text_structure.xml
32.5 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacaposelTeresaPiotrowska">Otwieram posiedzenie Komisji. Witam serdecznie panią Iwonę Hickiewicz, zastępcę głównego inspektora pracy oraz pozostałych reprezentantów PIP, przedstawicieli Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej oraz Najwyższej izby Kontroli, jak też państwa posłów.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacaposelTeresaPiotrowska">Porządek dzisiejszy otrzymali państwo na piśmie. Czy są pod jego adresem ewentualne uwagi? Brak uwag, co oznacza, że przyjęliśmy go.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacaposelTeresaPiotrowska">Proszę panią inspektor o przybliżenie nam dzisiejszej informacji Inspekcji Pracy.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacaposelTeresaPiotrowska">Zastępca głównego inspektora pracy Iwona Hickiewicz:</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacaposelTeresaPiotrowska">W 2006 roku – w odpowiedzi na apel Europejskiej Agencji do Spraw Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy z siedzibą w Bilbao – po raz pierwszy zostały przeprowadzone przez Państwową Inspekcję Pracy kontrole w zakresie przestrzegania przepisów prawa pracy, w tym bhp, w odniesieniu do młodych pracowników, w wieku do 26 lat, czyli tych, którzy rozpoczynają dopiero karierę zawodową. Dotąd Inspekcja, zgodnie z ustawowymi obowiązkami, szczególnym nadzorem obejmowała jedynie firmy zatrudniające pracowników młodocianych, czyli osoby w wieku 16 – 18 lat.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacaposelTeresaPiotrowska">Inspektorzy pracy skontrolowali 254 pracodawców, którzy zatrudniali ogółem 27 tys. pracowników, w tym 1780 młodych, w wieku od 18 do 26 lat o stażu pracy nie dłuższym niż 3 lata, czyli tych, którzy rozpoczynają dopiero karierę zawodową. Kontrole, obejmujące zagadnienia praworządności w stosunkach pracy, jak i bezpieczeństwa i higieny pracy, przeprowadzono w zakładach różnych branż, a szczególnie zajmujących się przetwórstwem przemysłowym oraz handlem i naprawami.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#PrzewodniczacaposelTeresaPiotrowska">Szczegółowe informacje o wynikach naszych kontroli nt. zatrudniania młodych pracowników zawarte są w materiale pisemnym, który państwo otrzymali, tak że swe wystąpienie ograniczę do spraw najważniejszych, na które chciałabym zwrócić uwagę państwa posłów.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#PrzewodniczacaposelTeresaPiotrowska">Jak wynika z przeprowadzonych kontroli, u wszystkich skontrolowanych pracodawców, choć nie u wszystkich z nich w jednakowym stopniu, stwierdzano najczęściej następujące nieprawidłowości: nieudzielanie pracownikom pisemnej informacji o warunkach zatrudnienia, niepotwierdzanie na piśmie rodzaju umowy i jej warunków, nieprzestrzeganie przepisów o pięciodniowym tygodniu pracy, nieprowadzenie ewidencji czasu pracy, nieudzielanie urlopu wypoczynkowego w roku kalendarzowym, w którym pracownik nabył do niego prawo, nieprawidłowe ustalanie prawa do urlopu wypoczynkowego w pierwszym roku zatrudnienia, zaniżanie wynagrodzenia za pracę świadczoną w godzinach nadliczbowych.</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#PrzewodniczacaposelTeresaPiotrowska">W zakresie technicznego bezpieczeństwa pracy najczęściej ujawniane nieprawidłowości dotyczyły: nieprzeszkolenia młodych pracowników w zakresie bhp, dopuszczania ich do pracy bez wstępnych badań lekarskich, braku specjalnych programów edukacyjnych dla osób rozpoczynających pracę, braku oceny ryzyka zawodowego, nieuwzględniania w ocenie ryzyka zawodowego młodego wieku pracownika.</u>
