text_structure.xml 56.9 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelJacekPiechota">Otwieram wspólne posiedzenie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Rozwoju Przedsiębiorczości. Porządek dzienny naszego dzisiejszego posiedzenia zawiera tylko jeden punkt – zapoznanie się z informacją na temat funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości w obszarze prawa gospodarczego. W naszym posiedzenie uczestniczy podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pan Krzysztof Józefowicz. Przyznaję się, że wyraziliśmy zgodę na to, żeby Ministra Gospodarki reprezentował dyrektor departamentu. Jest to pani Grażyna Henclewska, p.o. dyrektora Departamentu Analiz i Prognoz w MG.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelJacekPiechota">Komisja Rozwoju Przedsiębiorczości bardzo zabiegała o to wspólne posiedzenie, uznając, że warto zapoznać się z aktualną informacją Ministra Sprawiedliwości na ten temat, ale również wyrazić opinie, które posłowie formułowali wcześniej, w toku prac Komisji. Wierzę, że obie Komisje podejmą ten temat z takim samym zaangażowaniem.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelJacekPiechota">Proszę pana ministra Krzysztofa Józefowicza o wprowadzenie do tematu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">Ustawa z 24 maja 1989 r. powierzyła rozpoznawanie spraw gospodarczych odrębnym jednostkom organizacyjnym – sądom gospodarczym, będącym oddziałami w sądach rejonowych lub sądach okręgowych. Utworzono wówczas wydziały do rozpoznawania spraw gospodarczych w 19 sądach okręgowych oraz 59 wydziałów w sądach rejonowych, którym powierzono również prowadzenie spraw rejestrowych.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">Sądy gospodarcze są tworzone na podstawie przepisów ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych w trybie rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości. Aktualnie w tym zakresie obowiązuje rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 27 września 2001 r. w sprawie utworzenia sądów gospodarczych, które było kilkakrotnie nowelizowane w związku z utworzeniem nowych wydziałów lub zmian właściwości wydziałów gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">Od 1 stycznia 1998 r. sądy gospodarcze prowadzą rejestr zastawów, wprowadzony ustawą z 6 grudnia 1996 r. o zastawie rejestrowym i Rejestrze Zastawów. Natomiast od 1 stycznia 2001 r., zgodnie z postanowieniami ustawy z 30 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym, rejonowe sądy gospodarcze prowadzą także rejestr podmiotów określonych powyższą ustawą. Prowadzą one rejestr przedsiębiorców, rejestr stowarzyszeń i innych organizacji społecznych, fundacji, oraz publicznych zakładów opieki społecznej, a także – rejestr dłużników niewypłacalnych.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">Obecnie w 32 sądach okręgowych funkcjonuje 40 sądów gospodarczych, a w 5 sądach okręgowych w: Warszawie, Gdańsku, Katowicach, Krakowie i Poznaniu działają wydziały gospodarcze odwoławcze. W strukturze sądów rejonowych istnieje następująca liczba wydziałów gospodarczych: 74 wydziały gospodarcze procesowe, 27 wydziałów gospodarczych Krajowego Rejestru Sądowego, 16 wydziałów gospodarczych do spraw upadłościowych i naprawczych, 11 wydziałów gospodarczych – Rejestru Zastawów (tu została przyjęta zasada, że na obszarze każdej apelacji funkcjonuje Rejestr Zastawów, ostatni taki rejestr został utworzony z dniem 1 stycznia 2007 r w obszarze właściwości apelacji szczecińskiej przy Sądzie Rejonowym w Szczecinie).</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">W sądach apelacyjnych nie funkcjonują wydziały gospodarcze, ponieważ sprawy gospodarcze wraz ze sprawami cywilnymi i rodzinnymi są rozpoznawane w wydziałach cywilnych sądów apelacyjnych, ale Ministerstwo Sprawiedliwości prowadzi w tym zakresie odrębną statystykę.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">W listopadzie 2006 r. Minister Sprawiedliwości przesłał na ręce pana przewodniczącego Jacka Piechoty materiał zawierający dane statyczne dotyczące wpływu spraw, wskaźnika czasu trwania poszczególnych postępowań oraz liczby spraw rozpoznawanych we wszystkich sądach w wydziałach gospodarczych w okresie od 2004 r. do połowy 2006 r. W tym miejscu pragnę jedynie przypomnieć państwu posłom, że z analizy tych danych wynika, iż w I półroczu 2006 r. w sprawach gospodarczych nastąpił spadek wpływu spraw w sądach apelacyjnych we wszystkich kategoriach spraw, bieżący wpływ spraw został opanowany i nastąpiło polepszenie wskaźnika czasu trwania postępowań w apelacyjnych i zażaleniowych kategoriach spraw. Również w sądach okręgowych nastąpił dość znaczny spadek wpływu spraw procesowych w pierwszej instancji (wywołany m. in. zmianą właściwości rzeczowej) oraz niewielki spadek wpływu spraw odwoławczych, zarówno z zakresu apelacji, jak i zażaleń. Istotnie poprawiły się wskaźniki czasu postępowań odwoławczych, przy nieznacznym pogorszeniu wskaźników w sprawach w pierwszej instancji, np. procesowych. W sądach rejonowych, jako jedynych, wpływ zwiększył się o 5,9% w porównaniu z I półroczem 2005 r. I chociaż sądy rejonowe załatwiły łącznie o ok. 4 tys. spraw więcej, niż w 2005 r., to nie udało się opanować bieżącego wpływu spraw. Liczba spraw zaległych zmniejszyła się z 86. 689 spraw w pierwszym półroczu 2005 r. do 77.815 rok później. Na uwagę zasługuje stopniowa poprawa średniego wskaźnika czasu trwania postępowania w sądach rejonowych w sprawach procesowych z 4 miesięcy do 3,6 miesięcy, a w sprawach nakazowych – z 1,3 miesiąca do 0,8 miesiąca.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">Sądownictwo gospodarcze, to sprawy procesowe, rejestrowe, upadłościowe, ale również sprawy obejmujące odzyskiwanie należności.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">W niektórych sferach działania sądów gospodarczych nastąpiła znaczna poprawa sprawności postępowania, co jest wynikiem realizacji programu usprawnienia sądownictwa gospodarczego, m. in. przyznania dodatkowych etatów dla asystentów sędziów oraz referendarzy sądowych, a także postępująca informatyzacja sądów. Systematycznie poprawia się wskaźnik czasu trwania postępowania o wpis do Krajowego Rejestru Sądowego. Jeśli chodzi o sprawność prowadzenia postępowań upadłościowych, to trzeba podkreślić, że czas ich trwania zależy od wielu czynników, w tym, w dużej mierze, od innych postępowań sądowych, np. w sprawach wytoczonych przez syndyka. Postępowania upadłościowe trwające dłużej, niż 3 lata, objęte są osobistym nadzorem Ministra Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało wiele inicjatyw legislacyjnych w celu usprawnienia sądownictwa gospodarczego. 