text_structure.xml 19.6 KB
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 4 min. 35 po poł.)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Przedstawiciele Rządu: Minister Poczt i Telegrafów Władysław Stesłowicz, Kierownik Ministerstwa Aprowizacji Jan Stoiński, Minister b. Dzielnicy Pruskiej Józef Wybicki.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#Marszałek">Otwieram posiedzenie. Protokół 256 posiedzenia uważam za przyjęty, gdyż nie wniesiono przeciw niemu zarzutów. Protokół 257 posiedzenia leży w biurze sejmowem do przejrzenia. Jako sekretarze zasiadają posłowie Sołtyk i Szymczak. Listę mówców prowadzi poseł Sołtyk.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#Marszałek">Proszę p. Sekretarza o odczytanie interpelacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#komentarz">(czyta)</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#SekretarzpSzymczak">Interpelacja p. ks. Londzina i tow. do p. Ministra Rolnictwa i Dóbr Państwowych w sprawie zarządzenia Ministerstwa Rolnictwa i Dóbr Państwowych z dn. 25 września 1920 r., normującego wykonywanie zarządu przymusowego państwowego nad dobrami arcyksięcia Fryderyka na Śląsku Cieszyńskim.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#SekretarzpSzymczak">Interpelacja p. Makucha i tow. z Klubu P. S. L. do p. Ministra Rolnictwa i Dóbr Państwowych w sprawie dzierżawy młyna przez p. St. Jastalskiego w Zagożdżonie pow. kozienickiego, woj. kieleckiego.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#SekretarzpSzymczak">Interpelacja p. Stapińskiego i tow. do p. Ministra Spraw Wewnętrznych z powodu bezprawi, dokonanych na gminie chrześcijańskiej w Borysławiu pod osłoną i przy pomocy policji państwowej.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#SekretarzpSzymczak">Interpelacja p. Baworowskiego i tow. do pp. Ministrów Sprawiedliwości, Skarbu i Robót Publicznych w sprawie stosunków urzędowych w sądzie okręgowym w Czortkowie.</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#SekretarzpSzymczak">Interpelacja p. Putka i tow. do p. Ministra Pracy i Opieki Społecznej w sprawie łamania kontraktów o najem pracy w dobrach Siemieńskiego, powiecie jarosławskim.</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#SekretarzpSzymczak">Interpelacja p. Putka i tow. do p. Ministra Skarbu w sprawie wymiarów podatkowych, dokonywanych przez inspektorat podatkowy w Oświęcimiu.</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#SekretarzpSzymczak">Interpelacja p. Putka i tow. do pp. Ministrów Spraw Wewnętrznych i Skarbu w sprawie rujnowania finansów gmin przez niedbałe urzędowanie organów samorządowych i rządowych.</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#SekretarzpSzymczak">Interpelacja p. Putka i tow. do pp. Ministrów Rolnictwa i Dóbr Państwowych i Spraw Wewnętrznych w sprawie urzędowania referenta rolnego w starostwie w Łańcucie.</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#SekretarzpSzymczak">Interpelacja p. Matusza i tow. do p. p. Ministrów Rolnictwa i Dóbr Państwowych i Sprawiedliwości w sprawie łamania ustawy z 2 lipca 1920 r. o ochronie drobnych dzierżawców przez Adama Meczkowskiego w gm. Bosko, pow. sanockiego.</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#SekretarzpSzymczak">Interpelacja p. Lewandowskiego i tow. do p. Prezydenta Ministrów w sprawie zamierzonego zamykania restauracji przez ich właścicieli w dni świąteczne.</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#SekretarzpSzymczak">Interpelacja p. Dobrowolskiego i tow. do p. Ministra Spraw Wojskowych w sprawie samowolnej rekwizycji lokalu nr 5 przy ul. Wilczej, dokonanej przez ppor. Przypkowskiego, podczas której ppor. Bogdański dokonał włamania.</u>
          <u xml:id="u-3.12" who="#SekretarzpSzymczak">Interpelacja p. Borunia i tow. do p. Ministra Spraw Wojskowych w sprawie handlu końmi wojskowymi przez por. Mieczysława Niwińskiego.</u>