<u xml:id="u-1.9" who="#PrzewodniczacaposelTeresaPiotrowska">W ramach kontroli inspektorzy pracy dokonali również analizy wypadków przy pracy młodych pracowników. W roku 2006 w zgłoszonych do Państwowej Inspekcji Pracy wypadkach poszkodowanych zostało 491 młodych osób, a ponad 60 proc. poszkodowanych miało staż pracy krótszy niż rok. Najczęstszymi przyczynami wypadków były przyczyny organizacyjne oraz wynikające z tzw. czynnika ludzkiego, co wskazuje na to, że pracodawcy nie zapewniają bezpiecznych, odpowiednio przygotowanych stanowisk pracy, a pracownicy często wykonują pracę w sposób niezgodny z przepisami i zasadami bhp.</u>
<u xml:id="u-1.10" who="#PrzewodniczacaposelTeresaPiotrowska">Obraz stanu praworządności wyłaniający się z przedstawionych danych statystycznych daleki jest, jak widać, od doskonałości. W ocenie Państwowej Inspekcji Pracy główną przyczyną utrudniającą pracodawcom należyte wywiązywanie się z obowiązków wynikających z przepisów prawa pracy jest często niedostateczna znajomość przepisów prawa pracy, w tym przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Stwierdzane naruszenia przepisów bhp wynikały z niechęci do inwestowania w poprawę warunków pracy i lekceważenia zagrożeń wiążących się z procesem produkcji.</u>
<u xml:id="u-1.11" who="#PrzewodniczacaposelTeresaPiotrowska">W wyniku ujawnienia naruszeń przepisów prawa pracy inspektorzy skierowali do pracodawców szereg decyzji nakazujących usunięcie uchybień oraz wystąpienia o usunięcie nieprawidłowości.</u>
<u xml:id="u-1.12" who="#PrzewodniczacaposelTeresaPiotrowska">Państwowa Inspekcja Pracy obok działalności kontrolno-nadzorczej prowadziła także szeroko zakrojoną działalność edukacyjno-prewencyjną, uczestnicząc w europejskiej kampanii pn. „Młodzi pracownicy – bezpieczny start”. W jej ramach we wszystkich okręgowych inspektoratach pracy odbyły się tzw. dni otwarte; zorganizowaliśmy quizy, konkursy, prelekcje ukazujące najczęstsze przyczyny wypadków i przykłady właściwego postępowania pracodawców i pracowników. Zorganizowaliśmy seminaria z udziałem uczniów najstarszych klas, studentów, młodych pracowników, nauczycieli i pracodawców, pikniki edukacyjne oraz młodzieżowe targi pracy. Dzięki „dniom otwartym” kilka tysięcy młodych ludzi mogło uzyskać informacje, które z pewnością przydadzą się im po podjęciu zatrudnienia.</u>
<u xml:id="u-1.13" who="#PrzewodniczacaposelTeresaPiotrowska">Przygotowaliśmy też bogatą ofertę wydawniczą dla młodych pracowników oraz osób przygotowujących się do podjęcia pierwszej pracy. Jest to cykl ulotek przybliżających ważniejsze zagadnienia prawa pracy, dwie publikacje dla młodzieży, która podejmuje pracę w formie wolontariatu oraz pracę dorywczą w okresie wakacji oraz ulotkę dla pracodawców, a także praktyczny poradnik z zakresu prawa pracy dla młodzieży pierwszy raz podejmującej pracę zawodową.</u>
<u xml:id="u-1.14" who="#PrzewodniczacaposelTeresaPiotrowska">W trosce o młodych ludzi, którzy przygotowują się do podjęcia pierwszej pracy Inspekcja przygotowała też program edukacyjny dla szkół ponadgimnazjalnych, realizowany na podstawie materiałów „Kultura bezpieczeństwa”, opracowanych w Centralnym Instytucie Ochrony Pracy.</u>
<u xml:id="u-1.15" who="#PrzewodniczacaposelTeresaPiotrowska">W roku 2006 uruchomiliśmy również specjalną witrynę internetową, adresowaną do młodzieży oraz młodych pracowników. Zamieściliśmy na niej przygotowane w przystępny sposób informacje na temat przepisów prawa pracy oraz zasad bezpiecznej pracy. Internauci mogą za pośrednictwem strony zdobyć wiedzę na temat przepisów Kodeksu pracy, a po zakończeniu nauki wziąć udział w internetowym teście sprawdzającym.</u>
<u xml:id="u-1.16" who="#PrzewodniczacaposelTeresaPiotrowska">Działania edukacyjne i informacyjne podjęte przez PIP w związku z kampanią „Młodzi pracownicy – bezpieczny start” prowadzone były i po jej oficjalnym zakończeniu, do końca roku szkolnego 2006/2007.</u>
