text_structure.xml 487 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 12 min 10)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Bronisław Komorowski oraz wicemarszałkowie Krzysztof Putra, Stefan Niesiołowski, Jarosław Kalinowski i Jerzy Szmajdziński)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#Marszalek">Otwieram posiedzenie Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#Marszalek">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panie i panów posłów: Ewę Kierzkowską, Joannę Muchę, Tomasza Górskiego i Mariusza Kamińskiego.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#Marszalek">W pierwszej części obrad sekretarzami będą pani poseł Ewa Kierzkowska i pani poseł Joanna Mucha.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#Marszalek">Protokół i listę mówców prowadzić będą pani poseł Ewa Kierzkowska i pan poseł Mariusz Kamiński.</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#Marszalek">Witam bardzo serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#Marszalek">Proszę państwa, przepraszam za chwilę spóźnienia, ale było jeszcze posiedzenie Konwentu, musieliśmy dokonać pewnej niewielkiej korekty w planie przebiegu posiedzenia Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#Marszalek">Proszę państwa, na poprzednim posiedzeniu Sejm nie przeprowadził głosowania nad wnioskiem o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (druk nr 1450).</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#Marszalek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący to głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#Marszalek">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o projektach ustaw:</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#Marszalek">- o towarach paczkowanych,</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#Marszalek">- o wspieraniu zrównoważonego rozwoju sektora rybackiego z udziałem Europejskiego Funduszu Rybackiego.</u>
          <u xml:id="u-3.12" who="#Marszalek">Sprawozdania te zostały paniom i panom posłom doręczone odpowiednio w drukach nr 1805 i 1820.</u>
          <u xml:id="u-3.13" who="#Marszalek">Na podstawie art. 95e regulaminu Sejmu podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-3.14" who="#Marszalek">Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka przedłożyła sprawozdanie o projekcie ustawy o zmianie ustawy o państwowej kompensacie przysługującej ofiarom niektórych przestępstw umyślnych.</u>
          <u xml:id="u-3.15" who="#Marszalek">Sprawozdanie to zostało paniom i panom posłom doręczone w druku nr 1798.</u>
          <u xml:id="u-3.16" who="#Marszalek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-3.17" who="#Marszalek">Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 44 ust. 3 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-3.18" who="#Marszalek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-3.19" who="#Marszalek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-3.20" who="#Marszalek">Po uzyskaniu opinii Konwentu Seniorów, właśnie przed chwilą, na wniosek ministra środowiska skreśliłem z porządku dziennego punkt dotyczący polityki ekologicznej państwa w latach 2009-2012.</u>
          <u xml:id="u-3.21" who="#Marszalek">Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm wysłuchał 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół w dyskusji nad sprawozdaniem komisji o projekcie ustawy o ratyfikacji Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Organizacją Narodów Zjednoczonych o wykonywaniu wyroków Międzynarodowego Trybunału Karnego dla byłej Jugosławii.</u>
          <u xml:id="u-3.22" who="#Marszalek">Prezydium Sejmu proponuje jednocześnie, aby Sejm wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół w dyskusjach nad pozostałymi punktami porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-3.23" who="#Marszalek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-3.24" who="#Marszalek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-3.25" who="#Marszalek">Za chwilę rozpatrzymy sprawozdanie komisji o projektach ustaw dotyczących nowelizacji ustawy o strażach gminnych.</u>
          <u xml:id="u-3.26" who="#Marszalek">Następnie rozpatrzymy sprawozdania komisji o projektach ustaw:</u>
          <u xml:id="u-3.27" who="#Marszalek">- o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym,</u>
          <u xml:id="u-3.28" who="#Marszalek">- o zmianie ustawy o drogach publicznych,</u>
          <u xml:id="u-3.29" who="#Marszalek">- o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej oraz ustawy o kulturze fizycznej,</u>
          <u xml:id="u-3.30" who="#Marszalek">- o zmianie ustawy Kodeks cywilny.</u>
          <u xml:id="u-3.31" who="#Marszalek">Kolejnym rozpatrywanym punktem będzie pierwsze czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-3.32" who="#Marszalek">W dalszej kolejności rozpatrzymy sprawozdania komisji o projektach ustaw:</u>
          <u xml:id="u-3.33" who="#Marszalek">- o zmianie ustawy o państwowej kompensacie przysługującej ofiarom niektórych przestępstw umyślnych oraz o zmianie ustawy o sejmowej komisji śledczej.</u>
          <u xml:id="u-3.34" who="#Marszalek">Jutro rano rozpatrzymy sprawozdanie komisji o projekcie ustawy o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-3.35" who="#Marszalek">Następnie rozpatrzymy sprawozdania komisji o projektach ustaw:</u>
          <u xml:id="u-3.36" who="#Marszalek">- o ratyfikacji Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Organizacją Narodów Zjednoczonych o wykonywaniu wyroków Międzynarodowego Trybunału Karnego dla byłej Jugosławii,</u>
          <u xml:id="u-3.37" who="#Marszalek">- o towarach paczkowanych,</u>
          <u xml:id="u-3.38" who="#Marszalek">- o wspieraniu zrównoważonego rozwoju sektora rybackiego z udziałem Europejskiego Funduszu Rybackiego.</u>
          <u xml:id="u-3.39" who="#Marszalek">Kolejnym planowanym punktem porządku dziennego będzie sprawozdanie komisji o projekcie ustawy o biegłych rewidentach i ich samorządzie, firmach audytorskich oraz o nadzorze publicznym.</u>
          <u xml:id="u-3.40" who="#Marszalek">W dalszej kolejności rozpatrzymy sprawozdania komisji o projektach ustaw:</u>
          <u xml:id="u-3.41" who="#Marszalek">- o zmianie ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami oraz o zmianie niektórych innych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-3.42" who="#Marszalek">- o zmianie ustawy o izbach lekarskich,</u>
          <u xml:id="u-3.43" who="#Marszalek">- o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym.</u>
          <u xml:id="u-3.44" who="#Marszalek">Następnie planowane jest rozpatrzenie sprawozdań komisji o stanowiskach Senatu w sprawie ustaw:</u>
          <u xml:id="u-3.45" who="#Marszalek">- o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz o zmianie niektórych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-3.46" who="#Marszalek">- o zmianie ustawy o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne, ustawy o Banku Gospodarstwa Krajowego oraz niektórych innych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-3.47" who="#Marszalek">- o obywatelstwie polskim.</u>
          <u xml:id="u-3.48" who="#Marszalek">Ostatnim planowanym na jutro punktem porządku dziennego będzie sprawozdanie komisji o projekcie ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł oraz o przeciwdziałaniu finansowaniu terroryzmu.</u>
          <u xml:id="u-3.49" who="#Marszalek">W czwartek rano przeprowadzimy głosowania.</u>
          <u xml:id="u-3.50" who="#Marszalek">W tym bloku głosowań przeprowadzimy głosowania nad następującymi wnioskami:</u>
          <u xml:id="u-3.51" who="#Marszalek">- o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych,</u>
          <u xml:id="u-3.52" who="#Marszalek">- o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu ustawy o czasowym wstrzymaniu finansowania partii politycznych z budżetu państwa,</u>
          <u xml:id="u-3.53" who="#Marszalek">- w sprawie skierowania do komisji projektu ustawy o zmianie ustawy o partiach politycznych, ustawy o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, ustawy Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej oraz ustawy Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw.</u>
          <u xml:id="u-3.54" who="#Marszalek">W bloku głosowań planowane jest również przeprowadzenie trzech czytań projektów ustaw:</u>
          <u xml:id="u-3.55" who="#Marszalek">- o zmianie ustawy o czasie pracy kierowców,</u>
          <u xml:id="u-3.56" who="#Marszalek">- o zmianie ustawy o spółdzielniach socjalnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-3.57" who="#Marszalek">- o zadośćuczynieniu rodzinom ofiar wystąpień wolnościowych w latach 1956-1983,</u>
          <u xml:id="u-3.58" who="#Marszalek">- o zmianie ustawy o ustanowieniu programu wieloletniego ˝Budowa Kampusu 600-lecia Odnowienia Uniwersytetu Jagiellońskiego˝,</u>
          <u xml:id="u-3.59" who="#Marszalek">- o zmianie ustawy Kodeks karny oraz Kodeks postępowania karnego.</u>
          <u xml:id="u-3.60" who="#Marszalek">Po głosowaniach rozpatrzymy pytania w sprawach bieżących oraz informację bieżącą.</u>
          <u xml:id="u-3.61" who="#Marszalek">Informuję, że Konwent Seniorów przyjął propozycję Prezydium Sejmu rozpatrzenia na bieżącym posiedzeniu informacji w sprawie niepokojącej sytuacji organizacyjno-ekonomicznej p.p.u.p. ˝Poczta Polska˝ w kontekście realizacji ustawy o komercjalizacji państwowego przedsiębiorstwa użyteczności publicznej ˝Poczta Polska˝, o której przedstawienie wnosił Klub Parlamentarny PiS.</u>
          <u xml:id="u-3.62" who="#Marszalek">Po rozpatrzeniu informacji bieżącej planowane jest rozpatrzenie sprawozdania komisji o projekcie ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy Prawo bankowe.</u>
          <u xml:id="u-3.63" who="#Marszalek">Kolejnym punktem będzie pierwsze czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks spółek handlowych.</u>
          <u xml:id="u-3.64" who="#Marszalek">W dalszej kolejności planowane jest rozpatrzenie sprawozdań komisji o stanowiskach Senatu w sprawie ustaw:</u>
          <u xml:id="u-3.65" who="#Marszalek">- o zmianie ustawy o gromadzeniu, przetwarzaniu i przekazywaniu informacji kryminalnych oraz niektórych innych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-3.66" who="#Marszalek">- o zmianie ustawy o przygotowaniu finałowego turnieju Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej UEFA EURO 2012,</u>
          <u xml:id="u-3.67" who="#Marszalek">- o zmianie ustawy Prawo energetyczne,</u>
          <u xml:id="u-3.68" who="#Marszalek">- o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych,</u>
          <u xml:id="u-3.69" who="#Marszalek">- a także o zmianie ustawy o działach administracji rządowej oraz ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.</u>
          <u xml:id="u-3.70" who="#Marszalek">Stanowiska Senatu, które nie zostaną rozpatrzone do głosowań, rozpatrzymy po ich zakończeniu.</u>
          <u xml:id="u-3.71" who="#Marszalek">Drugą turę głosowań w czwartek przeprowadzimy nie wcześniej niż o godz. 17.</u>
          <u xml:id="u-3.72" who="#Marszalek">Po głosowaniach przeprowadzimy pierwsze czytania projektów ustaw: o zmianie ustawy Kodeks cywilny, o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego, o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego oraz o zmianie ustawy Kodeks wykroczeń.</u>
          <u xml:id="u-3.73" who="#Marszalek">W piątek rano również przeprowadzimy głosowania.</u>
          <u xml:id="u-3.74" who="#Marszalek">W bloku głosowań planowane jest: powołanie i wybór składu osobowego Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektu ustawy Kodeks wyborczy oraz projektu ustawy o zmianie ustawy o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej oraz niektórych innych ustaw, a także dokonanie wyboru nowego składu osobowego Komisji do Spraw Unii Europejskiej oraz zmian w składach osobowych komisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-3.75" who="#Marszalek">Ostatnim punktem będzie pierwsze czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-3.76" who="#Marszalek">Informuję, że Senat przyjął bez poprawek ustawy:</u>
          <u xml:id="u-3.77" who="#Marszalek">- o zmianie ustawy o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki,</u>
          <u xml:id="u-3.78" who="#Marszalek">- o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa oraz ustawy o opłacie skarbowej.</u>
          <u xml:id="u-3.79" who="#Marszalek">Proszę posła sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#SekretarzPoselEwaKierzkowska">Informuję, że w dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia Komisji:</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#SekretarzPoselEwaKierzkowska">- Finansów Publicznych - o godz. 12.30;</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#SekretarzPoselEwaKierzkowska">- Nadzwyczajnej ˝Przyjazne Państwo˝ do spraw związanych z ograniczaniem biurokracji - o godz. 12.30;</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#SekretarzPoselEwaKierzkowska">- Polityki Społecznej i Rodziny - o godz. 12.30;</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#SekretarzPoselEwaKierzkowska">- Śledczej do zbadania sprawy zarzutu nielegalnego wywierania wpływu przez członków Rady Ministrów, Komendanta Głównego Policji, Szefa CBA oraz Szefa ABW na funkcjonariuszy Policji, CBA oraz ABW, prokuratorów i osoby pełniące funkcje w organach wymiaru sprawiedliwości w celu wymuszenia przekroczenia uprawnień lub niedopełnienia obowiązków w związku z postępowaniami karnymi oraz czynnościami operacyjno-rozpoznawczymi w sprawach z udziałem lub przeciwko członkom RM, posłom na Sejm RP i dziennikarzom, w okresie od 31.10.2005 r. do 16.11.2007 r. - o godz. 13;</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#SekretarzPoselEwaKierzkowska">- do Spraw Unii Europejskiej - o godz. 14;</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#SekretarzPoselEwaKierzkowska">- Polityki Społecznej i Rodziny - o godz. 14;</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#SekretarzPoselEwaKierzkowska">- Rolnictwa i Rozwoju Wsi - o godz. 14;</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#SekretarzPoselEwaKierzkowska">- Skarbu Państwa - o godz. 14;</u>
          <u xml:id="u-4.9" who="#SekretarzPoselEwaKierzkowska">- Śledczej do zbadania okoliczności tragicznej śmierci byłej posłanki Barbary Blidy - o godz. 14;</u>
          <u xml:id="u-4.10" who="#SekretarzPoselEwaKierzkowska">- Nadzwyczajnej ˝Przyjazne Państwo˝ do spraw związanych z ograniczeniem biurokracji - o godz. 14.30;</u>
          <u xml:id="u-4.11" who="#SekretarzPoselEwaKierzkowska">- Spraw Zagranicznych - o godz. 15.45;</u>
          <u xml:id="u-4.12" who="#SekretarzPoselEwaKierzkowska">- Infrastruktury wspólnie z Komisją Gospodarki - o godz. 16;</u>
          <u xml:id="u-4.13" who="#SekretarzPoselEwaKierzkowska">- Edukacji, Nauki i Młodzieży - o godz. 16.30;</u>
          <u xml:id="u-4.14" who="#SekretarzPoselEwaKierzkowska">- Gospodarki wspólnie z Komisją Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa oraz Komisją Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej - o godz. 17;</u>
          <u xml:id="u-4.15" who="#SekretarzPoselEwaKierzkowska">- Infrastruktury - o godz. 17;</u>
          <u xml:id="u-4.16" who="#SekretarzPoselEwaKierzkowska">- Infrastruktury wspólnie z Komisją Administracji i Spraw Wewnętrznych - o godz. 18.</u>
          <u xml:id="u-4.17" who="#SekretarzPoselEwaKierzkowska">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#Marszalek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#Marszalek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 1. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o:
   1) poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o strażach gminnych,
   2) rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o strażach gminnych oraz ustawy o Policji
   (druki nr 530, 958 i 1755).</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#Marszalek">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Janusza Dzięcioła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselSprawozdawcaJanuszDzieciol">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie marszałku, nim zacznę swoje sprawozdanie, chciałbym prosić pana marszałka o pozwolenia na przywitanie moich kolegów, strażników miejskich, którzy bardzo intensywnie i z wielkim zaangażowaniem pracowali nad tą nowelizacją. Serdecznie was, koledzy, witam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#Marszalek">Jeśli można, panie pośle, to, życząc strażnikom miejskim dobrej ustawy, witam ich w imieniu całego Sejmu. Proszę bardzo. Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselSprawozdawcaJanuszDzieciol">Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o strażach gminnych, druk nr 530, o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o strażach gminnych oraz ustawy o Policji, druk nr 958.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#PoselSprawozdawcaJanuszDzieciol">Marszałek Sejmu w dniu 20 maja 2008 r. skierował projekt ustawy zawarty w druku nr 530 do Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz w dniu 3 października 2008 r. do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych do pierwszego czytania. W dniu 26 września 2008 r. skierował projekt ustawy zawarty w druku nr 958 do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz do Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej do pierwszego czytania.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#PoselSprawozdawcaJanuszDzieciol">Komisje Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej po przeprowadzeniu pierwszego czytania i rozpatrzeniu projektów ustaw na posiedzeniach w dniach 14 października 2008 r. i 5 marca 2009 r. wnoszą, aby Wysoka Izba raczyła uchwalić załączony projekt ustawy.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Krzysztof Putra)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Ponieważ nie została zgłoszona lista klubowa, o zabranie głosu proszę przedstawiciela Platformy Obywatelskiej.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">W imieniu Klubu Platforma Obywatelskiej zabierze głos pan poseł Adam Żyliński, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PoselAdamZylinski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska zaprezentować stanowisko w sprawie ustawy o zmianie ustawy o strażach gminnych oraz ustawy o Policji, druki nr 530 i 958.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PoselAdamZylinski">Dla porządku pragnę podkreślić, że kluczowym dla nowelizacji ustawy o strażach gminnych okazał się projekt oznaczony nr 958 z uwagi na jego kompleksowy charakter. Konsekwencją prac nad tym projektem jest natomiast sprawozdanie połączonych Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, zawarte w druku nr 1755.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#PoselAdamZylinski">Na wstępie pozwolę sobie na uwagę, iż praca nad tą ustawą przysporzyła mi wiele osobistej satysfakcji, ponieważ 16 lat temu, kiedy byłem burmistrzem położonej w województwie warmińsko-mazurskim 30-tysięcznej Iławy, wraz z radnymi pierwszej kadencji odrodzonego samorządu powołaliśmy do życia jedną z pierwszych straży miejskich w kraju. Wówczas to był wielki eksperyment, przyjmowany przez opinię publiczną bez większego entuzjazmu, a dodatkową trudność w tamtym czasie stanowił duży ładunek niechęci służb policyjnych do tego dość enigmatycznego, niedookreślonego tworu, jakim były ówczesne formacje straży miejskich. Dopiero kolejne lata udowodniły ponad wszelką wątpliwość niekwestionowaną potrzebę funkcjonowania straży miejskich w każdym polskim mieście zgłaszającym aspiracje do zapewnienia swojej wspólnocie ładu i bezpieczeństwa. Także Policja z każdym kolejnym rokiem istnienia straży gminnych zaczynała dostrzegać jej kapitalne znaczenie dla skutecznego współdziałania i wypełnienia treścią przestrzeni do tej pory często nie najlepiej zagospodarowanej, w postaci przeciwdziałania drobnej przestępczości.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#PoselAdamZylinski">Efektem zmiany nastawienia środowisk opiniotwórczych co do zasadności funkcjonowania straży gminnych jest dzisiejsza obecność tej formacji mundurowej w setkach polskich miast, bilansująca się stanem zatrudnienia zbliżającym się do liczby 9 tys. strażników.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#PoselAdamZylinski">Wysoka Izbo! Rozwiązania legislacyjne zaproponowane w omawianej ustawie porządkują wiele kwestii związanych z pragmatyką zawodową, doprecyzowując charakter pracy strażników gminnych. Nowe propozycje regulują zasady szkolenia podstawowego strażników, umożliwiają realizowanie zadań związanych z obsługą tzw. monitoringu wizyjnego, usuwają wszelkie wątpliwości odnośnie do czynów, których popełnienie uniemożliwia wykonywanie zawodu strażnika. Wprowadzają one również obowiązek przeprowadzania badań psychologicznych, przywołują instytucję zawieszenia w obowiązkach pracowniczych w razie wszczęcia przeciwko strażnikowi postępowania karnego. Nowego wymiaru nabierają wzajemne relacje wojewody, komendanta wojewódzkiego Policji oraz wójta i burmistrza w materii gminnych straży.</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#PoselAdamZylinski">Najwięcej jednak emocji wzbudzają zmiany dotyczące stosowania środków oddziaływania wychowawczego oraz dokonywania kontroli osobistej i przeglądania podręcznych przedmiotów i bagaży osoby. To drugie uprawnienie dotyczy sytuacji, gdy istnieje uzasadnione podejrzenie popełnienia czynu zabronionego pod groźbą kary oraz gdy strażnicy, wykonując prawem dozwolone zadania, ujmą osobę stwarzającą w sposób oczywisty bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego, a także dla mienia. W intencji rządowego projektu zmian w ustawie przyznanie przedmiotowych uprawnień strażnikom gminnym stanowi zwiększenie gwarancji bezpieczeństwa funkcjonariuszy straży przy wykonywaniu prawem nałożonych obowiązków.</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#PoselAdamZylinski">Jeszcze więcej emocji wywołały rządowe propozycje dotyczące sposobu i przypadków użycia środków przymusu bezpośredniego. W konsekwencji w ustawie znalazły się dwa dodatkowe środki przymusu: konie służbowe i przedmioty oznaczone do obezwładniania osób za pomocą energii elektrycznej, czyli tzw. paralizatory.</u>
          <u xml:id="u-11.7" who="#PoselAdamZylinski">Warto odnotować sympatyczny zapis, który znalazł się w ustawie na wniosek środowisk strażników. Otóż w celu podniesienia etosu pracy strażnika gminnego zaproponowano ustanowić dzień 29 sierpnia dniem straży gminnej. W tym dniu w roku 1997 została uchwalona ustawa o strażach gminnych.</u>
          <u xml:id="u-11.8" who="#PoselAdamZylinski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Całość proponowanych w ustawie zmian w sposób znaczący wzmacnia pozycję straży gminnych w Polsce. Klub Platformy Obywatelskiej nie podziela obaw oponentów kwestionujących poszerzenie uprawnień strażników gminnych. Mój klub uznaje ten proces za nieuchronny i zgodny z oczekiwaniami środowisk samorządowych.</u>
          <u xml:id="u-11.9" who="#PoselAdamZylinski">Otwartym pozostaje pytanie, jaka przyszłość czeka straż miejską, jeśli chodzi o zmiany ustrojowe. Wydaje mi się, że w dalszej perspektywie nie należy wykluczać rozwiązań zmierzających do przekształcenia straży w policję municypalną nawiązującą do standardów obowiązujących w Europie Zachodniej.</u>
          <u xml:id="u-11.10" who="#PoselAdamZylinski">Kończąc, mam obowiązek poinformować Wysoką Izbę, iż w trakcie dyskusji nad projektem ustawy bardzo często przewijał się wątek nieujęty w projekcie zmian w ustawie, artykułowany przez obecnych na posiedzeniach podkomisji i komisji reprezentantów środowiska strażników. Rzecz dotyczyła uregulowań emerytalnych i rentowych przyznawanych z racji wykonywania tego rodzaju służby. Wobec absolutnie niesprzyjających uwarunkowań zewnętrznych, mających bezpośredni wpływ na kondycję budżetu państwa, rząd w żaden sposób nie mógł odnieść się do tego postulatu. W moim przeświadczeniu nie oznacza to definitywnego zatrzaśnięcia drzwi przed tym problemem. Emerytalne postulaty strażników mają swoje uzasadnienie, ale muszą poczekać na lepsze czasy i systemowe rozwiązania dotyczące wszystkich służb mundurowych.</u>
          <u xml:id="u-11.11" who="#PoselAdamZylinski">Panie Marszałku! Wracając do meritum, z przyjemnością informuję Wysoki Sejm, iż klub Platformy Obywatelskiej popiera w całości sprawozdanie połączonych komisji. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-11.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Jarosława Zielińskiego w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PoselJaroslawZielinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na początku chciałbym bardzo wyraźnie podkreślić, że straże gminne, straże miejskie spełniają w systemie bezpieczeństwa, przestrzegania prawa i ochrony porządku publicznego w Polsce bardzo ważną rolę. Ta rola jest tym ważniejsza, że straż gminna wspiera działania policji, a policja boryka się z najróżniejszymi trudnościami, przede wszystkim brakuje funkcjonariuszy - jest ich za mało - brakuje ostatnio także środków finansowych. Dlatego też działania zmierzające do umocnienia straży gminnych są uzasadnione.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#PoselJaroslawZielinski">Chciałbym jednak zauważyć także, że wyznaczając miejsce i rolę straży gminnych w systemie bezpieczeństwa, przestrzegania prawa i ochrony porządku publicznego, należy uwzględniać kilka istotnych przesłanek. Przede wszystkim konstytucyjną odpowiedzialność za bezpieczeństwo obywateli oraz przestrzeganie prawa i porządku publicznego ponosi państwo, a szczególnie odpowiedzialnym jest w tej dziedzinie minister właściwy do spraw wewnętrznych jako konstytucyjny organ. To on zarządza bezpieczeństwem publicznym i jest za nie odpowiedzialny. Jest to odpowiedzialność polityczna, jaką ponosi, działając w imieniu rządu, który sprawuje władzę. Bezpieczeństwo oraz ochrona porządku publicznego musi mieć, co chyba oczywiste, charakter ogólnopaństwowy, a nie tylko lokalny. Istnieją dziedziny, które powinny być zarządzane w sposób scentralizowany, bo gdyby je zdecentralizować, byłyby poważne kłopoty z wykonywaniem zadań, oraz takie dziedziny, które należy w sposób oczywisty decentralizować, i Prawo i Sprawiedliwość, w imieniu którego przemawiam, za tym się zawsze opowiadało.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#PoselJaroslawZielinski">Ze względu na to, że naruszanie prawa i porządku publicznego w miejscu zamieszkania i w miejscach aktywności życiowej obywateli, wykroczenia i przestępstwa, często bardzo liczne, nawet te drobniejsze, są społecznie dotkliwe, dokuczliwe, a gminne, miejskie służby ochrony porządku spełniają wspomnianą już ważną rolę w społecznościach lokalnych w zakresie przeciwdziałania tym zjawiskom, zasadne i potrzebne jest, co jeszcze raz podkreślę, stworzenie warunków do dalszego rozwoju straży gminnych. Straże gminne w Polsce funkcjonują od 16 lat, działają głównie w miastach, łącznie w prawie 500 jednostkach samorządu terytorialnego, tj. w ok. 25% wszystkich samorządów szczebla podstawowego w Polsce. Prowadzą działalność w większych jednostkach, w mniejszych na ogół nie zostały powołane, w szczególności w gminach wiejskich.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#PoselJaroslawZielinski">Wyznaczając zadania, obowiązki i prawa straży gminnych, należy pamiętać o tym, że w większości polskich gmin nie zostały te formacje utworzone i w związku z tym gdyby przypisać im zadania, których by na danym terenie nie można było wypełniać, a tylko im byłyby one przypisane, byłby z tym poważny kłopot. Straże gminne są jednostkami organizacyjnymi samorządu i warto to uwzględniać przy określaniu kompetencji, zwłaszcza kompetencji policyjnych straży gminnych, albowiem nadzór ze strony państwa nad ich wykonywaniem jest w sposób konstytucyjny ograniczony. Chodzi przecież o autonomię samorządów, gdzie tylko w zakresie dopuszczonym konstytucją państwo może nadzorować ich funkcjonowanie także w tej dziedzinie. Dlatego, co też muszę powiedzieć, a to się pojawiało jako postulat, nie do przyjęcia są koncepcje zgłaszane przez część samorządów, by dokonać daleko idącej decentralizacji zadań z zakresu ochrony bezpieczeństwa publicznego nie tylko w odniesieniu zresztą do straży gminnych, ale także w odniesieniu do policji, na przykład by samorządy miały większy niż dzisiaj wpływ na obsadę stanowisk kierowniczych w policji czy aby finansowanie tej formacji odbywało się za pośrednictwem budżetu samorządów. Rodziłoby to sytuacje trudne, być może nawet patologiczne. Nie chcę tego wątku rozwijać, nie mamy na to czasu. To przy innej okazji można omówić.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#PoselJaroslawZielinski">Aby w sposób racjonalny wykorzystać środki publiczne przeznaczone na funkcjonowanie straży gminnych, należy przyznać im należne im zadania i kompetencje, obowiązki i uprawnienia, by formacja ta posiadała instrumenty do jak najpełniejszego przyczyniania się do poprawy stanu przestrzegania prawa i porządku, a nie zajmowała się, a to też się zdarza, sprawami drugorzędnymi bądź niezwiązanymi wprost z jej zadaniami, by nie stawała się np. umundurowaną asystą burmistrza czy prezydenta, a jej funkcjonariusze nie byli zamieniani w listonoszy lub kierowców miejskich urzędników wyższego szczebla. A tak niestety, proszę państwa, się dzieje. Trzeba też o tym powiedzieć, bo musimy mówić jasno i otwarcie pełną prawdę o rzeczywistości. To oczywiście jest zjawisko niedobre, tego nie chcą sami funkcjonariusze, tego nie chcą straże gminne, straże miejskie, a my musimy stworzyć takie prawo, żeby to nie miało miejsca.</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#PoselJaroslawZielinski">Przy przyznawaniu strażom uprawnień trzeba brać pod uwagę wymienione przesłanki, a także powinny</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-13.7" who="#PoselJaroslawZielinski"> być te uprawnienia proporcjonalne do możliwości sprawowania nadzoru państwa nad ich wykonywaniem, nad wykonywaniem zadań nienależących do gmin ze swojej istoty, a do państwa - np. tu chodzi także o wymogi kwalifikacyjne wobec funkcjonariuszy. Nadzór zaproponowany w projekcie ustawy, który byłby sprawowany przez wojewodę za pośrednictwem komendanta wojewódzkiego Policji, jest właściwym rozwiązaniem, ale np. w tym celu powinny być utworzone - a właściwie odtworzone, bo to za rządów Prawa i Sprawiedliwości zostało podjęte, potem zaniechane - wydziały do spraw bezpieczeństwa w urzędach wojewódzkich.</u>
          <u xml:id="u-13.8" who="#PoselJaroslawZielinski">Pamiętać także należy, że istotną stroną przyznawanych uprawnień i kontroli korzystania z tych uprawnień przez straże gminne, podobnie jak w przypadku innych służb o charakterze policyjnym, jest sfera wolności i swobód obywatelskich w demokratycznym państwie prawa. Te wolności i swobody muszą być przestrzegane.</u>
          <u xml:id="u-13.9" who="#PoselJaroslawZielinski">Panie marszałku, przepraszam, zmierzam do końca. Wiem, że przedłużyłem czas, ale jeszcze dwie kwestie.</u>
          <u xml:id="u-13.10" who="#PoselJaroslawZielinski">Uprawnienia i obowiązki straży gminnych, a także inne rozstrzygnięcia zaproponowane w projekcie ustawy - tu konkluzja istotna tego, co chciałem powiedzieć - w wersji ukształtowanej w pracach specjalnie powołanej podkomisji, a następnie połączonych Komisji: Administracji i Spraw Wewnętrznych i Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, są, jak się wydaje, wynikiem kompromisu pomiędzy oczekiwaniami środowiska straży gminnych i miejskich i samorządów terytorialnych z jednej strony, a z drugiej strony podstawowymi regułami, według których musi funkcjonować państwo i jego aparat, aby na terytorium całego kraju zapewnić bezpieczeństwo obywatelom i przestrzeganie porządku publicznego.</u>
          <u xml:id="u-13.11" who="#PoselJaroslawZielinski">I na koniec chcę powiedzieć to, o czym już mówił poseł sprawozdawca - że rzeczywiście nie został w projekcie ustawy uwzględniony jeden z głównych postulatów środowiska straży gminnych, mianowicie postulat dotyczący uprawnień emerytalnych. Ja w imieniu Prawa i Sprawiedliwości, mając na uwadze wszystkie okoliczności tej sprawy i także wiedząc o zastrzeżeniach, które się pojawiają, chciałbym przedłożyć dwie poprawki na ręce pana marszałka. Jedna z nich dotyczy pewnych konsekwencji tej drugiej poprawki, bo to jest zmiana tytułu ustawy, a druga poprawka, rozbudowana - nie będę jej w szczegółach omawiał - sprowadza się do tego, że przyznane by zostało funkcjonariuszom straży miejskich i gminnych prawo do emerytury po 25 latach pracy, zgodnie z postulatem tego środowiska.</u>
          <u xml:id="u-13.12" who="#PoselJaroslawZielinski">Dziękuję bardzo, panie marszałku, i na pana ręce składam te poprawki.</u>
          <u xml:id="u-13.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Jana Kochanowskiego w imieniu klubu Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PoselJanKochanowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu klubu Lewicy przedstawić stanowisko wobec sprawozdania Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej zawartego w druku nr 1755.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#PoselJanKochanowski">Trzeba powiedzieć, że gminne służby porządkowe nadal ma tworzyć rada po zasięgnięciu opinii właściwego wojewódzkiego komendanta Policji. Tu jest pewna decentralizacja, bo rzeczywiście opinie wydaje komendant wojewódzki, a nie komendant główny. Jeżeli komendant wojewódzki Policji nie udzieli tej opinii w ciągu 14 dni, rada i tak może powołać tę straż, niezależnie od tej przedstawionej opinii.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#PoselJanKochanowski">Szczególne uprawnienia w stosunku do służby projekt przyznaje także wójtowi. Ma on być odpowiedzialny za nadanie straży regulaminu organizacyjnego, ma zatrudniać komendanta, po zasięgnięciu opinii komendanta wojewódzkiego Policji, a także sprawować nadzór nad działalnością straży. Niemniej z art. 9 wynika, że nadzór będzie sprawował wojewoda za pośrednictwem komendanta wojewódzkiego Policji. Myślę, że tutaj zgodność konstytucyjna ustaw, uchwał jest na tyle ważna, że w ogóle nadzór pod względem prawnym sprawuje wojewoda. Myślę, że to jest pewna konsekwencja i że ten zapis jest właściwy.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#PoselJanKochanowski">W projekcie nowelizacji znalazły się również przepisy zwiększające uprawnienia strażników. Zmieniony art. 12 ustawy przyznaje bowiem kompetencje do dokonania kontroli osobistej, przeglądania podręcznych przedmiotów i bagaży osoby. Czynności takie strażnik będzie mógł wykonywać w razie uzasadnionego podejrzenia, że zatrzymany popełnił czyn zabroniony pod groźbą kary. Rewidować strażnik będzie mógł również osoby zatrzymane, które swym zachowaniem stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego, a także mienia. Strażnik będzie mógł również przeprowadzić kontrolę osobistą osoby doprowadzonej do izby wytrzeźwień, ale tylko w sytuacjach, gdy będzie miał uzasadnione podejrzenie, że posiada ona przedmioty niebezpieczne dla życia lub zdrowia ludzkiego. Nowością jest też uprawnienie strażników do zatrzymywania nieletnich podejrzanych o popełnienie czynu karalnego, gdy istnieje obawa, że nieletni mógłby się ukrywać albo gdy nie można ustalić jego tożsamości.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#PoselJanKochanowski">Co do katalogu tych środków przymusu bezpośredniego, dopuszcza się również używanie przez straż paralizatorów elektrycznych, na które nie jest wymagane pozwolenie na broń. Również straż będzie mogła wykorzystywać konie, pilnując porządku w trudno dostępnych dla innych środków transportu miejscach, na przykład w parkach czy lasach miejskich.</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#PoselJanKochanowski">Przewidziano także zmiany w zakresie zatrudnienia i w strukturze formacji. Wprowadzono okresy zatrudnienia czasowego: odbycie przeszkolenia, później można będzie zatrudniać strażników w uregulowanym czasie pracy - 40 godzin przeciętnie w 5-dniowym tygodniu pracy, w rozliczeniu 4-miesięcznym. Odsyła się również w sprawach nieuregulowanych w ustawie do Kodeksu pracy - dotychczas było odesłanie do ustawy o pracownikach samorządowych. Myślę, że to jest wyraźna różnica. Również, jak mówiłem, wprowadzono pewne stanowiska i stopnie w straży, co będzie umożliwiało wyróżnienia, a jednocześnie awanse w tej organizacji. To, myślę, uporządkuje te wszystkie sprawy.</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#PoselJanKochanowski">Nowe przepisy również umożliwiają przyjęcie do pracy przy monitoringu osób cywilnych i niepełnosprawnych. To jest też ważny element - chodzi o to, żeby nie tylko strażnik te czynności wykonywał, ale też osoby niepełnosprawne czy cywilne. One też będą mogły prowadzić ten monitoring.</u>
          <u xml:id="u-15.7" who="#PoselJanKochanowski">Niemniej w podkomisji i w samej komisji rzeczywiście najwięcej emocji budziły zapisy art. 11 i 12 dotyczące tego monitoringu, a jednocześnie środków przymusu bezpośredniego. Nawet w ramach opinii biura studiów i ekspertyz są zgłaszane wątpliwości co do tego, czy jeśli kolejnej formacji, kolejnej służbie dajemy uprawnienia do stosowania przymusu bezpośredniego, nie jest to ograniczenie swobód obywatelskich. Jest to chyba szósta albo siódma formacja, która takie uprawnienia zyskuje, czyli zawęża to możliwości korzystania ze swobód obywatelskich. A jednocześnie tutaj mówimy o monitoringu. Też trzeba się temu przyjrzeć bardzo dokładnie, dlatego że konstytucja tu wyraźnie mówi i ustawa o ochronie danych osobowych wyraźnie wskazuje, w jakim celu, w jaki sposób zbieramy dane o osobach i jak to ma funkcjonować. Myślę, że to budzi wątpliwości, ale mamy nadzieję, że skoro dotychczas straże sprawowały się poprawnie, nie będą wykorzystywały tych dodatkowych uprawnień do łamania swobód obywatelskich.</u>
          <u xml:id="u-15.8" who="#PoselJanKochanowski">Chcę powiedzieć, że są pewne wątpliwości. Mówi się tutaj o specjalizacjach; jest pytanie, czy rzeczywiście te szkolenia będą na odpowiednim poziomie, czy zmierzamy do przekształcenia straży w policję municypalną - na to trzeba sobie odpowiedzieć, myślę, że w przyszłości. Natomiast ustawa rzeczywiście nie wnosi zbyt wielu nowości. Główny postulat tutaj zgłaszany, uregulowania spraw stażu, emerytur itd., nie został w tej ustawie uwzględniony. Nie został uwzględniony - to trzeba wyraźnie powiedzieć. Strona rządowa podkreśla, że nie stać nas na to w tej chwili i nowych uregulowań odnośnie do emerytur nie będzie.</u>
          <u xml:id="u-15.9" who="#PoselJanKochanowski">Klub Poselski Lewicy poprze przedstawiony projekt zawarty w druku nr 1755. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-15.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Głos zabierze pan poseł Mirosław Pawlak w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PoselMiroslawPawlak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Od kilku lat obserwujemy na terenie naszego kraju powstawanie nowych formacji quasi-paramilitarnych. Dały temu początek lata 90. XX stulecia. Obok Policji jako uzbrojonej wyspecjalizowanej formacji niektóre samorządy powoływały dotąd nieznaną formację, tzw. straże miejskie.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#PoselMiroslawPawlak">Aby do problemu odnieść się rzetelnie, należy powiedzieć, że zadania oraz odpowiedzialność straży gminnych są wielce problematyczne. Raz w działaniach chcą one wyprzedzić Policję, raz jej pomagać, a to znowu zasłaniać się brakiem kompetencji, a to uzurpować sobie prawa quasi-śledczego. Słowem, gdy się obserwuje pracę patroli straży miasta stołecznego Warszawy, to widać, że nie tylko pozostawia ona wiele do życzenia, ale rodzi wiele wątpliwości. Przy obecnym kryzysie państwa, który w pierwszym rzędzie dotknął drastycznie Policję i inne państwowe służby mundurowe, procedowanie nad sankcjonowaniem pozycji ustawowej straży gminnych wydaje się wielce problematyczne. Odbyłem bardzo dużo spotkań z funkcjonariuszami Policji, a nawet samymi mieszkańcami miasta stołecznego Warszawy. Funkcjonariusze Policji patrolujący wspólnie ze strażnikami ulice i dzielnice miasta mieli bardzo mieszane odczucia, najczęściej niepochlebne, lecz jako funkcjonariusze publiczni muszą się oni ograniczać do oficjalnego zamanifestowania swoich odczuć i racji.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#PoselMiroslawPawlak">Stąd, panie marszałku, po raz pierwszy w swoim wystąpieniu pozwolę sobie nie odnieść się do treści merytorycznej, a jedynie oświadczę, że nad tym sprawozdaniem - po jego wnikliwej analizie i ocenie potrzeby regulacji tych kwestii w dobie kryzysu - posłowie klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego będą głosować stosownie do własnej jego oceny, nie wnosząc merytorycznych poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Teraz bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Jana Widackiego w imieniu Demokratycznego Koła Poselskiego.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Czy pan poseł Widacki jest obecny?</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Pan poseł Krzywicki w imieniu Koła Poselskiego Polska XXI, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PoselPiotrKrzywicki">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PoselPiotrKrzywicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dzisiaj zajmujemy się ustawą, która ma duże znaczenie. I jest dylemat, przed którym stoimy. De facto od 20 lat istnieją straże miejskie. Dylemat polega na alternatywie: czy ma istnieć w państwie polskim możliwość powoływania straży miejskich, czy tej możliwości ma nie być. Rozumiem, że nigdy w tej dyskusji albo prawie nigdy - w każdym bądź razie były to głosy dość odosobnione - nie pojawiał się postulat zlikwidowania straży miejskich. Wydaje się, że ten postulat nie zyskuje w tej chwili akceptacji.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#PoselPiotrKrzywicki">Jeżeli założymy, że ma być straż miejska - straż miejska jest finansowana przecież z pieniędzy publicznych, pieniędzy samorządów, ale to pieniądze publiczne - to wydaje się celowe wzmocnienie kompetencji strażników miejskich, wzmocnienie kompetencji straży miejskiej. Natomiast w tej sytuacji na ważne kwestie zwrócił uwagę pan poseł Pawlak z PSL-u. To znaczy ten proces powinien być prowadzony niesłychanie ostrożnie i tak naprawdę trzeba monitorować działalność i funkcjonowanie straży miejskiej.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#PoselPiotrKrzywicki">Rozwiązania ustawowe, o których dzisiaj mówimy, jak się wydaje, wychodzą naprzeciw oczekiwaniom społecznym, oczekiwaniom samorządowców. Aczkolwiek rzeczywiście tę materię trzeba opisać w sposób niesłychanie zrównoważony, w sposób bardzo delikatny. Jeżeli zostaną przyjęte te rozwiązania, które są w tej chwili proponowane, należy również obserwować, jak one będą wcielane w życie, dlatego że de facto znam rozwiązania ustawowe, czyli jak ma być z nadzorem, kto powołuje szefów itd., ale faktycznie straż miejska będzie ramieniem prezydentów, burmistrzów, ewentualnie wójtów danej miejscowości. Siłą rzeczy prezydent, samorządowiec, nie jest do końca fachowcem w tej dziedzinie i obawiam się, by strażnicy miejscy, mając tego rodzaju szefów - zakładam oczywiście dobrą wolę - nie podejmowali czasami działań wykraczających poza materię ustawową i poza te kompetencje, które posiada straż miejska.</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#PoselPiotrKrzywicki">Nie chcąc przedłużać, dokonam podsumowania. Jeżeli po zastanowieniu te rozstrzygnięcia zostaną przyjęte - wiem, że tutaj się zastanawiano, było to konsultowane i może akurat w tej całej sytuacji najważniejszym konsultantem nie powinni być sami strażnicy miejscy, bo są jakby zainteresowani tą sprawą, ale organy, które ich oceniają, i osoby, które sprawują nadzór nad funkcjonowaniem straży miejskiej - należy bacznie obserwować funkcjonowanie straży miejskiej w oparciu o te nowe przepisy. Jeżeli byłyby jakieś niedociągnięcia, jakieś wynaturzenia tych nowych rozwiązań, należy bardzo szybko reagować. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-19.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Jana Widackiego, Demokratyczne Koło Poselskie.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PoselJanWidacki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Straże miejskie mają swoje miejsce w strukturze organów ochrony porządku i bezpieczeństwa. Zanim się przystąpi do nowelizacji ustawy o strażach gminnych, trzeba dobrze to miejsce określić. Trzeba wiedzieć, jakie to jest miejsce wśród innych organów ochrony porządku. Tych organów jest w Polsce bardzo wiele, mamy dużo formacji zajmujących się ochroną porządku, są to: Straż Ochrony Kolei, Państwowa Straż Łowiecka, Państwowa Straż Rybacka, straże leśne, straże parkowe. Odnoszę wrażenie, że w Polsce nikt nie panuje nad tym całym segmentem aparatu państwowego.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#PoselJanWidacki">W tej chwili pracuje się nad ustawą o strażach gminnych. W trakcie prac legislacyjnych w Sejmie znajduje się projekt ustawy o Straży Ochrony Kolei. To wszystko jest z sobą niezharmonizowane. Cały ten ogromny segment, który musi funkcjonować jako system, nie funkcjonuje jako system. Co więcej, ponieważ te straże podległe są różnym ministrom, a straże gminne podlegają samorządom, nad tym wszystkim nikt w Polsce nie panuje. Mówię to z całą odpowiedzialnością.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#PoselJanWidacki">Sam projekt jest zbyt kazuistyczny. W tym projekcie zamieszczono przepisy, które regulują materię, która z całą pewnością nie należy do materii ustawowej. Z całą pewnością do materii ustawowej nie należy sposób użycia pałki obronnej, a tu jest cały, ogromny art. 14c, który mówi, jak używać pałki obronnej. Przecież to jest przepis, który się nadaje do rozporządzenia, to nie jest materia ustawowa. Jeśli straż miejska będzie chciała sobie kupić inny model pałki, to trzeba będzie zmienić ustawę, bo np. będzie to pałka bez poprzeczki. Przecież takich rzeczy nie umieszcza się w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#PoselJanWidacki">Zupełnie niczym nieuzasadnione jest aż 16 stopni dla strażników gminnych. To struktura jak w armii. Przecież straże nie są formacjami tak wielkimi, jak armia. Nazewnictwo tych stopni budzi poważne zastrzeżenia. Jest tam np. stopień inspektora. W Policji też jest inspektor, tylko w Policji jest to odpowiednik pułkownika w wojsku, a tu inspektor jest 9. stopniem w 16-stopniowej skali.</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#PoselRomualdAjchler">(Czyli muszą być generałowie.)</u>
          <u xml:id="u-21.5" who="#PoselJanWidacki">Jeszcze by tego brakowało, żeby byli generałowie. To wszystko jest nieprzygotowane. Nie tylko chodzi o to, że ta ustawa jest nieprzygotowana, ale chodzi o to, że nie jest to zharmonizowane z innymi ustawami i - jak widzę - cały ten sektor jest reformowany chaotycznie, a coś, co powinno być systemem, systemem nie jest. Będziemy głosować przeciwko temu projektowi. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Na tym zakończyliśmy wystąpienia w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Przechodzimy do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Czas na zadanie pytania - jedna minuta.</u>
          <u xml:id="u-22.4" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Pierwszy zada pytania pan poseł Tadeusz Arkit, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-22.5" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Po tym wystąpieniu lista mówców będzie zamknięta, jeśli więc ktoś chce się zapisać, to bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PoselTadeuszArkit">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#PoselTadeuszArkit">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W art. 4 ustawy proponuje się wprowadzić przepis, na podstawie którego rada gminy będzie mogła rozwiązać straż po zasięgnięciu opinii właściwego terytorialnie komendanta wojewódzkiego czy stołecznego Policji. Obecnie komendant wojewódzki Policji jest jedynie powiadamiany o fakcie likwidacji straży. Decyzja o rozwiązaniu straży może mieć jednak wpływ na stan bezpieczeństwa i funkcjonowanie lokalnej policji, w szczególności w przypadkach ścisłej współpracy straży i policji, jak to zawsze ma miejsce. Zatem pytanie do posła sprawozdawcy: Czy opinia, którą będzie wydawał komendant wojewódzki Policji, będzie opinią wiążącą dla samorządu terytorialnego? Wprowadza się również obowiązek powiadamiania wojewody o fakcie likwidacji straży z uwagi na sprawowanie przez niego nadzoru nad działalnością straży w zakresie określonym w projekcie ustawy. W związku z tym proszę o wyjaśnienie, ponieważ nadzór generalnie nad funkcjonowaniem straży gminnych ma wójt, burmistrz, prezydent, jak będą przedstawiały się kompetencje wojewody w zakresie nadzoru? Czy są one wyspecyfikowane w projekcie ustawy? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Marka Kwitka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PoselMarekKwitek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Funkcjonariusze straży gminnych mają status pracowników samorządowych. Analizując zadania straży gminnych, ich kompetencje i warunki pracy, trudno mówić o nich jak o pracownikach samorządowych. Widoczne jest raczej podobieństwo do funkcjonariuszy służb mundurowych, zwłaszcza Policji. Straż gminna realizuje funkcje o zbliżonym charakterze do funkcji Policji. Strażnicy są uprawnieni do stosowania środków bezpośrednich, wkraczających w sferę podstawowych praw i wolności obywatelskich. Funkcjonariusze wykonują obowiązki w ramach szeroko pojętej służby publicznej. Szukając podobieństw w odniesieniu do służb mundurowych, a nie różnic - co tak mocno podkreślają przedstawiciele MSWiA - można dojść do wniosku, że gdy mówimy o obowiązkach, to widzimy podobieństwo, ale w prawach eksponowane są różnice.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#PoselMarekKwitek">W nowelizowanej ustawie zwiększa się kompetencje i obowiązki straży gminnych. Mam kilka pytań: Czy rząd widzi możliwość nadania pracownikom straży uprawnień emerytalnych podobnych do uprawnień funkcjonariuszy służb mundurowych?</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#PoselMarekKwitek">Drugie pytanie: Jaka jest obecnie różnica w naborze kandydatów do straży gminnej i Policji? Jak realizowana jest sprawa karalności?</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#PoselMarekKwitek">Kolejne pytanie: Czy zwiększenie kompetencji straży gminnej nie jest wyręczaniem Policji w realizacji zadań jej przypisanych? Samorządy finansują straż, a nie mogą współfinansować Policji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Jarosława Zielińskiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PoselJaroslawZielinski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ponieważ poprawki zgłoszone w imieniu Prawa i Sprawiedliwości są, zdaje się, jedynymi poprawkami, jakie zostały zgłoszone podczas drugiego czytania do tej ustawy, chciałbym od razu zapytać rząd odnośnie do tej naszej poprawki. Mianowicie Prefektura Krajowej Rady Komendantów Straży Miejskich i Gminnych wyliczyła, że gdyby ten projekt, który złożyliśmy jako poprawkę, został przyjęty, to w sytuacji, gdy w strażach gminnych pracuje niespełna 10 tys. osób, właściwie około 9 tys. w chwili obecnej, pierwsze emerytury według tego systemu byłyby wypłacane w 2015 r. i nie kosztowałyby szczególnie dużo Skarbu Państwa. Chciałbym zapytać pana ministra spraw wewnętrznych i administracji: Jaki to byłby koszt, bo musimy wiedzieć, o jaką kwotę tutaj chodzi? Jeżeli jest argument przemawiający za tym, że nie można tego uwzględnić, bo byłoby to zbyt kosztowne, to zachodzi pytanie, ile by to kosztowało. Przypomnę, że nie od razu, bo dopiero po jakimś czasie, gdy ten nowy system zacząłby funkcjonować.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#PoselJaroslawZielinski"> Sądzę, że argument finansowy w gruncie rzeczy nie powinien być tutaj decydujący, bo to nie są duże kwoty i nie chodzi o nie dzisiaj. Proszę pana ministra o odpowiedź na to pytanie.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Bętkowskiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PoselAndrzejBetkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Twórcy projektu ustawy o zmianie ustawy o strażach gminnych uważają podanie przez strażnika gminnego swojego imienia i nazwiska za element zbyteczny w rozmowie telefonicznej z petentem. Mam pytanie: A co w przypadku niekompetencji strażników gminnych, którzy mogą celowo bądź omyłkowo, niedbale czy mylnie podać swój numer identyfikacyjny? W przypadku obowiązkowego podania przez niego imienia i nazwiska pomyłka taka jest niemożliwa, a dane te pozwalają precyzyjnie określić tożsamość funkcjonariusza dokonującego czynności.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#PoselAndrzejBetkowski">Moim zdaniem ewentualne obawy strażników gminnych co do przypadku drwin czy szykan ze strony niektórych obywateli powinien rozwiać zapis art. 23 ustawy o strażach gminnych, który przewiduje ochronę dla nich jako funkcjonariuszy publicznych. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Waldemara Wronę, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PoselWaldemarWrona">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W ustawie o zmianie ustawy o strażach gminnych zapisane jest, że strażnicy gminni muszą co 5 lat przechodzić kompleksowe badania lekarskie, aby być dopuszczonymi do wykonywania swojego zawodu. Czy podobny zapis istnieje w ustawie o Policji, czy też nie? Z moich informacji wynika, że badania lekarskie strażników są bardziej rygorystyczne niż policjantów.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#PoselWaldemarWrona">Drugie pytanie: Czy rząd zamierza zmienić uprawnienia emerytalne dla strażników gminnych, aby mogli oni przechodzić na emeryturę po 25 latach pracy? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Grzegorza Pisalskiego, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PoselGrzegorzPisalski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rozumiem, jakie ważne potrzeby straży miejskiej zaspokaja ta ustawa. Chodzi choćby o kwestię dotyczącą bezpieczeństwa samych strażników. Czy jednak upoważnienie straży miejskiej do posługiwania się przenośnymi radarami nie grozi pewnego rodzaju nadużyciami? Jeśli ten przepis wejdzie w życie, to z punktu widzenia wójta czy burmistrza najlepszym rozwiązaniem będzie kupienie kilku takich suszarek, wycofanie straży miejskiej z ulic miasta i wpuszczenie jej na drogi wylotowe, by polowała na kierowców.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#PoselGrzegorzPisalski">Moje wątpliwości są tym większe, że akurat w trakcie obecnego posiedzenia kończymy pracę nad tzw. ustawą fotoradarową, a więc nie dość, że obstawimy polskie drogi setkami fotoradarów, to jeszcze upoważnimy kolejną formację do używania przenośnych radarów.</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#PoselGrzegorzPisalski">Panie Pośle Sprawozdawco! Z całym wielkim szacunkiem dla pana, panie pośle, czy my przypadkiem nie przesadzamy z tym polowaniem na kierowców? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Bożenę Kotkowską, niezrzeszoną.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PoselBozenaKotkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie widzę tutaj w tej chwili ministra, któremu chciałabym zadać parę pytań. Nie wiem, czy akurat...</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#GlosZSali">(Jest.)</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#PoselBozenaKotkowska">Jest, przepraszam. Jeśli jest, to przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-35.3" who="#PoselBozenaKotkowska">To pytanie zostało już zadane, ale ja również chciałabym o to zapytać. Strażnicy gminni pełnią prawie że identyczną rolę jak policjanci czy dzielnicowi. Strażnik przez cały okres służby musi prezentować wysoką sprawność fizyczną, psychiczną. Niekiedy konieczne staje się użycie przez niego bezpośredniego przymusu w postaci chwytów obezwładniających, musi dokonywać pościgów itd. I teraz chciałabym zapytać, czy bliskie do Policji obowiązki strażników nie idą jednak w parze z ich uprawnieniami.</u>
