text_structure.xml
54.4 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PoselMiroslawSwoszowski">Otwieram posiedzenie z pewnym opóźnieniem, spowodowanym trudnościami z przybyciem na obrady przedstawicieli Ministerstwa Edukacji Narodowej. Rozumiem zniecierpliwienie posłów, ale jest już obecny pan minister Wojciech Książek.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#PoselMiroslawSwoszowski">Porządek obrad obejmuje rozpatrzenie odpowiedzi na dezyderat Komisji w sprawie finansowania dokształcania i doskonalenia zawodowego nauczycieli. Temat ten, jak państwo wiedzą, kontynuujemy.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#PoselMiroslawSwoszowski">Czy są uwagi do porządku obrad? Nie ma uwag.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#PoselMiroslawSwoszowski">Witam przybyłych na posiedzenie członków Komisji i zaproszonych gości.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#PoselMiroslawSwoszowski">Proszę pana ministra o zapoznanie nas z uzupełniającą odpowiedzią na dezyderat Komisji z 23 września 1999 r.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejWojciechKsiazek">Bardzo przepraszam za spóźnienie, ale uczestniczyliśmy w uroczystym spotkaniu w Związku Nauczycielstwa Polskiego z okazji 95-lecia działalności Związku. Odbyła się też robocza część spotkania, podczas której zgłoszono bardzo wiele problemów, i z tego powodu nasza obecność tam przedłużyła się. Jeszcze raz serdecznie przepraszam.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejWojciechKsiazek">Jest nas kilka osób reprezentujących Ministerstwo Edukacji Narodowej i wspólnie postaramy się zaprezentować kwestie związane i wynikające z dezyderatu Komisji. Zadanie to zostało mi powierzone niespodziewanie, ponieważ jest to zakres kompetencji pani minister Ireny Dzierzgowskiej. Z różnych względów jest ona dzisiaj nieobecna.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejWojciechKsiazek">Dezyderat Komisji obejmuje trzy zasadnicze problemy.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejWojciechKsiazek">Po pierwsze, mowa jest w nim o środkach na system doskonalenia nauczycieli i stawia się problem, jaki ma to znaleźć wyraz w subwencji oświatowej.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejWojciechKsiazek">Po drugie, sugeruje się pewien tryb przekazu tych środków, gdzie zasadniczym ich odbiorcą są organy prowadzące szkoły.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejWojciechKsiazek">Po trzecie, formułowane jest pytanie o mechanizmy związane z zapewnieniem jakości doskonalenia zawodowego nauczycieli, co jest sprawą niezwykle istotną.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejWojciechKsiazek">Przypominam, że formułowano dezyderat we wrześniu ubiegłego roku i chciałbym teraz zaprezentować to, co zrobiliśmy w ciągu minionego roku.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejWojciechKsiazek">Po pierwsze, przygotowaliśmy projekt rozporządzenia do art. 70a ustawy - Karta nauczyciela. Niestety, projekt ten został odrzucony przez Ministerstwo Finansów i Biuro Legislacyjne Kancelarii Premiera. W związku z tym przygotowaliśmy nową propozycję zapisu art. 70a ustawy - Karta nauczyciela i państwo tekst ten otrzymali wraz z innymi naszymi materiałami.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejWojciechKsiazek">Propozycja ta stanowi m.in., że 1,5% planowanego rocznego osobowego funduszu wynagrodzeń przekazuje się do budżetów organów prowadzących szkoły, pewną pulę środków przekazuje się kuratorom oświaty w budżetach wojewodów oraz pewną pulę środków zachowuje się w budżecie ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania - z przeznaczeniem na realizację ogólnokrajowych zadań w zakresie doskonalenia nauczycieli.</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejWojciechKsiazek">Mamy już przygotowany projekt rozporządzenia ministra określający formy doskonalenia dofinansowywane z ogólnego funduszu oraz tryb i szczegółowe kryteria przyznania środków z funduszu, wynikające z nowelizacji art. 70a ustawy - Karta nauczyciela. Możemy treść tego rozporządzenia omówić, a jeśli będzie potrzeba przekazania go do wglądu członków Komisji, możemy to zapewnić.</u>
<u xml:id="u-2.10" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejWojciechKsiazek">W projekcie ustawy nowelizującej ustawę o systemie oświaty wprowadziliśmy również dwie nowe propozycje zapisów dotyczące certyfikacji doskonalenia nauczycieli, a także zasad akredytacji tych placówek, które chcą działać w tym systemie i korzystać ze środków Ministerstwa Edukacji Narodowej.</u>
<u xml:id="u-2.11" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejWojciechKsiazek">W algorytmie subwencji oświatowej na rok 2000 wprowadziliśmy - i zamierzamy powtórzyć to w 2001 r. - odpowiednią wagę na placówki doskonalenia nauczycieli. Ta waga wynosi 0,008. Z tego, co wiem, wszystkie tzw. wojewódzkie ośrodki metodyczne, które teraz mają różne nazwy, działają nadal, a samorządy wojewódzkie wywiązują się z nowego zadania prowadzenia tych ośrodków doskonalenia. Oczywiście, ocena ich pracy jest różna. Bardziej szczegółowe informacje na ten temat jesteśmy gotowi państwu przedstawić.</u>
<u xml:id="u-2.12" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejWojciechKsiazek">W rezerwach budżetowych na reformę edukacji - także na rok 2000 - zostały ujęte środki na doskonalenie zawodowe nauczycieli. Podstawowa kwota wynosi 45 mln zł i przeznaczona jest na kontynuację systemu grantów, czyli zamawiania określonych form doskonalenia. Są to tzw. granty centralne, czyli realizacja tego, co rozpoczęliśmy w 1999 r.</u>
<u xml:id="u-2.13" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejWojciechKsiazek">Realizowaliśmy także granty wojewódzkie, bo jest to szczególnie cenna inicjatywa. Środki na ich finansowanie znajdują się w dyspozycji kuratora oświaty. Wystąpiliśmy również z propozycją przeznaczania środków na granty powiatowe, czyli inicjatywy, które rodzą się w powiatach w zakresie szeroko rozumianego doradztwa metodycznego.</u>
<u xml:id="u-2.14" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejWojciechKsiazek">Wydaje nam się, że ośrodki wojewódzkie są często w systemie doskonalenia zbyt oddalone od nauczycieli, i dlatego - myśląc kategoriami pewnej strategii - chcielibyśmy odtworzyć to, co kiedyś było praktykowane jako forma doradztwa metodycznego dla nauczycieli w powiecie, w ramach inspektoratów oświaty.</u>