<u xml:id="u-1.17" who="#PrzewodniczacaposelTeresaPiotrowska">Analiza wyników kontroli przeprowadzonych w roku bieżącym w zakresie przestrzegania przepisów prawa pracy w odniesieniu do młodych pracowników potwierdza trafność podjętej decyzji o objęciu tej grupy pracowników nadzorem ze strony Inspekcji Pracy. Z przeprowadzonych kontroli wynika, że poziom bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładach nie jest zadowalający, a świadomość występujących zagrożeń jest niska zarówno u pracodawców, kadry kierowniczej, jak i wśród samych pracowników, szczególnie młodych. W sposób dramatyczny znajduje to odzwierciedlenie w statystykach wypadków zgłaszanych do Państwowej Inspekcji Pracy.</u>
<u xml:id="u-1.18" who="#PrzewodniczacaposelTeresaPiotrowska">W zakresie prawnej ochrony pracy szczególnie niepokojącą nieprawidłowością jest naruszanie przepisów o urlopach wypoczynkowych oraz o nawiązywaniu stosunku pracy. Pozytywnie natomiast trzeba ocenić fakt, że tylko u niewielkiego odsetka pracodawców stwierdzono naruszenia w zakresie zagadnień czasu pracy i wypłacania młodym pracownikom wynagrodzeń oraz innych świadczeń.</u>
<u xml:id="u-1.19" who="#PrzewodniczacaposelTeresaPiotrowska">Celowe jest kontynuowanie kontroli w zakresie przestrzegania przepisów prawa pracy, w tym bhp, w odniesieniu do młodych pracowników, promowanie „dobrych praktyk” adaptacji w zakładzie i form nadzoru nad pracą młodych osób, rozpoczynających życie zawodowe, jak też podejmowanie działań edukacyjnych w stosunku do pracodawców w formie kampanii informacyjnych wzorem wspominanej kampanii tegorocznej „Młodzi pracownicy – bezpieczny start”. Z tego też względu, mimo iż europejska kampania zakończyła się, Państwowa Inspekcja Pracy kontynuuje w roku bieżącym wybrane elementy działań ubiegłorocznych, tak też czynić będziemy w latach następnych.</u>
<u xml:id="u-1.20" who="#PrzewodniczacaposelTeresaPiotrowska">Dziękuję bardzo. Czy ktoś z naszych gości chciałby zabrać głos w związku z materiałem opracowanym przez Inspekcję Pracy?</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#NaczelnikwydzialuwDepartamenciePrawaPracyMinisterstwaPracyiPolitykiSpolecznejJerzyKowalski">Gwoli uzupełnienia zaprezentowanego materiału Inspekcji dodam, że rok ubiegły istotnie był rokiem szczególnym, ponieważ – jak wspomniała pani inspektor – Europejska Agencja do Spraw Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy ogłosiła specjalną kampanię, przy czym działanie nie ograniczyło się tylko do kontroli w omawianym aspekcie ani też do wymienionych już imprez. W ramach owej kampanii przedsięwzięto bowiem liczne działania nakierowane na ochronę osób młodych, na poprawienie sytuacji ludzi rozpoczynających pracę. Zaczęło się to 29 marca po seminarium pn. „Młodzi pracownicy – bezpieczny start”, zorganizowanym w ramach VIII Konferencji Forum Liderów Bezpiecznej Pracy w Poznaniu. Były również przedsięwzięcia, o których wspomina się w materiale, realizowane wspólnie z Państwową Inspekcją Pracy, jak piknik edukacyjny w Iławie, zorganizowany w czerwcu ub. roku. W czerwcu również odbyła się konferencja prasowa, która miała za zadanie poinformować media o kampanii.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#NaczelnikwydzialuwDepartamenciePrawaPracyMinisterstwaPracyiPolitykiSpolecznejJerzyKowalski">Kampania, o której mowa, podzielona została na różne przedsięwzięcia, do których należały np. konkursy, w tym europejski konkurs dla młodzieży na film pt. „Bezpieczny start”, przy czym polscy realizatorzy otrzymali za swe produkcje nagrody, w tym nagrody europejskie. Były to takie np. filmy, jak: „Przewodnik młodego rolnika”, „Nie masz marzeń” – z zespołu szkół w Nowej Sarzynie. Był też europejski konkurs poświęcony tzw. dobrym praktykom, ogólnopolski konkurs na plakat o tematyce bezpieczeństwa i higieny pracy, konkursy rysunkowe dla dzieci ze szkół podstawowych. Całość kampanii została podsumowana seminarium pn. „Młodzi pracownicy – bezpieczeństwo pracy i zdrowie”, odbytym 25 października w Krakowie, w auli głównej Collegium Novum Uniwersytetu Jagiellońskiego, podczas której to uroczystości obecny był reprezentant Europejskiej Agencji do Spraw Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy, pan Peter Rimmer, który dokonał bardzo pozytywnego podsumowania całej kampanii.