text_structure.xml
106 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Dzień dobry, witam serdecznie. Otwieram posiedzenie Komisji Finansów Publicznych. Porządek dzisiejszego posiedzenia przewiduje rozpatrzenie opinii Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o rządowym projekcie ustawy budżetowej na rok 2016, druk nr 146. Czy są uwagi do porządku dziennego? Nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie porządku dziennego, a w związku z tym przystępujemy do jego rozpatrzenia.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Rozpatrujemy opinię Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. Posłem referentem i koreferentem jest przedstawicielka Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka pani poseł Zofia Czernow. Bardzo proszę o zabranie głosu.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PoselZofiaCzernow">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, materia jest bardzo szeroka, ale postaram się syntetycznie ją zreferować, zwracając szczególną uwagę na te części budżetowe, które budziły wątpliwości i przedstawiając oczywiście Wysokiej Komisji zgłoszone poprawki.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#PoselZofiaCzernow">Rozpocznę od projektu budżetu części 06 – Trybunał Konstytucyjny. Wydatki Trybunału Konstytucyjnego wynoszą 33 950 tys. zł i wzrastają o 8,6% w porównaniu z rokiem ubiegłym. Dyskusja nad tym projektem była bardzo burzliwa i bardzo szczegółowo omówiono planowane wydatki budżetowe, a więc delegacje służbowe i konferencje. Ja nie będę o tym mówić, chyba że podczas dyskusji. Generalnie dyskusja często wychodziła poza ramy budżetu i ze zrozumiałych względów nie będę o nich w tej chwili mówić. Ostatecznie Komisja postanowiła pozytywnie zaopiniować projekt budżetu tej części. Natomiast zgłoszone zostało zdanie odrębne, które zostało odrzucone przez Komisję, ale mam obowiązek je przedstawić Wysokiej Komisji, aby zmniejszyć wydatki do poziomu roku 2015 i pozostawić je na tym poziomie. Jako koreferent pragnę powiedzieć, że moje stanowisko jest pozytywne, jeżeli chodzi o tę część budżetową, natomiast to co zostało odrzucone przez Komisję, to jest poniżej kwoty, która w tym roku zostanie osiągnięta w tej części budżetowej. Reasumując opinia Komisji jest pozytywna z tymi zastrzeżeniami, o których mówiłam.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#PoselZofiaCzernow">Kolejna część budżetowa dotyczy Sądu Najwyższego i projekt budżetu w tym zakresie w zasadzie nie budził wątpliwości. Przedstawiony projekt budżetu to jest 102 128 tys. zł i stanowi wzrost o 5,3% w porównaniu z rokiem poprzednim. Żadnych poprawek do tej części nie było, a w związku z tym jeżeli będzie potrzeba, to podczas dyskusji wrócimy do tej części.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#PoselZofiaCzernow">Kolejna część to jest Naczelny Sąd Administracyjny. Podobnie jak w przypadku poprzedniej części projekt budżetu nie budził wątpliwości. Wydatki w tej części to 451 508 tys. zł co oznacza 8,2% wzrostu w porównaniu z rokiem 2015. Opinia Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka jest pozytywna.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#PoselZofiaCzernow">Przechodzę do kolejnej części budżetowej. Część budżetowa 08 – Rzecznik Praw Obywatelskich. Tutaj również dyskusja była znacznie szersza. Projekt budżetu, mówię o wydatkach, bo dochody są minimalne, to jest 45 566 tys. zł, co oznacza wzrost o 18% w porównaniu do roku poprzedniego. Ten wzrost wynika z planowanego wzrostu zatrudnienia o dziewięć osób. Generalnie dyskusja na ten temat również była bardzo szeroka i często wykraczała poza sprawy budżetowe. Miała miejsce krytyka działalności Rzecznika Praw Obywatelskich, jak powiedziałam, wychodząca dosyć szeroko poza zakres budżetu. Natomiast generalnie po dyskusji Komisja większością głosów negatywnie zaopiniowała projekt budżetu w tym sensie, żeby pozostawić go na poziomie roku 2015. Jako koreferent tej części budżetowej uważam, że to nie jest słuszne, bo w ten sposób Rzecznik Praw Obywatelskich nie ma nawet możliwości podniesienia pracownikom wynagrodzeń, co ma miejsce we wszystkich częściach budżetowych. Do tej pory działalność Rzecznika była bardzo wysoko oceniana i to było niezrozumiałe. Dlatego ja jako koreferent nie zgadzam się z tą opinią.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PoselKrystynaPawlowicz">Pani ma referować…</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Bardzo proszę nie zabierać głosu poza dyskusją.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PoselZofiaCzernow">Ja jestem jednocześnie referentem, tak więc proszę to wziąć pod uwagę. Kolejna sprawa to jest budżet Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych. Budżet ten nie budził wątpliwości. Wydatki wynoszą 20 693 tys. zł i wzrastają o 23,5% w porównaniu z rokiem poprzednim. Głównym powodem takiego wzrostu jest planowany wzrost zatrudnienia o dwadzieścia osób, a także rosnące dosyć szybko wydatki na wynajem pomieszczeń, które są wynajmowane komercyjnie, więc jest on drogi. Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka nie wniosła zastrzeżeń i również jako koreferent pozytywnie opiniuję tę część budżetową.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#PoselZofiaCzernow">Przechodzimy do budżetu Instytutu Pamięci Narodowej. W tej części budżetowej zaplanowano budżet na przyszły rok w wysokości 269 185 tys. zł i wzrasta on o 8,1% w porównaniu z rokiem poprzednim. Jedną z głównych przyczyn jest wzrost zatrudnienia o 33 etaty oraz inne wydatki związane oczywiście ze wzrostem wynagrodzeń. Generalnie ta część budżetowa nie budziła wątpliwości podczas dyskusji i była przedstawiona dosyć szeroko. Natomiast poprawka, o której już powiedziałam, ale jej nie omówiłam, dotyczy propozycji zabrania pieniędzy z części budżetowej 08 – Rzecznik Praw Obywatelskich w kwocie 7963 tys. zł i ta propozycja jednocześnie oznacza zwiększenie budżetu Instytutu Pamięci Narodowej o tę kwotę. Z tym, że chcę wyraźnie podkreślić, że Instytut Pamięci Narodowej nie wnioskował o jakiekolwiek zwiększenie wydatków budżetowych. W związku z tym uważam, że ten budżet jest dobrze opracowany i jako koreferent negatywnie opiniuję ten wniosek.</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#PoselZofiaCzernow">Przechodzimy dalej do sądów powszechnych. To jest bardzo duży budżet, bo po stronie dochodów budżetowych to jest ponad 2 149 588 tys. zł. W tej części zaplanowane są bardzo wysokie dochody, zresztą od lat. Natomiast jeśli chodzi o wydatki budżetowe, to wynoszą one 7 075 766 tys. zł i wzrastają o 5,7% w porównaniu z rokiem poprzednim. Warto tutaj zwrócić uwagę, że po raz pierwszy w wydatkach tej części znajduje się 200 mln zł na uchwaloną w ubiegłej kadencji bezpłatna pomoc prawną, która w całości finansowana jest z tej części budżetowej. Ponadto w tej części jest wzrost wydatków na wynagrodzenia sędziów oraz asesorów i ich waloryzację, co jest oczywiście zgodne z założeniami do budżetu, a także wynika z innych przepisów, jak również zaplanowany jest wzrost na wydatki związane z informatyką. Jednak chcę zwrócić jeszcze uwagę na wydatki majątkowe, które wynoszą 300 mln zł i w ramach tych wydatków będą realizowane 22 zadania inwestycyjne, z czego 10 zostanie zakończonych. Generalnie ten budżet po dyskusji został pozytywnie przyjęty przez Komisję. Ja również jako koreferent nie zgłaszam uwag do tego budżetu. Myślę, że jeszcze warto zwrócić uwagę na to, że w części zadaniowej takim głównym miernikiem jest wskaźnik opanowania wpływu spraw. W 2016 r. planuje się ten wskaźnik na poziomie 100,1%, co oznacza, że więcej spraw zostanie rozpatrzonych, aniżeli wpłynie do sądów powszechnych. Przy tym należy podkreślić, że każdego roku jest bardzo wysoka dynamika wpływu spraw. Na przykład w porównaniu z 2007 r. ten wskaźnik jest wyższy o ponad 50%. Jeżeli chodzi o tę część budżetową, to został zgłoszony wniosek, który nie został przyjęty przez Komisję, ale chciałabym go przedstawić na żądanie wnioskodawców. Mianowicie, aby zwiększyć wydatki na wynagrodzenia, żeby móc zwiększyć ilość etatów dla sędziów referendarzy i asystentów sędziów oraz na wzrost wynagrodzeń pracowników administracyjnych. Tutaj nie została podana kwota, o którą się wnioskuje ani też źródło pochodzenia. To jest wniosek, który nie został przyjęty przez Komisję, ale został zgłoszony, więc przedstawiam go Wysokiej Komisji.</u>
<u xml:id="u-5.3" who="#PoselZofiaCzernow">Przechodzimy do kolejnej części, a mianowicie do części 37 – Sprawiedliwość. Jeżeli chodzi o tę część budżetową, to jest również jest to wysoki budżet. Ta część obejmuje nie tylko jednostki organizacyjne Służby Więziennej, ale również zakładów poprawczych, schronisk dla nieletnich, instytutów naukowych resortu oraz samo Ministerstwo Sprawiedliwości, a także Krajową Szkołę Sadownictwa i Prokuratury, instytucje gospodarki budżetowej oraz fundusze celowe. Ja nie będę ich omawiać i jeżeli będzie dyskusja, to do tego wrócimy. Natomiast pragnę podkreślić, że dochody w tej części wynoszą blisko 50 mln zł, natomiast wydatki 4 628 672 tys. zł i wzrastają o 2,7% w porównaniu z rokiem poprzednim, a więc jest to stosunkowo niska dynamika wzrostu wydatków w porównaniu z innymi częściami budżetowymi. Tym co warto tutaj podkreślić, że podczas rozpatrywania tej części pojawiły się dwa wnioski, które Komisja przyjęła. Pierwszy wniosek, który wczoraj podczas Komisji Finansów Publicznych potwierdził wiceminister obrony narodowej, dotyczy zmniejszenia wydatków w części 29 – Obrona Narodowa, § 6060 – Wydatki na zakupy inwestycyjne jednostek budżetowych o kwotę 3300 tys. zł i zwiększyć wydatki w części 37 – Sprawiedliwość, a dokładnie na Więziennictwo, § 4050 – Uposażenia żołnierzy zawodowych oraz funkcjonariuszy o kwotę 3300 tys. zł. To zostało wczoraj potwierdzone i ja zgłaszam to w imieniu Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. Pojawił się także drugi wniosek, który jest niestety wnioskiem deficytowym, a mianowicie dotyczy zwiększenia wydatków bieżących w części budżetowej 88 – Powszechne jednostki organizacyjne prokuratury o 57 431 tys. zł, właśnie z przeznaczeniem na wynagrodzenia grupy orzeczniczej, na dodatkowe zatrudnienie i inne wydatki bieżące. To jest wniosek, który nie zawiera źródła finansowania. Nie będę mówiła o funduszach celowych, bo nie ma do nich zastrzeżeń, a w związku z tym myślę, że gdyby była taka konieczność, to bardzo chętnie przedstawię tę informację.</u>
<u xml:id="u-5.4" who="#PoselZofiaCzernow">Kolejna sprawa dotyczy prokuratury. Proszę państwa przepraszam, ja się tutaj pomyliłam. Mówiąc o Sprawiedliwości, to ta pierwsza część wniosku dotycząca przeniesienia środków z budżetu Obrony Narodowej na rzecz Sprawiedliwości jest w porządku, natomiast ta druga część, a więc część budżetowa 88 dotyczy prokuratury. Zaraz to wyprostuję. Jeżeli chodzi o prokuraturę generalnie, czyli część budżetową 88, to wydatki na powszechne jednostki organizacyjne prokuratury wynoszą 2 036 385 tys. zł i wzrastają o 4,67%. Opinia do tej części budżetowej jest pozytywna, łącznie z tym wnioskiem deficytowym, który przed chwilą przedstawiłam, a mianowicie, żeby zwiększyć budżet tej część o 57 431 tys. zł, bez wskazania źródła finansowania. Zgodnie z wnioskiem Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka Komisja Finansów Publicznych ma się zastanowić co z tym zrobić.</u>
<u xml:id="u-5.5" who="#PoselZofiaCzernow">W zasadzie wszystkie wnioski zostały przedstawione. Jeśli będzie taka potrzeba, to będę wyjaśniać. Przepraszam, bo jeszcze jest Krajowa Rada Sądownictwa. Budżet KRS, jeśli chodzi o wydatki, nie budzi żadnych wątpliwości. Natomiast trzeba zwrócić uwagę, że tam jest bardzo dynamiczny wzrost wydatków w porównaniu z rokiem poprzednim, bo o ponad 200%. Wynika on głównie, a w zasadzie wyłącznie, z wydatków majątkowych, bowiem Krajowa Rada Sądownictwa zakupiła budynek w Warszawie na swoją siedzibę i planuje wydatki na spłatę rat za zakup budynku, jak również częściowo na adaptacje pomieszczeń. Jeżeli nie uwzględnimy tego zakup budynku, to wówczas budżet ten w zasadzie nie wzrasta i nie budzi żadnych zastrzeżeń. Natomiast jako koreferent pragnę powiedzieć, że wydatki na wynajem rosną bardzo szybko i w mojej ocenie słusznym jest, aby uzyskać samodzielny obiekt.</u>