<u xml:id="u-2.15" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejWojciechKsiazek">Osią, wokół której budujemy ten system doskonalenia, są biblioteki pedagogiczne, a faktycznie ich filie. W kraju mamy 370 bibliotek i filii bibliotek pedagogicznych i chcielibyśmy opierając się na tych placówkach wzmocnić system doradztwa metodycznego na poziomie powiatu. To wymaga bardziej długofalowych działań.</u>
<u xml:id="u-2.16" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejWojciechKsiazek">W budżecie Ministerstwa Edukacji Narodowej są też środki na te cele. Wydaje się nam, że cztery główne placówki centralne zajmujące się doskonaleniem nauczycieli, tzn. Centralny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli, Ogólnopolskie Centrum Edukacji Niestacjonarnej, Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej, a także Ośrodek Polonijny w Lublinie są placówkami, które przygotowują dość szeroką i wszechstronną ofertę doskonalenia zawodowego nauczycieli. Na przykład Ośrodek Polonijny w porozumieniu z Centralnym Ośrodkiem Doskonalenia Nauczycieli przygotowuje ofertę dla ok. 150 nauczycieli uczących w szkołach poza granicami wschodnimi Polski.</u>
<u xml:id="u-2.17" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejWojciechKsiazek">W 2000 r. utrzymaliśmy ponadto system dopłat do czesnego dla nauczycieli studiujących. Kuratorzy otrzymali na ten cel kwotę ok. 27 mln zł. Uważam, że w 2001 r. powinniśmy zrezygnować z tego systemu, tj. państwo powinno finansować przygotowanych już nauczycieli, a nie tych, którzy dopiero uzupełniają swoje kwalifikacje. Chodzi raczej o nabywanie kwalifikacji do prowadzenia zajęć z drugiego przedmiotu, a nie uzupełnianie już posiadanych. W roku bieżącym uruchomiliśmy bardzo ważny program doskonalenia, związany z prowadzeniem zajęć na roku zerowym, dla nauczycieli ze wsi, którzy chcieliby zostać nauczycielami języków obcych, głównie anglistami.</u>
<u xml:id="u-2.18" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejWojciechKsiazek">Przygotowaliśmy projekt rozporządzenia o placówkach doskonalenia nauczycieli i przekazaliśmy państwu informacje o tym w naszych materiałach.</u>
<u xml:id="u-2.19" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejWojciechKsiazek">Pracujemy nad bardzo ważnym rozporządzeniem o standardach zatrudnieniowych. Państwo otrzymacie ten materiał do zaopiniowania. Wynika to z delegacji zawartej w ustawie - Karta nauczyciela. Zapisujemy tam m.in. wymóg, aby na 120 nauczycieli gwarantowane były środki na jeden etat doradcy metodycznego. Uważam, że system doradztwa metodycznego należy rozwijać i wzmacniać, bo jest to bardzo ważna forma doskonalenia nauczycieli.</u>
<u xml:id="u-2.20" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejWojciechKsiazek">Z ustawy - Karta nauczyciela, wynika wiele zobowiązań z zakresu doskonalenia nauczycieli, a także z systemu awansu zawodowego nauczycieli. Przypominam, że w rozporządzeniu o ubieganie się o wyższy stopień awansu zapisane są ważne formy doskonalenia, m.in. wewnątrzszkolne doskonalenie zawodowe, opiekowanie się nauczycielami-stażystami. Są to bardzo ważne formy, bo realizowane bardzo blisko praktyki szkolnej, a nie tylko według zaleceń teoretyków.</u>
<u xml:id="u-2.21" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejWojciechKsiazek">Minister Edmund Wittbrodt także niejednokrotnie podkreślał - m.in. na posiedzeniu ostatniej Rady Konsultacyjnej - że oferta dla nauczyciela powinna być szersza i bogatsza, ale też podkreślił, że system doskonalenia nauczyciela zaczyna się faktycznie od wyższych uczelni.</u>
<u xml:id="u-2.22" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejWojciechKsiazek">Mamy - moim zdaniem - problem chyba większy od systemu i oferty doskonalenia. Jest nim zreformowanie kształcenia przyszłych nauczycieli przez wyższe uczelnie. Tutaj zaniedbania są bardzo znaczne. W wielu uczelniach kształci się nauczycieli tak, jak gdyby niewiele zmieniało się w oświacie. Uczy się studentów w sposób niekontrolowany.</u>
<u xml:id="u-2.23" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejWojciechKsiazek">Obecnie w systemie kształcenie nauczycieli mamy ok. 100 tys. studentów, a oferta pracy dla nich jest naprawdę minimalna. I to jest też ukryty rynek bezrobocia. Sądzę, że odbywać się będą teraz bardziej intensywne rozmowy z kierownictwami uczelni i wykraczające poza to, iż chcą zmieniać szyldy z wyższych uczelni pedagogicznych na akademie.</u>
<u xml:id="u-2.24" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiNarodowejWojciechKsiazek">Tyle miałbym do powiedzenia, jeżeli chodzi o ogólne działania resortu, które zostały przez nas podjęte. Proponuję, aby pan dyrektor Andrzej Peryt uzupełnił moje wystąpienie o przedstawienie naszego projektu rozporządzenia wykonawczego do znowelizowanego art. 70a ustawy - Karta nauczyciela, o co państwo upomnieli się w swoim dezyderacie.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PoselMiroslawSwoszowski">Proszę bardzo, z tym że chciałbym zauważyć, iż rozporządzenie, o którym mówił pan minister, jeszcze do nas nie dotarło. Nie mamy tego projektu.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PoslankaKrystynaLybacka">Będziemy więc mówili o czymś, czego jeszcze nie ma.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#DyrektorDepartamentuKsztalceniaNauczycieliwMinisterstwieEdukacjiNarodowejAndrzejPeryt">Przepraszam za to opóźnienie. Gdy pani minister Irena Dzierzgowska podpisywała odpowiedź na dezyderat, rozporządzenie nie było jeszcze podpisane przez ministra, ponieważ było na ostatnim etapie uzgodnień. Obecnie, już podpisane, jest na naszej stronie internetowej i czekamy na jego opublikowanie. I dlatego nasza informacja pisemna jest w tym punkcie niepełna.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#DyrektorDepartamentuKsztalceniaNauczycieliwMinisterstwieEdukacjiNarodowejAndrzejPeryt">Mam przy sobie rozporządzenie w wersji podpisanej przez ministra i mogę je przekazać Komisji, chociaż za kilka dni zostanie opublikowane.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PoslankaKrystynaLybacka">Przepraszam, ale zabiorę głos w kwestii formalnej. Być może, państwo pamiętacie, że już raz mieliśmy posiedzenie Komisji dotyczące projektu rozporządzenia wypełniającego ustawowy zapis art. 70a. Jak państwo pamiętacie, Komisja bardzo krytycznie odniosła się do tego projektu rozporządzenia. Zakończyliśmy to posiedzenie sformułowaniem kolejnego dezyderatu, a także opinią, że oczekujemy propozycji nowego rozporządzenia w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#PoslankaKrystynaLybacka">W związku z tym mówienie dzisiaj o tym, że będzie ono czy też jest ono już podpisane, a my je wkrótce zobaczymy, nie jest wywiązaniem się z podjętych zobowiązań. Ponadto, bardzo przepraszam pana dyrektora, ale w kim państwo chcecie mieć sojusznika, jeśli nie w sejmowej Komisji? My będziemy takimi sojusznikami pod jednym warunkiem, tj. że będziecie nas państwo traktowali poważnie, po partnersku.