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#NaczelnikwydzialuwDepartamenciePrawaPracyMinisterstwaPracyiPolitykiSpolecznejJerzyKowalski">Przyniosłem dziś niektóre materiały Agencji opracowane w kilkudziesięciu tysiącach egzemplarzy, przetłumaczone na język polski, a dotyczą one bezpieczeństwa młodych pracowników, są to porady dla pracodawców, porady dla osób nadzorujących pracę, zalecenia dla rodziców dzieci rozpoczynających pracę, zalecenia dla nauczycieli, broszury przeznaczone dla samych młodych ludzi podejmujących pracę. Wszystkie te materiały były dostarczane uczestnikom seminariów, spotkań, imprez, tak by młodzi ludzie w chwili podejmowania zatrudnienia wiedzieli, jakie mają prawa.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#NaczelnikwydzialuwDepartamenciePrawaPracyMinisterstwaPracyiPolitykiSpolecznejJerzyKowalski">Można by jeszcze długo mówić na temat będący przedmiotem dzisiejszego posiedzenia Komisji, ale nie chciałbym zajmować państwu nazbyt wiele czasu, dodam więc tylko, że Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej zleciło w maju ub. Centralnemu Instytutowi Ochrony Pracy przygotowanie materiału badawczego na temat sytuacji młodych ludzi. Opracowano m.in. takie tematy, jak: wypadkowość wśród młodych pracowników, psychologiczne aspekty okresu dojrzewania, implikacje dla procesu adaptacji w miejscu pracy, badania ankietowe. W wyniku badań w odniesieniu do osób do 26 roku życia uzyskaliśmy informacje, jak ci młodzi pracownicy widzą swe nowe miejsce pracy, czy mają zapewnione bezpieczne warunki wykonywania zatrudnienia, jakie są stosunki w pracy, co należałoby zmienić. Materiał ten był w roku ubiegłym przedmiotem obrad Rady Ochrony Pracy.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#NaczelnikwydzialuwDepartamenciePrawaPracyMinisterstwaPracyiPolitykiSpolecznejJerzyKowalski">Współpraca ministerstwa z Państwową Inspekcją Pracy była bardzo zgodna i efektywna. Serdecznie dziękuję pani głównej inspektor za tak wielki wkład pracy w propagowanie idei kampanii europejskiej.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacaposelTeresaPiotrowska">Dziękuję. Otwieram dyskusję.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PoselJanuszKrason">Wypada zacząć od przytoczenia znanego powiedzenia, które mówi, że czego Jaś się nie nauczy, tego nie będzie umieć Jan. Według innego powiedzenia czym skorupka za młodu nasiąknie, tym na starość trąci. To słuszne spostrzeżenia i dlatego uważam, że podejmowanie działań skierowanych do młodych ludzi ma znaczenie fundamentalne dla stanu bezpieczeństwa, ochrony pracy, przestrzegania prawa w stosunkach pracy. Dlaczego? Dlatego przede wszystkim, że młodzi ludzie to istoty o chłonnych umysłach i jeśli wpoi im się pożądane standardy, wzorce, to później ich przestrzegają. To spośród ich grona wyłonią się następnie przedsiębiorcy, pracodawcy i osoby odpowiedzialne za stan warunków pracy i przestrzegania przepisów prawa pracy.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#PoselJanuszKrason">Europejska Agencja do Spraw Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy z siedzibą w Bilbao, mając na względzie fakt, że jednym z najskuteczniejszych środków prewencyjnych w dziedzinie poprawy bezpieczeństwa i zdrowia w pracy jest właśnie działanie na rzecz młodego pokolenia, podejmuje tego typu inicjatywy, by na różnorodne sposoby kształtować określone nawyki młodych ludzi.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#PoselJanuszKrason">Trzeba też docenić to, co zrobiła w omawianej dziedzinie Państwowa Inspekcja Pracy oraz Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, które aktywnie włączyło się w działania i zrobiło sporo.</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#PoselJanuszKrason">Za cenne uważam ponadto, że działania, o których dziś mówimy, prowadzone są nie tylko okazjonalnie, z racji poszczególnych kampanii, bo – jak już wiemy z informacji podanej przez panią inspektor – będą one podejmowane również w latach następnych, stanowiąc stały element programu działania Inspekcji. I tak właśnie trzeba postępować.</u>