          <u xml:id="u-3.13" who="#SekretarzpSzymczak">Interpelacja p. Regera i tow. do p. Ministra Spraw Zagranicznych w sprawie rugów robotników polskich z Czechosłowacji.</u>
          <u xml:id="u-3.14" who="#SekretarzpSzymczak">Interpelacja p. St. Szymańskiego i tow. ze Zw. L. N. do p. Ministra Spraw Wewnętrznych w sprawie niestosowania rozporządzenia Rady Obrony Państwa w przedmiocie utraty obywatelstwa Państwa Polskiego wskutek niespełnienia obowiązku służby wojskowej.</u>
          <u xml:id="u-3.15" who="#SekretarzpSzymczak">Interpelacja p. Piotrowskiego i tow. z klubu N. Z. L. w sprawie nadużyć starosty pow. brzezińskiego woj. łódzkiego.</u>
          <u xml:id="u-3.16" who="#SekretarzpSzymczak">Interpelacja p. Hellicha i tow. z klubu N. P. R. do p. Prezydenta Ministrów w sprawie celowego obniżania dochodów Skarbu przy sprzedaży majątków ziemskich i unikania rządowej parcelacji w woj. białostockiem.</u>
          <u xml:id="u-3.17" who="#SekretarzpSzymczak">Interpelacja p. Laskudy i tow. z klubu P. S. L. do p. Ministra Spraw Wojskowych w sprawie zaniedbania niszczących się wozów kanonierskich na st. kolejowej Bogdanówka w Małopolsce.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#Marszałek">Interpelacje te odeślę Panu Prezydentowi Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#Marszałek">Przystępujemy do porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#Marszałek">Nr 1: Pierwsze czytanie ustawy o dobrach rodzinnych w b. dzielnicy pruskiej (Druk nr. 3036). Głosu nikt nie żąda, sprawa idzie do Komisji Prawniczej.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#Marszałek">Nr 2: Pierwsze czytanie ustawy o rozciągnięciu na całą Rzeczpospolite mocy ustawy z dn. 6 lipca 1920 r. o ujednostajnieniu ustaw i rozporządzeń o państwowym podatku przemysłowym (Druk nr. 3048). Głosu nikt nie żąda, sprawa idzie do Komisji Skarbowo-Budżetowej i Przemysłowo Handlowej.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#Marszałek">Przechodzimy do nr. 3 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych o ustawie w sprawie ratyfikacji międzynarodowej konwencji, dotyczącej utworzenia międzynarodowego instytutu chłodnictwa (Druk nr. 3053 i 2491). Głos ma p. Rosset.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#komentarz">(Nieobecny).</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#Marszałek">Ponieważ niema sprawozdawcy, przystępujemy do nr. 4 porządku dziennego: Trzecie czytanie ustawy, dotyczącej opłat stemplowych od rachunków i poświadczeń odbioru sum (Druk nr. 3044 i 2355).</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#Marszałek">Głos ma p. Rząd.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PRząd">Wysoki Sejmie! Przy omawianiu ustawy o opłatach stemplowych od rachunków i poświadczeń odbioru sum pieniężnych i papierów wartościowych na ostatniem posiedzeniu Sejmu postawiono poprawkę do art. 11, żeby ten artykuł złączyć z art. 12 i stawki przewidziane w art. 11 ujednostajnić ze stawkami art. 12 i w związku z tem skreślić art. 22.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PRząd">Poprawka ta była dziś przedmiotem obrad na posiedzeniu Komisji Skarbowo-Budżetowej i wnioskodawca po wysłuchaniu argumentów przedstawiciela Ministerstwa Skarbu poprawkę swą cofnął.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#PRząd">Przy tej okazji jednak zauważono następujące drobne usterki do poprawienia: W ustępie 2 art. 6 po wyrazić „nieostemplowanego” wstawić „lub”. W art. 7 w ostatnim wierszu zamiast „komisjonarza” należy powiedzieć „komisjonera”.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#PRząd">W art. 12 zamiast: „od 5 do 50.000” ma być: „powyżej 5 do 50.000” i ewentualnie „powyżej 50.000.