20 marca tego roku wejdzie w życie ustawa o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego. Wiele z pań i panów posłów znajdujących się na tej sali aktywnie uczestniczyło w uchwalaniu tej ustawy. Ma ona dwa zadania. Pierwszym jest przyśpieszenie procedury w sprawach gospodarczych. W istotny sposób uprościliśmy tę procedurę, żeby z jednej strony nie było miejsca na takie działania lub zaniechania stron, które wpływają na przewlekłość postępowania, a z drugiej – żeby powstały mechanizmy umożliwiające sądom sprawne jego przeprowadzanie. Drugim elementem tej ustawy jest istotne zwiększenie kompetencji referendarzy sądowych. Polska jest chyba jedynym krajem europejskim, gdzie sędziowie wykonują tak wiele czynności, których wykonywać nie powinni. Sędzia powinien zajmować się orzekaniem, natomiast wszelkie czynności przed rozpoznawaniem sprawy i po wydaniu wyroku powinni wykonywać asystenci lub referendarze sądowi. Nowelizacja, która wejdzie w życie za kilka dni, w istotny sposób zwiększa kompetencje referendarzy sądowych nie tylko w zakresie zwolnienia od kosztów, ale również w zakresie rozpoznawania wszystkich braków pism procesowych i ustanawiania pełnomocnika z urzędu. Po wydaniu orzeczenia referendarz sądowy przejmie wszystkie czynności związane z uprawomocnieniem orzeczenia i z klauzulami wykonalności. Przy czym chodzi nie tylko o klauzule wykonalności na sądowe orzeczenia, ale również na orzeczenia pozasądowe. Jak wiadomo, sądy nadają klauzule wykonalności na bankowe tytuły egzekucyjne. Uznaliśmy, że nie ma potrzeby, aby w tych sprawach orzekali sędziowie, ponieważ są one badane tylko pod względem formalnym i przekazaliśmy je do kompetencji referendarzy sądowych. A jest tych spraw 350 tys. rocznie i we wszystkich nich jeszcze do 19 marca będą musieli orzekać sędziowie. Ale już 20 marca te zadania będą mogli przejąć referendarze sądowi. W budżecie na rok 2007 Sejm przyznał Ministerstwu Sprawiedliwości taką liczbę etatów referendarskich, żeby te przepisy nie były martwe i żeby referendarze mogli odciążyć sędziów.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">1 stycznia tego roku weszła w życie nowelizacja ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym, która wprowadziła dość rewolucyjne zmiany, bowiem jest to pierwszy akt prawny wprowadzający dostęp do sądu przez Internet. Stworzyła ona ramy prawne do tego, żeby do KRS wszelkie wnioski o zarejestrowanie przedsiębiorcy, o zmianie wpisu i o odpis mogły być przekazywane drogą elektroniczną. Umożliwia także bezpłatny dostęp do danych zawartych w KRS. W ostatniej chwili na tyle poszerzyliśmy tę bezpłatną bazę danych, że każda osoba fizyczna może bardzo łatwo sprawdzić, czy dany przedsiębiorca jest zarejestrowany w KRS. Jeśli tak, to można uzyskać wszystkie dane dotyczące tej rejestracji, włącznie z siedzibą. Można również otrzymać informację, kto jest uprawniony do reprezentowania takiego podmiotu, co jest kluczową informacją dla bezpieczeństwa obrotu. W tej chwili te wszystkie dane można uzyskać bezpłatnie na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości. Docelowo zostanie utworzony portal internetowy (właśnie dobiega końca postępowanie przetargowe w tym zakresie), który będzie w sposób bardziej profesjonalny spełniać te zadania, ale będzie służyć również innym celom, ponieważ następnym krokiem będzie rozszerzenie możliwości składania wniosków drogą elektroniczną do wydziałów Rejestru Zastawów. Została przygotowana stosowna nowelizacja i odbyło się pierwsze czytanie w Komisji. Ta nowelizacja umożliwia dostęp drogą elektroniczną do Rejestru Zastawów, a po drugie – znacznie upraszcza postępowanie przed Rejestrem Zastawów. Poszerza także katalog podmiotów, które będą mogły korzystać z Rejestru Zastawów. Do tej pory mogą z niego korzystać jedynie instytucje, Skarb Państwa i gminy. Teraz każdy wierzyciel będzie mógł skorzystać z dobrodziejstwa Rejestru Zastawów.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">Trzecim komponentem portalu będą informacje i możliwości związane ze składaniem wniosków w wydziałach ksiąg wieczystych, kiedy te wszystkie wydziały zostaną zinformatyzowane, a więc kiedy zostanie wprowadzona elektroniczna Nowa Księga Wieczysta we wszystkich wydziałach ksiąg wieczystych w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">W tym tygodniu Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka zakończy prace związane z ustawą o licencji syndyka. To jest bardzo ciekawy projekt, mający na celu z jednej strony zwiększenie wymagań merytorycznych w stosunku kandydatów na syndyka, a z drugiej – wymagań etyczno-moralnych. Posłowie obecni na tej sali uczestniczą w pracach nad tą ustawą, które na etapie podkomisji specjalnej zostały już zakończone.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">Bodajże jesienią miałem przyjemność uczestniczyć w posiedzeniu Komisji, na którym były omawiane sprawy związane z klimatem rozpoczynania działalności gospodarczej w Polsce. Wtedy obiecałem, że poważnie rozważymy obniżenie kosztów pierwszej rejestracji spółek osobowych w KRS. Rząd przygotował projekt ustawy o zmianie ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Pojawił się również projekt poselski i podkomisja pod przewodnictwem obecnego na tej sali posła Stanisława Rydzonia, wprowadziła odpowiednie zmiany. I od kilku dni, bodajże od dziesięciu, obowiązuje przepis, obniżający koszty pierwszego wpisu w przypadku spółek osobowych.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">To są w skrócie najważniejsze projekty zmian, chociaż jest ich więcej, bo jest jeszcze kwestia egzekucji i ustawy o komornikach, co przecież również wiąże się w istotny sposób z dobrym klimatem dla ludzi prowadzących działalność gospodarczą. Chętnie odpowiem na pytania, jeśli takie będą.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciKrzysztofJozefowicz">Jeśli państwo pozwolą na osobisty wątek, chciałem poinformować, że dzisiaj kończę pracę w MS jako podsekretarz stanu i chciałem wszystkim paniom i panom posłom podziękować za współpracę i prosić o wybaczenie, jeśli coś było nie tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelJacekPiechota">Po tej dobrej informacji, po udowodnieniu, że pamięta pan o obietnicach, również tych składanych na forum naszej Komisji, informacja o odejściu wcale nie nastroiła nas optymistycznie. Szkoda.