text_structure.xml 159 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">Otwieram posiedzenie Komisji Finansów Publicznych. Przedmiotem dzisiejszego posiedzenia jest rozpatrzenie opinii Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o rządowym projekcie ustawy budżetowej na rok 1999 w zakresie:</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PoselHenrykGoryszewski">1) części 36 - Ministerstwo Sprawiedliwości,</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#PoselHenrykGoryszewski">2) części 83 - Rezerwy celowe - poz. 41, 54, 55,</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#PoselHenrykGoryszewski">3) części 03 - Sąd Najwyższy,</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#PoselHenrykGoryszewski">4) części 04 - Naczelny Sąd Administracyjny,</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#PoselHenrykGoryszewski">5) części 07 - Rzecznik Praw Obywatelskich,</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#PoselHenrykGoryszewski">6) części 12 - Trybunał Konstytucyjny,</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#PoselHenrykGoryszewski">7) części 61 - Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#PoselHenrykGoryszewski">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Aleksander Bentkowski, który przedstawi opinię Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. Następnie uczestnicy posiedzenia będą mogli formułować pytania. W kolejności głos zabiorą przedstawiciele rządu bądź instytucji, których budżety są przedmiotem dzisiejszych obrad Komisji. Później otworzę dyskusję i jeżeli nie będzie żadnych zastrzeżeń do projektu budżetu wówczas Komisja podejmie stosowną decyzję. W przeciwnym razie głosowanie zostanie przeprowadzone ostatniego dnia pracy nad budżetem, kiedy zbilansowana zostanie dochodowa i wydatkowa strona budżetu.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#PoselHenrykGoryszewski">W pierwszej kolejności rozpatrzymy część 36 wraz z częścią 83. Następnie rozpatrzymy kolejno części dotyczące Sądu Najwyższego, Naczelnego Sądu Administracyjnego, Rzecznika Praw Obywatelskich, Trybunału Konstytucyjnego oraz Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#PoselHenrykGoryszewski">Proszę pana posła Aleksandra Bentkowskiego o przedstawienie opinii Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w części dotyczącej Ministerstwa Sprawiedliwości i rezerw celowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PoselAleksanderBentkowski">Po pierwsze przepraszam za spóźnienie, ale pierwotnie nie ja miałem reprezentować Komisję Sprawiedliwości i Praw Człowieka na dzisiejszym posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PoselAleksanderBentkowski">Po drugie, przed chwilą występowałem na posiedzeniu plenarnym i bezpośrednio z sali posiedzeń plenarnych udałem się na posiedzenie Komisji.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#PoselAleksanderBentkowski">Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka rozpatrując zlecone fragmenty budżetu, generalnie nie zgłasza żadnych uwag do przedstawionych projektów budżetów. Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka zgłasza wniosek, przedłożony na piśmie dotyczący pewnych przesunięć w ramach budżetu. Propozycja zmiany dotyczy przeznaczenia dodatkowych środków na wynagrodzenia w sferze więziennictwa w Ministerstwie Sprawiedliwości. Członkowie komisji reprezentowanej przeze mnie uważają, że proponowana w projekcie kwota jest wynikiem ewidentnej pomyłki polegającej na nieuwzględnieniu faktu wejścia w życie z dniem 1 stycznia 1999 r. ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Poza tym, proponujemy przeznaczenie dodatkowych, niewielkich środków z rezerwy budżetowej na rzecz Rzecznika Interesu Publicznego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">Czy ktoś z uczestników posiedzenia chciałby zabrać głos w omawianej sprawie i sformułować jakieś pytania?</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PoselHenrykGoryszewski">Jeżeli nie będzie zgłoszeń poproszę panią minister Halinę Wasilewską-Trenkner o ustosunkowanie się do propozycji przedstawionych przez pana posła Aleksandra Bentkowskiego, który stwierdził, że autorzy budżetu nie uwzględnili pewnej kwestii w zakresie budżetu związanego z wydatkami na płace pracowników służby więziennej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselAleksanderBentkowski">Dodam tylko, że konieczne jest ubruttowienie płac oraz odprowadzenie składek pracowników służby więziennej.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#PoselAleksanderBentkowski">W pkt. 1 opinii Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka proponujemy zwiększenie planowanych wydatków w projekcie budżetu Ministerstwa Sprawiedliwości w dziale 92 o kwotę 10,5 mln zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansowHalinaWasilewskaTrenkner">Sprawa ubruttowienia we wszystkich służbach mundurowych, w tym również służby więziennej musi być rozwiązana w ten sam sposób. W przypadku wspomnianej grupy sposób opłacania składek na fundusz emerytalno-rentowy jest nieco inny, gdyż składki są opłacane bezpośrednio z budżetu, a nie są tak, jak w przypadku innych naliczane i odprowadzane poprzez pracodawców do budżetu państwa. Powyższe rozliczenie nastąpi dla wszystkich w porozumieniu z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych i biurami emerytalnymi oraz budżetem państwa. Dzięki temu można będzie jednoznacznie uregulować omawianą sprawę.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansowHalinaWasilewskaTrenkner">Reasumując, omawiana kwestia nie jest przeoczeniem pracowników Ministerstwa Finansów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">Rozumiem, że mówimy o problemie ubruttowienia dla wszystkich służb mundurowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">Otwieram dyskusję. Czy ktoś z uczestników posiedzenia chciałby zgłosić jakieś uwagi w sprawie omawianego rządowego projektu ustawy budżetowej na rok 1999 w części 36?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Muszę przyznać, że nie zrozumiałem, czy omawiana sprawa ma wpływ na budżet państwa, czy też jest to kwestia o charakterze rozrachunkowym?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Jest to kwestia wewnętrznych transferów. W chwili obecnej budżet państwa odprowadza do funduszy emerytalnych kwoty na poziomie 45%. Niektóre służby mundurowe mają swoje własne biura emerytalno-rentowe, podczas gdy inne są obsługiwane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Ubruttowienie polega faktycznie na podzieleniu kwoty składek. Połowa tych środków jest przekazywana do funduszy, a połowa będzie zależna od decyzji pracownika. Oznacza to, że ten sam strumień pieniędzy będzie dzielony w inny sposób. Operacja powyższa nie wymaga dodatkowych nakładów, lecz przesunięć środków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PoselAleksanderBentkowski">Czy wspomniane pieniądze trafią do resortu sprawiedliwości? Jeżeli tak, to chciałbym dowiedzieć się kiedy to się stanie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">W tekście ustawy jest art. 45 lub art. 46 stanowiący, że jeśli ustawa o emeryturach i rentach wejdzie w życie i dokonane zostanie ubruttowienie, wówczas przeprowadzone zostaną zmiany w planach emerytalnych.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Ministerstwo Sprawiedliwości nie może na razie przewidywać tej kwoty w swoich wydatkach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">Artykuł 45 ma następujące brzmienie: "W przypadku wystąpienia oszczędności w wydatkach planowanych...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Nie mówiłam o tym artykule. Drugi z wspomnianych artykułów dotyczy funduszu ZUS-u i rozliczenia funduszy emerytalnych. Art. 32 stanowi: "1. Minister właściwy do spraw finansów, w terminie do dnia 30 kwietnia 1999 r. na wniosek prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych dokona zmian planu finansowego, określi wysokość odpisu oraz należności...".</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">Czy ktoś z członków Komisji chciałby zgłosić jakieś pytania?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PoselStanislawStec">Mam pytanie do pana posła Aleksandra Bentkowskiego, reprezentanta Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. Czy mógłby pan porównać rezerwę celową z poz. 55 z wykorzystaniem tych środków w 1998 roku? Chciałbym również dowiedzieć się, czy suma 277 413 tys. złotych wynika z dokładnych, czy też szacunkowych wyliczeń?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">W części 83 zatytułowanej "Rezerwy celowe" jest rezerwa oznaczona nr 55, nazwana: "Zobowiązania skarbu państwa, w tym odszkodowania dla osób niesłusznie represjonowanych za działalność na rzecz niepodległości państwa polskiego oraz wypłaty z tytułu orzeczeń wydanych przez Społeczną Komisję Rewindykacyjną". Na rok 1999 w ramach tej pozycji zaplanowano 277 413 tys. złotych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PoselAleksanderBentkowski">Jest to rezerwa na odszkodowania obliczona szacunkowo. Wspomniana rezerwa jest co roku niedoszacowana i co roku odszkodowania są wyższe niż zarezerwowana kwota, a tym samym przechodzą na rok następny. Przypuszczam, że podobna sytuacja będzie miała miejsce również w tym roku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Chciałabym wyjaśnić wątpliwość zgłoszoną przez pana posła Stanisława Steca. Rezerwa w poz. 51 służy obsłudze wszystkich zobowiązań skarbu państwa, które mogą pojawić się w ciągu roku w wyniku orzeczeń sądu lub sądów polubownych, takich jak Komisja Rewindykacyjna Związków Zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Wspomniana rezerwa jest gromadzona w trakcie tworzenia budżetu. Zgodnie z obecnie obowiązującą ustawą - Prawo budżetowe, jak i z obowiązującą w przyszłości, czyli od 1 stycznia 1999 r. ustawą o finansach publicznych, jeżeli na realizację wyroków sądowych zabraknie pieniędzy, wówczas minister finansów ma prawo przesuwania na ten cel praktycznie każdego wydatku w trakcie realizacji budżetu. Informuję, że w roku bieżącym z rezerwy w części dotyczącej wypłat dla osób represjonowanych w ramach wypłat realizowanych przez dwa resorty, a więc przez ministra finansów i ministra obrony narodowej, wypłaciliśmy prawie 100 mln złotych. Poza tym, Ministerstwo Sprawiedliwości sygnalizuje potrzebę wypłacenia dodatkowo 16,8 mln złotych.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">W związku z faktem, że równocześnie realizowaliśmy wypłaty Komisji Rewindykacyjnej i że w ostatnich dniach wpłynęło do nas kilkanaście orzeczeń sądu różnych szczebli mających klauzulę natychmiastowej wymagalności i wymagających od skarbu państwa sfinansowania roszczeń na rzecz osób fizycznych i grup osób fizycznych, które udowodniły swoje roszczenia w stosunku do skarbu państwa, a także przedsiębiorstw, które uzyskały tego typu orzeczenia sądowe, zmuszeni byliśmy do zwiększenia wspomnianej rezerwy o dodatkowe 25 mln złotych. Wspomniane środki pochodzą z oszczędności na kontach, które na pewno nie zostaną wykorzystane w ramach rezerw celowych budżetu państwa. Informuję o tym po to, aby udowodnić, że staramy się zgromadzić kwotę, którą będzie można przekazać do końca miesiąca zarówno ministrowi obrony narodowej, jak i Ministerstwu Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Dwa dni temu otrzymaliśmy od ministra sprawiedliwości informację, iż w okresie od października do końca listopada zebrano dodatkowe orzeczenia na łączną kwotę 16,8 mln złotych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">W budżecie na rok bieżący rezerwa przeznaczona na wypłaty odszkodowań dla osób niesłusznie represjonowanych wynosiła 80 mln złotych. Przy tym, wraz z kwotami, o których wspomniała pani minister Halina Wasilewska-Trenkner wspomniana suma kształtuje się na poziomie 120 mln złotych. Oznacza to, że planowane wydatki zostały przekroczone o 50%.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#PoselHenrykGoryszewski">Informuję, że w poz. 69 przewidziana była również rezerwa na uregulowanie zobo-wiązania skarbu państwa, w tym na rekompensaty dla kandydatów do spółdzielni mieszkaniowych, wypłaty na rzecz osób odwołanych z kierowniczych stanowisk państwowych itp.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#PoselHenrykGoryszewski">Rezerwa przeznaczona na wypłatę zobowiązań z tytułu orzeczeń sądowych została zaplanowana na kwotę 104 447 tys. złotych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#MinistersprawiedliwosciHannaSuchocka">W związku z faktem, że dyskusja dotyczy części obejmującej wypłaty odszkodowań chciałabym wyjaśnić, że Sejm uchwalił nowelizację ustawy, która poszerzyła zakres odszkodowań przyznawanych osobom represjonowanym. Wynikiem tej decyzji jest zwiększenie omawianych kwot. Wspomniane zobowiązanie zostało ustawowo nałożone na Ministerstwo Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#MinistersprawiedliwosciHannaSuchocka">Zwracam również uwagę, że część dotycząca odszkodowań dla osób represjonowanych w budżecie Ministerstwa Sprawiedliwości nie obejmuje odszkodowań, które płaci państwo polskie z tytułu orzeczeń wydawanych w Trybunale w Strasburgu. Chciałabym, żebyśmy byli świadomi, że pozycja zaplanowana na przyszły rok na poziomie 155 mln złotych nie może obejmować wypłat za odszkodowania z tytułu orzeczeń wydawanych w Strasburgu. Wspomniane środki muszą być zabezpieczone w części dotyczącej odszkodowań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">Chciałbym dowiedzieć się, w której części budżetu zabezpieczone są środki na wypłatę odszkodowań z tytułu orzeczeń Trybunału w Strasburgu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#MinistersprawiedliwosciHannaSuchocka">W moim przekonaniu, kwestia ta została uwzględniona w pozostałej części odszkodowań. Jestem pewna, że wspomniane środki nie zostały uwzględnione we wspomnianej pozycji zaplanowanej na 1999 rok w kwocie 155 mln złotych, która jest przeznaczona na wypłatę odszkodowań dla osób represjo-nowanych, przynależnych ministrowi sprawiedliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">Czy ktoś z uczestników posiedzenia chciałby zgłosić jakieś uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PoselStanislawStec">Proszę o pisemną informację dotyczącą łącznych wypłat w 1998 roku z tego tytułu i szacunkowy plan wypłat na rok 1999. Stwierdzam, że są to bardzo duże kwoty, a pieniądze są potrzebne, między innymi na dożywianie dzieci w szkołach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">Czy zaplanowane zostały środki na wypłatę od-szkodowań z tytułu orzeczeń wydanych w Strasburgu, czy też są one uwzględnione w pozostałej części w kwocie 120 mln złotych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#MinisterSprawiedliwosciHannaSuchocka">Wspomniane środki uwzględnione zostały w pozostałej kwocie. Nie można ich bowiem oszacować, gdyż nie wiemy jakiego typu orzeczenia będą zapadały. W chwili obecnej dysponujemy dopiero dwoma pierwszymi orzeczeniami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">Otwieram dyskusję. Czy ktoś z uczestników po-siedzenia chciałby zabrać głos? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#PoselHenrykGoryszewski">Chciałbym wrócić do kwestii, które były podnoszone na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych pół roku i rok temu, kiedy omawialiśmy sprawozdanie z wykonania budżetu za 1997 rok i przygotowywaliśmy stanowisko Komisji w sprawie absolutorium dla rządu. Na ten temat rozmawialiśmy wstępnie w trakcie pierwszego budżetowego posiedzenia Komisji dotyczącego budżetu na 1998 r. Wówczas część zaproszonych instytucji zlekceważyła tę sprawę i nie oddelegowała swoich przedstawicieli na posiedzenie. Jednakże w dniu dzisiejszym brakuje jedynie przedstawiciela Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji odpowiedzialnego za Policję.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#PoselHenrykGoryszewski">Problemem, który trapi Komisji i który był już dwukrotnie przedmiotem prac Komisji jest problem bezpieczeństwa wewnętrznego w państwie. Zastanawiam się, kto odpowiada za to, że z miesiąca na miesiąc pogłębia się i upowszechnia subiektywne odczucie braku bezpieczeństwa i bezradności państwa. Pół roku temu na posiedzeniu Komisji padały ilustrowane przykładami zarzuty.</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#PoselHenrykGoryszewski">O bezradności państwa można mówić na kilku płaszczyznach. Pierwszą z nich jest słabość polskiego prawa, za którą nie odpowiada rząd lecz parlament, który jest organem prawodawczym. Oczywiście, można stwierdzić, że teza, zgodnie z którą należy ograniczyć wymiar kary w Kodeksie karnym, gdyż sędziowie nie orzekają maksymalnych do-puszczalnych kar są nieracjonalne i nieuzasadnione. W sytuacji, w której powszechnie mówi się o osłabieniu bezpieczeństwa, obniżenie maksymalnego pułapu kary obniży średnią orzekaną karę. Za ten stan rzeczy są jednak odpowiedzialni parlamentarzyści, którzy takie ustawy uchwalali.</u>
          <u xml:id="u-28.4" who="#PoselHenrykGoryszewski">Jeżeli dobrze pamiętam kilka pytań dotyczyło kwestii leżących w gestii rządu. Rozmowa prowadzona  z kierownictwem resortu odpowiedzialnym za Policję, z przedstawicielami Policji, prokuratury oraz sądów nie przynosi żadnych efektów. W dniu dzisiejszym chcielibyśmy dowiedzieć się, jaką politykę będzie prowadził rząd, aby rozpocząć powolny proces przywracania zaufania społeczeństwa do swojego państwa. Podobne pytanie kieruję również do przedstawicieli niezawisłych sądów.</u>
          <u xml:id="u-28.5" who="#PoselHenrykGoryszewski">Przypominam, że pod kierownictwem pani premier Hanny Suchockiej rząd przygotował program "Bezpieczne państwo". Myślę, że dziś jesteśmy dalej od realizacji jego założeń niż w 1993 roku.</u>
          <u xml:id="u-28.6" who="#PoselHenrykGoryszewski">Zwracam się teraz do pani minister Hanny Suchockiej. Pan minister Niemcewicz powiedział, że w Ministerstwie Sprawiedliwości prowadzone są prace nad usprawnieniem przepisów proceduralnych, zarówno w zakresie procedury karnej, jak i procedury cywilnej oraz przepisów egzekucyjnych. Nie pamiętam, czy pan minister zobowiązał się, że za pół roku przedstawi efekt tych prac. Chciałbym jednak bezpośrednio od pani minister Hanny Suchockiej dowiedzieć się, jakie prace są prowadzone w omawianym zakresie i ewentualnie kiedy zostaną one ukończone? Kiedy posłowie będą mogli zająć się omawianą sprawą?</u>
          <u xml:id="u-28.7" who="#PoselHenrykGoryszewski">Chciałbym, abyśmy uniknęli sytuacji, w której adwokaci dla wyegzekwowania należności potwierdzonych orzeczeniami Sądu Najwyższego uciekają się do metod przypominających zajazd opisany w "Panu Tadeuszu". Nie chciałbym, aby miała miejsce sytuacja, w której w łódzkim więzieniu przebywa człowiek, który bronił się przed bezprawnym zamachem na swoje mieszkanie, a znanego w miejscowości, w której mieszkam szefa mafii nie można było postawić przed sądem, gdyż człowiek ten zazwyczaj rozchorowywał się w karetce więziennej.</u>