<u xml:id="u-5.6" who="#PoselZofiaCzernow">Reasumując Komisja zakończyła prace i w większości pozytywnie zaopiniowała omawiane części budżetowe. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Dziękuję bardzo, pani poseł. Przystępujemy do zadawania pytań. Ze względu na prośbę o zmianę kolejności rozpatrywania części budżetowych, w związku z innymi obowiązkami, zaczniemy od części budżetowej 10 – Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych. Czy są pytania? Bardzo proszę, pan poseł Gosiewski.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PoselJerzyGosiewski">Szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Proszę jeszcze raz o zgłoszenie osób chętnych do zadawania pytań w tej części budżetowej. Zgłosiły się dwie osoby, zamykam listę, bardzo proszę, panie pośle.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PoselJerzyGosiewski">Szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo. Otóż analizując te wszystkie części, chciałem zwrócić uwagę na kolejne zwiększanie biurokracji, bo oczywiście wynika to z kolejnych aktów prawnych, które musimy przystosować. Wybrałem głównie ten temat, a więc dotyczący Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych, by za każdym razem i przy każdej części budżetowej się nie wypowiadać. W tym zakresie planowany wzrost wydatków wynosi aż 23,5%. Wynika to głównie ze zmiany prawa telekomunikacyjnego, które uchwalone zostało w 2013 r. W związku z tym chciałbym zapytać, co rząd zrobił w latach 2013-2015, żeby wykonać zalecenia zmieniającego się prawa? Dlaczego dopiero teraz są potrzebne na to pieniądze i dlaczego wydatki mają wzrosnąć aż o 23,5%?</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#PoselJerzyGosiewski">Kolejne pytanie. Ponieważ nie ma szczegółowego omówienia organizacyjnego sposobu rozwiązania wzrostu liczby osób zatrudnionych, więc chciałem się dowiedzieć, w jaki sposób planowane jest organizacyjnie usytuowanie tych świeżo zatrudnionych osób? Czy nie można tego systemu uprościć i zmniejszyć liczbę kontroli? Wzrost zatrudnienia wynika głównie z tego, że kolejne kontrole będziemy realizować, a przecież raczej powinniśmy sprzyjać rozwojowi gospodarczemu, a nie zwiększać liczby kontroli.</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#PoselJerzyGosiewski">Ostatnie pytanie. Czy nie powinniśmy rozważyć, biorąc pod uwagę racjonalność wydatków publicznych, ażeby zapewnić Generalnemu Inspektorowi Ochrony Danych Osobowych swoją własną siedzibę, w miejsce ponoszenia coraz większych wydatków na wynajmowanie tych pomieszczeń? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Dziękuję bardzo. Pan poseł Zbigniew Biernat się zgłaszał.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PoselZbigniewBiernat">Tak, chciałem poruszyć tę drugą kwestię, o której mówił pan poseł, a więc opłaty czynszowe za wynajem powierzchni od miasta stołecznego Warszawy, która wynosi 2720 tys. zł. Czy nie byłoby zasadnym wprowadzenie innego rozwiązania? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Dziękuję, panie pośle. Proszę o odpowiedź zastępcę generalnego inspektora ochrony danych osobowych pana Andrzeja Lewińskiego.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Zastępca generalnego inspektora ochrony danych osobowych Andrzej Lewiński:</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo. Narasta dynamicznie liczba obowiązków generalnego inspektora ochrony danych osobowych. Od wielu lat nie występowaliśmy o zwiększenie budżetu, bo nie robili tego ani poszczególni generalni inspektorzy, ani nie było takiej, można powiedzieć, inicjatywy ani klimatu, bo były ciągłe oszczędności. Dostaliśmy bardzo dużo obowiązków w związku z Schengen. Tak jak pan poseł zwrócił uwagę, po zmianie w prawie telekomunikacyjnym, implementowanym na podstawie dyrektywy, instytucje telekomunikacyjne otrzymały obowiązek zgłaszania wszystkich wypływów danych, co jest bardzo dynamiczne i stale rosnące. Od 1 stycznia 2015 r. jest nowelizacja, też idąca w kierunku dostosowania rozwiązań i poziomu do Unii Europejskiej, która umożliwia ułatwienie sobie prowadzenia działalności gospodarczej poprzez zarejestrowanie administratora bezpieczeństwa informacji, czyli fachowca-urzędnika w GIODO. Do dziś w rejestrze zarejestrowaliśmy 15 640 takich wniosków i na dwie zmiany faktycznie, prawie jako wolontariusze, prawie wszyscy wykonywaliśmy te obowiązki, żeby to zarejestrować.</u>
<u xml:id="u-12.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Jesteśmy w przededniu rozporządzenia europejskiego, odnośnie do ochrony danych osobowych. Prawdopodobnie w marcu nastąpi jego przegłosowanie w parlamencie, skończył się trilog i potężnie wzrosną obowiązki GIODO, ale również podmiotów przetwarzających dane. Powiem tylko jedno, że zamiast odpowiedzialności karnej, jak to jest dzisiaj, GIODO otrzymuje, tak jak wszystkie organy w Europie, możliwość wyznaczania kar finansowych do 1 mln euro i do 4% obrotu oraz szereg jeszcze innych działań. Zdaję sobie sprawę, że odstępujemy troszkę efektywnością i poziomem od wielu krajów Unii Europejskiej. Rok temu podczas posiedzenia tej Komisji pani poseł z Krakowa Barbara Bubula mówiła, że należy rzeczywiście wzmocnić inspekcję. Musimy wzmocnić inspekcję, ponieważ wykonywanie 175 kontroli rocznie, to jest żenująco nisko w stosunku do statystyki europejskiej. Wprowadziliśmy bardzo dużą nowelizację, która pozwala na to, że GIODO zleca sprawdzenia przez zatrudnionych administratorów bezpieczeństwa informacji i pracowników administratorów danych osobowych. Jest to zasada stosowana we wszystkich krajach Unii Europejskiej od 10-15. Tak więc GIODO nie jest winny ani jego kierownictwo, rozumieliśmy oszczędności i oszczędzaliśmy.</u>
<u xml:id="u-12.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Odnośnie do siedziby, jest to spółka Skarbu Państwa. Był taki moment, że miało być to jeszcze wtedy nadzorowane i zarządzane jako własność przez MSW i miał być to budynek biurowy. W tej chwili jest to spółka komercyjna, która być może pójdzie do komercjalizacji. My bardzo się staramy, żeby otrzymać budynek. Zgłosiliśmy się do Kancelarii Sejmu, zresztą czynimy to od wielu lat i myślę, że nie jesteśmy stamtąd odrzuceni i być może będzie taka możliwość, że GIODO byłby w znacznej swojej części w nowo budowanym na potrzeby parlamentu budynku administracyjnym. Zgłosiliśmy się o wykup lub budowę do Ministra Skarbu Państwa, zwróciliśmy się do prezydenta miasta. Na dzień dzisiejszy uznano, że my nie kwalifikujemy się prawnie. Prowadzimy w tej chwili spór poprzez Ministra Skarbu Państwa. Robimy wszystko, żeby mieć własną siedzibę i własny budynek. Ten wynajem komercyjny to nie są luksusy, to jest budynek Intraco i jest to budynek o poziomie odbiegającym od wielu standardów. Powiem tylko jako przykład, że myślę, że jestem jedynym szefem, który w tej chwili podpisuje inspektorom delegacje na PKP i PKS. Tak że my nie tyle możemy wypełnić swoją misję, ale musimy to zrobić w obliczu zmian i dostosowania się do poziomu europejskiego. Ponadto powstaje taka sytuacja, że jest tak zwane jedno okienko, że skargę na naruszenie ochrony danych osobowych będzie można składać w każdym organie w Europie. To jest więc niezwykle ważna sprawa i bez dyskusji jako kierownictwo GIODO musimy dostosować nasz poziom do poziomu europejskiego, żeby chronić nasze podmioty gospodarcze. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-12.5" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Dziękuje bardzo. Stwierdzam, że tę część Komisja omówiła.</u>
<u xml:id="u-12.6" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Przechodzimy do części budżetowej 13 – Instytut Pamięci Narodowej. Czy są pytania? Nie słyszę. W związku z tym stwierdzam, że Komisja rozpatrzyła część budżetową 13 – Instytut Pamięci Narodowej.</u>
<u xml:id="u-12.7" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Przystępujemy do części budżetowej 52 – Krajowa Rada Sądownictwa. Czy są pytania? Bardzo proszę, pan poseł.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PoselWojciechMurdzek">Mamy tutaj podobny wątek, jeśli chodzi o Krajową Radę Sądownictwa. Chciałbym zwrócić uwagę, że w budżecie na rok 2016 mamy przewidzianą kwotę 28 mln zł na zakup nieruchomości, natomiast na inwestycje i na adaptację tej nieruchomości ma być jeszcze przeznaczone 7300 tys. zł. Trzeba mieć jednak świadomość, że to jest początek adaptacji, bo całkowity koszt adaptacji to jest wydatek rzędu 25 mln zł, plus 2 mln zł wstępnej wpłaty, czyli łącznie mamy wydatek rzędu 55 mln zł, a wiec bardzo duży.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#PoselWojciechMurdzek">Rozmawiałem z wiceministrem skarbu państwa i wydaje się, że ta przestrzeń, jeśli chodzi o obiekty, nie jest przesądzona i zamknięta, czyli są jeszcze nieruchomości, o których można dyskutować, natomiast oczywiście one co do położenia czy innych cech charakterystycznych wymagają pewnie jakiejś dyskusji i wyboru. Natomiast myślę, że te obciążenia związane z obiektami są wyjątkowo duże. Pytanie czy rzeczywiście tych prób nie trzeba byłoby jeszcze zaktualizować, bo wiem, że rozmowy toczyły się przed wielu lat, jeśli chodzi o Ministra Skarbu Państwa. Co prawda w maju było pytanie powtórzone, ale odpowiedź, którą ja uzyskałem jest taka, że jest jeszcze przestrzeń do rozmowy, a wydatek jest bardzo duży.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Dziękuję bardzo. Proszę o odpowiedź wiceprzewodniczącego Krajowej Rady Sądownictwa pana Piotra Raczkowskiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#WiceprzewodniczacyKrajowejRadySadownictwaPiotrRaczkowski">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Wysoka Komisjo, nie jest do końca prawdą, że nasze pytania do Ministra Skarbu Państwa były sprzed lat, bo od siedmiu lat zwracamy się do Ministra Skarbu Państwa…</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Proszę mówić bliżej mikrofonu.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#WiceprzewodniczacyKRSPiotrRaczkowski">…i do pani prezydent Warszawy z pytaniem, czy nie mieliby budynków na siedzibę Krajowej Rady Sądownictwa. W ubiegłym roku zwracaliśmy się do obu tych podmiotów dwukrotnie, bo w maju i w październiku. Za każdym razem uzyskujemy negatywną odpowiedź. Ostatnio nawet, mówiąc brzydko i kolokwialnie, chcieliśmy się podpiąć pod Naczelny Sąd Administracyjny, bo oni dostali propozycje różnych obiektów, ale nam również kategorycznie odmówiono. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Dziękuję bardzo. Stwierdzam zakończenie omawiania projektu ustawy w tej części budżetowej.</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Przechodzimy do części budżetowej 15 – Sądy powszechne. Czy są pytania? Bardzo proszę, pani przewodnicząca.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Ja chciałam zapytać jeszcze bardziej szczegółowo, bo od lat mówi się o przewlekłości w sądach na różnych poziomach. Wiemy, jak sprawa wygląda i nie widzę zbytnio wizji rozwiązania tego problemu. Czy potrzebny jest państwu wzrost etatyzacji? Czy w tym zakresie jest jakiś plan działania na lata przyszłe, który mógłby tę sytuację jakoś zmienić?</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Dziękuję. Pani przewodnicząca Skowrońska.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Mam pytanie do pana ministra. Chodzi o wydatki majątkowe w zakresie sądów powszechnych. Mamy tutaj w tym zakresie dziesięć zadań i na te zadania przeznaczona jest kwota prawie 296 mln zł, z podaniem sądów okręgowych lub sądów rejonowych. Chciałabym zatem zapytać dysponenta tej części, w jakim zakresie znana jest sprawa Sądu Okręgowego w Rzeszowie? Od bardzo wielu lat prowadzone są rozmowy i były one prowadzone w tym zakresie jeszcze z ówczesnym ministrem sprawiedliwości panem Gowinem przez samorząd miasta Rzeszowa i marszałka województwa w zakresie przekazania miastu Zamku Lubomirskich i rozpoczęcia inwestycji. Z tych materiałów nie wynika, bo mamy za mało informacji, który to jest etap budowy, bo w przypadku niektórych sądów jest to wskazana kwota 158 mln zł i kwoty mniejsze, ale jedną z najwyższych kwot jest kwota 160 mln zł. Z naszych informacji, zebranych również wcześniej od poszczególnych ministrów sprawiedliwości, wynika, że jest to kwota około 60-70 mln zł. Jest zainteresowane środowisko, czyli mieszkańcy, aby takie działanie rozpocząć. Przyznam szczerze, że taką poprawkę będę składać, żeby pierwszy etap i przygotowanie w tym zakresie nastąpiło.