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelJacekPiechota">Proszę teraz o zabranie głosu w imieniu Ministra Gospodarki, panią dyrektor Grażynę Hanclewską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#DepartamentuAnaliziPrognozMinisterstwaGospodarkiGrazynaHanclewska">Przedstawię krotką informację o tym, jak środowisko przedsiębiorców ocenia funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości w obszarze prawa gospodarczego. Informacja przygotowana przez Ministerstwo Gospodarki bazuje przede wszystkim na wnioskach zawartych w raporcie „Przedsiębiorczość w Polsce 2006”, który prezentowaliśmy Komisji Rozwoju Przedsiębiorczości w ub. r., tuż po jego ukazaniu się. Pierwotnym źródłem informacji, opinii i postulatów przedsiębiorców w zakresie funkcjonowania sądownictwa gospodarczego był przegląd utrudnień w podejmowaniu prowadzenia działalności gospodarczej z I kwartału 2006 r., dokonany z inicjatywy Ministra Gospodarki. Przy jego sporządzeniu oparto się na informacjach otrzymanych od przedsiębiorców, firm, stowarzyszeń i organizacji gospodarczych. Uwzględniliśmy również badania ankietowe, które Ministerstwo Gospodarki przeprowadza dwa razy w roku, badania małych i średnich przedsiębiorstw, które także jest źródłem informacji o opiniach przedsiębiorców. Uznajemy, że ocena wyrażona w tym badaniu w części zachowuje aktualność. Z drugiej strony nie można nie zauważyć realizowanej od dwóch lat kompleksowej reformy sądownictwa, w tym sądownictwa gospodarczego. Wydaje się, że w najbliższym czasie te pozytywne efekty reformy zaczną być odczuwalne przez przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#DepartamentuAnaliziPrognozMinisterstwaGospodarkiGrazynaHanclewska">Jednak w tej chwili chciałabym przekazać obecne oceny przedsiębiorców dotyczące funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości. W swoich opiniach podkreślają oni przede wszystkim, że funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości jest sprawą pierwszoplanową dla przedsiębiorcy, ponieważ ma istotny wpływ na rozwój przedsiębiorczości, począwszy od inicjowania przedsięwzięć gospodarczych, poprzez rozstrzyganie sporów gospodarczych i cywilnych związanych z działalnością gospodarczą oraz orzekanie w sprawach związanych z przestępczością gospodarczą, a skończywszy na przeprowadzaniu postępowań upadłościowych i wykreślaniu przedsiębiorców z KRS.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#DepartamentuAnaliziPrognozMinisterstwaGospodarkiGrazynaHanclewska">Działalność sądów wpływa również na zwykłe, codzienne funkcjonowanie przedsiębiorców, m. in. przez zabezpieczanie roszczeń w drodze ustanawiania hipotek, wpisywania do ksiąg wieczystych, ustanawianie zastawów rejestrowych itd. Zdaniem wielu przedsiębiorców funkcjonowanie polskiego sądownictwa gospodarczego ma jednak pewne wady, przede wszystkim zbyt długi okres rozstrzygania sporów. Zastrzeżenia budzi również funkcjonowanie KRS i nieaktualność ksiąg wieczystych oraz utrudniony do nich dostęp, funkcjonowanie Rejestru Zastawów i wysokie koszty usług prawniczych. Wymiar sprawiedliwości jest postrzegany przez przedsiębiorców jako nadmiernie zbiurokratyzowany i sformalizowany. A przecież sprawność orzekania i wykonywania innych czynności przez sądy ma duży wpływ na funkcjonowanie przedsiębiorców, przy czym decydujące znaczenie ma szybkość rozpatrywania spraw. W tym miejscu pozwolę sobie przytoczyć wyniki raportu przygotowywanego corocznie przez Bank Światowy pod nazwą „Doing Business”. Według ostatniego raportu „Doing Business in 2007” Polska znajduje się na 112. miejscu na 175 sklasyfikowanych krajów. Podstawą tej oceny jest czas potrzebny do egzekwowania płatności, który według tego raportu wynosi w Polsce średnio aż 980 dni. Dla porównania: na Węgrzech jest to 335 dni, w Estonii – 275 dni, a na Litwie – 166 dni. To wszystko powoduje, że odzyskanie należności staje się bardzo często niemożliwe, co jest wykorzystywane przez przedsiębiorców uchylających się od wywiązywania z podjętych zobowiązań. Przedsiębiorcy wskazują również na wzrost wskaźnika nierozstrzygniętych spraw upadłościowych. To jest zjawisko, które bardzo przeszkadza. W tej kategorii znajduje się także przewlekłość spraw upadłościowych, która bardzo często zagraża funkcjonowaniu przedsiębiorstw, zwłaszcza tych najmniejszych i bardzo często prowadzi do ich upadku. Przedsiębiorcy narzekają również na przewlekłość postępowania w polskich sądach. Obecnie większość spraw składanych przez polskie podmioty w Europejskim Trybunale Sprawiedliwości dotyczy właśnie przewlekłości postępowania przed polskimi sądami.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#DepartamentuAnaliziPrognozMinisterstwaGospodarkiGrazynaHanclewska">Jakie są postulaty przedsiębiorców? Przede wszystkim środowisko przedsiębiorców wskazuje na konieczność podjęcia przedsięwzięć mających na celu uproszczenie procedur sądowych. O tych przedsięwzięciach wspominał pan minister Krzysztof Józefowicz. Wskazują oni również na konieczność informatyzacji i dokapitalizowania polskiego sądownictwa. Bardzo istotne wydaje się zwłaszcza przyśpieszenie informatyzacji wydziałów ksiąg wieczystych oraz uelastycznienie rynku usług prawniczych w Polsce. W opinii przedsiębiorców problemem są przepisy ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ponieważ ta ustawa, jak dotychczas, nie spowodowała oczekiwanych zmian w zakresie faktycznych terminów płatności i poziomu obciążeń dłużników odsetkami, a więc okazuje się niezbyt skuteczna. Do postulatów formułowanych przez środowisko przedsiębiorców można również zaliczyć propagowanie uczciwości i rzetelności w obrocie gospodarczym, a także rozwijanie instrumentów związanych z instytucją mediacji oraz sądownictwem polubownym.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#DepartamentuAnaliziPrognozMinisterstwaGospodarkiGrazynaHanclewska">Jednocześnie warto podkreślić, że pomimo wielu zastrzeżeń zgłaszanych przez środowisko przedsiębiorców, w świetle danych Ministerstwa Sprawiedliwości, które przytaczał również pan minister Krzysztof Józefowicz, obserwuje się tendencję poprawy zarówno wskaźników czasu trwania postępowań ogółem, jak i postępowań w sprawach gospodarczych. Odpowiednie dane znajdują się w materiale Ministerstwa Sprawiedliwości, który omawiał pan minister Krzysztof Józefowicz.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#DepartamentuAnaliziPrognozMinisterstwaGospodarkiGrazynaHanclewska">Warto zauważyć, że po dwóch latach likwidowania największych zaległości w wydziałach ksiąg wieczystych, znacznemu skróceniu uległ okres oczekiwania na wpis do księgi wieczystej oraz na otrzymanie wypisu i wynosi on poniżej miesiąca. A to wszystko za sprawą informatyzacji. Przedsiębiorcy dostrzegają, że relatywnie krótki jest również czas oczekiwania na ustanowienie zastawu rejestrowego.