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#PoslankaKrystynaLybacka">Pomijam dzisiejszy incydent z drobnym spóźnieniem przedstawicieli resortu, jakkolwiek wywołuje to irytację, ale każdemu może się to zdarzyć. Jednak nie możemy jako Komisja dopuszczać do sytuacji, w której pan dyrektor informuje nas, że rozporządzenie jest na stronie internetowej, a przecież my mamy to zobaczyć na etapie, kiedy jest ono przygotowywane, aby nie było błędów, których nie da się już naprawić. I tak sobie wyobrażam naszą współpracę.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiazek">Jutro będzie kolejne posiedzenie Komisji i wszyscy członkowie Komisji otrzymają na piśmie projekt rozporządzenia odnoszącego się do art. 70a ustawy - Karta nauczyciela. Pan dyrektor mówił o innym rozporządzeniu, dotyczącym funkcjonowania placówek doskonalenia nauczycieli, i to otrzymaliście państwo w naszych materiałach. Natomiast nie otrzymaliście projektu rozporządzenia do nowego art. 70a i jutro ten projekt dostarczymy.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PoselMiroslawSwoszowski">Rozumiem, że pan mówił nie o podpisanym już przez ministra rozporządzeniu do nowego art. 70a, tylko o rozporządzeniu o placówkach doskonalenia nauczycieli. Prosimy o oba te teksty, aby jutro członkowie Komisji mogli się z nimi zapoznać. Proszę pana dyrektora o kontynuowanie wypowiedzi.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#DyrektorAndrzejPeryt">Wynikło pewne nieporozumienie, za co przepraszam. Mówiłem o rozporządzeniu o placówkach doskonalenia nauczycieli. Natomiast chodzi o projekt rozporządzenia wynikający z podjęcia przez kierownictwo Ministerstwa Edukacji Narodowej decyzji o zaproponowaniu nowego zapisu art. 70a o finansowaniu dokształcania i doskonalenia zawodowego nauczycieli.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#DyrektorAndrzejPeryt">Zapis ten jest podobny w konstrukcji do artykułu dotyczącego nagród. Jest mianowicie sformułowanie, że "tworzy się specjalny fundusz doskonalenia nauczycieli", na który składają się środki zapisane w budżetach organów prowadzących szkoły w wysokości co najmniej 1,5% planowanego rocznego osobowego funduszu wynagrodzeń, środki w budżetach wojewodów oraz w budżecie ministra edukacji. Ten zapis podany został w pełnym brzmieniu w uzupełniającej odpowiedzi ministra na dezyderat Komisji, w związku z czym nie będę się w to zagłębiał.</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#DyrektorAndrzejPeryt">Projekt nowelizacji zapisu art. 70a w ustawie - Karta nauczyciela będzie w najbliższych dniach przyjęty, a także projekt rozporządzenia znajduje się w ostatnim etapie uzgodnień. Jutro ten projekt dostarczymy państwu.</u>
<u xml:id="u-9.3" who="#DyrektorAndrzejPeryt">W projekcie tego rozporządzenia chcemy zaproponować określenie kompetencji poszczególnych organów, czyli ministra, kuratora i organu prowadzącego szkołę, i opisać dokładnie, skąd są środki na doskonalenie nauczycieli, posługując się tym proponowanym zapisem znowelizowanego art. 70a.</u>
<u xml:id="u-9.4" who="#DyrektorAndrzejPeryt">Chcemy także opisać zadania wojewódzkich placówek doskonalenia nauczycieli, biorąc pod uwagę potrzeby regionalne danego województwa, a także proponujemy opisać zadania związane z funkcjonowaniem organów prowadzących i dyrektora szkoły w zakresie doskonalenia zawodowego nauczycieli.</u>
<u xml:id="u-9.5" who="#DyrektorAndrzejPeryt">W dezyderacie Komisji podkreśla się problem dbałości o jakość doskonalenia nauczycieli. Przykładem takich działań są zawarte w rozporządzeniu ministra edukacji narodowej o placówkach doskonalenia nauczycieli zapisy dotyczące statutowych zadań obowiązkowych placówek centralnych i wojewódzkich.</u>
<u xml:id="u-9.6" who="#DyrektorAndrzejPeryt">Określono też zadania placówek samorządowych i jednocześnie opisano zadania doradców metodycznych, których treścią jest właśnie troska o jakość bezpośredniej obsługi nauczyciela podnoszącego swoje kwalifikacje. Zadanie powoływania doradców przekazujemy do organu prowadzącego szkołę. Nadzorem nad pracą doradców i oceną ich pracy będzie się zajmować dyrektor wojewódzkiej placówki doskonalenia nauczycieli.</u>
<u xml:id="u-9.7" who="#DyrektorAndrzejPeryt">Minister edukacji ma również w najbliższych dniach powołać Radę ds. Kształcenia Ustawicznego Nauczycieli - po to, aby była organem doradczym i dla placówek centralnych, i dla ich programów. Nie ma tego w rozporządzeniu, ponieważ grono legislacyjne uważało, że jest to wyjście poza udzieloną w ustawie delegację. W związku z tym minister swoją decyzją powoła taki organ doradczy i opiniodawczy, który będzie dbał o jakość doskonalenia nauczycieli. W składzie rady będą reprezentanci różnych grup i uczelni, a także środowisk oświatowych. Przewiduje się, że rada będzie liczyła ok. 30 osób.</u>
<u xml:id="u-9.8" who="#DyrektorAndrzejPeryt">Podkreślić należy także, iż w ramach rozwiązań, które podjęliśmy, jest dbałość o poziom kursów specjalizacyjnych i określenie wymagań wobec organizatorów tych kursów. To jest też opisane już w nowym rozporządzeniu. Jeżeli chodzi o kadrę prowadzącą szkolenie i doskonalenie nauczycieli, stawiamy jej wysokie wymagania i będziemy weryfikowali dotychczasowe kwalifikacje i umiejętności tych, którzy są lub chcą być edukatorami. Minister powoła w tym celu specjalny zespół.</u>
<u xml:id="u-9.9" who="#DyrektorAndrzejPeryt">Kursy kwalifikacyjne na edukatorów czy też tych, którzy między innymi będą mieli uprawnienie do prowadzenia zajęć na tych kursach, są opisane w odpowiednim paragrafie rozporządzenia ministra. Osobom prowadzącym zajęcia doskonalące nauczycieli stawia się wysokie wymagania. Mamy nadzieję, że jeżeli nowy zapis art. 70a zostanie uchwalony przez parlament, to rozporządzenie ministra będzie porządkowało cały system doskonalenia nauczycieli również w zakresie jego finansowania.</u>