<u xml:id="u-4.4" who="#PoselJanuszKrason">Ważne jest i to, że niektóre przedsięwzięcia prowadzi się za pomocą Internetu, z którego ludzie młodzi bardzo chętnie korzystają, niekoniecznie jako ze źródła tylko rozrywki, ale też traktują go jako źródło wiedzy w najróżniejszych dziedzinach.</u>
<u xml:id="u-4.5" who="#PoselJanuszKrason">Zastanawiam się natomiast – choć zdaję sobie sprawę, że to nie temat na dzisiejsze nasze spotkanie – czy nie warto ponownie zająć się formułowaną wcześniej tezą, że o bezpieczeństwie pracy, o prawie pracy, o zagrożeniach i pułapkach czyhających na młodych ludzi podejmujących pracę czy też rozpoczynających działalność gospodarczą zbyt mało mówi się na etapie edukacji. Dopóki nie zostaną opracowane i wdrożone odpowiednie programy z tego zakresu, problematyka ta wciąż będzie traktowana peryferyjnie. Kluczowe moim zdaniem znaczenie ma wprowadzenie tego zagadnienia do programów edukacyjnych. Nie po raz pierwszy mówię o tym w ciągu ostatnich pięciu lat, wracam do tego tematu za każdym razem, gdy omawiana jest problematyka pracowników młodocianych. Może nadeszła już pora, by podjąć poważne rozważania w tej kwestii, a następnie zastanowić się na ewentualnym przygotowaniem stosownej propozycji legislacyjnej?</u>
<u xml:id="u-4.6" who="#PoselJanuszKrason">Chciałbym też zwrócić uwagę na jeszcze jedną sprawę, mało stosunkowo znaną, a godną zainteresowania. Chodzi mi o młodych ludzi pracujących poza Polską, np. w Wielkiej Brytanii czy Irlandii. Wśród wyjeżdżających jest, naturalnie, spora grupa osób dojrzałych, fachowców dysponujących określonymi umiejętnościami, doświadczeniem, jak też świadomością konieczności przestrzegania określonych zasad niezbędnych do bezpiecznej pracy. Młodzi ludzie natomiast, wyjeżdżając do pracy za granicą, w naturalny poniekąd sposób, chcąc zdobyć zatrudnienie jak najszybciej, godzą się na marne niekiedy warunki. Wiadomo bowiem, że nie jest tak, iż w „starych” państwach Unii Europejskiej bezwzględnie przestrzega się prawa pracy, przepisów bhp, a ci młodzi ludzie przyjeżdżający tam z Polski w dodatku nie mają świadomości przysługujących im praw ani wiedzy na temat obowiązków pracodawców, przez co narażani są na różnego rodzaju sytuacje negatywne. Z reguły nie docierają do nas informacje na ten temat.</u>
<u xml:id="u-4.7" who="#PoselJanuszKrason">Wyjątek stanowi niedawno opublikowana w prasie wiadomość o tym, że polscy robotnicy usuwają azbest ze statku „Rotterdam”, który wcześniej był w jednym z polskich portów, następnie popłynął do Niemiec i polscy pracownicy pracują przy usuwaniu z niego azbestu w porcie niemieckim. Skierowałem w tej sprawie pismo do Głównego Inspektora Pracy. Dochodziły też do nas informacje o niewolniczej pracy Polaków na plantacjach w południowych Włoszech, co świadczy o tym, że to niepokojące zjawisko występuje i warto by się może zastanowić nad ewentualnym stworzeniem programu dla osób planujących podjęcie pracy za granicą, tak by ludzie ci mogli zyskać informacje na temat przysługujących im praw i standardów obowiązujących w państwach Unii Europejskiej, które otworzyły swoje rynki pracy.</u>
<u xml:id="u-4.8" who="#PoselJanuszKrason">Można by to uczynić za pomocą rozszerzenia o to właśnie zagadnienie informacji internetowych, z których szykujący się do wyjazdu dowiedzieliby się, jakie np. w Wielkiej Brytanii obowiązują standardy dotyczące czasu pracy, minimalnego wynagrodzenia, obowiązków itd. Bez wątpienia bowiem część wyjeżdżających stara się na własną rękę zdobyć informacje tego typu, lecz tylko część. Inni jadą częstokroć „w ciemno”, kierując się jedynie chęcią poprawienia sobie jakości życia, licząc na to, że ich młodość, odwaga wystarczą im w obcym miejscu. Nie wystarczą, czasem kończy się to wszystko tragedią.</u>