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#DepartamentuAnaliziPrognozMinisterstwaGospodarkiGrazynaHanclewska">Jak podkreślają polscy przedsiębiorcy, sprawnie działający system sądowniczy jest jednym z najbardziej istotnych elementów mających wpływ na stabilny wzrost gospodarczy i zwiększenie inwestycji zagranicznych w naszym kraju oraz rozwój przedsiębiorczości. Dlatego wymaga on poważnej, konsekwentnej i komplementarnej zmiany. W tym momencie należy wyrazić przekonanie, że realizowana od dwóch lat kompleksowa reforma sądownictwa, również gospodarczego, przyniesie pozytywne efekty odczuwalne przez przedsiębiorców. I mam nadzieję, że już te pierwsze symptomy poprawy znajdą odzwierciedlenie w przygotowywanym przez nas raporcie „Przedsiębiorczość w Polsce 2007”, który opracowujemy na podstawie badań, ankiet i wszystkich innych dostępnych materiałów. Mam nadzieję, że będziemy mogli zaprezentować oceny bardziej korzystne, niż w poprzednich raportach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelJacekPiechota">Otrzymaliśmy w miarę kompleksową informację ze strony Ministra Sprawiedliwości i ze strony przedsiębiorców. Otwieram dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#DyrektordosprawlegislacyjnoprawnychZwiazkuBankowPolskichJerzyBanka">W imieniu dużej grupy przedsiębiorców chciałbym się odnieść do kwestii będących przedmiotem dzisiejszego posiedzenia. Przede wszystkim chciałbym wskazać na widoczne już pierwsze pozytywne symptomy zmian w obszarze stosowania prawa, a także tworzenia prawa, prawa przyjaznego dla przedsiębiorców. Jednakże droga do pełnego sukcesu jest jeszcze daleka i dlatego chciałbym przedstawić kilka związanych z tym uwag.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#DyrektordosprawlegislacyjnoprawnychZwiazkuBankowPolskichJerzyBanka">Te pozytywne zmiany, to niewątpliwie długo oczekiwana nowelizacja ustawy o zastawie rejestrowym i Rejestrze Zastawów. Oczekiwana praktycznie od momentu uchwalenia ustawy o zastawie rejestrowym i Rejestrze Zastawów, ponieważ już wówczas, w 1996 r., było wiadomo, że ta ustawa jest wadliwa w swojej podstawowej konstrukcji i że spowoduje stan, w którym instytucja zastawu rejestrowego w obrocie zaniknie. Tak też się stało. Tak naprawdę ta przygotowana nowelizacja jest ostatnią próbą ratowania tej niezwykle ważnej instytucji, która funkcjonuje na całym świecie (a przynajmniej w nowoczesnej Europie) i stanowi tani instrument zabezpieczania wierzytelności. Co oczywiście przekłada się także na koszty świadczonych przez przedsiębiorców usług. Popularyzacja tej instytucji, oczywiście w połączeniu ze zmianami, o których wspominał pan minister Krzysztof Józefowicz, spowoduje pewne odrodzenie instytucji zastawu i nie będzie on już stosowany wyłącznie lub w przytłaczającej większości przypadków (a taka jest praktyka) przez instytucje finansowe i kredytowe. Będą po niego sięgać również przedsiębiorcy, także średni i mali. Druga zapowiedź nowelizacji, a wiem, że jest już przygotowana, ponieważ miałem szczęście uczestniczyć w powstawaniu tego projektu, to oczekiwana od dawna wielka nowelizacja w obszarze ustawy o księgach wieczystych i hipotece. Te zmiany są oczekiwane przez rynek i niewątpliwie wpłyną także na obniżenie kosztów usług świadczonych dla konsumentów i dla przedsiębiorców. O czym powinniśmy zawsze pamiętać.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#DyrektordosprawlegislacyjnoprawnychZwiazkuBankowPolskichJerzyBanka">Będziemy oczywiście wspierać Ministerstwo Sprawiedliwości, żeby działania z zakresu informatyzacji tych dwóch obszarów, tzn. Rejestru Zastawów i ksiąg wieczystych były dużo szybsze, bo tam widzimy ogromne oszczędności dla całego rynku.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#DyrektordosprawlegislacyjnoprawnychZwiazkuBankowPolskichJerzyBanka">Poza wymienionymi przeze mnie niewątpliwymi pozytywami, chciałbym wstępnie zasygnalizować, bo prace jeszcze trwają, zmianę ustawy o komornikach sądowych i egzekucji sądowej. Chociaż środowisko bankowe, co do zasady, popiera ten projekt, ponieważ dostrzegamy wręcz rewolucyjny charakter zawartych w nim rozwiązań, to jednak trzeba powiedzieć, że poprzedni ministrowie sprawiedliwości nie umieli sobie z tymi problemami poradzić. Co więcej, działali pod presją korporacji komorniczej, wprowadzając rozwiązania ewidentnie szkodliwe dla obrotu i – de facto – dla samych komorników. Doprowadzając do tego, że tzw. firmy windykacyjne opanowały rynek, a komornicy, przy utrzymującej się niskiej efektywności ich działań, osiągają coraz niższe dochody, co grozi zapaścią dla całego stanu komorniczego. Związek Banków Polskich zgłaszał do tej nowelizacji pewne uwagi. Proponowaliśmy rozwiązania, które, naszym zdaniem są nieco lepsze od zaproponowanych przez Ministerstwo Sprawiedliwości, ale, co do zasady, proponowane zmiany akceptujemy.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#DyrektordosprawlegislacyjnoprawnychZwiazkuBankowPolskichJerzyBanka">Skro już jestem przy ustawie o komornikach sądowych i egzekucji sądowej, chciałbym poruszyć niezwykle ważną kwestię, jaką jest sam proces legislacyjny, proces tworzenia prawa. Chcę tutaj poskarżyć się panu przewodniczącemu Jackowi Piechocie, że taka instytucja, jak Związek Banków Polskich, który jest izbą gospodarczą, nie była w ogóle zapraszana do procesu konsultacji i uzgodnień przy pracach nad tą ustawa. Zakładam, że to było tylko niedopatrzenie, a nie celowe działanie. Niemniej jednak, kiedy ZBP, który zrzesza grupę największych wierzycieli, czyli potencjalnych klientów komorników, nie bierze udziału w procesie przygotowania i uzgodnienia projektu tak ważnej ustawy, to wydaje się, że to nie jest dobre dla jakości prawa. I stąd od razu postulat kierowany do pana ministra Krzysztofa Józefowicza, żeby w obszarach mających wpływ na funkcjonowanie tak ważnego rynku (nawet, kiedy tego rynku nie lubimy, to jednak jest on ważny) proces uzgodnieniowy odbywał się, jak to jest w przypadku innych ministerstw, z naszym udziałem.</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#DyrektordosprawlegislacyjnoprawnychZwiazkuBankowPolskichJerzyBanka">Chciałbym również odnieść się do kwestii niezwykle drażliwej i budzącej wielkie emocje, ale bardzo ważnej, a mianowicie kwestii dostępu do informacji. 