 2658 2659 2660 2661 2662 2663 2664 2665 2666 2667 2668 2669 2670 2671 2672 2673 2674 2675 2676 2677 2678 2679 2680 2681 2682 2683 2684 2685 2686 2687 2688 2689 2690 2691 2692 2693 2694 2695 2696 2697 2698 2699 2700 2701 2702 2703 2704 2705 2706 2707 2708 2709 2710 2711 2712 2713 2714 2715 2716 2717 2718 2719 2720 2721 2722 2723 2724 2725 2726 2727 2728 2729 2730 2731 2732 2733 2734 2735 2736 2737 2738 2739 2740 2741 2742 2743 2744 2745 2746 2747 2748 2749 2750 2751 2752 2753 2754 2755 2756 2757 2758 2759 2760 2761 2762 2763 2764 2765 2766 2767 2768 2769 2770 2771 2772 2773 2774 2775 2776 2777 2778 2779 2780 2781 2782 2783 2784 2785 2786 2787 2788 2789 2790 2791 2792 2793 2794 2795 2796 2797 2798 2799 2800 2801 2802 2803 2804 2805 2806 2807 2808 2809 2810 2811 2812 2813 2814 2815 2816 2817 2818 2819 2820 2821 2822 2823 2824 2825 2826 2827 2828 2829 2830 2831 2832 2833 2834 2835 2836 2837 2838 2839 2840 2841 2842 2843 2844 2845 2846 2847 2848 2849 2850 2851 2852 2853 2854 2855 2856 2857 2858 2859 2860 2861 2862 2863 2864 2865 2866 2867 2868 2869 2870 2871 2872 2873 2874 2875 2876 2877 2878 2879 2880 2881 2882 2883 2884 2885 2886 2887 2888 2889 2890 2891 2892 2893 2894 2895 2896 2897 2898 2899 2900 2901 2902 2903 2904 2905 2906 2907 2908 2909 2910 2911 2912 2913 2914 2915 2916 2917 2918 2919 2920 2921 2922 2923 2924 2925 2926 2927 2928 2929 2930 2931 2932 2933 2934 2935 2936 2937 2938 2939 2940 2941 2942 2943 2944 2945 2946 2947 2948 2949 2950 2951 2952 2953 2954 2955 2956 2957 2958 2959 2960 2961 2962 2963 2964 2965 2966 2967 2968 2969 2970 2971 2972 2973 2974 2975 2976 2977 2978 2979 2980 2981 2982 2983 2984 2985 2986 2987 2988 2989 2990 2991 2992 2993 2994 2995 2996 2997 2998 2999 3000 3001 3002 3003 3004 3005 3006 3007 3008 3009 3010 3011 3012 3013 3014 3015 3016 3017 3018 3019 3020 3021 3022 3023 3024 3025 3026 3027 3028 3029 3030 3031 3032 3033 3034 3035 3036 3037 3038 3039 3040 3041 3042 3043 3044 3045 3046 3047 3048 3049 3050 3051 3052 3053 3054 3055 3056 3057 3058 3059 3060 3061 3062 3063 3064 3065 3066 3067 3068 3069 3070 3071 3072 3073 3074 3075 3076 3077 3078 3079 3080 3081 3082 3083 3084 3085 3086 3087 3088 3089 3090 3091 3092 3093 3094 3095 3096 3097 3098 3099 3100 3101 3102 3103 3104 3105 3106 3107 3108 3109 3110 3111 3112 3113 3114 3115 3116 3117 3118 3119 3120 3121 3122 3123 3124 3125 3126 3127 3128 3129 3130 3131 3132 3133 3134 3135 3136 3137 3138 3139 3140 3141 3142 3143 3144 3145 3146 3147 3148 3149 3150 3151 3152 3153 3154 3155 3156 3157 3158 3159 3160 3161 3162 3163 3164 3165 3166 3167 3168 3169 3170 3171 3172 3173 3174 3175 3176 3177 3178 3179 3180 3181 3182 3183 3184 3185 3186 3187 3188 3189 3190 3191 3192 3193 3194 3195 3196 3197 3198 3199 3200 3201 3202 3203 3204 3205 3206 3207 3208 3209 3210 3211 3212 3213 3214 3215 3216 3217 3218 3219 3220 3221 3222 3223 3224 3225 3226 3227 3228 3229 3230 3231 3232 3233 3234 3235 3236 3237 3238 3239 3240 3241 3242 3243 3244 3245 3246 3247 3248 3249 3250 3251 3252 3253 3254 3255 3256 3257 3258 3259 3260 3261 3262 3263 3264 3265 3266 3267 3268 3269 3270 3271 3272 3273 3274 3275 3276 3277 3278 3279 3280 3281 3282 3283 3284 3285 3286 3287 3288 3289 3290 3291 3292 3293 3294 3295 3296 3297 3298 3299 3300 3301 3302 3303 3304 3305 3306 3307 3308 3309 3310 3311 3312 3313 3314 3315 3316 3317 3318 3319 3320 3321 3322 3323 3324 3325 3326 3327 3328 3329 3330 3331 3332 3333 3334 3335 3336 3337 3338 3339 3340 3341 3342 3343 3344 3345 3346 3347 3348 3349 3350 3351 3352 3353 3354 3355 3356 3357 3358 3359 3360 3361 3362 3363 3364 3365 3366 3367 3368 3369 3370 3371 3372 3373 3374 3375 3376 3377 3378 3379 3380 3381 3382 3383 3384 3385 3386 3387 3388 3389 3390 3391 3392 3393 3394 3395 3396 3397 3398 3399 3400 3401 3402 3403 3404 3405 3406 3407 3408 3409 3410 3411 3412 3413 3414 3415 3416 3417 3418 3419 3420 3421 3422 3423 3424 3425 3426 3427 3428 3429 3430 3431 3432 3433 3434 3435 3436 3437 3438 3439 3440 3441 3442 3443 3444 3445 3446 3447 3448 3449 3450 3451 3452 3453 3454 3455 3456 3457 3458 3459 3460 3461 3462 3463 3464 3465 3466 3467 3468 3469 3470 3471 3472 3473 3474 3475 3476 3477 3478 3479 3480 3481 3482 3483 3484 3485 3486 3487 3488 3489 3490 3491 3492 3493 3494 3495 3496 3497 3498 3499 3500 3501 3502 3503 3504 3505 3506 3507 3508 3509 3510 3511 3512 3513 3514 3515 3516 3517 3518 3519 3520 3521 3522 3523 3524 3525 3526 3527 3528 3529 3530 3531 3532 3533 3534 3535 3536 3537 3538 3539 3540 3541 3542 3543 3544 3545 3546 3547 3548 3549 3550 3551 3552 3553 3554 3555 3556 3557 3558 3559 3560 3561 3562 3563 3564 3565 3566 3567 3568 3569 3570 3571 3572 3573 3574 3575 3576 3577 3578 3579 
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godz. 9 min 06)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Maciej Płażyński oraz wicemarszałkowie Marek Borowski, Jan Król, Stanisław Zając i Franciszek Jerzy Stefaniuk)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#Marszałek">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#Marszałek">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panie posłanki Dorotę Arciszewską-Mielewczyk i Elżbietę Radziszewską oraz panów posłów Zbigniewa Wawaka i Andrzeja Zapałowskiego.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#Marszałek">W pierwszej części obrad sekretarzami będą panowie posłowie Zbigniew Wawak i Andrzej Zapałowski.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#Marszałek">Protokół i listę mówców prowadzić będą pan poseł Zbigniew Wawak i pani poseł Elżbieta Radziszewska.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#Marszałek">Proszę posłów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#Marszałek">Proszę posła sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#SekretarzPosełAndrzejZapałowski">Informuję, że za zgodą marszałka Sejmu w dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia następujących Komisji:</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#SekretarzPosełAndrzejZapałowski">- Etyki Poselskiej - bezpośrednio po głosowaniach,</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#SekretarzPosełAndrzejZapałowski">- Zdrowia - o godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#SekretarzPosełAndrzejZapałowski">- Transportu i Łączności wspólnie z Komisją Administracji i Spraw Wewnętrznych - o godz. 11.30,</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#SekretarzPosełAndrzejZapałowski">- Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach - o godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#SekretarzPosełAndrzejZapałowski">- nadzwyczajnej - Komisji Prawa Europejskiego - o godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#SekretarzPosełAndrzejZapałowski">- Kultury i Środków Przekazu - o godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#SekretarzPosełAndrzejZapałowski">- Małych i Średnich Przedsiębiorstw - o godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#SekretarzPosełAndrzejZapałowski">- Rodziny - o godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#SekretarzPosełAndrzejZapałowski">- do Spraw Służb Specjalnych - o godz. 13,</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#SekretarzPosełAndrzejZapałowski">- Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw dotyczących spółdzielczości - o godz. 13,</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#SekretarzPosełAndrzejZapałowski">- do Spraw Kontroli Państwowej wspólnie z Komisją Polityki Społecznej - o godz. 13,</u>
          <u xml:id="u-3.12" who="#SekretarzPosełAndrzejZapałowski">- Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej - o godz. 13.45,</u>
          <u xml:id="u-3.13" who="#SekretarzPosełAndrzejZapałowski">- Regulaminowej i Spraw Poselskich - o godz. 14,</u>
          <u xml:id="u-3.14" who="#SekretarzPosełAndrzejZapałowski">- Ochrony Konkurencji i Konsumentów - o godz. 14,</u>
          <u xml:id="u-3.15" who="#SekretarzPosełAndrzejZapałowski">- Polityki Społecznej - o godz. 15,</u>
          <u xml:id="u-3.16" who="#SekretarzPosełAndrzejZapałowski">- Spraw Zagranicznych wspólnie z Komisją Sprawiedliwości i Praw Człowieka - o godz. 15,</u>
          <u xml:id="u-3.17" who="#SekretarzPosełAndrzejZapałowski">- Spraw Zagranicznych - bezpośrednio po zakończeniu wspólnego posiedzenia z Komisją Sprawiedliwości i Praw Człowieka,</u>
          <u xml:id="u-3.18" who="#SekretarzPosełAndrzejZapałowski">- Zdrowia wspólnie z Komisją Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisją Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej - o godz. 17,</u>
          <u xml:id="u-3.19" who="#SekretarzPosełAndrzejZapałowski">- Polityki Społecznej wspólnie z Komisją Nadzwyczajną do rozpatrzenia projektów ustaw dotyczących problematyki ubezpieczeń społecznych - o godz. 17,</u>
          <u xml:id="u-3.20" who="#SekretarzPosełAndrzejZapałowski">- Gospodarki - o godz. 18,</u>
          <u xml:id="u-3.21" who="#SekretarzPosełAndrzejZapałowski">- Edukacji, Nauki i Młodzieży wspólnie z Komisją Finansów Publicznych oraz Komisją Skarbu Państwa, Uwłaszczenia i Prywatyzacji - o godz. 19,</u>
          <u xml:id="u-3.22" who="#SekretarzPosełAndrzejZapałowski">- Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej wspólnie z Komisją Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisją Sprawiedliwości i Praw Człowieka - o godz. 20.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#Marszałek">Wysoka Izbo! Informuję, że na prośbę Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej podjąłem decyzję o przełożeniu głosowania nad wnioskiem o wyrażenie wotum nieufności ministrowi skarbu państwa pani Aldonie Kameli-Sowińskiej na piątek 6 lipca 2001 r.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#Marszałek">Informuję również, że punkt 20. porządku dziennego, obejmujący trzecie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o zakładach opieki zdrowotnej, nie będzie rozpatrywany w dniu dzisiejszym.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#Marszałek">Proszę, pan poseł Kamiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełMichałTomaszKamiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zwracam się z apelem do pana marszałka, ponieważ z przykrością spostrzegłem, że do pytań bieżących, które będziemy zadawać na tym posiedzeniu Sejmu, nie zakwalifikowano mojego pytania, które dotyczy bardzo drażliwej sprawy społecznej, mogącej bardzo zaszkodzić wizerunkowi Polski. Jak być może państwo wiecie, kilkuset zdesperowanych pracowników Łomżyńskiej Bawełny „Narew” zamierza blokować 10 lipca drogę w Łomży, co moim zdaniem będzie miało fatalne następstwa dla Polski i będzie bardzo źle odebrane za granicą. Niestety...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#Marszałek">Panie pośle...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełMichałTomaszKamiński">... rząd nie reaguje na apele tych ludzi. Zwracam się do pana marszałka, aby użył swojego autorytetu, by Polska uniknęła tej kompromitacji i by rząd zainteresował się tą sprawą, losem kilkuset ludzi. Wyrażam ubolewanie, że moje pytanie w tej sprawie nie zostało zakwalifikowane.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#komentarz">(Głosy z sali: Powiedz to Buzkowi! To jest oświadczenie!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#Marszałek">Preferencje pytań ustalają kluby, panie pośle. Jeśli pan zmieni klub, to może będzie pan miał na to większy wpływ.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 10. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Obrony Narodowej oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji Umowy między rządem Rzeczypospolitej Polskiej a rządem Republiki Federalnej Niemiec o czasowym pobycie członków sił zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej i członków sił zbrojnych Republiki Federalnej Niemiec na terytorium drugiego państwa.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#Marszałek">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Waldemara Pawłowskiego i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#Marszałek">W dyskusji nie zgłoszono poprawek.</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#Marszałek">Przystępujemy zatem do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.7" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o o uchwalenie projektu ustawy w brzmieniu przedłożenia zawartego w druku nr 2856.</u>
          <u xml:id="u-8.8" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.9" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o ratyfikacji Umowy między rządem Rzeczypospolitej Polskiej a rządem Republiki Federalnej Niemiec o czasowym pobycie członków sił zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej i członków sił zbrojnych Republiki Federalnej Niemiec na terytorium drugiego państwa, w brzmieniu przedłożenia z druku nr 2856, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-8.10" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-8.11" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-8.12" who="#Marszałek">Głosowało 415 posłów. Za - 374, przeciw - 15, wstrzymało się 26.</u>
          <u xml:id="u-8.13" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o ratyfikacji umowy między rządem Rzeczypospolitej Polskiej a rządem Republiki Federalnej Niemiec o czasowym pobycie członków sił zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej i członków sił zbrojnych Republiki Federalnej Niemiec na terytorium drugiego państwa.</u>
          <u xml:id="u-8.14" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 11. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji Konwencji o prawie właściwym dla wypadków drogowych.</u>
          <u xml:id="u-8.15" who="#Marszałek">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Marka Markiewicza i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-8.16" who="#Marszałek">W dyskusji nie zgłoszono poprawek.</u>
          <u xml:id="u-8.17" who="#Marszałek">Przystępujemy zatem do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-8.18" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.19" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy w brzmieniu przedłożenia zawartego w druku nr 2833.</u>
          <u xml:id="u-8.20" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.21" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o ratyfikacji Konwencji o prawie właściwym dla wypadków drogowych w brzmieniu przedłożenia z druku nr 2833, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-8.22" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-8.23" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-8.24" who="#Marszałek">Głosowało 425 posłów. Za - 424, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-8.25" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o ratyfikacji Konwencji o prawie właściwym dla wypadków drogowych.</u>
          <u xml:id="u-8.26" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 13. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o poselskim projekcie uchwały w sprawie ustalenia trybu wyrażenia zgody na ratyfikację Rzymskiego Statutu Międzynarodowego Trybunału Karnego.</u>
          <u xml:id="u-8.27" who="#Marszałek">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Włodzimierza Cimoszewicza oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-8.28" who="#Marszałek">W dyskusji nie zgłoszono poprawek.</u>
          <u xml:id="u-8.29" who="#Marszałek">Przystępujemy zatem do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.30" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.31" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o odrzucenie projektu uchwały w brzmieniu przedłożenia zawartego w druku nr 2618.</u>
          <u xml:id="u-8.32" who="#Marszałek">Wniosek ten poddam pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-8.33" who="#Marszałek">Odrzucenie wniosku komisji nie umożliwi jednak głosowania nad całością projektu uchwały, ponieważ projekt ten zawiera istotne wady legislacyjne.</u>
          <u xml:id="u-8.34" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem komisji o odrzucenie projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-8.35" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku komisji o odrzucenie w całości projektu uchwały w sprawie ustalenia trybu wyrażenia zgody na ratyfikację Rzymskiego Statutu Międzynarodowego Trybunału Karnego w brzmieniu przedłożenia zawartego w druku nr 2618, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-8.36" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-8.37" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-8.38" who="#Marszałek">Głosowało 428 posłów. Za - 381, przeciw - 37, wstrzymało się 10.</u>
          <u xml:id="u-8.39" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek przyjął, a tym samym odrzucił projekt uchwały.</u>
          <u xml:id="u-8.40" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 12. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji Rzymskiego Statutu Międzynarodowego Trybunału Karnego.</u>
          <u xml:id="u-8.41" who="#Marszałek">Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posła Włodzimierza Cimoszewicza oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-8.42" who="#Marszałek">W dyskusji nie zgłoszono poprawek.</u>
          <u xml:id="u-8.43" who="#Marszałek">Przystępujemy zatem do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-8.44" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.45" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy w brzmieniu przedłożenia zawartego w druku nr 2431.</u>
          <u xml:id="u-8.46" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-8.47" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o ratyfikacji Rzymskiego Statutu Międzynarodowego Trybunału Karnego w brzmieniu przedłożenia zawartego w druku nr 2431, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-8.48" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-8.49" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-8.50" who="#Marszałek">Głosowało 430 posłów. Za - 379, przeciw - 39, wstrzymało się 12.</u>
          <u xml:id="u-8.51" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o ratyfikacji Rzymskiego Statutu Międzynarodowego Trybunału Karnego.</u>
          <u xml:id="u-8.52" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 16. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych, Komisji Polityki Społecznej oraz Komisji Rodziny o rządowym projekcie ustawy o jednorazowym dodatku rodzinnym dla rodzin wielodzietnych w 2001 r. (druki nr 2886, 3029, 3029-A) - trzecie czytanie.</u>
          <u xml:id="u-8.53" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Antoniego Szymańskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełSprawozdawcaAntoniSzymański">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Trzeci rok z rzędu uchwalamy ustawę o jednorazowym dodatku rodzinnym dla rodzin wielodzietnych. W roku bieżącym w rezerwie budżetowej jest przeznaczone 150 mln zł na ten cel. Rząd proponuje, aby przeznaczyć te pieniądze na trzecie i każde kolejne dziecko w rodzinie, co pozwoli na wypłacenie we wrześniu po 115 zł na trzecie i każde kolejne dziecko. We wniosku mniejszości proponuje się, aby wypłacać to odmiennie, a więc wszystkim dzieciom, które otrzymują zasiłek rodzinny. Wówczas kwota ta wynosiłaby 66 zł. Komisje zaproponowały, aby przyjąć projekt rządowy, a więc wypłacać po 115 zł we wrześniu. Ponadto zaproponowały, żeby ustawa ta nie miała charakteru jednorazowego, incydentalnego, tylko żeby rokrocznie we wrześniu wypłacać ten dodatek, a więc zaproponowały, żeby była to ustawa o dodatku rodzinnym dla rodzin wielodzietnych i dodatek był wypłacany zawsze we wrześniu. Zaproponowane są tutaj również przepisy odnośnie do waloryzacji.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełSprawozdawcaAntoniSzymański">Pragnę zwrócić uwagę, że gdyby przyjęto wniosek mniejszości, to ustawa miałaby charakter jednorazowy, czyli dodatek zostałby wypłacony tylko w tym roku. W latach następnych już nie, bo nie przewidziano takiej poprawki. Tak więc połączone komisje popierają rozwiązanie zaproponowane przez rząd oraz to, żeby ustawa miała charakter stały, tzn. żeby dodatek był wypłacany we wrześniu również w kolejnych latach. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#Marszałek">Pani poseł Banach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełJolantaBanach">Panie pośle, niech pan nie ucieka.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#PosełJolantaBanach"> Jak słusznie zauważył pan poseł, we wniosku mniejszości SLD proponuje, aby dodatek rodzinny wypłacany był na każde dziecko w rodzinie wielodzietnej, co przy jednostkowym mniejszym świadczeniu daje kumulację pomocy w rodzinach wielodzietnych, ale na każde uczące się dziecko. Komisja proponuje tylko na trzecie, ale również małe dziecko. W związku z tym chciałam pana posła zapytać: Jakie świadczenia i w jakiej wysokości od 1 czerwca istnieją w systemie wsparcia dla rodziny wychowującej małe dziecko, a jakie dla rodziny wychowującej dziecko uczące się, czyli wtedy, kiedy rośnie koszt jego utrzymania? O ile rośnie koszt utrzymania dziecka uczącego się na podstawie wyników badań budżetów gospodarstw domowych? Jeśli panu posłowi będzie trudno przypomnieć sobie wysokości świadczeń dla rodzin wychowujących małe dziecko, to poproszę rząd o pomoc.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełAntoniSzymański">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Nie wiem, czy pani poseł chciałaby, żebym wymieniał wszystkie świadczenia z pomocy społecznej, które są przewidywane dla rodzin mających małe dzieci.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#komentarz">(Poseł Jolanta Banach: Nie z pomocy, tylko z systemu wsparcia.)</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#PosełAntoniSzymański">Czy chciałaby, żebym, jeśli chodzi o system wsparcia, wymieniał zasady wypłacania zasiłku rodzinnego? Tych świadczeń w każdym razie jest wiele. Przytoczyłem tylko dyskusję, która odbyła się podczas posiedzenia połączonych komisji; komisje zaproponowały takie rozwiązanie, żeby dodatek wypłacać na trzecie i każde kolejne dziecko oraz żeby był on wypłacany w następnych latach. Gdyby przyjąć propozycję pani poseł Banach, aby wypłacać zgodnie z zasiłkiem rodzinnym tylko tym rodzinom, to dodatek byłby wypłacony jedynie w roku bieżącym. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#Marszałek">Proszę bardzo, poseł Wagner.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełMarekWagner">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Na jednym z ostatnich posiedzeń Komisji Finansów Publicznych minister finansów przedstawiał sytuację budżetową w bieżącym roku i jak ona będzie rzutować na przyszły rok. Został poproszony przez komisję o przedstawienie przez rząd listy wszystkich projektów ustaw - chodzi o te, które są obecnie na etapie drugiego czytania bądź tuż przed trzecim czytaniem - które pociągają skutki finansowe, i określenie w sytuacji budżetowej, jaką mamy, co rząd popiera, a co uważa, że można odłożyć. W związku z tym proszę, żeby rząd się ustosunkował do tej propozycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#Marszałek">Pan poseł chce jeszcze coś dodać?</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełAntoniSzymański">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Chciałbym powiedzieć, że od trzech lat na ten cel jest rezerwa...</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Jaka rezerwa? W jakim budżecie? O czym on mówi?)</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#PosełAntoniSzymański">... i w roku bieżącym jest również przewidziana nienaruszona rezerwa w wysokości 150 mln zł na ten cel. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#Marszałek">Pan poseł Eysmont, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PosełZbigniewEysmont">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Chciałbym zadać w pewnym sensie strategiczne pytanie. Czym się kierowali projektodawcy, kiedy ustalili granicę, że dwoje dzieci to jest standard europejski, przy którym się nie pomaga, a później jest trzecie, piąte, siedemnaste. Czy to jest odwrotność syndromu chińskiego? Tam nikomu, kto ma powyżej dwojga dzieci, się nie pomaga, a u nas odwrotnie - temu, kto ma powyżej dwojga dzieci zaczyna się pomagać. Wydaje mi się, że struktura czy filozofia myślenia, w której zapomina się o rodzinach z jednym dzieckiem, często biednych studenckich rodzinach, nie jest za bardzo prorodzinna. Chciałbym zadać pytanie: Jakie są motywy ustalenia: od trzeciego, a nie na przykład od siedemnastego? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełAntoniSzymański">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Komisje oczywiście rozważały ten problem. Badania gospodarstw domowych w ostatnich latach pokazują, że sytuacja rodzin wielodzietnych jest w naszym kraju najtrudniejsza - mówimy o rodzinie wielodzietnej w wypadku rodziny mającej troje dzieci i więcej. Ich sytuacja jest znacznie trudniejsza niż rodzin z jednym dzieckiem, również rodziców samotnych z jednym dzieckiem; różnica w dochodach w przeliczeniu na jednego członka rodziny jest tutaj już 50-procentowa. Stąd komisje popierały projekt, aby trzecie i każde następne dziecko w rodzinie było objęte ustawą. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#Marszałek">Pani minister Maria Smereczyńska, pełnomocnik rządu do spraw rodziny.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#Marszałek">Pani minister, proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-22.4" who="#Marszałek">Proszę o ciszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówPełnomocnikRządudoSprawRodzinyMariaSmereczyńska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rząd mimo wielu różnych próśb osób, które chciały, by przedłużono wypłacanie tego dodatku na kolejne lata, zdecydował, żeby ograniczyć je do tego roku. Decyzja w tej sprawie leży w rękach państwa. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 3029.</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#Marszałek">Komisje przedstawiają jednocześnie wniosek mniejszości zawierający nowy projekt ustawy oraz poprawki.</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#Marszałek">W pierwszej kolejności głosować będziemy nad wnioskiem mniejszości. Przyjęcie tego wniosku będzie oznaczało, że Sejm uchwalił ustawę w brzmieniu proponowanym przez wnioskodawcę.</u>
          <u xml:id="u-24.5" who="#Marszałek">Zgłoszone poprawki i całość projektu ustawy w brzmieniu proponowanym przez komisje poddam pod głosowanie w przypadku odrzucenia wniosku mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-24.6" who="#Marszałek">W jedynym wniosku mniejszości wnioskodawca przez nadanie projektowi ustawy nowego brzmienia proponuje m.in., aby jednorazowy dodatek rodzinny w 2001 r. wynosił 66 zł i przysługiwał na każde dziecko kształcące się w szkole podstawowej, ponadpodstawowej lub szkole wyższej, na które przysługuje zasiłek rodzinny.</u>
          <u xml:id="u-24.7" who="#Marszałek">Komisje natomiast proponują m.in, aby dodatek rodzinny wynosił 115 zł oraz przysługiwał na trzecie i każde kolejne dziecko bez względu na osiągany w rodzinie dochód.</u>
          <u xml:id="u-24.8" who="#Marszałek">Przyjęcie tego wniosku będzie oznaczało uchwalenie ustawy oraz bezprzedmiotowość poprawek i propozycji komisji.</u>
          <u xml:id="u-24.9" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-24.10" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku mniejszości, polegającego na nadaniu projektowi ustawy nowego brzmienia, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-24.11" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-24.12" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-24.13" who="#Marszałek">Głosowało 421 posłów. Za - 197, przeciw - 219, wstrzymało się 5.</u>
          <u xml:id="u-24.14" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-24.15" who="#Marszałek">W poprawkach od 1. do 6. do tytułu ustawy oraz do przepisów określonych w tych poprawkach wnioskodawca proponuje, aby dodatek rodzinny dla rodzin wielodzietnych był wypłacany jeden raz w roku, nie tylko w 2001 r., ale również w latach następnych, na zasadach określonych w projekcie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-24.16" who="#Marszałek">Wnioskodawca proponuje jednocześnie, aby przepisy ustawy określały zasady waloryzacji tego dodatku.</u>
          <u xml:id="u-24.17" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-24.18" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-24.19" who="#Marszałek">Proszę, pani poseł Banach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PosełJolantaBanach">Już była mowa o przedłużaniu terminu wypłacania jednorazowego świadczenia na następne lata. Za chwilę, szanowni państwo, będziemy głosować nad kolejną ustawą o dodatku rodzinnym. Tak więc jeżeli przyjmiemy tę poprawkę, to będzie to oznaczać, że w ciągu roku wypłacane są dwa dodatki rodzinne, czyli dwa świadczenia o tej samej nazwie, tylko ujęte w różnych ustawach. Czy tak istotnie jest, panie pośle?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#Marszałek">Pan poseł Szymański, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PosełAntoniSzymański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mamy zasiłek rodzinny, który jest wypłacany, mamy jednorazowy dodatek dla rodzin wielodzietnych. I rzeczywiście, jeśli uchwalimy proponowane zmiany w podatku dochodowym i dodatek będzie miał taką nazwę, to będzie trzecia ustawa, ale myślę, że to niczemu nie przeszkadza. Tym bardziej że nazwa nie jest istotą sprawy, istotą jest to, co w tej ustawie jest zawarte. Nazwy można zmieniać, natomiast istotne jest rozwiązanie. Będziemy w tej chwili głosować nad tym, żeby każdego roku we wrześniu na każde trzecie i następne dziecko była wypłacana kwota 115 zł, nie tylko w roku bieżącym, ale i w latach przyszłych. Wydaje się, że to jest sytuacja ważna. Trzy sejmowe komisje popierają to rozwiązanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawek od 1. do 6., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-28.4" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-28.5" who="#Marszałek">Głosowało 424 posłów. Za - 258, przeciw - 157, wstrzymało się 9.</u>
          <u xml:id="u-28.6" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-28.7" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-28.8" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o jednorazowym dodatku rodzinnym dla rodzin wielodzietnych w 2001 r., w brzmieniu proponowanym przez Komisję Finansów Publicznych, Komisję Polityki Społecznej oraz Komisję Rodziny, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-28.9" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-28.10" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-28.11" who="#Marszałek">Głosowało 424 posłów. Za - 265, przeciw - 149, wstrzymało się 10.</u>
          <u xml:id="u-28.12" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o dodatku rodzinnym dla rodzin wielodzietnych.</u>
          <u xml:id="u-28.13" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 17. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych, Komisji Polityki Społecznej oraz Komisji Rodziny o poselskim projekcie ustawy o dodatku rodzinnym (druki nr 2549, 2841 i 2841-A) - trzecie czytanie.</u>
          <u xml:id="u-28.14" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Tadeusza Lewandowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PosełSprawozdawcaTadeuszBernardLewandowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Połączone trzy komisje rozpatrzyły cztery poprawki zgłoszone do ustawy o dodatku rodzinnym.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#PosełSprawozdawcaTadeuszBernardLewandowski">1. poprawka proponuje odrzucić projekt ustawy. Trzy sejmowe komisje proponują odrzucić tę poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#PosełSprawozdawcaTadeuszBernardLewandowski">Poprawka 2. ma charakter redakcyjny. Komisje proponują przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#PosełSprawozdawcaTadeuszBernardLewandowski">Nad poprawkami 3. i 4. należy głosować łącznie. Zgodnie z tymi poprawkami dodatek wypłacany będzie według kryterium zasiłków rodzinnych, a więc tylko tym osobom, które są uprawnione do otrzymywania zasiłków rodzinnych. Połączone komisje proponują je przyjąć. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#komentarz">(Poseł Marek Borowski: Można zapytać?)</u>
          <u xml:id="u-30.4" who="#Marszałek">Proszę, pan marszałek Borowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PosełMarekBorowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Czy można prosić - zwracam się do pana premiera albo do pana ministra finansów - o przypomnienie stanowiska rządu w sprawie tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#komentarz">(Poseł Izabella Sierakowska: I aktualnej sytuacji finansowej państwa.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#Marszałek">Za chwilę.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 2841.</u>
          <u xml:id="u-32.3" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-32.4" who="#Marszałek">Zaraz będzie, ja tylko to odczytam, proszę nie krzyczeć. Czemu państwo są tacy niecierpliwi?</u>
          <u xml:id="u-32.5" who="#Marszałek">Komisje przedstawiają jednocześnie wniosek o odrzucenie projektu ustawy oraz poprawki.</u>
          <u xml:id="u-32.6" who="#Marszałek">W pierwszej kolejności poddam pod głosowanie wniosek o odrzucenie projektu ustawy w całości.</u>
          <u xml:id="u-32.7" who="#Marszałek">W przypadku jego odrzucenia poddam pod głosowanie poprawki, a następnie całość projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-32.8" who="#Marszałek">W zgłoszonym wniosku wnioskodawca proponuje odrzucić projekt ustawy w całości.</u>
          <u xml:id="u-32.9" who="#Marszałek">Komisje wnoszą odrzucenie tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-32.10" who="#Marszałek">Proszę pana ministra Bauca, jeśli można... Pani minister Safjan.</u>
          <u xml:id="u-32.11" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pani minister Safjan.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówDorotaSafjan">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałam przypomnieć, że rząd konsekwentnie wypowiadał się przeciwko temu projektowi ustawy ze względu na jego skutki dla finansów publicznych. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie w całości projektu ustawy o dodatku rodzinnym, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-34.3" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-34.4" who="#Marszałek">Głosowało 425 posłów. Za - 179, przeciw - 220, wstrzymało się 26.</u>
          <u xml:id="u-34.5" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-34.6" who="#Marszałek">W poprawce 2. do art. 2 ust. 1 pkt. 1 wnioskodawca proponuje, aby uprawnioną do corocznego dodatku rodzinnego była osoba, która nie płaci podatku dochodowego na podstawie ustaw określonych w tym przepisie.</u>
          <u xml:id="u-34.7" who="#Marszałek">Komisje natomiast proponowały, aby uprawnioną do tego dodatku była osoba, która nie rozlicza swoich dochodów według tych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-34.8" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-34.9" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-34.10" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 2. do art. 2 ust.1 pkt. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-34.11" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-34.12" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-34.13" who="#Marszałek">Głosowało 421 posłów. Za - 239, przeciw - 172, wstrzymało się 10.</u>
          <u xml:id="u-34.14" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-34.15" who="#Marszałek">W poprawce 3. do art. 2 ust. 2 wnioskodawca proponuje, aby coroczny dodatek rodzinny przysługiwał uprawnionemu do zasiłku rodzinnego na podstawie ustawy o zasiłkach rodzinnych, pielęgnacyjnych i wychowawczych.</u>
          <u xml:id="u-34.16" who="#Marszałek">Jednocześnie w poprawce 4. wnioskodawca proponuje, aby w art. 4 skreślić ustępy od 2 do 5 określające zasady ustalania prawa do corocznego dodatku rodzinnego oraz jego wypłaty w przypadkach osób nieuprawnionych do zasiłku rodzinnego.</u>
          <u xml:id="u-34.17" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-34.18" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-34.19" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-34.20" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawek 3. i 4., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-34.21" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-34.22" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-34.23" who="#Marszałek">Głosowało 422 posłów. Za - 250, przeciw - 157, wstrzymało się 15.</u>
          <u xml:id="u-34.24" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-34.25" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-34.26" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o dodatku rodzinnym w brzmieniu proponowanym przez Komisję Finansów Publicznych, Komisję Polityki Społecznej oraz Komisję Rodziny, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-34.27" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-34.28" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-34.29" who="#Marszałek">Głosowało 422 posłów. Za - 241, przeciw - 164, wstrzymało się 17.</u>
          <u xml:id="u-34.30" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o corocznym dodatku rodzinnym.</u>
          <u xml:id="u-34.31" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 18. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych, Komisji Polityki Społecznej oraz Komisji Rodziny o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druki nr 2262, 2840, 2840-A) - trzecie czytanie.</u>
          <u xml:id="u-34.32" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Tadeusza Lewandowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PosełSprawozdawcaTadeuszBernardLewandowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W drugim czytaniu zostały zgłoszone trzy poprawki. Komisje rekomendują, aby nie przyjąć poprawki 1., która proponuje odrzucenie projektu ustawy. Poprawka 2. zmienia datę wprowadzenia tego rozwiązania w życie, zastępując słowa „od 2001 r.” słowami „od 2002 r.” oraz słowa „począwszy od 2002 r.” wyrazami „od 2003 r.”. Komisje proponują odrzucić tę poprawkę. W poprawce 3. chodzi o to, aby ulgi prorodzinne obowiązywały tylko w pierwszym przedziale skali podatkowej. Połączone komisje rekomendują jej przyjęcie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#Marszałek">Pani poseł Banach, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PosełJolantaBanach">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Dobrze byłoby dokładnie wiedzieć, ile rodzin omijamy tym rozwiązaniem i jakie one są. Dlatego proszę pana posła sprawozdawcę, aby dokładnie powiedział, ile polskich rodzin nie skorzysta z ulgi rodzinnej, dlaczego z niej nie skorzysta, jakie będą to rodziny, o jakich dochodach oraz gdzie w tych rozwiązaniach znajduje się rekompensata dla rodzin, które nie skorzystają z ulgi. Czy połączone komisje zlecały wykonanie ekspertyzy prawnej dotyczącej zgodności z konstytucją pominięcia w prawie do tej ulgi podmiotów podobnych, czyli rodzin wychowujących co najmniej dwoje dzieci?</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#PosełJolantaBanach">Proszę również, żeby rząd podał swoje szacunki, ponieważ zajmował się tą sprawą. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#Marszałek">Pan poseł sprawozdawca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PosełTadeuszBernardLewandowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Otóż ulga prorodzinna, jak wiadomo, może być wykorzystana przez te osoby, które płacą podatki i osiągają dochody. A ponieważ nie obejmowało to np. rodzin rolników, przygotowany został projekt ustawy o dodatku rodzinnym, który już przegłosowaliśmy. Jeśli chodzi o osoby, które nie osiągają dochodów lub osiągają je na poziomie minimalnym, to są one objęte innymi systemami opieki społecznej, np. systemem zasiłków z pomocy społecznej oraz zasiłków rodzinnych, które są wypłacane raz w miesiącu. System pomocy, zresztą mówiłem o tym podczas debaty, nie jest niedomknięty, tylko wręcz nachodzi na siebie w tej sytuacji. Według tego projektu prawo do ulgi rodzinnej uzyskuje się raz w roku, w momencie rozliczania się z fiskusem będzie można skorzystać z ulgi rodzinnej na drugie i następne dziecko. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PosełJolantaBanach">Oczywiście poproszę jeszcze rząd o to, aby podał swoje szacunki. Chcę tylko poprosić, panie pośle, aby powiedział pan wielomilionowej polskiej widowni, dlaczego rodziny podobne, tzn. wychowujące dwoje dzieci, ale biedne, nie mają prawa do tej ulgi. Bo to, co pan powiedział przed chwilą, oznacza, że rodziny zamożne dostaną ulgę plus np. zasiłek rodzinny, bo trzeba mieć wysoki dochód, żeby dostać ulgę, a biedne, nie dość, że biedne, to nie skorzystają z ulgi, bo płacą za mały podatek, żeby z niej skorzystać. Czy jest panu znana ekspertyza pana doktora Stycznia i pana profesora Wiśniewskiego mówiąca o tym, że 850 tys. rodzin nie skorzysta z ulgi? Proszę, aby rząd potwierdził te obliczenia lub zaprzeczył.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#Marszałek">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PosełTadeuszBernardLewandowski">Pani poseł nie musi tak głośno mówić, bo ja dobrze słyszę te pytania. Zresztą one były zadawane wielokrotnie podczas tej debaty i podczas wcześniejszych debat.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#komentarz">(Głosy z sali: Do mikrofonu! Wyjmij gumę do żucia!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#Marszałek">Proszę o ciszę.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PosełTadeuszBernardLewandowski">Ulga prorodzinna jest rozwiązaniem prorodzinnym. Wychowywanie dzieci jest sytuacją, w której rodzina ponosi określone koszty i państwo, wprowadzając tę ulgę, chce je zmniejszyć. Pomoc społeczna natomiast jest konieczna, już niejednokrotnie o tym mówiłem, jeżeli jakieś rodziny nie dają sobie rady, bo są ubogie. Dla nich istnieje system pomocy społecznej i ten system działa. I m.in. dlatego zarekomendowaliśmy przyjęcie poprawki, która proponuje ulgi prorodzinne w pierwszym przedziale podatkowym, żeby te zaoszczędzone pieniądze można było również przeznaczać na pomoc społeczną. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#komentarz">(Poseł Jolanta Banach: Proszę odpowiedzieć na pytanie, ile rodzin nie skorzysta z tego.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#Marszałek">Pani minister Safian, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówDorotaSafjan">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rząd, zajmując negatywne stanowisko wobec tego projektu, zwracał uwagę na dwa aspekty. Po pierwsze, na bardzo poważne skutki dla finansów publicznych tego rozwiązania i, po drugie, na jego nie do końca sprawiedliwe rozwiązania. Jest faktem, że 2 mln 700 tys. podatników dzisiaj nie skorzysta z dobrodziejstwa ulgi prorodzinnej. To przekłada się na około 800–900 tys. rodzin, z reguły najbiedniejszych, bardzo często mających kilkoro dzieci.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#komentarz">(Głosy z sali: Ooo! No i co, panie pośle?! I co?!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#Marszałek">Proszę o ciszę.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#Marszałek">Proszę, pan poseł Rulewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PosełJanRulewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pytanie do posła sprawozdawcy i zarazem do rządu. Czy wobec zarzutów, że ta ustawa jednak nie objęła znacznego środowiska ludzi biednych, już pomijam ludzi pracujących w szarej strefie, którzy mają dzieci, ale czy nie należało przyjąć, panie pośle sprawozdawco, znanego rozwiązania polegającego na tym, że odpisuje się koszty utrzymania dzieci od kosztów pozyskania dochodów. W ten sposób wszyscy, którzy zgłaszają dochody, byliby objęci tą ulgą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#Marszałek">Pani poseł Banach.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#Marszałek">Prosiłbym, żeby kończyć dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PosełJolantaBanach">Chciałabym jednak, żeby pan poseł sprawozdawca odpowiedział na pytanie: Dlaczego nie przyznaje pan ulgi rodzinnej rodzinom biednym, 2700 tys. podatników, dla których nie ma pomocy w systemie pomocy społecznej? Nie ma 600 mln. Dziękuję pani minister Safjan, że zwróciła uwagę na tę rażącą niesprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#Marszałek">Wystąpi pan poseł sprawozdawca i przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#Marszałek">Pan marszałek Borowski, proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#Marszałek">Kto jeszcze przed panem marszałkiem, niech....</u>
          <u xml:id="u-52.3" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#PosełMarekBorowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W jakiej sytuacji jest w tej chwili budżet państwa, wszyscy chyba na tej sali wiemy - jest on w dramatycznej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Po co się martwią?)</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#PosełMarekBorowski">A niestety wszystkie propozycje, które dzisiaj przegłosowujemy, pogorszą jeszcze tę sytuację w przyszłym roku. Mam pytanie do pana premiera. Panie premierze, czy w obliczu dramatyzmu sytuacji budżetowej obecnej i bardzo trudnej przyszłej pan premier zechce zabrać głos w tej sprawie i zwrócić się do swojego zaplecza politycznego, aby nie czynił szkody państwu?</u>
          <u xml:id="u-53.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#Marszałek">Pan poseł sprawozdawca, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PosełTadeuszBernardLewandowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#PosełTadeuszBernardLewandowski">Wysoka Izbo! Panie Marszałku! Wydaje mi się, że największą szkodą dla państwa będzie to, że w polskich rodzinach nie będzie dzieci, a takie zagrożenie istnieje. To jest pierwsza sprawa.</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie marszałku, co to jest?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#Marszałek">Proszę o ciszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PosełTadeuszBernardLewandowski">Ponadto chciałbym powiedzieć wyraźnie - bo odnoszę wrażenie po wysłuchaniu pytań i wypowiedzi pani posłanki Banach, że to nie jest jasne - że z systemu pomocy społecznej, z zasiłków socjalnych...</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#komentarz">(Poseł Jolanta Banach: Nie ma pieniędzy na zasiłki.)</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#PosełTadeuszBernardLewandowski">... korzystają tylko ludzie ubodzy, ludzie, którzy odpowiadają kryteriom dochodowym. Natomiast ludzie zamożni, a nawet niekoniecznie zamożni mający dzieci nie otrzymują świadczeń z systemu pomocy społecznej. I właśnie do tych ludzi kierowane są propozycje dotyczące ulgi rodzinnej, aby wspomóc ich w trudzie wychowania dzieci.</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Bogatych.)</u>
          <u xml:id="u-57.4" who="#PosełTadeuszBernardLewandowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-57.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo: pan poseł Szymański, pani poseł Jakubowska, ale prosiłbym....</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PosełAntoniSzymański">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Ponieważ pan poseł Borowski skierował pod adresem trzech projektów uwagę, że jest to szkodzenie państwu, że jest to szkodzenie Polsce, chciałbym przeciwko temu bardzo mocno zaprotestować. Trzy połączone komisje zaproponowały rozwiązania przyjęte przez Sejm, które są rozwiązaniami korzystnymi. Mówienie w tym kontekście o szkodzeniu, dlatego że w rodzinach zostanie nieco więcej pieniędzy...</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Z czego?)</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#PosełAntoniSzymański">... jest nieodpowiedzialne.</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#Marszałek">Proszę o ciszę.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#Marszałek">Pani poseł Jakubowska.</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#Marszałek">Czy ktoś jeszcze zechce zadać pytanie? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-60.3" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#PosełAleksandraJakubowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W kontekście tego, co przed chwilą powiedział pan poseł sprawozdawca o motywacyjnym charakterze tego podatku w pomnażaniu substancji narodowej, chciałabym zapytać: Czy pan poseł uważa, że jedynym motywem, który kieruje kobietą w jej chęci posiadania dziecka jest korzyść majątkowa? Jeżeli tak, to źle to świadczy o pojęciu o instynkcie macierzyńskim kobiety. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Oooo!)</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Czy wiesz, co to jest instynkt?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#Marszałek">Pan marszałek Borowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#PosełMarekBorowski">Bardzo krótko chcę zabrać głos, ponieważ przerzucamy się tutaj zarzutami o nieodpowiedzialność.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#PosełMarekBorowski">Panie pośle Szymański, po prostu nie ma tych pieniędzy. A to, co państwo proponujecie, wprost prowadzi do konieczności albo podwyższenia podatków, czego chyba nikt nie chce, albo obniżenia innych ważnych wydatków. Ponawiam swoją prośbę do pana premiera o to, aby się w tej sprawie wypowiedział.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#Marszałek">Proszę o ciszę.</u>
          <u xml:id="u-64.2" who="#Marszałek">Pan minister finansów Jarosław Bauc, proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-64.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Premier! Premier!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#MinisterFinansówJarosławBauc">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rozwiązania, które są dzisiaj dyskutowane, stanowią oczywiście trwałe, dość znaczące obciążenie finansów publicznych i biorąc to pod uwagę, rząd od początku konsekwentnie opowiadał się przeciwko wprowadzeniu tych rozwiązań.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#komentarz">(Głos z sali: A ile was w tym rządzie?)</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#Marszałek">Panie pośle, to jest ostatnie pytanie,...</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-66.3" who="#Marszałek">... bo inaczej to nie skończymy tej debaty.</u>
          <u xml:id="u-66.4" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pan Marian Piłka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#PosełMarianPiłka">Panie Marszałku! Mam pytanie do ministra finansów. Jakie skutki dla systemu emerytalnego w przyszłości będzie miał obecny spadek urodzeń?</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#PosełMarianPiłka">Czy ten spadek urodzeń nie przyczyni się do załamania systemu emerytalnego za 20, 25, 30 lat?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#Marszałek">Pan poseł sprawozdawca chce odpowiedzieć?</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#Marszałek">Proszę bardzo i przechodzimy do głosowania. Więcej pytań proszę nie zadawać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#PosełTadeuszBernardLewandowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Żeby nie przedłużać, chciałem przypomnieć tylko jedną rzecz. Rząd pana premiera Buzka już raz przyjął rozwiązanie proponujące ulgę prorodzinną,...</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#komentarz">(Poseł Jolanta Banach: Ale za budowlaną!)</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#PosełTadeuszBernardLewandowski">... więc nie jest tak, że konsekwentnie ją zawsze odrzucał. Był czas, gdy wykazywał zrozumienie dla potrzeb rodzin. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-69.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 2840.</u>
          <u xml:id="u-70.3" who="#Marszałek">Komisje przedstawiają jednocześnie wniosek o odrzucenie projektu ustawy oraz poprawki.</u>
          <u xml:id="u-70.4" who="#Marszałek">W pierwszej kolejności poddam pod głosowanie wniosek o odrzucenie projektu ustawy w całości.</u>
          <u xml:id="u-70.5" who="#Marszałek">W przypadku jego odrzucenia poddam pod głosowanie poprawki, a następnie całość projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-70.6" who="#Marszałek">W zgłoszonym wniosku wnioskodawca proponuje, aby odrzucić projekt ustawy w całości.</u>
          <u xml:id="u-70.7" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o odrzucenie tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-70.8" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-70.9" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-70.10" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-70.11" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-70.12" who="#Marszałek">Głosowało 423 posłów. Za - 187, przeciw - 212, wstrzymało się 24.</u>
          <u xml:id="u-70.13" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-70.14" who="#Marszałek">W poprawce 2. do dodawanego art. 27d ust. 1 pkt. 1 i 2 wnioskodawca proponuje, aby odliczeń na dzieci, o których mowa w tych przepisach, można było dokonywać odpowiednio od 2002 r. i 2003 r., a nie, jak proponują komisje, od 2001 r. i 2002 r.</u>
          <u xml:id="u-70.15" who="#Marszałek">Konsekwencją przyjęcia tej poprawki będzie zmiana w art. 3 projektu ustawy nowelizującej daty wejścia w życie ustawy na dzień 1 stycznia 2002 r.</u>
          <u xml:id="u-70.16" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-70.17" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-70.18" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 2. do art. 27d ust. 1 pkt. 1 i 2 wraz z konsekwencją, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-70.19" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-70.20" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-70.21" who="#Marszałek">Głosowało 423 posłów. Za - 6, przeciw - 406, wstrzymało się 11.</u>
          <u xml:id="u-70.22" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-70.23" who="#Marszałek">W poprawce 3. do art. 27d wnioskodawca proponuje, aby dodać ust. 1a stanowiący, że odliczeń na dzieci dokonuje się tylko w pierwszym przedziale skali podatkowej.</u>
          <u xml:id="u-70.24" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-70.25" who="#Marszałek">Pani poseł Banach, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#PosełJolantaBanach">Proszę, żeby pan poseł sprawozdawca przypomniał orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego, jakie zapadło w analogicznej sprawie, to znaczy ograniczania preferencji rodzinnych w podatku dochodowym do podatników pierwszego przedziału skali podatkowej. Takie działania Trybunał uznał za niekonstytucyjne. Proszę powiedzieć, czy to orzeczenie, ja je tutaj mam, i z którego roku, zostało przedstawione komisji? Czy komisja była świadoma podejmowania niekonstytucyjnych rozwiązań i jakich argumentów użył wówczas Trybunał?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Leży, leży! Poseł sprawozdawca leży!)</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#Marszałek">Proszę o ciszę.</u>
          <u xml:id="u-72.3" who="#Marszałek">Panie pośle, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#PosełTadeuszBernardLewandowski">Komisja nie rozważała tego aspektu sprawy.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#komentarz">(Poseł Jolanta Banach: Jak to? To jest niekonstytucyjne!)</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#PosełTadeuszBernardLewandowski">Pani posłanka może to przedstawić Wysokiej Izbie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-73.3" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-73.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie było go na tej lekcji!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#PosełJolantaBanach">Panie Marszałku! Wobec powagi problemu chcę przypomnieć, że było to orzeczenie z dnia 11 kwietnia 1994 r., w którym Trybunał Konstytucyjny stwierdzał,...</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#PosełJolantaBanach">.... że próg 2,5 mln zł, czyli próg pierwszej skali podatkowej, narusza konstytucyjną zasadę równości. Zasady równości i sprawiedliwości w prawie daninowym powinny być przestrzegane ze specjalną skrupulatnością. Ustawodawca powinien dlatego z dużą wrażliwością dbać o to, aby wobec wszystkich podatników stosować jednakowe reguły. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-75.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawki 3. do art. 27d, polegającej na dodaniu ust. 1a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-76.3" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-76.4" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-76.5" who="#Marszałek">Głosowało 416 posłów. Za - 222, przeciw - 183, wstrzymało się 11.</u>
          <u xml:id="u-76.6" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-76.7" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-76.8" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Finansów Publicznych, Komisję Polityki Społecznej oraz Komisję Rodziny, wraz z przyjętą poprawką, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-76.9" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-76.10" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-76.11" who="#Marszałek">Głosowało 422 posłów. Za - 228, przeciw - 179, wstrzymało się 15.</u>
          <u xml:id="u-76.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-76.13" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.</u>
          <u xml:id="u-76.14" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 19. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o cenach (druki nr 1995, 1995-A, 2932 i 2932-A) - trzecie czytanie.</u>
          <u xml:id="u-76.15" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią poseł Ewę Mańkowską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#PosełSprawozdawcaEwaMańkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Komisja Finansów Publicznych na swoim ostatnim posiedzeniu w tej sprawie odrzuciła wszystkie 13 zgłoszonych poprawek do ustawy o cenach z druku nr 1995. Proszę Wysoką Izbę o uwzględnienie tego stanowiska Komisji Finansów Publicznych. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#Marszałek">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#Marszałek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 2932.</u>
          <u xml:id="u-78.3" who="#Marszałek">Komisja przedstawia jednocześnie poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-78.4" who="#Marszałek">W poprawce 1. do art. 3 wnioskodawca proponuje, aby dodać pkt 3a stanowiący, że użyte w ustawie określenie „charakterystyka ilościowa towaru - usługi” oznacza ilość, masę lub objętość towaru wynikającą z norm, odrębnych przepisów lub charakterystyki zadeklarowanej przez przedsiębiorcę przy ustalaniu ceny.</u>
          <u xml:id="u-78.5" who="#Marszałek">Z poprawką tą łączą się poprawki: 10. do art. 11 ust. 1 oraz 11., polegająca na dodaniu art. 11a.</u>
          <u xml:id="u-78.6" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-78.7" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-78.8" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-78.9" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawek: 1., 10. i 11., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-78.10" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-78.11" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-78.12" who="#Marszałek">Głosowało 412. Za - 7, przeciw - 403, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-78.13" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-78.14" who="#Marszałek">W poprawce 2. do art. 5 ust. 1 wnioskodawca proponuje, aby na środki farmaceutyczne i materiały medyczne, o których mowa w tym przepisie, ustalało się ceny urzędowe zbytu, a nie, jak proponuje komisja, ceny urzędowe hurtowe i detaliczne.</u>
          <u xml:id="u-78.15" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-78.16" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-78.17" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem 2. poprawki do art. 5 ust. 1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-78.18" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-78.19" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-78.20" who="#Marszałek">Głosowało 415 posłów. Za - 28, przeciw - 384, wstrzymało się 3.</u>
          <u xml:id="u-78.21" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-78.22" who="#Marszałek">W poprawce 3. do art. 5 ust. 4 wnioskodawca proponuje, aby minister właściwy do spraw zdrowia, ustalając ceny urzędowe hurtowe i detaliczne na określone w tym przepisie środki farmaceutyczne i materiały medyczne, miał na względzie także zróżnicowaną ich jakość.</u>
          <u xml:id="u-78.23" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-78.24" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-78.25" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem 3. poprawki do art. 5 ust. 4, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-78.26" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-78.27" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-78.28" who="#Marszałek">Głosowało 415 posłów. Za - 37, przeciw - 374, wstrzymało się 4.</u>
          <u xml:id="u-78.29" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-78.30" who="#Marszałek">W poprawce 4. lit. a-d do art. 7 wnioskodawca proponuje m.in., aby przy ministrze właściwym do spraw zdrowia utworzyć Komisję Odwoławczą, do której zadań należałoby rozpatrywanie odwołań od stanowisk Zespołu do Spraw Gospodarki Lekami.</u>
          <u xml:id="u-78.31" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-78.32" who="#Marszałek">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawek: 8., 9. i 13.</u>
          <u xml:id="u-78.33" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-78.34" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem 4. poprawki lit. a-d do art. 7, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-78.35" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-78.36" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-78.37" who="#Marszałek">Głosowało 416 posłów. Za - 29, przeciw - 383, wstrzymało się 4.</u>
          <u xml:id="u-78.38" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-78.39" who="#Marszałek">W poprawce 5. do art. 7 ust. 2 wnioskodawca proponuje, aby w skład Zespołu do Spraw Gospodarki Lekami wchodziło trzech przedstawicieli ministra właściwego do spraw zdrowia, a także po jednym przedstawicielu ministra właściwego do spraw finansów publicznych oraz ministra właściwego do spraw gospodarki, a nie, jak proponuje komisja, po trzech przedstawicieli każdego z tych ministrów.</u>
          <u xml:id="u-78.40" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-78.41" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-78.42" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem 5. poprawki do art. 7 ust. 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-78.43" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-78.44" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-78.45" who="#Marszałek">Głosowało 421 posłów. Za - 8, przeciw - 410, wstrzymało się 3.</u>
          <u xml:id="u-78.46" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-78.47" who="#Marszałek">W poprawce 6. do art. 7 wnioskodawca proponuje, aby dodać ust. 2a stanowiący, że kadencja Zespołu do Spraw Gospodarki Lekami wynosi 5 lat.</u>
          <u xml:id="u-78.48" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-78.49" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-78.50" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem 6. poprawki do art. 7, polegającej na dodaniu ust. 2a, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-78.51" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-78.52" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-78.53" who="#Marszałek">Głosowało 422 posłów. Za - 2, przeciw - 416, wstrzymało się 4.</u>
          <u xml:id="u-78.54" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-78.55" who="#Marszałek">W poprawce 7. do art. 7 ust. 3 pkt. 8 i 9 wnioskodawca proponuje m.in., by marża urzędowa hurtowa liczona od ceny urzędowej zbytu wynosiła 11% oraz aby w pierwszej kolumnie tabeli wyrazy „Cena hurtowa” zastąpić wyrazami „Cena urzędowa zbytu powiększona o marżę urzędową hurtową”, a w drugiej kolumnie wyrazy „Marża detaliczna liczona od ceny hurtowej” zastąpić wyrazami „Marża detaliczna liczona od ceny urzędowej zbytu powiększonej o marżę urzędową hurtową”.</u>
          <u xml:id="u-78.56" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-78.57" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-78.58" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem 7. poprawki do art. 7 ust. 3 pkt. 8 i 9, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-78.59" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-78.60" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-78.61" who="#Marszałek">Głosowało 416 posłów. Za - 27, przeciw - 385, wstrzymało się 4.</u>
          <u xml:id="u-78.62" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-78.63" who="#Marszałek">W poprawce 8. do art. 7 ust. 7 wnioskodawca proponuje, aby po rozpatrzeniu wniosku, o którym mowa w ust. 6, minister właściwy do spraw zdrowia wydawał decyzję.</u>
          <u xml:id="u-78.64" who="#Marszałek">Z poprawką tą łączą się poprawki: 9., polegająca na dodaniu ust. 7a stanowiącego, że na decyzję wymienioną w ust. 7 przysługuje wniesienie skargi do NSA oraz że skarga ta powinna być rozpatrzona w ciągu 60 dni, a także 13. do zmiany 4. w art. 15 projektu ustawy nowelizującej dotyczącej art. 39a ust. 5 ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym.</u>
          <u xml:id="u-78.65" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-78.66" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-78.67" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-78.68" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem poprawek 8., 9. i 13., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-78.69" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-78.70" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-78.71" who="#Marszałek">Głosowało 424 posłów. Za - 30, przeciw - 390, wstrzymało się 4.</u>
          <u xml:id="u-78.72" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-78.73" who="#Marszałek">W poprawce 12. do zmiany 3. w art. 15 dotyczącej art. 39a ust. 5 ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym wnioskodawca proponuje, aby leki i materiały medyczne mogły być przepisywane bezpłatnie za opłatą ryczałtową lub częściową odpłatnością także osobom wykazującym niektóre objawy chorobowe.</u>
          <u xml:id="u-78.74" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-78.75" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-78.76" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem 12. poprawki do art. 15, zmiana 3., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-78.77" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-78.78" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-78.79" who="#Marszałek">Głosowało 423 posłów. Za - 16, przeciw - 404, wstrzymało się 3.</u>
          <u xml:id="u-78.80" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-78.81" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-78.82" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o cenach w brzmieniu proponowanym przez Komisję Finansów Publicznych, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-78.83" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-78.84" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-78.85" who="#Marszałek">Głosowało 422 posłów. Za - 400, przeciw - 20, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-78.86" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o cenach.</u>
          <u xml:id="u-78.87" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 21. porządku dziennego: Głosowania nad poprawkami Senatu do ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (druki nr 3037 i 3067).</u>
          <u xml:id="u-78.88" who="#Marszałek">Na poprzednim posiedzeniu Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedstawionego przez panią poseł Grażynę Staniszewską oraz przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-78.89" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-78.90" who="#Marszałek">Przypominam, że Sejm odrzuca poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-78.91" who="#Marszałek">Jeżeli Sejm nie odrzuci poprawki Senatu bezwzględną większością głosów, uważa się ją za przyjętą.</u>
          <u xml:id="u-78.92" who="#Marszałek">Głosować będziemy nad wnioskami o odrzucenie poprawek Senatu.</u>
          <u xml:id="u-78.93" who="#Marszałek">Poprawki od 1. do 8. Senat zgłosił do art. 1 ustawy nowelizującej zawierającego zmiany do ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym.</u>
          <u xml:id="u-78.94" who="#Marszałek">W poprawce 1. Senat proponuje, aby w art. 40 dodać ust. 3 stanowiący, że minister właściwy do spraw finansów publicznych w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw łączności określi w drodze rozporządzenia wykaz usług telekomunikacyjnych, o których mowa w poz. 88 załącznika nr 3 do ustawy, uwzględniając w szczególności usługi polegające na połączeniu z Internetem ostatecznego użytkownika tej sieci oraz może określić warunki stosowania stawki 7-procentowej dla tych usług.</u>
          <u xml:id="u-78.95" who="#Marszałek">Z poprawką tą łączą się poprawki: 8. do zmiany trzeciej oraz 9. do art. 2 ustawy nowelizującej.</u>
          <u xml:id="u-78.96" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-78.97" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-78.98" who="#Marszałek">Pan poseł Pawlak, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#PosełWaldemarPawlak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam pytanie do pani poseł sprawozdawcy. Otrzymaliśmy bowiem pismo od pana ministra finansów i istnieją dość duże wątpliwości dotyczące szacunków, które przedstawił pan minister. Myślę, że mogą one wprowadzić niektórych posłów w błąd podczas głosowania nad tymi poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#PosełWaldemarPawlak">Jeśli chodzi o pierwszą grupę poprawek, które dotyczą 3-procentowej stawki VAT na sprzęt komputerowy dla szkół, to Ministerstwo Finansów szacuje ubytek w podatkach na 200 mln złotych. Jak łatwo policzyć, dzieląc to przez 19%, nakłady na zakupy sprzętu komputerowego powinny wynieść ok. 1 mld zł rocznie...</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Tylko dla szkół.)</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#PosełWaldemarPawlak">...a tymczasem z budżetu kupujemy za 100 mln. Nawet gdyby szkoły czy uczelnie kupiły dwa razy tyle, to i tak jest to znacznie mniej w wolumenie zakupów niż miliard zł. W tym przypadku szacunek ubytków w podatku VAT jest więc znacznie przesadzony. Można powiedzieć, że dziesięciokrotnie, jeżeli brać pod uwagę nakłady budżetowe na ten cel.</u>
          <u xml:id="u-79.4" who="#PosełWaldemarPawlak">Druga grupa poprawek dotyczy 7-procentowej stawki VAT na usługi teleinformatyczne. Mam pytanie, czy rząd ostatnio podjął decyzję o wprowadzeniu 7-procentowej stawki VAT na usługi teleinformatyczne, bo w tym tygodniu były takie komunikaty, a w piśmie ministra finansów kwestionuje się tę zasadę. Minister finansów znowu jako szacunek ubytku dochodów podaje 400 mln zł, czyli bierze pod uwagę cały obrót sektora informatycznego, który jest oceniany na ok. 2,7 mld zł. Tymczasem obejmuje on sprzęt, oprogramowanie, licencje. W tym przypadku można także podać przykład ministra finansów, który jest niekonsekwentny, bo kupuje oprogramowanie bez podatku VAT od licencji, a następnie ściga firmy, żeby ściągnąć ten podatek. Biorąc pod uwagę wyliczenia, które były podawane w Senacie, Telekomunikacja Polska SA w ubiegłym roku za dostęp do Internetu uzyskała 140 mln zł, więc - jak łatwo policzyć - 15-procentowy ubytek w podatku VAT skutkuje 20 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-79.5" who="#PosełWaldemarPawlak">Sumując, można powiedzieć, że te szacunki są znowu bardzo przesadzone i obejmują cały sektor usług informatycznych, a nie wyłącznie usługi teleinformatyczne polegające na przesyłaniu danych czy udostępnianiu Internetu. W tym przypadku trzeba też wspomnieć o tym, że rząd czy instytucje rządowe nie podejmowały żadnych widocznych działań, żeby ograniczyć na przykład wzrost kosztu abonamentu TP SA; koszt ten wzrósł o 10 zł miesięcznie, co przy 10 mln abonentów daje 1200 mln zł dodatkowych opłat w przypadku abonentów. Szacunkowo przedstawia się to w ten sposób, że te pieniądze - tylko z tytułu tej podwyżki - wystarczyłyby na zakup cukru dla wszystkich Polaków na cały rok. Tymczasem rząd prawdopodobnie liczy na to, że przy takiej podwyżce kosztu abonamentu uzyska dodatkowo 265 mln z tytułu VAT, w przypadku samej podwyżki kosztu abonamentu.</u>
          <u xml:id="u-79.6" who="#PosełWaldemarPawlak">Na zakończenie zadam takie trochę retoryczne pytanie. Czy pan minister finansów zna przypowieść starszego brata? Otóż młodszy brat podbiega do starszego i mówi: popatrz, jaką mam wspaniałą skarbonkę i ile zaoszczędziłem. Na to starszy brat poklepuje go po plecach i mówi: słuchaj, ty się nie ucz oszczędzać, ty się ucz zarabiać. I tego życzę panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-79.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#Marszałek">Proszę bardzo pani poseł Grażyna Staniszewska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PosełGrażynaStaniszewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Najpierw uwaga formalna, która wiąże się z wczorajszym oświadczeniem pana marszałka. Nie podejmujemy w tej chwili decyzji o tym, czy uchwalić tę ustawę czy nie, tylko zastanawiamy się nad poprawkami Senatu. Decyzja o tym, że idziemy w tym kierunku, zapadła dużo wcześniej, kilka miesięcy temu. W tej chwili zastanawiamy się tylko nad poprawkami Senatu. W jednym przypadku Senat postanowił pozbawić szkoły zwolnienia z VAT, jeśli chodzi o dostęp do Internetu. Tylko w tym przypadku zakwestionował sejmową decyzję. W pozostałych kwestiach nieco inaczej ujmuje zapisy. Chciałabym powiedzieć, że szacunki przedstawione przez ministra finansów - jakkolwiek nie dotyczą dzisiejszej decyzji wprost, nie mamy wpływu na te szacunki w tej chwili - są grubo przesadzone. Jak powiedział pan poseł Pawlak, zakupy sprzętu komputerowego chyba dotyczą w ogóle zakupów w całej gospodarce, bo niemożliwe jest, aby edukacja była w stanie w ciągu roku zakupić sprzęt komputerowy za 1 mld zł. Chcę jeszcze przy okazji powiedzieć, że w stosunku do ubiegłego roku cała edukacja została obarczona 22-procentową stawką VAT w przypadku zakupu sprzętu komputerowego. Do ubiegłego roku sprzęt komputerowy dla edukacji skupywany był bez VAT. Mniejsza z tym, jak to było kupowane, ale bez VAT. Ta kontrybucja została nałożona w tym roku. I to właśnie wtedy, kiedy cała Unia Europejska wzorem Stanów Zjednoczonych stwierdziła, że kołem zamachowym rozwoju jest Internet i komputer. Dzisiejsze dzienniki pełne są informacji o bumie gospodarczym w Irlandii. Irlandia postawiła na technologię informacyjną. Sukces dzisiejszy zawdzięcza właśnie temu, że postawiła na technologię informacyjną.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#PosełGrażynaStaniszewska">I jeszcze jedna sprawa. W ustawie o VAT zwalnia się z VAT usługi pogrzebowe, usługi szaletów publicznych, obniżona stawka VAT jest w przypadku sprzedaży wysokoprocentowych napojów alkoholowych, sprzedaży herbaty i kawy. Pytam więc: Czy to jest koło zamachowe rozwoju Rzeczypospolitej Polskiej, czy ma nim być komputeryzacja polskich szkół?</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu: 1., 8. i 9., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-82.3" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-82.4" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-82.5" who="#Marszałek">Głosowało 416 posłów. Większość bezwzględna - 209. Za - 405, przeciw - 9, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-82.6" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawki Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-82.7" who="#Marszałek">W 2. poprawce do art. 50 ust. 5 pkt 3 Senat proponuje dodać lit. a1 stanowiącą, że do 31 grudnia 2003 r. stawkę podatku 0% stosuje się do usług polegających na drukowaniu wydawnictw prasowych oznaczonych stosowanymi na podstawie odrębnych przepisów symbolami ISNN.</u>
          <u xml:id="u-82.8" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-82.9" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-82.10" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 2. poprawki Senatu do art. 50 ust. 5 pkt 3, polegającej na dodaniu litery a1, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-82.11" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-82.12" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-82.13" who="#Marszałek">Głosowało 414 posłów. Większość bezwzględna - 208. Za - 36, przeciw - 374, wstrzymało się 4.</u>
          <u xml:id="u-82.14" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-82.15" who="#Marszałek">W 3. poprawce do art. 50 ust. 5b Senat proponuje, aby wyrazy: „i pkt 2 lit. b” zastąpić wyrazami: „pkt 2 lit. b i pkt 3 lit. b”.</u>
          <u xml:id="u-82.16" who="#Marszałek">Z poprawką tą łączy się poprawka 5. do art. 50 ust. 7.</u>
          <u xml:id="u-82.17" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-82.18" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-82.19" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-82.20" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu 3. i 5., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-82.21" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-82.22" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-82.23" who="#Marszałek">Głosowało 420 posłów. Większość bezwzględna - 211. Za - 407, przeciw - 13.</u>
          <u xml:id="u-82.24" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawki Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-82.25" who="#Marszałek">W 6. poprawce, polegającej na dodaniu art. 50a, Senat proponuje między innymi, aby w okresie do dnia 31 grudnia 2003 r. przedszkola, szkoły, uczelnie oraz uczelnie zawodowe w rozumieniu odpowiednich przepisów o systemie oświaty, o szkolnictwie wyższym oraz o wyższych szkołach zawodowych miały prawo do otrzymywania zwrotu części kwoty podatku zapłaconego przy nabyciu sprzętu komputerowego, z zastrzeżeniem ust. od 2 do 7 tego artykułu.</u>
          <u xml:id="u-82.26" who="#Marszałek">Z poprawką tą łączy się 4. poprawka do zmiany pierwszej w art. 1 ustawy nowelizującej, polegająca na skreśleniu liter b i c.</u>
          <u xml:id="u-82.27" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-82.28" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-82.29" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-82.30" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem poprawek Senatu 4. i 6., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-82.31" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-82.32" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-82.33" who="#Marszałek">Głosowało 422 posłów. Większość bezwzględna - 212. Za - 408, przeciw - 12, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-82.34" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawki Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-82.35" who="#Marszałek">W 7. poprawce do art. 1 ustawy nowelizującej Senat proponuje skreślić zmianę 2, stanowiącą, że świadczenia usług w zakresie edukacji, w tym połączenia z Internetem w placówkach oświatowych, szkołach wyższych i wyższych szkołach zawodowych, jest zwolnione od podatku.</u>
          <u xml:id="u-82.36" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-82.37" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-82.38" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za odrzuceniem 7. poprawki Senatu do art. 1 ustawy nowelizującej, polegającej na skreśleniu zmiany 2, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-82.39" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-82.40" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-82.41" who="#Marszałek">Głosowało 423 posłów. Większość bezwzględna - 212. Za - 408, przeciw - 11, wstrzymało się 4.</u>
          <u xml:id="u-82.42" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm odrzucił poprawkę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-82.43" who="#Marszałek">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie poprawek Senatu do ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowym.</u>
          <u xml:id="u-82.44" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 15. porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.</u>
          <u xml:id="u-82.45" who="#Marszałek">Sejm wysłuchał uzasadnienia projektu ustawy przedstawionego przez panią poseł Barbarę Imiołczyk i przeprowadził dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-82.46" who="#Marszałek">W dyskusji zgłoszono wnioski:</u>
          <u xml:id="u-82.47" who="#Marszałek">- o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu,</u>
          <u xml:id="u-82.48" who="#Marszałek">- o niezwłoczne przejście do drugiego czytania projektu ustawy,</u>
          <u xml:id="u-82.49" who="#Marszałek">- o skierowanie projektu ustawy do Komisji Rodziny i Komisji Polityki Społecznej.</u>
          <u xml:id="u-82.50" who="#Marszałek">W pierwszej kolejności poddam pod głosowanie wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-82.51" who="#Marszałek">W przypadku jego odrzucenia pod głosowanie poddam wniosek o niezwłoczne przejście do drugiego czytania projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-82.52" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem o odrzucenie projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-82.53" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie w pierwszym czytaniu poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, zawartego w druku nr 3124, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-82.54" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-82.55" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-82.56" who="#Marszałek">Głosowało 422 posłów. Za - 153, przeciw - 262, wstrzymało się 7.</u>
          <u xml:id="u-82.57" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-82.58" who="#Marszałek">Przystępujemy zatem do głosowania nad wnioskiem o niezwłoczne przejście do drugiego czytania projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-82.59" who="#Marszałek">Odrzucenie tego wniosku oznaczać będzie, że Sejm podjął decyzję o skierowaniu projektu ustawy do komisji.</u>
          <u xml:id="u-82.60" who="#Marszałek">Pan poseł chce...</u>
          <u xml:id="u-82.61" who="#komentarz">(Głos z sali: Jeżeli skierujemy do komisji, to nie.)</u>
          <u xml:id="u-82.62" who="#Marszałek">Na razie rozstrzygamy...</u>
          <u xml:id="u-82.63" who="#Marszałek">Kto z pań posłanek i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o niezwłoczne przejście do drugiego czytania projektu ustawy, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-82.64" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-82.65" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-82.66" who="#Marszałek">Głosowało 419 posłów. Za - 269, przeciw - 145, wstrzymało się 5.</u>
          <u xml:id="u-82.67" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm wniosek przyjął.</u>
          <u xml:id="u-82.68" who="#Marszałek">Do drugiego czytania przystąpimy w dniu dzisiejszym w ostatnim punkcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-82.69" who="#Marszałek">Panie pośle, w jakiej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#PosełAntoniSzymański">Panie marszałku, powinienem zabrać głos przed tym głosowaniem, ponieważ doszło do sytuacji następującej. W dniu wczorajszym rozpatrywaliśmy w drugim czytaniu zmiany dotyczące Kodeksu pracy, bardzo istotne zmiany, w których również są podjęte te kwestie, które przed chwilą rozstrzygaliśmy. Może dojść do takiej sytuacji, że oto przyjmując wniosek, który został zgłoszony w drugim czytaniu do Kodeksu pracy, przywrócimy stan prawny sprzed kilku tygodni, jeżeli chodzi o zasiłki macierzyńskie, a z kolei podczas niezwłocznych czytań zaplanujemy dla ojców możliwość korzystania nie z urlopu macierzyńskiego, a z zasiłku macierzyńskiego. W tej sytuacji uważam, że jedynym rozsądnym postępowaniem jest rozpatrywanie jednocześnie i Kodeksu pracy, i zasiłku macierzyńskiego dla ojców, dlatego że inaczej będziemy znowu w rozbieżnych terminach te same sprawy rozpatrywać. Ja przed taką sytuacją ostrzegałem, kiedy byłem sprawozdawcą ustawy Kodeks pracy, i doszło do sytuacji, że to jest rozstrzygane w rozmaitych terminach, są różne rozwiązania, które potem powodują bardzo poważne perturbacje. Dlatego stawiam wniosek, aby Kodeks pracy, który jest już po drugim czytaniu, i poprawki poszły do komisji i aby tę kwestię dzisiejszą rozpatrywać na jednym posiedzeniu Sejmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#Marszałek">Pani poseł Imiołczyk, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#PosełBarbaraImiołczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przed chwilą Sejm podjął decyzję o przejściu do drugiego czytania. W odniesieniu do tego, o czym mówił pan poseł przewodniczący Komisji Rodziny, tzn. nowelizacji Kodeksu pracy, chciałabym powiedzieć, że w czasie wczorajszej debaty, panie pośle, jak pan zapewne wie, zdecydowana większość klubów parlamentarnych opowiedziała się przeciw wnioskowi mniejszości, który zamierza wycofać z Kodeksu pracy możliwość wykorzystania części urlopu rodzicielskiego przez ojca. W związku z czym ta poprawka wedle naszej wiedzy nie ma żadnych szans przejścia. Sejm w tej chwili powinien wziąć pod uwagę obowiązujący stan prawny, a obowiązujący stan prawny jest taki, że Sejm zgodził się na to, aby rodzice dzielili między siebie obowiązki, aby rodzinie dać możliwość wyboru. O tym Sejm już zdecydował. W związku z tym konsekwencją tej decyzji powinno być również uznanie, że ojcom należą się pieniądze. Pan poseł, jako przeciwnik tego rozwiązania, próbuje po prostu odwlec, zablokować podjęcie decyzji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#Marszałek">Panie pośle, proszę bardzo, ale proszę wziąć pod uwagę, że przed nami drugie czytanie, zgodnie z wolą Sejmu, i proszę te wszystkie kwestie uwzględnić w drugim czytaniu, tak żeby nie było niespójności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#PosełAntoniSzymański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Uwzględniam to, ale zarzut, że chcę odwlekać, jest zarzutem, z którym absolutnie zgodzić się nie mogę. Kilka tygodni temu jako sprawozdawca ostrzegałem, że projekt jest źle prowadzony, że nie ma kilkunastu potrzebnych zmian. Ta zmiana, która ma być dzisiaj dyskutowana, jest też incydentalną zmianą. Trzeba dokonać kilkunastu zmian w Kodeksie pracy oraz w ustawie o inspekcji pracy, żeby ustawa rzeczywiście była spójna, i dlatego proponuję, żeby to wspólnie rozpatrywać. Wcale nie chcę tego odwlekać, ale jednak powinno to być rozpatrywane razem, żeby nie było takich sytuacji, jaka zaistniała, że następnego dnia po uchwaleniu ustawy trzeba było składać pilnie projekt w jej sprawie i dzisiaj rozpatrywać go w takim trybie. Tylko przed tym Wysoką Izbę chciałbym ostrzec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#Marszałek">Proszę państwa, ale nie toczymy dyskusji na ten temat. Kwestia została rozstrzygnięta przez Sejm. Zadbamy o to, żeby prawo było spójne. Panie pośle, nie ma tu nic do dodania.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#Marszałek">Na wniosek klubu Unii Wolności zarządzam pół godziny przerwy.</u>
          <u xml:id="u-88.2" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 10 min 22 do godz. 10 min 56)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#Marszałek">Proszę państwa, ponownie Unia Wolności prosi o przerwę do godz. 11.20. To ostatnia zgoda na prośbę Unii Wolności, a co będzie dalej, zobaczymy. O godz. 11.20 wznowimy posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 10 min 56 do godz. 11 min 26)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#Marszałek">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#Marszałek">Klub Unii Wolności prosi o przełożenie na jutro głosowania nad powołaniem prezesa Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#Marszałek">Wyrażam zgodę.</u>
          <u xml:id="u-90.3" who="#Marszałek">Marszałka Króla proszę o prowadzenie dalej posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-90.4" who="#komentarz">(Głosy z sali: Co z kartami? Czy te karty będą ważne, panie marszałku?)</u>
          <u xml:id="u-90.5" who="#Marszałek">Karty przedrukujemy i w związku z tym rano będzie trzeba ponownie odebrać karty do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-90.6" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Jan Król)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Podkański w sprawie formalnej, jeśli ona będzie formalna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#PosełZdzisławPodkański">Panie Marszałku! W związku z przesunięciem na jutro głosowań imiennych w sprawie wyboru prezesa NIK mam pytanie, czy karty do głosowania będą aktualne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#WicemarszałekJanKról">Będą nowe.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#komentarz">(Poseł Zdzisław Podkański: Proszę?)</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#WicemarszałekJanKról">Będą nowe karty do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-93.3" who="#komentarz">(Głosy z sali: Kto za to zapłaci? Jak je rozróżnić?)</u>
          <u xml:id="u-93.4" who="#WicemarszałekJanKról">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 22. porządku dziennego: Informacja o istotnych problemach wynikających z działalności i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego w 2000 r. (druk nr 2747) wraz ze stanowiskiem Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka (druk nr 2831).</u>
          <u xml:id="u-93.5" who="#WicemarszałekJanKról">Proszę o zabranie głosu prezesa Trybunału Konstytucyjnego pana Marka Safjana.</u>
          <u xml:id="u-93.6" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-93.7" who="#WicemarszałekJanKról">Panie posłanki i panowie posłowie, proszę o zajmowanie miejsc, bo pan prezes już przemawia. Proszę o zajmowanie miejsc i o spokój na sali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przedkładając Sejmowi informację o istotnych problemach wynikających z działalności i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego za 2000 r., chciałbym zwrócić uwagę na dwa wydarzenia, które wskazują na potrzebę dokonania pewnych podsumowań.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">W roku ubiegłym zainicjowaliśmy obchody 15. rocznicy wprowadzenia do polskiego systemu sądownictwa konstytucyjnego i powołania w listopadzie 1997 r. pierwszego składu Trybunału Konstytucyjnego w liczbie 12 sędziów. Niedawno obchodziliśmy 15. rocznicę wydania przez Trybunał pierwszego orzeczenia z 28 maja 1986 r. Za kilka miesięcy mija czwarta rocznica funkcjonowania konstytucji z 2 kwietnia 1997 r., która weszła w życie na początku kadencji obecnego parlamentu. Te dwa wydarzenia są okazją do porównania działalności Trybunału pod rządami ustroju poprzedniego i obecnego oraz kształtujących je konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Istnienie sądownictwa konstytucyjnego miało bez wątpienia bardzo silny wpływ na przenikanie ducha i przepisów konstytucji do całego systemu prawa. Poprzez przejście konstytucji do praktyki nastąpiło urzeczywistnienie norm konstytucyjnych. Z aktu, który był jedynie fasadowy, a taką była przecież kiedyś Konstytucja PRL, konstytucja stała się aktem realnym. Myślenie kategoriami zasad i wartości konstytucyjnych, jeszcze niedawno całkowicie nieobecne w ramach poszczególnych dogmatów prawa, dzisiaj bardzo wyraźnie wchodzi do ujęć doktrynalnych i do orzecznictwa we wszystkich gałęziach prawa. Jest to jedna z doniosłych konsekwencji kilkunastoletniej działalności Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-94.3" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Orzecznictwo Trybunału miało ogromny wpływ na stosowanie konstytucji oraz tworzenie i stosowanie prawa. Mówił o tym niedawno pan marszałek Maciej Płażyński podczas obrad Zgromadzenia Ogólnego Sędziów Trybunału Konstytucyjnego. To przede wszystkim orzecznictwo konstytucyjne wprowadziło do reguł wykładni prawa nakaz poszukiwania takich treści prawa interpretowanego, które będą pozostawać w możliwie największej zgodzie z normami konstytucyjnymi. Ten właśnie kierunek wykładni prawa przyczynia się w największym stopniu do myślenia konstytucyjnego, a także do rezygnacji z wąskiego, formalnego czy wręcz dogmatycznego - można by powiedzieć - spojrzenia na instytucje, środki, instrumenty prawne, których istnienie nie jest przecież celem samym w sobie, ale musi być podporządkowane interesom obywateli i dobru wspólnemu, jakim jest Rzeczpospolita.</u>
          <u xml:id="u-94.4" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Regulacje prawne dotyczące sądownictwa konstytucyjnego podlegały w ciągu 15-lecia wyraźnej ewolucji, która zmierzała do wzmocnienia i ustabilizowania pozycji tego sądownictwa w Rzeczypospolitej. Znaczenie podstawowe, trzeba to wyraźnie zaznaczyć, miały zasady wprowadzone przez konstytucję z 1997 r. Trzeba też podkreślić wagę zasady ostateczności orzeczeń, która została urzeczywistniona po upływie 2 lat od wejścia w życie konstytucji, tzn. od 17 października 1999 r. Rok 2000 przyniósł kolejne zmiany, które wywarły znaczący wpływ na dostępność i zakres orzecznictwa konstytucyjnego. Służyły temu regulacje wprowadzone przez ustawę z 9 czerwca 2000 r. o zmianie ustawy o Trybunale Konstytucyjnym. Można wnioskować, że podobny skutek wkrótce będzie mieć ustawa o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw. Wśród rozwiązań wprowadzonych nowelizacją z 2000 r. na podkreślenie zasługuje zmiana prawa umożliwiająca rozstrzygnięcie sprawy nawet w wypadku utraty mocy obowiązującej zakwestionowanego aktu normatywnego przed wydaniem orzeczenia, pod warunkiem że stwierdzona zostanie konieczność ochrony w ten właśnie sposób, czyli mimo zakwestionowania konstytucyjności, praw i wolności obywatelskich. W poprzednim porządku prawnym utrata mocy obowiązującej aktu normatywnego przed wydaniem orzeczenia przez Trybunał była zawsze podstawą do umorzenia postępowania.</u>
          <u xml:id="u-94.5" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Statystyka nie jest wyłącznym kryterium aktywności orzeczniczej Trybunału, ale stanowi jednak istotny wskaźnik występujących tendencji, które rysują pewne kierunki w orzecznictwie. Warto przede wszystkim odnotować silny trend do narastania liczby spraw wpływających do Trybunału. Wzrasta również liczba spraw, które są merytorycznie rozstrzygane. W porównaniu z okresem sprzed wejścia w życie konstytucji wielokrotnie powiększyła się liczba spraw i wydawanych orzeczeń. I dla ilustracji, skoro mówimy o 15. rocznicy powstania sądownictwa konstytucyjnego; w 1986 r. Trybunał wydał 6 orzeczeń merytorycznych, w 2000 r. - 52 wyroki, 35 postanowień o umorzeniu postępowania i 407 postanowień i zarządzeń związanych z trybem rozpoznania wstępnego.</u>
          <u xml:id="u-94.6" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W 2000 r. odnotowano znaczne zróżnicowanie spraw ze względu na ich przedmiot i rangę problemów konstytucyjnych. Można pokusić się o wskazanie kategorii spraw, które występowały najczęściej. Tradycyjnie ważne miejsce zajmowała problematyka ochrony własności. W 2000 r. pojawiła się ona w 7 sprawach. 6 spraw dotyczyło problematyki socjalnej, przy tej kategorii należy wymienić także sprawy związane z ochroną równych praw kobiet i mężczyzn w zakresie wieku emerytalnego. Trzeba wreszcie wspomnieć o sprawach związanych z problematyką samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-94.7" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Niezależnie jednak od tendencji dotyczących pewnych grup spraw, takich jak: własność, prawa socjalne czy problematyka samorządu terytorialnego, na szczególną uwagę zasługują te sprawy, w których zapadły rozstrzygnięcia mające znaczenie precedensowe. Poruszają one po raz pierwszy na gruncie nowej konstytucji doniosłe kwestie konstytucyjne, także te, które odnoszą się do podstawowych wartości. Poprzedni rok był szczególnie obfity w owe precedensowe rozstrzygnięcia. Dotyczyły one między innymi źródeł prawa, w tym pojęcia aktów prawa wewnętrznego, wolności tworzenia i działalności partii politycznych, problemu powszechności prawa do nauki i odpłatności za studia, wreszcie ochrony istoty prawa własności oraz kwestii niezawisłości sędziowskiej, godności zawodu sędziowskiego. W każdej z tych spraw orzeczenia Trybunału wytyczały nowe kierunki myślenia, pokazywały nowe drogi interpretacyjne. Było to nowe spojrzenie na zasady i wartości konstytucyjne. Dokonując krótkiego przeglądu kilku precedensowych spraw, pozwolę sobie powiedzieć także o niektórych orzeczeniach, które zapadły niedawno, na początku tego roku. Mają one bowiem niezwykle istotne znaczenie dla kształtowania określonych tendencji w orzecznictwie i dlatego, chociaż wykraczają poza obszar czasowy objęty sprawozdaniem, są warte zasygnalizowania.</u>
          <u xml:id="u-94.8" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Z zasadą ochrony własności, gwarantowaną w art. 21 i 64 konstytucji, wiąże się, jak wiadomo, obfity dorobek orzeczniczy. Kwestia ochrony własności i prawa dziedziczenia pojawiła się z całą wyrazistością w wyroku w sprawie P.4/99, w którym Trybunał uznał, że przepisy Kodeksu cywilnego ograniczające krąg spadkobierców dziedziczących gospodarstwo rolne — chodzi o zakres spadków otwartych od dnia ogłoszenia wyroku — są niezgodne z zasadami konstytucyjnymi ochrony własności i dziedziczenia. Stwierdzając niezgodność z konstytucją przepisów Kodeksu cywilnego, Trybunał musiał rozstrzygnąć, czy ustalenie to może powodować uchylenie skutków materialno-prawnych w okresie poprzedzającym wejście w życie wyroku, a więc, inaczej mówiąc, czy orzeczenie może mieć charakter retroaktywny. Trybunał uwzględnił przyjętą w polskim prawie spadkowym konstrukcję nabycia spadku, według której spadkobiercy z mocy samego prawa nabywają spadek w momencie otwarcia spadku według prawa obowiązującego w chwili otwarcia. Uznanie niekonstytucyjności przepisów obowiązujących w momencie otwarcia spadku mogłoby doprowadzić do naruszenia praw majątkowych nabytych przez osoby będące spadkobiercami w chwili otwarcia spadku, a tymczasem przecież prawa nabyte w drodze dziedziczenia podlegają ochronie gwarantowanej przepisami konstytucji. Ochronę tych praw uwzględniają także zasady bezpieczeństwa prawnego i zaufania do prawa. W konsekwencji rozstrzygnięcie Trybunału odnosi się do spadków otwartych po ogłoszeniu wyroku. Ten wyrok jest często nierozumiany. Dlatego też o nim wspominam, bo wprowadza swoistą konstytucyjność podzieloną w czasie. Przepis staje się niekonstytucyjny dopiero od pewnego momentu czasowego wyznaczonego przez ogłoszenie wyroku Trybunału. Do tego czasu, do momentu ogłoszenia, jest uznany za konstytucyjny ze względu na potrzebę ochrony praw nabytych przez dziedziczenie, zgodnie z powszechnie przyjętą w prawie europejskim zasadą, że decyduje prawo obowiązujące w momencie otwarcia spadku.</u>
          <u xml:id="u-94.9" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">W wyroku z 12 kwietnia 2000 r. K.8/98 dotyczącym przekształcenia prawa użytkowania wieczystego, przysługującego osobom fizycznym, w prawo własności Trybunał uznał, że wzorcem kontroli konstytucyjności przepisów ustawy dotyczącej ochrony mienia komunalnego jest przede wszystkim art. 165 ust. 1 konstytucji, który wyznacza wprost sytuację gminy. Własność nie jest prawem absolutnym. Trybunał nigdy nie negował możliwości ingerowania przez ustawodawcę w sferę prawa, które przysługuje gminom; chodzi także o prawo odjęcia własności. Ze względu na specyficzny status mienia komunalnego jego ochrona podlega swoistej modyfikacji. Gminy muszą się liczyć z ograniczeniem przyznanych im praw majątkowych, ilekroć wymaga tego podporządkowanie nieprzystającej do nowych warunków ustrojowych spuścizny z okresu PRL. Nie można bowiem tracić z pola widzenia faktu, że jednostki te zostały wyposażone w majątek na skutek rozbicia jednolitego funduszu własności państwowej. Własność komunalna wywodzi się właśnie z własności państwowej, która stanowi pokrycie finansowe nie tylko reformy administracji publicznej. Trzeba zwrócić uwagę na fakt, że komunalizacja mienia państwowego, uwłaszczenie przedsiębiorstw państwowych, uwłaszczenie spółdzielni, reprywatyzacja stanowią w pewnym sensie efekt zdarzeń pozaprawnych, takich jak ścieranie się koncepcji ekonomicznych czy politycznych. Wszystkich tych przemian nie można odrzucić tylko z tego powodu, że reforma administracyjna, której skutkiem było rozparcelowanie mienia państwowego, wyprzedziła w czasie inne reformy. Jednostki samorządu terytorialnego muszą więc liczyć się z koniecznością ponoszenia części kosztów tych reform, chociaż - podkreślam - im dalej od granicznej daty 27 maja 1990 r., tym ostrożniejsza powinna być ingerencja w przyznane gminom uprawnienia majątkowe. Przepisy konstytucji nie dokonują podmiotowej stratyfikacji własności. Nie przewidują też szczególnej ochrony własności państwowej. Zgodnie z art. 20 konstytucji podstawę ustroju gospodarczego Rzeczypospolitej stanowi społeczna gospodarka rynkowa, oparta na własności prywatnej. Z art. 20 konstytucji nie wynika, by własność komunalna podlegała szczególnej ochronie konstytucyjnej.</u>
          <u xml:id="u-94.10" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Do wspomnianego wyżej art. 20 konstytucji Trybunał odniósł się w wyroku K. 17/00 z 30 stycznia 2001 r., badając konstytucyjność przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz zgodność z zasadami sprawiedliwości społecznej, wolności działalności gospodarczej i ochrony prawa własności. Trybunał uznał, że konstytucyjnymi cechami pożądanego przez ustrojodawcę, określonego w art. 20 konstytucji, modelu społecznej gospodarki rynkowej są: wolność gospodarcza, własność prywatna oraz solidarność, dialog i współpraca partnerów społecznych. W tym ujęciu społeczna gospodarka rynkowa stanowi nie tylko określony model ekonomiczny, ale także pożądany przez ustrojodawcę obraz ładu społecznego. Koncepcja społecznej gospodarki rynkowej dopuszcza możliwość ingerencji w stosunki gospodarcze, aby łagodzić skutki mechanizmów rynkowych. Oznacza także odejście od czysto liberalnego pojmowania ustroju gospodarczego, które odrzucało jakąkolwiek ingerencję państwa w funkcjonowanie mechanizmów rynkowych i było oparte na maksymalizowaniu własnych korzyści przez pracodawcę. Trybunał zwrócił uwagę na związek art. 20 konstytucji z art. 1 i art. 2, z których wynika dyrektywa przedłożenia w razie potrzeby dobra ogólnego nad dobro indywidualne czy partykularny interes grupowy.</u>
          <u xml:id="u-94.11" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">W tym miejscu warto nawiązać do znaczącego rozstrzygnięcia Trybunału Konstytucyjnego, w którym rozważano konsekwencje zasady wyrażonej w art. 20 konstytucji, a mianowicie do wyroku z 7 maja 2001 r. dotyczącego tzw. ustawy kominowej. Art. 20 konstytucji daje jednoznaczną podstawę odmiennego traktowania przez ustawodawcę działalności gospodarczej, która nie jest prowadzona z wykorzystaniem mienia prywatnego. Z konstytucyjnej zasady wolności działalności gospodarczej nie mogą wynikać żadne uprawnienia instytucji publicznych wobec samego państwa, a zatem pod względem podmiotowym państwowe jednostki organizacyjne w szerokim tego słowa znaczeniu nie są adresatem konstytucyjnej gwarancji wolności i działalności gospodarczej. Prowadzenie przez państwo i jego agendy działalności gospodarczej powinno być uzasadnione realizacją innych wartości konstytucyjnych i nie może naruszać fundamentalnej dla gospodarki rynkowej zasady swobodnej konkurencji. Państwo ma w tym zakresie swobodę kształtowania form organizacyjnych i zasad funkcjonowania określonych jednostek, może więc także określać wysokość wynagrodzeń, zwłaszcza jeżeli dotyczy to osób zajmujących stanowiska kierownicze.</u>
          <u xml:id="u-94.12" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Istotne znaczenie dla kształtowania linii orzecznictwa w dziedzinie ochrony własności ma niedawne rozstrzygnięcie Trybunału Konstytucyjnego z 29 maja 2001 r. w sprawie K. 5/01 dotyczące konstytucyjności niektórych przepisów o spółdzielniach mieszkaniowych. Prawo własności przysługujące spółdzielniom mieszkaniowym podlega ochronie przewidzianej w art. 64 i 21 konstytucji, a każda ingerencja ustawodawcy w to prawo jest oceniana z punktu widzenia dopuszczalnych w art. 31 ust. 3 konstytucji ograniczeń korzystania z prawa własności. Trybunał orzekł, że przepis umożliwiający nieodpłatne nabycie prawa własności przez osoby, które poniosły koszty budowy określonego lokalu jest zgodny z konstytucją, ponieważ spółdzielnia otrzymała w przeszłości od podmiotu tego prawa świadczenie ekwiwalentne. Za niezgodny z art. 21 i 64 konstytucji Trybunał uznał natomiast przepis nakładający na spółdzielnię mieszkaniową obowiązek przeniesienia własności lokalu - na żądanie członka spółdzielni, dysponenta tzw. prawa lokatorskiego - na preferencyjnych dla nabywcy warunkach. Ograniczenie kwoty wpłaty z tytułu nabycia własności lokalu mieszkalnego do 3% jego wartości rynkowej zostało uznane za arbitralne i nadmierne. Ta ingerencja w prawo własności nie znajduje bowiem należytego konstytucyjnego uzasadnienia. W szczególności nie jest nią idea prywatyzacji, która opiera się na art. 20 konstytucji. Prywatyzacja może dotyczyć wyłącznie mienia skarbu państwa lub innych podmiotów prawa publicznego, np. mienia komunalnego, ale nie majątku spółdzielczego, który stanowi prywatną własność członków spółdzielni.</u>
          <u xml:id="u-94.13" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Trybunał uznał, że przytaczany w toku prac ustawodawczych argument odwołujący się do uwłaszczenia osób niezamożnych trzeba traktować z dużą ostrożnością. Określone we wstępie do konstytucji i w art. 2 obowiązek solidarności z innymi i powinność urzeczywistniania zasad sprawiedliwości społecznej nie mogą prowadzić do naruszenia innych zasad i wartości konstytucyjnych. Odnosząc się do aspektu majątkowego związanego z wystąpieniem ze spółdzielni jej członków, Trybunał stwierdził zarazem, że własność i inne prawa majątkowe, które przysługują spółdzielni, nie podlegają w takim samym stopniu ochronie w stosunku do członków danej spółdzielni, jak w stosunku do osób trzecich. Członkowi spółdzielni nie można odmówić zwrotu kwoty odpowiadającej jego udziałowi w majątku spółdzielni, powołując się na własność spółdzielczą, ale także wystąpienie ze spółdzielni mieszkaniowej i utworzenie nowej nie może być podstawą korzyści majątkowej ani dla poszczególnych członków spółdzielni, ani dla nowo zakładanych spółdzielni. Trybunał, uznając w tym zakresie konstytucyjność badanych norm, zauważył, że chronią one egzystencję spółdzielni i umożliwiają jednocześnie ochronę majątkową członków pozostających w dotychczasowej spółdzielni, a także w sposób racjonalny wyważają interesy spółdzielni i członków, którzy chcą z niej wystąpić, zakładając nową spółdzielnię.</u>
          <u xml:id="u-94.14" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przejdźmy obecnie do syntetycznego omówienia dalszych precedensowych rozstrzygnięć Trybunału Konstytucyjnego. W 2001 r. po raz pierwszy w nowym porządku konstytucyjnym przedmiotem rozstrzygnięcia Trybunału był problem wolności tworzenia i działania partii politycznych. W wyroku Pp 1/99 z 8 marca 2000 r. Trybunał wypowiedział się za koniecznością zachowania daleko idącej powściągliwości w sprawie możliwości i zakresu ingerencji władz publicznych, w tym ustawodawcy, w wewnętrzne struktury i zasady działania partii politycznych. Jedynymi bezwzględnie określonymi w konstytucji ograniczeniami swobody kształtowania wewnętrznych struktur i zasad działania partii politycznych są zakazy zawarte w art. 13 konstytucji. Autonomia kształtowania wewnętrznych struktur jest pochodną wolności tworzenia partii politycznych. Ingerencja zewnętrzna może wchodzić w grę wówczas, gdy struktura taka w sposób jednoznaczny i oczywisty odbiega od standardów demokratycznego państwa prawnego i właściwego dla niego systemu wartości. Ale w razie wątpliwości domniemanie zawsze jednak będzie przemawiało za zgodnością z konstytucją.</u>