<u xml:id="u-9.10" who="#DyrektorAndrzejPeryt">W zapisach nowelizujących ustawę - Karta nauczyciela i ustawę o systemie oświaty mamy też wprowadzenie systemu akredytacji dla placówek doskonalenia. Mam nadzieję, że będzie to dalszy krok w kierunku podnoszenia poziomu działalności tych placówek.</u>
<u xml:id="u-9.11" who="#DyrektorAndrzejPeryt">Po dokonaniu wspomnianej nowelizacji wrócimy jeszcze do rozporządzenia ministra o placówkach doskonalących nauczycieli i wprowadzimy kolejny element, który powinien gwarantować wysoką jakość doskonalenia.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PoselMiroslawSwoszowski">Dziękuję. Przechodzimy teraz do dyskusji.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PoslankaKrystynaLybacka">Rozpocznę od zwrócenia uwagi na dwie kwestie, które muszą warunkować dalszy tok dzisiejszej dyskusji.</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#PoslankaKrystynaLybacka">Po pierwsze, zauważcie państwo, że jak na razie mamy stan prawny taki, jaki obowiązuje. W związku z tym musimy mówić o wypełnieniu aktualnie obowiązujących przepisów. Jest to tym bardziej istotne, że trwają już prace nad nowym projektem budżetu państwa. W tym budżecie muszą być zagwarantowane środki według jakiegoś konkretnego zapisu prawnego. Jeżeli będziemy mówili o tym, że rozporządzenie będzie spełniało wymogi wynikające ze znowelizowanego zapisu art. 70a w ustawie - Karta nauczyciela, to chcę zauważyć, że mówimy o zupełnie nowej jakości. Nie jestem przekonana, a co więcej, bardzo wątpię w to, żeby środowisko samorządowe reprezentujące organy prowadzące szkoły zgodziło się na proponowany zapis.</u>
<u xml:id="u-11.2" who="#PoslankaKrystynaLybacka">Zwróćcie państwo uwagę na zasadniczą różnicę między dotychczasowym i nowym zapisem art. 70a. Państwo proponujecie, aby w budżetach organów prowadzących szkoły wyodrębnić co najmniej 1,5% z planowanego rocznego osobowego funduszu wynagrodzeń z przeznaczeniem na fundusz doskonalenia nauczycieli.</u>
<u xml:id="u-11.3" who="#PoslankaKrystynaLybacka">Dotychczas środki te były zagwarantowane w budżecie państwa. Organy prowadzące szkoły natychmiast zrozumieją, że nigdzie nie ma zapisu gwarantującego im środki, jakie mają przeznaczyć na doskonalenie nauczycieli i nastąpi z ich strony ogromny opór i sprzeciw wobec takiego zamiaru i trudno im się dziwić. Jak państwo zamierzacie zapewnić kwotę niezbędną dla realizacji proponowanego przez państwa zapisu w nowelizowanym art. 70a, jeżeli nie wiecie, jaki zapis ustawowy będzie obowiązywał?</u>
<u xml:id="u-11.4" who="#PoslankaKrystynaLybacka">Po drugie, proszę mi powiedzieć, na jakiej podstawie państwo policzyliście i czy jest uzasadnione operowanie wysokością stanowiącą równowartość 5 tys. średnich wynagrodzeń nauczyciela stażysty. Dlaczego nie wzięto jako podstawy 3 tys. czy 10 tys. tych wynagrodzeń?</u>
<u xml:id="u-11.5" who="#PoslankaKrystynaLybacka">Powołujecie się państwo na to, że aktualny zapis zawarty w ustawie - Karta nauczyciela nie jest możliwy do zrealizowania. Tymczasem w dezyderacie Komisji, która ostatecznie będzie odpowiadała za realizację państwa planów nowelizacyjnych, przytoczyliśmy opinię Biura Legislacyjnego Kancelarii Sejmu, w której wskazuje się, iż nie ma żadnych wątpliwości co do możliwości realizacji dotychczas obowiązującego zapisu art. 70a. Oznacza to, że zaczynamy jakąś walkę z wiatrakami.</u>
<u xml:id="u-11.6" who="#PoslankaKrystynaLybacka">Nie przyjmujemy do wiadomości stanu aktualnego, bo on się nam nie podoba, próbujemy go zmienić bez jakichkolwiek podstaw i gwarancji, że uda się nam to zrobić, bo przed nami jest uchwalenie budżetu, którego ostatecznego kształtu jeszcze nie znamy. Nie twórzmy takich nowych precedensów, które będą nam ciążyć, bo wcześniej czy później, ten zapis musi być zrealizowany.</u>
<u xml:id="u-11.7" who="#PoslankaKrystynaLybacka">Nie wypowiadam się w sprawie rozporządzenia o akredytacji placówek doskonalenia nauczycieli, bo jest to oddzielna kwestia. Mówię tylko o zagwarantowaniu środków na doskonalenie nauczycieli, tym bardziej że nastąpiło tu ogromne zahamowanie, ponieważ samorządy nie mają na to środków. Nauczyciele też czekają na jakieś decyzje, a - jak państwo wiecie - oni z różnych względów są bardzo zobligowani do podnoszenia swoich kwalifikacji.</u>
<u xml:id="u-11.8" who="#PoslankaKrystynaLybacka">Bardzo proszę, abyście państwo uznali obecny stan prawny za zobowiązujący i nie antycypowali rozporządzeniami, czyli aktami niższego rzędu, rozstrzygnięć ustawowych, i abyście jednak przystosowali się do czasu uchwalenia proponowanej noweli do obowiązującego porządku prawnego.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PoslankaDanutaGrabowska">To, o czym chciałam mówić, zostało już w dużej części wypowiedziane. Istotnie, możemy mówić o różnych formach i metodach kształcenia i doskonalenia nauczycieli, instytucjach, które się tym zajmują i spełniają ważną rolę. Podzielam pogląd, że główny ciężar i obowiązek w tym zakresie spoczywa na uczelniach pedagogicznych i innych uczelniach, które powinny kształcić nauczycieli we właściwy sposób, odpowiadający aktualnym potrzebom. Są to sprawy oczywiste dla członków naszej Komisji.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#PoslankaDanutaGrabowska">Jest natomiast problem sytuacji prawnej. Działa Departament Prawny w Ministerstwie Edukacji Narodowej i w momencie, kiedy zgłaszana była propozycja nowelizacji ustawy - Karta nauczyciela, należało - i prosiliśmy o to wielokrotnie - skorelować tę ustawę ze sposobem finansowania oświaty w gminach, skoro wcześniej własnymi decyzjami - poza nielicznymi wyjątkami - przekazaliśmy gminom prowadzenie szkół. Wynika z tego pewien podstawowy problem.</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#PoslankaDanutaGrabowska">Chciałabym wierzyć, że uda się państwu znowelizować - i to szybko - art. 70a, ale obecnie sytuacja jest taka, iż pomiędzy Ministerstwem Edukacji Narodowej a samorządami trwa poważny konflikt. Został popełniony wielki błąd. Nie dość, że nie konsultowano z samorządami tych spraw wcześniej i to możliwie dokładnie, to jeszcze później mówiono, iż samorządy mogą podjąć takie i inne zadania związane z ich finansowaniem z własnych środków.</u>
<u xml:id="u-12.3" who="#PoslankaDanutaGrabowska">Doprowadziło to samorządowców do stanu wrzenia i nie będzie łatwo, nawet przy najlepszej woli ze strony Ministerstwa Edukacji Narodowej i nowego ministra, zmienić tę sytuację. Samorządy będą teraz szczególnie uwrażliwione - a może nawet przewrażliwione - na każdy gest Ministerstwa Edukacji Narodowej i nie ma się co im dziwić.</u>