26 stycznia tego roku Sejm uchwalił nowelizację ustawy – Prawo bankowe, przenoszącą do polskiego porządku prawnego postanowienia Nowej Umowy Kapitałowej Komitetu Bazylejskiego, niezwykle skomplikowanej regulacji, która będzie określać nowe wymogi kapitałowe, ale także nowe wymogi dotyczące zarządzania bankami. Głównym instrumentem zarządzania kapitałami w bankach, ale także bezpieczeństwem banków, czyli środków zdeponowanych w tych bankach, będzie dostęp do różnorakiej informacji. Do tego, co już było, czyli do pewnych pozytywnych i negatywnych zachowań klientów, konsumentów i przedsiębiorców. Niestety, nasze próby zmierzające do tego, żeby w obszarze tejże nowelizacji wprowadzić pewne przepisy ułatwiające dostęp drogą elektroniczną do publicznych rejestrów i ewidencji, zostały prze Sejm odrzucone. Z tą kwestią jest związanych szereg postulatów zmian w innych ustawach, zwłaszcza takich, jak ustawa o systemie ewidencji, zwanym popularnie PESEL lub innych. Pierwszym pozytywnym krokiem jest zmiana w ustawie o zastawie rejestrowym, gdzie przewiduje się dostęp drogą elektroniczną do Rejestru Zastawów. W nowoczesnej gospodarce informatyzacja jest głównym motorem postępu, wpływającym przede wszystkim na obniżenie kosztów działalności, a także – na obniżenie kosztów usług. W tej chwili w Polsce ten dostęp jest znacznie mniejszy, niż w innych państwach członkowskich UE, co powoduje, że polski sektor bankowy jest mniej konkurencyjny w porównaniu z innymi bankami, które mogą transgranicznie oferować swoje usługi Polakom. Chcielibyśmy, żeby inicjatywy, które będą zgłaszane przez ZBP przy okazji nowelizacji innych ustaw, miały szansę na rzetelne przedstawienie i uargumentowanie, aby państwo, podejmując dotyczące ich decyzje, podejmowali je w kierunku oczekiwanym przez rynek.</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#DyrektordosprawlegislacyjnoprawnychZwiazkuBankowPolskichJerzyBanka">I jeszcze kilka słów na temat kwestii związanych z tzw. informacją gospodarczą. Funkcjonująca już od 3 lat ustawa o udostępnianiu informacji gospodarczych wymaga jak najszybszych zmian. Oczywiście tutaj zderzamy się z pewnymi prawami obywateli i przedsiębiorców dotyczącymi ujawniania prawdy o nich samych. O ile w przypadku przedsiębiorców wymóg transparentności nie jest chyba kwestionowany, to w przypadku konsumentów spotykamy się z ograniczeniami na podstawie ustawy o ochronie danych osobowych. Także zmiana w ustawie – Prawo bankowe, gdzie dla celów statystycznych wprowadzono przetwarzanie zanonimizowanych danych przez okres 12 lat po wygaśnięciu zobowiązania, wywołała sprzeciw Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych, na szczęście nieskuteczny. Ponieważ ustawa o udostępnianiu informacji gospodarczych znajduje się w kompetencjach ministra gospodarki, chciałbym prosić o udzielenie odpowiedzi, czy są szanse, żeby ta ważna ustawa została zmieniona w kierunku usunięcia pierwotnych błędów, które w niej się znalazły (podobnie jak w każdym pionierskim akcie prawnym), w takim kierunku, żeby wszyscy polscy przedsiębiorcy, nie tylko ci kwalifikowani, jak instytucje finansowe i kredytowe, ale również drobni przedsiębiorcy, mogli w sposób bardzo tani ograniczyć swoje ryzyko, sprawdzając drogą elektroniczną rzetelność swojego potencjalnego kontrahenta. To naprawdę kosztuje niewiele, albo nic, a będzie bardzo dobrze odebrane przez rynek. Zwłaszcza, że dotyczy przede wszystkim przedsiębiorców, bo w wypadku konsumentów i tak jest wymagana zgoda na udostępnianie takich informacji przez Biuro Informacji Gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#DyrektordosprawlegislacyjnoprawnychZwiazkuBankowPolskichJerzyBanka">Dzieląc się z państwem ad hoc takimi uwagami, chciałbym prosić, żeby w procesie tworzenia prawa głos przedsiębiorców, głos izb gospodarczych oraz związków przedsiębiorców reprezentujących rynek był wysłuchiwany (co niestety nie zawsze się zdarza) i żeby działo się to już na etapie projektowania ustaw, a nie dopiero w Sejmie, kiedy tempo prac legislacyjnych wprowadza znaczne ograniczenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelJacekPiechota">Zastanawiam się, ile uwag miałby ZBP, gdyby nie były one formułowane ad hoc. Ale myślę, że kilka wniosków można wysnuć z pańskiego wystąpienia, m. in. taki, że bezwzględnie w procesie tworzenia prawa ZBP musi być konsultowany i wykorzystywany. Temu m. in. służą prace Komisji Rozwoju Przedsiębiorczości, na której posiedzeniach ZBP jest stałym gościem. A jeśli chodzi o ustawę o informacji gospodarczej, to, o ile pamiętam, ZBP ściśle współpracował przy jej tworzeniu. Natomiast dzisiaj rzeczywiście warto dokonać oceny jej funkcjonowania i być może wystąpić z inicjatywą zmian. Nie wiem, czy pani dyrektor Grażyna Hanclewska będzie w stanie wypowiedzieć się w tej sprawie w imieniu Ministra Gospodarki. Natomiast, w imieniu Komisji Rozwoju Przedsiębiorczości mogę zadeklarować, że o ile otrzymamy taką ocenę ZBP, to Komisja może również we własnym zakresie podjąć działania w tej sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselStanislawChmielewski">Mam pytanie do pana ministra Krzysztofa Józefowicza, a jednocześnie uwagę, że oczywiście docelowym rozwiązaniem w zakresie ksiąg wieczystych jest Elektroniczna Księga Wieczysta, funkcjonująca w takim samym tempie, jak Rejestr Zastawów. To jest, moim zdaniem, minimalny standard, jaki powinniśmy osiągnąć w ramach dobrego, demokratycznego państwa. W informacji, którą otrzymaliśmy z Ministerstwa Sprawiedliwości, jest napisane, że już 121 wydziałów ksiąg wieczystych jest zinformatyzowanych, ale równocześnie, że szybkość informatyzowania, to 3-4 miesiące. Moi przedmówcy zwrócili uwagę na to, że jednym z elementów bezpieczeństwa obrotu gospodarczego jest m. in. wpis do hipoteki. W związku z tym mam pytanie do pana ministra Krzysztofa Józefowicza, jak to jest rozłożone w latach i jakie są potrzebne środki finansowe, żeby móc zrealizować tę operację w terminie zaplanowanym przez Ministerstwo Sprawiedliwości?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PoselJerzyKozdron">Na jakimkolwiek spotkaniu jesteśmy i zabiera głos przedsiębiorca, to słyszy się utyskiwania na przewlekłość postępowania sądowego w sprawach gospodarczych i na niemożność uzyskać należności w rozsądnym przewidywalnym terminie. Pan minister Krzysztof Józefowicz mówił o nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego w zakresie spraw gospodarczych, co niewątpliwie ułatwi i przyśpieszy ich rozpoznawanie. Jednak wydaje mi się, że problem tkwi w samej organizacji sądownictwa gospodarczego i w kadrach. Zanim zostałem posłem, wykonywałem zawód prawnika i pamiętam, że prostą sprawę rozpatrywało nieraz po kolei pięciu sędziów i że musiałem każdego z nich od początku wprowadzać w sprawę, bo nawet nie raczył przeczytać akt i dowiedzieć się, co jest istotą sporu. Po czym sędzia znikał i na kolejnym posiedzeniu pojawiał się następny, w związku z tym taki proces, który był procesem prostym, trwał nawet dwa i pół roku. Ale nie w tym rzecz. Problem organizacji sądownictwa gospodarczego, jaki ja obserwuję od pewnego czasu, polega m. in. na tym, że wszystkie nowe wydziały gospodarcze procesowe są tworzone w obszarach metropolitarnych. Mówię to na przykładzie województwa pomorskiego. Kolejne wydziały są tworzone w Sądzie Rejonowym w Gdańsku. Ja np. pochodzę z tej części byłego województwa elbląskiego, którą była w zasięgu Sądu Okręgowego i Sądu Rejonowego w Elblągu. I nagle okazało się, że wszyscy