</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#PoselKrystynaSkowronska">Natomiast chciałabym panu ministrowi szczególnie zwrócić uwagę, że przy tych inwestycjach i przy skali tych wielkości, które przez lata obserwujemy, wydaje się, że w resorcie sprawiedliwości można znaleźć środki i wygospodarować je nawet przy bardzo oszczędnym funkcjonowaniu całego resortu. Jestem przekonana, że w okresie trzech lat z samych oszczędności w funkcjonowaniu w tym zakresie można znaleźć takie środki. Chciałabym o to zapytać pana ministra, jakie jest pana zdanie i jakie zostały poczynione w tym zakresie rozmowy, bo wiem, że one… Chcę powiedzieć tak, pewnie to jest już któreś z kolei podejście do tego tematu. Na pewno w resorcie to jest znana sprawa, ale jak w tym zakresie pod nowym kierownictwem ten problem jest postrzegany? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Dziękuję bardzo. Proszę o odpowiedź pana ministra Łukasza Piebiaka z Ministerstwa Sprawiedliwości.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszPiebiak">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo. Dziękuję. Postaram się krótko odpowiedzieć, a jeżeli będą potrzebne jakieś szczegóły to oczywiście rozwinę wypowiedź. Jeżeli chodzi o pierwsze pytanie, czyli jakiś plan strategiczny, żeby zlikwidować zaległości, rzeczywiście zmorę sądownictwa w Polsce, to oczywiście my prowadzimy prace w tym zakresie. Pierwsze prace jakie wykonaliśmy, te które można było zrobić w ciągu półtora miesiąca funkcjonowania w roku ubiegłym, to był nowy regulamin sądów powszechnych, który nakłada obowiązki orzecznicze w większym zakresie na sędziów sprawujących funkcje. Mamy w tym momencie w sądownictwie polskim do czynienia ze skrajnym zróżnicowaniem obciążeń sędziów, zarówno wewnątrz sądów, gdzie są sędziowie przepracowani i są sędziowie którzy mogliby więcej pracować, jak i pomiędzy sądami, w szczególności sądy wielkomiejskie i mniejsze, ale to jest oczywiście duże uproszczenie. Więc w najbliższym roku będziemy pracować być może nad optymalizacją struktury sądów, która pozwoliłaby przy tych środkach finansowych, jakimi dysponujemy, i tych środkach osobowych, bardziej sprawiedliwie rozdzielić ten wpływ, który wzrasta z roku na rok, pomiędzy sędziów, co, jak jesteśmy przekonani, spowodowałoby, że obywatele mieliby szansę uzyskać rozstrzygniecie w swoich sprawach w szybszym terminie, a do tego obliguje nas art. 45 konstytucji. Ale to są oczywiście prace na poziomie ustawowym, czyli one są bardziej długotrwałe i za wcześnie, żeby mówić o szczegółach.</u>
<u xml:id="u-23.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciLukaszPiebiak">Jeżeli chodzi o sytuację budynku sądu w Rzeszowie, to podstawowy problem, w związku z którym ta sprawa tak długo trwa, bo rzeczywiście jest ona znana w Ministerstwie Sprawiedliwości, jak pani przewodnicząca słusznie przypuszcza, jest taki, że lokalni prezesi, ale także sędziowie, są przeciwni przeprowadzce, to znaczy, im w tym pałacu jest bardzo dobrze. To jest tak naprawdę pytanie o to, czy Minister Sprawiedliwości chce wchodzić w ostry konflikt z lokalnym środowiskiem sędziowskim, które w uchwałach zgromadzeń zdecydowanie zajmuje stanowisko, że tutaj nie są potrzebne żadne zmiany, że ta siedziba jest godna, że ta siedziba jest właściwa i tak dalej, przy uwzględnieniu tego, że te 60-70 mln zł trzeba wyłożyć. Mamy sytuację w Polsce w wielu miejscach trudną, by nie rzec dramatyczną, więc okręg czy apelacja, która ma dobrą siedzibę i sędziowie są zadowoleni, co z natury rzeczy troszeczkę odchodzi na plan dalszy…</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">A mieszkańcy?</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#PodsekretarzstanuwMSLukaszPiebiak">Nie prowadziliśmy żadnych badań ankietowych, ale myślę, że mieszkańcom nie przeszkadza budynek sądu tak godny i tak piękny, bo sam go widziałem. Nie mamy sygnałów, że są jakieś mocne i twarde oczekiwania mieszkańców, że należy zbudować nowy budynek sądu. Oczywiście możemy do tego wrócić, bo to ostatecznie należy do Ministra Sprawiedliwości. Dotąd uważaliśmy, że są pilniejsze sprawy i ta była odkładana, aczkolwiek to też inne ekipy w Ministerstwie Sprawiedliwości takie decyzje podejmowały. Rozważymy na nowo, czy należy do tej sprawy wrócić, w szczególności gdyby rzeczywiście z lokalnego środowiska podkarpackiego szły takie sygnały, że należy to zrobić. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Dziękuję bardzo. Stwierdzam, zakończenie omawiania projektu ustawy budżetowej w tym zakresie.</u>
<u xml:id="u-26.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Przechodzimy do części budżetowej 37 – Sprawiedliwość. Czy są pytania? Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#PoselWojciechMurdzek">Chciałem zapytać o sensowność istnienia pięciu instytucji gospodarki budżetowej, gdzie gospodarczy cel ich funkcjonowania jest co najmniej wątpliwy, bo jest bliski zeru. Tam łącznie jest ponad 1 mln zł i myślę, że to są spore przedsięwzięcia. Czy koniecznie powinny być to zadania budżetowe? Czy nie powinno się coś z tymi jednostkami zrobić docelowo, żeby się po prostu zajmował tym ktoś inny? Być może wtedy wychodziłoby to sensownie i ekonomicznie.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Dziękuje bardzo. Proszę o odpowiedź przedstawiciela ministerstwa.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#PodsekretarzstanuwMSLukaszPiebiak">Dziękuję, panie przewodniczący. Panie pośle, te pięć instytucji gospodarki budżetowej wymienionych w porządku obrad istnieje po to, żeby realizować cel publiczny, a tym celem publicznym jest zatrudnianie skazanych, co jest istotne w ramach procesu resocjalizacji. Znalezienie zatrudnienia dla skazanych to nie jest taka prosta sprawa i funkcjonowanie tych instytucji pozwala nam realizować ten cel publiczny i to jest od 800-900 skazanych zatrudnianych w tych instytucjach rocznie.</u>
<u xml:id="u-29.1" who="#PodsekretarzstanuwMSLukaszPiebiak">Chciałbym podkreślić też to, że budżet państwa nie dokłada pieniędzy, jeżeli chodzi o realizację tego celu, ponieważ w 2014 r. wszystkie pięć instytucji wykazało zysk, a z 2015 r. jeszcze nie mamy pełnych danych, bo dopiero się ten rok skończył, ale wszystko wskazuje na to, że cztery instytucje miały zysk, a jedna będzie miała drobną stratę. Tak więc to są racje, które przemawiają za tym, żeby tutaj żadnych zmian nie dokonywać i żeby te instytucje funkcjonowały. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Dziękuję bardzo. Pan minister od razu omówił załącznik nr 13. Stwierdzam zakończenie omawiania projektu ustawy budżetowej w zakresie części budżetowej 37 – Sprawiedliwość.</u>
<u xml:id="u-30.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Przechodzimy do części budżetowej 83 – Rezerwy celowe, dotacje podmiotowe z załącznika nr 9, plany finansowe instytucji gospodarki budżetowej z załącznika nr 12, plany finansowe państwowych funduszy celowych z załącznika nr 13 i części budżetowej 88. Czy są pytania w tych kwestiach? Nie słyszę. W związku z tym stwierdzam, że zakończyliśmy omawianie projektu ustawy w tych częściach.</u>
<u xml:id="u-30.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Przechodzimy do części budżetowej 04 – Sąd Najwyższy. Czy są pytania? Nie słyszę. W związku z powyższym… Tak?</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Mam pytanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Jest jednak pytanie. Bardzo proszę, pani przewodnicząca.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Przepraszam bardzo, mam pytanie dotyczące NSA.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">W związku z tym stwierdzam, że zakończyliśmy omawianie części budżetowej 04 – Sąd Najwyższy.</u>
<u xml:id="u-34.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Przechodzimy do części budżetowej 05 – Naczelny Sąd Administracyjny. Czy są pytania? Pani przewodnicząca ma pytanie. Czy ktoś jeszcze? Nie słyszę zgłoszeń. Zamykam listę. Proszę o pytanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Mam pytanie dotyczące nowych zaproponowanych etatów, które państwo przewidujecie, bo potrzebujecie na 22 etaty dla pracowników i zakładacie państwo, że zatrudnienie nastąpi z dniem 1 lipca 2016 r. Proszę zatem, żeby nam wskazać w tym budżecie zadaniowym, tak jak było w poprzednim pytaniu, o ile to zatrudnienie nowych osób przyśpieszy rozpatrywanie spraw w Naczelnym Sądzie Administracyjnym i w jaki sposób ulegnie ono zmianie albo na co w sposób szczególny są potrzebne te dodatkowe etaty.</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Dziękuję. Bardzo proszę o odpowiedź przedstawiciela Naczelnego Sądu Administracyjnego, a więc pana wiceprezesa Marka Zirk-Sadowskiego. Mam nadzieję, że dobrze odczytałem, ale jeżeli się pomyliłem, to przepraszam.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#WiceprezesNaczelnegoSaduAdministracyjnegoMarekZirkSadowski">Nie szkodzi. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo. Przede wszystkim chciałem podkreślić, że to nie jest budżet NSA, tylko jest to budżet NSA i 17 wojewódzkich sądów administracyjnych. Tak więc to jest całość i tak samo jest z tymi etatami, bo one też dotyczą tych sądów. To zatrudnienie związane jest z zadaniem, które otrzymaliśmy do wykonania do dnia 11 lutego 2017 r., a więc pełnej informatyzacji tego pionu sądownictwa. Tu jesteśmy trochę pionierami z woli ustawodawcy i w związku z tym potrzebujemy całej grupy informatyków, po jednej osobie w każdym z tych sądów i w NSA. Budujemy też centra serwerowe, na które otrzymaliśmy środki także w tym budżecie. To jest tak podzielone, że 4 mln zł potrzebujemy w tym roku głównie na programy, a jeszcze 10 mln zł będzie potrzebne w przyszłym roku na zakończenie całego tego procesu. Tak więc z pewnością wpłynie to na tempo orzekania. Oczywiście nie same etaty, tylko to do czego one będą używane.</u>
<u xml:id="u-37.1" who="#WiceprezesNaczelnegoSaduAdministracyjnegoMarekZirkSadowski">Obecnie mamy dość duże tempo orzekania, bo to są cztery miesiące i w zasadzie tyle trwa rozstrzyganie sprawy w pierwszej instancji. Druga instancja nie jest na szczęście tak popularna wśród obywateli, bo jest to jakieś 20% osób, które składa skargę kasacyjną, z którą się czeka dłużej, bo to jest od roku do dwóch, w zależności od problemu. Sądzimy, że głównie właśnie w sądzie wyższej instancji, będziemy mogli dzięki informatyzacji skrócić ten okres oczekiwania na rozpatrzenie tych spraw. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Bardzo proszę o dopytanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Panie prezesie, mam jeszcze jedno pytanie. Pan prezes mówił o ogólnym koszcie tego procesu informatyzacji, a zatem o tym i przyszłym roku. Czy państwo macie już te kwestie rozstrzygnięte, czy to jest prognozowana kwota na to przedsięwzięcie?</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#WiceprezesNSAMarekZirkSadowski">Ten program jest już bardzo zaawansowany, więc to jest w zasadzie realna kwota. Pewnie nie będziemy się ubiegać o jej zwiększenie, a być może będą potrzebne jeszcze mniejsze środki. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Dziękuję bardzo panu prezesowi za odpowiedzi. Stwierdzam zakończenie omawiania projektu ustawy budżetowej na 2016 r. w tym zakresie.</u>
<u xml:id="u-41.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Przechodzimy do części budżetowej 06 – Trybunał Konstytucyjny. Czy są pytania? Pani profesor Pawłowicz i potem pani przewodnicząca. Czy ktoś jeszcze chciałby zabrać głos? Nie słyszę. Czyli są tylko dwa pytania, dwa zgłoszenia, a więc zamykam listę. Bardzo proszę, pani poseł.</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#PoselKrystynaPawlowicz">Mam pytanie i propozycję poprawki, którą za chwilę złożę w sekretariacie. Trybunał Konstytucyjny przedstawił swój budżet, w którym zostały zwiększone wydatki o 8,6%. Ze stanowiska Trybunału wynika, że są to pieniądze, które mają być przeznaczone przede wszystkim, a właściwie głównie na wynagrodzenia i na zorganizowanie jubileuszu za 1 mln zł. W związku z tym proponujemy, i składam taką propozycję poprawki, żeby zamrozić budżet Trybunału i utrzymać go na poziomie roku 2015. Kwota około 3-4 mln zł przeznaczona miałaby być na jednostki sądownictwa powszechnego, na wydatki bieżące jednostek budżetowych, a konkretnie na wynagrodzenia dla pracowników administracji sądowej. Taką poprawkę składam w imieniu Klubu.</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Dobrze, dziękuję bardzo. Proszę o zabranie głosu panią przewodniczącą Skowrońską.</u>
</div>
<div xml:id="div-44">