          <u xml:id="u-94.15" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">O wadze rozstrzygnięć zapadających w ramach postępowań inicjowanych z tytułu skargi konstytucyjnej świadczy wyrok z 8 listopada 2000 r. w sprawie SK. 18/99. W orzeczeniu tym bowiem po raz pierwszy na gruncie nowej konstytucji Trybunał odniósł się do problemu prawa do nauki gwarantowanego w art. 70 konstytucji. Wyrok ten zawiera rozstrzygnięcie jednego z najważniejszych, a zarazem najtrudniejszych dylematów szkolnictwa wyższego w III Rzeczypospolitej związanego z granicami konstytucyjnych gwarancji bezpłatnych studiów w szkole wyższej. Wyrok ten jest zarazem przykładem konfrontacji i balansowania różnych wartości konstytucyjnych związanych z realizacją prawa do nauki. Prawo to zostało uznane za podstawowe prawo jednostki w wielu aktach i konwencjach międzynarodowych. Można tu wymienić m.in. Powszechną Deklarację Praw Człowieka, Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych, protokół nr 1 do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Ale zasada bezpłatności nauczania w szkołach publicznych stanowi przecież tylko jeden z elementów, które składają się na gwarantowane konstytucyjnie prawo do nauki. Zatem prawo to stanowi w swej istocie gwarancje dostępności i powszechności, a nie nieodpłatności kształcenia. Zasada bezpłatnego nauczania w wyższej szkole publicznej nie jest przecież dobrem samym w sobie i musi uwzględniać poszanowanie innych wartości konstytucyjnych, takich jak powszechność i dostępność wykształcenia. Trybunał bardzo precyzyjnie określił w swoim wyroku granice swobody publicznej szkoły wyższej przy ustalaniu odpłatności za studia, dokonując interpretacji odpowiednich przepisów ustawowych. Kryteria te już dzisiaj, co trzeba powiedzieć wyraźnie, wywierają pozytywny, porządkujący wpływ na decyzje podejmowane przez publiczne szkoły wyższe przy organizacji naboru na różne formy studiów.</u>
          <u xml:id="u-94.16" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Doniosłe znaczenie dla funkcjonowania systemu prawnego w Rzeczypospolitej mają orzeczenia, które dotyczą konstytucyjnych źródeł prawa. Konstytucja z 2 kwietnia 1997 r. wyraźnie wyeksplikowała ustrojowe merytoryczne oraz proceduralne zasady tworzenia prawa. W konstytucji dokonano wyraźnego odróżnienia prawa powszechnie obowiązującego od prawa wewnętrznie obowiązującego. Na uwagę w tym zakresie zasługuje orzeczenie z 28 czerwca 2000 w sprawie K. 25/99, w którym przedmiotem oceny były uchwały Rady Polityki Pieniężnej i Zarządu Narodowego Banku Polskiego wydawane w celu realizacji konstytucyjnych zadań Narodowego Banku Polskiego.</u>
          <u xml:id="u-94.17" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Wyrok Trybunału w tej sprawie określił precedensowo sposób rozumienia aktów prawa wewnętrznego na podstawie niedawno sprostowanego art. 93 konstytucji. Trybunał dokonał przede wszystkim interpretacji podległości organizacyjnej jednostek, do których mogą być adresowane tego rodzaju akty i uznał, że w pewnym sensie uprawnione jest stwierdzenie o istnieniu takiej podległości w odniesieniu do banków komercyjnych. Fakt samodzielności banków komercyjnych nie budzi wątpliwości. Jednak, mimo ich samodzielności i formalnej niezależności, wiodąca rola banku centralnego jako banku banków powoduje, że w zakresie polityki pieniężnej banki komercyjne są poddane zależności, którą można określić jako podległość funkcjonalna. Pojęcie podległości organizacyjnej w tym przypadku powinno być rozumiane szerzej, a więc powinno obejmować również podległość funkcjonalną. To jest bezpośrednie nawiązanie do art. 93, który mówi o jednostkach organizacyjnie podporządkowanych.</u>
          <u xml:id="u-94.18" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Trybunał, uznając uchwały Rady Polityki Pieniężnej i Zarządu NBP za akty prawa wewnętrznego, ograniczył możliwość takiej interpretacji do bardzo szczególnej sytuacji, gdy podmiotem jest instytucja konstytucyjna, zaś przedmiotem konstytucyjnie określone zadania publiczne. Inne rozumienie powodowałoby bowiem niebezpieczeństwo rozchwiania konstytucyjnej koncepcji prawa wewnętrznego.</u>
          <u xml:id="u-94.19" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Rok 2000 był trzecim rokiem funkcjonowania w porządku prawnym skargi konstytucyjnej. Z jednej strony nastąpiło utrwalenie wielu ustaleń interpretacyjnych, ale z drugiej pojawiły się nowe rozstrzygnięcia, które wzbogacają dotychczasowe orzecznictwo.</u>
          <u xml:id="u-94.20" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Z pewnym optymizmem można odnotować fakt, że nastąpił zauważalny wzrost liczby skarg sporządzonych poprawnie, zgodnie z warunkami określonymi w ustawie o Trybunale Konstytucyjnym.</u>
          <u xml:id="u-94.21" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Przypomnijmy, że jeszcze w 1997 r. na ogólną liczbę 1213 pism, tylko 2,2%, to jest 27 skarg zostało zakwalifikowanych do wstępnego rozpoznania. W roku 1998 wpłynęło 2891 pism, z których tylko 168, to jest 5,8%, przekazano do rozpoznania, a 31 - do rozpoznania merytorycznego. W 1999 r. wpłynęły 2293 pisma, z których do rozpoznania wstępnego przekazano 185, to jest już 8%, zaś do merytorycznego - 32 sprawy. W 2000 r. wpływa 2281 pism, z których 200, to jest około 9%, przekazano do rozpoznania jako skargi konstytucyjne, 13 do rozpoznania merytorycznego. W rozpoznaniu merytorycznym obecnie znajduje się 18 skarg konstytucyjnych.</u>
          <u xml:id="u-94.22" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Z roku na rok zwiększa się liczba spraw, w których skarżący doprowadza do korzystnego dla siebie wyroku, co potwierdza tezę, że skarga nie jest instytucją fasadową, ale odgrywa istotną rolę jako skuteczny instrument zarówno ochrony praw jednostki, jak i interesu publicznego.</u>
          <u xml:id="u-94.23" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Sprawy, w których Trybunał orzeka o niezgodności z konstytucją kwestionowanego przepisu dotyczyły takich problemów jak: wyłączności sądu w sprawach o przepadek rzeczy, prawa do sądu w sprawach dotyczących zobowiązań pieniężnych, których źródło stanowi decyzja administracyjna, pozbawienia prawa do dodatku, który przysługuje żołnierzom zastępczej służby wojskowej, przymusowo zatrudnionym w kopalniach węgla w latach 1957–1958.</u>
          <u xml:id="u-94.24" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Dorobek orzecznictwa Trybunału dotyczący podstaw skargi konstytucyjnej jest znaczący, chociaż pozostaje cały szereg problemów interpretacyjnych wymagających jednoznacznego rozstrzygnięcia, dotyczy to na przykład zasady demokratycznego państwa prawnego jako samodzielnej podstawy ochrony praw i wolności. Analizy wymagać będzie kwestia praw wywodzonych z zasady demokratycznego państwa prawnego, zasady sprawiedliwości, ale także statusu na gruncie konstytucji praw socjalnych i ekonomicznych.</u>
          <u xml:id="u-94.25" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Drugim obok skargi konstytucyjnej instrumentem tzw. kontroli konkretnej są pytania prawne sądów. Wzrasta liczba spraw kierowanych w tym trybie. Trzeba wyraźnie podkreślić, że tej formy kontroli konstytucyjności nie wyłącza art. 178 ust. 1 przewidujący podległość sędziów konstytucji i ustawom. Przepis ten nie wypowiada się bezpośrednio na temat rozstrzygania kolizji pomiędzy konstytucją i ustawą w postępowaniu sądowym, dopełnia natomiast regulację przewidzianą w art. 193 konstytucji. Sądy nie są wyłączone spod wyrażonej w art. 190 ust. 1 konstytucji zasady, w myśl której orzeczeniom Trybunału przysługuje moc powszechnie obowiązująca. Problem relacji pomiędzy sądami a Trybunałem w związku z kwestią bezpośredniego stosowania konstytucji pojawiał się kilkakrotnie w orzecznictwie Trybunału.</u>
          <u xml:id="u-94.26" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">W wyroku z 4 października 2000 r. w sprawie P. 8/2000 Trybunał uznał za bezpodstawne stanowisko, które dopuszcza odmowę stosowania przez sąd normy ustawowej ze względu na jej sprzeczność z normą konstytucyjną bez rozstrzygnięcia tej kwestii przez Trybunał Konstytucyjny. W tym przypadku chodziło o sprzeczność z normą wyrażoną w art. 178 ust. 2 konstytucji, czyli o problem wynagrodzenia sędziowskiego. Stanowisko takie nie znajduje uzasadnienia w wyrażonej w art. 8 ust. 2 konstytucji zasadzie bezpośredniego stosowania jej przepisów ani w tym przepisie konstytucji - art. 178 ust. 1 - który przewiduje podległość sędziego w sprawowaniu urzędu tylko konstytucji i ustawom. Właściwą drogą rozstrzygania wątpliwości co do zgodności z ogólną normą konstytucyjną szczegółowej regulacji ustawowej, która ma zastosowanie w sprawie, jest skierowanie pytania prawnego do Trybunału. Przeciwne stanowisko grozi rozchwianiem, a nawet - nie waham się powiedzieć - anarchizacją systemu prawnego. Ogólny charakter norm konstytucyjnych poddanych zmiennej i niejednolitej interpretacji sądowej może prowadzić do podważenia zaufania do prawa, do niepewności co do tego, jakie prawo obowiązuje, a nawet wręcz osłabiać kompetencje władzy ustawodawczej w zakresie tworzenia w drodze stanowienia ustaw porządku prawnego w państwie.</u>
          <u xml:id="u-94.27" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">W wyroku z 31 stycznia 2001 r. w sprawie P. 4/99 dotyczącej wynagrodzeń sędziowskich Trybunał stwierdził, że bezpośredniość stosowania konstytucji nie oznacza kompetencji do kontroli konstytucyjności obowiązującego ustawodawstwa przez sądy i inne organy powołane do stosowania prawa. Tryb tej kontroli jest wyraźnie i jednoznacznie ukształtowany przez samą konstytucję w art. 188, który zastrzega i pozostawia do wyłącznej kompetencji Trybunału orzekanie w wymienionych w tym przepisie sprawach. Z poglądami Trybunału korespondują wyroki Sądu Najwyższego, np. z 25 sierpnia 1994 r. czy wyrok NSA z 27 listopada 2000 r., w których stwierdza się, że domniemanie zgodności ustawy z konstytucją może być obalone jedynie wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego, a związanie sędziego ustawą obowiązuje dopóty, dopóki ustawie tej przysługuje moc obowiązująca. Oczywiście trzeba też pamiętać, że są również inne wyroki Sądu Najwyższego w tej kwestii, także takie, o jakich wspomina dzisiaj „Rzeczpospolita” na swoich żółtych stronach.</u>
          <u xml:id="u-94.28" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Z zadowoleniem należy odnotować fakt, że w trakcie prac nad nową ustawą o ustroju sądów powszechnych zgłoszono kilka zmian do ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, m.in. w kwestii dotyczącej pytania prawnego. Dodany do art. 27 pkt 2a pozwoli na szersze otwarcie drogi sądów do Trybunału, ponieważ wyłącza obligatoryjne uczestnictwo przedstawiciela sądu jako uczestnika postępowania przed Trybunałem.</u>
          <u xml:id="u-94.29" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Inną kwestią związaną z relacją pomiędzy orzecznictwem Trybunału a orzecznictwem sądowym jest zagadnienie tzw. wyroków interpretacyjnych. W 2000 r. wydano 6 wyroków interpretacyjnych, w których sentencji Trybunał zawarł określoną interpretację badanych przepisów ustaw. Uznał, że są one zgodne z konstytucją pod warunkiem określonego rozumienia ustawy. Dla porównania w 1999 r. w 5 sentencjach orzeczeń Trybunał zastosował technikę wykładni w zgodzie z konstytucją. Wykładnia prawa dokonywana z punktu widzenia zgodności normy z konstytucją mieści się - to trzeba wyraźnie podkreślić - w obszarze kompetencji Trybunału związanych z kontrolą konstytucyjności ustaw, prawa. Poszukiwanie znaczenia przepisu zgodnego z konstytucją wynika właśnie z konieczności zachowania powściągliwości w ingerowaniu w system obowiązującego prawa przez Trybunał. Jeżeli obowiązuje zasada domniemania konstytucyjności, to trzeba przede wszystkim brać pod uwagę jako preferencyjny taki wariant interpretacyjny, który pozwalana na stosowanie tego prawa w zgodzie z konstytucją.</u>
          <u xml:id="u-94.30" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">W wyroku z 8 maja 2000 r. Trybunał uznał, że ustalenie w sentencji wyroku prawidłowego rozumienia poddanego kontroli przepisu oznacza niekiedy - z konieczności - kwestionowanie implicite trafności wykładni spotykanej w orzecznictwie sądowym. Nie dotyczy to jednak, chcę to podkreślić, wykładni utrwalonej w orzecznictwie, potwierdzonej zwłaszcza szeregiem rozstrzygnięć Sądu Najwyższego. Sentencja wyroku Trybunału uznająca przepis za konstytucyjny, pod warunkiem jego określonego rozumienia, ma walor powszechnego obowiązywania. Oznacza to w konsekwencji, że niedopuszczalne i niezgodne z konstytucją jest stosowanie w praktyce normy wywiedzionej z przepisu, będącego przedmiotem kontroli przy rozumieniu przeciwnym do wskazanego w takiej sentencji. Stanowiłoby to bowiem naruszenie normy konstytucyjnej, która przyznaje orzeczeniom Trybunału walor powszechnego obowiązywania i uchybiałoby tym treściom konstytucji, ze względu na które Trybunał wskazał prawidłowy kierunek wykładni danego przepisu.</u>
          <u xml:id="u-94.31" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Nieliczne przykłady braku respektu niektórych sądów dla wykładni konstytucyjnego rozumienia przepisu zawartej w sentencji wyroku muszą budzić niepokój i wskazują na potrzebę dyskusji na ten temat. Nie można przejść do porządku nad tym problemem, bowiem brak respektu dla wyroków Trybunału, którym konstytucja przyznała walor ostateczności powszechnego obowiązywania, może prowadzić do destabilizacji prawa.</u>
          <u xml:id="u-94.32" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Trybunał dokonuje wykładni prawa, ponieważ nie jest możliwe funkcjonowanie systemu kontroli konstytucyjności, w którym nie istniałaby potrzeba ustalenia znaczenia przepisu. Trybunał może kontrolować przepis pod warunkiem, że wie, co ten przepis oznacza.</u>
          <u xml:id="u-94.33" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Wspomniane wcześniej tzw. orzeczenia interpretacyjne stosowane są w sytuacji, gdy spośród dwóch lub więcej możliwych znaczeń Trybunał uznaje tylko jedno z nich za zgodne z konstytucją. Trzeba zaznaczyć, że z techniki wykładni w zgodzie z konstytucją korzystamy z umiarem, nie nadużywając tego instrumentu. Nie ulega wątpliwości, że w każdym orzeczeniu, w którym znajduje się odpowiedź na postawioną kwestię, Trybunał dokonuje wykładni wskazanego wzorca konstytucyjnego. To orzecznictwo buduje w drodze ewolucyjnej kierunki wykładni zasad konstytucyjnych związanych z pojęciem demokratycznego państwa prawnego, zasad sprawiedliwości społecznej, dobra wspólnego, istoty własności, równego traktowania osób czy odpowiedzialności konstytucyjnej.</u>
          <u xml:id="u-94.34" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Rozważenia wymaga problem wyposażenia w przyszłości Trybunału Konstytucyjnego w samodzielną kompetencję interpretacji norm prawnych, dokonywaną w oderwaniu od konkretnej sprawy. Zniknięcie wykładni, dokonywanej przez Trybunał, wytworzyło próżnię, która jest trudna do wypełnienia. Pojawia się szereg wątpliwości, dotyczących niektórych przepisów, których nie można rozstrzygnąć w drodze wykładni sądowej, ponieważ problem nie należy do sfery tzw. prawa sądowego. Nie możemy zapominać, że nadal żyjemy w kraju, w którym dokonywana jest w szybkim tempie radykalna zmiana wielu sfer życia, znajdująca wyraz w szybkich, głębokich zmianach prawa, w trakcie których nie trudno o błąd lub brak precyzji. System prawny powinien przewidywać racjonalne mechanizmy eliminowania sprzeczności w prawie i niejasności obowiązujących regulacji. Nie można bowiem przerzucać kosztów braku klarowności przepisów na adresatów norm prawnych.</u>
          <u xml:id="u-94.35" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Prawie czteroletni okres obowiązywania nowej konstytucji upoważnia do dokonania pewnych spostrzeżeń dotyczących zasad-kluczy, wyrażających podstawowe wartości, do których sąd konstytucyjny najczęściej nawiązuje. Jedną z podstawowych jest zasada demokratycznego państwa prawa wyrażona w art. 2, który jest powieleniem treści art. 1 dawnych przepisów konstytucyjnych. W okresie przed wejściem w życie tej konstytucji w art. 1 odnajdywano wiele zasad i wartości, które nie były bezpośrednio wyrażone w przepisach konstytucyjnych. Dzisiaj art. 2 nowej konstytucji, wyrażający tę samą treść normatywną, nie jest już tak często przywoływany jako samodzielny wzorzec, ponieważ normy konstytucyjne są bardziej rozbudowane i wyrażają wprost wartości poszukiwane w dawnym art. 1. Nie oznacza to jednak, że art. 2 stał się wyłącznie ozdobnikiem. To właśnie art. 2 stał się podstawą niedawno wydanego rozstrzygnięcia o niekonstytucyjności przepisu ustawy Prawo własności przemysłowej w wyroku z 21 marca 2001 r. w sprawie K.24/2000. Jego naruszenie wynikało, zdaniem Trybunału, z naruszenia zasad przyzwoitej legislacji, a ściślej - wymogu określoności przepisów prawa, które są wpisane w istotę państwa prawa. Państwo prawa nie może bowiem tolerować przepisów, które są niezrozumiałe dla ich adresatów i które ze względu na wady i defekty trudno jest stosować lub wręcz czynią to stosowanie niemożliwych. Istotne znaczenie dla nowego postrzegania chronionych wartości mają postanowienia art. 1 konstytucji stanowiące, że Rzeczpospolita jest dobrem wspólnym wszystkich obywateli. Wynika z tego m.in. nakaz myślenia kategoriami dobra wspólnego przy rozstrzyganiu każdej sprawy. Obejmuje on także konsekwencje poszczególnych rozstrzygnięć Trybunału. W orzecznictwie nie ukształtowała się jeszcze wyraźna linia dotycząca tego kierunku interpretacji. Na gruncie nowej konstytucji odniesienie do kategorii dobra wspólnego zaznaczyło się zaledwie w kilku orzeczeniach, m.in. w orzeczeniu z 30 stycznia 2001 r., w którego uzasadnieniu zawarto takie stwierdzenie odnoszące się do znaczenia zasady z art. 20 konstytucji: „Społeczna gospodarka rynkowa oparta na wolności działalności gospodarczej, własności prywatnej oraz solidarności, dialogu i współpracy partnerów społecznych stanowi postawę ustroju gospodarczego Rzeczypospolitej Polskiej”. Przy interpretacji tej zasady należy uwzględnić związek z art. 1 i 2 konstytucji. Z art. 1 wynika dyrektywa przedłożenia w razie potrzeby dobra ogólnego nad dobro indywidualne czy partykularny interes grupowy. Ta interpretacja będzie miała z pewnością wpływ na przyszły kierunek orzecznictwa.</u>
          <u xml:id="u-94.36" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Na uwagę zasługuje odniesienie się Trybunału do ochrony godności człowieka. Zasada godności każdego człowieka stała się normą - kluczem w orzecznictwie niektórych sądów konstytucyjnych w Europie, na przykład w sądzie konstytucyjnym Niemiec. W polskim orzecznictwie zasada ta nie znalazła jeszcze dostatecznie silnego wyrazu, dlatego też znaczenie ma rozstrzygnięcie Trybunału z 4 kwietnia 2001 r. w sprawie K. 1/2000, dotyczące tzw. eksmisji na bruk, w którym za podstawę oceny niekonstytucyjnego przepisu zezwalającego na taką eksmisję został uznany art. 30 konstytucji, najbardziej odpowiedni aksjologicznie do rozstrzyganej kwestii. Trybunał we wcześniejszych orzeczeniach zwracał uwagę na to, że ustrojodawca nadał godności człowieka znaczenie konstytucyjne, czyniąc z niej płaszczyznę odniesienia do systemu wartości, wokół którego zbudowano konstytucję, a zarazem fundament całego porządku prawnego w państwie. Już we wstępie do konstytucji podkreśla się, że stosowaniu jej powinna towarzyszyć dbałość o zachowanie przyrodzonej godności człowieka. W art. 30 przewidziano, że przyrodzona i niezbywalna godność człowieka stanowi źródło wolności i praw człowieka, jest nienaruszalna, a jej poszanowanie jest obowiązkiem władz publicznych. Zakaz naruszania godności człowieka ma charakter bezwzględny i dotyczy wszystkich. Przesłanką poszanowania tak rozumianej godności jest m.in. istnienie pewnego minimum materialnego zapewniającego jednostce możliwość samodzielnego funkcjonowania w społeczeństwie oraz stworzenie każdemu człowiekowi szans na pewien rozwój osobowości w otaczającym go środowisku kulturowym i cywilizacyjnym. Można pokusić się o stwierdzenie, że wspomniane orzeczenie, a może bardziej jego argumentacja otwierają nowy kierunek orzecznictwa Trybunału. Przyrodzona niezbywalna godność człowieka jest źródłem, powtórzmy, wszystkich innych wolności i praw, jest nienaruszalna i nie podlega żadnym ograniczeniom, również określonym w art. 31 ust. 3 konstytucji. Jest to taki przepis, do którego na pewno nie można stosować zasady proporcjonalności. Konstytucja nie stwarza zbyt silnych gwarancji dla praw socjalnych i ekonomicznych, jednak ustalenie tego, co stanowi nienaruszalne minimum, które jako takie musi być respektowane przez ustawodawcę, powinno być poszukiwane we wzorcach zawartych w art. 30 konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-94.37" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Na tle ostatnich rozstrzygnięć Trybunału na uwagę zasługuje też odniesienie się do odpowiedzialności kręgu określonych podmiotów przed Trybunałem Stanu za delikt konstytucyjny, pod którego pojęciem rozumie się działanie lub zaniechanie naruszające konstytucję lub ustawę. W wyroku z 21 lutego 2001 r. Trybunał stwierdził, że jeżeli nawet naruszenie konstytucji lub ustawy przybierze postać przestępstwa, to nie można uznać za tożsame pojęć „delikt konstytucyjny” i „przestępstwo”. Odpowiedzialność konstytucyjna i odpowiedzialność za przestępstwo to dwa różne reżimy odpowiedzialności, które mogą być w pewnych, określonych konstytucją, sytuacjach stosowane jednocześnie przez Trybunał Stanu w stosunku do tych samych osób. Dotyczy to bezwarunkowo prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, który odpowiada wyłącznie przed Trybunałem Stanu za naruszenie konstytucji, ustawy lub popełnienie przestępstwa oraz warunkowo dotyczy członków Rady Ministrów, jeżeli pociągnięcie ich do odpowiedzialności za przestępstwo warunkowane jest uprzednim bądź jednoczesnym postawieniem zarzutu popełnienia deliktu konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-94.38" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">To stanowisko jest zgodne z zasadami o znaczeniu fundamentalnym dla państwa prawa, z zasadą legalizmu wyrażoną w art. 7 konstytucji oraz równości wszystkich podmiotów wobec prawa. Sąd powszechny jest właściwy do rozpoznania sprawy karnej za przestępstwo popełnione przez członka Rady Ministrów. Jego właściwość wygasa jednak w przypadku przyjęcia przez Sejm uchwały o pociągnięciu do odpowiedzialności przed Trybunałem Stanu. Źródłem takiej relacji pomiędzy Sejmem i sądem powszechnym na tle odpowiedzialności członka Rady Ministrów za delikt konstytucyjny i przestępstwo jest zasada podziału i równoważenia się władzy ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej, wyrażona w art. 10 konstytucji. Oznacza ona wzajemną kontrolę działań organów państwa w granicach ich kompetencji oraz realną zdolność wzajemnego hamowania i powściągania się.</u>
          <u xml:id="u-94.39" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Omawiając działalność orzeczniczą Trybunału należy odnieść się do instytucji sygnalizacji, która jest wykorzystywana przez Trybunał Konstytucyjny dla zapobiegania powstawaniu w systemie prawnym luk, próżni prawnej, czy wręcz sprzeczności w sytuacji, gdy w wyniku orzeczenia Trybunału z systemu ubywa dotychczas istniejący przepis prawa. Trybunał wielokrotnie już korzystał z tej instytucji w przeszłości. Pojawiają się poglądy wskazujące na potrzebę rozważenia roli sygnalizacji w procesie doskonalenia prawa. Obecnie Trybunał korzysta z sygnalizacji w razie potrzeby szybkiej interwencji legislacyjnej, jeżeli w wyniku wydanego wyroku zostanie uchylona norma prawna, powodująca powstanie luki prawnej. W ubiegłym roku Trybunał sygnalizował Radzie Ministrów, chodzi o postanowienie z 21 czerwca 2000 r., S. 1/00, potrzebę podjęcia inicjatywy ustawodawczej w przedmiocie unormowania podstawy wymiaru rent inwalidów wojennych i wojskowych przyznanych przed 1 stycznia 1999 r. W roku bieżącym Trybunał postanowieniem z 6 marca 2001 r. zwrócił Sejmowi uwagę na konieczność uchwalenia ustaw normujących sytuację szczególnych zagrożeń, o których mowa w art. 228 konstytucji - Stany Nadzwyczajne. Ponadto w prawie każdym orzeczeniu Trybunału znajdują się sygnały rozumiane w sposób merytoryczny, a nie formalny, na potrzeby interwencji legislacyjnej, uzupełnienia luki prawnej, czy zmiany pewnych sfer normatywnych.</u>
          <u xml:id="u-94.40" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Przedstawiona Wysokiej Izbie informacja o istotnych problemach działalności orzecznictwa Trybunału w 2000 r. oraz sygnalizowane w niniejszym wystąpieniu precedensowe rozstrzygnięcia wskazują, że z jednej strony występowała kontynuacja, utrwalenie wielu linii orzeczniczych, ale z drugiej strony pojawiały się ustalenia wyrażające potrzebę poszukiwania rozwiązań w kwestiach, które dotychczas nie były rozstrzygane lub bardzo rzadko bywały przedmiotem interpretacji Trybunału.</u>
          <u xml:id="u-94.41" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Zbliżając się do zakończenia poruszę tylko jeszcze jeden ważny problem, który jest związany z oddziaływaniem orzecznictwa na poziom kultury konstytucyjnej. Nie ulega wątpliwości, że istotne znaczenie dla świadomości prawnej ma sposób prezentowania w mediach informacji na temat rozstrzygnięć Trybunału. Mimo wielokrotnego podnoszenia tego problemu w poprzednich moich wystąpieniach i na wszystkich zgromadzeniach ogólnych sędziów oraz w publikacjach poświęconych tej kwestii, wyraźnie odczuwa się, pomimo pewnej poprawy, brak przekazanej w sposób dostępny dla społeczeństwa informacji o ważnych wyrokach, które mają istotne znaczenie dla ochrony praw podstawowych jednostki. O rozstrzygnięciach mówi się z reguły wówczas, gdy dotyczą przepisów wywołujących wcześniej ostre spory polityczne. Dobrym przykładem ilustrującym to stwierdzenie jest wskazane już dzisiaj rozstrzygnięcie Trybunału na temat dziedziczenia gospodarstw rolnych, dotyczące kilku milionów obywateli, które nie znalazło żadnego wyrazu w informacjach medialnych.</u>
          <u xml:id="u-94.42" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Jeżeli Rzeczpospolita jest państwem prawnym, to podstawowa wiedza o prawie jest niezbędna. Bez odpowiednio rozwiniętej kultury prawnej nie mogą funkcjonować instytucje państwa prawa. Rzetelna i profesjonalna informacja w mediach o przyjmowanych rozstrzygnięciach jest istotną formą kontroli społeczeństwa nad funkcjonowaniem państwa i jego struktur. Bardzo dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-94.43" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję bardzo panu prezesowi.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#WicemarszałekJanKról">Obecnie proszę o zabranie głosu pana posła Bogdana Lewandowskiego w celu przedstawienia stanowiska komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#PosełSprawozdawcaBogdanLewandowski">Panie Marszałku! Panie Prezesie! Wysoka Izbo! Informacja o istotnych problemach wynikających z działalności i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, która jest przedmiotem dzisiejszej debaty, zasługuje na najwyższe uznanie. Składający się z sześciu części dokument zawiera pełną charakterystykę działalności Trybunału oraz jego orzecznictwa.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#PosełSprawozdawcaBogdanLewandowski">W pierwszej części przedstawiona została ogólna problematyka działania Trybunału, ze szczególnym uwzględnieniem zmian dokonanych w ustawie z 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym, zakres i tryb kontroli sprawowanej przez Trybunał, informacja o zasięganiu opinii Rady Ministrów, wykładnia ustawy w zgodzie z konstytucją oraz działalność sygnalizacyjna Trybunału. W drugiej części zwrócono uwagę na ogólną problematykę dotyczącą zasady demokratycznego państwa prawnego oraz niektórych innych zasad ustrojowych. W trzeciej części zostały zaprezentowane ustalenia Trybunału, dotyczące głównych kierunków orzecznictwa w sprawach z zakresu wolności, praw i obowiązków obywatelskich oraz form i metod ich realizacji. Czwarta część obejmuje problematykę źródeł prawa. W piątej została przedstawiona problematyka samorządu terytorialnego. W szóstej części zaprezentowano aktywność Trybunału w sferze międzynarodowej oraz działalność popularyzującą jego orzecznictwo. Całość materiału uzupełniają dane statystyczne oraz szczegółowe informacje dotyczące podmiotów inicjujących postępowanie przed Trybunałem Konstytucyjnym, charakterystyki wyroków, charakterystyki postanowień o umorzeniu postępowania, zdań odrębnych do orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego oraz przeglądowe omówienie wyroków Trybunału.</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#PosełSprawozdawcaBogdanLewandowski">W 2000 r. Trybunał rozstrzygnął merytorycznie, podobnie jak w 1999 r., 52 sprawy. Oprócz wyroków wydał 375 postanowień, a więc znacznie więcej niż w 1999 r., kiedy wydano tylko 182 postanowienia. W zakresie spraw w trybie kontroli następczej abstrakcyjnej rozstrzygnięto 46 spraw, w 1999 r. były tylko 44 takie sprawy; następczej z pytania prawnego - 15 spraw, w 1999 r. było ich 9; następczej ze skargi konstytucyjnej rozstrzygnięto 25 spraw, w 1999 r. - 9 spraw. Nastąpił również wzrost spraw rozpoznanych w trybie kontroli konkretnej. Na ogólną liczbę 52 wyroków 19 zapadło właśnie w tym trybie.</u>
          <u xml:id="u-96.3" who="#PosełSprawozdawcaBogdanLewandowski">Najwięcej spraw, bo 19, wywołanych wnioskiem inicjującym postępowanie w trybie kontroli następczej pochodziło od rzecznika praw obywatelskich. Inicjatorami 13 takich wniosków były organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego. Podobna liczba wniosków była wyrazem aktywności ogólnokrajowych organów związków zawodowych i ogólnokrajowych władz organizacji pracodawców i organizacji zawodowych. Cztery sprawy rozstrzygnięto na wniosek grupy posłów; z pojedynczymi wnioskami wystąpili również marszałek Senatu, prezes NIK, Krajowa Rada Sądownictwa i Sąd Okręgowy w Warszawie.</u>
          <u xml:id="u-96.4" who="#PosełSprawozdawcaBogdanLewandowski">Najczęściej Trybunał rozpatrywał akty prawne z zakresu praw socjalnych, równości praw kobiet i mężczyzn, samorządu terytorialnego i ochrony własności i ustroju państwa. Podstawę kontroli konstytucyjności prawa stanowiły przede wszystkim: zasada demokratycznego państwa prawnego - w 4 sprawach samoistnie, natomiast w 9 sprawach z zasadą równości, ochrony prawa własności, ochrony prawa do sądu i inne.</u>
          <u xml:id="u-96.5" who="#PosełSprawozdawcaBogdanLewandowski">Podstawę oceny prawa polskiego stanowiły też ratyfikowane umowy międzynarodowe. Na ogólną liczbę 10 spraw, w których wzorcem kontroli były ratyfikowane umowy międzynarodowe, Trybunał w 4 wyrokach stwierdził naruszenie ratyfikowanych umów międzynarodowych.</u>
          <u xml:id="u-96.6" who="#PosełSprawozdawcaBogdanLewandowski">W 2000 r. po raz pierwszy od wejścia w życie konstytucji z 1997 r. przedmiotem rozważań Trybunału stała się sprawa zgodności z konstytucją celów lub działalności partii politycznych. Trybunał określił, w jakim zakresie przedmiotem jego kontroli mogą być nie tylko elementy programu, ale także struktury organizacyjne partii politycznych.</u>
          <u xml:id="u-96.7" who="#PosełSprawozdawcaBogdanLewandowski">Podczas dyskusji w Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka nad informacją o istotnych problemach wynikających z działalności i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego w roku 2000 zwrócono uwagę na konsekwencje dokonanej 9 czerwca 2000 r. nowelizacji ustawy z 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym. Ustawa z 9 czerwca wprowadziła zmianę w art. 39 umożliwiającą rozstrzygnięcie sprawy nawet w przypadku utraty mocy obowiązującej aktu normatywnego przed wydaniem orzeczenia, jeżeli jest to konieczne dla ochrony konstytucyjnych wolności i praw. Powyższa zmiana pozwoli chronić prawa i wolności w sposób bardziej skuteczny, ponieważ zgodnie z art. 190 ust. 4 konstytucji: „Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego o niezgodności z konstytucją, umową międzynarodową lub z ustawą aktu normatywnego, na podstawie którego zostało wydane prawomocne orzeczenie sądowe, ostateczna decyzja administracyjna lub rozstrzygnięcie w innych sprawach, stanowi podstawę do wznowienia postępowania, uchylenia decyzji lub innego rozstrzygnięcia na zasadach i w trybie określonych w przepisach właściwych dla danego postępowania”.</u>
          <u xml:id="u-96.8" who="#PosełSprawozdawcaBogdanLewandowski">W poprzednim porządku prawnym utrata mocy obowiązującej aktu normatywnego przed wydaniem orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego była podstawą do umorzenia postępowania.</u>
          <u xml:id="u-96.9" who="#PosełSprawozdawcaBogdanLewandowski">Komisja podjęła również problem warunków wszczynania kontroli abstrakcyjnej. Wobec zwiększenia kręgu podmiotów uprawnionych do występowania z wnioskiem o zbadanie konstytucyjności aktu normatywnego oraz bezwzględnego związania Trybunału Konstytucyjnego z zasadą skargowości konieczne jest przyjęcie literalnej treści konstytucji w zakresie legitymacji prawnej. Zawarte w art. 191 ust. 1 pkt 4 pojęcie „organizacje zawodowe” powinno, zdaniem Trybunału Konstytucyjnego, przy zastosowaniu wykładni systemowej i językowej, spełniać kryterium podmiotowe (zrzeszać osoby fizyczne), kryterium przedmiotowe (członkowie organizacji winni stale i w celach zarobkowych wykonywać jedno lub kilka wyodrębnionych zajęć, które mogą być uznane za dowód) oraz kryterium funkcjonalne (celem i funkcją organizacji winno być reprezentowanie interesów całego środowiska).</u>
          <u xml:id="u-96.10" who="#PosełSprawozdawcaBogdanLewandowski">W komisji zwrócono uwagę na niewielką liczbę pytań prawnych, kierowanych do Trybunału Konstytucyjnego. Podniesiono wątpliwość, czy sądy nie są nadmiernie skrępowane tym, że ich przedstawiciele muszą stawać w tych sprawach przed Trybunałem Konstytucyjnym. W komisji zwrócono również uwagę na niepokojące zjawisko braku wpływu orzeczeń Trybunału na praktykę działania organów państwa, w tym - trzeba także powiedzieć - Sejmu. Od dłuższego czasu jakość procesu legislacyjnego budzi wątpliwości. Zasadny jest zatem postulat zorganizowania specjalnego seminarium z udziałem sędziów Trybunału i przewodniczących komisji sejmowych poświęconego adaptacji orzecznictwa Trybunału do praktyki ustawodawczej. Taki postulat zgłosił w ubiegłym roku poseł Kazimierz Działocha podczas debaty nad informacją o istotnych problemach wynikających z działalności orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego w 1999 r. Niestety, apel ten nie spotkał się z żadnym odzewem. Dlatego, biorąc pod uwagę czas naszej debaty, dzisiaj apel w tej niewątpliwie fundamentalnej kwestii można jedynie przekazać Sejmowi IV kadencji.</u>
          <u xml:id="u-96.11" who="#PosełSprawozdawcaBogdanLewandowski">Innym problemem, który podniesiono w komisji, jest stosunkowo niski rezonans społeczny działalności i dorobku Trybunału, mówił zresztą o tym dzisiaj z trybuny pan prezes Safian. Natomiast podczas prac w komisji szczególnie podkreślano wagę witryny internetowej. Rozszerzenie tej witryny zapewni recepcję orzecznictwa oraz pełną i szybką informację o pracach Trybunału.</u>
          <u xml:id="u-96.12" who="#PosełSprawozdawcaBogdanLewandowski">Komisja jednogłośnie rekomenduje Sejmowi rozpatrzenie informacji o istotnych problemach wynikających z działalności i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego w roku 2000. Przedstawiono nam wyczerpującą i rzetelną informację, która daje podstawy do stwierdzenia, że Trybunał w sposób istotny przyczynił się do umocnienia państwa prawnego.</u>
          <u xml:id="u-96.13" who="#PosełSprawozdawcaBogdanLewandowski">Chciałbym w imieniu Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka serdecznie podziękować i wyrazić słowa uznania sędziom Trybunału Konstytucyjnego: Jerzemu Ciemniewskiemu, Zdzisławowi Czeszejko-Sochackiemu, Teresie Dębowskiej-Romanowskiej, Lechowi Garlickiemu, Stefanowi Jaworskiemu, Wiesławowi Johannowi, Krzysztofowi Kolasińskiemu, Birucie Lewaszkiewicz-Petrykowskiej, Andrzejowi Mączyńskiemu, Ferdynandowi Rymarzowi, Markowi Safjanowi — prezesowi Trybunału, Jadwidze Skórzewskiej-Łosiak, Jerzemu Stępniowi, Januszowi Trzcińskiemu — wiceprezesowi Trybunału i Marianowi Zdybowi za ofiarną pracę dla dobra Rzeczypospolitej w 2000 r. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-96.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#WicemarszałekJanKról">Przechodzimy do 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#WicemarszałekJanKról">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-97.3" who="#WicemarszałekJanKról">Proszę o zabranie głosu pana posła Kazimierza Działochę w imieniu klubu SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#PosełKazimierzDziałocha">Panie Marszałku! Panie Prezesie Trybunału Konstytucyjnego! Wysoki Sejmie! 15 lat temu - przypomniano to już - dokładnie w dniu 28 maja 1986 r. Trybunał Konstytucyjny wydał swoje pierwsze orzeczenie w sprawie zgodności prawa z konstytucją. Od tego czasu co roku przedstawia Sejmowi i Senatowi informację o podstawowych problemach, jakie wynikają z jego działalności i orzecznictwa. Każdorazowo informacja Trybunału jest ważnym wydarzeniem w życiu prawnym państwa. Pozwala nam sobie uświadomić, jaki jest aktualny stan przestrzegania konstytucji w procesie tworzenia prawa, a tym samym jaki jest stan prawodawstwa państwowego mającego służyć realizacji zadań i norm konstytucji. Dla organów tworzących prawo informacja jest surowym testem dochowywania przez nie konstytucyjnych reguł tworzenia dobrego prawa, reguł, które Trybunał definiuje w oparciu o treść postanowień konstytucji. Jest zatem informacja okazją do uświadomienia sobie błędów najczęściej popełnianych w praktyce prawotwórczej i potrzeby zmiany na lepsze. Ze względu na rangę ustawy w systemie źródeł prawa odnosi się to przede wszystkim do działalności ustawodawczej Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#PosełKazimierzDziałocha">Co wynika z obecnej informacji Trybunału Konstytucyjnego dla działalności Sejmu i, zdaniem Klubu Parlamentarnego SLD, zasługuje na podkreślenie? Otóż, wynika z niej, że w orzecznictwie Trybunału po raz drugi, gdy uwzględnić także rok poprzedni, zdecydowanie przeważała kontrola konstytucyjności ustaw. Na 116 aktów poddanych kontroli aż w 82 przypadkach chodziło o kontrolę zgodności ustaw z konstytucją lub ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi. Policzyłem - Trybunałowi zdaje się nie wypadało tego czynić - że na 52 merytoryczne rozstrzygnięcia w sprawie konstytucyjności ustaw w 27 przypadkach, a więc więcej niż w połowie, Trybunał orzekł niezgodność różnych przepisów ustawowych z konstytucją. W żadnej z wcześniejszych informacji tak niekorzystnej statystyki działalność ustawodawcza Sejmu nie miała. W większości przypadków niekonstytucyjnymi były przepisy ustaw wydane lub znowelizowane przez Sejm obecnej kadencji, a grzechy popełniane przeciw konstytucji były najpoważniejsze, bo wymierzone przeciw zasadom demokratycznego państwa prawnego, równości w prawie, ochronie własności, samodzielności majątkowej jednostek samorządu terytorialnego, przeciw prawom socjalnym obywateli, zwłaszcza przeciw prawu do zabezpieczenia emerytalnego i rentowego.</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#PosełKazimierzDziałocha">Należy podkreślić, że obraz działalności ustawodawczej Sejmu, jaki wyłania się z przytoczonych danych liczbowych, byłby jeszcze mniej korzystny, wyroków negatywnych byłoby więcej, gdyby Trybunał Konstytucyjny nie zachował potrzebnej wstrzemięźliwości w ingerowaniu w obowiązujące ustawodawstwo, kierując się techniką wykładni ustaw w zgodzie z konstytucją. Pozwala ona oszczędzić ustawę, nie orzekać o jej niekonstytucyjności pod warunkiem przyjęcia jako powszechnie obowiązującego takiego znaczenia kwestionowanego przepisu, jaki ustalił Trybunał Konstytucyjny. W ten sposób w 2000 r. pięciokrotnie Trybunał uratował przepisy ustaw przed stwierdzeniem ich niekonstytucyjności. Pomijam tutaj kontrowersje, jakie wokół techniki wykładni ustaw w zgodzie z konstytucją pojawiły się w doktrynie prawa i w praktyce.</u>
          <u xml:id="u-98.3" who="#PosełKazimierzDziałocha">Wysoki Sejmie! Skoro w świetle informacji Trybunału tak źle przedstawia się ustawodawstwo Sejmu, to Sejm powinien sumiennie ją rozpatrzyć i wyciągnąć z niej wnioski umożliwiające naprawę własnej legislacji. Tymczasem wbrew przepisowi regulaminu Sejmu, który nakazuje rozpatrzyć informację Trybunału o istotnych problemach wynikających z działalności orzecznictwa oraz uwagi o stwierdzonych uchybieniach i lukach w prawie, Sejm potraktował obecną informację jak najbardziej powierzchownie. Poświęcone jej posiedzenie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w dniu 26 kwietnia trwało kilkanaście minut. Sprawozdanie z posiedzenia zawarte w biuletynie komisji zajmuje trzy strony tekstu, w którym niewiele jest treści. Trwałoby krócej, gdyby jeden z członków komisji nie otworzył buzi, po czym nie wypadało zakończyć posiedzenia natychmiast.</u>
          <u xml:id="u-98.4" who="#PosełKazimierzDziałocha">W niepamięć poszła propozycja - wspominał o tym przed chwilą pan poseł Lewandowski - jaką zgłosiłem w trakcie ubiegłorocznej dyskusji nad informacją trybunału, by posiedzenie komisji sprawiedliwości odbyło się z udziałem przewodniczących wszystkich komisji sejmowych i służyło uświadomieniu sobie, w jaki sposób wnioski płynące z informacji Trybunału można uwzględnić w pracach komisji nad projektami ustaw. Ta propozycja spotkała się z poparciem przemawiających wówczas posłów, pozytywnie odniósł się do niej prowadzący obrady marszałek. I co? I nic.</u>
          <u xml:id="u-98.5" who="#PosełKazimierzDziałocha">Co więcej, zamiast normalnej debaty nad informacją Trybunału, jak to było w poprzednich latach, chociaż zawsze przy małej frekwencji, mamy 10-minutowe oświadczenia klubów parlamentarnych i 5-minutowe oświadczenia kół poselskich. By to jakoś usprawiedliwić, mówi się dzisiaj o potrzebie odbycia osobnej konferencji, jakiegoś spotkania sędziów z przedstawicielami komisji sejmowych i władz Sejmu, nie określając jednak wyraźnie celu takiego spotkania i szans na poprawę ustawodawstwa. Moim zdaniem, taka konferencja bez zagwarantowanych prawnie możliwości wymuszenia posłuchu i zastosowania jej ewentualnych ustaleń nie spełni należytej roli. Może okazać się jeszcze jedną z tych, których wiele na terenie Sejmu i po których pamięć często szybko mija.</u>
          <u xml:id="u-98.6" who="#PosełKazimierzDziałocha">Zdaniem mojego klubu, wyjście z obecnego kryzysu związanego z rozpatrywaniem informacji Trybunału przez Sejm może polegać albo na powrocie do założeń tej instytucji, do tego, jak ją widziano w momencie jej ustanawiania w Polsce — zostało to rozwinięte we wcześniejszych debatach obu izb parlamentarnych nad dorocznymi informacjami Trybunału — albo na rezygnacji z pozorów poprzez skreślenie odpowiednich przepisów ustawy o Trybunale Konstytucyjnym i regulaminu. Nie pojawią się przeszkody konstytucyjne, gdyż instytucja ta nie znajduje się w obowiązującej konstytucji. Sama informacja, szeroko rozpowszechniona wśród parlamentarzystów, wśród członków organów władzy publicznej i funkcjonariuszy służb legislacyjnych, równie dobrze może pełnić pozytywną rolę, kształtując prokonstytucyjne działania legislacyjne, bez takiej praktyki rozpatrywania informacji Trybunału Konstytucyjnego w Sejmie, jaką mamy w tej chwili.</u>
          <u xml:id="u-98.7" who="#PosełKazimierzDziałocha">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chcąc od tych gorzkich słów krytyki pro domo sua wrócić do właściwego przeznaczenia informacji o istotnych problemach wynikających z działalności orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, należy stwierdzić, że jeden z problemów przedstawionych w obecnej informacji bez wątpienia zasługuje na uwagę Sejmu. Chodzi o widoczny od pewnego czasu, więc w szczególności zaznaczył się on w orzecznictwie ubiegłego i obecnego roku, spór - a może już konflikt, bo chyba tak trzeba to nazwać - między dwoma najważniejszymi organami władzy sądowniczej w Polsce: Trybunałem Konstytucyjnym i Sądem Najwyższym, a w konsekwencji między innymi sądami. Sprowadza się on do dwóch spraw, o których w złagodzonej formie napisano na stronie 47 informacji Trybunału. Dzisiaj mówił o tym szerzej pan prezes Safjan. W szerszym zakresie widoczny jest on jednak przede wszystkim w piśmiennictwie prawniczym, zaangażowani są w ten spór sędziowie jednego i drugiego sądu.</u>
          <u xml:id="u-98.8" who="#PosełKazimierzDziałocha">Pierwsza kwestia sporna sprowadza się do tego, czy Sąd Najwyższy, a także inne sądy mają prawo nie stosować w konkretnej sprawie, którą rozpatrują, przepisu ustawy ze względu na jego, zdaniem sądu, sprzeczność z konstytucją czy też prawo takie posiada wyłącznie Trybunał Konstytucyjny. Pytanie na pozór szokujące, bo powszechnie raczej wiadomo, że kompetencja orzekania o zgodności ustaw z konstytucją należy do Trybunału Konstytucyjnego. Ma jednak to pytanie jakiś punkt oparcia w art. 178 ust. 1 konstytucji, w którym stanowi się o podległości sędziów nie tylko ustawom, lecz także, i w pierwszej kolejności, konstytucji. Tę konstytucję zgodnie z art. 8 ust. 2 sądy mają także stosować bezpośrednio, jeżeli tylko z niej nie wynika co innego. Sędziowie Sądu Najwyższego twierdzą w każdym razie na ogół, że sąd ma prawo odmówić zastosowania ustawy w konkretnej sprawie, niezgodnej jego zdaniem z konstytucją, sędziowie Trybunału uważają zaś, że prawo wiążącego kwestionowania ustaw przysługuje wyłącznie Trybunałowi.</u>
          <u xml:id="u-98.9" who="#PosełKazimierzDziałocha">Mija mi czas - oto dowód, jak debatujemy nad istotnym sprawozdaniem Trybunału Konstytucyjnego. Uprzejmie jednak proszę pana marszałka, by mi pozwolił dokończyć tę kwestię, którą zacząłem, bo ona jest brzemienna w skutki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#WicemarszałekJanKról">Proszę bardzo, panie profesorze, ale jedna tylko uwaga - taki tryb procedowania przyjęliśmy za zgodą wszystkich klubów, więc po prostu marszałek i prezydium są gotowe na różne warianty, natomiast tutaj była zgoda wszystkich klubów co do sposobu procedowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#PosełKazimierzDziałocha">Zasada równości wobec klubów, panie marszałku, niewątpliwie została zachowana.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#PosełKazimierzDziałocha">Za tym drugim stanowiskiem przemawia swoistość skoncentrowanego w rękach sądu konstytucyjnego systemu kontroli konstytucyjności prawa w Europie, obowiązującego także i u nas, i przeciwstawienie go systemowi judical review na wzór amerykański, w którym władzę kwestionowania ustawy sprzecznej z konstytucją posiada każdy sąd. Za stanowiskiem Trybunału przemawia ponadto instytucja pytań prawnych sądów do Trybunału, z której wynika, jak się twierdzi, obowiązek sądu do przedłożenia Trybunałowi wątpliwości co do konstytucyjności ustawy w każdym przypadku, gdy od odpowiedzi Trybunału na pytanie zależy rozstrzygnięcie sprawy toczącej się przed sądem. Spór nie jest jednak do końca rozstrzygnięty, nie rozstrzygniemy go także tutaj. Tkwi w nim w każdym razie realne niebezpieczeństwo pojawienia się dwóch różnych werdyktów co do konstytucyjności ustawy: jednego wydanego przez Sąd Najwyższy, drugiego przez Trybunał Konstytucyjny. Sejm musi spór ten mieć na uwadze, jako groźny dla spoistości porządku prawnego i bezpieczeństwa prawnego obywateli, a w razie braku innego rozwiązania — rozważyć także potrzebę nowelizacji prawa.</u>
          <u xml:id="u-100.2" who="#PosełKazimierzDziałocha">Przed wejściem na trybunę dowiedziałem się, czytając prasę - to nie jest zachęta, by czytać na posiedzeniu Sejmu gazety - że Sąd Najwyższy wczoraj podjął uchwałę, zgodnie z którą sąd powszechny może rozważać kwestie zgodności z konstytucją ustawy, na podstawie której ma rozstrzygnąć sprawę, i może odmówić zastosowania przepisu ustawy, gdy uzna, że jest on niezgodny z konstytucją. Tylko wtedy, zdaniem Sądu Najwyższego, gdy sąd powszechny rozstrzyga sprawę po wcześniejszym wyroku Trybunału, sąd powszechny nie może badać kwestii zgodności danej ustawy z konstytucją i związany jest orzeczeniem Trybunału. Można powiedzieć: kto pierwszy ten lepszy, albo sąd, albo Trybunał Konstytucyjny.</u>
          <u xml:id="u-100.3" who="#PosełKazimierzDziałocha">Z powołanej przeze mnie uchwały Sądu Najwyższego wynika zatem, że spór między Sądem Najwyższym i Trybunałem Konstytucyjnym - chociaż Sąd Najwyższy zawęził przypisywaną sobie przez sądy powszechne kompetencję do wiążącej kontroli zgodności ustaw z konstytucją - trwa. Ten spór trwa i jest rzeczą niebezpieczną.</u>
          <u xml:id="u-100.4" who="#PosełKazimierzDziałocha">Drugą kwestią sporną między Sądem Najwyższym i Trybunałem, niekoniecznie związaną z pierwszą, jest technika wykładni ustaw w zgodzie z konstytucją, stosowana w praktyce orzeczniczej Trybunału Konstytucyjnego. Jak już wcześniej powiedziałem, polega ona na tym, że przepis ustawy nie narusza konstytucji pod warunkiem przyjęcia wykładni tego przepisu ustalonej przez Trybunał, i - co najważniejsze - na przyznaniu jej mocy powszechnie obowiązującej, a zatem takiej, która wiąże także inne sądy. Trybunał Konstytucyjny przywiązuje do wykładni ustaw w zgodzie z konstytucją podstawowe znaczenie, uważa za nieodzowny warunek wykonywania przyznanej mu kompetencji kontroli prawa, zwłaszcza w sprawach ze skargi konstytucyjnej. Ma też silne argumenty na poparcie swojego stanowiska. W informacji przyznaje się jednak, że jego orzeczenia interpretacyjne w jakimś zakresie zawężają samodzielność innych organów państwa, w tym sądów, w dokonywaniu wykładni przepisów stosowanych przez te organy. W informacji podkreśla się, że ustalenie w sentencji wyroku Trybunału prawidłowego, zgodnego z konstytucją rozumienia przepisu prawa oznacza niekiedy z konieczności zakwestionowanie implicite trafności wykładni przyjętej w orzecznictwie sądowym. To stanowisko Trybunału budzi natomiast sprzeciw Sądu Najwyższego. Podejmowanie przez Trybunał wykładni przepisów ustawy z mocą powszechnie obowiązującą pozostaje bowiem, zdaniem Sądu Najwyższego, w kolizji z utrwalonym prawem SN do ujednolicania wykładni prawa sądowego w drodze uchwał, zwłaszcza tzw. uchwał abstrakcyjnych, wykładni, którą Sąd Najwyższy podejmuje często z uwzględnieniem także kontekstu konstytucyjnego. Tak czy inaczej, powstała sytuacja jest niedobra, powiedzieć trzeba wprost, że jest wysoce niekorzystna i niebezpieczna dla procesu stosowania prawa. Nie jest taką tylko potencjalnie czy teoretycznie możliwą, jest rzeczywistą. Jej niebezpieczeństwo dostrzegł, jak sądzić można, Trybunał Konstytucyjny, dlatego że w o orzeczeniu wspominanym tutaj przez pana prezesa K. 33/90 przyjął pogląd: W pewnych sytuacjach Trybunał może wskazać właściwe rozumienie ustaw organom je stosującym, posługując się techniką wykładni ustawy w zgodzie z konstytucją. Jeżeli jednak określony sposób rozumienia przepisu ustawy utrwalił się już w sposób oczywisty, a zwłaszcza jeśli znalazł jednoznaczny i autorytatywny wyraz w orzecznictwie SN albo NSA, to należy uznać, że przepis ten - w praktyce swojego stosowania - nabrał takiej właśnie treści, jaką odnalazły w nim najwyższe instancje sądowe naszego kraju. Pierwszy prezes Sądu Najwyższego w artykule w „Rzeczpospolitej” zatytułowanym „Powściągliwie korzystać z uprawnień” docenia cytowane przed chwilą stanowisko. Pisze także o potrzebie powściągliwości zarówno po stronie Trybunału, jak i Sądu Najwyższego. Lecz czy to wszystko wystarczy, czy te apele wystarczą? Sądy są niezawisłe i mogą takich apeli nie posłuchać. Ostatnie cytowane wczorajsze orzeczenie świadczyłoby o tym. Jeśli chodzi o Trybunał, bo o nim jest tutaj przede wszystkim mowa, załagodzeniu sporu, konfliktu z Sądem Najwyższym nie może służyć spełnienie przez ustawodawcę postulatów rozszerzenia kompetencji wykładniczych Trybunału Konstytucyjnego poprzez rozciągnięcie ich na samodzielną kompetencję interpretacji norm konstytucji, dokonywanej w oderwaniu od konkretnej sprawy czy powrót do jakiejś postaci wykładni ustaw o charakterze powszechnie obowiązującym. Byłaby to droga powrotu do rozwiązań, które się nie sprawdziły i w których tkwią moim zdaniem także źródła obecnego sporu. W tej jedynej sprawie z panem prezesem Safjanem nie mogę się zgodzić.</u>
          <u xml:id="u-100.5" who="#PosełKazimierzDziałocha">To wszystko, co chciałem powiedzieć w ciągu 10 minut, ale nie udało mi się, panie marszałku, bardzo za to przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-100.6" who="#PosełKazimierzDziałocha">Chciałbym na zakończenie podkreślić bardzo mocno, że Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej, doceniając wysoce pozytywną rolę, jaką spełniał Trybunał Konstytucyjny w zakresie kształtowania prokonstytucyjnego ustawodawstwa, opowiada się w pełni za przyjęciem informacji o problemach wynikających z jego działalności w 2000 r. Uprzejmie dziękuję i przepraszam bardzo.</u>
          <u xml:id="u-100.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję bardzo, panie profesorze.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#WicemarszałekJanKról">Proszę o zabranie głosu pana posła Marka Markiewicza w imieniu klubu AWS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#PosełMarekMarkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezesie! Zakończył pan swoje wystąpienie, mówiąc, że jeżeli Rzeczpospolita jest państwem prawa, to rzetelna informacja i prezentacja orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego jest obowiązkowa i konieczna. Gdyby po tej prezentacji oceniać demokratyzm naszego państwa, to należałoby uznać, że nie jesteśmy demokratycznym państwem prawa, bo rok temu po debacie nad sprawozdaniem nie ukazała się w mediach żadna powszechnie dostępna informacja o problemach, przed którymi Trybunał stoi. Postęp jest taki, że dziś obserwować nas mogą obywatele, szukając odpowiedzi na pytanie, czy Polska jest demokratycznym państwem prawa. To pytanie dla naszego klubu, który wywodzi się z „Solidarności” i na niej się opiera, nawiązuje do projekcji „Solidarności”, jaką mieliśmy w 1980 r., budowy państwa demokratycznego i sprawiedliwego, jest fundamentalne, dlatego z tak wielką uwagą przyglądamy się pracy Trybunału, który sam definiuje swą rolę jako rolę polegającą na kontroli spójności systemu prawnego w państwie i bezpieczeństwa prawnego adresatów normy prawnej. Ale przez pryzmat orzeczeń Trybunału patrzymy także na siebie, patrzymy także na parlament i na funkcjonowanie całego państwa, szukając odpowiedzi na pytanie, na jakim etapie drogi prowadzącej do powstania państwa prawa w dziesiątym roku niepodległości jesteśmy.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#PosełMarekMarkiewicz">Jesteśmy już daleko, ale daleko również jest nam do osiągnięcia tego standardu. Nie szukałbym odpowiedzialności w komisji sprawiedliwości, o której mówił pan prof. Działocha. Ta komisja akurat nie musiała zbyt długo zajmować się informacją Trybunału, choć występowało aż trzech mówców, gdyż na co dzień przedmiotem prac jej podkomisji i jej samej podczas obrad plenarnych jest każde z orzeczeń Trybunału i każda ze spraw, w które zaangażowany jest Sejm. Problem zaczyna się tu, na sali plenarnej, na sąsiedniej sali, na sali Senatu. Ten problem przejawia się w statystyce, którą przytacza się w informacji. Jeżeli w ubiegłym roku Trybunał wydał 52 wyroki, a one opierały się na fundamentalnych standardach państwa prawnego, odwoływały się do fundamentalnych wzorców kontroli, i jeżeli aż w 13 przypadkach Trybunał rozstrzygał, odwołując się do zasady demokratycznego państwa prawa, a w wypadku 29, jak wynika z załącznika nr 1, rozstrzygnięć stwierdzono niezgodność prawa z konstytucją lub umowami międzynarodowymi - czyli lokuje się to gdzieś w granicach 50%, jeśli chodzi o pozytywną i negatywną ocenę praworządności w państwie - to problem rzeczywiście jest istotny. Jeżeli badając 10 umów międzynarodowych i zgodność z nimi polskiego prawa, Trybunał aż w 4 przypadkach stwierdził niespełnienie wymogu zgodności, to problem jest rzeczywiście istotny i trzeba go podnosić, szukając odpowiedzi na pytanie o to, czy standardy państwa prawnego, te, o które walczyła nasza formacja, czy te, które chcemy widzieć u podstaw naszego państwa, są rzeczywiście powszechnie znane, są powszechnie uznawane.</u>
          <u xml:id="u-102.2" who="#PosełMarekMarkiewicz">Często zdarza się, że w sprawach, które niby dotyczą drobnej kwestii, znajdujemy odpowiedź na fundamentalne ustrojowe pytania, jak w wypadku wyroku z 10 maja 2000 r., który odwołując się do art. 13 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, statuował prawo do skutecznego środka odwoławczego w wypadku odmowy wydania poświadczenia bezpieczeństwa. Ale bogactwo rozstrzygnięcia w tym właśnie wyroku jest daleko większe, bo stawia się tu wyraźną granicę przed ingerencją państwa w życie obywatela, pokazuje się, których granic przekroczyć nie można, nawet w sferach tak silnie związanych z bezpieczeństwem państwa. Władza Trybunału, którego rozstrzygnięcia są ostateczne, jest ogromna. Każdy, kto zna prawo, wie, że ostateczne rozstrzygnięcie może być w pełni słuszne, może być tylko częściowo słuszne, ale ono jest nieodwołalne, wiąże dwie Izby. Dlatego patrzyliśmy, z jaką starannością Trybunał z tej władzy korzysta. Z zadowoleniem przyjmujemy to, co wynika z wyroku z 10 lipca ubiegłego roku, w którym sam Trybunał wskazuje na potrzebę traktowania jako prymatu, jako priorytetowej wykładni zakładającej zgodność z konstytucją. Dopiero wtedy, kiedy tej zgodności nie da się wypreparować, należy uznawać tę ustawę za niezgodną z prawem, o czym tak wszechstronnie mówił przed chwilą pan poseł Działocha. Dostrzegamy także to, o czym mówił pan prezes Safjan w swoim wystąpieniu, a co wynika choćby z wyroku z 25 stycznia, kiedy Trybunał dokonał wykładni obowiązującego prawa, często odmiennej od obowiązującego orzecznictwa. Chodzi o orzeczenie dotyczące zakresu stosowania art. 1 Kodeksu postępowania cywilnego, gdzie stwierdza się, że w obrębie spraw cywilnych mieszczą się także roszczenia wynikające, których źródło stanowi decyzja administracyjna. Nie trzeba być wielkim prawnikiem, by widzieć, jak ogromną zmianę w praktyce funkcjonowania prawa przyniosło to rozstrzygnięcie - może nieczytelne dla ogółu obywateli, gdy się przytacza tylko tezę - jak ogromne miało znaczenie dla funkcjonowania prawa.</u>
          <u xml:id="u-102.3" who="#PosełMarekMarkiewicz">Kierunek pracy Trybunału znalazł także uznanie w Wysokiej Izbie. Nowelizacja art. 39 umacnia praktykę przyjętą przez Trybunał odwoływania się nie tylko do prawa obowiązującego, ale także tego, które utraciło moc obowiązującą. Art. 39 pozwala bowiem rozstrzygnąć nawet w wypadku utraty mocy obowiązującej aktu normatywnego przed wydaniem orzeczenia przez Trybunał, jeżeli jest to konieczne dla ochrony konstytucyjnych wolności i praw. I tak oto w wyroku z 12 grudnia 2000 r. Trybunał rozstrzygnął o uprawnieniach żołnierzy zatrudnionych w kopalniach uranu, co przekłada się na konkretną sytuację wielu ludzi, którzy w innym wypadku byliby pozbawieni realnej ochrony prawnej.</u>
          <u xml:id="u-102.4" who="#PosełMarekMarkiewicz">Kontrola abstrakcyjna nie jest jedyną i przestaje już być dominującą częścią działań Trybunału. My dostrzegamy wzrost kontroli abstrakcyjnej, choćby na polu skargi konstytucyjnej, ale jeżeli przeczytamy w informacji na str. 27, że w roku sprawozdawczym Trybunał rozpatrzył 264 sprawy, a tylko 10 zostało rozstrzygniętych merytorycznie, w 17 wypadkach postępowanie umorzono, a w 240 odmówiono nadania dalszego biegu skardze, to jest to sygnał, którego Izba nie może zlekceważyć, pamiętając o przymusie adwokackim przy sporządzeniu skargi. Te skargi nie były pisane przez amatorów, lecz przez fachowców. Jeżeli zatem w roku 2000 wpłynęło 2281 pism, z których tylko 200, czyli 8,8%, przekazano do wstępnego rozpatrzenia, to nie tylko w Sejmie trzeba szukać odpowiedzi na pytanie, czy stan-dardy prawa są przestrzegane, ale dalej, pytając, czy te gwarancje, które daje konstytucja, są także dostrzegane przez organa ochrony prawnej niżej - przez adwokatów, przez tych ludzi, którzy mają nieść pomoc prawną. Tym bardziej że skarga konstytucyjna daje możliwość bardzo precyzyjnego rozstrzygania o zgodności z prawem, skoro w 25 przypadkach, jak wynika z tej informacji, Trybunał rozstrzygał o zgodności w trybie badania skargi z konstytucją aktów normatywnych i w 4 na 25 stwierdził niekonstytucyjność aktów będących przedmiotem badania.</u>
          <u xml:id="u-102.5" who="#PosełMarekMarkiewicz">To powinno zachęcać wszystkich - media, obywateli - do szukania opieki właśnie na tej drodze. Choć muszę powiedzieć, że w naszym środowisku pojawia się pytanie, które nie jest adresowane do Trybunału, albowiem zgodnie z wyrokiem z 17 kwietnia uznał on, i słusznie, że niedopuszczalna jest skarga konstytucyjna skierowana przeciwko naruszeniom konstytucyjnych wolności i praw wynikłych jedynie z nieprawidłowego stosowania prawa. To jest słuszne rozstrzygnięcie. Jednak powiada się, że zbyt wiele jest orzeczeń prawomocnych wydanych w oparciu o zgodne z konstytucją akty prawne, które de facto powodują naruszenie konstytucyjnych wolności i praw. Pojawiają się sygnały, że być może taki powinien być przedmiot debaty: zamiast rozszerzać prawo do kasacji, które przyznaliśmy rzecznikowi praw obywatelskich w terminie 6 miesięcy, może w tym trybie rozszerzyć zakres orzekania przez Trybunał Konstytucyjny?</u>
          <u xml:id="u-102.6" who="#PosełMarekMarkiewicz">Indywidualną czy konkretną formą oceny konstytucyjności są także pytania prawne. Do tej pory było ich niewiele, ale niewątpliwie ich efekt jest zbliżony do skargi konstytucyjnej. Wszelako tu pojawia się problem, który staramy się dostrzec w działalności Trybunału, na ile badany jest związek przyszłego orzeczenia z zadanym pytaniem prawnym i na ile nie pojawi się w pewnym momencie tendencja do zawieszania postępowań z wykorzystaniem normy ustawowej w okresie, gdy Trybunał ma rozpatrywać pytanie prawne, albowiem to zawieszenie rodzi wszystkie konsekwencje związane np. z procedurą karną. Ale na pewno będziemy zachęcać sądy do tego - cóż możemy zachęcać - będziemy starali się doprowadzić do tendencji, w której liczba pytań prawnych, zachęt będzie większa, bo to jest niesłychanie skuteczny środek kontroli prawa.</u>
          <u xml:id="u-102.7" who="#PosełMarekMarkiewicz">W ubiegłym roku Trybunał Konstytucyjny nie rozpatrywał w trybie kontroli prewencyjnej aktów, których podpisania odmówił pan prezydent. Może szkoda, że granica między wetem prezydenckim a odmową podpisu jest tak często labilna, może szkoda, że do Trybunału nie dotarły sprawy np. reprywatyzacji, co wcale nie oznacza, że one byłyby przez Trybunał rozwiązane, ale być może na tym polu pewne standardy wokół tych ustaw, wokół tej problematyki zostałyby ustalone.</u>
          <u xml:id="u-102.8" who="#PosełMarekMarkiewicz">Gdy patrzymy wreszcie na orzeczenia i ich recepcję, to nie mówmy tylko o mediach, ale w samej Izbie mieliśmy wiele przykładów nadużywania standardów płynących z orzeczeń Trybunału. Weźmy pod uwagę wyrok z 12 stycznia dotyczący ustawy o najmie i dodatkach mieszkaniowych. Ile trzeba było wysiłku tu, na tej trybunie, żeby przeczytać kilka razy orzeczenie Trybunału, z którego wcale nie wynikał nakaz potrojenia czynszów np. w domach prywatnych, choć autorzy projektu tego oczekiwali. Muszę powiedzieć, że czytamy nie tylko wyroki, ale i zdania odrębne. Akurat ze zdania odrębnego do tego orzeczenia czerpaliśmy inspiracje do szukania racjonalnego rozstrzygnięcia tego problemu. Często ważne rozstrzygnięcie - jak w niedawno rozpoznawanej ustawie o spółdzielniach mieszkaniowych - przybiera postać meczu, którego wynik dla niektórych może być wygraną albo przegraną. Media obiegła informacja o tym, że Sejm przegrał owe 3% wartości mieszkania, a w istocie dzięki Trybunałowi Sejm wygrał, gdyż wyraźnie w tym orzeczeniu, po pierwsze, została określona granica ingerencji państwa w mienie cudze, a po drugie, podkreślono wyraźnie, że to spółdzielcy są właścicielami mienia spółdzielni, z czego płynie prosty, łatwy do podchwycenia wniosek, bo przecież oni sami o tym mieniu decydowali. To jest w tym orzeczeniu, szkoda, że nie umiano go czytać.</u>
          <u xml:id="u-102.9" who="#PosełMarekMarkiewicz">Często jednak zdarza się, że jesteśmy jako Izba pouczani nawet w sytuacji, kiedy mamy rację, ale drobne nieścisłości i nieprzestrzeganie przyzwoitej legislacji powoduje negatywne rozstrzygnięcie Trybunału. Czy to w przypadku niedawno rozpoznawanej ustawy o uldze w podatku dochodowym od osób fizycznych, kiedy istotnie doszło do próby uchylenia tej ulgi w trakcie roku podatkowego, ale za tym nie pojawiła się natychmiast próba uchylenia jej na rok następny, czy też w przypadku ustawy o własności przemysłowej, kiedy oczywiście słusznie w Senacie chciano przywrócić producentom prawo do znaku firmowego, wszelako zapis był na tyle nieprecyzyjny, że Trybunał nie miał innego wyjścia, jak stwierdzić jego niekonstytucyjność, za czym nie pojawiła się jednak błyskawiczna próba poprawy tego czysto formalnego błędu.</u>
          <u xml:id="u-102.10" who="#PosełMarekMarkiewicz">Skłania to na zakończenie do refleksji ogólnej, czy z upływem czasu nie pojawia się coraz wyraźniejsza różnica między ustawodawcą abstrakcyjnym, doskonałym, racjonalnym, tym, który akademicko poprawnie ma tworzyć prawo i którego istnienie Trybunał zakłada, a ustawodawcą, który tu zasiada i podlega wszelkim emocjom powodującym także poważne błędy. Czy to nie jest tak, że w ewolucji parlamentu nie poszliśmy w stronę nadregulacji prawnej, nawału pracy, który zawsze obniża jej jakość? Czy nie jest tak, że podczas tworzenia podstaw państwa prawa emocje polityczne często dominują nad fachowością? To są pytania, które trzeba sobie zadać w dziesiątym roku funkcjonowania państwa. Czy zawsze to, co słuszne, da się przeprowadzić na skróty? Czy nie powinny być przywrócone pewne standardy i elementarz wykonywania zawodu prawniczego i zawodu ustawodawcy? Co jest najważniejsze? Z największym zadowoleniem, z największą dumą patrzymy, że Trybunał istotnie jest kontrolerem spójności systemu prawnego w państwie i bezpieczeństwa prawnego adresatów normy prawnej, ale mamy świadomość, że ciągle jest instytucją młodą, kruchą, którą można zepsuć, bo nie takie instytucje zostały zepsute. Przed tym chcielibyśmy przestrzec i ten Sejm, i następne, bo bez Trybunału, który jest niezależny, chociaż czasem bardzo niewygodny dla Sejmu, budowa demokratycznego państwa prawa byłaby wysoce trudna, a wiele jeszcze mamy do zrobienia.</u>
          <u xml:id="u-102.11" who="#PosełMarekMarkiewicz">Przekonany o tym, w imieniu mojego klubu składam podziękowanie Trybunałowi za jego pracę, uznając informację za wyczerpującą i satysfakcjonującą. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-102.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#WicemarszałekJanKról">Proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Zielińskiego w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#PosełTadeuszJacekZieliński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezesie Trybunału Konstytucyjnego! W warunkach funkcjonowania zasady trójpodziału władzy władze publiczne wzajemnie się równoważą i kontrolują. Informacja Trybunału Konstytucyjnego jest swoistą lekcją dla ustawodawcy, jest wyrazem kontroli i syntezą poglądów Trybunału Konstytucyjnego na stanowione przez naszą Izbę prawo. Z tej lekcji nie należy rezygnować. Informacja jest instytucją trwałą, ustawową, która nie tylko posłom, ale także telewidzom dzięki transmisji telewizyjnej pozwala zapoznać się z głównymi wątkami orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego. Sejm zbyt mało czasu - tutaj w pełni zgadzam się z tezą pana profesora Działochy - poświęca na rozpatrzenie orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, choć pojawiają się pewne znaki jakby bardziej profesjonalnego podejścia do tych zagadnień, ponieważ funkcjonuje stała podkomisja Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, która już wykształciła grono osób śledzących na bieżąco rozwój orzecznictwa i sygnalizujących jego podstawowe tezy w trakcie prac komisji sejmowych. Stopień nasycenia wiedzy posłów informacjami o tym, co trybunał czyni i jak wyrokuje, jest jednak niewystarczający.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#PosełTadeuszJacekZieliński">Sejm dba o Trybunał w pewnych wymiarach, czego przykładem jest zeszłoroczna nowelizacja ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, która - jak wynika z informacji - została pozytywnie oceniona przez Trybunał Konstytucyjny, jeśli chodzi o możliwość orzekania w przedmiocie konstytucyjności przepisu, którego obowiązująca moc wygasła - oczywiście w sytuacji, gdy przemawia za tym konieczność ochrony podstawowych wolności i praw jednostki. Pozytywną opinię zyskały także normy nowelizacji dotyczące skargi konstytucyjnej, sprecyzowanie pewnych pojęć związanych z wyczerpaniem drogi sądowej, a także przedłużenie terminu, w którym osoby uprawnione mogą kierować skargi do naszego sądu konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-104.2" who="#PosełTadeuszJacekZieliński">Dowodem zainteresowania Sejmu Trybunałem Konstytucyjnym jest także najnowsza nowelizacja, która jeszcze nie stała się prawem, czyli nowelizacja ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, w której sprecyzowano, dookreślono kategorie pytań prawnych, co na pewno udrożni i usprawni procedurę składania przez sądy powszechne zapytań do Trybunału Konstytucyjnego i może w jakimś stopniu zażegna wspomniany już tutaj konflikt między sądami powszechnymi a Trybunałem w sprawie orzekania o konstytucyjności.</u>
          <u xml:id="u-104.3" who="#PosełTadeuszJacekZieliński">W kontekście tej ostatniej nowelizacji pojawiły się także pomysły, które nie zasługują na poparcie. Mam na myśli propozycję, by ograniczyć możliwość zasiadania w Trybunale Konstytucyjnym do okresu 70 roku życia sędziego. Sensownym wydaje się rozwiązanie, by mandat mógł obejmować sędziego do 70. roku życia. Jednocześnie jednak należy respektować zasadę kadencyjności. Warto zresztą przypomnieć, że w wielu sądach konstytucyjnych obowiązuje właśnie taka zasada, że sędzia sprawuje urząd przez pełną kadencję niezależnie od tego, w jakim wieku ustępuje ze stanowiska.</u>
          <u xml:id="u-104.4" who="#PosełTadeuszJacekZieliński">Trybunał Konstytucyjny w swojej informacji charakteryzuje podstawowe czynności wskazując, iż w minionym roku nie rozstrzygał sporów kompetencyjnych i nie badał konstytucyjności umów międzynarodowych. Trzeba też wspomnieć o tym, iż precedensowo przesądził kwestię zgodności z konstytucją celów działalności partii politycznych i jego powściągliwość w ingerowaniu w wewnętrzny ustrój partii politycznych należy przyjąć z uznaniem.</u>
          <u xml:id="u-104.5" who="#PosełTadeuszJacekZieliński">Przy czytaniu wyroków Trybunału Konstytucyjnego z zeszłego roku ważne jest dostrzeżenie uściśleń w takich obszarach jak obowiązki inicjatorów procedury przed Trybunałem Konstytucyjnym. Myślę, że ta dzisiejsza dyskusja jest też okazją dla potencjalnych inicjatorów postępowania do uświadomienia sobie, że zeszłoroczne wyroki przynoszą właśnie taką precyzację. Przykładowo na stronie 22 informacji prezes stwierdza, iż wnioskodawca jest zobowiązany do określenia przedmiotowych granic kontroli, a granice te zostają wyznaczone przez związek, jaki zachodzi między kontrolowanym przepisem ustawy, a normatywnym wzorcem konstytucyjnym. Brak tych zakresów często daje o sobie znać w toku postępowania przed Trybunałem. Wnioskodawca nie może więc ograniczyć się jedynie do żądania przeprowadzenia kontroli przepisów ze wskazanym wzorcem konstytucyjnym bez dokładnego sprecyzowania swego zarzutu i przedstawienia argumentacji uzasadniającej jego niekonstytucyjność.</u>
          <u xml:id="u-104.6" who="#PosełTadeuszJacekZieliński">Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego, czytam dalej z informacji, niedopuszczalne jest odgadywanie przez Trybunał intencji wnioskodawcy, a tym samym zastępowanie go w formułowaniu zarzutu, dotyczy to także pytania prawnego. Tego rodzaju dookreślenia są bardzo cenne i, jak już powiedziałem, najnowsza nowelizacja ustawy o Trybunale Konstytucyjnym jest potrzebną ingerencją, rozwinięciem tego zagadnienia przez ustawodawcę. Nawiązuje ono zresztą do pewnych tez wyroków Trybunału Konstytucyjnego na tym obszarze.</u>
          <u xml:id="u-104.7" who="#PosełTadeuszJacekZieliński">Informacja omawia także praktykę stosowania instytucji zasięgania opinii Rady Ministrów w sytuacji, kiedy wyrok może pociągnąć za sobą konsekwencje dla finansów publicznych. Jak wiadomo, jest to obowiązek Trybunału Konstytucyjnego, ale opinia wydana przez Radę Ministrów w żaden sposób nie wiąże Trybunału, zachowuje on tutaj swobodę oceny dowodów. W swojej informacji zaznacza zaś, iż Rada Ministrów nie zawsze wywiązywała się z tego obowiązku w sposób należyty. Jak się dowiadujemy, w trzech sprawach: zakończonej wyrokiem z 18 stycznia 2000 r., zakończonej postanowieniem z 1 marca 2000 r. i zakończonej wyrokiem z 8 maja 2000 r. prezes Rady Ministrów nie odniósł się do kwestii, czy orzeczenie Trybunału może wywołać skutki wiążące się z nakładami finansowymi nieprzewidzianymi w ustawie budżetowej albo w ustawie o prowizorium budżetowym, ograniczył się tylko do zajęcia stanowiska co do konstytucyjności zaskarżanych przepisów. Jest to oczywiście przykład jakiejś słabości w postępowaniu Rady Ministrów przed Trybunałem Konstytucyjnym.</u>
          <u xml:id="u-104.8" who="#PosełTadeuszJacekZieliński">Trybunał w informacji zajmuje się także kontrowersyjną na gruncie prawa konstytucyjnego kwestią wyroków interpretacyjnych. Jednak w świetle dotychczasowej praktyki, gdy wykazuje on powściągliwość w ferowaniu tego rodzaju orzeczeń, nie stanowią one źródła głębszych rozważań. Trybunał stosuje właśnie ten sposób postępowania, wydaje wyroki interpretacyjne, mając na względzie chęć powstrzymywania się przed niepotrzebną ingerencją w obowiązujący system prawny i w tym kontekście należy podkreślić cenne stwierdzenie zawarte w informacji, iż zasada prymatu wykładni zgodnej z konstytucją nie może być stosowana w sytuacji, gdy praktyka stosowania przepisu narusza podstawowe prawa i wolności jednostki. Tę sprawę przesądził wyrok z 12 stycznia 2000 r.</u>
          <u xml:id="u-104.9" who="#PosełTadeuszJacekZieliński">Na koniec, panie marszałku, Wysoki Sejmie, chciałbym dotknąć kwestii, która jest doniosła dla działalności ustawodawczej Sejmu, a mianowicie kwestii wytycznych do wydania aktu wykonawczego. Już w zeszłym roku w wystąpieniu w imieniu klubu zaznaczaliśmy, iż na kanwie poprzednich wyroków Trybunału można ustalić, jak mają wyglądać wytyczne ustawowe do wydania aktu wykonawczego. Na podstawie wcześniejszych opinii Trybunału dowiadujemy się, iż przede wszystkim istnieje zakaz blankietowego upoważnienia. Dalej, że upoważnienie można wydać jedynie w celu wykonania ustawy - to wyrok jeszcze z 16 lutego 1999 r. Następnie, że wytyczne powinny być wyraźne i posiadać duży stopień szczegółowości. Dalej, przechodząc do kwestii wytycznych aktu wykonawczego, Trybunał powiada, iż mogą one mieć charakter negatywny lub pozytywny, mogą być zlokalizowane w jednym miejscu lub mogą być rozsiane. Ta druga możliwość, rozsiania wytycznych, dopuszczalna jest pod warunkiem, że można je zrekonstruować w oparciu o treść całej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-104.10" who="#PosełTadeuszJacekZieliński">W informacji, którą obecnie rozpatrujemy, mamy do czynienia z dodatkowymi danymi co do kształtu wytycznych. Na stronie 100 mamy przywołanie wyroku z 7 listopada 2000 r., sygnatura K.16/00: „Trybunał Konstytucyjny, powołując się na wcześniejsze orzecznictwo, przypomniał, że rozporządzenie ministra ma charakter aktu wykonawczego, wydanego na podstawie i w celu wykonania ustawy. Musi być wydane na podstawie szczegółowego upoważnienia ustawy w zakresie określonym w upoważnieniu. Brak stanowiska ustawodawcy w jakiejś sprawie, przejawiający się w nieprecyzyjności upoważnienia, musi być interpretowany jako nieudzielanie w danym zakresie kompetencji normodawczej. Upoważnienie nie może opierać się na domniemaniu objęcia swym zakresem materii w nim nie wymienionych. Nie podlega też wykładni rozszerzającej ani celowościowej. Określenie przez rozporządzenie trybu postępowania winno uwzględnić zachowanie spójności z postanowieniami ustawy. Ponadto akt wykonawczy nie może być sprzeczny z normami konstytucyjnymi, a także z aktami ustawodawczymi, które pośrednio lub bezpośrednio dotyczą materii będącej przedmiotem rozporządzenia”.</u>
          <u xml:id="u-104.11" who="#PosełTadeuszJacekZieliński">Miejmy nadzieję, że te wskazania zostaną wzięte do serca przez posłów obecnej i następnej kadencji i co za tym idzie, Trybunał Konstytucyjny w przyszłości nie będzie musiał dyskwalifikować upoważnień, które zawierają niezgodności z tego typu dyrektywami.</u>
          <u xml:id="u-104.12" who="#PosełTadeuszJacekZieliński">Kończąc, panie marszałku, chciałbym w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności złożyć wyrazy uszanowania i uznania dla działalności naszego sądu konstytucyjnego. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-104.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#WicemarszałekJanKról">Proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Zycha w imieniu klubu PSL.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#PosełJózefZych">Panie Marszałku! Panie Prezesie! Panie i Panowie! Sejm Rzeczypospolitej w ciągu bieżącego roku wysłuchiwał i rozpatrywał: sprawozdania rzecznika praw obywatelskich o naruszaniu prawa, sprawozdania prezesa Najwyższej Izby Kontroli o stosowaniu prawa, o nieprawidłowościach. Wysłuchał także informacji pana prezesa Trybunału Konstytucyjnego, wysłuchiwał informacji głównego inspektora pracy o podobnych kwestiach. Zachodzi wobec tego pytanie, jeżeli Sejm, o czym była już mowa, rozpatruje te sprawozdania i w każdym z nich pojawiają się problemy naruszeń prawa; jeżeli Państwowa Inspekcja Pracy wystosowała 15 sygnalizacji o naruszeniu prawa, o konieczności uregulowania tych kwestii; czyniła to Najwyższa Izba Kontroli, rzecznik praw obywatelskich, a problem sygnalizacji podniesiony jest również w tym sprawozdaniu, to jest pytanie: Po co te wszystkie debaty? Widzimy, że z reguły właściwie one kończą się tym, że jest sprawozdanie, dyskutujemy i nie ma dalszego ciągu. Nie było, poza jedną sytuacją związaną ze sprawozdaniem NIK, propozycji komisji, które przedkładały sprawozdanie, przyjęcia uchwały Sejmu, wskazania, w jaki sposób wykorzystać te materiały. Wydaje się, że jest to błąd, który powinniśmy naprawić, bo po to przede wszystkim mamy tę informację i sprawozdanie, żeby w procesie legislacyjnym, w którym popełnia się tyle błędów, zastosować się do tego. Dzisiaj mieliśmy klasyczny tego przykład, kiedy w Sejmie była dyskusja o pewnych świadczeniach na rzecz rodziny regulowanych z jednej strony w Kodeksie pracy - projekt ten jest w drugim czytaniu - z drugiej strony - w oddzielnej ustawie. Jeden z posłów proponował, żeby łącznie rozpoznawać te projekty, a Sejm nie potrafił zająć regulaminowego stanowiska w tej sprawie. Przecież wiadomo było, że i nad tą ustawą, i nad Kodeksem pracy pracowały różne komisje, pracuje się nad tym zagadnieniem, a więc nic prostszego, jak wnosić regulaminowo, aby te komisje razem się zebrały i rozpatrzyły to, albo skierować te projekty do jednej z komisji. Sprawa jest prosta. Nie wiem, jak Sejm sobie z tym poradzi i nie wyobrażam sobie, żeby na plenarnym posiedzeniu robić porównania, wnosić poprawki, jedne przyjmować, innych nie przyjmować. To jest problem niezwykle ważny.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#PosełJózefZych">Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego do procesu legislacji, do stosowania prawa zawsze przywiązywał dużą wagę, bardzo pozytywnie ocenia działalność Trybunału Konstytucyjnego, ale jednocześnie jest zaniepokojony wieloma faktami. Pan poseł Działocha wskazał na pewne rozbieżności - obserwujemy to na co dzień - pomiędzy Trybunałem Konstytucyjnym a Sądem Najwyższym. Oczywiście jeżeli sąd rejonowy rozpoznaje sprawę i stwierdza, że istnieje niezgodność ustawy z konstytucją na tle konkretnego przypadku, to ma to inne zastosowanie, inny wymiar i inne skutki, niż jeżeli czyni to Trybunał Konstytucyjny. Ale nie może być takiej sytuacji, żeby Trybunał Konstytucyjny i Sąd Najwyższy w drodze różnego rodzaju wykładni same ostatecznie decydowały o tym. To już jest rola ustawodawcy.</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#PosełJózefZych">Chciałbym także zwrócić uwagę na jedną rzecz, na to, że zarówno Trybunał Konstytucyjny, jak i Sąd Najwyższy w swoim orzecznictwie powinny liczyć się z intencją ustawodawcy. Przecież niegdyś jedną z zasad wykładni prawa było dokonywanie wykładni autentycznej i sięganie do woli ustawodawcy.</u>
          <u xml:id="u-106.3" who="#PosełJózefZych">Wysoki Sejmie! Trybunał Konstytucyjny, o czym mówił pan prezes, w swoich orzeczeniach rozpatrywał bardzo istotne problemy, takie jak chociażby problem bezrobocia, oczywiście odnosząc się tylko w sensie ogólnym do tego zagadnienia i stwierdzając, że trudno określić, kto jest adresatem normy konstytucyjnej. Omawiał bardzo istotny problem umowy międzynarodowej, jej skutków, możliwości jej badania, odniesienia do naszej konstytucji. To jest szczególnie ważne w momencie, kiedy tak często mówimy o Unii Europejskiej, o dostosowywaniu prawa. I wreszcie poruszył bardzo istotną sprawę, mianowicie kwestię bezpłatnej nauki, czyli art. 70 ust. 2 konstytucji. Pozwolę sobie w pewnym sensie polemizować z tym orzeczeniem Trybunału, bo aczkolwiek jest ono na wysokim poziomie, nawiązuje trafnie do kwestii ogólnych prawa itd., to jednak nie można na tle polskiej praktyki poprzestać na stwierdzeniu, że szkoły mogą sobie według swoich uprawnień regulować prawo do świadczeń. Gdyby jeszcze ściśle interpretowano art. 70 ust. 2, który stanowi, że nauka w szkołach publicznych jest bezpłatna i że ustawa może dopuścić świadczenie niektórych usług edukacyjnych - niektórych usług - przez publiczne szkoły wyższe za odpłatnością, to jeszcze byłoby to czytelne. Ale proszę zauważyć, że są znane fakty, że dochodziło do tego, iż szkoły publiczne pobierały pełną opłatę, i to od większej liczby studentów niż na studiach stacjonarnych odpłatnych. Na tle tego zapisu konstytucyjnego jest to niedopuszczalne i nie można podzielić takiego poglądu, a niektórzy wyciągają z orzeczenia Trybunału taki wniosek, że oczywiście można - w ograniczonym zakresie - wprowadzić co do studentów pełną odpłatność. To prawda i trafnie pan prezes, referując tutaj to zagadnienie, mówił, że jest to krok w kierunku porządkowania. To prawda, ale to wymaga dogłębnej analizy. Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego będzie zatem wnosił, aby Najwyższa Izba Kontroli przeprowadziła w tym zakresie pełną kontrolę i ustaliła, w jaki sposób wyższe szkoły publiczne stosują się do tego zapisu. Nie może być tak, a przecież tworzyliśmy tę konstytucję, występowaliśmy z wnioskiem o taki zapis, aby ta idea parlamentu była tutaj wypaczana na skutek innej praktyki. Chciałbym także podkreślić, iż Trybunał Konstytucyjny od początku podejmował wiele istotnych kwestii, przy czym szkoda, że w tej kadencji Sejmu - a wynika to z pewnych relacji, o których tutaj dzisiaj już była mowa - nie praktykował tego, co było w poprzedniej kadencji Sejmu. W poprzedniej kadencji Sejmu, przypomnę, Prezydium Sejmu wielokrotnie spotykało się z Trybunałem Konstytucyjnym nie tylko przy okazjach oficjalnych, ale na roboczo. Oczywiście mieliśmy trochę inną sytuację, bo wtedy orzeczenia były rozpatrywane przez Sejm, przyjmowaliśmy je bądź nie, ale to była dobra praktyka, kiedy mogliśmy wspólnie dyskutować i przyglądać się temu zagadnieniu. Myślę, że sprawą niezwykle istotną jest to, aby nasze komisje sejmowe... Dziś też mieliśmy przykład taki, kiedy posłanka z SLD zadała pytanie posłowi sprawozdawcy - a było orzeczenie Trybunału w określonej sprawie - czy komisja je rozważała. Odpowiedź była, że nie. Przecież jeżeli przyjmuje się i reguluje się pewną kwestię, a w tej sprawie już wypowiadał się Trybunał Konstytucyjny, to myślę, że dobrze byłoby, aby każda komisja, przystępując do pracy nad projektem, badała, czy zagadnienie to nie było już przez Trybunał rozpatrywane; myślę, że dobrą praktyką byłoby, gdyby poseł sprawozdawca zwracał na to uwagę, od razu podnosząc, czy dana kwestia była czy też nie była przedmiotem obrad lub orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-106.4" who="#PosełJózefZych">Panie i Panowie! Sprawozdawca, pan poseł Lewandowski, bardzo wnikliwie, rzetelnie i przede wszystkim w sposób usystematyzowany ustosunkował się w imieniu komisji do tego materiału i dziś nie mamy żadnej wątpliwości co do tego, że Trybunał Konstytucyjny odgrywa bardzo istotną rolę, i to jest cenne, szczególnie w okresie, kiedy z jednej strony głosimy tezę - jest to konstytucyjny zapis - że dążymy do tego, aby być państwem prawa, praworządnym, a z drugiej strony na każdym kroku stwierdzamy szereg nieprawidłowości. Pan poseł Markiewicz w swoim wystąpieniu wspomniał także o problemie dotyczącym decyzji administracyjnych w aspekcie prawa cywilnego, możliwości dochodzenia, skutków itd. Nie wydaje się, Wysoki Sejmie, aby ktokolwiek poza ustawodawcą i samym przepisem mógł określać, co jest prawem cywilnym, co jest prawem karnym, bo o tym decydują poszczególne kodeksy, akty prawne itd. Rozumiem, że w pewnym kontekście, którym zajmował się Trybunał Konstytucyjny, mógł się wypowiedzieć, bo to była określona i konkretna sprawa. Natomiast obecnie mieszanie różnego rodzaju pojęć powoduje określone konsekwencje.</u>
          <u xml:id="u-106.5" who="#PosełJózefZych">Wysoki Sejmie! Wnoszę, aby wobec podniesionego przez pana posła Działochę bardzo ważnego problemu - później zresztą podnoszonego przez innych posłów - kwestii sporu, bo tak to było nazwane, pomiędzy Sądem Najwyższym a Trybunałem, Prezydium Sejmu zastanowiło się nad tym zagadnieniem; a w ogóle jest kwestia, czy Sejm w tej sprawie nie powinien wypowiedzieć się w formie uchwały. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-106.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#WicemarszałekJanKról">Głos obecnie zabierze pan poseł Stanisław Misztal, poseł niezrzeszony. Od razu może pan zadać pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#PosełStanisławMisztal">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#PosełStanisławMisztal">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Analiza informacji o działalności Trybunału Konstytucyjnego pozwala wysunąć tezę, że możliwości działań tego Trybunału nie są w pełni i należycie wykorzystywane. Zresztą nie z winy samego Trybunału, biorąc bowiem pod uwagę szerokie spektrum we wszystkich dziedzinach problemów, którymi się zajmuje, zgodnie z ustawodawstwem dotyczącym jego zadań i sposobów funkcjonowania, stosunkowo mała jest liczba rozpatrywanych spraw oraz wydawanych przez Trybunał postanowień. Oczywiście rozumiem przy tym, że Trybunał nie może prowadzić działalności hurtowej, gdyż generalnie biorąc, powinien on rozpatrywać sprawy najwyższej wagi, w których chodzi o zgodność aktów prawnych z konstytucją oraz z ratyfikowanymi przez Polskę umowami międzynarodowymi. Nie tylko o takie sprawy zresztą chodzi, bo na przykład w działalności prewencyjnej Trybunału, która jest może bardziej spektakularna, ale również potrzebna, powinien on wykazywać większą aktywność.</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#PosełStanisławMisztal">Panie Marszałku! Przechodzę teraz do pytań. Pytania swoje kieruję do pana posła sprawozdawcy Bogdana Lewandowskiego, jednocześnie najbardziej aktywnego posła, który zgłosił najwięcej interpelacji, zapytań poselskich i wygłosił oświadczeń. Ja również, nie chwaląc się, zajmuję 3, 4 miejsce, ale jeszcze nie otrzymałem od pana marszałka pochwały z tego tytułu.</u>
          <u xml:id="u-108.3" who="#PosełStanisławMisztal">Mam pytania do pana prezesa Trybunału Konstytucyjnego. Moje pytania mają wyjaśnić przedstawiony niekorzystny, moim zdaniem, stan rzeczy. A mianowicie, po pierwsze, czy niedostateczna aktywność Trybunału wynika ze zbyt małej liczby wniosków i co za tym idzie małej aktywności wnioskodawców uprawnionych do inicjatywy w tym zakresie, to jest prezydenta, marszałków Sejmu i Senatu oraz 50 posłów lub senatorów?</u>
          <u xml:id="u-108.4" who="#PosełStanisławMisztal">Po wtóre, czy w działalności prewencyjnej Trybunału barierą są niewystarczające moce przerobowe w cudzysłowie, a głównie kadrowe, czy też nadmiernie rozbudowane jego kompetencje?</u>
          <u xml:id="u-108.5" who="#PosełStanisławMisztal">Po trzecie, tu nie chcę sam sobie przeczyć, czy kompetencje te są adekwatne do rzeczywistych potrzeb, skoro panuje przekonanie, że lepiej jest skierować sprawę do Trybunału Europejskiego w Strasburgu niż do Trybunału Konstytucyjnego? Świadczy o tym rosnąca, chociaż nadal relatywnie niewielka, liczba kierowanych do Strasburga spraw, a przecież Trybunał Konstytucyjny powinien być w wielu sprawach najwyższym organem orzekającym. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#WicemarszałekJanKról">Panie Pośle Misztal! Prezydium Sejmu ani marszałek nie udziela posłom ani pochwał, ani nagan za ich aktywność. Pracujemy wszyscy dla dobra kraju i myślę, że wyborcy docenią pana aktywność w nadchodzących wyborach.</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#komentarz">(Głosy z sali: Życzymy, życzymy.)</u>
          <u xml:id="u-109.3" who="#WicemarszałekJanKról">Tyle mam do powiedzenia w tej sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#PosełStanisławMisztal">Dziękuję, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#WicemarszałekJanKról">Przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Misztal już zadał pytania.</u>
          <u xml:id="u-111.2" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Jerzy Jaskiernia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W wystąpieniu pana prezesa Trybunału Konstytucyjnego zawartych zostało wiele istotnych zagadnień zachęcających do sformułowania pytań i problemów. Chciałbym ograniczyć się tylko do 6 zagadnień, które uważam za szczególnie istotne, w wypadku których dodatkowa wypowiedź pana prezesa prof. Safjana może być przydatna.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#PosełJerzyJaskiernia">Sprawa pierwsza dotyczy skargi konstytucyjnej. Pan prezes Trybunału Konstytucyjnego odnotował, że jest tutaj postęp. Wskaźnik przyjmowanych skarg z 2,2% doszedł już do 9%, ale w dalszym ciągu można postawić pytanie, dlaczego tak skromna liczba skarg jest kwalifikowana, pomimo że teoretycznie są one przygotowywane przez osoby o wysokich kwalifikacjach prawnych. Chciałbym w związku z tym prosić pana prezesa o pewną interpretację: Czy to wynika z pewnego nadużywania instytucji skargi konstytucyjnej jako pewnego rodzaju ostatniej deski ratunku w przeświadczeniu, że szansa jest ograniczona, czy z niezrozumienia skargi konstytucyjnej, czy też - przepraszam, że formułuję również tego typu hipotezę - z bardzo ostrożnej polityki Trybunału w tym zakresie? Nie wiem, czy mamy tutaj jakieś doświadczenia porównawcze, jeśli chodzi o inne trybunały konstytucyjne, gdzie tego typu instytucja występuje. Czy też tutaj się różnimy, ponieważ, kiedy tworzono konstytucję, skarga konstytucyjna była reklamowana jako ten podstawowy, rewolucyjny, nowy instrument prawny w rękach obywateli. Pewna interpretacja dokonana przez pana prezesa może być tutaj przydatna.</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#PosełJerzyJaskiernia">Moje drugie pytanie dotyczy zasady demokratycznego państwa prawnego - art. 2 konstytucji - jako podstawy do samoistnej oceny sytuacji prawnej obywatela. Pan prezes zasugerował w swoim wystąpieniu, że tu otwiera się pole, aby ten instrument stosować szerzej w zakresie ochrony praw i wolności obywatelskich, ale, jak pan prezes wie, formułowana była teza, że nadmierny aktywizm Trybunału Konstytucyjnego, o ile znajdował uzasadnienie przed 1997 r., w ramach rozproszonego systemu prawa konstytucyjnego bądź utrzymywania się norm prawnych nieadekwatnych do ustroju politycznego Rzeczypospolitej Polskiej, o tyle powinien ulegać rewizji po 1997 r., od kiedy mamy konstytucję nową, nowoczesną, w założeniu pełną i tworzącą stan pewności prawnej. A więc tego typu aktywizm już jak gdyby nie uzyskuje takiego uzasadnienia. Stąd chciałbym zapytać, co pan profesor ma na myśli, sugerując, że norma art. 2 może w tym zakresie być wykorzystywana. Skądinąd sugeruje się bowiem, że katalog praw, wolności obywatelskich i obowiązków jest w naszej konstytucji bardzo rozbudowany. Formułowana była teza, że jest on zgodny z Europejską Konwencją Praw Człowieka, z paktami międzynarodowymi. A więc w jakiej dziedzinie zdaniem Trybunału Konstytucyjnego art. 2 mógłby w dalszym ciągu tworzyć podstawy do takiej samoistnej kontroli?</u>
          <u xml:id="u-112.3" who="#PosełJerzyJaskiernia">Pytanie trzecie dotyczy zagadnienia, które poniekąd zdominowało dzisiejszą dyskusję i wiąże się z problematyką pytań prawnych sądu, a szerzej z kwestią, czy sądy mogą nie stosować prawa niezgodnego z konstytucją. Otóż chciałbym zapytać pana prezesa o to, czy mamy tu już do czynienia z pewnym kryzysem konstytucyjnym. Ja wiem, że pan się znajduje w trudnej sytuacji, bo pan jest poniekąd stroną, jeśli w ogóle pojęcie strony jest tutaj właściwie użyte. Ale Trybunał Konstytucyjny jest w sporze z Sądem Najwyższym, o czym świadczy dzisiejsza publikacja, w tak zasadniczej kwestii, jak to, czy sąd może nie stosować prawa, jeśli uzna, że jest ono niezgodne z konstytucją. Otóż dla każdego ustroju państwowego jest to sprawa o fundamentalnym znaczeniu. Stąd chciałbym pana zapytać, czy uważa pan, że w świetle obowiązującej konstytucji Sąd Najwyższy myli się w sposób oczywisty, bo oczywista jest norma konstytucyjna, czy też nie ma tutaj oczywistości i odczytanie normy konstytucyjnej przez Sąd Najwyższy może znajdować również istotną argumentację prawną? Czy w związku z tym potrzebna jest dyskusja, czy nawet nowelizacja ustawy zasadniczej? Czy można sobie wyobrazić w demokratycznym państwie prawnym sytuację - jest to zasadnicza kwestia - iż prawo do niestosowania prawa, o którym Trybunał nie orzekł jeszcze, że jest niekonstytucyjne, może być tolerowane? Stawiam to pytanie, a jest ono złożone. Sojusz Lewicy Demokratycznej wypowiadał się wielokrotnie za stabilizacją ustawy zasadniczej, ale są momenty o zasadniczym znaczeniu, kiedy i takie pytanie powinno paść.</u>
          <u xml:id="u-112.4" who="#PosełJerzyJaskiernia">Czwarty problem, panie marszałku, dotyczy kwestii wyroków interpretacyjnych. Pan prezes sygnalizował, że Trybunał Konstytucyjny dość szeroko się tutaj wypowiada, 6 orzeczeń tego dotyczyło. Chciałbym jednak, panie prezesie, prosić o to, aby pan dokonał pewnej pogłębionej analizy i oceny zjawiska tych wyroków interpretacyjnych, ponieważ stanowiska w doktrynie prawa konstytucyjnego i wśród analityków prawnych są tutaj podzielone. Z pewnością do pana docierała teza czy też opinia, że część przynajmniej środowiska prawniczego traktuje to jako swoistą ucieczkę od odpowiedzialności bądź jako wyraz braku odwagi, by powiedzieć: tak–tak, nie–nie, sprzeczne — niesprzeczne. Bo oczywiście idea, że Trybunał Konstytucyjny dokonuje stwierdzenia zgodności przy założeniu szeregu uwarunkowań interpretacyjnych — często to jest sześć różnych poważnych tez — jest ważna w państwie prawnym pod warunkiem, że ktoś śledzi, co się z takim orzeczeniem dzieje. Bo w przypadku stwierdzenia sprzeczności z konstytucją sprawa jest klarowna, zwłaszcza w świetle już ostateczności orzecznictwa, o co przecież walczyliśmy przez szereg lat, natomiast przy założeniu, że nie jest sprzeczne pod warunkiem, jeżeli nie ma trybu analizowania, czy organy państwowe postępują zgodnie z tego typu interpretacją czy wytyczną, pojawia się zagadnienie braku pewności prawnej. A co w sytuacji osób, jeśli pan by zechciał odpowiedzieć na takie pytanie, które poniosły konsekwencje z faktu, że wyciągano sankcje w oparciu o ustawę uznaną za konstytucyjną warunkowo, ale organ, który stosuje dalej tę ustawę, nie podporządkowywuje się orzecznictwu Trybunału Konstytucyjnego, przyjmuje inną interpretację. Sprawa wydaje mi się jest bardzo poważna i chciałbym zapytać: czy Trybunał Konstytucyjny chce docelowo coraz szerzej sięgać po ten instrument, czy traktuje go jako wyjątek od reguły, a więc czy zamierza uczynić z tych orzeczeń interpretacyjnych jakąś zasadniczą cechę swojej polityki orzeczniczej?</u>
          <u xml:id="u-112.5" who="#PosełJerzyJaskiernia">Z tym się wiąże, Wysoka Izbo, piąte pytanie - powszechnie obowiązująca wykładnia ustaw. Wysoka Izba śledziła spór przed konstytucją, były tu kontrowersje między Trybunałem Konstytucyjnym a Sądem Najwyższym, ale powraca pytanie, czy w sposób właściwy pozbyliśmy się tego instrumentu. Jest szereg sygnałów świadczących o tym, że brak tego typu wykładni osłabia walor pewności prawnej, że jednak fakt możliwości uruchomienia tej procedury działał w sposób niezwykle stabilizujący. Bo jeśli z jednej strony chcemy dopuścić prawo sędziego do niestosowania ustawy, to tym bardziej powinien być mechanizm rozstrzygania o treści. Nie wiem, czy w jakimś stopniu nie zaciążył tutaj pewien spór prestiżowy między Trybunałem Konstytucyjnym a Sądem Najwyższym, kto jest nad kim, kto jest pod kim, kto się powinien czym kierować. Chciałbym zapytać pana: czy na tle czterech lat funkcjonowania ustawy zasadniczej nie jawi się tutaj jednak problem pewnej luki - pan to nazwał próżnią - ale czy to jest luka, która powinna ulegać wypełnieniu?</u>
          <u xml:id="u-112.6" who="#PosełJerzyJaskiernia">I wreszcie, panie marszałku, ostatnie, szóste pytanie, ale w moim odczuciu najistotniejsze. Chciałbym to pytanie potraktować niezwykle poważnie, na tle doświadczeń Sejmu RP III kadencji, kadencji, która upływa. Otóż w tej kadencji pojawiła się niezwykła sytuacja, którą przy okazji rozpatrywania sprawozdania prezesa Trybunału Konstytucyjnego trzeba wyjaśnić, naświetlić i rozwikłać. Wielokrotnie, kiedy padał w tej Izbie zarzut sprzeczności projektu ustawy z konstytucją, czy całego projektu, czy poszczególnych artykułów, poseł sprawozdawca oświadczał: Sejm nie jest od tego, żeby rozstrzygać o zgodności ustaw z konstytucją, od tego jest Trybunał Konstytucyjny, sprawa jest bezprzedmiotowa.</u>
          <u xml:id="u-112.7" who="#PosełJerzyJaskiernia">Wydaje się, że to postępowanie jest nieporozumieniem. Sejm jest związany z konstytucją, Sejm ma obowiązek doprowadzenia do zgodności każdej ustawy z konstytucją. Oczywiście może się zdarzyć pomyłka Sejmu, błąd, który koryguje Trybunał Konstytucyjny, ale przyjęcie domniemania, że ta Izba nie ma prawa do tego, żeby badać zgodność z konstytucją, rodziłaby sytuację niezwiązania Sejmu konstytucją albo pewnej frywolności, skoro istnieje Trybunał Konstytucyjny w ramach kontroli następczej. Dlatego też chciałbym zapytać pana prezesa jako autorytet w tym zakresie: czy tego typu rozumowanie jest właściwe, ponieważ do drugiej kadencji włącznie była Komisja Ustawodawcza, której jednym z zadań było czuwanie nad zgodnością projektu z konstytucją i sygnalizowanie tego? Jak pojawiał się spór, to się wracało do Komisji Ustawodawczej, marszałek Sejmu wstrzymywał procedurę. Tymczasem w tej Izbie w jakimś sensie przyjęto zasadę wolnej amerykanki.</u>
          <u xml:id="u-112.8" who="#PosełJerzyJaskiernia">Z tym wiąże się również pytanie, i to pytanie poniekąd również kieruję do pana marszałka i do Prezydium Sejmu, o zagadnienie służb konstytucyjnych. Swego czasu pan prof. Kazimierz Działocha wysuwał taki postulat. Nie został on zrealizowany, przy założeniu, że określone służby już tutaj istnieją. Ale czy rzeczywiście nie powstaje potrzeba większej refleksji konstytucyjnej? Jeżeli z tego, o czym mówiła i komisja, i dyskutanci, wynika, że nigdy nie było tak dużej liczby ustaw, w których popełnia się zasadnicze błędy konstytucyjne, to przecież Izba musi z tego wyciągnąć jakiś wniosek. Dlatego też chciałbym zarówno prosić pana prezesa o interpretację tej sytuacji, która może rzutować na działalność Izby w przyszłej kadencji, jak i zapytać pana marszałka, czy w gronie członków Prezydium Sejmu ta sprawa jest postrzegana i czy Prezydium Sejmu akceptuje sytuację w pewnym stopniu tolerowania niekonstytucyjności pod pretekstem, że jest organ państwowy, który się tym zajmuje. Wydaje się to błędne, ale bardzo bym prosił o wypowiedź. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Ryszard Stanibuła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#PosełRyszardStanibuła">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Prezesie! Chciałbym skierować do pana cztery pytania o następującej treści.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#PosełRyszardStanibuła">Przedmiotem kontroli Trybunału są akty, o których mowa w art. 87 ust. 1 i w art. 93 konstytucji, to jest stanowiące źródła prawa powszechnie obowiązującego, jak i o charakterze obowiązywania wewnętrznego. Proszę zatem pana prezesa Trybunału o przedstawienie Izbie, czy Trybunał w ciągu roku sprawozdawczego dokonywał kontroli aktów obowiązywania wewnętrznego, a jeśli tak, to jakiej materii one dotyczyły.</u>
          <u xml:id="u-114.2" who="#PosełRyszardStanibuła">Proszę pana prezesa o wskazanie, który z podmiotów posiadających legitymację szczególną, określonych w art. 191 ust. 1 pkt. 2–6 konstytucji, zwracał się do Trybunału o wydanie orzeczenia w sprawach mających szczególnie istotne znaczenie społeczne.</u>
          <u xml:id="u-114.3" who="#PosełRyszardStanibuła">Proszę o wskazanie istoty odmienności rozstrzygnięć pytań prawnych do Trybunału w relacji do rozstrzygnięć pytań prawnych do Sądu Najwyższego. Czy rozstrzygnięcie Trybunału przesądza o konstytucyjności przepisu prawnego erga omnes?</u>
          <u xml:id="u-114.4" who="#PosełRyszardStanibuła">Proszę o wyjaśnienie kwestii dopuszczalności skargi konstytucyjnej na art. 40 ust. 3 ustawy o ujawnianiu pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z nimi. Jaka jest sytuacja prawna skarżących oraz czy powstają one z mocy ustawy ex lege? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Jan Kulas, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#PosełJanKulas">Panie Marszałku! Panie Prezesie! Panie Pośle Sprawozdawco! Wysoki Sejmie! Wpierw chciałbym się dołączyć do słów podziękowań i uznania dla Trybunału Konstytucyjnego. Mam też kilka pytań i uwag wyrażonych w tejże formie.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#PosełJanKulas">Panie Prezesie! Pan poseł marszałek Zych był łaskaw tutaj przytoczyć kilka informacji na temat poprzedniej współpracy pomiędzy Trybunałem Konstytucyjnym a ówczesnym Prezydium Sejmu. Rozumiem, że chodziło o lata 1993–1997. Z uwagą wsłuchiwałem się w te argumenty, w te informacje i chciałbym zapytać, jak pan prezes postrzega obecną współpracę Trybunału Konstytucyjnego z Prezydium Sejmu. Co należałoby ewentualnie uczynić, aby ta współpraca była lepsza i bardziej skuteczna?</u>
          <u xml:id="u-116.2" who="#PosełJanKulas">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Mam przed sobą wykaz ustaw Sejmu. Czytamy tutaj, że do końca czerwca tego roku obecny Sejm III kadencji uchwalił 541 ustaw. W tej samej informacji znajdujemy wykaz ustaw z kolei znajdujących się w Sejmie - 307. Te liczby są jakże wymowne. Myślę, że one świadczą chyba o tym, panie pośle sprawozdawco, panie prezesie, że jest to nieporównywalne z jakąkolwiek inną kadencją. Czy panowie podzielacie mój pogląd? W tej kadencji przecież uchwalaliśmy kluczowe ustawy ustrojowe: dotyczące reformy oświaty, reformy służby zdrowia, reformy administracji publicznej, reformy emerytalno-rentowej. Nadto uchwalaliśmy bardzo wiele ustaw gospodarczych, szczególnie dotyczących przekształceń i restrukturyzacji gospodarki. A więc czy ta ocena, panie pośle, nie powinna być bardziej wyważona? Bo cytując pana słowa - mam nadzieję, że uczynię to starannie - powiedział pan tu w Sejmie, że od dłuższego czasu jakość procesu legislacyjnego budzi wątpliwości. O jaki czas chodzi, o jakie wątpliwości? Na jakiej podstawie, to może wiemy, bo to komisja debatowała, ale gdyby pan był łaskaw wyraźniej wyartykułować tę swoją ocenę. Panie prezesie, a więc te reformy, te wielkie ustawy, niemalże kolejka ustaw, bo aż 307, czy to jednak nie uprawnia, aby do tej oceny odnieść się z większą wstrzemięźliwością? Być może jest to mój osobisty pogląd, ale mam wrażenie, że była to kadencja, bo ona już się kończy, w jakimś sensie wyjątkowa i szczególna.</u>
          <u xml:id="u-116.3" who="#PosełJanKulas">Kolejne pytanie kieruję do posła Lewandowskiego - myślę, że większość z nas ciężko i solidnie pracuje i nam wszystkim zależy na tym, aby jakość prawa była lepsza i też się nad tym zastanawiam, co należałoby zrobić jeszcze w tej kadencji i może w przyszłym Sejmie - czy nie należałoby jednak bardziej zainwestować w nasze Biuro Legislacyjne, doceniając oczywiście dotychczasowy jego wysiłek. Kwestia etatów, uposażeń, oprzyrządowania, kwestia wyposażenia naszego Biura Legislacyjnego - czy to nie jest jeden ze środków, sposobów? Czy nie należałoby więcej uwagi poświęcić jeszcze bliższej współpracy pomiędzy służbami Sejmu, rządu i Senatu? Być może są inne rozwiązania, aby to prawo było stanowione bardziej profesjonalnie i starannie.</u>
          <u xml:id="u-116.4" who="#PosełJanKulas">I pośrednio z tym pytaniem zwracam się do pana prezesa, aczkolwiek mam świadomość delikatności materii, albowiem rozpatrujemy informację o istotnych problemach, dotyczących działalności orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego. Co należałoby w tym kontekście doradzić już od jesieni tego roku nowemu Sejmowi, aby prawo rzeczywiście było staranniej stanowione, było lepsze, cieszyło się większym szacunkiem i zaufaniem i, jak słyszę podczas spotkań z obywatelami, aby prawo było przestrzegane, respektowane, aby była większa egzekucja prawa?</u>
          <u xml:id="u-116.5" who="#PosełJanKulas">Co by pan, panie pośle, doradził Sejmowi, gdybyśmy się zastanowili, czy mamy jeszcze dokończyć, kiedy czasu jest bardzo niewiele, np. uchwalenie takich kluczowych ustaw, praktycznych, jak Prawo wodne, Prawo lotnicze, Prawo pocztowe? - można by podać jeszcze kilka innych przykładów. Pośpiech pewnie nie jest najlepszym doradcą, ale być może te istotne, bardzo ważne ustawy należałoby uchwalić, kto wie, czy nie narażając się na pewne ryzyko niedoskonałości, a zachowanie należytej staranności niewątpliwie w tych wszystkich działaniach wydaje się bardzo ważne.</u>
          <u xml:id="u-116.6" who="#PosełJanKulas">I ostatnie pytanie, które już pośrednio zadaję również sobie jako posłowi - jest to 10 rok odbudowanej demokracji parlamentarnej, jeśli dobrze pamiętam, to pierwsze demokratyczne wybory po upadku komunizmu odbyły się we wrześniu 1991 r. - co należałoby zrobić, aby wysiłek legislacyjny, prawo stanowione w Sejmie Rzeczypospolitej było bardziej skuteczne i cieszyło się większym szacunkiem wśród ogółu obywateli? Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#WicemarszałekJanKról">Wyczerpaliśmy listę pytających i mówców.</u>
          <u xml:id="u-117.2" who="#WicemarszałekJanKról">Proszę pana prezesa Trybunału Marka Safjana o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałbym przede wszystkim na początek serdecznie podziękować wszystkim posłom występującym w imieniu klubów, którzy wyrazili wysoką ocenę Trybunału Konstytucyjnego, jego orzecznictwa, aktywności na przestrzeni tych pierwszych czterech lat funkcjonowania nowej konstytucji. Bardzo cenię sobie zwłaszcza to stwierdzenie, które zostało mocno podkreślone przez pana posła Markiewicza, że Trybunał Konstytucyjny może działać wtedy, kiedy jest instytucją, która nie tylko reprezentuje wysoki poziom merytoryczny, ale także wtedy, kiedy jest rzeczywiście w pełni niezależna, kiedy pełni funkcję, która umożliwia realizację celów związanych z kontrolą konstytucyjności prawa i podnoszeniem standardów demokratycznego państwa prawa w naszym kraju. Dziękuję bardzo za te wszystkie uwagi.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Nawiązując do kilku kwestii, które były przedmiotem debaty, chciałbym przede wszystkim odnieść się do sprawy, która pojawiała się w wystąpieniach wielu mówców; chodzi mianowicie o problem relacji pomiędzy Trybunałem Konstytucyjnym a sądami. Problem ten, jak wiadomo - przecież nie jest to już tajemnicą - wywołuje ostre kontrowersje, stanowi przedmiot rozbieżnych orzeczeń, odmiennych stanowisk Trybunału Konstytucyjnego i Sądu Najwyższego. Daleki byłbym od tego, by dzisiaj twierdzić - odpowiadając na pytanie pana posła Jaskierni - że mamy już do czynienia z kryzysem konstytucyjnym, z sytuacją, która zaszła tak daleko, że w istocie bez interwencji zewnętrznej ten problem nie może być w żaden sposób rozstrzygnięty; takie stwierdzenie byłoby zbyt mocne. Jestem przekonany w dalszym ciągu o tym, że jednak ta kwestia powinna być rozstrzygnięta w drodze pogłębionych analiz i dyskusji, zwłaszcza w gronie sędziowskim, sędziów Trybunału Konstytucyjnego i Sądu Najwyższego. Jestem przekonany, wyrażam w tej chwili, to być może optymistyczne, ale chyba jednak uzasadnione przekonanie, że dojdziemy do ustalenia stanowiska, które w przyszłości nie będzie tworzyło tego rodzaju obaw. Teraz obawy są realne i rozumiem niepokój wyrażany w czasie dzisiejszej debaty, bo mamy do czynienia z sytuacją, w której konstytucja jest przedmiotem bezpośredniego stosowania przez sądy powszechne, obok Trybunału Konstytucyjnego. (Pamiętajmy, nie tylko Sąd Najwyższy, ale to stanowisko trzeba konsekwentnie rozszerzyć na wszystkie sądy, począwszy od sądów rejonowych). Jeżeli mamy do czynienia z poglądem, iż konstytucja może być przedmiotem bezpośredniego stosowania na wszystkich szczeblach prawa, to stwierdzenie, które wcześniej było zawarte w moim wystąpieniu: że grozi nam anarchizacja systemu prawnego, podważanie zasady zaufania do prawa, ma mocne podstawy. Jestem przekonany, że przy założeniu, iż konstytucja, również w sferze wielu podstawowych klauzul generalnych, miałaby być stosowana bezpośrednio przy rozstrzyganiu konkretnych spraw sądowych, z pominięciem ustaw, które zawierają konkretyzację określonych praw i szczegółowe regulacje odnoszące się do danej sytuacji, może to prowadzić do bardzo negatywnych skutków - nieprzewidywalności tego, jakie prawo obowiązuje. Jeżeli mamy do czynienia z możliwością podważenia na tej zasadzie np. zastosowania przepisów o zasiedzeniu zawartych w Kodeksie cywilnym albo konstrukcji ograniczonych praw rzeczowych, albo być może zastosowania konstrukcji nadużycia prawa podmiotowego (posługuję się przykładami, które wynikają z mojej znajomości przedmiotu skarg konstytucyjnych) można sobie łatwo wyobrazić, że te same problemy mogą się pojawić na etapie wcześniejszego stosowania bezpośrednio konstytucji przez sądy. Otóż jeżeli mamy do czynienia z tego rodzaju przypadkami, w których podstawowe akty normatywne Rzeczpospolitej będą podlegały zasadniczo rozbieżnemu stosowaniu przez sądy powszechne, to jesteśmy na granicy destabilizacji systemu prawnego, na bardzo niebezpiecznym polu, w którym tracimy poczucie bezpieczeństwa prawnego - wartość, która sama w sobie jest istotnym elementem państwa prawa. Dlatego też nie bez powodów konstytucja, którą Trybunał Konstytucyjny odczytuje w sposób jednoznaczny - pomiędzy sędziami Trybunału nie ma tu żadnych rozbieżności - daje wyłączność kontroli konstytucyjności Trybunałowi. Jeżeli pojawiają się kwestie konstytucyjne w praktyce sądowej, to muszą być one rozstrzygane w drodze pytania prawnego przez Trybunał Konstytucyjny, a nie samodzielnie przez sąd orzekający w sprawie.</u>