<u xml:id="u-4.9" who="#PoselJanuszKrason">Konkludując, wnoszę o przyjęcie informacji Państwowej Inspekcji Pracy do akceptującej wiadomości Komisji. Sygnalizuję też, że fundamentalne dla poprawy w przyszłości bezpieczeństwa pracy i stanu przestrzegania praworządności w stosunkach pracy jest wprowadzenie tych zagadnień do programów edukacyjnych i zajęcie się młodymi ludźmi bardzo licznie wyjeżdżającymi do pracy za granicą.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacaposelTeresaPiotrowska">Kto z państwa chciałby teraz zabrać głos?</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PoselJadwigaWisniewska">Nawiązując do przytoczonego przez pana posła powiedzenia o kształtowaniu nawyków, pragnę zwrócić uwagę na konieczność wprowadzenia do programów szkół, szczególnie ponadgimnazjalnych, tematyki związanej z prawem pracy, jej bezpieczeństwem, tak żeby aktywne działanie istotnie nie polegało na przedsięwzięciach podejmowanych tylko w ramach kolejnych kampanii. Kształtowanie postaw bowiem to – jak wszyscy wiemy – cykl, który musi trwać, być powtarzalny, gdyż tylko wówczas powstaje szansa na wytworzenie prawidłowych nawyków.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#PoselJadwigaWisniewska">Podobnie jak przedmówcy, pragnę podkreślić istnienie dobrego współdziałania Państwowej Inspekcji Pracy oraz Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, gdyż bardzo pozytywnym zjawiskiem jest, jeśli organy państwowe potrafią współdziałać z dobrymi efektami, zmierzając w pożądanym kierunku, dla dobra pracowników.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#PoselJadwigaWisniewska">Jeśli zaś chodzi o emigrację zarobkową, to cóż możemy powiedzieć, jeśli ludzie ci pracują „na czarno”? Są w pełni świadomi, podejmując to ryzyko, i rzeczywiście są wykorzystywani. Osoby pracujące legalnie podlegają kodeksom pracy państw, w których znalazły zatrudnienie, i w których funkcjonują inspekcje pracy, przeprowadzające kontrole. Nie możemy wkraczać w działanie tych inspekcji na terenie innych państw.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PoselRobertStrak">Myślę, że nie ma potrzeby demonizowania warunków pracy młodych ludzi w Europie zachodniej, ponieważ kiedy przed kilku laty, gdy już w Polsce było duże bezrobocie, kontrolowałem warunki pracy młodocianych, przekonałem się, jak bardzo wiele pozostawiały one do życzenia. Trzeba to jasno powiedzieć, jak i to, że dokumentacja często w dużej mierze bywała po prostu fikcją, a realia były zupełnie inne. Inspektor, nawet nie najwyższych lotów, mógł przedstawiać pracodawcy zatrudniającemu młodocianych liczne wystąpienia, nakazy, wszystkie w pełni uzasadnione. Trudno byłoby stwierdzić, że młodzi ludzie, szczególnie ci z niewysokimi kwalifikacjami, mieli w Polsce warunki zbliżone do rajskich.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#PoselRobertStrak">Jak wspomniała przedmówczyni, niewątpliwie przydałaby się młodym ludziom pewna edukacja w zakresie prawa pracy, niemniej należy wziąć pod uwagę i to, że warunki pracy poprawią się wówczas, kiedy w naszym kraju poprawi się rynek pracy, kiedy nastąpi taka sytuacja, w której pracodawcy będzie musiało zależeć na pracowniku. Taki mechanizm ekonomiczny działa niezawodnie.</u>
<u xml:id="u-7.2" who="#PoselRobertStrak">Oddziaływanie zaś polskiej Inspekcji Pracy na warunki pracy naszych obywateli w Europie zachodniej może być moim zdaniem jedynie znikome, gdyż i tam funkcjonują różne organy, które m.in. walczą z pracą „na czarno” itp.</u>