          <u xml:id="u-35.4" who="#PoselBozenaKotkowska">W ww. ustawie najbardziej krzywdzący tę grupę zawodową jest zapis mówiący o konieczności pracy do 65. roku życia. Trudno wyobrazić sobie, proszę państwa, strażnika w podeszłym wieku, który liczy 65 lat. Czy on będzie skutecznie odpierał napaść? Czy będzie mobilny, skuteczny w stosowaniu siły fizycznej, ścigał przestępców, stosował chwyty obezwładniające?</u>
          <u xml:id="u-35.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-35.6" who="#PoselBozenaKotkowska"> To jest moje pytanie: Czy w projekcie nie zamierza się ująć takich zmian? Bo wiem, że w tym projekcie ich nie ma.</u>
          <u xml:id="u-35.7" who="#PoselBozenaKotkowska">I jeszcze jedno - przepraszam - takie króciutkie pytanie, panie marszałku. Dlaczego rząd, a za nim większość członków komisji proponuje przyznanie strażnikom miejskim prawa do dokonywania kontroli osobistej i przeszukiwania rzeczy obywatela? Czy to już nie jest przesada grożąca nadużywaniem władzy? Czy przez zwiększenie uprawnień strażnikom nie chcecie państwo po cichu zmienić charakteru straży gminnej, przekształcając ją w swego rodzaju policję municypalną? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-35.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Ryszarda Zawadzkiego, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PoselRyszardZawadzki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#PoselRyszardZawadzki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Jeżeli chodzi o proponowaną zmianę ustawy o strażach gminnych, można zauważyć 2 wyraźnie zaznaczone cele. Pierwszy stanowi kompleksowe opracowanie pragmatyki służbowej regulujące między innymi kwestie związane z katalogiem stanowisk, odpowiedzialności strażników itd. Drugi dotyczy rozszerzenia katalogu uprawnień, tak aby został on dostosowany do rzeczywistych problemów związanych z ochroną porządku publicznego, co również zwiększy skuteczność działań, zgodnie z oczekiwaniami społecznymi. W związku z tym mam pytania.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#PoselRyszardZawadzki">Po pierwsze, czy proponowana nowelizacja w pełni zaspokaja oczekiwania strażników miejskich i gminnych?</u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#PoselRyszardZawadzki">Po drugie, w jaki sposób zawarta w projekcie nowelizacji ustawy Prawo o ruchu drogowym propozycja używania przez strażników miejskich samochodów uprzywilejowanych w ruchu drogowym wpłynie na mobilność straży miejskich i gminnych? Czy w ogóle na to wpłynie?</u>
          <u xml:id="u-37.4" who="#PoselRyszardZawadzki">Po trzecie, ile w kraju jest aktualnie powołanych straży miejskich i gminnych? Jaki to stanowi procent w stosunku do wszystkich miast i gmin? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Kazimierza Gwiazdowskiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PoselKazimierzGwiazdowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pierwsze moje pytanie dotyczy art. 2 ust. 2 i art. 4 oraz art. 7 ust. 1 ustawy o strażach gminnych, zgodnie z którymi rada gminy lub wójt gminy mogą podjąć określone działania, jeżeli komendant wojewódzki Policji nie wyda opinii po upływie 14 dni od dnia przedstawienia mu wniosku o wydanie opinii. Prosiłbym o wyjaśnienie, czy dniem przedstawienia wniosku będzie dzień wysłania wniosku, czy też dzień otrzymania takiego wniosku przez komendanta wojewódzkiego Policji.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#PoselKazimierzGwiazdowski">Moje drugie pytanie dotyczy naboru na stanowiska w straży gminnej. Prosiłbym o wyjaśnienie, czy mają tu zastosowanie przepisy rozdziału 2 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych, a w szczególności przepisy dotyczące naboru do służby przygotowawczej. Czy strażnicy gminni zamiast pełnienia służby przygotowawczej, o której mowa w art. 19 ustawy o pracownikach samorządowych, będą przechodzić szkolenie podstawowe, o którym mowa w art. 25 ustawy o strażach gminnych?</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#PoselKazimierzGwiazdowski">Moje ostatnie pytanie dotyczy art. 6 ust. 2 ustawy o strażach gminnych, z którego wynika, że jeżeli rada gminy</u>
          <u xml:id="u-39.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-39.4" who="#PoselKazimierzGwiazdowski"> postanowi o umiejscowieniu straży w strukturze urzędu gminy, szczegółową strukturę organizacyjną straży określa regulamin straży nadawany przez wójta. Czy w takim przypadku ten regulamin może być częścią regulaminu organizacyjnego urzędu gminy, np. załącznikiem? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-39.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Marka Polaka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PoselMarekPolak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#PoselMarekPolak">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Moje pytanie skupione będzie wokół propozycji zawartej w poselskim projekcie ustawy, w druku nr 530, dotyczącej precyzyjnego określenia norm i sposobów przedstawiania się funkcjonariuszy straży miejskiej podczas przyjmowania zgłoszeń telefonicznych. Faktem jest, że zgłaszający powinien mieć możliwość zidentyfikowania funkcjonariusza chociażby przez zapoznanie się z jego numerem służbowym. Strażnicy miejscy do ujawniania swojego imienia i nazwiska są zobligowani tylko w czasie osobistej interwencji w sytuacji jasno określonej w ustawie o strażach gminnych. Nie jest to obowiązkowe w sytuacji przyjmowania zgłoszenia bądź rozmowy telefonicznej, wtedy zależy to wyłącznie od dobrej woli funkcjonariusza przyjmującego zgłoszenie.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#PoselMarekPolak">Dlatego chciałbym zapytać przedstawiciela wnioskodawców albo pana posła sprawozdawcę, z czego wynika inicjatywa ustawowego określenia sposobu przedstawiania się funkcjonariuszy straży miejskiej, skoro żaden z obecnie obowiązujących zapisów nie obliguje ich do ujawniania swojego imienia i nazwiska podczas przyjmowania zgłoszeń telefonicznych. Dziękuję państwu za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Elżbietę Streker-Dembińską, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PoselElzbietaStrekerDembinska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wobec zwiększenia określonych w art. 11, jak również bardzo szeroko opisanych w art. 14 kompetencji strażników w zakresie możliwości stosowania środków przymusu bezpośredniego wobec osób uniemożliwiających wykonanie zadań określonych w ustawie mam następujące pytania.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#PoselElzbietaStrekerDembinska">Art. 11 ust. 3 odsyła do kompetencji Rady Ministrów, jeżeli chodzi o ustalenie w drodze rozporządzenia szczegółowego zakresu i trybu wykonywania czynności. Moje pytanie dotyczy również rozporządzenia, które ma określić wymagania w stosunku do kandydatów na strażników miejskich. Wobec rozszerzenia tych kompetencji czy i na ile przewiduje się zmianę tych wymagań, jeśli chodzi o badania psychologiczne, predyspozycje</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-43.3" who="#PoselElzbietaStrekerDembinska">, ale również wszelkiego rodzaju inne działania?</u>
          <u xml:id="u-43.4" who="#PoselElzbietaStrekerDembinska">I drugie pytanie: Które z postulatów straży gminnych nie zostały uwzględnione w toku prac nad ustawą i z jakiego powodu?</u>
          <u xml:id="u-43.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Edwarda Siarkę, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PoselEdwardSiarka">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#PoselEdwardSiarka">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Straż miejska czy, jak często mówimy, straż gminna, można powiedzieć, wpisała się w krajobraz polskich miast, polskiego samorządu, wpisała się w krajobraz budowy poczucia bezpieczeństwa. Jednak, niestety, po dzień dzisiejszy w dalszym ciągu nie ma odpowiedzi, jaki ma być docelowy model straży miejskiej, jak ona powinna wyglądać, jakie powinny być jej kompetencje, uprawnienia.</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#PoselEdwardSiarka">Straż początkowo kojarzona była przez mieszkańców przeważnie z blokowaniem kół, co wywoływało również często, że tak powiem, różnego rodzaju postawy agresywne wobec tej służby. Trzeba jednak powiedzieć, że straż, jeśli właściwie pojmujemy jej służbę, może odgrywać rolę służebną wobec społeczności lokalnej. Ja również tak pojmuję pełnienie tej służby.</u>
          <u xml:id="u-45.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-45.4" who="#PoselEdwardSiarka">Niestety, straż spotyka się również z bardzo niebezpiecznymi sytuacjami. Stąd moje pytanie: Czy zaproponowane środki przymusu, zapisane w ustawie, są wystarczające? Co prawda art. 14 wymienia katalog tych środków, ale chcę zapytać posła sprawozdawcę, czy komisja rozważała także inne uprawnienia w tym zakresie dla straży. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-45.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Jana Kulasa, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PoselJanKulas">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! W moim przekonaniu omawiane inicjatywy ustawodawcze zasługują na pełne poparcie. Reprezentuję jako poseł miasto Tczew, gdzie straż miejska cieszy się dużym szacunkiem i uznaniem, ale od pewnego czasu były zgłaszane propozycje dotyczące zwiększenia kompetencji. Wydaje mi się, że art. 14 jest dobrym wyjściem. W art. 14 ust. 1 zostały zapisane konkretne kompetencje i uprawnienia.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#PoselJanKulas">Pytanie do pana posła sprawozdawcy, ponieważ gminy i samorządy terytorialne jak najbardziej są zainteresowane tą nowelizacją: Jaki był generalny rezultat konsultacji z samorządami terytorialnymi w kontekście tej ustawy? Niewątpliwie wiążę z tą ustawą, jako że czuję się mocno związany z samorządami lokalnymi, duże oczekiwania i nadzieje.</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#PoselJanKulas">Panie ministrze, pytanie podstawowe, ponieważ bezpieczeństwo obywateli należy do podstawowych potrzeb: Czy można powiedzieć, że ta inicjatywa, ta ustawa przedstawiona w połączonym projekcie, w znaczący czy może nawet zasadniczy sposób wpłynie na poprawę bezpieczeństwa w naszych gminach, szczególnie w kontekście współpracy policji i straży gminnych? Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-47.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Romualda Ajchlera, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PoselRomualdAjchler">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ważnym uprawnieniem, w które wyposażamy straże tym projektem ustawy, jest możliwość przeprowadzenia kontroli osobistej. Wnosiły o to straże miejskie różnych szczebli, począwszy od szczebla gminnego, skończywszy na dużych aglomeracjach. Dlatego to jest tak ważne. Nie będąc wyposażoną w ten instrument, straż miejska musiała do tej pory korzystać przede wszystkim z działań policji. Kiedy istniało podejrzenie wymienione w ustawie, należało najpierw przytrzymać delikwenta, a potem korzystać z działań policji. Bywało różnie. Szczególnie jest to ważne wtedy, kiedy dochodzi do kontroli na targowiskach. Bardzo ważne jest to również wówczas, kiedy mamy do czynienia z dilerami narkotyków wśród młodzieży. Straż miejska była pozbawiona tego instrumentu. To jest ważny problem i popieram tę kwestię.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#PoselRomualdAjchler">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam przed sobą opinię Biura Analiz Sejmowych dotyczącą omawianego projektu ustawy. Zaniepokoił mnie jeden fakt. Jest o tym mowa na stronie 8 tej opinii, cytuję: Projektodawca powinien bardziej precyzyjnie, konkretnie wskazać przesłanki przeprowadzenia kontroli osobistej oraz zastanowić się, czy rzeczywiście istnieje realna potrzeba wyposażenia funkcjonariuszy straży gminnych w szersze uprawnienia niż funkcjonariuszy Policji. Takie jest - kończę, panie marszałku - pytanie. Prosiłbym pana posła sprawozdawcę, aby wskazał, w jakich okolicznościach uprawnienia straży miejskiej będą większe niż uprawnienia funkcjonariuszy Policji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-49.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Zdzisława Czuchę, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PoselZdzislawCzucha">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Art. 4 nowelizowanej ustawy stanowi, że rada gminy może rozwiązać straż miejską po zasięgnięciu opinii właściwego terytorialnie komendanta wojewódzkiego Policji.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#PoselZdzislawCzucha">Panie ministrze, czy straż miejska będzie mogła zostać rozwiązana, w przypadku gdy opinia nie zostanie wydana lub zostanie wydana, ale będzie negatywna, jeśli chodzi o rozwiązanie straży miejskiej? To pierwsza kwestia.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#PoselZdzislawCzucha">I druga, jak myślę, równie istotna. Prosiłbym tu o odpowiedź na piśmie. Nie jest to, co prawda, przedmiotem regulacji, ale myślę, że to bardzo istotna sprawa, z którą borykają się szczególnie małe straże miejskie, w małych miastach. Straże miejskie wyposażane są w nowe pojazdy. Często wycofuje się stare pojazdy, co do których była zgoda, żeby miały oznakowanie jak pojazdy uprzywilejowane w ruchu, często biorące udział w akcjach ratunkowych, różnego rodzaju akcjach wspomagających Policję. Jest wiele sygnałów, które wskazują na to, że straże miejskie mają problemy, aby dla nowych pojazdów wprowadzanych do służby w miejsce starych, wycofywanych, uzyskać oznakowanie jak dla pojazdów uprzywilejowanych w ruchu.</u>
          <u xml:id="u-51.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-51.4" who="#PoselZdzislawCzucha">Panie ministrze, dlaczego występują trudności w uzyskaniu zgody, aby nowe pojazdy były oznakowane jako pojazdy uprzywilejowane w ruchu? Czy nie można by przenieść starych uprawnień na nowe pojazdy, które wchodzą do służby w miejsce wycofywanych lub likwidowanych, i w tym przypadku tylko powiadamiać Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-51.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Waldemara Wiązowskiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#PoselWaldemarWiazowski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo wewnętrzne, czyli bezpieczeństwo obywateli w Polsce, jest bardzo wiele i każda z takich służb czuje się niedowartościowana, ma swoje problemy organizacyjne i materialne, więc siłą rzeczy mieszkańcy Polski, ale mówię teraz o gminach, wcale nie odczuwają tego bezpieczeństwa w sposób należyty. Omawiana dzisiaj propozycja ustaw dotyczy poszerzenia kompetencji straży miejskich, straży gminnych, które i tak nie są w stanie wykonywać swoich zadań w takim stopniu, w jakim są do tego powołane. Chcę podkreślić, że straż gminna nie jest strażą państwową.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#PoselWaldemarWiazowski">Dlatego pytam, jak wnioskodawcy postrzegają uregulowanie sporu kompetencyjnego, który się jawi na starcie, jeśli chodzi o instytucje państwa i instytucje samorządowe, i gdzie w propozycji ustaw można znaleźć zabezpieczenia, które przeciwdziałają subiektywnym działaniom straży w odniesieniu do obszarów samorządowych, w których występują działania niepraworządne.</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-53.3" who="#PoselWaldemarWiazowski"> Żyjemy przecież w rzeczywistości realnej i takie zjawiska są bardzo częste. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-53.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana Witolda Drożdża, podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychIAdministracjiWitoldDrozdz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jestem w trudnej sytuacji, bo zadanych pytań było bardzo dużo, a część z nich to pytanie bardzo szczegółowe. Jak rozumiem, na pytania, które były zaadresowane do pana posła sprawozdawcy, będzie odpowiadał pan poseł. W swojej wypowiedzi postaram się odnieść przynajmniej do kluczowych wątków, które powtarzały się w kolejnych pytaniach pań posłanek i panów posłów i które, jak się wydaje, są w tej kwestii najistotniejsze. Natomiast jeśli chodzi o pozostałe pytania, które dotyczyły bardzo szczegółowych kwestii, odpowiedzi na nie zostaną udzielone niezwłocznie na piśmie, zresztą niektórzy z państwa zastrzegali już, że takiej sobie formy życzą.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychIAdministracjiWitoldDrozdz">Wątek, który przewijał się w większości wystąpień pań i panów posłów, dotyczy kwestii uprawnień emerytalnych funkcjonariuszy, strażników miejskich. Wydaje się, że żeby na te pytania odpowiedzieć w sposób wyczerpujący, należy zasygnalizować parę kwestii. Po pierwsze, musimy pamiętać o tym, że strażnicy gminni czy miejscy są pracownikami w rozumieniu prawa pracy. Straż gminna jest samorządową umundurowaną formacją o charakterze fakultatywnym, powołaną w ściśle określonym celu - mianowicie, do ochrony porządku publicznego na terenie jednostki samorządu terytorialnego, która ją utworzyła. Wnioskodawca w art. 5 ustawy o strażach gminnych wskazał, że koszty funkcjonowania straży pokrywane są z budżetu jednostki samorządu terytorialnego, która utworzyła daną formację. W przypadku funkcjonariuszy rządowych, świadczenia wypłacane są z budżetu państwa, ponadto łączy ich z państwem stosunek służby. To pierwsza ważna przesłanka do udzielenia odpowiedzi, do której zmierzam. Po drugie, wydaje się, że konieczne jest porównanie pracy strażników gminnych czy miejskich do służby funkcjonariuszy Policji. W przeciwieństwie do straży gminnej czy miejskiej, realizującej zadania na terenie określonej gminy, która utworzyła daną formację, i spełniającej rolę służebną wobec społeczności lokalnej, ustawodawca nie wyznaczył terytorium działania Policji, wskazując, że jest to umundurowana formacja służąca społeczeństwu, a więc działająca na terenie całego kraju. Po trzecie, strażnicy gminni i miejscy mają również znacznie ograniczony w stosunku do funkcjonariuszy Policji zakres kompetencji. Warto chociażby wskazać na zadania Policji w zakresie rozpoznawania przestępstw, zapobiegania im, wykrywania przestępstw i wykroczeń oraz wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych, dochodzeniowo-śledczych, administracyjno-porządkowych itd. Z kolei zadania straży sprowadzają się przede wszystkim do czynności o charakterze administracyjno-porządkowym i mieszczą się w sferze porządku publicznego, a nie - jak w przypadku Policji - również w sferze bezpieczeństwa publicznego. Wydaje się, że warto w tym punkcie też zauważyć, że istotnym składnikiem służby policjantów jest ich pełna dyspozycyjność, wykonywanie służby w nielimitowanym czasie pracy i trudnych warunkach, co związane jest niejednokrotnie z narażaniem życia. Różnice dotyczące tych dwóch formacji występują również w zakresie kryteriów doboru, szkolenia, którego zakres przedmiotowy jest znacznie ograniczony w przypadku straży.</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychIAdministracjiWitoldDrozdz">Z uwagi na powyższe wydaje się, że dopisanie strażników gminnych, którzy są pracownikami samorządowymi, wprost do ustawy z 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, ABW, Agencji Wywiadu itd., nie jest zasadne ani możliwe.</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychIAdministracjiWitoldDrozdz">Pozwolę sobie jeszcze na koniec przytoczyć wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 19 października 2004 r., który stwierdził, iż służby mundurowe nie tworzą bezwzględnie jednolitej kategorii zawodowej, gdyż każda z tych grup ma własną specyfikę, która może uzasadniać ich swoiste zróżnicowanie; tak jest w tym wypadku.</u>
          <u xml:id="u-55.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychIAdministracjiWitoldDrozdz">Przejdę bezpośrednio do odpowiedzi na pytania. Oczywiście słusznie w wypowiedziach pań panów posłów pojawiał się wątek konieczności systemowego uregulowania kwestii związanych ze świadczeniami emerytalnymi. Prace w tym zakresie, jak państwo wiecie, są prowadzone w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji. Dyskusja dotycząca zmian w tym zakresie, jeżeli chodzi o funkcjonariuszy Policji, jest w ostatnich tygodniach bardzo intensywnie prowadzona, z udziałem wszystkich zainteresowanych grup społecznych. Wydaje się, że w konsekwencji tej dyskusji regulacji będzie wymagać także kwestia świadczeń na przykład strażników miejskich czy gminnych, natomiast w założeniach wnioskodawcy ten projekt nie miał odnosić się do takich kwestii. Przedkładany projekt przede wszystkim koncentruje się na pewnych kwestiach o charakterze porządkowym, odpowiadających skądinąd na postulaty zgłaszane przez środowiska samorządowe, przez samych strażników miejskich. Wydaje się, że większość z podnoszonych w trakcie prac legislacyjnych kwestii została uwzględniona w projekcie.</u>
          <u xml:id="u-55.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychIAdministracjiWitoldDrozdz">Pytaliście państwo, które kwestie podnoszone w trakcie dotychczasowych prac legislacyjnych nie zostały uwzględnione w tym projekcie. Właśnie kwestie związane z emeryturami. Jak powiedziałem, wydaje się, że to jest materia, która w obszarze tego projektu nie powinna być regulowana, natomiast niewątpliwie wymaga to systemowego uregulowania. Wszyscy państwo wiecie, że takie systemowe regulacje są przygotowywane i są bardzo otwarcie dyskutowane ze wszystkimi środowiskami, których te regulacje będą dotyczyć. Musimy wszakże w kontekście strażników miejskich i gminnych pamiętać o źródłach finansowania ewentualnych nowych rozwiązań, a także pamiętać o tym, że obecny sposób funkcjonowania, działania straży gminnych i miejskich, o czym wspomniałem wcześniej, istotnie odbiega od sposobu finansowania służb typu Policja czy Straż Graniczna. To zapewne też będzie musiało być wzięte pod uwagę przy proponowaniu rozwiązania finalnego. Wydaje się, zwłaszcza w aktualnej sytuacji gospodarczej, że niezależnie od tego, kiedy te regulacje wejdą w życie i kiedy będą widoczne ich skutki, czy to będzie, tak jak powiedział pan poseł Zieliński, rok 2015, czy wcześniej, czy później, to wszystko wymaga ogromnej rozwagi i koniecznie wskazania realnego źródła finansowania ewentualnych nowych rozwiązań. To tyle, jeżeli chodzi o cały katalog kwestii związanych z uprawnieniami emerytalnymi.</u>
          <u xml:id="u-55.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychIAdministracjiWitoldDrozdz">Chciałbym jeszcze odnieść się do kilku kwestii szczegółowych, wydaje się, że też bardzo istotnych. Z góry przepraszam - o czym mówiłem na wstępie - że nie odniosę się zapewne do wszystkich poruszonych kwestii.</u>
          <u xml:id="u-55.7" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychIAdministracjiWitoldDrozdz">Pan poseł Widacki zwrócił uwagę na to, iż szereg przepisów, które są zawarte w przedkładanym projekcie, to właściwie są przepisy, które nie powinny znaleźć się w akcie rangi ustawy. Jak rozumiem, powinny one się znaleźć zdaniem pana posła Widackiego w rozporządzeniu. Chciałbym zwrócić uwagę na to, że to m.in. pod wpływem opinii rzecznika praw obywatelskich, który podkreśla to, że wszystkie przepisy, które w jakimkolwiek zakresie ingerują w sferę praw człowieka, powinny być podniesione do poziomu ustawowego, właśnie w odpowiedzi na te postulaty - potwierdzone zresztą w toku prac przygotowujących całą ustawę choćby przez specjalistów z Rządowego Centrum Legislacji - przepisy, które wcześniej były zawarte w rozporządzeniach, zostały wywindowane na poziom ustawy, mając na względzie to, jak delikatnej materii dotykamy w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-55.8" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychIAdministracjiWitoldDrozdz">Wydaje się, że kolejna kwestia, która budzi szczególne zainteresowanie pań i panów posłów, to jest zdaniem państwa sprawa bardzo szerokiego katalogu stopni określonych w ustawie. Chciałbym zwrócić uwagę na to, że to nie jest katalog, który powoduje obligatoryjnie, iż w każdej straży miejskiej te stopnie powinny zostać uwzględnione i faktycznie poobsadzane. Katalog jest celowo szeroki po to, aby w zależności od lokalnych potrzeb można było z niego odpowiednio korzystać. Decyzje w tym zakresie są pozostawione, tak jak być powinno, w gestii lokalnej społeczności czy lokalnych decydentów.</u>
          <u xml:id="u-55.9" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychIAdministracjiWitoldDrozdz">Kolejna kwestia - związana z środkami przymusu bezpośredniego. Chciałbym zwrócić uwagę, odnosząc się do jednego z pytań, że ten katalog tak czy inaczej istniał. On został jedynie rozszerzony o dwie pozycje, które wynikały z praktyki działania straży miejskich, gminnych, co było wielokrotnie podnoszone zarówno przed rozpoczęciem prac legislacyjnych, jak i w ich toku.</u>
          <u xml:id="u-55.10" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychIAdministracjiWitoldDrozdz">Co do pozostałych kwestii, jeśli państwo pozwolicie, to odniesiemy się do nich pisemnie. Odpowiemy na wszystkie pytania dotyczące spraw szczegółowych, których bardzo dużo zostało zgłoszonych. Jak rozumiem, pan poseł sprawozdawca odniesie się do kwestii bezpośrednio do niego zaadresowanych. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-55.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Janusza Dzięcioła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PoselJanuszDzieciol">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pan minister zdecydowanie wyręczył mnie już w udzielaniu odpowiedzi, ale chciałbym jeszcze kilka słów na ten temat powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#PoselJanuszDzieciol">Proszę państwa, prędzej czy później i tak będziemy musieli stanąć przed problemem określenia tego, w którym miejscu jest straż miejska czy gminna, w związku z tym, że 16-letni czy w niektórych wypadkach 17-letni staż pracy straży miejskiej spowodował to, że ona jakby już na stałe wrosła w środowisko samorządowe. I dzisiaj nie wyobrażam sobie, żeby straże miejskie w miastach czy w gminach nie funkcjonowały. To już jest sprawa nieodwracalna. Ale też musimy mieć świadomość, że formuła istnienia czy formuła pracy straży miejskiej obecnie powoli zaczyna się wyczerpywać. Staniemy, czy prędzej, czy później, przed problemem określenia tego, jakie są kompetencje straży miejskiej czy gminnej. Będziemy musieli to określić.</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#PoselJanuszDzieciol">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Jeżeli chodzi o środki bezpośredniego przymusu, to nie wyobrażam sobie strażnika, który pójdzie - powiem tak kolokwialnie i za ten kolokwializm przepraszam - z gołymi rękami na patrol. Sytuacje są naprawdę różne i spektrum pracy czy zadań, które wykonują strażnicy, jest bardzo szerokie - od pracy w szkołach czy przy szkołach do pracy w parkach, gdzie bardzo często spotyka się grupy ludzi nadużywających alkoholu, i interwencje, jeśli o nich chodzi, naprawdę nie są ani łatwe, ani bezpieczne. Nie może tak być, żeby człowieka agresywnego, a do tego jeszcze pod wpływem alkoholu, przewozić do izby wytrzeźwień niezakutego albo nieobezwładnionego i niezakutego w kajdanki. We własnej pracy zdarzały mi się takie sytuacje, że przewoziliśmy, woziliśmy osoby nietrzeźwe na dystans 30 km i gdy dojeżdżaliśmy przed izbę wytrzeźwień, okazywało się, że ludzie byli tak agresywni, że nogami potrafili porozbijać przednie siedzenia.</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#PoselLukaszZbonikowski">(Normalna sprawa.)</u>
          <u xml:id="u-57.4" who="#PoselJanuszDzieciol">Były trudności z prowadzeniem pojazdu, bo delikwent, który szalał w samochodzie, pozwalał sobie na wszystko i zdemolował pół samochodu, zanim drugi raz zdążyliśmy go obezwładnić.</u>
          <u xml:id="u-57.5" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-57.6" who="#PoselJanuszDzieciol"> Rozumiem, no to panie pośle, ja się w takim razie zgadzam, że jeżeli nie w ten sposób, to dajmy straży czy strażnikom miejskim zupełnie inne kompetencje, jakie pan w tej chwili wskazał, i myślę, a nawet jestem przekonany, że będą one o wiele skuteczniejsze. Powiem szczerze, że zjawisko łobuzerii w Polsce na pewno się pomniejszy i agresywnych wypadków będzie mniej. Ja się na to zgadzam i przyjmuję pana sposób myślenia.</u>
          <u xml:id="u-57.7" who="#PoselJanuszDzieciol">Proszę państwa, przeszukiwanie to jest nieodzowna część, jeśli chodzi o transport ludzi pod wpływem alkoholu, jest ono nieodzowne, kiedy spotyka się młodzież na wagarach, w parkach, kiedy ucieka z lekcji. W plecakach i torbach czasami dzieciaków, a najczęściej młodzieży jest wszystko: od kleju do wąchania do różnego rodzaju narkotyków. To jest bardzo dobry instrument do tego, żebyśmy mogli w skuteczny i bezpieczny sposób zapobiec różnym patologiom, do których młodzież na takich eskapadach dąży. Nie ma sporu kompetencyjnego między Policją a strażą miejską. Chcę państwu przypomnieć, że dzisiaj straż miejska i Policja praktycznie pracują razem. Są wspólne patrole, których jest dzisiaj bardzo dużo. Wracając do tego, powiem jeszcze raz, że dziwnie będzie wyglądał strażnik miejski bez środków bezpośredniego przymusu przy policjancie, którego będzie musiał wspierać. Dajemy w ten sposób następny powód do sporu, czy strażnicy miejscy powinni mieć broń palną, bo tak samo to jest tłumaczone.</u>
          <u xml:id="u-57.8" who="#PoselJanuszDzieciol">Jeżeli panowie podejmują wspólną interwencję, to musi być tak, że każdy z nich, policjant i strażnik miejski, musi być zaopatrzony w jednakowe narzędzia pracy. Wyszliśmy z założenia, że strażnikowi miejskiemu niepotrzebna jest broń palna, ale paralizatory, które w tej ustawie zostają strażnikom przyznane, to jest doskonały środek bezpośredniego przymusu chroniący i strażnika, i osobę, wobec której paralizator jest używany, z tego względu, że paralizatory nie mają wpływu na układ krążenia, nie powodują związanych z nim kłopotów. To są paralizatory, które działają na układ mięśniowy i doskonale obezwładniają. Jest czas na to, żeby danego delikwenta zakuć w kajdanki i postępować z nim już dalej według procedur. W Polsce jest około 500 straży miejskich i około 10 tys. strażników. Ta tendencja jest cały czas rosnąca. To jest tak, że z roku na rok straży miejskich przybywa, jest ich coraz więcej. To dobrze, dlatego że obojętnie, ile pieniędzy przeznaczylibyśmy z samorządu i próbowali wspomóc Policję, w tym wielkim kotle finansowym Policji pieniądze samorządowe zginą. Nie jest tak, że dzisiaj samorząd tylko wyposaża czy organizuje straże miejskie, bo oprócz tego, że samorząd posiada własną straż miejską, to jeszcze wspiera Policję poprzez zakup samochodów, poprzez zakup komputerów, poprzez zakup wielu środków, które są potrzebne policjantom. Ale dzisiaj w Polsce najdoskonalszą formą pomocy policji jest tworzenie straży miejskich, postawienie w tych strażach odpowiednich ludzi, których brakuje w Policji. Czyli wspomożenie policjantów i doprowadzenie do tego, czego żądają od nas wszyscy obywatele - żeby było na ulicach jak najwięcej patroli.</u>
          <u xml:id="u-57.9" who="#PoselJanuszDzieciol">To jest tak, że obojętnie, ile na ulicy zamontujemy kamer, ile będziemy mieli środków - powiem tu znów kolokwialnie - do podglądania naszych obywateli, to wszystko będą pomoce w pracy policjanta i strażnika. Czynnika ludzkiego nie da się zastąpić, on jest mimo wszystko zawsze najskuteczniejszy i najbardziej pożądany, potrzebny ludziom, którzy od nas tego oczekują.</u>
          <u xml:id="u-57.10" who="#PoselJanuszDzieciol">Proszę państwa, jeżeli w mieście zostanie zamordowany człowiek, pamiętamy o tym przez tydzień, przez miesiąc, przez 3 miesiące, ale jeżeli w jednej z bram staruszce ktoś wyrwie torebkę, to tę bramę pół społeczeństwa tego miasta będzie omijało przez lata, bo ludzie będą pamiętali, że tam jest łobuzeria, że tam są ludzie, którzy potrafią zrobić krzywdę, zabrać pieniądze, wyłudzać czy po prostu pobić człowieka. To nie jest tak, że tę pracę można sobie zaplanować. To miasto, społeczeństwo dyktuje, co w danym mieście możemy robić. Dobrze, że to jest formacja niezmilitaryzowana, tak jak Policja, z tego względu, że proces podejmowania decyzji jest o wiele krótszy. Bardzo często jest tak, że gdy policjanci muszą wykonywać obowiązki konwojowania, przewożenia przestępców, w to miejsce stawia się strażników miejskich, bo brakuje patroli na ulicy. Policjanci nie mogą sami się zastąpić, bo tyle mają pracy. Zatem dobrze jest mieć w mieście taką służbę broniącą porządku i bezpieczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-57.11" who="#PoselJanuszDzieciol">W tej ustawie przyznaje się, że strażnicy miejscy od momentu uchwalenia tej ustawy będą mieli samochody uprzywilejowane w ruchu. Przez 16 lat cały czas walczyliśmy, żeby to było wpisane w ustawę, a nie dawane po uważaniu. Bo dziwnie to wyglądało, kiedy wspomagaliśmy policję i nie mogliśmy używać sygnałów dźwiękowych. Pracując razem, nie mogliśmy używać sygnałów dźwiękowych, jadąc na awanturę domową razem z policjantami, jadąc z nimi do bójki, do pożaru czy w różnych innych sytuacjach. Strażnicy miejscy współpracują nie tylko z Policją, ale także, proszę państwa, z pracownikami socjalnymi, ze strażakami, kiedy oni wykonują swoje prace ratunkowe. To właśnie strażnicy miejscy zabezpieczają dojazd, zapewniają bezpieczeństwo związane z logistyką wokół tego, co się dzieje w mieście.</u>
          <u xml:id="u-57.12" who="#PoselJanuszDzieciol">O katalogu stopni mówił już pan minister. Wspomnę tylko, że to prawda, iż przecież nie wszystkie te stopnie muszą być wykorzystywane. Wprowadziliśmy je na prośbę i z inicjatywy strażników miejskich, którzy wnosili o to, by właśnie takie stopnie były, bo to im ułatwia pracę i generalizowanie swoich stanowisk. Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-57.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-58.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-58.4" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 2. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym (druki nr 1513 i 1757).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią poseł Monikę Wielichowską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#PoselSprawozdawcaMonikaWielichowska">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu sejmowej Komisji Infrastruktury mam zaszczyt przedstawić stanowisko komisji wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym, zawartego w drukach 1513 i 1757.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#PoselSprawozdawcaMonikaWielichowska">5 marca br. na posiedzeniu sejmowej Komisji Infrastruktury odbyło się pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym. Podczas procedowania nad rządowym projektem nie wniesiono żadnych uwag.</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#PoselSprawozdawcaMonikaWielichowska">Komisja pozytywnie zaopiniowała proponowane zmiany, które dotyczą centralnej ewidencji pojazdów i kierowców. Zmiany te skupiają się na sprawach związanych z przypisaniem kompetencji do prowadzenia centralnej ewidencji pojazdów ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych, który prowadzi już ewidencje, chociażby ludności czy paszportową, oraz z wprowadzeniem mechanizmów, które związane są ze skutecznym dochodzeniem ewidencyjnych opłat.</u>
          <u xml:id="u-61.3" who="#PoselSprawozdawcaMonikaWielichowska">W tym drugim przypadku dodane zostały przepisy o odsetkach od nieterminowo regulowanych i przekazywanych opłat ewidencyjnych. Jeżeli dokonamy tychże zmian, umożliwimy tym samym skuteczne egzekwowanie od zobowiązanych organów i podmiotów obowiązku przekazywania na rachunek funduszu pobranych lub należnych opłat ewidencyjnych. Opłata ewidencyjna jest uiszczana w przypadkach określonych przepisami ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz innych ustaw szczegółowych. Organy i podmioty zobowiązane do pobrania ww. opłaty powinny następnie odprowadzić ją na rachunek funduszu. Z uwagi na fakt, że w niektórych przypadkach opłata nie jest przekazywana w ustalonym terminie bądź nie jest odprowadzana w ogóle, niezbędne jest wprowadzenie mechanizmu, który będzie właściwie oddziaływał na zobowiązane podmioty. Proszę zwrócić uwagę, że w dotychczas obowiązujących przepisach brak było odpowiednich regulacji określających te zagadnienia.</u>
          <u xml:id="u-61.4" who="#PoselSprawozdawcaMonikaWielichowska">Wprowadzenie projektowanych zmian ma także na celu umożliwienie zaliczenia odsetek od nieterminowo przekazywanych i uiszczanych opłat ewidencyjnych do przychodów Funduszu - Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców. Przepis ten porządkuje regulacje dotyczące przychodów ww. funduszu.</u>
          <u xml:id="u-61.5" who="#PoselSprawozdawcaMonikaWielichowska">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Myślę, że warte podkreślenia jest, że nowelizacja ustawy nie wprowadza żadnego nowego obowiązku w zakresie dokonywania należnych wpłat i opłat. Jeśli ustawa zyska uznanie Wysokiej Izby, wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. Projektowana ustawa jest zgodna z prawem Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-61.6" who="#PoselSprawozdawcaMonikaWielichowska">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Komisja Infrastruktury wnosi o przyjęcie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-61.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-62.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Jana Tomakę w imieniu Klubu Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#PoselJanWalentyTomaka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Platforma Obywatelska chciałbym przedstawić stanowisko wobec sprawozdania Komisji Infrastruktury o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym (druki nr 1513 i 1757).</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#PoselJanWalentyTomaka">Nowelizacja ustawy wprowadza zmiany dotyczące dwóch spraw. Po pierwsze, w aspekcie kompetencyjnym zakłada, że prowadzenie centralnej ewidencji pojazdów i centralnej ewidencji kierowców włączone zostanie do kompetencji ministra kierującego działem administracji rządowej: Sprawy wewnętrzne. Ma to na celu uporządkowanie przepisów dotyczących ewidencji.</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#PoselJanWalentyTomaka">Druga kwestia to dochodzenie należnych opłat ewidencyjnych. Wprowadzone zmiany umożliwią skuteczne egzekwowanie od zobowiązanych organów i podmiotów obowiązku przekazywania opłat ewidencyjnych na rachunek funduszu. Są przypadki, że opłaty nie są odprowadzane w ogóle bądź są odprowadzane z opóźnieniem, a w dotychczasowych przepisach brak jest regulacji umożliwiających skuteczne dochodzenie zobowiązań, np. przez pobieranie odsetek od nieterminowych wpłat. Dodatkowym celem wprowadzonych zmian jest umożliwienie zaliczenia wpłacanych odsetek od nieterminowo przekazywanych i uiszczanych opłat ewidencyjnych do przychodów Funduszu - Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców.</u>
          <u xml:id="u-63.3" who="#PoselJanWalentyTomaka">Uchylanie się od obowiązku wnoszenia opłat ewidencyjnych prowadzi do nieprawidłowego dysponowania środkami będącymi przychodami funduszu, powoduje zmniejszenie przychodów, a przez to uniemożliwia prawidłową gospodarkę zasobami finansowymi i realizację planów.</u>
          <u xml:id="u-63.4" who="#PoselJanWalentyTomaka">Trzeba podkreślić, że nowelizacja nie wprowadza żadnego nowego obowiązku w zakresie wykonywania wpłat administracyjnych, opłat na rachunek funduszu. Na gruncie istniejącego prawa taki obowiązek już funkcjonuje, natomiast wprowadzone zmiany pozwolą na jego skuteczne egzekwowanie. Poprawią się finanse funduszu, jego przychody zostaną powiększone o odsetki od nieterminowo wpłacanych opłat ewidencyjnych, o odsetki od środków pozostających na rachunku bieżącym oraz od lokat bankowych i dochodów z inwestowania środków funduszu w dozwolone prawem instrumenty finansowe. Dodatkowe przychody, które szacuje się na ok. 3 mln zł, umożliwią szybszy rozwój systemu informatycznego Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców.</u>
          <u xml:id="u-63.5" who="#PoselJanWalentyTomaka">Zaproponowane zmiany są logiczne, przejrzyste i wypełniają lukę w istniejącym prawie. Nowelizację wysoko oceniła Komisja Infrastruktury, przyjmując projekt ustawy w pierwszym czytaniu praktycznie bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-63.6" who="#PoselJanWalentyTomaka">Klub Platformy Obywatelskiej popiera stanowisko komisji i będzie głosował za przyjęciem przedłożonego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-63.7" who="#PoselJanWalentyTomaka">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-63.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę pana posła Łukasza Zbonikowskiego o zabranie głosu w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#PoselLukaszZbonikowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#PoselLukaszZbonikowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt zaprezentować stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość wobec projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym, druki nr 1513 oraz 1757.</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#PoselLukaszZbonikowski">Przedłożona nowelizacja w krótki sposób porządkuje dwie kategorie spraw, czyli przede wszystkim sprawy systemowe i funkcjonalne. Co do pierwszej kategorii spraw, to chodzi o właściwe umiejscowienie Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców w dziale spraw wewnętrznych ministerstwa, a nie w dziale administracji, czyli inaczej niż dotychczas. Jest to zmiana systemowa i właściwa, ponieważ te sprawy powinny znaleźć się w gestii działu administracji rządowej zajmującego się wszelkimi ewidencjami. Wiemy, że nie będzie to zmiana faktycznie odczuwalna ze względu na to, że w Polsce od wielu lat sprawami wewnętrznymi i sprawami administracji zajmuje się jedno ministerstwo, natomiast jest to na pewno działanie właściwe i porządkujące.</u>
          <u xml:id="u-65.3" who="#PoselLukaszZbonikowski">Jeżeli chodzi o drugą zmianę w nowelizacji, to ma ona wymiar bardziej funkcjonalny, bardziej praktyczny, ale również pożądany, mianowicie wprowadza się odpowiednie mechanizmy egzekucji należnych opłat ewidencyjnych na Fundusz - Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców, jakie pobierają poszczególne organy i podmioty, upoważnione do tego ustawowo, i jakie na ten fundusz powinny być odprowadzane.</u>
          <u xml:id="u-65.4" who="#PoselLukaszZbonikowski">Jak wiemy z życia, niestety w przekazywaniu tych opłat występują bardzo poważne opóźnienia, a w niektórych, skrajnych przypadkach należności w ogóle nie są przekazywane. W ustawie nie wprowadza się żadnych dodatkowych obowiązków, ponieważ obowiązek przekazywania pobranych opłat już istniał, natomiast nie było odpowiednich mechanizmów egzekucyjnych umożliwiających jego realizację. Słusznie więc wprowadza się w ustawie znane i obowiązujące rozwiązania egzekucyjne znane z Ordynacji podatkowej również w odniesieniu do egzekwowania należnych opłat ewidencyjnych.</u>
          <u xml:id="u-65.5" who="#PoselLukaszZbonikowski">Natomiast w ustawie daje się upoważnienie, aby do dochodów Funduszu - Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców móc zaliczyć również dodatkowe dochody, jakimi są odsetki pobrane od nieterminowych wpłat należnych opłat ewidencyjnych. Daje się również upoważnienie, co wydaje się rozwiązaniem słusznym, jeżeli chodzi o możliwość lokowania tak zebranych środków na lokatach bankowych, co powoduje, że przy tak dużej kwocie finansowej możliwy jest dodatkowy zysk.</u>
          <u xml:id="u-65.6" who="#PoselLukaszZbonikowski">Natomiast ustawa - i to jest znak zapytania, czy nie jest to za daleko idące - daje także upoważnienie, aby fundusz zbierający w ten sposób opłaty mógł również inwestować te pieniądze w bardziej ryzykowne operacje, oczywiście z nadzieją powielenia swoich środków. W przypadku hossy nie ma problemu, wszyscy pewnie będziemy zadowoleni. Jednak w przypadku bessy, zastanawiam się, czy będzie tutaj jakaś odpowiedzialność za tego typu ryzykowne przedsięwzięcia. Niemniej jednak ustawa przewiduje takie rzeczy. Oczywiście mam nadzieję, że w rozporządzeniach, czyli w aktach wykonawczych, będzie to dosyć dobrze dookreślone i cała ta procedura będzie w miarę zabezpieczona. Nie wyobrażam sobie bowiem, żeby tak ciężko zebranymi środkami finansowymi móc sobie swobodnie obracać i ponosić ryzyko w postaci właśnie różnych operacji inwestycyjnych.</u>
          <u xml:id="u-65.7" who="#PoselLukaszZbonikowski">Niemniej jednak cała nowelizacja ustawy jest właściwa, słuszna, porządkująca. Wydaje się, że może być bardzo pożyteczna, dlatego Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość opowie się za przyjęciem tej nowelizacji i w trzecim czytaniu będzie głosował za. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-65.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Wiesława Andrzeja Szczepańskiego w imieniu klubu Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Poselskiego Lewica mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie nasze stanowisko wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym, zawartego w drukach nr 1513 i 1757.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">Nowelizacja wprowadza zmiany w ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym w części dotyczącej przede wszystkim Funduszu - Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców, zwanego dalej funduszem. Na mocy niniejszej ustawy prowadzenie centralnej ewidencji pojazdów i centralnej ewidencji kierowców będzie włączone do kompetencji ministra kierującego działem administracji rządowej - sprawy wewnętrzne. Zastosowanie takiego rozwiązania ma na celu uporządkowanie przepisów dotyczących prowadzenia ewidencji. Obecnie minister właściwy do spraw wewnętrznych ma w swoich kompetencjach m.in. ewidencję ludności czy paszportową. Pozostawienie centralnej ewidencji pojazdów i kierowców w gestii ministra kierującego działem administracja publiczna nie wydaje się zatem uzasadnione.</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">Zmiany w ustawie dotyczą również artykułów regulujących funkcjonowanie centralnej ewidencji pojazdów i centralnej ewidencji kierowców. Zmieniono art. 80d, dodając nowe ust. 3a do 3c. Mają one na celu umożliwienie skutecznego egzekwowania od zobowiązanych organów i podmiotów obowiązku przekazywania na rachunek funduszu pobranych lub należnych opłat ewidencyjnych. Opłata ewidencyjna jest pobierana w przypadkach określonych przepisami ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz innych ustaw szczególnych. Ci, którzy je pobierają, winni przekazywać je na rachunek funduszu. W związku z nieterminowym przekazywaniem tych opłat bądź w przypadku nieodprowadzania ich w ogóle, niezbędne było wprowadzenie mechanizmu, który będzie oddziaływał na zobowiązane podmioty. Mówimy tu o odsetkach za nieterminowo przekazywane lub uiszczane wpłaty. Ustawa nie wprowadza jednakże żadnego nowego obowiązku, o czym mówili moi przedmówcy, w zakresie samego dokonywania należnych wpłat na rachunek funduszu, albowiem takie zobowiązanie istnieje już na gruncie obowiązującego prawa.</u>
          <u xml:id="u-67.3" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">Celem wprowadzanych obecnie zmian jest ponadto włączenie do przychodów funduszu odsetek, o których mowa w art. 80d ust. 4 pkt 5 i 6 projektu ustawy. Brak tej zmiany powodował, że odsetki nie mogły stanowić przychodu funduszu.</u>
          <u xml:id="u-67.4" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">Należy stwierdzić, że w sytuacji, gdy gromadzenie środków finansowych funduszu na bieżącym rachunku nie zawsze jest uzasadnione, właściwe ich inwestowanie mogłoby przynieść większe korzyści finansowe. Brak uregulowań co do wliczenia uzyskanych w ten sposób odsetek do przychodów jest kwestią wymagającą uzupełnienia.</u>
          <u xml:id="u-67.5" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">Inne zmiany wprowadzone do art. 80d ust. 7 i 8 są niezbędne ze względu na konieczność doprecyzowania delegacji ustawowej będącej podstawą wydania rozporządzenia wykonawczego przez uzupełnienie jej o określenie wzoru sprawozdania z pobranych i przekazanych opłat ewidencyjnych.</u>
          <u xml:id="u-67.6" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">Mój klub popiera zaproponowane zmiany i zagłosuje za przyjęciem tej ustawy w przedłożeniu Komisji Infrastruktury.</u>
          <u xml:id="u-67.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">O zabranie głosu w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego bardzo proszę pana posła Józefa Rackiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#PoselJozefRacki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Poselskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego mam zaszczyt zaprezentować stanowisko wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym, zawartego w druku nr 1513.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#PoselJozefRacki">Rząd, wnosząc przedłożony projekt ustawy, miał na uwadze dokonanie zmian między działami administracji publicznej i spraw wewnętrznych. W przedłożonym projekcie za wydawanie rozporządzeń do Prawa o ruchu drogowym odpowiedzialny jest minister właściwy do spraw wewnętrznych, a nie do spraw administracji. Projekt ustawy określa też zasady pobierania, przekazywania i uiszczania opłat ewidencyjnych, pobierania odsetek za zwłokę, odsetek bankowych, należności za nieterminowe regulowanie zobowiązań. Projekt określa wzór miesięcznego sprawozdania zawierającego kwoty opłat ewidencyjnych pobranych i przekazywanych lub uiszczanych na rachunek funduszu.</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#PoselJozefRacki">Klub Poselski Polskiego Stronnictwa Ludowego będzie głosował za przyjęciem rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym, zawartego w sprawozdaniu Komisji Infrastruktury, druk nr 1757. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-69.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Na tym zakończyliśmy wystąpienia w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Przystępujemy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-70.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">W tej chwili jest zapisanych do głosu 6 posłów.</u>
          <u xml:id="u-70.4" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Czas wystąpienia wynosi 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-70.5" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Tadeusz Arkit, Platforma Obywatelska...</u>
          <u xml:id="u-70.6" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">W takim razie bardzo proszę pana posła Waldemara Wronę, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-70.7" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Po tym wystąpieniu lista mówców zostanie zamknięta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#PoselWaldemarWrona">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W sprawozdaniu komisji o projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym zapisano dochodzenie należnych opłat ewidencyjnych poprzez dodanie przepisów o stosowaniu odsetek od nieterminowo regulowanych i przekazywanych opłat ewidencyjnych.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#PoselWaldemarWrona">Mam takie pytanie: Czy ministerstwo przewiduje wydanie rozporządzenia, aby w związku z niektórymi należnościami związanymi z nałożonymi mandatami ten, kto ma zapłacić, mógł wystąpić z wnioskiem o rozłożenie mandatu na raty?</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#PoselWaldemarWrona">Jeżeli ktoś będzie miał pecha i w ciągu pół roku zbierze 5 mandatów lub suma mandatów będzie większa niż 2,5 tys. zł, to wówczas każdy następny mandat jest liczony podwójnie. Jeżeli ktoś przekroczy prędkość 50 km w terenie zabudowanym, wówczas nie będzie miał do zapłacenia 700 zł, tylko 1400 zł. Jest to bardzo duża kwota. Czy będzie mógł wystąpić o to, aby tę należność rozłożyć na raty? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-71.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Steca, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#PoselMonikaWielichowska">(Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-72.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Pan poseł Romuald Ajchler, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-72.4" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#PoselRomualdAjchler">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#PoselRomualdAjchler">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie ministrze, chciałbym zapytać - pytanie kieruję również do pani poseł sprawozdawcy - czy podmioty, które pobierają i przekazują środki finansowe, jak czytamy w uzasadnieniu, z chwilą kiedy się spóźnią, będą musiały zapłacić odsetki karne. Podmioty, o których tutaj wspominam i które są uprawnione do pobierania opłat, ponoszą również koszty egzekucji. O ile dobrze wiem, działają one na zasadzie tzw. komornika. Komornik pobiera 30% opłaty za czynności, które powodują, że pieniądze trafiają do tego, który ich oczekuje.</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#PoselRomualdAjchler">Stąd moje pytanie: Czy nie przesadzono w tej ustawie? Zabiera się przecież wszystkie środki, nie bacząc na to, jakie dana osoba prawna ponosi koszty, a przecież to są obroty, przelewy bankowe, za wszystkie czynności pobiera się opłaty. Myślę przede wszystkim o stacjach kontroli pojazdów, a z reguły chodzi tu o osoby prywatne. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Mirosława Pawlaka, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#PoselMiroslawPawlak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Mam trzy pytania dotyczące zmiany ustawy Prawo o ruchu drogowym.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#PoselMiroslawPawlak">Pierwsze: Czy do przedmiotowej nowelizacji ustawy obligowały nas przepisy unijne, a jeśli tak, to w jakim zakresie?</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#PoselMiroslawPawlak">Pytanie drugie: Czy Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców posiada własny rachunek, a jeśli tak, to jakie wpływy są na tym rachunku obecnie?</u>