<u xml:id="u-44.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Pozwoliłam sobie zabrać głos w tej sprawie, jako że otrzymaliśmy i wielokrotnie otrzymywaliśmy bardzo rzetelną informację w tej części budżetowej. Chciałabym powiedzieć, że mój głos jest za rozsądnym utrzymaniem tego budżetu, ale również wskazaniem przez pana prezesa Biernata, który uczestniczy w dzisiejszym posiedzeniu, na ile państwo w tym budżecie, który jest bacznie obserwowany z wielu innych powodów, sami możecie wskazać oszczędności w dniu dzisiejszym i po przeprowadzonej dyskusji? Czy państwo podtrzymujecie ten budżet? Zawsze zadawaliśmy takie pytania, bo w pewnym okresie, gdy dokonuje się określonych planów, to wydaje się, że wszystkie wydatki są uzasadnione, ale przybliżając się do realizacji zadania, mamy więcej informacji i potrafimy się do tego odnieść. Ja bym chciała, żeby podczas posiedzenia tej Komisji, która mówi o finansach poszczególnych instytucji i resortów zabrzmiało jedno, to co jest demonizowane albo uwypuklane w sposób szczególny, czyli wynagrodzenia. One są standardowe zgodnie z obowiązującymi przepisami. Nic innego i nigdy nie widzieliśmy w żadnych innych sądach. Chciałabym żebyśmy tutaj wyjątkową rzetelność w stosunku do sędziów Trybunału Konstytucyjnego zachowali jak do innych sędziów sądów administracyjnych czy sądów powszechnych, ale również Sądu Najwyższego. To po pierwsze.</u>
<u xml:id="u-44.1" who="#PoselKrystynaSkowronska">Drugie pytanie mam do pana prezesa, w związku z tym co jest w przestrzeni publicznej. Jak wygląda orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego na tle orzecznictwa innych trybunałów konstytucyjnych? Ten problem bardzo medialnie i bardzo różnie, a także nie do końca rzetelnie, nie chcę tutaj z nikim wieść takich wywodów, jest przedstawiany. Chciałabym pana prezesa zapytać, ile spraw jest nierozpatrywanych, chociaż wpływają, z uwagi na inne rozwiązania, a iloma sprawami tam gdzie były wyroki Trybunału Konstytucyjnego, zajął się Senat. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-45">
<u xml:id="u-45.0" who="#Gloszsali">Jaki to ma związek…</u>
</div>
<div xml:id="div-46">
<u xml:id="u-46.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Jaki ma związek? Z terminem rozpatrywania…</u>
</div>
<div xml:id="div-47">
<u xml:id="u-47.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Pani poseł, proszę o spokój. Pani przewodnicząca, nie prowadzimy dyskusji między sobą.</u>
</div>
<div xml:id="div-48">
<u xml:id="u-48.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Takie są moje pytania.</u>
</div>
<div xml:id="div-49">
<u xml:id="u-49.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Pani przewodnicząca Hennig-Kloska, bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-50">
<u xml:id="u-50.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Chciałabym zapytać, w związku z poprawką wniesioną przez panią poseł Pawłowicz, jak faktycznie zamrożenie w tym roku pensji versus podnoszenie pensji w innych działach pracowników sądów powszechnych i administracyjnych, wpłynie na porównywanie, jeżeli chodzi odrębnie o pracowników administracyjnych Trybunału konstytucyjnego jak i sędziów? Faktycznie słyszeliśmy wiele i bardzo różnych informacji co do średniego poziomu wynagrodzeń i jeśli moglibyście przedłożyć państwo taką rzetelną i kompletną informację na ten temat, to byłabym wdzięczna.</u>
<u xml:id="u-50.1" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Chciałam też zapytać o ewentualne rzutowanie ilości pomocy ze strony pracowników współpracujących i administracyjnych w porównaniu z innymi instytucjami tego typu w innych krajach. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-51">
<u xml:id="u-51.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Dziękuję bardzo. Panie prezesie, ja też mam dwa pytania związane z zatrudnieniem i wynagrodzeniem. Z państwa materiałów wynika, jakie jest średnie wynagrodzenie podstawowe sędziego i średnie podstawowe wynagrodzenie za wysługę lat pracowników biura. W materiałach, które dostajemy, zawsze podawane jest średnie wynagrodzenie bez tego dodatku: „podstawowe”, a więc proszę informację, co to oznacza i jeżeli jest różnica pomiędzy średnim wynagrodzeniem podstawowym i średnim wynagrodzeniem, to proszę o przedstawienie tej informacji.</u>
<u xml:id="u-51.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Drugie pytanie. Jakby mógł nam pan powiedzieć, to bardzo o to proszę, ile spraw było wniesionych w 2015 r. i ile zostało rozpatrzonych, a także ile spraw zostało wniesionych w tym roku? To są wszystkie pytania.</u>
<u xml:id="u-51.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Ja przerwałem wypowiedź pani poseł Pawłowicz. Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-52">
<u xml:id="u-52.0" who="#PoselKrystynaPawlowicz">Ja chciałam tylko uzupełnić swoją wypowiedź następującymi okolicznościami.</u>
</div>
<div xml:id="div-53">
<u xml:id="u-53.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Pani poseł, proszę usiąść i mówić do mikrofonu, bo to się wszystko nagrywa i my nie słyszymy.</u>
</div>
<div xml:id="div-54">
<u xml:id="u-54.0" who="#PoselKrystynaPawlowicz">Ale ja wolę stać.</u>
</div>
<div xml:id="div-55">
<u xml:id="u-55.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">To proszę podnieść mikrofon.</u>
</div>
<div xml:id="div-56">
<u xml:id="u-56.0" who="#PoselKrystynaPawlowicz">Jak najbardziej. Chciałabym poprzeć i uzupełnić swoje stanowisko i wypowiedź następującymi okolicznościami. Wynagrodzenia, które w projekcie budżetu przedstawił nam Trybunał Konstytucyjny wskazywały, że wzrosnąć ma w tym roku o 700 zł pensja zasadnicza z 22 500 zł do 23 500 zł. Chcę zwrócić uwagę, że przelicznik jest niezwykle wysoki. Znajduje się on w art. 33 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym i jest to zdaje się najwyższy wskaźnik dla pracowników w całej Polsce w sferze publicznej, bo wynoszący 5,0. To jest wynagrodzenie zasadnicze.</u>
<u xml:id="u-56.1" who="#PoselKrystynaPawlowicz">Chcę też powiedzieć, że wynagrodzenia w Polsce, zwłaszcza przy budżecie doprowadzonym do takiego stanu jaki dziś mamy, powinny zachować jakieś proporcje, właściwe do stanu państwa i jego możliwości finansowych. Chcę powiedzieć, że prezydent zarabia 17 tys. zł i w tej sytuacji wydaje mi się, że takie windowanie coroczne pensji, przy załatwianiu przez sędziego średnio sześciu spraw w roku, nie ma uzasadnienia. Chcę też powiedzieć, że zwłaszcza wydatki na trzydniowy jubileusz wynoszące 1 mln zł, są absolutnie nie do przyjęcia dla opinii publicznej. 750 tys. zł to była pierwsza wycena tego jubileuszu, a potem pan Graniecki podczas posiedzenia Komisji zreferował nam, że to może być nawet 1 mln zł. Taka kwota na trzydniowe obchody w aktualnej sytuacji budżetu państwa jest absolutnie nieuzasadniona.</u>
<u xml:id="u-56.2" who="#PoselKrystynaPawlowicz">Co więcej, chcę powiedzieć, że zadałam pytanie panu Granieckiemu, czy w sytuacji takiej, kiedy pan prezes Rzepliński odmawia stosowania się do ustawy i mówi, że on sam będzie decydował, jak ma działać Trybunał, złoży oświadczenie, że Trybunał będzie przestrzegał prawa i będzie stosował ustawy, powiedział, że nie jest upoważniony i nie będzie takiego oświadczenia składał. Mam więc pytanie, bo Trybunał Konstytucyjny jest podmiotem, który lekceważy ustawy i żąda podniesienia wydatków, wynagrodzeń i pieniędzy na ich jubileusze i mówi, że nie będzie stosował ustawy, czy my możemy finansować nielegalną działalność? Bo to jest nielegalna działalność Trybunału. Tym uzupełniam właśnie wniosek Prawa i Sprawiedliwości i proszę przyjąć to dopełnienie. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-57">
<u xml:id="u-57.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Dziękuję bardzo. Wszystkie pytania zostały zadane. Bardzo proszę o odpowiedź przedstawiciela Trybunału Konstytucyjnego wiceprezesa pana Stanisława Biernata.</u>
</div>
<div xml:id="div-58">
<u xml:id="u-58.0" who="#WiceprezesTrybunaluKonstytucyjnegoStanislawBiernat">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący, Wysoka Komisjo. Jeśli pan przewodniczący i Wysoka Komisja pozwolą, to podzielimy się rolami.</u>
</div>
<div xml:id="div-59">
<u xml:id="u-59.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-60">
<u xml:id="u-60.0" who="#WiceprezesTKStanislawBiernat">Ten podział ról będzie polegał na tym, że na temat wynagrodzeń i tych kwestii finansowych, związanych z porównaniem roku 2015, 2016 i tak dalej, wypowie się szef Biura Trybunału Konstytucyjnego pan Maciej Graniecki. Natomiast ja, jeśli można, odniosę się do kwestii proponowanych przez nas wydatków na jubileusz 30-lecia Trybunału i podam także te dane statystyczne, dotyczące sposobu funkcjonowania Trybunału i jego efektywności.</u>
<u xml:id="u-60.1" who="#WiceprezesTKStanislawBiernat">Powiem najpierw kilka słów o jubileuszu. Może zacznę od tego, że decyzję w tej sprawie ze zrozumiałych względów pozostawiamy Wysokiej Komisji i parlamentowi, i podporządkujemy się temu, co zostanie zdecydowane. Zdaję sobie sprawę z tego, że to należy do parlamentu i Trybunał przedstawił tu taką propozycję, ale zrobił to w innej sytuacji społecznej i politycznej. To jest dla nas zrozumiałe. Może się krótko wytłumaczę, skąd się wzięła idea tego jubileuszu. Otóż polski Trybunał Konstytucyjny jest najdłużej działającym sądem konstytucyjnym w tej części Europy i jest ponadto sądem konstytucyjnym cieszącym się ogromnym prestiżem w całej Europie, na co są liczne dowody. Przypomina się przysłowie, że nikt nie jest prorokiem we własnym kraju. Takie okrągłe jubileusze odbywają się w całej Europie, a głównie w naszej części Europy, z tym że są to najczęściej jubileusze 20 czy 25-lecia, na które zapraszani są przedstawiciele wszystkich sądów europejskich i nasz jubileusz miał być tego typu imprezą. Ja tylko z własnej pamięci wypisałem sobie te sądy, które organizowały takie jubileusze i zapraszały także przedstawicieli naszego Trybunału: Litwa, Łotwa, Rumunia, Czechy, wiem, że koledzy byli także w Mołdawii, Gruzji, Słowacji, na Węgrzech, byliśmy także na okrągłym jubileuszu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i Trybunału sztrasburskiego. Chciałem powiedzieć, że nasz jubileusz nie jest jakimś takim, można powiedzieć, wybrykiem na tle innych krajów, tylko impreza ta organizowana jest na zasadzie wzajemności, ale na tym od czego zacząłem ten wątek, chciałbym skończyć. Poddamy się osądowi Komisji i parlamentu.</u>
<u xml:id="u-60.2" who="#WiceprezesTKStanislawBiernat">Jeśli chodzi o efektywność naszej działalności, to mogę powiedzieć, że w 2014 r., bo nie mamy jeszcze dokładnych danych dotyczących 2015 r., ale te dane są zbliżone, Trybunał Konstytucyjny wydał około 70 wyroków i około 110 postanowień podczas posiedzeń niejawnych, kończących sprawę w sposób merytoryczny. Oprócz tego Trybunał wydał około 750 postanowień w tak zwanej kontroli wstępnej, czyli przy dopuszczaniu do rozpoznawania skarg konstytucyjnych od podmiotów prywatnych i od podmiotów mających tak zwaną ograniczoną legitymację skargową, na przykład samorządu terytorialnego czy samorządów zawodowych. Czyli krótko mówiąc Trybunał Konstytucyjny wydał kilkaset, blisko tysiąc orzeczeń zarówno w 2014 r. jak i w 2015 r.</u>
<u xml:id="u-60.3" who="#WiceprezesTKStanislawBiernat">Często działalność naszego Trybunału jest porównywana z działalnością Bundesverfassungsgericht czyli sądu konstytucyjnego w Niemczech. Kilkanaście dni temu zamieściliśmy na naszej stronie internetowej materiał dotyczący sposobu funkcjonowania Bundesverfassungsgericht. Ja mówię o tym sądzie, bo on jest, można powiedzieć, najbardziej reprezentatywny i służył często w debacie publicznej w ostatnich miesiącach, do porównywania tych dwóch sądów konstytucyjnych z puentą, że w sądzie polskim pracują ludzie nie za bardzo przykładający się do wykonywania swoich obowiązków. Otóż chciałem powiedzieć, że do sądu niemieckiego wpływa rocznie około 6500 skarg, a więc w porównaniu z Polską różnica jest, można powiedzieć, prawie jednego rzędu. Z tym tylko, co należy wziąć pod uwagę, że według konstytucji niemieckiej jest zupełnie inna koncepcja skargi konstytucyjnej w porównaniu z Polską. Mianowicie w Niemczech można skarżyć się do sądu konstytucyjnego na konkretne rozstrzygnięcia i konkretne wyroki czy na konkretne decyzje administracyjne i chyba 95%, ale w każdym razie ponad 90% tych wniosków czy skarg, ściśle rzecz biorąc verfassungsklage do sądu niemieckiego, to są właśnie te skargi na indywidualne rozstrzygnięcia. Podczas kiedy według konstytucji polskiej można się skarżyć na ustawę, czyli można się skarżyć na akty prawne, będące podstawą wyroków albo decyzji administracyjnych, a w związku z tym punkt wyjścia jest zupełnie inny.</u>