<u xml:id="u-12.4" who="#PoslankaDanutaGrabowska">Przecież sami państwo nie tak dawno mówiliście, że ponad 2 tys. samorządów nie było w stanie - z wiadomych powodów - zaciągnąć kredytów, i do tego już nie wracajmy, bo jest to inna kwestia. W tej chwili, jeżeli samorządy musiały wziąć kredyty - chociaż część ich nie wzięła - na wypłaty wynagrodzeń dla nauczycieli, i jeżeli nie ma na cokolwiek innego ani złotówki, to nie może być mowy o tym, aby wysupłały jeszcze ze swojej kasy samorządowej jakiekolwiek pieniądze na finansowanie doskonalenia nauczycieli.</u>
<u xml:id="u-12.5" who="#PoslankaDanutaGrabowska">Zgadzam się z wieloma podnoszonymi tu kwestiami merytoryczności, ale dopóki nie będzie wiadomo, ile na to mamy pieniędzy odpowiednio zaadresowanych, to o czym my tu właściwie mówimy? Jeżeli państwo przygotowali już nowelizację art. 70a, to chcielibyśmy się z tym zapoznać dokładnie i możliwie szybko, aby nad tym podyskutować i zastanowić się, jak ona koresponduje z innymi aktami prawnymi i jak rozporządzenie ma być z tym zharmonizowane. Trzeba, panie ministrze, zabiegać o to, aby nasza Komisja chciała popierać razem z Komisją Finansów Publicznych, wprowadzenie tej nowelizacji na jak najszybszą ścieżkę legislacyjną.</u>
<u xml:id="u-12.6" who="#PoslankaDanutaGrabowska">Komisja będzie chciała tylko wtedy popierać te propozycje, kiedy będzie do nich merytorycznie przekonana, i jeżeli będzie miała pewność, że państwo skonsultowali to ze wszystkimi partnerami społecznymi - ze związkami zawodowymi, a zwłaszcza z samorządami. My sobie już nigdy nie pozwolimy na to, aby samorządy były stawiane w takiej sytuacji. W Sejmie też, bez względu na podziały polityczne, jest bardzo silne lobby samorządowe. Nie wiem właściwie, jak mamy się odnieść do tego, z czym mamy dzisiaj do czynienia, bo jest to państwa chciejstwo, i ja to rozumiem. Dziwię się, panie ministrze, że pan daje się w to "wrabiać". Przecież nie pan za to odpowiada w resorcie, ale to już jest pański problem i kierownictwa Ministerstwa Edukacji Narodowej.</u>
<u xml:id="u-12.7" who="#PoslankaDanutaGrabowska">Nie mamy jasnej odpowiedzi na wiele kwestii; stan prawny jest, jaki jest; nowelizacja jest w zamyśle, gdyż nie wiem, czy ona była już prezentowana w Biurze Legislacyjnym rządu i czy jest to decyzja rządu, bo przecież nie może to być decyzja Ministerstwa Edukacji Narodowej. Czy jest na to zgoda ministra finansów? Chodzi o to, aby nie powstała jakaś niezdrowa sytuacja. Jeżeli jest to tylko marzenie ministra edukacji, to my praktycznie nie mamy materiału merytorycznego do rozmowy na ten temat, możemy tylko po koleżeńsku coś poradzić.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PoselFranciszekPotulski">Odnoszę wrażenie, że pewien chaos w naszej dyskusji wynika z dwóch powodów.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#PoselFranciszekPotulski">Po pierwsze, pismo i wypowiedź pana ministra opierają się na jakimś hipotetycznym, przyszłym stanie prawnym, który może szybko powstanie, a może i nie powstanie. Przypominam, że jeżeli te zamierzenia zostaną wprowadzone szybko, to pozostaje sprawa zaszłości i wywiązania się ze zobowiązań, jakie wynikają z obecnego stanu prawnego.</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#PoselFranciszekPotulski">Po drugie, sprawy finansowania doskonalenia zawodowego nauczycieli rozszerzamy - i chyba słusznie - na cały system dokształcania nauczycieli, bo są to kwestie ściśle ze sobą związane.</u>
<u xml:id="u-13.3" who="#PoselFranciszekPotulski">Tutaj chciałbym wyrazić pewną uwagę poza tym głównym wątkiem. Pan minister powiedział, że szkoły wyższe, zwłaszcza pedagogiczne, martwią się głównie o zmianę nazwy, a nie o jakość systemu kształcenia nauczycieli. Nie obciążałbym szkół wyższych tym zarzutem, dlatego że wynika to z faktu, iż od dłuższego czasu nie możemy podjąć dyskusji nad nową ustawą o szkolnictwie wyższym, i te szkoły po prostu obawiają się znacznego obniżenia ich rangi. Są to szkoły kształcące na ogół na poziomie magistra, a w nazwie "szkoła wyższa" tego nie ma. Jest bardzo wiele szkół wyższych, które nie gwarantują zakończenia edukacji na poziomie magisterskim. W związku z tym dla celów choćby marketingowych - chociaż jest to znaczne uproszczenie - szkoły wyższe dążą do zmian nazwy. Wina leży po naszej stronie. Gdybyśmy uchwalili nową ustawę o szkolnictwie wyższym, już dawno nie byłoby takiej tendencji.</u>
<u xml:id="u-13.4" who="#PoselFranciszekPotulski">Otrzymaliśmy jako podstawę do dzisiejszej dyskusji pismo podpisane przez panią minister Irenę Dzierzgowską. Chcę podziękować za dwa akapity zawarte w tym piśmie, mianowicie za stwierdzenie, że nie jest możliwe, w myśl obecnego prawa o finansach publicznych, nakazanie samorządom, co one mają zrobić z otrzymaną subwencją, tym bardziej że zmieniając algorytm rozdziału środków, w ogóle zamazaliśmy sprawę odpowiedniego podziału tych środków.</u>
<u xml:id="u-13.5" who="#PoselFranciszekPotulski">W poprzednim algorytmie w części tej subwencji był tytuł przyznania środków np. na koszty obsługi czy na pomoce. Teraz tego nie ma. Nie dziwię się, że samorządy w ogóle nie przyjęły do wiadomości poprzedniej informacji, jaką im Ministerstwo Edukacji Narodowej przysłało, że w tej subwencji są środki na dokształcanie nauczycieli. Myśmy też o tym nie wiedzieli, decydując się na zatwierdzenie wysokości subwencji oświatowej na rok 2000, i nie braliśmy pod uwagę tej ewentualnej kwoty.</u>
<u xml:id="u-13.6" who="#PoselFranciszekPotulski">Z tego wynika mój niepokój, jeśli chodzi o projekt nowelizacji art. 70a. W ust. 1 pkt 1 tego nowego zapisu państwo piszecie, że "w budżetach organów prowadzących szkoły - w wysokości co najmniej 1,5% planowanego rocznego osobowego funduszu wynagrodzeń"... przeznacza się na specjalny fundusz doskonalenia nauczycieli.</u>
<u xml:id="u-13.7" who="#PoselFranciszekPotulski">Jest to, prawdę powiedziawszy, to samo - tyle tylko, że jest to ingerencja ustawowa, a nie na poziomie rozporządzenia. Uznałbym to za wiarygodne, gdyby było tu napisane, że w ustawie o dochodach jednostek samorządu terytorialnego obecny wskaźnik obliczania subwencji w wysokości 12,8 zwiększa się o tyle, a tyle. Można w przybliżeniu obliczyć, że chodzi w tym przypadku o kwotę ok. 250 mln zł. Nie jest to kwota taka mała, nawet jeśli podzielić ją między 2500 jednostek samorządu terytorialnego. Nie liczyłbym na miejscu rządu na to, że samorząd na to wyłoży środki. W innym piśmie, które będziemy omawiać jutro zakłada się, że samorząd ma wypłacać nawet dodatki motywacyjne dla nauczycieli. Moim zdaniem, ten zapis jest nieporozumieniem.</u>