<u xml:id="u-7.3" who="#PoselRobertStrak">Myślę przy tym, iż należy pamiętać, że młodzi ludzie, o których mówimy, często są osobami wykształconymi, które nie mogą znaleźć pracy w kraju, gdyż nie mają odpowiednich znajomości. Niestety bowiem u nas wciąż jest tak, że tzw. plecy znaczą bardzo wiele, i niezależnie od tego, że na ogół się o tym nie mówi, rzeczywistość tak właśnie wygląda. Im mniejsza miejscowość, tym większa prawidłowość w tym zakresie. Uważam, że ci wykształceni ludzie wyjeżdżający do pracy za granicę doskonale wiedzą, co im tam przysługuje, a co nie. Są jednakże zdeterminowani, pragną jak najszybciej zarobić, by później łatwiej im było się usamodzielnić. Tak mniej więcej wygląda filozofia pracy za granicą i żadnymi nakazami się tego zmienić nie da. Jedynie koniunktura gospodarcza i konkurencyjność naszego rynku pracy może spowodować zmianę. Nie możemy utrzymywać, że jakiekolwiek działania PIP poprawią los polskich pracowników np. w Irlandii, bo jest to zupełnie nierealne.</u>
<u xml:id="u-7.4" who="#PoselRobertStrak">Dlatego też jestem zdania, że należy prowadzić edukację w zakresie prawa pracy i bhp, ale niczego się zrobić nie da, dopóki polski rynek pracy nie będzie konkurencyjny.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczacaposelTeresaPiotrowska">Myślę, że szkolenia i wyrabianie nawyków, o czym mówiła poseł Jadwiga Wiśniewska, istotnie są niezbędne, gdyż – jak powiedział z kolei poseł Janusz Krasoń – czym skorupka za młodu nasiąknie, tym na starość trąci. W kwestii wyrabiania dobrych nawyków nie możemy się pochwalić, że u nas to działa, niestety, nie jest tak. Z raportu przygotowanego przez Głównego Inspektora Pracy wynika, że nawet pracodawcy nie wypełniają obowiązku odbycia stosownych szkoleń. Najczęściej jest więc u nas tak, że dopiero, gdy zdarzy się wypadek, czy przeprowadzona zostanie kontrola i trzeba zapłacić karę, zaczyna się uzupełnianie braków w wiedzy.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#PrzewodniczacaposelTeresaPiotrowska">Należałoby się zastanowić nad tym – a kierunek działań Inspekcji jest w tym zakresie dobry – żeby jak najszybciej zacząć wpajać młodym ludziom nawyki bezpiecznej i higienicznej pracy. Powinni się tego uczyć od wczesnych lat. Jak to jest ważne, poznajemy z wielu raportów dostarczanych nam przez PIP, z których wynika, że znacznej części wypadków przy pracy, nieszczęść z tym związanych można by uniknąć, gdyby i pracodawcy, i pracownicy mieli nawyki bezpiecznej pracy, gdyby nie dochodziło do rażących naruszeń przepisów. Konieczność wpajania nawyków bezpiecznej pracy jest moim zdaniem bezdyskusyjna, nie wolno z tego rezygnować, a wprost przeciwnie – należy intensyfikować wszelkie przedsięwzięcia w tym zakresie.</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#PrzewodniczacaposelTeresaPiotrowska">Pan naczelnik chciałby zabrać jeszcze głos? Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#NaczelnikwydzialuwDepartamenciePrawaPracyMPiPSJerzyKowalski">Bardzo się cieszę, że wątek edukacji został dziś wyeksponowany i sądzę, że wypada przekazać państwu dodatkowe informacje na ten temat, przede wszystkim jeśli chodzi o prace, które już zostały wykonane w ramach programu wieloletniego, dotyczącego przygotowania programu edukacji na poszczególnych etapach kształcenia. I tak Centralny Instytut Ochrony Pracy opracował programy kształcenia w szkołach podstawowych, w gimnazjach, szkołach ponadgimnazjalnych oraz w uczelniach wyższych. Są to programy kompleksowe. Można stwierdzić, że nie ma w tej chwili innej dziedziny nauki aż tak „oprogramowanej” jak ta właśnie problematyka. Są bowiem podręczniki w formie drukowanej dla studentów czy uczniów, są też płyty CD ze zdjęciami, slajdami i filmami, tak że nauczyciel jest od razu wyposażony we wszelkie gotowe materiały, które może wykorzystać.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#NaczelnikwydzialuwDepartamenciePrawaPracyMPiPSJerzyKowalski">Materiały, o których mowa, zostały uroczyście przekazane kolejnym ministrom edukacji, minister pracy wielokrotnie już zwracał się do ministra edukacji w sprawie realizacji art. 237 ze znaczkiem 2, który ma brzmienie następujące: „Minister edukacji narodowej jest obowiązany zapewnić uwzględnienie problematyki bezpieczeństwa i higieny pracy i ergonomii w programach nauczania w szkołach po uzgodnieniu zakresu tej problematyki z ministrem pracy i polityki socjalnej”.