          <u xml:id="u-28.8" who="#PoselHenrykGoryszewski">Jak resort sprawiedliwości i sądy zamierzają reagować na zdarzenia podobne do tego, w którym sędzia z Wołomina wypuścił grupę młodych ludzi, którzy urządzili sobie strzelnicę w gliniankach i których złapano z bronią i amunicją. Dzisiaj na tym terenie strzela się do przejeżdżających samochodów. Dlaczego podlegający pani minister Hannie Suchockiej prokurator zachował się w opisany sposób?</u>
          <u xml:id="u-28.9" who="#PoselHenrykGoryszewski">Niedawno w lesie znaleziono spalony samochód z dwoma niedopalonymi ciałami zastrzelonych osób i po dokładnym zbadaniu ustalono linie papilarne jednej z nich. Stwierdzono, że są to ludzie z miejscowego świata przestępczego. Potwierdziła się teza, iż są to wewnętrzne porachunki świata przestępczego. Kiedy Policja zwróciła się z wnioskiem o zastosowanie 30-dniowego aresztu, prokurator odmówił i formalnie miał słuszność. Wiemy jednak, że w innych państwach ludzie tacy są tymczasowo aresztowani za samo nazwisko i za wyraz twarzy. Stała się jednak gorsza rzecz, o której powiedział mi komendant główny Policji. Mianowicie, w Krakowie na konferencji prasowej prokuratorzy nie podali chyba tylko nazwiska świadka incognito występującego w sprawie grupowego zorganizowanego przestępstwa kradzieży dzieł sztuki.</u>
          <u xml:id="u-28.10" who="#PoselHenrykGoryszewski">Informuję, że zgłoszę bardzo drastyczne wnioski dotyczące budżetu państwa na 1999 rok.</u>
          <u xml:id="u-28.11" who="#PoselHenrykGoryszewski">Czy ktoś z uczestników posiedzenia chciałby zgłosić jeszcze jakieś uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PoselWieslawSzweda">Chciałbym odnieść się do jednej kwestii. Usłyszałem, że w budżecie na 1999 rok powinna być utworzona specjalna rezerwa na wypłatę odszkodowań z tytułu wyroków Trybunału w Strasburgu. Uważam, że powyższa propozycja jest skandaliczna. Chciałbym dowiedzieć się, w jakiej wysokości kwota ta jest przewidywana w budżecie państwa, w odpowiedniej rezerwie na ten cel.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#PoselWieslawSzweda">Uważam, że w związku z funkcjonowaniem polskiego systemu prawnego, przewidującego wielokrotne odwołania do różnych szczebli, sprawy nie powinny być rozstrzygane przez Trybunał w Strasburgu. Jeżeli taka sytuacja ma miejsce i w związku z tym stosowna kwota została zaplanowana w budżecie państwa, wówczas zgłoszę wnioski dotyczące obniżenia budżetu wszystkich instytucji, o których mówimy na dzisiejszym posiedzeniu, począwszy od Ministerstwa Sprawiedliwości o łączną kwotę, która jest przeznaczona na realizację orzeczeń Trybunału w Strasburgu. Założenie przedstawione przez panią minister Hannę Suchocką jest skandaliczne i uważam, że omawiana pozycja nie powinna być uwzględniona w budżecie państwa na 1999 rok.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PoslankaHelenaGoralska">Moje pytanie wiąże się częściowo z sądownictwem, ale dotyczy głównie alimentów.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#PoslankaHelenaGoralska">W przyszłym tygodniu będziemy omawiać kwestie związane z funduszem alimentacyjnym i w związku z tym, chciałabym poprosić pana przewodniczącego Henryka Goryszewskiego o zaproszenie przedstawiciela Ministerstwa Sprawiedliwości na posiedzenie Komisji Finansów Publicznych.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#PoslankaHelenaGoralska">Od kilku lat lawinowo rosną wypłaty z funduszu alimentacyjnego, gdyż ściągalność alimentów jest bardzo niska. Przypominam, że swego czasu dotacja budżetowa wzrastała o 45%. Informuję, że funkcjonują przepisy, które określają wysokość alimentów wypłacanych z funduszu alimentacyjnego, jeśli zobowiązany nie wywiązuje się z tego obowiązku.</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#PoslankaHelenaGoralska">W związku z faktem, że liczba rozwodów nie wzrasta w dramatyczny sposób, chciałabym dowiedzieć się z czego wynika wzrost wypłat z tego tytułu? Czy w chwili obecnej jest więcej spraw o alimenty? Jak omawiana sprawa wyglądała w ciągu ostatnich dwóch, czy trzech lat? Interesuje mnie ilość spraw, wysokość zasądzanych alimentów i powód dramatycznego wzrostu dotacji do funduszu alimentacyjnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">Czy ktoś z uczestników posiedzenia chciałby zgłosić jakieś uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Chciałbym odnieść się do problemu funkcjonowania i sposobu usprawnienia systemu sądownictwa w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Z wypowiedzi przedstawicieli rządu prezentujących projekt budżetu, wynika, że jednym z zadań, które postawił sobie rząd przy konstrukcji budżetu na rok 1999 była poprawa funkcjonowania sądów oraz wzrost wynagrodzeń urzędników sądowych i prokuratorskich. Analizując projekt ustawy budżetowej zauważyłem, że są w nim stworzone pewne rezerwy, w tym rezerwa na wynagrodzenia dla urzędników. Przy tym, doszedłem do wniosku, że wynagrodzenia sędziów są relatywnie wysokie. W związku z powyższym, chciałbym dowiedzieć się o ile wzrosną wynagrodzenia pracowników pomocniczych sądów i prokuratury? Rozumiem, że miała ona kształtować się na poziomie 20%. Chciałbym również dowiedzieć się, w którym roku Ministerstwo Sprawiedliwości chce osiągnąć stan, w którym średnie wynagrodzenie pracowników pomocniczych będzie stanowiło 50% wynagrodzeń sędziów rejonowych?</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Po drugie, czy pani minister Hanna Suchocka uważa, że możliwe jest usprawnienie i przyspieszenie prac sądów przy takim wzroście płac i przy wzroście etatów? Czy bieg prac sądowych może ulec skróceniu w 1999 roku?</u>
          <u xml:id="u-32.3" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Chciałbym również dowiedzieć się, jak bardzo skrócony może zostać bieg prac związanych z zapisami w księgach wieczystych? W Warszawie wspomniane prace mogą trwać kilka miesięcy, a nawet więcej niż 1 rok. Czy resort zakłada skrócenie wspomnianych terminów?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">Chciałbym zadać jeszcze jedno pytanie.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#PoselHenrykGoryszewski">Mianowicie, dwukrotnie mówiliśmy o kwestii uproszczenia procedur dochodzeniowych prowadzonych przez Policję. Szacuje się, że tzw. "papierkową robotę" w Policji wykonuje 30 tys. funkcjonariuszy. Przed wojną istniało postępowanie zapiskowe w sprawach prostych lub w takich, w których wykrywalność sprawcy jest bardzo niska, co ma przykładowo miejsce w przypadku kradzieży samochodów. Postęp w tego rodzaju sprawach mógłby być poczyniony tylko poprzez tworzenie komputerowych zestawień meldunków pochodzących z różnych stron kraju. Tymczasem, obecnie prowadzi się dochodzenie i przesłuchania po to tylko, aby po miesiącu stwierdzić, że nic nie udało się wykryć.</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#PoselHenrykGoryszewski">Pan minister Niemcewicz stwierdził, że takie procedury są wymagane przez prawo. Chciałbym jednak dowiedzieć, się dlaczego w związku z faktem, że o tej sprawie mówi się już wiele lat, pan minister Niemcewicz nie zastanowił się, co zrobić aby to prawo zmienić. Jeżeli jest inaczej, rozumiem, że pani minister Hanna Suchocka poinformuje członków Komisji o przewidywanym terminie zmiany przepisów prawa.</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#PoselHenrykGoryszewski">Proszę panią premier Hannę Suchocką o ustosunkowanie się do pytań sformułowanych przez posłów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#MinistersprawiedliwosciHannaSuchocka">Panie premierze Goryszewski, przypominam, że program "Bezpieczne państwo" był naszym wspólnym programem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">Oczywiście, również ja jestem odpowiedzialny za ten program. Myślę jednak, że gdybyśmy swego czasu nie przegrali wyborów, udałoby się nam zrobić więcej w tej materii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#MinistersprawiedliwosciHannaSuchocka">Pan przewodniczący Henryk Goryszewski odpowiedział właśnie na szereg sformułowanych wcześniej pytań.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#MinistersprawiedliwosciHannaSuchocka">W związku z faktem, że padło wiele pytań, a Komisja musi omówić jeszcze inne części budżetu nie będę przedstawiała wszystkich zamierzeń i pełnej diagnozy resortu sp-rawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#MinistersprawiedliwosciHannaSuchocka">Na początku ustosunkuję się do pytań dotyczących orzeczeń Trybunału w Strasburgu. Muszę stwierdzić, że niektóre pytania zadawane przez posłów zdumiewają mnie. Zapewne parlamentarzyści wiedzą, kiedy mogliśmy wyrazić zgodę na ratyfikację protokołu umożliwiającego składanie skarg do Trybunału Europejskiego w Strasburgu. Jest to możliwe dopiero od kilku lat, a skargi dotyczą orzeczeń wydawanych w minionych latach, a nie bieżącej działalności sądownictwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">Proszę, aby pani minister Hanna Suchocka po-twierdziła, że w tej sprawie zgłaszałem votum separatum.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#MinistersprawiedliwosciHannaSuchocka">Tak. Potwierdzam, że pan przewodniczący Henryk Goryszewski złożył swego czasu votum separatum w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#MinistersprawiedliwosciHannaSuchocka">Przypominam, że jest to jednak konsekwencja naszych postanowień. Chcieliśmy zasiadać w Radzie Europy i czynimy to. Ratyfikowaliśmy również europejskie konwencje praw człowieka i wszyscy uważamy się za Europejczyków. Konsekwencją była ratyfikacja protokołu dodatkowego, który umożliwił obywatelom polskim zgłaszanie się ze skargami do Trybunału Europejskiego w Strasburgu.</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#MinistersprawiedliwosciHannaSuchocka">Zdumiewa mnie stwierdzenie, że skandalicznym rozwiązaniem jest zabezpieczenie w budżecie środków na realizację orzeczeń Trybunału w Strasburgu. Uważam, że w sytuacji, gdy chcemy wywiązywać się ze zobowiązań międzynarodowych skandal mógłby mieć miejsce, gdyby niezbędne środki nie zostały zabezpieczone w budżecie.</u>
          <u xml:id="u-38.3" who="#MinistersprawiedliwosciHannaSuchocka">Muszę powiedzieć, że posłowie, którzy krytykują omawiane rozwiązanie byli jego zwolennikami w odróżnieniu od pana przewodniczącego Henryka Goryszewskiego. Nie ukrywam również, że byłam i jestem zwolenniczką tego rozwiązania, ale konsekwencją ratyfikacji europejskich konwencji praw człowieka musi być odpowiedni zapis w budżecie państwa. Musimy dysponować środkami na realizację orzeczeń Trybunału w Strasburgu. W budżecie każdego państwa należącego do Rady Europy, które ratyfikowało tę konwencję jest odpowiedni zapis zabezpieczający odpowiednie środki na realizację orzeczeń Trybunału w Strasburgu.</u>
          <u xml:id="u-38.4" who="#MinistersprawiedliwosciHannaSuchocka">Ustosunkuję się teraz do nieco innej kwestii. Pan przewodniczący Henryk Goryszewski zadał mi szereg pytań i na koniec stwierdził, że będzie musiał złożyć drastyczne wnioski dotyczące budżetu. Rozumiem, że konsekwencją wspomnianych wniosków będzie zwiększenie budżetu Ministerstwa Sprawiedliwości. Wszystkie sformułowane wcześniej pytania świadczą, że aby zrealizować wszystkie założenia niezbędne jest dofinansowanie wymiaru sprawiedliwości i sfery zajmującej się bezpieczeństwem w państwie.</u>
          <u xml:id="u-38.5" who="#MinistersprawiedliwosciHannaSuchocka">Dodam, że podobne pytania powtarzają się i mam wrażenie, że powtórzą się również przy omawianiu przyszłorocznego budżetu. W sytuacji otwartego państwa, przez które przemieszczają się różne grupy przestępcze, aby znacznie zwiększenie bezpieczeństwo w kraju konieczne jest znalezienie wraz z państwami ościennymi skutecznych metod zwalczania przestępczości zorganizowanej. Nie jest to zatem wyłącznie problem Polski lecz całej Europy i świata, gdyż współpraca w tym zakresie znacznie się rozwinęła.</u>
          <u xml:id="u-38.6" who="#MinistersprawiedliwosciHannaSuchocka">Ustosunkuję się teraz do poszczególnych wątpliwości zgłaszanych przez posłów. Analizując dane statystyczne dotyczące sądów i całego wymiaru sprawiedliwości mogę powiedzieć, że w roku 1998 do sądów wpłynęło przeszło o 1 mln spraw więcej niż planowano. Przewidywano bowiem, że w roku bieżącym do sądów wpłynie blisko 5 mln spraw. Tymczasem w pierwszym półroczu 1998 roku do sądów wpłynęło już 3 200 tys. spraw, co pozwala przypuszczać, że pod koniec roku liczba ta podwoi się. Zatem obserwujemy kolosalną różnicę.</u>
          <u xml:id="u-38.7" who="#MinistersprawiedliwosciHannaSuchocka">Jeżeli weźmiemy pod uwagę fakt, że ustawy dają sądom dodatkowe uprawnienia, które do tej pory należały przykładowo do prokuratury, a więc zażalenia, które dotychczas były składane w trybie instancyjnym-prokuratorskim, wówczas przy planowanym budżecie nie będziemy w stanie polepszyć funkcjonowania sądów w sposób zasadniczy.</u>
          <u xml:id="u-38.8" who="#MinistersprawiedliwosciHannaSuchocka">Przykładowo, przewidujemy, że pierwszy etap komputeryzacji, który w istotny sposób przyspieszyłby funkcjonowanie sądów kosztowałby blisko 95 mln złotych. Niestety w budżecie na rok 1999 nie wspomniana kwota nie została przewidziana. Na komputeryzację w przyszłym roku możemy wydać 10 mln złotych.</u>
          <u xml:id="u-38.9" who="#MinistersprawiedliwosciHannaSuchocka">Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka przygotowała dezyderat, w którym posłowie domagają się podwyższenia wynagrodzeń sędziów, co wymaga kwoty 156 mln złotych, która niestety nie jest przewidziana w budżecie na 1999 rok.</u>
          <u xml:id="u-38.10" who="#MinistersprawiedliwosciHannaSuchocka">Wobec niemożności pełnego skomputeryzowania sądów postanowiliśmy poprawić sytuację pracowników sądów i prokuratur. Po trudnych negocjacjach wyasygnowaliśmy kwotę 112 mln złotych dla pracowników administracji sądów i prokuratur, która jest przewidziana w rezerwie celowej. Niestety wspomniana kwota jest zbyt mała o co najmniej 20 mln złotych. Mamy nadzieję, że tak zmotywowani pracownicy będą funkcjonowali skuteczniej.</u>
          <u xml:id="u-38.11" who="#MinistersprawiedliwosciHannaSuchocka">Dodam jeszcze, że w momencie objęcia urzędu postanowiliśmy przyspieszyć procedury. Pan przewodniczący Henryk Goryszewski zadał bardzo ważne pytanie dotyczące etapu prac prowadzonych w tym zakresie. Otóż, obecnie jest już przygotowany projekt ustawy o uproszczonych procedurach w postępowaniu cywilnym. Jego autorem jest sędzia Sądu Najwyższego, pan profesor Reciński. W obecnej chwili projekt jest jeszcze zmieniany, ale jestem przekonana, że w grudniu będzie przedmiotem uzgodnień międzyresortowych i zostanie przekazany do parlamentu na początku przyszłego roku. Wspomniane uproszczone procedury mają obowiązywać w sądach grodzkich, ale również i w innych sądach. Jest to niezwykle ważna sprawa w zakresie obrotu gospodarczego. Podsumowując, mogę stwierdzić, że przygotowanie uproszczonych procedur jest próbą odciążenia sądów.</u>
          <u xml:id="u-38.12" who="#MinistersprawiedliwosciHannaSuchocka">Dodam jeszcze, że poszukujemy specjalistów, którzy opracują uproszczone procedury postępowania w ramach Prawa karnego. W tym celu zwróciliśmy się do grupy profesorów, którzy niestety nie chcieli angażować się w dalsze prace dotyczące procedur uproszczonych, gdyż cała część w nowym Kodeksie postępowania karnego dotyczy postępowania uproszczonego. Stwierdzili oni, że takie działanie jest bezzasadne. Ministerstwo Sprawiedliwości uważa, że uproszczenie procedur postępowania w ramach Prawa karnego jest zasadne i dlatego konieczne jest przyjęcie odrębnej ustawy dotyczącej procedur uproszczonych, zawierającej odmienne regulacje od zapisów Kodeksu postępowania karnego.</u>
          <u xml:id="u-38.13" who="#MinistersprawiedliwosciHannaSuchocka">Poprzez przedstawione instrumenty minister sprawiedliwości może wpływać na polepszenie funkcjonowania sądów. Niestety, minister sprawiedliwości nie może nakazać sądom procedowania w trybie szybszym, gdyż sędzia ocenia zebrany materiał i ustala sposób postępowania w danej sprawie samodzielnie.</u>
          <u xml:id="u-38.14" who="#MinistersprawiedliwosciHannaSuchocka">Natomiast, odnośnie do kwestii egzekucji, przypominam, że parlamentarzyści i poprzedni ministrowie zastanawiali się nad sposobem ulepszenia egzekucji. Jednym z takich pomysłów była nowa ustawa o komornikach sądowych, obowiązująca obecnie. Samorząd komorniczy został powołany w tym roku i dopiero teraz możemy określić mankamenty wspomnianej ustawy, co nie było możliwe w chwili uchwalania ustawy. Wtedy bowiem uważano, że przyjęcie nowej instytucji komorników poprawi egzekucję, która wcześniej był nieudolna. Informuję, że poszukujemy sposobów poprawienia skuteczności egzekucji poprzez analizę rozwiązań stosowanych w innych państwach i wybór najskuteczniejszych metod.</u>
          <u xml:id="u-38.15" who="#MinistersprawiedliwosciHannaSuchocka">Niestety najlepszą metodą sprawdzenia nowych rozwiązań jest ich wdrożenie. Ewidentnym przykładem jest wspomniana wcześniej ustawa o komornikach. W tej chwili dokonujemy zmian pewnych rozporządzeń, gdyż obecnie obowiązujące rozporządzenia nie zapewniają skutecznego wykonywania orzeczeń sądów. Dodam jednak, że Ministerstwo Sprawiedliwości wciąż monitoruje sytuację w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-38.16" who="#MinistersprawiedliwosciHannaSuchocka">Odniosę się teraz do kwestii zwalczania przestępczości. W tym zakresie niezbędna jest silna współpraca ministra spraw wewnętrznych i administracji oraz prokuratorów. Dlatego zakładam, że podstawą do dyskusji w tym zakresie będzie skierowana do Sejmu ustawa o prokuraturze. W obecnej chwili trwają rozmowy nad wspomnianą ustawą.</u>
          <u xml:id="u-38.17" who="#MinistersprawiedliwosciHannaSuchocka">Informuję, że w dniu wczorajszym na otwarciu I-szego Kongresu Prokuratorów przedstawione zostały bardzo różne koncepcje w tym zakresie. Jako minister sprawiedliwości i prokurator generalny analizuję różne rozwiązania prawne dotyczące prokuratury i uważam, że jeżeli chcemy skutecznie walczyć z przestępczością i zapewnić sprawne funkcjonowanie prokuratury, musimy ją przekształcić organizacyjnie i funkcjonalnie. Jeżeli jednak zwycięży przekonanie, że prokuratura powinna stać się organem korporacyjnym o charakterze samorządowym, wówczas będą ogromne kłopoty ze zwalczaniem przestępczości w państwie. Dodam, że taka tendencja jest dość powszechna. Nie mogę jej zaakceptować, gdyż uważam, że prokuratorzy muszą mieć zapewnione określone uprawnienia i gwarancje związane z pracą, a ustawa o prokuraturze nie może być ustawą o charakterze korporacyjnym, lecz powinna zapewniać warunki do walki z przestępczością. Wspomniany projekt zostanie przedłożony posłom, przy czym pierwsza jego część będzie miała charakter organizacyjny, a druga - funkcjonalny. W drugiej części projektu ustawy prokuratorzy otrzymają pewne instrumenty umożliwiające zakończenie sprawy przed przesłuchaniem wszystkich świadków. Wymaga to jednak współpracy z sądami, a zwłaszcza z Sądem Najwyższym i sądami instancyjnymi.</u>