<u xml:id="u-60.4" who="#WiceprezesTKStanislawBiernat">Dalej, jeśli chodzi o porównywanie z sądem niemieckim, to chciałem zwrócić uwagę na to, że 95% tych skarg jest odrzucanych przez sąd niemiecki. Około 60% tych skarg odrzuconych jest na etapie pierwszym z udziałem urzędników sądowych – asystentów i bez udziału sędziów, a reszta z udziałem takich izb sędziowskich, rozpatrujących sprawę w sposób uproszczony, z decyzją czy ma dojść do merytorycznego rozpoznania czy nie. Przez to gęste sito prawa niemieckiego przedziera się bardzo niewielka liczba spraw. Sąd niemiecki w 2014 r. wydał 39 wyroków, czyli dla porównania nasz sąd wydał ich blisko 70. Ponadto u nas jeszcze według starej ustawy, obowiązującej do sierpnia tego roku, praktycznie w każdej sprawie, w której wydawaliśmy wyrok, organizowaliśmy rozprawy. Wobec czego rocznie przeprowadzamy czy przeprowadzaliśmy do tej pory około 70 rozpraw. W sądzie niemieckim rozprawy są wyjątkiem i rocznie odbywa się około 8 rozpraw. To są te informacje liczbowe dotyczące Polski i te dane porównawcze z systemem niemieckim. Jeśli do tego będą dodatkowe pytania, panie przewodniczący czy Wysoka Komisjo…</u>
</div>
<div xml:id="div-61">
<u xml:id="u-61.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Panie prezesie, jeszcze tylko jedna informacja. W 2015 r. było 70 rozpraw czy 70 wyroków? A ile spraw zostało wniesionych w 2015 r. w ogóle?</u>
</div>
<div xml:id="div-62">
<u xml:id="u-62.0" who="#WiceprezesTKStanislawBiernat">Aha, właśnie. Dziękuję bardzo. Tak więc do Trybunału Konstytucyjnego w 2015 r. do merytorycznego rozpoznania wpłynęło 245 spraw, a wstępna kontrola to było 442 skargi. Przeciętny czas rozpoznawania sprawy wynosi około 20 miesięcy.</u>
</div>
<div xml:id="div-63">
<u xml:id="u-63.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">To tylko bym dopytał, czyli jeżeli zostało wniesionych 245 spraw, a zapadło tylko 70 wyroków, to co się dzieje z pozostałymi 180 sprawami?</u>
</div>
<div xml:id="div-64">
<u xml:id="u-64.0" who="#WiceprezesTKStanislawBiernat">To co powiedziałem, do tych wyroków należy dodać inne merytoryczne rozstrzygnięcia, jakimi są postanowienia o umorzeniu postępowania i takich postanowień z reguły jest prawie dwa razy więcej niż wyroków. Wydawane są najczęściej albo z powodu cofnięcia, albo zmiany przepisów, albo niedopuszczalności, albo zbędności. Czyli generalnie rzecz biorąc merytorycznych decyzji, a więc wyroków plus postanowień, rocznie wydaje się między 150 a 200.</u>
</div>
<div xml:id="div-65">
<u xml:id="u-65.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Dziękuję bardzo. Teraz pan dyrektor odpowie na pytania dotyczące części finansowej. Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-66">
<u xml:id="u-66.0" who="#DyrektorBiuraTKMaciejGraniecki">Dziękuję bardzo. Chciałbym przypomnieć, że wynagrodzenie sędziego Trybunału Konstytucyjnego jest ustalane na podstawie art. 33 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym i wydaje się, przynajmniej dotąd tak było, że są to przepisy obligujące do tego, żeby takie wynagrodzenie wypłacać. W związku z tym to wszystko, o co my aplikujemy w naszym budżecie na rok przyszły, uwzględnia tę bazę i te mnożniki, które są ustalane w nawiązaniu do art. 33 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym. W związku z kwotami uposażeń sędziów, ale może bardziej w związku z uposażeniami sędziów w stanie spoczynku, chciałbym przypomnieć, że z budżetu Trybunału pokrywa się właśnie koszty uposażeń sędziów Trybunału w stanie spoczynku. Jest to tak jakby, w dużym uproszczeniu, za co przepraszam, że jesteśmy ZUS-em dla sędziów w stanie spoczynku. Tych sędziów w stanie spoczynku w roku 2016 mamy o sześciu więcej w stosunku do roku 2015, ponieważ pięciu sędziów odeszło w roku 2015, a szósty odejdzie z końcem kwietnia i trzeba już wliczyć jego uposażenie. W związku z czym ta kwota dla sędziów w stanie spoczynku wynosi około 1090 tys. zł i to jest sam koszt uposażeń sędziów w stanie spoczynku, które rosną wraz ze wzrostem bazy wynagrodzeń sędziowskich. Nawiązuję teraz do propozycji zredukowania naszego planu budżetowego do poziomu roku 2015. Wydaje się, że w związku z tym obligiem, który wynika z przepisów prawa na poziomie ustawy, byłoby to szalenie trudne, jeżeli nie niemożliwe, jak wynika z mojej oceny, przynajmniej z tego punktu widzenia.</u>
<u xml:id="u-66.1" who="#DyrektorBiuraTKMaciejGraniecki">Jeżeli chodzi zaś o pracowników, to ich średnie wynagrodzenia tak zwane angażowe, czyli to, co pracownik dostaje łącznie z dodatkiem za staż pracy, ale bez wypłat trzynastki, nagród jubileuszowych i ewentualnych innych nagród, do dziś na koniec roku 2015 kształtował się na poziomie 6750 zł. Przewidujemy, że w związku z odmrożeniem płac w sferze budżetowej, te płace kształtowałyby się na poziomie 7080 zł. Oczywiście licząc średnio wzrost płac angażowych, jak mówię jeszcze raz, po sześciu latach zamrożenia płac u wszystkich podmiotów w jednostkach budżetowych, a w związku z tym również u nas to jakiś skutek odnosi. Aplikujemy i prosimy o zaaprobowanie planu wzrostu zatrudnienia o dwa etaty w służbie prawnej, ponieważ konfiguracja sędziowska nam się zmienia i zatrudniamy prawników na pół etatu, na trzy czwarte, ale w większości na cały etat, a w związku z tym przewidujemy, że mogą nam być potrzebne dwa pełne etaty, którymi można byłoby uzupełnić jeszcze obsługę prac sędziowskich i prac orzeczniczych. Wziąwszy to pod uwagę, to razem z tymi środkami w kwocie 1100 tys. zł, które są przeznaczone dla sędziów w stanie spoczynku, to kwota, która przeznaczona byłaby na wzrost wynagrodzeń pracowniczych i na prawników wynosi 700 tys. zł. Czyli śmiem twierdzić i proszę o życzliwą opinię, że 1800 tys. zł to jest to minimum, o które powinien wzrosnąć budżet Trybunału Konstytucyjnego, czyli na poziomie 5,9%.</u>
<u xml:id="u-66.2" who="#DyrektorBiuraTKMaciejGraniecki">W pozostałym zakresie wydatków, jak państwo widzą, to w naszym opisowym materiale jest pokazane, my w pewnych paragrafach przewidujemy mniejsze wydatki w roku 2016 aniżeli w roku 2015. Staraliśmy się miarkować, żeby nie eskalować wydatków, a w związku z czym na przykład wydatki majątkowe wynoszą nie 800 tys. zł jak w roku 2015, ale 500 tys. zł, czyli są o 300 tys. mniejsze. To może się wydawać niewielką kwotą, ale w skali naszego budżetu, jeżeli zechcieliby się państwo pochylić nad poszczególnymi celami i paragrafami, są to dość istotnie zracjonalizowane kwoty, przynajmniej nam się tak wydaje.</u>
<u xml:id="u-66.3" who="#DyrektorBiuraTKMaciejGraniecki">Odpowiadając na pytanie pani poseł, trudno mi powiedzieć, jak to się ma do innych krajów. My nie prowadzimy porównań i statystyk związanych ze średnimi wynagrodzeniami w innych sądach konstytucyjnych. Ja mogę powiedzieć, proszę mi tylko wybaczyć za taką dowolność porównania, ale jeżeli przyjąć, że w naszym sądzie konstytucyjnym sędzia konstytucyjny zarabia na poziomie miedzy 5 a 6 tys. euro, bo tak to można kalkulować, to biorąc górną granicę, a więc europejski Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej i Europejski Trybunał Praw Człowieka, to tam zarobki są na poziomie 20 tys. euro. Znany jest mi też poziom wynagrodzeń na przykład na sąsiedniej Litwie, gdzie wynosi on gdzieś około 4 tys. euro. Więc to jest ta skala i tak się to mniej więcej przedstawia. Ja nie mówię o innych krajach Europy Zachodniej, ponieważ nie chciałbym, żebyśmy się epatowali za mocno, a poza tym nie jestem pewien tych wszystkich danych, bo wynikają one głównie z rozmów i ze spotkań oraz kontaktów zagranicznych, jakie mamy. Przy czym państwo na pewno zdają sobie sprawę, że mówienie o wynagrodzeniach przy takich kontaktach nie jest, że tak powiem, częstą wymianą poglądów i nie jest tematem…</u>
</div>
<div xml:id="div-67">
<u xml:id="u-67.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Okej, dziękuję panie dyrektorze. Mam w takim razie jeszcze prośbę o doprecyzowanie, ile wynosi średnie wynagrodzenie pracownika Trybunału Konstytucyjnego ze wszystkimi dodatkami, z trzynastką, z jubileuszowymi i tak dalej.</u>
</div>
<div xml:id="div-68">
<u xml:id="u-68.0" who="#DyrektorBiuraTKMaciejGraniecki">Ze wszystkimi dodatkami 7400 zł w roku 2015.</u>
</div>
<div xml:id="div-69">
<u xml:id="u-69.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Okej, dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-70">
<u xml:id="u-70.0" who="#PoselKrystynaPawlowicz">Chciałabym zadać jeszcze pytanie dodatkowe.</u>
</div>
<div xml:id="div-71">
<u xml:id="u-71.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Nie ma pytań dodatkowych, pani poseł. Lista została zamknięta.</u>
</div>
<div xml:id="div-72">
<u xml:id="u-72.0" who="#PoselKrystynaPawlowicz">Ale ja chciałam…</u>
</div>
<div xml:id="div-73">
<u xml:id="u-73.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Pani poseł, nie ma takiej możliwości.</u>
</div>
<div xml:id="div-74">
<u xml:id="u-74.0" who="#PoselKrystynaPawlowicz">Czy pan prezes może złożyć oświadczenie, że będzie stosował ustawę?</u>
</div>
<div xml:id="div-75">
<u xml:id="u-75.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Pani poseł, proszę nie przeszkadzać w obradach Komisji Finansów Publicznych.</u>
</div>
<div xml:id="div-76">
<u xml:id="u-76.0" who="#PoselKrystynaPawlowicz">Dobrze. Proszę złożyć oświadczenie, panie sędzio Trybunału.</u>
</div>
<div xml:id="div-77">
<u xml:id="u-77.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Dziękuję…</u>
</div>
<div xml:id="div-78">
<u xml:id="u-78.0" who="#PoselKrystynaPawlowicz">Pan chce pieniędzy, a nie stosuje pan ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-79">
<u xml:id="u-79.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">…zamykam rozpatrywanie tej części budżetowej przez Komisję Finansów Publicznych.</u>
<u xml:id="u-79.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Przystępujemy do części budżetowej 08 – Rzecznik Praw Obywatelskich. Czy są pytania? Pytań jest dużo, więc zrobimy listę. Zaczyna pani przewodnicząca Paulina Hennig-Kloska.</u>
</div>
<div xml:id="div-80">
<u xml:id="u-80.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Mam pytanie oczywiście do tej części budżetu, która została zaopiniowana negatywnie. Tak naprawdę na tyle, na ile udało mi się przejść przez tę część budżetu, ale jak dobrze rozumiem, ona dotyczy środków na nowe etaty, a także podwyżki dla pracowników, których pensje też były dotychczas zamrożone oraz remont jednego z budynków, który jest w dyspozycji Biura Rzecznika. W związku z tym mam następujące pytania. Po pierwsze, jak wyglądają faktycznie średnie płace w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich? Panie przewodniczący, czy mógłby pan uciszyć trochę ten szum, bo chciałabym być usłyszana.</u>
</div>
<div xml:id="div-81">
<u xml:id="u-81.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Proszę o ciszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-82">
<u xml:id="u-82.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Czyli jakie są średnie płace dla pracowników administracyjnych w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich? Jaka jest fluktuacja pracowników? Czy są odejścia prawników bądź pracowników administracyjnych właśnie z uwagi na zbyt niskie zarobki? Z tego co wiem, to nowe etaty miały być przeznaczone na dwa zespoły i to jest Krajowy Mechanizm Prewencji i Zespół Prawa Karnego. Jeżeli te etaty nie zostałyby uruchomione, to czy są jakieś ewentualnie dalej idące za tym konsekwencje? Skąd taki poziom środków na inwestycje w ten budynek, którym państwo dysponujecie? Jaki jest stan tego budynku? Jakie prace w tym zakresie nie zostaną wykonane w związku z obcięciem tego budżetu? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-83">
<u xml:id="u-83.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Dziękuję bardzo. Pan poseł Michał Szczerba.</u>
</div>
<div xml:id="div-84">