          <u xml:id="u-118.2" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Nie chcę wyprowadzać w tej chwili bardzo szczegółowej i skomplikowanej argumentacji jurydycznej, która mogłaby przemawiać za tym stanowiskiem, bo przecież argumenty czysto normatywne, zawarte w samej konstytucji są moim zdaniem bardzo przekonywające, począwszy od art. 178 ust. 1 konstytucji, który mówi, że sędziowie podlegają przecież nie tylko konstytucji, ale ustawom (to jest koniunkcja), poprzez art. 91 ust. 3 konstytucji, który wyłącznie w odniesieniu do umów międzynarodowych ratyfikowanych za zgodą Sejmu, wyłącznie w odniesieniu do tych aktów, mówi o pierwszeństwie w stosowaniu norm konwencyjnych, konwencji międzynarodowych, ale nie mówi tego w odniesieniu do ustaw sprzecznych z konstytucją, poprzez wreszcie cały zespół regulacji samej konstytucji, które określają wyraźnie, po pierwsze, charakter orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego, ale także przecież sam system badania konstytucyjności prawa, co należy do Trybunału Konstytucyjnego. Zważywszy na nie, zdaje się nie ulegać wątpliwości, że wyłączenie ze sfery aktywności Trybunału wyłączności tej kompetencji i przekazanie możliwości badania konstytucyjności prawa sądom może mieć skutki bardzo negatywne. Jest przykład, którym niechętnie się posługuję, ale w kontekście toczącej się dzisiaj debaty w Sejmie wydaje się, że trzeba do niego również powrócić, bo jest to sygnał, jak bardzo niebezpieczne mogą być konsekwencje tego kierunku wykładni prawa. Otóż sądy powszechne w pewnym momencie, niektóre sądy powszechne (dotyczyło to kilku sądów rejonowych) przyjęły w drodze bezpośredniego stosowania konstytucji, że mogą być ustalone wynagrodzenia sędziowskie bezpośrednio na podstawie art. 178 ust. 2 konstytucji, przepisu, który mówi o kształtowaniu wynagrodzeń z uwzględnieniem godności zawodu sędziowskiego. To jest klasyczny przykład, w jakim stopniu czy w jakim kierunku może dojść do naruszenia czy nadużycia w istocie rzeczy kompetencji dotyczącej wykładni samej konstytucji, bo przecież art. 178 ust. 2 nie daje podstawy do formułowania bezpośrednio żadnego prawa podmiotowego, które pozwalałoby na określenie wysokości wynagrodzeń sędziowskich. To jest kompetencja ustawodawcy. Jeżeliby uznać, że sądy mają tego rodzaju kompetencje, to okazałoby się, że każdy sąd w Polsce miałby innego rodzaju wynagrodzenie. Byliśmy być może o krok od tego rodzaju sytuacji, która ostatecznie została rozstrzygnięta wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego w sprawie P. 4/2000, bardzo jednoznacznie dokonującego wykładni z jednej strony przepisu 178 ust. 2 konstytucji, ale także bardzo jednoznacznie odnoszącego się w tym orzeczeniu do kwestii bezpośredniego stosowania konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-118.3" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Cały ten wywód nie ma na celu przekonania nikogo - a zwłaszcza zniechęcenia sędziów - do tego, by sądy zaniechały w swojej praktyce odnoszenia się do konstytucji, by zaniechały posługiwania się szerszą perspektywą konstytucyjną jako punktem odniesienia dla rozstrzygania w konkretnych sprawach o konkretnych prawach i interesach. Bo to jest przecież niezbywalna funkcja sądu - poszukiwanie sprawiedliwości i słuszności również poprzez tego rodzaju twórczą wykładnię prawa, która odważnie sięga do norm konstytucyjnych. Tego w żadnym wypadku odbierać sądom nie można i nie jest to celem Trybunału Konstytucyjnego. Natomiast zupełnie czym innym jest tego rodzaju podejście twórcze w ramach wykładni sądowej do kwestii stosowania prawa poprzez wykładnię zgodną z konstytucją, a czym innym jest uznanie, że sądy mają prawo do odmowy zastosowania obowiązującej w Rzeczypospolitej ustawy tylko dlatego, że w konkretnej sprawie sąd stwierdza, iż jest ona niezgodna z konstytucją. Tego rodzaju droga prowadzi do sprzeczności potencjalnej orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego i sądów, prowadzi do konfliktów i, jeszcze raz powtarzam, zdecydowanie prowadzi do stanu niepewności i zagrożenia bezpieczeństwa prawa.</u>
          <u xml:id="u-118.4" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Czy można ten problem w jakiś sposób w perspektywie rozwiązać przez interwencję legislacyjną? Myślę, że nie jest to ten moment. Jestem przekonany - wrócę do swojej pierwotnej myśli - że kwestia wymaga analiz. Jak sądzę, rysujące się już jednak przeważające stanowisko doktrynalne doprowadzi do przyjęcia stanowiska konsekwentnie od samego początku przez Trybunał Konstytucyjny prezentowanego w tej sprawie. Orzeczenie Sądu Najwyższego, o którym wspominał dzisiaj pan prof. Działocha, omawiane w dzienniku „Rzeczpospolita”, nie jest jedynym orzeczeniem, bo znane są także i inne rozstrzygnięcia Sądu Najwyższego, które wyraźnie respektują stanowisko przyjmowane przez Trybunał Konstytucyjny. Jest tajemnicą poliszynela, że pogląd w tej sprawie jest przedmiotem także ostrych kontrowersji w łonie samego Sądu Najwyższego. Trudno mówić w tym momencie o ustaleniu się jakiegoś jednolitego kierunku interpretacji.</u>
          <u xml:id="u-118.5" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Następna kwestia, która pojawiała się w toku dzisiejszej dyskusji, dotyczyła problemu relacji z sądami, ale w zakresie kwestii tzw. orzeczeń interpretacyjnych. Rzeczywiście Trybunał Konstytucyjny w momencie, kiedy wydaje orzeczenie interpretacyjne, w jakimś sensie, można powiedzieć, wkracza w kompetencje związane ze stosowaniem prawa, skoro to właśnie sądy mają decydować o treści prawa, a nie o treści stosowanego prawa - to jest niezbywalna funkcja sądów - dokonywanie wykładni. A Trybunał Konstytucyjny powinien ograniczać swoje rozstrzygnięcia do badania konstytucyjności. Ten pogląd jednak musi być obwarowany dwoma zastrzeżeniami. Otóż Trybunał Konstytucyjny jest związany przede wszystkim zasadą domniemania konstytucyjności prawa i w sytuacji kiedy mamy do czynienia z przepisami, które podlegają sprzecznej wykładni, tzn. kiedy mamy do czynienia z rozumieniem „a”, zgodnym z konstytucją, i z rozumieniem „b”, niezgodnym z konstytucją, to jest rolą Trybunału Konstytucyjnego określenie w samym wyroku zgodności przepisu z konstytucją w rozumieniu, które pozwala na stosowanie przepisu w zgodzie z zasadami i wartościami konstytucyjnymi. To jest tego rodzaju kompetencja, której wyzbycie się musiałoby prowadzić często do tolerowania przepisów skazanych, być może, na niebezpieczeństwo wykładni niezgodnej z konstytucją w późniejszej praktyce. Trybunał, antycypując niejako tego rodzaju praktykę, narzuca określony sposób rozumienia, ale tylko w aspekcie relacji tego przepisu do konstytucji, tylko w takim aspekcie. Celowo użyłem terminu „antycypując”, dlatego że orzeczenia interpretacyjne - i chcę to z całą mocą podkreślić - nie powinny dotyczyć sytuacji, w których jest już utrwalony kierunek wykładni sądowej. Jeżeli mamy do czynienia z serią orzeczeń Sądu Najwyższego, z jednolitym kierunkiem wykładni sądowej, to choćby Trybunał Konstytucyjny był przekonany o tym, że ten kierunek jest błędny, że sądy się pomyliły, że Sąd Najwyższy popełnił błąd, choćby nawet było tego rodzaju przekonanie, to uważam - to jest pogląd respektowany powszechnie w Trybunale - że w takim przypadku powinniśmy uznać, iż przepis ten ma znaczenie takie, jakie zostało nadane w utrwalonej praktyce sądowej. W takim przypadku Trybunał oczywiście nie będzie podejmował działania zmierzającego do tego, aby przepisowi narzucić inną treść niż dotychczas utrwalona, wydać wyrok interpretacyjny, odrzucić dotychczasową praktykę. Ale jeżeli tę praktykę stosowania prawa uzna za niezgodną z konstytucją, uchyli przepis zgodnie z ogólną zasadą.</u>
          <u xml:id="u-118.6" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Wracam tu do pytania pana posła Jaskierni: na ile możemy liczyć się z możliwością wyegzekwowania tego rodzaju stanowiska Trybunału Konstytucyjnego zawierającego interpretację, czyli zakładającego określony kierunek wykładni wyroku warunkowego. Otóż, rzeczywiście bezpośrednio Trybunał nie może w żaden sposób wyegzekwować takiego, a nie innego kierunku stosowania prawa. Natomiast można by już, znowu odpowiadając na pańskie pytanie, brać pod uwagę sytuację, w której doszło do zastosowania tego prawa w kierunku przeciwnym niż przyjęty w orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego, czyli na podstawie treści niekonstytucyjnej wywiedzionej z tego przepisu. W takim przypadku otwierałaby się droga do skargi konstytucyjnej. Nie wykluczałbym sytuacji, w której to zastosowanie niezgodne z konstytucją w takim znaczeniu, w jakim zostało to wcześniej ustalone w wyroku Trybunału Konstytucyjnego, stworzyłoby podstawę do postępowania w sprawie.</u>
          <u xml:id="u-118.7" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Sprawa jest oczywiście delikatna, bo - jak wiadomo - Trybunał Konstytucyjny w ramach skargi bada nie tyle stosowanie prawa, ile sam akt normatywny, konstytucyjność przepisu prawa. Jednakże w pewnych przypadkach granica pomiędzy badaniem stosowania prawa a badaniem konstytucyjności samego prawa jest subtelna. W dwóch przypadkach Trybunał Konstytucyjny w roku 2000 pokazuje, jak bardzo cienkie i subtelne są te granice - w orzeczeniach dotyczących skargi konstytucyjnej, gdzie uznaje za podstawę swojego rozstrzygnięcia niekonstytucyjne rozumienie ustawy. Niekonstytucyjne rozumienie przepisu dotyczyło zresztą wspominanego już dzisiaj orzeczenia, w którym Trybunał oceniał w art. 1 ustawy Kodeks postępowania cywilnego, w którym określał zakres drogi sądowej w sprawach cywilnych. Granice, jak powiadam, są cienkie. Wydaje się co najmniej, że przepis, który jest stosowany niezgodnie z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego, będzie w konsekwencji podlegał uchyleniu jako niezgodny z konstytucją.</u>
          <u xml:id="u-118.8" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Skoro jesteśmy przy wykładni, odniosę się także krótko do problemu hipotetycznego, bo dzisiaj możemy mówić o tym wyłącznie w kategoriach wniosków de lege ferenda, kompetencji Trybunału Konstytucyjnego w zakresie wykładni ustaw, kompetencji, która została zabrana Trybunałowi przez nową konstytucję, a która była wiele razy wykorzystywana w działalności Trybunału Konstytucyjnego. Chcę powiedzieć, że dotychczasowe obserwacje obrotu prawnego, jakości legislacji zdają się potwierdzać jednak potrzebę istnienia tego rodzaju swoistego instrumentu, wykładni dokonywanej przez Trybunał Konstytucyjny, wykładni, która jest czymś innym niż wykładnia dokonywana przez sądy, np. w ramach odpowiedzi na pytania prawne (art. 13 ustawy o Sądzie Najwyższym), ponieważ wiele problemów mających charakter generalny, bardzo istotnych dla podstawowych praw jednostki, dla prawidłowego stosowania prawa nie może znaleźć swojego rozstrzygnięcia w praktyce sądowej, ponieważ nie należy do tzw. prawa sądowego. Kwestie, które wielokrotnie pojawiały się w ostatnich latach, burzyły spokój twórcom prawa, ale zburzyły spokój także adresatów prawa ze względu na niedoskonałość przepisów. Nie mogły być one rozstrzygnięte właśnie dlatego, że brakowało organu, który mógłby autorytatywnie zająć stanowisko w tej sprawie. Wydaje mi się, że dla pewności obrotu prawnego, dla poprawienia stanu bezpieczeństwa prawnego taka kompetencja mogła być rozważana. Oczywiście warianty jej przywrócenia Trybunałowi Konstytucyjnemu musiałyby podlegać bardzo szczegółowej analizie. Gdybyśmy chcieli badać kierunek tego rodzaju zmian, bez zmieniania konstytucji, to prawdopodobnie należałoby operować wyłącznie dość delikatną formą wypowiedzi Trybunału Konstytucyjnego. Na pewno nie wypowiedzi, która miałaby charakter - tak jak poprzednia - powszechnie obowiązującej wykładni prawa. Sądzę jednak, że wylano dziecko z kąpielą. Można było w poprzednim wariancie, być może zbyt daleko idącym, znaleźć także pozytywne elementy, które powinny być jako nowe rozwiązanie wprowadzone do obecnie obowiązującego prawa.</u>
          <u xml:id="u-118.9" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Kwestia następna dotyczy modelu skargi konstytucyjnej. Ten problem pojawiał się w kilku wypowiedziach. Dotyczyło go pytanie pana posła Jaskierni, ale wcześniej wspominano o nim jeszcze w kilku wypowiedziach, np. pana posła Markiewicza. Padło pytanie, w jakim stopniu ten model jest dzisiaj rzeczywiście poprawny i skuteczny. Pan poseł pytał, czy ta relatywnie dość mała liczba spraw rozpatrywanych przez Trybunał nie wynika przypadkiem nie tylko z nieumiejętności, na przykład adwokatów, nie tylko z samej trudności skargi konstytucyjnej jako szczególnie skomplikowanego normatywnie instrumentu, ale także z nadmiernej wstrzemięźliwości czy ostrożności Trybunału Konstytucyjnego. Muszę powiedzieć, że pewnie jest wiele powodów, dla których skarga nie może funkcjonować jako powszechnie dostępny instrument, dzięki któremu obywatel, niejako na zasadzie kolejnej instancji, dochodziłby swoich praw. Nie tak została pomyślana i nigdzie na świecie nie działa w ten sposób. W jej przypadku przeciętnym standardem jest model, w którym sprawy podlegają daleko idącej selekcji w postępowaniach wstępnych. Wszędzie na świecie, a może raczej wszędzie w Europie, od trybunału niemieckiego po trybunał hiszpański, mamy do czynienia zaledwie z kilkoma procentami spraw, które trafią, spośród wnoszonych do sądów konstytucyjnych, ostatecznie do rozstrzygnięcia merytorycznego. W jakimś sensie jest to standard.</u>
          <u xml:id="u-118.10" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Czy liczby, które dzisiaj przytaczano, tworzą tak bardzo dramatyczny obraz? Myślę, że doszło do pewnego nieporozumienia, ponieważ ja odnosiłem liczbę przyjętych, skierowanych do postępowania merytorycznego skarg do ogólnej liczby pism wnoszonych do Trybunału, które bardzo często są sporządzane nie przez adwokatów, tylko przez samych skarżących. Oczywiście jeżeli będziemy brali pod uwagę pisma wnoszone nie przez samych adwokatów, ale przez wszystkich obywateli zainteresowanych rozpoczęciem postępowania w przedmiocie skargi konstytucyjnej, to będziemy mieli do czynienia z relacją dość szokującą. Natomiast jeżeli weźmiemy pod uwagę tylko te skargi, które zostały wniesione przez adwokatów i radców prawnych, czyli przez podmioty legitymowane do wywołania postępowania w przedmiocie skarg, to sytuacja wygląda znacznie lepiej. Na przykład w roku 2000 były 292 pisma wniesione jako skargi i sporządzone przez adwokatów, a do postępowania wstępnego skierowano 200 przypadków, czyli ogromną większość. W roku 2001 na ogólną liczbę 185 pism skierowanych przez adwokatów i radców prawnych w 86 przypadkach skierowano te sprawy do postępowania wstępnego i zarejestrowano odpowiednio jako sprawy podlegające dalszym fazom postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym (mamy zatem do czynienia z blisko połową tego rodzaju spraw kierowanych do Trybunału). Chcę powiedzieć wyraźnie, że jakość pism, jakość skarg sporządzanych przez adwokatów i radców prawnych zdecydowanie się poprawia, szczególnie w ciągu ostatnich lat. Myślę, że to jest także wynik działalności edukacyjnej Trybunału, która przejawia się w orzecznictwie, także w tych wielu postanowieniach wydawanych w ramach postępowania wstępnego, bardzo ważnych dla kształtowania praktyki.</u>
          <u xml:id="u-118.11" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Czy Trybunał jest nadmiernie restryktywny? Na to oczywiście można patrzeć różnie. Sądzę, że dzisiaj byłoby przedwczesne formułowanie ogólnej tezy, że Trybunał jest nadmiernie restryktywny, bo w Trybunale - trzeba to wyraźnie powiedzieć - ścierają się różne trendy zmierzające do większego otwarcia i bardziej rygorystycznego podejścia. Sądzę, że nie jesteśmy jeszcze na etapie ostatecznego wyklarowania się linii orzeczniczych. Przykładem braku takiego wyklarowania jest art. 2 konstytucji jako samodzielna podstawa skargi konstytucyjnej. Na ile art. 2 może być wykorzystywany jako podstawa tej skargi, niezależnie od katalogu praw i wolności expressis verbis formułowanych przez samą konstytucję. W tym wypadku stanowiska są rozbieżne, co łatwo zauważyć, śledząc orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego dotyczące fazy wstępnej.</u>
          <u xml:id="u-118.12" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Mogę przedstawić własny pogląd - bo tego także dotyczyło pytanie - co do tego, na ile art. 2 może być podstawą do samodzielnego wyprowadzania praw konstytucyjnych. Otóż mój pogląd jest następujący: jestem przekonany, że w ramach art. 2 można dzisiaj znaleźć - obok katalogu praw i wolności - również samodzielne prawa podmiotowe konstytucyjne, które dawałyby podstawę do skargi konstytucyjnej. Jestem przekonany, że jeżeli mówimy na gruncie art. 2 na przykład o pewnych wymaganiach związanych z odpowiednią jakością prawa, to można by na tym tle formułować określone uprawnienia adresatów prawa do korzystania ze zrozumiałych i wykonalnych przepisów prawa, które dadzą się przełożyć na ochronę poprzez skargę.</u>
          <u xml:id="u-118.13" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Wydaje się, mówię tu również w swoim osobistym imieniu, że można odnajdywać w art. 2 także i tego rodzaju podstawę, która np. pozwalałaby na skuteczną ochronę praw nabytych, które, jak wiadomo, nie są chronione przez wyraźne postanowienie konstytucji. Można by znaleźć np. w art. 2 podstawę do przyjęcia zasady domniemania dobrej wiary jako środka ochrony interesów podmiotu uczestniczącego w rozmaitych postępowaniach sądowych i administracyjnych. Można by wreszcie odnajdywać także w art. 2 pewne wartości związane ze stabilizacją porządku prawnego, a więc związane z zaufaniem do prawa, do państwa i stanowionego przezeń prawa, jak np. lex retro non agit.</u>
          <u xml:id="u-118.14" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Czy można by uznać — to jest pytanie retoryczne — że zakaz retroaktywnego stosowania prawa nie jest na tyle istotnym postulatem w stosunku do ustawodawcy, że nie powinien się przełożyć na określone uprawnienie, na określony interes jednostki, interes, który mógłby być dochodzony w drodze skargi konstytucyjnej. Tu stawiam znak zapytania.</u>
          <u xml:id="u-118.15" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Jeśli chodzi o kwestię, która była tu wiele razy poruszana w wystąpieniach, a mianowicie jak przełożyć jakość legislacji na działania Sejmu, a mówiąc precyzyjnie, jak przełożyć postulaty związane z jakością legislacji na działania Sejmu, na działania ustawodawcy, to wydaje się, że - tutaj chcę powtórzyć, dziękując również za to, że Wysoka Izba dostrzega walory orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego (ale rzeczywiście w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, w uzasadnieniach, nie tylko w sygnalizacjach, odnajdujemy bardzo wiele poważnych treści, wskazówek, które mogłyby kształtować legislację we właściwym kierunku), że ze wszech miar pożądane byłoby częstsze respektowanie ocen, które wynikają z argumentacji prezentowanej przez Trybunał Konstytucyjny w praktycznych działaniach ustawodawczych. To jest pewnego rodzaju kompendium wiedzy, w jaki sposób tworzyć dobre prawo. Być może celowe byłoby przedyskutowanie form uwzględniania tego rodzaju postulatów czy wniosków, które wypływają z orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego - na specjalnej konferencji czy seminarium. Popieram tę myśl, uważam, że takie działania są pożądane. Być może należałoby pomyśleć nad pewnymi rozwiązaniami instytucjonalnymi, które pozwalałyby na konfrontowanie przyjmowanych czy projektowanych rozwiązań prawnych z dotychczasowym orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego. Rozwiązaniami instytucjonalnymi, które pozwalałyby w szerszym zakresie uwzględniać w sejmowych pracach legislacyjnych również wnioski płynące z orzecznictwa.</u>
          <u xml:id="u-118.16" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Odpowiadam od razu na pytanie szóste pana posła Jaskierni, dotyczące wykorzystania orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego w pracach ustawodawczych. Jestem przekonany, że w pracach ustawodawczych już w momencie, gdy pojawia się zarzut niekonstytucyjności prawa, powinien on być poddany głębokiej analizie z punktu widzenia orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, bo przecież chodzi o to, by z Sejmu, na możliwie najwcześniejszym etapie, wychodziły projekty, które odpowiadają standardom demokratycznego państwa prawnego. Po to między innymi formułowane są zasady związane z techniką legislacyjną, z bardzo precyzyjną argumentacją dotyczącą sposobu rozumienia poszczególnych zasad konstytucyjnych, by zapobiegać prewencyjnie tworzeniu prawa, które mogłoby te standardy naruszać.</u>
          <u xml:id="u-118.17" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego, eliminacja prawa, systemu jest ostatecznością i zawsze powinna być traktowana jako środek z punktu widzenia stabilności porządku prawnego ostateczny (i tak naprawdę o wszelkich cechach nadzwyczajności). Jeżeli z porządku prawnego wypada istniejący przepis, który tworzył określone konsekwencje prawne i był podstawą rozstrzygnięć dla użytkowników prawa, to nie jest to dobre dla tego porządku. Taka sytuacja jest zawsze niepokojąca i burzy zaufanie do prawa. Dlatego wszelkie działania prewencyjne zasługują na pełne poparcie.</u>
          <u xml:id="u-118.18" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Następna kwestia dotyczy problemów poruszonych w wystąpieniu pana posła... były to pytania związane między innymi z aktami wewnętrznymi...</u>
          <u xml:id="u-118.19" who="#komentarz">(Głos z sali: Stanibuły.)</u>
          <u xml:id="u-118.20" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Przepraszam bardzo. Chodziło w każdym razie o kilka zagadnień. Jedno z nich dotyczyło problemu oceny konstytucyjności tzw. aktów wewnętrznych, które są regulowane przez art. 93 konstytucji, jak mają się one do systemu źródeł z art. 87. Nie mogę zbytnio rozwijać tego zagadnienia. Myślę, że najpełniejsze stanowisko w tym zakresie zostało zawarte w orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego z zeszłego roku, w którym Trybunał odniósł się do aktów prawnych wydawanych przez zarząd Narodowego Banku Polskiego i Radę Polityki Pieniężnej, dokonując wykładni art. 93 i bardzo wyraźnie wskazując, jak rozumieć przede wszystkim pojęcie jednostek organizacyjnie podporządkowanych, w rozumieniu tego przepisu, do których mogą być adresowane akty prawa wewnętrznego.</u>
          <u xml:id="u-118.21" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Tego rodzaju rozstrzygnięcie nie może, jak sądzę, być traktowane rozszerzająco, ono bardzo wyraźnie określa „progi interpretacji”. Pamiętajmy, że odniesienie się do regulacji prawnych związanych z funkcjonowaniem systemu bankowego dotyczyło organu konstytucyjnego, jakim jest Narodowy Bank Polski, kompetencji, które są wyraźnie określone w konstytucji. Nie wyobrażam sobie, by można było tego rodzaju zabieg, dotyczący funkcjonalnej wykładni jednostek organizacyjnie podporządkowanych, odnieść do jakiegokolwiek innego organu w państwie. To jest stanowisko, które wynika wyraźnie z tego orzeczenia.</u>
          <u xml:id="u-118.22" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Druga kwestia poruszona przez pana posła dotyczyła problemów aktywności podmiotów inicjujących postępowanie przed Trybunałem Konstytucyjnym. Oczywiście można by szeroko rozwodzić się na temat aktywności poszczególnych kategorii podmiotów. Jest godne podkreślenia, że w dalszym ciągu na pierwszym miejscu, palmę pierwszeństwa dzierży rzecznik praw obywatelskich, który inicjuje najwięcej postępowań przed Trybunałem Konstytucyjnym. W następnej kolejności były sprawy inicjonowane przez jednostki samorządu terytorialnego, również stanowiły bardzo dużą grupę. Muszę powiedzieć, że szczególnie dużo jest spraw związanych z interpretacją art. 165 konstytucji. Pojęcie własności komunalnej pojawiało się w wielu orzeczeniach właśnie w wyniku postępowań inicjowanych przez jednostki samorządu terytorialnego, także na gruncie art. 167 konstytucji, gdzie chodziło o wyraźne określenie zakresu obowiązków jednostek samorządu, którym powinny być przekazywane określone środki z budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-118.23" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Interesujące jest to, że obecnie bardzo aktywnie występują ogólnokrajowe organy związków zawodowych, które w 13 sprawach inicjowały postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym. Zresztą to nic dziwnego, gdyż chodzi o sferę spraw socjalnych i ekonomicznych.</u>
          <u xml:id="u-118.24" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Jest znacząca grupa podmiotów inicjujących postępowanie w trybie pytania prawnego. W sumie było 13 pytań - jedno Sądu Najwyższego, 12 pytań sądów powszechnych. To jest odzwierciedlenie pewnego trendu, myślę, że ta kategoria będzie miała coraz większe znaczenie w postępowaniu, zwłaszcza jeżeli wejdzie w życie ustawa przyjęta przez Sejm, która umożliwia inny sposób uczestnictwa składu orzekającego w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym.</u>
          <u xml:id="u-118.25" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Przy okazji chciałbym odnieść się do pytania związanego z małą aktywnością Trybunału Konstytucyjnego. Czy rzeczywiście jest ona mała, bo tak zrozumiałem intencję jednego z pytań postawionych przez posła Misztala w dzisiejszej debacie. Czy mała aktywność Trybunału Konstytucyjnego wynika ze słabej aktywności wnioskodawców, podmiotów inicjujących? Otóż twierdzę, że jest wręcz odwrotnie, aktywność Trybunału Konstytucyjnego z roku na rok jest coraz większa, jest wielokrotnie większa niż była jeszcze kilka lat temu, przed wejściem w życie nowej konstytucji. Sądzę, że jeżeli ten trend, który dostrzegamy dzisiaj, będzie w dalszym ciągu miał ten sam kierunek, to może to doprowadzić nas niedługo do wydłużenia się postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym, co już byłoby niepokojące. Dzisiaj przy ogromnym wysiłku sędziów Trybunału Konstytucyjnego zdarzają się już przypadki przeprowadzenia jednego dnia nawet dwóch rozpraw. Staramy się rozpoznawać sprawy w miarę w bardzo krótkim okresie, jak na polskie stosunki w wymiarze sprawiedliwości, bo jest to niespełna rok dla rozstrzygnięcia spraw tej wagi. Ale oczywiście to wymaga bardzo dużej aktywności.</u>
          <u xml:id="u-118.26" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Kwestia następna dotyczy pytania postawionego przez pana posła Misztala o stosunek do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, o to, czy ta mała aktywność w założeniu sprawia, że więcej pracy ma Trybunał w Strasburgu. Myślę, że to polega na pewnym nieporozumieniu, ponieważ pamiętajmy, że Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu wykonuje również w odniesieniu do oceny spraw z Polski tego rodzaju kompetencje, które w żaden sposób nie podlegają kompetencjom Trybunału Konstytucyjnego. To nie jest tak, że mamy do czynienia z prejudycjalnością orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego w stosunku do Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu, ponieważ polski Trybunał, również w ramach skargi konstytucyjnej, o czym się często zapomina, bada konstytucyjność prawa, a nie wadliwość stosowania prawa. Tymczasem Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu bada wszystkie przypadki naruszenia konwencji praw człowieka - czy dotyczą one aktów normatywnych, czy dotyczą aktów stosowania prawa, czy nawet zaniechania wprowadzenia określonych rozwiązań w systemie prawnym. Tak więc to spektrum jest w tym wypadku bez porównania szersze. Ale może się zdarzyć tak, tego wykluczyć nie można, że pewne sprawy będą musiały najpierw być rozstrzygnięte przez Trybunał Konstytucyjny, a dopiero w następnej kolejności przez Trybunał Praw Człowieka. One będą w pewnym sensie prejudycjalne, będą wyczerpywały drogę do Trybunału Praw Człowieka. Oczywiście jest to zawsze kwestia sporna, bo Trybunał nie jest instancją. Skarga konstytucyjna jest środkiem nadzwyczajnym i subsydialnym, dlatego ta kwestia będzie wymagała jeszcze głębszego zbadania.</u>
          <u xml:id="u-118.27" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Odnosząc się do problemu poruszonego w wystąpieniu pana posła Zycha w odniesieniu do wyroku Trybunału Konstytucyjnego wydanego na podstawie art. 70 ust. 2 konstytucji, chciałbym zwrócić uwagę na to, że Trybunał rzeczywiście dokonuje konfrontacji zasady bezpłatności nauki w wyższych szkołach publicznych i powszechności kształcenia, ważąc te zasady i próbując znaleźć rozwiązanie, które pozwala na równoważne zastosowanie tych zasad konstytucyjnych. Myśl ogólna Trybunału jest taka, żeby prawo do bezpłatnej nauki w publicznych szkołach wyższych było związane z wielkością budżetowych środków publicznych, którymi te szkoły dysponują. Oczywiście to nie jest równoznaczne czy równoważne z wielkością dotacji budżetowej, która jest skierowana na funkcjonowanie konkretnych szkół wyższych, ale jest to połączone z całą bazą materialną szkoły. W związku z tym uznaliśmy za potrzebne dokonanie odpowiedniej interpretacji ustawy o szkolnictwie wyższym w takim oto duchu, by wskazać, jakie są granice swobody w kształtowaniu wielkości czesnego i w ustalaniu zakresu dopuszczalności tzw. studiów odpłatnych.</u>
          <u xml:id="u-118.28" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Innego rodzaju rozwiązanie, które zamykałoby drogę uruchamiania studiów odpłatnych - ten problem jest rozwinięty w argumentacji Trybunału Konstytucyjnego - musiałoby prowadzić do kilkakrotnego zmniejszenia liczby studiujących w Polsce. Byłby to skutek - w momencie kiedy Polska zbliża się do Europy i do standardów także skolaryzacji na poziomie wyższym młodych ludzi, 19-latków - bardzo ryzykowny, bardzo niebezpieczny dla przyszłości tego kraju.</u>
          <u xml:id="u-118.29" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Kolejna kwestia to problem dotyczący współpracy Trybunału Konstytucyjnego z Prezydium Sejmu w aspekcie kształtowania wiedzy o orzecznictwie Trybunału. Sądzę, że ten wątek już wcześniej poruszałem. Mogę tylko zwrócić uwagę na to, że oczywiście jesteśmy absolutnie otwarci na wszelkiego rodzaju formy współpracy z Sejmem, które umożliwiłyby przekazywanie w maksymalnym zakresie wiedzy o treści orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego, o wynikających z tego orzecznictwa zasadach i kierunkach, które wpłynęłyby na poprawę jakości legislacji. O jednej sprawie chciałbym jeszcze na koniec powiedzieć w związku z kwestią jakości legislacji i kształtowania świadomości konstytucyjnej, bo ma to moim zdaniem dość istotne znaczenie. Otóż od niedawna Trybunał Konstytucyjny rozpoczął wydawanie nowej serii wydawniczej, w której będą prezentowane tezy i sentencje orzeczeń w sposób, który z tych bardzo często skomplikowanych wywodów jurydycznych, bardzo szeroko rozbudowanych, wyprowadza esencję, istotę rzeczy. Myślę, że tego rodzaju wydawnictwo będzie tworzyło bardzo dobrą podstawę do kształtowania się świadomości konstytucyjnej również w kręgach osób odpowiedzialnych za tworzenie prawa - nie tylko fachowych prawników, a więc również w kręgach parlamentarnych. Bardzo dziękuję za uwagę. Dziękuję jeszcze raz za wszelkie uwagi pod adresem Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-118.30" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję bardzo, panie prezesie.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#WicemarszałekJanKról">Proszę pana posła sprawozdawcę Bogdana Lewandowskiego o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#PosełBogdanLewandowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dwóch posłów bezpośrednio zwróciło się do mnie z pytaniami. Pan poseł Misztal podał w wątpliwość aktywność Trybunału Konstytucyjnego. Uważa, że jest ona zbyt niska, wskazał na przyczyny, które jego zdaniem polegają na abstynencji wnioskodawców. Otóż myślę, że zarówno sama debata, jak i informacja dostarczają przekonywających wniosków, że jest akurat odwrotnie, że liczba spraw - jak przed chwilą też z tej trybuny powiedział pan prezes Safjan - rozpatrywanych przez Trybunał nieustannie rośnie; gdzieś rzeczywiście pojawia się w przyszłości problem, czy nie spowoduje to też określonych trudności w dotrzymywaniu terminów.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#PosełBogdanLewandowski">Natomiast pan poseł Kulas podniósł interesującą kwestię - wielokrotnie zresztą dzisiaj była ona poruszana - niskiej jakości wielu aktów legislacyjnych. Ta sprawa była też przedmiotem obrad Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. Wszyscy zgodzili się z tym, bo musieli zgodzić się z samą informacją, z której wynika ta sytuacja, że jeśli w 50% spraw rozpatrywanych w tym wypadku przez Trybunał mamy do czynienia z niekonstytucyjnością, to rzeczywiście jest to bardzo poważny sygnał. Pan poseł Kulas chciał wskazać, że jednym ze źródeł tej sytuacji jest niezwykle wysoka liczba ustaw uchwalanych przez Wysoką Izbę. Z całą pewnością można powiedzieć, że mamy do czynienia z próbami regulacji różnych sfer czy też wnoszeniem określonych projektów, a używając wcześniejszych słów posła Misztala, że moce przerobowe są ograniczone, należy zadać pytanie, czy nie trzeba poczekać, czy istnieją rzeczywiste warunki dobrego przygotowania całego procesu legislacyjnego, od projektu aż po jego końcowy efekt. Dotykam tu następnej sprawy, którą pan poruszył, chociaż nie łączy się ona bezpośrednio z przedmiotem dzisiejszej debaty, myślę, że jest ważna. Pytał pan o takie projekty, jak Prawo wodne, Prawo lotnicze, co dalej z nimi będzie. W świetle tego, co usłyszeliśmy - sam pan to stwierdził - pośpiech nigdy nie jest najlepszym doradcą i nie sprzyja procesowi legislacyjnemu, zwłaszcza nadmierny pośpiech. Sądzę, że trzymanie się na przykład pewnej linii demarkacyjnej, czyli 23 września, nie jest najlepszym rozwiązaniem. Należy brać pod uwagę istniejące potrzeby, nie można ich lekceważyć, trzeba na nie odpowiadać, ale też umiejętnie korelować je z istniejącymi realiami, również w Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#PosełBogdanLewandowski">Są także inne możliwości poprawy tego niezadowalającego, niesatysfakcjonującego nas wszystkich stanu rzeczy, bo bez względu na przynależność, na barwy polityczne, mamy do czynienia z pewnym dyskomfortem. Odpowiadając na pańskie pytanie, sądzę, że trzeba byłoby pełniej realizować to, o czym też mówił prezes Safjan, to znaczy reagować tu, w Sejmie, na pierwsze sygnały, że mamy do czynienia z produktem, który, powiedzmy, może popaść w sprzeczność z konstytucją. Rzeczywiście nie jest do przyjęcia punkt widzenia, o którym mówił pan poseł Jaskiernia, ograniczanie się do stwierdzenia, że to nie jest nasza sprawa. To leży w gestii Trybunału Konstytucyjnego. Jest to bardzo zła, naganna praktyka. Chciałbym, żeby Prezydium Sejmu wyciągnęło z tego wnioski. Chociaż już jest późno, nawet teraz można podjąć pewne działania, zwłaszcza, biorąc pod uwagę liczbę, o której mówił pan poseł Kulas, jeszcze 307 aktów prawnych, które znajdują się na ścieżce legislacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-120.3" who="#PosełBogdanLewandowski">Na pewno warto byłoby, w sposób bardziej usystematyzowany niż to obecnie się dzieje, skorzystać właśnie z dorobku Trybunału Konstytucyjnego. Wprawdzie nie mamy pewnych narzędzi, szukamy jakichś dróg stworzenia porozumienia między Prezydium Sejmu a Trybunałem Konstytucyjnym. Wydaje mi się, że jest to także krok we właściwym kierunku. Być może ta konferencja czy sympozjum stworzyłoby podstawy do wypracowania takich rozwiązań, może nawet instytucjonalnych. Mówił pan, panie pośle - zwracam się do pana posła Kulasa - również o inwestowaniu w Biuro Legislacyjne. Myślę, że tak, jeżeli pozwalają na to warunki finansowe, trzeba tę sferę wyposażyć w lepszą infrastrukturę, a także zwiększyć stan zatrudnienia. To jest także pewien czynnik, który pozwoliłby na efektywniejszą poprawę naszej pracy legislacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-120.4" who="#PosełBogdanLewandowski">W debacie zostały szczególnie wyeksponowane właśnie sprawy niekonstytucyjności ustaw, a także podniesiona przez pana posła Działochę kwestia sporu między Trybunałem a Sądem Najwyższym. Poseł Jaskiernia mówił nawet o kryzysie konstytucyjnym. Myślę, że to rzeczywiście wymaga bardzo pilnej odpowiedzi ze strony Sejmu. Szkoda, że wcześniej brakowało tu reakcji też ze strony ministra sprawiedliwości. Sądzę, że Sejm powinien także i w tym zakresie zabrać głos i to jak najszybciej.</u>
          <u xml:id="u-120.5" who="#PosełBogdanLewandowski">Na końcu chciałbym wyrazić satysfakcję, że przedstawiciele wszystkich klubów przyjęli z uznaniem informację i wysoko ocenili działalność Trybunału Konstytucyjnego. Czas pokaże, czy doświadczenia i wnioski wypływające z dzisiejszej debaty znajdą odzwierciedlenie w praktyce publicznej i właściwym funkcjonowaniu rządu i parlamentu. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Jaskiernia, rozumiem, że w jakimś awaryjnym trybie jeszcze chce zabrać głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym na tle tego niezwykle wartościowego i ciekawego wystąpienia pana prezesa Safjana prosić o uszczegółowienie jeszcze dwóch kwestii. Pierwsza sprawa to prawo do nauki, sprawa nieodpłatnego prawa do nauki.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#PosełJerzyJaskiernia">Chciałbym, panie prezesie, zapytać, jak można rozumieć pewien optymizm, który z pańskiego wystąpienia wynikał: czy możemy przyjąć, że Trybunał Konstytucyjny rozstrzygnął tę kwestię w sposób, który zadowoli opinię społeczną, czy też znalazł pewne rozwiązania w sytuacji trudnej, uwarunkowanej? Mówię o tym dlatego, że akurat ostatnio na na spotkaniu i we Włoszczowej, i w Skarżysku-Kamiennej do tej sprawy nawiązywano i w opinii publicznej jest wrażenie, że ta dyspozycja konstytucji nie jest realizowana. Studenci podnoszą problem odpłatności, która w różny sposób jednak czyni studia płatnymi. Nawet niektórzy pytają, czy ta norma konstytucyjna jest realizowana. Dlatego chciałbym się upewnić, jak może być interpretowane to pańskie spojrzenie, czy ono zachęca do myślenia konstytucyjnego de lege ferenda o zmianie konstytucji celem dostosowania do rzeczywistości, czy też trzeba zrobić większy wysiłek, aby zmienić rzeczywistość, aby dostosować to do normy konstytucyjnej, ponieważ pewien rozziew w odczuciu publicznym istnieje.</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#PosełJerzyJaskiernia">I drugie pytanie. Pan nawiązywał tutaj, panie prezesie, bardzo ciekawie do relacji z Europejskim Trybunałem Praw Człowieka, generalnie z tym wątkiem europejskim w dzisiejszej debacie. Ale czy pan zechciałby dorzucić komentarz w kwestii tego, czy Trybunał Konstytucyjny czuje się właściwym do egzekwowania zobowiązań Polski w zakresie dostosowania prawa polskiego do prawa europejskiego, bo jedna z tez brzmi w sposób następujący: Układ Europejski nakłada na Polskę pewne zadania dostosowawcze. One nie są podejmowane. Czy w pańskiej ocenie jest tu pole do działania dla Trybunału Konstytucyjnego celem uznania ustawy za niekonwencyjną bądź stwierdzenia zaniechania parlamentu.</u>
          <u xml:id="u-122.3" who="#PosełJerzyJaskiernia">Panie marszałku, chciałbym również się zwrócić do pana posła sprawozdawcy. Tutaj w debacie wyraźnie przypomniano postulat sformułowany w poprzedniej dyskusji na ten temat, aby Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka zaprosiła na posiedzenie, gdy rozpatruje tę kwestię przewodniczący komisji sejmowych, po to, żeby można było kompleksowo spojrzeć na kwestię, co z tej debaty wynika, ponieważ my tutaj dyskutujemy, są pewne wnioski, wiele ciekawych spostrzeżeń prezesa Trybunału Konstytucyjnego profesora Safjana i jest pytanie, co z tego wynika. I moje pytanie brzmi: dlaczego Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka nie skorzystała z tej podpowiedzi, czy były jakieś przeszkody natury proceduralnej, formalnej, czy nie było zgody, nie wiem, marszałka Sejmu, ponieważ wydawało się, że ten postulat był logiczny i bardzo by sprzyjał jakości dzisiejszej dyskusji? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Kulas jeszcze jakąś uwagę chce zgłosić w nawiązaniu do pytań zgłoszonych wcześniej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#PosełJanKulas">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Tylko w trybie sprostowania. Ten olbrzymi wysiłek legislacyjny wyrażony liczbą 541 ustaw, jak starałem się powiedzieć, wynika jakby z tych wielkich reform ustrojowych. Panie pośle sprawozdawco, kto wiele czyni, dużo wykonuje, czasem jest zdany na pewne potknięcia.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#PosełJanKulas">I druga kwestia. Myślę, że zostałem naprawdę źle zrozumiany. Jeżeli mówiłem o pracach nad Prawem lotniczym, Prawem wodnym - pragnę panu posłowi przypomnieć, że te prace toczą się blisko dwa lata - to jestem przekonany, że ten cykl legislacyjny tym bardziej należy zakończyć. Ale nie wiem, co zrobi pan marszałek i my wszyscy z wczorajszą decyzją Sejmu, który wyraził wolę podjęcia pracy nad ustawami o decentralizacji finansów publicznych, o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, nad dwiema wielkimi ustawami, projektem poselskim i rządowym. To jest wielkie wyzwanie legislacyjne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#WicemarszałekJanKról">To już nie jest temat związany z tym punktem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#PosełJanKulas">Wiem, panie marszałku, kończę to pytanie.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#PosełJanKulas">To jest wielkie wyzwanie legislacyjne dla tego Sejmu. Dziękuję, panie marszałku, za udzielenie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#WicemarszałekJanKról">Zanim jeszcze oddam głos panu prezesowi i ewentualnie posłowi sprawozdawcy, będzie zmiana marszałka. Myślałem, że zakończenie tego punktu nastąpi przed tą zmianą.</u>
          <u xml:id="u-127.2" who="#WicemarszałekJanKról">A zatem teraz ze swej strony, również w imieniu całego Prezydium Sejmu, chciałem na ręce prof. Marka Safjana złożyć podziękowania Trybunałowi za ten wielki wkład pracy w budowanie demokratycznego państwa prawa, która jest ważna i cieszę się, że została doceniona przez wszystkie kluby.</u>
          <u xml:id="u-127.3" who="#WicemarszałekJanKról">Po drugie, w nawiązaniu do pytania pana posła Jaskierni - oczywiście, że Prezydium Sejmu i marszałek korzystają bardzo umiarkowanie z tego punktu regulaminu, mianowicie art. 31 ust. 6, który daje prawo przesyłania projektów wywołujących wątpliwości co do zgodności z prawem, a więc z konstytucją, do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w celu zbadania sprawy. W przypadku negatywnych opinii taki projekt nie jest poddawany dalszej procedurze. Może stosujemy ten tryb w niewystarczającym stopniu, ale taka możliwość istnieje i staramy się z tego korzystać.</u>
          <u xml:id="u-127.4" who="#WicemarszałekJanKról">Po trzecie, nic nie stało na przeszkodzie, aby ta inicjatywa, rok temu zgłaszana, została zrealizowana - mianowicie spotkanie przewodniczącego Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka z szefami innych komisji, aby wnioski z ważnej debaty nad sprawozdaniem dotyczącym działalności Trybunału Konstytucyjnego jakoś próbować przekładać na praktykę legislacyjną. Nie wiem, czy jeszcze zdąży się doprowadzić do takiego spotkania w tej kadencji, wątpię, ale niech to będzie przesłanie dla następnej kadencji Sejmu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-127.5" who="#WicemarszałekJanKról">Proszę pana prezesa o powtórne zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Odpowiadając krótko na dwa pytania, panie marszałku, Wysoki Sejmie, odniosę się do dwóch problemów poruszonych w wypowiedzi pana posła Jaskierni: odpłatności jako problemu braku urzeczywistnienia zasady konstytucyjnej wyrażonej w art. 70 ust. 2 konstytucji i tego, czy orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego stanowiło istotnie panaceum na stan, który jest odczuwany przez społeczeństwo jako przejaw braku realizacji tej zasady.</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Otóż nie ulega wątpliwości, że mamy do czynienia z regulacją konstytucyjną, która stwarza - i to mówię otwarcie - istotne problemy interpretacyjne. Mamy do czynienia z nowym sformułowaniem, z nową kategorią, która nigdy przedtem nie była przedmiotem interpretacji w tej płaszczyźnie, jaką są „dodatkowe usługi edukacyjne”. Trybunał oczywiście musiał sobie odpowiedzieć na pytanie, jakie są granice, ramy interpretacji regulacji zawartej w ust. 2 art. 70, ale próbował odpowiedzieć na to pytanie, biorąc pod uwagę zasady wyrażone w innych postanowieniach samej konstytucji. Mam pełne przekonanie co do tego, że to orzeczenie jest trafne. Ono balansuje wartości konstytucyjne, aczkolwiek muszę powiedzieć, że jest w tym momencie znak zapytania, nie potrafię bowiem odpowiedzieć na pytanie, w jakim stopniu - bo to wymagałoby badań - sposób rozumienia odpowiednich regulacji ustawy o szkolnictwie wyższym, które były przedmiotem analizy - sposób rozumienia zawarty w wyroku interpretacyjnym Trybunału - jest obecnie przestrzegany. Przyjmuję założenie, że ten kierunek jest stosowany. Otóż gdyby on był stosowany, to w moim przekonaniu ramy określone przez Trybunał Konstytucyjny, w jakich mogą poruszać się szkoły wyższe, a więc uwzględniające z jednej strony potrzebę odpowiedniej proporcji na studiach wyższych liczby uczestników studiów płatnych i niepłatnych, a z drugiej strony niezbędność wkalkulowywania niejako przy ustalaniu wysokości czesnego również tych środków, którymi dysponuje szkoła wyższa i które nie wymagają dodatkowych opłat ze strony uczelni, a także biorące pod uwagę zasadę czy konieczność respektowania równej jakości studiów wyższych na wszystkich poziomach i wszystkich rodzajach studiów, otóż jeżeli wziąć pod uwagę te niejako progowe przesłanki akceptacji ze strony Trybunału dla uruchamiania studiów płatnych w szkołach publicznych, sądzę, że można by uznać, iż art. 70 ust. 2 jest już dzisiaj realizowany. Ale, jak powiadam, nie jestem w stanie odpowiedzieć na pytanie, jak wygląda praktyka związana z realizacją tego orzeczenia w funkcjonowaniu szkół wyższych.</u>
          <u xml:id="u-128.3" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Mówiąc już bardziej konkretnie, jestem przekonany, że w perspektywie rysuje się konieczność stworzenia dużo bardziej precyzyjnych ustawowych regulacji w tej materii. W tym sensie, muszę powiedzieć, jesteśmy ciągle na etapie znajdywania rozwiązań w sytuacjach, które mają charakter szczególny, nadzwyczajny i wyjątkowy, ponieważ inaczej groziłaby nam zapaść w sferze edukacyjnej. To nie znaczy, że jest to rozwiązanie optymalne, mówiąc wprost.</u>
          <u xml:id="u-128.4" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Kolejna kwestia. Oczywiście, że Trybunał Konstytucyjny odgrywa ogromną rolę i może odgrywać, podobnie jak każdy inny sąd konstytucyjny w Europie, rolę czynnika implementacji uniwersalnych standardów prawnych, prawa międzynarodowego, prawa europejskiego. Tak się też dzieje w naszym orzecznictwie, które wielokrotnie dokonuje analizy prawa obowiązującego w Polsce, prawa wewnętrznego z punktu widzenia na przykład europejskiej konwencji i Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich. Przykładem dzisiaj chociażby podawanym, żeby daleko nie szukać, było rozstrzygnięcie dotyczące art. 40 ustawy o ochronie informacji niejawnych. Trybunał przecież uchylił przepis wykluczający kontrolę sądową ze względu na art. 13 konwencji europejskiej mówiącej o skutecznych środkach odwoławczych.</u>
          <u xml:id="u-128.5" who="#PrezesTrybunałuKonstytucyjnegoMarekSafjan">Rozumiem, że pytanie pana posła zmierzało do szerszego kontekstu prawa europejskiego, prawa wspólnotowego. To jest oczywiście znacznie bardziej skomplikowana kwestia. Dzisiaj możemy mówić o przestrzeganiu Układu Europejskiego, układu stowarzyszeniowego. Oczywiście jako układ międzynarodowy tworzy on także możliwy punkt odniesienia, punkt oceny prawa wewnętrznego, ponieważ jest to norma konwencyjna, norma prawa międzynarodowego publicznego, która znajduje się w hierarchii aktów na tyle wysoko, by móc stanowić punkt odniesienia - zgodnie z ogólnymi zasadami - do oceny prawa wewnętrznego. W wypadku sprzeczności prawa wewnętrznego z przepisami umowy międzynarodowej tego typu można stwierdzać jego niekonstytucyjność, niezgodność normy niższego rzędu z normą wyższego rzędu. Uważam, że w przyszłości Trybunał Konstytucyjny będzie dysponował możliwością dokonywania oceny prawa wewnętrznego, np. z punktu widzenia norm zawartych w regulacjach prawa pierwotnego - w traktacie założycielskim i dalszych aktach podstawowych Unii Europejskiej, w traktacie akcesyjnym. To będzie także punkt odniesienia dla kontroli prawa wewnętrznego. Natomiast oczywiście zupełnie innego rodzaju kwestią, znacznie bardziej skomplikowaną, jest to, w jakim stopniu można badać samo prawo wspólnotowe z punktu widzenia norm konstytucyjnych. Tu byłbym dużo bardziej ostrożny. Uważam, że na gruncie istniejącego stanu konstytucyjnego normy konstytucyjne znajdują się na pierwszym miejscu również w stosunku do prawa wspólnotowego, ale dostrzegam jednocześnie, mówiąc delikatnie, niespójność tego założenia z przestrzeganą przez wszystkie państwa Wspólnoty Europejskiej zasadą, że prawo wspólnotowe podlega kontroli przede wszystkim z punktu widzenia reguł samego prawa europejskiego, mechanizmów, które funkcjonuje na poziomie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w Luksemburgu. Kwestia ta sama w sobie jest bardzo skomplikowana, jeśli chodzi o analizę. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-128.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-128.7" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Marek Borowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pan poseł jako sprawozdawca, tak? Witamy pana posła sprawozdawcę. Cieszymy się, panie pośle. Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#PosełBogdanLewandowski">Również witam pana marszałka.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#PosełBogdanLewandowski">Odpowiadając na pytanie pana posła Jaskierni, muszę stwierdzić, że zaszło pewne nieporozumienie. Otóż przed rokiem pan poseł Działocha postulował zorganizowanie seminarium z udziałem sędziów Trybunału Konstytucyjnego i przewodniczących czy członków prezydiów wszystkich komisji sejmowych, nie tylko Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. Na pytanie, dlaczego do tego spotkania nie doszło, doprawdy trudno mi odpowiedzieć, Myślę, że właściwym adresatem byłoby Prezydium Sejmu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Propozycja seminarium, którą, jak rozumiem, również poparł pan prezes Safjan, jest oczywiście bardzo cenna; sądzę, że mogłaby być zrealizowana. Natomiast dzisiaj w dyskusji padła propozycja; nie wiem czy w zakresie tym były jakieś zobowiązania. Skoro przebieg pracy Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka był, powiedzmy, dość skromny w stosunku do wagi problemu, jeśli to się mieści na trzech stronach sprawozdania komisji, chciałbym zauważyć, że komisja nie podjęła tu jakiegoś nadmiernego wysiłku. Czy nie byłoby cenne to, aby komisja zapraszała na to posiedzenie przewodniczących innych komisji, po to by problematykę błędów konstytucyjnych, również w świetle informacji Trybunału Konstytucyjnego, omówić w bardziej pogłębiony sposób? Kieruję więc pytanie do pana posła jako przedstawiciela tej komisji: Czy państwo dostrzegacie możliwość przeprowadzenia tego typu posiedzenia, które by niewątpliwie służyło jakości analizy informacji Trybunału Konstytucyjnego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Panowie, może sami już wyjaśnicie sobie tę kwestię, dlatego że tu tematem było wysłuchanie informacji.</u>
          <u xml:id="u-133.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym nad informacją, jak wiemy, nie przeprowadza się głosowania.</u>
          <u xml:id="u-133.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-133.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Stwierdzam, że Sejm wysłuchał przedstawionej przez prezesa Trybunału Konstytucyjnego informacji o działalności i orzecznictwie Trybunału w 2000 r. oraz przeprowadził nad nią dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-133.5" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 23. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustaw: o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o podatku dochodowym od osób prawnych (druki nr 2822 i 3048).</u>
          <u xml:id="u-133.6" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Stanisława Kracika.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#PosełSprawozdawcaStanisławKracik">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Rola sprawozdawcy w przypadku tego projektu tym razem jest dosyć specyficzna. Gdybym bowiem chciał prezentować Wysokiej Izbie projekt w kształcie, jaki był po pracach komisji, musiałbym powiedzieć, że jest on prawie w całości tożsamy z projektem, jaki przedłożył rząd; z jednym może wyjątkiem - mianowicie urealniona została w związku z tempem prac legislacyjnych data wejścia w życie tej ustawy. Ale z faktu, że na etapie prac w podkomisji i prac w Komisji Finansów Publicznych nie zostały zgłoszone poprawki, tym samym nie zostały rozpatrzone i zgłoszone wnioski mniejszości, nie wynika, że pracom nad tą ustawą towarzyszyło cały czas ścieranie się racji wyrażanych w wielu przedstawionych posłankom i posłom ekspertyzach, że jednocześnie zostały zapowiedziane na etap drugiego czytania poprawki - rozumiem, że w wystąpieniach klubowych będziemy mogli zapoznać się z ich treścią i zakresem. Godzi się zatem może przypomnieć same zręby przedmiotu, materii, o której rozmawiamy.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#PosełSprawozdawcaStanisławKracik">Będziemy w kolejności rozpatrywali trzy punkty dotyczące ustaw podatkowych; ta ustawa jest umownie nazywana ustawą o leasingu. Owa nowelizacja wymuszona jest zmianami przyjętymi w Kodeksie cywilnym, w związku z czym nie ulegało wątpliwości, że legislacyjna synchronizacja z zapisami Kodeksu cywilnego powinna się znaleźć w ustawie. Właściwie trzeba powiedzieć, że dyskusje, które na ten temat się toczyły, ekspertyzy, jakie mogliśmy przeczytać, nie zgłaszały zastrzeżeń co do legislacyjnej formy tej nowelizacji. Komplementowały uporządkowanie terminologii oraz zapisów i w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, i w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych.</u>
          <u xml:id="u-134.2" who="#PosełSprawozdawcaStanisławKracik">Spory, które między sobą toczyliśmy, dotyczyły, po pierwsze, sprawy związanej z określaniem hipotetycznej wartości przedmiotu leasingu, a tak naprawdę związanej z momentem przenoszenia własności po wygaśnięciu umowy leasingowej. To był spór pierwszy. Spór drugi odnosił się do zgodności bądź braku zgodności z 6. Dyrektywą Europejską dotyczącą prawa do odliczania przez użyczającego podatku VAT. Przekładając to zaś na język praktyki, można byłoby powiedzieć tak, czy efekt naszej pracy jest taki, że może odpowiadać bardzo ważnemu zdaniu zawartemu w uzasadnieniu do rządowego projektu, a zdanie to brzmi tak: Leasing przyczynia się bowiem do rozwoju inwestycji i stymuluje wzrost gospodarczy, co z kolei powoduje zwiększenie wpływów podatkowych. Ostateczny wynik przedmiotowej transakcji zbadany w dłuższym przedziale czasu może być korzystny dla budżetu.</u>
          <u xml:id="u-134.3" who="#PosełSprawozdawcaStanisławKracik">Otóż, nie należy chyba ukrywać, iż ze strony przemysłu motoryzacyjnego i ze strony małych i średnich przedsiębiorstw płynął główny strumień postulatów. Sytuację w przemyśle motoryzacyjnym wszyscy znamy, a problem nieporównywalnej z innymi krajami europejskimi struktury leasingu samochodów osobowych był poruszany właściwie na każdym kroku. I żeby pozostać wiernym zadaniom posła sprawozdawcy, trzeba powiedzieć, iż tekst ustawy przyjęty przez komisję, przedstawiony Wysokiej Izbie do drugiego czytania, tego problemu w sposób pozytywny nie rozwiązuje. Mamy do czynienia z dobrze napisanym tekstem, spójnym zakresem nowelizacji ustawy, ale o wywołaniu gospodarczego ożywienia bez dalszych zmian w projekcie trudno będzie mówić.</u>
          <u xml:id="u-134.4" who="#PosełSprawozdawcaStanisławKracik">Tak jak zapowiedziałem na początku, aby nie powtarzać prezentacji projektu w całości, prezentacji z pierwszego czytania, ograniczę się jedynie do kwestii, które do tej pory zasygnalizowałem, a rozumiem, że po wystąpieniach klubowych i indywidualnych będę mógł się do nich odnieść. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Kluby i koła będą miały po 5 minut.</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-135.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pierwszy zabierze głos pan poseł Andrzej Pęczak, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#PosełAndrzejPęczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym na wstępie od razu powiedzieć, że sprawa ustawy o leasingu jest rozpatrywana w tym Sejmie od 3 lat. Dyskusja na ten temat jest bardzo owocna i bogata. Po pracy w podkomisji i komisji mogę stwierdzić, że praktycznie wszystkie postulaty obecne w dyskusji wywoływanej od 2 czy 3 lat zostały w tej ustawie zawarte. Mogę powiedzieć wyraźnie, że ta ustawa wyczerpuje problem od strony organizacyjno-merytorycznej. Natomiast oprócz dyskusji w Sejmie toczy się dyskusja na zewnątrz Sejmu. Toczy się ona jakby dwutorowo. Po pierwsze, jest to dyskusja o leasingu jako formie pozyskiwania przez przedsiębiorstwa, małe i średnie w szczególności, produkcyjnych środków trwałych, po drugie, jest to troszkę zdominowane przez dyskusję o leasingu samochodów osobowych, o możliwościach tego leasingu i wszystkich sprawach z tym związanych.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#PosełAndrzejPęczak">Myślę, że projekt, który jest dzisiaj przedmiotem drugiego czytania, zawiera bardzo szczegółowe unormowania gwarantujące ścisłe interpretowanie pojęć i pewnych czynności. Myślę także, że te szczegółowe uregulowania dotyczą sposobu rozliczania w okresie trwania umowy przychodów i kosztów i pozwalają na dokładne rozliczenia po zakończeniu okresu umowy. Niemniej aktualne wydaje się pytanie, czy zapisy ustawy w tej formie są na tyle użyteczne, że ożywią pewne sektory gospodarki. Głównie chodzi tutaj o sektor małych i średnich przedsiębiorstw, który znajduje się w bardzo trudnej sytuacji ekonomicznej. Czy wystarczająco stymulujemy i zabezpieczamy proces brania w leasing np. zespołów maszyn i linii technologicznych? Chodzi także o to, aby te przedsiębiorstwa mogły w bardziej elastyczny sposób podejść do problemu amortyzacji środków trwałych, które są przez nie używane w okresie leasingu. Myślę, że ten problem wymaga jeszcze pewnej dyskusji i pewnych uregulowań.</u>
          <u xml:id="u-136.2" who="#PosełAndrzejPęczak">Podobnie rzecz się ma z kwestią dotyczącą użyteczności przepisów ustawy przy leasingu samochodów osobowych. Dyskusja toczy się właściwie na dwóch płaszczyznach - czy te samochody w ogóle zwolnić z podatku, odliczać podatek VAT przy ich leasingu, czy też pójść w kierunku oznaczającym brak podwójnego opodatkowania podatkiem VAT. Oczywiście to drugie rozwiązanie wydaje nam się bezpieczniejsze, stąd pojawia się pytanie, czy ta ustawa powinna rozwiązać problem możliwości odliczania od kwoty podatku należnego podatku VAT przy leasingu samochodów osobowych. To rozwiązanie powinno być chyba jednoznacznie zawarte w tej ustawie.</u>
          <u xml:id="u-136.3" who="#PosełAndrzejPęczak">Co do innych zapisów, nie wnoszę zastrzeżeń. Powtarzam jeszcze raz: uważam, że ustawa jest bardzo pożyteczna i że Komisja Finansów Publicznych oraz koledzy ze specjalnej podkomisji w tym wypadku opracowali ją legislacyjnie bardzo dobrze. Stąd klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej uważa, że z pełnym spokojem możemy właściwie przejść do trzeciego czytania, uwzględniając pewne aspekty, które chciałbym przedłożyć na piśmie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-136.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pan poseł Jan Kulas, Akcja Wyborcza Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#PosełJanKulas">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Pragnę przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność dotyczące sprawozdania Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustaw: o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o podatku dochodowym od osób prawnych. Nowelizacja tych dwóch ustaw zmierza przede wszystkim do kompleksowego uregulowania zagadnień podatkowych związanych z umowami leasingu. Komisja Finansów Publicznych praktycznie w pełni poparła wszystkie podstawowe zapisy zawarte w projekcie rządowym. Komisja Finansów Publicznych zgodziła się również, że są potrzebne zmiany o charakterze porządkowym, związane z funkcjonującym od dnia 1 stycznia 2001 r. Kodeksem spółek handlowych. Komisja podzieliła również pogląd o potrzebie podwyższenia z 10 tys. euro do 15 tys. euro limitu wartości samochodu osobowego, do której to wartości istnieje możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych oraz składek na dobrowolne ubezpieczenie samochodów.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#PosełJanKulas">Komisja zgodziła się też, że nowelizacja Kodeksu cywilnego polegająca na wprowadzeniu do kodeksu regulacji dotyczących umowy leasingu, jak również konieczność uporządkowania przepisów podatkowych dotyczących tej umowy powoduje konieczność odpowiednich zmian w zakresie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wprowadzono w tych ustawach oddzielne rozdziały dotyczące opodatkowania stron umowy leasingu, a także użyto w nich terminologii z Kodeksu cywilnego. W rozdziałach tych został również zamieszczony słowniczek pojęć związanych z regulacjami dotyczącymi umów leasingu, który w przyszłości powinien wyeliminować problemy interpretacyjne.</u>
          <u xml:id="u-138.2" who="#PosełJanKulas">Te wszystkie założenia w projekcie rządowym znalazły pełne poparcie Komisji Finansów Publicznych.</u>
          <u xml:id="u-138.3" who="#PosełJanKulas">Pragnę podkreślić raz jeszcze, że podwyższenie z 10 tys. euro do 15 tys. euro limitu wartości samochodu osobowego, do której to wartości istnieje możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych oraz składek na dobrowolne ubezpieczenie samochodów, było wielokrotnie postulowane przez przedsiębiorców, w tym - na co chcę szczególnie położyć nacisk - przedsiębiorstwa małe i średnie. Albowiem możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów tych wydatków spowoduje de facto obniżenie podstawy opodatkowania, a w konsekwencji należny podatek będzie niższy, co pośrednio wpłynie pozytywnie na sytuację ekonomiczną i płynność finansową tych firm, przyczyniając się w jakimś stopniu, mam nadzieję, również do obniżenia bezrobocia.</u>
          <u xml:id="u-138.4" who="#PosełJanKulas">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mając w pamięci wysłuchane przed chwilą wystąpienie przedstawiciela klubu SLD, jak i pewnie inne wystąpienia, można wyrazić nadzieję, że są ważne sprawy gospodarcze, ważne sprawy podatkowe, co do których rzeczywiście jest możliwe szerokie współdziałanie, co do których wspólna troska o promocję przedsiębiorczości, wspólna troska o rozwój gospodarczy, wspólna troska o szeroko rozumiane dobro kraju umożliwia bliskie, partnerskie i bardzo solidne współdziałanie. Ta ustawa niewątpliwie jest potrzebna. Ta ustawa w jakimś sensie ma związek z życiem gospodarczym. Ta ustawa, jak powiedziałem, spełnia pewną część oczekiwań małych i średnich przedsiębiorstw. Chciałoby się, aby takie współdziałanie, taki pozytywny klimat były utrzymane także w odniesieniu do innych ustaw dotyczących systemu podatkowego, jak i ustaw o progospodarczym charakterze.</u>
          <u xml:id="u-138.5" who="#PosełJanKulas">Sumując, w imieniu Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność opowiadam się za szybkim uchwaleniem tejże ustawy. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Teraz poseł Stanisław Kracik, Unia Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#PosełStanisławKracik">Ponownie, panie marszałku, Wysoki Sejmie, w imieniu klubu Unii Wolności, mimo że bardzo cenię sobie ekumenizm, w troszkę mniej ekumenicznym duchu chciałbym wystąpić.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#PosełStanisławKracik">Przede wszystkim wydaje się, że ta legislacja ma sens wtedy, kiedy, po pierwsze, osiągniemy efekt, o którym rząd mówił, czyli ożywienie gospodarcze, po drugie, kiedy usuniemy fikcję, bo wydaje się, że wszyscy powinniśmy się rumienić z tego powodu, że mamy w Polsce ciężarowe samochody cinquecento, że te przeróbki samochodów osobowych na niby-ciężarowe, mimo wielu naszych prób uszczelniania tego systemu, się nie powiodły, a pamiętam, że dyskusje na ten temat w tej Izbie już wiele razy prowadzono.</u>
          <u xml:id="u-140.2" who="#PosełStanisławKracik">Wydaje się zatem, że, po pierwsze, trzeba urealnić cenę samochodu. Od razu chcę powiedzieć, że klub Unii Wolności będzie zgłaszał i zgłasza poprawkę, aby kwotę 15 tys. euro zastąpić kwotą 20 tys. euro. W dzisiejszych realiach to jest siedemdziesiąt kilka tysięcy złotych. Nie ma co zmuszać ludzi do jazdy samochodem klasy mniej niż średniej. Nie ma co zmuszać ludzi, dla których ten samochód jest tak naprawdę również środkiem do zarabiania, do tego, aby podróżowali w samochodzie nieklimatyzowanym. Nie ma sensu tego rodzaju oszczędności robić. To jest kwestia pierwsza.</u>
          <u xml:id="u-140.3" who="#PosełStanisławKracik">Kwestia druga dotyczy amortyzacji. Jeśli chodzi o postulat dotyczący amortyzacji, która jest brana pod uwagę dla przedmiotów leasingu, o okresie krótszym niż 20%, głównie dotyczy to linii technologicznych i urządzeń przetwórczych dla rolnictwa. Wydaje się, że gdybyśmy pozostawili jednak taki zapis, jaki jest w projekcie, mianowicie dotyczący owej wartości hipotetycznej w momencie przenoszenia własności, kiedy mamy taki zapis, można poniżej ceny rynkowej przenosić własność, ale właściwy urząd skarbowy wyliczy ową hipotetyczną własność i od tego naliczy podatek. Mam wyliczenie pana ministra Rudowskiego, bardzo dokładnie to przeanalizowałem, bo dotyczy ono tej materii; te symulacyjne rachunki mówiące o tym, jak wartość początkowa środka trwałego jest 1000 zł, przy okresie amortyzacji na przykład przez 6 lat, i co się dzieje, jeżeli ten okres amortyzacji czy termin umowy leasingowej jest równy 40% tego okresu amortyzacji. Mogę zrozumieć ból ministra finansów, który mówi tak: zapłaciłeś całość wartości początkowej, zapłaciłeś odsetki i teraz, kiedy przenosisz własność, nie chcesz już nic zapłacić. I w jednym wypadku rzeczywiście byłoby to nic, w drugim z owego tysiąca - 26 zł. Ale z drugiej strony trzeba tutaj sobie postawić pytanie: Jeżeli coś zostało już w takiej formie kupione, zapłacone, to czy przy ostatecznym przenoszeniu wartości własności trzeba jeszcze raz za to płacić? Mogę się zgodzić z tym, że to sugeruje, iż warunki nabywania w ten sposób środków poprzez leasing są korzystniejsze niż na raty, tylko powiedzmy sobie jeszcze o jednej rzeczy, mianowicie oceńmy zdolność i gotowość podmiotów gospodarczych, zwłaszcza małych i średnich, do kredytowania się w bankach i oceńmy poziom ryzyka, jakie jest wtedy, kiedy mamy do czynienia z umową leasingową. Zawsze jest tak, że w ostateczności użyczający może przedmiot użyczenia odebrać. To nie jest sytuacja, w której powodujemy finansowy kolaps całej spółki czy całej firmy. Zresztą myślę, że w tym wypadku leasing chyba zdecydowanie lepiej amortyzuje powiedziałbym nierówności w sytuacji gospodarczej dla wielu przedsiębiorstw i trzeba byłoby, żeby leasing stał się rzeczywiście tym, co w nowelizacji i w uzasadnieniu do ustawy zakładał rząd. I w związku z tym, powiem może troszkę przewrotnie, chcąc wyjść do końca naprzeciw intencjom rządu, zgłaszamy te poprawki, o których mówiłem.</u>
          <u xml:id="u-140.4" who="#PosełStanisławKracik">Natomiast bardzo cieszę się z tego, że będziemy mogli razem z panem posłem Pęczakiem, ale nie tylko, myślę o klubach, głosować za czymś, co będzie na pewno rewolucyjnym efektem tej nowelizacji, a mianowicie za prawem do odliczania podatku VAT przez użyczającego przy leasingowaniu samochodów osobowych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-140.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pan poseł Mirosław Pietrewicz, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#PosełMirosławPietrewicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Będące przedmiotem dzisiejszej debaty sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustaw o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o podatku dochodowym od osób prawnych przedstawia bardzo istotny obszar regulacji, dotychczas takiego unormowania niemającej, mianowicie ustawowe uregulowanie leasingu. Pierwotnie uczyniono to w Kodeksie cywilnym, gdzie wprowadzono umowę leasingu, a obecnie podejmuje się wprowadzenia do ustaw podatkowych opodatkowania dochodów stron umowy leasingu. Jest to zatem krok we właściwym kierunku, w rzeczywistości sankcjonujący dotychczasową praktykę.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#PosełMirosławPietrewicz">Podejście rządu do tego zagadnienia jest więc raczej konserwatywne, nie proponuje się bardziej dynamicznego rozwiązania i zapewne nie przyczyni się to do usunięcia źródeł obecnej złej sytuacji przedsiębiorstw leasingowych oraz zahamowania, a nawet spadku obrotów leasingowych.</u>
          <u xml:id="u-142.2" who="#PosełMirosławPietrewicz">Ustawa nie zdynamizuje leasingu, bo główną przyczyną recesji w tym obszarze nie jest system podatkowy, lecz horrendalnie wysoka stopa procentowa. W leasingu przecież stopa procentowa to ważny element kosztów, ważny element obciążeń. Zniechęca ona do inwestowania, także inwestowania z rozłożeniem należności w dłuższym okresie i na to nie ma rady. Nie poradzą tutaj wprowadzane rozwiązania podatkowe, niezależnie nawet od ich formy, jeśli oczywiście budżet nie przejmie części kosztów, godząc się np. na bardzo wysokie odpisy amortyzacyjne, co jest przedmiotem postulatów środowiska, bądź na wprowadzenie zwrotu VAT, co też proponuje środowisko. Nie zostało to skonsumowane w tym projekcie ustawy, ale w moim przekonaniu budżet nie może wziąć na siebie całego ciężaru skutków wynikających z tej niefrasobliwej polityki pieniężnej banku centralnego. Po prostu to zbyt drogo by kosztowało, a wcale nie znaczy, że spowodowałoby ożywienie w stosunkowo krótkim czasie procesów inwestycyjnych w gospodarce.</u>
          <u xml:id="u-142.3" who="#PosełMirosławPietrewicz">Wydaje się, że rzecz dotyczy również postulatu rozszerzenia leasingu samochodów czy zwiększenia udziału leasingu samochodów w całych obrotach towarzystw leasingowych. W tej sytuacji Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego przychyla się do stanowiska przedstawionego w sprawozdaniu Komisji Finansów Publicznych w kształcie przedstawionym w tym sprawozdaniu i będzie głosował za przyjęciem tego sprawozdania w brzmieniu przedstawionym Wysokiemu Sejmowi.</u>
          <u xml:id="u-142.4" who="#PosełMirosławPietrewicz">W naszym przekonaniu problem będzie wymagał bardziej kompleksowej i dalej idącej regulacji, ale wydaje się, że powinien to zrobić dopiero przyszły Sejm, ponieważ sama problematyka jest bardzo ważna i może być elementem działań przyczyniających się do zdynamizowania wzrostu gospodarczego. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Jeszcze pan poseł Adam Stanisław Szejnfeld prosił o głos, poseł niezrzeszony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#PosełAdamStanisławSzejnfeld">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Omawiamy dzisiaj kolejny projekt nowelizacji ustaw podatkowych, tj. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i podatku dochodowym od osób prawnych, druk sprawozdania nr 3048.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#PosełAdamStanisławSzejnfeld">Z braku czasu pragnę niniejsze wystąpienie poświęcić tylko kwestii dotyczącej leasingu i koniecznych w tym zakresie zmian w omawianym projekcie ustawy, a także zmian, jakie winny w związku z tym znaleźć się w mojej ocenie w ustawie o podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowym.</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#PosełAdamStanisławSzejnfeld">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wprowadzenie proponowanych w przedstawionym projekcie regulacji w przypadku np. maszyn i urządzeń o niskich stawkach podatkowej amortyzacji nie wpłynie pobudzająco na rozwój finansowania inwestycji poprzez leasing w tej grupie sprzętu. Wynika to z przyjętej przez autorów projektu konstrukcji hipotetycznej wartości netto, której wyliczenie jest oparte na podatkowej stawce amortyzacji. Maszyny i urządzenia o niskich stawkach amortyzacji w praktyce obejmują specjalistyczne maszyny i urządzenia w dziedzinach gospodarki o niskiej rentowności, gdzie prowadzenie działalności cechuje się wysokim stopniem ryzyka gospodarczego, a specjalistyczny, trudno zbywalny sprzęt nie stanowi zabezpieczenia ryzyka finansowego w wydłużonych okresach umowy. Nadto w tym przypadku rzeczywista utrata wartości rynkowej jest znacznie wyższa od podatkowego tempa amortyzacji. Przyjęcie takiej regulacji projektu w tym zakresie może więc spowodować odejście od finansowania poprzez leasing tego typu maszyn i urządzeń. W grupie obejmującej taki sprzęt są m.in. maszyny, urządzenia i aparaty stosowane w przemysłach rolnych i spożywczych, kotły i maszyny energetyczne, maszyny rolnicze i używane w gospodarce leśnej. Uzasadnione byłoby więc, aby w tych przypadkach do wyliczenia hipotetycznej wartości netto, o której mowa w dodanych rozdziałach 4a w obu ustawach, przyjąć stawkę 20%, gdy korzystający należy do grupy małych i średnich przedsiębiorstw.</u>
          <u xml:id="u-144.3" who="#PosełAdamStanisławSzejnfeld">Potrzebne są jednak dodatkowe rozwiązania w ustawie o podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowym, a konkretnie w art. 25 tej ustawy, aby w pełni zadziałały zmiany korzystnie wpływające na leasing i rozwój gospodarczy w Polsce. Jest to konieczne, gdyż po wejściu w życie proponowanych regulacji bez dokonania zmian w podatku VAT przedsiębiorstwa leasingowe stracą prawo do jego odliczania, na przykład od nabytych samochodów osobowych, również w przypadku leasingu finansowego. W obecnym stanie prawnym skutki podatkowe umowy leasingowej uzależnione są bowiem od zakwalifikowania przedmiotu leasingu do majątku jednej ze stron umowy na podstawie kryteriów określonych w rozporządzeniu ministra rolnictwa z dnia 6 kwietnia 1993 r. w sprawie zaliczania umów najmu lub dzierżawy rzeczy lub praw majątkowych do składników majątku stron tych umów. Przepisy ustaw podatkowych uzależniają natomiast skutki umowy leasingowej od zaliczenia przedmiotu umowy do składników majątku leasingodawcy bądź leasingobiorcy. Z powyższych powodów sądzę, że zmiana w art. 25a jest potrzebna i konieczna.</u>
          <u xml:id="u-144.4" who="#PosełAdamStanisławSzejnfeld">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Leasing jest na całym świecie jedną z podstaw zewnętrznego finansowania małej i średniej przedsiębiorczości. W Polsce jest inaczej i należy to koniecznie zmienić.</u>
          <u xml:id="u-144.5" who="#PosełAdamStanisławSzejnfeld">Jeśli chodzi o próg w wysokości 15 tys. euro w przypadku samochodów, to jest on już od dawna nierealny, a jego podniesienie z 10 na 15 tys. euro nie rozwiązuje problemów przedsiębiorców. Tworzenie barier w nabywaniu samochodów osobowych przez małych i średnich przedsiębiorców również trąci anachronizmem i nie będzie służyć rozwojowi tak ważnego dla gospodarki sektora. Należy więc to zmienić.</u>
          <u xml:id="u-144.6" who="#PosełAdamStanisławSzejnfeld">W związku z powyższym pozwalam sobie, panie marszałku i Wysoka Izbo, złożyć na piśmie stosowne poprawki. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Zakończyliśmy wystąpienia w dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-145.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Zgłosiło się trzech posłów do zadania pytań.</u>
          <u xml:id="u-145.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę bardzo, pan poseł Marek Wikiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#PosełMarekWikiński">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#PosełMarekWikiński">Powiem bardzo krótko ze względu na czas. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam tylko jedno pytanie do pana ministra finansów. Panie ministrze, czy w świetle tego, o czym mówił chociażby mój przedmówca, mógłby pan wymienić trzy kraje europejskie, w których stosowane są bardziej niekorzystne od przepisów obowiązujących w Polsce rozwiązania prawno-podatkowe dotyczące leasingu. Tylko trzy kraje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">A dwa mogą być?</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#komentarz">(Poseł Marek Wikiński: Nie, trzy.)</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Nie, muszą być trzy.</u>
          <u xml:id="u-147.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Poseł Jerzy Jaskiernia, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#PosełJerzyJaskiernia">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym zadać panu ministrowi dwa pytania. Pierwsze dotyczy tego, jakie są ograniczenia, jeśli chodzi o możliwość podjęcia bardziej dynamicznej, radykalnej polityki w tym zakresie? Znana jest zła sytuacja przedsiębiorstw leasingowych, co powinno zachęcać do sięgnięcia po instrumenty, które mogłyby ją zmienić w sposób bardziej jednoznaczny. Co powoduje, że w tym przypadku nie można prowadzić skuteczniejszej polityki?</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#PosełJerzyJaskiernia">I drugie pytanie. Czy pan minister mógłby skomentować nasze rozwiązania na tle doświadczeń Unii Europejskiej? Czy są to rozwiązania stosowane w innych krajach Unii? Czy w procesie dostosowawczym prawa polskiego do prawa europejskiego jesteśmy zachęcani do sięgnięcia po podobne rozwiązania? Czy etap przedakcesyjny ma w ogóle jakieś znaczenie dla rozważanego tematu? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">I poseł Stanisław Stec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#PosełStanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam dwa pytania. Pierwsze pytanie do pana posła sprawozdawcy. Czy projekt ustawy poprawi warunki działania firm leasingowych, które mogą wpłynąć na możliwości podmiotów prowadzących działalność gospodarczą? Czy zwiększy się zakres korzystania z leasingu, gdyż obecnie ta działalność jest ograniczona, tym bardziej że banki wycofują się z finansowania firm leasingowych.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#PosełStanisławStec">I drugie pytanie mam do pana ministra finansów. Jest ograniczenie w zaliczaniu kosztów uzyskania przychodów przy zakupie samochodów osobowych. A nie doczytałem się, np. w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych czy fizycznych, żeby było ograniczenie, jeśli chodzi o koszty uzyskania, zaliczania wynagrodzeń. Czy pana zdaniem, panie ministrze, wynagrodzenie miesięczne prezesa banku, 381 tys. zł, zawsze powinno być kwalifikowane jako racjonalny koszt uzyskania przychodu? Czy nie pora, żeby ministerstwo wyszło z propozycją ograniczenia tych kosztów uzyskania przychodów, gdy chodzi o płace prezesów? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">To wszystkie pytania.</u>
          <u xml:id="u-151.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Teraz proszę bardzo o wypowiedź sekretarza stanu w Ministerstwie Finansów pana Jana Rudowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przede wszystkim chciałbym podziękować zarówno członkom podkomisji w ramach Komisji Finansów Publicznych, jak i samej Komisji Finansów Publicznych za szybką pracę nad projektem zmian w dwóch ustawach o podatku dochodowym od osób fizycznych i prawnych. W swej istocie oczywiście sprawozdanie komisji jest zbieżne z propozycjami przedstawionymi w projekcie rządowym. Jednak w toku prac podnoszono problemy dotyczące m.in. rozwiązań odnoszących się do stosowania przepisów o podatku od towarów i usług, czyli nieobjętych projektem rządowym w odniesieniu do umów leasingowych.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Wysoka Izbo! Właśnie do tego głównie sprowadzają się pytania zadawane w dniu dzisiejszym na tej sali. Bowiem prawo Unii Europejskiej w ogóle nie odnosi się do zagadnień leasingu w zakresie dotyczącym podatków bezpośrednich. Dyrektywy obowiązujące w Unii Europejskiej nie regulują tych kwestii. Uznaje się, iż podatki bezpośrednie regulowane są prawem krajowym i te dyrektywy, które obowiązują w zakresie prawa Unii Europejskiej, odnoszą się głównie do przepływu kapitału. W zakresie dotyczącym umów leasingu i korzystania z obcych środków trwałych takich wspólnych regulacji unijnych nie ma.</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">A zatem, opracowując regulacje dla polskich przedsiębiorców, należy posługiwać się wytycznymi, które będą wynikały z ogólnych regulacji, z prawa cywilnego, czy wprowadzenia do Kodeksu cywilnego nowego tytułu: umowy leasingu, jak również w odniesieniu do specyfiki polskich podatków dochodowych. Sytuacja zmienia się oczywiście w przypadku podatków od towarów i usług, gdzie ten obszar jest już regulowany dyrektywami Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-152.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Można powiedzieć, że w poszczególnych krajach stosowane są szczegółowe, zróżnicowane rozwiązania. Pana poseł Wikiński pytał, czy są kraje, które stosują gorsze rozwiązania niż obowiązujące w Polsce. Może nie podam trzech przykładów, ale wymienię Grecję, gdzie obowiązuje ogólny zakaz odliczania VAT naliczonego, i to zarówno po stronie przedsiębiorstwa finansującego, czyli leasingodawcy, jak również ze względu na odliczanie VAT rozliczanego przy płatnościach poszczególnych rat po stronie leasingobiorcy. Czyli obowiązuje pełny zakaz. W poszczególnych krajach jest to zróżnicowane.</u>
          <u xml:id="u-152.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Przykłady, które można przytaczać, świadczą o tym, iż w większości krajów, jak w Belgii, Danii, Francji, Szwecji i Wielkiej Brytanii, zezwala się leasingodawcom w całości odliczać podatek naliczony w przypadku nabycia samochodów osobowych przeznaczonych do wynajmu czy leasingu. W Austrii, Finlandii, Holandii, Luksemburgu, Niemczech i Włoszech nie zaznaczono, aby istniały w tym zakresie jakiekolwiek ograniczenia, czyli można przyjmować, iż tam również istnieje takie odliczenie w przypadku nabycia samochodów przeznaczonych do wynajmu, czyli leasingu.</u>
          <u xml:id="u-152.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Istnieją również pewne ograniczenia dotyczące możliwości odliczania VAT naliczonego, jeżeli samochody osobowe używane są zarówno do celów prowadzenia działalności gospodarczej, jak i do celów prywatnych. Na przykład w Szwecji i w Wielkiej Brytanii w takich sytuacjach można odliczyć 50% naliczonego podatku. Rozwiązania są zatem różne, jednak w większości krajów, zgodnie z prawem Unii Europejskiej, przyjęta została możliwość odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu samochodów osobowych przeznaczonych do wynajmu bądź leasingu. W toku debaty prowadzonej w Komisji Finansów Publicznych, jak również w toku prac na sali plenarnej w dniu dzisiejszym zgłoszona została stosowna poprawka, co do której rząd przygotuje stanowisko. W tej chwili mogę zapewnić Wysoką Izbę, przynajmniej wstępnie - uznając, iż jest to jeden z ważnych problemów, który musi być rozwiązany, aby mogło to wpłynąć na rozwój tej formy umów zawieranych przez przedsiębiorców, która stwarza możliwość pozyskiwania środków trwałych - że rząd będzie popierał koncepcję dotyczącą tego, aby równolegle dokonana została zmiana w ustawie o podatku od towarów i usług.</u>
          <u xml:id="u-152.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Natomiast jeżeli chodzi o ograniczenia, które muszą występować, to w głównym zakresie wiążą się one z tym, aby z jednej strony stwarzać zachętę do wykorzystania tej formy pozyskiwania środków trwałych, a z drugiej strony prowadzić analizy dotyczące tego, w jakim stopniu te rozwiązania wpłyną na realizację dochodów budżetowych. Głównym celem kształtowania prawa podatkowego jest bowiem to, aby budżet państwa i budżety jednostek samorządów terytorialnych były zasilane odpowiednimi dochodami. Dlatego też i w tym projekcie, i we wcześniej obowiązujących regulacjach wprowadzono szereg istotnych ograniczeń związanych z możliwością zaliczania do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych, jak i rozliczenia wartości końcowych w przypadku zakończenia umowy leasingu i nabycia przedmiotu leasingu przez leasingobiorcę. Te ograniczenia w moim przekonaniu powinny istnieć jako pewna równowaga.</u>
          <u xml:id="u-152.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">W debacie poruszone zostało też to - i należy przyjąć to jako rzecz bardzo istotną i wartościową - że w prawie podatkowym po raz pierwszy w pełni uregulowano skutki podatkowe umów leasingowych. Czyli nastąpiło zerwanie z dotychczasową zasadą blankietowej regulacji w ustawie z odesłaniem do rozporządzenia ministra finansów, a następnie interpretowania w drodze urzędowej obowiązujących przepisów przez ministra finansów w przypadkach konfliktów pomiędzy podatnikami, przedsiębiorcami i aparatem skarbowym. To był stan, w moim przekonaniu, bardzo niedobry, który w wielu wypadkach zniechęcał przedsiębiorstwa leasingowe do rozwijania swojej działalności, albowiem okazywało się, że po 2, 3 latach w wyniku kontroli skarbowej stosowano takie przepisy podatkowe, które rujnowały przedsiębiorstwa leasingowe. Uregulowanie tych kwestii w ustawie z wyraźnym określeniem, iż te przepisy dotyczą umów leasingowych, stworzy tym przedsiębiorcom odpowiednie gwarancje i wpłynie na pewność przepisów prawa podatkowego. W moim przekonaniu to było jedno z głównych ograniczeń. Niezależnie od pozytywnych rozwiązań merytorycznych wprowadzonych w tych rozwiązaniach usunięcie bariery rozwoju tych przedsiębiorstw jest na pewno niezwykle istotne i ważne.</u>
          <u xml:id="u-152.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Kończąc, chcę powiedzieć, że wskazałem jeden przykład kraju - Grecję, który, jeśli chodzi o VAT, stosuje rozwiązania niekorzystne. Natomiast myślę, że w wyniku poprawek, które zostały zgłoszone w drugim czytaniu, Polska dołączy do krajów, które stosują rozwiązania korzystne dla przedsiębiorstw leasingowych. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Teraz zabierze głos sprawozdawca komisji pan poseł Stanisław Kracik, którego aktywność w tej debacie jest godna najwyższego uznania.</u>
          <u xml:id="u-153.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#PosełStanisławKracik">Panie Marszałku! Satysfakcja jest tym większa, że pod pana kierownictwem.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#PosełStanisławKracik">Panu posłowi Stecowi odpowiem w sposób następujący. Co to da firmom leasingowym? Gdyby nie wprowadzić prawa do odliczania podatku VAT na samochody osobowe, to z całą pewnością te firmy, gdyby miały z czego płacić podatki, mogłyby się czuć bezpiecznie, ponieważ - jak powiedział pan minister Rudowski - w zakresie materii podatkowej zostaje bardzo precyzyjnie ustalone, co u kogo jest kosztem, co jest przychodem, kto odlicza amortyzację w jednym bądź w drugim wypadku. Dla firm leasingowych jest to sytuacja, w której możemy powiedzieć, że nie ma już uznaniowości i nie ma ryzyka, nie ma niespodzianek, pod warunkiem, że będzie z czego płacić owe podatki. Sądzę, że firmy będą miały z czego płacić, jeżeli zostaną wprowadzone poprawki, o których była mowa. Mam nadzieję, że pan minister Rudowski przy analizie skutków budżetowych przyjmowanych poprawek zechce brać pod uwagę rachunek ciągniony, tzn. spojrzy na całość, również po stronie pośrednich dochodów, co chociażby z uwagi na zwiększoną produkcję samochodów, z uwagi na akcyzę płaconą w związku z tymi samochodami, na mniejsze bezrobocie itd. da łącznie na pewno efekt dodatni. Niezależnie od tego, czy symulacje Polskiej Izby Pracodawców były w 100%, czy w 50% trafne, to jednak w efekcie spodziewane ożywienie gospodarcze musi przynieść pożytki również budżetowi państwa. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-154.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-155.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Były poprawki, tak.</u>
          <u xml:id="u-155.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Ponieważ zgłoszono poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Finansów Publicznych w celu przedstawienia dodatkowego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-155.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-155.5" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-155.6" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 24. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (druki nr 2823 i 3049).</u>
          <u xml:id="u-155.7" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Stanisława Kracika.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#PosełSprawozdawcaStanisławKracik">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#PosełSprawozdawcaStanisławKracik">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Projekt ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym jest wynikiem, jak w uzasadnieniu do projektu możemy przeczytać, wprowadzenia w praktykę rządowego „Harmonogramu dodatkowych działań rządu na rzecz wspierania przedsiębiorczości i powstawania nowych miejsc pracy”. To jest dokument z 6 marca bieżącego roku.</u>
          <u xml:id="u-156.2" who="#PosełSprawozdawcaStanisławKracik">Postaram się przedstawić to najkrócej jak można. Sprawozdanie jest w swojej treści tożsame z przedłożeniem rządowym. Do niego nie zgłoszono i nie wprowadzono żadnych poprawek, a jego istota polega na tym, aby płatnicy podatku zryczałtowanego mieli prawo do zatrudnienia większej liczby pracowników, nie tracąc uprawnień płynących z karty podatkowej. I tak, jeżeli urząd pracy skieruje do nich absolwentów, to można zatrudnić w takim zakładzie w miejsce jednej osoby trzy, jeżeli bezrobotny był zarejestrowany przez co najmniej sześć miesięcy i ma zagwarantowaną pracę na trzy miesiące, to można zatrudnić trzech takich bezrobotnych, ale w gminach o wysokim bezrobociu strukturalnym może ich być sześciu, w produkcji pozarolniczej zaś, dla prowadzących gospodarstwa rolne, w miastach, w miejscowościach liczących poniżej 5000 mieszkańców może to być pięć osób.</u>
          <u xml:id="u-156.3" who="#PosełSprawozdawcaStanisławKracik">Właściwie jedyną kwestią, która przewijała się w dyskusji jako wątpliwość, ale powiadam, iż nie zgłoszono w tej sprawie poprawki, była sprawa dotycząca sankcji płynącej z tytułu rozwiązania umowy o pracę z pracownikiem skierowanym właśnie przez urząd pracy, z którym umowa została rozwiązana przed upływem owych wymaganych trzech miesięcy. Chodzi o to, że wtedy stawka podatku wzrosłaby o 50%. Jest co prawda takie zabezpieczenie, że jeżeli rozwiązanie umowy o pracę nastąpiło w trybie Kodeksu pracy bez wypowiedzenia, czytaj: przez porzucenie pracy, nadużywanie alkoholu lub coś podobnego, to tej sankcji nie ma, ale jest i regulacja, która mówi, że można również na drugi dzień po rozwiązaniu umowy o pracę nawiązać umowę z tym samym pracownikiem i wtedy również nie ponosi się konsekwencji. Nie wiem, jaki będzie stosunek przedstawicieli poszczególnych klubów do tej kwestii, ja tylko sygnalizuję, że była ona poruszana podczas prac nad ustawą.</u>
          <u xml:id="u-156.4" who="#PosełSprawozdawcaStanisławKracik">Wydaje się, że to sprawozdanie można zakończyć tylko taką konkluzją, iż gdyby nam się udało tę ustawę doprowadzić do legislacyjnego finału, to uzasadnione byłoby prawdopodobieństwo, prawo do nadziei, że w wielu miejscach Polski powstanie sporo nowych miejsc pracy, dlatego że motywacja do ich tworzenia - gdyby jeszcze skorelować to z prowadzonymi pracami nad Kodeksem pracy - byłaby znaczna. Sądzę, że będzie co najmniej średnia, a to w sytuacji wysokiego bezrobocia jest niezwykle istotne. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Również tym razem kluby i koła będą miały po 5 minut na wystąpienia w dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-157.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-157.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pierwszy zabierze głos pan poseł Andrzej Umiński z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-157.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#PosełAndrzejUmiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przypadł mi dziś zaszczyt odniesienia się w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej do propozycji zmian w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (druk nr 2823).</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#PosełAndrzejUmiński">Nie negując podstawowego celu, jakim jest konieczność zmniejszania bezrobocia, należy stwierdzić, że proponowane zmiany mają charakter zbyt kosmetyczny i krótkowzroczny. Sytuacja na rynku pracy jest tak dramatyczna, że rozwiązania ustawowe powinny iść dużo dalej i wykazywać dużo większą elastyczność. Uważamy, że w zaistniałej sytuacji na rynku pracy należy zweryfikować całą politykę fiskalną w taki sposób, by wszyscy pracodawcy tworzący miejsca pracy i zmniejszający bezrobocie mieli wyraźne preferencje i ulgi podatkowe z tego tytułu. Korzyści gospodarcze, podatkowe i społeczne wynikające z tego faktu będą zdecydowanie większe niż ewentualne uszczuplenia należności podatkowych dla budżetu państwa. Karta podatkowa jest dość powszechną formą rozliczeń podatkowych wśród rzemieślników i drobnych przedsiębiorców. To liczna grupa pracodawców, której byt w wyniku prowadzonej obecnie polityki gospodarczej jest również zagrożony. Jeżeli zatem szukamy wśród nich sojuszników w walce z bezrobociem, to preferencje podatkowe skierowane w ich stronę powinny być jednoznaczne i zachęcające, a sankcje wynikające z odstąpienia od zawieranych umów - mniej restrykcyjne. Musimy pamiętać, że każdy zatrudniony bezrobotny czy absolwent to oszczędność w wydatkach z Funduszu Pracy i środków pomocy społecznej.</u>
          <u xml:id="u-158.2" who="#PosełAndrzejUmiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zapisy proponowanych zmian w ustawie zmierzają w dwóch kierunkach: po pierwsze, do zwiększenia zatrudnienia bezrobotnych i absolwentów, po drugie, zrezygnowania z zatrudniania emerytów i rencistów. To drugie rozwiązanie wskazuje niestety na mankament tej ustawy. Poprawianie warunków egzystencji jednej grupy poszkodowanych kosztem drugich, pozostających we wcale nie lepszej sytuacji, to naszym zdaniem zła filozofia. Niestety, jedyna prezentowana przez autorów tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-158.3" who="#PosełAndrzejUmiński">Kolejną złą przesłanką merytoryczną jest założenie, że zatrudnienie bezrobotnego lub absolwenta nie powinno pogarszać sytuacji podatkowej pracodawcy. Naszym zdaniem filozofia powinna być odwrotna - zatrudnienie bezrobotnego lub absolwenta powinno poprawić sytuację podatkową pracodawcy. To jedyna droga do zmniejszania bezrobocia i tworzenia nowych miejsc pracy.</u>
          <u xml:id="u-158.4" who="#PosełAndrzejUmiński">Trudno też zgodzić się z proponowanymi zapisami o 6-miesięcznym okresie zarejestrowania w urzędzie pracy i o okresie zatrudnienia przez kolejne 3 miesiące.</u>
          <u xml:id="u-158.5" who="#PosełAndrzejUmiński">Podobnie bardzo dyskusyjne są wysokie sankcje wobec pracodawcy w przypadku rozwiązania umowy nawet z jedną z osób zatrudnionych w ten sposób.</u>
          <u xml:id="u-158.6" who="#PosełAndrzejUmiński">To urzędnicze wymysły, brak znajomości realiów gospodarczych dzisiejszych czasów i skłonność do tworzenia prawa restrykcyjnego. W ten sposób trudno będzie nakłonić czy zachęcić pracodawców do zatrudniania bezrobotnych i absolwentów.</u>
          <u xml:id="u-158.7" who="#PosełAndrzejUmiński">Również zmiana istniejącego stanu prawnego w kwestii zatrudniania emerytów i rencistów jest bardzo dyskusyjna w kontekście przedstawionego projektu ustawy. Wprowadzenie w takim kształcie rozwiązań proponowanych w ustawie może oznaczać, po pierwsze, natychmiastową utratę przez wielu podatników prawa do karty podatkowej, a co za tym idzie - pogorszenie warunków prawnopodatkowych w trakcie roku podatkowego, co może być uznane, zgodnie z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego, za naruszenie ustawy zasadniczej; po drugie, zwolnienie z pracy wielu emerytów i rencistów, często o bardzo niskich dochodach i pozostających w równie tragicznej sytuacji jak bezrobotni.</u>
          <u xml:id="u-158.8" who="#PosełAndrzejUmiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Reasumując, uważamy, że proponowana ustawa jest jedynie półśrodkiem w zwalczaniu bezrobocia; ponieważ jednak jej wprowadzenie daje choćby minimalne szanse na jego zmniejszenie, nie powodując skutków dla budżetu państwa, jesteśmy jako klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej za jej uchwaleniem. Uważamy jednocześnie, że niezbędne jest ponowne sprawdzenie jej zgodności z orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego co do ewentualnego pogorszenia warunków prawnopodatkowych w trakcie roku podatkowego i wprowadzenie przepisów przejściowych łagodzących skutki wprowadzanych zmian. W tym celu pragnę złożyć na ręce pana marszałka propozycje poprawek dotyczących projektu ustawy (druk nr 2823); opowiadamy się za skierowaniem projektu do Komisji Finansów Publicznych w celu rozpatrzenia proponowanych poprawek. Poprawki te dotyczą głównie art. 25 ust. 6 pkt 2 jak również art. 28 lit. b. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę pana posła Zbigniewa Rynasiewicza z Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#PosełZbigniewRynasiewicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu klubu Akcji Wyborczej Solidarność mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu wobec ustawy o zmianie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Projekt ustawy pozostaje w bezpośrednim związku z przyjętym przez Radę Ministrów w dniu 6 marca br. harmonogramem dodatkowych działań rządu na rzecz wspierania przedsiębiorczości i powstawania nowych miejsc pracy. Mając na uwadze trudną sytuację na rynku pracy, omawiane rozwiązania mogą przyczynić się do poprawy sytuacji małych przedsiębiorstw rozliczających się w formie karty podatkowej m.in. poprzez motywację do zatrudniania osób bezrobotnych. Projekt ustawy ma na celu zwiększenie liczby osób, których zatrudnienie nie stanowi przeszkody do opodatkowania w formie karty podatkowej lub nie spowoduje zwiększenia wysokości podatku. Zaproponowane zmiany umożliwią zwiększenie dopuszczalnej liczby zatrudnionych z 1 do 4 absolwentów skierowanych przez urząd pracy do odbywania stażu u pracodawcy, o 3 bezrobotnych lub absolwentów zarejestrowanych w urzędzie pracy, z 3 do 6 pracowników w przypadku pracodawców prowadzących działalność na terenie gmin dotkniętych wysokim bezrobociem, z 2 do 5 pracowników w przypadku osób prowadzących gospodarstwo rolne i wykonujących jednocześnie pozarolniczą działalność gospodarczą. Ponadto w projekcie nowelizacji zaproponowano, aby wykreślić z ustawy przepis umożliwiający niewliczanie do stanu zatrudnienia osób pobierających emerytury i renty. Należy stwierdzić, że te rozwiązania są słuszne i w dużym stopniu wychodzą naprzeciw oczekiwaniom, które wynikają m.in. z obecnej sytuacji na rynku pracy. Zawarty w sprawozdaniu komisji projekt ustawy jest zgodny z pierwotnym przedłożeniem rządowym. W trakcie prac komisji został zmieniony artykuł dotyczący wejścia w życie ustawy w części odnoszącej się do możliwości niewliczania do stanu zatrudnienia osób pobierających emerytury i renty. Ten okres zostałby wydłużony; chodziłoby o dzień 1 stycznia przyszłego roku. Zaproponowane zmiany i rozwiązania nie wpływają również na uszczuplenie wpływów dla budżetów gmin m.in. dlatego, że zatrudnianie dodatkowych pracowników, bezrobotnych albo absolwentów nie wpływa na obniżkę karty podatkowej i nie powoduje również jej zwiększenia.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#PosełZbigniewRynasiewicz">Zatrudnianie osób bezrobotnych przez przedsiębiorców zmniejsza obciążenia gminy w zakresie finansowania pomocy socjalnej i ustawa, naszym zdaniem, jest korzystna dla podatników, nie nakłada na nich nowych obowiązków, a jedynie wprowadza uprawnienie do skorzystania z możliwości zwiększenia przez nich zatrudnienia bez ponoszenia dodatkowych nakładów z tytułu obciążeń podatkowych.</u>
          <u xml:id="u-160.2" who="#PosełZbigniewRynasiewicz">Proponowane wejście w życie tej ustawy w ciągu roku również nie stanowi sprzeczności z określonym przez Trybunał Konstytucyjny odpowiednio wczesnym informowaniem podatników o zmianach opodatkowania. Klub Akcji Wyborczej Solidarność popiera zaproponowane rozwiązania przedstawione przez rząd. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Wielowieyskiego z Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#PosełAndrzejWielowieyski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Muszę powiedzieć, że podpisuję się czy w dużym stopniu popieram i uwagi, i propozycje przedstawione przez moich przedmówców. Cieszę się, że mogę uczestniczyć w tej dyskusji nad możliwie szybko załatwianym problemem wniosku rządowego w sprawie zmian w zakresie opodatkowania mającym na celu zwiększenie dopuszczalnej liczby zatrudnionych. Chodzi o to, żeby pracodawcom opłacającym podatek dochodowy w formie karty dać korzystniejsze warunki i ułatwić im zwiększanie zatrudnienia liczby osób bezrobotnych, absolwentów, także emerytów, i to nie tylko na terenach dotkniętych strukturalnym bezrobociem. Jednakże zgadzam się z panem posłem Umińskim, że zaproponowana przez rząd nowelizacja jest półśrodkiem i komisja też trochę pozostała na etapie półśrodka. Wydaje się, że możemy i powinniśmy jednak pójść dalej, jeśli chodzi o te propozycje. Dlatego też proponuję, ażeby rozszerzyć tytuł tej ustawy i wprowadzić w związku z tą propozycją również pewne zmiany do ustawy o VAT, a nie tylko do ustawy o podatku od osób fizycznych. Tak więc już zmiana w tytule.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#PosełAndrzejWielowieyski">Teraz trzy podstawowe propozycje, które chciałbym przedstawić. Jeżeli chodzi o zwiększenie zatrudnienia bez niebezpieczeństwa utraty pewnych przywilejów do trzech dodatkowo zatrudnionych bezrobotnych lub absolwentów, to jest propozycja zawarta w dodanej lit. g w art. 1 w pkt. c. Unia Wolności proponuje, ażeby zamiast trzech zatrudnionych bezrobotnych lub absolwentów wprowadzić limit sześciu. Sądzę, że jest to możliwe, nie obciąża nas dodatkowymi kosztami, a daje szansę i lepszej sytuacji na rynku zatrudnienia, i lepszych dochodów skarbowi państwa i gminom, z uwagi na to, że zatrudniamy ludzi, którzy z tego tytułu będą i efektywni, i będą również coś płacili. To jest pierwsza poprawka, tzn. druga poprawka formalna po zmianie tytułu.</u>
          <u xml:id="u-162.2" who="#PosełAndrzejWielowieyski">Druga poprawka dotyczy pkt. 5, który jest szerzej omówiony. W ustawie m.in. jest już pewien przywilej dla regionów zagrożonych wysokim bezrobociem strukturalnym, a także jest pewne otwarcie w stosunku do gospodarstw rolnych. I w tym zakresie komisja proponuje Wysokiej Izbie podwyższyć te limity do 5, jeżeli chodzi o rolników, i do 6, jeżeli chodzi o rejony zagrożone bezrobociem. Uważamy te propozycje za słuszne i chyba dobrze wymierzone. Jednakże proponujemy, ażeby pójść dalej. I obok tych wyraźnych otwarć w kierunku szczególnie zagrożonych rejonów czy gospodarstw rolnych proponujemy, ażeby wszystkim płatnikom płacącym podatek na zasadzie karty podatkowej dać taką szansę co najmniej na najbliższy czas, co najmniej na lata 2001–2002. Później można by sprawę zweryfikować czy zbadać. Unia Wolności stoi na stanowisku, że karta podatkowa jest najprostszą formą opodatkowania, niesłychanie dogodną, dlatego że upraszcza cały system, i, że tak powiem: odbarcza podatników, czyli nie obciąża ich wieloma niepotrzebnymi działaniami, a także w pewnym zakresie nie obciąża urzędów skarbowych. Podatnicy są w tym wypadku traktowani jako konsumenci finalni; nie wchodzą też w grę, jeśli chodzi o VAT.</u>
          <u xml:id="u-162.3" who="#PosełAndrzejWielowieyski">W związku z tym proponujemy wyraźnie rozszerzyć ten zakres i dać wszystkim płatnikom podatku stosującym kartę podatkową możliwość zatrudniania dodatkowo nie więcej niż trzech pracowników, ale na terenie całego kraju, a nie tylko na terenie zagrożonym bezrobociem czy też w wypadku szczególnej sytuacji niektórych gospodarstw. Należałoby to zrobić w pełnym zakresie. Wydaje się, że jest to możliwe. Sytuacja jest taka sama jak w przypadku zapisu o sześciu pracownikach w poprzednim punkcie, o którym mówiłem. Jest to szansa uzyskania niewątpliwej bilansowej nadwyżki gospodarczej w związku ze zwiększeniem aktywności ludzkiej i budżetowej w finansach publicznych w wyniku zwiększenia zatrudnienia.</u>
          <u xml:id="u-162.4" who="#PosełAndrzejWielowieyski">Wreszcie jest trzecia propozycja, mianowicie chodzi o ułatwienie życia i uproszczenie procedur w wypadku drobnego handlu obwoźnego, drobnej gastronomii, taksówkarzy, usługowców - wszystkich objętych art. 14 ust. 1 b i c, który, jak sądzę, należałoby zmienić. Chodzi o ustawę o VAT, o obciążenie, które wywołuje ogromny żal i ogromne narzekania, w moim przekonaniu uzasadnione mimo niewątpliwych korzyści wynikających z posiadania dobrej rejestracji z kas fiskalnych. Wydaje się, że w tej sytuacji należałoby te osoby zdecydowanie odciążyć od tych kosztowych i pracochłonnych obowiązków. Proponujemy skreślić obowiązujący już od początku roku przepis ust. 1b i zawiesić na jakiś czas obowiązywalność przepisu ust. 1c, dotyczących obowiązków dotychczasowych płatników stosujących kartę podatkową w związku z wprowadzeniem w VAT. Sądzimy, że sprawa powinna zostać przemyślana w przyszłości i że trzeba by w dalszym ciągu szukać ryczałtowej formy płatności w tym zakresie i nie komplikować systemu obliczania i ściągalności podatków na tym odcinku. Przedkładam wyżej omówione poprawki panu marszałkowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pan poseł Mirosław Pietrewicz, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#PosełMirosławPietrewicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Tak jakoś się od pewnego czasu składa, że pan poseł Wielowieyski, zabierając przede mną głos w kwestiach ustaw podatkowych, inspiruje mnie, ponieważ dotyka spraw, których nie miałem zamiaru poruszać, a które są bardzo ważne. W tym przypadku, proponując rozszerzenie tego projektu ustawy o regulacje dotyczące VAT, który obejmuje coraz to nowe przedmioty i podmioty, zainspirował mnie do wypowiedzi, która będzie dotyczyła historii ograniczania zryczałtowanych form opodatkowania drobnych zakładów produkcyjnych i usługowych.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#PosełMirosławPietrewicz">To właśnie po 1989 r. w okresie rządów sprawowanych przez ówczesną Unię Demokratyczną nastąpiło ograniczenie zakresu przedmiotowego zryczałtowanych form, zwłaszcza karty podatkowej. Po 1997 r. zgodnie z modą lansowaną przez ministra finansów następowało rozszerzanie stosowania podatku VAT na coraz to mniejsze podmioty, aż do tej ostatniej regulacji z ubiegłego roku, która rozpoczyna się od bieżącego roku. Myśmy głośno o tym mówili, że to jest niesłuszna tendencja. Bardzo się cieszę, że pan poseł Wielowieyski wreszcie uznał zasadność tamtej argumentacji i ma nadzieję, i my razem z nim, że powrót do wcześniejszego szerszego zakresu stosowania karty podatkowej będzie profitował rozwojem tej najmniejszej przedsiębiorczości, z którą chyba powinniśmy wiązać bardzo duże nadzieje, właśnie w obecnym okresie.</u>