          <u xml:id="u-38.18" who="#MinistersprawiedliwosciHannaSuchocka">Zarówno prokuratorzy, jak i sędziowie niższej instancji zwracają uwagę na fakt, że sąd może kazać uzupełnić materiał dowodowy w sytuacji gdy nie wszyscy świadkowie zostali przesłuchani, mimo że dalsze przesłuchania mogą nie wnieść nic nowego do sprawy. Tym samym orzeczenie sądu rejonowego może zostać uchylone z uwagi na fakt, że nie zostały zebrane wszystkie materiały w sprawie. Podstawową sprawą jest więc, przyjęcie w ramach systemu sądownictwa określonego sposobu procedowania, który może być wykorzystany w ramach istniejących procedur i nie wymaga zmiany procedur lecz zmiany sposobu postępowania. W tym zakresie państwa zachodnioeuropejskie mają dobre doświadczenia.</u>
          <u xml:id="u-38.19" who="#MinistersprawiedliwosciHannaSuchocka">Informuję, że będąc na spotkaniu z prokuratorami w Holandii, zostałam zapytana o średni czas trwania sprawy o wypadek, w którym nie ma uszkodzenia ciała ani ofiar śmiertelnych. Odpowiedziałam, że jeżeli nie będzie żadnych przeszkód sprawa taka będzie załatwiona w kilka miesięcy. Okazało się, że w Holandii taka spraw jest rozstrzygana w 20 minut. Jednakże, gdy przedstawiam takie opinie publicznie, czytam później w prasie, że jestem ministrem, który chce "złapać wszystkich za gębę". Nie jest to prawdą, gdyż moim podstawowym celem jest sprawne funkcjonowanie Wymiaru Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-38.20" who="#MinistersprawiedliwosciHannaSuchocka">Mam nadzieję, że pan przewodniczący Henryk Goryszewski dotrzyma słowa i drastyczne wnioski budżetowe dotyczące Ministerstwa Sprawiedliwości będą zmierzały do zwiększenia budżetu resortu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">Czy ktoś z uczestników posiedzenia chciałby zgłosić jakieś uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PoselWieslawSzweda">Chciałbym odnieść się do wypowiedzi pani minister Hanny Suchockiej.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#PoselWieslawSzweda">Mianowicie, uważam, że pani minister Hanna Suchocka myli się w kwestii Trybunału w Strasburgu. Podpisanie konwencji o możliwości odwołania się do tego organu nie jest równoznaczne z potrzebą utworzenia specjalnej rezerwy w budżecie państwa na wypłacanie ewentualnych odszkodowań z tytułu orzeczeń niekorzystnych dla rządu polskiego. Uważam, że system prawny powinien być tak skonstruowany, aby w zakresie rozstrzygnięć najwyższych instancji sądowych w sprawach dotyczących obywateli RP, być pewnym, że ewentualne orzeczenia wynikające z zaskarżenia orzeczeń sądów polskich, czego nie możemy wykluczyć, bowiem każdy obywatel RP ma prawo do odwołania się w Trybunale w Strasburgu, będą zgodne z orzeczeniami sądów polskich i rząd polski nie będzie musiał z tego tytułu zakładać ewentualnej potrzeby wypłaty odszkodowań.</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#PoselWieslawSzweda">Moim zdaniem, pani minister Hanna Suchocka potwierdziła wprost niesamowitą tezę, zgodnie z którą system sądownictwa w Polsce nie jest sprawny i z tego tytułu będziemy musieli ponosić określone konsekwencje.</u>
          <u xml:id="u-40.3" who="#PoselWieslawSzweda">Znam przykłady sytuacji, w których najwyższe instancje sądowe RP, wśród których mogę wymienić Najwyższy Sąd Administracyjny podejmują wyroki niezgodne z obowiązującym stanem prawnym. Uważam, że minister sprawiedliwości dysponuje pełniejszymi informacjami w sprawie kasacji wyroków sądowych. Pani minister Hanna Suchocka z góry zakłada, że system sądownictwa będzie funkcjonował niesprawnie i obywatele RP będą wygrywać sprawy w Trybunale w Strasburgu. Moim zdaniem, takie stanowisko w tej sprawie, reprezentowane przez rząd RP jest niewłaściwe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">Na zakończenie dyskusji udzielę głosu panu posłowi Aleksandrowi Bentkowskiemu.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#PoselHenrykGoryszewski">Dany stan prawny może podlegać różnej ocenie w konkretnych przypadkach. Znaczenie mają również różne podejścia doktrynalne i kierowanie się zróżnicowanymi systemami wartości przez osoby orzekające. To co jest oczywiste dla jednego składu orzekającego nie musi być oczywiste dla innego składu orzekającego. Dlatego też, przyjęliśmy zasadę wieloinstancyjnego sądownictwa i pod koniec średniowiecza odeszliśmy od koncepcji odwołania, którą w prawie polskim nazywano "Naganą sędziego". Wówczas, osoba składająca apelację oskarżała sędziego, że źle osądził jej sprawę. Jeżeli w wyższej instancji przyznano skarżącemu rację, wówczas sędzia ponosił karę za skrzywdzenie osoby niesprawiedliwym wyrokiem. Na szczęście od średniowiecza wiele się zmieniło.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#PoselHenrykGoryszewski">Myślę że w tej sprawie musimy zachować umiar.</u>
          <u xml:id="u-41.3" who="#PoselHenrykGoryszewski">Czy pani minister Hanna Suchocka chciałaby coś dodać?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#MinistersprawiedliwosciHannaSuchocka">Mam czasem wrażenie, że instytucja odwołań do Trybunału w Strasburgu nie jest zrozumiała. Nie jest to kwestia niesprawności systemu orzekania. Analogicznie, powinniśmy mieć zaufanie do dwóch lub nawet jednej instancji i moglibyśmy zastanawiać się jaki cel ma instytucja kasacji. Czy w związku z tym, kasacja może być przekreśleniem prawidłowości orzecznictwa sędziowskiego? Moim zdaniem, nie można prezentować takich opinii, gdyż Trybunał w Strasburgu umożliwia zwrócenie uwagi na kwestie nie zauważone w trakcie orzekania przed sądami polskimi. Konsekwencją wprowadzenia możliwości odwoływania się do Trybunału w Strasburgu musi być zabezpieczenie pewnych środków na wypłatę odszkodowań wynikających z takich orzeczeń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">Chciałbym jeszcze zwrócić uwagę na następującą kwestię. W omawianej sprawie są co najmniej dwie płaszczyzny.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#PoselHenrykGoryszewski">Pierwsza z nich, to kwestia współpracy wszystkich organów państwa, których zadaniem jest zapewnienie bezpieczeństwa obywateli. Z przerażeniem słuchałem wypowiedzi pani minister Hanny Suchockiej, która stwierdziła, że prokuratorzy chcą utworzenia korporacyjnej prokuratury. Zwracam uwagę, że zadaniem prokuratora jest ściganie przestępstw i wiem, że prokuratorzy nie są lubiani. Instytucja oprawcy została wprowadzona w Polsce w XV wieku. Osoba ta troszczyła się o prawa i nazywana była "justyciariuszem". Justyciariusze byli pierwszymi publicznymi oskarżycielami.</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#PoselHenrykGoryszewski">Jestem przekonany, że prokurator nie musi być lubiany, lecz powinien budzić strach, a przy tym powinien realizować politykę państwa a nie własne zamierzenia. Wszyscy prokuratorzy mają bowiem służyć dla dobra państwa i społeczeństwa je tworzącego.</u>
          <u xml:id="u-43.3" who="#PoselHenrykGoryszewski">Wydaje mi się, że należałoby przyjąć system, w którym wydział dochodzeniowy Policji byłby ściśle powiązany z prokuraturą. Taki zespół powinien pracować pod kierunkiem prokuratora, co jest spotykane, między innymi w Stanach Zjednoczonych. Wspomniane rozwiązanie znacznie usprawniłoby funkcjonowanie Policji i podniosło jakość pracy oficerów śledczych współpracujących z prokuratorami.</u>
          <u xml:id="u-43.4" who="#PoselHenrykGoryszewski">Drugą niezwykle ważną kwestią jest system prawa obowiązującego w Polsce. Poniższy zarzut kieruję nie tylko do Ministerstwa Sprawiedliwości, ale przede wszystkim do sądów. Przypominam, że kodeksy przewidują instytucję zastępczego zawiadomienia, a najprostszym sposobem unikania wymiaru sprawiedliwości, zarówno w zakresie Prawa karnego jak i Prawa cywilnego jest manipulowanie zawiadomieniami. Drastycznym przykładem w sferze majątkowej jest wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego, który zmarnował 4 lata pracy nad mostem średnicowym, gdyż okazało się, że jakaś kobieta nie otrzymała stosownego zawiadomienia na czas. Uważam, że sprawiedliwość pojmowana w ten sposób szkodzi państwu.</u>
          <u xml:id="u-43.5" who="#PoselHenrykGoryszewski">Zgadzam się z uwagą pani premier Hanny Suchockiej, która stwierdziła, że jeśli sąd wyższej instancji wykryje, że jakaś osoba nie została należycie zawiadomiona, wówczas uchyla wyrok. Przypominam jednak, że istnieje instytucja zastępczego zawiadomienia przewidziana prawem.</u>
          <u xml:id="u-43.6" who="#PoselHenrykGoryszewski">Kwestia komorników nie jest wyłącznie kwestią wprowadzenia zmian organizacyjnych i stworzenia korporacji komorników. Uważam, że błąd w tym zakresie został popełniony na początku lat 90-tych, w momencie wprowadzenia prowizyjnego wynagradzania komorników. Uważam, że gdyby komornik mógł z góry uzyskać tylko niewielką zaliczkę, a resztę potrącałby z egzekwowanej kwoty i tylko w odpowiedniej proporcji do tej kwoty, wówczas egzekucja byłaby sprawniejsza. Najlepszym rozwiązaniem jest uzależnienie wynagrodzeń komorników od efektów ich pracy.</u>
          <u xml:id="u-43.7" who="#PoselHenrykGoryszewski">Poza tym, problem związany z postępowaniem egzekucyjnym, tkwi również w egze-kucyjnym postępowaniu sądowym. Otóż, składając zażalenia na kolejne czynności sądowe, można przez kilka lat uniemożliwić jakąkolwiek egzekucję, zanim jeszcze sprawa zostanie przekazana komornikowi.</u>
          <u xml:id="u-43.8" who="#PoselHenrykGoryszewski">Zgadzam się, że minister sprawiedliwości nie odpowiada za pracę niezawisłych sądów, lecz odpowiada za prace prokuratury i za stan prawa w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-43.9" who="#PoselHenrykGoryszewski">Trzecią niezwykle ważną sprawą jest bezpieczeństwo prokuratury i sądów. W walce z przestępczością zorganizowaną słabością jest fakt, że prokurator i sędzia są tylko ludźmi, którzy również odczuwają strach. Między innymi, dlatego chciałem zebrać przedstawicieli wszystkich organizacji dbających o bezpieczeństwo obywateli w państwie, aby ustalić co można przedsięwziąć, żeby prokuratorzy i sędziowie nie bali się pracować. Jeżeli dobrze pamiętam do tej pory nie odnaleziono osoby, która oblała kwasem żrącym prokuratora w Opolu. Niestety, nie można zebrać przedstawicieli wszystkich tych organizacji i nie można uzgodnić sposobu postępowania.</u>
          <u xml:id="u-43.10" who="#PoselHenrykGoryszewski">Zastanawiam się, czy przez cały czas mamy ulegać presji różnych środowisk głoszących pseudohumanistyczne teorie, których wyrazem była wypowiedź jednego z członków najściślejszego kierownictwa Sądu Najwyższego poprzedniej kadencji. Człowiek ten na pytanie, czy wyobraża sobie co czuje matka osoby zamordowanej odpowiedział, że podsądny ma również matkę. W ten sposób zrównał matkę Tomka Jaworskiego i Moniki. Uważam, że za to nie powinniśmy płacić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Pani minister Hanna Suchocka nie odpowiedziała na pytanie sformułowane przeze mnie. W związku z powyższym, zapytuję ponownie, czy pracownicy aparatu pomocniczego sądów i prokuratury uzyskają podwyżkę wynagrodzeń? Czy będzie kształtowała się ona na poziomie 20% i kiedy wynagrodzenie osób zatrudnionych w aparacie pomocniczym osiągnie poziom 50% wynagrodzenia sędziego rejonowego?</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Dane przedstawione przez ministra sprawiedliwości, panią Hannę Suchocką, wskazują na to, że tak duży wzrost liczby spraw będzie oznaczał utrudnienie ich realizacji i być może nawet opóźnienie. Chciałbym jednak uzyskać jednoznaczną opinię w tej sprawie. Otrzymaliśmy informację, zgodnie z którą w jednym półroczu będzie o 1 mln spraw więcej niż zaplanowano. Według mnie taki stan rzeczy grozi pogorszeniem funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">Proszę panią minister Hannę Suchocką o usto-sunkowanie się do pytań sformułowanych przez pana posła Andrzeja Wielowieyskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#MinistersprawiedliwosciHannaSuchocka">Nie odpowiedziałam wprost na te pytania, gdyż projekt był dopiero poddany pierwszemu czytaniu. Dlatego też, przypomnę, że wspomniana ustawa jest ustawą epizodyczną, która ma obowiązywać przez trzy lata. Dlatego też, zwiększenie wynagrodzeń ws-pomnianych osób do poziomu 50% wynagrodzeń otrzymywanych przez sędziów rejonowych jest przewidziane w ciągu trzech lat. W przyszłym roku planowane przeciętne wynagrodzenie w tej grupie będzie stanowiło 35% wynagrodzenia sędziów rejonowych, w 2000 - 40%, natomiast w 2001 roku - 50%. Propozycja zwiększenia wspomnianych wynagrodzeń do poziomu 50% w 1999 jest niemożliwa do zrealizowania.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#MinistersprawiedliwosciHannaSuchocka">Obecnie wspomniana ustawa jest rozpatrywana przez podkomisję, której przewodniczy pan poseł Aleksander Bentkowski. Podkomisja szuka najbardziej racjonalnego rozwiązania, które poprawi sytuację wspomnianych pracowników.</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#MinistersprawiedliwosciHannaSuchocka">Dodam również, że w Ministerstwie Sprawiedliwości szukamy także rozwiązań moty-wujących pracowników korpusu pomocniczego do awansu, a przede wszystkim do pracy. Przykładowo odnośnie do ksiąg wieczystych szukaliśmy w budżecie środków, którymi moglibyśmy płacić pracownikom sądowym za dodatkową pracę wykonywaną w godzinach popołudniowych związaną z księgami wieczystymi. Zaległości w tym zakresie podważają międzynarodową wiarygodność Polski. Niestety, możemy jedynie zwracać się do prezesów sądów sugerując rozwiązanie, zgodnie z którym prace nad księgami wieczystymi mogły odbywać się w godzinach popołudniowych. Ministerstwo Sprawiedliwości będzie natomiast poszukiwać środków na wypłatę dodatkowych wynagrodzeń za tę pracę. Przyznaję, że gdy udało nam się znaleźć środki, wówczas obsługa ksiąg wieczystych poprawiała się. Niemniej jednak przykład sądu w Warszawie jest w tej sprawie najbardziej oczywisty. Inwestorzy zagraniczni skarżą się na obecne funkcjonowanie ksiąg wieczystych i stwierdzają, że taki stan rzeczy podważa wiarygodność Polski w oczach międzynarodowych inwestorów.</u>
          <u xml:id="u-46.3" who="#MinistersprawiedliwosciHannaSuchocka">Ponownie podkreślam, że minister sprawiedliwości nie może wpływać na sądy. Uważam, że szef resortu sprawiedliwości powinien dysponować środkami finansowymi umożliwiającymi wypłacanie dodatkowych wynagrodzeń za pracę w godzinach popołudniowych. W przeciwnym przypadku musimy szukać rozwiązań zastępczych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">Zanim podsumuję dyskusję, głos zabierze pan poseł Aleksander Bentkowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#PoselAleksanderBentkowski">Pan przewodniczący Henryk Goryszewski poruszył niezwykle ważną kwestię bezpieczeństwa. Wszyscy prawnicy, którzy na co dzień spotykają się z tym problemem, wykonując swój zawód, również często myślą o problemie bezpieczeństwa w kraju.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#PoselAleksanderBentkowski">Jeżeli chcielibyśmy wprowadzić system bezpieczeństwa funkcjonujący w Polsce 10 czy 20 lat temu trzeba powrócić do koncepcji państwa policyjnego. Obecnie w aresztach przebywa około 55-60 tys. ludzi, z czego blisko 20% przebywa w aresztach tymczasowym. Natomiast, w 1985 roku w aresztach przebywało 115 tys. ludzi, w tym prawie 50 tys. osób - w aresztach tymczasowych.</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#PoselAleksanderBentkowski">Wcześniej prokurator mógł zatrzymać osobę w areszcie tymczasowym z jakiegokolwiek powodu i w swoim działaniu nie był ograniczany. Dana osoba przebywała w areszcie nawet kilka lat i w tym czasie wydawała wspólników. Prokurator nie musiał się spieszyć i dzięki temu mógł rozszerzyć rozprawę. Dzięki temu w 9 przypadkach na 10 decyzja prokuratora o aresztowaniu była słuszna. Obecnie, jeżeli prokurator nie ma dowodów nie może złożyć wniosku o zastosowanie aresztu przykładowo dla członka zorganizowanej grupy przestępczej.</u>
          <u xml:id="u-48.3" who="#PoselAleksanderBentkowski">Przypominam, że wykreśliliśmy art. 217 pkt 4, który stanowił, że areszt może być stosowany w przypadku społecznego niebezpieczeństwa czynu. Zwolennicy skreślenia powyższej regulacji twierdzili, że na jej podstawie prokurator może zastosować areszt w sytuacji, gdy dana osoba dokona czynu, który zdaniem prokuratora jest społecznie niebezpieczny. Wspomniany zapis pozwalał na aresztowanie tymczasowe na okres średnio 2-4 lat. Ograniczyliśmy czas trwania aresztu tymczasowego w związku z europejskimi prawami obywatelskimi. Tym samym obniżyliśmy poziom bezpieczeństwa w kraju. Wcześniej w Kodeksie karnym obowiązywał art. 286, który pozwalał na skazanie każdej osoby, która miała do czynienia w jakimś stopniu z działalnością gospodarczą. Nikt nie zastanawiał się, czy wina jest w pełni wykazana, bowiem na mocy art. 286 można był orzec wyrok pozbawienia wolności na okres 2-3 lat.</u>
          <u xml:id="u-48.4" who="#PoselAleksanderBentkowski">Jeżeli chcielibyśmy zastosować powyższe metody musielibyśmy powrócić do innej epoki. Stany Zjednoczone mają nieporównywalnie więcej pieniędzy i wydają na Ministerstwo Sprawiedliwości i Policję ogromne środki. Mimo to, w kraju tym jest blisko pięciokrotnie więcej więźniów i około dziesięciokrotnie więcej przestępczości. W związku z faktem, że w Stanach Zjednoczonych są prawa obywatelskie są rozbudowane ponad miarę, nie jest możliwe, aby policjant zaaresztował kogoś nie dysponując pewnymi dowodami. Są już nawet zwolennicy rozwiązania, zgodnie z którym podejrzany nie będzie musiał rozmawiać z prokuratorem bez udziału obrońcy. Na zachodzie prawa obywatelskie są stosowane powszechnie. Jeżeli chcemy wrócić do rozwiązań, zgodnie z którymi rodzinę aresztowanego zawiadamia się o fakcie zatrzymania dopiero po 4 dniach, a obrońcę dopuszcza się do zatrzymanego po miesiącu, czy nawet po kilku miesiącach, musimy powrócić do wcześniejszej epoki. Gwarantuję jednak, że jeżeli wykorzystamy wspomniane rozwiązania, co jest oczywiście niedopuszczalne, przestępczość zmaleje.</u>
          <u xml:id="u-48.5" who="#PoselAleksanderBentkowski">Wyważenie proporcji pomiędzy prawami obywatelskimi, a potrzebą usprawnienia funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości, jak również Policji i prokuratury jest niezwykle trudne.</u>