<u xml:id="u-13.8" who="#PoselFranciszekPotulski">W projekcie zmiany art. 70a ust. 1 pkt 2 zapisano, że "w budżetach wojewodów - w wysokości stanowiącej równowartość 5 tys. średnich wynagrodzeń nauczyciela stażysty"... ma być przeznaczane na wspieranie doskonalenia zawodowego nauczycieli. Czy mowa jest tu o średnich wynagrodzeniach miesięcznych, czy rocznych nauczyciela stażysty, bo to jest zasadnicza różnica. To też można obliczyć.</u>
<u xml:id="u-13.9" who="#PoselFranciszekPotulski">Wynagrodzenie stażysty sięga ok. 1000 zł, a więc pomnożone przez 5 tys. stanowi 5 mln zł. Nie wiem, jak to się ma do obecnego poziomu wydatków w tym zakresie, i czy to jest kwota, która może być satysfakcjonująca. Gdyby miało to być wynagrodzenie roczne, byłaby to kwota 13 razy większa. Czy w tym mieszczą się również koszty prowadzenia ośrodków doskonalenia i ich oddziałów?</u>
<u xml:id="u-13.10" who="#PoselFranciszekPotulski">Pamiętam, że w jednym z poprzednich pism pani minister Ireny Dzierzgowskiej napisane było, że właściwie wszystko to przeznaczone jest na kształcenie i mieści się w systemie dokształcania nauczycieli. To się także rozmija z oczekiwaniami środowiska, któremu wydaje się, że skoro mówimy o wykształceniu wynikającym z reformy, to ośrodek doskonalenia ma prowadzić dotychczasową działalność, a tu chodzi o wsparcie stosunkowo niskich płac nauczycieli, którzy chcą podjąć dokształcanie i doskonalenie swoich kwalifikacji.</u>
<u xml:id="u-13.11" who="#PoselFranciszekPotulski">Pytanie o rzeczywistą wielkość, czy wartość tych 5 tys. średnich wynagrodzeń dotyczy także pkt. 3 w ust. 1, bo rezerwa tworzona w budżecie ministra edukacji w wysokości tylko 5 mln zł nijak ma się do tego, co było dotychczas. I wreszcie jest pytanie, czy ta kwota jest zapisana w projekcie budżetu państwa na rok 2001?</u>
<u xml:id="u-13.12" who="#PoselFranciszekPotulski">W informacji resortu napisano, że w Ministerstwie Edukacji Narodowej trwają prace nad tworzeniem krajowego systemu zapewniania jakości edukacji. Proszę mi darować tę uwagę, ale - moim zdaniem - od tego trzeba było zacząć przed wprowadzeniem jakichkolwiek innych zmian.</u>
<u xml:id="u-13.13" who="#PoselFranciszekPotulski">Pani minister w końcowym zdaniu swego pisma stwierdza, iż liczy, że rozporządzenie będzie rozpisane do końca września bieżącego roku. Rozumiem, że zostało ono podpisane nieco później.</u>
<u xml:id="u-13.14" who="#PoselFranciszekPotulski">Chciałbym jeszcze zgłosić dwie uwagi do tego, o czym mówił pan minister.</u>
<u xml:id="u-13.15" who="#PoselFranciszekPotulski">Otóż musi być zarysowana jakaś koncepcja współpracy Ministerstwa Edukacji Narodowej z wyższymi szkołami pedagogicznymi kształcącymi nauczycieli. Jesteśmy tu opóźnieni co najmniej o pięć lat. Mieliśmy nieco inny stosunek do wprowadzenia reformy edukacji, ale nie może być tak, że co roku w czerwcu opuszczają wyższe szkoły pedagogiczne absolwenci mający tytuł magistra z przygotowaniem pedagogicznym, ale ich przygotowanie nie przystaje do oczekiwań resortu, jeżeli chodzi o sposób nauczania. Ci absolwenci są kształceni dokładnie według tych samych programów, jakie obowiązywały 5, 10 czy 20 lat temu.</u>
<u xml:id="u-13.16" who="#PoselFranciszekPotulski">Chciałbym dowiedzieć się, na ile standardy zatrudnienia nauczycieli - co miało uregulować rozporządzenie, które się jeszcze nie ukazało, chociaż nowelizacja Karty nauczyciela obowiązuje od 6 kwietnia br., a więc minęło już pół roku - mogą mieć wpływ na wysokość nakładów na oświatę i obecnie ustalanej kwoty roszczeń samorządów w stosunku do budżetu państwa.</u>
<u xml:id="u-13.17" who="#PoselFranciszekPotulski">Czy kwota 1.200 mln zł po wydaniu rozporządzenia będzie zwiększona, czy zmniejszona? Państwo dobrze wiedzą, że to zapowiedziane rozporządzenie wywoła pewne kontrowersje i dyskusje w Sejmie i w środowisku oświatowym. Nie jest ono łatwe do wdrożenia i trzeba bardzo starannie przygotować jego wprowadzenie w życie, a także stworzyć wiarygodne warunki finansowania i egzekwowania standardów zatrudnienia.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PoselMiroslawSwoszowski">Chciałbym też dorzucić dwa zdania do tej dyskusji. Pisaliśmy w dezyderacie, że powinna nastąpić decentralizacja środków na realizację programów doskonalenia nauczycieli, i to jest ujęte w przedstawionym nam projekcie zamierzeń resortu. Zapisaliśmy jednak dalej, że decentralizacja nie może oznaczać przeniesienia nowych zadań do jednostek samorządu terytorialnego bez przyznania tym jednostkom odpowiednich środków na realizację tych zadań.</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#PoselMiroslawSwoszowski">W pełni podzielam pogląd pana posła Franciszka Potulskiego, że w rozporządzeniu ministra muszą znaleźć się zapisy, które gwarantują dodatkowe środki dla jednostek samorządu terytorialnego, ponieważ w przeciwnym razie pozostanie taki stan, jak mamy obecnie.</u>
<u xml:id="u-14.2" who="#PoselMiroslawSwoszowski">Pytano już o tę wartość 5 tys. średnich wynagrodzeń. Ponieważ zapisano to w dwóch przypadkach określonych w ust. 2 i ust. 3 w nowelizowanym art. 70a, a więc jest to 10.000 i powinno to stanowić 1%, aby łącznie z ową wielkością 1,5%, o czym mowa w ust. 1, dawało 2,5% odpisu od ogólnej kwoty wynagrodzeń dla nauczycieli, co jest zagwarantowane ustawowo.</u>
<u xml:id="u-14.3" who="#PoselMiroslawSwoszowski">Czy ktoś z państwa posłów chciałby jeszcze zabrać głos? Jeżeli nie, to proszę pana ministra o udzielenie odpowiedzi na pytania i ustosunkowanie się do zgłoszonych uwag.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiazek">Rozumiem to pewne napięcie, jakie wynika z faktu obowiązywania starego stanu prawnego, podczas gdy my kreślimy pewną wizję nowych rozwiązań i mówimy o tym, co może nastąpić w wyniku wprowadzenia nowych regulacji. Sytuacja jest aktualna taka, że nie zostało zaakceptowane rozporządzenie, które wynika z art. 70a, z dezyderatu Komisji i wniosków pokontrolnych Najwyższej Izby Kontroli. Nie udało się nam tego uzgodnić, stąd nasze działania zmierzające do zmiany zapisu art. 70a są nieco opóźnione. Zapowiedziałem, że państwo otrzymacie jutro nowy projekt rozporządzenia.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiazek">Prace nad budżetem przyszłorocznym zostały nieco przedłużone i rząd ma do 15 listopada br. przygotować projekt budżetu. Będzie nieco więcej czasu na uzgadnianie zapisów budżetowych. My jesteśmy już praktycznie po uzgodnieniach wewnątrzresortowych. Partnerzy społeczni otrzymali projekt tzw. ustawy czyszczącej. Oznacza to, że projekt nowelizacji zawartej w tej ustawie, a odnoszącej się do ustawy o systemie oświaty, do ustawy wprowadzającej nowy ustrój szkolny i do ustawy - Karta nauczyciela, byłby przedstawiony w Sejmie do ewentualnego uchwalenia jeszcze przed ostatecznymi rozstrzygnięciami dotyczącymi budżetu państwa otrzymają projekt ustawy czyszczącej.</u>