          <u xml:id="u-75.3" who="#PoselMiroslawPawlak">I ostatnie pytanie: Jak w chwili obecnej wygląda problem jakichkolwiek opłat ewidencyjnych dotyczących pojazdu w odniesieniu do pojazdów tzw. służb specjalnych? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Steca, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#PoselStanislawStec">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#PoselStanislawStec">Mam pytanie do pana posła sprawozdawcy oraz do pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#PoselStanislawStec">Jest zgłoszony poselski projekt, aby skorygować obowiązek używania świateł mijania w okresie od 1 marca do końca września. Jest wiosna, jest piękne słońce i myślę, że używanie świateł jest zbyteczne. Trzeba wreszcie tę ustawę z zamrażarki wyjąć i uchwalić.</u>
          <u xml:id="u-77.3" who="#PoselRomualdAjchler">(Wy ją trzymacie!)</u>
          <u xml:id="u-77.4" who="#PoselStanislawStec">Jest pytanie: Kto trzyma w zamrażarce tę ustawę, podczas gdy wyborcy pytają, dlaczego na przykład wyjeżdża się z Niemiec, wjeżdża do Polski i trzeba włączać światło? Bo w Europie Zachodniej tego się nie stosuje.</u>
          <u xml:id="u-77.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-77.6" who="#GlosZSali">(Słowacja.)</u>
          <u xml:id="u-77.7" who="#PoselStanislawStec">Myślę, że to, że ma to Słowacja, to nie jest przykład, więc bardzo proszę o stanowisko w tym zakresie, szczególnie resortu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-77.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Łukasza Zbonikowskiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#PoselLukaszZbonikowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam pytanie dotyczące nowelizacji ustawy związane z nową możliwością, jaką daje się w sprawie inwestowania środków zgromadzonych na funduszu. A mianowicie jak wielką dowolność i swobodę ministerstwo widzi w tej działalności i czy w aktach wykonawczych przewiduje się jakieś skuteczne mechanizmy gwarantujące kontrolę nad tym zjawiskiem, żeby zabezpieczyć możliwości inwestycyjne? Można bowiem więcej szkody czasem wyrządzić przez nieprofesjonalne prowadzenie inwestycji finansowanych ze zgromadzonych środków niż mieć z tego pożytku. W związku z tym wydaje mi się, że powinny być dosyć szczegółowe wytyczne w aktach wykonawczych. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Na tym zakończyliśmy zadawanie pytań.</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana Witolda Drożdża, podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychIAdministracjiWitoldDrozdz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odniosę się do pytań zadanych przez panów posłów. Jeżeli chodzi o pytanie zadane przez pana posła Wronę dotyczące tego, czy istnieje możliwość rozłożenia na raty płatności wymaganej na rzecz CEPiK, to w samym projekcie ustawy w ogóle odwołujemy się do działu III Ordynacji podatkowej, w związku z tym taka możliwość istnieje zgodnie z odpowiednimi przepisami podatkowymi.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychIAdministracjiWitoldDrozdz">Kolejne pytanie dotyczyło kwestii możliwości lokowania środków, zakresu swobody w tym obszarze. Chciałbym pana posła Zbonikowskiego uspokoić. Mówimy tylko i wyłącznie o lokatach bankowych, nie mówimy o żadnych innych instrumentach finansowych, zwłaszcza jakichś takich bardziej agresywnych, a co za tym idzie, ryzykownych. Temu problemowi są poświęcone odpowiednie przepisy uwzględnione w procedurach wewnętrznych i żadnego ryzyka w tym zakresie nie ma. Sam rachunek jest prowadzony w NBP i podlega szczególnym rygorom w zakresie bezpieczeństwa obrotu tymi środkami. Mamy pełną świadomość odpowiedzialności za losy tych środków, środków niebagatelnych.</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychIAdministracjiWitoldDrozdz">Tu, odpowiadając na pytanie dotyczące dotychczasowych wpływów na rachunek CEPiK, chcę powiedzieć, że te wpływy od roku 2004 wyniosły 463 mln, a więc mówimy tu o istotnych środkach - oczywiście o środkach, które na bieżąco są też wydatkowe w związku z rozwojem systemu, z jego utrzymaniem i szeregiem innych prac towarzyszących realizacji wymogów.</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychIAdministracjiWitoldDrozdz">Pan poseł Stec zadał pytanie, które tak naprawdę, jak rozumiem, jest pytaniem do resortu infrastruktury jako właściwego w zakresie rejestracji pojazdów, i ja pozwolę sobie to spostrzeżenie, tę uwagę sformułowaną przez pana posła przekazać właściwemu resortowi.</u>
          <u xml:id="u-81.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawWewnetrznychIAdministracjiWitoldDrozdz">Co do kwestii kosztów ponoszonych przez przedsiębiorców, tutaj była mowa o SKP-ach, stacjach kontroli pojazdów - wydaje się, że każdy z przedsiębiorców w toku prowadzonej działalności gospodarczej ponosi określone koszty administracyjne. Tak jest i w tej sytuacji. Wydaje się, że one są po prostu uwzględnione w opłatach, które z kolei odpowiedni przedsiębiorcy pobierają. Mam nadzieję, że odpowiedziałem na wszystkie zadane pytania. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę sprawozdawcę komisji panią poseł Monikę Wielichowską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#PoselMonikaWielichowska">Panie Marszałku! Panowie Ministrowie! Wysoka Izbo! Odpowiadając na pytanie panu posłowi Ajchlerowi - chociaż pan wiceminister spraw wewnętrznych i administracji Witold Drożdż odniósł się do tego - również pozwolę sobie powiedzieć dwa słowa. Jeżeli chodzi o dokonywanie nieterminowych wpłat i wysokie koszty czy w ogóle koszty egzekucyjne - jeżeli dany podmiot dokonuje takich wpłat terminowo, wtedy nie ponosi kosztów egzekucyjnych, a trzeba wiedzieć, że koszty egzekucyjne zawsze są elementem procedowania, skutecznego dochodzenia należnych i ewidencyjnych opłat.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#PoselMonikaWielichowska">Odpowiadając panu posłowi Stecowi, który mówił o poselskim projekcie skorygowania obowiązku dotyczącego świateł mijania - panie pośle, nie dotyczy to zupełnie tejże ustawy i pytanie należy kierować nie do posła sprawozdawcy występującego w sprawie tej ustawy, tylko do marszałka Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#PoselMonikaWielichowska">Poza tym, panie marszałku, chciałabym bardzo podziękować wszystkim klubom za jednomyślność w procedowaniu projektu ustawy o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-83.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Pan poseł Ajchler w trybie sprostowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#PoselRomualdAjchler">Pani Poseł! Pani źle zrozumiała moją wypowiedź, ja nie pytałem o egzekucję w pełnym tego słowa znaczeniu, tylko pytałem o zwrot kosztów tym podmiotom, które pobierają środki, które z mocy ustawy są zobowiązane do ich pobierania. Oni pobierają je i ponoszą koszty, a wszystkie te środki muszą przekazać na tworzony podmiot. Chodzi o to, czy z tych środków pobranych przez te podmioty jakaś część zostanie im na rachunku, która zrekompensuje im czynności związane z pobieraniem tych opłat i przekazywaniem ich do funduszu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w bloku głosowań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 3. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o drogach publicznych (druki nr 1521 i 1758).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Wiesława Szczepańskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#PoselSprawozdawcaWieslawAndrzejSzczepanski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Komisji Infrastruktury mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie stanowisko komisji wobec poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o drogach publicznych, zawartego w drukach nr 1521 i 1758.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#PoselSprawozdawcaWieslawAndrzejSzczepanski">Stosowny projekt ustawy wpłynął do laski marszałkowskiej w dniu 17 października ub. r. W dniu 19 grudnia 2008 r. marszałek skierował omawiany dziś projekt do pierwszego czytania do Komisji Infrastruktury. Komisja Infrastruktury rozpatrzyła projekt w dniu 5 marca br. i postanowiła rekomendować Wysokiej Izbie jego przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#PoselSprawozdawcaWieslawAndrzejSzczepanski">W trakcie prac komisji został złożony wniosek o odrzucenie tego projektu w pierwszym czytaniu. Nie uzyskał on jednak większości komisji. Za jego przyjęciem głosowało 8 posłów, przeciw było również 8. Nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-89.3" who="#PoselSprawozdawcaWieslawAndrzejSzczepanski">Postawienie tego wniosku było spowodowane negatywnym projektem stanowiska rządu, który zaprezentował podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury pan Zbigniew Rapciak. Wskazywał on na to, iż rząd pracuje nad uporządkowaniem sieci dróg krajowych, którą zamierza przedstawić w roku 2010. Jednocześnie wyrażał obawę, że przyjęcie tej ustawy może zagrozić realizacji programu budowy dróg krajowych i autostrad na lata 2007-2012.</u>
          <u xml:id="u-89.4" who="#PoselSprawozdawcaWieslawAndrzejSzczepanski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W art. 2 ust. 1 ustawy o drogach publicznych określono, że drogi krajowe stanowią własność Skarbu Państwa. W art. 18 ust. 1 tej ustawy określono, że centralnym organem administracji właściwym w sprawach dróg krajowych jest generalny dyrektor dróg krajowych i autostrad. Obecnie obowiązujący art. 19 ust. 5 stanowi, że w granicach miast na prawach powiatu zarządcą wszystkich dróg publicznych, z wyłączeniem autostrad i dróg ekspresowych, jest prezydent. Mamy więc wyjątek od reguły, że zarządcą dróg krajowych jest generalny dyrektor dróg krajowych i autostrad. Ten zapis miał uzasadnienie, kiedy miasta na prawach powiatu otrzymywały tzw. subwencję drogową. Jej zlikwidowanie i włączenie tych środków w subwencję ogólną spowodowało szereg komplikacji, głównie związanych z utrzymaniem należytej jakości dróg krajowych przebiegających przez miasta na prawach powiatu. Remonty oraz przebudowy tych odcinków obciążały dodatkowo budżety miast, a wymagany ich standard znacząco przewyższał obowiązujący przy budowie ulic miejskich. Efekt takiego stanu rzeczy to dodatkowe obciążenie budżetów miast na prawach powiatu kosztem zarządu i utrzymania dróg krajowych znajdujących się w ich granicach administracyjnych. Przykładem niekorzystnego wpływu obecnego zapisu na prawidłowe funkcjonowanie miasta na prawach powiatu jest planowana przez samorząd Włocławka przebudowa przebiegającej przez miasto drogi krajowej nr 1. Całkowity koszt tego przedsięwzięcia to około 260 mln zł, przy rocznym budżecie miasta wynoszącym ok. 400 mln. Miasto takie jak Włocławek nie jest w stanie poradzić sobie z finansowaniem przebudowy tej drogi.</u>
          <u xml:id="u-89.5" who="#PoselSprawozdawcaWieslawAndrzejSzczepanski">Środki unijne przewidziane na podobne inwestycje są ograniczone i z pewnością nie wystarczą na sfinansowanie najpilniejszych remontów dróg krajowych w miastach na prawach powiatu. Tego rodzaju problemy występują w 67 miastach prezydenckich na prawach powiatu, przez które przebiega 1429 km dróg krajowych, w tym np. w Warszawie 106 km, a na Śląsku przez 18 takich miast przebiega 281 km dróg krajowych. Przerzucenie odpowiedzialności za ich utrzymanie ze Skarbu Państwa na samorządy powoduje ograniczenie możliwości ich prawidłowego rozwoju. Dlatego Komisja Infrastruktury postanowiła poprzeć w pierwszym czytaniu rozwiązania zaproponowane w poselskim projekcie.</u>
          <u xml:id="u-89.6" who="#PoselSprawozdawcaWieslawAndrzejSzczepanski">Nowelizacja ustawy o drogach jest bardzo krótka. Przewiduje ona w art. 19 ust. 5 dopisanie do wyłączeń z katalogu dróg publicznych będących w zarządzie prezydenta miasta, oprócz autostrad i dróg ekspresowych, również dróg krajowych. Pozwoli to ustanowić jednego zarządcę na drogach krajowych, eliminując sytuację, jaką mamy np. na Śląsku, gdzie na odcinku kilkudziesięciu kilometrów mamy kilku lub kilkunastu zarządców tej samej drogi. Po przyjęciu nowelizacji będzie tylko jeden zarządca. Prezydenci miast na prawach powiatu, którzy uważają, że drogi krajowe przelotowe powinny pozostać w ich zarządzie, będą mieli nadal taką możliwość w oparciu o art. 19 ust. 4, który mówi, że zarządzanie drogami publicznymi może być przekazane między zarządcami w trybie porozumienia regulującego wzajemne rozliczenia finansowe. W tej sytuacji nie powinno być problemów co do tego, aby drogi pozostawały w gestii miast, które chcą nimi nadal zarządzać.</u>
          <u xml:id="u-89.7" who="#PoselSprawozdawcaWieslawAndrzejSzczepanski">Komisja zaproponowała, aby ustawa weszła w życie z dniem 1 stycznia 2010 r. Chodzi o to, aby było to możliwe wraz z kształtowaniem nowego budżetu państwa i Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad. Projekt jest zgodny z prawem Unii Europejskiej oraz konstytucją.</u>
          <u xml:id="u-89.8" who="#PoselSprawozdawcaWieslawAndrzejSzczepanski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Infrastruktury wnoszę o uchwalenie ustawy zgodnie z przedłożeniem zawartym w druku nr 1758.</u>
          <u xml:id="u-89.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-90.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Kanię w imieniu klubu Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#PoselAndrzejKania">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Procedowany poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o drogach publicznych przewiduje wyłączenie dróg krajowych z zarządzania przez prezydentów miast na prawach powiatu. Obecnie zgodnie z art. 19 ust. 5 ustawy z 21 marca 1985 r. o drogach publicznych zarządcą wszystkich dróg publicznych, z wyjątkiem autostrad i dróg ekspresowych, w miastach na prawach powiatu jest prezydent miasta. Do zadań prezydenta miasta należy budowa (w tym również nabywanie nieruchomości pod pasy drogowe i gospodarowanie nimi w ramach posiadanego prawa do tych nieruchomości), przebudowa, remont, utrzymanie i ochrona dróg publicznych, dla których jest zarządcą drogi. Na mocy art. 3 ust. 3 przepisów ustawy z dnia 16 grudnia 2005 r. o finansowaniu infrastruktury transportu lądowego zadania w zakresie finansowania budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i ochrony dróg publicznych oraz zarządzania drogami publicznymi w granicach miast na prawach powiatu, z wyjątkiem autostrad i dróg ekspresowych, finansowane są z budżetów tych miast.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#PoselAndrzejKania">Trzeba zauważyć, że od 1 stycznia 2004 r. zmianie uległy zasady finansowania jednostek samorządu terytorialnego, w tym także zasady finansowania dróg publicznych zarządzanych przez samorząd terytorialny. Zlikwidowano część drogową subwencji ogólnej na rzecz zwiększenia udziału jednostek samorządu terytorialnego we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych i prawnych. Obecnie skala wydatków na drogi zarządzane przez jednostki samorządu terytorialnego zależy głównie od tego, jaki jest poziom udziału dochodów budżetów samorządów w podatku dochodowym od osób fizycznych i prawnych, oraz od tego, ile środków finansowych samorządy przeznaczą na remonty dróg czy inwestycje drogowe. O wielkości przeznaczanych na ten cel nakładów decydują organy samorządowe. Dodatkowym źródłem finansowania dla samorządów na zadania drogowe jest rezerwa subwencji ogólnej tworzona w budżecie państwa. Miasta na prawach powiatu mogą również ubiegać się o dofinansowanie inwestycji na drogach krajowych z funduszy Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego ˝Infrastruktura i środowisko˝.</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#PoselAndrzejKania">Przepisy ustawy o drogach publicznych umożliwiają przekazywanie zarządu drogami pomiędzy różnymi podmiotami. Stosownie do art. 19 ust. 4 tej ustawy zarządzanie drogami może być przekazywane między zarządcami w trybie porozumienia, regulującego w szczególności wzajemne rozliczenia finansowe.</u>
          <u xml:id="u-91.3" who="#PoselAndrzejKania">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedmiotowy projekt ustawy ogranicza zadania samorządu terytorialnego, tymczasem aktualnie kolejne rządy realizują politykę odwrotną, to jest przekazywanie zadań administracji rządowej do samorządu terytorialnego, gdyż samorząd terytorialny, znajdując się bliżej obywateli, jest w stanie lepiej zidentyfikować ich problemy i je rozwiązywać. Obecnie również trwają prace mające na celu dokończenie reformy administracji publicznej. Celem tych działań jest uporządkowanie podziału kompetencji między administracją rządową i samorządową oraz wzmocnienie znaczenia samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-91.4" who="#PoselAndrzejKania">W przypadku przekazania generalnemu dyrektorowi dróg krajowych i autostrad zarządzania drogami krajowymi w miastach na prawach powiatu skutki finansowe poniósłby budżet państwa. Z uwagi na konieczność uwzględnienia nowych zadań inwestycyjnych dotyczących dróg krajowych w miastach na prawach powiatu zagrożona byłaby realizacja ˝Programu budowy dróg krajowych na lata 2008-2012˝ lub też drogi krajowe w miastach na prawach powiatu wyłączone zostałyby na najbliższe lata z finansowania budowy i przebudowy z powodu ich niewłączenia do programu.</u>
          <u xml:id="u-91.5" who="#PoselAndrzejKania">W przypadku przyjęcia przedmiotowego projektu ustawy zadania na drogach krajowych zgłoszone przez miasta na prawach powiatu byłyby zagrożone pozbawieniem finansowania z funduszy europejskich w obecnym okresie finansowania 2007-2013 z uwagi na problemy z zapewnieniem środków finansowych na wkład własny przez nowego beneficjenta, to jest generalnego dyrektora dróg krajowych i autostrad.</u>
          <u xml:id="u-91.6" who="#PoselAndrzejKania">Zdając sobie sprawę z problemów miast na prawach powiatu wynikających z faktu posiadania w swoich granicach dróg krajowych, generujących duży ruch tranzytowy, Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad realizuje program budowy obwodnic tych miast, starając się w taki sposób planować przebieg tych obwodnic, aby znajdowały się one poza granicami miast. W ten sposób skala problemu zarówno uciążliwości dla mieszkańców tych miast, wynikających z dużego natężenia ruchu, jak i obciążeń finansowych dla władz miast, wynikających z konieczności zapewnienia wyższych standardów na drogach krajowych, będzie się stopniowo zmniejszała.</u>
          <u xml:id="u-91.7" who="#PoselAndrzejKania">Należy również podkreślić, że samorządy miejskie nie prezentują jednolitego stanowiska w kwestii zmiany</u>
          <u xml:id="u-91.8" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-91.9" who="#PoselAndrzejKania"> sposobu zarządzania drogami krajowymi w granicach administracyjnych miast. Przykładowo część miast, w których organem wykonawczym jest prezydent miasta, prezydenckich, a nie będących miastami na prawach powiatu, jest zainteresowana przejęciem zarządzania wszystkimi drogami przebiegającymi w ich granicach.</u>
          <u xml:id="u-91.10" who="#PoselAndrzejKania">Ponadto zmiana struktury zarządzania drogami krajowymi w miastach na prawach powiatu oznaczałaby zmianę wielu ustaw; nie tylko ustawy o drogach publicznych, ale także ustawy o finansowaniu infrastruktury transportu lądowego, ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, ustawy Prawo o ruchu drogowym. Natomiast przedmiotowy projekt nie przewiduje wprowadzenia zmian do wymienionych ustaw. Uzasadnienie procedowanego projektu ustawy wymaga również uzupełnienia o przedstawienie przewidywanych skutków społecznych, gospodarczych i finansowych.</u>
          <u xml:id="u-91.11" who="#PoselAndrzejKania">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Biorąc pod uwagę powyższe wyjaśnienie oraz negatywną opinię Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego do przedłożonego poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o drogach publicznych, Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska wnosi o jego odrzucenie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-91.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Łukasza Zbonikowskiego w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#PoselLukaszZbonikowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość dotyczące ustawy o zmianie ustawy o drogach publicznych (druki nr 1521 i 1758).</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#PoselLukaszZbonikowski">Przedłożona nowelizacja, według Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość, jest słuszna i właściwa, naprawia dużą niesprawiedliwość, jaką w latach 90. wprowadzono w przypadku administrowania, zarządzania, modernizowania i budowy dróg krajowych w granicach miast na prawach powiatu. Mamy następującą sytuację. Otóż właścicielem wszystkich dróg krajowych jest Skarb Państwa, ale wyjątkowo w 67 miastach, tych największych, w miastach na prawach powiatu, obciążenie dotyczące utrzymania, modernizowania i remontowania tych dróg zrzucono na barki samorządu lokalnego, czyli tych 67 miast. Jest to niesprawiedliwość w stosunku do kilkuset pozostałych miast. Wszystkie inne, nawet niewiele mniejsze - bo czym różni się miasto 70-tysięczne od 80-tysięcznego, tylko tym, że ma przyznane prawa powiatu - mają dodatkowe obciążenie w postaci bardzo kosztownego, ponad siły każdego samorządu lokalnego, nawet takich metropolii, jak Poznań, Gdańsk czy Warszawa, utrzymywania wielokilometrowych odcinków dróg krajowych, zazwyczaj szerszych niż poza granicami miast, bo zwykle 2- czy 3-pasmowych. Jest to także niesprawiedliwe ze względu na motywację wprowadzenia tego przepisu. Czy wprowadzono go ze względu na to, aby poprawić stan dróg krajowych, szczególnie w tych 67 miastach? Nie po to, żeby były bezpieczniejsze, ale tylko i wyłącznie po to, żeby wprowadzić komfort dla Ministerstwa Infrastruktury, dla Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad, szczególnie aby zdjąć odpowiedzialność finansową za te bardzo kosztowne odcinki.</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#PoselLukaszZbonikowski">Przypomnę, że miasta na prawach powiatu muszą z własnych środków lokalnych wysupłać pieniądze na utrzymanie tak kosztownych i w bardzo złym stanie dróg z własnych środków, z podatków tych drobnych społeczności lokalnych, mimo że największe zniszczenia na tych odcinkach nie są przecież spowodowane przez ruch lokalny, ruch mieszkańców tych miast, ale tranzyt. Tiry przecież najbardziej niszczą polskie drogi, przede wszystkim drogi krajowe, po których przecież się poruszają, to tranzyt niszczy drogę, czyli tak naprawdę przedsiębiorcy, użytkownicy z całego kraju, przejeżdżający akurat przez dane miasto. Jednak tylko społeczność lokalna musi się składać, żeby to naprawić. To jest niesprawiedliwość, trzeba to naprawić.</u>
          <u xml:id="u-93.3" who="#PoselLukaszZbonikowski">Często Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad poprawia lepsze drogi poza granicami miast, które są zużyte w mniejszym stopniu, bo nie może finansować i do tej pory ustawowo ma zabronione wchodzenie z inwestycjami w granicach miast na prawach powiatu. Ma zakaz do tego stopnia - jest to również uwzględnione w stanowisku rządowym - że często są nawet problemy przy budowie obwodnic, kiedy najlepsza trasa obwodnicy danego miasta przechodzi poza granicami miasta, ale w którymś momencie wkracza czy zahacza o kawałek miasta. Są wtedy ogromne problemy proceduralne, żeby móc to sfinansować. Często specjalnie wytycza się dłuższą, droższą trasę, żeby tylko minąć w całości dane miasto, gdzie należałoby taką obwodnicę wybudować i sfinansować. Rodzi to poważne problemy dla Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad i dla ministerstwa.</u>
          <u xml:id="u-93.4" who="#PoselLukaszZbonikowski">Chciałbym również ustosunkować się do zarzutu, że ogranicza się w tym momencie władztwo danego samorządu nad daną kategorią dróg. Nic bardziej mylnego, ponieważ ustawa zawiera swego rodzaju bezpiecznik. Jest możliwość, aby dane miasto, które czuje się na siłach, uważa, że jest w stanie podjąć się finansowania, remontu i zarządzania takimi drogami, może na zasadzie porozumienia je przejąć i utrzymywać. Myślę, że Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad nie będzie robiła w związku z tym większych problemów. Są jednak przykłady nie tylko metropolii, ale miast średnich, które w ostatnich czasach przeżywały bardzo poważne problemy - choćby Włocławek tutaj już wspominany, który był miastem wojewódzkim, praktycznie co reforma, co racjonalizacja jakieś administracji to traci pewne instytucje, pewne urzędy na terenie miasta, ponosi ogromne koszty społeczne - i teraz mają jeszcze obowiązek utrzymywać coś takiego jak drogi. Odnosi się to nie tylko do Włocławka, ale i do Torunia, w którym przez wiele lat toczono wielką dyskusję, ponieważ to w gestii samorządu było wytyczanie np. miejsca wybudowania nowego mostu, a było wiadomo, że jest to ponad siły tego miasta, i zerkano na władze państwowe, które bezradnie rozkładały ręce, mówiąc, że niestety, ale zarządcą jest miasto. Przez wiele lat w związku z tym trwała kłótnia i o lokalizację, i o fundusze. Tak samo teraz wielkie problemy przeżywa Włocławek; miasto po prostu nie jest w stanie wyłożyć określonej kwoty na taką inwestycję z własnych pieniędzy</u>
          <u xml:id="u-93.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-93.6" who="#PoselLukaszZbonikowski">, bo - przypomnę - byłby to 10-letni budżet inwestycyjny tego miasta. Tak więc po to, by naprawić tę niesprawiedliwość, by wyeliminować pewne irracjonalne pomysły, jak choćby wybudowanie dłuższych obwodnic tylko po to, by nie wchodzić w granice miast, by w sposób praktyczny, racjonalny wydawać wspólny, publiczny pieniądz na polskie drogi, klub Prawa i Sprawiedliwości opowiada się za tą ustawą, będzie głosować ˝za˝ i namawia do jej przyjęcia. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-93.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Witolda Klepacza w imieniu klubu Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#PoselWitoldKlepacz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#PoselWitoldKlepacz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Poselskiego Lewica mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu wobec projektu ustawy o zmianie ustawy o drogach publicznych. Nowelizacja ustawy dokonana w dniu 14 listopada 2003 r. spowodowała, że z dniem 1 stycznia 2004 r. obowiązek finansowania dróg krajowych w miastach na prawach powiatu został przeniesiony na te miasta. Zasadniczym argumentem przemawiającym za zmianą wyżej przytoczonego przepisu jest konieczność przebudowy dróg związana z dostosowaniem dróg w Polsce do wymogów w zakresie dotyczącym wzmocnienia ich nośności i spełnienia unijnego standardu przewidującego maksymalne dopuszczalne obciążenia pojedynczej osi nienapędowej pojazdu do 10 ton, a osi napędowej do 11,5 tony. Normę tę przewiduje dyrektywa nr 96/53/WE z dnia 25 lipca 1996 r. W traktacie akcesyjnym, w związku z akcesją z Unią Europejską Polska zgodziła się na przyjęcie tej dyrektywy, przy czym ustalono bardzo krótki okres przejściowy, zaledwie do końca 2010 r., pozwalający na utrzymanie niższej wartości obciążenia pojedynczej osi napędowej. Ze względu na zły stan techniczny, stałą degradację polskich dróg, zwłaszcza tych niemodernizowanych w ostatnich kilku latach, koszty tego dostosowania będą wielkie i wyniosą 11-14 mld euro. Znaczącą część tych kosztów będą musiały ponieść miasta na prawach powiatu, które i tak do tej pory obciążone są bardzo znacznymi wydatkami finansowymi i stoją przed wyzwaniem wniesienia wkładu własnego do projektów współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej w okresie programowania 2007-2013. Należy jednak zauważyć, że dla pozyskania ww. środków miasto na prawach powiatu musi zagwarantować udział własny w wysokości przeważnie 50% kosztów zadania. Postępująca degradacja, konieczność przebudowy i budowy nowych węzłów w związku ze wzrostem natężenia ruchu drogowego - wszystko to prowadzi do sytuacji, w której miasta, chcąc realizować te zadania, musiałyby przeznaczyć na te cele całość środków inwestycyjnych w okresie kilku lat.</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#PoselWitoldKlepacz">Chcę w tym miejscu odnieść się do konkretnego przykładu. Jako ten przykład chcę podać miasto, z którego się wywodzę - miasto Sosnowiec. W jego budżecie na zadania inwestycyjne przeznacza się około 200 mln zł, co stanowi 25% budżetu miasta. Budowa jednego węzła drogowego to kwota rzędu 100-200 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-95.3" who="#PoselWitoldKlepacz">W granicach miasta Sosnowca przebiega droga krajowa nr 94. Ma ona długość 6,6 km i wymaga całkowitej modernizacji. Koszt budowy dwóch nowych węzłów, przebudowy dwóch węzłów i remontu dwóch węzłów drogowych w jej ciągu wyniesie według szacunku około 700-800 mln zł. Nawet więc przy pozyskaniu dofinansowania rzędu 50-70% miasta na prawach powiatu nie są w stanie wyasygnować pozostałej wymaganej kwoty. Podobnie jest w Dąbrowie Górniczej, mieście sąsiedzkim. Również w innych miastach na prawach powiatu, gdzie drogi krajowe wymagają kapitalnych remontów i modernizacji, mamy do czynienia z taką sytuacją.</u>
          <u xml:id="u-95.4" who="#PoselWitoldKlepacz">Zdaniem naszego klubu każda droga powinna mieć jednego zarządcę. Nie do zaakceptowania jest fakt, że na jednej drodze za jej stan odpowiada kilka miast oraz Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad. Powołuje to bowiem ogromne różnice w standardzie ich utrzymania. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad może utrzymywać swoje odcinki na poziomie bardzo dobrym, natomiast wiele odcinków dróg krajowych i obiektów zlokalizowanych w ich ciągu, pozostających w zarządzie miast na prawach powiatu, nie tylko charakteryzuje się złym stanem technicznym, ale także bardzo często obiekty drogowe nie spełniają obecnych wymagań w zakresie nośności, a także nośność ta ze względu na stan techniczny musi być obniżona.</u>
          <u xml:id="u-95.5" who="#PoselWitoldKlepacz">Wprowadzony w 2004 r. obowiązek utrzymania dróg krajowych z budżetów miast na prawach powiatów szczególnie dotkliwie dotyka miast woj. śląskiego, gdzie miast na prawach powiatu jest najwięcej, bo w sumie 19, a sieć dróg krajowych jest najbardziej rozbudowana. Obecnie miasta na prawach powiatu muszą utrzymywać drogi, które nie są ich własnością. Zmiana wyżej wymienionej ustawy w tym zakresie umożliwi utrzymanie dróg krajowych, ich naprawy i remonty w miastach na prawach powiatu na tych samych zasadach jak w innych gminach.</u>
          <u xml:id="u-95.6" who="#PoselWitoldKlepacz">Klub Poselski Lewica udzieli poparcia zmianie ustawy o drogach publicznych, zgłaszając jednocześnie po konsultacjach z Biurem Legislacyjnym stosowną poprawkę, którą przekazuję, składam na ręce pana marszałka. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-95.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Rackiego w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#PoselJozefRacki">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Poselskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego mam zaszczyt zaprezentować stanowisko wobec poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o drogach publicznych, zawartego w druku nr 1521.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#PoselJozefRacki">Zarządcą wszystkich dróg publicznych z wyjątkiem autostrad i dróg ekspresowych w miastach na prawach powiatu jest prezydent miasta. Budowa, przebudowa, remont, utrzymanie, ochrona i zarządzanie tymi drogami są finansowane z budżetu miasta.</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#PoselJozefRacki">Poselski projekt ustawy przewiduje wyłączenie dróg krajowych z zarządzania przez prezydentów miast na prawach powiatu. Wyłączenie prezydenta z zarządzania drogami krajowymi przy tak skonstruowanym projekcie ustawy jest niemożliwe. Zmiana struktury zarządzania drogami krajowymi oznacza zmianę wielu ustaw, w tym ustawy o finansowaniu infrastruktury transportu drogowego, ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, ustawy Prawo o ruchu drogowym.</u>
          <u xml:id="u-97.3" who="#PoselJozefRacki">W 2004 r. zlikwidowano część drogową subwencji ogólnej, zwiększono udział jednostek samorządu terytorialnego we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych i osób prawnych. Przejęcie przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad odcinków dróg wojewódzkich będzie wiązało się również ze zmianą udziału jednostek samorządu terytorialnego we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych i prawnych.</u>
          <u xml:id="u-97.4" who="#PoselJozefRacki">Mając na uwadze to, iż projekt ustawy zawarty w druku nr 1758 i inne ustawy nie są komplementarne, Klub Poselski Polskiego Stronnictwa Ludowego będzie głosował za jego odrzuceniem. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-97.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Na tym zakończyliśmy wystąpienia w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-98.3" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">W tej chwili do głosu jest zapisanych 17 posłów.</u>
          <u xml:id="u-98.4" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Czas na zadanie pytania: 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-98.5" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Tomasz Piotr Nowak, Platforma Obywatelska. Po tym wystąpieniu lista mówców zostanie zamknięta.</u>
          <u xml:id="u-98.6" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Zmiany sposobu finansowania wprowadził rząd SLD. Od 1 stycznia 2004 r. zlikwidowano część subwencji na rzecz większego dochodu z tytułu udziału samorządów w PIT i CIT. Panie ministrze, czy ta zmiana zdynamizowała proces inwestycyjny w odniesieniu do miast na prawach powiatu? Czy ilość środków przeznaczonych na drogi w sensie globalnym wzrosła, czy zmalała?</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Dodatkowe źródło finansowania stanowi rezerwa subwencji ogólnej tworzona w budżecie państwa. Jaka była skala pomocy udzielonej w ramach tej subwencji w minionych latach miastom na prawach powiatu?</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Jeżeli chodzi o jeszcze jeden rodzaj pomocy, który oferuje generalna dyrekcja dróg krajowych, czyli budowę obwodnic wzdłuż miast, to tu pojawia się problem. Czy rzeczywiście obwodnice powstaną wzdłuż wszystkich miast na prawach powiatu? Co się stanie z miastami, które prowadzą duże inwestycje, które to inwestycje są warte kilkaset milionów, tak jak na przykład w Koninie?</u>
          <u xml:id="u-99.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-99.4" who="#PoselTomaszPiotrNowak"> Czy rezygnacja z budowy nowej obwodnicy może mieć skutki w odniesieniu do nowego planu sieci dróg, które rząd zamierza budować w 2010 r., i pomocy finansowej dla tych miast? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Arkita, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-100.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Nie ma pana posła, tak?</u>
          <u xml:id="u-100.3" who="#GlosZSali">(Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-100.4" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Pan poseł Marek Kwitek, Prawo i Sprawiedliwość, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#PoselMarekKwitek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rząd chce porządkować kompetencje administracji rządowej i samorządowej oraz pragnie wzmocnienia znaczenia samorządu. Takie są przynajmniej deklaracje. Czy można jednak wzmocnić samorządy tylko przez rozszerzenie kompetencji, bez przekazywania środków finansowych?</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#PoselMarekKwitek">Drogi samorządowe są niedoinwestowane. Modernizacje i utrzymanie dróg krajowych na obszarze miasta często przekraczają możliwości finansowe samorządu. Odcinki tych dróg są w stanie podobnym do tego, w jakim znajdują się budżety miast, które je utrzymują. Zaproponowane w obecnej sytuacji rozwiązanie jest racjonalne i właściwe. Niestety opinia rządu jest negatywna. Panie ministrze, jakie zmiany planuje rząd, tak aby rozwiązać problem niedoinwestowanych dróg krajowych na odcinkach miejskich?</u>
          <u xml:id="u-101.2" who="#PoselMarekKwitek">Przykładem troski o samorządy i społeczności lokalne jest decyzja GDKiA o wstrzymaniu inwestycji na drodze nr 73 z Kielc do Woli Morawickiej. Odcinek ten miał zakończyć się obwodnicą Morawicy prowadzącą do planowanego lotniska w Obicach.</u>
          <u xml:id="u-101.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-101.4" who="#PoselMarekKwitek"> Decyzja zapadła w przeddzień ogłoszenia przetargu na realizację tej inwestycji. Prawie jednocześnie Ministerstwo Infrastruktury nie przyznało środków unijnych na modernizację tej drogi krajowej na odcinku miejskim. Panie ministrze, jakie są przyczyny tak fatalnych dla Kielc i woj. świętokrzyskiego decyzji? Dziękuje bardzo.</u>
          <u xml:id="u-101.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Pan poseł Waldemar Wrona, Prawo i Sprawiedliwość, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#PoselWaldemarWrona">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Zmiana ustawy o drogach publicznych (druki nr 1521 i 1758) jest jak najbardziej potrzebna. Wyjaśnię, dlaczego. Miasta na prawach powiatu nie mają pieniędzy na rozbudowę i modernizację dróg. Niejednokrotnie dochodzi do takiej sytuacji, że droga krajowa do granic miasta jest pięknie wybudowana, w obrębie miasta to się urywa, droga jest beznadziejna, poza granicami miasta - znowuż jest piękna.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#PoselWaldemarWrona">Pamiętajmy, że prezydenci miast otrzymują pieniądze nie na modernizację, nie na budowę czy rozbudowę tylko na utrzymanie tych dróg. Taka sytuacja ma miejsce między innymi w Kielcach przy drodze krajowej nr 73. Prezydent miasta niejednokrotnie prosił o wsparcie budowy tej drogi. Dlatego też zwracam się do pana ministra z pytaniem: Czy ministerstwo poprze starania pana prezydenta Lubawskiego mające na celu dofinansowanie budowy odcinka tej drogi oraz jakie jest stanowisko rządu w sprawie wyżej wymienionej ustawy? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Steca, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#PoselStanislawStec">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#PoselStanislawStec">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Pierwsze pytanie: Ile jest środków finansowych na budowę dróg w 2009 r.? Są sprzeczne informacje. Z jednych informacji wynika, że bardzo dużo brakuje, z drugich, że nie wykorzystamy tych środków.</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#PoselStanislawStec">Następne pytanie. Projekt ustawy zakłada odciążenie miast prezydenckich. Jest to słuszne. Nie wiem, czy pan kiedyś jechał, panie ministrze, z Poznania w kierunku Obornik. Pan prezydent Piły - a także Ujście - nie ma pieniędzy na modernizację tej drogi, a na odcinku 30 km jedzie się półtorej godziny z uwagi na ciągłe zatory. W związku z tym bardzo bym prosił, żeby zlecić oddziałowi dyrekcji dróg publicznych w Poznaniu, żeby tę sprawę zbadał i zaproponował rozwiązanie, gdyż tak z drogą S11 dalej być nie może. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Romualda Ajchlera, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#PoselRomualdAjchler">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Wnikliwie zapoznałem się z opinią resortu w tej kwestii i nie dziwię się. Na pewno rząd boi się wziąć dzisiaj 1400 km na swoje barki i finansować remont tych dróg. Nie dziwię się Platformie Obywatelskiej i koalicji. Stanowisko Lewicy wobec tego projektu jest negatywne. My, Lewica, w 2004 r. dokonaliśmy takiej zmiany, ale wyciągnęliśmy z tego wnioski, Wysoka Izbo, i mówimy, że popełniliśmy w tamtym czasie błąd. Miasta nie stać na utrzymanie dróg krajowych, biorąc pod uwagę także zachowanie Ministerstwa Infrastruktury. Panie ministrze, chciałbym zapytać, czy macie państwo rozeznanie, jaki procent dróg krajowych, które są w zarządzie miast i prezydentów, jest w takim stanie, o jakim mówił niedawno kolega z PiS.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-107.2" who="#PoselRomualdAjchler"> Czy macie państwo rozeznanie? To jest pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-107.3" who="#PoselRomualdAjchler">Panie marszałku, druga kwestia. Chodzi o drogę S11, Poznań - Piła. Proszę pojechać i zobaczyć. Wspominał już o tym pan poseł Stec. To, co tam się dzieje, to jest skandal. Ciągle mówicie, że nie macie pieniędzy. Za chwilę będziecie wymuszać to na samorządach i mówić, że same mają sobie wszystko zrobić. To jest niepoważne. Jest to niepoważne. Od kilku miesięcy - już kończę, panie marszałku - dopytuję się, co z obwodnicą pilską i co z obwodnicą ujską, błagam ministra infrastruktury o jasne stanowisko. Do dzisiaj toczą się ponoć jakieś tajne spotkania, nie wiadomo z kim. Nie wiadomo, o co chodzi, a ludzie czekają na decyzję państwa. Nie robicie nic w sprawie dróg, a szczególnie w sprawie S11, której stan woła o pomstę do nieba. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-107.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Jerzego Gosiewskiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#PoselJerzyGosiewski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#PoselJerzyGosiewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Proponowane zmiany art. 19 ust. 1 w ustawie o drogach publicznych zostały negatywnie ocenione przez urzędy marszałkowskie woj. mazowieckiego, pomorskiego i warmińsko-mazurskiego. Urzędy te uważają, że preferowany i proponowany kierunek zmian powinien być odwrotny, to znaczy winny być rozszerzane uprawnienia zarządcze, jeśli chodzi o drogi publiczne, również na prezydentów innych miast. W załączonych materiałach do projektu ustawy brak jest opinii samych zainteresowanych, to jest prezydentów miast, których proponowane zmiany dotyczą. W związku z tym chciałbym zadać pierwsze pytanie, które kieruję do pana posła sprawozdawcy: Czy przed procedowaniem nad tym projektem nie należało uzyskać opinii od samych zainteresowanych?</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-109.3" who="#PoselRomualdAjchler">(Trzeba przeczytać, panie pośle...)</u>
          <u xml:id="u-109.4" who="#PoselJerzyGosiewski">Ale jest opinia tylko od jednego, więcej nie ma.</u>
          <u xml:id="u-109.5" who="#PoselJerzyGosiewski">I pytanie do pana ministra. Czy nie byłoby właściwym rozwiązaniem, aby w przyszłości w planach perspektywicznych dotyczących budowy obwodnic wokół miast tego typu, a także innych, autostrady, drogi ekspresowe i drogi krajowe lokalizować poza granicami administracyjnymi miast? Przecież żadne miasto nie bardzo sobie życzy, żeby duże samochody, tiry, przejeżdżały przez środek, wśród bloków mieszkalnych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-109.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Kazimierza Gwiazdowskiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#PoselKazimierzGwiazdowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W uzasadnieniu do przedstawionego poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o drogach publicznych wnioskodawcy stwierdzili, że odcinki dróg krajowych przebiegające przez miasta na prawach powiatu powinny być zarządzane przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad, m.in. z uwagi na obciążenie budżetów tych miast utrzymaniem dróg niebędących ich własnością.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#PoselKazimierzGwiazdowski">Chciałbym zapytać przedstawiciela wnioskodawców, czy takiego samego uzasadnienia nie można by było użyć w odniesieniu do dróg wojewódzkich. Dlaczego proponowaną nowelizacją ustawy nie objęto również odcinków dróg wojewódzkich przebiegających przez miasta na prawach powiatu? Czy projekt tej ustawy był konsultowany z zainteresowanymi samorządami? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-111.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Marka Polaka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#PoselMarekPolak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#PoselMarekPolak">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Propozycja przeniesienia zarządu nad drogami krajowymi z gestii prezydentów miast do kompetencji głównego dyrektora dróg krajowych i autostrad nie wydaje się w moim przekonaniu dobrą receptą na rozwiązanie problemów związanych z wykonywaniem remontów dróg. Przecież drogi te w takich miastach stanowią trzon komunikacyjnego układu miejskiego, nad którymi nadzór powinien sprawować jeden zarządca, tak to postrzegam. Ponadto samorząd może dobrowolnie decydować o estetyce, czystości i wyglądzie drogi, na co otrzymuje środki w postaci subwencji ogólnej; inna sprawa, że nie wiadomo, gdzie te środki są przekazywane. Ma też otwartą drogę, jeśli chodzi o pozyskiwanie środków zewnętrznych, lub może zawsze ubiegać się o dotację celową ze Skarbu Państwa na określoną inwestycję.</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#PoselMarekPolak">Chciałbym zapytać przedstawiciela wnioskodawców albo sprawozdawcę komisji, czy motywem przygotowania tego projektu nie były</u>
          <u xml:id="u-113.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-113.4" who="#PoselMarekPolak"> postulaty słabych samorządów, które sobie nie radzą lub, idąc na łatwiznę, chcą pozbyć się problemów związanych z zabiegami o środki finansowe na utrzymanie i remonty tego rodzaju dróg. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-113.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Mirosława Pawlaka, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#PoselMiroslawPawlak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Czy wobec niejednokrotnie odmiennych poglądów i stanowisk podmiotów, do których zwrócili się posłowie wnioskodawcy, nie byłoby celowe wystąpienie o opinię w tej ważnej sprawie do Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad?</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#PoselMiroslawPawlak">Pytanie drugie. Czy nie wydaje się logiczne rozwiązanie, aby preferowany był kierunek odwrotny, tzn. rozszerzenie uprawnień zarządczych nad drogami publicznymi także na prezydentów innych miast, nie tylko miast na prawach powiatu?</u>
          <u xml:id="u-115.2" who="#PoselMiroslawPawlak">Pytanie trzecie. Co będzie się działo w przypadku niewydolności niektórych samorządów w finansowaniu kosztów przebudowy dróg krajowych przebiegających przez dane miasto?</u>
          <u xml:id="u-115.3" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-115.4" who="#PoselMiroslawPawlak">Dołączam swój głos do głosów panów posłów z woj. świętokrzyskiego w sprawie drogi S73 biegnącej z Kielc przez gminę Morawica.</u>
          <u xml:id="u-115.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-115.6" who="#PoselMiroslawPawlak"> Decyzją ministra infrastruktury zostało zawieszone wydanie 17 mln na wykup terenów pod budowę tej drogi. Wybuchła wielka wrzawa polityczna w województwie, wczoraj odbyła się nadzwyczajna sesja Rady Gminy Morawica, z udziałem posłów koalicji i opozycji, w obronie realizacji tego rozwiązania. W tym celu dzisiaj też pytamy pana ministra, czy istnieje szansa, a może nie szansa, po prostu trzeba zmienić tę decyzję, żeby uratować swój honor i budowę tej drogi. O co tu chodzi? Nieprzyznanie środków na wykup grozi tym, że trzeba będzie płacić, po podpisaniu umowy przez panią Sajor, dyrektor w Kielcach, odsetki za to, że się nie zrealizowało inwestycji na wykupionych terenach. To jest bardzo ważne, ważne dla naszego województwa, a szczególnie dla samorządu miasta Kielce i samorządu gminy Morawica. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-115.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Marka Krząkałę, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#PoselMarekKrzakala">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Obecny system zarządzania drogami w miastach na prawach powiatu, który nakłada na prezydenta miasta funkcję zarządcy wszystkich kategorii dróg, z wyjątkiem dróg ekspresowych i autostrad, jest bardzo racjonalny. Jeden zarządca jest odpowiedzialny za harmonogram ewentualnych modernizacji, koordynację spraw inwestycyjnych, czynności związane z zimowym utrzymaniem, itp. Zmiany powinny, w mojej opinii, iść w zupełnie innym kierunku, to znaczy chodzi o rozszerzenie dotychczasowych uprawnień zarządczych nad drogami publicznymi także na prezydentów innych miast, nie tylko miast na prawach powiatu. Jaki wpływ na poziom zarządzania infrastrukturą drogową oraz poziom organizacji, a przede wszystkim na koordynację prac remontowych w miastach, będzie miało przyjęcie proponowanej zmiany? Niech samorząd sam określa standardy utrzymania swoich dróg, sposób ich zagospodarowania, estetykę pasa drogowego, jego czystość itd. Mamy oczywiście negatywne przykłady, na które wnioskodawca powołuje się w uzasadnieniu, które wymagają działania, ale to nie jest powód do wprowadzenia zmian systemowych. Czy zatem uzasadnione jest wprowadzanie nowych rozwiązań</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-117.2" who="#PoselMarekKrzakala">, skoro obecnie obowiązujący porządek prawny zapewnia już możliwość przekazania Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad zarządzania drogami krajowymi w miastach na prawach powiatu i ponoszenia przez Skarb Państwa pełnych kosztów ich utrzymania i przebudowy?</u>
          <u xml:id="u-117.3" who="#PoselMarekKrzakala">Jednym z wielu problemów są niewystarczające nakłady finansowe z budżetu państwa na drogi publiczne, w tym krajowe, wojewódzkie i powiatowe. Dobrym przykładem jest ˝Narodowy program budowy dróg lokalnych˝, który został przyjętym z wielkim entuzjazmem przez samorządy. Czy zdaniem wnioskodawcy, zamiast zmian w ustawie, która w opinii wielu specjalistów dobrze funkcjonuje, nie winno się raczej szukać możliwości dofinansowania takich miast ze środków Skarbu Państwa, jako dotacji z przeznaczeniem na określony cel lub zadanie inwestycyjne? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-117.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Tomasza Kamińskiego, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#PoselTomaszKaminski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Otóż w tej ustawie nie dąży się, jak czytamy w stanowisku rządu, do ograniczenia samorządu, celem jest poprawa jakości dróg krajowych, to po pierwsze. Po drugie, jak czytamy w stanowisku rządowym, rząd zdaje sobie sprawę, że jest problem, że jest źle, że samorządy nie są w stanie gruntownie przebudowywać dróg krajowych zgodnie z określonymi parametrami i wysokimi wymaganiami. Stąd też pytanie: Dlaczego rząd nie chce tych dróg przejąć? Po drugie, résumé dla dróg krajowych ma być realizacja programu budowy obwodnic przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad. Panie ministrze, konkretne pytanie: Ile takich obwodnic zostanie oddanych w tym roku, ile w przyszłym? Kolejne pytanie. W stanowisku rządu czytamy o stanowisku Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego (do druku nr 1521), natomiast w druku nr 1521 takiego stanowiska nie ma. Panie ministrze, bardzo chciałbym się z tym stanowiskiem zapoznać. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Mieczysława Kasprzaka, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#PoselMieczyslawKasprzak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Problem, o którym tutaj dzisiaj dyskutujemy, jest poważny. Częściowo został on przez niektórych przedmówców już nakreślony, a dotyczy to szczególnie budowy obwodnic miast powiatowych. Problem zaczyna się wtedy, kiedy trzeba wybudować łącznik, bo obwodnica nie może być tylko dla siebie, ma też służyć miastu. Z taką sytuacją miałem do czynienia u siebie, w Jarosławiu. Zaplanowano obwodnicę, 12 km, dość długa obwodnica. Pięknie, ale ktoś później zapytał, a kiedy będzie łącznik i gdzie będzie ten łącznik. Wtedy zaczęły się problemy, kto ma być inwestorem tego łącznika. Trzeba wybudować dwa węzły, żeby połączyć dwie drogi krajowe, starą i nową, a węzły są na terenie gminy.</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-121.3" who="#PoselMieczyslawKasprzak"> Droga łącząca jest powiatu i nie ma odpowiedzialnego. Problemy się tworzą, inwestycja się opóźnia, jest półtora roku opóźnienia, poprzednicy już ogłosili, że inwestycja będzie rozpoczęta. Co się dzieje w tym czasie? To jest też ogromny problem tam, gdzie nie ma obwodnic wokół miast. Jeszcze, panie marszałku, sekundkę. Drogi powiatowe w jakiś sposób zostały przez powiaty wyremontowane, powiaty się sprężyły w ciągu ostatnich lat i coś zrobiły na tych drogach. I teraz ciężkie samochody, tiry jeżdżą, nie mając możliwości przejechania przez miasta, właśnie drogami powiatowymi, rozjeżdżają totalnie te drogi, niszczą całkowity dorobek powiatów. Gminy z powiatami się dogadują, jest jakaś partycypacja. Czy nie należałoby uwzględnić, tam gdzie jest nasilenie ruchu na lokalnych drogach powiatowych, żeby również była partycypacja w utrzymaniu tych dróg, po prostu w budowie tych dróg, bo powiaty już nie mogą sobie z tym poradzić?+ Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-121.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Dariusza Lipińskiego, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#PoselDariuszLipinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiony projekt ustawy dotyczy problemów żywotnie interesujących samorządy dużych polskich miast. Mam w związku z tym pytanie do przedstawiciela wnioskodawców: Jaka jest opinia tych samorządów o projekcie? I czy to prawda, że opinia organizacji zrzeszających samorządy, na przykład Związku Miast Polskich, jest negatywna? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Józefa Rackiego, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#PoselJozefRacki">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Szanowni Państwo! Rzeczywiście problem jest trudny i ważny, szczególnie problem budowy obwodnicy, która kilkanaście razy przecina granice administracyjne miasta po to, żeby się znaleźć za miastem. W związku z tym mam do pana ministra dwa pytania. Pierwsze: Czy rząd przewiduje zmianę ustawy o drogach publicznych i innych ustaw w sprawie dziś omawianej, to jest finansowania obwodnic w granicach administracyjnych miast prezydenckich? I drugie pytanie: Kiedy rząd przedłoży nowy projekt sieci dróg i związanego z tym podziału środków na budowę dróg i ich utrzymanie? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Stanisława Ożoga, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#PoselStanislawOzog">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Słuchając wystąpień klubowych, po raz kolejny mieliśmy dowód na to, że Platforma Obywatelska, Polskie Stronnictwo Ludowe to stronnictwa antysamorządowe.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#GlosZSali">(O!)</u>