          <u xml:id="u-48.6" who="#PoselAleksanderBentkowski">Na zakończenie odniosę się do kwestii komorników. Mianowicie, w zeszłym roku podjęliśmy próbę stworzenia innej ustawy komorniczej. Byliśmy świadomi, że komornikom nie opłaca się egzekwować należności, lecz najkorzystnej jest pobrać zaliczkę, wpłacić ją na konto i na tym zakończyć czynności. Obecnie zmieniliśmy przepisy i zobaczymy, jaki będzie efekt tego działania. Przypominam, że zaliczka sięgała 20%, a nawet 40% kwoty egzekwowanej. We wspomnianej ustawie zapisaliśmy, że komornik może pobrać zaliczkę nie większą niż 7% wspomnianej kwoty. W sposób drastyczny obniżyliśmy koszty egzekucji dla wierzyciela. Zapisaliśmy również, że jeżeli komornik nie wyegzekwuje wspomnianej kwoty, musi zwrócić 3,5%. Jeżeli jednak egzekucja będzie skuteczna, komornik uzyska 21% egzekwowanej kwoty. Tym samym, komornik musi wyegzekwować 121% należnej kwoty. Obecnie komornicy otrzymują pieniądze wyłącznie za pracę, która przynosi efekty. Pokładaliśmy nadzieję we wspomnianej ustawie, gdyż chcieliśmy związać efektywność pracy komorników z ich wynagrodzeniami.</u>
          <u xml:id="u-48.7" who="#PoselAleksanderBentkowski">Dodam jeszcze kilka zdań odnośnie do ksiąg wieczystych, które obecnie stanowią poważny problem. Dysponuję projektem zmiany w tym zakresie, który przedstawiam kolejnemu ministrowi, wierząc, że jest on możliwy do wdrożenia. Sądzę, że zaproponowane we wspomnianym projekcie zmiany rozwiążą problem ksiąg wieczystych w ciągu 6 miesięcy.</u>
          <u xml:id="u-48.8" who="#PoselAleksanderBentkowski">Pan przewodniczący Henryk Goryszewski pamięta sytuację notariuszy, którzy kiedyś z łaską przyjmowali interesantów. Dlatego doszedłem do wniosku, że notariusze powinni pracować na akord i uzyskiwać wynagrodzenie ściśle zależne od włożonej pracy. Dzięki temu, pracujący efektywnie notariusze uzyskiwaliby wyższe wynagrodzenia. Była to ostatnia ustawa, którą przeforsowałem. Założyłem, że notariusze będą przygotowywać około 50 aktów w miesiący, gdyż tyle przygotowywali wcześniej w państwowych biurach notarialnych. Okazało się, że ludzie ci są w stanie przygotować 150 a nawet 200 aktów notarialnych w miesiącu. W początkowym okresie notariusze uzyskiwali bardzo wysokie wynagrodzenia. Niemniej jednak po 6 miesiącach nikt nie czekał na notariusza, a w chwili obecnej notariusz przyjedzie do domu klienta i przygotuje akt notarialny na miejscu.</u>
          <u xml:id="u-48.9" who="#PoselAleksanderBentkowski">Oczywiście, takiego rozwiązania nie można w pełni wykorzystać w zakresie obsługi ksiąg wieczystych. Informuję, że obecnie sędziowie dokonują około 300-350 wpisów do ksiąg wieczystych. Mogę zagwarantować, że gdyby sędzia otrzymywał od każdego wpisu określoną kwotę pieniężną, wówczas ludzie ci wykonywaliby dwukrotnie, a nawet trzykrotnie więcej pracy.</u>
          <u xml:id="u-48.10" who="#PoselAleksanderBentkowski">Zespół sędziego hipotecznego, w skład którego wchodzi sędzia i dwie sekretarki musi być zainteresowany dokonaniem jak największej ilości wpisów. Jeżeli wynagrodzenie tych ludzi będzie zależne tylko i wyłącznie od efektywności pracy, mogę zagwarantować, że problem wpisów do ksiąg wieczystych będzie rozwiązany w ciągu 6 miesięcy. Powtarzam, że konieczna jest zmiana systemu wynagradzania sędziów hipotecznych.</u>
          <u xml:id="u-48.11" who="#PoselAleksanderBentkowski">Wprawdzie Krajowa Rada Sądownictwa może być przeciwna powyższemu rozwiązaniu, gdyż przykładowo sędzia w sądzie cywilnym dostaje stałe wynagrodzenie niezależnie od ilości rozstrzygniętych spraw. Poza tym, takiemu sędziemu nie można zarzucić, że rozstrzyga zbyt mało spraw, gdyż odpowie, że jest niezawisłym sędzią i chce dokładnie rozpatrzyć sprawę. Tym samym, wspomniany sędzia może najwyżej nie zostać przedstawiony do awansu na sędziego wojewódzkiego, a przyznaję, że są osoby, które chcą być sędziami sądu rejonowego do końca życia. Wiem jednak, że jest to problem sądów na całym świecie.</u>
          <u xml:id="u-48.12" who="#PoselAleksanderBentkowski">Jeżeli przyjmiemy proponowane rozwiązanie, wówczas inni sędziowie zapytają, dlaczego sędziowie hipoteczni, którzy otrzymywaliby dotychczasowe wynagrodzenie powiększone o premię wynikającą z efektywności pracy, będą zarabiać więcej od nich. Dlatego też, konieczne jest narzucenie zmiany systemu wynagradzania sędziów sądów hipotecznych, niezależnie od opinii Krajowej Rady Sądownictwa. Gwarantuję, że po przyjęciu wspomnianej zmiany sędziowie hipoteczni będą dokonywać miesięcznie nawet 600 wpisów do ksiąg wieczystych, co z kolei wpłynie na ich wynagrodzenie. Przypominam, że początkowo notariusze zarabiali trzy razy więcej niż sędziowie, co wzbudzało wiele emocji. Tymczasem obecnie sytuacja wróciła do normy, gdyż niektórzy notariusze wciąż zarabiają dużo, lecz inni uzyskują niezbyt duże wynagrodzenia.</u>
          <u xml:id="u-48.13" who="#PoselAleksanderBentkowski">Pani minister Hanna Suchocka jest przeciwna zaproponowanemu rozwiązaniu, gdyż wie, jak zareagują na nią sędziowie. Jeżeli pan przewodniczący Henryk Goryszewski poprze powyższe rozwiązanie i zostanie ono przyjęte, jestem pewny, że każdy klient zapłaci nawet 20% więcej tylko po to, aby wpis został dokonany w ciągu jednego dnia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">Podsumuję dyskusję w sprawie części 36 dotyczącej Ministerstwa Sprawiedliwości. Proszę, aby pani minister Hanna Suchocka do dnia 12 grudnia bieżącego roku poinformowała Komisję Finansów Publicznych o tym, jakie warunki muszą być spełnione przez różne agendy państwowe, aby zapewnić poczucie bez-pieczeństwa sędziów i prokuratorów orzekających w sprawach karnych. Przypominam, że 18 grudnia będziemy podejmowali ostateczne decyzje dotyczące budżetu. Nie będziemy wymagali pisemnego oświadczenia dotyczącego prac dotyczących projektów aktów prawnych.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#PoselHenrykGoryszewski">Zwracam uwagę, że generał de Gaulle stwierdził kiedyś, że zadaniem rządu nie jest składanie propozycji, ale podejmowanie decyzji. W przyszłym tygodniu wizytę złożą mi przedstawiciele Krajowej Rady Sądownictwa, którzy będą zabiegać o pieniądze. Odpowiem wówczas, że postawię wniosek o to, aby zatrzymać pieniądze przeznaczone na awanse dla sędziów do czasu, gdy przedstawiciele Krajowej Rady Sądownictwa poprą zmianę sposobu wynagradzania sędziów hipotecznych i poprą inicjatywy zmierzające do uproszczenia procedur.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#PoselHenrykGoryszewski">Nie musimy wybierać pomiędzy państwem policyjnym, a demokratycznym państwem bezprawia. Konieczne jest znalezienie rozwiązania będącego złotym środkiem. Posłowie tej i poprzednich kadencji ponoszą odpowiedzialność za wszystko co stało się w Polsce w ostatnim okresie. Za ten stan rzeczy odpowiedzialność ponosi również doktryna prawnicza, gdyż studentów uczy się przede wszystkim o gwarancjach praw oskarżonych, a nie zwraca się uwagi na fakt, że wymiar sprawiedliwości musi zapewnić bezpieczeństwo płacącym podatki obywatelom.</u>
          <u xml:id="u-49.3" who="#PoselHenrykGoryszewski">Przechodzimy do omówienia części 03 rządowego projektu ustawy budżetowej dotyczącej Sądu Najwyższego. Zanim zaczniemy mówić o budżecie Sądu Najwyższego chciałbym pogratulować wyboru panu Lechowi Gardockiemu na stanowisko pierwszego prezesa Sądu Najwyższego. Dodam, że wraz z panem Lechem Gardockim wspólnie dojeżdżaliśmy tym samym pociągiem na uczelnię.</u>
          <u xml:id="u-49.4" who="#PoselHenrykGoryszewski">Proszę pana posła Aleksandra Bentkowskiego o przedstawienie opinii Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w sprawie budżetu Sądu Najwyższego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#PoselAleksanderBentkowski">Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka dysponująca doświadczeniem nabytym w trakcie ubiegłorocznej współpracy z Komisją Finansów Publicznych postanowiła przyjąć za wiarygodne stwierdzenia szefów wszystkich instytucji, o których mówimy na dzisiejszym posiedzeniu, wiedząc o tym, że pan przewodniczący Henryk Goryszewski przeanalizuje szczegółowo projekt budżetu.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#PoselAleksanderBentkowski">Generalnie w wydatkach wszystkich wspo-mnianych instytucji jest zauważalny wzrost. W przypadku Sądu Najwyższego zauważyliśmy wyraźny wzrost wydatków inwestycyjnych, który wiąże się przede wszystkim z budową gmachu Sądu Najwyższego, która w przyszłym roku zostanie ukończona. Dodam, że obecnie trwają prace wykończeniowe. Wspomniana inwestycja jest bardzo kosztowna. Pan premier już w zeszłym roku kwestionował nakłady na omawianą inwestycję. Jednakże mimo tak dużych nakładów sędziowie Sądu Najwyższego nie będą mieli bardzo komfortowych warunków do pracy, gdyż będą pracowali w pokojach dwuosobowych. Niemniej jednak, w związku z koniecznością rozpatrzenia wielu spraw, a także z faktem, że we wspomnianym budynku będzie mieścił się sąd apelacyjny, inwestycja wydaje się być zasadną. Dzięki nowej budowli poprawi się funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości w Warszawie, gdyż Sąd Najwyższy zwolni blisko 3 tys. metrów kwadratowych powierzchni, którą zajmuje w budynku sądu wojewódzkiego w Warszawie, co znacznie poprawi warunki pracy w tym sądzie. Powtarzam, że wspomniany wzrost wydatków wiąże się przede wszystkim i inwestycją na placu Krasińskich. Dodam jeszcze, że w zeszłym roku nie zdołano wykorzystać wszystkich środków przeznaczonych na ten cel, ale wspomniane nadwyżki powróciły do budżetu.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#PoselAleksanderBentkowski">Odnosząc się do kwestii wzrostu wynagrodzeń, gdyż wspomniana sprawa jest najczęściej analizowana, mogę stwierdzić, że wz-rost wynagrodzeń w Sądzie Najwyższym jest wyższy niż w całej sferze budżetowej. Wspo-mniany wzrost wynika z faktu, że zmierza się do zapewnienia w Sądzie Najwyższym podobnych warunków pracy, jak w Trybunale Konstytucyjnym. Przyjęto zasadę, zgodnie z którą każdy sędzia Trybunału Konstytucyjnego potrzebuje pomocy wykwalifikowanego asystenta. Jednakże warunki pracy w Sądzie Najwyższym, w którym pracuje ponad 80 sędziów, wciąż różnią się zasadniczo od warunków pracy w Trybunale Konstytucyjnym, w którym zasiada 15 sędziów.</u>
          <u xml:id="u-50.3" who="#PoselAleksanderBentkowski">Myślę jednak, że proponowane zmiany są słuszne. Mimo to, ocenę racjonalności pro-pozycji budżetowych dotyczących Sądu Najwyższego pozostawiam członkom Komisji Finansów Publicznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">Czy ktoś z uczestników posiedzenia chciałby zgłosić jakieś uwagi lub sformułować pytanie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#PoselStanislawStec">Chciałbym dowiedzieć się, dlaczego na dzisiejszym posiedzeniu jest nieobecny koreferent Komisji Finansów Publicznych? Przypominam, że stanowisko Komisji Finansów Publicznych reprezentował zwykle koreferent. Poza tym, nie dysponujemy szczegółowymi materiałami umożliwiającymi porównanie omawianych propozycji z budżetami przyjętymi w latach wcześniejszych.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#PoselStanislawStec">Czy pierwszy prezes Sądu Najwyższego, pan Lech Gardocki mógłby ocenić z perspektywy kilkutygodniowej pracy, czy zaplanowane wydatki inwestycyjne są niezbędne, czy też można dokonać w tym zakresie pewnych oszczędności? Dodam, że ostatnio przejeżdżałem w pobliżu przyszłego gmachu Sądu Najwyższego, który już teraz jest imponującą budowlą. Proszę o rozsądne ustosunkowanie się do zaplanowanych wydatków inwestycyjnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">Czy ktoś z posłów chciałby jeszcze zabrać głos w omawianej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#PoslankaHelenaGoralska">Nakłady na Sąd Najwyższy, który należy do 11 jednostek pozarządowych wzrastają realnie o 49,4% i są najwyższe spośród wszystkich instytucji pozarządowych. Taki wzrost wydatków nie jest planowany w stosunku do żadnej innej instytucji.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#PoslankaHelenaGoralska">Chciałabym dowiedzieć się, jaki będzie wzrost wydatków, jeżeli nie uwzględnimy nakładów na budowę gmachu na placu Krasińskich? Interesuje mnie również, o ile realnie wzrosną płace?</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#PoslankaHelenaGoralska">Dodam, że w budżecie na 1998 rok planowano, że wspomniana inwestycja zostanie zakończona w 1999 roku. Tymczasem, obecnie planuje się przesunięcie terminu ukończenia budowy o jeden rok. W zeszłym roku zaplanowano na wspomnianą inwestycję 105 mln złotych, jednakże wszystkie środki nie zostały wykorzystane. Natomiast na 1999 rok planuje się dotację na poziomie 144 mln złotych. Oznacza to, że po pierwsze, termin ukończenia inwestycji zostaje przesunięty o 1 rok, a po drugie, nakłady na tę inwestycję wzrastają ze 105 mln złotych do 144 mln złotych. Proszę o wyjaśnienie powyższych wątpliwości, gdyż odnoszę wrażenie, że dotacja na poziomie 144 mln złotych nie jest możliwa do wykorzystania. Rozumiem, że powrócimy do tej sprawy przy omawianiu inwestycji centralnych. Niemniej jednak proszę o wyjaśnienie ze strony pierwszego prezesa Sądu Najwyższego, pana Lecha Gardockiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Proszę pierwszego prezesa Sądu Najwyższego, pana Lecha Gardockiego o przedstawienie wyjaśnień w sprawach dotyczących płac.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Zapewne pan prezes Lech Gardocki przysłuchiwał się dyskusji członków Komisji z przedstawicielami resortu sprawiedliwości. W całym systemie sądownictwa narzuca się wzrost płac, gdyż średnie wynagrodzenie pracowników sądownictwa kształtuje się zaledwie na poziomie kilkuset złotych. Dążymy do tego, aby po upływie trzech lat średnie wynagrodzenie w sądownictwie kształtowało się na poziomie tysiąca kilkuset złotych i stanowiło około 50% wynagrodzenia sędziego rejonowego.</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Natomiast w przypadku Sądu Najwyższego relatywnie do innych resortów poziom płac jest satysfakcjonujący, bowiem średnia płaca w roku 1998 wynosi 3 tys. złotych. W związku z powyższym, na tle innych resortów, w których wynagrodzenia wzrastają o 10,5%, sytuacja w Sądzie Najwyższym jest bardzo korzystna. Dodam, że omawiany projekt budżetu zakłada 33% wzrost, który prawdopodobnie wiąże się również ze wzrostem liczby etatów. W związku z powyższym, chciałbym dowiedzieć się, jaki będzie wzrost średniej płacy w Sądzie Najwyższym?</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Poza tym, dysponując doświadczeniami w zakresie płac pracowników Kancelarii Sejmu, Senatu i Prezydenta RP, kwestionuję metodę obliczania wynagrodzeń pracowników Sądu Najwyższego na rok przyszły. Przykładowo, kancelarie Sejmu i Senatu nigdy nie wliczają w ramach dodatku odpraw i gratyfikacji oraz dodatkowej wysokiej 5%-owej rezerwy.</u>
          <u xml:id="u-55.4" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Informuję, że w pozostałych częściach budżetu dotyczących instytucji pozarządowych odprawy są włączane do par. 11. Oczywiście, jeżeli jest jakaś poważna przyczyna wspomnianych przesunięć, to musimy ją poznać i przedyskutować oraz uzgodnić rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-55.5" who="#PoselAndrzejWielowieyski">W związku z tym, kwestionuję kwotę określoną w projekcie budżetu w części dotyczącej Sądu Najwyższego oraz 5%-ową rezerwę w wysokości blisko 500 tys złotych. Być może ze szczególnych powodów możnabyłoby przyjąć 1% lub 1,5%-ową rezerwę, ale nie może ona kształtować się na poziomie 5%.</u>
          <u xml:id="u-55.6" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Odniosę się teraz do kwestii wydatków materialnych. Mianowicie, przyjęcie wzrostu wspomnianych wydatków o 60% jest nieuzasadnione. Zasadność takiej propozycji musi być udowodniona. Inwestycja na placu Krasińskich nie jest jeszcze ukończona i nie wiemy, czy będzie mogła być ukończona w terminie, wspomnianym przez pana posła Aleksandra Bentkowskiego, gdyż w tego rodzaju przedsięwzięciach występują zwykle poważne opóź-nienia. Plan wydatków materialnych w wysokości 3 228 tys złotych wymaga uzasadnienia. Rozumiem, że niektóre pozycje takie, jak delegacje zagraniczne nie mają zasadniczego znaczenia, gdyż wymagają stosunkowo niewielkich nakładów. Natomiast odnośnie do wydatków materialnych angażowane są dość poważne sumy i w związku z tym proszę o uzasadnienie propozycji wzrostu wydatków materialnych o blisko 60% i porównanie budżetów na rok 1998 i 1999 w tym zakresie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">Proszę pierwszego prezesa Sądu Najwyższego, pana Lecha Gardockiego, aby ustosunkował się do zarzutów, które stawiam generalnie służbom odpowiedzialnym za wymierzanie sprawiedliwości w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#PoselHenrykGoryszewski">Chciałbym również poinformować pana, panie prezesie Gardocki, że przeanalizujemy bardzo dokładnie nakłady na budowę siedziby Sądu Najwyższego. W zeszłym roku stwierdziłem, że gdybym był posłem poprzedniej kadencji i przewodniczył komisji właściwej do spraw budżetu, wówczas nie dopuściłbym do rozpoczęcia wspomnianej inwestycji, gdyż ze względów komunikacyjnych w Warszawie potrzebne są sądy rejonowe. Niestety, rozpoczęta inwestycja będzie musiała zostać ukończona. Niemniej jednak dysponujemy już pewnym doświadczeniem, gdyż z roku na rok zwiększają się koszty inwestycji centralnych, co nie wynika tylko ze zmiany wskaźników przyjmowanych przez kosztorysantów.</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#PoselHenrykGoryszewski">Informuję, że powrócimy do kwestii inwestycji na placu Krasińskich w momencie omawiania wydatków na inne inwestycje centralne.</u>