<u xml:id="u-15.2" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiazek">Najważniejszym, kluczowym problemem, o którym mówiły panie posłanki Krystyna Łybacka i Danuta Grabowska, jest odpowiednie zaznaczenie środków i jak je wpisać do budżetu. Przyjmujemy państwa sugestie. Kwota 250 mln zł, o której mówił pan poseł Franciszek Potulski, jest zgodna z naszymi wyliczeniami. Powstaje teraz problem różnych działań wynikających z ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Chodzi o to, aby to odniesienie tam się znalazło, bo warunkuje realizację zamierzeń w zakresie doskonalenia nauczycieli.</u>
<u xml:id="u-15.3" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiazek">Naszym zdaniem, resort jest za daleko od praktyki doskonalenia nauczycieli i dlatego nie powinien się tym zajmować. Kluczową rolę spełnia tu kurator oświaty. Wprowadzono granty wojewódzkie i planujemy na to określone środki.</u>
<u xml:id="u-15.4" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiazek">Sprawa 5 tys. wynagrodzeń nauczycieli stażystów jako podstawa wyliczeń jest kwestią do dyskusji. Uważam, że ważna jest inna sprawa, bo trzeba różnicować przyznanie środków, ponieważ inne są potrzeby woj. mazowieckiego, a inne woj. opolskiego czy świętokrzyskiego. A więc ta zasada przyznania 5 tys. na każde z 16 województw wydaje się nie do obrony. To jest także sprawa do uzgodnień. W moim przekonaniu ważne jest to, że chcemy, aby kurator oświaty jako strażnik jakości poziomu edukacji na terenie danego województwa - tak powinno być - miał do dyspozycji pewną pulę środków na podnoszenie kwalifikacji nauczycieli. Z tego wynika decyzja o rozdzieleniu środków.</u>
<u xml:id="u-15.5" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiazek">Dodatkową pulą środków dysponuje resort - poza tymi, które wynikają z innych regulacji prawnych - na finansowanie centralnych placówek doskonalenia nauczycieli i inne zadania wynikające z bieżącej polityki Ministerstwa Edukacji Narodowej.</u>
<u xml:id="u-15.6" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiazek">Niezwykle ważnym dla nas problemem jest zbudowanie programu osłonowego dla potencjalnie zwalnianych nauczycieli ze szkół ponadgimnazjalnych. Przygotowana jest już pierwsza grupa tych osłon z zakresu przedsiębiorczości. Podejmujemy decyzje w sprawie środków na studia podyplomowe nauczycieli. System doskonalenia kwalifikacji powinien być elementem osłonowym dla nauczycieli, którzy chcieliby nabyć kwalifikacje nauczania drugiego przedmiotu i inne.</u>
<u xml:id="u-15.7" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiazek">Pan poseł Franciszek Potulski podniósł problem rozporządzenia o standardach zatrudnieniowych nauczycieli. Rozporządzenie to przygotowane jest dwuwariantowo, trafi wkrótce do parlamentarzystów, bo ono jest jednym z kluczowych. Gdyby ono zostało wydane wraz z nowelizowaną Kartą nauczyciela, to być może kryzys, jaki pojawił się w roku 2000, byłby mniejszy. Są tu jednak pewne problemy, o których trzeba powiedzieć.</u>
<u xml:id="u-15.8" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiazek">Delegacja zawarta w Karcie nauczyciela jest taka, że to rozporządzenie ma określić standard zatrudnienia, który jednocześnie ma być standardem finansowym wyliczającym pewne środki na szkołę i na oddział. Jeżeli wpiszemy tu jakąś liczbę uczniów, to powstanie larum, ponieważ to rozporządzenie będzie odczytywane jako rozporządzenie dotyczące standardu pedagogicznego. Mogą tu pojawić się napięcia między samorządem a środowiskiem oświatowym.</u>
<u xml:id="u-15.9" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiazek">Innym problemem jest to, od jakiego momentu to rozporządzenie mogłoby wejść w życie. Wstępnie myślimy o dacie 1 stycznia 2002 r., ale musimy to jeszcze rozważyć. Do tego rozporządzenia tworzymy odpowiednie symulacje finansowe. Powstanie tu pewien konflikt z ministrem finansów w związku z tym określaniem standardów jakości nauczania w szkole, co powoduje skutki ekonomiczne.</u>
<u xml:id="u-15.10" who="#PodsekretarzstanuWojciechKsiazek">Przy wariancie liczby 20 uczniów w oddziale szkolnym potrzebne środki przekraczają obecne gwarancje subwencyjne. Można powiedzieć, że jakikolwiek pojawi się projekt rozporządzenia w tej sprawie, będzie on źródłem różnych konfliktów. Jesteśmy świadomi tego, że nowelizacja art. 70a w ustawie - Karta nauczyciela wymaga także nowelizacji ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, aby kwota wynikająca ze wskaźnika 12,8 mogła być podwyższona o 250 mln zł. Nie wiem, czy to się uda osiągnąć.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PoselMiroslawSwoszowski">Czy ktoś chciałby poruszyć jakieś nowe kwestie związane z omawianym tematem? Z dotychczasowej dyskusji wynika, że w aktualnym stanie rzeczy nie jesteśmy przygotowani do ustosunkowania się do odpowiedzi na nasz dezyderat - ani pozytywnie, ani negatywnie.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#PoselMiroslawSwoszowski">Prezydium proponuje, aby decyzję o przejęciu bądź odrzuceniu odpowiedzi na dezyderat przesunąć do czasu, kiedy otrzymamy odpowiednie materiały, z których będzie jasno wynikało, jakie są możliwości i konsekwencje nowelizacji art. 70a, a także wydania odpowiednich rozporządzeń. To pozwoli nam na zajęcie stanowiska i stwierdzenia, że to, o co występowaliśmy do resortu w dezyderacie, jest załatwione.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PoslankaKrystynaLybacka">Prosilibyśmy, abyście państwo dostarczyli nam projekt tzw. ustawy czyszczącej oraz projekty obu omówionych tu ogólnie rozporządzeń ministra, a także sytuację finansową i przedstawili nam sposoby zapisu tych niezbędnych środków w ustawie o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#PoslankaKrystynaLybacka">Gdy dostaniemy te materiały, podejmiemy decyzję w sprawie stanowiska Komisji w odniesieniu do odpowiedzi na dezyderat. Taka decyzja byłaby dzisiaj przedwczesna - zarówno w wariancie przyjęcia odpowiedzi, jak i jej odrzucenia. I stawiam wniosek formalny, aby przesunąć termin podjęcia decyzji do czasu uzyskania tych materiałów, które wymieniłam.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#DyrektorAndrzejPeryt">Chciałbym uzupełnić swoją informację. Zależy nam szczególnie na tym, aby sprawy finansowania doskonalenia nauczycieli zostały jak najszybciej uporządkowane.</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#DyrektorAndrzejPeryt">Jeżeli chodzi o wyliczenie skutków nowelizacji art. 70a, jest zgoda Ministerstwa Finansów na taki zapis, który negocjowaliśmy. Dotychczas podejmowaliśmy różne próby sformułowania tego zapisu i niestety, po konsultacjach międzyresortowych nie mogliśmy się porozumieć i zapis nie był przyjmowany.</u>