          <u xml:id="u-164.2" who="#PosełMirosławPietrewicz">Przechodząc natomiast już do przedmiotu naszej debaty, mianowicie projektu ustawy o zmianie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (zawartego w druku nr 3049), chciałem powiedzieć, że idea, którą prezentuje ta regulacja, jest nam bardzo bliska. Chciałbym jednak zwrócić uwagę, że doprowadzenie do zwiększenia zatrudnienia za pomocą tylko takich rozwiązań będzie bardzo trudne, gdyż trzeba wziąć pod uwagę to, że podmiot zatrudniający kieruje się przede wszystkim koniunkturą, możliwością zbycia swoich produktów i sam fakt, że od dodatkowego zatrudnienia nie zapłaci podatku, jeszcze nie musi zachęcać go do tego zatrudnienia, ponieważ nie będzie on mógł wiele zrobić, jeśli nie sprzeda dodatkowo wytworzonych produktów.</u>
          <u xml:id="u-164.3" who="#PosełMirosławPietrewicz">My podnosiliśmy niektóre uwagi krytyczne do tego projektu. Zwłaszcza w pierwszym czytaniu podnosiłem kwestię traktowania zatrudnienia emerytów i rencistów, mianowicie fakt, że to zatrudnienie przestanie być uprzywilejowane. Przyznajemy jednak, że w obecnej bardzo trudnej sytuacji na rynku pracy - zwłaszcza dotyczy to absolwentów szkół - ważniejsze jest z przyczyn społecznych i moralnych zatrudnienie tych absolwentów, a więc jeśli jest tylko taka możliwość, że ktoś musi stworzyć, że tak powiem, miejsce pracy dla nich, to z bólem serca jesteśmy jednak za takim rozwiązaniem.</u>
          <u xml:id="u-164.4" who="#PosełMirosławPietrewicz">Popieramy też tę korektę, której dokonała Komisja Finansów Publicznych w art. 2 projektu ustawy, gwarantującą, iż w ciągu roku podatkowego nie pogorszą się warunki opodatkowania, w przypadku gdy właściciel zatrudnia dzisiaj nie więcej niż dwóch emerytów bądź rencistów.</u>
          <u xml:id="u-164.5" who="#PosełMirosławPietrewicz">W tej sytuacji, jaka została zarysowana, biorąc pod uwagę słuszne intencje tej ustawy i uważając, że jest to krok we właściwym kierunku, klub Polskiego Stronnictwa Ludowego popiera projekt ustawy przedłożony w druku sejmowym nr 3049 w postaci sprawozdania Komisji Finansów Publicznych. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Jeszcze dwie osoby do zadania pytań, ale bardzo krótkich, proszę.</u>
          <u xml:id="u-165.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pan poseł Andrzej Umiński i pan poseł Stanisław Stec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#PosełAndrzejUmiński">Oczywiście, że bardzo krótko. Korzystając z tego, że na sali jest pan minister, ponieważ jest to projekt autorstwa rządowego, chciałbym poznać teorię i filozofię myślenia nad proponowanym w poprawce 3. lit. b zapisem ust. 4 pkt 1 w art. 28, że przepisy ust. 3 nie mają zastosowania, jeżeli pracodawca na podstawie Kodeksu pracy rozwiązał umowę o pracę bez wypowiedzenia, i w pkt. 2 - jest to bardzo ciekawy punkt - w razie ponownego zawarcia umowy o pracę z tą samą osobą, nie później jednak niż następnego dnia po dniu rozwiązania poprzedniej umowy o pracę.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#PosełAndrzejUmiński">Czy ja dobrze rozumiem, panie ministrze, że np. dzisiaj zwalniam pracownika, a jeśli jutro go z powrotem zatrudnię, to żadne sankcje mi z tego tytułu nie grożą? Mam więc pytanie: Po co mam go zwalniać i po co ta niepotrzebna biurokracja, skoro tak jest ustawiony ten zapis? Niech pan mi przybliży filozofię, czym rząd się kierował, proponując taki zapis w tej noweli. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Poseł Stec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#PosełStanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam jedno krótkie pytanie do pana ministra. Czy byłby pan uprzejmy zinterpretować art. 14 ust. 1 pkt 2?”Zwalnia się od podatku podatników opłacających podatek dochodowy w formie karty podatkowej w zakresie działalności objętej tą formą opodatkowania”. Czy w 2001 r. można cofnąć to zwolnienie, na przykład za rok 1998, i obciążyć podatnika płacącego kartą podatkową podatkiem VAT za okres 1998/1999, co jest praktycznie niemożliwe do realizacji. Tym samym po prostu powodujemy, że zainteresowanie kartą podatkową się zmniejsza. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o odpowiedź sekretarza stanu w Ministerstwie Finansów, pana Jana Rudowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kolejny projekt stanowiący przedłożenie rządowe praktycznie przyjęty w kształcie zaproponowanym przez rząd z jedną istotną zmianą. Trzeba ją wyjaśnić w związku z tym, iż w debacie m.in. pan poseł Umiński nawoływał, aby zweryfikować zgodność tych propozycji z konstytucją, uwzględniając dotychczasową linię orzekania Trybunału Konstytucyjnego. Panie pośle, pragnę podkreślić, aby nie było wątpliwości, że w toku prac w komisji wprowadzona została zmiana, dotycząca zastosowania tych przepisów, która powoduje, iż nie będzie wątpliwości, że przepis o dodatkowym zatrudnieniu emerytów i rencistów uprawniający w dalszym ciągu do zastosowania karty podatkowej nie będzie wchodził w życie w ciągu roku. Komisja w swoim sprawozdaniu przyjęła termin 1 stycznia 2002 r. A zatem przepis będzie obowiązywał z odpowiednim vacatio legis, dając możliwość podatnikom przygotowania się do odpowiednich zmian w zatrudnieniu pracowników tak, aby nie byli zaskakiwani. Czyli wątpliwości pana posła w moim przekonaniu przestają już być aktualne.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Problem dotyczący zapisów wskazywanych również przez pana posła, a związanych m.in. z nowelizacją, w której jest określenie: w razie ponownego zawarcia umowy o pracę z tą samą osobą, nie później jednak niż następnego dnia po dniu rozwiązania poprzedniej umowy o pracę. Mogę tylko wyjaśnić intencję tego zapisu: jeżeli umowa o pracę została zawarta na okres krótszy, na przykład na miesiąc czy dwa - okres próby, to po sprawdzeniu, że pracownik spełnia oczekiwania pracodawcy, posiada odpowiednie kwalifikacje, następuje zawarcie umowy już na czas dłuższy, a podatnik nie będzie tracił prawa do korzyści płynących z zatrudnienia tego absolwenta, pomimo że jest to już druga umowa zawierana z tym pracownikiem. Czyli jeśli została rozwiązana umowa o pracę, a ta kolejna jest zawarta nie później niż w dniu następnym po rozwiązaniu pierwszej umowy, wówczas, po pierwsze, nie traci się prawa do przywilejów płynących z zatrudnienia tego absolwenta, a po drugie, wyłączone byłyby w takiej sytuacji przepisy o zastosowaniu sankcji z tytułu rozwiązania umowy o pracę po upływie okresu trzech miesięcy. Intencją było uchwycenie również tych umów, które zawierane są na krótsze okresy niż trzymiesięczne.</u>
          <u xml:id="u-170.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Problem poruszony przez pana posła Steca. Istotnie, jeżeli podatnik utracił prawo do karty podatkowej za okres wcześniejszy ze względu na przekroczenie różnych progów, które wiążą się z zastosowaniem karty podatkowej, następuje wówczas opodatkowanie na zasadach ogólnych, z oszacowaniem podstaw opodatkowania. W takiej sytuacji, jeżeli obrót przekroczyłby stosowane limity - chodzi o podatek od towarów i usług - powinno nastąpić również zastosowanie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. I tylko w takiej sytuacji. Natomiast z mojego rozpoznania wynika, iż urzędy skarbowe w takich sytuacjach - zresztą decyzji o wyłączeniu stosowania karty podatkowej jest coraz mniej - przyjmują bardzo liberalną politykę. To zagrożenie, o którym mówi pan poseł, mogłoby nastąpić wyłącznie w sytuacji wyłączenia zastosowania karty podatkowej.</u>
          <u xml:id="u-170.3" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Stec: Urząd Skarbowy w Wągrowcu.)</u>
          <u xml:id="u-170.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Jeżeli jest taki konkretny przykład, chętnie się z nim zapoznam. Uważam tu, że ze względu na odejście od zasady zwalniania podatników opłacających podatek dochodowy w formie karty podatkowej z podatku od towarów i usług i zastosowanie od 1 stycznia 2001 r. opodatkowania, ten okres przejściowy powinien być związany z bardzo łagodnym traktowaniem przez aparat skarbowy sytuacji, w których następuje, za lata wcześniejsze, utrata prawa do karty podatkowej.</u>
          <u xml:id="u-170.5" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Stec: Stenogram przemówienia pana ministra zabiorę.)</u>
          <u xml:id="u-170.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Zwrócę na tę sprawę uwagę, panie pośle, na pewno to wyjaśnimy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Sprawozdawca rezygnuje z zabrania głosu, co przyjmuję osobiście z pewnym żalem, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-171.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Ale, zdaje się, będzie znowu okazja usłyszeć pana posła.</u>
          <u xml:id="u-171.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-171.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Ponieważ zgłoszono poprawki, proponuję ponownie skierować projekt ustawy do Komisji Finansów Publicznych.</u>
          <u xml:id="u-171.5" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będą uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-171.6" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-171.7" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 25. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (druki nr 2835 i 3050).</u>
          <u xml:id="u-171.8" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Stanisława Kracika.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#PosełSprawozdawcaStanisławKracik">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#PosełSprawozdawcaStanisławKracik">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Nie zabierałem głosu poprzednio dlatego, że nie kierowano do mnie pytań, a nie miałem też nic szczególnie ważnego do powiedzenia. Pamiętam słynną modlitwę świętego Augustyna, która tego mniej więcej dotyczy.</u>
          <u xml:id="u-172.2" who="#PosełSprawozdawcaStanisławKracik">Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jego przedmiotem jest zmiana ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ale w takim sensie, by przywrócić - bądź, co być może okaże się po komentarzu, uzyskać - zwolnienie z podatku w przypadku stypendiów dla uczniów, studentów i osób uczestniczących w innych formach kształcenia fundowanych przez osoby prawne. I trzeba na samym początku powiedzieć, że w ramach uszczelniania systemu podatkowego, kiedy praktyka fundowania stypendiów osobom prywatnym przez osoby prywatne prowadziła tak naprawdę do dużych obejść podatkowych, ustawodawca, decydując się ukrócić ten proceder, wydaje się, poszedł o krok za daleko. Tak m.in. ten problem wygląda w opinii ogólnopolskich stowarzyszeń i organizacji pozarządowych. Rzecz polega na tym, że stypendia w poprzednich latach były zwolnione z podatku, ale teraz, po tej uszczelniającej nowelizacji, nie można wyłączyć z opodatkowania stypendiów za wyniki w nauce i stypendiów wypłacanych m.in. właśnie przez organizacje społeczne, które prowadzą programy stypendialne. I wydaje się, że projekt poselski, który przywraca, po pierwsze, prawo do otrzymywania stypendiów za wyniki w nauce, po drugie, zwalnia osoby prawne z obowiązku płacenia podatków od takich stypendiów, jednak, tak jak w pierwszym czytaniu pan poseł Wikiński sygnalizował, że co do takiego zapisu, jaki był w projekcie poselskim, przy niekontrowersyjności nowego brzmienia pkt. 39, w pkt. 40 jednak, jak się wydaje, była możliwość fundowania przez np. spółki prawa handlowego wysokich stypendiów, nie wiem, chociażby krewnym właściciela. Stąd na etapie prac podkomisji i komisji wprowadzono limit, który teraz wygląda następująco: jest to 12-krotność najniższego wynagrodzenia za pracę za grudzień roku poprzedzającego rok podatkowy. Tu godzi się przypomnieć, a może poinformować Wysoką Izbę, że w opinii ministra finansów mamy do czynienia, powiedziałbym, z zapisywaniem rzeczy oczywistych, czyli z redundancją legislacyjną, ale na wyraźne życzenie przedstawicieli organizacji i stowarzyszeń ta i tak wolna czy nieopodatkowana kwota została tutaj w tej formie wpisana. Rozumiem, że gdyby nawet okazało się, że niekonieczny jest ten zapis, który dotyczy pkt. 40b, to dla spokoju tych, którzy stypendia fundują, jak również tych, którzy je otrzymują, ten zapis, wydaje się, mógłby pozostać, jeżeli pan minister finansów nie będzie zwalczał jego istnienia, ten zapis nikomu nie przeszkadza.</u>
          <u xml:id="u-172.3" who="#PosełSprawozdawcaStanisławKracik">Wydaje się, że nie ma powodu, żebym więcej czasu zajmował Wysokiej Izbie. Jak powiadam, chodzi o zmodyfikowany zapis do pkt. 40, bez zmiany 39., przywracający prawo co do stypendiów naukowych, również tych, które są objęte regulaminem ogłoszonym przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania, i jego stypendiów. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-172.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">I znowu po 5 minut dla klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-173.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-173.3" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Jako pierwszy pan poseł Marek Wikiński, Sojusz Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-173.4" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#PosełMarekWikiński">Bardzo dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#PosełMarekWikiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przypadł mi dziś zaszczyt odniesienia się w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej do propozycji zmian w ustawie o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie negując podstawowego celu, jakim jest konieczność zwiększania środków finansowych na oświatę, na szkolnictwo wyższe, na fundusze stypendialne, należy stwierdzić, że proponowane zmiany mogą doprowadzić do zmniejszenia wpływów budżetowych. Pan poseł sprawozdawca, widocznie może ze zmęczenia, zapomniał powiedzieć, że propozycja modyfikacji zgłoszona przez posła wnioskodawcę została przegłosowana zaledwie jednym głosem. To była różnica jednego głosu, co najdobitniej pokazuje, jak bardzo jest spolaryzowane stanowisko Komisji Finansów Publicznych. I nie można się pogodzić z drugą zmianą. Bo co do pierwszej zmiany, myślę, że jest to zmiana, w odniesieniu do której osiągnie się konsensus w Wysokiej Izbie. Natomiast druga z proponowanych zmian może spowodować lukę podatkową oraz zachęcić podatników do obchodzenia prawa, a w konsekwencji będzie prowadzić do istotnego uszczuplenia wpływów z podatku. Zmiana ta polega na rozszerzeniu dotychczasowego zakresu zwolnienia świadczeń pomocy materialnej dla uczniów, studentów i uczestników studiów doktoranckich, finansowanych z dochodów osób prawnych, jeżeli wysokość otrzymanej pomocy materialnej nie przekracza w roku podatkowym 12-krotności najniższego wynagrodzenia za pracę za grudzień roku poprzedzającego rok podatkowy.</u>
          <u xml:id="u-174.2" who="#PosełMarekWikiński">Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W konsekwencji tej zmiany od podatku zostanie zwolniony dochód w skali roku w wysokości 9120 zł. Jest to iloczyn 760 zł ostatniego wynagrodzenia za grudzień 2000 r. pomnożonego przez 12 miesięcy, ponieważ poprawka pana posła wnioskodawcy nie obejmuje okresu otrzymywania takiego stypendium, które jest najczęściej w Polsce stosowane, czyli 10-miesięcznego, lecz rok podatkowy, czyli przemnożenie przez 12 daje nam tę astronomiczną, Wysoka Izbo, kwotę 9120 zł. Jest to bardzo wysoka kwota, w szczególności gdy się ją porówna z najniższymi rentami, z najniższymi emeryturami, które wahają się od 400 kilku złotych do 500 zł brutto. Taka propozycja, jeśliby Wysoka Izba ją przyjęła, przeczyłaby zasadom powszechności opodatkowania; w naszym przekonaniu jest to rażąca niesprawiedliwość. Wszakże sami wnioskodawcy w uzasadnieniu projektu stwierdzają, że stypendia socjalne aktualnie przyznawane przez uczelnie wyższe, szkoły, organizacje społeczne, wahają się od 50 zł do 250 zł miesięcznie, czyli mieszczą się w tych kwotach wolnych, o których mówił pan poseł sprawozdawca.</u>
          <u xml:id="u-174.3" who="#PosełMarekWikiński">Jakie to może przynieść skutki finansowe? Otóż biorąc pod uwagę tylko rzeszę studentów polskich, blisko 1,5 mln osób, jeżeli tylko 10% z nich, tych najbardziej aktywnych, czyli 150 tys. osób, przekona swoich rodziców, krewnych, znajomych i przyjaciół do tego, żeby ci wpłacili pieniądze do kwoty wolnej od swoich dochodów, czyli do 15%, na rzecz fundacji, stowarzyszenia, i wypłaciliby w formie stypendium osobom spokrewnionym bądź też własnym dzieciom, to skutek finansowy wyniesie 600 mln nowych złotych. Przeliczyłem to, uwzględniając tylko i wyłącznie środowisko studenckie, a przecież zmodyfikowana poprawka pana posła Wujca obejmuje również wszystkich uczniów; ich rodzice również mogliby skorzystać z tego „dobrodziejstwa” ustawy.</u>
          <u xml:id="u-174.4" who="#PosełMarekWikiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym zwrócić się do posłów Unii Wolności, bo oni w większości stanowią wnioskodawców; przedstawicieli partii, która jeszcze do niedawna myślała kategoriami racji stanu, dbała o stan finansów publicznych, o stabilność prawa podatkowego, piętnowała istnienie różnych luk podatkowych. Dzisiaj ta sama, ale nie taka sama Unia, chyba chcąc zyskać tylko kilka promili poparcia społecznego, proponuje rozwiązania, które pogarszają już i tak dramatyczną sytuację budżetu państwa. Przypomnę, że wnioskodawcy proponowali, aby te przepisy obowiązywały od 1 stycznia br., czyli byłoby tu ewidentne działanie przepisów prawa wstecz, natomiast po modyfikacji w art. 2 proponuje się, aby ustawa wchodziła w życie z dniem 1 stycznia 2002 r. Większość tych ustaw skutki przenosi na rok 2002.</u>
          <u xml:id="u-174.5" who="#PosełMarekWikiński">Dlatego ponownie zwracam się do posłów wnioskodawców z apelem, aby przychylić się do poprawki - którą pragnę złożyć na ręce pana marszałka Borowskiego - polegającej na skreśleniu punktu drugiego w art. 1 projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przedstawionego w druku nr 2835. Bardzo dziękuję, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Jako drugi zabierze głos pan poseł Jan Kulas w imieniu Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#PosełJanKulas">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Myślę, że przedkładając stanowisko Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność, trzeba powiedzieć, iż obowiązuje pewna konsekwencja. Jeśli kilka lat temu zdecydowaliśmy się na reformę edukacji, ważną i potrzebną, i powiedzieliśmy sobie wtedy, że wyrównywanie szans edukacyjnych to niezwykle ważne zadanie, ponad polityczne, na wiele lat, na kilka kadencji, to trzeba powiedzieć także o pewnej egzekucji prawnej. Panie i panowie, to w tej kadencji Sejmu, za tego rządu wprowadzono pewne nowe rozwiązanie, jeśli chodzi o system stypendialny, m.in. Fundusz Pożyczek i Kredytów Studenckich. Z tego funduszu, jak i z innych, korzysta nie tylko młodzież miejska, także młodzież wiejska, ale przede wszystkim uczniowie, młodzież, studenci o niskich dochodach. Mamy tu konkretną ofertę pomocy. I możemy, tak jak mój przedmówca, odmówić tej formy pomocy, próbować ją storpedować albo pokazać, że postępujemy konsekwentnie - wzbogacamy ofertę pomocy stypendialnej dla uczniów, młodzieży i studentów.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#PosełJanKulas">Mógłbym dużo powiedzieć o szerokim wachlarzu różnych form pomocy stypendialnej, ale ponieważ czas jest ograniczony, przejdę już rzeczywiście do ustawy. Pragnę tylko, panie marszałku, Wysoki Sejmie, zwrócić uwagę, że projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z druku nr 2835 poparli parlamentarzyści z co najmniej trzech klubów, prawdą jest, z wyjątkiem posłów SLD, ale Unia Wolności, AWS, Polskie Stronnictwo Ludowe,...</u>
          <u xml:id="u-176.2" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Pietrewicz: Klub PSL był przeciwny.)</u>
          <u xml:id="u-176.3" who="#PosełJanKulas">... więc jest tutaj dość duża zgodność. Widzę tutaj również nazwisko posła Waldemara Pawlaka, chyba Polskie Stronnictwo Ludowe, panie pośle Pietrewicz, szanując pana zdanie.</u>
          <u xml:id="u-176.4" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Pietrewicz: Byliśmy przeciwni.)</u>
          <u xml:id="u-176.5" who="#PosełJanKulas">Przechodzę w tej chwili do sprawozdania Komisji Finansów Publicznych, jeśli można. Komisja Finansów Publicznych rzeczywiście rozważała to starannie, bo różne były dotychczas doświadczenia. Podzielając poparcie dla tych zapisów, oczywiście rozważano również to, aby nie powstała nowa luka prawna. A więc zgodziliśmy się tutaj i zgadzamy się, że w pełni trzeba poprzeć zwolnienie od podatku dochodowego, jeżeli chodzi o stypendia za wyniki w nauce i ta kwestia, jak pokazuje dotychczasowa dyskusja, nie budzi kontrowersji. Jest kwestia pomocy materialnej dla uczniów, studentów, uczestników studiów doktoranckich finansowanych z dochodów osób prawnych, ale przyznanych na podstawie publicznie dostępnych regulaminów. Te formy kontroli i nadzoru będą tutaj oczywiście istniały. Pragnę przypomnieć również stanowisko ogólnopolskich przedstawicielstw organizacji pozarządowych, fundacji i stowarzyszeń, które wielokrotnie apelowały o to do Sejmu, w zasadzie o tę rzecz dość oczywistą. Naszym zadaniem jest wprowadzenie odpowiednich zapisów prawnych, profesjonalnych i skutecznych i mamy nadzieję, że ta propozycja przybliża nas ku temu. Mówimy tutaj, że zwolnienie stosuje się, jeżeli wysokość pomocy materialnej nie przekracza pewnego pułapu, jak powiedział poseł sprawozdawca, tej dwunastokrotności najniższego wynagrodzenia za pracę w poprzednim roku podatkowym, a osoba otrzymująca pomoc, są tu dodatkowe obwarowania, objęta systemem oświaty albo szkolnictwa wyższego w rozumieniu odrębnych przepisów, w roku otrzymania pomocy nie uzyskała dochodu, zauważmy dalsze konsekwencje, z wyjątkiem renty rodzinnej oraz dochodów wolnych od podatku - łącznie w wysokości powodującej obowiązek zapłaty podatku obliczonego.</u>
          <u xml:id="u-176.6" who="#PosełJanKulas">Dlatego wydaje się, że te rygory, te zapisy, może nie do końca doskonałe, być może odrobinę racji ma poseł Wikiński, że trzeba się zabezpieczyć, że trzeba starannie do końca przeanalizować to w Sejmie i w Senacie. Ale generalnie to rozwiązanie jest potrzebne. Dotychczasowy stan jest ułomny, gdyż powodował, że znaczna część młodzieży miejskiej i wiejskiej, uczniów, młodzieży i studentów, nie mogła korzystać z ważnej pomocy stypendialnej. Dlatego Klub Parlamentarny Akcji Wyborczej Solidarność opowiada się za przyjęciem tej ustawy. Co więcej, uważamy, że ta ustawa powinna zostać uchwalona w trybie sprawnym, to nie znaczy galopującym. Wszelkie uwagi i wątpliwości chcemy rozważyć. Zachęcamy tutaj i oczekujemy stanowiska Ministerstwa Finansów w tej kwestii, a proces legislacyjny przecież zakończy się w Senacie i podpisem pana prezydenta. Popierając w pełni to stanowisko, parlamentarzyści Akcji Wyborczej Solidarność uważają, że dotychczasowy system stypendialny jest ważny, ale trzeba go rzeczywiście poszerzyć, upowszechnić. Spora grupa młodzieży, szczególnie biedniejszej, jest poza systemem stypendialnym. Wyrównywanie szans edukacyjnych nie jest tak realizowane jak byśmy się tego spodziewali. To jest jedna z form pomocy. Myślę, panie pośle sprawozdawco, że na tym nie powinniśmy poprzestać. Będziemy debatowali dziś i jutro nad innymi jeszcze ustawami, które też mają związek z pomocą stypendialną dla polskiej młodzieży, ale to jest konkretne rozwiązanie. Dlatego Klub Parlamentarny Akcji Wyborczej Solidarność jest za przyjęciem tej ustawy. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-176.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Proszę państwa, w tej chwili muszę ogłosić przerwę techniczną do godz. 17. Już? Skracamy ją błyskawicznie, tak? Może nie będzie tak źle. Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-177.2" who="#WicemarszałekMarekBorowski">Pan poseł Henryk Wujec, Unia Wolności, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#PosełHenrykWujec">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności stanowisko odnośnie do poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Chciałem przypomnieć, że ten projekt ustawy był zgłoszony przez przedstawicieli różnych klubów, powiedziałbym jest to projekt ponadpartyjny, na prośbę organizacji pozarządowych, których chyba nikt na tej sali nie podejrzewa o jakieś działania w kierunku szkód budżetowych. To są organizacje, które prowadzą bardzo oszczędną i pożyteczną działalność. Wśród posłów, którzy zgłosili ten projekt ustawy, są posłowie wszystkich klubów, a więc z Sojuszu Lewicy Demokratycznej jest pan poseł Byra, z klubu PSL i poseł Pawlak, i poseł Podkański, i poseł Pęk, więc jest to rzeczywiście inicjatywa, która, można powiedzieć, jest reakcją posłów na pewne wady ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nowelizowanej w roku ubiegłym. W słusznym zamiarze uszczelnienia podatków wprowadzono zmiany, które kasowały możliwość funkcjonowania organizacji pozarządowych, a są one niezwykle pożyteczne, bo przecież dla wszystkich jest oczywiste, że te stypendia bądź naukowe, bądź za wyniki w nauce, świadczone przez organizacje pozarządowe, są bardzo potrzebne. Tutaj możliwości budżetu są w dalekim stopniu niewystarczające. Wielokrotnie na tej sali mówiono, jak wielu uczniów potrzebuje takiej pomocy. Na zasadzie spontanicznego zorganizowania się w fundacje bądź stowarzyszenia takiej pomocy udzielano i się udziela. Niewątpliwie tego typu działalność trzeba wspierać. Ta nowelizacja, która była w zeszłym roku, w pewnym sensie wylewała dziecko z kąpielą; dążąc do uszczelnienia wydatków na stypendia doprowadzono do tego, że nie można było udzielać stypendiów za wyniki w nauce, tylko stypendia naukowe. W pkt. 39 art. 21 ust. 1 mówi się, że wolne od podatku dochodowego są stypendia otrzymywane na podstawie przepisów wydanych przez ministra właściwego w sprawie studiów doktoranckich, naukowych oraz inne stypendia naukowe, których zasady przyznawania zostały zatwierdzone przez ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego; mówi się tylko o stypendiach naukowych, a przecież te fundacje bardzo często udzielają pomocy również w postaci stypendiów za wyniki w nauce. To była oczywiste, że tutaj trzeba wprowadzić poprawkę o wynikach w nauce, z tym że w tym wypadku te zasady byłyby zatwierdzane nie przez ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego, ale przez ministra właściwego do spraw oświaty. Taka poprawka została przyjęta i, jak sądzę, nie budzi ona większych zastrzeżeń. Chciałbym wyrazić satysfakcję, że wszyscy, którzy dotychczas występowali, tę poprawkę popierają.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#PosełHenrykWujec">Jest również pkt 40, który mówi o pomocy materialnej dla uczniów, studentów, uczestników studiów doktoranckich, osób uczestniczących w innych formach kształcenia. Te świadczenia pomocy materialnej, pochodzące z budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu bądź ze środków własnych szkół i uczelni, są zwolnione z podatku, a gdyby takie samo świadczenie materialne, na tym samym poziomie, zwykle bardzo niskim, było wypłacane przez fundację bądź stowarzyszenie, byłoby obłożone podatkiem. Jest to ewidentna nierównoprawność podmiotów. Mamy przecież zapisaną w konstytucji tzw. subsydiarność państwa, zasadę pomocniczości, która mówi, że tam, gdzie mogą działać stowarzyszenia, organizacje pozarządowe, tam nie należy im tego zabierać, państwo nie powinno w tę dziedzinę wkraczać. Tu jest taka typowa sytuacja, że te organizacje chciałyby udzielać pomocy, a poprzez to, że będą musiały płacić podatek, będzie ona znacznie ograniczona.</u>
          <u xml:id="u-178.2" who="#PosełHenrykWujec">W nowelizacji, która została zgłoszona przez posłów, część tego przepisu budziła zastrzeżenia, dlatego była przedmiotem dość starannej pracy zarówno komisji, jak też korzystaliśmy z ekspertyz Biura Studiów i Ekspertyz, były dwie takie ekspertyzy, i w wyniku tej pracy ostateczny kształt przedłożony w projekcie zgłoszonym przez komisję, jak sądzę, daje gwarancje, że obawy, iż zrodzi to skutki budżetowe, są niezasadne.</u>
          <u xml:id="u-178.3" who="#PosełHenrykWujec">Tu chciałem zwrócić się do posła Wikińskiego, bo nie chcę wchodzić w polemikę, mówić o złej woli. Rozumiem, że jest dobra wola ze strony posła Wikińskiego, ale to, co przedstawił pan poseł Wikiński, to trochę taki horror, wynik nieporozumienia. Pan poseł Wikiński mówi, że jeżeli zwolniona jest dwunastokrotna kwota wynagrodzenia minimalnego, to jest to ok. 9 tys. rocznie i porównał to z kwotą 400 zł renty. Renta jest miesięczna, więc jeżeli coś się liczy rocznie, to jedno i drugie trzeba liczyć rocznie, a nie podawać jedną wielkość rocznie, a drugą miesięcznie. Tutaj pan troszkę się zagalopował. Załóżmy, że 9 tys. to jest dużo, bo może być dużo. 760 zł miesięcznie, zwolnienie z podatku może budzić zastrzeżenia. To czy należy, tak jak poseł Wikiński wnosi, skreślić cały ten punkt, a może tylko ograniczyć. Przecież sam pan minister w trakcie wyjaśnień, które przedstawił na posiedzeniu komisji oraz zawarł w piśmie, stwierdził, że jeżeli ta kwota to jest 216 zł miesięcznie, to ona już jest zwolniona z podatku, więc mamy między 216 a 760 taką różnicę. Sądzę, że możemy znaleźć następujący kompromis, żeby w projekcie ustawy nie wykreślać drugiego punktu - jeszcze powiem, jakie są jego zalety w stosunku do wcześniej proponowanych rozwiązań - tylko wprowadzić zasadniczą zmianę: nie 12-krotność najniższego wynagrodzenia, tylko 6-krotność najniższego wynagrodzenia. To oznacza, że wtedy miesięczna kwota (przy założeniu, że stypendium pobierane jest przez 12 miesięcy) wynosi 380 zł. Taka pomoc materialna do 380 zł byłaby zwolniona od podatku, czyli niewiele przekraczająca to, co w tej chwili i tak jest zwolnione od podatku. To zabezpiecza przed możliwością jakiegoś wypływu.</u>
          <u xml:id="u-178.4" who="#PosełHenrykWujec">Następnie chcę też uspokoić. Poseł Wikiński mówił, że rodzice będą płacić na fundację po to, żeby ta fundacja wypłacała ich konkretnym jakimś pupilkom, dzieciom, wnukom itd. No przecież to tak nie działa. Dlatego napisaliśmy w projekcie ustawy, że osoby prawne, które będą przyznawały stypendia, będą je przyznawać na podstawie publicznie dostępnych regulaminów zatwierdzonych przez organy statutowe. To musi być reguła. Nie można sobie tak dowolnie powiedzieć. Ten, kto daje pieniądze, nie może narzucić fundacji, komu trzeba płacić. To musi być ogólnie dostępne. Być może można to jeszcze jakoś bardziej rygorystycznie ograniczyć, ale w tej chwili sądzę - zgłoszę zresztą taki wniosek - że najważniejsze jest ograniczenie tej kwoty. Zależy mi na tym, żeby to zachować, czyli żeby ta równoprawność podmiotów była zachowana; nie wylewać dziecka z kąpielą.</u>
          <u xml:id="u-178.5" who="#PosełHenrykWujec">Jeszcze na jedno chcę zwrócić uwagę. We wcześniejszym projekcie poselskim była mowa o pomocy materialnej dla uczniów, studentów, uczestników studiów doktoranckich, ale było też dodane: dla innych uczestników i osób uczestniczących w innych formach kształcenia. To mogło budzić wątpliwości. Tutaj z tego rezygnujemy, mówimy tylko o pomocy materialnej dla uczniów, studentów i uczestników studiów doktoranckich. Z tamtego zapisu dotyczącego uczestniczących w innych formach kształcenia rezygnujemy. Cała komisja zrezygnowała. Mamy więc następujące ograniczenia:</u>
          <u xml:id="u-178.6" who="#PosełHenrykWujec">— Pierwsze — zawężenie tylko do uczniów, studentów i uczestników studiów doktoranckich.</u>
          <u xml:id="u-178.7" who="#PosełHenrykWujec">— Drugie — jest 12-krotność, a będę wnosić o to, by to była 6-krotność.</u>
          <u xml:id="u-178.8" who="#PosełHenrykWujec">Złożę taką poprawkę, mam ją gotową. 6-krotność jest w granicach normy. Istotne jest również to, że regulaminy byłyby powszechnie dostępne i zatwierdzone przez organy statutowe. To kolejne ograniczenie. Wtedy mamy możliwość udzielenia pomocy materialnej. Nie należy tego likwidować, należy pomagać rodzicom, stowarzyszeniom, fundacjom, które tego typu pomoc świadczą. Otrzymaliśmy listy w tej sprawie od kilkudziesięciu fundacji z całego kraju. Zostały napisane do Komisji Finansów Publicznych właśnie wtedy, gdy podkomisja nie przyjęła tej zasady. Ze zdumieniem przyjęli wiadomość, że tego typu przepis nie wejdzie w życie i w związku z tym wysiłek, jaki te organizacje wkładają w pomoc dzieciom biednym, bo o to głównie chodzi, zostałby zaprzepaszczony przez niewprowadzenie tego przepisu.</u>
          <u xml:id="u-178.9" who="#PosełHenrykWujec">Dlatego sądzę i apeluję - tak jak poseł Wikiński apelował do mnie, ja apeluję do niego... Nie jest naszym celem jakiś gwałtowny wypływ środków. Nie było takich sygnałów. Wtedy, gdy ta ustawa była znacznie bardziej liberalna, nie było tych sygnałów co do stypendiów. Były sygnały dotyczące rent, ale nie mówimy tu o rentach, lecz o stypendiach. Jeżeli nie było takich sygnałów, to sądzę, że te wyliczenia - uważam, że to jest górna granica - nie odpowiadają temu, co mogłoby się rzeczywiście wydarzyć. Co istotne, nigdy nie było żadnych zastrzeżeń do tego typu fundacji, które właśnie tę pomoc świadczą w zakresie lokalnym.</u>
          <u xml:id="u-178.10" who="#PosełHenrykWujec">Dlatego wnoszę o to, żeby ustawa została przyjęta, z poprawką, którą tu jeszcze zgłoszę. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-178.11" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje marszałek Sejmu Maciej Płażyński)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#Marszałek">Pan poseł Mirosław Pietrewicz.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#Marszałek">Pan poseł Wikiński ma jeszcze sprostowanie, tak?</u>
          <u xml:id="u-179.2" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-179.3" who="#Marszałek">Następnie zabierze głos pan poseł Mirosław Pietrewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#PosełMarekWikiński">Bardzo dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#PosełMarekWikiński">W trybie sprostowania. Panie pośle Wujec, pozwoli pan, że zwrócę się do pana. Kiedy tłumaczyłem, że kwota 9120 zł wynika z iloczynu, a więc z mnożenia 760 zł miesięcznie przez liczbę miesięcy, odnosiłem się również do przeciętnego stypendium, które jest wypłacane przez 10 miesięcy, a pan wtedy był zajęty konwersacją z panem posłem Kracikiem i dlatego pan pewnie nie zauważył tego.</u>
          <u xml:id="u-180.2" who="#komentarz">(Poseł Henryk Wujec: Potem mówił pan o rentach wynoszących 400 zł miesięcznie.)</u>
          <u xml:id="u-180.3" who="#PosełMarekWikiński">Mówiłem dalej o rentach, które wynoszą od 407 zł brutto, czyli rencista, emeryt dostaje na rękę niespełna trzysta kilkadziesiąt złotych. Mówiłem, że jest to rażąca niesprawiedliwość, gdy są takie dysproporcje w systemie podatkowym.</u>
          <u xml:id="u-180.4" who="#PosełMarekWikiński">Mówił pan, też chcę to sprostować, ponieważ akurat z „Gazety Wyborczej” pochodziły artykuły dotyczące hitu podatkowego, jakim były ulgi podatkowe na stypendia. Mało tego, niektóre media rozpisywały się pod hasłem „akcja darowizna”, dając instrukcje, w jaki sposób wpłacać pieniądze z przeznaczeniem na stowarzyszenia, fundacje, a później przekazywać stypendia swoim pupilkom, jak pan stwierdził. W jednym zgadzam się z panem posłem, to jest horror podatkowy i jestem konsekwentnie przeciwny temu horrorowi.</u>
          <u xml:id="u-180.5" who="#PosełMarekWikiński">A co do — też w trybie sprostowania, panie marszałku — regulaminów, które są ogólnie dostępne, to pan chyba w ogóle nie zapoznał się w ekspertyzą pana prof. Etela z Biura Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu, który wniósł bardzo daleko idące zastrzeżenia właśnie co do kategorii „publicznie dostępnego”, czyli np. wywieszonego w siedzibie zarządu spółki czy fundacji. To nie jest ogólnie dostępne. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#Marszałek">Proszę, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-181.2" who="#Marszałek">Pan poseł Mirosław Pietrewicz, PSL.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#PosełMirosławPietrewicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zanim przejdę ad rem, do rzeczy, chciałbym odnieść się króciutko do wystąpienia pana posła Kulasa, który bardzo szeroko prezentował dorobek koalicji rządzącej, a ostatnio AWS, w budowaniu systemu pomocy stypendialnej dla uczniów i studentów. Zapomniał tylko dodać, że jeśli chodzi o ten ostatni projekt regulacji, to rząd w swoim stanowisku stwierdził, iż nie może poprzeć poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Klub ze swoim rządem pozostaje tu więc niejako - tak to nazwę - w sprzeczności.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#PosełMirosławPietrewicz">Druga uwaga. Mówiąc o rozwoju pomocy stypendialnej, pan poseł zechciał powołać fundusz kredytów i pożyczek studenckich, a jako żywo kredyty i pożyczki nie są formą pomocy stypendialnej. Ale to tak na marginesie, ponieważ jest okazja do chwalenia się, to - jak rozumiem - pan poseł wykorzystał tę okazję.</u>
          <u xml:id="u-182.2" who="#PosełMirosławPietrewicz">Jeśli chodzi natomiast o poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawarty w druku nr 3050, to chciałbym przypomnieć, że sygnowany przez grupę posłów projekt ustawy o zmianie wspomnianej ustawy zmierza generalnie do zwolnienia z podatku pomocy materialnej wypłacanej ze środków innych niż budżet państwa, budżety samorządowe czy środki własne szkół i uczelni. Inaczej mówiąc, zmierza on do zwolnienia z podatku pomocy materialnej przyznawanej przez osoby prawne, takie jak spółki, fundacje, stowarzyszenia.</u>
          <u xml:id="u-182.3" who="#PosełMirosławPietrewicz">Jeśli więc chodzi o zasadę, to intencja wnioskodawców jest akceptowana przez posłów mojego klubu, tzn. klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego, w imieniu którego przemawiam, mogłoby to bowiem przyczynić się do zwiększenia liczby i podwyższenia kwot stypendiów dla studentów i uczniów, ale chociaż idea jest w naszej ocenie słuszna, to zaproponowany sposób jej realizacji budzi istotne wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-182.4" who="#PosełMirosławPietrewicz">Po pierwsze, zmiana 2. polegająca na wprowadzeniu w art. 21 ustawy dodatkowego pkt. 40b przewiduje zwolnienie z podatku pomocy materialnej wypłacanej przez spółki, spółdzielnie, fundacje i stowarzyszenia. Powstaje pytanie, dlaczego student otrzymujący pomoc materialną od osoby prawnej ma być zwolniony od podatku do wysokości aż 12-krotności najniższego wynagrodzenia w skali rocznej, a jeśli taką pomoc otrzymywałby od osoby fizycznej, to ze zwolnienia nie mógłby skorzystać. Czy ma funkcjonować różne opodatkowanie takich samych dochodów w zależności od źródeł ich pochodzenia? Wydaje się, że to jest ważna sprawa, mamy tutaj bardzo istotną wątpliwość.</u>
          <u xml:id="u-182.5" who="#PosełMirosławPietrewicz">Po drugie, jakie to będzie miało skutki budżetowe, jeśli się zważy, że właśnie w przypadku osób prawnych istnieją możliwości, jak pisze w swojej opinii prof. Leonard Etel, uchylania się od podatku dochodowego, obciążającego zwłaszcza dywidendy spółek z ograniczoną odpowiedzialnością. Obawiamy się tutaj powstania luki prawnej. Mieliśmy już kiedyś takie niedobre doświadczenie.</u>
          <u xml:id="u-182.6" who="#PosełMirosławPietrewicz">Po trzecie, pomoc materialna miałaby być przyznawana na podstawie publicznie dostępnych regulaminów. Nie zaproponowano natomiast sposobu tego upublicznienia regulaminów. Czy nie będą one dostępne tylko dla tych, którzy wiedzą o ich istnieniu, a więc na przykład dla osób bezpośrednio powiązanych z daną spółką, fundacją czy stowarzyszeniem?</u>
          <u xml:id="u-182.7" who="#PosełMirosławPietrewicz">Po czwarte, istniejące przepisy zwalniają od podatku stypendia otrzymywane przez studentów bądź uczniów do wysokości, chodzi o bieżący rok, 259 zł i 60 gr miesięcznie, co obejmuje olbrzymią ich większość. Ustawa zwalniałaby od podatku zatem jakieś nieliczne przypadki. Nasze uwagi generalnie zgłaszaliśmy już w trakcie pierwszego czytania projektu ustawy. Zgłaszaliśmy je także w podkomisji nadzwyczajnej. Podkomisja nadzwyczajna je uwzględniła. Jednakże Komisja Finansów Publicznych nieznaczną większością głosów zadecydowała o powrocie do pierwotnej idei, tylko nieco ją modyfikując. Uważamy ten nowy zapis za trudny do zaakceptowania. W związku z tym wnoszę poprawkę zmierzającą do przywrócenia tekstu wypracowanego przez podkomisję. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#Marszałek">Pytania.</u>
          <u xml:id="u-183.2" who="#Marszałek">Pan poseł Marek Wikiński z SLD, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#PosełMarekWikiński">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#PosełMarekWikiński">W kontekście wypowiedzi pana posła Jana Kulasa z Akcji Wyborczej Solidarność mam kilka pytań do pana ministra finansów.</u>
          <u xml:id="u-184.2" who="#PosełMarekWikiński">Panie Ministrze! Jakie mogą być skutki finansowe dla budżetu państwa przyjętej modyfikacji ograniczającej kwotę wolną? Kolejne pytania. Czy prawdą jest, że w trakcie prac nad ustawą w odpowiedzi na mój apel skierowany podczas pierwszego czytania ustawy do ministra finansów pan minister wydał oficjalną interpretację dotyczącą aktualnie obowiązujących przepisów? Czy ta interpretacja wychodzi naprzeciw oczekiwaniom zgłoszonym przez organizacje prorządowe, o których mówiliśmy w trakcie prac w komisji? Panie ministrze, czy nie sądzi pan minister, że jesteśmy chyba ze względu na pana posła sprawozdawcę świadkami takiego krakowskiego targu? Najpierw poseł wnioskodawca żądał braku jakichkolwiek limitów, potem zszedł do 9120 zł rocznie, a obecnie do 4560 zł, czyli i tak w kwocie wyższej niż dochody roczne milionów rencistów i emerytów. I ostatnie pytanie. To pytanie w formie dyskusji przedstawiłem w trakcie prac podkomisji nadzwyczajnej. Wtedy pan minister z powodu ważnych spraw państwowych nie mógł być obecny na posiedzeniu tej komisji. Panie ministrze, proszę odpowiedzieć Wysokiej Izbie, czy możliwa jest, w przypadku przyjęcia przez Wysoką Izbę rozwiązań zgłoszonych przez pana posła Wujca, następująca sytuacja. Duża liczba firm zatrudnia pracowników, którzy wieczorowo lub zaocznie studiują. Proponowana poprawka zachęca do omijania przepisów i stwarza możliwości uniknięcia płacenia podatków i składek na ZUS. Otóż przykład. Pracodawca wypłacający pracownikowi na rękę ok. 1100 zł netto miesięcznie ponosi koszty ok. 2 tys. zł. Przy przyjęciu, sądzę, w takim brzmieniu ustawy będzie mógł uniknąć, przynajmniej w części, płacenia podatków poprzez następujący zabieg: zniży wysokość etatu na przykład do najniższej krajowej, a resztę kwoty będzie wypłacał na podstawie stypendium naukowego, od którego nie będzie musiał płacić już składki na Zakład Ubezpieczeń Społecznych, a stypendysta (czytaj: pracownik pracodawcy) nie będzie musiał płacić zaliczki na poczet podatku dochodowego od osób fizycznych. Per saldo zyska pracodawca, zyska pracownik, ktoś musi stracić. Straci budżet państwa. Proszę, panie ministrze, ustosunkować się do tego przykładu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-184.3" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Jan Król)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Edward Maniura.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#PosełEdwardManiura">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam pytanie do pana ministra. Wprawdzie już poseł Wikiński pytał o koszty, o to, ile może kosztować budżet państwa przyjęcie przedstawionego projektu ustawy, ale chciałbym jednak zapytać: Ile kosztowały budżet państwa ulgi stypendialne w latach ubiegłych? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Henryk Wujec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#PosełHenrykWujec">Mam pytanie do pana ministra. W poprzedniej ustawie, jeszcze przed nowelizacją, zapisy pkt. 39 i 40 brzmiały bardzo lakonicznie: że wolne od podatku dochodowego są stypendia naukowe (pkt 39) i stypendia za wyniki w nauce, i stypendia ministra za osiągnięcia w nauce (pkt 40), bez żadnych ograniczeń. Jakie były zatem straty czy też upływy z budżetu w tamtym okresie? Można powiedzieć, jakie były utraty dochodu budżetu państwa przy tak bardzo liberalnych przepisach.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#PosełHenrykWujec">Następne pytanie kieruję do pana posła sprawozdawcy. Jak powinno wyglądać prawo? Czy na podstawie listów pana ministra będziemy mówili o zwolnieniach podatkowych, czy też na podstawie ustaw? To, że list został wydany, świadczy o tym, że ustawa jest zła w tym zakresie i wymaga specjalnych listów, by to interpretować. Czy to listy pana ministra temu służą?</u>
          <u xml:id="u-188.2" who="#PosełHenrykWujec">Kolejna kwestia. Jeżeli jest zapisane w ustawie, że stypendia będą finansowane z dochodów osób prawnych na podstawie publicznie dostępnych regulaminów zatwierdzonych przez ich statutowe organy - byłoby to, gdyby ustawa przeszła oczywiście - to każdy, kto się o to stara, wie, że może się tego domagać, to nie jest tajemnica, lecz jest to zapisane w ustawie. W takim razie czy gdyby się zdarzyło, że nie byłoby publicznie dostępnych regulaminów, to czy takie zwolnienie by obowiązywało? Czy izba skarbowa nie zmusiłaby wówczas do zapłacenia tego podatku? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pytania zostały już wyczerpane.</u>
          <u xml:id="u-189.2" who="#WicemarszałekJanKról">Lista mówców również została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-189.3" who="#WicemarszałekJanKról">Przystępujemy do ostatniej fazy rozpatrywania tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-189.4" who="#WicemarszałekJanKról">Obecnie zabierze głos pan minister Jan Rudowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym przypomnieć na wstępie, iż wobec całego projektu Rada Ministrów wyraziła swoją opinię negatywną. Nie zmienia to jednak faktu, że w toku prac w komisji rzeczywiście szukano kompromisowego rozwiązania. Istotnie sprawozdanie podkomisji nie obejmowało regulacji, która wprowadza nowy pkt 40b do art. 21 ust. 1. Natomiast Wysoka Izba rozpatruje sprawozdanie, w którym ta propozycja została przywrócona.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">W ocenie rządu wprowadzenie zapisów zawartych w art. 21 ust. 1pkt 40b jest wprowadzeniem do systemu podatkowego luki podatkowej zachęcającej podatników do obchodzenia przepisów prawa. To może prowadzić w konsekwencji do istotnego uszczuplenia wpływów z podatku dochodowego od osób fizycznych. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych zakłada zasadę powszechności opodatkowania, czyli każde wyłączenie z tej zasady musi być bardzo precyzyjne, nie może powodować możliwości nadużyć interpretacyjnych, ale też nie może w swej istocie prowadzić do stworzenia mechanizmu umożliwiającego łamanie zasady powszechności opodatkowania. Takie przykłady w przeszłości były.</u>
          <u xml:id="u-190.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Nie było przecież wolą ustawodawcy, aby do podatku dochodowego od osób fizycznych wprowadzić ulgę w postaci darowizny na rzecz osób fizycznych. Takiego zamierzenia nie było. Tak nie uzasadniano tej nowelizacji. Po krótkim okresie obowiązywania tego przepisu okazało się, że podatnicy zaczęli z niego korzystać nie w sposób, który przewidywał ustawodawca, doprowadzając do istotnych uszczupleń wpływów z podatku dochodowego od osób fizycznych. A zatem konstruując przepisy podatku dochodowego, lepiej jest świadomie zaprojektować ulgę i przeznaczyć określoną pulę środków w postaci ubytków wpływu w podatku dochodowym niż stworzyć konstrukcję, która jest od początku luką podatkową.</u>
          <u xml:id="u-190.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Odpowiadając na zastrzeżenia, które zostały zgłoszone, mogę powiedzieć, iż w pełni opowiadam się za stanowiskiem posłów, którzy takie niebezpieczeństwo dostrzegają. Bez większej wyobraźni można przeprowadzić rozumowanie, zgodnie z którym podatnicy, osoby prawne, u których występuje dochód podlegający opodatkowaniu, przeznaczą znaczną część tego dochodu, i to w takim zakresie, w jakim można dokonać odliczenia od dochodu, również zgodnie z ustawą, a następnie ta darowizna posłuży do sfinansowania stypendium, nawet przy wprowadzonym wysokim ograniczeniu - ok. 9 tys. zł, tym razem już zwolnionego od opodatkowania.</u>
          <u xml:id="u-190.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Podawane były przykłady, żeby nie mówić, że to jest przyszłość, która może się wydarzyć. Również w toku rozliczenia 2000 r. prowadzone były akcje pt. darowizna 2000. Mogę zacytować początek tych ogłoszeń. Płacicie państwo podatki za wysokie. Chcielibyście płacić państwo niższe podatki. Jest to możliwe, przystępując do Krajowego Stowarzyszenia Udziałowców i uczestnicząc w operacji darowizna 2000, która została zrealizowana z powodzeniem w latach poprzednich. Dalej następuje opis mechanizmu, który dokładnie został przeniesiony do przepisu art. 21 ust. 1 pkt 40b. Jeżeli tego typu zachęty pojawiały się już przy nieistnieniu podstaw prawnych do tego typu działań, to w przypadku istnienia przepisu umożliwiającego tego typu działania na pewno te zachęty zostaną tym bardziej rozbudzone.</u>
          <u xml:id="u-190.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Kolejna kwestia, o której należałoby wspomnieć, dotyczy wyjaśnienia, do którego przesłania do aparatu skarbowego się zobowiązałem. Panie pośle, to nie jest tworzenie prawa pismami okólnymi ministra finansów. W toku tej debaty zostały podniesione zastrzeżenia, które w moim przekonaniu wymagały interwencji ministra finansów, bowiem ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych w konstrukcji samej tabeli zakłada, iż dochody do pewnego poziomu nie są opodatkowane w ten sposób, iż pomniejsza się podatek w pierwszym przedziale skali podatkowej o określoną kwotę. I tylko ten mechanizm należało wyjaśnić, przekładając na kwotę dochodu i wyjaśniając, że jeżeli to są jedyne dochody ucznia, studenta z tytułu stypendium i nie przekraczają one miesięcznie 216 zł 30 gr, to po pierwsze, nie będzie z tego tytułu podatku, a po drugie, po złożeniu stosownego oświadczenia wobec płatnika, czyli wypłacającego stypendium, nie będzie pobrana zaliczka umniejszająca świadczenia na rzecz studenta. I tylko to uczynił minister finansów. Nie uczynił z tego pisma źródła przepisów prawa podatkowego, wbrew temu o czym stanowi konstytucja, nie dając takich możliwości, zresztą słusznie. Poza tym od koncepcji wydawania pism okólnych minister finansów już od dawna odszedł. Ordynacja podatkowa również takich możliwości ministrowi finansów nie daje. Art. 14 określa w jakich warunkach takie urzędowe interpretacje mogą być udzielane.</u>
          <u xml:id="u-190.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Trzecia kwestia. Jakie są skutki aktualnie stosowanych zwolnień. Według danych, które zebrało Ministerstwo Finansów, stypendia naukowe powodują ubytek dochodów budżetowych. Zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 39, to jest 27 mln zł, pomoc materialna dla studentów, o której mowa w art. 21 ust. 1 pkt 40, to jest 151 mln zł. Ale te zwolnienia, w moim przekonaniu, jednak pozostają pod kontrolą. Kształt tych przepisów został wypracowany najpierw w toku prac rządowych, w toku negocjacji z ministrem edukacji narodowej i z ministrem nauki. Były one również przedmiotem szczegółowej uwagi Wysokiej Izby. W moim przekonaniu aktualnie nie ma możliwości popełniania nadużyć, a jednocześnie pomoc płynie do studentów.</u>
          <u xml:id="u-190.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Problem dotyczący publikacji, podnoszony zresztą w opiniach ekspertyz sejmowych. Rzeczywiście można powiedzieć, że to jest tylko postulat, aby te regulaminy były publikowane. Publikowane będą w sposób dostępny, tak jak to działanie określają w swoich statutach poszczególne osoby prawne. Nie ma jakiejś ogólnej reguły. Regulaminy, które aktualnie istnieją, stanowią podstawę do wypłaty świadczeń pomocy stypendialnej. To, iż muszą ulegać zatwierdzeniu, powoduje, iż przynajmniej powinny być ujawnione, publicznie dostępne i znane. W moim przekonaniu powstanie dokładnie sytuacja, w której również i ten mechanizm będzie wzmacniał możliwość manipulacji nadużyć podatkowych. Stąd też rząd zdecydowanie opowiadał się przeciwko zmianom w tym zakresie i to stanowisko rządu pozostaje nadal aktualne.</u>
          <u xml:id="u-190.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Jeszcze raz podkreślam, że regulacja proponowana w art. 21 ust. 1 pkt 40b, w moim przekonaniu, spowoduje wprowadzenie do systemu podatkowego poważnej luki podatkowej, która może uszczuplić w sposób istotny dochody z podatku dochodowego od osób fizycznych. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Stanisław Kracik jako poseł sprawozdawca.</u>
          <u xml:id="u-191.2" who="#komentarz">(Poseł Piotr Gadzinowski: Panie pośle, tylko krótko, bo już będą pytania w sprawach bieżących.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#PosełStanisławKracik">Panie marszałku, ja do prośby pana posła Gadzinowskiego się przychylam, ale to naprawdę nie moja wina, że...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#WicemarszałekJanKról">To niestosowne uwagi, niestosowne. Jest punkt, który realizujemy, a godz. 17 jako godzina rozpatrywania pytań jest godziną orientacyjną.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#WicemarszałekJanKról">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#PosełStanisławKracik">Ja, panie pośle, mogę powiedzieć, że sprawozdawałem trzy punkty i sądzę, że z trzygodzinnego opóźnienia odrobiliśmy przynajmniej 2,5 godziny. Nie powinienem więc być już po prostu wieszany.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#PosełStanisławKracik">Pan minister Rudowski odpowiedział na pytanie, które do mnie kierował pan poseł Wujec. Chciałbym jedynie potwierdzić, że przedstawiciele organizacji pozarządowych, informując nas o średniej wysokości stypendiów, mówili rzeczywiście o kwotach, o których pan poseł Wikiński wspominał. Ustalmy - pomiędzy 100 a 300 zł. I w związku z tym 259 zł dzisiaj zwolnionych z mocy prawa powoduje, że nie ma chyba tutaj mowy o tym, żeby utrudniać otrzymywanie stypendium, jak z krzywej Gaussa, dla 85% stypendystów.</u>
          <u xml:id="u-194.2" who="#PosełStanisławKracik">I w sprawie krakowskiego targu, panie pośle. Krakowski targ polega na tym, że jak jeden mówi dużo, a drugi mało, to spotykają się po drodze. Natomiast myślę, że to, co pan Wujec proponował, to jest zamojski targ.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#WicemarszałekJanKról">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-195.2" who="#WicemarszałekJanKról">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono poprawki do przedłożonego projektu ustawy, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Finansów Publicznych w celu przedstawienia dodatkowego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-195.3" who="#WicemarszałekJanKról">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będą uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-195.4" who="#WicemarszałekJanKról">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-195.5" who="#WicemarszałekJanKról">Wysoka Izbo! Za chwilę przystąpimy do rozpatrywania pytań w sprawach bieżących, które zakończymy po dwóch godzinach.</u>
          <u xml:id="u-195.6" who="#WicemarszałekJanKról">Bezpośrednio po zakończeniu tego punktu rozpatrzymy sprawozdanie komisji z postępowania w sprawie pociągnięcia do odpowiedzialności konstytucyjnej prezesa Rady Ministrów Jerzego Buzka i ministra finansów Jarosława Bauca.</u>
          <u xml:id="u-195.7" who="#WicemarszałekJanKról">Przystępujemy zatem...</u>
          <u xml:id="u-195.8" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Stec: Inna była kolejność, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-195.9" who="#WicemarszałekJanKról">No, ale jest taka w tej chwili.</u>
          <u xml:id="u-195.10" who="#WicemarszałekJanKról">Przystępujemy zatem do rozpatrzenia pytań w sprawach bieżących, które otrzymują oznaczenie punktu 26. porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-195.11" who="#WicemarszałekJanKról">Przypominam, że czas przeznaczony na pytania nie może być dłuższy niż dwie godziny. Postawienie pytania może trwać nie dłużej niż 1 minutę, udzielenie zaś odpowiedzi nie dłużej niż 5 minut.</u>
          <u xml:id="u-195.12" who="#WicemarszałekJanKról">Nad pytaniem i udzieloną odpowiedzią nie przeprowadza się dyskusji. Marszałek Sejmu dopuszcza jednak do postawienia pytań dodatkowych. Uprawnienie to w pierwszej kolejności przysługuje składającemu pytanie.</u>
          <u xml:id="u-195.13" who="#WicemarszałekJanKról">Poszczególne dodatkowe pytania nie mogą trwać dłużej niż 30 sekund, a łączna uzupełniająca odpowiedź nie może trwać dłużej niż 5 minut.</u>
          <u xml:id="u-195.14" who="#WicemarszałekJanKról">Marszałek Sejmu może wyrazić zgodę na wydłużenie czasu łącznej odpowiedzi na pytania dodatkowe.</u>
          <u xml:id="u-195.15" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Piotr Gadzinowski zwrócił się do prezesa Rady Ministrów w sprawie aktualnej sytuacji w Ministerstwie Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-195.16" who="#WicemarszałekJanKról">Proszę bardzo, panie pośle, o sprecyzowanie, czyli rozwinięcie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#PosełPiotrGadzinowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym się zwrócić z pytaniem do pana premiera Jerzego Buzka. Otóż trwający od kilku tygodni konflikt między panem Lechem Kaczyńskim, byłym ministrem sprawiedliwości i prokuratorem generalnym, a Urzędem Ochrony Państwa nie został jeszcze jednoznacznie rozwiązany. Podsycają go liczne przecieki poufnych dokumentów prokuratorskich przenikające do mediów.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#PosełPiotrGadzinowski">Dodatkowo chciałbym przypomnieć, że wobec byłego ministra sprawiedliwości prokuratora generalnego pana Lecha Kaczyńskiego toczy się postępowanie prokuratorskie w sprawie zarzutów postawionych mu przez autorów książki „Po drugiej stronie lustracji”, panów Kopcia i Iwankowskiego Pineiro.</u>
          <u xml:id="u-196.2" who="#PosełPiotrGadzinowski">Panie premierze, chciałbym zadać pytanie: Jakie działania zamierza pan podjąć i jakie konsekwencje wyciągnąć wobec kompromitującego rząd, upublicznionego konfliktu między ministrem sprawiedliwości a ministrem koordynatorem służb specjalnych?</u>
          <u xml:id="u-196.3" who="#PosełPiotrGadzinowski">Jak zamierza pan powstrzymać ujawnianie i instrumentalne traktowanie poufnych materiałów przez polityków związanych z ministrem sprawiedliwości i Urzędem Ochrony Państwa?</u>
          <u xml:id="u-196.4" who="#PosełPiotrGadzinowski">Chciałbym też zapytać: Na jakim etapie jest obecnie postępowanie wobec byłego ministra Kaczyńskiego?</u>
          <u xml:id="u-196.5" who="#PosełPiotrGadzinowski">Chciałbym też zapytać, czy w tym konflikcie konsekwencje poniesie tylko pan Lech Kaczyński, zdymisjonowany wczoraj minister sprawiedliwości i prokurator generalny? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#WicemarszałekJanKról">Odpowiadać będzie z upoważnienia prezesa Rady Ministrów szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów pan Maciej Musiał.</u>
          <u xml:id="u-197.2" who="#WicemarszałekJanKról">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMaciejMusiał">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę z upoważnienia prezesa Rady Ministrów udzielić odpowiedzi na zapytanie skierowane w trybie art. 122 ust. 2 regulaminu Sejmu przez pana posła Piotra Gadzinowskiego z Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Zapytanie pana posła w swojej głównej części stało się w pewnym sensie bezprzedmiotowe wobec wczorajszej decyzji prezesa Rady Ministrów - i należy to zrozumieć, pan poseł formułował je bowiem w dniu 3 lipca, a więc dzień wcześniej. Niemniej jednak to zapytanie, zadane na piśmie przez pana posła, zawiera szereg tez. Można by było przejść nad nimi do porządku dziennego i skoncentrować się na sformułowaniach zawierających właściwe pytania, gdyby te tezy nie były fałszywe. Wskażę niektóre z nich, a następnie udzielę odpowiedzi na pytania znajdujące się w tekście skierowanym do prezesa Rady Ministrów i wygłoszonym przed chwilą przez pana posła.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMaciejMusiał">Teza pierwsza to teza o trwającym od kilku tygodni konflikcie pomiędzy ministrem sprawiedliwości a ministrem koordynatorem służb specjalnych. Otóż, Wysoka Izbo, chciałem zapewnić, że nie istniał i nie istnieje konflikt pomiędzy ministrem Lechem Kaczyńskim i ministrem Januszem Pałubickim. Fakt, że w niektórych mediach wydarzenia ostatnich tygodni tak były przedstawiane, nie upoważnia do przenoszenia tych fałszywych tez na forum Wysokiej Izby. Nie należy mylić łamów gazet z Wysoką Izbą.</u>
          <u xml:id="u-198.2" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMaciejMusiał">Teza druga to teza o licznych przeciekach poufnych dokumentów prokuratorskich do mediów. Nie słyszałem w ostatnim czasie o żadnych przypadkach przecieków poufnych dokumentów prokuratorskich, w szczególności przecieków do mediów. Jeżeli panu posłowi takie przypadki są znane, to jestem przekonany, że urząd prokuratorski jest w każdej chwili gotów przyjąć stosowną informację i podjąć czynności wymagane przepisami prawa.</u>
          <u xml:id="u-198.3" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMaciejMusiał">Teza trzecia to teza o postępowaniu prokuratorskim przeciwko Lechowi Kaczyńskiemu w sprawie zarzutów postawionych przez autorów pewnej książki. Wydaje mi się, że teza ta zawiera pewne nieporozumienie, zazwyczaj bowiem to raczej prokurator stawia zarzuty osobom podejrzanym o popełnienie przestępstwa, a nie odwrotnie. To tylko niektóre z tez, na których błędność chciałem zwrócić Wysokiej Izbie uwagę. A teraz pozwolę sobie przejść do meritum sprawy.</u>
          <u xml:id="u-198.4" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMaciejMusiał">Jak już powiedziałem, większość spośród czterech pytań sformułowanych w tym zapytaniu stała się w istocie bezprzedmiotowa w związku z wczorajszą decyzją. Pytania te bowiem odnoszą się do ministra sprawiedliwości Lecha Kaczyńskiego, który w dniu dzisiejszym przestał pełnić swój urząd. Jest to także bardzo istotne pytanie mówiące o tym, w jaki sposób premier zamierza powstrzymać ujawnianie poufnych materiałów przez polityków.</u>
          <u xml:id="u-198.5" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMaciejMusiał">Chciałbym Wysoką Izbę zapewnić, że prezes Rady Ministrów podejmuje od dłuższego już czasu szereg działań zmierzających do wywiązania się z zadań, jakie Wysoka Izba nałożyła na rząd w ustawie o ochronie informacji niejawnych. Prezes Rady Ministrów, którego ustawa uczyniła przewodniczącym Komitetu Ochrony Informacji Niejawnych, prowadząc osobiście posiedzenia tego komitetu, nadzoruje całość procedur związanych z wdrażaniem tej ustawy. A przecież głównym celem tej ustawy było właśnie zapobieżenie przekazywaniu do mediów, ale nie tylko do mediów, różnych informacji przez osoby do tego niepowołane. Chciałbym Wysoką Izbę zapewnić, że pan premier osobiście prowadzi posiedzenia komitetu, co jest dowodem na to, że bardzo aktywnie realizuje zadania, jakie mu polskie prawo w tym zakresie stawia. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#WicemarszałekJanKról">Rozumiem, że będą pytania dodatkowe, tak? Pan poseł Gadzinowski ma ochotę zadać pytanie, proszę bardzo. Następnym mówcą będzie pan Marek Wikiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#PosełPiotrGadzinowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Skoro powiedział pan, że nie istnieje konflikt między urzędem ministra sprawiedliwości prokuratora generalnego a ministrem koordynatorem służb specjalnych, że jest to tylko jakiś chorobliwy wymysł mediów, to jakie są prawdziwe powody odwołania pana ministra Lecha Kaczyńskiego, skoro pan minister Lech Kaczyński, jak rozumiem, miał znakomite notowania i był bardzo pozytywnie oceniany? Czy tym powodem jest ów tajemniczy list, jaki wysłać miał pan minister Lech Kaczyński do pana premiera, list, który dostał się na łamy prasy?</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#PosełPiotrGadzinowski">Panie ministrze, mówi pan, że pan nie wie o przeciekach, jakie pojawiają się w mediach. Być może pan nie śledzi mediów, być może pan lekceważy media, ale te przecieki pojawiają się, np. mówiące tego, że prawdziwym powodem odwołania pana Kaczyńskiego był konflikt w Urzędzie Ochrony Państwa. Panie ministrze, co było powodem odwołania pana Lecha Kaczyńskiego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#PosełPiotrGadzinowski">Jeszcze jedno pytanie, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#PosełPiotrGadzinowski">Pan minister powiedział, że nie toczy się postępowanie prokuratorskie. Postępowanie prokuratorskie toczy się na podstawie książki „Po drugiej stronie lustracji”, która była wystarczającym powodem do zawiadomienia o przestępstwie. Chciałbym zapytać, dlaczego rząd nie dostrzega mediów, nie dostrzega książek i traktuje społeczeństwo jak powietrze. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Marek Wikiński. Ma pan pół minuty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#PosełMarekWikiński">Bardzo dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#PosełMarekWikiński">Panie Ministrze! Czy panu wiadomo, by pan premier rozważał możliwość odwołania innych ministrów, uczestników domniemanego - bo jak słyszymy z pana wypowiedzi, nie było żadnego - konfliktu? Wczoraj pan premier odwołał z zajmowanego stanowiska pana ministra Kaczyńskiego. Rozumiem, że pan minister ujawni nam oficjalne powody tej decyzji, bo nieoficjalnie cała Polska domyśla się, że chodzi po prostu o kłótnię w rodzinie. Pan premier usunął lidera konkurencyjnego ugrupowania, który cieszył się największym poparciem społecznym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Cezary Stryjak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#PosełCezaryStryjak">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#PosełCezaryStryjak">Panie Ministrze! Mam dwa krótkie pytania. Dlaczego całą... Oj, mikrofon wyłączył się...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#WicemarszałekJanKról">Proszę nie wyłączać się nawzajem i proszę, żeby telefony komórkowe nie były włączone, ponieważ one zakłócają pracę głośników i mikrofonów.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#WicemarszałekJanKról">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#PosełCezaryStryjak">Panie ministrze, dlaczego całą winą za zamieszanie obarczył premier ministra sprawiedliwości? Czy oznacza to, że pan premier ocenia działalność UOP za wzorową?</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#PosełCezaryStryjak">I drugie pytanie. Dlaczego obecnie pan Pineiro nie może złożyć pełnych wyjaśnień w sprawie afery FOZZ, co potwierdza adwokat pana Pineiro?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Seweryn Kaczmarek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#PosełSewerynKaczmarek">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#PosełSewerynKaczmarek">Rząd pana premiera Buzka będzie miał nowego ministra sprawiedliwości, ale problemy zostaną. Do mojego biura wpływają skargi obywateli, panie ministrze, na bardzo duże opóźnienia w sprawach prowadzonych przez sądy w naszym kraju. Jakie są przyczyny tego stanu rzeczy? Trybunał Sprawiedliwości w Strasburgu kilkakrotnie orzekał na rzecz naszych obywateli. I ta sytuacja narasta. Czy decyzja o likwidacji kolegiów orzekających, które rozpatrywały bardzo wiele spraw obecnie prowadzonych przez sądy, była słuszna? Co ministerstwo i rząd zamierzają zrobić, żeby zmienić tę sytuację? Przecież mamy rzeszę świetnie wykształconych młodych prawników, którzy oczekują na pracę. Czy w tej sprawie rząd podejmie jakieś działania? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#WicemarszałekJanKról">Panie pośle, przypominam pytanie. Pytanie dotyczy aktualnej sytuacji w Ministerstwie Sprawiedliwości. Pytanie nie dotyczy sytuacji w polskim sądownictwie. Nie chcę być adwokatem pana ministra, ale naprawdę trzymajmy się tematu, bo myślę, że pan minister nawet nie jest przygotowany do odpowiedzi na to pytanie, bo jest upoważniony do odpowiedzi na pytanie tak jak ono brzmi. Proszę więc, żebyśmy wokół tego tematu się poruszali i lepiej ten temat wyczerpać niż się rozpraszać, potem być niezadowolonym, że nie ma odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Bogdan Lewandowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#PosełBogdanLewandowski">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#PosełBogdanLewandowski">Panie ministrze, dlaczego prokuratura wystąpiła z wnioskiem o zastosowanie wobec pana Pineiro Iwanowskiego środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania? Czy stało się tak pod naciskiem byłego prokuratora generalnego pana Lecha Kaczyńskiego? Czy pan premier Buzek, podejmując decyzję o zdymisjonowaniu ministra sprawiedliwości prokuratora generalnego Lecha Kaczyńskiego brał również pod uwagę tę okoliczność? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Władysław Skrzypek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#PosełWładysławJózefSkrzypek">Panie ministrze, czy może pan potwierdzić to, co podaje ostatnio tygodnik „Wprost”, że jedną z przyczyn odwołania pana ministra Kaczyńskiego były nieprawidłowości w działaniu prokuratury katowickiej, która utrudniała Urzędowi Ochrony Państwa działania operacyjne w stosunku do osób podejrzanych o przestępstwa gospodarcze? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Ryszard Stanibuła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#PosełRyszardStanibuła">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#PosełRyszardStanibuła">Panie ministrze, proszę o wskazanie, czy pan minister Kaczyński posiadał uprawnienia judykacyjne w stosunku do podległych prokuratorów oraz czy na bieżąco w sposób pozainstancyjny mógł ingerować w toczące się śledztwa, a zwłaszcza w sprawach o szczególnie o ważnym charakterze. I na czym faktycznie polega nadzór prokuratora nad toczącym się śledztwem prowadzonym przez policję albo Urząd Ochrony Państwa? Czy prokurator podejrzanemu może stawiać dodatkowe zarzuty lub w tej kwestii zmieniać kwalifikację prawną zarzucanego czynu? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Józef Gruszka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#PosełJózefGruszka">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#PosełJózefGruszka">Panie ministrze, ja rzeczywiście bardzo ściśle w stosunku do przedstawionego pytania. Jak odczytać następujący fakt: prokurator generalny wydaje nakaz aresztowania wysokiego funkcjonariusza Urzędu Ochrony Państwa, następnie sąd w Gdańsku wydaje sankcję aresztu na trzy miesiące. Decyzja pana premiera w dniu wczorajszym - dymisja ministra Kaczyńskiego i dzisiaj w sąd w Gdańsku wydaje orzeczenie - cofa aresztowanie. Jak to rozumieć, jak to czytać? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Stanisław Stec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#PosełStanisławStec">Dziękuję bardzo. Panie ministrze, czy dzisiejsze cofnięcie decyzji przez sąd w Gdańsku jest to wynik wnioskowania przez pana premiera o ponowne rozpatrzenie sprawy, czy to jest po prostu rozpatrzenie sprawy przez drugą instancję. I czy ten wniosek pana premiera o ponowne rozpatrzenie sprawy przez sąd jest zgodny z procedurą sądową? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Jan Kulas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#PosełJanKulas">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Jeśli dobrze pana zrozumiałem, w dużej mierze pytania posła Gadzinowskiego straciły rację bytu.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#komentarz">(Poseł Piotr Gadzinowski: Ale nie na Kociewiu.)</u>
          <u xml:id="u-222.2" who="#PosełJanKulas">Ale zapytuję w kontekście innych pytań posłów, bo ożywienie na sali jest spore. Czy może pan nas zapewnić, że w wyniku działań służb informacyjnych rządu, w tym rzecznika prasowego rządu przekazane były na czas wszystkie informacje dotyczące materii związanej z tym pytaniem, które do wczoraj wydawało się być aktualne.</u>
          <u xml:id="u-222.3" who="#PosełJanKulas">Panie ministrze, ponieważ posłowie i nie tylko posłowie zadają pytania o powody dymisji ministra Kaczyńskiego, dlatego chciałbym zapytać, czy możemy się spodziewać, że w innym trybie, być może w trybie pisemnym, taka informacja posłom zostanie w odpowiednim czasie przedstawiona, tak aby ta kwestia została wyjaśniona.</u>
          <u xml:id="u-222.4" who="#PosełJanKulas">I ostatnie pytanie. Panie marszałku, panie ministrze, czy tego typu debaty, te emocje, te argumenty, nawet fałszywe tezy, służą autorytetowi rządu czy szkodzą? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Józef Nowicki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#PosełJózefNowicki">Bardzo dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#PosełJózefNowicki">Panie ministrze, jedno pytanie. Czy jednym z powodów odwołania pana ministra Kaczyńskiego był fakt, że prokuratura nie chciała przyjąć poręczenia pana premiera za aresztowanego i pozostającego w areszcie do dzisiaj funkcjonariusza UOP.</u>
          <u xml:id="u-224.2" who="#PosełJózefNowicki">I drugie pytanie: Jak pan minister ocenia fakt, że członek rządu stosuje środek aresztu, a premier, a więc szef tego rządu i tego urzędnika państwowego, zgłasza gotowość poręczenia? Jak to można zinterpretować? Dziękuję, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Marek Kaczyński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#PosełMarekKaczyński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Szczególnie w dzisiejszych mediach jest sporo sugestii, iż wiele szczególnie ważnych śledztw rozpoczętych przez ministra Kaczyńskiego może zostać zatrzymanych bądź że działania stanowiące kontynuację tych śledztw mogą być w tej chwili mniej intensywne. Chciałbym, aby pan minister odpowiedział jednoznacznie na to pytanie i wyjaśnił wątpliwości co do tego, czy te śledztwa będą się toczyły swoją drogą, tak jak to zostało zapoczątkowane i jak kancelaria pana premiera będzie postępować w stosunku do tych śledztw. Chodzi mi o ewentualny szczególny nadzór nad tymi śledztwami. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Wiktor Osik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#PosełWiktorOsik">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#PosełWiktorOsik">Panie ministrze, chciałbym zapytać, czy powodem odwołania ministra Kaczyńskiego był tylko konflikt wywołany aresztowaniem kapitana z Urzędu Ochrony Państwa czy też premier brał pod uwagę także zarzuty wobec ministra związane z aferą FOZZ. Czy odwołanie ministra Kaczyńskiego ułatwi śledztwo w sprawie afery związanej z Funduszem Obsługi Zadłużenia Zagranicznego.</u>
          <u xml:id="u-228.2" who="#PosełWiktorOsik">I jeszcze jedno pytanie. Czy premier ma takie zaufanie do pracowników Urzędu Ochrony Państwa, że udziela im osobistego poręczenia? Przyzna pan, panie ministrze, że jest to sytuacja niecodzienna. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! W ciągu ostatnich dni wielokrotnie minister sprawiedliwości prokurator generalny podkreślał, że działanie prokuratury w sprawie aresztowania oficera UOP było zgodne z prawem, natomiast rzecznik rządu oraz pan premier stwierdzili, że były uchybienia w procedurze związanej z postępowaniem w UOP i działania niezgodne z prawem. Sądzę, że wymaga wyjaśnienia to, jakie to działania niezgodne z prawem podejmowała prokuratura.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Grzegorz Woźny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#PosełGrzegorzWoźny">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#PosełGrzegorzWoźny">Panie ministrze, decyzja premiera o odwołaniu ministra Kaczyńskiego nie wyjaśnia bulwersującej opinię społeczną sprawy. Kiedy społeczeństwo otrzyma rzeczowe wyczerpujące wyjaśnienie konfliktu i zostaną wskazane osoby winne? Wszystkie osoby. Czy służby rządowe są same w stanie zbadać i wyjaśnić tę sprawę? Moim zdaniem rząd nie może być adwokatem we własnej sprawie. Czy nie powinny pana zdaniem, panie ministrze, tego dokonać służby zewnętrzne. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Tadeusz Iwiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#PosełTadeuszIwiński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#PosełTadeuszIwiński">Panie ministrze, czy z całej tej sytuacji nie wynika potrzeba rozważenia z jednej strony zasadności łączenia funkcji ministra sprawiedliwości z funkcją prokuratora generalnego, a z drugiej, zmian dotyczących funkcjonowania Urzędu Ochrony Państwa.</u>
          <u xml:id="u-234.2" who="#PosełTadeuszIwiński">Po wtóre, czy pan zna jakieś państwo na świecie, w którym kiedykolwiek urzędujący premier udzielił poręczenia osobie zatrzymanej i czy to nie jest największy wkład rządu Jerzego Buzka w rozwój demokracji?</u>
          <u xml:id="u-234.3" who="#PosełTadeuszIwiński">I po trzecie, czy sytuacja w Ministerstwie Sprawiedliwości nie wpłynie negatywnie na element harmonizacji i współdziałania - tego, co jest dzisiaj najważniejsze w Unii Europejskiej - w trzecim filarze, który właśnie koncentruje się na kwestiach wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pani poseł Krystyna Łybacka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#PosełKrystynaŁybacka">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Brak poczucia bezpieczeństwa - tego dotyczy jeden z najczęściej zgłaszanych postulatów ze strony obywateli Rzeczypospolitej. Czy pańskim zdaniem toczący się konflikt może osłabić czy też zwiększyć poczucie bezpieczeństwa?</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#PosełKrystynaŁybacka">Druga kwestia. Wiadomo, że z uwagi na specyfikę instytucji, jaką jest Urząd Ochrony Państwa, żaden szef delegatury urzędu nie będzie występował z zewnętrznym oświadczeniem bez zgody przełożonego. Zatem kto wydał taką zgodę bądź kto zachęcił szefów wszystkich delegatur w kraju, że poręczyli jednomyślnie za czasowo zatrzymanego wiceszefa Urzędu Ochrony Państwa w Katowicach?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Zbyszek Zaborowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#PosełZbyszekZaborowski">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#PosełZbyszekZaborowski">Panie Ministrze! Z pańskiej odpowiedzi na pytanie posła Gadzinowskiego wynikało, że w zasadzie nic się nie stało. Dlaczego więc pan premier odwołał jednak pana ministra Lecha Kaczyńskiego ze stanowisk? To pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-238.2" who="#PosełZbyszekZaborowski">Drugie pytanie. Ustępujący minister zasugerował, że jest jedynym gwarantem, że niektóre postępowania, śledztwa będą nadal prowadzone. Dlaczego pańskim zdaniem to zrobił? Czy w prokuraturze w Polsce śledztwa się prowadzi w zależności od tego, kto jest akurat prokuratorem generalnym, czy obowiązują jednak pewne zasady praworządności? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Józef Korpak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#PosełJózefKorpak">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#PosełJózefKorpak">Szanowni Państwo! Mam kilka pytań. Pierwsze to pytanie, sądzę, zasadnicze, bo w mediach na ten temat pojawia się wiele dywagacji. Chciałbym, żeby pan minister przeciął te dywagacje odpowiedzią na następujące pytanie: Czy odwołanie ministra Kaczyńskiego ma jakikolwiek związek z prowadzonymi przez prokuraturę śledztwami, np. w sprawie światłowodu wzdłuż rurociągu jamalskiego, łączącego Rosję z Europą Zachodnią, czy w sprawie prywatyzacji PZU, czy też z innymi śledztwami, dochodzeniami prowadzonymi przez prokuraturę?</u>
          <u xml:id="u-240.2" who="#PosełJózefKorpak">Kolejne pytania są związane z wielką troską...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#WicemarszałekJanKról">Już nie pytania, może jedno pytanie, bo czas...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#PosełJózefKorpak">Dwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#WicemarszałekJanKról">No to dwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#PosełJózefKorpak">... z wielką troską opozycji o skład Rady Ministrów. Pytanie pierwsze: Czy zmiany w składzie Rady Ministrów są czymś nadzwyczajnym w demokracji o ustroju parlamentarno-gabinetowym? Pytanie drugie: Ile takich zmian w składzie Rady Ministrów przeprowadzono w czasach koalicji SLD–PSL, a ile w obecnej kadencji rządu? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Edward Maniura.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#PosełEdwardManiura">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#PosełEdwardManiura">Wprawdzie pytania, które chciałem skierować, zadał już poseł Iwiński, ale chciałbym zapytać pana ministra: Czy nie uważa pan, że w przypadku konfliktu pomiędzy dwoma członkami rządu premier, odwołując jednego, nie powinien również odwołać tego drugiego? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#WicemarszałekJanKról">Pani poseł Zofia Grzebisz-Nowicka jako ostatnia, rozumiem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Czy odwołanie ministra Kaczyńskiego będzie skutkowało dalszymi odwołaniami w Ministerstwie Sprawiedliwości?</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">I drugie pytanie: Czy zmiana na stanowisku ministra prokuratora generalnego poprawi współdziałanie prokuratorów powiatowych, wojewódzkich ze służbami specjalnymi? Czy możemy oczekiwać, że to poprawi jakość i szybkość prowadzonych śledztw?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#WicemarszałekJanKról">Proszę pana ministra Macieja Musiała o odniesienie się do tych dodatkowych pytań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMaciejMusiał">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zostało zadanych bardzo wiele pytań, w związku z tym proszę o wybaczenie, jeżeli będę się odnosił do nich zbiorowo i jeżeli wówczas któreś z pytań nie zostanie być może do końca wyczerpane.</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMaciejMusiał">Rozpocznę od pytań zadanych na końcu.</u>
          <u xml:id="u-250.2" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMaciejMusiał">Czy odwołanie ministra poprawi współdziałanie służb prokuratorskich na wszystkich szczeblach oraz służb Urzędu Ochrony Państwa?</u>
          <u xml:id="u-250.3" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMaciejMusiał">Wydaje mi się, że nie możemy wszyscy ulegać takiej wizji, że oto jeden przypadek pewnego konfliktu na szczeblu regionalnym oznacza złe współdziałanie służb prokuratorskich i służb ochrony państwa w całym kraju. Gdyby służby prokuratorskie i służby ochrony państwa źle współdziałały, nie mielibyśmy w tej chwili tylu groźnych przestępców w aresztach, które są zresztą przepełnione tymi groźnymi przestępcami, nie mielibyśmy tylu procesów. Zwłaszcza mam tu na myśli postępowania przeciwko zorganizowanej przestępczości, przeciwko mafii. A więc jestem przekonany, że ta współpraca była dobra i będzie nadal przynajmniej tak samo dobra, jeżeli nie lepsza.</u>
          <u xml:id="u-250.4" who="#komentarz">(Poseł Piotr Gadzinowski: Czyli minister pracował dobrze.)</u>
          <u xml:id="u-250.5" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMaciejMusiał">Czy będą dalsze odwołania w Ministerstwie Sprawiedliwości?</u>
          <u xml:id="u-250.6" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMaciejMusiał">Szanowni Państwo! To jest pytanie, które należy skierować do nowo powołanego ministra sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-250.7" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMaciejMusiał">Czy premier powinien także odwołać drugą osobę?</u>
          <u xml:id="u-250.8" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMaciejMusiał">Szanowni Państwo! Jest to wyłączną kompetencją premiera, zależne od jego oceny. Chciałem przy tym stanowczo podkreślić, odnosząc się do wszystkich pytań zmierzających do ustalenia przyczyny odwołania ministra Lecha Kaczyńskiego, że nie było tą przyczyną aresztowanie kapitana Urzędu Ochrony Państwa. Tą przyczyną było - cytuję z oświadczenia pana premiera z dnia wczorajszego - to, iż premier uznał, że: „jest absolutnie niedopuszczalne, by minister fałszywie oskarżał swojego premiera o poparcie dla działań kwestionujących zasady praworządności”. A więc owo fałszywe oskarżenie było przyczyną odwołania ministra Lecha Kaczyńskiego.</u>
          <u xml:id="u-250.9" who="#komentarz">(Poseł Piotr Gadzinowski: A skąd wiadomo, że fałszywe?)</u>
          <u xml:id="u-250.10" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMaciejMusiał">Co do ilości odwołań - szanowni państwo, chciałbym zwrócić uwagę, że jest to pierwszy rząd Rzeczypospolitej, który trwa całą kadencję i wypełnia swoje konstytucyjne zadania pod rządami nowej konstytucji, która dała premierowi szczególnie istotne instrumenty prawne, znacznie silniejsze te, które niż mieli poprzednicy pana premiera Jerzego Buzka. Stąd też pan premier dysponuje znacznie większą swobodą wymiany ministrów niż wszyscy poprzedni premierzy w ciągu ostatnich lat 12.</u>
          <u xml:id="u-250.11" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMaciejMusiał">Szanowni Państwo! Rację ma pani poseł Łybacka, mówiąc, iż poczucie bezpieczeństwa to jest to, czego najbardziej oczekują Polacy, brak tego poczucia bezpieczeństwa najbardziej im doskwiera. Trzeba tutaj powiedzieć wyraźnie: pan minister Lech Kaczyński swoją działalnością pozwolił Polakom czuć się bezpiecznie, mieć nadzieję, że będą mogli bezpiecznie chodzić po ulicach.</u>
          <u xml:id="u-250.12" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Lewandowski: A mordercy po parkach.)</u>
          <u xml:id="u-250.13" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMaciejMusiał">I jest to jego zasługa. Jestem przekonany, że także jego następca pan minister Iwanicki, który przecież od początku kadencji Wysokiej Izby kieruje komisją, również będzie utwierdzał Polaków w przekonaniu, że mogą bezpiecznie chodzić po ulicach.</u>
          <u xml:id="u-250.14" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Lewandowski: Rano?)</u>
          <u xml:id="u-250.15" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMaciejMusiał">Pan poseł Iwiński pyta, czy znane jest inne państwo, w którym premier udziela poręczenia.</u>
          <u xml:id="u-250.16" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMaciejMusiał">Ja nie prowadziłem studiów w tym zakresie, ale chciałem wyraźnie przypomnieć Wysokiej Izbie, że pan premier nie udzielił poręczenia.</u>
          <u xml:id="u-250.17" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Lewandowski: Ale taką deklarację złożył.)</u>
          <u xml:id="u-250.18" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMaciejMusiał">Czy zaś łączenie stanowiska ministra sprawiedliwości i prokuratora generalnego jest dobrym rozwiązaniem ustrojowym, to, proszę wybaczyć, jest pytanie do Wysokiej Izby.</u>
          <u xml:id="u-250.19" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMaciejMusiał">Podobnie chciałbym się uchylić od odpowiedzi na pytanie dotyczące kompetencji nadzorczych prokuratury, musiałbym bowiem streszczać ustawę o prokuraturze. Faktem jednak jest, że pozycja ustrojowa prokuratorów jest odrębnie uregulowana niż pozycja innych organów hierarchicznych. Prokurator wyższego szczebla jako jedyny w ramach prawa nadzoru może w pełni wykonywać wszelkie kompetencje prokuratora niższego szczebla, a więc tu jest oczywiście ten nadzór znacznie ściślejszy, niemający precedensu w innych organach państwa.</u>
          <u xml:id="u-250.20" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMaciejMusiał">I rodzi się pytanie, kto powinien ocenić sytuację, jaka miała miejsce w ciągu ostatnich kilkunastu dni, jednakże nie chciałbym się zgodzić z panem posłem Woźnym, że powinny to uczynić służby zewnętrzne.</u>
          <u xml:id="u-250.21" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMaciejMusiał">Czy prokuratura działała zgodnie z prawem, czy też zdarzały się uchybienia? Wysoka Izbo, prokuratura z całą pewnością działała zgodnie z prawem. Nikt nigdy nie mówił, że prawo zostało złamane. Funkcjonujący od wielu miesięcy eufemizm „uchybienie” czasami urasta w polemikach do rangi „uchybienia prawa”, a to przecież coś zupełnie innego. Musimy pamiętać, że obok norm prawnych mamy także normy obyczajowe. Ten, kto nie wyciera nóg przy wejściu do pomieszczenia, nie narusza prawa, a jednak uchybia dobrym obyczajom.</u>
          <u xml:id="u-250.22" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMaciejMusiał">Co do kwestii związanych z panem Pineirą, to sądzę, że pytania w tym zakresie powinny być skierowane do prokuratora prowadzącego tę konkretną sprawę. Pragnę jednak przypomnieć, że to nie prokurator, w szczególności zaś nie prokurator generalny zastosował, jak zostało powiedziane, areszt tymczasowy. Ten areszt zastosował niezależny sąd.</u>
          <u xml:id="u-250.23" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Lewandowski: Ale kto wystąpił z wnioskiem?)</u>
          <u xml:id="u-250.24" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMaciejMusiał">Z wnioskiem wystąpił prowadzący sprawę prokurator.</u>
          <u xml:id="u-250.25" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Lewandowski: A właśnie.)</u>
          <u xml:id="u-250.26" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMaciejMusiał">Na pytanie pana posła Gruszki odpowiadam więc jeszcze raz: w obu przypadkach areszt zastosował niezawisły sąd.</u>
          <u xml:id="u-250.27" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMaciejMusiał">Przy okazji chciałem Wysoką Izbę poinformować, że Sąd Okręgowy w Gdańsku, rozpatrując zażalenie na postanowienie o zastosowaniu środka zapobiegawczego w postaci aresztu tymczasowego wobec kapitana Urzędu Ochrony Państwa, złożone przez adwokata tegoż kapitana, uchylił dzisiaj areszt tymczasowy.</u>
          <u xml:id="u-250.28" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMaciejMusiał">Odnoszę się do pytania pana posła Kaczyńskiego. Chciałem wyraźnie powiedzieć, że nie ma najmniejszej obawy, iż jakiekolwiek śledztwo prowadzone dotychczas przez jakąkolwiek prokuraturę zostało z powodu zmiany na stanowisku prokuratora generalnego zatrzymane. Taka też intencja przyświecała panu premierowi, co wyraziło się tym, że równocześnie z odwołaniem poprzedniego ministra sprawiedliwości wniósł do pana prezydenta wniosek o powołanie nowego ministra sprawiedliwości, prokuratora generalnego, który, jak państwo wiecie - pan poseł Iwiński jest przecież z zawodu prokuratorem...</u>
          <u xml:id="u-250.29" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Iwiński: Poseł Iwanicki!)</u>
          <u xml:id="u-250.30" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMaciejMusiał">Iwanicki, przepraszam, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-250.31" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-250.32" who="#komentarz">(Poseł Piotr Gadzinowski: Musi wrócić z emigracji.)</u>
          <u xml:id="u-250.33" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMaciejMusiał">Jestem przekonany, a sądzę, że Wysoka Izba podzieli to przekonanie, że jest on wybitnym fachowcem, który już wielokrotnie dał poznać się w działaniu i z całą pewnością w Rzeczypospolitej prokuratura będzie działała bez zakłóceń.</u>
          <u xml:id="u-250.34" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Lewandowski: A jakie ma stosunki z ministrem Pałubickim?)</u>
          <u xml:id="u-250.35" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMaciejMusiał">To pytanie dotyczy pytania sformułowanego przez pana posła Gadzinowskiego. Pan poseł Gadzinowski uprzejmy był zapytać o konflikt pomiędzy urzędem ministra sprawiedliwości a ministrem koordynatorem. Gdyby pomiędzy urzędem ministra sprawiedliwości a ministrem koordynatorem Januszem Pałubickim był konflikt, oznaczałoby to, że ten konflikt musi teraz przenieść się z osoby Lecha Kaczyńskiego na ministra Iwanickiego, co oczywiście nie ma miejsca, bo trudno wyobrazić sobie konflikt pomiędzy osobą a urzędem.</u>
          <u xml:id="u-250.36" who="#komentarz">(Poseł Piotr Gadzinowski: Ale tego właśnie się obawiamy.)</u>
          <u xml:id="u-250.37" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMaciejMusiał">Oczywiście list pana ministra Lecha Kaczyńskiego jest dzisiaj komentowany w mediach, jednak chciałem podkreślić, że nie był on opatrzony żadną klauzulą i nie podlega rygorom ustawy o ochronie informacji niejawnych.</u>
          <u xml:id="u-250.38" who="#komentarz">(Poseł Bogdan Lewandowski: A kto przyniósł ten list?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#WicemarszałekJanKról">Panie pośle, naprawdę...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMaciejMusiał">I jeszcze raz wrócę do kwestii tego, że powodem odwołania pana ministra Kaczyńskiego był, jak mówiłem, zarzut postawiony panu premierowi w owym liście.</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMaciejMusiał">Co zaś tyczy się rzekomego postępowania prokuratorskiego w stosunku do pana ministra Lecha Kaczyńskiego na podstawie książki, jestem przekonany, że to postępowanie, o ile się toczy, toczy się raczej na podstawie Kodeksu postępowania karnego. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#WicemarszałekJanKról">Przechodzimy do następnego pytania...</u>
          <u xml:id="u-253.2" who="#komentarz">(Poseł Piotr Gadzinowski: Panie marszałku, nie otrzymałem odpowiedzi na pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-253.3" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Łybacka: Ja też nie.)</u>
          <u xml:id="u-253.4" who="#WicemarszałekJanKról">Panie ministrze, bardzo proszę o zajęcie jeszcze przez chwilę miejsca na mównicy. Większość stwierdza, że nie uzyskała odpowiedzi na pytania. Albo pan jest w stanie ich udzielić, albo mówi pan, że nie jest w stanie, i ewentualnie przekaże pan je później na piśmie; bo jest to taki ping-pong i nie ma co się tak bawić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMaciejMusiał">Chciałbym złożyć deklarację. Padło takie pytanie, które rzeczywiście tu przeoczyłem, a raczej prośba ze strony pana posła o przekazanie posłom kompleksowej informacji na temat wydarzeń ostatnich dni. Taka informacja zostanie przygotowana i przedłożona Wysokiej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-254.2" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Łybacka: Panie marszałku...)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#WicemarszałekJanKról">Spokojnie, niech pan jeszcze przez chwilę tu zostanie, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#WicemarszałekJanKról">Proszę zasygnalizować, o jakie pytanie chodzi. Pan minister odpowie; albo udzieli odpowiedzi, albo nie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#PosełKrystynaŁybacka">Panie Ministrze! Pytałam uprzejmie o wyjaśnienie sytuacji, że szefowie delegatur Urzędu Ochrony Państwa - jak wiadomo, nie mogą oni samoistnie występować bez zgody przełożonego - wystąpili jednomyślnie. Kto tę zgodę wyraził?</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Media udzieliły zgody.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#WicemarszałekJanKról">To konkretne pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMaciejMusiał">Tak, przepraszam, że przeoczyłem to pytanie. Może najpierw pewna dygresja, bo padło także inne pytanie - istota poręczenia. Otóż istotą poręczenia nie jest oświadczenie o niewinności osoby, wobec której sąd zastosował środek zapobiegawczy; jest to jedynie deklaracja, że ta osoba stawi się na żądanie sądu czy prokuratury i nie będzie w sposób bezprawny utrudniała śledztwa. Stąd też jeśli chodzi o funkcjonariuszy Urzędu Ochrony Państwa, o których wspomina pani poseł, to każdy z nich, działając z osobna, jako wolny obywatel Rzeczypospolitej, skorzystał z tego uprawnienia, które Kodeks postępowania karnego daje każdemu obywatelowi. Tak się złożyło, że było ich kilkunastu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#WicemarszałekJanKról">Czyli nie musieli mieć zgody.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMaciejMusiał">Nie musieli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Gadzinowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#PosełPiotrGadzinowski">Panie ministrze, pan wydał bardzo dobrą opinię panu ministrowi Kaczyńskiemu, którego zdymisjonował pana szef, pan premier Buzek. Skoro pan powiedział, iż dymisja nastąpiła tylko dlatego, że pan minister sprawiedliwości i prokurator generalny Lech Kaczyński wysunął fałszywe oskarżenia, to chciałbym zapytać, kto zweryfikował te oskarżenia. Przecież oskarżenia prokuratora generalnego powinny zweryfikować organy prokuratury albo sądy, a nie pan premier, który nie ma takich kompetencji.</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#komentarz">(Poseł Władysław Józef Skrzypek: To premier odpowiada za rząd.)</u>
          <u xml:id="u-262.2" who="#PosełPiotrGadzinowski">Chciałbym jeszcze zauważyć, iż wielokrotnie słyszeliśmy tu zapewnienia ze strony rządu, że dostaniemy odpowiedzi na piśmie, a te odpowiedzi nie nadeszły.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#WicemarszałekJanKról">Jest to problem. Ale dlatego proszę: konkretne pytanie, konkretna odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#PosełPiotrGadzinowski">Kto zweryfikował to, czy oskarżenia te były fałszywe, czy nie?</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Pracodawca...)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMaciejMusiał">Te oskarżenia miały charakter polityczny, zostały sformułowane na piśmie w liście do pana premiera, który je zweryfikował, ocenił i na podstawie swoich konstytucyjnych kompetencji podjął decyzję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-267.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Lewandowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#PosełBogdanLewandowski">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-268.1" who="#PosełBogdanLewandowski">Panie ministrze, nie odpowiedział mi pan na pytanie, dlaczego prokuratura wystąpiła z wnioskiem o zastosowanie środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania wobec pana Iwanowskiego Pineiro. Przecież on się nie ukrywał, lecz sam się zgłosił do prokuratury, co wywołało jednak powszechne domniemanie, że łączy się to ze sprawą prokuratora generalnego pana Lecha Kaczyńskiego. Czy pan premier, podejmując decyzję niezwykle ważką o dymisji pana ministra i prokuratora generalnego Lecha Kaczyńskiego, kierował się właśnie tymi przesłankami, które przedstawiłem? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-269.1" who="#WicemarszałekJanKról">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMaciejMusiał">O ile jest mi wiadomo, za panem Pineiro rozesłano list gończy, i to przed dwoma laty. Gdyby przyjąć zasadę, że jeżeli każda osoba, za którą wysyła się list gończy, w dowolnym czasie, np. za dwa lata, objawi się na ekranie telewizorów, należy odstąpić od jakichkolwiek czynności zabezpieczających dobro śledztwa - to należałoby usunąć z Kodeksu postępowania karnego wszystkie środki zapobiegawcze tego typu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#WicemarszałekJanKról">Czy są jeszcze jakieś pytania?</u>
          <u xml:id="u-271.2" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Iwiński.</u>
          <u xml:id="u-271.3" who="#WicemarszałekJanKról">Myślę, że chyba trzeba by przejść na taki styl angielski pytań i odpowiedzi, to będzie żywiej...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#PosełTadeuszIwiński">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#PosełTadeuszIwiński">Pytam pana ministra o to, czy ta sytuacja w Ministerstwie Sprawiedliwości i na linii Ministerstwo Sprawiedliwości - Urząd Ochrony Państwa nie stawia pod znakiem zapytania naszych relacji w ramach trzeciego filaru Unii Europejskiej, który dokładnie obejmuje kwestie wymiaru sprawiedliwości i polityki wewnętrznej, a polityka wewnętrzna to jest również UOP, na pewno to nam przysporzy bardzo wielu negatywnych ocen...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#WicemarszałekJanKról">Panie pośle, jeśli mogę, pan nie stawiał tego pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#PosełTadeuszIwiński">Jak to nie stawiałem? - stawiałem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#WicemarszałekJanKról">Stawiał pan?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#PosełTadeuszIwiński">Panie pośle Król, trzeba także mieć dobrą pamięć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#WicemarszałekJanKról">To przepraszam, przepraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#PosełTadeuszIwiński">Stawiałem jako trzecie także.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dobrze, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMaciejMusiał">Jeszcze raz przepraszam, że coś mi tutaj umknęło, ale państwo byliście łaskawi zadawać pytania tak szybko, że nie byłem w stanie nadążyć notować, stąd też może niektóre umknęły. Panie pośle, odpowiadam. Otóż w naszych rokowaniach z Unią Europejską najistotniejszą kwestią jest sprawność wymiaru sprawiedliwości oraz praworządność. Stąd też, po pierwsze, dostosowujemy nasze prawo odpowiednio, a po drugie, wzmacniamy wszystkie służby odpowiedzialne za wymiar sprawiedliwości po to, aby ten wymiar był efektywny. Jestem przekonany, że ta sprawa, nad którą w tej chwili debatujemy, jest zupełnie na marginesie naszych negocjacji z Unią Europejską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#WicemarszałekJanKról">I pan poseł Nowicki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#PosełJózefNowicki">Bardzo dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-282.1" who="#PosełJózefNowicki">Panie Ministrze! Wyjaśnił nam pan instytucję poręczenia, za co dziękuję, ale nie odpowiedział pan na pytanie, czy pan premier miał taki zamiar, żeby poręczyć za aresztowanego, czy też nie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMaciejMusiał">Pan premier w istocie rozważał taką możliwość, ale, jak państwo wiecie, nie złożył poręczenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Osik, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#PosełWiktorOsik">Panie Ministrze! Pytałem, czy odwołanie ministra Kaczyńskiego może mieć wpływ na postępowanie w sprawie afery FOZZ? Jest to niezręczna sytuacja, gdy minister prokurator generalny, słusznie czy niesłusznie, ale jednak także w jakiś sposób jest obwiniany. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMaciejMusiał">Panie pośle, nie oglądałem tak wnikliwie obu części programu emitowanego w telewizji, ale nawet tam nie znalazło się żadne zdanie mówiące o tym, że minister Kaczyński byłby w jakimś stopniu powodem afery FOZZ. Nazwisko ministra Kaczyńskiego również nie figuruje w wielotomowych aktach tej sprawy, a więc ten związek jest trochę taki, jak między dziadkiem a prawnukiem.</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#komentarz">(Poseł Wiktor Osik: Bardziej podobny do dziadka niż do ojca.)</u>
          <u xml:id="u-287.2" who="#komentarz">(Poseł Piotr Gadzinowski: Jest to związek genetyczny.)</u>
          <u xml:id="u-287.3" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMaciejMusiał">Za geny się nie odpowiada.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-288.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Gruszka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#PosełJózefGruszka">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#PosełJózefGruszka">W swoim pytaniu, panie ministrze, zawarłem pewne zestawienie faktów, był pan uprzejmy te fakty powtórzyć, natomiast nie odniósł się pan do pytań. Pytania te brzmiały: Cóż to oznacza i co o tym sądzić? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMaciejMusiał">Przepraszam, mógłbym prosić o powtórzenie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#PosełJózefGruszka">Panie ministrze, chodziło o to, że prokurator generalny wydaje nakaz aresztowania wysokiego funkcjonariusza UOP, następnie sąd w Gdańsku wydaje nakaz aresztowania. Decyzja premiera w dniu wczorajszym, czyli dymisja, i dzisiejsza decyzja sądu, do której się pan odniósł, bo przecież tak było, zostaje...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMaciejMusiał">Już wiem...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#PosełJózefGruszka">I dlatego pytam, co o tym sądzić?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMaciejMusiał">Panie pośle, można oczywiście łączyć te wszystkie wydarzenia w pewien ciąg przyczynowo-skutkowy, aczkolwiek trzeba przyjąć tutaj fundamentalne założenie o niezawisłości sądów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-295.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Korpak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#PosełJózefKorpak">Dziękuję. Pan minister nie odpowiedział na żadne z moich pytań, więc może przytoczę to najbardziej istotne: Czy odwołanie ministra Kaczyńskiego ma jakikolwiek związek z zainicjowanymi przez niego i prowadzonymi przez prokuraturę śledztwami m.in. w sprawie światłowodu, w sprawie prywatyzacji PZU i innych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#SzefKancelariiPrezesaRadyMinistrówMaciejMusiał">Nie, odwołanie pana ministra Kaczyńskiego nie ma żadnego związku z tymi śledztwami. Chciałem wyraźnie pokreślić, że intencją pana premiera jest, aby te wszystkie śledztwa były prowadzone równie intensywnie jak dotychczas i aby jak najszybciej opinia publiczna mogła poznać ich wyniki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-298.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-298.2" who="#WicemarszałekJanKról">Pana posła Tadeusza Iwińskiego jeszcze raz przepraszam za posądzenie go, że zadał pytanie wcześniej niezadane, ale rzeczywiście tego wszystkiego nie da się zapamiętać.</u>
          <u xml:id="u-298.3" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Ryszard Brejza z klubu AWS zwrócił się do prezesa Rady Ministrów w sprawie zaprzestania sprowadzania i sprzedaży w Polsce cementu z Rosji, Białorusi i Ukrainy niespełniającego polskich wymogów jakościowych i bezpieczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-298.4" who="#WicemarszałekJanKról">Proszę bardzo, panie pośle, o zadanie tego pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#PosełRyszardBrejza">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-299.1" who="#PosełRyszardBrejza">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Polscy producenci cementu od dłuższego czasu z coraz większym zaniepokojeniem, a ostatnio wręcz z przerażeniem, obserwują zwiększający się import cementu niespełniającego wymagań przewidzianych przez polskie prawo budowlane. Tego typu cement jest importowany głównie z krajów byłego WNP.</u>
          <u xml:id="u-299.2" who="#PosełRyszardBrejza">Od 1995 r. polskie prawo precyzyjnie określa wszystkie wymogi stawiane materiałom budowlanym. Zgodnie z tymi regulacjami, każdy materiał budowlany oferowany na polskim rynku podlega procedurze certyfikacyjnej, prowadzonej przez uprawnione jednostki budowlane, i na jej podstawie zostaje oznaczony znakiem budowlanym B. Stosowanie takiej procedury daje gwarancję odpowiednio wysokiej i stabilnej jakości wyrobów.</u>
          <u xml:id="u-299.3" who="#PosełRyszardBrejza">Po skargach otrzymanych w tej sprawie Główny Urząd Nadzoru Budowlanego podjął w tym kierunku działania kontrolne, które potwierdziły łamanie obowiązujących przepisów. Niestety, do dnia dzisiejszego proces sprowadzania i sprzedaży cementu bez wymaganych certyfikatów nie został zatrzymany. Obecną sytuację, przy bierności polskich władz, można uznać za wręcz zachęcającą do łamania prawa. Rozporządzenie ministra finansów z lipca 2000 r. przewiduje kary w wysokości 100% wartości kwestionowanego towaru, ale w praktyce nie jest to egzekwowane. W związku z tym zapytuję pana premiera, czy rządowi polskiemu znane są rozmiary i skutki sprowadzania i sprzedaży w Polsce cementu z krajów byłego WNP, niespełniającego polskich wymogów jakościowych?</u>
          <u xml:id="u-299.4" who="#PosełRyszardBrejza">Dlaczego polskie organy i służby powołane do realizacji w tym zakresie prawa, pomimo wielokrotnych wniosków i uwag, nie egzekwują go w ramach posiadanych kompetencji?</u>
          <u xml:id="u-299.5" who="#PosełRyszardBrejza">Kto ponosi odpowiedzialność za tolerowanie sprowadzania do Polski cementu niespełniającego wymogów bezpieczeństwa i kiedy wreszcie w omawianym zakresie zostaną podjęte działania, które przywrócą przestrzeganie przez importerów polskiego prawa? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-300.1" who="#WicemarszałekJanKról">Z upoważnienia prezesa Rady Ministrów będzie odpowiadał podsekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego i Budownictwa pan Olgierd Dziekoński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoiBudownictwaOlgierdDziekoński">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Szanowny Panie Pośle! Kwestia cementu jest znana rządowi, jak również w szczególności ministrowi rozwoju regionalnego i budownictwa. Problem importu cementu z krajów byłego Związku Radzieckiego jest analizowany i monitorowany przez cały czas pod kątem spełniania przez ten cement wymogów polskich przepisów budowlanych. W tej sprawie współpracujemy na bieżąco z organizacjami producentów cementu, czyli Stowarzyszeniem Producentów Cementu i Wapna.</u>