musimy dojeżdżać do Gdańska, co zabiera bardzo dużo czasu. Mało tego – przyjeżdża się i najczęściej człowiek dowiaduje się, że sędzia jest chory, albo dziecko jest chore, albo klient nie przyjechał, tylko przysłał usprawiedliwienie. I w istocie rzeczy sąd nie zbliża się do petenta. A jeśli porównamy zaległości w sprawach różnych: cywilnych i karnych w sądach rejonowych z zaległościami w „kombinatach”, to okazuje się, że w tych metropolitarnych „kombinatach” sędziowie nie są w stanie zlikwidować narastających zaległości. Natomiast w mniejszych sądach jest mniejszy zespół, który jest lepiej zorganizowany. A w dużych sądach jest duża fluktuacja sędziów i są problemy ze zmniejszeniem zaległości. Stąd moje pytanie – czy nie zamierzają państwo, wychodząc naprzeciw zapotrzebowaniu społecznemu, tworzyć wydziałów gospodarczych w terenie, a nie tylko w obszarach metropolitarnych? Żeby sąd był bliżej klienta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselStanislawaPrzadka">Pierwsze pytanie chciałabym skierować do pana ministra Krzysztofa Józefowicza w sprawie usprawnienia, czyli skrócenia procedury i postępowania w sądach gospodarczych. To dobrze, że wkrótce wchodzi w życie nowelizacja, która przekazuje dużą część drobniejszych spraw referendarzom i asystentom sędziego. Dlatego interesuje mnie, na ile sądy są już wyposażone w etaty dla referendarzy i asystentów sędziego? Czy jest to liczba wystarczająca?</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#PoselStanislawaPrzadka">Druga sprawa, którą chciałam poruszyć, dotyczy raczej Ministerstwa Gospodarki, ale nie tylko, ponieważ przedsiębiorcy bardzo często zgłaszają słuszny postulat związany z tym, że jesteśmy jednym z nielicznych krajów, gdzie podwójnie płacą oni za usługi bankowe. Pierwszy raz – za prowadzenie rachunku, a drugi raz – za wydanie zlecenia i przekazanie pieniędzy. Stąd wysoki udział kosztów bankowych w całościowych kosztach prowadzenia działalności gospodarczej. Ta kwestia jest znana opinii publicznej, wypowiadano się na ten temat w prasie, podnosił tę kwestię również Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Stąd moje pytanie do pani dyrektor Grażyny Hanclewskiej, czy w MG myśli się o tym zagadnieniu? Jak je uregulować? Kiedy przedsiębiorcy mogą oczekiwać na inicjatywę zmian w tym zakresie?</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#PoselStanislawaPrzadka">Wszyscy na tej sali wiemy, że przedsiębiorcom utrudnia życie brak nowelizacji ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Długo nad nią pracowaliśmy, a teraz wszystko zostało zatrzymane lub – jak niektórzy wolą to określić – wrzucone do kosza. Nie ma wprawdzie na sali Ministra Gospodarki, ale może pani dyrektor Grażyna Hanclewska będzie nam w stanie odpowiedzieć, kiedy naprawdę ten problem zostanie uregulowany? Bo my wszyscy, cały Parlament, wiele razy o tym mówiliśmy. Były wyznaczone terminy, ta ustawa miała wejść w życie 1 stycznia tego roku. Potem termin jej wejścia w życie przesunięto na 2008 r. Teraz słyszymy o jakimś nowym pomyśle pana Romana Kluski. Czy ten pomysł jest w sferze realnej, czy też to są pobożne życzenia lub bliżej nieokreślone koncepcje? W tym gronie chcę wyraźnie powiedzieć, że oprócz wielu problemów, o których mówili pan minister Krzysztof Józefowicz i pan dyrektor Jerzy Bańka, ten problem spędza sen z oczu przedsiębiorcom, a także osobom, które chcą podjąć działalność gospodarczą. Oczekujemy na projekt ustawy i chcemy nad nim pracować tak szybko i skutecznie, żeby przedsiębiorcy mogli z niego jak najprędzej skorzystać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelJacekPiechota">Zwracam uwagę, że nie jest to „sam na sam” z Ministrem Gospodarki, w dodatku nieobecnym. Muszę bronić pani dyrektor Grażyny Hanclewskiej, bo to wykracza poza zakres jej kompetencji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselStanislawRydzon">Na str. 4 informacji Ministerstwa Sprawiedliwości jest mowa o sekcjach do spraw upadłościowych i naprawczych w sądach rejonowych i o wydziałach gospodarczych do spraw upadłościowych i naprawczych. Ja jestem z Małopolski. W Wadowicach, bodajże do roku 2001, mieliśmy w wydziale gospodarczym sądu rejonowego również sekcję zajmująca się sprawami upadłościowymi i naprawczymi. Było to dosyć wygodne, o czym wiem, bo byłem wówczas radcą prawnym i miałem blisko do sądu. Potem sprawy upadłościowe i naprawcze zostały przesunięte bodajże do sądu okręgowego w Krakowie. I nie myślę w tym przypadku tylko o przedsiębiorcach i o obsłudze prawnej. Rozmawiałem z przewodniczącą wydziału gospodarczego w tym sądzie rejonowym, która żaliła się, że odebrano jej najbardziej istotne i trudne sprawy, a została „sieczka” z zakresu spraw gospodarczych – „nakazówka” itp. Czyli, inaczej mówiąc, sędziowie w sądach gospodarczych oczekiwaliby jednak decentralizacji w zakresie spraw upadłościowych i naprawczych. W informacji Ministerstwa Sprawiedliwości czytam, że tworzone są kolejne sekcje i bardzo dobrze, bo zaspokaja się ambicje zawodowe sędziów i następuje zbliżenie przedsiębiorców i obsługi prawnej do tych sądów. Na marginesie chciałem dodać, że ta pani sędzia po dwóch latach takiego funkcjonowania przeszła do pracy w notariacie. Po prostu – przestała ją interesować praca w charakterze przewodniczącej wydziału gospodarczego w sądzie rejonowym bez rozpatrywania spraw upadłościowych i naprawczych. Mówiła, że po prostu przestała się rozwijać. Taka jest opinia i stanowisko sędziów, które chciałbym zgłosić, bo sędziowie w sądach rejonowych nie zmieniając miejsca zamieszkania i pracy również, chcieliby zajmować się trudniejszymi sprawami. A sprawy upadłościowe i naprawcze niewątpliwie są trudniejsze od „nakazówek”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelJacekPiechota">Czy są jeszcze chętni do zabrania głosu? Nie ma. Rozumiem panie ministrze, że oświadczenie o pańskim odejściu miało spowodować u posłów większą wstrzemięźliwość w zadawaniu pytań, ale się nie udało.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PodsekretarzstanuwMSKrzysztofJozefowicz">Po to się spotkaliśmy, żeby wyjaśnić pewne kwestie, a więc nie liczyłem, że nie będzie pytań. Gdyby ich zabrakło, byłbym zaniepokojony.