          <u xml:id="u-56.3" who="#PoselHenrykGoryszewski">Proszę pierwszego prezesa Sądu Najwyższego, pana Lecha Gardockiego o usto-sunkowanie się do wypowiedzi posłów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PierwszyPrezesSaduNajwyzszegoLechGardocki">Nawiązując do kwestii ogólnych związanych z funkcjonowaniem sądów i z bezpieczeństwem w kraju, chciałbym powiedzieć, że reprezentuję pogląd, zgodnie z którym w zakresie procedury prawnej i cywilnej związanej z Sądem Najwyższym, akceptując standardy wynikające z konwencji europejskiej można zaakcentować wagę sprawności postępowania w prawie karnym lub uprawnień jednostki, czyli przede wszystkim oskarżonego.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#PierwszyPrezesSaduNajwyzszegoLechGardocki">Od początku mojego urzędowania kładłem duży nacisk na kwestię sprawności działania Sądu Najwyższego oraz na potrzebę nadrobienia zaległości w zakresie rozpatrywania spraw kasacyjnych. Opracowaliśmy projekt nowelizacji Kodeksu postępowania karnego, który zmierza do pewnych uproszczeń proceduralnych. Projekt przewiduje, między innymi, wprowadzenie znanej na zachodzie Europy konstrukcji kasacji bezzasadnej, którą można rozpoznać na posiedzeniu bez udziału stron i którą bez pisemnego uzasadnienia można oddalić. Projekt został opracowany przez grupę sędziów izby karnej i jest w tej chwili rozpatrywany przez innych sędziów. Myślę że, na początku stycznia przyszłego roku projekt, który usprawni działanie Sądu Najwyższego zostanie przedstawiony ministrowi sprawiedliwości, pani Hannie Suchockiej. Od początku sprawowania urzędu jest to moje priorytetowe zadanie i zrobię wszystko żeby usprawnić prace Sądu Najwyższego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">Czy wspomniana instytucja kasacji bezzasadnej dotyczy zarówno procedury karnej, jak i cywilnej?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PierwszyPrezesSNLechGardocki">Tak. Wspomniana instytucja jest od dawna znana w innych krajach i umożliwi wstępną selekcję spraw oraz oddalenie bezpodstawnych kasacji. Przykładowo, w Niemczech kasacje bezpodstawne oddala się na posiedzeniu bez udziału stron. W Szwecji jest natomiast jeszcze bardziej zaawansowany mechanizm selekcyjny, gdyż osoba składająca kasację musi ubiegać się o wstępną decyzję o dopuszczeniu kasacji do rozpoznania.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#PierwszyPrezesSNLechGardocki">Oczywiście, jest to tylko przykład zmiany, gdyż w przygotowywanym projekcie jest również szereg innych propozycji dotyczących stosowania tymczasowego aresztowania. Wspomniana zmiana ograniczała się do szczebla sądów apelacyjnych, gdyż Sąd Najwyższy nie powinien zajmować się tą sprawą. Poza tym, propozycje zmian wprowadzają również pewne ograniczenia w zakresie podstaw kasacji. Przykładowo, chcemy wykluczyć sytuację, w której do Sądu Najwyższego trafiają kasacje w sprawach o wykroczenia. Zgodnie ze standardami konwencji europejskiej instytucja kasacja nie musi funkcjonować w systemie prawnym państwa. Poza tym, wszelkie ograniczenia w zakresie kształtowania kasacji wynikają się z możliwości fizycznego wykonania nakładanych na Sąd Najwyższy zadań.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#PierwszyPrezesSNLechGardocki">Na początku stycznia przedstawimy gotowy projekt, który może stać się projektem ustawy, jeżeli zostanie przejęty przez podmiot mający inicjatywę ustawodawczą.</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#PierwszyPrezesSNLechGardocki">Odniosę się teraz do budżetu Sądu Najwyższego. Na podstawie rozmów z wykonawcą obiektu i inżynierem nadzoru - konsultantem do spraw wspomnianej inwestycji zakładam, że budowa siedziby Sądu Najwyższego na placu Krasińskich zostanie zakończona w przyszłym roku i w listopadzie 1999 roku nastąpi jej otwarcie. Podstawą tych prognoz są zapewnienia wykonawcy i racjonalne argumenty. Dodam, że powodem dotychcza-sowych opóźnień były wydarzenia, które nie mogą wystąpić w przyszłym roku. Mam na myśli odkrycia archeologiczne, które o kilka miesięcy opóźniły prace. Poza tym, pewne metody i technologie wykorzystywane przy budowie były w polskich warunkach nowe i w związku z tym, były trudności związane z realizacją zamówień dotyczących konstrukcji szklanych. W chwili obecnej powyższe trudności są wyeliminowane.</u>
          <u xml:id="u-59.4" who="#PierwszyPrezesSNLechGardocki">W roku 1999 przyszły gmach Sądu Najwyższego będzie wyposażany we wszystkie niezbędne elementy, takie jak przykładowo meble. W budynku zostanie zainstalowany system informatyczny, system klimatyzacyjny oraz system bezpieczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-59.5" who="#PierwszyPrezesSNLechGardocki">Muszę poinformować członków Komisji, że faza wykończenia i wyposażenia inwestycji wiąże się z największymi kosztami. Jest to zasadniczy powód dużego wzrostu nakładów na tę inwestycję w projekcie budżetu na rok 1999.</u>
          <u xml:id="u-59.6" who="#PierwszyPrezesSNLechGardocki">Po drugie, w omawianej inwestycji partycypują również Ministerstwo Sprawiedliwości i gmina Warszawa-Centrum. W poszczególnych latach udało się ograniczać wkład pochodzący z budżetu państwa do kwot, które nie odpowiadały ustalonej na początku proporcji. Dlatego też, na zakończenie inwestycji należy zrealizować pierwotne założenia.</u>
          <u xml:id="u-59.7" who="#PierwszyPrezesSNLechGardocki">Po trzecie, do tej pory nie uzyskaliśmy zgody na naliczanie w przyszłym roku 7%-owej stawki podatku VAT od robót i usług realizowanych na rzecz tej inwestycji. Niewykluczone, że konieczne będzie zwiększenie wspomnianej stawki do 22%, czego efektem będzie wzrost kosztów ukończenia omawianej inwestycji o blisko 20 mln złotych.</u>
          <u xml:id="u-59.8" who="#PierwszyPrezesSNLechGardocki">Powtarzam jednak, że w roku 1999 zakładamy zakończenie inwestycji na placu Krasińskich. Dodam, że kontrakt jest zabezpieczony karami umownymi i dlatego nie ma żadnej potrzeby przesuwania terminu zakończenia na rok 2000.</u>
          <u xml:id="u-59.9" who="#PierwszyPrezesSNLechGardocki">Jeden z członków Komisji Finansów Publicznych zapytał, czy można zmniejszyć nakłady na omawianą inwestycję. Otóż, prace konstrukcyjne są już niemalże zakończone. Przy akceptacji projektu inwestycji przyjęto dość kosztowne założenia. Jednakże teraz już nie można ich zmienić, gdyż niezbędne materiały zostały zamówione dostarczone i są obecnie instalowane. Prace nad konstrukcją zewnętrzną są już na ukończeniu i dlatego ewentualna zmiana konstrukcji na tańszą w rzeczywistości zwiększyłaby koszty.</u>
          <u xml:id="u-59.10" who="#PierwszyPrezesSNLechGardocki">Odnośnie do wyposażenia wnętrz mogę państwa zapewnić, że przyszły gmach Sądu Najwyższego będzie dość skromnie wyposażony. Widziałem projekt wyposażenia przykładowego pokoju sędziego i muszę powiedzieć, że nie planuje się żadnych luksusowych elementów wyposażenia. Projektanci ograniczyli wyposażenie do biurka, krzesła i regału na książki. Dlatego też, w moim przekonaniu nie może to być źródło żadnych oszczędności. Gdyby jednak w trakcie realizacji inwestycji okazało się, że można jakieś oszczędności poczynić, zrobimy to, gdyż nie chcemy marnotrawić pieniędzy pochodzących z budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-59.11" who="#PierwszyPrezesSNLechGardocki">Ustosunkuję się teraz do kwestii płac i wspomnianej 5%-owej rezerwy. Mianowicie, 33%-owy wzrost płac pracowników administracyjnych, o którym wspomniał pan prze-wodniczący Henryk Goryszewski może wprowadzić w błąd, gdyż rzeczywisty wzrost płac dla pracowników administracyjnych będzie wynosił 10,5% podobnie, jak wzrost płac wszystkich pracowników sfery budżetowej. Wspomniany 33% wzrost wynika ze wzrostu ilości etatów, w tym etatów dla biura Rzecznika Interesu Publicznego.</u>
          <u xml:id="u-59.12" who="#PierwszyPrezesSNLechGardocki">Po drugie, i o tym wspominałem na poprzednich posiedzeniach Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, wzrosną także płace pracowników biura Rzecznika Interesu Publicznego, gdyż w biurze tym mają być zatrudnieni ludzie wyspecjalizowani w badaniach archiwalnych. Tym samym, przeciętna płaca dla pracowników Sądu Najwyższego z wyłączeniem sędziów wzrasta dość wyraźnie. Jednakże, z punktu widzenia pracowników administracyjnych Sądu Najwyższego jest to pozorny wzrost. Rzeczywisty wzrost wynagrodzeń tej grupy kształtuje się na poziomie 10,5%. Podobnie jest również w przypadku wydatków materialnych.</u>
          <u xml:id="u-59.13" who="#PierwszyPrezesSNLechGardocki">Poza tym, pewne wydatki na płace są związane są z koniecznością przyjęcia nowych pracowników, co z kolei wynika z otwarcia w przyszłym roku nowego gmachu Sądu Naj-wyższego. Do odbioru obiektu musimy zatrudnić inżynierów specjalistów. Poza tym, eksploatacja obiektu będzie wymagała zatrudnienia kilku dodatkowych pracowników dysponujących nieco innymi kwalifikacjami niż pracownicy zatrudniani obecnie.</u>
          <u xml:id="u-59.14" who="#PierwszyPrezesSNLechGardocki">Chciałbym zwrócić uwagę, że przewidziany w projekcie wzrost wydatków na materiały i wyposażenie, energię oraz usługi materialne i niematerialne jest w dużym stopniu związany z wydatkami na biuro Rzecznika Interesu Publicznego. Konieczne jest bowiem wynajęcie pomieszczeń dla biura Rzecznika Interesu Publicznego, kupno samochodu i materiałów biurowych, pokrycie kosztów zużycia energii i innych kosztów związanych z eksploatacją wynajętych pomieszczeń. Sąd Najwyższy, jak i sam Rzecznik Interesu Publicznego dąży do wyodrębnienia budżetu Rzecznika Interesu Publicznego z budżetu Sądu Najwyższego. To jednak wymaga zmiany ustawy.</u>
          <u xml:id="u-59.15" who="#PierwszyPrezesSNLechGardocki">Odnośnie do 5%-owej rezerwy, zgadzam się, że jej wielkość może budzić wątpliwości. Jednakże jest szereg spraw, które uzasadniają propozycję jej utworzenia. Mogę wymienić między innymi kwestię odpraw dla sędziów odchodzących w stan spoczynku. Okazało się bowiem, że przepis ustawy, na mocy którego w stan spoczynku odchodzą sędziowie, którym nie przedłużono okresu wykonywania zawodu sędziego Sądu Najwyższego albo którzy nie ubiegali się o to, wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1999 roku. Dlatego też, wspomniane osoby nie mogą przejść w stan spoczynku 31 grudnia bieżącego roku, lecz 1 stycznia 1999 roku. Dlatego też odprawy dla wspomniany sędziów muszą być wypłacane z budżetu na rok 1999. Powyższy fakt uzasadnia konieczność stworzenia 5%-owej rezerwy celowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">Czy ktoś z uczestników posiedzenia chciałby zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#PoselStanislawStec">Pan prezes Lech Gardocki wspomniał, że budżet Sądu Najwyższego obejmuje koszty funkcjonowania i wynagrodzenia Rzecznika Interesu Publicznego oraz pracowników jego biura. W związku z powyższym, proszę o uzasadnienie propozycji stworzenia rezerwy w poz. 54 w dziale 83, gdzie przewiduje się 2 mln złotych na rzecz działalności Rzecznika Interesu Publicznego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#PierwszyPrezesSNLechGardocki">Zapis ten wynika z faktu, że początkowo, w fazie konstruowania projektu założyliśmy, że koszty funkcjonowania biura Rzecznika Interesu Publicznego będą wynosiły 1 800 tys. złotych, po czym bez naszego udziału, czemu jednak nie jesteśmy przeciwni, pan sędzia Nizieński ustalił w drodze rozmów z panem premierem Jerzym Buzkiem, że są to niewystarczające środki. W konsekwencji z rezerwy budżetowej przeznaczono na ten cel dodatkowo ponad 2 mln złotych. Tym samym, w budżecie na 1999 rok na instytucję Rzecznika Interesu Publicznego przewidziano 4 090 tys. złotych. Prawdopodobnie na funkcjonowanie biura Rzecznika Interesu Publicznego potrzebne będzie więcej środków. Ustawa stanowi, że funkcjonowanie Rzecznika Interesu Publicznego i jego biura jest związane z budżetem Sądu Najwyższego i dlatego obawiam się, że w przyszłym roku pan sędzia Nizieński zwróci się do mnie z prośbą o przesunięcie pewnych kwot niezbędnych do dalszego funkcjonowania biura Rzecznika Interesu Publicznego z jednej pozycji do drugiej. Chciałbym, aby posłowie analizując zapis dotyczący wspomnianej 5%-owej rezerwy wzięli ten fakt pod uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">Czy ktoś z posłów chciałby zgłosić jakieś uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#PoslankaHelenaGoralska">Chciałabym zadać jedno pytanie dotyczące przyszłej siedziby Sądu Najwyższego. Uważam, że jeżeli pan prezes Lech Gardocki uważa, że przesunięcie terminu zakończenia inwestycji na rok 2000 nie jest potrzebne, powinniśmy ustalić datę zakończenia budowy na 1999 rok w chwili omawiania inwestycji centralnych. Niemniej jednak, ktoś postulował przesunięcie terminu zakończenia inwestycji o 1 rok i w związku z tym, chciałabym dowiedzieć się kto zgłosił taki wniosek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#PierwszyPrezesSNLechGardocki">Wspomniane przesunięcie nie zostało dokonane na wniosek przedstawicieli Sądu Najwyższego. Zmiana wynika z faktu, że Ministerstwo Finansów nie zapewniwszy Ministerstwu Sprawiedliwości pełnej kwoty potrzebnej do uzupełnienia udziału Ministerstwa Sprawiedliwości w tej inwestycji na rok 1999 wyciągnęło logiczny wniosek, że termin zakończenia budowy musi być przesunięty na rok 2000. Powtarzam, że nie jest to jednak postulat przedstawicieli Sądu Najwyższego. Zakładamy, że wspomniana inwestycja zostanie zakończona w listopadzie 1999 roku, co nie oznacza, że pewne opłaty będą ponoszone później.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#PoslankaHelenaGoralska">Chciałabym dowiedzieć się, jaka kwota jest przewidziana w budżecie Sądu Najwyższego na działalność Rzecznika Interesu Publicznego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#PierwszyPrezesSNLechGardocki">W budżecie Sądu Najwyższego na działalność Rzecznika Interesu Publicznego jest przewidziana kwota na poziomie 1 870 tys. złotych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#PoslankaHelenaGoralska">Zwracam uwagę, że w tym przypadku rezerwa jest wyższa niż kwota przewidywana na funkcjonowanie danej instytucji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#PierwszyPrezesSNLechGardocki">Przypominam, że wspomniana zmiana nie została dokonana na mój wniosek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">Czy mogę poprosić o powtórne przytoczenie danych dotyczących funkcjonowania instytucji Rzecznika Interesu Publicznego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#PoslankaHelenaGoralska">W ramach budżetu Sądu Najwyższego przewidziana jest kwota 1 870 tys. złotych na funkcjonowanie Rzecznika Interesu Publicznego. Poza tym, w budżecie jest również przewidziana rezerwa w poz. 54 zatytułowana "środki na finansowanie działalności Rzecznika Interesu Publicznego". Zwracam uwagę, że rozwiązanie, zgodnie z którym rezerwa przekracza wielkość zaplanowanych środków na dany cel jest nietypowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#PoselAleksanderBentkowski">Chciałbym wyjaśnić powyższą wątpliwość.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#PoselAleksanderBentkowski">Rzecznik Interesu Publicznego był obecny na posiedzeniu Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka i stwierdził, że zabiegał w rządzie o dodatkową kwotę 2 mln złotych. W związku z powyższym wydatki wspomnianej instytucji będą sumą środków przewidzianych w ramach budżetu Sądu Najwyższego na poziomie 1 800 tys. złotych oraz środków przydzielonych Rzecznikowi Interesu Publicznego w ramach rezerwy budżetowej na poziomie 2 mln złotych, po rozmowie z panem premierem Jerzym Buzkiem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">Chciałbym usłyszeć oficjalne stanowisko rządu w omawianej sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Rząd nie może ingerować w budżet Sądu Najwyższego. Rzecznik Interesu Publicznego zwrócił się do pana premiera Jerzego Buzka z prośbą o przyznanie większych środków na funkcjonowanie tej instytucji, gdyż pierwotnie przewidziane w budżecie środki są niewystarczające. Prezes Rady Ministrów doszedł do wniosku, że omawiana kwestia ma dużą wagę i w związku z faktem, że obie instytucje podlegają jurysdykcji Wysokiej Izby postanowił zagwarantować niezbędne środki w formie rezerwy, gdyż nie mógł znaleźć żadnego innego prawnego sposobu zapewnienia tych środków. Nie chcielibyśmy, aby zarzucano rządowi, że z powodu oszczędności jedna z wymienionych instytucji nie może rozpocząć właściwego działania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">Co stałoby się, gdyby Marszałek Sejmu zwrócił się w tej sprawie do premiera.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Marszałek Sejmu nie zwracał się do premiera w tej sprawie. Proszę zauważyć, że instytucja Rzecznika Interesu Publicznego jest nową instytucją. Poza tym, środki na niektóre wydatki Głównego Inspektora Ochrony Danych Osobowych były również zabezpieczone w postaci rezerwy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">W kolejności głos zabiorą: pan poseł Wiesław Szweda, pani posłanka Helena Góralska i pan poseł Andrzej Wielowieyski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#PoselWieslawSzweda">Chciałbym, aby pierwszy prezes Sądu Najwyższego, pan Lech Gardocki wyjaśnił, czy kwota 1 800 tys. złotych przewidziana w ramach budżetu Sądu Najwyższego jest całkowitym kosztem funkcjonowania biura Rzecznika Interesu Publicznego? Czy w innych pozycjach budżetowych zaplanowano jakieś środki na urządzenie i uruchomienie biura Rzecznika Interesu Publicznego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#PoslankaHelenaGoralska">Chciałabym dowiedzieć się od pani minister Haliny Wasilewskiej-Trenkner, dlaczego termin zakończenia inwestycji na placu Krasińskich w Warszawie został przesunięty o 1 rok? Przypominam, że pan prezes Lech Gardocki oświadczył, że wspomniana zmiana nie została dokonana na jego wniosek.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#PoslankaHelenaGoralska">Po drugie, pamiętam, że prawie 3 lata temu na posiedzeniu komisji budżetowej rozpatrywana była propozycja utworzenia rezerwy dla Kancelarii Sejmu czy Senatu. Okazało się wówczas, że takie rozwiązanie narusza porządek ustrojowy, gdyż rezerwy celowe są rozwiązywane przez Ministra Finansów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Chciałbym zadać pytanie pani minister Halinie Wasilewskiej-Trenkner, dotyczące wynagrodzeń sędziów. Uwzględniając wszystkie zmiany, w tym wzrost etatów, można zauważyć, że wynagrodzenia sędziów rosną o 22%. Czy podobna sytuacja ma miejsce w innych grupach mnożnikowych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">Proszę, aby pani minister Halina Wasilewska-Trenkner ustosunkowała się również do wątpliwości zgłaszanych przeze mnie.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#PoselHenrykGoryszewski">Mianowicie, nie jestem pewien, czy konstrukcja, którą chcę zaproponować jest zgodna z przepisami ustawy o finansach publicznych. Podzielam stanowisko, zgodnie z którym utworzenie rezerwy celowej, która według nowej ustawy o finansach publicznych jest rozwiązywana przez ministra finansów przeznaczonej dla instytucji, które nie podlegają jurysdykcji rządu, jest sprzeczne z Konstytucją RP. Takie rozwiązanie podporządkowuje wspomniane instytucje ministrowi finansów.</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#PoselHenrykGoryszewski">Przypominam dyskusję dotyczącą rzecznika dyscypliny finansów publicznych oraz usytuowania organu orzekającego w świetle ustawy o finansach publicznych. Chcieliśmy uniknąć sytuacji, w której organ rządowy orzekałby o naruszeniu dyscypliny budżetowej w jednostkach niezależnych od rządu.</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#PoselHenrykGoryszewski">Uważam, że omawiana rezerwa musi zostać zlikwidowana, a przeznaczoną na nią kwotę możemy przenieść bezpośrednio do budżetu Sądu Najwyższego. Sejm nie może zwiększyć deficytu budżetowego, co nie oznacza jednak, że niedozwolone jest dokonywanie przesunięć wewnątrz budżetu, pomiędzy jego poszczególnymi częściami. Proponuję przyjęcie konstrukcji budżetowej analogicznej do konstrukcji przyjętej w przypadku Biura Bezpieczeństwa Narodowego w Kancelarii Prezydenta RP. Dzięki takiemu rozwiązaniu zarówno pierwszy prezes Sądu Najwyższego, jak i Rzecznik Interesu Publicznego będzie znał przewidzianą na kierowaną przez niego instytucję kwotę. Pozwoli to uniknąć problemów, o których wspomniał pan prezes Lech Gardocki, związanych z realiami politycznymi i faktem, że pierwszy prezes Sądu Najwyższego jest powoływany przez prezydenta. Informuję, że gdyby omawiana instytucja nie miała politycznego charakteru, wówczas zgłosiłbym inne bardziej drastyczne wnioski.</u>