          <u xml:id="u-301.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoiBudownictwaOlgierdDziekoński">Jeżeli chodzi o wielkość importu, to w 2000 r. sprowadzono do Polski 340 tys. ton, co jednakże stanowi tylko 2,3% całości produkcji cementu w Polsce, która w zeszłym roku wynosiła ok. 15 mln ton. Jednocześnie import cementu z Ukrainy i Białorusi wynosił 47 tys. ton, czyli zaledwie 0,3% całości produkcji. Import z krajów byłego Związku Radzieckiego w pierwszych czterech miesiącach tego roku wyniósł ok. 15 tys. ton. Dysponujemy w tej chwili aktualnymi danymi, ale jednocześnie trzeba stwierdzić, że te ilości nie mają znaczącego wpływu na funkcjonowanie rynku cementowego w Polsce, natomiast z punktu widzenia potencjalnego zagrożenia bezpieczeństwa w procesie budowlanym są przez nas w sposób szczególny monitorowane.</u>
          <u xml:id="u-301.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoiBudownictwaOlgierdDziekoński">Chciałbym wyjaśnić paniom i panom posłom, którzy nie znają szczegółowo problematyki, że do stosowania i obrotu w budownictwie może być wprowadzony wyłącznie cement spełniający wymagania określone w art. 10 ustawy Prawo budowlane. Oznacza to, że wyrób ten musi być zgodny z polską normą dotyczącą cementu powszechnego użytku, o czym zresztą wspominał pan poseł, powinno to być potwierdzone deklaracją zgodności, która wymaga również udziału strony trzeciej - w polskiej praktyce jest to Instytut Mineralnych Materiałów Budowlanych.</u>
          <u xml:id="u-301.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoiBudownictwaOlgierdDziekoński">Kontrole, które były przeprowadzone w zakresie importowanego cementu w 2000 r. przez służby nadzoru budowlanego, nie wykazały istotnych rozbieżności z wymaganiami polskiej normy co do własności technicznych cementu. Oczywiście badania te miały charakter wyrywkowy. Nie jest możliwe ze względów technicznych i organizacyjnych przeprowadzenie pełnej kontroli wszystkich producentów, którzy wykorzystują cement do produkcji wyrobów budowlanych. Równocześnie wykazano, że cement importowany z kierunku wschodniego często narusza polskie normy również w zakresie formalnym, to oznacza niewłaściwą deklarację zgodności, brak np. udziału strony trzeciej, brak oznakowania partii wyrobów.</u>
          <u xml:id="u-301.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoiBudownictwaOlgierdDziekoński">Te cementy, co jest oczywiste, stosowane są przez odbiorców krajowych z powodów ekonomicznych. W tym przypadku narażają się oni na karę na podstawie art. 93 ustawy Prawo budowlane, który pozwala obciążyć ich mandatem w wysokości do 500 zł lub grzywną nakładaną przez kolegia ds. wykroczeń do wysokości 5000 zł, a ponadto zastosować sankcje zawodowe wobec osób pełniących samodzielne funkcje w budownictwie, tj. zakazać wykonywania samodzielnych funkcji w budownictwie. Ale - jak państwo zdają sobie sprawę - relacje pomiędzy potencjalną karą finansową a zyskiem, który można osiągnąć, oczywiście skłaniają importerów cementu do naruszania prawa.</u>
          <u xml:id="u-301.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoiBudownictwaOlgierdDziekoński">Sankcje finansowe, o których pan poseł wspomniał w pytaniu, wynikające z rozporządzenia ministra finansów z dnia 11 lipca, niestety, nie mogą być zastosowane w przypadku cementu, ponieważ rozporządzenie to dotyczy wyłącznie tzw. wyrobów oznaczonych znakiem bezpieczeństwa, ale nie znakiem budowlanym, tylko znakiem bezpieczeństwa, a cement nie podlega takiemu oznakowaniu i nie znajduje się on w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia. Zaznaczę tu, że kwestia dyskusji na temat tego załącznika była istotnym elementem w procesie negocjacji Polski ze Wspólnotą Europejską. Umieszczenie więc tego wyrobu w wykazie nakazywałoby renegocjowanie pewnych ustaleń dotyczących obrotu gospodarczego.</u>
          <u xml:id="u-301.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoiBudownictwaOlgierdDziekoński">W bieżącym roku w związku z kolejnymi sygnałami o kontynuowaniu importu Główny Urząd Nadzoru Budowlanego i podległe mu służby przy współudziale Inspekcji Handlowej podjęli dodatkowe działania kontrolne u tych importerów cementu, którzy zostali wskazani przez Stowarzyszenie Producentów Cementu i Wapna, po to, aby zastosować kary, o których zresztą wspominałem. Podjęto również współpracę ze służbami celnymi w celu uzyskiwania aktualnych informacji o konkretnych dostawach cementu, tak aby określić, w jakim kierunku czy dla jakiego finalnego odbiorcy przeznaczany jest ten cement. Jednocześnie, jeżeli chodzi o całościową możliwość rozwiązania tego istotnego problemu, przewiduje się wdrożenie przygotowywanej obecnie przez międzyresortowy zespół koncepcji kompleksowego nadzoru rynku, jeśli chodzi o kwestie objęte dyrektywą nowego podejścia, w tym również wyrobów budowlanych. To wymaga oczywiście odpowiednich zmian ustawowych, natomiast przewiduje się, że dopiero wówczas w wyniku tych zmian można by zastosować grzywnę w wysokości do 100 tys. zł czy też możliwość wycofania wyrobu z obrotu, co dopiero jest istotną karą.</u>
          <u xml:id="u-301.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoiBudownictwaOlgierdDziekoński">Pewnym istotnym elementem, który - mamy nadzieję - również wpłynie na uregulowanie tego rynku, jest wprowadzenie do zbioru polskich norm zharmonizowanej normy europejskiej: cement powszechnego użytku i zgodnie z informacjami Polskiego Komitetu Normalizacyjnego do końca bieżącego roku norma ta powinna się znaleźć w zbiorze polskich norm.</u>
          <u xml:id="u-301.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoiBudownictwaOlgierdDziekoński">Przedstawiając państwu te informacje, chciałbym jeszcze raz potwierdzić, że zarówno służby nadzoru budowlanego odpowiedzialne za nadzór i kontrolę, jak i inne organy państwa starają się, aby wszelkie materiały budowlane, które są stosowane na polskim rynku, spełniały wymogi przepisów Prawa budowlanego. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-302.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Brejza ma dodatkowe pytanie, tak?</u>
          <u xml:id="u-302.2" who="#WicemarszałekJanKról">Czy ktoś jeszcze? A, są państwo zapisani do przedstawienia dodatkowych pytań.</u>
          <u xml:id="u-302.3" who="#WicemarszałekJanKról">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#PosełRyszardBrejza">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-303.1" who="#PosełRyszardBrejza">Panie Ministrze! Zechciał pan zwrócić uwagę, iż rozporządzenie ministra finansów z lipca 2000 r., to, które przewiduje rzeczywiście dotkliwe kary, bo w wysokości 100% wartości kwestionowanego towaru, nie może być w tym przypadku zastosowane. Wspomniał pan jednocześnie, że te kary, które państwo możecie nakładać w tego typu przypadkach, nie są to wcale kary dotkliwe, sprowadzają się wręcz do symbolicznych kwot. Proszę mi powiedzieć, dlaczego w takim razie minister finansów, wiedząc, jak trudna jest sytuacja w tym zakresie - sam pan mówił o dosłownie żenujących możliwościach karania tego typu importerów - nie zmieni tego rozporządzenia, tak aby móc i w tym przypadku zastosować rozporządzenie z lipca 2000 r. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-304.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Jan Kulas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#PosełJanKulas">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Niewątpliwie taki import jest szkodliwy. Panie Ministrze! Kiedy resort otrzymał pierwsze sygnały, kiedy rzeczywiście zdecydowano się na podjęcie jakichś działań? Co możemy zrobić w najbliższym czasie, aby ta sytuacja, szkodliwy jednak z punktu widzenia naszej gospodarki import został ograniczony do minimum? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Seweryn Kaczmarek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#PosełSewerynKaczmarek">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-307.1" who="#PosełSewerynKaczmarek">Pan minister dosyć wyczerpująco przedstawił tę sytuację, ale niech pan mi powie, panie ministrze: nasz przemysł cementowy i nasz cement były jednymi z najlepszych na świecie. Co się stało, że musimy sprowadzać gorszej jakości cement? W którym momencie jest badana jakość, bez względu na to, że musimy wiedzieć, iż skutki są dramatyczne, bo może dojść do kolejnych katastrof budowlanych. Czy przyczyną tego zjawiska nie jest to, że większość cementowni w Polsce sprywatyzowano? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-308.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Ryszard Stanibuła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#PosełRyszardStanibuła">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-309.1" who="#PosełRyszardStanibuła">Panie ministrze, od kiedy strona polska powzięła autorytatywną wiedzę o niespełnianiu należnych wymogów jakościowych tego asortymentu i czy zostało obłożone właściwym embargiem sprowadzanie do Polski cementu? Czy nasz kraj miał podpisane umowy dwustronne odnoszące się do tego asortymentu, czy umowy te w świetle prawa zostały zerwane już ostatecznie oraz z jakimi to łączy się kosztami? Gdyby pan mógł choćby sygnalnie te kwestie przedstawić. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-310.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pani poseł Zofia Grzebisz-Nowicka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Na jakich zasadach odbywają się dostawy cementu na rynek polski? Czy eksportujemy polski cement wysokiej jakości do krajów byłego Związku Radzieckiego - do Rosji, na Ukrainę i Białoruś? Jeśli tak, to jak to wygląda procentowo? Kolejne pytanie. Jeśli kontrola ujawni nieprawidłowe dostawy, niespełniające wymogów jakościowych, to czy nie ma możliwości ich zatrzymania?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-312.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Tadeusz Iwiński, a następnie pan poseł Marek Kaczyński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#PosełTadeuszIwiński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-313.1" who="#PosełTadeuszIwiński">Panie ministrze, przede wszystkim, jako inżynier chemik z pierwszego wykształcenia, chciałem powiedzieć, co pan wie najlepiej, że stosunkowo niewielka liczba cementu niskiej jakości może prowadzić do katastrof budowlanych. W ostatnich miesiącach w wielu krajach Europy, nie tylko w Turcji, one się zdarzały. W tym kontekście pan wspomniał zaledwie jednym słowem o wymogach i standardach Unii Europejskiej. To nie jest tylko sprawa naruszania naszych standardów, ale to jest także, w sytuacji zbliżającej się finalnej fazy negocjacji, otwarte wyzwanie wobec standardów Unii. Czy z tego tytułu ta reakcja nie powinna być bardziej zdecydowana?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-314.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Marek Kaczyński, a następnie pan poseł Stanisław Stec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#PosełMarekKaczyński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Chcę zapytać pana odnośnie do wielkości eksportu polskiego cementu na Zachód, do państw zachodnich. Jakie to są wielkości? Zarazem jak duży jest import z tych państw do Polski? Dołączam się również do pytania pani poseł Nowickiej odnośnie do państw wschodnich.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-316.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Stanisław Stec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#PosełStanisławStec">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-317.1" who="#PosełStanisławStec">Panie ministrze, dziś jest 5 lipca, dlaczego podaje pan dane o imporcie za 4 miesiące tego roku, a nie za 6 miesięcy? Jak może resort czy rząd monitorować import, gdy nie ma bieżących danych? Trzecie pytanie. Kto winien sprawdzać, czy towar importowany do naszego kraju spełnia normy polskie? Przecież to proste: trzeba sprawdzić i nie wpuścić na polski obszar celny towaru, który nie spełnia tych norm. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-318.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Józef Nowicki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#PosełJózefNowicki">Bardzo dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-319.1" who="#PosełJózefNowicki">Panie ministrze, czy z tego, co pan zaprezentował, wynika, że nadzór budowlany monitoruje, skąd jest cement i dokąd został on skierowany i dopiero po skutkach będziecie państwo oceniać i stosować odpowiednie prawo? Co przeszkadza, żeby tego obrotu zabronić, bo groźba jest ewidentna? Co państwu przeszkadza, żeby tego obrotu zaniechać? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-320.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Grzegorz Woźny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#PosełGrzegorzWoźny">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-321.1" who="#PosełGrzegorzWoźny">Pani minister, mam jedno krótkie pytanie. Czy jest możliwe, aby polski cement eksportowany do państw Europy Zachodniej był niezgodny z tamtejszymi normami? Czy są takie przypadki?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-322.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Helmut Paździor.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#PosełHelmutPaździor">Panie Ministrze! Wspomniał pan o tym, iż kontrole nie wykazały istotnych różnic w jakości cementu, natomiast normy polskie pod względem formalnym nie zostały zachowane. Można byłoby wnioskować, iż w zasadzie nic nie stoi na przeszkodzie, aby zwiększyć import cementu. Powoływał się pan na Stowarzyszenie Producentów Cementu i Wapna, z którym jesteście w kontakcie. Akurat to stowarzyszenie najbardziej protestuje. Ja też dysponuję pismem w tej sprawie. Dlatego chciałbym zapytać: Czy jakość tego cementu była badana w sposób zwyczajowy, to znaczy próbki betonu, czy też jakość ta była sprawdzana konkretnie? Można bowiem dopiero ocenić cement już zastosowany, czyli w betonie, i z tego punktu widzenia, czy zagrażają nam katastrofy budowlane, czy nie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-324.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Marek Wikiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#PosełMarekWikiński">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-325.1" who="#PosełMarekWikiński">Panie Ministrze! Ostatnio na spotkaniu w Wierzbicy w powiecie radomskim mieszkańcy zadawali pytania: Jak to jest, że z jednej strony zamyka się cementownie, chociażby we wspomnianej Wierzbicy, a z drugiej strony importuje się cement ze wschodu, gorszej jakości, niespełniający polskich norm? Czy rząd myśli o stworzeniu takich uregulowań prawnych, które pozwolą na produkcję w zakładach polskich wyrobów cementowych cementu, który jest lepszy jakościowo od cementu importowanego ze wschodu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-326.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Stanisław Kalemba.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#PosełStanisławKalemba">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-327.1" who="#PosełStanisławKalemba">W związku z tym, że Polska do niedawna była wielkim producentem i eksporterem cementu wysokiej jakości, mam pytanie: Jak dzisiaj przedstawia się relacja eksportu cementu do importu cementu? Na ile prywatyzacja wpłynęła na niekorzystny bilans? I ostatnie pytanie: Jakie mogą być skutki, panie ministrze, importu cementu niespełniającego polskich norm?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Bogdan Lewandowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#PosełBogdanLewandowski">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-329.1" who="#PosełBogdanLewandowski">Wobec stagnacji, a można powiedzieć: kryzysu budownictwa mieszkaniowego zmniejsza się zapotrzebowanie na cement. Panie ministrze, czy rząd dysponuje jakąś strategią, co będzie się działo z polskimi cementowniami i czy przewiduje podjęcie jakichś działań w zakresie zwiększenia eksportu cementu? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-330.1" who="#WicemarszałekJanKról">Prosimy bardzo pana ministra o udzielenie odpowiedzi na dodatkowe pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoiBudownictwaOlgierdDziekoński">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Liczba pytań i ich zakres w sposób znakomity przekroczyły sygnalizowane przez pana posła Ryszarda Brejzę pytanie podstawowe, które miało dotyczyć spraw importu cementu. Wybaczcie zatem państwo, że na sprawy dotyczące eksportu cementu trudno mi będzie odpowiedzieć, ponieważ nie było to przedmiotem sygnalizowanych wcześniej zainteresowań pana posła. Tym samym nie chciałbym państwa obarczać informacjami, które nie są zweryfikowane i nie są jednoznaczne. To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-331.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoiBudownictwaOlgierdDziekoński">Po drugie, jeżeli chodzi o kwestię, od kiedy, bo to jest głównym pytaniem, które państwo zadawaliście, to pierwsze sygnały Związku Producentów Cementu i Wapna dotarły do nas w końcu zeszłego roku i na początku tego roku były ponawiane. W związku z tym rozpoczęliśmy przedsięwzięcia, o których już wspominałem, to znaczy bezpośrednie kontrole prowadzone przez Główny Urząd Nadzoru Budowlanego u potencjalnych producentów betonu z cementu importowanego, jak również badanie materiałów formalnych związanych z importem cementu.</u>
          <u xml:id="u-331.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoiBudownictwaOlgierdDziekoński">Jeżeli chodzi o kwestie dotyczące rynku, tego, jak na to reaguje rynek i jaka jest relacja importu do produkcji krajowej, to starałem się państwu przedstawić dosyć jednoznacznie te relacje. Jeszcze raz przypomnę, że przy skali produkcji cementu w Polsce wielkości ca 15 mln ton w zeszłym roku wielkość całościowego importu do Polski wynosiła 340 tys. ton, co stanowi ok. 2,3% całości produkcji w Polsce. Natomiast wielkość cementu pochodzącego z Ukrainy i Białorusi wynosiła 47 tys. ton, to jest 0,3% całości produkcji cementu w Polsce. Tak że nie należy łączyć kwestii ograniczania produkcji cementu w Polsce przez działające na terenie Polski cementownie z faktem importu cementu z terenów wschodnich lub w ogóle z kwestią importu cementu.</u>
          <u xml:id="u-331.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoiBudownictwaOlgierdDziekoński">Jest oczywiste również, że każdy producent wyrobów finalnych, wyrobów betonowych czy każdy przedsiębiorca budowlany używający tzw. betonu towarowego wykorzystuje te możliwości dostaw cementu z poszczególnych kierunków importowych, które dla niego są najbardziej korzystne. Trudno tutaj jest ustanawiać jakiekolwiek ograniczenia prawne, a tym samym kwestia ewentualnych umów dwustronnych, czyli kwestia ewentualnego embarga czy formalnych przedsięwzięć w tej sprawie w grę wchodzić nie może, ponieważ cement jako produkt rynkowy nie podlega w tym przypadku jakimkolwiek ograniczeniom, poza oczywiście ograniczeniami narzucanymi przez Prawo budowlane i, w szczególności, rozporządzenia wykonawcze do Prawa budowlanego, które określają standard tego produktu. A jest to produkt, który ma być używany do celów budowlanych. Tym samym kwestia importu cementu z kierunku wschodniego nie może być również traktowana w tych oto kategoriach, że całość importu z terenów wschodnich czy w ogóle całość importu cementu obejmuje cement niespełniający wymogów Prawa budowlanego. Jak starałem się państwu przedstawić we wcześniejszej części informacji, prowadzone analizy, z konieczności oczywiście wyrywkowe - bo nie mogą być one prowadzone w sposób trwały i ciągły - wskazały wyraźnie, że część tego cementu posiada właściwe oznakowanie, właściwe dokumenty certyfikacyjne i deklaracje zgodności, natomiast część nie jest zaopatrzona w takie dokumenty. Ale muszę tutaj dodać - zresztą dokumenty na ten temat były przedstawiane publicznie w prasie trzy miesiące temu po serii specjalnych kontroli przeprowadzonych przez Główny Urząd Nadzoru Budowlanego w supermarketach budowlanych - że te uchybienia natury formalnej dotyczące braku właściwego oznakowania, braku właściwych deklaracji, niepełnych deklaracji (zdarzają się również fałszerstwa tych deklaracji) stwierdzono w przypadku około 25% wyrobów budowlanych, które sprzedawane są w dużych domach towarowych. I w tym momencie zostały również podjęte wszelkie możliwe działania, które znajdują się w gestii Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego. Tak że kwestia cementu nie stanowi tu jakiegoś szczególnego przypadku, jeżeli mówimy o niewłaściwym oznakowaniu czy też niepełnych dokumentach formalnych. Nie oznacza to oczywiście w żadnym przypadku, że organa Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego czy też inne instytucje, takie jak Inspekcja Handlowa, w jakikolwiek sposób stosują taryfę ulgową wobec producentów wyrobów finalnych i importerów betonu.</u>
          <u xml:id="u-331.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoiBudownictwaOlgierdDziekoński">Jeżeli chodzi o kwestię ewentualnych strat i kosztów wynikających z importu tego cementu, wygląda to oczywiście tak samo, jak w przypadku każdego materiału budowlanego, który nie spełnia standardu jakościowego i który jest wykorzystywany do budowy. Oczywiście może to powodować katastrofę budowlaną w skrajnym przypadku, przy czym pragnę zauważyć, że żadna z katastrof budowlanych zasygnalizowanych w zeszłym roku i analizowanych przez Główny Urząd Nadzoru Budowlanego w jakimkolwiek stopniu nie była związana z kwestią jakości używanych materiałów budowlanych. U podłoża wszystkich z nich leżał po prostu brak właściwego nadzoru i brak właściwych standardów w zakresie projektowania elementów konstrukcyjnych.</u>
          <u xml:id="u-331.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoiBudownictwaOlgierdDziekoński">Czy jest możliwe, by polski cement eksportowy był niezgodny z normami. Proszę państwa, oczywiście każdy cement eksportowy, również cement eksportowy, który jest eksportowany z kierunku wschodniego, nie może być niezgodny z normami. Przy czym chciałbym przypomnieć, że wwóz tego cementu na teren Polski nie może być, zgodnie z obecnymi przepisami prawnymi, zatrzymany, ponieważ wwożony cement nie jest w momencie wwożenia materiałem budowlanym wbudowanym, jest tylko surowcem do produkcji wyrobu budowlanego. Tym samym istnieje tutaj pewnego rodzaju luka prawna, o której już wspominałem. I tak, w ramach przygotowywania nowego systemu kompleksowego nadzoru nad rynkiem wyrobów objętych właśnie dyrektywami nowego podejścia - tu wrócę do pytania dotyczącego kwestii procesu integracji ze Wspólnotą Europejską - ten właśnie system kompleksowego nadzoru w tej chwili przygotowywany przez Ministerstwo Gospodarki jest odpowiedzią na proces wprowadzania norm zharmonizowanych, norm europejskich również w zakresie produkcji betonu. Dlatego też w momencie wprowadzenia normy zharmonizowanej dotyczącej cementu mamy nadzieję, że dzięki działalności Wysokiej Izby będzie można zaproponować tak usprawnione rozwiązania prawne, które są w tej chwili przygotowywane, aby można było zatrzymywać czy też zwracać z granicy towary, które nie spełniają wymogów jakościowych tzw. dyrektywy zharmonizowanej, czyli nie odpowiadają tzw. zharmonizowanej normie europejskiej, jak również, aby można było nakładać bardzo wysokie, już bardziej dotkliwe, kary. Jak już wspomniałem, przewidywana kara w wysokości 100 tys. zł wydaje się być w jakimś sensie już ekwiwalentna czy też odpowiadająca problematyce ewentualnych nadużyć.</u>
          <u xml:id="u-331.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoiBudownictwaOlgierdDziekoński">Jeżeli chodzi o kwestię kryzysu budownictwa mieszkaniowego i polityki rządu w stosunku do cementowni, chciałem przypomnieć, że w przypadku budownictwa mieszkaniowego w tym roku mamy wzrost produkcji mieszkań w stosunku do roku zeszłego, tak że nie możemy mówić o kryzysie budownictwa mieszkaniowego. Możemy mówić za to o pewnym osłabieniu tempa rozwoju w innych sektorach budownictwa, ale nie w zakresie budownictwa mieszkaniowego. Proszę zwrócić również uwagę, że kwestia ewentualnej czy też potencjalnej nadprodukcji cementu w Polsce może wynikać z niskiej skuteczności ekspansji eksportowej producentów cementu czy też może wynikać chociażby z takich kwestii, że niektóre rynki, również rynki wschodnie, w tej chwili są objęte oddziaływaniem tych samych zespołów, tych samych koncernów cementowych, które są współwłaścicielami czy też właścicielami w znaczącym stopniu sektora cementowego w Polsce. Także również i być może w tym należy upatrywać konieczności czy też pewnych utrudnień w funkcjonowaniu sektora cementowego na terenie Polski.</u>
          <u xml:id="u-331.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoiBudownictwaOlgierdDziekoński">Jeżeli na któreś z pytań państwo nie uzyskaliście satysfakcjonującej odpowiedzi, oczywiście postaramy się odpowiedzieć w trybie indywidualnym, chyba że pan marszałek jeszcze będzie proponował na zakończenie... Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-331.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#WicemarszałekJanKról">Nie będę proponował, myślę, że odpowiedź była klarowna, jasna, konkretna.</u>
          <u xml:id="u-332.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Brejza chce podziękować chyba ministrowi za odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#PosełRyszardBrejza">Ja chcę podziękować panu ministrowi... Dobrze, panie marszałku, dziękuję. Ale niemniej pytałem o możliwości rozszerzenia zakresu rozporządzenia z lipca 2000 r., pan minister pamięta, gdyby pan zechciał jednak jednym zdaniem chociaż jeszcze zakończyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoiBudownictwaOlgierdDziekoński">Przepraszam bardzo, to było pierwsze z pytań i również od końca zaczynałem.</u>
          <u xml:id="u-334.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuRegionalnegoiBudownictwaOlgierdDziekoński">Czy istnieje możliwość rozszerzenia? Nie istnieje taka możliwość rozszerzenia, ponieważ wymagałaby ona zmiany załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów określającego zakres wyrobów objętych znakiem bezpieczeństwa, ale nie budowlanego, a to z kolei wymagałoby, jak wcześniej powiedziałem, pewnej renegocjacji związanej ze Wspólnotą Europejską. Tak że wydaje mi się, że w tej sytuacji bardziej właściwe jest przyspieszenie prac nad kompleksowym systemem kontroli, o którym mówiłem wcześniej, że jest przygotowywany przez zespół międzyresortowy kierowany przez Ministerstwo Gospodarki, aniżeli dokonywanie zmiany rozporządzenia, które de facto wymagałoby zmiany również rozporządzenia Rady Ministrów czy załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów, tym samym rozporządzenia, i naraziłoby nas jeszcze na kłopoty w dyskusji z Wspólnotą Europejską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-335">
          <u xml:id="u-335.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-335.1" who="#WicemarszałekJanKról">Przechodzimy do kolejnego pytania.</u>
          <u xml:id="u-335.2" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Bogdan Borusewicz oraz grupa posłów z Unii Wolności zwróciła się do ministra łączności w sprawie wprowadzenia demonopolizacji połączeń międzymiastowych.</u>
          <u xml:id="u-335.3" who="#WicemarszałekJanKról">Proszę bardzo, panie pośle, o sprecyzowanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-336">
          <u xml:id="u-336.0" who="#PosełBogdanBorusewicz">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Kilka dni temu wprowadzono demonopolizację połączeń międzymiastowych i chwała za to ministerstwu i rządowi. Niemniej to co się działo w ciągu tych kilku ostatnich dni, spowodowało, że musimy zadać to pytanie. Po pierwsze, czy musiał być taki bałagan, jeśli chodzi o połączenia, czy musiały być problemy z połączeniami? Jak pan minister ocenia to wprowadzenie, jak pan minister ocenia kampanię informacyjną, która powinna być prowadzona przedtem, a była prowadzona zaledwie kilka dni przed tak istotną zmianą? Czy pan minister nie sądzi, że informacja dla abonentów, informacja dla społeczeństwa powinna być przekazana przynajmniej na miesiąc, jeżeli nie na kilka miesięcy, przed zmianą?</u>
          <u xml:id="u-336.1" who="#PosełBogdanBorusewicz">Jak pan minister ocenia praktyki Telekomunikacji Polskiej, która podaje tylko swój numer, jeśli chodzi o połączenia międzymiastowe? Podobno także informacja międzymiastowa podaje tylko numer Telekomunikacji Polskiej. Jak pan minister to ocenia i co zamierza pan minister zrobić, aby faktycznie zapewnić możliwość równej konkurencji na tym rynku?</u>
          <u xml:id="u-336.2" who="#PosełBogdanBorusewicz">Jak pan minister uważa, czy następne firmy, które zostaną wprowadzone w sferę obsługi tego typu łączeń, będą się z takimi samymi utrudnieniami borykały i czy abonenci po każdym wprowadzeniu nowej firmy będą musieli przechodzić drogę przez mękę i słyszeć w słuchawce telefonicznej informację: „nie ma takiego numeru”?</u>
          <u xml:id="u-336.3" who="#PosełBogdanBorusewicz">To jest tak, że to była i jest decyzja słuszna, wydaje się, że intencje były dobre i słuszne, a wszystko jest tak, jak właśnie jest, czyli intencje słuszne, założenia słuszne, a wykonawstwo fatalne. Czy w związku z tym możemy usłyszeć odpowiedź, która by zawierała ocenę tej sytuacji, i usłyszeć propozycje ministerstwa, co ministerstwo zamierza zrobić, aby do takich sytuacji nie dochodziło?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-337">
          <u xml:id="u-337.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-337.1" who="#WicemarszałekJanKról">Odpowiedzi będzie udzielał podsekretarz stanu w Ministerstwie Łączności pan Sławomir Kopeć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-338">
          <u xml:id="u-338.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŁącznościSławomirKopeć">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę z upoważnienia ministra łączności udzielić odpowiedzi na zapytanie pana posła Bogdana Borusewicza oraz grupy posłów Unii Wolności.</u>
          <u xml:id="u-338.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŁącznościSławomirKopeć">Może na początek kilka słów historii.</u>
          <u xml:id="u-338.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŁącznościSławomirKopeć">Inicjatywa liberalizacji usług międzystrefowych pojawiła się jeszcze w 1997 r. Liberalizacja była początkowo przewidziana na rok 1999. Prace nad jej koncepcją trwały przez dwa lata, w roku 1998 i 1999. Proces ten wymagał uwzględnienia w polskim ustawodawstwie dwóch ważnych regulacji europejskich, tj. zasad rozliczeń między operatorami oraz zasad wyboru operatora przez abonenta.</u>
          <u xml:id="u-338.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŁącznościSławomirKopeć">Ogólny model funkcjonowania rynku połączeń międzystrefowych wyznaczony został w znowelizowanym w październiku zeszłego roku rozporządzeniu ministra łączności w sprawie ogólnych warunków świadczenia usług telekomunikacyjnych użytku publicznego. Rozporządzenie to określiło zasady wyboru operatora przez abonenta, zasady fakturowania usług i dostępu nowych operatorów międzystrefowych do abonentów operatorów lokalnych.</u>
          <u xml:id="u-338.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŁącznościSławomirKopeć">Przetarg przeprowadzono na przełomie lat 1999 i 2000. Wybrano trzech operatorów, którzy otrzymali koncesje w maju 2000 r. Nie będę przypominał, kto otrzymał te koncesje, ponieważ wszyscy, myślę, to wiedzą. Ustalono też wtedy kolejność wyboru numerów dostępu do operatora międzystrefowego, czyli tych tzw. prefiksów.</u>
          <u xml:id="u-338.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŁącznościSławomirKopeć">Opóźnienie w wydaniu koncesji wiązało się z postulatami operatorów, którzy chcieli się dobrze zabezpieczyć i mieć zapisane już w samej umowie koncesyjnej rozwiązania prokonkurencyjne.</u>
          <u xml:id="u-338.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŁącznościSławomirKopeć">W czerwcu roku 2000 minister łączności ustalił stawki rozliczeniowe za połączenia i deficyt dostępu pomiędzy Telekomunikacją Polską a nowymi operatorami. Nastąpiło to po długotrwałym procesie audytorskim przeprowadzonym w TP SA. Natychmiast po zakończeniu audytu, który zbiegł się z wydaniem koncesji, operatorzy wystąpili do TP SA o przyłączanie sieci. I tutaj zaczęły się problemy. Zaczął się proces opóźniania wejścia nowych operatorów na rynek. Strategię spowalniania realizowała Telekomunikacja Polska SA. Opóźnienie rozpoczęcia działalności przez operatorów międzystrefowych spowodowane zostało głównie negocjacjami dla uzgodnienia współpracy pomiędzy tymi nowymi operatorami a Telekomunikacją Polską. W trakcie negocjacji Telekomunikacja Polska wykorzystywała wszystkie przysługujące terminy, żeby zawarcie umowy przeciągnąć w czasie. W efekcie niczego nie ustalono. Natychmiast po upływie terminu 3-miesięcznych negocjacji Netia 1 i Niezależny Operator Międzystrefowy wystąpiły o arbitraż do ministra łączności. Niezwłocznie po złożeniu wniosków przez nowych operatorów w grudniu roku 2000 minister łączności wydał na rzecz Netii 1 i Niezależnego Operatora Międzystrefowego decyzje określające warunki współpracy i rozliczeń z TP SA. Jednakże TP SA, pod pozorem dalszych uzgodnień, nie wykonywała decyzji ministra łączności. W związku z tym NOM wystąpił już w bieżącym roku do prezesa URT — ponieważ w tym czasie weszło w życie Prawo telekomunikacyjne i organem właściwym stał się prezes URT — z wnioskiem o rozstrzygnięcie dalszych sporów między obiema spółkami.</u>
          <u xml:id="u-338.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŁącznościSławomirKopeć">14 maja tego roku prezes URT wydał decyzję ustalającą szczegółowe warunki połączenia sieci oraz zasady rozliczeń z tytułu korzystania z sieci telekomunikacyjnych pomiędzy Niezależnym Operatorem Międzystrefowym i Telekomunikacją Polską. Wydanie decyzji o połączeniu sieci zostało poprzedzone postępowaniem wyjaśniającym i rozprawą administracyjną. Z kolei kilka dni później, 18 maja, w Urzędzie Regulacji Telekomunikacji w obecności prezesa URT nastąpiło podpisanie umowy pomiędzy Netią 1 i Telekomunikacją Polską. Jak dotąd jednak Netia 1 mimo podpisanej umowy nie może rozpocząć świadczenia usług, z przyczyn, jak twierdzi Netia 1, leżących znów po stronie TP SA.</u>
          <u xml:id="u-338.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŁącznościSławomirKopeć">Realizacja zasad ujętych w zeszłorocznych decyzjach ministra łączności i prezesa URT była, według nowych operatorów, utrudniana przez cały okres ostatniego roku (utrudniana oczywiście przez TP SA), czego dowodem były skargi nowych operatorów. W tej sytuacji, ponieważ postrzegano to jako zagrożenie dla konkurencji na rynku, 17 maja tego roku zostało wszczęte przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów postępowanie wyjaśniające dotyczące współpracy między Niezależnym Operatorem Międzystrefowym i Telekomunikacją Polską. Spółka NOM zarzuciła Telekomunikacji Polskiej utrudnianie zawarcia umowy o współpracy oraz utrudnianie zestawiania i uruchamiania punktów styku sieci z siecią telekomunikacji.</u>
          <u xml:id="u-338.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŁącznościSławomirKopeć">Jeszcze w czerwcu prezes URT wszczął postępowanie kontrolne w tej sprawie. Chciał dokładnie sprawdzić przestrzeganie przez Telekomunikację Polską odpowiedniego zeszłorocznego rozporządzenia ministra łączności, decyzji ministra łączności z początku tego roku oraz własnej decyzji w sprawie połączenia sieci telekomunikacyjnych operatorów międzystrefowych z siecią TP SA.</u>
          <u xml:id="u-338.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŁącznościSławomirKopeć">Wszyscy wiemy, co się jednak stało. Otóż na początku lipca okazało się, że wchodzenie na rynek nowego operatora międzystrefowego spotyka się z ogromnymi problemami. Sprawa ta była sygnalizowana przez NOM już trochę wcześniej. W związku z tym minister łączności zajął w tej sprawie 3 lipca stanowisko w piśmie do prezesa Telekomunikacji Polskiej SA. Muszę od razu powiedzieć, że minister łączności w tej sprawie może tylko wysłać pismo z prośbą czy też ze zwróceniem uwagi prezesowi Telekomunikacji Polskiej, nie ma natomiast żadnych możliwości decyzyjnych. Te możliwości są w tej chwili po stronie prezesa Urzędu Regulacji Telekomunikacji i w razie niewykonania obowiązków związanych z łączeniem sieci, określonych w decyzji prezesa URT w zakresie współpracy i rozliczeń międzyoperatorskich, prezes URT może nałożyć na TP SA karę pieniężną w wysokości do 3% przychodu rocznego. Może też nałożyć karę na prezesa TP SA; kara ta może sięgnąć 300% jego miesięcznego wynagrodzenia. W tej chwili, zgodnie z zapowiedziami prezesa URT, ten proces przyglądania się trwa. Miejmy nadzieję, że zakończenie nastąpi bardzo szybko.</u>
          <u xml:id="u-338.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŁącznościSławomirKopeć">Czas się wyczerpał, dlatego na tym zakończę. Jeśli będą dodatkowe pytania, odpowiem na nie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-339">
          <u xml:id="u-339.0" who="#WicemarszałekJanKról">Przechodzimy do dodatkowych pytań.</u>
          <u xml:id="u-339.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Borusewicz w pierwszej kolejności. Następnie poseł Gawlik.</u>
          <u xml:id="u-339.2" who="#WicemarszałekJanKról">Poseł Marek Zieliński też, tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-340">
          <u xml:id="u-340.0" who="#PosełBogdanBorusewicz">Panie Ministrze! Z tego, co pan mówi, wynika, że ministerstwo jest bezradne, państwo polskie także jest bezradne. Ale czy skarb państwa ma jeszcze jakieś udziały w Telekomunikacji Polskiej, czy nie? Czy ma tam swoich przedstawicieli w radzie nadzorczej, czy nie? Rozumiem, że bardziej kompetentny do odpowiedzi byłby prezes Urzędu Regulacji Telekomunikacji, ale ponieważ to pan przyszedł, więc zadaję panu pytanie, jakie decyzje zostaną podjęte, bo list do prezesa URT nie jest żadnym krokiem stabilizującym sytuację. Nie może być sytuacji, w której monopolista, broniąc swojego rynku, swojej pozycji monopolistycznej, będzie robił to, co chce. Takiej sytuacji być nie może. Jakie kroki poczyni w związku z tym prezes URT? Chciałbym mieć taką informację, chciałbym mieć ją dzisiaj, a nie za tydzień czy za dwa tygodnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-341">
          <u xml:id="u-341.0" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Radosław Gawlik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-342">
          <u xml:id="u-342.0" who="#PosełRadosławGawlik">Po pierwsze, państwo jest jeszcze albo głównym, dominującym właścicielem, albo przynajmniej istotnym ciągle współwłaścicielem telekomunikacji, chciałem zatem zapytać, jak jako właściciel to wykorzystuje, żeby wesprzeć starania o demonopolizację tego rynku? Bo rozumiem, że takie jest postanowienie rządu i w tym kierunku idziemy.</u>
          <u xml:id="u-342.1" who="#PosełRadosławGawlik">Z drugiej strony, jeśli jest powołany Urząd Regulacji Telekomunikacji, z prezesem, a pan mówił tu o karze pieniężnej w wysokości 3% przychodów czy 300% miesięcznego wynagrodzenia prezesa telekomunikacji, to dlaczego się nie skorzysta z tych instrumentów finansowych, kiedy mniej więcej od półtora roku wiadomo, że telekomunikacja gra nam na nosie, ewidentnie chce przedłużyć tę sytuację, żeby nie wprowadzić konkurencji? Z historii, którą pan przedstawił, świetnie widać, że to trwa - ta sytuacja trwa od maja 2000 r. Naprawdę, telekomunikacja dopóty będzie robiła biznes, dopóki nie poczuje, że może stracić na tym biznesie, a straci tylko, jeśli zostaną na nią nałożone kary ekonomiczne, finansowe. Moje pytanie brzmi: jak państwo, jak Urząd Regulacji Telekomunikacji, jak Ministerstwo Łączności, poza prośbami kierowanymi do TP SA w pismach ministra łączności, chce skorzystać z przysługujących mu praw w postaci dyscyplinowania finansowego i tępienia praktyk monopolistycznych? A są tu one ewidentne, każdy czarno na białym widzi, co się dzieje. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-343">
          <u xml:id="u-343.0" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Marek Zieliński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-344">
          <u xml:id="u-344.0" who="#PosełMarekZieliński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-344.1" who="#PosełMarekZieliński">Moje pytanie jest proste i w podobnym duchu. Minęło praktycznie półtora roku od decyzji. Co ministerstwo zrobiło - to po pierwsze - żeby przygotować społeczeństwo do nowej sytuacji? Bo przecież to, co się działo parę dni temu, to rzeczywiście skandal. Po drugie, dlaczego jednak nie dyscyplinowało telekomunikacji w trakcie ostatnich miesięcy czy ostatniego roku, kiedy była wyraźna obstrukcja ze strony TP SA przed wprowadzeniem demonopolizacji? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-345">
          <u xml:id="u-345.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-345.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Stanisław Stec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-346">
          <u xml:id="u-346.0" who="#PosełStanisławStec">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-346.1" who="#PosełStanisławStec">Panie Ministrze! Jaki jest wynik działań resortu oraz Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w sprawie wprowadzonej przez TP SA podwyżki abonamentu o 40%, od 1 maja br.? Na początku czerwca przedstawiciel resortu mówił, że można się spodziewać pozytywnej reakcji i obniżki tego abonamentu, czyli wycofania się z tej niefortunnej decyzji, która godzi w interesy najuboższych - rencistów, emerytów i rolników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-347">
          <u xml:id="u-347.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-347.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Seweryn Kaczmarek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-348">
          <u xml:id="u-348.0" who="#PosełSewerynKaczmarek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-348.1" who="#PosełSewerynKaczmarek">Panie Ministrze! Mam dwa pytania. Pierwsze: czy wprowadzenie wyróżnika wyboru operatora międzystrefowego z ograniczeniem tylko do usług połączeń krajowych z sieci stałej do sieci stałej eliminuje alternatywnych operatorów z uczestnictwa w ruchu połączeń międzynarodowych oraz połączeń z sieci stałej do sieci mobilnej, czyli sieci komórkowej? Taka sytuacja, jeśli ma miejsce, jest jaskrawym przykładem dyskryminacji alternatywnych operatorów międzystrefowych, godzącej w dobrze rozumianą liberalizację rynku telekomunikacji w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-348.2" who="#PosełSewerynKaczmarek">Drugie pytanie również dotyczy połączeń międzymiastowych, choć może nie jest związane z prefiksem, czyli jednym z czterech numerów, które musimy wykręcać przed numerem. Kiedy zostaną zlikwidowane numery kierunkowe w nowo powstałych województwach? Od reformy administracji kraju upłynęło już przecież prawie 3 lata. Czy w tej sprawie będą podjęte jakieś decyzje? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-349">
          <u xml:id="u-349.0" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Marek Wikiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-350">
          <u xml:id="u-350.0" who="#PosełMarekWikiński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-350.1" who="#PosełMarekWikiński">Panie ministrze, jak słyszę, pan nie jest w stanie załatwić z Telekomunikacją Polską, żeby informowała wszystkich abonentów o numerach prefiksów. Zacznę od tego, że podam numery prefiksów: NOM to jest 1044, Netia 1055, Energis 1066. Chociaż się na coś przydadzą posłowie opinii publicznej.</u>
          <u xml:id="u-350.2" who="#komentarz">(Poseł Radosław Gawlik: Ale tamte ostatnie dwa nie działają.)</u>
          <u xml:id="u-350.3" who="#PosełMarekWikiński">W niektórych regionach nie działają, ale mam nadzieję, że niedługo zaczną działać.</u>
          <u xml:id="u-350.4" who="#PosełMarekWikiński">Przyjdę w sukurs panu posłowi Stecowi. W samym tylko rejonie radomskim w maju z abonamentu Telekomunikacji Polskiej zrezygnowało 200 emerytów. Takie zjawisko będzie występowało częściej. Już dzisiaj bardzo często słyszę, że znajomi zastanawiają się nad zakupem telefonu komórkowego, który można kupić za symbolicznego złotego i płacić tylko za te rozmowy, które są wykorzystane, a nie za sam fakt, że telefon stoi na szafce w domu. To jest pierwszy wątek.</u>
          <u xml:id="u-350.5" who="#PosełMarekWikiński">Drugie pytanie, panie ministrze. W osiedlu Michałów w Radomiu pewna instytucja przyłącza do sieci internetu za sumę 250 zł. Oferta TP SA na tzw. SDI - szybki dostęp do internetu - wynosi 990 zł, a później koszt abonamentu miesięcznego z VAT wynosi prawie 200 zł, a w tej firmie w Michałowie wynosi to 4 razy mniej. Pytanie: kiedy wreszcie będzie konkurencja na rynku usług internetowych, bo na to młodzi ludzie czekają z utęsknieniem?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-351">
          <u xml:id="u-351.0" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Jan Kulas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-352">
          <u xml:id="u-352.0" who="#PosełJanKulas">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Dołączam się do pytania w sprawie wysokiej podwyżki abonamentu telefonicznego. Panie ministrze, czy może pan nas zapewnić, że podejmujecie wszystkie działania, aby w możliwie krótkim czasie ta nieuzasadniona podwyżka została cofnięta? Godzi ona nie tylko w emerytów i rencistów, ale w wielu ludzi ubogich, a niekiedy i o dochodach nieco wyższych. Czy można było uniknąć obecnych perypetii z połączeniami międzymiastowymi? Czy nie należało np. przez kolejne pół roku do tego się przygotowywać? Czy nie należało zainwestować w kampanię informacyjną? Czy minister łączności rzeczywiście wykorzystał wszystkie dostępne instrumenty i argumenty, które miał do dyspozycji? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-353">
          <u xml:id="u-353.0" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Edward Maniura.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-354">
          <u xml:id="u-354.0" who="#PosełEdwardManiura">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-354.1" who="#PosełEdwardManiura">Panie ministrze, chciałbym zadać trzy pytania. Czy do końca tego roku TP SA jest w stanie ujednolicić taryfę w ramach jednego województwa? O ile, zdaniem resortu łączności, mogą obniżyć się ceny usług telefonicznych w ruchu międzystrefowym po wejściu na rynek kilku operatorów sieci międzystrefowej? I pytanie trzecie. Z czego wynika wprowadzenie aż 4-cyfrowego prefiksu? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-355">
          <u xml:id="u-355.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-355.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Józef Nowicki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-356">
          <u xml:id="u-356.0" who="#PosełJózefNowicki">Bardzo dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-356.1" who="#PosełJózefNowicki">Panie ministrze, pierwsze pytanie. Dlaczego resort łączności dopuścił do tego, że dzisiaj jedna spółka, niezależny operator łamie monopol TP SA? Czy nie można było równocześnie dopuścić pozostałych spółek? Drugie pytanie. Czy resort łączności, a głównie Urząd Regulacji Telekomunikacji podejmie czynności kontrolne, by wyjaśnić dlaczego mimo wcześniejszych zapewnień TP SA wiele urządzeń nie jest dzisiaj dla abonentów dostępnych? To jest nie tylko kwestia niedostępności poprzez drugi prefiks, ale w ogóle możliwości połączeń. Czy to są techniczne sztuczki stosowane przez TP SA? Dziękuję, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-357">
          <u xml:id="u-357.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-357.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Marek Kaczyński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-358">
          <u xml:id="u-358.0" who="#PosełMarekKaczyński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Dzisiaj miałem okazję dzwonić do Białegostoku z Sejmu. Po wybraniu prefiksu, chociaż to słowo mi się strasznie nie podoba, bo chyba niepolskie, i numerów zgodnie z instrukcją nastąpiła cisza w słuchawce. Czekałem tak ponad minutę i zrezygnowałem. Powtórzyłem to 3 razy i nie udało mi się połączyć. Mam pytanie, panie ministrze. Czy ten czas będzie odzwierciedlony w rachunku i trzeba będzie zapłacić za tę ciszę czy nie? To dotyczy przecież wielu ludzi w Polsce, którzy teraz dzwonią. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-359">
          <u xml:id="u-359.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-359.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Ryszard Stanibuła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-360">
          <u xml:id="u-360.0" who="#PosełRyszardStanibuła">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-360.1" who="#PosełRyszardStanibuła">Panie Ministrze! Jakie konkretne działania i kiedy podejmie pan w stosunku do firm telekomunikacyjnych, które bez uzgodnień szybko i znacznie podnoszą cenę abonamentów? Dzisiaj już była o tym mowa, więc nie chcę się powtarzać, ale myślę, że jest to w stosunku do naszego społeczeństwa zachowanie naprawdę niewłaściwe. Ciągle zmieniane są warunki usług, zwłaszcza w obszarach wiejskich i międzymiastowych. Korzyści uzyskują tylko zainteresowane spółki, a my ciągle otrzymujemy bardzo krytyczne opinie pod adresem operatorów. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-361">
          <u xml:id="u-361.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-361.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Grzegorz Woźny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-362">
          <u xml:id="u-362.0" who="#PosełGrzegorzWoźny">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-362.1" who="#PosełGrzegorzWoźny">Panie Ministrze! Od kiedy i w jaki sposób przedstawiciele skarbu państwa, który ma w Radzie Nadzorczej TP SA 35% udziałów, egzekwują obowiązujące prawo? Reprezentantem skarbu państwa w radzie nadzorczej jest pan wiceprzewodniczący Mirosław Jakubowski. Proszę powiedzieć, czy pan wiceprzewodniczący i pozostali członkowie na posiedzeniach Rady Nadzorczej TP SA zabierali głos i reprezentowali w sposób skuteczny stanowisko skarbu państwa, a także oczywiście obowiązujące prawo. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-363">
          <u xml:id="u-363.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-363.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Bogdan Lewandowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-364">
          <u xml:id="u-364.0" who="#PosełBogdanLewandowski">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-364.1" who="#PosełBogdanLewandowski">Panie Ministrze! Jak sam pan oświadczył, prace nad liberalizacją połączeń międzystrefowych trwają od 1997 r. Panie ministrze, czy to nie jest wystarczająco długi okres, żeby równolegle podjąć działanie mające na celu przygotowanie społeczeństwa do tego rodzaju procesu? Proszę powiedzieć, panie ministrze, czy powstały jakieś zespoły, czy ktoś to koordynował, czy po prostu tak żywiołowo i zupełnie na ostatnią chwilę poinformowano ludzi o tego rodzaju konsekwencjach. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-365">
          <u xml:id="u-365.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-365.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Tadeusz Iwiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-366">
          <u xml:id="u-366.0" who="#PosełTadeuszIwiński">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-366.1" who="#PosełTadeuszIwiński">Wydaje mi się, że niecelowe byłoby powtórne wynajdywanie prochu. Otóż Węgry i Czechy, które także borykały się z kwestią demonopolizacji połączeń telefonicznych, wychodząc z podobnego punktu widzenia, rozstrzygnęły to dość banalnie. Dlaczego Polska nie skorzysta z tych samych metod, które dały dobre rezultaty?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-367">
          <u xml:id="u-367.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-367.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pan poseł Stanisław Kalemba.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-368">
          <u xml:id="u-368.0" who="#PosełStanisławKalemba">Panie Ministrze! Co prawda już o to pytano, ale zadam to pytanie jeszcze raz. Jakie są efekty tych właśnie działań, które mają na celu ograniczenie podwyższania abonamentu o 40%? Co zrobiły w tym zakresie URT i Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów? Przecież w tej sprawie rząd zobowiązywał się do pewnych działań.</u>
          <u xml:id="u-368.1" who="#PosełStanisławKalemba">I drugie pytanie. Czy nie było innego wyjścia, tylko konieczność wprowadzenia wyboru operatora i pięciocyfrowej liczby? Ile czasu, dodatkowych minut będzie to zabierało milionom telefonujących.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-369">
          <u xml:id="u-369.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-369.1" who="#WicemarszałekJanKról">Pani poseł Elżbieta Barys.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-370">
          <u xml:id="u-370.0" who="#PosełElżbietaBarys">Panie ministrze, abonament stanowi opłatę za gotowość aparatu do wykonania usługi połączenia telefonicznego. W związku z tym proszę podać uzasadnienie, na jakiej podstawie od tego abonamentu pobiera się od obywatela podatek VAT. Przecież to nie stanowi konkretnej usługi i nigdzie na świecie nie ma takiej sytuacji, by od gotowości aparatu opłacany był podatek VAT.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-371">
          <u xml:id="u-371.0" who="#WicemarszałekJanKról">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-371.1" who="#WicemarszałekJanKról">Proszę pana ministra Sławomira Kopcia o udzielenie odpowiedzi na dodatkowe pytania. Chyba dwa tygodnie temu dyskutowaliśmy na temat tych abonamentów, podatku VAT od abonamentu itd., ale okazuje się, że mało skutecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-372">
          <u xml:id="u-372.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŁącznościSławomirKopeć">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na początek pragnę podkreślić, że reprezentuję dziś wyłącznie ministra łączności, w związku z tym na wiele z pytań nie jestem upoważniony udzielać odpowiedzi, w szczególności na pytania będące w kompetencji ministra skarbu. Postaram się natomiast w miarę mojej wiedzy, ale tak, żeby państwa nie wprowadzić w błąd, na wszystkie pytania odpowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-372.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŁącznościSławomirKopeć">Pierwsze pytanie dotyczyło tego, czy skarb państwa ma swoje udziały w Radzie Nadzorczej TP SA. Odpowiedź na to pytanie została już na tej sali udzielona: skarb państwa ma 35% udziałów w radzie nadzorczej. Ma 5 przedstawicieli, a wiceprzewodniczącym rady jest pan Mirosław Jakubowski.</u>
          <u xml:id="u-372.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŁącznościSławomirKopeć">Szczerze mówiąc, nie orientuję się, czy ta aktualna sprawa, o której dzisiaj mówimy, czyli liberalizacji rynku międzystrefowego, była poruszana na posiedzeniach rady nadzorczej. Oczywiście mogę dowiedzieć się o to i w późniejszym terminie odpowiedzieć na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-372.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŁącznościSławomirKopeć">Jeśli chodzi o kroki, jakie podejmie prezes URT, to - jak już wspomniałem - prezes już je podjął: bada, czy rzeczywiście Telekomunikacja Polska SA wywiązuje się z obowiązków, które zostały zapisane również w rozporządzeniu ministra łączności z października zeszłego roku i ma instrumenty, o jakich mówiłem, a więc może nałożyć karę pieniężną. Inną możliwością jest sąd antymonopolowy, który może nałożyć znacznie wyższe kary, natomiast procedura na pewno nie będzie krótka i na pewno z dnia na dzień nie uzyskamy wyjaśnienia tych wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-372.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŁącznościSławomirKopeć">W jaki sposób państwo jako właściciel czyni starania w sprawie demonopolizacji rynku? Jest to dosyć szerokie pytanie. Po pierwsze, należy powiedzieć, że w prawie telekomunikacyjnym zostały zapisane postulaty demonopolizacji rynku. W założeniach umowy prywatyzacyjnej Telekomunikacji Polskiej SA - to, jak myślę, będzie w pełni zrealizowane - rynek zostanie całkowicie zliberalizowany z dniem 1 stycznia 2003 r.</u>
          <u xml:id="u-372.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŁącznościSławomirKopeć">Jeśli chodzi o rynek operatorów międzystrefowych - może od razu odpowiem, bo padały pytania, dlaczego jest ich akurat trzech - również zostało to zapisane w umowie prywatyzacyjnej Telekomunikacji Polskiej SA, że do końca obecnego roku nie będzie więcej nowych operatorów międzystrefowych niż trzech.</u>
          <u xml:id="u-372.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŁącznościSławomirKopeć">Co zrobiło ministerstwo, by przygotować społeczeństwo do tej sytuacji? Dlaczego nie dyscyplinowało Telekomunikacji Polskiej? Otóż ministerstwo dyscyplinowało ją do czasu, gdy miało takie możliwości. Najlepszym dowodem jest właśnie to rozporządzenie, nie będę teraz szczegółowo przytaczał jego treści. Natomiast zobowiązanie Telekomunikacji Polskiej SA miało daleko idący charakter. Mianowicie operator strefowy, czyli w tym przypadku Telekomunikacja Polska - może podam jednak niektóre fragmenty rozporządzenia - zobowiązany był poinformować abonentów o możliwości wyboru operatora międzystrefowego oraz o nadanych operatorom międzystrefowym numerach dostępu, zapewnić abonentom słowną zapowiedź informującą o dacie rozpoczęcia usług przez operatora międzystrefowego, poinformować swoich abonentów na żądanie operatora międzystrefowego, czyli nowego, już na zasadzie odpłatności o warunkach i cenach usług świadczonych przez operatora międzystrefowego. Zostało to zapisane w formie rozporządzenia, które zostało przyjęte i trzeba powiedzieć, że jeśli nie jest ono wykonywane to znaczy tyle, że w tej materii prawo po prostu nie jest przestrzegane.</u>
          <u xml:id="u-372.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŁącznościSławomirKopeć">Następna sprawa - wynik działań resortu w sprawie podwyższenia przez Telekomunikację Polską abonamentu o 40%. Ten temat rzeczywiście pojawił się już chwilę temu. Trzeba powiedzieć, że to nie jest proste. Natomiast sytuacja zmierza do pozytywnego rozwiązania. Otóż pierwszym warunkiem tego, żeby udało się w tej dziedzinie wpłynąć na Telekomunikację Polską, która jest operatorem o największym znaczeniu i decyduje tak naprawdę o wysokości cen, jest uznanie TP SA za podmiot dominujący na rynku usług powszechnych, bo wtedy tylko...</u>
          <u xml:id="u-372.8" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Stec: To miało być w czerwcu.)</u>
          <u xml:id="u-372.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŁącznościSławomirKopeć">To miało być dokładnie 24 maja. Prezes URT otrzymał informację o akceptacji z Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w formie postanowienia, że TP SA może być uznana za podmiot dominujący na rynku usług powszechnych. Co natomiast się stało? Zgodnie z Kodeksem postępowania cywilnego TP SA oczywiście wniosła zażalenie na postanowienie prezesa URT i w związku z tym do czasu, aż ten proces administracyjny nie zakończy się, prezes URT nie może ingerować w strukturę cen, także w wysokość abonamentu. Trzeba więc, myślę, uzbroić się w cierpliwość, według nas jest to sprawa już bardzo bliska. Oczywiście mówię to w imieniu prezesa Urzędu Regulacji Telekomunikacji, ale wydaje mi się, że żadnego nadużycia czy żadnej nadinterpretacji nie popełniam.</u>
          <u xml:id="u-372.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŁącznościSławomirKopeć">Kiedy zostaną zlikwidowane numery kierunkowe w nowo powstałych województwach? Otóż jest przygotowany nowy plan numeracji telefonicznej. To rozporządzenie jest w trakcie uzgodnień wewnątrzresortowych w Ministerstwie Łączności i mogę zapowiedzieć, że jeszcze w tym miesiącu takie rozporządzenie ma szanse zostać przyjęte. Wtedy będzie to oznaczało przyjęcie nowego planu numeracji. Niestety nie oznacza to, że automatycznie zmienią się ceny, to znaczy że mieszkańcy tych nowych województw, mieszkający dawniej w innych województwach, będą płacić automatycznie mniej. To zależy znowu od operatora telekomunikacyjnego. Ministerstwo może ujednolicić strukturę numerów telefonicznych, natomiast nie może wpłynąć na operatora, żeby automatycznie dostosował on strukturę cen do nowego podziału administracyjnego. Jeśli Telekomunikacja zostanie uznana za podmiot dominujący ostatecznie, prezes URT będzie miał wszelkie prawa do interwencji.</u>
          <u xml:id="u-372.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŁącznościSławomirKopeć">Następny był problem osiedla Michałów w Radomiu, gdzie przyłączenie do Internetu w jednej firmie kosztuje 256 zł, w innej 900 zł, jest to bardzo różnie. Mogę powiedzieć, że rozpiętość jest jeszcze większa i ona oczywiście zależy także od parametrów łącza i od prędkości Internetu, jaką się kupuje. Generalnie rzecz biorąc, nowe Prawo telekomunikacyjne zniosło koncesje i zezwolenia w tej dziedzinie. Jest prosta rejestracja. W związku z tym uczestniczyłem już w kilku takich otwarciach nowych usług internetowych, choćby przez telewizje kablowe. Ceny spadają bardzo szybko. Do Urzędu Regulacji Telekomunikacji zgłosiło się już bardzo dużo nowych operatorów, bardzo często działających na bardzo małym terenie, natomiast rzeczywiście jest to otwarcie konkurencji w tej dziedzinie i na efekty nie musimy czekać. W tej chwili ceny bardzo spadają i jestem przekonany, że już wkrótce te 250 zł będzie uznane za bardzo wygórowaną cenę. Tak więc na pytanie, kiedy będzie konkurencja na rynku usług internetowych, możemy odpowiedzieć, że ta konkurencja w tej chwili jest już możliwa.</u>
          <u xml:id="u-372.12" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŁącznościSławomirKopeć">Po raz kolejny było pytanie o wysoką podwyżkę abonamentu. Czy wszystko robimy? Wszystko, co jest w granicach naszych możliwości według nas zostało zrobione i czekamy na uprawomocnienie się decyzji o uznaniu Telekomunikacji Polskiej za podmiot dominujący.</u>
          <u xml:id="u-372.13" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŁącznościSławomirKopeć">Pytanie, czy nie należało później rozpocząć liberalizacji rynku międzystrefowego i lepiej się do tego przygotować? Proszę państwa, to jest tak, że w tej chwili te ceny... Może powiedzmy tak: rzeczywiście są bardzo duże problemy, jest chaos, natomiast ceny usług już spadają. Już nowi operatorzy te niższe ceny zapowiadają, już nawet mają je w cenniku. Telekomunikacja Polska, na razie tytułem eksperymentu na dwa miesiące, też obniżyła ceny o 10%. Sądzę, że jest to dopiero początek.</u>
          <u xml:id="u-372.14" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŁącznościSławomirKopeć">Przejdę do następnego pytania. W jakiej wysokości obniżki się spodziewamy? W krajach Europy Zachodniej spadek był o kilkadziesiąt procent - o 30–40%, w niektórych skrajnych przypadkach w Niemczech spadek był 10-krotny. Oczywiście tam są rozbudowane te cenniki i to bardzo różnie wygląda, natomiast spadek był bardzo duży, wymusiła go konkurencja. Tutaj może być pewien problem, pewna bariera dla nowych operatorów w postaci opłat, które muszą płacić Telekomunikacji Polskiej za korzystanie z jej linii, oraz opłat za tzw. deficyt dostępu. Tu trzeba powiedzieć, że prezes Urzędu Regulacji Telekomunikacji już przygotował nowy cennik, ceny są w nim o wiele niższe, natomiast będzie on mógł wejść efektywnie w życie w momencie, gdy prezes URT będzie mógł narzucać ceny operatorowi dominującemu, czyli trzeba zaczekać, sądzimy, że nie będzie to długo trwało.</u>
          <u xml:id="u-372.15" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŁącznościSławomirKopeć">Z czego wynika wprowadzenie aż czterocyfrowego prefiksu? Muszę powiedzieć, że jest to pytanie często powtarzane i trudne. Był do wyboru trzy- i czterocyfrowy prefiks, szczerze powiedziawszy nie jestem w tej chwili w stanie odpowiedzieć, dlaczego akurat został wybrany czterocyfrowy, ponieważ wydaje się, że w naszych warunkach trzycyfrowy by wystarczył, bo i tak dałby pole nie dla tysiąca, z uwagi na tę pierwszą cyfrę, ale dla prawie setki operatorów. Zostało to zdecydowane 1,5 roku temu, w momencie gdy cała koncepcja była przygotowywana. Bardzo możliwe, że nie zostało to przemyślane.</u>
          <u xml:id="u-372.16" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŁącznościSławomirKopeć">Dlaczego resort łączności dopuścił do tego, by tylko jedna spółka łamała monopol TP SA? Minister łączności dopuścił trzy spółki, z tego jedna spółka w tej chwili już rozpoczęła działalność. Następne rozpoczną działalność w najbliższym czasie, jedna w sierpniu, druga na przełomie września i października. Jak już mówiłem, z końcem tego roku skończy się ważność tego zapisu w umowie prywatyzacyjnej Telekomunikacji Polskiej, który ograniczał liczbę operatorów międzystrefowych. Po liberalizacji rynku międzystrefowego w Niemczech liczba operatorów sięgnęła kilkuset, z tego w tej chwili zostało kilku ważnych, reszta działa w małych, niszowych segmentach.</u>
          <u xml:id="u-372.17" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŁącznościSławomirKopeć">Pytano, jakie działania podejmie minister wobec firm, które szybko zmieniają warunki usług, te usługi są coraz droższe. Jak już powiedziałem, w momencie gdy Telekomunikacja Polska jest uznana za operatora dominującego, wtedy prezes URT może te ceny regulować, a tak naprawdę to od cen Telekomunikacji Polskiej zależą ceny, jakie mogą dać inni operatorzy. Oni na pewno będą starali się dać ceny niższe, natomiast dochodzą do pewnej bariery. Tą barierą są opłaty, jakie muszą wnosić Telekomunikacji Polskiej za użytkowanie jej sieci i za deficyt dostępu. Jak już powiedziałem, dla tych opłat prezes URT dał nowy, znacznie niższy cennik. I on będzie mógł być, sądzę, narzucony - będzie mógł być narzucony w momencie, gdy Telekomunikacja Polska będzie uznana za podmiot dominujący.</u>
          <u xml:id="u-372.18" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŁącznościSławomirKopeć">Od kiedy i w jaki sposób przedstawiciele skarbu państwa egzekwują obowiązujące prawo? Jak powiedziałem, niestety nie mam upoważnienia, żeby odpowiadać na pytania dotyczące skarbu państwa, i prosiłbym, żeby może jeszcze raz to pytanie skierować już do przedstawiciela prezesa Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-372.19" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŁącznościSławomirKopeć">Powtarzało się pytanie, co zrobiono, by ograniczyć wzrost abonamentu. Na to pytanie już odpowiedziałem.</u>
          <u xml:id="u-372.20" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Stec: Proszę jeszcze powiedzieć: kiedy klienci mogą się spodziewać, że ten abonament będzie cofnięty?)</u>
          <u xml:id="u-372.21" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŁącznościSławomirKopeć">Panie pośle, już powiedziałem. W momencie gdy uprawomocni się decyzja o uznaniu TP SA za operatora dominującego, prezes URT może podjąć decyzję.</u>
          <u xml:id="u-372.22" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Stec: Miesiąc, dwa?)</u>
          <u xml:id="u-372.23" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŁącznościSławomirKopeć">Powiedzmy, dwa, to bezpieczniejsze.</u>
          <u xml:id="u-372.24" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŁącznościSławomirKopeć">Panie marszałku, wydaje mi się, że odpowiedziałem na wszystkie pytania. Jeśli nie, to chętnie jeszcze odpowiem.</u>
          <u xml:id="u-372.25" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Stanisław Zając)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-373">
          <u xml:id="u-373.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-373.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-374">
          <u xml:id="u-374.0" who="#PosełRadosławGawlik">Panie ministrze, jedno pytanie. Kiedy zamierzacie uznać Telekomunikację Polską, która ma 95% rynku, za operatora dominującego? Mówimy o tym już od długiego czasu i rozumiem, że ciągle to jest jak bajka o Kopciuszku. Trzeba to zrobić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-375">
          <u xml:id="u-375.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŁącznościSławomirKopeć">Panie pośle, już raz odpowiedziałem na to pytanie. Jeszcze raz odpowiem, podam dokładne daty. Otóż 4 kwietnia wyszło rozporządzenie ministra łączności, które umożliwiło prezesowi URT wszczęcie całej procedury. 11 kwietnia prezes URT wszczął postępowanie administracyjne w sprawie ustalenia pozycji operatorów. 22 maja projekt decyzji w sprawie uznania TP SA za podmiot dominujący na rynku usług powszechnych został przekazany do uzgodnień. 24 maja prezes URT otrzymał informację z Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów o jego akceptacji w formie postanowienia, na które niestety, zgodnie z odpowiednimi przepisami, przysługiwało zażalenie do Sądu Okręgowego w Warszawie, do Sądu Antymonopolowego. TP SA oczywiście się odwołała, w dniu 5 czerwca złożyła za pośrednictwem prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów zażalenie na to postanowienie. No i na razie zgodnie z Kodeksem postępowania cywilnego prezes URT wstrzymuje się z wykonaniem postanowienia do czasu rozstrzygnięcia tego zażalenia. Tak że cała procedura jest już na ukończeniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-376">
          <u xml:id="u-376.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Panie ministrze, jeszcze pani poseł Elżbieta Barys.</u>
          <u xml:id="u-376.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-377">
          <u xml:id="u-377.0" who="#PosełElżbietaBarys">Panie Ministrze! Ja nie otrzymałam odpowiedzi na moje pytanie. Pytałam o następującą kwestię. Abonament stanowi o gotowości do wykonania usługi, jest opłatą za gotowość do wykonania usługi, czyli nie jest usługą, bo nie ma w nim impulsów, tymczasem abonament objęty jest VAT. Jest to zupełnie sprzeczne z logiką. Nigdzie na świecie za gotowość nie płaci się podatku od towarów i usług, ponieważ to nie jest usługa. Nie wiem, jakie jest uzasadnienie wprowadzenia do abonamentu podatku od towarów i usług.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-378">
          <u xml:id="u-378.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-379">
          <u xml:id="u-379.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŁącznościSławomirKopeć">Odpowiadając na to pytanie, mogę powiedzieć tyle, że w tej sprawie, niestety, nie ma zgodności, m.in. między Ministerstwem Łączności i Ministerstwem Finansów. Postaram się pani poseł dostarczyć szerszą informację na ten temat; w tej chwili nie jestem przygotowany do szczegółowej odpowiedzi, ponieważ pytanie dotyczyło rynku usług międzystrefowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-380">
          <u xml:id="u-380.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu ministrowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-381">
          <u xml:id="u-381.0" who="#PosełBogdanBorusewicz">Jeśli chodzi o te kwestie, pytania, na które nie mógł pan odpowiedzieć, poprosilibyśmy o odpowiedź na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-382">
          <u xml:id="u-382.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŁącznościSławomirKopeć">Tak jest.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-383">
          <u xml:id="u-383.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-383.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Czas przeznaczony na pytania w sprawach bieżących został wyczerpany. Sejm kończy więc rozpatrywanie tego punktu porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-383.2" who="#WicemarszałekStanisławZając">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 27. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej z postępowania w sprawie pociągnięcia do odpowiedzialności konstytucyjnej Jerzego Buzka - prezesa Rady Ministrów i Jarosława Bauca - ministra finansów z wnioskiem komisji o podjęcie uchwały o umorzeniu postępowania wobec obydwu osób objętych wnioskiem wstępnym (druk nr 2843).</u>
          <u xml:id="u-383.3" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Jerzego Gwiżdża w celu przedstawienia stanowiska komisji.</u>
          <u xml:id="u-383.4" who="#WicemarszałekStanisławZając">Panie pośle, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-384">
          <u xml:id="u-384.0" who="#PosełSprawozdawcaJerzyGwiżdż">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej mam zaszczyt przedłożyć sprawozdanie w sprawie, którą zajmowała się Komisja Odpowiedzialności Konstytucyjnej, a dotyczyła ona wniosku wstępnego o pociągnięcie do odpowiedzialności konstytucyjnej pana premiera Jerzego Buzka i pana Jarosława Bauca, ministra finansów.</u>
          <u xml:id="u-384.1" who="#PosełSprawozdawcaJerzyGwiżdż">W dniu 2 października 2000 r. na podstawie art. 6 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 23 marca 1982 r. o Trybunale Stanu grupa 120 posłów złożyła u marszałka Sejmu wstępny wniosek o pociągnięcie do odpowiedzialności konstytucyjnej wymienionych już tu przeze mnie pana premiera Jerzego Buzka i pana Jarosława Bauca, ministra finansów.</u>
          <u xml:id="u-384.2" who="#PosełSprawozdawcaJerzyGwiżdż">Wniosek ten oparto na następujących podstawach. Jeśli chodzi o pana premiera Jerzego Buzka, zarzucono mu, że kierując w roku 2000 pracami Rady Ministrów, naruszył art. 2, 7, 148 pkt 2, 4 i 5, art. 151 oraz art. 222 zdanie pierwsze Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., dopuszczając do sytuacji, w której Rada Ministrów nie przedłożyła Sejmowi zgodnie z art. 222 zdaniem pierwszym konstytucji najpóźniej na 3 miesiące przed rozpoczęciem roku budżetowego projektu ustawy budżetowej na rok 2001. Jeśli zaś chodzi o pana ministra Jarosława Bauca, zarzucono mu to, że pełniąc od 12 czerwca 2000 r. urząd ministra finansów i będąc tym samym ministrem kierującym działem administracji rządowej: Budżet państwa, nie przygotował w należytym terminie projektu budżetu państwa oraz projektów tzw. ustaw okołobudżetowych i przez to w sposób istotny przyczynił się do nieprzedłożenia przez Radę Ministrów najpóźniej na 3 miesiące przed rozpoczęciem roku budżetowego projektu ustawy budżetowej na rok 2001. Naruszył w ten sposób art. 2, art. 151 oraz art. 222 zdanie pierwsze konstytucji, a także art. 7 ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o organizacji i trybie pracy Rady Ministrów oraz o zakresie działania ministrów, a także art. 7 ustawy o działach administracji rządowej. Tyle, jeśli chodzi o zarzuty.</u>
          <u xml:id="u-384.3" who="#PosełSprawozdawcaJerzyGwiżdż">Komisja Odpowiedzialności Konstytucyjnej na posiedzeniach w dniach 14 listopada 2000 r., 28 marca 2001 r. i 10 kwietnia br. zgodnie z porządkiem dziennym posiedzeń procedowała nad wnioskiem wstępnym o pociągnięcie do odpowiedzialności konstytucyjnej obydwu wymienionych panów. W posiedzeniach komisji brała udział grupa ekspertów Biura Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu pod przewodnictwem dyrektora biura pana dr. Wiesława Staśkiewicza, a eksperci byli następujący: pan prof. Paweł Sarnecki, pan prof. Mirosław Granat, pan prof. Andrzej Szmyt, pan dr Janusz Mordwiłko, pan dr Marek Zubik, pani mgr Beata Szepietowska oraz pan mgr Wojciech Odrowąż-Sypniewski. Chcę zaznaczyć, że wszyscy eksperci reprezentowali ośrodki akademickie od Gdańska przez Warszawę aż po Lublin i że ci sami eksperci występowali w sprawie wcześniej rozpatrywanej przez komisję i rozstrzygniętej przez Sejm dotyczącej odpowiedzialności konstytucyjnej pana premiera Cimoszewicza i pana ministra Belki.</u>
          <u xml:id="u-384.4" who="#PosełSprawozdawcaJerzyGwiżdż">Komisja zapoznała się z wyjaśnieniami w sprawie wniosku wstępnego o pociągnięcie do odpowiedzialności konstytucyjnej, przedstawionymi na piśmie przez prezesa Rady Ministrów pana Jerzego Buzka oraz (odrębne pismo, podobnej zresztą treści) przez ministra finansów pana Jarosława Bauca, a także z załączonymi do tych wyjaśnień opiniami pani prof. Teresy Rabskiej, pana prof. Wojciecha Łączkowskiego oraz pana dr. Dariusza Dudka. W odpowiedzi na wystąpienie przewodniczącego Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej, czyli moje, dotyczące harmonogramu prac nad projektem budżetu państwa na rok 2000 minister finansów przedstawił dokumenty obrazujące przebieg prac nad projektem budżetu. W szczególności przywołam tu:</u>
          <u xml:id="u-384.5" who="#PosełSprawozdawcaJerzyGwiżdż">- rozporządzenie ministra finansów z 27 kwietnia 2000 r. w sprawie szczegółowych zasad, trybu i terminu opracowania materiałów do projektu budżetu państwa na rok 2001,</u>
          <u xml:id="u-384.6" who="#PosełSprawozdawcaJerzyGwiżdż">- protokół ustaleń opatrzony nr 18/2000 z posiedzenia Rady Ministrów z 9 maja 2000 r.,</u>
          <u xml:id="u-384.7" who="#PosełSprawozdawcaJerzyGwiżdż">- wstępne założenia finansów publicznych na rok 2001 przedstawione na posiedzeniu Rady Ministrów w dniu 16 maja 2000 r.,</u>
          <u xml:id="u-384.8" who="#PosełSprawozdawcaJerzyGwiżdż">-protokół ustaleń opatrzony nr 20/2000 z posiedzenia Rady Ministrów z 23 maja 2000 r.,</u>
          <u xml:id="u-384.9" who="#PosełSprawozdawcaJerzyGwiżdż">- założenia do projektu budżetu państwa na 2001 r. przekazane do rozpatrzenia Radzie Ministrów, Komitetowi Ekonomicznemu Rady Ministrów i Komitetowi Społecznemu Rady Ministrów,</u>
          <u xml:id="u-384.10" who="#PosełSprawozdawcaJerzyGwiżdż">- zasady wyznaczania limitów wydatków do opracowania projektu budżetu państwa na rok 2001, które wraz z limitami i Założeniami do projektu budżetu państwa na rok 2001 przekazane zostały ekspertom części budżetowych,</u>
          <u xml:id="u-384.11" who="#PosełSprawozdawcaJerzyGwiżdż">- protokół ustaleń opatrzony nr 29/2000 z posiedzenia Rady Ministrów z 14 lipca 2000 r. i protokół ustaleń nr 35/2000 z 5 września 2000 r.,</u>
          <u xml:id="u-384.12" who="#PosełSprawozdawcaJerzyGwiżdż">- protokół nr 36/2000 z posiedzenia Rady Ministrów w dniach 12 i 13 września 2000 r., bardzo ważny,</u>
          <u xml:id="u-384.13" who="#PosełSprawozdawcaJerzyGwiżdż">- protokół ustaleń nr 37a/2000 z posiedzenia Rady Ministrów z 22 września 2000 r.,</u>
          <u xml:id="u-384.14" who="#PosełSprawozdawcaJerzyGwiżdż">- pismo prezesa Rady Ministrów z dnia 23 września 2000 r. skierowane do marszałka Sejmu w sprawie szczegółowych uwarunkowań dotyczących przesunięcia terminu przekazania projektu ustawy budżetowej na rok 2000 do Sejmu, o tym piśmie wspomnę jeszcze później,</u>
          <u xml:id="u-384.15" who="#PosełSprawozdawcaJerzyGwiżdż">- protokół ustaleń nr 38/2000 z posiedzenia Rady Ministrów z 26 września 2000 r.,</u>
          <u xml:id="u-384.16" who="#PosełSprawozdawcaJerzyGwiżdż">- pismo ministra finansów z 13 października 2000 r. skierowane do zarządów miast, miast i gmin, gmin przekazujące informacje o wstępnych wysokościach subwencji, udziałów w podatkach wyliczonych na podstawie wstępnej wersji projektu budżetu państwa na rok 2001,</u>
          <u xml:id="u-384.17" who="#PosełSprawozdawcaJerzyGwiżdż">- pismo ministra finansów z 13 października 2000 r. skierowane do zarządów województw przekazujące informacje o wstępnych wysokościach części subwencji ogólnej oraz wstępnie planowanych udziałach we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych stanowiących dochód budżetu państwa,</u>
          <u xml:id="u-384.18" who="#PosełSprawozdawcaJerzyGwiżdż">- pismo ministra finansów z dnia 13 października 2000 r. skierowane do zarządów powiatów i miast na prawach powiatu przekazujące informacje o wstępnych wysokościach części subwencji ogólnej oraz wstępnie planowanych udziałach we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych stanowiącego dochód budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-384.19" who="#PosełSprawozdawcaJerzyGwiżdż">Wymieniłem bardzo wiele dokumentów po to, żeby Wysoka Izba wiedziała, że do Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej wpływa szereg dokumentów, z którymi posłowie mają możliwość zapoznania się przed wydaniem ostatecznych werdyktów w każdej sprawie. W odpowiedzi na wystąpienie przewodniczącego Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej, czyli znowu przywołam swoją skromną osobę, dotyczące udostępnienia członkom komisji dokumentów związanych z pracami nad projektem budżetu państwa na rok 2001 szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów pan Maciej Musiał w piśmie z 21 marca br. poinformował m.in., że prace związane z przygotowaniem projektu ustawy budżetowej rozpoczęły się w maju 2000 r., co potwierdzają protokoły ustaleń Rady Ministrów, już je przywołałem, a także, że Rada Ministrów na posiedzeniu w dniu 14 lipca 2000 r. przyjęła „Założenia do projektu budżetu państwa na 2001 r.”, co także potwierdzono protokołami, w szczególności protokołem z 14 lipca 2000 r. Pan minister Musiał w piśmie, które przywołałem, mówi także, że projekt ustawy budżetowej na rok 2001 miał być przedmiotem obrad Rady Ministrów w dniu 26 września 2000 r., ale w związku z decyzją rządu podjętą na posiedzeniu 22 września minister finansów nie wniósł pod obrady Rady Ministrów opracowanego projektu ustawy budżetowej, gdyż stał się on nieaktualny z przyczyn, o których powiem za chwilę.</u>
          <u xml:id="u-384.20" who="#PosełSprawozdawcaJerzyGwiżdż">W załączeniu do przedstawionej informacji szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów przekazał protokoły ustaleń zawierające zapisy dotyczące prac nad projektem ustawy budżetowej; mieszczą się one w 12 punktach, w różnych zresztą protokołach, których już przywoływał nie będę.</u>
          <u xml:id="u-384.21" who="#PosełSprawozdawcaJerzyGwiżdż">Ponadto szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów przekazał kopię pisma z 25 września 2000 r., jakie prezes Rady Ministrów wystosował do marszałka Sejmu w sprawie nieskierowania do Sejmu projektu ustawy budżetowej na rok 2001 w terminie określonym w zdaniu pierwszym w art. 222 konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-384.22" who="#PosełSprawozdawcaJerzyGwiżdż">Zwracam uwagę na ten dokument, gdyż jest on w sprawie bardzo istotny. Mianowicie prezes Rady Ministrów stwierdził w nim m.in.: Rada Ministrów na posiedzeniu w dniu 22 września 2000 r. uznała, iż nie jest możliwe skierowanie do Sejmu projektu budżetu państwa na rok 2001 w terminie określonym w art. 222 zdanie pierwsze konstytucji - to jest do dnia 30 września 2000 r. Rada Ministrów postanowiła skorzystać z konstytucyjnej możliwości przedłożenia projektu budżetu w terminie późniejszym. Opracowany przez ministra finansów projekt budżetu państwa na rok 2001 miał być przyjęty na najbliższym posiedzeniu Rady Ministrów, we wtorek 26 września br. (Rzecz dotyczy naturalnie, to moje uzupełnienie, 2000 r.)</u>
          <u xml:id="u-384.23" who="#PosełSprawozdawcaJerzyGwiżdż">W związku: z odrzuceniem w 22 września 2000 r. w pierwszym czytaniu projektu zmiany ustawy o podatku od towarów i usług i podatku akcyzowym, który był zgodny ze stanowiskiem negocjacyjnym w obszarze: Podatki, co skutkuje zmniejszeniem planowanych dochodów w projekcie budżetu o ok. 1,5 mld zł; z przyjęciem w dniu 22 września 2000 r. poprawki do ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, zwiększającej udziały gmin górniczych w podatku dochodowym od osób fizycznych, co skutkuje utratą zaplanowanych dochodów w projekcie budżetu państwa w kwocie ok. 240 mln zł; z odłożeniem na czas po 30 września br. głosowania rozstrzygającego ustawowy czas pracy określony w Kodeksie pracy, co pociąga konsekwencje dla tempa wzrostu gospodarczego w roku 2001 - nastąpiła konieczność przeszacowania dochodów i wydatków w opracowanym już projekcie budżetu. (Zwracam uwagę na zapis: w opracowanym już projekcie budżetu.).</u>
          <u xml:id="u-384.24" who="#PosełSprawozdawcaJerzyGwiżdż">Ponadto rząd uznał, iż trwające w Sejmie prace nad projektami ustaw zmieniających ustawę o podatku dochodowym od osób fizycznych i Kodeksu celnego mają znaczenie dla kształtu budżetu na rok 2001.</u>
          <u xml:id="u-384.25" who="#PosełSprawozdawcaJerzyGwiżdż">Dodatkowo na decyzję Rady Ministrów wpłynął fakt, iż przyjęte przez rząd założenia makroekonomiczne, na podstawie których opracowano projekt budżetu, wymagają zweryfikowania, gdyż w dniu 20 września 2000 r. zapoczątkowano skoordynowaną interwencję banków w celu umocnienia euro względem dolara. Jednocześnie prezes Rady Ministrów poinformował, że Rada Ministrów przewiduje zakończenie prac nad projektem budżetu oraz przekazanie go do Sejmu w terminie do dnia 15 listopada 2000 r. (Tu kończę przywołanie tekstu zacytowanego wprost, z małymi skrótami.).</u>
          <u xml:id="u-384.26" who="#PosełSprawozdawcaJerzyGwiżdż">W trakcie posiedzenia Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej ekspertom postawiono dwa pytania. Pierwsze: Jak należy rozumieć zdanie drugie art. 222 konstytucji, które stwierdza, iż w wyjątkowych przypadkach możliwe jest późniejsze przedłożenie budżetu? I drugie pytanie: Do kogo należy ocena, czy w konkretnym przypadku okoliczności uzasadniające późniejsze przedłożenie Sejmowi projektu ustawy budżetowej mieszczą się w zakresie przedmiotowym pojęcia „wyjątkowe przypadki”? Od odpowiedzi na te pytania uzależniono rozstrzygnięcie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-384.27" who="#PosełSprawozdawcaJerzyGwiżdż">W odpowiedzi na pierwsze pytanie eksperci stwierdzili, iż jakkolwiek pojęcia „wyjątkowe przypadki” nie precyzuje ani konstytucja, ani ustawa o finansach publicznych, to przyjąć można, iż chodzi o zdarzenia o charakterze nadzwyczajnym, nieprzewidywalnym i wpływającym w poważny sposób na sytuację budżetową państwa, które uniemożliwiają bądź w poważnym stopniu utrudniają Radzie Ministrów przyjęcie należytego pod względem formalnym i materialnym projektu ustawy budżetowej w zwykłym terminie, to znaczy do 30 września. Nieistotne przy tym jest to, czy zdarzenia takie mają charakter polityczny, finansowy czy gospodarczy. Wystarczy, by okoliczności te istniały obiektywnie.</u>
          <u xml:id="u-384.28" who="#PosełSprawozdawcaJerzyGwiżdż">W odpowiedzi na pytanie drugie eksperci stwierdzili, że ocena, czy w konkretnej sytuacji zaistniałe okoliczności mieszczą się w zakresie przedmiotowym „wyjątkowych przypadków”, a tym samym konstytucyjnie uzasadniają późniejsze przedłożenie projektu ustawy budżetowej, należy przede wszystkim do Rady Ministrów jako do organu, na którym ciąży obowiązek wykonania inicjatywy ustawodawczej w tym zakresie. Rada Ministrów dysponuje daleko idącą swobodą oceny, czy w zaistniałych wyjątkowych okolicznościach jest w stanie przedstawić Sejmowi merytorycznie i formalnie poprawny projekt ustawy budżetowej. Swoboda oceny Rady Ministrów co do wyjątkowości danego przypadku i przełożenie terminu przedłożenia projektu ustawy budżetowej spotkać się może jednak z negatywną oceną Sejmu. Ocena ta może być wyrażona w formie odpowiedzialności politycznej, jak i ewentualnie odpowiedzialności konstytucyjnej. Jak przypuszczam, sprawa w ogóle pojawiła się w Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej dlatego, że zaistniały przesłanki, dla których grupa posłów wnioskodawców uznała, iż nie mieliśmy tutaj do czynienia z wyjątkowymi przypadkami. W ocenie ekspertów uruchomienie procedury odpowiedzialności konstytucyjnej powinno mieć miejsce tylko w wypadku oczywistego przekroczenia przez rząd granicy swobody oceny okoliczności stanowiących podstawę zastosowania art. 222 zdanie drugie konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-384.29" who="#PosełSprawozdawcaJerzyGwiżdż">Wysoki Sejmie! Komisja podzieliła ocenę ekspertów co do normatywnego znaczenia art. 222 zdanie drugie konstytucji oraz stwierdziła, że wskazane w piśmie prezesa Rady Ministrów z dnia 25 września 2000 r., które przywołałem tutaj, do marszałka Sejmu okoliczności uzasadniają późniejsze przedłożenie projektu ustawy budżetowej i mieszczą się w zakresie pojęcia „wyjątkowe przypadki”. Komisja uznała, że w okolicznościach wskazanych w piśmie prezesa Rady Ministrów, które zaistniały we wrześniu 2000 r., nieprzedłożenie projektu ustawy budżetowej w terminie wynikającym ze zdania pierwszego art. 222, tj. terminie do 30 września, nie stanowiło naruszenia Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. W wyniku zaistniałych wyjątkowych okoliczności opracowany przez ministra finansów projekt ustawy budżetowej na rok 2001 przestał spełniać wymogi poprawności materialnej i powstała konieczność przeszacowania dochodów i wydatków w opracowanym projekcie, a więc w istocie rzeczy nie było możliwości złożenia go w konstytucyjnym terminie.</u>
          <u xml:id="u-384.30" who="#PosełSprawozdawcaJerzyGwiżdż">Komisja, mając świadomość znaczenia zasady poprawności materialnej projektu ustawy budżetowej, zasady znajdującej szczególne uzasadnienie konstytucyjne w kontekście postanowienia art. 219 ust. 4 konstytucji, zgodnie z którym projekt ustawy budżetowej w brzmieniu z chwili przedłożenia może stać się podstawą prowadzenia gospodarki finansowej państwa, uznaje, iż w zaistniałych wyjątkowych okolicznościach, wobec konieczności przeszacowania dochodów i wydatków w opracowanym projekcie budżetu, odstąpienie przez Radę Ministrów od przedłożenia projektu budżetu w terminie do 30 września z zamiarem przekazania go w terminie do 15 listopada 2000 r. nie naruszało art. 222 Konstytucji Rzeczypospolitej. To jest konkluzja prac komisji, w wyniku której podjęto werdykt, o którym za chwilę.</u>
          <u xml:id="u-384.31" who="#PosełSprawozdawcaJerzyGwiżdż">Pan poseł Bogdan Lewandowski - zastępca przewodniczącego komisji - zgłosił wniosek o poszerzenie zespołu ekspertów o panią prof. Elżbietę Chojnę-Duch - specjalistę prawa finansowego z Uniwersytetu Warszawskiego. Komisja większością głosów wniosek ten odrzuciła, motywując swoją decyzję tym, że 8 prawników - ekspertów z różnych ośrodków akademickich, których przywołałem z nazwiska na wstępie mojego wystąpienia, biorących udział w posiedzeniu, udzieliło pełnych wyjaśnień w przedmiotowej sprawie i że w istocie rzeczy mieliśmy do czynienia z rozstrzygnięciem o charakterze konstytucyjnym, a więc z zakresu Prawa konstytucyjnego, a nie Prawa budżetowego. Zresztą co do powołania eksperta dodatkowego wątpliwości także wyrazili sami eksperci ustami szefa ekspertów sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-384.32" who="#PosełSprawozdawcaJerzyGwiżdż">W ocenie komisji analiza zgromadzonej dokumentacji pozwala stwierdzić, iż prace nad projektem budżetu na rok 2001 prowadzone były zgodnie z przepisami konstytucji, ustawy o organizacji i trybie pracy Rady Ministrów oraz ustawy o działach administracji rządowej. Tym samym w odniesieniu do prac nad projektem budżetu na rok 2001 nie można postawić prezesowi Rady Ministrów panu Jerzemu Buzkowi zarzutu naruszenia art. 2, 7, 148 pkt 2, 4 i 5, art. 151 oraz art. 222 zdanie pierwsze konstytucji, a ministrowi finansów panu Jarosławowi Baucowi nie można czynić zarzutu o naruszenie art. 2, art. 151 oraz art. 222 zdanie pierwsze konstytucji, a także art. 7 ustawy z 8 sierpnia 1996 r. o organizacji i trybie pracy Rady Ministrów oraz o zakresie działania ministrów oraz art. 7 ustawy o działach administracji rządowej.</u>
          <u xml:id="u-384.33" who="#PosełSprawozdawcaJerzyGwiżdż">Wniosek o podjęcie uchwały Sejmu o umorzenie postępowania wobec pana Jerzego Buzka i pana Jarosława Bauca poddany został pod głosowanie na posiedzeniu w dniu 10 kwietnia br. Za wnioskiem o umorzenie postępowania głosowało 9 członków komisji, przeciwko było 7, przy braku posłów wstrzymujących się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-384.34" who="#PosełSprawozdawcaJerzyGwiżdż">Wysoki Sejmie! Biorąc pod uwagę wynik głosowania, Komisja Odpowiedzialności Konstytucyjnej, którą mam zaszczyt tutaj reprezentować, wnosi, aby Sejm Rzeczypospolitej na podstawie art. 70 ust. 1 regulaminu Sejmu oraz art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 marca 1982 r. o Trybunale Stanu umorzył postępowanie w sprawie przeciwko panu Jerzemu Buzkowi i panu Jarosławowi Baucowi.</u>
          <u xml:id="u-384.35" who="#PosełSprawozdawcaJerzyGwiżdż">Chcę poinformować Wysoką Izbę, że do sprawozdania, zgodnie z wcześniejszą zapowiedzią posłów członków komisji, którzy głosowali przeciwko rozstrzygnięciu, jakie przyjęła komisja, załączony jest wniosek mniejszości o pociągnięcie do odpowiedzialności konstytucyjnej pana Jerzego Buzka, prezesa Rady Ministrów, i pana Jarosława Bauca, ministra finansów. Wniosek ten znajduje się w sprawozdaniu, które państwu doręczyliśmy i zawiera 8 stron. Dziękuję, panie marszałku, dziękuję Wysoka Izbo.</u>
          <u xml:id="u-384.36" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-385">
          <u xml:id="u-385.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-385.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-385.2" who="#WicemarszałekStanisławZając">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-385.3" who="#WicemarszałekStanisławZając">Przypominam, że zgodnie z art. 70 ust. 4 regulaminu Sejmu w dyskusji mogą być zgłaszane wnioski o zwrócenie przedłożonego sprawozdania do komisji w celu uzupełnienia postępowania. Wnioski te muszą zawierać propozycje kierunku i zakresu dalszego postępowania komisji.</u>
          <u xml:id="u-385.4" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Marka Mazurkiewicza w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-386">
          <u xml:id="u-386.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Występując w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej w sprawie wniosku o pociągnięcie do odpowiedzialności konstytucyjnej panów Jerzego Buzka i Jarosława Bauca (druk nr 2843) wnoszę przede wszystkim, by Wysoka Izba oddaliła wniosek komisji o umorzenie postępowania w przedmiotowej sprawie oraz popieram dołączony do sprawozdania komisji wniosek mniejszości o nadanie właściwego biegu sprawie o odpowiedzialności konstytucyjnej, który już zarekomendował przewodniczący komisji.</u>
          <u xml:id="u-386.1" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Wnoszę w szczególności o to, by Sejm Rzeczypospolitej Polskiej podjął uchwałę o pociągnięciu do odpowiedzialności konstytucyjnej przed Trybunałem Stanu pana Jerzego Buzka, prezesa Rady Ministrów, o to, że w okresie pełnienia urzędu prezesa Rady Ministrów i w zakresie swego urzędowania kierując w roku 2000 pracami Rady Ministrów działaniami swymi doprowadził do tego, że Rada Ministrów nie przedłożyła Sejmowi Rzeczypospolitej, zgodnie z obowiązkiem wynikającym z art. 222 zdanie pierwsze konstytucji, najpóźniej na trzy miesiące przed rozpoczęciem roku budżetowego projektu ustawy budżetowej na rok 2001, przez dopuszczenie do niewykonania w roku 2000 w konstytucyjnym terminie inicjatywy ustawodawczej rządu w zakresie ustawy budżetowej na rok 2001, przez dopuszczenie do niewykonania inicjatywy ustawodawczej rządu w zakresie ustawy o prowizorium budżetowym w należytym terminie, jeżeli budżet nie został przedstawiony, i wreszcie przez dopuszczenie do wykorzystania przepisu zawartego w art. 222 zdanie drugie konstytucji w wykonywaniu inicjatywy ustawodawczej w sprawie ustawy budżetowej na rok 2001 bez należytej przyczyny usprawiedliwiającej zastosowanie tej procedury wyjątkowej, czym naruszył wskazany już przez pana przewodniczącego komisji art. 2, 7, 148 pkt 2, 4 i 5 oraz art. 222 zdanie pierwsze Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. i sprzeniewierzył się mającej również normatywny charakter przysiędze złożonej w momencie objęcia urzędu prezesa Rady Ministrów, co normuje art. 151 konstytucji w związku z jej art. 2.</u>
          <u xml:id="u-386.2" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Równocześnie wnoszę o pociągnięcie do odpowiedzialności konstytucyjnej przed Trybunałem Stanu pana Jarosława Bauca, ministra finansów Rzeczypospolitej Polskiej, w związku z tym, że w okresie pełnienia urzędu ministra finansów i w zakresie swego urzędowania, pełniąc od 12 czerwca 2000 r. urząd ministra finansów i będąc ministrem kierującym działem administracji rządowej i budżetem państwa, nie przedstawił Radzie Ministrów w należytym terminie projektu budżetu państwa odpowiadającego wymogom konstytucyjnym, rzetelnie i prawidłowo opracowanego, i tym samym przyczynił się do niewykonania przez Radę Ministrów inicjatywy ustawodawczej zawierającej projekt ustawy budżetowej na rok 2001 najpóźniej na trzy miesiące przed rozpoczęciem roku budżetowego, tj. w konstytucyjnym terminie. W momencie kiedy Rada Ministrów we wrześniu uznała przedłożony projekt budżetu za nieodpowiadający wymogom konstytucyjnym, nie podjął prac i w efekcie nie przedłożył Radzie Ministrów projektu ustawy o prowizorium budżetowym, czego wymaga konstytucja, czym naruszył art. 2, art. 7 i 151 oraz 222 zdanie pierwsze Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, art. 7 ustawy o organizacji i trybie pracy Rady Ministrów w zakresie działania ministrów, art. 7 ustawy z dnia 4 września 1997 r. o działach administracji rządowej i przepis § 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia prezesa Rady Ministrów z dnia 30 listopada 1999 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania ministra finansów.</u>
          <u xml:id="u-386.3" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Wnoszę, by Sejm, podejmując uchwałę, powołał również oskarżycieli przed Trybunałem Stanu w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-386.4" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Przy maksymalnej dyscyplinie wypowiedzi proszę pana marszałka, żeby zechciał przedłużyć mi przewidziany czas - 5 minut. Nie będę oczywiście referował pełnych 8 stron tekstu uzasadnienia, wyczerpującego we wszystkich warstwach uzasadnienia, a równocześnie z obszernego i należycie udokumentowanego uzasadnienia wniosku dołączonego do sprawozdania pozwolę sobie, jeśli pan marszałek mi zezwoli, zreferować tylko najważniejsze tezy tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-386.5" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Pierwsza kwestia. Zgodnie z art. 221 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej inicjatywa ustawodawcza w zakresie ustawy budżetowej oraz ustawy o prowizorium budżetowym przysługuje wyłącznie Radzie Ministrów. Oznacza to, że żaden z innych podmiotów wymienionych w art. 118 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej nie może wyręczyć Rady Ministrów i wykonać w tym zakresie inicjatywy ustawodawczej. Zgodnie z art. 222 konstytucji, zdanie pierwsze, przedłożenie projektu ustawy budżetowej powinno nastąpić najpóźniej na trzy miesiące przed rozpoczęciem roku budżetowego, tylko w wyjątkowych przypadkach, zgodnie ze zdaniem drugim tego artykułu konstytucji, możliwe jest późniejsze przedłożenie projektu. Zasady i tryb opracowywania projektu ustawy budżetowej, zgodnie z art. 219 konstytucji, określa ustawa. Jest to ustawa o finansach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-386.6" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Zgodnie z art. 148 pkt 2 Konstytucji Rzeczypospolitej, prezes Rady Ministrów kieruje pracami Rady Ministrów. Punkty 4 i 5 powołanego artykułu nakładają na premiera obowiązek zapewnienia wykonywania polityki Rady Ministrów i określenia sposobów jej wykonania, a także obowiązek koordynowania i kontrolowania pracy członków Rady Ministrów. Wymóg starannego wykonywania tych obowiązków wynika z treści przysięgi, powołanej przeze mnie, składanej przez członków Rady Ministrów i jej prezesa.</u>
          <u xml:id="u-386.7" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Treść przysięgi, art. 151 konstytucji, zawiera m.in. zobowiązanie do zachowania wierności konstytucji i innym prawom Rzeczypospolitej. W kontekście brzmienia art. 7 konstytucji (zasada legalizmu), oznacza to obowiązek podejmowania przez członków Rady Ministrów działań na podstawie wyraźnie sformułowanego przepisu prawa. Odnosi się to w szczególności do prezesa Rady Ministrów i ministra, w tym przypadku ministra finansów.</u>
          <u xml:id="u-386.8" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Obowiązek opracowania projektu ustawy budżetowej i przedłożenia go Radzie Ministrów nałożony jest na ministra kierującego działem administracji rządowej - budżet państwa. Wynika on z przepisów dwu ustaw: art. 7 ustawy o działach administracji rządowej i powołanego przeze mnie art. 82 ustawy o finansach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-386.9" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Ogólny zakres obowiązków członka Rady Ministrów określa powołany art. 7 ustawy o organizacji i trybie pracy Rady Ministrów oraz o zakresie działania ministrów - rozporządzenie dotyczące statusu ministra finansów.</u>
          <u xml:id="u-386.10" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Te przepisy zostały przez obydwu panów, którym stawiamy zarzut, złamane.</u>
          <u xml:id="u-386.11" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Planowanie i projektowanie budżetowe nie jest jednorazowym aktem, lecz procesem złożonym i ciągłym, wymagającym podejmowania różnorodnych czynności przez wiele podmiotów w ciągu całego roku, wielostronnych powtarzanych uzgodnień, zmian dotyczących z jednej strony wskaźników makroekonomicznych, wielkości dochodu, z drugiej, proporcji podziału wydatków między dysponentów części budżetowych. Jest on zarazem procesem, który ani w momencie przedłożenia przez ministra finansów projektu budżetu Radzie Ministrów, ani złożenia go przez Radę Ministrów Sejmowi do 30 września nie ulega zakończeniu.</u>
          <u xml:id="u-386.12" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Rada Ministrów ma obowiązek przedstawić na trzy miesiące przed rozpoczęciem roku projekt budżetowy w Sejmie, projekt oparty na obowiązującym prawie, a nie na ustawach leżących jeszcze w kałamarzu.</u>
          <u xml:id="u-386.13" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Każda ewentualna zmiana stanu prawa oraz przewartościowanie wskaźników makroekonomicznych czy proporcji dochodów budżetowych daje możliwość urealnienia projektu w trakcie dalszych prac budżetowych, w dostosowaniu go do aktualnego stanu prawa i zmieniającej się sytuacji makroekonomicznej.</u>
          <u xml:id="u-386.14" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Rząd ma możność zmiany treści projektu budżetu, zapewnia mu to konstytucja i ustawa o finansach publicznych, w drodze autopoprawek w czasie całego dalszego etapu prac legislacyjnych w parlamencie. Miało to miejsce w roku 1999 w trakcie prac nad projektem budżetu państwa na rok 2000, kiedy projekt ustawy budżetowej wpłynął w terminie, a rząd przedłożył później kolejne autopoprawki, mimo że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie weszła w życie, gdyż odmiennie oszacowano wcześniej składniki budżetu. Taka sama sytuacja powstała też obecnie (nawet mimo opóźnionego złożenia projektu budżetu na rok 2001), kiedy Rada Ministrów na posiedzeniach w dniach 9, 10 i 11 stycznia 2001 r. na wniosek ministra finansów przedstawiła autopoprawki do projektu ustawy budżetowej skierowanej w listopadzie do Sejmu przez Radę Ministrów. Te autopoprawki były przecież uwzględniane.</u>
          <u xml:id="u-386.15" who="#PosełMarekMazurkiewicz">W wyniku decyzji rządu podjętej na posiedzeniu w dniu 22 września 2000 r. minister finansów nie wniósł pod obrady Rady Ministrów opracowanego wówczas przezeń projektu ustawy budżetowej, gdyż zdaniem prezesa Rady Ministrów (było ono zawarte w cytowanym przez pana przewodniczącego komisji piśmie przewodnim do marszałka Sejmu) projekt ten stał się nieaktualny, ponieważ nie został prawidłowo opracowany. Takie zdanie znajduje się w piśmie prezesa Rady Ministrów. Spowodowało to, jak uzasadniała Rada Ministrów, niemożność uchwalenia i przedstawienia projektu budżetu Sejmowi w konstytucyjnym terminie do 30 września. „Nieaktualność” - sądzę, że pan prezes Rady Ministrów rozumiał pod tym konstytucyjne pojęcie „wyjątkowości” - oznaczałaby według Rady Ministrów „konieczność przeszacowania dochodów i wydatków w opracowanym już projekcie budżetu” (cytuję zdanie prezesa Rady Ministrów), wynikającą z dwóch decyzji Sejmu mających wpływ na zmniejszenie szacowanych wpływów do budżetu państwa oraz nieznanych przyszłych decyzji co do ustawowego czasu pracy.</u>
          <u xml:id="u-386.16" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Pamiętajmy jednak - tego niestety w sprawozdaniu nie zaprezentowano - że różnica poziomu dochodów w stosunku do planowanych w pierwotnym projekcie budżetu była symboliczna i nie miała przekraczać ułamka procentu całości planowanych na rok 2000 w projekcie ministra finansów wielkości dochodów budżetu. Jeżeli zestawimy to z aktualnie obserwowaną rozbieżnością między uchwalonym budżetem a rozjeżdżającymi się dochodami i wydatkami, to ten ułamek procentu różnicy mówi sam za siebie.</u>
          <u xml:id="u-386.17" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Argumenty przedstawione przez prezesa Rady Ministrów w piśmie z 25 września, skierowanym do pana marszałka Sejmu, nie uzasadniały, zdaniem wnioskodawców i specjalistów, zastosowania wyjątkowego trybu przewidzianego w zdaniu drugim art. 222 Konstytucji RP. Jak wynika z ustalonych poglądów doktryny prawa finansowego i finansów - powołujemy się we wniosku na publikacje niedopuszczonych ekspertów prof. Cezarego Kosikowskiego, doradcy Kancelarii Sejmu, i pani prof. Elżbiety Chojny-Duch - pojęcie „wyjątkowych przypadków” (cytat potwierdzający to został zawarty także w sprawozdaniu komisji) obejmuje sytuacje ekstremalne, takie, jak: zaangażowanie rządu w sprawy wojny i innych konfliktów o charakterze zewnętrznym czy wewnętrznym, a także wydarzenia nadzwyczajne spowodowane na przykład klęskami żywiołowymi, jak też sytuacje uniemożliwiające realne określenie podstawowych wskaźników, np. w przypadku gwałtownego załamania wartości waluty krajowej, załamania inflacyjnego czy ważnych wydarzeń politycznych, takich jak zmiana rządu. Sytuacji takich, powtarzam, we wrześniu roku 2000 nie było. Rzeczywista utrata dochodów, jaka mogłaby powstać w wyniku przewidywanych, nie obowiązujących przecież jeszcze 30 września 2000 r. decyzji Sejmu, na które prezes Rady Ministrów jako przyszłe i niepewne zdarzenia się powołuje, nie przekraczała ułamka procenta dochodów planowanych przez rząd w złożonym przezeń budżecie państwa na 2001 r. Załamanie budżetowe i kryzys finansów publicznych pojawiły się przecież znacznie później.</u>
          <u xml:id="u-386.18" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Konkludując, projekt ustawy budżetowej na 2001 r. powinien wpłynąć do laski marszałkowskiej, zgodnie z art. 222 zdanie pierwsze konstytucji, do 30 września 2000 r. W tym terminie Rada Ministrów nie wykonała jednak tej inicjatywy, mimo przygotowania do opracowania projektu ustawy ciągnącego się od maja. Ten proces został zakłócony dopiero na początku września. Pierwotny projekt budżetu został przez ministra finansów przygotowany, ale według oceny samego prezesa Rady Ministrów nie odpowiadał on wymogom konstytucyjnym i nie kwalifikował się do przedstawienia. Od momentu przygotowania przez ministra finansów we wrześniu projektu budżetu nie zaszły żadne nadzwyczajne zdarzenia,...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-387">
          <u xml:id="u-387.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Panie pośle, bardzo proszę, bo już w sposób drastyczny przekroczony został czas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-388">
          <u xml:id="u-388.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Zbliżam się do końca.</u>
          <u xml:id="u-388.1" who="#PosełMarekMazurkiewicz">...które usprawiedliwiłyby zdjęcie z porządku dziennego tego projektu i zastosowanie procedury nadzwyczajnej. Pomimo zapowiadanego ponad 6-tygodniowego opóźnienia w złożeniu projektu ustawy budżetowej, Rada Ministrów nie podjęła też próby uchwalenia projektu ustawy o prowizorium budżetowym mimo, że zgodnie z konstytucją była do tego zobowiązana, a ustawa o finansach publicznych wyłącznie tę alternatywę przewiduje. W tym stanie rzeczy zasadne było przedstawienie 2 października 2000 r. wniosku dotyczącego pociągnięcia do odpowiedzialności konstytucyjnej panów Jerzego Buzka prezesa Rady Ministrów i pana Jarosława Bauca ministra finansów i stąd wniosek mniejszości wobec odmiennego postanowienia komisji.</u>
          <u xml:id="u-388.2" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Rozstrzygnięcie, jakie podejmie dziś Wysoka Izba, i chciałbym na to z całą odpowiedzialnością zwrócić uwagę, nie ma charakteru politycznego i wniosek ten też nie ma takiego charakteru. Złożyliśmy go bardzo dawno przed kampanią wyborczą.</u>
          <u xml:id="u-388.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Ma wyłącznie polityczny charakter.)</u>
          <u xml:id="u-388.4" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Nie ma też charakteru incydentalnego. Dzisiejsza decyzja stworzy niesłychanie ważny precedens konstytucyjny. Termin 30 września roku poprzedzającego rok budżetowy, wyznaczony przez konstytucję i ustawę o finansach publicznych jest fundamentalnym terminem w naszej konstytucji. Gdyby przyjąć interpretację rządu w tej sprawie, powołaną w sprawozdaniu komisji, co do swobodnej oceny rządu i oceny sytuacji uprawniającej go do przesuwania terminu przedłożenia budżetu, byłaby możliwość w przyszłości przez kolejne rządy, nie tylko ten, ale także inne większości, w sposób dowolny opóźniać przedłożenie projektu ustawy budżetowej z jakiegokolwiek powodu, jaki rząd uznałby za wyjątkowy i uzasadniony. Jeżeli każda naturalna trudność planistyczna, zaniechania rządu pana premiera Buzka w terminowym poprowadzeniu inicjatywy ustawodawczej i prac ustawowych dla terminowego przed wrześniem uchwalenia w Izbie ustaw podatkowych miała być ważnym powodem łamania konstytucji, to byłaby...</u>