<u xml:id="u-84.0" who="#PoselMichalSzczerba">Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo. Mam takie wrażenie, że Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka przez pewne niezrozumienie zaproponowała zmniejszenie wydatków Rzecznika Praw Obywatelskich i zaproponowała też zwiększenie wydatków Instytutu Pamięci Narodowej. Po pierwsze, chciałbym zauważyć, że Instytut Pamięci Narodowej nie wnioskował o zwiększenie wydatków, więc proponowałbym, abyśmy wrócili do tego projektu budżetu państwa w części dotyczącej Rzecznika Praw Obywatelskich, którą zaproponowało Biuro Rzecznika. Co jest bardzo istotne w tym zakresie? Mianowicie to, że tutaj nie chodzi wyłącznie o te konstytucyjne działania, które dotyczą podejmowania interwencji w ochronie praw i wolności przez Rzecznika, ale te wydatki w roku 2016 są związane z realizacją zobowiązań międzynarodowych. Przede wszystkim chodzi o dwie konwencje Narodów Zjednoczonych. Jedna konwencja dotyczy zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, a druga konwencja, którą przecież niedawno ratyfikowaliśmy, dotyczy praw osób niepełnosprawnych. Jak rozumiem, te środki, o które wnioskuje Rzecznik Praw Obywatelskich, są na realizację tych dwóch zobowiązań, w związku z podjęciem nowych funkcji, które my jako parlament również na ten organ nałożyliśmy.</u>
<u xml:id="u-84.1" who="#PoselMichalSzczerba">Co jest bardzo istotne? Przedstawię tu moją opinię również jako wiceprzewodniczący Komisji Polityki Senioralnej. Mianowicie, że jednym z zadań Rzecznika jest Krajowy Mechanizm Prewencji i jest to wizytacja miejsc zamkniętych. To nie są tylko areszty czy szpitale psychiatryczne, ale również domy pomocy społecznej. Tam gdzie przebywają 24 godziny na dobę osoby starsze, często niesamodzielne i w tych miejscach potencjalnie może również dochodzić do pewnych nadużyć. W związku z powyższym konwencje, o których powiedziałem, w szczególności konwencja o przeciwdziałaniu torturom, ma konkretne rekomendacje i wymaga od Rzecznika Praw Obywatelskich przeprowadzania wizytacji przynajmniej raz na pięć lat, a tych miejsc zostało wyznaczonych 1800. Pytanie do rzecznika praw obywatelskich jest następujące, czy ewentualne zmniejszenie budżetu w części 08 pozwoli na to, żeby rzecznik mógł realizować swoje zadania w tym zakresie?</u>
<u xml:id="u-84.2" who="#PoselMichalSzczerba">Druga sprawa też jest bardzo istotna. Chodzi mianowicie o wydatki majątkowe. Jestem posłem z Warszawy i przypomnę, że wydatki majątkowe dotyczą budynku pozostającego w dyspozycji rzecznika, znajdującego się przy ul. Długiej 26. To jest klasycystyczny pałacyk Lubomirskich na terenie starówki z XVIII wieku i jednym z wydatków majątkowych, to jest dostosowanie tego pałacyku do potrzeb osób niepełnosprawnych. Jest rzeczą absolutnie kuriozalną, że Rzecznik Praw Obywatelskich, który jest niezależnym organem monitorującym wdrażanie konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych, ma swoją siedzibę, która jest absolutnie niedostosowana do potrzeb osób niepełnosprawnych, które potencjalnie chcą również z tego miejsca korzystać, chociażby w ramach otwartych dni, które pan rzecznik realizuje. To są argumenty, które jak mam wrażenie, nie zostały precyzyjnie przedstawione podczas obrad Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, a dzisiaj jest okazja, żeby podczas posiedzenia Komisji Finansów Publicznych tę sprawę przedyskutować. Bardzo dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-85">
<u xml:id="u-85.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Dziękuję bardzo. Do głosu zapisali się jeszcze: pani poseł Pawłowicz, pani poseł Gasiuk-Pihowicz, pani poseł Skowrońska i pan poseł Szewczak. Czy kogoś nie zauważyliśmy? Jeszcze pani poseł. Zamykam listę. Bardzo proszę, pani poseł Pawłowicz.</u>
</div>
<div xml:id="div-86">
<u xml:id="u-86.0" who="#PoselKrystynaPawlowicz">Dziękuję bardzo. Z projektu budżetu, który przedstawił rzecznik praw obywatelskich Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka wyraźnie wynikało, że pan rzecznik zmienił dotychczasowe priorytety i postanowił zająć się przede wszystkim tak zwaną problematyką genderową i równościową. Planuje wydatki związane z utworzeniem nowego pionu w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich, polegające na tym, że utworzy nowe stanowisko trzeciego zastępcy od tych spraw właśnie, a więc tak zwanych równościowych. Tym zastępcą ma być pani, która wykłada na Gender Studies w Warszawie u pani Fuszary. Odpowiednio do tej zmiany priorytetów z budżetu wynika wyraźna modyfikacja i zmiana priorytetów, czyli odejście od głównego konstytucyjnego zakresu obowiązków i zadań rzecznika. Zmiana i modyfikacja priorytetów poza powołaniem i przewidzeniem kosztów na funkcjonowanie tego nowego zastępcy rzecznika, dotyczy również zatrudnienia nowych pracowników, dużej liczby szkoleń i różnego rodzaju zajęć edukacyjnych, chcę powiedzieć, że wysoko opłacanych i na to wszystko została przewidziana ogromna kwota, bo prawie jedna piąta budżetu.</u>
<u xml:id="u-86.1" who="#PoselKrystynaPawlowicz">Chcę też powiedzieć, że niedawno pan premier Gliński powołał już pełnomocnika do spraw społeczeństwa obywatelskiego i równego traktowania. W związku z tym sprawy, którymi chce się zając pan Bodnar, porzucając jednocześnie swoje główne zadania konstytucyjne, a więc jak mówił głównie przestrzeganiem konwencji przemocowej, weszły już w zakres zadań pełnomocnika, którego jak powiedziałam, niedawno, bo kilka dni temu, powołał pan premier. W związku z tym to dublowanie działań nie jest potrzebne, będzie to również odjęcie odium takiego, powiedziałabym, skrzywienia lewicowego i działalność pełnomocnika, którego powołał pan premier, z pewnością będzie miała charakter bardziej obiektywny. To była moja propozycja i Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka ją przyjęła. Tę nadwyżkę, którą w nowym budżecie przewidział sobie Rzecznik Praw Obywatelskich, proponowaliśmy i Komisja to przyjęła, przekazać na IPN.</u>
<u xml:id="u-86.2" who="#PoselKrystynaPawlowicz">Otóż w kwestii tego argumentu, o którym się tutaj mówi, że IPN się o te pieniądze nie zwracał, to chciałam powiedzieć, że nie zwracał się, bo budżet jest bardzo napięty. Natomiast wiemy doskonale, że te potrzeby są ogromne, tym bardziej że Platforma Obywatelska w ciągu ostatnich lat demonstracyjnie obcinała budżet Instytutu Pamięci Narodowej, uniemożliwiając prowadzenie takiej polityki, jaką IPN powinien prowadzić. W związku z tym ta moja propozycja, która została przyjęta przez Komisję, jest uzasadniona i jak mówię, jeszcze raz ją popieram i proszę o jej przyjęcie. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-87">
<u xml:id="u-87.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Dziękuję bardzo. Bardzo proszę panią poseł Gasiuk-Pihowicz.</u>
</div>
<div xml:id="div-88">
<u xml:id="u-88.0" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Odnosząc się do emocjonalnej wypowiedzi pani poseł Pawłowicz, chciałabym zwrócić państwa uwagę na tę wypowiedź, jako na pewien element wytłumaczenia tego, dlaczego Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka negatywnie zaopiniowała budżet Rzecznika Praw Obywatelskich. Niestety właśnie tak wyglądała debata. Była absolutnie pozbawiona merytorycznego zakresu, a rozmawialiśmy o budżecie, więc o liczbach i o konkretach.</u>
<u xml:id="u-88.1" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Odnosząc się do przekazania części budżetu Rzecznika Praw Obywatelskich Instytutowi Pamięci Narodowej, zestawiłabym dwie liczby. Budżet IPN to 270 mln zł, podczas gdy budżet Rzecznika Praw Obywatelskich to tylko 38 mln zł. Powołanie pełnomocnika do spraw obywatelskich przez pana ministra Glińskiego ma się nijak do zobowiązań, jakie ma do wykonania Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich. Przypomnę, że Rzecznik Praw Obywatelskich jest organem konstytucyjnym i rolą rządu jest zapewnienie tej instytucji sprawnego działania, właśnie na rzecz obrony praw i wolności obywatelskich, które są zapisane w konstytucji.</u>
<u xml:id="u-88.2" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Chciałabym zadać pytanie, odnoszące się do tej części budżetu, która miałaby zostać przekazana na remont budynku. Z informacji przedstawionych przez Rzecznika Praw Obywatelskich, ale również ogólnodostępnych wynika, że jest to zabytek i jest to budynek wiekowy. Chciałabym dopytać, czy toczą się jakieś postępowania administracyjne dotyczące stanu jego zachowania? Czy wiążą się z tym jakieś kary finansowe? Czy widzą państwo realne oszczędności, które mogą się pojawić, jeśli zostanie przeprowadzony remont tego budynku? Jak rozumiem, są to kwestie zupełnie fundamentalne, a więc takie jak chociażby wymiana stolarki okiennej czy chociażby kwestia dostosowania wejścia dla osób niepełnosprawnych, biorąc pod uwagę to, że Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich jest tą instytucją, która stoi na straży praw wynikających z konwencji ONZ dotyczącej właśnie osób niepełnosprawnych. Czy widzą państwo jakieś oszczędności związane chociażby z ogrzewaniem, które jak wiemy, jest bardzo kosztowne? Czy są jakieś kary, których uda się uniknąć, w związku z przeprowadzeniem tego remontu?</u>
<u xml:id="u-88.3" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Chciałabym także odnieść się do tej części budżetu, która jest związana ze zwiększeniem etatów w Krajowym Mechanizmie Prewencji. Jak rozumiem, jest to wydział, który zajmuje się wizytowaniem nie tylko więzień, ale także wszelkich ośrodków zamknięcia, również takich, w których przebywają osoby chore psychicznie, a więc osoby, które rzeczywiście mogą mieć pewną trudność w samodzielnym zadbaniu o swoje prawa i wolności. Ile jest takich ośrodków? Ile mają państwo w tej chwili etatów? Jak często przy obecnej liczbie etatów mogą państwo odwiedzać takie ośrodki? Czy są jakieś zobowiązania międzynarodowe i jakieś zalecenia międzynarodowe, które precyzyjnie wskazywałyby, jak często takie odwiedziny powinny się odbywać? Myślę, że żeby może nakreślić członkom Komisji Finansów Publicznych potrzebę bądź brak potrzeby zwiększenia tych właśnie etatów, dobrze byłoby wspomnieć, jak wyglądają takie wizytacje, czego dotyczą i z kim się państwo spotykają podczas takich spotkań.</u>
<u xml:id="u-88.4" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Chciałabym jeszcze zwrócić uwagę na jedną rzecz, a mianowicie, jak rozumiem, wykonywanie obowiązków Rzecznika Praw Obywatelskich wymaga także pewnych działań procesowych i do tego potrzebni są pracownicy, którzy posiadają odpowiednie kompetencje w tym zakresie, a zatem po zdanych egzaminach adwokackich czy radcowskich i po ukończonej aplikacji sędziowskiej. Tutaj jest kwestia dotycząca ich zarobków. Czy fakt niepodnoszenia tych płac od 2008 r., jak wynika z przedstawionej przez Rzecznika informacji, wpływa na dostępność do tak wysoko wykwalifikowanych pracowników, a w konsekwencji na możliwość wypełniania konstytucyjnych i ustawowych obowiązków nałożonych na urząd?</u>
</div>
<div xml:id="div-89">
<u xml:id="u-89.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Dziękuję bardzo. Pani przewodnicząca Skowrońska.</u>
</div>
<div xml:id="div-90">
<u xml:id="u-90.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Zabierając głos w przypadku Trybunału Konstytucyjnego wskazywaliśmy, że jest to po pierwsze organ konstytucyjny, a zatem jego niezależność jest związana również z samodzielnym przygotowaniem budżetu. To jest pierwsza najważniejsza i najistotniejsza kwestia. Druga ważna kwestia przy konstruowaniu tego budżetu, to jest liczba spraw, tak jak mówiła pani poseł Gasiuk-Pihowicz. Ja bym się odniosła do samego porównania, którego dokonała wnioskodawca pani poseł Pawłowicz, oczywiście z szacunkiem dla pani prawnego dorobku, ale w tym przypadku niestety zupełnie nie mamy do czynienia z rzeczami porównywalnymi, bo pełnomocnik do spraw bezpieczeństwa obywatelskiego powołany przez Ministra Kultury wicepremiera rządu ma zupełnie inne zadania. A zatem skoro mówimy o organie konstytucyjnym, to chcę powiedzieć tak, że dla każdego normalnego obywatela jest to instytucja, która pomaga mu w życiu.</u>
<u xml:id="u-90.1" who="#PoselKrystynaSkowronska">Chciałabym, żeby pan rzecznik powiedział, ile jest spraw, które do niego wpływają? Chcę powiedzieć jedno, że ja w przeszłości w 2002 i 2003 r. wspólnie z rzecznikiem praw obywatelskich panem profesorem Zollem prowadziliśmy wiele postępowań, związanych z odbierania świadczeń dotyczących tak zwanej emerytury na dzieci specjalnej troski, doprowadzając kilka postępowań do Sądu Najwyższego i do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Niestety, co bardzo przykre, było to kilka tysięcy spraw w skali kraju.</u>