          <u xml:id="u-127.2" who="#PoselStanislawOzog">Daliście kolejny raz tego dowody.</u>
          <u xml:id="u-127.3" who="#PoselStanislawOzog">Proszę państwa, nie może być tak, że problemy, z którymi rząd sobie nie radzi, są przekazywane samorządom. Tak niestety, to ma miejsce.</u>
          <u xml:id="u-127.4" who="#PoselStanislawOzog">Panie Ministrze! Konkretne pytanie. Proszę spróbować nam odpowiedzieć, dlaczego rząd próbuje wymusić na samorządach realizację łączników między autostradą a drogą krajową?</u>
          <u xml:id="u-127.5" who="#PoselStanislawOzog">Kolejna sprawa. Państwo mówiliście, że do 2012 r., do mistrzostw Europy, zrealizujecie około 3200 km ekspresówek i autostrad. Jaki faktycznie zakres tego projektu zostanie zrealizowany?</u>
          <u xml:id="u-127.6" who="#PoselStanislawOzog">I na koniec gorąca prośba. Że sobie nie radzicie z obszarem budowy dróg, to wszyscy wiedzą. Natomiast w imieniu samorządów proszę was, żebyście nie przekazywali kolejnych zadań samorządom, czyli na przykład budowy ekspresówek. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-127.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Michała Wojtkiewicza, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#PoselMichalWojtkiewicz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#PoselMichalWojtkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Od 1990 r. jestem samorządowcem, mogę powiedzieć, że znam problematykę związaną z kosztami utrzymania dróg. Pochodzę z Tarnowa. Autostrada A4 będzie, myślę, że jeszcze w tym wieku wybudowana, aczkolwiek chcę panu ministrowi zwrócić uwagę na odcinek Kraków - Szarów, tam już chyba będzie potrzebny remont. Autostrada jeszcze nie została wybudowana, a tam już są osuwiska. Jeżdżę pociągiem i widzę to z okien pociągu.</u>
          <u xml:id="u-129.2" who="#PoselMichalWojtkiewicz">Ale a propos autostrady A4 i zjazdu, to wszystko spadnie na samorząd. W związku z tym była też planowana obwodnica wschodnia, ponieważ cały ruch z miejscowości Krzyż przepływał przez Tarnów. Zatkane by było całe to miasto. W związku z tym ta obwodnica była projektowana częściowo na terenie miasta</u>
          <u xml:id="u-129.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-129.4" who="#PoselMichalWojtkiewicz"> i częściowo poza nim. Chciałbym zapytać pana ministra, czy ta obwodnica będzie budowana przez generalną dyrekcję, czy ona zeszła z planu. Wiemy, że pieniądze europejskie nie zostały wykorzystane i nie są wykorzystywane, więc ponawiamy prośbę o to, żeby przyspieszyć pracę nad tą obwodnicą. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-129.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Głos zabierze pan poseł Wiesław Janczyk, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-130.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#PoselWieslawJanczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt zmiany ustawy o drogach publicznych, dotyczący przepisu art. 19, wywołuje bardzo ważną dyskusję. Zmiana ta dałaby szansę wielu miastom na przyjęcie rozwiązania, które pozwoli na przeprowadzenie inwestycji drogowych przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad. Dodam, że chodzi o inwestycje, których miasta na prawach powiatu same z całą pewnością nie udźwigną, bo musiałoby się to odbyć kosztem znacznego ograniczenia wydatków na inne drogi miejskie, będące w zarządzie jednostek samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#PoselWieslawJanczyk">Kieruję do rządu pytania. Czy przy okazji tego rozstrzygnięcia proponowanego w noweli ustawy, które jednak wzbudza opór, choćby ze strony przedstawicieli urzędów marszałkowskich, którym oddano projekt do konsultacji, rząd przedstawi reguły pozyskiwania środków, jeśli drogi krajowe miałyby pozostać w dotychczasowym zarządzie? Czy rząd wskaże jednoznacznie samorządom drogę do pozyskania środków Skarbu Państwa jako dotacji z przeznaczeniem na budowę obwodnicy lub mostu na takim typie drogi?</u>
          <u xml:id="u-131.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-131.3" who="#PoselWieslawJanczyk"> Nadmienię, że proponowane przez posłów dziesiątki, a może setki zmian do ustawy budżetowej na lata 2008 i 2009, w tym moja, dotycząca środków dla Nowego Sącza i Limanowej, były przez koalicję lekceważone, z uzasadnieniem, że pieniądze na takie zadania są w budżetach generalnej dyrekcji, a do dzisiaj nie ruszyły tam żadne inwestycje. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-131.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-132.2" who="#WicemarszalekKrzysztofPutra">Teraz bardzo proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Infrastruktury pana Radosława Stępnia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyRadoslawStepien">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zanim przejdę do szczegółowych odpowiedzi na państwa pytania, chciałbym zwrócić uwagę, że tak naprawdę przy okazji omawiania stanowiska wobec tej ustawy dyskutujemy o dwóch systemach zarządzania drogami. Pierwszy zakłada prymat zarządzania systemem liniowym, czyli drogą w całej linii jej przebiegu, a drugi kładzie akcent na zarządzanie pewnym obszarem komunikacyjnym. Tym obszarem objęte są miasta na prawach powiatu.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyRadoslawStepien">Oprócz kwestii finansowych, do których za chwilę się odniosę, trzeba zwrócić uwagę na jedną sprawę. Jeżeli miasto na prawach powiatu chce mieć narzędzia spójnej, trwałej i głęboko przemyślanej polityki komunikacyjnej na swoim obszarze, musi mieć w swoim zarządzie te drogi, które z punktu widzenia niektórych miast mają kapitalne znaczenie, również dlatego, że są one zwornikami systemów komunikacyjnych. To one przez różne skrzyżowania dają możliwość kształtowania przebiegu ruchu w mieście. Odebranie tych uprawnień prezydentowi miasta będzie pozbawieniem go dosyć istotnego instrumentu w kształtowaniu polityki komunikacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-133.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyRadoslawStepien">W państwa wypowiedziach wiele razy przewijała się kwestia finansowania. Stanowisko rządu wobec propozycji zmian jest negatywne głównie ze względów finansowych. Bez szczególnej analizy można wskazać na jedno: dziś przejęcie zarządzania tymi drogami, finansowania tych dróg przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad jest po prostu niemożliwe. Nie mówię tu o roku 2009, bo to jest oczywiste, mówię tu także o roku 2010. Dlaczego? Dlatego że jeżeli przyjęliśmy rządowy program budowy dróg i autostrad nie w ramach jednej kadencji i przecież nie od jednego rządu, żeby konsekwencją w zakresie budowy dróg nie doprowadzać do sytuacji, że porzucamy projekty, nie realizujemy ich w całości, zmieniamy zdanie w trakcie realizacji, to bądźmy konsekwentni i konsekwentnie chrońmy ten program budowy, nie realizując kosztem przewidzianych zadań nowych celów, np. przyjęcia 1400 km dróg w miastach na prawach powiatów. Dzisiaj system finansowania tych dróg składa się z czterech elementów. Opiera się on na podatku PIT i CIT, jest lewarowany przez PO IiŚ, rezerwę subwencji ogólnej. System wreszcie może być pośrednio zasilany przez uwalnianie środków inwestycyjnych, również przez rządowy program budowy i odnowy dróg lokalnych. Źródła te zatem istnieją.</u>
          <u xml:id="u-133.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyRadoslawStepien">Co do podawanego przez państwa przykładu dotyczącego Włocławka, to proszę państwa, odnoszenie wartości inwestycji, której okres użytkowy wynosi wiele lat, do jednorocznego budżetu wskazuje na zestawienie być może atrakcyjnych wizualnie pojęć, ale tak naprawdę nieodnoszących się do siebie. Montaż finansowy, który powinien zapewniać finansowanie takiej inwestycji, z pewnością nie odnosi się do jednorazowego budżetu miasta, musi się on opierać również na innych źródłach. Ten projekt został jednak zgłoszony w ramach finansowania środkami europejskimi. Dokładnie rzecz ujmując, 6 lutego 2009 r. wpłynął wniosek na kwotę 285 mln, jeśli chodzi o wartość całego zadania, a środków, które mogą zostać pozyskane przez miasto Włocławek, jest 242 mln. Istnieje zatem szansa zapewnienia środków, również w przypadku wielkich zadań, tak istotnych z punktu widzenia miasta, a tak nieadekwatnych do jednorocznego budżetu. Oczywiście, bardzo wiele będzie zależeć od jakości projektu, od jakości dokumentacji, która zostanie złożona. Wstępne rozstrzygnięcie, wstępna lista pojawi się już w lipcu, sierpniu tego roku.</u>
          <u xml:id="u-133.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyRadoslawStepien">Teraz przejdę do kilku kwestii, które państwo poruszyliście w swoich wypowiedziach. Przewijała się sprawa drogi nr 73. Na dzień dzisiejszy trwa proces przygotowawczy, ale brak jest pozwolenia na budowę, którego spodziewamy się we wrześniu roku 2009. Jeśli chodzi o logikę procesu inwestycyjnego, takie wydarzenie z punktu widzenia postępu dalszych robót ma znaczenie kapitalne.</u>
          <u xml:id="u-133.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyRadoslawStepien">Bardzo istotna kwestia, do której chciałbym się odnieść w sposób bardziej zbiorczy niż szczegółowy, dotyczy obwodnic. Planowanych jest w całym programie około 200 obwodnic. To one przejmą w przyszłości ruch, w tym ruch tranzytowy z obszarów zurbanizowanych, z obszarów miast. Główną wytyczną polityki Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad jest wytyczanie linii obwodnic poza granicami administracyjnymi miast. Między innymi dzięki temu unikniemy w przyszłości problemu, o którym dzisiaj mówimy. W roku 2008 oddaliśmy 12 obwodnic. W roku 2009 mamy w budowie 19 obwodnic. To znaczy, że jednak w obwodnicowym segmencie drogowym sporo się dzieje. Obwodnice wielkich miast będą w przyszłości rozwiązaniem problemu.</u>
          <u xml:id="u-133.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyRadoslawStepien">Proszę państwa, dziś, kiedy patrzymy na strukturę ruchu dróg krajowych, które przebiegają przez miasta na prawach powiatu, to okazuje się, że w większości wypadków ruch na tych drogach generowany jest przez ruch lokalny, a nie tranzytowy. Oczywiście, nie musi to dotyczyć wszystkich przypadków.</u>
          <u xml:id="u-133.7" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyRadoslawStepien">Jeżeli chodzi o obciążenie dróg i uczestnictwo, partycypację państwa w budowie dróg innych niż ekspresowe, autostrady i drogi krajowe, to proszę państwa, dzisiejszy system zapewnia czteroelementowy model finansowania drogi. W związku z tym wszystkie postulaty, abyśmy finansowali budowę innych dróg niż autostrady, drogi ekspresowe i drogi krajowe, dlatego że w jakiś sposób łączą się one z drogami o znaczeniu krajowym, niestety są zbyt odległe od możliwości.</u>
          <u xml:id="u-133.8" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyRadoslawStepien">Pomijając to, jak wielka byłaby liczba wniosków o finansowanie z budżetu państwa dróg, które w jakiś sposób łączą się z drogami krajowymi, poprawiają dostępność sieci dróg krajowych, w bardzo wielu wypadkach drogi te, przy należytym staraniu samorządów, mogą uzyskać finansowanie z innych środków, mówiliśmy tutaj o czterech takich elementach.</u>
          <u xml:id="u-133.9" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyRadoslawStepien">Proszę państwa, gdyby tego systemu nie było, Włocławek nie mógłby wystąpić w tym roku o 242 mln zł dofinansowania. Być może wymaga to jeszcze uściślenia, podkreślenia. Jeżeli zmienilibyśmy system, o którym tutaj mowa, przyjęlibyśmy ten wniosek, to zmiana beneficjentów spowodowałaby bardzo poważne zawirowania w systemie finansowania, jeśli chodzi o fundusze europejskie. Byłaby to zmiana beneficjenta, przebudowa systemu. A przecież, proszę państwa, nam tak naprawdę...</u>
          <u xml:id="u-133.10" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">(Najpierw trzeba te pieniądze dostać, panie ministrze.)</u>
          <u xml:id="u-133.11" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyRadoslawStepien">...chodzi o kontynuację. Chodzi o to, żebyśmy wreszcie nasze zadania i rozpoczynali, i kończyli.</u>
          <u xml:id="u-133.12" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyRadoslawStepien">Proszę państwa, w naszym systemie jest jeszcze kilka elementów, na które warto zwrócić uwagę. Jeżeli chodzi o szczegóły zadań, szczegóły budżetowe, jutro jest posiedzenie Komisji Infrastruktury, na które nasz resort przygotowuje bardzo szczegółową informację. Myślę, że znajdzie się w niej szereg odpowiedzi na pytania dotyczące finansowania dróg i konkretnych zadań.</u>
          <u xml:id="u-133.13" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieInfrastrukturyRadoslawStepien">To chyba tyle, jeżeli chodzi o podstawowe wyjaśnienie, dlaczego chcielibyśmy utrzymać stan dotychczasowy i dlaczego wnosimy o oddalenie wniosku. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-133.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Stefan Niesiołowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">O zabranie głosu proszę sprawozdawcę komisji pana posła Wiesława Andrzeja Szczepańskiego</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na wstępie chciałbym pogratulować panu ministrowi awansu i życzyć powodzenia w realizacji planów budowy polskich dróg, bo nie udało się to pana poprzednikowi.</u>
          <u xml:id="u-136.2" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">Sądzę, że los tego projektu jest przesądzony, ponieważ dwa kluby koalicyjne zgłosiły wniosek o jego odrzucenie, będą za tym głosowały. Jednakże chciałbym się odnieść do paru uwag, które zostały tutaj zgłoszone.</u>
          <u xml:id="u-136.3" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">Jeśli chodzi o opinie, ten projekt powstał m.in. właśnie w oparciu o opinie miast prezydenckich. To prawda, że nie ma do niego stanowiska Związku Miast Polskich. 28 listopada 2008 r. Śląski Związek Gmin i Powiatów przyjął w tej kwestii stanowisko, aby drogi te jednak przekazać w gestię generalnej dyrekcji. Tak więc projekt ten został przygotowany w oparciu o wnioski miast prezydenckich, głównie obszaru woj. śląskiego, jak również innych miast.</u>
          <u xml:id="u-136.4" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">Nieprawdą jest to, co padło w pytaniu pana posła, że projekt ten powstał przede wszystkim w oparciu o opinie miast słabych finansowo. Nie, powstał w oparciu o opinie gmin śląskich, jak również opinię Włocławka i innych miast. Dziwi mnie, że pan minister twierdzi, iż jest stanowisko Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Takiego stanowiska nie ma i nie jest załączone do druku nr 1521.</u>
          <u xml:id="u-136.5" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">Jeśli chodzi o kwestię dotyczącą środków, to trzeba zaznaczyć, że do 2004 r. była to subwencja drogowa, były to pieniądze znaczone. Natomiast od 2004 r. są to dochody zawarte w PIT i CIT i dziś, w dobie kryzysu, trzeba powiedzieć wprost, że te wpływy są coraz mniejsze, a więc nakłady finansowe na drogi są mniejsze. Nakłady na drogi krajowe także są o wiele mniejsze, mniejsze nawet niż koszty ich bieżącego utrzymania.</u>
          <u xml:id="u-136.6" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">Szkoda, że kolega z Platformy nie miał więcej czasu, może zdążyłby zaprezentować całe stanowisko rządowe, przedstawił tylko połowę.</u>
          <u xml:id="u-136.7" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">Jeśli chodzi o kwestię związaną z odebraniem kompetencji, to ta ustawa, wyłączając drogi z zarządu gmin, nie odbiera im kompetencji. Nadal pozostaje art. 19 ust. 4, który mówi o tym, iż jeśli gmina chce, to droga krajowa pozostaje w jej gestii, ale oczywiście w porozumieniu z generalną dyrekcją, która będzie przewidywała rozliczenia finansowe, a więc rzeczywiste koszty ponoszone przez miasto prezydenckie związane z utrzymaniem tej drogi.</u>
          <u xml:id="u-136.8" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">Pan minister pozwolił sobie zauważyć, że pozostaje możliwość sięgania po środki przeznaczone na finansowanie dróg lokalnych. Tylko, panie ministrze, 1 mld zł na tak znaczną liczbę gmin, na 2,5 tys. gmin... Dla przykładu w Wielkopolsce daje to niecałe 300 tys. zł rocznie na jedno miasto...</u>
          <u xml:id="u-136.9" who="#GlosZSali">(A kto wam tak powiedział?)</u>
          <u xml:id="u-136.10" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">...nie licząc powiatów. Środki finansowe, jeśli mówimy o możliwości korzystania ze środków w ramach programu budowy dróg lokalnych, są znikome, zwłaszcza że rząd zapowiedział, że inwestycje nie mogą być wyższe niż 6 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-136.11" who="#PoselWieslawAndrzejSzczepanski">Po prostu nie mówmy w tym momencie o finansowaniu drogi krajowej, czasami, powiedzmy, czteropasmowej. To nie są pieniądze przeznaczone na drogi krajowe, to są pieniądze na małe drogi lokalne albo na drogi powiatowe łączące poszczególne miejscowości. Rozumiem, że problemem, który dzisiaj się pojawia - i stąd wniosek o odrzucenie tej ustawy czy głosowanie za - jest to, że rząd nie posiada środków finansowych na jej realizację i sam przyznaje, że te tysiąc czterysta parę kilometrów, które dziś znajduje się w gestii miast prezydenckich, kosztowałoby go o wiele więcej niż przekazuje dzisiaj w postaci dochodów z PIT i CIT. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-136.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#PoselWaldemarWrona">Przepraszam, panie marszałku, chciałbym tylko prosić pana ministra, aby trzech posłów ziemi świętokrzyskiej, pan Waldemar Wrona, Marek Kwitek i pan poseł Mirosław Pawlak, zadało panu ministrowi pytanie w sprawie drogi krajowej nr 73, na które pan minister nie raczył odpowiedzieć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Przepraszam, panie pośle, myślałem, że pan prostuje, ale to nie jest sprostowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#PoselWaldemarWrona">Czekamy na odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Nie ma takiego trybu. Pan minister odpowiedział i jeżeli pan nie jest usatysfakcjonowany tą odpowiedzią, to nic na to nie poradzę.</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">W regulaminie nie przewiduje się takiej możliwości. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-141.3" who="#PoselMiroslawPawlak">(Panie marszałku, może poprosić pana ministra o odpowiedź na piśmie?)</u>
          <u xml:id="u-141.4" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Tak, właśnie chciałem to powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-141.5" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan minister w tej chwili sygnalizuje, że będzie odpowiedź na piśmie, natomiast myślałem, że pan domaga się odpowiedzi teraz na sali, a regulamin tego nie przewiduje.</u>
          <u xml:id="u-141.6" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-141.7" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm skierował ten projekt ponownie do Komisji Infrastruktury w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-141.8" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-141.9" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 4. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej oraz ustawy o kulturze fizycznej (druki nr 1687 i 1752).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">O zabranie głosu proszę sprawozdawcę komisji panią posłankę Ewę Wolak.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#PoselSprawozdawcaEwaWolak">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży po przeprowadzeniu pierwszego czytania oraz rozpatrzeniu projektu ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej oraz ustawy o kulturze fizycznej, druk nr 1687, na posiedzeniu w dniu 5 marca 2009 r. wnosi, aby Wysoka Izba uchwaliła załączony w druku nr 1752 projekt ustawy z wniesionymi poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#PoselSprawozdawcaEwaWolak">Projekt ustawy dotyczy: po pierwsze, wprowadzenia w szkołach ponadgimnazjalnych w miejsce przedmiotu: przysposobienie obronne przedmiotu: edukacja dla bezpieczeństwa. Po drugie, zastąpienia w gimnazjach ścieżki edukacyjnej: edukacja dla bezpieczeństwa przedmiotem: edukacja dla bezpieczeństwa oraz, po trzecie, wprowadzenia możliwości realizowania dwóch godzin zajęć wychowania fizycznego w innych formach niż zajęcia klasowo-lekcyjne.</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#PoselSprawozdawcaEwaWolak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dotychczas obowiązujące przepisy ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej wprowadziły przysposobienie obronne jako obowiązkowy przedmiot nauki objęty programem nauczania młodzieży uczęszczającej do szkół ponadgimnazjalnych, to jest: zasadniczych szkół zawodowych, liceów ogólnokształcących, liceów profilowanych i techników dla młodzieży, zarówno szkół publicznych, jak i niepublicznych. Pragnę dodać, że w szkołach ponadgimnazjalnych przedmiot: przysposobienie obronne jest realizowany w wymiarze dwóch godzin zajęć tygodniowo w cyklu kształcenia.</u>
          <u xml:id="u-144.3" who="#PoselSprawozdawcaEwaWolak">Zmiana art. 166 ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej polega na tym, że w miejsce dotychczasowego przedmiotu: przysposobienie obronne wprowadza się przedmiot: edukacja dla bezpieczeństwa. Obowiązkowa edukacja w zakresie bezpieczeństwa obejmie uczniów gimnazjów oraz szkół ponadgimnazjalnych ogólnokształcących i zawodowych. Przewiduje się, że zarówno w gimnazjach, jak i w szkołach ponadgimnazjalnych dla młodzieży nauczanie nowego przedmiotu edukacja dla bezpieczeństwa obowiązywać będzie w wymiarze jednej godziny tygodniowo w cyklu kształcenia. Powyższe rozwiązanie jest zgodne z założeniami reformy programowej kształcenia ogólnego. Sposób realizacji nowego przedmiotu zostanie określony w rozporządzeniu przewidzianym w art. 166 ust. 3 ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-144.4" who="#PoselSprawozdawcaEwaWolak">Edukacja dla bezpieczeństwa zostanie wprowadzona od roku szkolnego 2009/2010 w pierwszej klasie gimnazjum, natomiast w pierwszych klasach szkół ponadgimnazjalnych od roku szkolnego 2012/2013. W okresie przejściowym uczniowie szkół ponadgimnazjalnych uczestniczący obecnie w zajęciach przysposobienia obronnego będą kontynuować naukę tego przedmiotu na dotychczasowych zasadach.</u>
          <u xml:id="u-144.5" who="#PoselSprawozdawcaEwaWolak">Zmiana art. 61 ust. 3 ustawy o kulturze fizycznej łączy się z przewidzianymi w rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie niektórych innych ustaw rozwiązaniami związanymi z reformą programową wychowania przedszkolnego i kształcenia ogólnego. Reforma programowa w założeniu ukierunkowana jest na zwiększenie autonomii szkół w kreowaniu efektywnego procesu kształcenia. Stworzona została więc możliwość prowadzenia dwóch godzin zajęć z wychowania fizycznego w formach innych niż zajęcia klasowo-lekcyjne dla uczniów klas 4-6 szkoły podstawowej, gimnazjum i dla młodzieży ze szkół ponadgimnazjalnych. Mogą być one realizowane w formie zajęć sportowych, rekreacyjno-zdrowotnych, tanecznych i turystycznych. Proponowana zmiana ustawy o kulturze fizycznej nie zmienia natomiast dotychczasowego wymiaru godzin zajęć wychowania fizycznego, tj. 4 godzin zajęć tygodniowo w szkołach podstawowych i gimnazjach i 3 godzin zajęć tygodniowo w szkołach ponadgimnazjalnych.</u>
          <u xml:id="u-144.6" who="#PoselSprawozdawcaEwaWolak">Szkoła powinna ustalać formy aktywności fizycznej w ramach poszczególnych form zajęć, uwzględniając lokalne tradycje i warunki, a także potrzeby i oczekiwania uczniów i ich rodziców. Zajęcia te mają gwarantować uczniom możliwość udziału w zajęciach dostosowanych do ich możliwości i zainteresowań. Realizacja zajęć rekreacyjno-zdrowotnych powinna być nastawiona na przygotowanie uczniów do systematycznej aktywności fizycznej w czasie wolnym, ze świadomością wynikających z tego korzyści zdrowotnych.</u>
          <u xml:id="u-144.7" who="#PoselSprawozdawcaEwaWolak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Komisja zobowiązała ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania, żeby przed podpisaniem rozporządzenia dotyczącego form realizacji zajęć wychowania fizycznego przedstawił projekt tego rozporządzenia na posiedzeniu komisji, aby mogły zostać zawarte w nim regulacje, które rozwieją wszelkie wątpliwości pojawiające się podczas debaty nad projektem ustawy.</u>
          <u xml:id="u-144.8" who="#PoselSprawozdawcaEwaWolak">Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży przyjęła projekt ustawy po wniesieniu, po pierwsze, poprawek o charakterze legislacyjnym. I tak w art. 1 w zmianie 1 zwrot: odbywania przysposobienia obronnego, zastąpiono zwrotem: odbywania edukacji dla bezpieczeństwa. Po drugie, wprowadzono przepisy przejściowe w art. 3.</u>
          <u xml:id="u-144.9" who="#PoselSprawozdawcaEwaWolak">W imieniu komisji proszę Wysoką Izbę o uchwalenie projektu ustawy z poprawkami. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-144.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-145.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-145.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Głos zabierze pan poseł Grzegorz Roszak, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#PoselGrzegorzRoszak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska wobec projektu ustawy o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej oraz ustawy o kulturze fizycznej.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#PoselGrzegorzRoszak">Proponowane zmiany mają na celu stworzenie warunków dla skuteczniejszego kształcenia dzieci i młodzieży w zakresie wychowania fizycznego oraz edukacji dla bezpieczeństwa. Są one spójne z rozwiązaniami zawartymi w reformie programowej wychowania przedszkolnego i kształcenia ogólnego, ukierunkowanymi na precyzyjny opis efektów kształcenia na każdym etapie edukacyjnym. Obecne rozwiązania w tym zakresie nie są optymalne. Dotychczasowe formy realizacji programu zajęć wychowania fizycznego często nie uwzględniają rzeczywistych potrzeb zdrowotnych uczniów, specyfiki ich zainteresowań sportowych, warunków realizacji zajęć wychowania fizycznego oraz tradycji sportowych danego środowiska lub szkoły. Obowiązujące przepisy art. 166 ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej stanowią, że obecnie tylko uczniowie szkół ponadgimnazjalnych dla młodzieży uczą się przysposobienia obronnego jako obowiązkowego przedmiotu. W ten sposób nieobjęta obowiązkową regularną edukacją w tym zakresie pozostaje znacząca grupa młodzieży, przede wszystkim zaś uczniowie gimnazjów.</u>
          <u xml:id="u-146.2" who="#PoselGrzegorzRoszak">Zmiana art. 166 ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej wprowadza przedmiot edukacja dla bezpieczeństwa. Nauczaniem tego przedmiotu będą objęci uczniowie gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych dla młodzieży. W przypadku gimnazjalistów zastąpi on dotychczasową ścieżkę edukacyjną edukacja obronna. W szkołach ponadgimnazjalnych nauczane będzie w miejsce dotychczasowego przedmiotu przysposobienie obronne. Rozwiązanie to umożliwi w efekcie objęcie regularną i skuteczniejszą edukacją w zakresie bezpieczeństwa znacznie szerszej grupy młodzieży, niż ma to miejsce obecnie. Szczególnie ważne w aspekcie społecznym i wychowawczym jest przeniesienie tej edukacji na poziom gimnazjalny.</u>
          <u xml:id="u-146.3" who="#PoselGrzegorzRoszak">Zmiana w art. 61 ust. 3 ustawy o kulturze fizycznej stwarza możliwość prowadzenia dwóch godzin zajęć wychowania fizycznego w formach innych niż zajęcia klasowo-lekcyjne. Jest to istotny krok w kierunku zwiększania autonomii szkół w kreowaniu efektywnego procesu kształcenia, daje bowiem społecznościom szkolnym szerokie możliwości efektywnego korzystania z pozaszkolnego zaplecza sportowego, skuteczniejszego eliminowania niedostatków własnej bazy sportowej, korzystania z usług specjalistów i trenerów. Szkoła, uwzględniając lokalne tradycje i warunki, a także potrzeby i oczekiwania uczniów oraz ich rodziców, ustala rodzaj aktywności fizycznej w innych niż zajęcia klasowo-lekcyjne formach.</u>
          <u xml:id="u-146.4" who="#PoselGrzegorzRoszak">Należy podkreślić, że proponowane zmiany ściśle wiążą się z nowelizacją ustawy o systemie oświaty i nie powodują skutków finansowych dla budżetu państwa i budżetów jednostek samorządu terytorialnego. W przypadku edukacji dla bezpieczeństwa inaczej tylko rozłożą się możliwości zatrudnienia nauczyciela. Jedna godzina z dotychczasowych dwóch godzin zajęć z przysposobienia obronnego w szkołach ponadgimnazjalnych przeniesiona zostanie na poziom gimnazjów. Liczba godzin wychowania fizycznego nie ulegnie zmianie.</u>
          <u xml:id="u-146.5" who="#PoselGrzegorzRoszak">Biorąc pod uwagę przedstawione powyżej argumenty, Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska będzie głosował za przyjęciem przedłożonego projektu ustawy o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej oraz ustawy o kulturze fizycznej.</u>
          <u xml:id="u-146.6" who="#PoselGrzegorzRoszak">Jednocześnie w związku z koniecznością zapewnienia spójności w redakcji art. 166 ust. 1 poprzez użycie nazwy obowiązkowego przedmiotu nauczania ˝edukacja dla bezpieczeństwa˝ w imieniu klubu Platforma Obywatelska zgłaszam stosowną poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-146.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Głos zabierze pan poseł Kazimierz Moskal, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-147.3" who="#PoselZbigniewBabalski">(Jest na posiedzeniu komisji.)</u>
          <u xml:id="u-147.4" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">W takim razie pan poseł Bogusław Wontor, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#PoselBoguslawWontor">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Poselskiego Sojuszu Lewicy Demokratycznej pragnę przedstawić stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej oraz ustawy o kulturze fizycznej (druki nr 1687 i 1752).</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#PoselBoguslawWontor">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Zmiana dotycząca ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej nie budzi kontrowersji, w związku z czym odniosę się tylko do proponowanych zmian w ustawie o kulturze fizycznej.</u>
          <u xml:id="u-148.2" who="#PoselBoguslawWontor">Zmiana ustawy w samym założeniu jest słuszna, ponieważ daje szansę szkole na inicjatywy w zakresie usprawniania ruchowego dzieci i młodzieży. Nasuwa się jednak pytanie: Czy zapisy rozporządzenia i ich interpretacja są jednoznaczne i takie, jakie są oczekiwania uczniów, nauczycieli, lekarzy, czy środowiska sportowego?</u>
          <u xml:id="u-148.3" who="#PoselBoguslawWontor">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mamy już nie tylko stereotypową lekcję wychowania fizycznego przeprowadzaną często w kiepskich warunkach, przy dużym procencie absencji uczniów nagminnie wykorzystujących wszelkie sposoby na uzyskanie zwolnienia od tych, ich zdaniem, nieciekawych i niepotrzebnych zajęć, co szczególnie dotyczy dziewcząt. Teraz nauczyciel tego przedmiotu będzie musiał zaproponować coś nowego w formie atrakcyjnej, by utrzymać swoje dotychczas bezdyskusyjne godziny, licząc się z konkurencją podmiotów zewnętrznych - klubów, sekcji, prywatnych ośrodków rekreacyjnych. Tak przynajmniej wyobrażamy sobie założenia i cele autorów zmiany ustawowej. To pozytywne, acz czysto teoretyczne aspekty zakładanej reformy wychowania fizycznego. Wątpliwości jest znacznie więcej.</u>
          <u xml:id="u-148.4" who="#PoselBoguslawWontor">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Z najlepszym odbiorem projekt zmiany ustawy spotkał się w szkołach sportowych. Przedstawiciele tych szkół uważają, że nareszcie odciążeni zostaną, a przynajmniej w znacznej części, od niepotrzebnych ich zdaniem, acz obowiązkowych dotychczas lekcji ogólnego wf. Uważają, że ich podopieczni mają wystarczający program zajęć specjalistycznych, w tym ogólnorozwojowych, a obowiązek realizacji ogólnego programu, często przez ˝zwykłych˝ nauczycieli wf., a nie trenerów, był niepotrzebnym w i tak napiętym bilansie dziennym godzin ucznia sportowca dodatkowym obciążeniem.</u>
          <u xml:id="u-148.5" who="#PoselBoguslawWontor">Dobrze przyjmują projekt kluby i sekcje sportowe, licząc na ułatwione wejście do hermetycznych często dotąd placówek oświatowych. W moim województwie znany jest kompleksowy projekt tzw. trenera szkolnego, oparty częściowo na wzorcach amerykańskich, przygotowany przez byłego szkoleniowca kadry narodowej zapaśników, obecnie starosty powiatu żarskiego, Marka Cieślaka. Dotychczasowe próby zainteresowania tym kompleksowym opracowaniem nie tylko w województwie, lecz również na szczeblu centralnym nie przyniosły skutku. Może teraz?</u>
          <u xml:id="u-148.6" who="#PoselBoguslawWontor">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Z największymi obawami podchodzą do projektu, co wydaje się zrozumiałe, sami nauczyciele wf. Ich zdaniem szuka się w szkole oszczędności, a ustawowa zmiana jest jednym ze sposobów. Jeszcze większe obawy budzi odpowiedź na pytanie, czy szkoła jest lub w krótkim czasie będzie przygotowana na taką rewolucję. Najczęściej słyszana odpowiedź brzmi: nie. Obawy są słuszne. Jeżeli do tej pory efektywność zajęć wf. jest, ujmując generalnie, bardzo niska, trudno wyobrazić sobie postęp przy znacznie bardziej skomplikowanej formule organizacyjnej i logistycznej. Efekty, jeśli będą, to raczej tylko na papierze.</u>
          <u xml:id="u-148.7" who="#PoselBoguslawWontor">Wyobrazić sobie można ponadto bardzo łatwo wzrost - też na papierze - liczby członków różnych organizacji zajmujących się sportem. Jestem w klubie, płacę drobne składki, więc mam podstawy do zwolnienia z wf. A czy faktycznie trenuję, czy nie, któż to sprawdzi?</u>
          <u xml:id="u-148.8" who="#PoselBoguslawWontor">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! O zwiększenie liczby godzin wychowania fizycznego w szkole od lat trwała i - przynajmniej częściowo - przyniosła efekty ogólnokrajowa batalia, także w parlamencie. Tego dorobku nie można zaprzepaścić.</u>
          <u xml:id="u-148.9" who="#PoselBoguslawWontor">Jeżeli jednak zmiana ustawowa miałaby wejść w życie, niezbędne jest dopracowanie rozporządzenia ministra edukacji. Przedstawiony projekt jest bardzo nieprecyzyjny i praktycznie daje szkole pełną dowolność interpretacyjną, pomijając już i tak kontrowersyjny ze względu na wykonanie taki pomysł, jak możliwość odrabiania miesięcznego programu godzin w trakcie wycieczki krajoznawczej za miasto.</u>
          <u xml:id="u-148.10" who="#PoselBoguslawWontor">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Zdaniem posłów Klubu Poselskiego Lewica rozporządzenie powinno określać w miarę szczegółowo zasady, kiedy i kto może te dodatkowe godziny (poza obowiązkowymi) realizować. Jakie będą i czy w ogóle będą zasady zaliczania zajęć sportowo-rekreacyjnych w organizacjach i jednostkach pozaszkolnych na poczet dotychczasowego wf.?</u>
          <u xml:id="u-148.11" who="#PoselBoguslawWontor">Zdecydowanie powinien zostać zwiększony nadzór kuratoryjny i samorządowy, z czym już obecnie są problemy - praktycznie nie ma wizytatorów wychowania fizycznego.</u>
          <u xml:id="u-148.12" who="#PoselBoguslawWontor">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Reasumując - rozporządzenie ministra edukacji, stanowiące załącznik do omawianej ustawy, powinno zostać dopracowanie i uszczegółowione, a także poddane szerokiej konsultacji społecznej ze środowiskiem sportowym, które w przeprowadzonej konsultacji zostało całkowicie pominięte.</u>
          <u xml:id="u-148.13" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-148.14" who="#PoselBoguslawWontor">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! W związku z tym, co przedstawiłem, w imieniu klubu poselskiego Sojuszu Lewicy Demokratycznej informuję, że jeżeli minister edukacji oświadczy, że właściwie dopracuje swoje rozporządzenie, tak aby było zgodne z oczekiwaniami, to klub poselski SLD poprze rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej oraz ustawy o kulturze fizycznej (druki nr 1687 i 1752). Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-148.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Kazimierz Moskal, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#PoselKazimierzMoskal">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Prawa i Sprawiedliwości mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej oraz ustawy o kulturze fizycznej (druki nr 1687 i 1752).</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#PoselKazimierzMoskal">Tak jak wcześniej tutaj już było przedstawiane, są pewne wątpliwości, jeżeli chodzi o zmianę tych dwóch ustaw: o powszechnym obowiązku obrony i o kulturze fizycznej. To wszystko jest związane ze zmianą ustawy o systemie oświaty, jak czytamy w uzasadnieniu. Jest to też związane z nowym podejściem do podstawy programowej, do określania pewnych celów. Natomiast rodzi się wiele wątpliwości. Rodzi się wątpliwość, czy przedmiot przysposobienie obronne, który był realizowany jako ścieżka edukacyjna w gimnazjum, i przedmiot przysposobienie obronne w szkole ponadgimnazjalnej nie został okrojony. Bo tak na dobrą sprawę, jeżeli porównamy podstawy programowe i program nauczania dotychczasowego przysposobienia obronnego i obecnie nowego przedmiotu, to okazuje się, że tych godzin jest mniej, a treści są bardzo podobne. Ale jeżeli chcemy ten przedmiot dotyczący bezpieczeństwa zmienić, to w porządku, pewnie można i o tym mówić, że to jest dobry kierunek. Natomiast też przy tym wszystkim trzeba uwzględnić to, że 23 grudnia został wydany przez panią minister akt, rozporządzenie w sprawie podstawy programowej i programów nauczania. Tam już mamy ten przedmiot, który funkcjonuje, natomiast my dopiero teraz zmieniamy ustawę o powszechnym obowiązku obrony właśnie w zakresie zmiany przedmiotu. I rodzi się pytanie, czy nie należałoby zaczynać, zawsze, od zmiany ustawy, a potem na tej podstawie wydawać rozporządzenia. Wydaje się, że taka praktyka, jak ta, jest zbyt częsta. Sztuka legislacyjna polega na tym, że najpierw jest ustawa, a później na tej podstawie jest rozporządzenie.</u>
          <u xml:id="u-150.2" who="#PoselKazimierzMoskal">Jeżeli chodzi o sprawę drugą, o ustawę o kulturze fizycznej, to tu też wiele wątpliwości się rodzi. W 2001 r., potem w 2003 r. było zmieniane rozporządzenie na podstawie artykułu przejściowego ustawy o kulturze fizycznej - art. 61 - mówiącego o tym, że czwarta godzina wychowania fizycznego w szkole podstawowej i w gimnazjum może być realizowana w innych formach niż forma klasowo-lekcyjna. To był przepis przejściowy. Natomiast my w tym momencie chcemy niejako wyprowadzić kolejne lekcje już nie tylko ze szkoły podstawowej i gimnazjum, ale też objąć tym szkoły ponadgimnazjalne - nie tylko czwarta godzina, ale 2 godziny. Czyli w przypadku szkoły podstawowej i gimnazjum może być tak, że 2 godziny w szkole, 2 godziny poza szkołą są realizowane, a w przypadku szkół ponadgimnazjalnych, jeżeli ˝wyprowadzimy˝ 2 z 3 godzin, to jest wtedy pytanie o to, jak, w jaki sposób możemy oceniać ucznia. Bo to też o to chodzi, że różne formy rekreacji będziemy prowadzić, natomiast tutaj musimy ocenić ucznia, musimy zrealizować pewien program. Stąd są te wątpliwości. Zresztą już chyba mój poprzednik mówił, że ten projekt rozporządzenia budzi wiele wątpliwości. I ja już nie mówię o tym, że m.in. też jest pytanie o to, co z nauczycielami wychowania fizycznego, którzy nie będą tego realizować; podobnie jest w przypadku przysposobienia obronnego czy wiedzy o bezpieczeństwie. Pytań jest wiele, mam nadzieję, że z tego jakoś wybrniemy. Klub Prawo i Sprawiedliwość na pewno nie chce przeszkadzać, bo wszystko chcemy robić dla ucznia, a tutaj jest taka sugestia i uzasadnienie, że to dla ucznia robimy. Natomiast te wątpliwości są i dobrze by było, gdybyśmy je rozwiali.</u>
          <u xml:id="u-150.3" who="#PoselKazimierzMoskal">W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość wnoszę poprawkę do projektu tej ustawy - mam nadzieję, że zostanie ona przyjęta - w zakresie dotyczącym właśnie kultury fizycznej. Panie marszałku, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#PoselKazimierzMoskal">Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Głos zabierze pan poseł Mirosław Pawlak, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#PoselMiroslawPawlak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Krótka nowelizacja obu ustaw jest w odczuciu mojego Klubu Poselskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego, jak i w moim własnym, bardzo potrzebna i znajduje społeczne uzasadnienie. Odnoszę się do tej kwestii nie tylko jako parlamentarzysta, ale przede wszystkim jako wieloletni nauczyciel.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#PoselMiroslawPawlak">Z uznaniem pochylaliśmy się w pracach komisji nad projektem, z góry zakładając nadrzędność celów, jakim nowelizacja obu ustaw będzie służyć. Ale, tak naprawdę, jakie zamierzamy osiągnąć skutki? Powiem, że bardzo pożyteczne. Młodzież szkół ponadpodstawowych winna mieć wiedzę nie tylko z przysposobienia obronnego, lecz także być edukowana w zakresie bezpieczeństwa. Zastąpienie dotychczasowych ścieżek edukacyjnych w zakresie, umownie to nazywając, obronnym znajduje także swoje społeczne uzasadnienie. Zastąpienie w szkołach ponadgimnazjalnych dotychczasowego przedmiotu przysposobienie obronne przedmiotem edukacja dla bezpieczeństwa, a w gimnazjach edukacja obronna - to krok w dobrym kierunku. Uwzględnia to zarówno wiek, poziom rozwoju, jak i potrzeby kształtowania młodego człowieka. Zmiana dotychczasowego przepisu art. 61 ust. 3 ustawy o kulturze fizycznej łączy się integralnie z przewidywanymi zmianami oraz reformą programową wychowania przedszkolnego i kształcenia ogólnego.</u>
          <u xml:id="u-154.2" who="#PoselMiroslawPawlak">Panie i Panowie Posłowie! Oceniając ratio legis wprowadzanych zmian, Klub Poselski Polskiego Stronnictwa Ludowego opowiada się za przyjęciem rozwiązań zawartych w sprawozdaniu przedłożonym Wysokiej Izbie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-154.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Przystępujemy, proszę państwa, do pytań.</u>
          <u xml:id="u-155.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Zgłosiło się 18 osób.</u>
          <u xml:id="u-155.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Czy są dalsze zgłoszenia?</u>
          <u xml:id="u-155.4" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-155.5" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Ustalam czas pytania na 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-155.6" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Jako pierwszy pan poseł Tomasz Piotr Nowak, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Piątka, czwórka, trójka, a może uczęszczał bądź nie uczęszczał. Czy rzeczywiście oceny, które się wystawia na zajęciach wychowania fizycznego, odzwierciedlają wysiłek ucznia adekwatny do jego umiejętności psychomotorycznych? Czy rezultaty, jakie z wielkim trudem osiąga osoba, która nie jest może tak sprawna, powinno się zaliczać w formie bardzo wymiernej oceny? Nie wiem, jakie są punkty odniesienia. Bardzo dobrą propozycją jest wyjście z zajęciami na zewnątrz, w układ turystyczny, nawet taneczny, we wszystkie formy ruchowe. Jest to bardzo dobra propozycja, ale czy w szkole nie należałoby zastanowić się nad sposobem oceniania zajęć z wychowania fizycznego?</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#PoselTomaszPiotrNowak">I jeszcze jedna sprawa - wprowadzenie fakultetów, począwszy od drugiego stopnia kształcenia. Czy to jest właśnie ten moment? Czy nie należałoby</u>
          <u xml:id="u-156.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-156.3" who="#PoselTomaszPiotrNowak"> fakultetów wprowadzić od momentu, w którym osiągnie się jakiś poziom rozwoju danego dziecka, czyli, powiedzmy, od trzeciego etapu kształcenia? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-156.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Jacek Falfus, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#PoselJacekFalfus">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Panie Ministrze! Dziś, w drugim czytaniu nowelizacji ustawy, rząd Platformy Obywatelskiej proponuje nam w sposób zakamuflowany rezygnację z dwóch godzin wychowania fizycznego tygodniowo na rzecz godzin funkcjonujących przecież w szkołach jako godziny dodatkowe, przeznaczone na realizowanie przez młodzież szczegółowych zainteresowań, w tym również sportowych, ale opłacane przez budżet samorządów lokalnych. Rząd zamierza zatem ograniczyć środki na zajęcia stricte sportowe, co spowoduje uszczuplenie subwencji oświatowej i redukcję etatów dla nauczycieli, a to przecież szczególnie uderzy w prawidłowy rozwój fizyczny młodego pokolenia.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#PoselJacekFalfus">Pytam zatem: Dlaczego rząd świadomie ogranicza limit lekcji wychowania fizycznego w szkołach aż o 50%? Ile rząd zaoszczędzi subwencji oświatowej na tej redukcji zajęć sportowych? Dlaczego w taki podstępny sposób rząd wymusza na samorządach lokalnych dodatkowe</u>
          <u xml:id="u-158.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-158.3" who="#PoselJacekFalfus"> obciążenia budżetowe, jakie trzeba będzie ponieść dla poszerzenia dodatkowych zajęć szkolnych przez samorządy? Czy rządowi po prostu nie jest wstyd tak lekceważyć potrzeby rozwoju fizycznego młodego pokolenia, szczególnie w kontekście skali wad narządu ruchu i postawy wśród młodych ludzi? Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-158.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Marek Kwitek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#PoselMarekKwitek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z wypowiedzi przedstawicieli resortu edukacji wynika, że zasadniczy zrąb przedmiotu przysposobienie obronne jest taki sam jak edukacji dla bezpieczeństwa. Nowe elementy są bardzo zbliżone do tego, co się do tej pory realizowało na zajęciach p.o. Nauczyciele przysposobienia obronnego mają uczyć również tego przedmiotu, gdyż ich kwalifikacje całkowicie wystarczą, by prowadzić zajęcia z edukacji dla bezpieczeństwa. Nie przewiduje się również dodatkowych środków finansowych na realizację tych zajęć.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#PoselMarekKwitek">Należy w tej sytuacji zadać podstawowe pytanie: W jaki sposób wobec tego te zajęcia mają być bardziej atrakcyjne niż dotychczasowe? Czy ma się zdarzyć cud? Istnieje opinia, przekonanie, przedstawicieli Ministerstwa Edukacji Narodowej, że zajęcia z kultury fizycznej prowadzone w szkołach są mało atrakcyjne, stąd zwolnienia lekarskie uczniów. Czy nie jest to twierdzenie krzywdzące? Czy były przeprowadzone badania, które w sposób wiarygodny tłumaczyłyby spadek zainteresowania uczniów zajęciami z kultury fizycznej? Jaki jest procent zaświadczeń lekarskich w poszczególnych typach szkół, tj. gimnazjach i szkołach ponadgimnazjalnych?</u>
          <u xml:id="u-160.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-160.3" who="#PoselMarekKwitek"> Czy przy nowej organizacji zajęć z kultury fizycznej wszyscy nauczyciele wychowania fizycznego będą pracować w pełnym wymiarze godzin? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Andrzej Bętkowski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#PoselAndrzejBetkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Moje pytanie jest następujące. Czy proponowana w ustawie o kulturze fizycznej zmiana w art. 2 i wynikające z tego zapisu propozycje rozporządzenia ministra edukacji narodowej w sprawie dopuszczalnych form realizacji dwóch godzin obowiązkowych zajęć wychowania fizycznego tygodniowo będą umożliwiały uczniowi realizację tych zajęć np. w klubie sportowym, w którym trenuje on określoną dyscyplinę? Taka możliwość, moim zdaniem, miałaby wiele zalet, ale rodzi też różnego rodzaju wątpliwości, o których tutaj w tej chwili nie czas się rozwodzić.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#PoselAndrzejBetkowski">Uwaga dotycząca zmiany w ustawie o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej, proponowanej w art. 1. W dobie zawieszenia poboru do wojska i procesu profesjonalizacji armii propozycja jednej godziny tygodniowo przeznaczonej na edukację dla bezpieczeństwa w cyklu kształcenia jest, moim zdaniem, wysoce niewystarczająca i niedająca gwarancji wyposażenia uczniów w podstawową wiedzę i nawyki służące obronności i bezpieczeństwu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-162.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pani posłanka Ewa Wolak, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#PoselEwaWolak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Dyrektorzy szkół z dużą satysfakcją przyjęli projekt nowego rozporządzenia, bo daje on szanse na realizację godzin wychowania fizycznego zgodnie z zapotrzebowaniem uczniów, nauczycieli, rodziców i może być realizowany w różnych formach.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#PoselEwaWolak">Projekt jest ciekawy i nowatorski, jednak pojawiają się też pytania ze strony dyrektorów. Chciałabym, aby pan minister odpowiedział na te pytania. Czy w zajęciach tzw. fakultatywnych, tych, które nie będą realizowane w formie klasowo-lekcyjnej, będą mogli uczestniczyć uczniowie z różnych poziomów nauczania? Czy dopuszcza się również możliwość zwolnienia ucznia z udziału w zajęciach szkolnych, jeśli systematycznie uczestniczy w zajęciach sportowych organizowanych poza szkołą np. przez kluby sportowe?</u>
          <u xml:id="u-164.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-164.3" who="#PoselEwaWolak"> Ostatnie pytanie. W rozporządzeniu mówi się o uwzględnieniu potrzeb zdrowotnych uczniów przy przygotowaniu propozycji i form zajęć sportowych. Czy szkoła będzie zobowiązana do diagnozy potrzeb zdrowotnych uczniów? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-164.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Marek Polak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#PoselMarekPolak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#PoselMarekPolak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Obecnie, kiedy polska armia staje się w pełni uzawodowiona i perspektywie jest zastąpienie zasadniczej służby wojskowej kadrą zawodową, a poboru - kwalifikacją wojskową, przedmiot edukacja dla bezpieczeństwa będzie jedynym sposobem edukacji polskiego społeczeństwa w zakresie zagrożeń zbrojnych, metod ich zwalczania i samoobrony przed tymi zagrożeniami. W ten oto sposób, w miarę upływu czasu, będą się kurczyły potężne, nierzadko doskonale wyszkolone dziś rezerwy kadrowe Sił Zbrojnych tkwiące w cywilnej części społeczeństwa. Dlatego właściwe nauczanie wspomnianego przedmiotu stanie się niezwykle ważne z punktu widzenia bezpieczeństwa państwa w przypadku agresji zbrojnej bądź wystąpienia innych niespodziewanych zagrożeń.</u>