          <u xml:id="u-81.4" who="#PoselHenrykGoryszewski">Proszę pana prezesa Lecha Gardockiego o szczegółowe rozliczenie analogiczne do rozliczenia przygotowanego dla Biura Bezpieczeństwa Narodowego dotyczące budżetu Rzecznika Interesu Publicznego. Powinniśmy dysponować informacjami dotyczącymi celu i sposobu wykorzystania przewidzianych w budżecie środków. Interesuje mnie ile środków zostanie przeznaczonych na wynagrodzenia, ile na wyposażenie biura, ile na wydatki rzeczowe, a ile środków zostanie przeznaczonych na samochody i ewentualnie na jakie?</u>
          <u xml:id="u-81.5" who="#PoselHenrykGoryszewski">Proszę, aby pani minister Halina Wasilewska-Trenkner przeanalizowała powyższe propozycje i określiła czy są one zgodne z zapisami ustawy o finansach publicznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#PoslankaHelenaGoralska">Czy pan przewodniczący Henryk Goryszewski pro-ponuje przesunięcie całej kwoty 2 mln złotych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">Nie jestem "samobójcą politycznym".</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#PoslankaHelenaGoralska">Uważam, że nie ma podstaw do dwukrotnego zwiększenia środków przeznaczonych na funkcjonowanie Rzecznika Interesu Publicznego i dlatego będę przeciwna przesunięciu całej kwoty 2 mln złotych z rezerwy do budżetu Sądu Najwyższego z przeznaczeniem na funkcjonowanie Rzecznika Interesu Publicznego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">Zanim odpowiedzi udzieli pani minister Halina Wasilewska-Trenkner, głos zabierze pierwszy prezes Sądu Najwyższego, pan Lech Gardocki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#PierwszyPrezesSNLechGardocki">Dysponuję projektem preliminaża wydatków biura Rzecznika Interesu Publicznego, który zawiera informacje, o które prosił pan przewodniczący Henryk Goryszewski. Ws-pomniany projekt zawiera dane dotyczące kosztów związanych z wynagrodzeniami, pochodnymi od wynagrodzeń, zakupami towarów i usług, pozostałymi wydatkami oraz wydatkami majątkowymi. W dokumencie są również informacje mówiące jaka część wydatków ma być pokryta ze środków przewidzianych w budżecie Sądu Najwyższego, a jaka część będzie pochodziła z rezerwy celowej.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#PierwszyPrezesSNLechGardocki">Muszę powiedzieć, że Rzecznik Interesu Publicznego uzasadniał taką sytuację faktem, iż od czasu przygotowania wspomnianego projektu nastąpiła zmiana ustawy lustracyjnej, która rozszerza kompetencje i zmienia status oraz funkcje Rzecznika Interesu Publicznego. Wspomniane zmiany wymagają zatrudnienia większej liczby pracowników i zmieniają charakter biura Rzecznika Interesu Publicznego. Jest to uzasadnienie postulatu zwiększenia środków przeznaczonych na biuro Rzecznika Interesu Publicznego.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#PierwszyPrezesSNLechGardocki">Jeżeli wspomniany projekt preliminaża wydatków biura Rzecznika Interesu Publicznego na rok 1999 interesuje któregoś z uczestników dzisiejszego posiedzenia, chętnie udostępnię wspomniany dokument.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">Poproszę o przekazanie jednego egzemplarza wspomnianego dokumentu do sekretariatu Komisji Finansów Publicznych. Dzięki zawartych w nim informacji będziemy mogli przygotować rozdział budżetu analogiczny do części budżetu dotyczącej Biura Bezpieczeństwa Narodowego w Kancelarii Prezydenta RP.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Prosimy o uzupełnienie wspomnianej informacji o wyszczególnienie dotyczące liczby etatów sędziowskich i innych etatów.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Przejdę teraz do odpowiedzi na sformułowane wcześniej pytania. Otóż, przeciętny mnożnik liczony dla pracowników Sądu Najwyższego w roku 1998 wynosi 7,16. Kalkulując w przybliżeniu koszty przyjmowaliśmy ten sam mnożnik. Informuję, że o wzroście mnożnika dla Sądu Najwyższego nie decyduje rząd lecz jest to decyzja prezydenta kontrasygnowana przez premiera.</u>
          <u xml:id="u-88.2" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Jeśli nasze wyliczenia są prawdziwe, w projekcie budżetu na 1999 roku przedłożonego przez Sąd Najwyższy, mnożnik ujęty w przeliczeniach kształtuje się na poziomie 7,3 co oznacza, że wskaźnik ten wzrasta o 0,14. Być może zmiana wynika z faktu, że pewna grupa sędziów uzyskuje wyższą wysługę lat. Jednocześnie na całe rozliczenie wpływa przyjęta w projekcie budżetu rezerwa, której nie można przyjąć, gdyż rezerwy celowe stanowią odrębną część budżetu państwa i istnieją tylko i wyłącznie jako część specjalna. Wspomniana rezerwa zwiększa wynagrodzenia. Jeżeli pominiemy fakt, przyjęcia dodatkowej rezerwy i przygotujemy wyliczenia, wówczas wzrost wynagrodzeń będzie tylko nieco wyższy niż 10,5%, gdyż w Sądzie Najwyższym będą miały miejsce znaczne zmiany kadrowe. W roku 1998 w Sądzie Najwyższym zatrudnionych było 89 sędziów, natomiast w roku 1999 ma ich być 95. Liczba funkcjonariuszy wojskowych maleje z 31 do 17, natomiast liczba pracowników administracyjnych wzrasta o 16 osób, czyli ze 177 do 193 etatów. Powyższe zmiany wpływają na średnie wynagrodzenie pracowników Sądu Najwyższego i dlatego kwestię tę należy bardzo uważnie analizować.</u>
          <u xml:id="u-88.3" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Przejdę teraz do omówienia wątpliwości związanych z inwestycjami centralnymi. Fak-tycznie, w 1999 roku ministra sprawiedliwości nie stać na partycypację w budowie gmachu Sądu Najwyższego w tempie pozwalającym na sfinansowanie zaplanowanych wcześniej ogromnych nakładów. W kontekście wykonania budżetu w tej części w roku 1998, minister sprawiedliwości wykonał swoje zobowiązanie wynikające z partycypacji w nakładach na omawianą inwestycję.</u>
          <u xml:id="u-88.4" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Podkomisja Komisji Finansów Publicznych do spraw inwestycji publicznych, a także Ministerstwo Finansów zostało poinformowane o fakcie istnienia rezerwy opiewającej na kwotę 18 mln złotych. Komisja przyjęła propozycję podkomisji zmierzającą do przeniesienia tych środków na inne inwestycje. Przy czym, powstał w tym zakresie pewien problem prawny. Realizacja omawianej inwestycji jest spóźniona i trzeba się zastanowić, czy będziemy mieli do czynienia z przesunięciem zakończenia inwestycji. Jeżeli taka sytuacja wystąpiłaby, wówczas konieczne jest zabezpieczenia odpowiednich środków w budżecie na rok 2000. Jest to problem trudny do przeanalizowania, gdyż nie dysponujemy wszystkimi informacjami w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-88.5" who="#PodsekretarzstanuHalinaWasilewskaTrenkner">Chciałabym, aby członkowie Komisji przeanalizowali pewną kwestię. Mianowicie, gdy-byśmy przyjęli, że w roku 1999 wspomniana inwestycja zostanie ukończona, a przy tym nie zmiani się wartość kosztorysowa projektu, wówczas konieczne jest zwrócenie się do ministra sprawiedliwości z prośbą o zwiększenie wydatków inwestycyjnych na Sąd Najwyższy. Dzięki temu można będzie zachować wspomnianą umowę i zakładaną partycypację wszystkich stron.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">Kwestię inwestycji centralnych omówimy na kolejnym posiedzeniu. Zauważyć można przyrost wartości inwestycji przekraczający wskaźnik inflacji.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#PoselHenrykGoryszewski">Czy pan prezes Lech Gardocki chciałby jeszcze zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#PierwszyPrezesSNLechGardocki">Nie, chyba że nie odpowiedziałem na wszystkie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">Nie możemy poddać pod głosowanie projektu budżetu na rok 1999 w części 03 dotyczącej Sądu Najwyższego. Zostały zgłoszone wątpliwości dotyczące nakładów na inwestycje, które rozpatrzymy łącznie z innymi inwestycjami centralnymi. Zatem konieczne będzie dokładne wyliczenie nakładów na płace i przeanalizowanie omawianej 5%-owej rezerwy, która powinna być włączona do środków przeznaczonych na wypłatę wynagrodzeń.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#PoselHenrykGoryszewski">Niezwykle ważną kwestią jest również budżet Rzecznika Interesu Publicznego i 60%-owy wzrost wydatków materialnych. Dopiero po wyjaśnieniu powyższych kwestii część budżetu dotycząca Sądu Najwyższego będzie poddana pod głosowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#PoslankaHelenaGoralska">Panie przewodniczący Goryszewski proszę o ogłoszenie dziesięciominutowej przerwy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#PoselAleksanderBentkowski">Informuję, że o godzinie 14.00 prowadzę posiedzenie komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">Ogłaszam przerwę.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#PoselHenrykGoryszewski">[Po przerwie]</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#PoselHenrykGoryszewski">Wznawiam posiedzenie Komisji Finansów Publicznych. Pan poseł Aleksander Bentkowski chciałby łącznie zreferować kolejne cztery części budżetu, gdyż o godzinie 14.00 odbędzie się posiedzenie komisji sejmowej, której pan poseł przewodniczy. Oczywiście później będziemy rozpatrywać budżety poszczególnych instytucji rozdzielnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#PoselAleksanderBentkowski">Moją prośbę uzasadniam faktem, że o godzinie 14.00 odbędzie się posiedzenie komisji sejmowej, której jestem przewodniczącym.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#PoselAleksanderBentkowski">Część 12 projektu budżetu dotyczy Trybunału Konstytucyjnego i również w tej części możemy zauważyć wyraźny wzrost wydatków. Oczywiście, najbardziej kontrowersyjny jest wzrost wynagrodzeń, który przedstawiciele Trybunału Konstytucyjnego tłumaczą koniecznością zwiększenia etatów o 2 osoby, co z kolei jest związane z rozbudową sekcji analiz. Intencją tego rozwiązania jest zapewnienie niezbędnej pomocy sędziom pracującym w Trybunale Konstytucyjnym. Proponowany jest również wzrost zatrudnienia w dziale administracyjno-gospodarczym o 5 osób, co jest podyktowane faktem, że dozorcy pracujący w tym budynku muszą pracować w określonym cyklu godzinowym.</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#PoselAleksanderBentkowski">Inne wydatki w omawianej części są utrzymane w reżimie przyjętym dla Sądu Najwyższego. Natomiast, nową pozycją są koszty zorganizowania w Polsce konferencji mię-dzynarodowej, w której będzie uczestniczyło około 200 sędziów trybunałów europejskich. Dzienny koszt utrzymania jednego sędziego wraz z pobytem w hotelu szacuje się na 500 złotych, gdyż prawdopodobnie goście będą współfinansować swoje uczestnictwo w konferencji. Jest to jeden z elementów, które powodują wzrost wydatków w części dotyczącej Trybunału Konstytucyjnego. Łącznie wskaźnik wzrostu wydatków w tym dziale kształtuje się na poziomie 29%.</u>
          <u xml:id="u-95.3" who="#PoselAleksanderBentkowski">Przejdę teraz do omówienia części 04 dotyczącej Naczelnego Sądu Administracyjnego. Podobnie, jak w Trybunale Konstytucyjnym, w Naczelnym Sądzie Administracyjnym obserwuje się stały wzrost liczby wpływających spraw. W roku bieżącym wzrost liczby rozpatrywanych spraw osiągnął 30%, natomiast zaległości kształtują się na poziomie 47%. Tyle spraw nie może być rozpatrzonych w ciągu jednego roku. Dlatego Naczelny Sąd Administracyjny planuje zwiększenie liczby etatów o 10,6%. Dzięki temu będzie można przyjąć do pracy jeszcze kilku sędziów i odpowiednią liczbę pracowników administracyjnych.</u>
          <u xml:id="u-95.4" who="#PoselAleksanderBentkowski">Kłopoty Naczelnego Sądu Administracyjnego wiążą się z brakami lokalowymi, co podkreślają przedstawiciele NSA. W Warszawie pracownicy NSA pracują w bardzo trudnych warunkach w budynku, który nie powinien być budynkiem Naczelnego Sądu Administracyjnego. Wprawdzie w roku bieżącym sytuacja nieco się poprawiła, gdyż zwolnionych zostało kilka zajmowanych wcześniej przez Sejm pokoi. Dlatego też, wzrost wynagrodzeń jest w tej części minimalny, natomiast o 10,6% wzrasta zatrudnienie.</u>
          <u xml:id="u-95.5" who="#PoselAleksanderBentkowski">Na zakończenie zreferuję część 07 dotyczącą Rzecznika Praw Obywatelskich. Wz-rost w budżecie Rzecznika Praw Obywatelskich jest jak co roku najmniejszy spośród innych instytucji pozarządowych, bowiem ogółem na 1999 rok zaplanowano zwiększenie wydatków w tej części o 17%. Wspomniana liczba wiąże się również ze wzrostem zatrudnienia. Informuję, że do Rzecznika Praw Obywatelskich, który pracuje w bardzo trudnych warunkach lokalowych, wpływa bardzo dużo wniosków i skarg. Pracownicy w tak trudnych warunkach nie są w stanie pracować efektywnie. Rzecznik Praw Obywatelskich potrzebuje w chwili obecnej co najemniej dodatkowych 200 metrów kwadratowych powierzchni.</u>
          <u xml:id="u-95.6" who="#PoselAleksanderBentkowski">Zwracam uwagę, że Rzecznik Praw Obywatelskich musi z natury rzeczy zatrudniać wysoko wykwalifikowanych pracowników. Niestety wynagrodzenia przewidziane dla pracowników merytorycznych są zdecydowanie niższe niż wynagrodzenia pracowników Sądu Najwyższego, czy Trybunału Konstytucyjnego. W związku z powyższym, Rzecznik Praw Obywatelskich postuluje zwiększenie wspomnianych wynagrodzeń do poziomu porównywalnego z płacami pracowników Trybunału Konstytucyjnego i Sądu Najwyższego.</u>
          <u xml:id="u-95.7" who="#PoselAleksanderBentkowski">Przy wspomnianym 17%-owym wzroście przedstawione powyżej potrzeby zostałyby zaspokojone.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">Proszę, aby pan poseł Aleksander Bentkowski zreferował budżet Generalnego Inspektora Danych Osobowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#PoselAleksanderBentkowski">Budżet Generalnego Inspektora Danych Osobowych został przygotowany bardzo dobrze, a zarazem wyczerpująco i Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka nie ma żadnych zastrzeżeń do części 61 rządowego projektu ustawy budżetowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">Czy ktoś z uczestników posiedzenia chciałby sformułować jakieś pytania do pana posła Aleksandra Bentkowskiego bądź przedstawicieli instytucji, których budżety są przedmiotem dzisiejszego posiedzenia Komisji Finansów Publicznych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#PoslankaHelenaGoralska">Wszystkie omawiane instytucje są instytucjami pozarządowymi i dlatego chciałabym uzyskać kilka informacji od ich przedstawicieli.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#PoslankaHelenaGoralska">W zestawieniu wydatków wszystkich instytucji pozarządowych, z wyjątkiem Głównego Inspektora Danych Osobowych, możemy zauważyć, że najwyższy wzrost realny wydatków, bliski 50%, jest planowany w Sądzie Najwyższym. W stosunku do Trybunału Kon-stytucyjnego planuje się realny wzrost wydatków na poziomie 24,7%. Budżet Rzecznika Praw Obywatelskich ma wzrosnąć realnie o 8,5%, natomiast budżet Naczelnego Sądu Administracyjnego wzrośnie realnie o 6,6%. Można uznać, że wzrost budżetu NSA jest dość niewielki w porównaniu ze wzrostem wydatków innych instytucji pozarządowych. Przypominam jednak, że w budżecie Najwyższej Izby Kontroli, w stosunku do którego zaplanowano podobny wzrost poczyniliśmy pewne oszczędności. W związku z powyższym, proszę o wyjaśnienie źródeł zaplanowanego blisko 25% wzrostu wydatków Trybunału Konstytucyjnego, 8,5% wzrostu wydatków Rzecznika Praw Obywatelskich, czy wzrostu planowanego w budżecie Naczelnego Sądu Administracyjnego.</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#PoslankaHelenaGoralska">Ubolewam, że poseł sprawozdawca Komisji Finansów Publicznych jest nieobecny na dzisiejszym posiedzeniu. Informuję, że nie dysponujemy szczegółowymi informacjami w zakresie wzrostu wynagrodzeń, czy wydatków rzeczowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Proponuję, aby Komisja w podobny sposób prze-analizowała  wydatki osobowe i wydatki rzeczowe. Powinniśmy z szacunkiem rozpatrywać propozycje przedstawicieli instytucji, których budżety są przedmiotem dzisiejszego posiedzenia, związane ze wzrostem zadań i koniecznością zwiększenia etatów. Uważam, że powinniśmy wzmacniać wspomniane instytucje i dlatego planowane wzrosty wydatków mogą być uzasadnione.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Uważam jednak, że powinniśmy stosować zasady przyjęte ogólnie dla budżetu, o których mówiliśmy przy rozpatrywaniu budżetu Sądu Najwyższego. Popieram propozycję ustanowienia niewielkiej rezerwy na poziomie 0,5-1,5% dla Kancelarii Prezydenta RP, Kancelarii Sejmu i Kancelarii Senatu.</u>
          <u xml:id="u-100.2" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Dysponuję budżetem Rzecznika Praw Obywatelskich, w którym zakłada się wzrost wynagrodzeń o 20%. Wspomniana liczba obejmuje 10,5% zakładany ogólny wzrost wynagrodzeń w sferze budżetowej. 3,5% wzrost wydatków wiąże się ze wzrostem zatrudnienia o 7 etatów, natomiast pozostałe środki stanowią rezerwę przyjętą w preliminarzu przez Rzecznika Praw Obywatelskich. Podobnie wspomniana kwestia jest rozwiązana w budżetach Trybunału Konstytucyjnym i Sądu Najwyższego.</u>