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#PodsekretarzstanuwMSKrzysztofJozefowicz">Jeśli chodzi o brak konsultacji ze ZBP w sprawie ustawy o komornikach, traktuję to jako niedopatrzenie. Zawsze ceniłem sobie i cenię współpracę z tą instytucją. Dowodem jest tak chwalona nowelizacja ustawy o Rejestrze Zastawów i zastawie rejestrowym, która została przygotowana wspólnie z NBP i przedstawicielami innych banków. A następnie stała się projektem rządowym firmowanym przez Ministerstwo Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#PodsekretarzstanuwMSKrzysztofJozefowicz">Jeśli chodzi o księgi wieczyste, to obecnie mamy w Polsce ok. 20 mln ksiąg wieczystych. Z tego w systemie informatycznym jest ok. 4 mln ksiąg wieczystych, przy czym ta liczba zmienia się z dnia na dzień. Ta 1/3 wydziałów ksiąg wieczystych, bo ogółem jest ich 350, nie jest w całości zinformatyzowana, tylko wdrożono tam Elektroniczną Księgę Wieczystą i trwa jej przepisywanie. I można zapytać, dlaczego nie robimy tego od razu? Dlaczego nie zakładamy, że zakończymy to przedsięwzięcie w tym roku, skoro jest to już model sprawdzony i chwalony? Są dwa powody, chociaż pierwszy można wyeliminować. A pierwszym powodem jest to, że, aby dana księga wieczysta dotycząca konkretnej nieruchomości funkcjonowała w nowym systemie elektronicznym, musi być wpisana do tego elementu, ujmując to bardzo potocznie. W tym celu zostały utworzone ośrodki migracyjne, jest ich 11 i tam referendarze, urzędnicy i sędziowie, którzy zajmują się wyłącznie tym zagadnieniem, dokonują przepisywania ksiąg wieczystych. Natomiast, jeśli w danym wydziale wdrożony został system Elektronicznej Księgi Wieczystej i powstaje nowa księga wieczysta, choćby dlatego, że właściciel podzielił działkę na dwie, to ta księga powstaje wyłącznie w nowym systemie. Więc to jest czasochłonne. Ale można zapytać, dlaczego nie podwoić liczby ośrodków migracyjnych? Po prostu to jest bardzo drogie przedsięwzięcie i gdyby nie członkostwo Polski w Unii Europejskiej, nigdy byśmy go nie wykonali. Państwa polskiego nie byłoby na to stać. Wszystkie dotychczasowe wdrożenia zostały w znacznej mierze wykonane dzięki funduszom przedakcesyjnym, a Polska zainwestowała tylko niezbędny wymagany udział. Ten rok jest jedynym, jak na razie, w którym wdrażamy to przedsięwzięcie wyłącznie za własne środki. Na początku 2006 r. podjąłem decyzję, żeby te wdrożenia dotyczyły największych miast w Polsce. W br. wszystkie największe miasta będą nim objęte. Przychodząc do Ministerstwa Sprawiedliwości doskonale zdawałem sobie sprawę z wagi tego przedsięwzięcia, ale również z jego kosztów. A to dlatego, że zajmowałem się wdrożeniem Elektronicznej Księgi Wieczystej w Poznaniu. I wiedziałem, że trzeba znaleźć na nie środki zewnętrzne, czyli środki z Unii Europejskiej, żeby to przedsięwzięcie w miarę szybko zrealizować w Polsce. Dlatego ta operacja będzie finansowana z dwóch źródeł. Pierwszym jest Norweski Mechanizm Finansowy. Te środki są wprawdzie przeznaczone na włączenie Polski do systemu Schengen, ale udało się przekonać Norwegów, że pojęcie „Schengen” należy rozumieć szerzej, że chodzi w ogóle o bezpieczeństwo danych i państwa. Jeśli wprowadzamy elektroniczny system, bezpieczny, a zarazem ułatwiający informację o księgach wieczystych, to mieści się on w zakresie tego pojęcia. I kilkadziesiąt wydziałów ksiąg wieczystych zostanie zinformatyzowane za norweskie pieniądze. To będzie się działo już w okresie letnim. Natomiast docelowo zrealizujemy tę operację w ramach funduszy strukturalnych, w ramach funduszu „Innowacyjna gospodarka”. Ona idealnie „wpasowała się” w ten unijny fundusz, którego jesteśmy istotnym beneficjentem. Mimo to, nie chciałbym podawać terminu zakończenia całej operacji. Powiem tylko, że gdyby nie fundusze strukturalne, to i 8 lat by nam nie wystarczyło. Pomimo wzrostu gospodarczego i dobrej sytuacji budżetu. Wydaje mi się jednak, że w ciągu najbliższych 2 lat zakończymy informatyzację ksiąg wieczystych.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#PodsekretarzstanuwMSKrzysztofJozefowicz">Jeśli chodzi o przewlekłość postępowań, to ona oczywiście istnieje, ale żeby osiągnąć sukces na tym polu, trzeba działać w kilku kierunkach. Po pierwsze, jest tam sprawa procedury i tu już jesteśmy gotowi. Po drugie – kwestia odciążenia sędziów od obowiązków nie wymagających kwalifikacji sędziowskich, na rzecz działań merytorycznych, czyli rozstrzygania sporów. Według przeprowadzonych przez nas symulacji liczba etatów referendarskich przewidzianych w budżecie na 2007 r. jest wystarczająca. Wprawdzie może się okazać, że jest ich w jakichś dużych miejscowościach za mało, ale wówczas uzupełnień dokonamy w 2008 r. Jednak będzie to tylko korekta. Zapewniam, że nie stanie się tak, że jest przepis, a nie będzie miał kto go wykonać. Jeśli chodzi o asystentów sędziów, to każdy sędzia orzekający w sprawach gospodarczych, na każdym poziomie, będzie korzystał z pomocy asystenta. I sprawą prezesów sądów jest znaleźć dobrych kandydatów. Bo asystent sędziego, to wspaniała instytucja i jeśli gdzieś nie funkcjonuje, to tylko dlatego, że nie znaleziono odpowiedniej osoby. Decyzja w tej sprawie już zapadła, etaty zostały przekazane do sądów. I nie ma w tej kwestii żadnych niebezpieczeństw, czy zagrożeń.</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#PodsekretarzstanuwMSKrzysztofJozefowicz">W przypadku kwestii poruszanych w zasadzie wspólnie przez panów posłów Jerzego Kozdronia i Stanisława Rydzonia, a dotyczących struktury sądów gospodarczych, to gdyby przyjrzeć się wszystkim pionom orzecznictwa, rzeczywiście najdalej od obywatela są sądy gospodarcze. Dzieje się tak, ponieważ w porównaniu ze sprawami cywilnymi i rodzinnymi, spraw gospodarczych jest niewiele. Kiedy współkierowałem apelacją szczecińską, postanowiliśmy utworzyć wydział gospodarczy w Sądzie Okręgowym w Gorzowie Wielkopolskim. Jest to duży ośrodek miejski. W takim wydziale, który jest jednocześnie pierwszą i drugą instancją, minimalnym składem jest trzech sędziów. A tam nie ma pracy dla tej trójki sędziów i jeden z nich musiał przejść do wydziału cywilnego. Dlatego, w przypadku sądów okręgowych nie byłbym za tworzeniem tam wydziałów gospodarczych, natomiast przyznaję, że w przypadku sądów rejonowych trzeba do tej kwestii podejść inaczej. Na pewno, nie byłoby słuszne twierdzenie, że wydział gospodarczy powinien być w każdym sądzie rejonowym. Jednak równocześnie obecnie istniejąca sieć nie może być uznawana za wystarczającą. Nasi poprzednicy mogli słusznie nie tworzyć wydziałów gospodarczych w sądach rejonowych. My już powinniśmy, ponieważ zmieniła się właściwość rzeczowa i dopiero teraz sądy to odczuwają, teraz te sprawy „schodzą na dół”, do sądów rejonowych. Dlatego nie dostrzegam tu żadnej winy naszych poprzedników. Oni nie mieli żadnych powodów, żeby tworzyć te wydziały. Teraz już takie przesłanki są i trwają odpowiednie prace. I takie działania są przyjmowane z życzliwością. Jeśli są warunki lokalowe oraz inicjatywy lokalne prezesów lub samorządów, to są akceptowane.