          <u xml:id="u-388.5" who="#komentarz">(Głos z sali: To było przecież konieczne z powodu wprowadzanych reform.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-389">
          <u xml:id="u-389.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Panie pośle, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-390">
          <u xml:id="u-390.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">I ostatnia kwestia, panie marszałku, jeśli pan jeszcze pozwoli skończyć zdanie.</u>
          <u xml:id="u-390.1" who="#komentarz">(Poseł Edward Wende: Ale ciągle pan czyta ostatnie zdanie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-391">
          <u xml:id="u-391.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Panie pośle, proszę zbliżać się do końca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-392">
          <u xml:id="u-392.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">W toku postępowania przygotowawczego, mówił o tym pan przewodniczący komisji, podczas rozpatrywania wniosku przed Komisją Odpowiedzialności Konstytucyjnej, nastąpiło rażące naruszenie obowiązującej procedury parlamentarnej. Wbrew przepisom regulaminu Sejmu obowiązującym w postępowaniu w sprawach odpowiedzialności konstytucyjnej i obowiązującym w tej mierze przepisom Kodeksu postępowania karnego, wymagającym przed zamknięciem postępowania przygotowawczego pełnego wyjaśnienia sprawy, mimo złożonych stosownych wniosków, o których wspomniał pan przewodniczący komisji, przed zamknięciem postępowania...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-393">
          <u xml:id="u-393.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Panie pośle, przepraszam bardzo. Przyjmę dalszy ciąg tego wystąpienia, panie pośle, do stenogramu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-394">
          <u xml:id="u-394.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Ale już czytam ostatnie zdanie.</u>
          <u xml:id="u-394.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-394.2" who="#PosełMarekMazurkiewicz"> Zakończę sformułowaniem wniosku.</u>
          <u xml:id="u-394.3" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Przed sporządzeniem sprawozdania nie dopuszczono dowodu z ekspertyz biegłych z zakresu finansów i prawa finansowego, w szczególności Prawa budżetowego, niezbędnych dla rozstrzygnięcia sprawy co do istoty. Naruszyło to konstytucyjną zasadę poprawności postępowania przed Wysoką Izbą zgodnie z regulaminem, na co wielokrotnie zwracał uwagę Trybunał Konstytucyjny.</u>
          <u xml:id="u-394.4" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Kończę wnioskiem. Wnoszę z tego powodu, by pan marszałek przed poddaniem pod głosowanie merytorycznych wniosków komisji o umorzenie, a wcześniej wniosku mniejszości o nadanie biegu tej sprawie, poddał pod głosowanie wniosek proceduralny w trybie art. 43 i art. 70 ust. 4 w związku z art. 68 regulaminu Sejmu - pan marszałek się na te przepisy powołał we wprowadzeniu do debaty - i zwrócił komisji przedłożone sprawozdanie do uzupełnienia postępowania o przeprowadzenie niezbędnych ekspertyz biegłych w zakresie Prawa budżetowego. Taki też wniosek składam w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Dziękuję za uwagę i przepraszam za długą wypowiedź, ale merytorycznie była ona chyba potrzebna. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-394.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-395">
          <u xml:id="u-395.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-395.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę pana posła Marka Markiewicza o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-396">
          <u xml:id="u-396.0" who="#PosełMarekMarkiewicz">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Ksiądz biskup - co podkreślam z naciskiem ze względu na drażliwość polityczną sprawy - Ignacy Krasicki napisał bajkę o chłopcach, którzy, bawiąc się, drażnili żaby, a to żaby denerwowało. Wytykały chłopcom: dla was to jest igraszką, nam idzie o życie. Z tego wstępu wcale nie wynika, że Klub Parlamentarny Akcji Wyborczej Solidarność jako żabę traktuje pana ministra finansów,...</u>
          <u xml:id="u-396.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-396.2" who="#PosełMarekMarkiewicz">... a nie daj Bóg pana premiera Buzka. To my, członkowie Klubu Parlamentarnego AWS, jesteśmy wpędzani w sytuację żaby na skraju wyczerpania, oczekując od 2 października prostej odpowiedzi po tym długim wywodzie, jakim to cudem z art. 222 konstytucji, który po polsku przecież mówi, że Rada Ministrów przedkłada budżet, wywodzić można indywidualną odpowiedzialność ministra, a nawet premiera.</u>
          <u xml:id="u-396.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-396.4" who="#PosełMarekMarkiewicz"> Z jakiej to konstrukcji, która zajęła nam, będącym na skraju wyczerpania, ostatnie 35 minut, a poprzednio półtora roku, ta indywidualna odpowiedzialność ma wynikać.</u>
          <u xml:id="u-396.5" who="#PosełMarekMarkiewicz">Staraliśmy się, staraliśmy się dociekać prawdy już od 14 listopada, kiedy pierwszy raz Komisja Odpowiedzialności Konstytucyjnej zapoznała się z wnioskiem wstępnym, który czytaliśmy z uwagą, bo tego nas nauczono. I przeczytaliśmy w tym wniosku, że pan premier Jerzy Buzek obciążony jest siedmioma zarzutami, w tym zarzutem niewypełnienia roty przysięgi, przez co godzić miał w dobro obywateli. Tyle że w uzasadnieniu tego wniosku przeczytaliśmy, że tych zarzutów jest 4. Pytaliśmy, gdzie zniknęły w obrębie jednego wniosku, sporządzonego ręką wnioskodawców, trzy podstawowe zarzuty, w tym jeden, któremu pan przedstawiciel wnioskodawców poświęcił ostatnie pół godziny, albowiem w uzasadnieniu nie ma ani słowa o art. 222 konstytucji jako podstawie indywidualnej odpowiedzialności pana premiera. Choć mówiono tutaj o art. 148 pkt. 2, 4 i 5, w uzasadnieniu pkt. 4 i 5 zniknęły. Zarzucono we wniosku panu ministrowi Baucowi, że nie przygotował w należytym terminie projektu budżetu państwa oraz projektów tzw. ustaw okołobudżetowych i tym samym w sposób istotny przyczynił się do nieprzedłożenia przez Radę Ministrów najpóźniej na 3 miesiące przed początkiem roku budżetowego projektu ustawy budżetowej, a w tym samym wniosku, w uzasadnieniu na karcie trzeciej czytamy: Od momentu przedłożenia przez ministra finansów Radzie Ministrów projektu budżetu nie zaszły żadne nadzwyczajne wydarzenia. To albo nie przedłożył, albo przedłożył, a po przedłożeniu nie zaszły - pytaliśmy w dniu 14 listopada. Pytaliśmy, odnosząc się do ustawy, ustawa o Trybunale Stanu powiada bowiem nie tylko, że Trybunał Stanu orzeka o odpowiedzialności osób zajmujących stanowiska państwowe określone w niniejszej ustawie za naruszenie konstytucji i ustaw, ale też podkreśla, że muszą to być czyny zawinione. Wyraźnie mówi o tym art. 3 ustawy. Sprawdzaliśmy we wniosku, gdzie jest ślad wskazania winy bądź jej rodzaju, pomijając okoliczność, że przywołany przepis art. 222 konstytucji w ogóle nie dopuszcza indywidualizacji tej odpowiedzialności. Pytaliśmy, czy rzeczywiście samo formalne wypełnienie wymogu art. 6 ust. 3, który przewiduje, co formalnie zawierać musi wniosek, spełnia go także materialnie, czy, skoro istnieje różnica między opisem zarzutów, między samym wnioskiem a jego uzasadnieniem, można uznać, że istnieje w ogóle wypełniony wymóg sporządzenia uzasadnienia? A pamiętajmy, że ten wniosek i postępowanie przed Komisją Odpowiedzialności Konstytucyjnej doprowadzić może, w razie stwierdzenia przesłanek odpowiedzialności, do wydania wniosku przedstawionego Wysokiej Izbie, który odpowiadać musi wymogom aktu oskarżenia. A tenże wymóg sprecyzowany w art. 332 powiada, że musi znaleźć się tam dokładne określenie zarzucanego oskarżonemu czynu ze wskazaniem czasu, miejsca, sposobu i okoliczności jego popełnienia oraz skutków, a zwłaszcza wysokości powstałej szkody. I pytaliśmy 14 listopada ubiegłego roku, gdzie w tym wniosku jest ślad, „zaczep” do postępowania, które mogłoby doprowadzić do wypełnienia wymogów prawa.</u>
          <u xml:id="u-396.6" who="#PosełMarekMarkiewicz">Przedstawiciel wnioskodawców pan poseł Mazurkiewicz, którego darzymy wielkim szacunkiem, pomija jedną okoliczność. Otóż 14 listopada komisja, długo zastanawiając się, czy ten wniosek nadaje się do przeczytania i zrozumienia, co chyba jest ważnym wymogiem wynikającym z prawa i ze zdrowego rozsądku, przeprowadziła głosowanie. W wyniku tego głosowania uznała, że nie spełnia tych wymogów, i wtedy po raz pierwszy pojawiło się nieskończone miłosierdzie przewodniczącego naszej komisji, ale także gotowość do analizy wniosku ze strony członków komisji. Przewodniczący nie postawił wniosku o umorzenie postępowania - ten wniosek byłby w pełni uzasadniony, jako że wymogi ustawy nie zostały spełnione, choćby w minimalnym stopniu przyzwoitości - ale, idąc za radą komisji, wysłał do pana marszałka pismo przekazujące wątpliwości komisji, która jest organem Sejmu. Komisja nie skorzystała wtedy z pierwszego wystarczającego powodu do odrzucenia tego wniosku i wniesienia o umorzenie postępowania. I cóż się dzieje dalej? Pan marszałek, w nieskończonej swej dobroci, w dniu 7 grudnia przekazał to pismo wnioskodawcom, na które odpowiedzieli 29 grudnia, podtrzymując zarzuty i jakby lekceważąc to wszystko, co komisja jako organ Sejmu w głosowaniu postanowiła. A może należałoby przypomnieć, że upływ 14 dni powoduje pozostawienie wniosku bez rozpoznania. I to był drugi moment, kiedy to w nieskończonej dobroci komisja dalej prowadziła postępowanie, choć w istocie mogła uznać, że wniosek należy pozostawić bez biegu. Nie jest to tylko moja opinia, bo dwie z ośmiu opinii wytykają to wnioskodawcom, jakby proszą, żeby już krócej przed Sejmem wywodzić na temat przepisu, o którym wszystkie ekspertyzy wskazały, że nie nadaje się, jeśli chodzi o indywidualną odpowiedzialność. Ale jednak w piśmie z 29 grudnia, zwanym pismem procesowym, wnioskodawcy potwierdzają swoje stanowisko, nie odpowiadając na wątpliwości wskazane przez komisję i potwierdzone głosowaniem. I pojawia się tu teoria, że cechą specyficzną wniosków wstępnych o pociągnięcie do odpowiedzialności konstytucyjnej członków Rady Ministrów jest to, iż dotyczą one zachowań organów państwa, co do których istnieje uzasadnione podejrzenie. Uzasadnione.</u>
          <u xml:id="u-396.7" who="#PosełMarekMarkiewicz">Pytamy: gdzie we wniosku złożonym komisji istnieje uzasadnienie owego podejrzenia, że nastąpił delikt konstytucyjny? Tzn. że co robił prezes Rady Ministrów? Źle kierował, jakby się wydawało, Radą Ministrów, że doprowadziło to do opóźnienia? Nie. Dopuścił, jak mówi wniosek. Co to jest za przesłanka - pytaliśmy 14 listopada i pytamy teraz - odpowiedzialności konstytucyjnej - dopuszczenie do sytuacji? Jaki przepis konstytucji czy prawa karnego wskazuje, w którym momencie deliktem jest dopuszczenie, a nie przypuszczenie, a nie popuszczenie może, jeżeli żartować mamy na gruncie języka, tak jak z nas zażartowano półtora roku temu i żartuje się do dzisiaj, stąd przytoczenie dzieła księdza biskupa, co podkreślam z całą stanowczością.</u>
          <u xml:id="u-396.8" who="#PosełMarekMarkiewicz">I jeżeli tak, to pytamy dalej, gdzie we wniosku i w dalszym postępowaniu pojawia się uzasadnienie bardzo poważnego zarzutu dotyczącego konstytucji, który wskazuje, że pomiędzy zdaniem pierwszym a zdaniem drugim art. 222 istnieje na tyle istotna różnica znaczeniowa, że ustawodawca ze zdania drugiego wywodzi warunki tak szczególnej odpowiedzialności, tak nadzwyczajne, które przywoływał przed chwilą przedstawiciel wnioskodawców, że uzasadniać one mają powołanie do zawinionej odpowiedzialności, stwierdzenie zawinionej odpowiedzialności konstytucyjnej.</u>
          <u xml:id="u-396.9" who="#PosełMarekMarkiewicz">Pojawia się w międzyczasie próba dokonania analogii między sprawą już rozstrzygniętą przez Sejm, którą rozpatrywaliśmy w czasie, gdy zarzucano panu premierowi Cimoszewiczowi i panu ministrowi Belce nieprzedstawienie budżetu w stosownym terminie. Do tej sprawy wielokrotnie wnioskodawcy nawiązują, ale dość przypomnieć, że w tamtej sprawie Rada Ministrów w pewnym momencie przestała pracować nad budżetem, o czym świadczy zawarta w dokumentach Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej uchwała Rady Ministrów z 25 września 1997 r., podczas gdy w tej sprawie Rada Ministrów nieprzerwanie nad budżetem pracowała i w konstytucyjnym, bo przewidzianym przez zdanie drugie art. 222 terminie, budżet przedstawiła, a Wysoka Izba w konstytucyjnym terminie budżet przyjęła,...</u>
          <u xml:id="u-396.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-396.11" who="#PosełMarekMarkiewicz">... biorąc za ten budżet odpowiedzialność. Wszelkie zatem wywody na temat tego, czy jest on wadliwy czy niewadliwy, dobry czy niedobry, są przedmiotami ocennymi. Ale proszę znaleźć w konstytucji przesłanki oceny budżetu, w jakim stopniu jest dobry bądź niewadliwy. Słucham?</u>
          <u xml:id="u-396.12" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Gwiżdż: Za to Rada Ministrów nie odpowiada.)</u>
          <u xml:id="u-396.13" who="#PosełMarekMarkiewicz">Gdyż takich przesłanek ta konstytucja nie zawiera.</u>
          <u xml:id="u-396.14" who="#PosełMarekMarkiewicz">Dlaczego wnioskodawcy, skoro dostali dzięki nieskończonej dobroci przewodniczącego naszej komisji komplet dokumentów, z których wynika, że...</u>
          <u xml:id="u-396.15" who="#komentarz">(Poseł Marek Mazurkiewicz: Zgromadzonych na wniosek.)</u>
          <u xml:id="u-396.16" who="#PosełMarekMarkiewicz">... ale przecież wniosek, który można było odrzucić po dwukrotnym stwierdzeniu, że nie nadaje się do dalszego rozpatrywania. Komisja dostała komplet dokumentów, z których wynika, że projekt budżetu był gotowy 26 września, lecz nie był rozpoznawany z powodów, które wyłuszczył prezes Rady Ministrów w piśmie z 25 września skierowanym do marszałka Sejmu, ale przecież nie był to prywatny list. Dlaczego wnioskodawcy pomijają znajdujący się w aktach sprawy i zgodny z ustawą o trybie organizacji pracy Rady Ministrów wyciąg z protokołu z posiedzenia z dnia 22 września, kiedy to cała Rada Ministrów postanowiła skorzystać z dobrodziejstwa przewidzianego w art. 222 zdanie drugie konstytucji i przedłużyć termin prac nad budżetem, wyznaczając termin ich zakończenia i co najważniejsze, a czego wnioskodawcy nie uwzględniają - wypełniając ten termin, jako że budżet w dniu 14 listopada został do Sejmu przekazany?</u>
          <u xml:id="u-396.17" who="#PosełMarekMarkiewicz">I teraz jest pytanie: czy wnioskodawcy nie przeczytali - bo my na pewno to zrobiliśmy - wszystkich opinii, które zostały złożone do akt sprawy? Z nich bowiem wynika, że jedynym organem, na którym spoczywa odpowiedzialność, ciężar, ale i prawo złożenia projektu budżetu, jest Rada Ministrów, że ten organ dokonuje oceny i przesłanek wymienionych w art. 222. Jeżeli tak - a o nim tylko mówi art. 222 - to dlaczego wnioskodawcy nie pociągają do odpowiedzialności każdego z członków Rady Ministrów, skoro przytaczają też ustawę z dnia 8 sierpnia 1996 r., czyniąc z jej art. 7 zarzut pod adresem ministra finansów, a zapominając o art. 1 tej ustawy, który mówi: „Rada Ministrów działa kolegialnie”? Nie przesądzając o jakości prac nad budżetem, nie przesądzając o wartości budżetu, bo nie jest to zadaniem Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej, ani też tej debaty, ani głosowania, które ma ją wreszcie zakończyć, należy zadać pytanie: dlaczego premier i minister finansów, dlaczego nie inni ministrowie? Ale przecież wymagałoby to podjęcia polemiki ze wszystkimi opiniami zawartymi w aktach tej sprawy, które dzięki wnioskowi - tu skoryguję się - wnioskodawców, nieskończoną dobrocią komisji i jej przewodniczącego wspartych, dają podstawę do oceny całej tej sprawy.</u>
          <u xml:id="u-396.18" who="#PosełMarekMarkiewicz">Dlaczego zatem wnioskodawcy, czując, że zarzut z art. 222 jest słaby, bardzo słaby, stawiają jeszcze zarzut z art. 219 - ale też w stylu tej sprawy, nie we wniosku, lecz w jego uzasadnieniu - że Rada Ministrów nie przygotowywała równolegle projektu prowizorium budżetowego? Przecież art. 219 ust. 3, przywołany przez wnioskodawców, mówi: „W wyjątkowych przypadkach dochody i wydatki państwa w okresie krótszym niż rok może określać ustawa o prowizorium budżetowym”. To jakże to? Podstawą zarzutu o niesporządzenie prowizorium jest uznanie wyjątkowych przypadków, a w odniesieniu do nieprzedstawienia budżetu kwestionuje się owe wyjątkowe przypadki? To zabiera trochę czasu przez półtora roku, choć na marginesie można powiedzieć, że art. 219 ust. 3 nijak się ma do tej sprawy, bo nie było żadnych powodów na świecie i w przyrodzie, by przygotowywać prowizorium budżetowe na okres krótszy niż rok. Nauczyliśmy się już czytać każdy przepis od początku do końca i ten zarzut także odrzucamy.</u>
          <u xml:id="u-396.19" who="#PosełMarekMarkiewicz">Zmęczeni - mówię to w imieniu klubu AWS - pracą nad tym wnioskiem i dociekaniem, dla jakich to przyczyn istnieje podstawa indywidualnej odpowiedzialności pana premiera Jerzego Buzka oraz ministra finansów, przyczyn tych nie znalazłszy, stwierdzamy, że brak jest podstaw formalnych i materialnych do stwierdzenia deliktu konstytucyjnego działalności zarówno premiera, jak i ministra finansów w przedmiotowej sprawie. I w oczywisty sposób, choć zmęczeni, głosować będziemy za umorzeniem postępowania, gdyż jest to jedyne rozsądne zakończenie tego przedłużającego się procesu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-396.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-397">
          <u xml:id="u-397.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-397.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Edwarda Wendego w imieniu klubu poselskiego Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-398">
          <u xml:id="u-398.0" who="#PosełEdwardWende">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Unii Wolności...</u>
          <u xml:id="u-398.1" who="#PosełEdwardWende">Panie pośle, to chyba pańska konstytucja? A, to pana posła? Przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-398.2" who="#PosełEdwardWende">Klub Parlamentarny Unii Wolności popiera stanowisko Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej mówiące o umorzeniu postępowania w tej sprawie. Po wypowiedzi pana sprawozdawcy, pana posła przewodniczącego Gwiżdża, po precyzyjnym sprawozdaniu, a także po wystąpieniu pana posła Markiewicza, który jak zwykle popisał się nie tylko elokwencją, ale i logiką rozumowania, nieugiętą i nie do odparcia, mnie pozostała tylko skromna rola dorzucenia może paru swoich uwag w tej kwestii, która nareszcie, o wstydzie, tak długo dobiega końca.</u>
          <u xml:id="u-398.3" who="#PosełEdwardWende">Proszę Wysokiej Izby! W tej Izbie, w Sejmie tej kadencji sformułowano dwa wnioski o pociągnięcie do odpowiedzialności konstytucyjnej premiera i ministra finansów. Pierwszy to wniosek z marca 1998 r. o pociągnięcie do odpowiedzialności konstytucyjnej premiera Włodzimierza Cimoszewicza i ministra finansów Marka Belki. Był to zarzut oparty na podobnym stanie faktycznym, chodziło o opóźnienie w przedłożeniu budżetu i powiązany z nim zarzut wobec ministra finansów. Komisja Odpowiedzialności Konstytucyjnej doszła do wniosku, że zarzuty są całkowicie chybione i umorzyła postępowanie w tej sprawie. Nie było wniosku mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-398.4" who="#PosełEdwardWende">Drugi wniosek, który w tej kadencji został sformułowany, dotyczy premiera Jerzego Buzka i ministra finansów Jarosława Bauca. Zarzut w sensie merytorycznym właściwie ten sam, choć sformułowany pod rządami innych przepisów i innej konstytucji, przy nieco innym stanie faktycznym.</u>
          <u xml:id="u-398.5" who="#PosełEdwardWende">Chciałbym jednak podkreślić, Wysoka Izbo, że to my, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, spowodowaliśmy sytuację, w której projekt budżetu na rok 2001 mający być przedmiotem obrad Rady Ministrów w dniu 26 września ubiegłego roku stał się nieaktualny. Spowodowaliśmy to my, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, gdyż w dniu 22 września ubiegłego roku odrzuciliśmy w pierwszym czytaniu projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług i podatku akcyzowym, co zmniejszyło planowane dochody budżetu państwa o kwotę 1,5 mld zł. Kolejna sprawa. Przyjęliśmy poprawki do ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego zwiększające udziały gmin górniczych w podatku dochodowym od osób fizycznych, co spowodowało zmniejszenie dochodów o około 240 mln zł. Razem daje to okrągłą sumę 1740 mln zł. Pan poseł Mazurkiewicz mówi, że to są małe pieniądze. Ja wiem, że pan poseł Mazurkiewicz pochodzi z bogatego klubu parlamentarnego, ale dla nas to są ogromne pieniądze.</u>
          <u xml:id="u-398.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-398.7" who="#PosełEdwardWende"> Zaistniało ponadto wiele innych powodów, które wtedy miały lub mogły mieć znaczenie i wpływ na ostateczny kształt budżetu, jak np. prace nad ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych czy nad Kodeksem celnym. O tym wszystkim, o przyczynach, które wpłynęły na opóźnienie przedłożenia budżetu, premier zawiadomił marszałka Sejmu pisemnie 25 września 2000 r.</u>
          <u xml:id="u-398.8" who="#PosełEdwardWende">W pracach Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej - mówił o tym pan poseł Gwiżdż, nie da się jednak uniknąć pewnych powtórzeń, jeżeli wywód, który mam przeprowadzić przed Sejmem, ma być logiczny; bardzo króciutko, ja nie przekroczę czasu - uczestniczyli wybitni eksperci z różnych ośrodków naukowych z całej Polski. Należy wykluczyć jakąkolwiek stronniczość ekspertów, którzy współpracowali z nami podczas prac komisji. Stwierdzili oni, że przyczyny opóźnienia złożenia budżetu mieszczą się w pojęciu przewidywanym w art. 222 zdaniu drugim konstytucji, iż w wyjątkowych przypadkach możliwe jest późniejsze przedłożenie budżetu, co jednak podlega ocenie wyłącznie Rady Ministrów. W tej sytuacji wobec konieczności dokonania zmian w zakresie dochodów i wydatków w projekcie budżetu opóźnienie jego złożenia do Sejmu było całkowicie uzasadnione. Do takiej konkluzji doszła po kilku posiedzeniach Komisja Odpowiedzialności Konstytucyjnej i składa wniosek o umorzenie postępowania. Tyle w zasadzie chciałbym powiedzieć w imieniu klubu.</u>
          <u xml:id="u-398.9" who="#PosełEdwardWende">Od siebie mogę tylko dodać, że autorzy tego wniosku, panowie posłowie z Sojuszu Lewicy Demokratycznej, świetnie, doskonale wiedzieli o tym wszystkim, co powiedziałem, co powiedział pan poseł Gwiżdż, pan poseł Markiewicz. I po całym postępowaniu dowodowym przed Komisją Odpowiedzialności Konstytucyjnej, wobec opinii ekspertów, głosowali pomimo wszystko za pociągnięciem premiera i ministra do odpowiedzialności konstytucyjnej. Ponieważ żadne merytoryczne argumenty nie mają dla panów posłów z Sojuszu Lewicy Demokratycznej znaczenia, ani te, które padły na posiedzeniach komisji, ani te, które padły dzisiaj, mam prawo uważać, że wnioskodawcy z Sojuszu Lewicy Demokratycznej kierowali się wyłącznie względami politycznymi - wbrew temu, o czym zapewniał nas pan poseł Mazurkiewicz - próbą destabilizacji rządu i swoistymi interesami politycznymi. Uważam, że wniosek o umorzenie postępowania jest w pełni uzasadniony. Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-398.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-399">
          <u xml:id="u-399.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-399.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Gruszkę w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-400">
          <u xml:id="u-400.0" who="#PosełJózefGruszka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Debatujemy nad wnioskiem o skierowanie do odpowiedzialności konstytucyjnej premiera rządu pana Jerzego Buzka i ministra finansów pana Jarosława Bauca. Dużo oczywiście już w Wysokiej Izbie na ten temat powiedziano. Można mówić bardzo długo, natomiast marszałek Sejmu zdecydował, że wypowiedź na ten temat ma zająć 5 minut.</u>
          <u xml:id="u-400.1" who="#PosełJózefGruszka">Argumenty, które zostały przedłożone, zarówno ze strony wnioskodawców, jak i obrońców, zostały jednoznacznie przedstawione i wszyscy mogliśmy ich wysłuchać. Fakt pozostaje jednak faktem: budżet na rok 2001 nie został złożony w terminie. Możemy oczywiście wskazywać przyczyny, mówić, dlaczego tak się stało. Myślę, że eksperci w swoich pracach również, chociaż niejednoznacznie, odwoływali się do tych przyczyn. I, faktycznie, można te opinie podzielać bądź nie. Natomiast o tym, że po przedłożeniu istnieją możliwości poprawy budżetu, wszyscy w Wysokiej Izbie wiemy. Istnieje możliwość autopoprawki, rząd jednak bardzo długo przekładał prace i dopiero w listopadzie zobaczyliśmy budżet, przepraszam, projekt budżetu państwa na 2001 r.</u>
          <u xml:id="u-400.2" who="#PosełJózefGruszka">Nie wiem, czy przedłożenie w czasie zadecydowało o tym, ale jest to już późniejsza ocena, jak ten budżet wygląda dzisiaj. Nikt do tego czasu na pewno nie pokusił się, oceniając wszystkie zawiłości prawne, o to, aby zmierzyć w kierunku stwierdzenia, że gdyby ten budżet został złożony w terminie, wcale nie byłby gorszy od tego złożonego prawie dwa miesiące później.</u>
          <u xml:id="u-400.3" who="#PosełJózefGruszka">Spory uczonych mężów można wieść bardzo długo. Można powoływać jeszcze więcej ekspertów. Myślę jednak, że wszyscy wspólnie, zarówno rządzący, jak i opozycja, odpowiadamy przed narodem za wartość rządzenia. Mam odwagę przypomnieć to Wysokiej Izbie. I w tym rozstrzygnięciu, które będziemy podejmować, głosując bądź za wnioskiem komisji, bądź za wnioskiem mniejszości, musimy również opowiadać się za jakością rządzenia polskim państwem. Jestem co do tego przekonany. Oczywiście, można w tej chwili powiedzieć i zarzucić mi, że przecież nie w tym sprawa, nie o tym mówimy. Ja jednak chcę powiedzieć, że mówimy właśnie o tym, o jakości rządzenia państwem.</u>
          <u xml:id="u-400.4" who="#PosełJózefGruszka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego przedstawiam nasze stanowisko: będziemy głosowali za wnioskiem mniejszości. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-400.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-401">
          <u xml:id="u-401.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-401.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-401.2" who="#WicemarszałekStanisławZając">Zamiar przedstawienia pytania zgłosił pan poseł Bogdan Lewandowski z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-401.3" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-402">
          <u xml:id="u-402.0" who="#PosełBogdanLewandowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam dwa pytania do pana posła sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-402.1" who="#PosełBogdanLewandowski">Pierwsza kwestia. Panie pośle, czy nie jest dziwną sprawą, właściwie niespotykaną, że w kwestii, która dotyczy budżetu, nie został dopuszczony do głosu ekspert z dziedziny prawa budżetowego? Czy nie rzuca to cienia na obiektywizm, na całkowite, pełne przeprowadzenie postępowania dowodowego? Czy w tej sytuacji, biorąc pod uwagę przede wszystkim autorytet tej komisji... Chodzi o to, żebyśmy nie rozpatrywali tej kwestii w kategoriach sportowych, jakiegoś meczu, zwycięstwa, porażki, ale dokładnie przeanalizowali wszystkie wątki, wszystkie aspekty tej sprawy. Czy rzeczywiście nie byłoby warto ponownie skierować tej sprawy do komisji?</u>
          <u xml:id="u-402.2" who="#PosełBogdanLewandowski">Druga sprawa. Panie pośle, czy komisja badała hipotezę, że niezłożenie projektu budżetu w konstytucyjnym terminie łączyło się z kandydowaniem w wyborach prezydenckich posła Mariana Krzaklewskiego i obawami, że przedstawienie tego projektu w tamtym czasie może doprowadzić do klęski kandydata Akcji Wyborczej Solidarność? Czy takiej hipotezy nie uwiarygodnia całkowite załamanie się finansów publicznych i ogromna dziura budżetowa? Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-403">
          <u xml:id="u-403.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-403.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Jerzego Gwiżdża.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-404">
          <u xml:id="u-404.0" who="#PosełJerzyGwiżdż">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pozwolę sobie nie kierować się emocjami, jako sprawozdawca tego czynić nie mogę, i będę odpowiadał tak obiektywnie, jak obiektywnie staram się prowadzić posiedzenia Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej. Ciągle mam wrażenie, zwłaszcza po doświadczeniach ostatnich posiedzeń, że Komisja Odpowiedzialności Konstytucyjnej powinna jednak zajmować się przedmiotem sprawy, która jest przez komisję rozpatrywana, a nie polityką. To jest zastrzeżenie zasadnicze.</u>
          <u xml:id="u-404.1" who="#PosełJerzyGwiżdż">Kiedy rozpatrywaliśmy sprawę dotyczącą odpowiedzialności konstytucyjnej pana premiera Cimoszewicza i pana ministra Bauca, to robiliśmy to z pełną odpowiedzialnością za efekt tej pracy, taki, który stanowiłby podstawę rozstrzygnięć w podobnych sprawach, żeby sprawy albo trafiały albo nie trafiały do komisji konstytucyjnej, jeżeli dotyczą przedmiotu sprawy, który był objęty postępowaniem.</u>
          <u xml:id="u-404.2" who="#PosełJerzyGwiżdż">Tak samo też postępowaliśmy w sprawie dotyczącej odpowiedzialności konstytucyjnej, ewentualnej odpowiedzialności konstytucyjnej pana premiera Buzka i pana ministra Bauca. Chcę powiedzieć i rozwiać pewne, jak sądzę, nieporozumienia: nie rozpatrywaliśmy tego, czy budżet na rok 2001 został konstruowany dobrze czy źle, czy był robiony ze szkodą, czy na korzyść państwa, tylko rozpatrywaliśmy czysto konstytucyjny problem wyjątkowego przypadku, o którym mówi art. 222 konstytucji, zezwalającego na przesunięcie złożenia projektu budżetu w czasie. To była jedyna sprawa. Zasadniczą kwestią, przed którą stanęła komisja i od której musiała uzależnić wynik postępowania, było określenie, co to są wyjątkowe przypadki, ponieważ nie określa tego wprost konstytucja ani żadna inna ustawa. Dlatego musieliśmy korzystać z pomocy ekspertów prawa konstytucyjnego, a nie Prawa budżetowego. Jeszcze raz powtarzam: przedmiotem sprawy nie był budżet i jego konstrukcja, tylko to, co rozumiemy przez pojęcie wyjątkowych przypadków. To jest pierwsza sprawa.</u>
          <u xml:id="u-404.3" who="#PosełJerzyGwiżdż">Druga sprawa z tym się wiążąca, o czym już mówiłem. Chodzi o to, co to są te wyjątkowe przypadki i z czym się komisja zgodziła. Określano to w wielokrotnych wypowiedziach ekspertów, ale także członków komisji, którzy wywodów eksperckich nie kwestionowali. Powołuję się na posiadane przeze mnie stenogramy z posiedzeń komisji, bo inaczej być nie może. Nie mogę tworzyć własnych teorii ani mówić o hipotezach. I tak przedstawiciel Biura Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu - pozwoli Wysoka Izba, że to odczytam, bo to jest bardzo istotna uwaga, którą kieruję do pana posła Mazurkiewicza - na posiedzeniu 28 marca 2001 r. powiada, że nie ulega wątpliwości, iż art. 222 stanowi pewną klauzulę generalną, która w sposób racjonalny i przemyślany została wprowadzona przez ustrojodawcę po to, aby z jednej strony usztywnić termin przedstawienia projektu ustawy budżetowej, a z drugiej pozostawić możliwość manewru w sytuacji, gdy ze względu na pewne okoliczności budżet, nad którym kilka miesięcy pracowali najpierw minister finansów, a potem Rada Ministrów, nie będzie odpowiadał rzeczywistości gospodarczej lub społecznej. W tych okolicznościach ustawa budżetowe może nie być adekwatna w stosunku do rzeczywistości, którą ma później normować. Wychodząc z takiego założenia, należy poszukać znaczenia konstytucyjnego terminu „wyjątkowe przypadki” - i tu go szukamy.</u>
          <u xml:id="u-404.4" who="#PosełJerzyGwiżdż">Dalej ekspert powiada, a my z tym na posiedzeniu komisji zgodziliśmy się, nie było to już kwestionowane, że wydaje się, iż wyjątkowe przypadki można rozumieć jako pewne zdarzenia o charakterze nieprzewidywalnym i wpływającym w poważny sposób na sytuację budżetową państwa, które uniemożliwiają lub w poważny sposób utrudniają Radzie Ministrów przyjęcie należytego zarówno pod względem formalnym, jak i materialnym projektu budżetu, projektu ustawy budżetowe w zwykłym terminie.</u>
          <u xml:id="u-404.5" who="#PosełJerzyGwiżdż">Przez zwykły termin ekspert rozumie 30 września, termin zapisany w pierwszym zdaniu art. 222 konstytucji. Ekspert powiada jednak dalej, że mimo iż w zdaniu drugim tego przepisu nie mówi się o ostatecznym terminie, z całokształtu art. 219 konstytucji wynika - a powołuję się na ten artykuł i przywołuję go tylko dlatego, że mówił o nim także referujący wniosek mniejszości pan poseł Mazurkiewicz - że skoro podstawą do prowadzenia gospodarki finansowej państwa jest przedłożony w Sejmie projekt ustawy budżetowej i projekt ustawy o prowizorium budżetowym, należy uznać, że najpóźniejszym terminem, którym Rada Ministrów może ewentualnie dysponować w przypadku zajścia wyjątkowych przypadków, jest upływ starego roku budżetowego. To w roku 2000 zostało zachowane. Dalej ekspert powiada, że pomimo braku zapisu w art. 222 można z całokształtu przepisów konstytucyjnych wyprowadzić wniosek, iż ostatecznym terminem, którego dotrzymanie ze względów ustrojowych jest bezwzględnie konieczne, jest upływ poprzedniego roku budżetowego. To była pierwsza uwaga.</u>
          <u xml:id="u-404.6" who="#PosełJerzyGwiżdż">Druga uwaga. Przedstawiciel Biura Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu w imieniu zespołu ekspertów - bo to była specyficzna sprawa związana z udziałem tych ekspertów, co zdarzyło się dwa razy, do tego wrócę za chwilę, ale jeszcze tylko powiem, że pracował nad tym cały zespół, bo opinii żądaliśmy od ekspertów z różnych ośrodków akademickich - powiada, iż cały ten zespół ekspercki doszedł do wniosku, że podmiotem decydującym o wystąpieniu wyjątkowego przypadku jest sama Rada Ministrów, oczywiście pod kontrolą parlamentu, Sejmu, a ocenę tę może zweryfikować rząd. Wydaje się, że odpowiednią formą kontroli jest ewentualna odpowiedzialność polityczna rządu wobec parlamentu, co już przywołałem, ale powtarzam jeszcze raz.</u>
          <u xml:id="u-404.7" who="#PosełJerzyGwiżdż">Jako przewodniczący komisji i członek tej komisji zadałem wprost pytanie brzmiące tak: czy w sytuacji, gdy uznamy słuszność sądu pana profesora - odnoszę się do poprzedniej wypowiedzi - co do podmiotu właściwego do oceny wyjątkowego przypadku, możemy przyjąć, że określenie zapisane w protokole z posiedzenia Rady Ministrów z dnia 12 i 13 września 2000 r. mówiące, że zdaniem rządu nie jest możliwe skierowanie projektu budżetu do Sejmu w terminie określonym w art. 222 konstytucji, jest stwierdzeniem wystąpienia wyjątkowego przypadku? Przedstawiciel ekspertów, pan prof. Mirosław Granat, odpowiada, że wydaje mu się, iż tak, że generalnie podmiotem tej klauzuli jest Rada Ministrów, która prowadząc na bieżąco gospodarkę finansową państwa, projektując i układając budżet państwa, ustala, co to są wyjątkowe przypadki. Chcę z całą mocą podkreślić, że spośród członków komisji nikt tej wypowiedzi, od prawa do lewa, nie zakwestionował.</u>
          <u xml:id="u-404.8" who="#PosełJerzyGwiżdż">Należy więc uznać, że w ten sposób przyjęliśmy określenie wyjątkowych przypadków, które oczywiście będzie wiążące w przyszłości także w sytuacji, która może się przecież powtórzyć. Rzecz jasna, stąd też wyniknął wniosek o umorzenie postępowania, który został przegłosowany.</u>
          <u xml:id="u-404.9" who="#PosełJerzyGwiżdż">Następna sprawa, na którą chcę zwrócić wysokiej komisji uwagę w świetle wypowiedzi pana posła Mazurkiewicza, ale połączę to także z odpowiedzią na pytanie skierowane do mnie przez pana Bogdana Lewandowskiego, który jest wiceprzewodniczącym komisji, a zatem członkiem prezydium naszej komisji. Pozwolę sobie przypomnieć, że przed rozpatrywaniem tej sprawy odbyło się posiedzenie prezydium komisji, na którym jednogłośnie ustaliliśmy, że nie będziemy powoływać innych ekspertów - i to zaproponujemy komisji - niż ci, którzy występowali w sprawie dotyczącej ewentualnej odpowiedzialności konstytucyjnej pana premiera Cimoszewicza i pana ministra Belki. A to dlatego, że, po pierwsze, chodzi o problem czysto konstytucyjny, a po drugie, i przede wszystkim, żeby nie dawać jakichkolwiek podstaw do tego, żeby ktokolwiek powiedział, że w tej sprawie wykorzystano opinię jakiegoś eksperta, który stoi politycznie po którejkolwiek stronie. To było generalne założenie. Nie korzystaliśmy zatem z ekspertów z zewnątrz. Chcę też powiedzieć, że nie dotykaliśmy, bo już nie było takiej potrzeby, określenia, co to są wyjątkowe przypadki materii stricte budżetowej. Stąd też komisja uznała, że nie ma potrzeby powoływania dodatkowego eksperta, w tym wypadku pani profesor Chojny-Duch, o co wnosili posłowie SLD.</u>
          <u xml:id="u-404.10" who="#PosełJerzyGwiżdż">Chciałbym powiedzieć, że posłowie SLD sporządzili na własny użytek - o czym pan poseł Mazurkiewicz jako reprezentant wnioskodawców poinformował komisję - stosowną ekspertyzę, to znaczy pani profesor Chojna-Duch sporządziła ją na zlecenie SLD, ale ona nie mogła być wykorzystana po nieprzyjęciu wniosku dowodowego o dopuszczenie takiej ekspertyzy, a do tego komisja ma prawo. Chcę przypomnieć panu posłowi Mazurkiewiczowi i panu także, panie pośle przewodniczący Lewandowski, że myśmy zachowali się zgodnie z zasadami, jakie w tym zakresie obowiązują. Na str. 11 stenogramu z posiedzenia komisji w dniu 28 marca jest zapisane, że wniosek o powołanie dodatkowego eksperta z zakresu prawa budżetowego, po dyskusji i po wyrażeniu wątpliwości co do celowości dopuszczenia takiego eksperta także przez dyrektora Biura Studiów i Ekspertyz, przynajmniej na tym poziomie, na tym etapie postępowania, został oddalony. Mogę nawet powiedzieć, że za wnioskiem głosowały dwie osoby, sześć było przeciwnych i jedna się wstrzymała.</u>
          <u xml:id="u-404.11" who="#PosełJerzyGwiżdż">Jeśli teraz to ma być podstawa, panie marszałku, do głosowania jutro nad wnioskiem złożonym przez pana posła Mazurkiewicza o zwrócenie komisji sprawy do rozpatrzenia przez dopuszczenie dowodu niedopuszczonego wcześniej przez komisję w demokratycznym głosowaniu i po przyjęciu argumentów, to w moim głębokim przekonaniu jest to naruszenie procedury określonej w regulaminie Sejmu. Albowiem w regulaminie Sejmu, w przepisach dotyczących działalności Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej, w art. 70 ust. 4 powiada się, że Sejm może przedłożone sprawozdanie zwrócić komisji w celu uzupełnienia postępowania; w tym wypadku Sejm określa kierunek i zakres dalszego postępowania komisji. Co do meritum. Nie można, moim zdaniem, dwa razy rozstrzygać w tej samej sprawie. Dlatego Prezydium Sejmu powinno tutaj dopracować, wypracować jakąś wykładnię, ponieważ taka sytuacja się nam powtarza. Z taką sytuacją mieliśmy do czynienia już w poprzednim postępowaniu, o ile pamiętam, dotyczącym ministra Maksymowicza, że dopuszczono taki wniosek, choć także wcześniej zarzut, który potem był postawiony z trybuny, był przegłosowany przez komisję i nie uzyskał większości.</u>
          <u xml:id="u-404.12" who="#PosełJerzyGwiżdż">Zatem należy rozważyć, czy w ogóle ten wniosek należy poddać pod głosowanie, ponieważ on się nam może powtarzać w następnych sytuacjach.</u>
          <u xml:id="u-404.13" who="#PosełJerzyGwiżdż">Myślę, że - a chcę być skrupulatnym i zupełnie obiektywnym sprawozdawcą - komisja podobnie jak w sprawie pana premiera Cimoszewicza i w sprawie pana ministra Belki pracowała w sposób całkowicie odpowiedzialny, wypracowując pewne rozwiązania, tak samo w tej sprawie nie uchybiła niczemu, co jest związane z procedurą i z koniecznymi do przeprowadzenia wnioskami dowodowymi. Chcę bowiem powiedzieć, że dorobek komisji, jeśli chodzi o tę pracę, jest znaczny, przynajmniej w zakresie interpretacji art. 222 i jego stosowania. Mówię oczywiście o art. 222 konstytucji Rzeczypospolitej. Żeby nie być gołosłownym, powiem, że już tak bardzo staraliśmy się dobrze pracować nad tą sprawą, że poświęciliśmy jej 25 minut więcej niż sprawie premiera Cimoszewicza i ministra Belki.</u>
          <u xml:id="u-404.14" who="#PosełJerzyGwiżdż">Ostatnia uwaga związana z tą sprawą dotycząca pytania postawionego przez pana przewodniczącego Lewandowskiego na temat powiązania pomiędzy kampanią wyborczą pana przewodniczącego Mariana Krzaklewskiego a przesunięciem terminu złożenia projektu budżetu. To nie było przedmiotem prac komisji, bo to nie byłaby poważna sprawa. Komisja zajmuje się sprawami poważnymi, faktami, a nie hipotezami, od tego są wróżbici. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-404.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-405">
          <u xml:id="u-405.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-405.1" who="#komentarz">(Poseł Marek Mazurkiewicz: Można, panie marszałku?)</u>
          <u xml:id="u-405.2" who="#WicemarszałekStanisławZając">W jakim trybie, panie pośle?</u>
          <u xml:id="u-405.3" who="#komentarz">(Poseł Marek Mazurkiewicz: Krótkie sprostowanie.)</u>
          <u xml:id="u-405.4" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-406">
          <u xml:id="u-406.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Dosłownie kilka zdań sprostowania. Pierwsza rzecz. Wielokrotnie nawiązywano tutaj do sprawy premiera Cimoszewicza i ministra Belki. Analogia, poza tym, że dotyczyło to premiera i ministra finansów, jest w istocie żadna. W pierwszej sprawie, i tutaj w pełni się zgadzam z panem przewodniczącym, istotni byli przedstawiciele prawa państwowego, konstytucyjnego, bo tam problemem była data wejścia w życie konstytucji i to, czy zgodnie z nową konstytucją obowiązywać miał w 1997 r. termin 30 września, czy 30 października. Ta rzecz została jednoznacznie rozstrzygnięta, bo sama konstytucja weszła w życie 17 września, w czasie przygotowywania obowiązywała jeszcze ustawa Prawo budżetowe i „mała konstytucja”. Natomiast tutaj w istocie, pan przewodniczący też to podkreślił, problemem był fakt złożenia prawidłowego budżetu, bo sam premier Buzek w swoim dokumencie stwierdza, że budżet nie mógł być złożony, ponieważ nie odpowiadał wymogom złożenia budżetu i na okoliczność jakości tego budżetu oraz zdolności jego rozpatrywania konieczne byłoby rozpatrywanie go.</u>
          <u xml:id="u-406.1" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Jeśli idzie o ekspertów, mam ogromny szacunek do tego zespołu ekspertów, pracowaliśmy z nim także w czasie prac nad konstytucją, ale z całą pewnością luką postępowania dowodowego było to, że kiedy zarzut opiera się na naruszeniu nie tylko przepisów samej konstytucji, ale także przepisów obowiązujących rząd w zakresie procedury budżetowej i ustawy o finansach publicznych, wysłuchanie poglądów specjalistów finansów i prawa finansowego i zbadanie przez specjalistów, a nie przez osoby, dla których jest to fragmentaryczna wiedza, problemów procedury budżetowej było chyba i jest konieczne.</u>
          <u xml:id="u-406.2" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Trzecia kwestia, ostatnia. Odniosę się z większą wielkodusznością, nie powołując się na autorytety moralne instytucjonalnie wyposażone w przymiot wielkoduszności, do pana posła Markiewicza, ale radziłbym mu, by stając na tej trybunie czytał sprawozdanie i wniosek mniejszości tak jak on jest prezentowany Wysokiej Izbie, bo opierał się w gruncie rzeczy na pierwotnym jego brzmieniu, które w wyniku przedstawienia przez ministra finansów i prezesa Rady Ministrów dużej paczki dokumentów dotyczących tej sprawy, które potwierdziły fakty uchybienia procedurze budżetowej, uległo oczywistemu udoskonaleniu i w obecnym brzmieniu tego, co przedstawiamy jako wniosek mniejszości wszystkie te zarzuty są jak najbardziej i udokumentowane, i powołane. I to, że pan poseł się powołuje na nieistnienie w uzasadnieniu i w motywacji art. 222 jest prostą nieprawdą; proszę przeczytać wniosek dołączony do sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-406.3" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Ostatnia wreszcie kwestia jest pewną rewelacją, dlatego o tym mówię i to mnie prowokuje do złożenia sprostowania - ta teoretyczna teza pana posła reprezentującego AWS o nieodpowiedzialności rządu za jego działania, jeżeli podejmuje to kolegialnie; bo stworzono tu immunitet, skoro premier kieruje rządem, to jest jak królowa brytyjska: rządzący, ale nieodpowiedzialny, czy jak prezydent Rzeczpospolitej, zgodnie z kwietniową konstytucją: odpowiedzialny przed Bogiem, historią i przed swoimi nawet nie wyborcami... Jest bowiem rzeczą oczywistą, że w demokratycznym państwie prawnym, zgodnie z obowiązującą od października 1997 r. konstytucją, każdy organ publiczny, czy to premier, czy to zwykły jego urzędnik, jest odpowiedzialny działać zgodnie z prawem, na podstawie prawa, i ponosi równą ze wszystkimi obywatelami odpowiedzialność za swoje działania; nawet za czyny, które popełnia, może być zgodnie z obecną wykładnią Trybunału Konstytucyjnego pociągnięty do odpowiedzialności przed prokuratorem i sądem powszechnym, ponieważ jedynie w stosunku do prezydenta Rzeczpospolitej obowiązuje wyłączność odpowiedzialności konstytucyjnej. Mówię o tym dlatego, by jeśli chodzi o dokumenty, o protokół, teza o nieodpowiedzialności za kolegialne działania rządu komuś kiedyś się nie przypomniała i nie prowokowała do działań nieodpowiedzialnych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-406.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-407">
          <u xml:id="u-407.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-407.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Muszę przy tym stwierdzić, że niektóre elementy tej wypowiedzi mieściły się w formule sprostowania, a w pozostałym zakresie, w 3/4, była to polemika.</u>
          <u xml:id="u-407.2" who="#komentarz">(Poseł Marek Mazurkiewicz: Przepraszam, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-407.3" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę bardzo, panie pośle. Sprostowanie, jak rozumiem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-408">
          <u xml:id="u-408.0" who="#PosełMarekMarkiewicz">Ależ oczywiście, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-409">
          <u xml:id="u-409.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-410">
          <u xml:id="u-410.0" who="#PosełMarekMarkiewicz">Nie chcę wprowadzać wątku wielkoduszności mojego młodszego wieku, ale odwołując się do sprawozdania, nie przywoływałem tezy o nieodpowiedzialności Rady Ministrów. Powtarzałem, i to wielokrotnie, jest to do sprawdzenia, tezę o niemożności wywodzenia indywidualnej odpowiedzialności członka Rady Ministrów, a nawet premiera, z art. 222, co mówię jako młodszy i dobrze pamiętający to, co na tej sali padło. Nie oznacza to, że premier i minister nie ponoszą odpowiedzialności konstytucyjnej, ale nie z tego, panie pośle, przepisu. Natomiast za potwierdzenie tego, że wniosek pierwotny nie zawierał podstawowych elementów, jakich prawo od niego oczekuje, dziękuję, bo wiedząc o takim potwierdzeniu, krócej bym mówił. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-410.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-411">
          <u xml:id="u-411.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-411.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-411.2" who="#WicemarszałekStanisławZając">Do głosowania w tej sprawie przystąpimy jutro rano; przy czym Prezydium Sejmu określi zakres wniosków, które poddane będą pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-411.3" who="#WicemarszałekStanisławZając">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 28. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o senackim projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (druki nr 2813 i 3047).</u>
          <u xml:id="u-411.4" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Krzysztofa Jurgiela.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-412">
          <u xml:id="u-412.0" who="#PosełSprawozdawcaKrzysztofJurgiel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Finansów Publicznych pragnę złożyć sprawozdanie komisji o senackim projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (druk nr 2813). Sejm na 108. posiedzeniu w dniu 8 maja, zgodnie z art. 36 ust. 2 regulaminu Sejmu, skierował powyższy projekt do Komisji Finansów Publicznych w celu rozpatrzenia. Komisja Finansów Publicznych po rozpatrzeniu tego projektu ustawy na posiedzeniu w dniu 19 czerwca wnosi, aby Wysoki Sejm uchwalić raczył załączony projekt ustawy.</u>
          <u xml:id="u-412.1" who="#PosełSprawozdawcaKrzysztofJurgiel">Na wstępie pragnę zwrócić uwagę, że w druku nr 3047, który został przedstawiony posłom, występuje błąd literowy, a mianowicie w zmianie drugiej jest napisane: po ust. 3b, a powinno być: po ust. 3.</u>
          <u xml:id="u-412.2" who="#PosełSprawozdawcaKrzysztofJurgiel">Ustawa obejmuje w zasadzie dwie zasadnicze zmiany dotyczące art. 33b. Mianowicie wprowadza się oświadczenie przy sprzedaży większej ilości artykułów dla jednego kontrahenta. Wprowadza się oświadczenie, a także ustala się termin zapłaty: 14 dni od dnia zakupu. Jeśli w tym terminie zamawiający nie opłaci rachunku, przepada możliwość pobierania zwrotu VAT.</u>
          <u xml:id="u-412.3" who="#PosełSprawozdawcaKrzysztofJurgiel">Komisja nie wprowadziła zmian do projektu ustawy, poza tym, że w art. 2 zmieniono termin wejścia w życie, ustalając na 3 września 2001 r.</u>
          <u xml:id="u-412.4" who="#PosełSprawozdawcaKrzysztofJurgiel">Po posiedzeniu komisji wpłynęło stanowisko rządu, w którym rząd popiera zasadniczo projekt ustawy, jednak podnosi dwie kwestie: dotyczącą terminu zapłaty, proponując wydłużenie tego terminu do 30 dni, a także doprecyzowania pojęcia „dzień zakupu”. Jednak kwestia ta nie była poruszana przez komisję. Komisja uznała, że rozwiązania zaproponowane przez Senat są właściwe.</u>
          <u xml:id="u-412.5" who="#PosełSprawozdawcaKrzysztofJurgiel">W imieniu Komisji Finansów Publicznych proponuję przyjęcie projektu ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-412.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-413">
          <u xml:id="u-413.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-413.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół poselskich.</u>
          <u xml:id="u-413.2" who="#WicemarszałekStanisławZając">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-413.3" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Steca w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-414">
          <u xml:id="u-414.0" who="#PosełStanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej odnośnie do sprawozdania Komisji Finansów Publicznych o projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowym.</u>
          <u xml:id="u-414.1" who="#PosełStanisławStec">Celem projektu jest między innymi uproszczenie rozliczeń z rolnikami ryczałtowymi. Uproszczenie polega na tym, że w przypadku umów kontraktacji lub innych umów o podobnym charakterze oświadczenie sprzedawcy, że jest rolnikiem ryczałtowym zwolnionym od podatku na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku od towarów i usług, mogło być składane tylko raz w okresie obowiązywania umowy. Jest to bardzo ważne dla producentów mleka.</u>
          <u xml:id="u-414.2" who="#PosełStanisławStec">Obecne rozwiązania nakładają obowiązek składania takiego oświadczenia przy fakturowaniu dostaw w formie faktury VAT RR. Nie podzielam zdania rządu, że w takim przypadku niezbędne jest każdorazowe podpisywanie przez rolnika faktury VAT R. Jeżeli cena jest uzgodniona w umowie kontraktacyjnej, trzeba umożliwić - powtarzam: umożliwić - rolnikowi to, aby mógł upoważnić odbiorcę do wystawiania faktury RR bez potrzeby jej podpisywania. To by znakomicie uprościło jeszcze dalej wzajemne rozliczenia. A koszty z tego tytułu są duże, bo na przykład dostawcy mleka do mleczarni nieraz muszą dojechać kilka lub kilkaset kilometrów, by podpisać fakturę, i po prostu ponoszą koszty związane z transportem.</u>
          <u xml:id="u-414.3" who="#PosełStanisławStec">W związku z tym składam poprawkę zmierzającą do stworzenia rolnikowi możliwości upoważnienia odbiorcy do sporządzania faktury VAT RR bez potrzeby składania podpisu przez otrzymującego fakturę.</u>
          <u xml:id="u-414.4" who="#PosełStanisławStec">Ponadto składam poprawkę do ust. 6 art. 33b, umożliwiającą kompensatę należności za skupione produkty rolne, z tytułu: udzielania rolnikom pożyczek, wpłat rolników na zwiększenie udziałów, na tworzenie funduszy na rozwój produkcji rolnej w formie kas zapomogowo-pożyczkowych, jeżeli są tworzone za zgodą tych rolników. Z uwagi na koszt kredytu bankowego rolnicy dostawcy mleka często korzystają z pożyczek, zaliczek oraz tworzą fundusze wzajemnej pomocy, które należy wspierać, a nie ograniczać ich.</u>
          <u xml:id="u-414.5" who="#PosełStanisławStec">Pozytywnie klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej ocenia wprowadzenie rozwiązania dyscyplinującego dokonywanie zapłaty za produkty rolne zakupione od rolników. Dyskusyjna jest tylko sprawa, czy to ma być 14 czy 30 dni, bo np. 30 dni to termin ważny przy rozliczaniu się za mleko, gdyż tradycyjnie rozliczenie następuje za okres miesięczny, a nie za okres 14 dni. Należy wyrazić jednak nadzieję, że przyjęcie tego rozwiązania nie utrudni rolnikom ryczałtowym zbycia produktów rolnych i nie spowoduje obniżenia ich ceny lub konieczności rezygnacji z należności trzyprocentowej wartości produktu jako zwrotu ryczałtowego za zapłacony podatek VAT w środkach do produkcji rolnej. Obawa ta wynika z faktu, że nadal rolnicy mają trudności w zbyciu produktów rolnych, a jesteśmy przecież przed akcją sprzedaży zbiorów w 2001 r.</u>
          <u xml:id="u-414.6" who="#PosełStanisławStec">Ważne jest, aby podejmowane przez Sejm rozwiązanie ustawowe miało zabezpieczenie w realizacji. A nie zawsze tak jest. Choćby przykład bonów paliwowych. Ustawa obowiązuje od 1 lipca br., a nadal brak rozporządzeń wykonawczych, nie ma nawet wzoru wniosku, jaki rolnik winien skierować do urzędu gminy, aby otrzymać zaświadczenie uprawniające go do bonu paliwowego. Rolnicy na spotkaniach pytają nas, panowie posłowie, co z tymi bonami paliwowymi. W związku z tym, korzystając z obecności pana ministra Rudowskiego, choć nie wiąże się to bezpośrednio z tematem, bardzo proszę pana ministra o udzielenie odpowiedzi, co z rozporządzeniami wykonawczymi do ustawy o bonach paliwowych.</u>
          <u xml:id="u-414.7" who="#PosełStanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej będzie głosował za przyjęciem projektu ustawy, mam nadzieję, że wraz z poprawkami. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-415">
          <u xml:id="u-415.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-415.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Pawła Arndta w imieniu Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-416">
          <u xml:id="u-416.0" who="#PosełPawełArndt">Panie Marszałku! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Znaczna część obrad została dziś poświęcona podatkom. Rozpatrywaliśmy sprawozdania komisji o projektach ustaw o podatkach dochodowych, teraz zajmujemy się sprawozdaniem komisji o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym. W Sejmie jest jeszcze kilka innych projektów zmian tej samej ustawy i to na różnym etapie procedowania. Jeszcze dziś odbędzie się pierwsze czytanie rządowego projektu zmiany tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-416.1" who="#PosełPawełArndt">Nowelizacja ustawy, którą w tej chwili omawiamy, dotyczy problemu VAT w rolnictwie. VAT został wprowadzony w rolnictwie 4 września 2000 r. Zmiana, którą dziś rozpatrujemy, miałaby wejść w życie 3 września br., a więc niemal równo po roku od momentu obowiązywania podatku w rolnictwie.</u>
          <u xml:id="u-416.2" who="#PosełPawełArndt">Okres roczny obowiązywania ustawy to czas, po którym możemy już wyciągnąć pewne wnioski. Projekt ustawy wniesiony przez Senat nie został zmieniony w toku dotychczasowych prac sejmowych. Proponowane zmiany obejmują dwie grupy zagadnień. Pierwsza dotyczy rozwiązań upraszczających rozliczenia z rolnikami, w przypadkach gdy sprzedaż produktów rolnych jest realizacją umów długotrwałych, np. kontraktacyjnych. Zastąpienie każdorazowego oświadczenia składanego przez rolnika ryczałtowego wymogiem składania takiego oświadczenia tylko raz w okresie trwania umowy jest rozwiązaniem słusznym.</u>
          <u xml:id="u-416.3" who="#PosełPawełArndt">Podobnie zresztą oceniamy drugą grupę zmian. Wprowadzenie obowiązku zapłaty przez kupującego należności za towary rolne w ciągu 14 dni od daty ich zakupu, pod groźbą utraty prawa do powiększenia podatku naliczonego o zryczałtowany zwrot podatku, jest również rozwiązaniem godnym wsparcia.</u>
          <u xml:id="u-416.4" who="#PosełPawełArndt">Oczywiście aktualnie obowiązujący wymóg zapłaty za produkty rolne na rachunek bankowy rolnika ryczałtowego pozostaje bez zmian.</u>
          <u xml:id="u-416.5" who="#PosełPawełArndt">Wprawdzie w czasie pierwszego czytania zgłaszałem pewne wątpliwości dotyczące terminu zapłaty i ewentualnych celowych prób zwłoki w zapłacie w ciągu 14 dni, jednak po przeanalizowaniu tego problemu postanowiliśmy to rozwiązanie poprzeć.</u>
          <u xml:id="u-416.6" who="#PosełPawełArndt">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Akcji Wyborczej Solidarność, w imieniu którego mam zaszczyt występować, proponuje przyjąć sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych zawarte w druku sejmowym nr 3047 i tym samym nowe rozwiązania przedstawione przez Senat do ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-416.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-417">
          <u xml:id="u-417.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-417.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Henryka Wujca w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-418">
          <u xml:id="u-418.0" who="#PosełHenrykWujec">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności chciałem powiedzieć, że nasz klub popiera projekt ustawy zgłoszony przez Senat, który w zasadzie nie różni się od sprawozdania komisji. Wyraziliśmy to podczas pierwszego czytania. Popieramy oba rozwiązania. Zarówno jeśli chodzi o uproszczenie sposobu rozliczania, jak i obowiązek zapłaty rolnikowi nie później niż w ciągu 14 dni od dnia zakupu.</u>
          <u xml:id="u-418.1" who="#PosełHenrykWujec">Jeśli chodzi o ustalenie, które w tej chwili obowiązuje, że rolnik musi każdorazowo podpisywać zawarte w fakturze VAT RR i przedstawiać oświadczenie dotyczące tego, że jest podatnikiem zryczałtowanym, to to uproszczenie w przypadku umów kontraktacyjnych i podobnych na pewno ułatwi rolnikowi rozliczanie podatku VAT. Dobrze się stało, że Senat po pewnym okresie funkcjonowania podatku VAT w zakresie rolnictwa takie obserwacje poczynił i to uproszczenie wprowadzi.</u>
          <u xml:id="u-418.2" who="#PosełHenrykWujec">Generalnie należy powiedzieć, że ta ustawa została pozytywnie zaakceptowana zarówno przez Senat, jak i Wysoką Izbę, ponieważ wprowadza się tylko poprawki, które mają ułatwić funkcjonowanie tego podatku, m.in. w zakresie rozliczania. Jeśli zaś chodzi o termin dwutygodniowy okazało się, Senat w swoim uzasadnieniu pisze, że funkcjonowanie dotychczasowe tej ustawy spowodowało opóźnianie wypłaty pieniędzy rolnikom, którzy, wiadomo, nie cierpią na nadmiar gotówki. Takie zobowiązanie dwutygodniowe ułatwi szybką zapłatą za dostarczone produkty.</u>
          <u xml:id="u-418.3" who="#PosełHenrykWujec">Rząd w pełni popiera pierwszą zmianę. Co do drugiej zmiany sugeruje, żeby poczekać lub też przyjąć termin miesięczny, ponieważ został zgłoszony projekt ustawy o terminach zapłaty o obrocie gospodarczym. Nad tą sprawą dyskutowano podczas prac komisji, ale większość uznała, że nie wiadomo czy samo zgłoszenie ustawy gwarantuje jej uchwalenie, zresztą nie wiadomo jeszcze w jakim kształcie. A więc teraz należy wprowadzić termin 14-dniowy, natomiast jeżeli w trakcie prac nad tą ustawą będzie rozwiązanie generalne, należy wtedy to dostosować. Ale nie ma tej pewności, zatem wprowadzenie terminu 14-dniowego już w tej chwili da rolnikom gwarancję zapłaty za ich produkty.</u>
          <u xml:id="u-418.4" who="#PosełHenrykWujec">Rząd również podniósł kwestię ceny produktu i terminu. W poprawce mówi się wyraźnie, że wprowadza się termin nie później niż 14 dni od dnia zakupu, i że cena będzie dokładnie w tym momencie określona. Rząd podnosząc kwestię, że to poniżej dnia zakupu nie jest dokładnie jasne, nie zgłosił żadnej propozycji. Sądzę, że ta kwestia może być ewentualnie dopracowana w Senacie, jeżeli będą jakieś wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-418.5" who="#PosełHenrykWujec">W związku z tym Klub Parlamentarny Unii Wolności popiera ten projekt w całości i wnosi, żeby został uchwalony podczas trzeciego czytania. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-419">
          <u xml:id="u-419.0" who="#WicemarszałekStanisławZając">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-419.1" who="#WicemarszałekStanisławZając">Proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Gruszkę w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-420">
          <u xml:id="u-420.0" who="#PosełJózefGruszka">Stał się cud pewnego razu, Unia dowiedziała się, że rolnicy nie mają pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-420.1" who="#PosełJózefGruszka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Debatujemy nad bardzo ważnym projektem. Nie chciałbym dyskutować z moimi kolegami przedmówcami, którzy popierają ten projekt, nad problemem czy nad sprawą, czy ważniejsza w tym przedłożeniu jest kwestia zapłaty czy nowelizacja odnośnie do oświadczeń rolników, że są rolnikami ryczałtowymi. Myślę jednak, że Sejm przyjął prace nad senackim projektem, którego właściwym kluczem było zmuszenie podmiotów skupujących do tego, żeby rolnikom zapłacili w terminie. I za to trzeba podziękować Senatowi i wszystkim tym klubom parlamentarnym, które chcą przyjąć zasadę, że należy rolnikowi zapłacić w terminie 14 dni od daty zakupu. Rząd przedstawił swoje stanowisko w tej sprawie. Jest tam pewien niepokój dotyczący z jednej strony tego, co znaczy określenie: termin zakupu, a z drugiej strony dotyczący owych 30 dni. Chciałbym jednak bardzo mocno prosić wszystkich, żebyśmy bardzo precyzyjnie przestrzegali terminu 14 dni. Karą dla podmiotu niepłacącego ma być pozbawienie go zwrotu przez urząd skarbowy 3-procentowego VAT, który rolnik otrzymał jako ryczałt, ale podmiot się nie wywiązał.</u>
          <u xml:id="u-420.2" who="#PosełJózefGruszka">Rozumiem kwestię szczegółową, jaką jest skup mleka. Problem jest jasny. Data zakupu określi rozliczenie raz w miesiącu. Natomiast by nie psuć konstrukcji, chciałbym podkreślić, że spółdzielnie mleczarskie, generalnie rzecz biorąc, skupują mleko od swoich członków. Również mleczarnie, które funkcjonują nie na zasadzie ustawy o spółdzielczości, ale opierając się na Kodeksie spółek handlowych, skupują od swoich udziałowców. W związku z tym, aby nie psuć konstrukcji owych 14 dni, by termin ten obowiązywał w innych obszarach - w spółdzielczości mleczarskiej, jak również w wypadku innych podmiotów, które są spółkami akcyjnymi bądź spółkami prawa handlowego, chciałbym wnieść poprawkę. Poprawka dotyczyłaby tego, że pkt. 2 nie stosuje się w przypadku, gdy sprzedawca płodów rolnych jest współwłaścicielem lub udziałowcem podmiotu nabywającego płody rolne. Termin zapłaty ustali odpowiedni organ spółki lub spółdzielni, bo on jest pod presją swoich członków czy udziałowców. Myślę, że to jest dobre rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-420.3" who="#PosełJózefGruszka">Rząd przyjął jeszcze jeden bardzo ważny akt, który na razie jest przedłożeniem o warunkach zapłaty w systemie gospodarczym. Mnie się wydaje, że jest to odniesienie się do wcześniejszego podobnego przedłożenia poselskiego, które nie ma szczęścia, gdyż ponad 2,5 roku leży w Sejmie i nie można zakończyć nad nim prac. Chciałbym prosić pana ministra finansów, by wspólnie ten projekt dotyczący zapłaty w obrocie gospodarczym skończyć, a wówczas ten problem byłby ujęty szerzej i rozwiązany.</u>
          <u xml:id="u-420.4" who="#PosełJózefGruszka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego, przedkładając poprawkę, o której mówiłem, będzie głosował za przedłożeniem zawartym w sprawozdaniu Komisji Finansów Publicznych w druku nr 3047. Bardzo dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-420.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-420.6" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Franciszek Jerzy Stefaniuk)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-421">
          <u xml:id="u-421.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-421.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę pana posła Piotra Krutula o zabranie głosu w imieniu Koła Poselskiego Porozumienia Polskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-422">
          <u xml:id="u-422.0" who="#PosełPiotrKrutul">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-422.1" who="#PosełPiotrKrutul">Wysoka Izbo! W imieniu Koła Poselskiego Porozumienia Polskiego chciałbym przedstawić nasze stanowisko w sprawie sprawozdania Komisji Finansów Publicznych o senackim projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym.</u>
          <u xml:id="u-422.2" who="#PosełPiotrKrutul">Na początku chciałbym się odnieść do wystąpienia pana posła Wujca, który mówił o tym, że projekt zawarty w sprawozdaniu nie różni się od projektu senackiego. Różni się, panie pośle, terminem wejścia w życie ustawy, ponieważ ten oto upłynął 4 czerwca. W stanowisku komisji finansów jest mowa również o poniedziałku, ale 3 września 2001 r. Rzeczywiście tutaj żadnych istotnych zmian nie ma, z tym że dzisiaj były proponowane poprawki. Myślę, że one zmierzają w dobrym kierunku, ponieważ wymóg dotyczący podpisywania przez rolnika za każdym razem oświadczenia wiąże się z przedłużeniem terminu zapłaty. To jest bardzo dobra poprawka — pkt 2 dotyczący art. 33b ust. 3a — i idzie ona w dobrym kierunku; chodzi o to, żeby rolnik już nie musiał podpisywać. Jednocześnie sprawą najważniejszą i najtrudniejszą jest termin zapłaty. Myślę, że to, co powiedział pan poseł Gruszka, nie jest istotnie prawdą, ponieważ nie wszyscy dostawcy mleka, jeżeli chodzi o spółdzielnie mleczarskie, są współwłaścicielami mleczarni, nie wszyscy dostawcy są członkami danych spółdzielni. Konsultowaliśmy trochę ten projekt ustawy i myślę, żeby zmienić zapis w ust. 3: nie od dnia zakupu, tylko od dnia wystawienia faktury VAT, o której mowa w ust. 2. Spółdzielnie mleczarskie wystawiają fakturę VAT pod koniec miesiąca i będą miały 14 dni, by zapłacić rolnikom. Myślę, że to będzie najlepsze rozwiązanie, ponieważ jeżeli ustalimy, że spółdzielnie same mają zadecydować, to może być tak, że w przypadku członków danych spółdzielni będzie to 14 dni, a nie-członkowie mogą nawet mieć 30 i więcej dni. Tak że tę jedną poprawkę będziemy proponować.</u>
          <u xml:id="u-422.3" who="#PosełPiotrKrutul">Tu od razu mam pytanie, korzystając z tego, że jest pan minister Rudowski: Jaka byłaby sytuacja budżetowa, gdyby ta stawka wynosiła nie 3%, tylko 0%? Ile budżet musiałby poświęcić funduszów, aby zrekompensować VAT dla rolników?</u>
          <u xml:id="u-422.4" who="#PosełPiotrKrutul">I pytanie następne: Jakie obecnie jest finansowanie z budżetu? Ponieważ w uzasadnieniu do projektu ustawy senackiej czytamy: „Źródłem finansowania 3-procentowego ryczałtu jest budżet państwa. Kupujący artykuły rolne ma w pełni ten wydatek rekompensowany”. Jakie na dzień dzisiejszy budżet państwa poniósł koszty, jeśli chodzi o realizację tej ustawy?</u>
          <u xml:id="u-422.5" who="#PosełPiotrKrutul">I żeby już przejść do pytań, jeżeli można, panie marszałku, bo akurat zapisałem się do pytań...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-423">
          <u xml:id="u-423.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Tak, tak, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-424">
          <u xml:id="u-424.0" who="#PosełPiotrKrutul">Chcę też skorzystać z tego, że jest pan minister. Już pan poseł Stec pytał, kiedy ukaże się rozporządzenie, które ma zawierać - chodzi o paliwo rolnicze - wykaz wszystkich banków spółdzielczych, które będą wydawały bony paliwowe. Pytanie może najważniejsze: Czy są już wydrukowane bony paliwowe? Może pan minister nam to powie. Czy jest prawdą, że jeżeli do 31 lipca rolnicy nie odbiorą bonów paliwowych, to... Jest to ostatni dzień, w którym mogą, zgodnie z ustawą o paliwie rolniczym, po prostu te bony paliwowe odbierać. Z tego, co widzimy, pół roku trwała zwłoka z rozporządzeniem odnośnie do grup producenckich. Jeżeli będzie też pół roku w przypadku wydania tego rozporządzenia, to z paliwa rolniczego rzeczywiście będą nici. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-424.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-425">
          <u xml:id="u-425.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-425.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-425.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Są dwa pytania. Chciałbym poinformować, że zostały przyjęte, gdy prowadził marszałek Zając, dlatego je dopuszczę. Natomiast zgodnie z art. 41 regulaminu Sejmu w drugim czytaniu - sprawozdania komisji - nie zadaje się pytań. W dalszej części prowadzenia obrad tej zasady będę się już trzymał. Tak że uprzedzam.</u>
          <u xml:id="u-425.3" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Zofia Grzebisz-Nowicka z SLD, pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-426">
          <u xml:id="u-426.0" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Bardzo dziękuję, panie marszałku, za pozwolenie zadania pytań. Jest to projekt ustawy o szczególnym znaczeniu dla rolników, stąd też myślę, że i nasze pytania właśnie są istotne. Zresztą wynika to z troski o to, żeby ta ustawa była najlepsza z najlepszych, dlatego właśnie pozwalam sobie jeszcze zadać trzy pytania i zgłosić jedną poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-426.1" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Najpierw jedno stwierdzenie. Jeśli chodzi o uproszczenie procedury rozliczeń podmiotów skupujących z rolnikami, regulacja zasługuje na pełne poparcie - wyrażaliśmy to już w pierwszym czytaniu. Ale na tle poprawek zgłoszonych przez Senat jeszcze trzy pytania. Po pierwsze, dobrze byłoby, żebyśmy dziś dowiedzieli się od pana ministra, ilu rolników korzysta z ryczałtowego rozliczenia. Różne są bowiem informacje i warto przy okazji omawiania ustawy, która tej materii dotyczy, dowiedzieć się, jaka jest prawda.</u>
          <u xml:id="u-426.2" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Pytanie drugie. VAT został wprowadzony ponad rok temu, dobrze byłoby więc dowiedzieć się, jak resort finansów ocenia jego funkcjonowanie. Dlatego, że tą ustawą regulujemy tylko część spraw dotyczących VAT. Wiem, że już w tej kadencji nie ma możliwości, żeby uregulować wszystkie kwestie, ale ponieważ są zgłaszane liczne pytania na spotkaniach poselskich, chciałam prosić o odpowiedź.</u>
          <u xml:id="u-426.3" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Trzecie pytanie: kiedy zostaną wydane rozporządzenia do ustawy o paliwie rolniczym?</u>
          <u xml:id="u-426.4" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">I teraz poprawka. W ust. 4 w pkt. 2 po wyrazach „rolnika ryczałtowego” jest propozycja dodania wyrazów i słusznie „nie później niż 14 dnia od dnia zakupu”. Proponuję jednak uzupełnić to po przecinku jeszcze kilkoma słowami: z wyjątkiem przypadku, kiedy rolnik ma zawartą umowę z podmiotem skupującym na dłuższy termin płatności. Tu się mieści także właśnie ten sposób rozliczania skupu mleka. Różnie to jest, w niektórych spółdzielniach płaci się rzeczywiście po dwóch tygodniach, ale w większości po miesiącu. Po drugim czytaniu było bardzo dużo interwencji ze spółdzielczości mleczarskiej i w jej imieniu także, nie tylko własnym, wnoszę tę poprawkę. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-427">
          <u xml:id="u-427.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-427.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Jeszcze pan poseł Henryk Wujec.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-428">
          <u xml:id="u-428.0" who="#PosełHenrykWujec">Dziękuję, panie marszałku, za umożliwienie zadania pytania. Ono związane jest z dyskusją, jaka się tu toczyła. Jedno pytanie zadała pani poseł Grzebisz-Nowicka. Chodzi o to, jaka jest ocena ze strony ministerstwa resortu funkcjonowania podatku VAT po prawie upływie roku od czasu jego wprowadzenia.</u>
          <u xml:id="u-428.1" who="#PosełHenrykWujec">Drugie pytanie też dotyczy dyskusji, mianowicie wprawdzie nie ma teraz, jak przed wojną, ministra wyznań i oświecenia publicznego w rządzie, ale pan poseł Gruszka mówił o cudach, więc chciałem skierować pytanie do rządu: czy cudem jest to, że PSL akceptuje trzyprocentowy zryczałtowany podatek VAT, chociaż wcześniej mówiono, że zakończy się to katastrofą? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-428.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-428.3" who="#komentarz">(Poseł Józef Gruszka: Jak się nie ma co się lubi, to się lubi co się ma.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-429">
          <u xml:id="u-429.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-429.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Chrzanowski, proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-429.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Z tym że mówię: to ostatni wyjątek w dniu dzisiejszym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-430">
          <u xml:id="u-430.0" who="#PosełAndrzejChrzanowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-430.1" who="#PosełAndrzejChrzanowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałbym wiedzieć, bo to umknęło mojej uwadze, jaka ilość rolników zostaje objęta właśnie tym zapisem...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-431">
          <u xml:id="u-431.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Już było to pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-432">
          <u xml:id="u-432.0" who="#PosełAndrzejChrzanowski">... takim rozliczeniem podatku, a jaka jest liczba rolników, która nie zostaje tym rozwiązaniem objęta. To pytanie kieruję do pana posła sprawozdawcy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-433">
          <u xml:id="u-433.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-433.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu sekretarza stanu w Ministerstwie Finansów pana posła Jana Rudowskiego.</u>
          <u xml:id="u-433.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">A panów posłów chciałem poinformować, że jeżeli ktoś zechce zadawać pytania, to zgodnie z regulaminem w pierwszym czytaniu, a taki punkt będziemy mieli zgodnie z planem o 2.30. A mamy poślizg czasowy dwugodzinny, to sobie możecie policzyć. Dlatego wybaczcie moje trzymanie się regulaminu.</u>
          <u xml:id="u-433.3" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Nie robię tego ze względu na siebie, bo nie ma zmiennika, ale ze względu na pracowników Kancelarii Sejmu, bo oni też, jak zauważyłem, są ludźmi.</u>
          <u xml:id="u-433.4" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-434">
          <u xml:id="u-434.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pierwsza kwestia istotna, to to, iż w swoim stanowisku przekazanym Wysokiej Izbie rząd generalnie opowiedział się za przyjęciem koncepcji nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług w zakresie, w jakim wprowadzone jest jednorazowe oświadczenie rolnika ryczałtowego w przypadku sprzedaży w ramach umów kontraktacyjnych, natomiast wątpliwości, które dotyczyły terminu zapłaty, wiążą się z równocześnie złożoną propozycją przez rząd i wskazaniem o dbałość, aby terminy zapłaty zarówno przyjmowane w tej nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług, jak i w dużej regulacji, dotyczącej w ogóle terminów zapłaty, były jednak terminami jednolitymi.</u>
          <u xml:id="u-434.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Myślę, że również te poprawki, które zostały złożone, będą przedmiotem szczegółowej analizy w toku ich omawiania w komisji i wówczas będzie możliwość jeszcze raz zweryfikowania stanowiska w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-434.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Pytania szczegółowe dotyczyły przede wszystkim tego, w jaki sposób aktualnie zafunkcjonowały przepisy o podatku od towarów i usług w rolnictwie. Otóż wydaje się, że można powiedzieć, że ta formuła, która została przyjęta, sprawdziła się. Większość rolników jednak korzysta z systemu zryczałtowanego. Ta batalia, która przetoczyła się w Wysokiej Izbie, aby dopuścić zasady ogólne, bo tylko zasady ogólne dają możliwość korzystania z dobrodziejstwa ustawy o podatku od towarów i usług, jednak nie sprawdziła się. Rolnicy bardzo ostrożnie podchodzą do zasad ogólnych. I to, o czym my mówiliśmy czy rząd prezentował takie stanowisko, iż jednak rozliczenie na zasadach ogólnych wiąże się z wieloma rygorami, obowiązkami. To się niejako potwierdza - za I kwartał zgłoszenia rejestracyjne w urzędach skarbowych złożyło ok. 400 rolników, tzn. z 400 gospodarstw rolnych. Składane są również tzw. zgłoszenia aktualizacyjne, jest ich ok. 2685, czyli też można mówić o tym, iż jest to potencjalnie grupa rolników, która będzie składała deklaracje już na zasadach ogólnych. W czystej niejako postaci do rozliczenia na zasadach ogólnych przystąpiło ok. 400 rolników. Oczywiście wcześniej część rolników była już zarejestrowana, prowadząc inną działalność, działalność pozarolniczą, ale po wejściu tych przepisów w życie jest to taka grupa. Biorąc pod uwagę natomiast inne zgłoszenia, można powiedzieć, że w I kwartale do systemu ryczałtowego, uwzględniając np. wydane decyzje NIP, przystąpiło ok. 340 tys. gospodarstw rolnych, czyli z zasad ryczałtowych korzysta znacznie większa grupa rolników i myślę, że będzie już taka tendencja, jest to jednak łatwiejsza forma.</u>
          <u xml:id="u-434.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Jeżeli chodzi o skutki finansowe całej operacji, to oczywiście potwierdza się teza o tym, że stawka zerowa byłaby stawką mniej korzystną z punktu widzenia realizacji dochodów budżetowych, bo dawałaby jednak szanse bezpośrednich zwrotów z urzędów skarbowych, a nie rozliczeń wzajemnych pomiędzy sprzedawcą a rolnikiem ryczałtowym. Nie mówiąc już o tym, że na pewno w tej chwili byłyby już wszczynane bardzo liczne postępowania o zwroty właśnie z tytułu stosowania tej stawki.</u>
          <u xml:id="u-434.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Informacje zebrane za 5 miesięcy br. nie są informacjami, które dają mi podstawę do ferowania wyroków, w jaki sposób zmniejszyły się z tego tytułu wpływy do budżetu. Sytuacja bowiem wygląda w ten sposób, że za 5 miesięcy ogólne wpływy do budżetu wyniosły 52 648 mln zł, co stanowi 32,7% realizacji zamierzonych dochodów budżetu państwa. Obserwujemy, że obniżyły się również wpływy z VAT płaconego dotychczas przez przemysł spożywczy, który odlicza sobie 3-procentowy VAT, ale przewidywaliśmy to w naszych rachunkach. Natomiast rolnicy ryczałtowi oczywiście nie dokonują żadnych wpłat. Myślę, że cały proces będzie można rozliczyć dopiero w dłuższym okresie, spodziewamy się bowiem, że w drugiej połowie roku powinny nastąpić wpłaty 3-procentowego VAT w sytuacji realizacji sprzedaży z tegorocznych upraw, przy tym skupie powinny już wystąpić większe wpłaty.</u>
          <u xml:id="u-434.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Zatem według szacunków, które wykonuje Ministerstwo Finansów, i oceny stanu zaawansowania budżetu wprowadzenie VAT w rolnictwie, tak jak zamierzaliśmy, obniżyło VAT ogółem z powodu braku wpłat przez przemysł spożywczy, ale nie wystąpiły tu jakieś nadzwyczajne zjawiska. Poziom realizacji podatku dochodowego od towarów i usług wiąże się głównie z innymi czynnikami, m.in. z poziomem wzrostu gospodarczego odbiegającym od założonego w ustawie oraz znacznym wzrostem zwrotów wywołanych eksportem.</u>
          <u xml:id="u-434.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Problem poboczny, który nie wiąże się bezpośrednio z materią rozpatrywanej ustawy, ale jest bardzo ważny, dotyczy wdrożenia systemu dopłat do paliwa rolniczego w formie bonów paliwowych. Chciałbym tylko przypomnieć, iż ustawa z 27 kwietnia ostatecznie po podpisaniu przez pana prezydenta została opublikowana w Dzienniku Ustaw z 6 czerwca. Upłynął niespełna miesiąc od daty, kiedy była ona publikowana, a weszła w życie z dniem 1 lipca. Myślę, że minister finansów dołożył wszelkiej staranności, aby przygotować 8 projektów rozporządzeń, bowiem w ustawie tej jest tyle delegacji. Aktualnie mogę powiedzieć, że rozporządzenia są gotowe do podpisania, nie będę ich wymieniał, ale w związku ze wszystkimi delegacjami rozporządzenia są gotowe do wydania. Proces przyjmowania wszelkich uzgodnień, łącznie z ostateczną akceptacją, iż są to poprawne legislacyjnie rozporządzenia, zostanie zakończony jutro, czyli można spodziewać się, że w najbliższych dniach te rozporządzenia zostaną podpisane i opublikowane, umożliwiając realizację całego systemu.</u>
          <u xml:id="u-434.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Najtrudniejszym rozporządzeniem, chociaż ze względów legislacyjnych najłatwiejszym, jest rozporządzenie, do którego wydania obowiązana jest Rada Ministrów, dotyczące określenia w każdym roku wartości bonów paliwowych przypadających na 1 ha użytków rolnych. Tu występują dwa problemy: dokładnego oszacowania areału użytków rolnych, z którymi będą powiązane bony, gdyż przyjęcie przez Wysoką Izbę dokładnych kryteriów określających m.in. ciągnik rolniczy powoduje, iż brak było danych, w oparciu o które można precyzyjnie określić ten areał. Natomiast już obecnie można powiedzieć, że zarówno minister rolnictwa, jak i Ministerstwo Finansów w oparciu o dane wojewodów są już bliskie określenia tego areału i myślę, że będziemy w stanie powiedzieć, w stosunku do jakiego areału te bony będą wydawane. Druga kwestia to są oczywiście nakłady budżetowe, które mogą być związane z tym systemem. W ustawie budżetowej przewidziano kwotę 150 mln i myślę, że do takiej kwoty wartość bonów na 1 ha będzie przymierzana. Jeżeli tak, to mogę powiedzieć, że na najbliższym posiedzeniu Rady Ministrów ten projekt będzie mógł być rozpatrzony i zostanie opublikowany, a to rozporządzenie jest z kolei istotne z punktu widzenia zaświadczeń wydawanych przez gminy, gdyż stosownie do obowiązujących przepisów w zaświadczeniu powinno się znaleźć określenie wartości bonów paliwowych. Tak że myślę, że w tej chwili nie ma zagrożeń dla realizacji tego systemu.</u>
          <u xml:id="u-434.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Ostatnia kwestia dotyczy samego technicznego przygotowania bonów paliwowych. Otóż stan prac nad przygotowaniem tych bonów jest taki, że Państwowa Wytwórnia Papierów Wartościowych jest przygotowana do tego, aby pierwsze bony zostały przekazane do systemu bankowego do 20 lipca br., kolejne transze będą sukcesywnie przekazywane do końca lipca. Czyli samo przygotowanie wzorów z odpowiednimi zabezpieczeniami, techniczne przygotowanie, przebiegało bez specjalnych zakłóceń. Chociaż chciałbym przypomnieć, iż wskazywałem Wysokiej Izbie, iż okres miesięczny jest oczywiście za krótki na wdrożenie tego systemu, najbardziej odpowiedni byłby okres co najmniej 3 miesięcy. Myślę, że te prace, które od 6 czerwca były intensywnie wykonywane, wskazują na to, iż cały system będzie mógł zostać uruchomiony.</u>
          <u xml:id="u-434.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">To są podstawowe problemy, które wiążą się z systemem bonów paliwowych. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-435">
          <u xml:id="u-435.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-435.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Jeszcze proszę sprawozdawcę komisji pana posła Krzysztofa Jurgiela.</u>
          <u xml:id="u-435.2" who="#komentarz">(Poseł Piotr Krutul: Nie było pytań. Już pan minister się odniósł.)</u>
          <u xml:id="u-435.3" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Już pan minister się odniósł. Dobrze. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-435.4" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-435.5" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono poprawki do przedłożonego projektu ustawy, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Finansów Publicznych w celu przedstawienia dodatkowego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-435.6" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-435.7" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Sprzeciwu nie słyszę. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-435.8" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 29. porządku dziennego: Sprawozdanie komisji nadzwyczajnej - Komisji Prawa Europejskiego o rządowym projekcie ustawy o czasie pracy kierowców (druki nr 2965 i 3100).</u>
          <u xml:id="u-435.9" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Józefa Korpaka.</u>
          <u xml:id="u-435.10" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Myślę, że warto byłoby pomyśleć o ustawie o czasie pracy posłów.</u>
          <u xml:id="u-435.11" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-435.12" who="#komentarz">(Głos z sali: I pana marszałka.)</u>
          <u xml:id="u-435.13" who="#komentarz">(Poseł Stanisław Stec: To zależy od pana marszałka.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-436">
          <u xml:id="u-436.0" who="#PosełSprawozdawcaJózefKorpak">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-436.1" who="#PosełSprawozdawcaJózefKorpak">Panie ministrze...</u>
          <u xml:id="u-436.2" who="#komentarz">(Poseł Piotr Krutul: Wniosek o przerwę do jutra.)</u>
          <u xml:id="u-436.3" who="#PosełSprawozdawcaJózefKorpak">Być może w następnej kadencji taki akt prawny się pojawi, bo w tej chyba już nie ma na to szans.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-437">
          <u xml:id="u-437.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-438">
          <u xml:id="u-438.0" who="#PosełSprawozdawcaJózefKorpak">W imieniu komisji nadzwyczajnej - Komisji Prawa Europejskiego mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o czasie pracy kierowców. Przedstawiony przez Radę Ministrów w druku nr 2965 projekt ustawy ma stanowić jednolity, odrębny akt prawny zawierający przepisy o czasie pracy kierowców, który transponuje do prawa polskiego normy ustawodawstwa Unii Europejskiej w tym zakresie. Wskazany przedmiot projektu ustawy regulowany jest przez rozporządzenie Rady Wspólnot Europejskich nr 3820/85/EWG z 20 grudnia 1985 r. w sprawie ujednolicenia niektórych ustaw socjalnych odnoszących się do transportu drogowego. Rozporządzenie nr 3820/85/EWG zawiera normy mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa w ruchu drogowym, określające minimalny wiek kierowców, dopuszczalne okresy prowadzenia pojazdów i obowiązkowe okresy przerw w ich prowadzeniu. Zakresem przedmiotowym rozporządzenia objęty jest transport drogowy zdefiniowany jako przemieszczanie się pojazdu załadowanego lub niezaładowanego, przeznaczonego do przewozu osób lub rzeczy po drodze publicznej na terenie Wspólnoty, a obecnie Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-438.1" who="#PosełSprawozdawcaJózefKorpak">Dyskutowany dziś projekt ustawy o czasie pracy kierowców zawiera normy dotyczące okresów prowadzenia pojazdów, obowiązkowych przerw w prowadzeniu i gwarantowanych okresów odpoczynku, normy czasu pracy oraz normy określające obowiązki pracodawców w zakresie zapewnienia prawidłowości wykonywania przewozów. Zakres przedmiotowy projektowanej ustawy jest zatem zgodny z zakresem regulacji transponowanego rozporządzenia. Należy jednak dopowiedzieć, że projekt ustawy o czasie pracy kierowców nie zawiera norm określających minimalny wiek kierowców, gdyż zagadnienie to w polskim systemie prawnym reguluje ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym. Nowelizacja tej ustawy, rozpatrywana obecnie przez Komisję Transportu i Łączności, zawiera normy, które również w zakresie wieku kierowców dostosowują nasze prawo do wymienionego wcześniej rozporządzenia Rady Wspólnot Europejskich.</u>
          <u xml:id="u-438.2" who="#PosełSprawozdawcaJózefKorpak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Projekt ustawy składa się z 7 rozdziałów. W rozdziale 1. zawarto definicję szeregu pojęć istotnych dla tworzonego systemu czasu pracy kierowców, takich jak kierowca, przewóz drogowy, transport drogowy, przewóz regularny, odpoczynek, czas prowadzenia, a nawet tydzień.</u>
          <u xml:id="u-438.3" who="#PosełSprawozdawcaJózefKorpak">W rozdziale 2. zapisano normy dotyczące okresów prowadzenia pojazdów, obowiązkowych przerw w prowadzeniu i gwarantowanych okresów odpoczynku kierowców. Normy te wprowadzają następujące zasady.</u>
          <u xml:id="u-438.4" who="#PosełSprawozdawcaJózefKorpak">Po pierwsze, maksymalny czas dobowego prowadzenia pojazdu wynosi 9 godzin na dobę, z możliwością przedłużenia do 10 godzin, nie więcej niż dwukrotnie w każdym tygodniu.</u>
          <u xml:id="u-438.5" who="#PosełSprawozdawcaJózefKorpak">Po drugie, całkowity maksymalny czas prowadzenia pojazdu w okresie 2-tygodniowym wynosi 90 godzin.</u>
          <u xml:id="u-438.6" who="#PosełSprawozdawcaJózefKorpak">Po trzecie, odpoczynek dobowy powinien trwać nieprzerwanie co najmniej 11 godzin, z możliwością jego skrócenia do minimum 9 godzin, nie więcej niż trzykrotnie w ciągu tygodnia i pod warunkiem, że równoważny okres wypoczynku kierowca wykorzysta przed upływem następnego tygodnia.</u>
          <u xml:id="u-438.7" who="#PosełSprawozdawcaJózefKorpak">Po czwarte, w każdym tygodniu kierowca obowiązany jest wykorzystać odpoczynek w wymiarze co najmniej 45 kolejnych godzin, z możliwością skrócenia do 36 lub 24 godzin w zależności od miejsca udzielenia wypoczynku (36 godzin w miejscowości, gdzie znajduje się siedziba pracodawcy lub w miejscu zamieszkania kierowcy, a 24 godziny w innym miejscu), pod warunkiem oczywiście zrekompensowania skróconego odpoczynku.</u>
          <u xml:id="u-438.8" who="#PosełSprawozdawcaJózefKorpak">Po piąte, szczególne uregulowanie dobowego odpoczynku dotyczy sytuacji kierowcy, którego pojazd przewożony jest promem lub pociągiem.</u>
          <u xml:id="u-438.9" who="#PosełSprawozdawcaJózefKorpak">Po szóste, po 4,5-godzinnym okresie prowadzenia pojazdu kierowca obowiązany jest wykorzystać co najmniej 45-minutową przerwę, chyba że zaczyna się okres odpoczynku.</u>
          <u xml:id="u-438.10" who="#PosełSprawozdawcaJózefKorpak">W rozdziale 3 Przepisy szczególne proponuje się wzorem innych krajów Unii Europejskiej wprowadzić normy określające maksymalny czas prowadzenia pojazdu na dobę oraz obowiązek wykorzystywania przerw na odpoczynek w odniesieniu do kierowców nieobjętych rozporządzeniem Rady Wspólnot Europejskich nr 3820/85, a zatem i rozdziałem 2 projektu ustawy, ale wykonujących przewozy drogowe w celach zarobkowych, z wyjątkiem kierowców taksówek.</u>
          <u xml:id="u-438.11" who="#PosełSprawozdawcaJózefKorpak">Rozdział 4 projektu reguluje zagadnienia z zakresu czasu pracy kierowców pozostających w stosunku pracy. W rozdziale tym ujęto przepisy przewidziane obecnie w Kodeksie pracy, a także nowe rozwiązania uwzględniające specyfikę pracy tej grupy zawodowej. Przede wszystkim uściślono definicję czasu pracy kierowców, przyjmując, że czasem pracy kierowców jest czas od rozpoczęcia do zakończenia pracy i obejmuje to wszystkie czynności związane z wykonywaniem przewozu, a w szczególności: prowadzenie pojazdu, załadunek i rozładunek, kontrolę i nadzór nad osobami wsiadającymi i wysiadającymi, kontrolne sprawdzanie pojazdu i ładunku, czynności spedycyjne, obsługę codzienną pojazdów i przyczep, niezbędne czynności administracyjne, inne prace podejmowane w celu wykonywania zadania służbowego lub zapewnienia bezpieczeństwa osób, pojazdu i rzeczy oraz utrzymanie pojazdu w czystości. Ponadto przyjęto, że do czasu pracy kierowców pozostających w stosunku pracy nie wlicza się czasu dyżuru, nieusprawiedliwionych postojów w czasie jazdy oraz dobowego nieprzerwanego odpoczynku.</u>
          <u xml:id="u-438.12" who="#PosełSprawozdawcaJózefKorpak">Stosownie do wymogów prawa Unii Europejskiej, a także zgodnie z dotychczasowymi przepisami Kodeksu pracy rozdział 5 określa obowiązki pracodawcy w przedmiotowym zakresie ustawy. W szczególności pracodawca musi prowadzić ewidencję i kontrolę czasu pracy kierowców, okresów prowadzenia pojazdu, czasu odpoczynku itp., a posiadaną dokumentację udostępniać na żądanie zarówno kierowcy, jak i każdej osoby uprawnionej do przeprowadzenia kontroli. Przebieg pracy i odpoczynku kierowcy w ciągu doby powinien być właściwie i rzetelnie rejestrowany, zarówno ze względu na prawidłowe wyliczenia należności pracownika, jak i ze względu na zachowanie bezpieczeństwa ruchu drogowego.</u>
          <u xml:id="u-438.13" who="#PosełSprawozdawcaJózefKorpak">Kwestie dotyczące stosowania przyrządów kontrolnych i karty drogowej reguluje rozdział 6 projektu ustawy. Zgodnie z postanowieniami tego rozdziału wszystkie pojazdy, do których mają zastosowanie przepisy rozdziału 2, muszą być wyposażone w przyrządy kontrolne, tzw. tachografy. W odniesieniu do kierowców, którzy nie są objęci przepisami wymienionego rozdziału 2, ale wykonują przewozy drogowe w celach zarobkowych, proponuje się stosowanie ujednoliconych kart drogowych, które będą zawierały informacje niezbędne do oceny, czy kierowca przestrzega przepisów ustawy. Wzór karty drogowej określi minister właściwy do spraw transportu, w drodze rozporządzenia.</u>
          <u xml:id="u-438.14" who="#PosełSprawozdawcaJózefKorpak">W rozdziale 7, który zawiera zmiany w przepisach obowiązujących i przepisy końcowe, w szczególności zmiany w Kodeksie pracy, występują regulacje, które mówią o tym, że szczegółowo czas pracy kierowców reguluje powyższa ustawa.</u>
          <u xml:id="u-438.15" who="#PosełSprawozdawcaJózefKorpak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Komisja nadzwyczajna - Komisja Prawa Europejskiego po przeprowadzeniu pierwszego czytania oraz po rozpatrzeniu projektu ustawy o czasie pracy kierowców w dniu 22 czerwca br. wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 2965 bez zmian, co jako poseł sprawozdawca przekazuję Wysokiej Izbie. Jednocześnie deklaruję gotowość udzielenia odpowiedzi na ewentualne pytania bądź wątpliwości. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-439">
          <u xml:id="u-439.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-439.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-439.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Przypominam, że zgodnie z art. 56ze ust. 2 regulaminu Sejmu prawo wnoszenia poprawek do projektu ustawy, wraz z wynikającymi z nich konsekwencjami dla tekstu projektu, przysługuje m.in. grupie co najmniej 5 posłów.</u>
          <u xml:id="u-439.3" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Bogusława Liberadzkiego w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-440">
          <u xml:id="u-440.0" who="#PosełBogusławLiberadzki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-440.1" who="#PosełBogusławLiberadzki">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Ustawa dzisiaj prezentowana należy do pakietu ustaw dostosowujących polski transport do wymogów Unii Europejskiej. Pan Józef Korpak, poseł sprawozdawca, przedstawił dość szczegółowo istotę ustawy, dlatego nie chciałbym tego powtarzać. Patrzymy na tę ustawę jako na jedną z pakietu ustaw w zakresie transportu drogowego, nad którymi prace trwają obecnie w Wysokiej Izbie. Pakiet ten to: ustawa o transporcie drogowym, przyjęta przez Komisję Prawa Europejskiego, ustawa Prawo o ruchu drogowym, nad którą trwają prace w Komisji Transportu i Łączności, i ustawa o Inspekcji Transportu Drogowego, odrzucona przez Wysoką Izbę. Regulacje te są trudne dla polskich przewoźników, wpływają bowiem istotnie na ich koszty własne, niosą ze sobą duże dodatkowe obciążenia finansowe. Źle się stało, że rząd skierował je tak szerokim strumieniem, właściwie wręcz falą, powodując kumulację skutków finansowych dla przedsiębiorstw. Dodatkowa trudność polega na tym, że występuje pogłębiająca się obecnie dekoniunktura gospodarcza, a wręcz przejawy kryzysu na rynku transportowym, pogarszają się też relacje kosztów i przychodów w przedsiębiorstwach.</u>
          <u xml:id="u-440.2" who="#PosełBogusławLiberadzki">Ustawa o czasie pracy kierowców jest ustawą ważną i potrzebną, a przy tym nieuniknioną, zwłaszcza w kontekście naszych aspiracji do członkostwa w Unii Europejskiej. Jej istota rzeczywiście polega na tym, że ogranicza się dopuszczalny czas pracy: dobowy, tygodniowy, miesięczny, oraz wprowadza się obowiązkowe przerwy w prowadzeniu pojazdów, a także środki techniczne, prawne i finansowe służące egzekwowaniu postanowień ustawy. Ustawa implementuje do polskiego prawa ten fragment legislacji socjalnej prawa europejskiego. Ważne jest podkreślenie genezy tej regulacji, albowiem geneza ta wiąże się, po pierwsze, z bezpieczeństwem ruchu. To w naszych polskich warunkach bardzo ważny aspekt. Słynne są już wypadki i katastrofy drogowe w Polsce wskutek przemęczenia lub zaśnięcia za kierownicą. Ustawa ta jest jedną z form ich eliminacji.</u>
          <u xml:id="u-440.3" who="#PosełBogusławLiberadzki">Po drugie, jej geneza wiąże się też z troską o warunki pracy kierowców.</u>
          <u xml:id="u-440.4" who="#PosełBogusławLiberadzki">Po trzecie, u genezy tej ustawy leży intencja ujednolicenia zasad konkurencji, które to uregulowania zwiększają koszty transportu drogowego. Chodzi w istocie o to, aby regulacje te były wspólne dla wszystkich przedsiębiorstw transportu drogowego Unii Europejskiej, a zatem także Polski. Pierwsze dwa wyżej wymienione aspekty, to znaczy bezpieczeństwo ruchu i troska o warunki pracy kierowców, wydają się mało dyskusyjne. Aspekt trzeci - kosztowy, finansowy i konkurencji - jest obszarem wrażliwości przedsiębiorców. Unia Europejska jest jednak w tych sprawach bardzo kategoryczna.</u>
          <u xml:id="u-440.5" who="#PosełBogusławLiberadzki">Art. 5 ustawy przewiduje wyłączenie niektórych rodzajów przewozów. Zastrzeżenia mojego klubu budzi art. 5 pkt. 12, który zakłada wyłączenie przewozów wykonywanych pojazdami używanymi do niehandlowych przewozów rzeczy na potrzeby własne. To zastrzeżenie wynika z tego, że de facto jest to znacząca część rynku, a może być coraz większa, co oznacza, iż zawodowi przewoźnicy tych rzeczy mogą znaleźć się w gorszej sytuacji, jeśli chodzi o konkurowanie. Drugi ważny aspekt dotyczy takich sektorów, jak przede wszystkim rolnictwo, ale także gospodarka leśna. Otóż wspomniany art. 5 mówi o przewozie mleka, a nie mówi o przewozie innych płodów rolnych. I z tego wynikają obawy.</u>
          <u xml:id="u-440.6" who="#PosełBogusławLiberadzki">Panie Marszałku! Pański rygoryzm, a także dobre serce dla pań i panów z obsługi Sejmu każą mi na tym zakończyć swoje wystąpienie. Niech mi będzie wolno zakończyć je konkluzją, iż pomimo tych zastrzeżeń mój klub będzie popierać projekt ustawy. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-440.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-441">
          <u xml:id="u-441.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-441.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Edwarda Maniurę w imieniu Klubu Parlamentarnego SKL. Jest to uzgodnione z posłami, którzy zabierają głos w tym punkcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-441.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-442">
          <u xml:id="u-442.0" who="#PosełEdwardManiura">Chciałbym bardzo serdecznie podziękować panu marszałkowi za tę zmianę kolejności.</u>
          <u xml:id="u-442.1" who="#PosełEdwardManiura">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie stanowisko w sprawie sprawozdania komisji nadzwyczajnej - Komisji Prawa Europejskiego o rządowym projekcie ustawy o czasie pracy kierowców.</u>
          <u xml:id="u-442.2" who="#PosełEdwardManiura">Ustawa ta jest oczekiwana przez środowisko przewoźników drogowych, w szczególności realizujących przewozy międzynarodowe. Specyfika zawodu kierowcy, rozwój prywatnej działalności gospodarczej w zakresie przewozu osób i ładunków pojazdami samochodowymi rodzi potrzebę zmian i modyfikacji dotychczasowych rozwiązań prawnych w tym zakresie. Przedstawiany Wysokiej Izbie projekt ustawy o czasie pracy kierowców uwzględnia normy przewidziane w rozporządzeniu nr 3820/85 EWG oraz unormowania z zakresu czasu pracy określone w Kodeksie pracy, częściowo zmienione i poszerzone o kilka nowych rozwiązań i definicji.</u>
          <u xml:id="u-442.3" who="#PosełEdwardManiura">Należy dodać, że przepisy rozporządzenia Rady stosowane w krajach Unii Europejskiej ustalają tylko nieprzekraczalne okresy prowadzenia pojazdu oraz minimalne gwarantowane okresy odpoczynku, nie definiują czasu pracy kierowcy.</u>
          <u xml:id="u-442.4" who="#PosełEdwardManiura">Głównym celem przepisu rozporządzenia unijnego jest ujednolicenie warunków konkurencji w sektorze transportu drogowego, poprawienie warunków pracy i bezpieczeństwa ruchu drogowego.</u>
          <u xml:id="u-442.5" who="#PosełEdwardManiura">W rozdziale 2 przedstawionego projektu określone zostały normy dotyczące obowiązkowych okresów prowadzenia pojazdów, przerw w prowadzeniu i gwarantowanych okresów odpoczynku kierowcy. Art. 10 wprowadza 45-minutową przerwę po 4,5-godzinnym prowadzeniu pojazdu przez kierowcę. Dotyczy to również kierowcy samodzielnie pracującego na własny rachunek.</u>
          <u xml:id="u-442.6" who="#PosełEdwardManiura">W Dzienniku Ustaw nr 94 z 24 listopada 1999 r. została ogłoszona umowa europejska dotycząca pracy załóg pojazdów wykonujących międzynarodowe przewozy drogowe AETL i tym samym weszła do polskiego porządku prawnego. Umowa ta zawiera postanowienia w zakresie czasu prowadzenia pojazdu, obowiązkowych przerw oraz odpoczynku dobowego i tygodniowego.</u>
          <u xml:id="u-442.7" who="#PosełEdwardManiura">Wdrożenie rozporządzenia Unii Europejskiej nr 3820/85 projektowaną ustawą spowoduje zharmonizowanie przepisów polskich z przepisami Unii Europejskiej w odniesieniu do kierowców wykonujących przewozy krajowe oraz ujednolicenie tych przepisów ze stosowaną już umową europejską dotyczącą międzynarodowych przewozów drogowych.</u>
          <u xml:id="u-442.8" who="#PosełEdwardManiura">W rozdziale 4 projektowana ustawa określa normy czasu pracy kierowców pozostających w stosunku pracy.</u>
          <u xml:id="u-442.9" who="#PosełEdwardManiura">W art. 25 projektu wprowadza się system zadaniowego czasu pracy, który można stosować w przypadkach uzasadnionych rodzajem wykonywanych przewozów lub ich szczególną organizacją.</u>
          <u xml:id="u-442.10" who="#PosełEdwardManiura">W art. 28 proponuje się podwyższenie w stosunku do aktualnie obowiązującej normy limitu godzin nadliczbowych do wysokości 260 godzin. Proponowana zmiana jest wynikiem wieloletnich obserwacji, z których wynika, że czas pracy kierowców w niektórych okresach kształtuje się na poziomie wyższym niż w innych grupach zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-442.11" who="#PosełEdwardManiura">W rozdziale 5 projektodawca określił obowiązki pracodawcy, w rozdziale 6 zaś przyrządy kontrolne i prowadzenie kart drogowych.</u>
          <u xml:id="u-442.12" who="#PosełEdwardManiura">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Uchwalenie tej ustawy przyniesie realne korzyści całemu społeczeństwu, ponieważ przepisy te wpływają na zmniejszenie liczby wypadków drogowych, których koszty w Polsce szacuje się na miliardy złotych. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-443">
          <u xml:id="u-443.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-443.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Korpaka w imieniu Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-444">
          <u xml:id="u-444.0" who="#PosełJózefKorpak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność mam zaszczyt przedstawić stanowisko do sprawozdania komisji nadzwyczajnej - Komisji Prawa Europejskiego o rządowym projekcie ustawy o czasie pracy kierowców.</u>
          <u xml:id="u-444.1" who="#PosełJózefKorpak">Jak powiedziano wcześniej, celem projektowanej ustawy jest dostosowanie polskiego ustawodawstwa do prawa Unii Europejskiej w zakresie regulacji czasu pracy kierowców. Projektowana ustawa stanowić będzie pełną transpozycję rozporządzenia Rady Wspólnot Europejskich z 20 grudnia 1985 r. w sprawie ujednolicenia niektórych ustaw socjalnych odnoszących się do transportu drogowego. Osiągnięcie tego celu jest niezbędnym elementem zapewnienia w polskim prawie realizacji europejskich zasad prawa socjalnego w dziedzinie polityki transportowej. Przedłożony projekt ustawy o czasie pracy kierowców zawiera normy dotyczące okresów prowadzenia pojazdów, obowiązkowych przerw w prowadzeniu i gwarantowanych okresów odpoczynku, normy czasu pracy oraz normy określające obowiązki pracodawców w zakresie zagwarantowania prawidłowości wykonywania przewozów.</u>
          <u xml:id="u-444.2" who="#PosełJózefKorpak">Bardzo istotne jest zagadnienie bezpieczeństwa ruchu drogowego. Mogę posłużyć się statystyką. W roku 1999 na 55 106 wypadków 42 025 wypadków, tj. blisko 76%, było spowodowanych właśnie nieprzestrzeganiem przepisów o ruchu drogowym przez kierujących pojazdami. Sądzę, że omawiana ustawa przyczyni się do tego, że ta ilość wypadków będzie się zmniejszać.</u>
          <u xml:id="u-444.3" who="#PosełJózefKorpak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Akcji Wyborczej Solidarność popiera przedłożony przez rząd projekt ustawy o czasie pracy kierowców i będzie głosował za jej uchwaleniem. W imieniu mojego klubu pragnę wyrazić nadzieję, że ustawowa regulacja czasu pracy kierowców przyczyni się do zmniejszenia liczby wypadków drogowych powodowanych przez prowadzących pojazdy bez odpoczynku i nadmiernie długo, co już zaznaczyłem, przedstawiając statystykę. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-445">
          <u xml:id="u-445.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-445.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Wiesława Wodę w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-446">
          <u xml:id="u-446.0" who="#PosełWiesławWoda">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Rządowy projekt ustawy o czasie pracy kierowców, którego pierwsze czytanie odbyło się w Komisji Prawa Europejskiego, zawiera kilka znaczących załączników. Szkoda, że nie załączono jakiejkolwiek opinii transportowców. Uważam, że i ona jest niezbędna. Posłowie mojego klubu uważają, że jest to niezbędne, gdyż znacząco zmieniają się warunki pracodawców i pracobiorców wykonujących przewozy pasażerskie i towarowe.</u>
          <u xml:id="u-446.1" who="#PosełWiesławWoda">W uzasadnieniu do projektu stwierdzono, że celem stosowania nowego przepisu jest ujednolicenie warunków konkurencji w sektorze transportu drogowego, poprawa warunków pracy i bezpieczeństwa ruchu drogowego. Nie do końca można się z tym zgodzić, gdyż dopuszcza się dłuższy dzienny i tygodniowy czas pracy oraz większą liczbę godzin nadliczbowych. Niewątpliwie szczególny charakter pracy kierowców, głównie poza siedzibą pracodawcy, często poza granicami kraju, a także rozwój prywatnej działalności gospodarczej rodzi zapotrzebowanie na poszerzenie i zmodyfikowanie dotychczasowych unormowań w zakresie czasu pracy kierowców w sposób dostosowujący do specyfiki zawodu. Równoległe funkcjonowanie przepisów dotyczących czasu pracy i czasu prowadzenia pojazdu winno się przyczynić do poprawy bezpieczeństwa. W tym zakresie zarówno na drogach krajowych, jak i na drogach krajów europejskich, znacznie lepszych od naszych, śmierć zbiera tragiczne żniwo. Kierowcy wielkich aut narażeni są na napady rabunkowe, wielogodzinne postoje na granicach państw, postoje w godzinach, w których obowiązuje zakaz poruszania się pojazdów ciężarowych. Rodzi się więc pytanie: Czy te uwarunkowania będą do pogodzenia z projektowaną ustawą? Ciągle bowiem brak jest wyposażonych w sanitariaty miejsc do parkowania, gdzie kierowcy będą mogli spędzić czas przeznaczony na odpoczynek.</u>
          <u xml:id="u-446.2" who="#PosełWiesławWoda">Rząd przewiduje, że przestrzeganie przepisów projektowanej ustawy przez kierowców i ich pracodawców będzie kontrolowane przez Inspekcję Transportu Drogowego. Należy przypomnieć, że Sejm nie uchwalił takiej ustawy, i posłowie mojego klubu uważają, że nie jest ona potrzebna. Zadania w tym zakresie może realizować wyspecjalizowana formacja Policji.</u>
          <u xml:id="u-446.3" who="#PosełWiesławWoda">Według projektu maksymalny czas prowadzenia pojazdu w ciągu doby wynosi 9 godzin, z możliwością przedłużenia do 10 godzin nie więcej niż dwukrotnie w każdym tygodniu. Całkowity maksymalny czas prowadzenia pojazdu w okresie dwutygodniowym wynosi 90 godzin, zaś odpoczynek winien trwać nieprzerwanie co najmniej 11 godzin, z możliwością skrócenia do minimum 9 godzin nie więcej niż trzykrotnie w ciągu jednego tygodnia.</u>