          <u xml:id="u-166.2" who="#PoselMarekPolak">Chciałbym zapytać pana ministra, czy kadra nauczycieli, przewidywany program nauczania i wyposażenie szkół są na tyle odpowiednio przygotowane, aby zapewnić uczniom edukację na takim poziomie, który przygotuje ich na ewentualne uzupełnienie Sił Zbrojnych w razie potrzeby? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-166.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Marek Krząkała, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#PoselMarekKrzakala">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z polskich szkół zniknie wkrótce przysposobienie obronne. W szkołach gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych pojawi się nowy przedmiot: edukacja dla bezpieczeństwa. Odmieniony program jest nastawiony na naukę o strukturach obronności państwa, ale także o tym, jak udzielać pierwszej pomocy, jak planować i organizować działania w przypadku zagrożenia życia, zdrowia lub mienia.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#PoselMarekKrzakala">Zdaniem samorządowców wystarczy, jeśli przedmiot ˝edukacja dla bezpieczeństwa˝ będzie realizowany w szkołach ponadgimnazjalnych. Czy uzasadnione są obawy gmin dotyczące wzrostu kosztów kształcenia w gimnazjach oraz jakie były powody wprowadzania nowego przedmiotu do tych placówek? Czy ministerstwo przewiduje problemy ze znalezieniem nauczycieli o odpowiednich kwalifikacjach, którzy w małych gminach zechcą prowadzić jedną godzinę tego przedmiotu? Na jakim etapie jest współpraca MON i MEN, jeśli chodzi o tworzenie nowych podstaw programów nauczania dla szkół? Czy wprowadzenie tego przedmiotu będzie powiązane z procesem profesjonalizacji polskiej armii np. w zakresie uświadamiania młodym ludziom, że zawód żołnierza jest wartościowy i interesujący? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szanowny Panie Ministrze! Czy ta rewolucja dotycząca zajęć wychowania fizycznego polega wyłącznie na wprowadzeniu zmiany w brzmieniu: dwóch godzin obowiązkowych, bo wcześniej było: czwartej godziny? Dostrzegam literalnie, że państwo dokonali tylko jednej zmiany w ustawie. W art. 61 do tej pory było: realizacji czwartej godziny, natomiast teraz figuruje zapis: realizacji dwóch godzin obowiązkowych. Czyli, po pierwsze, nie zmienia się nic, tylko państwo stwarzacie możliwość prawną do prowadzenia większej liczby zajęć pozalekcyjnych dla szkół podstawowych i gimnazjów oraz wprowadzacie tę możliwość w przypadku szkół ponadgimnazjalnych, bo tam tej możliwości nie było, gdyż nie było czwartej godziny wychowania fizycznego. Moim zdaniem nic innego w tej ustawie nie ma, a jeśli jest, to są wasze nieuprawnione interpretacje, bo ta ustawa również w rozporządzeniu niczego nie zmienia. Zmienia tylko jeden zakresik</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-170.2" who="#PoselTadeuszTomaszewski">, wpisuje się imprezy turystyczne i to wszystko. Ale może chodzi o to, panie ministrze, żeby katecheci mogli organizować pielgrzymki? Niech pan, proszę, odpowie.</u>
          <u xml:id="u-170.3" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Jerzy Rębek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#PoselJerzyRebek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt ustawy o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej oraz ustawy o kulturze fizycznej wprowadza zmiany polegające na zmniejszeniu liczby godzin zajęć w przypadku nowego przedmiotu w szkołach ponadgimnazjalnych. Dotychczas były dwie godziny zajęć przysposobienia obronnego w cyklu kształcenia. Czy w kontekście działań zmierzających do uzawodowienia polskiej armii, a tym samym ograniczenia liczby osób przygotowanych do obrony ojczyzny nie należałoby jednak pozostawić dotychczasowego wymiaru godzin tych zajęć? Szczególnie w okresie kształcenia młodzieży w szkołach ponadgimnazjalnych należałoby położyć nacisk na edukację w zakresie bezpieczeństwa. Czy w przypadku zapowiadanego organizowania obozów specjalistycznych będą one należały do zajęć fakultatywnych, czy też obligatoryjnych? Wydaje się, że dla podniesienia jakości kształcenia w zakresie bezpieczeństwa warto pomyśleć o tym, aby to były zajęcia obligatoryjne. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Zbigniew Matuszczak, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#PoselZbigniewMatuszczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Dyskutujemy nad projektem zmiany dwóch ustaw, które w zasadzie dotyczą tylko jednej kwestii: zmiany utrwalonej wieloletnią tradycją i powszechnie zrozumiałej nazwy przedmiotu szkolnego ˝przysposobienie obronne˝ na nową nazwę ˝edukacja dla bezpieczeństwa˝. W związku z tym, że projekt ten budzi moje wątpliwości co do celowości, mam dwa konkretne pytania: Czy zmiana nazwy przedmiotu pociągnie za sobą również istotną zmianę treści programów nauczania, zmianę wymagań wobec kadry nauczycielskiej, wobec uczniów, a jeżeli tak, to jak te zmiany będą następowały?</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#PoselZbigniewMatuszczak">I kolejne pytanie: Czy edukacja dla bezpieczeństwa będzie nadal przedmiotem, tak jak dotychczas, przygotowującym młodzież do odpowiednich zachowań w warunkach zagrożenia wojennego, klęsk żywiołowych, a zatem do tego, co w języku polskim trafnie nazywa się przysposobieniem obronnym? Proszę o wyjaśnienie mi tych kwestii. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-174.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pani posłanka Monika Wielichowska, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#PoselMonikaWielichowska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Wiele emocji budzą zapisy w projekcie ustawy, które dotyczą wychowania fizycznego. Ja jednak chcę odnieść się i zapytać o przedmiot edukacja dla bezpieczeństwa. Uważam, że współpraca Ministerstwa Edukacji Narodowej na rzecz edukacji obywatelskiej, patriotycznej i proobronnej młodzieży szkolnej to dobry kierunek. Ja jednak, nie będąc członkiem komisji edukacji, mam kilka pytań.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#PoselMonikaWielichowska">Panie Ministrze! Czy obszar przedmiotu edukacja dla bezpieczeństwa nie jest obszarem w większości pokrytym przez obowiązujący, funkcjonujący do tej pory przedmiot przysposobienie obronne? Jakie nastąpią różnice programowe w tym przedmiocie? Kto będzie prowadził zajęcia zgodnie z nową podstawą programową? Czy będą to dotychczasowi nauczyciele przysposobienia obronnego, czy też zostaną oni zastąpieni przez innych? Czy nowa podstawa programowa przewiduje prowadzenie zajęć na terenie jednostek wojskowych? Jak będą wyglądały wyjazdy uczniów na wycieczki o charakterze obronnym? W jaki sposób będzie odbywać się wspieranie i promowanie inicjatyw, które będą zmierzać do upowszechniania wśród młodzieży szkolnej tradycji oręża polskiego, i czy nowa podstawa programowa - to jest bardzo ważne pytanie - obejmuje zajęcia z udzielania pierwszej pomocy, jakże ważnego, istotnego i potrzebnego zagadnienia? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-176.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Grzegorz Janik, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#PoselGrzegorzJanik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jako nauczyciel wychowania fizycznego z wielkim niepokojem przyjmuję zmiany wprowadzane przez resort edukacji, a dotyczące zmiany ustawy o kulturze fizycznej. W związku z tym mam kilka pytań do pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#PoselGrzegorzJanik">Czy zmiana w art. 2 była wprowadzana w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw kultury fizycznej i sportu?</u>
          <u xml:id="u-178.2" who="#PoselTadeuszTomaszewski">(Jakie zajął stanowisko?)</u>
          <u xml:id="u-178.3" who="#PoselGrzegorzJanik">Chodzi o to, jak wyście to zapisali. Jakie minister zajął stanowisko? Bo powiedział dzisiaj na posiedzeniu komisji sportu, że ten dokument jeszcze w ogóle nie trafił do ministerstwa sportu. A więc z kim to konsultowaliście? Czy to oznacza, że obowiązkowo w szkole podstawowej w klasach IV-VI będą 2 godziny wf., w gimnazjum 2 godziny, a w szkole średniej 1 godzina?</u>
          <u xml:id="u-178.4" who="#PoselWojciechSzarama">(1 godzina wf. - to jest skandal.)</u>
          <u xml:id="u-178.5" who="#PoselGrzegorzJanik">Panie Ministrze! Czy uczeń, który uczęszcza na zajęcia kółka tańca i weźmie udział w maratonie tanecznym, będzie zwolniony z wychowania fizycznego w całym miesiącu? Bo on odtańczy te godziny. Ilu nauczycieli wychowania fizycznego straci przez to pracę? To są pseudooszczędności Platformy Obywatelskiej. Czy pan wie, panie ministrze, ile procent dzieci w Polsce ma wady postawy? A wy dalej ograniczacie wychowanie fizyczne. Czy pan minister zdaje sobie sprawę z tego, że jest to zamach na zdrowie młodych obywateli naszego państwa?</u>
          <u xml:id="u-178.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Ryszard Zawadzki, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#PoselRyszardZawadzki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#PoselRyszardZawadzki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Moje pytanie dotyczy art. 166 omawianej ustawy. Ogólnie mówiąc, chodzi o przedmiot nauczania edukacja dla bezpieczeństwa. W związku z reformą programową wchodzi do gimnazjum 1 godzina w cyklu nauczania. Czy w związku z tym treści tego przedmiotu, jak należy rozumieć, przesuną się z dotychczasowej klasy I szkół ponadgimnazjalnych do klasy gimnazjum, a treści klasy II szkół zostaną niejako w szkołach ponadgimnazjalnych?</u>
          <u xml:id="u-180.2" who="#PoselRyszardZawadzki">Zachodzi wśród samorządów obawa, czy nauczyciele w gimnazjach mają odpowiednie przygotowanie do prowadzenia nowego przedmiotu i czy nie wprowadzi to zamętu z obsadą tego przedmiotu, zwłaszcza tam, gdzie organem prowadzącym są gmina i powiat. Dlaczego nie proponuje się tego przedmiotu, np. 2 godziny w cyklu, w jednym typie szkół? Czy podręcznik do tego przedmiotu będzie planowany na cały okres edukacji dla obu typów szkół, czy osobno dla gimnazjum i dla szkoły ponadgimnazjalnej? I kto zdecyduje, w której klasie danego typu szkoły przedmiot będzie realizowany?</u>
          <u xml:id="u-180.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-180.4" who="#PoselRyszardZawadzki">W klasach sportowych - jeszcze jedno pytanie - w których są 4 godziny wf. i 6 godzin zajęć sportowych, już obecnie 2 godziny można przeznaczyć zgodnie z duchem tej ustawy na zajęcia treningowe. Czy w tej sytuacji szkoła może zdecydować się na prowadzenie zajęć sportowych w pełnym wymiarze 10 godzin? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-180.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Artur Ostrowski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#PoselArturOstrowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Ta nowelizacja ma upowszechnić wychowanie fizyczne w polskich szkołach, ale jak słyszymy, wzbudza wiele kontrowersji i powoduje powstanie wielu pytań.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#PoselArturOstrowski">Mam do pana ministra konkretne pytania. Ta ustawa ma upowszechnić wychowanie fizyczne i zapobiec takim sytuacjom, że uczniowie przynoszą do szkoły nauczycielowi wychowania fizycznego mnóstwo zaświadczeń od lekarzy. Tu jest pewna możliwość. Teraz zadam pytania panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-182.2" who="#PoselArturOstrowski">Czy nie będzie wobec tego tak, że zamiast zaświadczeń od lekarzy pojawią się różnego rodzaju zaświadczenia z kursów tańca, klubów sportowych, związane z różnymi formami zajęć, które to zajęcia będą dopuszczane na podstawie tego rozporządzenia? Czy w związku z tym nie dojdzie do takiej sytuacji, że nauczyciel, który miał w oddziale 25 uczniów - zakładając, że w przypadku 15 z nich godziny będą realizowane w ramach zajęć prowadzonych w klubie sportowym, ewentualnie w ramach kursu tańca - będzie miał 10 uczniów w oddziale, a 10 w innej klasie? Dyrektor szkoły może dojść do wniosku, że w sumie te zajęcia będzie w stanie poprowadzić jeden nauczyciel. Skończy się to tym, że dyrektorzy szkół zaczną redukować etaty, jeśli chodzi o wychowanie fizyczne, z uwagi na to, że uczniowie na część zajęć będą uczęszczać poza szkołą. Czy pan minister może rozwiać obawy związane właśnie z tym konkretnym problemem? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-182.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Bogusław Wontor, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#PoselBoguslawWontor">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Dotychczas można było realizować zajęcia pozalekcyjne w ramach ostatniej, czwartej godziny. Mam pytanie do pana ministra: Ile szkół skorzystało z tej formy i jakie te formy były pod względem organizacji? W rozporządzeniu zapisano, że zajęcia mogą być realizowane poza szkołą. Jakie zajęcia pan minister ma na myśli? Kto te zajęcia będzie organizował, a kto prowadził? Czy te zajęcia będą mogły być prowadzone przez inne podmioty niż szkoła? Jeżeli tak, to czy osoby, które będą je prowadziły, powinny mieć odpowiednie uprawnienia? Jeżeli tak, to jakie? Jakie rozwiązanie tego problemu widzi ministerstwo?</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#PoselBoguslawWontor">W rozporządzeniu zapisano, że będą mogły być organizowane wycieczki. Mam pytanie: Czy zostanie doprecyzowane to, jakie wycieczki mogą być organizowane?</u>
          <u xml:id="u-184.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-184.3" who="#PoselBoguslawWontor"> Czy na przykład godzina wychowania fizycznego, która mogłaby się odbyć na sali gimnastycznej czy na boisku, będzie zamieniona na 45-minutowe chodzenie wokół szkoły? Czy to jest dopuszczalne i możliwe dzięki temu rozporządzeniu? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-184.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Tomasz Garbowski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#PoselTomaszGarbowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#PoselTomaszGarbowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Dzisiaj dyskutujemy na temat ważnej ustawy. Z przykrością muszę stwierdzić, że źle się stało, panie ministrze, że nie debatowaliśmy na ten temat podczas pierwszego czytania, na posiedzeniu Komisji Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki. Dzisiaj w godzinach porannych odbyła się ostra wymiana zdań pomiędzy posłami, którzy stwierdzili, że ta ustawa może mieć niekorzystne skutki, szczególnie jeżeli chodzi o upowszechnianie wychowania fizycznego.</u>
          <u xml:id="u-186.2" who="#PoselTomaszGarbowski">Mam wobec tego zasadnicze pytania: Panie ministrze, dlaczego ta ustawa nie była konsultowana - o czym tu wcześniej mówili moi poprzednicy - z Ministerstwem Sportu i Turystyki? Dlaczego projekt tej ustawy był konsultowany z wieloma instytucjami i stowarzyszeniami chrześcijańskimi, katolickimi, a nie był konsultowany z instytucjami sportowymi?</u>
          <u xml:id="u-186.3" who="#PoselTomaszGarbowski">Panie ministrze, chciałbym zadać ostatnie pytanie: Dlaczego po raz kolejny nauczyciela wychowania fizycznego traktuje się w danej szkole gorzej niż nauczyciela innego przedmiotu? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Henryk Kowalczyk, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#PoselHenrykKowalczyk">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Jeżeli chodzi o projekt tych zmian mający na celu zmniejszenie liczby godzin wychowania fizycznego do 2 w tygodniu oraz to, że pozostałe 2 godziny mają być realizowane w innych formach zajęć, to oczywistą konsekwencją tych zmian będzie faktyczne zmniejszenie liczby godzin dydaktycznych w szkole. Jakimi zmianami będzie to skutkować w odniesieniu do subwencji oświatowej, bo tego się pewnie należy spodziewać? O ile zostanie obniżona? Czy ewentualne tzw. oszczędności w ramach subwencji oświatowej zostaną przeznaczone na dotacje na przykład dla uczniowskich klubów sportowych?</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#PoselHenrykKowalczyk">Jeśli wzięlibyśmy pod uwagę środowisko wiejskie, to okazałoby się, że tak naprawdę w małych szkołach wiejskich, w środowisku wiejskim nie ma klubów sportowych, które mają własne środki finansowe i które byłyby w stanie zrealizować marzenia dzieci związane z uczestniczeniem w zajęciach sportowych. Zdecydowanie mogą natomiast to zrobić uczniowskie kluby sportowe. Jak zatem w praktyce rząd planuje dofinansować uczniowskie kluby sportowe jako jedyne w tym środowisku ośrodki mogące rzeczywiście zrealizować zamysł uzupełnienia wychowania fizycznego? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-188.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pani posłanka Elżbieta Witek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#PoselElzbietaWitek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Obawiam się, że chaos organizacyjny, jaki nas czeka od września w związku z tymi zmianami, będzie ogromny. Pierwsze pytanie dotyczy nauczycieli przysposobienia obronnego. Mówicie państwo, że będą oni mieli uprawnienia do nauczania przedmiotu edukacja dla bezpieczeństwa w gimnazjach. W związku z tym mam pytanie, jak będzie wyglądało zatrudnienie nauczyciela przysposobienia obronnego, a w perspektywie nauczyciela edukacji dla bezpieczeństwa, jeśli będzie on musiał realizować część etatu w swojej macierzystej szkole, a część uzupełniać w gimnazjach, bo zabraknie dla niego etatu. To jest pierwsza sprawa. Czy ktoś pytał nauczycieli, czy podoba im się ten pomysł?</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#PoselElzbietaWitek">Druga sprawa. W rozporządzeniu jest mowa o tym, że w okresie ferii letnich można organizować specjalistyczne obozy szkoleniowe z zakresu edukacji dla bezpieczeństwa. Panie ministrze, kto będzie miał uprawnienia do organizowania takich obozów? Chyba nie wyłącznie nauczyciel przysposobienia obronnego? Czy będzie miał miejsce kontakt z wojskiem, z innymi służbami mundurowymi? Kto będzie miał uprawnienia do prowadzenia takiego obozu?</u>
          <u xml:id="u-190.2" who="#PoselElzbietaWitek">I trzecie pytanie. Państwo przeprowadziliście konsultacje społeczne z ponad 50 instytucjami. Jaki jest odzew, jaka jest opinia w sprawie tego projektu? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-190.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Ostatnie pytanie zada pani posłanka Jadwiga Wiśniewska.</u>
          <u xml:id="u-191.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#PoselJadwigaWisniewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#PoselJadwigaWisniewska">Pan marszałek był uprzejmy dopisać moje nazwisko do listy, za co dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-192.2" who="#PoselJadwigaWisniewska">Panie ministrze, chciałabym zapytać o edukację dla bezpieczeństwa. Państwo wprowadzacie zmianę, która tak naprawdę niewiele znaczy i w konsekwencji edukacyjnej niewiele wnosi. W gimnazjum była ścieżka edukacyjna przysposobienie obronne, teraz państwo wprowadzacie w gimnazjach jedną godzinę edukacji dla bezpieczeństwa. W liceum były 2 godziny przysposobienia obronnego, teraz będzie 1 godzina edukacji dla bezpieczeństwa. A więc tak naprawdę jest to tylko żonglerka słowna, bo szczegółowe treści, jakie zostały zapisane, praktycznie są takie same. A więc jeżeli zmiana, to po co?</u>
          <u xml:id="u-192.3" who="#PoselJadwigaWisniewska">Proszę powiedzieć, jakie kwalifikacje będą musieli mieć nauczyciele, aby uczyć edukacji dla bezpieczeństwa? Proszę o bardzo precyzyjną odpowiedź, dlatego że dotarły do mnie takie oto informacje, że nauczyciele będą musieli ukończyć kursy kwalifikacyjne bądź studia podyplomowe.</u>
          <u xml:id="u-192.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-192.5" who="#PoselJadwigaWisniewska"> W związku z tym pytam, czy ministerstwo zabezpieczyło odpowiednie środki finansowe na doskonalenie nauczycieli w tym względzie.</u>
          <u xml:id="u-192.6" who="#PoselJadwigaWisniewska">Chciałabym zapytać, panie ministrze, jak będzie wyglądało klasyfikowanie uczniów, którzy lekcje wychowania fizycznego będą odbywali w wymiarze 2 godzin poza szkołą? Jak ministerstwo to sobie wyobraża? Jak nauczyciel wychowania fizycznego będzie oceniał ucznia, który połowę czasu zajęć wychowania fizycznego będzie odbywał poza szkołą?</u>
          <u xml:id="u-192.7" who="#PoselJadwigaWisniewska">Pragnę jeszcze wyrazić ubolewanie, że wychowanie przestaje mieć dla ministerstwa edukacji jakiekolwiek znaczenie. Wyprowadzenie wychowania fizycznego poza szkołę pokazuje, że proces wychowawczy pewnie tam nie będzie kontynuowany. Dziękuję bardzo i dziękuję jeszcze raz za dopisanie do listy.</u>
          <u xml:id="u-192.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-193.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Głos zabierze podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej pan minister Zbigniew Marciniak.</u>
          <u xml:id="u-193.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Skrzętnie notowałem sobie wszystkie pytania i postaram się odpowiedzieć na nie po kolei. Najpierw w kilku słowach przybliżę Wysokiej Izbie motywacje, jakie wiązały się z tymi dwoma zmianami. Jeśli chodzi o edukację dla bezpieczeństwa, to jest kilka powodów, które się zbiegły i przekonały nas do tego, że trzeba dokonać takiej zmiany. Po pierwsze, zmieniło się pojęcie bezpieczeństwa czy zagrożeń dla obywateli. To już nie są zagrożenia, które mogą mieć miejsce dopiero w momencie, nie daj Boże, wybuchu wojny.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">Są liczne zagrożenia o charakterze terrorystycznym, ale także natury porządkowej, np. wydarzenia wokół meczów sportowych, kiedy też trzeba wiedzieć, jak się zachować. Wszystko to wymaga edukacji. Był to więc pierwszy powód: przemiana pojęcia bezpieczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-194.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">Drugi powód był taki, że po wprowadzeniu gimnazjum zaistniała de facto luka w edukacji, jeśli chodzi o problematykę bezpieczeństwa w polskich szkołach. W szkole podstawowej jest pewien blok tematyczny poświęcony bezpieczeństwu, związany z edukacją komunikacyjną; uczy się dzieci, jak bezpiecznie zachować się na drogach. Jeśli chodzi o gimnazjum, była luka. W szkole ponadgimnazjalnej jest już ten obszar wiedzy, który częściowo obejmuje sprawy dotyczący gotowości na wypadek wojny, ale też bardzo praktyczne i użyteczne elementy kształcenia, związane np. z pierwszą pomocą. To oczywiście zostaje nietknięte, tak ma być. Nawiasem mówiąc, kilka dni temu dostałem list od dyrektora Centrum Zdrowia Dziecka, który dziękuje za tak dobre potraktowanie tego obszaru, tzn. uwzględnienie kwestii pierwszej pomocy i generalnie edukacji zdrowotnej w nowej podstawie programowej, w czym ten przedmiot ma swój duży udział. Jest to więc drugi powód: załatanie tej luki, przerwy programowej w zakresie edukacji dla bezpieczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-194.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">Trzecia sprawa, która wiąże się z drugą, jest taka, że młodzież gimnazjalna jest bardziej narażona na sytuacje związane z zagrożeniami, że jest potrzeba bezpieczeństwa w różnych sytuacjach. To młodzież, która zaczyna chodzić na mecze, która się kręci po mieście. Ważne, żeby ci młodzi ludzie wiedzieli, jak się zachować w sytuacji stresu, w sytuacji, kiedy np. tłum biegnie. Wszystkie te elementy są niezwykle istotne.</u>
          <u xml:id="u-194.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">Mówimy też o profesjonalizacji polskiej armii. Ponieważ uczniowie po gimnazjum wybierają de facto swoją dalszą ścieżkę edukacyjną, szkoły się niejako rozgałęziają, ważne jest, żeby mieli świadomość tego, że istnieje taki poważny zawód: żołnierz. Szkoła ma więc też pewne zadanie do wykonania w tym obszarze i z tą wiedzą nie można czekać do momentu, kiedy uczeń już wybierze szkołę ponadgimnazjalną, bo być może dokona wyboru, nie biorąc pod uwagę tej możliwości.</u>
          <u xml:id="u-194.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">Wszystko to są powody, dla których przysposobienie obronne proponujemy realizować teraz w inny sposób. Oczywiście cały ten proces odbywał się we współdziałaniu z ministrem obrony narodowej, a także z uczelniami wojskowymi. Konsultowałem się bardzo szeroko w szczególności z Akademią Obrony Narodowej, która w pełni popiera ten nowy model. W tej chwili jest tam nawet wydział edukacji dla bezpieczeństwa, w obrębie militarnej uczelni, co pokazuje, jak współcześnie postrzega się te problemy.</u>
          <u xml:id="u-194.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">Jeśli chodzi o wychowanie fizyczne, tutaj powody są zupełnie inne i zostały one wymienione. Chodzi o to, że nieoczekiwanie duży odsetek polskich uczniów, mówiąc kolokwialnie, wymiguje się od tego przedmiotu. Uczniowie dostarczają zaświadczenia o tym, że nie mogą brać udziału w zajęciach wychowania fizycznego.</u>
          <u xml:id="u-194.7" who="#GlosZSali">(Powinni trafić na rehabilitację.)</u>
          <u xml:id="u-194.8" who="#PoselTomaszGarbowski">(Ale dlaczego tak się dzieje?)</u>
          <u xml:id="u-194.9" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">Pytanie, dlaczego tak się dzieje, postawiliśmy ludziom, którzy zawodowo zajmują się tymi sprawami, czyli uczonym z Akademii Wychowania Fizycznego. Przeprowadzili oni badania, odpowiedź była więc poprzedzona gruntownymi badaniami. Z tych analiz wynikało, że powodem jest, po pierwsze, mała atrakcyjność tych zajęć, po drugie, wąskość oferty, po trzecie, zbyt wąskie nakierowanie tych zajęć na sport wyczynowy. Tymczasem efektem tych zajęć ma być wytworzenie u młodych ludzi nawyku dbania o własne zdrowie i o sprawność fizyczną. Uczeń ma to wynieść ze szkoły. Wobec tego istotne poszerzenie oferty tych zajęć jest w zasadzie jedynym wyjściem. Takie wyjście zastosowano zresztą w wielu krajach z dobrym efektem.</u>
          <u xml:id="u-194.10" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">Jeden z panów posłów zadał pytanie, co my zamieniamy - zaświadczenia na zaświadczenia. Jeśliby nawet tak na to patrzeć, to dużo łatwiej jest zweryfikować zaświadczenie, czy uczeń chodził na kurs tańca, niż zaświadczenie lekarskie, w którym jest napisane, że jest chory, i już. To łatwa sprawa.</u>
          <u xml:id="u-194.11" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">I teraz pytanie, które się często przewijało. Są i pozostaną cztery godziny wychowania fizycznego w gimnazjum, obowiązkowe cztery godziny, obowiązkowe trzy godziny w liceum. Szkoła odpowiada za to, że uczeń te godziny zrealizuje. Dopuszczamy różnorodne formy, ale nie rezygnujemy ani z tych godzin, ani z kontroli szkoły nad tym, jak to się odbywa. To szkoła pilnuje, żeby to się odbywało dobrze, natomiast dopuszczamy inne możliwości.</u>
          <u xml:id="u-194.12" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">Jak się rozmawia z różnymi ludźmi, to mówią: to co, chcecie zastąpić przyzwoitą lekcję wf. bieganiem po lesie? A czemu nie? Bieganie po lesie to jest jak najbardziej element treningu i jest to zdrowe w dodatku. Jeśli to jest robione pod okiem fachowca - ten, który prowadzi bieg, wie, co robi - to może być dużo bardziej korzystne de facto niż zwykła lekcja wf.. Dlaczego? Jak uczeń skończy szkołę i pójdzie do lasu, to sobie przypomni, że po tym lesie biegał ze swoim nauczycielem. Jeśli spędzał czas w sali gimnastycznej, to po skończeniu szkoły ma odcięty dostęp do sali gimnastycznej i nie ma gdzie zrealizować tego odruchu, który chcemy u niego wytworzyć dla jego zdrowia, motywowani w tym działaniu niepokojąco wysokim wskaźnikami wad postawy polskich uczniów. To jest mechanizm, który może to zapewnić.</u>
          <u xml:id="u-194.13" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">Niektórzy mówią: mieliście przecież tę czwartą godzinę i co? Jeden z panów posłów mówi: to jest zamiana jednego wyrazu w ustawie. Oczywiście, sam zapis niczego nie uzdrowi, ale jesteśmy zdeterminowani wprowadzić to w życie, na tym polega różnica. Zrobimy to w realu, jak mówią młodzi ludzie. Dlaczego to jest możliwe? Po pierwsze, w dziesiątkach szkół już to działa. Działa bez tego przepisu, bo mądrzy dyrektorzy szkół uznali, że to jest droga, żeby zachęcić młodzież do udziału w różnych zajęciach, bo uczeń może nie cierpi grać w koszykówkę, ale chętnie tańczy sambę.</u>
          <u xml:id="u-194.14" who="#PoselTomaszGarbowski">(Albo taniec ludowy.)</u>
          <u xml:id="u-194.15" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">Albo jeszcze inny taniec, nawet ludowy. Chodzi o finalny efekt tych zajęć, to znaczy o to, żeby uczniowie intensywnie się poruszali, ćwiczyli. Nie chodzi o to, żeby pozostali w kanonie jakiejś dyscypliny sportowej, nie taki jest zamiar, z całym szacunkiem dla sportu wyczynowego, bo pewna część młodzieży do sportu wyczynowego oczywiście pójdzie, za zachętą swoich nauczycieli. Jednak nauczyciele wychowania fizycznego na studiach na AWF-ach są przygotowywani do prowadzenie dużo szerszej gamy zajęć, naprawdę, oni mają przygotowanie, oni potrafią to zrobić. Proszę nie postrzegać tych nauczycieli jako takich, którzy mogą ofiarować uczniom tylko jeden rodzaj sportu. Gdy zostaną wykorzystane te zapisy, szkoła dostanie duże możliwości budowania oferty edukacyjnej, także przy pomocy swoich nauczycieli. Nie mówimy, że będzie to nieważne, jeśli to będzie prowadzić nauczyciel tej szkoły. Nie, on może zaoferować dziesiątki innych rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-194.16" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">Co ta szersza oferta daje? Uczeń, który dzisiaj chodzi na wf., a tam ciągle jest koszykówka, mówi: ja koszykówki nie lubię, spróbuję się wymigać. Jeśli on dostanie ofertę czterech rodzajów zajęć i żadnych nie wybierze, to będzie uchodził za abnegata, a nie za osobę, której się nie podoba jedna dyscyplina sportu. To jest psychologiczne oddziaływanie na te dzieci. To, co tu mówię, to nie jest moja chłopska mądrość, tylko to są wyniki badań uczonych z Akademii Wychowania Fizycznego. To naprawdę skutkuje. Jeśli dostaniemy tę szansę, to zrealizujemy to, dlatego że to warto zrobić. W szczególności Akademia Wychowania Fizycznego z Gdańska zaofiarowała się, że uruchomi darmowy punkt konsultacyjny dla szkół i będzie odpowiadała, jak to organizować, jak to robić, żeby to było możliwe, bo wiem, że wśród nauczycieli jest spora niepewność, jak to zrobić, bo oni nie wyobrażają sobie tego nowego. Tymczasem jest to absolutnie do zrealizowania w tych ramach organizacyjnych, jakie dzisiaj mamy.</u>
          <u xml:id="u-194.17" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">Jest wiele instytucji otaczających szkołę, czasem mniej, czasem więcej, które oferują różnego rodzaju możliwości, jeśli chodzi o sport. Zadaniem wychowawczym szkoły jest otworzyć uczniom oczy na te instytucje. Bo znów, gdy uczeń dorośnie, przestanie uprawiać sport w szkole, bo przestanie do niej chodzić, ale powinien umieć szukać możliwości w swoim otoczeniu. Jeśli on w szkole się dowie, gdzie w jego otoczeniu są takie możliwości, to szansa, że będzie on w dalszym ciągu uprawiał sport, jest dużo większa niż dzisiaj, kiedy ta sprawa jest w kapsułce zamknięta w sali gimnastycznej w jego szkole.</u>
          <u xml:id="u-194.18" who="#PoselBoguslawWontor">(W klubie będzie mógł ćwiczyć zamiast wf.?)</u>
          <u xml:id="u-194.19" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">Będzie mógł, ale to ma się odbywać pod kontrolą szkoły, żeby być pewnym, że on odbył te zajęcia, bo ma do wypełnienia określoną liczbę godzin obowiązkowych zajęć.</u>
          <u xml:id="u-194.20" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">I to musi się stać. Ja obiecuję... Była prośba o obietnicę. Obiecuję, że doprecyzujemy rozporządzenie, żeby było jasne, jak to...</u>
          <u xml:id="u-194.21" who="#PoselBoguslawWontor">(To będziemy głosować za.)</u>
          <u xml:id="u-194.22" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">...jest. Natomiast kwestia oceniania, bardzo ważna kwestia oceniania...</u>
          <u xml:id="u-194.23" who="#PoselTadeuszTomaszewski">(Mówi się, panie ministrze, że zajęcia prowadzone są przez szkoły.)</u>
          <u xml:id="u-194.24" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">Tak jest. Tak jest.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Panowie, panowie...</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Panie ministrze, niech pan kontynuuje, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">...to znaczy, że szkoła ponosi finalną odpowiedzialność za to, szkoła ocenia ucznia, szkoła rozlicza z uczniem te rzeczy. To na pewno nie ma być tak, że uczeń gdzieś idzie i mówi: szkoły to nie obchodzi, bo ja już sobie tam te dwie godziny spędziłem. Absolutnie tego modelu nie mamy na myśli. To są równie ważne zajęcia jak zajęcia z matematyki, fizyki i inne. Dbają po prostu o inny obszar rozwoju ucznia. I tyle. Prawda? Te różne obszary rozwoju mają być harmonijne i ma być zachowana pełna dbałość. Tak więc bez żadnej tu lipy i absolutnie nie mamy na myśli urywania tych godzin. Wobec tego te dalsze niedobre konsekwencje, które jako wnioski płynęły z tej hipotezy, nie mają miejsca. Obniżenie subwencji itd., to wszystko jest wykluczone, dlatego że wykluczone jest w ogóle obniżenie godzin wychowania fizycznego. Chcemy poprawić edukację fizyczną, a nie ją obcinać albo zmniejszać. To nie taki jest cel.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">Ocenianie lekcji wf. To nie ma być ocenianie za wynik, tzn. nie stopień za to, jak daleko uczeń skoczył, jak daleko rzucił, tylko za włożony wysiłek. To już jest napisane w nowej podstawie programowej. Tam są zawarte uwagi o realizacji, gdzie to jest napisane explicite. Ale opiszemy to jeszcze dokładniej w komentarzu do podstawy programowej, który właśnie szykujemy do wydania. Na początku czerwca do wszystkich szkół trafią te tomiki podstawy programowej - jeden oddzielny o wychowaniu fizycznym, gdzie będziemy mówić, jak to organizować i jak oceniać. Ta informacja dotrze do szkół, zanim to się zacznie wdrażać.</u>
          <u xml:id="u-196.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">Czy zajęcia, które uczeń miałby wybierać z tej oferty, w gimnazjum to nie za wcześnie? Proszę państwa, uczeń w tym wieku już musi uczyć się wybierać. To nie jest za wcześnie. Dlaczego? Bo jak skończy gimnazjum, to stoi przed bardzo ważnym wyborem: do jakiego typu szkoły pójść? Czy liceum ogólnokształcące, czy technikum, czy zawodówka i w jakiej dziedzinie? To jest ważna decyzja. Jeśli to jest jego pierwsza decyzja w życiu, to to jest niedobrze. Szkoła generalnie ma być nastawiona na uświadamianie uczniowi licznych wyborów, których dokonuje. Uczeń wybiera obecnie dziesiątki spraw, poczynając od stron internetowych, które chce oglądać albo których nie chce oglądać, prawda? Dziesiątki kanałów w telewizji, prawda? On ciągle podejmuje decyzje i te decyzje muszą być świadome. Uczeń musi wiedzieć, że jest taka sprawa jak decyzja i wobec tego uczenie go w takich sprzyjających warunkach, pod kontrolą nauczyciela, bo nauczyciel mu doradza przecież, to jest dobra szkoła. Polska szkoła, tak jak inne szkoły we współczesnym świecie, nie może się odwracać od kwestii podejmowania decyzji i to w wieku gimnazjalnym już jest niezbędne wręcz, dlatego że w tym wieku wielu uczniów podejmuje decyzje: będę pił alkohol czy nie, użyję narkotyków czy nie. To są przecież decyzje, które dzieci w tym wieku też podejmują bardzo często. Przecież wiemy, znamy statystyki. Tak więc ten obszar edukacji absolutnie musi być w szkole dopilnowany i nowa podstawa programowa explicite to ujmuje. Mówi się tam, że ten wybór to jest jedna z fundamentalnych umiejętności, które szkoła musi wykształcić. Teraz...</u>
          <u xml:id="u-196.3" who="#GlosZSali">(Jesteśmy na dobrej drodze...)</u>
          <u xml:id="u-196.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">Jeśli chodzi o konsultacje, oczywiście jak każda nowelizacja prawa ten akt także był konsultowany ze wszystkimi ministrami, w szczególności z ministrem sportu. Inaczej by się w ogóle nie znalazł w Sejmie. Wobec tego konsultacje były...</u>
          <u xml:id="u-196.5" who="#PoselGrzegorzJanik">(Dzisiaj minister powiedział, że nic nie wie.)</u>
          <u xml:id="u-196.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">Powiem więcej, jest porozumienie podpisane między dwoma ministerstwami, panem ministrem sportu i ministrem edukacji panią Katarzyną Hall, będące wynikiem wspólnych wysiłków podejmowanych dlatego, żeby użyć sportu jako narzędzia walki z agresją. Bo to jest odrębny problem.</u>
          <u xml:id="u-196.7" who="#PoselBoguslawWontor">(Może minister sportu nie wie, co podpisuje.)</u>
          <u xml:id="u-196.8" who="#GlosZSali">(Być może...)</u>
          <u xml:id="u-196.9" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">Myślę, że wie. To jest fakt. Ja podaję fakty, nie będę wygłaszał żadnych komentarzy.</u>
          <u xml:id="u-196.10" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">Dalej. Czy na takich zajęciach będą mogli się spotykać uczniowie z różnych klas? Tak, nie ma powodów, jeśli nie ma przeciwwskazań natury dydaktycznej. Nie mam na myśli tego, żeby uczniowie z 4 klasy podstawówki ćwiczyli z licealistami, ale jeśli się zawiązuje jakaś grupa, do której zgłaszają się uczniowie 1, 2, 3 klasy liceum, to co szkodzi taką grupę uruchomić? To jest absolutnie zrozumiałe i chyba dla szkoły wychowawczo pożądane, bo buduje więzi ponadklasowe i tożsamość szkoły na tym z pewnością zyskuje.</u>
          <u xml:id="u-196.11" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">Była wątpliwość, czy rozłożenie dotychczasowego przysposobienia obronnego na dwa typy szkół nie zepsuje przygotowania na wypadek wojny. Jeśli ktoś myśli, że dzisiejsze lekcje przysposobienia obronnego dawały dostateczne wykształcenie żołnierza na współczesne pole walki, to jest to absurd. To nie było tak. Zresztą widać to po programach przysposobienia obronnego, jak one ewoluowały. W zasadzie to się ograniczało do pierwszej pomocy, informacji o strukturach wojska i o zachowaniach w sytuacjach kryzysowych, a nie było to przygotowanie do tego, żeby być żołnierzem, żeby podejmować działania bojowe. To jest zbyt złożona sprawa na współczesnym polu walki i szkoła już dawno z tego zrezygnowała. Natomiast rozciągnięcie tego w czasie i danie tego w dwóch szkołach po kolei lepiej to utrwali niż skoncentrowanie tego w dwóch godzinach w szkole, w której uczniowie mają znacznie dalej idące ambicje. W szkole ponadgimnazjalnej uczniowie w dużej mierze myślą już o studiach, które podejmą. Wtedy często się zdarza, że te zajęcia są traktowane jako tzw. michałki, dodatkowe i mniej ważne. Tymczasem na poziomie gimnazjum odgrywają one jeszcze rolę poważnych zajęć. Tam uczniowie nabywają pewnej wiedzy. Zatem wydaje się, że takie rozciągnięcie przysposobienia obronnego może dać większe korzyści edukacyjne niż koncentracja tych zajęć tam, gdzie one się już wyraźnie kłócą z obawami uczniów, czy zdadzą na tyle dobrze maturę, żeby dostać się na studia, na które chcą.</u>
          <u xml:id="u-196.12" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">Jeśli chodzi o obozy i inne, nie zmieniamy tu nic nawet o literę. Jak były te obozy, tak mają być organizowane, dokładnie tak samo, przez te same podmioty i w tych samych formach. Więc nie jest naszym zamiarem robienie tu żadnej rewolucji ani psucie edukacji. Podstawowy rdzeń tego przedmiotu o zmienionej nazwie jest taki sam jak przedtem, co oznacza w szczególności, że kwalifikacje nauczycieli przysposobienia obronnego są całkowicie wystarczające. Nauczyciele przysposobienia obronnego jak wszyscy inni doskonalą się w swoim zawodzie. Ten przedmiot w szczególności ewoluował przez lata sam z siebie, nauczyciele nabywali dodatkową wiedzę w ramach doskonalenia zawodowego z zakresu postępowania kryzysowego, terroryzmu i tak dalej. Ci nauczyciele to umieją. Tak że nie ma potrzeby ani określania nowego zakresu kwalifikacji do edukacji w tym przedmiocie, ani deprecjonowania pracy nauczyciela przysposobienia obronnego. To jest, jak powiadam, ważny przedmiot, który spełnia swoje funkcje.</u>
          <u xml:id="u-196.13" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">O tradycjach oręża polskiego, jak było na lekcjach tego przedmiotu, tak będzie. To jest też wyeksponowane w paru innych przedmiotach: wiedzy o społeczeństwie, historii. To będzie.</u>
          <u xml:id="u-196.14" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">Przez chwilę chciałbym się odnieść do ścieżek edukacyjnych. Ścieżka edukacyjna to cudowny wynalazek rozgrzeszający ministra przy budowie podstawy programowej. Cudowność tego wynalazku polega na tym, że w czasie budowania podstawy programowej przez gabinet ministra przewija się korowód postaci, które próbują dołożyć różne treści do tych, które są nauczane w szkole. Najprostszą metodą jest powiedzenie: zrobimy wam oddzielną ścieżkę edukacyjną, nie uściślając, ani w ramach którego przedmiotu to będzie uczone, ani za jakie pieniądze, ani kto to będzie robił. W efekcie te ścieżki istnieją na papierze i było ich kilkanaście, realizowanych w niewielkim procencie w niektórych szkołach, tam gdzie się znalazł odpowiedni fanatyk. Postanowiliśmy nie używać tego uniku i wszystkie istotne treści ścieżek edukacyjnych pomieściliśmy w przedmiotach, zapisując je konkretnie w różnych obszarach. W efekcie tego np. w podstawie programowej wychowania fizycznego znalazł się spory blok edukacji prozdrowotnej, czego do tej pory nie było. Środowiska medyczne nam za to dziękują. To zaistnieje, uczeń będzie rozliczany z tego obszaru wiedzy.</u>
          <u xml:id="u-196.15" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">Wiedza przestaje być niczyja, jak do tej pory, i staje się obszarem kontrolowanym przez konkretnych nauczycieli. Wobec tego w efekcie wdrożenia niniejszego modelu młodzież będzie autentycznie uczona i oceniana, a przecież o to nam przede wszystkim chodzi.</u>
          <u xml:id="u-196.16" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">Czy zmiana z dwóch godzin edukacji z zakresu bezpieczeństwa na po jednej godzinie w dwóch typach szkół polega na tym, że zajęcia z pierwszej godziny są przesunięte do gimnazjum? Nie, to zostało gruntownie przemyślane i napisane od nowa, ale w dużej części pokrywa się to z tym co, było, bo nie ma sensu wyzbywać się rzeczy rozsądnych, takich jak np. pierwsza pomoc. Nauczanie pierwszej pomocy jest rozłożone w sposób, który uwzględnia poziom rozwoju młodzieży, a więc prostsze elementy, powiedzmy, bandażowanie jest w gimnazjum, a bardziej złożone, np. wynoszenie człowieka z pożaru, łączy się z etapem, gdy młodzież jest bardziej rozwinięta fizycznie. Zostało to zrobione według wszystkich reguł sztuki i wydaje się, że są duże szanse na realizację.</u>
          <u xml:id="u-196.17" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">Jaki ma być charakter zajęć wf. i jak to robić? To już mówiłem, ale przypomnę, bo to bardzo ważna rzecz. Ten komentarz będzie kluczowy. W tej chwili kończą się prace redakcyjne, to będzie dość gruba książeczka, która pomoże nauczycielom poradzić sobie z rozwiązaniem tego problemu, będziemy pomagać to wdrażać, a co ważniejsze, będziemy przyglądać się, jak to jest wdrażane. W zeszłym roku w maju udowodniliśmy, że jesteśmy w stanie zajrzeć do każdego gimnazjum i zobaczyć, jakie lektury były przeczytane. Jesteśmy w stanie zajrzeć do każdego gimnazjum, żeby zobaczyć, jak jest prowadzona lekcja wf., i to będziemy robić.</u>
          <u xml:id="u-196.18" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">Ktoś z państwa posłów powiedział, że nie ma wizytatorów od wf., ale właśnie odciążyliśmy kuratoria, jeśli chodzi o liczne czynności biurokratyczne, w nowej ustawie, właśnie po to, żeby zlecać wizytatorom sprawdzanie, jak wygląda nauka w szkole, jakościowe sprawdzanie różnych obszarów. Nie trzeba być wielkim specjalistą od wychowania fizycznego, żeby pójść do szkoły i zweryfikować to, co się dzieje, na podstawie przygotowanego przez specjalistę arkusza. Trzeba zadać konkretne pytania, a my wyniki tych badań będziemy zbierać, analizować i na nie reagować.</u>
          <u xml:id="u-196.19" who="#PoselZbigniewBabalski">(Nie ma sali sportowej. Jaka może być odpowiedź?)</u>
          <u xml:id="u-196.20" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">Panie pośle, rzecz w tym, że nasi uczeni z AWF-ów mówią, że sala to wcale nie jest fundament, że to da radę zrobić. Widzą dziesiątki sposobów, jak to zrobić, i opisują to w komentarzu. Idźmy więc spokojnie do przodu i stwórzmy szansę, żeby to robić.</u>
          <u xml:id="u-196.21" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">Jest wreszcie kwestia tego, czy zmieniając wychowanie fizyczne, nie zaniedbujemy wychowania. Taki padł tutaj zarzut. Otóż wydaje mi się, że podejmowanie kroków, które eliminują fałsz polegający na przynoszeniu zaświadczeń potwierdzających nieprawdę, jest właśnie działaniem wychowawczym. Mówimy: Nie chcemy waszych zaświadczeń. Wybierz to, co chcesz. Nie chcesz ćwiczyć tego, to wybierzesz coś innego z oferty, którą dajemy.</u>
          <u xml:id="u-196.22" who="#PoselGrzegorzJanik">(A zwolnienie?)</u>
          <u xml:id="u-196.23" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">Wydaje mi się, że to jest działanie jak najbardziej wychowawcze...</u>
          <u xml:id="u-196.24" who="#PoselGrzegorzJanik">(Ale jak on przyniesie zaświadczenie, to dalej będzie zwolniony z wf.)</u>
          <u xml:id="u-196.25" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieEdukacjiNarodowejZbigniewMarciniak">...i dyrektorzy szkół to rozumieją. Jeśli dostaniemy te ustawy, to wdrożymy to. Liczę na to, że polska młodzież zyska w dużo większym odsetku niż dzisiaj, stopniowo odruch dbania o własne zdrowie, ruszania się, także po zakończeniu szkoły, i w efekcie będziemy mieli zapewne zdrowsze społeczeństwo. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-196.26" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią posłankę Ewę Wolak.</u>
          <u xml:id="u-197.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#PoselEwaWolak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu komisji serdecznie dziękuję za wyjaśnienia odnośnie do projektu ustawy i dziękuję również za obietnicę, że wrócimy do rozporządzenia właściwego, dołączonego do projektu ustawy, które mówi o formach realizacji zajęć wychowania fizycznego. Chodzi o to, aby rozwiać wszelkie wątpliwości, zaspokoić potrzebę wiedzy posłów, a także ostudzić trochę emocje, bo każdy z posłów na sali chce na pewno, aby młodzież się poruszała, była aktywna w zakresie sportu i żeby później po zakończeniu nauki nie zapomniała o systematycznej aktywności fizycznej.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#PoselEwaWolak">Mam nadzieję, że posłowie, którzy wypowiadali się negatywnie o tej formie aktywności, jaką jest taniec, nie robili tego celowo, po prostu tak wyszło. Znam młodzież, która z pasją tańczy, ma wspaniałych wychowawców. Jest to naprawdę świetna forma spędzania czasu wolnego, aktywności fizycznej. Przecież sport to nie tylko te dyscypliny, które uprawiane są na boisku szkolnym, są różne dyscypliny sportu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-198.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-199.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm skierował ponownie ten projekt do Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-199.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-199.4" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 5. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks cywilny (druki nr 1541 i 1762).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Stanisława Chmielewskiego.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#PoselSprawozdawcaStanislawChmielewski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#PoselSprawozdawcaStanislawChmielewski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Przypadł mi zaszczyt przedłożenia Wysokiej Izbie sprawozdania z pracy Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach nad rządowym projektem ustawy o zmianie ustawy Kodeks cywilny (druk nr 1541).</u>
          <u xml:id="u-202.2" who="#PoselSprawozdawcaStanislawChmielewski">Sprawozdanie zawarte jest w druku nr 1762. Żeby nie trzymać Wysokiej Izby w niepewności, powiem, że jest ono pozytywne. Chcielibyśmy, aby Wysoka Izba jak najszybciej uchwaliła przedkładany projekt ustawy, ponieważ przygotowany przez rząd projekt zmiany Kodeksu cywilnego zawiera dwa istotne elementy, dzięki którym jest jak najbardziej oczekiwany przez społeczeństwo: pierwszy, aby uściślić zasady implementacji prawa europejskiego w zakresie ochrony praw konsumenckich i drugi, aby rozszerzyć zakres możliwości dziedziczenia, co ma odsunąć możliwość dziedziczenia majątku naszych obywateli przez gminę bądź przez Skarb Państwa w wypadku, gdy nie ma osób, które mogłyby w ramach ustawowego określenia być wskazane jako spadkobiercy.</u>
          <u xml:id="u-202.3" who="#PoselSprawozdawcaStanislawChmielewski">Projekt ten, jak już mówiłem, projekt rządowy, został dobrze przygotowany. Nie jest to, co prawda, całościowa nowelizacja, ale dotyka, zwłaszcza w drugiej części, bardzo istotnego społecznie elementu. W dyskusji nad stosowaniem przepisów o dziedziczeniu pojawiały się głosy, że nasze przepisy w niedostatecznym stopniu obejmują kwestie związane z rodziną. W związku z tym, że nasza konstytucja w sposób bardzo jednoznaczny mówi, że trzeba chronić prawo dziedziczenia jako element prawa majątkowego obywateli, ale jednocześnie uwzględniać dobro rodziny w polityce społecznej i gospodarczej państwa, co wynika z art. 71 ust. 1 konstytucji, projekt ten w tym zakresie znajduje społeczne uzasadnienie.</u>
          <u xml:id="u-202.4" who="#PoselSprawozdawcaStanislawChmielewski">Jestem przekonany, że głosy przedstawicieli poszczególnych klubów sejmowych potwierdzą potrzebę tej nowelizacji, w związku z tym pragnę podkreślić bardziej formalną stronę tego projektu: zmiana w art. 1 pkt 1, która dotyczy art. 385 § 2, jest uściśleniem wykładni w celu stosowania przepisu wynikającego z dyrektywy Rady nr 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich, a dokładniej art. 5 w związku z art. 7 tej dyrektywy. Żeby uniknąć wszelkich niejasności, które pojawiały się w orzecznictwie Sądu Najwyższego, rząd doszedł do wniosku, że potrzebna jest nowelizacja, uzupełnienie treści § 2, zdanie drugie. Myślę, że to rozwieje w przyszłości wszelkie wątpliwości, a jednocześnie zapewni konsumentom ochronę ich praw we właściwy sposób. Powiem nawet tak: jestem o tym przekonany.</u>
          <u xml:id="u-202.5" who="#PoselSprawozdawcaStanislawChmielewski">Jeżeli zaś chodzi o zmiany art. 1, 2-4, to, jak już mówiłem, dotyczą one rozszerzenia kręgu spadkobierców. Najlepiej ujęto to w ocenie skutków regulacji w projekcie, gdzie stwierdzono, że celem regulacji jest poszerzenie kręgu spadkobierców powołanych do dziedziczenia z ustawy spośród krewnych i powinowatych, chodzi tu o pasierbów spadkodawcy, aby ograniczyć przypadki, gdy do dziedziczenia zostaje powołana gmina albo Skarb Państwa jako spadkobiercy ustawowi z wyłączeniem dalszych krewnych spadkodawcy. To rozszerzenie oczywiście dotyczy dziadków i rodziców. Trzeba pamiętać o tym, że to są osoby, które bardzo często budowały pewien majątek swoimi działaniami. Ten majątek przekazywały w ramach dokonywanych za życia czynności cywilnych, aby ich dzieci, ich zstępni mogli dalej prowadzić działalność gospodarczą bądź po prostu budować swoje życie w oparciu o ten majątek. Czasami dochodziło do paradoksalnych sytuacji - dzisiaj życie jest bardzo szybkie i jednocześnie niebezpieczne - i bez woli wyrażonej w testamencie to dziedziczenie ustawowe kończyło się zdecydowanie szybciej niż przewidywali to członkowie rodziny i do majątku dochodziła w tym momencie gmina bądź Skarb Państwa, co, jak już mówiłem, społecznie nie było akceptowane.</u>
          <u xml:id="u-202.6" who="#PoselSprawozdawcaStanislawChmielewski">Myślę, że rozwiązania dotyczące dziedziczenia ustawowego w zdecydowany sposób rozszerzyły krąg osób dziedziczących, ale jednocześnie określiły kolejność dziedziczenia w taki sposób, aby jednak prawa osób, które są najbliższymi krewnymi spadkodawcy, były jak największe. Została również określona w sposób jasny, jednoznaczny, pozycja małżonka: jest on tym, który dziedziczy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-202.7" who="#PoselSprawozdawcaStanislawChmielewski">Jeżeli chodzi o wejście ustawy w życie, to komisja stanęła na stanowisku, że powinno to nastąpiło w miarę szybko i stąd w art. 2 proponujemy, aby ustawa weszła w życie w ciągu 30 dni od dnia ogłoszenia. Oczywiście potrzebny jest pewien czas na przekazanie nowego prawa sędziom, którzy będą je stosowali. Jednocześnie będą stosować to prawo do spraw spadkowych, które zostaną otwarte, czyli można powiedzieć, że jest to związane z przykrym faktem śmierci spadkodawcy, ale, tak jak jest w przepisie, spadki zostaną otwarte po wejściu w życie tego prawa, bo taka jest zasada stosowania prawa spadkowego. Tutaj nie było potrzeby regulowania tego w tymże projekcie, ponieważ to wynika z przepisów intertemporalnych dla Kodeksu cywilnego stosowanych praktycznie już w sposób ciągły.</u>
          <u xml:id="u-202.8" who="#PoselSprawozdawcaStanislawChmielewski">Mając na względzie pracę komisji na dwóch posiedzeniach, 11 lutego i 5 marca br., podczas których, jak już mówiłem, nie napotkaliśmy żadnej praktycznie bariery w postaci istotnych zmian projektu, pragnę prosić Wysoką Izbę o uchwalenie tejże zmiany Kodeksu cywilnego w sposób, jaki proponujemy. Jednocześnie chciałbym podkreślić, że materia objęta tymże projektem jest zgodna z prawem Unii Europejskiej w zakresie, którego ona dotyczy.</u>
          <u xml:id="u-202.9" who="#PoselSprawozdawcaStanislawChmielewski">Reasumując, Wysoka Izbo, wnoszę o przejście do trzeciego czytania. Rozumiem, że kluby potwierdzą swoją wolę co do poparcia tego projektu, którą ich przedstawiciele zgłaszali w ramach prac komisji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-202.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-203.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-203.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Głos zabierze pan poseł Witold Pahl, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#PoselWitoldPahl">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska pragnę przedstawić stanowisko wobec projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks cywilny, opisanego w drukach nr 1541 i 1762.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#PoselWitoldPahl">Mój przedmówca, poseł sprawozdawca był uprzejmy przedstawić tę formalną stronę projektu. Chciałbym jedynie zaznaczyć, że rzeczywiście proponowana materia ustawowa dotyczy dwóch zagadnień, przede wszystkim zmiany przepisów dotyczących niedozwolonych klauzul umownych stosowanych w obrocie konsumenckim.</u>