<u xml:id="u-18.2" who="#DyrektorAndrzejPeryt">Teraz nastąpiło potrzebne uzgodnienie i obecnie chodzi o to, w jaki sposób będzie można wyodrębnić te środki w roku 2000: czy w postaci rezerwy, czy też będzie to już uwzględnione w budżetach jednostek samorządu terytorialnego.</u>
<u xml:id="u-18.3" who="#DyrektorAndrzejPeryt">Nasza propozycja przeniesienia środków na jak najniższy szczebel wiąże się z tym, że nie jest możliwe wyliczenie centralne wynagrodzeń nauczycieli zatrudnianych przez poszczególne samorządy. Samorządy swoje decyzje przesyłają do GUS z pewnym opóźnieniem i nie można planować budżetu. Są to zawiłości, o których mówiliśmy, i dlatego, kiedy sprawy finansowania doskonalenia nauczycieli będą załatwiane przez samorządy, pieniądze będą bliżej placówek i szkół.</u>
<u xml:id="u-18.4" who="#DyrektorAndrzejPeryt">Chcemy, aby na poziomie kuratora i ministra były tylko niezbędne środki na bardzo ważne zadania, które trzeba realizować centralnie. Wszystkie sprawy finansowe powinny być załatwiane przez organy prowadzące szkoły i w szkołach.</u>
<u xml:id="u-18.5" who="#DyrektorAndrzejPeryt">Negocjując te kwestie z Ministerstwem Finansów przyjmowaliśmy, że centralne i wojewódzkie placówki doskonalenia nauczycieli będą uzyskiwały odpowiednie środki. Licząc łącznie te wszystkie źródła finansowania, mamy nadal owe 2,5% odpisu od łącznej kwoty wynagrodzeń nauczycieli. Chcemy, aby wszystkie zadania obowiązkowe były wykonywane w ramach budżetu.</u>
<u xml:id="u-18.6" who="#DyrektorAndrzejPeryt">Planowe środki na doskonalenie nauczycieli znajdą się zapewne w roku przyszłym w rezerwie budżetowej, a w następnych latach będzie to musiało być wynegocjowane z samorządami i mieścić się w ramach subwencji oświatowej.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#PoselMiroslawSwoszowski">Czekamy na te wszystkie materiały zapowiedziane przez pana ministra.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#PoselFranciszekPotulski">Mam jeszcze kilka uwag. Moim zdaniem, warto byłoby odstąpić od wygłaszania tezy, że czegoś szukamy w budżetach samorządów. Może to prowadzić do niepotrzebnych napięć. Nie szukajmy w budżetach samorządów, ale w budżecie państwa, środków na zwiększenie subwencji oświatowej, a samorządy mają tymi środkami dysponować, tak jak potrafią.</u>
<u xml:id="u-20.1" who="#PoselFranciszekPotulski">Pan minister powiedział, że rozporządzenie w sprawie standardów zatrudnienia jest kluczowe dla całości sprawy, i ja podzielam ten pogląd. Chciałbym jednak zwrócić panu ministrowi uwagę, że brak tego rozporządzenia oznacza, iż nowelizację Karty nauczyciela wprowadziliśmy rok temu nie spełniając głównych wymogów, tzn. nie było decyzji bardzo ważnych i mających określone skutki finansowe. Gdyby takie rozwiązanie było, to może nie zdecydowalibyśmy się na nowelizację Karty nauczyciela. Nie można wprowadzić czegoś, co zmienia stosunki pracy od 1 stycznia przyszłego roku, bo rodzi to bardzo wiele komplikacji. Można aktualnie mówić o 1 września przyszłego roku, bo wówczas kończy się dla wielu pracowników okres zatrudnienia. Wprowadzenie pewnych zmian w trakcie roku szkolnego czy nowych regulacji, może doprowadzić do zasadniczych protestów również ze strony nauczycieli i licznych procesów w sądach pracy.</u>
<u xml:id="u-20.2" who="#PoselFranciszekPotulski">Mówiono o liczbie uczniów w oddziałach licealnych, że wynosi ona średnio 31 uczniów. Zwracam uwagę, że nie należy przywiązywać się do tej liczby, dlatego że ta liczba w szkołach średnich jest sztucznie zawyżona, a wynika to z pewnego nacisku na szkoły ze względu na niż demograficzny na poziomie średniego kształcenia. Ponadto nadal obowiązuje rozporządzenie, które umożliwia podział na grupy, jeśli liczba uczniów w klasie przewyższa 31. Dlatego szkoły w różny sposób starają się mieć klasy liczące 32 lub 33 uczniów, aby można było je dzielić na grupy. Moim zdaniem, sprawny pedagog potrafi opanować i poprowadzić klasę liczącą 26 czy 28 uczniów, a zdolniejszy pedagog może dać sobie radę z klasą liczącą 29 uczniów. Była tu mowa o dwóch rozporządzeniach, ale sądzę, że chodzi o trzy, a mianowicie dwa dotyczące dzisiejszego tematu i trzecie dotyczące standardów zatrudnienia, a ono też może rzutować na wiele kwestii.</u>
<u xml:id="u-20.3" who="#PoselFranciszekPotulski">Zwracam też uwagę, że mamy pewien przyszły stan prawny i rozwiązania z nim związane, a także zobowiązania wynikające z obecnego stanu prawnego. Wcześniej czy później ujawni się, że w budżecie państwa na rok bieżący nie ma tej kwoty na dokształcanie nauczycieli. Jest to więc kwestia roszczeń obywateli, nauczycieli o te pieniądze, które powinny być przeznaczane na ich dokształcanie. Nie bardzo wiem, jak to można załatwić, nie powodując konfliktów.</u>
<u xml:id="u-20.4" who="#PoselFranciszekPotulski">Pan minister mówił o kwocie 250 mln zł, co potwierdza to, o czym mówiłem, i mogę uznawać się za klasyka od rachunków, ale chcę wyraźnie zaznaczyć, że jest to kwota wyliczona jeszcze przed podwyżkami wynikającymi z wprowadzenia nowelizacji Karty nauczyciela. Ta kwota po wprowadzeniu podwyżek będzie inna, ale rozumiem, że o tej kwestii podwyżek będziemy mówili na jutrzejszym posiedzeniu.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#PoselMiroslawSwoszowski">Zwracam się z pytaniem do państwa posłów, czy przyjmują państwo sugestię prezydium Komisji, aby przesunąć termin przyjęcia odpowiedzi na dezyderat? Czy jest ktoś przeciwny tej propozycji? Nie ma sprzeciwów. Rozumiem, że Komisja wyraża zgodę.</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#PoselMiroslawSwoszowski">Dziękuję wszystkim przybyłym na posiedzenie. Zamykam obrady.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>