<u xml:id="u-90.2" who="#PoselKrystynaSkowronska">Jaką mamy dziś sytuację? Mamy Rzecznika Praw Obywatelskich i prawdą jest, że on być może odrobinę zostaje odciążony przez Rzecznika Finansowego, a zatem nie będzie się pan Rzecznik Praw Obywatelskich zajmował tym segmentem, bo tak to rozumiemy. Chyba, że będzie wypełniał funkcję pojednawczą i koordynującą. W tym zakresie kwestia tego jak chronione są nasze prawa, jest istotna, a nawet bardzo istotna.</u>
<u xml:id="u-90.3" who="#PoselKrystynaSkowronska">Mam zatem w przypadku pana rzecznika pytanie. To jest budżet przygotowany przez pana rzecznika, który budzi kontrowersje i u mnie akurat nie budzi tych kontrowersji, ale zawsze o to pytam, obojętnie czy byliśmy w koalicji rządzącej, czy jesteśmy w opozycji, na ile tak naprawdę dla wypełnienia swoich obowiązków można w tym budżecie dokonać zdaniem pana rzecznika oszczędności? Naprawdę chciałabym, żebyśmy nie toczyli sporów, bo z wypełnienia swojej funkcji rzecznik co roku przedkłada sprawozdanie, a zatem mamy szansę rozmawiać o tym, jakimi sprawami się zajmuje i jaki kierunek działań podejmuje. Życzyłabym, żeby pan rzecznik miał jak najmniej spraw, bo to oznaczałoby, że u nas poprawia się funkcjonowanie instytucji i obywatel jest z tego zadowolony.</u>
</div>
<div xml:id="div-91">
<u xml:id="u-91.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Dziękuję bardzo. Pragnę państwa poinformować, że następne posiedzenie Komisji odbędzie się o godzinie 14.15, więc proszę o poinformowanie gości. Kolejnym pytającym jest pan poseł Szewczak. Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-92">
<u xml:id="u-92.0" who="#PoselJanSzewczak">Szanowni państwo, szanowni goście. Nasza Komisja, a więc Komisja Finansów Publicznych rzeczywiście jest tym razem w szczególnej sytuacji. Dlatego, że to przecież my w imieniu rządu mamy wyfasować przedstawicieli tych środowisk i te armaty z których prują do nas, że tak powiem ogniem zaporowym, więc jest istotnym problem, patrzenie na te kwestie, ale niewątpliwie one nie powinny nas ograniczać w patrzeniu na pewną racjonalność finansową i powiedziałbym, że pewne rozpasanie w niektórych zapisach. To jest przecież szczególna kwestia.</u>
<u xml:id="u-92.1" who="#PoselJanSzewczak">My wiele tych budżetów widzimy i wzrost wydatków ogółem o 18% to nie jest mało. Natomiast wzrost wydatków majątkowych o 66% to są jednak mimo wszystko liczby szokujące. Oczywiście pewnie trzeba będzie montować tę windę, monitoring, czy zakupić te komputery, chociaż nie wiem co to za winda, która kosztuje ponad 4 mln zł. W każdym razie jeśli budynek jest zabytkowy i są kłopoty z tego typu inwestycjami, to trzeba z niego zrezygnować i być może przenieść się na Pragę bądź na Targówek, bo tam jest taniej. Jest w tej chwili wiele biur, które można korzystnie wynająć.</u>
</div>
<div xml:id="div-93">
<u xml:id="u-93.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Pani poseł, bardzo proszę o spokój.</u>
</div>
<div xml:id="div-94">
<u xml:id="u-94.0" who="#PoselJanSzewczak">Targówek jest bardzo szanowany, ja bardzo szanuję Targówek, pani poseł. Pani poseł, ja za chwileczkę przejdę do polemiki z panią, bo mam nawet pewien pomysł. Natomiast średnie wynagrodzenie, proszę państwa, etatów erki w 2016 r. wynieść ma 14 700 zł, a co jeszcze ciekawsze oznacza to spadek o około 11% w stosunku do roku 2015. Wydaje się, że są to znaczące wynagrodzenia, tym bardziej, że słyszymy o powołaniu trzeciego zastępcy, na co słusznie pani poseł zwróciła uwagę.</u>
<u xml:id="u-94.1" who="#PoselJanSzewczak">Miałbym pytanie do rzecznika, czy to jest ostatni zastępca? Czy przewidziani są kolejni zastępcy? Natomiast oczywiście można zwracać uwagę i trzeba na to zwracać uwagę, a więc na kwestie upolitycznienia pewnych instytucji, bo one są bardzo wyraźne. Niewątpliwe to nie jest tak, pani poseł Skowrońska, że wszyscy Polacy liczą wyłącznie na Rzecznika Praw Obywatelskich, bo przecież można znaleźć szereg przykładów, kiedy kibice sportowi siedzieli po trzy lata w aresztach, kiedy odbierano rodzicom dzieci z powodu biedy, kiedy notorycznie uchylający się od płacenia alimentów, że tak powiem, są celebrytami medialnymi i tak dalej. Moglibyśmy więc znaleźć wiele przykładów, kiedy moglibyśmy mieć bardzo poważne zastrzeżenia do funkcjonowania tej instytucji, ale mi się wydaje, że to nie o to chodzi. Mając nawet na względzie to uwikłanie polityczne, trzeba patrzeć na racjonalność i na to jak wykorzystywane są te środki publiczne. W mojej ocenie ten budżet z roku 2015, a więc 38 mln zł, byłby absolutnie wystarczający do funkcjonowania tej instytucji.</u>
</div>
<div xml:id="div-95">
<u xml:id="u-95.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Dziękuję bardzo. Ostatni głos zabierze pani Dękierowska z Porozumienia Związków Zawodowych. Mam nadzieję, że nie pomyliłem nazwiska. Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-96">
<u xml:id="u-96.0" who="#PrzedstawicielPorozumieniaZwiazkowZawodowychSamodzielnychKonstytucyjnychInstytucjiPublicznychKingaDekierowska">Prawie idealnie. Panie przewodniczący, chciałabym na początku w imieniu Porozumienia Związków Zawodowych Samodzielnych Konstytucyjnych Instytucji Publicznych takich jak Kancelaria Prezydenta, Kancelaria Sejmu, Państwowa Inspekcja Pracy, Najwyższa Izba Kontroli i również Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich podziękować za umożliwienie udziału w tymże posiedzeniu. Porozumienie pozwoliło sobie przesłać swoje stanowisko na ręce pana przewodniczącego, jak również pozostałych członków Komisji, a więc chciałabym się tylko ograniczyć do kwestii, która dla nas jako dla związków jest najważniejsza. Co prawda jest to powtórzenie, ale należy chyba jeszcze raz położyć na to nacisk.</u>
<u xml:id="u-96.1" who="#PrzedstawicielPorozumieniaZwiazkowZawodowychSamodzielnychKonstytucyjnychInstytucjiPublicznychKingaDekierowska">Jak wiadomo od 2008 r. fundusze wynagrodzeń w sferze budżetowej były niestety zamrożone i były też zamrożone w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich. Dlatego wynagrodzenia te nie tylko nie rosły, ale one nawet nie stały w miejscu, gdyż ich realna wartość spadała. Aktualnie można mówić o spadku na poziomie 18%, co ustaliliśmy w oparciu o dane z GUS. Dlatego też w przypadku podwyżki wynagrodzeń dla pracowników, mogłoby to przede wszystkim wpłynąć na stabilizację kadrową Biura Rzecznika Praw Obywatelskich, ponieważ praca w Biurze wymaga nie tylko wysokich kwalifikacji, ale wiedzy wręcz na poziome eksperckim. Wielu pracowników posiada uprawnienia zawodowe radcy prawnego, prokuratora, sędziego czy adwokata i wiadomą sprawą jest, że z tychże względów finansowych, bardzo często te osoby muszą odchodzić z naszej instytucji. Natomiast te same względy finansowe powodują, że jest bardzo trudno znaleźć osoby, które chciałyby przyjść do pracy w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich. Tutaj chciałabym podkreślić, że pracownicy Biura naprawdę z bardzo dużym zaangażowaniem i z dużą troską pochylają się nad sprawami, które do nas wpływają i nie traktują ich jako kolejny numer, ale jako sprawę za którą stoi obywatel i jego problemy, które trzeba rozwiązać.</u>
<u xml:id="u-96.2" who="#PrzedstawicielPorozumieniaZwiazkowZawodowychSamodzielnychKonstytucyjnychInstytucjiPublicznychKingaDekierowska">Nie przedłużając, chciałabym na koniec wskazać, że pracownicy instytucji, które są reprezentowane przez Porozumienie Związków Zawodowych, jak również pracownicy Biura Rzecznika Praw Obywatelskich, dużą nadzieję pokładali i pokładają w tym parlamencie i w odmrożeniu funduszy wynagrodzeń w sferze budżetowej. Dlatego też Porozumienie Związków Zawodowych SKIP chciałoby jeszcze raz zaapelować do Wysokiej Komisji, o pozytywne przyjęcie założeń budżetowych na 2016 r., które przedstawił Rzecznik Praw Obywatelskich. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-97">
<u xml:id="u-97.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Dziękuje bardzo. Pani przewodnicząca Skowrońska.</u>
</div>
<div xml:id="div-98">
<u xml:id="u-98.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Chciałabym tylko powiedzieć, że przez te wszystkie lata i niezależnie od tego kto był rzecznikiem praw obywatelskich, bo równie dobrze pracowało nam się zarówno z panem profesorem Zollem, jak i z panem doktorem Kochanowskim w sprawach, które wymagały interwencji i tam gdzie parlamentarzysta nie mógł występować w imieniu obywatela, nawet wtedy, kiedy były luki w prawie i nie mógł wystąpić do Trybunału Konstytucyjnego, a taką procedurę mieliśmy. Tak więc proszę mi wierzyć, z całym szacunkiem odnosiliśmy się do wszystkich rzeczników praw obywatelskich, bo również do pani profesor Lipowicz i tych zagadnień, którymi rzecznik się zajmuje, bo tego jest naprawdę dużo. Ja mam duży szacunek i nie wytaczałabym spraw związanych z armatami, z których prujemy bombami, bo to jest chyba niestosowne.</u>
</div>
<div xml:id="div-99">
<u xml:id="u-99.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Dziękuję pani poseł. Zakończyliśmy zadawanie pytań. Proszę pana rzecznika o udzielenie odpowiedzi.</u>
</div>
<div xml:id="div-100">
<u xml:id="u-100.0" who="#RzecznikprawobywatelskichAdamBodnar">Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo. Bardzo serdecznie dziękuję za pytania, które mam nadzieję, pozwolą na wyjaśnienie różnych kwestii związanych z budżetem Rzecznika Praw Obywatelskich na 2016 r. Jeśli pan przewodniczący pozwoli, postaram się odpowiedzieć na pytania, które się ściśle odnoszą do kwestii, powiedziałbym, związanych z merytorycznym funkcjonowaniem Biura Rzecznika Praw Obywatelskich. Natomiast panią dyrektor chciałbym prosić o odpowiedź na pytanie, dotyczące tych koniecznych inwestycji. Chciałbym podkreślić, że inwestycji wynikających z nakazów Państwowej Inspekcji Pracy oraz ochrony przeciwpożarowej. Chciałbym również poprosić panią Monikę Staniszewską, a więc główną księgową, o informacje na temat średnich wynagrodzeń.</u>
<u xml:id="u-100.1" who="#RzecznikprawobywatelskichAdamBodnar">Po pierwsze faktycznie jest tak, że w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich następuje fluktuacja pracowników, że pracownicy, którzy zdobędą pewne doświadczenia i nauczą się rozpoznawać skargi indywidualne, pisać wystąpienia generalne, uczestniczyć w postępowaniach sądowych, często niestety decydują się na rezygnację z pracy. Niedawno do Rządowego Centrum Legislacji odeszły dwie osoby, jedna osoba odeszła do Ministerstwa Sprawiedliwości, a wiele osób odchodzi i zakłada kancelarie. Tak więc jest to problem, zarówno na poziomie rekrutacji, czyli naboru nowych pracowników, bo kiedy mieliśmy przykładowo konkurs na stanowisko do Zespołu Prawa Cywilnego, to niestety oferowane wynagrodzenie było takie, że osoby, które wygrały konkurs nie chciały tej pracy przyjąć, jak również na poziomie zatrudnionych już pracowników, którzy odchodzą do innych miejsc. Tak więc jest to problem i zamrożenie wynagrodzeń ma swój skutek. Chciałbym na to zwrócić uwagę, ponieważ z punktu widzenia państwa, jeśli ktoś jest przez lata kształcony, jeżeli ktoś zdobywa specjalizację w zakresie rozwiązywania różnych problemów, to żal jest, że ta osoba nie może później tej wiedzy i swojej pracy wykorzystywać na rzecz obywateli.</u>
<u xml:id="u-100.2" who="#RzecznikprawobywatelskichAdamBodnar">Jeżeli chodzi o pytanie dotyczące Krajowego Mechanizmu Prewencji, to jest funkcja, która jest powierzona rzecznikowi, w związku z ratyfikacją przez Polskę protokołu dodatkowego do konwencji o zakazie tortur, nieludzkiego i poniżającego traktowania. Zgodnie z konwencją i protokołem dodatkowym, Rzecznik Praw Obywatelskich jest zobowiązany do monitorowania wszystkich miejsc pozbawienia wolności od zakładów karnych, przez areszty śledcze, zakłady poprawcze, schroniska dla nieletnich, policyjne izby dziecka, ale także domy pomocy społecznej czy izby wytrzeźwień. Tych miejsc jest w Polsce łącznie 1800, tak to można szacować i niestety przy tym zasobie środków finansowych i przy tym, że mamy tylko trzynaście etatów na wykonywanie tej funkcji, nie jesteśmy w stanie wykonywać jej poprawnie.</u>
<u xml:id="u-100.3" who="#RzecznikprawobywatelskichAdamBodnar">Pojawiały się rekomendacje Komitetu Przeciwko Torturom ONZ, komitetu przeciwdziałania torturom Rady Europy i przedstawicieli podkomitetu ONZ do spraw zakazu tortur, że należy zwiększyć finansowanie Krajowego Mechanizmu Prewencji i nawet polski rząd zobowiązał się do tego, żeby podjąć kroki w celu dalszego zwiększenia środków oddawanych do dyspozycji Krajowego Mechanizmu Prewencji, w związku z uwagami poczynionymi przez komitet przeciwdziałania torturom. Tak więc jest tutaj i można powiedzieć, że była odpowiedź pozytywna, czyli że brak tego zwiększenia spowoduje, iż te funkcje nie będą wykonywane i będziemy mogli odwiedzać każde miejsce pozbawienia wolności raz na kilkanaście lat, a nie tak jak to być powinno, że raz na pięć lat. Chcielibyśmy po prostu poprzez te dodatkowe etaty, zwiększyć możliwość funkcjonowania w tym zakresie.</u>