          <u xml:id="u-100.3" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Jestem przekonany, że aby zapewnić sprawne funkcjonowania omawianych instytucji powinniśmy przyjąć niewielką rezerwę przeznaczoną na jakiś szczególny etat. Przy okazji odnotowuję, że poziom wydatków rzeczowych Rzecznika Praw Obywatelskich jest względnie niski. Inaczej wygląda wspomniana sprawa w przypadku Naczelnego Sądu Administracyjnego, gdzie obserwujemy dość duży wzrost wydatków rzeczowych, zwłaszcza w zakresie inwestycji. Dlatego proszę o uzasadnienie powyższej propozycji, gdyż uważam, że każdy szczególny wydatek musi być uzasadniony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">Czy ktoś z uczestników posiedzenia chciałby zgłosić jakieś uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#PoselKrzysztofJurgiel">W związku z faktem, że Naczelny Sąd Administracyjny planuje wzrost zatrudnienia o 10%, chciałbym dowiedzieć się, w jaki sposób jest rozliczany czas pracy sędziów? Czy czas pracy sędziego jest normowany lub mierzony w jakiś inny sposób? Czy sędziowie są rozliczani w zależności od ilości rozpatrzonych spraw, czy w zależności od czasu pracy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">Dysponuję materiałami dotyczącymi Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#PoselHenrykGoryszewski">Uważam, że będziemy musieli bardzo dokładnie przeanalizować wszystkie pozycje wydatków, zwłaszcza z tytułu wynagrodzeń. Jeżeli przeanalizujemy średnie płace wraz z wszystkimi dodatkami, zauważymy, że wzrost średniej płacy kierownictwa, jak i sędziów Trybunału Konstytucyjnego znacznie przekracza 10,5% wskaźnik wzrostu, przyjęty dla całej sfery budżetowej. Przykładowo, płace kierownictwa Trybunału Konstytucyjnego założone na 1998 rok na poziomie 9 208 złotych rosną w planie na 1999 rok do 11 600 złotych, a płace sędziów Trybunału Konstytucyjnego rosną z 7 634 złotych do 9 689 złotych. W pierwszym przypadku wzrost wynosi prawie 2 400 złotych, a w drugim - 2055 złotych. Natomiast wzrost wynagrodzeń pracowników biura jest bliski 10,5%, gdyż wynagrodzenia tej grupy wzrastają z 3 085 złotych do 3 387 złotych. Wzrost wydatków jest spowodowany również zwiększeniem zatrudnienia o 14 dodatkowych etatów kalkulacyjnych. W Trybunale Konstytucyjnym zatrudnionych zostanie między innymi 5 prawników, bibliotekarz oraz 2 informatyków.</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#PoselHenrykGoryszewski">Oczywiście, możemy zastanawiać się, czy w związku z wejściem w życie Konstytucji RP, która stanowi, że orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego są ostateczne rzeczywiście zwiększa się ilość rozpatrywanych spraw. Proponuję przyjęcie podobnej zmiany, jak w przypadku zeszłorocznego budżetu dla wszystkich pozarządowych instytucji. Uważam, że powinniśmy ograniczyć planowane wydatki rzeczowe oraz zmniejszyć wydatki płacowe i osobowe do poziomu przyjętego w całej sferze budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-103.3" who="#PoselHenrykGoryszewski">Powinniśmy również przyjąć wniosek zgłoszony przez pana posła Andrzeja Wielowieyskiego, który zaproponował stworzenie pewnego zapasu stanowiącego 0,5-1,5% planowanych wydatków dla omawianych instytucji. Są to małe instytucje, dla których znaczenie mają nawet 2 lub 3 dodatkowe etaty.</u>
          <u xml:id="u-103.4" who="#PoselHenrykGoryszewski">Chciałbym sformułować pytanie pod adresem prezesa Naczelnego Sądu Admi-nistracyjnego, pana Romana Hausnera. Co można zrobić, aby usprawnić postępowanie administracyjne i uchronić się przed tym, że drobne uchybienia proceduralne niweczą cały wysiłek i są wykorzystywane dla blokowania decyzji wpływających na życie społeczeństwa? Najtrudniejszą sprawą jest blokowanie decyzji infrastrukturalnych. Przykładowo pewna pani, która jest ekspertem w dziedzinie procesów energetycznych blokuje realizację umowy międzyrządowej i międzypaństwowej. Takie działanie nie może mieć miejsca w państwie praworządnym. Przepisy prawne powinny umożliwiać zorganizowanie normalnego życia całemu społeczeństwu.</u>
          <u xml:id="u-103.5" who="#PoselHenrykGoryszewski">Proszę prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego, pana Romana Hausnera o krótką wypowiedź w tej sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#PrezesNaczelnegoSaduAdministracyjnegoRomanHausner">Pan przewodniczący Henryk Goryszewski zapytał, jaki model sądownictwa administracyjnego realizujemy obecnie i jaki chcemy realizować w przyszłości.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#PrezesNaczelnegoSaduAdministracyjnegoRomanHausner">Wspomniany model będzie podlegał ewolucji. Mamy cztery lata na przeprowadzenie reformy sądownictwa administracyjnego i wprowadzenie zasady dwuinstancyjności. Moim zdaniem, powyższe procesy pozwolą na wydatne przyspieszenie załatwiania spraw ad-ministracyjnych. W obecnym modelu jednoinstancyjnego sądownictwa administracyjnego i w związku z faktem wysokiego usytuowania Naczelnego Sądu Administracyjnego w systemie państwa, pewne proste mechanizmy nie są możliwe do wprowadzenia. Nie można dopuścić do tego, aby w sprawie przed NSA orzekał jeden sędzia, gdyż ranga sądu na to nie pozwala. Przy utworzeniu sądownictwa dwuinstancyjnego nie będzie żadnych przeszkód, aby w sądzie pierwszej instancji w szeregu spraw mógł orzekać jeden sędzia, przy czym należy stworzyć odpowiednie gwarancje weryfikacji takiego orzecznictwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">W takiej sytuacji trzeba byłoby zlikwidować drugą instancję administracyjną.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#PrezesNSARomanHausner">W wielu krajach na świecie zlikwidowano dwie instancje orzekania przed organami administracji państwowej. Obecnie jednak powraca się do systemu orzecznictwa dwuinstancyjnego. Nikt nie ma wątpliwości, że orzekanie przez organy administracji jest w swej istocie szybsze i tańsze niż orzekanie przez sąd.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#PrezesNSARomanHausner">Zarówno sędziowie, jak i kierownictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego wielokrotnie wskazywało na możliwości takiego kształtowania bieżących rozwiązań legislacyjnych, które pozwoli na sprawne wykonywanie procedur administrowania.</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#PrezesNSARomanHausner">Sędziowie Naczelnego Sądu Administracyjnego nie chcą wstrzymywać inwestycji. Jeżeli jednak organ popełnia ewidentną pomyłkę i nie przesyła zawiadomienia do jednej z osób, wówczas sąd nic nie może zrobić. Przypominam, że obecnie konstytucyjnie chronimy prawo własności. Jeżeli bowiem w przytoczonym przypadku sąd próbował cokolwiek zrobić, wówczas pani, która nie brała udziału w postępowaniu może złożyć uzasadnioną rewizję nadzwyczajną, gdyż nie można orzekać o prawach osoby, która jest nieobecna na rozprawie. W takiej sytuacji Naczelny Sąd Administracyjny ma obowiązek uchylić zaskarżoną decyzję, gdyż spełniona została jedna z przesłanek wznowienia postępowania, bowiem strona nie brała udziału w postępowaniu nie z własnej winy.</u>
          <u xml:id="u-106.3" who="#PrezesNSARomanHausner">Informuję członków Komisji Finansów Publicznych, że co roku do wszystkich organów państwa są wysyłane informacje o działalności Naczelnego Sądu Administracyjnego. Wspomniany dokument, zawierający głęboką analizę orzecznictwa i uchybień organów administracji państwowej popełnianych przy wydawaniu decyzji, liczy blisko 300 stron. Dodam, że obowiązki egzekwowania prawidłowego wydawania decyzji administracyjnych w stosunku do pracowników administracji nie leżą po stronie Naczelnego Sądu Administracyjnego. 73% decyzji administracyjnych uchylanych przez Naczelny Sąd Administracyjny dowodzi, iż pracownikom administracyjnym brakuje podstawowej wiedzy o przepisach Kodeksu postępowania administracyjnego, mimo że obowiązuje on od 1960 roku. Rola kierownictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego jest w tym zakresie ograniczona. Owszem, mogę informować kierowników resortów i Prezesa Rady Ministrów, ale nie mogę zrobić nic więcej w tym zakresie. Powyższe uwagi dotyczyły pośrednio sprawy Trasy Siekierkowskiej.</u>
          <u xml:id="u-106.4" who="#PrezesNSARomanHausner">Chciałbym ustosunkować się jeszcze do wątpliwości związanych z budżetem Naczelnego Sądu Administracyjnego.</u>
          <u xml:id="u-106.5" who="#PrezesNSARomanHausner">Po pierwsze, podobnie jak w budżecie Sądu Najwyższego również w budżecie Naczelnego Sądu Administracyjnego jest przewidziana 5%-owa rezerwa. Przy czym, nie jest to rezerwa, o której mówili wcześniej uczestnicy dzisiejszego posiedzenia. Jest to bowiem wskazanie, że być może wspomniane 5%, które jest uwzględnione w środkach na wynagrodzenia będzie w przyszłym roku spożytkowane. Naczelny Sąd Administracyjny nie chce wydać tych pieniędzy, ale być może wystąpią takie okoliczności, że wspomniane środki będą potrzebne. Wynika to z faktu, że w związku z wprowadzeniem stanu spoczynku wszystkie sądy stały się organami rentowymi i pewne zdarzenia, które mogą w związku z tym zaistnieć są nieprzewidywalne. Dodatkowo, obecnie sędziowie mogą przejść w stan spoczynku nie tylko wówczas, gdy ukończą 65 lub 70 rok życia, ale także wcześniej, jeśli przepracowali określoną liczbę lat w wymiarze sprawiedliwości. Nie sposób określić ilu sędziów i z jakich powodów zdecyduje się na wcześniejsze przejście w stan spoczynku. Jeżeli wówczas nie będzie niezbędnych środków niemożliwe będzie zabezpieczenie uposażeń sędziów przechodzących w stan spoczynku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">Rozumiem, że w przyszłym roku wspomniane nowe reguły będą obowiązywały po raz pierwszy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#PrezesNSARomanHausner">Tak, gdyż w roku 1998 niektóre instytucje były zawieszone i z mocy prawa sędziowie mogli wykonywać zawód do 70 roku życia, natomiast od 1 stycznia 1999 roku nie będzie takiej możliwości. Po 65 roku życia konieczna jest zgoda Krajowej Rady Sądownictwa na dalsze wykonywanie zawodu sędziego.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#PrezesNSARomanHausner">Wydatki Naczelnego Sądu Administracyjnego wzrastają, gdyż rośnie zakres zadań wspomnianego organu. W NSA zaplanowano 13 nowych etatów sędziowskich. Dzięki temu nie będą zwiększały się zaległości, a poza tym, wypełniane będą nowe obowiązki sądu. Od 1 stycznia wchodzi w życie ustawa o reformie powiatowej i wojewódzkiej. W szeregu spraw możliwe będzie wniesienie skargi do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Ustawodawca nakazał NSA rozpatrywanie spraw w terminie 30 dni i aby spełnić obowiązki ustawowe konieczne jest zwiększenie liczby osób zatrudnionych. Jeżeli jednak na wzrost liczby etatów nie zostaną przeznaczone odpowiednie środki, wówczas sprawy, które nie muszą być szybko załatwione będą rozpatrywane nie po 1 roku, a po 2 latach.</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#PrezesNSARomanHausner">W Naczelnym Sądzie Administracyjnym nie może wystąpić wyższy niż zaplanowany wzrost wynagrodzeń sędziów i sądowych pracowników administracyjnych, gdyż płace podlegają kontroli Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-108.3" who="#PrezesNSARomanHausner">Ogólny wzrost wydatków inwestycyjnych NSA wynika z dwóch powodów. Po pierwsze, w kończącym się roku udało mi się uzyskać od wojewody gdańskiego willę położoną niedaleko aktualnej siedziby ośrodka zamiejscowego, który pracował w tragicznych warunkach. Dobudowanie do tej willi nowego pawilonu wiąże się z zapotrzebowaniem na środki inwestycyjne. Po drugie, w Naczelnym Sądzie Administracyjnym konieczne jest dokończenie komputeryzacji.</u>
          <u xml:id="u-108.4" who="#PrezesNSARomanHausner">Jeden z posłów sformułował pytanie dotyczące sposobu rozliczania sędziów. Informuję, że każdy sędzia Naczelnego Sądu Administracyjnego ma takie same obowiązki orzecznicze. Sędzia NSA musi w trakcie jednego miesiąca być sędzią sprawozdawcą w 16 sprawach toczących się w formie rozprawy i w 5-7 sprawach rozpatrywanych na posiedzeniach niejawnych. Wspomniane obciążenie nie jest spotykane w żadnym kraju Europy, gdyż sędziowie w innych krajach europejskich nie wykonują z taką intensywnością obowiązków orzeczniczych. Powinniśmy szukać możliwości zmniejszenia tych obciążeń, jeśli oczekujemy od orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego wysokiego poziomu, odpowiedniego do rangi organu.</u>
          <u xml:id="u-108.5" who="#PrezesNSARomanHausner">Owszem, zdarzają się sytuacje, w których sędziowie NSA podejmują dodatkowe za-trudnienie związane z funkcjonowaniem różnych instytucji państwowych. Trzech sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego pełni obowiązki członka Państwowej Komisji Wyborczej, w której poza nimi zasiada trzech sędziów Trybunału Konstytucyjnego i trzech sędziów Sądu Najwyższego. Jeden z sędziów NSA jest członkiem państwowej komisji do spraw rozliczeń majątkowych między państwem a kościołem katolickim. Kolegium Naczelnego Sądu Administracyjnego wyraziło zgodę, aby dwóch sędziów NSA pełniło obowiązki wojewódzkiego komisarza wyborczego i jego zastępcy. Sędziowie pełniący również inne obowiązki nie mają żadnych ulg w zakresie obowiązków wynikających z pełnienia zawodu sędziego Naczelnego Sądu Administracyjnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">Proszę prezesa Trybunału Konstytucyjnego, pana Marka Safiana o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegoMarekSafian">Zacznę od przedstawienia kilku informacji dotyczących funkcjonowania Trybunału Konstytucyjnego oraz związanych z tym faktem wydatków budżetowych. Na początku przedstawię krótką informację wyjaśniającą powód znacznego zwiększenia wydatków.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegoMarekSafian">Mianowicie, w Warszawie będzie zorganizowana Europejska Konferencja Sądów Konstytucyjnych, która jest wydarzeniem wielkiej rangi, mającym ogromne znaczenie nie tylko dla Trybunału Konstytucyjnego, ale także dla całej Polski, jako państwa de-mokratycznego. Po raz pierwszy, konferencja taka zostanie zorganizowana w takim kształcie i zakresie w kraju Europy Centralnej. Celem konferencji jest utworzenie pewnej formalnej struktury europejskich sądów konstytucyjnych. Jest to wydarzenie skupiające przedstawicieli wszystkich najważniejszych sądów. Wybranie polskiego Trybunału Konstytucyjnego, jako organizatora tej konferencji było wyrazem uznania dla dokonań wspomnianego organu w tworzeniu sądownictwa konstytucyjnego. Utrzymując tego typu relacje zagraniczne tworzymy dobry model funkcjonowania sądownictwa konstytucyjnego zwłaszcza dla młodszych systemów demokratycznych Europy Wschodniej i Europy Centralnej.</u>
          <u xml:id="u-110.2" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegoMarekSafian">Odniosę się teraz do kwestii wydatków. Otóż, w kosztach zorganizowania konferencji partycypują w pewnym stopniu zaproszone sądy konstytucyjne. Należy się spodziewać, że około 80% wydatków przewidywanych na organizację konferencji zostanie zwróconych po jej zakończeniu.</u>
          <u xml:id="u-110.3" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegoMarekSafian">Odnośnie do wynagrodzeń sędziowskich mogę stwierdzić, że są one determinowane ustawowo i nie możemy poczynić w tym zakresie żadnych oszczędności. Poza tym, planowane wydatki w dużym stopniu zaspokajają potrzeby od dawna niezaspokajane. Przykładem mogą być publikacje związane z wspomnianą wcześniej konferencją, obejmujące po raz pierwszy prezentację orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego w języku angielskim. Dzięki temu, po raz pierwszy będziemy mogli udostępnić innym krajom europejskim orzecznictwo polskiego Trybunału Konstytucyjnego. Takie publikacje przygotowywane są przez wszystkie inne sądu konstytucyjne krajów europejskich, łącznie z Litwą. Same tłumaczenia wymagają sporych nakładów. Poza tym, konieczne będzie wydanie informacyjnego folderu dla uczestników konferencji.</u>
          <u xml:id="u-110.4" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegoMarekSafian">W najbliższych latach, a z całą pewnością w 1999 roku liczba spraw, które wpływają do Trybunału Konstytucyjnego będzie się znacznie zwiększała, co wynika z instytucji skargi konstytucyjnej. W 1998 roku w rozpoznaniu jest już 20 spraw, które są wynikiem skargi konstytucyjnej. Poza tym, Trybunał Konstytucyjny rozpatruje blisko 80 spraw z innych tytułów i inicjatyw innych podmiotów. Oczywiście w 1998 został wydany pierwszy wyrok. Fakt ten, nie odzwierciedla jednak prac, które musiały poprzedzać zaistnienie instytucji skargi konstytucyjnej w orzecznictwie. Trybunał Konstytucyjny ma już ogromny dorobek orzeczniczy w dziedzinie skargi konstytucyjnej, który przejawia się w bardzo wielu postanowieniach. Sędziowie są niezwykle zaangażowani sprawami mających charakter skargi konstytucyjnej. Dodam, że do Trybunału wpływa ich blisko 200, lecz nie większość nie spełnia wymagań formalnych. Jeżeli dodamy do tego blisko 3 tys. spraw, które wpłynęły w formie listów i miały na celu zainicjowanie postępowania, wówczas uzyskamy pełen obraz obciążeń nie tylko sędziów ale także biura Trybunału Konstytucyjnego w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-110.5" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegoMarekSafian">Dodam, że wzrosła również liczba spraw inicjowanych przez inne podmioty. Przykładem mogą być pytania prawne, których zakres rozszerzył się w związku z przyjęciem nowej konstytucji. Jestem bardzo zadowolony z utworzenia instytucji pytań prawnych, ale zwiększa ona zakres obciążeń Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-110.6" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegoMarekSafian">Zgodnie z postanowieniami nowej konstytucji liczba sędziów Trybunału Konstytucyjnego wzrosła do 15 i dlatego zwiększyły się wydatki związane z wynagrodzeniami sędziowskimi. Wspomniana zmiana spowodowała wzrost obciążenia biura Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-110.7" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegoMarekSafian">Przypominam, że niedawno przyjęty został sprawdzony model, zgodnie z którym sędziowie korzystają z pomocy asystentów i orzeczników. Informuję jednak, że analizując liczbę etatów asystentów i orzeczników, dojdziemy do wniosku, że nie każdy sędzia ma swojego asystenta i orzecznika. Przykładowo, pełnych etatów orzeczniczych jest 12, a przy tym na 15 sędziów jest zatrudnionych 5 asystentów. W związku z tym, każdy sędzia może korzystać z tej pomocy w sposób ograniczony. Informuję, że wspomnieni pracownicy merytoryczni są prawnikami najwyższej klasy i nierzadko mają stopień doktora habilitowanego. Ludzie ci mają uprawnienia sędziowskie i adwokackie, co wpływa na poziom ich wynagrodzeń. Jeżeli chcemy zatrudniać w Trybunale Konstytucyjnym najlepszych prawników, do czego dążymy, ich płace muszą być co najmniej na przyzwoitym poziomie, przy czym nie będą one nigdy porównywalne z płacami prawniczymi zatrudnianymi w największych kancelariach prawniczych i adwokackich.</u>
          <u xml:id="u-110.8" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegoMarekSafian">Odniosę się teraz do zarzutów związanych z rzekomo dużym wzrostem wynagrodzeń. Posłowie stwierdzili, że wzrost realny planowanych wydatków Trybunału Konstytucyjnego kształtuje się na poziomie 24,7%, a wzrost wynagrodzeń przekracza wielokrotnie wzrost płac planowany dla całej sfery budżetowej. Jest to nieprawda, gdyż przeciętny realny wzrost wynagrodzeń w Trybunale Konstytucyjnym, przy uwzględnieniu wzrostu liczby etatów, o którym za chwilę wspomnę, kształtuje się na poziomie 12%, czyli przekracza planowany w całej sferze budżetowej wzrost wynagrodzeń o 1,5%. Pamiętajmy, że wspomniany wzrost płac wiąże się także z koniecznością zatrudnienia dodatkowych ludzi o najwyższych kwalifikacjach, którym trzeba zapewnić odpowiednie wynagrodzenie.</u>