</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#NaczelnikwydzialuwDepartamenciePrawaPracyMPiPSJerzyKowalski">Główny Inspektor Pracy złożył wniosek dotyczący uchylenia przepisów o szkoleniu podstawowym, gdyż przez wiele lat panowała taka sytuacja, że to pracodawcy ponosili koszty kształcenia swych pracowników w zakresie podstawowym, co było sytuacją nienormalną. Minister pracy zwrócił się do ministra edukacji z pytaniem, kiedy zapewni naukę z zakresu owej wiedzy podstawowej na wszystkich etapach kształcenia i dysponujemy odpowiedzią, z której wynika, że wszyscy absolwenci szkół ponadpodstawowych w roku 2005 będą posiadali podstawową wiedzę w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Jeśli zaś chodzi o uczelnie wyższe, minister odpowiedział, że z uwagi na ich samodzielność zbierane są dopiero materiały. Do tej pory informacji na ten temat nie uzyskaliśmy. Dopiero Rada Ochrony Pracy zajęła się zbadaniem, jak wygląda kształcenie w tej dziedzinie w szkołach wyższych. Powstał na ten temat materiał, sporządzony na zlecenie ROP i wydrukowany przez parlament.</u>
<u xml:id="u-9.3" who="#NaczelnikwydzialuwDepartamenciePrawaPracyMPiPSJerzyKowalski">Jak wygląda sytuacja aktualna w omawianym względzie? Ponieważ minister pracy – zgodnie z ustawą o działach administracji rządowej – nie ma prawa wkraczania w działania innego ministra konstytucyjnego, może jedynie zwracać się z prośbą w danej sprawie, w ocenie stanu bezpieczeństwa i higieny pracy, którą Rada Ministrów przyjmuje corocznie, w roku ubiegłym 25 września przyjęła wniosek nr 5/16, zobowiązując ministra edukacji, aby kontynuował działania zmierzające do stałego uwzględniania problematyki bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii w szkolnych programach nauczania.</u>
<u xml:id="u-9.4" who="#NaczelnikwydzialuwDepartamenciePrawaPracyMPiPSJerzyKowalski">Jak powiedziałem, programy zostały opracowane. Cała rzecz teraz w tym, by je wdrożyć.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacaposelTeresaPiotrowska">Czy są jeszcze osoby chętne do zabrania głosu? Nie ma.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#PrzewodniczacaposelTeresaPiotrowska">Informuję zatem, że w gronie prezydium ustaliliśmy, iż do problematyki związanej ze szkoleniami i realizacją programów przez ministra edukacji oraz ministra nauki i szkolnictwa wyższego wrócimy w ramach planu pracy na drugie półrocze, żeby zobaczyć, jak to wygląda, czy rzecz jest realizowana, czy może powstały jakieś problemy, tak że potrzebna by była ewentualnie bliższa współpraca głównego inspektora pracy z ministrem edukacji itp. Poświęcilibyśmy tej tematyce specjalne posiedzenie Komisji, gdyż, jak stwierdziliśmy dziś, jest to bardzo ważny element działań z zakresu ochrony i bezpieczeństwa pracy.</u>
<u xml:id="u-10.2" who="#PrzewodniczacaposelTeresaPiotrowska">Zgłoszony został wniosek o przyjęcie do akceptującej wiadomości Komisji informacji przygotowanej i przedłożonej przez głównego inspektora pracy. Czy ktoś z państwa ma zdanie przeciwne? Nie, w związku z czym uznaję, że Komisja do Spraw Kontroli Państwowej przyjęła do akceptującej wiadomości informację o przestrzeganiu przepisów prawa pracy, w tym bezpieczeństwa i higieny pracy, w odniesieniu do młodych pracowników, w wieku do 26 lat. W ten sposób zakończyliśmy punkt pierwszy porządku.</u>
<u xml:id="u-10.3" who="#PrzewodniczacaposelTeresaPiotrowska">Czy w sprawach bieżących są chętni do zabrania głosu? Brak zgłoszeń, co oznacza, że wyczerpaliśmy dzisiejszy porządek.</u>
<u xml:id="u-10.4" who="#PrzewodniczacaposelTeresaPiotrowska">Dziękuję wszystkim państwu. Zamykam posiedzenie.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>