</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#PodsekretarzstanuwMSKrzysztofJozefowicz">Jeszcze jedna uwaga na temat sędziów orzekających w sprawach karnych. Zmiana kadr, o której mówił pan poseł, dotyczyła wszystkich wydziałów sądów rejonowych i okręgowych w dużych miastach. Stało się tak dlatego, że w kolejnych latach miał miejsce znaczny wzrost liczby etatów sędziowskich, co oznaczało coroczne awanse sędziów do sądów apelacyjnych i okręgowych. Zwiększyła się liczba etatów sędziowskich w sądach administracyjnych i wielu sędziów sądów powszechnych przeszło do sądów administracyjnych z sądów okręgowych. Na ich miejsce trzeba było awansować sędziów z sądowych rejonowych, a na ich miejsce byli z kolei mianowani asesorzy sądowi. Ten ruch już powoli się kończy, ponieważ po pierwsze – nie zwiększa się liczba etatów w sądach administracyjnych. My również w zasadzie ich nie zwiększamy, dodatkowe etaty są tworzone wyłącznie w związku z dodatkowymi zadaniami albo zmianą struktury. I – moim zdaniem – już widać efekty, bo stabilizacja jest nieco większa niż parę lat temu. Ja również prowadziłem sprawy, w których na okładce akt było kilkanaście nazwisk referentów, właśnie z przyczyn, o których przez chwilą mówiłem.</u>
          <u xml:id="u-14.6" who="#PodsekretarzstanuwMSKrzysztofJozefowicz">I ostatnia kwestia dotycząca sędziów. W związku z tym, że nastąpiła transformacja, życie w Polsce toczy się wyjątkowo szybko i sędziowie nie są przygotowani merytorycznie do rozstrzygania niektórych spraw gospodarczych. Ale nie w takim sensie, że nie znają prawa i poglądów doktryny, tylko nie mają odpowiedniej wiedzy ekonomicznej. I nie chodzi tutaj o to, że sąd korzysta z opinii biegłych, bo korzysta z nich w każdej sprawie, która tego wymaga. Sędzia w sprawie cywilnej nie jest „budowlańcem” i kiedy jest kwestia zapłaty za remont, zwraca się do biegłego o opinię. Ale jednak w sprawach gospodarczych trzeba mieć elementarne wykształcenie z dziedziny ekonomii, a tego nikt sędziów nie uczył. Jeśli coś na ten temat wiedzą, to w drodze samodokształcania. Od września funkcjonuje Krajowe Centrum Szkolenia Kadr Wymiaru Sprawiedliwości i Pracowników Prokuratury, obejmujące swym zasięgiem nie tylko, ale przede wszystkim, sędziów. Pierwszą moją decyzją było powołanie rocznego studium dla sędziów orzekających w sprawach gospodarczych, ale nie w aspekcie przepisów prawa, tylko wiedzy ekonomicznej o rynku, giełdzie, finansach publicznych i samorządowych. To musi być kontynuowane. Sędziowie muszą dysponować tą minimalną wiedzą i do tego przyczyni się Krajowe Centrum Szkolenia Kadr Wymiaru Sprawiedliwości i Pracowników Prokuratury funkcjonujące od września ub. r.</u>
          <u xml:id="u-14.7" who="#PodsekretarzstanuwMSKrzysztofJozefowicz">Nie wiem, czy odpowiedziałem na wszystkie pytania. Jeśli nie, to proszę o przypomnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelJacekPiechota">Czy są dalsze pytania lub uwagi? Zgłasza się pan poseł Stanisław Rydzoń? Bardzo przepraszam, ale chodzi mi o pana posła Jerzego Kozdronia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PoselJerzyKozdron">To nic dziwnego, bo jeden z panów marszałków na mnie mówi Rydzoń, a na niego – Kozdroń. Ale ja nie uważam, jak pan poseł Stanisław Rydzoń-Kozdroń, że w każdym powiecie powinien być wydział gospodarczy. Natomiast problem polega na tym, że np. w moim województwie pomorskim, w części południowej, na samym skraju województwa, dla powiatów przyłączonych z byłego województwa elbląskiego stworzy się osobny wydział gospodarczy w Sądzie Rejonowym w Gdańsku, rozpatrujący sprawy tylko z tych powiatów. I ludzie na rozprawy dojeżdżają 85 kilometrów do Gdańska. Na tym polega absurd. Jakie są koszty społeczne tej całej zabawy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelJacekPiechota">Jednak musi być duet. Pan poseł Stanisław Rydzoń ma głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PoselStanislawRydzon">Mówiąc o Wadowicach myślałem o wydziale gospodarczym przy Sądzie Rejonowym w Wadowicach. Jest to okręg wyborczy. Na 5 powiatów był jeden wydział gospodarczy w Sądzie Rejonowym w Wadowicach i tam były rozpatrywane sprawy naprawcze. Ja jestem z Oświęcimia, miasta dwukrotnie większego, gdzie nie ma wydziału gospodarczego. Dlatego chciałbym, żeby np. na 5 dotychczasowych powiatów była sekcja naprawcza w jednym wydziale sądu rejonowego np. w Wadowicach. I o to mi chodzi. Nie w każdym powiecie, bo to byłoby bez sensu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelJacekPiechota">Dobrze, że Wadowice są daleko od Elbląga i pan minister nie ma dylematu, co wybrać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PodsekretarzstanuwMSKrzysztofJozefowicz">Sekcja do spraw upadłościowych i naprawczych może być stworzona tylko wtedy, jeśli funkcjonuje wydział gospodarczy. Nie może być przy wydziale cywilnym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelJacekPiechota">Teraz udzielam głosu pani dyrektor Grażynie Hanclewskiej. O czym jest pani w stanie poinformować Komisję?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#DepartamentuAnaliziPrognozMGGrazynaHanclewska">Pytania, które zadali pani poseł Stanisława Prządka i pan Jerzy Bańka ze ZBP, wykraczają poza mój mandat, bo tematem dzisiejszego posiedzenia jest funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości w obszarze prawa gospodarczego. Mogę tylko powiedzieć, że prace nad ustawą o swobodzie działalności gospodarczej trwają. Natomiast trudno mi jest odpowiedzieć na pytanie o terminach. Myślę, że w tym przypadku kompetentny byłby minister gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#DepartamentuAnaliziPrognozMGGrazynaHanclewska">Natomiast to, o czym mówił pan Jerzy Bańka ze ZBP, dotyczy części ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Sądzę, że pan miał na myśli Centralną Informację o Działalności gospodarczej? Ustawę? A więc tak, jak powiedział pan przewodniczący Jacek Piechota, jest mi trudno na ten temat mówić. Proszę mnie zrozumieć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelJacekPiechota">Rozumiem, że te pytania i wątpliwości zostaną panu Ministrowi Gospodarki przekazane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#DepartamentuAnaliziPrognozMGGrazynaHanclewska">Oczywiście, przecież po to tu jestem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelJacekPiechota">Obawiam się, że nawet gdyby był tutaj obecny Minister Gospodarki, to w przypadku ustawy o swobodzie działalności gospodarczej bałby się podać jakikolwiek termin, bo wiele terminów już tu podawano.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#DepartamentuAnaliziPrognozMGGrazynaHanclewska">Jutro przekażę główne wątki dyskusji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacyposelJacekPiechota">Ponieważ nie ma dalszych zgłoszeń do dyskusji, zamykam wspólne posiedzenie Komisji Rozwoju Przedsiębiorczości oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>