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#PRząd">Następnie zwrócono uwagę na ostatnie zdanie w art. 17 brzmiące: „o ile nie zachodzi wypadek przewidziany w punkcie 12 art. 14”. Wobec brzmienia tego punktu 12 art. 14 jest to zgoła niepotrzebne przeto polecono zdanie to wykreślić, co niniejszem czynię. W art. 23 wyraz „celem” ma brzmieć „do”. Po zatem żadnych innych zmian nie wprowadzono. Proszę przeto o ostateczne zatwierdzenie projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#Marszałek">Czy stawia kto wniosek o osobne głosowanie?</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#komentarz">(Nikt)</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#Marszałek">Zatem przystępujemy do głosowania en bloc z poprawkami, zgłoszonemi przez referenta. Proszę Posłów, którzy są za przyjęciem całej ustawy, aby powstali.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#komentarz">(Większość)</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#Marszałek">Ustawa w trzeciem czytaniu przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#Marszałek">Przystępujemy teraz do nr. 3 porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych o ustawie w sprawie ratyfikacji międzynarodowej konwencji, dotyczącej utworzenia międzynarodowego instytutu chłodnictwa. (Druk nr 3053 i 2491).</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#Marszałek">Głos ma p. Rosset.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PdeRosset">Wysoki Sejmie! W Komisji Spraw Zagranicznych przedstawiony został wniosek Rządu w sprawie ratyfikacji międzynarodowej konwencji, dotyczącej Międzynarodowego Instytutu Chłodnictwa.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PdeRosset">Skoro w Sejmie mówię po raz pierwszy o tym dziale nauki polskiej, nie wolno mi nie przypomnieć wielkiego inżyniera francuskiego Carnot, który przez swoją teorię ciepła stworzył początek wielkiej nauki. Następnie znakomite odkrycie w zakresie skraplania gazów dokonane przez Raoula Pictet w Genewie i Wróblewskiego w Krakowie, a następnie teoria ciepła prof. Zeunera z Drezna postawiły naukę tę na wysokim szczeblu rozwoju, a tem samem dały początek praktycznemu stosowaniu chłodnictwa. W tym kierunku prace profesora Lindego znalazły szereg naśladowców i od dłuższego czasu chłodnictwo odgrywa olbrzymią rolę w gospodarstwie społecznem, jako sposób magazynowania i przechowywania materiałów. Chłodnictwo jest właściwie niczem innem jak ogrzewanie; ogrzewa się kiedy jest zimno, chłodzi, kiedy jest ciepło. Człowiek chce owładnąć naturą i rządzić nią tak, jak dla niego jest dogodne.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#PdeRosset">Należenie nasze do tego instytutu ma uzasadnienie z trzech punktów widzenia: przedewszystkiem z punktu widzenia międzynarodowego, iż należy do tego czterdzieści kilka państw, byłoby więc dziwne, gdyby Polska nie znalazła się w ich szeregu; następnie ważne jest, że w nauce tej, jak już wspomniałem, nazwisko Wróblewskiego wskazuje, że Polska brała znaczny udział, więc nie należy nauki tej zaniedbywać i pozwolić jej toczyć się dalej bez naszego udziału. Wreszcie, po trzecie, wobec tego, iż ludzkość przy wymianie materiałów i wyrobów stara się płodami jednej dzielnicy świata zaspokoić drugą, chłodnictwo ma ekonomicznie wielkie znaczenie w transportowaniu materiałów spożywczych i wogóle psujących się. Ponieważ w konsekwencji dla nas pociągnie ta konwencja wydatek tylko 4.000 fr. rocznie, więc Komisja Spraw Zagranicznych w myśl wniosku rządowego uznała za stosowne ratyfikować ów projekt bez żadnych zmian, o co też Wysoki Sejm w tej chwili proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#Marszałek">Głosu nikt już nie żąda. Proszę Posłów, którzy są za tą ustawą, ażeby wstali.