          <u xml:id="u-446.4" who="#PosełWiesławWoda">Ważną, niestosowaną dotychczas w Polsce regulacją jest obowiązkowe wykorzystanie przez kierowcę po 4,5-godzinnym okresie prowadzenia pojazdu przerwy co najmniej 45-minutowej. Przerwa może być wykorzystana jednorazowo lub w częściach po 15 minut. Jest to naszym zdaniem dość biurokratyczny zapis, nieuwzględniający cech osobistych kierowcy, pory roku i pory dnia. Ja osobiście w pogodną noc mogę prowadzić pojazd bez przerwy, siedząc za kierownicą, i nie czuję się zmęczony, a jazda jesienią, w deszczu, męczy mnie już po 2 godzinach.</u>
          <u xml:id="u-446.5" who="#PosełWiesławWoda">W art. 33 zaproponowano zakaz stosowania wynagrodzenia związanego z liczbą przejechanych kilometrów lub z ilością przewiezionego ładunku, jeżeli jego stosowanie mogłoby wpłynąć na pogorszenie bezpieczeństwa jazdy. Zapis ten uważamy również za nieracjonalny. Kierowca powinien być materialnie zainteresowany, by poruszać się najkrótszą trasą przy pełnym dopuszczalnym ładunku.</u>
          <u xml:id="u-446.6" who="#PosełWiesławWoda">W art. 5 wymienia się pojazdy, których kierowcy nie są objęci proponowanymi przepisami. Nie wszystkie propozycje wydają się zasadne. Dlaczego kierowanie pojazdem używanym do niehandlowych przewozów rzeczy na potrzeby własne nie jest objęte projektem ustawy?</u>
          <u xml:id="u-446.7" who="#PosełWiesławWoda">Rząd proponuje wreszcie, by ustawa weszła w życie z dniem 1 stycznia 2003 r. Posłowie z mojego klubu uważają, że winna ona wejść w życie z dniem ewentualnego przystąpienia Polski do Unii. Wcześniej należałoby przynajmniej częściowo dostosować drogową infrastrukturę do wymogów wynikających z ustawy.</u>
          <u xml:id="u-446.8" who="#PosełWiesławWoda">Przedwczesne stosowanie niektórych przepisów unijnych bądź powoływanie się na nie daje niekorzystne skutki, np. obowiązujący od niedawna zakaz opuszczania skrzyżowania przy czerwonym świetle powoduje istotne utrudnienie w ruchu. Kierowcy jeżdżący do Anglii muszą poruszać się lewą stroną drogi, choć kraj ten należy do Unii Europejskiej, a u nas, powołując się na prawo unijne, wprowadziliśmy obowiązek zamienienia strzałki namalowanej na podświetlaną.</u>
          <u xml:id="u-446.9" who="#PosełWiesławWoda">Są to tylko niektóre uwagi mojego klubu, w sumie jednak jesteśmy za skierowaniem projektu ustawy do dalszych prac. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-447">
          <u xml:id="u-447.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-447.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-447.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu sekretarza stanu w Ministerstwie Transportu i Gospodarki Morskiej pana ministra Krzysztofa Tchórzewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-448">
          <u xml:id="u-448.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieTransportuiGospodarkiMorskiejKrzysztofTchórzewski">Panie Marszałku! Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Chciałbym odnieść się do zgłoszonych uwag. Niektóre z nich mają charakter pytań.</u>
          <u xml:id="u-448.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieTransportuiGospodarkiMorskiejKrzysztofTchórzewski">W pierwszej kolejności chciałbym stwierdzić, jeśli chodzi o wejście w życie ustawy z dniem 1 stycznia 2003 r., że jest to termin, który w narodowym planie przygotowania określiliśmy jako dzień gotowości Polski w zakresie przystosowania naszego prawa do Unii Europejskiej. Wynika to ze stanowiska negocjacyjnego i dlatego taki termin wejścia w życie tej ustawy został określony jako ostateczny. Daje on jednak możliwość ponadrocznego przygotowywania się do stosowania przepisów ustawy.</u>
          <u xml:id="u-448.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieTransportuiGospodarkiMorskiejKrzysztofTchórzewski">Jeśli chodzi o wskazane przez pana posła Wodę niebezpieczeństwa, o dłuższy czas dzienny, tygodniowe rozliczanie, to wynika to po prostu z przepisów Unii Europejskiej i za pomocą tej ustawy po prostu dostosowujemy się do tych przepisów. Oczywiście podzielam pogląd, że wprowadzenie ustawy będzie w niektórych przypadkach dla przedsiębiorców kosztowne, jednak w innych ułatwi im organizację czasu pracy, ze względu na wydłużoną możliwość stosowania godzin nadliczbowych. Organizację pracy będzie więc można polepszyć, oprócz tego rzeczywiście znacznie poprawi się bezpieczeństwo ruchu drogowego. Poprzez zastosowanie tachografu jest pełna kontrola - niekoniecznie na drodze - przestrzegania przepisów ustawy.</u>
          <u xml:id="u-448.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieTransportuiGospodarkiMorskiejKrzysztofTchórzewski">Chciałbym podkreślić, że jeśli chodzi o stanowiska resortów transportu państw Unii Europejskiej odnośnie do nas, to traktuje się nas w zakresie przewozów drogowych jako bardzo poważnych konkurentów. W ubiegłym roku obsługa polskiego eksportu oraz importu na Wschód i Zachód, czyli kompleksowa, była wykonywana w 72,3% przez polskich przewoźników. Tylko 27,7% byli to przewoźnicy obcy. Są to konkrety, które wskazują, że nasi przewoźnicy bardzo mocno wkroczyli na drogi państw europejskich i w wielu przypadkach przejęli ładunki.</u>
          <u xml:id="u-448.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieTransportuiGospodarkiMorskiejKrzysztofTchórzewski">Czymś, co utrudnia nam sprawy negocjacyjne i zmusza do uwzględnienia różnego typu stanowisk, jest na przykład to, że w ubiegłym roku obsługę wymiany gospodarczej z Niemcami stanowili w 92% polscy przewoźnicy. Są to fakty, z którymi nie można dyskutować. Jeżeli odniesiemy się do krajów wschodnich, skąd w pewnym okresie, poczynając od 1997 r., byliśmy wypierani, to przez pierwsze pięć miesięcy bieżącego roku liczba przekroczeń granicy, liczba przewozów na wschód wynosiła 70% przewozów z roku ubiegłego. A więc widać wyraźnie, że nasi przewoźnicy i tutaj odzyskują rynki. Faktem też jest, że w tej chwili transport drogowy to jedna z nielicznych dziedzin gospodarki, która przynosi konkretne wpływy dewizowe - to jest kilkaset milionów dolarów więcej, jeśli chodzi o wymianę gospodarczą Polski z zagranicą. To też oznacza, że negocjacje i rozmowy z przedstawicielami komisji europejskich dotyczące okresów przejściowych są trudne i pewne rzeczy są po prostu niemożliwe do wynegocjowania. Taka sytuacja wskazuje, że ta dziedzina gospodarki polskiej jest rzeczywiście dobrze przygotowana do konkurencji na rynkach europejskich.</u>
          <u xml:id="u-448.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieTransportuiGospodarkiMorskiejKrzysztofTchórzewski">Polityka gospodarcza, jaką prowadzono w stosunku do przedsiębiorstw transportowych, podjęta od 1995 r. i kontynuowana obecnie, dotycząca promocji rozwiązań ekologicznych i unowocześnienia transportu, w zakresie rozwiązań prawnych spowodowała, że jesteśmy pierwsi na rynku europejskim, jeśli chodzi o nowoczesny tabor - ponad 50% naszego taboru to tabor ekologiczny. Niemiecki na przykład jest prawie w 60% nieekologiczny. To też wskazuje, że nasze firmy są przystosowane i tę dziedzinę rynku europejskiego nieźle opanowały. Mam nadzieję, że ta część gospodarki powinna najlżej znieść proces dostosowawczy. Oczywiście musimy czuwać. Chciałbym też poinformować państwa posłów, że jest ustalony 6-osobowy zespół kontaktowy dla wszystkich środowisk przewoźników, który funkcjonuje jako zespół doradczy ministra transportu na bieżąco konsultujący wszystkie problemy. Staramy się reagować tam, gdzie można, stosując nadające się do wprowadzenia zasady. Na przykład w ciągu jednego roku obniżyliśmy opłatę półroczną i roczną za korzystanie z dróg z 5100 na 2200 zł. A więc zostało zrobione to, co można, aby umożliwić naszym przewoźnikom dostosowanie się do trudnej sytuacji w gospodarce. Myślę, że ustawa, ponieważ przewoźnicy poznają ją z półtorarocznym wyprzedzeniem, będzie łatwiejsza do wprowadzenia. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-448.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-449">
          <u xml:id="u-449.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-449.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-449.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy jutro rano.</u>
          <u xml:id="u-449.3" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 30. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (druk nr 3093).</u>
          <u xml:id="u-449.4" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu sekretarza stanu w Ministerstwie Finansów pana Jana Rudowskiego w celu przedstawienia projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-450">
          <u xml:id="u-450.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Do ustawy o podatku od towarów i usług często składano propozycje nowelizacji jej poszczególnych przepisów, i to zarówno z inicjatywy poselskiej, jak i z inicjatywy rządu. Ze strony rządu te inicjatywy wywoływane są koniecznością dbania o szczelność systemu podatkowego w zakresie rozliczeń VAT, jak również koniecznością dostosowywania do rozwiązań stosowanych w krajach Unii Europejskiej i zapewnienia zgodności z dyrektywami Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-450.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Kolejna propozycja, którą mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie, wiąże się przede wszystkim z koniecznością poprawy ściągalności podatku od towarów i usług oraz z zapewnieniem stabilności poboru tego podatku jako podstawowej daniny budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-450.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Odnośnie do szczegółowych rozwiązań chciałbym wskazać na kilka rozwiązań, które odpowiadają temu głównemu kryterium.</u>
          <u xml:id="u-450.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Po pierwsze, ustawa zakłada skrócenie do 7 dni terminu przewidzianego na zawiadomienie urzędu skarbowego o zmianie danych zawartych w zgłoszeniu rejestracyjnym. Obecna regulacja dająca możliwość przekazania informacji do końca następnego miesiąca po miesiącu, w którym nastąpiła zmiana siedziby, powoduje, że niektórzy podatnicy celowo nie informują zbyt szybko o zmianie siedziby, aby uniemożliwić organom podatkowym poprawne wydanie decyzji przez właściwy urząd skarbowy. Powoduje to nieuzasadnione przeciąganie w czasie postępowania, powoduje dodatkowe koszty postępowania oraz pogarsza ściągalność należności podatkowych. Nowelizacja w tym zakresie wyeliminuje nieprawidłowości, przyczyni się do szybkiego dostępu do informacji o podatniku, a w szczególności o zmianie właściwości miejscowej urzędu skarbowego ze względu na zmianę siedziby podatnika.</u>
          <u xml:id="u-450.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Kolejna ważna zmiana dotyczy wydłużenia terminu zwrotu podatku od towarów i usług z 25 dni do 60 dni od dnia złożenia rozliczenia. Z analizy przepisów podatkowych poszczególnych państw Unii Europejskiej wynika, iż Polska jest jednym z krajów stosujących najbardziej liberalne zasady zwrotu VAT dla podatnika. Obecny termin 25 dni praktycznie uniemożliwia urzędom skarbowym dokonanie weryfikacji określonych przez podatnika kwot do zwrotu, co niejednokrotnie doprowadza do możliwości popełniania nadużyć. Termin taki uniemożliwia przeprowadzenie kontroli tzw. krzyżowych w sytuacji, gdy podatnik wykaże duże zwroty podatku VAT na rachunek bankowy, natomiast transakcje były dokonywane z licznymi podatnikami mającymi siedziby na terenie całego kraju. Sytuacja taka sprzyja nieuczciwym podatnikom, stanowi potencjalne zagrożenie wyłudzenia kwot zwrotu z budżetu. Dlatego też proponuje się, aby termin ten został wydłużony z 25 dni do 60 dni, jednocześnie tylko dla podatników rzetelnych, to jest prawidłowo rozliczających się, nieposiadających zaległości w tym podatku, utrzymany byłby termin krótszy - 25-dniowy.</u>
          <u xml:id="u-450.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Ponadto projekt przewiduje zawężenie zakresu przypadków, w których zwrot podatku byłby dokonywany bez ograniczeń. Obecnie zwrot różnicy podatku naliczonego i należnego nie podlega ograniczeniu, jeżeli wysokość tej różnicy jest uzasadniona charakterem działalności podatnika lub jego sezonowością. Przepis ten nie jest obwarowany żadnymi warunkami, może rodzić wątpliwości zarówno wśród podatników, jak i organów podatkowych co do zakresu jego stosowania.</u>
          <u xml:id="u-450.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Kolejna zmiana wiąże się z wprowadzeniem możliwości szacowania obrotów zakładów należących do jednego podatnika, podmiotu gospodarczego. Zgodnie z aktualnymi regulacjami zawartymi w art. 17 nie ma możliwości kwestionowania przez organy podatkowe wielkości deklarowanych obrotów dokonywanych między zakładami i oddziałami osoby prawnej posiadającymi odrębne numery NIP i odrębnie rozliczającymi się z urzędem skarbowym. Zmiana tego przepisu dałaby jasną podstawę do szacowania obrotów w przypadku, gdy oddziały osoby prawnej rozliczające się samodzielnie z urzędem skarbowym, wykorzystując powiązania kapitałowe, dokonywałyby transakcji powodujących uszczuplenie budżetowe. Z informacji uzyskanych z urzędów skarbowych wynika bowiem, iż zakłady, oddziały celowo zaniżają podstawę opodatkowania przy sprzedaży pomiędzy tymi oddziałami będącymi oddziałami tej samej osoby prawnej, a jednak odrębnie rozliczającymi się w zakresie podatku od towarów i usług.</u>
          <u xml:id="u-450.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Nowelizacja ustawy zakłada również wyłączenie ze stosowania stawki 3-procentowej, jeśli chodzi o wyroby rękodzieła ludowego i artystycznego, likwidację 7-procentowej stawki stosowanej w odniesieniu do opon naprawianych, usługi związane z bieżnikowaniem i wulkanizacją opon i dętek. Stosowanie tych stawek obniżonych jest sprzeczne z prawem Unii Europejskiej. Natomiast również można było dopatrzyć się tego, iż stawki szczególnie związane z rękodziełem ludowym i artystycznym były przedmiotem powszechnej krytyki innych podatników tych, którzy produkują, podatników wskazujących na to, iż można tu było mówić o nieuczciwej często konkurencji. Wśród tej grupy wyrobów znajdują się bowiem towary produkowane seryjnie niemające nic wspólnego z wyrobami artystycznymi. Dlatego też w ocenie rządu utrzymywanie w dalszym ciągu takiej sytuacji zróżnicowania stawek jest nieuzasadnione. Te zmiany, które przedstawiłem, wiążą się przede wszystkim z koniecznością uszczelnienia systemu podatkowego.</u>
          <u xml:id="u-450.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Druga grupa zmian wiąże się ze zmianami w obrębie tych przepisów, które były przedmiotem krytyki i w ocenie rządu powinny ulec modyfikacji. W tej grupie znajdują się propozycje zmian przepisów dotyczących zakładów pracy chronionej i zakładów aktywności zawodowej. W ocenie rządu te propozycje, które są przedstawiane, powinny być uznane za korzystne dla tych podatników, m.in. rozstrzygając ostatecznie wątpliwości dotyczące sprecyzowania pojęcia: zaległości podatkowe, w taki sposób, aby nie było wątpliwości, w jakiej sytuacji zwrot dla tej grupy podatników powinien być realizowany. Zgodnie bowiem z propozycją przedstawianą przez rząd zaległościami tymi są określone lub stwierdzone przez organ podatkowy zaległości w dniu, w którym zakład pracy chronionej składa wniosek o zwrot. Nie dotyczyłoby zatem to ewentualnych zaległości stwierdzonych w trakcie późniejszych kontroli. Czyli zwrot już zrealizowany, jeżeli na dzień dokonywania zwrotu nie występowałyby zaległości, nie podlegałby już wycofaniu. Jednocześnie znowelizowane przepisy dawałyby możliwość otrzymania zwrotu podatku nawet w sytuacji, gdy w momencie składania wniosku istnieją zaległości podatkowe, pod warunkiem jednakże ich uregulowania w odpowiednim terminie od daty złożenia deklaracji o zwrot podatku.</u>
          <u xml:id="u-450.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Drugą zmianą mieszczącą się w tej kategorii jest zmiana dotycząca sposobu określania wykazu czasopism tzw. specjalistycznych, do których stosuje się stawkę 0%. Proponowana nowelizacja określa procedurę tworzenia wykazu tych czasopism, postanawiając, iż w tym wykazie umieszczane byłyby one na wniosek wydawcy lub importera, oczywiście jeżeli spełnione byłyby kryteria uznania czasopisma za specjalistyczne. Stosowane obecnie rozwiązania nie dają przejrzystości, jeśli chodzi o postępowanie w tym zakresie, a przede wszystkim umieszczanie w wykazie. Nadto częsta aktualnie jest sytuacja, iż po wydaniu pierwszego rozporządzenia następnie wpływały do Ministerstwa Finansów wnioski, które poddane zostały kolejnej weryfikacji i po okresie ok. trzech miesięcy wydane zostało kolejne rozporządzenie. Czyli podatnicy w dość długim okresie oczekują na to, aby ich czasopisma, nawet jeżeli jest to uzasadnione zgodnie z ustawą, znalazły się w kolejnym wykazie zamieszczanym w rozporządzeniu. Ta propozycja dawałaby możliwość szybszego i bieżącego umieszczania w stosownym wykazie czasopism kwalifikowanych jako tzw. czasopisma specjalistyczne.</u>
          <u xml:id="u-450.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Wreszcie rozwiązania, które w ocenie rządu są niezbędne ze względu na konieczność zapewnienia zgodności regulacji podatkowych z obowiązującą konstytucją. W tym zakresie przede wszystkim proponowana nowelizacja zakłada zmianę stosowania podatku akcyzowanego. Nowelizacja zmierza do tego, aby w samej ustawie została określona pełna lista podatników podatku akcyzowego. Zmiana ta ma charakter porządkujący i dostosowujący przepisy ustawy do przepisów konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-450.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Mając na względzie takie dostosowanie, proponuje się, aby w samej ustawie ustanowiono zarówno producentów, sprzedawców, importerów wyrobów akcyzowych, jak i podmioty świadczące usługi dotyczące wyrobów akcyzowych, nabywców wyrobów akcyzowych, od których nie uiszczono tego podatku, podmiotów zużywających spirytus do własnej produkcji lub nabyty po cenach niezawierających najwyższej stawki podatku akcyzowego, a także podmiotów, u których stwierdzono nadmierne ubytki lub zawinione niedobory niektórych wyrobów akcyzowych, które podlegają opodatkowaniu akcyzą.</u>
          <u xml:id="u-450.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Proponuje się, aby podatnikami akcyzy ustanowić podmioty posiadające importowane wyroby akcyzowe, od których nie został zapłacony podatek akcyzowy, to jest wyroby, które weszły na polski obszar celny nielegalnie, niezgodnie z obowiązującymi przepisami celnymi.</u>
          <u xml:id="u-450.13" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Tak szerokie określenie strony podmiotowej jest zgodne z aktualnie obowiązującymi przepisami, może natomiast budzić wątpliwości to, iż w stosunku do rozwiązań ustawowych rozporządzenie ministra finansów idzie dalej, szerzej określając stronę podmiotową podatku akcyzowego. Aby nie było tych wątpliwości, strona podmiotowa jest szerzej określona w ustawie, daje się ministrowi finansów delegację, upoważnienie do zwalniania w drodze rozporządzenia niektórych podmiotów z tego obowiązku z uwagi na ich interes lub interes publiczny. A zatem będzie to zapewnienie pełnej zgodności z art. 217 konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-450.14" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Proponowane rozwiązania w większości mają charakter porządkujący przepisy prawa podatkowego i z tych względów nie wywołują bezpośrednio skutków budżetowych. Likwidacja obniżonych stawek na towary, które wymieniłem, nie powoduje również poważnych skutków budżetowych. Są to skutki budżetowe niemające istotnego znaczenia.</u>
          <u xml:id="u-450.15" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Rozwiązania natomiast, które zmierzają do uszczelnienia systemu podatkowego, bez wątpienia mogą wpłynąć na poprawę wypełniania obowiązków podatkowych przez podatników, a tym samym uniemożliwić popełnianie nadużyć podatkowych, przede wszystkim związanych z realizacją tzw. zwrotów bezpośrednich w podatku od towarów i usług. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-451">
          <u xml:id="u-451.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-451.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-451.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-451.3" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Steca w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-452">
          <u xml:id="u-452.0" who="#PosełStanisławStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu odnośnie do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług.</u>
          <u xml:id="u-452.1" who="#PosełStanisławStec">Przedstawiony projekt, jak wynika z uzasadnienia, zmierza do poprawy ściągalności tego podatku. Jest to problem, którego mój klub nie kwestionuje. Jednak poprawę ściągalności odniesiono głównie do wprowadzenia różnych terminów zwrotu podatku naliczonego, gdy jest on wyższy od podatku należnego. Podatnicy uznani przez urząd skarbowy za rzetelnych otrzymywaliby go, na swój wniosek, w ciągu 25 dni od dnia rozliczenia, a pozostali - w ciągu aż 60 dni.</u>
          <u xml:id="u-452.2" who="#PosełStanisławStec">Aby otrzymać zwrot podatku naliczonego przewyższającego podatek należny, trzeba zgodnie z projektem ustawy spełnić dwa warunki (podatnik terminowo realizuje zobowiązania podatkowe stanowiące dochody budżetu państwa i podatnik w ciągu ostatnich 5 lat przed złożeniem rozliczenia nie został skazany za przestępstwo skarbowe). Jest problem z warunkiem pierwszym, to znaczy terminową realizacją zobowiązań podatkowych. O zwrot VAT występują najczęściej eksporterzy, którzy korzystają ze stawki 0, oraz rolnicy rozliczający się na zasadach ogólnych, gdyż stawka za produkty rolne wynosi 3% i wówczas z reguły podatek naliczony jest wyższy od należnego. Do tej grupy należy zaliczyć także spółdzielnie inwalidów, które jako zakłady pracy chronionej otrzymują zwrot VAT.</u>
          <u xml:id="u-452.3" who="#PosełStanisławStec">Potrzeba wymienienia przedsiębiorstw, których bezpośrednio mogą dotyczyć problemy wydłużenia terminu zwrotu VAT, wynika z tego, że podmioty te są w bardzo trudnej sytuacji finansowej i mogą nie zawsze terminowo realizować zobowiązania podatkowe.</u>
          <u xml:id="u-452.4" who="#PosełStanisławStec">Przedsiębiorstwa eksportowe ze względu na nadmierną wartość złotówki w stosunku do walut wymienialnych w bieżącym półroczu ponoszą bardzo wysokie straty w związku z realizacją kontraktów eksportowych. Na przykład w roku ubiegłym podpisywali kontrakty, gdy wartość dolara wynosiła 4,20, 4,30, 4,50 zł, a sprzedają w tym roku za 3,90 lub mniej za 1 dolara. Producenci rolni mają trudności z terminowym otrzymaniem środków za dostarczone produkty, przez co powstały zatory płatnicze i w związku z tym są trudności z zapewnieniem płynności finansowej. Braku środków z tytułu należności nieregulowanych nie można okresowo uzupełnić kredytem bankowym, bo jest zbyt drogi, a banki, których właścicielami są podmioty zagraniczne, kredytują polskie przedsiębiorstwa zaliczane tylko do pierwszej grupy kredytobiorców, czyli do tej grupy, gdzie nie ma żadnego ryzyka, a te przedsiębiorstwa, które liczą na zwrot VAT, do tej grupy się nie kwalifikują. Podobna sytuacja jest zresztą w większości spółdzielni inwalidów.</u>
          <u xml:id="u-452.5" who="#PosełStanisławStec">Natomiast, panie ministrze, obecnie urząd skarbowy na podstawie art. 21 ust. 6 ma możliwość kontroli bezpośredniej i w związku z tym można wydłużyć termin przekazania zwrotu podatku, bo artykuł ten brzmi: jeżeli zasadność zwrotu wymaga dodatkowego sprawdzenia, urząd skarbowy może przedłużyć ten termin do czasu zakończenia postępowania wyjaśniającego, tylko trzeba zwiększyć liczbę pracowników urzędu skarbowego. Zwracałem się w tej sprawie do pana ministra. Od 1 stycznia br. zwiększyła się w sposób zasadniczy liczba podatników VAT, a liczba pracowników w urzędach skarbowych nie zwiększyła się. Czyja to wina? Druga sprawa. Przecież do tego minister finansów może wykorzystać pracowników urzędu kontroli skarbowej. Nic się nie stanie, jeżeli pojadą na sprawdzenie VAT, zasadności zwrotu. Będzie to bardziej skuteczna kontrola niż gdy pojedzie się na kontrolę po trzech, czterech latach szukać pieniędzy, których i tak nikt nie jest w stanie zwrócić.</u>
          <u xml:id="u-452.6" who="#PosełStanisławStec">Mało zrozumiałe jest też podwyższenie do 22% stawki na wyroby rękodzieła ludowego oraz naprawę opon, gdyż często, jeśli chodzi np. o opony, podmiotów nie stać na ich zakup.</u>
          <u xml:id="u-452.7" who="#PosełStanisławStec">Panie marszałku, jeszcze chwileczkę.</u>
          <u xml:id="u-452.8" who="#PosełStanisławStec">Ze zrozumieniem trzeba przyjąć próbę nowelizacji art. 35 ustawy, który dotyczy podatku akcyzowego. Jednak zaproponowane rozwiązania też są dyskusyjne i trudne do zaakceptowania przez podmioty kupujące wyroby akcyzowe. Dotychczas obowiązek w zakresie podatku akcyzowego ciążył na producencie i importerze wyrobów akcyzowych. Dodatkowo mocą rozporządzenia obciążono też sprzedawców. W projekcie oprócz sprzedawców dodano także nabywców wyrobów akcyzowych, od których nie pobrano podatku akcyzowego lub pobrano go w mniejszej kwocie. Podatek akcyzowy zawarty jest w cenie wyrobu i nie jest podatkiem, który - tak jak VAT - jest wyodrębniony w fakturze. W związku z tym kupujący wyrób nie wie, czy sprzedający zapłacił akcyzę i czy zapłacił ją w odpowiedniej wysokości. Już raz minister finansów obciążył podmiot kupujący odpowiedzialnością za przechowywanie faktur VAT przez sprzedającego, gdyż w przeciwnym wypadku kupujący tracił prawo do odliczenia podatku naliczonego. Teraz jest próba przerzucenia sprawdzenia przez kupującego wyroby akcyzowe, czy sprzedawca naliczył i odprowadził podatek akcyzowy, a przecież obowiązkiem kupującego jest dobrze kupić i zapłacić za towar. Terminowa płatność podatków to problem poszczególnego podatnika oraz urzędów skarbowych. Jest też wątpliwe, czy w ustawie mamy legalizować nielegalny import, bo nielegalny import powinien być zlikwidowany, a towar zabrany.</u>
          <u xml:id="u-452.9" who="#PosełStanisławStec">Przykro mi, panie ministrze, bo akurat pan to referował, ale w interesie będących w bardzo trudnej sytuacji podmiotów gospodarczych muszę zgłosić wniosek o odrzucenie projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-452.10" who="#PosełStanisławStec">Klub nasz jest gotowy poprzeć projekt uściślający przepisy, ale taki, który nie pogarsza i tak bardzo trudnej sytuacji finansowej niektórych podmiotów gospodarczych. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-452.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-453">
          <u xml:id="u-453.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-453.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Wielowieyskiego w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-454">
          <u xml:id="u-454.0" who="#PosełAndrzejWielowieyski">Zaskoczył mnie pan, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-455">
          <u xml:id="u-455.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Jeszcze się zdarza, panie pośle, zaskoczyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-456">
          <u xml:id="u-456.0" who="#PosełAndrzejWielowieyski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ta ustawa jest potrzebna i w odniesieniu do całego szeregu punktów zasługuje na pozytywne rozpatrzenie. Te sprawy powinny być podjęte - zarówno sprawa terminu zawiadamiania urzędów skarbowych o zmianach, jak i podkreślone przez pana ministra Rudowskiego problemy z VAT w przypadku nieprawidłowości w rozliczeniach pomiędzy oddziałami jednej firmy. To są rzeczy, które na pewno zasługują na rzetelne przejrzenie. Niestety w tej najważniejszej sprawie, która jest treścią tej ustawy, to znaczy wydłużenia terminu rozliczenia podatku VAT do 60 dni, w pełni solidaryzuję się z panem posłem Stecem - z elementarnego, prostego powodu. Staramy się na różnych polach - przy innych przepisach podatkowych, przy Kodeksie pracy, przy różnych deregulacjach rat - chronić przedsiębiorstwa, zwłaszcza małe i średnie, które bardzo często nie są mocne finansowo. To są właśnie te przedsiębiorstwa, jak słusznie stwierdził pan poseł Stec, które czasami „zawalają” terminy i nie mają płynności finansowej. I w tej sytuacji resort finansów przerzuca na nie koszt usprawnienia, lepszej ściągalności podatku VAT, z którym mamy takie kłopoty w tym roku. Jest to zasadniczo, gospodarczo i społecznie, niesłuszne, jest to sprzeczne z zasadniczymi elementami naszej strategii, zwłaszcza w okresie przedakcesyjnym, gdyż, powiedzmy sobie szczerze, wiele z tych firm w najbliższym okresie będzie w sytuacji jeszcze gorszej niż jest dzisiaj. To nie jest właściwa droga. Na pewno dodanie paru etatów, włączenie kontroli skarbowej do tych działań rozliczeniowych byłoby rzeczą dużo rozsądniejszą. Tak więc być może należałoby popracować w komisji nad poszczególnymi punktami, natomiast ta najważniejsza propozycja resortu finansów, dotycząca wydłużenia okresu rozliczenia do 60 dni, zostanie przez mój klub zdecydowanie odrzucona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-457">
          <u xml:id="u-457.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-457.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">I proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Gruszkę w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-458">
          <u xml:id="u-458.0" who="#PosełJózefGruszka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Przedłożenie rządowe, które był pan uprzejmy rekomendować Wysokiej Izbie, na pewno nie jest pozbawione szeregu wad.</u>
          <u xml:id="u-458.1" who="#PosełJózefGruszka">Kwestia pierwsza - skrócenie terminu zawiadomienia. Na pewno urzędy skarbowe potrzebują ścisłych danych w krótszym terminie, ale czyż można proponować skrócenie terminu aż o 53 dni? Mówię teoretycznie, gdyż jeśli podmiot jest zobowiązany powiadomić o zmianie do końca miesiąca następującego po miesiącu, w którym ta zmiana nastąpiła, to jeżeli nastąpiła na przykład pierwszego dnia miesiąca, to 60 minus 7 wynosi 53. Ta zmiana jest bardzo szeroka i w tym momencie trudno ją zaakceptować.</u>
          <u xml:id="u-458.2" who="#PosełJózefGruszka">Kwestia kolejna - zakłady pracy chronionej. Na ten temat można mówić bardzo długo, znacznie więcej niż rząd był uprzejmy napisać w tej nowelizacji. Naszym zdaniem kwestia zakładów pracy chronionej powinna być uregulowana całościowo, nie tylko w tej nowelizacji, bo na pewno straty, które powstają w wyniku niedoregulowania zakładów pracy chronionej, są znacznie większe niż proponuje rząd; czyli oczekujemy propozycji regulacji całościowej w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-458.3" who="#PosełJózefGruszka">Kwestia rozliczenia przez poszczególne oddziały. Rzeczywiście są tu pewne nieprawidłowości; tu z rządem można się zgodzić. Ale jeśli chodzi o kwestię zasadniczą, zwrot podatku po 60 dniach, są tu dwa elementy. Po pierwsze, wydłużenie tego czasu zwrotu do 60 dni jest nie do przyjęcia w tym momencie, ze względu na brak płynności finansowej, który w naszej gospodarce jest widoczny gołym okiem, i z dnia na dzień nie można tego zaakceptować, bo po prostu ten brak się jeszcze pogłębi. Jest też druga uwaga, moim zdaniem, również ważna, którą warto przedstawić. Pewne regulacje w sprawach podatkowych wprowadzamy po to, by zmniejszyć zakres uznaniowości urzędników, a tu pozostawiamy właściwie urzędnikowi decyzje co do tego, kto jest dobry, kto się pomylił, a kto nie, bo te tłumaczenia będą oczywiście bardzo różne i tej zasady uznaniowości nie da się wcale tym zapisem zmienić; jeśli więc chodzi o tę kwestię, jest to naganne i nie można przejść nad tym do porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-458.4" who="#PosełJózefGruszka">Kolejna sprawa - rękodzieło; zlikwidować 3% i przejść na stawkę podstawową. Panie Ministrze! W uzasadnieniu rząd pisze, że jest to niezgodne z prawem unijnym. Ale ja chciałbym powiedzieć, że - może nie tylko dlatego, że jest to niezgodne z prawem unijnym - coś w tym jest. Mamy jeszcze dzisiaj w Polsce rękodzieło. Rozumiem uwagę pana ministra, że pewna produkcja seryjna nie powinna być traktowana jako rękodzieło. To, proszę bardzo, można zaostrzyć kryteria; ale nie likwidować tej 3-procentowej stawki. W uzasadnieniu czytamy dalej, że zmiana ta idzie w takim kierunku, iż jest to trudne do oszacowania. Myślę, że w sprawozdawczości, która trafia do Ministerstwa Finansów - przepraszam, może bezpośrednio nie do ministerstwa, ale do urzędów skarbowych, a potem do ministerstwa - ta rzecz jest do udowodnienia. Państwo doskonale wiecie, że firmy, które zajmują się rękodziełem, zasługują na uwagę, zasługują na pomoc; bo jeżeli dociążymy je jeszcze bardziej, to po prostu ten obszar, może mały w gospodarce, stracimy bezpowrotnie, a na pewno go szkoda i warto tego bronić.</u>
          <u xml:id="u-458.5" who="#PosełJózefGruszka">Następna kwestia - wulkanizacja, bieżnikowanie opon; zmiana stawki 7% na podstawową. Panie Ministrze! To także jest niedopuszczalne, także dotyczy bardzo małego obszaru usług na terenie naszego kraju. Jeżeli intencja jest zrozumiała, czysta... Ale możemy powiedzieć tak: Intencja jest jasna, ale co z tego? Może dojść do wylania dziecka z kąpielą.</u>
          <u xml:id="u-458.6" who="#PosełJózefGruszka">Jeżeli chodzi o akcyzę, to przychyliłbym się do opinii zabierającego wcześniej głos pana posła Steca, który też podkreśla, że ta regulacja jest potrzebna, ale nie w takiej formie. Forma musi być zmieniona. Tu minister finansów naszym zdaniem poszedł zbyt daleko.</u>
          <u xml:id="u-458.7" who="#PosełJózefGruszka">Dlatego, panie ministrze, z przykrością będziemy musieli również złożyć wniosek o likwidację, tak to określę, tego przedłożenia w pierwszym czytaniu. To, o czym mówię, jest przykre, ale niestety nie można nad tym przejść do porządku dziennego. Takie jest stanowisko Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego. Bardzo dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-458.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-459">
          <u xml:id="u-459.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-459.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Piotra Krutula w imieniu Koła Poselskiego Porozumienia Polskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-460">
          <u xml:id="u-460.0" who="#PosełPiotrKrutul">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-460.1" who="#PosełPiotrKrutul">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Koło Poselskie Porozumienia Polskiego również przychyla się do wniosków o odrzucenie w pierwszym czytaniu rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym. W uzasadnieniu do tego projektu ustawy czytamy w pkt. 1: „Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym wprowadza zmiany mające na celu przede wszystkim poprawę ściągalności podatku od towarów i usług i zapewnienie realizacji dochodów zaplanowanych w ustawie budżetowej na 2001 r.”. Od kogo, od jakich instytucji rząd proponuje poprawić ściągalność podatku? Czytamy, że rękodzieła ludowe i artystyczne atestowane przez krajowe komisje artystyczne i etnograficzne mają dać dochód, którym zostanie zasilona ustawa budżetowa. Ile oni mają tego wypracować — 5 mld, których brakuje, 10 mld czy 15 mld? Mam pytanie: kto będzie jeszcze na wsi czy w małych miasteczkach zajmował się właśnie tym rękodziełem, kto pojedzie na Europalia, które będą w Belgii, gdzie mamy promować Polskę w Unii Europejskiej? Przypominam, że właśnie na Europalia przekazujemy z budżetu 12 mln zł. W tym roku może jeszcze pojadą, ale w przyszłym roku nie będzie już chyba artystów rękodzieła ludowego, artystycznego. Walczymy z bezrobociem. Nasuwa się pytanie, czy jest to popieranie jeszcze większego bezrobocia na wsi.</u>
          <u xml:id="u-460.2" who="#PosełPiotrKrutul">Następna sprawa to likwidacja 7-procentowej stawki na opony naprawiane, bieżnikowane oraz na usługi związane z bieżnikowaniem i wulkanizacją opon i dętek. Dobrze, gdy są jeszcze przynajmniej dwie czy trzy miejscowości w gminie, czy chociaż jedna, gdzie jest ten wulkanizator, ale po wprowadzeniu tego przepisu w ogóle już tego nie będzie. Pytam, jak rolnicy będą wulkanizować swoje dętki i opony do ciągników, maszyn rolniczych, kto im to będzie robił. Czy rzeczywiście to jest aż takie... Są zapewnienia realizacji dochodów właśnie przez te grupy społeczne. Jeżeli to jest nawet niezgodne z Unią Europejską, to ja przypominam, że w Unii Europejskiej nie będziemy do 2005 r. Jeżeli ktoś myśli, że będzie inaczej, to grubo się myli. Czy rzeczywiście wprowadzenie tej ustawy zapewni aż takie duże wpływy do budżetu państwa?</u>
          <u xml:id="u-460.3" who="#PosełPiotrKrutul">Następna kwestia, co zostało już tutaj potwierdzone, to tzw. podział na rzetelnych i nierzetelnych podatników. Koło Poselskie Porozumienia Polskiego nie godzi się na ten biurokratyczny podział. Pytamy, jakie byłyby kryteria tego podziału. Jeżeli na przykład podatnik spóźni się nie z własnego powodu, np. przelew wpłynie nie z winy podatnika o jeden dzień za późno do urzędu skarbowego, to kto będzie decydował o zaliczeniu tego podatnika do grupy podatników rzetelnych lub nierzetelnych? Przecież w ten sposób wprowadzamy jawną korupcję, nie osądzając pracowników urzędu skarbowego. Może być przecież wtedy za 10 dni taka stawka, za 20 dni taka, za 30 dni taka. Przepraszam, nie można tego na dzień dzisiejszy wprowadzać.</u>
          <u xml:id="u-460.4" who="#PosełPiotrKrutul">Nie chcę mówić również o czasopismach specjalistycznych. Przecież ten parlament, Wysoka Izba 17 listopada 2000 r. zatwierdziła ustawę, która mówi, że do końca 2003 r. obowiązuje zerowa stawka. Nie zmieniajmy tego teraz, ponieważ naprawdę nie wiem, czy rzeczywiście aż tyle brakuje pieniędzy w budżecie, żebyśmy musieli tę ustawę wprowadzać.</u>
          <u xml:id="u-460.5" who="#PosełPiotrKrutul">Nie chcę się odnosić do innych spraw, które są podnoszone. Całkowicie utożsamiamy się z poprzednimi wypowiedziami i będziemy jutro głosować przeciwko projektowi ustawy, który rząd przedłożył. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-460.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-461">
          <u xml:id="u-461.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-461.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana. Jest to pierwsze czytanie. Jest jedno pytanie, do zadania którego zgłosił się pan poseł Tadeusz Wrona z klubu AWS. Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-462">
          <u xml:id="u-462.0" who="#PosełTadeuszWrona">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Chciałbym zapytać, czy pan minister nie uważa, że zasada przyznawania czasopismom specjalistycznym prawa do stosowania zerowej stawki VAT wymaga ściślejszej regulacji prawnej. Według mnie nie powinno tu być miejsca na nadmierną uznaniowość, dlatego jestem za zmianą treści art. 50. Procedura przyznawania zerowej stawki VAT powinna być poprzedzona określeniem w drodze rozporządzenia ministra właściwego ds. finansów w porozumieniu z ministrami właściwymi ds. kultury oraz nauki szczegółowych warunków, jakie powinny spełniać czasopisma ubiegające się o zerową stawkę VAT. Dopiero na podstawie tego rozporządzenia powinny być składane wnioski wydawców i importerów czasopism. Zasadą powinno być, że każde czasopismo spełniające warunki określone w rozporządzeniu powinno mieć zerową stawkę VAT. Natomiast od decyzji odmownej powinna wnioskującym przysługiwać droga odwoławcza, włącznie z Naczelnym Sądem Administracyjnym. Oczywiście w przypadku, gdy wydawca lub importer naruszy warunki rozporządzenia, minister powinien mieć prawo cofnąć przyznaną mu zerową stawkę. Od tej decyzji także powinno przysługiwać prawo odwołania. Im mniej uznaniowości, tym lepiej dla życia społecznego. Nie widzę żadnych przesłanek tłumaczących fakt, że ministerstwo nie może określić warunków ramowych, nie widzę przy tym również powodów, by jakiekolwiek czasopismo spełniające określone warunki nie uzyskało przywileju posiadania zerowej stawki VAT.</u>
          <u xml:id="u-462.1" who="#PosełTadeuszWrona">Rozporządzenie powinno odgrywać też istotną rolę przy określaniu, czym jest niekomercyjne pismo lokalne. Zgadzamy się bowiem z tym, że pisma lokalne ze względu na ważną funkcję w kształtowaniu demokracji i w budowaniu społeczności obywatelskiej powinny być w pewien sposób wspierane przez preferencyjną stawkę VAT. Widzimy jednocześnie proces zaniku autentycznych niekomercyjnych pism lokalnych, a także ich przejmowanie przez ogólnopolskie koncerny, często koncerny oparte na kapitale obcym. Precyzyjne określenie w rozporządzeniu warunków, jakie powinno spełniać pismo lokalne objęte zerową stawką VAT, pozwoli nam chronić tę ważną sferę obywatelskiej aktywności. Wnosiłbym zatem o zmianę art. 50 i o ustosunkowanie się do tych propozycji. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-463">
          <u xml:id="u-463.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-463.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu sekretarza stanu w Ministerstwie Finansów pana ministra Jana Rudowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-464">
          <u xml:id="u-464.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Może rozpocznę od odpowiedzi na pytanie pana posła Wrony. Panie pośle, definicja czasopism specjalistycznych zawarta jest w ustawie o podatku od towarów i usług, należy się natomiast zgodzić z tym, że procedura w tym zakresie nie jest doskonała, stąd też propozycja rządu zmierzająca do tego, żeby poszukiwać lepszego rozwiązania. Oczywiście najlepiej byłoby, gdyby kryteria uznawania za czasopismo specjalistyczne były precyzyjnie określone w ustawie i wówczas zastosowanie stawki zerowej byłoby związane bezpośrednio z tymi kryteriami. Natomiast wobec braku możliwości wypracowania precyzyjnych kryteriów nastąpiło odwołanie do rozporządzenia, które określa wykaz. Aktualnie rozporządzenie to ze względu na ilość wniosków napływających do ministra finansów, konieczność zorganizowania wspólnej pracy w zespole z przedstawicielami innych ministrów jest jednym z trudniejszych rozporządzeń, jeśli chodzi o wydanie. Dlatego też bez wątpienia należałoby szukać lepszych rozwiązań dla czasopism specjalistycznych poprzez nowelizację art. 50, oczywiście z zachowaniem stawki zerowej, bo propozycji wycofania tej stawki rząd nie przedstawia, przedstawia natomiast propozycję znalezienia lepszego rozwiązania dla tworzenia tego wykazu, który ostatecznie umożliwia zaliczenie ich do grupy objętej stawką zerową.</u>
          <u xml:id="u-464.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">W toku debaty najistotniejszą kwestią, do której należałoby się odnieść, jest kwestia związana z dokonywaniem zwrotów bezpośrednich na rachunek podatnika i aktualnie czas dokonywania zwrotów określony jest na 25 dni. Pierwsza sprawa. Aparat skarbowy zna oczywiście przepis art. 21 ust. 6 umożliwiający wydłużenie czasu dokonania zwrotu. Naturalnie w każdym przypadku musi to być uzasadnione dokonanie zmiany terminu zwrotu i odbywa się ono w formie przewidzianej prawem, czyli w drodze postanowienia wydawanego przez naczelnika właściwego urzędu skarbowego. To nie budzi wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-464.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Chciałbym również zapewnić Wysoką Izbę, że poprzez stosowne dokumenty wewnętrzne ministra finansów można określić, iż ustalane są ramowe wytyczne do kontroli dla izb urzędów skarbowych oraz dla urzędów kontroli skarbowej, związane głównie z rozliczeniem zwrotów VAT. Nie jest to polska specjalność. W systemie VAT największe nadużycia wiążą się z wyłudzaniem zwrotów VAT i w tym zakresie ustawodawstwa wszystkich krajów Unii Europejskiej przechodzą istotną ewolucję. Dla zobrazowania, jakie znaczenie ma to zjawisko, chciałbym przedstawić Wysokiej Izbie dane dotyczące kwot dokonywanych zwrotów w poszczególnych latach.</u>
          <u xml:id="u-464.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">I tak w 1994 r. kwota dokonanych zwrotów bezpośrednich wynosiła 4800 mln zł. W kolejnych latach wzrastała, i to w sposób znaczny, aby w 2000 r. ukształtować się już na poziomie 28 mld 600 mln zł. Czyli bez wątpienia w całej obsłudze VAT jest to najistotniejszy aktualnie problem. I nie chodzi o to, aby pozbawiać podatników prawa do tych zwrotów tam, gdzie jest to uzasadnione. Nie budzi natomiast wątpliwości, iż znaczne kwoty zostały wyłudzone z budżetu państwa. Oczywiście jeżeli później następuje stwierdzenie, iż były to nieuzasadnione zwroty, prowadzone są stosowne postępowania, ale zazwyczaj w odległym terminie od dokonania zwrotu. Stosunek zwrotów do wpłat podatku od towarów i usług jako układ procentowy w 1994 r. wynosił 24%, w 2000 r. - 37,4%. A zatem ta informacja potwierdza, iż jest to jeden z najważniejszych problemów do rozwiązania w ustawie o podatku od towarów i usług.</u>
          <u xml:id="u-464.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Kolejny argument, który można tu podkreślić, jako że Wysoka Izba często odwołuje się do praktyki stosowanej w krajach Unii Europejskiej: już nie dyrektywa, ale praktyka krajów Unii Europejskiej wskazuje na to, iż polskie ustawodawstwo w tym zakresie jest zdecydowanie najbardziej liberalne spośród tych ustawodawstw, które były porównywane przez Ministerstwo Finansów. 25-dniowy termin nie jest stosowany w żadnym z krajów Unii Europejskiej. Podobny termin dokonywania zwrotu, 30-dniowy, stosuje Wielka Brytania - i to jest jedyny przypadek. W pozostałych krajach stosowane są bądź terminy 3-miesięczne, bądź też nawet rozliczenie roczne, a po zakończeniu roku nie tylko deklaracja, ale również decyzja potwierdzająca zasadność dokonania zwrotu jest dopiero podstawą do jego dokonania.</u>
          <u xml:id="u-464.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">A zatem propozycja rządowa to i tak utrzymanie jednego z najkorzystniejszych rozwiązań wśród stosowanych w krajach Unii Europejskiej. Daje ona wyłącznie możliwość lepszego sprawdzenia deklaracji składanych przez podatników. Jednocześnie dla tych podatników, których określamy jako rzetelnych, utrzymana byłaby zasada 25-dniowego terminu dokonania zwrotu. W tym zakresie rząd nie proponuje istotnych zmian, jeśli chodzi o kryteria, ani wprowadzenia znacznej uznaniowości dla pracowników administracji skarbowej. I w aktualnym stanie prawnym obowiązują bowiem rozwiązania, zgodnie z którymi szybszy termin zwrotu stosuje się wtedy, gdy uzasadniony jest zachowaniem podatnika, polegającym na tym, iż w ciągu ostatnich 12 miesięcy przed datą złożenia deklaracji podatnik terminowo regulował podatek od towarów i usług, podatek akcyzowy oraz inne należności stanowiące dochody budżetu państwa. Czyli te kryteria zostają zachowane, nie ma tu pola dla uznaniowości. W uproszczeniu mówimy o rzetelnym podatniku, natomiast kryteria rzetelności wyraźnie wypływają z ustawy. I taka zasada byłaby w dalszym ciągu utrzymana.</u>
          <u xml:id="u-464.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówJanRudowski">Jest to oczywiście podstawowa zmiana w tej ustawie. Nie pomijałbym jednak i innych zmian, chociaż mają one również charakter porządkowy. Można oczywiście dyskutować o szczegółach rozwiązań, chociażby dotyczących akcyzy, nie można natomiast mówić, iż wprowadzenie tych rozwiązań do ustawy nie jest potrzebne. Bez przeprowadzenia bowiem tych regulacji w dalszym ciągu będzie budziło wątpliwości uregulowanie strony podmiotowej w podatku akcyzowym. A zatem odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu może powodować w dalszym ciągu komplikacje w stosowaniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług i podatku akcyzowym. Chciałbym, aby Wysoka Izba miała to na względzie, podejmując w tym zakresie decyzje. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-465">
          <u xml:id="u-465.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-465.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-465.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-465.3" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Do głosowania nad tym wnioskiem przystąpimy jutro rano.</u>
          <u xml:id="u-465.4" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 31. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Skarbu Państwa, Uwłaszczenia i Prywatyzacji o obywatelskim projekcie ustawy o zachowaniu narodowego charakteru strategicznych zasobów naturalnych kraju (druki nr 1455 i 3077).</u>
          <u xml:id="u-465.5" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Stanisława Żelichowskiego.</u>
          <u xml:id="u-465.6" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Witam serdecznie leśników. Jeszcze tak nie było na sali - gdzie spojrzę, z jednej strony, z drugiej i z trzeciej, wszędzie są leśnicy...</u>
          <u xml:id="u-465.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-465.8" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">‍... i głos zabiera też leśnik. Myśmy tylu leśników naraz jeszcze nie widzieli. Jak się do lasu zajdzie, to jednego albo dwóch się spotka.</u>
          <u xml:id="u-465.9" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-466">
          <u xml:id="u-466.0" who="#PosełSprawozdawcaStanisławŻelichowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szanowni leśnicy, którzy mimo późnej pory przyszliście obserwować dyskusję nad tym ważnym projektem...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-467">
          <u xml:id="u-467.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Ktoś nas wreszcie słucha, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-468">
          <u xml:id="u-468.0" who="#PosełSprawozdawcaStanisławŻelichowski">... jakim jest projekt ustawy o zachowaniu narodowego charakteru strategicznych zasobów naturalnych!</u>
          <u xml:id="u-468.1" who="#PosełSprawozdawcaStanisławŻelichowski">Chciałbym jako sprawozdawca połączonych komisji, a więc Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Skarbu Państwa, Uwłaszczenia i Prywatyzacji, przedstawić sprawozdanie wymienionych komisji dotyczące obywatelskiego projektu ustawy, której tytuł przed chwilą wymieniłem.</u>
          <u xml:id="u-468.2" who="#PosełSprawozdawcaStanisławŻelichowski">Pragnę przypomnieć, panie marszałku, Wysoki Sejmie, że omawiany projekt był pierwszym projektem obywatelskim zgłoszonym pod rządami nowej konstytucji i miał za zadanie obronę naszego największego skarbu narodowego, jakim są polskie lasy. Oczywiście do komisji naszej, do komisji ochrony środowiska, wpływało wiele uwag obywateli, listów. Jeżeli pan marszałek pozwoli, to nieznacznie tylko przekroczę uprawnienia sprawozdawcy i przypomnę niektóre teksty, które wpływały do komisji, a które wynikały z zatroskania obywateli o stan zasobów przyrodniczych naszego kraju.</u>
          <u xml:id="u-468.3" who="#PosełSprawozdawcaStanisławŻelichowski">Myślę, że projekt powstał pod wpływem zagrożeń, jakie dotyczyły polskich lasów. W pierwszym okresie, jak wszyscy pamiętamy, były zakusy, żeby zwrócić ok. 1800 tys. ha lasów w naturze spadkobiercom byłych właścicieli. Na ten temat wielokrotnie wypowiadała się sejmowa komisja - wypowiadała się negatywnie. Decyzje podejmowane przez komisję były decyzjami jednomyślnymi, nie było tu podziałów politycznych, wszystkie siły w tej komisji były przeciwne temu, żeby lasy stały się mieniem zamiennym i żeby je zwracać w naturze. Obywatele, którzy podpisali się pod tym projektem, który wpłynął do Sejmu - a przypomnę, że podpisało się blisko 130 tys. osób - w pierwszym okresie uznali, że największym zagrożeniem jest właśnie zwrot lasów w naturze. I taki jest zapis art. 2 w projekcie, który wpłynął do Sejmu. Przypomnę: „Zasoby naturalne, o których mowa w art. 1, stanowią własność skarbu państwa i nie podlegają prywatyzacji oraz reprywatyzacji w naturze”. Wtedy, jak sądzę, autorzy projektu nie przewidzieli wszystkich zakusów na polskie lasy, które w międzyczasie miały miejsce. Komisja czy podkomisja, a następnie połączone komisje, pracując nad tym projektem, miały już większą wiedzę, po prostu widziały inne drogi, które prowadziły do tego, by dobrać się do tego naszego narodowego skarbu. Stąd projekt, który mam zaszczyt prezentować, a który, powtarzam, jednomyślnie został przyjęty przez połączone komisje, w tym zakresie proponuje trochę inne rozwiązanie. Przypomnę, że w międzyczasie pojawiła się sugestia, aby lasy były spółką skarbu państwa. Ta sugestia wynikała z propozycji rządowych i na posiedzeniu Rady Ministrów wynik głosowania był 6 do 5, czyli jednym głosem projekt spółki handlowej nie został uchwalony przez Radę Ministrów. W ślad za tym po kilku dniach minister środowiska, który był przeciwko spółce, został zdymisjonowany - mówię tu o panu prof. Szyszce - i niezależnie od tłumaczeń premiera wielu leśników uznało, że jest to spowodowane tym, że minister sprzeciwił się tej spółce. Było to następne zagrożenie. Później były też zakusy polegające na tym, iż proponowano, że lasy wypłacą rentę na rzecz spadkobierców byłych właścicieli. Już dzisiejsza cena złotówki czy dolara, jakkolwiek byśmy na to patrzyli, i problemy związane z przemysłem drzewnym, a tym samym ze zbytem drewna, wskazują, że pomysł nałożenia na las obowiązku wypłaty renty był równie groźny i zagrażał stabilności ekonomicznej lasów. Dziś to wyraźnie widać. Stąd w projekcie przyjęto - mówi o tym art. 7 projektu - że ewentualne roszczenia osób fizycznych zostaną zaspokojone w formie rekompensat wypłaconych ze środków budżetu państwa na podstawie odrębnych przepisów.</u>
          <u xml:id="u-468.4" who="#PosełSprawozdawcaStanisławŻelichowski">Panie Marszałku! Pragnę poinformować Wysoką Izbę, odwołując się do sygnałów prasowych, które wynikały chyba z niewiedzy na temat tego projektu, iż twierdzono, że obywatele próbują znacjonalizować to, co jest w tej chwili prywatne. Nic podobnego, wszystkie wymienione strategiczne zasoby naturalne - wody podziemne oraz wody powierzchniowe w ciekach naturalnych i źródłach, z których te cieki biorą początek, w kanałach, w jeziorach, w zbiornikach wodnych o ciągłym dopływie w rozumieniu ustawy Prawo wodne, wody polskie obszarów morskich wraz z pasem nadbrzeżnym i naturalnymi zasobami żywymi i mineralnymi, a także zasobami naturalnymi dna i wnętrza ziemi znajdującymi się w granicach tych obszarów w rozumieniu ustawy o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej, lasy państwowe, złoża kopalin nie stanowiące części składowych nieruchomości gruntowej w rozumieniu ustawy Prawo geologiczne i górnicze, zasoby parków narodowych - to są wszystko zasoby skarbu państwa, czyli nie ma tu jakichkolwiek zakusów na jakąś nacjonalizację. Natomiast obywatele i ci, którzy złożyli ten projekt, uznali, że to co jest aktualnie własnością skarbu państwa dla dobra przyszłych pokoleń, na bazie naszych doświadczeń historycznych, przecież po wojnie musieliśmy ponad milion hektarów gruntów, głównie własności prywatnych totalnie zdewastowanych przez właścicieli przed wojną, z powrotem zalesić, powinno zostać w rękach państwa i powinno być własnością nie garstki obywateli, a własnością wszystkich Polaków. Stąd zapis art. 4, który nawiązuje do konstytucyjnej zasady trwałego, równoważnego rozwoju. Pokazuje on, w jaki sposób państwo powinno dysponować swymi zasobami naturalnymi. A art. 5 mówi o nieodpłatnym dostępie na cele rekreacyjne, na zbieranie runa leśnego. Szczegółowe zasady dotyczące tych kwestii określi delegacja Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-468.5" who="#PosełSprawozdawcaStanisławŻelichowski">Panie Marszałku! Omawiając art. 5, chciałbym zgłosić dwie drobne autopoprawki, które wynikają, w moim przekonaniu, z błędów maszynowych. Nie chciałbym, żeby trzeba było w związku z tym zwoływać komisję. Uzgodniliśmy w podkomisji, iż jest wyraz „redakcje”, a powinno być „redakcja” — art. 1 ust. 1. W art. 1 ust. 2, gdzie jest zapis „o którym”, powinno być „o których”, bo są tu wymienione rekreacja i niekomercja, czyli nie może być liczba pojedyncza. Reszta jest prawidłowo zapisana.</u>
          <u xml:id="u-468.6" who="#PosełSprawozdawcaStanisławŻelichowski">Kończąc, panie marszałku, pragnę zaapelować, przepraszam, że się ośmielę, do kolegów z klubów zabierających głos, abyśmy to próbowali uchwalić bez poprawek. Kończy się kadencja Sejmu, panie i panowie posłowie. Na razie parlament ma niewielkie zaufanie społeczne. Myślę, że jeżeli ta ustawa przejdzie w niezmienionym kształcie, jeżeli się okaże, że decyzją sił wszystkich klubów potrafimy chronić to, co jest największym skarbem polskiego narodu, to być może notowania parlamentu staną się inne niż są obecnie, bardzo mocno więc o to apeluję.</u>
          <u xml:id="u-468.7" who="#PosełSprawozdawcaStanisławŻelichowski">Na zakończenie wnoszę o uchwalenie projektu ustawy według sprawozdania złożonego przez połączone komisje. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-469">
          <u xml:id="u-469.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-469.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-469.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-469.3" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Sieńkę w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-470">
          <u xml:id="u-470.0" who="#PosełJanSieńko">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Drodzy Leśnicy! Obywatelski projekt ustawy o zachowaniu narodowego charakteru strategicznych zasobów naturalnych kraju dotyczy wyjątkowo ważnego zagadnienia, gdyż zmierza w konsekwencji do zabezpieczenia trwałości podstawowych ekosystemów, jakimi są lasy, wody, złoża. Ekosystemy te warunkują środowisko życia człowieka, jak też wszechstronny, równoważny rozwój kraju. Jednakże te ważne ekosystemy podlegają również zagrożeniom w skali globalnej, światowej, jak i też lokalnej, krajowej. I dlatego są podejmowane wysiłki społeczności zarówno międzynarodowej, jak i krajowej w celu przeciwdziałania tym zagrożeniom. Lewica od początku była za tak widzianą filozofią znaczenia sprawy. Nie wstrzymywaliśmy żadnych inicjatyw służących obronie tego co narodowe, tego co strategiczne dla racji stanu. To nie dzisiejszy obrońcy są bohaterami tej sprawy, bowiem to ta koalicja zgłaszała, jak mówił przedmówca, nieraz niedorzeczne pomysły w zakresie prywatyzacji i reprywatyzacji strategicznych zasobów naturalnych kraju, m.in. lasów państwowych. I gdyby nie jednoznaczne stanowisko komisji ochrony środowiska, społeczeństwa, leśników, środowisk naukowych, Sojuszu Lewicy Demokratycznej, PSL, pewnie dzisiaj mielibyśmy prywatne i zreprywatyzowane lasy, jeziora, a nawet złoża mineralne. A dzisiaj? Dzisiaj w przeddzień wyborów z obłędnych pomysłów nie ma rozliczeń. Dlatego jestem przeciwny temu, aby wykorzystywać politycznie „wyborczo” nawet tych, co oddawali swoje podpisy w tak słusznej sprawie. Chociaż horroru ciąg dalszy i tak następuje. Bowiem zapytać z tej trybuny należy, czy prawdą jest, że Lasy Państwowe sprzedały parę dni temu akcje Banku Ochrony Środowiska kapitałowi zagranicznemu i to w sytuacji, kiedy kondycja finansowa gospodarki leśnej tego ruchu nie akceptuje, kiedy są najniższe akcje, bardzo tanie. Myślę, że jest to kolejna niedorzeczność. Myślę, że tutaj kłania się nawet Trybunał Stanu.</u>
          <u xml:id="u-470.1" who="#PosełJanSieńko">Dlatego chciałbym z tej trybuny również zaapelować, abyśmy się nie licytowali, kto zrobił więcej i kto dzisiaj po czterech latach tych dewiacyjnych rządów jest obrońcą na przykład lasów. SLD ma od dawna w tym względzie jasny pogląd. Mamy to w programie. To m.in. za sprawą SLD udało się w tej kadencji przyjąć ponad 20 ustaw sprzyjających ochronie środowiska i zrównoważonemu rozwojowi kraju.</u>
          <u xml:id="u-470.2" who="#PosełJanSieńko">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Aby ochrona lasów i wód była skuteczna, wymaga działań centralnych, które mogą być gwarantowane jedynie przez najwyższe władze państwowe. Skuteczność działań będzie jednak możliwa tylko wtedy, jeżeli strategiczne zasoby naturalne kraju będą własnością skarbu państwa.</u>
          <u xml:id="u-470.3" who="#PosełJanSieńko">Projekt ustawy słusznie więc w art. 2 określa, że: wody podziemne i powierzchniowe, bliżej opisane w art. 1 pkt 1, wody polskich obszarów morskich wraz z pasmem nadbrzeżnym i ich naturalnymi zasobami, lasy państwowe, złoża kopalin niestanowiące części składowych nieruchomości gruntowych czy zasoby przyrodnicze parków narodowych stanowiące własność skarbu państwa nie podlegają przekształceniom własnościowym, oczywiście z uwzględnieniem niektórych przepisów zawartych w ustawach szczegółowych.</u>
          <u xml:id="u-470.4" who="#PosełJanSieńko">Zachowanie, Wysoka Izbo, własności skarbu państwa w stosunku do tych zasobów naturalnych wychodzi na przeciw interesom polskiej racji stanu, zachowaniu tożsamości narodowej oraz oczekiwaniu ogółu Polaków. Zachowanie własności skarbu państwa w stosunku do lasów, wód i parków narodowych gwarantuje wywiązywanie się Polski z zadań określonych w konwencjach i porozumieniach międzynarodowych w zakresie ochrony środowiska przyrodniczego, których Polska jest stroną. Stwarza też możliwość dostosowania przepisów do wymogów czy dyrektyw Unii Europejskiej, szczególnie w zakresie wyznaczania naturalnych obszarów przyrodniczych do europejskiej sieci ekologicznej Natura 2000.</u>
          <u xml:id="u-470.5" who="#PosełJanSieńko">Zarządzanie przez państwo strategicznymi zasobami naturalnymi kraju, będącymi własnością skarbu państwa, po przyjęciu omawianego projektu ustawy nie spowoduje zwiększenia wydatków budżetowych obecnie, jak też dla przyszłego rządu. Projekt ustawy wyłącza strategiczne zasoby naturalne kraju z reprywatyzacji w formie naturalnej. Dopuszcza natomiast zaspokojenie roszczeń byłych właścicieli lub spadkobierców w formie rekompensat wypłacanych ze środków budżetu państwa na podstawie odrębnych przepisów.</u>
          <u xml:id="u-470.6" who="#PosełJanSieńko">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej, niezależnie od intencji i motywacji ścigających się w zasługach, popierał i popiera dla dobra racji stanu to, aby strategiczne zasoby naturalne kraju nie podlegały żadnym przekształceniom własnościowym. W związku z tym w całej rozciągłości popiera obywatelski projekt ustawy o zachowaniu narodowego charakteru strategicznych zasobów naturalnych kraju. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-470.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-471">
          <u xml:id="u-471.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-471.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę pana posła Krzysztofa Kłaka o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-472">
          <u xml:id="u-472.0" who="#PosełKrzysztofKłak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Projekt ustawy o zachowaniu narodowego charakteru strategicznych zasobów naturalnych kraju, wniesiony do Sejmu w wyniku pierwszej inicjatywy obywatelskiej, był przedmiotem pracy podkomisji nadzwyczajnej powołanej w grudniu 1999 r. Pracowały nad nim trzy komisje sejmowe. Ostatecznie podkomisja nadzwyczajna w wyniku uzyskania i analizy 7 ekspertyz i opinii rządu RP przedstawiła uzgodniony tekst projektu ustawy na posiedzeniu wspólnym wyżej wymienionych trzech komisji w dniu 20 czerwca br., który został przyjęty bez zastrzeżeń i jednogłośnie.</u>
          <u xml:id="u-472.1" who="#PosełKrzysztofKłak">Tekst projektu omawianej ustawy, mimo długotrwałej pracy komisji, w istocie swojej nie odbiega zasadniczo od tekstu pierwotnego, złożonego do Sejmu przez Komitet Inicjatywy Obywatelskiej, przedstawionego Wysokiej Izbie w pierwszym czytaniu. Ustawodawcza inicjatywa obywatelska powodowana była troską o zachowanie strategicznych zasobów naturalnych kraju, jakimi są wody podziemne oraz wody powierzchniowe w ciekach i zbiornikach o ciągłym dopływie, wody polskich obszarów morskich, lasy państwowe, złoża kopalin niestanowiące części składowej nieruchomości gruntowej oraz zasoby przyrodnicze parków narodowych w takim celu, aby mogły one spełniać nieprzerwanie wszystkie funkcje ekologiczne, gospodarcze, publiczne i społeczne przy ich powszechnej dostępności.</u>
          <u xml:id="u-472.2" who="#PosełKrzysztofKłak">Wszystkie te zasoby są obecnie własnością skarbu państwa i nadal powinny stanowić publiczne dobro wspólne, a ich użytkowanie musi być zgodne z zasadami zrównoważonego rozwoju w oparciu o założenia polityki ekologicznej państwa i zgodnie z wolą narodu. Zasoby te stanowią fundament ekologiczny państwa. Każdy człowiek bez wyjątku posiada naturalne, niezbywalne prawo do korzystania z dóbr podstawowych zasobów przyrody, warunkujących jego życie i rozwój i nie wolno nikomu tego prawa ograniczać.</u>
          <u xml:id="u-472.3" who="#PosełKrzysztofKłak">Jest niezwykle istotne, że podczas prac nad tym obywatelskim projektem potrafiliśmy w Sejmie III kadencji uzyskać w tych kwestiach pełny konsensus. Sądzę, że faktycznie, a nie tylko na pozór, należy w takich kategoriach dzisiaj dyskutować. Klub Parlamentarny AWS od początku podchodził do tego projektu w sposób życzliwy, uznając go za projekt bardzo cenny i ważny dla naszego państwa. Dlatego jakiekolwiek sugestie, że było inaczej, wygłaszane z tego miejsca, są nieuczciwe, nieprawdziwe i szkodzą tej wspaniałej, cennej inicjatywie.</u>
          <u xml:id="u-472.4" who="#PosełKrzysztofKłak">Przedłożony tekst ustawy nie tylko w pełni realizuje oczekiwania tysięcy wnioskodawców projektu obywatelskiego, którym Klub Parlamentarny AWS w tym miejscu dzisiaj chce bardzo gorąco i mocno podziękować, ale także stanowi jeden z istotniejszych aktów prawnych przyjmowanych przez obecny parlament.</u>
          <u xml:id="u-472.5" who="#PosełKrzysztofKłak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Akcji Wyborczej Solidarność w pełni popiera przedłożony projekt ustawy i prosi Wysoką Izbę o szybkie jej uchwalenie oraz niewnoszenie poprawek w drugim czytaniu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-472.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-473">
          <u xml:id="u-473.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-473.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę pana posła Jerzego Stanisława Madeja o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-474">
          <u xml:id="u-474.0" who="#PosełJerzyStanisławMadej">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zabierając głos w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności, chciałbym powiedzieć, że nie wszystko przebiegało tak idealnie, jak mówili moi przedmówcy, i nie wszystkie sprawy były takie proste. Gdyby to wszystko tak wyglądało, jak zostało powiedziane, to prace nad tą ustawą nie trwałyby półtora roku. Ustawa ma raptem 8 artykułów, a trzeba było półtora roku, żeby dojść do uzgodnień i przyjąć ustawę w takim kształcie, który zapewnia poprawność legislacyjną, a przede wszystkim to, że ustawa spełnia wszystkie warunki i wymagania, jakie ma spełniać.</u>
          <u xml:id="u-474.1" who="#PosełJerzyStanisławMadej">Istotne znaczenie na pewno miało to, że była to pierwsza inicjatywa obywatelska. Cała procedura przeprowadzona została zgodnie z obowiązującą konstytucją i ustawą o inicjatywie obywatelskiej i rzeczywiście był to dla Sejmu precedens. W związku z tym i podkomisja, i komisje zwracały uwagę na to, żeby nie popełnić jakichś błędów, które zniechęciłyby obywateli do podejmowania inicjatyw.</u>
          <u xml:id="u-474.2" who="#PosełJerzyStanisławMadej">Natomiast jeśli idzie o samą sprawę merytoryczną, to przypominał o tym sprawozdawca pan poseł Żelichowski, że tak naprawdę to głównie chodziło o lasy, bo przecież, jeśli chodzi o te strategiczne zasoby, do których zaliczają się wody podziemne i wody powierzchniowe płynące, zasoby naturalne w postaci wód polskich obszarów morskich czy zasoby naturalne w postaci złóż kopalin, to nie ma możliwości sprzedania tych zasobów. Wszystkie ustawy, które obowiązują, zarówno Prawo geologiczne i górnicze, Prawo wodne, Prawo o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej, jak i Prawo o ochronie przyrody, nie dopuszczają takiej możliwości, żeby skarb państwa wyzbył się tych zasobów. Tak jak w przypadku Prawa geologicznego mówimy jedynie o wydawaniu koncesji na wydobywanie, ale to wszystko jest własnością skarbu państwa. Tak że główną przyczyną było to zagrożenie, które powstało w wyniku projektów nie tyle prywatyzacji, ile reprywatyzacji różnego rodzaju nieruchomości, w tym lasów państwowych.</u>
          <u xml:id="u-474.3" who="#PosełJerzyStanisławMadej">W efekcie zapisy, które mamy w ustawie, które zapobiegałyby takim możliwościom, to nie jest art. 2, który mówi, że zasoby naturalne wymienione w art. 1 stanowiące własność skarbu państwa nie podlegają przekształceniom własnościowym, bo zaraz jest dodane, że z zastrzeżeniem przepisów zawartych w ustawach szczegółowych. Ustawy szczegółowe w końcu przewidują możliwość zmiany właściciela, czyli ten art. 2 nie jest takim przepisem, który stanowi blokadę, jeśli idzie o koncepcję ewentualnej reprywatyzacji lasów. Takim artykułem jest art. 7, który mówi, że roszczenia osób fizycznych, byłych właścicieli lub ich spadkobierców, z tytułu utraty własności zasobów wymienionych w art. 1, zaspokojone zostaną w formie rekompensat wypłaconych ze środków budżetu państwa na podstawie odrębnych przepisów.</u>
          <u xml:id="u-474.4" who="#PosełJerzyStanisławMadej">Zwrócę przy tym uwagę na fakt, że forma, w jakiej zapisany jest art. 7, właściwie mówi już o tym, jaka ma być reprywatyzacja, bo jest tu zapisane, że roszczenia zostaną zaspokojone, nie, że mogą być zaspokojone, tylko zostaną zaspokojone w formie rekompensat wypłaconych ze środków budżetu państwa, czyli jeśli idzie o reprywatyzację, to wszystko zostało już właściwie przesądzone w tej ustawie. Nie wiem, czy to był zamierzony zapis, ale taki w tej chwili wyszedł. Zatem ci, którzy, powiedzmy, będą proponowali jakiś rodzaj reprywatyzacji, będą mieli już zapisane w art. 7, w jakiej formie to zrobić. Mówię o tym, żeby po prostu zwrócić uwagę na pewne zapisy, z których można wyciągnąć wnioski nie całkiem takie, jak to wynikało z zamiaru tych, którzy składali ten obywatelski projekt ustawy.</u>
          <u xml:id="u-474.5" who="#PosełJerzyStanisławMadej">I wreszcie, proszę państwa, jest art. 5 tej ustawy, który mówi, że świadczenia pozaprodukcyjne zasobów naturalnych skarbu państwa na potrzeby własne ludności, szczególnie rekreację (a raczej rekreacja, który to błąd poprawił pan poseł Żelichowski) oraz niekomercyjny zbiór runa leśnego są nieodpłatne. W ustawie są wymienione tylko rekreacja i niekomercyjny zbiór runa leśnego. Czy łowienie ryb na własne potrzeby będzie nieodpłatne? Bo to jest w końcu korzystanie z pożytków na własne potrzeby. My nie mówimy o potrzebach komercyjnych. Czy zbieranie drewna w lesie na własne potrzeby do palenia w piecach domowych, w paleniskach domowych będzie nieodpłatne, czy odpłatne? Na podstawie art. 5 można wysnuć wniosek, że to będzie nieodpłatne i jak ktoś się zaweźmie, to zwróci się do Trybunału Konstytucyjnego i uzyska takie wyjaśnienie, że jest to nieodpłatne. Tak że nie umniejszając tych wszystkich zalet ustawy, o których mówili moi przedmówcy, zwracam uwagę na te pewne drobne jednak zapisy, które mogą dać, jeżeli ktoś koniecznie chciał, powód do tego, żeby uzyskać nieco inne efekty niż przewidywali ustawodawcy.</u>
          <u xml:id="u-474.6" who="#PosełJerzyStanisławMadej">Niemniej jednak Unia Wolności będzie popierać ten projekt ustawy, zdając sobie sprawę z tego, że te strategiczne zasoby są istotne, a ich ochrona jest jednym z elementów całej polityki, nie tylko ekologicznej.</u>
          <u xml:id="u-474.7" who="#PosełJerzyStanisławMadej">Jeszcze jedna uwaga. Słuchając wystąpienia pana posła Sieńki ze zdumieniem stwierdziłem, że właściwie jedynym, głównym obrońcą i zasobów strategicznych, i środowiska w Polsce przez cały czas było SLD. Nie wiem tylko, dlaczego w poprzedniej kadencji nie udało się uchwalić ani ustawy o ochronie środowiska, ani ustawy Prawo wodne.</u>
          <u xml:id="u-474.8" who="#PosełJerzyStanisławMadej">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-474.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-474.10" who="#komentarz">(Poseł Jan Sieńko: Bo pana nie było. Nie miał kto lasów prywatyzować.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-475">
          <u xml:id="u-475.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-475.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Żelichowskiego w imieniu Klubu Parlamentarnego PSL.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-476">
          <u xml:id="u-476.0" who="#PosełStanisławŻelichowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Widzę, że mimo późnej pory, emocje na sali nie opadają, to dobrze świadczy o panach posłach. Chciałem w imieniu swojego klubu stwierdzić, że w całej rozciągłości będziemy popierali ten projekt ustawy.</u>
          <u xml:id="u-476.1" who="#PosełStanisławŻelichowski">Mam jedną uwagę, panie marszałku, pod adresem Prezydium Sejmu. Niedawno przyjęliśmy w tej Izbie projekt ustawy ratyfikującej Konwencję o dostępie społeczeństwa do informacji, na bazie decyzji zewnętrznych. Ta konwencja zobowiązuje rządy poszczególnych państw, i Polskę, skoro ratyfikuje ją, upoważniła do tego prezydenta, do zapewnienia wpływu obywatela na kształt tworzonego państwa. Tu mamy taką sytuację, że 129 tys. obywateli się podpisało i Prezydium Sejmu decyduje o przeprowadzeniu debaty o godz. 12 w nocy. Wielu leśników przyjechało z miejscowości odległych o 300, 500 km, teraz muszą wrócić do domu. Przyjechali tutaj, bo pilnują tego naszego narodowego skarbu. Chciałbym, panie marszałku, żeby w przyszłości Prezydium Sejmu tego typu tematy przewidywało z takim wyprzedzeniem, żeby obywatele rzeczywiście mogli śledzić cykl prac, nie w nocy, o północy, jak to dziś robimy. Mam nadzieję, że tak się stanie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-476.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-477">
          <u xml:id="u-477.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-477.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Co powiedzą ci, których punkty będziemy rozpatrywać o godz. 3 nad ranem?</u>
          <u xml:id="u-477.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Edwarda Maniurę w imieniu Klubu Parlamentarnego SKL.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-478">
          <u xml:id="u-478.0" who="#PosełEdwardManiura">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu klubu Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego pragnę poprzeć sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Skarbu Państwa, Uwłaszczenia i Prywatyzacji o obywatelskim projekcie ustawy o zachowaniu narodowego charakteru strategicznych zasobów naturalnych kraju.</u>
          <u xml:id="u-478.1" who="#PosełEdwardManiura">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałbym zadać przy tej okazji jedno pytanie panu posłowi sprawozdawcy. Czy nasze dobro narodowe, jakim są lasy państwowe, jest ubezpieczone?</u>
          <u xml:id="u-478.2" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Brachmański: Mówimy o zachowaniu strategicznych zasobów, a nie o ubezpieczeniu.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-479">
          <u xml:id="u-479.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">A skąd poseł Żelichowski to wie? To do pana ministra pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-480">
          <u xml:id="u-480.0" who="#PosełEdwardManiura">To jest pytanie, które mi się nasunęło i takie pytanie na kilku spotkaniach zostało mi zadane, dlatego korzystając z okazji, nie chcąc przedłużać, proszę o odpowiedź na nie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-481">
          <u xml:id="u-481.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-481.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-481.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Środowiska pana ministra Janusza Radziejowskiego.</u>
          <u xml:id="u-481.3" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Pan minister odpowie, czy lasy są ubezpieczone.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-482">
          <u xml:id="u-482.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszRadziejowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przede wszystkim chciałbym w imieniu rządu stwierdzić, że rząd popiera projekt obywatelskiej ustawy o zachowaniu narodowego charakteru strategicznych zasobów naturalnych kraju. Chciałbym również powiedzieć, że mimo miłych słów, które usłyszeliśmy pod adresem urzędu ministra środowiska, to jest decyzja rządu, niezależnie od tego, jak kto głosował, rząd zadecydował o poparciu. Proszę o tym pamiętać. Natomiast minister środowiska bardzo dziękuje tym wszystkim, którzy przyczynili się do tego, że taki projekt powstał. Rząd, minister środowiska traktuje ten dokument przede wszystkim jako pewną deklarację woli społecznej utrzymania narodowego charakteru strategicznych zasobów naturalnych, które to, jak mówili przede mną panowie posłowie, warunkują prowadzenie poprawnej polityki ekologicznej w obrębie państwa. I jest rzeczywiście tak, jak mówił poseł Madej, że istnieje szereg innych regulacji, które po prostu zabezpieczają tutaj interesy publiczne, jeżeli chodzi o gospodarowanie poszczególnymi zasobami, natomiast w tej ustawie to wszystko zostało zebrane. I mamy tu właśnie taką deklarację woli, żeby niezależnie od sytuacji tego rodzaju zasoby były utrzymywane dla pożytku publicznego, dla pożytku państwa i żeby były w sposób racjonalny, zgodnie z zasadami polityki zrównoważonego rozwoju, zarządzane i użytkowane. I o to nam chodzi, to jest przesłanie, wyzwanie, które obowiązuje nas, Polaków, w naszym interesie, ale także, jeśli spojrzymy na to również z punktu widzenia całego kontynentu, Europy, nas, Europejczyków, obowiązuje pewna odpowiedzialność za zachowanie naszego dziedzictwa przyrodniczego, bo na pewno mówimy tutaj o elementach dziedzictwa przyrodniczego.</u>
          <u xml:id="u-482.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszRadziejowski">Wysoka Izbo! Chciałbym również zwrócić uwagę, że oczywiście cała ta koncepcja, którą popieramy, dotyczy zachowania pewnych zasobów, natomiast nie mówimy tutaj o szczegółach funkcjonowania - zwłaszcza - gospodarstwa Lasy Państwowe. Mogę jednak wspomnieć, ponieważ poruszono sprawę sprzedaży akcji BOŚ, że wiadomo mi, iż rzeczywiście to nastąpiło, ale nastąpiło w wyniku choćby kontroli NIK, która nakazywała sprzedaż, pozbycie się akcji, i w wyniku zamierzonych i przeprowadzonych zgodnie z prawem procedur mających na celu m.in. poprawę kondycji ekonomicznej Lasów Państwowych w znanej sytuacji dekoniunktury na drewno. Jest to na pewno decyzja, która leży w gestii dyrektora generalnego Lasów Państwowych, jak też wynika ze szczegółowych analiz ekonomicznych. Natomiast cena jest taka, jaką można uzyskać, i trudno mi o tym dyskutować. Oczywiście jeśli będzie taka wola Wysokiej Izby, na pewno minister udzieli szczegółowych informacji, ponieważ są to poważne sprawy i na pewno należałoby udzielić poważnej odpowiedzi. Natomiast proponowałbym, żeby nie wspominać przedwcześnie o konsekwencjach karnych, bo może okazać się, że trudno to obronić. Na pewno to nie uszczupla zasobów leśnych, w tym rozumieniu, jakie tutaj przedstawia ustawa.</u>
          <u xml:id="u-482.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszRadziejowski">I chciałbym jeszcze dodać na końcu w odpowiedzi na pytanie. Tak, Lasy Państwowe są ubezpieczone, są jakby ubezpieczone podwójnie, bo niezależnie od umowy z odpowiednimi instytucjami ubezpieczeniowymi istnieje zasada wzajemnego ubezpieczenia poszczególnych nadleśnictw poprzez Fundusz Leśny, poprzez właśnie rekompensowanie strat, które mogłyby wystąpić już w obrębie samego gospodarstwa. I oczywiście również szczegóły na ten temat, jeśli będzie to potrzebne, jeśli pan poseł, państwo posłowie chcieliby je poznać, na pewno dyrektor generalny Lasów Państwowych może udzielić na piśmie szczegółowej informacji.</u>
          <u xml:id="u-482.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszRadziejowski">Chciałbym jeszcze raz podziękować wszystkim, również posłom, którzy nad tym pracowali, wszystkim inicjatorom i tym, którzy brali udział w przygotowaniu tego projektu, i jeszcze raz zadeklarować, że rząd popiera dokument w tym kształcie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-483">
          <u xml:id="u-483.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-483.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu...</u>
          <u xml:id="u-483.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł w jakim trybie?</u>
          <u xml:id="u-483.3" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Brachmański: Chciałbym zadać pytanie panu ministrowi - jedno pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-483.4" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">No, odstępuję od tej zasady.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-484">
          <u xml:id="u-484.0" who="#PosełAndrzejBrachmański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Serdecznie dziękuję za umożliwienie zadania pytania. Chciałbym zapytać pana ministra wprost: Panie ministrze, obywatelski projekt powstał dlatego, że rząd miał zamiar lasy sprywatyzować - nie było innej motywacji tego projektu. Ponieważ pan dzisiaj mówi, że rząd popiera ten projekt, to chciałbym, żeby pan wyraźnie oświadczył, czy rząd zmienił stanowisko, czy rząd dzisiaj popiera ten projekt taktycznie, ponieważ ma zamiar lasy sprywatyzować w inny sposób?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-485">
          <u xml:id="u-485.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Chwileczkę, panie ministrze, bo jeszcze pan poseł Misztal skorzystał z mojej słabości.</u>
          <u xml:id="u-485.1" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Brachmański: Panie marszałku, serdecznie dziękuję.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-486">
          <u xml:id="u-486.0" who="#PosełStanisławMisztal">Panie marszałku, ja z kolei chciałbym zadać pytanie panu posłowi sprawozdawcy. Chciałbym na początku powiedzieć, że lasy są niezwykle ważnym elementem służącym zdrowiu, wpływają również korzystnie na układ wzrokowy. I powiem, że pan prof. Jan Szyszko, były minister ochrony środowiska, był niezwykle zasłużony dla naszych lasów. Niestety obecny pan minister nie widzi tych spraw i stąd myślę, że wotum nieufności będzie przeprowadzone.</u>
          <u xml:id="u-486.1" who="#PosełStanisławMisztal">I pytanie do pana posła sprawozdawcy, syna ziemi zamojskiej z Komorowa, który najlepiej widzi sprawy lasów. Panie pośle, czy ustawa rozwiąże kwestię tego, aby lasy były własnością całego narodu? I żeby przypadkiem ministerstwo skarbu nie występowało ponownie właśnie o zabór lasów. Wiadomo, na jakiej zasadzie potem to się odbywa. Często bywało tak, że te lasy były rozgrabiane za psie grosze, oczywiście dla budżetu państwa. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-487">
          <u xml:id="u-487.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-487.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę bardzo, podsekretarz stanu w ministerstwie...</u>
          <u xml:id="u-487.2" who="#komentarz">(Poseł Zofia Grzebisz-Nowicka: Jeszcze ja mam pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-487.3" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Aha, jeszcze pani poseł Nowicka.</u>
          <u xml:id="u-487.4" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Wiecie jaką wy mi dajecie szkołę? To wszystko zmierza właśnie w tym kierunku, żebym jednak przestrzegał regulaminu.</u>
          <u xml:id="u-487.5" who="#komentarz">(Poseł Jan Sieńko: Kobiecie, panie marszałku, się nie odmawia.)</u>
          <u xml:id="u-487.6" who="#komentarz">(Poseł Władysław Szkop: Panie marszałku, ale nas jest dziesięcioro.)</u>
          <u xml:id="u-487.7" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-488">
          <u xml:id="u-488.0" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Jak widać, projekt ustawy jest tak ważny, że mimo, iż jest prawie północ, chcemy mówić, bo jest o czym i dla kogo. Jest to rzeczywiście ustawa, która przeleżała w naszym Sejmie i dobrze, że zbliżamy się do jej szczęśliwego, mam nadzieję, końca. Chcemy, żeby ta ustawa rzeczywiście nie budziła już żadnych wątpliwości, żeby to, co w zasobach narodu ma strategiczny cel, rzeczywiście służyło przez całe wieki.</u>
          <u xml:id="u-488.1" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">W związku z tym mam dwa pytania. Czy w art. 1 uwzględnia się także wody lecznicze? Mam prośbę do pana ministra, żeby zechciał odpowiedzieć. Wody lecznicze to są również zasoby naturalne kraju właśnie o celach strategicznych, jeśli więc nie zostały tu uwzględnione, to proponuję, żeby w interpretacji tej ustawy zapisać, że art. 1 obejmuje również wody lecznicze.</u>
          <u xml:id="u-488.2" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Wątpliwość druga dotyczy art. 5. Czy nie można zrezygnować w ust. 1 z tego słowa „niekomercyjny” w odniesieniu do zbioru runa leśnego na potrzeby własne ludności, bo mówimy, że na potrzeby własne ludności, szczególnie na rekreację oraz że zbiór runa leśnego jest nieodpłatny. Myślę, że słowo „niekomercyjny” można pominąć. Dlaczego? Dyskusja nad projektem nie skończyła się. Ludzie czekają i w związku z tym pytają, czy bezrobotni, dzieci - w sumie 1,5 mln osób, które zbierają ręcznie nie niszcząc niczego, ale zbierają na potrzeby, na sprzedaż... Mam więc prośbę, żeby Rada Ministrów, nie przedłużając prac legislacyjnych - w ust. 2 jest taka delegacja dla Rady - wyraźnie określiła, że nie będą ścigani ci, którzy na potrzeby własne, nie niszcząc runa leśnego zbierają to, co może poprawić ich życiową sytuację. Wiemy przecież, w jakiej biedzie ci ludzie żyją, szczególnie myślę tu o dzieciach i rodzinach wiejskich, o bezrobotnych. To przykre, o czym mówię, ale, niestety, takie są fakty. Dlatego też chroniąc to, co ma cel strategiczny, trzeba zadbać, żeby również dzisiaj dobrze służyło to ludziom. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-489">
          <u xml:id="u-489.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-489.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Pani poseł, to racja, co głosi zapis regulaminowy, bo napisane jest w nim, że drugie czytanie obejmuje, oczywiście między innymi, przeprowadzenie debaty oraz zgłaszanie poprawek i wniosków. Na tym etapie zadanie pytania i udzielenie odpowiedzi nic już nie daje, nie wnosi nic do projektu omawianej ustawy. Natomiast zgłoszenie poprawki tak. Jeśli pani ma wątpliwości, to proszę wnieść poprawkę. Skieruję to do komisji i wtedy będzie można dokonać propozycji zmiany.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-490">
          <u xml:id="u-490.0" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Ale panie marszałku, wtedy nie będzie można głosować jutro, a ja nie chcę przedłużać, chcę tylko...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-491">
          <u xml:id="u-491.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Ale, jeśli pan minister odpowie, to zapis w projekcie ustawy również się nie zmieni.</u>
          <u xml:id="u-491.1" who="#komentarz">(Poseł Jan Sieńko: Jak dobrze zrobi i odpowie...)</u>
          <u xml:id="u-491.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Panie pośle, niech pan mówi stąd, a nie stamtąd.</u>
          <u xml:id="u-491.3" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-491.4" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Pan minister Radziejowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-492">
          <u xml:id="u-492.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszRadziejowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przede wszystkim pierwsze pytanie. Rząd nigdy nie skierował projektu o komercjalizacji czy sprzedaży lasów. Nie było takiego projektu rządowego.</u>
          <u xml:id="u-492.1" who="#komentarz">(Poseł Jan Sieńko: A dezyderat na posiedzeniu komisji?)</u>
          <u xml:id="u-492.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszRadziejowski">Przepraszam bardzo, ja mówię o oficjalnym stanowisku rządu. Nie było takiego stanowiska, które by mówiło o sprzedaży lasów. Jeśli jest taki dokument, to proszę go pokazać. Mówimy o oficjalnym stanowisku rządu. Nie było takiego stanowiska. Taka jest odpowiedź. To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-492.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszRadziejowski">Jeśli natomiast chodzi o wątpliwości pani poseł co do wód leczniczych, to powołam się zarówno na Prawo wodne, jak i na prawo geologiczne, mówiąc o wodach podziemnych. Są tam również wody lecznicze, które zresztą są chronione, pod ścisłą, że tak powiem, kuratelą odpowiednich władz. Eksploatacja tych wód wymaga zgody i nie ma chyba potrzeby wpisywania tego. Jeśli natomiast chodzi o zmianę - to już raczej do pana posła sprawozdawcy, jeśli chodzi o niekomercyjne - prawo leśne reguluje te sprawy i chyba obawy pani poseł są nieuzasadnione. Może z tego zapisu można by w ramach autopoprawki zrezygnować na wszelki wypadek, ale z tego, co wiem, wynika, że w końcu decyzje w każdym przypadku musi i tak podjąć właściwy nadleśniczy, gdy chodzi o to, czy nie następuje nadużycie prawa do zbierania runa leśnego. Z tego, co wiem, wynika, że konflikty zdarzają się raczej bardzo rzadko. Jeśli zdarzają się, to tam, gdzie rzeczywiście występuje bezwzględna eksploatacja. Wydaje mi się, że można to ewentualnie skorygować, ale generalnie chyba duch ustawy o lasach pozwala na takie sformułowanie. To tyle. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-493">
          <u xml:id="u-493.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-493.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Stanisława Żelichowskiego.</u>
          <u xml:id="u-493.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Prosiłbym pana posła sprawozdawcę o ustosunkowanie się do głosów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-494">
          <u xml:id="u-494.0" who="#PosełStanisławŻelichowski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Jeszcze kilka uwag było zgłoszonych i chciałbym się do nich odnieść. Chcę powiedzieć, że na wszystkich etapach pracy nad tym projektem współpracowaliśmy z panem dyrektorem Podmaskim. Myślę, że uzyskaliśmy pełną zgodę co do określonych zapisów. Na pewno nie było intencją pomysłodawców, jak wskazywał pan poseł Madej, by tworzyć jakąś furtkę, która spowoduje dobranie się do lasów naturalnych. O tym mówił również pan poseł Brachmański.</u>
          <u xml:id="u-494.1" who="#PosełStanisławŻelichowski">Przypomnę, że ideą tego projektu było to, żeby stworzyć coś w rodzaju konstytucji ekologicznej, natomiast szczegóły tej konstytucji są w ustawach szczegółowych. W moim przekonaniu ustawa o lasach dobrze chroni polskie lasy, ale była próba właśnie dobrania się do tej ustawy. Jeśli chodzi o to, co pan minister mówił przed chwilą, zgadzam się, że nie było stanowiska rządu, było natomiast takie stanowisko z Ministerstwa Skarbu przekazane do konsultacji i tym się zajęła również komisja sejmowa, o której mówił pan poseł. Wysyłaliśmy przecież dezyderaty nie dlatego, że nie było projektu, tylko dlatego, że taki projekt, robocza wersja, która nie była rzeczywiście stanowiskiem rządu, krążył po Sejmie. Taka jest prawda w tym względzie.</u>
          <u xml:id="u-494.2" who="#PosełStanisławŻelichowski">W związku z tym chcę - żeby już nie było żadnych niedomówień - wszystkich, panie posłanki i panów posłów, poinformować, że nie było intencją wnioskodawców to, żeby tworzyć jakąś furtkę, która pozwoli na dobranie się do lasów, tylko rzecz w tym, że w ustawach szczegółowych, a więc w ustawie o lasach, są pewne przypadki w tym zakresie wymienione, i to chcemy usankcjonować.</u>
          <u xml:id="u-494.3" who="#PosełStanisławŻelichowski">Po wtóre, pan poseł wspominał o art. 7 (mówię o panu pośle Madeju), że stawiamy to w formie takiej, że zostaną zaspokojone. Ja przypomnę pewną historię tego projektu. Proszę przecież sobie przypomnieć, że był równolegle rozpatrywany w Sejmie projekt dotyczący reprywatyzacji. Przerwana została praca podkomisji i połączonych komisji do czasu rozstrzygnięć reprywatyzacyjnych. Te zapisy pochodziły z tego jeszcze okresu, kiedy groził ten projekt o reprywatyzacji. Stąd: po co taki zapis? Wiem, że to powinno być zmienione w Senacie. W związku z tym gdybyśmy obecnie próbowali na posiedzeniu połączonych komisji - a czas nas nagli, mamy bardzo mało czasu na rozpatrzenie tego projektu - powołać jeszcze raz podkomisję, wrócić do tego, to kto wie, czy byśmy zdążyli w cyklu legislacyjnym.</u>
          <u xml:id="u-494.4" who="#PosełStanisławŻelichowski">Zgadzam się z panem posłem, że ten artykuł powinien być trochę bardziej miękko zapisany. Wierzę, że stanie się to w Senacie. Mówiłem o obawach pana posła Brachmańskiego również w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-494.5" who="#PosełStanisławŻelichowski">Pani poseł zwróciła natomiast uwagę na fakt, że powinien być zapis, że cele niekomercyjne powinny być skreślone. Chcę przypomnieć, że w tej chwili istnieje możliwość zbioru w celach komercyjnych, np. jagód leśnych, za pomocą różnych maszyn, które wyrywają jagody łącznie z korzeniami, istnieje możliwość zbierania kurek, co też może być interesem, z przewracaniem całej ściółki leśnej. Nie zdarzyło się w Polsce, żeby ktokolwiek ukarał tego, kto sprzedaje przy szosie, bo przecież ponad 100 tys. ludzi dzięki temu żyje. Niestety, to jest przykre, ale tak jest i nikt tego nie zamierza zmienić. Choć intencją ustawodawcy było, żeby to przerwać. Ale nie chcemy do tego dopuścić, czy wnioskodawcy nie chcieli dopuścić, bo gdybyśmy to wykreślili - Polacy mają różne możliwości, różną inwencję. W związku z tym jest to precyzyjnie uregulowane w ustawie o lasach i przepisach wykonawczych do tej ustawy. Nie ma ani jednego przypadku w skali kraju, żeby kogoś za to ukarano. Będzie tak jak jest, natomiast nie chcemy dopuścić do przemysłowego zbioru określonych owoców. Proszę przypomnieć sobie, co dzieje się z bursztynem. Jeżeli ktoś weźmie kij, grzebie w ziemi i znajdzie bursztyn, chwała mu za to, bursztyn jest jego własnością. Ale jeśli ktoś bierze motopompę, potężnym ciśnieniem rozwala całą glebę, niszczy minerały, to nie powinien tego robić. Taka była idea tych zapisów.</u>
          <u xml:id="u-494.6" who="#PosełStanisławŻelichowski">Pan poseł Misztal pytał mnie, czy zabezpieczamy narodowy charakter zasobów naturalnych kraju. Taka była idea tego zapisu, panie pośle. I wierzę, że ustawa o lasach i ta druga ustawa spowodują, że te nasze dobra narodowe będą własnością wszystkich, a nie tylko garstki obywateli, którzy próbowali do tych dóbr się dobrać w ostatnim okresie, już nie wnikając w to, kto i jak próbował to zrobić.</u>
          <u xml:id="u-494.7" who="#PosełStanisławŻelichowski">Pan poseł z SKL, przepraszam, zapomniałem w tej chwili nazwisko...</u>
          <u xml:id="u-494.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Maniura Edward.)</u>
          <u xml:id="u-494.9" who="#PosełStanisławŻelichowski">... pan Maniura, pytał o ubezpieczenie. Szanowny panie pośle, pan minister częściowo odpowiedział na to pytanie. Lasy państwowe są - tak stwierdził - w dwojaki sposób ubezpieczone. Natomiast z lasami prywatnymi byłby problem. Proszę zwrócić uwagę, że dziś Niemcy dokładają 350 marek rocznie z budżetu państwa do hektara lasów, z budżetu federalnego. Gdyby w Polsce obywatele musieli jeszcze dołożyć określone kwoty, żeby ten las ubezpieczyć, nie wiem, czy byliby chętni, bo w tej chwili mamy ok. 1,5 mln ha lasów prywatnych we władaniu 1,5 mln obywateli. Przeciętna działka ma około hektara. Gdyby obywatel miał tysiąc hektarów, to mógłby taką ekonomiczną decyzję podjąć. Obawiam się jednak, że przy tej rentowności gospodarki leśnej byłoby to niezmiernie trudne. Nie sądzę, żeby dziś którykolwiek ubezpieczyciel nie chciał go ubezpieczyć, ale to ma określoną cenę. Nie wiem, czy obywatele byliby skłonni tę cenę zapłacić, żeby się zabezpieczyć przed zniszczeniem lasu. Jeżeli byłaby taka potrzeba, tylu ubezpieczycieli mamy w tej chwili w Polsce, że to by się na pewno stało.</u>
          <u xml:id="u-494.10" who="#PosełStanisławŻelichowski">Jeszcze raz, panie marszałku, chcę wszystkim paniom posłankom i panom posłom zabierającym głos i wszystkim klubom serdecznie podziękować. Cieszę się, że nie mamy zgłoszonych poprawek. Wierzę, że jutro ta ustawa stanie się prawem. W procesie legislacyjnym jeszcze pójdzie do Senatu, do prezydenta. Wszystkim bardzo serdecznie dziękuję. Dziękuję również leśnikom za wytrwałość. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-494.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-495">
          <u xml:id="u-495.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-495.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Jeszcze proszę o zabranie głosu pełnomocnika Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej pana Jana Podmaskiego.</u>
          <u xml:id="u-495.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-496">
          <u xml:id="u-496.0" who="#PełnomocnikKomitetuInicjatywyUstawodawczejJanPodmaski">Szanowny Panie Marszałku! Wielce Szanowne Panie Posłanki! Wielce Szanowni Panowie Posłowie! Są jeszcze posłanki, panie pośle. Wysoki Sejmie! Najbliższe mi Koleżanki i Koledzy Leśnicy! Mimo późnej pory i zmęczenia - to jest radosne zmęczenie dla mnie osobiście i chyba dla tych 130 tys. obywateli, którzy podpisali ten projekt ustawy, poparli go, a także przedtem zebrano 500 tys. podpisów przeciwko prywatyzowaniu i reprywatyzowaniu lasów. Jest to sprawa piękna, powiem, pięknie przeprowadzona. Bo mimo podziałów politycznych, mimo okresu przedwyborczego zjednoczyła wszystkich i wszyscy mają na ten temat takie samo zdanie. Ta kwestia dotyczy wszystkich Polaków, obywateli polskich, bez wyjątku. Za to w szczególności, jako jeden z tych obywateli, jako pełnomocnik Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej, jako leśnik, chciałbym parlamentarzystom w imieniu wszystkich obywateli pięknie podziękować. Izba, reprezentanci społeczeństwa polskiego, naprawdę stanęła na bardzo wysokim poziomie. Jeszcze raz bardzo dziękuję. I oczywiście życzę, żeby ten projekt, być może w Senacie uszczegółowiony, jeśli chodzi o art. 7, odnośnie do rekompensat byłym właścicielom może nie tak zapisany, został poprawiony i w końcu przez Wysoką Izbę przyjęty jednogłośnie. Pięknie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-496.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-497">
          <u xml:id="u-497.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu pełnomocnikowi Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej.</u>
          <u xml:id="u-497.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-497.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy jutro rano.</u>
          <u xml:id="u-497.3" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję paniom posłankom i panom posłom, a przede wszystkim naszym gościom leśnikom, którzy uważnie przysłuchiwali się procedowaniu nad projektem ustawy obywatelskiej.</u>
          <u xml:id="u-497.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-497.5" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Życzymy wam spokojnego i bezpiecznego powrotu do domu, bo rzeczywiście słusznie poseł Żelichowski poruszył kwestię powrotu o tej porze.</u>
          <u xml:id="u-497.6" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 32. porządku dziennego: Sprawozdanie komisji nadzwyczajnej - Komisji Prawa Europejskiego o rządowym projekcie ustawy o zwalczaniu chorób zakaźnych i zakażeń (druki nr 2967 i 3078).</u>
          <u xml:id="u-497.7" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Seweryna Jurgielańca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-498">
          <u xml:id="u-498.0" who="#PosełSprawozdawcaSewerynJurgielaniec">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zagrożenie chorobami zakaźnymi, mimo osiągnięć medycyny, takich jak np. likwidacja ospy prawdziwej, istnieje. Pojawiły się nowe zagrożenia, takie jak HIV, choroby prionowe. Dotychczas w ustawodawstwie polskim trzy akty prawne regulowały zagadnienia dotyczące zapobiegania chorobom zakaźnym i ich zwalczania: dekret z 16 kwietnia 1946 r. o zwalczaniu chorób wenerycznych, ustawa z dnia 22 kwietnia 1959 r. o zwalczaniu gruźlicy i ustawa z dnia 13 listopada 1963 r. o zwalczaniu chorób zakaźnych.</u>
          <u xml:id="u-498.1" who="#PosełSprawozdawcaSewerynJurgielaniec">Przedstawiony Komisji Prawa Europejskiego projekt ustawy reguluje zasady postępowania w przypadkach wszystkich jednostek chorobowych, które obejmowały wymienione przeze mnie trzy akty prawne, oraz wielu innych, nieuwzględnionych wcześniej chorób zakaźnych. Nowa sytuacja epidemiologiczna oraz konieczność dostosowania polskiego ustawodawstwa do standardów krajów Unii Europejskiej spowodowały konieczność opracowania nowej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-498.2" who="#PosełSprawozdawcaSewerynJurgielaniec">Ochrona zdrowia publicznego w Unii Europejskiej znajduje podstawy prawne w traktacie ustanawiającym Wspólnotę Europejską. Przepis art. 153 podkreśla konieczność zapewnienia wysokiego poziomu ochrony zdrowia, jak też wskazuje na wagę współpracy między poszczególnymi państwami członkowskimi w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-498.3" who="#PosełSprawozdawcaSewerynJurgielaniec">Aktami prawnymi Wspólnoty Europejskiej regulującymi tę materię są: decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej nr 2119/98 z 24 września 1998 r., powołująca system nadzoru epidemiologicznego i kontroli chorób zakaźnych we Wspólnocie; decyzja Komisji nr 2000/96 z 22 grudnia 1999 r., dotycząca stopniowego obejmowania chorób zakaźnych systemem nadzoru, regulowanym decyzją nr 2119/98 Parlamentu Europejskiego i Rady Europejskiej; decyzja komisji nr 2000 z 22 grudnia 1999 r. dotycząca systemu wczesnego ostrzegania i reagowania w celu zapobiegania i kontroli chorób zakaźnych w oparciu o wyżej wymienioną decyzję Parlamentu Europejskiego i wreszcie decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej nr 647/69 z 29 marca 1996 r. przyjmująca program działań Wspólnoty w sprawie zapobiegania AIDS i niektórym wybranym chorobom zakaźnym w ramach zakresu działania w dziedzinie zdrowia publicznego. Wymienione decyzje powołują system, w którym uczestniczą wszystkie wymienione państwa członkowskie Unii Europejskiej i który opiera się na kontroli występowania chorób zakaźnych, prowadzonej indywidualnie przez każde z państw członkowskich w oparciu o informacje gromadzone na poziomie krajowym funkcjonującej wspólnoty, system nadzoru epidemiologicznego i kontroli chorób zakaźnych. W ramach Inspekcji Sanitarnej w Polsce funkcjonuje już sieć nadzoru epidemiologicznego oraz kontroli chorób zakaźnych.</u>
          <u xml:id="u-498.4" who="#PosełSprawozdawcaSewerynJurgielaniec">Projekt ustawy określa zasady i tryb postępowania w zakresie zapobiegania, wykrywania, leczenia oraz zwalczania chorób zakaźnych i zakażeń (wykaz ich umieszczono w projekcie), objaśnienia i definicje pojęć z dziedziny epidemiologii i chorób zakaźnych użytych w ustawie, co znacznie zwiększa precyzyjność i przejrzystość aktu prawnego. Wykazy chorób zakaźnych i zakażeń oraz biologicznych czynników chorobotwórczych, do których stosuje się przepisy ustawy, określone w załącznikach do ustawy.</u>
          <u xml:id="u-498.5" who="#PosełSprawozdawcaSewerynJurgielaniec">Przewidziano wprowadzenie obowiązkowych badań w celu wykrycia chorób zakaźnych i zakażeń, ale ogranicza się je jedynie do osób szczególnie narażonych - dzieci matek zarażonych, osoby z najbliższego otoczenia zakażonego lub mogących narazić na zakażenie inne osoby.</u>
          <u xml:id="u-498.6" who="#PosełSprawozdawcaSewerynJurgielaniec">Obowiązek poddawania się badaniom przez osoby wykonujące prace usługowe podyktowany jest interesem społecznym. Obowiązek badania dzieci urodzonych z matek zakażonych HIV i krętkiem bladym daje możliwość jak najszybszego podjęcia określonych działań medycznych. Obowiązek poddawania się badaniom osób, które pozostawały w bezpośredniej styczności z chorobą zakaźną, chorą lub materiałem zakaźnym dotyczy wybranych chorób.</u>
          <u xml:id="u-498.7" who="#PosełSprawozdawcaSewerynJurgielaniec">Projekt precyzuje obowiązki lekarza, który podejrzewa lub rozpoznaje chorobę zakaźną. Nakłada na niego obowiązek poinformowania pacjenta o metodach ochrony przed zakażeniem innych osób, a w przypadkach chorób przenoszonych drogą płciową poinformowania pacjentów o konieczności poddania się ich partnerów seksualnych niezbędnym badaniom diagnostycznym. Projekt przewiduje wreszcie nałożenie obowiązku zgłoszenia zachorowania na chorobę zakaźną, zakażenie lub podejrzenie na lekarza oraz na kierownika laboratorium mikrobiologicznego i serologicznego.</u>
          <u xml:id="u-498.8" who="#PosełSprawozdawcaSewerynJurgielaniec">W projekcie określono zasady funkcjonowania sieci nadzoru epidemiologicznego i kontroli chorób zakaźnych oraz publikowania danych. Określa się szczegółowe zasady gromadzenia i wykorzystywania informacji dotyczących zachorowań na choroby zakaźne.</u>
          <u xml:id="u-498.9" who="#PosełSprawozdawcaSewerynJurgielaniec">Wejście w użycie ustawy spowoduje dodatkowe skutki finansowe dla budżetu państwa w wysokości ok. 16 mln zł rocznie. Wynikają one z art. 6 ust. 8, tj. ok. 800 tys. zł, są to szacunkowe koszty badania nieubezpieczonych dzieci urodzonych przez matki zarażone HIV i krętkiem bladym oraz osób z otoczenia chorych na choroby zakaźne. Ok. 5 mln zł to są przybliżone koszty badania uczniów i studentów przygotowujących się do niektórych zawodów, ok. 200 mln zł to są szacunkowe koszty wykonywania obowiązkowych szczepień ochronnych osób nieubezpieczonych, 10 mln zł to jest wzrost kosztów zakupu szczepionek w wyniku wprowadzenia nowego szczepienia przeciwko śwince. Łącznie, tak jak mówiłem, jest to wartość ok. 16 mln zł. Chciałbym przy tym podkreślić, że według wszystkich opinii projekt ustawy jest zgodny z prawem unijnym.</u>
          <u xml:id="u-498.10" who="#PosełSprawozdawcaSewerynJurgielaniec">W trakcie pracy komisji nadzwyczajnej ustosunkowaliśmy się do propozycji, jakie przedstawiło Biuro Legislacyjne, są to stosunkowo drobne korekty, drobne zmiany, które Komisja Prawa Europejskiego w całości przyjęła i zaakceptowała. Sądzę, szanowne panie i panowie posłowie, że koledzy, którzy będą się wypowiadali w imieniu klubów, w miarę precyzyjnie ustosunkują się do merytorycznych spraw z nią związanych i myślę, że w stosunkowo krótkim czasie ta bardzo potrzebna ustawa zostanie uchwalona przez Sejm tej kadencji. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-499">
          <u xml:id="u-499.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-499.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-499.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-499.3" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Przypominam, że zgodnie z art. 56ze ust. 2 regulaminu Sejmu prawo wnoszenia poprawek do projektu tej ustawy wraz z wynikającymi z nich konsekwencjami dla tekstu projektu przysługuje m.in. grupie co najmniej 5 posłów.</u>
          <u xml:id="u-499.4" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę pana posła Władysława Szkopa, który tu już stoi, o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-500">
          <u xml:id="u-500.0" who="#PosełWładysławSzkop">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-500.1" who="#PosełWładysławSzkop">Wysoka Izbo! Jest to przykład procesu legislacji, w którym - zasłaniając się etykietą, integracją z prawem europejskim - popełniono wiele bardzo istotnych merytorycznych błędów, nie wystarczy bowiem napisać projekt, nie wystarczy przeprowadzić go przez pierwsze czytanie, trzeba jeszcze pochylić głowę nad efektami i skutkami, jakie niesie dla państwa regulacja prawna.</u>
          <u xml:id="u-500.2" who="#PosełWładysławSzkop">Ministerstwo Zdrowia tym razem - zresztą nie po raz pierwszy - przygotowało dokument, który jest przykładem dokumentu dość niedbałego. Pozwolę sobie i postaram się wykazać to w czasie wystąpienia w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej, który mam przyjemność reprezentować.</u>
          <u xml:id="u-500.3" who="#PosełWładysławSzkop">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Warto sobie spróbować odpowiedzieć na pytanie najistotniejsze, najważniejsze przy próbie scalenia wszystkich ustaw, wszystkich regulacji prawnych, które zostały wydane na przestrzeni 20 lat, poczynając od roku 1946; warto sobie odpowiedzieć na pytanie, jaki to ma być dokument, kiedy sytuacja epidemiologiczna państwa uległa zmianie. Warto też spróbować odpowiedzieć na pytanie, co oznacza dla epidemiologii globalizacja również w tym zakresie. Co oznacza wędrówka ludów po całym globie, nieskrępowany i niekontrolowany przepływ razem z ludźmi czynników chorobotwórczych z jednego krańca globu na drugi? W związku z tym warto też zadać pytanie, czy będziemy mówili o ustawie o zwalczaniu chorób zakaźnych, czy powinniśmy mówić o regulacji prawnej, która dotyczy rozpoczęcia działania służb zabezpieczających państwo, zanim te choroby się pojawią, która zapobiega pojawianiu się chorób zakaźnych.</u>