          <u xml:id="u-204.2" who="#PoselWitoldPahl">Polska dokonała już implementacji dyrektywy z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich, ale orzecznictwo Sądu Najwyższego, które wynikało ze sporów powstałych na tle spraw konsumenckich, potwierdziło wątpliwości co do staranności, skuteczności wprowadzonej implementacji. Projekt rządowy, wychodząc naprzeciw wątpliwościom wyrażonym przez Sąd Najwyższy w orzecznictwie, wskazał możliwość dokonania zmiany poprzez wprowadzenie do art. 385 § 2 Kodeksu cywilnego takiego rozumienia wzorca umowy, które będzie najkorzystniejsze dla interesów konsumenta. Równocześnie wzorzec będzie podlegał właściwej kontroli bez ryzyka oddalenia powództwa o uznanie postanowień takiego wzorca za niedozwolone. Z pewnością konsekwencją przyjęcia przez Wysoką Izbę proponowanego projektu ustawy będzie to, iż stosowanie kontroli, zarówno tej abstrakcyjnej, jak i tej incydentalnej, spowoduje, iż konsument będzie miał pełną znajomość należnych mu praw i będzie zagwarantowana całkowita ochrona wszystkich uczestników obrotu konsumenckiego.</u>
          <u xml:id="u-204.3" who="#PoselWitoldPahl">Co do drugiego zagadnienia zawartego w treści projektu ustawy, wiąże ono prawo spadkowe z prawem rodzinnym. Wydaje się, że ten kierunek jest zgodny nie tylko z oczekiwaniami społecznymi, ale - wiemy to na pewno - również z orzecznictwem Sądu Najwyższego i Trybunału Konstytucyjnego, z którego wynika wskazanie powodujące konieczność, czy stanowiące w konsekwencji o gwarancji dla zachowania dorobku majątkowego, materialnego rodziny, również takiego, który będzie powodował wzmocnienie więzi rodzinnych. Regulacja dotycząca prawa spadkowego będzie miała niebawem pół wieku. Stosunki gospodarcze, kwestie społeczne uległy w tym czasie radykalnej zmianie, dlatego też ta zasada, o której miałem okazję powiedzieć już w poprzednim swoim wystąpieniu, żeby wszystko zostało w rodzinie, zasługuje na pozytywną ocenę i jest zgodna z oczekiwaniami społecznymi. Wskażę parę przykładów funkcjonującej jeszcze asymetrii, np. wnukowie mogą dziedziczyć, dziadkowie takiej możliwości dziedziczenia nie mieli. Tak więc tutaj zaistniała pewna wątpliwość konstytucyjna. Poza tym również ze względów takich czysto moralnych można ocenić to, iż brak pierwszeństwa dziedziczenia po dzieciach przez rodziców w sytuacji, kiedy to właśnie rodzice łożyli na utrzymanie, wychowanie i kształcenie dzieci, powodował, iż te osoby - oczywiście starsze, znajdujące się w trudniejszej sytuacji życiowej - mogły i na pewno były pokrzywdzone dotychczasową regulacją.</u>
          <u xml:id="u-204.4" who="#PoselWitoldPahl">Kolejnym elementem godnym chyba poparcia jest wprowadzenie w krąg spadkobierców, co jest nowością, pasierbów. Jeżeli chodzi o więzi rodzinne, to wprowadzenie do kręgu rodziny pasierba...</u>
          <u xml:id="u-204.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-204.6" who="#PoselWitoldPahl">Już kończę, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę mówić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#PoselWitoldPahl">...jest takim przesłaniem, aby wszystkie dzieci traktować w sposób jednakowy. Umożliwienie pasierbowi dziedziczenia na równych prawach z dziećmi spadkodawcy wychodzi naprzeciw społecznym oczekiwaniom i, jak się wydaje, jest zgodne z pewnymi wzorcami moralnymi, które w dzisiejszym społeczeństwie obowiązują.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#PoselWitoldPahl">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska pragnę oświadczyć, iż mój klub przedłożony projekt ustawy będzie popierał. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-206.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pani posłanka Barbara Bartuś, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#PoselBarbaraBartus">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Mam przyjemność przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość w sprawie sprawozdania Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks cywilny (druk nr 1541) zawartego w druku sejmowym nr 1762.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#PoselBarbaraBartus">Projekt sprowadza się do zmiany Kodeksu cywilnego w dwóch materiach. Pierwsza dotyczy zmian w księdze 1., czyli w części ogólnej. Wprowadzenie tej zmiany, zmiany art. 385 § 2 Kodeksu cywilnego, ma za zadanie implementację dyrektywy unijnej, która ma zapewnić konsumentowi większe uprawnienia. Celem tej nowelizacji jest usunięcie wszelkich wątpliwości dotyczących sposobu rozumienia wzorca umowy. Zmiana ta, jak się wydaje, nie jest w żaden sposób kontrowersyjna, a była tutaj już dość szeroko omówiona.</u>
          <u xml:id="u-208.2" who="#PoselBarbaraBartus">Zmiana 2. dotyczy przepisów określających krąg spadkobierców ustawowych. Zaproponowane przepisy rozszerzają krąg spadkobierców, zaliczając do nich dziadków spadkodawcy ze strony ojca i ze strony matki, a ponadto pasierbów. Takie rozwiązania według ustawodawcy będą służyć, z jednej strony, umocnieniu więzi rodzinnej, z drugiej natomiast, pozwolą lepiej spożytkować majątek spadkodawcy.</u>
          <u xml:id="u-208.3" who="#PoselBarbaraBartus">Zmiany dotyczą zakresu dziedziczenia rodzeństwa i rodziców. Przyjęto rozwiązanie, w myśl którego rodzice spadkodawcy wyprzedzają w kolejności dziedziczenia rodzeństwo oraz zstępnych rodzeństwa spadkodawcy. Punktem wyjścia do takiej konstrukcji przepisu jest często znaczący udział rodziców w powstawaniu majątku spadkowego, a więc im powinien przypaść spadek w razie śmierci ich dziecka, z zastrzeżeniem że nie zostawiło ono zstępnych mogących dziedziczyć. Warto podkreślić również to, że między rodzicami i dziećmi zachodzi pokrewieństwo w linii prostej, czyli jest to pierwszy stopień, a rodzeństwo to krewni w linii bocznej, czyli zachodzi tu pokrewieństwo drugiego stopnia.</u>
          <u xml:id="u-208.4" who="#PoselBarbaraBartus">Zgodnie z projektowaną ustawą w sytuacji gdy jedno z rodziców nie dożyło otwarcia spadku, jego miejsce zajmuje rodzeństwo spadkodawcy, które w równych częściach dziedziczy tę część spadku, która przypadałaby zmarłemu wcześniej rodzicowi. Przepisy projektowanej ustawy przewidują, że jeżeli któreś z rodzeństwa nie dożyje otwarcia spadku, wówczas jego miejsce w kolejności dziedziczenia zajmują jego dzieci. Dziedziczą one część spadku, która przypadałaby ich zmarłemu rodzicowi, w równych częściach. Zasada ta rozciąga się także na dalszych zstępnych braci i sióstr spadkodawców.</u>
          <u xml:id="u-208.5" who="#PoselBarbaraBartus">Nowością są przepisy dotyczące umieszczenia na liście spadkodawców ustawowych dziadków i ich zstępnych. Osoby te dziedziczą w dalszej kolejności, w sytuacji gdy brak jest małżonka, zstępnych spadkodawcy, jego rodzeństwa i ich zstępnych. Udziały dziadków są jednakowe. W praktyce więc wśród spadkobierców ustawowych danej osoby może znaleźć się rodzeństwo rodziców spadkodawcy, czyli wujkowie, stryjkowie, ciocie itp.</u>
          <u xml:id="u-208.6" who="#PoselBarbaraBartus">Na liście spadkobierców znaleźli się ponadto pasierbowie. Będą oni dziedziczyć wówczas, gdy żadne z rodziców pasierba oraz krewnych w chwili otwarcia spadku nie żyje. Rozszerzenie listy spadkobierców o dalszych krewnych spadkodawcy będzie ograniczać przypadki, w których dziedziczy gmina lub Skarb Państwa. I to wydaje się najważniejszym celem proponowanej nowelizacji księgi czwartej Kodeksu cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-208.7" who="#PoselBarbaraBartus">W trakcie prac komisji właściwie nie wprowadzono żadnych zmian do projektu nowelizacji Kodeksu cywilnego, o czym mówił tutaj pan poseł Stanisław Chmielewski, sprawozdawca. Ja jeszcze uściślę, że dokładnie wprowadzono jedną zmianę - dodano jeden przecinek.</u>
          <u xml:id="u-208.8" who="#PoselBarbaraBartus">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Ograniczenie dziedziczenia przez gminę i Skarb Państwa jest słuszne i mój Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość poprze przedstawiony projekt. Zmiana ta jest też korzystna z tego powodu, że upraszcza w znaczny sposób procedurę spadkową. Jednakże pragnę też zauważyć, że wprowadzone zmiany nie stanowią panaceum na wszelkie problemy dotyczące dziedziczenia. Regulacje zawarte w Kodeksie cywilnym dotyczą sytuacji typowych. Ale co uznajemy za sytuację typową, a co już typową nie jest, też podlega uznaniu.</u>
          <u xml:id="u-208.9" who="#PoselBarbaraBartus">Moim zdaniem procedowana ustawa odpowiada na potrzebę uregulowania właśnie sytuacji nie do końca typowych.</u>
          <u xml:id="u-208.10" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-208.11" who="#PoselBarbaraBartus"> Bo przecież nie można uznać za typową sytuacji, w której dojdzie do dziedziczenia przez dziadków. Biorąc pod uwagę to, że prowadzone są prace nad nowym Kodeksem cywilnym, może warto jeszcze raz przeanalizować zasadę dziedziczenia ustawowego, a w szczególności praw małżonka w sytuacji braku zstępnych. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-208.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Ryszard Kalisz, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-209.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#PoselRyszardKalisz">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W tym przedłożeniu rządowym mamy rozwiązania dotyczące dwóch zupełnie niezależnych kwestii, ale może to i dobrze, że znalazły się w jednym przedłożeniu rządowym, dlatego że obydwie dotyczą Kodeksu cywilnego. Mogę tylko jeszcze raz powtórzyć mój apel, który kierowałem do kolejnych ministrów sprawiedliwości, do pana ministra Ćwiąkalskiego i ponawiam go do pana ministra Andrzeja Czumy, żeby jednak komisja kodyfikacyjna przy ministrze sprawiedliwości w zakresie kodyfikacji prawa cywilnego przyspieszyła trochę pracę, dlatego że Kodeks cywilny z roku 1964 jest po prostu już nieaktualny. To znaczy jest oczywiście prawnie wiążący, ale wiele z jego przepisów nie przystaje do dzisiejszej sytuacji społecznej, gospodarczej, również sytuacji konsumenckiej. I na tym właśnie polega pierwsze rozwiązanie, które wynika z dyrektywy Unii Europejskiej. Ono dotyczy tzw. piętrowego wzorca wykładni. W ramach umów i wzorów umów konsumenckich, kiedy dotyczy to zawartości umowy konsumenckiej, zawartości w ramach wzoru umowy konsumenckiej, oczywiście wykładnia powinna być zawsze na korzyść konsumenta, bo on jest tą stroną pokrzywdzoną, a po drugie musimy bardzo dbać o to, aby konsumenci, czyli my wszyscy, mieli ochronę przed producentami, czyli tymi, którzy jednak mają bardzo dużą swobodę w kształtowaniu systemu i warunków swojej produkcji. Ale zasada wykładni na rzecz konsumenta nie dotyczy już piętra wyżej, czyli wtedy, kiedy patrzymy i analizujemy zgodność samego wzorca jako całości. Do tej pory było tak, bez ostatniego zdania tego przepisu, że mogłoby się wydawać, że ta wykładnia na korzyść konsumenta dotyczy również wzoru umowy jako całości, czy jest zgodna z konstytucją, czy z dyrektywą Unii Europejskiej. Dodanie tego zdania jest prawidłowe i co do tego nie mam żadnych wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#PoselRyszardKalisz">Pani poseł Bartuś mówiła, że nasza sejmowa komisja kodyfikacyjna nic nie dodała poza przecinkiem. Bo przepis jest dobrze sformułowany - cóż więc miała dodawać?</u>
          <u xml:id="u-210.2" who="#PoselRyszardKalisz">I druga część, niezwykle istotna; tutaj oczywiście odnoszę się do tego, co już powiedziałem - że przepisy Kodeksu cywilnego z 1964 r. nie są dostosowane do dzisiejszej sytuacji społecznej. Bo przecież jakie ratio legis w przypadku spadkobiercy ustawowego, systemu spadkobrania ustawowego przewidywał Kodeks cywilny z 1964 r.? Tych spadkobierców ustawowych jak najmniej, żeby wszystko przeszło do Skarbu Państwa - bo wtedy nawet gmin nie było, później dopiero wprowadzono gminy. Stąd zawężenie kręgu spadkobierców ustawowych: małżonek, zstępni, rodzice, rodzeństwo i, maksymalnie, zstępni rodzeństwa. No i wtedy, jak już ich nie było... Wprawdzie później w PRL-u, w tym samym PRL-u, na początku lat 80. strasznie dużo dzieci się rodziło - ale nie wydaje mi się, żeby to był powód do zaszczytu dla PRL-u - czyli zstępnych było sporo, ale co do zasady ten przepis w wielu przypadkach powodował, że dorobek życiowy, a ludzie się i w PRL-u dorabiali, przechodził na własność Skarbu Państwa, co oczywiście było demotywujące dla działalności w zakresie pomnażania majątku, dla stosunków gospodarczych. Stąd to rozszerzenie na kolejne kręgi spadkobierców ustawowych, na zstępnych dziadków, na zstępnych rodziców, też w sytuacji, kiedy mamy do czynienia z jednym tylko rodzicem i zstępnymi drugiego, wydaje mi się bardzo rozsądne. Klub Poselski Lewica nie ma tutaj również żadnych zastrzeżeń. Jedyne, co zawsze mówię - 20 lat minęło od roku 1989, dlaczego tak późno? Ale to jest oczywiście pytanie do wszystkich rządów po 1989 r. Jeszcze raz chcę państwu przypomnieć, że w zakresie spadkobrania ustawowego mamy przepisy z 1964 r., które weszły w życie 1 stycznia 1965 r. - obowiązujące do dzisiaj, w zupełnie innych realiach.</u>
          <u xml:id="u-210.3" who="#PoselRyszardKalisz">Na zakończenie pragnę oświadczyć, że Klub Poselski Lewica będzie głosował za tym przedłożeniem, za tym projektem ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-210.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Głos zabierze pan poseł Józef Zych, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
          <u xml:id="u-211.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#PoselJozefZych">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Wydawać by się mogło, że nowelizacja dotycząca art. 385 § 2 jest prosta, bo przecież chodzi o ochronę konsumenta, ale przypomnę, że rzadko który z przepisów Kodeksu cywilnego jest tak skomplikowany i powoduje takie komplikacje. Dochodziło nawet do rozbieżnego orzecznictwa Sądu Najwyższego, rozbieżnych stanowisk w doktrynie, orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości, a do tego również trybów kwestionowania wzorców umów i umów. Już kwestia kontroli abstrakcyjnej, incydentalnej, uznawania postanowień wzorca umowy za niedozwolone, dochodzenia roszczeń z umowy konsumenckiej wskazuje na to, jakie problemy występowały. I należy mieć tego świadomość, szczególnie wtedy, gdy analizujemy zarówno sprawę wzorca umowy, jak i samej umowy. Pozwolę sobie przypomnieć, że sprawa sprowadza się do kilku bardzo szczegółowych kwestii, co świadczy o skomplikowaniu tego przepisu i jego ważności.</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#PoselJozefZych">Otóż na tle tej nowelizacji i całego dotychczasowego postępowania mamy do czynienia z treścią wzorca umowy i stosowania niedozwolonych klauzul umownych, to jedno zagadnienie, a drugie - oczywiście z tym wiążą się kwestie niejasności i niejednoznaczności określeń. Poza tym chodzi o konsekwencje takich zapisów dla konsumenta, jeżeli stwierdza się te nieprawidłowości. Jest także kwestia sposobów przeprowadzenia kontroli takich wzorców, niezgodności zawartej umowy z wzorcem umowy - zresztą, jak wspomniałem, różnie interpretowanej - mocy wiążącej dla indywidualnego konsumenta i nieograniczonego kręgu konsumentów, niedozwolonych klauzul we wzorcach umownych, a wreszcie pojęcia abstrakcyjnej kontroli wzorców i stosowania jej w ramach reguły in dubio contra proferentem.</u>
          <u xml:id="u-212.2" who="#PoselJozefZych">Okazuje się, że problem jednego zapisu spowodował nie tylko same wypowiedzi jednostkowe w doktrynie, ale napisanie wielu prac doktorskich. Wydaje się więc, że z prostego zapisu stworzono instytucję, o której przed chwilą również mówił pan poseł Kalisz, wymieniając właśnie te różne uwarunkowania. A zatem, Wysoki Sejmie, dziś problem sprowadza się do tego, aby ten przepis był ściśle stosowany. I sprowadza się jeszcze do czegoś innego, a mianowicie do nieświadomości konsumentów co do ich praw w świetle różnorakich zapisów.</u>
          <u xml:id="u-212.3" who="#PoselJozefZych">Tu rodzi się pytanie, panie ministrze, i kieruję je do pana: Czy inspiracją - bo takie jest uzasadnienie tej nowelizacji - było tylko wystąpienie Unii Europejskiej i zapisy dyrektywy, czy też były sygnały, na przykład z organizacji ochrony konsumentów, z innych przeprowadzanych kontroli, że w Polsce źle się dzieje z tymi przepisami? Jeżeli były takie sygnały, to jest pytanie, dlaczego wcześniej na to nie reagowano. A jeżeli ich nie było, to jest problem bardzo istotny, czy instytucje powołane do kontroli w ogóle zajmują się, wbrew swoim statutowym założeniom, ochroną interesów konsumenta.</u>
          <u xml:id="u-212.4" who="#PoselJozefZych">Wysoki Sejmie, ta nowelizacja jest absolutnie słuszna, tak samo jak słuszna jest druga część dotycząca prawa spadkowego. Klub Poselski Polskiego Stronnictwa Ludowego głosować będzie zgodnie z wnioskiem komisji. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-212.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-213.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Są trzy osoby zapisane.</u>
          <u xml:id="u-213.3" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Czy są zgłoszenia?</u>
          <u xml:id="u-213.4" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-213.5" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-213.6" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Ustalam czas pytania na 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-213.7" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Jako pierwszy pan poseł Marek Kwitek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#PoselMarekKwitek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W omawianym projekcie ustawy zaproponowano rozszerzenie kręgu osób uprawnionych do ustawowego dziedziczenia, wprowadzając między innymi zapis, że do kręgu spadkobierców należą dziadkowie spadkodawcy. Ustalono, że jeśli dziadkowie nie dożyli otwarcia spadku, to spadkobiercami są zstępni dziadków. Oznacza to, że do kręgu spadkobierców ustawowych włączono dzieci i wnuki dziadków, i to nawet wtedy gdy w ogóle nie są spokrewnione ze spadkodawcą. Gdy się zestawi tę rewolucyjną zmianę prawa spadkowego z nadal obowiązującą archaiczną instytucją zachowku, okazuje się, że pozamałżeńskie dziecko dziadka, które nie utrzymywało ze spadkodawcą żadnego kontaktu, a wręcz było mu wrogie, będzie mogło wystąpić przeciwko osobie wskazanej w testamencie z żądaniem zapłaty zachowku, który niejednokrotnie wyniesie nawet połowę wartości spadku.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#PoselMarekKwitek">Mam dwa pytania do pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-214.2" who="#PoselMarekKwitek">Pierwsze pytanie: Czy wobec tak szerokiego określenia kręgu spadkobierców ustawowych nie wydaje się uzasadnione ograniczenie instytucji zachowku, która w oczywisty sposób</u>
          <u xml:id="u-214.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-214.4" who="#PoselMarekKwitek"> narusza swobodę rozporządzenia własnym majątkiem przez spadkodawcę?</u>
          <u xml:id="u-214.5" who="#PoselMarekKwitek">I drugie pytanie: Jakie są przesłanki, aby obcy dla spadkodawcy członek rodziny dziadka, w ogóle z nim niespokrewniony, występował o zapłatę zachowku przez osobę wskazaną przez spadkodawcę w testamencie i w związku z tym zmniejszał jej realny udział w spadku? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-214.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pan poseł Mirosław Pawlak, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#PoselMiroslawPawlak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Jak kształtuje się udział spadkowy w wypadku śmierci matki spadkodawcy? Nie traktuje o tym nowela art. 932 § 2 Kodeksu cywilnego. Pytanie drugie: Czy przewidziano rozwiązanie prawne w przypadku braku rodzeństwa spadkodawcy, na co powołuje się propozycja § 4 do art. 932 Kodeksu cywilnego? Pytanie trzecie: Który organ i w jakim trybie poszukiwać będzie osób powołanych do dziedziczenia, o czym mowa w przepisie art. 934</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Pani posłanka Barbara Bartuś, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#PoselBarbaraBartus">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam pytanie, które też jest związane z zachowkiem. W momencie, kiedy został przedstawiony ten projekt ustawy, podniosły się głosy, że nowelizacja będzie pogarszać sytuację małżonków bezdzietnych, oczywiście małżonków spadkodawcy. Czy tak faktycznie jest? Czy ta nowelizacja wpłynie na to, że zachowek dla rodziców, rodziców spadkodawcy, będzie wyższy? Czy w ramach prac nad zmianą Kodeksu cywilnego jest brana pod uwagę całkowita likwidacja zachowku? Nie znaczy to, że się za tym opowiadam, ale wydaje mi się, że instytucję zachowku należałoby mocno znowelizować. Czy w ramach prac nad nowym kodeksem rząd pracuje nad nowym rozwiązaniem tej instytucji? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Głos zabierze podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pan minister Zbigniew Wrona.</u>
          <u xml:id="u-219.2" who="#WicemarszalekStefanNiesiolowski">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ten projekt jest ważny i potrzebny z dwóch powodów, bo właściwie składa się z dwóch oddzielnych części. Jedna część dotyczy wzorców umownych, art. 385, a druga grupa zagadnień to kwestie dziedziczenia.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Zacznę od pierwszej kwestii, a więc od owych wzorców umownych i ich kontroli. Otóż w przepisie art. 385 § 2 jest wyrażona reguła wykładni, reguła interpretacji przepisów, że w czasie kontroli tych wzorców umownych postanowienia niejednoznaczne tłumaczy się na korzyść konsumenta. Ta reguła jest w pełni uzasadniona, jeżeli do kontroli i postanowień wzorca dochodzi w sytuacji indywidualnej, gdy nie badamy abstrakcyjnie, czy postanowienia wzorca są zgodne z ustawą, tylko badamy, jakie obowiązki i uprawnienia wynikają z umowy dla konkretnego człowieka w konkretnej sytuacji. Wtedy wszystkie niejasności, zawiłości, niedoskonałości w sformułowaniach tego wzorca mają być interpretowane na korzyść konsumenta. Ta reguła jest w pełni uzasadniona, zniechęca sprzedawcę czy jakąś inną stronę umowy, która oferuje konsumentowi jakieś dobra, do formułowania zawiłych, niejednoznacznych, źle przygotowanych postanowień, z tego powodu, że ryzykuje, że kiedy będzie w sposób mętny, niejasny dołączać coś do umowy, to nie będzie to mogło być tłumaczone na niekorzyść konsumenta, a wręcz przeciwnie - na korzyść. Jest nakaz tłumaczenia na korzyść.</u>
          <u xml:id="u-220.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Inna jest sytuacja w przypadku, gdy nie toczy się postępowanie o to, jakie prawa i obowiązki wynikają z umowy dla konkretnego człowieka w konkretnej sytuacji, ale o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone, czyli tzw. klauzule abuzywne. Otóż wtedy nie byłoby rzeczą właściwą i mogłoby to się obrócić przeciwko konsumentom, gdyby starać się obronić tezę, że przecież te wzorce nie są złe, należy je utrzymać, bo da się je tłumaczyć tak, żeby były korzystne dla konsumenta.</u>
          <u xml:id="u-220.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Tego typu stwierdzenia, że da się to tak tłumaczyć, żeby było to korzystne dla konsumenta, znalazłyby się oczywiście nie w samej sentencji orzeczenia, lecz w jego uzasadnieniu, i nie wiązałyby w konkretnych sprawach. A zatem jaki byłby rezultat takiego postępowania dotyczącego abstrakcyjnej kontroli, czyli kontroli w sprawie o uznanie postanowienia wzorca umownego za niedozwolone? Ano przy takim podejściu rezultat byłby taki, że wniosek o uznanie tego wzorca umowy za niedozwolony zostałyby oddalony. Czyli konsumenci nadal byliby narażeni na funkcjonowanie w obrocie prawnym wzorców umownych zawierających sformułowania niejasne, nieprzejrzyste, mętne, często nawet świadomie może w interesie producenta czy sprzedawcy zaciemniające sytuację. W związku z tym należałoby powiedzieć: eliminujmy tego typu niejasne wzorce z obrotu prawnego, nie wprowadzajmy reguł interpretacyjnych, które stwarzałaby pokusę obrony tych wzorców poprzez ich wykładnię, usiłowanie wytłumaczenia, że jednak te postanowienia niejasne dadzą się obronić, jeżeli nadamy im określony jasny sens. Jeżeli udałoby się temu nadać jasny sens, to wzorzec niejasny, jako niezgodny z ustawą, powinien być wyeliminowany z obrotu, nie ma co na siłę go bronić i trzeba go zastąpić wzorcem prawidłowym, w pełni zgodnym z ustawą. I te motywy legły u podstaw wprowadzenia tej nowelizacji, aczkolwiek muszę tutaj powiedzieć, odpowiadając panu marszałkowi Zychowi, że istotnie, bezpośrednim powodem tej nowelizacji było wystąpienie Komisji Europejskiej zwracającej uwagę na niezgodność naszego art. 385 § 2, tej klauzuli interpretacyjnej z dyrektywą Unii Europejskiej z 1993 r., a w szczególności z jej art. 5, który przewiduje wyraźnie, że nie będzie się tu stosowało tego typu reguły, tylko obiektywna niezgodność pomiędzy ustawą a wzorcem będzie decydowała o wyeliminowaniu tego wzorca.</u>
          <u xml:id="u-220.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Muszę powiedzieć, że gdyby nie to jednoznaczne wystąpienie Komisji Europejskiej, to być może ta nowelizacja nie byłaby już teraz rozpatrywana przez Wysoką Izbę, bo badaliśmy praktykę, i muszę przyznać, że nasza praktyka szła w dobrym kierunku. Otóż orzecznictwo sądów rozpoznających sprawę o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone nie wykazywało tendencji do bronienia za wszelką cenę funkcjonujących w obrocie prawnym wzorców umownych poprzez odwoływanie się do interpretacji zgodnej z korzyścią konsumenta, poprzez odwoływanie się do zdania drugiego art. 385 § 2. Nie było takich tendencji i w zasadzie praktyka nie wykazywała -odpowiadając tutaj właśnie na pytanie pana marszałka - jakichś przypadków, kazusów, które byłyby rażąco niezgodne czy w ogóle niezgodne, żeby stowarzyszenia czy związki konsumentów wytykały błędy praktyki. Praktyka była prawidłowa, ale żeby wyeliminować pokusę sięgania do takiej praktyki, bo przecież składy sądów orzekających się zmieniają, i żeby uczynić zadość tej dyrektywie i art. 5, rząd, minister sprawiedliwości zdecydował się na tę nowelizację.</u>
          <u xml:id="u-220.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Przejdę teraz do kwestii odmiennych, ale również zawartych w Kodeksie cywilnym, czyli kwestii spadkobrania. Dwa motywy były tutaj najistotniejsze. Nie kierowano się w tym przypadku żadnymi względami prawa europejskiego, lecz względami osobistymi, prywatnymi życia ludzkiego, jak też motywacjami związanymi ze sferą publiczną, ze sferą gospodarczą. Otóż najpierw te względy osobiste, względy rodzinne. Była już o tym mowa, że krąg spadkobierców ustawowych jest zbyt wąsko określony w kodeksie z 1964 r. Przepisy prawa spadkowego nie chronią szeroko rozumianej rodziny. Rodzina to nie tylko rodzice i dzieci zamknięte w ścianach M-4 w bloku, anonimowa rodzina, jedna z wielu w mrówkowcu, bo rodzina to znacznie szerszy krąg powiązań, to są pokolenia, to są boczne linie. Po to właśnie, aby chronić życie rodziny w tym aspekcie, tej szerzej rozumianej rodziny, jej interesy majątkowe, które są zapleczem rozwoju życia rodzinnego, rozwijania kontaktów, wspólnych przedsięwzięć, zaproponowaliśmy tę zmianę.</u>
          <u xml:id="u-220.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Druga motywacja, która tutaj przyświecała, to jest doświadczenie z przejmowaniem majątków, co do których nie ma żadnych spadkobierców, przez Skarb Państwa albo gminy. Są to doświadczenia złe. Uszczęśliwianie w ten sposób podmiotów publicznoprawnych często daje opłakane skutki. Dość sobie uświadomić, jakie ogromne problemy proceduralne, a często również polityczne - mówię w tym miejscu o samorządach, związkach komunalnych - rodzą się w sytuacji, gdy taka gmina zostaje uszczęśliwiona majątkiem, co do którego nie ma spadkobiercy ustawowego.</u>
          <u xml:id="u-220.7" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">To nie jest tak, że wójt czy burmistrz od razu postanowi sobie, żeby sprzedać. Trzeba uruchomić całą procedurę, trzeba znaleźć większość w radzie. Oczywiście zawsze znajdą się ci, którzy będą uważali, że jest to wyprzedawanie za bezcen majątku, który gmina słusznie otrzymała. I taki majątek sobie niszczeje, taki majątek nie staje się elementem obrotu prawnego na wolnym rynku, taki majątek jest wyłączony z właściwego zagospodarowania, zgodnego z jego przeznaczeniem społecznym i gospodarczym. Ten drugi element, ten drugi argument też czyni zadość uzasadnieniu tej nowelizacji.</u>
          <u xml:id="u-220.8" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Chcę serdecznie podziękować Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego, a w szczególności obecnemu na sali panu prof. Pazdanowi, który wspólnie ze współpracownikami z Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego przy Ministrze Sprawiedliwości przygotował projekt nowelizacji w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-220.9" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Przypomnę, o czym było mówione, że chodzi o wzmocnienie pozycji małżonka i przyznanie mu pierwszeństwa w konkurencji z rodzeństwem, o przyznanie prawa do dziedziczenia dziadkom w sytuacji, gdy nie ma zstępnych, a także o rozszerzenie uprawnień do dziedziczenia na wujków, stryjów w sytuacji, gdy dziadek, który dziedziczyłby, nie żyje. Wtedy w jego prawa wchodzą zstępni nieżyjącego dziadka. Chodzi również o dość radykalne wzmocnienie pod względem dziedziczenia, a właściwie o wprowadzenie do systemu dziedziczenia, bo do tej pory byli oni poza tym systemem, pasierbów, czyli dzieci małżonka, które nie są dziećmi własnymi spadkodawcy. W tym zakresie praktyka życia codziennego rzeczywiście wołała o taką zmianę.</u>
          <u xml:id="u-220.10" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Obecne przepisy są refleksem obowiązującej w prawie cywilnym od okresu powojennego, okresu po II wojnie światowej zasady szczególnej ochrony własności społecznej. Wszystko to, co było dobre dla własności społecznej, ogólnie rzecz biorąc, było dobre, z kolei wszystko to, co uszczuplało tę własność, co przeciwstawiało własności publicznej interes indywidualny, było złe z definicji. Stąd tak wąski, jak można się domyślać, jak można to interpretować, zbieżny z tą zasadą szczególnej ochrony własności społecznej, zdecydowanie za wąski krąg spadkobierców ustawowych.</u>
          <u xml:id="u-220.11" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Życie domagało się tej zmiany. Ukazywały się artykuły. Przypomnę taki tytuł prasowy sprzed kilku lat: ˝Wnuczka umarła zbyt późno˝. Co to znaczy? Otóż nastąpiła katastrofa, zginęli w tej katastrofie oboje rodzice, została wnuczka, która też doznała obrażeń, ale przeżyła. W wyniku odniesionych obrażeń po pewnym czasie jednakże też zmarła. Dziadkowie w tej sytuacji zostają na lodzie, nie mogą dziedziczyć. Były również pisma, także pisma, które znamy, mamy je w aktach sprawy, pisma do marszałka Sejmu od pasierbów, którzy czują się pokrzywdzeni np. przez macochę i nie mogą uzyskać dziedziczenia po niej. Oczywiście w sytuacji, gdy ta osoba już zmarła, te osoby na tej podstawie, którą Wysoka Izba rozpatruje, niestety nie będą mogły już niczego uzyskać. Należałoby zrobić wszystko, aby w przyszłości majątki przechodziły nie na własność Skarbu Państwa, a na własność pasierbów, jeżeli wszyscy krewni, małżonek lub krewni powołani do dziedziczenia z mocy ustawy w chwili śmierci spadkodawcy już nie żyją.</u>
          <u xml:id="u-220.12" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Przejdę do odpowiedzi na szczegółowe pytania. Wysoka Izbo, pan poseł Kwitek pytał o dzieci dziadków, o to, dlaczego w projekcie z taką łatwością decydujemy o tym i określamy, że w sytuacji, gdy dziadek powołany do spadkobrania nie żyje, to wtedy w jego prawa spadkowe wchodzą jego dzieci. Pan poseł stwierdził, że przecież mogą to być zupełnie obce osoby, które nie są krewnymi ani spadkodawcy, ani dzieci tego spadkodawcy. Jeżeli dzieci spadkodawcy żyją, to wtedy dziadkowie oczywiście nie dziedziczą. Niemniej jednak pozwolę sobie nie zgodzić się z tą tezą, bo jeżeli umiera dziadek, to wszystkie jego dzieci są krewnymi w stosunku do spadkodawcy. Może chodzić o pokrewieństwo w linii bocznej, bo oczywiście jest pokrewieństwo w linii bocznej - oni są wtedy spokrewnieni. Tego, czy oni rzeczywiście utrzymują ścisłe związki małżeńskie, raczej się nie bada w odniesieniu do prawa spadkowego, przy określaniu dziedziczenia. Muszę przypomnieć, że również w przypadku rodzin, znacznie bardziej bliskich krewnych, takich jak rodzeństwo, może zaistnieć taka sytuacja, że oni nie prowadzą wspólnych przedsięwzięć gospodarczych, w ogóle nie mają kontaktu. Sytuacje bywają różne. Oczywiście może być tak, że dzieci dziadków nie mają kontaktu ani nie są mocno związane emocjonalnie ze spadkodawcą. Wybór jest następujący: albo będzie miała tutaj miejsce taka sytuacja - o której mówiłem - że borykać się z tym majątkiem będzie państwo, gmina, albo jednak szeroko rozumiana rodzina.</u>
          <u xml:id="u-220.13" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Przypomnę, że dziećmi dziadków są dla spadkodawcy wujkowie, stryjowie, wujenki, stryjenki, tak więc to jest bliska rodzina. Oczywiście nie będę, chociaż należałoby, odwoływać się do pana Zagłoby i definicji wuja. Chodzi o bliskie pokrewieństwo, bliski związek krwi i dlatego dokonaliśmy takiego wyboru legislacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-220.14" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Pan poseł Pawlak pytał, jak kształtuje się udział spadkowy w przypadku śmierci matki. W takim przypadku udział, który przypadałby jej, przypada jej dzieciom. Art. 392 określa, że jeżeli jedno z rodziców spadkodawcy - czyli chodzi o śmierć matki, tego dotyczyło pytanie - nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada rodzeństwu spadkodawcy w częściach równych, a więc rodzeństwo tego, który zmarł, będzie w częściach równych obejmowało ten udział, który przypadałby matce, w sytuacji gdy nie dożyje otwarcia spadku, czyli gdy nastąpi śmierć matki.</u>
          <u xml:id="u-220.15" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Co natomiast dzieje się w przypadku braku rodzeństwa spadkodawcy? Otóż dziedziczą wtedy dziadkowie. W sytuacji gdy nie ma zstępnych, nie ma małżonka, rodziców, rodzeństwa i zstępnych rodzeństwa spadkodawcy, cały spadek przypada dziadkom spadkodawcy i dziedziczą oni wtedy w częściach równych. To jest właśnie ta nowość, że to dziadkowie, a nie Skarb Państwa ani gmina obejmują spadek.</u>
          <u xml:id="u-220.16" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Jeżeli chodzi o kwestie proceduralne dotyczące tego, który z organów będzie poszukiwać osób uprawnionych, to tutaj procedury w ogóle nie zmieniamy. Odbywa się to na dotychczasowych zasadach. Według Kodeksu postępowania cywilnego w takich sytuacjach istnieje możliwość i obowiązek ogłaszania. Te ogłoszenia są publiczne, są wywieszane, umieszczane w stosownych miejscach. Tak się będzie to odbywało również po ewentualnym wejściu w życie tej ustawy, jeżeli Wysoka Izba ją uchwali. Tu się nic nie zmienia.</u>
          <u xml:id="u-220.17" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Pani poseł Bartuś zapytała o sytuację bezdzietnych małżonków. Co z zachowkiem? Otóż nie przewidujemy zmian przepisów o zachowku. Być może pewne zmiany nastąpią w wyniku prac Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego. Są one rozważane, generalnie jednak w tym momencie nie przewidujemy rozszerzania prawa do zachowku w takiej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-220.18" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Chcę też odpowiedzieć panu posłowi Kaliszowi, chociaż to nie było pytanie, ale padły stwierdzenia na temat opóźnienia tych zmian. Ktoś jednak musiał je przygotować i właśnie to ten rząd i pan minister Czuma tej zmiany dokonują.</u>
          <u xml:id="u-220.19" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Kolejna kwestia. Kiedy będzie przygotowany nowy projekt Kodeksu cywilnego? Wysoka Izbo, panie pośle, trwają bardzo intensywne prace, ogromnie intensywne. Jestem wdzięczny komisji kodyfikacyjnej. Myślę, że dzieli nas perspektywa roku od przedstawienia projektu całkowicie nowego Kodeksu cywilnego. Oczywiście wszyscy rozumiemy, że to jest skomplikowana materia. W tym wypadku niczego nie da się zanadto przyspieszyć, zbyt dużo jest naczyń połączonych, każda kostka tej układanki musi do siebie pasować. Jest tutaj miejsce na wytężoną pracę, która się odbywa, ale nie ma miejsca na wielkie przyspieszenie i pośpiech, bo moglibyśmy popsuć system prawny.</u>
          <u xml:id="u-220.20" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Wysoka Izbo! Panie Marszałku! Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-220.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Jarosław Kalinowski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Głos zabierze sprawozdawca komisji poseł Stanisław Chmielewski.</u>
          <u xml:id="u-222.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#PoselStanislawChmielewski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#PoselStanislawChmielewski">Wysoka Izbo! Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie Profesorze! W pierwszej kolejności muszę to uczynić. Chcę podziękować wszystkim klubom za poparcie i za stwierdzenie, że możemy spokojnie przejść do trzeciego czytania tego projektu. Jednocześnie chcę podziękować komisji kodyfikacyjnej i obecnemu tu panu profesorowi za pracę, którą kontynuowaliśmy w trakcie naszych posiedzeń. Ta praca dotykała również tej materii, o której mówił, kończąc swoje wystąpienie, pan minister Zbigniew Wrona.</u>
          <u xml:id="u-223.2" who="#PoselStanislawChmielewski">To prawda, komisja kodyfikacyjna cały czas pracuje nad nowym Kodeksem cywilnym. Dobrym przykładem tej pracy jest również praca nad zmianą art. 385 § 2. Nawet w pewnym sensie Unia Europejska zmusza nas do tego, żebyśmy się ciągle zastanawiali nad tym, czy dobrze implementujemy. To jest jeden element. Z drugiej strony trzeba powiedzieć jedno: wprowadziliśmy najpierw przepis, który wydawał się dość jasny i czytelny w sensie stosowania, ale jednak praktyka, która okazała się nie do końca jasna, powoduje, że trzeba było jeszcze raz usiąść i po przemyśleniu przygotować nowelizację, która ma usunąć - jak wszyscy tutaj zgodnie stwierdzaliśmy - wątpliwości, oczywiście na korzyść konsumentów, co jest w tym wszystkim najważniejsze.</u>
          <u xml:id="u-223.3" who="#PoselStanislawChmielewski">Chciałbym również powiedzieć tak: oczywiście to prawda, że mówiliśmy o jednym przecinku w trakcie prac komisji w sensie nie tylko formalnym, ale również merytorycznym, ale ta zmiana samej idei tego projektu w zakresie rozszerzenia kręgu spadkobierców ustawowych w żaden sposób tego nie zmieniała, ale miała doprecyzować. W związku z tym nie jestem tu w kropce, dlatego że o tym nie mówiłem, bo uważam, że ten przecinek niczego nie zmienił, ale dziękuję za to, że wszyscy przedstawiciele klubów w sposób bardzo merytoryczny, o czym byłem przekonany, zabierali głos w dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-223.4" who="#PoselStanislawChmielewski">Korzystając z prawa głosu, powiem, że oczywiście śmierć nie jest czymś, można powiedzieć, do końca zwyczajnym w naszym życiu, ale jednocześnie, zgodnie z pewnymi zasadami życia, ona się zdarza i na pewno ten miniony okres, o którym mówili i pan poseł Kalisz, i pan minister Wrona - okres PRL - spowodował, że spojrzenie ludzi, naszych obywateli, na sprawy majątkowe było bardzo dziwne, bo w zasadzie nikt nie myślał o tym, żeby pisać testament. W związku z tym coś, co jest niezwyczajne, a więc element dziedziczenia ustawowego, stało się zwyczajnością, natomiast zwyczajna sytuacja, czyli sporządzenie testamentu, aby spadkobiercy wiedzieli, jaka była wola spadkodawcy, została odsunięta na bok; i dzisiaj do tego wracamy. Dla mnie jako prawnika zwyczajną sytuacją na wypadek śmierci jest sporządzenie testamentu. Myślę, że władza publiczna, Sejm i rząd, powinna robić wszystko, aby nasi obywatele zachowywali się w taki właśnie sposób, aby za życia sporządzali testament. Wtedy sprawa dziedziczenia ustawowego też będzie postrzegana niejako trochę inaczej, biorąc pod uwagę, że będzie to rozwiązanie na wypadek, kiedy testamentu, czyli czegoś, co powinno być zrobione, nie sporządzono z różnych przyczyn, czasami przez przeoczenie, ale czasami z powodu nagłego zejścia.</u>
          <u xml:id="u-223.5" who="#PoselStanislawChmielewski">Na pewno istotnym elementem w tej nowelizacji jest element rodzinny, o którym była mowa. Dzisiaj dopuszczalne jest tylko i wyłącznie szerokie spojrzenie na rodzinę, tym bardziej że w wielu wypadkach firmy rodzinne, a jest ich, o ile dobrze pamiętam, ponad 2 mln, stanowią o tym, czy nasza gospodarka się rozwija, czy też nie. Jest to jedna z istotnych podstaw gospodarki naszego kraju, myślę więc, że ten projekt również w sposób skuteczny umocni tę gospodarkę w tym zakresie; czyli nie będzie obaw ze strony właścicieli firm rodzinnych, czy warto się troszczyć, zabiegać o rozwój firmy, bo co się z nią stanie, nawet w wypadku, gdyby ktoś nagle musiał zejść z tego świata, czego nikomu życzyć nie wypada.</u>
          <u xml:id="u-223.6" who="#PoselStanislawChmielewski">Kwestia, która pojawiła się w pytaniach, wiążąca się z tym, o czym wcześniej mówiłem, jeśli chodzi o testament - zachowek. Jest to instytucja, która w mojej ocenie kiedyś miała może ważniejsze zadanie niż dzisiaj. Oczywiście jest pewne uzasadnienie dla istnienia instytucji zachowku, właśnie rodzinne, ale dla mnie ważniejsza jest wola spadkodawcy. Patrząc przez ten pryzmat, można postrzegać to w następujący sposób. Zachowek - tak, ale może nie w takiej skali, jak jest dzisiaj, a więc połowa ewentualnego spadku bądź nawet dwie trzecie, jeżeli dotyczy to osoby małoletniej bądź niepełnosprawnej, inwalidy. Powinno być to może zdecydowanie w mniejszym wymiarze, żeby wola spadkodawcy nie była dla spadkobiercy testamentowego na tyle uciążliwa, że przekreśli pewne wcześniejsze działania tego, który kogoś potem wskazał jako swojego spadkobiercę, gdyż połowa potencjalnego spadku może czasem doprowadzić nawet do tego, że ktoś będzie musiał ten spadek nabyty sprzedawać. Ale pewnie kwestie natury rodzinnej wymagają, żeby ktoś, kto nie został wskazany jako spadkobierca, a nie ma podstaw do jego wydziedziczenia, otrzymał jednak tenże zachowek. Jest to więc temat do dyskusji w przyszłości dla komisji kodyfikacyjnej, jak i dla nas, jeżeli projekt nowego Kodeksu cywilnego trafi do Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-223.7" who="#PoselStanislawChmielewski">Jeszcze raz dziękuję za dyskusję zarówno podczas pierwszego, jak drugiego czytania. Dziękuję za prace Komisji Kodyfikacyjnej i rządowi. Możemy więc przejść do trzeciego czytania. Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-223.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-224.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-224.3" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">W związku z nieobecnością posła wnioskodawcy punkt 6. porządku dziennego nie zostanie rozpatrzony w dniu dzisiejszym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 7. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o państwowej kompensacie przysługującej ofiarom niektórych przestępstw umyślnych (druki nr 1621 i 1798).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią poseł Lidię Staroń.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#PoselSprawozdawcaLidiaStaron">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałabym przedstawić sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o państwowej kompensacie przysługującej ofiarom niektórych przestępstw umyślnych (druk nr 1621).</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#PoselSprawozdawcaLidiaStaron">Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka przeprowadziła pierwsze czytanie i rozpatrzyła ten projekt na posiedzeniach w dniach 18 i 19 marca 2009 r. Nowelizacja wprowadza m.in. definicję ofiary, określa koszty objęte kompensatą, daje legitymację, oprócz osoby uprawnionej o jej występowanie, także prokuratorowi.</u>
          <u xml:id="u-227.2" who="#PoselSprawozdawcaLidiaStaron">Komisja przeprowadziła dyskusję i wnosi, aby Wysoki Sejm uchwalić raczył załączony projekt ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-227.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-228.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-228.3" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Jako pierwszy pan poseł Robert Węgrzyn, klub Platformy Obywatelskiej, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#PoselRobertWegrzyn">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej chciałbym przedstawić stanowisko wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o państwowej kompensacie przysługującej ofiarom niektórych przestępstw umyślnych (druk nr 1621).</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#PoselRobertWegrzyn">Rzeczpospolita Polska jako pełnoprawny członek Unii Europejskiej zobowiązana jest implementować do polskiego porządku prawnego dyrektywy Rady Unii Europejskiej. Dyrektywa o sygnaturze 2004/80/WE, dotycząca państwowej kompensaty dla ofiar niektórych przestępstw umyślnych, została pierwotnie implementowana do polskiego wewnętrznego porządku prawnego, jednak w stopniu minimalnym, tym samym ofiary przestępstw zadośćuczynienie ze strony państwa odczuwały nieznacznie.</u>
          <u xml:id="u-229.2" who="#PoselRobertWegrzyn">Artykuł 17 dyrektywy Rady Unii Europejskiej stanowi, że państwa członkowskie mogą wprowadzić lub utrzymać przepisy korzystniejsze dla ofiar przestępstw lub wszystkich innych osób dotkniętych przestępstwem. W uzasadnieniu projektu ustawy strona rządowa wskazuje takie państwa, które w swoich porządkach prawnych zagwarantowały kompensatę dla ofiar dotkniętych nie tylko umyślnymi przestępstwami z użyciem przemocy, ale także zagwarantowały kompensatę dla ofiar nieumyślnych przestępstw. Mówiąc wprost, w nowym brzmieniu ustawa proponuje objąć ochroną kompensacyjną osoby, które zostały dotknięte zarówno przestępstwami umyślnymi, jak i nieumyślnymi. Należy zwrócić uwagę, iż skutki wymienionych przestępstw objętych kompensatą dotyczą osób poszkodowanych zarówno w sferze fizycznej, jak i psychicznej. Kolejny argument wychodzący naprzeciw ofiarom przestępstw to art. 3 pkt 2, który mówi, że kompensata będzie mogła być przyznana w kwocie pokrywającej koszty związane z leczeniem i rehabilitacją, a także koszty dojazdu, co budziło w obecnym brzmieniu sporo wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-229.3" who="#PoselRobertWegrzyn">Zasadniczą zmianą wychodzącą naprzeciw osobom poszkodowanym jest zmiana właściwości miejscowej organu orzekającego kompensatę. Do tej pory taką właściwość miał sąd okręgu, w którym popełniono przestępstwo, natomiast obecne brzmienie zakłada, że taką właściwość będzie miał sąd rejonowy właściwy dla osoby pokrzywdzonej zgodnie z jej miejsca zameldowania, która występuje o kompensatę, nawet w przypadku gdy takie postępowanie inicjuje prokurator, co w obecnym brzmieniu ustawy jest możliwe. Często była to przeszkoda natury organizacyjnej i utrudniała praktyczne dochodzenie swoich praw do kompensaty osobom uprawnionym. Tylko w momencie niemożności ustalenia faktycznego miejsca zameldowania osoby poszkodowanej właściwość sądu pozostaje w miejscu popełnienia przestępstwa.</u>
          <u xml:id="u-229.4" who="#PoselRobertWegrzyn">Artykuł 8 ust. 1 przewiduje nadanie kompetencji referendarzom sądowym, co spowoduje odciążenie sędziów w sprawach o kompensatę, jednak przewidziana jest ewentualna skarga do sądu na orzeczenie referendarza sądowego. Warto zwrócić uwagę, że przyznanie kompensaty nie jest uzależnione od sytuacji materialnej, w jakiej znajduje się osoba składająca taki wniosek. Celem ustawy nie jest pomoc społeczna, lecz zadośćuczynienie, które pokryje utracone zarobki oraz inne środki utracone, jak i wcześniej wspomniane koszty leczenia i rehabilitacji.</u>
          <u xml:id="u-229.5" who="#PoselRobertWegrzyn">Należy jeszcze zwrócić uwagę na pełną implementację decyzji ramowej Rady Unii Europejskiej z dnia 15 marca 2001 r., która mówi, że każde państwo członkowskie zapewni szczególnie narażonym ofiarom szczególne traktowanie, najbardziej odpowiadające ich sytuacji. Zmierza to do tego, że prokurator na każdym etapie postępowania będzie mógł zainicjować postępowanie o kompensatę, jeżeli uzna, że z różnych przyczyn pokrzywdzony nie jest w stanie dokonać tego samodzielnie.</u>
          <u xml:id="u-229.6" who="#PoselRobertWegrzyn">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Platformy Obywatelskiej pozytywnie ocenia proponowany projekt ustawy i wnosi o jego uchwalenie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-229.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Pani poseł Beata Kempa, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-230.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#PoselBeataKempa">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#PoselBeataKempa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Ustawa z dnia 7 lipca 2005 r. o państwowej kompensacie przysługującej ofiarom niektórych przestępstw umyślnych - istotnie jej zapisy, uregulowania odstają od rzeczywistości, w szczególności jeśli chodzi również o potrzeby, jakie są w tym zakresie, ale też ustawodawstwo unijne, podejście innych państw, nie tylko Unii Europejskiej, do problemu pomocy ofiarom przestępstw. Jest to dość szerokie zagadnienie, nad którym w ocenie naszego klubu należałoby się w sposób szczególny pochylić.</u>
          <u xml:id="u-231.2" who="#PoselBeataKempa">Nowe uregulowania zaproponowane, i słusznie, przez rząd, w świetle tego, iż istotnie zapisy tej ustawy, jej postanowienia, możliwości, jakie płyną dla ofiar przestępstw, nie są tym ofiarom znane, ta instytucja nie jest w istocie wykorzystywana w taki sposób, w jaki mogła by być wykorzystana, tak aby w pełni można było tym ofiarom w tym najtrudniejszym, a już przynajmniej w pierwszym okresie po popełnieniu przestępstwa pomóc, zatem te wszystkie uregulowania, które proponuje nowela, w szczególności rozszerzenie zakresu podmiotowego, rozszerzenie zakresu przedmiotowego, definicja ofiary, odejście od definicji ofiary przestępstwa, od stygmatyzowania tych ofiar, te wszystkie elementy są na pewno ze wszech miar słuszne. Ale czy rzeczywiście w sposób pełny i należyty będzie można wszystkim ofiarom, a przynajmniej tym, które najbardziej ucierpiały przez to, że dokonano wobec nich przestępstwa, zrekompensować krzywdy, jakie tym przestępstwem zostały wyrządzone?</u>
          <u xml:id="u-231.3" who="#PoselBeataKempa">W mojej ocenie również postanowienia decyzji ramowej, szczególnie tej z dnia 15 marca 2001 r., o pozycji ofiary w postępowaniu karnym nie zostały w pełni wykorzystane. Jeśli chodzi o rozwiązania, nad którymi dzisiaj procedujemy, to jednak państwo polskie powinno pójść dalej i spowodować, aby odwrócić to przeświadczenie, które jednak funkcjonuje od wielu lat, że państwo polskie stoi tyłem do ofiary przestępstwa. A za tym idą wszystkie uregulowania, które powinny być już wniesione. Przypomnę, że zostawiliśmy w biurku ministra rozwiązania, które zmierzają do wzmocnienia pozycji ofiary przestępstwa na każdym etapie postępowania. To jest niezwykle ważne. Dzisiaj trzeba sobie zdać sprawę z tego, że ofiara często nie wie o podstawowych prawach, jakie jej przysługują. Z doświadczenia wiem, że bardzo często bywało tak, że nie wiedziała o tym, że żeby być pełnoprawnym uczestnikiem postępowania, móc zadawać pytania świadkom, trzeba stać się oskarżycielem posiłkowym. Ale żeby stać się oskarżycielem posiłkowym, to trzeba wiedzieć, że w odpowiednim momencie należy złożyć wniosek, czyli przed odczytaniem aktu oskarżenia, przed rozpoczęciem przewodu sądowego. O tym najczęściej ofiary, szczególnie te, które na przykład doznają przemocy domowej, nie wiedzą. Zatem usuwanie tego typu barier, stawianie w lepszej pozycji ofiary przestępstwa niż przestępcę w polskim procesie karnym jest ze wszech miar wskazane. I chciałabym z tego miejsca również zapytać pana ministra, jakie rozwiązania rząd będzie proponował w tym zakresie?</u>
          <u xml:id="u-231.4" who="#PoselBeataKempa">Wreszcie trzeci element, który też wypływa z tej ustawy, to jest kwestia związana z czynnościami prokuratora. Myślę, że rozwiązania przyjęte w tej ustawie są słuszne. Prokurator występujący w imieniu ofiary przestępstwa, jak też zmiana właściwości sądu zasługują na uznanie. Może to spowodować, że ofiara będzie uzyskiwała trochę większe wsparcie procesowe w dochodzeniu kompensaty. Te wszystkie elementy są jednak, w ocenie mojego klubu, niezbyt daleko idące</u>
          <u xml:id="u-231.5" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-231.6" who="#PoselBeataKempa">, są bardzo szczątkowym rozwiązaniem, choć zmierzają w kierunku poprawy sytuacji ofiary przestępstwa, sytuacji nie tylko procesowej, ale też życiowej, związanej z tym, co zaszło w jej życiu.</u>
          <u xml:id="u-231.7" who="#PoselBeataKempa">Składamy poprawkę do tej ustawy, bo naszym zdaniem zabrakło tutaj jednego podstawowego elementu. Otóż w ustawie dotychczas obowiązującej - już kończę, panie marszałku, ale to jest ważne - określono limit, do jakiego sąd może przyznać taką kompensatę. Ważnym elementem jest to, że to sąd przyznaje tę kompensatę, zatem sąd bada wcześniej, w jakiej wysokości powinna być ona udzielona.</u>
          <u xml:id="u-231.8" who="#PoselBeataKempa">Biorąc pod uwagę to, że w noweli uwzględniono nowe rozwiązanie mówiące, że przestępca będzie musiał obligatoryjnie zwrócić te środki, które sąd zasądzi na rzecz ofiary przestępstwa, zasadnym jest, szanowni państwo, wobec tego, że od 2005 r. do 2009 r. zmieniły się relacje cenowe co do różnych usług rehabilitacyjnych, podniesienie limitu kwotowego, do którego sąd będzie mógł taką kompensatę zasądzić. Prawo i Sprawiedliwość proponuje, aby był to limit do 50 tys. zł, przy założeniu zwrotu pieniędzy przez sprawcę. Oczywiście można byłoby pójść dalej, spowodować, przewidując to w przepisach prawa, by sprawca, który nie może z różnych przyczyn zapłacić, miał obowiązek odpracowania tego, np. na cele społeczne. To są już jednak dywagacje dotyczące ewentualnych dalszych rozwiązań prawnych w zakresie, o którym tutaj mówimy.</u>
          <u xml:id="u-231.9" who="#PoselBeataKempa">Zatem klub Prawa i Sprawiedliwości wnosi tę poprawkę, w jego imieniu bardzo proszę wszystkie kluby o rozważenie możliwości jej przyjęcia, a przez to danie większych możliwości sądom i ofiarom przestępstw. Dotychczasowa praktyka orzecznicza wskazuje, że postępowanie sądu jest tutaj jak najbardziej ostrożne, nie ma więc obaw, że mogłoby to doprowadzić do ruiny budżet państwa, ten paragraf nie był nigdy nadmiernie wykorzystywany.</u>