<u xml:id="u-100.4" who="#RzecznikprawobywatelskichAdamBodnar">Podobnie jest z kwestią rozpoznawania kasacji w sprawach karnych. Rzecznik jest jednym z nielicznych trzech organów, który ma prawo do składania kasacji w sprawach karnych, które nie zakończyły się orzeczeniem kary pozbawienia wolności. W zeszłym roku wpłynęły do rzecznika 2824 wnioski o kasację. Rozpoznanie każdej z tych spraw zajmuje czas, trzeba sprowadzić akta i podjąć decyzję. Niestety pojawia się pewien poziom dyssatysfakcji osób zwracających się do rzecznika, bo przy obecnej obsadzie etatowej, nie jesteśmy w stanie tego zrobić i stąd postulat zwiększenia liczby zatrudnienia o cztery etaty. Dzięki temu będziemy mogli znacznie lepiej wykonywać tę funkcję.</u>
<u xml:id="u-100.5" who="#RzecznikprawobywatelskichAdamBodnar">Chciałbym podkreślić, że te zadania, o których mówiłem, czyli zadania Krajowego Mechanizmu Prewencji oraz Zespołu Prawa Karnego, to są zadania, które będą wykonywane między innymi dzięki temu zwiększeniu etatowemu. Zostaną przeprowadzone otwarte i publiczne konkursy, a więc jasnym i oczywistym będzie, że te osoby, które zostaną zatrudnione, zostały zatrudnione właśnie do tych zadań.</u>
<u xml:id="u-100.6" who="#RzecznikprawobywatelskichAdamBodnar">Odpowiadając na pytanie dotyczące problematyki równościowej chciałbym powiedzieć, że mam wielką nadzieję na współpracę z pełnomocnikiem rządu do spraw społeczeństwa obywatelskiego i równego traktowania. Cieszę się, że taka osoba została powołana. Wysłałem zresztą pismo gratulacyjne do pana ministra z propozycją spotkania. Natomiast uważam, że czym innym jest koordynowanie polityki rządowej w zakresie przeciwdziałania dyskryminacji i przestrzegania zasady równego traktowania, a czym innym są funkcje Rzecznika Praw Obywatelskich. Rzecznik ma za zadanie rozpoznawać skargi obywateli, ma za zadanie przystępować do postępowań i ma za zadanie prowadzić badania w zakresie równego traktowania.</u>
<u xml:id="u-100.7" who="#RzecznikprawobywatelskichAdamBodnar">Jeżeli chodzi o priorytety, to do tych priorytetów, które były wcześniej, a więc do priorytetów ustalonych przez panią profesor Lipowicz, dotyczących mianowicie niepełnosprawności oraz osób starszych, dodałem jeden priorytet, który wyraźnie sformułowałem poprzez powołanie Komisji Ekspertów do spraw Przeciwdziałania Bezdomności. Zresztą wczoraj dostałem bardzo ładny list od pani minister Kempy, która ma nadzieję na dobrą współpracę z Biurem Rzecznika w tym zakresie i na większą koordynację polityki rządowej.</u>
<u xml:id="u-100.8" who="#RzecznikprawobywatelskichAdamBodnar">Było pytanie o liczbę spraw wpływających do Rzecznika Praw Obywatelskich. Tych spraw jest niezwykle dużo, bo jest ich ponad 50 tys. To są interesanci, którzy przychodzą osobiście i w zeszłym roku urząd rzecznika przyjął 5600 interesantów. To są rozmowy telefoniczne, a więc działalność infolinii – 38 tys. rozmów telefonicznych. To są oczywiście listy kierowane do Biura Rzecznika Praw Obywatelskich, których jest kilkadziesiąt tysięcy. Rezultatem tego wszystkiego jest rozpoznawanie tych spraw, ale także podejmowanie konkretnych działań. Wydaje mi się, że taką najważniejszą statystyką są wystąpienia generalne i w zeszłym roku Rzecznik sformułował 285 wystąpień generalnych.</u>
<u xml:id="u-100.9" who="#RzecznikprawobywatelskichAdamBodnar">Taką statystyką jest oczywiście także wnoszenie wniosków do Trybunału Konstytucyjnego i przystępowanie do spraw toczących się przed Trybunałem i tych spraw było łącznie 40, a dotyczyły one różnych kwestii. Pan poseł wspomniał chociażby o tematyce aresztów tymczasowych w kontekście kibiców i wydaje mi się, że to jest bardzo ważna uwaga, bo akurat w sprawie Macieja Dobrowolskiego, mam wrażenie, że mieliśmy pewien udział, jeżeli chodzi o doprowadzenie do jego uwolnienia. Chyba był to na tyle istotny udział, że odwiedził on Biuro Rzecznika i podziękował nam. Natomiast dosłownie tydzień temu wysłałem wniosek do Trybunału Konstytucyjnego, w sprawie wprowadzenia maksymalnego okresu tymczasowego aresztowania, żeby była oznaczona górna granica jego stosowania.</u>
<u xml:id="u-100.10" who="#RzecznikprawobywatelskichAdamBodnar">Była na przykład historia kibiców, którzy zostali skazani za wykroczenie w związku z używaniem haseł: „Donald matole, twój rząd obalą kibole”. To była sprawa, która się toczyła z Kodeksu wykroczeń i też składaliśmy wniosek do Trybunału Konstytucyjnego o niezgodność z konstytucją art. 49 Kodeksu wykroczeń, ale niestety Trybunał się z tym nie zgodził i być może będzie w tym zakresie wystąpienie generalne, w którym zaproponuję rządowi podjęcie inicjatywy legislacyjnej.</u>
<u xml:id="u-100.11" who="#RzecznikprawobywatelskichAdamBodnar">Nie planuję powołania dalszych zastępców, ponieważ ustawa stwierdza, że rzecznik ma prawo maksymalnie do trzech zastępców, więc w tym zakresie żadne dalsze osoby nie będą powoływane. Wysoka Komisjo, zgodnie z tymi sugestiami, my zdajemy sobie sprawę z ograniczeń środków finansowych i zdajemy sobie sprawę z tego, że każda instytucja powinna oszczędzać i powinna zwracać na to maksymalną uwagę. Biorąc pod uwagę przebieg Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, my mamy pewne propozycje ograniczenia budżetu na wydatki inwestycyjne. Chciałbym poprosić dyrektor Jakimowicz o kilka słów wyjaśnienia.</u>
</div>
<div xml:id="div-101">
<u xml:id="u-101.0" who="#DyrektorgeneralnyBiuraRPOKatarzynaJakimowicz">Szanowni państwo, dzień dobry. Katarzyna Jakimowicz, jestem dyrektorem generalnym Biura Rzecznika Praw Obywatelskich. Chciałam tylko na wstępie uszczegółowić pewną informację. Rzecznik Praw Obywatelskich posiada w trwałym zarządzie dwa budynki. Jeden budynek znajduje się przy al. Solidarności 77, a drugi to jest budynek zabytkowy o faktycznie złym stanie technicznym, znajdujący się przy ul. Długiej 23/25. W stosunku do obu tych budynków Rzecznik Praw Obywatelskich ma konkretne obowiązki wynikające z przepisów prawa i to są obowiązki utrzymania tych budynków w takim stanie technicznym, aby spełniał on należycie swoją funkcję. Chciałabym podkreślić, że budynek przy ul. Długiej i jego stan techniczny, w wielu przypadkach jest niezgodny z przepisami przeciwpożarowymi oraz BHP.</u>
<u xml:id="u-101.1" who="#DyrektorgeneralnyBiuraRPOKatarzynaJakimowicz">Jeżeli chodzi o nasze plany inwestycyjne, o których wspomniał również pan rzecznik, to chciałabym poddać pod państwa rozwagę korektę, którą moglibyśmy zaproponować w wydatkach inwestycyjnych. Korekta ta dotyczy dwóch dużych pozycji kwotowych i jedna z nich to jest korekta dotycząca wykonania projektu wentylacji. W pierwotnym budżecie opiewała ona na kwotę 2250 tys. zł i chcielibyśmy zaproponować obniżenie jej do 10%. Co to oznacza? To oznacza, że w projekcie budżetu utrzymalibyśmy wyłącznie pozycję wydatku, dotyczącą realizacji czy zamówienia projektu wykonawczego do dalszej inwestycji. To pozwoliłoby nam skonstruować właściwie dokumentację i wszcząć postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w roku następnym, oczywiście przy uwzględnieniu uwarunkowań budżetowych. To jest realna oszczędność, proszę państwa, a właściwie korekta, bo to jest przesunięcie wydatków o 2 mln zł w stosunku do pierwotnego planowanego projektu.</u>
<u xml:id="u-101.2" who="#DyrektorgeneralnyBiuraRPOKatarzynaJakimowicz">Drugą propozycję korekty mielibyśmy w pozycji dotyczącej wymiany 250 niestandardowych okien. Chciałam tylko uszczegółowić, że ta wymiana okien dotyczy budynku przy ul. Długiej. Biuro ma przygotowaną pełną dokumentację projektową i ma również w tym zakresie zgodę konserwatora zabytków, która jest ważna do 31 grudnia 2016 r. Natomiast jest to spora inwestycja, bo jej koszt wynosi 1644 tys. zł i chcielibyśmy zaproponować dokonanie korekty w postaci etapowania tej inwestycji. To znaczy, że moglibyśmy założyć w tym roku wykonanie dwóch kondygnacji, a nie czterech, co zmniejszyłoby wydatek do wysokości 800 tys. zł.</u>
<u xml:id="u-101.3" who="#DyrektorgeneralnyBiuraRPOKatarzynaJakimowicz">Reasumując chcielibyśmy zaproponować zmniejszenie wydatków w dwóch pozycjach inwestycyjnych, a więc zmniejszenie wydatków na projekt wentylacji i jej wykonanie, jedynie do wykonania projektu za 250 tys. zł oraz wykonanie wymiany okien dwóch kondygnacji w budynku przy ul. Długiej na kwotę 800 tys. zł.</u>
</div>
<div xml:id="div-102">
<u xml:id="u-102.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Dziękuję bardzo. Czy jeszcze pan minister chciałby zabrać głos?</u>
</div>
<div xml:id="div-103">
<u xml:id="u-103.0" who="#RzecznikprawobywatelskichAdamBodnar">Chcielibyśmy jeszcze uzupełnić informację na temat średnich wynagrodzeń.</u>
</div>
<div xml:id="div-104">
<u xml:id="u-104.0" who="#GlownaksiegowawBiurzeRPOMonikaStaniszewska">Szanowna Komisjo, chciałam powiedzieć, że na podstawie sprawozdania Rb-70 o zatrudnieniu i wynagrodzeniach w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich w 2015 r., przeciętne wynagrodzenie osób nieobjętych mnożnikowym systemem wynagrodzeń wyniosło 6035 zł. Jest to wynagrodzenie, które zawiera wszystkie dodatki stażowe i służbowe, ale nie zawiera dodatkowego wynagrodzenia rocznego. W takiej wysokości było też wynagrodzenie w roku 2014. Natomiast przeciętne wynagrodzenie wszystkich grup pracowniczych, czyli osób objętych mnożnikowym systemem wynagrodzeń, jak i osób nieobjętych mnożnikowym system men wynagrodzeń, łącznie z dodatkowym wynagrodzeniem rocznym czyli trzynastką, wyniosło 6597 zł.</u>
</div>
<div xml:id="div-105">
<u xml:id="u-105.0" who="#RzecznikprawobywatelskichAdamBodnar">Panie przewodniczący, na sam koniec chciałbym podkreślić, że ten wzrost o 18%, to nie jest wzrost na wynagrodzenia czy na dodatkowe etaty, ale większa część tego wzrostu przeznaczona jest na inwestycje i tak jak to przedstawiliśmy, jesteśmy gotowi obniżyć ten wzrost o prawie 3 mln zł, rozkładając te inwestycje w zabytek na ul. Długiej 23/25 na etapy i na kolejne lata. Uważam, że skoro Rzecznik Praw Obywatelskich ma ten budynek w stałym zarządzie i jest on własnością Skarbu Państwa, to są też nakazy państwowych organów, żeby przeprowadzać tam inwestycje, a moim obowiązkiem jest, żeby tego dokonywać i dopilnowywać, a także złożyć projekt budżetu w takim właśnie kształcie. Chciałbym podkreślić, że ten projekt budżetu, który został przedstawiony, to jest dokładnie ten sam, który przedstawiła pani profesor Irena Lipowicz.</u>
<u xml:id="u-105.1" who="#RzecznikprawobywatelskichAdamBodnar">Chciałbym dodać jeszcze jedną rzecz, bo w niektórych wypowiedziach pojawiła się taka sugestia, że rzecznik niewiele robi na przykład dla praw osób niepełnosprawnych i że to nie jest tematyka wystarczająco poważnie traktowana przez Rzecznika. Od momentu kiedy objąłem urząd, to złożyłem łącznie 23 wystąpienia generalne dotyczące praw osób z niepełno sprawnościami, z czego 2 wystąpienia dotyczyły tego, co wiem, że jest przedmiotem troski niektórych członków Komisji, a więc świadczeń pielęgnacyjnych dla osób sprawujących opiekę nad niepełnosprawnym dzieckiem oraz na temat sytuacji prawnej opiekunów osób niepełnosprawnych. To są wystąpienia z 7 oraz 18 grudnia do Ministra Pracy i Polityki Społecznej, bo tutaj mamy niestety sytuacje niewykonanego wyroku Trybunału Konstytucyjnego i rolą rzecznika jest apelowanie o to, aby ten wyrok został wykonany. Dziękuję serdecznie.</u>
</div>
<div xml:id="div-106">
<u xml:id="u-106.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Dziękuję bardzo…</u>
</div>
<div xml:id="div-107">
<u xml:id="u-107.0" who="#PoselKrystynaPawlowicz">Dopiero pan mówił…</u>
</div>
<div xml:id="div-108">
<u xml:id="u-108.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Pani poseł, bardzo proszę nie zabierać głosu poza dyskusją. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-108.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejJaworski">Stwierdzam zakończenie omawiania projektu ustawy budżetowej na 2016 r. w zakresie właściwości Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. Zamykam posiedzenie Komisji. Następne posiedzenie Komisji za 15 minut w tej sali. Dziękuję.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>