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#komentarz">(Większość)</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#Marszałek">Zatem w drugiem czytaniu ustawa przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#komentarz">(P. Rosset: Proszę o trzecie czytanie)</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#Marszałek">Przystępujemy do trzeciego czytania. Nikt nie protestuje, głosu nikt nie żąda. Bez głosowania mogę przypuszczać, że i w trzeciem czytaniu ustawa została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#Marszałek">Przystępujemy do nr. 5 porządku dziennego: Ustne sprawozdanie Komisji Oświatowej o statucie Państwowego Instytutu Naukowego Gospodarstwa Wiejskiego w Puławach (Druk nr. 2938).</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#Marszałek">Głos ma p. Balicka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PBalicka">Świeżo na Komisji Oświatowej rozpatrywaliśmy ustawę Instytutu w Puławach. Sprawa Instytutu w Puławach od kilku lat czekała na ramy ustawowe, któreby mogły pomóc w rozwoju jej życia. Wszyscy wiemy, jaką drogą Instytut ten dostał się od okupantów w ręce polskie ile było wysiłków i entuzjazmu, tych, którzy stali na czele tej instytucji, ażeby z niej stworzyć jedyną do tej pory taką placówkę w Polsce. Instytut naukowo-badawczy, oderwany od uczelni, a zatem posiadający warunki do rozwoju szerokiej myśli naukowo badawczej do tego, ażeby ta myśl mogła się zogniskować i promieniować na całą Rzeczpospolitą.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PBalicka">Kraj skołatany wojną, skołatany materialistycznem pojmowaniem interesów łudzi, zrozumiał, że stworzenie placówki naukowej, która będzie zajmowała się badaniami czysto naukowemi, będzie ochłodą i odpoczynkiem dla myśli i będzie bodźcem do tego, ażeby praca naukowa w Polsce szła w tym kierunku. Z wielu trudnościami musieli borykać się ludzie, którzy stwarzali tę placówkę, bo trudno było przeszczepić w Polsce myśl, ażeby instytut był instytutem badawczym, oderwanym od nauczania, które aczkolwiek daje materiał żywy dla tych, którzy jednej rzeczy i drugiej się oddają, utrudnia jednak pracę i musi zmniejszać nieraz jej intensywność, jeśli nie wydajność.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PBalicka">Same nazwiska tych ludzi, którzy stali na czele tej instytucji, mówią o tem, co chcieli z tej instytucji stworzyć, a sprawozdania drukowane pokazują nam, że nie tylko była tu chęć, ale był to czyn, dlatego, że i pod względem naukowym, i pod względem praktycznego gospodarstwa praca ich rozwijała się bardzo pomyślnie.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#PBalicka">Długo, tej ustawy nie było; od 1920 r. już projekt miał być dany i rozpatrywany był w Komisji. Uległ on rozmaitym zmianom, jednakże prace w Instytucie nie krępowały się brakiem ustawy, postępowały i rozwijały się. Teraz ustawa niniejsza tak jak ją Rząd przedstawia z matami zmianami, została przez Komisję Oświatową przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#PBalicka">Komisją Oświatowa postarała się, ażeby w art. 1 zrobić poprawkę i zaznaczyć, że instytut musi mieć charakter akademicki, t. zn. nie w zrozumieniu pracy uczelni, ale na wzór Akademii Umiejętności. Prócz tego Komisja w art. 3 pragnęła, aby zakres pracy był rozszerzony nie tylko do tych rzeczy, które są wymienione w ustawie, ale żeby obejmował różne dziedziny badań naukowych, dotyczące gospodarstwa wiejskiego. Pozatem jest jeszcze zmiana co do wyboru dyrektora, gdzie okres zmieniono z trzechletniego na jednoroczny, a to dlatego, aby ułatwić pozbycie się takich sił, któreby nie były odpowiednie, a utrwalenie tych, któreby były odpowiednie. Pozatem dano jeszcze Kuratorium możność wybierania przewodniczącego. Wszystkie te poprawki składam na piśmie p. Marszałkowi. Są to małe zmiany, które wprowadziła Komisja Oświatowa i prosi Wysoki Sejm o uchwalenie w