          <u xml:id="u-231.10" who="#PoselBeataKempa">Panie ministrze, gdyby pan mógł, jeśli ma pan dzisiaj takie dane, powiedzieć nam, w jakiej wysokości...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Pani poseł, bardzo proszę...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#PoselBeataKempa">...był on wykorzystywany, byłoby to podstawą do tego, żeby pochylić się nad taką poprawką. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Pan poseł Ryszard Kalisz, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#PoselRyszardKalisz">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Debatujemy dzisiaj w drugim czytaniu nad niezwykle ważną ustawą, ustawą o państwowej kompensacie dla ofiar niektórych przestępstw. Ustawa o kompensacie została uchwalona już w roku 2005 na wniosek rządu, którego byłem członkiem. 7 lipca 2005 r. Sejm, z większością lewicową, uchwalił ustawę o kompensacie państwowej dla ofiar niektórych przestępstw.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#PoselRyszardKalisz">Powiedzmy jednak wyraźnie, że coś się nie udało. W kolejnych latach, zarówno w roku 2006, jak i 2007, kompensata ta była przydzielana, zasądzana w ilości śladowej, na poziomie kilkuset osób, i w minimalnej wysokości. Średnia wysokość takiej kompensaty wynosiła ok. 5-7 tys. zł. W przypadku szkód poniesionych przez wiele ofiar jest to kwota bardzo mała. Pani poseł Kempa jak zawsze mówiła, że PiS walczy o ofiary, tylko tak walczył, że przez dwa lata tego nie zauważył.</u>
          <u xml:id="u-235.2" who="#PoselBeataKempa">(Wnieśliśmy projekt ustawy.)</u>
          <u xml:id="u-235.3" who="#PoselRyszardKalisz">Ta ustawa jest po prostu nieefektywna. W tej chwili mogę powiedzieć za Lewicę: spróbowaliśmy, ale okazało się, że nie funkcjonuje należycie.</u>
          <u xml:id="u-235.4" who="#PoselJozefZych">(Nie tylko wy, PSL też.)</u>
          <u xml:id="u-235.5" who="#PoselRyszardKalisz">PSL nas wtedy poparł, tu muszę mu oddać sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-235.6" who="#PoselRobertWegrzyn">(A my to zrobimy do końca.)</u>
          <u xml:id="u-235.7" who="#PoselRyszardKalisz">Drodzy Państwo! Wysoka Izbo! Trzeba tę ustawę zmienić i te zmiany muszą iść w tym kierunku, żeby po prostu, mówiąc krótko, spełniała swoją rolę społeczną. Przede wszystkim trzeba znieść podział na przestępstwa umyślne i nieumyślne. I w tej ustawie, nad którą dzisiaj debatujemy, to robimy. Po drugie, jeśli już mówimy o przestępstwach umyślnych, to znieśmy to: z użyciem przemocy czy bez użycia przemocy. Ofiara każdego przestępstwa ma prawo do kompensaty. Trzeba również - i to jest odpowiedzialność ministra sprawiedliwości, nie robił tego minister Ziobro, muszę powiedzieć z przykrością, że rząd Platformy nie robi tego dostatecznie intensywnie - powiedzieć ludziom w Polsce, że mają prawo do tej kompensaty, bo jak nie będą o tym wiedzieli, to nie będą o nią występowali. Edukacyjna rola rządu jest tutaj bardzo ważna.</u>
          <u xml:id="u-235.8" who="#PoselRyszardKalisz">I ostatnia kwestia, te 20 tys. Już powiedziałem państwu, Wysokiej Izbie, że mimo iż do tej pory było 12 tys., to średnie zasądzenie, średnia wysokość kompensaty wynosiła 5,7 tys., teraz podnosimy ją do 20 tys. Też uważam, że to jest za mało, dyskutowaliśmy nad tym i kwota 50 tys. również nie będzie za wysoka. Przy dzisiejszych szkodach, kosztach leczenia, również możliwości utracenia zarobkowania 50 tys. to wcale nie jest dużo. Nie będziemy już jako klub Lewica składać poprawki, bo taką poprawkę, rękami pani poseł Kempy, złożył klub Prawa i Sprawiedliwości, ale chciałbym powiedzieć, że tę poprawkę popieramy i poprzemy ją w głosowaniu. Tak, nawet 50 tys. to nie jest za dużo, mogę jeszcze powiedzieć, że to jest za mało, jest kryzys itd.</u>
          <u xml:id="u-235.9" who="#PoselRyszardKalisz">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Poselski Lewicy popiera przedłożenie zawarte w sprawozdaniu Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka dotyczącym projektu tej ustawy. Jednocześnie informuję, że będziemy głosowali za podniesieniem maksymalnej kwoty kompensaty właśnie do tych 50 tys. I jeżeli nawet byśmy przyjęli, że sądy robią to bardzo ostrożnie, to i tak będą zasądzały dużo mniej.</u>
          <u xml:id="u-235.10" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-235.11" who="#PoselRyszardKalisz"> Tak że nie bójmy się - zwracam się do rządu - tej kwoty, nie bójmy się również ministra Rostowskiego. Jeśli ma na tysiące innych rzeczy, to może mieć i na ofiary przestępstw, podobnie jak powinien mieć na policjantów, co daję pod rozwagę panu ministrowi Wronie, który przez wiele lat współpracował z policjantami. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-235.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Głos zabierze poseł Józef Zych, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
          <u xml:id="u-236.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#PoselJozefZych">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Sprawą niezwykle ważną jest problem kompensaty szkód. W tym momencie pozwolę sobie przypomnieć rok 2005, kiedy w pierwszym czytaniu zadałem pytanie i zastanawiałem się, czy przy ustalaniu kompensaty będą mieć zastosowanie przepisy Kodeksu cywilnego i - co wielokrotnie już było wyjaśniane - co wlicza się do kosztów. Dzisiaj okazuje się, że to się sprawdza, bo kiedy mówimy o pokrywaniu kosztów rehabilitacji i dojazdów, to jest nic innego jak cała praktyka odszkodowawcza z Kodeksu cywilnego. Jeżeli ktokolwiek miał wątpliwości, czy koszty rehabilitacji wlicza się, czy nie, wystarczyło wziąć ogólne warunki ubezpieczeń życiowych z różnych firm, gdzie ewidentnie żąda się, by stopień uszczerbku na zdrowiu ustalało się dopiero po zakończeniu rehabilitacji. Sprawa jest jasna. Wątpliwości co do kosztów dojazdów nigdy nie było. Wydaje się zatem, że prawidłowe spełnienie tego wymogu jest tylko poprzez te doświadczenia i orzecznictwo, które jest w sprawach cywilnych na tle odszkodowawczym. W związku z tym pójdę dalej. Pani poseł Kempa zgłosiła projekt podwyższenia. Zastanawiam się nad jednym: dlaczego w takiej sytuacji określać górny pułap. W ogóle powinno się wprowadzić zasadę, że sąd ustala wysokość szkody i proporcjonalnie, w zasadzie opierając się o dowody, o wszystko inne, ustala wysokość tej kompensaty. To jest problem pierwszy.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#PoselJozefZych">Druga bardzo istotna kwestia dotyczy regresu ubezpieczeniowego. Pan poseł Kalisz pytał, dlaczego tak mało. Kiedy porównamy dane, które podaje w uzasadnieniu Ministerstwo Sprawiedliwości, że było ok. 10 tys. wyroków skazujących, i weźmiemy pod uwagę, że wlicza się tutaj wszystkie wypadki drogowe, np. w stanie nietrzeźwości itd., a tych wypadków było przeciętnie w ciągu roku ok. 200 tys., bo 150 tys. to następstwa, szkody i ok. 5 tys. to wypadki śmiertelne, to mamy taki obraz sprawy, że w większości te wypadki drogowe nie zostały tutaj uwzględnione. Dlaczego nie? Ponieważ zainteresowany występuje do zakładu ubezpieczeń o pełne odszkodowanie, a nie o jakąś kompensatę w wysokości 15 tys. To jest to zagadnienie.</u>
          <u xml:id="u-237.2" who="#PoselJozefZych">Kolejna bardzo istotna sprawa. Panie ministrze, jeżeli przewiduje się regres w stosunku do sprawców, likwidujemy to w tej chwili i nie ma znaczenia, czy wina jest umyślna, czy nieumyślna, a także obejmujemy kompensatą wypadki drogowe, co ewidentnie wynika z uzasadnienia i co jest słuszne, to trzeba zastanowić się, czy regres ma dotyczyć sprawcy, czy też zakładu ubezpieczeń, który ponosi pełną odpowiedzialność. Tu jest uproszczenie, bo tak, to kieruje się sprawę przeciwko sprawcy, a w regresie ubezpieczeniowym, gdzie zakład przejmuje pełną odpowiedzialność cywilną, regres powinien być kierowany do zakładu ubezpieczeń. Oczywiście, ta praktyka występowała już na tle prawa ubezpieczeniowego, bo najpierw był problem, czy jeżeli zgłasza się roszczenie o odszkodowanie z wypadku przy pracy, to można do sądu występować tylko przeciwko sprawcy, czy przeciwko zakładowi ubezpieczeń. Sąd Najwyższy poszedł dalej i rozstrzygnął: tak, można występować przeciwko sprawcy i zakładowi ubezpieczeń, który przecież odpowiada w ostatecznym rozrachunku. Natomiast gdyby chodziło o kierowcę, który spowodował np. wypadek śmiertelny w stanie nietrzeźwości, trzeba rozpatrzyć zupełnie później swój regres ubezpieczeniowy w stosunku do sprawcy. Myślę, że brak jest tego przy regresie, skoro zakładamy odpowiedzialność za wypadki drogowe, brakuje tego, że można regresować, dochodzić roszczeń również bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń. Mamy tutaj sytuację wyjaśnioną.</u>
          <u xml:id="u-237.3" who="#PoselJozefZych">Panie i Panowie! Problem dochodzenia odszkodowania za szkody wyrządzone przestępstwami jest sprawą niezwykle ważną. Co do tego nie mamy wątpliwości bez względu na to, do jakich klubów należymy.</u>
          <u xml:id="u-237.4" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-237.5" who="#PoselJozefZych"> Dlatego bardzo istotne jest to, żeby wprowadzić takie rozwiązania, które chronią i realnie zabezpieczają pomoc, bowiem dzisiejsze rozwiązania to jest jakaś pomoc, ale szczątkowa. Zobaczmy, jakie są koszty leczenia i rehabilitacji. Powstaje więc pytanie: co można zrobić w ramach 15 tys., jeżeli to jest wypadek ciężki, powodujący konieczność leczenia np. w ciągu roku, dwóch itd., a jeszcze potrzebne są różnego rodzaju środki protetyczne czy inne.</u>
          <u xml:id="u-237.6" who="#PoselJozefZych">Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego popiera zatem nowelizację i w tej sytuacji poprze oczywiście poprawkę zgłoszoną przez panią poseł Kempę w imieniu PiS-u. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-237.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Głos zabierze poseł Marian Filar, Demokratyczne Koło Poselskie.</u>
          <u xml:id="u-238.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-238.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-238.4" who="#PoselRyszardKalisz">(Bo ja, panie pośle, dla pana profesora.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#PoselMarianFilar">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Szanowni Państwo!</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">To pan poseł Kalisz klaskał tak. Do protokołu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#PoselMarianFilar">A ja już naiwnie sądziłem, że to dla mnie oklaski, a to...</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#PoselRyszardKalisz">(Dla pana!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">To jeszcze dla marszałka Zycha były.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#PoselMarianFilar">Bardzo dziękuję. Bardzo mi przyjemnie.</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-243.2" who="#PoselRyszardKalisz">(Jeszcze raz dla pana profesora.)</u>
          <u xml:id="u-243.3" who="#PoselMarianFilar">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Ale już teraz proszę o powagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#PoselMarianFilar">Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#PoselRyszardKalisz">(Bardzo proszę.)</u>
          <u xml:id="u-245.2" who="#PoselMarianFilar">Drodzy państwo, historia jest nauczycielką życia. I to nie jest żadna aluzja do ostatnich wydarzeń, może niezbyt przyjemnych. Drodzy państwo, jeśli popatrzymy na historię prawa karnego, to musimy sobie uświadomić, co było na początku. Na początku sytuacja była bardzo klarowna. Był konkretny sprawca i konkretny pokrzywdzony. I ten dramat prawnokarny rozgrywał się między nimi. To się odbywało na początku choćby na zasadzie krwawej zemsty, a krwawą zemstę można byłoby łączyć np. w starym germańskim prawie z tzw. vergeld, czyli odpłatą za krzywdę. I w tym dramacie zwanym polityką kryminalną 100% akcji mieli ofiara i sprawca. A potem co się stało? Potem państwo doszło do wniosku, że można na tej sytuacji zarobić, i zaczęło tego pokrzywdzonego Kowalskiego, krótko mówiąc, wyzuwać z jego pokrzywdzenia. Książę mówił do Kowalskiego tak: Kowalski, wy macie wprawdzie guza na głowie, ale tak naprawdę to ja jestem pokrzywdzony. Przecież ja muszę utrzymać cały aparat: sądownictwo, prokuraturę, policję. To kosztuje. Wicie, rozumicie, ja mam koszty, więc umówmy się tak: 30% weźmiecie wy, a 70% ja. I od tego się zaczęło, a skończyło się na tym, że książę, czyli państwo, wziął wszystko, a pokrzywdzony nic.</u>
          <u xml:id="u-245.3" who="#PoselMarianFilar">Jak wygląda dzisiejszy krajobraz po bitwie, jeżeli chodzi o ten pejzaż wymiaru sprawiedliwości? Ano czołowymi postaciami tego dramatu jest sprawca i państwo. To między nimi toczy się ta gra. A pokrzywdzony to może sobie zeznać w sprawie, jak ma ochotę, to znaczy nie jak ma ochotę, tylko jak go wezwą, a jak ma wielką ochotę, to może wystąpić w charakterze pokrzywdzonego, z tym że to jest rola bardzo drugoplanowa, nawet nie starego wiarusa.</u>
          <u xml:id="u-245.4" who="#PoselMarianFilar">I chodzi, drodzy państwo, o to, aby tę sprawę odwrócić. To znaczy odwrócić całkiem jej się nie da, ale chodzi o to, żeby przywrócić pokrzywdzonemu to, co kiedyś mu chyba trochę w złej wierze ukradziono. Oczywiście nie przywrócimy mu tego w 100% - odpukajmy w niemalowane z różnych powodów - ale trzeba próbować mu to przywrócić. Ta ustawa w tym właśnie kierunku zmierza, by przywrócić ofierze to, z czego została wyzuta w swoim czasie, a co jest jej własnością. Bo pamiętajmy, że guz pokrzywdzenia jest na głowie Kowalskiego, ani nie na głowie pana premiera, ani nie na głowie pana ministra, tylko Kowalskiego. I tego faktu nikt nie zmieni. Trzeba mu więc to przywrócić. Ustawa w tym kierunku zmierza.</u>
          <u xml:id="u-245.5" who="#PoselMarianFilar">Dlatego też Demokratyczne Koło Poselskie poprze ten projekt, choć dostrzega w nim pewne niebezpieczeństwa i słabe strony. Mówił zresztą o tym pan marszałek Zych, nie będę tego powtarzał. Są tu pewne problemy. Zwrócę uwagę tylko na jeden. Chodzi po prostu o to, żebyśmy, jak to zwykle u nas bywa w modzie, nie przesadzili, to znaczy nie zapominali jednak i nie zgubili w tym wszystkim, w tym całym kontredansie, tym razem sprawcy, nie powiedzieli tak: sprawca jest niewypłacalny, to nie orzekajmy tych różnych finansowych następstw, bo i tak nic z tego nie będzie, i niech od razu z tego funduszu zapłaci państwo, czyli, powiedzmy sobie szczerze, my wszyscy. I wyjdzie na to, że to wprawdzie Malinowski nabił Kowalskiemu guza, ale za Malinowskiego, który jest niewypłacalny, ponosimy odpowiedzialność finansową my wszyscy. A tutaj nie chodzi o nasze kieszenie, tylko chodzi o to, że to nie byłoby do końca sprawiedliwe. Trzeba te sprawy dograć i doszlifować. Co do kwestii wysokości to pan marszałek Zych był wprawdzie bardzo szczodry w tych...</u>
          <u xml:id="u-245.6" who="#PoselJozefZych">(Nie szczodry, tylko realistyczny, panie pośle.)</u>
          <u xml:id="u-245.7" who="#PoselMarianFilar">Realistyczny, dobrze. Nie zna granic i kordonów, jednym słowem, to hasło. Ja to rozumiem, panie marszałku, jeżeli chodzi o inspirację, ale trzeba się kierować też pewnym realizmem. To wszystko więc, te szczegóły można dograć, a kierunek ogólny jest słuszny.</u>
          <u xml:id="u-245.8" who="#PoselMarianFilar">Dlatego też właśnie w imię tej słuszności, ogólnego kierunku Demokratyczne Koło Poselskie będzie głosować za tym projektem. Dziękuję państwu bardzo.</u>
          <u xml:id="u-245.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-246.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Czas na zadanie pytania - 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-246.3" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Czy ktoś jeszcze się zgłasza? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-246.4" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-246.5" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Pani poseł Beata Kempa, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#PoselBeataKempa">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-247.1" who="#PoselBeataKempa">Okazuje się, że czasami dobrze jest się zapisać do pytania, bo można w konwencji tego pytania również powiedzieć panu posłowi Kaliszowi, że w tamtej kadencji, panie pośle, gdyby pan interesował się, jakie projekty wpłynęły, to musiałby pan wiedzieć jedno: że wpłynął Kodeks karny, który przeszedł przez pierwsze czytanie i przez cały proces legislacyjny w komisji, i zakończyła się kadencja. Tam były przewidziane rozwiązania dla ofiar przestępstw i przede wszystkim był utworzony fundusz pomocy ofiarom przestępstw. Nie Fundusz Pomocy Postpenitencjarnej, jak to jest teraz, ale fundusz ofiarom przestępstw, w wypadku którego dystrybucja nawiązek byłaby zdecydowanie skuteczniejsza pod kątem pomocy ofiarom przestępstw, a także wiele tych instytucji, o których pokrótce dzisiaj starałam się powiedzieć, zostało tam wprowadzonych. I naprawdę proszę mi nie mówić, że ani Prawo i Sprawiedliwość, ani pan minister Ziobro nie zrobili nic dla ofiar przestępstw, bo to po prostu jest nieprawda. Dlatego chciałabym tutaj to podnieść i w tym kontekście zapytać, panie ministrze, czy te rozwiązania zostały w jakiś sposób przez nowy rząd przejęte bądź zmodyfikowane? Oczywiście wszyscy idziemy w słusznym kierunku.</u>
          <u xml:id="u-247.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-247.3" who="#PoselBeataKempa"> Czy rząd, czy minister sprawiedliwości podejmuje jakieś nowe działania poza Tygodniem Pomocy Ofiarom Przestępstw - bo jest zawsze taka coroczna akcja bodajże w lutym - ale właśnie w imię propagowania tych chociażby treści nowej ustawy, czy tej słusznej ustawy, która została uchwalona, jak pan poseł Kalisz mówił? Tylko jakże mieliśmy ją nowelizować, trzeba było najpierw sprawdzić przez rok czy dwa lata przynajmniej, jak ona funkcjonuje. Zatem jak gdyby tutaj trzeba na to zwrócić uwagę.</u>
          <u xml:id="u-247.4" who="#PoselBeataKempa">I wreszcie ostatnie pytanie, panie ministrze: Czy kontynuowany jest program pilotażowy, taki program, który zapoczątkowaliśmy jeszcze za naszej kadencji pod kierunkiem pana profesora Cieleckiego...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Pani poseł...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#PoselBeataKempa">...z Uniwersytetu Opolskiego. To jest program pilotażowy...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo mi przykro...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#PoselBeataKempa">...dotyczący wsparcia dla ofiar przestępstw. Czy on jest kontynuowany...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Pani poseł...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#PoselBeataKempa">...i czy mamy jakieś wyniki? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Panie i Panowie Posłowie! Mam naprawdę bardzo gorącą prośbę, żeby szanować siebie nawzajem. Wiem, że tematyka jest bardzo ważna i zajmująca, staram się być tolerancyjny, wydłużyłem czas klubowy pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#PoselRyszardKalisz">(Panie marszałku, formalistą pan jest, no...)</u>
          <u xml:id="u-254.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Panie pośle Kalisz, pan doskonale wie, że trzeba być liberalnym, ale nie za bardzo, bo dając palec, potem można stracić rękę.</u>
          <u xml:id="u-254.3" who="#PoselJozefZych">(Ale, panie marszałku, on broni PiS-u w tym momencie.)</u>
          <u xml:id="u-254.4" who="#PoselRyszardKalisz">(No właśnie, w imię demokracji.)</u>
          <u xml:id="u-254.5" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dobrze, dobrze.</u>
          <u xml:id="u-254.6" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Panie pośle Kalisz, bardzo proszę zachować spokój i nie zabierać głosu, kiedy nie jest się poproszony.</u>
          <u xml:id="u-254.7" who="#PoselRyszardKalisz">(Ja mówię tylko: Więcej luzu!)</u>
          <u xml:id="u-254.8" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dość, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-254.9" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę, pan poseł Witold Pahl.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#PoselWitoldPahl">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#PoselWitoldPahl">Panie ministrze, zasada miarkowania zadośćuczynienia, wprowadzona też w szeregu regulacjach, między innymi w ustawie o zadośćuczynieniu na rzecz osób działających na rzecz niepodległego bytu państwa polskiego - tam też jest ujawniona, mówimy o 25 tys. zł - wynika z pewnej konstytucyjnej zasady również stanowiącej o ochronie budżetu państwa. Natomiast mamy dwie jakby wartości chronione konstytucyjnie: z jednej strony ochrona budżetu, z drugiej ochrona interesu tych pokrzywdzonych obywateli, którzy wymagają ochrony. Ale mamy świadomość, że celem tej ustawy jest jakby uzupełnienie tej luki w sytuacji, kiedy nie można ustalić sprawców, kiedy nie można dochodzić skutecznie odszkodowania od osób, które są sprawcami.</u>
          <u xml:id="u-255.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-255.3" who="#PoselWitoldPahl"> Prosiłbym o podanie takiej informacji: Na ile postępowania regresowe w stosunku do osób, które byłyby zobowiązane w tym zakresie, są skuteczne i czy tutaj nie pojawiają się dodatkowe możliwości finansowe, żeby rzeczywiście tę pomoc dla tych ofiar ewentualnie zwiększyć? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-255.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Poseł Robert Węgrzyn, Platforma.</u>
          <u xml:id="u-256.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#PoselRobertWegrzyn">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Chciałbym zapytać o dwie kwestie. Pierwsza sprawa - w projekcie ustawy zawarty jest zapis, że prokurator będzie mógł być inicjatorem postępowania o kompensatę. Czy nie obawia się pan, że ten przepis będzie martwy? Jaką motywację będzie miał prokurator, żeby w imieniu tego pokrzywdzonego wystąpić o taką kompensatę? Wiemy przecież wszyscy doskonale, że wiele osób nie będzie stać na to, aby...</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Przepraszam bardzo.</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Panie pośle Kalisz, bardzo proszę przenieść tę rozmowę w kuluary, bo przeszkadza pan.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#PoselRobertWegrzyn">...wystąpić o kompensatę do sądu, lub z innych powodów samodzielnie nie będą w stanie wystąpić do sądu o tę kompensatę. Jaka będzie motywacja prokuratora co do tego, aby w imieniu pokrzywdzonego wystąpić o kompensatę?</u>
          <u xml:id="u-259.1" who="#PoselRobertWegrzyn">I druga sprawa. Czy rozważa pan, panie ministrze, możliwość dość poważnego propagowania</u>
          <u xml:id="u-259.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-259.3" who="#PoselRobertWegrzyn"> tej ustawy? Jak już pan poseł Kalisz, który ˝wyparował˝, nie ma go na sali, wcześniej zaznaczył, świadomość co do rozwiązań tej ustawy w społeczeństwie jest bardzo niska i faktycznie niewiele osób do tej pory wiedziało, że takie możliwości istnieją. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-259.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-260.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Poseł Joanna Fabisiak, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#PoselJoannaFabisiak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Dwa krótkie pytania, pierwsze dotyczy zasądzenia kompensat. Poseł Kalisz mówił o tym, że istniejąca ustawa umożliwiała zasądzanie, ale było ono czymś rzadkim. Jakie zapisy tej ustawy będą stymulowały do działań aktywniejszych?</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#PoselJoannaFabisiak">Drugie pytanie dotyczy sytuacji samego pokrzywdzonego. Ustawa rzeczywiście ją poprawi, natomiast te procedury nadal są bardzo trudne. Można powiedzieć, że i oczekiwanie na otrzymanie kompensaty, i cała ta procedura są nadal czymś ogromnie niekorzystnym dla pokrzywdzonego. Zastanawiam się nad tym, bowiem w prawie amerykańskim ta droga jest bardzo prosta, procedura dużo korzystniejsza dla oskarżonego, dużo życzliwsza. Ja wiem, że tam są zaangażowane w tę pomoc również organizacje</u>
          <u xml:id="u-261.2" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-261.3" who="#PoselJoannaFabisiak"> pozarządowe, ale jest to wszystko bardzo konkretne. Bardzo się obawiam, słuchając tych rozważań nad nowelizacją, że wprawdzie poprawiamy, ale niewiele.</u>
          <u xml:id="u-261.4" who="#PoselJoannaFabisiak">Może jeszcze trzecia sprawa - ostatnie pytanie, panie marszałku, jeśli wolno. Dotyczy to windykacji od oskarżonego. Mamy już fundusz alimentacyjny, bo trudno o windykację środków, teraz znów tworzymy fundusz. Ileż funduszy może tworzyć państwo, zamiast egzekwować środki od tego, który winien ponosić konsekwencje swojego zachowania? Jak ten problem można rozwiązać, abyśmy nie wydatkowali pieniędzy, których państwo nie powinno wydatkować? Powinno ono pomagać ofiarom, ale powinny to być środki tego, który zawinił. Człowiek dorosły powinien odpowiadać za swoje czyny. Nie chodzi tu tylko o słowa, ale właśnie o czyny, takie choćby, jak świadczenie na rzecz osoby pokrzywdzonej. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-261.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-262.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Głos zabierze podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pan Zbigniew Wrona.</u>
          <u xml:id="u-262.3" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Najpierw muszę wyrazić radość, że co do zasady żadne z zaproponowanych przez rząd rozwiązań zmierzających do poszerzenia możliwości korzystania z kompensaty i idącego za tym wzmocnienia pozycji i uprawnień ofiar przestępstw nie zostało skrytykowane. Te zmiany zostały zaaprobowane przez komisję i przez wszystkich, którzy w tej debacie brali udział. To jest źródło satysfakcji.</u>
          <u xml:id="u-263.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Nie miejsce tutaj na prezentowanie całego projektu, bo to już zostało uczynione przez panią poseł sprawozdawcę komisji, przez państwa posłów występujących w debacie, za co serdecznie dziękuję. Ale w świetle tych kwestii, które zostały podniesione, a zwłaszcza kwestii poprawki, która została zaproponowana, muszę jednak przypomnieć o istocie prawnej tego środka, którym jest kompensata przewidziana w ustawie, której nowelizację rozpatrujemy, a więc w ustawie o państwowej kompensacie przysługującej ofiarom niektórych przestępstw umyślnych, bo tak się nazywa do dzisiaj ta ustawa, a tytuł oczywiście planujemy zmienić.</u>
          <u xml:id="u-263.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Pragnę przypomnieć, że ta ustawa jest realizacją decyzji ramowej Rady Unii Europejskiej z dnia 15 marca 2001 r., czyli z lat dwutysięcznych, w sprawie pozycji ofiar w postępowaniu karnym. Zacznijmy od dyrektywy, od tych ram, które wyznaczają prawo krajowe w tym zakresie, ukierunkowują prawo krajowe, bo nie wyznaczają bez reszty, ale ukierunkowują. Otóż przede wszystkim w art. 9 dyrektywa ta nakłada obowiązek prawny na państwa członkowskie, aby zapewniły ofiarom czynów przestępczych uprawnienie do uzyskania w rozsądnym okresie decyzji w sprawie wynagrodzenia przez przestępcę szkody w toku postępowania karnego, z wyjątkiem takich sytuacji, gdy w konkretnych sprawach prawo krajowe umożliwia przyznanie odszkodowania w inny sposób. A więc w świetle tej dyrektywy zasadą jest, że to jednak winny przestępstwa, jego sprawca powinien szkodę naprawić. I chyba nic dziwnego w tym nie ma.</u>
          <u xml:id="u-263.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Czym jest kompensata? Chcę przypomnieć, że kompensata nie jest środkiem konkurencyjnym czy też zastępującym takie środki jak odszkodowanie, obowiązek naprawienia szkody, nawiązka, które są przewidziane w prawie karnym materialnym i w prawie karnym procesowym. Za chwilę powiem, odpowiadając na pytanie pani poseł Fabisiak, o pewnych zmianach, które również w tym zakresie są przez rząd przygotowane, ale to są zmiany niezależne od tej zmiany w ustawie o państwowej kompensacie, nad którą obecnie debatujemy. To są inne kwestie. Jest to niezwykle ważne i powiem parę słów na ten temat, niejako wychodząc poza przedmiot debaty, ale skoro jest takie zapotrzebowanie, to uczynię to. Otóż kompensata w świetle ustawy może być przyznana w kwocie pokrywającej wyłącznie utracone zarobki lub inne środki utrzymania, koszty leczenia, koszty pogrzebu. W tej nowelizacji dodajemy również koszty związane z rehabilitacją. A zatem poszerzamy zakres kompensaty, niemniej jednak nadal nie jest to odszkodowanie. W niektórych wypowiedziach pojawiała się taka myśl. Zresztą co do idei na pewno byłoby znakomicie, gdyby państwo wzięło na siebie odpowiedzialność za wszystkie szkody, które komukolwiek się w wyniku przestępstwa zdarzą. Ale ta ustawa ma troszkę skromniejsze pole działania. Chcę tu przypomnieć, że oprócz tej ustawy funkcjonuje cały szereg środków w prawie karnym, które mogą być wykorzystywane. Ta ustawa przewiduje jako zasadę pomocniczość tego środka, którym jest kompensata, w art. 5. Wysoka Izbo, to jest jedna z zasad tej ustawy, że wtedy gdy pokrzywdzony nie może, nie chce, nie płaci albo go nie wykryto, to wtedy dopiero uruchamia się kompensatę. Zgodnie z art. 5 kompensatę przyznaje się jedynie wówczas i w takiej wysokości, w jakiej osoba uprawniona nie może uzyskać pokrycia utraconych zarobków, innych środków utrzymania lub kosztów, o których mowa w art. 3, od sprawcy lub sprawców przestępstwa, z tytułu ubezpieczenia, ze środków pomocy społecznej albo z innego źródła lub tytułu, niezależnie od tego, czy sprawca lub sprawcy zostali wykryci, oskarżeni czy też skazani. A zatem mamy w tym przepisie pokazany cały wachlarz innych źródeł, które jako pierwsze muszą być eksploatowane. Oprócz sprawcy jest ubezpieczenie, jest pomoc społeczna, mogą być jeszcze inne źródła. I dopiero w tych przypadkach, które nie zostały załatwione zgodnie ze słusznym interesem pokrzywdzonego, wkracza państwo.</u>
          <u xml:id="u-263.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Ustawa, przypomnę, przewiduje zasadnicze poszerzenie zakresu swojego stosowania, ponieważ rzeczywiście zdecydowanie za wąskie określenie zakresu tej ustawy, ograniczone wyłącznie do ofiar przestępstw umyślnych, i to popełnionych w wyniku przemocy, rozszerza na wszelkie przestępstwa, a więc umyślne, nieumyślne, bez względu na to, w jaki sposób zostały popełnione. Jest to ogromne rozszerzenie zakresu stosowania tej ustawy. Są również ogromne ułatwienia proceduralne. Pokrzywdzony ma się udawać do sądu nie w miejscu popełnienia przestępstwa, które może być zupełnie inne od miejsca, w którym pokrzywdzony ma centrum życiowe, miejsce zamieszkania, z którym jest związany, tylko w miejscu, gdzie mieszka. Dopiero wtedy, gdy nie ma tego miejsca zamieszkania, może wchodzić w grę inna reguła ustalania właściwości sądu.</u>
          <u xml:id="u-263.6" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Rozszerzamy uprawnienia referendarzy sądowych. Chodzi o przyspieszenie, uproszczenie tego postępowania. Rozszerzamy możliwości działania prokuratora we wszystkich postępowaniach, niezależnie od ogólnych przesłanek, które wynikają z Kodeksu postępowania cywilnego, z art. 7, a więc względów ochrony praworządności, prawa obywateli, interesu społecznego. W tych i również w innych sytuacjach prokurator ma zawsze święte prawo, a pewnie i obowiązek - zaraz powiem, z czego on wynika - wystąpienia w takiej sprawie. Obowiązek wynika z tego faktu, że Kodeks postępowania karnego nakazuje prokuratorowi, jako organowi postępowania, uwzględniać również interesy pokrzywdzonego. Zawsze, ilekroć stwierdzi, że interes pokrzywdzonego tego wymaga, to uprawnienie zawarte w projekcie ustawy, nad którą Wysoka Izba debatuje, będzie jego obowiązkiem. Będzie mu można poczynić zarzut, gdyby się okazało, że była osoba pokrzywdzona, bezradna, bez środków, nieporadna i nie została jej zrekompensowana w żadnym stopniu szkoda wyrządzona przestępstwem, a prokurator nie zadziałał. Będzie wtedy możliwość postawienia takiemu prokuratorowi zarzutu, czyli jest to kompensata, a nie odszkodowanie, jest to dodatkowy środek, który przysługuje niezależnie od odszkodowania.</u>
          <u xml:id="u-263.7" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Padały pytania o cierniową drogę dochodzenia tych odszkodowań. Otóż projekt zmian w Kodeksie postępowania karnego przewiduje, że pokrzywdzony będzie mógł dochodzić zadośćuczynienia niezależnie od tego, jakiego rodzaju przestępstwo zostało popełnione. Obecnie jest to zawężone do przestępstw z udziałem przemocy przeciwko życiu, zdrowiu, gdy jest naruszenie nietykalności, naruszenie ciała, uszkodzenie ciała. Ten projekt, który jest już w Wysokiej Izbie, przewiduje, że wszelkiego rodzaju przestępstwa, w wyniku których nastąpi krzywda - nie tylko szkoda, ale również krzywda - będą mogły być objęte żądaniem odszkodowania albo zadośćuczynienia. Czyli znowu mamy poszerzenie, ale, jak mówię, nie tego środka dodatkowego, którym jest kompensata, ale tego głównego, który zgodnie z tą dyrektywą powinien być wykorzystywany w pierwszej kolejności, w więc odszkodowania i zadośćuczynienia od sprawcy.</u>
          <u xml:id="u-263.8" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Jakie są ułatwienia proceduralne poza tym poszerzeniem zakresu? Otóż przewidujemy, aby nie było konieczności wytaczania przez pokrzywdzonego tzw. powództwa adhezyjnego, czy też inaczej powództwa dodatkowego, bo to rzeczywiście oznacza dużo formalności, często konieczność zatrudnienia adwokata lub radcy prawnego, potrzebne jest pismo procesowe, którego elementy są niejednokrotnie regulowane przepisami proceduralnymi skomplikowanymi dla osób niebędących prawnikami. Nie będzie takiej konieczności. Natomiast pokrzywdzony, najpóźniej w momencie złożenia przez siebie zeznania, będzie mógł złożyć wniosek o zasądzenie takiego odszkodowania lub zadośćuczynienia. Tyle na marginesie, czyli o dodatkowych, innych działaniach legislacyjnych niezwiązanych z ustawą, nad którą debatujemy, czyli z ustawą o kompensacie.</u>
          <u xml:id="u-263.9" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Pani poseł Kempa postawiła kwestię, jakie przewidujemy inne działania pozalegislacyjne i czy projekt pilotażowy jest kontynuowany. Otóż projekt pilotażowy został zakończony w czerwcu 2008 r. i w jego miejsce rozpoczęła się realizacja projektu pomocy ofiarom przestępstw, ale odmiennie, niż to przewidywał projekt pilotażowy, nie przy tych rodzinnych ośrodkach diagnostyczno-konsultacyjnych. Projekt pomocy ofiarom przestępstw jest więc realizowany; obecnie w 12 województwach działają takie centra pomocy ofiarom przestępstw przy organizacjach pozarządowych, które się zajmują pomocą ofiarom przestępstw. I tu jest ta zmiana, ale sens merytoryczny, cel, przeznaczenie tego projektu jest to samo.</u>
          <u xml:id="u-263.10" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Chciałbym zwrócić uwagę na to, że powstaje Sieć Pomocy Ofiarom Przestępstw ze środków Unii Europejskiej. Szczegóły tego projektu były omawiane w Ministerstwie Sprawiedliwości nie dalej niż w piątek na konferencji, której przewodniczył pan minister Czuma. Przedstawialiśmy te właśnie projekty, zarówno legislacyjne, jak też organizacyjne i finansowe, które mają służyć pomocy ofiarom przestępstw. Jakie konkretnie instytucje są tam przewidziane? Otóż przewidujemy powstanie w takich ośrodkach pomocy dla osób pokrzywdzonych instytucji asystenta ofiary, działającej przy takim ośrodku. Doświadczenia praktyki wskazują, że nawet przy dobrej woli i dobrym funkcjonowaniu prokuratur i Policji nie są one właściwym miejscem ani nie służą należycie interesom pokrzywdzonego, który stara się uzyskać poradę, konsultacje - zainteresować swoją sprawą prokuratorów, którzy prowadzą konkretne czynności śledcze, procesowe, realizują określone postępowania - i przychodzi, ustawia się w kolejce osób pokrzywdzonych w takim miejscu, gdzie są wzywani świadkowie, gdzie są doprowadzani podejrzani, oskarżeni, nie jest to najbardziej korzystne dla prawidłowego zabezpieczenia, dla tego, żeby ten pokrzywdzony rzeczywiście uzyskał realną pomoc. Niezwykle istotne jest natomiast to, aby powstawały ośrodki, w których będą osoby mające dużo czasu, bo tylko na to będą ten czas wykorzystywać, a nie na realizację w określonym czasie określonych czynności, z których są rozliczane, zgodnie z zasadą szybkości procesu; będą ten czas poświęcać wyłącznie na to, aby się wsłuchać w to, co ma do powiedzenia ofiara przestępstwa, aby wymyślić dla niej jakąś strategię postępowania, aby zainteresować, zwrócić się do określonych organów o podjęcie określonych czynności, aby zaproponować jakąś formę pomocy. Takie właśnie funkcje ma spełniać Sieć Pomocy Ofiarom Przestępstw z instytucją asystenta ofiary, przypisaną do każdego pokrzywdzonego, który się zgłosi do takiego ośrodka. W ramach tego programu przewidziane jest również szkolenie interdyscyplinarne dla wszystkich organów, które uczestniczą w postępowaniu karnym, poczynając od policjantów, poprzez prokuratorów i sędziów. Chodzi po raz kolejny o uwrażliwienie, przypomnienie i pouczenie w odniesieniu do tych nowych uprawnień, o których mówię, które są proponowane przez rząd, ale również tutaj przez Wysoką Izbę jakiś element tych szeroko zakrojonych rozwiązań jest rozważany.</u>
          <u xml:id="u-263.11" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Pytano też o inne jeszcze działania. Otóż chciałbym poinformować, że w ramach Programu Operacyjnego Unii Europejskiej ˝Kapitał ludzki˝ prowadzi się kampanię społeczną upowszechniającą informacje na temat kompensaty. Planuje się skierowanie środków na projekt ˝Ułatwienie dostępu do wymiaru sprawiedliwości˝ poprzez billboardy, spoty telewizyjne, radiowe, audycje radiowe. Wszystko to ma służyć zwiększeniu wiedzy społeczeństwa, każdego z nas na temat praw ofiar, możliwości działania w tej trudnej sytuacji, w której się ofiara znajduje. Wszystkie te kwestie związane z wysokością kompensaty - podkreślam: jednego z akcesoryjnych, dodatkowych środków, który wtedy jest przewidziany, gdy inne środki nie mogą być zastosowane - były analizowane szczegółowo w trakcie prac legislacyjnych nad projektem tej ustawy. Były również analizowane dane statystyczne i wynika z nich, że w obecnym kształcie funkcjonująca ustawa jest stosowana rzeczywiście stosunkowo rzadko i globalna wysokość kwot, które są wypłacane, nie jest, mówiąc oględnie, porażająca. Otóż w roku 2007 liczba wniosków wyniosła 300 w ciągu roku, liczba zakończonych spraw - 227, a łączna wysokość kwoty z budżetu państwa, która została wydatkowana, to około 155 tys. zł, czyli nie są to kwoty porażające.</u>
          <u xml:id="u-263.12" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Niemniej chciałbym zwrócić uwagę na dwie okoliczności. Ta ustawa - jak już było to mówione i ja to podkreśliłem, zebrałem to jakoś w pewną syntezę i wyciągnąłem przed nawias - powoduje radykalne i istotne poszerzenie zakresu podmiotowego, przedmiotowego ustawy, sprawia, że będzie to łatwiejsza droga również z proceduralnego punktu widzenia.</u>
          <u xml:id="u-263.13" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Rząd szacował te koszty i według szacunków zabezpieczenie wejścia w życie tej ustawy wymagać będzie kwoty 5 mln zł. Taka kwota została w budżecie państwa zabezpieczona. Niemniej jeszcze raz zapytałem ministra finansów o jakieś ewentualne inne możliwości i po dodatkowym zbadaniu okazało się, że rzeczywiście w tym momencie nie ma, biorąc pod uwagę również znaną sytuację finansową państwa związaną z tymi cięciami, które zostały przeprowadzone przez rząd, środków na zwiększanie tych wydatków ponad te preliminowane, przygotowane koszty 5 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-263.14" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Rząd stara się tak liczyć te koszty, aby było jasne, że wywiąże się z tych obietnic, z tych zobowiązań, bo one wtedy przestają być obietnicami, one stają się twardym prawem, stają się obowiązkiem rządu i wtedy, gdy ustawa jest uchwalona, trzeba je realizować.</u>
          <u xml:id="u-263.15" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Dlatego, prezentując stanowisko rządu, informuję Wysoką Izbę, że te koszty zostały policzone, przewidziane, przygotowane i nie ma w tym momencie możliwości budżetowych na jeszcze szersze finansowanie tej rekompensaty, która jest dodatkowym środkiem akcesoryjnym.</u>
          <u xml:id="u-263.16" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Jeśli chodzi o kwestię ubezpieczenia, zwłaszcza odpowiedzialności cywilnej i od wypadków drogowych, to ta nowelizacja będzie oczywiście zawierała również tę konsekwencję, że wszystkie wypadki drogowe, wszystkie szkody, które tam powstają, będą mogły pod określonymi warunkami być kompensowane przy zastosowaniu tej rekompensaty.</u>
          <u xml:id="u-263.17" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Oczywiście, jak już mówiłem, jest to środek akcesoryjny i ustawa wymienia również w pierwszej kolejności jako źródło odpowiedzialność cywilną, czyli oczywiście, panie marszałku, tak, ma to być w pierwszej kolejności sięganie do odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń.</u>
          <u xml:id="u-263.18" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Są jednak takie sytuacje przewidziane w prawie ubezpieczeniowym, w których zakład ubezpieczeń albo może odmówić wypłaty, albo może obniżyć wysokość odszkodowania. Są to przykładowo sytuacje nietrzeźwości kierowcy, zwłaszcza gdy osoba, która wsiadała do samochodu, wiedziała o tym, godziła się na to, są to sytuacje kierowania przez niepełnoletniego pojazdem, sytuacje kierowania pojazdem bez uprawnień do kierowania, jak również jeszcze inne sytuacje, które według przepisów ubezpieczeniowych uprawniają zakład ubezpieczeń do odmowy wypłaty odszkodowania. W tych wszystkich przypadkach sekwencja czynności będzie oczywiście taka, że jeżeli sprawca z jakichś wzglądów nie będzie płacił, będzie zasądzana ta kompensata.</u>
          <u xml:id="u-263.19" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Przypominam, że w tym trybie będą mogły być kompensowane wszelkie koszty związane z leczeniem i związane z rehabilitacją, a więc w szerszym zakresie niż obecnie, bo nie tylko, tak jak obowiązuje to obecnie, ściśle rozumiane koszty leczenia.</u>
          <u xml:id="u-263.20" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Kończąc prezentację danych statystycznych, wspomnę jeszcze, że dotychczasowa praktyka wskazuje, że ta rama do 12 tys. zł zawsze wystarczała, z wyjątkiem jednego przypadku. Miał miejsce taki jeden przypadek, chyba w Suwałkach, że tytułem kompensaty zasądzono 12 tys. zł, czyli chodzi tu o górną granicę. Jednak średnio we wszystkich innych przypadkach zasądzane kompensaty mieściły się zdecydowanie w tych granicach określonych w ustawie. W 2008 r. średnia kompensata wynosiła 5400 zł, a w roku 2007 - ok. 4 tys. zł na jedną osobę. Tak więc ten dodatkowy środek, jakim jest kompensata, funkcjonuje prawidłowo, jeżeli chodzi o pułap, natomiast niewątpliwie niewystarczający jest dotychczasowy zakres stosowania ustawy. Należy oczekiwać zdecydowanego zwiększenia liczby spraw, w których będzie się dochodzić kompensaty.</u>
          <u xml:id="u-263.21" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Były inne jeszcze pytania. Pan poseł Pahl pytał, na ile skuteczne są postępowania regresowe. Badamy tę kwestię. Wystosowaliśmy w tym zakresie pytania do wszystkich prokuratorów apelacyjnych, zbieramy wyniki tej kwerendy i przedstawimy je w syntetyczny sposób. Zostanie to przedstawione na piśmie panu posłowi i Wysokiej Izbie wtedy, kiedy będziemy już mieć odpowiedzi ze wszystkich prokuratur.</u>
          <u xml:id="u-263.22" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Pan poseł Węgrzyn pytał, jaką motywację będzie miał prokurator do tego, żeby wystąpić z wnioskiem o odszkodowanie. Właściwie mówiłem już, że to wynika, po pierwsze, z przepisów K.p.k., a po drugie, z tego przepisu, który proponujemy, który rozszerza, a właściwie daje mu nieograniczone możliwości uczestniczenia we wszystkich sprawach o kompensatę, w połączeniu z przepisem Kodeksu postępowania karnego nakazującym ochronę interesu pokrzywdzonego. Jeżeli prokurator nie skorzysta z możliwości przyznanej ustawą, będzie mógł być z tego rozliczony.</u>
          <u xml:id="u-263.23" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Pan poseł Węgrzyn pytał także, czy rozważamy propagowanie ustawy. Jeżeli chodzi o różne formy upowszechniania wiedzy, nie tylko zresztą o przepisach tej konkretnej ustawy o kompensacie, ale również o tych wszystkich przepisach Kodeksu karnego, Kodeksu postępowania karnego, które przewidują wypłaty odszkodowań, zadośćuczynień, nawiązek, to jest to realizowane w ramach programu ˝Kapitał ludzki˝.</u>
          <u xml:id="u-263.24" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Pani poseł Fabisiak pytała, które przepisy ustawy będą stymulowały do aktywniejszych działań. Wydaje mi się, że już na ten temat mówiłem. Chodzi o nowe regulacje proponowane przez rząd i działania organizacyjne, które umożliwią to, że właściwe organy zostaną zainteresowane sprawą pokrzywdzonego za pośrednictwem tych, którzy będą asystentami ofiary w ośrodkach pomocy ofiarom przestępstw.</u>
          <u xml:id="u-263.25" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Wysoka Izbo! Kończąc, chcę prosić Wysoką Izbę o uchwalenie tej ustawy w wersji przedstawionej w sprawozdaniu, a więc o nieuchwalanie tej poprawki, która zmierza do dość radykalnego podniesienia górnej wysokości tego świadczenia. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-263.26" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">W trybie sprostowania pan poseł Józef Zych.</u>
          <u xml:id="u-264.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#PoselJozefZych">Panie Ministrze! Kiedy mówiłem o problemach ubezpieczeniowych, nie chodziło mi o zakres odpowiedzialności, bo on ulegał w różnych okresach zmianom, np. ustawa z 1961 r. o ubezpieczeniach komunikacyjnych przewidywała odpowiedzialność cywilną nawet w przypadku nietrzeźwości kierowcy, ale wtedy zakład ubezpieczeń zachowywał prawo do regresu do sprawcy. Potem także inne zakłady ubezpieczeń stosowały i do dzisiejszego dnia stosują w zakresie ubezpieczeń komunikacyjnych różnego rodzaju odszkodowania i wyłączenia. Natomiast mnie chodziło o coś innego. Jest dla mnie oczywiste to, że jeżeli mamy do czynienia z sytuacją wypadku drogowego i wchodzi w grę odpowiedzialność cywilna, to się odpowiada. Ta sprawa jest jasna. Mnie chodziło o to, kiedy występuje regres ubezpieczeniowy, bo kieruje się to do sprawcy, a on ma ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej, tak żeby tu uprościć. To jest jedna rzecz.</u>
          <u xml:id="u-265.1" who="#PoselJozefZych">Druga sprawa, panie ministrze. Pan oczywiście trafnie zauważył, że kiedy w Kodeksie karnym w pełni zostanie wprowadzona zasada odszkodowania, zadośćuczynienia i tak dalej, to ograniczy się możliwość kompensaty. Na dzień dzisiejszy wiemy, że kompensata ma miejsce wtedy, kiedy nie przysługuje roszczenie z tytułu ubezpieczeń komunikacyjnych. A zatem na dzień dzisiejszy nie obejmuje to odszkodowania, a wręcz odwrotnie, jest to wyjątkowy środek pomocy. Tylko to chciałbym, panie ministrze, podkreślić, żeby mieć na uwadze możliwość regresowania, jeśli chodzi o zakłady ubezpieczeń. A więc nie kierować wniosków do sprawcy, tylko: jednocześnie sprawca i zakład ubezpieczeń. Ja przeżyłem tam 15 lat, więc wiem. Na konferencji ubezpieczeniowej w Sejmie mówiliśmy o tych sytuacjach przy okazji ubezpieczenia dodatkowego komunikacyjnego, w przypadku którego w pewnym okresie wprowadzono składkę. Chodzi o to, żeby nie wprowadzać. Trzeba upraszczać sytuację, a nie pomijać to. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-265.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-266.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Czy pan minister pragnie zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-266.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę, pan minister Zbigniew Wrona.</u>
          <u xml:id="u-266.3" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Może pan minister to wyprostuje. Zapewne dla wielu osób jest to skomplikowane.</u>
          <u xml:id="u-266.4" who="#PoselRyszardKalisz">(I tak dobrze zostało to powiedziane.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Uzupełniam wypowiedź. Oczywiście regres ten przysługuje zakładowi ubezpieczeń wobec sprawcy, natomiast nie stanowi to materii tej ustawy. Jedynym celem, jaki nam przyświecał, była ochrona praw pokrzywdzonego, ale oczywiście zakładowi ubezpieczeń, który pokrył szkodę, taki regres będzie przysługiwał. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-268.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-268.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Proponuję, panie marszałku, żeby to wyjaśnić w kuluarach.</u>
          <u xml:id="u-268.3" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-268.4" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawkę, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-268.5" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-268.6" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 8. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o sejmowej komisji śledczej (druki nr 683 i 1360).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana posła Roberta Węgrzyna.</u>
          <u xml:id="u-270.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#PoselSprawozdawcaRobertWegrzyn">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Chciałbym przedstawić sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o sejmowej komisji śledczej, druk nr 683. Komisja sprawiedliwości powołała podkomisję, której przewodniczyłem i która w trakcie swojego procedowania i swoich prac powołała ekspertów zewnętrznych, jak również wnikliwie zapoznała się z oceną rządu, a także Biura Analiz Sejmowych dotyczącą tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#PoselSprawozdawcaRobertWegrzyn">Na dwukrotnym posiedzeniu tej komisji podkomisja stwierdziła, iż proponowany projekt ustawy wręcz ze stuprocentową pewnością będzie kolidował, będzie niezgodny, z konstytucją. To była pierwsza przesłanka. Druga przesłanka, która wynika z naczelnej roli zarówno Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, jak i komisji śledczej, jest taka, że komisje te powinny chronić przed naruszeniem - a jest wysokie prawdopodobieństwo naruszenia - wolności i praw osób fizycznych oraz przedsiębiorców, jak również naruszeniem porządku publicznego, bezpieczeństwa lub ważnego interesu gospodarczego państwa.</u>
          <u xml:id="u-271.2" who="#PoselSprawozdawcaRobertWegrzyn">Otóż ten poselski projekt ustawy dotyczący komisji śledczej stwarza duże prawdopodobieństwo, że komisja śledcza w trakcie prac straciłaby kontrolę nad zeznaniami osób, które stawałyby przed tą komisją, a wiązałoby się to, w naszej ocenie, z tym, że mogłyby posypać się w niekontrolowanej ilości pozwy przeciwko państwu właśnie za naruszenie dóbr, o których wcześniej powiedziałem.</u>
          <u xml:id="u-271.3" who="#PoselSprawozdawcaRobertWegrzyn">W związku z powyższym zarówno podkomisja, jak i - w konsekwencji - Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka negatywnie zaopiniowały poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o sejmowej komisji śledczej. Komisja sprawiedliwości wnosi o jego odrzucenie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-272.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-272.3" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Przypominam, że zgodnie z art. 46 ust. 1 regulaminu Sejmu nad sprawozdaniem komisji przeprowadza się debatę bez prawa zgłaszania poprawek i wniosków.</u>
          <u xml:id="u-272.4" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę, głos ma poseł Wojciech Wilk, Platforma Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#PoselWojciechWilk">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej chciałbym przedstawić stanowisko dotyczące sprawozdania Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o sejmowej komisji śledczej, zawartego w druku nr 1360.</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#PoselWojciechWilk">Jak wskazał pan poseł sprawozdawca, Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka wnosi o odrzucenie projektu, który był przedmiotem jej obrad. Chcę powiedzieć, że klub Platformy Obywatelskiej popiera ten wniosek z kilku powodów. I tak:</u>
          <u xml:id="u-273.2" who="#PoselWojciechWilk">Obowiązująca obecnie regulacja dotycząca materii, o której dyskutujemy, jest zgodna z art. 61 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, który zezwala ustawodawcy na ograniczenie obywatelom prawa do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej ze względu na ochronę wolności i praw innych osób i podmiotów gospodarczych oraz porządku publicznego, bezpieczeństwa lub ważnego interesu gospodarczego państwa. Do tego przepisu nawiązuje też ustawa z dnia 22 stycznia 1999 r. o ochronie informacji niejawnych. Przepisy tej ustawy chronią informacje stanowiące tajemnicę państwową lub tajemnicę służbową; są to tzw. informacje niejawne. Rezygnacja z ochrony tych informacji w postępowaniu przed sejmową komisją śledczą podważałaby sens ich ochrony w postępowaniu karnym, w sytuacji gdy taki obowiązek wynika wprost z konstytucji. Można tu przytoczyć chociażby art. 45 ust. 2, art. 47 czy art. 51 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-273.3" who="#PoselWojciechWilk">Wydaje się, że wnioskodawcy nie wskazali w projekcie ustawy konkretnej wartości konstytucyjnej, która wymaga jawności posiedzeń sejmowej komisji śledczej przy przesłuchaniu osób, o których mowa w art. 11f ustawy. Na pewno wartościami takimi nie są zmniejszenie niebezpieczeństwa manipulowania wynikami prac komisji czy też jej walor edukacyjny.</u>
          <u xml:id="u-273.4" who="#PoselWojciechWilk">Niewątpliwie umożliwienie zapoznania się z materią badaną przez komisję śledczą przez opinię publiczną jest sprawą ważną. Wnioskodawcy proponują, aby osoby obowiązane do zachowania tajemnicy ustawowo chronionej innej niż tajemnica państwowa albo tajemnica notarialna, adwokacka, radcy prawnego, lekarska lub dziennikarska mogły być po zwolnieniu z obowiązku zachowania tajemnicy przesłuchiwane na posiedzeniu jawnym, a nie, jak dotychczas, na posiedzeniu zamkniętym.</u>