          <u xml:id="u-110.9" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegoMarekSafian">Omówię jeszcze jedną kwestię. Mianowicie, w zeszłym roku Komisja Finansów Publicznych obniżyła budżet Trybunału Konstytucyjnego i w związku z tym, niemożliwe było dokonanie wszystkich niezbędnych inwestycji oraz zatrudnienie 11 prawników, którzy mieli obsługiwać instytucję skargi konstytucyjnej. W efekcie potrzeby Trybunału Konstytucyjnego na rok 1999 skumulowały się z niezaspokojonymi potrzebami z 1998 roku. Jest to jeden z powodów, dla których musimy w chwili obecnej zatrudnić nowych pracowników merytorycznych, ale także przykładowo strażników, gdyż ich liczba jest określona w odpowiednich przepisach. Obecnie w Trybunale Konstytucyjnym brakuje 5 lub 6 strażników.</u>
          <u xml:id="u-110.10" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegoMarekSafian">Przejdę teraz do omówienia kwestii związanych z wynagrodzeniami sędziowskimi, które są zdeterminowane przepisami ustawowymi. Podkreślam, że sędziowie Trybunału Konstytucyjnego przez większą część roku otrzymywali wynagrodzenia niższe niż wszyscy sędziowie Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego. Dopiero od października sędziowie Trybunału Konstytucyjnego zaczęli otrzymywać wynagrodzenia według takiego samego przelicznika, który jest stosowany w stosunku do sędziów Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego. Fakt ten generuje większe wydatki w przyszłym roku. Ustawa o Trybunale Konstytucyjnym w kwestii wynagrodzeń sędziowskich odwołuje się do zasadniczego wynagrodzenia wicemarszałka Sejmu, bez żadnych dodatków. Sędziowie Trybunału Konstytucyjnego w przeciwieństwie do sędziów innych sądów nie otrzymują żadnych dodatków funkcyjnych, które uzupełniałyby płacę wynikającą z zastosowania przelicznika.</u>
          <u xml:id="u-110.11" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegoMarekSafian">Na koniec odniosę się do kwestii wydatków z funduszu osobowego Trybunału Kon-stytucyjnego. Musimy pamiętać o ogromnych obciążeniach związanych z przechodzeniem sędziów w stan spoczynku. Trybunał Konstytucyjny od tego roku wypłaca sędziom pozostającym w stanie spoczynku poważne kwoty z tego tytułu. Poza tym odchodzący sędziowie otrzymują odprawę. Są to obciążenia wpływające na wielkość wydatków niezależnie od aktualnego zatrudnienia w Trybunale Konstytucyjnym.</u>
          <u xml:id="u-110.12" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegoMarekSafian">Reasumując, uważam, że propozycje budżetowe dotyczące Trybunału Konstytucyjnego odpowiadają rosnącemu zakresowi zadań wspomnianego organu. Przypominam również o niezwykle ważnym wydarzeniu, jakim jest Europejska Konferencja Trybunałów Konstytucyjnych. Wydaje się, że skala wspomnianych wydatków i ich struktura świadczy o tym, że Trybunał Konstytucyjny dąży do oszczędnego wydawania środków budżetowych. Dziękując za uwagę, proszę posłów o poparcie propozycji zawartych w części 12 projektu ustawy budżetowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#ZastepcaRzecznikaPrawObywatelskichJerzySwiatkiewicz">Zanim przystąpię do omówienia kwestii wzrostu wydatków zwłaszcza w zakresie płac, gdyż innych kwestii w ramach budżetu Rzecznika Praw Obywatelskich nie podnoszono, chciałbym wspomnieć o zwiększeniu liczby zadań, które miało miejsce w roku bieżącym i co nastąpi również w roku 1999.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#ZastepcaRzecznikaPrawObywatelskichJerzySwiatkiewicz">Przede wszystkim należy przypomnieć, że do Rzecznika Praw Obywatelskich wpływa ponad 50 tys. spraw rocznie. W trakcie bieżącego roku podjęliśmy się prowadzenia o 20% spraw więcej niż początkowo zakładaliśmy.</u>
          <u xml:id="u-111.2" who="#ZastepcaRzecznikaPrawObywatelskichJerzySwiatkiewicz">Poza tym, w roku bieżącym, zgodnie z przepisami konstytucyjnymi, jak i przepisami ustawy o Trybunale Konstytucyjnym Rzecznik Praw Obywatelskich został włączony do procesu rozpatrywania skargi konstytucyjnej. O każdej takiej skardze podjętej przez Trybunał Konstytucyjny powiadamiany jest Rzecznik Praw Obywatelskich. Dzięki temu Rzecznik może włączyć się do konkretnej sprawy. Przy czym, musi on sprecyzować swoje stanowisko w ciągu 14 dni, co wymaga przeanalizowania, czy w danej sprawie konieczny jest udział Rzecznika Praw Obywatelskich, czy nie. Dodam, że Rzecznik występuje w sprawie wtedy, gdy uważa, że obywatel ma rację. Niemniej jednak w każdej sprawie należy dokonać analizy akt i przeanalizować stosowne przepisy prawne oraz ustalić, czy skarga jest zasadna.</u>
          <u xml:id="u-111.3" who="#ZastepcaRzecznikaPrawObywatelskichJerzySwiatkiewicz">W roku 1999 z dniem 1 stycznia wchodzą w życie ustawy o samorządzie na szczeblu powiatu i szczeblu województwa. Już w trakcie prac dotyczących podziału terytorialnego kraju Rzecznik Praw Obywatelskich dostał wiele pism, w których obywatele lub or-ganizacje obywateli zwracały się z prośbą o podjęcie odpowiednich czynności zaskarżających, gdyż według wnioskodawców popełniono nieprawidłowości i dopuszczono się naruszenia przepisów prawnych.</u>
          <u xml:id="u-111.4" who="#ZastepcaRzecznikaPrawObywatelskichJerzySwiatkiewicz">Chciałbym jeszcze wspomnieć o naszych zobowiązaniach międzynarodowych. Otóż, na mocy porozumienia pomiędzy UNDP a Rzecznikiem Praw Obywatelskich, polski Rzecznik Praw Obywatelskich stał się koordynatorem w zakresie wdrażania instytucji Rzecznika Praw Obywatelskich w całym bloku dawnych państw sowieckich, w krajach bałtyckich, w krajach bałkańskich i w Europie Wschodniej. Już w grudniu bieżącego roku, mimo że nie mieliśmy przewidzianych odpowiednich pozycji w budżecie, musieliśmy przeszkolić szereg pracowników biura Rzecznika Praw Obywatelskich funkcjonującego w Rosji zaledwie od połowy bieżącego roku. Wspomniane czynności wymagały pewnych nakładów.</u>
          <u xml:id="u-111.5" who="#ZastepcaRzecznikaPrawObywatelskichJerzySwiatkiewicz">Przejdę teraz do omówienia pozycji wydawniczych Rzecznika Praw Obywatelskich. Przykładowo, ostatnio wydaliśmy w języku angielskim ustawodawstwa z 27 krajów, w których funkcjonuje instytucja Rzecznika Praw Obywatelskich. Obecnie przygotowujemy podobną edycję w języku rosyjskim, co spotkało się z uznaniem za granicą.</u>
          <u xml:id="u-111.6" who="#ZastepcaRzecznikaPrawObywatelskichJerzySwiatkiewicz">Poza tym, w krajach takich jak Czechy i Słowacja, w których nie funkcjonuje instytucja Rzecznika Praw Obywatelskich, pomagamy między innymi w opracowywaniu aktów prawnych i w obsługiwaniu konferencji.</u>
          <u xml:id="u-111.7" who="#ZastepcaRzecznikaPrawObywatelskichJerzySwiatkiewicz">Powyższe zadania zostały przydzielone Rzecznikowi Praw Obywatelskich w roku 1998, albo zostaną przydzielone w roku 1999. Nie będę wspominał o organizowaniu konferencji w skali kraju związanych z wdrożeniem w życie nowej Konstytucji RP.</u>
          <u xml:id="u-111.8" who="#ZastepcaRzecznikaPrawObywatelskichJerzySwiatkiewicz">Pan poseł Aleksander Bentkowski, stwierdził, że postulujemy, aby płace pracowników merytorycznych Rzecznika Praw Obywatelskich były zbliżone do wynagrodzeń pra-cowników Sądu Najwyższego, Naczelnego Sądu Administracyjnego, czy Trybunału Konstytucyjnego. Chciałbym dokonać sprostowania, gdyż nasi specjaliści, którzy mają pisać kasację od wyroków sądów apelacyjnych, czy Naczelnego Sądu Administracyjnego do Sądu Najwyższego oraz wnioski do Trybunału Konstytucyjnego dotyczące ustaw i umów międzynarodowych naruszających Konstytucję RP, dostają uposażenie na poziomie pomiędzy uposażeniem sędziego sądu rejonowego, a niepełnym wynagrodzeniem sędziego sądu wojewódzkiego. Dyrektorzy zespołów, którzy odpowiadają dyrektorom departamentów uzyskują wynagrodzenie nieco wyższe, bowiem kształtuje się ono na poziomie pomiędzy wynagrodzeniem sędziego sądu wojewódzkiego, a wynagrodzeniem sędziego sądu apelacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-111.9" who="#ZastepcaRzecznikaPrawObywatelskichJerzySwiatkiewicz">Zgodnie z zarządzeniem Marszałka Sejmu dla wspomnianej grupu 86 specjalistów został wprowadzony w zeszłym roku dodatek rzecznikowski, który może sięgać 50% wy-nagrodzenia zasadniczego. Czy jeżeli wspo-mniany obligatoryjny dodatek nie zostanie przyznany, to wówczas pracownik może złożyć pozew do sądu w tej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-111.10" who="#ZastepcaRzecznikaPrawObywatelskichJerzySwiatkiewicz">Propozycja zawarta w poz. 386, która zaniepokoiła jedną z posłanek, dotycząca wspomnianych 86 specjalistów, polega na zwiększeniu wydatków z tytułu wynagrodzeń o 5,4% w stosunku do całego funduszu płac Rzecznika Praw Obywatelskich. Natomiast wzrost wydatków z tytułu wynagrodzeń, wynikający z wzrostu zatrudnienia o 7 etatów stanowi 3,8% funduszu płac.</u>
          <u xml:id="u-111.11" who="#ZastepcaRzecznikaPrawObywatelskichJerzySwiatkiewicz">Wyjaśnić należy jeszcze jedną 2%-ową pozycję, powiększającą fundusz płac Rzecznika Praw Obywatelskich. Informuję, że zatrudniamy 36 ludzi, którzy zasłużyli na gratyfikacje jubileuszowe wynikające z długiego stażu pracy. W związku z tym, musimy wypłacić odpowiednie nagrody wspomnianym 36 pracownikom.</u>
          <u xml:id="u-111.12" who="#ZastepcaRzecznikaPrawObywatelskichJerzySwiatkiewicz">Dodam jeszcze, że staraliśmy się ograniczać wydatki z tytułu zakupionych usług materialnych. Chcieliśmy obniżyć wydatki na usługi materialne o 9,7%, ale niestety w ramach budżetu Rzecznika Praw Obywatelskich zwiększyliśmy wydatki na usługi niematerialne, co wiąże się z oprogramowaniem komputerowym i aplikacją aktualnych programów prawniczych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">Czy ktoś z uczestników posiedzenia chciałby zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#PoslankaHelenaGoralska">Z uwagą wysłuchałam wyjaśnień przedstawionych przez reprezentantów instytucji, których budżety są przedmiotem dzisiejszego posiedzenia. Zgadzam się, że wszystkie sądy stały się organami rentowymi i uważam, że niektóre propozycje wzrostu wydatków, zwłaszcza wynikające z konieczności zatrudnienia nowych pracowników są uzasadnione. Uważam jednak, że budżet na rok 1999 jest bardzo trudny i dlatego bardzo trudno będzie zaspokoić potrzeby, na które nie wystarczyło środków w 1997 i 1998 roku. Być może będzie to możliwe dopiero w 2000 lub 2001 roku i takie założenie powinniśmy przyjąć w stosunku do ustawy budżetowej na rok 1999. Budżet nie może sfinansować kosztów przeprowadzenia 5 reform, przy czym informuję, że piątą reformą jest skrócenie służby zawodowej do 12 miesięcy, co jest bardzo kosztownym przedsięwzięciem.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#PoslankaHelenaGoralska">Proponuję, aby potrzeby niezaspokojone w latach poprzednich były brane pod uwagę w przyszłych budżetach. Oczywiście musimy uwzględnić fakt, że wszystkie sądy stały się organami rentowymi oraz zaakceptować pewien niewielki wzrost zatrudnienia. Natomiast w innych aspektach budżetu należy zastosować wskaźniki, które były przyjęte przy konstruowaniu budżetu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">Podzielam stanowisko przedstawione przez panią posłankę Helenę Góralską. Uważam, że musimy solidarnie dzielić się obciążeniami i profitami wynikającymi z faktu, że jesteśmy obywatelami jednego państwa.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#PoselHenrykGoryszewski">Wspomniane reformy były podejmowane przez Sejm, który ponosi za nie odpowiedzialność, przy powszechnej aprobacie społecznej. Osoby, które prezentowały pogląd, iż nie możliwe jest sfinansowanie kosztów wynikających z przeprowadzenia 4 reform równocześnie, były określane jako przedstawiciele sił z poprzedniej epoki. W tej chwili jednak odpowiadamy za ten stan rzeczy wspólnie.</u>
          <u xml:id="u-114.2" who="#PoselHenrykGoryszewski">Zwracając się do pierwszego prezesa Sądu Najwyższego, pana Lecha Gardockiego, chciałbym powiedzieć, że uczestnicząc w pracach nad reformą administracyjną nie kryłem, że jestem zdecydowanym przeciwnikiem akcji popularnej, którą w przypadku Trybunału Konstytucyjnego pełni akcja konstytucyjna. Dlatego też argumenty prezentowane w ramach akcji konstytucyjnej dowodzące zasadności zwiększenia zatrudnienia w Trybunale Konstytucyjnym nie przekonują mnie. Uważam, że są to instytucje nieco nieprawidłowego spojrzenia na porządek w państwie, służące upowszechnianiu pieniactwa. Nie jest to zarzut pod adresem pierwszego prezesa Sądu Najwyższego, pana Lecha Gardockiego, lecz kieruję go do posłów obecnej i poprzedniej kadencji, którzy tworzyli wspomniane instytucje. W zeszłym roku pracując nad budżetem piętnowaliśmy poprzednią większość rządową za uchwalenie 60 ustaw, mających bardzo duże konsekwencje budżetowe, bez troski o źródło pochodzenia środków pieniężnych. Również posłowie obecnej kadencji uchwalają takie ustawy. Przy tym, posłowie wszystkich opcji politycznych i z wszystkich regionów kraju próbują przekonać posłów Komisji Finansów Publicznych o znalezienie dodatkowych środków i przekazanie ich na określony cel. Teraz wszyscy musimy zapłacić za tamte działania, gdyż podejmowaliśmy te decyzje.</u>
          <u xml:id="u-114.3" who="#PoselHenrykGoryszewski">Czy ktoś z uczestników posiedzenia chciałby zabrać głos w omawianej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Zgodnie z wypowiedzią pani posłanki Heleny Góralskiej oraz pana przewodniczącego Henryka Goryszewskiego proponuję, abyśmy przejrzeli pozycje ustawy budżetowej dotyczące wynagrodzeń. Można zauważyć, że niektóre z propozycji są zgodne z ogólnymi założeniami, ale przykładowo wzrost wynagrodzeń sędziów Trybunału Konstytucyjnego jest bardzo duży i nie jest zgodny z ogólnymi założeniami przyjętymi dla całej sfery budżetowej. Uważam, że wszystkie wynagrodzenia powinny wzrastać o ogólny wskaźnik i dlatego ta kwestia budzi moją wątpliwość.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Poza tym, wątpliwy jest kilkudziesięcioprocentowy wzrost kosztów zużycia energii, wynikający z nowych podłączeń tych samych urządzeń w tym samym budynku oraz wzrost wydatków na usługi materialne. Chciałbym poznać uzasadnienie powyższych propozycji.</u>
          <u xml:id="u-115.2" who="#PoselAndrzejWielowieyski">W ramach budżetu Rzecznika Praw Obywatelskich możemy zaakceptować wzrost etatów, ale zastosowanie normalnych wskaźników, nawet z uwzględnieniem elastycznej rezerwy przekracza wstępne założenia o 2-3 punkty normy. Podobne uwagi mam do budżetu Naczelnego Sądu Administracyjnego. Dlatego uważam, że w ciągu najbliższego tygodnia powinniśmy skonsultować tę kwestię.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">Chciałbym dowiedzieć się od prezesa Trybunału Konstytucyjnego, pana Marka Safiana, czy trybunały konstytucyjne krajów europejskich będą tworzyły organizację?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#PrezesTKMarekSafian">Będzie to bardziej sformalizowana struktura.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">Jeżeli pan prezes Marek Safian spowoduje, aby siedzibą wspomnianej struktury była Warszawa, to w przyszłym roku będę popierał propozycję zwiększenia budżetu Trybunału Konstytucyjnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#PoselAndrzejWielowieyski">Dwa lata temu w ramach inicjatywy środkowo-europejskiej, kiedy Polska była krajem przewodniczącym, zorganizowaliśmy spotkanie dotyczące tych kwestii...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">Nie mówię o jednej konferencji, lecz o ustanowieniu w Warszawie siedziby stałej struktury.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#PrezesTKMarekSafian">Nie wiem, czy wspomniany postulat będzie mógł być spełniony, gdyż europejskie trybunały konstytucyjne, mimo tego, że dążą do stworzenia bardziej sformalizowanej struktury, nie chcą podejmować decyzji wymagających zaangażowania środków budżetowych, do czego zmierzałaby sugestia pana przewodniczącego Henryka Goryszewskiego. Chcemy zrobić to w sposób możliwie najprostszy, najmniej zbiurokratyzowany i w jak najmniejszym stopniu obciążający partycypujące w strukturze trybunały konstytucyjne. Przykładem takiego działania jest organizacja konferencji sądów konstytucyjnych, której gospodarzem będzie polski Trybunał Konstytucyjny.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#PrezesTKMarekSafian">Ustosunkuję się jeszcze do dwóch kwestii podniesionych przez posłów Komisji Finansów Publicznych. Mianowicie, skarga konstytucyjna jest instytucją funkcjonującą i sędziowie Trybunału Konstytucyjnego muszą takie sprawy rozpoznawać jak najlepiej, niezależnie od tego czy to im się podoba, czy nie, gdyż leży to w interesie obywateli, którzy liczą, że będzie to skuteczny instrument. Nie możemy pozwolić na to, aby również Trybunał Konstytucyjny, jako jeszcze jedna instancja sądowa prowadził do wydłużania procedur, które mogą doprowadzić do zaspokojenia słusznych interesów, jeżeli założymy, że pewna część skarg zawiera zarzuty konstytucyjnie uzasadnione. Dlatego też, nie możemy pozwolić sobie na oszczędności w dziale dotyczącym skargi konstytucyjnej, która zaczęła funkcjonować w zeszłym roku. Procedury sądowe prowadzone przed Trybunałem Konstytucyjnym związane z załatwianiem skargi konstytucyjnej nie mogą być odkładane do 2000 roku.</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#PrezesTKMarekSafian">Odniosę się teraz do wypowiedzi pana posła Andrzeja Wielowieyskiego, dotyczącej kwestii wynagrodzeń. Rozumiem, że pan poseł Andrzej Wielowieyski proponuje zmniejszenie wynagrodzeń sędziów Trybunału Konstytucyjnego, w stosunku do wynagrodzeń sędziów Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego. Powtarzam, że sędziowie Trybunału Konstytucyjnego otrzymywali przez cały poprzedni rok, a więc prawie do października niższe wynagrodzenia ustalane według niższego przelicznika. Wzrost wynagrodzeń sędziów Trybunału Konstytucyjnego planowany w roku 1999 wynika z zastosowania tego samego wskaźnika, który jest stosowany przy ustalaniu wynagrodzeń sędziów Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego. W związku z tym, propozycja zmierza do przywrócenia takiego samego stanu. Przy czym, należy pamiętać, że sędziowie Trybunału Konstytucyjnego nie otrzymują w ramach wynagrodzeń żadnych dodatkowych środków. Tym samym poziom wynagrodzeń sędziów Trybunału Konstytucyjnego jest niższy niż wynagrodzenia sędziów innych sądów naczelnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#PoselHenrykGoryszewski">Czy ktoś z uczestników posiedzenia chciałby zgłosić jakieś uwagi? Nie ma uwag.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#PoselHenrykGoryszewski">Najważniejsze kwestie zostały omówione na dzisiejszym posiedzeniu. Posłowie zgłosili pewne propozycje, które zostaną rozstrzygnięte 18 grudnia po zestawieniu wszystkich wniosków dotyczących ustawy budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#PoselHenrykGoryszewski">Czy ktoś z uczestników posiedzenia chciałby zabrać głos w jakiejś sprawie? Nie ma zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-122.3" who="#PoselHenrykGoryszewski">Zamykam posiedzenie.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>