całości niniejszej ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#Marszałek">Głosu w tej sprawie nikt nie żąda. Stawiam zatem całą ustawę en bloc pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#Marszałek">Proszę Posłów, którzy są za tą całą ustawą z poprawkami Komisji w drugiem czytaniu, aby wstali. Stoi większość. Ustawa przyjęta w drugiem czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#komentarz">(P. Balicka: Proszę o trzecie czytanie)</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#Marszałek">Jest wniosek o trzecie czytanie. Nikt nie protestuje, głosu nikt nie żąda, mogę przypuszczać na mocy poprzedniego głosowania, że ustawa w trzeciem czytaniu przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#Marszałek">Przechodzimy do nr. 6 porządku dziennego: ustne sprawozdanie Komisji Oświatowej o wnioskach poselskich, zdążających do podniesienia oświaty na Pomorzu (Druk nr 2637, 2593, 2474 i 2204).</u>
          <u xml:id="u-10.5" who="#Marszałek">Ponieważ referentka jest nieobecną, sprawa spada z porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-10.6" who="#Marszałek">Na tem porządek dzienny Jest wyczerpany. Wniosków nagłych niema.</u>
          <u xml:id="u-10.7" who="#Marszałek">Proponuję, aby następne posiedzenie odbyło się dopiero 8 listopada we Wtorek o godz. 4 po poł., gdyż niema materiału, opracowanego przez Komisje. Ten tydzień ma być jednak użyty do regularnej pracy w Komisjach. Proponuję, według uchwały, powziętej na konwencie seniorów; aby postawie nieobecni na komisjach podlegali tym samym karom co i nieobecni na plenum.</u>
          <u xml:id="u-10.8" who="#komentarz">(Głosy: Słusznie)</u>
          <u xml:id="u-10.9" who="#Marszałek">Przypuszczam, że wszyscy na to się godzą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PDiamand">Proszę o głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#Marszałek">Głos ma p. Diamand.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PDiamand">Ośmielę. się zwrócić uwagę, p. Marszałka, że wielu z nas jest jednocześnie członkami kilku Komisji i że niepodobna jawić się na kilku Komisjach. Następnie istnieje instytucja zastępców niestałych, tak, że niewiadomo będzie kogo ukarać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#Marszałek">Sytuacja prawna jest taka: jeżeli poseł udowodni, że w tym samym dniu był w innej Komisji — karze nie podlega, jednak w każdym razie odpowiada ten poseł, który jest regularnym członkiem Komisji, za to, że jego zastępca nie zjawił się na Komisji.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#komentarz">(Głos: Za dużo jest komisji równocześnie)</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#Marszałek">Na to niema rady.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PdeRosset">Proszę o głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#Marszałek">Głos ma p. Rosset.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PdeRosset">Ta sprawa musi być załatwiona w związku z jeszcze jedną, a mianowicie, żeby prezesi Komisji porozumieli się w sprawie ich zwoływania, bo zwołują niejednokrotnie na jedną godzinę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#Marszałek">To zostało już dawno postanowione, ale nie wykonane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PFederowicz">Chciałem zaproponować, ażeby tę sprawę przekazać Konwentowi Seniorów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#Marszałek">Ale nie w najbliższym tygodniu. Na najbliższy tydzień plenum zgodziło się, że nieobecność na Komisjach podlega tym samym karom co nieobecność na plenum.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#Marszałek">Porządek dzienny będzie później podany. Zamykam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godz. 4 m. 55 po poł.)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>