          <u xml:id="u-500.4" who="#PosełWładysławSzkop">W związku z tym przedkładam stosowne poprawki w dwóch wersjach do rozważenia przez Wysoką Izbę i Komisję Prawa Europejskiego dotyczące przyjęcia tytułu, czy ma to być ustawa o zapobieganiu i zwalczaniu chorób zakaźnych i zakażeń, czy też może o znacznie krótszym, a bardziej ogólnym tytule - o chorobach zakaźnych i zakażeniach. Wybór pozostawiam Wysokiej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-500.5" who="#PosełWładysławSzkop">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Niezrozumiałe jest, dlaczego wykrywanie zakażeń i chorób zakaźnych ma dotyczyć tylko - jak jest napisane w art. 6 - noworodków. Dlaczego pominięto kobiety w ciąży? Czy kobieta w ciąży, która może być osobą przenoszącą chorobę na noworodka, nie podlega restrykcjom tej ustawy, ale i nie podlega równocześnie dobrodziejstwu tej ustawy? Leczenie matki zakażonej wirusem HIV jest gwarancją, iż zdrowe będzie dziecko, natomiast zaniedbanie tego leczenia oznacza, iż dziecko będzie chore i potworne będą koszty leczenia. Dlaczego? Myślę, że dlatego, iż Komisja Prawa Europejskiego - i to można jej wybaczyć - jest komisją, dla której w tej części profesjonalizm jest obcy. Natomiast nie można wybaczyć tego ministrowi zdrowia, który dba o bezpieczeństwo pacjentów na etapie stwierdzenia choroby. Łatwiej jest zrozumieć, że zapomniał o osobach, które przebyły choroby, o ozdrowieńcach i że zapomniał o osobach, które przebyły choroby i są nosicielami. Pominął te dwie grupy, które z punktu widzenia zapobiegania są niezwykle ważne i mogą stanowić o przerwaniu drogi szerzenia chorób zakaźnych. Poprawek do art. 6, które przedstawię, jest znacznie więcej. Nie będę wszystkich omawiał szczegółowo, albowiem niektóre są pochodnymi przyjętych propozycji w dwóch pierwszych punktach ust. 1.</u>
          <u xml:id="u-500.6" who="#PosełWładysławSzkop">Szanowni Państwo! Ta część regulacji prawnej, która jest poświęcona zapobieganiu, profilaktyce, która przerywa łańcuch zakażenia, gwarantuje, że odpowiednio potraktowany człowiek nie zachoruje, jeśli jest wrażliwy na takie zachorowanie, bo został zaszczepiony, została przez profesjonalistów polskiej służby zdrowia, kierownictwo polskiej służby zdrowia potraktowana po macoszemu. Otóż dziecko, któremu założono kartę uodpornienia, może nie znaleźć się w nowej strukturze reorganizującej się służby zdrowia ze swoimi dokumentami w żadnym miejscu tego systemu. To dziecko może się urodzić w zakładzie opieki zdrowotnej, który taką kartę wystawi, ale może się też urodzić w domu i osoba prowadząca poród takiej karty na mocy obowiązującego prawa nie wystawi. Tym samym to dziecko zginie w sensie nadzoru i kontroli i może stać się istotnym ogniwem rozprzestrzeniania się w przyszłości chorób zakaźnych, albowiem nie przejdzie całej procedury uodpornienia, która w regulacjach prawnych Europy, o których mówił pan poseł Jurgielaniec, stoi na pierwszym miejscu - realizacja szczepień ochronnych traktowana jest jako obowiązek państwowy. W tym miejscu należy się poważnie zastanowić, czy ta regulacja rzeczywiście ma tylko taki cel lub wiąże się z takim zamiarem, że oto chcemy dostosowywać nasze prawo, ujednolicać, czy też próbujemy zdobywać punkty na chwilę przed rozpoczynającą się kampanią wyborczą.</u>
          <u xml:id="u-500.7" who="#PosełWładysławSzkop">Drugą rzeczą, którą minister zdrowia zaniedbał i zlekceważył, jest sprawa programu szczepień. Propozycja, którą minister przedstawił, a Komisja Prawa Europejskiego przyjęła, jest dokumentem programu w formie rozporządzenia ministra zdrowia, w którym mają być zawarte wszystkie szczegóły dotyczące tego szczepienia. Jest to jakieś totalne nieporozumienie, bowiem mam świadomość, jaki obowiązek nakłada konstytucja. Ale warto byłoby zwrócić uwagę Wysokiej Izby na to, że programy szczepień muszą być programami mającymi szansę pojawienia się w sposób elastyczny, a żadne rozporządzenie nie jest dokumentem, które mogłoby pojawić się w oczekiwanym momencie, kiedy następuje zmiana, kiedy pojawiają się potrzeby epidemiologiczne, kiedy trzeba podjąć czasami szczepienia, bo następuje „zbieg”, bo taka zaszła potrzeba zdrowotna. Konsekwencją tej zmiany, którą proponujemy, jest to, aby, tak jak w przypadku kryteriów ustalania śmierci mózgowej dla potrzeb pobrania narządów, była informacja, którą upublicznia w formie komunikatu główny inspektor sanitarny kraju, a minister zdrowia wydaje rozporządzenie o obowiązujących i zalecanych szczepieniach. To ostatnie wpisujemy również do jednego z artykułów jako obowiązek lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, obowiązek informowania o tym, że obok szczepień obowiązkowych istnieją również takie szczepienia, które zaleca minister zdrowia dla bezpieczeństwa zdrowotnego, bowiem w jakimś regionie kraju pojawił się oto nadmiar kleszczy i może się pojawić zagrożenie dla zdrowia. To były uwagi do art. 14.</u>
          <u xml:id="u-500.8" who="#PosełWładysławSzkop">I rzecz, której Sejm Rzeczypospolitej obecnej kadencji nie zdążył uchwalić, nie zadał sobie tego trudu, to jest postępowanie w sytuacjach nadzwyczajnych, kiedy pojawia się stan epidemiczny, któremu trzeba w tej chwili, teraz, natychmiast przeciwdziałać. Może mieć on charakter ogólnokrajowy, międzywojewódzki lub wojewódzki. I dla każdej takiej sytuacji muszą być odpowiednie rozwiązania, które zabezpieczą populację sąsiednich terenów, tych ludzi, którzy jeszcze dotychczas nie zachorowali, przed rozprzestrzenianiem choroby. Takie propozycje do art. 15 są również przedkładane.</u>
          <u xml:id="u-500.9" who="#PosełWładysławSzkop">Do art. 20 już troszkę...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-501">
          <u xml:id="u-501.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Panie pośle, już czas się skończył.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-502">
          <u xml:id="u-502.0" who="#PosełWładysławSzkop">Jeszcze pan marszałek pozwoli dwie minuty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-503">
          <u xml:id="u-503.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-504">
          <u xml:id="u-504.0" who="#PosełWładysławSzkop">Do art. 20, szanowni państwo, chciałbym jeszcze zaproponować drobne zmiany, które stanowią zabezpieczenie odnośnie do jednej z najważniejszych rzeczy, i poddać to pod rozwagę Wysokiej Izby. Pozwolę sobie przeczytać ust. 2: W razie rozpoznania zakażenia, które może przenosić się drogą kontaktów płciowych - to słowo budzi wątpliwości: czy chodzi o seks, czy o coś innego; wydaje się, że to powinno być inaczej ujęte, raczej kontaktów seksualnych - lekarz jest obowiązany poinformować pacjenta o konieczności zgłoszenia się do lekarza jego partnera lub partnerów seksualnych. Otóż to jest przepis, który w samej idei jest fałszywy, to jest przepis, który stawia lekarza w sytuacji świadomego zaniechania i odejścia od poinformowania partnera seksualnego wówczas, kiedy wie, że pacjent, którego przed chwilą badał... przy czym jeszcze zdrowy partner seksualny pacjenta może zostać zakażony śmiertelną chorobą. Jest to bomba z opóźnionym wybuchem, ale z odbezpieczonym zapalnikiem. Co w tej sytuacji zrobić? Jak zmusić tego chorego do tego, żeby swego partnera poinformował? Jak doprowadzić do sytuacji, żeby ta informacja weszła w obieg i mogła funkcjonować? Proponujemy również tu pewną zmianę. Być może w czasie prac Komisji Prawa Europejskiego tę zmianę nieco się rozszerzy, aby uzyskać pożądane efekty.</u>
          <u xml:id="u-504.1" who="#PosełWładysławSzkop">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dziękuję serdecznie panu marszałkowi za przypomnienie o tym, że w wypadku takiej regulacji, w tym trybie, powinno być pięć podpisów. Pozwolę sobie jeszcze przed zakończeniem czytania te podpisy uzyskać i złożyć poprawki.</u>
          <u xml:id="u-504.2" who="#PosełWładysławSzkop">Na zakończenie, panie marszałku, chciałbym zwrócić uwagę, być może następnemu Prezydium Sejmu, że jeśli chodzi o formułę prac nad przepisami scalającymi polskie prawo z europejskim, wymagającymi bardzo profesjonalnych rozwiązań, nie może się to odbywać tylko i wyłącznie w Komisji Prawa Europejskiego, przy takiej konstrukcji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-505">
          <u xml:id="u-505.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-505.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Ewę Sikorską-Trelę w imieniu Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-506">
          <u xml:id="u-506.0" who="#PosełEwaSikorskaTrela">Panie Marszałku! Panie Inspektorze! Panie i Panowie Posłowie! Mam honor w imieniu klubu Akcji Wyborczej Solidarność przedstawić stanowisko naszego klubu odnośnie do rządowego projektu ustawy o zwalczaniu chorób zakaźnych i zakażeń (druki sejmowe nr 2967 i 3078).</u>
          <u xml:id="u-506.1" who="#PosełEwaSikorskaTrela">W pełni popieramy projekt tej ustawy, bowiem reguluje on kompleksowo sprawy związane z zapobieganiem chorobom zakaźnym, wykrywaniem, leczeniem oraz zwalczaniem tych chorób, a tym samym dobrze służyć będzie ochronie zdrowia Polaków. Przyjęcie tej ustawy zbliżać nas będzie w tym względzie do standardów Unii Europejskiej, gdzie ochrona zdrowia publicznego zajmuje bardzo ważne miejsce.</u>
          <u xml:id="u-506.2" who="#PosełEwaSikorskaTrela">Klub Akcji Wyborczej Solidarność przywiązuje bardzo wielką wagę do zdrowia naszych obywateli i popiera wszystkie projekty ustaw, które będą temu celowi służyły, w tym także omawiany w tej chwili projekt ustawy. Polska w swoim stanowisku negocjacyjnym w ramach negocjacji z Unią Europejską w pełni zgadza się z decyzją Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej z 24 września 1998 r., powołującą system nadzoru epidemiologicznego i kontroli chorób zakaźnych, którym objęte zostają wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej. Jakkolwiek Polska nie należy jeszcze do wspólnoty krajów Unii Europejskiej, to można powiedzieć, że już dziś w naszym kraju istnieje system kontroli występowania chorób zakaźnych zbliżony do unijnego, w ramach Inspekcji Sanitarnej, sieci nadzoru epidemiologicznego kraju oraz kontroli chorób zakaźnych. Jednakże w celu włączenia Polski do współpracy w tym zakresie w ramach systemu wspólnotowego konieczne staje się przyjęcie rozwiązań zwartych w omawianym projekcie ustawy. Dziś w naszym krajowym ustawodawstwie sprawa zwalczania chorób zakaźnych i zakażeń regulowana jest trzema odrębnymi aktami prawnymi, tj. dekretem o zwalczaniu chorób wenerycznych, ustawą o zwalczaniu gruźlicy i ustawą o zwalczaniu chorób zakaźnych. Z tego więc względu klub Akcji Wyborczej Solidarność uważa, iż potrzebna jest jedna ustawa, kompleksowo regulująca ważną kwestię bezpieczeństwa zdrowotnego Polaków w zakresie chorób zakaźnych i zakażeń.</u>
          <u xml:id="u-506.3" who="#PosełEwaSikorskaTrela">Uważamy, że dla zwiększenia bezpieczeństwa zdrowotnego naszych obywateli jest bardzo wskazane, aby Polska jak najszybciej mogła włączyć się do wspólnotowego systemu nadzoru epidemiologicznego, nawet nie będąc jeszcze formalnie członkiem Unii Europejskiej. Temu służyć będzie omawiana ustawa. Dlatego posłowie Akcji Wyborczej Solidarność głosować będą za jej przyjęciem.</u>
          <u xml:id="u-506.4" who="#PosełEwaSikorskaTrela">Podkreślamy, że ustawa regulować będzie zasady postępowania w przypadkach wszystkich chorób zakaźnych i zakażeń, których wykaz dołączony został do projektu ustawy. Wykaz zawiera 78 jednostek chorobowych, chorób starych i nowych, których katalog otwiera AIDS i zakażenie wirusem HIV - choroba nazywana dżumą XXI wieku, która szybko się rozszerza i może przybrać ogromne rozmiary, jeśli w porę nie podejmiemy odpowiednich działań ochronnych.</u>
          <u xml:id="u-506.5" who="#PosełEwaSikorskaTrela">Dobrze, że do projektu ustawy dołączony został również wykaz obowiązkowych szczepień ochronnych, szczególnie dla dzieci i młodzieży. Są to szczepienia, których obowiązkowe przeprowadzenie nakazuje ustawa, wskazując jednocześnie, kto pokrywa koszty szczepień. Klub Akcji Wyborczej Solidarność podkreśla, iż wymienione w ustawie szczepienia ochronne są bezpłatne, koszty szczepionek finansowane są bowiem z budżetu państwa, a koszt wykonania szczepienia pokrywa kasa chorych.</u>
          <u xml:id="u-506.6" who="#PosełEwaSikorskaTrela">Reasumując, chcę powiedzieć, że klub Akcji Wyborczej Solidarność dobrze ocenia przedłożony projekt ustawy o zwalczaniu chorób zakaźnych i zakażeń, zwracając uwagę, iż uchwalenie tej ustawy nie tylko zsynchronizuje nasze prawo w tej materii z prawem unijnym, ale przede wszystkim przyczyni się do zwiększenia bezpieczeństwa zdrowotnego i epidemiologicznego naszego społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-506.7" who="#PosełEwaSikorskaTrela">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Klub Akcji Wyborczej Solidarność głosować będzie za przyjęciem omawianej ustawy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-507">
          <u xml:id="u-507.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-507.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Ryszarda Stanibułę w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-508">
          <u xml:id="u-508.0" who="#PosełRyszardStanibuła">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z dużą niecierpliwością i zainteresowaniem Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego przyjął do wiadomości skierowany do Wysokiej Izby projekt ustawy o zwalczaniu chorób zakaźnych i zakażeń.</u>
          <u xml:id="u-508.1" who="#PosełRyszardStanibuła">Nie jest to problematyka ani nowa, ani też dotychczas nieznana. Mimo spektakularnych osiągnięć medycyny ostatniego wieku nie minęło zagrożenie populacji chorobami zakaźnymi. Należy podkreślić, iż sytuacja epidemiologiczna w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat zmieniła się znacznie. Niektóre choroby zniknęły lub przestały być groźne. Pojawiły się natomiast nowe, do niedawna nieznane zagrożenia, np. HIV, choroby prionowe i wiele innych. Szczególne zagrożenie stanowią choroby, które po okresie ustąpienia zaczynają ponownie zagrażać człowiekowi.</u>
          <u xml:id="u-508.2" who="#PosełRyszardStanibuła">Zagadnienia zwalczania chorób zakaźnych regulują dotychczas zaledwie trzy akty prawne. Są one po prostu przestarzałe i nieprzystające do obecnej rzeczywistości, a także nie stanowią należytego instrumentu walki z chorobami zakaźnymi i zakażeniami. Konieczność opracowania nowej ustawy wynika zarówno ze zmian w sytuacji epidemiologicznej, jak i z potrzeby dostosowania polskiego ustawodawstwa do standardów krajów Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-508.3" who="#PosełRyszardStanibuła">Z całą mocą należy podkreślić, iż na przestrzeni wielu lat powiększyła się znajomość historii naturalnej wielu chorób. Okazało się bowiem, że część z nich ujawnia się niekiedy po wielu latach bezobjawowego zakażenia. Ze społecznego punktu widzenia ranga zagrożeń bezobjawowych jest równie wysoka jak chorób somatycznych.</u>
          <u xml:id="u-508.4" who="#PosełRyszardStanibuła">Projekt ustawy określa zasady i tryb postępowania w zakresie zapobiegania, wykrywania, leczenia oraz zwalczania chorób zakaźnych i zakażeń. Precyzuje również obowiązki lekarza, który podejrzewa lub rozpoznaje chorobę zakaźną. Nakłada na niego obowiązek poinformowania pacjenta o metodach ochrony przed zakażeniem innych osób i koniecznością poddania się niezbędnym badaniom diagnostycznym. W projekcie ustawy określono też zasady funkcjonowania sieci nadzoru epidemiologicznego i kontroli chorób zakaźnych oraz publikowania danych.</u>
          <u xml:id="u-508.5" who="#PosełRyszardStanibuła">Wysoki Sejmie! W projekcie ustawy przewidziano zasady zgłaszania stanu zagrożenia epidemiologicznego lub epidemii oraz wskazano możliwe do wprowadzenia obowiązki.</u>
          <u xml:id="u-508.6" who="#PosełRyszardStanibuła">Oceniając merytorycznie projekt ustawy, który niesie rozwiązania szczegółowe, podkreślić należy, iż jest to projekt pisany w pośpiechu. Odpowiada on potrzebie chwili, lecz nie niesie i nie wprowadza bardzo racjonalnych rozwiązań, szczególnie na szczeblu centralnym. Brak jest bowiem w Ministerstwie Zdrowia odpowiedniej komórki organizacyjnej nadzorującej i non stop monitorującej sytuację epidemiologiczną kraju. Pomimo wielu monitów, a nawet złożonej przeze mnie interpelacji w przedmiocie funkcjonowania lekarza dyżurnego kraju i jego kompetencji, z przykrością stwierdzam, iż resort zdrowia sytuacji tej po prostu nie wykorzystał. Z urzędu lekarza dyżurnego kraju stworzono stanowisko urzędnicze dostarczające wąskiej grupie osób, i to nieprofesjonalistów, wysokich dochodów. A przecież to lekarz dyżurny kraju winien być stałym obserwatorem i najważniejszym autorytetem medycznym. Lekarz dyżurny powinien w imieniu i z upoważnienia ministra zdrowia podejmować wiążące decyzje jako najważniejszy autorytet medyczny kraju.</u>
          <u xml:id="u-508.7" who="#PosełRyszardStanibuła">Projekt ustawy w sposób bardzo enigmatyczny reguluje problematykę kosztów, definiuje powstawanie chorób zakaźnych, epidemii, kwestie hospitalizacji i kwarantanny. W sposób bardzo ogólny, wręcz lakoniczny, określa sprawy kosztów szczepień, badań, rozliczeń z kasami chorych.</u>
          <u xml:id="u-508.8" who="#PosełRyszardStanibuła">Projekt ustawy powiela istnienie stanu obecnego, sankcjonuje stan bieżący. Nie jest on ani nowatorski, ani nie uszczegóławia oczekiwanych przez środowiska lekarskie i epidemiologiczne rozwiązań. W obecnej sytuacji epidemiologicznej Europy Polska musi mieć precyzyjne, kompatybilne rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-508.9" who="#PosełRyszardStanibuła">Reasumując. Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego, który wyrażał zawsze swoje zatroskanie o sprawy zdrowia, o kwestie dotyczące zwalczania chorób zakaźnych i zakażeń, wnosi o skierowanie projektu ustawy do komisji, w której w trakcie prac zostaną dopracowane wszystkie zaproponowane dotychczas rozwiązania. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-509">
          <u xml:id="u-509.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-509.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-509.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Seweryna Jurgielańca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-510">
          <u xml:id="u-510.0" who="#PosełSewerynJurgielaniec">Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-510.1" who="#PosełSewerynJurgielaniec">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Wysoka Izbo! Przysłuchiwałem się wypowiedziom koleżanek i kolegów i muszę powiedzieć, że rzeczywiście zgłoszone uwagi są cenne. Mam tu na myśli sprawy leczenia kobiety ciężarnej, kwestie dotyczące ozdrowieńców, nosicieli, jak i bardziej precyzyjny program szczepień. Jeżeli będzie to zaproponowane w poprawkach, które pan marszałek przed chwilą otrzymał, to sądzę, iż nie ulega najmniejszej wątpliwości, że Komisja Prawa Europejskiego wszystkie te poprawki przyjmie i pojawi się projekt ustawy, który zostanie przez Sejm przegłosowany.</u>
          <u xml:id="u-510.2" who="#PosełSewerynJurgielaniec">Chciałbym tylko zwrócić uwagę na pewną kwestię. Pan poseł Szkop mówił o art. 15; cały rozdział 4 określa zasady postępowania w razie zagrożenia epidemiologicznego i epidemii i sądzę, że ewentualny mały retusz art. 15 wystarczy, żeby te uwagi, które pan poseł przedstawił, zostały przyjęte. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-511">
          <u xml:id="u-511.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-511.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-511.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono poprawki do przedłożonego projektu ustawy, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do komisji nadzwyczajnej - Komisji Prawa Europejskiego w celu przedstawienia dodatkowego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-511.3" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-511.4" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Sprzeciwu nie słyszę. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-511.5" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 33. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Gospodarki oraz Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo łowieckie (druki nr 2968 i 3084).</u>
          <u xml:id="u-511.6" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Bogumiła Andrzeja Borowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-512">
          <u xml:id="u-512.0" who="#PosełSprawozdawcaBogumiłAndrzejBorowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Celem przedłożonego - w załączeniu do sprawozdania (druk 3084) - projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo łowieckie jest dostosowanie przepisów ustawy z dnia 13 października 1995 r. Prawo łowieckie (DzU nr 147, poz. 713) do regulacji ustawy z dnia 19 listopada 1999 r. Prawo działalności gospodarczej (DzU nr 101, poz. 1178). Zgodnie z dotychczasowym brzmieniem art. 17 obowiązującej ustawy Prawo łowieckie wykonywanie w kraju i za granicą obrotu zwierzyną żywą, tuszami zwierzyny i ich częściami oraz sprzedaż usług turystycznych obejmujących polowania w kraju i za granicą wymaga uzyskania koncesji. Ta działalność stała się na mocy art. 96 ust. 2 pkt 6 ustawy Prawo działalności gospodarczej działalnością objętą wymogiem uzyskania zezwolenia. Omawiany projekt nowelizacji ma zatem na celu zastąpienie koncesji zezwoleniami, jak również określenie warunków ich wydawania oraz zasad prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie poddanym obowiązkiem ich uzyskania.</u>
          <u xml:id="u-512.1" who="#PosełSprawozdawcaBogumiłAndrzejBorowski">Jak wynika z treści omawianego sprawozdania Komisji Gospodarki oraz Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, komisje te po przeprowadzeniu pierwszego czytania oraz po rozpatrzeniu tego projektu ustawy na posiedzeniu w dniu 20 czerwca 2001 r. wniosły, by Wysoki Sejm raczył uchwalić projekt ustawy z druku nr 2968 bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-512.2" who="#PosełSprawozdawcaBogumiłAndrzejBorowski">Wyrażam nadzieję, że uchwalenie projektu ustawy przyczyni się pośrednio do ograniczenia kłusownictwa w Rzeczypospolitej Polskiej. Stanie się tak m.in. dzięki postanowieniom art. 20 ust. 1 projektu ustawy, gdzie stwierdza się, że warunkiem wykonywania przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej, o której mowa w art. 17 ust. 1 pkt 1 i 2, jest prowadzenie ewidencji skupu, zapewnienie badań zwierzyny i mięsa zgodnie z przepisami o zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, badaniu zwierząt i mięsa oraz Inspekcji Weterynaryjnej.</u>
          <u xml:id="u-512.3" who="#PosełSprawozdawcaBogumiłAndrzejBorowski">Ujęcie w rygorystyczne ramy prawne obrotu tuszami zwierzyny i ich częściami pośrednio ograniczy pozyskiwanie dziko żyjących zwierząt na drodze kłusownictwa, które stało się trudną do opanowania plagą zagrażającą zarówno populacjom zwierząt łownych, jak i chronionych, grożącą również bezpieczeństwu ludzi przebywających w łowiskach.</u>
          <u xml:id="u-512.4" who="#PosełSprawozdawcaBogumiłAndrzejBorowski">Szanowni Panie i Panowie Posłowie! Pamiętajmy, że zasadniczym celem prawnym łowiectwa jest ochrona zwierząt, bez którego łowiectwo traci rację bytu. Cały system przepisów prawnych, które stanowią istotę prawodawstwa łowieckiego i dzięki któremu udało się zachować i restytuować wiele zagrożonych gatunków zwierząt, ujęty w Prawie łowieckim wskazuje na ścisły związek tej ustawy z ustawą o ochronie przyrody i ustawą o ochronie środowiska, nad którymi miałem przyjemność pracować w tej kadencji Sejmu RP.</u>
          <u xml:id="u-512.5" who="#PosełSprawozdawcaBogumiłAndrzejBorowski">Przedkładając powyższy projekt, proszę o skierowanie go do trzeciego czytania, jednak...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-513">
          <u xml:id="u-513.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-514">
          <u xml:id="u-514.0" who="#PosełSprawozdawcaBogumiłAndrzejBorowski">... głęboka analiza projektu ustawy - przepraszam, panie marszałku - zmusza mnie już jako posła do przedłożenia do jej treści dwu poprawek: pierwszej w zmianie 3. w art. 19a ust. 1 pkt 1, gdzie należy skreślić wyraz „od”, gdyż poprawne sformułowanie powinno brzmieć: Ustanowienie zabezpieczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 pkt 1, polega na zawarciu umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej.</u>
          <u xml:id="u-514.1" who="#PosełSprawozdawcaBogumiłAndrzejBorowski">Poprawka druga. Art. 4 nadać brzmienie: Ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia, gdyż nie może ona wejść w życie z dniem 1 lipca 2001 r. Zgodnie z nadzieją połączonych komisji przy rozpatrywaniu rządowego projektu ustawy czekam na pilny przebieg jej rozpatrzenia przez Sejm i Senat RP, w stosunku do czego podczas posiedzenia wnosiłem zastrzeżenie. Przedłożę panu marszałkowi poprawki. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-515">
          <u xml:id="u-515.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-515.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-515.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-515.3" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Brachmańskiego w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-516">
          <u xml:id="u-516.0" who="#PosełAndrzejBrachmański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nowelizacja ustawy Prawo łowieckie jest podyktowana wejściem w życie przepisów ustawy Prawo działalności gospodarczej. Jako klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej nie wnosimy do tego żadnych zastrzeżeń. Te przepisy powinny wejść w życie. One dostosowują prawo do nowelizacji późniejszych, co do tego nie ma żadnych zastrzeżeń.</u>
          <u xml:id="u-516.1" who="#PosełAndrzejBrachmański">Jednak ustawa nakazuje wydanie przez ministra właściwego ds. ochrony środowiska dwóch rozporządzeń. Projekt jednego z nich jest załączony do ustawy, natomiast projektu drugiego nie ma, co pozwala nam sądzić, że pan minister w tym rozporządzeniu być może będzie dokonywał jakichś zmian, które niekoniecznie muszą zyskać przychylność kolegów posłów. W związku z tym pozwalam sobie zgłosić jedną poprawkę, do art. 19b ust. 3 pkt 1, odnośnie do składu komisji, którą ma powołać minister i która ma egzaminować organizatorów tzw. polowań dewizowych ze znajomości wykonywania polowania oraz zasad ochrony przyrody, aby obligatoryjnie w skład tej komisji wchodzili przedstawiciele dwóch najbardziej zainteresowanych podmiotów, mianowicie co najmniej 1 przedstawiciel Polskiego Związku Łowieckiego oraz co najmniej 1 członek rekomendowany przez Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe, ponieważ te dwie instytucje tak naprawdę najlepiej i najbardziej są zainteresowane tym, aby osoby, które na terenach przez te instytucje dzierżawione wykonują polowania dewizowe i które je organizują, były najlepiej obeznane ze znajomości zasad wykonywania polowania oraz zasad ochrony przyrody.</u>
          <u xml:id="u-516.2" who="#PosełAndrzejBrachmański">Wnosząc tę poprawkę, stwierdzam, że co do pozostałych rzeczy klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej, który mam zaszczyt reprezentować, nie wnosi uwag.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-517">
          <u xml:id="u-517.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-517.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Marka Kaczyńskiego w imieniu Klubu Parlamentarnego AWS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-518">
          <u xml:id="u-518.0" who="#PosełMarekKaczyński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! W imieniu klubu Akcji Wyborczej Solidarność mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu w sprawie zmiany ustawy Prawo łowieckie wraz z projektem aktu wykonawczego, zawartej w druku nr 2968. Nowelizacja ustawy Prawo łowieckie przedstawiona dzisiaj Wysokiej Izbie ma charakter dość ograniczony. Tak jak mówili moi przedmówcy, większość proponowanych zmian ma na celu uporządkowanie zapisów dotyczących przede wszystkim rozdziału 4 ustawy zatytułowanego „Koncesje”. Podstawową przyczyną nowelizacji tej ustawy jest konieczność dostosowania jej do ustawy z dnia 19 listopada 1999 r. Prawo działalności gospodarczej. W myśl tej ustawy, a przede wszystkim art. 96 ust. 2 pkt 6, działalność gospodarcza objęta dotychczas koncesjonowaniem, a dotyczy to również koncesji wydawanych na podstawie przepisów Prawa łowieckiego, staje się działalnością gospodarczą objętą wymogiem uzyskania zezwolenia.</u>
          <u xml:id="u-518.1" who="#PosełMarekKaczyński">Zasadniczym celem proponowanej nowelizacji jest zastąpienie wymogu uzyskiwania koncesji wymogiem uzyskiwania zezwoleń na wykonywanie działalności polegającej na obrocie zwierzyną żywą, z wyłączeniem sprzedaży wykonywanej przez dzierżawców i zarządców obwodów łowieckich na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, obrocie tuszami zwierzyny i jej częściami oraz sprzedaży usług turystycznych, polegających na polowaniu wykonywanym przez cudzoziemców na terenie Rzeczypospolitej oraz polowaniu za granicą. Organem właściwym do wydania, cofnięcia bądź odmowy wydania zezwolenia będzie, tak jak do tej pory, minister środowiska. Trzeba też podkreślić, iż w projekcie nowelizacji określone zostały szczegółowo rodzaje dokumentów będących załącznikami do wniosku o wydanie zezwolenia. Do nowelizacji dołączony został również projekt rozporządzenia ministra środowiska w sprawie wysokości zabezpieczenia majątkowego roszczeń osób trzecich z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania przez przedsiębiorcę wykonującego działalność gospodarczą określoną w ustawie Prawo łowieckie.</u>
          <u xml:id="u-518.2" who="#PosełMarekKaczyński">Dobrze się stało, że w projekcie nowelizacji uszczegółowione zostały zasady przeprowadzania egzaminu ze znajomości wykonywania polowania i ochrony przyrody. W tym wypadku brakuje jednak projektu rozporządzenia, natomiast minister środowiska zapisem w art. 19b został zobowiązany do jego wydania. Pragnę jednak zauważyć, iż w proponowanej nowelizacji brakuje zobligowania ministra środowiska, by rozporządzenie określało również zakres egzaminu. W tej sprawie prosiłbym pana ministra o odpowiedź, czy propozycję zapisu w art. 19b ust. 3 pkt 3 można uznać za określenie zakresu egzaminu? Wydaje mi się, że ten zakres jest zbyt wąsko określony, powinien być, moim zdaniem, określony bardziej szczegółowo.</u>
          <u xml:id="u-518.3" who="#PosełMarekKaczyński">Popieram wniesione przez obu przedmówców poprawki, szczególnie odnośnie do art. 4, który mówi, aby ustawa wchodziła w życie z dniem ogłoszenia. W ślad za opinią prawną Biura Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu z dnia 19 czerwca tegoż roku zgłaszam 5 poprawek. Trzy z nich są tylko korygujące, a ściślej mówiąc językowe, dwie zaś są uściślające i merytoryczne. Chciałbym przedstawić w skrócie brzmienie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-518.4" who="#PosełMarekKaczyński">W art. 19b ust. 3 wyrażenie „uwzględniając aby” zastąpić sformułowaniem „z uwzględnieniem tego, aby”. To jest bardziej poprawne brzmienie, właśnie po polsku.</u>
          <u xml:id="u-518.5" who="#PosełMarekKaczyński">Druga poprawka - w art. 21sformułowanie „warunków uzyskania zezwolenia” zastąpić sformułowaniem „warunków wymaganych do uzyskania zezwolenia”.</u>
          <u xml:id="u-518.6" who="#PosełMarekKaczyński">Poprawka 3 - w art. 21 ust. 1 pkt 2 zamiast „warunki do uzyskania zezwolenia” powinno być „warunki wymagane do uzyskania zezwolenia”.</u>
          <u xml:id="u-518.7" who="#PosełMarekKaczyński">W art. 27 - propozycję skreślenia wyrazów „obszaru kraju” zastąpić sformułowaniem „terytorium Rzeczypospolitej Polskiej”.</u>
          <u xml:id="u-518.8" who="#PosełMarekKaczyński">I poprawka 5. - w art. 44 nie można poprzestać na zastąpieniu wyrazów „obszaru całego kraju” wyrazami „terytorium Rzeczypospolitej Polskiej”. Wyrazy „obszaru całego kraju lub jego części” należy raczej zastąpić wyrazami „terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub jej części”.</u>
          <u xml:id="u-518.9" who="#PosełMarekKaczyński">Takie poprawki zgłaszam i proszę pana marszałka o ich uwzględnienie.</u>
          <u xml:id="u-518.10" who="#PosełMarekKaczyński">W imieniu klubu Akcji Wyborczej Solidarność wnoszę o skierowanie ustawy do dalszych prac w odnośnych komisjach. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-519">
          <u xml:id="u-519.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-519.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Edwarda Maniurę w imieniu Klubu Parlamentarnego SKL.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-520">
          <u xml:id="u-520.0" who="#PosełEdwardManiura">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pragnę w imieniu Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego przedstawić stanowisko w sprawie sprawozdania Komisji Gospodarki oraz Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo łowieckie.</u>
          <u xml:id="u-520.1" who="#PosełEdwardManiura">Przedłożenie rządowe wynika z konieczności dostosowania ustawy Prawo łowieckie do Prawa działalności gospodarczej. Zapisane w Prawie łowieckim koncesje zastępujemy zezwoleniami. Przedłożony projekt również dostosowuje ustawę Prawo łowieckie do ustawy o działach administracji rządowej.</u>
          <u xml:id="u-520.2" who="#PosełEdwardManiura">Klub SKL popiera przedłożony projekt ustawy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-521">
          <u xml:id="u-521.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-521.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-521.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Środowiska pana ministra Janusza Radziejowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-522">
          <u xml:id="u-522.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszRadziejowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ja bardzo krótko. Zostały zgłoszone tutaj uwagi większości mające charakter porządkujący i doskonalący ten tekst i, jak rozumiem, w trakcie posiedzenia komisyjnego rząd będzie miał okazję ustosunkować się do tego, myślę, że akceptująco, natomiast padło pytanie.</u>
          <u xml:id="u-522.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaJanuszRadziejowski">Sądzę, że jeśli chodzi o zakres egzaminu, który tutaj wymieniono, jest on wystarczający, dotyczy ochrony przyrody, gospodarki łowieckiej, posiadania, posługiwania się myśliwską bronią palną. Zresztą jeśli chodzi o zakres egzaminów, sposób uzyskiwania tych dokumentów, to tak naprawdę ten zapis niewiele się różni od praktyki, tego, co jest stosowane dotychczas, od paru lat, i dobrze funkcjonuje. Natomiast oczywiście można w trakcie prac komisyjnych spróbować udoskonalić te zapisy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-523">
          <u xml:id="u-523.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-523.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Bogumiła Andrzeja Borowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-524">
          <u xml:id="u-524.0" who="#PosełBogumiłAndrzejBorowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mała liczba wniesionych poprawek i ich treść świadczy o bardzo dobrym opracowaniu projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo łowieckie, dokonanym we ścisłej współpracy z Komisją Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa Sejmu RP, z Ministerstwem Środowiska, tak jak to było w całym cyklu ustaw dotyczących tego zakresu, uchwalonych już przez Wysoką Izbę, co daje dużą nadzieję, iż całość prawa ekologicznego jeszcze w tej kadencji Sejmu zostanie przystosowana do prawodawstwa Unii Europejskiej. A więc wypełnione zostanie przez Rzeczpospolitą Polską zobowiązanie wynikające ze stanowiska negocjacyjnego z Unią Europejską, chodzi o środowisko. Przedłożone poprawki uznaję za zasadne i wnoszę do pana marszałka, by zostały one rozpatrzone na najbliższym posiedzeniu połączonych komisji Sejmu RP. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-525">
          <u xml:id="u-525.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-525.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-525.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono poprawki do przedłożonego projektu ustawy, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Gospodarki oraz Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa w celu przedstawienia dodatkowego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-525.3" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-525.4" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-525.5" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 34. porządku dziennego: Sprawozdanie komisji nadzwyczajnej - Komisji Prawa Europejskiego o rządowym projekcie ustawy o rybołówstwie (druki nr 2604 i 3079).</u>
          <u xml:id="u-525.6" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią poseł Marię Stolzman.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-526">
          <u xml:id="u-526.0" who="#PosełSprawozdawcaMariaStolzman">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rządowy projekt ustawy o rybołówstwie morskim jest ustawą przystosowawczą do prawodawstwa Unii Europejskiej. Dotychczas sprawy rybołówstwa morskiego regulowała ustawa z dnia 18 stycznia 1996 r. Obecnie przedstawiana ustawa jest w dużej części nową ustawą, dostosowującą nasze prawo do prawa Unii Europejskiej i jeśli chodzi o zakres dostosowawczy tej ustawy, Komitet Integracji Europejskiej nie przedstawiał żadnych uwag krytycznych. Ustawa jest dosyć obszerna i reguluje cały szereg zagadnień. Przede wszystkim zajmuje się działalnością w zakresie rybołówstwa morskiego, sposobem zarządzania, racjonalnego wykorzystywania żywych zasobów morza oraz zasadami wprowadzania do obrotu produktów rybołówstwa morskiego, a także organami administracyjnymi rybołówstwa morskiego i ich kompetencjami. Rozdział 2 jest poświęcony wykonywaniu rybołówstwa morskiego. Mówi się o rybołówstwie wykonywanym na polskich obszarach morskich przy użyciu statków należących do polskich armatorów, którzy mają siedziby i miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Armatorzy, których siedziby lub miejsca zamieszkania znajdują się poza terytorium Polski, mogą wykonywać rybołówstwo morskie tylko w wyłącznej strefie ekonomicznej oraz statkami o obcej przynależności, chyba że umowy międzynarodowe stanowią inaczej.</u>
          <u xml:id="u-526.1" who="#PosełSprawozdawcaMariaStolzman">Wykonywanie rybołówstwa morskiego przez armatorów wymaga uzyskania licencji połowowej i specjalnego zezwolenia połowowego. W ustawie jest powiedziane, w jakim trybie taką licencję się uzyskuje i jak należy się o nią ubiegać, co ma zawierać specjalne zezwolenie połowowe. Wszędzie tam, gdzie ustawa nie zajmuje się rozstrzygnięciami szczegółowymi, są upoważnienia dla ministra do spraw rolnictwa do wydania szczegółowych rozporządzeń, jako że rybołówstwo jest w gestii ministra rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-526.2" who="#PosełSprawozdawcaMariaStolzman">Proszę państwa, nie będę omawiała wszystkich szczegółów. Chętnie odpowiem na pytania, natomiast o tak późnej porze, w nocy, trudno mówić o sprawach szczegółowych.</u>
          <u xml:id="u-526.3" who="#PosełSprawozdawcaMariaStolzman">Połowy, o których mówi ustawa, są określone, są połowy, które wykonują rybacy posiadający odpowiednie zezwolenia, ale są też połowy do celów naukowych i połowy sportowe. W ustawie jest wyraźnie powiedziane, że ryby pozyskiwane z połowów sportowych nie mogą być wprowadzane do obrotu. Jest też powiedziane, w jakich warunkach mogą być prowadzone połowy naukowe, na czym polegają odstępstwa od ogólnie przyjętych zakazów, czyli niestosowanie się w określonych okolicznościach do warunków związanych z ochroną ryb (w zakresie wymiarów ryb, okresów ochronnych).</u>
          <u xml:id="u-526.4" who="#PosełSprawozdawcaMariaStolzman">Natomiast przepisy dotyczące połowów sportowo-rekreacyjnych ze względu na małą skalę ryb pozyskiwanych w ramach tych połowów właściwie nie podlegają żadnym ograniczeniom poza tym, jak powiedziałam, że nie wolno wprowadzać ryb z tych połowów do obrotu.</u>
          <u xml:id="u-526.5" who="#PosełSprawozdawcaMariaStolzman">W rozdziale tym mówi się również na temat dokumentacji, jaka powinna się znajdować na statku, jakie dokumenty mają być złożone w ciągu 48 godzin od zakończenia połowu. Dokumenty te będą szczegółowo określone w rozporządzeniu ministra w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-526.6" who="#PosełSprawozdawcaMariaStolzman">W art. 45 jest mowa o tym, że statki rybackie o polskiej przynależności o długości powyżej 20 m lub długości całkowitej powyżej 24 m mogą być wykorzystywane do rybołówstwa morskiego, jeśli posiadają urządzenia do monitorowania podłączone do systemów satelitarnych. Statki rybackie o parametrach, o których tu jest mowa, nie mogą rozpocząć rejsów połowowych bez sprawnych urządzeń monitorowania. Te przepisy ustawy są odległe w czasie, jeśli chodzi o ich wejście w życie, bo wejdą w życie dopiero od 1 listopada 2002 r. Po prostu wcześniej nie mogłyby być zastosowane z powodu braku obecnie takich urządzeń.</u>
          <u xml:id="u-526.7" who="#PosełSprawozdawcaMariaStolzman">W rozdziale 3 szczegółowo omówione są systemy ewidencji i rejestrowania statków rybackich, podane są stosowne dane oraz określony jest sposób dokonania ewidencji i rejestracji, a także kto tego dokonuje.</u>
          <u xml:id="u-526.8" who="#PosełSprawozdawcaMariaStolzman">Rozdział 4. traktuje o organach administracji rybołówstwa morskiego i ich kompetencjach. W art. 61 mówi się, że organami administracji rybołówstwa morskiego są minister właściwy do spraw rolnictwa i okręgowi inspektorzy rybołówstwa morskiego, jako organy administracji niezespolonej. Okręgowi inspektorzy podlegają ministrowi rolnictwa, inspektorów tych minister powołuje i odwołuje i wykonują oni swoje zadania przy pomocy okręgowych inspektoratów rybołówstwa morskiego.</u>
          <u xml:id="u-526.9" who="#PosełSprawozdawcaMariaStolzman">W art. 66 mówi się o tym, że nadzór nad przestrzeganiem przepisów o rybołówstwie morskim sprawują inspektorzy rybołówstwa morskiego i że, wykonując swoje czynności, współdziałają z organami Inspekcji Ochrony Środowiska, Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, Policji, Straży Granicznej oraz terenowymi organami administracji morskiej. Rada Ministrów w drodze rozporządzenia ma określić tryb i sposób współdziałania inspektorów z organami, o których była mowa poprzednio, w celu skoordynowania kontroli przestrzegania przepisów o rybołówstwie morskim na terytorium i w wyłącznej strefie ekonomicznej Rzeczypospolitej Polskiej, ze szczególnym uwzględnieniem portów morskich, transportu, zakładów przetwórstwa, punktów handlowych, mając na względzie zwiększenie efektywności kontroli i obniżenie jej kosztów.</u>
          <u xml:id="u-526.10" who="#PosełSprawozdawcaMariaStolzman">W kolejnym artykule w wersji rządowej ustawy było powiedziane, że w czasie wykonywania czynności służbowych inspektor lub funkcjonariusz Straży Granicznej jest uprawniony do zatrzymania statku, wejścia na jego pokład, kontroli dokumentów, sprawdzania, czy rybołówstwo morskie jest wykonywane zgodnie z przepisami i umowami międzynarodowymi, kontroli narzędzi połowowych i złowionych organizmów morskich, kontroli pomieszczeń statków, magazynów, przetwórni i innych pomieszczeń służących do przechowywania organizmów morskich, żądania wyjaśnień, sprawdzania dokumentów itd. Po zakończeniu kontroli inspektor lub funkcjonariusz Straży Granicznej sporządza protokół, w którym stwierdza, kiedy została przeprowadzona kontrola, czego dotyczyła i jakie były jej wyniki.</u>
          <u xml:id="u-526.11" who="#PosełSprawozdawcaMariaStolzman">W art. 71 jest to samo stwierdzenie, że dokonujący połowu organizmów morskich w polskich obszarach morskich jest obowiązany na wezwanie inspektora lub funkcjonariusza Straży Granicznej zatrzymać się i na ich żądanie umożliwić wykonanie czynności kontrolnych. Kapitan statku rybackiego jest obowiązany udzielać inspektorowi lub funkcjonariuszowi Straży Granicznej pomocy w czasie wykonywania przez niego czynności w zakresie nadzoru nad rybołówstwem.</u>
          <u xml:id="u-526.12" who="#PosełSprawozdawcaMariaStolzman">Przy okazji pracy nad tą ustawą miałam możliwość zetknięcia się z bardzo dużym konfliktem, jaki istnieje pomiędzy rybakami a Strażą Graniczną.</u>
          <u xml:id="u-526.13" who="#PosełSprawozdawcaMariaStolzman">W czasie przyjmowania sprawozdania podkomisji na plenarnym posiedzeniu Komisji Prawa Europejskiego w głosowaniu w art. 67 wykreślono zapis: „funkcjonariusz Straży Granicznej”, został tylko inspektor rybacki. Tego samego dokonano w art. 71. Jest to pewne ograniczenie działalności Straży Granicznej, jeśli chodzi o kontrolę realizacji tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-526.14" who="#PosełSprawozdawcaMariaStolzman">Rozdział 5. obejmuje kary pieniężne za naruszenie przepisów ustawy. W tymże rozdziale wprowadzono też nowy artykuł, mówiący o tym, że w ministerstwie rolnictwa tworzy się środki specjalne. Przychodami tych środków specjalnych są środki z tytułu kar pieniężnych wymienionych na podstawie artykułów rozdziału, który omawiam, wraz z odsetkami za zwłokę oraz opłaty pobierane za wydawanie specjalnych zezwoleń połowowych. Przychody środków specjalnych przeznaczane są na zarybianie oraz ochronę żywych zasobów morza. Do czasu wydania przepisów wykonawczych do tej ustawy, przewidzianych tu nie dłużej jednak niż przez 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, zachowują moc dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie ustawy, o której mowa w tym artykule, jeśli nie są z nią sprzeczne. Do dnia 1 stycznia 2003 r. wykonywanie rybołówstwa morskiego nie jest uzależnione od wpisania statku rybackiego do rejestru. Ustawa wchodzi w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem artykułu, o którym mówiłam wcześniej, dotyczącego specjalnych urządzeń satelitarnych pozwalających na lokalizację statku.</u>
          <u xml:id="u-526.15" who="#PosełSprawozdawcaMariaStolzman">Proszę państwa, tyle z mojej strony. Do ustawy nie złożono żadnych dodatkowych wniosków i przedstawiam ją w takiej wersji, w jakiej przyjęła ją Komisja Prawa Europejskiego, rekomendując przekazanie tej ustawy do trzeciego czytania. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-526.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-527">
          <u xml:id="u-527.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-527.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowych w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-527.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-527.3" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Przypominam, że zgodnie z art. 56ze ust. 2 regulaminu Sejmu prawo wnoszenia poprawek do tego projektu ustawy wraz z wynikającymi z nich konsekwencjami dla tekstu projektu przysługuje m.in. grupie co najmniej 5 posłów.</u>
          <u xml:id="u-527.4" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Bogusława Liberadzkiego w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-528">
          <u xml:id="u-528.0" who="#PosełBogusławLiberadzki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-528.1" who="#PosełBogusławLiberadzki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wprawdzie pora jest taka, że i o rybach czasami jest dobrze rozmawiać. Ja chciałem oszczędzić czas Wysokiej Izby, dlatego też z dużą satysfakcją chcę potwierdzić część sprawozdawczą i charakteryzującą istotę ustawy, którą przedstawiła pani Maria Stolzman, przewodnicząca naszej podkomisji. Wykorzystuję też tę okazję, żeby podzielić się wrażeniami jako członek tej podkomisji, iż podkomisja była prowadzona przez panią poseł bardzo męską, twardą ręką, co na dobre wyszło organizacji pracy.</u>
          <u xml:id="u-528.2" who="#PosełBogusławLiberadzki">Co chcę szczególnie podkreślić, to jest to, iż mamy do czynienia z regulacją sektora gospodarki morskiej i jednocześnie pewnego sektora gospodarki żywnościowej. Mamy tutaj styk dwóch działów gospodarki morskiej. Chcę też podkreślić, iż jest to regulacja sektora, który znajduje się w ciężkiej sytuacji gospodarczej. Wreszcie jest to regulacja sektora, który w trakcie prac podkomisji dawał wyraz wielokrotnie temu, iż czuje się w jakimś stopniu pozostawiony sam sobie lub wręcz niechciany przez rząd czy agendę rządu. Odnosimy wrażenie, iż projekt ustawy, którą przedstawiamy z rekomendacją jej przyjęcia, reguluje w podstawowym zarysie relacje między rybółówstwem, rybakami, między organami władzy w stosunku do rybołówstwa, stanowi normy, reguły prowadzenia zawodu, ale cały szereg problemów wciąż o charakterze podstawowym nie będzie rozwiązany przez tę ustawę.</u>
          <u xml:id="u-528.3" who="#PosełBogusławLiberadzki">Co nie będzie rozwiązane jeszcze przez tę ustawę? Pierwsza i zasadnicza rzecz to są pełne warunki do osiągnięcia zdolności konkurowania z armatorami Unii Europejskiej. Istnieje, dawano temu wyraz, obawa, w jakim stopniu będziemy mogli jako polscy rybacy konkurować z armatorami unijnymi. Obawy i problemy dotyczą także zasad restrukturyzacji sektora, zwłaszcza wymiany floty, źródeł finansowania tej wymiany, sprzętu i dosprzętowienia, wyposażenia, zdolności przedsiębiorców, jeśli chodzi o pokrycie potrzebnych kosztów.</u>
          <u xml:id="u-528.4" who="#PosełBogusławLiberadzki">Kolejny problem, który zostaje jeszcze nierozwiązany, to jest kwestia stworzenia rynku zbytu ryb i obrotu rybnego, następnie gospodarowania nakładami rybnymi oraz zasobami żywymi morza. Czyli tutaj było szereg obaw dotyczących dostępu do zasobów morza, sposobów korzystania i zapewnienia tego dostępu po osiągnięciu członkostwa w Unii Europejskiej. I wreszcie aspekty partnerstwa z rządem. Rola państwa w oczekiwanej przez środowisko rybaków ochronie polskich interesów rybackich. Potrzebne więc będą dalsze regulacje, zwłaszcza dwie ustawy dotyczące restrukturyzacji, a także rynku rybnego. Rząd składał stosowne zapowiedzi. Z tego punktu widzenia, rekomendując tę ustawę, czy podpisując się pod nią, mamy świadomość, że jest to pierwsza z trzech ustaw, prawdopodobnie, które będą dotyczyć tego sektora.</u>
          <u xml:id="u-528.5" who="#PosełBogusławLiberadzki">W konkluzji zatem, panie marszałku, Wysoka Izbo, w imieniu klubu Sojuszu Lewicy Demokratycznej chcę zadeklarować poparcie dla projektu ustawy, aczkolwiek grupa posłów złożyła na moje ręce wniosek o kilkanaście poprawek, które nie mają charakteru zasadniczego, lecz w dużej mierze doprecyzowujący lub redakcyjny. Chciałbym złożyć te poprawki na ręce pana marszałka. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-528.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-529">
          <u xml:id="u-529.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-529.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Jana Kulasa w imieniu Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-530">
          <u xml:id="u-530.0" who="#PosełJanKulas">Panie Marszałku! Pani Minister! Pani Poseł Sprawozdawco! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność do sprawozdania komisji nadzwyczajnej - Komisji Prawa Europejskiego o rządowym projekcie ustawy o rybołówstwie. Niewątpliwie rybołówstwo jest ważną częścią gospodarki żywnościowej, wymaga jednak wsparcia organizacyjnego, finansowego i nowych uregulowań prawnych. Rządowy projekt ustawy o rybołówstwie odnosi się de facto do rybołówstwa morskiego. Sejmowa komisja nadzwyczajna - Komisja Prawa Europejskiego podtrzymała wszystkie główne rozwiązania z projektu rządowego. To pośrednio świadczy o jakości tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-530.1" who="#PosełJanKulas">Z powodu ograniczeń czasowych zwrócę uwagę jedynie na wybrane kwestie.</u>
          <u xml:id="u-530.2" who="#PosełJanKulas">W przepisach ogólnych uporządkowano słowniczek pojęciowy.</u>
          <u xml:id="u-530.3" who="#PosełJanKulas">Art. 3 nakłada na ministra rolnictwa określenie w drodze rozporządzenia granic między wodami morskimi a wodami śródlądowymi.</u>
          <u xml:id="u-530.4" who="#PosełJanKulas">Wykonywanie rybołówstwa morskiego przez armatorów nadal będzie wymagało uzyskania licencji połowowej i specjalnego pozwolenia połowowego.</u>
          <u xml:id="u-530.5" who="#PosełJanKulas">Art. 25 odnosi się z pewnymi zmianami komisji nadzwyczajnej do połowów w celach sportowo-rekreacyjnych. Sportowe zezwolenie połowowe wydaje okręgowy inspektor rybołówstwa morskiego na wniosek zainteresowanej osoby. Wyraźnie w ustawie podkreślono, iż do prowadzenia połowów w celach rekreacyjno-sportowych nie mogą być używane narzędzia połowowe wykorzystywane do połowów w celach zarobkowych.</u>
          <u xml:id="u-530.6" who="#PosełJanKulas">Ostał się zasadniczy obowiązek zapisany w art. 27, konstatujący, że koszty zarybiania polskich obszarów morskich ponosi corocznie budżet państwa. Wprowadzono jednak też dodatkowe źródło finansowania zarybiania, o czym jeszcze wspomnę.</u>
          <u xml:id="u-530.7" who="#PosełJanKulas">W art. 28 podtrzymano definicję racjonalnego gospodarowania żywymi zasobami morza, polegającego na: „optymalnym wykorzystaniu żywych zasobów morza przy zapewnieniu ich odnawialności”.</u>
          <u xml:id="u-530.8" who="#PosełJanKulas">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoki Sejmie! W art. 35 doprecyzowano system konsultacji organizacji społeczno-zawodowych rybaków: po zasięgnięciu ich opinii okręgowy inspektor rybołówstwa morskiego określi w drodze zarządzenia szczegółowy porządek przy połowach oraz oznakowanie narzędzi połowowych. Jestem przekonany, że takie konsultacje z organizacjami społeczno-zawodowymi rybaków powinny być jak najczęściej przeprowadzane i taki jest wynik także naszych konsultacji z zainteresowanymi środowiskami.</u>
          <u xml:id="u-530.9" who="#PosełJanKulas">W art. 49, odnoszącym się do szczegółowych warunków wykonywania rybołówstwa morskiego, dopisano kwestię: „wielkość dopuszczalnego przyłowu”.</u>
          <u xml:id="u-530.10" who="#PosełJanKulas">Komisja nadzwyczajna nie wniosła większych uwag do kwestii organów administracji rybołówstwa morskiego.</u>
          <u xml:id="u-530.11" who="#PosełJanKulas">W art. 66 zasadnie wprowadzono zapis, aby inspektorzy rybołówstwa morskiego, wykonując swoje czynności, współpracowali nie tylko z organami Inspekcji Ochrony Środowiska, Policji, Straży Granicznej, czy też terenowymi organami administracji morskiej, ale również z Inspekcją Handlową Artykułów Rolno-Spożywczych. Ustawa o rybołówstwie morskim w wersji komisji nadzwyczajnej podtrzymuje katalog kar pieniężnych z projektu rządowego. Egzekucja ta wydaje się wystarczająca.</u>
          <u xml:id="u-530.12" who="#PosełJanKulas">Na zakończenie jeszcze trzy uwagi. Niewątpliwie na szczególną uwagę zasługuje art. 79, ustanawiający budżetowe środki specjalne. Co ważne, przychody środków specjalnych przeznaczane będą „na zarybianie oraz ochronę żywych zasobów morza”. Warto by jednak doprecyzować, czy będzie to główny, wyłączny, jedyny cel wydatkowania z tzw. środka specjalnego. Na marginesie - okazuje się, że jednak bez środków specjalnych wciąż trudno się obejść, aczkolwiek niektórzy parlamentarzyści i specjaliści od prawa finansowego i budżetowego generalnie krytykują te środki. Ale z uwagi na ubóstwo środków finansowych będących do dyspozycji ministra rolnictwa i Departamentu Rybołówstwa w pełni popieramy ten środek specjalny. Generalnie biorąc, pieniędzy brakuje, i mam wrażenie, że rząd docenia tę gałąź gospodarki, ale nie zawsze w parlamencie rybołówstwo jest właściwie i należycie doceniane.</u>
          <u xml:id="u-530.13" who="#PosełJanKulas">Komisja nadzwyczajna podtrzymała rządowe zapisy i zmiany w przepisach obowiązujących, przepisach przejściowych i końcowych. Dobrze się stało, iż utrzymano miesięczne i roczne zezwolenia wydawane na prowadzenie połowów w celach sportowo-rekreacyjnych. Świadomie ten wątek podkreślam, gdyż budziły one duże zainteresowanie, szczególnie w woj. pomorskim. Budziły duże zainteresowanie także Polskiego Związku Wędkarskiego. Na te wątpliwości, postulaty i oczekiwania ustawa w dużej mierze odpowiada.</u>
          <u xml:id="u-530.14" who="#PosełJanKulas">Posłowie podzielili preferencje społeczne zawarte w projekcie rządowym, odnoszące się do utrzymania ulg w zezwoleniu rocznym dla emerytów, rencistów oraz młodzieży szkolnej do lat 24. Opłata roczna w przypadku tego zezwolenia wynosić będzie 25 zł. Ulga ta spełnia, jak zaznaczyłem, również oczekiwania Polskiego Związku Wędkarskiego, ważnego partnera w tej materii.</u>
          <u xml:id="u-530.15" who="#PosełJanKulas">Podtrzymano wersję rządową co do daty wejścia w życie ustawy po upływie 3 miesięcy od ogłoszenia, z wyjątkiem art. 45, który wchodzi w życie z dniem 1 listopada 2002 r.</u>
          <u xml:id="u-530.16" who="#PosełJanKulas">Sumując, Klub Parlamentarny Akcji Wyborczej Solidarność opowiada się za sprawnym przejściem do trzeciego czytania ustawy o rybołówstwie morskim. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-531">
          <u xml:id="u-531.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-531.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Marię Stolzman w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-532">
          <u xml:id="u-532.0" who="#PosełMariaStolzman">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Unii Wolności chciałabym powiedzieć, że ustawę mój klub popiera, będziemy głosowali za przyjęciem tej ustawy. Zgłaszamy jednak poprawki dotyczące właśnie nadzoru nad połowami. W tych poprawkach proponujemy przywrócenie wersji rządowej w sensie udziału Straży Granicznej w kontroli kutrów rybackich. Jeżeli tego nie uczynimy, wprowadzimy dużą niespójność między ustawą rybacką a ustawą o Straży Granicznej. Ponadto trzeba też pamiętać o tym, że inspektorzy rybactwa nie dysponują żadnymi środkami lokomocji, którymi mogliby się dostać do kutrów będących na morzu - musi ich tam przewieźć Straż Graniczna, która takimi łodziami dysponuje. Tak że w imieniu posłów Unii Wolności taką poprawkę przedkładam.</u>
          <u xml:id="u-532.1" who="#PosełMariaStolzman">Ponadto chciałabym powiedzieć - poseł Liberadzki o tym wspomniał - że faktycznie legislacyjne przystosowanie do wymogów Unii Europejskiej będzie obejmowało trzy ustawy z zakresu rybactwa. Ta jest pierwsza, a następna, dotycząca rynków rybnych, jest już w Komisji Prawa Europejskiego i podkomisja w przyszłym tygodniu rozpocznie nad tym prace, a trzecia ustawa do tej pory nie wpłynęła, wobec czego mam podstawy przypuszczać, że chyba już w tej kadencji Sejmu nie zostanie uchwalona, bo skoro do tej pory jej nie mamy, to raczej wątpliwe, żeby można było ją jeszcze uchwalić.</u>
          <u xml:id="u-532.2" who="#PosełMariaStolzman">Reasumując, mój klub poprze zarówno zgłoszone przez nas poprawki, jak i całą ustawę w wersji takiej, w jakiej przedstawia ją Komisja Prawa Europejskiego. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-532.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-533">
          <u xml:id="u-533.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-533.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Masternaka w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-534">
          <u xml:id="u-534.0" who="#PosełStanisławMasternak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Posłowie Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego, mając na uwadze potrzebę dostosowania polskiego prawa w obszarze: Rybołówstwo do regulacji prawnych Unii Europejskiej i stworzenie podstaw prawnych do wdrożenia zasad Wspólnej Polityki Rybackiej, będą głosować za przyjęciem ustawy o treści zawartej w sprawozdaniu komisji nadzwyczajnej - Komisji Prawa Europejskiego. Poparcie warunkujemy odpowiedzią, która usunie następującą wątpliwość.</u>
          <u xml:id="u-534.1" who="#PosełStanisławMasternak">Art. 45 wprowadza obowiązek wyposażenia niektórych statków w urządzenia pozwalające określić przy użyciu satelitarnych systemów nawigacyjnego i komunikacyjnego jego pozycję geograficzną oraz umożliwiające przekazanie informacji o tej pozycji. Wymóg ten miałby zacząć obowiązywać z dniem 1 listopada 2002 r. W uzasadnieniu projektu w przedłożeniu rządowym czytamy, że wyposażenie statków w te urządzenia zostanie sfinansowane w ramach programu PHARE, a na utworzenie systemu satelitarnego monitorowania statków rybackich budżet przeznaczy ok. 1200 tys. polskich nowych złotych.</u>
          <u xml:id="u-534.2" who="#PosełStanisławMasternak">W związku z tym mam wątpliwość i pytanie: W jakiej części koszty wyposażenia statków będą pokryte ze środków pomocowych i budżetu, a w jakiej części muszą je sfinansować właściciele statków? Biorąc pod uwagę mizerną kondycję ekonomiczną, jeśli chodzi o rybaków, czy będą w stanie w ogóle sfinansować tę swoją część, jeżeli jest ona dla nich przewidziana. Czy to zagadnienie było przedmiotem konsultacji ze środowiskiem społeczno-zawodowym rybaków i jakie było stanowisko tego środowiska w tej sprawie? W uzasadnieniu bowiem podano, że w ogóle projekt rządowy był konsultowany ze środowiskiem społeczno-zawodowym rybaków i wiele spośród propozycji tego środowiska zostało zawartych w projekcie. W związku z tym proszę o wyjaśnienie tych wątpliwości. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-535">
          <u xml:id="u-535.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-535.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Jerzego Feliksa Budnika w imieniu Klubu Parlamentarnego SKL.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-536">
          <u xml:id="u-536.0" who="#PosełJerzyFeliksBudnik">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Mam zaszczyt odnieść się w imieniu Klubu Parlamentarnego Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego do rządowego projektu ustawy o rybołówstwie z druku nr 2604. Zgodnie z deklaracją Rady Ministrów, że projekt ten ma na celu dostosowanie polskiego ustawodawstwa do prawa Unii Europejskiej, pan marszałek skierował go do rozpatrzenia do komisji nadzwyczajnej - Komisji Prawa Europejskiego. Sprawozdanie komisji zawarte w druku nr 3079 omówiła przed chwilą bardzo obszernie pani poseł Maria Stolzman, sprawozdawca komisji.</u>
          <u xml:id="u-536.1" who="#PosełJerzyFeliksBudnik">Co mój klub uważa za najważniejsze zalety projektu ustawy, tego bardzo potrzebnego i oczekiwanego przez środowiska, instytucje, urzędy i organizacje związane wprost lub pośrednio z rybołówstwem? Niewątpliwie zaletą jest to, że projekt nie tylko dostosowuje nasze ustawodawstwo w zakresie rybołówstwa do regulacji prawnych obowiązujących w Unii Europejskiej, przygotowując tym samym podstawy prawne do wdrożenia zasad Wspólnej Polityki Rybackiej, ale przy okazji pozwolił na wykorzystanie naszych doświadczeń wynikających z obowiązującej ustawy z dnia 18 stycznia 1996 r. o rybołówstwie morskim. Dotyczy to w szczególności uwzględnienia postulatów dotyczących możliwości połowów sportowo-rekreacyjnych w okresie ochronnym oraz ograniczenia dostępu statków o obcej przynależności do polskiej wyłącznej strefy ekonomicznej, co przy każdej okazji było poruszane przez polskich rybaków przybrzeżnych zatroskanych o ochronę żywych zasobów morza właśnie w naszej strefie ekonomicznej.</u>
          <u xml:id="u-536.2" who="#PosełJerzyFeliksBudnik">Zaletą projektu jest także - na co zwrócił uwagę pan poseł Kulas - słowniczek podstawowych pojęć użytych w ustawie, takich jak kwota połowowa, nakład połowowy floty, połowy ukierunkowane, rybołówstwo morskie, specjalne zezwolenie połowowe, żywe zasoby morza, statek rybacki itd. Godny odnotowania jest fakt, że pojęcia te zostały zdefiniowane zgodnie z aktami prawnymi Unii Europejskiej ustanawiającymi wspólny system rybołówstwa morskiego i akwakultury. W pełnej zgodzie z prawem wspólnotowym uregulowane zostały w projekcie także następujące zagadnienia: utworzenie krajowego rejestru statków rybackich jako bazy danych zawierającej informacje o polskiej flocie rybackiej, utworzenie systemu satelitarnego monitorowania ruchu statków rybackich, wydawanie licencji na uprawianie rybołówstwa, utworzenie systemu kontroli ładunków, pozwolenie na połowy naukowo-badawcze. Zagadnienia te zostały obszernie omówione przez panią poseł sprawozdawcę, dlatego je tylko wymieniam. Bardzo ważny jest zapis art. 28 ust. 1, mówiącego o tym, że rybołówstwo morskie wykonuje się zgodnie ze standardami racjonalnego gospodarowania żywymi zasobami morza, standardami polegającymi na optymalnym wykorzystaniu żywych zasobów morza przy - co warto podkreślić - zapewnieniu ich odnawialności. Stąd właśnie konieczność określenia nakładu połowowego, badania stanu żywych zasobów morza, ustanowienia okresów ochronnych, określenia dopuszczalnych narzędzi połowowych oraz ustanowienia obwodów ochronnych, w których działalność połowowa jest zabroniona lub ograniczona. Nadzór nad przestrzeganiem przepisów w tym zakresie sprawują okręgowi inspektorzy rybołówstwa morskiego za pośrednictwem inspektorów rybołówstwa morskiego, współdziałający z Inspekcją Ochrony Środowiska, Inspekcją Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, Policją, Strażą Graniczną i terenowymi organami administracji morskiej. Ważny dla rybaków i, mam nadzieję, przestrzegany będzie zapis art. 76 ust. 3, mówiącego o tym, że czynności kontrolne wykonuje się w taki sposób, aby w jak najmniejszym stopniu zakłócić prowadzenie połowów.</u>
          <u xml:id="u-536.3" who="#PosełJerzyFeliksBudnik">Zatrzymałem się dłużej przy wykonywaniu funkcji nadzorczych i kontrolnych, aby zaapelować o zdrowy rozsądek w tym zakresie. Kontrole oczywiście muszą być, bo to wynika chociażby z naszych międzynarodowych zobowiązań, ale i z wymogów wewnętrznego prawa, które po to się tworzy, by było przestrzegane. Ale niech tych kontroli będzie tylko tyle, ile być musi, i ani jednej więcej. Prześciganie się w kontrolowaniu polskich rybaków, nękanie ich nadmiernymi kontrolami, mnożenie instytucji i urzędów uprawnionych do kontrolowania tworzy klimat nieufności, braku wzajemnego zaufania, bywa, że jest odbierane przez samych rybaków jako element świadomej polityki państwa mającej na celu zniechęcenie ich do uprawiania rybołówstwa. Dzieje się to w sytuacji, gdy w krajach Unii rybacy na każdym kroku korzystają z odczuwalnej pomocy państwa i ochrony państwa, np. poprzez system dotacji i dopłat, m.in. do paliwa. Dlatego, inaczej niż pani poseł sprawozdawca, uważam, że dobrze się stało, iż komisja nadzwyczajna - Komisja Prawa Europejskiego do zatrzymania statku, sprawdzenia, czy rybołówstwo wykonywane jest zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa i umowami międzynarodowymi, do kontroli narzędzi połowowych i złowionych organizmów morskich, oczywiście głównie ryb, zaproponowała wyłącznie mających odpowiednią wiedzę fachową inspektorów rybołówstwa morskiego i w tym akurat zakresie nikogo więcej. Jest to zresztą zgodne, co chcę podkreślić, z oczekiwaniami środowiska rybaków, o ile wiem, konsultującego projekt ustawy we wszystkich fazach dotychczasowych prac legislacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-536.4" who="#PosełJerzyFeliksBudnik">Wysoka Izbo! Panie Marszałku! By nie powtarzać tego, co powiedzieli już moi przedmówcy, co powiedziała pani poseł sprawozdawca, a z czym się zgadzam, podam tylko na zakończenie, że mój klub, Klub Parlamentarny Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego, popiera omówiony przez panią poseł rządowy projekt ustawy o rybołówstwie i liczy na jego szybkie uchwalenie. Jesteśmy bowiem przekonani, że chociaż głównym jego celem jest wypełnienie naszych obowiązków dostosowawczych, to regulacje w nim zawarte, obejmujące znacznie szersze spektrum zagadnień, stanowią podstawę do stworzenia racjonalnego systemu wykorzystania żywych zasobów morza, także - czym najbardziej powinniśmy się być zainteresowani - w naszej wyłącznej strefie ekonomicznej.</u>
          <u xml:id="u-536.5" who="#PosełJerzyFeliksBudnik">Panie marszałku, czy mogę skierować do pani minister jeszcze jedno pytanie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-537">
          <u xml:id="u-537.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Tak, tak, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-538">
          <u xml:id="u-538.0" who="#PosełJerzyFeliksBudnik">Kieruję pytanie do pani minister Berak. W swoim wystąpieniu powiedziałem już o tym, że głównym celem ustawy jest dostosowanie naszego prawa do prawa Unii Europejskiej - i to jest sprawa najłatwiejsza. Co z dostosowaniem naszego rybołówstwa do wymagań stawianych nam w negocjacjach w tym obszarze? Rybacy pytają o konkrety. Pytają np.: Czy trzeba będzie zmniejszyć naszą flotę połowową? Czy otrzymają w ramach środków pomocowych pomoc na remont i doposażenie w nowoczesne, skomputeryzowane urządzenia nawigacyjne (o czym mówił pan poseł Masternak)? Czy ci, którzy zgodzą się na złomowanie swoich kutrów, dostaną jakąś rekompensatę finansową? - o tym się mówiło, to się rybakom obiecywało.</u>
          <u xml:id="u-538.1" who="#PosełJerzyFeliksBudnik">Żeby nie przedłużać tej wyliczanki, pytam: Na jakie środki pomocowe mogą liczyć polscy rybacy oraz kiedy i na jakich warunkach będą one uruchomione? Ponieważ jest pora późna, pani minister, zadaję pani to pytanie publicznie, ale proszę o udzielenie odpowiedzi na piśmie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-538.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-539">
          <u xml:id="u-539.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-539.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Lista posłów zapisanych do dyskusji została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-539.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi panią minister Jadwigę Berak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-540">
          <u xml:id="u-540.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJadwigaBerak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę ustosunkować się do pytania na temat VSL — monitoringu, systemu monitorowania satelitarnego statków. Jest to wymóg obowiązujący w Unii Europejskiej. Już w tej chwili żaden statek polski o parametrach, o których była tutaj mowa, nie może wpłynąć na wody unijne bez tego systemu. A więc implementując prawo, musimy również wprowadzić ten zapis do naszego prawa. Proszę zwrócić uwagę, że art. 47 mówi, że przepisy odnoszące się do tego urządzenia, tego systemu monitorującego, nie mają zastosowania do statków rybackich o polskiej przynależności prowadzących połowy na morzu terytorialnym Rzeczypospolitej Polskiej, czyli nie w strefie ekonomicznej, lub do połowów trwających nie dłużej niż 24 godziny. Są tu więc pewne ulgi, a ten system nie będzie zbyt kosztowny dla rybaków, dlatego że w ramach programu PHARE rybacy... Mamy na dzień dzisiejszy 211 statków, które będą musiały być wyposażone w ten system. Blue boxy — to są specjalne urządzenia potrzebne do tego systemu na statkach — będą zakupione ze środków PHARE-owskich, ten system satelitarny naziemny także będzie zakupiony ze środków programu PHARE, jak również ze środków przewidzianych w stanowisku negocjacyjnym Polski w obszarze: rybołówstwo. Kiedy mówiliśmy o kosztach przy wprowadzaniu wszystkich wymagań Unii Europejskiej... Mam tu przed sobą taką tabelę, szacunek skutków budżetowych. Jest zapis, że na system satelitarny monitoringu statków, terminal lądowy, w 2000 r. było przewidziane 700 tys., w 2001 r. — 1300 tys., w 2002 r. — 1 mln, czyli razem 3 mln — współfinansowanie budżetu państwa. Tak że praktycznie można powiedzieć, że rybacy z tego tytułu nie poniosą nakładów. Jak zwykle te programy PHARE się opóźniają, dlatego nie było tego współfinansowania w 2000 r., ale mamy nadzieję, że ten program jak najszybciej wejdzie, stąd również zapis w ustawie, że od 1 listopada 2002 r. będzie ten system w Polsce wymagany.</u>
          <u xml:id="u-540.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJadwigaBerak">Odnośnie do pytania pana posła, jak rozumiem, jest ono bardzo obszerne, bo dotyczy praktycznie całej polityki w obszarze rybołówstwa, więc i Wspólnej Polityki Rybackiej, tego, do czego zmierzamy w Unii Europejskiej, tych środków, z których chcemy korzystać w Unii Europejskiej. Rząd przyjął polską politykę strukturalną, gdzie nakreślił właśnie potrzeby w zakresie całej tej pomocy strukturalnej, i to jest bardzo ciekawy dokument. Pozwolę sobie do odpowiedzi pisemnej panu posłowi ten dokument dołączyć. Zobaczymy, jak będzie z chwilą, kiedy wejdziemy do Unii Europejskiej. Obecnie trwa dyskusja na temat zmiany kształtu Wspólnej Polityki Rybackiej od 2003 r., bo przypominam, że te wszystkie zasady, które w tej chwili działają we Wspólnej Polityce Rybackiej, były sformułowane w 1983 r. na 20 lat. Pierwsza taka dyskusja rozpoczęła się w 1991 r. i pewne zmiany nastąpiły w 1992 r. Teraz, po 10 latach, znowu toczy się zasadnicza dyskusja w Unii Europejskiej, powstał dokument Green Paper, Zielona księga; wszyscy, również państwa kandydujące, włączają się do tej dyskusji na temat kształtu Wspólnej Polityki Rybackiej. Na pewno więc będziemy się dostosowywać. Stąd w tym dokumencie zaznaczyliśmy, że jest on dynamiczny; czyli w miarę jak będą następować zmiany we Wspólnej Polityce Rybackiej, w Unii Europejskiej, będziemy się starali do nich dostosować.</u>
          <u xml:id="u-540.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJadwigaBerak">Pragnę się odnieść do pewnej kwestii. Wprawdzie pani poseł Stolzman mnie o to nie prosiła, ale mam tu informację, którą chciałabym się podzielić. Otóż Okręgowy Inspektorat Rybołówstwa Morskiego w Gdynie ma trzy statki kontrolne; tak że nieprawdą jest, iż w ogóle nie dysponuje żadnymi statkami kontrolnymi. Podczas obchodów święta rybaka w Ustce jednym ze statków kontrolnych płynął nawet pan minister Widzyk, ja także. Jeśli chodzi o zasięg takiego statku kontrolnego... W Słupsku np. jest statek kontrolny typu MG-600, 2 sztuki, ponton z silnikiem przyczepnym, a w Okręgowym Inspektoracie Rybołówstwa Morskiego w Szczecinie jest motorówka kontrolowa stalowa, motorówka z laminatu, łódź inspekcyjna z silnikiem przyczepnym, łódź hybrydowa z silnikiem przyczepnym.</u>
          <u xml:id="u-540.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJadwigaBerak">Można się uśmiechać, ale jest to bardzo kontrowersyjny problem, jak pani poseł zaznaczała, żeby nie zaogniać sytuacji, która panuje wokół tej kontrowersji - również w polityce rządu było przyjęte wzmocnienie kontroli przez zakup statków kontrolnych; wyraźnie taki projekt jest w budżecie zapisany.</u>
          <u xml:id="u-540.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJadwigaBerak">Jednocześnie chciałabym uspokoić wszystkich, którzy obawiają się o te bardzo cenne zasoby. Rzeczywiście trzeba o nie dbać jak o źrenicę oka, gdyż w tej chwili generalnie na świecie kurczą się zasoby ryb morskich. Przyczyny są różne; przede wszystkim jest to efektem przełowienia, ale są również przyczyny biologiczne. Morze Bałtyckie, szczególnie jeśli chodzi o dorsza, także nie jest zasobne. Mamy ogromne problemy z utrzymaniem biomasy w naszym morzu, dlatego rozumiem to zatroskanie o zasoby. Ale chciałabym podkreślić, że właśnie te dwie ustawy, pierwsza, o której dzisiaj mówimy, i druga, o której już wspominano, dotycząca organizacji rynku rybnego, wprowadzają naprawdę taki system uszczelniający, jeżeli chodzi o kontrolę, że wydaje mi się, iż nakładanie jeszcze niejako podwójnego kontrolowania, które w zasadzie nigdzie w Unii Europejskiej nie funkcjonuje - zaraz przedstawię ten problem - może być zbyt obciążające.</u>
          <u xml:id="u-540.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJadwigaBerak">Otóż w naszej ustawie o rybołówstwie wprowadzamy zupełnie nową sprawę deklaracji dotyczących wyładunków, obowiązek wypełniania i składania inspektorom tych dokumentów, dokument transportowy. Wprowadzamy niejako uszczelnienie całego systemu. Bo jeśli chodzi o sam system satelitarny, z chwilą kiedy zostanie wprowadzony w 2002 r., to statek cały czas będzie monitorowany, będzie widać praktycznie każdy jego ruch. I te wszystkie dokumenty, które wprowadzimy, naprawdę ten system uszczelniają.</u>
          <u xml:id="u-540.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJadwigaBerak">Natomiast w ustawie o organizacji rynku rybnego wprowadzamy pierwszą sprzedaż. Z chwilą, kiedy zostanie wprowadzona pierwsza sprzedaż, każdy kupujący będzie zarejestrowany i będzie wystawiał kwit zakupu ryby. Praktycznie to wszystkie dokumenty się znajdą w Departamencie Rybołówstwa, zostaną sprawdzone. Czyli de facto będzie sprawdzany zapis dokonany w dzienniku przez rybaka. I ta szara strefa zostanie bardzo ograniczona; powiedziałabym, że z chwilą wprowadzenia tych przepisów praktycznie w ogóle przestanie istnieć.</u>
          <u xml:id="u-540.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJadwigaBerak">I dwa słowa chciałabym dodać, bo robiliśmy taką analizę, my też musieliśmy podjąć tutaj takie decyzje, przede wszystkim to państwo stoi na straży zasobów. Ta kontrola w Unii Europejskiej nigdzie się nie nakłada, oczywiście się korzysta i my wprowadzamy taki art. 66, w którym Rada Ministrów doprecyzowuje, jak ta współpraca ma wyglądać. Np. w Anglii do kontroli i ochrony rybołówstwa w morzu wydzielono w marynarce Wielkiej Brytanii taki jakby dywizjon przeznaczony do kontroli statków rybackich w morzu. W Irlandii jest podobnie jak w Wielkiej Brytanii. W Szwecji kontrola rybołówstwa w morzu i portach należy tylko i wyłącznie do obowiązków Straży Granicznej, a więc nie ma tego nakładania się. W Holandii marynarka wojenna udostępnia swoje okręty jako platformy do kontroli rybołówstwa w morzu. Departament Kontroli Rybołówstwa zgłasza potrzebę kontroli do centrum koordynacyjnego działania floty, czyli też z inspiracji rybołówstwa jest to współpraca. Marynarka wojenna Hiszpanii wyznacza kilka okrętów do kontroli i ochrony rybołówstwa. Z zasady inspektorzy rybołówstwa biorą udział w rejsach tych statków. Na przykład Francja posiada kilka statków przeznaczonych specjalnie do kontroli w morzu, którymi zarządza z kolei taki urząd, jakby odpowiednik polskiego urzędu morskiego. Dania posiada kilka statków przeznaczonych specjalnie do kontroli rybołówstwa zarządzanych przez departament rybołówstwa, będących własnością ministerstwa rybołówstwa. A więc w różnych państwach różnie to wygląda, ale nie ma nakładania się kontroli. W Finlandii na przykład nie ma typowej kontroli.</u>
          <u xml:id="u-540.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJadwigaBerak">Jeszcze raz chciałabym podkreślić, uspokoić Wysoką Izbę, że przyjęcie tak rygorystycznych, powiedziałabym, rozwiązań w ustawie o organizacji rynków kontroli całego systemu pierwszej sprzedaży, jak i rozwiązań w tej nowej ustawie co do tej ilości dokumentów i wprowadzenia całego systemu sprawdzania tych dokumentów w ministerstwie rolnictwa, w departamencie, wyklucza praktycznie możliwość nadużyć w tym zakresie. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-541">
          <u xml:id="u-541.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję pani minister.</u>
          <u xml:id="u-541.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią poseł Marię Stolzman.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-542">
          <u xml:id="u-542.0" who="#PosełMariaStolzman">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wprawdzie nie ma już pana posła Masternaka, który zadawał pytania, ale chciałam powiedzieć, że ta ustawa nie zajmowała się kwestią pomocy rybakom, jeśli chodzi o odnowę floty czy inne sprawy, bo to nie jest jej zakres. Natomiast jestem coraz bardziej zdumiona tym, co słyszę z ust pani minister, która nie wiem w końcu, czyj rząd reprezentuje, bo wersja rządowa wyraźnie mówiła o kontroli przez Straż Graniczną i inspektorów rybactwa. Tymczasem pani minister twierdzi, że właściwie jest to niepotrzebne, a bardzo dobrze, że w komisji zostało w ten sposób zapisane. A więc chcę jeszcze raz wyraźnie potwierdzić, w końcu jako poseł sprawozdawca jestem w posiadaniu rządowej wersji ustawy, gdzie ta podwójna kontrola była przewidziana i uważam, że słusznie, ponieważ wszyscy wiedzą o tym, nie mówi się tego głośno, ale tam, na morzu dzieją się różne rzeczy i trudno żeby Straż Graniczna się tym nie interesowała, także byłabym jednak za tym. Rozumiem, że ten rząd jest w trudnej sytuacji, że odchodzą ministrowie, że się dzieją różne dziwne rzeczy, ale te podstawowe zasady powinno się jednak przestrzegać. Zawsze mnie to dziwi, jeżeli minister tego rządu nie popiera wersji przyjętej przez rząd, jest to dla mnie po prostu niepojęte. Dlatego chciałam jeszcze raz podkreślić, że jeśli chodzi o wnioski, które składamy, zresztą nie tylko my, bo jest druga poprawka idąca w tym samym kierunku złożona przez inną grupę posłów, to chcemy tylko przywrócenia wersji rządowej. Nie wprowadzamy żadnych dodatkowych obostrzeń. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-543">
          <u xml:id="u-543.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-543.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Pani poseł chciała zasugerować, że odejście ministra kultury może mieć zawirowania w rybołówstwie.</u>
          <u xml:id="u-543.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-543.3" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono poprawki do przedłożonego projektu ustawy proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do komisji nadzwyczajnej - Komisji Prawa Europejskiego w celu przedstawienia dodatkowego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-543.4" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął. Sprzeciwu nie słyszę. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-543.5" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 35. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Obrony Narodowej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o odpowiedzialności materialnej żołnierzy za szkody wyrządzone jednostce wojskowej, ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej, ustawy o odszkodowaniach przysługujących w razie wypadków i chorób pozostających w związku ze służbą w Milicji Obywatelskiej, ustawy o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin, ustawy o uposażeniu żołnierzy, ustawy o Policji, ustawy o Urzędzie Ochrony Państwa, ustawy o Państwowej Straży Pożarnej, ustawy o kontroli skarbowej, ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin, ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Urzędu Ochrony Państwa, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin, ustawy o zakwaterowaniu sił zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, ustawy o Służbie Więziennej oraz ustawy o Inspekcji Celnej (druki nr 2904 i 3105).</u>
          <u xml:id="u-543.6" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Pawła Grasia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-544">
          <u xml:id="u-544.0" who="#PosełSprawozdawcaPawełGraś">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedstawić państwu sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Obrony Narodowej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o niezwykle długim tytule, ponieważ pan marszałek zrobił to z wdziękiem, nie będę go przytaczał jeszcze raz, w każdym razie zawartym w druku nr 2904. Senat wniósł do projektu 55 poprawek. W trakcie prac połączonych komisji po wysłuchaniu opinii rządu i ustosunkowaniu się do tych poprawek postanowiono odrzucić 8 z nich, a pozostałe zaopiniować pozytywnie. Szczegóły zostały Wysokiej Izbie dostarczone w druku nr 3105.</u>
          <u xml:id="u-544.1" who="#PosełSprawozdawcaPawełGraś">W związku z tym w imieniu połączonych komisji wnoszę o uchwalenie ustawy w przedłożonym brzmieniu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-545">
          <u xml:id="u-545.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-545.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-545.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-545.3" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Ryszarda Hayna w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-545.4" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Teraz to chyba już mamy z góry.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-546">
          <u xml:id="u-546.0" who="#PosełRyszardHayn">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ponieważ rzecz dotyczy służb mundurowych, a pan marszałek apeluje o streszczanie, więc w krótkich, można powiedzieć, żołnierskich zdaniach przedstawię stanowisko Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
          <u xml:id="u-546.1" who="#PosełRyszardHayn">Otóż generalnie klub nasz podziela stanowisko komisji, jeśli chodzi o wszystkie przyjęte i odrzucone poprawki, z wyjątkiem jednej, a mianowicie poprawki nr 34, która to poprawka Senatu proponuje odrzucenie zapisu mówiącego o tym, by żołnierze, którzy np. mieli przerwę i powracają do służby po 1 stycznia 1999 r., mogli odchodzić na emeryturę ponownie według starych zasad, zasad obowiązujących wcześniej. My nie zgadzamy się z odrzuceniem tego rozwiązania, tym bardziej że obok znajduje się zapis mówiący o tym, że takie rozwiązanie zachowuje się dla pozostałych służb, tzn. dla funkcjonariuszy Policji i innych służb mundurowych.</u>
          <u xml:id="u-546.2" who="#PosełRyszardHayn">Poza tym klub nasz akceptuje wszystkie pozostałe stanowiska zaprezentowane przez komisję. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-546.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-547">
          <u xml:id="u-547.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-547.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Głowacki jest? Pan poseł Onyszkiewicz? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-547.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-547.3" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-547.4" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Do głosowania nad uchwałą Senatu przystąpimy rano.</u>
          <u xml:id="u-547.5" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 36. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Małych i Średnich Przedsiębiorstw o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez skarb państwa oraz niektóre osoby prawne (druki nr 3036 i 3090).</u>
          <u xml:id="u-547.6" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Jacka Piechotę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-548">
          <u xml:id="u-548.0" who="#PosełSprawozdawcaJacekPiechota">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych i Komisji Małych i Średnich Przedsiębiorstw o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez skarb państwa oraz niektóre osoby prawne.</u>
          <u xml:id="u-548.1" who="#PosełSprawozdawcaJacekPiechota">Omawiany projekt ustawy został opracowany przez Komisję Małych i Średnich Przedsiębiorstw Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. Celem nowelizacji było zwiększenie efektywności działania Krajowego Funduszu Poręczeń Kredytowych Banku Gospodarstwa Krajowego, co ma prowadzić w efekcie do maksymalnego wykorzystania jego kapitału oraz umocnienia jego roli w promowaniu małej i średniej przedsiębiorczości. Dla realizacji tych zamierzeń komisja zaproponowała, a Sejm przyjął rozszerzenie katalogu celów, na które przeznaczane mogą być środki Krajowego Funduszu Poręczeń Kredytowych, przede wszystkim o zakup towarów przez małe i średnie przedsiębiorstwa, tworzenie nowych miejsc pracy, finansowanie kontraktów eksportowych.</u>
          <u xml:id="u-548.2" who="#PosełSprawozdawcaJacekPiechota">Zgodnie ze znowelizowaną ustawą Bank Gospodarstwa Krajowego będzie mógł również wspierać rozwój lokalnych instytucji poręczeniowych. Umożliwić to mają dwa instrumenty w nowelizowanej ustawie: stworzenie systemu regwarancji stanowiących zabezpieczenie spłaty poręczeń udzielanych przez lokalne i regionalne fundusze poręczeń kredytowych oraz możliwość obejmowania lub nabywania akcji lub udziałów lokalnych i regionalnych funduszy poręczeniowych. Zwiększeniu efektywności funduszu służyć ma także rozszerzenie oferty o objęcie poręczeniami i gwarancjami BGK zobowiązań z tytułu emisji obligacji, na przykład obligacji komunalnych.</u>
          <u xml:id="u-548.3" who="#PosełSprawozdawcaJacekPiechota">Senat na 83. posiedzeniu zgłosił 5 poprawek do projektu ustawy przyjętego przez Sejm w dniu 9 maja 2001 r. Stanowisko Senatu zostało rozpatrzone na posiedzeniu sejmowych Komisji: Finansów Publicznych oraz Małych i Średnich Przedsiębiorstw w dniu 21 czerwca br. Komisje uznały, iż poprawki zawarte w pkt. 1, 3, 4 i 5 stanowiska Senatu mają charakter legislacyjny i polegają na wprowadzeniu w treści całej ustawy stosownych zmian, będących konsekwencją wprowadzenia nowych instrumentów działania Banku Gospodarstwa Krajowego. Zdaniem komisji poprawki te prowadzą do zachowania spójności przepisów szczegółowych ustawy z jej przepisami ogólnymi. Komisje rekomendują ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-548.4" who="#PosełSprawozdawcaJacekPiechota">W pkt. 2 omawianej uchwały Senat doprecyzowuje przepis przyjęty przez Sejm i stwierdza, że Bank Gospodarstwa Krajowego może poręczać spłatę kredytów lub pożyczek oraz poręczać lub gwarantować wykonanie zobowiązań wynikających z obligacji. Poprawka ta zdaniem komisji pozwala usunąć niejasności legislacyjne zawarte w wersji przyjętej wcześniej przez Sejm. Z powyższych względów komisje uznają także i tę poprawkę za zasadną i rekomendują jej przyjęcie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-548.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-549">
          <u xml:id="u-549.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-549.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-549.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-549.3" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Pęczaka w imieniu Klubu Parlamentarnego SLD.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-550">
          <u xml:id="u-550.0" who="#PosełAndrzejPęczak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Myślę, że pan poseł Piechota dostatecznie ściśle i dostatecznie szczegółowo przedstawił poprawki. Ja mogę tylko powiedzieć, że Sojusz Lewicy Demokratycznej będzie głosował za poprawkami, tak, jak to uczyniła Komisja Małych i Średnich Przedsiębiorstw. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-550.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-551">
          <u xml:id="u-551.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-551.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Jerzego Feliksa Budnika w imieniu Klubu Parlamentarnego SKL.</u>
          <u xml:id="u-551.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Bardzo wyczerpująca dyskusja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-552">
          <u xml:id="u-552.0" who="#PosełJerzyFeliksBudnik">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Wiem, co powinienem o tej porze zrobić. Powinienem się ograniczyć do oświadczenia, że mój klub, Klub Parlamentarny Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego popiera od samego początku projekt tej ustawy i będzie głosował zgodnie z rekomendacjami połączonych komisji, Komisji Finansów Publicznych i Komisji Małych i Średnich Przedsiębiorstw. Będzie głosował za przyjęciem wszystkich poprawek zgłoszonych przez Senat. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-552.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-553">
          <u xml:id="u-553.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-553.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę zatem o zabranie głosu pana posła Mirosława Kuklińskiego w imieniu Klubu Parlamentarnego Akcji Wyborczej Solidarność.</u>
          <u xml:id="u-553.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Pan wie, do jakiego punktu?</u>
          <u xml:id="u-553.3" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-554">
          <u xml:id="u-554.0" who="#PosełMirosławKukliński">Tak.</u>
          <u xml:id="u-554.1" who="#PosełMirosławKukliński">Panie Marszałku! W imieniu klubu Akcji Wyborczej Solidarność pragnę wyrazić zdecydowane poparcie dla przedłożonego sprawozdania, dotyczącego oczywiście ustawy o zmianie ustawy o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez skarb państwa oraz niektóre osoby prawne. Wielokrotnie podkreślaliśmy, jak ważne jest tworzenie lokalnych funduszy poręczeń kredytowych. Do tej pory sytuacja z tym związana była dość utrudniona, jeżeli chodzi o lokalne fundusze poręczeń kredytowych. Niezbyt wiele w terenie można zdziałać. Dlatego też mamy nadzieję, że nowelizacja pozwoli na utworzenie tych funduszy. Pragnę na zakończenie powiedzieć, że klub Akcji Wyborczej Solidarność będzie głosował za przyjęciem stanowiska, jakie zostało przedstawione w sprawozdaniu połączonych komisji. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-554.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-555">
          <u xml:id="u-555.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-555.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-555.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-555.3" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Do głosowania nad uchwałą Senatu przystąpimy rano.</u>
          <u xml:id="u-555.4" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 37. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o usługach detektywistycznych (druki nr 3086 i 3114).</u>
          <u xml:id="u-555.5" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Bogdana Borusewicza.</u>
          <u xml:id="u-555.6" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Zastanawiam, czy nie można było od początku procedować tak jak w wypadku tamtego punktu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-556">
          <u xml:id="u-556.0" who="#PosełSprawozdawcaBogdanBorusewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o usługach detektywistycznych. Senat przedstawił 39 poprawek, w tym 16 poprawek legislacyjnych. Poprawki merytoryczne w zasadzie nie wzbudziły kontrowersji, z wyjątkiem poprawki 26., która dotyczy wydawania licencji niezweryfikowanym funkcjonariuszom służb bezpieczeństwa. Ta poprawka wywołała ożywioną dyskusję. Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Pozostałe poprawki prowadzą w zasadzie do uściślenia, a w niektórych miejscach do rozszerzenia katalogu przestępstw, w których prowadzenie śledztwa uniemożliwia otrzymanie licencji. Komisja popiera dodatkowe zaostrzenia w tej kwestii. W zasadzie, jak myślę, nie będzie kontrowersji oprócz tego jednego punktu, o którym wspomniałem, poza jedną poprawką, o której powiedziałem. Ustawa jest potrzebna w sytuacji nieuregulowania kwestii usług detektywistycznych. Sądzę, że Sejm szybko ją uchwali. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-557">
          <u xml:id="u-557.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-557.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Sejm podjął decyzję o wysłuchaniu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-557.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-557.3" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Marka... Jerzego Zakrzewskiego.</u>
          <u xml:id="u-557.4" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Przepraszam. Jest napisane: Marek Lewandowski.</u>
          <u xml:id="u-557.5" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę pana posła Jerzego Zakrzewskiego o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-558">
          <u xml:id="u-558.0" who="#PosełJerzyZakrzewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Sojuszu Lewicy Demokratycznej mam zaszczyt przedstawić stanowisko dotyczące uchwały Senatu w sprawie ustawy o usługach detektywistycznych. Biorąc pod uwagę delikatne sugestie pana marszałka oraz wyraźne moich kolegów, chciałbym oświadczyć, że Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej zgadza się ze stanowiskiem Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych zawartym w przedstawionym Wysokiej Izbie sprawozdaniu i będzie głosował zgodnie z tym przedłożeniem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-558.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-559">
          <u xml:id="u-559.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-559.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę pana posła Bogdana Borusewicza o zabranie głosu w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-560">
          <u xml:id="u-560.0" who="#PosełBogdanBorusewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Unii Wolności chcę powiedzieć, że popieramy w zasadzie większość poprawek. W dwóch tylko przypadkach będziemy głosowali inaczej niż proponuje komisja. Mój klub będzie także głosował zgodnie ze wskazaniem komisji, jeżeli chodzi o poprawkę 26., tę kontrowersyjną, o której wspomniał poseł sprawozdawca. Dziękuję Wysokiej Izbie za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-560.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-561">
          <u xml:id="u-561.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-561.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu pana posła Mirosława Pawlaka w imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-562">
          <u xml:id="u-562.0" who="#PosełMirosławPawlak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego, w imieniu którego mam zaszczyt przemawiać, w całości popiera stanowisko Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych wyrażone w sprawozdaniu. Będziemy głosować za tymi rozwiązaniami w kwestii ustawy o usługach detektywistycznych zgodnie ze stanowiskiem komisji. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-562.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-563">
          <u xml:id="u-563.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-563.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">I proszę o zabranie głosu pana posła Edwarda Maniurę w imieniu Klubu Parlamentarnego SKL.</u>
          <u xml:id="u-563.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Poseł Maniura dzisiaj punktów nałapie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-564">
          <u xml:id="u-564.0" who="#PosełEdwardManiura">Panie marszałku, jak się jest w małym klubie, to tak jest.</u>
          <u xml:id="u-564.1" who="#PosełEdwardManiura">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Z uwagi na bardzo późną porę ograniczę swoje wystąpienie w imieniu Klubu Parlamentarnego Stronnictwa Konserwatywno-Ludowego do stwierdzenia, że popieramy następujące poprawki Senatu do ustawy o usługach detektywistycznych: od 2. do 10., od 12. do 21., 23., 24., 27., 28., 29., 31. i od 33. do 39. Natomiast 4 poprawki nie znajdują naszej akceptacji. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-564.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-565">
          <u xml:id="u-565.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-565.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-565.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-565.3" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Do głosowania nad uchwałą Senatu przystąpimy rano.</u>
          <u xml:id="u-565.4" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Powracamy do rozpatrzenia punktu 15. porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.</u>
          <u xml:id="u-565.5" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Sejm przeprowadził pierwsze czytanie projektu ustawy, wysłuchując uzasadnienia przedstawionego przez panią poseł Barbarę Imiołczyk.</u>
          <u xml:id="u-565.6" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Sejm przyjął zgłoszony podczas debaty wniosek o niezwłoczne przystąpienie do drugiego czytania projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-565.7" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Przystępujemy zatem do drugiego czytania projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-565.8" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Czy ktoś z pań posłanek i panów posłów pragnie zabrać głos w drugim czytaniu projektu ustawy?</u>
          <u xml:id="u-565.9" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Pan poseł Jacek Szczot.</u>
          <u xml:id="u-565.10" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-565.11" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proponuję zatem, aby w dyskusji Sejm wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-565.12" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-565.13" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-565.14" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-566">
          <u xml:id="u-566.0" who="#PosełJacekSzczot">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę wyrazić swoje zaskoczenie tak szybkim tokiem prac parlamentarnych nad projektem nowelizacji ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Zaskoczenie moje jest tym większe, iż nie dano posłom szansy pracy nad nowelizacją ustawy w komisjach sejmowych, jak to miało miejsce do tej pory, bowiem przechodzimy z szybkiego pierwszego czytania do drugiego czytania, oczekując, że przyjęty zostanie nie tylko projekt nowelizacji ustawy, ale przede wszystkim treść uzasadnienia. Uzasadnienie to moim zdaniem w wielu punktach jest tak przygotowane, jakby ktoś pisał, ale nie wiedział, co pisze. Przedstawiono bowiem szereg argumentów, które nijak mają się do rzeczywistości. Wnioskodawcy w swoim uzasadnieniu mówią, iż chodzi o wyrównanie szans kobiet i mężczyzn, mówią o tym, że nie można ograniczać rodziców w opiece nad dzieckiem - to mężczyzna bądź kobieta, a więc rodzice, mają prawo w równym stopniu dzielić się sprawowaniem obowiązków rodzicielskich. Ale z drugiej strony podnoszą się głosy, że kobieta w Polsce jest dyskryminowana, że ma znacznie mniej praw niż mężczyzna, że jest znacznie gorzej wynagradzana. W związku z tym pojawia się pytanie: czy jest znacznie gorzej traktowana, skoro ma prawo do długiego urlopu macierzyńskiego, do sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem i otrzymywania z tego tytułu zasiłku macierzyńskiego równego 100% wynagrodzenia, który jako pracownica otrzymywała przed urodzeniem dziecka? A więc czy nie chodzi czasem o to, aby ograniczyć prawa kobiet, aby zminimalizować ich szanse na wychowywanie dziecka, poświęcenie czasu na zajęcie się dzieckiem, zajęcie się domem, i otrzymywanie jeszcze, można powiedzieć, wynagrodzenia za pracę domową? Czyż to nie jest szansa dla kobiety? Ten punkt uzasadnienia jest, moim zdaniem, chyba z księżyca wzięty.</u>
          <u xml:id="u-566.1" who="#PosełJacekSzczot">Drugi punkt uzasadnienia mówi o tym, że wejście w życie ustawy nie powoduje żadnych skutków finansowych. I tu powstaje powstanie: jeżeli kobiety w Polsce zarabiają mniej niż mężczyźni, to skąd się bierze informacja, że wejście w życie ustawy nie spowoduje wzrostu wydatków z budżetu państwa? Jak my możemy to oszacować? Skoro mężczyźni mają zarabiać więcej niż kobiety, to znaczy, że ten punkt jest całkowicie nieprawdziwy. Ponieważ mężczyzna może zarabiać kilkakrotnie więcej od kobiety, więc wzrośnie zasiłek macierzyński, zasiłek macierzyński dla ojca, czyli tacierzyński, ojcierzyński — tu jakaś pomyłka, paranoja nastąpiła. Rodzi się zatem pytanie, czy ten projekt ustawy, będący uzupełnieniem wcześniejszej nowelizacji Kodeksu pracy, nie jest próbą ograniczenia wydłużonych urlopów macierzyńskich — wywalczonych, moim zdaniem, dla dobra kobiety — tylko i wyłącznie do 16 tygodni, czy też może w zamiarach autorów było to, aby przygotować grunt pod wprowadzenie urlopów macierzyńskich i zasiłków macierzyńskich dla małżeństw homoseksualnych? Pojawia się pytanie, czy nie chodzi o to, abyśmy przygotowali grunt dla tych, moim zdaniem, bezecnych zamiarów.</u>
          <u xml:id="u-566.2" who="#PosełJacekSzczot">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wprowadzając tak szybko w życie tę ustawę, ma się naprawić błąd. Błąd, który wynika z tego, że komuś nie podoba się, iż kobiety zarabiające po 600 zł miesięcznie będą miały prawo do bycia w domu. Komuś nie podoba się, że w Polsce jest za małe bezrobocie, chciałby, żeby to bezrobocie jeszcze wzrosło. Pamiętajmy, co legło u podstaw wydłużenia urlopów macierzyńskich - również to, że będzie można kobietę na dłuższym urlopie macierzyńskim zastąpić na czas nieobecności, a więc na okres prawie pół roku, innym pracownikiem, co w sposób znaczny zmniejszyłoby bezrobocie w Polsce. Ale tego projektodawcy nie dostrzegają. Projektodawcy widzą tylko jedno: jak może kobieta w Polsce mieć czas dla siebie, mieć czas dla dziecka, mieć czas dla domu? To jest, zdaniem projektodawców, niedopuszczalne.</u>
          <u xml:id="u-566.3" who="#PosełJacekSzczot">Projektodawcy nie wysilili się intelektualnie na stworzenie projektu, w którym wprowadza się urlopy rodzicielskie, ale na innych zasadach niż te, które były kiedyś krytykowane - mówiono, że za dużo pieniędzy z budżetu się wyda - tylko na zasadach racjonalnych: że urlop rodzicielski może być dzielony, że urlop rodzicielski może przysługiwać mężczyźnie i kobiecie i że z tego tytułu nabywa się również prawa emerytalne w związku z upływem okresu pracy, którą się w tym czasie mogło wykonywać. Dziwi zatem fakt, że wielu z posłów, którzy podpisali się pod projektem ustawy, kiedyś krzyczało, że z budżetu państwa wydamy za dużo pieniędzy, wydamy za duże środki.</u>
          <u xml:id="u-566.4" who="#PosełJacekSzczot">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jestem przekonany, że jest to krok w bardzo złym kierunku. Jestem przekonany, że to, co stało się z Kodeksem pracy, a więc ustawą, która teraz jest naprawiana, bo się próbuje ją naprawić, że to będzie miało bardzo zły wpływ na funkcjonowanie kobiet w środowisku pracy, na korupcję w środowisku pracy, ponieważ bardzo często pracodawcy zaczną zmuszać kobiety do powrotu do pracy. Ale będą nakazywali pobieranie i zasiłku macierzyńskiego, i na lewo, w szarej strefie, wynagrodzenia. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-567">
          <u xml:id="u-567.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję panu posłowi Jackowi Szczotowi.</u>
          <u xml:id="u-567.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę o zabranie głosu panią posłankę Barbarę Imiołczyk w imieniu Klubu Parlamentarnego Unii Wolności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-568">
          <u xml:id="u-568.0" who="#PosełBarbaraImiołczyk">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-568.1" who="#PosełBarbaraImiołczyk">Pani Minister! Panowie Posłowie! Mam nadzieję, pani minister, że po raz ostatni spotykamy się w tej sprawie o tak późnej porze. Panie marszałku, nie tylko ze względu na niechęć do wysiłku intelektualnego zaoszczędzę sobie i państwu polemiki z panem posłem Szczotem. Chciałabym tylko powiedzieć, że mój klub popiera tę ustawę. I mam nadzieję, że będzie ona mogła być poddana pod głosowanie jutro rano. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-568.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-569">
          <u xml:id="u-569.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-569.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-569.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-569.3" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono poprawki do przedłożonego projektu ustawy, proponuję, aby Sejm skierował ten projekt do Komisji Polityki Społecznej oraz do Komisji Rodziny w celu rozpatrzenia zgłoszonych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-569.4" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będą uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-569.5" who="#komentarz">(Poseł Barbara Imiołczyk: Sprzeciw!)</u>
          <u xml:id="u-569.6" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Sprzeciw?</u>
          <u xml:id="u-569.7" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-570">
          <u xml:id="u-570.0" who="#PosełBarbaraImiołczyk">Tak jest. Panie marszałku, proszę o skierowanie tego projektu tylko do Komisji Polityki Społecznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-571">
          <u xml:id="u-571.0" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">W związku ze zgłoszonym sprzeciwem do głosowania w tej sprawie przystąpimy rano.</u>
          <u xml:id="u-571.1" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów porządku dziennego w dniu dzisiejszym.</u>
          <u xml:id="u-571.2" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Nikt się nie zgłosił do oświadczeń. Aż smutno.</u>
          <u xml:id="u-571.3" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Zarządzam przerwę w posiedzeniu do rana, to znaczy do dziś, 6 lipca, do godz. 9.</u>
          <u xml:id="u-571.4" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję paniom posłankom i panom posłom za tak wytężoną pracę do chwili obecnej.</u>
          <u xml:id="u-571.5" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Dziękuję wszystkim, którzy pracowali na rzecz realizacji porządku dziennego w dniu dzisiejszym. Szczególnie teraz, w godzinach nocnych. Wszystkim pracownikom Sekretariatu Posiedzeń Sejmu, pracownikom Kancelarii Sejmu, Straży Marszałkowskiej, mediom, które jeszcze widzę w tej chwili. Wszystkim, których nie jestem w stanie ogarnąć, i w szczególności kierownictwu Kancelarii Sejmu, które zawsze czuwa, aż do chwili zakończenia obrad.</u>
          <u xml:id="u-571.6" who="#WicemarszałekFranciszekJerzyStefaniuk">Miłego wypoczynku i bardzo intensywnego, bo długi nie będzie, tak że szybko śpijcie.</u>
          <u xml:id="u-571.7" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 1 min 59)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>