          <u xml:id="u-273.5" who="#PoselWojciechWilk">Trzeba jednak zauważyć, że zwolnienie z tajemnicy nie oznacza możliwości zapoznania się z nią przez nieograniczony krąg odbiorców, a jedynie przez osoby do tego upoważnione, w tym wypadku przez członków komisji śledczej. Należy zgodzić się z poglądem, że zwolnienie przez uprawniony organ od obowiązku zachowania tajemnicy ustawowo chronionej nie oznacza, że informacja uzyskana od osoby zwolnionej z zachowania takiej tajemnicy bądź dokumentu, którego dotyczy zwolnienie, przestaje być wskutek takiego zwolnienia prawnie chroniona i przestaje być tajemnicą określonego rodzaju.</u>
          <u xml:id="u-273.6" who="#PoselWojciechWilk">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Przedłożony przez wnioskodawców projekt nie przewiduje ponadto kryteriów, które warunkowałyby możliwość przesłuchania przez komisję śledczą osoby obowiązanej do zachowania tajemnicy ustawowo chronionej innej niż tajemnica państwowa na posiedzeniu jawnym. Zdaniem mojego klubu w szczególnie uzasadnionych wypadkach komisja śledcza mogłaby podjąć decyzję o przesłuchaniu jawnym osoby zobowiązanej do zachowania tajemnicy, ale tylko i wyłącznie na podstawie precyzyjnych kryteriów odnoszących się do konkretnej sprawy, szczegółowo określonych w ustawie. A więc - wyjątek od zasady, a nie zasada i automatyzm, jak proponują wnioskodawcy. Wydaje się też, że posłowie wnioskodawcy to uprawnienie komisji śledczej do przesłuchania w trybie jawnym osób obowiązanych do zachowania tajemnicy sformułowali w sposób ogólnikowy i mało precyzyjny.</u>
          <u xml:id="u-273.7" who="#PoselWojciechWilk">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Zastrzeżenia co do tak sformułowanego projektu ustawy zgłosił również pierwszy zastępca prezesa Narodowego Banku Polskiego, a Krajowa Rada Sądownictwa w sentencji swojej opinii stwierdziła, że nie ma wystarczająco uzasadnionych racji, aby zmienić przepis, który aktualnie obowiązuje.</u>
          <u xml:id="u-273.8" who="#PoselWojciechWilk">W związku z tym mój klub, klub Platformy Obywatelskiej, jak już mówiłem na wstępie, będzie głosował za wnioskiem Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, za odrzuceniem tego projektu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-273.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-274.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Poseł Ryszard Kalisz w imieniu klubu Lewica.</u>
          <u xml:id="u-274.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#PoselRyszardKalisz">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z wystąpienia pana posła sprawozdawcy i pana posła Wilka, występującego w imieniu klubu Platformy Obywatelskiej, można by wnioskować, że nie ma problemu, a problem jest. Jest to problem obejmowania coraz szerszym zakresem tajemnicy coraz większych sfer życia, nie tylko oficjalnego, ale także innych form życia, również o charakterze prywatnym. Każdy człowiek ma prawo do ochrony dóbr osobistych, ma prawo do dobrego imienia, ma prawo do ochrony danych osobowych, to mu gwarantuje ustawa o ochronie danych osobowych. Jednak nie może być tak, że w pewnym momencie, posługując się ustawą o ochronie informacji niejawnych, dochodzimy do absurdu. Absurdem jest chociażby ostatnie stanowisko szefowej Kancelarii Sejmu, która twierdzi, że jeżeli funkcjonariusze anonimizowani mają ochronę danych i informacji mogących doprowadzić do ich identyfikacji w granicach ˝ściśle tajne˝, to nigdy nie mogą być przesłuchani, bo nawet głoska ˝ę˝ może doprowadzić do ich identyfikacji, czyli mamy w kraju grupę ludzi, kilka tysięcy, którzy nie podlegają żadnej kontroli, a funkcjonują jako funkcjonariusze operacyjni. Tak że Klub Parlamentarny PiS miał dobrą ideę, tam dobrze gdzieś dzwoni, tylko że już później, jeśli chodzi o kwestię realizacji... Klub Parlamentarny PiS-u poszedł na skróty, bo zmienił tak naprawdę tylko jeden istotny desygnat, w art. 11d odniesienie do art. 11f. Inaczej mówiąc, wszystko to, co nie jest tajemnicą państwową, a jest tajemnicą zawodową, adwokacką, dziennikarską itd., mogłoby być słuchane na posiedzeniach jawnych.</u>
          <u xml:id="u-275.1" who="#PoselRobertWegrzyn">(Co z tego wynikałoby?)</u>
          <u xml:id="u-275.2" who="#PoselRyszardKalisz">Wbrew pozorom dużo z tego wynika, bo to nie jest tak, jak w przypadku tajemnicy państwowej czy tajemnicy służbowej, kiedy te informacje nie mogą być ujawnione. Jeżeli mamy zwolnienie, i to jest też kwestia odniesienia się do praktyki sądów, która, moim zdaniem, nie do końca jest dobra, kiedy mamy chociażby zwolnienie z tajemnicy dziennikarskiej, to zadaję proste pytanie: Czy wtedy trzeba wyłączyć jawność rozprawy? To byłoby pozbawione sensu, świadczyłoby tylko o tym, że są znowu pewne kategorie osób. Większą wagę powinniśmy przywiązywać - i kryteria, mówił o tym bodajże poseł Wilk, kryteria, których nie ma - do definicji tych tajemnic. Te tajemnice nie mogą być elementem bezkarności. Dzisiaj mamy coś takiego, że posła jednego, drugiego, trzeciego można zdyskredytować, informacje są nieprawdziwe, a dziennikarz mówi: tajemnica dziennikarska. Dochodzimy do pewnej paranoi? Dochodzimy. W związku z tym wartości, które chcemy chronić, muszą polegać na tym, żeby tajemnica nie umożliwiała niszczenia ludzi, a była na rzecz jawności funkcjonowania struktury państwowej.</u>
          <u xml:id="u-275.3" who="#PoselRyszardKalisz">Muszę powiedzieć, że nie odsądzałbym od czci i wiary pomysłu PiS-owskiego. Uważam, że ten pomysł w swojej istocie jest dobry, natomiast to, że nie ma kryteriów, które umożliwiałyby podjęcie przez komisję śledczą zwolnienia z tajemnicy, jest bardzo poważną wadą, ale nie mam nic przeciwko temu, żeby po zwolnieniu z tajemnicy, przesłuchiwać jawnie.</u>
          <u xml:id="u-275.4" who="#PoselRyszardKalisz">Wysoka Izbo, w tym przypadku Klub Poselski Lewicy wstrzyma się. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-275.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-276.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Poseł Stanisław Olas, Polskie Stronnictwo Ludowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#PoselStanislawOlas">Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! W imieniu posłów Polskiego Stronnictwa Ludowego pragnę przedstawić stanowisko klubu wobec poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o sejmowej komisji śledczej. Posłowie Polskiego Stronnictwa Ludowego, po zapoznaniu się z argumentacją wnioskodawców, opinią prawną Biura Analiz Sejmowych, opinią Narodowego Banku Polskiego, opinią Krajowej Rady Sądownictwa oraz sprawozdaniem Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, której mam zaszczyt być członkiem, będą głosować za odrzuceniem tego projektu ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-278.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Pan poseł Zbigniew Wassermann, Prawo i Sprawiedliwość, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#PoselZbigniewWassermann">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedłożony w druku nr 683 projekt zmiany ustawy o sejmowej komisji śledczej ma w zasadzie jeden jedyny cel, jakim jest poszerzenie zakresu jawności prac komisji śledczej. Przypomnę, że właściwie na tej cesze działania komisji opiera się sens jej funkcjonowania, którego celem jest ogląd sprawowania władzy, ale także wykonywanie funkcji kontrolnej, bardzo ważna funkcja edukacyjna i bardzo ważna funkcja, która pozwala opinii publicznej śledzić prace komisji i wyrabiać sobie pogląd na temat tego, jaki jest stan, jaka jest kondycja polskich instytucji administracji państwowej.</u>
          <u xml:id="u-279.1" who="#PoselZbigniewWassermann">Zmiana art. 11h pozwoli komisji na podjęcie decyzji o zwolnieniu określonej osoby z tajemnicy, co pozwoli, by przesłuchanie tej osoby odbywało się już na posiedzeniach jawnych. Oczywiście nie dotyczyłoby to tajemnic chronionych gryfem najwyższym, myślę o tajemnicy państwowej, jak też adwokackiej, radcowskiej czy dziennikarskiej, natomiast dotyczyłoby innego rodzaju tajemnic. To problem niezwykle ważny, także dlatego, że mamy do czynienia nie z automatyzmem, jak mówiono na tej sali, ale z sytuacją, kiedy trzeba mieć zaufanie do kwalifikacji osób zasiadających w komisji. Biorą one pod uwagę to, że takie zwolnienie nie może godzić w interes publiczny, w interes praw obywatelskich, nie powinno godzić w bezpieczeństwo i porządek prawny. Inaczej mówiąc, ma to być rozważna decyzja oparta również o tego typu argumentację.</u>
          <u xml:id="u-279.2" who="#PoselZbigniewWassermann">Warto wziąć pod uwagę fakt, że odnośnie do tego projektu mieliśmy do czynienia z pozytywną opinią Sądu Najwyższego. Bardzo warto zwrócić także uwagę na opinię, którą wyraził minister sprawiedliwości, wskazując, że to jest rozwiązanie, którego kierunek jest pozytywny, zarzucił mu tylko to, że nie dość szczegółowo zostały opracowane kryteria podejmowania tej decyzji, zarzucił też ten automatyzm, o którym tu była mowa.</u>
          <u xml:id="u-279.3" who="#PoselZbigniewWassermann">Wracam więc do argumentacji, która mówi, że jest potrzeba, by mieć większe zaufanie do kwalifikacji osób, które zasiadają w komisji. Na posiedzeniu komisji sprawiedliwości zgłosiliśmy już autopoprawkę do tego projektu, zmierza ona w kierunku realizacji tych oczekiwań rządu. Ta autopoprawka mówi o tym, że decyzja komisji, o której mowa, musi być podjęta kwalifikowaną większością głosów i powinna być konsultowana z takim organem, jak na przykład prokuratura, która prowadzi śledztwo, co zresztą w praktyce jest stosowane. Weźcie bowiem państwo pod uwagę, że jeżeli pracuje komisja, a jej działania nakładają się z pracą prokuratury, to przecież ta relacja istnieje niezależnie od zmian proponowanych w ustawach czy ich braku. Dlatego myślę, że jeśli prawdą jest to, co twierdziła Platforma Obywatelska, że zależy jej na jawności prac komisji - tak wrażliwej instytucji sejmowej, jedynej upoważnionej do kontroli organów administracji państwowej - to powinna wesprzeć tego typu inicjatywę.</u>
          <u xml:id="u-279.4" who="#PoselZbigniewWassermann">Nie lekceważyłbym tutaj stanowiska pana przewodniczącego, posła Kalisza, które wynika z jego doświadczenia, przecież praktycznie kieruje on komisjami. Dlatego Prawo i Sprawiedliwość wnosi o dalsze procedowanie przedłożonego projektu.</u>
          <u xml:id="u-279.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-280.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Pani poseł Beata Kempa, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-280.3" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Czas - 1 minuta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#PoselBeataKempa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Również jestem przedstawicielem wnioskodawców i chcę powiedzieć, że głosowanie nad tą ustawą będzie rzeczywiście swoistym testem, czy wszystkie kluby parlamentarne mówiły tylko o jawności czy chcą jawności posiedzenia. Ta ustawa jest niezwykle ważna w kontekście nowej komisji, jaką jest komisja do spraw zbadania okoliczności śmierci pana Krzysztofa Olewnika i zaniedbań, jeśli chodzi o tę sprawę. Dlatego, panie ministrze, zadaję pytanie.</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#PoselBeataKempa">Uczyniliśmy zadość tym postulatom, które postawiło Ministerstwo Sprawiedliwości na posiedzeniu podkomisji. Wtedy członkowie zgodzili się z nami, ponieważ złożyliśmy autopoprawkę, która właśnie stanowiła o tych kryteriach i bardzo dokładnie je wymieniała. Dziwię się więc, dlaczego nagle jest taki protest przeciwko tej ustawie. Wtedy była pełna zgoda. Nie zgodzę się również z tym, że Biuro Analiz Sejmowych w czambuł potępiło całą ustawę, bo tak nie było.</u>
          <u xml:id="u-281.2" who="#PoselBeataKempa">Natomiast co do zarzutu konstytucyjności</u>
          <u xml:id="u-281.3" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-281.4" who="#PoselBeataKempa">, to zawsze jest tak, że jeśli nie podoba się jakieś rozwiązanie, to najłatwiej powiedzieć, że ono jest niekonstytucyjne. Może lepiej poczekać, aż na ten temat wypowie się trybunał, i pozwolić jednak na to, aby rozszerzyć jawność - w sposób bezpieczny, powtarzam jeszcze raz - posiedzeń komisji śledczych. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-282.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-282.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Głos zabierze podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pan Zbigniew Wrona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rzeczywiście odbyła się już ta debata, która na obradach komisji pozwoliła na skonfrontowanie poglądów wnioskodawców i strony rządowej, ministra sprawiedliwości. Przypomnę, że celem tego projektu, który był przedmiotem prac Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, jest zróżnicowanie sposobu prowadzenia prac komisji w przypadku przesłuchiwania świadków, którzy są zobowiązani do zachowania tajemnicy państwowej, notarialnej, adwokackiej, radcowskiej, lekarskiej i dziennikarskiej. To jest jedna grupa. Druga grupa to ci, którzy są przesłuchiwani, którzy zostali zwolnieni z obowiązku zachowania tej tajemnicy i umożliwiono im przesłuchanie, a którzy zobowiązani są do zachowania tajemnicy służbowej. Ten wyjątek, ta nowelizacja obejmuje, przypomnę, sędziów, prokuratorów, komorników i osoby zobowiązane do zachowania tajemnicy bankowej.</u>
          <u xml:id="u-283.1" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">W ocenie rządu, o czym mówiłem na posiedzeniu komisji, zasadą powinna być niejawność przesłuchania, niemniej rzeczywiście można dopuścić - ale to trzeba byłoby sprecyzować jako wyjątek od niejawności - określone przesłanki uchylenia tej jawności przesłuchania. W toku prac komisji nie zdołano sformułować takich przesłanek ustawowych, które zagwarantowałyby utrzymanie pożądanego i koniecznego standardu ochrony tajemnic prawnie chronionych, a dopuszczały możliwość ograniczenia tej ochrony jedynie w sytuacjach nadzwyczajnych. Mamy odwrotną zasadę. Przypominam, że według projektu tej ustawy, który dzisiaj jest przedmiotem debaty, zasadą byłoby, że przesłuchania tych osób, które wymieniłem, a więc obowiązanych do zachowania tajemnicy służbowej, między innymi sędziów, prokuratorów, komorników i osób obowiązanych do zachowania tajemnicy bankowej, odbywałyby się na posiedzeniu zamkniętym wyjątkowo, czyli odwrotnie, niż to rząd postulował, jedynie w przypadku zaistnienia wysokiego prawdopodobieństwa naruszenia określonej w ustawach ochrony wolności i praw osób fizycznych i przedsiębiorców oraz ochrony porządku publicznego, bezpieczeństwa lub ważnego interesu gospodarczego państwa. Tak więc mamy do czynienia z odwróceniem tego, co rząd proponował jako regułę i wyjątek, bo ta propozycja legislacyjna jako regułę proponuje jawność, a jako wyjątek niejawność.</u>
          <u xml:id="u-283.2" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Pan poseł Wassermann dodał jeszcze, że wprowadzono również obostrzenia proceduralne, odwołując się do mądrości i doświadczenia członków tej komisji. Istotnie jest tutaj przewidziana większość kwalifikowana, większość 2/3 głosów, by zdecydować o odbyciu przesłuchania na posiedzeniu zamkniętym, ale właśnie ta propozycja w praktyce jeszcze bardziej wzmacnia to, co rząd proponował jako wyjątek, jako regułę, bo trzeba by znaleźć większość 2/3, większość kwalifikowaną przy obecności co najmniej połowy liczby członków komisji, aby zadecydować o tym, że przesłuchanie tych osób odbywa się na posiedzeniu zamkniętym. W praktyce znalezienie takiej większości na podstawie tak ogólnikowo sformułowanych kryteriów, jakie tutaj przytoczyłem, przy braku wskazania jednoznacznych precyzyjnych wartości konstytucyjnych przemawiających za jawnością byłoby praktycznie niemożliwe czy mało prawdopodobne. Tak trzeba powiedzieć: mało prawdopodobne.</u>
          <u xml:id="u-283.3" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Muszę przyznać, że materia, która była przedmiotem pracy komisji, jest bardzo trudna. To zdecydowanie przyznawałem i przyznaję. Nie jest proste wymyślenie tych wartości. Niemniej deklarowałem pozytywne stanowisko ministerstwa tylko pod warunkiem, że uda się, że zostaną takie przesłanki zaproponowane. Nie chodzi przecież o to, aby z prac komisji śledczej czynić spektakl o charakterze kryminalnym, ale chodzi o to, aby wyjaśnić sprawę w taki sposób, który nie będzie przeszkadzał prowadzonemu postępowaniu przygotowawczemu, a wiemy, że postępowania przygotowawcze są prowadzone równolegle z pracami komisji. Na to chciałbym położyć nacisk, że nie powinny sobie te postępowania wchodzić wzajemnie w paradę, nie powinny sobie szkodzić. Postępowanie przed komisją, o czym wielokrotnie zresztą przedstawiciele Wysokiej Izby mówili publicznie, nie może być postrzegane jako to, które zastąpi czy skomplikuje postępowanie prokuratorskie. To jest postępowanie, które powinno tylko pomagać w wyjaśnieniu prawdy, przy założeniu, że ustanowimy jednak niejawność posiedzeń, na których będą ujawniane informacje z postępowania przygotowawczego. A gdyby się udało sformułować jako wyjątek zasadę jawności, ograniczyć do wyjątku tę jawność, to takie postępowanie nie mogłoby przeszkadzać interesom postępowania przygotowawczego.</u>
          <u xml:id="u-283.4" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Ale zwracam uwagę, że postępowanie przygotowawcze kiedyś się kończy i jeżeli przestanie pewna informacja być objęta tajemnicą postępowania przygotowawczego, to wtedy będzie możliwe nie tylko przesłuchanie takiej osoby bez konieczności zwalniania jej z obowiązku zachowania tajemnicy, ale i będzie właściwie naturalne przesłuchanie jej w warunkach pełnej jawności posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-283.5" who="#PodsekretarzStanuWMinisterstwieSprawiedliwosciZbigniewWrona">Wysoka Izbo! Z przyczyn, które przedstawiłem, nie mogę poprzeć tej propozycji przedłożonej w sprawozdaniu, propozycji posłów Prawa i Sprawiedliwości. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Sprawozdawca komisji poseł Robert Węgrzyn? Nie widzi potrzeby. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-284.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-284.3" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Do głosowania nad wnioskiem komisji o odrzucenie projektu ustawy przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-284.4" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów porządku dziennego zaplanowanych na 31 marca br.</u>
          <u xml:id="u-284.5" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygłoszenia oświadczeń poselskich.</u>
          <u xml:id="u-284.6" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Czy ktoś z pań i panów posłów chciałby dopisać się na liście?</u>
          <u xml:id="u-284.7" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-284.8" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">W takim razie zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-284.9" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Głos jako pierwszy zabierze poseł Jan Kaźmierczak, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-284.10" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#PoselJanKazmierczak">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pragnę moje oświadczenie poświęcić jubileuszowi 20-lecia działalności Śląskiego Centrum Logistyki w Gliwicach.</u>
          <u xml:id="u-285.1" who="#PoselJanKazmierczak">Mogłoby się wydawać, że jubileusz ten ma wymiar głównie lokalny i jest ważny dla mojego miasta, czyli dla Gliwic, ale zamierzam w swoim wystąpieniu pokazać państwu pewne aspekty tego projektu, tego przedsięwzięcia, takie, które mogą i powinny, moim zdaniem, być wykorzystane w szerszej perspektywie, nie tylko w perspektywie tego jednego lokalnego przedsięwzięcia.</u>
          <u xml:id="u-285.2" who="#PoselJanKazmierczak">Wydaje mi się, że na ten właśnie walor ogólności wpływają pewne kluczowe elementy projektu, na podstawie którego utworzono Śląskie Centrum Logistyki. Pierwszym z nich, moim zdaniem, jest prawidłowo zidentyfikowane miejsce, w którym ten projekt jest realizowany, w szczególności zasoby i możliwości tego miejsca.</u>
          <u xml:id="u-285.3" who="#PoselJanKazmierczak">Gliwice, co pewnie nie wszyscy wiedzą lub może dość mała liczba posłów wie, to nie tylko ośrodek przemysłowy, nie tylko klasyczny przemysł lub jakieś nowe jego emanacje typu Katowicka Specjalna Strefa Ekonomiczna i gliwickie centrum przemysłu motoryzacyjnego, ale to także tradycyjny port śródlądowy i ten właśnie fakt powiązany z tym, iż na terenie miasta Gliwice oprócz portu śródlądowego, tworzącego jeden z elementów systemu portów górnej Odry i w przypadku Gliwic - końca Kanału Gliwickiego, znajduje się także ważny węzeł kolejowy, znajduje się już tradycyjnie istniejąca i budowana w tej chwili znacząca infrastruktura drogowa. Chciałbym przypomnieć, że w Gliwicach właśnie skrzyżują się czy już się krzyżują autostrady A1 i A4.</u>
          <u xml:id="u-285.4" who="#PoselJanKazmierczak">To są uwarunkowania w postaci zasobów. Do tego należy dołożyć zdeterminowaną wspólną akcję tych, którzy przedsięwzięcie doprowadzili do skutku, a więc wspólną inicjatywę władz, zwłaszcza władz lokalnych i regionalnych, oraz podmiotów gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-285.5" who="#PoselJanKazmierczak">Może krótki rys historyczny. W końcu lat osiemdziesiątych natężenie przewozu towarów przez żeglugę śródlądową znacząco spadło i strony zainteresowane utrzymaniem pewnego zasobu materialnego na obszarach Gliwic i Kędzierzyna-Koźla - mówię tutaj zwłaszcza o portach - zaczęły się zastanawiać, co z tym zasobem zrobić. Na terenie portów istniała znacząca, rozbudowana infrastruktura magazynowa i spore rezerwy terenów, dlatego powstał pomysł, żeby na tym właśnie terenie utworzyć wolny obszar celny - coś, co było wtedy elementem pewnej nowej rzeczywistości gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-285.6" who="#PoselJanKazmierczak">W kwietniu 1989 r. został podpisany akt notarialny zawiązujący spółkę akcyjną do podejmowania czynności zmierzających do powołania i organizowania Śląskiego Wolnego Obszaru Celnego w Gliwicach i Kędzierzynie-Koźlu oraz realizacji zadań z powołaniem tego wolnego obszaru związanych. Spółka otrzymała nazwę: Śląski Wolny Obszar Celny Gliwice - Kędzierzyn-Koźle, a jej siedzibą stało się miasto Gliwice.</u>
          <u xml:id="u-285.7" who="#PoselJanKazmierczak">W czerwcu 1989 r. Rada Ministrów Rzeczypospolitej ustanowiła wolny obszar celny w Gliwicach, a 18 stycznia 1990 r. spółka została wpisana do rejestru sądowego.</u>
          <u xml:id="u-285.8" who="#PoselJanKazmierczak">Ówczesne przepisy prawa celnego nie pozwoliły de facto na realizację idei wolnego obszaru celnego. Obszary celne w rozumieniu tamtego stanu prawnego stały się przedsięwzięciami spełniającymi w ograniczonym zakresie rolę składów celnych. Należy jednak podkreślić, że ten gliwicki projekt, nawet w tych ograniczonych warunkach, pozwolił na utrzymanie w tym okresie, trudnym okresie transformacji gospodarczej, zasobu w postaci zarówno infrastruktury portowej, jak i podstawowego potencjału przeładunkowego.</u>
          <u xml:id="u-285.9" who="#PoselJanKazmierczak">Ważną datą w historii spółki jest 5 czerwca 2002 r. Nastąpiła wtedy zmiana nazwy spółki na Śląskie Centrum Logistyki, a miasto Gliwice, wnosząc aportem teren i nieruchomości do tej spółki, stało się większościowym akcjonariuszem.</u>
          <u xml:id="u-285.10" who="#PoselJanKazmierczak">Od tego momentu nastąpiła wyraźna intensyfikacja przemian w gliwickim porcie. Rozpoczęty został duży, zwłaszcza biorąc pod uwagę możliwości samorządu lokalnego, projekt inwestycyjny rewitalizacji portu i przekształcenia go w nowoczesne centrum logistyki. Dostosowano również do aktualnych potrzeb obszar działalności spółki. W roku 2007 nastąpiły kolejne istotne zmiany w akcjonariacie, mianowicie znaczący pakiet akcji objęło Przedsiębiorstwo Transportu Kolejowego Holding SA w Zabrzu, co umożliwiło budowę na terenie gliwickiego portu nowoczesnego kolejowego terminala kontenerowego. Należy podkreślić, że w chwili obecnej struktura przychodów Śląskiego Centrum Logistyki, spółki, która</u>
          <u xml:id="u-285.11" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-285.12" who="#PoselJanKazmierczak"> dobrze sobie radzi, jest dość zdywersyfikowana. Spółka osiąga sukcesy, których chciałbym z tego miejsca gorąco załodze pogratulować. Trudno wymieniać wszystkie osoby zaangażowane w jej działalność, w związku z tym pozwolę sobie te gratulacje złożyć na ręce pana Jerzego Zachary, prezesa zarządu spółki.</u>
          <u xml:id="u-285.13" who="#PoselJanKazmierczak">Panie i Panowie Posłowie! Myślę, że osiągnięcia związane z tym przedsięwzięciem mogą być przykładem pozytywnego działania lokalnego i mogą być wykorzystane zwłaszcza w aspekcie ciągle niedocenianej roli i znaczenia śródlądowego transportu wodnego dla całego kraju. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-286.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Głos zabierze pani poseł Bożenna Bukiewicz.</u>
          <u xml:id="u-286.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Nieobecna.</u>
          <u xml:id="u-286.3" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">W takim razie poseł Marek Kwitek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-286.4" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#PoselMarekKwitek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Rok 1863 głęboko utkwił w świadomości narodowej Polaków. Pamięć o powstaniu styczniowym jest pielęgnowana i przechowywana z pokolenia na pokolenie.</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#PoselMarekKwitek">Tradycyjnie w lutym i w marcu w wielu miejscach województwa świętokrzyskiego obchodzone są rocznice bitew, gdyż w tych miesiącach nastąpiło największe nasilenie walk powstańczych w naszym regionie. Bohaterstwo i martyrologia powstańców weszły do tradycji polskiego patriotyzmu. Podczas zrywu styczniowego wielu dowódców oddziałów powstańczych wsławiło się bohaterskimi czynami.</u>
          <u xml:id="u-287.2" who="#PoselMarekKwitek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bohaterem tamtych dni, którego pragnę przypomnieć, był pułkownik Dionizy Czachowski, naczelnik wojenny województwa sandomierskiego, jeden z najwybitniejszych wodzów powstania styczniowego.</u>
          <u xml:id="u-287.3" who="#PoselMarekKwitek">Dionizy Feliks Czachowski urodził się 5 kwietnia 1810 r. w Niedobylu w powiecie radomskim w rodzinie ziemiańskiej. Matka Joanna z Krzyżanowskich była spokrewniona z Fryderykiem Chopinem. Po stracie rodziców małoletniego Dionizego wychowywała ciotka. Czachowski ukończył gimnazjum pijarów w Radomiu, w ciągu następnych lat dzierżawił majątki w powiecie radomskim.</u>
          <u xml:id="u-287.4" who="#PoselMarekKwitek">Dionizy Czachowski wziął udział w powstaniu listopadowym. W 1831 r. ożenił się z Eufemią Kaliszówną. Po odziedziczeniu majątku w 1839 r. osiedlił się na Ukrainie. Dorobiwszy się znacznej fortuny, w 1860 r. przybył do Sandomierza.</u>
          <u xml:id="u-287.5" who="#PoselMarekKwitek">Przed wybuchem powstania Dionizy Czachowski wstępuje do organizacji narodowej. Jako delegat województwa sandomierskiego w marcu 1861 r. bierze udział w ceremonii pogrzebowej pięciu zabitych demonstrantów w Warszawie. W 1862 r. Czachowski osiedla się w Jankowicach koło Radomia.</u>
          <u xml:id="u-287.6" who="#PoselMarekKwitek">Gdy wybuchło powstanie, Czachowski znalazł się w obozie Langiewicza w Wąchocku. Dzięki osobistym zaletom, takim jak doświadczenie wojskowe, odwaga, nieugięta wola i znajomość terenu, zostaje szefem sztabu wojsk Langiewicza. Była to funkcja odpowiedzialna, gdyż należało tworzyć oddziały powstańcze, szkolić rekrutów i zdobywać broń. W dniu 28 stycznia Langiewicz wysyła Czachowskiego na czele trzeciego batalionu do Suchedniowa w celu zabezpieczenia organizowanego oddziału w Wąchocku. Czachowski, odpierając atak rosyjski, dał czas Langiewiczowi, który nie był przygotowany do bitwy, na wycofanie się z Wąchocka do Bodzentyna. Langiewicz dotarł na Święty Krzyż, gdzie uporządkował oddział liczący ponad 1200 ludzi. Przeciwko powstańcom wyruszyły oddziały carskie dowodzone przez pułkownika Czengierego. Wojska rosyjskie zdobyły obóz polski, natomiast bronił się klasztor, któremu z pomocą przyszedł Czachowski. Dzięki tej akcji Rosjanie przerwali natarcie, a Langiewicz wycofał się aż do Staszowa, z którego Czachowski wyruszył na rozpoznanie do Sandomierza. Gdy wojska rosyjskie zaatakowały Staszów, znów Czachowski stawił opór i zmusił nieprzyjaciela do odwrotu. Langiewicz tymczasem dotarł do Małogoszczy, gdzie 23 lutego połączył się z oddziałem pułkownika Jeziorańskiego. W wielkiej bitwie pod Małogoszczą po raz kolejny wsławił się pułkownik Dionizy Czachowski, osłaniając odwrót sił powstańczych. Następne dni przyniosły kolejne bitwy - pod Pieskową Skałą, pod Chrobrzem. Męstwo Czachowskiego i jego mir wśród powstańców uratowały wojska Langiewicza przed całkowitym rozbiciem.</u>
          <u xml:id="u-287.7" who="#PoselMarekKwitek">W dniu 18 marca doszło do bitwy pod Grochowiskami. Siły rosyjskie dowodzone przez pułkownika Czengierego liczyły 2400 żołnierzy piechoty, 700 jazdy i 6 dział. Polacy odnieśli zwycięstwo. Wspaniale spisał się Dionizy Czachowski. Walczył tu również oddział żuławów śmierci Rochenbruna. Straty polskie były jednak zbyt duże i doszło do rozczłonkowania sił polskich. Langiewicz przedostał się do Galicji, gdzie został aresztowany, natomiast Czachowski przebił się do Gór Świętokrzyskich.</u>
          <u xml:id="u-287.8" who="#PoselMarekKwitek">Od 19 marca Czachowski walczył samodzielnie, doprowadzając do koncentracji i zjednoczenia oddziałów powstańczych. Siły jego liczyły ok. 1400 żołnierzy. 15 kwietnia pułkownik Dionizy Czachowski mianowany został przez Rząd Narodowy naczelnikiem wojennym województwa sandomierskiego. Wojska rosyjskie znów wyruszają przeciwko oddziałom Czachowskiego. Pułkownik rozbił część tych sił pod Stefankowem, a następnie wyruszył w lasy radoszyckie, wymykając się Rosjanom. Pod Borią i Jeziorkiem w dwudniowej bitwie 4-5 maja pokonał wojska rosyjskie dowodzone przez Klewcowa. Po reorganizacji oddziałów pod Rzeczniowem dochodzi do chwilowych niepowodzeń, rozbicia części oddziałów oraz dezercji. Czachowski nie poddał się i po naborze nowych ochotników i połączeniu z innymi partiami powstańczymi (ok. 400 żołnierzy) znów szczęśliwie bije się pod Radzanowem, Białobrzegami, Bukownem, Rusinowem, Rudą Przysuską. Ścigany przez dowódcę rosyjskiego Ernrotha z Radomia i Czengierego z Kielc, zostaje rozbity pod Ratajami. 11 czerwca rozpuszcza swój zmęczony oddział w lasach wąchockich, gdyż brakowało amunicji i groziło całkowite rozbicie powstańców.</u>
          <u xml:id="u-287.9" who="#PoselMarekKwitek">Walka Czachowskiego jako naczelnika województwa sandomierskiego trwała 58 dni. Przegrał tylko jedną bitwę, jako przedstawiciel władz powstańczych ogłaszał rozporządzenia dla ludności cywilnej, sprawował sądy, tłumił wystąpienia antypowstańcze.</u>
          <u xml:id="u-287.10" who="#PoselMarekKwitek">Po zakończeniu walk Czachowski udał się do Galicji, aby tam przygotować nowe siły powstańcze do dalszej walki. Niestety czas pobytu przedłużał się, doszło do zatargu z generałem Hauke-Bosakiem. 20 października Czachowski na czele blisko 800-osobowego oddziału przekroczył Wisłę i ponownie walczył na terenie województwa sandomierskiego. Czachowski wpadł jednak w zasadzkę pod Rybnicą niedaleko Klimontowa. Po początkowym sukcesie część sił powstańczych została rozbita. Czachowski na czele jazdy przekroczył Wisłę i przeszedł w Lubelskie. 5 listopada znów walczy w Sandomierskiem. Niestety oddział daje się zaskoczyć pod Krępą</u>
          <u xml:id="u-287.11" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-287.12" who="#PoselMarekKwitek"> dragonom rosyjskim. Po zaciętej walce Czachowski, opuszczony przez część oddziału, ucieka na czele kilkunastu jeźdźców w kierunku Jawora Soleckiego, gdzie rozegrał się ostatni akt dramatycznej walki. Pułkownik Czachowski, otoczony przez Rosjan, bronił się do końca. Trafiony kulą, został rozsiekany przez Moskali.</u>
          <u xml:id="u-287.13" who="#PoselMarekKwitek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dionizy Czachowski to jeden z najdzielniejszych dowódców w powstaniu styczniowym. Był niezwykłym człowiekiem - odważny, zdeterminowany, szanowany przez powstańców, nazywany przez Moskali ˝krwawym starcem˝, a przez swoich żołnierzy ˝ojcem˝. Naczelnik wojenny województwa sandomierskiego był wielkim patriotą, zasługuje na pamięć kolejnych pokoleń Polaków. Jego imieniem nazwane zostały ulice w Sandomierzu, w Radomiu, również szkoły w Radomiu, Jaworze Soleckim, Stromcu noszą imię naszego bohatera, są także pomniki i tablice upamiętniające walkę sławnego partyzanta, który na ołtarzu ojczyzny życie swoje złożył. Henryk Morawski w apostrofie do Dionizego Czachowskiego zawarł następujące słowa: ˝To o takich jak Ty pisał przesławny Jan z Czarnolasu, że stoją zawsze bliżej Ojczyzny niż siebie˝. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-288.1" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Poseł Waldemar Wrona.</u>
          <u xml:id="u-288.2" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Nieobecny.</u>
          <u xml:id="u-288.3" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Poseł Józef Rojek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-288.4" who="#WicemarszalekJaroslawKalinowski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#PoselJozefRojek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Sylwetkę Henryka Bąka, wicemarszałka Sejmu I kadencji i związanego z ruchem ludowym wybitnego działacza niepodległościowego, przedstawił jakiś czas temu poseł Jan Szyszko. Oczywiście, podejmując próbę mówienia o tym wyjątkowym człowieku, bynajmniej nie mam zamiaru uzupełniać skądinąd znakomitej wypowiedzi profesora Szyszki. Chciałbym tylko powtórzyć, przypomnieć i utrwalić, bo o takich ludziach jak Henryk Bąk we współczesnej Polsce należy jak najczęściej mówić i o nich pamiętać. Dlatego tym większą radością napawa mnie fakt uhonorowania Henryka Bąka pamiątkową tablicą, która została odsłonięta w ubiegłym roku w kościele św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Marii Panny w Warszawie.</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#PoselJozefRojek">Komuniści wyzywali ich od ˝leśnych bandytów˝ i ˝zaplutych karłów reakcji˝. Byli aresztowani i bestialsko torturowani. W sfingowanych procesach skazywano ich na karę śmierci albo czasami bez wyroku mordowano w ubeckich katowniach. W PRL nie wolno było o nich mówić, a przez ostatnie 20 lat wiedza o ich szczególnym bohaterstwie niestety z trudem przebija się do świadomości polskiego społeczeństwa. Takie były losy ˝żołnierzy wyklętych˝, bojowników powstania antysowieckiego, najdłuższego i jednego z najtragiczniejszych polskich powstań narodowych. Henryk Bąk był jednym z nich.</u>
          <u xml:id="u-289.2" who="#PoselJozefRojek">Po sfałszowaniu przez komunistów wyborów do Sejmu w 1947 r. i wyjeździe Mikołaczyka z kraju Henryk Bąk założył konspiracyjną organizację polityczno-wojskową - Polską Szturmówkę Chłopską, która w szczytowej fazie rozwoju liczyła nawet 500 członków. Konspiratorzy szturmówki między innymi prowadzili akcje rozbrajania posterunków MO i zbierania danych o szczególnie gorliwych komunistach i milicjantach.</u>
          <u xml:id="u-289.3" who="#PoselJozefRojek">W 1950 r. wskutek ubeckiej prowokacji w organizacji zaczęły się aresztowania. Do więzienia trafiło przeszło 80 członków szturmówki. Henryk Bąk za kierowanie organizacją zbrojną został skazany 4-krotnie na karę śmierci oraz utratę praw publicznych i obywatelskich na zawsze. Jednak po półrocznym pobycie w celi śmierci zamieniono mu wyrok na dożywocie, a następnie, po ogłoszeniu amnestii, ostatecznie zwolniono w 1957 r. Wyrok śmierci wykonano natomiast na jego zastępcy Stefanie Pietrusińskim.</u>
          <u xml:id="u-289.4" who="#PoselJozefRojek">Chciałbym podkreślić, że pomimo tak tragicznych doświadczeń Henryk Bąk nie zrezygnował z działalności społeczno-politycznej, która narażała go na najrozmaitsze szykany ze strony Służby Bezpieczeństwa. W 1964 r. wspólnie ze swoimi byłymi podkomendnymi próbował zorganizować Komitet do Spraw Działalności Społecznej. Natomiast pod koniec lat 70. z kolegami powołał w Lisewie Niezależny Samorządny Związek Zawodowy Rolników ˝Solidarność Wiejska˝, który w 1980 r. liczył już ok. 1 mln członków. Henryk Bąk był także doradcą strajkujących w Ursusie w 1976 r., członkiem Zarządu Regionu Mazowsze NSZZ ˝Solidarność˝, a w czasie stanu wojennego został internowany.</u>
          <u xml:id="u-289.5" who="#PoselJozefRojek">W 1991 r. z ramienia PSL Mikołajczykowskiego został wybrany do Sejmu, w którym powierzono mu funkcję wicemarszałka. Działalność w partii nawiązującej do tradycji ruchu ludowego pierwszych lat powojennych była wyrazem pewnej szczególnej wierności hasłom ruchu ludowego i pracy niepodległościowej. Wynikała ona również z przekonania, że wierna tradycji i przywiązana do ziemi polska wieś ma jeszcze do odegrania ważną rolę w procesie demokratycznych przemian. Tak jak przed kilkudziesięcioma laty Henryk Bąk nie skorzystał z możliwości wstąpienia do współpracującego z komunistami ZSL, tak i po 1989 r. wybrał inną, na pewno trudniejszą drogę, na końcu której nie czekały lukratywne stanowiska i fortuny. Wybrał drogę służby dla Rzeczypospolitej. Zmarł w 1998 r.</u>
          <u xml:id="u-289.6" who="#PoselJozefRojek">W liście odczytanym na okoliczność odsłonięcia poświęconej mu tablicy prezydent Lech Kaczyński napisał: Dla pokolenia ˝Solidarności˝ ludzie tacy, jak Henryk Bąk, byli nauczycielami patriotyzmu. Ich mądra i odważna postawa służyła nam za wzór, ich samych zaś uważaliśmy za depozytariuszy tradycji i etosu II Rzeczypospolitej. W ogromnej mierze to właśnie dzięki Henrykowi Bąkowi i innym niepodległościowym działaczom chłopskim polska wieś przechowała ducha wolności narodowej oraz godności ludzkiej i społecznej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Jerzy Szmajdziński)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-291.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Józef Rojek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-291.2" who="#PoselJozefRojek">(To ja mówiłem.)</u>
          <u xml:id="u-291.3" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">O, nie zdjęli.</u>
          <u xml:id="u-291.4" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Andrzej Kania, Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-291.5" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-291.6" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Henryk Siedlaczek.</u>
          <u xml:id="u-291.7" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Też nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-291.8" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Jan Filip Libicki, Prawo i Sprawiedliwość, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#PoselJanFilipLibicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Swoim dzisiejszym oświadczeniem chciałbym wyrazić moją solidarność z Ojcem Świętym Benedyktem XVI. W ostatnim czasie w Europie, a niestety także i w Polsce, coraz częściej pojawiają się krytyczne komentarze i deklaracje, które godzą w autorytet biskupa Rzymu. Jest to tym bardziej przykre, że wypowiadają je prominentni politycy, także ci, którzy oficjalnie deklarują się jako katolicy. Co najciekawsze, te krytyczne głosy dokonują subiektywnej i uproszczonej oceny faktów i posunięć papieskich, które należą do dziedziny wewnętrznego życia Kościoła. Czynią to często te same osoby, które gdy pasterze Kościoła wypowiadają swe zdanie w sprawach moralnych, uczestniczą w działaniach sugerujących, jakobyśmy w tym przypadku mieli do czynienia z naruszeniem zasady rozdziału Kościoła od państwa. Tymczasem w tym przypadku, gdy liczne osobistości świeckie wypowiadają krytyczne opinie o sprawach wewnętrznych Kościoła, trudno dostrzec podobną wrażliwość i troskę w zachowaniu tego właśnie rozdziału. A przecież wszystko, co czyni obecny papież np. w dziedzinie liturgii czy znoszenia nałożonych niegdyś kar kościelnych, należy w sposób bezdyskusyjny do istoty jego urzędu.</u>
          <u xml:id="u-292.1" who="#PoselJanFilipLibicki">Z najwyższym uznaniem przyjmuję fakt, że papież Benedykt XVI, podobnie jak czynił to przez ponad 20 lat jako prefekt Kongregacji Nauki Wiary, w sposób niestrudzony i niezłomny przypomina odwieczne zasady nauki katolickiej oraz dyscypliny kościelnej, wprowadzając w życie program, który nakreślił już ponad ćwierć wieku temu w słynnym wywiadzie rzece z Vittorio Messorim zatytułowanym ˝Raport o stanie wiary˝. Jeśli bowiem Kościół ma wciąż pozostawać znakiem sprzeciwu dla ogarnianego coraz większym relatywizmem współczesnego świata, sam musi posiadać wewnętrzną siłę i pewność prezentowanych temu światu racji. Oby opatrzność zachowała Ojca Świętego Benedykta XVI na długie lata i pozwoliła mu na zrealizowanie tego wielkiego zamiaru. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-293.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Bogdan Lis, Demokratyczne Koło Poselskie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#PoselBogdanLis">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-294.1" who="#PoselBogdanLis">Panie Marszałku! W imieniu grupy posłów - swoim, posła Jana Widackiego i posła Andrzeja Celińskiego - oświadczam, że z prawdziwym zażenowaniem przyjęliśmy wiadomość o publikacji pracy magisterskiej pana Pawła Zyzaka pt. ˝Lech Wałęsa - idea i historia˝. Publikację kompromitują ewidentne błędy warsztatowe pracy młodego historyka, który zdaje się nie odróżniać plotek od wiarygodnych źródeł historycznych, nie potrafi zdobyć się na elementarny obiektywizm. Odpowiedzialność za te błędy ponosi przede wszystkim promotor pracy prof. Andrzej Nowak, który ponadto jako szef wydawnictwa Arcana ponosi odpowiedzialność za upowszechnienie drukiem treści zawartych w tej pracy. Ocena warsztatu naukowego i poziomu prac magisterskich z historii bronionych na Uniwersytecie Jagiellońskim to problem Instytutu Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Mamy nadzieję, że środowisko historyków krakowskich uczyni to przedmiotem swojej refleksji i wyciągnie z tego wnioski. Oburza nas fakt, że praca magisterska pisana na powszechnie szanowanej uczelni narusza w sposób podły dobra osobiste Lecha Wałęsy, żyjącego symbolu polskich przemian, najbardziej rozpoznawalnego dziś Polaka w świecie.</u>
          <u xml:id="u-294.2" who="#PoselBogdanLis">Wolność badań naukowych jest wolnością niepodważalną, jednak uważamy, że wolność ta ma granice, które wyznaczają zasady etyki i zwykła ludzka przyzwoitość. Dotyczy to w równym stopniu nauk biologicznych jak i historii. Wyrażamy dezaprobatę dla takiego stylu uprawiania historii, z jakim mamy tu do czynienia, który to styl w szczególności upowszechnił w Polsce w ostatnich latach Instytut Pamięci Narodowej. Jeśli badania historyczne dotyczą osób żyjących, chociażby publicznych, publikacja ich wyników uwzględniać musi dobra osobiste opisywanych osób, w szczególności ich prywatność, godność i cześć.</u>
          <u xml:id="u-294.3" who="#PoselBogdanLis">Wyrażamy nadzieję, że ów pożałowania godny przypadek, jakim było napisanie i rozpowszechnianie pracy Pawła Zyzaka, rozpocznie w społeczeństwie, a w szczególności w środowisku historyków rzeczową dyskusję na temat etycznych granic, których historykowi przekroczyć nie wolno; także dyskusję na temat koniecznej rozdzielności ról historyka i śledczego. Wierzymy, że pomne swych pięknych tradycji środowisko historyków polskich samo upora się z tą patologią. Jesteśmy w sposób oczywisty przeciwni jakiejkolwiek formie administracyjnej cenzury. Jednak jeśli historia ma być nauczycielką życia i przewodniczką polityki, musi być nie tylko uczciwa i obiektywna, ale musi być także etyczna i nie może być podporządkowana doraźnej polityce. Dlatego za niedopuszczalne uważamy dalsze tolerowanie Instytutu Pamięci Narodowej w jego obecnym kształcie i z obecnym kierownictwem, gdyż instytut zdominowany jest dzisiaj przez jedną tylko opcję polityczną i mentalną. Instytut Pamięci Narodowej pod obecnym kierownictwem psuje styl uprawiania historii w Polsce. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-294.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-295.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Waldemar Andzel, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#PoselWaldemarAndzel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W dniu 1 kwietnia obchodzimy 259. rocznicę urodzin Hugona Kołłątaja, który był wybitnym publicystą oświeceniowym, polskim politykiem oraz biskupem. Urodził się w szlacheckiej rodzinie w 1750 r. w Dederkach Wielkich na Wołyniu. Studiował na Akademii Krakowskiej, tam też uzyskał tytuł doktora filozofii. Później kształcił się w Wiedniu, a następnie zdobywał wiedzę w Rzymie, gdzie uzyskał tytuł doktora prawa i teologii oraz przyjął święcenia kapłańskie.</u>
          <u xml:id="u-296.1" who="#PoselWaldemarAndzel">Po powrocie do Polski został krakowskim kanonikiem. Był kapłanem w Pińczowie i Krzyżanowicach Dolnych, gdzie napisał projekt Konstytucji 3 maja. Hugo Kołłątaj przyczynił się do rozbudowy szkół w całym kraju. W latach 1777-1780 z ramienia Komisji Edukacji Narodowej dokonał reformy Akademii Krakowskiej. Wprowadził m.in. wykłady z nauk przyrodniczych i literatury polskiej oraz umożliwił dostęp do nauki studentom pochodzącym z najniższych warstw społecznych. Dodatkowo jego reforma polegała na uporządkowaniu spraw majątkowych akademii. Jednym z jego ważniejszych osiągnięć jest umożliwienie dalszego rozwoju postępowego idei, jak również poprawienie poziomu naukowego uczelni.</u>
          <u xml:id="u-296.2" who="#PoselWaldemarAndzel">W czasie Sejmu Czteroletniego należał do najbardziej czynnych działaczy Stronnictwa Patriotycznego. Po uchwaleniu konstytucji Kołłątaj został mianowany podkanclerzem koronnym. Był też jednym z założycieli Zgromadzenia Przyjaciół Konstytucji Rządowej.</u>
          <u xml:id="u-296.3" who="#PoselWaldemarAndzel">Hugo Kołłątaj skupił wokół siebie grono publicystów, którzy krytykowali przestarzałą strukturę polityczną i społeczną Rzeczypospolitej. Grono to nazwano Kuźnicą Kołłątajowską. Przygotował i brał udział w insurekcji kościuszkowskiej, wchodząc w skład Rady Najwyższej Narodowej. Objął w niej Wydział Skarbu i prezentował bardziej radykalne poglądy niż w okresie Konstytucji 3 maja.</u>
          <u xml:id="u-296.4" who="#PoselWaldemarAndzel">Pod koniec powstania kościuszkowskiego Hugo Kołłątaj opuścił potajemnie Warszawę. Przebywał na emigracji, gdzie został aresztowany przez Austriaków w chwili, gdy przedostawał się przez Galicję i Węgry do Wenecji. Został osadzony w więzieniu, a następnie udał się na Wołyń, gdzie był współtwórcą Liceum Krzemienieckiego.</u>
          <u xml:id="u-296.5" who="#PoselWaldemarAndzel">Jako publicysta zajmował się przede wszystkim nauką, wychowaniem i oświatą, ale także poruszał sprawy społeczne i problemy władzy państwowej. Koncepcje te znalazły odzwierciedlenie w Konstytucji 3 maja.</u>
          <u xml:id="u-296.6" who="#PoselWaldemarAndzel">W ostatnich latach życia przebywał w Księstwie Warszawskim. Zmarł w zapomnieniu po ciężkiej i długiej chorobie. Został pochowany na warszawskich Powązkach, a urna z jego sercem została złożona w kościele w Wiśniowej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-296.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-297.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Pan poseł Waldemar Wrona, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-297.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#PoselWaldemarWrona">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym przedstawić stanowisko Rady Gminy w Morawicy w sprawie przebudowy drogi krajowej nr 73.</u>
          <u xml:id="u-298.1" who="#PoselWaldemarWrona">W ostatnich dniach do publicznej wiadomości została podana informacja o wstrzymaniu przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad procesu realizacji drugiego pasma drogi krajowej nr 73 wraz z obwodnicą Morawicy i Woli Morawickiej. Decyzja ta jest niezrozumiała i oburzająca dla mieszkańców regionu ze względu na oczywistą dla wszystkich konieczność przebudowy tego newralgicznego fragmentu trasy. Dziś każdej doby odcinek ten pokonuje według badań 20 tys. pojazdów, a natężenie ruchu, szczególnie w godzinach szczytu, zmusza kierowców do oczekiwania w kilometrowych korkach.</u>
          <u xml:id="u-298.2" who="#PoselWaldemarWrona">Fatalny stan techniczny odcinka miejskiego przy dużej liczbie pieszych i samochodów ciężarowych był wielokrotnie przyczyną groźnych wypadków, w tym kilku w ostatnich tygodniach. Niewielka szerokość drogi powoduje, że nawet niegroźna kraksa tamuje ruch na wiele godzin, bo najczęściej nie ma możliwości organizacji objazdów. Dla naszych mieszkańców, szczególnie pieszych, budowa drogi nr 73 stanowi warunek funkcjonowania w normalnym otoczeniu. Dziś każde przekroczenie jezdni dla nas i naszych dzieci to nieustająca gehenna i walka o życie.</u>
          <u xml:id="u-298.3" who="#PoselWaldemarWrona">Decyzja o wstrzymaniu budowy jest tym bardziej niezrozumiała, że przygotowania do realizacji inwestycji wkroczyły już w roku ubiegłym w ostatni etap. Dotychczas opracowano szczegółową koncepcję przebiegu drogi i już w 2007 r. uzyskano decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji tej inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-298.4" who="#PoselWaldemarWrona">Dla przyspieszenia prac nad uzyskaniem decyzji o ustaleniu lokalizacji podzielono omawiany fragment drogi na trzy odcinki, dla których procedury prowadzone były niezależnie. Ostatni odcinek otrzymał decyzję lokalizacyjną w listopadzie ubiegłego roku. Jednocześnie został zakończony proces wydzielania gruntów przeznaczonych do wykupu. Przejmowanie tychże gruntów i wypłaty odszkodowań miały ruszyć lada dzień. Opracowano program funkcjonalno-użytkowy. Przygotowano także dokumentację do ogłoszenia przetargu w systemie ˝Zaprojektuj i zbuduj˝, który dawał realną szansę na rozpoczęcie budowy już w przyszłym roku i zakończenie w roku 2011.</u>
          <u xml:id="u-298.5" who="#PoselWaldemarWrona">Należy podkreślić, że wszystkie wyżej wymienione procesy przebiegały bez żadnych protestów ze strony lokalnej społeczności oraz organizacji ekologicznych. Udało się bowiem wypracować szerokie społeczne zrozumienie dla potrzeby realizacji tej inwestycji. Wstrzymanie tego procesu w obecnej sytuacji faktycznej i prawnej oznacza odłożenie inwestycji na kolejne długie lata. Niweczyłoby to także wieloletni wysiłek setek osób, organizacji oraz instytucji.</u>
          <u xml:id="u-298.6" who="#PoselWaldemarWrona">W obecnej sytuacji tylko realizacja planowanych inwestycji tej miary co omawiana może odwrócić dekoniunkturę gospodarczą.</u>
          <u xml:id="u-298.7" who="#PoselWaldemarWrona">Jest to jednocześnie doskonała okazja, aby inwestycje realizowane były w cenach znacznie niższych niż zakładane, na co można znaleźć wiele dziś przykładów w innych krajach.</u>
          <u xml:id="u-298.8" who="#PoselWaldemarWrona">Jako radni gminy Morawica nie możemy pozostać bierni wobec powyższych faktów, bowiem przebudowa drogi nr 73 na tym odcinku to najważniejszy obecnie warunek dalszego harmonijnego rozwoju gminy Morawica. Dynamiczny wzrost liczby ludności, korzystne uwarunkowania dla budownictwa mieszkaniowego i konsekwentna realizacja szeregu inwestycji gminnych kosztem wielkich nakładów i nie mniejszych wyrzeczeń mogą zostać przekreślone tą jedną nieprzemyślaną decyzją.</u>
          <u xml:id="u-298.9" who="#PoselWaldemarWrona">Włączenie w obszarze gminy Morawica 80 ha gruntów do specjalnej strefy ekonomicznej miało być gwarantem rozwoju gospodarczego tej części województwa. Dziesiątki podmiotów gospodarczych tworzących setki miejsc pracy oczekiwało na budowę tej trasy z rosnącym zniecierpliwieniem. Dziś odłożenie budowy oznacza dla nich i wielu innych, którzy w tej części regionu zamierzali ulokować swój kapitał, straty mierzone w milionach złotych. Może być to przyczynkiem do kolejnych grupowych zwolnień pracowniczych i narastających niepokojów społecznych.</u>
          <u xml:id="u-298.10" who="#PoselWaldemarWrona">Pragniemy zwrócić uwagę na niespotykaną dotąd falę wzburzenia społecznego uruchomioną przez informację o braku środków na realizację inwestycji, którą zapowiadano od tylu lat. Spontanicznie powstające komitety protestacyjne, oddolne inicjatywy i akcje społeczne, zbieranie podpisów pod petycją broniącą idei dotyczącej pilnej budowy drogi nr 73 to tylko niektóre tego przykłady. Akcja, w której udział biorą miejscowe władze różnych szczebli, zarówno administracji rządowej, jak i samorządowej, organizacje społeczne i regionalne, media, połączone w ramach tej jednej idei dotyczącej obrony budowy drogi nr 73, jest porównywalna chyba tylko z akcją sprzed 10 lat dotyczącą obrony woj. świętokrzyskiego.</u>
          <u xml:id="u-298.11" who="#PoselWaldemarWrona">Apelujemy wobec tego do wszystkich osób i instytucji władnych odwrócić tę nieszczęsną decyzję o powrót do realizacji przebudowy drogi nr 73. Głęboko wierzymy, że nie można w tej chwili się zatrzymać. Wiemy, że środki niezbędne do kontynuacji tak zaawansowanych prac są jedynie drobnym promilem budżetu przeznaczonego na inwestycje na drogach krajowych w najbliższych latach.</u>
          <u xml:id="u-298.12" who="#komentarz">(Dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-298.13" who="#PoselWaldemarWrona">Jeszcze jedno zdanie. W tej sytuacji dalsze odkładanie realizacji tej budowy służy jedynie nawarstwianiu problemów i niebezpieczeństw do poziomu niespotykanego gdziekolwiek indziej. Dziękuję, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-299.1" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
          <u xml:id="u-299.2" who="#WicemarszalekJerzySzmajdzinski">Zarządzam przerwę w posiedzeniu do jutra, tj. 1 kwietnia 2009 r., do godz. 9:00.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 19 min 47)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>